मूलभूत प्रशासनिक शब्दावली (अंग्रेजी-तेलुगु). Fundamental Administrative Terminology (English-Telugu)

Citation preview

मूलभूत प्रशासनिक शब्दावली (अंग्रेजी-तेलुगु)

(भारतीय भाषाओं में प्रशासनिक शब्दावली शंख ृ ला के अंतर्गत)

Fundamental Administrative Terminology (English-Telugu)

(Series under Administrative Terminology in Indian Languages)

सत्यमेव जयते

भारत सरकार वैज्ञानिक तथा तकनीकी शब्दावली आयोग मानव संसाधन विकास मंत्रालय (उच्चतर शिक्षा विभाग)

Government of India Commission for Scientific and Technical Terminology Ministry of Human Resource Development (Department of Higher Education)

© भारत सरकार © Government of India

प्रथम संस्करण, 2015

निःशुल्क प्रकाशन

प्रकाशक

: वैज्ञानिक तथा तकनीकी शब्दावली आयोग मानव संसाधन विकास मंत्रालय (उच्चतर शिक्षा विभाग) पश्चिमी खंड-7, रामकृष्ण परु म ् नई दिल्ली-110066

विषय सूची तेलुगु भाषा विशेषज्ञ-समिति एवं संपादन समिति

iv

प्रस्तावना

v

संपादकीय

vii

वैज्ञानिक तथा तकनीकी शब्दावली आयोग द्वारा स्वीकृत शब्दावली निर्माण के सिद्‌ धांत

ix

Principles for Evolution of Technical Terminology Approved by the Commission for Scientific and Technical Terminology

xii

आयोग के अध्यक्ष - Chairmen of the Commission

xv

शब्दावली

1-158

तेलग ु ु भाषा विशेषज्ञ-समिति एवं संपादन समिति प्रधान संपादक प्रो. केशरी लाल वर्मा अध्यक्ष

विषय विशेषज्ञ डॅा. अन्नपूर्णा. सी

जे. एल. रे ड्डी भाग्यलक्ष्मी

एस. मंजुला

संकलन एवं संपादन श्री महेन्द्र कुमार भारल डॅा. शाहजाद अहमद

श्री जयसिंह रावत

सहायक वैज्ञानिक

अधिकारी

अंसारी

अधिकारी

सहायक वैज्ञानिक

श्रीमती चक्रप्रम

श्री प्रदीप कुमार

सहायक वैज्ञानिक अधिकारी

श्री शैलेन्द्र सिंह

सहायक वैज्ञानिक

बिनोदिनी देवी

सहायक वैज्ञानिक

अधिकारी

अधिकारी

प्रकाशन डॉ. पी.एन. शुक्ल सहायक निदे शक श्री कर्मचंद प्र.श्रै.लि.

iv

प्रस्तावना वैज्ञानिक तथा तकनीकी शब्दावली आयोग की स्थापना राष्ट्रपति जी के अप्रैल 1960 के आदे श के अनुसार अक्तूबर 1961 को की गई थी। आयोग का मुख्य उद्‌दे श्य हिंदी तथा अन्य आधुनिक भारतीय भाषाओं में एकरूप तकनीकी शब्दावली का निर्माण तथा विकास करना है । शब्दावली के क्षेत्र में यह एक राष्ट्रीय महत्व की संस्था है तथा इसे सभी विषयों (विधि को छौडकर) के तकनीकी शब्दों को मानकीकृत करने की अधिकारिता प्राप्त है । आयोग सभी भारतीय भाषाओं में तकनीकी शब्दावली का निर्माण, विकास, और अनम ु ोदन करता है । आयोग का एक उद्‍दे श्य यह भी है कि सभी भारतीय भाषाओं में तकनीकी शब्दावली में एकरूपता सुनिश्चित की जाए। इस की पूर्ति हे तु आयोग विभिन्न विषयों में राष्ट्रीय तकनीकी शब्दावली का निर्माण करे गा जिस में एक अंग्रेजी शब्द के लिए सभी भारतीय भाषाओं में अलग-अलग पर्याय दिए जाएँगे। इस प्रकार के कार्य से भारत के संविधान की आठवीं अनुसूची में उल्लेखित सभी भारतीय भाषाओं के विषयवार पर्याय ऐसी शब्दावली में पाठक को एक ही स्थान पर उपलब्ध हो सकेंगे। इस संबंध में यह आवश्यक समझा गया कि भारतीय भाषाओं में मूलभूत प्रशासनिक शब्दावली नाम से एक शंख ध पुस्तकों का ृ लाबद्‌ निर्माण और प्रकाशन किया जाए। इस शंख ृ ला में भारत के संविधान की आठवीं अनुसूची में उल्लेखित सभी भारतीय भाषाओं में पुस्तकें प्रकाशित कराने की योजना है । योजना के अंतर्गत प्रत्येक भाषा के लिए एक पुस्तक तैयार कराई जाएगी जिस में अंग्रेजी के तकनीकी शब्द के लिए उस भारतीय भाषा में पर्याय दिए जाएँगे। प्रस्तुत शब्दावली में लगभग 4700 अंग्रेजी प्रविष्टियाँ हैं जिन के लिए भारतीय भाषाओं में पर्याय़ दिए गए हैं यद्यपि इस शब्दावली का स्वरूप छोटा है तथापि इससे भावी शब्दावली का मार्ग प्रशस्त होता है v



मूलभूत प्रशासनिक शब्दावली (अंग्रेजी-तेलुगु)



जिसे भविष्य में आयोग द्वारा प्रस्तुत किया जाएगा। इस से अन्य विषयों की शब्दावलियों के लिए असीमित संभावनाओं के नए आयाम खुल गए हैं। यह शब्दावली उन हजारों कर्मचारियों की जरूरतों को पूरा करे गी जो दे श में राज्य-स्तर या जिला-स्तर पर कार्य कर रहे हैं। यह पहले ही कहा जा चुका है कि भारतीय भाषाओं में मूलभूत प्रशासनिक शब्दावली का शंख ध निर्माण एवं प्रकाशन आयोग का ृ लाबद्‌ प्रथम प्रयास है तथा इसे यथासंभव दोष-रहित रखने का प्रयास किया गया है । प्रस्तुत भाषा के प्रयोक्ताओं एवं पाठकों से अनुरोध है कि वे इस के संबंध में अपने उपयोगी सुझाव भेजें ताकि भविष्य में इस पुस्तक में सुधार किया जा सके। ऐसे सुझाव आयोग द्‍ वारा स्वीकार किए जाएँगे। मैं उन सभी विद्वानों, विषय-विशेषज्ञों, एवं भाषाविदों के प्रति हार्दि क आभार व्यक्त करता हूँ जिन्होंने इस कार्य को पूरा करने के लिए अपनी विशेषज्ञता का लाभ आयोग को उपलब्ध कराया। भारतीय भाषाओं में मूलभूत प्रशासनिक शब्दावली का शंख ृ लाबद्ध प्रकाशन कराने के लिए मैं श्री महे न्द्र कुमार भारल के प्रति आभार व्यक्त करता हूँ जिन्होंने इस कार्य को पूरा करने के लिए कुशलतापूर्वक उत्कृ ष्ट पहल की।

नई दिल्ली

vi

(प्रो. केशरी लाल वर्मा) अध्यक्ष



संपादकीय आयोग ने प्राप्त अधिदे श के अनस ु ार विभिन्न विषयों की तकनीकी शब्दावली का निर्माण, अखिल भारतीय शब्दावली परिभाषा-कोशों, चयनिकाओं, पाठमालाओं तथा विश्वविद्यालय स्तर की हिंदी तथा अन्य भारतीय भाषाओं की पुस्तकों के निर्माण-संबंधी प्रयास किए हैं।

आयोग के कार्यों के संबंध में शिक्षाविदों, भाषाविदों तथा विद्‍ वानों की यह धारणा है कि सभी भारतीय भाषाओं के तकनीकी शब्दों में एकरूपता अवश्य होनी चाहिए ताकि अंतर-भाषायी सम्प्रेषण में सुविधा रहे । इसी परिप्रेक्ष्य में आयोग द्वारा भारतीय भाषाओं में मूलभूत प्रशासनिक शब्दावली का शंख ध प्रकाशन कराने की शुरुआत की गई है । इस ृ लाबद्‌ योजना के अंतर्गत भारत के संविधान की आठवीं अनुसूची में उल्लेखित सभी भारतीय भाषाओं में पुस्तकें प्रकाशित कराने की योजना है ।

इस शब्दावली का मख ु ्य उद्‍दे श्य विभिन्न भाषाओं के उपलब्ध तकनीकी शब्दों के पर्यायों को इकट्ठा करना है ताकि यह विदित हो सके कि अधिकांश भारतीय भाषाओँ शब्द निर्माण के क्षेत्र में पहले से ही समद्ध ृ हैं।

हमारे दे श का प्रशासनिक गठन तथा कार्यात्मक प्रणाली इस प्रकार की है जिसमें अखिल भारतीय सेवाओं के अधिकारियों का एक राज्य से दूसरे में स्थानांतरण होता रहता है । ऐसी परिस्थितियों में उन्हें अच्छे प्रशासन के लिए राज्य की भाषा में उपलब्ध प्रशासनिक शब्दावली का पूरा ज्ञान होना परम आवश्यक है । वे इसका प्रयोग करके अच्छा प्रशासन दे सकते हैं तथा जनता के साथ उपयोगी अन्योन्यक्रिया सरलता से कर सकेगें ।

आयोग ने प्रारं भ में भारतीय भाषाओं में मूलभूत प्रशासनिक शब्दावली का शंख ु आत की है । यह अपने किस्म ृ लाबद्‌ध प्रकाशन कराने की शरु की पहली शब्दावली है जिसे “भारतीय भाषाओं में मूलभूत प्रशासनिक शब्दावली” के नाम से प्रकाशित किया जा रहा है । उसके बाद अन्य विषयों पर सभी भारतीय भाषाओं में राष्ट्रीय शब्दावलियाँ तैयार की जाएंगी। इस शब्दावली में अंग्रेजी की लगभग 4700 प्रविष्टियां हैं जिनमें प्रत्येक शब्द के लिए भाषा विशेष में प्रशासनिक पर्याय दिए गए हैं। vii



मूलभूत प्रशासनिक शब्दावली (अंग्रेजी-तेलुगु)



यद्यपि प्रस्तुत संस्करण एक लघु संस्करण है तथापि इसमें ऐसे बह ृ त् संस्करण के लिए मंच तैयार कर दिया है जिसे आयोग द्‌वारा भविष्य में तैयार किया जाएगा। इस शब्दावली को उन शब्दावलियों का अग्रदत ु समझा जाना चाहिए जिन्हें इसके बाद आयोग द्‍वारा प्रकाशित किया जाएगा। इस शब्दावली का कार्य विषय-विशेषज्ञों, विद्‌ वानों तथा भाषाविदों द्‌वारा करवाया गया है । प्रारं भ में सीमित प्रतियां मुद्रित कराई जा रही हैं। प्रयोक्ताओं से सुझाव प्राप्त होने बाद ही इस शब्दावली का संशोधित और परिवर्धित संस्करण तैयार किया जा सकेगा। अतः प्रयोक्ताओं से अनुरोध है कि इस शब्दावली में सुधार एवं परिवर्तन करने के लिए अपने तार्कि क सुझाव शब्दावली के संपादक को भेजें ताकि उनके आधार, पर जहाँ तक संभव हो सके शब्दावली के अगले संस्करण में सुधार परिवर्तन किए जा सकें।

मैं योजना में सम्मिलित उन विषय-विशेषज्ञों एवं भाषा-विदों के प्रति हार्दि क आभार व्यक्त करता हूं जिन्होंने इस कार्य में अपना योगदान आयोग को दिया। मैं डॉ. शाहजाद अहमद अंसारी, स.वै.अ. तथा श्रीमती चकप्रम बिनोदनी दे वी स.वै.अ. को साधुवाद दे ना चाहूंगा जिन्होंने इस योजना के क्रियान्वयन के महत्वपूर्ण योगदान दिया। मैं श्री जयसिंह रावत, स.वै.अ., श्री प्रदीप कुमार, स.वै.अ. तथा श्री शैलेन्द्र सिंह, स.वै.अ. की भी विशेष रूप से प्रशंसा करता हूँ जिन्होंने इस योजना को सफल बनाने के लिए कठिन परिश्रम किया।

मैं पूर्व अध्यक्ष प्रो. के. बिजय कुमार के प्रति भी अपना आभार प्रकट करता हूँ जिन्होंने आठवीं अनरू ु ची में वर्णित सभी भाषाओं में एक साथ कार्य प्रारं भ कराकर वै.त.श. आयोग को नूतन दिशा प्रदान करने में महत्वपूर्ण भूमिका निभाई।

मैं अध्यक्ष महोदय के प्रति भी हार्दि क आभार व्यक्त करता हूँ जिन्होंने पूर्ण अकादमिक एवं प्रशासनिक योग्यता के साथ राष्ट्रीय महत्व के इस कार्य को पूरा करने की जिम्मेदारी मुझे सौंपी। नई दिल्ली

viii

महेन्द्र कुमार भारल संपादक





वैज्ञानिक तथा तकनीकी शब्दावली आयोग द्वारा स्वीकृत शब्दावली निर्माण के सिद्‌धांत 1. अंतरराष्ट्रीय शब्दों को यथासंभव उनके प्रचलित अंग्रेजी रूपों में ही अपनाना चाहिए और हिंदी व अन्य भारतीय भाषाओं की प्रकृति के अनुसार ही उनका लिप्यंतरण करना चाहिए। अंतरराष्ट्रीय शब्दावली के अंतर्गत निम्नलिखित उदाहरण दिए जा सकते हैं: (क) तत्वों और यौगिकों के नाम, जैसे - हाइड्रोजन, कार्बनडाइआक्साइड, आदि। (ख) तौल और माप की इकाइयाँ और भौतिक परिमाण की इकाइयाँ, जैसे - डाइन, कैलॉरी, ऐम्पियर, आदि। (ग) ऐसे शब्द जो व्यक्तियों के नाम पर बनाए गए हैं, जैसे मार्क्सवाद (कार्ल मार्क्स), ब्रेल (ब्रेल), बायॅकाट (कैप्टेन बॉयकाट), गिलोटिन (डॉ. गिलोटिन) गेरीमैंडर (मि. गेरी) एम्पियर (मि. एम्पियर फारे नहाइट तापक्रम (मि. फारे नहाइट आदि)। (घ) वनस्पति विज्ञान, प्राणिविज्ञान, भूविज्ञान आदि की द्विपदी नामावली। (ड.) स्थिरांक, जैसे - π, g आदि (च) ऐसे अन्य शब्द जिनका आमतौर पर सारे संसार में व्यवहार हो रहा है , जैसे - रे डियो, पेट्रोल, रे डार, इलेक्ट्रान, प्रोटॉन, न्यूट्रान, आदि। (छ) गणित और विज्ञान की अन्य शाखाओं के संख्यांक, प्रतीक, चिह्न और सूत्र, जैसे - साइन, कोसाइन, टे न्जेन्ट, लॉग, आदि (गणितीय संक्रियाओं में प्रयुक्त अक्षर रोमन या ग्रीक वर्णमाला के होने चाहिए)

ix



मूलभूत प्रशासनिक शब्दावली (अंग्रेजी-तेलुगु)



2. प्रतीक, रोमन लिपि में अंतरराष्ट्रीय रूप में ही रखे जाएँगे परं तु संक्षिप्त रूप नागरी और मानक रूपों में भी, विशेषत: साधारण तौल और माप में लिखे जा सकते हैं, जैसे - सेंटीमीटर का प्रतीक cm हिंदी में भी ऐसे ही प्रयुक्त होगा परं तु नागरी संक्षिप्त रूप से.मी. भी हो सकता है । यह सिद्धांत बाल-साहित्य और लोकप्रिय पुस्तकों में अपनाया जाएगा, परं तु विज्ञान और प्रौद्योगिकी की मानक पुस्तकों में केवल अंतरराष्ट्रीय प्रतीक, जैसे - cm ही प्रयुक्त करना चाहिए।

3. ज्यामितीय आकृतियों में भारतीय लिपियों के अक्षर प्रयुक्त किए जा सकते हैं, जैसे - क, ख, ग या अ, ब, स परं तु त्रिकोणमितीय संबंधों में कवेल रोमन अथवा ग्रीक अक्षर ही प्रयुक्त करने चाहिए, जैसेसाइन A, कॉस B, आदि। 4. संकल्पनाओं को व्यक्त करने वाले शब्दों का सामान्यत: अनुवाद किया जाना चाहिए।

5. हिंदी पर्यायों का चुनाव करते समय सरलता, अर्थ की परिशुद्धता, और सब ों से ु ोधता का विशेष ध्यान रखना चाहिए। सध ु ार-विरोधी प्रवत्तिय ृ बचना चाहिए। 6. सभी भारतीय भाषाओं के शब्दों में यथासंभव अधिकाधिक एकरूपता लाना ही इसका उद्देश्य होना चाहिए और इसके लिए ऐसे शब्द अपनाने चाहिए जो(क) अधिक से अधिक प्रादे शिक भाषाओं में प्रयुक्त होते हों, और

(ख) संस्कृ त धातुओं पर आधारित हों।

7. ऐसे दे शी शब्द जो सामान्य प्रयोग के पारिभाषिक शब्दों के स्थान पर हमारी भाषाओं में प्रचलित हो गए हैं, जैसे - telegraphy/telegram के लिए तार, continent के लिए महाद्वीप, post के लिए डाक, आदि इसी रूप में व्यवहार में लाए जाने चाहिए। 8. अंग्रेजी, पुर्तगाली, फ्रांसीसी, आदि भाषाओं के ऐसे विदे शी शब्द जो भारतीय भाषाओं में प्रचलित हो गए हैं, जैसे - टिकट, सिगनल, पेन्शन, पुलिस ब्यूरो, रे स्तरां, डीलक्स, आदि इसी रूप में अपनाए जाने चाहिए। x



Fundamental Administrative Terminology (English-Telugu)



9. अंतरराष्ट्रीय शब्दों का दे वनागरी लिपि में लिप्यंतरण- अंग्रेजी शब्दों का लिप्यंतरण इतना जटिल नहीं होना चाहिए कि उसके कारण वर्तमान दे वनागरी वर्णों में नए चिह्न व प्रतीक शामिल करने की ़ आवश्यकता पडे। शब्दों का दे वनागरी लिपि में लिप्यंतरण अंग्रेजी उच्चारण के अधिकाधिक अनुरूप होना चाहिए और उनमें ऐसे परिवर्तन किए जाएं जो भारत के शिक्षित वर्ग में प्रचलित हों। 10. लिंग - हिंदी में अपनाए गए अंतरराष्ट्रीय शब्दों को, अन्यथा कारण न होने पर, पुल्लिंग रूप में ही प्रयुक्त करना चाहिए।

11. संकर शब्द - पारिभाषिक शब्दावली में संकर शब्द, जैसे guaranteed के लिए गारं टित, classical के लिए ‘क्लासिकी’, codifier के लिए ‘कोडकार’ आदि के रूप सामान्य और प्राकृतिक भाषाशास्त्रीय प्रक्रिया के अनुसार बनाए गए हैं और ऐसे शब्द रूपों को पारिभाषिक शब्दावली की आवश्यकताओं तथा सुबोधता, उपयोगिता, और संक्षिप्तता का ध्यान रखते हुए व्यवहार में लाना चाहिए।

12. पारिभाषिक शब्दों में संधि और समास - कठिन संधियों का यथासंभव कम से कम प्रयोग करना चाहिए और संयुक्त शब्दों के दो शब्दों के बीच हाइफन लगा दे ना चाहिए। इससे नई शब्द-रचनाओं को सरलता और शीघ्रता से समझने में सहायता मिलेगी। जहाँ तक संस्कृ त पर आधारित ‘आदिवद्धि ृ ’ का संबंध है , ‘व्यावहारिक’, ‘लाक्षणिक’, आदि प्रचलित संस्कृ त तत्सम शब्दों में आदिवद्धि ृ का प्रयोग ही अपेक्षित है परं तु नवनिर्मित शब्दों में इससे बचा जा सकता है ।

13. हलंत - नए अपनाए हुए शब्दों में आवश्यकतानुसार हलंत का प्रयोग करके उन्हें सही रूप में लिखना चाहिए। 14. पंचम वर्ण का प्रयोग - पंचम वर्ण के स्थान पर अनुस्वार का प्रयोग करना चाहिए। परं तु lens, patent, आदि शब्दों का लिप्यंतरण लेंस, पेटेंट न करके, लेन्स, पेटेन्ट या पेटेण्ट ही करना चाहिए।

xi





Principles for Evolution of Terminology Approved by the Commission For Scientific and Technical Terminology 1. ‘International terms’ should be adopted in their current English forms, as far as possible and transliterated in Hindi and other Indian languages according to their genius. The following should be taken as example of international terms. (a) Names of elements and compounds, e.g. Hydrogen, Carbon dioxide, etc. ; (b) Units of weights, measures and physical quantities, e.g. dyne, calorie, ampere, etc. (c) Terms based on proper names e.g., Marxism (Karl Marx). Braille (Braille), Boycott (Capt. Boycott), Guillotine (Dr. Guillotin, Gerrymander (Mr. Gerry), Ampere (Mr. Ampere), Fahrenheit scale (Mr. Fahrenheit). etc. (d) Binomial nomenclature in such sciences as Botany, Zoology, Geology etc.; (e) Constants, e.g., π, g, etc.; (f) Words like radio, radar, electron, proton, neutron, etc., which have gained practically world-wide usage. (g) Numerals, symbols, signs and formulae used in mathematics and other sciences e.g., sin, cos, tan, log etc. (Letters used in mathematical operation should be in Roman or Greek alphabets). 2. The symbols will remain in international form written in Roman script, but abbreviations may be written in Nagari and standardised form, specially for common weights and measures, e.g., the symbol ‘cm’ for centimeter will be used as such in Hindi, but the abbreviation in Nagari may be सें.मी. This will apply to xii



Fundamental Administrative Terminology (English-Telugu)



books for children and other popular works only, but in standard works of science and technology, the international symbols only like cm., should be used. 3. Letters of Indian scripts may be used in geometrical figures e.g., क, ख, ग or अ़, ब़, स but only letters of Roman and Greek alphabets should be used in trigonometrical relations e.g., sin A, cos B etc. 4. Conceptual terms should generally be translated. 5. In the selection of Hindi equivalents simplicity, precision of meaning and easy intelligibility should be borne in mind. Obscuratism and purism may be avoided. 6. The aim should be to achieve maximum possible identity in all India languages by selecting terms.

(a) common to as many of the regional languages as possible, and



(b) based on Sanskrit roots.

7. Indigenous terms, which have come into vogue in our languages for certain technical words of common use, as तार for telegraph/ telegram, महाद्वीप for continent, डाक for post etc. should retained. 8. Such loan words from English, Portuguese, French, etc., as have gained wide currency in Indian languages should be retained e.g., ticket, signal, pension, police, bureau, restaurant, deluxe etc. 9. Transliteration of International terms into Devanagari Script- The transliteration of English terms should not be made so complex as to necessitate the introduction of new signs and symbols in the present Devanagari characters. The Devanagari xiii



मूलभूत प्रशासनिक शब्दावली (अंग्रेजी-तेलुगु)



rendering of English terms should aim at maximum approximation to the standard English pronunciation with such modifications as prevalent amongst the educated circle in India. 10. Gender—The International terms adopted in Hindi should be used in the masculine gender, unless there are compelling reasons to the contrary. 11. Hybrid formation—Hybrid forms in technical terminologies e.g., गारं टित for ‘guaranteed’, क्लासिकी for ‘classical’, कोडकार for ‘codifier’ etc., are normal and natural linguistic phenomena and such forms may be adopted in practice keeping in view the requirements for technical terminology, viz., simplicity, utility and precision. 12. Sandhi and Samasa in technical terms—Complex forms of Sandhi may be avoided and in cases of compound words, hyphen may be placed in between the two terms, because this would enable the users to have an easier and quicker grasp of the word structure of the new terms. As regards आदिवद्धि ृ in Sanskrit-based words, it would be desirable to use आदिवद्‌ ृ धि in prevalent sanskrit tatsama words e.g., व्यावहारिक, लाक्षणिक etc. but may be avoided in newly coined words. 13. Halant—Newly adopted terms should be correctly rendered with the use the ‘hal’ wherever necessary. 14. Use of Pancham Varna—The use of अनुस्वार may be preferred in place of पंचम वर्ण but in words like ‘lens’, ‘patent’, etc., the transliteration should be लेन्स, पेटेन्ट and not लेंस, पेटेंट or पेटेण्ट.

xiv



आयोग के अध्यक्ष

Chairmen of The Commssion अध्यक्ष

डॉ. दौलत सिंह कोठारी डॉ. निहालकरण सेठी डॉ. विश्वनाथ प्रसाद

डॉ. एस. बालसब्र ु ह्मणयम ् डॉ. बाबरू ाम सक्सेना

डॉ. कृष्ण दयाल भार्गव डॉ. गंटि जोगी सोमयाजी डॉ. पी. गोपाल शर्मा प्रो. हरबंसलाल शर्मा

संयुक्त शिक्षा सलाहकार प्रो. मलिक मोहम्मद प्रो. सूरजभान सिंह

प्रो. प्रेम स्वरूप सकलानी डॉ. राय अवधेश कुमार श्रीवास्तव

डॉ. हरीश कुमार

डॉ.पुष्पलता तनेजा

प्रो. के. बिजय कुमार

श्री ए.के.सिंह, आई.ए.एस., प्रो. केशरी लाल वर्मा

Chairman

Tenure

Dr. Daulat Singh Kothari

1961-1965

Dr. Nihal Karan Sethi

1965-1966

Dr. Bishwa Nath Prasad

1966-1967

Dr. S. Balasubramanyam

1967-1968

Dr. Babu Ram Saksena

1968-1970

Dr. Krishna Dayal Bhargava 1970 Dr. G.J. Somayaji

1970-71

Dr. P. Gopal Sharma

1971-75

Prof. Harbanshlal Sharma

1975-1980

Joint Educational Adviser

1981-1983

Prof. Malik Mohammed

1983-1987

Prof. Suraj Bhan Singh

1988-1994

Prof. Prem Swarup Saklani 1994-1998 Dr. Rai Avadhesh Kumar Srivastava

1998-2001

Dr. Harish Kumar

2001-2003

Dr. Pushpa Lata Taneja

2003-2005

Prof. K. Bijay Kumar

2005-2011

Sh. A.K.Singh, I.A.S. Prof. Keshari Lal Verma

xv

2011-2012 2012 —



A abatement abbreviation abduction abeyance ability ab initio able abnormal abolition abolition of post above mentioned above quoted above said absence absentee absenteeism absentee statement absolute absolute monopoly absolute ownership absorption abstract

తొలగింపు, ముగింపు, తగ్గింపు సంక్షిప్తం, సంక్షిప్త రూపం

అపహరణం, (వ్యక్తిని) బలవంతంగా ఎత్ తు కుపో వటం

నిలుపుదల, తాత్కాలిక నిలుపుదల సమర్థ త, శక్తి, తాహతు ప్రారంభం నుంచి

తాహతుగల, సమర్థ

అసాధారణ, అసామాన్య

తొలగింపు, రద్దు, నిర్మూలన పదవిని రద్దు చేయుట

ప�ైన చెప్పబడిన, ప�ైన ఉదహరింపబడిన ప�ైన ఉదహరించిన ప�ైన చెప్పిన

గ�ైరు హాజరు, హాజరు కాకపో వడం, లోపం గ�ైరుహాజరు అయినవ్యక్తి

గ�ైరు హాజరు అయ్యే అలవాటు లేక ప్రవృత్తి గ�ైరుహాజరు పట్టి

పరమ, సంపూర్ణ , సమగ్ర, నిరపేక్ష, కేవల పూర్తి గుత్తా ధికారం

పూర్తి యాజమాన్యం

లోపలికి గ్రహించుట, పీల్చుట

సంగ్రహం, అవ్యక్ తం, అమూర్ తం, భావార్థ కం

1

abstract statement

abstract statement absurd abundance abuse of power abusive language academic academic discussion academic leave academic qualification academic record accede accept acceptance acceptance of office acceptance of tender access accession accessory accident acclimatization accommodation accompanist accord accordance accordingly account accountability accountable

accountable సంగ్రహ పట్టిక / వివరణ

అసమంజసం, విడ్ డూ రమ�ైన పుష్కలం, సమృద్ధి

అధికార దుర్వినియోగం

దూషిత భాష, అశ్లీ ల భాష

విద్యా / విద్వత్ సంబంధమ�ైన

విద్వత్ చర్చ, విద్యావిషయక చర్చ విద్యా విషయక శలవు విద్యార్హత

విద్యావిష యక రికార్డు చేరు, సమ్మతించు

స్వీకరించు, అంగీకరించు,

స్వీకృతి, అంగీకారం, స్వీకారం పదవి అంగీకారం

టెండరు స్వీకారం

ప్రవేశం, ప్రవేశసాధ్యం, సుగమం ప్రవేశం, విలీనం, అనువృద్ధి

ఉపసాధనం, ఉపసాధకం, సహాయకుడు ఆకస్మిక ఘటన, ప్రమాదం, దుర్ఘటన వాతావరణాను కూలం చేయు

అనుకూలం, వసతి, సర్దుబాటు

అనుకరించువాడు, అనుకరణ చేయువాడు సానుమోదం, అంగీకారం, ఒప్పందం అనుగుణ్యముగా, ప్రకారముగా తదనుసారం

లెక్క, లెక్కింపు, గణన, ఖాతా జవాబుదారీ

లెక్క చెప్పవలసిన, జవాబుదారీ అయ్యే

2

accountancy

accountancy accountant account for account head accrued benefit accrued pension accumulation accuracy accurate accuse accused achievement acknowledgement acknowledgement due acquaintance acquisition acquittance act acting allowance action action plan active actively activist act of God act of misconduct

act of misconduct ఎక్కౌంటెన్సీ, లెక్కలు రాసే పద్ధతి, లెక్కలు రాసే పని లేఖాకారుడు, లెక్క వ్రాయువాడు, లెక్కల అధికారి జవాబుదారీ వహించు, కారణం చెప్పు పద్దు శీర్షిక, అకౌంట్ శీర్షిక

వృద్ధి పొ ందిన లాభము, పెరిగిన లాభము వృద్ధి పొ ందిన వృద్ధా ప్య భత్యము పో గు, పెంపు, వృద్ధి, రాశి యథార్థ త, కచ్చితత్వం

కచ్చితమ�ైన, సరి అయిన

నింద మోపు, నేరము మోపు నిందితుడు, ముద్దా యి

సాఫల్యం, సిదధి ్, సాధించిన కార్యం

రసీదు, అంగీకరించు, కృతజ్ఞ తతో ఒప్పుకొను చెల్లించవలసిన రసీదు, బాకీ ఉన్న రసీదు పరిచయం, పరిచితుడు

సంపాదన, సేకరించు, స్వాధీనం (అధికార సం.) ఋణవిమోచన

చట్టం, పని, కార్యం, చర్య అమలు కార్యకారి బత్తెం, కారుబారు బత్తెం వ్యాజ్యం, దావా, క్రియ, చర్య కార్య ప్రణాళిక

అమలు, ప్రత్యక్ష, చురుకుగా పనిచేసే చురుకుగా

చురుకుగా పనిచేసే వాడు, నిష్ఠ గా పని చేసేవాడు ద�ైవికము

అసభ్య ప్రవర్త న చట్ట ము, చెడు నడత చట్టం

3

acts of commission and omission

adjudicate

acts of commission and omission actual

తప్పు ఒప్పుల చట్టా లు

actuals

వాస్త వ గణాంకాలు, నిజమ�ైన

adaptation addition additional charge additional fund additional grant additional information additional pay addition and alteration address addressee address of welcome adequate adhere to ad hoc ad hoc claim ad hoc committee ad hoc increase ad hoc payment adjacent adjoining (=contiguous) adjournment adjournment motion adjudge adjudicate

వాస్త విక, అసలు, నిజమ�ైన, సాక్షాతతు ్ పొ ందు పరుచుట, అనుసరణ చేర్చు, చేరిన వస్తు వు

అదనపు పదవీ బాధ్యత, అదనపు ఖర్చు అదనపు నిధులు

అదనపు గ్రాంటు, అదనపు నిధి అదనపు సమాచారము

అదనపు వేతనము, చెల్లింపు చేర్పూ మార్పూ

(ఉద్దేశించిన) ప్రసంగం, చిరునామా, సంబో ధన సంబో ధించిన వాడు, ప్రసంగించిన వాడు

స్వాగత ప్రసంగం, స్వాగత సంబో ధన, స్వాగత వచనం సమృద్ధి, చాలినంత, తగినంత దృఢంగా ఉండుట

అడ్ హాక్, తాత్కాలిక, తదర్థ క తదర్థ క అభ్యర్ధ న

తాత్కాలిక సంఘం తాత్కాలిక వృద్ధి

తాత్కాలిక చెల్లింపు

సమీప, అంటిఉన్న, పక్కనున్న వాయిదావేయు, స్థ గితం చేయు వాయిదా, విరామకాలం

వాయిదా తీర్మానం, ప్రతిపాదన న్యాయనిర్ణ యం చేయు న్యాయనిర్ణ యం చేయు

4

adjudication

adjudication adjudicator adjustment administer administer oath administration administration of justice administrative administrative action administrative appraisal administrative approval administrative authority administrative control administrative decision administrative department administrative head administrative headquarters administrative measures administrative power administrative sanction administrative technique administrative tribunal admissibility admissible expenditure admit admit card admitted admonish

admonish న్యాయనిర్ణ యం, తీర్పు న్యాయనిర్ణేత సర్దుబాటు

పాలించు, నిర్వహించు, అమలుజరుపు ప్రమాణం లేదా ప్రతిజ్ఞ చేయించుట పాలన, పరిపాలన, వ్యవహరణ న్యాయపాలన

పాలనా సంబంధమ�ైన పాలన చర్య

పరిపాలక మూల్యాంకనము పరిపాలక ఆమోదం

పరిపాలనాధికారము

పరిపాలన నిర్ణా యకం, నియంత్రణ పరిపాలనా నిర్ణ యం పరిపాలన శాఖ

పరిపాలనాధ్యక్షుడు

పరిపాలనా ముఖ్య కార్యాలయము

పరిపాలనా చర్యలు, పరిపాలనా ఉపాయము పరిపాలన అధికారం

పరిపాలక స్థా యి మంజూరు, సమ్మతి పరిపాలన నిర్వహణ మెలకువ పరిపాలన న్యాయమండలి

అనుమతి యోగ్యత, అంగీకార యోగ్యత స్వీకరించు వ్యయము

ప్రవేశమిచ్చు, అనుమతించు ప్రవేశపత్రము

అనుమతించిన, ఆమోదించిన మందలించు

5

adoptee

adoptee adoptor adoption adult adulteration adultery adult franchise ad valorem duty advance advance booking advance copy advanced increment advance payment adverse entry adverse remarks adverse report advertisement advice advice of payment advisory committee advisory council advocate affairs affidavit affiliation affirmation affirmative

affirmative దత్త పుత్రుడు, దత్త త తీసుకొనబడినవాడు దత్ తు స్వీకర్త

దత్ తు , ఎంపిక, అనుక్రమ దత్త త స్వీకారం పెద్దలు, పెద్ద వయస్సు కల్తీ

వ్యభిచారం

వయోజన వోటుహక్కు విలువను బట్టి సుంకం

బయానా, సంచకారం, అభ్యుదయం

అడ్వాన్సు బుకింగ్, ముందుగా నమోదు చేయువాడు ముందు పంపే ప్రతి

ముందుగా ఇచ్చే వేతనవృద్ధి, అడ్వాన్సు ఇంక్రిమెంటు ముందు చెల్లింపు

ప్రతికూలమ�ైన నమోదు, దాఖలా ప్రతికూలమ�ైన రిమార్కు

ప్రతికూల నివేదిక, రిపో ర్టు ప్రకటన

సలహా, సూచన

చెల్లింపు సూచన

సలహాకార సమితి, సలహాదారు సమితి సలహాదారు పరిషత్ వకీలు, న్యాయవాది విషయాలు

ప్రమాణపత్రం, అఫిడవిట్, హలఫ్ నామా అనుబంధం, సంబంధం, చేర్పుదల ప్రతిజ్ఞ , ప్రమాణం, ధ్రు వీకరణ నిర్ధా రక, ధ్రు వీకరణ

6

afford

afford aforesaid afresh against age age certificate age for suffrage age limit agency agenda age of retirement age of superannuation aggregation aggrieved agitation AGM (annual general meeting) agreement agreement form agriculture agro-industry aid alarm alertness alias allegation allegiance

allegiance సమర్థ త, ఇచ్చు, కలుగజేయు ప�ైన చెప్పిన

క్రొ త్త గా, మొదటినుంచి తిరిగి

ప్రతికూలం, విరుద్ధం, వ్యతిరేకం ఎదురుగా, ఎదిరి యుగం, వయస్సు, ప్రాయం, తరం, పురుషాంతరం వయస్సు ధ్రు వపత్రం వోటు చేసే వయస్సు వయః పరిమితి

ప్రతినిధి సంస్థ , ఏజన్సీ, ముక్త్వారీ, సేవాసంస్థ

అజెండా, చర్చనీయాంశాలు, కార్యక్రమాల పట్టిక ఉద్యో గ విరమణ వయస్సు ఉద్యో గ విరమణ వయస్సు

రాశి చేయడం, మొత్ తం చేయడం

అర్త , వేదన పొ ందిన, బాధపడ్డ , నష్ట పడిన ఆందో ళన

వార్షిక సాధారణ సభ, వార్షిక మహాసభ ఒప్పందం, ఒప్పంద పత్రం కరారు, కరారునామా, ఏకీభావం కరారునామా పత్రం, ఒప్పంద పత్రం వ్యవసాయం

వ్యవసాయ పరిశమ ్ర

సహాయం, పరికరం, సహాయం చేయు హెచ్చరిక ధ్వని, (సమయ ధ్వని) అప్రమత్త త

అనే, ఉరఫ్, ప్రతినామం

ఆరోపణ, ఆపాదన మోపటం (నేరం) ధర్మ విధి, భక్తి, స్వామి భక్తి

7

alliance

alliance allied services all inclusive cost All India Services allocation allotment allotment letter allottee allowable allowable expenses allow an appeal allowance all rights reserved alphabetic order altercation alternate alternative amalgamation amended draft amendment amenity amicable ammunition amortization of debt amount amount of pension analogous post analysis analytical study

analytical study కూటమి, అనుబంధం, మ�ైత్రి అనుబంధ సేవలు

అన్నీ చేరిన ఖర్చు

అఖిల భారత సేవలు కేటాయింపు కేటాయింపు

కేటాయింపు పత్రం

కేటాయించిన వాడు

అనుమతి ఇచ్చు, సమ్మతించు

అనుమతించు భత్యము, సమ్మతించే ఖర్చులు అప్పీలు మంజూరు చేయుట భత్యం, అనుమతి

అన్ని హక్కులూ సురక్షితం అక్షరక్రమం వాగ్వాదం

ప్రత్యామ్నాయ(0), మారు, బదులు ప్రత్యామ్నాయమ�ైన

విలీనీకరణ, సమ్మేళనం, ఏకీకరణం, కలుపుట సవరించిన ముసాయిదా సవరణ

సౌకర్యం, వసతి, సదుపాయం

స్నేహభరితమ�ైన, సహృదయమ�ైన మందుగుండు సామగ్రి ఋణవిమోచనము

రాశి, మొత్ తం, వెరసి, పరిమాణం

పెన్షను మొత్ తం, వృద్ధా ప్య భత్యం మొత్ తం సమానమ�ైన పదవి

విశ్లేషణ, వింగడింపు, పరిశీలన విశ్లేషణాత్మక అధ్యయనము

8

ancestor

ancestor ancillary industry animosity annexure anniversary announcement annoyance annual financial statement annual report annuity anonymous anonymous complaint answerability answer sheet antagonist antecedents anticipated expenditure anticipated income anticipation anticipatory bail anti-corruption measure anti-dumping antique apartheid apathy apex body apology

apology పూర్వుడు, పూర్వికుడు సహాయక పరిశమ ్ర లు వ�ైరభావం

జత పరచిన, చేర్చు, కలిపి

వార్షికోత్సవం, వార్షికం, వర్ధంతి ప్రకటన

విసుగు, క్రో ధము, విసుగుదల

వార్షిక ఆర్థిక వివరణ, వార్షిక విత్తీ య వివరణ వార్షిక నివేదిక

వార్షికం, వార్షిక భత్యం

అనామకమ�ైన, పేరులేని అనామక ఫిర్యాదు

బాధ్యత, జవాబుదారీ జవాబు పత్రం

విరోధి, వ్యతిరేకి, వ్యతిరేకంగా ఉండేవాడు పూర్వ సమాచారములు

ముందుగా ఊహించిన వ్యయం

ముందుగా ఊహించిన ఆదాయము

ఆశాభావం, ముందుగా ఊహించేది ముందు జామీను

అవినీతి నిరోధక చర్య

పూడిక వ్యతిరేకత, కుప్పతెప్పలుగా వస్తు వుల సరఫరాకు వ్యతిరేకత ప్రాచీన, చాలాకాలం క్రిందట తయార�ైన, వికారమ�ైన జాతి విచక్షణ ఉదాసీనత

అగ్ర సంఘం, మండలి, సంస్థ క్షమాపణ

9

appeal

appeal appearance appeasement appellate tribunal appendix appliance applicable applicant application application form applied apply appointee appointing authority appointment appointment letter Appointments Committee of the Cabinet apportionment of wages appraisal appraiser appreciation apprehension apprentice approach appropriate appropriate action appropriate head

appropriate head అపీల్, నివేదన, మనవిచేయు హాజరు, హాజరీ

శాంతింపజేయుట

అపిలేట్ ట్బ రి ్యునల్, ఆపీలు విచారణ జరిపే న్యాయస్థా నం అనుబంధం, పరిశిష్టం

పరికరము, పనిముట్టు

వర్తించే, వర్తింపచేయదగిన దరఖాస్తు దారు

దరఖాస్తు , అర్జీ, వర్తింపు దరఖాస్తు పత్రము

దరఖాస్తు చేయబడిన

వర్తింపచేయు, అనువర్తించు నియుక్తు డు

నియామక అధికారి, అధికారం నియామకం

నియామక పత్రము

మంత్రివర్గం లోని ఉద్యో గ నిర్ణ యసమితి వేతన విభజన

మదింపు వేయుట

విలువ నిర్ధా రకుడు

ధరల పెరుగుదల, ప్రశంస

భయశంక, పట్టు కోవటం, పట్టు బడిన

శిక్షణార్థి, ఉమేజువారు, శిక్షణ విద్యార్థి చేరిక, ప్రవేశం, ఉపగమించు

సమంజస, సముచిత, తగిన సముచిత చర్య

సముచిత శీర్షిక, సముచిత అధికారి

10

appropriation

appropriation approval approximate aptitude test arbitrary arbitrate arbitration arbitration tribunal arbitrator architecture archives area area headquarter argument arise armed forces arrangement arrear arrear statement arrival report arrogance arsenal article articles of association articles ascending order ascertain as is where is

as is where is సముచితం, ప్రత్యేక వినియోగం ఆమోదం

సుమారు, దాదాపు, రమారమి బుద్ధి పరీక్ష

ఇష్టా నుసారమ�ైన

మధ్యవర్తిత్వము చేయుట

మధ్యవర్తిత్వం, మధ్యవర్తి పరిష్కారం

మధ్యవర్తిత్వట్బ రి ్యునల్ (న్యాయమండలి) మధ్యవర్తి

వాస్తు శిల్పం, శాస్త రం్

పురాతన పత్రనిలయం, అభిలేఖ నాలయం విస్తీర్ణం, వ�ైశాల్యం, క్షేత్రం, ప్రాంతం ప్రాంతీయ ప్రధాన కార్యాలయం వాదం, చర్చ

ఉత్పన్నమవు, లేచుట సాయుధ బలాలు

బందో బస్తు , క్రమం, ఏర్పాటు బకాయి

బకాయీల వివరణ ఆగమన నివేదిక అహంకారము

ఆయుధాగారం, ఆయుధశాల నిబంధన, అనుచ్ఛేదం సంఘ నిబంధనావళి నిబంధనలు

ఆరోహణ క్రమం

నిశ్చయించు, నిజము తెలుసుకొను (అది) ఎట్లా ఎక్కడ ఉందో అట్లా గే

11

aspect

aspect aspersion assassination assault assemble assembly assent assert assessee assessment assessment year assessor assets assignee assignment assignor assistance associate association assumption of charge assurance assurance company assure at discount atomic power at par at premium attach

attach దృకృథం, ఆకారము దూషణ హత్య

దౌర్జ న్యం, ప�ైబడి కొట్టు

కూడు, కూర్చు, జోడించు

అసెంబ్లీ , విధానసభ, శాసనసభ సమ్మతి, అనుమతి, ఆమోదం నొక్కి చెప్పు

పన్ను చెల్లించే వ్యక్తి

మదింపు, నిర్ధా రణ, ధారాబందీ

నిర్ధా రణ సంవత్సరం (పన్నులు, వగ�ైరా విషయంలో) నిర్ధా రకుడు, మదింపుదారు ఆస్తు లు

అప్పగింత పొ ందిన వ్యక్తి, అనుదేశితుడు అప్పగింత, అనుదేశకార్యం

అప్పగించే వ్యక్తి, అనుదేశకుడు సహాయత, సహాయము

సహ, సహవాసి, సహచరుడు సమాజం, సంఘం, సంస్థ

పదవీ బాధ్యతల స్వీకరణ

హామీ, హామీపత్రం, భీమా భీమా కంపెనీ

హామీ ఇచ్చు, నమ్మించు, భీమా చేయు తగ్గింపుతో, తగ్గింపు ధర, తగ్గింపు వెల అణుశక్తి

సమాన విలువప�ై, సమమూల్యంప�ై అధిక విలువతో

జతపరచు, తగిలించు

12

attached office

attached office attachment attachment order attainment attempt attendance attendance register attendance slip attention attestation attested copy attitude attractive salary auction auctioneer auction sale audience audio-visual display audio-visual publicity audit audited accounts audited balance sheet auditing audit objection auditor’s report auditorium audit paragraph audit report

audit report అనుబంధ అధికారి, జప్తు అధికారి జప్తి , అనుబంధం జప్తి ఉత్త రువు

ప్రావీణ్యం, పొ ందినది, సాధించినది యత్నం, సాధింపు యత్నించు హజరీ, హాజరు హాజరు పట్టిక హాజరు చీటీ

సావధానం, గమనిక, శ్రద్ధ సాక్షి సంతకం, ధ్రు వీకరణ

ధ్రు వీకరణ పత్రం, ధ్రు వీకరణ ప్రతి వ�ైఖరి

ఆకర్షకమ�ైన వేతనం

వేలం, హర్రా జు, వేలం వేయు వేలందారు

వేలం అమ్మకం

శ్రోతలు, ప్రేక్షకులు

శ్రవ్య దృశ్య ప్రదర్శన శ్రవ్య దృశ్య ప్రచారం

ఆడిట్, లెక్కల తనిఖీ తనిఖీ చేసిన లెక్క

తనిఖీ చేసిన జమా ఖర్చు పట్టిక లెక్కల తనిఖీ, ఆడిటింగ్ లెక్కల తనిఖీ ఆక్షేపణ

లెక్కల తనిఖీ / ఆడిట్ నివేదిక ప్రేక్షకశాల

లెక్కల తనిఖీ / పరిచ్ఛేదము, భాగము లెక్కల తనిఖీ / ఆడిట్ నివేదిక

13

austerity

austerity austerity measures authentic authorised representative authoritative authority authority letter authorized authorized capital automatic autonomous autonomous body autonomy auxiliary available average average leave aversion avert avoid avoidance of tax awaited award awarding authority awareness

awareness మిత వ్యయము

మితవ్యయ చర్యలు

ఆధికారిక, సాధికార, ప్రామాణిక అధికృత ప్రతినిధి

అధికారతత్వ పూర్వక

అధికారం, అధికారి, ప్రమాణం అధికారపత్రం

అధికారం పొ ందిన, అధికృత అధికృత మూలధనం స్వయంచలన

స్వాయత్త , స్వయంపాలక స్వయంపాలక సంస్థ

స్వయంపాలన, స్వతంత్ర ప్రతిపత్తి

సహాయక, సహాకారి, ఆనుషంగిక లభ్యమయ్యే, లభ్యం చేయదగిన సగటు

సగటు సెలవు

అయిష్టం, విముఖత నివారించు

తప్పించు, తప్పుకొనుట

పన్ను ఎగవేత, పన్ను తప్పించుకోవటం నిరీక్షింపబడుతున్న

తీర్పు, నిర్ణ యం, ప్రదానం నిర్ణ యాధికారం, అధికారి స్పృహ, జాగృతి

14

backdated

ballot paper

B backdated background back log back out back reference back up backward classes backward tribe bad bargain bad behaviour bad character bad climate allowance bad conduct bad debt baggage bail balance balance brought down balance brought forward balanced budget balance sheet ballot ballot box ballot paper

వెనుక తేదీ వేసిన, మునుపటి తేదీ

నేపథ్యం (వెనకటి చరిత)్ర , పూర్వరంగం బకాయి, పాత నిలవలు / మిగులు వెనుదీయు, మాటతప్పు

పూర్వ సందర్భం, నిర్దేశం, వెనకటి నిర్దేశం

పూరకమ�ైన, సిద్ధము లేక అవసరమునకు ఉంచినట్టి వెనకబడిన తరగతులు వెనకబడ్డ తెగలు

నష్ట ము కలిగించు బేరము, నష్ట ము కలిగించు ఒడంబడిక దుష్ప్రవర్త న

చెడు నడవడి, దుర్వర్త న

అప, అధమ శీతోష్ణ స్థితి బత్తెం చెడ్డ నడవడి, చెడు నడత

వసూలు కాని / పాత బాకీ సామాను

జామీను, జమానతు, బెయిలు

మిగులు, నిలవ, ఖాతా నిలవ / త్రాసు కూడిన నిలవ

ముందు పుటకు ఎత్తి న నిలవ సంతులిత బడ్జెట్

జమాఖర్చు పట్టికలు, ఆస్తి -అప్పుల పట్టికలు బాలెట్, రహస్య వోటు చీటి (రహస్య వోటింగ్) వోట్ల పెట్టె, బాలెట్ పెట్టె వోటుపత్రం

15

ban

ban bank bank account bank balance bank charges bank guarantee bank holiday banking facility banking hours banking transaction bank rate bank reconciliation bankrupt bank security bank statement banquet bar council bargain bargaining barren land barter base baseless basement base year basic basically basic intelligence basic pay

basic pay నిషేధం / నిషేధంచు బ్యాంకు, నది ఒడ్డు

బ్యాంకు ఖాతా, బ్యాంకు లెక్క బ్యాంకు నిలవ

బ్యాంకు ఛార్జీలు, రుసుములు బ్యాంకు పూచీ

బ్యాంకు సెలవు

బ్యాంకు సౌకర్యం

బ్యాంకు పనిచేసే సమయం బ్యాంకింగ్ లావాదేవీలు బ్యాంకు రేటు

బ్యాంకు లెక్కల సమన్వయం దివాలాదారు

బ్యాంకు హామీ, బ్యాంకు పూచీ బ్యాంకు వివరణ పట్టిక

విందు, ఉపన్యాసాలతో కూడినవిందు బార్ కౌన్సిల్, న్యాయవాది మండలి బేరం

బేరమాడుట

బంజరు భూమి, పో రంబో కు సాటా, వస్తు మార్పిడి

స్థా వరం, మూలస్థా నం, స�ైనికస్థా వరం నిరాధార

అడుగు మట్ట ము, పీఠము

ఆధార / ప్రాతిపదిక సంవత్సరం మూల, మౌలిక

మౌలికంగా, ప్రధానంగా

మౌలికమ�ైన తెలివితేటలు

అసలు జీతం, మూలవేతనం

16

basic scale of pay

basic scale of pay basic training basis batch batch number bearer cheque before cited behaviour belief below par bench benchmark beneficial beneficiary benefit benefit of doubt benevolence benevolent fund bequeath bequest bereaved best endeavours betterment bias biased opinion bibliography

bibliography ప్రాతిపదిక వేతనం స్కేలు / శ్ణ రే ి, మూల వేతన కొలమానము ప్రాథమిక శిక్షణ

ఆధారం, ప్రాతిపదిక

జట్టు , గుంపు, వర్గ ము సమూహము జట్టు క్రమ సంఖ్య

బేరరు చెక్కు (తెచ్చిన వారికి చెల్లించేటందుకు రాసింది) వాహక ధనాదేశం ముందు పేర్కొన్న ప్రవర్త న, వర్త న

నమ్మకము, విశ్వాసము కంటె తగ్గిన

ధర్మాసనం / బెంచి, ఇద్ద రు బెంచి మార్కు, సర్వేగుర్తు

లాభసాటి, ప్రయోజనంగల

లాభం పొ ందే వ్యక్తి, లబ్ధి దారు లాభం, హితం, మేలు

సందేహ లాభం, సందేహం కారణంగా నేరస్తు నికి కలిగే లాభం హితకరం, ఔదార్యం హితకార నిధి

వీలునామా ప్రకారం ఆస్తి ఇచ్చు

వీలునామా ద్వారా వదిలిన ఆస్తి శోకాకులుడ�ైన, శోకార్తు డ�ైన ఉత్త మ కృషి, ప్రయత్నం

అభివృద్ధి, మేలుతరం / మెరుగుపరచటం పూర్వాభిప్రాయం, పక్షపాతం

పక్షపాతంలో కూడిన అభిప్రాయం గ్రంథసూచి, గ్రంథసూచీ శాస్త రం్

17

biennial

biennial bifurcate bigamy bilateral bilingual bicameral bill bill of exchange bimonthly report binding biodata bipartite bipartite agreement birth anniversary birth certificate birth control birth date birth place birth rate biweekly black economy black list blackmail black market blame blank cheque blanket deal blanket order

blanket order ద్వివార్షిక

రెండుగా విభజించటం రెండో వివాహం ఉభయపక్ష

ఉభయ భాషా సంబంధిత ఉభయ సభలు కలిగిన బిల్లు , చిత్ తు చట్టం

వినిమయపత్రం, హుండీ బిల్లు ద్వైమాసిక ప్రతివేదన

కట్టు బాటు, కట్ట డి, కట్టు దిట్టం

జీవనవృత్త ము / స్వీయ పరిచయము ఉభయపక్షికమ�ైన

ఉభయపక్ష ఒప్పందం జన్మదినోత్సవము జన్మ ధ్రు వపత్రం

సంతాన నిరోధం, కుటుంబ నియంత్రణ పుట్టిన తేదీ జన్మస్థ లం

జనన రేటు

పక్ష, అర్ధ మాసిక

నల్ల ఆర్థిక వ్యవస్థ

అనుమానాస్పదుల పట్టిక

బెదురు సాకు చూపు, సాకు చూపి బెదిరించు చీకటి బజారు, నల్ల బజారు నింద, నిందించుట

ఖాళీ చెక్కు, డబ్బు మొత్ తం రాయకుండా ఇచ్చిన చెక్కు విస్ తృతముగా వ్యాపించిన వ్యాపారము విస్ తృత ఆదేశము

18

blast

blast blending block blockade blocked capital block letter blood donation blood relations blue collar job blueprint bluff board boarding and lodging board of directors board of revenue body bodyguard bogus voucher bonafides bond bonded labour bonus booking office book-keeper book-keeping booklet book of reference book value

book value ధ్వంసం చేయు మిశ్రం

బ్లా కు, సమితి, ఖండం

రవాణా బందీ, దిగ్బంధం

చిక్కుబడిన మూలధనం

పెద్ద అక్షరము, స్పష్ట ముగా రాసిన అక్షరము రక్త దానం

రక్త సంబంధీకులు

శారీరక శ్రమతో కూడిన ఉద్యో గము, లేబర్ వర్కు పథకం నమూనా, ఛాయా ముద్రణ బుకాయింపు

మండలి, పరిషత్ తు , సమితి భోజన వసతి, సౌకర్యాలు పాలక మండలి

ఆదాయ సంబంధమ�ైన పాలక మండలి సమితి, సమష్టి, మండలి, సంస్థ అంగరక్షకుడు

బూటకపు వోచర్

ప్రామాణిక వివరాలు, సదాచారము సద్ భావము బాండు, పత్రం, దస్తా వేజు

వెటటి ్పని, వెటటి ్ చాకిరీ, కట్టు బానిస బో నసు, అదనపు లాభంశం

నమోదు ఆఫీసు, టికెట్ ఆఫీసు

ఖాతా నిర్వాహకుడు, లెక్కల పుస్త కాలు రాసే వ్యక్తి ఖాతా నిర్వహణ, లెక్కలు రాయటం చిన్న పుస్త కం

సంప్రదింపు పుస్త కం

ఖాతా విలువ, ఖాతా దాఖలా ఖరీదు

19

booth

booth booth capturing border allowance border line borrower borrowing power boss bottleneck bracket boundary boycott brain drain branch office breach breach of agreement breach of confidence breach of contract breach of discipline breach of law breach of peace breach of privilege breach of promise breach of rule breach of trust breakage break down break in service

break in service బూత్, కేంద్రం, అర

బూతును వశపరచుకొనుట సరిహద్దు భత్తా సరిహద్దు గీత

బాకీదారు, ఋణ గ్రహీత

అప్పు చేసే అధికారం, అప్పు తీసుకొనే శక్తి అధికారి

ఇరకాటం, అడ్డంకి

బ్రేకు, బ్రేకుపెట్టె (యాంత్రికం), అడ్డ గింపు, అడ్డ గించు సరిహద్దు

బహిష్కరణ, బహిష్కరించు మేధావుల వలస

శాఖా కార్యాలయము

భంగం (శాంతి మొ.), ఉల్లంఘనం ఒప్పంద భంగం విశ్వాసఘాతం

కరారునామా ఉల్లంఘన, కాంట్రాక్టు / ఒప్పందం ఉల్లంఘన క్రమశిక్షణ భంగం, ఉల్లంఘన శాసన ఉల్లంఘన, భంగం శాంతి భంగం

ప్రత్యేక హక్కు భంగం వాగ్దా న భంగం

నియమభంగం, ఉల్లంఘన నమ్మకద్రో హం పగులు, బీట

భగ్నమవు, చెడిపో వు

ఉద్యో గంలో అంతరాయం

20

break-up

break-up breed bribe brief briefing brief resume brilliant record bring into notice broadcast broadsheet brochure brokerage brought forward (b/f) budget allocation budgetary control budget estimate budget provision building bulk bulk purchase bulletin bumper crop bunching of vacancies bungling bureaucracy bureaucrat

bureaucrat విభజన, విచ్ఛిన్నం చేయు, విడదీయు జాతి, ఉత్పత్తి

లంచం, లంచమిచ్చుట

సంగ్రహం, క్లు ప్ తం చేయు

సారాంశ వివరణ / నివేదన క్లు ప్త సారాంశం

ఘనమ�ైన నమోదు, శాశ్వత ప్రాతిపదికప�ైన నమోదు దృష్టికి తీసుకురావడం, దృష్టికి తెచ్చుట ప్రసారం, ప్రసారం చేయు

వెడల్పాటి పొ రవంటి వస్తు వు, విస్ తృతమ�ైన ఉపరితల విభాగము వివరణిక (చిన్న పుస్త కం)

దళారీతనం, దళారీ రుసుం, బ్రో కరేజి ముందుకు తీసుకొన్న, ఎక్కించిన బడ్జెట్ కేటాయింపు

బడ్జెటు కేటాయింపు నియంత్రణ బడ్జెటు అంచనాలు

బడ్జెటులో కేటాయింపు

భవనం, భవన నిర్మాణం

రాశి, స్ థూ లం, అధికాంశం

అధిక మొత్ తం కొనుగోలు, టోకు కొనుగోలు

బులెటిన్, లఘు వివరణిక (పత్రిక), సమాచార పత్రం పుష్కల పంట

ఖాళీ ఉద్యో గాల సముదాయం పొ రపాటు చేయు

ఉద్యో గుల పెత్తందారీ, అధికార తంత్రాంగం ఉద్యో గి-పెత్తందారు, అధికార తంత్రవాది

21

business class

business class business hours (= hours of business) businessman buy-back buyer bye election (by election) by hand by post

capability వ్యాపార వర్గ ము

వ్యాపార వేళలు, పనివేళలు (సమావేశ సం.) వ్యాపారి

అమ్మినదాన్ని తిరిగి కొని తీసుకొను కొనుగోలుదారు ఉప ఎన్నిక

చేతితో, ప్రత్యక్షంగా

తపాలా / పో స్టు ద్వారా

C cabin baggage cabinet cadre calamity calculation calendar year campaign campus campus interview cancel cancellation candidate candidature canvassing capability

కేబిన సామాను మంత్రిమండలి

సమూహము, స�ైన్యములో నియమించబడిన సిబ్బంది ప్రణాళిక అరిష్టం, దుర్ఘటన, విపత్ తు గణన చేయు, లెక్కింపు

క్యాలెండర్ సంవత్సరము

కార్యవర్త న, ప్రచారం, దాడి ఆవరణ

క్యాంపస్ ఇంటర్వ్యూ రద్దు, రద్దు చేయు రద్దు చేయుట అభ్యర్థి

అభ్యర్థిత్వము

ప్రచారం చేయటం సామర్థ ్యం

22

capable

capable capacity capital capital expenditure capital punishment capitation fee capture care career career development caretaker government carried forward (c/f) carry forward carrying cost carry over cartage case case study cash cash balance cash book cash card cash certificate cash counter cash crop cash discount cash down

cash down సామర్థ ్య0 గల, యోగ్యత గల

సమర్థ త, భారకత, వ్యాపకత, యోగ్యత, హో దా మూలధనం, స్థిర చరాస్తి రూపంలో / వాటాల రూపంలో ఉన్న పెట్టు బడి మూలధన వ్యయం

మరణదండన, ఉరి శిక్ష తలసరి రుసుం

బందీచేయు, వశమవు, చిక్కుట జాగ్రత్త, సంరక్షణ

వ్యాసంగం (విద్యా, వ్యాపార, జీవన సం.), జీవనోపాధి మార్గం జీవనోపాధి వికాసము

ఆపద్ధ ర్మ ప్రభుత్వము, తాత్కాలిక ప్రభుత్వం ముందుకు తీసుకుపో యిన

ఉతారెక్కించు, ముందు పుటకు ఎత్ తు రవాణా ఖర్చు

పరిమితులు పెంచుట

బండి బాడుగ, రవాణా బాడుగ, బండి కిరాయి వ్యవహారం, కేసు, ముకద్ద మా

దృష్టాంత అధ్యయనం, వ్యవహార అధ్యయనము రొక్కం, నగదు

నగదు, రొక్కం నిలవ

నగదు చిట్టా , పుస్త కం

క్యాష్ కార్డు , నగదు కార్డు నగదు ధ్రు వపత్రం నగదు కౌంటరు వాణిజ్య పంట

నగదు పట్టం / డిస్కౌంటు, నగదు తగ్గింపు తక్షణం చెల్లింపు

23

cash in hand

cash in hand cash memo cash payment caste caste certificate casting vote casual casual labour casual leave casualty casual vacancy catalogue categorical category catering service caution caution money cease fire ceiling (as of “price”) celebration cell phone censor censure censure motion census central cess central civil service (CCS) rules central excise

central excise చేతి నగదు

నగదు చీటి

నగదు చెల్లింపు కులము

కుల ధ్రు వపత్రం నిర్ణ యవోటు

ఆకస్మిక(0), తాత్కాలిక(0) అనియతకూలి (శ్రమ) ఆకస్మిక సెలవు

దుర్ఘటన, ఆకస్మికము, అత్యవసరము తాత్కాలిక ఖాళీ

కేటలాగ్, సూచీ పట్టిక నిశ్చయమ�ైన శ్ణ రే ి

ఆహార సరఫరా సేవ, భోజన సేవ హెచ్చరిక, జాగ్రత్త, సావధానము పూచీధనం

యుద్ధ విరమణ

సిలింగ్, గరిష్ఠ పరిమితి, లోకప్పు ఉత్సవం

సెల్ ఫో న్, భ్రమణ ధ్వని

పూర్వ పరిశీలన, సెన్సారు అభిశంసించు

అభిశంసన తీర్మానం / ప్రతిపాదన జనగణన, జనాభా లెక్కలు కేంద్రీయ ప్రభుత్వ పన్ను

కేంద్ర సివిల్ సర్వీసు నియమావళి కేంద్ర ఎక్సైజ్, కేంద్ర ఉత్పాదన పన్ను

24

central government

central government centralization centralized service centrally funded scheme centrally sponsored scheme central office central revenues central sales tax centre century cereal cerealist ceremonial parade ceremony certificate certificate of fitness certificate of posting certificate of service certification certified copy certify cess cessation chain chairman/chairperson challan challenge chamber chamber of commerce

chamber of commerce కేంద్ర ప్రభుత్వం కేంద్రీకరణ

కేంద్రీకృత సేవ

కేంద్రం ద్వారా నిధులు పొ ందిన పథకం కేంద్ర ప్రతిపాదిత పథకం

కేంద్ర ప్రధాన కార్యాలయం కేంద్ర పన్ను ఆదాయం

కేంద్ర అమ్మకపు పన్ను కేంద్రం, మధ్యభాగము శతాబ్దం, శతాబ్ది

ధాన్యము, ఒక ధాన్యపు జాతి మొక్క ధాన్యాగారుడు, ధాన్యవిద్ ఉత్సవ విన్యాసం

ఉత్సవం, ధార్మిక కర్మకాండ ప్రమాణపత్రం, ధ్రు వపత్రం

ఆరోగ్య ధ్రు వపత్రం, అర్హత ప్రమాణ పత్రము ప్రమాణ పత్రం, టపా ధ్రు వపత్రం సేవా / సర్వీసు ధ్రు వపత్రం ప్రమాణీకరణ / ధ్రు వీకరణ

ధ్రు వపరచిన, నకలు, ధ్రు వపరచిన ప్రతి ధ్రు వపరచు

సెస్, రుసుం, పన్ను విరమణ

గొలుసు, సర్వే గొలుసు అధ్యక్షుడు చలాను

సవాలు, ఆక్షేపణ, సవాలు చేయు చేంబరు, సదనం, గది, మండలి వాణిజ్య మండలి

25

change

change chaos chapter character assassination character certificate charge charge over property charge sheet charitable charity chart charter chasis number cheating check check list check post chemist cheque cheque let chief

chronologicalorder(=chronologicalsequence) మార్పు, బదిలీ, మారకం (చిల్ల ర) అరాజకము, అస్త వ్యస్త త

అధ్యాయం (గ్రంథములో) ఆశ్వాసము, పరిచ్ఛేదం వ్యక్తిత్వహననము

ప్రవర్త న ధ్రు వ పత్రం

ఆరోపణ, అభియోగం, నింద, పదవీ బాధ్యత సంపత్తి ప�ైన అధికారం

నేరారోపణ పత్రం, అభియోగపత్రం, ఛార్జిషీటు ధర్మదాన, ధర్మాదాయ

దానధర్మం, ధర్మదానం, ధర్మాధికారం

వివరణ పటం, కాలమ్ వారీ పట్టిక, చార్టు పట్టా , ఛార్టరు, అధికార పట్టా ఛేసిస్ నంబరు వంచన

తనిఖీ, సరిచూచు, తనిఖీచేయు వస్తు వుల పట్టిక

తనిఖీ చౌకీ, చెక్ పో స్టు

రసాయన శాస్త్రవేత్త, రసాయనాల వ్యాపారి చెక్కు (బ్యాంకు సం) చెక్కు కాగితం

ప్రముఖుడు, ముఖ్యాధికారి

children education allowance బాలల విద్యకు భత్యం, పిల్లల విద్యాభత్యం child exploitation child labour child welfare chronic

పిల్లల శోషణ, పిల్లల పీడన, బాలశోషణ బాల శ్రా మికుడు పిల్లల సంక్షేమం దీర్ఘకాలిక

chronological order(=chrono- కాలానుక్రమం logical sequence) 26

circle

circle circuit house circular (=circular letter) circulation circumstance circumstantial evidence citation citizenship

classified information చక్రం, వృత్ తం, వలయం

సంచారక, సర్క్యూట్ గృహం సర్క్యులరు, గస్తీపత్రం

చలామణి, సంచరణ, గస్తీ పరిసథితి ్

పరిసథి ్తుల దృష్ట్యా సాక్ష్యం ఉదాహరణ, గుణగణన పౌరసత్వం

city compensatory allowance నగర ఖర్చులపూరక బత్తెం civic amenities civil civil code civil defence civil list civil marriage civil procedure code civil service civil suit civil supplies civil war claim claimant claim form claim for refund clarification class classified advertisement classified documents classified information

పౌర సౌకర్యాలు

పౌర సంబంధ, పౌరోచిత, ప్రజా

సివిల్ కోడ్, పౌర సంహిత / స్మృతి పౌర రక్షణ

సివిల్ లిస్టు , సివిల్ అధికార్ల పట్టిక

న్యాయ సమ్మత వివాహం, సివిల్ మారేజి

సివిల్ ప్రొ సిజరు కోడ్, పౌరన్యాయ కార్యస్మృతి సివిల్ సర్వీసు / ఉద్యో గం సివిల్ దావా

పౌర సరఫరాలు అంతర్యుద్ధం

క్లెయిం, హక్కు ప్రతిపాదన, అభ్యర్థ న

క్లెయిందారు, హక్కుదారు, దావాదారు దావా పత్రము

డబ్బు వాపసు కోసం క్లెయిం, దావా స్పష్టీకరణ, వివరణ

వర్గం, తరగతి, రకం, శ్ణ రే ి వర్గీకరించిన ప్రకటన

వర్గీకరించిన దస్తా వేజులు

వర్గీకరించిన సమాచారము

27

classify

classify classwise clause clearance clear vacancy clerical clerical cadre clerical error clerical staff clerical work client cloak room close of the year closing balance closing date closure clue co (as in ‘co-chairman’) co-accused coaching coalition government code code number code of conduct code word coding coercion

coercion వర్గీకరించు

తరగతి వారీ

క్లా జు, ఖండం, నిబంధన

ఖాళీ, విమోచన పత్రం, అనుమతి పత్రం స్పష్ట మ�ైన ఖాళీ (ఉద్యో గ సం.)

గుమాస్తా సంబంధ, ఫాదరీ సంబంధ (క్రైస్తవ) గుమాస్తా కాడర్, గుమాస్తా వర్గం రాత పొ రపాటు

గుమాస్తా సిబ్బంది

గుమాస్తా చేసే పని

క్లయింటు, కార్యార్థి, సేవార్థి, కక్షిదారు (వకీలు సలహా పొ ందే వ్యక్తి)

సామాను గది (ర�ైల్వే సం.), సామను భద్రపరిచే గది సంవత్సరాంతము, ముగింపు

ముగింపు నిల్వ, ఆఖరు నిల్వ ముగింపు తేదీ, ఆఖరు తేదీ సమాప్తి , ముగింపు

జాడ, సంకేతం, కీలకం సహ

సహనిందితుడు, తోటి నేరస్తు డు తర్ఫీదు, శిక్షణ ఇచ్చుట

సంకీర్ణ ప్రభుత్వం, మిశ్ర ప్రభుత్వం సంహిత, స్మృతి, నియమావళి సంకేత సంఖ్య

ప్రవర్త న నియమావళి సంకేత పదం

సూత్రీకరణ, సంహితగా రూపొ ందించుట బలాత్కారం, బలప్రయోగం

28

coexistence

coexistence cognizable cognizable offence cognizance coincidence collaboration collateral security colleague collective collective responsibility collectorate collusion colony colour blindness column combing operation command commemoration commendable commensurate commentary comments commerce commercial break commission commissioning commit

commit సహజీవనం

గ్రా హ్యమ�ైన, విచారణ యోగ్యమ�ైన

విచారణ యోగ్యనేరం, మేజిస్ట్ట రే ు విచారణ చేయదిగిన నేరం అధికార రీత్యా కలిగించుకోవడం ఏకకాల సంఘటన

సహయోగం, సహకారం, సహాయము

అదనపు సెక్యూరిటీ / పూచీ / హామీ సహ ఉద్యో గి

సమష్టి, సామూహిక, ఉమ్మడి సమష్టి బాధ్యత

కలెక్టరు కార్యాలయము

కుట్ర, దుష్కార్యం కోసం రహస్య ఒప్పందం కాలనీ, వలస ప్రాంతం, జనావాసం వర్ణాంధత, కొన్ని వర్ణా ల భేదాన్ని గుర్తించలేకపో వడం

కాలమ్ (పత్రికా సం) వరస / నిలువు, గడి గాలించే / వెతికే క్రియ

ఆదేశం, అధికారం, స�ైనిక పటాలం స్మారకోత్సవం

ప్రశంసనీయ(0), ప్రశంసించదగిన సమరూప, సమవ్యాపక వ్యాఖ్య, వివరణ వ్యాఖ్యానాలు వాణిజ్యం

ప్రకటనల విరామం

కమీషను (పరిశీలన), కమీషను, సంఘం పని కల్పించు, అఘిరాపమిత్ తు

చేయు, నిర్భంధంలో ఉంచు, నిబద్ధు డవు

29

commitment

commitment commodity common communal communal harmony communicate communication communication gap communique community community centre community development project community service commutation commuted leave commuted value comparison compassion compassionate ground compassionate leave compatible compel compendium compensation compensatory allowance compensatory leave competence competent

competent నిబద్ధ త

సరుకు, దినుసు (వ్యాపార సం.)

సామాన్య, సాధారణ, మామూలు కుల, మత (సం.)

మత సామరస్యము

కబురుచేయు, వర్త మానం పంపు

వార్తా లాపన, సంభాషణ, రాకపో కలు

చెప్పిన మాటను వేరే విధంగా అర్థం చేసుకొను ఆధికారిక సమాచారం

సమూహం, సముదాయం సాముదాయక కేంద్రం

సామూహిక వికాస ప్రాజెక్టు సామూహిక సేవ, సామాజిక సేవ

పరివర్త నం, మార్పు, వినిమయం మార్చుకునే సెలవు మదింపు విలువ పో ల్చి చూచుట దయ, కరుణ

కారుణ్య కారణాలు కారుణ్య సెలవు

అనురూప, సంగత బలవంతపెట్టు

సంక్షిప్తరూపం, సంకలనం

పరిహారం, నష్ట పరిహారం, నష్ట పూరణం నష్ట పరిహారక బత్తెం

పరిహార సెలవు, బదులు సెలవు సమర్థ త, యోగ్యత

అర్హత గల, సమర్థు డ�ైన

30

competent authority

competent authority competition competitive examination compilation complaint complaint book complement complementary complete completion certificate compliance complicated compliment complimentary copy comply with composite culture composition comprehensive comprehensive insurance compromise compulsory compulsory retirement computer computer centre computer friendly computerization computer language computer literacy concept

concept సమర్థ మ�ైన అధికారవర్గం / అధికారి పో టీ, స్పర్ధ , ప్రతిస్పర్ధ పో టీ పరీక్ష

సంకలనం, పో గు చేయటం, కూర్చుటం ఫిర్యాదు

ఫిర్యాది పుస్త కం

పూరకం, అనుబంధం పూరక

సంపూర్ణ మ�ైన

సమాప్తి ధ్రు వ పత్రం

పాటింపు, అనుపాలనం చిక్కు పడిన, క్లిష్టమ�ైన

మెచ్చుకోలు, స్తుతి వాక్యం అభినందన ప్రతి

పాటించు, అనుపాలించు

సమ్మిశ్ర సంస్కృతి, మిశ్ర సంస్కృతి రచన, పరిష్కారపు ఏర్పాటు సమగ్రమ�ైన

సమగ్ర భీమా

రాజీ, సమాధానం, పరిష్కారం, తీర్మానం నిర్బంధ, తప్పనిసరి, అనివార్య నిర్బంధ పదవీ విరమణ

కంప్యూటర్, గణన యంత్రం కంప్యూటర్ సెంటర్

కంప్యూటర్ అనుకూలత కలిగిన కంప్యూటరీకరణ

కంప్యూటర్ భాష

కంప్యూటర్ అక్షరాస్యత భావన, సంకల్పన

31

concern

concern concession concessional rate concession certificate conciliation concluding remarks conclusion conclusive concur concurrence condemn condition conditional conditional acceptance conditions of contract conditions of service condolence condone conduct conduct rules conference conference room conferencing facility confer confidential confinement confirm confirmation confirmation of service

confirmation of service సంబంధం, వ్యాపార సంస్థ రాయితీ, తగ్గింపు

రాయితీ రేటు, తగ్గింపు రేటు రాయితీ ధ్రు వపత్రం రాజీ, సమాధానం

ముగింపు వ్యాఖ్యానం

ఉపసంహారం, నిష్కర్ష, నిశ్చయించి చెప్పిన నిర్ణా యక, నిర్ణ యించే, నమ్మకం కలిగించే ఏకిభవించు, సమ్మతించు సమ్మతి

నిందించు, ఖండించు

షరతు, నిబంధన, నియమం షరతులతో కూడిన

షరతుప�ై అంగీ కారం కాంట్రాక్టు షరతులు

ఉద్యో గ / సర్వీసు షరతులు సంతాపం

క్షమించు, మాఫీ చేయు ప్రవర్త న, చర్య, నడవడి ప్రవర్త న నియమావళి సమావేశం

సమావేశ శాల, సమ్మేళన గది

సమావేశాలు జరుపుకొనే సౌకర్యం

ప్రసాదించు, అర్పించు, ప్రదానంచేయు గోప్యమ�ైన, రహస్యమ�ైన

నిర్బంధం, గర్భధారణ, పరిమితం దృఢపరచు, బలపరుచు

దృవీకరణ, స్థిరీకరణ, ఖాయపరచటం ఉద్యో గ స్థి రీకరణ

32

confirmation order

confirmation order confiscation conflict conflicting views conformity congratulation connection connivance conscience consensus consent consequence consequent conservation consideration zone consignee consignment consignment note consistent consolidated fund consolidated pay consolidated statement consolidation conspicuous conspiracy constant constituency

constituency స్థి రీకరణ ఉత్త రువు

జప్తు , ప్రభుత్వ పరం చేయటం, స్వాధీన పరచుకోటం పరస్పర సంఘర్షణ / విరోధం

పరస్పర విరుద్ధ మ�ైన అభిప్రాయాలు

అనురూపత, కట్టు బాటు, అనుబద్ధం అభినందనలు సంబంధం

కుమ్మక్కు, రహస్య సమ్మతి అంతరాత్మ, అంతర్ బుద్ధి

సర్వసమ్మతి, బహుజన సమ్మతి సాధారణాభిప్రాయం సమ్మతి, సమ్మతించు

పరిణామము, ఫలితము, పర్యవసానము అనుగామి సంఘటన

సంరక్షణ, పరిరక్షణ (పురావస్తు , భూసార సం.) పర్యాలోచన మండలం

పొ ందేవాడు, గ్రా హకుడు

రవాణా సరుకు, సరుకు అప్పగింత రవాణా పత్రం, రవాణా రసీదు

అనుకూలమ�ైన, అవిరుద్ధ మ�ైన సంచిత నిధి

ఏకమొత్త పు జీతం

ఏకీకృత వివరణ పత్రం ఏకీకరణ

సువ్యక్త , తెలిసే, కనిపించే కుట్ర, గూడుపుఠాణి

స్థి రమ�ైన, మార్పు లేని, ఎడ తెగని నియోజక వర్గం

33

constituent

constituent constitution constraint construction consultant consultation consultative committee consumable item consume consumer’s goods consumer forum/council consumer orientation consumption contact contact programme contagious disease contain contemplate contemporary contempt of court contention contents contest context contingencies contingency contingency allowance contingency fund

contingency fund సంఘటక భాగం, అంతర్గ త భాగం రాజ్యాంగం, సంవిధానం

నిర్బంధం, అవరోధం, అడ్డ ము

నిర్మాణం, కట్ట డం, రచన, అన్వయం సంప్రదింపు నిపుణుడు సంప్రదింపు, సలహా

సంప్రదించు మండలి / సంఘం

ఉపభోజ్య వస్తు వు / ఇతరుల ద్వారా తయారుచేయబడి,

వినియోగించు, అనుభవించు, వాడుకొను

నిత్యావసర వస్తు వులు, వినియోగ సరుకులు వినియోగదారుల మండలి

వినియోగదారు యొక్క పునశ్చరణ

వినియోగం, వాడకం, సేవించడం, క్షయ సంపర్కం, స్పర్శ, పరిచయం సంపర్క కార్యక్రమం అంటు వ్యాధి

నిలుపుదల చేయు, అరికట్టు , కలిగి ఉండు ఆలోచించు, మననం చేయు సమకాలిక

కోర్టు ధిక్కరణ, న్యాయస్థా న ధిక్కారం వివాదాంశం, పో టీవాదం, విశ్వాసం

విషయాలు, వస్తు వులు, విషయ సూచిక పో టీ, ప్రతివాదం, ప్రతివాదం చేయు సందర్భం

ఆగంతుక వ్యయాలు

యాదృచ్ఛిక స్థితి, ఆకస్మికత

యాదృచ్ఛిక అవసరాల కోసం డబ్బు

ఆకస్మిక ఖర్చుల నిధి, ఆగంతుక నిధి

34

contingency grant

contingency grant contingency plan contingent charges continuous appointment continuous development continuous process continuous service contraband contract contract deed contract of employment contract period contractual document contractual liability contractual service contradiction contradictory statement contrary contravention contribution contributory pension scheme contributory provident fund control controlling officer controversial controversial matter controversy convenience

convenience యాదృచ్ఛిక అవసరాల కోసం మంజూరు అయిన విరాళము ఆకస్మిక అవసరాల కోసం ప్రణాళిక

కంటింజెంట్ ఛార్జి, ఆకస్మిక కార్యవిధి నిరంతర నియామకం నిరంతర వికాసం నిరంతర ప్రక్రియ

నిరంతర సేవ / సర్వీసు

నిషిద్ధ సరుకు, దొ ంగచాటు సరుకు

కాంట్రాక్టు , కరారు, ఒప్పందం, ఒడం బడిక ఒప్పందపు దస్తా వేజు

ఉద్యో గపు ఒడంబడిక / కాంట్రాక్టు

ఒప్పంద గడువు, ఒప్పంద సమయము కాంట్రాక్టు దస్తా వేజు

కాంట్రాక్టు నష్ట భరణ బాధ్యత కాంట్రాక్టు ఉద్యో గం

ఖండన, పరస్పర విరుద్ధం / ప్రతివాదం విరుద్ధ కథనం

విరుద్ధం, ప్రతికూల / విరుద్ధంగా విరుద్ధ త, ఉల్లంఘన

అంశదానం, అంశదాయం, సహాయం అంశదాయి పెంషన్ పథకం అంశదాయి భవిష్యనిధి

నియంత్రణ, అదుపు, కంట్రో లు

నియంత్రణాధికారి, నిర్ణా యకాధికారి వివాదాస్పదమ�ైన

వివాదాస్పద విషయం వివాదం

సౌకర్యం, వీలు, వెసులు బాటు

35

convention

convention conventional conversant convert converted leave conveyance conveyance allowance conveyance deed conveyance expenses convict conviction convocation cooling off period cooperation cooperative cooperative society co-opt co-opted member co-ordination co-owner co-partner copy copying copyright cordial coroner corporate body corporate planning

corporate planning సంప్రదాయం, ఆచారం, వాడుక

రూఢి అయిన, సంప్రదాయమ�ైన, పరిపాటి అయిన బాగా తెలిసిన, సుపరిచితమ�ైన మార్పు చేయు, మార్చు

మార్పిడి సెలవు, వినిమయ సెలవు

వాహనం, అన్యాక్రాంత పత్రం, దస్తా వేజు వాహన బత్తెం

అన్యాక్రాంత దస్తా వేజు వాహన ఖర్చులు

దో షి, శిక్షితుడు, దో షిగా నిర్ణ యించు నేర నిర్ణ యం, దో షిత్వ నిర్ణ యం

విశ్వవిద్యాలయ స్నాతకోత్సవం

స్థి మిత పడడానికి పట్టే సమయం తోడ్పడు, సహకారం సహకార

సహకార సంఘం

కో ఆప్ట్ చేసుకొను, సహ ఎంపిక చేయు సహ ఎంపిక సభ్యుడు సమన్వయం

తోటి యజమాని, సహయజమాని తోటి భాగస్థు డు, సహ భాగస్థు డు నకలు, ప్రతి, ప్రతిలిపి, ఒరవడి నకలు / ప్రతులు తీయటం

కాపీర�ైటు, గ్రంథ ప్రచురణ హక్కు సద్భావపూర్వక

దుర్మరణ విచారణాధికారి (పట్ట ణాలలో) సంఘటిత సంస్థ , కార్పొరేట్ సంస్థ కార్పోరేట్ ప్రణాళికా రచన

36

corporation

corporation corporation tax correction

council of ministers పాలక సంఘం, నిగమం, కార్పొరేషన్

పాలక సంఘ పన్ను, కంపెనీల ఆదాయం మీద విధించే పన్ను దిదదు ్బాటు, సరిచేయడం

corrective measures (=correc- దిదదు ్బాటు చర్యలు tives) correspondence అనుగుణ్యం, సరిపడటం, రాయటం correspondence course

correspondence portion correspondent corresponding corrigendum corroborate corroboration corrupt corruption corrupt practice cosmopolitan city cost cost accountant cost analysis cost ceiling cost effectiveness cost of living cost overrun cottage industry council council of ministers

పత్రాల ద్వారా శిక్షణ / కోర్సు

ఉత్త ర ప్రత్యుత్త రాల ద్వారా జరిగే భాగం లేఖరి, పత్ర వ్యవహర్త , విలేఖరి

అనురూపమ�ైన, తుల్యమ�ైన, ప్రతి అయిన తప్పొ ప్పుల పట్టిక

బలపరచు, ధృఢపరచు

బలపరచడం, (అసలు సాక్ష్యాన్ని రూఢిచేయడం) అవినీతికరమ�ైన, లంచగొండి అవినీతి, లంచగొండితనం అవినీతి, అవినీతి సాధన మహా నగరము

ఖర్చు, వ్యయం, ఖరీదు, ధర

ఉత్పత్తి ఖర్చు లెక్క (వివిధ అంశాలకు) చెప్పువాడు వ్యయవిశ్లేషణ

ఉత్పత్తి గరిష్ఠ ఖర్చు హద్దు

ఉత్పత్తి ఖర్చు తగ్గించే విధానాలు జీవన వ్యయం

ఉత్పత్తి ఖర్చు అతిక్రమణ కుటీర పరిశమ ్ర లు

మండలి, పరిషత్ తు , కౌన్సిల్ మంత్రి మండలి

37

council of states

council of states counsel counselling counter counter action counter affidavit counter charge counter claim counterfeit currency counterfeiting counterfoil counter offer countersign coup (de etat) coupon courier courier service course courses of study court case courtesy court of small causes covenant cover coverage covering letter covering memo covering note crash programme

crash programme రాజ్యసభ

సలహా వకీలు, సలహా, ఆలోచన

సలహా చెప్పుట, హిత బో ధ చేయుట కౌంటరు, లెక్క యంత్రం, ప్రతివాదం విరుగుడు, ప్రతివిధానం ఎదురు ప్రమాణపత్రం

ఎదురు ఆరోపణ, ప్రత్యారోపణ ఎదురు హక్కు ప్రతిపాదన నకలీ నోట్లు / నాణాలు

నకిలీ నోట్లు తయారు చేయుట

ఎదురు ప్రతి, మారుప్రతి, ప్రతిపత్రకం ఎదురు ప్రతిపాదన

ధ్రు వీకరణ సంతకం, గుర్తింపు సంతకం విప్ల వఘాతం

చీటి, కూపను వార్తా హరుడు

కొరియర్ సర్వీసు

కోర్సు, నిర్దిష్ట క్రమం, క్రమరీతి అధ్యయన పాఠ్య క్రమము కోర్టు కేసు

మర్యాద, సౌజన్యం చిన్న కేసుల కోర్టు

లిఖిత ఒప్పందం, ఒడంబడిక, చట్ట సమ్మతమ�ైన కవరు, మూత / లకోటా, కవచం

వ్యాప్తి రక్షణ కోసం క్షేత్రం లేదా నిధి ప్రస్తా వన లేఖ, సహా లేఖ

ప్రస్తా వన తాకీదు / మెమో ప్రస్తా వన నోటు

అతి త్వరగా ముగింపచేసే కార్యక్రమం

38

creamy layer

creamy layer creation creative creativity creche credentials committe credibility credit creditable credit advice credit and thrift society credit card credit facilities credit entry credit note creditor cremation cremation ground crew crime criminal breach of trust criminal court criminal negligence criminal offence criminal procedure code crisis crisis management

crisis management ఉన్నత వర్గం

కల్పన, నిర్మాణం, ఏర్పాటు, సృష్టి సృజనాత్మకమ�ైన సృజనాత్మకత

శిశు సదనం, శిశువిహార్

విశ్వసనీయ పత్రాల సమితి / సంఘం విశ్వసనీయత, నమ్మకము

జమపద్దు, పరపతి, ప్రతిష్ట , ఉద్దెర / అరువు నమ్మతగిన, విశ్వసింపదగిన క్రెడిట్ ఎడ్వైజ్

పరపతి పొ దుపు సంఘం క్రెడిట్ కార్డు

పరపతి సౌకర్యం

జమ పద్దు / జమ నమోదు

జమ రసీదు, పరపతి నోట్, ముజరాల నమోదు ఋణదాత, పరపతిదాత

అంత్యక్రియలు, దహన సంస్కారం శ్మశాన వాటిక, శ్మశానం

నావికా సమూహం, చోదకబృందం నేరం, అపరాధం

విశ్వాస భంగ నేరం, నేరం కిందికి వచ్చే నమ్మక ద్రో హం క్రిమినల్ న్యాయస్థా నం

అశ్రద్ధ నేరం, నేరం కిందికి వచ్చే అశ్రద్ధ శిక్షార్హ నేరం, క్రిమినల్ అపరాధం

క్రిమినల్ ప్రొ సీజర్ కోడ్, నేర విచారణ స్మృతి / సంహిత సంక్షోభం, సంకటావస్థ

సంకటావస్థ నిర్వహణ

39

criterion

criterion criticism cross cross breed cross checking crossed cheque cross examination cross reference cross voting crucial date crude culpable homicide culprit cultivation

custom నిర్ణ య ప్రమాణము విమర్శ

పర సంపర్క(0), సంకర(0), ఎదురు, అడ్డు , ప్రతి సంకరజాతి

ఎదురు తనిఖీ, ఒకదానితో ఒకటి సరిచూడటం క్రా స్ చేసిన చెక్కు

అడ్డు పరీక్ష, సాక్షిని ప్రతివాది పరీక్షించడం పరస్పర నిర్దేశం, ప్రతి నిర్ధేశం ప్రతికూల వోటింగు

కీలకమ�ైన తారీఖు

స్ థూ లమ�ైన, అపరిణతమ�ైన

అపరాధమ�ైన మానవ హత్య నిందితుడు, నేరస్తు డు సేద్యం, వ్యవసాయం

cultural exchange programme పరస్పర సంస్కృతుల పరిచయ కార్యక్రమం cumulative currency currency exchange currency note current current account current duties current session curriculum vitae (cv) curtail custodian custody custom

పో గ�ైన, కూడుకొన్న, సంచితమ�ైన

చలామణి, కరెన్సీ, నాణెపు పద్దతి, ద్రవ్య విధానం కరెన్సీ వినిమయం కరెన్సీ నోటు

ప్రవాహం, విద్యుత్ప్రవాహం

వాడకం ఖాతా, కరెంటు పద్దు, చలామణి పద్దు ప్రస్తు త విధులు

ప్రస్తు త సమావేశం

ఆత్మ వృత్తాంతము, జీవన వృత్తాంతము తగ్గించు, తృంచివేయు

సంరక్షకుడు, పదిలపరిచేవాడు

సంరక్షణ, అధీనం, నిర్బంధం, అభిరక్ష ఆచారం, వాడుక, రివాజు

40

custom(s)

custom(s) customary customary procedure custom duty customer customer friendly custom examination cut down cut motion cut off date cycle

daring సీమ సుంకాలు

మామూల�ైన వాడుక�ైన, ఆచారానుగుణమ�ైన ఆచారానుగుణమ�ైన కార్య పద్ధతి సీమా శుల్కం

గిరాకీదారు, ఖాతాదారు, కొనుగోలు దారు కొనుగోలు దారులకు సౌలభ్యం కలిగించే సీమ సుంకాల పరీక్ష, పరిశీలన తగ్గించు, కోసివేయు

కోత ప్రతిపాదన / తీర్మానం (శాసన సభ సం.) చివరి తారీఖు

ఆవృత్తి , తిరిగి తిరిగి వచ్చే కాల వ్యవధి

D daily daily allowance daily diary daily register daily report daily routine daily wages dak stage dak tray damage damages dangerous daring

రోజువారీ, దినసరి, రోజు, దినపత్రిక

రోజువారీ భత్యం / బత్తెం, దినసరి భత్యం ప్రతిరోజూ దినచర్య రాసే పుస్త కం

అనుదిన రిజిస్ట రు, డ�ైలీ రిజిస్ట రు

దినసరి నివేదిక, రోజు వారీ నివేదిక

రోజువారీ, మామూలు, నిత్యపరిపాటి రోజువారీ కూలి, దినసరి కూలి డాక్ స్టేజి, డాక్ స్థా యి డాక్ ట్రే

నష్టం, నష్ట పరచు హాని, నష్ట ము

ప్రమాదకరమ�ైన, అపాయకరమ�ైన సాహసం కల, ధ�ైర్యం కలిగిన

41

data

data data bank data base data collection data feeding data processing date date of arrival date of birth date of departure date of discharge date of maturity date of receipt date stamp day scholar day shift days of grace day to day work dead account dead line deadlock dead stock register dead weight deal dealing assistant dealing death anniversary dearness allowance

dearness allowance దత్తాంశం, భోగట్టా డాటా బ్యాంక్

డాటా బేస్, దత్తాంశ ఆధారము డాటా సేకరణ / సంకలనం

డాటా పో షణ, డాటా ఫీడింగ్

దత్తాంశ అనుక్రమం / పరిశీలన ప్రక్రియ తేదీ

వచ్చె (చేరే) తేదీ, చేరుకునే తేది పుట్టిన రోజు

బయలుదేరిన తేదీ

విడుదల తేదీ, విముక్తి చేసిన తేదీ పరిణత తేదీ, చెల్లు బడి తేదీ అందిన తేదీ, చేరిన తేదీ

తేదీ ముద్ర, తేదీలు వేసేముద్ర పగటి విద్యార్థి

పగటి షిఫ్టు , పగటి మార్పిడి (కార్మిక సం.) ఉదార దినాలు రోజువారీ పని

అమలులో లేని ఖాతా ఆఖరి గడువు ప్రతిష్టంభన

అమ్మడానికి వీలు లేని వస్తు వుల రిజిస్ట రు ఉత్పాదక హీనభారం, నిశ్చలభారం వ్యవహారం, వ్యవహరించు

వ్యవహరించే సహాయకుడు వ్యవహారము

వర్ధంతి, సాంవత్సరికం

కరువు బత్తెం (అధిక ధరల కారణంగా)

42

death benefit

death benefit

dedication మృత్యువు కారణంగా అందిన సహాయం

death-cum-retirement gratuity మరణ-ఉద్యో గ విరమణ ఉదారభృతి death in service

deauthorizatioin debar debit debit advice debt debt management debtor deceased decency decentralization deciding factor decision decision making decision making process declaration declaration of income declared value declare on oath decode decontrol decorum decrease decree dedication

ఉద్యో గంలో ఉండగా మృతి చెందుట

ఒకరి తరఫున వ్యవహిరంచడానికి ఇచ్చిన అధికారాన్ని ఉపసంహరించుకొనుట డిబార్, ప్రతిబంధించు, నిషేధించు (హక్కు వగ�ైరా) ఖర్చు, బాకీ, ఖర్చు వ్రాయు ఖర్చు సలహా

అప్పు, ఋణం

ఋణ వ్యవహారాల నిర్వహణ

బాకీదారు, ఋణం తీసుకున్నవాడు మృతుడు, మరణించిన

సభ్యత, మర్యాద, ఔచిత్యం వికేంధ్రీకరణ

ఒక నిర్ణ యానికి తెచ్చే అంశం, నిర్ణ యించే అంశం నిర్ణ యం

నిర్ణ యం చేయుట

నిర్ణ యం చేసే కార్య పద్ధతి

వాజ్మూలం, వెల్లడి, ప్రకటన ఆదాయాన్ని వెల్లడించుట

వెల్లడించిన / ప్రకటించిన విలువ ప్రమాణ పూర్వకంగా ప్రకటించు గూఢలిపి వెల్లడిచేయు

కంట్రో ల్ తొలగింపు, నియంత్రణ తొలగింపు ఔచిత్యం, మర్యాద తగ్గింపు, తగ్గించు

డిక్రీ, తీర్పు, నిర్ణ యం, ఆజ్ఞ అంకితం, సమర్పణ

43

deductible

deductible deduction deduction at source deduction from salary deed deed of mortgage deemed university deface de facto defalcation defamation default defaulter defective defence defence counsel defence production defendant defer deferred expenditure defiance deficit deficit budget define defy degradation

degradation తీసివేయదగిన, తగ్గించదగిన మినహాయింపు, తీసివేత

ఆధారం నుంచి తగ్గింపు / కోత జీతాల నుంచి మినహాయింపు దస్తా వేజు

తాకట్టు దస్తా వేజు, తనఖా దస్తా వేజు

డీమ్డ్ విశ్వవిద్యాలయం, స్వయం ప్రతిపత్తి విశ్వవిద్యాలయం వికారం చేయు, విరూపంగా చేయు వస్తు తః, వాస్త వానికి, వాస్త వంగా ద్రవ్యాపహరణ, దుర్వినియోగం

పేరు చెరచు, ఎవరిని గురించ�ైనా చెడ్డగా మాట్లా డు లోపం, తప్పు, అశ్రద్ధ, ఉపేక్ష

ఉపేక్షకుడు, గ�ైరుహాజరుదారు, అతిక్రమణదారు లోపభూయిష్ఠ

రక్షణ, రక్షణదళ (స�ైనిక సం.) ప్రతివాది వకీలు

రక్షణ సామగ్రి, ఉత్పత్తి

ప్రతివాది, సమాధానం చెప్పడానికి పిలువబడే కక్షిదారు వాయిదా వేయు

వాయిదా వేసిన ఖర్చు ధిక్కారం, తృణీకారం లోటు

లోటు బడ్జెటు నిర్వచించు ధిక్కరించు

శ్ణ రే ి తగ్గుంపు, దర్జా తగ్గింపు

44

degree

degree dejure delay delegate delegated authority delegation delegation of powers delete deletion deliberately deliberation delicencing delimitation deliver delivery demand demand note demarcation demi-official democracy demonstration demoralization demurrage denial denomination de novo

de novo డిగ్రీ, విశ్వవిద్యాలయ పట్టా , కొలమానం న్యాయతః

జాప్యం, తాత్సారం, జాప్యం చేయు, తాత్సారం చేయు ప్రతినిధి, డెలిగేటు

ఇతరులకు ప్రాతినిధ్యం వహించడానికి పొ ందిన అధికారం ప్రతినిధి వర్గం, ప్రాతినిధ్యం అధికారం అప్పగింత తొలగించు తొలగింపు

ఉద్దేశ్యపూర్వకంగా, కావాలనే

పర్యాలోచన, యుక్తా యుక్త వివేచన

ల�ైసెన్సు అవసరమనే నియమాన్ని తొలగించుట పరిమితి నిర్ణ యం, సీమా నిర్ణ యం, హద్దుల నిర్ణ యం అప్పగించు, బట్వాడా చేయు, ప్రసవించు

అప్పగింత, బట్వాడా, ప్రసవం, విమోచనం డిమాండు, అభ్యర్థ న, కోరిక డిమాండు నోటు

హద్దులు నిర్ణ యించుట అర్ధా ధికారిక

ప్రజాస్వామ్యం

ప్రత్యక్ష నిరూపణ, ప్రదర్శన నీతిభ్రష్టత

ఆలస్య పన్ను, డిమరేజి నిరాకరణ

నామవర్గీకరణ, రకం సరికొత్త

45

deny

deny depart department departmental departmental action departmental enquiry departmental investigation departmental irregularity departmental library departmental negligence departmental permission departmental qualifying examination departure dependency certificate dependent dependent children deploy deponent deportation depose deposit depot depreciation depressed class deprive deputation deputation allowance

deputation allowance నిరాకరించు

తరలిపో వు, సెలవు తీసుకొను శాఖ, విభాగం

శాఖా పరమ�ైన, విభాగపరమ�ైన శాఖాపరమ�ైన చర్యలు

శాఖ / విభాగ పరమ�ైన విచారణ / దర్యాప్తు శాఖ / విభాగ పరమ�ైన పరిశోధన

శాఖ / విభాగ పరమ�ైన అవకతవక లేక క్రమరాహిత్యం శాఖ / విభాగ పరమ�ైన గ్రంథాలయం

శాఖ / విభాగ పరమ�ైన అజాగ్రత్త లేక నిర్లక్ష్యం శాఖ / విభాగ పర మ�ైన అనుమతి

శాఖ / విభాగానికి సంబంధించిన అర్హత పరీక్ష బయలు దేరటం, పో కడ

ఆశ్రయంలో ఉన్నట్లు తెలిపే ధ్రు వపత్రం పో షితుడు, ఆశ్రితుడు, అధీనుడు ఆశ్రయించుకొని ఉన్న పిల్లలు వ్యూహలుగా ఏర్పరుచు సాక్షి

ప్రవాసానికి పంపు

పదవీభ్రషటు ్ని చేయు, స్థా న భ్రషటు ్ని చేయు డిపాజిట్, ధరావతు, నిక్షేపం, జమ గిడ్డంగి, డిపో

తరుగుదల (విలువ వగ�ైరా)

బడుగు వర్గం, దళిత వర్గం, అణచబడిన వర్గం లేకుండా చేయు, రిక్త పరుచు, హరించు ఉపనియామకం, డిప్యూటేషను

ఉపనియామక బత్తెం, డిప్యూటేషన్ బత్తెం

46

deputy

deputy deregistered dereliction of duty dereservation derogation derogatory derogatory remark descendant description deserving design designate designation despatch despatch note despatch register destination destitute detail detailed detect detention detenu determination deterrence detriment detrimental devaluation

devaluation డిప్యూటీ, ఉప, ఉపనియుక్తు డు నమోదును తొలగించుట

విధిని పదలివేయటం, కర్త వ్యాన్ని ఉపేక్షించటం రిజర్వేషను తొలగించుట

తగ్గించటం (గౌరవం వగ�ైరా) అవమానకర, అప్రతిష్ఠా కర

అవమానకరమ�ైన మాట లేక వ్యాఖ్య

వంశస్థు డు, సంతతివాడు, ఉత్త రాధికారి వివరణ, వర్ణ న

అర్హమ�ైన, యోగ్యత కలిగిన

డిజ�ైను, రూపరచన, నమూనా

హో దా నిర్దేశ, నామోద్దిష్ట, నియుక్తు డ�ైన హో దా, పదవి, పదవి పేరు డిస్పాచ్, బట్వాడా డిస్పాచ్ నోటు

డిస్పాచ్, బట్వాడా రిజిస్ట రు గమ్యం, చేరవలసిన చోటు అనాథ, నిరుపేద

తబ్సీలు, వివరణ, పనికి కేటాయించు వివరణతో కూడిన ఆచూకీ తీయు

నిర్బంధం, ఆపివేయడం డిటెన్యూ, బందీ

తీర్పు, న్యాయ పరిష్కారం

నివారణ, అవరోధము, ఆటంకము హాని, చెరుపు

నష్ట కరమ�ైన, హానికరమ�ైన

విలువ తగ్గింపు, ద్రవ్యోల్బణం

47

devastation

devastation development deviate device devotion diagnose diagram diary dictation dies non diet digest dignified dignity digression dilatory dilemma diligent dimension diploma diplomacy diplomatic immunity direct direct competition direct interview

direct interview సర్వనాశనం, మృతుని ఆస్తి ని వ్యవహర్త పాడుచెయ్యటం అభివృద్ధి, వికాసం

మార్గా పసరణం చేయు, దారితొలగు యుక్తి, నమూనా, సాధనం నిష్ఠ , భక్తి, శ్రద్ధ

రోగనిర్ధా రణ చేయు, సమస్య నిర్ధా రణ చేయు రేఖా పటం, చిత్రం

దినచర్య పుస్త కం, డ�ైరీ

డిక్టేషన్, చెప్పి వ్రాయించుట, అధికారంతో చెప్పుట పనిచెయ్యని దినం

నియమితాహారం, పథ్యం, రాజకీయ ప్రతినిధి సభ (జపాన్) సంగ్రహం (పుస్త క రూపంలో) జీర్ణ ము ఠీవితో కూడిన, హుందా అయిన హుందాతనం, మాన్యత ఠీవి

తొలగు, పక్కకు పో వు, అసందర్భమ�ైన మరొక దానిలోకి పో వు జాగు చేసే, జాప్యానికి దారి తీసే సందిగ్ధా వస్థ , విచికిత్స

కష్టించి పని చేసే, శ్రద్ధా ళువ�ైన పరిమాణం, కొలత

డిప్లా మా, అర్హతపట్టా

దౌత్యనీతి, దౌత్యవిధానం

దౌత్య అధికార ఉన్ముక్తి / మినహాయింపు ప్రత్యక్ష, ముఖాముఖి, సరాసరి ముఖాముఖి / ప్రత్యక్ష పో టీ

ప్రత్యక్ష మౌఖిక పరీక్ష / ఇంటర్వ్యూ

48

direction

direction directory direct recruit disallow disability disabled person disablement benefit disadvantage disagree disallowed disapproval disaster disaster management disband disbursement discard discharge discharge slip disciplinary action disciplinary procedure discipline disclaim disclosure discontent discontinuance discontinue discord discount

discount ఆదేశం, నిర్దేశం, దిక్కు దర్శిని, డ�ైరెక్టరీ

ప్రత్యక్షంగా / డ�ైరెక్టు గా భర్తీ చేయబడినవాడు నిరాకరించు, తోసిపుచ్చు

అంగవ�ైకల్యం, అసమర్థ తలోపం, అశక్త త వికలాంగుడు

సామర్థ ్య లోప ప్రయోజనాలు / సహాయాలు అననుకూలత, అనుకూలత లేని

అంగీకరించకపో వు, అనంగీకారం తెలుపు నిరాకరించిన, తోసివుచ్చిన

అననుమోదం, అనామోదం విపత్ తు , కష్ట ము

విపత్ తు ల కార్య నిర్వహణ (స�ైన్యం) రద్దుచేయు పంపిణీ, బట్వాడా

తీసివేయు, విసర్జించు

విడుదల చేయు, విముక్తి చేయు విడుదల చీటి

క్రమశిక్షణ చర్య

క్రమశిక్షణాయుతమ�ైన పద్ధతి క్రమశిక్షణ

పరిత్యజించు (హక్కు వగ�ైరా)

రహస్యమును బహిరంగము చేయుట అసంతృప్తి

విరమణ, మానివేయటం

కొనసాగించకపో వు, నిలుపు, ఆపు అన�ైక్యత, అపస్వరం

ముదరా, పట్టం, తగ్గింపు

49

discover

discover discredit discrepancy discretion discretionary grant discretionary power discrimination discussion dishonest dishonour (a cheque) disintegration disk dislocation disloyal dismiss dismissal dismissal procedure disobey disorder disorganise disparity dispatch section dispensable disperse displaced display displeasure

displeasure శోధించు, కనిపెట్టు , దర్శించు అపఖ్యాతి, అవిశ్వాసం

వ్యత్యాసం, తేడా, అవక తవక వివేచన, స్వేచ్ఛా నిర్ణ యం

వివేచనాత్మక గ్రాంటు / అనుదానం వివేచనాధికారం

విచక్షణ, పక్షపాతం, విభేదం చర్చ, సమాలోచనం

నిజాయతీ లేని, కపటం గల

నిరాకరణ (చెక్కులు వగ�ైరా) విచ్చేదనం

డిస్క్, సమాచారం నిక్షిప్తము చేయు గుండ్రని సాధనము స్థా నభ్రంశం, అస్త వ్యస్ తం నిష్ఠ లేని

బర్త రఫు చేయు, తొలగించు, కొట్టివేయు (దావా వగ�ైరా) బర్త రఫు, తొలగింపుకొట్టివేయటం బర్త రఫు కార్య పద్ధతి

ధిక్కరించు, తిరస్కరించు అవ్యవస్థ , క్రమరహితం అవ్యవస్థీకరణ

అసమానత, హెచ్చుతగ్గు లు

బయటకు పంపు విభాగము

ఇవ్వతగిన, మానుకొనతగిన చెదరగొట్టు , వెదజల్లు

స్థ లము నుండి తప్పించు, స్థా నభ్రంశము చెందు ప్రదర్శించు, చూపించు అసంతుష్టి, అయిష్ట త

50

disposal

disposal dispose of disposition dispossess dispute disqualification disregard disruption dissatisfaction dissent disservice dissociate dissolution dissolve distance learning distillery distinct distinguish distortion distress distribute distribution district district centre disturbance ditto diversion dividend division

division వినియోగం, పరిష్కారం

పరిష్కరించు, అమ్మి వేయు, తీర్చి వేయు పంపకపు పథకం, మనోవ�ైఖరి

కబ్జా తొలగించు, బేదఖలు చేయు

తగాదా, వివాదం, వివాదం చేయు అనర్హత, అయోగ్యత

అనాదరణ, ఉపేక్ష, ఉపేక్ష చేయు అంతరాయం, భంగం అసంతృప్తి

భిన్నాభిప్రాయం, భిన్నాభి ప్రాయం ప్రకటించు అపకారము వేఱుచేయు

రద్దు, విఘటన

రద్దుచేయు, కరిగిపో వు, విలీనమవు దూర విద్య సారా బట్టీ

ప్రత్యేకమ�ైన, నిశ్చయమ�ైన

ప్రత్యేకించి చేయు, చూపు, వేరు పరచు వంకర

జప్తు , జప్తు చేయు, ఆపద పంపిణీ చేయు

పంపిణీ, విభజన, విస్త రణ జిల్లా

జిల్లా కేంద్రం

గందరగోళం, అశాంతి, అల్ల రి డిట ో, అదే, ప�ైనున్నదే మలుపు, మళ్ళింపు

డివిడెండు, లాభవాటా, లాభాంశం విభజన, విభాగం, అంశము

51

divorce

divorce docket doctor document documentary evidence documentation domicile domicile certificate dominant donation dossier doubtful dove tailing down grade draft draft reply drastic measure draw drawer drawing drought dry promotion dual charge dual citizenship due due diligence dues duly

duly విడాకులు, వివాహ విచ్ఛేదము

డాకెట్, కోర్టు లో పేరుకొనిపో యి ఉన్న వాజ్యముల చిట్టా వ�ైద్యుడు, డాక్టర్

దస్తా వేజు, అధికార పత్రం

పత్ర సాక్ష్యం, సాక్ష్యం కింద చూపే పత్రాలు డాక్యుమెంట్లు / పత్రాలు సమకూర్చటం స్థి రనివాసం, నివాసము స్థి రనివాస ధ్రు వపత్రం పబ ్ర ల

దానం, విరాళం

వివరణ సంబంధి పత్రాలు సందిగ్ధ, సందేహాస్పద కుసి వేసి చేర్చు శ్ణ రే ి తగ్గించు

ముసాయిదా, చిత్ తు నమూనా ముసాయిదా జవాబు

బలమ�ైన కొలత, కఠినమ�ైన ఎటూ తేలనిది, డ్రా, లాగు

డ్రాయర్, కర్త , చెక్కు రాసే వ్యక్తి డ్రాయింగ్, సొ ంతవాడకం అనావృష్టి

వట్టి / శుష్కపదో న్నతి, లాభంలేని పదో న్నతి రెండు విభాగాల బాధ్యత

రెండు దేశాల పౌరసత్వం బాకీ, తగిన, యుక్త తగిన శ్రద్ధ

బాకీ సొ మ్ము, చెల్లించవలసిన సొ మ్ము యథాక్రమంగా, సర�ైన విధంగా

52

duplicate

duplicate duration duress duty duty allowance duty chart duty leave duty room dying declaration dynamics

educational career రెండో ప్రతి, జతప్రతి, ప్రతి నకలు అవధి, కాలావధి

నిర్బంధం, బలవంతం

విధి, కర్త వ్యం, శుల్కం, సుంకం పనిబత్తా , పనిభత్యం

డ్యూటీ చార్ట్, విధుల పట్టిక

డ్యూటీ శెలవు, పని శెలవు డ్ట్ యూటీ రూము, పని గది మరణ వాజ్ఞ్ మూలం గతిశాస్త రం్

E earmark earned leave earnings eco-friendly ecology economic economical exploitation economy economy class editing edition editorial education educational career

కేటాయింపు

ఆర్జిత శెలవు

సంపాదన, ఆర్జ న

పర్యావరణానికి అనుకూలమ�ైన జీవ్యావరణ సంబంధ శాస్త్రము

ఆర్థిక, పొ దుపు, మితవ్యయ, గిట్టు బాటు ఆర్థిక దో పిడి

పొ దుపు, మితవ్యయం, ఆర్థిక వ్యవస్థ పొ దుపు శ్ణ రే ి

సంపాదకత్వము వహించు, సవరించి ప్రచురించు ముద్రణ, కూర్చు

సంపాదకీయం, సంపాదక (సంబంధ) విద్య

విద్యా వ్యాసంగం, విద్యా జీవన వృత్తి

53

educational institute

educational institute educational qualification effect effective effective date effects efficacy efficiency efficient ejectment elaborate elapse elected representative election electoral college electorate electrification electronic media elementary eligibility eligibility test elimination eloquence embarrass embezzlement emblem embossing seal emergency

emergency విద్యా సంస్థ

విద్యార్హతలు

ప్రభావం, పరిణామం, కార్యం

ఫలవంతమ�ైన, ప్రభావాన్వితమ�ైన అమలు, తేదీ

ప్రభావం, పరిణామం, ఫలితం కార్యసాధకత

సామర్థ ్యం, దక్షత

సమర్థ మ�ైన, దక్షతగల

బేదఖలు చర్య, భూమి స్వాధీనం కోసం తీసుకొనేది విస్ తృతం చేయు, విశదపరచు గడచిపో వు

ఎన్నిక�ైన ప్రతినిధులు ఎన్నిక

నియోజక గణం, ఎన్నిక గణం / కాలేజి నియోజక వర్గం విద్యుదీకరణ

విద్యున్మయ ప్రచార మాధ్యమములు ప్రాథమిక అర్హత

అర్హత పరీక్ష తొలగింపు

వక్ తృత్వము, వాగ్ధా టి, వాక్ ఝరి ఇబ్బంది పెట్టు , చికాకు పరచు ధనాపహరణం

లాంఛనం, చిహ్నం, ప్రతీక

ఉబ్బెత్ తు ఏర్పరచే సీలు / ముద్ర అత్యవసర పరిసథితి ్

54

emergency relief

emergency relief emergent emigration emoluments empanelment empathy employ employee employee participation employee’s contribution employees provident fund employer employment employment exchange employment notice employment office empower empowerment enact enactment en bloc encash enclose encouragement encroachment encumbrance endorse endowment end product

end product అత్యవసర సహాయం

ప్రవాసి, వలసదారు, వలస నివాసి వలస వెళ్ళటం, ప్రవాసం జీతభత్యాల మొత్ తం జాబితాలో చేర్చుట పరానుభూతి

నియమించు (ఉద్యో గం మో.) ఉద్యో గి

ఉద్యో గుల సహభాగిత్వము

ఉద్యో గుల వంతు ప�ైకం, భాగదేయం ఉద్యో గుల భవిష్యనిధి

యజమాని, పనిని ఇచ్చు వాడు ఉద్యో గం, ఉపాధికల్పన ఉపాధికల్పన కేంద్రం

ఉపాధి కల్పనా సూచన

ఉపాధి కల్పన కార్యాలయము అధికారం ఇచ్చు సశక్తీకరణ

చట్టం చేయు, శాసనం చేయు చట్టం, శాసనం

మూకుమ్మడిగా

(చెక్) డబ్బుగా మార్చుట, డబ్బుగా మార్చు జత పరచు ప్రో త్సాహం అతిక్రమణ

ఋణభారం, బరువు, ప్రతిబంధము

పీటీ రాయు, సమ్మతి చేవ్రాలు చేయు ఆధారద్రవ్యము

తయార�ైన ఉత్పత్తి , పూర్తిగా తయార�ైన వస్తు వు

55

energy

energy enforce engage enhancement enjoin en masse enquiry enrol enrolment (=enrollment) enrolment number en route ensuing ensure enter enterprise entertain entertainment entitle entitled entitlement entrance entrant entry entry level job enumeration environment envoy epidemic (disease)

epidemic (disease) శక్తి

అమలుపరచు, బలవంతం చేయు ఒప్పందం చేయు, మాట ఇచ్చు హెచ్చింపు, వృద్ధి

నిషేధించు (న్యాయాధికారి ఉత్త ర్వు ద్వారా) సామూహికంగా

విచారణ, దర్యాప్తు , వాకబు పేరు నమోదు చేయు పేరు నమోదు

పేరు నమోదు సంఖ్య మార్గ మధ్యంలో రాబో యే

కట్టు దిట్టంగా జరుపు, నికరం చేసుకొను నమోదు చేయు

సాహసో పాయం, సమారంభం

స్వీకరించు, అతిథి సత్కారం చేయు

వినోదము, వేడుక, విందు, సత్కారము ఆతిథ్యము

హక్కుదారు అవు, హక్కు దారును చేయు హక్కు గల, బాధ్యత గల, పేరు గల

గౌరవము, బిరుదు, హక్కు కలిగించు ప్రవేశం

పో టీదారు, ప్రవేశించిన వ్యక్తి, నూతన సభ్యుడు నమోదు, దాఖలా, ఖాతాపద్దు ప్రవేశ యోగ్య ఉద్యో గము లెక్క పెట్టు ట

వాతావరణము

దూత, రాయబారి

మహమ్మారి (జబ్బు)

56

epitome

epitome equality equilibrium equipment equity equivalent equivocal eradicate errata error escalation escort essential establishment estimate estimated cost ethics etiquette evacuation evade evaluation even number eventual eviction evidence evolve exact examination

examination సారము, సంగ్రహం సమానత్వం

సమతులనం

సాధనము, సామగ్రి, సరంజామ

ఈక్విటీ, సమన్యాయం, ధర్మం / శాసనం సమతుల్యమ�ైన, సమానమ�ైన రెండు అర్థ ములు కల నిర్మూలన చేయు

తప్పొ ప్పుల పట్టిక పొ రపాటు

స్వతఃవృద్ధి

అనురక్షకుడు

ఆవశ్యక, ప్రధానమ�ైన, అత్యవసర వ్యవస్థా పన, సిబ్బంది అంచనా

అంచనా వేసిన ఖర్చు

నీతిశాస్త రం్ / పురాణాలు సంఘ మర్యాద

నిర్వాసనం, ఖాళీ చేయటం (భూభాగాన్ని) ఎగవేయు, టలాయించు

విలువ మదింపు, మూల్యాం కనం సరి సంఖ్య

ఫలితముగా ఏర్పడెడు, పరిసథి ్తులప�ై ఆధారపడి జరుగునట్టిది బయటకు త్రో యుట సాక్ష్యం

రూపొ ందించు

సరిఅయిన, కచ్చితమ�ైన, యదార్థ మ�ైన పరీక్ష, పరిశీలన

57

examinee

examinee examiner example excavation excellent exception exceptional excess exchange exchequer excise (=excise duty) exclude exclusive excuse execute executive executive committee executive power executives executive staff exempt exemption exercise ex gratia ex gratia payment exhaust exhaustive exhibit

exhibit పరీక్షార్థి

పరీక్షకుడు, పరిశీలకుడు ఉదాహరణ

తవ్వకం పని శ్ష రే ్ఠ మ�ైన

మినహాయింపు, అపవాదం మినహాయించబడిన

అధికం, దురాగతం, అధిక

ఎక్సేంజి, మార్పిడి, వినిమయం

ప్రభుత్వ ఖజానా, సర్కారు వారి నోట్లు ఎక్సైజు, ఆబ్కారీ

తొలగించు, మినహాయించు విడుచునట్టి, ప్రత్యేకమ�ైన మిష, సాకు, క్షమాపణ

నిర్వహించు, అమలు జరుపు, పత్రం రాయు కార్యనిర్వహణ వర్గం, కార్య నిర్వహణాధికారి కార్యనిర్వహణ సంఘం కార్యనిర్వహణాధికారం

కార్య నిర్వహణాధికారులు కార్యనిర్వహణ సిబ్బంది మినహాయించు మినహాయింపు

వినియోగం, చలాయింపు, ప్రయోగం ఉదారంగా

ఉదార చెల్లింపు

నిశ్శేషం చేయు, నిస్సత్ తు వ అగు సంపూర్ణ , సమగ్ర

ప్రదర్శన వస్తు వు, కోర్టు లో హజరు పరచవలసిన పత్రం

58

exigency

exigency exim policy exit exit interview exit policy exit poll ex-officio exonerate expansion ex-parte expatriation expedient expedite expel expenditure experience experiment expert expiry expiry date explanation explicit exploitation explore explosion export

export అక్కర, ఆగత్యము, ఆ చట్ట ములో విధించిన ప్రకారము ఎగుమతుల-దిగుమతుల విధానం నిష్ర్కమణ, బయటికి దారి

ఆఖరి సాక్షాత్కారము, చివరి ఇంటర్వ్యూ బహిర్గమన విధానము

బహిర్గమన అంచనాల ఎన్నిక పదవిరీత్యా

దో ష విముక్తి చేయు, అరోపణ నుంచి విముక్తు ని చేయు విస్త రణ, వ్యాకోచం ఏక పక్షీయ

దేశ బహిష్కారం, విదేశ వలస, దేశ త్యాగం ఉపయుక్త మ�ైన, ప్రయోజనావశ్యక త్వరితపరచు, శీఘ్రపరచు బహిష్కరించు

ఖర్చు, వ్యయం అనుభవం

శోధన, ప్రయోగం నివుణుడు

సమాప్తి , ముగింపు

(గడువు) సమాప్తి తేది

వివరణ, విశదీకరణ, సంజాయిషి

స్పష్ట మ�ైన, స్పష్ట ముగా చెప్పబడిన శోషణ, సాహస కార్యము

వెదుకుట, సహజ వనరులక�ై ఒక ప్రదేశములో అన్వేషించు

ప్రేలుడు, పెద్ద ధ్వనితో పగులుట, తీవ్ర ఉద్రేకము ఎగుమతి, ఎగుమతి చేయు

59

ex-post facto

ex-post facto express expression expulsion expunge extend extent external extortion extra extract extraordinary extravagant extremist extrovert eye witness

factionalism కార్యానంతర, ఘటనానంతర

అవ్యక్త , స్పష్ట , గర్భితమ�ైనది కాదు, స్పష్ట పరచు వ్యక్తీకరణ, ప్రకటన, భావ ప్రకటన బహిష్కరణ

తొలగించు, కొట్టివేయు, పరిహరించు పొ డిగించు, విస్ తృతం చేయు

విస్ తృతి, వ్యాప్తి , పర్యంతం, పరిధి, మేర విదేశాంగ, బాహ్య, వెలుపలి, ప�ై భాగ

బలవంతంగా తీసుకోవటం, బలాత్ గ్రహణం అధిక, అదనపు, అతి, ఇతర, అతీత

తీయు, రాబట్టు , కషాయము, సారము అసాధారణ

దుబారా అయిన, విశృంఖల అతివాది, తీవ్రవాది బాహ్యవర్తి

ప్రత్యక్ష సాక్షి

F fabricate face value facilitate facility facsimile fact factionalism

1. కల్పించు 2. నిర్మించు, అల్లు

1. ముద్రిత విలువ, ముఖ విలువ 2. నామ మాత్రపు విలువ

1. సదుపాయం కలగజేయు 2. సులువు చేయు సులువు, సౌకర్యం, సదుపాయం ప్రతిరూపం, నమూనా

1. వాస్త వం, యథార్థం 2. అంశం, ఘటన ముఠా వాదము, కుట్ర చేయు

60

factor

factor factory factual faculty fail fair

faith fake family famine fare farewell farming fatigue fault favour feasibility federation fee feed back feeling felicitate fellow fellowship female

female 1. అంశం 2. కారకం 3. వ్యాపారి, ఏజంటు, టోకు వర్త కుడు కర్మాగారము, ఫ్యాక్టరీ వాస్త విక

1. ప్రతిభ 2. విశ్వవిద్యాలయ శాస్త్ర విభాగం 3. శక్తి విఫలమవు, తప్పు

1. జాతర, సంత 2. అందమ�ైన 3. సముచితమ�ైన, న్యాయమ�ైన 4. నిష్పాక్షిక, 5. చౌక / సరసమ�ైన 1. విశ్వాసం 2. ధర్మం, మతం నకిలీ, జాలీ

కుటుంబం, వంశం, వంగడం కరువు

ప్రయాణ ఖర్చు / రుసుం వీడ్కో లు

వ్యవసాయము, కృషి అలసట, బడలిక

దో షం, తప్పు, లోపం

ఉపకారం, అనుకూలం, అభిమానం

1. సాధ్యము 2. సాధ్యత 3. శక్యమ�ై ఉండుట సమాఖ్య

రుసుం, ఫీజు

తిరిగి భర్తీ, పునర్భరణం

భావము, భావోద్వేగము వలన కలిగిన చిత్త వృత్తి సన్మానించు, అభినందించు

విశిష్ట సభ్యుడు, సహవాసి, తోటి వాడు విశిష్ట సభ్యత్వం స్త్రీ

61

fertile

fertile fictitious fidelity field figure file filing film final finance financial Financier findings fine fine arts finger print finished goods fire firing firm first aid first class first division first information report fiscal fisheries fit

fit సారవంతమ�ైన

కాల్పనిక, కల్పనాత్మక విశ్వసనీయత

1. క్షేత్రం, రంగం, కార్యక్షేత్రం 2. పొ లం ఆకృతి, సంఖ్య

ఫ�ైలు, దస్త రం్ , మిసలు

ఫ�ైలు చేయటం, ఫ�ైలింగు

ఫిలిం, చలనచిత్రం, సినిమా ఆఖరి, తుది, అంతిమ

1. ఆర్థిక సహాయం 2. ఆర్థికం, విత్ తం ఆర్థిక

ఆర్థిక సహాయదారు, ఫ�ైనాన్షి యరు

1. లభ్య వస్తు వు 2. తీర్పు, పరిష్కారం, నిష్కర్ష, పరిశీలన, కనుక్కోవటం 1. జరిమానా 2. లలితమ�ైన, నాణ్యమ�ైన లలిత కళలు

వేలిముద్ర, అంగుళిముద్ర తయార�ైన సరుకులు అగ్గి, నిప్పు, మంట

కాల్పులు (తుపాకీ సం.)

వ్యాపార సంస్థ , దృఢమ�ైన ప్రాథమిక చికిత్స మొదటి తరగతి మొదటి శ్ణ రే ి

ప్రథమ సమాచార నివేదిక (F.I.R) కోశసంబంధ, ఖజానా సంబంధ

మత్స్యపరిశమ ్ర , మత్స్యకేంద్రాలు

1. అనుకూలించు, అమరు 2. యోగ్య, అర్హ, సబబు, తగు, సరిపడు

62

fitness

fitness fix fixation fixed flag flap flat fleet flexibility flight flood relief floor flow fluctuation foeticide folder folio follow following follower foment foot note forced labour forecast foregone conclusion foreign foreman

foreman పాటవం, అర్హత

1. నియతం చేయు, స్థి రపరచు, నిర్ధా రించు, అమర్చు 2. పాతు స్థి రీకరణ, నిర్ధా రణ నిర్ధా రిత జెండా

దళము, తట్టు , రెక్కలతో కొట్టు కొను

1. ఫ్లా ట్, అంతస్తు భాగం 2. సమతల నౌకాగణం (వాహనగణం)

మృదువ�ైన, వంగెడి గుణము, నమ్రత

1. పలాయనం, 2. హద్దులు దాటిపో వడం 3. ఎగరటం వరద బాధితులకు సహాయం 1. అంతస్తు 2. సభాసదనం ప్రవాహం

హెచ్చు - తగ్గు లు, పెంపు - తగ్గింపు భ్రూ ణ హత్య

మడత పత్రం

ఫో లియో, ఎదురుగా మడచిన కాగితం అనుసరించు, అనుగమించు 1. కింది 2. అనుసరించే

అనుగామి, అనుసరించేవాడు రెచ్చగొట్టు

పాదసూచిక

నిర్బంధ శ్రమ, బలవంతపు చాకిరి

భవితవ్య సూచన, ముందు(గా) సూచన పూర్వ నిర్ణ యం

1. విదేశాంగ, విదేశ 2. బాహ్యం, పరిధి బాహ్య ఫో ర్ మన్, ముఖ్యుడ�ైన ఉద్యో గస్తు డు

63

forenoon

forenoon foresight foreword forfeit forged forgery form formal format former formula forthwith forward forwarding letter foundation fraction franchise fraud free freeze freight frequency fuel full-scale function fund

fund ఉదయంపూట, రోజులోని మొదటి సగం దూరదృష్టి, ముందు చూపు తొలిపలుకు, ముందుమాట

(అపరాధంకింద) జప్తు అవు, కోల్పోవు

దొ ంగ చేవ్రాలు చేయుట, దొ ంగ సంతకము చేయు ఫో ర్జ రీ, బనాయింపు, నకిలీ సృష్టి, దొ ంగ సంతకం 1. నమూనా, రూపం, రకం 2. నమూనా పత్రం 3. స్థా పించు, 1. లాంఛనప్రాయ 2. రూపగత 3. నియత ఆకారము, పరిమాణము పూర్వ, గత

సూత్రం, ఫార్ములా తక్షణం, వెంటనే

1. ముందు రవాణా, ముందు రవాణా చేయు 2. ముందుబడ్డ , అగ్రవర్తి ముందు పంపిన లేఖ, ముందు లేఖ పునాది, మూలము, ఆధారము భిన్నం, ఖండం

1. వోటు హక్కు 2. ప్రత్యేక విక్రయ హక్కు మోసం, వంచన, కపటం

1. విడిపించు, విముక్తిచేయు 2. స్వేచ్ఛ గల, స్వచ్ఛంద 3. ఉచిత గడ్డ కట్టు , ఘనీభవించు రవాణా ఛార్జి / రుసుం

తఱుచుగా సంభవించు, ఆవృత్తి ఇంధనం

పూర్తిగా, పూర్తి స్కేలు 1. కార్యక్రమం 2. విధి నిధి

64

fundamentalism

fundamentalism furnish further action

glossary మూలాధారవాదము, మూలాధారము సమకూర్చి ఇచ్చు / పంపు తదుపరి చర్య

G gainful employment gainful occupation gate pass gazetted gazetted holiday general general administration general body general election general meeting general practice general procedure general rule general ward generation genius genuine gift gist global tender glossary

లాభసాటి ఉద్యో గము లాభసాటి వృత్తి

గేటు పాసు, ప్రవేశ పత్రము

గెజిటెడ్, గెజిట్ లో ప్రకటితమ�ైన

గెజిటెడ్ సెలవు, ఆధికారిక సెలవుదినం సాధారణ, సర్వ, సార్వత్రిక, మామూలు సాధారణ / ప్రధాన పరిపాలన సర్వసభ్యులు

సాధారణ / సార్వత్రిక ఎన్నికలు

సాధారణ సమావేశం, సాధారణ సభ, సార్వజనిక సభ సాధారణ అభ్యాసం / ప్రాక్టిస్ సాధారణ పద్ధతి / ప్రక్రియ సాధారణ నియమం

సాధారణ (రోగుల) వార్డు

1. తరం, పురుషాంతరం 2. ఉత్పాదన 1. ప్రతిభ 2. మేధావి

అసల�ైన, వాస్త వమ�ైన, నిజమయిన

1. దానం, విరాళం 2. బహుమతి, కానుక సారాంశం, భావార్థం

ప్రపంచ వ్యాప్త టెండర్ పదకోశం, శబ్ద కోశం

65

goal

goal godown golden handshake (=golden parachute) good good conduct good faith good offices goodwill govern governance government Government of India

graduate trainee ధ్యేయం, లక్ష్యం గోదాం

ఆర్థిక సహాయముతో కూడిన వదవీవిరమణ (కంపెనీలు మూత బడే సందర్భంలో) మంచి, స్వచ్ఛము

మంచినడత, సత్ర్పవర్త న సద్భావం, సదుద్దేశం

ఉత్త మాధికారం, పలుకుబడి, మధ్యస్థ త, మధ్యవర్తిత్వం

సుహృద్భావం (పేరు ప్రతిష్ఠ లు, వ్యాపార ప్రతిష్ఠ సం.) పరిపాలించు పరిపాలన ప్రభుత్వం

భారత ప్రభుత్వం

Government of India Concern భారత ప్రభుత్వ సంస్థ Government of India Undertaking government press

భారత ప్రభుత్వం అధీనబద్ధ సంస్థ ప్రభుత్వ ముద్రణాలయము

government servants conduct ప్రభుత్వోద్యో గుల ప్రవర్త న నియమావళి rules government service ప్రభుత్వసేవ / సర్వీసు gradation grade grading graduate graduated wages graduate trainee

1. శ్ణ రే ికరణం 2. శ్ణ రే ిజాబితా, క్రమపట్టిక

1. శ్ణ రే ి, క్రమస్థా యి 2. శ్ణ రే ీకరించు, వర్గీకరించు శ్ణ రే ికరణం, తారతమ్య నిరూపణ

పట్ట భద్రు డు, నిర్ణీత పాఠ్యక్రమము పూర్తి చేసిన వ్యక్తి క్రమముగా విభజించిన జీతము / కూలీ డబ్బులు శిక్షణలో ఉన్న పట్ట భద్రు డు

66

graft

graft grand total grant grant-in-aid grapevine graph graphology grateful gratuity green hand greeting(s) grievance grievous gross gross amount gross misconduct gross negligence gross profit gross revenue gross total groundless ground rent grounds group grouping and grading guarantee

guarantee 1. అంటు, అంటుకట్టు (చెట్ల సం.) 2. అక్రమ సంపాదన వెరసి మొత్ తం

1. గ్రాంటు, అనుదానం 2. మంజూరు 3. అనుదానం చేయు సహాయానుదానం, ఆర్థిక సహాయం

సమాచారము వ్యాప్తి చెందు మార్గ ము గ్రా ఫు

భూగోళం

కృతజ్ఞ తగల ఉదారభృతి

అనుభవము లేని, క్రొ త్త పని నేర్చుకునేవాడు నమస్కారం, అభినందన, కుశల ప్రశ్న

వ్యధ, సంకటం, ఇబ్బంది

దుఃఖకరమ�ైన, ఘోరమ�ైన, వ్యసనకరమ�ైన

1. మొత్ తం, స్ థూ ల, భారీ, పూర్తి 2. పన్నెండు డజన్లు 3. అసభ్య వెరసి, పూర్తి మొత్ తం పూర్తి దుర్వర్త న

పూర్తి నిర్లక్ష్యం, ఘోర నిర్లక్ష్యం మొత్ తం లాభం

మొత్ తం పన్ను ఆదాయం, మొత్ తం రెవెన్యూ వెరసి మొత్ తం

ఆధారం, కారణం లేని నేల పన్ను

నేలలు, ఆధారము, నిమిత్త ము, కారణము ముఠా, బృంధం, వర్గం, గణం వర్గీకరించటం, శ్ణ రే ీకరించటం హామీ, పూచీ

67

guarantor

guarantor guard guard file guardian guest house guide guidelines guilt

handwriting హామీదారు

1. గార్డ్ , రక్షణ, పహరా, కావలాదారు 2. కాపలా కాయు రక్షణ ఫ�ైల్

సంరక్షకుడు

అతిథి గృహము

మార్గ దర్శకుడు, మార్గ దర్శకం చేయు, మార్గ దర్శక సూచనలు

దో షం, అపరాధం, లొసుగు

H habit habitual half-holiday half pay hall halt hand handbill handbook handicap handle handloom handy hand-over handwriting

అలవాటు

అలవాటు / అభ్యాసపడిన సగం రోజు సెలవు సగం జీతం

సభామందిరం, సభాభవనం విరామము, విశ్రాంతి

1. చేయి 2. పనివాడు కరపత్రం

కరదీపిక, గ�ైడు (పుస్త కం) ప్రతిబంధక, వికలాంగ

సంభాళించు, నడుపు చేమగ్గం

చిన్న, సౌకర్యమ�ైన

అప్పగించు, అందచేయు చేతిరాత, దస్ తూ రీ

68

harassment

harassment harbour hard labour hardware hard working haulage hawker hazard head head office headquarter health certificate hearing hearsay heavy vehicle heir held up herewith heritage hierarchy higher authority high grade high level high level decision highlights high official high priorty

high priorty బాధించుట, తొందరపెట్టు ట, ఉపద్రవము నౌకాశ్రయము

కఠిన శ్రమ, కష్ట మ�ైన పని

గట్టి సరుకు, ఇనుప సామాను కష్ట పడి పని చేయుట

వస్తు వుల రవాణా, వస్తు వుల రవాణాకు కిరాయి వీధులు తిరిగి అమ్మే వ్యాపారి

అకస్మాత్ తు , ఆపద, గండము, విపత్ తు

1. శాఖాధికారి, అధిపతి 2. మద్దు, పద్దు 3. ప్రధాన / ముఖ్య ప్రధాన కార్యాలయం ప్రధాన కార్య కేంద్రం ఆరోగ్య ధ్రు వపత్రం

1. విచారణ 2. వినటం వినికిడి, అనుశ్రుతి భారీ వాహనం వారసుడు

ఆగిన, పట్టు కొనిన

ఇందుతో, దీనితో గూడా, ఈ ప్రకటన ద్వారా వారసత్వపు ఆస్తి / హక్కు, ఉత్త రాధికారం పదవీక్రమం, వర్గ శణ ్రే ి

ప�ై అధికారులు, ఉన్నతాధికారులు ఉన్నత శ్ణ రే ి

ఉన్నతస్థా యి

ఉన్నత స్థా యి నిర్ణ యము

1. ముఖ్యవిషయాలు, ప్రముఖ సంఘటన 2. ప్రాధాన్యమిచ్చు, నొక్కిచెప్పు ఉన్నతాధికారి

అధిక క్రమప్రాధాన్యం

69

high school

high school Hindi version hire hiring history sheet hoarding holding holiday homage home homicide honest honorarium honorary honour hostel hostile house rent house rent allowance house tax housing housing society hue and cry humane human rights humiliation hygiene hypothecation

hypothecation ప్రాథమిక పాఠశాల

హిందీ పాఠాంతరము

బాడుగ, అద్దె, కిరాయికి ఇచ్చు

కిరాయికి తీసుకొన్న, పని చేయించుట ఇతివృత్త ము

1. అక్రమ నిల్వ, 2. ప్రకటన బో ర్డు కమతం

సెలవు దినం శ్రద్ధాంజలి

1. గృహ 2. అంతర్దేశీయ, దేశీయ, స్వ ఖూనీ, మానవహత్య

నిజాయితీగల, నిష్కపటం గౌరవ వేతనం

గౌరవార్థ , గౌరవ, సన్మానార్థ

1. గౌరవము, గౌరవించు 2. ప్రతిష్ఠ 3. (చెక్కు) డబ్బు చెల్లించు హాస్ట లు, భోజన నివాస వసతిగృహం ప్రతికూల, శత్రు, విరోధ ఇంటి అద్దె / కిరాయి ఇంటిఅద్దె భత్యం ఇంటిపన్ను

గృహనిర్మాణం, వసతికల్పన

గృహనిర్మాణ సమితి, హౌసింగ్ సొ స�ైటీ కేకలూ అరుపులూ, కోలాహలం దయామయ, మానవోచిత మానవాధికారాలు

తలవంపు, అవమానము

ఆరోగ్య రక్షణ, ఆరోగ్య శాస్త రం్ , పారిశుద్ధ్యం తనఖా, తాకట్టు

70

idea

immoral

I idea ideal identical identification identity identity card ignorance ignore illegal illegal strike illigible ill-feeling illicit illiteracy illogical illustration image imbalance immature immediate immediate action immediate officer immigrant immoral

ఆలోచన

ఆదర్శం, లక్ష్యం, నమూనా

ఒకేమాదిరి, తుల్యమ�ైన, సమమ�ైన ఆనవాలు, గుర్తు , రుజువు గుర్తింపు

గుర్తింపు కార్డు

అజ్ఞా నం, తెలియక పో వటం ఉపేక్షించు, అశ్రద్ధ చేయు చట్ట , న్యాయ విరుద్ధ (0) చట్ట విరుద్ధ మ�ైన సమ్మె

అస్పష్ట మ�ైన, అర్థంకాని అక్షరాలు శత్రుభావం, వ�ైమనస్యం

శాసన విరుద్ధ , అక్రమ, దొ ంగచాటు నిరక్షరాస్యత

హేతు విరుద్ధ మ�ైన

1. వివరణ, ఉదాహరణ 2. చిత్రం, బొ మ్మ

1. ప్రభావముద్ర, ఛాయాముద్ర 2. విగ్రహం 3. ప్రతిబింబం 4. ఊహాచిత్రం అసమతౌల్యం

1. అపరిణత, అపరిపక్వ 2. యుక్త వయస్సు రాని

1. తక్షణ, అవ్యవహిత 2. సన్నిహిత, సమీప తక్షణ చర్య

ప�ై అధికారి, సమీప అధికారి వలసదారు

అవినీతి కార్యం / చర్య

71

immovable

immovable immune immunity impact impartial impeachment impediment imperative impersonation implement implicate implicit import important importer impost impound impression imprest improper improve improvement improvisation impute

impute స్థి ర, కదలని, అచల

1. అభయం 2. వినాయింపు

1. అభయం, రక్షణ 2. వినాయింపు 3. విముక్తి, కట్టి లేక నిర్బంధము లేకుండా విడుదల ప్రభావం, అభిఘాతము నిష్పాక్షిక

మహాభియోగం, అభిశంసన, దో షారోపణం

ఆటంకం, ప్రతిబంధకం, సంకటం, అవరోధం 1. ఆజ్ఞా పూర్వక 2. అనివార్య

ప్రతిరూప ప్రవర్త న, మరో వ్యక్తిగా వ్యవహరించటం 1. సాధనం, పనిముట్టు పరికరం 2. అమలుపరచు

సంబంధం కలగజేయు, ఆపాదించు, ఇరికించు అంతర్నిహిత, ఆపాదిత, సూచించిన, ఇమిడి ఉన్న 1. దిగుమతి, దిగుమతి చేసుకొను 2. అభిప్రాయము ముఖ్యమ�ైన

దిగుమతిదారు

విధింపు (సుంకం, పన్ను వగ�ైరా)

1. బందెల పెట్టు , చట్ట రీత్యావశపరచుకొను

1. అభిప్రాయం 2. ప్రభావం 3. గుర్తు , ముద్ర, ముద్రణ అడ్వాన్సు డబ్బు, ఇంప్రెస్టు తగని, అనుచితమ�ైన

1. మెరుగుపరుచు, వృద్ధిచేయు 2. బాగుపరచు, వృద్ధి, బాగు, పెంపు

పని నడిపించటం, వ్యవస్థీ కరించటం (తాత్కాలికంగా) ఆరోపించు, మోపు

72

in abeyance

in abeyance inability inaccessible inadmissible inadvertently inauguration in cash incentive incidental inclination inclusive incognito income income tax income tax clearance certificate income tax return incoming incompetency incompetent incomplete inconclusive incongruous inconsistency inconvenience incorporated incorrect incredible increment

increment అనిర్ణీత స్థితిలో (పరిసథి ్తుల వల్ల తాత్కాలికంగా) అశక్త త

అందుబాటులోలేని, అసాధ్య, అలభ్య అనుమతించదగని, అగ్రా హ్య

ఏమరుపాటు / అలక్ష్యం, అజాగ్రత్తగా, అశ్రద్ధగా ప్రారంభం

నగదు రూపంలో ప్రో త్సాహక(0)

1. సంబంధిత 2. ఆకస్మిక, ఆనుషంగిక వంపు, వాలు, మొగ్గు దల, మొగ్గు కలిపి

గుప్త (0), మారు వేషంలో ఉన్న ఆదాయం, రాబడి ఆదాయం పన్ను

ఆదాయం పన్ను బేబాకీ ద్రు వపత్రం ఆదాయపు పన్ను వివరణ వచ్చే, అందుకొనే అసమర్థ త

అసమర్థు డ�ైన

పూర్తికాని, అసంపూర్ణ మ�ైన అనిశ్చిత, నిర్ణ యంకాని అసంబద్ధ మ�ైన

పొ సుగుదల లేకపొ వటం అసౌకర్యం, ఇబ్బంది

కూర్చు, చేర్చు, ఒకటిగా చేయు సరిగాని

నమ్మటానికి వీలులేని వృద్ధి, ఇంక్రిమెంట్

73

incumbent

incumbent incumbrance indemnification indent independence day independent index index card indication indict indifference indirect indiscipline indiscretion indiscriminate indisputable indistinct indorsement individual induction in duplicate industrialization industrial staff industrious industry inefficiency inequity inevitable

inevitable ఉద్యో గి

(ఋణాది) తాకట్టు భారం

ప్రతి, బదులు, చెల్లు , నష్ట మునకు బదులుగా ఇచ్చెడు ద్రవ్యము కావలసిన వస్తు వుల పట్టీ, ఇండెంటు స్వాతంత్ర్య దినము స్వతంత్రమ�ైన

సూచి, సూచిక సూచికార్డు సూచన

నేరం మోపు (కోర్టు వల్ల )

పట్ట నట్టు ఉండటం, ఉదాసీనత, నిర్లిప్తత, అలక్ష్యం పరోక్షము, అప్రత్యక్షము

క్రమశిక్షణ రాహిత్యం, క్రమశిక్షణ ఉల్లంఘనం అవివేకము, అజాగ్రత్త, బుద్ధి హీనత

వివేచనము లేని, వ్యత్యాసములు చూడని నిర్వివాదమ�ైన అస్పష్ట

వెనుక తట్టు న వ్రాయుట, వ్రాతపూర్వక వ్యాఖ్య వ్యక్తి, వ�ైయక్తిక, సొ ంత, వ్యక్తిగత

1. నిలపటం 2. ప్రవేశం (పదవి)

రెండు ప్రతులలో, రెండు ప్రతులుగా పారిశ్రా మికీకరణ

పారిశ్రా మిక సిబ్బంది

శ్రమశీల, కష్ట పడి పనిచేసే స్వభావమున్న పరిశమ ్ర

వ్యర్ధత, సామర్ధ్యము, నిష్ప్రయోజకత్వము అసామ్యం, అధర్మం, అన్యాయం

అనివార్యమ�ైన, తప్పింప శక్యము గాని

74

inexpedient

inexpedient inexperienced in fact infection inferior infirmity inflation inflation rate influential informal information infrastructure infringe infringement infructuous inherent inherit initial initials initiate injuction injury inland letter inoculation input inquiry

inquiry అనుచిత / అయుక్త అనుభవం లేని

వాస్త వంగా, అసలు

అంటువ్యాధి, సంక్రమింపు న్యూనత, తక్కువస్థా యి

దుర్బలత్వం, బలహీనత

పెరుగుదల, ద్రవ్యోల్బణము (ద్రవ్యం, చలామణి సం.) ద్రవ్యోల్బణ రేటు

అధికారము గల, బలము గల, ప్రబలమ�ైన అనియత, అనిబద్ధ , లాంఛన ప్రాయం కాని సమాచారం

మౌలిక సదుపాయాలు, అవస్థా పన ఉల్లంఘించుట, అతిక్రమించుట

అతిక్రమణం, భంగము చేయుట వ్యర్థ , నిష్ఫలమ�ైన

స్వతస్సిద్ధ , స్వాభావికమ�ైన, సహజమ�ైన వారసత్వంతో వచ్చు, ఉత్త రాధికారి అవు 1. మొదటి 2. పొ డి సంతకం పొ డి అక్షరాలు

1. చొరవ దీసుకొను, ప్రవేశపెట్టు 2. దీక్ష ఇచ్చు, ఉపదేశించు (కోర్టు ) నిషేధ ఉత్త రువు, కోర్టు నిషేధాజ్ఞ , ఇంజంక్షను దెబ్బ, హాని, క్షతి, కీడు, గాయము అంతర్దేశీయ ఉత్త రము టీకాలు వేయుట ఉత్పాదకం

విచారణ, దర్యాప్తు , వాకబు

75

insert

insert insight inspect inspector instability installation instalment instigate instigation institute instruction instrument insubordination insurance insure integral integration integrity intelligible intensive intent interaction inter alia inter-departmental interest interfere interim interim order interim relief

interim relief చొప్పించు, దూర్చు, చేర్చు అంతర్ దృష్టి, పరిజ్ఞా నం

పరిశీలన చేయు, తనిఖీ చేయు

పరిశీలన చేయువాడు, తనిఖీ చేయువాడు

అస్థి రత, చాంచల్యము, నిలకడ లేని తనము సంస్థా పన, ప్రతిష్ఠా పనం కిస్తీ, వాయిదా సొ మ్ము

దుష్ప్రేరణ చేయు, పురిగొల్పు, ప్రేరేపించు దుష్ప్రేరణ, దుర్బోధ

1. సంస్థ , 2. దాఖలు చేయు, నియమించు 1. అనుపదేశం, సూచన 2. ఆదేశం బో ధన

1. పరికరం, పనిముట్టు 2. ఉపకరణం, దస్తా వేజు అవిధేయత, ఆజ్ఞ ధిక్కారం భీమా

భీమా చేయు

సమాహార, విడదీయరాని అఖండత, సంఘటిత

1. న్యాయబుద్ధి, న�ైతిక నిష్ఠ 2. అఖండత

స్పష్ట మయ్యే, అర్థ మయ్యే, సుగ్రా హ్యమ�ైన ముమ్మరము చేయు ఆశయము

పరస్పర చర్య

ఇతర విషయాలతోపాటు

విభాగాల మధ్య, అంతరశాఖీయ

1. వడ్డి 2. ఇష్టం, ఆసక్తి, ప్రయోజనం, హితం జోక్యం కలగజేసుకొను

మధ్యకాలీన, తాత్కాలిక, మధ్యకాలిక మధ్యకాలీన ఉత్త రుపు

మధ్యకాలీన / తాత్కాలిక సహాయం

76

interim report

interim report intermediate intermediate college intern internal international law internship interpolation interpretation interrogate interrupt interruption inter se intervene intervention interview interviewee interviewer intimate intimation intimidation intolerance intoxication intricacy intricate introduce introduction

introduction మధ్యకాలీన / తాత్కాలిక నివేదిక ఇంటర్ మీడియట్, మధ్యస్థ

ఇంటర్ మీడియట్ కాలేజ్, మాధ్యమిక విద్యాలయము 1. స్థా నబద్ధంచేయు 2. వ�ైద్య శిక్షణార్థి

అంతర్, ఆంతరంగిక, అంతర్గ త, ఆంతరిక, దేశాంతర్గ త అంతర్జా తీయ న్యాయ శాస్త రం్ / శాసనం ప్రశిక్షణ పొ ందుట

ప్రక్షిప్తం, అంతర్నివేశనం, దొ ంగ చేర్పు

భాష్యం, అర్థ వివరణ, వ్యాఖ్య, అర్థా న్వయం ప్రశ్నించుట

అంతరాయము కలుగజేయుట అంతరాయం

పరస్పరం, తమలోతాము జోక్యం చేసుకొను

జోక్యం, ప్రమేయం

ముఖాముఖి, ముఖాముఖి భేటి / ఇంటర్వ్యూ ఇంటర్వ్యూ ఇచ్చే వాడు ఇంటర్వ్యూ చేసే వ్యక్తి

1. సన్నిహిత 2. సూచించు, తెలుపు సూచన, వర్త మానం, తెలపటం బెదిరింపు, దౌర్జ న్యం అసహనం

మత్ తు , మ�ైకము, నిషా చిక్కు, చిక్కు పెటటి న ్ చిక్కులతో కష్ట మ�ైన

1. ప్రవేశపెట్టు 2. పరిచయం చేయు

1. ప్రతిపాదన 2. పరిచయం, ఉపో ద్ఘా తం

77

invalid

invalid invalidity invariably investigation investment invitation involuntary involved ipso facto ipso jure irrational irrecoverable irregular irrelevant irresponsible irrevocable issue issue order issue price item

job description 1. చెల్లని, మాన్యంకాని 2. అశక్త అసమర్థ త, చెల్లకపో వటం

స్థి రముగా, తప్పకుండా, ఒక్క రీతిగా దర్యాప్తు , విచారణ, అన్వేషణ, కూపీ పెట్టు బడి

ఆహ్వానం

అన�ైచ్ఛిక, స్వచ్ఛందం కాని కలుపు, చిక్కులో పెట్టు ట

ఆ విషయం వల్ల నే, ఆ చర్య వల్ల నే

చట్టం అమలు కారణంగా, శాసనం వర్తించటంవల్ల హేతువిరుద్ధ మ�ైన తిరిగి రాబట్ట లేని

క్రమరహితమ�ైన, అక్రమమ�ైన

అంశానికి సంబంధంలేని, అసంగతమ�ైన, అసందర్భమ�ైన బాధ్యతలేని, బాధ్యతా రహిత

రద్దు చేయడానికి, వీలులేని, ఉపసంహరణకు వీలులేని 1. వాదాంశం, అంశం, సమస్య 2. సంతానం 3. సంచిక 4. జారీ చేయు ఉత్త రువుల జారీ

జారీ / విడుదల ధర 1. అంశం 2. పద్దు

J job job description

వృత్తి పని, ఉద్యో గం ఉద్యో గ వివరణ

78

job evaluation

job evaluation job freeze job hunting jobless job-oriented job rotation job satisfaction job security job specification job study job work join joining date joining pay joining period joining report joining time joint joint account joint cadre joint committee joint consultative committee joint family jointly jointly and severally joint ownership joint responsibility joint venture journal

journal పని మదింపు / ఉద్యో గాల మూల్యాంకనం కొత్త ఉద్యో గాలు సృష్టించకుండుట ఉద్యో గాన్వేషణ నిరుద్యో గి

ఉద్యో గానికి ప్రాముఖ్యతనిచ్చే, కార్యోన్ముఖము పని మార్పిడి పద్ధతి పనిలో సంతృప్తి ఉద్యో గ భద్రత

ఉద్యో గ నిర్దిష్టత

ఉద్యో గాధ్యయనము

వృత్తి పని, వృత్తి వ్యాసంగం, చిల్ల ర పని

చేరు, చేర్పు, జోడించు, సంయోజించు చేరిక తేదీ, చేరిన తేది చేరిన నాటి వేతనం చేరిక వ్యవధి

చేరిక నివేదిక (పదవిలో)

(పదవిలో) చేరటానికి వ్యవధి, చేరికకు వ్యవధి సంయుక్త , సమష్టి, ఉమ్మడి ఉమ్మడి ఖాతా సంయుక్త శ్ణ రే ి

సంయుక్త సంఘం

సంయుక్త సంప్రదింపుల సంఘం

ఉమ్మడి కుటుంబం, సమష్టి కుటుంబం ఉమ్మడిగా, సమష్టిగా

ఉమ్మడిగానూ, వేరు వేరు గానూ

ఉమ్మడి స్వామ్యం / యాజమాన్యం ఉమ్మడి బాధ్యత

జాయింట్ వెంచర్, ఉమ్మడి సాహస కార్యము పత్రిక, జర్నలు

79

journalist

journalist judgement judicial judicial custody judicial enquiry judicial notice judicial power judicial service judiciary judicious junior administrative grade junior clerk junior in rank juniority junior most junior scale jurisdiction just justice justiciable justify

kick back పత్రికా విలేఖరి

1. తీర్పు, నిర్ణ యం 2. వివేకం

న్యాయ, న్యాయనిర్ణ యం, జుడిషియల్ న్యాయ నిర్బంధం (విచారణ సం.)

న్యాయస్ధా న విచారణ, న్యాయవిచారణ న్యాయస్థా న నోటీసు

న్యాయ నిర్ణ యాధికారం, కోర్టు అధికారం న్యాయశాఖ సర్వీసు

న్యాయశాఖ, న్యాయనిర్ణ యవర్గం, జుడీషియరీ న్యాయబుద్ధిగల, వివేకవంతమ�ైన జూనియర్ పరిపాలక శ్ణ రే ి

జూనియర్ క్ల ర్కు, నిమ్న శ్ణ రే ి ఉద్యో గి జూనియర్ స్థా యి / శ్ణ రే ిలో కనిష్ఠం కనిష్ఠ త

కనిష్ఠ తమ

జూనియర్ స్కేలు / కనిష్ఠ వేతనము అధికారపరిధి, విచారణాధికారం న్యాయసంగతమ�ైన, ఉచిత

1. న్యాయం 2. న్యాయమూర్తి, జస్టిస్ న్యాయపరిధిలో విచారణ జరపదగిన

న్యాయోచితం, చేయు, సమర్ధించుకొను

K key keynote address kick back

తాళము చెవి, చిక్కు తీయు రహస్యం, మూలం ప్రధాన ప్రసంగం, కీలకోపన్యాసం

లంచము, ఎదురు దెబ్బ బలమ�ైన ప్రతి చర్య

80

kin

kin kith and kin know-how knowledgeable

land use certificate సగోత్రుడు / బంధువు బంధు పరివారం

పని చేయు విధానము

తెలుసుకొనదగిన, జ్ఞా నము కలిగించు

L labour labour charges labour contract labour court labour dispute labour force labour laws labour room labour union labour welfare land aquisition land mark land records land reforms land revenue land settlement land tenure land use certificate

1. శ్రమ, కూలి 2. కార్మిక వర్గం, ప్రసూతి సంబంధ కూలీ ఖర్చులు

1. పనిగుత్త 2. కూలి సరఫరా గుత్త , లేబర్ కంట్రాక్టు శ్రా మిక న్యాయస్ధా నం, లేబర్ కోర్టు కార్మిక వివాదం కార్మిక దళం

కార్మిక శాసనాలు / చట్టా లు ప్రసూతి గది / గృహం కార్మిక సంఘం

కార్మిక సంక్షేమం భూసేకరణ

1. హద్దురాయి, మ�ైలురాయి 2. ప్రసిద్ధ విషయం భూమి రికార్డు లు

భూ సంస్కరణలు

భూమి పన్ను / శిస్తు / రెవెన్యూ

భూమి బందో బస్తు , భూమి సెటిల్ మెంటు భూమిపట్టా గడువు / కౌలు గడువు భూమి ఉపయోగ ప్రమాణ పత్రం

81

lapse

lapse large scale last date lasting lastly last payment late late attendance statement late duty late payment latest laudable launch law law and order law breaker law court (=court of law) lawsuit lawyer layoff layout leader leadership quality leaflet leak leap year learning lease

lease లోపం, కాలాతీతం, కాలదో షం, రద్దు, కొరవ భారీఎత్ తు న, అధిక ప్రమాణం, పెద్ద ఎత్ తు న ఆఖరు తేదీ

స్థి రమ�ైన, శాశ్వతమ�ైన, చాలా కాలము ఉండెడి చివరగా

అంతిమ / చివరి చెల్లింపు

కీర్తిశేషుల�ైన, గతించిన, ఆలస్యము

ఆలస్య హాజరు, ప్రకటన / వివరణ పనివేళల తర్వాతి డ్యూటీ ఆలశ్య చెల్లింపు

తాజా, సరికొత్త , ఇటీవలి ప్రశంసించదగిన

1. లాంచి, మోటారు పడవ 2. ఆరంభించు

1. శాసనం, చట్టం, ధర్మం 2. న్యాయశాస్త రం్ 3. సూత్రం శాంతి భద్రతలు

చట్ట అతిక్రమణదారు, న్యాయ భంజకుడు న్యాయస్ధా నం

వ్యాజ్యం, దావా

న్యాయవాది, వకిలు

లే ఆఫ్- సెలవు చేయు

లే ఔట్, పథకం రూపురేఖలు నాయకుడు

నాయకత్వ గుణం కరపత్రం

వెల్లడి, వెల్లడి అవు, కారు, గండి పడు లీప్ సంవత్సరం

అభ్యసనం, విద్య, పాండిత్యము

కౌలు, అద్దె, గుత్త , కౌలు కిచ్చు, అద్దెకిచ్చు

82

leased accommodation

leased accommodation leasehold leaseholder leasing leave leave encashment leave salary leave vacancy leave without pay leave with pay lecture hall ledger ledger balance legacy legal legality legalization legally legal practice legatee legible legislative legislative business legislature legitimacy legitimate leisure lenicncy

lenicncy అద్దెకు తీసుకున్న వసతి కౌలు, కమతం(భూమి) కౌలుదారు

కౌలుకిచ్చు, కౌలుకిచ్చు ఒడంబడిక 1. సెలవు 2. అనుమతి, అనుజ్ఞ

సెలవు భత్యము, సెలవు వేతనము సెలవు జీతం

సెలవు ఖాళీ (ఉద్యో గ సం.) జీతం లేని సెలవు

జీతంతో పాటు సెలవు సభాగారము

ఆవర్జా , ఖాతా పుస్త కం ఖాతా నిలవ

వీలునామా ఆస్తి

న్యాయ పర / న్యాయ బద్ధ / న్యాయ రీత్యా, శాసనబద్ధ మ�ైన న్యాయత్వం, న్యాయబద్ధ త, చట్ట బద్ధ త

న్యాయబద్ధీకరణం, శాసనపరం చేయటం న్యాయతః, శాసనపరంగా

న్యాయవాద వృత్తి (సాధన) / ప్రాక్టిస్ వీలునామాదారుడు

సుసృష్ట మ�ైన, సువ్యక్త మ�ైన శాసనిక, శాసన సంబంధ శాసన కార్య వ్యవహారం

విధాన మండలి / శాసన మండలి 1. న్యాయ సమ్మతి 2. ఔరసత్వం న్యాయసమ్మతమ�ైన, ఔరస విరామ సమయం, విశ్రాంతి ఉదారత, మృదువ�ైన

83

lessee

lessee letter letter pad levy liability liable liaison library licence licence holder licensed licensee lien life certificate limit limitation limited limited concern limited liability limited tender link linked linked file link language liquidated damages liquidation liquidator

liquidator కౌలుదారుః (ఇందులో అస�ైనీ కూడా చేరతాడు) 1. లేఖ 2. అక్షరము లెటరు ప్యాడు

విధింపు, తీరువా, పంట, ఉత్పాదన చెల్లింపు బాధ్యత, జవాబుదారీ బాధ్యతగల, జవాబురీ

అనుసంధానం, అక్రమ సంబంధం (స్ర్తీ పురుష సం.) గ్రంథాలయం

ల�ై సెన్సు, అనుజ్ఞ , అనుమతి పట్టా ల�ై సెన్సు దారు

ల�ైసెన్సు పొ ందిన ల�ై సెన్స్ దారు

ధారణహక్కు, లీన్, ధారణాధికారం జీవిత ధ్రు వపత్రం

పరిమితి, అవధి, హద్దు, సీమ, మితి పరిమితి

పరిమిత, లిమిటెడ్ (కంపెనీ సం.)

1. లిమిటెడ్ వ్యాపార సంస్ధ 2. పరిమిత సంబంధం పరిమిత చెల్లింపు బాధ్యత పరిమిత టెండర్

అనుబంధం, అనుసంధానం, లంకె, జత, తోడు జతపరచిన

జతపరచిన ఫ�ైలు, జోడింపు ఫ�ైలు అనుసంధాన భాష

పరినిర్ధా రిత నష్ట పరిహరం పరినిర్ధా రణం, పరిసమాప్తి పరిసమాపకుడు

84

list

list list of business literate litigant litigation livery allowance livestock living standard living wage loading loan loaner loaning department lobby lobbying lock in period lock out locus standi lodging log book logic logo long distance call long hand lot

lot సూచి, పట్టిక, జాబితా

కార్యక్రమ పట్టిక, వ్యాపార పట్టిక అక్షరాస్యుడు

వ్యాజ్యాల కోరు, వ్యాజ్యమాడే వ్యక్తి వ్యాజ్యం, దావా

యూనీఫారం భత్తా పశుగణం

జీవన ప్రమాణం

జీవన వేతనం, జీవన భృతి

1. ఎక్కించు, భర్తీనింపు 2. బారు మందు దట్టించు 3. వయస్సు కలుపు ఋణం, అప్పు

అప్పు తీసుకున్న వాడు

అప్పు / ఋణం ఇచ్చే విభాగం లాబీ, గోష్ఠి శాల / వర్గం, నడవ

విధానాన్ని ప్రభావితం చేయుట సమయ బంధనం

లాకౌట్, తాళబంధం: యాజమాన్యం చేత సంస్ధ తాత్కాలిక మూసివేత

1. జోక్యం చేసుకొనే హక్కు, (కోర్టు సం.) 2. స్ధా న బలం వసతి గృహము

లాగ్ పుస్త కం : వాహనాల, కార్ఖానాల దినచర్య పుస్త కం 1. తర్కము 2. తర్క శాస్త్రము లోగో, ప్రతీక, చిహ్నము ఎస్.టీ.డీ.

చేతి వ్రాత, హస్త లేఖనము

1. మొత్ తం 2. జట్టు 3. వంతు

85

lower

lower lowest rate low grade loyal lump sum lumpsum grant

malpractice క్రింది

కనిష్ఠ ధర

క్రింది గ్రేడు, తక్కువ గ్రేడు విశ్వసనీయమ�ైన

ఏకమొత్ తం, ఒకే మొత్ తంగా

ఏకమొత్ తం గ్రాంటు / అనుదానం

M machinery machinery of government magazine mailing list maintain maintenance major majority major works make up maladjustment maladministration malafide malice malpractice

యంత్రాంగం

ప్రభుత్వ యంత్రాంగం

1. పత్రిక 2. గిడ్జంగి (ఆయుధాలు, మందుగుండు సం.) చిరునామాల పట్టిక ; మెయిలింగ్ లిస్టు పో షించు, భరించు, నిర్వహించు

1. భరణం, మనోవర్తి, పో షణ 2. నిర్వహణ

1. మేజరు (స�ైనిక సం.) 2. యుక్త వయస్కుడు, వ్యక్తు డు 1. యుక్త వయస్కత 2. అత్యధికం / అధిక సంఖ్య / అధిక సంఖ్యా బలం పెద్ద పనులు, బృహత్ కార్యాలు సరి చేయు, పూర్తి చేయు అనుచిత సర్దుబాటు

అనుచిత పాలన, దుష్పరిపాలన, అపసవ్య / అస్త వ్యస్త పాలన దురుద్దేశం, ద్రో హచింతన, దుర్భావం దుర్భావన, దుష్ట బుద్ధి

అనుచిత చర్య / వర్త న

86

maltreatment

maltreatment management manager mandate mandatory mandays manhours manifesto manipulation manoeuvre manpower man-to-man ranking manual manual labour manufacture manufacturer manuscript map margin marginal marital status marketing marketing economy mark marksheet marks obtained mass

mass దుర్వ్యవహారము

నిర్వహణ, నిర్వహణ మండలి

నిర్వహణదారు, నిర్వాహకుడు ఆదేశం, ఆజ్ఞ

ఆదేశక (వ్యక్తి, దేశ సం.)

పనిదినాలు, శ్రమదినాలు పనిగంటలు

ప్రకటన పత్రం, మానిఫెస్టో

1. సంధాన చాతుర్యం / చాకచక్యం 2. మోసపుచ్చు యుక్తిగా సాధించు, పన్నుగడ జనశక్తి, అంగబలం

వ్యక్తిశః శ్ణ రే ీకరణము

1. నియమ సంపుటి 2. చేతి (చేతిపని సంబంధమ�ైన) శరీర శ్రమ, కాయకష్టం

1. తయారీ 2. తయారు చేయు ఉత్పత్తి దారు

వ్రాతప్రతి, లిఖిత ప్రతి పటం, మానచిత్రం

మార్జిన్, ఉపాంతం, అంచు ఉపాంత

వ�ైవాహిక స్థితి

క్రయ విక్రయాలు, మార్కెటింగ్ మార్కెటు ఆర్థిక వ్యవస్థ

1. గుర్తు , చిహ్నం 2. అంకం, గుణం 3. ముద్ర మార్కుల పట్టి / పత్రం పొ ందిన మార్కులు

జన సమూహం, సామూహికం

87

mass communication

mass communication mass consumption mass immunization mass media mass production master file master of ceremonies master plan matching grant material maternity maternity leave matriculate matrimonial mature maturity date maximum means measure measurement Measures Mechanic mechanical mechanism media mediate medical medical benefit

medical benefit జనబాహుళ్య సమాచార ప్రసారం జనబాహుళ్య విని యోగం సామహిక ఉన్ముక్తి ప్రసార సాధనాలు

భారీ (ఎత్ తు న) ఉత్పత్తి మాస్ట ర్ ఫ�ైలు

కార్యక్రమ సంచాలకుడు బృహత్ ప్రణాళిక

సమానగ్రాంటు, సరిపో లే గ్రాంటు

1. భౌతికమ�ైన 2. సారభూతమ�ైన 3. పదార్థం, ద్రవ్యం ప్రసూతి

ప్రసూతి సెలవు

చేర్చుకొనబడిన

వ�ైవాహిక, వివాహ సంబంధ పరిపక్వము

పరిపక్వ తేదీ, పరిపక్వకాలము గరిష్ఠ

సాధనాలు / ఆధారాలు, పద్ధ తులు 1. కొలత 2. ఉపాయం, చర్య

1. కొలత, ప్రమాణం 2. మదింపు చర్యలు, ఉపాయాలు మిస్త్ ,రీ మెకానిక్

యాంత్రికముగా

యంత్రము, పద్ధతి లేక విధానము మాధ్యమాలు

మధ్యవర్తిత్వం చేయు వ�ైద్య

వ�ైద్య సదుపాయం

88

medical examination

medical examination medico-legal medium meeting in camera member memo memorial mental ability menu merger merit merit list meritorious merits merit scholarship message method methodology metropolitan area middle income group middleman midwifery migrant mileage militancy millennium miniature minimum

minimum వ�ైద్య పరీక్ష

వ�ైద్య-న్యాయ శాఖలకు చెందిన 1. మాధ్యం 2. సాధనం

మూసిన గదిలో సమావేశం

1. సభ్యుడు, సదస్యుడు 2. అంగం, భాగం తాకీదు, మెమో స్మారక

మానసిక శక్తియుక్తు లు భోజన పదార్థా ల సూచీ విలీనం

ప్రతిభ, యోగ్యత, గుణం, పాత్రత, ప్రశస్త మ�ైన యోగ్యతానుసారం తయారు చేసిన జాబితా ప్రతిభావంతమ�ైన, యోగ్యమ�ైన యోగ్యతలు

యోగ్యత ఆధారంగా ఇచ్చే విద్యార్థి వేతనము సందేశం పద్ధతి

పద్ధతి క్రమం

మహానగర ప్రాంతం

మధ్యాదాయం, వర్గం

దళారి, దలాలీ, మధ్యవర్తి మంత్రసానిత్వము

ప్రవాసి, వలసదారు, వలస నివాసి

1. మ�ైలేజి, మ�ైలువారీ బత్తెం 2. సరాసరి దూరం (మ�ైళ్ళలో) యుద్ధ ప్రవృత్తి

సహస్రాబ్దం, వెయ్యేళ్ళు చిన్న, లఘు

కనీసం, కనిష్ఠం

89

mining

mining ministerial ministry minor minority minor works minutes misappropriation misbehaviour miscarriage of justice miscellaneous mischief misclassification misconduct mislead mismanagement misrepresentation misstatement of facts misunderstanding misuse mixed economy mob mobile mobility

mobility గని తవ్వకం

1. మంత్రిత్వ 2. గుమాస్తా వర్గీయ, అనుసంధాయక మంత్రిత్వ శాఖ

1. మ�ైనరు / అవ్యక్తు డు, అవ్యక్తు రాలు 2. స్వల్ప / చిన్న / అల్ప 1. అల్ప సంఖ్యాక వర్గం, అల్ప సంఖ్యాక 2. మ�ైనారిటీ, అవ్యక్త వయస్సు చిన్న తరహా నిర్మాణాలు

మినిట్స్, కార్యవివరణలు దుర్వినియోగం

దుర్వ్యవహారము

న్యాయ విఘాతం

1. సకలవిధ 2. వివిధ, చిల్ల ర, నానావిధమ�ైన దుశ్చేష్ట , తుంటరితనం దో షపూరిత వర్గీకరణ

దుర్వర్త న, చెడు నడవడి

పెడదారి పట్టించు, దారి తప్పించు, దారి మళ్ళించు అపనిర్వహణ

తప్పుడు సమాచారం, అన్యథా కథనం, అసత్కథనం విషయాన్ని వక్రీకరించడం అపార్థం

దుర్వినియోగం

మిశ్ర ఆర్థిక వ్యవస్థ ప్రభుత్వమూ మూక, జనసమూహం చల, సంచార, గతిశీల

చలనశీలత, గమనశీలత

90

mode

mode model moderator modification modus operandi monetary grant money monitor monogamy monogram Monopoly monotony monthly tour diary month to month moral morale moral turpitude moratorium mortality mortgage most confidential mother tongue motion motion study motivation

motivation ప్రకారం, పద్ధతి, రీతి

1. నమూనా, ప్రతిరూపం, మాదిరి 2. ఆదర్శ మధ్యవర్తి, పరిశీలకుడు, సమన్వయదారు మార్పు, పరివర్త న

చేసేతీరు, కార్య పద్ధతి

ఆర్థిక గ్రాంటు / అనుదానం

డబ్బు, రొక్కం, ద్రవ్యం, ధనం

1. మానిటర్, పరివీక్షకుడు 2. అనుశ్రోత, అనుశ్రవణం ఏకవివాహ వ్యవస్థ , ఏక వివాహం

అనేక అక్షరములు కలిసి ఒకటి వలె కనబడునట్లు ముద్రలలో వేసెడు గురుతు ఏకాధికారం, గుత్తా ధిపత్యం

పాడిందేపాట, ఏకవిసుగు : ఒకే పద్దతివల్ల కలిగే విసుగు నెలవారీ పర్యటన దినచర్య నెలనెలా, నెలనెలకు నీతి

మనోబలం

న�ైతికంగా దిగజారటం, నీతిబాహ్యత

నిలుపుదల (చెల్లింపులు, సమ్మెలు వగ�ైరా) 1. మృతి 2. మరణ సంఖ్య

తాకట్టు , తనఖా, కుదవ, ఆయకం, అడుమానం అతి రహస్యమ�ైన, అతి గోప్యమ�ైన మాతృభాష

1. గతి / గమనం 2. ప్రతాదన : దరఖాస్తు , అభ్యర్థ న గతి అధ్యయనం ప్రేరణ

91

motive

motive motto mouthpiece movable move movement multifarious (duties) multipurpose municipal tax museum muster roll mutation mutatis mutandis mutual understanding

nationality ప్రేరణ / ఉద్దేశం, ప్రేరక హేతుపు నీతివాక్యం, ముఖవాక్యం

1. ముఖనాళిక 2. బూరా, బాకా చర, చలనయోగ్యమ�ైన

1. ప్రతిపాదన 2. తరలింపు 3. చలనం 4. అభ్యర్థించు

1. రవాణా 2. గమనం, కదలిక 3. ఉద్యమం 4. సంచరణ బహువిధ కార్య విధులు

బహుళార్థ సాధక, బహుప్రయోజక పురపాలక పన్ను

వస్తు ప్రదర్శనశాల, మ్యూజియమ్ హాజరుపట్టీ

మార్పిడి(ఆస్తి హక్కు సం.)

అవసరమ�ైన మార్పులతో, సందర్భోచితంగా పరస్పర అవగాహన

N name card narcotic narrative apporaisal narrator nation national nationalism nationality

పేరు చీటి, పేరుగల కార్డు

మాదక / మత్ తు కలిగించే (పదార్థం) వివరణాత్మక మూల్య నిర్థా రణ వాచకుడు, వర్ణ న కర్త జాతి, దేశం

1. దేశస్థు డు 2. జాతీయ, దేశీయ జాతీయ వాదము జాతీయత

92

nationalization

nationalization national language national savings certificate native natural naturalization naval force navigable navigation nayes necessary action needful negative neglect negligence negligible negotiability negotiable instrument negotiation negotiator nepotism net net investment neutral news newsletter newspaper

newspaper జాతీయీకరణ జాతీయ భాష

జాతీయ పొ దుపు ధ్రు వ పత్రం

1. దేశస్థు డు 2. స్థా నిక నివాసి 3. దేశీయ, స్థా నిక న�ైసర్గిక, ప్రకృతిసిద్ధ, సహజ, స్వాభావిక 1. దేశీయీకరణ 2. పౌరసత్వ ప్రదానం నౌకా బలం , నౌకా దళం

నౌకాయానానికి అనువ�ైన

నౌకాయానం/రవాణా, నౌకా పరివహనం అసమ్మతి దారులు

అవసర చర్య / తగు చర్య అవసరమ�ైన, తగిన

నిషేధాత్మకమ�ైన, నకారాత్మకమ�ైన అశ్రద్ధచేయు, ఉపేక్షించు

ఉపేక్ష, అజాగ్రత్త, అప్రమత్త త, నిర్లక్ష్యం, అశ్రద్ధ ఉపేక్షించదగిన, కొద్దిపాటి అన్యాక్రాంత యోగ్యత

బదలాయించదగిన పత్రం, అన్యాక్రాంతయోగ్య పత్రం

1. బదలాయింపు, అన్యాక్రాంతం 2. సంధానం, సంప్రదింపు సంధాన కర్త , సంధి చేయువాడు

బంధు పక్షపాతం, స్వజన పక్షపాతం 1. నికరం, నికర 2. వల నికర పెట్టు బడి తటస్థ

వార్త లు, సమాచరం వార్తా లేఖ

వార్తా పత్రిక

93

news reader

news reader next of kin night duty nil report no admission no demand certificate nomenclature nominal cost nominal value nominate nomination nominee non-age non-contributory non-essential non-gazetted non-interest bearing non-judicial non-ministrial non-negotiable non-official non-payment non-payment certificate non-practising allowance non-recurring expenditure non-refundable non-statutory non-taxable income

non-taxable income వార్త లు చదివే వ్యక్తి

తరవాతి రక్త సంబంధి

రాత్రి డ్యూటీ, రాత్రి పని శూన్య రిపో ర్ట్

ప్రవేశం లేదు, లోనికిరాకూడదు డిమాండు లేదనే ధ్రు వప్రతం

నామపద్ధతి / నామీకరణ / నామపరిభాష నామమాత్రపు వ్యయం / ఖరీదు / ధర

1. నామమాత్రపు విలువ 2. పేర్కొన్న విలువ నామనిర్దేశం చేయు

నామప్రతిపాదన / నామనిర్దేశం

నామనిర్దిషటు ్డు, నామ నిర్దేశిత సభ్యుడు / నామినేటెడ్ సభ్యుడు అవయస్కత, మ�ైనారిటీ విరాళ వాటాలేని

అవసరం కాని, అవసరం లేని గెజిటెడ్ కాని వడ్డీ లేని

న్యాయికేతర

గుమాస్తా వర్గేతర

అన్యాక్రాంతం చేయ వీలు లేని అధికారేతర

చెల్లించకపో వటం, చెల్లింపులేని చెల్లింపు లేదని ధ్రు వపత్రం ప్రాక్టిసు బందుకు భత్యం

ఆవర్త న లేని ఖర్చు, అనావర్త న వ్యయం వెనక్కు ఇవ్వబడని శాసనేతర

పన్ను మినహాయింపు ఉన్న ఆదాయం

94

non-technical post

non-technical post non-traditional non-verbal communication no objection certificate

numeral సాంకేతికేతర పదవి అపారంపర్యమ�ైన

మాటల ద్వారా పంపని సమాచారం నిరాక్షేపణ ధ్రు వపత్రం

no profit, no loss norm

లాభనష్టా లు లేని పద్ధతి

normal

సామాన్య, మామూలు, సాధారణ

no smoking notable not applicable (N/A) not available (N/A) note notice noticeable notification notified area noting and drafting notional pay not negotiable not negotiable instrument nucleus null null and void number numbering numeral

1. ప్రమాణం, మాదిరి 2. కట్టు బాటు, సూత్రం పొ గ త్రాగరాదు

ప్రసిద్ధమ�ైన, ఘనత జెందిన వాడు వర్తించదు

అలభ్యమ�ైన, లభ్యము కాని నోటు, గుర్తు , చిహ్నం

నోటీసు, సూచన, తెలియజేయు విచారించ దగిన

ప్రకటన, అధిసూచన

ప్రకటిత క్షేత్రం / ప్రాంతం

నోటు రాయటం, ముసాయిదా రాయటం కల్పిత వేతనము

బదలాయించదగని, అన్యపరం చేయకూడని అన్య పరం చేయకూడదని దస్తా వేజు ముఖ్యభాగం, కేంద్రప్రాంతం చెల్లని, నిరర్ధ కమయిన చెల్లనిది, రద్దయింది సంఖ్య

సంఖ్యా నిర్ధా రణ, సంఖ్యా క్రమము లెక్క, సంఖ్య

95

oath

offensive

O oath oath of allegiance oath of office obedience obituary object objection objective objects and reasons obligatory obscene obscene gesture observer obsolete obstruction obvious occasional occupancy occupant occupation occupy octroi duty off day off duty offensive

ప్రమాణం, శపథం

భక్తి విశ్వాస పూర్వక ప్రమాణం పదవీ స్వీకార ప్రమాణం విధేయత

మృత్యువార్త , మృత్యువు సూచన

1. వస్తు వు 2. లక్ష్యం 3. ఆక్షేపణ చెప్పు ఆక్షేపణ, అభ్యంతరం

1. ఉద్దేశం, లక్ష్యం 2. వస్తు పర, వస్తు గత ఉద్దేశ్యాలు, కారణాలు

విధ్యుక్త , ధర్మవిధి బద్ధ , అనివార్య అశ్లీ లమ�ైన, అసభ్యమయిన అశ్లీ లమ�ైన అభినయము పరిశీలకుడు

వ్యవహారములో లేని, వాడుకలో లేని ఆటంకము, అడ్డంకి

స్పష్ట మ�ైన / వ్యక్త మ�ైన

అప్పుడప్పుడుతటస్థించే, అడపాదడపా

1. అనుభోగం, స్వాధీనత, దఖలు 2. ఆక్రమణ స్వాధీనదారు

వృత్తి , స్వాధీనం, అధీనం

ఆక్రమించుకొను, స్వాధీనం చేసుకొను రవణా పన్ను

ఖాళీ రోజు (సెలపు రోజు)

విధి నిర్వహణలో లేకుండటం

1. అపరాధక 2. ఆక్రమణాత్మక 3. అప్రియ, హానికర

96

offer

offer offer of appointment office office of profit official officialdom official duty officialese official language officially official report official version officiating “off the job” training off the record okay (O.K.; okey) ombudsman on account grant on demand on duty one sided on line on-special duty on the job training onus open day open system opening

opening 1. ప్రతిపాదన, అర్పణ 2. ప్రతిపాదన చేయు నియమం కోసం ప్రతిపాదన

కార్యస్థా నము, కార్యాలయం

లాభసాటి పదవి, ప్రతి ఫలయుక్త మ�ైన పదవి 1. అధికారి, ఉద్యో గి 2. అధికార, ఆధికారిక అధికారుల వర్గ ము అధికార విధి

కార్యాలయ పరమయిన అధికార భాష

అధికార రీత్యా

అధికార నివేదిక అధికార కథనం

పదవీ నిర్వహణ చేయు కార్యేతర శిక్షణ

రికార్డు కు వెలుపలి

1. సరే 2. సమర్థించు

ఓంబుడ్స్ మాన్, ప్రభుత్వమునకు చెందని పరిశోధకుడు ఖాతా కింద మంజూరు అడిగినప్పుడు

విధి నిర్వహణలో, డ్యూటిలో ఏకపక్షం, ఒక వ�ైపు ఆన్ ల�ైన్

ప్రత్యేక విధి నిర్వహణ ప�ై కార్యగతమ�ైన శిక్షణ భారం

1. పని దినము 2. తెరిచిన దినము ముక్త వ్యవస్థ

1. ప్రారంభం 2. ప్రారంభోత్సవం, 3, ఖాళీ స్థ లము

97

opening balance

opening balance opening hours open learning open letter open university operating cost operating staff operation operative opinion opposition option oral order order cheque order of reservation ordinance organization organization chart organizer oriented original original department original sale deed ostensible owner outbreak

outbreak ప్రారంభ మిగులు / నిలవ

తెరిచి ఉంటే గంటలు, తెరిచి ఉంచే సమయం సార్వత్రిక విద్య బహిరంగ లేఖ

సార్వత్రిక విశ్వవిద్యాలయం పనిచేయుటకు ఖర్చు

కార్యనిర్వహణ సిబ్బంది

1. నిర్వహణ, కార్యవర్త న 2. శస్త్రచికిత్స 3. అమలు అమలులో ఉన్న, కార్యవర్త న సంబంధ అభిప్రాయం, ఉద్దేశం

1. విరోధం 2. ప్రతిపక్షం ఐచ్ఛికం, వికల్పం

నోటిమాటగా, మౌఖికంగా

1. ఉత్త రువు 2. క్రమం 3. శ్ణ రే ి, వరస 4. వ్యవస్థ , 5. శాంతి ఆర్డ ర్ చెక్

రిజర్వేషన్ క్రమము

అధ్యాదేశం, అత్యవసరాదేశం

సంస్థ , వ్యవస్థ , వ్యవస్థా పన, ఏర్పాటు, సంఘటితం వ్యవస్థా పర పటం

1. కార్యకర్త , సమావేశకర్త 2. వ్యవస్థా పకుడు ఉన్ముఖమ�ైన

1. మూల, ఆద్య, మొదటి 2. అసలు, మాతృక మూల విభాగము, ఆద్య విభాగము మూల విక్రయ దస్తా వేజు

కనిపించే యజమాని / కామందు బ్రద్దలగుట, పగిలి బయట పడుట

98

outfit allowance

outfit allowance outgoing member outgoing file outlay outlet outline outlook out of court out of date out of order out of print out of turn out of turn allotment outpost output outright purchase outsource outstanding over age overall overall deficit overall billing overcharge overdue overestimate overhead charge overlapping

overlapping సరంజామా భత్యము

విరమించే / బయటికి వెళ్ళే సభ్యుడు బయటకు వెళ్ళే ఫ�ైలు / మిసలు పరివ్యయం

1. బ�ైటికి దారి 2. విక్రయ కేంద్రం 1. రూపురేఖ 2. సంక్షేపం దృష్టి, దృక్పథం

న్యాయాలయం వెలుపల

కాలం చెల్లి న, ఆచరణలో లేని

1. క్రమవిరుద్ధం 2. చెడిపో యిన / మూలబడ్డ (యంత్ర సం.) అచ్చుప్రతులు అయిపో యిన, లభ్యము కాని వంతు లేని

వంతు లేకుండా ఇచ్చుట

సరిహద్దు చౌకీ (పో లీసు, స�ైనిక సం.) ఉత్పత్తి

స్పష్ట మయిన కొనుగోలు మూల ఉత్పత్తి

1. మిగిలిన (బాకీ, చెల్లింపుల సం) 2. ప్రసిద్ధ, ఉత్కృష్ట , శ్ష రే ్ఠ మ�ైన ఎక్కువ వయస్సు గల, వయస్సు మించిన సమగ్ర, మొత్ తం పూర్తి, నష్ట ము

పూర్తి ఖర్చుల వివరణ అధిక బాధ్యత

గడువు మీరిన (చెల్లింపు / బాకి సం)

ఎక్కువగా ఊహించుట, అధిక అంచనా ప�ై ఖర్చు

అతి వ్యాప్తి

99

overriding priority

overriding priority over-rule oversight overtime pay overvaluation ownership

par excellence అత్యధికమ�ైన ప్రాముఖ్యత

నియమమును అతిక్రమించు, వ్యతిరేకముగా నిర్ణ యించు పొ రపాటు, అనవధానత అదనపు కాలవేతనం

అధిక విలువ కట్ట టం / అధిక మూల్యాంకనం స్వామ్యం, యాజమాన్యం, స్వామిత్వం, సొ ంతహక్కు

P package package deal packing and marking packing list pact paid paid up capital pamphlet panel paper para paramount parent parental parent office par excellence

ప్యాకేజ్, అన్నీ కలిపిన ఏర్పాటు

మొత్ తంగా స్వీకరించదగిన బేరం, టోకుబేరం కట్ట కట్ట టము, గుర్తు వేయటము ప్యాకింగ్ పట్టిక

ఒప్పందం, ఒడంబడిక చెల్లించిన, చెల్లించింది

చెల్లించిన మూలధనం కరపత్రం

జాబితా, పట్టిక కాగితం, పత్రం

పరిచ్ఛేదము, పేరా

సర్వోన్నత, సర్వాధిక ప్రాధాన్యం గల

1. తల్లి / తండ్రి (పితృ సం. పో షక సం.) 2. మూల, అసలు మూలము, తల్లిదండ్రు లకు సంబంధించిన మూల కార్యాలయం ఉత్కృష్ట

100

pari passu

pari passu parity parliament part part file partial participate particular particulars partition partner partnership deed part payment part-time party par value pass passage password patent patron pay pay bill pay certificate pay day payee payer payment

payment సమానవేగంతో, దామాషాలో సామ్యం, సమార్హత

పార్ల మెంటు, కేంద్ర శాసన మండలి భాగం, అంశం, పక్షం, వంతు ఫ�ైలు భాగం

పాక్షిక, ఆంశిక, అసంపూర్ణ పాల్గొ ను

ప్రత్యేక, విశేష, నిర్ధిష్ట

వివరాలు, తబ్సీళ్ళు, వివరణాంశాలు విభాగం, విభజన

భాగస్థు డు, భాగస్వామి

భాగస్వామ్య పత్రం / దస్తా వేజు

భాగాంశ చెల్లింపు, ఆంశిక చెల్లింపు భాగకాలిక, పార్ట్ ట�ైమ్, పాక్షిక

1. పక్షం, పార్టీ 2. కక్షిదారు 3. విందు భోజనము సమాన విలువ / మూల్యం

1. నెగ్గు , ఉత్తీ ర్ణు డవు, ఉత్రీర్ణు నిచేయు 2. అనుమతి 3. అందించు దారి, తోవ, అంగీకారం

సంకేత వచనం, సంకేత శబ్దం / పదం పేటెంట్, సర్వహక్కులు పో షకుడు

జీతం, వేతనం, జీతమిచ్చు, చెల్లించు వేతనపట్టిక / బిల్లు

వేతన ప్రమాణ పత్రము జీతాల రోజు

చెల్లింపు గ్రహీత చెల్లింపుదారు చెల్లింపు

101

pay off

pay off pay order pay roll pay scale pecuniary penal penal code penal interest penalize penalty pending pen down strike pension pensionable pensioner pension scheme per annum per bearer per capita (=per head) percent perennial preferential purchase perform performance period periodical period under review perjury

perjury చెల్లింపు కార్యాలయం చెల్లింపు ఉత్త రువు జీతాల పట్టి

వేతనశ్ణ రే ి, స్కేలు

ధనసంబంధ, ధనరూప

శిక్ష, దండన (సంబంధం), అపరాధపు శిక్షాస్మృతి

అపరాధ వడ్డీ

శిక్షించుట, దండించుట శిక్ష, దండన

పెండింగు, విచారణలో ఉన్న, పరిష్కారంలో ఉన్న కలంబందు సమ్మె పింఛను

పింఛనుయోగ్య పింఛనుదారు

ఫించను యోజన

సాలు ఒక్కంటికి, సాలుకు తెచ్చే వ్యక్తి ద్వారా తలసరి

నూటికి, శాతం

నిత్యం, ఎడతెగని, శాశ్వత

ప్రాముఖ్యతను బట్టి కొనుగోలు

నిర్వహించు, పాటించు, ఆచరించు నిర్వహణ

కాలావధి, కాలం, వ్యవధి పత్రిక, నియతకాలిక

పునరీక్షణ సమయము, పునర్విమర్శన సమయము అబద్ధ పు సాక్ష్యం

102

perks

perks permanent per mensem permissible permission permit permitted perpetual perpetuity perquisites (=perks) personal personal assets personal bond personality persona non grata personnel personnel policy perspective persuasion pertinent perusal petition petitioner phase photograph photostat physical checking physical defect

physical defect లాభసాటి అయిన, ప్రత్యేకమయిన

శాశ్వతమ�ైన, స్థిరమ�ైన, ఖాయమ�ైన నెలకు, మాసానికి

అనుమతించదగిన అనుమతి

అనుమతి పత్రం, పర్మిటు అనుమతింపబడిన శాశ్వత

శ్వాశ్వతత్వం, నిరంతరత్వం (శాసనం ఒప్పుకోదు) పరిలబ్ది , అనుషంగిక లాభం వ్యక్తిగత, వ్యక్తిపర, స్వయం సొ ంత ఆస్తు లు

వ్యక్తిగత ప్రవర్త న, శీలం మూర్తిమత్వం

ఆమోదయోగ్యం కాని వ్యక్తి సిబ్బంది కార్మికులు

సిబ్బంది విధానం, కార్మిక విధానం సూక్ష్మ దృష్టి, సమ్యగ్దృష్టి

బో ధన, బో ధించుట, నమ్మకము సంగతమ�ైన, యుక్త మ�ైన పరిశీలన, చదవటం

అర్జీ, విజ్ఞా పన పత్రం, ఫిర్యాదు, అర్జీ పెట్టు కొను అర్జీదారు, పిటిషనుదారు దశ, విడత

దృగ్విషయం, ఫో టో ఫో టోస్టా ట్

భౌతిక పరీక్ష, ప్రత్యక్ష పరీక్ష శారీరక లోపం

103

physical education

physical education physically handicapped physical verification piecemeal piece rate pilgrim pilot programme PIN (postal index number) placement service place of birth place of work plaintiff plan planning plant player plea pleader plebiscite pledge plenary session plenipotentiary plinth area policy political activity poll pollution political

political వ్యాయామ విద్య వికలాంగుడు

ప్రత్యక్ష సరినిరూపణ

కొద్దికొద్దిగా, క్రమక్రమంగా చేసిన శాల్తీ రేటు

యాత్రికుడు

ముఖ్య కార్యక్రమము, ప్రయోగాత్మక కార్యక్రమము పిన్

ఉద్యో గస్థా న సేవ జన్మస్థ లం

పని స్థా నము, ఉద్యో గ స్థా నము వాది

నమూనా, ఏర్పాటు, పద్ధతి

ఏర్పాటు చేయు, అపాయము చేయు దావాపత్రం, వాదపత్రం, అర్జీదావా క్రీడాకారుడు, ఆడెడు వాడు

సాకు, హేతువు, వాదం మనవి వకీలు, ప్లీ డరు ప్రజాభిప్రాయం

తాకట్టు , కుదువ, గిర్వి, ప్రతిజ్ఞ సంపూర్ణ సమావేశం సర్వాధికారి

అడుగు నిర్మాణ విస్తీరణం

పాలసీ, యోచన, యోచన రాజకీయ కార్యకలాపం

వోటు వ్యవహారం, వోటు చేయు, లెక్కించు కాలుష్యం

రాజకీయమ�ైన

104

pool

pool portfolio (of a minister) position positive post post-dated post-facto sanction post-graduate posthumous posting post mortem examination postpone postscript (P.S.) power power of attorney practicable practice pre-audit precaution precedent precis precise preclude preconception predecessor predominant preface prefer prejudice

prejudice మడుగు, గుంట

మంత్రిత్వ శాఖ, పో ర్ట్ ఫో లియో స్థితి, హో దా, అంతస్తు

సానుకూల, పొ ందికగల, ధనాత్మక, సకారాత్మక పదవి, స్థా నం, టపా, తపాలా, తరవాతి జవాబు తేదీ

తరవాతి తేదీ

స్నాతకోత్త రుడు మరణానంతర

పదవిలో ఉంచటం, పో స్టు చేయటం శవపరీక్ష

వాయిదా వేయు, స్థ గితంచేయు తరవాత రాసింది

అధికారం, శక్తి, విద్యుచ్ఛక్తి

పవరాఫ్ అటార్నీ, ముఖ్త్యార్ నామా, పవర్ పట్టా ఆచరణీయ, ఆచరణ సాధ్య

అభ్యాసం, సాధన, అభ్యాసకుశలత, ప్రాక్టీస్ పూర్వ ఆడిట్

ముందు జాగ్రత్త

పూర్వదృష్టాంతం, ప్రమాణం, పూర్వవర్తి సారాంశం

నిర్దిష్టమ�ైన, స్పష్ట మ�ైన

ఆటంకపరచు, నిరోధించు పూర్వభావన

పూర్వవర్తి, పూర్వికుడు, పూర్వాధికారి ప్రబలమయిన, ప్రధానమ�ైన పీఠిక, ఉపో ద్ఘా తం

ప్రాధాన్యం చూపు, దాఖలుచేయు (కేసు) దురభిమానము, పక్షపాతము

105

preliminary

preliminary premature premises premium prepaid prepaid card pre-planned prepone pre-receipted bill prerogative prescribe prescribed prescribed form presentation preside president press press copy press gallery presumed presumptive pay presupposed pretext prevail prevent prevention preventive price fluctuation (=price movements)

price fluctuation (=price movements) ప్రారంభిక, ముందు ఏర్పాటు

గడువు పూర్వ, అకాల, అపరిపక్వ ఆధారాంశం, పూర్వ సిద్ధాంతం

(భీమా) కిస్తు , ప్రీమియం, అధిక విలువ

ముందస్తు చెల్లింపు, ముందుగా చెల్లించిన ముందస్తు చెల్లింపు చీటీ ముందస్తు యోజన

ముందుకి జరుపుట

రశీదుతో ఇచ్చిన బిల్లు విశిష్టా ధికారం

విహితపరచు, విధించు, నిర్ణీతంచేయు నిర్ణీతం చేయబడిన

నిర్ణీతఫారం / నమూనా

బహూకరణ, కానుక, సమర్పణ అధ్యక్షత వహించు

రాష్ట్రపతి, అధ్యక్షుడు

పత్రికారంగం, ముద్రణ యంత్రం, ముద్రణశాల ముద్రణ ప్రతి

విలేఖరుల స్థా నము ఊహించిన, తలచిన పురోభావ్య వేతవం

ముందుగా ఊహించిన సాకు, మిష, నెపం

అమలవు, వర్త మానమవు, ప్రభావం చేయు నివారించు, అడ్డ గించు నివారణ, అడ్డ గింపు నివారక

ధరల హెచ్చుతగ్గు లు

106

pricing

pricing prima facie primarily primary primary receipt principal principal debtor printer printing prior indication priority grading prison prisoner privacy private and confidential privilege privilege committee prize probability probate probation probationary probationer probe procedural rules procedure

procedure ధర నిర్ణ యించు

ప్రథమ దృష్ట్యా, చూడగానే కనిపించే ప్రధానంగా, ప్రథమంగా ప్రాథమిక, ప్రధాన ప్రాథమిక రసీదు

ప్రధాన అధ్యాపకుడు, అసలు, ప్రధాన, ముఖ్య అసలు బాకీదారు ముద్రాపకుడు ముద్రించు

అగ్రప్రాధాన్య

ప్రాధన్యతా విభజన

జ�ైలు, కారాగారం, ఖ�ైదు ఖ�ైదీ, బందీ

ఏకాంతం, వివిక్త త

వ్యక్తిగతము మరియు ఆంతరంగికము, రహస్యమ�ైన

ప్రత్యేక హక్కు, విశేష హక్కు, విశేషాధికారం విశేషాధికారాల సంఘం (శాసన సభ సం.) బహుమానం సంభావ్యత

ప్రాబేట్ : వీలునామా ధ్రు వపత్రం

ప్రాబేషన్, పరివీక్ష, పరీక్షాధీనమయిన ప్రాబేషనరీ పరీక్షాధీన

ప్రాబేషనరు (క్రిమినల్ న్యాయ సంబంధ), పరివీక్ష ఉద్యో గి దర్యాప్తు , సమగ్రంగా పరిశోధించు

కార్యపద్ధతి నియమాలు, ప్రక్రియాత్మక నియమాలు కార్యపద్ధతి / విధానం, కార్యసరళి

107

proceedings

proceedings process processing procession proclaim proclamation procurement product production profession professional achievement proficiency certificate profile profit programme programme schedule programming progress progressive prohibited prohibited area prohibition prohibitory order project projection prominent promise promissory note (pronote)

promissory note (pronote) కార్యవ్యవహరాలు, ఉపక్రమణాలు

సమన్లు , కోర్టు వ్యవహరాదేశం, కోర్టు పిలుపు పద్ధతిలో, ఆచరణలో, విచారణలో ఊరేగింపు

చాటు, ప్రకటించు

అధికార ప్రకటన, అధి ప్రఖ్యానం సేకరించు

పంట, ఫలసాయం, దాఖలు చేయు ఉత్పత్తి వృత్తి

వృత్తి పరంగా లభించిన, వృత్తి ఉపలబ్ధి ప్రావీణ్యతా ధ్రు వపత్రం ఆకృతి, ఆకారము లాభం

కార్యక్రమము

కార్యక్రమ అనుసూచి

కార్యక్రమ రచన / నిర్దేశం ప్రగతి, క్రమవృద్ధి

ప్రగతిశీల, అభ్యుదయ నిషిద్ధ, నిషేధించిన

నిషిద్ధ ప్రదేశం / ప్రాంతం నిషేధం, మద్యనిషేధం

నిషేధాత్మక ఆజ్ఞ /ఉత్త రువు

ప్రాజెక్టు , పరియోజన, పథకం

లంబాగ్రం : ముందుకు పొ డుచుకొని వచ్చిన భాగం ప్రముఖ, ఉన్నతమ�ైన వాగ్ధా నం

అప్పు పత్రము

108

promote

promote promoter promotion promt promulgate pronounce pronouncement proof proof of despatch proof reading propagate propagation proper property proposal propose propound proprietary propriety pro-rata pro-rata quota prorogue pros and cons proscribe prosecution prospectus protempore appointment protocol

protocol పదో న్నతి చేయు, పెంపు చేయు

ప్రవర్ధ కుడు, ప్రవర్ధనారంభకుడు (కంపెనీలు, వ్యవస్థ సం.) పెంపు, పదో న్న తి, ఉన్నతి, ప్రో త్సాహనం శీఘ్రముగా, వెంటనే ప్రకటన చేయు

ఉచ్చరించు, తీర్మానముగా చెప్పు ప్రకటన

రుజువు, నిరూపణ, నిరోధకం డిస్పాచ్ రుజువు

అచ్చు చిత్ తు ప్రతి దిద్దటం

ప్రచారంచేయు, వృద్ధి పొ ందించు ప్రచారం, వృద్ధి

సముచిత, ఉపయుక్త , తగిన ఆస్తి , గుణం, ధర్మం ప్రతిపాదన

ప్రతిపాదించు

ఎదుట బెట్టు , యోచనకు దెచ్చు యాజమాన్య, ప్రొ ప్రయిటరీ ఔచిత్యం

దామాషా ప్రకారం, వంతు ప్రకారం

దామాషా కోటా, వంతు ప్రకారం ఇచ్చు కోటా ప్రో రోగ్, సమావేశ సమాపనం ముందు, వెనకలు

దేశము నుండి వెళ్ళగొట్టు

అభియోజనం, అభియోగం వివరణిక, ప్రాస్పెక్టస్ స్వల్పకాల నియుక్తి

అసలు ముసాయిదా (దస్తా వేజు సం)

109

prove

prove provided provident fund provision provisional provisional list proviso proximity proxy public publication public duty

put-up slip రుజువు చేయు, నిరూపించు

అట్లా అయితే, షరతుప�ై, సిద్ధము చేయు భవిష్యనిధి

పొ ందుబాటు, సదుపాయం, ఏర్పాటు తాత్కాలిక

తాత్కాలిక జాబితా

నిబంధన, షరతు మినహాయింపు

సామీప్యము, సన్నిహితము, దగ్గ ర పరోక్షి (ప్రాతినిధ్య సం)

ప్రజ, జనసామాన్యం, ప్రభుత్వ ప్రకటన, ప్రచురము

ప్రజలపట్ల కర్త వ్యం, ప్రభుత్వ సేవావిధి

public interest litigation (PIL) ప్రజాహితార్థ వివాదం publicity publish punctual punishment purchase purely temporary purpose pursue pursuit purview put up put-up slip

ప్రచారం

ప్రచురించు, ప్రకటించు వేళను పాటించే శిక్ష, దండన కొనుగోలు

కేవల తాత్కాలిక

ప్రయోజనం, ఉద్దేశం, నిమిత్ తం అనుసరించు, వెంబడించు

వృత్తి , వెంటాడటం, అన్వేషణ

అవకాశము, ఉద్దేశింపబడిన యావద్విషయము రాసి పంపు, సమర్పించు, పెట్టు సమర్పణ చీటి

110

qualification

quote

Q qualification qualified candidate qualify qualifying examination qualifying test qualitative techniques quality quality control quantity quarantine leave quarterly quash quasi quasi-permanency query question questionable question hour questionnaire quit quorum quota quotation quote

అర్హత, యోగ్యత

అర్హత ఉన్న అభ్యర్థి

అర్హతపొ ందు, పరిమితంచేయు అర్హత పరీక్ష అర్హత పరీక్ష

గుణాత్మక సాంకేతికములు

వాసి, గుణం, లక్షణం, రకం, నాణ్యత నాణ్యత నియంత్రణ

పరిమాణం, రాశి, మొత్ తం

వ్యాధి సంక్రమింపు నిరోధ సెలవు త్రైమాసిక, త్రైమాసిక పత్రిక

రద్దుచేయు, కొట్టివేయు : కిందికోర్టు ఉత్త రువును ప�ై కోర్టు రద్దు చేయటం క్వాజీ, అర్ధ , సదృశ, ప్రాయ శాశ్వతప్రాయ

ప్రశ్న, ప్రశ్నవేయు

వాదప్రసక్తి, ప్రశ్న, సమస్య, సందేహం ప్రశ్నించదగిన

ప్రశ్నోత్త ర సమయం (శాసన సభల్లో ) ప్రశ్నావళి

తొలగు, తొలగమను, ఖాళీచేయు

కోరం : నిర్దిష్ట పూరక సంఖ్య, సమావేశ పూరక సంఖ్య కోటా : నిర్దిష్ట భాగం కొటేషన్, ధరపట్టి

ధరచెప్పు, ఉటంకించు

111

race

ration allowance

R race racial discrimination rack raid railway raise (pay) random random sampling range rank rank and file ranking rapid action force (RAF) rare rash ratable value rate rate contract rate list ratification rating ratio ration rational rationalization ration allowance

జాతి, పందెం

జాతి వివేకము, జాతి భేదమునుపాటించుట చిత్రహింసా యంత్రం, చిత్రహింస, అర దాడి

ర�ైలు మార్గం

ప�ైకి ఎత్ తు , ఉన్నత స్థా నము యాదృచ్ఛిక, అనియత

యాదృచ్ఛిక నమూనా తీయడం

రేంజి, శ్ణ రే ి, పరిధి, సీమ, అవధి, క్షేత్రం పదవి స్థా యి, హో దాస్థా నం

సామాన్య స�ైనికులు, సామాన్య ప్రజానీకం శ్ణ రే ికరణం

శీఘ్ర కార్యాచరణ దళము (ఆర్.ఎ.ఎఫ్.) అరుద�ైన, దుర్ల భమ�ైన, అపురూపమ�ైన దురుసు, దుడుకు

పన్ను యోగ్యతా వెల

రేటు, వెల, ధర, దామాషా ప్రమాణం రేట్ కాంట్రాక్టు , రేటు గుత్తా ధరల పట్టిక

ఆమోదం, అనుసమర్థ న

రేటు నిర్ధా రణ, రేటింగు, స్థా నక్రమ నిర్ణ యం నిష్పత్తి , దామాషా దినవెచ్చం, రేషన్

హేతుబద్ధ , సహేతుక సక్రమ వ్యవస్థీకరణం రేషన్ భత్యం

112

raw material

raw material raw product reaction reading readjust ready-made plan ready reckoner real real earning real estate reality realization realize reappointment reappropriation reason reassessment rebate recall recede receipt receipt book receipts and disbursements receive receiver recent reception receptive

receptive ముడిసరుకులు, పదార్థా లు ముడి ఉత్పత్తి

ప్రతిక్రియ, ప్రతిచర్య, ప్రతి సంచలనం చదువుట

పునః సమాయోజన చేయు, తిరిగి అమర్చు, దిదదు ్ తయార�ైన, వాడుకకు సిద్ధమ�ైన యోజన జంత్రి, అప్పటికప్పుడు లెక్కకట్టేది వాస్త విక, అసలు, యథార్థ , స్థిర వాస్త విక ఆదాయము

స్థి రాస్థి , స్థా వర సంపత్తి వాస్త వికత, యథార్థం పరిష్కారం, వసూలు

వాస్త వము చేయు, నిజపఱచు

తిరిగి నియమించు, మరల నియుక్తి చేయు పునర్వినియోగం, పునః ధన వినియోగం కారణము, హేతువు

పునర్నిర్ధా రణ, తిరిగి వాదింపు తగ్గింపు

వెనక్కి రప్పించటం, పిలవటం

వెనుకకు బో వు, ఉపసంహరించుకొను రసీదు, వసూలు, జమ రాబడి రసీదు పుస్త కము

రసీదులు మరియు చెల్లింపులు స్వీకరించు, పుచ్చుకొను రిసీవరు, స్వీకర్త , గ్రహీత ఇటీవలి, నూతనమ�ైన

స్వాగతం, స్వాగత సమారోహం గ్రహించునట్టి, తనలోపట్టు నట్టి

113

recess

recess recipient reciprocal reciprocal demand reciprocate reciprocity reckless reckon reckonable service reclamation recognition recognized recollect recommend recommendation recommendatory letter reconcile reconciliation reconsideration reconstitution reconstruction reconstruction of file record record book record of service recourse recover recovery recreation

recreation విరామం గ్రహీత

పరస్పర, ఇచ్చిపుచ్చుకునే, వ్యుత్ర్కమ పరస్పర అధికారముతో అడుగు పరస్పరం ఇచ్చిపుచ్చుకొను

పరస్పరత, పరస్పరము జరిగించుట

లక్ష్యము లేని, జాగ్రత్త లేని, ఆలోచన లేని పరిగణించు, ఎంచు పరిగణనీయ సేవ

గుర్తింపు, పరిగణనపొ ందింన గుర్తింపు, గుర్తించు

గుర్తించబడిన, పరిగణసపొ ందిన స్మరించు, జ్ఞ ప్తికి దెచ్చుకొను సిఫారసు చేయు సిఫారసు

సిఫారిసు లేఖ

సమాధానము చేయు

సఖ్యపడడం, రాజీ, సమన్వయం, సమాధానము పునః పరిశీలన

పునస్సంఘటనం పునర్నిర్మాణం

పునర్నిర్మాణ ఫ�ైలు

నమోదు, రికార్డు , రికార్డు చేయు నమోదు పుస్త కము

సర్వీసు రికార్డు , ఉద్యో గపు రికార్డు సహాయము కోరుట, ఆశ్రయము

వసూలు చేయు, తిరిగి సంపాదించుకొను వసూలు, రాబట్టు కోవటం

ఉల్లా సము, మనోరంజనము

114

recruit

recruit recruiting authority recruitment recruitment rules rectification recurring redeem redemption redirected redress redressal red-tapism reduction redundant re-employment re-entry refer reference referral refixation of pay reform refrain from refreshment refund refundable refusal refuse refused leave refutation

refutation భర్తీచేయు

నియామక అధికారి

నియామకము, భర్తీ భర్తీ నియమాలు

సరిద్దిద్దటం, పరిశుద్ధి ఆవర్త నమయ్యే

విడిపించుకొను, విమోచనం చేయు విమోచన

తిరిగి నిర్దేశించు, మరల నిర్దేశించిన నివారణ, దూరము చేయు నివారణ చేసి

ఉత్త ర ప్రత్యుత్త రాలలో కాలయావన తగ్గింపు

అనవసరమ�ైన, మితిమీరిన పునర్నియామకం

పునః ప్రవేశం (కౌలు సం.)

నిర్దేశమిచ్చు, సంప్రదింపు కోసం అప్పగించు నిర్దేశం, పరామర్శ, ప్రసక్తి పునఃఆదేశము

వేతన పునర్నిర్దా రణ

సంస్కరణ, సంస్కరించు

వెనుకకు పట్టి నిలుపు, విరక్తి చెందిన ఉపాహారశాల, ఫల హారశాల వాపసుచేయు (ధన సం.)

వాపను ఇవ్వదగిన, తిరిగి ఇవ్వదగిన నిరాకరణ

నిరాకరణ చేయు

నిరాకరించిన సెలవు ఖండన

115

regard

regard region regional register registered registered office registering authority registrtion fee registration form registry regret regrouping regular regular cadre regularization regular service regulations rehabilitation rehearsal reimburse reinstate reiterate reject rejection rejoinder relation relative relative valuation

relative valuation ఖాతరు చేయు, మన్నించు, ఆదరించు ప్రాంతం

ప్రాంతీయ

పట్టీ పుస్త కము, జాబితా పుస్త కము నమోదు చేయబడిన

రిజిస్ట ర�ైన, నమోద�ైన కార్యాలయం

రిజిస్ట ర్ చేసే అధికార సంస్థ , అధికారి రిజిస్ట్ష రే న్ రుసుం

నమోదు పత్రము

పంజీకరణ, పంజీకరణ చేసిన విచారించు, దుఃఖించు పునఃవర్గీకరణ

క్రమబద్ధ , నియతకాలిక, నియత క్రమబద్ధ ఉద్యో గవర్గం

క్రమబద్ధం చేయటం, నియమానుకూలం చెయ్యడం క్రమబద్ధ ఉద్యో గం, సేవ నిబంధన, క్రమబద్ధం

పునరావాసం, పునరావాస కల్పన పూర్వాభ్యాసం, రిహార్సల్

మారుగా చెల్లించు, ప్రతిపూర్తి చేయు

పునఃస్థా పన చేయు, తిరిగి అదే పదవిలో ఉంచు పునరుద్ఘా టించు

తోసిపుచ్చు, నిరాకరించు, తిరస్కరించు తిరస్కరణ

ప్రతిజవాబు / ప్రత్యుత్త రం బదులు

సంబంధము, కథనము, వివరము సాపేక్ష, బంధువు

సాపేక్ష మూల్యాంకనము

116

relaxation

relaxation relaxation of rules release release date relevant relevant papers reliable relief relief and rehabilitation relief list relief works relieve reliever relinquishment relinquishment of charge relocation reluctance remark remarks column remedial action remedial measures remedial transfer reminder remission remit remitee remittance remote remote control

remote control సడలింపు, విశ్రాంతి

నియమాల సడలింపు

విడుదలచేయు, ఆవిష్కరించు విడుదల తేదీ

సంబద్ధ , సంగతమ�ైన

సంగతమ�ైన ప్రతులు, సంబంధ పత్రాలు విశ్వసనీయమ�ైన, నమ్మకమ�ైన సహాయం, పరిహారం, విముక్తి

సహాయమూ పునరావాసమూ

పరిహార జాబితా, సహాయ జాబితా

సహాయక పనులు, సహాయ కార్యక్రమాలు విడుదల చేయు

విడుదల చేయు వ్యక్తి

త్యాగం, వదిలివేయటం

కార్య నిర్వహణ వదలివేయుట పునఃస్థిరీకరించుట

అయిష్ట త, అసమ్మతం

రిమార్కులు, షరాలు, విశేషాంశాలు విశేషాంశాల / రిమార్కుల కాలమ్ పరిహారకచర్య

పరిహారక ఉపాయములు, పరిహారక కొలతలు పరిహారిక స్థా నాంతరణ, పరిహారక బదిలీ జ్ఢాపకలేఖ

తగ్గింపు, మాఫీ, నివృత్తి

(డబ్బు) చెల్లించు / పంపు, వెనకకు డబ్బు పొ ందేవాడు జమ, చెల్లింపు

దూరముగా నున్న, దూరపు దూరపు నియంత్రణ

117

removal

removal remuneration render renewal renewal of demand renounce renovation rent rented space reopening reorganization reorientation repairable repatriate repatriation of services repay repayable repeal repeat order repetitive work replace replacement replenishment report repository representation representative reprimand

reprimand తొలగింపు, నివారణ

ప్రతిఫలం, పారితోషికం

ఇచ్చు, వదులుకొను, తిరిగి ఇచ్చు నవీకరణ

తిరిగి కోరుట, కోరికను నవీకరించుట

త్యజించు, సన్యసించు, త్యాగం చేయు పునరుద్ధ రణ

అద్దె, కౌలు, బాడుగ, కిరాయి, మక్తా కిరాయి స్థ లం, అద్దెస్థలం పునఃప్రారంభించుట పునః వ్యవస్థీకరణ పునరభ్యసన

మరమత్ తు చేయదగిన

స్వదేశానికి పంపివేయు, స్వస్థ లానికి పంపివేయు

సేవలను మాతృసంస్థ కు తిరిగి పంపుట చెల్లింపు,

తిరిగి చెల్లించవలసిన కొట్టివేత రద్దు పునరాదేశం

తిరిగి పని చేయుట

యథాస్థా నములో ఉంచు

ప్రతిస్థా పన, బదులుగా చేర్చటం తిరిగి నింపట

నివేదిక, నివేదించు నిక్షేపస్థా నం

ప్రాతినిధ్యము వహించు

ప్రతినిధి, ప్రతినిధి వంటి వానివలె వ్యవహరించు మందలింపు, మందలించు

118

reprint

reprint reprisal reproduce reproduction republic day repudiate repugnant repurchase reputation requirement requisite requisite information requisites requisition requisition form requisition slip rescue research work resentment reservation reservation fee reservation of post reserve reserved accommodation reserved constituency reserve price resettlement reshuffle residence

residence పునర్ముద్రణ

ప్రతీకారం (యుద్ధ సం) పునరుత్పత్తి చేయు పునరుత్పత్తి

రిపబ్లి క్, గణతంత్ర దినోత్సవాలు తనదికాదను, నిరాకరించు

ప్రతికూలమ�ైన, అసహ్యమ�ైన

పునః కొనుగోలు, తిరిగి కొనుగోలు చేయు కిర్తి, ఖ్యాతి

అపేక్షితాలు

కావలసిన, అపేక్షిత, వాంఛితమ�ైన అపేక్షిత సమాచారం అపేక్షితాలు

అభ్యర్థ న (పత్రం వగ�ైరా)

అభ్యర్థ న నమూనా పత్రం అభ్యర్థ న చీటి

రక్షించు, ఆదుకొను

పరిశోధనా కార్యము

కోపము, దో షము, ఆగ్రహము రిజర్వేషన్, ప్రత్యేకింపు

ప్రత్యేక కేటాయింపు శుల్కము పదవుల ప్రత్యేకింపు

రిజర్వు, నిలవ, అట్టిపెట్టు నిలవచేయు ప్రత్యేకించబడిన వసతి

ప్రత్యేకించబడిన నియోజక వర్గ ము ముందుగా కేటాయించిన ధర పునఃపరిష్కారము

తిరిగి కదలించుట.మరల కదలించుట నివాసం, ఆవాసము

119

resident permit

resident permit resident residential residential accommodation residential address residential quarter residuary residuary pension residuary power resignation resist resolution respectfully respectively respondent response responsibility responsible responsive rest house restore restraint restricted restricted leave restriction result oriented work resume resummon

resummon ఆవాస ఉత్త రువు, నివాస అనుమతిని ఇచ్చు నివసించి ఉన్న

నివాసముతో, ఆవాసముతో కూడిన నివాస వసతి, గృహవసతి

ఆవాస చిరునామా, నివాస చిరునామా నివాస గృహాలు

మిగిలిన, అవశిష్ట మ�ైన

మిగిలిన భరణము, అవశిష్ట భరణము శేషాధికారాలు, అవశిష్టా ధికారాలు రాజీనామా

అడ్డు కొను, ఎదుర్కొను, ప్రతిఘటించు తీర్మానం, సంకల్పం

గౌరవపూర్వకముగా క్రమానుసారంగా

ప్రతివాది, రెస్పాండెంట్, ప్రత్యర్థి సమాధానం, ప్రతిస్పంధన

బాధ్యత, ఉత్త ర దాయిత్వం

ఉత్త రవాదియ�ైన, బాధ్యతను మోయవలసిన వాడు ప్రత్యుత్త రమిచ్చునట్టి, సరిపడెడు విశ్రాంతి గృహం పూర్వస్థితి

అవరోధం, నిగ్రహం, నిర్భంధం నిర్బంధిత, పరిమిత

పరిమిత సెలవు / అనుమతి

ప్రతిబంధం, పరిమితం, ఆంక్ష, నిర్బంధం పరిణామోన్ముఖ కార్యము

సారాంశం, సంగ్రహం, పునః ప్రారంభించు తిరిగిసమన్లు ఇచ్చుట

120

resumption

resumption retain retention price retired retirement retirement benefits retiring age retiring pension retrenched staff retrenchment retroactive pay return return journey return of post revalidation revaluation revenue revenue expenditure revenue stamp reverse reverted review review board revise revised agenda revised budget revised estimate revised rules

revised rules పునరారంభం, పునః ప్రారంభం తిరిగి ప్రారంభించటం నిలిపి ఉంచు, ప్రతి ధారణ చేయు

నిలువుదల ధర, ప్రతి ధారణ మూల్యం పదవీ విరమణ, ఉపసంహరించు ఉద్యో గవిరమణ

ఉద్యో గ విరమణ లాభాలు

(ఉద్యో గ) విరమణ వయస్సు

పదవీ విరమణానంతర భత్యము/పెన్షను తీసివేసిన / రిట్రెంచ్ అయిన సిబ్బంది తీసివేత, తగ్గింపు, రిట్రెంచ్ మెంట్ పూర్వప్రభావ వేతనం

రాబడి, వివరణిక, వాపసు చేయు తిరుగు ప్రయాణం తిరుగు టపా

తిరిగి చెల్లు బడి చేయడం

తిరిగి విలువ కట్ట డం, పునర్ మూల్యాంకనం శిస్తు , రెవెన్యూ, పన్ను ఆదాయం రెవెన్యూ వ్యయం రెవెన్యూ బిళ్ళ

విపర్యయ పరచు, వెనకకు తిప్పు వెనుకకు తిప్పిన, మరల వచ్చిన సమీక్ష, పునరావలోకనం సమీక్షా మండలి

సంశోధించు, పునః పరిశీలించు

సవరించిన సభాచర్చ నీయాంశాలు / అజెండా సవరించిన బడ్జెట్

సవరించిన అంచనా

సవరించిన నియమాలు

121

revision

revision revision of pay scale revival revocation revoke revolution revolving fund reward reward scheme right rightful claimant rigid riot risk risk purchase rival road mileage roadways role roll rolling plan roll number roster rotation rough rough copy rounding off route

route పునర్విమర్శ

వేతన శ్ణ రే ుల పునరీక్షణ పునరుద్ధా రణ

ఉపసంహరణ / రద్దు

ఉపసంహరించు, తొలగించు విప్ల వం

ఆవృత నిధి

బహుమానం, పారితోషికం, ప్రతిఫలము, ప్రతిఫల యోజన, పారితోషిక యోజన హక్కు, సక్రమం, ఒప్పు, కుడి

హక్కుగల క్లెయిందారు, అసలు దావాదారు గట్టి, కఠినమయిన, పరుషమయిన దొ మ్మి

నష్ట పూచీ, ప్రమాదభయం, సంశయము

నష్ట ముతో కొనుగోలు, సంశయముతో కొనుగోలు ప్రతిస్పర్ధి, పో టీదారు రోడ్డు మ�ైలేజి

రోడ్డు మార్గా లు పాత్ర

జాబితా, పట్టి, చుట్ట , ఉండ కొనసాగే ప్రణాళిక

వరుసక్రమము, వరుస సంఖ్య

కర్త వ్య సూచి ఉద్యో గుల నిధులూ పని సమయాలూ సూచించే పట్టి ఆవర్త నం, వంతుమార్పిడి

చిత్ తు , ముతక, ఎగుడు దిగుడు చిత్ తు ప్రతి

పూర్ణాంకానికి సవరించు మార్గం

122

routine

routine routine note routine test royalty rubber stamp rude rule ruler rules and regulations rules of business ruling ruling party rumour running staff rural development plan rural upliftment rustication

safeguarding నిత్యపరిపాటి

నిత్య పరిపాటి / మామూలు నోటు నిత్యపరిపాటి పరీక్ష

రాయల్టీ, సొ ంతదారు / యాజ మాన్యానికిచ్చే ప్రతిఫలం లేదా ప్రత్యేక సుంకం రబ్బరుముద్ర / స్టాంపు

మోట�ైన, మూర్ఖు డ�ైన, మోటుగా చేసిన సూత్రం, నియమం, పరిపాలన

పాలకుడు, ప్రభువు, పాలించువాడు, అధికారి నియమాలూ నిబంధనలూ

వ్యవహార / కార్య క్రమ నియమావళి ఆదేశం, నిర్ణ యం అధికార పక్షం

వదంతి, పుకారు

ప్రస్తు తము పని చేయుచున్న ఉద్యో గులు

గ్రా మీణ వికాసయోజన, గ్రా మీణ వికాస ప్రణాళిక గ్రా మీణోద్ధా రణ, గ్రా మీణ ఉద్ధ రణ బహిష్కరించిన

S sabbatical leave sabotage sack safe safe custody safeguarding

విశ్రా మదిన సంబంద సెలవు

విరగ గొట్టు , నాశనము చేయు ఉద్యో గము నుంచి తొలగింపు సురక్షితము

రక్షణ అధీనములో ఉన్న రక్షణ చేయు, రక్షించు

123

safety

safety safety device safety regulations salaried class salary salary cheque salary deduction salary review salary structure sale deed sales department sales tax salient salvage salvage and scrap sample sample checking sample survey sampling sanction sanctioned budget sanctioned budget estimate sanctioned project sanctioned strength sanctioning authority sanctioning order sanctity sanitation satisfaction

satisfaction భద్రత, రక్షణ రక్షణ యుక్తి

రక్షణ నిబంధనలు

వేతనదారీ, వేతనప్రాప్తి జీతం, వేతనం వేతన చెక్కు

వేతన తగ్గింపు వేతన సమీక్ష

వేతన స్వరూపం

విక్రయ దస్తా వేజు

విక్రయ విభాగము / క్రయ విభాగము అమ్మకపు పన్ను

ప్రధానమ�ైన, ముఖ్యమ�ైన

నౌక ఉద్ధ రణ, పునరుద్ధ రణ వ్యర్థ పదార్థా లు

మాదిరి, మచ్ఛు, నమూనా నమూనా తనిఖీ నమూనా సర్వే నమూనా

మంజూరు, ఆంక్ష

మంజూర�ైన బడ్జెట్

మంజూర�ైన బడ్జెట్ అంచనా మంజూర�ైన ప్రాజెక్టు

మంజూర�ైన సంఖ్యా బలం (సిబ్బంది సం.) మంజూరు చేసే అధికారి, అధికారం మంజూరీ ఉత్త రువు

పవిత్రత

పారిశుద్ధ్యం

సంతృప్తి , సంతుష్టి,

124

satisfactory

satisfactory saving clause savings scheme scale scale of pay scarcity scarcity area scarcity of resources scenario schedule scheduled bank scheduled caste scheduled tribe schedule of demands schedule of supply scheme scholarship scientific management scope score score out scrap value screening screening committee script scrutinizer scrutiny seal sealed

sealed సంతోష జనకము

సంచిత ఉపవాక్యము (చట్ట ము / నియమావళి) పొ దువు పథకం

కొలబద్ద , త్రాసు, శ్ణ రే ి

వేతన శ్ణ రే ి, జీతపు స్కేలు కొఱత

కొఱత గల ప్రాంతము వనరుల కొఱత దృశ్యవివరణ

అనుసూచి, పట్టిక, అనుబంధం, కాలపట్టిక షెడ్యూల్డు బ్యాంక్

షెడ్యూల్డు కులాలు, అనుసూచిత కులాలు అనుసూచిత తెగలు, గిరిజన తెగలు కోరికల అనుసూచి

సరఫరా అనుసూచి పథకం

విద్యార్థి వేతనం, ఉపకార వేతనం శాస్త్ య నిర్వహణ రీ

ఆస్కారం, అవకాశం, పరిధి లెక్క, ఇరవ�ై కొట్టివేయు

వ్యర్థ పదార్థా ల వెల

పరశీలన, తెరప�ై చూపుట పరిశీలన కమిటీ లిపి, వ్రాతపత్రం పరిశీలకుడు పరిశీలన

ముద్ర, ముద్రవేయు సీలువేసిన

125

sealed tender

sealed tender sealer seal of office search search campaign search operation search warrant seasonal unemployment season ticket secondary secondary education secondary industry second class secrecy secret secretarial secretariat service secret ballot secret cover secret funds secret inquiry secret instruction secret letter section sector secular security security deposit

security deposit సీలువేసిన టెండరు ముద్రించువాడు

కార్యాలయ ముద్ర, అధికారి ముద్ర సో దా చేయు, అన్వేషించు అన్వేషణ కార్యక్రమము

శోధనాక్రియ, శోధన కార్యము సో దా వారంటు

కాలిక నిరుద్యో గం

కాలపరిమితి టికెటు

రెండో స్థా యి, ద్వితీయ, గౌణ

రెండో స్థా యి శిక్షణ, ఉన్నత పాఠశాల విద్య మాధ్యమిక పరిశమ ్ర

రెండో తరగతి, ద్వితీయ శ్ణ రే ి రహస్యం, గుప్త త, గోప్యత రహస్య(0)

కార్యాలయ నిర్వాహక

సచివాలయ సర్వీసు, ఉద్యో గం

రహస్యవోటు పద్ధతి, రహస్య బాలెట్ రహస్య కవరు

రహస్య నిధులు

రహస్య దర్యాప్తు , విచారణ రహస్య సూచనలు రహస్య లేఖ

శాఖ, విభాగం, పరిచ్ఛేదం భాగం, రంగం

లౌకిక, మతప్రమేయంలేని

భద్రత, హామీ, జామీను జమానత్ (పూచీ పత్ర సం. కూడా) పూచీ ధరావతు

126

security instruction

security instruction security measure segregate seizure select committee selection selection board selection committee selection grade selection post selection procedure selection test select list self-appraisal (self-assessment) self-confidence self-contained note self-employment self-explanatory self-government semester semi-autonomous seminar semi-skilled labour senate sender senior senior administrative grade

senior administrative grade రక్షా సూచన, భద్రతా సూచన భద్రతా చర్యలు, ఏర్పాట్లు

వేరు చేయు, పృథక్కరించు

బలాత్కార స్వాధీనం, జప్తు , పట్టివేత

సెలక్ట్ కమిటీ, పరిశీలక సంఘం (శాసన సభ సంబంధం) ఎంపిక, వరణం

నిర్ణా యక మండలి ఎంపిక కమిటీ సెలక్షన్ గ్రేడు

ఎంపిక, సెలక్షన్ పదవి ఎంపిక విధానము ఎంపిక పరీక్షలు ఎంపిక సూచీ

స్వీయ మూల్యాంకనము ఆత్మ విశ్వాసం

స్వయముగా పట్టు కలిగిన వ్యాఖ్య స్వయం ఉపాధి

స్వయం వివరణాత్మక స్వపరిపాలన

సెమిస్ట ర్(ఆరు నెలల సమయం) పాక్షిక స్వయం పాలక(0) గోష్ఠి , సదస్సు

పాక్షిక న�ైపుణ్యంగల కార్మికుడు సెనేట్

పంపించువారు

సీనియర్, ఉన్నత, జ్యేష్ఠ సీనియర్ పాలక శ్ణ రే ి

127

senior grade

senior grade seniority seniority-cum-fitness seniority-cum-merit seniority system senior management seniormost senior scale senior timescale sensation sensitive sentence separated family separation sequence serial list serial number series serious servant serve service serviceable service book service conditions service contract service of summon service postage stamp

service postage stamp సీనియర్ శ్ణ రే ి, వరిష్ట శ్ణ రే ి సీనియారిటీ, జ్యేష్ఠ త

వరిష్టత మరియు అర్హత వరిష్టత మరియు శ్ష రే ్ట త

వరిష్టత పద్ధతి, వరిష్టతా విధానము వరిష్ట కార్య మండలి

అందరికంటే సీనియర్, జ్యేష్ఠ వరిష్ట వేతనము

సీనియర్ కాలమాన వేతనం సంచలనం, సంవేదన అతి సున్నితమ�ైన

శిక్ష, దండన, ఉత్త ర్వు, వాక్యం వేరు కుటుంబము

వేర్పాటు, విభజన, ఎడబాటు అనుక్రమం, వరస క్రమపట్టిక

క్రమ సంఖ్య

వరస, పరంపర, శ్ణ రే ి

తీవ్రమ�ైన, అపాయకరమ�ైన, గంభీరమ�ైన సేవకుడు

సేవచేయు, అందజేయు

సర్వీసు, సేవ, సేవావిధి, సపర్య ఉపయుక్త , పనిచేసే సామర్థ ్యం

సర్వీసు పుస్త కం (ఉద్యో గుల సర్వీసు పుస్త కం) సర్వీసు నియమాలు ఉద్యో గ కరారు

సమనులు అందచేయటం

ప్రభుత్వ సేవార్థ తపాలా బిళ్ళలు, ప్రభుత్వ పో స్టేజి స్టాంపులు

128

service record

service record service roll service rules service verification session session of parliament set set aside settlement set-up severally severance of relatiions severe action sewage sex sex discrimination share share holder sharing shift shifting shift system shift transfer shortage shortage of manpower shortfall shorthand short leave shortlist

shortlist ఉద్యో గ రికార్డు

సర్వీసు పట్టిక

ఉద్యో గ నియమావళి సేవా పరిశీలన

సమావేశకాలం, సమావేశం

పార్ల మెంటు సమావేశ కాలం జట్టు , ముఠా, వర్గం, సెట్టు

రద్దుచేయు, వేరు చేయు తోసివేయు పరిష్కారం, తీర్మానం, రాజీ ఏర్పాటు, స్థా పన, వ్యవస్థ వేరు వేరుగా, విడివిడిగా విచ్ఛిన్న సంబందాలు కఠోరచర్య

మురుగుపారుదల

అంగము, కామము లింగ భేదము

వాటా, వంతు, భాగం

వాటాదారు, షేర్ హో ల్డ ర్ పంచుకొనుట

తరలింపు, విడుపు, మార్పు

తరలించుట, బదలాయించుట విడుపు, వంతువారీ పద్ధతి వంతువారీ బదిలీ కొఱత, తరుగు

మానవ వనరుల కొఱత తగ్గు దల, లోటు

షార్ట్ హాండ్, సంక్షిప్త లేఖనం సంక్షిప్త సెలవు సంక్షిప్త సూచీ

129

short notice

short notice short staffed short term short-term-course short title show cause notice shut down sick industry sick leave sickness benefit sick report sign signature signature campaign signature pad significant signify similar simple interest simultaneous simultaneously sincere sine die sine qua non single entry system single fare single file system sir site

site స్వల్ప వ్వవధి నోటీసు స్వల్ప ఉద్యో గుల స్వల్ప కాలిక

స్వల్పకాలిక పాఠ్యక్రమము

సంగ్రహ నామం, సంక్షిప్త శీర్షిక

కారణం చూపమనే నోటీసు, పో కాజ్ నోటీసు మూసివేయు

రోగగ్రస్త పరిశమ ్ర , లాభంలేని పరిశమ ్ర అనారోగ్య సెలవు

అనారోగ్య కారణంగా ఇచ్చే సహాయం అనారోగ్య నివేదిక

సంతకం, సంతకం చేయు చిహ్నం సంతకం

సంతకాల ఉద్యమం

సంతకాల పుస్త కము

అర్థ ము గల, భావము గల తెలుపు, సూచించు

పో లిన, అదేవిధమ�ైన, సదృశ సామాన్య వడ్డీ

ఏకకాలంలో జరిగే, ఏకకాలిక ఏకకాలమందు, ఒక్కమాఱు

మనఃపూర్వక, చిత్త శుద్ధి, నిజాయతీ

నిరవధికంగా, కాలనిర్ణ యం లేకుండా ఆవశ్యకమ�ైనది, అనివార్యమ�ైనది ఏక ప్రవేశ పద్ధతి

ఏక పక్ష రుసుము ( ఒక వ�ైపు రుసుము) ఏకపక్ష ఫ�ైలు, వ్యవస్థ

మహాశయా, ఆర్యా, అయ్యా స్థా నం, స్థ లం

130

site plan

site plan sitting member situation situations vacant situations wanted skeleton staff skilled labourer slackness slack season slander sleeper class sliding scale slip slow down slum slump small savings fund small scale enterprise small scale industry smartness smooth snap inspection snap strike social security social welfare software

software స్థా న, స్థ ల ప్రణాళిక ప్రస్తు త సభ్యుడు

పరిసథితి ్ , ఉద్యో గం ఖాళీ ఉద్యో గాలు

ఉద్యో గాలు కావలెను

తక్కువ సంఖ్యలో ఉద్యో గులు

న�ైపుణ్య శ్రా మికుడు, న�ైపుణ్యము కలిగిన శ్రా మికుడు అశ్రద్ధ, మందత

మంద సమయము

అపనింద, అపవాదు

నిద్ర పో వుటకు వీల�ైన అరలు గల (ర�ైలు పెట్టె) తరగతి

స్ల యిడింగ్ స్కేల్, చలగతి శ్ణ రే ి, చలగతి కొలమానం జారిపో వటం, కాగితపు ముక్క,

మందకొడి పని, మందకొడి గమనము మురికివాడ

మాంద్యం, ధరలు పడిపో వటం చిన్న మొత్తా ల పొ దుపు నిధి చిన్న తరహా వ్యాపారసంస్థ చిన్న తరహా పరిశమ ్ర లు చుఱుకుదనము

మృదువ�ైన, నున్నని అకస్మాత్ తు తనిఖీ ఆకస్మిక సమ్మె సాంఘిక భద్రత

సామాజిక సంక్షేమము

సాఫ్ ట్ వేర్ (కంప్యూటర్ సంబంధిత)

131

sojourn

sojourn sole sole agency solemn solemn affirmation solemnity solemnize solemnly sole owner solicit sodiarity solitary solitary case solution solve sorting sorting appliance source source of income souvenir sovereign sovereignty space spacing spade work spare spare copy spare time speaker

speaker తాత్కాలిక నివాసం, మజిలీ, విడిది ఏక�ైక

ఏక�ైక అభికర్త

సత్యనిష్ఠ , గంభీరమ�ైన సత్యనిష్ఠా ప్రతిజ్ఞ

సత్యనిష్ట త, గంభీరత

యథావిధిగా చేయు లేక జరిగించు సత్యనిష్ఠా పూర్వకంగా ఏక�ైక యజమాని

ప్రార్థించు, వేడుకొను, వినయముతో అడుగు ఏకత్వం, ఏకీభావం ఏక�ైక, ఒంటరి ఒంటరి కేసు

పరిష్కారం, సమాధానం, ద్రావణం పరిష్కరించు, సాధించు, తీర్చు వేరుపఱచు, ఏరుట

వేరుపఱుచు యంత్రము

ఆధారం, మూలం, జన్మస్థా నం, ఆకరం ఆదాయ మూలం, ఆదాయ మార్గ ము ఉత్సవ సంచిక, విశేష సంచిక

సార్యఖౌముడు, బంగారు కాసు, సవర సార్వభౌమత్వం, సార్వభౌమాధి కారం అంతరిక్ష, రోదసి, ఎడము

ఎడం వదలటం, అంతరం ఉంచటం ఆరంభపూర్వ కార్యం

విడి, అదనపు, ఇచ్చు

విడి కాపీలు, అదనపు ప్రతులు

అదనపు సమయము, మిగులు సమయము

స్పీకరు, శాసన సభాపతి, శాసనసభ అధ్యక్షుడు

132

special

special special ability test special allowance special cell special commendation special compensatory allowance special drive special grant specialist specialization special messanger special pay special power of attorney special protection group (SPG) specific specification specific denial specific reason specimen signature speculation speech speed speed breaker speed limit speed post speedy action sphere

sphere విశిష్ట , ప్రత్యేక

ప్రత్యేక సామర్థ ్య పరీక్ష ప్రత్యేక భత్యము ప్రత్యేక గది

ప్రత్యేక ప్రశంస

ప్రత్యేక / విశిష్ట పరిహార భత్యము ప్రత్యేక కృషి

ప్రత్యేక గ్రాంటు

నిపుణుడు, విశేషజ్ఞు డు ప్రత్యేకికరణ

ప్రత్యేక వార్తా హరుడు ప్రత్యేక వేతనం

ప్రత్యేక అదికార దత్త పత్రము ప్రత్యేక రక్షణ దళము

కచ్చితమ�ైన, నిర్ధిష్టమ�ైన, ఇదమిద్ధ మ�ైన ప్రత్యేక వివరణలు, లక్షణాలు ఖచ్చితమ�ైన ఖండన

ఖచ్చితమ�ైన, నిర్ధిష్ట కారణం మాదిరి, నమూనా సంతకం

ఊహాకల్పన, యోచన, ఆలోచన ఉపన్యాసం, ప్రసంగం వేగం

స్పీడ్ బ్రేకర్, వేగనియంత్రణ వేగ పరిమితి వేగ తపాలా వేగిర చర్య

అధికారము మొదలగు వానికి లోబడిన ప్రదేశము, క్షేతమ ్ర ు

133

spiral binding

spiral binding split duty spokesman (=spokes person) sponsor sponsorship spot inspection spot payment spouse squad stability staff staff association staff inspection unit (SIU) staff quarter staff room staff welfare fund stage stagnation stake stamp stamp duty stamped envelope stamp pad stamp paper stand standard standard agreement standard deduction standard format

standard format స్పైరల్ బ�ైండింగ్, సర్పిలము విభజించిన కార్యవిధి

ప్రతినిధి, వాచక ప్రతినిధి, స్పో క్స్ మన్ సమర్థించు

ప్రాయోజకత, సమర్థ న తక్షణ తనిఖీ

తక్షణ చెల్లింపు భార్య, భర్త

తనిఖీ దళం, కాపలాదళం స్థి రత్వము

సిబ్బంది, ఉద్యో గులు సిబ్బంది సంఘము

సిబ్బంది తనిఖీ దళము

సిబ్బంది వసతి గృహాలు సిబ్బంది విశ్రాంతిగది

సిబ్బంది సంక్షేమ నిధి

అవస్థ , దశ, మజిలీ, వేదిక, రంగస్థ లం స్తబ్ధత

పణం, పందెం, పందెం కట్టు స్టాంపు, బిళ్ళ, ముద్ర

స్టాంపు డ్యూటీ, సుంకము స్టాంపు అతికించిన కవరు స్టాంపు ప్యాడ్

స్టాంపు కాగితం

స్టాండు, పీఠం, నిర్ణ యస్థా యి ప్రమాణము

ప్రమాణ ఒడంబడిక, స్థిర ఒడంబడిక ప్రమాణ రిబేటు, స్థి ర తగ్గింపు ప్రామాణిక స్వరూపము

134

standardization

standardization standard man-hours standard of living standard performance standard rate standby arrangement standing standing commission standing committee standing order standstill starred starred question starter starting salary state state banquet state government state guest state list stalemate statement statement of account statement of facts state of health statesman static

static ప్రామాణికమయిన

ప్రామాణిక శ్రమ గంటలు, స్థి ర పని సమయము జీవన ప్రమాణము

ప్రామాణిక అనుష్ఠా నము, స్థిరముగా నెరవేర్చుట ప్రమాణ రేటు

ఒప్పందానికి కట్టు బడి ఉండు స్థా యి, స్థితి

స్థాయీ సంఘం స్థాయీ సమితి

స్థాయీ ఉత్త రువులు ఆగిపో వుట

నక్షత్ర గుర్తు కలిగిన

నక్షత్రం గుర్తు గల ప్రశ్న స్టా ర్టరు, ప్రారంభిక

ప్రారంభిక జీతము, ప్రారంభ భత్యము

రాష్ట్రం, రాజ్యం, దశ స్థితి, తెలియజేయు రాష్ట్ర విందు, రాజ్య విందు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం

ప్రభుత్వ అతిథి

రాష్ట్ర జాబితా, రాష్ట్ర చట్ట నిర్మాణాధికారాల జాబితా ఇరకాటము, అడ్డంకి

వివరణ, వివరణ పట్టిక, ప్రకటన, వాజ్ఞ్ మూలం, కథనం లెక్కల వివరణ పట్టిక, లెక్కల వివరణ వాస్త వాంశాల వివరణ ఆరోగ్య స్థితి

రాజనీతివేత్త నిశ్చల

135

station

station stationary stock stationery station leave statistical statistical data statistics status status quo status report status symbol statute statutory statutory body statutory holiday statutory rights stay

stipend స్టేషన్, కేంద్రం, స్థ లం, నిలయం

స్థి ర అమ్మకమునకు ఉంచిన వస్తు వులు స్టేషనరీ, వ్రాత సామగ్రి

స్థా నము వదులుటకు అనుమతి, స్థా నాంతర సెలవు సాంఖ్యక, గణాంక సంబంధమయిన గణాంకదత్తాంశాలు, భోగట్టా

గణాంకాలు, గణాంకశాస్త రం్ , సాంఖ్యక శాస్త రం్ హో దా, అంతస్తు యధాస్థితి

యథా నివేదిక

హో దా చిహ్నం విగ్రహం

శాసనబద్ధ , విహిత, శాసనాత్మక, చట్ట పర, రీత్యా శాసనబద్ధ సంస్థ

శాసనబద్ధ సెలవు దినము

శాససబద్ధ , చట్ట బద్ధ నియమాలు, ఉపనిబంధనలకు స్టే, ఆపుదల, నిలుపుదల

STD (subsriber trunk dialling) ఎస్.టి.డి. steady growth steep increase steering committee stenography sterilization stern action stigma stimulation stipend

క్రమవృద్ధి

తీవ్రవృద్ధి, గణనీయ వృద్ధి

విషయ సంచాలన సమితి సంక్షిప్త లేఖనం

సంతాన నిరోధ శస్త్రచికిత్స

కఠిన కార్యము, కఠోర చర్య మచ్చ, కళంకం

ప్రేరణ కలిగించటం

శిక్షణ వేతనం, ఉపకార వేతనం

136

stipulate

stipulate stipulated time limit stipulation stock stock register stock-taking stock valuation stopgap arrangement storage storage space store straight strain strange stranger strata strategy stratification streamline strength strengthen strenuous stress stress management strict strictly strictness stricture

stricture సంలగ్నము చేయుట, జత చేయుట సంలగ్న సమయ సీమ నిబంధన

నిలవ, నిధిపత్రం, స్టా క్ (వాటాల సం.) సరుకు నిలవ రిజిస్ట ర్

సరుకు నిలవ లెక్కింపు

సరుకు విలువ మదింపు తాత్కాలికమ�ైన ఏర్పాటు నిలవ

నిలవ చేసే స్థ లము

స్టో రు, నిలవకొట్టు , భాండారం తిన్న, సరళమ�ైన

శ్రమ, క్లేశం, వారసత్వ లక్షణం పడగొట్టు , బెడియు అపరిచిత, తెలియని అపరిచితుడు

అంతస్థు , పొ ర

వ్యూహం, పన్నాగం

పొ రలుగా / అంతస్థు లుగా ఏర్పరచు ప్రవాహమయముగా చేయుట బలం, శక్తి

పటిష్టం చేయు, బలపరచు శ్రమతో కూడిన

ఒత్తి డి, నొక్కి చెప్పు

వత్తి డిని సంభాలించు కచ్చితమ�ైన, నిష్కర్ష

కఠోరముగా, గట్టిగా, నిక్కచ్చితంగా

నిక్కచ్చితంగా ఉండు, నిష్క్రర్థగా ఉండు తీవ్ర ఆక్షేపణ, అవక్షపణ, అభ్యంతరం

137

strike

strike strike call stringency strip strive storage capacity strong room structural structure structured interview structured pay struggle stubborn studious study study leave stuff stupendous style sub (subordinate) sub-committee sub-contract sub-district sub-division sub-head subject subjective

subjective సమ్మె, కొట్టి వేయు, దెబ్బకొట్ట టం సమ్మె పిలుపు

ఖండితము, కాఠిన్యము తొలగించు, తీసివేయు గట్టిగా ప్రయత్నించు

నిల్వచేయగల సామర్థ్యము, నిల్వ చేయగల శక్తి సురక్షితాగారం, స్ట్రాంగ్ రూమ్

స్వరూప సంబంధమ�ైన, నిర్మాణ సంబంధమ�ైన స్వరూపము

నిర్మిత మౌఖిక పరీక్ష, తయారు చేయబడిన సాక్షాత్కారము నిర్మిత వేతనము

పో రాటం, సంఘర్షణ

మొండి పట్టు దల గల, మూర్ఖపు పట్టు విద్యాసక్తిగల

అధ్యయనం, పరిశీలన అధ్యయన సెలవు

వస్తు వు, పదార్ధ ము, అర్థం లేని మాటలు అత్యద్భుతకరమ�ైన శ�ైలి, తీరు

ఉప, అనుబంధం, అధీన, కింది ఉపసంఘం, సమితి ఉపకరారు ఉప జిల్లా

ఉపవిభాగం ఉపపద్దు

విషయం, అంశం, ఆధీనమ�ైన, లోబడి ఉన్న, పౌరుడు స్వాధీనములో ఉన్న

138

subjudice

subjudice sublease subletting submission submissive subordinate office subordinate services subordinate staff subparagraph subrule subscribe subscribed capital subscriber subscription subsection subsequent subsequent action subsequently subsidiary subsidiary bodies subsidiary industry subsidiary mandate subsidiary receipt subsidiary register subsidise subsidised subsidized accommodation subsidy subsistence

subsistence కోర్టు విచారణలో ఉన్న

ఉపకౌలు : కౌలుదారు మళ్లి కౌలుకు ఇచ్చు ఉపబాడుగదారి, ఉపకిరాయిదారి

లోబడటం, లొంగటం, నివేదన, సమర్పణ అణకువగల, లొంగి ఉండే

కింది కార్యాలయం, అధీన కార్యాలయం అధీన సర్వీసులు అధీన సిబ్బంది

ఉప పరిచ్ఛేదము ఉపనియమం

కింద సంతకం చేయు, చేవ్రాలు చేయు తీసుకొన్న వాటాల మూలధనం చందాదారు చందా

ఉప విభాగము

తదనంతరం, తరవాత వచ్చే, వర్తించే తదనంతర చర్య అనంతరము

సహాయక, అనుబంధ సహాయక బృందం

అనుబంధ పరిశమ ్ర

అనుబంధ అధికారిక ఆజ్ఞ అనుబంధ రసీదు

అనుబంధ రిజిస్ట రు

సహాయార్ధము ధనమునిచ్చు

సహాయార్ధము ధనమునిచ్చిన అనుబంద సహాయ వసతి

ఆర్థిక సహాయం, సహాయక ధనం జీవనోఫాధి

139

subsistence allowance

subsistence allowance subsistence grant substandard substantial substantiate substantive substantive pay substantive post substitute substitution sub sub-paragraph suburban subvention subversion subway succeeding succession successive successor succour sue suffer suffering sufficient suffix suffrage suggestion suggestion box suggestions book

suggestions book జీవన భృతి

జీవనోపాధి గ్రాంటు

తక్కువ ప్రమాణంగల, తక్కువ రకం దృఢమ�ైన, తగినంత, చాలినంత

నిరూపించు, నిర్దిష్ట రూపమిచ్చు

ఖాయమ�ైన, శాశ్వతమ�ైన, స్థి రమ�ైన అసలు జీతం

స్థి రమ�ైన పదవి

ప్రతినియుక్ తం చేయు, ప్రత్యామ్యాయం

బదులు ఉంచటం, ప్రతిస్థా పన, ప్రత్యామ్నాయం ఉప ఉప పరిచ్ఛేదం

నగర శివారు, నగర పరిసరం ఆర్థ క సహయం (ప్రభుత్వ) విద్రో హం, విధ్వంసకం

ఉప మార్గ ము, సబ్ వే తరవాత వచ్చే

ఉత్త రాధికారం, వారసత్వం, పరంపర

పరంపరగా వచ్చెడు, వారసత్వముగా వచ్చెడు వారసుడు సహాయం

వ్యాజ్యం వేయు

సహించు, బాధపడు, భరించు బాధ పడుతున్న

తగినంత, చాలినంత

అంత్య ప్రత్యయం, చివర చేర్పిన పద భాగం వోటుహక్క సూచనల

సూచనల పేటిక, సూచనల పెట్టె సూచనల పుస్త కం

140

suggestive

suggestive suicide suit suitability suitable action suited sum summarily summary summary trial summing up summit summon sumptuary allowance sum up sundry suo moto superannuation superannuation pension superficial superfluous superimpose superior superiority supernumerary supernumerary post superscribe superscription

superscription సూచించదగిన ఆత్మహత్య దావా

తగిఉండటం, సరిపడి ఉండటం తగిన చర్య, సర�ైన చర్య ఉపయుక్త మ�ైన మొత్ తం, రాశి

సంక్షేపంగా, సంక్షిప్తంగా, టూకీగా సంక్షిప్తం : శీఘ్రంగా చేసింది సంక్షిప్త విచారణ సారాంశము

శిఖర సమ్మేళనము

ఆదేశిక, కోర్టు పిలుపు, సమను సత్కార భత్యం

సమాహారము చేయుట వివిధమ�ైన, చిల్ల ర

స్వయం ప్రేరిత, తనంతటతానుగా (ఉద్యో గ) విరమణ వయస్సు ఉద్యో గ విరమణ భత్యము ప�ైప�ై, సారంలేని

అనావశ్యకమ�ైన

ప�ైనుంచి విధించిన

ప�ై, ప�ైస్థా యి, మహత్త ర, సుపిరియర్ ఆధిక్యము, హెచ్చు

అధిసంఖ్య : నిర్ణీత సంఖ్యను మించిన

అధిసంఖ్యక పదవి, నిర్ణీత సంఖ్యను మించిన ఉద్యో గం ప�ైన వ్రాయు, మీద వ్రాయు ప�ై వ్రాత, ఉపరిలేఖనం

141

supersede

supersede supersession superstructure supertax super timescale supervision supervisor supervisory staff supplement supplementary supplementary budget supplementary cost supplementary demand supplementary grant supplementary question supplementary rules supplier supply support supporter supporting documents suppress supremacy supreme surcharge surety surety bond surface inspection surface transport

surface transport అధిక్రమణ చేయు, స్వైధీనంలోకి తీసుకొను అధిక్రమణం

ప�ై కట్ట డము

అదనపు పన్ను, ప�ైపన్ను : పన్నుప�ై పన్ను అతికాలమాన వేతనము పర్యవేక్షించు

పర్యవేక్షకుడు

పర్యవేక్షణ సిబ్బంది

అనుబంధం చేయు, అనుపూరణ చేయు అనుబంధ, అనుపూరక అనుబంధ బడ్జెటు

అనుబంధ వ్యయం

అనుబంధ అభ్యర్థ న, డిమాండు అనుబంధ గ్రాంటు, అనుదానం అనుబంధ ప్రశ్న

అనుబంధ నియమావళి సరఫరాదారు

సరఫరాచేయు

మద్ద తు, సమర్థ న, బలపరచడం, ఆసరా మద్ద తుదారు

సహాయక దస్తా వేజులు అణచివేయు

సర్వోన్నతం, సర్వాధికారం సర్వోన్నత, సర్వాధికార

అదనపు పన్ను, సుంకం

హామి, పూచీ, జామీను, జామీనుదారు జామీనుపత్రం, హామీపత్రం ఉపరితల తనిఖీ

ఉపరితల రవాణా

142

surgery

surgery surname surplus surplus budget surplus report surplus staff surprise check surprise visit surrender surroundings surtax surveillance survey survey report survival surviving survivor susceptibility suspect suspend suspense suspense account suspension suspension order suspicion sustainable sustainable growth

sustainable growth శస్ర్తచికిత్స

ఇంటిపేరు, వంశనామం (గోత్రం కానిది) మిగులు, శేషం

మిగులు బడ్జ టు

మిగులు నివేదిక

మిగులు సిబ్బంది ఆకస్మిక తనిఖి

ఆకస్మిక సందర్శనం

అర్పణ, లొంగిపో వటం, వదులుకోవటం పరిసరాలు

అదనపు పన్ను కాపలా, నిఘా

సర్వే, సర్వేక్షణ సర్వే నివేదిక

ప్రాణము ఉన్న, జీవించి ఉన్న

మరణానంతరం జీవించి యున్న

మిగిలిన వారుసు, అనంతరం జీవి మనసున నాటనిచ్చెడు గుణము, ఇంద్రియగ్రా హ్యత అనుమానించు, అనుమానితుడు

తాత్కాలికంగా తొలగించు, కొంత కాలం నిలిపివేయు అనిశ్చిత స్థితి, అనామతు అనామతు ఖాతా

నిలుపుదల, తొలగింపు (తాత్కాలిక) తాత్కాలిక తొలగింపు ఆదేశము అనుమానం

నిలవ గలుగు, ఉండగలుగు, మోయగల నిలవ గల అభివృద్ధి, పెరుగుదల

143

sustained

sustained swear swearing-in-ceremony syllabus symbol symmetry sympathy sympathy strike symposium symptom synchronise synopsis synthesis synthetic system systematic systematic work systems analysis

table of the house మోసి

ప్రమాణం చేయు

ప్రమాణ స్వీకారము పాఠ్యక్రమం వివరణ

చిహ్నం, గుర్తు , సంకేతం, ప్రతీక సమరూపత సానుభూతి

సానుభూతి సమ్మె గోష్ఠి

లక్షణం తగ్గు ట

రూపురేఖ, సంక్షిప్త పరిచయం సంశ్లేషణ

సంయోగము, సంకలనము

క్రమపద్ధతి, వ్యవస్థ క్రమం, పద్థ తి క్రమబద్ధ (0)

క్రమబద్ధ మ�ైన పని పద్ధతి విశ్లేషణ

T tab folder table tableau table of contents table of the house

చివరి మడత

పట్టిక, సారణి, పరిశీలన కోసం సభముందు, బల్ల ప�ై పెట్టు ప్రతిమ, బొ మ్మ, దృశ్యం విషయ సూచిక సభాసమక్షం

144

tabular

tabular tabulated statement tabulation tabulator tackle tact tactful tactic tag take home pay take over talented talent search tally tally card tampering tangible tangible asset tape tapping tardiness target target date tariff tarnish task task force tax

tax పట్టికా రూపము, సారణి రూపము పట్టికాబద్ధ వివరణ

పట్టీకరణ, సారణీకరణ

పట్టికా రచయిత, సారణీ రచయిత అనుబంధీకరించు, జోడించు యుక్తి

యుక్తిపర, చాకచక్యంతో కూడిన యుక్తితో

టాగ్, దారము

ఇంటికి చేరు నికర జీతము

తీసుకొను, స్వాధీనం చేసుకొను ప్రజ్ఞ గల, సామర్ధ్యము గల

సామర్ద్యము కొరకు వెతుకుట

ఖాతా, జమా ఖర్చుల పుస్త కం సరిపో ల్చే కార్డు

జోక్యం చేసుకొను, అక్రమముగా చెఱచు గ్రా హ్య, నిశ్చిత, స్పష్ట , ప్రత్యక్ష ప్రత్యక్ష అస్తు లు

(కొలత) టేపు, నాడా (టేపుతో) బంధించు, కొలుచు

వనరులను వినియోగించుట, టేప్ చేయుట ఆలస్యము, మెల్లన, మందత లక్ష్యం, గురి

గడువు తేదీ

పన్నుల సూచిక, టారిఫ్

కాంతి పో గొట్టు , మూయు (టాస్క్) పని, కార్యము

టాస్క్ ఫో ర్స్స్, కార్యభారం వహించే దళం పన్ను

145

tax abatement

tax abatement taxable taxable income tax adjustment tax assessment taxation tax avoidance (tax loophole) tax consultant tax declaration tax deducted at source tax deduction tax evasion tax exemption tax free tax payer tax rebate tax return tax schedule team spirit team work tear gas technical technical advice technical college technical data technical post technical qualification technical skill technical term

technical term పన్ను రాయితీ

పన్ను విధించదగిన

పన్ను విధించదగిన ఆదాయం పన్ను మదింపు పన్ను మదింపు పన్ను విధింపు పన్ను ఎగవేత

పన్ను సలహాదారు పన్ను ప్రకటన

చెల్లించేచ ోట మినహాయించిన పన్ను పన్ను కోత

పన్ను ఎగవేత

పన్ను మినహాయింపు పన్ను లేకుండా

పన్ను చెల్లింపుదారు

పన్ను తగ్గింపు, రాయితీ

పన్నువివరాలు, వివరణ, పన్ను జాబితా

ఉమ్మడి చ�ైతన్య, స్ఫూర్తి

జట్టు గా చేసేపని, కలిసికట్టు పని బాష్పవాయువు

పారిభాషిక, సాంకేతిక సాంకేతిక సలహా

సాంకేతిక కళాశాల

సాంకేతిక దత్తాంశాలు, భోగట్టా సాంకేతిక పదవి సాంకేతిక అర్హత

సాంకేతిక న�ైపుణ్యము సాంకేతిక పదాలు

146

technical training

technical training technician technique technocracy technocrat technological technologist technology telebanking telegram telegraphic address telegraphy teleprinter message television teleworking telex teller temper temperament temperamental temperature tempo temporary temporary advance temporary appointment temporary disability temporary post temporary restriction temporary vacancy

temporary vacancy సాంకేతిక శిక్షణ

సాంకేతిక నిపుణుడు

సుతారం, సాంకేతికం, సాంకేతిక పద్ధతి సాంకేతిక పరమ�ైన సాంకేతిక కారుడు సాంకేతికముగా

సాంకేతిక కారుడు

సాంకేతిక విద్య, విజ్ఢానం దూర బ్యాంక్

టెలిగ్రా మ్, తంతి

తంతి చిరునామా

మెరుపు తపాలా ద్వారా సమాచారము పంపు టెలిప్రింటర్ సమాచారం, సందేశం టెలివిజన్, దూరదర్శన్ దూరస్థ కార్యము టెలెక్స్

గణకుడు, టెల్లర్, డబ్బు లెక్కపెటటే ్ వ్యక్తి స్వభావము

స్వభావం, ప్రకృతి కోపో ద్దీప్తము ఉష్ణో గ్రత గతి

తాత్కాలిక

తాత్కాలిక అడ్వాన్సు, బయానా తాత్కాలిక నియామకం తాత్కాలిక అశక్త త తాక్కలిక పదవి

తాత్కాలిక ప్రతిబంధం

తాత్కాలిక ఖాళీ (ఉద్యో గ సంబంధం)

147

temptation

temptation tenable tenacity tenancy tenant tendency tender tender box tenderer tender notice tentative tenure tenure of land tenure of office tenure of post tenure of work tenure post term terminable terminal (report etc.) terminal tax termination termination clause termination notice termination of service terminology term loan term of office terms

terms ప్రలోభనం, దురాకర్షణ

వహించదగిన, సమర్థనీయ

గట్టిగా పట్టు కొనెడు గుణము కౌలుదారీ

కౌలుదారు, కిరాయదారు ప్రవృత్తి

టెండరు, ప్రతిపాదన టెండర్ల పెట్టె

ప్రతిపాదన దారుడు

టెండరు ప్రకటన, నోటీసు తాత్కాలిక, ప్రస్తు త

ధారణగడువు (పట్టా , కౌలు, పదవి సం.)

భూమి ధారణగడువు, భూమి పట్టా గడువు పదవీ కాలం

పదవీ ధారణగడువు, పదవీ కాలం

పనిధారణ గడువు, కార్యధారణ గడువు ధారణగడువు పద్ధతి

షరతు, నిబంధన, శబ్దం, పదం సమాప్త మయ్యే

టర్మినల్, చివరిస్థా నం, అడుగు

అడంగు పన్ను, మార్గాంత పన్ను సమాప్తి , సమాపనం సమాపన వాక్యం

సమాప్తి సూచన, నోటీసు ఉద్యో గ సమాప్తి

పారిభాషిక పదావళి నిర్ణీతకాల ఋణం పదవి కాలం నిబంధనలు

148

terms and conditions

terms and conditions terms of delivery terms of reference terms of service territory terror terrorism terrorist tertiary benefit test testament test charge test check tester testify testimonial testimony testing report text thankful theme therapy third party thoroughly thoughtful threat thrift through throw out

throw out నింబంధనలూ మరియు షరతులూ

అప్పగింత షరతులు, నింబంధనలు విచారణ నిబంధనలు ఉద్యో గ షరతులు

దేశభూభాగం, ప్రదేశం ఆతంకము

ఆతంక వాదము

ఉగ్రవాది, టెర్రరిస్ట్, ఆతంకవాది తృతీయ లాభదాయకము

పరీక్ష, శోధన, పరీక్షించు, నికష

వీలునామా, విల్లు , మరణశాసనం పరీక్ష శుల్కము

మాదిరి తనిఖి (పరీక్షార్థం) తనిఖీ చేయు పరికరము

సాక్ష్యమిచ్చు, ప్రమాణితంచేయు ప్రమాణిత పత్రం

సాక్ష్యం, మూజువాణి సాక్ష్యం పరీక్షా నివేదిక

మూలం(గ్రంథ ప్రతి, పాఠ్య సం.)

కృతజ్ఞ త గల, సంతోషమును వ్యక్త పరచు విషయము, సంగతి చికిత్స

మూడో పార్టీః ఒప్పందంలోని చాలా జాగ్రత్తగా, సంపూర్తిగా ఆలోచన గల బెదిరింపు

మితవ్యయము

ద్వారా, మారీఫత్ తు న, మాధ్యంగా విసిరివేయు

149

thumb impression

thumb impression thumping majority ticket tie tied loan tier tilt time time allowed time barred time bound time card time deposit (=fixed deposit) time keeping time limit time off time overrun timed programme time rate (time work) time recording machine time scale time schedule time stamp time study equipment time table timing tips

tips వేలిముద్ర

భారీ మెజారిటీ టికెట్టు

ముడి, కట్టు ట, సమానమ�ైన (ఆటకు సంబంధించి) నిబద్ధ రుణము

శ్ణ రే ి, పంక్తి, వరుస కొంచెము వంచు సమయము

అనుమతించు కాలం

గడువు తీరిన, కాలదో షం పట్టిన (కోర్టు దావా సం.) సమయ బంధన సమయ కార్డు

గడువు డి పాజిట్టు సమయ పాలన కాలపరిమితి

స్వల్ప విరామము

సమయము త్వరితముగా గడుచుట నిర్ణీత సమయ కార్యక్రమము సమయ రేటు

వేళలను నమోదు చేసే యంత్రపరికరాలు

కాలమానం, కాలమాన జీతపు శ్ణ రే ి, వేతన శ్ణ రే ి కాల అనుసూచి, కాల పరిమితి సూచిక సమయ సూచన ముద్ర

సమయ అధ్యయన పరికరము

వేళల పట్టిక, కాల నిర్ణ య పట్టిక సమయ నిర్ధా రణ సలహాలు

150

title

title title holder toilet token token member token pay token strike tone tone down tone up tool tool down strike top topic top level decision top management topmost top official topography top priority top ranking top secret torture total total service tough tour

tour హక్కుమూలం, బిరుదు, శీర్షిక, పేరు హక్కుదారుడు

అలంకరణ, మరుగు దొ డ్డి

చిహ్నం, గుర్తు , ఆనవాలు, లాంఛనం లాంఛన సభ్యుడు లాంఛన చెల్లింపు లాంఛన సమ్మె

ధ్వని, స్వరము, నాదము

తీవ్రతను తగ్గించు, తగ్గు స్వరము

తీవ్రతని పెంచుట, హెచ్చు స్వరము పనిముట్టు , ఉపకరణం

పనిముట్టు చేపట్ట ని సమ్మె కొన, చివర, శిఖరము

విషయం, ప్రస్తా వం, విషయాంశం

ఉన్నత స్థా యి చర్చ, ఉన్నత స్థా యి వాదము / తర్కము ఉత్త మ కార్య నిర్వహణ

ఉత్త మోత్త మ, అత్యుత్త మ ఉన్నత అధికారి

స్థ లాకృతి వివరణ

అత్యంత, అగ్ర ప్రాధాన్యత ఉత్త మ శ్ణ రే ి

అతి రహస్యం

చిత్రహింస, వేధింపు

మొత్త ము, సమస్త మ�ైన

మొత్త ము పని, మొత్త ము ఉపయోగము

గట్టి, ధృఢమ�ైన, కష్ట మ�ైన, ఏ మాత్రము ఇష్ట ము కాని యాత్ర, పర్యటన

151

tour programme

tour programme tour report tout town (city) township trace tract traction trade agreement trade union tradition train trainee traineeship trainer training training centre training college training division training institute training period training programme training unit trait traitor tranquility

tranquility పర్యటన కార్యక్రమం పర్యటన నివేదిక

టౌటు, దావా దళారీ పట్ట ణము, ఊరు

బస్తి , చిన్న పట్ట ణం జాడ

కొంత మేర, కొంత ప్రదేశము

లాగుట, ఈడ్చుట, సాగదీయుట, ఘర్షణ చేత కదలిక వర్త న ఒప్పందం కార్మిక సంఘం

సాంప్రదాయము, పారంపర్యముగా తెలుసుకొనబడిన సంగతి

ర�ైలు, శిక్షణ ఇచ్చు, తర్ఫీదు ఇచ్చు శిక్షణార్థి

శిక్షణార్ధిత్వము

శిక్షణను అభ్యసించేవాడు, తర్ఫీదు పొ ందేవాడు శిక్షణ, తర్ఫీదు, అభ్యాసము చేయించుట, నేర్పుట శిక్షణ కేంద్రం

శిక్షణ కళాశాల శిక్షణ విభాగం శిక్షణ సంస్థ

శిక్షణ కాలం

శిక్షణ కార్యక్రమం

శిక్షణ యూనిట్, శిక్షణ భాగము చిహ్నము, లక్షణము, గుర్తు దేశద్రో హి, గద్ద ర్

శాంతము, నెమ్మది, పరవశత

152

transaction

transaction transaction of business transcription transfer transferable goods transfer entry transfer fee transfer memorandum transfer on deputation transfer order transformation transit transit duty transitional transit pass transit visa transit workshop translation transliteration transmission transmit transport transport allowance transportation transposition trap travel

travel వ్యవహరం, లావాదేవీ, ఇచ్చిపుచ్చుకొనుట వ్యవహర లావాదేవీ

లిపిబద్ధం, లిప్యంతరణం

బదిలీ, బదిలీచేయు, స్థా నాంతరణం

బదిలీ చేయబడే సామాను / వస్తు వులు బదిలీ ప్రవేశము

బదిలీ రుసుము, స్థ ల మార్పిడి రుసుము బదిలీ తాఖీదు

డిప్యటేషన్ వల్ల బదిలీ, ఉపనియామకంలో బదిలీ బదిలీ ఉత్త రువు

మాఱు రూపము, రూపాంతరము, మార్పు, పరిణామము రవాణాలో ఉన్న, దాటిపో వుట, పో వుట సంక్రమణ గమన శుల్కము, రవాణా శుల్కం మధ్యస్థ దశ

రవాణా అనుమతి చీటీ రవాణా వీసా

రవాణా సరుకు తయారు చేయు స్థ లము అనువాదం, తర్జు మా, భాషాంతరము ప్రతిలేఖనం

ప్రసారణం, ప్రసారం

ప్రసారం చేయు, సంక్రమింపజేయు, అందచేయు రవాణా, వాహనం, తీసికొనిపో వు రవాణా భత్యము రవాణా

స్థ లము మార్చుట, వరుస మార్చుట

బో ను, వల, ఉచ్చు, ప్యూహం, పన్నుగడ ప్రయాణం

153

travel expenses

travel expenses traveller’s cheque travelling allowance travelling allowance bill travelling concession treachery treason treasury treasury bench treasury deposit recipt (T.D.R.) treasury receipt treasury voucher treat treaty treaty of extradition trek trend trespass trial trial balance trial period tribal area development tribal welfare tribe tribunal tribute

tribute ప్రయాణపు ఖర్చులు

ప్రయాణికుడి చెక్కు ట్రావెలర్స్ చెక్కు ప్రయాణ భత్యం

ప్రయాణ భత్యం బిల్లు

ప్రయాణ రాయితి / మినహాయింపు విశ్వాస ఘాతము దేశద్రో హం

ట్రెజరీ, కోశాగారం, ఖజానా

అధికార పక్షము, అధికారిక పక్షము

ట్రెజరీ, ఖజానా డిపాజిట్ రసీదు, ఖజానా జమా రసీదు ట్రెజరీ / ఖజానా రసీదు

ఖజానా వోచర్, ఖజానా చీటీ పరిగణించు, చికిత్స చేయు సంధి ఒప్పందం ప్రత్యర్పణ సంధి

సుదూర యాత్ర, సుదూర పాదయాత్ర ధో రణి, ఒరవడి అక్రమ ప్రవేశం

విచారణ, ట్రయల్, మచ్చు, మాదిరి అంకణ

విచారణ కాలం

గిరిజన క్షేత్ర వికాసము, గిరిజన క్షేత్ర అభివృద్ధి గిరిజన సంక్షేమం

జాతి, వంశము, వర్గ ము, గణము, తెగ

న్యాయస్థా నము, ధర్మాసనము, న్యాయాధిపతి స్థా నము శ్రద్ధాంజలి, కానుక, కట్నము, పన్ను

154

trim

trim trip tripartite triple triplicate true copy trunk call trust trustee trustworthy turn down turnkey basis turnout turnover turpitude tutelage twin city twin sharing basis type typescript typewriter typewriting typical typing typing machine typing pool typographical error

typographical error చక్కపఱుచు, దిదదు ్, అలంకరించు, సిద్ధము చేయు యాత్ర, పర్యటన త్రిపక్ష

మూడింతల�ైన, త్రివిధమ�ైన

మూడు రెట్లు అగు, ఒక వ్రాత యొక్క మూడవ ప్రతి నకలు

ట్రంక్ కాల్

విశ్వాసం, నమ్మకం, ధర్మనిధి ధర్మకర్త , ట్రస్టీ

విశ్వసనీయమ�ైన నిరాకరించు

మొదటి నుంచి చివర వరకు ఆధారము ఉత్పత్తి , దిగుబడి

ఆవర్త నం, అమ్మకం మొత్ తం దుష్ట త్వము, దుర్మార్గ ము సంరక్షణాధికారం జంటనగరం

ద్విభాగస్వామ్య ఆధారము

రకం, తరహా, మాదిరి, ముద్రాక్షరం, ట�ైపు ట�ైపు చేసిన పత్రం, ట�ైపుప్రతి ట�ైపు యంత్రం, ర�ైటరు ట�ైపు ర�ైటింగ్

విలక్షణమ�ైన

ఉదాహరణమ�ైన, రకము తెలిపెడు ట�ైపు చేయుట

ట�ైపు చేయు యంత్రము

ట�ైపు దో షం, ముద్రణ దో షము

155

ulterior motive

unavoidable delay

U ulterior motive ultimate ultimate consignee ultimate cost ultimate goal ultimately ultimately objective ultimatum ultimo ultravires umpire unacceptable unaccompanied baggage unaided unambiguous unanimity unanimous unanimous decision unassuming unattached unauthorized unavoidable unavoidable circumstances unavoidable delay

ఉత్త రోత్త ర ఉద్దేశ్యం, గూఢ అభిప్రాయం తుది, ఆఖరు, అంతిమ తుది గ్రహీత ఆఖరుధర

అంతిమ లక్ష్యం

చివరకు, తుదకు

అంతిమ ఉద్దేశం, లక్ష్యం

తుది హెచ్చరిక, నిర్ణ యానికి తుది అవకాశం గతమాసం

అధికారాతీత, న్యాయవిరుద్ధ , అధికార బాహ్య (ఆటల్లో ) అంప�ైర్, నిర్ణేత

అంగీకరించదగని, అనంగీకారమ�ైన

ఎవరికీ చెందని సామాను, ఎవరికీ సంబందించని వస్తు వులు సహాయం పొ ందని

స్పష్ట మ�ైన, అసందిగ్ధమ�ైన

ఏకగ్రీవత, సర్వసమ్మతి, ఏకీ భావం ఏకగ్రీవముగా

ఏకగ్రీవ నిర్ణ యం

అహంకారము లేని, అభిమానము లేని అనుబంధంకాని, అనాసక్త మ�ైన

అధికారం పొ ందని, అనధికార, అనధికృత, అధికృతం కాని లభ్యము కాని

అనివార్య, తప్పనిసరి పరిసథి ్తులు అనివార్య జాప్యం

156

unbecoming

unbecoming uncashed uncertain unclaimed unclaimed baggage unclassified uncommitted uncommon uncompromising unconditional unconfirmed unconfirmed report unconstitutional uncontested uncontrolled uncorroborated uncovered demand undated undelivered letter under under-age under assessment under billing under certificate of posting under consideration under consumption underdeveloped under employed

under employed అనుచిత

నగదుగా మార్చని అనిశ్చితమ�ైన

క్లెయిం చేయని, ఎవరికీ చెందని క్లెయిం చేయని సామాను వర్గీకరించని, విభజించని

మాట కట్టు బడి లేని, అప్రతిబద్ధ , స్వతంత్ర అసాధారణ రాజీపడని

బేషరతు, నిబంధనలేని

ఖాయపడని, ఖాయ పరచని ఖాయపరచని నివేదిక రాజ్యాంగ విరుద్ధ మ�ైన పో టీలేని

నియంత్రణలేని, అదుపులేని

అస్థి ర పరచు, బలపఱచుటకు వీలుకాని పూర్తికాని డిమాండు

తేదీలేని, తారీఖు లేని

విమోచన లేని ఉత్త రము, అప్పగించని ఉత్త రము అధీన, కింది, అల్ప, తక్కువ తక్కువ వయస్సు అవనిర్ధా రణ

తక్కువ బిల్లు తయారు చేయుట తపాలా ధ్రు వపత్రం పరిశీలనలో ఉన్న

తక్కువ వినియోగపరచుట, తక్కువ అనుభవించుట అభివృద్ధి దశలో ఉన్న చాలని ఉద్యో గం

157

under employment

under employment under-estimate under examination undergraduate underground under-hand dealing under invoicing underlined under-manned under-paid under-population under-production under reference undersigned understanding undertake undertaking undertrial under-utilization under-valuation undesirable undignified undisbursed loan undisputed undivided undoubtedly undue

undue తక్కువ ఉద్యో గం

తక్కువ అంచనా

పరీక్షణ, పరిశీలన కొరకు

పూర్వస్నాతక, అండర్ గ్రా డ్యుయేట్ (విద్య సం.) భూగర్భ, అజ్ఞా తవాస రహస్య వ్యవహారము

సరుకుల పట్టీలో తక్కువ చూపుట గుర్తించిన, క్రింద గీత గీసిన తక్కువ సిబ్బందిగల చెల్లించని, బాకీ అల్ప జనాభా అల్ప ఉత్పత్తి

ప్రసక్తిలో ఉన్న, నిర్దేశంలో చూపిన

దిగువ సంతకం చేసిన వారు, అడుగున చేవ్రాలు చేసిన అవగాహన శక్తి

కార్యబాధ్యత వహించు, చేపట్టు

ఆరంభము పూనుకొనుట, మాటబద్ధం

విచారణలో ఉన్న, విచారణాధీనంలో ఉన్న తక్కువ వినియోగం

తక్కువ విలువ కట్ట టం కోర దగని, ఉపేక్షిత

అమర్యాదతో కూడిన, అగౌరవముతో కూడిన

చెల్లించని రుణము, వితరణ చేయని రుణము నిర్వివాదమ�ైన, అనుమానము లేని

అభిన్నమ�ైన, అవిభక్త మ�ైన, వేఱు చేయని, ఏకాగ్రమ�ైన నిస్సందేహంగా

అనుచిత, అక్రమమ�ైన, సరికాని, అనర్హమ�ైన

158

undue delay

undue delay undue influence unearned income unearth uneconomical unemployment uneven land unexpected delay unexpired unfair unfair dismissal unfair labour practices unfair means unfavourable unfit unfit for promotion unforeseen unforeseen charges unforeseen circumstances unicameral unicameral legislature unification unified scale uniform uniform increase uniformity unilateral

unilateral అనుచిత జాప్యం, విశేష జాప్యం అనుచిత ప్రభావం

ఆర్జించని, అనార్జిత ఆదాయం

బహిరంగము చేయు, అన్వేషించు, రహస్యము బట్ట బయలు చేయుట లాభసాటి కాని నిరుద్యో గం

మెఱక పల్ల ములు గల నేల, సమతలంగా లేని భూమి అనుకోని ఆలస్యం, ఆకస్మికమ�ైన (గడువు) పూర్తికాని

అన్యాయమ�ైన, పక్షపాతమ�ైన, నిజాయితీ లేని పక్షపాత నిరాకరణ, అన్యాయమ�ైన బర్త రఫు అనుచిత కార్మిక పద్ధ తులు, వ్యవహారాలు అక్రమ సాధనోపాయాలు

ప్రతికూలమ�ైన, విరుద్ధ మ�ైన

తగని, యోగ్యత లేని, అనర్హు డ�ైన, సరిపడని

పదో న్నతికి సరిపడని, పదో న్నతికి సరిపడని అనుకోని, ఊహించని, ఆకస్మికముగా

అనుకోని భారము మోపు, ఆకస్మిక భారము అనుకోని పరిసథి ్తులు ఏకసభగల

ఏకసభ విధాన, శాసన మండలి ఏకీకరణ

ఏకీకృత నియంత్రణ

యూనిఫారం, ఏక, సమ, ఏకరీతి, ఏకరూప ఏకరూప వృద్ధి, ఒకే మాదిరి పెరుగుదల ఏకరూపత ఏకపక్ష

159

unilateral action

unilateral action uninterrupted power supply (UPS) uninterrupted service union unionism union list union territory unique unit unitary united unity universal unjust unlawful unlawful purpose unlimited unlimited power unlisted unloading unmarried unnatural unnatural death unnecessary unofficial unofficial letter

unofficial letter ఏకపక్షచర్య

అంతరాయము లేని పవర్ సప్ై ,ల నిరంతర విద్యుత్ సరఫరా

అంతరాయం లేని సేవలు, నిరంతర సేవలు యూనియన్, సంఘం సంఘవాదం

కేంద్ర జాబితా, పట్టిక, సంఘ సూచిక కేంద్ర పాలిత ప్రాంతము

సాటిలేని, అద్వితీయమ�ైన, వేఱొ కటి లేని

యూనిట్, ప్రమాణం, విభాగం, యూనిట్ ట్రస్ట్ ఆఫ్ ఇండియా వాటా ఏకవర్గ , ఏకవిషయక, ఏకాత్మక సంయుక్త , ఐక్య, సమ�ైక్య, ఏకత్వం, ఐకమత్యం

సార్వత్రిక, సార్వజనీన, విశ్వజనీస

అన్యాయమ�ైన, న్యాయసంగతంకాని, ఉచితం కాని చట్ట విరుద్ధ

చట్ట విరుద్ధ ప్రయోజనం అపరిమిత, అపార

అపారమ�ైన శక్తి, అమితమ�ైన, అనిశ్చితమ�ైన శక్తి జాబితాలో లేని, జాబితాలో వెయ్యని

బరువు దించు, సరుకులు దించి ఖాళీ చేయు, అవివాహిత, వివాహము కాని వాళ్ళు అసహజ, అస్వభావిక అసహజ మరణం అవసరము లేని అనధికార

అనధికార లేఖ

160

unofficial note

unofficial note unofficial strike unopposed unpaid wages unparliamentary unpopular unprecedented unpredictable unproductive unproductive labour unprofitable unpunctual unqualified unqualified apology unquestionable unrealizable sum unreasonable unrecorded unregistered document unregistered firm unreserved vacancy unsafe unsatisfactory unsecured unsecured loan unserviceable unskilled unskilled labour

unskilled labour అనధికార నోటు

అనధికార సమ్మె

ఆక్షేపణ రహిత, పో టీలేని చెల్లించని వేతనాలు

సభా మర్యాదకు విరుద్ధ మ�ైన, అమర్యాదకరమ�ైన జనసమ్మతం కాని, ప్రజాభిమానం లేని, అప్రియ పూర్వప్రమాణం లేని, ఇంత వరకు జరగని

ఊహించలేని, ఒకదాని గురించి ముందే చెప్పలేని అనుత్పాదక / ఉత్పాదకత లేని అనుత్పాదక శ్రమ

లాభదాయకము కాని

అనియమితమ�ైన, సమయపాలన లేని అనర్హ, బేషరతు

బేషరతు క్షమాపణ నిర్వివాదమ�ైన

రాబట్ట లేని మొత్ తం

బేసబబ�ైన, సబబుకాని, హేతుబద్ధం కాని రికార్డు చెయ్యని, వ్రాతలోలేని రిజిస్ట రు కాని దస్తా వేజు

రిజిస్ట రు కాని ఫర్మ్, వ్యాపార సంస్థ

అనారక్షిత ఖాళీ, అనారక్షిత ఉద్యో గ రిక్త స్థా నము భద్రతలేని, సురక్షితంగాని అసంతృప్తి కరమ�ైన

భద్రతలేని, హామీలేని హామీలేని ఋణాలు

నిరుపయోగమ�ైన, పనికిరాని న�ైపుణ్యంలేని

న�ైపుణ్యంలేని కార్మికులు, ప్రావీణ్యము లేని శ్రా మికులు

161

unsound mind

unsound mind unspecified unstable unstable government unstarred unsuitable untenable untouchability untrained untrustworthy unused unusual delay unutilized grant unwarranted unwilling unworthy updation upgrade upgrading upgrading of post uphold upkeep uplift upper upper age limit uppermost up to date upright

upright అస్వస్థ చిత్ తం అనిర్దిష్టమ�ైన అస్థి రమ�ైన

అస్థి ర ప్రభుత్వము చుక్కగుర్తు

యుక్ తంగాని, తగని సమర్థ నీయంకాని

అంటరానితనం, అస్పృశ్యత

శిక్షణ లేని, అశిక్షితుడ�ైన, అభ్యసించని అవిశ్వసనీయమ�ైన

ఉపయోగము లేని, ఉపయోగించని అసాధారణ జాప్యం

ఉపయోగించని నిధి

నిష్కారణమ�ైన, ఔచిత్యం లేని ఇష్టంలేని

అయోగ్యమ�ైన

ఆధునికమ�ైన, నేటిది, ఈనాటిది ప�ై శ్ణ రే ి

ప�ై శ్ణ రే ికి పెంచు

పదవిని ప�ై శ్ణ రే ికి పెంచుట సమర్థించు, నిలబెట్టు నిర్వహణ, సంరక్షణ

ప�ైకెతతు ్, హో దా పెరుగు, సామాజికంగా ఆర్దికంగా ఉన్నతి చెందు ప�ైన

గరిష్ఠ వయః పరిమితి

అన్నిటి కంటె ప�ై నున్న ఈ రోజువరకు

నిలువుగా ఉన్న, నీతి గల, సత్యవంతుడ�ైన

162

upset

upset upward communication upward trend urban urbanization urgency urgent urgent action urgent call urgent slip usage useful user user item usual usurp utility utilization utilization certificate

vacation కలవరపెట్టు , చెడగొట్టు , అస్త వ్యస్ తం చేయు

ప�ైకి సమాచారము, ఊర్ధ్వముఖ సమాచారము ఊర్ధ్వ ముఖ ప్రవృత్తి పట్ట ణ సంబంధ నగరీకరణ

అత్యవసరం, జరూరు, అత్యావశ్యకమ�ైన పరిసథితి ్ ఆలస్యము చేయరాని, ఆవశ్యకమ�ైన, వెంటనే అత్యవసర చర్య

జరూరు పిలుపు, అత్యవసర పిలుపు అత్యవసర / జరూరు చీటి వాడుక, ప్రయోగం ఉపయోగకరమ�ైన

వినియోగదారుడు, ప్రయోగించేవాడు

వినియోగ వస్తు వు, వినియోగదారుని వస్తు వు మామూలు, పరిపాటి, సామాన్యమ�ైన బలవదాక్రమణ చేయు

ప్రయోజకత, ప్రయోజనము

ఉపయోగపరచుట, వినియోగించుట

ప్రయోజన ప్రమాణ పత్రము, వినియోగ ప్రమాణ పత్రము

V vacancy vacant post vacate vacation

ఖాళీ

ఖాళీ ఉద్యో గము / పో స్ట్ ఖాళీ చేయుట సెలవు

163

vacation pay

vacation pay vacuum vague idea valedictory address valedictory function valedictory session valid valid argument validity date valid reason valuation valuation certificate valuation report value valuer variable variance variant variation variation in quality variety vehicle ventilate venture venue veracity verbal

verbal సెలవు భత్యము

శూన్యం, శూన్యత అస్పష్ట భావము

ముగింపు ఉపన్యాసం

ముగింపు ఉత్సవము

ముగింపు సమావేశము, ముగింపు కూడిక

(న్యాయ) మాన్య, చెల్లదగిన, న్యాయ సమ్మత సాధికారమ�ైన, అధికారిక వాదన న్యాయసమ్మత తారీఖు

న్యాయ సమ్మతమ�ైన కారణము

మూల్యాంకనం, విలువకట్ట టం / మదింపు / నిర్ణ యం మూల్యాంకన ప్రమాణ పత్రము మూల్యాంకన నివేదిక

విలువ, మూల్యం, విలువ కట్టు విలువ నిర్ధా రకుడు

అస్థి రమ�ైన, చపలమ�ైన

తేడా, వ్యత్యాసం, భేదం

మార్పు చెందు, రూపాంతరము చెందు మార్పు, భిన్నత

విభిన్నమ�ైన నాణ్యత, విభిన్న లక్షణము రకం, విభిన్నత, వివిధత్వం వాహనం, సాధనం వ్యక్తీకరించు

వెంచర్, సాహసకృషి స్థ లం

సత్యము, సత్య వాదిత్వము, ఖచ్చితత్వము నోట మాట చెప్పిన, వ్రాత మూలము కాని

164

verbal agreement

verbal agreement verbal discussion verbal order verbal statement verbal warning verbatim verbatim report verdict verification verification of antecedents verification of stores verification sheet verified copy vernacular version versus vertical communication vertical filing system vertical mobility very good vessel vest vested right veto vetting

vetting మౌఖిక ఒప్పందం, వ్రాతమూలము కాని ఒప్పందము

వ్రాతమూలము కాని చర్చ, మౌఖిక చర్చ మౌఖిక ఉత్త రువులు

వాజ్మూలం, నోటిమాట, మౌఖిక ప్రకటన మౌఖిక హెచ్చరిక

మాటకిమాటగా, యథాతథాంగా యథాతథ నివేదిక తీర్పు, నిర్ణ యం

సరినిరూపణ, సరిచూడటం

పూర్వ వర్త నల సరినిరూపణ

నిలవ సామాను / సామగ్రి / స్టో ర్సు సరినిరూపణ సరినిరూపణ పత్రం సరిచూసిన ప్రతి

దేశభాష, మాండలికం, వ్యవహార భాష, సాధారణ భాష కథనం, పాఠం, రూపాంతరణం, పాఠాంతరము ఎదురుకక్షి, ఎదిరి, ప్రతిగా

లంబరేఖ పద్ధతిలో ఉత్త ర ప్రత్యుత్త రాలు, సమాచారప్రసారము ఫ�ైళ్ళను నిలువుగా అమర్చే పద్థ తి లంబరేఖ పద్ధతిలో చలన శక్తి

చాలా మంచిది, చాలా యోగ్యమ�ైనది పాత్ర, నాళము, గొట్ట ము, ఓడ

నిహితం చేయు, సంక్రమింపచేయు

ఒక వ్యక్తి అధీనంలో ఉన్న అధికారము / హక్కు వీటో, నిషేధం, నిరాకరించు అధికారము పునరీక్షణ, పరీక్షించు

165

vettor

vettor via viability viable via media vice vice versa vicious circle victimise victimization victory video conferencing view view point views vigilance vigilance case vigilence clearance vigorous vindictive violate violation virtue virtuours visa vis-a-vis visit visiting hours

visiting hours పరీక్షించు వాడు, పునరీక్షణ చేసే వాడు ద్వారా, మార్గా న

స్వయంభరణ శక్తి, క్షమతి, లాభప్రదము, స్వయంభరణ శక్తిగల, లాభప్రదమ�ైన మధ్యమార్గ ము

ఉప, దురభ్యాసం, దుష్ట గుణము

వ్యత్యస్ తంగా, విపర్యయంగా, తారుమారుగా

విషవలయం, దుష్ట వలయము, చెడు వలయము బలి చేయు, ఘాతము చేయు

బలి, ఘాతము, హాని, మోసము విజయం

దృశ్య సంభాషణ

దృష్టి, అభిప్రాయం, దృశ్యం దృక్కోణం

విచారించు, యోచించు, దృష్టి, పరిశీలన నిఘా

నిఘా కేసు

నిఘా పరిష్కారము, నిఘా తీర్పు ప్రబల, శక్తిమంతమ�ైన

ప్రతీకార స్వభావం ఉన్న

భంగము చేయు, అతిక్రమించు అతిక్రమణ, ఉల్లంఘన

సద్గు ణము, సన్మార్గ ము, సుశీలత నీతిమంతుడ�ైన, ధర్మశీలుడ�ైన

వీసా, విదేశ ప్రవేశానుమతి పత్రం ముఖాముఖి, ప్రతిగా

దర్శనము చేయు, వచ్చు, సందర్శన వేళలు

166

visitor

visitor visitor’s book visitor’s gallery visual visual display visual inspection visualize visual publicity vital vitality vital part vital service vital statistics viva voce vivid viz. vocabulary vocal vocation vocational vocational guidance vocational training voice void volume voluminous voluntary

voluntary సందర్శకుడు, పరామర్శకుడు ప్రేక్షకుడు, అతిధి సందర్శకుల పుస్త కం ప్రేక్షకుల గ్యాలరీ

దృష్టి, కనిపించినది, దృశ్యము దృశ్యప్రదర్శన ప్రత్యేక్ష తనిఖీ

ఊహించుకొను, దృశ్యనీయం చేసు దృశ్య ప్రచారం

ప్రధాన, ఆవశ్యక, కీలక, ప్రాణాధార

జీవశక్తి, ప్రాణ శక్తి, జీవత్వము, సజీవత్వము ప్రాణముతో కూడిన భాగము అత్యావశ్యక సేవ / సర్వీసు జీవన సంబంధ గణాంకాలు మౌఖికం, ముఖాముఖి స్పష్ట

అంటే

శబ్ద జాలం, పదజాలం

కంఠ ధ్వని, ఉచ్చరింపబడిన, స్వేచ్ఛగా మాట్లా డు విధానము వృత్తి

వృత్తి సంబంధి

వృత్తి మార్గ దర్శకం

వృత్తి విద్యా శిక్షణ, ఉపాధి శిక్షణ

ధ్వని, కంఠ ధ్వని, అభిప్రాయమిచ్చు శూన్యం, చెల్లనిది, వ్యర్థ , నిరర్థ కమ�ైన

సంపుటం (గ్రంథ సం), ఘన పరిమాణం (వస్తు సం.) బృహత్, విశాల, మహా, అపరిమిత

బుద్ధిపూర్వక, ఐచ్ఛిక, స్వచ్చందమ�ైన

167

voluntary agency

voluntary agency voluntary settlement voluntary work volunteer votable vote voted vote of censure vote of thanks vote on account voter voting voting by ballot voting right vouched voucher vow vulgar vulnerable

wage agreement స్వచ్చంద సేవా సంస్థ

స్వచ్ఛంద తీర్పు స్వచ్ఛంద పరిష్కారము

స్వచ్ఛంద పని, స్వచ్ఛంద శ్రమ, స్వచ్ఛంద వృత్తి స్వచ్ఛంద సేవకుడు, స్వయం సేవకుడు వోటుకు పెట్టదగిన

వోటు, సమ్మతి, అభిప్రాయము, ఎన్నిక

ఎన్నిక చేసిన, కోరుకొను, నిశ్చయించుట ఎన్నిక ఆక్షేపణ, ఎన్నిక నింద

కృతజ్ఞ తా ప్రతిపాదన, ధన్యవాద ప్రస్తా వన ఖాతాప�ై వోటు, తాత్కాలిక బడ్జెటును ఆమోదించటం

సమ్మతిని తెలుపు అధికారము గలవాడు ఓటు వేయు, ఎన్నిక జరుగుట

బ్యాలెట్ పత్రము ద్వారా ఎన్నుకొనుట

వోటింగు అధికారం, ఎన్నుకొనే అధికారము

రూఢి పరచుట, స్థిరపరచుట, సాక్ష్యమిచ్చుట వోచర్, నిరూపణ చీటీ, దస్తా వేజు ఒట్టు , శపథం, ప్రతిజ్ఞ , వాగ్దా నం అసభ్య

భేదించగల, ఛేదించగల, గాయపడగల

vulnerable section (of society) హానికి గురికాగల వర్గా లు, అనారక్షిత వర్గ ము

W wage wage administration wage agreement

వేతనం, భృతి, కూలి డబ్బులు వేతన పరిపాలన

కూలి ఒప్పందం, కూలి ఒడంబడిక / సమ్మతము / సమాధానము

168

wage board

wage board wage ceiling wage contract wage earner wage formula wage payment wage policy wage rate wage review waiting list waive walk-in-interview want ward warehouse warehousing charges warning warrant warranty washing allowance wastage waste land waste paper basket watch watch and ward water proof water supply

water supply వేతనాల / వేజ్ బో ర్డు , కూలి సంస్థ అత్యధిక వేతన సీమ వేతన ఒడంబడిక

వేతన సంపాదనపరులు వేతన సూత్రము

వేతన చెల్లింపు, వేతనము పూర్తి చెల్లింపు వేతన విధానం

వేతన రేటు, వేతన రేట్లు

కూలి సమీక్ష, వేతన సమీక్ష

నిరీక్షకుల జాబితా, వేచి ఉన్న వారి జాబితా వదులుకొను, పరిత్యజించు, రద్దు చేయు

ముందు అనుమతి లేకుండా ఏర్పాటు అయిన సాక్షాత్కారము కొఱత, అవసరము, లేమి

విభాగం, కావలి, సంరక్షణ, ప్రత్యేక విభాగము గోదాం, గిడ్డంగి

గిడ్డంగి ఖర్చులు, గోదాము రుసుము హెచ్చరిక

వారంటు, అధిపత్రం పూచీ, వారంటీ

ఉతుకుటకు ఇచ్చు భత్యం (బట్ట లు) వృథా, దుబారా

పో రంబో కు, బంజరు భూమి చెత్త కాగితాల బుట్ట

గడియారము, జాగరూకత, మేలుకొనియుండుట వాచ్ అండ్ వార్డ్ , కాపాడు, భద్రముగా సంరక్షించుట జలనిరోధక

నీటి సరఫరా

169

way bill

way bill ways ways and means ways and means committee wear and tear weathering weeding weed out weekly report weigh weight weightage weight bridge welcome welcome address welfare welfare state well behaved well-paid well-qualified well-versed wherebouts whereas whimsical whip white paper whole-time whole-time employee wide ranging

wide ranging దారిబిల్లు , పద్ధ తులు

సాధనోపాయాలు

సాధనోపాయాలు సంఘం అరుగు తరుగులు

లోటు, నష్ట పో వుట, క్షీణించుట కలుపు తీయు, పరిష్కృతము తీసివేయుట

వార నివేదిక

తూచు, ప�ైకెతతు ్, కుంగజేయు

తూకం, తూనిక, బరువు, భార బలము, బరువు, విశిష్ఠ త ధర్మ కాటా

స్వాగతం, సంతోషముతో ఆదరించు స్వాగతోపన్యాసం, స్వాగత పత్రం సంక్షేమం, కుశలము శ్య రే స్సు సంక్షేమ రాజ్యము సత్ర్పవర్త నగల

అధిక చెల్లింపు, మంచి జీతము మంచి యోగ్యత

పారంగత, ప్రావీణ్యం జాడ, ఉనికి

కాబట్టి, కనుక

చపల చిత్ తు డ�ైన, చపల చిత్త ముగల

సచేతకుడు (శాసనసభ సం) వివ్, కొరడా శ్వేతపత్రం / విషయ విశదీకరణ పత్రం పూర్తికాలపు

పూర్తి కాలపు ఉద్యో గి

విశాల / వ్యాపకమ�ైన

170

widely read

widely read widow widower wildcat strike willful window envelope wind up wing winter allowance wipe out wireless set withdrawal withdrawal of motion withhold within without delay without permission withstand witness work book work-charged work culture work environment worker worker’s compensation worker’s training

worker’s training విస్ తృతంగా అధ్యయనము చేయు, విస్ తృత అధ్యయనము వితంతువు

భార్య చనిపో యిన వాడు

తాత్కాలిక సమ్మె (యూని యన్ అనుమతి లేని సమ్మె) బుద్ధిపూర్వకమ�ైన

కిటికీ కవరు, ఉత్త రం కనిపించే కవరు పరిసమాప్తి చేయు, మూసివేయు విభాగం, శాఖ

శీతాకాలపు భత్యము

రద్దు, తుడిచి పెట్టు కు పో వుట, శుభ్రము చేయు తీగ లేని పరికరము

ఉపసంహరణ, వెనక్కు తీసుకొను, ప్రత్యాహారం ప్రతిపాదన ఉపసంహరణ, తీర్మానం ఉపసంహరణ ఆపిఉంచు, నిలిపివేయు

లో, లోపల, హద్దు లోపల జాప్యం లేకుండా

అనుమతి లేకుండా భరించు, తట్టు కొను సాక్షి

పని పుస్త కము పని బాధ్యత

కార్య సంస్కృతి, పని సంస్కృతి పని వాతావరణము

పనివాడు, కార్మికుడు

కార్మికుడి నష్ట పరిహారము కార్మిక ప్రశిక్షణ

171

work experience

work experience work force working working committee working conditions working days working group working hours working knowledge working paper working plan working result working rules working supervisor workload workman workmanship workmen’s compensation work order workout work permit works worksheet workshop work stoppage work study

work study పని అనుభవము

బలవంతముగా, పని సత్ తు వ, పని సారము పనితీరు, పని అమలు తీరు కార్యనిర్వాహకవర్గం

కార్య నిర్వాహక షరతు / నిబంధన పనిరోజులు

కార్య నిర్వహక సమితి / సంఘం, నిర్వాహక బృందం పనివేళ

పని పరిజ్ఞా నం

పని కాగితము, పని పత్రము, కార్యనిర్వహక పత్రము నిర్వహణ ప్రణాళిక

కార్య పరిణామాలు, అమలు ఫలితాలు పని నియమాలు

కార్య నిర్వాహక అధికారి, ఎన్నుకొన్న పాలకమండలి అదికారి పనిభారం

పనివాడు, కార్మికుడు

పనితనం, కార్యకౌశలం కార్మిక నష్ఠ పరిహారం

పని ప్రారంభ ఉత్త ర్వు, పనిక్రమం

పనిపూర్తిచేయు, పూర్తిగా లెక్కచేసి చూచు పని అనుమతి, కార్య అనుమతి పనులు, నిర్మాణాలు పని నిర్వహణ ప్రత్రం

కార్ఖానా, కార్యశిబిరం

పని నిలుపుదల, పని ఆపివేయుట పని అధ్యయనము

172

work to rule (strike)

work to rule (strike) workup worth worthless worth recording worthy writ write off write-up writing writing pad writ petition written down value written warning wrongdoer wrongdoing wrongful wrongful dismissal wrongly

Xerox copy నియమానుసారంగా పని, కార్య నిబంధనము (సమ్మె)

సహజముగా తయారు చేయు, పనికి తగ్గ ట్టు చేయు విలువ, యోగ్యత, ఉపయోగించు నిరర్థ కం, విలువలేనిది

శ్ష రే ్ఠ మ�ైన నమోదు, శ్ష రే ్ఠ మ�ైన రికార్డు

అర్హతగల, గొప్పద�ైన, ఘనమ�ైన, యోగ్యుడ�ైన రిట్, రిట్ ఉత్త రువు, అధిలేఖ, ఆజ్ఞ పత్రిక రద్దుచేయు, మాఫీ చేయు

వ్రాత, లిపిబద్ధ ము చేయు, పొ గడ్త

రచన, దస్ తూ రి, చేతి వ్రాత, వ్రాయు విధానము వ్రాత అట్ట

రిట్ దరఖాస్తు / పిటిషన్ తగ్గించి వ్రాసిన విలువ లిఖిత హెచ్చరిక, రాత

తప్పు చేసిన వ్యక్తి, అపకారి తప్పుడు పని, చెడ్డ పని అక్రమం

తప్పుడు బర్త రఫు/తొలగింపు తప్పుగా

X Xerox copy

జిరాక్స్ ప్రతి, ఫొ టోకాపీ

173

yardstick

zoning

Y yardstick year-book yearly year to year yield youth training scheme

కొలబద్ద , కొలతబద్ద , గజము బద్ద , వార్షిక దీపిక/దర్శిని

ప్రతిసంవత్సరం, వార్షిక, సాలీనా ఏటేటా, ప్రతిసంవత్సరం దిగుబడి, ఫలసాయం

యువ జన శిక్షణ ప్రణాళిక

Z zeal zenith zero hour zero tax-paying capacity zonal zonal coordination zonal office zone zoning

ఉత్సాహం, ఉత్సుకత, అభినివేశం పరాకాష్ఠ

శూన్య ఘడియ, ప్రణాళికాబద్ధంగా ఒక కార్యం ప్రారంభించే సమయం శూన్య పన్ను చెల్లింపు అర్హత

మండలి, మాండలిక / ప్రాంతీయ, సంసిద్ధముగా ఉన్న మండల సమన్వయము

జోనల్ ఆఫీస్, ప్రాంతీయ కార్యాలయం మండలం, జోన్, ప్రాంతం, ప్రదేశం మండల విభజన, మండలీకరణ

174