Mizo zir tir bu

  • Author / Uploaded
  • coll.

Citation preview

This is a reproduction of a library book that was digitized by Google as part of an ongoing effort to preserve the information in books and make it universally accessible.

https://books.google.com

ъ/ш. ‘фи ff“

шиш щ TIR BU.

этапа зим! published by gnthnuîtl

SHILLONG: PRINTED AT THE ASSAM SECRETARIAT PRINTING OFFICE

1899. _

Price Two Armas.

MIZ() ШК TIR BU.

шипа and published hg gaflwnìíg.

SHHLONG: PRINTED AT THE A-SSAM SECRETARIAT PRINTING OFFICE.

1899.

Price Two Annas.



smLLoNG :

'

PRINTED BY сожжения FRANCK», SUPERINTENDENT OI* THE ASSAM SECRETARIAT 'PRINTING DEPARRMENT.

РАН—2001

два/475

MIZO шк TIR BU. IÍÍÍII ага/Им’ (za/¿f/g/a/e/fay/Z/'Ä/mvan/'Z а! 'Kael/_

IIa/M,

@ggf/y ¿g Lgf

@//ßfgßI/ßßßßyyf/ Q?? aawbchdefgnghij

klmnoplŕstIu'vz. aeiou

AAWBCHDEFG NG HIJKLIIINIIPIISTII ‘Шуи 12845678910 М41603

MIZO ZIB TIR BU.

1. Вa,

cha,

da,

fa,

ha,

ka,

na,

pa,

ra,

sa,

ta,

ça,

Chaw, maw,

dmv, naw,

Тaт, paw,

WW,

haw, raw,

чaш,

la, va, Кaш, saw, zaw. le, ve, l1, vi,

Ъe,

che,

de,

fe,

he,

ke,

ne,

pe,

re,

se,

te,

ige,

bi, ni, bo,

chi, pi, cho,

di, ri, do,

f1, si, fo,

hi, ti, ho,

ki, ij, ko,

пo,

po,

ro,

so,

to,

to,

bu,

chu,

du,

fu,

hu,

ku,

lu,

nu,

pu,

ru,

su,

tu,

tu,

их;

ma, za, law, taw

me,

vo,

2. Buh la. Kn roh. Kal bo shuh.

Ka chaw. Haw tа che. Be fo roh.

La shuh. Кa ke a пи. Ru ma ta che. Mite do shuh. Chi a to lo Ve. In nu Ieh i pa za roh.

3. An,

en,

in,

at,

et,

om, eng,

awl awm, aута, op, ong, orh, irh nga, ngao,

it,

am,

ip, nge,

ap, ngo,

em, eP» пдол, meoh.

4. Enge i duh ? Mi in an en.

Engma ka duh lo. Thi an orh.

Ka awm a na êm êm. Om rih roh.

Mi au dem ngai lo ve. Puan a awng.

MIzo zIR тш BU.

Bai, chai,

... chnwi,

dai,

daWi,

fai, hai, kai, lai, mai, nai,

...

pai,

б. bei, chei, dei,



3

boi, choi,

bui, chui,

doi,

dui,

>kawi, lawi, mawi, nawi,

fei, hei, kei, . lei, mei, nei,

foi, hoi, koi, loi, moi, 11oi,

fui, hui, kui, l11i, mui, n11i,

awi,

pei,

poi,

'

pui,

rai,

rawi,

rei,

roi,

rui,

sai, tai, vai,

sawi, tawi,

sei, tei, vei,

soi, toi, voi,

sui, tui, vui,

zai,

zawi,

zei,

zoi,

zui.

6.

Buh ka lei tа.

I nu leh i pa chawm roh.

Mite rawn fo roh. I l11 dom shuh.

Ka dam_lo a ni.

Kom shuh. Miîe bum shuh.

Tih mawh shuh.

'7. bam, cham, dam, fam, ham, kam,

bawm, chawm, dawm, fawm, hawm, kawm,

bem, chem, dem, fem, hem, kern,

' bim, chim, dim, fim, him, kim,

bom, chom, dom, fom, hom, kom,

bum, chum, dum, fum, hum, kum,

lam,

lawm,

lem,

lim,

lom,

lum,

mam, nam,

mawm, nawm,

mem, nem,

mim, nim,

mom, nom,

mu m, num,

pam,

paтп,

Pern,

pim,

poщ

pиги, B2

4

MIzo Z111 TIR BU.

ram,

гатп,

sam, tam,

i

vam, zam,

rem,

rim,

rom,

rum,

sawn,

sem,

sim,

som,

sum,

tnwm,

tem,

tim,

tom,

tum,

vawm, zuwm,

vem, zem,

71‘111, ziIn,

vom, zoIn,

Yum, zum`

Mite rem ti lo chu Ia shuh. A daih ta lo ve.

8. Inchei fo roh. Nitin Iohawroh.

Hei chu a, te lua. Bei fo ta che.

Rim in ti shuh,

Татa 'dem shuh.

I chaw paih shuh.

Poi tur ti shuh.

Engma ru shuh.

Mite nei ot shuh.

9. Ban, chan, dan, fan,

bawn, 0h1117n, dawn, fawn,

ben, chen, den, fen,

bin, chin, din, fin,

bon, chon, don, fon,

bun, chun, dun, fun,

han, kan,

hawn, kawn,

hen, ken,

hi11, kin,

1io11, kon,

h1111, kun,

Ian, man,

lawn, mawn,

Ien, . men,

lin, min,

lo11, mon,

lun, mun,

nan, pan, ran,

nawn, pawn, rawn,

nen, pen, ren,

nin, pin, rin,

non, pon, ron,

nun, pun, run,

san,

sawn,

sen,

sin,

son,

sun,

tan,

tawn,

ten,

tin,

ton,

tun,

van, Zan,

vawn, zawn,

ven, zen,

vin, zin,

von, zon,

vun, zun.

10.

Mite pui fo roh. Famkim takin dawn ang che. I ti tum tawh chu shon shuh. Lawm takin an om reng ang. Ka lu a huh tа. I lu tifai fo tn che. I chaw ren fo roh. An tiduhdnh ngai lo ve.

Мi han ron kalpui ta.

ti zawh hma. chu.

I tum a lum chu bei fan fan roh,

MIzo zm TIR BU.

5

11. bang,

bawng,

beng,

bing,

bong,

bung,

chfing, dang, fang, hang,

chawng, ' dawng, íawng, hawng,

с1 eng, deug, feng, heng,

ching, ding, fing, hing,

Chong, dong, Íong, hong,

chung, dung, fung, hung,

kang,

kaшля,

keng,

king,

kong,

kung,

lang, mang, пanд, pang, rаng, sang,

lawng, тaнце, nawng, pам/пз‘, raw ng, saтта,

Ieng, meng, neng, peng, reng, seng,

lmg, ming, ning, ping, ring, sing,

long, meng, nong, pong, rong, song,

lung, mung, nung, pung, rung, sung,

tang,

tawng,

teng,

ting,

tong,

tung,

vang, zang,

vawng, zawng,

veng, zeug,

ving, zing,

iron g, zong,

vung, zung.

12.

Татa poi reng ti top shuh. Mite poisha lovin om shuh ang che. “ Кa ting ta" ti shnh. Inring panь‘ 8h11h ang che. Mi fing ti ang ti fo roh. Tupawh fing chu mi rin’ om an ni. Татa a. sum ru’ shuh.

Mi kong dalin ding shuh.

Sum tam i nei leh, а. nei

lote shem ve roh. Chutin i chunga mi an lawm ang. I lainate an ni ang. I laine. tam shela i lawm ang. Tu chunga рaть hoi bawm roh. ' ___-.__

18. chha, chhei, chhim,

chhaw, chhoi, chhom,

chhe, chhui, chhum,

chhî, chham, chhan,

chho, chhai, chhawm, chhem, chhawn, chhen,

chhin,

chhon,

chhan,

chhаng, chawng

chhîng, chhik, chhaI, khß,

chhong, chhok, chhoI, khaw,

chhung, chhak, chhuk, chimp, chhawl, chhat, khe, khi,

сыщwk, chhawp, chhawt, kho,

chheng, chhek, сыпал‘, chhit. khai,

MIZO ZIB.

khei khim, khon, khong, khawl, khawr, hla, hlei, hlim, hlin,

khoi, kh um, khun, kh ung, khel, khei', hle, hloi, hlom, hlon,

hlon g, hl1111,

hlung, hlap,

h lir, hrna, hmei, hmаn, hmak, hmol, hna, hn ai,

hlat, hmawh, hmoi, hmin, hmek, hmul. hnaw, hnoi,

hnom,

11l111i, khan,

khang, khak,

khap, khat, hli, hlui, hlum, hlun, hlak, hlawp, hlawt, hme,

TIR

BU.

klmm,

khem,

khawn, khawng, khawk,

khin, khal,

khawp,

khar,

khawt, blo, hlam, hlan, hlang, hlawk, hiep, hiet,

khing,

hlai, hlem, hlen,

hling, hl0l1, hier,

hmi, hmem,

hmni, hmorn,

hmang, hmok,

hmlng,

hni,

hn awm,

hnu, hnim.

hn um,

hne, hnam, hnen,

hnon,

hnang,

hnung, hnep,

hnek,

hmui, hmun, hmik,

hnawng, hning,

hnong,

hnawl,

hnap,

hnop,

hner,

hnot.

Phi,

phen,

phe, phoi, phun,

pha,

phaW,

phai,

pheî,

phan ,

Phone,

Phuvg,

phak,

phuk, pher,

phal, phir,

phel, phor,

phot,

phut.

hra,

hre,

hrei, hrom, hrаng, hrêk, hrot,

hrui, hrum, hreng, hral, hret.

hri, hram, hran, hring, hrawl,

hmel,

hnawr,

phui,

phu, phum,

Phavg,

Phing,

phek, phil, phur,

phok, phar, phet,

hro,

hrai,

hrawm,

hrim,

hren,

hron,

hrung, hrol,

hrawk, hrât,

MIzo zIR TIR BU.

7

tha, thai,

thaw, thei,

the, thoi,

thi, thui,

tho, Шиш,

thu, thawm,

them,

thim,

thom,

thum,

than,

then,

thin,

thon,

thun,

thang,

thawng,

thing, thu,

thong, thal,

thung, the] ,

thak, thil

Штуk, tha p,

theng,

thip, thot. thla,

that,

ther,

thir,

that,

thet,

thlawh,

thle,

thli,

thlo,

thin,

thok, thep,

thlai,

thlei,

thlôi,

thlam,

thlêm,

thlim,

(Мот,

thlum,

thlan,

thlen,

thlon,

thlun,

thlang,

thleng,

thling,

thlung.

tla,

tlawh,

Нe,

tlo,

tlei,

tlang,

tlêng,

Шла,

tlu,

ада,

' tlong,

Нuва‘.

14.

THU оные. Pathian, mihring,

anaranin, khawngai,

aInah-erawchu, poishoi,

шaлаш, apiangin.

Mi sual ka ni. Ama mi sual a ni. Nangma mi sual i ni. Kan zain mi sual kan ni. Sual a tha lo êm êm. Thil ti sual shuh Sual kan thukru шei lo. Pathian in a hmu thei a ni. Sual konmi

kal shuh.

Sual kong hreh om tak а ni.

°

___..

15. Mi sual, anal konga an kal thin. Mi sual paм shuh.

ang zel-in с; roh.

Пaт: shoi shuh.

Thil ti sual lo turin om hrâm roh.

roh.

Mi sual chung a pik am,

Mi sual a tawpa an hreh om aliii.

Ka, shgi

Thil ti suaI a thiang lo а, ni Вaм shoi lo turin om ша“;

Mi snai zong zong chung a pik ang.

Nitin Pathian in min hnai thin.

гaшиш ka hmu Шeй lo Ve

Pathian in min hmu thin a ni. Pathian in min hmu шei emni ka', thil ti engkim nen ? Min thukru mah shela min hmu thei a’ ni Тuпa Pathian a om hla lo. '

8

111Z0 zIR TIR BU.

16. Dawt shoi a thiang io a ni.

ni.

Dawt ka shoi chuan mi sual ka

Mihring kanzain mi sual kan ni.

Tuma in “sual ka nei lo”

an ti thei lo. Thil ka ti-sual chuan 51111lin ka thi ang. Pathian konga. kal ka duh. Ka 5hoi leh ka thil ti in sual ka duh lo.

Sual konga kal ka duh tawh lo. Sual kong atawpa hreh om a ni.

Naopang, sual konga kal shuh.

1'7. I hotute zah roh.

Thu dik hlir shoi fo roh, dawt engma

shoi sh111i. Tupawh thu dik 5hoi chu, an oi sak fo thin. Tin a hria apiangin an zah a, an khawngai thin. Thu diktak shoi turin ñm khur roh. ­ Pathian pakhat chaoh a om. Pathian hming anaranin shoi sl111h. Kata. lochu ka lak tur ani lo. Tuinain Pathian ti ang

an ti. thei lo. Keimani kong, sual kong a ni. Sual, Pathian kong a ni lo ve. Pathian thu kan poi shoi tur a ni lo avangin, a thu zawm a tha a ni.

18. KA THI Nl TUR KA SHOI THEI LO VE. Nangni in thi ang, mi zong zong pawh an _thi ang._ Nang emaw, kei emaw, tuna kan thi thel e. Sual m ka thi chuan. Pathian hnena ka kal thei lo vang. Min hril angin, shoi ila ti ila, a fel a ni.

An shoi angin, ti roh, amah-erawchu thil ti-sual

shuh. Mi in “ thil ti suаl roh” min ti chuan ka zawm tur a ni 1o ve. Thil ka ti sual top lo tur a ni. Dawt shoi tur min tîr chuan, ka ti tur a ni lo ve. _>__

19.

.

tiduhdah,

kh awngai,

phengphehlep,

chhomd awltu,

nim ah-shela,

chhungzongin.

Tuna nang naopangte tak i la ni, i tân a chhe tur leh tha tur pawh i la hre Chiang lo ve. Tuna chutiang thil chu, hriat leh thiam i zir tan tur a ni.

111120 zIR TIR BU.

'

9

Mihring tar tak te, hmêl chhe tak te leh zengte i hmu chuan TunaI

melh reng IIshuh, nui shan shuh, tiduhdah sh1111, dem shuh.

Dang i naopan’ lai, i hrishêl lai, nimahshelal dam l_o v_ak ang a,_l

chê1- thei, i (Ещё thei, i chak lo thei, en a moi lo takin 1 om thei. 1 tlu in i Вегe a так thei, i bai thei, i пenь‘ thei. I tar chuan 1 lu a tuak ang a; i sam a tia ang a; i hate a bal ang a; i hmai a. In

zûr ang a ; i chak lo êm êm ang a ; naopang te tak ang1n,_1 beugte a ngong thei e, i mitte a del thei e, i kete a la zeng thei. Chu mi huna naopang tha lo nui shan che leh, a ‘тa сhe nen, a

tiduhdah che, i duh ang maw ? Duh lo ve. Тыpитh a khawngai che leh i chung a tha nen, a chhomdawltu a piang che i duh ang tih ka hre êm êm e. '

20. Mihring tupawh, rannung tong thei lo chen in, na i tual: tir

hian, пnnд; hlim shuh. Sa lianpui pui tam tak kan tihlum hi, а sa ei atàn kan duh vang a ni, kan poi an khoi hok. Chutichuan naopangte’n thote, phengphehlepte an man a, a thlate, a keine an pot a, an tihlumte hi châkkhai ni in ka hmu lo. Бaш note a bu lumtak a nuamtak a om, an ruk sakte, sebawngte, kelte an vua a pёв

nashataka an shiamte hi nun’ chhe chet zia a ni. .__-_

21. Pathian in min shiarn kan hmu engkim nen, ama avangin kan nung, kan che, kan om a ni. Ama in ni leh thlaa shiam ani. 'l'uitinriat leh khaw mual a thil ti a ni.

Ama ngai tur leh hlao

turin min shiam a ni. Mi zong zong hnena Pathian a tha. Engkim kan nei hi Pathian min рe]: a ni. Ni a chhuak tir thin. ‘Шиша. turin ruahte leh kum that kumte min pe thin a ni. Kan sual tur

min veng ang, thimu min veng thei a ni. I Lal Pathian hre hrâm roh. Pathian chaoh lal a ni. Lal zong zong leh mi zong zong Lal, ­ Pathian ani. А tha, a ting, a thianghlim a ni. Ama hriat kan tum hrâm tur a ni. Kan dam chhûngzongin kan ngai tur a ni. Нeta a om, kanzain min hmu reng a ni. Tumn’n eng lai mahin Pathian an hmu ngai lo. Pathian in ni lengin min hmu reng a ni, thima pawh min hmu a ni, kan rilru paть a hria, engkim kan shoi paть a hria. ‘ p__..

22. Puantc, chawte a chuangin nei mah la tichhe shuh, ti hek shuh, paih shuh. I nu leh i pa hnena dilte pe roh. Mihring tupawh an Ina i omnate an dam lo chuan, bengchheng shuh, ngôi reng roh, o

10

­

MIzo zIR TIR BU.

chutilochuan i tibuai ang e.

An that-leh-na tur apiangin ti roh.

Пaпашa i dam lo chuan, in tichhel hrâm hrâin roh, tap shuh,

I thatna tura an pek apiang che hnial lovin l11 zêl roh. 'Damdoi a maiang pawh atem titha сhe.a nuam lo êm ê111 а ni, chutichuan I a tum a ni, папашa

I dam pawh in, i dam lo pawh in, fai lо leh inchei lo vin om shuh. Vêng tha roh,i kut nen, i hmai nen, isamte leh ipang zong zong faitakin ti roh. Mihring bolhlawhte kan kianga an om an en, a nuam lo ê111 êrn а. 11i. Naopang faitaka inchei chu, an thang duh, an chak bok shi, hri la an shêl chawk. Naopang bâltak, puan bolhlawhtak shinte ai chuan an hlim êm 6111 thin. _.

23. I tan a puante, chawte, feltakin 111i pek che chuan, a sualna, Zong'shuh, lawm êm ê111 roh, thil dang i duh zawng tha aug a ni.

thei lo ve. I chàkkhai dai a chin chung lama chuan thil tam lutukin ei shuh. Mihring thil tam lutuk a ei chu heh an ti thin, Mi à an 'ni, thatchhia an ni, mi rit tak an ni, an lu a te, an pum a

te, thil na lungngai thlak tak an vei fan a ni. Engpawh i thil nei zong zong chunga 11111 khur roh, a dah na bawma feltakin dah roh. Mihring tupawh an thil feltak a dah fo chuan engma an hlo top lo vang. An duh hun apiangin an hmu na tur an hre thin, a zongin an buai khaw bo 10 vang.

24. Naopang daw’theîte, englo ruk hmangte, 'insuаllnnangte, tong beng tla lo hmangte laka ům khur roh. Chutilochuan an ti ang an zir tîr ang che, mite’n an hnenaiom an hmu che chuan naopang tha lo ani ti in an ring ve dah ang che. Mihring an hnena i om na te’n ti chhiat an tumche chuan, an that lo nakong

zawh ve l0 turin fim khur roh. Nang tha 611i ê111 11, an hmu che chïuan,ithat ang chuan an zir ve zawk ang. Mihring tha in mi 'sual lam а. zir thei lo, chutichuan mi sua] in mi tha lam a

zir thei a ni. _nu __

25. Fimkhur takin Pathian thu chhiar roh. Lckhabu zong zong аiin ßtha ber a ni. Pathian thu (1i151311l‹ lch khawngai thu a ni. T1i0. takin chhiar hrâm roh, min tiñng thei. Engnge Pathian in a.

hril che, ngairoh, Fing turin a thu zawm roh.

mzo zIR. TIR BU.

11

v

Thataka om i duh chuan Pathian hlao roh. Iehova i Pathian i thinlung zong zong nen in, i rilru zong zong nen, thei _tawp_ in, i fin’ zong zong nen in, i ngai tur a ni ; nangmai 1n ngal angln, 1 vêngte pawh i ngai tur a ni. Zingtaka Pathian zong roh. N1

lengin hlao roh.

I mut dawn in ama be roh.

I thllti na zong

zonga Pathian oi roh.

Naopang tha in Pathian a hlao vang. Pathianin ka biak in min hria ang. “ Min ngai te hi ka hmangai e ” ati. Min zong hmate hian min hmu ang. Ka Patiiian kumkhua in a ni ang. Mi â. in Íin’na a zong lo. Naopangte, nulatc, Нaпр/пнe, pitarte, putarte, mi zong zong kan thi vek turani. Eng hun Рви/hi11 Pathian in min tihlum thei a ni.

Thlarao taksa nen a thi lo.

tir thei.

Hrem hinuna ka thlarao a kal

Ka thlarаo chatuaniu a nung ang.

Kan zain a штpиха

tux' a hla tawh lo.

26. Mite’n thil i hriat a tán an phal lo chu mak ti shuh. lekhate an ziak laite en shuh, i en an phal lo chu.

An

I en an phal

lo an lekhate an zink laiate chuan, thu engemaw a om a, i en an phal lo a ni thei e.

Kongkhar a te mihring kalna kong khoiapawh

mi thu shoi ngai thla in, ding shuh ; i hmu an duh lo vang, an thu shoi engpawh i hriat an duh lo vang.

27. I zirtirtute’n thil ti a an tir che chu, ti zel roh.

Lekha ziak lе1i

a chhiar a, hreh om tuar roh. I nu leh i pa nen, i zirtirtute aiin hre fel zawkin in ring shuh. Nang aiin an piang hmasha, an om hmasha.

I hriat lo thil nashatak an hria, an hmu zo, an chhiar zo.>

Nakina i upa ang a, engkim naopangte aia i hriat huna, la ti ang che. ‚ I nu leh i рa nen, i zirtirtu nen a an pek lo che chu, lekhabu engma chhiar shuh. Lekhabu nazong i chhiar atan a fel lo ve. Thian tha lo lam te un duh a, thil tha lo lam te an zirtir. Lekhabu tha Io chu i chhiar lo a tha zawk.

Kan nu leh kan pa kan chunga an tha êm êm, nimahshela Pathian kan nu lel1 kan pa aiin a tha ящик. Kan tán thil dang min ti sak.

Kan nu leh kan pa nen, kan thil nei zong zong hi, ama min

рek и, ni. Mihring a ni lo, tu ai pawhin a fing ber, a tha ber, спgит a ti thei bei'. Ni a shiam, thla a shiam, arshi nen, lеi nen 92

12

MIzo zIR TIR BU.

vàn nen, tui nen, thing nen, par nen, sava nen, rannung nen, sengha nen, mipa nen, hmeichhia nen, naopang nen. Mihring rannung ai atha zawkin min shiam, thlarao min nei tir avang hian. Kan thlaraovin Pathiana hria, Нпшe, thate, chakte a hria. Rannung in Pathian an hre lo, thil a shiam zong zong pawh. Keimanipawh an hnena inshoi mah ila min hre thei lo. Kan

thlaraovin rannung zi1- thei lo thil nashatak a zir thei, a hre thei. Kan taksa a thi ang, rannung ang hian, thlûna kan. invui huna, kan tisa changpât in a ei zo vang, tin, kan ru vaivut

angin a moih ang. Chutichuan kan thlarao a chuai lo vang, an thi ngai lo. Pathian in engkim thu a rêl. Ama in min ti dam a ni. A duh hun apiangin min ti thi thin. Engma a ti thei lo a om lo. Khoiapawh kan oтцa a pianga a chhûn a zân in min hmu a ni. Kan ti zong zong a hria, kan shoite, kan rin'te. A hriat lo reng engma a om lo. ­ 28. Pathian in “Kan zain tuma tha in om lo ” a ti.

lung zong zong in Pathian kan ngai lo. ka ti thin.

Kan thin

Pathian in “ ti shuh ” a ti,

Pathian in “ tir roh ” ti a min tir ka ti lo.

Ka thilti

sual tam in ka ring. Lal in “i sual shim roh ” a ti. Ka rilru zong zong in ka sual ka shim chuan a tha a ni. Pathian ka dil chuan chutiang ti tur chuan min pui ang, chuvangiu min puitu atân kan zong ang. Lalpa nangma ngai turin thinlung mi shiam ang che. Lalpa ka sual zong zong ti-reh ang che, min tidam ang che. . 1 fapa avangin min tifai ang che. Pathian hmangai a ni, keimani tidam turin, a Тapa a ron tir. Lal Isua Pathian Бapa a ni. Pathian thu thianghlim a oi a ni. Mi rethei tidam turin a nun’ a pe ta a. Mi sual avangin Pathian Гaри. Isua a thi ta, min tidam thei. Pathian Fapa mi thi zing ata а. tho ta. Vâna a han kal a. Ni . kin nia a lokal leh ang. Тhlаn ata min ko vang. Pathian ngaite hi ama hnena от turin an kal ang. ' Sual ngaite hi hrem hmuna a kal tir ang. Nangma hnena om tlâk a min shiam ang che. Ni ruk a engkim i ti tur, ti roh. Amah-erawchu Pathian ni a, hna thawk 5h11h, infìam shuh.

He ni hi P'athian in a ruat a n1.

He nia hian lawmtakin kan om thei. pawh Pathian nia ni.

Mit khap kar lo chhûng

Pathian ni sherh tur a ni.

Kan rilru in

Pathian hma khua kan ngaitua tur a ni. . Кa nao heng thu zong zong hi i rilrua thuktakin om roh se. I mut lai paтh in ngaitua roh, i harh pawh in. I sual zong zong _ твпд turin Pathian be roh, i kong zong zong a h1-115i tur nên. Chutichuan i nunna kong a, thlamuangtakin i om ang. 1 thi pawh in thlamuangtakin i thi 11110’. '

Inzo ив TIR BU.

13

29. I nu Ich i pa khawngairoh anmani in an khawngai êm êm a che i pian’ tir ata dimtakin an enkol fan che ; engma i ti thei hek lo i tong thei hek lo, i tap chaoh va, tin hreh om nashatak i tuаr tir a.

Tunge i nu leh i pa aiin heti em a i chunga khawngai che ? Tunge heti êm a hreh om i tuar ai шnг om Р Tunge thil a za veka ihriat thaw hi hril che ? Tunge i hlima heti êm a lawm a, i mangana heti êrn a lungai hi I’ I dam lo vacomanâ, i шnг hian tunge poi lo ti a, lO veng chialo chôi che ? Thil tha eng kim i nei na tur leh i dam na tur a, i tha hrui nei na turin, tunge Pathian i tаn biak зak che. I nu lel1 i pa ring roh, i tân a tha nangma u, tih ai pawh a tha an hre za'wk e, ithatna leh i lawmna anduh. I nu leh i pa an dam lo va, an mangan’ chuanithei tawpin ti la, thlamuan’ roh.

An rethei

chuan nashatakin hnathawh shak la chutin i chhawmdawl thei ang.

Hmànlai khan i пап engti êm in nge an tih Shak chia, an lo идeй thei che.

30. TIILA TIIU. 1. Zanin hi a nuam hle mai. paть a êng. Chhûn ang deoh a ni. ni. A bial tak a ni.

Thla a ûng êm êm. Thla en roh.

Arshite

Ar kai zûn a

2, Thla. khatan thla in lei voi khat a vêl chhuak a ni. shom Ich ni li a china, kan hmu tawh lo vang.

lai taka a om avangin. 3. Chu mi veleh chuan thla thar i hmu leh ang. ni em P Thla thar a ni. шaг kan ti thin.

Thla dang a ni lo ve.

Ni

Ni leh lei inkar

Thla thar a

`l\’imahshela thla.

4. Zân shom leh zân li china _a bial leli ang. Ni in thla a ti êng, thin. kan omna Ищитel nen. А zatvca thim fo, a zatve a êng 5. Thla liantak a ni, uimahshela чаna êng ho zong zong zinga, tè ber a ni. Vâna êng ho zong zonga a hnai her avangin lianin a lang a ni. Kan oтцa khawvel aiin nashatakin a tê a ni. Amah erawchu Mizo ram aiin nashatakin a lian zawk a ni. A hlat êm êm avangin tong khat chaoh vin a lang a ni.

Ngaite, lei atangin mél

nuai hnih lel1 Shing thum le11 shang kua a

hla a ni.

ngil nei tak a ni.- Zâna êng turin thla a shiarn a. khawnvariang a ni.

Pathian mi

Keimani atan

141

Mizo zm TIR BU.

81. NI CHHUAK LEH NI TLA THU. l. Eng hun nge a ni tawh? Chaw fak hun a ni. Ni en roh Chhimlam en in kan veilam Chhaklama a om, kan'dinglam Thlang lama u om. Chhaklam en in kan veilam Ilrnarlamu a om, kan dinglam Chhimlama a om. 2. Ni 11 Ilûk hunin ram dauga a chhuak a ni. Heta Zim lai a ni in ram danga chhûn lai a ni` Heta chaw fak hunin Kumpinu 1am Eliten Thliar kara zing 1i 1i1. Кап omna­ khnwvel aiin ni hi, za lel1 shom Iuiin' a lian zawk a ni. A hlat êm

avangin tetakin a lang. lel1 nuai nga 3. Lei ni chhuak a ni. chhuak a ni.

Lei atangin nuai za kua le11 nuai shom

mél a ni. velin a kal thin. Ni khuta voi khatin lei a inher Ni za thum le11 shom ruk Ich ni nga an leiin ni a vel Ni aiin athen arshi a lian zawk, athen a te zawk.

32. LEI TH I'. Ni leh thla angin lei pать abial a ni. angin kan hmu a ni. a om.

Alen avangin zawl

Khawvela tlangte, phaitualte, tuiûnriatte

Tui hmun thumlaiin then ila khawmual hmun khat tia.

chuoh a ni.

Lei Velin tuia long a kal thei a ni.

Long then khat

Mizo khaw lian ber an nei zong zong nen, khawvela phur zo thei a om. Luitin reng tuifinriata a infin a ni. Tuitinriata sangha shial ai a hrol, thing ai a shei a om. ' Khawvela mihring hnam nga, mi dum mi hâng, mi buang, mi eng, mi ngo an om.

hiinahshela chi khat kan ni.

Kan

vun a danglam kan omna ram zir a ni. Mizo tlang aiin vai lam athen tlang chhawng nga in a shâng zawk. Lei hnuaia rangkachakte, tangkate, дамe, thirte, shuante, chite, chinaite, lung 11111 theite, llung lckhate an la a ni. Khawvela khaw lian tamtak a om. Khaw lian ber ahming

London a ni.

Kampina khua a ni.

A dung leI1 a vâng ni khan

kal'a ni. Hnmntin mi Loudon khua a an hmu thei. Mihring nuai shom ruk lai an om. Mizo zong zong aiin hmun shom sarih leh hmun nga luiin an tam zawk. Vai rama engtinnge puakte 'an phur a, mihringte an kal Р Meilongte khawmual lengte, taw lai lirte, thir sakorte, sukorte

uite, sazukte, sebawngte, sa beng шлете, sa nghawng sheìte, mihringte an phur tir, an kalna bok.

Mizo zin TIR BU.

15

88. MIZO RAM THU. Mizo ram Chhimlama Arm/:an ram a om ; Hmm-lama Sihlot leb Hringchar ram a om, Meitei ram nen; Chhaklama Poi ram a om ;

Thlаnglama Rengpui lel1 Satikâng rum a om.

Mizo ram hmun

hnib a Chhimlama leh Hmarlama an then a ni.

TIâng shâng ber, Lung tlâng nghingte, Len Штатe, Zawngektc, Chalfilte, Tawitlângte Hmuifângte, Reiekte, Dur tlûngtea om. Lui lian ber, Tlongte, Tutte, Tui rialte, 'l`ui volte, Tuirinite, I-Imarlama a

luang. Tuipuite, Il`uichongte, Matte, Вегe, Chhimlama a luang a n1. Athen khaw lian deoh, Chhiln Ltiibura, Hrangvunga, Kairuma, Lalhrima, Hrangchhuuna, Hrangchhnma, Lalthangvunga,

Aizawl Iel1 Lunglei nen an om. Lain lian Hringchar atangin Aizawl thlengin a om; Aizawl atungin Champhai thlengin a om ; Aizawl atangin Lunglei thlengin a 0111 ; Lunglei atangin Tlabung thlengin a oт. ___-.I_- п.—

84. LO THU. Lushei hi khaw khata a rei ber in kum rukte, kum sarihte an om thei.

thei.

Tin a I'ei lo vah chuan kum thumte, kum hnihte an om

Lo vali tur a om lo avangin, an om rei theilo.

Huhu

thi avangin, chul an ring thei lo. Rampui erawchu an ring rei thei a ni. А ni Chhaklam ram nge tha Thlanglam ram? Thlanglam ram a tha. Tin Chhaklam ram chu thlang athawvcug a ni.

Lushei in lo an en hian a chhia lehatha'an hre thei.

A tha chu a thelh deoh va, lei pawh a hàng a ni. vin lo duh ИШЬ an hre thei a ni.

mi

china

thla khat lai an awl a ni.

vaimimte, buhtunte, balte an ling. sha.

Mi fing deoh

Lo en zawh in n n vat.

Chu

Tin an hal zawh in

Chu mi zawh a thlam an

Mangte an khaw ; hnute an la ; hnuhhràmte, hnuh thualte

an thlo "va, an pot chhiaani. zawh a buh an la ta a.

Ржавая. an awl leIi a.

Chu mi

.___-___--Is

85. LAL TIILAHTU THU.

Thangura’n Chongluta ahring a.

Chongluta'n Thangmânga

a hring a. Thangmânga'n Sailova a hring a. Sai10va.’n фри pahnih a nei, Chungnunga 1e11 Lianlula. Chungnunga’n Бара. paшuш a nei, Lalsailova lеI1 Gherra ich Rohna nen. Lianlula'n {aрa pathum a nei, Pukola nen, Darpuiliana nen Darliankuala. nen.

16

Mizo zru Tnz BU.

Darliankuala thlahte,­-Lalchema, Khamliena, Lalbuta, Than

thuama, Lalhnuna, Lalthangvunga an ni. Cherra thlahte,-Dokhuma, Khamlova, Chhim Lalbura, Thong liana, Rochungnunga, Tlungbuta, Liankhara,

Chhim Lalhrima,

Hmawngphunga, Thonhlela an ni. I Rohna thlahte,­-Hrangchhuana, Thangkama, Hrangkhupa, Hrangkunga, Hrangliana, Hrangvunga, Zataia, Kaihranga, Kai ruma, Hmar

Lalbura,

Lalbuta, Hmar

Lalhrirna,

Thanruma,

Lalsavuta, Tulera, Lalzika, Thangkama, Vanphunga, Lalruma, Lalsavunga, Lungliana, Neipuithangi, Lalthangvunga, Ralthianga,

Rokungi, Rohlupui, Thanhranga, Lalsìamliana, Khawvelthanga, Thanghula, Lalhleia„ßalluaia, Lalsailova, Lalsakeia an ni.

Hmanlai a’tamkhua ber.a tam An ber. tam Za lai nga takin ­shang khat anin ni.Liankhama Tunlai inkhua Lalhrima lai an ni.

Eng vangin nge an khua a tain ?

An zaidam avangin.

An zaidam lo chuanin an khua a darh vek thin.

tam nge tha khaw tlêm ? tan khaw tlêm a tha.

A ni leh khaw

Lal tán khaw tam a tha.

Hnam chom

Amah-erawchu tlêm lutuk chu a tha lo.

Hmanlai in Mizo rama lal chi bik an om lo ve.

anmani tawkin an lal. an lut a.

Hnamtin

An indo va a ngam lo a piang mi khua a

Chu mi hnuin Hualngo leh Chuao-ngo nen, Chuao-hang

nen an lal a.

Tin chu mi zawh a Rokhum leh zadeng nen, Chen

kual nen an lal a.

Tin chu mi zawh a Palian an lal lel1 a.

mi hnuin Sailo an lal ta. riat emaw a ni tawh.

Hmashangin an lal bik lo.

Chu

Chhuan

Зuмe le11 Poite erawchu reitak an lal а 11i

Tuп thlengin an la lal. Tin Lusheite chi dang lal angin a lal ngai an lal reng lo. Kan vêla mite erawchu a lal ngai an lal reng a ni, Poitête, Vuitête, Suktête, Hualngote, Thaotête. Lushci eraWchu lal an 111-0l1h0111 a ni.



36. HLA SHA. (1) Ka naopang hoteu, englo ru’ shuh u, Englo in lei leh a man pe zel roh u, Ruk тuk-in5113lo in la thiang lo a ni ; In Pathian thu in zawm lo va nihi. (2) Khaw laia in intiam lel1, dawt shoi shuh u, Rorel mit hmu in feltakin shoi roh u,

Duwt in shoi chuan doihtakin in om ang ; Thutak shoi roh u, feltakin in om ang.

Mizo шк тш. BU.

I?

(3) Ilna in thaw’ leh taima takin thawk rohu ; In lekhabu chhiar ngnntakin chhiar roh u ;

Thatchhia in om chuan, rethei in om ang ; Taima om ula, mi fingtak in ni ang.

(4)

ln nu leh in pa thu nitin zawm roh u ; Engkim an hril chen, oi zel roh u ;

Hetiang ti ula Pathian a lawm ang, Mi zong zongin mi tha an ti ang cheu.

_ 37. IEHOVA THU вном. I . Keiina lochu Pathian dang nei shuh. 2 . Milem be shuh. 3. lehova i Pathian hming anaranin shoi shuh. 4. . Chawlni oi roh. 5 . I nu leh i pa choimoi roh. 6 . Mihring that shuh. 7 . Inuire shuh u. 8. Englo ru’ shuh. 9 I vêngte hêk shuh.

10. I vêngte thomhnaw ot shuh.

38.‘ . РАтшАы zîNG TONGTAINA THU. Aw Lalpa ka Pathian mi khawngai, mi ngil neii ni. Nizana Кa sual zong zong Isua Krista avangin mi’ ngaidam ang che. Voina nangma ngai tur Ich i rong bawlîturin min pui ang che. I mit hmuin en`gkim ka ti leh ka shoi lawm thu chang roh se. Tin ka thi hnuin i hnena vana ka om ang. lsua Krista avangin. Amen. leh nitin ka thatnatur iti thin.

D

18

Mizo zia Tm BU.

89.

-

LAZARA LEH MI HAOSA TEH KHIN THU. Tin mi haosa tuemaw a om, puan dum 1e11 puan nemtak a shin a, nitin nuam êm êm in a om a. Tin a hming Lazara. kutdawh tuemaw, ран in a bawm khat lûka, chu mi chu a kôngkhar kianga an mut tir thin a.

Mi haosa dawkan ata a ei noi tla chu ei a duh a, u1

pawh chuan a рамe 1111 lo liak thin a. thi a, Pathian tirkovin an kalpui

choi tir ta a.

Tin nakina kutdawhchu а.

Abrahama malpui chunga an

Tin mi haosa pawh _chu a thi a, an phum ta a.

Tm

mi thi khua a natakin a om a, a dak a Шaшкa Abrahama a hmu a,

а mal chunga Lazara pawh a hmu a. Tin a ao a, “ Ka pa Abraham

min khawngai la, Lazàra han tir roh, a ku'tzung hmawr tuia chlah in ka lei tidai tur he mei alh a hian ka na êm êm e,” a tia. Nimah shela Abrahama’n, “Ka fa ngai roh, idam laiin i sum tha i hmu, Lazara’n chutiang bokin sum tha lo a. hmu. Nimahshela tuna anizong heta thlamuangtakin a, om shi a, naugzongi ha_e. Нe lo pawhhi keini leh nangni inkâra kawr thûk zaotak an shlam tlata_ Chutichuan heta tangin nangni hnêna IIkal duh mahshela an kal the_ lo vang,” a tia. “ Tuma pawh khata tangin keini hnena an kal

thei lo vang," a tia.

40. PAWLA THU SH01. ¿thema-Kham .Emmy a m'. Pawla’n-­“ Athenia miteu, engkim a Pathian ngai sak deoh in ni ka hria e, ka Iên' na a, in chibai bukate k^a hmu a, maichâm pakhai

a chunga HRIAT L() PATHIAN ATAN ” tia ziak ka hmu bok a, hriat lo va chibai in buk thin a kha, chu mi a thu chu ka hril cheu

hi. Pathian khawvel leh a chhûnga thil zong zorg shiamtu lei lel1 van Lal a ni avàngin, kut a shak ina a om lo. Thil tla chham angin mihring kut a. rong bawl sakin a om hek lo, ama in engkim hnêna nunnate, thawknate, thil zong zongte a pe zawk thin a ni. Lei chung zong zonga om turin hmun khat vekin hnamtin mi u ehiam a, a huntê in a rêl a, am omna rite pawh a kham a.

Mizo zin Tm nu.

19

Pathian an zong a, an dap an dal) a an hmu hràvn na turin, nimah shela ama kan hlat lo theoh a ni. Ama avangin kan nung, kan chê, kan om a ni, nangmani hla phua thiam tuteemaw pawhin “keini pawh п thlahte kan ni” tia, an shoi ang khàn. Tin Pathian thlahte kan ni a hnuin, Pathian pang ti rangkachakte, tangkate, lungte,

mihring them thiam leh remruata chher angemaw tih, kan rin tur a nilo ve. Tin Pathianin kan hriat lo laite a haidcr thin a, nimahshela tuna hian ramtina 111i zong zong shim tur thu a pe a ni Chutichuan ni a tiam a, chu mi nia chuan a mi ruat in leiа m

feltakin a ngaitua ang, mi thi zing ata ama' a Кaтит in chunga . 111i zong zong hnêna a hriat tir ta,” a tia.

41. PATHIAN TLAILAM TONGTAINA. Aw Lalpa, voin ni lengin min enkol a.

I hnena inpe turin ma

pui ang che. Zânina ka mut hlânin i hnena inkoltir turin mi’ pa ang che. Nangma ngai hle tur leh i hming choimoi turin I Thlara Thatf'amkimin ka thinlung tifai ang che. Ka mut chhûngin ka sual zong zong min veng ang che. Kan Tidamtu Isua Krist avangin.

Amen.

CHAW MAL SHAWM THU. Aw Lalpa, chaw leh thil tin reng min pek avangin chib ai ka bu a che. Mal min shawm sak ang che. J isua Krista avangin Amen.

42.

CHIIINCHHIAR мы THU. He lekhabu a hian chhinchhiah-na hmun kua a om.

Pаlite’

“ bang roh ” an ti thin. , he mi hi kawma a ni.

Kawma i hmu chuan tlêmin i chaw

tur a ni. ; he mi hi semi-kawlon ani. He mi hi i hmu chuan Кaп/1111 aiin rei deoh i chawl tur a ni. D 2

20

Mizo zin TIu BU.

z he mi hi kawlon a ni. tur a ni.

. he mi h1/‘штор a ni.

Semi~kawlon aiin rei leh zual i chawl

Нe 111i hi i hmu chuan i bang tur a ni.

? he mi hi thu zawh~na chhinchhiah a ni. ern?

1 he mi hi thu mak chhinchhiah-na a ni.

Hetihian,l dam

Hetihian, Ava гoрu

eш! - l1е 111i hi thu inzomna a ni.

Hetihian, Amah-erawchu.

“ ” l1e mi hi dang thu chhinchhiah~na a ni. Hetihian, Lalin “ kal roh ” a ti. ’ he mi hi hawrop bàu’ na chhinchhiah a ni.

Hetihian, mi rin,

om a ni. /\

.... .. he mi hi thluk shei tur a ni.

Hetihian, beràm.

43. О

THLA HMING. January

ni 31

`Tuly

February

‚,



kum thum dana

28

.

m

31

August



31

29

March

‚,

31

September



30

April



30

October



31

May



3I l

November



30

June



30

December

‚‚

31

1111120 zIR TIR BU.

21

HAPTA Nl SARIH HMING.

Sunday

Pathian ni.

Wednesday

Inkhawmni

Monday

Thaw’tan ni.

Thursday

.... ..

Friday

.... ..

Tuesday '

Saturday

Lei lai ni', Inrin’ni

Hapta khata ni sarih a om.

.... ..

Kum khata bapta shom nga leh

pahnih a om. Kum khata ni zah thum Ich shom ruk leh panga leh dar voi ruk. 1\i khata dar voi shom h11i11 leh voi li a ri.

44. TANGKA THU. Pai 3 a

Poisha l.

Dere 2

... Sheki

1

Poisha 4

Hna

1.

Sheki 2

li

1

1.

011li 2

Tangka 1.

Hna 2

Pai

...,

12

in

Hna

Dere

121n1.

Hna 8i11 ...’Вuli 1 ani.

Poisha

4

Poisha

8



Hna

1



Hna 16 „ ... Tangka 1 19

‚‚

Вeгe

1

,‚

Dere 2 „

Sheki

1 ,3

Poisha 16



Sheki

l

,‚

Вeгe 4 ‚,

Duli

1 9’

Poisha 32

,‚

011l1

1

‚,

Dere 8 ‚‚

Tapgka 1

Poisha 64

‚,

Tangka 1

‚‚

Sheki 2 ‚‚

011li

1 ‚9

Hna

2



Вeгe

1



Sheki 4 „

Tangkal ‚9

Hna

4

‚‚ ... Sheki

1



Duli

2 „

Tangkal

22



Mizo zia TIR BU.

45. ' THIL CHIARNA. Pakhat

1

Pahnih

2

Pathum Pali

3 4

Panga

5

Paruk

6

Pasarih

7

Pnriat Pakua

8 9

Shom Shom Ieh pakhat Shom Ieh pahnih .1. Shom leh pathum Shom Ieh pali Shom leh panga Shom leb paruk Shom leh pasirih Shom leh pariat Shom leb pakua Shom hnih ...

10 11 12 13 14 15 16 17 18 I9 20

I 11 III IV V VI VII VIII ­IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX

Shom bnih leb panga Shom thum Shom thum lel1 panga

25 30 35

XXV XXX XXXV

Shom Ii Shom li leb panga

40 45

XL XLV

Shom nga.

50

L

Shom nga Ich panga

55

LV

Shom ruk Shom ruk leb panga Shom sarih... Shom вa1-îli leh panga Shom riat Shom rial'. le11 pan ga Shom kua '

60 LX 65 LXV 70 LXX 75 LXXV 80 LXXX 85 LXXXV 90 XC

Za

...

Za hnih Za. thum

.

Za li Za nga. Za ruk

100

С

200 300

CC CCC

'400

CCCC

500 600

D DC

Tlar.

Za sarih Za riat

...

Za kua.

Shang Shing Nuai

700

DCC.

800

DCCC.

el a'

ê ë .i

a

s

s s

1

1

1

1

1

1

10,000.

1

0

0

0

0

100,000.

1

2

5

6

7

900

...

i e ë’ ê”

DCCCC.

1,000 M.

1

3

4

Mlzo zIR TIR BU.

23

445. CHHIAR~KORNA. (L) 27 80 43 78 65

(2) 55 61 18 70 49

_

(31 37 49 25 92 80

'

(4J 539 201 463 892 506

(50 675 350 182806 465

(6) 390 209 467 505 468

'

248

(7) 14 870 86 521 39

(8) 602 9 868 58 647

(9) 385 47 693 9 209

(10) _ 7003 5428 5676 - 1575 4768

892

465

(I2.)

(13.)

(14.)

(15.)

(16 )

8546

58942

82146

310647

562847

8769

31049

47284 `

45698

85476

6454

4812

62783

76543

36728

1060

625

649

897689

6544

2342

192

78754

786598

97328

81430

62912

34629

475564

___-

-_._-_.

.__-_.

° ­

(111 4213 1042 8400 4321 7853

24

MIzo zIR TIR BU.

.MULTÍPLÍCÁ

2

3

4

hmun.

hmun.

hmun.

10

12

II

20

10

24

12

II

30

10

36

l2

II

5

6

hmun.

7

hmun.

hmun.

40

10

50

10 = 60

10 = 70

48

12 = 60

12 = 72

12

II

84

MIzo zIR TIR BU.

25

TIOIV TABLE.

8

0

10

11

12

hmun.

hmun.

hmun.

hmun.

hmun.

_

1 =

8

1 ==

9

1 =

9:72

9­=

81

10 = 80

10 =

90

10

11 = 8S

11 =

99

11

12 ==l 96

12 = 108

10

9=90

II

1 =

11

1 =

12

9—99

9=108

100

10 = 110

10.: 120

110

II

12 = 120

II

121

12 z 132

11 = 132

12

144

AssAM SECRETARIAT PRINTING OFFICE (GURL.) No. 60-6o0-18-9-99.

Binder

enyhfdßf°*'“"‘

U.C.BERKELEYIIBRAR

tocklon, CaШ. Lì. Ren. 0.5. Pat. оп.

СПЧ7ЬВЪЧЕЗ

5641803

THE UNIVERSITY OF CALIFORNIA LIBRARY

Ё.“

. lll в

»000

о.

а‘... и в

I

.. =

Ё ...InПтиц—мышцами “и`ппи имщшщщ: L .u .