Arrianus: Vol. 2: Scripta minora et fragmenta [Una Red Reprint of the 2nd 1968 ed.] 3598712421, 9783598712425

Table of contents :
Praefatio
Conspectus librorum
Conspectus notarum
Codices
Testimonia de Vita Arriani
Testimonium de Sermone Armani
Conspectus Operis
ΙΝΔΙΚΗ
Τοῦ Ἀρριανοῦ Κυνηγετιϰοῦ ϰεφάλαια
APPIANOΥ ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ ΕΥΞΕΙΝΟΥ ΠΟΝΤΟΥ
ΑΡΡΙΑΝΟΥ ΤΕΧΝΗ ΤΑΚΤΙΚΗ
ΑΡΡΙΑΝΟΥ ΕΚΤΑΞΙΣ ΚΑΤΑ ΑΛΑΝΩΝ
FRAGMENTA DE REBUS PHYSICIS
ΑΡΡΙΑΝΟΥ ΠΡΟΣ ΓΕΛΛΙΟΝ ΕΠΙΣΤΟΛΗ
ΒΙΘΥΝΙΚΑ
ΠΑΡΘΙΚΑ
TA META ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΝ
FRAGMENTUM EX HISTORIA ALANICA(?)
FRAGMENTA QUAE UTRUM E PARTHICIS AN EX HISTORIA SUCCESSORUM ALEXANDRI DESUMPTA SINT INCERTUM EST
INDICES
ADDENDA ET CORRIGENDA

Citation preview

B I B L I O T H E C A SCRIPTORVM

GRAECORVM

ET

ROMANORVM

T E V B N E R I A N A

FLAVIVS ARRIANVS VOL. II SCRIPTA MINORA ET FRAGMENTA ADIECTAE SVNT TRES TABVLAE G E O G R A P H I C A E ET F R A G M E N T V M PAPYRI 1284 SOCIETATIS ITALIANAE

EDIDIT

A. G. ROOS A D D E N D A ET C O R R I G E N D A ADIECIT

GERHARD WIRTH EDITIO STEREOTYPA EDITIONIS ALTERAE (MCMLXVIII)

MONACHII ET LIPSIAE IN AEDIBVS K. G. SAUR MMII

ADMONEBVNTVR, VT A D D E N D A

Q V I IIVNC

ET

LATERCVLO

Q

LIB RVM

COR R I C E N D A IN M A R C I N E

LECENT,

CONSVLANT APPICTO

Die Deutsche Bibliothek - CIP-Einheitsaufnahme

Arrianus, Flavius: Flavius Arrianus / ed. A. G. Roos. - Monachii ; Lipsiae : Saur (Bibliotheca Teubneriana) Vol. 2. Scripta minora et fragmenta : adiectae sunt 3 tabulae geographicae et fragmentun papyri 1284 Societatis Italianae. - Ed. stereotypa ed. 2 (1968) / addenda et corrigenda adiecit Gerhard Wirth. - 2002 ISBN 3-598-71242-1 © 2002 by Κ. G . Saur Verlag G m b H , München und Leipzig Printed in Germany Alle Rechte vorbehalten. All rights strictly reserved. Jede Art der Vervielfältigung ohne Erlaubnis des Verlages ist unzulässig. Gesamtherstellung: Strauss Offsetdruck G m b H , Mörlenbach

PRAEFATIO DE INDICA. § 1.

DE CODICIBUS.

Codicum, qui A r r i a n i A n a b a s i n continent, plerique I n di c a m quasi Anabaseos appendicem ei subiunctam habent. De eis egi in Prolegomenis ad Arriani Anabaseos et Indicae editionem criticam (Diss. GroDÌng. 1 9 0 4 ) et in huius editionis vol. I ( l 9 0 7 ) praefatione, unde hie pauca repetiturus sum. E-cod. V i n d o b o n e n s i h i s t o r i c o g r a e c o 4 , olim 14, quem siglo A indicavi, bombycino, saec. X I I exeuntis vel XIII incipientis, ceteri omnes fluxerunt, cf. vol. I p. I sqq. 1 ) Sed Yindobonensem hic illic madore affectum eoque lectu difficilem scriba alter, A*, saeculo ut videtur XIV retractavit, litterarum ductibus evanidis, quos quidem cernere sibi videbatur, atramento restitutis et eis foliis, quae pessime habita erant, charta superagglutinata refectis, cf. imago 1) J. M e r c a t i et P. F r a n c h i d e ' C a v a l i e r i , Codices Vaticani Graeci I (1923) p. 487, in deecribendo cod. Vaticano gr. 325 monent eum (f. 249) Anab. VII 12, 7 i. f. άντία, non (eicut VindoboneDsem) ¿vrí, praebere, adduntque: „quo nel uno fortasse nutat illius (sc. mea) opinio de cod. Vindobonensi communi ceterorum archetypo." Sed quii m 1. 1. de Antipatro sermo sit, cuius nomen in eie quae proximo praecedunt identidem occurrit, per se planum est ibi post verba ονχ ώδαντως rivai αντω Ttgòg &VUOV sequi debere vocem Άντίιτατρον. Quod sine dubio etiam librarius Vaticani intellexit et άντίπατρον exarare voluit, cuius vocis quum iam litterae άντίπ scripsisset, vidit librum quem describeret tantummodo άντί habere, et vocem inchoatam non absolvit. Non est igitur cur propter earn rem sententiam m earn mutem, neque E. A b i c h t , Der gegenwärtige Stand der Handschriftenforschung bei Arrian (Progr. gymn. Brandenburg. 1906), quicquam attulit quo earn labefactaret, cf. H. S c h e n k l , Beri, philol. Wochenschr. 30, 1910, p. 937 sq.

VI

PRAEPATIO

phototypica f. 1 2 6 r , quam vol. I addidi. Quo factum est ut genuinae codicis A lectiones multis locis perirent. Quas ut restituas opus est eis codicibus, qui ex A nondum retractato derivati sunt. Eorum adhibui potissimum hosce, cuius rei rationem reddidi vol. I p. X X X V s q . : Β = P a r i s i n . gr. 1753, papyr., saec. XV, cf. vol.1 p. XII. L = L a u r e n t , gr. L X X 1, bombyc., saec. XIV, cf. vol. I p. XVII. Ρ = V a t i c , gr. 143, papyr., saec. XV, cf. vol. I p. XV. G = P a r i s i n . gr. 1754, papyr., saec. XV, cf. vol. I p. XV. H = U r b i n . gr. 104, papyr., saec. XV, cf. vol. I p. XVI. Ex A iam retractato descriptus est k = L a u r e n t , gr. IX 32, papyr., saec. XV, quem. I a c o b u s G r o n o v i u s nomine O p t i m i insignivit, cf. vol. I p. XXXIsqq. Quum codicis A ultimum folium nunc perierit, in fine Indicae, inde a vocibus Ì'&kqktyKto πλωτά χι και βκδιβτά ¿όντα (43, 10), k lectiones codicis A retractati repraesentat. A accurate exaratus est litteris grandibus et claris. Librarius codicem quem describebat curiose secutus esse et mutationibus et correctionibus abstinuisse videtur. § 2.

DE C E T E R I S S U B S I D E S CRITICIS.

In e x c e r p t i s h i s t o r i é i s iussu imperatorie C o n s t a n t i n i P o r p h y r o g e n i t i medio saeculo X confectis, quae quidem hodie supersunt, multa fragmenta insunt ex Arriani Anabasi deprompta, ex Indica nullum. Quum tarnen in S u i dae léxico loci nonnulli ex Indica laudentur, apparet eclogarios Indicam quoque, quae in codicibus Anabasin eontinuaret, compilasse et in operis Constantiniani titulis qui dicuntur nunc perditis excerpta ex Indica sumpta exstitisse. C. de B o o r enim demonstra vit (Byzantin. Zeitschr. 2 1 , 1 9 1 2 , p. 3 8 1 — 4 2 4 ; 23, 1914/19, p. 1 — 1 2 7 ) omnesSuidae glossas históricas non ex ipsis rerum scrip tor ibus, sed — exceptis eis quas e scholiis aut e lexicis deprompsit — ex excerptis Constantinianis exscriptas esse. E a quae De B o o r

DE INDICA

νπ

exposuerat, confira avi t J. B e c k e r , De Suidae excerptis historiéis (Diss. Bonn. 1915). Excerptorum codex a Suida adhibitus in universum Arriani codice A deterior fuit, cf. Becker 1.1. p. 72 sq. Praeterea Suidas quae ex excerptis desompserat saepe negligenter transscripsit et pro Consilio et indole operis sui multa vel omisit vel mutavit, cf. Th. Büttner-Wobst, Excerpt, de virtut. et vitiis I p. XXIXsqq.; Becker 1.1. p. 14. De S u i d a e c o d i c i b u s egit J. B i d e z , Sitz.-Ber. d. Preuss. Akad. d. Wiss. 1912 p. 850 sqq. Eorum optimus est: A «= P a r i s i n . gr. 2625 e t 2626, cuius prior pars bombycina saeculis XIII et XIV, saeculo XII pars altera in pergamena scripta est, cf. B i d e z 1.1. p. 850; O m o n t , Inventaire sommaire des mss. grecs de la Bibl. nationale III p. 15. Locos arrianeos a Suida allatos, cum eos qui ex Indica tum eos qui ex operibus nunc perditis desumpti sunt, in Parisino contuli fere omnes; ubi nihil notavi, scias ea quae e Suida laudo, exceptis discrepantiis minoris momenti, ita in eo codice inveniri. Paucis locis memoravi quas lectiones exhiberet V = Voss i a n u s fol. 2, bombycinus, saec. XII, de quo cf. B i d e z 1. 1."p. 857. Vossiani lectiones sumpsi e Suidae editione a G. Bernhardy curata. Singulos ex Indica locos laudant S t e p h a n u s B y z a n t i u s s. ν. Μάαβαχα (Ind. 1,8) et E u s t a t h i u s ad Iliad. IV 297, p. 4 7 4 , 3 6 (Ind. 24,6). § 8. DE EDITIONIBUS INDICAE. Sicut in codicibus, ita in veteribus editionibus Anabasi subiuncta est Indica. 1. Editio princeps, Anabaseos et Indicae, Venetiis 1535, ab l o a n ne F r a n c i s c o T r i n c a ve li o curata, cf. vol.Ip.XLIIsq. 2. Editio Basileensis, Anabaseos et Indicae, 1539, ab I o a n n e O p o r i n o curata, cf. vol. I p. XLIII. 3. Editio Anabaseos et Indicae a B o n a v e n t u r a V u l c a n i o recensita, Parisiis 1575 apud Henricum Stephanum, cf. vol. I p. XLIII sq.

Vili

PRAEFATIO

4. Editio Anabaseos et Indicae a N i c o l a o B l a n c a r d o curata, Amstelodami 1668, cf. vol. I p. XLIV. 5. G e o g r a p h i a e v e t e r i s s c r i p t o r e s g r a e c i m i n o r e s . (Bec. I o a n n e s H u d s o n . ) I. Oxoniae 1698. In hac editione Indicae posterior pars tantum (inde a cap. 19,9), qua continetur Nearchi navigatio, recepta est. Hudson adhibuit cod. Bodleianum, cuius numerum non indicavit, sed qui videtur fuisse Bodleianus misceli. 103, de quo egi vol. I p. XXXIV. 6. Editio Ânabaseos et Indicae ab I a c o b o G r o n o v i o curata, Lugd. Bat. 1704, cf. vol. I p. XLIV sq. 7. Editio Anabaseos et Indicae G. E a p h e l i i , Amstelodami 1757, cum verborum indice etiamnunc utili. 8. A r r i a n i H i s t o r i a I n d i c a . Ree. et ill. F. S c h m i e d e r . Halis Magdeb. 1798. Schmieder ubique fere Gronovii Optimo (k in hac editione) obtemperavit. 9. Συλλογή τών tv ίηιτομ,η τοις ηάλαι γεωγραφη&εντων. I (Vindobonae 1807), in qua Indicae pars posterior ex Hudsoniana editione a nescioquo Graeco repetita est, cf. Müller, G. G. M. I p. IV. 10. Hççtavov tà ΰωξόμενα. 'Εκάο&εντα παρά Νεοφύτου Jovxa. BiévvT] 1810. 11. A r r i a n i opera graece, studio A. C. B o r hek. Vol. II. Lemgoviae 1810. Vol. I (Anabasis) prodierat a. 1792, vol. III prodiit a. 1811. Editiones, quas sub numeris 9, 10, 11 memoravi, mihi non praesto fuerunt. 12. In A r r i a n i operum editione D i d o t i a n a (Parisiis 1846) Anabasin et Indicam recensuit F. D i i b n e r , qui primus adhibuit Parisinum gr. 1753, ceteris qui ad id tempus innotuerant codicibus in universum multo meliorem. 1 ) In Indica formas iónicas ad normam Herodotei quem putabat ionismi refingere conatus est, sed intra certos fines se continuit, cf. eius Praef. p. XXX. 13. G e o g r a p h i G r a e c i M i n o r e s . Ree. C. M u l l e r u s . I. 1) In Dübneri, Mülleri, Hercheri, Eberhardi editionibus is codex littera A, in mea nec non in editionibue Chantrainii et .Jacobyi littera Β notatur.

DE INDICA

IX

Parisiis, Didot, 1855. Indicam commentario instructam habes p. 306—369. Müller editione Hercheri anni 1854 uti nondum potuit, quum suam iam a. 1853 absolvisset. 14. A r r i a n i S c r i p t a m i n o r a . Ree. R. H e r c h e r . Lipsiae, Teubner, 1854. Textum praecedit brevis adnotatio critica. Hercher non pauca felici acumine emendavit. 15. A r r i a n i S c r i p t a minora. R. H e r c h e r iterum recognovit, edenda curavit A. E b e r h a r d . Lipsiae, Teubner, 1885. Quo titulo lector in errorem inducitur, nam Hercher quidem hanc editionem non recognovit, sed E b e r h a r d adnotationibus ab Herchero diversis temporibus in marginibus exemplarium nonnullorum ascriptis usus, posthabito iudicio suo, textum talem constituit quale m Hercherum daturum fuisse puta vit, et in adnotatione critica editioni praemissa omnia Hercheri inventa vel incertissima — quae sunt numero plurima —reeepit 1 ), quod merito vituperavit Β. Keil, Deutsche Literaturzeitung 7,1886, p. 9 sq. 2 ) Quum praeterea Eberhard in refingendis formis ionicis multum ultra DQbnerum progressus sit, textus eius editionis innumeris locis a codicibus discrepat. 16. A r r i e n , L'Inde. Texte établi et traduit par P. Chan t r a i n e . (Collection Bude.) Parisiis 1927. 17. F. J a c o b y , Die F r a g m e n t e der g r i e c h i s c h e n H i s t o r i k e r , I I B (1927), p. 681 sqq., inter Nearchi fragmenta edidit Indicae partem alteram (cap. 18,1—42,10) et alios nonnullos locos ab Arriano e Nearcho haastos. 3 ) 1) Cf. E b e r h a r d , Praef. p. VII. 2) Cf. etiam E. S c h e n k l , Bursians Jahreeber. 38,1884, p.276. 3) Chantraine et Jacoby nonnunquam, Dübnerum vel Eberhardum lecnti, errant in lectionibus codicie Β (Parigini 1763) afferendie, et pro lectionibus eiue ea citant qnae a Vulcanio vel Blancardo demum per coniecturam restituía sunt, quum Β eaedem lectiones vitioeas habeat atque cetera codicie A apograph» et ipse A, e. g. 16,4 χυρφορέονς; 18,6 μιοξέος, άίαρίxi¡S; 26,2 νόμ,ια; 28, δ eie ω αν; 30,6 άνα&αρβήβαντες Paucie locis Jacoby — quem vereor ne ipse, quum lectiones codicie A ei enbmimetrarem, invitue in errorem induxerim — eius codicie lectionee minue recte laudat, nam 16,9 άτόπον habet A; 18,8

χ

PRAEFATIO

In mea Indicae editione curan da et apparata critico instraenda eandem viam quam in Anabasi secutus som, e t vol. I p. XLVI sqq. Ubi nihil adnotavi, ea quae dedi cum A conspirant, cuius discrepantias etiam minoris momenti, exceptis tantum accentibus, attuli omnes. Ceterorum codicum lectiones, nisi quae probabiles coniecturae sunt, ibi tantum exhibui, ubi prior manus in A periit. Ne tamen apparatum criticum nimia mole onerarem, eis locis sic egi. Ubi A'BL inter se conspirantes minime offendunt, et etiam ubi BL inter se consentientes discrepant ab A 1 lectionem exhibent» procul dubio corruptam et e priorie manus scriptara male lecta ortam — quod saepe factum est — manum priorem in A perisse non notavi neque vitiosam secundae manus lectionem attuli. Sed ubicunque in prions scriptuxae iactura BL inter se dissentiunt, semper A8 et BL, saepe etiam F G H vel aliorum lectiones memoravi. Codicem k in fine Indicae inde a verbis ίξείηΐεγχτο πλωτά τε (43,10) pro A s adhibui. Suidae discrepantias omnes recensui. Quum persuasum mihi sit Indicam, sicut Anabasin, in universum optime in A traditam esse, pauca mutavi. Etiam in formis dialecticis ei obtemperavi, nam mea quidem opinione in A non multum mutatae traduntur ab eis quas Arrianus ipse scripsit, cf. Mnemos. 55, 1927, p. 23 sqq. Hercheri conaminum ab Eberhardo prolatorum m agri am partem silentio pressi, cum lectorum commodo tum Hercheri memoriae consulens.1) άίκαβηΐεω et νιχοχλέης A; 19, 9 λόγος oit A, λόγος ih A*, lóyog &Sc L; 21,10 έπονομάζπν A; 30,8 άηχανταΰηπόμίνα A; 3 4 , 3 έξηγγιΐμένα Α. Èditiones Chantrainii et Jacobyi in lncem editae sunt, quum huiue voluminis ea pars, qua Indica continetnr, iam prela exercuisset. Ea quae ex eis afferenda censeo, habes in Addendis. 1) E.g. Arrianus non raro verbi numero plurali utitur iuxta subiectum neutrius generis in plurali positum, e. g. Ind. 8 , 1 ; 12, 9 ; 27,2; 29,13; Cyn. 14,5 i. f.; Tact. 34,8; 36,4. 6. Talibas locis Hercher eingularem verbi nnmernm reposuit, quod in adnotatione critica non memoravi. Arrianus saepe sententiam orditur a voce cum μίν iuncta, nulla copula addita. Quam eupplere

DE CYNEGETICO

XI

Tabularum duarum Nearchi navig&tionem explanantium delineationem potivi e tabula geographica „Persia, Afghanistan & Beluchistan" a W. M. Turner confecta, quam operi suo adiecit G. N. Curzon, Persia and the Persian question (Londinii 1892). Nomina antiqua ipse addidi. DE CYNEGETICO. § 4. DE COD. PALATINO GRAECO 398. Arriani Cynegeticum et Periplum Ponti Euxini solus servavit cod. Palatinus gr. 398, quern accurate descripsit A. v. Gutschmid, Neue Heidelberger Jahrbücher 1, 1891, p. 227sqq. ( = Kleine Schriften 4, p. 590sqq.); cf. praeterea H. Stevenson, CodicesmanuscriptiPalatinigraeci Bibliothecae Yaticanae (1885), p. 254; W. Aly, Herrn. 62, 1927, p. 321. P a l a t i n u s anno 1623 Heidelberga Romam in bibliothecam Vaticanam migravit, a. 1797 Parisios transportatus est, a. 1815 Heidelbergam rediit. Initio mutilus est, namquaternionum 48, quos babebat, priores 5 perierunt, quo factum est ut nunc in medio opusculo quodam inciperet. Arrianea eins codicis siglo P indicabo. Membranaceus est, saec. X ineunte diligentissime scriptus. Librarius si qua in archetypo corrupta putabat, ea omissis spiritibus et accentibus ad amussim transscripsit, ab eoque etiam correcturae et rasurae, in codice hic illic obviae, tantum non omnes profectae videntur, quibus plerumque menda ab ipso admissa emendavi! Praeter alia multa Palatino qualis nunc est continentur haec: 1. A n o n y m i B y z a n t i n i Peripli Ponti Euxini pseudo- arrianei, de quo vide infra p. XVI pars postrema. Incipit folio quod nunc numeratur undecimum, sed re vera codicis primum est (nam folia decern, quae praecedunt et conspectum codicis continent, novicia sunt), linea solet Hercher, e. g. Ind. 2, 8; 6, 9; 26, 2. Plerumque ea supplementa non notavi.

XII

PRAEFATIO

prima, in media voce: βμον τι Λάθος κτλ. (Geogr. gr. min. ed. Müller, I p. 412, 22), desinit f. 16T linea 26. 2. A r r i a n i C y n e g e t i c u s , praemissa capitulorum tabula, quae rectum et versum f. 17 complet: τον άρριανον κυνηγετι-κοϋ κιφάλaia (vox άρριανον erasa est). Opusculum ipsum incipit f. 18' 1. 1: άρριανον κυνηγετικός, sed in locum vocis άρριανον scalpello erasae manus recentior rubris litteris substituit: ξενοφώντος ά&ηναίου τον δεύτερον. Desinit f. 30Γ 1. 16, subscrìptionem habet: πλήρης δ άρριανον κυνηγετικός, ubi iterum pro voce ¿ççiavov abrasa manus recentior scripsit: ξενοφώντος ά&ηναίον τοϋ διντίρον. Ea quae erasa sunt dispici tarnen possuiit. 3. A r r i a n i P e r i p l u s M a r i s E u x i n i . Incipit f. 30 T 1.1: άρριανον ίπιΰτολη προς τραϊανόν' ίν y και περίπλους ενξείνον κόντου, desinit f. 40 r 1. 5, subscrìptionem habet: άρριανον Ιπιΰτολη προς τραϊανόν i ν r¡ και περίπλους ενξείνον πόντου: — άιώρ&ωται ον προς ΰπονάαΐον άντίγραφον. Arrianea in eo contuli a. 1906. % δ.

DE DEMETRII PEPAGOMENI CYNOSOPHIO.

C j n o s o p h i u m , liber de cura canum, scriptum est ab eodem Demetrio Constantinopolitano, cuius Hieracosophio, libro de re accipitraria, in codicibus subiunctum est. 1 ) Non diversus videtur a D e m e t r i o P e p a g o m e n o medico Constantinopolitano, qui saeculo XIII vergente opus scripsit περί ποδάγρας, cf. M. W e l l m a n n , R. E. IV (1901) p. 2848 s. v. Demetrius no. 113. Cjnosophium edideruntNic. R i g a l t i u s quasi corollarium libri cui titulus: ,,ΙΕΡΑΚΟΣΟΦΙΟΝ. Rei accipitrariae scriptores nunc primum editi" (Lutetiae 1612), p. 259—278, e duobus manuscriptis Parisinis, et R. H e r c h e r in calce Cl&u1) In titulo quidem Cynosophii auctor non laudator, eed in prooemio i. f. legi tur: μετά ovv αύτονς (sc. τούς Μρακας) καΐ τούτων

(sc. των xvvmv)

άποχράντως

¿χιμιληβόμε&α.

Hieracoso-

phium autem hunc titulum habet: ίεραχοαόφιον 4 η μ η τ ρ ίο ν ΚωνβταντινοΛοΧίτον.

DE CYNEGETICO

XIII

dii Aeliani operum editionis Teubnerianae, vol. II (1866) p. 587—599. Demetrius praeter alios auctores etiam Arrian i Cynegetico nonnullis locis usus est, quos in paginarum calcibus indicavi. § 6. DE EDITIONIBUS CINEGETICI. Qui post renatas litteras primus de Arriani Cynegetico mentionem fecit Henricus S t e p h a n u s nonnulla ex eo attulit et explicavit a. 1589 in Schediasmatum libro IV cap. 1 et 2 (p. 1 — 7 ) et libro V cap. 16—18 (p. 215—227). Adhibuit aut ipsum Palatinum aut eius apographum quoddam. E Palatino Cynegeticum descripsit S a l m a s i u s tradiditque R i g a l t i o , qui quum scriptores de re accipitraria et de cura canum ederet, Arriani opusculum simul edere in animo quidem habuit, sed ab incepto destitit. 2 ) 1. Arrianus de venatione. Luca H o l s t e n i o interprete. Parisiis, S. et G. Cramoisy, MDCXLIV. Holstenius, tune temporis Romae Cardinalis Barberini bibliothecarius, Cynegeticum e Palatino, inde ab a. 1623 inter Vaticanos asservato, excudendum curavit et vitia, praesertim levia, sustulit multa. 2. A r r i a n i Ars tactica, Acies contra Alanos, Periplus Ponti Euxini, Periplus Maris Erythraei, Liber de venatione . . . ex ree. Nie. Blancardi. Amstelodami 1683. 3. Xenopbontis Opuscula politica equestria et venatica, cum A r r i a n i libello De Venatione. Ree. I. C. Zeune. Lipsiae 1778. 4. et ó. A r r i a n i operum editiones ab A. C. Borhek (Lemgoviae 1792—1811) et a N. Duca (Vindob. 1810) curatae, cf. p. V i l i . 6. Xenophontis quae exstant. Tomus VI. Opuscula politica, equestria et venatica, cum A r r i a n i libello De Vena1) Repetivit ea Blancardug in editione operum minoram Arriani a. 1683 (cf. eupra n. 2), p. 226—232. 2) Cf. Phil. lac. M au ss a cu β in editione libelli peeudoplntarchei De fluviis (Tolosae 1616), p. 192 aq.

XIV

PRAEFATIO

tione. Ree. J. G. S o h n e i d e r . Lipsiae 1815. Schneidere profuit spicilegium variarum lectionu'm, quas e Palatino Parisiis tunc asservato paulo ante protulerat F. J . B a s t , Lettre critique à M. J. F. Boissonade (Parisiis 1805). Schneiderianam iteratis curis in lucem edidit G. A. S a u p p e a. 1838. 7.In A r r i a n i operum editioneDidotiana(Parisiis 1846), in qua Anabasin et Indicam recensuit F. Dübner, opera minora praeter Indicam curavit C . M ü l l e r , cf. Dübneri Praef. p. V. 8. Editorum quos memoravi quum post Holstenium nemo Palatinum inspexisset, R. H ere h er in eo codice, inde ab a. 1815 denuo Heidelbergae asservato, Cynegeticum cum pulvisculo excussit, cf. Philol. 7, 1852, p. 278 — 2 9 6 et p. 4 4 8 — 4 6 5 , tum libellum ipsum recensuit in A r r i a n i scriptorum minorum editione Teubneriana a. 1854, quam a. 1885 denuo curavit A. E b e r h a r d , cf. p. I X . 9. X e n o p h o n t i s Opuscula politica, equestria et venatica, cum A r r i a n i libello de venatione, ree. L. D i n d o r f . Oxoniae 186«. In mea editione ubi nihil adnotavi, ea quae dedi conspirant cum Palatino, a quo raro discessi. Etiam in declinatione vocis λαγώς ei obtemperandum ratus non cum Herchero formas atticas, de quibus cf. Kühner-Blass 1 p. 141, reposui, sed scripsi λαγω vel λαγωοϋ, λαγω vel λαγωω, λαγω vel λαγών, λαγωοί, λαγωών, λαγωοΐς, λαγώς vel ίαγωονς, prout quoque loco Ρ eas formas praebet.

DE PERIPLO PONTI EUXINI.1) § 7.

DE COD. PALATINO GR. 398 ET DE EIUS APOGRAPHO LONDINIENSI. Sicut Arriani Cynegeticum ita eius P e r i p l u m P o n t i E u x i n i solus ad litterarum renascentium aetatem tulit P a -

1) Peripli maiorem partem Arriano abiudicavit B r a n d i e , Rhein. Mue. 51, 1896, p. 109, cai astipulati Bunt K i e s s l i n g , R. E. Vili (1913) p. 274; M i n n s , Scythians and Greeks (1913) p. 24; C h a p o t , Revue des études gr. 34, 1921, p. 129. Totum Periplum Arriano vindicaverunt R e u e s , Rhein. Mus. 66, 1901, p. 369 ; Ρ a tec h ,Klio 4,1904, p. 68 ; R ο ο s, Mnemos. 64,1926, p. 101.

DE PERIPLO PONTI EUXINI

XV

l a t i n a s gr. 398, nunc initio mutilas, de quo cf. p. XIsq. Periplum exhibet f. 30 T —f. 40 1 . E Palatino adhuc integro fluxisse partem priorem cod. L o n d i n i e n s i s Musei B r i t a n n i c i add. 19391 demonstravit et Londiniensem accurate descripsit C. M ü l l e r , Fragm. Hist. Graec. V (1883) p. XVIsqq. Membranaceus est, forma maxima, saec. XIV vel XV exaratus scriptura tam pressa et minuta, ut una pagina tot circiter verba habeat quot in Palatino paginis quinqué et dimidia contineantur. Librarius Cynegeticum omisit. Codex olim in monasterio quodam montis Athoi asservabatur, unde a. 1853 in Museum Britannicum pervenit. Praeter alia codice Londiniensi continentur baec: Anonymi Byzantini P e r i p l u s P o n t i E u x i n i p s e u d o - a r r i a n e u s , de quo vide p . X V I , t o t u s , f. 4 T 1 . 1 0 — f . 7 T 1. 8. A r r i a n i P e r i p l u s P o n t i E u x i n i , f. V 1. 9—f. 9 r 1.2 ab ima. In Arriani Periplo Londiniensem, ut par est, neglexi. § 8.

DE CETERIS SUBSIDIIS CRITICIS.

A. De Menippo et Marciano. M e n i p p u s Pergamenus, qui Augusti et Tiberii temporibus floruit1), scripsit της ivcoç θαλάσσης περίπλονν, cuius opens nunc perditi epitomen confecit anno p. C. circiter 400 M a r c i a n u s ex Heraclea Ponticus.1) Sed neMarcianum quidem integrum habemus, quum, praeter indiculi capita postrema et prooemium, initium tantum ipsius Peripli, a Bosporo Thracico et templo Λώς Ούριου in latere Asiatico sito usque ad Amisnm oppidum et Chadisium fluvium pertinens, servatum sit. Marcianum, adiectis Menippi fragmentis paucis quae apud Stephanum Byzantium inveniuntur, edidit C. Müller, Geogr. gr. min. I (1855) p. 564 sqq. 1) Cf. Müller, G. G. M. I p. CXXXV sqq. ; H. Berger, Gesch. d. wiseenschaftl. Erdk. d. Griechen* (1903) p. 633. 2) Cf. Müller, G. G. M. I p. CXXIX; Christ-Schmid, Gesch.

d. griech. Literatur· II2, 1924, 1044,45.

XVI

PRAEFATIO

A r r i a n u m in Periplo ea, quae non de suo narraverit sed aliunde sumpserit, peti visse e M e n i p p o suspicatus est M ü l l e r 1.1. p. CXIII, CXXXVII. 1 ) Quod quamquam minime certum est — nam similitudo quam interdum in singulis verbis inter Arrianum et Marcianum deprehendere sibi visus est Müller, perexigua est — locos tarnen paralleles Menippi et Marciani in calcibus paginarum notavi. B. D e a u c t o r i b u s q u i A r r i a n i P e r i p l o u s i s u n t . Auctor anonymus P e r i p l i P o n t i E u x i n i p s e u d o a r r i a n e i , qui saec. p. C. quinto vixisse videtur, opus suum, vel potius centonem, paucis exceptis conglutinavit e M a r c i a n i epitome Peripli Menippei, ex A r r i a n i Periplo, e periegesi iambica quae sub S c y m n i nomine fertur, e p s e u d o S c y l a c i s periplo, cf. M ü l l e r , G. G. M. I p. CXVIsq.; A. v. G u t s c h m i d , Kleine Schriften I p. 24. Ex Arriano et Marciano titulum et argument! indiculum confi avit, e Marciano sumpsit ordinem Peripli — incipit enim a Bosporo Thracico et a templo Λώς Ονρίου, et dextrorsum pergens totam Ponti oram legit quoad Byzantium pervenerit — et alia multa, sed etiam ex A r r i a n o non panca ad verbum exscripsit, praesertim breves notitias geographicas et históricas vel mythologicas, necnon nomina, quae ab Arriano memorantur, exhibet omnia. Quum in pericopis ex eo petitis lectiones nonnullas habeat textu Arriani Palatino praestantiores, et semel etiam sententiam servaverit in Arriano seribae errore omissam (Arr. Per. 1 1 , 5 ) , patet eum peripli arrianei exemplari bonae notae usum esse. Totum quidem Anonymi Periplum servaverat idem P a l a t i n u s , qui Periplum Arriani tradidit, sed quum is codex initio mutilus sit, nunc f i n e m A n o n y m i tantum (inde a vocibus -βμον TÍ ηά&ος, cf. supra p.XII L.l)praebet, nempe descriptionem orae Ponti septentrionalis et occidentalis a Tanai fluvio ad Bosporum Thiacicum. Quoniam Palatinus cum Arriani ipsius tum pseudo-arrianeum peripluir continet, 1) Müllero astipulatue est Christ-Schmid 1.1. p. 747.

DE PERIPLO PONTI EUXINI

XVII

eius lectiones non ano siglo indicali possunt. Ne qua confusio oreretor, his siglis usus sum: Ρ «= cod. P a l a t i n u s in P e r i p l o ArrianL p— „ „ „ „ Anonymi. I n i t i u m A n o n y m i exhibet cod. V a t i c a n u s gr. 143, cbartaceus, saec. XIV, de quo cf. J. Mercati et P. F r a n c h i de' C a v a l i e r i , Codices Vaticani graeci I (1923), p. 168. Eum indicavi siglo V. Non omnia quae in Palatino perierunt, Vaticanus praestat, sed descriptionem tantum orae Ponti merìdionalis a fano Λώς Ονρίον ad Ophiuntem fluvium. Probabile est Y e Palatino adhuc integro fluxisse, quamquam id demonstran non potest. Cur librarius non totum opusculum absolverit, sed tertia fere parte descripta substiterit, in obscuro est. Müller, G. G. M. I p. 402—423 fragmenta in Vaticano et in Palatino servata coniunctim ita edidit, ut ea eiusdem peripli partes primam et postremam esse, quum media pars desideraretur, — id quod iam perspexerat Holstenius, sed editores ad id tempus neglexerant — omnibus pateret. T o t u m Anonymi p e r i p l u m habet cod. L o n d i n i e n s i s Musei B r i t a n n i c i add. 19391, e Palatino nondum mutilato descriptus (cf. p. XV ), quem siglo 1 indicavi. Ex eo partem mediam Anonymi usque eo incognitam edidit Müller, P. H. G. V (1883), p. 174—184, et varias lectiones, quas 1 in prima anonymi parte ad id tempus e solo 7 cognita praebet, publicavit 1.1. p. XIX sqq.1) Editio, quae totum Anonymi opusculum contineret, nondum prodiit, sed si Mülleri singularum partium editiones inter se coniungas, integrum opusculum habeas, nempe: 1) Anonymi excerpta panca habet cod. Vindobonensia 292, f. 316—316, nnde locum quendam transscripsit L a m b e c i u s in Commentarne de Bibliotheca Caesarea Vindobonensi V p. 534, quem in Adriani periplum (12,1) iniuria insérait Hudson et Hudsonum secuti inseruerunt ceteri editores praeter Müllerum, cf. Müller, G. G. M. I p. CXV et p. 402 adnot. Excerpta Vindoboneneia prae ceteris Anonymi codicibus neglegi posaunt. 2

BT Arrian II [1099]

xvra

PRAEFATIO

Anonymi initium, § 1—42, G. G. M. I p. 402— 412 exstat in Londiniensi et in Vaticano, mediam p a r t e m , § 42,1—42,29, F. H. G. V p. 174184; exstat in solo Londiniensi, finem, § 43—92, G. G. M. I p. 412—423; exstat in Palatino et in Londiniensi, eius apographo. Anonymi Palatinum et Vaticanum, necnon Londiniensis earn partem, quae Palatini folia nunc perdita repraesentat, contuli, in ρ et 1 usus imaginibus phototypicis, quae praefecti bibliothecarum Heidelbergensis et Musei Britannici meo rogatu faciendas curaverunt. Müllerum non raro in tradendis codicum lectionibus errasse comperi. Locos Anonymi ex Arriano haustos in calcibus paginarum ita indicavi ut sicubi Anonymus Arriano ad verbum fere exscripto nihil paucave mutaverit vel addiderit, usus sim siglo —, e. g.: p. 105,16—p. 106,5 = Anon. 39b (indicantur Anonymi paragraphi a Miillero constitutae) ; gin yero Arrianum adhibuit quidem, sed eius verba immutavit vel nonnulla ex alio fonte, Marciano praesertim, insérait, posui abbreviationem: cf., e. g.: p. 107, 18—p. 108, 6 of. Anon. 38. Lectiones Anonymi ab Arriani textu Palatino discrepantes in apparatu critico attuli, sed quoniam non Anonymi sed Arriani periplum edo, silentio praetermisi cum ipsius Anonymi mutationes et additiones quae videntur, tum eas lectiones, quae Arrianum non spectant et eas quae procul dubio falsae et librario, non ipsi Anonymo, imputandae videntur. Quapropter sicubi in ea Anonymi parte, quam et 1 et V servaverunt, alter eorum in pericopis ex Arriano deproinptis cum Arriano consentit sed alter ab eo discrepat, variantem lectionem non notavi. Procopium in descriptione regionum Ponticarum (Bell. Goth. IV 2) imprimis rationem habuisse Arriani Peripli quum demonstraverit J. Jung, Wiener Studien 5, 1883, p. 99 sqq., eius locos Periplum spectantes in adnotatione laudavi. Procopius semel tantum (Bell. Goth. IV 14, 47 p. 535

DE PERIPLO PONTI EUXINI

XIX

ed. Bonn.) Arriani nomen citavit, sed eo loco vel per errorem lapsus vel Arriani Historia Alanica usus est.1) S t e p h a n a s B y z a n t i u s septies nomina geographica citât ex Arriani Periplo sumpta, idque semel (s. τ. 'Αψίίαι) additis verbis e»ç Χρριανος ¿v ηιρίπλφ τον Ευξείνου /7οντου,quum ceteris locis ascriptum sit tantum ώς 'Λρριανός. § ».

DE EDITIONIBUS PERIPLI PONTI EUXINL

1. 'Λρριανον περίπλους Ευξείνου πόντου . . . Froben. Basileae MDXXXIII. Hanc editionem curavit Sigismund u s Gelenius, qui Palatinum fideliter ezprimendum curavit emendationem non tentavit. 2. A r r i a n i Ponti Euxini & maris Erythraei Periplus . . . (reo.) J. G. Stuck. Genevae, E. Vignon, MDLXXYII, cum commentario grandis molis. 3. Arriani operum minorum editio Blancardi (Amst. 1683), cf. ρ. ΧΙΠ. 4. Geograph. Graec. Minorum editio H u d s o n i , vol. I • (Oxonii 1698), cf. p. VUL 5. A r r i a n i editio ab A. C. Borhek curata (Lemgoviae 1792—1811), cf. p . V n i . 6. Geographorum editio Viennensis, vol. I (1807), cf. p.VIII. 7. Arriani editio a Ν. Duca curata (Vindob. 1810), cf. p.VIII. 8. Geographi Graeci Minores. Ree. I. P. Gail. Vol. III. Parisiis 1831 (p. 43—85). Gail usus est spicilegio lectionume Palatino a. 1805 a F. J. Bast prolatarum, cf. p. XIV. 9. A r r i a n i Periplus Ponti Euxini... ed. S. F. G. Hoffm a n n . Lipsiae 1842. 10. Arriani editio Didotiana (1846), in qua Periplum curavit C. Müller. 1) L e o D i a c o n u e eetnel Arriani Periplum citat, idque iniuria, IX 6 p. 160 ed. Bonn., de quo loco cf. G. Bernhardy, Analecta in geographos minorée p. 21; Müller, G. G. M. I p. CXIV et p. 414 adnot.; Roos, Mnemoe. 64, 1926, p. 116 eq. 2·

XX

•

PBAEFATIO

11. In Geographis Graecis Minoribus, vol. I (Parisiis 1855) p. 370—401, 0. Millier iterum Periplum edidit additis prolegomenis et adnotationibus necnon tabulis geographicis. 12. R. H e r c h e r (1854) primus editorum post Gelenium accuratam Palatini notitiam habuit, quem ipse contnlerat. Nonnullas lectiones Anonymi ad Arrianum spectantes notayit E b e r h a r d (1885). Mea Peripli editio, ubi nihil adnotavi, cum Arriani textu Palatino conspirât. Divisionem in capita secutus sum earn quam dederunt cum Müller in Arriani editione Didotiana tum Hercher et Eberhard. Aliam capitum distributionem dedit Müller in Geographis Gr. Minoribus, cuius numéros suo quemque loco ascripsi addita littera M. Praeterea in marginibus adieci numéros paginarum editionis Hudsonianae, addita littera Ξ. Adnotationem trifariam dispertitus sum. Primo loco posui, si qui loci paralleli indicandi erant ex iis auctoribus, qni Arriani Periplo usi sunt, sc. ex Anonymo, Stephano, Procopio. Secundo loco indicavi eos locos, quibus Arrianus ipse usus est et pauca addidi quae Periplum legentibus prodesse posse videbantur. Tertio loco dedi apparatum criticum. Tabularti geographicam conficiendam curavi ad exemplum tabulae XVI Tabularum in Geographos Graecos Minores a Carolo Müllero instructarum (Parisiis 1855). DE TACTICA ET DE ACIE CONTRA ALANOS. DE COD. LAURENTIANO GR. LY 4 ET DE CODICIBUS § 10. EX EO DERIVATIS. A r r i a n i T a c t i c a m et Aciem c o n t r a Alanos ad renascentium litterarum tempora solus servavit cod. L a u r e n t i a n u s gr. LV 4, quo continetur corpus quoddam scriptorum tacticorum aetate Byzantina constitutum, cf. B a n d i nius, Catal. cod. mss. graec. Bibl. Laurent. (Florentiae 1764), II p. 218 sqq.; Κ. Κ. Müller, Ein griechisches Fragment über Kriegswesen (in: Festschrift für L. Urlichs, Würzburg 1880) p. 106 sqq. Eum siglo F indicavi.

DE TACTICA E T DE ACTE CONTRA ALANOS

XXI

L a a r e n t i a n u s , membran., saec. X scriptus, damnum multorum foliorum passas est, quam mutilationem inde ortam esse quod singulis fere singulorum auctorum libris folium primum detraetum ësset ob lemniscos miniatos, iam vidit H o l s t e n i u s apud Bandinium 1. 1. Quo factum est ut Tacticae initium, finis Aciei contra Alanos perirent, et huius libelli titulus, illius subscriptio tantum superessent. T a c t i c a enim nunc incipit summo folio 182* in medio prooemio, exsecto folio quod praecedebat et eius opusculi titulum et prooemii initium continebat, et desinit f. 1 9 5 T aliquanto supra mediam paginam, reliqua huius paginae parte vacua relieta. Subscriptioneiu habet άρριανοϋ τίχνη τακτική. Tacticam sequitur A c i e s c o n t r a A l a n o s , qui libellus incipit summo f. 1 9 6 r et titulum habet atramente rubro ab eadem manu scriptum άρριανοϋ ίκταξις κατά άλανων, desinit infimo f. 1 9 7 T in media sententia, quum folium quod sequebatur et libelli finem et subscriptionem continebat, exsectum sit. Quum ceteri omnes codices, in quibus ea duo opuscula leguntur, ea eodem modo manca exhibeant, iam dudum intellectum est eos ex Laurentiano, in quo hoc damnum ortum sit, si ve ipso sive ex apographis eius descriptos esse. Laurentianus nitide et diligenter scriptus est. Librarius exemplar quo usus est fideliter transscripsit ñeque ingenio induisit, sed ea tantum dedit quae in archetipo legere sibi videbatur, etiamsi sensu cassa essent. Nonnunquam spatium litterarum nonnullarum vacuum reliquit, sive quod eis locis quid codex ab eo descriptus exhiberet dispicere non potuit, sive quod is ibi lacunulis laboravit. 1 ) In universum verba Tacticae melius tradita sunt quam Aciei. Arriani libellos in F contulit Eberhard, qui etiam usus est collatione ab I. Droysen in usum Hercheri facta, cf. eius Praef. p. V i l i . Ipse Laurentiani partem Arrianeam denuo excussi. 1) Easdem librarli codicia F proprietates in textu Asclepiodoti animacivertit W. A. O l d f a t h e r , Amer. Journ. of philol. 41, 19S0, p. 128 sq.

•

XXII

•

• • • • •

PRAEFATIO

Prae archetypo Florentino quum ceteri codices neglegi possint, eos enumerare sufficiat. B e r n e n s i s 9 7 , olim Bongarsianus, chart, saec. XVI, cf. C. G. Müller, Neue Jahrb. f. Philol. u. Paedag., Suppl. 4 (l836), p. 553sqq.; H. Köchly, De scriptorum militarium graecorum codice Bernensi (Ind. lect. Univ. Turic. 1854); H. Hagen, Catal. codicum Bernensium (1874), p. 147. Eo lisi sunt Hercher et Köchly. P a r i s i n u s 2446, chart., saec. XVII, cf. Omont, Invent, somm. II p. 263. Etiam eo Koechly usus est. P a r i s i n u s 2522, chart., saec. XV, cf. Omont 1. 1. II p. 277. Aciem tantum, non Tacticam continet. P a r i s i n u s 2539, chart., saec. XVII, cf. Omont 1.1. II p. 280. Tacticam tantum, non Aciem continet. P a r i s i n u s Suppl. gr. 270, chart., saec.XVII, cf. Omont 1.1. III p. 241. Tacticam tantum, non Aciem continet. § 11.

DE CETERIS SÜBSIDHS CRITICIS.

A r r i a n i Tactica duabus partibus constat, in quarum priore agitur de instruendo exercitu qualis fuit apud Graecos et Macedonas aetate quae dicitur hellenistica, in altera exercitationes equitum Romanorum, quae ipsius Arriani aetate haberi solebant, accurate describuntur. In hac parte Arrianus ñeque a prioribus rerum militarium scriptoribus quicquam mutuatus esse videtur, neque posteriores earn utpote nimis peculiarem compilaverunt1), sed partis prioris, quae tacticam artem complectitur, cum fontem habemus ab Arriano adhibitum, tum nonnulli eorum, qui postea de rebus tacticis scripserunt, eam in usum suum converterunt. Quo factum est ut ad Arriani verba constituenda praeter Laurentianum etiam aliis subsidiis uti possemus. 1) Ex hac parte unue, quod eciam, locus fluxit apud S u i d a m , s. ν. βημιία Σχυ&ιχά, e Tact. 36, 3. i. Qua via haec ad Suidam, qui ipsam Arriani Tacticam non excerpsieae videatur, pervenerint, incertum.

DE TACTICA ET DE AC1E CONTRA ALANOS TCTCTTI A. De  e l i a n o A r r i a u i f o n t e e t de A s c l e p i o d o t o . A r r i an us quum priorem partem Tacticae conscriberet, in universum nihil aliud fecit nisi quod suis verbis exposuit quae nonnullis annis ante praeceperat A e l i a n u s inea quam adtauc habemus Arte Tactica. H. K ö c h l y probare quidem studuit alteram tantum libelli arrianei partem, quae de exercitationibus equitum Romanorum agat, ab Arriano esse scriptam, priorem vero, quae artem complectatur, non esse Arriani sed Aeliani, eamque Tacticam, quae in libris manuscriptis sub Aeliani nomine circumferatur, esse operis Aelianei recensionem sive editionem posteriore demum tempore factam, admodum immutatam, additamentis ex Asclepiodoti Tactica petitis auctam l ), sed hanc Köchlyi opinionem merito explosit R. F ö r s t e r , Herrn. 12, 1877, p. 426 sqq., et firmissimis argumentis stabili vit totam A r r i a n i Tacticam genuinum huius auctoris opus esse, in quo eum adhibuisse A e l i a n i Artem Tacticam, hunc vero traDSScripsisse Artem A s c l e piodoti. 9 ) A s c l e p i o d o t i , qui Posidonii Rhodii discipulus fuisse videtur 8 ), Ars Tactica solo codice F eiusque apographis servata est. Earn primus in lucem dedit H. K ö c h l y , Griech. 1) H. Köchly, De libxis tacticis, qui Arriani et Aeliani feruntur, diseertatio. Index lectionum Univ. Turic. 1861. Supplementum. Ind. lect. 1862. —, Libri tactici duae, quae Arriani et Aeliani feruntur, editiones emendatine descriptae et inter se collatae. Ind. lect. Univ. Turic. 1868. —, Griech. Kriegeschrifteteller Π 1 (1866), p. 74 sqq. 204 sqq. 2) Försteri sententiam novia argnmentie probaverunt H. R. G r u n d m a n n , Quid in elocutione Arriani Herodoto debeatur (Diss. Lips. 1884) p. 83sqq., et Κ. H a r t m a n n , Über die Taktik des Arrian (Progr. gymn. Bamberg. 1896). Arrianus pauca exempli eni praecepta, quippe quae eiue aetate inutilia eeeent, praetermisit, sc. ea quae de curribus bellicie et de elepbantie Aelianus eiposuerat, cf. Ael. 22 et Arr. 19, praeterea nonnulla addidit Romanorum propria, cf. Arr. 3,5; 4,7; 11,4. 3) Cf. Κ. Κ. M ü l l e r , R. E. II (1896) p. 1637; W. A. Oldf a t h e r in editione p.XXTVadn. 1 laudata p. 230 sqq.

XXIV

PRAEPATIO

Kriegsschriftsteller II 1 (1855), p. 128 sqq., adhibitis recentioribus tantum nonnullis codicibus, nuper e codice F earn edidit W. A. O l d f a t h e r . 1 ) A e l i a n i , quem imperante Traiano commentarium conscripsisse probabile est 1 ), textus genuinus quia legitur in solo F eiusque apographis, recensio Florentina nominan solet. Hanc primus secutus est Köchly in proecdosi a. 1853 (in Ind. lect. Univ. Turic., cf.p.XXIIIadn. 1) et in editione a. 1855 (Griech. Kriegsschriftst. I l 1 p. 236 sqq.), quum priores editores recensionem Parisinam quae dicitur posteriore tempore multimodis iminutatam et amplificatam dedissent. In recensendo Arriano Aeliani recensionis Florentinae tantum ratio habenda est. Köchly codice F destitutus earn edidit e codicibus Parisino 2446 et Bernensi 97, de quibus cf.p.XXII Quum ad Arriani verba recte constituenda accurata Aeliani, quem non raro presse secutus esset, notitia opus esse intelligerem, Aelianum in ipso F contuli, usus imaginibus phototypicis, quas H. E o s t a g n o v. c. bibliothecae Laurentianae praefectus meo rogatu conficiendas curaverat. B. De a u c t o r i b u s q u i A r r i a n i T a c t i c a u s i sunt. 1. U r b i c i i , qui ineunte saeculo VI vixisse videtur 3 ), τακτικό ν meram epitomen esse Artis Arriani probavit R. F ö r s t e r , Herrn. 12, 1877, p. 464 sqq. Servatum est in cod. A m b r o s i a n o gr. 139, olim Β 119 sup., saec. XII, cf. K.K. M ü l l e r , Eine griech. Schrift über Seekrieg (1882) p. 18 sqq.; M a r t i n i et B a s s i , Gatal. codicum gr. bibl. Ambrosianae I (1906), p. 157 sqq. Ex Ambrosiano ceteri omnes fluxerunt. Urbicium solus adhuc edidit Förster 1. 1., usus Ambrosiani apographo Parisino. 2. In nonnullis S u i d a e codicibus — eos enumeravit Bi1) Aeneas Tactions, Asclepiodotue, On&sander, with an Englieh translation by members of the Illinois Greek club (Loeb Classical Library). Londinii 1923. 2) Cf. M. J a h n s , Gesch. d. Kriegswiss. 1 (1889) p. 94sqq.; £ . K. Müller, R. E. I (1889) p. 482 no. 10. S) Cf. F ö r s t e r , Herrn. 12, 1877, p. 463; J ä h n s 1. 1. p. 141; K r u m b a c h e r , Gesch. d. byzantin. Lit.' (1897) p. 636.

DE TACTICA ET DE ACIE CONTRA ALANOS

XXV

dez, Sitz.-Ber. d. preuss. Akad. 1912, p. 8 5 3 — et in omnibus editionibus ei subiunctus est catalogue quidam vocabulorum tacticorum sive lexicon ν el potius g l o s s a r i u m m i l i t a r e incertae aetatis, cum titulo ερμηνεία των ini στρατευμάτων xal πολεμικών παρατάξεων φωνών. Hune catalogum compilavit S u i d a s et omnia fere secundum ordinem alphabeticum digesta léxico suo inseruit. Idem glossarium publicavit M i c h a e l V a s c o s a n u s in calce editionis T h o m a s M a g i s t r i (Lutetiae 1532). Praeterea editum est a B e r n . M o n t f a u c o n , Biblioth. Coislin. ( 1 7 1 5 ) p. 5 0 5 s q q . , e cod. Coisliniano 347, saec. IX yel X, de quo cf. Omont, Invent, somm. Π Ι p. 187. Quibus subsidiis instructus K ö c h l y hoc opusculum recensuit et edidit Griech. Kriegsschriftst. I I 2 (1855), p. 2 1 7 s q q . , optimum codicem Coislinianum potissimum secutas. De fontibus eius egerunt W. A. O l d f a t h e r et J. B. T i t c h e n e r , Classical Philology 16, 1 9 2 1 , p. 7 4 s q q . , et probaverunt auctorem sua maximam partem ex Aeliano, praeterea ex Arriano et Asclepiodoto, pauca etiam ex alio fonte, qui hodie perisse videatur, hausisse. 3. L e o I m p e r a t o r , qui ab anno 886 ad 9] 1 regnavit — nam is Leo fuit qui cognomine Sapientis insignitus est 1 ) — in libro cui titulus των ¿v πολέμοις τακτικών βνντομος παράδοοις inter fontes suos hic illic cum Arriano tum Aeliano usus est. 2 ) Leonis editionem adhibui quam dédit R. V a r i in Sylloges tacticorum Graecorum ab Academia Litt. Hungarica publici iuris factae vol. I I I ( 1 9 1 7 — 1 9 2 2 ) . 4. M i c h a e l P s e l l u s ( 1 0 1 8 — 1 0 7 9 ) 8 ) opusculum exile scripsit περί πολεμικής τάξεως, quod totum ex Aeliano et 1) Cf. Jähns 1.1. p. 160sqq.; K u l a k o v s k y , Byzant. Zeitschrift 8, 1899, p. 266. 2) Leo VII 79 (86) utrumque nomin&tim citat. Per errorem Aelianue et Arriarme laudantur ab l o a n n e L a u r e n t i o Lydo, De mag. I 47 p. 49 ed. Wünsch. Auctor, cuius nomen ignoratur, qui imperante Iustiniano opus scripsit πιρΙ στρατηγικής (Griech. Kriegsschrifst. II 2 p. 1 sqq.), in eie capitibus, ubi de rebus tacticis egit, solum Aelianum adhibuisse videtur. 8) Cf. Krumbacher 1. 1. p. 438.

XXVI

PRAEFATIO

Amano pendere videtur. Publici iuris factum est a Fr. Boiss o n a d e in Pselli De operatione daemonum editione (Norimbergae 1838), p. 120sqq., e cod. Parisino 1182, saec. XIII (cf. Omont, Invent, somm. I p. 247), et repetitum ab H. Kôchly, Griech. Kriegsschriftst. II 2, p. 235—238. DE EDITIONIBUS TACTICAE ET ACIEI CONTRA β 12. ALANOS. 1. A r r i a n i Tactica & Mauricii Artis militaris libri duod e c i m . . . ed. I o a n n e s S c b e f f e r u s . Upsaliae, H. Curio, 1664. Scheffer Tacticam et Aciem edidit e codice, quem E m e r i c u s B i g o t sua manu e codice quodam Mediolanensi transcripserat 1 ) et cuius margines vir doctus nescioquis emendationibus multis ornaverat.2) 2. In A r r i a n i operum minorum editione B l a n c a r d i (Amst. 1683, cf.p.XM) Scheiferi textus et adnotationes repetita sunt. 3. et 4. A r r i a n i editiones ab A. C. Borhek et a N. Duca curatae, cf. p.Vili. 5. In A r r i a n i editione D i d o t i a n a (1846) scripta minora praeter Indicam recen suit C. Müller, „in Tacticis adhibito codice'S cf. Praef. Dübneri p. VI. 6. Editiones duae ab H. Köchly curatae, sc. in Indice lect. Univ. Turic. a. 1853 (cf.p.XXIIIadn. 1) et Griechische Kriegsschriftsteller II 1 (Lipsiae 1855) p.240 sqq. In utraque editione Köchly Tacticae Arriani priorem partem tantum dedit et earn cum Aeliani Tactica, quippe quas unius eiusdemque libri diversas recensiones putaret (cfp.XXIII),ita edidit ut in singulis paginis ea, quae utrique auctori communia essent, inter se opponeret. Adhibuit codices Bernensem 97 et Parisinum 2446, cf. p. X X I I . •

1) Bigotii archetypuB Mediolaneneie perisse videtur. 2) Codez Bigotianua post SchefiFeri mortem bibliothecae Upsaliensi illatus nunc perisse videtur, cf. Graux, Notices somm. des mes. grecs de Suède. Archives des missions, S* série t. 16 (1889) p. 351.

DE FRAGMENT! 8 DE REBUS PHYSICIS

XXVII

7. In editions Teubneriana a. 1854 R. H er cher usus est Bernensi 97, in Teubneriana altera a. 1885 A. Eberhard primus adbibuit ipsum Florentinum, cf. p.XXI, praeterea Aeliani, Urbicii, Glossarli militane lectiones nonnunquam citavit. In mea editione divisionem in capita secutus sum earn quam dederunt Müller, Hercher, Eberhard. Aliam capitum distributionem habet Köchly, cuius numéros in marginibus suo quemque loco ascripsi addita littera Κ. In Tacticae parte priore adnotationem trifariam partitus sum. Primum indicavi locos paralleles eorum auctorum qui Arrianum adhibuerunt, nempe Urbicii, Glossarli militaris, Leonis. Glossarli militaris etiam eos locos notavi qui quamquam vel certo vel probabiliter non ex Arriano sed ex Aeliano fluxerunt, de eisdem tamen rebus verbis paene eisdem agunt. Locos Suidae adnotare supersedi, quum is Glossario, non ipso Arriano, usus esse videatur. Raro attilli locos Pselli, cuius epitome tam exilis est ut nihil fere ex ea lucremur. Secundo loco enumeravi locos Aeliani ab Arriano adhibitos, quibus in usum eorum qui artem tacticam Graecorum curant, ascripsi locos Asclepiodoti, e quibus Aelianus sua hausit, quamquam ilio Arrianus ipse usus esse non videtur. Tertio loco posui apparatum criticum, in quo omnes quidem quas codex F in Arriano habet lectiones a textu meo discrepantes commemoravi, sed e lectionibus auctorum qui ex Arriano sua deprompserunt, necnon e lectionibus codicis F in Arriani fonte Aeliano, eas tantum attuti quae ad Arriani verba constituenda usui esse posse mihi videbantur. In qua re nimia quam nimis pauca dare malui. § 18. DE FRAGMENTIS DE REBUS PHYSICIS. A. Brinkmann c. m. v. Arrianum eum, cuius fragmenta tria de rebus physicis exstant in Stobaei Eclogis, non diversnm esse a rerum scriptore Arriano demonstravit Rhein. Mus. 73, 1924, p. 373—401, et 74, p. 25—63, in dissertatione posthuma ab H. Herter edita et suppleta, quum

χχνιπ

PRABPATIO

iam W i l a m o w i t z , Herrn. 41, 1906, p. 157sq., Arrianum physicum, qui hucusque inter Eratosthenis et Agatharchidis aetatem, ineunte igitur secundo a n t e Christum saeculo, vixisse putabatur, saeculo p o s t Christum secundo fioruisse probavisset. Unum an plura opera physica Arrianus conscripserit, non constat, cf. Capelle, Herrn. 48, 1913, p. 349sq.; Brinkmann, Rhein. Mus. 74, p. 56 sq. Mihi quidem duo scripsisse videtur: 1. Π ε ρ ί μ ε τ ε ώ ρ ω ν , laudatum ab I o a n n e P h i l o p o n o in Aristotelis Meteorol. p. 1 5 , 1 3 ed. Hayduck (fr. 1 Roos) et a P r i s c i a n o L y d o i n prooemio Solutionum adChosroem p. 4 2 , 1 3 ed. By water (fr. 2 R). Ex eo opere fluxisse videntur S t o b a e i fragmenta duo postrema (fr. 3 et 4 R). 2. Περί κομητών φνβεώς τε nal avaτάβεως »al φ α σ μ ά τ ω ν βιβλιδάριον, laudatum a P h o t i o , Bibl. cod. 250, p. 460 b 17 (fr. 5 Et), e quo sumptum videtur S t o b a e i fragmentum primum (fr. 6 R). De Arriani fragmentis a Stobaeo servatis egit W. Cap e l l e , Herrn 40, 1905, p. 614 sqq., et 48, 1913, p. 345 sqq.; saepe ea attigit A. R e h m , Das siebente Buch der Naturales Quaestiones des Seneca und die Kometentheorie des Poseidonios (Sitz.-Ber. d. philos.-philol. Kl. d. Bayer. Akad. 1921, Abh. 1). B r i n k m a n n 1.1. ea docte illustravit et emendata edidit. Capellii, Rehmii, Brinkmanni dissertationibus debeo plerosque veterum physicorum locos paralleles in adnotatione citatos. De S t o b a e i Eclogarum codicibus egit C. W a c h s m u t h in Prolegomenis editionis, vol. I (1884), ubi exposuit duos exstare libros manuscriptos, ipsos ex uno archetypo deductos, e quibus ceteros omnes pendere, nempe: F = F a r n e s i n u m , nunc Neapoli in Museo nationali quod dicitur asservatum ibique III D 1 5 signatum, saec.XIV scriptum, de quo cf. Wachsmuth 1. 1. p. XXV sqq., et Ρ = P a r i s i n u m 2129, saec.XV, de quo cf. 1.1. p. XXVII. Nonnulla capita, inter quae Arriani apud Stobaeum fragmentum tertium (fr. 4 R), supersunt in solo L a u r e n t i a n o VIII 22, = L, saec. XIV, de quo cf. 1.1. p. XXVIII sq.

DE OPERIBUS HISTORICIS PERDITIS

TYTT

8 lé. DE EPISTULA AD L. GELLIUM. E p i s t u l a m ad L. G e l l i u m nescioquem, quam Arrianus praemisit E p i c t e t i dissertationibus a se digestís, in bac editione Arriani quae exstant omnia comprehensura desiderar! nolui. Sumpsi earn ex Epicteti editione ab H. S c h e n k l iterum recensita (1916), p. 5 sq. Periit Arriani προς MaffΟαίηνόν ε π ι σ τ ο λ ή , quam Epicteti Enchiridio praemisit, cf. Simplicius, Comm. in Epict. Ench. praef. init. (Testim. 4). DE ARRIANI OPERIBUS HISTORICIS NUNC § 15. PERDITIS. 1. De T i m o l e o n t i s C o r i n t h i i r e b u s g e s t i s . 2. De D i o n i s S y r a c u s a n i r e b u s g e s t i s . Ex eis operibus, de quibus Arrianus ipse mentionem fecit in prooemio Bithynicorum (cf. Bith. fr. 1, 2), fragmenta non supersunt. 3. Βι&υνικά, in octo libros divisa, quae designavit potius quam excerpsit P h o t i u s , Bibl. cod. 93 ( = Bith. fr. 1). De Photii Bibliothecae codicibus egit E. M a r t i n i , Textgeschichte der Biblotheke des Patriarchen Photios von Konstantinopel (Abbandl. d. K. Sachs. Ges. d. Wiss., phil.-hist. Kl. 28 No. 6, 1911), probavitque e duobus codicibus adhuc superstitibus ceteros omnes esse derivatos, nempe ex A = M a r c i a n o gr. 450, membran., saec. X, et ex M = M a r c i a n o gr. 451, membran., saec. XII. Quas lectiones A et M haberent in Photii epitomis Bithynicorum (cod. 93), Parthicorum (cod. 58), των μετά 'Λλεξανόρον (cod. 92), M a r t i n i summa benevolentia mihi impertí vit. Bithynicorum 1 ) fragmenta nonnulla serva vit S t e p h a n u s 1) Βι&ννιχά, non Bi&vviuná, Arrianus huic operi inscripsiese videtur. Apud Photium cod. 93 (Bith. fr. 1) βι&υνιχά habet A (α eupraecripeit alia manus), βι&ννιαχά M, sed in capitani indice βι&ννιχά AM, cf. Martini, Stud. ζ. Textgeech. d. Bibl. des Patr. Photios. I. Der alte Pinax ('Avaτύπωδις i% της „ΠίντηχονταιτηρΙδος" τον 'Ελληνικοί Φιλολογικού Συλλόγου, 1914) ρ. 10 (304), 11; βι&ννικά etiam Steph. Byz. bis (fr. 6 et 7), semel Tzetzes (fr. €3), ubi hanc formam metrnm vindicat. Ceteris locis βι&υνιαχά invenitur.

m

•

PRAEFATIO

B y z a n t i n s 1 ) , qui decurtatus tantum ad nos pervenit, longe p l u r i m a E u s t a t h i u s archiepiscopusThessalonicensisinCommentariis ad Iliadem, ad Odysseam, ad Dionysiura Periegetam. Eustathius Bithynica quater tantum nominatim citât (fr. 23, 24, 68, 69), sed quum praeter Anabasin (cf. J. Groeger,QuaestionesEustathianae, Diss.Vratislav. 1911, p. 60 sqq.), Indicam (cf. p. V), Bithynica, nullum aliud Arriani opus manibus triverit — nam nullum apud eum Arriani fragmentum inyenitur quod alii operi attribuendum est —, sequitur ea quae citato quidem Arriani nomine sed operis titulo non addito affert, si neque in Anabasi ñeque in Indica leguntur, sumpta esse e Bithynicis. *) Denique pauca fragmenta afferunt I o a n n e s T z e t z e s (fr. 142, 63, 65), E t y m o l o g i c u m Magnum (fr. 3), schol. ad D i o n y s i u m Byz. de Bospori navigatane (fr. 36 8 ). 8 ) Multa fragmenta Bithynicorum indicavit iam J . E . E l l e n d t , De Arrianeorum librorum reliquiis (Progr. gymn. Regiomont. 1836) p. 1—5, pleraque collegit et edidit C. M ü l l e r , P. H. G.III (1849), p. 591 sqq. Mox in J a c o b y i Fragmentis hist. Gr. etiam Arrianea adire poteris. 4. 'ΛΙανικη ΐβτορία, quam memorant P h o t i u s , Bibl. cod. 58 ( = Parth. fr. l ) § 1, et I o a n n e s L a u r e n t i u s L y dus, De mag. pop. Rom. III 53 i. f. ( = Parth. fr. 6). Quum Lydus 1. 1. historiam Alanicam iuxta Parthicorum librum 1) Stephanus ex Arriani operibus adhibuit Anabasin (cf. Yol. I p. X LI), Indicam (cf. supra p.VllJPeriplum Ponti Euxini (cf. p. XIX), Bithynica, Parthica. 2) Inter fontes ab E u s t a t h i o adhibitos fuit etiam S t e p h a n a s B y z a n t i u s isque iam epitomatns, quamquam non ubique tam corruptas et lacunosus quam nostri codices eum exhibent, cf. L. C o h n , R. E. VI (1907) p. 1484; G. K n a u s s , De Stephani Bjzantii Ethnicorum exempio Eustathiano (Dise. Bonn. 1910). Arrianea Eustatbium ex ipso auctore, non e Stephano, sumpsisse apparet, si Eustathii locos cum Stephanianis nbi de eisdem urbibus vel regionibus agitur, comparas.

8) R. Förster in Libanii editione, vol. IV p. 337, 9, suspicionem protulit Libanium iv μυνφδία έπΐ Νιχομηδίία usum esse Arriani Bithynicis, sed re investigata nihil in veni quod earn opinionem corroborare^

DE OPERIBUS HISTORICIS PERDITIS

XXXI

octavum nominet, illa non in plures libros divìsa sed libro uno comprehensa fuisse videtur. Fieri potest u t P r o c o p i u s eam in manibus habuerit,cf.p.XVIIIsq. et p. 286. Fragmenta certa non supersunt, nam quam habemus "Εχτα'ξιν κατά 'Alav&v (p. 177sqq.) non desumptam esse ex opere histórico manifestum est, quum praecepta contineat quo modo agmen et acies contra Alanos instruenda sint, in usum exercitus Cappadocici cui Arrianus praefuit confecta. 1 ) 5. Π α ρ ΰ ί χ ά , in libros XVII digesta, e quibus pauca excerpsit P h o t i u s , Bibl. cod. 58 ( = Parth. fr. 1). Fragmentorum buius operis partem longe maiorem debemus S u i d a e , quamquam id semel tantum nominatim citavit (s. ν. γνωβις gl. 3: ^Αςςιανος εν Παρδιχοΐς, = fr. 40). Suidas enim, qui sua non ex ipso Arriano sed ex eclogis illis historiéis iussu imperatoris Constantini Porphyrogeniti confectis sumpsit (cf. p. VI), saepe fragmentis a se laudatis nomen quidem auctoris, sed non titulum operis unde sumpta sunt addidit, et in mnltis adeo ne auctorem quidem nominavit. Non raro igitur fragmenta ab eo servata Arriano per coniecturam tantum attribuì possunt, sed quum Arrianus suo dicendi genere utatur, quod qui bene norit facile agnoscat, multa άνωννμως tradita, si per res de quibus agunt liceat, propter sermonem vel certo vel probabiliter nostro vindices. Saepe tarnen alia quaestio oritur. Inveniuntur enim in Suidae léxico praeter Anabaseos (cf. vol. I p. XLI), Indicae (cf. supra p. VI), Parthicorum fragmenta, etiam fragmenta εκ των μετά 'Λλέξανδρον, quod quamquam hoc opus nunquam ab eo nominatim laudatur, vel fragmento s. ν. άνεβάλλετο tradito ( = Hist, succ. Al. fr. 21) manifesto apparet. 2 ) In multis autem fragmentis incertum est utrum e Parthicis an ex Historia Suc1) Cf. deecriptio aciei exercitus Perearum, quam ante pugnam ad Gaugamela commissam Darius faciendam curaverat, v. Arr. Anab. Ill 11,3. 2) Fragmenta Bithynicie vel Historiae Alanicae attribuenda Suidae non habet; eclogarii igitur Couetautiniani ex Arriani operibuB historicie Anabasin, Indicam, Parthica, τα μετά 'ΑΙέξανSgov tantum excerpeerunt.

χχχπ

PRAEFATIO

cessorum Alexandri derivata sint. Quae igitur in fine huins editionis separatim posai, quum ceteris prout potui in alterutro opere suum caique locum assignare conatus sim. De Suidae codicibus cf. p. V I I . Praeter Suidam nonnulla Parthicorum fragmenta servaverunt S t e p h a n u s B y z a n t i u s , I o a n n e s L a u r e n t i u s L y d u s (fr. l , 2 b et fr. 6), S i m p l i c i u s (fr. 30), S y n c e l l u s (fr. 1, 2C), I o a n n e s M a i a l a s (fr. 76, e Domnino). Parthica in animo habuisse videtur E u a g r i u s , Hist, eccles. Y 2 4 : γεγραπται δί περί των χρόνων τούτων (sc. ab Augusto ad Carum) svia ΐΛρριανω τε και 'Αΰινίω Κοναδράτω. Euagrius Arrianum fortasse novit intercedente Eustathio Epiphanensi, cf. A. v. Gutschmid apud Dierauer, Beitr. z. e. krit. Gesch. Trajans p. 177. Parthicorum fragmenta collegit C. Müller, F. H. G. III p. 586 sqq., sed multa, praesertim Suidiana fere omnia, eum fugerunt, quamquam eorum nonnulla E l l e n d t 1.1. p. 5 — 1 4 iam congesserat. De Parthicis egerunt A. v. G u t s c h m i d , Philol. 8,1853, p. 355 sqq. ( = Kleine Schriften III p. 125 sqq.) ; K o o s , Stud. Arr. (1912), p. 4 — 6 4 ; Κ. H a r t m a n n , Philol. 74, 1917, p. 73 sqq. 6. Tà μετά 'Λλέξανδ ρον, in libros X digesta, quorum habemus epitomen satis amplam a P h o t i o confectam, Bibl. cod. 92 ( = Hist. Succ. Al. fr. 1). Centum fere post Arrianum annis P. H e r e n n i u s D e x i p p u s Atheniensis et ipse τα μετά 'Λλέξανδρον conscripsit in IV libros divisa, quo opere eum amplius temporis spatium complexum esse quam Arrianum proba vit G. M o s e r , Untersuchungen über die Politik Ptolemaeos I. in Griechenland (Diss. Lips. 1914) p. 49. Etiam Dexippi operis epitomen confecit P h o t i u s , Bibl. cod. 82, sed epitoma operis Arrianei multo exiliorem, quippe qua nihil fere enarratum sit nisi quo modo post Alexandri mortem principes Macedonum Babylone satrapías inter se diviserint. Quam narrationem quum Dexippus ex Arriano hauserit (cf. Phot. 1. 1. § 8), earn in hac editione iuxta Arrianeam posui. Cetera quae e Dexippo supersunt fragmenta (cf. Jacoby, Fr. gr. Hist. II A p. 475 sqq.) non recepì, quia

DE OPERIBUS HISTORICIS PERDmS

YYYnj

quatenus auctor ipse ea elaboraverit an ex Ârriano vel alio fonte transscripserit, incertum est. Etiam ex ipso Ârriani opere fragmenta supersunt. R. E eit z e n s t e i n a. 1886 in cod. V a t i c a n o gr. 495 duo folia rescripta (230 et 235) detexit, in quibus antiquam scripturam, saec. X exaratam' intenta oculorum acie maximam partem legit, alia coniciendo restituit. E sermonis genere intellexit se A r r i a n i fragmenta manibus tenere, quae propter res in eis traditas των μετά 'ΛΙίξανδρον l i b r o V I I esse attribuenda, et ea edidit Breslauer philol. Abhandl. I I I 3 (Yratislaviae 1888). Ab I o a n n e M e r c a t i viro reverendissimo, Bibliothecae Apostolicae Vaticanae praefecto, impetravi ut eorum foliorum imagines, ope novi quo Bibliotheca Vaticana nuper ditata est instrumenti phototypici ad imagines codicum rescriptorum faciendas apti, conficiendas curaret et ad me mitteret, in quibus mihi multo labore nonnunquam contigit u t dispicerem quae Reitzenstein aut omnino non aut non recte legisset. Loci tamen medicaminibus chimicis olim infecti hodie ita offuscati sunt, ut in eis nihil omnino legi possit. Litteras incertas punctis singulis, vel, si incertissimae erant, binis punctis notavi, ßeitzensteinii lectiones a meis discrepantes ibi tantum attuli ubi ipse quoque dubius haesi, sed commemorare eas quas falsas esse pro certo cognovi vel indicare ea quae ille nondum dispexerat, supervacaneum duxi. In S u i da e léxico etiam Arriani των μετά ίΛΙέξανδρον fragmenta exstare p. XXXI dixi, in qua re difficilis oritur quaestio. Suidas enim nonnullos locos ampios servavit ad diadochorum historiam pertinentes, sed quum non solum A r r i a n i , sed etiam D e x i p p i των μετά 'Αλέξανδρον fragmenta apud eum exstent, dubius haereas utri eorum loci illi anonymi attribuendi sint. Nihilominus eos in hanc editionem recepì (fr. *12, *17, *19, *22, *23, *26, *27), quum etiamsi Dexippi sint, is tamen in eis Arrianum secutus esse videatur. Denique fragmenta nonnulla continet L é x i c o η περί σ υ ν τ ά ξ ε ω ς , quod e cod. Segueriano sive Coisliniano Parisino 345 edidit I m m . B e k k e r in Anecdotis Graecis I (1814), 3

BT Arrian I I [1099]

XXXIV

PEAEFATIO

p. 117—180. Qaum auctor eins lesici ex Arriani operibus Anabasin tantum et τά μετά 'ΛΙίί-ανδρον excerpserit, necesse est, si fragmentum sub Arriani nomine ab eo traditum in illa non exstet, id ex hoc opere sumptum esse. De Historia Successorum Alexandri egerunt U. K ö h l e r , Sitz.-Ber. d. preuss. Akad. 1890, p. 557 sqq.; B o o s , Stud. Arr. (1912), p. 65sqq.; F. G r i m m i g , Arrians Diadochengeschichte (Diss. Hal. 1914). 7. TilkißoQov xov λοστού βίος, cuius mentionem fecit solus L u c i a n u s in Alexandre sive Pseudomanti 2, p. 109, e quo loco apparet Tilliborum, hominem ceteroquin ignotum, fuisse latronem, qui Asiae provinciae regiones nonnullas infestavisset. Fragmenta huius operis nonsupersunt; de eius indole suspicion em protulit L. B a d e r m a c h e r , Wiener Studien 33, 1911, p. 230. *)

Ρ

8 1β. DE OPEBIBUS ABBIANO INIURIA ATTBIBUTIS. De P e r i p l o Marie E u x i n i a e t a t i s B y z a n t i n a e , ex Arriani Periplo et ex aliis fontibus consarcinato, qui in titulo Arriani nomen prae se fert, iam egi p.XVI, neque est cur moneam P e r i p l u m M a r i s E r y t h r a e i , cui in cod. Palatino gr. 398, qui solus eum servavit, praescriptum est Άρριανοϋ περίπλους της ¿ρν&ράς &αλάθΰης, a nostro alienum esse.'). A. B r i n k m a n n , Verhandl. d. 43. Vers, deutscher Philol. u. Schulm., 1895, p. 86sqq., suspicionem protulit P a l l a d i i episcopi Helenopolitani (c. 363—431) opusculi περί τ ω ν της 'Ινδίας i&väv x e l των Βραχμάνων9) partem alte1) Arrianue praeter ea quae tractavimui opera histórica etiam commentarium scripait nunc perditum de Romanorum peditum eiercitationibus — nam coniectura Haaeii Tact. 39? 3 *e&Ktt pro Laurentiani lectione corrupta reponentie mihi quidem certa videtur — idque aote a. 136/7 quo Tacfcicam conecripeit. 2) Cf. Müller, G. G. M. I p. xcveqq., p. 257 sqq.; E. Körnern an il, Festschrift zu G. F. Lehmann-Haupte 60. Geburtstag (Janus I, 1921) p. 66 sqq. 3) Hoc opusculum cum separatim traditum et editum est

DB REBUS ORTHO GRAPHICIS

XXXV

ram (cap. 11—16 ed. Müller) fluisse e libello peculiari de Brachmanis nunc perdite, Arriani nomine iniuria ornato, cf. Pall. 10 i. f.: 'Λρριανοϋ . . . ο ¿χεχτημην πονημάτων àniΟτειλα Tfl άνδρεία rifc (Jijs χαΙοχαγα&Ιας, νκοτάξας μον τω ύπομνηματιχώ, et de eodem libello pseudo-arrianeo eermonem esse apud A e n e a m G a z a e u m , Theophrast. p. 19 ed. Boissonade. Brinkmanno assensus est F. P f i s t e r , Pbilol. Wochenschr. 1921, p. 569 sq., sed ita ut libellom ilium re vera ab Arriano scriptum esse exque eo capita 11 et 12 opusculi Palladiani sumpta esse suspicaretur. L. F r ü c b t e l in dissert. Erlang, a. 1920: Παλλαδίου ηερί t&v της 'Ινδίας i&v&v χαϊ τ&ν Βραχμάνων, textkrit. u. literarhistorische Untersuchung, apud Pallad. 10 i. f. agi putat de Arriani libro aliquo E p i c t e t e o ('Εγχειρίδιον puta). Sive hanc sive Brinkmanni interpretationem probas, reicienda est utique suspicio Pfisteri ex ipso Arriano hausta esse Palladii capita 11 et 12, nam sermonis Arriano proprii, qui non solum in operibus eius historiéis sed etiam in fragmentis de rebus physicis et in epistula ad L. Gellium facile agnoscitur, in his capitibus nec vola nec vestigium apparet. « 17. DE REBUS ORTHOGRAPHICIS. In re ortbographica eandem rationem inii quam in editione Anabaseos, codicibus igitur in universum parai, cf. vol. I p. XLVn. Quae res eo facilior erat, quod singula scripta minora codicibus singulis eisque bonae notae servata sunt. Scripsi igitur σσ et « , ξυν et βνν, ¿ς et εις, svena et εΐνεχα, γίγνομαι, γιγνώαχω et γίνομαι, γινώΰχω, ΰαρρέω et δαραίω, ε&έλω et &έλω, εμελλον et ημελλον, αμιχρός et μικρός, μαλακός et μαλ&αχός, εχατοντάρχης et εχατόνταρχος, (ab I. Camerario in Libello gnomologico, Lipeiae 1671, p. 110— 149, et ab E. Bissaeo, Londinii 1666 et 1668), tam ineertum est Pseudo-Callisthenis libro tertio (Pe.-Call. III 7—16, ed. C. Müller, 1846, p. 102—120). Gr. Kroll in nupera Peeodo-Callisthenis editione ea capita, quippe quae ab eo opere aliena eesent, non recepit. 3*

XXXVI

PRAEFATIO

χρόα et χροιά, prout has yel illas formas codices exhibent. Arrianum enim ipsum eam scribendi diversitatem affectasse puto. Verbi προΰέχειν formas προσχών et προαχείν intactas reliqui, cf. Poppo ad Thuc. Π Ι 1, p. 148; Exc. post Gregor. Cor. ed. Schaefer p. 680, 21. Nominativi et accusativi formata ΐηηεΐς iuxta formas ίπηης et ιππέας non mutavi. Etiam in scribendo vel omittendo ν quod dicitur ίφελκνατιxóv, et a vocis ούτως, nunc codices secatus sum, cf. R. H e l b i n g , Grammatik der Septuaginta p. 22sqq.; F. S o m m e r , Festschrift ζ. 49. Vers, deutscher Philol. u. Schulm. in Basel, 1907, p. l s q q . Vitia ex iotacismo orta in apparatu critico notavi, nisi quod codicum formas quales sunt βτρατιγίαν Cyn. 1,4, με&ίβτήκti Per. 4 , 3 , tacitus correxi. D e a c c e n t i b u s haec habeo quae dicam: Μραχωτων scripsi Hist. Succ. Al. 1 , 3 6 , Άραχάτων Photii codices AM; cf. Herodian. I p. 2 2 1 , 2 9 ed. Lentz. Λραγγων scripsi H. S. A. l b , 6, Λράγγων Photii AM; cf. vol. I p. XLIX. Ενμενης scripsi, Ευμενής in Anab. et Ind. 18, 7 Α; Εύμίνης in Dexippo (H. S. A. l b ) Photii A et M; Ευμενής in Arriano (H. S. A. I a ) Photii A, Ενμενης M; Ενμενης etiam Suidas s. ν. Κρατερός. Κρατερός et in Anab. et in Ind. A, praeterea cum in Arr. tum in Dexippo Photii AM, necnon Suidas s. ν. Κρατερός, quare paenitet me in Indica Κρατερός scripsisse (in H. S. A. retinui Κρατερός). Κρατενά Anab. VI 2 8 , 4 et Ind. 1 8 , 6 A; Κρατενα H. S. A. I a , 2 Photii A, Κρατία M. Scripsi Κρατενα. Αεοννάτος et in Anab. et in Ind. A; cum in Arr. tum in Dexippo Λεόννατος Photii A, Αεοννάτος M; Αεοννάτος Suid. s. v.; Αεονάτος Lexicon περί συντάξεως, Anecd. Bekk. I p. 1 7 8 , 2 6 . Scripsi Αεόννατος. ΌφελΙας sine acc. Ind. 18, 3 Α; Όφελλας Η. S.A. 1,17. 18 Photii Α, Όφέλλας M. Scripsi Όφίλλας. Praeterea accentus ad sólitas normas derexi. In fine huius voluminis dedi f r a g m e n t o r u m c o n s p e c -

DE REBUS ORTHOGRAPHICIS

XXXVII

tum et indices auctorum ab Arriaiio cit&torum, nominum propriorum, rerum memorabilium. Restât ut gratias agam b i b l i o t h e c a r u m p r a e f e c t i s , qui desideriis meis semper humanissime obsecuti sunt, E d g a r e M a r t i n i , qui Photii codicum lectiones mihi subministravit, F e l i c i J a c o b y , qui inventa sua nonnulla per litteras mihi impertivit, Henrico S m i l d a , qui cum in plagulis corrigendis me adiuvit tum de locis nonnullis quid sentiret mecum communicavit,necnon b i b l i o p o l a e honestissimo, qui bac temporum iniquitate editionem hanc in se suscipere et tabulis geographicis ornare non dubitavit. G r o n i n g a e , Non. Decembr. MCMXXVII.

DE H U I U S C O R R E C T I O R I S EDITIONIS INDOLE Hune ad librurn, quem A. G. Roos (cit. Roos) ut secundum editionis suae volumen Arriani Nicomedensis operum anno 1928 omnibus artibus studiisque instructum publicam in lucem protulit, vix esse potest, quod addas, nisi quod correxeris minimi momenti quasdam maculas contractas a viris primam illain editionem curantibus. e doctorum tamen cohorte, quod ad unum fere omnes Roosii editionom summis laudibus extulerunt, ne nimis augeatur paginarum numerus, paucorum saltem nomina conferrc satis mihi sit: Weymann, W., Histor. Jahrbücher 48, 1928, 639 Weymann, W., Byzant, Zeitschrift 28, 1928, 170-171 Chantraine. P.. Gnomon 5. 1929, 245-250 (cit. Chantraine Gnomon) Chantraine, P., Rev.de Philologie 55, 1929, 211 (cit. Chantraine Revue) N.N.. Bulletin de l'Association G.Budé 1929, 116-119 .(cit. Ν. Ν.) Sykutris, Α., Deutsche Literaturzeitung 50, 1929, 214 (cit. Sykutris) Jacoby, F., Histor. Zeitschrift 129, 1929, 410 Boissevain, U. Ph., Museum 36, 1929, 202-204 Thomson, W., Cl. Review 45, 1931, 83-84 Sunt quidem, quorum nomina praebeam hoc in conspectu, quod editionem singulorum librorum Arriani, hoc scilicet in volumine collectorum. post Roosium summo studio aggressi sunt: Arrian. History of Alexander and Indike. With a translation by E. J . Robson, London-New York 1929-1933 Baschmakoff, Α., La Synthèse des Periples pontiques, Et. d'Ethnographie, de Sociologie et d'Ethnologie, t. I I I , Paris 1948 (imprimis p. 81-107)

PRAEFATIONIS

XXXIX

Amano. Periplo del Ponte Eusino a cura di G. Marenghi, Coli, di Studi Greci XXIX, Napoli 1958 Ad hos addas: The complete works of Arrian. Translated by Έ. J. Chinnock, Greek Historians ed. by F. B. B. Godolphin, Toronto 1942 (2 vol.) Qui etiam quamvis luculentissime linguam Arriani in patrium suum sermonem transtulerint, tamen praeter omnes commendatam habuerim omnibus Arriani studiosis illam editionem, quam — a. I960 meritissime iterum prelo subiectam— a. 1927 P. Chantraine omnibus rebus summique ingenii muneribus ornatam publici iuris fecit: L'Inde. Texte et traduction par P. Chantraine, Coll. G. Budé Les Belles Lettres, Paris 1927 Qua iam Roosium magnopere adiutum esse satis constat ex ipsius verbis. Huius autem voluminis praeter Indicam illam libris, quod nulla re nisi fragmentis tantum nituntur, ita dedi operam, ut ex libris antiquorum, quibus haec fragmenta contineantur, adderem, quae mihi quidem singulos Nostri locos illustrare videntur, a viris doctis alias partim notata. Ea tamen, quae in Stephani Byzantii libris aut corrupta aut nimia quadam librariorum incuria recentioribus temporibus perisse verisimile est, corrigi posse opinio quam fovi per tempus aliquod evanuit summo studio singulos locos longe lateque perspicere conanti. codices enim cum ad unum omnes ex V maxime depravato appareat ortos esse, vix invenías quomodo corriges quamquam librarli nonnulli velut ille Β ñeque ingenio pepercerunt ñeque labori, fontes ut potuerunt haurientes emendantes vel evitantes, quae rationi suae repugnabant. Suidae videlicet compendio cum operam dedi, maxime dolebam, quod Roosius in Studiorum ilio libro eminen-

XL

ADDITAMENTUM

tissimo de fragmentis ad Arrianum pertinentibus mira qaadam eloquentia persuasiti, quid quibus de causis quo ex opere cui Arriani libro ascribere debeamus, hoc in volumine autem nimia restrictione adductus multa neglegit, quae Nostro iam vindi casse videtur. quorum locorum autem, quod vix perspici potest, cur vir ille diligentissimus de sua rations destiterit, cognoscendi saltern lectoribus potestàtem faciam, decerptorum sine dubio ex Ârriani operibus ab illis primis compendii editoribus, id quod ne Felix Jacoby quidem, acerbissimus interdum et doctissimus rerum iudex, inñtiatur. sunt haec Suid. s. w . (cf. Plut. Ant. 40) Stud. 13, Jacoby διαμέλλει FGrH l i d 572 (cf. Just. X L I I 2, 2-5) Stud. 8, Jaποινην coby FGrH l i d 668. res sine dubio spectat ad Mithridatem II. (a. 132 ?) (cf. Plut. Crass. 22, Dio Cass. XL 22) παρέστη Stud. 11, Jacoby FGrH l i d 572. propter verborum usum attribuerim narrationi de morte Crassi Stud. 14, Jacoby FGrH I I d 572 (cf. πρυτανευονσης huius ed. Parthic. fr. 20) Stud. 15, Jacoby FGrH l i d 572 άμβάτας Stud. 16, Jacoby FGrH I I d 573 ρνσις ϋδατος Stud. 16, Jacoby FGrH I I d 573 δυσχέρεια Stud. 16, Jacoby FGrH I I d 573 μεταδιδάξαι Stud. 17, Jacoby FGrH l i d 573 βονλιμος, άλεωρή Stud. 17, Jacoby FGrH l i d 573 άπεκαν&ησαν Stud. 17 (adn.), Jacoby FGrH I l d 5 7 3 πράγματα Stud. 17, Jacoby FGrH I I d 573 έξήρκει Stud. 17 υποζύγια (quae etsi Roosium recte Arriani loco de M. Antonii expeditionibus contra Parthos attribuere verisimile est, tamen, quod Arrianus res ante Traiani bella summatim tantum perstrinxisse mihi quidem videtur, dubjum est,

PRAEFATIONIS

XLI

an huius imperatorie gestis ascribas, aliorum scriptorum scilicet verbis haud satis ad confirmandum Boosii illam opinionem adiutus.) έπιτηδειέστερος

διαμώμενος

ψηφίσματα

σνμβάς

ένίστασϋιαι

έξνβρίζοντα έξειστήκει χρήναι ένδέξασϋαι αφανές

άνεσχήκει άνίει κατά ρουν παραπέταλοι άνάλημμα

ύποζύγια άδιάαχευον

Stud. 18, Jacoby FGrH l i d 573 (cf. etiam Tac. Ann. VI 32). res ad Tiberii Claudiique tempora spectat Stud. 27, Jacoby FGrH Ild 574. ut ascribitur Neronis temporibus, ita tarnen eodem quo locus s. ν. λνγιος spectare potest (cf. huius editionis PS fr. 85) Stud. 27, Jacoby FGrH lid, 574 (cf. etiam Tac. Ann. XV 5, Dio Cass. LXII 20, 4) Stud. 31 (adn.), Jacoby FGrH Ild 575 (cf. etiam Dio Cass. LXVIII19, 3-20, 4) Stud. 31 (adn.), Jacoby FGrH Ild 575. mihi quidem locus ad res a. 116 Babylone gestas spectare videtur Stud. 31 (adn.) Stud. 36 (adn.), Jacoby FGrH l i d 575 Stud. 37 (adn.), Jacoby FGrH l i d 576 Stud. 37 (adn.), Jacoby FGrH l i d 577 Stud. 46, Jacoby FGrH l i d , 577. an spectat ad terrae motum Antiochiae a. 115? Stud. 49 (adn.), Jacoby FGrH l i d 577 Stud. 49 (adn.), Jacoby FGrH l i d 577 Stud. 49 (adn.), Jacoby FGrH l i d 577 Stud. 52 (adn.), Jacoby FGrH l i d 577 Stud. 57, Jacoby FGrH l i d , 579 (cf. Dio Cass. LXVIII 31). mihi quidem de Traiani bellis quibusdam agi videtur Stud.17 Stud. 57, Jacoby FGrH l i d 579. an agitur de Hadriani temporibus ?

XLII

ADDITAMENTUM

Praeterea in sua editione Suidae A. Adler (Suidae Lexicon, Lipeiae 1928-1938) nonnulla recte Nostro attribuit s. w . : χάμαξ

διατραν

πάροδος, διεφθαρμένος

id quod cum loco s. v. άώραξ coniungas ut ad narrationem de Traiani expeditionibue pertinens (huius ed. FS fr. 20) Dioni Cassio attribuit Toup, sed e Nostri operibus fluxisse mihi quidem vix dubium esse potest, de bellis hieme gestis cf. etiam huius ed. PS fr. 85 Arriano attribuitHartm. p. 81. dubium tarnen, an tarn multis verbis Noster egerit de M. Antonio cum Cleopatra regente.

E Suidae codicibus autem, ubi variantur, eas tantum lectiones attuli, quae ad Nostrum cognoscendum alicuius momenti esse possint, ceteris omnibus omissis, qua sine dubio neglegentia nimiaque festinatione librariorum quorundam orta esse nobis plane apparet. item, ne nimis onerem addendorum conspectum, supersedendum censebam, si quid apud Photium plura diligentioraque studia poscere videbatur (impr. p. L— LI). Summa diligentia si retractes, quae ex Dionis illius Cassii libris nobis relicta sunt, multa ex Arriani operibus fluxisse et ad verbum paene transscripta esse Xiphilini etiam excerpta nobis demonstrant. ex quorum numero duo saltem exempla producere liceat, a viris doctis Nostro adiudicata: LVIII 31, 1 (cf. Stud. 75). mihi quidem res coniungi cum huius ed. PS fr. 13 (Suid. s. ν. άποχράν) et 16 (Suid. s. ν. επιτήδεια) et 41 (Suid. s. ν. μεταξύ, s. v. προσκοπατν) debere videtur LXVIII29,1 (cf. Stud. 54, Suid. s. ν. έπενόει, W. Weber, Untersuchungen zur Geschichte des Kaisers Hadrian, p.9)

PRAEFATIONIS

XLIII

Fragmentorum Graecorum Historicorum editionem (cur. F. Jacoby, cf. vol. 1 p. LIV, cit. FGrH, nr. 156), Roosium ipsum in manibus habere antequam editionis suae secundum volumen ederet, sed satis perscrutar! urgentia tempora non siverunt, id quod sua in recensione nobis demonstrat P. Chantraine (cf. p. 1). qua in re, ne nimio labore locos investigandi cursum ingenii reprimere cogaris, singulorum fragmentorum singulos in illa editione números in margine appinxi, legentibus ipsis tamen servato, ut consulant, quae in commentario suo (FGrH II d) Jacoby notât, minime autem oblitus sis in locis ubi nihil legas nisi illud „fr." agi de Muelleri editione Fragmentorum Historicorum Graecorum (FHG, Parisiis 1841-1870). ' Cod. Vat. gr. 495 (huius editionis Tà μετά Άλέξανδρον fr. 25) lectiones, quibus adhibitis F. Jacoby coniecturas R. Reitzensteinii supplevit et correxit, in conspectum dare non cunctemur, litteris in papyro conscriptis vix discernendis papyroque ipso multas lacunas exhibente, ita ut vix mireris virorum doctorum sententias valde inter se diíferre. locos itaque magni cuiusdam momenti summatim tantum perstringens cum mihi ipsi quidem satisfacere vix potuerim, omnibus, qui penitus rem sui facere in animo habent, suaserim, ut fontes ipsos adeant. De codicibus, qui continent Arriani res tacticas (cf. p. XVIII-XXV) nuperrime A. Dain luculentissitne duobus egit in locis: Ann. de l'Institut de Philologie et d'Histoire orientale II 1934, 157-184; Revue de Philologie 67, 1941, 21-28. quos codices, si ad unum omnes Roosius eodem studio ac alios aliorum Arriani operum perscrutar] potuisset, vix mihi quidem dubium esse potest, quin aliquot in locis alias lectiones praebiturus fuisset. ita autem cum res se habeat, haud absque ulla ratione videtur, si proponam siglorum conspectum, quem perhibet Dain: F Laurentianus LV 4 C Barberinianus gr. 59

XL IV

ADDITAMENTUM

D Barberinianus gr. 200 e Barberinianus gr. 245 Β Bernensis gr. 97 W Parisinus gr. 2446 Y Parisinus gr. 2522 Paris, suppl. gr. 270 (fol. 169-181) Paris suppl. gr. 270 (fol. 436-442) Folcherianus Schefferi. Fragmentum illud papyro conscriptum, historiam rerum quarundam post Alexandri mortem gestarum continens, quod Έ. Breccia in arena prope Oxyrhynchum repperit, V. Bartoletti publici iuris fecit in Papyris della Società Italiana, Firenze 1951 (nr. 1284), nonnullis hominibus doctissimis (e. g. M. Norsa, P. Maas) adiutus. quod, ne apparatum nknis onerem, satis erit in conspectum dare saltem, praesertim cum nuperrime K. Latte (Ein neues Arrianfragment, Nachr. d. Akademie d. Wissenschaften in Göttingen, phil.-hist. Kl., 1950,23-27) summae doctrinae adminiculie nixus locum Arriano vindicaverit, ita u t facile refutes qui aliter censeant. Haud multis abhinc annis fragmentum etiam papyro conscriptum Pap. Oxyrh. I l l 416 ed. Grenfell-Hunt, London 1903 (cf. etiam Eroticorum Graecorum Fragmenta Papyracea ed. Β. Lavagnini, Lipsiae 1922; F. Blaß, Arch. f. Pap. Forschg. 3, 1903, 296; C. Fuhr, Beri. Phil. Wochenschr. 23, 1903, 1472-1484; F.Garin, St. It. di Filologia cl. η. s. 1, 1920, 177-178; Β. Α. Müller, Rhein. Mus. 71, 1916, 359-363; Κ. Kerényi, Die griechisch-orientalische Romanliteratur in religionsgeschichtlicher Beleuchtung, Tübingen 1927, praecipue p. 169; R. M. Rattenbury, New Chapters in the history of Greek Literature (3rd ser.), Oxford 1933, 249-251; F. Zimmermann, Philol. Wochenschr. 51, 1931, 232) de vita illius Tillibori latronis repperisse F. Zimmermann sibi visus est (Ein Bruchstück aus Arrians ΤιΧλιβόρου βίος, Arch. f. Pap.Forschg. 11, 1935, 165-175). quam

PRAEFATIONIS

XLV

rem ita se habere tarnen multa sunt, quae me quidem ne assentiar prohibeant, quod neque Tillibori nomen satis evidens neque fabulam ipsam - deus apparens Tilliborum procacem et scelestum servat e morbo - aptam esse apparet, ita ut ex consensu aliorum operum Nostri esse vix confirmari possit. postremo autem, id quod mihi gravissimum, verborum usus non ad Arrianum sed aliud quoddam genus scribendi aliumque haud dubie scriptorem pertinet neque est, cur locum editioni huic inseram. Sunt autem praeterea nonnulli papyri, quos parum adhuc notos tarnen ut nescio qua de causa propter rem verborumque usum aptissime coniunctos cum Nostro, studiosis recommendaverim, bibliopola iure monente, ne nimia huius editionis augeatur volumen plura dicendo : Pap. della Regia Univ. de Milano I, 1928, nr. 21 Pap. Cairo 49635 Pap. Oxyrh. 1798 Pap. Oxyrh. 679 Pap. Freitag 7- 8 Pap. Hibeh (ed. Grenfell-Hunt) I 114-115 Pap. London 1778 Pap. Savil VI (Cat. Mss. Angliae nr. 6553)

CONSPECTUS LIBRORUM Aucello, E., La polìtica dei diadochi e l'ultimartum del 314 a. Chr., Riv. di Filologia e d'Istr. cl. 35, 1957, 382-404 Andreotti, R., Il problema di Alessandro Magno nella etoriografìa dell'ultimo decennio, Historia 1, 1950, 583—600 Andreotti, R., Per una critica dell'ideologia di Alessandro Magno, Historia β, 1957, 297-302 Andreotti, R., Die Weltmonarchie Alexanders des Großen in Überlieferung und geschichtlicher Wirklichkeit, Saeculum 8, 1957, 120-166 Anspach, Α. E., De Alexandri Magni expeditione Indica, Leipzig 1903 (cit. Ansp.) Aetruc, Ch., Manuscrites autographes de Matthieu Camariotes, Scriptorium 10, 1956, 100-102 Aymard, Α., Sur l'assemblée macédonienne, Rev. des Ét. anc. 52, 1950, 115-127 Aymard, Α., Βασιλεύς Μακεδόνα»), Rev. Internat, des Droite de l'Antiquité 4, 1950, 61-97 Bauer, G., Die Heidelberger Epitome, Diss. Leipzig 1914 Becker, J., De Suidae excerptis historiéis, Diss. Bonn 1915 Beloch, K. J., Griechische Geschichte (2. Aufl.), Berlin 1925-1926 (cit. Beloch) Bengtson, H., Die Strategie in der hellenistischen Zeit I, München 1937 Bengtson, H., Griechische Geschichte (3. Aufl.), München 1965 (Handbuoh der Altertumswissenschaft) Berger, H., Die geographischen Fragmente des Eratosthenes, Berlin 1880 (cit. Berger Erat.j Berger, H., Geschichte der wissenschaftlichen Erdkunde (2. Aufl.), Leipzig 1903 (cit. Berger Erdk.) Berve, H., Das Alexanderreich auf prosopographischer Grundlage, München 1926 (cit. Bervej Boissevain, U. Ph., Ein verschollenes Fragment des Cassius Dio (LXXV 5, 6), Hermes 25, 1890, 329-339 de Boor, C., Suidae und die Konstantinische Exzerptensammlung, Byzant. Zeitschr. 21, 1912, 393-430; 23, 1914-1923, 1-127 den Boer, W., Religion and Literature in Hadrian's Policy, Mnemosyne 4. ser., 8, 1955, 123-144 Brandis, E., Arrians Periplus Ponti Euxini, Rhein. Mus. 51, 1896, 109-126 Breebaart, Α. Β., Enige historiografische Aspeeten van Arrianus' Anabasis Alexandri, Diss. Leiden 1960

CONSPECTUS LEBRORUM

XLVII

Breloer, Α., Megasthenes über die indische Gesellschaft, Zeitsehr. d. deutsch. Morgenland. Gesellschaft 88, 1934, 130-163; 89, 1935, 40-67 Bretzl, Η., Botanische Forschungen des Alezanderzuges, Leipzig 1903 (oit. Bretzl) Brinkmann, Α., Über eine unbeachtete Schrift unter dem Namen Arrians, VhdJg. d. 43. Venammlg. deutsch. Philologen u. Schulmänner, Leipzig 1896, 86-87 Brinkmann, Α., Die Meteorologie Arrians, Rhein. Mus. 73, 1924, 373-401; 74, 1925, 25-63 (cit. Brinkm.) Brown, T. S., Hieronymus of Cardia, Am. Hist. Review 92, 1946-1947, 684-685 Brown, T. S., Oneeioritus. A study in Hellenistic Historiography, Berkeley 1949 Capelle, W., Der Physiker Arrian und Poseidonios, Hermes 40, 1905, 614-635 (cit. Capelle) Capelle, W., Zur Geschichte der meteorologischen Literatur, Hermes 48, 1913, 321-358 Caetiglioni, Α., Collectaneorum graecorum partícula tertia, Stud. It. di Filologia cl. 15, 1909, 259-438; 17, 1911, 173-216 (eit. Cast.) Chapot, V., Arrien et le periple du Pont Euxin, Rev. des Ét. gr. 34, 1921, 129-154 van der Chys, P. O., Commentarius geographicus in Arrianum de expeditione Alezandri, Leipzig 1821 Cloché, P., La dislocation d'un empire. Les premiers successeurs d'Alexandre le Grand, Parie 1959 Dahlgren, P., Nearchos-Onesikritos, Eranos 24, 1926, 183-188 Dehner, S., Hadriani reliquiae I, Diss. Bonn 1883 (cit. Dehn.) de la Berge, C., Essai sur le règne du Traian, Paris 1877 (cit. de la Berge) Dessau, H., Insoriptiones Latinae selectae, Berlin 1892—1916 (oit. Dessau) Dierauer, J., Beiträge zu einer kritischen Geschichte Traians, UnterBuchungen zur rom. Kaisergeschichte» hrsg. v. M. Büdingen Leipzig 1868 (cit. Dier.) Dörner, C. H., Arrian's von Nikomedien Werke übersetzt, Stuttgart 1829-1863 (cit. Dörn.) v. Domaszewski, Α., Die Rangordnung des röm. Heeres, Bonner Jahrb. 117, 1908, 1-278 (cit. Dom. Rangordn.) Droysen, J . G., Geschichte des Hellenismus (2. Aufl.), Berlin 1877, (cit. Droys.) Ellendt, J . E., De Arrianeorum librorum reliquiis, Progr. Gymn. Regiomont. 1836 (cit. Ell.)

XLVm

CONSPECTUS LIBRORUM

Endree, H., Krateros, Perdikkae und die letzten Pläne Alexandere dee Großen, Rhein. Mus. 72, 1917-1018, 437-445 Enßlin, W., Die Gewaltenteilung im Reicheregiment nach Alexanders Tod, Rhein. Mue. 74, 1925, 297-308 Enthoven, L. K., Animadversiones criticae ad rerum scriptoree Graecoe, Feetechr. d. prot. Gymnasiums zu Straßburg II, Strafiburg 1888, 195-210 (cit. Enth.) Fontana, M. J., Il problema delle fonti per il XVII. libro di Diodoro Siculo, KokaloB 1, 1955, 155-190 Fontana, M. J., La lotta per la successione di Alessandro Magno dal 323 al 315, Palermo I960 Fortina, M., Casssandro. Re di Macedonia, Torino 1964 Förster, Κ., Studien zu den griechischen Taktikern, Hermes 12, 1877, 426-471 Fuhrmann, H., Kein Bruchstück eines Diadochenhietorikers (zu Pap. Vindob. 31954), Arch. f. Pap.Forschg. 11, 1933, 107-109 Garbe, R., Zu Arrians Indike 4, Zeitschr. d. deutsch. Morgenland. Gesellech. 37, 1883, 465-467 Gertz, M. C., Alexanders bedrifter samt om Indien of Nearchoe kystfort, Kebenhaven 1914 Geyer, F., Alexander der Große und die Diadochen, Leipzig 1925 Glotz, G., Roussel, P., Cohen, R., Alexandre et le démembrement de son empire, Histoire grecque IV 1, Paris 1938 Granier, F., Die makedonische Heereevereammlung, München 1931 Grimmig, F., Arrians Diadochengeechichte, Dies. Halle 1914 (cit. Grimm.) Grotefend, C. L., Die Truppen in Arrians Marschordnung gegen die Alanen, Philologue 26, 1867, 18-28 (cit. Grot.) Grundmann, H. R., Quid in elocutione Arriani Herodoto debeatur, Diss. Leipzig 1884 (cit. Grundm.) Guey, J., Essai sur la guerre parthique de Traían (114—117), Bukarest 1937 Güngerich, R., Die Küstenbeschreibung in der griechischen Literatur, Münster 1950 Günther, Α., Beiträge zur Geechichte der Kriege zwischen Römern und Parthera, Berlin 1922 Güthling, 0., Erklärende Anmerkungen zu Arrians Cynegeticus, Progr. Liegnitz 1902 (cit. Güthl.) v. Gutschmid, Α., Zu den Fragmenten aus Arrians parthischer Geechichte, Philologue 8,1853,435-439 (Kl. Sehr. III 125-130) τ. Gutschmid, Α., Untersuchungen über die Geechichte des Königreiches Osroene, Mém. de l'Acad. imp. des Sciences de St. Pétersbourg, 7e sér. 25, 1887 (cit. Gutschm. Oer.; v. Gutschmid, Α., Geschichte Irans, Tübingen 1888 (cit. Gutschm. Gesch.)

CONSPECTUS LIBRORTJM

XLIX

Haaee, F., Über die griechischen und lateinischen Kriegsschriftsteller, Neue Jahrb. f. Philologie u. Pädagogik 14, 1835, 88-118 (cit. Haaee) Hager, J . G., De Arriano geographo antiquiesimo illiuaque periplus, Progr. Chemnitz 1766 Hampl, F., Alexanders des Großen Hypomnemata und letzte Pläne, Stud. pres. to D. M. Robinson II, St. Louis 1953, 816 u. ad 830 Harrer, G. Α., Was Arrian Governor of Syria ?, CI. Philology 11, 1916, 338-339 Hartmann, Κ., Über die Taktik des Arrian, Progr. Bamberg 1895 Hartmann, K., Flavius Arrianus und Kaiser Hadrian, Progr. Augsburg 1907 Hartmann, K., Arrian und Epiktet, Neue Jahrb. f. d. kl. Altertum, Gesch. u. deutsche Lit. u. Pädagogik 15, 1905, 249—275 Hartmann, K., Zu den Schriften und fragmenten des Flavius Arrianus, Beri. Phil. Wochenschr. 30, 1910, 603-607 Hartmann, K., Ree. Roos, Studia Arrianea, Beri. Phil. Wochenschr. 33, 1913, 416-425 Hartmann, K., Über das Verhältnis des Caeeiue Dio zu Arrian, Philologue 74, 1917, 73.-91 (cit. Hartm.) Haupt, M., Arrianus, Philologue 1, 1846, 614-618 (cit. Haupt) Head, Β., Historia nummorum (2nd ed.), London 1911 (cit. Head) Helbing, R., Die Präpositionen bei Herodot und anderen Historikern, Würzburg 1914 (cit. Helb.) Hercher, R., Symbolae criticae ad Arriani Iibellum de venatione, Philologue 7, 1852, 278-296; 448-465 Hercher, R., Zu Arrians Indica, Hermes 2, 1867, 190-194 (cit. Herch.) van Herwerden, Ad Xenophontis et Arriani opuscula, Mnemosyne 23, 1895, 315-317· (oit. Herw.) Herdeid, E., Untersuchungen über die historische Topographie der Landschaft am Tigris, Kleinen Zâb und Gebel Hamrin. Memnon 1, 1907, 89-143, 217-238 (cit. Herzf.) Hoffmann, O., Die Makedonen, Berlin 1906 (cit. Hoffm.) Holdich, Th., The gates of India, London 1910 (cit. Hold.) Jung, J., Geographisch-Historisches bei Procopius ν. Caesarea, Wiener Studien 5, 1883, 86-116 (cit. Jung) Justi, F., Iranisches Namenbuoh, Leipzig 1895 (cit. Justi) Kanatsoulis, D., Μακεόονική προσωπογραφία, Hellenica Suppl. 8, Saloniki 1955 Kanateoulis, D., Antipatroe als Feldherr und Staatemann in der Zeit Philippe und Alexandere d. Großen, Hellenica 16, 1958 u. ad 1959, 14-64 4

BT Arrian I I [1090]

L

CONSPECTUS LIBRORUM

Kaerst, J., Geschichte des Hellenismus (3. Aufl.), Leipzig-Berlin 1927 Keller, 0., Tiere des ciassiechen Altertums, Leipzig 1887 (cit. Keller Tiere) Keller, 0., Die antike Tierwelt, Leipzig 1909—1913 (cit. Keller Tierw.) Kiechle, F., Die Taktik des Flavius Arrianus, Ber. d. r.-germ. Kommission 44,1964, 87-129 Klumbach, H., Zum Straubinger Römerfund. Mit Übersetzungen aus Arrians Tactica von Börner, Gymnasium 59, 1952, 71—76 Köhler, U., Über die Diadochengeschichte des Arrian, Sitz. Ber. d. kgl. preuß. Akad. d. Wissenschaften 1890,557-591(cit.Köhl.) Kornemann, E., Zur Politik der ersten Nachfolger Alexanders des Großen, Vergangenheit u. Gegenwart 16, 1926, 333-345 Kretschmer, K., Einleitung in die Geschichte der griechischen Sprache, Berlin 1895 (cit. Kretschm.) Kühner, R., Ausführliche Grammatik der griechischen Sprache I (3. Aufl.), Berlin 1890, hrsg. v. F. Blass (cit. Kühner-Blass) Kühner, R., Ausführliche Grammatik der griechischen Sprache II (3. Aufl.), Berlin 1898-1904, hrsg. v. B. Gerth (cit. KühnerGerth) Lammert, F., Die römische Taktik zu Beginn der Kaiserzeit und die Geschichtsschreibung, Philologue Suppl. 23, 2, Leipzig 1931 Laqueur, R., Zur Geschichte des Krateros, Hermes 54, 1919, 295-300 Lassen, C., Indische Altertumskunde (2. Aufl.), Berlin 1867-1874 (cit. Lassen) Lehre, K., Zu Arrian Ind. 13, 1, Jahrb. f. cl. Philologie 127, 1886, 735 Marenghi, G., Sulle fonti del Periplo di Arriano, Stud. It. di Filologia cl. 29, 1957, 217-223 Marquart, J., Untersuchungen zur Geschichte von Eran I, Philologue 54, 1895, 513-521 (cit.Marq.); II, Philologue 55, 1896, 213-244 Marquart, J., Untersuchungen zur Geschichte von Eran, Philologue Suppl. 10, 1907, 1-259 Miltner, F., Die etaatsrechtliche Entwicklung dee Alexanderreiches, Klio 26, 1933, 39-55 Mockler, E., On the identification of places in the Makran coast mentioned by Arrian, Ptolemy and Marcian, The Journ. of the R. Asiatic Soc. of Great Britain and Ireland 11,1879,129 u. ad 154 Neubert, M., Die Fahrt Nearchs nach dem konstanten Stadion, Petermanns Mittig. 74, 1928, 136-143

CONSPECTUS LIBRORÜM

U

Nietzold, W., Die Überlieferung der Diadochengeschichte bis zur Schlacht bei lesos, Diss. Würzburg 1905 Nissen, F., Über die Abfassungszeit von Arrians Anabasis, Rhein. Mus. 43, 1888, 242-256 Oldfather, W. Α., Notes on the text of Asclepiodotos, Am. Journ. of Philology 41, 1920, 127-146 Oldfather, W. Α., — Titchener, J . B., A note on the Lexicon Militare, Cl. Philology 16, 1921, 74-76 Patsch, C., Arrians Periplus Ponti Euxini, Klio 4, 1904, 68-75 Pearson, L., Early Ionian Historians, Oxford 1939 Pearson, L., The story of Alexander as told by his chief steersman Onesicritus, Proceed, of the CI. Assoc. 48, 1951, 31—32 Pierleoni, G., In Arriani de venatione symbolae criticae, Boll, di Filología cl. 8, 1901, 369-391; 12, 1905-1906, 280 (cit. Pieri.) Radermacher, L., Arrian cyn. 14, 6; 23, 4. Observationes et lectionum variarum specimen, Jahrb. f. cl. Philologie 151, 1895, 235-256 (cit. Raderm.) Reese, W., Die griechischen Nachrichten über Indien, Leipzig 1914 (cit. Reese) Regling, G., Crassus' Partherkrieg, Klio 7, 1907, 357-394 Reitzenstein, R., Arriani Των μετ' Άλέξανδρον libri septimi fragmenta, Breslauer philol. Abh. III 3, Breslau 1888 (cit. Reitz.) Reuß, F., Zu Arrians Periplus Πόντου Ευξείνου, Rhein. Mus. 56, 1901, 369-391 Ritterling, E., Zur Erklärung von Arrians "Εχταξις κατ' Αλανών, Wiener Stud. 34, 1902, 359-372 (cit. Ritt. Erkl.) Roos, A. G., Prolegomena ad Arriani Anabaseos et Indica« editionem criticam, Diss. Groningen 1904 Roos, A. G., J . J. Rçiskii animadversiones ad Arriani Indicam, Mnemosyne 40, 1912, 137-144 Roos, A. G., Studia Arrianea, Leipzig 1912 (cit. Stud.) Roos, A. G., Ad Ursulum Phillipum Boissevain septuagenarium epiatula de Arriani periplo Ponti Euxini, Mnemosyne 54, 1926, 101-117 (cit. Per.) Roos, A. G., De Arriani Indicae dialecto ionica, Mnemosyne 55, 1927, 23-43 (cit. Dial.) Rühl, F., έπεοικέναι und ¿πεοικός, Aus den Papieren von K. Lehre, Jahrb. f. cl. Philologie 127, 1883, 735-752 Scheele, Μ., Στρατηγός αυτοκράτωρ. Staatsrechtliche Studien z. Geschichte des 5. u. 4. Jhdts., Diss. Leipzig 1932 Schubert, R., Die Quellen zur Geschichte der Diadochenzeit, Leipzig 1914 (cit. Schub.) 4*

LII

CONSPECTUS LIBRORUM

Schubert, R., Beiträge zur Kritik der Alexanderhistoriker, Leipzig 1922 Schur, W., Das Alexanderreich nach Alexanders Tode, Rhein. Mus. 83, 1934, 129-156 Schur, W., Untersuchungen zur Geschichte Corbulos, Klio 17, 1923, 55-57 Schwahn, W., Die Nachfolge Alexanders des Großen I, Klio 23, 1930, 211-238; II, Klio 23, 1931, 306-331 Schwanbeck, Ε. Α., Megasthenis Indica, Bonn 1846 (cit. Schwanb.) Seel, O., Antike Entdeckerfahrten I—II, Zürich 1961 Smyth, H. W., The sounds and inflections of the Greek dialects. Ionic, London 1894 (cit. Smyth) Solch, J . , Bithynische Städte im Altertum, Klio 19, 1925, 140-188 (cit. Solch) Stein, O., Megasthenes and Kautilya, Sitz. Ber. d. Akad. d. Wissenschaften Wien 191, 1921, Abh. 5 (cit. Stein) Susemihl, F., Geschichte der griechischen Literatur in der Alexandrinerzeit, Berlin 1891-1892 (cit. Susemihl) Tarn, W. W., A Mariner's Memory, London 1933 Tarn, W. W., The new dating of the Chremonidean War, Journ. of Hell. Stud. 54, 1934, 26-39 Tarn, W. W., Alexander the Great (2. vol.), Cambridge 1949 Thraemer, E., Pergamos, Berlin 1888 (cit. Thraem.) Timmer, Β. C., Megasthenes en de indische Maatschapij, Amsterdam 1930 Tomaschek, W., Topographische Erläuterung zur Küstenfahrt Nearchs, Sitz. Ber. d. kaiserl. Akad. d. Wissenschaften Wien 160, 1890, Abh. 8 (cit. Tom.) Tomaschek, W., Die alten Thraker I, Sitz. Ber. d. kaiserl. Akad. d. Wissenschaften Wien, 163, 1893, Abh. 4; II 1, 164, 1894, Abh. 2; II 2, 164, 1894, Abh. 1 (nr. 131) (cit. Tom. Thrak.) Treves, P., La reggenza di Cratero, Riv. di Filol. e d'Istr. CI. 1, 1932, 372 -374 Truempner, Α., De Arriani religione, Diss. Bonn 1950 (dact.) Tscherikower, V., Die hellenistischen Städtegründungen von Alexander dem Großen bis auf die Römerzeit, Philologue Suppl. 29, 1, Leipzig 1927 Usener, H., Arrian Stob. ecl. phye. 29, 2 p. 235, 13 W, Jahrb. f. cl. Phil. 139, 1899, 363-397 Vezin, Α., Eumenes von Kardia, Diss. Tübingen 1907 Weber, W., Untersuchungen zur Geschichte des Kaisers Hadrianus, Leipzig 1907 (cit. Weber)

CONSPECTUS NOTARUM

Lin

v. Wilamowitz-Moellendorff, U., Der Physiker Arrian, Hermes 41, 1906, 157-158 Wilcken, U., Die letzten Pläne Alexanders des Großen, Sitz. Ber. d. preuß. Akad. d. Wissenschaften 1937, 192-207 Wirth, G., Zur Tigrisfahrt des Kaisers Traían. Vier Fragmente der Suda, Philologue 107, 1963, 288-300 Wirth, G., Άρριανός ό φιλόσοφος, Klio 41, 1963, 221-232 Wirth, G., Anmerkungen zur Arrianbiographie, Historia 13, 1964, 209-245 Wirth, G., Helikonios der Sophist, Historia 13, 1964, 506-509 Wirth, G., Zur großen Schlacht des Eumenes 322. Pap. 1284 Soc. It., Klio 46, 1965, 283-288 Wroth, W., Catalogue of the coins of Parthia (Brit. Mus.), London 1903 (cit. Wroth) Wüst, F., Zu den Hypomnemata Alexanders des Großen, Jahresh. d. österr. archäol. Inst. 44, 1959, 147—157

Sunt praeterea, quae siglorum abbreviationibus Boosius distinxit: Ac. = Arrianus, Acies contra Alanos, p. 177—185 Ael. = Aelianus, Ars Tactica, cf. p. XXI sq. Anon. = Anonymi Periplus Ponti Euxini pseudo-arrianeus, cf. p. XIV sq. Asci. = Asclepiodotus, Ars Tactica, cf. p. XXI Bas. — editio Anabaseos et Indicae Basileensis 1539, cf. p. V. Bekk. = Immanuel Bekker Bernh. = G. Bernhardy = Arrianus, Bithynica, p. 197—223 Bith. = Nie. Blancardus, cf. p. V et p. XI Blanc. = Guil. Canter Cant. = Arrianus, Cynegeticus, p. 76—102 Cyn. = Demetrios Pepagomenos, Cynosophium, cf. p. X Cynos. = L. Dindorf, cf. p. XII Dind. = F. Dübner, cf. p. VI Dübn. Eberh. = Α. Eberhard, cf. p. VII Epit. Heid. = Die Heidelberger Epitome, hrsg. v. G. Bauer, Dies. Leipzig 1914 Epit. Mett. - Incertis auctoris Epitome rerum gestaran) Alexandre Magni e codice Mettensi ed. O. Wagner, Jhb. f. Phil., Suppl. 26, 1900

LIV

CONSPECTUS NOTARUM

Erat.

= Eratosthenes

FGrH

= Die Fragmente der griechischen Historiker, ed. F. Jacoby I, 1923; I I 1926-1927 = Fragment» Historicorum Graecorum, ed. C. Mueller, Paris 1841-1870

FHG Gail Geier GGM GJ gl. mil. Gron.

= J . F. Gail, cf. p. XVII = R. Geieri coniecturae cum Dübnero communicatae = Geographi Graeci Minores, ed. C. Mueller, Paris 1855. 1861 = Geographical Journal = Glossarium militare, cf. ρ, X X I I I = J . Gronovius, cf. p. VI

Heer. Hell. Herch. Holst.

= A. H. L. Heeren = Hellanikos FHG I 45sq., FGrH nr. 4 (1104sq.) = R. Hercher, cf. p. VII, XII, XVIII, XXV == L. Holstenius, cf. p. XI

Jac. Jacks.

= F. Jacoby = A. W. Williams Jackson, Cambridge History of India I, 1922, 319sqq. Köchly = H. Köchly, cf. p. X X I sqq. Latysch. = Inscriptiones antiquae orae septentrionalis Ponti Euxini Graecae et Latinae, ed. Β. Latyschew I 2 , St. Pétersbourg 1918 Leo - Leo Imperator, Tactica, cf. X X I I I Marc. = Marciani Epitome Peripli Menippei, cf. p. XIII marg. Big. = Nescioquis in marg. apographi Bigotiani Tacticae at Aciei, cf. p. XXIV Marq. (litt.) = quae J . Marquart cum Roosio litteris communicavit Megasth. = Megasthenes FHG I I 397sq., FGrH nr. 715 (III 603 sq.) Momms. = Th. Mommseni adnotationes in Aciem contra Alanos (in Herch. ed. 2a XLVIsq.) Müll. = C. Mueller, cf. p. VI, XII, XVII, XXIV Palm. = J . Palmerius, Exercitationes in optimos fere auctoree Graecos, Leiden 1668 Pherec. = Pherecydes FHG I 77sq„ FGrH nr. 3 (I 58sq.) Psellus = Mich. Psellus, περί πολεμικής τάξεως, cf. p. X X I I I Pseudo-Call. = Historia Alexandri Magni (Pseudo-Callisthenes) I, ed. G. Kroll, Berlin 1926 Raph. = G. Raphelius, cf. p. VI RE = Realencyclopädie der claesischen Altertumswissenschaft

CONSPECTUS NOTARUM

LV

Salm. Sauppe Scheff. Schenkl*

— Salmasius = G. A. Sauppe, ci. p. XII = J . Scheffer, cf. p. XXIV = Epicteti Dissertationes ab Arriano digestae iterum ree. H. Schenk], ed. maior, Lipeiae 191 β Schm. ( = Schmied.) = F. Schmieder, cf. p. VI Schneid. = I. 6 . Schneider, cf. p. XII Steph. = H. Stephanus, Schediaemata 1580, cf. p. X I Stuck = I. G. Stuck, cf. p. XVII

Thom. Urb. Us. Ven. Vulc. Wachsm. Zeune

= R. W. Thomas, Cambridge Ancient History of India I, 1922, 437 sq. = Urbicius, Τακτικάν, cf. p. X X I I = H. Usener = Anabaeeos et Indicae editio Veneta 1635, cf. p. V. = B. Vulcanius, cf. p. V — C. Wachsmuth in Stobaei Anthologiae editione I, 1884 — I. C. Zeune, cf. p. X I

CODICES Anonymi Periplus Ponti Euxini pseudo-arrianeus 1 = Londiuienaia Musei Britannici add. 19391, cf. p. XVII ρ = Palatinas gr. 398, f. ll r —16 T , cf. p.XVIsq. ν = Vaticanus gr. 143, cf. p. XVII A r r i a n i C y n e g e t i c u s et P e r i p l u s P o n t i E u x i n i Ρ = Palatinus gr. 898, f. 17r—40r, cf. p. XI Arriani Indica A = Vindobonensis historiens gr. 4, cf. p.V Β = Parieinus gr. 1753, cf. p. VI Γ = Vaticanus gr. 143, cf. p. VI G = Parisinus gr. 1764, cf. p. VI H = Urbin. gr. 104, cf. p. VI L = Laurent, gr. LXX 1, cf. p. VI E = Parisinus gr. 1438, cf. vol. I p. XVIII a = Parisinus gr. 466, cf. vol. I p. XXVII f = Parieinus gr. 1407, cf. vol. I p. XXIX k = Laurent, gr. IX 82, cf. p. VI A r r i a n i T a c t i c a et A c i e s c o n t r a A l a n o s F = Laurentianus gr. LV 4, cf. p. X X sq. A r r i a n i Των μίτ' ΆΐίζαvSçov fragmenta Vaticana V = Vaticani gr. 496 folia 230 et 236, cf. p. XXXIII E u s t a t h i i C o m m e n t a r l i in D i o n y s i u m C = Parieinus gr. 2723 E = Parieinus gr. 1411 L = Parieinus gr. 2708 H = Parisinus gr. 2867 U = Parieinus gr. 2731 Τ Parisinus gr. 2864 7 = Vaticanus gr. 922

Periegetam1)

1) De E u s t a t h i i codicibus egit C. M ü l l e r , G. G. M. Π p. XXXIIsqq.; Y ceteris integriorem esse affirmavit, ad quem proxime accedere C, cf. 1. 1. p. XXXVIII; eorum lectiones hausi ex Mûlleri apparatu (G. G. M. II, p. 201—407).

CODICES

LVn

Photii Bibliotheca') A = Marcianas gr. 460, cf. p. X X I X H = Marcianue gr. 461, cf. p. X X I X Stephani Byzantii Έ&νικά Α — editio Aldina R = Rehdigeranua ν = Voesianue gr. F 20

)

2

Stobaei E c l o g a e 3 ) F = Farneeinus Neapolitan™ III D 16. cf. p. XXVIII L = Laurentianue gr. VIII 22, cf. p. XXVIII Ρ = Parisinus gr. 2129, cf. p. XXVIII Suidae Lexicon A = Parisinus gr. 2626 et 2626, cf. p. VII V = Vossianus gr. F 2, cf. p. VII [ ] inclusi quae delenda sunt. ") ( 5 inclusi quae in codicibuB desiderantur. * notata sont fragmenta Airiano per coniecturam attributa. 1) P h o t i i codicum lectiones E. M a r t i n i mecum communicayit, cf. ρ X X I X . 2) Stephani codicum lectionee petivi ex editione ab A. M e ι neke curata (1849), qui in praemonito brevi ter de eie egit. 3) Stobaei codicum lectionee petivi ex editione a C. Wach β muth curata, vol. I (1884). 4) In fragmentie *24 et *25 των μετά 'AXQavSçov (p. 277—284) uncie quadratis ea inclusi quae in Vaticani 496 follie rescriptis 330 et 236 exstare euepicor sed quae discernere non potui.

TESTIMONIA DE VITA ARRIANF) •

FGrH 1 164Τ 8

S u i d . s. ν. A ίων 6 Κάαβιος... Ινραψε ßiov Μρριανον „ , * τον φιλοαοφου. FGrH 2 P h o t i u s , B i b l . cod. 58 § 4. 5 (§ 1 — 3 habes p. 224sq., Parth. fr. l ) , p. 17 b, 11 Bekk.: oíros 6 'Αρριανος φιλόαοφος μεν ην την έπιΰτημην, είς των ¿μιλητων 'Επίκτητου, χατά 5 • δε τονς χρόνους 'Αδριανού χαί 'ΑντωνΙνου του Πίου χαι Μάρκου του 'ΑντωνΙνου έγνωρίξετο. ¿ηωνόμαξον äs αύτόν Ξενο2 Photii pars prior (1. 4—p. XLIII, 6) et Suidas ex eodem fonte (epitome quadam Onomatologi Heeychii Milesii) fluxerunt, cf. G. Wentzel, Die griech. Übers, der Viri inlustres dee Hieronymus (Texte u. Untersuchungen z. Gesch. d. altchristl. Lit. XIII, 3) p. 46 5 r&v όμιλητών Έπιχτήτον] Nicopoli, cf. Arr. Ind. 41, 2. 3; veterum de Epicteto et de Arriano Epicteteo testimonia collegit Schenkl8 p. III sqq.; de tempore quo Arrianus Epictetum audi vit cf. Schenkl* p. XXVII sqq.; Hartmann, Neue Jahrb. f. klaes. Alt. 15,1906, p. 248 sqq. 7. p. XLIII, 1 Ξενοφώντα 1) De Arriani vita cf. H. D o u l c e t , Quid Xenophonti debuerit Flavius Arrianus. Diss. Paris 1882, p. 1—45. H. N i s s e n , Rhein. Mus. 43, 1888, p. 236sqq. G. S c h m i d t , Untersuchungen über Arrian. Jahreeber. d. Leseu. Redehalle d. Deutschen Studenten in Prag f. 1889. E. B o l l a , Arriano di Nicomedia. Saggio storico-filologico. Torino 1890. H. F. P e l h a m , Arrian as legate of Cappadocia. Engl. Hist. Rev. 11, 1896, p. 626 sqq. ( = Essays on Roman history, 1911, p. 212 sqq. E. S c h w a r t z , R. E. II (1896) p. 1230 s. v. Arrianus no. 9.

H. D e s s a u , Prosopographia Imp. Romani II (1897) p. 64 no. 164. K. H a r t m a n n , Arrian u. Epiktet. Neue Jahrb. f. klass. Alt. 15, 1905, p. 248 sqq.

E. H a r t m a n n , Flavius Arrianus u. Kaiser Hadrian. Progr. gymn. Augsburg. 1907. C h r i s t - S c h m i d , Geschichte d. griech. Literatur* II 2, 1924, 746-751.

TESTIMONIA DE VITA ARRIANl

LIX

φ ων τα νέον. δια δε το της παιδείας ίπίσημον αλλας τε πολιτικός άρχάς έπιστεύ&η nal εις τό των {¡πάτων άνέβη τέίος. ί'γρα-ψε δε βιβλία aal ετερα, των μεν διατριβών 'Επικτήτου τον διδασκάλου οΰα ί'σμεν βιβλία οχτώ, των δε 'Ομιλιών 5 τον αύτον 'Επικτήτου βιβλία δώδεκα. ισχνός δε την φράΰιν ¿ΰτι και μιμητής ως άλη&ως Ξενοφώντος, φαΟΪ δε αύτον Π y.al ετερα γράψαι, α οϋπω εις ήμετέραν άφίκετο γνώσιν. δη- LI λον δε ως ονδε Ρητορικής σοφίας τε xaI δυνάμεως άπελίπετο. Suid. s. ν. Άρριανός, Νιχομηδεύς, φιλόσοφος 'Επιχτή- FOrH io τειος, ο έπιχλη&είς νέος Ξενοφών, ην δε iv 'Ρώμη έπΙ'Αδρια- 1ίβ τ 1 νοϋ χαϊ Μάρκου και 'Αντωνίνον των βασιλέων, και αξιωμάτων • μεταλαβών και μέχρις αύτοϋ τον ύπατεϋσαι, κα&ά φησιν 'Ελικών ιος, δια την της παιδείας δεξιότητα, σννεγράψατο ài βιβλία παμπλη&ή, ων και τα περί 'Αλεξάνδρου καΐ αί τον 16 'Επιχτήτου Jιατριβαί. P h o t i u s , B i b l . cod. 9 3 (Bith. fr. 1) § l , p 71 a, 3 5 B e k k . : 8 FOrH

Νιχομήδειον γάρ [rt] rò γένος αύτοϋ ¿v ταύτη τη συγγραφή διορίζει (Arrianus in Rithynicis), iv αύτη τε γεννη&ήναι και τραφήναι χαϊ παιδευ&ήναι, καΐ ιερέα της Λήμητρος καΐ της so παιδος αυτής . . . χρηματίσαι. νέον, p. XLIII, 10 νέος 8εν.] cf. Per. 1, 1 ; 12, 6 ; 26,1 ; Tact. 29,8 ¡ Ac. 10. 22; Cyn. 1, 4; 6, 6; 16, 7

1 δια — ίπίβημον, 18 òià — δεξιότητα] cf. C. I. L. VIII Snppl.

24094 = Dessau 8973: Salvio Iuliano . . . cui divos Hadrianus soli salarium quaesturae duplica vit p r o p t e r i n s i g n e m d o c -

trinam

2 υπάτων, 12 νπατεϋΰαι] cf. testim. 7.13

S τ&ν

phv — Β ίώίϊχα] cf. Schenkl* p. XXXIIIsqq.; τ. Arnim, R.E. VI p. 128 4 των Si — 8 ántUxtro om. II, nulla lacuna indicata 6 Ss A' in ras. 8 ούδΐ] post ε videtur erasum r A 9 Ni-

κομηάινς] cf. testim. 3 11 xal Μάρχον nal 'Αντωνίνον] errore Suidae vel librarli pro xal ('Αντωνίνον τον Πίον xaly Μάρχον

τον 'Αντωνίνον, cf. p. Χ LU, 6.7 ; minus recte Schenkl* p. XXIII sq.

12.18 'Είιχώνιος] iv Xpovixfj έπιτομή, cf. Suid. β. v. Έλιχ ;

Christ-Sohmid, Gesch. d.gr. Lit.' 112,1024,1034 13 οννεγράψατο16 Λιατριβαί Suidae cod. Vatic. 881, cf. Bidez, Sitz.-Ber. d. preufi.

Akad. 1912, p. 860 έγραψε δΐ βιβλία παμ,πΧη&ή (omissis ων — Αιατριβαί) ceteri 3 cf. Anab. I 12, 6 17 Νιχομήδειον] cf. Steph. By ζ. s. τ. Νικομήδεια, πόλις Βι&ννίας ... ¿ξ ης Άρρια-

νός; Suid. s. ν. Άρριανός (testim. 2); S y n c e l l u s p. 662,18 ed. Bonn, (testim. 22). Fortasse ad nostrum pertinet inscriptio Ni-

15í,T4a

•

•

TESTIMONIA

LX FOrH

S i m p l i c i u s , Comm. in Epict. Ench., praef. init.:

4

β,ου

Mlit. 63 νός

Ιιγραψεν,

τ ο

- 'ΕΛΙΚτήτον

6 τα ς 'Επικτήτου

xul της

ανιόν

τελευτής

4 ιατριβας

¿ν

περί

'Λρριαπολυατίχοις

ΰνντάξας βιβλίοις' και απ έκείνου μα&εΐν ε'οτιν, όποιος γέγονε τbv ßtov 6 άνήρ. το δε βιβλίον τοΰτο το 'Επίκτητου s 'ΕγχειρΙδιον επιγεγραμμενον «al τοΰτο αυτό ουνίτάξ,εν δ ϋρριανός, τα καιριώτατα και αναγκαιότατα iv φιλοσοφία και κινητικότατα των ψυχών ¿πιλεξάμενος ¿κ των 'Επικτήτου λόγων, Λ]ήμητρ[ο]ς χαϊ | Πίρ|βί]φόV[T¡]S I [ή χολις άνέοτηαιν] | μ[νή]μης χ[άρ]ιν. Cf. Dessau, Proeop. Imp. Rom. II p. 64 η. 164 in. V οχ τοπάρχης nunquam legatum Angustí pro praetore désignât, cf. D. Magie, De Romanornm iuris publici sacrique vocabulis sollemnibus p. 86 sq. 18 tl ύπο— άρχοντος] de A r r i a n o sermonem esse suspicatur G. A. Harrer, Classical Philology 11, 1916, p. 338, enm enim, postquam e Cappadocia decessisset, ab Hadriane Syriae praepositum esse, nam saeculo secundo non raro illam legationem hac continuali.

•

LXIV

FGrH 19 160/ft. β A

20

iMT?b^

22 D

TESTIMONIA

Συρίας άρχοντος, άνόρός φιλοαοφία χαίροντος, oç βυνεις την ¿móvoutv αύιοΰ xal ort διξαιτ' αν άπο&ανεϊν, ως δόξαν ini τούτω άπολίποι, άφηχεν αυτόν ούάε της χολάβεως ijtoλαβων άξιον. Arrianus, Cyneget. 1 , 4 (de se ipso): όμώνυμός τε ων i ) · /Η * \ 1 μ — ) Η 1?« )ΐ αν τω (Αενοφωντι sc.) χαι πόλεως της αυτής και αμφΐ ταύτα Ολο νέου εαπουδαχώς, χυνηγίοια χαί ΟτρατηγΙαν xal ΰοφίαν. 1.1. 5 , 4 : εI δε ini τι i'çyov πολιτιχον ϊοιμι, η δε (Arríani eanis sc.) τω Itαίρω τω έμω ξννεατιν. Arrianus, Anab. III 1 6 , 8 : ννν κείνται 'Α&ηνηαιν iv ίο Κεραμειχω at εικόνες ('Αρμοδίου χαί 'Λριατογείτονος sc.), r¡ ανιμεν ¿ς πάλιν, χαταντιχρύ μάλιΰτα τοϋ Μητρώου, oi μακράν των Εύδανεμων τον βωμού' οατις δε μεμύηται ταϊν 9·εαΐν iv 'Ελευΰΐνι, οϊδε των Ενδανέμων τον βωμόν ini τοϋ δαπέδου οντα. is I.G.ΠΙ 1116, in praescriptione catalog! epheborum Atheniensium: [άρχοντος] ΦΙ(αονίου) 'Αρριανοϋ Παιανιίος·, in tine eiusdem ti tuli: παιδοτριβονντος 'Αβααχάν τον £τος ι. H i e r o n y m u s in v e r s i o n e Chronici E u s e b i i , ed. R. Helm vol. I, 1913, p. 203 (cf. vol. Π, 1926, p. 607), sub so anno XIIo imp. Antonini Pii (149 p.Chr.): Arrianus philosophus Nicomedmsis agnoscitur et Maximus Tyrius; idem Fortaase in legatione Syriae Arrianus successit Sex. Iulio Severo, Amano L. Burbuleius, cf. Harrer, Stndiee is the hist, of the Rom. prov. of Syria (1916), p. 27 eq. 19 civis igitur Atheniensie fait Arrianus quam Cynegeticum conecriberet, et Athenie habitabat 20 Athenie igitur habitabat Arrianue quum Anabaein ecriberet (cf. Anab. I 16, 7; VII 13,6; 19,2) et mysteriis Eleueiniis initiatus erat 21 primum annum Abascanti παώοτριβοϋντοξ iià βίου fuisse 189/40 exposuit P. Graindor, Bull, de corr. hellén. 39,1915, p. 381 sqq. ; Chronologie des archontes athéniens sous l'Empire (Acad. r. de Belgique. Cl. d. Lettres. Mémoires, coll. in 4°, 2* Série, t. VIII fase. 2, 1922), p. 146 sq., Arrianum igitur archonta fuisse a. 148/9, cf. Graindor, Chronol. p. 162 n. 110; annum 147/8 ei attribuerai Dittenberger ad I. G. III 1117, annum 146/7 v.'Sohoeffer, R. E. II p. 696 22 Eusebius Arrianum memoravit sub anno quo archon fuit

DE VITA AKRIANI

LXV

habet Eusebii versio armeniaca, ed. J. Karst, 1911, p. 221, sed sub anno XI o Pii. G e o r g i u s S y n c e l l u s p. 351 A (p. 6 6 2 , 1 8 ed. Bonn.), in principatu Antonini Pii: Άρριανός φιλόαοφος Νιχομη6 όεΰς ατρατηγός ίγναρίζετο. I. 6 . III 1029 in catalogo piytanum tribus Pandionidos, 28 FOtH 1SÍ,T β pósito ¿ni άρχοντος Μ(άρκου) Βαλέριου Μαμερxlvov Μαρα&ωνίου, inter Παιανιεϊς Arriani nomen probabiliter restitutum est: [Φλ. ίο I. G. ΙΠ 1032 in catalogo prytanum tribus Pandionidos, posito ini τον μετά Τεινήιον Ποντιχον άρχοντα ¿νιαντον, inter Παιανιεϊς recensetur Φλ(άουιος) 'Λρριανός. L u c i a n u s , A l e x a n d e r s i y e P s e u d o m a n t i s 2: xal 24 FOrH 'Αρριανός γαρ δ τοϋ 'Επίκτητου μα&ητής, άνηρ'ΡωμαΙων εν IW/fr. 65 15 τοΐς πρώτοις χαι παιδεία παρ' ολον τον βίον Ονγγενόμένος, ομοιόν τι πα&ών άπολογήσαιτ' αν xal νπερ ημών" Τιλλιβόρον (ν. 1. Τιλλιρόβον) γοϋν τοϋ ληατον χ&κεΐνος βίον άναγράψαι ήζίωΰεν. ΈφημερΙς αρχαιολογική, io tio Eleusine reperta:

1883, p. 141 η. 15. Inscrip- 26

"Εχγονον ήδε ΰνγατρα δνοΐν ύπατων 'Αρριαν&ν, οϊ αοφία πλούτο ν xai γένος ήγλάϊοαν, μνΰτιν 'Αθηναίοι Κλημεντιανην παρά ΑηοΓ βτήααν αωφροϋύνης χαι αοφίας ε'νεχα. 23 Mamertinum archonta fuisse anno 167/8, Tineum anno 171/2, exposait Graindor, Bull, de corr. hell. 39,1916,p.386sqq.; ChroDol. p. 172 sq., Arrianue igitur anno 172/3 etiamtum inter vivos erat 24 lfi παρ' — συγγενόμενοί] Arrianue igitur quo tempore Lucianus Alexandrum scripsit (post annum 180 quo imp. Marcus obiit, cf. § 48, p. 264 toó; Μάρκος) mortuus erat; cave ne putee Arrian um intelligendum esse § 56, p. 260 : μόνος âi βΰν τω Ξενοφώντι (τυχόν έπιάημών (Abonutichi sc. apud Alexandrum pseudoprophetam, anno 166, cf. Helm Β. E. XIII p. 1727); de liberto quodam Luciani agi videtur ΐβ. ι ; T M i ßöfov — βίον] cf. p. XXXIV 26 cf. Graindor, L'historien Arrien et ses descendante, in: Marbres et textes antiques d'époque impériale (Univ. de Gand. Recueil de trav. pubi. p. 1. Fac. de phil. et lett., fase. 60, 1922), p. 49 sqq. 5

BT Arrien II [1099]

TESTIMONIUM DE SERMONE ARMANI1) P h o t i u s , Bibl. cod. 92, § 46 (in fine epitomes τ&ν μετ Άλέξανδρον), p. 72 b, 40 Bekk.: 'Eaü μεν ovv δ ¿νήρ ονδενός τ&ν άριατα Ονντάξαμένων ΐατορίας δεύτερος, άπαγγεΐλαΐ τε γαρ xal μετά βνντομίας κράτιΰτος, xal παρεχτροπαΐς άχαΐροις ούόε παρεν&ήχαις το βυνεχίς της ίοτορίας ονδαμοϋ λνμαινόμενος, χαινοπρεπής δε Ovvfhjxy λόγου μάλλον 1} λέξει, χαΐ οϋτως &ΰτε μή αν άλλως μήτε ΰαφέΰτερον μήτε ¿ναργέατερον τό διήγημα δηλω&ήναι. ενΰήμφ δε nal ενήχω καΐ τω των λέξεων άποχεχρημένος ατρογγύλω, χαΐ τό λεΐον ί'χει τω μεγίόει ονγ* ιρνάμενον. xal η καινότης τ&ν λέξεων ούχΐ εις τό πόρρω νεωτερίζεται, αλλ' εγγιβτά τε xal είς τό ¿μφατιχώτατον, ως βχηματιβμόν είναι ¿¿ξ£ως, αλλ.' ουχί ¿ναλλαγήν αννή&ονς ονόματος. διό nal το ΟαφΙς αυνεφέλχεται ούχ ¿ν τούτω μόνον, 26 cf. Phot. Bibl. cod. 58, § 6 (testini. 2) i. f.: Ιαχνος ih την φράαιν ίβτϊ nal μιμητής mg άίη&ώς ¡¡¡»νοφ&ντος 1) De Ârriani sermone cf. A. Weise, Wörterbuch zu Airians Anabasis. Leipzig 1864. E. Meyer, De Arriano Thucydideo. Diss. Eostoch. 1877. C. Renz, Airianus qnatenus Xenophontis imitator sit. Diss. Rostoch. 1879. Η. Doulcet, Quid Xenophonti debuerit Flavius Arrianus. Diss. Paris. 1882, p. 84—93. F. Ν e wie, Ueber den Sprachgebrauch Arrians, besonders in der Άνάβαβις 'Αλεξάνδρου. Progr. gymn. Stargard. 1882. H. R. G r u n d m a n n , Quid in elocutione Arriani Herodoto debeatur. Diss. Lips. 1884 ( = Berliner Studien D p , 177 sqq.). A. B o e h n e i , De Arxiani dicendi genere. Diss. Erlang. 1886 ( = Acta seminarli philol. Erlangen eie IV p. 1 sqq.). R. Mücke, Zu Arrians und Epilrtets Sprachgebrauch. Progr. nfeld 1887. F. B e r s a n e t t i , L' Anabasi di Arriano. Torino 1904. A. G. Roos, De Arriani Indicae dialecto ionica. Mnemos. 66, 1927, p. 23 sqq.

TESTIMONIUM DE SERMONE ABRIANI

LXVH

άλλα χάν âicttfxtvjj xal τάξει xal χαταΰτάαει μάλιστα τον διηγήματος' οπερ itftï xal της βαφηνεΐας τό ΐντεχνον" ή γάρ τοι χρηβις ή κατά τάς εύ&είας των ηεριόδων xal τοις ίδιώταις ηρόβεατι μάλιΰτα, xal είς ύητιότητα xal ταπεινότητα λίαν 6 χαταβιβάξει τόν λόγον, αχρατος μάλιβτα γινομένη' οηερ οντος, εΐ Mal τοϋ ααφονς είναι όοχεϊ, ού προαήχατο. xal τω ίΙΧεΙποντι δΐ τών τρόηων οΰτω χίχρηται, ού κατά τάς «εριοδιχας ¿λλείψεις τοϋτο χοιών, άλλά χατά γε τάς τών λέξεων, &βτε μηδ' ίλλείπειν διδόναι ανναΐύ&ηΰιν" xal εΐ τις τό λεϊπον intίο χειροΐη προα&είναι, είς τό παρέλχον αν imτεΐναι δόξai, ¿Uà μ)ΐ τοϋ ίίλιηοϋς ¡ξευρείν τήν άναηλήρωαιν. αριατα δϊ αντοϋ xal το πολναχημάτιατον ίχει, ούχ άθρόον μεταβαΐλόμενον aitò της αντοαχημοτίβτον χρήΰεως, ¿Al' ήρεμα xal ¿ξ αρχής βνμηλεχόμενον, &ς μήτε τω προβχορεΐ άνιαν, μήτε τω ά&ρόω 16 κοιεϊν ίχταράττεύ&αι. xal άηλώς, ε! τις χατ αυτόν Ini τονς ίΰτοριχους άναχ&είη λόγονς, πολλούς xal τών αρχαίων ΐδοι της αύτοϋ τάξεως Ιοταμίνους ταπεινότερον.

δ*

CONSPECTUS OPERIS Praefatio:

pag

§ 1—3. De Indica V § 4—6. De Cynegetico XI § 7—9. De Periplo Ponti Euxini XIV § 10—12. De Tactica et de Acie contra Alanos . . . X X § 13. De fragmentis de rebue physicie XXVII § 14. De epietula ad L. Gellium XXIX § 15. De Arriani operibua historiéis nunc perditis . . X X I X § 16. De operibua Arriano iniuria attributes XXXIV § 17. De rebas orthographicis XXXV Notarum conspectus LIII Codices LVI Testimonia de vita Arriani LVIII Testimonium de sermone Arriani LXVI 'ivi MtJJ 1 Κννηγηιχός 74 ΠερίπΙονς Ei&ívov Πόντον IOS Τίχνη τακτική 129 "Εχταξις χατά 'Αλανών 177 Fragmenta de rebus physicie 186 Προς ΓέλΙιον έπιατολή 196 Βι9ννι*ά 197 Παρθικά 224 Tà μετά 'Μέξανάρον 263 Fragmentum ex Historia Alanica(?) 286 Fragmenta quae utrum e Parthicis an ex Historia SuccesBorum Alexandri sumpta sint incertum est . . . . 287 Indices: I. Index auctorum II. Index nominum et rerum III. Conspectus fragmentorum IV. Comparatio numerornm Addenda et Corrigenda

291 292 316 320 325

ΙΝΔΙΚΗ Tei: Ιξω Ίνδον ποταμού τα προς εαπέρην ίβτε έπΐ ποταμόν Κωφηνα ΙίβταχηνοΙ xal Άϋβαχηνοί, εδνεα'Ινδιχά, • έποιχέονβιν, αλλ' οϋτε μεγάλοι τά σώματα, χα&άπερ ol 2 έντοζ τοϋ Ίνδοϋ φχιβμένοι, οϋτε άγα&οί ώααντως τον 5 &υμόν ονδΐ μελάνες ώβαύτως τοις πολλοίς ΊνδοΙϋιν. ούτοι πάλαι μhv Άβΰνρίοις νπήχοοι ήδαν, ίαειζτα Μη- 3 δοιϋιν, ¿aiy ài Μήδοιβι Περϋέων tfxovov, xal φόρους άαέφερον Κνρω τω Καμβύβου èx της γης Οφόν, ους ¿'ταξί Κύρος. ΝνϋαΙοι âh ούκ Ίνδιχον γένος έβτίν, άλλά 4 ίο των αμα Λιονύβω έλ&όντων ές την γην την 'Ινδών, τυχόν μίν [και.] 'Ελλήνων, οβοι απόμαχοι αυτών έγένοντο έν τοις πολέμοις οϋβτινας προς 'Ινδούς ¿Ιιόνυϋος έπολέμηΰε, τυχόν xal των έπιχωρίων τους ¿θέλοντας 6 1—ρ. 2,12 cf. Meun. p. 12 sqq. Seqq. cf. Mac Crindle, p. 333 sq.; Αηβρ. p. 14 adn. 38; Hold. Ind. p. 94 sqq. (cum tab. geographica) «sqq. cf. Prasek, Gesch. d. Med. u. Pere., I p. 62; Jacks., I p. 329 sqq. 9 sqq. cf. Β. Graef, De Bacchi βχρ. Ind. (Dies. Berol. 1886), p. 1 sqq. ; Preller-Robert, Gr. Myth., 4 I p. 702 sqq.; Gruppe, II p. 1616 sqq. T i t u l u s . Ινδική Λ, post quam yocem alia manus ascripsit Βιβί. άνάβ : η, quae lineie euperduetie deleta sunt ; cf. Anab. V 6,8 ig την Ίνδικήν ξνγγραφήν, VI 16, 6 έν t f j 'Ινδική ξνγγραφ$; Photius, Bibl. cod. 91, p. 68, b l Bekk. η έπιγραφομένη αντω Ιδίως 'Ινδική; Steph. Byz. s. ν. Μάααακα' kfçiavôg iv 'ivδικοΐς 1 ?|ω ων Herch.; cf. Ind. 6, 2; 6, 8; 10, 6; Anab. III 29, 2; V 6, 7; 21, 4 1· ταΐτα] quae hactenus de illis tradidi: Reiske 21 έχίίδωβιν A, corr. Ven 22 τόν Ι|ω del. Herch.

4,13-5,8

9

vttvetíΐοροι πάντες, αλλ' ovôh Μεγαο&ένης πολλην δοχέει μοι έπελ&εϊν της Ινδών χώρης, πλην γε (δη) ort πλεϋνα i¡ ol ξύν Άλεζάνδρφ τω Φιλίππου ίπελδόντες' «υγγενέο&αι γαρ Σανδροχόττφ λέγει, τω μεγίϋτφ βαϋιλεϊ 5 'Ινδών, xal Πώρου έτι τούτω μείζονι. ούτος ων δ Με γ aβ&ένης λέγει, οντε Ίνδονς έπκίτρατεϋβαιούδαμοΐϋινάν%·ρώποιϋιν, οντε ΊνδοΙβιν άλλους άν&ρώαους, άλλα Σέΰωοτριν μϊν τον ΑΙγύπτιον, της ΆϋΙας χαταβτρεψάμενον τήν πολλην, £ΰτε έπΐ την Εύρώπην βνν ΰτρατιη ίο έλάϋαντα άπίβω απονοβτηβαι, Ίδάν&υρβον di τον Σχύ•θ·«* έχ Σχυ&ίης όρμη&έντα πολλά μίν της'ΑβΙης έ&νεα χαταβτρέψαβ&αι, έπελ&είν δί xal τήν ΑΙγυπτίων γην χρατέοντα. Σεμίροιμιν Sl· τήν ίίΰβνρίην έπιχειρέειν μίν βτέλλεβ&αι είς'ΐνδούς, απο%·ανεΙν δί πρϊν τέλος έπι&εΐναι » τοις βουλεύμαϋιν. άλλα Μλέξανδρον γάρ ϋτρατενβαι έπ' 'Ινδούς μοννον. xal προ 'Αλεξάνδρου Λιοννβον μεν πέρι πολλός λόγος χατέχει ώς xal τούτου βτρατεύβαντος ες

3

i FOrH 71δ/& 1 · 5

6

ι

s

4 eqq. cf. Anab. V β, 2 ; Strab. II 1, 9, p. 70; XV 1, 68, p. 709 ; Schwanb. p. 21 sqq.; Lassen II* p. 668 sqq.; regnayit Chandragupta Maurya ab a. 823/2 ad a. 298, cf. Smith4 p. 123 sqq. 6 —p. 10, 21 = Megaeth. fr.21 S-p.10,2 cf. Megasth. fr. 28 i. f. (Ind. 9, 10—12) et fr. 20 (8trab. XV Í, 6, p. 687) 15 Megasthenes haec rescripsisse videtur narrationibns Ctesiae (fr. 15, Diod. II 16 sqq.) et Nearchi (fr. 23, Αιτ. Anab. VI 24, 2 sq., Strab. XV 1, 5, p. 686) ι ΛοΙΖήν Herch. ; cf. p. 13, 3. 4 2 add. Herch. Philol. VII p. 284; cf. Grundm. p. 61 8 ¿jrfltfovrfs] ¿πήΐ&ιν Herch.; cf. Cast. p. 174 1 ¿ανδροχόττω hic, ¿s άνδρόχοτον 9, 9 A, rectins Σανδράχοττον Anab. V 6, 2, ubi cf. adn. 5 ( t ö n ) 'Ινδών vulg. Πώρου hi τούτω Schwanb. p. 22 Πάρω hi τούτον A 0 fere Herch. IO 'Ιδάν&νρβον Heren, (ex Herod. IV 76 sqq., Strab. XV 1, 6) Ινδάδνρβον A, cf. Ίανδναου τον Σχν&ών βαβιΧέως Arr. Parth. fr. 1,3 apnd Phot. Bibl. cod. 58 i. f. 12 iit\av*ytl&eïv et τής Αιγυπτίων γης Enth. Η tls] ini Cast., cf. Anab. I 11, 6; III 27,4; VII 20, 1 16 Jiavveov — p. 10,2 noHós = Suid. s. τ. π oll ó ς (omissis p. 9,17sq. ώς — χαταβτg. Ίνδονς) 19 μίν Β et Suid., om. A'FGHL

• • •

ΙΝΔΙΚΗ

10

'Ινδούς χαϊ χαταβτρεψαμένου 'Ινδούς, Ήραχλέος δί χέρι 9 ον πολλός. Λιοννόου μεν γε χαϊ Νϋβα πόλις μνήμα ον φανλον της ότρατηλαβίης, χαϊ ò Μηρός τό 'όρος, xal 6 χιααός 'ότι ¿ν τω 'άρει τούτω φύεται, χαϊ αυτοί oC ΊνδοΙ υπό τνμπάνων re xal χνμβάλων βτελλόμενοι ές τας 5 μάχας, xal έϋ&ής αύτοΐβι χατάΰτιχτος έοϋϋα, χατάπερ 10 τοϋ Λιονυβον τοίϋι βάχχοιόιν' Ήραχλέος δε ον πολλά • υπομνήματα, άλλα τήν "Αορνον γαρ πέτρην, ηντινα 'Αλέξανδρος βίτ] έχειρώβατο, οτι Ήραχλέης ον δυνατός έγένετο έξελείν, Μαχεδονιχον δοχέει μοί τι χόμπαβμα, ίο χατάπερ ων χαϊ τον Παραπάμιβον Καύχαΰον έχάλεον Μακεδόνες, ουδέν τι προβ'ήχοντα τούτον τω Κανχάβφ. 11 χαί τι xal άντρον έπιφραβ&έντες èv Παραπαμιβάδαιϋι, τοϋτο εφαϋαν έχείνο είναι τοϋ Προμη&έως τοϋ Τιτηνος το αντρον, èv orco έχρέματο έπϊ τη χλοπη τοϋ πυρός, is 12 καί δή χαϊ ίν Σίβαιβιν, Ίνδιχφ γένει, δτι δοράς άμπεχομένους ειδον τους Σίβας, άαό της 'Ηρακλέους βτρατηλαβίης ϊφαβχον τους ύπολειφ&έντας είναι τους Σίβας· xal γαρ χαί ϋχυτάλην φορέονΰί τε ol Σίβαι χαϊ τηδι βονΰΐν αυτών ρόπαλον έπιχέχαυται, xal τοϋτο ές μνήμην ίο 13 ανέφεραν τοϋ φοπάλου τοϋ 'Ηρακλέους, εΐ δέ τφ πιβτά ταϋτα, άλλος αν ούτος Ήραχλέης εΐη, ονχ ό Θηβαίος η 2 Λιονύαον] v. ad p. 1, 9

2—81 cf. Erat. fr. I Β, 24, p. 78 Β

(Arr. Anab. V 3, 1—4); Strab. XV 1, 8—10, p. 688; Meun. p. 22 8 "Aofvov] cf. Anab. IV 28, 1.2; Mac Crindle p. 336 sqq. ; Hold. p. 107 sqq.; Smith4 p. 60 adn. 1 21 sqq. cf. Anab. II 16,1 sqq.; IV 28, 2; Herod. II 43—46 1 'Ηρακλέους Said. 2 νύσσα A, corr. Dübn. 4 ôrt] Setig Herch.; cf. Caet. p. 176 10 τι Dübn. rò Δ ζτον)το Cast.,

del. Herch.

18 Παραπαμιαάδαιΰι scripsi παραπαμιαάδεσι A

(de ai et c in A permutata cf. Praef. § 1; de dativo pl. in -atei cf. Roos dial. p. 36) Παραπαμιοάδηαι Herch. et Müll.

14 ίφαααν Herch. ίφραβιν A 19 tpoçioveiv (deleto re) Herch.

3, 4 tole ι A

1β βιβαιαιν (sine acc.) A ryct Herch. coll. Anab. V

6,9-6,6

11

Αιγύπτιος, i¡ τις xal κατά τι)ν ανω χώρην ον πόρρω της 'Ινδών γης φκιβμένος μέγας βαϋιλενς. ταύτα μεν μοι έκβολή εϋτω τον λόγου ig το μη πι- 6 6 ΰτά φαίνεβδαι otta ύπϊρ των ίπέκεινα τον 'Τφάάιος ποταμού Ίνδ&ν μετεζέτεροι άνέγραψαν (εβτε γάρ έπϊ τον • "Τφαΰιν ol της Αλεξάνδρου ϋτρατηλαΰίης μεταβχόντες ου πάντη απιϋτοί εΐύιν)' έπεί καΙ τόδε λέγει Μεγα- 2 P O r H β&εν ης ύπϊρ ποταμού 'Ινδικού, Σίλαν μίν είναι οι 716/fï. χο π ίο όνομα, $εειν δΐ άπο κρήνης έπωνν μου τον ποταμού διά της χώρης της Σιλαίων, καΙ τούτων έπωννμων τοϋ ποταμού τε xal της κρήνης, το ài ϋδωρ παρεχεα&αι tot- 3 όνδε. ούδίν είναι δτω αντέχει το ίίίωρ, ζκαΐ) οϋτε τι νήχεό&αι έπ' αυτού οϋτε τι έπιπλεΐν, άλλά πάντα γάρ • » ές βυβΰον δύνειν οϋτω τι άμενηνότερον πάντων είναι το ϋδωρ εκείνο xal ήεροειδέβτερον. ϋεται δϊ ή 'Ινδών γη τον &έρεος, μάλιϋτα μεν τα 'όρεα, 4 Παραπάμιβός xal άπο τουτέων μεγάλοι xal δολεροί ol ποταμοί φέουϋιν. ίο ϋεται δε τον &ερονς καΙ τά πεδία των Ινδών, mat ε 6 λιμνάζει τά πολλά αύτέων. και εφυγεν ή 'Αλεξάνδρου ΰτρατιή από τον Άκεβίνον ποταμού μέβον %·έρεος, ύπερβαλόντος τοϋ ύδατος ές τά πεδία, ωΰτε άπο τώνδε ε%εθτι 6 ó Tupios [ o í r o g ] τ) 6

8—1« = Megasth. fr. 19 » Ζ/λ«»] cf. Schwanb. p. 37 adn. 32; Lassen II' p. 667; Reese p. 86 adn. 1· 17 —p. 12,21 cf. Megasth. fr. 9 (Strab. XV 1, 20, p. 693); Arietob. fr. 29 et Nearch. fr. 4 apnd Strab. XV 1, 17—19, p. 691 sqq. ; Lassen I' p. 261 sq.; II' p. 678; Meun. p. 21 80—81 = Erat. fr. III B, 15, p. 234 B., cf. fr. ΠΙ B, 12, p. 232 B. (Strab. XV 1,13, p. 690) «B —p. 12,4 cf. Nearch. fr. 6 (Strab. XV 1, 25, p. 696); Berg., Erat. p. 806, Erdk.» p. 130 sqq. ; Cap., Ν. J. f. d. cl. Alt. 33, 1914, p. 317 sqq. 1 [oíros] del. Reiske et Herch.

η xai τις Herch.

11 Σι-

λαίων Reiske αιΐιων (s. acc.) Α* βιΐέων Β FL IS add. Herch. 11 in' airoCl iv αύτω Herch. 17 τοϋ &ίρεος Herch. tò &έρος Α ι» τοντέων, 21 aitimv, cf. Roos, dial. p. 36

• • O

12

ΙΝΔΙΚΗ

τεχμηριονβ&αι xal τον Νείλου το πά&ημα τούτο, 8τι είχός [«Γναι] νεβ&αι τά Αΐ&ιόπων 'όρεα τον &έρεος, xal άπ Ιχείνων έμπιπλάμενον τον Νεΐλον χιπερβάλλειν ύπϊρ 7 rag 'όχ&ας èg τήν γην τήν Αίγνπτίην. &ολερός ων και oíros (5¿ít έν τηδε τ% ωρη, ώς οντε αν άπό χιόνος τηχο- 6 μένης ερρεεν, οντε εΐ προς των ωργ] &έρεος πνεόντων έτηβίων άνεμων άνεχόπτετό oI το νδωρ~ άλλως τε ovdh 8 χιονόβλητα εϊη αν τά ΑΙ&ιόπων ΰρεα υπό καύματος. νεβ&αι δε κατάπερ τά 'Ινδών ούχ εξω έϋτΐ τοϋ είχότος, έπεϊ xal ταλλα (η} 'Ινδών γη ονχ άπέοιχε της Αΐ&ιοπίης xal ίο οί ποταμοί οί 'Ινδοί όμοίως τω Νείλφ τω ΑΙ&ιοπηίφ τε xal ΑίγνπτΙψ κροκοδείλους τε φέρονΰιν, Εοτιν òh οΐ αντών xal Ιχ&νας xal αλλα χήτεα 8ΰα ò Νείλος πλήν ïQrH ίππου τον ποταμίον, — Όνηβίχριτος ól· xal τούς is*/ft. ι 9 '¿ππους TOùg Λοταμίους λεγει 'ότι φέρουβι — τόν τε &ν- is &ρώπων al Ιδέαι ού πάντη άπάδονβιν al 'Ινδών τε xal Λΐ&ιόπων. οί μϊν προς νότον άνέμον ΊνδοΙ τοις ΑΙ&ίοψί μάλλόν τι ίοίχαϋι μελανές τε Ιδέβ&αι εΐβϊ xal f¡ χόμη αντοίς μέλαινα, πλήν γε δή δη ϋιμοί ονχ ώΰαντως ούδε ονλόχρανοι ώς Αί&ίοπες. ol ôh βορειότεροι τούτων χατ Μ ΑΙγνπτίους μάλιϋτα αν εϊεν τά δώματα. 7 ε&νεα δί Ίνδιχά εΐχοϋι xal εκατόν τά απαντα λέγει •

7 sq. cf. Cap. 1.1., p. S88 adii. 4 10—il = Erat. fr. III Β, 15, p. 234 Β. 14 Oneeicr. fr. 12 (Strab. XV 1, 13, p. 690), cf. Arietob. fr. 82 (Strab. X Y 1, 46, p. 706 sq.) 19 sq. cf. Herod. VII 70 28—p. 18,10 = Megaeth. fr. 53 28 eq. cf. Seneca apud Plin. Ν. H. VI 60; Lassen II* p. 693 a slxig Herch. (in ed. priore) έοικός A (quod e dittographia ortum videtur) eUbs Arr. semper [tlvai] del. Herch., iaxi Reiske S έμπιμπλάμινον Herch., sed cf. Tact. 16, 12; Cyn. 26, 1; Herod. I 212; IV 72; Vili 117 {ίμκιμ,ιιίαβι sine acc. Ind. 10, 8 in A) 4 ων Raph. m A β Ρρεεν A, corr. Vulc. 8 χιονόβλητα Reiske Herch. Mtill. χιονόβαντα A 10 (ή) add. Ven. il αί&ιοπίω A, corr. Herch., cf. Roos dial. p. 31 18 ΙοτIV Vulc. is την (sine acc.) A 14 ποταμ,είου A, corr. Ven. 16 TÍ] âe Herch. 17 μίν Herch., cf. ad p. 3 , 1 8

22 τά απαντα Vulc. τι Άπαντα A τά πάντα Herch.

6,7-7,7

13

Μεγαβ&ένης, ôvoîv δέοντα, xal πολλά μίν είναι ε&νεα f q t h 'Ινδικά xal αντός βυμφέρομαι Μεγαβδένει, τό ôh 71B'tr" άτρεχίς ονχ έχω είχάύαι οπως έχμα&ων άνέγραψεν, οϋδε πολλοβτον μέρος τής 'Ινδών γης έπελ&ών, ούδε έπιμιΒ ξ,¿-ης πάβι τοις γένεβιν έονϋης ές αλλήλους, πάλαι μϊν 2 • δή νομάδας είναι 'Ινδούς, χα&άπερ Σχν&έων τους ονχ άροτήρας, οϊ ¿πΐ τήβιν άμάζηβι πλανώμενοι Άλλοτε άλλην της Σχυ&Ιης άμείβουΰιν, ούτε πόληας οΐχέοντες ούτε [ερά &εών αέβοντες. ούτω μηδε Ίνδοιβι πόληας είναι 3 ίο μηδί Ιερά &εών δεδομημένα, άλλ' &μπΙβχεβ%αι μίν δοράς d-ηρίων Ζβων χαταχάνοιεν, βιτεεο&αι ôh τών δεν• δ ρέων τον φλοιόν. χαλέεΰ&αι (5έ τα δένδρεα ταύτα τη 'Ινδών φωνή τάλα, xal φνεϋ&αι έπ' αντων, χατάπερ τών φοινίκων έπΐ τήΰι χορνφηβιν, olà περ τολύπας. βιτεεβϋ αι 4 is ôh xaì τών θηρίων oda ελοιεν ώμοφαγέοντας, πριν γε δή Λιόνυβον έλ&είν ¿ς την χώρην τών 'Ινδών. Λιόνυβον 5 ôh έλ&όντκ, ως χαρτερος έγένετο 'Ινδών, πόληάς τε οΐχίβαι xal νόμονς 9έβ&αι τήϋι πόλεβιν, οίνου τε δοτήρα Ίνδοΐς γενέό&αι χατάπερ "Ελληόι, xal ϋπείρειν diso δά%αι την γήν διδόντα αντον Σπέρματα, η ούχ ¿λάβαντος 6 Γ ταύτη Τριπτολέμον, 8τε περ èx Λήμητρος εΰτάλη βπείρειν τήν γήν πάβαν, ή προ Τριπτολεμον τις ούτος dióννβος έπελ&ων τήν 'Ινδών γήν ϋπέρματά βφιϋιν εδωχε χαρπον τον ήμερου, βόας τε νπ' αροτρον ζενξαι ι L 6 sqq. cf. Diod. II 38, 2 sqq. ; Lassen I I ' p. 736 sqq. 0—9 cf. Bith. fr. 64 18 τάλα] cf. Lassen I 1 p. 311 sq., I I ' p. 682; Stein p.7l 1 Svtlv A , corr. Yen. 8 sq. oiii — oóiè] ούτι — o í r f Herch. 4 a n xoiiï έπιμ,ιξίης? 6 αίληΧα Herch. 7 ini] iv H e r c h . ; cf. Helb. p. 61 β. 9.17 » o i t a ; Yen., fortasse recte, cf. Roos dial. p. 37 11 θηρίων Yen. &qçeiovs A 15 πςίν γι tr¡ Hercb. (quasi ex A') et G r u n d m . p. 61 πρϊν è ί ή A (incertum u t r u m A* voluerit ε delere a n τ, non γ , superscripserit) ΐβ rôj>] την Reiske e t E b e r h . ; cf. Ind'.'31, 1 84 ÜQOTQOV H e r c h . άροτρα (sine acc.) A; cf. Helb. p. 112 β

BT Arrian I I [1099]

14

ΙΝΔΙΚΗ

Λιόννβον πρώτον xal ¿ροτ^ρας άντί νομάδων ποιήΰαι Ινδών τονς πολλούς xal όπλιβαι δπλοιβι τοΐβιν άρηίοιβι. 8 xal &εούς βέβειν δτι ¿δίδαξε Λιόννΰος αλλονς τε xal μάλιατα δή εωντόν χνμβαλίξοντας xal τνμπανίζοντας' xal 'όρχηϋιν dì έκδιδάξαι τήν ύατνριχήν, τόν χόρδαχα δ 9 παρ' "ΕλληΟι χαλούμενον, xal χομαν ['Jvdot»s] τω ϋ-εω μιτρηφορεειν τε άναδεΐξαι xal μύρων άλοιφάς έκδιδάξαι, &6τε xal εΙ$ Άλεξανδρον hi ύπο χνμβάλων τε χα\ τνμπάνων ές τάς μάχας ΊνδοΙ χαδίύταντο. 8 άπιόντα δί èx της 'Ινδών γης, &ς ol ταύτα χεχοβμεατο, ίο χαταβτηΰαι βαβιλέα της χώρης Σπατέμβαν, των εταίρων iva τον βαχχωδέϋτατον τελεντήβαντος dà Σπατέμβα τήν βαβιληίην εχδέξαβ&αι Βονδύαν τόν τούτον παΐδα. 2 xal τον μίν πεντήκοντα χαI δύο ίτεα βαϋιλεύβαι 'Ινδών, τον πατέρα, τόν àh παΐδα εϊχοΰιν ετεα. xal τούτον is 3 παΐδα έχδεζαβ&αι τήν βαβιληίην Κραδεύαν, xal το από τούδε το πολύ μϊν χατά γένος άμείβειν τήν βαβιληίην, παΐδα παρά πατρός έχδεχόμενον ' εΐ ôh έχλείποι το γένος, ουτω δή άριβτίνδην χαϋ'ίβταβ&αι Ίνδοΐβι βαβιλεας. i Ήραχλεα 6¿, δντινα ¿ς 'Ινδούς άφιχεβ&αι λόγος χατέχει, :ο 5 παρ' αύτοΐβιν Ίνδοΐβι γηγενέα λέγεβ&αι. τούτον τον Ήραχλεα μάλιβτα προς Σουραϋηνών γεραίρεβδαι, Ινδικού ε&νεος, ίνα δύο πόληες μεγάλαι, Μέ&ορά τε xal Κλειβόβορα' xal ποταμός Ίωμάνης πλωτός διαρρεΐ την 10 eqq. cf. Diod. II 38, 6; Lassen I ' p. 609 sqq., II s p. 701; Brunnhofer, Vom Aral b. z. G&ngâ, p. 194 sq. 20 sqq. cf. Diod. II 39,1—4; Lassen I* p. 796 sqq. 24 sq. cf. Schwanb. p. 37 ; Lassen II* p. 676 β ['Μού;] delevi

post τώ signo h addito eadem quae vi-

detur manus in marg. ascripeit τ S io ν in A 7 χαταδείξαι mayult Reiske 8 sq. mate — ν,α&ίαταντο delet Herch. tamquam e p. 10,4 sq. nata 12 ίνα del. Herch. των βαχχωδεβτάτων dubitanter Cast.; cf. Kühner-Gefth I p. 28 IS Βονδύαν Yule. ßofSvav A 1· Πραςιναν vel tale quid suspicatur Lassen 1* p. 610 28 nahes Bas., cf. ad p. IS, 8 ti Ίω·

7,8 — 8,10

15

χώρην αυτών την ΰχευήν di οντοg ό Ήραχλέης ηντινα 6 ίφόρεε Μεγαΰ&ένης λέγει οτι δμοίην τψ Θηβκίω rorH 'Ηραχλεΐ, ώς αυτοί 'Ινδοί άπηγέονται. xal τούτω αρϋε- 715/ίΓ·18 vag μ&ν παΐδας πολλούς χάρτα γενέϋ#αι έν τή 'Ινδών 5 YV — πολληϋί γάρ δή γυναιξ,Ιν ές γάμον ίλ&είν xal τοντον τόν Ήραχλέα —, θυγατέρα δϊ μοννογενέην. οννομα δϊ είναι tf¡ παιδί Πανδαίην, xal τήν χώρην, 7 ίνα τε έγένετο xal ήΰτινος έπέτρεψεν αντη αρχειν Ήραχλέης, Πανδαίην ζχαΐεΐϋ&αί) της παιδος ίπώνυμον. io xal τανττ) έλέφαντας μϊν γενέβδαι ¿χ τον πατρός ¿S πενταχοβίονς, ϊππον δε ές τετραχιβχιλίην, πεζών δϊ ές τάς τρεις xal δέχα μυριάδας, xal τάδε μετεξέτεροι 'Ινδών 8 • περί Ήραχλέους λέγονβιν, έπελδόντα αυτόν natía ν γην χαί &άλα ¿κ πάντων προχεχριμένον. εν&εν οϊ τε έχοντες αύτοΐβιν έπιλέγονται xal οβοι νομάρχαι καΐ ύπαρχοι xal &η6αυροφύλαχεξ τε xa i ϋτρατοφνλαχες, ναύαρχοι τε xal ταμίαι χαί των χατά γεωρ5 γίην έργων έπιϋτάται. γαμέειν δΐ ε'ξ ετέρου γένεος ού &έμις, οϊον τοίϋι 8 γεωργοΐβιν έχ τον δημιουργικού ij εμπαλιν. οΰΐε δυο τέχνας ¿πιτηδεύειν τον αυτόν οΰ Εΰν(ίχ)ον Jac. (litt.); cf. Berve II p. 88 n. 167 20 ΌφίΧας Herch.; cf. Hoffm. p. 199 22 [ix Κρήτης] del. Schmied, coll. p. 34,3 sq. 24 Λαομ,έάαον Schmied, λαμπθάων (sine acc.) A ; cf. Hoffm. p. 118 adn. 2 ; Berve II p. 231 n. 464 25 6t Herch.

17,6 — 18,9

33

δίχχας ό Όρόντεω · ΈορδαΙοι δ'Ι Πτολεμαιός τε ό Αάγον xal Αριΰτόνονς ό Πειβαίου. èx Πύδνης δε Μήτρων τε δ 'Επιχάρμου xal Νιχαρχίδης δ Σίμου. έπΐ ôh "Ατταλός τε ό Άνδρομένεος Τνμφαΐος xal Πευχέβτας Αλεξάνδρου 5 Μιεξεύς xal Πεί&ων Κρατεύα Άλχομενευς xal Αεόννατος Αντιπάτρου ΛΙγαΙος xal Πάνταυχος Νικολάου Άλωρίτης xal Μυλλέας Ζωΐλου Βέροια tog. οντοι μίν οί βνμπαντες Μακεδόνες' 'Ελλήνων δε Μήδιος μεν Ό ξ υ θέμιδος ΑαριβαΙος, Ευμενής δϊ 'Ιερωνύμου ix Καρδίης, ίο Κριτόβουλος δε Πλάτωνος Κωος, xal Θόας Μηνοδώρου χαι Μαίανδρος Μανδρογένεος Μάγνψες, "Ανδρών δί Καβήλεω Τήιος. Κυπρίων δε Νιχοχλέης ΠαΟιχράτεος Σόλιος xal Νι&άφων Πνυταγόρεω Σαλαμίνιος. ην 6h δή xal Περόης αντω τριήραρχος, Βαγώας ό Φαρνούχεος. ΐ5 της δε αύτοϋ 'Αλεξάνδρου νεως κυβερνήτης ην Όνηόί-

6

7

8

9

1 Όρόντεω Herch. όρώντιω Α ; cf. Hoffm. p. 153 ài Herch. w A 8 Πεισαίον Blanc, coll. Anab. VI 28,4 viteaiov A; cf. Hoffm. p. 136 i. f. ii Herch. τι A 4 hvSçομένεος Τνμφαίος Herch. άνδρομενίω βτυμφαίος A; cf. Roos dial. p. 37 i. f. S Μιεξεύς Blanc, μιο&οί (sine acc.) A ΜιεζαΙος Palm. p. 240 ; cf. Steph. Byz. s. τ. Μίεζα · το έ&νιν,όν Μιεζενς *αΙ ΜιεξαΙος ΙίΧκομενενς Blanc, άλκομε'νεος Α ΧίαΙχομενευς Palm. 1. 1. ; cf. Άλαλκομιναί (¿ni τω Έρίγωνι, Λενριόηων πόλις) Strab. VII 7, 9, p. 327 (bis), sed'ΛΧν,ομεναί(τής ΊΧΧνρίας πόΧις, ò πολίτης ΧΧχομενενς) Steph. Byz. s. v. ; 'AXωρίτης Blanc, et Palm. 1. 1. άΧαρίτης A ΜνΧΧέας] fortasse ΜυΧΧένας acribendum esse monet Wilhelm, Wiener Studien 34, 191?, p. 427; cf. Hoffm. p. 198 sq. Beçoialos Blanc, βεροιέως A 8. » Ό | ν 9ίμιδος Herch. όξυν&έμι$ο$ A; cf. Dittenberger, Syll. I s n. 343 S Λαριααίος Müll, ex Sa δαρβιααlos A Λαριαοαίος iam Blanc. 10 Μηνοδώρου] Μανδροδωρον Anab. VI 23, 2 ; cf. Berve II p. 181 adn. 1 11. IS if Καβήλεω Bas. άεχαβήλεω A ; cf. Άγνωνι ΚαβάΧΧα Τηΐω in inscriptione Epheei reporta, Jahresh. d. österr. arch. Inst. 16, 1913, p. 236. 242; de nominibus propriis a litteris χα incipientibus cf. Vollgraff, Med. d. Kon. Ak. y. wet., Afd. Letterk., 61, Serie A, No. 7 (1926) 18 JVtfl-άφαιΐ'] Νιχοχρέων Müll. coll. Plut. Alex. 29; cf. Berve II p. 279 η. 668 et p. 280 η. 672 14 Φαρνονχεος scripsi φαρνονχέως Α Φαρνονχεω Herch. ; cf. Roos dial. p. 37 i. f.

34

ΙΝΔΙΚΗ

χριτος Άβτνπαλαιενς, γραμματεύς δΐ τον βτόλον παντός 10 Ευαγόρας Εύχλέωνος Κορίνθιος, ναύαρχος δε αντοΐβιν έπεβτά&η Νέαρχος ΪΑνδροτίμον, το γένος μίν Κρης ό IX Νέαρχος, φχει dì èv Άμφιπόλει τη επί Στρνμόνι. ως Si ταύτα έχεχόβμητο Άλε^άνδρω, ëftvs τοις δεοϊβιν δβοι t re πάτριοι i} μαντεντοί αύτώ xal Ποβειδωνι χαϊ Αμφιτρίτη xal Νηρηϊβι xal αύτώ τω 'ίίχεανω, χαί τω 'Τδάβπη ποταμώ, άπ' δτον ώρμάτο, xal τώ Άχεβίνη, ές δντινα • έχδιδοΐ ò 'Τδάβπης, xtà τω Ίνδώ, ές δντινα &μφω έχδι12 δονβιν άγ&νές τε αύτψ μουβιχοί xal γνμνιχοί έποιενντο, ίο χαί ίερεΐα βτρατιΐ) πάβη κατά τέλεα έδίδοτο. Id é>g dh πάντα έ£·ήρτντο αύτώ ές άναγωγην, Κράτερον μϊν τά ini πάτερα τοϋ Τδάβπεω Ιέναι βνν βτρατιή [πεζή] έχέλενβε πεζική τε xal ίππιχ^· ές το έπΐ %-άτερα (δϊ) Ήφαιβτίων αύτώ παρεπορεύετο βνν άλλη βτρατιή πλεί- is ονι ετι της Κρατέρφ βνντεταγμένης. χαί τονς έλέφαντας Ήφαιβτίων αύτώ ηγεν, 'όντας ές διαχοβίονς. κύτος 2 ί ί τούς τε ύπαβπιβτάς χαλεομένονς αμα οι ηγε χαί τονς τομάτας πάντας xal των Ιππέων τονς εταίρους χαλεομέ3 νονς, τούς πάντας ές όχταχιβχιλίονς. τοιβι μεν δή άμφι so Κράτερον xal Ήφαιβτίωνα έτέταχτο ίνα προπορεν&έντες 4 νπομένοιεν τον βτόλον. Φίλιππον δέ, ög αύτώ βατράπης της χώρης ταύτης ην, επί τοϋ Άχεΰίνον ποταμού τάς 5 'όχ&ας πέμπει, αμα βτρατιη πολλή xal τούτον i¡δη γαρ xal δώδεχα μνριάδες αύτώ μάχιμοι εΐποντο βνν οΐς άπ'ο » δαλάββης τε αύτος ανήγαγε xal αν&ις ol έπΐ βνλλογήν αύτφ βτρατιας πεμφ9·έντες f¡xov έχοντες, παντοία ε&νεα 4—9 cf. Anab. V I 3, 1. 2 M—M cf. Anab. V I 2, 8 •

12—20 cf. Anab. V I 2, 2

S sq. t ä yévos — Στςνμόνι del. J a c . (litt.) 8 άπ' Sτου Herch. àni του A 9 iniiiot ò Krüger ad Anab. V I 3, 2 ίκύιδοίη A 15 ίπιέναι Herch. [ j t í f J ] del. Vulc. 14 add. Ven. 16 προιπορινιτο Herch. 20 ¿s ζμνρίους xa¡y ¿χτακιβγιλίου; Ansp. p. 92 adn. 2 8 9 2« evlXoyjj Herch., cf. A n a b . V I I 20, 7 ; Helb. p. 69

18,10- 20,2

35

βαρβαρικά αμα οι αγοντι xal π&όαν Ιδέην ώπλιβμένα. αντος δί αρας ταΐς vavtìl χατέπλει χατά τον 'Τδάβπεα β I f f r e έπΐ τον Άχεΰίνον τε xal τον 'Τδάβπεα τάς Ονμβολάς. νηες Si at αύμπαβαι αντω όχταχόΰιαι f¡ffav, αϊ τε 7 5 μαχραΐ xal offa βτρογγύλα πλοία xal αλλαι ΙππαγωγοΙ xal ϋιτία αμα zf¡ ΰτρατι'η αγονοαι. δπως μίν δή χαζά 8 τον$ ποταμούς χατεπλευϋεν αντω 6 ύτόλος, xal 'òffa Ιν τω παράπλφ ε&νεα χατεΟτρέψατο, xal δπως δια χινδύνον αύτός ¿ν Μαλλοΐς ήχε, xccl το τρώμα δ ¿τρώϋ·η ¿ν Malto λ oís, xal Πενχέϋτας τε xal Λεόννατος δπως νπερήοπιααν αυτόν πεϋόντα, πάντα ταϋτα λέλεχταί μοι ήδη ¿v τη ϋλλίβ τy jímxfi ζνγγραφτ}. δ δh λόγος δδε τον ααρά- 9 πλον μοι άφήγηβίς έοτιν, δν Νέαρχος αύν τφ ϋτόλω παρέπλευβεν άπο τον Ίνδοϋ των έχβολέων όρμηΰείς is χατά τήν &άλαββαν τήν μεγάλην εβτε ίπϊ τόν χόλπον τον Περβιχόν, ijv δή Έρν^ρήν δάλαϋϋαν μετεξέτεροι χαλεονβι. Νεάρχω di λέλεχται νπίρ τούτων δδε ò λόγος. «6-20 F ö r H θον μίν είναι 24λεξάνδρφ ¿χπεριπλωϋαι τijv Φάλαββαν 138 Γγ1 20 τήν από 'Ινδών ieτε ίπϊ τήν Περβιχήν, όχνέειν δε αντόν 2 τοϋ τε πλόον το μήκος xal μή τινι αρα χώρη έρήμω έγχύρϋαντες η δρμων άπόρφ r¡ ον %νμμέτρως έχονβτ) των ωραίων, οντω δη διαφΦαρη αντω δ βτόλος, xal ον φαύλη χηλίς αντη τοϊς ¿ργοιβιν αντον τοίβι μεγάλοιβιν • 4 cf. Ptolem. fr. 19 a (Anab. V I 2, 4); Diod. XVII 96, 6; Curt. IX 3, 22 ; Epit. Mett. p. 107, 23 U ξνγγραφ%] Anab. V I 3—20 18 — p . 87, 3 = Nearch. fr. 18

ζχΙΧιαι x a l } όκταχόβιαι Schmied, coll. Anab. VI 2,4 extr. & allai ίππαγωγοϊ Herch. alla ίππαγωγά A · ΜαΙΙοίς (bie) Ven. μαΐοίς A, sed μαΙΙοΙς 4, 10; v. ad Anab. V 22,3 fO ònvitiv Vulc. ixvéêiv A 82 (γχνραας Herch. ορμών Reiske Dübn. δρμω A SS ¿ορέων Herch. coll. p. 29, 8 28 — p.36, 3 Suid. β. •. ψαύίτι -κηΧίς idsiííí μή itatp&açfj & erólos kXt^àviçov xal ού — ¿νγώξιβ&αι S4 ϊργοις Suid. 4

•

36

ΙΝΔΙΚΗ

Ιπιγενομένη την χ&βκν εύτυχίην αύτφ άφανίβη ' αλλά έχνιχήβαι γαρ αύτφ τήν έπιδυμίην το ν χαινόν τι αι'εΐ 3 xccl Άτοπον έργάξες προς μεβημβρίαν προχωρήόειαν, αϊ öl· xal ανταΐ [ο^ axial] πρός μεϋημβρίην τετραμμέναι εφαίνοντο ' όπότε dl· το μεΰον της ήμερης έπέχοι δ ήλιος, ήδη δε xal έρημα ϋχιής πάντα ωφ&η αντοΐϋι. των τε άϋτέρων G οβονς πρόϋ&εν μετεώρους χατεώρων, οϊ μεν αφανεες ίο πάν τη ηβαν, οϊ öl· προς αύτη τη γη έφαίνον το, χαταδννοντές τε χαι αντίκα ανατέλλοντες oC πάλαι άειφανέες. xal ταντα ουκ άπειχότα δοχέει μοι άναγράψαι Νέαρχος' 7 έπεί xal ¿ν Σνήνη τη ΛΙγυπτΙη, έπεάν τροπάς &γη &έρέος ωρη 6 ήλιος, φρέαρ αποδεδειγμένου έΰτί, xal τούτο 15 αβκιον εν μεϋημβρίη φαίνεται' Ιν Μερόη öl· πάντα αϋχια τη αντη ωρη. είχος ών ucci èv Ίνδοΐϋιν, ατε προς 8 μεϋαμβρίην άχιβμένοιβι, τά αυτά δη πά&εα έπέχειν, xal μάλιβτα δή κατά τον πόντον τον Ίνδιχόν, οβφ μάλλον αντοΐόιν r¡ 9άλαβύα προς μεβαμβρίην χέχλιται. ταντα ω μεν δη ωδε έχέτω. έπί öl· Ώρείτηβι κατά μίν μεβογαίην Γαδρώΰιοι έπει- 26 χον, ων την χώρην χαλεπώς διεξηλ^εν αμα τη βτρατιη Αλέξανδρος, xal xaxà τοβαντα επα&εν, δΰα ovöl· τα ϋνμπαντα της βνμπάβης βτρατηλαβίης. ταϋτά μοι έν τη 25 μέξονι ΰυγγραφη άνργέγραπται. κάτω öl· Γαδρωβίων 2 9—U = Nearch. fr. 22; cf. Berger, Erat. p. 182 10—11 cf. Philoetr. Vita Apoll. Tyan. ΠΙ 53 in. 18 cf. Berger, Erat. p. 122 sqq. 95 βνγγραφ·η] Anab. VI 22—27

FOrH ' ·

1S8 ft 1

4 5πον] òxóte Herch. β aitai Yule, αύται Λ [αί βχιαΐ] del. Herch. 7 δε (alteram) del. Herch. 11 αύτίχα] αντις Enth. άίίφανέις (ióvtegy Schmied, ex k 14 &çjj Vulc. ωρης A 17 μ,ίβαμβρίην Yole, (niai quod μισημβρ. ecribit) μίβαμβρίη A'FH μεαημβζίη Β GL ψΛίβμένοιβι Dflbn. ώχιαμένοι ti A

φ%ιβμίνοις iam Yule.

8

BT Arrian II [ΙΟββ]

94 αυμπάβηΐ] nùtrie Cast.

46

ΙΝΔΙΚΗ

παρά την δάλαββαν αντήν οι Ίχ&νοφάγοι χαλεόμινοι οίχονβι' παρά τούτων την γην hΐλεον. Tf¡ μϊν πρώτη ήμερί) περί την δεντέρην φνλαχήν άναχ&έντες χαταίρονβιν είς Βαγίβαρα' βτάδιοι τον χαρώιλον έζαχόβιοι. 3 λιμήν τε ενι αυτόθι εϋορμος, xal χώμη Πάβιρα, άπε- 5 χονβα από ϋ·αλάββης έ£ήχοντα βταδίονς, xal oI πρόβοι4 χοι αύτής Παβιρέες. ¿ς δϊ την νβτεραίαν πρωΐτερον της ωρης άναχ&έντες «εριπλέονβιν ά'χρην έπΐ πολύ τε άνέχονβαν ές τον πόντον xal αύτήν ύψηλήν xal χρημνώ5 δεα. φρέατα âh όρύζκντες, νδωρ [οΰκ] όλίγον xal πο- ίο νηρόν άρνβάμενοι ταύτη μίν τ% "ήμερα έπΐ άγχνρέων 6 ωρμεον, 'ότι ρηχίη χατά τον αίγιαλον άνείχεν * ές δϊ τήν νβτεραίην χαταίρονβιν ές Κόλτα, βταδίονς έλ&όντες διαχοβίονς. έν&ένδε ί'ω&εν πλενβαντες βταδίονς ί ξ α κ ο βίους έν Καλίμοιβιν όρμίξονται. χώμη προς τω αίγιαλώ, is φοίνικες ôh περί αύτήν όΐίγοι πεφνχεβαν, χαι βάλανοι έπ' αύτοΐβι χλωραί ¿πηβαν. xal νηβος ώς εκατόν βταδίονς άπο τον αίγιαλον άπέχονβα, Καρνίνη Άνομα. 7 ένταν&α ξένια Νεάρχω προβφέρονβιν οι χωμηται πρόβατα xal Ιχ&ύας- χαι των προβάτων τά χρέα λέγει οτι so ην Ιχ9·νώδεα, ΐβα τοις των όρνί&ων των πελαγίων, οτι xal αντά Ιχ&ύων βιτέεται' πόα γάρ ονχ ενι έν Tf¡ χώρη. 1 Ιχθυοφάγοι] cf. Tom. p. 22 eqq. 18 Καρνίνη] cf. Tom. p. 24 80—28 cf. Philostr. Vita Apoll. Tyan. III 65 ί μίν < ί ή > Herch., cf. ad p. 3,18 S την del. Krüger ad Anab. V 23, δ, probante Boehn. p. 46 ; cf. Kallenberg, Rhein. Mus. Ν. 6. 69 (1914), p. 676 5 πααιρα (eine acc.) A 7 παΰιçt*s (sine acc.) A πρωιαίτίρον Dübn. (e codicis Β lectione πρωιέτερον)·, cf. Kühner-Blase I p. 561 adn. 6 9 αύτήν] ταντην Herch., cf. Ind. 1, 8; 26, 7 i. f.; Per. 16, 8; Tact. 4, 6; Ac. 2 10 [oéx] del. Reiske et Schmied, (qui etiam oi% όλίγον itXXà proposait) οίκ όλίγον χ α ί ζ π ι ρ ) Geier xal όλίγον xal Dübn. oi χολλόν nal Müll. 12 ωρμιον Herch. ωρμων A, cf. Boos dial, p. 41 ρηχίη Yule, ρηχίίη A, cf. ad p. 41,1 21 ΐβα rots Dübn. me τοις A ώς τά Vulc. 28 Ιχ&νας Vnlc., probante Herchero, Philol. 7, p. 296 adn.; cf. Kühner-Qerth I p. 366

26,3 — 27,2

47

¿Αλά t f i νβτεραΐγι πλενβαντες èg βταδίονς διαχοβίονς 8 όρμίξονται πρός αίγιαλω xal χώμη άπό &αλάββης èg βταδίονς τριάκοντα άπεχονβΤ} ' ή μίν χώμη Κνβα έχαλέετο, Καρβϊς δΐ τω αίγιαλφ όνομα ην. ένταν&α 9 i πλοίοις έπιτνγχάνονϋι βμιχροίβιν, ola αλιέων είναι πλοία ονχ ενδαιμόνων αύτούς δε ον χαταλαμβάνονβιν, άλλ' έφνγον γαρ χα&ορμιξομένας χατιδόντες τàg véag. βΐτός τε αντό&ι ονχ ένήν, xal έπιλελοίπει χήν βτρατιήν ò πολλός' αλλά αίγας ¿μβαλόμενοι ¿g xàg véag, οντω δή ίο άπέπλεον. xal περιπλώβαντες αχρην νψηλήν οίον πεν-10 τήχοντα xal έχατόν βταδίονς άνέχονβαν ες τον πόντον, χατάγονται έν λιμένι άχλνβτψ. xal νδωρ αντό&ι ην, xal άλιέες ωχεον Μόβαρνα 'όνομα f¡v τω λιμενι. ενδένδε xal ήγεμών τον πλόον λέγει Νέαρχο g δτι27 FOrH is βννέπλωβεν αντοϊβιν, 'Τδράχης δνομα, Γαδρώβιος' νπέβτη δΐ 'Τδράχης χαταβτήβ£ΐν αντονς μέχρι Καρμανίης. το ôh άπο τοϋδε ούχέτι χαλεπά ην, άλλα μαλλόν Tif όνομαξόμενα, εβτε έπΐ τον χόλπον τον Περβιχόν. έχ 2 δί Μοβάρνων ννχτος έπάραντες πλώονβι βταδίονς έπταια χοβίονς xal πεντήκοντα èg Βάλωμον αίγιαλόν έν&ένδε ές Βάρνα χώμην βταδίονς τετραχοβίονς, ϊνα φοίνιχές τε πολλοί ένήβαν xal χήπος, xal Ιν τω χήπω μνρριναι έπε8 Κνβα] cf. Tom. p. 27 14—17 = Nearch. fr. 24 80—p.48,3 cf. Philostr. Vita Apoll. Tyan. III 66 in., ubi Βάλαρα pro Βάρνα 21 Βάρνα] cf. Tom* p. 29

& πλοίοιs A'FH πλοίοιαιν BOI· είναι del. Herch. S (πιίείοίπει Ellendt ad Anab. V 12,1 νπολείείποι A νπολελοίnsi Gron.

is (iv&avxa.y ωχβον Herch. (¿π^άχεον

Cast. coli.

Ind. 27, 2 i. f. ; 38, δ i. f. μόααρνα hic, sed vs. 19 μοβάρνων eine acc. A 14 χαI ήγεμών] χατηγεμών Herch. 17 τό A'BGL τά ΓΗ et Yule.; cf. Ind. 36, 4

18 όνομαξόμενα corrup-

tnm εύλιμενάτερα vel αυνοιχεόμενα Herch. εϋορμα vel ομαλά Eberh. πλοϊμάτερα Enth. ί>ρμίζεβ&αι παρεχόμενα Caet. ορμον παρεχόμενα Vitelli apnd Cast. p. 188 adn. cf. Ind. 38, 6 8·

1· άραντες Herch.,

48

ΙΝΔΙΚΗ

φνχεόαν χαί αλλα ανδεα, άφ' οτων βτεφανώματα τοΐϋι χωμήτηβιν έπλέχοντο ' Ινταν&α πρώτον δένδρεά τε εΐδον ήμερα, χαί άν&ρώπονς ον πάντη &ηριώδεα$ έποιχέοντας. 3 έν&ένδε ές διαχοβίους ϋταδίονς περιπλώβαντες χαταίρονβιν ές Λενδρόβοβα, χαί al νέες έπ' άγχνρέων εθά- 5 4 λενβκν. έν&ένδε άμφί μέόας νύχτας αραντες ές Κώφανχα λιμένα απίχοντο, τετραχοβίους μάλιβτα ΰταδίους διεχδ πλώϋαντες' ένταϋ&α άλιέες τε φχεον, χαί πλοία αντοΐϋΐν ην μιχρά χαί πονηρά' χαί ταΐς χώπαις ον χατά βχαλμόν ηρεΰβον ώς ò 'Ελλήνων νόμος, αλλ' ωβπερ ¿ v f ποταμω ίο το νδωρ έπιβάλλοντες ¿ν&εν χαί é'vê-εν, χατάπερ οι tíxáπτοντες την γήν. νδωρ δί πολύ τε ην εν τω λιμένι χαί 6 χαϋ·αρόν. περί δε πρώτην φνλαχήν αραντες χαταίρονβιν ές Κύιξα, èg άχταχοβίονς βταδίονς διεχπλώβαντες, ίνα αίγιαλός τε έρημος ην χαί ραχίη. αύτό&ι ων έπ' αγχυ- is 7 ρέων ωρμεον, χατά ναύν τε έδειπνοποιέοντο. έν&ένδε διεχπλώβαντες βταδίονς πενταχοβίονς άπίχοντο ες τινα πόλιν μιχρην, οίχεομένην επί γηλόφον ον πόρρω τον • 8 αιγιαλού, χαι Νέαρχος έπιφραβ&είς οτι βπείρεβ&αι την χώρην είχός, λέγει προς Ιέρχίην, 8? ην ΐΑνα%ιδότον μεν so παις, Πελλαΐος, ϋννέπλει dè Νεάρχψ, των ¿v aívr¡ ων Μακεδόνων — προς τούτον λέγει οτι χαταληπτέον ϋφίβιν 9 εΐη rò χωρίον έχόντας τ ε γαρ ούχ äv οί'εβ&αι δούναι τη • βτρατιη αιτία, βίη τε ούχ οϊόν τε είναι ¿ξαιρεειν, ποβ Κωφαντα λιμένα] cf. T o m . p. 3 1 p. 32 18 nói tv μιχρην] cf. Tom. p. 34

U Κύιξα]

cf. Tom.

1 rotei D ü b n . e B a f τήαι A rjjei χωμήτιαιν B e i s k e rfliri κόμ·ηαιν Schmied. S inoixiovxus B e i s k e D ü b n . έπωχέοντας A 10 äaatf ¿v αοταμω del. Herch. ωοπΐρ iv (τάφρφ τω) (vel ζχύματι τω)) ποταμω Beiske ποταμφ corruptum videtur U άναβάλίοντίς Herch. 15 αντό&ι E b e r h . αύτοί A αντον vel xavTTj Herch. 16 νανν] νέας Schmied. 10 ó δε Νέαρχος — SS χωρίον: S u i d . s. ν. ¿ » ι ς ρ ρ α α Φ ε ί ς 20 χωράν Said. Άρχίδαν (sic) Suid. 20—22 8? T¡v — léyu οτι om. Suid. 12 χαταΐηπτέα Suid. 24 οϊόν re Yen. οϊόν ta A

27,3 — 28,5

49

λιορχίης Si xal τριβής δεήύειν, βφας ôh έπιλελοιπέναι τα αιτία, οτι δε ή γη ΰιτοφόρος, τη χαλάμη τεχμηριοΰα&αι, ηντινα ου πόρρω τοϋ αίγιαλοϋ άφεώρων βαθέην. ταϋτα έχει ϋφιΰιν έδόχεε, τάς μϊν άλλοις νέας κελεύει ίο δ παραρτέεο&αι ώς ές πλόον, xal δ Άρχίης αντφ έξήρτνε τά ες τον «λόον' αυτός δί υπολειφτείς μετά μιης νεως ènl &εαν δήθεν της πόλιος ψι. προΰάγοντι δϊ αντω προς τα τείχεα φιλίας ξένια εφε- 28 • ρον Ix της πόλιος θύννους τε iv χριβάνοιϋιν όπτούς ίο — ούτοι γάρ εβχατοι των 'Ιχθυοφάγων οΐχέοντες πρώτοι έν αυτοϊόιν ώφθηϋαν ουκ ώμοφαγέοντες — χαϊ πέμματα όλίγα χαϊ βαλάνους των φοινίχων. δ 6i ταντα μϊν 2 άΰμένως δέχεοθαι εφη, έθέλειν dì θεήβαόθαι τήν πάλιν οϊ 6h εϊων χαρελθεΐν. ώς εί'βω αυλών παρήλθε, δύο 3 is μϊν των τοξοτών χατέχειν χελεύει τήν πυλίδα, αυτός δε μετά δύο &λλων xal τοϋ έρμηνέως ktl το τείχος το ταύτη άνελθών έβήμηνε τοις άμφΐ τον ϋρχίην οπως ΰννέχειτο. ΰννέχειτο γαρ τον μϊν Οημηναt, τον δί βνμβαλόντα ποιέειν το τεταγμένον. Ιδόντες δί το ΰημήιον ol Μαχεδόνες i io έπώχελλόν τε χατά τάχος τάς νέας χαϊ έξεπήδων απουδη ¿ς την θάλαδϋαν, ol δε βάρβαροι ίχπλαγέντες τοις γινομένοις έπΐ τά ΰπλα £θεον. δ 6h ερμηνεύς δ 6υν Νεάρχφ 6 έχήρυβϋε βίτον διδόναι τη βτρατιΐ], εI βώαν έθέλουβιν ίχειν τήν πόλιν' οΐ δϊ ήρνοΰντο είναι ϋφίβι, χαϊ αμα 8 ol ài ¿èvia —18 φοινίκων: Suid. β. y. πί μματα et partim (usque ad ίπτούς, re. 9) a. ν. χρίβανος 9 in τής πόλιος et T« om. Suid. utroque loco iv xgißάνοιαιν òittovg A et Suid. β. ν. κρίβανον, ¿v κριβάνοις ώπτημένονς Suid. β. ν. πέμματα 10 sq. ούτοι — ώμοφαγίοντις om. Suid. πρώτοι iv Reieke πρώτοιαιν Α πρώτοι Raph. 12 των om. Suid., probante Herch. 18 &αμ»νος Herch. 18 αυνέχιιτο yàç — 19 τεταγμένον: Suid. β. ν. ΟνμβαΙόντα αυνίχειτο γάρ τόν μίν Suid. τον μϊν (omiaao σννέκειτο γάρ) Α τόν μίν ζων) Yule. S3 δούναι Herch. ti αωαν Yule, tien &ν Α ¿ 9 ΐ λ ω (i. e. i&fXaeiv) A corr. Dübn.

•

50

ΙΝΔΙΚΗ

προβέβαλλον τώ τείχει. άλλά άνέϋτελλον αυτούς οί τοξόται οί άμφί τον Νέαρχον, έξ νπερδεζίου τοζεύοντες. 6 ώ§ δε έ'μα&ον ¿χομένην τε {¡δη xal offov οϋπω άνδραποδια&ηϋομένην ϋφίβι την πάλιν, τότε δί δή έδεοντο τοϋ Νεάρχου τον μίν βίτον οβπερ ην αύτοΐβι λαβόντα s 7 άπάγειν, ti¡v πόλιν δί μη διαφ&εΐραι. Νέαρχος dà τον μεν ίίρχίην κελεύει καταλαβείν τάς πύλας και το χατ' αύτάδ τείχος, αυτός δϊ Ουμπέμπει τούς κατοψομένους τον 8 ΰΐτον εΐ άδόλως δειχνύουϋιν. οϊ δε το μίν άπο των Ιχ&ύων των όπτών άληλεϋμένον αλενρον πολύ έδει- jo χνυδαν, πυρούς dà xal κρι&άς όλίγας4 xal γαρ xal έτύγχανον ϋίτφ μϊν τω άπο των ¿χ&ύων, τοίβι δϊ αρτοιβιν 9 offa δψω διαχρεόμενοι. ώς ôh τα 'όντα έπεδείκνυον, οϋτω δή έχ των παρόντων επιΰιτιϋάμενοι άνηγοντο, xal άρμίζονται πρός αχρην, ηντινα οί έπιχώριοι Ιρήν 'Ηλίου is ήγον οϋνομα τη ά'χρη Βάγεια. 29 έν&ένδε άμφΐ μέβας νύχτας 'άραντες διεχπλώουϋι βταδίους ¿ς χιλίους ¿ς Τάλμενα λιμένα εϋορμον. έν&ένδε ¿ς Καναϋίδα πόλιν έρημην ϋταδίους ές τετραχοβίους, ίνα τivi φρέατι όρυχτφ έπιτυγχάνο υβι, xal φοίνιχες μ άγριοι έπεφύχεβαν. τούτων τούς εγκεφάλους κόπτοντες 2 έϋιτέοντο ' βΐτος γαρ έπελελοίπει τήν βτρατιήν. xal κακώς {¡δη υπό λιμού εχοντες ίπλέον την τε ημέρην xal 3 τί\ν νύχτα, και άρμίζονται προς αίγιαλφ ίρημφ. Νέαρχος δϊ χαταδείβας μή αρα ές τήν γήν έχβάντες άπο- «5 λίποιεν τάς νέας υπό ά&υμίης, έπϊ τωδε μετεώρους εβχε • 4 τάς νέας ¿π1 άγχυρέων. έν&ένδε άναχ&έντες ¿ς Κανάτην άρμίζονται, βταδίους ά>ς επτακοϋίους xal πεντήκοντα 1β. 18 Βάγιια, Τάλμινα] cf. Tom. p. 34 Tom. p. 86 87 Κανάτην] cf. Tom. p. 38

19 KavaaíSa] cf.

4 Sì del. Herch., probante Grundm. p. 22 ado. et p. 26 β άχαγαγβΐν Herch. 15 &% πολλοί βμιχροί αύτών, οϊ δΐ χαΐ μέζονες ' τούτοις περιβάλλοντες τά δίχτυα al12 ρέουβι. βιτέονται 6h ωμούς μεν, δπως άνειρύουβιν έχ τοϋ ύδατος, τούς άπαλωτάτονς αύτών τους dh μέζονάς τε xal βχληροτέρους υπό ήλίω αύαίνοντες, ενχ αν άφαυαν&ώβι, χαταλοϋντες αλενρα άπ' κυτών ποιέονται xal Άρτους, οϊ δε μάζας ¿χ τούτων των αλεύρων πέβ13 ϋονβι. xal τά βοβχήματα αύτοϊβι τούς Ιχ&ύας ξηρούς βιτέονται' ή γάρ χώρη έρημος λειμώνων ovdh ποίην 14 φέρει. %·ηρεύουβι δϊ χαι χαράβους πολλαχη xal 'όβτρεια xal τά κογχύλια * αλες 6h αυτόματοι γίνονται èv τη 16 χώρτ]' άπο τούτων ελαιον ποιέουβιν. οΐ μεν δή αύτών έρήμους τόπους οΐχέουβιν αδενδρόν τε τήν χώρην xal αφορον χαρπών ήμερων, τοντοιβιν άπο των ίχ&νων ή παβα δίαιτα πεποίηται' όλίγοι δε αύτών βπείρουβιν οβον της χώρης, xal τούτω χατάπερ 'όψω χρώνται προς τούς • 16 Ιχ&νας ' δ γάρ βΐτος αύτοΐβίν εΐβιν οϊ Ιχ&ύες. οικία di πεποίηνται οϊ μίν εύδαιμονέϋτατοι αύτών οβα κητεα έχβάλλει ή &άλαααα τούτων τά όύτα επιλεγόμενοι (και} τούτοιβιν άντί ξύλων χρεόμενοι, xal &ύρας τά όβτέα οβα πλατέα αύτών άλίβχεται άπο τούτων ποιέονται' τοΐβι δϊ πολλοίς xal «ενεβτέροιβιν άπο τών άκαν&ών τών Ιχ&ύων τά olxia ποιέεται. 11 δατριια gcripsi δβτςιa A oatçea Yule. ; y. ad p. 39,20 12 τά del. Herch. 18 ant ante άπο τούτων quaedam excidieae aut &πò ΰύννων legendnm egge censet Schmied., ged recte Reiske

p. 118: άπό τούτων, sc. e piseibus, ostreis et conchyliis atque sale faciunt oleum, hoc est muriam, garum, oí Müll, oi & 16 noiéevai Vale., cf. p. 61,20. 28; p. 62,19 oaelçovβιν (6Χίγov} oaov Reieke ; y. ad p. 20, 8 17 τούτω] τφ βίτφ Tel τω άίενρω vel τοίσιν Άρτοιαιν Herch. nal τούτω — 18 Ιχ&ύας del. Ebern. 1β oí del. Schmied, cum k; cf. Herod. VU 142, Kühner-Gerth

I p. 692 adn. 4

&ìtò τούτων

80 (xul) add. Schmied, ex k

del. Herch.

Si άΐίακιται

29,12 — 30,7

53

Κήτεα δε μεγάλα iv τη ίξω fraXάϋβη βόϋχεται, xal 30 ίχ&νες πολύ μέζονες rj έν τη δε τη εϊαω. xai λέγει Νε- 2 POrH άρχος, όποτε ¿no Κνΐζων παρέπλεον, ino τήν εω όφιί> ' &?¡vcii, νδωρ ά'νω άναφυβώμενον της &αλάββης olà αερ s ¿x πρηϋτήρων βία άναφερόμενον, έχπλαγέντας δε βφάς 3 πνν&άνεθ&αι των χατηγεομένων τοϋ πλόον 8 τι εϊη xal άπ' οτον το πά&ημα ' τους δί νποχρίναϋ&αι. οτι χήτεα ταϋτα φερόμενα χατά τον πόντον άναφυβά ές rò ava r ò νδωρ. xal τοίβι ναντηΰιν έχπλαγεΐβιν ix των χειρών ίο τά έρετμά έχπεύείν, αυτός δι έπιων παραχαλεϊν τε xal 4 Φαρβννειν, xal χατ' ονβτινας παραπλέων έγένετο, ¿ς μέτωπόν τε χελενβαι χαταβτηβαι ώς έπΐ νανμαχίη τάς νέας, xal έπαλαλάζοντας όμον τω ρο&ίω πνχνήν τε xal ζνν χτνπφ πολλω τήν είρεϋίην ποιέεβ&αι. όντως ava- 5 15 &αρβήβαντας όμον ár¡ πλέειν άπο ζνν&ηματος. ώς ίέ έπέλαξον ¡¡δη τοίβι δηρίοιβιν, ένταϋ&α αντονς μίν οβον al χεφαλαΐ αντοΐύιν έχώρεον έπαλαλάξαι, τάς δε ϋάλπιγγας βημηναι, xal τόν χτύπον άπο της είρεβίης ως έπί μηχιβτον χαταβχείν. οντω δή δρώμενα ήδη κατά τάς 6 »ο πρώρας τών νεών τά χήτεα ές βν&όν δνναι έχπλαγέντα, xal ου πολλω ϋβτερον χατά τάς πρνμνας άναδνντα άναβχεΐν xal της &αλάββης avfrig άναφνβί}&αι έπί μέγα. έν&εν χρότον τε έπί zf¡ παραλόγφ βωτηρία γενέβ&αι 7 τών ναντέων, xai αΐνον ές τόν Νέαρχον της τε τόλμης î — ρ. 66,16 = Nearch. fr. 26; cf. Strab. X V 2,12 sq., p. 726 eq. ; Onesicr. fr. 30 (Ael. De nat. animal. XVII 6); Diod. X V I I 106, 6 sq.; Curt. Χ 1, 12 S χνϊξων (eine acc.) A , sed χύιξα p. 48,14 7 άτι' οτον Herch. ànó τον Α άπό τοϋ Gron. 8 ταϋτα del. Herch. ; cf. Ind. 34, 2; 36. 1. 6; Anab. III 7, 7 10 ¿ρεταά Γ Η ιρίτψα (sine spir.) Α 1 ¿ρέτιμα Β άρέτιμα L 11 έγίνιτο Yule. 18 ροθίω] όρ&ίω (sc. tfjs nàlntyjos) Herch.; cf. Anab. V I 3, 3; Strab. Í V 2, 12 i. f., p. 726 14. IB άνα&αρσήβαντες A, corr. Vulc. 18 κτύπον Herch.; cf. Anab. V I 8, 3 in. 21 άναδνντας A, coir. Vnlc. Ϊ8 χρότον Jac. (litt.) κρότω Α κρότους Vulc.

•

54

ΙΝΔΙΚΗ

8 xal Ttjs βοφίης. τούτων μετεξέτερα τόν χητέων έποκέλλειν πολλαχοϋ της χώρης, έπειδάν άνάπωτις κατάΰχη, èv τοίβι βράχεβιν ίχόμενα, τα δϊ xal turò χειμώνων βχληρών ές την χέρϋον έ%ω&έεό&αι, xal οντω δη καυτά βηπόμενα άπόλλυβ&αί τε xal τάς βάρκας αύτοΐϋι περί- t ρρεονύας ΰπολείπειν τά òdtéa χρήβ&αι τοίΰιν άν&ρώποι9 β tv ές τά οικία, είναι ων τα μhv iv τήΰι πλευρήοιν αυτών όϋτέα δοκούς τοίβιν οΐχήμαϋιν offa μεγάλα, τά δί μικρότερα Οτρωτήρας' τά δϊ έν τήβι βιαγόΰι, ταύτα dè είναι τά θέρετρα, ola δή πολλών xal είς εϊκοβι καΐ ιβ πέντε όργυιάς ανηκόντων το μέγεθος. 31 εντε dè πάρειΐλεον την χώρην τ&ν 'Ιχθυοφάγων, λόγον άχονονβι περί νήοον τινός, η κείται μεν άπεχονβα της ταύτη ηπείρου ϋταδίους ές εκατόν, έρήμη δέ ίβτιν οίκη2 τάρων, ταύτην Ιρήν Ήλιου ελεγον είναι ol ¿πιχώριοι is xal Νόϋαλα καλέεβ&αι, ουδέ τινα άν&ρώπων καταίρειν έ&έλειν ¿ς αυτήν όϋτις δ' αν άπειρίη προόχή, γίνεβ&αι 3 άφανέα. άλλα λέγει Νέαρχος χέρκουρόν 6φι ενα πλήρωμα έχοντα Αίγυπτίων ου πόρρω της νήβου ταύτης γενέο&αι άφανέα, xal ύπίρ τούτου τούς ήγεμόνας του ϊο πλόου Ιβχυρίζεβ&αι ότι άρα χατάραντες ύπ' άγνοίης είς 4 την νήβον γένοιντο άφανέες. Νέαρχος öh πέμπει κύκλω περί τήν νήβον τριηκόντορον, κελεύβας μή καταβχείν μίν ές τήν νήβον, έμβοάν ôi τοις άν&ρώποις ώς μάλιβτα èv χρψ παραπλέοντας, και τον χυβερνήτην όνομάζοντας xaì »5 δ ότου άλλου ουκ άφανίς το οϋνομα. ώς δΐ ούδένα υπα1« eqq. cf. Nearch. apud Strab. XV 2,13, p. 726; Oneeicr. fr. 26 (Plin. Ν. Η. VI 97); Curt. Χ 1, 14 sq.; Philostr. Vita Apoll.

Tyan. III 66 i. f. (ubi Σίληρα pro Náeula); Tom. p. 24sqq.; Hold. Gates p. 160; The Indian borderland p. 206 eq.

1. 6 δή καυτά βηπόμινα Vu le. δηχανταοηπόμινα Α ίή ν,ατα-

ΰηπόμενα Schmied, ex k ; cf. Smyth, Ionic § 307 5 an τe delendum? 7 ων Yule, mv (eie) A 17 προβαχή Müll.; cf. Poppo ad Thnc. III 1, p. 148; Exc. post Gregor. Cor. ed. Schaefer p. 680,21 24 tolg àv&çàitoiç Reiske Herch. toùs άν&ρώπονς A

30,8 — 32,2

55

χούειν, τότε òh αύτός λέγει πλενΟαι ές την νήβον xal χαταϋχεΐν δή προϋαναγχάϋαι τούς ναύτας ούχ έ&έλονXας, xal ¿χβηναι αύτός καΐ έλέγξαι κενόν μυ&ον ¿όντα τον περί τής νήΰου λόγον. άχοϋβαι dh xaì άλλον λόγον 6 s ύπερ της νήΰον ταύτης λεγόμενον, οΐχήϋαι τήν vfjtìov ταντην μίαν των Νηρηίδων το dh οϋνομα ού λέγεβ&αι της Νηρηίδος. ταύτη dh οβτις πελάβειε τ'η νήϋω, τούτω ϋυγγίνεβ&αι μεν, Ιχ&ύν δϊ αυτόν Ιξ άνθρωπου ποιέουέρχίται Cast. 9 άντίρροπον ζαν) E b e r h . 24 ονν xivâvvtveivl àvaxivSvvsvsiv Geier 2β an καταατήβ'ηΐ cf. p. 62, 2 . 3 et 7. Kühner-Gerth I I p. 4 4 9 adn. 4 27 μέν τοι Herch. μέντοι Α 9

BT Arrian I I [1000]

ΙΝΔΙΚΗ

62

xal βύ έμοί χαρίζεο&αι έ&έλοις, μή πνιήΰης ώδε, άλλά με εαϋον έξηγήοαβθαι ig απαν τον Οτρατοϋ, 1er« Οοι 6 Οψας χαταοτήοω ές Σουβα τάς νέας, μηδί τά μίν χαλεπά αντοϋ τε xal απορα έμοί έπιτετραμμένα έχ βοϋ έβτω, τά δί εύπετέα τε xal κλέους ήδη ετοίμου έχόμενα, 5 7 ταντα ài αφαιρεθέντα αλλφ ές χείρας διδόβ&ω." ετι λέγοντα παύει αυτόν Αλέξανδρος, xal χάριν προοωμολόγει εΐδέναι. οϋτα δή χαταπέμπει αυτόν, βτρατιήν δ ους S ές παραπομπών ώς διά φιλίας Ιόνti ò λίγη ν. τω δϊ ονδϊ τά της όδον της επί δάλαβϋαν ε%ω πόνου έγένετο, άλλά ίο βυλλελεγμένοι γάρ οI κύκλω βάρβαροι τα έρυμνά της χώρης της Καρμανίης χατεϊχον, οτι xal ό Οατράπης αύτοΐϋι τετελευτήχει χατα πρόβταξιν Αλεξάνδρου, δ δΐ νεωΟτϊ χα&εοτηχώς Τληπόλεμος οϋπω βέβαιον το χράτος 9 είχε. xal δίς άν xal τρϊς τη αύτη ήμερη αλλοιαι xal is αλλοιοι των βαρβάρων έπιφαινομένοιβιν ές χείρας ήεοαν, xal όντως ούδέν τι έλινύβαντες μόλις χαί χαλεπ&ς έπΐ δάλαΟΟαν άπεβώ&ηϋαν. έντκυ&α %ύει Νέαρχος Λά Σατηρι xal άγωνα ποιεί γυμνιχόν. 37 ώς δί αντω τά &εία ¿ν χόβμψ πεποίητο, οντω 6r¡ άνή- «ο γοντο. παραπλώβαντες dè νηβον ερήμην τε χαί τραχείην έν άλλη νήϋφ όρμίξονται, μεγάλη ταύτη xaI οίχονμένη, πλώβαντες Οταδίους τριηχοϋίους εν&ενπερ ώρμή&ηΟαν. 2 xal ή μϊν έρημη νηβος Όργάνα έχαλέετο, ές ην ôh ώρμίϋδηΰαν Όάραχτα, αμπελοί τε έν αύτη έπεφύχεΟαν xal 25 φοίνιχες, χαί Οιτοφόρος το di μήχος [ήν] της νη18 sq. cf. Anab. VI 27,1 Si sqq. cf. Nearch. fr. 29 ( = Strab. XVI 3, 6 - 7 , p. 766 sq.); Mela III 79 i. f.; Curt. X 1, 14; Plin. N. H. VI 153; Dionys. Perieg. 606 sq.; Berger, Erat. p. 276sq.; Tom. p. 46 sqq. S fer' (&v) Herch. 4 αύτοϊι del. Herch. i l âà Vulc. t ^ tf ή Α ϊρήμον A (m. pr.) 24.86 ώρμίσθηβαν Herch. ώρμή&η-

ϋαν

A

Herch.

86 Tocem

ην

post

αιτοφόρος

add., post

μήκος

del.

63

3β, β — 87, ÎU

βον βτάδιοι όχταχόβιοι. xal 6 ύπαρχος τής νήβον Μαξήνης βυνέπλει αύτοίβι μέχρι Σούβων έ&ελοντής ήγεμων τον πλόον. έν ταύτη τή νήβω έλεγον xal τον πρώτον 3 δνναβτεύβαντος της χάρης ταύτης δείχννβδαι τον τάφον s 'όνομα dh αντω Έρύ&ρην είναι, ¿a' δτον xal τήν έπωννμίην τη &αλάβQT¡ προβεχέα*) add. Cast., optime quod ad eeneum pertinet

68

ΙΝΔΙΚΗ

6 τητα. Σονβίοις δΐ πρόΰοιχοι οτι εΐβΐν Ονξιοι λέλεκταί μοι, χατάπερ Μάρδοι μίν Πέρϋαιϋι προβεχέες οΐχέουϋι, 7 ληβταΐ xal ούτοι, ΚοΟβαΐοι δΐ Μήδοιβι. xal ταύτα πάντα τά ε&νεα ήμέρωβεν Αλέξανδρος, χειμώνος ωρη επίπεδων αύτοΐβιν, οτε äßatov βφών τήν χώρην ηγον. s 8 xal πόληας Ιπέχτιβε τον μή νομάδας ετι είναι αλλά άροτήρας χαϊ γης έργάτας, xal εχειν ΰπίρ ζτων δειμαίνονχεξ μη xaxà άλλήλονς έργάβονται. έν&ένδε τήν Σον9 αίων γη ν παρήμειβεν ó ϋτρατός. xal ταϋτα ούκέτι ώβαντως άτρεχέως λέγει, Νέαρχο s ori εβτιν ol έχφράβαι, ίο πλήν γε δη τούς ορμονς τε xal tò μήκος τοϋ πλόον ' 10 ι·ήν χώρην γάρ τεναγώδεά τε είναι τήν πολλών xal ρη• xfyOLV έπI μέγα èg τον πόντον έβέχονϋαν xal ταύτη βφαλερήν έγκα&ορμίξεβ&αι ' πελαγίοιβιν ων ¿ξ αρχής τόν δρόμον των κννων. λα Περί ων Εενοφ&ν ύπερ ανατροφής χνν&ν διατάττεται. λβ ΛιαφοραΙ άρρενος xai 9ηλείας χννός. λγ "Οτι δει τους χννηγέτας δύειν xr¡ 'Αρτέμιδι. λδ Περί τον Κελτών νόμον xal τον in' αντων γινομίνον Ιράνον η} 'Αρτίμιδι. λε Παραίνεοις πρός το 9ύειν τοις Ιφόροις τ&ν iv άν9·ρώποις ίπιτηδενμάτων. λς '.Εξ 'Ομηρου μαρτύρια, οτι χρή ϋ·ύειν τοις τ&ν πραγμάτων είρεταΐς iv xrj τ&νδε μεταχειρίβει. 19 Stir F , corr. Holst.

m μαρτυρία Ρ , corr. Holet.

M ίύρίταΓς] eocordiae ecripto rie doctunentnm : Eberh.

ΑΡΡΙΑΝΟΤ 1

ΚΥΝΗΓΕΤΙΚΟΣ

Ξενόφωνη τω Γρύλλον λέλεκται βσα âyaéà άν&ρώποις άπο χννηγεβίων γίγνεται, xal ol παιδευ&έντες υπό Χείρωνι τήν παίδευΰιν ταντην 8χως θεοφιλείς τε f¡6av xal έντιμοι àvà rr¡v 'Ελλάδα, λελεχται Sh xal καθ1' δ τι s εοιχεν tf¡ πολεμιχί} έπιβτήμ·η ή χννηγετιχή, xal ηντινα ήλιχίαν έχοντα χρή έλ&είν έπΐ το ίργον, xal το είδος xal τήν γνώμην ποιόν uva' xal περί άρχνων Sh xal διχτύων xal ένοδίων όποια χρή παραύχενάύαβδαι, xal

2 χάγας οπως ίϋτάναι τοις &ηρίοΐξ 8ffa xáyr¡ άλωτά. xal io χερί λαγωών δί λελεχται, ijris ή φνβις αύτ&ν, xal δπως νέμονται xal δπον εννάξονται, xal οχω$ χρή μαβτεύειν αντονς· xal χερί χυνών, δβαι Ιχνενειν ϋοφαΐ xal δβαι χονηραί, xal δχως άχό τε τον είδους xal των έργων 3 τεχμαίρεα&αι χρή εχατέρας. ίβτιν ¿l· Ά xal χερί βυων is fhfças λελεχται xal έλάφων xal &ρχτων xal λεόντων, 4 δχως ϋοφία xal δόλφ άλωτά. 'όϋα ίλλείχειν μοι δοχεΐ έν τφ λόγω, ουχί άμελεΐα άλλ' αγνοία τον γένονς των χυν&ν τον Κελτιχοϋ xal τον γένονς τ&ν ίππων τοϋ Σχν9·ιχοϋ τε xal Αιβνχοϋ, ταϋτα λέξω, όμώννμός τε ων ίο 2 Sen. Cyn. 1 Β Xen. Cyn. 12 7 Xen. Cyn. 2, 1.2 8—10 Xen. Cyn. 2, 3—9 11 Xen. Cyn. 6 18 Xen. Cyn. 8. 4 15 Xen. Cyn. 9—11 Titulue. 'APPI ANO Y KYNHrCTIKÓC Ρ, sed voci Άρριανοϋ paene erasae recene manne euperscripsit Ξενοφώντος ά&ηναίου τοϋ âtméçov 8 γρνίον Ρ, corr. Holst. 8 γνώμην] φωνην Pieri, coll. Xen. Cyn. 2, 3 in. òxolóv Herch. 80 xal Herch.

1,1-2,4

77

αντώ xal πόλεως της αύτής xal άμφΐ ταύτά από νέον έϋπονδαχώς, χννηγέΰια xal βτρατηγίαν xal ϋοφίαν έπεί xal αύτος έχεΐνος, & ΣΙμωνι περί ίππιχης ενδεώς 5 λε λεγμένα ην, ωή&η δειν άναγράψαι, ουχί εριδι τη προς κ Σίμωνα, αλλ' ότι ωφέλιμα ες άν&ρώπονς έγίγνωϋκεν. δτι μϊν δή ονχ ήπίβτατο rò γένος των κννων το Κελ- 2 τιχόν, ί ο κ ω εγωγε ώς ούδ£ τεκμηρίων δεί προς αντό' αγνωϋτα γαρ ην τά έ&νη της Ευρώπης oca ταύτη φχιβται, ort μη της 'Ιταλίας οϋα "Ελληνες χατέβχον, r¡ οϋοις χο χατ έμπορίαν δια &αλά6βης έπεμίγνυον. ώς δΐ ονδί αλλο 2 γένος χνν&ν έγίγνωϋχεν, δ OLV χατ à ώχύτητα εοιχεν τω Κελτικά, τεκμαίρεϋδαι υπάρχει άπό τώνδε. λέγει γάρ ώς 'όβοι άλίϋχονται λαγωοΐ υπό χνν&ν, παρά φύβιν βώματος άλίβκονται τ) τύχη χρηύάμενοι. εΐ δέ γε ηπίβτατο 3 is tàg κύνας τάς Κελτιχάς, ταύτον τούτο δοχεί αν μοι άποφήναα&αι περί των χνν&ν, ώς όπόβους λαγωονς ονχ αίρονβιν χύνες κατά πόδας, παρά φύβιν αώματος ονχ αίρονΰιν ή τύχη χρηοάμεναι. ώς οβαι γε άγα&αί το δώμα xal τον %νμόν γενναΐαι, ταύτας òì ουκ αν ποτε διαφύJ0 γοι λαγώς, εί μη τις δνβχωρία ¿μποδών γένοιτο, η νλη άποχρύψαβα, r¡ χατάδνβις της γ·ής χοίλη xaI βα&εΐα άφελομένη ζτοϋ κινδύνου), η τάφρος διαδραμείν έν τω άφανεΐ παραδχονΰα. έν&ένδε, οϊμαι, οπως μεν έπι 4 τάς αρχυς χρή έπελαύνειν τον λαγών έπεξέρχεται τω ϊ5 λόγω, xal εί παραδράμοι τάς αρχνς, οπως χρη μετα&ειν S Xen. De re equestri 1, 1 Xen. Cyn. 6, 24 sqq.

l i Xen. Cyn. 5, 29

!8—p. 78,2

S ΰίμωνι corr. e αήμωνι Ρ ' 4 ώη&η corr. ex οίή&η Ρ 1 ίριδί τω Haupt 6 ig Herch. in' Ρ 1 oiâiv Cast. 8 ην (airtöy Herch. ην Eberh. ταύτη Holet, ταύτ (sic) Ρ, post τ una littera eraea β κατΗχον Herch. 11 αν del. Sauppe èoUot Steph. 12 liyHv Ρ, corr. Holst. 13. 14 τοΰ

σώμαtos Xen. Cyn. 6, 29 19 di] Sr¡ Steph.; cf. Ind. 30, 9; Cyn. 3, 6 i. f.; 7, 3 i. f.; 3β, 4 ' 21 της γης del. Herch. 22 ζτον κινδύνου) addidi coll. Arr. Cyn. 16, 2 10

BT Arrian I I [ΙΟββ]

78

ΚΤΝΗΓΕΤΙΚΟΣ

αυτόν xal άνενρίβχειν κατά το Ιχνος, εβτε άλώναι άπα6 γορεύβαντα ύαό καμάτου, ότι δϊ ουδίν οϋτe άρχύων δει τω χννας άγα&άς χεχτημένφ οϋτε τοϋ μαϋτεύειν διαφυγόντα, ούδαμοϋ τοντο ¿όήλωόεν, ¿XXà τήν dijçav ταυτήν μόνην έζηγείται, r¡v Κάρες τε xal Κρητες . & 3 Q-ηρώβιν äh [καΐ] ΚελτοΙ άφαιροϋντες αρχυς, 8σοι ονχ άπο χυνηγεϋίων βιοτενονϋιν ¿XX' αύτοϋ τοϋ èv 0"ήροί κάλου ενεχα ' εβτιν γαρ xal ταύτη χυνών γένος Ιχνεϋβαι μίν ού μείον ϋοφόν τ) το Καριχον xal Κρητιχόν, τήν δΐ Ιδέαν 2 άνιαρον xal θηριώδες, xal αύται Ιχνεύουβιν ξύν χλαγγί] ίο xal ύλαγμω, όπόβα al ΚαριχαΙ έπιχΧάζουϋαι. άΧΧ' αύται γε ετι μάλλον εχφρονες γίγνονται, έπειθαν α[ϋ&ωνται 3 ίχνους' xal ϊατιν δτε xal èal εώλοις ύπερλαμπρννονται. &βτε έμεμψάμην εγωγε αυτών το ποΧύ της χλαγγης xal το δμοιον έπί ααντί ΐχνει xal τω δρομαίφ ού μείον rj τω is 4 ενναίφ. μετα&εΐν δϊ xal άνευρίβχειν τον νποχινήϋαντα οϋτε τών Καριχών φαυΧότεραί εΐβιν οϋτε τών Κρητικών, οτι μή κατά τήν ώχύτητα. άγαπητον γοϋν εΐ xal ενα λαγών χειμώνος ωρα χαταχαίνοιεν ' τοβαύχην διατριβών ¿ς το αναπαύεσαι αύτω παρεχουβιν, εΐ μη τι &ρα νπο do- to ρύβου των χννών άλοίη εχφρων γενόμενος, χαλοϋνται dh Σεγούβιαι αϊδε al χύνες, από έ&νους Κελτιχοϋ την έπωννμίαν εχουβαι, ού πρώτον, ως γε μοι δοχεί, εφνβάν τε χαί εύδοχίμηϋαν. 4 àllà Sauppe áW ή (sic) Ρ

6 add. Holst.

• [xal] delevi; cf. c. 19, ì; 21, 1 άφαι,ρονντες Herch. ôeot (γι) Herch. 7 &Ì.X' del. Herch. 11 όπόαα al Herch. ònóaai Ρ 3nmg al Holst, œaiteç al Schneid. 15 xal post i'xvei del. Herch. 1· natanecvoiev Herch., cf. Ind. 11,10 19. 20 ig τα Ρ, corr. Holst. 80. ai &ofvßon των scripsi coll. c. 20, 3 Φορνβονντων Ρ &ορνβον τών Herch. in editione a. 1864, p. XXIV extr., sed cf. Anab. VI 26, 2 vnb βά9ους τής

ψάμ,μον; VII 21,6 υπό ατιρρότητος τής γής

81 άλώη Ρ, corr.

Dind., cf. Cobet, Miscellanea critica p. 376 sqq. 88 Σιγοναίαι Blanc, (accentnm conexit Dind.) έγονβίαι Ρ; cf. Holder, AltCeltischer Sprachschatz II p. 1467 s. τ . Segusine 88 ας γ'

2,5-3,7

79

άλλ1 x)7thç μϊν τούτων, oda αν Tig τω λόγω έπεζέλ&οι, 6 λελεγμένα èçel προς Ξενοφώντος τοϋ πάλαι" ovôhv γάρ ϊδιον ούδϊ διαφορον έν τω μαϋτενειεν r¡ μετα&εϊν έαιδειχνύονΰιν, πλήν γε δή εI τις έ&ελοι περί της Ιδέας ι αυτών λέγειν, ώς εμοιγε ου δοχεΐ άξιον οτι μη αύτο τούτο είπεΐν μόνον, ως eieιν δαβεΐαι χαϊ πονηραΐ Ιδεΐν, xal otíai γενναιόταται αντων} ανζαι at πονηρόταται, ωβτε ευδοκιμεί èv Κελτοίς ό άπειχάβας αύτάς τοΙς άνά τάς όδονς πτωχεύουβιν. xal γάρ φωνή αύταΐς γοερά τε ίο χαί έλεεινη έβτιν, xal ούχ ώς %-υμούμεναι &ρα προς το δηρίον έπιχλάξονϋιν έν τj¡ Ιχνεία, άλλα ώς olxτιζόμεναι χαι λιπαρονβαι. περί μίν δή τούτων ούχ αν τις ava- 6 γράφαι μοι δοχεΐ δ τι χαι λόγου άξιον. al δε ποδώχεις χύνες al ΚελτιχαΙ χαλοννται μϊν 15 ονέρτραγοι φωνή τf¡ Κελτών, ούχ άπό ε&νους ούδενός, χα&άπερ at ΚρητιχαΙ ή ΚαριχαΙ η Λάχαιναι, αλλά ώς των Κρητικών at διάπονοι cato τον φιλοποι>εΙν χαι Ιταμαϊ άπό τον όξ,έος xal al μιχταί άπ ' άμφοΐν, οντω δϊ xal αύται άπό της ώχντητος. τήν δε Ιδέαν χαλάν τι 1 so χρήμα εΐβιν χατά τε τονς όφ&αλμονς al γενναιόταται αντών xal χατά το βώμα απ αν χαϊ την τρίχα χαί τήν χρόαν' οντω ταΐς τε ποιχίλαις έπαν&εϊ το ποιχίλον, xal οβαις άπλη ή χρόα έοτίν, άποβτίλβει xal αϋτη, xal έβτιν ηδιΰτον &έαμα άνδρϊ &ηρευτιχφ. 2 Xen. Cyn. 8 14 sqq. cf. Kell. Tierw. I p. 102; Orth, R. E. YIII p. 2663 15 οϋέρτραγοί] cf. Grattius, Cyneg. 203; Martialie XIV 200; Firmicus Mat., Math. V 8 1J Siânovoi] cf. Pollux, Onomast. V 40 sq. 19 άπό της ¿ικύτητος] recte, cf. Α. G. van Hainel in Grattii editione a P. J. Enk curata, Vol. II p. 147

έμοϊ

Dind. 24 (p. 78) -ηνδοχίμ,ηααν Herch., sed cf. Anab. I 12,1; 17, 12 i. f.; 24, 2; Cyn. 7, 2; Tact. 16, 3; 44, 1

1 έηφίφΐ]

ως slnHv F

add. Steph. p. 77,19

10»

Herch.

5 ως] ης Herch.

β ως eletv Holst.

11 έπιχίάζϋυβιν F1 έπιχράζοναιν F* 17 (ai) 18 6ξέως F, coir. Haupt tft] δη Steph.; ν. ad

80

ΚΥΝΗΓΕΤΙΚΟΣ

4

•

λέξω ôh xal αυτός, αφ' οίων τίνων χρη τεχμαίρεϋΰαι τάς ώκείας re xal γενναίας, xal τίβιν ai προϋέχων τις τον νονν τάς άγεννεΐς τε xal βραδείας άποχρίνοι αυτών. 2 πρώτα μίν δή μαχραΐ εβτωβαν άπο κεφαλής έπ' ούράν εν γάρ oiShv οντω τεκμηριον ές ώχύτητά τε xal s γενναιότητα ενροις αν έπιλεγόμενος ταυτό ν έπΐ xáej¡ Ιδεφ χννός, ώς το μήκος, xal τουναντίον τήν βραχύτητα ές τό βραδύ xal άγεννές. ωβτε ήδη εγωγε είδον πολλά αλλα κακά έχούΰας xxίνας, δτι δί μαχραΐ έτύγχανον, 3 ώχεΐαι ηβαν xal &νμοειδεΐς. xal μην xal al μείζονες εί ίο τά 'άλλα ομοιαι τύχοιεν, χατ' αυτό τό μέγε&ος εϋφυέβτεραι των ϋμιχρών. φαϋλαι των μεγάλων, δβαι τά μέλη άπαγείς xal ασύμμετροι' ωβτε φανλότεραι αν εΐεν οντω γε εχονβαι τών βμικρών, εί τα αλλα κακά ίβα 4 προΰείη ανταΐς. έχέτωϋαν dì τάς χεφαλάς έλαφράς καί » άρ&ρώδεις' εί δί γρυπαΐ η βιμαΐ εΐεν, ού παρά μέγα διοίϋει τοντο' ούδ' tí τά νπό τοις μετώποις Ινώδη εχοιεν, οιιδϊ τούτο èv μεγάλφ ποιητέον, άλλ' al βαρνχέφαλοι μόναι πονηραί, χαι οβαις παχέα τά $νγχη xal 6 μή ες όξν άλλά ά&ρόως άπολήγοντα. [xal αύται ούν ιο εύκέφαλοι.^ τά δί 'όμματα εβτω μεγάλα μετέωρα χαλαρά λαμπρά, έχπλήττοντα τον &εώμενον. xaI χράτιοτα μίν τά πνρωπά xal νπεραϋτράπτοντα, οΐα πορδάλεων ή λεόντων r¡ λυγχών' δεύτερα έπΐ τούτοις τά μέλανα, εI τύχοι 28 sq. cf. Cynos. 3, p. 589, 2 sq. 4 sqq. cf. Orth, R. E. VIII, p. 2564 sq. 3, 2; 4 , 1

1β sqq. Xen. Cyn.

3 a i ] δι> Herch. αν προαέχων ( S » ) Cast. 8 áxoxQÍvsitv Herch. 8 βραδύ Holst, βραχύ Ρ ίϊδον Haupt Ιδων Ρ XX ομοιαι] ψαϋΐαι Herch. (οΰδ' y ομοιαι Cast. 18 άξνμμ$τροι ' ωοτι Blanc, άξνμμέτρως ri Ρ Χβ μόνον Ρ, corr. Herch. οβαι; Herch. Se' Ρ trium Ùtterarum spatio vacuo relicto, oeai Holst. Î0 [καί — 21 Ακέφαλοι] del. Herch. ; yidentur ea verba adnotatio fuisse ad 1. 16 sqq. (cl δε γρνπαΐ — ποιητέον) in margine ascripta, unde in textum irrepsisse 24 Χνγγών Ρ, corr. Müll. ; cf. Xen. Cyn. 11,1 δεύτερα (δε) Herch.

4,1-6,6

81

άναπεπταμενα τ ε xal γοργά Ιδεΐν τρίχα dì τα χαροπά' ovôl γάρ ovài τά χαροπά φαϋλά έβτιν, ονδΐ φαύλων χυνών ξνμβολα, εΐ xal ταϋτα τνχοι χα&αρά xal γοργά Ιδεΐν. ènti τοι άνέ&ρεψα έγω χύνα χαροπήν οΐαν χαρο- 5 t πωτάτην, χαI αντη ώχείά τε ην xal φιλόπονος xal ενψυχος xal ενπονς, ωβτε xal τέτταρϋιν {¡δη ποτϊ λαγωοίζ έφ' ήλιχίας άντηρχεαεν. χαϊ τά άλλα δϊ πραότατη τε 2 έβτιν (ετι γάρ μοι ήν, όποτε ταϋτα εγραφον) χαϊ φιλανδρωποτάτη, xal ονπω πρόϋ&εν αλίΙη χνων ώς αύτή οντε ίο εμί ¿πό&ηϋεν οϋτε τον έταΐρον τόν έμον xal 0νν&ηρον τον Μέγιλλον. έπειδή γάρ τοϋ δρόμου άπεπανβατο, ούχ ίτι ήμων T¡ δατέρον γε άπαλλάττεται. άλλα εΐ μίν έγω ένδον S εΐην, αμα έμοί διατρίβει, xal προϊόντα ποι παραπέμπει, χαϊ έπΐ γυμνάβιον Ιόντι έφομαρτεί, χαϊ γνμναξομενω μ παραχά&ηται, χαϊ έπανιόντος πρόειβιν, &αμινά έπιϋτρεφομένη, ώς χαταμαν&άνειν μή πη 'άρα έζετράπην της όδον' Ιδοϋϋα öi xal έπιμειδιάύαϋα αν&ις αν πρόειϋιν. ει δΐ έπί τι έργον πολιτιχον ϊοιμι, r¡ 6b τω έταίρω τω i έμω ξννεατιν, xal πρός έχείνον τά αύτά ταϋτα δρα. so όπότερος δί ήμών χάμνοι τό Οώμα, έχείνον αν ούχ άπαλλάϋϋεται. εΐ δϊ xal δι' όλίγον χρόνον [δο ι, έπιπηδα άτρέμα, ωβπερ άβπαζομένη, xal τω άΰπαύμψ έπιφ&έγγεται, ola φιλοφρονονμένη. xal δειπνονντι ζυνοϋϋα έφάπτεται άλλοτε άλλω τοΐν ποδοΐν, ύπομιμνήϋχονϋα οτι xal αύττ) • 85 άρα μεταδοτεον εΐη των αιτίων, xal 'μήν πολνφ&ογγός έβτιν, ώς οϋπω έγω Ιδεΐν μοι δοχώ &λλην χννα' xal οβων δεΐται τ% φωνή ϋημαίνει, xal οτι ϋχνλαχενομένη 6 μάϋτιγι έχολάξετο, εί'τις εις τοϋτο ετι μάϋτιγα όνομάβειεν, Seqq. Xen. Cyn. 8, 2. 3 1. 8 χαρωηά F, corr. Zeune ( τύχη Ρ, corr. Zeune 4 χαρωπή? Ρ, corr. Zeune 9 αύτή] αντη Herch. 11 oiv.itί Dind. is ys, quod post ήμών habet F, poet &ατέρον poeuit Schneid. 18 ή Sì Sauppe (accentuai correxit Herch.) f¡S» Ρ í¡St Holet. 84 Kat] *ùv Herch. 26 x«l μήν Herch.

82

•

ΚΤΝΗΓΕΤΙΚΟΣ

πρόϋειβιν χψ όνομάϋαντι, xai υποπτή^αύα λιπαρεί, xai το βτόμα ¿φαρμόξει τω βτόματι ός φιλονϋα, xal έπιπηδή6α6α ¿χχρεμαται τον αύχενος, xai ου πρόϋ&εν άνίηβιν 6 πρϊν της απειλής άποπαϋϋαι τον &νμούμενον. ωΰτε ονχ &ν όχνήδαί μοι δοχώ xai το 'όνομα άναγράψαι xìjg χννός, e (bg xal èg νβτερον άπολελείφ&αι αυτής, δτι ην &ρα ξενόφωνη τω Ά&ηναίφ χύων, 'Ορμή 'όνομα, ώχντάτη τε xai βοφωτάτη xai Ιερωτάτη. 7 ώτα ôh μεγάλα έ'δτω ταΐς χνβίν xal μαλ&αχά, ωΰτε υπό μεγέθους xai μαλαχότητος έπιχεχλαβμενα φαίνοιτο' ίο όντως αν εΐ'η χράτιβτα. ού μέντοι άλλα xai εΐ όρ&ά εί'η, 8 οΰ πονηρόν, εΐ μη βμιχρά τε είη xal βχληρά. τράχηλος δΐ μαχρός τε ¿'βτω xai περιφερής xai υγρός· &βτε εΐ άντιτείνοις aitò των δεραίων τάς χννας ές τονπίϋω, έπιχλαβδαι δοχεϊν τον τράχηλον δι νγρότητα xal μαλα- ιβ 9 χότητα. ϋτή&η δί πλατέα άμείνω των βτενων, xal τάς ώμοπλάτας διεβτώβας εχετωβαν xal μή ξυμπεπηγυίας άλλ' ώς οϊόν τε λελνμενας cat' άλλήλων. βχέλη βτρογγύλα όρϋ-à εύπαγή, πλευράς γενναίας, όϋφύν πλατείαν Ιβχυράν, μή ϋαρχώδη άλλά νεύροις πεπηγυΐαν. λαγόνας to άνειμένας, Ιβχία μή βννδεδεμενα, χενεώνας λαγαρούς. ούράς λεπτάς μακράς, δαβείας την τρίχα, νγράς εύχαμπείς, το άκρον της ούράς δαβντερον. νποχώλια μαχρά »—18 cf. Cynos. 3, p. 689, 3—7 τα ωτα έχέτωααν μεγάλα καΐ μαλ&ακά, ίνα ¿κ τον μΐγί&ονς val rfjs ¡Ιαλ&ακότητος ¿πιρρεπή ràffi, καΐ iàv ωβιν όρ&ά , οΰ μικρά δέ, ού πάνυ ¿δόκιμα' τά γάρ μικρά καΐ σκληρά ¿δόκιμα. 16—18 cf. Cynos. 8, p. 689, 7—9 22 —ρ.83, 3 cf. Cynos. 3, p. 589,9—13 I Όρμη] cf. Xeii. Cyn. 7, 6 i. f.

β sqq. cf. Xen. Cyn. 4, 1

β (μνήμην)· ¿χολελείφ&αι Cast. 8 ίβρωτατη] πραοτάτη Herch. 10 έπικικλααμένα Haupt φαίνεα&αι Herch. II e ¿η (alteram) Herch. (qui etiam άναφέροιτο rei γένοιτο coniecit) φαίνοιτο (quod librarías per errorem repeti visse yidetur, v. 1.10) P¡ cf. Cynos. 1. 1. 14 δέριων Ρ, coir. Schneid. ΐβ it Herch. τι Ρ

6,6-7,2

83

ενπαγή. βκέλη dh el μίν τά όπίβδια ϊχοι μείξω των Iμ- ίο προβ&εν, τά ίίρ&ια αν μεταΰεοι αμεινον si ôh τά ίμπροβ&εν τών òititìfrlmv, τά κατάντη ' εί δ' ίβα εϊη αμφω, 11 τά πεδία. ΙπεΙ δϊ χαλεαώτερον èv όρδίφ μή ήττη&ηναι ί λαγώ, οτι κάΐ 6 λαγως τά 'όρ&ια &εΐ αμεινον, έκεΐναι δοχονβιν γενναιότεραι al χννες, οβαι τά 'όπιβ&εν μείζονα εχονβιν των ϋμπροβ&εν πόδες δε ol περιφερείς xal βτερροί χράτιβτοι. τά δΐ χρώματα ovôhv διοίβει όποια 6 αν εχωβιν, ούδ' εί παντελώς εϊεν μέλαιναι τ) πυρράI r¡ io λευκοί" xal ονδϊ TÒ άπλοΰν χρή ύποπτεύειν της χρόας ώς θηριώδες' άλλά τά 'όντα ΐβτω βτιλπνά xal καθαρά, xal ή θριξ, είτε ονν τον δαβέος γένους είτε τοϋ ψιλού τνχοιεν al χννες, λεπτή εβτω xal πυκνή xal μαλ&ακή. χράτιβτοι δϊ Άρρενες μεν, 8βοι μεγάλοι τε xal εύπαγείς 2 ΐ5 'όντες ύπο ύγρότητος &ηλείαις έοίχαβιν &ήλειαι δέ, οβαι δ là το γενναΐον xal μυώδες τοϋ βώματος αρρεβιν. τοϋ 3 μίν δή βώματος ταϋτά τις αν δοχει μοι Ιπιβχοπών άποχρώντα τεκμήρια ποιεΐβ&αι είς γενναιότητα, xal τά hvavτία τοϋ έναντίου. ίο . ον μείονα δί xal ή γνώμη τών κννών ές εχάτερα τεχ- 7 μηριοϋβ&αι παρέκει τω ως χρή όρώντι. αντίκα οβαι βκυ&ρωπαΙ χννες πρός απαντας, ου γέννα lai' εί ôh εβτιν &ς εϋροις [αν] «pos μίν τους άγνώτας χαλεπάς, τω ίέ άνατρέφοντι προβφιλεΐς, \xal τοντο] άγα&ον μάλλον ή S5 κακόν, ήδη δϊ εγνων χύνα, ήτις οΐχοι μεν κατηφής ήν 2 xal ονδενΐ τών πληβιαξόντων ίχαιρεν, ε'πί &ήραν δί αγομένη ύπερενφραίνετο xal παντι τω προβελ&όντι 15 eq. cf. Cynoe. 3 i. f., p. 689, IS sq. 5 cf. Xen. Cyn. 6, 17 i. f. phonti, Cyn. 4, 7

8 Arrianus contradicit Xeno-

4 μη del. Pieri. IS ai Hercb. ol F λεπτή (re) Cast. 28 [Svi del. Herch. 34 [xal rotto] del. Herch. coli. p. 84, 2 86 ίγνων > Cast. coll. p. 80, 8; 81, 4; 90, 1

ΚΤΝΗΓΕΤΊΚΟΣ 84 προβμειδι&βα xal ηροββαίνονϋα διεδήλον Οτι άνιαται οΐχοι μένονϋα ' xal τοϋτο άγα&όν. χράτιϋται di al φιλαν&ρωπόταται xal Ζβαις ονχ Ιϋτιν ξένον 'άψις ανθρώπου ονδενόξ. οβαι δί άν&ρώπονς δεδίαϋιν xal υπό ψόφου έχπλήττονται xal θορυβώδεις εΐβϊν xal έπΐ πολλά χαί s είχτ} χινοννται — xal ταύτα άλογίβτων έβτίν xal ονχ έμφρόνων —, χα&άπερ άνθρωποι εΐ δειλοί xal εχφρονες, οντω δϊ xal αί χννες al τοιανται ονποτε αν εΐεν γενναίαι. χαχαϊ δί xal οβαι λνθεϊάαι τοΰ δεϋμον έν χωρίψ ονχ έπανίαόιν έαΐ τόν αγοντα χαλονμεναι, άλλ' ίο άποβχιρτώβιν, xal f¡v μϊν πράως μεταχαλής, χαταφρονοϋβιν, ijv δΐ %νν άπειλτ], δειμαίνονϋαι ον προΰίαϋιν. άλλά χρή άποβχιρτήβαβαν τήν χύνα χαί περιδραμονβαν έπανιέναι έπΐ τόν χνναγωγόν, εΐ xal μή χαλοΐη αντός, ϋημαίνονϋαν 8τι οία τε νπαχονειν, εΐ ήδη ί&έλοι' ετι is εΐ μή λαμβάνοιτο, πάλιν αν άποΰχιρτάτω, χαί πάλιν έπανίτω. πεπαιδενμέναι δε, Seat φ&εγξαμενον τον χνναγωγόν νποχαταχΧίνονται, μή ύαό δέους, άλλα φιλοφρονούμεναι τον τροφέα χαί τιμ&ϋαι, χα&άχερ οί^προβχννονντες μέγαν βαϋιλέα. ονδί τό ΐόταοΦαι δί èv πεδίψ so λν&εΐΟαν χύνα άγα&όν, εΐ μή «ρεββντέρα τνχοι' γαρ ΰημαίνει. ταΐς δϊ γενναιοτάταις χαί έπιβχννιον πρόβεβτιν, xal βοβαραϊ φαίνονται, xal το βάδιβμα χοϋφον xal πνχνον xal άβρόν xal μεταβάλλονβι τάς αλευράς, xal τον τράχηλο ν άνατείνονβιν, κα&άπερ ot ίπποι ¿πει- ss δάν λαμπρννωϋιν. ètì&iovóiv dà αϊ μίν λάβρως αϊ δί χοΰμίως, χαί το χόϋμιον γενναιότερον τον άχόβμον. άγα&αΐ δΐ %6αι μή χαχόϋιτοι, άλλ' αρτφ ή μάξτ] χαίρονϋιν χράτιβτον γάρ β xal ταντα — 7 ίμφρ. del. Eberh. ίΐογίβτων et νων Herch. ¡Λόγιατα et Ιμφρονα Ρ 7 tí] oí Dind. &eteai F, poet ν erasum videtur β 14 αύτόΐ] αύτήν Η ¿9íloi (sc. ¿ nvvaya>ybf Kaltlv) ecripsi i&iXu t πρννωvtai Schneid.

7

ίμ,φρά-

· Χυ : Herch. 2β Ιαμ-

7,3—9,2

85

xvvl τούτο βιτίον, xal ού δέος μή νπερεμπληβ&είη άχ' αντοϋ. αμεινον ôi si xal ξηρφ τη τροφή χαίροιεν. εΐ öh xal ΰδατι χαταβρεχοις xal τούτω χαίροιεν, οΰ xaxόν. χαμονβιι ih ¿μβάλλειν η νδωρ ¿ato χρέως λιπαρού, r¡ 3 5 βοος ήπαρ èv βποδια δερμη φρνζαντα επειτα τρίψαντα χα&άπερ αλφιτα ¿χιπάττειν. xaI ταίς γε ϋχνλαχενομε- 4 ναις àya&òv τούτο ¿ς το χήξαι τά μέλη, έχειδάν άποχανόωνται τού γάλακτος, το γάλα δΐ βχνλαχενβαι χράτιβχον ές ενατον μήνα xal πορρωτέρω, xal χαμονβΐβ δί io xal μαλαχιζομέντ] àyafròv xal χώμα xal βιτίον. (άγα&ον) δϊ xal ή άβιτία χαμνονϋψ ονδϊν dì otov εύνή μαλ&αχή xal άλεεινή. χρατίβτη 9 δΐ ή μετ' ανθρώπου, οτι xal φιλάνθρωποι αποτελούνται, xal τω χρωτΐ τω άν&ρωχίνφ χαίρονβιν, xal φιλούΐδ βιν ού μείον τον ΰνγχαδεύδοντα r¡ τον τρέφοντα. χ&ν τών λνπονντων τήν χννα τις αίβ&άνοιτο, ώς διψώβτ] τε èv ννχτί έχιχονρήβαι xal ¿πειγομέντ] νπό τον των άναγxctfmv γνοίη ί' αν xal οπως άνεχαύαατο. εI γαρ άγρνπνηϋειεν, ¿ξάγειν èxl &ήραν ούχ άϋφαλές, ονδ' εΐ éxito βτά%ειεν &αμινά èv τω νπνφ, ούδ' εΐ τι άπεμέβειεν των αιτίων " ταϋτα δί γνοίη &ν 6 βνναναχανόμενος. χαχίϋτη 2 δό κοίτη χννών μετά χυν&ν, πολν πλέον, εί xal έχιψανονβαι άλλήλων άναχαύοιντο ' ώ