M. Tulli Ciceronis Epistulae: Vol. II. Epistulae ad Atticum. Pars posterior: IX–XVI [2]

239 24 13MB

Latin Pages [362] Year 1961

Report DMCA / Copyright

DOWNLOAD FILE

Polecaj historie

M. Tulli Ciceronis Epistulae: Vol. II. Epistulae ad Atticum. Pars posterior: IX–XVI [2]

Table of contents :
Titulus
Praefatio
Index siglorum
EPISTVLAE AD ATTICVM
Liber IX
Liber X
Liber XI
Liber XII
Liber XIII
Liber XIV
Liber XV
Liber XVI
Indices
A. Index nominum
B. Index Graecitatis
Apparati critici addenda

Citation preview

SCRIPTORVM CLASSICORVM BIBLIOTHECA OXONIENSIS

OXONII E TYPOGRAPHEO CLARENDONIANO

M. TVLLI CICERONIS EPISTVLAE VOL. II EPISTVLAE AD ATTICVM RECOGNOVIT BREVIQVE ADNOTATIONE CRITICA INSTRVXIT

D. R. SHACKLETON BAILEY

PARS POSTERIOR LIBRI IX-XVI

OXONII E TYPOGRAPHEO CLARENDONIANO MCMLXI

OXONII Excudebat Vivianus Ridler Architypographus academicus

© Oxford University Press 1961

PRINTED

IN

GREAT

ONOip

BRITAIN

M. TVLLI CICERONIS EPISTVLARVM AD ATTICVM LIBRI IX-XVI PRAEFATIO Quae

nuper de harum epistularum codicibus nec non edi¬

tionibus ad tertium huius editionis volumen praefatus est W. S. Watt denuo perscribere nihil attinet. Sed codicum qui hodie exstant in duas familias, 27 et Zl, digestorum stemmata ex editione Sjogreniana mihi quoque ad legentium utilitatem proferenda sunt; quos omnes ad idem archetypum constat:

Q redire

M. TVLLI CICERONIS EPP. AD ATTICVM

De altero tamen neque valde confidebat Sjogren neque nos confidere debemus. Illud monendum, quattuor codices bdms, quos ex deteriorum numero elegerat, contra Mediceum saepis¬ sime conspirare; quorum consensum, accedente plerumque codicum M et O manu posteriore, nova nota, quae est 8, complexus sum. Hac autem in discrepantia multa et M et 8 communia habent cum alterius classis

2 codicibus sive

pluribus seu singulis; certas tamen ut codicum haud dubie contaminatorum adfinitates inde eruerem mihi quidem non contigit. Lectiones et quas proprias exhibent 8 et quas cum uno alterove ex familia

2 codice contra ceterorum testimonia

consociaverunt etsi non omnes at certe plurimas ex emen¬ datore aliquo manasse pro certo habeo; qui quamvis verum haud raro invenerit nonnumquam et se ipsum et posteros fefellit, ut in illo Sexto Cloelio cui nomen tot saeculis totque in libris depravatum tandem restitui. Ceterum de codicis b manu correctrice (b2) pauca habeo quae dicam. Nam in libris xiii-xvi, quos ipse contuli, vim magnam correctionum qua in textu qua in margine positarum inveni, in his nonnullas editionibus veteribus, paucas etiam Victorio aliisque viris doctis, vulgo tributas. Hae sive ex codicibus hodie deper¬ ditis sive ex editionibus excusis (neque ulli, ut opinor, uni omnia imputari possunt) sive ex ipsius emendatoris ingenio ortae habentur, quin merae sint coniecturae vix est quod dubitemus.1 Num prioribus etiam in libris occurrant silente Sjogrenio neque certum scio neque ut investigarem operae pretium putavi. Sed classis

A codices quorum mentionem fecimus ad omnes 2 contra ad

epistularum ad Atticum libros praesto sunt, perpauca iam exempla rediit.

Codices enim GHN libris

ix-xvi omnino carent, V quinque tantum libri noni epistulas 1 Codicem b saeculo XV iam in medium vergente scriptum videri benevole me monuit vir harum rerum peritissimus, Ricardus Hunt.

vi

PRAEFATIO

servavit. Omnes olim libros complexus erat codex O, sed anno 1904 bibliothecae Taurinensis incendio violatus quattuor ultimos prope totos deperdidit; quamquam ex his quoque lectiones nonnullae C. A. Lehmannii testimonio conservantur. Lvitegram igitur seriem his in libris soli exhibent codices R et P, mendosiores illi quidem atque artissime inter se coniuncti. Quapropter hunc cum fratre R consentientem Wattii exem¬ plum secutus numquam fere, discrepantem, quod ad libros ix-xii attinet, non semper citavi; sed in sequentibus quoti¬ ens R solum commemoro ambo concinere intellegendum est. Eclogae denique Ambrosianae (E) ad finem appropinquando angustiores fiunt ita ut sex ultimi libri in duo colligantur. Traditionis Italicae damna Transalpinae reliquiis, quam nostrorum codicum archetypo ipsi et aetate et sinceritate antecellere constat, magna ex parte resarciuntur. Huc per¬ tinent codicis Wurceburgensis fragmenta (W) nec non lecti¬ ones editionis Cratandrinae margini adscriptae (C).1 Longe tamen plurimum confert praeclarus ille codex, ut Sjogrenii verba referam, Tornesianus, cuius vestigia, cum ipsius fata iam a fine saeculi xvi ignoremus, quattuor tamen in sedibus deprehenduntur. Sunt autem haec: (i) D. Lambini adnotationes quas editionibus 1565 et 1572-3 prolatis addidit (Z1). (ii) S. Bosii commentarius qui anno 1580 prodiit (Zb). Constat enim Bosium, testem alioquin fraudulentum, de Tornesiano sincera fide egisse. (iii) Eiusdem animadversiones in codice Parisino Lat. 8538 A adscriptae et anno 1901 ab A. C. Clarkio primum editae (Z^).2 Has in siglorum indice sub mentione ‘codicis Tornesiani teste Clarkio’ vix prudenter indi¬ cavit Sjogren. 1 Vide quae scripsit Watt, l.c., pp. 7 sqq. 2 In Philologo, lx, pp. 195 sqq.

vii

M. TVLLI CICERONIS EPP. AD ATTICVM

(iv) A. Turnebi animadversiones ad libros xiv-xvi spectan¬ tes, in editionis Stephanianae exemplari ab eodem Clarkio repertae unaque cum supra dictis editae (Zl). Itaque Z littera simplici Lambini, Bosii, Turnebi, aut omnium aut duorum, consensum significavi. Le¬ ctionibus autem quibus a Clarkio stellula apponitur1 ego sigla Z,^\

adhibui, similibus (Z(1), Z^b)) in

eis etiam usus quae a Lambino vel Bosio non ex ipso Tornesiano nominatim sed ex codicibus ‘antiquis suis’ vel sim. proferuntur. Atque hos quos enumeravi fontes, quamvis turbido illo Italico lucidiores fluxisse summa sit consensio, ne ipsum quidem Sjogrenium, virum certe diligentem, exhausisse mira¬ tus sum ; alium largioremque prorsus neglexisse nunc demon¬ strare pergam. Nam spretis ille quae olim in alteram partem disputaverat Lehmann2 lectiones editionis Lambinianae al¬ terius in margine adscriptas meris confisus nugis3 in unum fudit perexiguoque in pretio locavit. Sjogrenium ducem, ne dicam pastorem, recentiores ut solent fideliter secuti sunt, Lehmannium sanius et verius iudicasse res ipsa docebit. Lambinum enim, seu potius eum qui has adnotatiunculas post eius decessum excudendas curavit, ut uno atque altero loco incuria peccasse verisimile est, ita verba ‘v.c.’ (‘vetus codex’) quaeque alia praeposita videmus temere omnino sparsisse quis prudentium adducetur? Quamquam Lehmannio, cum lectiones v.c. attributas (has littera A notabo) ex ipso Tornesiano saepe provenisse luculente demonstrasset, ne tamen id semper ita fuisse statueret unum discrepantiae exemplum obstitit; scilicet ad xvi. 15. 5 pro Tornesiani lectione ut fide sua, ex Lambini (iam et Turnebi) testimonio 1 Ipsius in re nodosiore verba vide, ibid., pp. 195 et 201. 2 In libro ‘De Ciceronis ad Atticum epistulis recensendis et emendandis’, pp. 91 sqq.

3 Vide Eranon xvi (1916), pp. 1-6.

viii

PRAEFATIO

probata, diversam, quae est uti de suo, praebere veterem codicem. At verum si quaerimus, in illa notissima virorum doctorum typographorumque neglegentia quid est quod ex¬ emplis singulis vel etiam pluribus, dummodo ex omni numero paucis, fidem impertiamus? Immo indagatis perpensisque omnibus huius v.c. lectionibus quae cum Tornesiani alicunde cognitis componi possunt, tum demum ad liquidum per¬ venietur. Feci igitur, locosque numeravi 285. Consentit A cum Z in 256, in 29 vel discrepat vel discrepare videtur; et, quod caput est, ex illis quas communes habent lectionibus alibi nusquam exstant 114, nisi quod paucas praebent etiam C et W, permultae autem eae sunt quas casu congruisse nullo modo suspicari liceat. Iam ex discrepantiis tres,1 quibus nota ‘L. ex v.c.’ antecedit, in alterum coetum transferre pro meo iure possum. Ita enim intellego, Lambinum non integram codicis lectionem expressisse sed aliquid etiam proprii im¬ portasse. Quod si ad xiii. 21 a. 2 vetus codex homo a meis, Tornesianus autem (homo) a mis praebuisse traditur, id non tam in discidii loco quam in consensionis, conlato quidem ex Italicis illo humanus vel homo annis, recte posueris. Atque ex eo quod ad iv. 11. 2 veteri codici in margine adtributum legimus quo opere, delector, at in Lambini adnotationibus sic: ‘etiam codex Turnes. ita legit, quo opere delector, quin etiam abest, quo’, numquid aliter conligemus? Iam ut ad illud capitale exemplum redeam, xvi. 15. 5 ut jide sua, quid re vera acciderit, modo si ad marginem ipsum Lambinianum recur¬ reris, facile intelleges. Scriptum est enim sic: ‘Z. ut fide sua. v.c. uti de suo.’ Illa ‘L.’ et ‘v.c.’ locum inter se mutasse quem fallit ? Reliqua in minimis, velut litteris singulis eisque quae inter se vulgo in codicibus confundi solent, fere omnia versantur.2 Quod si iam Lambini, Bosii, Turnebi inter se 1 Vide infra, p. 285. 1 quorsus, 287. 5 recens, is, 6 in . . . abunde. 2 Sunt autem haec: i. 13. 3 atque ad Z1: atque A; iii.7. 2 iam Zb: tam IX

M. TVLLI

CICERONIS EPP. AD ATTICVM

testimonia atque adeo Zb cum Z^ vel Lambini apud primam editionem animadversiones cum posterioribus contuleris, in talibus haud raro testem testi repugnare invenies. Quam ob rem A lectiones, neglegentiae errorisque ratione habita, pro Tornesiani habendas esse decrevi. Solis quoque pondus haud leve tribui; quotiens vero alio testimonio fulciri vidi, tum demum certam et genuinam illius codicis lectionem agnovi, contra Q, nisi res et ratio se opposuerint, sustinendam. Id mihi in textu constituendo quid momenti habuerit ex ap¬ paratu critico perspicies.1 Lectiones quibus ‘q.v.c.’ (‘quidam vetus codex’ vel ‘quidam veteres codices’) praefigitur aliam habent rationem. Numero multo sunt minores, neque ad Tornesianum pertinere satis liquet; quippe ex quindecim locis in quattuor discrepant. His suam dedi notam quae est AA. Ad eas autem quibus lit¬ tera ‘L’. (‘Lambinus’) antecedit, mixtae ut videntur pro¬ sapiae, ‘Lamb. (marg.)’ ita posui; quibus ‘al.’ (‘alii’) et ‘fort.’, has pro coniecturis aliorum et Lambini habeo. Nec non si qua in textu editionis primae Lambinianae neque alibi quod scio prius reperiuntur Lambini ipsius ingenio accepta ret¬ tuli, quamquam nonnulla ex codice aliquo sumpta fuisse coniectura non aberrat. A; v. 8. 2 secura Zb: secuta A; v. ii. 4 EI1IKONAEI Zb: eru novSei A (sed in exemplo anno 1584 excuso em xovSei (sic) inveni); vii. 2. 3 exlibertum me extaruacus Zbl (me om. Zb): exlibratum, me exartuatum A. Cetera infra require ad pp. 120. 1 conturbat, ibid. me . . . Fanniana, 157. 5 occultius, 166. 17 fecisti, 167. 7 facetis, 171. 1 et, 186. 20 ergo, 191. 20 erues, 196. 12 coaedificari, 200. 17 tibi, 218. 15 Caieta, 224. 4 poenam, 258. 4 calidius, 276. 13 ea te res, 283. 5 0, 286. 9 audiebam, 303. 9 quae, 304. 1 v Id. 1 Adfert A in rebus etiam orthographicis relatu digna. Quae in apparatu praeterii (in textu enim normam Purserianam, quam secutus est Watt, deserere nolui) hic posui: pp. 63. 19 et passim benivolentia (item maliv-), 85. 3 et passim quoi, 140. 12 mancupiis, 145. 1 et 236. 11 valitudo, 168. 8 decumam, 186. 12 et passim mercule, 187. 24 et passim epistola, 194. 7 Popillio, 305. 14 et 310. 19 gravido, 311. 17 vementer. Pro est post vocalem constanter scribitur ’st, pro deest, deerit, etc. dest, derit, etc. x

PRAEFATIO

Ceterum quibus litteram k adposui ex Sebastiani Corradi libro quem anno 1544 protulit codicibus antiquis sine nomine attributa deprompsi. Sunt praeterea quae ex aliis codicibus rettulerim, velut Antoniano et Faerni, quos ex L. Malaespinae, hunc autem etiam ex F. Vrsini indiciis aliquatenus cognitos habemus. Ambo codicibus VORP erant simillimi. Ex eis qui classi A subiciuntur, Balliolensis1 et Helmstadiensis collationes ab I. Gronovio factas in variarum lectionum owaywyrj posuit I. G. Graevius. De ceteris ea videnda quae

scripsit Lehmann in libro supra commemorato. Quod si quis rationem huius editionis requiret, in univer¬ sum ad ea quae scripsit in praefatione sua (p. 11) W. S. Watt reicere possum. Cuius exemplum secutus in libris ix-xii, quod ad codices hodie superstites attinet, apparatu Sjogreniano fre¬ tus sum, in codicibus ORP H. Moriccae etiam testimonii cau¬ tissime tamen ratione habita. In postremis quattuor libris qui editione Sjogreniana non continentur, apparatum criticum, ut qui primus in oculos hominum prodierit, pleniorem aliquanto mihi comparandum putavi. Illa enim quae in editione Paraviana anno, ut opinor, 1951 prolata, H. Moricca sive post obitum eius A. Moricca-Caputo congesserat, eo nomine digna non censeo; tanta stant praedita culpa. Nam ut codices bm si¬ lentio praetermissos, W his in libris non curatum, aliaque talia taceam, totum opus tam foeda neglegentia inquinatum est ut fide prorsus carere debeat. Itaque codices qui exstant omnes, hoc est ERPMbdms, ex schedis photographicis contuli; de amissis indicia de integro, quod feci etiam in prioribus libris, excussi. Codicis

O

partem

deperditam

ante incendium,

si modo Moriccae credimus, contulit L. C. Purser; quem neque hoc sibi usquam adseruisse video neque mehercule tam strenue egisse facile crediderim. Re vera lectiones huius codicis 1 Diversus est ab eo qui in Collegii bibliotheca sub titulo Arch. Ball. 284. c hodie servatur. xi

M. TVLLI

CICERONIS EPP. AD ATTICVM

ex eis hausisse videtur quas attulerat Lehmann, vel in eo libro quem proxime commemoravi vel in appendice critica quam ec¬ logis a G. Andresen prolatis addidit. Ad hos ipse fontes rever¬ sus nonnulla mentione digna quae neglexerat Purser repperi.1 Ex hoc conlationis labore fructum, quod ad textum con¬ stituendum attinet, quem speraveram, hoc est exiguum sane, percepi. Etenim his quoque in libris non tam apparatu quam acumine indiget res critica. Quo si quid est meum adhibito permulta ex illo vulgato ut ita dicam recentiorum editorum immutanda curavi. Ex coniecturarum cumulo eas fere in apparatu commemoravi quas species saltem aliqua veri com¬ mendare videatur; multas igitur iam notas et laudatas amovi, plures ex oblivione vindicavi. De plerisque earum quas ipse attuli vel in libro qui inscribitur ‘Towards a text of Cicero, ad Atticum’ vel in scriptis brevioribus disputavi.2 Has, ut reliqua, quanti aestiment critici, qui quidem hac studiorum faece et tenebris vel sunt vel luerint, ipsorum erit iudicium. Extremum est ut bibliothecarum curatoribus qui mihi opitulati sunt gratias agam, impensissimas etiam amico meo R. G. M. Nisbet, qui operam mihi suam ad schedas recen¬ sendas iam iterum benignissime commodavit. D.R. S.B. Dabam Cantabrigiae e collegio Iesu mense Februario

mcmlxi

1 Quae scripseram reliqui. Sed schedis huius operis iam excusis ultimus editionis Sjogreniani fasciculus post editoris mortem sex et viginti annis in lucem prodiit. Hunc librum cum alibi recensurus sim in praesentia sufficit ut moneam in textu nihil fere me novi invenisse, apparatu diligenter perspecto et cum meo conlato discrepantias omnes ad codicum exempla photographica revocasse, mea ubi mutanda fuerunt mutasse. 2 Proc. Cam. Pbil. Soc. clxxxiii (1954-5),

pp.

26-31; ibid.

clxxxiv

(1956-7), pp. 13-18; ibid. clxxxvi (1960), pp. 10-14; Class. Ouart. liv (1960), pp. 41 t. (de Sexto Cloelio). Vide etiam quae propediem emissurus sum in Mnemosyne (de die ep. ix. 8) et Class. Rev. (de Fabio Gallo).

xii

INDEX SIGLORVM E = Ambrosianus E 14 inf. (saec. xiv). O = Taurinensis Lat. 495 (saec. xv). V = Palatinus Lat. 1510 (saec. xv). R = Parisinus Lat. 8538 (anno 1419 scriptus). P = Parisinus Lat. 8536 (saec. xv); raro citatus (vide p. vii supra). Z = consensus codicum EOVR vel EOR. M = Mediceus 49. 18 (anno 1393 scriptus). b = Berolinensis ex bibi. Hamiltoniana 168 (saec. xv). d = Laurentianus ex bibi, aedilium 217 (saec. xv). m= Berolinensis scriptus). s 8

ex bibi.

Hamiltoniana

166 (anno 1408

= Vrbinas 322 (saec. xv).

= consensus codicum bdms, accedentibus plerumque codi¬ cum OM correctoribus.

A = consensus codicis M cum codicibus bdms, aut omnibus aut tribus. Q = consensus codicum S (vel OR, deficiente E) et A. W= fragmenta codicis Wurceburgensis (saec. xi). C = lectiones margini editionis Cratandrinae (1528) adscriptae. Z = Tornesianus (de Z1, Z(1>, Zb, Z(b), Z^, Z(^J, Z1, Z(t), vide pp. vii sq. supra). A

= lectiones in margine alterius

editionis

Lambinianae (1572-3

veteri codici (v.c.) adtributae. AA = lectiones ibidem

quibusdam

veteribus codicibus

sive cuidam

veteri codici (q.v.c.) adtributae. k = lectiones a Sebastiano Corrado codicibus antiquis adtributae. E1, M1, etc. = codicum E, M, etc. manus primae. E2, M2, etc. = codicum E, M, etc. manus secundae. Ec, Mc, etc. = codices E, M, etc. ab incerta manu correcti (de codicis M variis manibus vide quae scripsit W. S. Watt in praefatione ad Vol. iii, PP- 3-4)De codicibus Faerni, Antoniano (Ant.), Balliolensi (Ball.), Helmstadiensi (Helmst.), etc. vide p. xi supra. His etiam compendiis usus sum: Bos. = Bosius, Corr. = Corradus, Crat. = Cratander,

Faern. = Faernus,

Iens. = ienson,

Lamb. = Lambinus

(vide p. x supra), Mal. = Malaespina, Man. = Manutius, Rom. = editio Romana, Sal.-Reg. = editio Saliceti et Regii (1499), Vrs. = Vrsinus, Viet. = Victorius, Wes. = Wesenberg.

xiii

AD ATTICVM LIBER NONVS I

Scr. in Formiano prid. Non. Mart. an. 4g CICERO ATTICO SALVTEM.

Etsi

cum tu has litteras legeres putabam fore ut scirem l

iam quid Brundisi actum esset (nam Canusio

viiii

Kal.

5 profectus erat Gnaeus; haec autem scribebam prid. Non., xiiii

die postquam ille Canusio moverat), tamen angebar

singularum horarum exspectatione mirabarque nihil adlatum esse ne rumoris quidem ; nam erat mirum silentium. Sed haec fortasse

KevoavovSa

sunt, quae tamen iam sciantur necesse

io est; illud molestum, me adhuc investigare non posse ubi P. 2 Lentulus noster sit, ubi Domitius. Quaero autem, quo facilius scire possim quid acturi sint, iturine ad Pompeium et, si sunt, qua quandove ituri sint. Vrbem

quidem iam

refertam esse optimatium audio,

15 Sosium et Lupum, quos Gnaeus noster ante putabat Brun¬ disium venturos esse quam se, ius dicere. Hinc vero vulgo vadunt; etiam M’. Lepidus, quocum diem conterere solebam, cras cogitabat. Nos autem in Formiano morabamur, quo 3 citius audiremus, deinde Arpinum volebamus; inde iter qua 20 maxime dvaTrdvTrjTov esset ad mare superum, remotis sive omnino missis lictoribus. Audio enim bonis viris, qui et nunc et saepe antea magno praesidio rei publicae fuerunt, hanc cunctationem nostram non probari multaque mihi et severe in conviviis, tempestivis quidem, disputari. 4 vim Pontedera [coni. viii. 14. j] : vm Q 19 qua Viet.: quam Q vere Q 141.88

23

mihi] in me Aldus

17 M’. M an.: M. Q et severe Rom.: esse

24 conviviis Ascensius: conviciis [-tiis] Q I

B

IX. i

M. TVLLI CICERONIS

Cedamus igitur et, ut boni cives simus, bellum Italiae terra marique inferamus et odia improborum rursus in nos, quae iam exstincta erant, incendamus et Luccei consilia ac 4 Theophani persequamur. Nam Scipio vel in Syriam profi¬ ciscitur sorte vel cum genero honeste vel Caesarem fugit 5 iratum. Marcelli quidem, nisi gladium Caesaris timuissent, manerent. Appius et eodem timore et inimicitiarum recen¬ tium. Et tamen praeter hunc et C. Cassium reliqui legati, Faustus pro quaestore; ego unus cui utrumvis liceret. Frater accedit quem socium huius fortunae esse non erat aequum.

10

Cui magis etiam Caesar irascetur, sed impetrare non possum ut maneat. Dabimus hoc Pompeio cui debemus. Nam me quidem alius nemo movet, non sermo bonorum, qui nulli sunt, non causa, quae acta timide est, agetur improbe. Vni, uni hoc damus, ne id quidem roganti nec suam causam, ut ait, agenti

15

sed publicam. Tu quid cogites de transeundo in Epirum scire sane velim. Scr. in Formiano Non. Mart. an. 49.

II

CICERO ATTICO SALVTEM.

Etsi Non. Mart., die tuo, ut opinor, exspectabam epi-

20

stulam a te longiorem, tamen ad eam ipsam brevem quam mi Non. v7to tt[v 8idXea/jLv dedisti rescribendum putavi. Gaudere ais te mansisse me et scribis in sententia te manere. Mihi autem superioribus litteris videbare non dubitare quin cederem, ita si et Gnaeus bene comitatus conscendisset et consules transissent. Vtrum hoc tu parum commeministi, 1 simus ERs: sumus OMbdm Verburgio, Aldus, Madvig eodem in Boot

7 et

13:

in m: est codd. aliquot teste

eodem] eodem modo M [sed modo dei.]:

recentium etiam; praeter Madvig

10 accedit C : accesserit ZM2ms : accederet Mxbd -ceretur A Corr.: m Q sup- OV

9 licet Kayser 11 irascetur FMcd:

12 cui [quoi] Schmidt: quod Q-. quo M1

22 mi

SiaAeu/iiv Orelli: AI&AHTIN vel sim. Q

24 in

2

25

EPP. AD ATTICVM

IX. ii

an ego non satis intellexi, an mutasti sententiam ? Sed aut ex epistula quam exspecto perspiciam quid sentias aut alias abs te litteras eliciam. Brundisio nihildum erat adlatum.

Ha

5

Scr. in Formiano viii Id. Mart. an. 4g. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

O rem difficilem planeque perditam! quam nihil praeter- 1 mittis in consilio dando! quam nihil tamen quod tibi ipsi placeat explicas! Non esse me una cum Pompeio gaudes ac proponis quam sit turpe me adesse cum quid de illo detrahaiotur; nefas esse approbare. Certe. Contra igitur? ‘Di’ inquis ‘averruncent!’ Quid ergo fiet si in altero scelus est, in altero supplicium ? ‘Impetrabis’ inquis ‘a Caesare ut tibi abesse liceat et esse otioso.’ Supplicandum igitur? Miserum. Quid si non impetraro ? ‘Et de triumpho erit’ inquis ‘integrum.’ 15 Quid si hoc ipso premar ? Accipiam ? Quid foedius ? Negem ? Repudiari se totum, magis etiam quam olim in xxviratu, putabit. Ac solet, cum se purgat, in me conferre omnem illorum temporum culpam: ita me sibi fuisse inimicum ut ne honorem quidem a se accipere vellem. Quanto nunc hoc 20

idem accipiet asperius! Tanto scilicet quanto et honos hic illo est amplior et ipse robustior. Nam quod negas te dubitare 2 quin magna in offensa sim apud Pompeium hoc tempore, non video causam cur ita sit hoc quidem tempore. Qui enim amisso Corfinio denique certiorem me sui consili fecit, is

25

queretur Brundisium me non venisse cum inter me et Brun¬ disium Caesar esset ? Deinde etiam scit arrappriotaoTov esse in ea causa querelam suam. Me putat de municipiorum 6 novam ep. constituit Schiitz: cum superiore in codd. cohaeret om. C

7 in

11 aver(r)uncent O2, Iens.: avveruncent cent O1: annerrun(t)-

cent EM: annoerunt centum R : annuerunt VS

16 xxviratu M1 \sed

xxv. ir-] i [vigintiv-]: -tum EMcbdm : iratum V

20 honos Wes.: -or

£2

27 ea ORA : mea EVm

3

M. TVLLI CICERONIS

IX. ii a

imbecillitate, de dilectibus, de pace, de urbe, de pecunia, de Piceno occupando plus vidisse quam se. Sin cum potuero non venero, tum erit inimicus; quod ego non eo vereor ne mihi noceat (quid enim faciet ? Tls 8’ ecrri SouAo? rov davelv a(f>povris ojv ;),

5

sed quia ingrati animi crimen horreo. Confido igitur ad¬ ventum nostrum illi, quoquo tempore fuerit, ut scribis, aopLavioTov

fore. Nam quod ais, si hic temperatius egerit,

consideratius consilium te daturum, qui hic potest se gerere non perdite? (Vetat) vita, mores, ante facta, ratio suscepti 10 negoti, socii, vires bonorum aut etiam constantia. 3

Vixdum epistulam tuam legeram cum ad me currens ad illum Postumus Curtius venit, nihil nisi classis loquens et exercitus.

Eripiebat Jdispanias,

tenebat Asiam,

Siciliam,

Africam, Sardiniam, confestim in Graeciam persequebatur. 15 Eundum igitur est, nec tam ut belli quam ut fugae socii simus. Nec enim ferre potero sermones istorum, quicumque sunt; non sunt enim certe, ut appellantur, boni. Sed tamen id ipsum scire cupio, quid loquantur, idque ut exquiras meque certiorem facias te vehementer rogo. Nos adhuc quid 20 Brundisi actum esset plane nesciebamus. Cum sciemus, tum ex re et ex tempore consilium capiemus, sed utemur tuo. III

Scr. in Formiano vii Id. Mart. an. 49. CICERO ATTICO SALVTEM.

1

Domiti filius transiit Formias vm Id. currens ad matrem 25 Neapolim mihique nuntiari iussit patrem ad urbem esse, cum ex eo curiose quaesisset servus noster Dionysius. Nos autem 8 temperatius V [cf.p. 26. 17]: -antius Q

9 te cons-

cons- te A

10 (vetat) vita scripsi [(vetant) vita iam Purser]: vita Q: quoi vita V: vetant Boot Lehmann

11 post constantia add. nihil impenditur T, cogent

25

novam ep. faciunt RP: in ceteris cum superiore cohaeret

transiit OVM2ms: -sit ERMlbd

27 ex

+

2M2bdm\:

de M1: om. s

EPP. AD ATTICVM

IX. iii

audieramus eum profectum sive ad Pompeium sive in Hi¬ spaniam. Id cuius modi sit scire sane velim. Nam ad id quod delibero pertinet, si ille certe nusquam discessit, intellegere Gnaeum non esse facilis nobis ex Italia exitus, cum ea tota 5 armis praesidiisque teneatur, hieme praesertim. Nam si com¬

modius anni tempus esset, vel infero mari liceret uti. Nunc nihil potest nisi supero tramitti, quo iter interclusum est. Quaeres igitur et de Domitio et de Lentulo. A Brundisio nulla adhuc fama venerat, et erat hic dies 2 io vn Id., quo die suspicabamur aut pridie ad Brundisium venisse Caesarem. Nam Kal. Arpis manserat. Sed si Postu¬ mum audire velles, persecuturus erat Gnaeum ; transisse enim iam putabat coniectura tempestatum ac dierum. Ego nautas eum non putabam habiturum; ille confidebat, et eo magis 15 quod audita naviculariis hominis liberalitas esset. Sed tota res Brundisina quo modo habeat se diutius nescire non possum. IV

Scr. in Formiano iv Id. Mart. an. 49. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

Ego etsi tam diu requiesco quam diu aut ad te scribo 1 20 aut tuas litteras lego, tamen et ipse egeo argumento epistu¬

larum et tibi idem accidere certo scio. Quae enim soluto animo familiariter scribi solent ea temporibus his excluden¬ tur, quae autem sunt horum temporum ea iam contrivimus. Sed tamen, ne me totum aegritudini dedam, sumpsi mihi 25 quasdam tamquam Oecreis, quae et ttoXltlkcu sunt et tempo¬

rum horum, ut et abducam animum a querelis et in eo ipso de quo agitur exercear. Eae sunt huius modi: 7 quod V 10 ad E: om. A Lamb. in marg.\ ego ERVA om. mXX 22 vel sim. 12

8 et de ... et de EA : et de ... et 01R: de ... et V 19 hanc novam ep. ‘in aliis exemplis’ fuisse monuit in nostris cum superiore cohaeret 20 egeo 01Ps2: 21 certo A : -te E 22 ea Ascensius: e ORA : et EV excluduntur Rom. 25 ttoXitiko.1 Orelli: politic(a)e 26 a ERbm: ab OMds

5

M. TVLLI CICERONIS

IX. iv

Ei jieveriov iv rfj rrarpldi

2

tvpavvovp-ivrjs

avrrjs.

Ei

K(iv

piiXXrj

Sia

evXafSrjTeov

tov

rpoTTCp Tvpavvihos KardXvoiv rrpayfiaTevTeov, tovto

rrepl

xaraXvovTa

tojv prj

oXwv

rj

ttoXis

aiiros aiprjTai.

KivSvvevcreiv. Ei

rreipariov dprjyeiv rfj varplSi

Tvpavvovpievr) xaipw xal Xoyip piaXXov kov

to

rjavyd^etv dvayojprjoavTd

piivrjs rj Sta

ttclvtos

ireov

Ei

ttcivtI

ttoi

TroXijiw.

rj

Ei

itoXltl- 5

rrarpiSos rvpavvov-

tt}s

rrjs iXevOeplas Tripi. Ei

kivSvvov

rrdXepiov iiraKTeov rfj ycopa xal TroXiopKTjTeov avrrjv Tvpavvovpiivrjv. Ei

.1

ko

jirj

SoKi/id^ovTa

ttjv

Sta

ttoXipiov

KaraXvoiv

rrjs TvpavviSos ovvaTroypanrTiov opiws rois dpiarois. evepyerais xal lXois ovyKivSvvevriov iv rois pirj

SoKwmv ev /3efdovXevo9ai rrepl

ttjv

rrarpida evepyerrjaas St’ auro Te

twv

oXwv.

Ei

ttoXitikois Ei

rois

10

xdv

6 pieydXa

dvrjxeoTa rradibv

tovto

xai (f>6ovr)6eis xivSvvevcreiev dv ideXovTr/s vrrep Trjs 7rarptSo? rj iereov ai)Tw iavTOv ttot€ xai twv oixeioTaTwv noieiadai irpd-

15

voiav dc/)€p.ivw tols Trpos tovs icryyovTas SiarroXiTeias.

In his ego me consultationibus exercens et disserens in

3

utramque partem tum Graece tum Latine et abduco parum¬ per animum a molestiis et vereor ne tibi

axaipos

twv vpovpyov

rt delibero. Sed

sim. Si enim recte ambulavit is qui 20

hanc epistulam tulit, in ipsum tuum diem incidit.

V

Scr. in Formiano vi Id. Mart. an. 49. CICERO ATTICO SALVTEM.

1

[Natali] die tuo scripsisti epistulam ad me plenam consili summaeque cum benevolentiae tum etiam prudentiae. Eam 2$

]

3 et

rj Lamb.

tov . . . rrarplBos (v. 14) om. RP

dpdrjraiC: eylpdrjrai O: Mal.

CPP0HTAI

Mx: om. 8:

5 KaipS) (-v.

XII

Scr. Asturae xvii Kal. Apr. an. 45. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

1

De dote tanto magis perpurga. Balbi regia condicio est delegandi. Quoquo modo confice. Turpe est rem impeditam 20 iacere. Insula Arpinas habere potest germanam dnodecuaLv, sed vereor ne minorem Tifirjv habere videatur iktottcaptos. Est igitur animus in hortis; quos tamen inspiciam cum venero. 1 alexim ORbm: -in Mds vac- ORMG: vac- sup- A 12 Pompeia Bonnet meZl

3 tisamenoZ6: testamento Q

4 sup-

11 sulpici(i) OPA : supplici R : supplicem C

tibi O \m ras.] 8: om. RM1^?]

15 hilaritatem Rom.: -te Q

me n- ORX: n-

19 regia Iens. Rom.: -io Q

22 sed . . . -rijiLjv OR codd. Faern. Ant. [nnyv om. O1 cod. Ant. spat. rei.] A: om. A -manos Lamb.: -IIIMOX Z: 23 animus Ps: -mis iLd

124

-NIMOC RM1: eVydvi/u-os SC

EPP. AD ATTICVM

XII. xii

De Epicuro, ut voles; etsi p.e9apiJ.oaop.ai in posterum genus 2 hoc personarum. Incredibile est quam ea quidam requirant. Ad antiquos igitur; dve^etr^Tov ydp. Nihil habeo ad te quod scribam, sed tamen institui cotidie mittere ut eliciam tuas 5 litteras, non quo aliquid ex iis exspectem—sed nescio quo modo tamen exspecto. Qua re sive habes quid sive nil habes, scribe tamen aliquid teque cura.

XIII

Scr. Asturae Non. Mart. an. 45. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

10

Commovet me Attica ; etsi adsentior Cratero. Bruti litterae 1 scriptae et prudenter et amice multas mihi tamen lacrimas attulerunt. Me haec solitudo minus stimulat quam ista cele¬ britas. Te unum desidero ; sed litteris non difficilius utor quam si domi essem. Ardor tamen ille idem urget et manet, non me

15 hercule indulgente me sed tamen repugnante. Quod scribis de Appuleio, nihil puto opus esse tua con- 2 tentione nec Balbo et Oppio; quibus quidem ille receperat mihique etiam iusserat nuntiari se molestum omnino non futurum. Sed cura ut excuser morbi causa in dies singulos. 20 Laenas hoc receperat. Prende C. Septimium, L. Statilium. Denique nemo negabit se iuraturum quem rogaris. Quod si erit durius, veniam et ipse perpetuum morbum iurabo. Cum enim mihi carendum sit conviviis, malo id lege videri facere quam dolore. Cocceium velim appelles. Quod enim dixerat 25 non facit. Ego autem volo aliquod emere latibulum et per¬ fugium doloris mei. 1 -fxoao^ai Ernesti: -MOZOMAI [-MO~E-\RMdm perscr- A om. A

6 quid, sive nil habes C: om. Q

4 scr- OR : 14 idem 017?ZA:

21 denique b: beni que 01RMd:

15 rep- tamen Tyrrell

veni que 02m : diemque 5

I25

XII. xiv

XIV

M. TVLLI CICERONIS Scr. Asturae viii Id. Mart. an. 45. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

1

De me excusando apud Appuleium dederam ad te pridie litteras. Nihil esse negoti arbitror. Quemcumque appellaris, nemo negabit. Sed Septimium vide et Laenatem et Statilium ; 5 tribus enim opus est. Sed mihi Laenas totum receperat.

2

Quod scribis a Iunio te appellatum, omnino Cornificius locuples est; sed tamen scire velim quando dicar spopondisse, et pro patre anne pro filio. Neque eo minus, ut scribis, pro¬ curatores Cornifici et Appuleium praediatorem videbis.

3

10

Quod me ab hoc maerore recreari vis, facis ut omnia; sed me mihi non defuisse tu testis es. Nihil enim de maerore minuendo scriptum ab ullo est quod ego non domi tuae legerim. Sed omnem consolationem vincit dolor. Quin etiam feci, quod profecto ante me nemo, ut ipse me per litteras

15

consolarer. Quem librum ad te mittam, si descripserint libra¬ rii. Adfirmo tibi nullam consolationem esse talem. Totos dies scribo, non quo proficiam quid sed tantisper impedior— non equidem satis (vis enim urget),—sed relaxor tamen, omniaque nitor non ad animum sed ad vultum ipsum, si 20 queam, reficiendum, idque faciens interdum mihi peccare videor, interdum peccaturus esse nisi faciam. Solitudo aliquid adiuvat, sed multo plus proficeret si tu tamen interesses. Quae mihi una causa est hinc discedendi; nam pro malis recte habebat. Quamquam (id) ipsum doleo. Non enim iam 25 in me idem esse poteris. Perierunt illa quae amabas. De Bruti ad me litteris scripsi ad te antea. Prudenter scriptae, sed nihil quod me adiuvaret. Quod ad te scripsit id vellem, ut ipse adesset. Certe aliquid, quoniam me tam valde 5 Septimium b : -timum 5 : -tium RMdm 20 omniaque 28Z: ad om- M1: omnique vi Wes. 25 id add. Lamb. 28 quo me Es cod. Ant. adiuvaret codd. Ball. Helmst.: -ent 12: -entur E: anne adlevaret? 29 vellem C: -le 12

126

EPP. AD ATTICVM

XII. xiv

amat, adiuvaret. Quod si quid scies, scribas ad me velim, maxime autem Pansa quando. De Attica doleo, credo tamen Cratero. Piliam angi veta. Satis est (me) maerere pro omnibus.

XV 5

Scr. Asturae vii Id. Mart. an. 45. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

Apud Appuleium, quoniam in perpetuum non placet, in dies ut excuser videbis. In hac solitudine careo omnium conloquio, cumque mane me in silvam abstrusi densam et asperam, non exeo inde ante vesperum. Secundum te nihil 10 est mihi amicius solitudine. In ea mihi omnis sermo est cum litteris. Eum tamen interpellat fletus; cui repugno quoad possum, sed adhuc pares non sumus. Bruto, ut suades, re¬ scribam. Eas litteras cras habebis. Cum erit cui des, dabis.

XVI 15

Scr. Asturae vi Id. Mart. an. 45. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

Te tuis negotiis relictis nolo ad me venire; ego potius ac¬ cedam, si diutius impediere. Etsi ne discessissem quidem e conspectu tuo, nisi me plane nihil ulla res adiuvaret. Quod si esset aliquod levamen, id esset in te uno, et cum primum ab 20 aliquo poterit esse, a te erit. Nunc tamen ipsum sine te esse non possum. Sed nec tuae domi probabatur nec meae pote¬ ram nec, si propius essem uspiam, tecum tamen essem. Idem enim te impediret quo minus mecum esses, quod nunc etiam 1 adiuvaret bs: adiure [-ro di\ 02Mdm : adire 01R vetabat is 12 : -bat id k om. OM1

3 veta satis Z*:

me add. Corr. et Lambhic fort. ex Z

17 disc- Pbs: dec- ORMdm

21 probabatur Z@Ak: probatur 12 I27

8 me

18 nisi OR: si A

M. TVLLI CICERONIS

XII. xvi

impedit. Mihi nihil adhuc aptius fuit hac solitudine; quam vereor ne Philippus tollat. Heri enim vesperi venerat. Me scriptio et litterae non leniunt sed obturbant.

XVII

Scr. Asturae iv Id. Mart. an. 45.

5

(CICERO ATTICO SALVTEM.)

Marcianus ad me scripsit me excusatum esse apud Appuleium a Laterensi, Nasone, Laenate, Torquato, Strabone. Iis velim meo nomine reddendas litteras cures gratum mihi eos fecisse. Quod pro Cornificio me abhinc amplius annis xxv spopondisse dicit Flavius, etsi reus locuples est et Ap- 10 puleius praediator liberalis, tamen velim des operam ut in¬ vestiges ex consponsorum tabulis sitne ita (mihi enim ante aedilitatem meam nihil erat cum Cornificio. Potest tamen fieri, sed scire certum velim), et appelles procuratores, si tibi videtur. Quamquam quid ad me? Verum tamen—Pansae

15

profectionem scribes cum scies. Atticam salvere iube et eam cura, obsecro, diligenter. Piliae salutem.

XVIII

Scr. Asturae v Id. Mart. an. 45. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

1

Dum recordationes fugio quae quasi morsu quodam do- 20 lorem efficiunt, refugio ad te admonendum; quod velim mihi ignoscas, cuicuimodi est. Etenim habeo non nullos ex iis quos nunc lectito auctores qui dicant fieri id oportere i nihil adhuc OR : a- n- A

0[?]; marti- RA multi

aptius ORS: peius Mxd2

torquato bs: -tus ORMdrn

ante i: a- e- 12

11 ut Rbm : et Mds

12 enim

14 fieri A: eteri A codd. Faern. Ant.: et heri OR

15 de ante Pansae add. Wes. [post P- Graevius\ RMdmWes.

6 marci-

7 a Lat- Crat.: ait- RMdm : lat- bs: a Laterense

21 ad bs Madvig: a FMdm

22 cui cui modi ZA: cuim- C : cuiusm- 12

128

16 -onem Obs: -one

admonendum Madvig-. -do Q 23 iis EOMbm : his Rds

EPP. AD ATTI C VM

XII. xviii

quod saepe tecum egi et quod a te approbari volo: de fano illo dico, de quo tantum quantum me amas velim cogites. Equidem neque de genere dubito (placet enim mihi Cluati) neque de re (statutum est enim), de loco non numquam. 5 Velim igitur cogites. Ego, quantum his temporibus tam eruditis fieri potuerit, profecto illam consecrabo omni genere monimentorum ab omnium ingeniis sumptorum et Graeco¬ rum et Latinorum. Quae res forsitan sit refricatura vulnus meum. Sed iam quasi voto quodam et promisso me teneri io puto, longumque illud tempus cum non ero magis me movet quam hoc exiguum, quod mihi tamen nimium longum vide¬ tur. Habeo enim nihil temptatis rebus omnibus in quo ac¬ quiescam. Nam dum illud tractabam de quo ad te ante scripsi, quasi fovebam dolores meos; nunc omnia respuo, nec quic15 quam habeo tolerabilius quam solitudinem ; nam, quod eram veritus, non obturbavit Philippus. Nam ut heri me salutavit, statim Romam profectus est. Epistulam quam ad Brutum, ut tibi placuerat, scripsi misi 2 ad te. Curabis cum tua perferendam. Eius tamen misi ad te 20 exemplum, ut, si minus placeret, ne mitteres. Domestica quod ais ordine administrari, scribes quae sint 3 ea. Quaedam enim exspecto. Cocceius vide ne frustretur. Nam Libo quod pollicetur, ut Eros scribit, non incertum puto. De sorte mea Sulpicio confido, et Egnatio scilicet. De 25 Appuleio quid est quod labores, cum sit excusatio facilis f Tibi ad me venire, ut ostendis, vide ne non sit facile. Est 4 enim longum iter discedentemque te, quod celeriter tibi erit fortasse faciendum, non sine magno dolore dimittam. Sed omnia ut voles. Ego enim quicquid feceris id cum recte tum 30 etiam mea causa factum putabo. 7 sumpt- 2X\: script- A 15 nam

: quam ES

. . . pollicetur om. -Ri5] 141.88

13 ad te ante E8: ante ad te R : ad te M1 23 pollicetur O2: -eretur OxA [nam 25 quod OS: quo RMm2

I29

K

XII. xviii a XVIII a

M. TVLLI CICERONIS Scr. Asturae iii Id. Mart. an. 45.

(CICERO ATTICO SALVTEM.) 1

Heri cum ex aliorum litteris cognossem de Antoni adventu, admiratus sum nihil esse in tuis. Sed erant pridie fortasse scriptae quam datae. Neque ista quidem curo; sed tamen 5 opinor propter praedes suos accucurrisse.

2

Quod scribis Terentiam de obsignatoribus mei testamenti loqui, primum tibi persuade me istaec non curare neque esse quicquam aut parvae curae aut novae loci. Sed tamen quid simile ? Illa eos non adhibuit quos existimavit quaesituros nisi 10 scissent quid esset. Num id etiam mihi periculi fuit ? Sed tamen faciat illa quod ego. Dabo meum testamentum legen¬ dum cui voluerit; intelleget non potuisse honorificentius a me fieri de nepote quam fecerim. Nam quod non advocavi ad obsignandum, primum mihi non venit in mentem, deinde 15 ea re non venit, quia nihil attinuit. Tute scis, si modo meministi, me tibi tum dixisse ut de tuis aliquos adduceres. Quid enim opus erat multis ? Equidem domesticos iusseram. Tum tibi placuit ut mitterem ad Silium. Inde est natum ut ad Publilium. Sed necesse neutrum fuit. Hoc tu tractabis ut 20 tibi videbitur.

XIX

Scr. Asturae prid. Id. Mart. an. 45.

(CICERO ATTICO SALVTEM.) I

Est hic quidem locus amoenus et in mari ipso, qui et Antio et Circeis aspici possit; sed ineunda nobis ratio est quem ad 25 modum in omni mutatione dominorum, quae innumerabiles 3 novam ep. constituit Iunius cognossem 2: -ovissem A 6 predes bs : pedes EMdm 11 quis CX 14 alios ante adv- excidisse suspicatus est Boot 20 Publilium nescio quis: publium 12 25 Circeis Sal.-Reg.: certis EOF A : ceteris Rs: Cerceis Sjogren 26 qufa)e 0[?\Ml: qui ER8 130

EPP. AD ATTICVM

XII. xix

fieri possunt in infinita posteritate, si modo haec stabunt, illud quasi consecratum remanere possit. Equidem iam nihil egeo vectigalibus et parvo contentus esse possum. Cogito in¬ terdum trans Tiberim hortos aliquos parare et quidem ob 5 hanc causam maxime: nihil enim video quod tam celebre esse possit. Sed quos, coram videbimus, ita tamen ut hac aestate fanum absolutum sit. Tu tamen cum Apella Chio confice de columnis. De Cocceio et Libone quae scribis approbo, maxime quae 2 10 de iudicatu meo. De sponsu si quid perspexeris; et tamen quid procuratores Cornifici dicant velim scire, ita ut in ea re te, cum tam occupatus sis, non multum operae velim ponere. De Antonio Balbus quoque ad me cum Oppio conscripsit idque tibi placuisse ne perturbarer. Illis egi gratias. Te tamen, 15 ut iam ante ad te scripsi, scire volo me neque isto nuntio esse perturbatum nec iam ullo perturbatum iri. Pansa si hodie, ut putabas, profectus est, posthac iam incipi- 3 to scribere ad me de Bruti adventu quid exspectes, id est quos ad dies. Id, si scies ubi iam sit, facile coniectura adsequere. 20

Quod ad Tironem de Terentia scribis, obsecro te, mi Attice, 4 suscipe totum negotium. Vides et officium agi meum quod¬ dam, cui tu es conscius, et, ut non nulli putant, Ciceronis rem. Me quidem id multo magis movet quod mihi est et sanctius et antiquius, praesertim cum hoc alterum neque

25

sincerum neque firmum putem fore. XX

Scr. Asturae Id. Mart. an. 45. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

Nondum videris perspicere quam me nec Antonius com- 1 moverit nec quicquam iam eius modi possit commovere. 2 iam

bs:

OMdm-.om. ER 6 quos OM1: h(a)ecERS 9 qu(a)e A io de sponsu Bos.: desponsus A: responsu R: 13 balbus quoque OR : q- b- A 17 incipito Man.: -pio Q

tam

[por i.] 01RX: quod -um

OPA

Q*

XII.

XX

M. TVLLI CICERONIS

De Terentia autem scripsi ad te eis litteris quas dederam pridie. Quod me hortaris idque a ceteris desiderari scribis ut dissimulem me tam graviter dolere, possumne magis quam quod totos dies consumo in litteris ? Quod etsi non dissimu¬ lationis sed potius leniendi et sanandi animi causa facio, 5 tamen si mihi minus proficio, simulationi certe facio satis. 2

Minus multa ad te scripsi, quod exspectabam tuas litteras ad eas quas ad te pridie dederam. Exspectabam autem maxime de fano, non nihil etiam de Terentia. Velim me facias cer¬ tiorem proximis litteris Cn. Caepio, Serviliae Claudi pater, 10 vivone patre suo naufragio perierit an mortuo, item Rutilia vivone C. Cotta filio suo mortua sit an mortuo. Pertinent ad eum librum quem de luctu minuendo scripsimus. XXI

Scr. Asturae xvi Kal. Apr. an. 45.

(CICERO ATTICO SALVTEM.)

1

I$

Legi Bruti epistulam eamque tibi remisi, sane non pru¬ denter rescriptam ad ea quae requisieras. Sed ipse viderit. Quamquam illud turpiter ignorat: Catonem primum sen¬ tentiam putat de animadversione dixisse, quam omnes ante dixerant praeter Caesarem, et, cum ipsius Caesaris tam severa 20 fuerit qui tum praetorio loco dixerit, consularium putat leniores fuisse, Catuli, Servili, Lucullorum, Curionis, Tor¬ quati, Lepidi, Gelli, Vulcati, Figuli, Cottae, L. Caesaris, C. Pisonis, M’. Glabrionis, etiam Silani, Murenae, designatorum consulum. Cur ergo in sententiam Catonis ? Quia verbis lucu- 25 lentioribus et pluribus rem eandem comprehenderat. Me autem hic laudat quod rettulerim, non quod patefecerim, cohortatus sim, quod denique ante quam consulerem ipse 3 quam quod 12: quam d: qui Faern.: quam cum Gronovius 5 -onis 8 ad te OR: om. A 12 pertinet Iens., fort. recte 17 viderit OMcbs: -ret RMxdm 24 etiam ante M’. Glab- 12: transp. Boot 28 quod ante cohortatus add. Viet. P8 : -onis causa OxRMx

132

EPP. AD ATTICVM

XII. xxi

iudicaverim. Quae omnia quia Cato laudibus extulerat in caelum perscribendaque censuerat, idcirco in eius senten¬ tiam est facta discessio. Hic autem se etiam tribuere multum mi putat quod scripserit ‘optimum consulem.’ Quis enim 5 ieiunius dixit inimicus ? Ad cetera vero tibi quem ad modum rescripsit! Tantum rogat de senatus consulto ut corrigas. Hoc quidem fecisset, etiam si (a lib)rario admonitus esset. Sed haec iterum ipse viderit. De hortis, quoniam probas, effice aliquid. Rationes meas 2 io

nosti. Si vero etiam a Faberio aliquid recedit, nihil negoti est. Sed etiam sine eo posse videor contendere. Venales certe sunt Drusi, fortasse et Lamiani et Cassiani. Sed coram. De Terentia non possum commodius scribere quam tu 3 scribis. Officium sit nobis antiquissimum. Si quid nos fefel-

15 Ierit, illius malo me quam mei paenitere. Oviae Lolli curanda 4 sunt HS c. Negat Eros posse sine me, credo, quod accipienda aliqua sit et danda aestimatio. Vellem tibi dixisset. Si enim res est ut mihi scripsit parata nec in eo ipso mentitur, per te confici potuit. Id cognoscas et conficias velim. 20

Quod me in forum vocas, eo vocas unde etiam bonis meis 5 rebus fugiebam. Quid enim mihi foro sine iudiciis, sine curia, in oculos incurrentibus iis quos animo aequo videre non pos¬ sum ? Quod autem a me homines postulare scribis 5 ieiunius MCC: te iunius [un- d] ORMldm: tenvius bs librario Koch: si rario fsir-, syr-] ORMdm: si raro bs ad Q

(h)ortis A : -tos 01Rs

*

*

aut

7 si a cj de O2:

10 aliquid rec- Zb: rec- Q: acc- s:

proc- Lamb.: aliquid proc- Lamb. (marg.): res cedit Corr. A : -tii ei est R: -tii ei esse O

*

negotii est

12 Drusi . . . Cassiani Man.: drus(a)e

pertasse [fort- bs in marg.] et tamianit(a)e [tanna- ds, cannanice b, tam iam te O1!?] cassian(a)e Q

fort- etiam Baiter

15 Oviae Lolli scripsi:

oviae [obv- f?] lolii OR: oviace [-te] lolii [lel- bs] A : Oviae C. Lolli(i) Lamb. et vulg.

16 Eros Crat.: fors Q

20 meis rebus OPMds: r- m- ERbm f- ES me A

22 animo aequo 2: aeq- an- A

19 potuit S: -ui OxRM1 21

foro ORM1 A: cum

23 a me hom- 2: hom- a

scribis Q: scribis ut Romae sim neque mihi ut adsim [absim

Iens.] concedere P

133

XII. xxi

M. TVLLI CICERONIS

(ali)quatenus eos mihi concedere, iam pridem scito esse cum unum te pluris quam omnis illos putem. Ne me quidem contemno meoque iudicio multo stare malo quam omnium reliquorum. Neque tamen progredior longius quam mihi doctissimi homines concedunt; quorum scripta omnia quae- 5 cumque sunt in eam sententiam non legi solum, quod ipsum erat fortis aegroti, accipere medicinam, sed in mea etiam scripta transtuli, quod certe adflicti et fracti animi non fuit. Ab his me remediis noli in istam turbam vocare, ne recidam.

XXII

Scr. Asturae xv Kal. Apr. an. 45.

10

(CICERO ATTICO SALVTEM.)

1

De Terentia quod mihi omne onus imponis, non cognosco tuam in me indulgentiam. Ista enim sunt ipsa vulnera quae non possum tractare sine maximo gemitu. Moderare igitur, quaeso, ut potes. Neque enim a te plus quam potes postulo. 15

2 Potes autem quid veri sit perspicere tu unus. De Rutilia quoniam videris dubitare, scribes ad me cum scies, sed quam primum, et num Clodia D. Bruto consulari, filio suo, mortuo vixerit. Id de Marcello aut certe de Postumia sciri potest, illud autem de M. Cotta aut de Syro aut de Satyro. 3

20

De hortis etiam atque etiam te rogo. Omnibus meis eorumque quos scio mihi non defuturos facultatibus (sed potero meis) enitendum mihi est. Sunt etiam quae vendere facile possim. Sed ut non vendam eique usuram pendam a quo emero non plus annum, possum adsequi quod volo, si tu 25 me adiuvas. Paratissimi sunt Drusi; cupit enim vendere. Proximos puto Lamiae; sed abest. Tu tamen, si quid potes, odorare. Ne Silius quidem quicquam utitur, et is usuris 1

aliquatenus anon. ap. Lamb.: quat- Q-. quadamt- Lamb.

M1 cod. Ant.: num E8 25 annua cod. Ball.

19

sciri ER8: -re OM1

26 Drusi AI an.: -ia

ORM1: esse sed Sjogren

12:

-iani Orelli

21 27

18 et num teZb om. Q sed 8 : est sed

28 et is Lipsius: et iis [hiis, his] Q: suis, et is Wes.

04

EPP. AD ATTICVM

XII. xxii

facillime sustentabitur. Habe tuum negotium, nec quid res mea familiaris postulet, quam ego non curo, sed quid velim et cur velim existima. XXIII

Scr. Asturae xiv Kal. Apr. an. 45.

5

(CICERO ATTICO SALVTEM.)

Putaram te aliquid novi, quod eius modi fuerat initium 1 litterarum, quamvis non curarem quid in Hispania fieret, tamen te scripturum; sed videlicet meis litteris respondisti, ut de foro et de curia. Sed domus est, ut ais, forum. Quid ipsa 10 domo mihi opus est carenti foro ? Occidimus, occidimus, Attice, iam pridem nos quidem, sed nunc fatemur, postea quam unum quo tenebamur amisimus. Itaque solitudines sequor, et tamen, si qua me res isto adduxerit, enitar, si quo modo potero (potero autem), ut praeter te nemo dolorem 15 meum sentiat, si ullo modo poterit, ne tu quidem. Atque etiam illa causa est non veniendi. Meministi quid ex te Aledius quaesierit. Qui etiam nunc molesti sunt, quid existi¬ mas, si venero ? De Terentia ita cura ut scribis, meque hac ad maximas 2 20 aegritudines accessione non maxima libera. Et ut scias me ita dolere ut non iaceam : quibus consulibus Carneades et ea legatio Romam venerit scriptum est in tuo annali. Haec nunc quaero, quae causa fuerit—de Oropo, opinor, sed certum nescio; et, si ita est, quae controversiae. Praeterea, qui eo 25 tempore nobilis Epicureus fuerit Athenisque praefuerit hortis, qui etiam Athenis

ttoXltikoi

fuerint inlustres. Quae te etiam

ex Apollodori puto posse invenire. 1 tuum] tu Corr. -dinem Q

2 et cur velim ZbA: om. Q

13 abduxerit Iens.

17

16 illa] alia Boot dei. Corr.: nunc Bos. 21 iaceam Viet.: -rus A

ta-

14 te Man.: me Q

aled- k: ated- Q

12 -dines ZA: 15 (ut) ne Wes.

qui Wes.: quin Q

20 non

maxima Q: minima Ascensius in marg., fort. recte

QX

22 h(a)ec ZMds: hoc bm

26 qu(a)e te RZ^^X: qu(a)e A

135

27

25

epicureus SC:

invenire I2Z: -ri PZ&

M. TVLLI CICERONIS

XII. xxiii 3

De Attica molestum, sed quoniam leviter, recte esse con¬ fido. De Gamala dubium non mihi erat. Vnde enim tam felix Ligus pater ? Nam quid de me dicam, cui ut omnia contingant quae volo, levari non possum ? De Drusi hortis, quanti licuisse tu scribis, id ego quoque 5 audieram et, ut opinor, heri ad te scripseram; sed quanti quanti bene emitur quod necesse est. Mihi, quoquo modo tu existimas (scio enim ego ipse quid de me existimem), le¬ vatio quaedam est, si minus doloris at offici debiti. Ad Siccam scripsi, quod utitur L. Cotta. Si nihil con- 10 ficietur de Transtiberinis, habet in Ostiensi Cotta celeber¬ rimo loco sed pusillum loci, ad hanc rem tamen plus etiam quam satis. Id velim cogites. Nec tamen ista pretia hortorum pertimueris. Nec mihi argento iam nec veste opus est nec quibus dam amoenis locis; hoc opus est. Video etiam 15 a quibus adiuvari possim. Sed loquere cum Silio; nihil enim est melius. Mandavi etiam Siccae. Rescripsit constitutum se cum eo habere. Scribet igitur ad me quid egerit, et tu videbis.

XXIV

Scr. Asturae xiii Kal. Apr. an. 45.

20

(CICERO ATTICO SALVTEM.)

1

Bene facit tasylliust qui transegerit. Neque enim ei deesse volebam et quid possem timebam. De Ovia confice, ut scribis. De Cicerone tempus esse iam videtur; sed quaero, quod illi 2 gamala CZbX: magala RA [-lia i?]: 3 post pater aliquid excidisse suspicor 9 at officii bmsC . adf- M: affici Rd 11 habet Viet.: habes .T. Q iamT: i- a- A

5

mihi non Rom.

scribis Pds: -bes ORMbm

10 conficietur Pius-, -ceretur Q

13 quam 01RCZb: om. A

14 argento

15 quibus (quon)dam scripsi: quibusdam Q: -squam

Lamb.: quibus (gaude)bam Castiglioni tu R: cui A : ut tu Z^ ei bs: et 0[?]RMdm Man.: quid Q

meg- O

18 scribet Rom.: -bit Q: -be i

22 asyllius OA : asilius R: A. Silius Rom. 23 confice Pbs: cemf- RMdm

illi opus erit ERh: o- e- i- O : 0- i- erat M1

136

24 quod

EPP. AD ATTICVM

XII. xxiv

opus erit, Athenis permutarine possit an ipsi ferendum sit, de totaque re quem ad modum et quando placeat velim con¬ sideres. Publilius iturusne sit in Africam et quando ex Aledio scire poteris. Quaeras et ad me scribas velim. Et ut ad meas 2 5 ineptias redeam, velim me certiorem facias P. Crassus, Venuleiae filius, vivone P. Crasso consulari, patre suo, mortuus sit, ut ego meminisse videor, an postea. Item quaero de Regillo, Lepidi filio, rectene meminerim patre vivo mortuum. Cispi- 3 ana explicabis itemque Preciana. De Attica optime. Et ei io salutem dices et Piliae.

XXV

Scr. Asturae xii Kal. Apr. an. 43. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

Scripsit ad me diligenter Sicca de Silio, seque ad te rem 1 detulisse; quod tu idem scribis. Mihi et res et condicio 15 placet, sed ita ut numerato malim quam aestimatione. Volu¬ ptarias enim possessiones nolet Silius; vectigalibus autem ut his possum esse contentus quae habeo, sic vix minoribus. Vnde ergo numerato? HS dc exprimes ab Hermogene, cum praesertim necesse erit; et domi video esse HS dc. Reliquae 20 pecuniae vel usuram Silio pendemus, dum a Faberio vel [cum] aliquo qui Faberio debet repraesentabimus. Erit etiam aliquid alicunde. Sed totam rem tu gubernabis. Drusianis 2 vero hortis multo antepono neque sunt umquam comparati. Mihi crede, una me causa movet, in qua scio me rervcjxBoOai. 25 Sed, ut facis, obsequere huic errori meo. Nam quod scribis iyy^pa/jia, actum iam de isto est; alia magis quaero. 3 Publii- Bos.: pubi- Q

5

aed- d -leae

01

aled- OiPMc: aied-

7 postea [-eae i?] B: post A

[id ante opt-

i?]

Kayser

21 cum seclusi: ab Pius

QZ: eidem

23 multo (hos) Lamb. socio

01RM1m:

ated- bs:

venuleiae cod. Ball.: vinuli(a)e [vimil-, lumil-] ERAC: 9 et ei Man.: id ei

17 his A : iis ORb

5

comparati Man.: -ta Q

01RMd

Q7

20 vel dei.

22 drusianis 8: druanis 24 scio

01RM1 02bms:

XII. xxvi

M. TVLLI

XXVI

CICERONIS

Scr. Asturae xi Kal. Apr. an. 45. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

1

Sicca, ut scribit, etiam si nihil confecerit cum Silio, tamen se scribit x Kal. esse venturum. Tuis occupationibus ignosco, eaeque mihi sunt notae. De voluntate tua ut simul simus, 5

2 vel studio potius et cupiditate, non dubito. De Nicia quod scribis, si ita me haberem ut eius humanitate frui possem, in primis vellem mecum illum habere. Sed mihi solitudo et recessus provincia est. Quod quia facile ferebat Sicca, eo magis illum desidero. Praeterea nosti Niciae nostri imbecilli- 10 tatem, mollitiam, consuetudinem victus. Cur ego illi molestus esse velim, cum mihi ille iucundus esse non possit ? Voluntas tamen eius mihi grata est. Vnam rem ad me scripsisti de qua decrevi nihil tibi rescribere. Spero enim me a te impetrasse ut privares me ista molestia. Piliae et Atticae salutem.

XXVII

15

Scr. Asturae x Kal. Apr. an. 45. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

1

De Siliano negotio, etsi mihi non est ignota condicio, ta¬ men hodie me ex Sicca arbitror omnia cogniturum. Cottae quod negas te nosse, ultra Silianam villam est, quam puto tibi 20 notam esse, villula sordida et valde pusilla, nil agri, ad nul¬ lam rem loci satis nisi ad eam quam quaero. Sequor celebri¬ tatem. Sed si perficitur de hortis Sili, hoc est, si perficis (est enim totum positum in te), nihil est scilicet quod de Cotta cogitemus.

25

3 ut scr- secl. Baiter ER8Z: cuius M1 EP 11

Silio scripsi: agidio

5 volunt- i: volupt- Q

: A. Silio Viet.

Suetonius, de gramm. 14: v- i- m- [meum M1] ego Iens. Rom.: ergo Q Suet.

19 cott(a)e [coct-] OlRMdm1 Mcbm2sZbX

01RCZb :

OA : m- v- i- R

12 esse [prius]

certe A

4 tuis

8 vellem mecum illum

k

Suet.-, om. Q

20 nosse bm2sZbX: non se

21 ad nullam Rom.: an ul-Mxdmx\ a nui- R: ad ul22 nisi JVes.: nihil Q: nihi Sal.-Rcg.

138

24 Cottae Mueller

EPP. AD ATTICVM

XII. xxvii

De Cicerone, ut scribis ita faciam; ipsi permittam de 2 tempore. Nummorum quantum opus erit ut permutetur tu videbis. Ex Aledio quod scribas si quid inveneris, scribes. Et ego ex tuis animadverto litteris et profecto tu ex meis nihil 5 habere nos quod scribamus: eadem cotidie, quae iam iamque ipsa contrita sunt. Tamen facere non possum quin cotidie ad te mittam ut tuas accipiam. De Bruto tamen, si quid 3 habebis. Sciri enim iam puto ubi Pansam exspectet. Si, ut consuetudo est, in prima provincia, circiter Kalendas adfuio turus videtur. Vellem tardius; valde enim urbem fugio mul¬ tas ob causas. Itaque id ipsum dubito an excusationem aliquam ad illum parem; quod quidem video facile esse. Sed habemus satis temporis ad cogitandum. Piliae, Atticae salutem.

15 XXVIII

Ser. Asturae ix Kal. Apr. an. 45. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

De Silio nilo plura cognovi ex praesente Sicca quam ex 1 litteris eius. Scripserat enim diligenter. Si igitur tu illum conveneris, scribes ad me si quid videbitur. De quo putas ad 20

me missum esse, sit missum necne nescio; dictum quidem mihi certe nihil est. Tu igitur, ut coepisti; et si quid ita conficies, quod quidem non arbitror fieri posse, ut illi pro¬ betur, Ciceronem, si tibi placebit, adhibebis. Eius aliquid interest videri illius causa voluisse, mea quidem nihil nisi

25 quod tu scis, quod ego magni aestimo. 3 atedio k

scribas Wes.: -bis Q

8 sciri Baiter: -re Q: -re te Wes.

10 valde ... ad me scribes [p. 143. 14] desunt in RP

12 illum Viet.:

silium OA

17 nilo Mlm\:

video 8: id- 01M1

nil Mcd: multo bs

13 et atticae O

18 eius OlZ^ : tuis A

21 est. tu igitur 0\?}C: extinguitur [est- O2] A 0[f\A : eq- non Man.: non eq- Iens.

l39

20 nescio OlC : scio A 22 quidem non

25 magni OD cod. Faern.: om. A

M. TVLLI CICERONIS

XII. xxviii 2

Quod me ad meam consuetudinem revocas, fuit meum quidem iam pridem rem publicam lugere, quod faciebam, sed mitius; erat enim ubi acquiescerem. Nunc plane non ego victum nec vitam illam colere possum, nec in ea re quid aliis videatur mihi puto curandum; mea mihi conscientia 5 pluris est quam omnium sermo. Quod me ipse per litteras consolatus sum, non paenitet me quantum profecerim. Mae¬ rorem minui, dolorem nec potui nec, si possem, vellem.

3

De Triario bene interpretaris voluntatem meam. Tu vero nihil nisi ut illi volent. Amo illum mortuum, tutor sum libe- ic ris, totam domum diligo. De Castriciano negotio, si Castricius pro mancipiis pecuniam accipere volet eamque ei solvi ut nunc solvitur, certe nihil est commodius. Sin autem ita actum est ut ipsa mancipia abduceret, non mihi videtur esse aequum (rogas enim me ut tibi scribam quid mihi videatur; 15 nolo enim negoti Quintum fratrem quicquam habere); quod videor mihi intellexisse tibi videri idem. Publilius, si aequino¬ ctium exspectat, ut scribis Aledium dicere, navigaturus vide¬ tur. Mihi autem dixerat per Siciliam. Vtrum et quando velim scire. Et velim aliquando, cum erit tuum commodum, Len- 20 tulum puerum visas eique de mancipiis quae tibi videbitur attribuas. Piliae, Atticae salutem. 1 me ad meam Lamb.: in eam M1 in fine versus, dei. et meam add. in marg. M1 2: in ea O: me ad S [post meam 2 lugere CZ: leg- Ox[?]Mx: reg- [eg- d] 8 OMxZbX: inter e- AP: intere- S 5 aliis 8: om. OxMx

in marg. A/2]: meam m2 3 mitius erat Bos.: intus e-

non A: nec Q

6 omnium OMds: hominum bm

riario OMdm

volunt- Mcs: volupt- A

cupit is OA

ei OA : eis A: sibi

k

4 in om. O 9 triarioAr:

12 pro mancupiis CA: romam

: pro eis Lamb.: sic Wes.: ita Tyrrell:

ei post solvi transp. Baiter \j>ost ut mallem] : dei. alii 16 nolo . . . habere in parenthesi posui

13 ita] anne id?

17 Publilius Bos.: publius OA

18 Aledium dicere Lamb.: ated- d- bs: a te diu inducere Mdm

140

EPP. AD ATTICVM XXIX

XII. xxix

Scr. Asturae viti Kal. Apr. an. 45. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

Silius, ut scribis, hodie. Cras igitur eum vel potius cum 1 poteris; scribes, si quid erit cum videris. Nec ego Brutum 5 vito nec tamen ab eo levationem ullam exspecto; sed erant

causae cur hoc tempore istic esse nollem. Quae si manebunt, quaerenda erit excusatio ad Brutum et, ut nunc est, man¬ surae videntur. De hortis, quaeso, explica. Caput illud est quod scis. 2 10 Sequitur ut etiam mihi ipsi quiddam opus sit; nec enim esse in turba possum nec a vobis abesse. Huic meo consilio nihil reperio isto loco aptius. Et de hac re quid tui consili sit: mihi persuasum est, et eo magis quod idem tibi intellexi videri, me ab Oppio et Balbo valde diligi, f Sit cum iis com15 munices quanto opere et qua re velim hortos; sed id ita posse, si expediatur illud Faberianum; sintne igitur auctores futuri. Si qua etiam iactura facienda sit in repraesentando, quoad possunt adducito; totum enim illud desperatum. Denique intelleges ecquid inclinent ad hoc meum consilium adiuvan20 dum. Si quid erit, magnum est adiumentum; si minus, qua¬ cumque ratione contendamus. Vel tu illud iyyrjpap.a, quem ad modum scripsisti, vel

ivrdcf>Lov

putato. De illo Ostiensi

nihil est cogitandum. Si hoc non adsequimur (a Lamia non puto posse), Damasippi experiendum est. 3 eum OZ&A: cumMd: om. bms

10 quiddam C: quod- OA

aptius plenius interpunxi [sic etiam Sal.—Reg. sed et om.] sim. post re perisse putavit Mueller 13 tibi int- OA: i- t- A

12 post

velim scire vel

post sit vulgo plene interpungitur

14 si 01Z. 4] Zb

7 nil [nihil] lib- Lamb.: illib- ORC:

8 a tito OC : actito R : attico [act- P, ath- di\ PA

RM: liii bms: L [sp nunc] : om. ERAZ

tuam -tem M1

2 liceat Iens. [om.

6 claudium \cf. C.I.L. vi. 1282] ER: clod- PA

7 optima in ER\: i- o- A

8 pat- am- bs

(quo) c- JVes : contempsisse Baiter

10 (quod) c- Mueller: 12 contumaci(a)e [-tie] EA :

-iter in eis persistimus \om. me] R, et sim. aliquid P. vulgatum in Ciceronis epistula vix probarem M1: clodio R8

iam E8 : tam M1: tuam R

228

19 cloelio E: clolio

20

EPP. AD ATTICVM

XIV.

xiii B

vultu et oculis et fronte, ut aiunt, meum erga te amorem perspicere potuisses. Nam cum te semper amavi, primum tuo studio, post etiam beneficio provocatus, tum his tem¬ poribus res publica te mihi ita commendavit ut cariorem 5 habeam neminem. Litterae vero tuae cum amantissime tum 2 honorificentissime scriptae sic me adfecerunt ut non dare tibi beneficium viderer sed accipere a te ita petente ut ini¬ micum meum, necessarium tuum, me invito servare nolles, cum id nullo negotio facere posses. Ego vero tibi istuc, mi 3 io Antoni, remitto atque ita ut me a te, cum his verbis scri¬ pseris, liberalissime atque honorificentissime tractatum existi¬ mem, idque cum totum, quoquo modo se res haberet, tibi dandum putarem, tum do etiam humanitati et naturae meae. Nihil enim umquam non modo acerbum in me fuit 15 sed ne paulo quidem tristius aut severius quam necessitas rei publicae postulavit. Accedit ut ne in ipsum quidem Cloelium meum insigne odium fuerit umquam, semperque ita statui, non esse insectandos inimicorum amicos, praesertim humi¬ liores, nec his praesidiis nosmet ipsos esse spoliandos. Nam de puero Clodio tuas partis esse arbitror ut eius 4

20

animum tenerum, quem ad modum scribis, iis opinionibus imbuas ut ne quas inimicitias residere in familiis nostris arbitretur. Contendi cum P. Clodio cum ego publicam cau¬ sam, ille suam defenderet. Nostras concertationes res publica 25 diiudicavit. Si viveret, mihi cum illo nulla contentio iam maneret. Qua re, quoniam hoc a me sic petis ut, quae tua 5 potestas est, ea neges te me invito usurum, puero quoque hoc a me dabis, si tibi videbitur, non quo aut aetas nostra ab illius aetate quicquam debeat periculi suspicari aut dignitas mea 3 his PA : hiis R: is E

01R [-runt P]

[clel-?] M1: clodium P8

26

remaneret bm

6 me affecerunt EA : ad me afferuntur [adf-]

io his PA : iis Evi: is R

16 cloelium ER : clolium

20 anne Claudio?

hoc RMds: h’ E: hec P: om. bm 229

21 iis m: his ERA

XIV. xiii B

M. TVLLI CICERONIS

ullam contentionem extimescat, sed ut nosmet ipsi inter nos coniunctiores simus quam adhuc fuimus. Interpellantibus enim his inimicitiis animus tuus mihi magis patuit quam domus. Sed haec hactenus. Illud extremum. Ego quae te velle quaeque ad te per- 5 tinere arbitrabor semper sine ulla dubitatione summo studio faciam. Hoc velim tibi penitus persuadeas.

XIV

Scr. in Puteolano vel Cumano iv aut iii Kal. Mai. an. 44. CICERO ATTICO SALVTEM.

1

‘Iteradum eadem ista mihi.’ Coronatus Quintus noster 10 Parilibus! Solusne ? Etsi addis Lamiam. Quod demiror equi¬ dem, sed scire cupio qui fuerint alii; quamquam satis scio nisi improbum neminem. Explanabis igitur hoc diligentius. Ego autem casu, cum dedissem ad te litteras vi Kal. satis multis verbis, tribus fere horis post accepi tuas et magni 15 quidem ponderis. Itaque ioca tua plena facetiarum de haeresi Vestorina et de tpherionum moret Puteolano risisse me satis nihil est necesse rescribere. IJoXiTLKtuTepa illa videamus.

2

Ita Brutos Cassiumque defendis quasi eos ego reprehendam ; quos satis laudare non possum. Rerum ego vitia conlegi, non 20 hominum. Sublato enim tyranno tyrannida manere video. Nam quae ille facturus non fuit ea fiunt, ut de Cloelio, de quo mihi exploratum est illum non modo non facturum sed etiam ne passurum quidem fuisse. Sequetur Rufio Vestorianus, 3 mihi 2: om. A 5 extremum sit R 10 iteradum Zl: itira d- R: littera d- P: iterand- Ozl istaec Faern. 11 pari¬ libus semel RbdsZl\ codd. Ant. Vrs.: bis Mm p- solus ne p- 0 solusne? (solus) Lamb. demiror A : e- R 16 ioca EM2bms: loca ORM1d: 17 vestorina T8Z: laedere Orelli bm2s: infirm- ERMdm1

M3

22 infim-

M. TVLLI CICERONIS

XIV. xvi

nostro adfatim satis fecerim, excurrere in Graeciam. Magni interest Ciceronis vel mea potius vel me hercule utriusque me intervenire discenti. Nam epistula Leonidae quam ad me misisti quid habet, quaeso, in quo magno opere laetemur ? Numquam ille mihi satis laudari videbitur cum ita laudabi- 5 tur, ‘quo modo nunc est.’ Non est fidentis hoc testimonium, sed potius timentis. Herodi autem mandaram ut mihi /cara /jLLTov scriberet. A quo adhuc nulla littera est. Vereor ne nihil

habuerit quod mihi, cum cognossem, iucundum putaret fore. 4

Quod ad Xenonem scripsisti, valde mihi gratum est; nihil 10 enim deesse Ciceroni cum ad officium tum ad existimatio¬ nem meam pertinet. Flammam Flaminium audio Romae esse. Ad eum scripsi me tibi mandasse per litteras ut de Montani negotio cum eo loquerere, et velim cures epistulam quam ad eum misi reddendam, et ipse, quod commodo tuo fiat, cum eo 15 conloquare. Puto, si quid in homine pudoris est, praestaturum eum, ne sero cum damno dependatur. De Attica pergratum mihi fecisti quod curasti ut ante scirem recte esse quam non belle fuisse.

XVII

Scr. in Potnpeiano v vel iv Non. Mai. an. 44.

20

(CICERO ATTICO SALVTEM.)

1

In Pompeianum veni v Non. Mai., cum pridie, ut antea ad te scripsi, Piliam in Cumano conlocavissem. Ibi mihi cenanti litterae tuae sunt redditae quas dederas Demetrio liberto 3 ep- A : in ep- R

5 cum A : quin R

KtXTAMITOON RMmC Iens.: -scem RM: -scerem S Man.: -uere ERA

15 cum eo om. brn

irov Viet.: 9 cognossem

16 colloquare

17 sero cum damno Orelli: spero [sero £2]

quodammodo A : se pro quodam modo R Rb

7 Kara

8 adhuc nulla A : n- a- R

i8utZA: om. Q

pergratum mihi PA : m- p-

22 novam ep. incipiunt Mcb2: superiori

coniungunt RA et edd. vett. ante Cratandrinam Rh : liboto P: libet M1: om. E

234

ante bm

24 liberto

EPP. AD ATTICVM

XIV. xvii

prid. Kal.; in quibus multa sapienter, sed tamen talia, quem ad modum tute scribebas, ut omne consilium in fortuna positum videretur. Itaque his de rebus ex tempore et coram. De Buthrotio negotio, utinam quidem Antonium conveni- 2 5 am! Multum profecto proficiam. Sed non arbitrantur eum a Capua declinaturum; quo quidem metuo ne magno rei publicae malo venerit. Quod idemL. Caesari videbatur, quem pridie Neapoli adfectum graviter videram. Quam ob rem ista nobis ad Kal. Iun. tractanda et perficienda sunt. Sed 10 hactenus. Quintus filius ad patrem acerbissimas litteras misit, quae 3 sunt ei redditae cum venissemus in Pompeianum. Quarum tamen erat caput Aquiliam novercam non esse laturum. Sed hoc tolerabile fortasse, illud vero, se a Caesare habuisse omnia, 15 nihil a patre, reliqua sperare ab Antonio—o perditum homi¬ nem! Sed jjLeXrjaei. Ad Brutum nostrum, ad Cassium, ad Dolabellam epistulas

4

scripsi. Earum exempla tibi misi, non ut deliberarem reddendaene essent; plane enim iudico esse reddendas, quod non 20 dubito quin tu idem existimaturus sis. Ciceroni meo, mi Attice, suppeditabis quantum videbitur 5 meque hoc tibi onus imponere patiere. Quae adhuc fecisti mihi sunt gratissima. Librum meum illum ave/cSotov non- 6 dum, ut volui, perpolivi; ista vero quae tu contexi vis aliud 25 quoddam separatum volumen exspectant. Ego autem, credas mihi velim, minore periculo existimo contra illas nefarias partis vivo tyranno dici potuisse quam mortuo. Ille enim nescio quo pacto ferebat me quidem mirabiliter; nunc, quacumque nos commovimus, ad Caesaris non modo acta 7 quem ERM: q- quidem 8

10 (haec) hact- Orelli

13 esse

(se) Baiter /neX- Zl [?]

15

illum ER

24 contexi [vis] C: con(n)exi vis ER : convexius A [conne-

0 om• E 16 /2eAijcrei 8: MA A- vel sim. RM1: fj.era23 meum illum Popma : illum eum illum M: eum i- 8:

b1dm\ : connecti vis b2K

25 credas bs: pred- ERM1: prod- M2dm

235

M. TVLLI CICERONIS

XIV. xvii

verum etiam cogitata revocamur. De Montano, quoniam Flamma venit, videbis. Puto rem meliore loco esse debere.

A Scr. in Pompeiano v Non. Mai. an. 44.

5

CICERO DOLABELLAE COS. SVO SALVTEM.

1

Etsi contentus eram, mi Dolabella, tua gloria satisque ex ea magnam laetitiam voluptatemque capiebam, tamen non possum non confiteri cumulari me maximo gaudio quod vulgo hominum opinio socium me ascribat tuis laudibus. Neminem conveni (convenio autem cotidie plurimos. Sunt enim per- 10 multi optimi viri qui valetudinis causa in haec loca veniant; praeterea ex municipiis frequentes necessarii mei) quin omnes, cum te summis laudibus ad caelum extulerunt, mihi con¬ tinuo maximas gratias agant. Negant enim se dubitare quin tu meis praeceptis et consiliis obtemperans praestantissimum 15

2 te civem et singularem consulem praebeas. Quibus ego quam¬ quam verissime possum respondere te quae facias tuo iudicio et tua sponte facere nec cuiusquam egere consilio, tamen neque plane adsentior, ne imminuam tuam laudem si omnis a meis consiliis profecta videatur, neque valde nego; sum enim 20 avidior etiam quam satis est gloriae. Et tamen non alienum est dignitate tua, quod ipsi Agamemnoni, regum regi, fuit honestum, habere aliquem in consiliis capiendis Nestorem, mihi vero gloriosum te iuvenem consulem florere laudibus 3 quasi alumnum disciplinae meae. L. quidem Caesar, cum ad 25 1 -tata revocamur ERM2: -tare voc- M1: -tata voc- S

6 haec ep.

deest in b, exstat in epp. ad Fam. [ix. 14]. F = consensus codd. Medicei 4g. 9 [M*’], Harleiani 2682 [//], Palatini $gS [/)]

11 qui F: om. Q

in

haec loca veniant F [conv- H]: in [om. /] his [is R, sed his P] locis conveni¬ unt QC\ codd. Faern. Ant. F: agunt Q

12 quin HD: qui M*Q

17 te M^H: om. DQXX

FO : post nestorem E,RM2dms: om. M1

236

22

est om. F

14 agant

23

habere

EPP. AD ATTICVM

XIV.

xvii a

eum aegrotum Neapolim venissem, quamquam erat oppressus totius corporis doloribus, tamen, ante quam me plane salu¬ tavit, ‘0 mi Cicero’ inquit, ‘gratulor tibi cum tantum vales apud Dolabellam quantum si ego apud sororis filium valerem, 5 iam salvi esse possemus. Dolabellae vero tuo et gratulor et gratias ago, quem quidem post te consulem solum possumus vere consulem dicere.’ Deinde multa de facto ac de re gesta tua; nihil magnificentius, nihil praeclarius actum umquam, nihil rei publicae salutarius. Atque haec una vox omnium io est. A te autem peto ut me hanc quasi falsam hereditatem 4 alienae gloriae sinas cernere meque aliqua ex parte in socie¬ tatem tuarum laudum venire patiare. Quamquam, mi Dola¬ bella (haec enim iocatus sum), libentius omnis meas, si modo sunt aliquae meae, laudes, ad te transfuderim quam aliquam 15 partem exhauserim ex tuis. Nam cum te semper tantum dilexerim quantum tu intellegere potuisti, tum his tuis factis sic incensus sum ut nihil umquam in amore fuerit ardentius. Nihil est enim, mihi crede, virtute formosius, nihil pulchrius, nihil amabilius. Semper amavi, ut scis, M. Brutum propter 5 20 eius summum ingenium, suavissimos mores, singularem probi¬ tatem atque constantiam; tamen Idibus Martiis tantum ac¬ cessit ad amorem ut mirarer locum fuisse augendi in eo quod mihi iam pridem cumulatum etiam videbatur. Quis erat qui putaret ad eum amorem quem erga te habebam posse ali25 quid accedere ? Tantum accessit ut mihi nunc denique amare videar, antea dilexisse. Qua re quid est quod ego te horter ut 6 3 o om. E Md: om. R sum Q

cum FEA : qui R

5 iam HDEOx\f\ms: tam M^O2

et [ei M^H] gr- FEOA : congr- R 7 deinde FEP: dein

02RA

6 possumus Fk: pos¬

cod. Faern.

ac] et s

tua Wes.: re g- tum [cum Z)] FO\?]PA : rege est actum ER uti ne M1: uti me m EM2dms: transferam Zl mihi ds

famosius R

re gesta 10 ut me]

14 transfuderim Z’: trans M1: transtul(l)erim 17 amore ERA : -rem F: -re me

i 8 crede

k

23 mihi iam FA : i- m- R: iam E

FOM2dms Nonius [p. 682 Lindsay\: illum ER : om. M1 26 antea] ante Nonius: ah antea [?] E: te antea P 2 37

24 te

25 demum s

XIV.

xvii a

M. TVLLI CICERONIS

dignitati et gloriae servias ? Proponam tibi claros viros, quod facere solent qui hortantur ? Neminem habeo clariorem quam 7 te ipsum. Te imitere oportet, tecum ipse certes. Ne licet quidem tibi iam tantis rebus gestis non tui similem esse. Quod cum ita sit, hortatio non est necessaria, gratulatione S magis utendum est. Contigit enim tibi, quod haud scio an nemini, ut summa severitas animadversionis non modo non invidiosa sed etiam popularis esset et cum bonis omnibus tum infimo cuique gratissima. Hoc si tibi fortuna quadam contigisset, gratularer felicitati tuae, sed contigit magnitu¬ IO dine cum animi tum etiam ingeni atque consili. Legi enim contionem tuam. Nihil illa sapientius. Ita pedetemptim et gradatim tum accessus a te ad causam facti, tum recessus, ut res ipsa maturitatem tibi animadvertendi omnium con8 cessu daret. Liberasti igitur et urbem periculo et civitatem metu neque solum ad tempus maximam utilitatem attulisti sed etiam ad exemplum. Quo facto intellegere debes in te positam esse rem publicam tibique non modo tuendos sed etiam ornandos esse illos viros a quibus initium libertatis profectum est. Sed his de rebus coram plura prope diem, 20 ut spero.Tu, quoniam rem publicam nosque conservas, fac ut diligentissime te ipsum, mi Dolabella, custodias. XVIII

Scr. in Pompeiano vii Id. Mai. an. 44. CICERO ATTICO SALVTEM.

1

Saepius me iam agitas quod rem gestam Dolabellae nimis in caelum videar efferre. Ego autem, quamquam sane probo factum, tamen ut tanto opere laudarem adductus sum tuis et unis et alteris litteris. Sed totum se a te abalienavit Dolabella 3 ipsum te FO : ipsum EMdm: te i- i -tari re £

imitere M!0 : -tari HDRA :

11 cum MlDH2EMc[?]: quam M1: quadam M2 [sed dei.] :

quadam cum dms: om. H1

12 et [ac £>] gradatimEV:

|pius] FRMdm: cum Es: tamen P

19 esse F: om. Q

238

£>

13 tum

28 te a se Ernesti

25

EPP. AD ATTICVM

XIV. xviii

ea de causa qua me quoque sibi inimicissimum reddidit. O hominem impudentem! Kal. Ian. debuit, adhuc non solvit, praesertim cum se maximo aere alieno Faberi manu liberarit et opem ab Ope petierit. Licet enim iocari, ne me valde contur5 batum putes. Atque ego ad eum vm Id. litteras dederam bene mane, eodem autem die tuas litteras vesperi acceperam in Pompeiano sane celeriter tertio abs te die. Sed, ut ad te eo ipso die scripseram, satis aculeatas ad Dolabellam litteras dedi; quae si nihil profecerint, puto fore ut me praesentem non sustineat, io

Albianum te confecisse arbitror. De Patulciano nomine, 2 quod mihi

fsuspendiatus estf gratissimum est et simile

tuorum omnium. Sed ego Erotem ad ista expedienda factum mihi videbar reliquisse; cuius non sine magna culpa vacil¬ larunt. Sed cum ipso videro. 15

De Montano, ut saepe ad te scripsi, erit tibi tota res 3 curae. Servius proficiscens quod desperanter tecum locutus est minime miror neque ei quicquam in desperatione con¬ cedo. Brutus noster, singularis vir, si in senatum non est Kal. 4 Iun. venturus, quid facturus sit in foro nescio. Sed hoc ipse

20 melius. Ego ex iis quae parari video non multum Idibus Martiis profectum iudico. Itaque de Graecia cotidie magis et magis cogito. Nec enim Bruto meo exsilium, ut scribit ipse, meditanti video quid prodesse possim. Leonidae me litterae non satis delectarunt. De Herode tibi adsentior. Saufei legisse 25 vellem. Ego ex Pompeiano vi Id. Mai. cogitabam. 1 o

om. E

Cobet: eo ERA

2

impud- EZbX: pud- Mms: prud- bd

7 sane] satis i

4

Ope

11 suspendiatus est RM1m1Zl:

suppeditatus es Mcb [in rasi\ dm2s: (abs te) . . . -tatum est Lanib.: suppe¬ ditavisti [mallem -asti] Wes.: fort. suppeditatur, et [in rasi\ C : errorem A : ero tunc P latum

k

EA : in f- s- R

15 scripsi erit Rs : -serit A : -seram b2 hoc EPA : hec R

22 scribit Corr.: -is ERA 24 saufeii RAZ^X: -eium

12 (h)erotem ORb

ad illa expetenda i

13 vacil¬ 19 sit in foro

21 et magis ERMdm : ac m- i: om. b

23

quid . . . possim EA : qui . . . possum R

Sal.-Reg.

Sal.-Reg.

239

25

ego\ hic novam ep. incipiunt

M. TVLLI CICERONIS

XIV. xix XIX

Scr. in Pompeiano vi ii Id. Mai. an. 44. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

1

Non. Mai., cum essem in Pompeiano, accepi binas a te litteras, alteras sexto die, alteras quarto. Ad superiores igitur prius. Quam mihi iucundum opportune tibi Barnaeum lit- 5 teras reddidisse! Tu vero cum Cassio ut cetera. Quam com¬ mode autem quod id ipsum quod me mones quadriduo ante ad eum scripseram exemplumque mearum litterarum ad te miseram! Sed cum ex Dolabellae apiareLa (sic enim tu ad me scripseras) magna fdesperatione adfectust essem, ecce tibi 10 et Bruti et tuae litterae! Ille exsilium meditari. Nos autem alium portum propiorem huic aetati videbamus; in quem mallem equidem pervehi florente Bruto nostro constituta¬ que re publica. Sed nunc quidem, ut scribis, non utrumvis. Adsentiris enim mihi nostram aetatem a castris, praesertim 15 civilibus, abhorrere.

2

M. Antonius ad me tantum de Cloelio rescripsit, meam lenitatem et clementiam et sibi esse gratam et mihi voluptati magnae fore. Sed Pansa furere videtur de Cloelio itemque Deiotaro et loquitur severe, si velis credere. Illud tamen non 20 belle, ut mihi quidem videtur, quod factum Dolabellae

3 vehementer improbat. De coronatis, cum sororis tuae filius 3 novam ep. incipiunt Mcb2: superiori coniungunt RA et edd. vett. praeter Sal.-Reg. \v. supra] [.1111.] die ds: .1111. R

4 alteras . . . quarto Mbm : ait- s- [.vi.] ait- q6 ut] et d

9 ex Ak: om. Q

apiorda

coni, nec intellexit Fr. Schmidt, intellexit [sed aristia] nec coni. Viet.: aritia [-cia P81] RAZ^X: avaricia b2 in marg.: multa praeterea multi, ne dicam stulta stulti

10 desp- refectus Tyrrell-Purser, fort. recte, se ipsi tamen

revocantes [e ante desp- desideres]: de re p. spei elatione temptavi tibi om. R (marg.): p- a c- RA

a castris pr- Lamb.

17 M. R8: om. M1

Cloelio resc- scripsi:

cloelio sc- R : cloclio vale, sc- P: cloliore resc- M1: clodio resc- 8 sibi A : sibi R

ecce

15 assentiris Z&: -res RA

18 et

19 cloelio R : cloclio P: clelio M: celio ds: clodio bm

20 deiot(h)aro Rbm: de Iotario M: de deiotaro ds velle RA : vele P 240

21 belle Mt:

EPP. AD ATTICVM

XIV. xix

a patre accusatus esset, rescripsit se coronam habuisse honoris Caesaris causa, posuisse luctus gratia; postremo se libenter vituperationem subire quod amaret etiam mortuum Caesarem. Ad Dolabellam, quem ad modum tibi dicis placere, scripsi 4 5 diligenter. Ego etiam ad Siccam; tibi hoc oneris non impono. Nolo te illum iratum habere. Servi orationem cognosco; in qua plus timoris video quam consili. Sed quoniam perterriti omnes sumus, adsentior Servio. Publilius tecum tricatus est. Huc enim Caerellia missa ab istis est legata ad me; cui facile io persuasi mihi id quod rogaret ne licere quidem, non modo non libere. Antonium si videro, accurate agam de Buthroto. Venio ad recentiores litteras; quamquam de Servio iam 5 rescripsi. ‘Me facere magnam irpa^tv Dolabellae.’ Mihi me hercule ita videtur, non potuisse maiorem tali re talique 15 tempore. Sed tamen quicquid ei tribuo, tribuo ex tuis litteris. Tibi vero adsentior maiorem irpa^tv eius fore si mihi quod debuit dissolverit. Brutus velim sit Asturae. Quod autem 6 laudas me quod nihil ante de profectione constituam quam ista quo evasura sint videro, muto sententiam. Neque quic20 quam tamen ante quam te videro. Atticam meam gratias mihi agere de matre gaudeo; cui quidem ego totam villam cellamque tradidi eamque cogitabam v Idus videre. Tu Atticae salutem dices. Nos Piliam diligenter tuebimur. 1 coronam se bm [in rasi\

6 servii r: -vidi M: -villi

8 publilius Man.: publius RA

9 est om. R

legata] alleg- Lamb.

1

m: -vili d: -vilii Rb

tricatus A : altercatus R

11 sed ant- R

14 potuisse

maiorem . . . tempore scripsi: p- m- . . . tempore fuisse R: p- maior . . . tempore A : potuit esse maior . . . t- Orelli: potuisset esse maior . . . tWes.

16 irpa^iv b : praxin RM1: -im M2dms

RMZ1: debet Mal.,fort. recte 20 tamen quicq- bm

141.88

te om. R

autem] vero s

17 debuit P8 : debui 18 const- de prof- bm

21 de matre om. bm

241

E

XIV.

M. TVLLI CICERONIS

XX

XX

Scr. in Puteolano v Id. Mai. an. 44. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

1

E Pompeiano navi advectus sum in Luculli nostri hospi¬ tium vi Id. hora fere tertia. Egressus autem e navi accepi tuas litteras quas tuus tabellarius in Cumanum attulisse dice- 5 batur Non. Mai. datas. A Lucullo postridie eadem fere hora veni in Puteolanum. Ibi accepi duas epistulas, alteram Nonis,

2 alteram vn Id. Lanuvio datas. Audi igitur ad omnis. Primum, quae de re mea gesta et in solutione et in Albiano negotio, grata. De tuo autem Buthrotio, cum in Pompeiano essem, 10 Misenum venit Antonius. Inde ante discessit quam illum venisse audissem. A quo fin Samniumt vide quid speres. Romae igitur de Buthroto. L. Antoni horribilis contio, Dolabellae praeclara. Iam vel sibi habeat nummos, modo numeret Idibus. Tertullae nollem abortum. Tam enim Cassii 15 sunt iam quam Bruti serendi. De regina velim atque etiam de Caesare illo. Persolvi primae epistulae, venio ad secundam. 3

De Quintis, Buthroto, cum venero, ut scribis.

Quod

Ciceroni suppeditas, gratum. Quod errare me putas qui rem publicam putem pendere in Bruto, sic se res habet. Aut nulla 20 erit aut ab isto istisve servabitur. Quod me hortaris ut scri¬ ptam contionem mittam, accipe a me, mi Attice, detoprjfxa

KadoXucov

earum rerum in quibus satis exercitati sumus. Nemo

umquam neque poeta neque orator fuit qui quemquam meliorem quam se arbitraretur. Hoc etiam malis contingit; 25 3 novam ep. incipiunt Mcb2: superioribus coniungunt RA et edd. vett. ante Sal.-Reg.

advectus PMbm: adduc- Rds

om. P dms

6 a Luc- . . . datas \v. 8]

7 in . . . no. alteram C: om. RA 10 buthrotio b: -to RA

add. in marg. b2

8 .vii. RMb: .vi.

cum . . . Buthroto [t\ 13] om. b1,

12 a quo in samnium RA : a quo insom \spati\ P: in

samnium. a quo Wes.: in samnium secl. Moricca, fort. recte Md RM1

contio b2: contentio ERA

16 iam om. ds

20 in A: ex bs : om. ERMdm : e Rom.: est Sal,—Reg.

istius ve [ne E] ERA

23 satis om.ds 242

13 -bilius

19 ciceroni £8:-nis 21 istis ve b-.

25 contingit MbmX: -igit ERds

EPP. AD ATTICVM

XIV. xx

quid tu Bruto putas et ingenioso et erudito ? De quo etiam experti sumus nuper in edicto. Scripseram rogatu tuo. Meum mihi placebat, illi suum. Quin etiam cum ipsius precibus paene adductus scripsissem ad eum de optimo genere dicendi, 5 non modo mihi sed etiam tibi scripsit sibi illud quod mihi placeret non probari. Qua re sine, quaeso, sibi quemque scribere. ‘Suam quoique sponsam, mihi meam; suum quoique amorem, mihi meum.’ io Non scite. Hoc enim Atilius, poeta durissimus. Atque utinam liceat isti contionari! Cui si esse in urbe tuto licebit, vicimus. Ducem enim novi belli civilis aut nemo sequetur aut ii sequentur qui facile vincantur. Venio ad tertiam. Gratas fuisse meas litteras Bruto et 4 15 Cassio gaudeo. Itaque iis rescripsi. Quod Hirtium per me meliorem fieri volunt, do equidem operam et ille optime loquitur, sed vivit habitatque cum Balbo, qui item bene loquitur. Quid credas videris. Dolabellam valde placere tibi video; mihi quidem egregie. Cum Pansa vixi in Pompeiano. 20 Is plane mihi probabat se bene sentire et cupere pacem. Causam armorum quaeri plane video. Edictum Bruti et Cassi probo. tQuaerisf ut suscipiam cogitationem quidnam istis agendum putem, consilia temporum sunt, quae in horas commutari vides. Dolabellae et prima illa actio et haec contra 25 Antonium contio mihi profecisse permultum videtur. Prorsus ibat res; nunc autem videmur habituri ducem, quod unum 1 et ing-] ut ing- d: ing- i

8

etiam mee [?] expertissimum M1

quoique \bis\ nescio quis-, quoque \bis\ M1-. cuique [8«] ER8 mihi

meam om. ds

9 morem bm

EPbds: -em RMm

tute

Sal.-Reg.: is R: his EPA\ i2:

ne sen- RA

:

£

11 esse 8: -em ERM1

12 17

ii Ebm: hii R: hi PMds

22

assen- b \in rasi] k

Lamb.: quod vis Madvig

20

loquetur M1

24

(melius) ?

243

qu(a)eris RA

video b

25

urbe

15

iis

bene sentire

quod hortaris anne prorsus

XIV.

XX

M. TVLLI CICERONIS

5 municipia bonique desiderant. Epicuri mentionem facis et audes dicere p) voXtTeveaOail Non te Bruti nostri vulticulus ab ista oratione deterret ? Quintus filius, ut scribis, Antoni est dextella. Per eum igitur quod volemus facile auferemus. Exspecto, si, ut putas, L. Antonius produxit Octavium, 5 qualis contio fuerit. Elaee scripsi; statim enim Cassi tabellarius. Eram continuo Piliam salutaturus, deinde ad epulas Vestori navicula. Atticae plurimam salutem.

XXI

Scr. in Puteolano v Id. Mai. an. 44

10

5\:

tl

icm

tovtov ;

TO

Kayser- TOGCTOT-

€K rov ov Zl [an. 1584; sed

tovto

; Corr.

16 quid est hoc

quid . . . ambulem poetae veteris fuisse puta¬ est pers- Ps

248

22 extinguitur Wes.: -uetur

EPP. AD ATTICVM I a

XV. ia

Scr. in Sinuessano xv Kal. Iun. an. 44. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

Heri dederam ad te litteras exiens e Puteolano deverte- 1 ramque in Cumanum. Ibi bene valentem videram Piliam. 5 Quin etiam paulo (post) Cumis eam vidi. Venerat enim in funus; cui funeri ego quoque operam dedi. Cn. Lucceius, familiaris noster, matrem efferebat. Mansi igitur eo die in Sinuessano atque inde mane postridie Arpinum proficiscens hanc epistulam exaravi. Erat autem nihil novi quod aut 2 10 scriberem aut ex te quaererem, nisi forte hoc ad rem putas pertinere: Brutus noster misit ad me orationem suam ha¬ bitam in contione Capitolina petivitque a me ut eam ne ambitiose corrigerem ante quam ederet. Est autem oratio scripta elegantissime sententiis, verbis, ut nihil possit ultra. 15 Ego tamen si illam causam habuissem, scripsissem ardentius. 'Ynodecns vides quae sit (et) persona dicentis. Itaque eam

corrigere non potui. Quo enim in genere Brutus noster esse vult et quod iudicium habet de optimo genere dicendi, id ita consecutus in ea oratione est ut elegantius esse nihil possit; 20 sed ego secutus aliud sum, sive hoc recte sive non recte. Tu tamen velim orationem legas, nisi forte iam legisti, certioremque me facias quid iudices ipse. Quamquam vereor ne 3 novam ep. incipiunt Mcb2 4 ibi Mcbms: tibi RM1d: ubi Vrs.

heri Lamb. [ed. alti] : here RCX: hercle A k

bene Sal.-Reg.: pene RA : plane cod.

5 paullo (post) Lamb.: paul(l)o RAZb: paulo ante b2: paullum

Junius

cumis b2Zb : clam iis A : damus R

(l)us RA

6 Lucceius scripsi: lucul-

7 efferebat M2b ex corr.: efferat RA

non ERA [vel noster in marg. r] Z(i>A: rasura est in b ERS:

cogitamen M1

[post corr- b]: iam enim R ERM2dm: ita b [j>ost rasi] s

16 et add.

15 ego tamen eam Mc: iam EA

18 id ita McZh edita M1: et ita 19 in ea or- EMC [ut vidi] bms: in ea

or- est R : sine ea or- est M1: sine ea or- d ERA

Orelli

11 noster M2:

svrt[prius]Mc: spe ERMdm: s(a)epe

20 secutus Pius: solus 21 or- \eg-ER2PMcds:

leg- or- R1: tu mor- [tum or- M2] leg- M1: eam or- leg- bm eam MxZl: om. P 249

iam ERS :

M. TVLLI CICERONIS

XV. i a

cognomine tuo lapsus cordabere Kwrara

vvepaTTLKos

ArjptoaOivovs

sis in iudicando. Sed si re-

fulmina, tum intelleges posse et dr-u-

(et) gravissime dici. Sed haec coram. Nunc nec sine

epistula nec cum inani epistula volui ad te Metrodorum venire. II

5

Scr. in Vesciano xiv Kal. Iun. an. 44. ovfj.ev Rom.: -oti/aeva b: -pov/ieda k: ph’m ena R: philosophumena A: -phimena [-phym- d] A : populum \spat\ P kovtos S:

KA©ON[-OH-]TOC RM

-li Moser: in myrtilo codd. Faern. Ball. Ernesti: -et RA

10 xadr]-

15 myrtilo vel sim. RA : 16 illum om. s

pateat

17 corruptus A : -reptus [hoc et cod. Faern.] sit R 19 perlatam, hui C: perhui 01R : per [spat.] P:

18 quod ego R pr(a)ebui A

ra om. bd: de s

20

quae] quum

k

267

M. TVLLI

XV. xiv

XIV

CICERONIS

Scr. in Tusculano vi vel v Kal. Quint. an. 44. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

1

vi Kal. accepi a Dolabella litteras, quarum exemplum tibi misi. In quibus erat omnia se fecisse quae tu velles. Statim ei rescripsi et multis verbis gratias egi. Sed tamen, ne mirare- 5 tur cur idem iterum facerem, hoc causae sumpsi quod ex te ipso coram antea nihil potuissem cognoscere. Sed quid multa ? litteras hoc exemplo dedi:

2

‘CICERO DOLABELLAE COS. SVO.

Antea cum (per) litteras Attici nostri de tua summa liberali- 10 tate summoque erga se beneficio certior factus essem cumque tu ipse etiam ad me scripsisses te fecisse ea quae nos voluis¬ semus, egi tibi gratias per litteras iis verbis ut intellegeres nihil te mihi gratius facere potuisse. Postea vero quam ipse Atticus ad me venit in Tusculanum huius unius rei causa tibi 15 ut apud me gratias ageret, cuius eximiam quandam et ad¬ mirabilem in causa Buthrotia voluntatem et singularem erga me amorem perspexisset, teneri non potui quin tibi apertius illud idem his litteris declararem. Ex omnibus enim, mi Dola¬ bella, studiis in me et officiis (tuis), quae summa sunt, hoc 20 scito mihi et amplissimum videri et gratissimum esse quod perfeceris ut Atticus intellegeret quantum ego se, quantum 3 tu me amares. Quod reliquum est, Buthrotiam et causam

et civitatem, quamquam a te constituta est (beneficia au¬ tem nostra tueri solemus), tamen velim receptam in fidem 25 tuam a meque etiam atque etiam tibi commendatam aucto¬ ritate et auxilio tuo tectam velis esse. Satis erit in perpetuum 10 (per) litteras Rom.: lit(t)eras EMd: -ris Rbms

13 iis bm : his ERMds

ut tum [tuam Mc~\ Mx: ut cuius ds se am- ERMcbm

25

et auct- et bm1

27

cuius ERMcbm :

18 me amorem McdsZt: ea m- M1:

20 tuis add. Wes.

tamen RA : tu E: tam P

Mxds

12 ipse om. Es

16 ageret ERM2bms: -res M1d

22 se scripsi: te ERA

26 etiam atque etiam ERMcbm : etiam tuo PMcbdsK\ tua ERMxm

ERM1b1m: tuta d \ tutam Mcb2SK

esse velis ds 268

tectam P : -ta

erunt E

EPP. AD ATTICVM

XV. xiv

Buthrotiis praesidi magnaque cura et sollicitudine Atticum et me liberaris, si hoc honoris mei causa susceperis ut eos semper a te defensos velis. Quod ut facias te vehementer etiam atque etiam rogo.’ 5

His litteris scriptis me ad

dedi; quae quidem 4

vereor ne miniata cerula tua pluribus locis notandae sint. Ita sum /leTeuipos et magnis cogitationibus impeditus.

XV

Scr. Asturae Id. Iun. an. 44. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

10

L. Antonio male sit, si quidem Buthrotiis molestus est! 1 Ego testimonium composui quod cum voles obsignabitur. Nummos Arpinatium, si L. Fadius aedilis petet, vel omnis reddito. Ego ad te alia epistula scripsi (de) HS cx quae Statio curarentur.

Si ergo petet Fadius, ei volo reddi, praeter

15 Eadium nemini. Apud tme itemf puto depositum. Id scripsi ad Erotem ut redderet. Reginam odi. Id me iure facere scit sponsor promissorum 2 eius Ammonius, quae quidem [promissorum eius] erant Xoya et dignitatis meae, ut vel in contione dicere auderem.

20 Saran autem, praeterquam quod nefarium hominem, cognovi praeterea in me contumacem. meae vidi. Cum

(jnXocjipovojs

1 praesidii] consilii bm meetAtt-? via RA

atticum et me ER8: att- et M1: anne et

2 oneris bds

notanda bm

nummos OxA:

atesemper/i

-avi. turnum mos Mxd: -avi.

id Z(: odit RA : dei. AI an. Rbms

11 obsignabitur

tu nummos 02Mcb2ms:

12 Arpinatium Lamb.: -tum RA

13 alia epistola Viet.-, -as -las RAZ]

me item] Monetam temptavi, sed nihil certi

scit b2: sit RA : si b1

iS promissorum eius RA

19 auderem S: -direm RM1

21 eum] enim bm: cum P

m1: ei 0- e- b: o- esse R 269

cv b1 17 odi.

20 saran Md: -am

22 opus esset OM2dms: e- o-

XV.

XV

M. TVLLI CICERONIS

Atticum se dixit quaerere. Superbiam autem ipsius reginae, cum esset trans Tiberim in hortis, commemorare sine magno dolore non possum. Nihil igitur cum istis; nec tam animum me quam vix stomachum habere arbitrantur. 3

Profectionem meam, ut video, Erotis dispensatio impedit. 5 Nam cum ex reliquis quae Non. Apr. fecit abundare debeam, cogor mutuari, quodque ex istis fructuosis rebus receptum est, id ego ad illud fanum sepositum putabam. Sed haec Tironi mandavi, quem ob eam causam Romam misi; te nolui

4 impeditum impedire. Cicero noster quo modestior est eo me 10 magis commovet. Ad me enim de hac re nihil scripsit ad quem nimirum potissimum debuit; scripsit hoc autem ad Tironem, sibi post Kal. Apr. (sic enim annuum tempus confici) nihil datum esse. (Scio) tibi pro tua natura semper placuisse teque existimasse id etiam ad dignitatem meam pertinere 15 eum non modo perliberaliter a nobis sed etiam ornate cumulateque tractari. Qua re velim cures (nec tibi essem molestus, si per alium hoc agere possem) ut permutetur Athenas quod sit in annuum sumptum ei. Scilicet Eros numerabit. Eius rei causa Tironem misi. Curabis igitur et ad me si quid tibi de 20 eo videbitur scribes. 1 superbiam S: super viam RM1

2 in ortis M \ex corr.\ bms :

martis d: in artis P: in arcis R ex

4 quam vix stomachum Z(6U [‘L.

quam iuste stom- ZE quamvis homac(h)um [om- P, stom- d\

RMld: quam stomac(h)um Mcbms, quo fort. recepto arbitrentur legendum 6 habundare Rs: vel [1] ab- brn PMcbms: quam RMxd

7 ex istis 8 : existes RM1 14 scio add.Baiter

9 quem

15 existimasset M

16 perlib- ERMcbdmZV): lib- s : per aliter M1

17 nec] ne Mx

19 ei bms: et RMd: id veterum nescio quis: secl. Kayser -avit RA

numerabit b2:

270

EPP. AD ATTICVM XVI

XV. xvi

Scr. Asturae iii Id. Iun. an. 44. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

Tandem a Cicerone tabellarius; sed me hercule litterae rrev-Lvcu^evcos scriptae, id quod ipsum TrpoKOTrrjv aliquam signi-

5 ficaret, itemque ceteri praeclara scribunt. Leonides tamen retinet suum illud ‘adhuc’; summis vero laudibus Herodes. Quid quaeris ? vel verba mihi dari facile patior in hoc meque libenter praebeo credulum. Tu velim, si quid tibi est a tuis scriptum quod pertineat ad me, certiorem me facias.

10 XVI a

Scr. Asturae prid. Id. Iun. an. 44. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

Narro tibi, haec loca venusta sunt, abdita certe et, si quid scribere velis, ab arbitris libera. Sed nescio quo modo os (f>l\os.

15 haec

olkos

Itaque me referunt pedes in Tusculanum. Et tamen

pamoypacfria

ripulae videtur habitura celerem satietatem.

Equidem etiam pluvias metuo, si Prognostica nostra vera sunt; ranae enim

prjropevovoLv.

Tu, quaeso, fac sciam ubi

Brutum nostrum et quo die videre possim. 3 a cicerone bms: a ciceronem M1: ad c- RM2d

sed RA : se s: et Viet.

4 TremvwfievcDS [-rrepi- bxs\ SA: -M6AKOC M\ et sim. R quod id RA : quod Iens. gnificat Schiitz

id quod Baiter:

tt pokotttjv C: -K:

lucili- Viet.: luculi- RA : liculli- Z{

eum bs: tum

gaii fadii f- bs: galifa dif- Mdm: galli ([gali P] fadi(i) f- PA

17 ut etiam b2: etiam RM^dm: ut r

18 triumviris b2: .111. vir. RA :

om. P \spat.\ locus obscurior quam ut corruptum adseverem RZl: f- n- AZb

20 caleni Rb2 : talem A

3°4

nisi facete

EPP. AD ATTICVM

XVI. xi

Quod vereris ne aSoAea^o? mihi tu, quis minus ? Cui, ut 2 Aristophani Archilochi iambus, sic epistula (tua) longissima quaeque optima videtur. Quod me admones, tu vero etiam si reprenderes, non modo facile paterer sed etiam laetarer, 5 quippe cum in reprensione sit prudentia cum evp.eveia. Ita libenter ea corrigam quae a te animadversa sunt, ‘eodem iure quo Rubriana’ potius quam ‘quo Scipionis’, et de laudibus Dolabellae deruam cumulum. Ac tamen est isto loco bella, ut mihi videtur, elptoveia, quod eum ter contra civis in acie, io Illud etiam malo ‘indignissimum est hunc vivere’ quam ‘quid indignius?’ IJeTTAoypacfrlav Varronis tibi probari non moleste 3 fero; a quo adhuc 'HpaK\el8eiov illud non abstuli. Quod me hortaris ad scribendum, amice tu quidem, sed me scito agere nihil aliud. Gravedo tua mihi molesta est. Quaeso, adhibe 15 quam soles diligentiam. ‘O Tite’ tibi prodesse laetor. ‘Ana¬ gnini’ sunt Mustela Tagidpxrjs et Laco qui plurimum bibit. Librum quem rogas perpoliam et mittam. Haec ad posteriorem. Ta vepl

tov KaOriKovros,

quatenus 4

Panaetius, absolvi duobus. Illius tres sunt; sed cum initio 20 divisisset ita, tria genera exquirendi offici esse, unum, cum deliberemus honestum an turpe sit, alterum, utile an inutile, tertium, cum haec inter se pugnare videantur, quo modo iudicandum sit, qualis causa Reguli, redire honestum, manere utile, de duobus primis praeclare disseruit, de tertio pollicetur 1 aSoXeaxos Viet.: AIA06A6C- vel sim. RMm 2 tua add. Lamb. 3 vero] me bm 5 sit Corr.: et RA 7 -oni. sed te i? 8 ac Wes.: at RA isto bs: ista RMdm2Z^ : ita m1 9 ter Corr.: per RA \ras. in b] Z(t) 10 indignissimum Z: -gnius A : -gnus R: dignius P est Zb: esse RAZ^b 12 -IA6ION vel sim. RM1: -iStov 8 13 tu om. E 14 gravido A: -itudo R 150 tite EOF A : librum meum illum o tite zl : om. R l(a)etor A : iactor P: om. R 16 et laco [-to 81] A : eclato R : celato que P 17 et om. d 18 hec RM: h’ E: hoc 8: haec (ad superiorem; nunc) \vel sim.\ Wes. 19 absolvi Man.: -vit ERAZ 20 divisisset 8: divisset M1: divisissem ER 21 an ES: aut RM1 fort. (cum) utile 24 disseruit zl: -rit R: dixerit P 141.88

3°5

X

M. TVLLI CICERONIS

XVI. xi

se deinceps scripturum sed nihil scripsit. Eum locum Posi¬ donius persecutus (est). Ego autem et eius librum arcessivi et ad Athenodorum Calvum scripsi ut ad me ra xe^dAata mit¬ teret ; quae exspecto. Quem velim cohortere et roges ut quam primum. In eo est irepl

tov

xara rrepiuTacnv xadr/xoPTos. Quod 5

de inscriptione quaeris, non dubito quin xadfjxov ‘officium’ sit, nisi quid tu aliud; sed inscriptio plenior ‘de officiis’. IJpocrcfxjjvu) autem Ciceroni filio. Visum est non dvoixeeov.

5

De Myrtilo dilucide. O qualis tu semper istos! Itane ? in D.

6 Brutum? Di istis! Ego me, ut scripseram, in Pompeianum 10 non abdidi, primo tempestatibus quibus nil taetrius; dein¬ de ab Octaviano cotidie litterae ut negotium susciperem, Capuam venirem, iterum rem publicam servarem, Romam utique statim. AiSeodev p,kv dvrjvaadai Seicrav 8’ viro&e)(6cu..

15

Is tamen egit sane strenue et agit. Romam veniet cum manu magna, sed est plane puer. Putat senatum statim. Quis veniet ? Si venerit, quis incertis rebus offendet Antonium ? Kal. Ian. erit fortasse praesidio, aut quidem ante depugnabitur. Puero municipia mire favent. Iter enim faciens in Samnium venit 20 Cales, mansit Teani. Mirifica dvdvTTjcns et cohortatio. Hoc tu putares ? Ob hoc ego citius Romam quam constitueram. Simul et constituero, scribam. Etsi nondum stipulationes legeram (nec enim Eros vene¬ rat), tamen rem prid. Id. velim conficias. Epistulas Catinam, 25 Tauromenium,

Syracusas

commodius

mittere

potero

si

Valerius interpres ad me nomina gratiosorum scripserit. Alii 1 scripturumE8:

om. RM1 XX 2 est add. Orelli arcess- R : acfclers-ERd ovi. ds 6 KA0HKON vel sim. EMm : to k- b: IIPOC^CjONCO R iodii5oi.: deiid ego] bine novavi ep. incipit b2 12 octaviano EPAZ^ : -vio R 16 et agitEzl: et ait R : ut aitP 17 estPA : est enim R:exE veniet ERb2 : veniit M1: venit 8 22 ob bs : ab ERMdmZ* hoc ERA : haec Wes. 23 et RMdvi: ut bs 24 etsi] novam ep. bine incipit Crat. 25 conficias vale R 27 interpres Viet.: in tres [int-] RMdm: mitres bs 3 scripsi

306

EPP. AD ATTICVM

XVI. xi

enim sunt alias, nostrique familiares fere demortui. Publice tamen scripsi, si uti vellet eis Valerius; aut mihi nomina mitteret. De Lepidianis feriis Balbus ad me usque ad m Kal. 8 5 Exspectabo tuas litteras meque (de) Torquati negotiolo sci¬ turum puto. Quinti litteras ad te misi ut scires quam valde eum amaret quem dolet a te minus amari. Atticae, quoniam, quod optimum in pueris est, hilarula est, meis verbis suavium des volo.

io XII

Scr. in Puteolano viii Id. Nov. an. 44. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

Oppi epistulae, quia perhumana erat, tibi misi exemplum. De Ocella, dum tu muginaris nec mihi quicquam rescribis, cepi consilium domesticum, itaque me prid. Id. arbitror 15 Romae futurum. Commodius est visum frustra me istic esse, cum id non necesse esset, quam, si opus esset, non adesse, et simul ne intercluderer metuebam. Ille enim iam adventare potest. Etsi varii rumores multique quos cuperem veros, nihil tamen certi. Ego vero, quicquid est, tecum potius quam animi 20 pendeam, cum a te absim, et de te et de me. Sed quid tibi dicam? Bonum animum. De ' HpateXetheiip Varronis negotia salsa. Me quidem nihil umquam sic delectavit. Sed haec et alia maiora coram. 2 si uti A : sicuti Rb2

eis Valerius Viet.: ei valerium RAZ4 Iepi-

dianis [-ped- Mm\ RA : -danis Ps Z&

de add. anon. ap. Lamb.

7 a me r

8 prius est om. bm

[de sua 1- M1] RA

feriis Corr.: -ris RA

9 des volo. Oppi nescio quis: des. valoppi

12 epistolae Sal.-Reg.: -lam RA

derer A : -ere d: -eretur R

5 neque

sciturum Rom.: sit- RA : fut- r: it- Pl 17 interclu¬

20 sed A\: sed si R : si P

tibi om. ds

21 bonum animum, de Viet.: bonam enim unde RA [bonam enim etiam Z*] : bonum enim [tic et Z*] de A

22 salsa me Mcbs: -sam e- M1: -sam

me m : -sam d: -sam et R: -sa mihi et P

3°7

hoc ds

23 talia M1m1

M. TVLLI CICERONIS

XVI. xiii XIII

Scr. Aquini iv Id. Nov. an. 44. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

1

O casum mirificum! v Id. cum ante lucem de Sinuessano surrexissem venissemque diluculo ad pontem Tirenum qui est Minturnis, in quo flexus est ad iter Arpinas, obviam mihi 5 fit tabellarius, qui me offendit SoAt^ov ttXoov oppbatvovra. Ego statim ‘Cedo’ inquam ‘si quid ab Attico.’ Nondum legere poteramus; nam et lumina dimiseramus nec satis lucebat. Cum autem luceret, ante scripta epistula ex duabus tuis prior mihi legi coepta est. Illa omnium quidem elegantissima. Ne 10 sim salvus si aliter scribo ac sentio. Nihil legi humanius. Itaque veniam quo vocas, modo adiutore te. Sed nihil tam avpoaSiovvaov mihi primo videbatur quam ad eas litteras

quibus ego a te consilium petieram te mihi ista rescribere. 2 Ecce tibi altera, qua hortaris “-7rap’ rjvepboevra MipcavTa, vrjaov 15 em Wvplrjs,” Appiam scilicet “eV5 dpujrep' e^ovra”. Itaque eo die mansi Aquini. Longulum sane iter et via mala. Inde postridie mane proficiscens has litteras dedi. 3 (xiii. a.

* # * et quidem, ut a me dimitterem invitissimus fecerunt

1) Erotis litterae. Rem tibi Tiro narrabit. Tu quid faciendum 20 sit videbis, praeterea possimne propius accedere (malo enim esse in Tusculano aut uspiam in suburbano). An etiam longius discedendum putas ? Crebro ad me velim scribas: erit autem 3 novam ep. incipit b2 cum EPS: tum RM1 de sin- ERMbm: sinds: dei. Reid 4 tirenum [tyr-] EZ: tiret[-ec-]ium A 5 mi(c)hi fit EPA [fuit b, fit bis P]: fit m- R 6 ego A : ego et R : ego at Crat. 10 quidem omn- ds inde ad R : de m: om. d

12 te EA : te utar R

13 ad M [ex ade] bs:

eas Man.: has RA

15 altera ERb2s: -as A

16 scilicet ERSZ^X: om. M1 mata EZ:

€n-P:6N-dC

17 mala Turnebus:

inata RM^f^dm [n expi]: viata Mcs: iniqua P: inepta b2

19 novam ep. statuunt Crat. duce, lacunam Mongaltio. sed for t. Tironi tantum ante dedi addendum

-issimum b2d

20 tiro] cito b

tu . . . des

[p. 309. 1] haec ordinavi, veteres partim secutus; recentiorum ineptias apud ipsos requiras tam RMd

21 sit PS: si RM1 23 putas RA : putes Corr. 308

22 an etiam bms: ante [an P]

EPP. AD ATTICVM

XVI. xiii

cotidie cui des. Quod praeterea consulis, quid tibi censeam 4 (2) faciendum, difficile est cum absim. Verum tamen si pares aeque inter se, quiescendum : sin, latius manabit et quidem ad nos, deinde communiter.

5

XIII a

(b)

Scr. in Arpinati iii Id. Nov. an. 44. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

Avide tuum consilium exspecto. Timeo ne absim cum ad- 1 esse me sit honestius; temere venire non audeo. De Antoni itineribus nescio quid aliter audio atque ut ad te scribebam. 10 Omnia igitur velim explices et ad me certa mittas. De reliquo quid tibi ego dicam ? Ardeo studio historiae 2 (incredibiliter enim me commovet tua cohortatio), quae quidem nec institui nec effici potest sine tua ope. Coram igitur hoc quidem conferemus. In praesentia mihi velim 15 scribas quibus consulibus C. Fannius M. f. tribunus pl. fuerit. Videor mihi audisse P. Africano L. Mummio censoribus. Id igitur quaero. Tu mihi de iis rebus quae novantur omnia certa, clara, m Id. ex Arpinati.

XIV 20

Scr. in Arpinati prid. (?) Id. Nov. an. 44. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

Nihil erat plane quod scriberem. Nam cum Puteolis essem, 1 cotidie aliquid novi de Octaviano, multa, etiam falsa, de Antonio. Ad ea autem quae scripsisti (tris enim acceperam m Id. a te epistulas), valde tibi adsentior, si multum possit 25 Octavianus, multo firmius acta tyranni comprobatum iri 3 manabit b2: manebit RAZet A : qui R 7 novam ep. incipit k

S me om. E

15 consulibus [cos., cos.] ERA : censoribus Z RM1

16 censoribus Z: om. Q

21 novam ep. incipit b2

4 deinde ad nos R

temere Z: timere M: om. ER8 M.F. [f. s, fr. d\ E8: ME 17 iis m: hiis R: his ERA

24 adsentior [ass-J PA : -io R 309

M. TVLLI CICERONIS

XVI. xiv

quam in Telluris, atque id contra Brutum fore. Sin autem vincitur, vides intolerabilem Antonium, ut quem velis ne2 scias. O Sesti tabellarium hominem nequam! Postridie Puteolis Romae se dixit fore. Quod me mones ut pedetemptim, adsentior; etsi aliter cogitabam. Nec me Philippus aut Marcellus 5 movet. Alia enim eorum ratio; et, si non est, tamen videtur. Sed in isto iuvene, quamquam animi satis, auctoritatis parum est. Tamen vide, si forte in Tusculano recte esse possum, ne id melius sit. Ero libentius; nihil enim ignorabo. An hoc cum Antonius venerit ? 3

10

Sed, ut aliud ex alio, mihi non est dubium quin quod Graeci KadrjKov, nos ‘officium.’ Id autem quid dubitas quin etiam in rem publicam praeclare caderet? Nonne dicimus ‘consulum officium, senatus officium’ ? Praeclare convenit;

4 aut da melius. Male narras de Nepotis filio. Valde me hercule 15 moveor et moleste fero. Nescieram omnino esse istum puerum. Caninium perdidi, hominem, quod ad me attinet, non in¬ gratum. Athenodorum nihil est quod hortere. Misit enim satis bellum vTTOjjLvrjiia. Gravedini, quaeso, omni ratione sub¬ veni. Avi tui pronepos scribit ad patris mei nepotem se ex 20 Nonis iis quibus nos magna gessimus aedem Opis explica¬ turum, idque ad populum. Videbis igitur et scribes. Sexti iudicium exspecto. 2 ut A: ita ut R 6 monet R

quem 8 : quam M1: que Rb2

ratio (est) IVes.

recte A : ratione [roe] R : rome P R

possim Rom.

hoc Rbms: hec PM: hic Orelli

sulum bm2s: -Itum RMdtn1 avi Muretus: qui RM: Opisjiovisr

9 ignorabo, vale

13 quadret Mueller 15 male mihi R

Q. 8

[sed gravedini . . .

17 canium R magna orn.

explicaturum 02bm2s: -torem 01RMd?n1C

bm2s: -bis RMdm1

14 con¬

imperatoris officium post sen- off- add.

Crat. [O quoque non habuit]

20 21

3 sexti Ps

8 Tusculano Ascensius : -num RA

sexti PA : sesti R

310

22

d\

scribes

EPP. AD ATTICVM XV

XVI. xv

Scr. in Arpinati post prid. Id. Nov. an. 44. (CICERO ATTICO SALVTEM.)

Noli putare pigritia me facere quod non mea manu scribam 1 —sed me hercule pigritia. Nihil enim habeo aliud quod 5 dicam. Et tamen in tuis quoque epistulis Alexim videor agnoscere. Sed ad rem venio. Ego, si me non improbissime Dolabella tractasset, dubi¬ tassem fortasse utrum remissior essem an summo iure con¬ tenderem. Nunc vero etiam gaudeo mihi causam oblatam in 10 qua et ipse sentiat et reliqui omnes me ab illo abalienatum, idque prae me feram et quidem me facere et (mea et) rei publicae causa ut illum oderim, quod, cum eam me auctore defendere coepisset, non modo deseruerit emptus pecunia sed etiam, quantum in ipso fuerit, everterit. Quod autem quaeris 2 15 quo modo agi placeat cum dies venerit, primum velim eius modi sit ut non alienum sit me Romae esse ; de quo ut de cete¬ ris faciam ut tu censueris. De summa autem agi prorsus vehe¬ menter et severe volo. Etsi sponsores appellare videtur habere quandam Svaco-rriav, tamen hoc quale sit consideres velim. 20 Possumus enim, ut sponsores (non) appellentur, procuratores in ius ducere; neque enim illi litem contestabuntur. Quo facto non sum nescius sponsores liberari. Sed et illi turpe arbitror eo nomine quod satis dato debeat procuratores eius non dissolvere, et nostrae gravitatis ius nostrum sine summa 3

4

novam ep. incipit b2

7 non om. bh add. Lamb. (marg.) ut bs

enim A

:

est i?

quod b: quid RA

11 me [post!\ RMxdm: mea causa M2bs

13

fuit bms cod. Ant.

deseruerit Rom.: -ruit RA 16 prius sit om. R

19 Svoiorriav 8: AYOOII- M: AYt>II- R

14

fuerit RMdXX:

17 autem] igitur ds 20 non cod. Vrs.: om. RA

appellentur bs cod. Vrs.: -emur RMdmZ: -emus Orelli tores Bos., tacite-, -rem RA terd- A : introd- b2

mea et

causa ut Sal.-Reg.: -sa cui R : cui Mdm:

procura¬

21 in ius ducere ZJ: intus d- R: in-

XVI.

M. TVLLI CICERONIS

XV

illius ignominia persequi. De hoc quid placeat rescribas velim ; nec dubito quin hoc totum lenius administraturus sis. 3

Redeo ad rem publicam. Multa me hercule a te saepe eV TToXiTLKO) genere prudenter, sed his litteris nihil prudentius:

‘Quamquam enim tposteat in praesentia belle iste puer re- 5 tundit Antonium, tamen exitum exspectare debemus.’ At quae contio! nam est missa mihi. Iurat ‘ita sibi parentis honores consequi liceat’ et simul dextram intendit ad statuam. Mr)Se aajOeirjv vtto

ye

tolovtovI

Sed, ut scribis, certissimum

video esse discrimen Cascae nostri tribunatum, de quo qui- 10 dem ipso dixi Oppio, cum me hortaretur ut adulescentem totamque causam manumque veteranorum complecterer, me nullo modo facere posse, (nisi) mihi exploratum esset eum non modo non inimicum tyrannoctonis verum etiam amicum fore. Cum ille diceret ita futurum, ‘Quid igitur festinamus ?’ 15 inquam. ‘Illi enim mea opera ante Kal. Ian. nihil opus est, nos autem eius voluntatem ante Id. Dec. perspiciemus in Casca.’ Valde mihi adsensus est. Quam ob rem haec quidem hactenus. Quod reliquum est, cotidie tabellarios habebis et, ut ego arbitror, etiam quid scribas habebis cotidie. Leptae 20 litterarum exemplum tibi misi, ex quo mihi videtur

aTparvX-

Aa£ ille deiectus de gradu. Sed tu, cum legeris, existimabis. 4

Obsignata iam epistula litteras a te et a Sexto accepi. Nihil 1 rescribas PA : sc- R A : et non b2

2 nec CZ cod. Faern.: nec ne R cod. Ant.: et

lenius bd: levius Rrns [de M non liquet]

3 quia multa R

5 postea RAZ^X-. om. P: hoc vel secludendum, quod fecerunt nonnulli, vel desperandum

retundit RMdsCZ^X: -tudit m : -trudit b

10 video esse RZl: e- v-A ullo RA

11 oppio b: ap- RAZ^

nisi s2: ni b2: om. RA

tamen H: tum P

esset zl: est i?

ita om. R

6 spectare R 13 nullo b2s2: 15 cum A :

16 enim mea A: mea etiam R

17 perspiciemus Viet.: perscie- RMdC: scie- bm: pernosce-r valde ds

hoc bm

19 -quom est m: -quo inest Md

18 mihi tabellarios

Pbms: -ius RMd

21 arpaTvXXa£ Z(&>: stratyllax 01Zt [stat-]: -tillax

02RA: -tilaxP bm2s: -us 01RMdm1

22 deiectus bms: dilectus [-tiis M1] RMd

gradu

23 sexto . . . sexti EPA : sesto . . . sesti Rd 312

EPP. AD ATTICVM

XVI. xv

iucundius litteris Sexti, nihil amabilius. Nam tuae breves erant litterae, priores uberrimae. Tu quidem et prudenter et amice suades ut in his locis potissimum sim, quoad audiamus haec quae commota sunt quorsus evadant. Sed me, mi At- 5 5 tice, non sane hoc quidem tempore movet res publica, non quo aut sit mihi quicquam carius aut esse debeat, sed despe¬ ratis etiam Hippocrates vetat adhibere medicinam. Qua re ista valeant; me res familiaris movet. Rem dico ? immo vero existimatio. Cum enim tanta reliqua sint mihi, ne Terentiae io quidem adhuc quod solvam expeditum est. Terentiae dico? scis nos pridem iam constituisse Montani nomine HS xxv dis¬ solvere. Pudentissime hoc Cicero petierat ut fide sua. Liberalis¬ sime, ut tibi quoque placuerat, promiseram Erotique dixeram ut sepositum haberet. Non fmodot sed iniquissimo faenore 15 versuram facere Aurelius coactus est. Nam de Terentiae nomine Tiro ad me scripsit te dicere nummos a Dolabella fore. Male eum credo intellexisse, si quisquam male intellegit, potius nihil intellexisse. Tu enim ad me scripsisti Coccei responsum et isdem paene verbis Eros. Veniendum est igitur 6 20 vel in ipsam flammam. Turpius est enim privatim cadere quam publice. Itaque ceteris de rebus quas ad me suavissime scripsisti perturbato animo non potui, ut consueram, rescri¬ bere. Consenti in hac cura ubi sum, ut me expediam; quibus 2 erant litterae, priores scripsi: p- e- [erat m\ 1- ERA Man.

6

3 his P8 : hiis R : iis E: is M

quo PA : quod ER

movent A

aut sit A: ausit M1: ea sit ER8

9 mi(c)hi OR : om. A

rentiae Larnb.: -iam RA

Te¬ xxv vel

12 pud- hoc Pb2: prud- hoc A : hoc

ut fide sua Zlt: uti de suo bsX: ut inde [vel vide] suo OMdm : ut

nude [ut unde suo P] aliquod conferrem R bm\ te qu(a)e RAZ* Lamb.

8 -ares

10 solvam Man.: solum RA

11 nos iam pridem R : iamp- nos b

xxv RMZW\: xxii dsZ1: xxxv bm pud- R

litterae dei.

4 commota b2: -oda ERA

13 Erotique Viet.: pro [per

14 modo Q: modo illa alia P: modo (non fecit)

15 facere A : facere me facerem [factum P] i?

21 de ceteris ds

suavis scripsisti summe M

sum b: uvi s- Mm: uni s- Rds: mecum Boot

3H

18 intellexisset R

23 constituti b1s

ubi

XVI.

M. TVLLI CICERONIS

XV

autem rebus, venit quidem mihi in mentem, sed certi consti¬ tuere nihil possum prius quam te videro. Qui minus autem ego istic recte esse possim quam est Marcellus ? Sed non id agitur neque id maxime curo; quid curem vides. Adsum igitur.

5

XYI

Scr. in Arpinati c. iv Non. Quint. an. 44. CICERO ATTICO SALVTEM.

1

Iucundissimas tuas legi litteras. Ad Plancum scripsi, misi. Habes exemplum. Cum Tirone quid sis locutus cognoscam

2 ex ipso. Cum sorore ages attentius, si te occupatione ista 10 relaxaris.

A Scr. in Arpinati eodem tempore. M. CICERO L. PLANCO PR. DESIG. SALVTEM.

3

Attici nostri te valde studiosum esse cognovi, mei vero ita 15 cupidum ut me hercule paucos aeque observantis atque aman¬ tis me habere existimem. Ad paternas enim magnas et veteres et iustas necessitudines magnam attulit accessionem tua vo¬ luntas erga me meaque erga te par atque mutua.

4

Buthrotia tibi causa ignota non est. Egi enim saepe de ea 20 re tecum tibique totam rem demonstravi, quae est acta hoc modo. Vt primum Buthrotium agrum proscriptum vidimus, commotus Atticus libellum composuit. Eum mihi dedit ut darem Caesari; eram enim cenaturus apud eum illo die. Eum 1 venit S: veni RM -te /LdA

mihi quidem venit s: v- m- q- d

3 possum ds

certi Orelli:

7 Attico salutem s: SVO \om. bm] SAL’

DIC [sal. d. m, S.D. i] ATTICO [-IO M] A : salut. om. ER ORMxZt: om. EhW -xares PA : -xes R ea A [‘L. ex v.c.’]: om. Q

9 sis Corr.: sit RA : sim P 19 meaque EPA : mea R

8 misi

11 relaxaris b: 20 de ea re

: de

EPP. AD ATTICVM

XVI. xvi a

libellum Caesari dedi. Probavit causam, rescripsit Attico aequa eum postulare, admonuit tamen ut pecuniam reliquam Buthrotii ad diem solverent. Atticus, qui civitatem conserva- 5 tam cuperet, pecuniam numeravit de suo. Quod cum esset 5 factum, adiimus ad Caesarem, verba fecimus pro Buthrotiis, liberalissimum decretum abstulimus; quod est obsignatum ab amplissimis viris. Quae cum essent acta, mirari equidem solebam pati Caesarem convenire eos qui agrum Buthrotium concupissent, neque solum pati sed etiam ei negotio te praeio ficere. Itaque et ego cum illo locutus sum et saepius quidem, ut etiam accusarer ab eo quod parum constantiae suae con¬ fiderem, et M. Messallae et ipsi Attico dixit ut sine cura esset aperteque ostendebat se praesentium animos (erat enim popularis, ut noras) offendere nolle; cum autem mare transis15 sent, curaturum se ut in alium agrum deducerentur. Haec 6 illo vivo. Post interitum autem Caesaris, ut primum ex sena¬ tus consulto causas consules cognoscere instituerunt, haec quae supra scripsi ad eos delata sunt. Probaverunt causam sine ulla dubitatione seque ad te litteras daturos esse dixerunt. 20

Ego autem, mi Plance, etsi non dubitabam quin et senatus consultum et lex et consulum decretum ac litterae apud te plurimum auctoritatis haberent teque ipsius Attici causa velle intellexeram, tamen hoc pro coniunctione et benevolen¬ tia nostra mihi sumpsi ut id a te peterem quod tua singularis

25

humanitas suavissimique mores a te essent impetraturi. Id autem est ut hoc quod te tua sponte facturum esse certo scio honoris nostri causa libenter, prolixe, celeriter facias. Mihi 7 nemo est amicior nec iucundior nec carior Attico; cuius antea 1 Caesaris A

2 pecuni(a)e reliquum P cod. Faern.

[-icimus d\ ad ACX: adimus ER : adivimus b2 Lamb.: quidem ERA 14 transissent b2: -et ERA

12 et \j>rius\ AX: om.ER

5 adimus 7 equidem 13 essent Rom.

15 se ut EMcbm : se M1: se ne 02ds

18 causam Crat.: -as ERA 24 id om.bm

facimus A

26 certo .EJ : -te R

hoc bm

20 quin et] qui nec M1: qui et M2d 28 amitiorf?: -icitior f-cicior P] Pd\

315

M. TVLLI CICERONIS

XVI. xvi A

res solum familiaris agebatur eaque magna, nunc accessit etiam existimatio, ut quod consecutus est magna et industria et gratia et vivo Caesare et mortuo id te adiuvante obtineat. Quod si a te erit impetratum, sic velim existimes, me de tua liberalitate ita interpretaturum ut tuo summo beneficio me 5 adfectum iudicem. Ego quae te velle quaeque ad te pertinere arbitrabor studiose diligenterque curabo. Da operam ut valeas.

B Scr. paulo post ep. 16 A. CICERO PLANCO PR. DESIG. SALVTEM.

8

10

Iam antea petivi abs te per litteras ut, cum causa Buthro¬ tiorum probata a consulibus esset, quibus et lege et senatus consulto permissum erat ut ‘de Caesaris actis cognoscerent, statuerent, radicarent’, eam rem tu adiuvares Atticumque nostrum, cuius te studiosum cognovi, et me, qui non minus 15 laboro, molestia liberares. Omnibus enim rebus magna cura, multa opera et labore confectis in te positum est ut nostrae sollicitudinis finem quam primum facere possimus. Quam¬ quam intellegimus ea te esse prudentia ut videas, si ea decreta consulum quae de Caesaris actis interposita sunt non serven- 20

9 tur, magnam perturbationem rerum fore. Equidem cum multa (quod necesse erat in tanta occupatione) non probentur quae Caesar statuerit, tamen oti pacisque causa acerrime illa soleo defendere. Quod tibi idem magno opere faciendum censeo; quamquam haec epistula non suasoris est sed rogatoris. Igitur, mi Plance, rogo te et etiam rogo sic medius 2 et EA : om. Rs

5 interpretaturum A [-petra- M, -peta- m1]:

-tatur E: impetraturum Pd: -tramur R 10 M. Cicero R E02RMdm om. s

7 arbitrabor EPA : -tror R

13 ut] et M1: ne d

sunt A: sint ERA

25 censeo om. ds

20 consulum Olbs-. -les

21 magnam] hic dejicit M

23 Caesar

26 et etiam ERbd2ms2 : etiam etiam d1:

et iterum r1: et etiam (atque etiam) Mueller ago sic b1: sic oro R : oro sic b2 Mueller, jort. recte 316

rogo sicEms: rogo d:

25

EPP. AD ATTICVM

XVI.

xvi B

fidius ut maiore studio magisque ex animo agere non possim, ut totum hoc negotium ita agas, ita tractes, ita conficias ut, quod sine ulla dubitatione apud consules obtinuimus propter summam bonitatem et aequitatem causae, id tu nos ob5 tinuisse non modo facile patiare sed etiam gaudeas. Qua quidem voluntate (te) esse erga Atticum saepe praesens et illi ostendisti et vero etiam mihi. Quod si feceris, me, quem voluntate et [quem] paterna necessitudine coniunctum semper habuisti, maximo beneficio devinctum habebis, idque ut io facias te vehementer etiam atque etiam rogo.

C Scr. eodem tempore quo ep. 16 B. CICERO CAPITONI SVO SALVTEM.

Numquam putavi fore ut supplex ad te venirem; sed 10 15 hercule facile patior datum tempus in quo amorem experirer tuum. Atticum quanti faciam scis. Amabo te, da mihi et hoc, obliviscere mea causa illum aliquando suo familiari, adversario tuo, voluisse consultum, cum illius existimatio ageretur. Hoc primum ignoscere est humanitatis tuae; suos enim quisque 20 debet tueri: deinde si me amas (omitte Atticum), Ciceroni tuo, quem quanti facias prae te soles ferre, totum hoc da ut quod semper existimavi nunc plane intellegam, me a te mul¬ tum amari. Buthrotios cum Caesar decreto suo quod ego 11 obsignavi cum multis amplissimis viris liberavisset ostendis25 setque nobis se, cum agrarii mare transissent, litteras mis¬ surum quem in agrum deducerentur, accidit ut subito ille 6 te add. Lamb.

7 me quem S: me quam E: quem me R

Rom.: et quem R8 : et quam E ipsius bds

18 tuo P8 : om. R

20 debet Rm: habet bds

ZbX: des b2: om. R8

24 clarissimis s

317

8 et

illius Rm :

21 tuo P8A: tu R

da

ostendissetque P8 : -isset R

M. TVLLI CICERONIS

XVI. xvi c

interiret. Deinde, quem ad modum tu scis (interfuisti enim), cum consules oporteret ex senatus consulto de actis Caesaris cognoscere, res ab iis in Kal. Iun. dilata est. Accessit ad senatus consultum lex quae lata est a. d. mi Non. Iun., quae lex earum rerum quas Caesar statuisset, decrevisset, egisset, 5 consulibus cognitionem dedit. Causa Buthrotiorum delata est ad consules. Decretum Caesaris recitatum est et multi praeterea libelli Caesaris prolati. Consules de consili sententia decreverunt secundum Buthrotios * * * Plancum dederunt. 12 Nunc,

mi

Capito (scio enim quantum semper apud eos 10

quibuscum sis posse soleas, eo plus apud hominem facillimum atque humanissimum, Plancum), enitere, elabora vel potius eblandire, effice ut Plancus, quem spero optimum esse, sit etiam melior opera tua. Omnino res eius modi mihi videtur ut sine cuiusquam gratia Plancus ipse pro ingenio et prudentia 15 sua non sit dubitaturus quin decretum consulum, quorum et lege et senatus consulto cognitio et iudicium fuit, con¬ servet, praesertim cum hoc genere cognitionum labefactato acta Caesaris in dubium ventura videantur, quae non modo ii quorum interest sed etiam ii qui illa non probant oti causa 20 13 confirmari velint. Quod cum ita sit, tamen interest nostra Plancum hoc animo libenti prolixoque facere; quod certe faciet, si tu nervulos tuos mihi saepe cognitos suavitatemque qua tibi nemo par est adhibueris. Quod ut facias te vehe¬ menter rogo.

25

1 interfuisti enim 8 : quia int- R .111. bds

dilata Rm\: dei- bds

C: om. R8

3 iis 8: is R : his P

4 ad mi. C : ad .m. RS

non R: non. iul. ds

non. iun. [vel sim.\ Pbm : Iun.

8 prolati Rm: probati bds

Plancum add. Man., arbitrum Mueller, alii alia omnis 8

ut 8: esse ut R

9 litteras ad ante 14 omnino Rb2:

19 videantur 8: -entur R

bms: -o hi b: video R : modo P Pius: -re i?S n- t- R

in RmC:

accessit \hoc etiam A] . . . lata est

20 hi qui b

23 nervulos 8: vultus etiam R

318

modo ii

21 confirmari 24 tibi nemo 8:

EPP. AD ATTICVM

XVI. xvi

D

D Scr. eodem tempore quo ep. 16 C. M. CICERO C. CVPIENNIO SALVTEM.

Patrem tuum plurimi feci meque ille mirifice et coluit 1 5 et amavit, nec me hercule umquam mihi dubium fuit quin a te diligerer; ego quidem id facere non destiti. Quam ob rem peto a te in maiorem modum ut civitatem Buthrotiam sub¬ leves decretumque consulum quod ii secundum Buthrotios fecerunt, cum et lege et senatus consulto statuendi potestaio tem haberent, des operam ut Plancus noster quam primum confirmet et comprobet. Hoc te vehementer, mi Cupienni, etiam atque etiam rogo.

E Scr. post ep. 16 B.

i5

CICERO PLANCO PR. DESIG. SALVTEM. Ignosce mihi quod, cum antea accuratissime de Buthrotiis 15 ad te scripserim, eadem de re saepius scribam. Non me her¬ cule, mi Plance, facio quo parum confidam aut liberalitati tuae aut nostrae amicitiae, sed, cum tanta res agatur Attici

20 nostri, nunc vero etiam existimatio, ut id quod probavit Caesar nobis testibus et obsignatoribus qui et decretis et responsis Caesaris interfueramus videatur obtinere potuisse, (iterum te puto rogandum esse,) praesertim cum tota potestas eius rei tua sit, ut ea quae consules decreverunt secundum 25 Caesaris decreta et responsa non dicam comprobes sed studiose 4 plurimi P8: -mum R S : -rer. quoniam P: -retur R probet CA: probet R8 17 scripserim m: -ram Rbds

5 mihi Rm: om. bds

11 com¬

15 Cicero i: M. C- Rbd: MARCUS C- m 18 quo R codd. Faern. Ant.i quod 8

19 tanta Rb2d \sed antea superscr.] m : antea bh consul [cos., cons.] R8

6 diligerer, ego

8 ii dms: hii R : hi Pb

23 iterum . . . esse addidi 319

21 Caesar Man.:

XVI.

EPP. AD ATTICVM

xvi E

16 libenterque comprobes. Id mihi sic erit gratum ut nulla res

gratior esse possit. Etsi iam sperabam, cum has litteras ac¬ cepisses, fore ut ea quae superioribus litteris a te petissemus impetrata essent, tamen non faciam finem rogandi quoad nobis nuntiatum erit te id fecisse quod magna cum spe 5 exspectamus. Deinde enim confido fore ut alio genere lit¬ terarum utamur tibique pro tuo summo beneficio gratias agamus. Quod si acciderit, velim sic existimes, non tibi tam Atticum, cuius permagna res agitur, quam me, qui non minus laboro quam ille, obligatum fore.

10

F Scr. paulo post ep. 16 C. CICERO CAPITONI SUO SALVTEM.

17

Non dubito quin mirere atque etiam stomachere quod tecum de eadem re agam saepius. Hominis familiarissimi 15 et mihi omnibus rebus coniunctissimi permagna res agi¬ tur, Attici. Cognovi ego tua studia in amicos, etiam in te amicorum. Multum potes nos apud Plancum iuvare. Novi

18 humanitatem tuam; scio quam sis amicis iucundus. Nemo

nos in hac causa plus iuvare potest quam tu. Etsi res ita est 20 firma ut debet esse, quam consules de consili sententia decre¬ verint cum et lege et senatus consulto cognoscerent, tamen omnia posita putamus in Planci tui liberalitate; quem qui¬ dem arbitramur cum offici sui et rei publicae causa decre¬ tum consulum comprobaturum tum libenter nostra causa 25 esse facturum. Adiuvabis igitur, mi Capito; quod ut facias te vehementer etiam atque etiam rogo. 5 magna cum Rm : c- m- bds R : non magis tibiP suo R: om. E

8 non tibi tam bds: non tibi m : ut tibi

9 permagna Rbm : magna ds

20 etsi Wes.: et ER8

creverint ER : -runt S

13 M. Cicero R

ita b2dsZb X: ista ERbxm

22 alterum et om. b'd 320

21 de¬

24 sui Pb2: tui ER8

INDICES [Numeripaginas et versus designant. Vncis [

] inclusa in apparatu critico

reperientur.]

A. INDEX NOMINVM Abuttius (?) Laco 305. 16 {cf. Ana¬ gnini)^

Aemilius Regillus 137. 7. Aenaria 74. 12.

Academia 173. 4; demicus

186.

17. Aca¬

(AKaSrifuKOs)

173. 13;

Aesopi filius (sc. M. Clodius Aeso¬ pus) 102. 20.

I75* 2; l77- 2, 18; 298. 4, 9. Accius, L. (poeta) 289. 9; 294. 13.

Afranius, L. (cos. 60) 64. 16; 65. 8.

Achaia 91.6; 96.24; 166. 13 ; 262. 8.

100.19; 101.4, 16; 105.24; 106.1;

Achaici 100, 17; 101. 16; 103. 21.

137. 3 j 195- 5- Africanus 95. 18 ; 113. 9.

Achilles cf. 8. 1. Acidinus v. Manlius Acidinus.

Africa 4. 15; 90. 25, 29; 98. 6, 11 ;

Africanus

Acilius Balbus, M’. (cos. 150) ii 9. 24. Acilius Glabrio, M.’ (cos. 67) 132.

v.

Cornelius

Scipio

Africanus. Agamemnon 206. 21; 236. 22. Agusius 110. 16, 19.

24. Adrianum mare 57. 8.

Ahala v. Servilius Ahala.

Aebutius 289. 25.

Alaudae 302. 10.

Aeculanum 289. 24.

Alba 8. 21.

Aegypta 147. 13; 165. 5.

Albanius, C. 193. 8.

Aegyptus 28. 11; 43. 25.

Albanum 36. 13.

Aelius, M. 281. 7; 284. 5.

[Albinius, C. 193. 8.]

Aelius Lamia, L. 90. 9; 134. 27;

Albinus v. Postumius Albinus.

141. 23; 204.

15,

22; 205.

5;

Albius Sabinus 173. 23. Albianus 239. 10; 242. 9.

230. 11. Lamiani horti 133. 12. Aelius Ligus, P. v. Ligus.

Aledius (Atedius?) 118. 9; 135. 17;

Aelius Tubero, L. (pater an filius

!37- 3; 139- 3; HO- 18. Alexander (Magnus) {AXt^avSpos)

incertum) 178. 13, 14. Aemilius I37- 8. Aemilius

Lepidus

(Regilli

pater)

Lepidus,

M’. (cos.

66)

Lepidus,

M.

Alexandria 19. 22; 89. 15 ; 99. 7, 8 ; 101. 15; 102. 16; 103. 12; 105.

1. 17; 25. 18, 23; 132. 23. Aemilius

151. 9, II; 189. 6. Cf. 189. 15. Alexander (tabellarius) 163. 25.

19; 106. 7; 114. 4. Alexandrinus

(triumvir)

103. 23; 266. 16.

203. 7; 205. 22; 207. 10; 213. 8; 1296. if. Cf. 219. 17. Lepidianus

Alexio (procurator Attici (?)) 186.

3°7\4Aemilius (Lepidus) Paulus, L. (cos.

13_Alexio (medicus) 247. 3; 251. 12; 252. 10.

50) 21S. 15; 219.17. 141.88

321

Y

INDEX NOMINVM Alexis 124. I; 311. 5.

98.

Alliensis pugna 7. 20. Allienus, A. (pr. 49) 77. 17.

I31- !3> 28; 215. 6, 12; 216. 19; 217. 175219. 15; 222. 16; 224. 8 ;

AApeios 118. 19. Alsium 210. 16.

16; 229.

10; 231.

17;

232. 12; 235. 4,

15; 240.

17;

227. 9,

filius

(rc.

L.

106.

11,

18;

130.

3;

241. 11; 242. 11; 243. 25; 244.

Ammonius 269. 18. Cf. 272. 20. Amyntae

12;

3, 20, 24; 247. 13, 20; 248. 7;

Marcius

252. 11; 253. 9; 255. 7; 256. 16;

Philippus) 123. 15. Anagnia 301. 21. Anagnini 305. 15.

257- r3; 259- 11 ; 264-8; 265.2; 272. 10; 274. 20; 275. 17, 20;

Anagninum 115. 5; 280. 7. Andromenes 184. 20; 185. 12.

276.

Annianus 266. 11.

290. 18; 298. 24; 301. 7; 302. 3,

Annius 216. 16.

9)

[Annius (sc. T. Annius Rufus, cos.

3°9- 8> 23; 310. 2, 10; 312. 6 (©. etiam consules et Cytherius).

128?) 195.. 18.]

I ;

277. 7; 278

9; 289. 9;

15; 3°3- S, 18; 306. 18;

Annius Milo Papianus, T. (pr. 55)

Cf- 68. 5,16; 93. 18 (?); [216. 17];

13. 5; 35. 26. Milonianus 16. 21.

237. 4; 245. 3; 266. 5 (?); 276,

Antaeus 204. 11.

20; 304- 15; 3°S- 9i 3°7309.25312.21.

Anteros 36. 4; 82. 3. Antiochia 107. 13. Antiochus

J7i

Antro 272. 11.

(philosophus)

177.

3;

178. 3. Antiochius 172. 13; 175.

Apella 131. 7. Apollo 251. 23.

7; 178. 2; 186. 17.

Apollinares ludi

293- 3-

Antiochus (servus) 195. 18.

Apollodorus 135. 27.

Antisthenes 150. 7.

Appia (via) 27. 4; 303. 19; 308. 16.

Antistius Labeo, Pacuvius©. Labeo.

Appius ©. Claudius Pulcher.

Antistius Reginus, C. 71. 15.

Appuleius

Antistius Vetus, C. (cos. suff. 30) 221. 3.

126.

10;

Appuleius, M. (augur, cos. 20 (?))

Antium 21. 20; 130. 24; 207. 10, 16; 261. 19, 22; 263. 4. 21. 25.

(praediator)

128. 10.

Antiates 264. 7.

Antonius, C. (pr. 44

Apulia 56. 19.

(anne

cos.

41) 242.

13;

L.

Aquilia 227. 1; 235. 13. Aquinum 304. 1; 308. 17.

630) 275- 4Antonius,

125. 16; 126. 3; 127. 6; 128. 6; 129. 25.

Antias

(cos.

Arabia ev8a.Lp.wv 28. 12.

244. 5; 250. 13; 257. 2; 264. 16;

Arabio 272. 15.

269. IO; 272. IO.

Aradus 19. 23.

Antonius, M. (cos. 99) 177. 11.

Apxahia 55. 8.

Antonius, M. (triumvir): eius ad

Arcanum 48. 5 ; 49. 2; 304. 1.

Ciceronem epp. 62 sq.; 67 sq.;

Archilochus 305. 2.

227 sq.:

228-230. 21. 3; [47. 8] 562. 7 565.

ApXLpr}8eLov 189. 21.

9; 67. 15; 70. 17; 71. 11; 74. s,

Argiletum 144. 9.

20; 77. 12, 13; 79. 23; 90. 2, 7;

Ariarathes (X) 163. 18.

Ciceronis ad eum ep.

322

rrpofiA-qpa

II7.

23;

INDEX NOMINVM Ariobarzanes (II) 163. 18.

Atilius

Ariobarzanes (III) cf. 163. 23.

Serranus,

Sex.

(cos.

136)

119. 21.

Aristophanes 122. 1; 305. 2.

Attica v. Caecilia Attica.

Aristoteles (-MptoroTeA-qs)

Atticus v. Pomponius Atticus.

189. 15.

151. 9;

Attus v. Navius.

ApiaroTeXeios 177. 14.

Aristoxenus 193. 24.

Atypus (sc. L. Cornelius Balbus)

Armenii 23. 17. Arpi 5. 11.

II7; HAurelius 313. 15.

Arpinum 1. 19; 7. 3; 9. 1, 2; 20. 7;

Aurelius (Hirti legatus) 221. 10.

36. 14; 40- 175 42. 8, 18; 78. 12; 154. 8; 169. 185206. 155245. 23;

Aurelius

249. 8; 302. 24; 303. 21; 304. 3.

Aurelius Cotta, C. (cos. 75) 132. 12;

Arpinas insula 124. 21. Arpinas

177; 5» I2Aurelius Cotta, L. (cos. 65)

iter 308. 5. Arpinas (praedium)

23;

251. 175 282. 6; 309. 18. Arpi¬

(incertum quis)

136.

10,

11; 138.

132.

19, 24;

203. 20.

nates 269. 12.

Aurelius Cotta, M. (propr. (?) Sar¬

Artaxerxes 61. 6. Asia 4. 145 [32. 21]; 82. 16; 89.

Cotta

204. 5.

diniae 49) 79. 6; 134. 20.

11583.

Aventinus 144. 10.

13, 16; 95. 7; 100. 18;

101. 17; 103. 8, 11, 20; 108. 125

Avius 119. 7; 165. 13.

260. 4; 263. 3; 264. 11. [Asiani

[Axianus,

M.

284.

6

(v.

etiam

Gallius).]

100. 18]. Asiaticus 262. 2.

Axius, Q. 69. 22; 74. 15; 77. 22;

Asinius (?) 284. 15.

115. 18.

Asinius Pollio, C. (cos. 40) [46. 1] ; 116. 5; 149. 5; 150. 14; 180. 9;

Babullius 208. 7.

216. 16.

Bacchis 283. 1.

Astura 151. 175 156. 17; 187. 10;

Baebius quidam 36. 1.

197. 3 ; 200. 9; 214. 20; 217. 10; 223. 4; 233.

6; 241.

17;

Baebius (vicinus Attici) 204. 24.

264.

Baiae 89. 8; 151. 26; 212. 9; 266.

16; 265. 1. Cf. 123. 17; 130. 24;

24. Baianus 220. 1.

271. 12.

[Balbilius 266. 10.]

fAsylliusf 136. 22. Ateius

Capito,

C.:

Ciceronis

Balbillus (sc. L. Cornelius Balbus

ad

minor) 266. 10.

eum epp. 317 sq., 320; [58. 27;]

Balbinus (fort. idem) 180. 11.

196. 8, 10, 18; 318. 10; 320. 26. Athamas 123. 22.

Balbus v. Cornelius Balbus.

Athenae 108. 11; 135. 25, 26; 137.

Baleares 116. 7. Barea 293. 11.

1; 144. 13, 17; 270. 18; 297. 13.

Barnaeus 240. 5.

Athenienses cf. 61. 5. Athenodorus Calvus 306. 3; 310.

Basilus v. Minucius Basilus.

18. Atilius, M. (poeta) 243. 10.

Bassus

Atilius Regulus, M.

Beneventum 39. 9.

256) 305. 23.

(cos. 267 et

v.

Caecilius

et

Lucilius

Bassus. Bibulus v. Calpurnius Bibulus. 323

INDEX NOMINVM Caecilius Bassus, Q. 221. 4; 266. 16,

Blesamius 292. 16. Brinnius 173. 22.

Brinnianus 172.

1?:. Caecilius Bucilianus 273. 4; 294. 2.

Brundisium 1. 4, 15; 3. 3, 25 bis;

Caecilius Metellus, L. (tr. pl. 49)

4. 21; 5. 9, 10; 7. 9; 8. 14, 18;

9. 21; 52. 22; 60. 14; 90. 4; 180.

16; 210. 8.

13. 27; 26. 5; 27. 25; 31. 12;

ii.(0-

33. 10; 34. 22, 23; 35. 17; 36. 8,

Caecilius Metellus Calvus, L. (cos.

175 37- Hi 38- 22; 47- 15; 88-75 265. 14; 276. 3; 277. 21; 289.

Caecilius

19;

290.

10;

293.

22.

19; 231. 8;

242. 16; 264. 19.

Caeliani

Buthrotum 241. 11 ; 242 [10,]

Buthrotii 223. 17; 232. 10;

273.

168.

19. [Cf.

Caelius (argentarius (?)) 121. 3. 13,

Caelius (in re pecuniaria commemo¬

18; 250. 9, 22; 264. 5; 276. 6;

1,

(annales)

120. 1].

Bucilianus v. Caecilius.

269.

Scipio

3°5- 7Caecina 302. 8.

‘Brutus’ (fabula) 294. 13.

5; 250. 20; 253.

Pius

Caecius, C. 27. 9; 33. 21.

Brutus v. Iunius Brutus.

286. 8.

Metellus

Nasica, Q. (cos. 52) 2. 4; 28. 8;

Brun¬

disinus 5. 16; 76. 9; [293. 22]. Bruti (Bpovroi) 230.

142) 119. 18.

ratus) 119. 3 ; 164. 18 ; 195. 5. Caelius

14; 254. 11; 15; 274. 6;

285. 11; 288. 9; 293. 18; 315.

76. 16.

(incertum

quis)

73.

9;

Caelianus 73. 18; 77. 5;

79; l6Caelius Rufus, M. (pr. 48): eius ad

3, 5; 316. 11 ; 317. 23; 318. 6,

Ciceronem ep. 65-67. 65. 1, 13.

9; 319. 8. Buthrotius 222. 16;

Caepio v. Servilius Caepio.

224. 14; 235. 4; 242. 10; 268. 17,

Caerellia 160.6; 181. 8; 182. 15;

23; 285. 8; 314. 20, 22; 315. 8; 3J9- 7Byzantium 19. 23.

241. 9; 248. 11; 281. 17. Caerellianus 160. 10.

Byzantii 219.

21.

Caesar, Caesarinus v. Iulius Caesar. Caesar ille [sc. Caesarion) 242. 17. [Caesius, C. 27. 9; 33. 21.]

Caecilia Attica 115. 7, 14; 117. 15 ;

Caesonius 124. 10.

122. 5; 123. 10; 124. 15; 125. 10;

Caieta 218. 15.

127. 2; 128. 16; 136. 1; 137. 9;

Calatia 301. 23.

138. 15; 139. 13; 140. 22; 143.

Calenus v. Fufius Calenus.

16; 145. 1; 147. 14; 152. 13; 156.

Cales 306. 21.

14; 158. 5; 171. 19; 173. 19; 174. 15; 175. 18; 176. 13; 181. 19;

Callippides (KaXXinmSTjs) [12. 172. 5.

183. 13 ; 188. 22; 204. 3 ; 208. 20;

Calpurnius

211. SJ2I4. 2I;2I5. 165234. 17; 241. 20, 23; 244. 8; 245.

16;

(fort.

L.

1];

Calpurnius

Piso, cf. Pbil. x. 13) 63. 11. Calpurnius Bibulus, L. 144. 12.

283. I, 14; 288. 3; 292. 18; 298.

Calpurnius Bibulus, M. (cos. 59) 20. 9.

II5 3°I- i65 307- 7- Cf. 248. 15; 284. 10 (?).

Calpurnius Piso, C. (cos. 67) 132.

Caecilia Metella 111. 5; 168. 2.

23-

324

INDEX NOMINVM Calpurnius

Piso

Caesoninus,

L.

(cos. 57) 280. 5; 300. 15; 301. 11 (cf Piso).

214. 10. Cassius Longinus, Q. (tr. pl. 49)

Calva 252. 5.

21. 3.

Calvena (sc. C. Matius) 216. 13; 221. 12; 304. 20.

Cassianus 103. 11.

Cassius Scaeva, M. 184. 15; 222. 5 (Scaevae).

Camillus, C. 104. 10; no. 9, 10; 166. 8; 196. 19. Cana 202. 5.

Cassius Longinus, L. (tr. pl. 44)

Castricius

140.

11.

Castricianus

140. ii; 142. 11.



Catina 306. 25.

Caninius Gallus, L. (tr. pl. 56) 266.

Cato v. Porcius Cato. ‘Cato’ 117. 23; 118. 21; 188. 14;

5; 3io- 17-. Caninius Rebilus, C. (cos. suff. 45)

206. 1, 2.

[37. 20]148. 15; 153. 4; [216.

1 Cato maior ’ 245. 8 (w. ‘ O Tite ’).

16]. Caninianus 156. 6.

Catulus v. Lutatius Catulus.

Canuleius 55. 13.

‘ Catulus ’ 194. 1.

Canus v. Gellius Canus.

Celer v. Pilius Celer.

Canusium 1. 4, 6; 8. 20.

Censorinus v. Marcius Censorinus.

Capito v. Ateius Capito. Capitolium 195. 3; 221. 20.

Cephalio44. 3546. 9548.3576. 19; Capi¬

tolinus 221. 20; 231. 7; 249. 12. Capua 9. 14,21535. 11536.7,9,12, 13; 38. 21; 39' 9; 77- 13; 2.35. 6; 302. 6 bis, 13 ; 303. 125306. 13.

97.35104.6. Chios 19. 23. Chius 131. 7. Chremes 121. 23. Chrysippus 83. 21; 190. 9; 220. 14. Cicero v. Tullius Cicero.

Carbo v. Papirius Carbo.

Cicerones pueri 10. 8.

Carfulenus, D. (tr. pl. 44) 253. 8. Carneades 135. 21; 180. 5.

5i- 65 65. 5; 70. 205164. 5. Cinna v. Cornelius Cinna.

Carrinas, T. 196. 9.

Circeii 130. 25; 261. 19.

Carteia 156. 1; 275. 22.

[Cispius 195. 6.] Cispiana 137. 8.

Carthago 293. 11.

Claudius (Serviliae maritus) 132. 10.

Casca v. Servilius Casca.

Claudius Marcellus, C. (cos. 50) 72.

Cascellius, A. 281. 13.

Cf. 47. 9;

Si 74- 17; 77- IO! x34- 19; 2521; 265. 2; 266. 6; 310. 5; 314. 3.

Casilinum 301. 23; 303. 18.

Claudius

Cassiani horti 133. 12.

Marcellus,

C.

(cos. 49)

251. 22 (v. etiam consules et Mar¬

Cassii 242. 15.

celli).

Cassius Barba 211. 18. Cassius Longinus, C. (pr. 44) 2. 8;

Claudius Marcellus, M. (cos. 51)

99. 8; 102. 15; 182. 11; 230. 19;

17°' 3, 23i 171- 25 l82- 10 (vetiam Marcelli).

235- l7‘, 24°- 6; 243. 15, 21; 244. 7, 12, 18; 256. 3, 8, 11;

Claudius Pulcher, App. (cos. 54)

257. 10, 15; 258. 3; 259. 18; 260.

2. 7.

4; 262. 5, 6, 15, 23; 264. 9; 266.

Claudius

(Clodius)

Pulcher,

(Clodi filius) 228. 6;

17; 274. 18; 278. 8; 284. 16; 289.

Cf. 229. 27.

23; 292. 14; 294. 3; 298. 21, 22;

Cleopatra v. regina.

[3°!. 7] (v. etiam liberatores). 325

229.

P. 20.

INDEX NOMINVM Clodia (mater D. Bruti, cos. 77)

Corinthus (Kopivdos) 19. 5 ; 165. 21;

Clodia (L. Metelli socrus) 9. 22; 19. 11. Clodia

Corfinium 3. 24; 17. 5. Corfiniensis 33. 21; 39. 18.

134. 18.

(fort.

uxor

Q.

Metelli

Celeris) 150. 3; 153. 3; 154.

1^7- 5) 7; I95Coriolanus v. Marcius Coriolanus. Cornelius Balbus, L. (cos. suff. 40):

1,

eius ad Ciceronem epp.

25;

i55-21; 157-17) 21; l6°- 24; 187. 4; 191. 2; 219. 20. Clodiani

34 sq.:

15 sq.;

eius et Oppi communis

ad Ciceronem ep. 14 sq.: Caesaris

(horti) 160.23. Cf. 191. 3. Clodius (incertum quis) 142. 8, 10.

ad eum et Oppium epp. 17534 sq.

[Clodius, Sex. v. Cloelius]

7.28; 8. 18; 12. 21; 34. 5,7; 35. Aesopi

10, 19; 70. 26; 81. 17, 19; 88, 12;

Clodius Hermogenes 137. 18; 143.

9L J7; 92-18; 93> 7) J9; IO°-22; 106. II; 109. 8 ; 116. 12; 122. 25 ;

Clodius

Aesopus,

M.

v.

filius. 7; 184. 20.

124.195125.175131.135141.14;

Clodius Patavinus 156. 2.

!S6- 3; 157- 19; i63- m; 176. 16; 180. 18, 21; 181. 18; 182.

Clodius Pulcher, P. (tr. pl. 58) m. 9; 229. 23. Cf. 228. 9. Clodius

Pulcher,

P.

16, 18; 194. 19; 195. 2; 198. 21;

(superioris

199. 1, 2 bis; 204. 22; 205. 5,20;

filius) v. Claudius Pulcher, P.

206. 7, 11 ; 207. 14 ; 209. 23 ; 210.

Cloelius, Sex. 58. 26; 227. 9, 26;

3, 135211.21; 215. 75221.3, 8; 222. 13; 223. 23; 243. 17; 244.

228. 19; 229. 16; 230. 22; 240.

18; 251. 5; 255. 21; 256. 12;

266. 3- Cf. 229. 7. Cluatius 129. 3; 147. 7.

258. 16; 259. 6; 260. 3; 292. 8;

Cluvius, M. 206. 3, 8. Cluviana

307. 4 (v. etiam

220.

14.

Cf.

205.

6.

Cluviani

Atypus).

Cf.

160. 2; 167. 23; 187. 25 ; 192. 17.

horti 206. 6; 233. 9. Cluvianum

Cornelius Balbus, L. (minor) 8. 20;

222. 17; 223. 19; 297. 19.

97. 13; 149. 6; 198. 8; 209. 13

Cocceius 125. 24; 129. 22; 131. 9;

(v. etiam Balbillus et Balbinus). Cornelius Cinna, L. (cos. 87—84)

3i3; 18Colchi 19. 22; 23. 17.

23- 13Cornelius Dolabella, P. (Cn. Cor¬

collis (sc. Quirinalis) 124. 2. consules (sc. Lentulus et Marcellus)

nelius Lentulus Dolabella?) (cos.

2. 26; 9. 17, 25 ; 19. 12; 48. 22.

suff. 44): Ciceronis ad eum epp.

(sc. Antonius et Dolabella) 218.

236-8; 268 sq.

5; 272. 4; 293. 5, 9; 315. 17, 21; 316. 12, 20; 317. 3; 318. 2, 6, 7,

34. 11540. 5 554. 7; 57. 8562. 20; 90. 10; 120. 10; 123. 2; 149. 6;

8, 16; 319. 8, 24; 320. 21.

169.

consules designati (sc. Hirtius et

5,

II,

12,

31. 11, 16, 20;

20;

170.

13;

!73- iS; r79- Hi 181. 17; 189.

Pansa) 220. 23; 224. 24. Coponiana villa 142. 23.

25 5 I91- 3 5 205- 2; 2°7- 6; 210. 2, 3, 6; 212. II ; 221. 8; 232. 17;

Corcyra 87. 9; 184. 21; 297. 3.

233. 16; 235. 17; 236. 6; 237. 4,

Corduba 148. 12.

5, 12; 238. 22, 25, 29; 239. 8;

Corfidius, L. 204. 7, 9.

240. 9, 21 ; 241. 4, 13; 242. 14; 326

INDEX NOMINVM 243. 18, 24; 244. 15; 245. 17; 247. 215252. 8; 255. 145259. 11;

Cornificius, Q. (minor) 126. 7, 10; 128. 9, 13; 131. 11.

263. 15; 264. 5; 266. 23; 268. 3,

Corumbus 215. 7.

19; 273. 13; 275. 3, 8; 292. 6;

KwpvKaioi 81. 10.

305. 85311.75313. 16. Cf 66.8;

Cos 19. 24.

67. 16; 93. 16 (?); 98. 17; 101.

Cosanum 9. 7; 20. 14; 282. 13.

2;

Cosanus (sc. P. Sestius) 284. 7.

102.

19;

iii. 8

(v.

etiam

consules).

Cossinius, L. 206. 12.

Cornelius Lentulus (Dolabellae et Tulliae filius) 140, 20;

142. 4.

Cf. 81. 3; 130. 14.

Cotta v. Aurelius Cotta. Crassipes v. Furius Crassipes. Crassus v. Licinius Crassus.

Cornelius Lentulus, Cn. (cos. 146) 195. H.

Craterus 125. 10; 127. 3. Crispus [117. 14]; 119. 7; 165. 3;

Cornelius Lentulus Crus, L. (cos.

166. 2; [195. 6].

49) 8. 19; 16. 11, 145 89. 7; 251.

Critonius 180. 10.

22 (v. etiam consules). Cornelius

Lentulus

Croto 43. 23.

Marcellinus,

Cn. (cos. 56) 21. 19. Cornelius

Lentulus Lentulus

Niger,

L. P. 27.

3; 29. 25; 33. 20; 38. 15 99. 7. Lentulus

(superioris

filius)

Spinther, 99.

7;

P. 152.

7; 160. 26; 168. 2; 170. 22; 223. 25. Cornelius Nepos 296. 4; 310. 15.

10.

242.

5;

249. 4;

287.

12.

Cumanus 233. 13. Cupiennius, C. Ciceronis ad eum ep. 3i9- 3i9- i/Curio v. Scribonius Curio. Curius, M ’. 8. 22; 40. 20; [220. 25]; 291. 14. Curtilius 217. 20; 222. 9. Curtius Nicias 138. 6, 10; 159. 16; 161. 7; 162. 18 ; 169. 4, 15 ; 189.

Eius filius 310. 15. Cornelius Scipio Africanus Aemi-

24) 190. 1; 212. 13; 221.8 5275. 9. Curtius Postumus, M. 4. 13 ; 5. 11;

lianus, P. 30. 16; 61. 7; 309. 16. Cornelius

Cumani 74.

188. 22; 191. 10; 222. 14; 234. 23;

Spinther,

(cos. 57) 1. 10; 5. 8; 14. 1; Cornelius

5.

Cumanum 52. 10; 79. 17; 147.4;

(flamen Martialis) 122. 16. Cornelius

Cumae 249.

Scipio Asiaticus (Asia-

7. 7, [10]; 9. 9; [75. 5]; 159. 1; [220. 25]; 222. 10; 251. 2.

genus), L. (cos. 83) 37. 4. Cornelius Sulla, Faustus 2. 9; 28. 8.

Cusinius, M. (pr. 44) 150. 2; 153. 3.

Cornelius Sulla, P. (cos. desig. 65)

tCuspiusf 195. 6. tCutiust, M. 220. 25.

108. 13; 109. 20. Cornelius Sulla Felix, L. 17. ii; 23. 7, 12; 28. 4 (meri Sullae);

Cyprus 19. 23. Kvpos (Antisthenis liber) 150. 7.

35. 22, 23 ; 37. 1. Sullanus 13. I ;

Cytheris 68. 17. Cf 79. 23.

57. i; 61. 8; 108. 22. Cf. sullat¬

Cytherius (rc. M. Antonius) 278. 13.

urit 25. 8. Cornificia 190. 3. Cornificius, Q. (superioris pater)

Damasippus

(Licinius

Crassus

Damasippus ?) 141. 24; 144. 23. Decimus v. Iunius Brutus, D.

(pr. 67?) 190. 3. Cf 126. 9. 327

INDEX NOMINVM 21; [188.21];

Deiotarus 213. 17; 224. 11; 240. 20;

191.14,175210.

292. 15.

19; 239. 12; 244. 14; 269. 16;

Delos 21. 17.

270. 5, 19; 272. 14, 20; 276. 8;

Demea 191. 14; 192. 9.

286. 5; 288. 3, 10, 15; 290. 22; 306. 24; 308. 20; 313. 13, 19.

Demetrius (libertus) 234. 24. Demetrius (Magnes) 19. 15.

Eros (Philotimi servus) 77. 3.

Demonicus 252. 7.

Eupolis 122. 2.

Ar/fioadevrjs 250. 2.

Eurotas 260. 7.

Dicaearchus 192. 5, 14; 193. 22;

Eutrapelus v.

Volumnius Eutra¬

pelus.

195. 11. Dida 210. 21.

Faberius, Q. 133. 10; 137. 20, 21;

Dionis legatio 261. 13. Diochares 89. 14. Diocharinus 204.

160. 11; 163. 15; 164. 4; 188. 21, 27; 190. 18, 23; 193. 17; 194.

17-

20; 195. 1; 239. 3; 266. 2. Fa-

(tyrannus) 19. 4.

Alovvulos

berianus 141. 16; 143. 3; 152. 8;

Dionysius (Ciceronis servus) 4. 27. Dionysius

(Attici

libertus)

157. 17; [190. 23]; 191. 6,

v.

Dolabella v. Cornelius Dolabella.

Fabius Gallus, M. 208. 22; 209. 11,

Domitius Ahenobarbus, Cn. (cos. 32) 198. 19; 208. 13; 294. 1. Cf.

H-

Fabius

Maximus

Servilianus,

Domitius Ahenobarbus,

L.

(cos.

54) 1. 11; 4. 25; 5. 8; 9. 7; 20.

Fadius, C. 304. 15. Fadius, L. 269. 12, 14, 15; 272. 12; 277. 1.

14; 38. 2. Drusiani horti v. Livius

[Fadius Gallus, M. v. Fabius Gal¬

Drusus.

lus.]

Dymaei 286. 11.

Fangones v. Fuficius Fango. Fannius,

[Egnatius, Q. 227. 5.]

C.

(cos.

122)

309.

Fannius, C. (tr. pl. 59) 89. 6.

Egnatius Rufus, L. 77. 22; 84. 24;

Faustus v. Cornelius Sulla.

129. 24; 142. 8, 11; 143. 6, 13;

Favonius, M. (pr. 49) 262. 1 ; 284.

204. 24 (?); 227. 5.

14. Favoniaster 156. 5.

[Egnatuleius, L. 253. 8.]

Fenicularius campus 123. 8.

[Ennius, M. 282. 4.]

Ficulense 145. 13.

Ephesus 95. 8 ; 112. 22. 125.

i;

244.

15.

Cf. 120. 3, 5. Fannianus 120. 1, 2.

EgnatiusMaximus, C. (?) 197. 6.

Epicurus

Q.

(cos. 142) 119. 18.

4. 25.

Drusus,

17;

192. 12.

Pomponius Dionysius.

Figulus v. Marcius Figulus. 1.

Epi¬

Flaminius Flamma 160.

cureus 135. 25; 177. 16; 199. 9.

16; 234.

12; 236. 2; 248. 22; 251. 9.

Epirus 2. 16; 14. 10; 20. 2; 30. 13;

Flamma v. Flaminius Flamma.

57. 21; 186. 12; 290. 5; 292. 12;

Flavius (incertum quis) 128. 10.

297.23. Epiroticus 161.9; 198. 6.

Flavius (fort. L.

Eros (Attici dispensator)

122. 9;

Flavius, pr. 58)

46. 1.

129. 23; 133. 16; 163. 17; 172.

Formiae 4. 25; 7. 4; 18. 6; 40. 328

INDEX NOMINVM 15 ; 43. 7.

3; 81. 16. Formiani 285.

Formianum

1.

Graeceius 259. 17.

18; 12. 17;

Graecia 4. 15 ; 20. 3 ; 28. 4; 36. 18 ;

18. 17; 26. 3; 78. 14; 218. 19;

41. 13; 53. 21; 79. 25; 219. 3;

267. 1.

226. 15 ; 234. 1; 239. 21. Graece

[Frangones 222. 5.]

6. 18.

Fretense mare 57. 8.

294.

Frusinas (fundus) 85. 14; 99. 21.

294. 16.

Fuficius Fango,

Graeci 129. 7; 173. 14; 310.

12.

12;

Graeci ludi

C. 222. 5 (Fan-

gones).

Hales fluvius 300. 11.

Fufidiana (praedia) 101. 6; 102. 24.

Hegesias 121. 5. "Ektwp 8.3.

Fufidiani coheredes 99. 19. Fufius Calenus, Q. (cos. 47) 7. 8;

Heraclides

177.

7.

'/ipa/cAaSeior

254. 15; 265. 16; 282. 23; 290.

[92. 21]; 102. 11; 103. 21; 253. 3; 304. 20.

10; 305. 12; 307. 21.

Fulvia 224. 12.

Herenniani coheredes 166. 11.

[Fulvius Nobilior, M. 92. 21.]

Hermodorus ('Epp.o8aipos) 180. 15,

16.

Fundi 217. 13, 19.

Hermogenes v. Clodius et Tigellius

Funisulanus 76. 22. Furius

Crassipes 27.

24;

28.

Flermogenes.

i;

[92. 21]. Furius Philus, L. (cos. 136) 119. 21.

Herodes 234. 7; 239. 24; 271. 6;

Furnius, C. (tr. pl. 50) 10. 23; 11.

Hesiodus 172. 8.

283. 4; 291. 9. Hetereius quidam 210. 8.

12, 21; 28. 22; fg2. 2if.

Hiera 292. 15. Gabinius, A. (cos. 58) 58. 25.

Hilarus (libertus Libonis) 293. 4.

Galba v. Sulpicius Galba.

Hilarus (librarius) 147. 13; 176. 11. Hippias 23. 11.

Galeo 98. 20. Gallia

(-ae)

[64. 18];

[32.

21];

56.

Hippocrates 313. 7.

16;

Hirtius, A. (cos. 43) : eius ad Cicero¬

216. 15; 221. 9; 231. Gal¬

nem ep. 257 sq. 51. 19; 54. 13;

Gallius (fort. Q. Axi filius) 77. 24.

148. 12; 151. 4; 153. 11; 155. 8; 156. 21; 158. 3; 179. 11; 198. 9;

18.

Galli 32. 18; 220. 2.

101. 3; 107. 14; 116. 10; 145. 23;

licus 213. 7; 216. 1. Cf 69. 23 (v. etiam Axianus).

221. 11 ; 223. 23; 243. 15; 245.

Gallius, M., Q. f. 107. 20. Gallus v. Caninius et Fabius Gallus.

12; 247.

Gamala 136. 2. Gellius Canus (Kanus), Q. 193. 12;

256. 8,

277. 15. Gellius Poplicola, L. (cos. 72) 132.

etiam consules designati et Ylevri-

23Germania 64. 18.

259.

7;

16; 248. 4; 252. 11; 12; 257. 265.

4;

10; 258. 278.

8

Xonros.) Cf. 201. 7 (?); 246.

14; {v. 3.

Hirtianus 54. 11. Hispalis 178. 10.

Germani 221. 9.

Hispania (-ae) 4. 14; 5. 1; 9. 8:

Getae 23. 17. Glabrio v. Acilius Glabrio.

28. 12; 36. 19; 39. 3; 41.

Gnaeus v. Pompeius Magnus.

52. 19; 56. 4; 58. 6, 13, 14, 18;

329

12;

INDEX NOMINVM Hispania (cont.) 59. 8, 11 ; 62. 4; 64. 20; 65. 1; 66.

18, 20, 27; 71. 21; 72. 3;

73. 10, 12; 75. I; 76. 2; 81. II ; 95. 20; 98. 11 ; 122. 14, 16; 135. 7; 216. 15. Hispania citerior 148 13. Hispani 220. 3. Hispaniensis 58. 11; 266.

10.

Homerus 8. I; 18.7. Hordeonius, T. 206.85288. 11, 12. Hortensius Hortalus, Q. (cos. 69) 51. 23; 120. 6; 167. 3; 175. 3;

176.

5; 177. 19; 192. 2; 194. 6;

!95. 16. Hortensius, Q. (pr. 45 (?), superioris filius) 71. 15; 79. 19; 80. 3, 17; 89. 8; 119. 4; [288. II, 12]. 51. 23.

Cf.

Hortensinus 81. 7.

Hostilius Saserna 251. 3. Hostilius

Tubulus,

L.

(pr.

142)

119. 18, 22. Hydrus 277. 22; 295. 22. Illyricum 56. 15; 64. 18; Insteius, M.

Cf.

103. 11.

216. 17 (?).

Isidorus 85. 12, 23. Isthmus 194. 12. Italia 2. 1; 5. 4; 9. 25; 13. 7, 17; 19. 25; 23. 19, 27; 24. 8, 12, 15,

!9,2I>26; 2s- I:> I2; [32- 21]; 43. 2, 9; 48. 21 ; 50. II ; 51. 21 ;

53- !9; 59-

Hi 62. 7; 67- 25; 73. 15; 89. IO; 90. I, 4, 6, 11; 91. 7;

95. 20; 97. 8; 103. 12; 106. 12; 257. 6; 263. 6; 290. 6; 297. 7. (Iulia, M. Antoni mater

cf.

237. 4.)

[Iulia 284. 17.] Iulia

cf.

lex

263.

20.

Iuliae

leges

167. 22.

eius ad Cicero¬ nem epp. 11; 39 sq.; 63 sq.: ad Oppiutn et Balbum 17; 34 sq.: ad Pedium 35 : Ciceronis ad cum epp.

Iulius Caesar, C.:

28 sq.; 97 sq. 2. 5, 6, 11; 3. 12,

330

26; 5. 11; 7. 19; 8. 22; 9. 3; 10. 21, 24; 12. 22, 24; 14. 23; 15. 3, 6, 7, 11, 12, 16, 17, 22; 16. 5, 17, 21, 26; 18. 6; 19. 5; 20. 18; 21. 12; 26. 26; 27. 8, 15 ; 28. 17; 30. 9, 12; 31. 12; 33. 23; 34. 17; 35. II, 12; 36. 9, 12; 37. 23; 38. 23; 39. 4, 8, 14; 49. 12, 18; 51. 16, 20; 52. 19, 22; 54. 6; 57. 12; 60. 3; 63.5,6,14564.15.21565.24; 66. 3, 14, 19, 23; 67. 10, 16, 24; 68. 2, 8; 74. 10; 88. 14, 21, 23; 89. 8, 14; 90. 3; 91. 14; 92. 24 bis-, 94. 9; 95. 12; 97. 7, 18; 98. 3; 105. 6; 107. 13, 22; 109. 13; no. 17; 112. 24; 117. 8; 122. 2; 123. 7; 132. 20 bis-, 151. 3; 153. 12; 156. 19; 158 4, 23; 159. [5], 22; 160. 22; 162. 17; 163. 19; 167. 20; 169. 20; 170. 23 ; 174. 6 ; 175. II, 17; 176. 17; 178. 9; 181. 18; 183. 16; 187. 17, 24; 189. I ; 192. 17; 196. 16; 198. 13; 199. 4; 200. 17; 204. I, 16; [205. 23]; 206. 7; 207. 6, 12; 208. 7; 209. 22, 24; 210. I, 12, 25; 211. 16; 213. 15; 214. 14; 2l6. 18; 217. 17; 221. IO, 18; 222. 2; 224. 7; 225. 25, 26; 226. 22; 227. 12, 14, 26; 228. 4; 235- H, 29; 24i- 2, 3; 244-2i; 252. 185293. 12; 314. 24; 315. I, 5, 8, 16; 316. 3, 13, 20, 23; 317. 23; 318- 2, 5, 7, 8, 19; 319. 21, 22, 25. Caesarinus 303. 20. Cf. 4. 8; 8. 10; 12. 6; 18. 19; 20. 5; 21. 8; 23. 19; 25. 21 ; 26. 16; 32. J7; 3740- 13; 4i- 6; 42. 2, 13543. 10546.12550.10; 53.10; 54- 3 5 S8- 13; 59- 4, 17; 6o- 9! 61. 10; 68. 20; 73. 16; 75. 14; 8i. 19; 89. 25; 92. 4; 93. 20; 100. 22; 101. 14; 103. 6, 13, 19; 105. 19; 106. 7; 108. 11; 109, 3,

INDEX NOMINVM 11, 17; 252. 13, 15, 19; 254. s,

21; ”4- 4; 189. 17; 197- l6; 201. 3; 205. 23; 212. 5; 213. 4,

I2; 255.

10; 218.

II;

257. 10, 15; 258. 2; 260. 4, 19;

223. 6; 231. 15; 246. 4, 6; 254.

261. 6, 22; 262. 9; 263. i; 264.

221. 25;

I;

222.

13,

18; 256. 3, 4,

II;

20; 276. 5 ('v. etiam, rex et tyran¬

r5; 266.13; 271.18; 272.4,19;

nus).

273. 16; 274. 7, 18; 275. 21 ; 276.

Iulius Caesar, L. (cos. 64) 132. 23; 235. 7; 236. 25; 255. 16. Iulius

Caesar

Octavianus,

Octavius) 217.

7,

15;

35277. 65278. 85279. 1,5, 6, 19; 280. 7; 281. 4; 282. 21 ; 283. 12;

C.

(C.

284, 3, 4, 10, 16; 286. 3, 6, 13;

222.

13;

288. 3, 9; 289. 6; 292.

14, 24;

223.235224. 165244. 55245. 16;

293- 25; 294. 4, 12; 295. 5, 15,

251. 1; 264. 20; 301. 22; 303. 3;

18; 298. 20 bis

306.

12;

309.

22,

25.

Cf. 224.

17; 3°9- 2; 3r°- 7; 312- 5Iulius Caesar Strabo Vopiscus, C.

177. 11.

7,

303. 11 (?); 310. 1

(v.

etiam Bruti

et liberatores). Cf. 201. 4; 245.

Tertia

(Tertulla)

Iunius Brutus Albinus, D. 225. 20;

242.

15;

261. 23.

226. 3 (?); 253. 12; 257. 2; 261. 11; 262. 16; 284. 11; [303.

.

306. 9 (v

Iunius 126. 7. Iunius Brutus,

L. (primus consul)

201. 6 (v. etiam ‘Brutus’).

11] ;

etiam Bruti).

Iunius Brutus, D. (cos. 77) 134. 18. Iunius

Iunius Brutus, M. (sequentis pater)

Silanus,

D.

(cos.

62)

132.

24Iuventius Laterensis, M. (pr. 51?)

35. 21. Iunius

21, 22; 300.

7; 264. 10.

Iunia (Lepidi uxor) 219. 16. Iunia

,

10, 14, 20; 301. 7, 9, 135302. 21;

Brutus,

M.

(Q.

Servilius

Caepio Brutus) 86. 4; 120. 1, 2, S, 6; 125. 10; 126. 27; 127. 12;

128. 7. Iuventius Talna (Thalna) (amicus

.

Ciceronis) 296. 18. Cf 182. 1, 3. Iuventius

129. 18; 131. 18; .132. 16; 139. 7;

-

Hi- 4, 7; i47- 3, 15; H9 IS! 165. 4, 15 ; 166. 3, 18 ; 168. 8, 19;

Talna

(Thalna)

.

(fort

.

superioris filius) 190. 1. Cf 181. 22.

169. 15; 170. 15, 22; 171. 9, 13; !72- 9i

r73- 9 5

J74- 6;

.

Kanus v

175. 6,

Gellius Canus.

IO, 16; 180. 17, 21 ; 182. 18, 22;

13,

17;

196. 22;

197.

22;

Pacuvius

Antistius

Labeo) 172. 20.

198.

Lacedaemon

19; 199. 17; 200. 18; 201. 3, 8;

260.

11.

Lacedae¬

monii 61. 5.

202. 8; 203. 22; 204. 6; 206. 2; 208. 13; 213.

{fort.

Labeo

183. 20; 184. 3; 185. 13, 15; 186.

.

Laco v Abuttius Laco.

14; 214. 19; 216.

14; 218. 17; 219. 15 ; 220. 6; 221.

AaKwVLKrj CKVTaXrj

16; 223. 4; 225. 7; 226. 3 (?);

Laelius,

C.

68. 5.

(Sapiens)

(cos.

140)

120. 4.

232. 12; 233. 1, 5, 19, 23; 235.

Laelius, D. (tr. pl. 54) 90. 12; 100.

17; 237- x9; 239-18> 22; 240.11,

.

20; 102. 15. Cf 101. 19.

13; 241.17; 242. 20; 243. 1, 14,

.

Laenas v

21 ; 244. 2; 246. 4; 248. 18; 249.

331

Popilius Laenas.

INDEX NOMINVM Lamia,

Lamiam

v.

horti

Licinius

Aelius

Lucullus

(Ponticus),

L.

167. 13; 172. 14; 175. 3; 177. 19

Lamia. Lanuvium 152. 20;

154.

15;

(v. etiam Luculli, ‘ Lucullus ’).

155.

25; ie 7 3; n, 2°5 r97- 45 205. 18; 214. 20; 215. 20; 218.

Licinius

18; 221. 16; 242. 8; 244. 14; 254.

Licinius Lucullus, M. v. Terentius

> -

8; t26o.

ut;

273.

1;

275.

Lucullus,

Varro

15.

Lucullus.

24; 167. 12.

22; 209. 24. [Lanuvinus 260. 11]. Laterensis v. Iuventius Laterensis.

Ligarii 204. 9.

Laterium 45. 3.

Ligarius, Q. (sc.

Latina lingua 161. 1.

23;

Latine 6. 18. Latinitas 224. 7.

cf. 179. 2. Ligariana

oratio pro Q. Ligario) 171. 176.

15;

178.

Lentulus v. Cornelius Lentulus.

Ligarius, T. 204. 6.

Leonides 234. 3 ; 239. 23 ; 271. 5.

Ligurius, A. 94. 5, 8.

Lepidus,

v.

Lepidianus

Lepta, Q. 30. 4; 36. 7, 16; 69. 24;

12;

204. 8.

Ligus (sc. P. Aelius Ligus, cos. 172?)

Aemilius

Lepidus.

(superioris

Licinius Murena, L. (cos. 62) 132.

Lanuvinum 21. 12; 33. 16; 205.

Latini 129. 8.

M.

filius) 166. 12; 242. 3, 6.

'36- 3- . Ligus (amicus Ciceronis) 217. 19.

92. 13; 198. 17; 205. 20; 208. 6,

Literninum 74. 17.

8; 280. 4; 312. 20.

Livius Drusus Claudianus, M. 133.

Lesbos 19. 24.

12;

Leucopetra 297. 3; 298. 15, 17.

1+3.

Liberalia 22. 2; 221. 23 ; 231. 2.

4,

liberatores (sc. Caesaris interfecto¬

5. Drusiani horti [134. 26]; 137.

res,

praesertim

M.

Cassius) 224. 21.

idem 216. 2; 217. 264.

21,

Brutus

heroes 17;

tyrannoctoni

et

134. 26; 6;

144.

136.

5;

142.

22;

23;

148.

2;

150.

20; 153. 3; 155. 19, 21; 187.

22.

(fpcoes)

Livius Ocella, L. v. Ocella.

223.

9;

Lollius, [C.] 133. 15.

218.

4;

Lucceius, Cn. 249. 6; 295. 18.

232. 22; 312. 14. Cf. 217.4; 231.

Lucceius, L. (pr. 67) 2. 3; 28. 4.

13, 23; 238- 19; 242. 21 ; 246.

Lucilius,

18, 245248. 1,65253. 16; 255. 6;

1

{v. etiam Antiates).

Lucrinus (lacus) 233.

Libo v. Scribonius Libo.

Crassus,

P.

(consularis)

‘Lucullus’ 194. 1. [Lucullus, Cn. 249. 6.]

(superioris et

Lupercus 118. 15.

Venuleiae filius) 137. 5.

Lupus v. Rutilius.

Licinius Crassus Damasippus v. Da¬

Lutatius Catulus, Q. (cos. 102) 177.

masippus. Lucullus,

11. Cf. 226.

Lucullus v. Licinius Lucullus.

137-

Licinius

22];

Luculli 132. 22.

21; 177. 10; 219. 14.

6Licinius Crassus, P.

[ 118.

25; 273. 11.

Licinius Crassus, L. (cos. 95) 158.

Licinius

(poeta)

Lucilius Bassus 118. 22.

257- 3, 17; 261. 8; 273. I ; 275. 16; 299.

C.

180. 3. Lucilianus 304. 15.

11 bis. L.

(cos.

151)

Lutatius

194. 13.

Catulus,

Q.

(cos.

78)

[58. 27]; 132. 22; 172. 14; 175.

332

INDEX NOMINVM Marius, C. (Pseudomarius) 158. 19;

3 i l77- r9; [275- 19] (®- etiam ‘ Catulus ’). Lycia 19. 23.

217. 16; 218. 15; 219. 14. Mars 262. 6. Martius campus 123. 8 ; 196. 12, 13.

Macedonicae legiones 302. 14.

Massilia 76. 3; Massilienses 68. 13;

[Macho 47. 8.]

73; 10; 232. 8. Matius, C.: eius

Madarus (jc. C. Matius) 214. 11. Magius Cilo, P. 170. 25, 28. Mamurra 211. 22. Manilius, M(cos. 149) 119. 24. Manlius Acidinus 144. 12.

Maximus v.

Manlius Torquatus, A. (pr. 70) 18.1. L.

Egnatius

et

Fabius

[Maximus 284. 6.] tMeciusf 283. 4.

Torquatus,

L.

(pr.

49)

Melita 57. 4; 62. 8; 64. 19; 65. 7;

17.27; 18. 1; 177. 16. Manlius

ad

Maximus.

(cos. 65)

132. 22. Manlius

Trebati

Ciceronem ep.

Mamilius, Octavius 23. 9.

Manlius Torquatus,

et

38 sq. 27. II, 21; 30. 8; 32. 18; [37. 25]; 38. 18; 40. 12; 210. 17; 215. 4, 21; 251. 2 (v. etiam Calvena et Madarus). Cf. 213. 3, 14.

Magius, N. 17. 17; 34. 4, 23.

Torquatus,

T.(?)

81. 18. Menedemus

(Auli

filius, ut vid.) 128. 7; 165. 22;

250.

15;

255.

169. 11, 14; 178. 11; 179. 13;

[275- 5]Mentor (Mevrwp) 18. 8, 9.

193. 25; 205. 3; 206. 22; 252. 7;

MeooT70Ta.iJ.ia 28. 12.

3°7- 5- . Marathonia pugna 23. 11.

Messalla v. Valerius Messalla.

Marcelli 2. 6. Marcellinus v. Cornelius Lentulus

Metellus v. Caecilius Metellus.

5;

Metella v. Caecilia Metella. Metio 160. 10. Meto (astronomus) 117. 12.

Marcellinus. Marcellus v. Claudius Marcellus.

[Meto 160. 10.]

Marcianus v. Tullius Marcianus.

Metrodorus 250. 4.

Marcius Censorinus, L. (cos. 149)

Miletus 19. 24.

119. 23. Marcius Censorinus, L. (cos. 39) 222. 10.

Milo, Milonianus v. Annius Milo. Minias 308. 15. Minerva 18. 7. Minturnae 30. 8; 48. 4; 74. 16;

Marcius Coriolanus, C. 23. 9. 64)

3°3-2i ; 308. 5. Minucia via 8. 22.

56)

Minucius (argentarius (?)) 101. 4;

38. 1; 53. 13; 128. 2; 129. 16;

102. 1. Minucius Basilus, L. (pr. 45) 87. 1.

Marcius

Figulus,

132. 23. Marcius Philippus, 21 I.

14,

C. L.

(cos. (cos.

205 223* 245 224*

17?

310. 5 (©. etiam Amyntae filius).

Misenum 62. 10; 242. 11 ; 247. 14.

Cf. 264. 23.

[Moneta 269. 15.]

‘Marius’ 158. 20.

Montanus v. Tullius Montanus.

Marius, C. 23. 12; 61. 8 (v. etiam

Mucius

Scaevola,

119. 19.

* Marius ’).

333

P.

(cos.

133)

INDEX NOMINVM 235. 8; 237. 1; 248. 3; 292. 14;

[Mucius Scaevola, Q. (Augur) (cos.

298.

117) 177. 11.] Mucius

Scaevola,

Q.

(cos. 95) 37. 3. Mucianus 30. 9; [47- §]• Mucius Scaevola, Q. (tr. pl.

21.

Neapolitani

74.

9.

Neapolitanum 245. 6.

(Pontifex)

Nemus 255. 17. Nepos v. Cornelius Nepos.

54)

Nesis 286. 4; 289. 7; 292. 14, 24. Nestor 236. 23.

21. 3.

Nicasiones 120. 14.

Mulvius pons 196. 11. Mummius

(Achaicus),

L.

(cos.

Nicea 213. 17.

146) 165. 11; 191. 20; 192. 4;

Nicias v. Curtius Nicias.

195- r4i 3°9- l6- cf• i65- 21 i 167. 8, 13.

Ninnius Quadratus, L. (tr. pl. 58)

Mummius,

Sp. (superioris frater)

165. 20; 167. 5; 192. 2; [195.18].

79- r3Nolanum (rc. regio Nolana) 168. 18. [Norbanum 42. 8].

Mummius, Sp. (Ciceronis amicus) 167. 6.

‘O Tite (si quid)’ (sc. Ciceronis

Munatius Plancus,

C. v. Plotius

Plancus. Munatius

‘Cato maior’) 290. 21; 305. 15. Ocella (Jort. L. Livius Ocella) 68.

Plancus,

L.

(cos.

42)

284. 11.

Hi 75- 4i 80. 14; 307. 13. Octavianus vel Octavius v. Iulius

Munatius Plancus, L. (cos. 42) an L. Plotius Plancus 160. 15, 20;

Caesar Octavianus. Octavii pueri, Cn. filii 209. 1. Offilius, A. 199. 1, 2.

195._6. Munatius Plancus Bursa, T. (tr. pl.

Ollius 208. 15 bis.

52) an L. Plotius Plancus 222.

Olympia 192. 5; 279. 16; 300. 22.

10.

Oppii Velienses [54. 16]; 57. 20.

Mundus 282. 4; 284. 12.

Oppius,

Murcus v. Staius Murcus. Murena v. Licinius Murena. Murena (incertum quis) 98.

Balbi

ad

12. 21 ; 15. 21 ; 88. 12; 91. 18; 14; 125. 17; 131. 13; 141. i4;

Mustela (Scapulae heres) 119. 6;

(Anagninus)

et

14 sq.: Caesaris

92. 18; 100. 22; 105. 12; 106. 11,

Musca 151. 6.

Mustela

eius ep.

ad eum et Balbum epp. 17; 34 sq. 24;

210. 16, 19.

I5S- I3, l6i 157166. 2; 168. 5.

C.:

Ciceronem

l6i

156. 35 163- Hi i76- 165207. 14; 209. 24; 210. 2, 13; 213. 9;

l6S- 35

[256. 12]; 289. 26; 290. 3; 307. [222.

10];

305. 16.

12; 312. II. Cf. 160. 2; 167. 23;

Myrtilus 267. 15; 306. 9.

25i I92, 17Ops 231. 22; 239. 4; 310. 21.

Narbo 148. 14.

Oropus 135. 23.

Nasidius, L. 106. 2.

Ostiense (sc. regio Ostiensis) 136.

‘Orator ’ 121. 24.

Naso 128. 7.

11. praedium 141. 22.

Navius, Attus 60. 8. Neapolis 4. 26; 38.

Otho (fort. Roscius Otho) 147. 27; 1; 222.

13;

H8. 19; r49> 26; 15°- 2°i iS2-75

334

INDEX NOMINVM 154. 2, 22; 155. 20; [172. 19];

IlevTe\oL-nos ((?) sc. A. Hirtius) 251. 11 (cf. 245. 13).

190. 19; 193. 5, 10; 195. 9. Cf.

Perses 58. 260. 10.

IS7- 23Othones 284. 17. Ovia 133. 15; 136. 23; 142.

12;

77epo-uo)

23.

porticus

Petreius, M. (pr. 64 (?)) 64. 15.

182. 22; 288. 11.

Phaedrus (^afSpos) 200. 23 ; 300. 2.

Ovius 287. 4.

Phamea 21. 13; 33. 16; 208. 23;

Paciaecus v. Vibius Paciaecus.

Pharnaces (rex) 108. 12; 109. 24.

Pacorus 221. 5.

Pharnaces (servus) 191. 11; 204. 11.

209. 1, 14.

Paestum 105. 24.

Paestanus sinus

296. 15.

Philargyrus 38. 12. Philippus ®. Marcius Philippus.

Paetus v. Papirius Paetus.

Philo 293. 4.

Pamphylia 19. 23.

Philotimus

Panaetius (Tlavalnos) 30. 16; 168. 20; 3°5- 19Papirius Carbo, Cn. (cos. 85, 84,

112. 20; 118. 16; 156. I; 158. 3. Cf. 82. 5, 14 (?).

Papirius Paetus, L. 233. 12.

Philotimus (librarius) 57. 10; 194.

Parilia 230. 11.

22.

Parthenon 201. 5. Parthi 192. 19.

Parthicus 188. 5.

Pilia 78. 1; 115. 11; 117. 16; 123. 10; 127. 3;

Patrae 87. 8; 95. 13; 104. 3; 107.

128. 17; 137.

10;

138. 15; 139. 13; 140. 22; 143.

22; 108. 15 ; 297. 2. Patulcianum nomen 239. 10. Aemilius

Philoxenus 168. 20. Picenum 4. 2.

Parthus 221. 6. Patavinus v. Clodius Patavinus.

v.

libertus)

77. 3; 104. 12; 107. 6; 110. 17;

82) 35. 21.

Paulus

(Terentiae

7. 1; 14.2; 19. 16; 20. 11; 55* !3; 57. 10, 20; 63. 14; 64. 12; 69. 9;

(Lepidus)

15; H7- Hi 152- 13; i58- 5; 183. 15; 207. 18; 208. 21; 214. 21; 215. 16; 233. 4, 10; 234. 23;

Paulus. [Pedanum 42. 8.]

241. 23; 244. 8; 245. 21 ; 249. 4;

Pedius, Q. (cos. suff. 43): Caesaris

288. 4; 292. 20; 298. 11 ; 301. 13. Cf. 241. 21.

ad eum ep. 35. 35. 12; [42. 8]. Peducaeus, Cf.

Sex. (pr. 77) 45.

Pilius, M. 193. 8.

10.

162. 20. Ad filium referri

possunt 12. 13; 26. 19; 33. 13. Peducaeus,

Sex. (superioris filius)

Pilius Celer, Q. 41. 22; 47. 7; 85. 19; l23- 7Pindarus (poeta) 200. 5. Pindarus (servus (?)) 287. 12.

45- 6; 47. 6; 159. 10, 19; 162. 19; 164. 3; 258. 21; 265. 21; [292.

Pisistratus 23. 11. Piso (incertum quis) 119. 8; 163.

17]; 3°4- 19; 3ID- 3, 22; 312. 23; 313. 1 (v. etiam supra).

14; 165. 13;

166. 9;

172. 21 ; 175. 12 ; 195.

IJeLpr/vr] 118. 18.

171.

II.®.

Calpurnius et Pupius Piso.

Pelopidae 224. 23; 263. 13. Peloponnesus 73. 20.

Plaetorius 272. 8.

Pelops 219. 21.

Plaguleius 58. 27.

335

15;

etiam

INDEX NOMINVM Plotius

21 ; 19. 26; 26. 4; 31. 22; 32. 2,

Plato (IlXdrwv) 33. 6; 60. 8; 180.

23; 33- r) 35- 22; 37- 4; 42- io; 43. 7, 12; 50. 14; 56. 23; 75.

Plancus

v.

Munatius

et

Plancus.

14; 85. 35 86. 3.

15 • Plotius (unguentarius) 206. 10. Plotius Plancus, L.

Pompeius Magnus, Cn. (superioris

(C. Munatius

filius) 116. 7; 148. 13; 156. 1.

Plancus) (pr. 43); Ciceronis ad

Pompeius Magnus, Sex. 148. 12;

eum epp. 314-16; 316 sq.; 319

213. 135216. 1; 220. 3 ; 225. 22;

sq. 282. 23; 285. 8; 286. 9; 289.

226. 3; 246. 11; 275. 22; 278.

26; 293.

2, 10; 284. 12; 286. 155 293. 5,

19; 314. 8; 315. 20;

316. 26; 318. 9, 12, 13, 15, 22; 319. 10, 18; 320. 18, 23 (v. etiam Munatius Plancus, L. et T.)

10, 17. Pomponia 94. 15.

Cf. 69. 15, 16;

77. 20; 199. 12, 22; 200. 2, 15;

Polla 184. 15.

201.

Pollex 86. 7; 205. 18; 206. 6; 207.

19; 240. 22; 283. 5; 314. 10.

2, 4; 208. 11.

19, 20, 21; 202. 24; 222.

Pomponius Atticus, T. (Q. Caeci¬

Pollio v. Asinius Pollio.

lius Pomponianus Atticus)

Polybius 192. 1.

17; 11. 6; 60. 7; 117. 1; 131. 20;

10.

Pompeia cf. 124. 12.

!35-

Pompeia lex 52. 17; 209. 5

233- 23; 235-215242. 225268.10, 15, 22; 269. i; 270. 1; 275. 17;

Pompeii 79. 12. Pompeianum (rc. regio Pompeiana) 168.

11

i *93- 5; 200. 3; 224. 3;

18. (sc.

288.215297.55299. 19; 304. i;

praedium) 78. 3 ; 79. 9; 233. 5, 13;

308. 75 313. 4; 314. 15, 23; 315.

234. 22; 235. 12; 239. 6,255240.

I, 3, 12, 22, 28; 316. I4; 317. 6,

3; 242. 3, 10; 243. 19; 247. 14;

16, 20; 319. 19; 320. 9, 17. Cf.

267. 13; 289. 24; 292. 13; 296.

202. 19. Pomponius Dionysius, M. 30. 15;

17; 3°>- 17; 3°6- IO-

38.4; 48. 13; 78.9; 164.4;

Pompeius, Q. (cos. 141) 119. 21 Pompeius Magnus, Cn. 1. 5, 12; 2.

196.22.

12, 25; 3. 8, 22; 5. 1, 4, 12; 7. 9,

Pontianus 155. 14.

155 9- 9>

25 5 I0- 4, 22; u- 2i 12. 20, 27; 13. i; 14. 25; 15. 4,

Pontius (fort. L. Pontius Aquila) 245. 6. _

23; 16. 11, 20; 17. 7, 17, 19, 20;

Pontius Titinianus 43. 18. Cf. 10.

22. 13; 23. 27; 24. 7, 12, 15, 19, 27. 25; 28. ii ; 29. 5, 13, 29;

23 ; 19- 55 4i- 23; 49. 16. Popilius Laenas 125. 20; 126. 5, 6; 128. 7.

30. 4, 20; 31. 12; 33. 22; 34. 4,

Popilius Laenas, P. (cos. 132) 194. 7.

7, 23; 35- 13; 36. 3, 8; 37. 24;

Porcia

24, 26; 25. 5, 7, 12, 19; 26. 14;

38. 21541. 14542. 1543. 17546.

(Catonis

soror)

198.

16;

208. 12. Cf. 4. 25.

13548. 22549. 16; 52. 20; 53. 6;

Porcia (Catonis filia) 261. 23. Cf. 183. 1.

56-15; 57-13;

s8- 15; 59- 8> l8> 23; 60. 4; 64. 13, 17; 67. 17;

Porcius Cato, M. (Vticensis) 71. 23 ;

89. 2; 90. 23; IOO. 1; 124. 12;

79- 3, 7; 9°- 3; 91-4; 132. 18,25; ■33- M 151- 55 153- 12; 155. 11;

293. 4. Cf. 12. 5; 13. IO, 15; 18.

336

INDEX NOMINVM 156. 23; 175. 6; 177.

16;

209.

Quirinalis collis v. collis.

25i [275- 19]; 2g7- 14; 3°o- 4, 6 (v. etiam ‘Cato’). Cf. 118. 2;

Quirinus 156. 20.

166. 12.

Reatini 18. 2.

Porcius Cato, M. (superioris filius)

Rebilus v. Caninius Rebilus.

166. 10.

Regillus v. Aemilius Regillus,

Porsenna 23. 8.

regina (sc. Cleopatra) 219. 19; 242.

Posidonius 306. 1.

16; 248, 22; 255. 270. I ; 272. 19.

Postumia 65. 12; 124. 11; 134. 19. Cf. 68. 16.

5; 269. 17;

Reginus v. Antistius Reginus.

Postumius Albinus, A. (cos.

151)

Regium 54. 17; 297. 1, 5.

192. 1 ; 194. 11, 12.

Regini

298. 19.

Postumus v. Curtius Postumus.

Regulus v. Atilius Regulus,

Praeneste 116. 10.

rex (sc. Caesar) 198. 14; 223. 12.

Preciana 137. 9.

Rhodos 19. 23; 99. 7, 8; no. 16,

‘Prognostica’ 271. 16.

18. Rhodii 70. 22.

'Pvpir) 308. 16.

Roma 8. 18; 9. 4; 14. 24; 16. 14;

Publicianus locus 150. 1.

18.4521. 16539. 1 5 42. 18590.4; 120. 16; 123. IO; 124. 2; 129. 17;

Publilia 143. 18. Eius mater 143. 18,

135. 22; 144. 8; 147. 27; 151.

24. Publilius 122. 16; 130. 20; 137. 3;

23, 27; IS2- 21; 154- 16; 15721; 159. 12; 163. 18; 167.20;

140, 17; 143. 18; 197.65207. 19; 241. 8; 288. 16; 297. 20.

’72-

Publilius Syrus 214. 8. Pulcher

v.

Claudius

«7;

175-

!5;

lSl- 4>

183.

24; 185. 14, 17; 186. 1; 187. 20; et

Clodius

193- 25 ; 199.45200. 175203. 15; 209. 12; 211. 8, 9; 215. 6; 222.

Pupius Piso Frugi (Calpurnianus),

22; 224. 20; 234. 12; 242. 13;

Pulcher. M. (cos. 61) 177. 17.

246. 1; 252. 3; 255. 19; 256. 18, i;

22; 262. 9; 263. 2; 264. 12; 270.

23i 52- J4; 2°5- 45 207- Si 210. 9; 212. 8; 276. 3; 281. 5;

9; 276. 13 ; 280. 12; 287. 11 ; 288.

Puteoli 27. 3, 6; 33. 20; 38.

43-

22; 298. 20; 299. I, 9; 302. 12,

282. 12; 284. 14; 309. 21; 310. 3. 7;

24> 2S; 3°3-4, 13, ; 3°4-4; 306. 13, 16, 22; 307. 15; 310. 4;

17; 248. 3; 249. 3; 283.

311. 16 (v. etiam urbs). Romanus

Puteolanum 247. II;

218.

20;

242.

286. 3. Puteolanus 230. 17;

33. 2; 58. 23; 224. 10. ludi 204. 18; 205. 24.

233- 13-

Romani Romanus

populus 29. 10; 30. 20; 56. 24; 231. 14; 289. 10.

Quinquatrus 156. 20; 189. 18. Quinti 95. 6; 242. 18. Cf. 95. 24.

Roscius Otho v. Otho.

Quintius Flamininus, T. (cos. 150)

Rubriana 305. 7.

119. 24. Quintus (Quintus

Rufio frater,

Vestorianus

(.«:.

C.

Quintus filius, puer) v. Tullius

Rupilius, P. (cos. 132) 194. 7.

Cicero.

Rutilia 132. 11; 134. 16.

141 .83

Sem¬

pronius Rufus) 230. 24.

pater;

337

z

INDEX

NOMINVM 129. 23; 131. 9; 192. 3; 194. 7;

Rutilius Lupus, P. (pr. 49) 1. 15.

204. 5; 293. 3, 15. Sabinus v. Albius Sabinus.

Scrofa v. Tremellius Scrofa.

Sabinus ager 18. 3.

Seius, M. 124. 7.

tSalasf 142- 8. Sallustius, Cn. 96. 16; 105. 6; 107.

Seleucia Pieria 107. 12. Selicia 266. 13. Sempronius Rufus, C. v. Rufio.

19, 21; [210. 17, 20].

Sempronius Tuditanus, C. et filius

Sallustius, P. 96. 16.

eius (cos. 129) confusi 165. 10;

Salus 156. 20. Salvius

(Attici

librarius)

12.

167. 3; 192. 2, 4; 194. 5; 195.

1;

2 5;

204. 11; 290. 12. Salvius

(Caesaris

libertus)

81.

8.

Septimia 304. 14. Septimius, C. 125. 20; 126. 5.

Samnium +242. I2f; 306. 20.

Serapion 80. 5.

Samos 92. 2.

Serranus v. Atilius Serranus.

Sara 269. 20.

Servilia (M. Bruti mater) 171. 13;

Sardanapallus 60. 21.

175. 10; 258. 16; 261. 23; 262.

Sardinia 4. 15 ; 79. 6.

24; 264. 10; [266. 13]; 272. 19.

Saserna v. Hostilius Saserna.

Cf. 183. 1 ; 245. 7; 261. 16; 262.

Saturnalia 211. 14, 19.

22.

Satyrus 134. 20.

Servilia (Claudi uxor) 132. 10.

Saufeius, L. 239. 24; 254. 4, 22;

Servilius Ahala, C. 201. 6.

291. 10.

Servilius

fSaxa acronomat 201. 13.

Caepio,

Cn. (cos.

Caepio,

Cn.

141)

119. 20.

Scaeva v. Cassius Scaeva.

Servilius

Scaevola v. Mucius Scaevola.

(superioris

filius) 132. 10.

Scaptius, M. 266. 13.

Servilius Casca (incertum quis) 204.

Scapula 147. 25; 149. 25; 153. 2.

6 3.[.275- I9]Servilius Casca Longus, P. (tr. pl.

Scapulani (horti) 148. 5; 152. 4; 160. 23; 172. 22; 196. 14. Cf.

155- l7\ r59- 5; 188. 19, 26; 197.

l6z- 8; i63- 2;

43) 312- I0,_ l8Servilius Isauricus, P. (cos. 48 et 41) 87. 2.

II.

Scipio v. Caecilius Metellus Pius Scipio et Cornelius Scipio. Scribonius Curio, C. (cos. 76) 132. 22. Cf. 51. 23.

Servilius Vatia Isauricus, P. (cos.

79) I32- 22Servius v. Sulpicius Rufus. Sestius, L. 273. 4; 292. 17; 294. 2.

Scribonius Curio, C. (tr. pl. 50)

Sestius, P. (tr. pl. 57) 89. 24; 163.

35- 23; 36.

1, H; 51- 23; 52- 9, 13; 54- 20; 55. 5; 57. 8, 12; 58. 16; 62. 7, 9; 68. 10, 15; 71. 14;

214. 15; 267. 3, 5; 282. 11 ; 289. 22; [310. 3] [v. etiam Cosanus). Sextilius 217. 20. Sextilianus 222.

73- 5i. [75- 5]j 79- 5Scribonius Libo, L. (tr. pl.

20; 167. 19; 209. s, 8; 213. 19;

149)

119- 23.

9Sextus v. Peducaeus et Pompeius

Scribonius Libo, L. (cos. 34) 28. 8;

Magnus.

338

INDEX NOMINVM Sicca 136. 10, 17; 137. 13; 138. 3,

Stoica 177. 16.

9) !9> I39- I7i J42. 7> *75 J45- 8, 12, 19; 241. 5; 272. 5; 296. 12,

Strabo 128. 7.

16, 19; 304. 12, 14, 17.

Suettius 172. 19.

Sicilia 4. 14; 46. 2; 52. 18; 53. 7; 57. 13 571-20, 22; 79. 3; 107.21; 108. 15; 140. 19; 260. 4; 262. 7. [Siciliense fretum 57. 8.] Siculi 71. 23; 224. 6, 10.

Strenia 281. 17. Sulla, Sullanus, sullaturit v. Cor¬ nelius Sulla. Sulpicius

Galba,

Ser.

(cos.

144)

119.23. Sulpicius Galba, Ser. (pr. 54) 21. 3.

Sicyon 92. 3; 93. 3.

Sulpicius Rufus, P. (tr. pl. 88) 177.

Sidon 19. 23.

12.

Silanus v. Iunius Silanus.

Sulpicius Rufus, Ser. (cos. 51) 41.

[Silius, A. 136. 22; 138. 3.] Silius, P. 75. 4; 130. 19; 134. 28;

23543- 17549- H5 57- 95 65. 11; 68. 15; 72. 11; 74. 16; 75. 10;

136. 16; 137. 13, 16, 20; 138. 3,

76- 3, 7) :95 77- 8591.3; 98. 25;

23; 139- [l2l 17; 141-35 H2. 5, [8], 17; H3- 15; I44- 22; 145. 19; 150. 19; 153. 3; 155. 18;

114-5 5 I24- 115 129- 24; i7°- 75 182. II; 239. 16; 241. 6, 8. 12;

160. 22; 165. 22; 168. 5; 210. 17, 20; 278. 23 ; 279. 7. Siliani (horti) H3- 5:cf- 137- 23; Hi- 12; 142. 22. Silianus 138. 18, 20. Silius Nerva, P. (cos. 20) Cf. 142.

.i8(0-

258. 24. Cf. 47. 15. Sulpicius Rufus,

Ser.

(superioris

filius) 65. 12. Cf. 41. 23; 43. 17; 47. 15; 49. 16; 68. 16; 76. 9. Syracusae 79. 4; 297. 4; 306. 26. Syria 2. 4; 98. 26. Syrus (servus) 134. 20; 272. 9.

Sinuessa 39. 10, 15.

Sinuessanum

219. 13; 249. 8; 250. 7; 303. 17;

Talna v. Iuventius Talna. Tarentum 36. 17; 101.5. Tarentini

_ 3°4- 5; 3°8- 3Sipontum 36. 17; 56. 19.

297-. 3Tarquinius Superbus 23. 8.

tSiregiusf 272. 8. Siser, P. 98. 25.

Tauromenium 306. 26.

Sittius, P. 272. 15.

Teanum (Sidicinum) 306. 21.

Smyrna 19. 24.

Tebassus 222. 5 (Tebassi).

Socrates 220. 18. Socraticus 220.

Tellus 310. 1. Terentia 54. 16; 79. 20; 96. 18;

18. Solon 46. 4.

104. 10; 112. 13, 14; 114. 19;

Sosius, C. (pr. 49) 1. 15.

130. 7; 131. 20; 132. 1, 9; 133.

Spintharus 186. 22. Spinther

v.

Cornelius

Lentulus

13; 134- 12; 135- 19; 148. 75 206. 8; 297. 22; 313. 9, 10, 15. Cf. 10. 7; 82. 14(0; 94- 24; [105. 8]; 108. 9; 112.5; 139.24.

Spinther. Staberius, Q. 168. 18. Staius Murcus, L. (pr. 45(0) 116. 5.

Terentius, L. 105. 23.

Statilius, L. 125. 20, 126. 5.

Terentius Hispo, P. 95. 6.

Statius 17. 26; 118. 15; 269. 13;

Terentius

Varro,

M.

(Reatinus)

121. 6; 171. 24; 172. 2, 3, 13;

[271. 8]; 274. 16; 277. 12.

339

INDEX NOMINVM Terentius Varro,

M.

107.

(Reatinus)

(coiit.')

17.

12;

150

2;

153. 4; 221.

Treboniani (horti) 155.

173.3; 174. 11; 175- 2> 75 !76- h 19,22; 177.4, 5, 21; 178. 5; 180.

Tremellius Scrofa, Cn. 181. 23.

2; 181. 3 ; 182. 7, 18 ; 184. I ;

Tpcues

185. 3; 186. 6, 7, 14, 19; 196. 5;

33- l6Tubero v. Aelius Tubero.

197. 17; 204. 25256. 18; 265. 15; 267. 12; 282. 2; 303. 10; 305.

II ;

307. 21. (v. etiam Callippides). Terentius

Varro

Gibba, M.

(?)

Lucullus,

M.

(cos.

Triarius v. Valerius Triarius.

173.

16; 185. 5.

Troianum

Tubulus v. Hostilius Tubulus. Tuditanus v.

Sempronius

Tudi-

tanus. Tullia 47. 8; 48. 13; 58. 5; 61. 24;

208. 1 5. Terentius

2.

Varro

73)

167.

12

(v.

62. 6, 20; 74. 3; 81. 3; 88. 24;

etiam

104. 21; 105. 7; III. 18; [i 12.

Luculli). ‘Tereus’ (fabula) 289. 8; 294. 13.

9) 13]; IIS- 7; 117- 16; 120. II. Cf. 10. 7; 65. 3; 83. 9; 84. 15;

Tertulla v. Iunia Tertia.

85. 8; 91. 23; 94. 21 ; 108. 18;

[Thalna v. Iuventius Talna]. Themistocles

23.

10.

IIO. 24; 112. 9; 114. 9.

Themisto¬

cleus 59. 9; 60. 22.

Tullianum caput 281. 12. Tullianus semis 284. 6.

Theophanes 2. 4; 28. 5 ; 274. 11.

Tullii (rc. Marcianus et Montanus

Gconofiiros (historicus) 151. 9. Theopompus

(Cnidius

(?))

162. 5. 167.

19.

Tullius (scriba) 183. 2. Tullius Cicero, M. (cos. 63) 7. 12;

Thetis cf. 8. 2.

16. 2; 35. 3; 63. 6, 7; 65. 21;

Thucydides 60. 23.

67. 4; 213. 21; 228. 15; 237. 3;

Thurii 43. 23.

258. 6; 317. 20.

Tiberis 131. 4; 196. 11; 270. 2.

Tullius Cicero, M. (cos. suff. 30)

Tibur 290. 18.

9.

Tigellius Hermogenes, M. 208. 21 ;

106. 9; 122. 10; 123. 5; 131. 22;

210. 13 ; 211. 6.

i; 40.

18; 42.

136. 24; 139.

Tirenus pons 308. 4.

I,

18; 105. 6;

23; 144. 6; 159.

5 ; 160. 14; 162. 3 ; 184. 21 ; 198.

Tiro v. Tullius Tiro.

15; 218. 21 ; 219. 19; 223. 14;

Tisamenus 124. 3.

226. 21; 234. 2,

Titinius, Q. 10. 23; 19. 5 ; 41. 23 ;

242. 19; 267. 10; 270. io; 271.

49. 14. Cf. 43. 19.

; 235. 21;

3; 272. 14, 22; 276. 17; 287. 4;

Titus v. Pomponius Atticus.

291- 75 292- 1 ; 3°6- 85 313. 12 (t>. etiam Cicerones). Cf. 66. 7;

Torquatus v. Manlius Torquatus. Transtiberini (horti) 136. 11. Trebatius Testa C.: eius et

II

70. 13; 207. 3; 310. 20. Mati

Tullius Cicero, Q. (pr. 62) 10. 9;

ad Ciceronem ep. 38 sq. 21. 9; [27. 11]; 30. 8; 37. 20; 38. 18;

[36. +]; 77- 21; 87. 8; 89. 13, 16; 92. 22; 95. 14; 97. 14, 16, 19;

39.754°. 11 ; 46. 25570.25; 71.

98. 26; 99. 9; 100. 3; 101. 3;

12592. 13; 169. 3,4; 184. 6, 11.

102. 2; 104. 1; 107. 14; 108. 4;

Trebonius, C. (cos. suff. 45) 88. 22;

109. 3; IIO. 21 ; II 5. 18; 118. 14;

34°

K

INDEX

NOMINVM

140. 16; 179. 16; 201. 19; 206.

Tusculanum 21. 21 ; 115. 5, 9; 117.

I 3 ; 207. 21; 211. 7 ; 222. 19 ; 226.

1 ; 147. 20; 152. 21 ; 153. 5; 154.

26; 227. 3; 250.

12;

8, 16; 155. 4, 22, 25; 156. 15;

277. 5, 19; 280. 3; 292. 23; 307.

157- 3; >58. 8; 165. 15; 168. 8; 171. 10, 12; 172. 18, 21; 174. 3;

6

15; 276.

(®. etiam Quinti). Cf. 2. 9;

175. 22; 179. 12, 17; 181. 18;

45- 3; 48- s; 51- 5> r5> 25; 52- 8; 56. 12; 69. IO; 70. 4; 92. 2;

183. 25; 185. 20; 187. 7, 14; 190.

94. I, 26; 96. 24; 98. 4; 104.

13 ; 200. 8 ; 207. 20; 208. 4 ; 212.

4; 109. 13; 178. 17; 193. 13 (?);

11; 2I4- 20; 251. '9; 254- 5; 256. 13; 257. 22; 258. 12; 259.

198. 11; 199. 21; 200. 2, 14, 15 ; 201. 13; 203. 3; 235. 15; 241. 1;

19; 264. 18; 268. 15; 271. 14;

248. 10; 252. 12; 275. 1 ; 277. 8,

273. 55281.4.; 282. 16; [283. nj;

12; 284. 18; 287. 15.

298. 7; 308. 22; 310. 8. Cf. 146.

Tullius

Cicero,

Q.

(superioris

20.

filius) [55. 8]; 56. 8; 57.15; 72- 8;

Tusculanae

disputationes

77. 20; 92. 2; 95. 8; 104. 7; 107.

2Si- 7i 254. 3, 22Tutia 284. 17; 289. 25.

14;

Tyndaritani 251. 9.

109. 4;

110.

17;

169. 7;

191. 7; 198. 9; 227. 1 ; 230. 10;

Tyrannio 116. 17; 121. 7.

235- 11; 244- 3 i 24§- 105252. 12; 274. 16; 278. 6; 284. 14; 287.

tyrannus (ic. Caesar) 73. 2; 217. 2;

14; 291. 10; 294. 17 (v. etiam

23S- 27; 252. 16; 275. 14; 309. 25 {v. etiam liberatores (tyranno¬

218. 4; 220. 23 ; 230. 21 ; 231. 22;

Cicerones et Quinti). Cf. 54. 12; 55.8; 68. 23 ; 69.15 ; 70.4; 73. 20;

ctoni)).

87. 9; 89. 14592. 22 ; 102. 3; 11 S.

Tyrus 19. 22.

15; 122. 19; 149. 5; 188. 18; 193. 12 (?); 199. 12; 200. 14; 201. 7,

Valerius (interpres) 306. 27; 307. 2.

12, 20, 21; 202. 2, 14; 222. 19;

Valerius, P. 159. 17; 161. 7; 174.

240. 22; 277. 6; 280. 5 ; 283. 6;

18; 298. 18. Valerius Messalla Corvinus, M. (cos.

285. 2, 3, 5; 307. 7; 310. 20. Tullius Marcianus 128. 6; 161. 11

suff. 31) 144. 13; 272. 22. Valerius Messalla Rufus, M. (cos.

(v. etiam Tullii.) Tullius Montanus, L. 160. 14, 15, 17; 161. 11; 234.

13; 236.

53) 109. 20; 169. 21; 222. 10;

1;

3'4- I2Valerius Triarius, C. 140. 9.

239. 15 ; 313- 11 (v. etiam Tullii).

Varro v. Terentius Varro.

Cf. 123. 5 (i). Tullius Tiro, M. 40. 21 bis-, 54. 20;

Vaticani montes 196. 12.

74. 15; 117. 20; 120. 10; 124. 2;

Vaticanus campus 196. 13.

131. 20; 145. 8; 158. 9; 159. 3,

Vatinius, P. (cos. 47) 87.6; [93. 14];

16;

94. 5. Velia 296. 17; 300. 10, 11. Velien¬

160.

6;

186. 21; 255.

166.

19;

169. 9;

14; 259. 9 bis-,

264. 5; 270. 9, 12, 20; 272. 21;

sis 57. 20.

273. 4, 11; 276. 9, 12; 277. 20;

Vennonius 117. 6. Ventidius Bassus, P. (cos. suff. 43)

296. 7; 308. 20; 313. 16; 314. 9. [Tullus v. Vulcatius Tullus.]

286. 14.

341

INDEX NOMINVM Vibullius Rufus, L. [208.

Venuleia 137. 5. Vergilius 159. 21; 187. 3 5 ^95- 3Verginius 119. 5.

Victor 231. 1.

Vescinum 250. 8.

Visellia 266. 12.

Vestorius 17;

55.

172.

7].

Cf.

17. 18.

Venusia 295. 20.

10;

16;

74.

16;

168.

191. 11; 199. 6;

Victoria 203. 21. Volaterranus 302. 9. Volsci 23. 10.

205. 11; 206. 3, 10, 16; 210. 7,

Volumnius Eutrapelus, P. 259. 13.

11 ; 222. 12, 21 ; 225. 8; 244. 8;

urbs (sc. Roma) 4. 26; 7, 21; 8. 23;

245.

12;

254.

23.

9. 12; 12. 7; 13. 7; 23. 16, 20;

Vestorinus

230. 17 ('v. etiam Rufio Vesto-

24.

rianus). Vettienus 55. 11, 14; 71. I ; 74. 15 ;

33- 3; 39- 2; 4°- 4, I4i4i-75 447548. 21, 50. 4; 54. 9, 16; 67. 1;

78. 3; 117. 12; 266. 2; 267. 2;

103. 12; 147. 26; 178. IO; 196.

275. 8.

II

[Vettius, Sex. 172. 19.]

11,

;

243.

Vetus v. Antistius Vetus.

12,

197. II;

15; 30. 22; 32. 2;

14;

220.

8;

238. 5;

257. 21; 260. 5; 262.

13; 302. IO.

Vibius Pansa, C. (cos. 43) 88. 22;

Vtica 116. 6.

101 • 3; 127. 2; 128. 15; 131. 17; 139. 8; 180. 9; 223. 23; 240. 19;

Vulcatius Tullus, L. (cos. 66) 25.

243. 19; 248. 3; 265. 4; 278. 7,

Cf 45- 17(0; 46. 14 (?)■ Vulcatius Tullus, L. (cos. 33)221.

14, 22; 287. 2; 303. 8 (y. etiam

18, 23; 43- 15; [49- H] j 132- 23-

consules designati).

7-

Vibius Paciaecus, L. 116. 8. Vibo

296.

12.

Vibonensis

sinus

Xeno

296. 15.

198. 6; 234.

287. 7; 291. 7, 10.

342

10; 277.

18;

B. INDEX GRAECITATIS [Cf. etiam 71. 17; 73. 22; 75. 6; 182. I; 200. 23; 214. 11; 222. 15 ; 286. 7. ] dyor/Tedrais 116. 23. aSedij 211. 24. aSrjpovwv 33. 21. dSiopdcoTa 180. 21. dSdAeayos 305. I.

dAoyrjdfj II7. 15. dAoyLoTws 24. 9, 12. dAoyai? 146, 8; 208. 9. apfipOTOS 296. 6. dp€TaplA-qTov 211. 13. dprjyavia 284. 3.

d^rjAOTVTTrjTov lyy. 17.

at yap rdii' rvpdvvojv Se^aets k.t.A. (cf. Piat. Ep. vii. 329 d) 33. 6. atScopat Tpu>as (Hom. II. vi. 442) ^

173*

16; 185. 5.

alSeadev peu dvqvaodai. k.t.A. (Hom.

dpmevpa aepvov AArfieiov (cf. Pind.

iVezra. 1. 1) 118. 19. dpvpcuu 296. 6 (v. per’ apvpova). dvadecbpTjcris (—atv) 42. 21; 232. 18; > 233- 17-

II. vii. 93) 306. 15. at k€ SvvTjm (Hesiod. Op. 350) 172. 8 ('v. avTcu Tu> perpu), k.t.A.'). alaxpov avraaLa IO. 16. AKaSrjpiKijv 172. 11. AKad-qp.LKT]V avVTa^iv 175. 2. aKaipos 6. 20. aKaTaAr]pLav 177. 3. a/cepataiy 277. 16. a/tTjSta 156. 14. aKivSvva 176. 14. aKoAaKevTcus 211. 3aKoAaaiav 223. 4. aKOvapa 118. 5. C1A77 47. I o. dAlpeva 33. 8. aAt? 252. 12.

aAtTevef 225. IJ. aAAa pev avros k.t.A. (Hom. Od. 3. 26) 37. 22. aAAa ra pev TrpoTeTvydae k.t.A. (JIom. II. 18. 112) 72. 18. aAAotj iu ecrBAots tov8 awaidoOvrat ipoyou (Nauck, Trag. GV. Fragm., adesp., 105) 246. 19. aAA’ ou SaiTOS evrjpdTOu k.t.A. (Hom. II. 9. 228-30) 225. 17.

avaVTK^wvqaia 265. 13. avaTrdvTrjTOV 1. 20. dvaTToAoyrjTOV 300. 23. dvtKdoTOV 235. 23. dve/croV 274. 10. —rorepa 156. 17. dv€peoT)Ta 299. II. —rov yap 125. 3. dvepo6pT]Ta 198. 20. dvr)doTTolriTOV 69. I. avdij 304. 10. [av Ktvof 275. 10.] duoiKeiov 306. 8. avai noTapcdv (Eur. Med. 410) 253. 8. a^iomaraiy 198. 12. anaiSevcria 175. 4. aTrdvTT]ois (—aety) 12. 17; 306. 21.

dnapp-qolaoTOV 3. 26. ai7oypapa 161. 2. aTrodetuatit 124. 21 ; 146. 19. a-noAoyLapov ovuTa^opcu 299. 20. dnopia (—ta) 253. 17; 302. 26. dnopa) 25. 24; 173. 15. drrOTivypa 188. IO. dvOTOpUIS 71. 2. d-npoabtouvaou 308. 13. aperi) non est StSa/crov 73. 23. dpioreta (-eta, -eiav) 233. 17; 240. 9 5 303- 9-

343

INDEX GRAECITATIS ApiOTOTtXoVS I4Xe£av8pov

et OtOnOpnOV 7Tpos 151. 9. ApLcrroreXeiov

177. 14. /lptcaStav (cf. Corp. Paroem. Gr. i. P- 2°7) 55- 8-

[dppevuccorepov 25. 10.] dpxeTV-rrov (-na) 120. 14; 291. 3. dpxv 68. 13. daacfiearepos 185. 16. dapevaiTaTa 182. 9. aop-eviOTOV 4. 8; 26. 16. aanoi‘8ov 24. 21, 23. daaXei.av 302. 23. d.aaXes 295. 22. [areyKTov 202. 4.] aroncoTaTov 280. 12. aT pupia 175. 5. ArriKairara 230. 2. [Alrwra) 117. 14.] avdevTuaSs 35. 21 ; 64. 18. avrfj fiovXvoei 283. 6. avTLKa ydp toi eneira k.t.X. (Hom. II. 18. 96) 8. 3. aVTLKCL Tidvaiqv K.T.X. (Hom. II. 18. 98 sq-) 8- 5-

avT' oponXoia 286. 12. cV noXiTiKtp genere 312. 3. cmapiov 141. 22. eV Tot? ipcaTiKots 22. 17. eVtSijpaov 124. 3. [eVi/eco-TOf 233- l°.] imaripaaiav 215. 16. emaraOpeiav 212. IO. iniTevypa 188. 9.

344

INDEX GRAECITATIS

£7r°xj7 (-i?v) 180. i, 6; 277. 15. iiTTanyvialov (puerum) 81. 3. epavov 118. 18. epyoiSes 274. 9. epp.auov 177. 22. eratpa/ 8. 7 (v. avriKa Tedvatyv). evayyeXia 201. 3. evaycoycos [euAa/Sa)?] 184. 7. euSat/xova (Arabiam) 28. 12. evepycTy 8. 7. €i5tip.eplav 31. 12. eudavaatav 299. 14. evKaipiav 302. 21. evKaipos 169. 11. evKoXcos 181. 20. evXoyLav 183. 9. evXoyov 165. 21; 167. 23; 195. 15; 246.

II. -yojTaTov 167. 13.

ireov [56. 4]; 246. 16. KadfjKOV 306. 6; 310. 12. KadoXiKov decbpyp.a 242. 22. /eat p,dXa Karypys 262. 14. /eat pdXa aep,vu)S 264. II.

KaXXnnri&ys 172. 5. Karafidaeoos (Dicaearchi liber) 192. 15; 193. 22; 195. 12.

Karafilaiaiv 162. 12. /eara/cAets 42. 4.

Kara p.LTOi> 234. 7. KaTyxycxei 264. 23.

K€K£7rwp.m 201. 14. KCKpLKa 192. 17. /cevdo-jrouSa I. 9.

KLvSvvutSy [-Sais] 40. 22. KOLVorepa 170. 13.

eu/xeveta 305. 5.

/eoAa/eeta (-etat) 188. 7; 191. 18.

evmves 122. 3. -vd>s 273. 2.

Kupos

evpLVLara 217. 3-

KwpVKaCOL 81. IO.

evoTop-dyais 7. 11.

KCLXpOV TrpOOOJTTOV 177’

81.4. lo/Aa 180. 21.

I 50. 7.

evTOKrjuev

/1 ( = Aot7T(S?) 272. 16.

XaXayevaa(v) (cf. Anth. Pal. x. 1. 1)

176. 4. 63. 3.

ZyXoTVneiv £yXorvirlq

-Treiodai

173. 9.

42. 9; 48. 8.

Xdmap.a 32. 20. Xeayy II6. I.

SeOp’ dSo? aot rt Svvarai (vvv, (?eo7rpo7re);(Nauck, op. cit., adesp. 106). 263. 9; 297. 6. rjOovs impL^Xyreov 69. 4. 'HpaKXeihziov (-e(ip) 254. 15; 265. 16; 282. 23; 290. IO; 305. 12; 7)

Xfjpos itoXvs 245. 13 ; 287. 2. XoyixwTepa 177. 20.

Xoyotanv 'Epp.oSojpos (Corp. Paroem. Gr. i. p. 116) 180. 16. /xa/capa/v vfjaoL 117. 2.

pLaKpopvylav 28. II.

3°7- 2I-

[ijpcm/ed 232. 20.] ypu)S [41. 23]. yputes (-as) 216. 2; 264. 21. TjaLTTjaas 216. II.

p,e9app.6oop.ai 12 5 • I /xeiAtypta 188. 14. [/xetAtyta/s 211. I.] pteVet 117. 15; 235. 16; 254. 9.

ficp-tfiiv 173. 17. p,dp.ipiv dvatpeL 2c8. QeOTl6p.TT0V

V.

5. 25; 19. 2. deuipiav 121. 12. dvpuKUiTepov 71.3. deoeis

.

22

XipMJTO-eXoVS.

Mevrop, nuis r’ ap’ tcy, k.t.X. (Hom Od. iii. 22) 18. 9. MeooTroTap,lav 28. 12.

345

INDEX GRAECITATIS fier’ afj.vfj.ova

(Hom.

xvii. 280)

II.

296. 5.

napa Xe£iv

pereaipos 269. 7. -porepov 295. 16. fiTf yap avroiS 179- 3pnjSe acoOeirfV imo ye toiovtov 312. 9.

1x1) firj

(cf. Hom. xxii. 304 sq.) 45. 11.

p.a.v aonovSi ye k.t.X.

II.

fio i

yopyeirjv

(Hom.

Od.

KepaXrfV

k.t.X.

xi. 634) 12. 28.

piTf noXneveaOai 244. 2. fxrf oKopSov

(cf.

Corp. Paroem. Gr.

i.

p. 421) 203. 9. fxvrffLOviKov afiapTTffia 204.

8 ; 216. 17.

veKViaiy) 25. 19; 27. 14; 41. 23.

.

vea>repiOfj.ov 217. 8

[o

(cf. Corp. i. p. 32) 256. 9.] oiKoheanoriKa 15 q. 19. olkos os ifiiXos (cf. app. erit, et Corp. Paroem. Gr. i. p. 438) 271. 13 Or/aaopos

avOpanes

Paroem. Gr.

01 nepl avTOV 212. 3.

*

nXoos

293. 25; 295. 15. wpaios (Antb. Pal. x. I. 1)

I3‘ I4'„

ore vaO? avOpaKes 256. 9. ov8e p.01 IfTop epneSov, XvKT7]fj,ai

(Hom.

II.

aAA’ aXa10. 93. sq.)

IO. I. ouSev vyies 248. 9 ovk eneoTTfoev 199. 14. ovk cor’ ervfios Xoyos (Bergk, Poet. Lyr. Gr. iii. p. 217) 31. 10. ov napa tovto 285. 4. ov ravTov eiSos (Eur. Ion 585) 171. 6. naOei

7rou8es

II7. 4. nai8ivv 304. 14.

168. 20 215. 7; 286. 14. ndvna iXei8rffiova 121. 12. ndvv piXooTOpyios 282. 11. napaiveriKais 67. 20. IlavaiTiov nepl npovoias

navinov

nepl tov Ka~a neploTaoiv KaOrjKOvros

306. 5. 193. 22; [i95. 12]. porticus 260. 10. niOava 178. 2. nivos 218. 22. nXareov 33. 6. nXovSoKwv 61. 21. nXovs 277. 73. noi r aura apa anoaKTfxpei; 118. 21. noXireveoOai 218. 3. -revreov 47. 11. nenoXirevfieOa 218. 9. noXtrevfj.a 12. 24. noXiTiKal {Oeaeis) 5. 25. -Krfv (epi¬ stulam) 42. 14. -kov avXXoyov 192. 5. -Koi 135. 26; 160. 1 (v. etiam LXev8o£os 176. 19. cjnXoXoya 212. 7; 269. 18.

dyiej 72. 12.

I72- 3(jaXoTrarpiv

250. I. UTTTJVCpUOS 222. 3. vmjpealav 33. 9. [vTToyparfv 26. 7.] unodeuLS (-iv) 156, 22; 246. 249. 16. vnOKopL^r/ 24. 18. UTTop,vrip.a [278. 23]; 310. 19. VTrocroXoiKa 245. 6. U7rd TrjV StaAeu/nv 2. 22; 26. 7. uttovXov 69. 11.

ac

ttoXltikov 24. 28. 267. 9. t.XaiTiov 152. 22.

cu

(f>aXaKpu>p.a

avfj.opd

123. 16. 77. 11.

a-rrepavToXoyias a-qBovs

co TToXXrjs dyewelas

oj 7rpdAojy KaXfjs piev, areXovs 8e

224. 5.

ad Oppium; et quoniam sqq.

348