Procopius: Opera omnia: De bellis libris I-IV: Bellum Persicum. Bellum Vandalicum [Reprint of the 2nd 1962 ed.] 3598717342, 9783598717345

Citation preview

B

I

SCRIPTORVM

B

L

I

O

T

H

GRAECORVM

E ET

C

A ROMANORVM

T E V B N E R I A N A

PROCOPIVS CAESARIENSIS OPERA OMNIA RECOGNOVIT

JAKOB HAURY VOL.1 DE BELLIS LIBRI I - I V EDITIO STEREOTYPA CORRECTIOR ADDENDA ET CORRIGENDA ADIECIT

GERHARD WIRTH

MONACHII ET LIPSIAE IN AEDIBVS K. G. SAUR MMI

A D M O N E B V N T V R , QVI H V N C L I B R V M VT A D D E N D A E T C O R R I C E N D A LATERCVLO •

LEGEM,

CON5VLANT,

IN U A R C I N E APPICTO

Die Deutsche Bibliothek - CIP-Einheitsaufnahme Procopius : [Opera omnia] Procopius Caesariensis, Opera omnia / recogn. Jakob Haury. Ed. stereotypa / addenda et corrigenda adiecit Gerhard Wirth. Monachii; Lipsiae : Saur (Bibliotheca Teubneriana) Vol. 1. De bellis. - Libri I - IV. - 2001 ISBN 3-598-71734-2 © 2001 by K. G. Saur Verlag GmbH, München und Leipzig Printed in Germany Alle Rechte vorbehalten. All rights Strictly Reserved. Jede Art der Vervielfältigung ohne Erlaubnis des Verlags ist unzulässig. Gesamtherstellung: Strauss Offsetdruck GmbH, Mörlenbach

PROLEGOMENA. Libri, qiios saepe citavi, sunt hi: Agathiae historiarum libri quinque, ed. B. G. Niebuhrius. Bonnae 1828. Arriani Peripl. — ϋρρειανοϋ περίπλους Ευξείνου Πόντου in: Arriani scripta minora, ed. R. Hercher. Lips. 1885. Auct. Marcell. Com. = Auctarium Marcellini Comitis in: Chronica Minora Saec. IV. V. VI. Vll., ed. Th. Mommsen. Vol. II. Berol. 1894. Auler, de fide Procopii Caesareensis. Bonnae 1876. Bar-Hebr. = Gregorii Abulpharagii sive Bar-Hebraei Chronicon Syriacum, edd. Brans et Kirsch. Lips. 1789. Β. Ζ. = Byzantinische Zeitschrift. Cedren. = Georgius Cedrenus ab Imm. Bekkero suppl. et emendatus. Bonnae 1838—1839. Chron. Edess. = Ludw. Hallier, Untersuchungen über die edessenische Chronik. Leipz. 1892 (— Texte und Untersuchungen IX l). Chron. min. = Chronica Minora Saec. IV. V. VI. VII., ed. Th. Mommsen. 3 voll., Berolini 1892—1898. Chron. Pasch. = Chronicon Paschale, rec. L. Dindorfius. 2 voll., Bonnae 1832. Cramer, An. Par. = 1. A. Cramer, An. Paris. Oxonii 1839. Euagr. = The eccles. history of Evagrius, ed. Bidez and Parmentier. London 1898. Eaustus Byz. = Des Faustus von Byzanz Geschichte Armeniens, übers, von M. Lauer. Köln 1879. Hyi = J. Haury, Procopiana, Progr. Augsburg 1891.

VI

PROLEGOMENA

Hy2 = J. Haury, Procopiana, II. Teil, Progr. München 1893. Hy3 = J Haury, Über Prokophandschriften, Sitzungsber. der bayer. Ak. 1895, p. 129—176. Joannes Antioch. = Joannis Antiocheni fragmenta in C. Mueller FHG IV 535—622. Joannes Lydus ex recogn. Imm. Bekkeri. Bonnae 1837. Jord. Rom. et Jord. Get. = Jordanis Rom ana et Getica, rec Th. Mommsen. Berolini 1882. Jos. Styl. = Chronique de Josue le Stylite. Texte et traduction par Μ. l'abbe P. Martin, Leipz. 1876 ( = Abhandl. f. d. Kunde des Morgenlandes, herausgeg. v. d. deutschen morgenl. Ges. VI 1). Jung, Julius, Geographisch-Historisches bei Procopius von Cäsarea, Wiener Studien Υ (1883) 85—115. Lib. Pont. = Gestorum Pontificum Romanorum vol. I. Libri Pontificalis pars prior, ed. Th. Mommsen. Berolini 1898 Mal. = Joannis Malalae Chronographia ex rec. L. Dindorfii. Bonnae 1831. Marcell. Com. = Marcellini Comitis Chronicon in: Chronica Minora, ed. Th. Mommsen. Vol. Π. Mich. Syr. = V. Langlois, Chronique de Michel le Grand. Venise 1868. Nicephori Callisti ecclesiasticae hist, libri XVIII. Tom. posterior. Lutet. Paris. 1630. Noeld.-Tab. = Tabari, Geschichte der Perser u.Araber zur Zeit der Sasaniden, übers, von Th. Noeldeke. Leiden 1879. Nov. = Novellae, recogn. R. Schoell. BeroL 1895. Paulus Diaconus, Historia Langobard. (Monum Germ, histor., Script, rer. Langob.), Berol. 1879. Prise, fr. =* Prisci Panitae fragmenta in: Mueller FHG IV 71—110. cf. Excerpta de legationibus, ed. C. de Boor, Berol. 1903, p. 121—155, 575—591. Schmidt = Dr. L. Schmidt, Geschichte der Wandalen Leipz. 1901. Theoph. = Theophanis Chronographia, rec. C. de Boor. 2 voll., Lips. 1883—1885.

PROLEGOMENA.

ΥΠ

Theophyl. = Theophylacti Simoc. historiae, ed. 0. de Boor. Lips. 1887. Yict. Tonn. = Victoris Tonnennensis Chronica in: Chronica Minora, voL Π 178—206. Vict. Yit. = Victor Vitensis, Hist, persec. Afric. prov. ex rec. M. Petschenig. Vindob. 1881. Vit. = G. Vitelli, RiviSta di filologia 1895, p. 404—408. Zach. = die sogenannte Kirchengesohichte des Zacharias Rhetor, in deutscher Übersetzung herausgegeben γ. Ahrens u. Krüger. Leipz. 1899. Zonar. = Joannis Zonarae epitome historiarum, ed. L. Dindorfius. Vol. III. Lips. 1870.

De fontibus Procopii. Libri, de quibus hie scripturus sum, cum in codicibus aliis aliter inscribantur, id quod adnotatum invents in apparatu critico, in editione mea inscripti sunt: υπέρ των πολέμων λόγοι, quoniam sic a Procopio ipso in libris de aedificiis constanter citantur; cf. I 1, 6 iv τοις νπϊρ των πολέμων δεδηλωται λόγοις. I 1, 20 iv τοις νιάρ των πολέμων δεδιηγηται λόγοις. Π 1,4. ΙΠ 2, 8 V 8, 2. VI 1, 8. VI 5, 6. VI 6,9. Quos libros conscribens quibus fontibus usus sit rerum scriptor Caesariensis, difficile est quaerere. Permulta eum quidem legisse Agathias IV 26 p. 264 dicit; sed paucos scriptores antiquos ipse laudat: Herodotum, Arrianum, Strabonem, Aristotelem, Homerum, Aeschylum, quamquam eas res, quas narrat in prooemiis libri primi et libri tertii de bellis iam composuerant rerum scriptores locupletissimi yelut Priscus Panites, ex quo multa fragmenta in posteriorum historicorum opera fluxisse verisimillimum est; complura quidem in Procopii historiis exstare demonstrari posse puto; conferas hos locos: Proc. I 836,11 Prisci fr. 29 καίτοι Γιξέριχος εχρηζε Τον δΐ τάς 'Ιταλίας '/.cd Mal πολλά ίλιπάρει Όλνβρίω ΣικελΙαν δγονν δ Γιξέριχος itαραόο&ηναι την β ad ιούχ άπέατη. άλλα μάλλον

vm λείαν τινιανοϋ

PROLEGOMENA. nimuila

Βαλεν-

παιδί

ξννοιχονντι

xai δια tb χηδος αύτω ίχοντι,

εννοιχως

ίπειδή τε

τού-

τον ητνχηΟεν, ϊτι μάλλον ώργίζετο χαϊ πΰααν την βααιλίως γην

αντάς έξεπόρ&ει, μετά τόν Μαϊοριανύν βουλη&εις βαοιλενειν των Ιν rjjj εαπερα 'Ρωμαίων 'Ολύβριον δια τή ν Ιξ ίπιγαμίας ανγγένειαν (cf. Ioann. Antioch. fr. 204).

έληΐξετο.

Proc. I S84,18 τότε äh Γιξέριχος. . . . Ιπειδή Βαλεντινιανός ίτελεντησεν, ανά παν έτος η ρ ι άρχο μένω ίς τε Σιχελίαν χαΙ'Ιταλίαν ίαβολάς Ιποιεΐτο χαϊ των πόλεων τάς μίν άνόραποδίδας, τας Sh χα&ελων ig έδαφος, ίηϊαάμενός τε απαντα. . . .

Prisci fr. 80 τον Γιξερίχου μη Άλως τον πόλεμον χατα&ηαειν άπειAowtog, ειμή γε αύτωζή^τοϋ Βαλεντινιανϋΰ . . . περιονοία δο&γ. . . . Jib δι' (it' Val., δη codd.) ί'τονς εχάατου ταύτην τοϋ πολέμου πρόφαβιν ποιούμενος εν&νς ηρος αρχομένου ανν Οτόλω τήν Ιχβτρατείαν ίποιεϊτο ίπί τε Σιχελίαν χαϊ τάς 'Ιταλίας. . . . χαταλαμβάνων ii χωρία, Ιν οϊς μη ετνχεν ουοα αντίπαλος δνναμις, Ιδήου τε χβ,Ι ηνδραποδίξετο.

Procopius, qui fonteui verbotenus exscribere nolebat, Prisci verba mutavit; alio loco ita cum Theophane et Nicephoro Callisto consentit, ut communi illo fonte omnes usos esse probetur.

P R O L E G O M E N A .

• " i

I

§ - 5 , a

»* &£

^

'g

λ I .ν ft S

ο δ

^

Γ ί

ä ' l

l

ο §

3 δ

S '

S

S

l

a U

j

i

« »

^

5 » *

η

I g

Γ «

S

a d «

I t , « » - ?

ο , Φ ' δ ο

ί

Ä

Η

I

ca

*·3 i

§

a

1

:

•

< § - a

'

O»—* «

J

to

"

^

,

f

oi ' s 1

^

I

g

«j ·>κ· ä

S

-S S

I

a

l

ε

^

-

-5 - s ^ o μ ΰ ί Β ϋ

» ' « t » I

"

*

§

ϊ

J ' 3

f

CQ. 2

^

m

^

i* 1

ο

3

U»

s

Β

δ

«

·"» -

ι

OPiS,

1

s

2 ί

.(«

§

*

h

X,

Ό fc

i

r

^

·

I

^

I

8 &

Κ

2h

l

ο»

|A

*

J *

3 '"Oβ I C Ό

ι

¥

s

δ - a

' 9 ~ -S.-8 " g

ι5 ^

F

' S J - a S . « ^ •-< ι

• £

s_ a O

I j

:

^

s ft -a « Öa r_ r·«

I f 1 * a ,£.45 -g"

s

5Γ s.

·

•j 3 I

-r " - g i ' gl a. 3 I"gf 3-

S « 3 ο

t

ο» ^ -ο g δ S ^Q ί* r s ^ u •-3 a a 2

lH m

eo' a>

HH J3

^

Ο

^ Φ 3" a ft I s ο 3 Ί CO. § fc* • r i " » I a. a ο >o § 3 Ί i f ä g 3 «I -ρ- >8 S to ο S Ä »» jJS. ^ ο »a 5 -a «ο. Ρ i

i

y

ft £

PROLEGOMENA.

«Λ öΟ»ΌΟ» 5«k S * »p" • s r r s ä i'^ ? 3 j I Ν i i · « i l i R g .ο Β ^ »8 4 *

l4^-s^ «

XU J ^ g «j . s -S β «Λ »JT, l i S " · ο . ρ a 4; « 9 * 3 ο . β -ο «S β & ο ο ii Ι ' ? « Ι » I S ' 5 2 ** » χ 3- ««. *

S l ^ g 1'g » 5· Ί,Ί Q * to >•> **> S* •ϊ S äi 8* a ä 'S *

Vi m oi ? ^ S 'S ^* >i=\a ^ 'S S Γ 'S ο 'S « 1

z2 ·¥ J § I ^ S »