Plutarchus, Moralia: Volume III [Reprint 1929 ed.] 9783598716805, 359871680X

Citation preview

BIBLIOTHECA SCRIPTORVM G RAE CO RVM ET ROMAN O RVM TEVBNERIANA

PLVTARCHI MORALIA VOL.I

R E C E N S V E R V N T ET W.R.PATON ET

EMENDAVERYNT I.WEGEHAUPT

P R A E F A T I O N E M SCR. M.POHLENZ EDITIONEM

CORRECTIOREM

CVRAVIT HANS

GÄRTNER

S T V T G A R D I A E ET L I P S I A E IN A E D I B V S B . G . T E V B N E R I M C M X C I I I

Die Deutsche Bibliothek — CIP-Kinheitsaufnahme Plutarchus: [ Moral ia] Plutarchi Moralia. — Ed. corn — Stutgardiae ; Lipsiae : T e u b n e r . (Bibliotheca scriptorum G r a e c o r u m et R o m a n o r u m Teubrieríana) Ed. corr. Vol. 1. Ree. et e m e n d a v e r u n t W. R. Paton et I. Wegehaupt. Praefationem ser. M. Pohlenz. — Ed. corr. ed. 2. ( 1 9 7 4 ) / cur. H a n s Gärtner. - 1993 ISBN 3 - 8 1 5 4 - Î 6 7 8 - 7 N E : Gärtner, H a n s [Hrsg.] Das W e r k einschließlich aller seiner Teile ist urheberrechtlich geschützt. J e d e Verwertung a u ß e r h a l b der engen G r e n z e n des Urheberrechtsgesetzes ist o h n e Zustimmung des Verlages unzulässig u n d strafbar. Das gilt besonders f ü r Vervielfältigungen, Übersetzungen, Mikroverfilmungen und die Einspeicherung u n d Verarbeitung in elektronischen Systemen. ©

B.G. T e u b n e r Verlagsgesellschaft Leipzig 1993 Printed in G e r m a n y

Druck u n d Bindung: Chemnitzer Verlag u n d Druck G m b H , W e r k Zwickau

Haud faustis ominibus haec Plutarchi Moralium editio coepta est. Iam enim Guilelmus R. Paton, qui primi voluminis maximam partem edendam susceperat, primas paginas prelo subiecerat, cum lugubre illud bellum exarsit quod ut toti patriae funestum sic etiam his studiis adversum fuit. Nam iam tribus mensibus post loh. Wegehaupt ad Mlavam, oppidum Poloniae, sangui nem profudit. cuius animam candidam lugent amici semperque lugebunt; Plutarcho is ereptus est qui et codices plurimos ipse inspexerat penitus noverai et haud paucis opusculis de historia memoriae Plutarcheae conscriptis studia a Maximiliano Tre α feliciter incohata eadem sagacitate atque industria promoverat et si quisquam ad finem perducturus erat. Paton autem etsi suae patriae caritate numquam ab amore quo et Germaniam et amicos Germanos amplectebatur avocatus est, tarnen, cum in insula Samo degeret, vel commeatus difficultatibus opus continuare prohibitus est. Bello confecto statim ad Plutarchum suum — sic eum appellare solebat — rediit; sed fructus diuturni laboris Parcae eum videre passae non sunt: die 21. mensis Aprilis anni 1921 ipse quoque mortem obiit. cum vero ipse nonnisi sex tractatus (usque ad libellum de capienda ex inimicis utilitate) bibliopolae tradidisset, uxor eius, Clio Paton, effecit ut etiam reliqui quos ipse praeparaverat imprimi possent. maxim as enim ei debemus gratias quod, qua est liberalitate et erga maritum pietate, ex scriniis eius omnia quae ad Plutarchi editionem pertinebant in Germaniam mittenda curavit. apparebat vero Patonem etiam reliquorum tractatuum vol. I, quos susceperat edendos, et apparatum criticum in universum perfecisse et verba Plutarchi magna ex parte ita restituisse ut non multa mu-

VI

PRAEFATIO

tanda addenda essent; quo muñere ego a Curtió Hubert adiutus functus sum. idem reliquie opusculis quae ipse non iam edere poterat fiet. Tractatibus autem qui de sanitate tuenda praecepta et praecepta coniugalia exhibent, a Iohanne Wegehaupt praeparatis Guilelmus Sieveking ultimam manum adhibuit, verba Plutarchi ipse constituit. Maximas vero gratias agimus Udalrico de WilamowitzMoellendorff, qui non modo inde ab initio huius editionis patronus extitit neque unquam Consilio suo nobis defuit sed etiam laborem plagulas legendi et corrigendi sustinere dedignatus non est. qui quot locos sagacitate sua atque peritia et Graeci et Plutarchei sermonis sanaverit, etiam legentes sentient, quantum interpretationibus monitis consiliis operi profuerit, editores soli scimus.

MEMORIA MORALIVM VNIVERSA

Memoriae Moralium historia nonnisi omnibus opusculis editis scribi poterit; nunc ea tantum praemittantur quae qui nesciat apparatu critico editionis uti non possit. 1 ) •

1) Conferendi inprimie Treu, De codicibus nonnollis Parisinis Plutarchi Moralium, Janer 1871 ( = 'Cod. Parie.'); Der sog. Lampriaskatalog der Plutarchschriften, Waldenburg 1873 ( = 'Lampriaskatalog') ; Zur Geschichte der Überlieferung von Plutarchs Moralia I (Waldenburg 1877), II (Ohlau 1881), III (Breslau 1884)= 'Treu, Überl. I II III'. Wegehaupt, Beitr. z. Textgeschichte der Moralia Plutarchs, Philol. 1905, 391 ff. ('Philol.'); Plutarchstudien in italienischen Bibliotheken, Progr. Cuxhaven 1906 ('Plutarchstudien'); Die Entstehung des Corpus Planudeum von Plutarchs Moralia, Sitzb. Beri. Ak. 1909, 1030 ('Corp. Planud.'); Planudes und Plutarch, Philol. LXXIII 1914, 244 ('Plan. u. Plutarch'); Der Florentiner Plutarch-Palimpsest, Abh. Beri. Ak. ph.-hist. Kl. 1914 nr. 2 ('Palimpsest'); Ree. ν. Gottfried Behr, D. handschr. Grundlage der im Corpus der Plutarchischen Moralia überlieferten Schrift περί παι'όων αγωγής, Würzburg 1911, in Beri. ph. Woch. 1912,1599 ('Β. ph. Woch.'): editio libelli Πότερον

νό'ωρ r¡ Λίρ

¡¡ρηΰιμώτερον

in Χάριτες,

Fr. Leo

zum 60. Geburtstag dargebracht, Berlin 1911, 146 ('Xàçtrîç').

PRAEFATIO

VII

Cum inter Plutarchi scripta nobis servata extent quae sine dubio ab ipso publici iuris facta non sint (velut de invidia et odio, de latenter vivendo), post Plutarchi mortem sive filios eius sive familiares omnia quae alicuius pretii esse viderentur e scriniis eius eruisse atque edidisse apparet. editionem vero qua omnia eius scripta in unum collecta legentibus proponerentur comparatam esse nullum indicium adest. minime certe advocandus est catalogue ille compluribus codicibus s. X I I sqq. traditus qui et propter epistulam praemissam qua quis amico την γραφην των τον πατρός βιβλίων mittit et propter Suidae verba νίαμπρίας Πλουτάρχου τον Χαιρωνέως νιος έγραψε πίνακα ών ο πατήρ αντον έγραψε περί πάβης 'Ελληνιχης και 'Ρωμαϊκής ίβ το ρ ία ς diu Lampriae Plutarchi filio adscribebatur. nam epistulam illam Byzantinorum aetate conscriptam, Suidae testimonio vel ob earn rem fidem abrogandam esse quod Plutarcho filius Lampriae nomine nullus fuerit, catalogum ipsum autem esse indicem bibliothecae ignotae, quae fere s. I V satis multa opera Plutarchea (et genuina et spuria) exhibebat, inprimis secundum ea quae Maximiiianus Treu exposuit, inter omnes constat. 1 ) immo innumerabiles illi homines qui Phrynichorum iudicio Plutarchi sermonem parum Atticum spernentium s ) non deterrebantur quominus amabilis ingenii fetibus delectarentur — quid quod in linguam Syriacam nonnulli tractatus versi sunt 3 ) — , maiora vel mi1) Treu, Lampriaskatalog (cf. adnot. antecedentem). De memoria catalogi cf. Wegebaupt, Plutarchstudien 57 sqq., Corp. Planud. 1030 et Ziegler, Mus. Rhen. LXIII 1908, 239sqq., qui epistulam in altera tantum stirpe codicum praemitti monet. 2) Cf. Phrynichus s. όνβωπιιβ&αι et ΰνγχριeig (p. 190. 278 Lob.) et scholion ad initium libelli it. άνοωπίβς suo loco edendum. 3) Syriacas versiones libri de coh. ira ed. Lagarde, Analecta Syriaca, Lipsiae 1858, e cod. Mus. Brit. 17209 s.VIII/IX, libri de cap. ex inimicis utilitate Nestle, Studia Sinaitica IV, Londini 1894, e cod. Sinaitico s. VII vel VI (cf. Ryssel Mus. Rh. LI 1896 p. 1), utramque satis libere agentem, multa omittentem mutantem, cf. Ryssel, Über den textkritischen Wert der syr. Übersetzun-

ΥΙΙΙ

PRAEFATIO

ñora Volumina manibus trivisse videntur quae, prout sive casus sive sensus vel bibliopolarum vel legentium ferebat, modo haec modo illa scripta continerent, hoc amitterent illud adsciscerent, nunc dividerentur nunc cum similibus coniungerentur, Protei instar formam mutarent. talibus certe voluminibus hos Plutarchi libellos Byzantinis traditos esse vel nunc vetusti codices testantur, in quibus, ut summa est varietas opusculorum exhibitorum, tarnen talia corpuscula antiquitus propagata agnoscuntur (cf. Wegehaupt, Philol. 3 9 1 sqq., Plutarchstudien 43sqq.) Quas inter collectiones una eminet quae 21 scripta vere moralia exhibens satis constanter multis codicibus traditur, nisi quod initium plerumque periit et libellus 2 0 πότερον νδωρ r¡ πϋρ χρηβιμώτερον,

l e m t i t u l u m p o s t 1 9 πότερον

qui sane nonnisi propter simiτα της ψνχής

η τα τοΰ

δώμα-

τος πά&η χείρονα receptus esse videtur, in nonnullis codici-

bus omittitur. 1 ) quae cum postea a Maximo Planude in fronte omnium Plutarcheorum praeter vitas librorum posita esset, effecit ut ipsius nomen ή&ικά ad reliquos etiam libros quamquam minime omnes res morales tractant transferretur. 2 ) gen griechischer Klassiker, Lipsiae 1887 II S. 45 sq., Baumstark, Fleckeis. Jahrbb. Suppl. X X I (1894), 363 sqq., qui has versiones a Sergio Resaïnensi ( f ö 3 6 ) factas sed postea (maxime libr. π. άοζγ.) retractatas esse putat. libellus π. άακηαεωί quem Lagarde ibidem edidit spurius est, cf. Buechelerum ante Gildemeisteri vereionem Mus. Rh. X X V I I 620 sqq. Fihrist qui Syrorum notitia nititur s. X cum hos tres libellos tum librum de anima ac placita philosophorum Plutarchi novit (Gildemeister ibid.), denique librum de fluviis quem alteri Plutarcho adscribit. 1) si codicem C neglegimus, cuius manus prima in op. 19 desinit, recentior 2 0 . 1 addit, lib. 20 deest in D (sed adest in cognatis eius h i ) necnon in Ζ (sed adest in ab), quod vero in dz tantum 18. 19. 21 leguntur, ea re explicatur quod in archetypo 1. 20 antea positus erat, cf. ν (infra p. X X V I ) ; Wegehaupt, Β. ph. Woch. 1608. non igitur est cur credamus codices DZ primariam collectionis formam servavisse. 2) nomen ή&ικά collectionis vetustae proprium esse etiam nunc in codicibus haud raro apparet. velut index codicis G

PRAEFATIO

IX

Maximum enim Planudem, eruditum ilium monachum Constantinopolitanum, primum et unum Byzantinorum operam dedisse ut omnia quae t a m extarent opera Plutarchea in unum congereret, eique deberi magnum illud corpus 69 vel 78 scriptorum quod nunc tenemus iam a. 1877 Maximilianus Treu demonstravit, postea loh. Mewaldt et loh. Wegehaupt et epistulis Planudis a Treuio editis (Vratislaviae 1890) usi et codicibus diligenter examinatis ita ut nihil restet dubii confirmaverunt. x ) Planudes enim iam multo ante a. 1295 quo Alexio Philanthropeno scripsit (ep. 1 0 6 ) : εμο'ι (?' εόοξε τ« τον Πλουτάρχου γρά-ψαι βιβλία' κάνυ γάρ, ως οΐΰ&α, τον ανδρα φιλώ, Plutarchi opera colligere coepit, atque etiamnunc extant libri quibus exemplaribus usus est; velut in 1 — 2 1 Moscuensem M correctum, in sequentibus codicem quendam Vindobonensium V ¥ similem, in 4 4 — 5 0 Urbinatem 97 adhibuit. 8 ) cum vero 69 libellos congessisset, eius iussu secundum exemplaria emendata 3 ) Ambr. 859 ( a ) a compluribus scribis exaratus est, e quibus unus nomen suum prodit, Iohannes Zaridas, quem Planudis discipulum fuisse ex epistulis constat. 4 ) Planudes ipse in margine huius codicis haud paucas adnotationes vel correcturas adspersit, e quibus maximi momenti ea est quam ad Cons. Apoll. I 2 3 4 , 1 4 adscripsit: oiirwj οϊμαι δεΐν γράφεο&αι' ei Sr¡ ¿ της ζωης των άν&ρώκων χρόνος εΐκοαιν ¿των ο μέγιοτος ωριβτο, τον εΐκοαιν ¿των άπογενόμενον ¿νομίξομεν αν (sc. μηab ipso (altero) scriba exaratus 34 opuscnlis indicatis sic deeinit ànb τούτων elei ή&ιχοί αντοϋ λόγοι w . M post op. 51 ante 1—21 inscriptionem habet των η&ικών Πλουτάρχου κτλ. ; de ν cf. p. XXVII. Planudes in catalogo Plutarcheorum ab ipso scripto qui in Marc. 481, sed etiam in g legitur (Treu, Überl. I p. IX, Patón, Pyth. Dial. XI) prima 21 opuscula verbis άρχή των ή&ιχών et τέλος των ή&ιχών a reliquie segregat. 1) Treu, Überl. I, Mewaldt, Sitzb. Beri. Ak. 1906, 824, Wegehaupt, ibid. 1909, 1030 et Philol. 1914, 244. 2) Wegehaupt, Corpus Planud. 3) Planudi ipsi fortasse debentur multae illae correcturae quae in III a docto homine alia memoria uso factae sunt. 4) Wegehaupt, Philol, 1. 1. 245.

χ

PRAEFATIO

κέτι αωρον τελεντάν). nam pro altero εΐχοβιν postea ab ipso τοΰοντων, denique ôéxce factum est, aperta conamina hominis sibi in emendando non satisfacientis. eadem autem coniectura verbo òéxct recepto in omnibus ut videtur codicibus qui 69 scripta continent si ve in margine sive traditis verbis expulsis in ipso contextu legitur. Planudem autem auctorem esse non modo manu scribentis evincitur quam ex codice Anthologiae Marc. 4 8 1 ab ipso Planude scripto probe novimus sed etiam codice E in quo illa adnotatio his verbis introducitur: ò κύριος μάξιμος ó ηλανονόης όντως οί'εται δεΐν γράφεβ&αι. codicem autem a primum esse Planudis iussu scriptum etiam ea re probatur quod in lectionibus ubique propius ad exemplaria accedit quam reliqui. Codice a iam scripto Planudes consilium cepit omnia Plutarchi opera, et Moralia et Vitas, splendidiore forma ornata legentibus proponere. quamobrem ep. illa 1 0 6 ab Alexio Philanthropeno petivit ut sibi membranas mitteret. quas se adeptum esse ep. 1 1 5 testatur quam Wegehaupt autumno eiusdem a. 1 2 9 5 scriptam esse statuii, mense autem Iulio a. 1 2 9 6 cod. A (Paris. 1 6 7 1 ) secundum subscriptionem perfectus est, ex ipso « passim emendato descriptus (Wegehaupt, Plan. u. Plutarch 248). nec vero Planudes corpore ilio 69 librorum congesto conten tus erat, etsi enim a. 1 3 0 2 in catalogo librorum Plutarcheorum in cod. Marc. 4 8 1 servato 1 ), quem sua manu scripsit et his verbis conclusit ταίτα πάντα ευρέθησαν 2 ), nonnisiilla opuscula enumerai, reliqua amissa esse statuit, postea ei contigit ut duos alios codices detegeret, unum qui Quaestiones convivales contineret, sive eum ipsum qui nunc est Vindob. 1 4 8 sive exemplar ex eo descriptum, alterum multis lacunis depravatum qui octo novos libros praeberet. 3 ) atque Quae1) Treu, Überl. I p. IX; idem catalogue in g legitur, Paton, Pyth. Dial. XI, Wegehaupt, Plutarchst. 58. 2) Wegehaupt, Corp. Planud. 1043 comparai verba in codd. Planudeis ad op. 38 addita ων ονχ εΰρέ&η r¡ άρχή. 3) cum 1. de aiiimae procreatione in Timaeo (77) in E ab alia manu scriptus sit atque alibi vel solue vel cum Piatonis

PRAEFATIO

XI

stiones convivales quarum codices omnes a Yindobonensi pendere iam Treu demonstra vit (Uberi. 112), cum omnes lacunam habeant quae in Yind. foliis amissis effecta est, in compluribus codicibus Planudeis primario corpori adnexae sunt, reliqua 8 scripta, quae praeterea (excepto 77) tantum in cod. Β insunt ex eodem codice lacunoso descripta, cum opusculis 1 — 6 9 coniuncta in solo Paris. E leguntur(70— 77), in quo ultimo loco ( 7 8 ) Quaest. conv. secuntur, ut 77 ab alia manu scriptae, quem codicem ex Planudis officina prodisse adnotatio illa marginalis supra commemorata testatur. vivo etiamtum Planudo eum exaratum esse etsi evinci non potest 1 ), tarnen vel ob earn rem probabile est, quod etsi textus formam exhibet a Planude constitutam, non ex ipso A sed ex eius exemplari descriptus est. 2 ) libri autem Timaeo coniunctus tradatur, Treu, Überl. 114 statuii Planudem hunc librnm ex alio exemplari sumpsisse atque 70—76. sed obstat quod etiam in Β 70—77 una servati sunt (de memoria libri 77 cf. Berthold Müller, Plutarch über die Seelenschöpfung im Timaeus. Progr. Breslau 1873). — in eodem codice atque 70—77 fortasse initium op. 38 detectum est. nam in α A reliquia codicibus Π (de y cf. p. XXIX) post op. 37 duo folia vacua relicta, op. 38 autem incipit a verbis του νοητοί μόνον (1002 d) quibus titulus praefigitur Πλατωνικά ζητήματα, ων οΰχ ινρέ&η ή ¿ρχή; in Έ autem fol. 606 plane e andern speciem praebet sed titulum scriba ipse delevit atque in foliis duobus antecedentibus quae sine dubio ut in α A olim vacua relieta erant initium libri supplevit. — cum indicem Marc. 481 scriberet, Planudes op. 38 non iam plenum extare ratus omisit. ergo initium illud postea inventum est. Treu, Überl. I p. IX. 1) hoc suo iure Wegehaupt Philol. 1914, 252 monuit. Planudes enim 60 fere annos natus mortem obiit. cf. epigramma Gregorii eius diseipuli, Treu, Überl. I p. XV. 2) certe in lib. 69 hoc valet, nam ad cap. 5 φωνή (p. 412 a) in A et Vat. Reg. 80 haec adnotatio marginalis legitur: το χωρίον τοντο άβαφέατατον. έβτϊν δια το πολλαχοϋ διαφ&αρέντα (τά γράμματα suppl. Bern.) τά των παλαιών αντιγράφων μη δνναβ&αι ΰωζειν την βννέχειαν τον λόγου, καϊ εϊδον iyà> παλαιάν βίβλον, èv T¡ πολίαχοϋ διαλείμματα ην, ώς (codd. και) μη δυνη&έντος τοϋ γράφοντος ενρείν τά λιίποντα, έλπίααντος δε ί'σως ενρηαειν άλλαχον· ένταν&α μίντοι κατά βννέχειαν έγράφη τα διαλείποντα τω μηκέτι έλπίδας είναι τά λείποντα εύρε&ηοεο&αι.

XII

PRAEFATIO

illi 7 0 — 7 7 postea non iam descripti sunt, sive quod et propter res quas continebant et propter corruptelas lacunasque difficiliores erant intellectu sive quod qui post Planudem fuerunt tanto Plutarchi amore non iam ñagrabant. fortasse etiam Planudes ipse, cum hunc codicem magnificum voluminosum qui u t A etiam Vitas continet exarandum curaret, id tantum agebat ut uno certe libro tota Plutarchi doctrina aequalibus et posteris quasi uno conspectu proponeretur. 1 ) est vero codex E etiam Planudeae diligentiae egregium documentum. certe post eum nova Plutarchea inventa non sunt, siquidem fragmenta illa duorum librorum (πότερον ψυχής r¡ ΰώματος Ιπι&νμία xal λύπη et εί μέρος τό ηα&ητικόν της άν&ρώπον ψυχής η όύναμις), quae a. 1773 Thomas Tyrwhitt e cod. Harleiano 5612 (h) protraxit 3 ), nostro certe Plutarcho tiibuenda non sunt. Corporis Planudei exemplaria 1 — 6 9 continentia etsi multa s. XIV. XV exarata sunt, tarnen minime omnibus viris doctis praesto fuerunt, atque Aldus Manutius cum Plutarchi omnia opera moralia edere vellet, non sine magna difficultate ex diversis codicibus ea congerere coactus est, 7 0 — 7 7 non ex E sed ex Β impressit. edendi operam suscepit Demetrius Ducas, qui quo modo exemplaria prelo subicienda praeparaverit, etiamnunc ex adnotationibus correcturis signis codici J adspersis videmus (Treu, Überl. III 15). scripta imprimebantur, prout exemplaria praesto erant; ordo igitur plane fortuitus est. Aldinae textus (prodiit 1 5 0 9 ) Basileae 1542 recusus indeque inprimis per Germaniam τοντ' airo toívvv (νϋν~) χρή νοείν xal πανταχού τον βιβλίον ίν&α rig τοιαύτη άαάφιια ευρίσκεται (Treu, Überl. I p. Χ et VIII, BeraaTdakie, Mnem. XXIV 380). manifesta 'editorie' verba lectorem monentis (Wegehaupt, Corp. Plan. 1045®). in E vero non ut in A continua scriptura adhibita eed apatia relieta (ut in 70—78). 1) consilium veteris memoriae fideliter propagandae apparere videtur ex eie quae in extrema adnotatione antecedente de scriptura codicie E cognovimus. 2) utrumque legitur etiam in i, priue in k. cf. p. XXIII.

PRAEFATIO

XIII

propagatile est. 1559 lacobus Amyot Gallicani, 1570 Guilelmus Xylander Latinam interpretationem promulgavit, atque hie 1574 editionem Graecam subsequi iussit, in qua se non iinam mendornm chiliadem expurgavisse non plane immerito gloriatur. maiorem tarnen auctoritatem nacta est editio quam 1572 Henricus Stephanus, Leonici Iannoti Murati Turnebi Yulcobii aliorum studiis atque emendationibus quae in exemplaribus yeteribus Aldinae adscriptae erant (cf. Wyttenbachi Praefationem editionis) usus, confecit; quae cum Xylandri versione coniuncta 1599, 1620,1624 iterata est. atque ut primae Graeco-Latinae paginarum numeri etiamnunc in margine adscribí soient, sic etiam ordo librorum, quem Stephanus initio Àldinam secutus deinde suo arbitrio confisus constituât, usque ad nostra tempora regnat atque, ne legentes turbentur, etiam a nobis retentus est, quamquam, ubicunque de memoria Plutarchea agendum erit, ad numéros Corporis Planudei recurremus. S. XVn memoria dignus nemo nisi Bachet de Meziriac, qui sagacissimas emendationes in exemplaris Stephaniani margine reliquit (cf. Wyttenbachium). s. XVIII Ioh. Iac. Reiske linguae Graecae peritia et critico acumine ductus, non novis codicibus usus permulta menda in Animadvers. ad Graecos auctores voi. Π (1766) sus tuli t, quae notae editioni post mortem eius a. 1774 curatae subiectae sunt. Reiskii vestigia pressit J. G. Hutten 1791 sqq. editionem criticam primus Daniel Wyttenbach parare instituit (Oxoniae 1795—1830, Lipsiae 1796—1834). qui sane, cum permnltos optimosque codices iam nosset collatosque haberet, etiamsi in constituendis verbis non tantum a vulgata recedere audebat quantum ipse de se praedicat, primus solidum textus recensendo fundamentum iecit atque etiam doctissima praefatione, animadversionibus bonae frugis plenis (vol. VL VII), denique léxico Plutarcheo (primo editioni Ox. adnexo ) τόνφ SI qN

tâv]

τοΰ

¿μμ.]0

28 άναλαβεΐν h

2β

την

22 τόρνω

A om.

Pohl. ,coll. Enrip.

αν λαβείν qSN0

της

is

έπιμελείας

μνρίοις. δι'

•

άπεν&ν-

και οΰψ τη

έξαργη&εΐΰα

•

εν&νω-

τω πάνω των κατά ψύαιν

άλλα χαί

20

των

χαμφ&έντες

βακτηρίας την

μάλλον

τά δε

άναλαβεΐν

ταντα

is

έπανορ&οΐ

γαρ

τροχοί τόρνω δνναιντο

αν

φΰαεως

δ'

πόνος

¿ρα

¿ λ λ ' άμελη&εΐβα τοΰοντω

xal

των υποκριτών

μόνα

ουκ

δ' αν ως

δε χαί χαλχος

άλλα τό παρά

κρεϊττον.

πεφνχότας

φεύγει,

σταγόνες

•

άναδραμειν,

φαυλότητα

επιμέλεια

επιβλέψας.

κοιίαίνοναι,

¿γένετο

εν

C ιβ

πάντα

άρετην

χαταμά&οις

τελεδίονργόν

ρ ί α ν " τάς γε μήν καμπνλας

ονχ

άμελονντας

πέτρας oiâ'

τω ταντα

προς

τάς

τετυχή-

διαμαρτάνων.

ρα&νμία,

βίδηρος

εϊ

δια-

εις

άειμνήοτου

5

ai

και Σωχρά-

τουνδεχόμενον

άλίΰχεται.

π ο λ λ ά τ ω ν γινομένων

δόξης

γη

δ'

πάντα

Πυ&αγόρον

ορ&ης

είς

διαφθείρει

ταντα

ο'ιεται τους

τνχόντας

τρόπον

ΰπέρματι

χα ι βννέπνενΰεν

δεοφιλες

ει δε τις

μάλλον

πράγμα

των

μελέτης

μεν γαρ άρετην xal

οτι ΰυνηλ&ε

γεωργία φντονργόν

αυτόν

δ' ó παιδενων,

¿δομένων μεν

φνΰεως

λεπά ταΐς

τόν

και τά παραγγέλματα,

της

μον

&απερ γη ν, είτα

νπο&ηχαι

την

διδαχή'

ατελές. οπονδαΐα,

•

Ιλλιπές,

δει την

άπέδωκεν.

μα&ήαεως

φνβεως

άμφοΐν

γεωργω

Κπαοιν

η μεν γαρ φύβις

δίχα

νπάρξαι

απέρματα

εϋδαιμον

&εων

άρετην.

η φύαις,

καΐ Πλάτωνος

καΰΐν.

την

η δε μά&ηβις

¿γβρόν

•

κα\ των ί&νων

'πρότερον

ΰαφως

προφέρων

τον γαρ άρχιμάγειρον δούναι

&ναειε,

και πολύ

τα ιπινίκια

δε τον βαΰιλέα των Μακεδόνων

οντα την πήρωΰιν γεγενημένον

έΰ&ήτας

ίνα επανελ&ων

τον κατά των βαρβάρων

τοις

δε τούτοις

tini τε και έπαθε, και

πορφύρας

τους "Ελληνας,

παράΰχγ

ένάμιλλα

ίο

ó ρ μην αφετον ιΐαΟαν νεμε-

πλείω ποιεΐΰ&αι

η των παίδων,

•

γεγονότας

τούτων

εύλάβειαν

τις γαρ ουχ οίδεν οτι τα μεν Β

μικρά χαι παντελώς

Ιατιν

Ιάΰιμα,

παιδαγωγών 'ιΰως ολιγωρία χαι διδααχάλων παραγωγή χαι άνη- ίο χονΰτία ' xà ÓÈ των ήδη νεανκίχευομένων ύπερφυα

τρώων χρημάτων νων

πολλάχις

χα\ χύβοι χαί κώμοι χαι πότοι χαι

ερωτες και γυναικών

οίχοφ&ορίαι

τούτων όρμας ταΐς ίπιμελείαις άταμίεντον λινού

άδιχήματα

γίνεται χαι ΰχετλια, άμετρία γαατρός χαι χλοπαι

γαρ των ηδονών

δεόμενον,

ωσθ'

αντιλαμβανόμενοι ματα λαν&άνουδι.

γαμετών,

δεΰμενειν χαίχατεχειν

Tf¡ άνοια

ούχοϋν τάς

δίδοντες

δει τοίννν

ταύτης

εξουΰίαν

τους εμφρονας

χαι χα-

ερρωμένως

επί τα άδιχή- C πατέρας

παρά

τούτον μάλιβτα τόν χαιρον φυλάττειν Ιγρηγορέναι ΰωφρονίξειν τονς

μειραχίΰχονς

βουλεύοντας

υπιαχνουμίνους,

μεν δια φιληδονίαν επαινον

διδάβχοντας ΰυμφοραϊς

άπειλοΰντας παραδείγματα

Π

προδήχεν. 15

ή άχμή και βχιρτητιχόν

οι μη της ηλιχίας

πα-

παρθέ-

δεομενους δεικνύντας

ϊ»

βυμ-

περιπεΰόντων

δια δε χαρτερίαν

χαι δόξαν άγα&ήν περιποιηΰαμενων.

επιτηδεύειν και μηδενι δεΰμω προσάπτειν \αυτόν]. 'πυρ U σιδήρω μη σκαλενειν,' αντί του &υμούμενον μη έρεϋίζειν' οι) γάρ προσηκεν, άλλ' υπείκειν τοις οργιξομένοις. 'μη εσ&ίειν καρδίαν,' μη βλάπτειν την ψυχή ν ταΐς φροντίσιν αυτήν κατατρύχοντα. 'κνάμων άπέχεσ&αι,' οτι ου δει πολιτεύεσ&αι" κυαμενταΐ γαρ ήσαν εμπροσ&εν at -ψηφοφορίαι δι' ών πέρας F έπετί&εσαν ταϊς άρχαίς. 'σιτίον εις άμίδα μη εμβάλλειν'' imiti σημαίνει γαρ οτι εις πονηράν ψυχην άστεΐον λόγον εμβάλλειν οΰ προσηκεν ' è μεν γάρ λόγος τροφή- διανοίας εστί, τούτον δ' άκά&αρτον η πονηρία ποιεί των άν&ρώπων. 'μη επιστρέφεσ&αι ¿πι τονς ορούς ελ&όντας,' τοντέστι μέλλοντας άπο&νήS5 σκειν και τον ορον τον βίον πλησίον o yτα ορώντας φέρειν ευκόλως και μη ά&υμείν. 4 sq. Diele VS. Ι* p. 281 4 παρήγγεΧΧε Θ β ΰνμβ. προς άρ. -»τ. ρ. θ 8 et 9 μ,ή D μηύί Ο » ταύτην qßj ταύτης Ο IO ini χ. D ini (νχερ CM Π) χοίνιχα Ο ήτοι D om. Ο 11 ααρ. Hch. -σοιμεν (-σαι μεν D) Λ is. Buppl. Leonicue μ,ηά. Pat. μη δείν avtòv (αύτώ D) seel. Wil., in W ante προ«, legitur 16 μη έρ. Θ lJ ητοι ante μη add. Hch. 19 ·ψηφηφ. C'DMJI 19—80 Si' thvnfQ ixtr. tag άρχάι ci. Hch. 20 Nonne &ρχ(α