Die Schriften: Band 8 Liber II (De rerum humanarum natura et statu): Supplementa, Appendices, Indices 9783110662856, 9783110660746

Volume VIII/8 includes three supplements to the text edition, three appendices on the creation and manuscript tradition

254 15 6MB

German Pages 796 Year 2019

Report DMCA / Copyright

DOWNLOAD FILE

Polecaj historie

Die Schriften: Band 8 Liber II (De rerum humanarum natura et statu): Supplementa, Appendices, Indices
 9783110662856, 9783110660746

Table of contents :
Vorwort
Inhaltsverzeichnis
Abkürzungsverzeichnis
Liste abgekürzt zitierter Literatur
Einleitung zum Supplementum II1
Einleitung zum Supplementum II 2
TEXTUS
Supplementum ad recensionem priorem libri II 1
Supplementum ad recensionem alteram libri II 2
Supplementum Florilegii PML b ad librum II
Appendix I: Der Kompilator und die Entstehung der Sacra
Appendix II: Ergänzungen zur handschriftlichen Überlieferung des Buches II der Sacra
Appendix III: Das Exzerpt aus De universo eines Ps.-Flavius Josephus
Synopsis titulorum Sacra II 1 → Sacra *II 2
Synopsis titulorum Sacra *II 2 → Sacra II 1
Index locorum in Sacris II allatorum
Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur
Initia
Addenda et corrigenda zu SJD VIII / 4–7

Citation preview

JOSÉ DECLERCK / TOBIAS THUM DIE SCHRIFTEN DES JOHANNES VON DAMASKOS VIII / 8

PATRISTISCHE TEXTE UND STUDIEN IM AUFTRAG DER

PATRISTISCHEN KOMMISSION DER AKADEMIEN DER WISSENSCHAFTEN IN DER BUNDESREPUBLIK DEUTSCHLAND

HERAUSGEGEBEN VON

HANNS CHRISTOF BRENNECKE UND EKKEHARD MÜHLENBERG

BAND 78

De Gruyter

DIE SCHRIFTEN DES JOHANNES VON DAMASKOS HERAUSGEGEBEN VON DER

BAYERISCHEN AKADEMIE DER WISSENSCHAFTEN VIII / 8 Iohannis monachi (VII saeculo ineunte) Sacra olim Iohanni Damasceno attributa Liber II. De rerum humanarum natura et statu. Supplementa Appendices Indices

BESORGT VON

JOSÉ DECLERCK UND TOBIAS THUM

De Gruyter

Das Vorhaben Die Schriften des Johannes von Damaskos wird im Rahmen des Akademienprogramms von der Bundesrepublik Deutschland und vom Freistaat Bayern gefördert.

ISBN 978-3-11-066074-6 e-ISBN 978-3-11-066285-6 ISSN 0553-4003 Bibliografische Information der Deutschen Nationalbibliothek Die Deutsche Nationalbibliothek verzeichnet diese Publikation in der Deutschen Nationalbibliografie; detaillierte bibliografische Daten sind im Internet über http://dnb.dnb.de abrufbar. © 2019 Walter de Gruyter GmbH, Berlin/Boston Druck und Bindung: CPI Books GmbH, Leck www.degruyter.com

Vorwort Mit diesem Band wird die Edition des zweiten Buches der Sacra abgeschlossen, die wir in den Bänden VIII / 4–7 der Schriften des Johannes von Damaskos im Jahre 2018 vorgelegt haben. Er enthält im Wesentlichen drei Supplemente zur Textedition, drei Appendices zur Entstehung und zur handschriftlichen Überlieferung des Buches II der Sacra sowie zwei Indices und ein Initienregister, die den Gesamtbestand an Texten erschließen, die in Sacra II überliefert werden. Separate Indices für die Edition von Sacra II (die auch für die noch zu edierenden Bücher I und III erstellt werden sollen) erschienen uns unumgänglich, da eine Edition eines Florilegs wie der Sacra ohne zeitnah publizierte Indices in ihrer Benutzbarkeit erheblich eingeschränkt wäre. Bei der Erstellung des Supplementum ad recensionem priorem libri II (II1) konnte jetzt die Handschrift Nikosia, Βιβλιοθήκη Φανερωμένης, 1 für die relevanten Texte vollständig kollationiert werden, da Marina Toumpouri (Nikosia) so freundlich war, für uns eine digitale Reproduktion herzustellen, wofür ihr an dieser Stelle noch einmal herzlich gedankt sei; zu danken haben wir weiterhin Albrecht Döhnert, Stefan Selbmann, Alice Meroz und Florian Ruppenstein vom Verlag DeGruyter für die vorbildliche verlegerische Betreuung der Edition von Sacra II sowie den Herausgebern der Patristischen Texte und Studien, Hanns Christof Brennecke und Ekkehard Mühlenberg für die sorgfältige Durchsicht der Bände und zahlreiche Anregungen und Verbesserungsvorschläge. Gedankt sei ferner erneut Martin Hose, dem Vorsitzenden des Projektausschusses der Herausgabe der Schriften des Johannes von Damaskus an der Bayerischen Akademie der Wissenschaften für die umsichtige Begleitung der Editionsarbeiten und Andreas Hattenkofer für seine tatkräftige Unterstützung bei den anspruchsvollen Layoutarbeiten und den Mühen des Korrekturlesens. Gent und München, den 29. März 2019

José Declerck und Tobias Thum

Inhaltsverzeichnis Abkürzungsverzeichnis ....................................................................................... X Liste abgekürzt zitierter Literatur ..................................................................... XI Einleitung zum Supplementum II1................................................................. XIX 1. Die vollständigen Kapitel....................................................................XX 2. Die einzelnen Texte in den dem FlorK und dem FlorVat gemeinsamen Kapiteln................................................................... XXIV 2.1 Allgemeine Kürzungen des FlorK ....................................... XXIV 2.2 Ein mit Sicherheit interpolierter und einige sekundäre oder umstrittene Autoren ............................................................. XXVI 2.2.1 2.2.2

2.2.3 2.2.4

Johannes Malalas.......................................................................XXVII Didymus und Euagrius, die anathematisierten „Origenisten“ .............................................................................. XXIX Ps.-Eusebius von Alexandrien .............................................. XXXIII Nilus (von Ankyra) ................................................................. XXXVI

3. Besonderheiten einzelner Texte................................................ XXXVII 3.1 Teilweise bessere Überlieferung des FlorVat im FlorPMLb ....................................................................... XXXVII 3.2 Erweiterungen in einzelnen Handschriften.................... XXXIX Einleitung zum Supplementum *II2 ................................................................. XL Einleitung zum Supplementum Florilegii PMLb ad librum II ..................XLIII 1. Beschreibung der nur im FlorPMLb überlieferten Kapitel .........XLIII 2. Besonderheiten der nur im FlorPMLb überlieferten Kapitel .... XLVII 2.1 Abweichungen zwischen Pinax und Text ......................... XLVII 2.2 Gruppierung und Position der Kapitel ............................... XLIX 2.3 Andernorts nicht zitierte Autoren und Werke .................. XLIX 2.4 Das Zitat aus Johannes Mansur................................................. LI 2.5 Untypische Attributionen ......................................................... LII 2.6 Untypisch aufgebaute Kapitel und Unregelmäßigkeiten in der Abfolge der Zitate ......................................................... LIV 3. Die Herkunft der dem FlorPMLb eigenen Kapitel ......................... LIV 4. Die Absicht hinter dem eigenen Kapitelbestand des FlorPMLb ...LXI 5. Der Ort der Redaktion des FlorPMLb ...........................................LXIII 6. Der Zeitpunkt der Redaktion des FlorPMLb ................................ LXIX

Inhaltsverzeichnis

VIII

Editionstext Supplementum II1 ........................................................................... 5 Editionstext Supplementum *II2 ...................................................................... 235 Editionstext Supplementum Florilegii PMLb ad librum II ........................... 251 Appendix I: Der Kompilator und die Entstehung der Sacra ...................... 331 Appendix II: Ergänzungen zur handschriftlichen Überlieferung des Buches II der Sacra .................................................................................... 336 1. Das Florilegium Vaticanum ............................................................... 336 1.1 Vatikanstadt, Bibliotheca Apostolica Vaticana, Vat. gr. 1236 ............................................................................... 336 1.2 Leiden, Bibliotheek der Rijksuniversiteit, Vossianus Miscellaneus 12.......................................................................... 336 1.3 Paris, Bibliothèque nationale de France, suppl. gr. 1275 ...... 338 1.4 Tyrnavo, Δημοτικὴ βιβλιοθήκη, 41 ......................................... 340 1.5 München, Bayerische Staatsbibliothek, Cod.graec. 56.......... 340 2. Das Florilegium Hierosolymitanum .................................................. 341 2.1 Athen, Ἐθνικὴ Βιβλιοθήκη τῆς Ἑλλάδος, Μετόχιον τοῦ Παναγίου Τάφου 274 ................................................................ 341 2.2 Athen, Ἐθνικὴ Βιβλιοθήκη τῆς Ἑλλάδος, 2429 ....................... 341 2.3 Jerusalem, Πατριαρχικὴ Βιβλιοθήκη, Παναγίου Tάφου 15 .................................................................................... 344 3. Das Florilegium PMLb ........................................................................ 345 3.1 Paris, Bibliothèque nationale de France, gr. 923 .................... 345 3.2 Venedig, Biblioteca Nazionale Marciana, gr. 138 ................. 345 3.3 Textzeugen mit Auszügen aus dem FlorPMLb ...................... 346 3.3.1 3.3.2 3.3.3 3.3.4 3.3.5

Oxford, Bodleian Library, Barocci 26 ......................................... 346 Oxford, Bodleian Library, Langbaine 11 .................................... 348 Oxford, Bodleian Library, Grabe 21 ............................................ 350 Paris, Bibliothèque nationale de France, gr. 1335 ...................... 351 Venedig, Biblioteca Nazionale Marciana, gr. 575 ..................... 356

4. Das Florilegium Rupefucaldinum...................................................... 357 4.1 Oxford, Bodleian Library, Grabe 8 .......................................... 357 5. Heute verlorene Handschriften ........................................................ 358 5.1 El Escorial, Real Biblioteca del Monasterio de San Lorenzo, Δ. V. 12........................................................................................ 358 5.2 Der bei Montfaucon erwähnte „Venetus“ ............................. 359

Inhaltsverzeichnis

IX

Appendix III: Das Exzerpt aus De universo eines Ps.-Flavius Josephus .... 362 1. Einleitung............................................................................................. 362 2. Die Handschriften mit πρὸς Ἕλληνας in der Attribution ............ 362 2.1 Übersicht über die Textzeugen................................................ 362 2.2 Die Verwandtschaftsverhältnisse der Textzeugen ................ 364 2.3 Stemma der Handschriften mit dem Exzerpt aus De universo .......................................................................... 374 2.4 Die Herkunft des Exzerptes aus De universo ......................... 375 2.5 Das Exzerpt aus De universo und das FlorPMLb ................... 376 3. Die Handschriften ohne πρὸς Ἕλληνας in der Attribution ......... 379 4. Einige textkritische Beobachtungen zu *II22907 / PMLb cap. Ω 1, 42 .......................................................................................... 379 Synopsis titulorum Sacra II1 → Sacra *II2....................................................... 383 Synopsis titulorum Sacra *II2 → Sacra II1....................................................... 395 Index locorum in Sacris II allatorum ............................................................. 407 A. Vetus Testamentum ............................................................................. 407 B. Novum Testamentum........................................................................... 459 C. Auctores Christiani............................................................................... 471 D. Auctores Iudaei ..................................................................................... 569 E. Auctores pagani ..................................................................................... 588 F. Loci non reperti (nec auctore, nec opere nominatis) ....................... 589 G. Scholia .................................................................................................... 590 Η. Glossae ................................................................................................... 595 Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur .......................................................................... 597 A. Auctores Christiani .............................................................................. 597 B. Auctores Iudaei ..................................................................................... 604 C. Auctores pagani .................................................................................... 605 D. Collectiones paroemiographorum ..................................................... 607 Initia.................................................................................................................... 609 Addenda et corrigenda zu SJD VIII / 4–7 ..................................................... 721

Abkürzungsverzeichnis

III / par.

Sacra. Liber I Sacra. Libri II recensio prior Sacra. Libri II recensio altera Sacra. Supplementum ad recensionem priorem libri II Sacra. Supplementum ad recensionem alteram libri II Sacra. Supplementum Florilegii PMLb ad librum II Sacra. Liber III (Parallela)

FlorHierosol FlorK FlorLa FlorLc FlorMut FlorPMLb FlorRup FlorThess FlorVat

Florilegium Hierosolymitanum Florilegium Vat. gr. 1553 Florilegium La Florilegium Lc Florilegium Mutinense Florilegium PMLb Florilegium Rupefucaldinum Florilegium Thessalonicense Florilegium Vaticanum

FC

Florilegium Coislinianum secundum alphabeti litteras dispositum

I/C II11–2293 *II21–2907 II1suppl. 1–422 *II2suppl. 1–38 II suppl. / PMLb 1–175

Liste abgekürzt zitierter Literatur 1 CCSG = Corpus Christianorum, Series Graeca, Turnhout–Leuven 1977–. CFHB = Corpus Fontium Historiae Byzantinae, Athen–Berlin–Brüssel–Paris–Rom–Thessaloniki–Washington–Wien 1967–. CparG = Corpus Paroemiographorum Graecorum. I. Ediderunt E.L. A LEUTSCH et F.G. SCHNEIDEWIN. II. Edidit E.L. A LEUTSCH, Gottingae 1839. 1851. CPG = Clavis Patrum Graecorum cura et studio M. GEERARD, I–V, Turnhout 1983.1974.1979.1980.1987; Clavis Patrum Graecorum. Supplementum cura et studio M. GEERARD et J. NORET, adiuvantibus F. GLORIE et J. DESMET, Turnhout 1998; Clavis Patrum Graecorum, Volumen III. Editio secunda, anastatica, addendis locupletata a J. NORET, Turnhout 2003; Clavis Patrum Graecorum, Volumen IV. Concilia. Catenae. Cura et studio M. GEERARD. Deuxième édition, revue et mise à jour par J. NORET, Turnhout 2018. CPL = Clavis Patrum Latinorum, qua in Corpus Christianorum edendum optimas quasque scriptorum recensiones a Tertulliano ad Bedam commode recludit E. DEKKERS, opera usus qua rem praeparavit et iuvit Aem. GAAR†. Editio tertia aucta et emendata, Steenbrugis 1995. CSCO = Corpus Scriptorum Christianorum Orientalium, Parisiis–Lovanii 1903–. DIE = Gnomologium Byzantinum ἐκ τῶν Δημοκρίτου Ἰσοκράτους Ἐπικτήτου e variis codicum exemplis restitutum, in: Studien zu den griechischen Florilegien von C. WACHSMUTH, Berlin 1882, 166–270. GCS = Die griechischen christlichen Schriftsteller der ersten (drei) Jahrhunderte, Leipzig–Berlin 1897–. GNO = Gregorii Nysseni Opera, auxilio aliorum virorum doctorum edenda curavit W. JAEGER…, Leiden 1952–. LXX = Septuaginta. Vetus Testamentum Graecum Auctoritate Academiae Scientiarum Gottingensis editum, Göttingen 1952–. NT = Novum Testamentum graece. Begründet von Eberhard und Erwin NESTLE, herausgegeben von B. und K. ALAND, J. KARAVIDOPOULOS, C.M. MARTINI, B.M. METZGER. Herausgegeben vom Institut für Neutestamentliche Textforschung, Stuttgart 282012. _____________ 1 Für die bibliographischen Angaben der Editionen, die für die Identifikation der Zitate herangezogen wurden, sei auf den Index locorum in diesem Band verwiesen.

XII

Literatur

PG = Patrologiae cursus completus… Series Graeca…, accurante et recognoscente J.-P. MIGNE, 161 vol., Parisiis 1857–1866. PO = Patrologia Orientalis, Paris 1903–. PTS = Patristische Texte und Studien, Berlin 1964–. RAC = Reallexikon für Antike und Christentum, Stuttgart 1950–. SChr = Sources Chrétiennes, Paris 1942–. SJD = Die Schriften des Johannes von Damaskos (Patristische Texte und Studien), Berlin 1969–. Antiquitatum Iudaicarum epitoma = Flavii Iosephi Antiquitatum Iudaicarum epitoma edidit B. NIESE, Marburgi Chattorum 1887–1896. AUZÉPY, Étienne et Jean = M.-Fr. AUZÉPY, De la Palestine à Constantinople (VIIIe–IXe siècles): Étienne le Sabaïte et Jean Damascène, in: Travaux et Mémoires, 12, Paris 1994, 183–218. AUZÉPY, Histoire = M.-Fr. AUZÉPY L’histoire des iconoclastes (Bilans de recherche, 2), Paris 2007 (darin Wiederabdruck des vorigen) BARDENHEWER, Geschichte = O. BARDENHEWER, Geschichte der altkirchlichen Literatur, I–V, Freiburg im Breisgau 21902.21914.21923.21924.1932. Billius = Sancti Ioannis Damasceni opera, multo quam unquam antehac auctiora, magnaque ex parte nunc de integro conuersa. Per I. BILLIUM…, Parisiis 1577. BRENT, Hippolytus = A. BRENT, Hippolytus and the Roman Church in the Third Century. Communities in Tension Before the Emergence of a Monarch-Bishop (Supplements to Vigiliae Christianae, XXXI), Leiden–New York–Köln 1995. CANART, Codices 1745–1962 = P. CANART, Codices Vaticani Graeci. Codices 1745–1962. Tomus I. Codicum enarrationes (Bibliothecae apostolicae Vaticanae codices manu scripti recensiti), In bibliotheca Vaticana 1970. CANART, Études = P. CANART, Études de paléographie et de codicologie. Reproduites avec la collaboration de M.L. AGATI et M. D’AGOSTINO (Studi e testi, 450–451), Città del Vaticano 2008. CASTELLI, Ricerche = E. CASTELLI, Un falso letterario sotto il nome di Flavio Giuseppe. Ricerche sulla tradizione del Περὶ τοῦ παντός e sulla produzione letteraria cristiana a Roma nei primi decenni del III secolo (Jahrbuch für Antike und Christentum. Ergänzungsband. Kleine Reihe, 7), Münster/ Westfalen 2011. CHRYSSAVGIS, John Climacus = J. CHRYSSAVGIS, John Climacus: From the Egyptian desert to the Sinaite mountain, Aldershot–Burlington 2004.

Literatur

XIII

DALEY, Leontius = Leontius of Byzantium. Complete Works. Edited and Translated, with an Introduction, by Br.E. DALEY, Oxford 2017. Declerck = Die Schriften des Johannes von Damaskos, VIII / 6. Iohannis monachi (VII saeculo ineunte) Sacra (olim Iohanni Damasceno attributa). Liber II. De rerum humanarum natura et statu. Zweite Rezension. Erster Halbband. A–E (*II21–1592). Besorgt von J. DECLERCK (Patristische Texte und Studien, 76), Berlin–Boston 2018. DECLERCK, À qui la lettre = J. DECLERCK, À qui la lettre Sur les décrets de Nicée d’Athanase d’Alexandrie (CPG 2120) était-elle adressée? in: Philologie, herméneutique et histoire des textes entre Orient et Occident. Mélanges en hommage à Sever J. Voicu édités par Fr.P. BARONE, C. MACÉ, P.A. UBIERNA (Instrumenta patristica et mediaevalia, 73), Turnhout 2017, 381–404. DECLERCK, Retour = J. DECLERCK, Les Sacra Parallela nettement antérieurs à Jean Damascène: retour à la datation de Michel Le Quien. Byzantion 85 (2015), 27–65. DECLERCK, Un manuscrit pour Basile Ier = J. DECLERCK, Le Parisinus gr. 923: un manuscrit destiné à l’empereur Basile Ier (867–886). Byzantion 87 (2017), 181–206. DEVREESSE, Le fonds Coislin = Bibliothèque nationale. Département des manuscrits. Catalogue des manuscrits grecs. II. Le fonds Coislin par R. DEVREESSE, Paris 1945. DIEKAMP, Doctrina = Doctrina Patrum de Incarnatione Verbi. Ein griechisches Florilegium aus der Wende des siebenten und achten Jahrhunderts zum ersten Male vollständig herausgegeben und untersucht von F. DIEKAMP, Münster in Westf. 1907. 2. Auflage mit Korrekturen und Nachträgen von B. PHANOURGAKIS, herausgegegeben von E. CHRYSOS, Münster 1981. Eastern Christianity: Greek = Languages and Cultures of Eastern Christianity: Greek. Edited by S.F. JOHNSON (The Worlds of Eastern Christianity, 300–1500, Vol. 6), Farnham–Burlington, 2015. GRIBOMONT, Nil = J. GRIBOMONT, La tradition manuscrite de saint Nil. I: La correspondance. Studia monastica XI (1969), 231–267. Haidacher = S. HAIDACHER, Chrysostomos-Fragmente im Maximos-Florilegium und in den Sacra Parallela. Byzantinische Zeitschrift 16 (1907), 168– 201. HARRIS, Fragments / Harris = Fragments of Philo Judæus Newly Edited by J. RENDEL HARRIS, Cambridge 1886.

XIV

Literatur

HOLL, Fragmente / Holl, n° 1–503 = Fragmente Vornicänischer Kirchenväter aus den Sacra parallela herausgegeben von K. HOLL (Texte und Untersuchungen, N. F. V. Band, Heft 2), Leipzig 1899. HOLL, Sacra Parallela = Die Sacra Parallela des Johannes Damascenus von K. HOLL (Texte und Untersuchungen, N. F. Erster Band, Heft 1), Leipzig 1896. IHM, Ps.-Maximus Confessor = S. IHM, Ps.-Maximus Confessor. Erste kritische Edition einer Redaktion des sacro-profanen Florilegiums Loci communes nebst einer vollständigen Kollation einer zweiten Redaktion und weiterem Material (Palingenesia, LXXIII), Stuttgart 2001. KAEGI, Heraclius = W.E. KAEGI, Heraclius: Emperor of Byzantium, Cambridge 2003. KONTOUMA, John of Damascus = V. KONTOUMA, John of Damascus. New studies on his Life and Works, Farnham–Burlington 2015. Lequien = Sancti Patris Nostri Joannis Damasceni, monachi et presbyteri Hierosolymitani opera omnia quæ exstant, et ejus nomine circumferuntur. Ex variis editionibus, et codicibus manu exaratis, Gallicanis, Italicis & Anglicis, collecta, recensita, Latine versa, atque annotationibus illustrata, cum præviis Dissertationibus, & copiosis indicibus. Opera et studio M. LEQUIEN, t. II, Parisiis 1712 et Venetiis (Editio novissima Veneta longe aliis accuratior) 1748, 278–790. Lewy = Neue Philontexte in der Überarbeitung des Ambrosius. Mit einem Anhang: Neu gefundene griechische Philonfragmente. Von H. LEWY (Sitzungsberichte der Preußischen Akademie der Wissenschaften. Phil.-hist. Klasse. 1932. IV), Berlin 1932, 23–84. LOOFS, Studien = Studien über die dem Johannes von Damaskus zugeschriebenen Parallelen von Fr. LOOFS, Halle 1892. LOUTH, John Damascene = A. LOUTH, St John Damascene. Tradition and Originality in Byzantine Theology, Oxford 2002. MAKSIMCZUK, Florilegium Hierosolymitanum = J. MAKSIMCZUK, The Textual Tradition of the Florilegium Hierosolymitanum (and its Relations with the Florilegium Coislinianum). Jahrbuch der Österreichischen Byzantinistik 67 (2017), 81–101. MALLEY, Four Unedited Fragments = W.J. MALLEY, Four Unedited Fragments of the De universo of the Pseudo-Josephus Found in the Chronicon of George Hamartolus (Coislin 305). Journal of Theological Studies, N.S. XVI (1965), 13–25. Mangey = Philonis Judæi Opera quæ Reperiri potuerunt Omnia. Textum cum MSS. contulit… Th. MANGEY, t. II, Londinii 1742, 648–674.

Literatur

XV

Ps.-Max. Conf., Loci communes = S. IHM, Ps.-Maximus Confessor. Erste kritische Edition einer Redaktion des sacro-profanen Florilegiums Loci communes nebst einer vollständigen Kollation einer zweiten Redaktion und weiterem Material (Palingenesia, LXXIII), Stuttgart 2001. MUNITIZ, Accounts = J.A. MUNITIZ, Synoptic Accounts of the Seventh Council. Revue des études byzantines 32 (1974), 147–186. NAUTIN, Hippolyte = P. NAUTIN, Hippolyte. Contre les hérésies. Fragment. Étude et édition critique (Études et textes pour l’histoire du dogme de la Trinité, 2), Paris 1949. NAUTIN, Josipe = P. NAUTIN, Hippolyte et Josipe. Contribution à l’histoire de la littérature chrétienne du troisième siècle (Études et textes pour l’histoire du dogme de la Trinité, 1), Paris 1947. NODET, Sommaires = E. NODET, Texte et sommaires des Antiquités de Josèphe. Éditions multiples (Cahiers de la Revue biblique, 89), Leuven–Paris– Bristol/CT, 2017. NODET, Texte = E. NODET, Le texte des Antiquités de Josèphe (l.1-10). Revue biblique 94 (1987), 323–375. RICHARD, Florilèges spirituels = M. RICHARD, Florilèges grecs (Dictionnaire de Spiritualité ascétique et mystique, fasc. 33–34, Paris 1962, Sp. 476–486 [= Opera minora, t. I, Turnhout–Leuven 1976, n° 1]). Royse = J.R. ROYSE, Reverse Indexes to Philonic Texts in the Printed Florilegia and Collections of Fragments (Brown Judaic Studies, 287. The Studia Philonica Annual. Studies in Hellenistic Judaism, V), Atlanta/Georgia 1993. ROYSE, Spurious Texts = The Spurious Texts of Philo of Alexandria. A Study of Textual Transmission and Corruption with Indexes to the Major Collections of Greek Fragments by J.R. ROYSE (Arbeiten zur Literatur und Geschichte des Hellenistischen Judentums, XXII), Leiden–New York–København–Köln 1991. SCHADLER, John of Damascus = P. SCHADLER, John of Damascus and Islam. Christian Heresiology and the Intellectual Background to Earliest ChristianMuslim Relations (History of Christian-Muslim Relations, 34), Leiden–Boston 2018. ΤΑΤΑΚΗ, Γεράσιμος Βλάχος = Β.Ν. ΤΑΤΑΚΗ, Γεράσιμος Βλάχος ὁ Κρής (1605/7–1685), φιλόσοφος, θεόλογος, φιλόλογος (Βιβλιοθήκη τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἰνστιτούτου Βενετίας. Βυζαντινῶν καὶ μεταβυζαντινῶν Σπουδῶν, 5), Βενετία 1973. Theophan. Conf. = Theophanis chronographia. Recensuit C. DE BOOR. Volumen I textum graecum continens, Lipsiae 1888.

XVI

Literatur

The Sabaite Heritage = The Sabaite Heritage in the Orthodox Church from the Fifth Century to the Present edited by J. PATRICH (Orientalia Lovaniensia Analecta, 98), Leuven 2001. Thum = Die Schriften des Johannes von Damaskos, VIII / 4. Iohannis monachi (VII saeculo ineunte) Sacra (olim Iohanni Damasceno attributa). Liber II. De rerum humanarum natura et statu. Erste Rezension. Erster Halbband. A–E (II11–1000). Besorgt von T. THUM (Patristische Texte und Studien, 74), Berlin–Boston 2018. ΤΣΙΚΝΟΠΟΥΛΛΟΥ, Τὰ Ἐλάσσονα = Ι.Π. ΤΣΙΚΝΟΠΟΥΛΛΟΥ, Τὰ Ἐλάσσονα τοῦ Νεοφύτου πρεσβυτέρου μοναχοῦ καὶ Ἐγκλείστου. Byzantion 39 (1969), 318–419. Vita Michaelis Syncelli = The Life of Michael the Synkellos. Text, Translation and Commentary by M.B. CUNNINGHAM (Belfast Byzantine Texts and Translations, 1), Belfast 1991. Vita Stephani iunioris = La Vie d’Étienne le Jeune par Étienne le Diacre. Introduction, édition et traduction M.-Fr. AUZÉPY (Birmingham Byzantine and Ottoman Monographs, 3), Birmingham 1997. WAHL, Deuteronomium-Text = Der Deuteronomium-Text der Sacra Parallela. Von O. WAHL (Nachrichten der Akademie der Wissenschaften in Göttingen. I. Philologisch-Historische Klasse. Jahrgang 1997. Mitteilungen des Septuaginta-Unternehmens, XXIII), Göttingen 1997, 111–156. WAHL, 3 Könige-Text = O. WAHL, Die Sacra-Parallela-Zitate aus den Büchern Josua, Richter, 1/2 Samuel, 3/4 Könige sowie 1/2 Chronik (Abhandlungen der Akademie der Wissenschaften zu Göttingen. Philologisch-Historische Klasse. Dritte Folge, Band 255. Mitteilungen des Septuaginta-Unternehmens, XXIX), Göttingen 2004. vide sub WAHL, 3 Könige-Text WAHL, 4 Könige-Text WAHL, Prophetenzitate = O. WAHL, Die Prophetenzitate der Sacra Parallela in ihrem Verhältnis zur Septuaginta-Textüberlieferung (Studien zum Alten und Neuen Testament, XIII), München 1965. WAHL, Proverbien-Text = O. WAHL, Der Proverbien- und Kohelet-Text der Sacra Parallela (Forschung zur Bibel, 51), Würzburg 1985. vide sub WAHL, 3 Könige-Text WAHL, Richter-Text WAHL, 1 Samuel-Text vide sub WAHL, 3 Könige-Text WAHL, 2 Samuel-Text vide sub WAHL, 3 Könige-Text WAHL, Sirach-Text = O. WAHL, Der Sirach-Text der Sacra Parallela (Forschung zur Bibel, 16), Würzburg 1974. WAHL, 1 Chronik-Text vide sub WAHL, 3 Könige-Text

Literatur

XVII

WEITZMANN, Miniatures = The Miniatures of the Sacra Parallela. Parisinus graecus 923 by K. WEITZMANN (Studies in Manuscript Illumination, 8), Princeton/New Jersey 1979.

Einleitung zum Supplementum II1 Das Supplementum II1 enthält diejenigen Kapitel und Texte der ersten Rezension des zweiten Buches der Sacra, die im FlorVat und den von ihm abhängigen Florilegien zusätzlich zu dem Material überliefert sind, das das FlorK bietet. 2 Dabei entfallen die Nummern II1suppl. 1–137 auf 13 ganze Kapitel (A. Capita), 3 die im FlorVat, jedoch nicht im FlorK überliefert sind, während die Nummern II1suppl. 138–422 hauptsächlich einzelne Texte (B. Loci) präsentieren, die das FlorVat in Kapiteln, die auch im FlorK überliefert sind, zusätzlich enthält. Zu diesen Texten aus dem Flor Vat kommen noch einige aus dem FlorPMLb, der Handschrift VW (einem aus dem FlorPMLb kontaminierten Zeugen des FlorVat) und dem FlorHierosol, die in den korrespondierenden Kapiteln des FlorVat fehlen, da sie in den uns bekannten Handschriften dieses Florilegs entweder ausgelassen oder in FlorPMLb, VW und dem FlorHierosol später hinzugefügt wurden. Desweiteren enthält das Supplementum II1 noch einen Text aus dem Flor Mut (II1suppl. 405 / E cap. 248, 3), der wahrscheinlich eine nachträgliche Ergänzung zu einem PMLb-Kapitel darstellt, das dem FlorVat entstammt. 4 Schließlich wurde jeweils ein Text aus dem FlorThess (II1suppl. 280 / T cap. Θ 9, 10) und dem FlorRup (II1suppl. 354 / R cap. N 7, 3) aufgenommen. Beide Zitate fehlen sowohl im FlorPMLb, aus dem die entsprechenden Kapitel stammen, als auch im FlorVat, von dem der Redaktor des Flor PMLb abhängt. Auch hier handelt es sich höchstwahrscheinlich um interpolierte Texte. 5 Die bedeutenden Unterschiede zwischen dem FlorK und den Kapiteln des Buches II, die im FlorVat überliefert sind, gehen auf die Redaktoren dieser beiden Florilegien zurück, 6 die nach jeweils eigenen Kriterien ihr gemeinsames Modell bearbeitet haben. Der Überschuss des FlorVat gegenüber dem FlorK, der hier beschrieben werden soll, hat seine Ursache vor _____________

2 Zur Begründung der Präsentation dieser Texte im Supplementband VIII / 8 der SJD vgl. Thum, XXIV–XXV und CXV–CXVI. 3 Zur Zuordnung dieser 13 Kapitel zum zweiten Buch vgl. Thum, XLVII mit Anm. 88–92. 4 Vgl. zu diesen interpolierten Texten unten, XXXIX. 5 Der dem FlorRup eigene Text (Γυναῖκα καλὴν ὁ εὑρών, εὗρε θησαυρόν) wird den Proverbien zugeschrieben, erinnert jedoch eher an eine Stelle im Sirachbuch (6, 142), wo der „gefundene Schatz“ ein Freund ist. Zweifellos soll das Adjektiv καλὴν im Sinne der charakterlichen Qualität und nicht der körperlichen Schönheit interpretiert werden. 6 So hat der Redaktor des FlorVat 37 Kapitel und eine große Anzahl an Zitaten ausgelassen, die im FlorK enthalten sind, vgl. Thum, CXV–CXX.

XX

Einleitung

allem darin, dass der Redaktor des FlorK absichtlich ganze Kapitel und einzelne Texte ausgelassen hat. Andererseits kann gezeigt werden, dass der Redaktor des FlorVat an mindestens einer Stelle einige Texte hinzugefügt hat, die nicht zum Grundbestand der Sacra gehören. 7 Man kann sich fragen, ob es nicht noch weitere Hinzufügungen gab, denn wenn solche interpolierten Texte aus Quellen stammen, die auch im FlorK zitiert werden, so sind sie sehr schwer als solche zu erkennen. Sollte es noch unentdeckte Interpolationen geben, so dürfte ihre Anzahl freilich begrenzt sein. 1. Die vollständigen Kapitel Folgende Übersicht enthält die 13 Kapitel des FlorVat, die der ersten Rezension des zweiten Buches der Sacra zugeschrieben wurden, obwohl sie im FlorK fehlen: FlorVat

*II2

A 14 Περὶ ἀποταξαμένων καὶ ἐξ ὑποστροφῆς ἐκείνα πραττόντων οἷς ἀπετάξαντο.



Γ 1 Περὶ γνωστικῶν καὶ πνευματικῶν ἀνδρων, καὶ ὅσα ἀγαθὰ ἕψεται αὐτοῖς.



gemeinsame Texte

Γ 10 Περὶ γυναικῶν κυϊ– σκουσῶν, καὶ ὅτι ἐὰν μὲν ἄρσεν τέκῃ, ἐπὶ τεσσαράκοντα ἡμέρας οὐκ εἰσελεύσεται εἰς οἶκον κυρίου, εἰ δὲ θῆλυ, ἐπὶ ὀγδοήκοντα. Δ 5 Περὶ τῶν δουλευόντων θεῷ, καὶ ὅτι χρὴ τούτους τιμᾶν καὶ σέβειν, καὶ τὰ πρὸς τὴν χρείαν νέμειν.

_____________ 7

Vgl. unten, XXVII–XXIX.

T cap. Δ 21 Περὶ τῶν δουλευόντων τῷ θεῷ, καὶ ὅτι χρὴ τούτοις τιμᾶν καὶ σέβειν, καὶ τὰ πρὸς τὴν χρείαν προσάγειν.

Alle 11 Texte des FlorVat sind in *II2 enthalten (25 Texte)

XXI

Supplementum II1

Δ 7 Περὶ δικαίων καὶ εὐχῆς παρ’ αὐτῶν γινομένης [καὶ ὅτι φυλάττει αὐτοὺς ἐκ πειρασμῶν]. 8

Τ cap. Δ 23 Περὶ δικαίων καὶ εὐχῆς παρ’ αὐτῶν γινομένης, καὶ ὅτι δεκτὴ καὶ τιμία παρὰ θεῷ ἐστιν.

Alle 5 Texte des FlorVat sind in *II2 enthalten (14 Texte)

Δ 8 Περὶ δικαίων, ὅτι περιφρονοῦνται καὶ διασύρονται.

T cap. Δ 24 Περὶ δικαίων, ὅτι περιφρονοῦνται ὑπὸ τῶν ἀδίκων καὶ ἀσεβῶν, καὶ διασύρονται.

Alle 8 Texte des FlorVat sind in *II2 enthalten (32 Texte)

Δ 28 Περὶ δικαίων, ὅτι φυλάττει αὐτοὺς ὁ κύριος.

T cap. Δ 22 Περὶ δικαίων, ὅτι φυλάττει αὐτοὺς κύριος ἐκ πειρασμῶν, καὶ ἐν εὐφροσύνῃ ἔτη πολλὰ ζῶσιν, καὶ ὅτι ὑπὸ θεοῦ ἀγαπῶνται καὶ εὐλογοῦνται οἱ οἶκοι τῶν δικαίων.

Alle 19 Texte des FlorVat sind in *II2 enthalten (30 Texte)

Δ 29 Περὶ δικαίων, ὅτι τίμιος παρὰ κυρίῳ ὁ θάνατος αὐτῶν.

Τ cap. Δ 25 Περὶ δικαίων, ὅτι τίμιος παρὰ κυρίῳ ὁ θάνατος αὐτῶν, καὶ ὡς ἡ μνήμη αὐτῶν ἐγκωμιάζεται, καὶ τελευτῶντες ὑπὸ πάντων ζητοῦνται.

Alle 8 Texte des FlorVat sind in *II2 enthalten (14 Texte)

Π 25 Περὶ πείρας πρὸς θεὸν γινομένης, καὶ ὅτι οὐ δεῖ πειράζειν τὸν θεόν.

R cap. Π 6 Περὶ πείρας πρὸς θεόν, καὶ ὅτι οὐ δεῖ πειράζειν τὸν θεόν.

Alle 3 Texte des FlorVat sind in *II2 enthalten (4 Texte)

Π 29 Περὶ πρεσβυτέρων



Υ 7 Περὶ ὑετοῦ καὶ βροχῆς, καὶ ὅτι ἀπὸ γῆς εἰς οὐρανὸν τὰ ὕδατα ἀνάγονται



Φ 3 Περὶ φυσικῶν



Χ 3 Περὶ χαλεπῶν καὶ ἀνοσίων πράξεων



Überraschenderweise lassen die sechs Kapitel des FlorVat, die auch in *II2 enthalten sind, gewisse Zweifel an der Homogenität dieser Gruppe aufkommen. Zunächst sticht ihre Konzentration ins Auge: Fünf der sechs Kapitel stehen im Stoicheion Δ, und von diesen fünf Kapiteln haben vier das Stichwort δικαίων. Sodann gibt es unter den im FlorVat zitierten Texten _____________

8

Vgl. zu diesem Titlos unten, Anm. 13.

XXII

Einleitung

keinen einzigen, der nicht auch im korrespondierenden Kapitel von *II2 enthalten wäre. Ferner sind die Titloi der sechs Kapitel denen von *II2 sehr ähnlich, auch wenn der diese im FlorVat bisweilen kürzer sind. Schließlich unterscheidet sich der im FlorVat überlieferte Text nur wenig von demjenigen von *II2. Die beiden Redaktionen haben sogar einen Fehler gemeinsam: Das Zitat II1suppl. 65 / V cap. Δ 8, 8, das *II21098 / T cap. Δ 24, 25 entspricht, wird dort fälschlich Basilius von Caesarea zugeschrieben und sein Text ist identisch mit dem Anfang des folgenden Zitates (*II21099 / T cap. Δ 24, 26), das richtig Gregor von Nazianz zugewiesen wird; dieses Zitat ist im FlorVat nicht enthalten, womöglich deshalb, weil der Redaktor die Wiederholung bemerkte und die kürzere Version auswählte. Berechtigen diese Konvergenzen zu dem Schluss, dass diese sechs Kapitel aus *II2 in das FlorVat eingefügt wurden? 9 Im Falle von II1suppl. 65 / V cap. Δ 8, 8 hängt alles davon ab, wer für die falsche Attribution verantwortlich war: Wenn es der Kompilator der Sacra selbst war, könnte der Fehler auch in II1 (und von dort in das FlorVat) eingegangen sein; wenn der Fehler hingegen vom Redaktor von *II2 gemacht wurde, kann es kein Zufall sein, dass er sich auch im FlorVat vorfindet. Das Vorhandensein der Wörter διὰ τῆς περιφρονήσεως in *II21098 / T cap. Δ 24, 25 spricht für die erstere Möglichkeit: Sie fehlen im Text von Gregor und scheinen zur Verdeutlichung des Sinnes der Passage eingefügt worden zu sein. Dass diese Wörter in II1suppl. 65 / V cap. Δ 8, 8 fehlen, zeigt, dass der Redaktor des FlorVat hier nicht von *II2 abhängt, doch ist dieses Argument nicht zwingend, da die Wörter διὰ τῆς περιφρονήσεως in einem späteren Stadium der Überlieferung von *II2 (etwa im FlorThess) eingefügt worden sein könnten. Da es allerdings noch weitere Stellen gibt, an denen die Lesarten des FlorVat denjenigen von *II2 vorzuziehen sind, 10 und da das Fehlen der Kapitel Περὶ δικαίων im FlorK, wie gleich zu zeigen sein wird, durchaus erklärbar ist, halten wir die sechs Kapitel des FlorVat, die eine Entsprechung in *II2 haben, für Repräsentanten von II1. _____________

9 Im Falle einer positiven Antwort könnte man sich fragen, ob nicht auch die sieben weiteren Kapitel dieser Rezension zu einem Zeitpunkt entnommen wurden, als sie noch vollständiger war als diejenige, die wir rekonstruieren konnten. 10 Hier eine Übersicht: εἰς τὴν χεῖρα σου (II1suppl. 42 / V cap. Δ 5, 2) anstelle von ἐν τῇ χειρί σου (*II21002 / T cap. Δ 21, 2); πεπτωκέναι (II1suppl. 46 / V cap. Δ 5, 6) anstelle von ἐκπεπτωκέναι (*II21008 / T cap. Δ 21, 8), ἐπαινοῦντες (II1suppl. 50 / V cap. Δ 5, 10) anstelle von τιμῶντες (*II21023 / T cap. Δ 21, 23); die Wörter οὐδὲ ὅσιον (II1suppl. 48 / V cap. Δ 5, 8) sind ausgelassen in *II21010 / T cap. Δ 21, 10, und ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ (II1suppl. 64 / V cap. Δ 8, 7) ist ausgelassen in *II21094 / T cap. Δ 24, 21. Die Lesarten des FlorVat werden überall von der direkten Überlieferung der zitierten Texte bestätigt.

Supplementum II1

XXIII

Die Gründe für die Auslassung der 13 im FlorVat überlieferten Kapitel durch den Redaktor des FlorK scheinen, ohne dass sich hier definitive Aussagen machen lassen, sowohl inhaltlicher wie ökonomischer Natur gewesen zu sein. So ist das Fehlen von V cap. A 14 (Περὶ ἀποταξαμένων καὶ ἐξ ὑποστροφῆς ἐκεῖνα πραττόντων οἷς ἀπετάξαντο) im FlorK womöglich darauf zurückzuführen, dass der Redaktor des FlorK die thematischen Überschneidungen zu K cap. A 11 (Περὶ ἁμαρτανόντων καὶ συνεχῶς αἰτούντων συγγνώμην) bemerkte, die sich nicht zuletzt in drei Zitaten zeigen, die beide Kapitel gemeinsam haben, 11 und er eine Wiederholung vermeiden wollte. Dies läge umso näher, als wiederum der Redaktor des Flor Vat offenbar aus demselben Grund K cap. A 11 ausließ. In anderen Fällen könnte der Redaktor des FlorK Kapitel ausgelassen haben, weil er der Ansicht war, dass die dort behandelten Inhalte besser in thematisch verwandten Kapiteln von Buch III der Sacra aufgehoben sind. 12 So fällt auf, dass im FlorK alle vier Kapitel fehlen, die unter einzelnen Gesichtspunkten das Thema des Gerechten behandeln (V cap. Δ 7 Περὶ δικαίων καὶ εὐχῆς παρ’ αὐτῶν γινομένης [καὶ ὅτι φυλάττει αὐτοὺς ἐκ πειρασμῶν]; V cap. Δ 8 Περὶ δικαίων, ὅτι περιφρονοῦνται καὶ διασύρονται; V cap. Δ 28 Περὶ δικαίων, ὅτι φυλάττει αὐτοὺς ὁ κύριος; V cap. Δ 29 Περὶ δικαίων, ὅτι τίμιος παρὰ κυρίῳ ὁ θάνατος αὐτῶν), 13 gleichzeitig aber in den Scholien des Pinax auf zwei Kapitel des III. Buches verwiesen wird, die ebenfalls von der Gerechtigkeit und dem Gerechten handeln (Scholion Δ 1 Περὶ δικαιοσύνης = III / par. 1[4] A); Scholion Δ 7 Περὶ δικαίων καὶ ἀγαθῶν ἀνδρῶν und Scholion O 1 Περὶ ὁσίων καὶ δικαίων ἀνδρῶν = III / par. 22[24] A). Eher inhaltliche Gesichtspunkte könnten zur Auslassung weiterer drei Kapitel geführt haben. So behandelt das Kapitel V cap. Υ 7 (Περὶ ὑετοῦ καὶ βροχῆς, καὶ ὅτι ἀπὸ γῆς εἰς οὐρανὸν τὰ ὕδατα ἀνάγονται) das womöglich für den Geschmack des Redaktors des FlorK zu spezielle oder zu banale Thema „Wolken und Regen“ in nur vier AT-Zitaten, bei denen auch keine _____________

II1suppl. 6 / V cap. A 14, 6 = II1284 / K cap. A 11, 1; II1suppl. 5 / V cap. A 14, 5 = II1285 / K cap. A 11, 2; II1suppl. 12 / V cap. A 14, 12 = II1287 / K cap. A 11, 4. 12 Dass der Redaktor des FlorK das dritte Buch kannte, ergibt sich aus den „Scholia Vaticana“ im Pinax von K, vgl. HOLL, Sacra Parallela, 279–282 und RICHARD, Florilèges spirituels, Sp. 479–480. 13 Das Kapitel V cap. Δ 7 wurde im Titlos und im Bereich der Zitate aus dem Kapitel V cap. Δ 28 ergänzt, so dass eine Reihe von Zitaten sowohl in V cap. Δ 7 als auch in V cap. Δ 28 überliefert ist (Δ 7, 2 = Δ 28, 1; Δ 7, 3 = Δ 28, 2; Δ 7, 4 = Δ 28, 4; Δ 7, 5 = Δ 28, 3; Δ 7, 7 = Δ 28, 6; Δ 7, 8 = Δ 28, 8; Δ 7, 12 = Δ 28, 9; Δ 7, 13 = Δ 28, 11; Δ 7, 14 = Δ 28, 13; Δ 7, 15 = Δ 28, 10; Δ 7, 16 = Δ 28, 15; Δ 7, 17 = Δ 28, 16; Δ 7, 18 = Δ 28, 17; Δ 7, 20 = Δ 28, 18; Δ 7, 21 = Δ 28, 19), vgl. Thum, XLVIII–XLIX. Die nach Δ 7 importierten und somit doppelt überlieferten Texte werden in dieser Edition an ihrem Ursprungsort in cap. Δ 28 präsentiert. 11

XXIV

Einleitung

Verbindung zum Thema des Buches II (Der Mensch) ersichtlich ist. Ähnlich könnte es sich auch beim Kapitel V cap. Γ 10 (Περὶ γυναικῶν κυϊσκουσῶν, καὶ ὅτι ἐὰν μὲν ἄρσεν τέκῃ, ἐπὶ τεσσαράκοντα ἡμέρας οὐκ εἰσελεύσεται εἰς οἶκον κυρίου, εἰ δὲ θῆλυ, ἐπὶ ὀγδοήκοντα) verhalten, das ebenfalls ein sehr spezielles Thema in nur zwei Zitaten abhandelt, von denen das zweite zudem nicht recht zum Thema des Kapitels passt. Demgegenüber fehlt das Kapitel V cap. Φ 3 (Περὶ φυσικῶν) womöglich deshalb, weil es zu allgemein gehalten ist und Zitate zu allen erdenklichen Themen versammelt, deren einzige Gemeinsamkeit „natürliche“, mithin unveränderliche und ewiggültige Sachverhalte sind. Schließlich könnten beim Kapitel V cap. Χ 3 (Περὶ χαλεπῶν καὶ ἀνοσίων πράξεων) Geschmacksfragen für den Redaktor des FlorK den Ausschlag dafür gegeben haben, es wegzulassen, denn es enthält bis auf ein Proverbienzitat nur Texte aus den historischen Büchern des AT, die von Inzest, Vergewaltigung und Mord handeln. Es bleiben vier Kapitel, deren Auslassung durch den Redaktor des FlorK nicht anhand der bis jetzt herangezogenen Kriterien erklärt werden kann. Beim Kapitel V cap. Π 25 (Περὶ πείρας πρὸς θεὸν γινομένης, καὶ ὅτι οὐ δεῖ πειράζειν τὸν θεόν) könnte allenfalls dessen Kürze (es besteht nur aus drei knappen Zitaten) den Anlass gegeben haben, es wegzulassen, wohingegen bei den Kapiteln V cap. Γ 1 (Περὶ γνωστικῶν καὶ πνευματικῶν ἀνδρῶν, καὶ ὅσα ἀγαθὰ ἕψεται αὐτοῖς) und V cap. Δ 5 (Περὶ τῶν δουλευόντων θεῷ, καὶ ὅτι χρὴ τούτους τιμᾶν καὶ σέβειν, καὶ τὰ πρὸς τὴν χρείαν νέμειν) überhaupt nicht ersichtlich ist, weshalb der Redaktor des FlorK auf sie verzichtet hat. Schließlich gibt es noch ein Kapitel V cap. Π 29 (Περὶ πρεσβυτέρων), das nur aus zwei Zitaten aus Ps.-Eusebius von Alexandrien besteht. Aufgrund seiner atypischen Struktur ist es denkbar, dass dieses Kapitel vom Redaktor des FlorVat interpoliert worden ist.14 2. Die einzelnen Texte in den dem FlorK und dem FlorVat gemeinsamen Kapiteln 2.1 Allgemeine Kürzungen des FlorK Die Kürzungen, die das FlorK gegenüber dem FlorVat in den von beiden Florilegien gemeinsam überlieferten Kapiteln aufweist, sind im Wesentlichen ökonomisch motiviert. 15 Dabei verteilen sich die ausgelassenen Auto_____________

14 15

Vgl. unten, XXXIV. Vgl. dazu Thum, CXVIII–CXIX.

Supplementum II1

XXV

ren und Werke auf zwei Gruppen, eine erste, die aus den Büchern der Bibel und den kanonischen und prominenten Kirchenvätern besteht, aus der tendenziell dann Texte weggelassen wurden, wenn noch weitere Zitate des betreffenden Autors oder Werkes vorhanden sind, 16 und eine zweite, die aus sekundären oder umstrittenen Autoren besteht, deren Texte grundsätzlich oder mit auffälliger Häufigkeit ausgelassen wurden, seien es Einzeltexte oder ganze Textsequenzen. Folgender Überblick gibt die Kürzungen in der ersten Gruppe an (G = Kürzung innerhalb einer Gruppe von Zitaten; E = Kürzung eines Einzelzitates): Gen. G: II1suppl. 386; Ex. E: II1suppl. 171, 387; Lev. E: II1suppl. 159; Deut. E: II1suppl. 352; Reg. G: II1suppl. 259; E: II1suppl. 197, 318–320; Par. E: II1suppl. 198; Ps. G: II1suppl. 138, 147, 270, 276–288, 322, 399–400; E: II1suppl. 191, 253, 357; Prov. G: II1suppl. 200–201, 212, 323 17, 359; E: II1suppl. 182, 271, 289–291, 354, 379; Cant. E: II1suppl. 371; Iob G: II1suppl. 272–275, 358, 367; Sap. E: II1suppl. 260, 417; Sir. G: II1suppl. 172, 193, 308–311, 326, 361, 418; E: 160–161, 217, 323 18, 353; Propheten G: II1suppl. 196, 292–307, 360, 369, 384, 401; E: II1suppl. 194; Evangelien G: II1176–180, 366, 402; E: II1suppl. 162, 330, 372; Apostelgeschichte E: II1suppl. 312; Paulusbriefe G: II1suppl. 163, 380; E: II1suppl. 148–149, 313, 406; Katholische Briefe E: II1suppl. 362; Apophthegmata Patrum E: II1suppl. 325; Basilius von Caesarea G: II1suppl. 139, 150, 202–203, 211, 219–244 19, 256, 261– 264, 314, 335, 342–345, 351 20, 409–410, 419; E: II1suppl. 349; Klemens von Alexandrien E: II1suppl. 250, 416; Kyrill von Alexandrien G: II1suppl. 404; Dionysius von Alexandrien E: II1suppl. 385;

_____________

16 Bei der Handhabung von Kürzungen im Bereich der Bibelzitate ist zu beobachten, dass der Redaktor des FlorK die Propheten, die Evangelien und die Paulusbriefe als Werkgruppen auffasst. 17 Das Zitat wird Sirach zugeschrieben, stammt aber in Wahrheit aus den Proverbien. 18 Vgl. die vorangehende Anmerkung. 19 Diese sehr umfangreiche Kürzung betrifft das Kapitel K cap. Z 1 (Περὶ ζώων ἀλόγων φυσικῇ σοφίᾳ κεκοσμημένων), vgl. Thum, CXVIII–CXIX. 20 Das Zitat wird Basilius zugeschrieben, stammt aber in Wahrheit aus Gregor von Nazianz.

XXVI

Einleitung

Gregor von Nazianz G: II1suppl. 164, 184–187, 204, 265–266, 374–376, 351 21, 355, 381, 415, 420; E: II1suppl. 173, 183, 245–248 22; Gregor von Nyssa E: II1suppl. 174, 421; Johannes Chrysostomos G: II1suppl. 411; E: II1suppl. 140, 165–168, 205–206, 257– 258, 267–269, 350, 407–408; Synesius E: II1suppl. 356; Josephus E: II1suppl. 321, 364; Philon E: II1suppl. 252, 329.

2.2 Ein mit Sicherheit interpolierter und einige sekundäre oder umstrittene Autoren In die zweite Gruppe von Texten, die das FlorK gegenüber dem FlorVat nicht enthält, fallen eine mit Sicherheit vom Redaktor des FlorVat interpolierte Zitatenreihe aus Johannes Malalas sowie Zitate aus Ps.-Eusebius von Alexandrien, Didymus von Alexandrien, Euagrius und Nilus, die im FlorK ausgelassen wurden. Im Ganzen scheint für die Auslassungen dieser Gruppe durchaus die von Holl konstatierte „Geschmacksrichtung“ 23 des Redaktors des FlorK verantwortlich zu sein, der die genannten Autoren weniger als die großen Kirchenlehrer schätzte. Man könnte auch den schlechten Ruf des Didymus und Euagrius, beide des Origenismus verdächtig, als ursächlich für die Auslassungen in Betracht ziehen, doch wäre dies der Fall, wäre es verwunderlich, dass nicht alle ihre Zitate weggelassen wurden. Da alle betroffenen Schriftsteller innerhalb der einzelnen Kapitel zudem in der Regel blockweise nach den prominenten Kirchenschriftstellern und vor den abschließenden Josephus- und Philonzitaten stehen, konnte der Redaktor des FlorK bei seinen Kürzungen regelrecht mechanisch vorgehen. Gleichwohl muss man sich fragen, ob nicht wenigstens ein Teil der Zitate aus diesen Autoren vom Redaktor des FlorVat interpoliert wurde, denn wenn sich das Kapitelende für Auslassungen anbietet, so natürlich auch umgekehrt für Zusätze. Ein unzweifelhafter Fall solcher Zusätze, Zitate aus Johannes Malalas, soll zunächst im Folgenden dargestellt werden, bevor die „origenistischen Autoren“ Didymus und Euagrius sowie Ps.-Eusebius von Alexandrien und Nilus einzeln behandelt werden. _____________

Vgl. die vorangehende Anmerkung. Die vier Zitate wurden zusammen mit den zahlreichen Basiliuszitaten in K cap. Z 1 gestrichen, vgl. oben, Anm. 19. 23 HOLL, Sacra Parallela, 204. 21 22

Supplementum II1

XXVII

2.2.1 Johannes Malalas Am Ende des Kapitels Περὶ τεχνῶν, καὶ τίνες τέχνας ἐξεῦρον (V cap. T 6 = K cap. T 5) überliefert das FlorVat zehn Zitate (II1suppl. 389–398 / V cap. T 6, 10–19) aus der Chronographie des Geschichtsschreibers Johannes Malalas (6. Jh.), die bislang unbemerkt geblieben sind, 24 da nur ein einziges dieser zehn Zitate (II1suppl. 396 / V cap. T 6, 17) in der PG steht, deren Text auf einer von Lequien benutzen Kopie des von VO abgeschriebenen Vat. gr. 1236 beruht, der zahlreiche Kürzungen aufweist; zudem wird das Zitat nicht Malalas, sondern Didymus zugeschrieben. 25 Die vollständige Reihe ist in den Handschriften VEVW und VPh überliefert, doch waren diese Textzeugen Holl noch nicht zugänglich, und auch dort werden die Zitate unter dem Namen des Didymus angeführt, wobei das erste von ihnen durch die Formel Τοῦ αὐτοῦ identifiziert wird, durch die der Leser auf den vorangehenden Text verwiesen wird, der unter dem Namen des Didymus steht; 26 das zweite Zitat hat keine Attribution, doch sind das dritte, vierte und fünfte wieder mit der Formel Τοῦ αὐτοῦ überschrieben; beim sechsten und siebten Zitat fehlt die Attribution erneut, das achte, das in der PG steht, ist wieder explizit Didymus zugewiesen (Διδύμου); die letzten beiden Zitate haben keine Attribution. Die Wiederholung des Autornamens beim achten Zitat ist zweifellos eine Anomalie, denn für gewöhnlich bedient sich der Kompilator der Sacra in vergleichbaren Fällen der Formel Τοῦ αὐτοῦ. Erwähnt sei, dass Lequien in II1suppl. 396 / V cap. T 6, 17, konfrontiert mit einem falschen Text der von ihm benutzten Handschrift, drei Korrekturen vorgeschlagen hat, 27 für die er die Weltchronik des Georgios Kedre-

_____________

Die Einschätzung des Beitrages dieser Zitate zur Rekonstruktion des griechischen Textes sei den Malalasspezialisten überlassen, doch sei auf die Worte (ἔλεγεν) τινὶ ὅτι Σός ἐστιν οὗτος υἱὸς ἢ θυγάτηρ (II1suppl. 392 / V cap. T 6, 13) hingewiesen, die in der direkten griechischen Überlieferung fehlen, doch eine Entsprechung in der altslavischen Übersetzung zu haben scheinen. 25 Das in der PG enthaltene Zitat wurde jüngst als Text aus Malalas identifiziert von D. BRIQUEL, Romulus vu de Constantinople. La réécriture de la légende dans le monde byzantin: Jean Malalas et ses successeurs (Collection Histoire et Archéologie), Paris 2018, 49–50 und 192–194. 26 Dieser Text (II1suppl. 388 / V cap. T 6, 9) konnte nicht identifiziert werden; er ist jedoch auch in *II2 überliefert, wo präzisiert wird, dass das Zitat einem Kommentar εἰς τὰς Πράξεις entnommen ist. 27 Die drei Korrekturen wurden in PG 96, 371–372 (Anm. 2–4) signalisiert: μεσαζομένην für μετα-, κάμπτον anstelle von σκάμ- und σπάτια anstatt σπαθία (vgl. unten, 218, 11–12). 24

XXVIII

Einleitung

nos (12. Jh.) heranzog, 28 der in der Tat die Chronographie des Malalas benutzt hatte. Die zehn Zitate aus Malalas können nicht Teil des Grundbestandes der Sacra gewesen sein. Sie behandeln heidnische griechische Erfinder (Faunus Hermes, Herakles, Kekrops, Marsyas, Palamedes, Pallas [Sohn des Euander], Enyalios [Sohn des Poseidon]) sowie römische (Numa , Julius Caesar, Mark Aurel); die aufgezählten Erfindungen (das Metall; die aus Schnecken gewonnene Purpurfarbe; der Purpursaum an der Toga der römischen Senatoren; die Zurückdrängung weiblicher Promiskuität in Attika; die Flöte; das Spiel mit einer τάβλα; der Palast; das Pferderennen im Hippodrom; das Schaltjahr; ein Erbschaftsgesetz) sind nicht dazu angetan, einen Christen zu inspirieren, der erbauliche Texte sucht. Anscheinend war demnach der Redaktor des FlorVat persönlich an dieser Art von Kuriositäten interessiert und interpolierte die entsprechenden Texte. Dafür spricht auch, dass diese Malalaszitate nicht in *II2 enthalten sind, dass sie sich am Kapitelende befinden, wo Zusätze leicht einzufügen sind, und dass die Attributionen die erwähnten Unregelmäßigkeiten aufweisen. Obwohl nur eine einigermaßen vollständige alte Handschrift der Bücher 2 bis 18 der Chronographie erhalten ist (Oxford, Bodleian Library, Barocci 182 [12. Jh.]), war das Werk gut bekannt und wurde von zahlreichen byzantinischen Autoren wie dem oben erwähnten Georgios Kedrenos benutzt, auch solchen, die keine Historiker waren. Dass Zitate aus Malalas in die Sacra eingefügt wurden, ist deshalb nicht erstaunlich, doch stellt sich die Frage, warum sie nicht unter dem Namen ihres wahren Autors zitiert wurden, dessen Ruf ja untadelig war. Eine Antwort hierauf ist leicht zu geben: Der Redaktor des FlorVat wusste sehr gut – er hatte den Prologus in Sacra I–III kopiert, wo der Kompilator seine Quellen nannte, und war bereits bis zum Stoicheion T gelangt –, dass das unvermittelte und unangekündigte Auftauchen von Malalas zugeschriebenen Zitaten eine gewisse Überraschung, wenn nicht Misstrauen bei seinen Lesern hervorrufen würde. Wohl aus diesem Grund ließ er die entsprechenden zehn Zitate absichtlich unter dem Namen des letzten in dem Kapitel Περὶ τεχνῶν, καὶ τίνες τέχνας ἐξεῦρον zitierten Autors laufen, der zufällig Didymus war. In jedem Fall hätte Johannes von Damaskos, hätte er, wie ein Teil der handschriftlichen Überlieferung behauptet, die Sacra verfasst, und wären diese _____________

28 Die Passage, die II1suppl. 396 / V cap. T 6, 17 (von Τὸ δὲ bis Λευκοῦ [vgl. unten, 218, 5 – 219, 3]) entspricht, steht im Kapitel 162, 31–44 von Kedrenos (Georgii Cedreni Historiarum compendium. Edizione critica a cura di L. TARTAGLIA [Supplemento n. 30 al «Bolletino dei Classici» – Accademia Nazionale dei Lincei], Roma 2016, I, p. 291–292).

Supplementum II1

XXIX

Zitate nicht nachträglich eingefügt worden, wohl nicht versucht, seine Quelle zu verbergen, denn in seiner dritten Bilderrede zitierte er einen langen Auszug aus der Chronographie unter dem sehr expliziten Lemma Ἐκ τῆς χρονογραφίας Ἰωάννου Ἀντιοχείας τοῦ καὶ Μαλάλα… 29 2.2.2 Didymus und Euagrius, die anathematisierten „Origenisten“ Die Kirche verurteilte die Lehren des Origenes bei mehreren Gelegenheiten. Um die Mitte des 6. Jh.s wurde die Verurteilung auf Drängen Kaiser Justinians erneuert und auf Didymus und Euagrius ausgeweitet, die bestimmte, als häretisch verworfene Thesen des Origenes übernommen hatten, wie jene von der Präexistenz der Seele und der finalen Erlösung aller Menschen. Das Anathem, das die drei Autoren traf, wird traditionell dem 5. Ökumenischen Konzil zugeschrieben (Konstantinopel 553) 30 und wurde von den drei folgenden Ökumenischen Konzilien bestätigt (Konstantinopel 680–681; Nizäa 787; Konstantinopel 869). Die Verurteilung von Didymus und Euagrius hat zweifellos zum Verlust eines Teils ihrer Werke beigetragen, konnte jedoch nicht verhindern, dass diese Autoren weiterhin zitiert wurden, da ihre Schriften, zumal diejenigen des Euagrius, abgesehen von den origenistisch gefärbten Passagen, in monastischen Kreisen sehr geschätzt wurden. Der Kompilator der Sacra machte seine Abneigung gegen Origenes sehr deutlich, 31 und es ist evident, dass er aus dessen Werk keine Zitate _____________

29 Ioh. Dam., Imag. III 68, vgl. Die Schriften des Johannes von Damaskos. III. Contra imaginum calumniatores orationes tres. Besorgt von B. KOTTER (PTS 17), Berlin–New York 1975, 171, 14. Es handelt sich um die Geschichte der an Blutungen leidenden Berenike (Veronika) und der Bronzestatue, die sie in Paneas (Banias) aufstellen ließ, um Christus für ihre Heilung zu danken (Matth. 9, 20–22). 30 Das Problem der „Origenisten“ wurde freilich kurz vor dem Konzil behandelt (vgl. F. DIEKAMP, Die origenistischen Streitigkeiten im sechsten Jahrhundert und das fünfte allgemeine Concil, Münster i.W. 1899, 131–132), das sich nach seinen Akten nur mit der Frage der „drei Kapitel“ befasste, die zur Verurteilung der Schriften des Theodoret von Kyrrhos führte, die gegen Kyrill von Alexandrien gerichtet waren. Theodoret hatte lange Zeit die Verurteilung des Nestorius bekämpft, die vom Konzil von Ephesos (431) ausgesprochen worden war. Unter dem Namen des Theodoret wird kein Text im Buch II der Sacra zitiert, doch finden sich in *II2 vier Zitate aus den De providentia orationes, die allerdings bald unter dem Namen des Johannes Chrysostomos laufen (*II2175 / T cap. A 7, 14; *II2188 / T cap. A 9, 5; *II21460 / T cap. E 34, 8 und *II22279 / PMLb cap. Π 3, 23, wobei die beiden letzten Stellen dasselbe Zitat enthalten), bald unter dem des Isidor von Pelusion (*II2946 / T cap. Δ 15, 15). Es ist schwer zu sagen, ob sich diese falschen Attributionen durch Theodorets Verurteilung im Zuge der Behandlung der „drei Kapitel“ erklären. 31 Vgl. Thum, XXXV–XXXVII.

XXX

Einleitung

entnehmen wollte. 32 Im Gegensatz dazu zitiert er sowohl Didymus wie Euagrius, wenn auch sparsam und, wie Holl gezeigt hat, ohne ihnen einen ehrenden Titel zu geben. 33 Die gleiche Nachsichtigkeit zeigt sich auch gegenüber anderen Autoren, deren direkte oder indirekte persönliche Verbindung mit Origenes bekannt war, die jedoch deshalb nicht verurteilt worden waren: Sein Lehrer Klemens von Alexandrien; Eusebius von Caesarea, der zusammen mit seinem Lehrer Pamphilus eine Apologie für Origenes verfasste; Athenodorus 34 und sein Bruder Gregorius Thaumaturgus, 35 der den Unterricht des Origenes in Caesarea besucht hatte und ihn so bewunderte, dass er eine Dankrede zu seinen Ehren verfasste; schließlich Theotimus von Skythien, der Origenes gegen die Angriffe des Epiphanius von Salamis 403 in Konstantinopel verteidigte. 36 Beim Vorkommen des Didymus im Buch II der Sacra erstaunt die relativ hohe Zahl an Zitaten, die nur im FlorVat überliefert sind. Folgende Übersicht zeigt die Verteilung dieser Texte und die Entsprechungen zwischen II1 und *II2 und zwischen *II2 und II1suppl.; die Texte des Didymus, die ausschließlich in den Supplementen des FlorVat erscheinen, finden sich am Ende der rechten Spalte.

_____________

Es sei freilich erwähnt, dass ein Auszug aus dem Johanneskommentar des Origenes an drei verschiedenen Stellen des FlorK zitiert wird (II1401 / K cap. A 22, 40; II1454 / K cap. A 28, 12 und II1493 / K cap. B 1, 29), doch seiner Attribution nach stammt dieses Zitat aus dem (verlorenen) Buch IV der Legum allegoriae des Philon von Alexandrien; vgl. ROYSE, Spurious Texts, no 30. 33 HOLL, Sacra Parallela, 203. Andere waren in ihrer Missbilligung sehr viel strenger: So bezeichnete Johannes Climacus (Scala paradisi 14 [PG 88, 865, 12–15]) Euagrius als θεήλατος („von Gott in den Wahnsinn getrieben“), als δείλαιος („elend“) und als τῶν ἀφρόνων … ἀφρονέστερος („dümmer als die Dummen“). Johannes von Damaskos erwähnt weder Didymus noch Euagrius. 34 Von Athenodorus ist kein Werk erhalten, und die Echtheit der in den Sacra überlieferten Zitate wurde angezweifelt, vor allem wegen des Titels Περὶ ἑβραϊσμοῦ, der auf eine jüngere Zeit zu verweisen scheint, vgl. BARDENHEWER, Geschichte, II, 320. 35 Gregorius Thaumaturgus entkam der stillen Missbilligung, die die anderen traf, denn er wird an den beiden Stellen, an denen er zitiert wird, als Heiliger bezeichnet. 36 Zu diesem Bischof von Tomi vgl. BARDENHEWER, Geschichte, III, 605. Die Attribution Θεοτίμου ἐπισκόπου Σκυθοπόλεως, die in PG 96, 525, 13 steht, dürfte ein Fehler Lequiens sein, denn der Codex Rupefucaldinus (f. 178v7) hat an dieser Stelle klar σκυθʹ. In einer Anmerkung identifiziert Lequien den Autor richtig als „Theotimo Tomitano in Scythiae episcopo“. Das betreffende Zitat steht in einem Kapitel des Buches I der Sacra, und dort werden der kirchliche Rang und das Bischofsamt des Theotimus erwähnt, während die beiden Zitate im Buch II nur mit Θεοτίμου Σκυθίας überschrieben sind (II1532 / K cap. B 4, 9 und II1608 / K cap. Γ 4, 8). 32

XXXI

Supplementum II1

II1

*II2

II1suppl.

*ΙΙ21059 / T cap. Δ 22, 30

II1suppl. 86 / V cap. Δ 28, 19

II 292 / K cap. A 11, 9 1

II1611 / K cap. Γ 4, 11

ΙΙ1963 / K cap. E 18, 9

*II21405 / T cap. E 13, 15

II1964 / K cap. E 18, 10

*II21406 / T cap. E 13, 16

II11431 / K cap. Λ 6, 3

*ΙΙ2978 / T cap. Δ 18, 6 *II21688 / T cap. I 3, 13

II11497 / V cap. M 11, 12 (K cap. M 4)

*II21937 / R cap. M 2, 11 *II22070 / R cap. O 2, 15

II1suppl. 365 / V cap. O 9, 14

*II22406 / PMLb cap. Π 23, 8

II1suppl. 368 / V cap. Π 37, 3

*II22661 / PMLb cap. T 5, 9

II1suppl. 388 / V cap. T 6, 9 II1suppl. 38 / V cap. Γ 1, 22 II1suppl. 181 / V cap. A 46, 13 II1suppl. 210 / V cap. E 12, 11 II1suppl. 251 / V cap. Z 2, 45 II1suppl. 324 / V cap. K 2, 15 II1suppl. 377 / V cap. Σ 9, 13 II1suppl. 383 / V cap. Σ 11, 13

In den beiden Rezensionen (II1 und *II2) und in den Supplementen des FlorVat finden sich die Zitate aus Didymus bald an letzter Position, bald kurz vor dem Ende der Kapitel, allein gefolgt von solchen aus Philon, einmal von Euagrius und Philon und einmal von einem Zitat aus einem Gerontikon. Ihre Stellung am Ende der Kapitel des FlorVat macht die Zitate nicht an sich suspekt. Da ein großer Teil von Didymus’ Werk heute verloren ist und wahrscheinlich schon zu Beginn des 7. Jh.s nur noch schwer

XXXII

Einleitung

zugänglich war, liegt es nahe, dass die Zitate aus diesem Autor, die sich in den Sacra finden, vom Kompilator der Sacra selbst eingefügt wurden. Kommen wir nun zur Verteilung der Texte des Euagrius in II1, *II2 und in den Supplementen des FlorVat: II1

*II2

II1suppl.

*II2782 / T cap. Γ 8, 36

II1suppl. 189 / V cap. Γ 2, 25

*II21201 / T cap. E 1, 52 *II21227 / T cap. E 2, 22 II1946 / K cap. E 14, 5 37

*II21276 / T cap. E 7, 4

II 1500 / V cap. M 12, 3 (K cap. M 5)

II1suppl. 195 / V cap. Δ 23, 14

1

*II21722 / R cap. K 2, 17 II11672 / K cap. O 9, 18

*II22134 / R cap. O 12, 13

II 1685 / K cap. O 10, 13

*II22071 / R cap. O 2, 16

1

II1suppl. 328 / V cap. K 3, 15

II11756 / K cap. Π 6, 13 II12155 / K cap. Φ 1, 16 II12220 / K cap. Φ 3, 23 II1suppl. 169 / V cap. A 11, 75 II1suppl. 175 / V cap. A 23, 14

Im Allgemeinen stehen die Zitate aus Euagrius am Ende der Kapitel, bis auf II11685 / K cap. O 10, 13, das als erster Text der Sequenz der Väterzitate erscheint; es kommt auch vor, dass Euagrius nach Philon zitiert wird (II1suppl. 195 / V cap. Δ 23, 14), ein Umstand, der Zweifel an der Ursprünglichkeit dieses Zitates aufkommen lässt. Ein Text des Euagrius steht unter dem Namen des Johannes Chrysostomos (*II21227 / T cap. E 2, 22), der folgende Text wird mit Τοῦ αὐτοῦ identifiziert; da sich dieser Text nicht in den Schriften des Johannes Chrysostomos findet, könnte er ebenfalls aus Euagrius stammen. Erwähnt sei noch, dass die beiden Euagriustexte, die nur im Supplement des FlorVat erhalten sind, nicht identifiziert werden konnten. _____________

Das Zitat aus Euagrius’ Capita paraenetica ist in einen Text integriert, der Johannes Chrysostomos zugeschrieben wird. 37

Supplementum II1

XXXIII

2.2.3 Ps.-Eusebius von Alexandrien Hinter der Attribution Εὐσεβίου verbergen sich zwei verschiedene Autoren, der bekanntere Eusebius von Caesarea, 38 der von seinem Lehrer Pamphilus in die Schriften des Origenes eingeführt wurde, und ein Ps.-Eusebius von Alexandrien, dessen Schriften immer noch wenig erforscht sind. Letzterer soll ein Mönch gewesen sein, der in der Umgebung von Alexandrien lebte, für seine Tugenden berühmt war und von Kyrill von Alexandrien als dessen Nachfolger bestimmt worden war. In Wahrheit handelt es sich jedoch um eine fiktive Person, unter deren Namen eine Reihe von Lehrvorträgen überliefert ist (22 in der Edition von A. Mai, die in den Band 86 der PG übernommen wurde), die deren Sekretär Johannes aufgezeichnet und gesammelt haben will. 39 Sowohl bei Eusebius von Caesarea wie bei dessen Namensvetter aus Alexandrien lautet die Attribution immer Εὐσεβίου, bis auf cap. Π 48, 1 des FlorRup (II1suppl. 98 / V cap. Π 29, 1) wo der Autor des Zitates Περὶ πρεσβυτέρων richtig als Εὐσεβίου ἐπισκόπου Ἀλεξανδρείας (f. 249v19) identifiziert wird. Diese Präzisierung ist umso erstaunlicher, als das Flor Rup hier vom FlorPMLb abhängt, das wiederum auf das FlorVat zurückgeht. 40 Da sowohl im FlorPMLb wie im FlorVat die Attribution Εὐσεβίου lautet, muss man davon ausgehen, dass der Zusatz ἐπισκόπου Ἀλεξανδρείας vom Redaktor des FlorRup hinzugefügt wurde. Dies setzt voraus, dass letzterem der Text und der Name des Autors geläufig war und er ihn im FlorPMLb wiedererkannte. Dies ist nicht undenkbar, da das Zitat im Wesentlichen den Respekt behandelt, den die Gläubigen dem Priester schulden, und umgekehrt die Unvoreingenommenheit, die der Priester den Gläubigen gegenüber haben soll, und von diesem Inhalt her dürfte er die Aufmerksamkeit gebildeterer byzantinischer religiöser Kreise auf sich gezogen haben.

_____________

Das Buch II der Sacra enthält Auszüge aus der Praeparatio evangelica und der Generalis elementaria introductio, wobei letzteres Werk nur teilweise direkt überliefert ist. Die Zitate finden sich an neun verschiedenen Stellen des FlorK. 39 BARDENHEWER, Geschichte, IV, 86–87. 40 Das FlorRup repräsentiert somit II1; HOLL, Fragmente, 215 scheint diesbezüglich gewisse Zweifel gehabt zu haben („sämtlich vielleicht aus einem Archetypus“). Tatsächlich ist das Zitat im FlorRup nicht in zwei Abschnitte aufgeteilt, doch ist dies auch im FlorPMLb nicht der Fall. 38

XXXIV

Einleitung

Folgende Übersicht enthält die Zitate aus Ps.-Eusebius von Alexandrien, die in Sacra II enthalten sind: Holl, Diese Edition Fragmente

Florilegien

Position im Kapitel

475

II1suppl. 170

V cap. A 11, 76

letzte

478

II1suppl. 192 *II2803

V cap. Δ 11, 12 R cap. Δ 2, 15

letzte (nach Philon) vorletzte (vor Philon)

480

II1suppl. 98–99

V cap. Π 29, 1–2 (einzige Zitate des Kapitels)

482

II1suppl. 16

V cap. A 14, 16

letzte (nach Philon)

483

II1suppl. 373

V cap. Π 27, 4

*II22359

Lc cap. Π 4, 7

letzte (nach den Zitaten aus dem NT) letzte (nach den Zitaten aus dem NT)

484

II1suppl. 340

V cap. Λ 4, 4

letzte (nach Didymus und Nilus)

485

II1suppl. 190

V cap. Γ 9, 4

letzte (nach den Zitaten aus dem NT)

487–488 41

II1suppl. 370

V cap. Π 31, 17

letzte (nach Gregor von Nazianz)

489

[*II21973]

[R cap. M 7, 4]

letzte (nach den Zitaten aus dem AT)

490

II1suppl. 144

V cap. A 9, 20

letzte (nach Nilus)

491

II suppl. 403

V cap. Υ 4, 27

letzte (nach Kyrill von Alexandrien)

1

Diese Übersicht wirft die Frage auf, ob die Zitate aus Ps.-Eusebius von Alexandrien nicht vom Redaktor des FlorVat interpoliert wurden, wo sie so zahlreich bezeugt sind. Diese Hypothese wird zunächst durch das vollständige Fehlen von Zitaten aus Ps.-Eusebius im FlorK gestützt, das insofern signifikant ist, als sieben der zehn Kapitel des FlorVat, in denen sich die Zitate finden, auch im FlorK überliefert sind. Ferner spricht für die Hypothese der Inhalt des Kapitels Π 29 (Περὶ πρεσβυτέρων) des FlorVat, der nur aus zwei Zitaten aus Ps.-Eusebius besteht: Eine solche Struktur, ohne _____________

41 Nach HOLL, Fragmente, 226, befindet sich in den Zeugen O (= VO) und A (Ambros. H 26 inf.) zwischen αὐτῇ, dem letzten Wort von 487, und εἰσέρχεται, dem ersten Wort von 488, „Schlusszeichen und Zwischenraum“; dies stimmt für A (f. 266r5), jedoch nicht für O (f. 290v4), genausowenig wie für die anderen Zeugen des FlorVat (VEVWVPh), die Holl nicht einsehen konnte.

Supplementum II1

XXXV

Abschnitte aus Bibelzitaten, stellt innerhalb der Überlieferung der Sacra eine seltsame Ausnahme dar, 42 es sei denn, der Redaktor des FlorVat hätte den Rest des ursprünglich längeren Kapitels gekürzt. Schließlich stehen die Zitate aus Ps.-Eusebius allesamt am Ende der Kapitel, an einer Stelle, an der sich leicht Ergänzungen unterbringen lassen. Die Bedeutung dieses Kriteriums muss allerdings relativiert werden: Im FlorK finden sich auch die Zitate aus Eusebius von Caesarea bald an letzter, bald an vorletzter Position, gefolgt nur von Zitaten aus Philon (und einmal von solchen aus Gregor von Nyssa). Das stärkste Argument für die entgegengesetzte Hypothese, dass die Zitate aus Ps.-Eusebius von Alexandrien auf den Kompilator der Sacra selbst zurückgehen, ist ihr Vorkommen in anderen Florilegien außerhalb des FlorVat: Dies scheint bei *II2803 / R cap. Δ 2, 15 der Fall zu sein. 43 In diesem Kapitel gibt es jedenfalls keine Anomalien auf der Ebene der Zitate: Ps.-Eusebius von Alexandrien steht an vorletzter Position vor Philon. Auch *II22359 / Lc cap. Π 4, 7 scheint gut in der Tradition von *II2 verankert zu sein: Es erscheint nicht nur im FlorLc, sondern auch im FlorPMLb und im FlorRup. Nach Holl gehören freilich beide Texte (*II2803 und *II22359) in die Tradition des FlorVat; 44 sollte er recht haben, wäre man genötigt anzunehmen, dass die beiden Zitate durch Kontamination in die Zeugen von *II2 gelangt sind. Das FlorVat wäre entsprechend der einzige Zeuge des Buches II der Sacra, der Texte aus Ps.-Eusebius von Alexandrien enthielte, was ihre Zugehörigkeit zum ursprünglichen Bestand der Sacra stark in Zweifel zöge. Eine abschließende Bewertung ist allerdings erst möglich, wenn die Zitate aus Ps.-Eusebius von Alexandrien in den Büchern I und III eingehend untersucht worden sind.

_____________

42 Ein weiteres Beispiel bietet das Kapitel Δ 3 (Περὶ διδασκάλων αἱρετικῶν, καὶ ὅτι χρὴ φεύγειν αὐτούς) des FlorRup. Dieses Kapitel enthält nur fünf Texte (*II2806–810) aus zwei Autoren; da es sich jedoch bei diesen um Johannes Chrysostomos und Philon handelt, ist das Kapitel mehr im Stil der Sacra gestaltet als das, in dem nur Ps.-Eusebius von Alexandrien zitiert wird. 43 Das FlorRup ist hier der einzige Zeuge für *II2, da das FlorThess an dieser Stelle eine Lücke aufweist, die sich jedoch mit einiger Sicherheit mithilfe des FlorRup schließen lässt. Das Zitat *II21973 / R cap. M 7, 4 ist hier nicht zu berücksichtigen, da es letztlich aus dem FlorVat stammt (cap. B 5, aus dem Buch I der Sacra; vgl. RICHARD, Florilèges spirituels, Sp. 480), von wo es über das FlorPMLb (cap. B 9M/7P) und das FlorThess (cap. B 12) in das FlorRup gelangt ist; zu dieser Hypothese vgl. Declerck, XXXIII. 44 Was *II2803 / R cap. Δ 2, 15 betrifft, so vertritt Holl (Fragmente, 216) die Ansicht, dass R vom selben Archetypen wie O (= VO) abhängt; von *II22359 / Lc cap. Π 4, 7 führt Holl (ibid., 225) nur P als einzigen Zeugen an.

XXXVI

Einleitung

2.2.4 Nilus (von Ankyra) In der Überlieferung des Buches II finden sich 39 Texte, die direkt oder indirekt (vermittels der Formel Τοῦ αὐτοῦ) Nilus zugeschrieben werden. Einige von ihnen stehen sowohl in II1 wie in *II2, woraus hervorgeht, dass Nilus zu den Autoren gehörte, aus denen sich der Kompilator der Sacra bediente, auch wenn erneut zu konstatieren ist, dass die Zitate aus Nilus sehr viel zahlreicher im FlorVat als in den anderen Florilegien erhalten sind. Die Persönlichkeit dieses Autors wird nicht überall auf dieselbe Weise charakterisiert: Im FlorK wird er durchgehend als ἀσκητής bezeichnet, in *II2 und im FlorVat hingegen heißt er μοναχός 45 oder es steht einfach Νείλου; nur an einer Stelle wird er mit dem Zusatz ὅσιος geehrt (sein Gedenktag ist der 12. November). 46 Die Verbindung mit Ankyra (oder seiner Umgebung), wo Nilus (gestorben um 430) an der Spitze einer monastischen Gemeinschaft stand, wird in den Attributionen nicht erwähnt. Etwa 70% der Nilus zugeschriebenen Texte konnten identifiziert werden, und sie stammen aus drei verschiedenen Werken: Dem Liber de monastica exercitatione (CPG 6046), zitiert nur im FlorK und ohne Nennung des Werktitels; den Sententiae (CPG 6583[b]), 47 zitiert in II1, *II2 und im Supplement des FlorVat, wieder ohne Nennung des Titels; den Epistulae, nicht zitiert im FlorK, aber regelmäßig benutzt in *II2 und im FlorVat. Auch im Falle der Epistulae erwähnen die Attributionen den eigentlichen Titel des Werkes nicht, doch ermöglichen es andere Elemente, eine Anzahl von Texten der Korrespondenz des Nilus zuzuweisen. So konnten fünf von ihnen in der Edition der Briefe gefunden werden, die von L. Allatius 1668 herausgegeben wurden (wiederabgedruckt in PG 79, 81–581); 48 in zwei dieser fünf Fälle hat der Kompilator eine Nummer beigegeben (3934 _____________

In II1suppl. 151 / V cap. A 10, 62 und II1suppl. 188 / V cap. Γ 2, 10 ersetzte der Redaktor des FlorRup die Lesart μοναχοῦ durch ἀσκητοῦ. Da beide Attribute mit Nilus verbunden wurden, waren sie austauschbar. 46 II suppl. 66 / PMLb cap. B 1M, 3, in einem Kapitel, das vom Redaktor des FlorPMLb verfasst wurde und das nicht zum Grundbestand der Sacra gehört, vgl. unten, LIII. Zu der Art, wie Nilus in den Sacra bezeichnet wird, vgl. HOLL, Sacra Parallela 184 und 203; K. HEUSSI, Untersuchungen zu Nilus dem Asketen (Texte und Untersuchungen, 42. Band, Heft 2), Leipzig 1917, 20. 47 Diese Sententiae werden in der CPG unter den Werken des Hesychius von Jerusalem (erste Hälfte des 5. Jh.s) geführt. 48 Die Edition des Allatius enthält 1061 Briefe, aufgeteilt auf vier Bücher; die Bücher I bis III enthalten je 333, das Buch IV nur 62 Briefe. Allatius hat zwei Sammlungen vermischt: diejenige, die im Ottob. gr. 250 überliefert ist (mindestens 1027 Briefe, von denen ein Teil in der Handschrift verloren ist) und die Sammlung von 355 Briefen, die 1657 von P. Poussines herausgegeben wurde; vgl. GRIBOMONT, Nil, 232–233 und 261–262. 45

Supplementum II1

XXXVII

und 3470), die er in der ihm zur Verfügung stehenden Sammlung von Nilusbriefen gefunden haben dürfte; in einem anderen Fall – einem von dreien, in denen eine solche Zahl fehlt – ist der Name des Adressaten genannt (πρὸς Λητόϊον μοναχόν); 49 ein weiterer Text, der keine Nummer trägt, wird den Matthäushomilien des Johannes Chrysostomos zugeschrieben. 50 Fünf weitere Zitate unter dem Namen Nilus tragen eine Nummer zwischen 3439 und 6338 51 und wurden aufgrund dieser seinem Briefcorpus zugewiesen, obwohl sie sich nicht in der Sammlung des Allatius finden. Es ist bekannt, dass Zahlen besonders anfällig für Überlieferungsschäden sind, 52 doch im Falle der Zitate aus Nilus gibt es ohne Zweifel eine gewisse Kohärenz der Numerierung. Diese legt die Existenz eines heute verlorenen Briefcorpus nahe, das den Umfang der italogriechischen Sammlung in drei Büchern (mindestens 1027 Briefe) deutlich übertraf, die die vollständigste unter den bekannten Sammlungen darstellt; ihr ältester Zeuge ist der Ottob. gr. 250 (10. Jh.). 53 3. Besonderheiten einzelner Texte 3.1 Teilweise bessere Überlieferung des FlorVat im FlorPMLb Das Supplementum II1 enthält einige Texte, die nicht in den Handschriften des FlorVat überliefert sind, sondern nur in dem von diesem abhängigen FlorPMLb, dessen Redaktor offenbar auf eine vollständigere Version des FlorVat zurückgreifen konnte als sie in den Handschriften dieses Florilegs erhalten ist. 54 _____________

Es handelt sich um II1suppl. 151 / V cap. A 10, 62; in der Edition des Allatius (PG 79, 560, 1–4) wird der Name des Adressaten als Λητόριος angegeben. 50 II1suppl. 315 / V cap. Θ 5, 68 (Τοῦ Χρυσοστόμου, ἐκ τοῦ εἰς τὸ κατὰ Ματθαῖον εὐαγγελίου). Diese falsche Attribution ist wahrscheinlich durch eine Versetzung entstanden: Tatsächlich stammt das vorausgehende Zitat (V cap. Θ 5, 67 [II11156 / K cap. Θ 8, 42]) aus den Matthäushomilien. 51 Eine der Zahlen ist nur zur Hälfte lesbar, und bei einer anderen weichen die Handschriften voneinander ab. 52 Im FlorVat wurden alle Zahlen ausgelassen, so dass diese hauptsächlich aus dem FlorPMLb bekannt sind, das vom FlorVat abhängig ist, jedoch von einem Exemplar dieses Florilegs, in dem die Attributionen vollständiger waren als in der Handschrift VE. 53 Vgl. die Rekonstruktion der Geschichte der Sammlungen bei GRIBOMONT, Nil, 264–265, der die Informationen aus den Sacra nicht berücksichtigen konnte, da keine der Zahlen, die die Briefe des Nilus identifizieren, in die PG eingegangen ist (vgl. die vorangehende Anmerkung). 54 Vgl. Thum, CXXII–CXXIV. 49

XXXVIII

Einleitung

Die Ursprünglichkeit dieser Zitate aus dem FlorPMLb ist in der Mehrzahl der Fälle dadurch gesichert, dass ein Zitat auch im korrespondierenden Kapitel von *II2 enthalten ist: II1suppl. 177 / PMLb cap. A 27, 11 ([nur Attribution in FlorPMLb] *II2429 / T cap. A 28, 10); II1suppl. 182 / PMLb cap. B 2M/1P, 8 (*II2599 / T cap. B 6, 13); II1suppl. 183 / PMLb cap. B 2M/1P 14 (*II2606 / T cap. B 6, 20); II1suppl. 191 / PMLb cap. Δ 1, 2 (*II2789 / R cap. Δ 2, 1); II1suppl. 350 / PMLb cap. M 4, 12 (*II21984 / R cap. M 8, 10). Drei weitere nur im FlorPMLb überlieferte Zitate sind so gut in ihren Kontext integriert, dass sie für ursprünglich gelten können: II1suppl. 357 / PMLb cap. O 8, 14 ist ein Psalmenzitat, das ohne Anstoß zu erregen in die Reihenfolge der Psalmenzitate passt; II1suppl. 415 / PMLb cap. Φ 11, 18, ein Zitat, das zu dem ebenfalls im Supplementum II1 präsentierten Kapitel V cap. Φ 3 gehört, ist ein Zitat aus Gregor von Nazianz, das gleichermaßen in die dortige Zitatenreihe passt und zudem kaum spontan (etwa aus dem Gedächtnis) vom Redaktor des FlorPMLb eingefügt worden sein kann. Schließlich steht II1suppl. 417 / PMLb cap. X 6, 10, ein Sapientia-Zitat, am Ende des Kapitels, wo es im FlorVat, ob absichtlich oder nicht, leicht weggelassen worden bzw. ausgefallen sein kann. Eine etwas andere Situation liegt bei dem Text II1suppl. 351 / PMLb cap. N 2, 12 vor, einem Zitat aus den Briefen des Gregor von Nazianz, das fälschlich den Briefen des Basilius zugeschrieben wird. Für das Vorhandensein dieses Zitates in den ursprünglichen Sacra spricht, dass bereits in PMLb cap. N 2, 9 (V cap. N 2, 9 [K cap. N 1]) aus den Briefen des Gregor von Nazianz zitiert wird. Das Zitat II1suppl. 351 / PMLb cap. N 2, 12 scheint dabei nicht mehr an seiner ursprünglichen Position zu stehen (es wird von PMLb cap. N 2, 9 durch ein Chrysostomos- und ein Ps.-Chrysostomoszitat getrennt), worauf auch die Fehlzuschreibung an Basilius hindeutet. Ursprünglich scheint schließlich auch das kurze Zitat II1suppl. 269 / PMLb cap. Θ 8, 33 aus dem nur in den Sacra belegten Text Ad neophytos (Catecheses ad illuminandos, III) zu sein: Es befindet sich im FlorPMLb an der Stelle, an der im FlorVat zwei lange Chrysostomoszitate stehen, und es ist denkbar, dass der Redaktor des FlorPMLb diesen kleinen Text aus seiner Version des FlorVat gleichsam als Ersatz für die beiden von ihm ausgelassenen langen Chrysostomoszitate beibehalten hat, während er in der Vorlage der uns erhaltenen Handschriften des FlorVat beim Kopieren übersehen wurde. In jedem Fall gehört der Text zum Grundbestand der Sacra, denn er ist auch in II11105 / K cap. Θ 5, 13 in einer etwas längeren Version belegt, dort ebenfalls im FlorVat und im FlorPMLb.

Supplementum II1

XXXIX

3.2 Erweiterungen in einzelnen Handschriften Selbständige Zusätze scheinen die Schreiber einzelner Handschriften des FlorPMLb sowie der Schreiber von VW 55 und in je einem Fall derjenige von HI und der des FlorMut gemacht zu haben, wenn dort ein Zitat überliefert ist, das sich sonst weder im FlorK noch in den Handschriften des FlorVat bzw. den weiteren Handschriften des FlorPMLb findet. Derartige Erweiterungen liegen nach unserer Meinung vor in II1suppl. 145 (Lb), 146 (M), 199 (VW addit. cap. Δ 25), 215 (HI), 254 (M), 255 (VW), 280 (T), 333 (P) 56, 334 (VW), 354 (R), 363 (VW), 381 (VW) und 405 (E). 57

_____________

55 Zu den Besonderheiten dieser Handschrift des FlorVat vgl. Thum, LXII–LXVI und Declerck, LI–LIV. 56 Dieser Text (Iac. 1, 10–11) ist nur in P enthalten und stellt die Fortsetzung des vorausgehenden Zitates dar (Iac. 1, 9–10); die Attribution von Iac. 1, 10–11 an Ignatius verdankt sich dem Umstand, dass die Überschrift des folgenden Textes (Τοῦ ἁγίου Ἰγνατίου τοῦ θεοφόρου πρὸς Τραλλεῖς) an der falschen Stelle eingefügt wurde, vgl. HOLL, Fragmente, 21. 57 Zu den Zusätzen in VW vgl. Thum, LXV–LXVI.

Einleitung zum Supplementum *II2 Die Rezension II1 der Sacra ist in erster Linie durch das FlorK und das FlorVat bekannt, deren Unterschiede sich unter anderem in der Vielzahl von Zitaten zeigen, die nur in jeweils einem der beiden Florilegien enthalten sind. Die Rezension *II2 wiederum wird hauptsächlich in den Flor Thess, FlorHierosol, FlorRup und im FlorPMLb überliefert, in denen die Kapitel von *II2 mit Kapiteln aus anderen Sacra-Florilegien kombiniert sind. Trotz der Schwierigkeiten (verstümmelte Textzeugen und ausgelassene oder gekürzte Abschnitte), mit denen wir bei dem Versuch konfrontiert waren, die Kapitel von *II2 zu isolieren und zu rekonstruieren, erwies sich die Überlieferung von *II2 einheitlicher als diejenige von II1, wodurch sich die sehr viel kleinere Anzahl an Zitaten im Supplement zu *II2 erklärt. Bei den 39 Zitaten (1–3.3a.4–38), die im Supplementum ad recensionem alteram libri II präsentiert werden, handelt es sich um solche Texte, die in der „Leithandschrift“, auf der die Edition der jeweiligen Kapitel beruht, fehlen; die „Leithandschrift“ ist dabei derjenige Textzeuge, der nach unserer Ansicht das Kapitel am besten überliefert. Als Beispiel möge *II2suppl. 1 / R cap. A 5, 4 dienen: Dieses Zitat – sehr kurz und daher leicht zu übersehen – fehlt in FlorThess und FlorHierosol, findet sich aber im FlorRup und im FlorPMLb, was die Annahme rechtfertigt, dass es zum ursprünglichen Bestand des Kapitels gehört und dass es in den Florilegien, in denen es fehlt, durch Unachtsamkeit ausgefallen ist. 58 Ein anderer Text (*II2suppl. 8 / R cap. Δ 28, 23) ist vielleicht aus der Handschrift Thessaloniki, Μονὴ Βλατάδων, 9 verschwunden, da sein Anfang demjenigen von *II21142 / T cap. Δ 26, 23 sehr ähnlich ist. Das Zitat aus Nilus, das unter der Nummer *II2suppl. 3a / R cap. Γ 8, 21 ediert ist, wurde in das Supplementum ad recensionem alteram libri II zu einem Zeitpunkt eingefügt, zu dem die Numerierung der Zitate bereits feststand, so dass wir uns mit der berühmt-berüchtigten „Zahl in Verbindung mit einem Buchstaben“ behelfen mussten. Wir waren lange davon ausgegangen, dass das Zitat durch Kontamination mit dem FlorPMLb in das FlorRup eingetragen wurde, doch es ist wahrscheinlicher, dass es sich hierbei um einen analogen Fall zu *II2suppl. 1 / R cap. A 5, 4 handelt: Ein _____________

58

Vgl. auch Declerck, XXXV.

Supplementum *II2

XLI

vermutlich zufällig im FlorThess 59 ausgelassener Text von *II2 ist im Flor Rup erhalten geblieben. Der Text aus Nilus erscheint ebenfalls in den korrespondierenden Kapiteln des FlorVat (II1suppl. 188 / V cap. Γ 2, 10) und des FlorPMLb (cap. Γ 4). 60 Die Position, an der er in diesen beiden Florilegien steht, ist eigenartig, da er sich zwischen I Tim. 5, 22 und Iac. 4, 1 befindet; im FlorRup steht das Zitat zwischen denjenigen aus Gregor von Nazianz und Basilius von Caesarea, was akzeptabler ist. Das Kapitel Θ 1 (Περὶ θρασέων καὶ ἀνδρείων) ist in der Handschrift Thessaloniki, Μονὴ Βλατάδων, 9 infolge eines Blattausfalls zwischen f. 240 und 241 unvollständig überliefert: Nur die ersten beiden Zitate sind erhalten (*II21610–1611 / T cap. Θ 1, 1–2), wovon letzteres, ein Text aus dem ersten Königebuch (Goliath fordert einen Krieger Israels zum Zweikampf heraus), mitten in einem Wort endet. Das korrespondierende Kapitel des FlorRup enthält sechs Zitate, von denen R cap. Θ 1, 4 mehr oder weniger *II21611 / T cap. Θ 1, 2 entspricht. Die letzten beiden in R enthaltenen Texte (*II2suppl. 14–15 / R cap. Θ 1, 5–6) sind ebenfalls recht vertrauenerweckend: Ersteres stellt die Fortsetzung der Geschichte von David und Goliath dar, letzteres wird Philon zugeschrieben. Dagegen stellen die drei ersten Zitate (*II2suppl. 11–13 / R cap. Θ 1, 1–3) ein Problem dar, da sie aus den Psalmen und den Proverbien stammen und normalerweise nach den Zitaten aus dem Königebuch stehen müssten. Entweder hat also der Redaktor – was am wahrscheinlichsten ist – die drei Texte versetzt, oder sie wurden interpoliert. Der Verlust des Anfangs des Kapitels I 1 in der Handschrift Thessaloniki, Μονὴ Βλατάδων, 9 infolge eines Blattausfalls zwischen f. 248 und 249 wird teilweise durch *II2suppl. 16 / R cap. I 1, 1 kompensiert. Am zahlreichsten sind die Supplementtexte im Falle von zwei Kapiteln im Stoicheion P (*II2suppl. 28–36), in denen wir R als „Leithandschrift“ gewählt haben. Diese beiden Kapitel scheinen in der vom Redaktor des FlorPMLb benutzten Vorlage von *II2 vollständiger gewesen zu sein, doch hat dieser Redaktor beide Kapitel stark überarbeitet. 61 _____________

Der Text fehlt auch im FlorHierosol (HIII cap. Γ 2), wo das Kapitel stark gekürzt wurde, da es bereits im ersten Buch des FlorHierosol enthalten war, das das FlorVat repräsentiert. 60 Der Redaktor des FlorPMLb entnahm dieses Kapitel dem FlorVat, das die Rezension II1 (K cap. Γ 1) darstellt. Obwohl das FlorPMLb ohne Zweifel vom FlorVat abhängt, stimmt sein Text an zwei Stellen (Auslassung von δὲ und κτίσματα anstelle von πράγματα) mit dem von *II2 (FlorRup) gegen das FlorVat überein. Die einfachste Erklärung dafür ist, dass der Redaktor des FlorPMLb seine Lesarten aus *II2 bezogen hat, das er nachweislich benutzte, da er aus ihm auch den Titlos entnommen hat. 61 Vgl. Declerck, XLIV–XLVI. 59

XLII

Einleitung

Die 39 Zitate (1–3.3a.4–38) des Supplementum ad recensionem alteram libri II stammen allesamt aus Quellen, aus denen sich der Kompilator der Sacra gewöhnlich auch sonst bediente. Unter den Texten finden sich auch zwei σχόλια (*II2suppl. 3 / R cap. B 12, 13 und *II2suppl. 37 / R cap. Σ 17, 5), die in dem Stil der auch anderswo in die Sacra eingefügten σχόλια verfasst sind. Schließlich sind vier Zitate auch in den korrespondierenden Kapiteln des FlorK enthalten, was ihre Zugehörigkeit zu *II2 und generell zu den Sacra erweist.

Einleitung zum Supplementum Florilegii PMLb ad librum II 1. Beschreibung der nur im FlorPMLb überlieferten Kapitel Das FlorPMLb 62 überliefert einen eigenen Bestand von 27 Kapiteln, 63 die nicht im FlorVat enthalten sind. 64 Alle diese Kapitel haben einen Titlos, der sich in mehr oder minder identischer Form 65 in den zu *II2 gehörenden Florilegien findet, doch haben die Kapitel in den meisten Fällen einen sehr oder vollständig unterschiedlichen Inhalt. Folgende Übersicht zeigt einen Vergleich der 27 Titloi und einen Abriss der inhaltlichen Übereinstimmungen, die sich zwischen den Kapiteln feststellen lassen: FlorPMLb

*II2

gemeinsame Texte

A 10 Περὶ ἀρχόντων, ὅτι χρὴ κατὰ τὸν τοῦ κυρίου τύπον δι’ ὑποδειγμάτων ἀγαθῶν ἀνάγειν πρὸς ἀρετὴν τὸ ὑπήκοον, καὶ προσφιλῆ ποιεῖν ἑαυτοῖς τὸν λαόν.

T cap. A 10 Περὶ ἀρχόντων, ὅτι χρὴ κατὰ τὸν τύπον τοῦ κυρίου δι’ ὑποδειγμάτων ἀγαθῶν ἀνάγειν πρὸς ἀρετὴν τὸ ὑπήκοον, καὶ προσφιλῆ ποιεῖν ἑαυτοῖς τὸν λαόν.

0 (von 5 Texten in PMLb und 16 in *II2)

_____________

62 Infolge der Kontamination der Florilegien wurde eine Anzahl dieser Kapitel in die FlorLa, FlorLc, FlorHierosol, FlorThess, FlorMut und in den Zeugen VW des FlorVat übernommen. 63 Das Kapitel mit dem Titlos Τοῦ ἀββᾶ Μωσέος καὶ ποιμένος· πρὸς τὸν ἀββᾶ Ποιμένα περὶ ἀρετῶν (PMLb cap. M 7M) ist in diese Aufzählung nicht miteinbezogen, denn es scheint durch eine falsche Unterteilung des vorangehenden Kapitels entstanden zu sein (Περὶ μετανοίας καὶ ἐξομολογήσεως [PMLb cap. M 6]), das zum Buch III der Sacra gehört; vgl. HOLL, Sacra Parallela, 79–80; J.R. MARTIN, An Early Illustration of The Sayings of the Fathers. The Art Bulletin 32 (1950), 293. 64 Es ist nicht feststellbar, ob eine Verbindung zwischen dem Kapitel A 17 (Περὶ ἀπειλῆς, ὅτι χρὴ φοβεῖσθαι τοῦ θεοῦ τὰς ἀπειλάς, καὶ μὴ καταφρονητικῶς διακεῖσθαι) des FlorPMLb und dem Kapitel A 27 (Περὶ ἀπειλῆς) des FlorK besteht, da außer den in beiden Titloi enthaltenen Wörtern Περὶ ἀπειλῆς keine Übereinstimmungen zwischen ihnen bestehen. 65 Einige Titloi des FlorPMLb (A 13; B 1M; Θ 16M; K 13M; M 13M und M 14M) wurden gekürzt, und die Lesarten φορὰ und πράττουσι (A 12) sind eindeutige Verschlechterungen im Vergleich zum Text von *II2, wo an den entsprechenden Stellen ἐφορεία und πράγμασιν steht (letztere Lesart wurde vom Kopisten von M, zweifelsohne durch Konjektur, wiederhergestellt).

XLIV

Einleitung

A 11 Περὶ ἀρχόντων καὶ προεστώτων, ὅτι χρὴ πυκνοτέραις ταῖς νουθεσίαις καὶ διαμαρτυρίαις χρῆσθαι αὐτοὺς πρὸς τὸν λαόν, πρὸς τὸ ἑαυτῶν ἀκίνδυνον.

T cap. A 11 Περὶ ἀρ1 (von 6 Texten in χόντων καὶ προεστώPMLb und 15 in *II2) των, ὅτι χρὴ πυκνότερον ταῖς νουθεσίαις καὶ διαμαρτυρίαις χρῆσθαι αὐτοὺς πρὸς τὸν λαόν, πρὸς τὸ ἑαυτῶν ἀκίνδυνον.

Α 12 Περὶ ἀρίστων ἀνδρῶν, ὅτι σωτήριος ἡ τούτων φορὰ καί γε τοῖς πράττουσι καί γε τῷ λαῷ.

T cap. A 13 Περὶ ἀρίστων ἀνδρῶν, ὅτι σωτήριος ἡ τούτων ἐφορεία καὶ ἐπιστασία τοῖς πράγμασι καὶ τῷ λαῷ.

2 (von 10 Texten in PMLb und 19 in *II2)

A 13 Περὶ ἀποκρίσεως καὶ ἀπολογίας, ὅτι χρὴ ἐν συνέσει καὶ ὀνόματι κυρίου τὰς ἀπολογίας τῶν ἐπερωτήσεων ποιεῖσθαι, μάλιστα δὲ τὰς περὶ τῆς σωτηρίου ἡμῶν πίστεως.

T cap. A 24 Περὶ ἀποκρίσεως καὶ ἀπολογίας, ὅτι χρὴ ἐν συνέσει καὶ ὀνόματι κυρίου τὰς ἀπολογίας τῶν ἐπερωτήσεων ποιεῖσθαι, μάλιστα δὲ τὰς περὶ τῆς σωτηρίου ἡμῶν πίστεως· ἀνατιθέμενοι γὰρ τῷ θεῷ τὰς διασαφήσεις τῶν ἐπερωτήσεων, τὸ μέγιστον μετὰ καὶ τῆς ἀληθείας ἑαυτοῖς περιποιούμεθα κλέος.

1 (von 7 Texten in PMLb und 15 in *II2)

A 14 Περὶ τῶν ἀποκρινομένων θρασέως.

T cap. A 25 Περὶ τῶν ἀποκρινομένων θρασέως.

0 (von 6 Texten in PMLb und 7 in *II2 [6 in T und 1 in R])

Α 15 Περὶ ἀποβεβλημένων πραγμάτων καὶ ἀπροσδέκτων παρὰ θεῷ.

T cap. A 27 Περὶ ἀπο0 (von 6 Texten in βεβλημένων καὶ ἀπροσ- PMLb und 9 in *II2) δέκτων πραγμάτων παρὰ θεῷ.

A 16 Περὶ ἀγορᾶς καὶ τῆς περὶ αὐτὴν τῶν ἐφόρων καταστάσεως.

T cap. A 29 Περὶ ἀγορᾶς καὶ τῆς περὶ ταύτην τῶν ἐφόρων καταστάσεως.

1 (von 5 Texten in PMLb und 5 in *II2)

A 17 Περὶ ἀπειλῆς, ὅτι χρὴ φοβεῖσθαι τοῦ θεοῦ τὰς ἀπειλάς, καὶ μὴ καταφρονητικῶς διακεῖσθαι.

T cap. A 32 Περὶ ἀπειλῆς, ὅτι χρὴ φοβεῖσθαι τοῦ θεοῦ τὰς ἀπειλάς, καὶ μὴ καταφρονητικῶς ἐπ’ ὀλέθρῳ διακεῖσθαι.

3 (von 7 Texten in PMLb und 10 in *II2)

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

A 18 Περὶ ἀνωφελῶν καὶ ἀντιθέτων πραγμάτων.

T cap. A 33 Περὶ ἀνωφελῶν καὶ ἀντιθέτων πραγμάτων.

2 (von 7 Texten in PMLb und 2 in *II2)

A 19 Περὶ τῶν ἀσεβῶς ἀπρονόητον εἶναι τὸν κόσμον καὶ τὰ κατὰ τοῦτον πράγματα λεγόντων.

T cap. A 35 Περὶ τῶν 0 (von 4 Texten in ἀσεβῶς ἀπρονόητον εἶ- PMLb und 6 in *II2) ναι τὸν κόσμον λεγόντων καὶ τὰ κατὰ τοῦτον πράγματα.

B 1M Περὶ βασιλέων, ὅτι T cap. B 1 Περὶ βασιἀλυσιτελὲς τὸ ἐξιέναι λέως, ὅτι ἀλυσιτελὲς τὸ αὐτοὺς εἰς πόλεμον. ἐξιέναι βασιλέα εἰς πόλεμον, καὶ βέλτιον διὰ μισθοφόρων ἢ δώρων τοὺς πολεμίους ἀμύνεσθαι καὶ οὐ δι’ ἑαυτοῦ.

1 (von 3 Texten in PMLb und 9 in *II2)

B 6M Περὶ βεβαίου καὶ ἀβεβαίου ἀνδρός.

T cap. B 15 Περὶ βεβαίου καὶ ἀβεβαίου ἀνδρός.

0 (von 8 Texten in PMLb und 13 in *II2 [12 in T und 1 in R])

Γ 16M Περὶ γενεᾶς ἀγαθῆς.

T cap. Γ 5 Περὶ γενεᾶς ἀγαθῆς.

1 (von 9 Texten in PMLb und 2 in *II2)

Γ 17M Περὶ γενεᾶς σκολιᾶς καὶ πονηρᾶς.

T cap. Γ 6 Περὶ γενεᾶς σκολιᾶς καὶ πονηρᾶς.

3 (von 12 Texten in PMLb und 12 in *II2)

Δ 7 Περὶ δημηγερτῶν λοιμῶν, καὶ ὅτι χρὴ φεύγειν καὶ ἐκκλίνειν τὰς τοῦ δήμου ἀνασοβὰς καὶ συμφωνίας.

Τ cap. Δ 17 Περὶ δημηγερτῶν λοιμῶν, καὶ ὅτι χρὴ φεύγειν καὶ ἐκκλίνειν τὰς τοῦ δήμου ἀνασοβὰς καὶ συμφωνίας.

Die 6 in PMLb zitierten Texte stehen alle in *II2 (20 Texte in T)

Δ 32 Περὶ δικαιούντων ἑαυτοὺς καὶ κατοφρυομένων τῶν ἑτέρων.

R cap. Δ 6, 1 Περὶ δικαιούντων ἑαυτοὺς καὶ κατοφρυομένων τῶν ἑτέρων.

1 (von 13 Texten in PMLb und 11 in *II2)

Δ 33 Περὶ διαφορᾶς ἡδίστων καὶ ἡδυτέρων κατὰ σύγκρισιν.

R cap. Δ 10 Περὶ διαφο- 0 (von 5 Texten in ρᾶς ἡδίστων καὶ ἡδυτέ- PMLb und 3 in *II2) ρων κατὰ σύγκρισιν.

Δ 34 Περὶ διακρίσεως, ὅτι χρὴ ἐπὶ παντὸς πράγματος διάκρισιν καὶ φόβον θεοῦ ἔχειν.

Τ cap. Δ 14 Περὶ διακρίσεως, ὅτι χρὴ ἐπὶ παντὶ πράγματι διάκρισιν καὶ φόβον θεοῦ ἔχειν.

0 (von 7 Texten in PMLb und 11 in *II2)

Δ 35 Περὶ δωροδοσίας.

T cap. Δ 16 Περὶ δωροδοσίας.

1 (von 6 Texten in PMLb und 4 in *II2)

XLV

XLVI

Einleitung

Θ 14M Περὶ θαρσερῶν καὶ ἀνδρείων.

T cap. Θ 1 Περὶ θρασέων καὶ ἀνδρείων. R cap. Θ 1 Περὶ θρασέων καὶ ἀνδρείων.

2 (von 7 Texten in PMLb und 7 in *II2 [2 in T und 5 in R])

Θ 15M Περὶ θαρσερῶν καὶ τολμηρῶν.

R cap. Θ 2 Περὶ θρασέων καὶ τολμηρῶν.

2 (von 3 Texten in PMLb und 11 in *II2)

Θ 16M Περὶ θεληματαρίων καὶ πισματικῶν.

R cap. Θ 3 Περὶ θεληματαρίων καὶ πεισματικῶν καὶ αὐταρέσκων, ὅτι βαρὺ τὸ πάθος.

0 (von 6 Texten in PMLb und 10 in *II2)

Κ 13Μ Περὶ κόσμου καὶ κτισμάτων καὶ τῆς τούτων καλλονῆς καὶ εὐαρμοστίας.

R cap. K 1 Περὶ τοῦ κόσμου καὶ τῆς παρὰ θεοῦ γενομένης παγκάλου καὶ ποικίλης κτίσεως αὐτοῦ, καὶ ὅτι οὐδὲν αὐτόματον ἢ αὐτοσχέδιον ἐν αὐτῷ, οὔτε ἐν ὁρατοῖς, οὔτε ἐν ἀοράτοις.

1 (von 8 Texten in PMLb und 16 in *ΙΙ2)

M 12M Περὶ μισομαθῶν. R cap. M 3 Περὶ μισομαθῶν.

2 (von 11 Texten in PMLb und 12 in *II2)

M 13M Περὶ μεταχειριζομένων.

R cap. M 6 Περὶ μεταχειριζομένων καὶ μεταβαλλόντων τοὺς ταρασσομένους καὶ τεθυμωμένους καὶ ἐξηγριωμένους ἀφρόνως.

0 (von 7 Texten in PMLb und 3 in *II2)

M 14M, 1–7 Περὶ μεταβολῆς καὶ ἀλλοιώσεως πραγμάτων. 66

R cap. M 9 Περὶ μεταβολῆς καὶ ἀλλοιώσεως πραγμάτων, καὶ ὅτι οὐδὲν ἐπίμονον ἐν βίῳ, ἀλλὰ πάντα ἐν βουλήσει καὶ χειρὶ θεοῦ.

0 (von 7 Texten in PMLb und 8 in *II2)

Σ 3 Περὶ συναλλαγμάτων.

Das Kapitel fehlt im FlorVat (und im FlorK ) und im Zeugen R von *II2

Da die Kapitel Δ 7 und Σ 3 des FlorPMLb sich deutlich von den anderen Kapiteln dieser Liste unterscheiden, wurden sie bislang, wenn auch nicht _____________ 66

Ab Nr. 8 dieses Kapitels enthält M den Schlussteil von V cap. M 4 (= Sacra III / par. 51 B).

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

XLVII

ohne Vorbehalte, *II2 zugeschrieben. 67 Im Falle des Kapitels Δ 7 wird diese Hypothese von der Tatsache gestützt, dass die Orat. 4 des Gregor von Nazianz (*II2971 / T cap. Δ 17, 19) unter dem Titel ἐκ τοῦ αʹ στηλιτευτικοῦ zitiert wird, mit dem das Werk in Sacra II für gewöhnlich bezeichnet wird. Aus derselben Predigt wird auch in drei Kapiteln des dem FlorPMLb eigenen Kapitelbestandes zitiert, und an allen drei Stellen enthält die Attribution die Wörter κατὰ Ἰουλιανοῦ. 68 Die Tatsache, dass für die Orat. 4 unterschiedliche Titel verwendet werden, legt nahe, dass das Kapitel Δ 7 nicht aus derselben Quelle stammt wie die drei anderen Kapitel aus dem eigenen Kapitelbestand des FlorPMLb. Für die Zuschreibung des Kapitels Σ 3 zu *II2 sei darauf hingewiesen, dass der Titlos dieses Kapitels im Pinax des FlorHierosol verzeichnet ist, 69 wo er sich gut in die Reihe der Titloi (Σ 1–10) einfügt, die aus *II2 zu stammen scheinen; da es sich um ein sehr kurzes Kapitel handelt, wäre es nicht verwunderlich, wenn der Redaktor des FlorRup, das für diesen Abschnitt von *II2 ein wichtiger Zeuge ist, das Kapitel ausgelassen hätte. 2. Besonderheiten der nur im FlorPMLb überlieferten Kapitel Vor der Untersuchung der Herkunft der verbleibenden 25 Kapitel empfiehlt sich die Analyse einiger Besonderheiten, die diese Kapitel aufweisen. 2.1 Abweichungen zwischen Pinax und Text Zwischen Pinax und Text bestehen bei allen Kapiteln, mit Ausnahme der zehn Kapitel, die unter dem Stoicheion A stehen, Unregelmäßigkeiten, wie folgende Übersicht zeigt (das Fehlen einer Spalte für Lb txt erklärt sich daraus, dass in diesem Zeugen der Text nur bis zum Kapitel A 43 erhalten ist).

_____________

Declerck, XLIII, Anm. 71. Dieses Phänomen ist überaus signifikant, da es an drei verschiedenen Stellen erscheint: II suppl. 40 / PMLb cap. A 15, 6; II suppl. 63 / PMLb cap. A 19, 4; II suppl. 136 / PMLb cap. Θ 15M, 3. 69 In der Handschrift Athen, Ἐθνικὴ Βιβλιοθήκη τῆς Ἑλλάδος, Μετόχιον τοῦ Παναγίου Τάφου 274 (f. 22v18) wird dieser Titlos an zweiter Stelle des Abschnittes mit der Überschrift Στοιχεῖον Σ, βιβλίον γʹ angeführt. 67 68

XLVIII

Einleitung

Ppin

Ptxt

Mpin

Mtxt

Lb pin

Β1

M





αʹ

αʹ

αʹ

Β6

M







ϛʹ

ϛʹ

Γ 16

M





ιϛʹ

ιϛʹ



Γ 17M









Δ 32

λβʹ

εʹ

– (add. man. rec.)

λβʹ

λβʹ

Δ 33

λγʹ

ιʹ

– (add. man. rec.)

λγʹ

λγʹ

Δ 34

λδʹ

– (add. man. rec.)

λδʹ

λδʹ

λεʹ

– (add. man. rec.)

λεʹ



Θ 14

M





– (add. man. rec.)

ιδʹ



Θ 15

M





– (add. man. rec.)

ιεʹ



Θ 16M





– (add. man. rec.)

ιϛʹ



Κ 13

ιγʹ



Δ 35





– (add. man. rec.)

M





– (e corr. man. rec.)

ιβʹ (β e corr.)



Μ 13M





– a. c. ut videtur 71



Μ 14





– (add. man. rec.; ιγʹ cod.)

ιδʹ scripsimus (ιγʹ cod.)



M

Μ 12

M

70

Die Unregelmäßigkeiten zwischen Pinax und Text betreffen in erster Linie die Handschrift M, in deren Pinax 13 Titloi fehlen, obwohl die entsprechenden Kapitel im Text enthalten sind. Holl hat diese Lücken im Pinax wohl zurecht durch Nachlässigkeit beim Kopieren erklärt. 72 Obwohl er es an dieser Stelle nicht ausdrücklich sagt, hält er nicht den Kopisten von M für verantwortlich, sondern denjenigen der gemeinsamen Vorlage, von der die drei Hauptzeugen des FlorPMLb abhängen. Es kann jedenfalls kein Zweifel bestehen, dass die Kapitel, die nur in M überliefert sind, zum ursprünglichen Bestand des FlorPMLb gehören. Im Falle des Kapitels B 6M (Περὶ βεβαίου καὶ ἀβεβαίου ἀνδρός) gibt es dafür einen unwiderlegbaren Beweis, denn das Kapitel ist vollständig in Q2 erhalten, einem Fragment einer Handschrift in Unzialen, die etwa gleich alt wie P ist. 73 In P wiederum besteht bei den 15 Kapiteln der Übersicht kein Konflikt zwischen _____________

Die Lesart μισομαθῶν könnte eine Korrektur von μεταχειριζομένων sein; die Anzahl der abgeschabten Buchstaben steht dem nicht entgegen, und der Zirkumflex wurde später hinzugefügt; vgl. HOLL, Sacra Parallela, 78, Anm. 1. 71 Der Titlos von M 13M könnte sich hinter demjenigen von M 12M verstecken, vgl. die vorangehende Anm. 72 HOLL, Sacra Parallela, 78–79. 73 Der Umstand, dass dieses Kapitel in Q2 die Zahl ϛʹ trägt, bestätigt die aus Mtxt und Lb pin gewonnene Beobachtung, dass das Kapitel B 1M von P ausgelassen wurde. 70

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

XLIX

Pinax und Text, bis auf die Numerierung der vier Kapitel des Stoicheion Δ. 74 Diese trügerische Harmonie ist der Tatsache geschuldet, dass die Kapitel, die nicht im Pinax stehen, im Text ebenfalls ausgelassen wurden. 75 2.2 Gruppierung und Position der Kapitel An fünf Stellen erscheinen die Kapitel des eigenen Kapitelbestandes des FlorPMLb in Gruppen: Α 10–19; Γ 16Μ–17Μ; Δ 32–35; Θ 14Μ–16Μ; Μ 12Μ– 14Μ; drei Kapitel stehen für sich: B 1M, B 6M und K 13M. Die zu den Stoicheia Γ, Δ, Θ und Κ gehörenden Kapitel stehen am Ende dieser Stoicheia. 2.3 Andernorts nicht zitierte Autoren und Werke Die nur im FlorPMLb überlieferten Kapitel enthalten einige Zitate aus heidnischen Autoren wie Ps.-Demokrit 76 und Ps.-Pythagoras, 77 die aus keiner der Quellen (Bibel, Kirchenväter, Philon von Alexandrien und Flavius Josephus) stammen, die der Kompilator der Sacra nach eigener Aussage benutzte. In ihrer Mischung von Texten christlicher und für ihre Weisheit berühmter heidnischer Autoren erinnern diese Kapitel an die großen sakroprofanen Florilegien wie die Loci communes des Ps.-Maximus Confessor. Zwei der drei Demokrit zugeschriebenen Texte (II suppl. 3 / PMLb cap. A 10, 3 und II suppl. 160 / PMLb cap. M 12M, 10) sind übrigens auch in den Loci communes enthalten, jedoch in unterschiedlichen Zusammenhängen und ohne dass es weitere Übereinstimmungen zwischen diesem Florileg und dem eigenen Kapitelbestand des FlorPMLb gäbe. Schon der einfache Umstand, dass antike Philosophen neben den größeren Autoritäten der christlichen Kirche zitiert werden, ist ein _____________

Die Numerierung der Kapitel 1–31 des Stoicheion Δ ist vollkommen regelmäßig, so dass sich Pinax und Text entsprechen; nur im Text fehlt die Ziffer αʹ. In den Kapiteln 32–35 ist die Numerierung im Pinax regelmäßig, jedoch im Text unzusammenhängend oder nicht vorhanden. 75 HOLL, Sacra Parallela, 85–86. Diese Vorgehensweise, nach der die Kapitel, die nicht im Pinax stehen, auch im Text ausgelassen wurden, erklärt allerdings nicht das Fehlen derjenigen Kapitel in P, die B 1M, B 6M und Γ 16Μ entsprechen, da diese drei Kapitel teils sowohl im Pinax von M als auch von Lb, teils nur im Pinax eines dieser beiden Zeugen enthalten sind. 76 Vgl. II suppl. 3 / PMLb cap. A 10, 3; II suppl. 160–161 / PMLb cap. M 12M, 10–11. Beide Texte erscheinen im Florileg DIE. 77 Vgl. II suppl. 120 / PMLb cap. Δ 34, 7 und II suppl. 159 / PMLb cap. M 12M, 9. Beide Zitate tragen die falsche Attribution Ἐκ τῶν χρυσῶν ἐπῶν, das erste von ihnen wird auch im Florileg DIE zitiert (vgl. die vorige Anmerkung). 74

L

Einleitung

Hinweis darauf, dass die entsprechenden Kapitel jünger sind 78 als der ursprüngliche Bestand der Sacra, deren Redaktion in das erste Viertel des 7. Jh.s (vor 630) fällt. 79 Es sei jedoch erwähnt, dass in *II2 ein Zitat aus den Sentenzen des Ps.-Phocylides (*II21310 / T cap. E 8, 32) enthalten ist, das in einem ansonsten unverdächtigen Kapitel hinter zwei Texten aus Philon von Alexandrien steht. Angesichts seiner Position am Ende des Kapitels ist es möglich, dass es sich bei diesem Zitat um eine nachträgliche Einfügung handelt, doch ist es ebenfalls nicht undenkbar, dass das Zitat vom Kompilator der Sacra selbst angeführt wurde, der der Ansicht gewesen sein könnte, es mit einem christlichen Autor zu tun zu haben. 80 Dass es nicht selbstverständlich war, Texte heidnischer Autoren in christliche Sammlungen einzufügen, zeigt auch das FC, das zum Teil von den Sacra abhängt 81 und zwischen dem Anfang des 9. und dem 10. Jh. datiert werden kann. Dort finden sich nur drei Zitate aus eigentlich heidnischen Autoren, von denen eines Hippokrates, ein anderes Diodorus Siculus und ein drittes Porphyrios zugeschrieben wird; in allen drei Fällen haben besondere Umstände die Einfügung in ein christliches Florileg begünstigt. 82 Von den Büchern des Alten Testaments wird aus dem Buch Esther 83 nirgendwo sonst in der Überlieferung von Sacra II zitiert. Deshalb muss _____________

Im Allgemeinen wird die Abfassung der sakroprofanen Florilegien in das 9., 10. oder 11. Jh. datiert (zum Forschungsstand vgl. IHM, Ps.-Maximus Confessor, III, Anm. 14). Was die Loci communes betrifft, muss die ursprüngliche Rezension („Ur-Max“) später als 650 sein, während die jüngste Rezension („MaxU“) spätesten am Ende des 10. Jh.s existierte (Ibid. XXIX). 79 DECLERCK, Retour, 32–33 und 64–65. 80 In einer Handschriftengruppe, die ins 15. und 16. Jh. datiert wird, geht den Sentenzen ein kleines Gedicht in Jamben voraus, in dem es heißt, Phokylides habe dieses Werk „im Geist der Evangelisten“ (εὐαγγελικῶς) geschrieben; er wird mit jemandem verglichen, der „in das Mysterium Christi eingeweiht“ worden sei (χριστομύστης), sowie mit einem großen Apostel; vgl. Pseudo-Phocylide. Sentences. Texte établi, traduit et commenté par P. DERRON, Paris 1986, CIII–CIV; das Epigramm erscheint ebenfalls in der Epigrammatum anthologia Palatina cum Planudeis et appendice nova epigrammatum veterum ex libris et marmoribus… ed. Ed. COUGNY. Vol. III, Parisiis 1890, 323 (III, 194). Eine Umdichtung in politische Verse, erhalten im Sinait. gr. 1719 (geschrieben 1782), wurde publiziert von Θ.Π. ΒΟΛIΔΟΥ Σιναϊτικαὶ ἔρευναι. Ἐπετηρὶς Ἑταιρείας Βυζαντινῶν Σπουδῶν 13 (1937), 203; diese Umdichtung enthält in etwa dasselbe Lob wie das Gedicht in Jamben, merkt aber gleichwohl an, dass Phokylides in vorchristlichen Zeiten geboren und erzogen wurde (ἑλληνικῶς ᾿γενήθη, ἀνετράφη). Auch der Prolog der Sentenzen selbst kann den Eindruck erwecken, dass es sich um einen von einem Christen geschriebenen Text handelt. 81 RICHARD, Florilèges spirituels, Sp. 484. 82 P. VAN DEUN, Lire en extraits à Byzance: le Florilegium Coislinianum et ses sections païennes, in: S. MORLET (Hg.), Lire en extraits. Lecture et production des textes de l’Antiquité à la fin du Moyen Âge (Cultures et civilisations médiévales, 63), Paris 2015, 421–423. 83 Vgl. II suppl. 167–168 / PMLb cap. M 13M, 6–7. 78

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

LI

dieses Zitat nicht automatisch verdächtig sein, doch ist der Umstand sehr außergewöhnlich, weshalb er hier erwähnt sei. Die größten Überraschungen begegnen allerdings unter den christlichen Autoren, die in den dem FlorPMLb eigenen Kapiteln zitiert werden: – Johannes Climacus (gestorben ca. 649); 84 – Maximus Confessor (gestorben 662); 85 – Johannes Mansur (gestorben ca. 745); 86 – Sophronius von Jerusalem (gestorben 638). 87

Diese vier Autoren sind alle deutlich später als das Konzil von Chalkedon (451), während der Kompilator der Sacra für gewöhnlich Autoren zitiert, die vor diesem Konzil gelebt haben oder von denen dies vermutet wird. 88 Es sei ferner darauf hingewiesen, dass die dem FlorPMLb eigenen Kapitel die Zitate aus Markus dem Eremiten (oder dem Mönch) unter dem Namen Markodiadochos führen, 89 während sie in *II21439 / T cap. E 32, 7 und *II21489 / T cap. E 36, 28 unter dem Namen Μάρκου μοναχοῦ firmieren. Dieser Umstand ist umso seltsamer, als der Name Μαρκοδιάδοχος nirgends sonst belegt ist. 2.4 Das Zitat aus Johannes Mansur Harris hat als erster darauf aufmerksam gemacht, dass im FlorPMLb, das er nur in Gestalt des Par. gr. 923 kannte, ein Zitat aus Johannes von Damaskos enthalten ist. 90 Der Text (II suppl. 113 / PMLb cap. Δ 33, 5) steht unter der Attribution ϊ̅ω̅ μουνζουρ ἐκ τ(ῶν) ν̅ κεφα(λαίων) und stammt aus den Dialectica sive capita philosophica. Die Schreibung des arabischen Namens _____________

Vgl. II suppl. 107 / PMLb cap. Δ 32, 12; II suppl. 115–117 / PMLb cap. Δ 34, 2–4. Das Todesdatum des Johannes Climacus ist sehr unsicher, vgl. dazu CHRYSSAVGIS, John Climacus, 42–43, nach dem er bis 659 oder sogar bis 679 gelebt haben könnte. 85 Vgl. II suppl. 112 / PMLb cap. Δ 33, 4 (ἐκ τῶν ὅρων); II suppl. 114 / PMLb cap. Δ 34, 1 (ἐκ τῶν ὅρων); II suppl. 149–150 / PMLb cap. K 13M, 7–8 (ἐκ τῶν ἀπορρήτων τοῦ Θεολόγου ἑρμηνείας, d.h. aus den Ambigua ad Iohannem [CPG 7705]). 86 Vgl. II suppl. 113 / PMLb cap. Δ 33, 5. 87 Vgl. II suppl. 148 / PMLb cap. K 13M, 6. 88 Vgl. unten, Anm. 111. 89 Vgl. II suppl. 108 / PMLb cap. Δ 32, 13; II suppl. 118 / PMLb cap. Δ 34, 5. Die Attribution Μάρκου διαδόχου erscheint auch in II175 / K cap. A 12, 5, jedoch nur im Lemma von P. 90 HARRIS, Fragments, xi–xii. Zu dem Medaillon mit dem Portrait des Johannes von Damaskos, das sich auf dem Rand befindet, vgl. WEITZMANN, Miniatures, 246; M. EVANGELATOU, Word and Image in the Sacra Parallela (Codex Parisinus Graecus 923). Dumbarton Oaks Papers 62 (2008), 119, Anm. 38. 84

LII

Einleitung

des Johannes ist eigenwillig, 91 zumal die beiden anderen Zeugen des Flor PMLb, die dieses Zitat überliefern (M und HIII), die konventionelle Form Μανσούρ bieten. Holl erwähnt das Zitat, 92 ohne sich weiter damit zu befassen und sich zu fragen, ob sein Vorkommen die Zuschreibung der Sacra an Johannes von Damaskos, die er so energisch verteidigt, bestätigt oder in Zweifel zieht. Dass ein Autor in einem von ihm selbst kompilierten Florileg einen Text aus seiner eigenen Feder zitiert haben sollte, ist tatsächlich wenig wahrscheinlich, besonders da es sich hier um ein vollkommen unbedeutendes Zitat ohne jegliche ethische Relevanz handelt. 2.5 Untypische Attributionen Ein Vergleich zwischen den Titeln, unter denen die Werke in den dem FlorPMLb eigenen Kapiteln zitiert werden, und der Zitierweise in den authentischen Kapiteln von Sacra II zeigt deutliche Abweichungen. Es wurde bereits auf das untypische Vorkommen der Wörter κατὰ Ἰουλιανοῦ im Titel der Orat. 4 des Gregor von Nazianz hingewiesen. 93 Was die Werke dieses Autors betrifft, seien noch folgende Besonderheiten hervorgehoben: – Der Kompilator der Sacra zitiert die Orat. 16 des Gregor von Nazianz unter dem Titel περὶ τῆς χαλάζης und einmal unter dem Titel εἰς τὴν χάλαζαν (*II2636 / T cap. B 8, 14); in den dem FlorPMLb eigenen Kapiteln findet sich εἰς τὴν πληγὴν τῆς χαλάζης 94 oder πρὸς τὸν πατέρα σιωπῶντα, ein Titel, der in den authentischen Abschnitten von Sacra II keine Parallele hat; 95 – die Orat. 44 steht unter dem Titel εἰς τὴν καινὴν Κυριακήν 96 anstatt unter dem gewöhnlichen εἰς τὴν νέαν Κυριακήν; – der für die Orat. 17 verwendete Titel πρὸς τὸν ἄρχοντα ὀργιζόμενον (II suppl. 174 / PMLb cap. Μ 14Μ, 6) erscheint nirgendwo sonst im zweiten Buch, wo die Predigt unter dem Titel πρὸς τὸν ἄρχοντα καὶ τοὺς πολιτευομένους (oder πολίτας) zitiert wird; – der Titel εἰς τὴν γέννησιν τοῦ Χριστοῦ, unter dem in II suppl. 146 / PMLb cap. Κ 13Μ, 4 ein Zitat aus der Orat. 38 angekündigt wird, wird nur an dieser Stelle ver-

_____________

DECLERCK, Un manuscrit pour Basile Ier, 200. HOLL, Sacra Parallela, 90: „…Auktoritäten, wie Sophronius, Johannes Climacus, einmal sogar Johannes Damascenus selbst…“ 93 Vgl. oben, XLVII. 94 An drei Stellen: II suppl. 11 / PMLb cap. A 11, 6; II suppl. 52 / PMLb cap. A 17, 7; II suppl. 106 / PMLb cap. Δ 32, 11; an einer anderen Stelle (II suppl. 45 / PMLb cap. A 16, 5) nähert sich der Titel περὶ χαλάζης dem gewöhnlichen Titel an. 95 II suppl. 62 / PMLb cap. A 19, 3. Merkwürdigerweise bieten M und Lb beide Titel nebeneinander. 96 An zwei Stellen: II suppl. 105 / PMLb cap. Δ 32, 10 und II suppl. 175 / PMLb cap. M 14M, 7. 91 92

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

LIII

wendet; an allen anderen Stellen des zweiten Buches wird der Titel εἰς τὰ Θεοφάνεια bevorzugt; 97 – in II suppl. 82 / PMLb cap. Γ 16Μ, 8 trägt ein Zitat aus der Orat. 43 die Attribution ἐκ τοῦ εἰς τὸν μέγαν Βασίλειον ἐπιταφίου; hier ist das Vorkommen der Wörter τὸν μέγαν ungewöhnlich.

Zwei der vier Zitate aus Basilius von Caesarea, die in den dem FlorPMLb eigenen Kapiteln enthalten sind, konnten nicht identifiziert werden und stehen unter einer Attribution, die sich sonst nirgends in Sacra II findet: Ἐκ τῶν κατὰ πλάτος ἀσκητικῶν τοῦ ἁγίου Βασιλείου (II suppl. 4 / PMLb cap. A 10, 4) und Τοῦ ἁγίου Βασιλείου, ἐκ τοῦ κατηχητικοῦ λόγου (II suppl. 10 / PMLb cap. A 11, 5). Es ist sehr ungewöhnlich, dass in der ersten dieser beiden Attributionen der Name des Autors erst nach dem Titel des Werkes angegeben wird; 98 der Titel erinnert zum Teil an den des Asceticon magnum ( Ὅροι κατὰ πλάτος [PG 31, 889]) und den des Sermo X (Ἀσκητικά [PG 31, 619]). Der Kompilator der Sacra bezeichnet die Zitate aus den Briefen des Nilus mit den Worten Νείλου μοναχοῦ oder schlicht Νείλου, niemals mit Τοῦ ὁσίου Νείλου wie es in II suppl. 66 / PMLb cap. B 1M, 3 heißt; es kann durchaus sein, dass es sich hier um einen Zusatz von der Hand des Kopisten von M handelt, der sich auch sonst bei den Attributionen einige Freiheiten genommen hat. Sogar die Attributionen, die die Zitate aus der Bibel einleiten, sind bisweilen von den in den authentischen Kapiteln der Sacra verwendeten verschieden. Hier drei Beispiele: – Ἐκ τῆς Σοφίας Ἰησοῦ υἱοῦ Σιράχ (II suppl. 44 / PMLb cap. Α 16, 4), 99 wo man gewöhnlich nur (Τοῦ) Σιράχ findet; – Ἐκ τῆς Παναρέτου (II suppl. 78 / PMLb cap. Γ 16Μ, 4; II suppl. 89 / PMLb cap. Γ 17Μ, 6; II suppl. 157 / PMLb cap. M 12M, 7) anstelle des gewöhnlichen Σοφίας Σολομῶντος; 100 – Τῆς προφητείας Ἰωνᾶ (II suppl. 49 / PMLb cap. Α 17, 4) und Ἐκ τῶν προφητειῶν Ἱερεμίου (II suppl. 141 / PMLb cap. Θ 16Μ, 5): Wenn der Kompilator der Sacra

_____________

Die Lesart Ἐπιφάνια in *II2507 / T cap. A 39, 16 ist wahrscheinlich ein Fehler des Kopisten von T. 98 Der Kopist der FlorLa und FlorLb setzte den Namen des Autors an die Spitze und nahm am Titel des Werkes leichte Änderungen vor (ἐκ τῶν ἀσκητικῶν τῶν διὰ πλάτους). 99 Kürzer, ἐκ τῆς Σοφίας τοῦ υἱοῦ Σιράχ (II suppl. 54 / PMLb cap. Α 18, 2) oder auch ἐκ τοῦ υἱοῦ Σιράχ (II suppl. 32 / PMLb cap. Α 14, 4 [nur in M, Σιράχ in PLb] und II suppl. 99 / PMLb cap. Δ 32, 4). 100 Die Kirchenväter benutzen bisweilen den Namen Πανάρετος zur Bezeichnung bald der Weisheit Salomons, bald des Buches Sirach (vgl. πανάρετος 2. in A Patristic Greek Lexicon edited by G.W.H. LAMPE, Oxford 1961). 97

LIV

Einleitung

Auszüge aus den Propheten zitiert, verwendet er nie die Formeln Τῆς προφητείας oder Ἐκ τῶν προφητειῶν.

2.6 Untypisch aufgebaute Kapitel und Unregelmäßigkeiten in der Abfolge der Zitate Einige der dem FlorPMLb eigenen Kapitel sind schlecht ausbalanciert, insofern als einer oder mehrere der traditionellen Abschnitte (Altes und Neues Testament, Kirchenväter, jüdische Autoren) fehlt. So enthält das Kapitel A 13 nur Zitate aus dem Neuen Testament, und die Kapitel Θ 14Μ und M 13M beschränken sich auf Zitate aus dem Alten Testament. In den Kapiteln A 19 und Δ 34 sind überhaupt keine Bibelzitate enthalten, während umgekehrt das Kapitel Γ 17Μ keine Zitate aus den Kirchenvätern anführt. Bemerkenswert ist das völlige Fehlen von Zitaten aus vornizänischen Vätern und aus den jüdischen Autoren Philon und Josephus, deren Zitate ein Charakteristikum der ursprünglichen Sacra darstellen. Erwähnt sei auch eine Unregelmäßigkeit im Bereich der Attributionen in einer Reihe von Zitaten aus der Apostelgeschichte (cap. A 13). Das erste Zitat trägt den Titel Ἐκ τῶν Πράξεων τῶν ἁγίων ἀποστόλων, das zweite Καὶ μετ’ ὀλίγα, das dritte Ἐκ τῶν αὐτῶν Πράξεων und das vierte erneut Καὶ μετ’ ὀλίγα: Die Wiederholung der mehr oder weniger vollständigen Attribution im dritten Zitat stellt nicht das gewöhnliche Verfahren des Kompilators der Sacra dar. Im Kapitel Δ 35 müssten die Zitate unter der Attribution Τῶν Παροιμιῶν (II suppl. 121–123 / PMLb cap. Δ 35, 1–3 und II suppl. 126 / PMLb cap. Δ 35, 6) in einer ununterbrochenen Reihe stehen (auch wenn es sich beim letzten Text in Wahrheit um ein Zitat aus Hiob handelt); in jedem Fall ist es nicht normal, dass das letzte Zitat nach einem Auszug aus der Apostelgeschichte und einem Kanon aus den Constitutiones apostolorum steht. 3. Die Herkunft der dem FlorPMLb eigenen Kapitel Woher stammt der dem FlorPMLb eigene und häufig atypische Kapitelbestand? Zur Beantwortung dieser Frage kommen vier Hypothesen in Betracht. Die erste Hypothese geht von der Beobachtung aus, dass jeder Titlos der dem FlorPMLb eigenen Kapitel von einem Titlos von *II2 gedeckt ist, während der Inhalt der Kapitel, die unter denselben Titloi stehen, keine

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

LV

oder nur sehr geringe Gemeinsamkeiten aufweist. Diese Übereinstimmungen und Unterschiede könnten das Ergebnis eines Verfahrens sein, das der Redaktor des FlorPMLb noch in einer großen Zahl weiterer Kapitel angewandt hat und das in der Kombination des Inhaltes der Kapitel des FlorVat mit den Titloi der entsprechenden Kapitel von *II2 besteht. 101 Für die dem FlorPMLb eigenen Kapitel lässt sich diese Möglichkeit nicht verifizieren, da diese Kapitel im FlorVat fehlen. Man müsste demnach geradezu annehmen, dass der Kompilator des FlorPMLb einen vollständigeren Zeugen des FlorVat zur Verfügung hatte als es der Scorial. Ω. III. 9 und die mit ihm verwandten Handschriften sind. An sich lässt sich dies nicht ausschließen, vorausgesetzt, die Auslassung von Kapiteln ist begrenzt; dass jedoch in den erhaltenen Zeugen des FlorVat nicht weniger als 25 (PMLb cap. Δ 7 und Σ 3 bleiben hier, wie gesagt, außer Betracht) Kapitel des Archetyps dieses Florilegs ausgefallen sein sollten, scheint allerdings ziemlich ausgeschlossen. Ferner kann diese erste Hypothese keine der Besonderheiten erklären, die die dem FlorPMLb eigenen Kapitel charakterisieren. Nach einer zweiten Hypothese, für die Holl eingetreten ist, sollen alle Kapitel des FlorPMLb, die sich nicht im FlorVat finden, der „rupefucaldinischen Quelle“ zugeschrieben werden, 102 d.h. derjenigen Rezension, die wir heute als *II2 bezeichnen. Dass in einigen dieser Kapitel Autoren zitiert werden, die jünger als die gewöhnlich in den Sacra herangezogenen Autoren sind, ist nach Holl dem Umstand geschuldet, dass der Verfasser der Sacra der Zeit dieser Autoren nahestand oder dass er der Ansicht war, diese Zeit habe die beste Literatur hervorgebracht. 103 Wenn die dem Flor PMLb eigenen Kapitel wirklich aus *II2 stammten, müsste man allerdings annehmen, dass der Redaktor des FlorPMLb die betreffenden Kapitel stark überarbeitet hat, denn sonst wären die atypischen Merkmale dieses Kapitelbestandes nicht zu erklären. Holl selbst hat jedoch die Zuverlässigkeit hervorgehoben, mit der der Redaktor des FlorPMLb die Kapitel des Flor Vat kopiert hat, 104 und es besteht kein Grund anzunehmen, dass sich der Redaktor gegenüber seinem Modell von *II2 anders verhalten haben sollte; im Gegenteil, in den Kapiteln A 1–7 des FlorPMLb, die aus *II2 übernommen wurden, zeigt der Vergleich mit dem FlorThess, dass der Redaktor des FlorPMLb seine Vorlage treu überliefert hat. _____________

HOLL, Sacra Parallela, 89–90; Thum, XC–XCII; Declerck, XLII–XLVIII. HOLL, Sacra Parallela, 91. 103 Ibid., 204. 104 Ibid., 90. 101 102

LVI

Einleitung

Die dritte Hypothese, die in Betracht gezogen werden kann, würde voraussetzen, dass der Redaktor des FlorPMLb nicht zwei (d.h. FlorVat und *II2) sondern drei verschiedene Quellen benutzt hat. Holl hat dagegen eingewandt, dass die Art, wie der Redaktor das FlorVat im Vergleich zu *II2 verwendet hat – das FlorVat wurde im Pinax vernachlässigt, jedoch im Text privilegiert – nicht möglich gewesen wäre, wenn es außer *II2 noch eine weitere Quelle gegeben hätte. 105 Nun zur vierten Hypothese, die das Richtige zu treffen scheint, nämlich, dass der Redaktor des FlorPMLb den seiner Sammlung eigenen Kapitelbestand selbst redigiert hat. 106 Dabei bezog er wie üblich die Titloi aus seinem Exemplar von *II2, doch da er diesmal keine korrespondierenden Kapitel im FlorVat fand, die es ihm erlaubt hätten, die Titloi der einen Quelle mit dem Inhalt der anderen zu kombinieren, eröffnete sich ihm die Gelegenheit, seine eigenen Kapitel zu gestalten, wobei er mehr schlecht als recht die Struktur der authentischen Kapitel der Sacra nachahmte. Obwohl er außer den Titloi auch einige Zitate aus *II2 übernahm, bearbeitete er auch diese gemeinsamen Texte stark: In vielen Fällen kürzte er sie, doch kommt es auch vor, dass der Text, den er bietet, länger ist als derjenige, der in *II2 überliefert ist, was bedeutet, dass er bis auf die Quelle des Zitates zurückgegangen ist.

_____________

HOLL, Sacra Parallela, 91. Holl (ibid., 204) stellte eine sehr eigenartige Überlegung an, um zu bestreiten, dass der dem FlorPMLb eigene Kapitelbestand von einem späteren Redaktor oder Kopisten hinzugefügt worden sein könnte: Ein solcher Interpolator hätte nicht nur auf die Zeit von Autoren wie Johannes Climacus, Maximus Confessor und Johannes Damascenus zurückgegriffen.

105 106

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

Hier ein Abriss der Übereinstimmungen im Bereich der Texte: Eigener Kapitelbestand des FlorPMLb

Kapitel aus *II2 mit Besonderheiten des demselben Titlos wie Textes des FlorPMLb die Kapitel des eigenen im Vergleich zu *II2 Kapitelbestandes des FlorPMLb

II suppl. 6 / PMLb cap. A 11, 1 Ἰεζεκιὴλ προφήτου Ez. 3, 21

*II2213 / T cap. A 11, 9 Ἰεζεκιὴλ προφήτου Ez. 3, 17–21

kürzer

II suppl. 13 / PMLb cap. A 12, 2 Καὶ μεθ’ ἕτερα Gen. 41, 37–41

*II2236 / T cap. A 13, 1 Ἀπὸ τῆς Γενέσεως Gen. 41, 38–40

länger

II suppl. 16 / PMLb cap. A 12, 5 Καὶ μεθ’ ἕτερα Ex. 18, 21–22

*II2237 / T cap. A 13, 2 Τῆς Ἐξόδου Ex. 18, 18; 21–23

kürzer

II suppl. 28 / PMLb cap. A 13, 7 Ἐκ τῆς καθολικῆς πρώτης Πέτρου ἐπιστολῆς I Petr. 3, 15–16

*II2396 / T cap. A 24, 14 Ἐκ τῆς Πέτρου αʹ καθολικῆς ἐπιστολῆς I Petr. 3, 15–16

länger, mit bedeutenden Varianten

II suppl. 43 / PMLb cap. A 16, 3 Παροιμιῶν Prov. 11, 261–2

*II2435 / T cap. A 29, 2 Τῶν Παροιμιῶν Prov. 11, 261

länger, mit einer bedeutendenVariante

II suppl. 46 / PMLb cap. A 17, 1 Βασιλειῶν III Reg. 20, 17–19

*II2450 / T cap. A 32, 1 Βασιλειῶν γʹ III Reg. 20, 17–20

kürzer

II suppl. 48 / PMLb cap. A 17, 3 Καὶ μεθ’ ἕτερα III Reg. 20, 27–29

*II2451 / T cap. A 32, 2 Καὶ μετ’ ὀλίγα III Reg. 20, 27–29

Auslassung einiger Wörter

II suppl. 49–50 / PMLb cap. A 17, 4–5 Τῆς προφητίας Ἰωνᾶ / Καὶ μετ’ ὀλίγα Ion. 3, 4–5; 8–10

*II2454 / T cap. A 32, 5 Ἰωνᾶ προφήτου

Mit Auslassung einer Textpassage in zwei Abschnitte unterteilt

Ion. 3, 4–10

LVII

LVIII

Einleitung

II suppl. 54 / PMLb cap. A 18, 2 Ἐκ τῆς Σοφίας τοῦ υἱοῦ Σιράχ Sir. 20, 301–2 vel 41, 142–3

*II2460 / T cap. A 33, 1 Ἀπὸ τοῦ Σιράχ

II suppl. 56 / PMLb cap. A 18, 4 Ἐκ τοῦ αὐτοῦ Sir. 31, 281–2

*II2461 / T cap. A 33, 2 Τοῦ αὐτοῦ Sir. 31, 281–314

kürzer

II suppl. 64 / PMLb cap. B 1M, 1 Βασιλειῶν βʹ II Reg. 18, 1–4

*II2534 / T cap. B 1, 1 Βασιλειῶν βʹ II Reg. 18, 2–4

länger

II suppl. 77 / PMLb cap. Γ 16M, 3 Ἐκ τοῦ ριαʹ ψαλμοῦ Ps. 111, 22

*II2716 / T cap. Γ 5, 2 Ὁ αὐτὸς ἐν ψαλμῷ ριαʹ Ps. 111, 22

Mit einer banalen Variante

II suppl. 84 / PMLb cap. Γ 17M, 1 Δευτερονομίου Deut. 32, 52–61

*II2723 / T cap. Γ 6, 7 Τοῦ Δευτερονομίου Deut. 32, 52–62

kürzer

ΙI suppl. 88 / PMLb cap. Γ 17Μ, 5 s. a. Ps. 77, 82–4

*ΙΙ2724 / T cap. Γ 6, 8 Δαυῒδ ἐν ψαλμῷ οζʹ Ps. 77, 82–4

identisch

II suppl. 89 / PMLb cap. Γ 17Μ, 6 Ἐκ τῆς Παναρέτου Sap. 3, 19

*ΙΙ2726 / Τ cap. Γ 6, 10 Σοφίας Σολομῶντος Sap. 3, 19

identisch

II suppl. 100–101 / PMLb cap. Δ 32, 5–6 Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν εὐαγγελίου / Καὶ μετ’ ὀλίγα Luc. 18, 9–11; 18, 14

*II2847 / R cap. Δ 6, 8 Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν

Mit Auslassung einer Textpassage in zwei Abschnitte unterteilt

II suppl. 121 / PMLb cap. Δ 35, 1 Τῶν Παροιμιῶν Prov. 21, 141–2

*II2951 / T cap. Δ 16, 3 s. a. Prov. 21, 141

kürzer

Sir. 20, 301–312 vel 41, 142–152

Luc. 18, 9–14 länger

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

II suppl. 131 / PMLb cap. Θ 14Μ, 5 Ἐκ τῶν Βασιλειῶν I Reg. 17, 4

*II21611 / T cap. Θ 1, 2 Βασιλειῶν αʹ I Reg. 17, 1–8

kürzer

ΙΙ suppl. 132–133 / PMLb cap. Θ 14Μ, 6–7 s. d. / Καὶ μετὰ βραχέα I Reg. 17, 32–36; 17, 48–49

*II2suppl. 14 / R cap. Θ 1, 5 Καὶ μεθ’ ἕτερα I Reg. 17, 32–37; 40–51

kürzer; mit Auslassung einer Textpassage in zwei Abschnitte unterteilt

II suppl. 134 / PMLb cap. Θ 15Μ, 1 Παροιμιῶν Prov. 13, 171

*II21614 / R cap. Θ 2, 3 Τῶν αὐτῶν Prov. 13, 171

gleich lang, aber mit einer bedeutenden Variante

ΙΙ suppl. 136 / PMLb cap. Θ 15Μ, 3 Τοῦ Θεολόγου, ἐκ τοῦ κατὰ Ἰουλιανοῦ στηλιτευτικοῦ Greg. Naz., Contra Iulianum imperatorem II (Orat. 5), 8, 8–18

*II21622 / R cap. Θ 2, 11 Τοῦ αὐτοῦ

länger

II suppl. 144 / PMLb cap. K 13M, 2 Καὶ μεθ’ ἕτερα Gen. 2, 1

*II21690 / R cap. K 1, 1 Γενέσεως Gen. 2, 1; 1, 31

kürzer

II suppl. 157 / PMLb cap. M 12M, 7 Ἐκ τῆς Παναρέτου Sap. 3, 111–2

*II21942 / R cap. M 3, 5 Σοφίας Σολομῶντος Sap. 3, 111–3

kürzer

II suppl. 158 / PMLb cap. M 12M, 8 Τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ θεολόγου, ἐκ τοῦ ἐπιταφίου τοῦ εἰς τὸν μέγαν Βασίλειον Greg. Naz., Funebris oratio in laudem Basilii Magni Caesareae in Cappadocia episcopi (Orat. 43), 11, 25–29

*II21948 / R cap. M 3, 11 Τοῦ Θεολόγου, ἐκ τοῦ εἰς Βασίλειον

länger

LIX

Greg. Naz., Contra Iulianum imperatorem II (Orat. 5), 8, 16–17

Greg. Naz., Funebris oratio in laudem Basilii Magni Caesareae in Cappadocia episcopi (Orat. 43), 11, 25–27

Enthält der dem FlorPMLb eigene Kapitelbestand noch weitere Zitate aus dem FlorVat oder aus *II2? Die Frage ist gerechtfertigt, da es, wie oben bereits angedeutet, möglich ist, dass der Kompilator dieser dem FlorPMLb ei-

LX

Einleitung

genen Kapitel eine Version des FlorVat zur Verfügung hatte, die ein oder zwei Kapitel mehr als die erhaltenen Textzeugen enthielt; auch die Kapitel von *II2, aus denen die Titloi der dem FlorPMLb eigenen Kapitel stammen, könnten eine kleine Anzahl an Zitaten enthalten haben, die heute verloren sind, aber noch erhalten waren, als der eigene Kapitelbestand des Flor PMLb redigiert wurde. Als Beispiel diene II suppl. 66 / PMLb cap. B 1M, 3, ein sonst nirgends erhaltener Text, der Nilus zugeschrieben wird und mit den Wörtern Οὐ λυσιτελεῖ βασιλεῖ τὸ ἐξιέναι ἐν πολέμῳ… beginnt, die sehr an die Formulierung des Titlos von PMLb cap. B 1M und *II2 / T cap. B 1 (Περὶ βασιλέων, ὅτι ἀλυσιτελὲς τὸ ἐξιέναι αὐτοὺς εἰς πόλεμον und Περὶ βασιλέως, ὅτι ἀλυσιτελὲς τὸ ἐξιέναι βασιλέα εἰς πόλεμον…) erinnern. Nun haben wir beobachtet, dass der Kompilator der Sacra in die Formulierung seiner Titloi oftmals einige Wörter integrierte, die aus dem einen oder anderen Text stammen, der in den betreffenden Kapiteln zitiert wird. Die Übereinstimmung zwischen dem Titlos des Kapitels und dem Zitat aus Nilus kann demnach nicht zufällig sein und scheint die Authentizität dieses Zitates zu verbürgen. Fragt man, wo der Kompilator der dem FlorPMLb eigenen Kapitel den Text des Nilus finden konnte, gelangt man notwendigerweise zu einer der beiden oben angedeuteten Möglichkeiten, d.h. dass der Kompilator für dieses Kapitel eine vollständigere Version, sei es des FlorVat (für das ganze Kapitel), sei es von *II2 (für das einzelne Zitat) zur Hand hatte als wir. Hier noch ein weiteres Beispiel, das misstrauisch machen kann und zugleich zeigt, wie schwierig es ist, die Zitate der dem FlorPMLb eigenen Kapitel zu bestimmen, die womöglich auf eine der beiden in dieser Sammlung fusionierten Rezensionen zurückgehen könnten. Der Kompilator der Sacra zitierte sehr häufig aus der zweiten Dekade von Kyrill von Alexandriens Contra Iulianum. 107 Da dieser Abschnitt des Werkes heute verloren ist, könnte man vermuten, dass es bereits in byzantinischer Zeit nicht selbstverständlich gewesen sein kann, ein Exemplar davon in die Hand zu bekommen, doch besaß in jedem Fall das Kloster des Heiligen Sabas in der Wüste von Judäa, wo die Sacra sehr wahrscheinlich entstanden sind, 108 ein solches. Es ist also durchaus überraschend, dass sich in dem dem FlorPMLb _____________

W. KINZIG und M. CHRONZ, Beobachtungen zur Bucheinteilung und zum ursprünglichen Umfang von Kyrills Contra Iulianum sowie von Julians Contra Galilaeos, in: „…zur Zeit oder Unzeit“. Studien zur spätantiken Theologie-, Geistes- und Kunstgeschichte und ihrer Nachwirkung Hans Georg Thümmel zu Ehren. Herausgegeben von A.M. RITTER, W. WISCHMEYER und W. KINZIG (Texts and Studies in the History of Theology, IX), Mandelbachtal–Cambridge, 2004, 45–46. 108 DECLERCK, Retour, 63–64. 107

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

LXI

eigenen Kapitelbestand zwei Zitate finden, die unter dem Lemma Τοῦ ἁγίου Κυρίλλου, ἐκ τοῦ/τῶν κατὰ Ἰουλιανοῦ (II suppl. 21 / PMLb cap. A 12, 10 und II suppl. 65 / PMLb cap. B 1M, 2) stehen; da sie nirgendwo sonst belegt sind, 109 ist eine Zuweisung an die zweite, verlorene Dekade des Werkes berechtigt. Angesichts der schwachen Verbreitung dieses Teils spricht wenig dafür, dass der Redaktor des dem FlorPMLb eigenen Kapitelbestandes ein vollständiges Exemplar von Contra Iulianum zur Verfügung hatte; konsequenterweise müsste er die entsprechenden Zitate einer der beiden Rezensionen der Sacra entnommen haben, die er kannte und die zu diesem Zeitpunkt vollständiger waren als es die überlieferten Textzeugen sind. Dieser Schluss ist freilich nicht zwingend, denn noch im 9. Jh. hatten Theodoros Studites und Photios Zugang zur zweiten Dekade von Contra Iulianum, wahrscheinlich durch das Exemplar, das in der Bibliothek des Patriarchats von Konstantinopel aufbewahrt wurde. 110 Die Einfügung von Zitaten aus diesem Werk in die Sacra könnte also durchaus zu zwei verschiedenen Zeitpunkten und an zwei verschiedenen Orten vorgenommen worden sein: Zu Beginn des 7. Jh.s in Judäa für die ursprüngliche Version, im 9. Jh. in Konstantinopel für den dem FlorPMLb eigenen Kapitelbestand. 4. Die Absicht hinter dem eigenen Kapitelbestand des FlorPMLb Weshalb hat der Redaktor des FlorPMLb die 25 Kapitel aus *II2 nicht einfach so kopiert, wie er sie in dieser Rezension vorfand? Mit welchem Ziel hat er sich die nicht zu unterschätzende Mühe gemacht, diese Titloi mit einem neuen Inhalt zu versehen? Holl hat darauf aufmerksam gemacht, dass einige der ausschließlich in diesen Kapiteln zitierten Autoren (Sophronius von Jerusalem, Johannes Climacus und Johannes von Damaskos) jünger sind als die vom Kompilator der Sacra gewöhnlich benutzten Schriftsteller. 111 Diese späteren Autoren, zu denen man noch Maximus Confessor _____________

Zwei weitere Zitate (II suppl. 83 / PMLb cap. Γ 16M, 9 und II suppl. 142 / PMLb cap. Θ 16M, 6), beide angeblich aus den Glaphyra des Kyrill, konnten ebenfalls nicht identifiziert werden; das gleiche gilt für das fünfte Zitat (II suppl. 34 / PMLb cap. A 14, 6), dessen genaue Herkunft nicht angegeben ist. 110 Kyrill von Alexandrien, Werke. Erster Band. »Gegen Julian«. Teil 1: Buch 1–5. Herausgegeben von Chr. RIEDWEG (et multis aliis). Mit einer allgemeinen Einleitung von Chr. RIEDWEG und W. KINZIG (GCS, N. F. Band 20), Berlin–Boston 2016, XV–XVI. 111 HOLL, Sacra Parallela, 90 und 270. Mit Ausnahme von Ps.-Dionysius Areopagita – der Kompilator der Sacra war natürlich überzeugt, dass es sich um den wahren Dionysius handelte – liegen die zitierten Autoren vor dem Konzil von Chalkedon (Ibid. 204). 109

LXII

Einleitung

hinzufügen kann, 112 haben allerdings noch eine weitere Gemeinsamkeit, die bedeutsamer erscheint, nämlich dass sie mit Ausnahme von Johannes Climacus Verbindungen zu Palästina haben. So soll Maximus nach der syrischen Vita, die der Monothelet Georg (oder Gregor) von Resh῾aina verfasste, im Dorf Ḥeṣfin (Golanhöhen) geboren sein und dort seine ersten sechs Lebensjahre verbracht haben; nach dem Tod seiner Eltern soll er in die Obhut von Pantoleon gegeben worden sein, Hegoumenos des Klosters der Palaia Laura, d.h. der Laura des heiligen Chariton, wo er seit 610 als Mönch lebte. 113 Sophronius wurde in Damaskus geboren und war Mönch im Kloster des heiligen Theodosius, nicht weit entfernt vom Kloster des heiligen Chariton; als Bischof von Jerusalem von 634 bis 638 erlebte er die Eroberung der Stadt durch die Araber. Auch Johannes Mansur stammte aus Damaskus, wo er wie sein Vater eine hohe Position in der Verwaltung der Ummayaden innehatte, bevor er sich um 705 für das religiöse Leben in Jerusalem entschied; dreißig Jahre später zog er sich in ein Kloster in der Gegend dieser Stadt zurück, vielleicht die Palaia Laura. 114 Über Johannes Climacus weiß man nur wenig; 115 er trat in sehr jungen Jahren in das _____________

112 Ein nicht identifiziertes, Maximus zugeschriebenes Zitat ist in zwei verschiedenen Kapiteln des Buches III der Sacra enthalten, vgl. dazu DECLERCK, Retour, 60–63. In dem dem FlorPMLb eigenen Kapitelbestand wird Maximus viermal zitiert: Es handelt sich um zwei Definitionen (Διαφορά und Διάκρισις), die sich in den Überresten seines Werkes nicht auffinden ließen, und um zwei Zitate aus den Ambigua ad Iohannem, einem Werk, das von P. SHERWOOD, An Annotated Date-List of the Works of Maximus the Confessor (Studia Anselmiana, 30), Romae 1952, 31–32, zwischen 628 und 630 datiert wird und nach M. JANKOWIAK – Ph. BOOT, A New Date-List of the Works of Maximus the Confessor (The Oxford Handbook of Maximus the Confessor Edited by P. ALLEN and B. NEIL), Oxford 2015, 29, vor 633/ 634 (vielleicht 628) entstanden ist. Selbst wenn die Ambigua ad Iohannem aus dem Jahr 628 stammen, liegen sie zu nahe an 630 (terminus ante quem für die Abfassung der Sacra), als dass der Kompilator des Originals sie benutzt haben könnte. Es sei auch angemerkt, dass die Titulatur des Maximus (Τοῦ ἁγίου Μαξίμου [II suppl. 112 / PMLb cap. Δ 33, 4], Τοῦ ἁγίου Μαξίμου τοῦ θεολόγου καὶ ὁμολογητοῦ [II suppl. 114 / PMLb cap. Δ 34, 1] und Τοῦ ἁγίου Μαξίμου τοῦ ὁμολογητοῦ [II suppl. 149 / PMLb K 13M, 7]) in dem dem FlorPMLb eigenen Kapitelbestand elaborierter ist als in dem Zitat, das in den beiden Kapiteln des Buches III erhalten ist, wo man in den ältesten Zeugen nur ein einfaches Μαξίμου findet (vgl. DECLERCK, Retour, 61). 113 S. BROCK, An Early Syriac Life of Maximus the Confessor. Analecta Bollandiana 91 (1973), 314–315; die Daten stammen aus der „Tentative Timeline“, die P. ALLEN, Life and Times of Maximus the Confessor (The Oxford Handbook of Maximus the Confessor Edited by P. ALLEN and B. NEIL), Oxford 2015, 14–15 vorgelegt hat. 114 KONTOUMA, John of Damascus, 28–29. 115 Die einzige bezeugte Verbindung mit der Laura des Sabas besteht darin, dass Johannes Climacus in der Wüste Guda einem Mönch begegnete, der sich ebenfalls Johannes nannte und aus dem Sabas-Kloster stammte; vgl. J. PATRICH, Sabas, Leader of Palestinian Monasticism. A Comparative Study in Eastern Monasticism, Fourth to Seventh Centuries (Dumbarton Oaks Studies, 32), Washington, D.C. 1995, 326; CHRYSSAVGIS, John Climacus, 17.

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

LXIII

Sinaikloster ein und lebte dann jahrzehntelang als Eremit in einer Höhle am Fuß des Berges; gegen Ende seines Lebens kehrte er in sein Kloster zurück, um dort das Amt des Hegoumenos zu übernehmen. 116 Während sich Johannes Climacus vollkommen dem mönchischen Leben widmete, waren Maximus und Sophronius herausragende Figuren im Kampf gegen den Monenergetismus und den Monotheletismus, und Johannes Mansur widersetzte sich der ikonoklastischen Politik der byzantinischen Kaiser. Wenn der Redaktor des FlorPMLb sich daran machte, den Inhalt seiner 25 eigenen Kapitel zu kompilieren, tat er das unserer Ansicht nach nicht in erster Linie mit dem Ziel, den Grundbestand des FlorVat und von *II2 zu aktualisieren, indem er einige jüngere Autoren einfügte, sondern weil er die bedeutende Rolle, die Palästina in der christlichen Welt gespielt hatte, vermittels einiger allgemein bekannter Persönlichkeiten aus dieser Region hervorheben wollte. Wenn es diese Absicht war, die den Redaktor des Flor PMLb dazu trieb, sich die Mühe zu machen, Kapitel aus seiner eigenen Feder hinzuzufügen, so folgt daraus zwangsläufig, dass es zwischen ihm und Palästina irgendeine Verbindung gegeben haben muss, und dass er an einem Ort und zu einer Zeit gearbeitet haben muss, wo er es für nützlich erachtete, daran zu erinnern, was diese Region für die Kirche bedeutet hat. 5. Der Ort der Redaktion des FlorPMLb Die Florilegien, die den drei ursprünglichen Büchern der Sacra noch nahestehen, wurden wahrscheinlich am selben Ort redigiert, an dem die Sacra kompiliert wurden, vermutlich in der Laura des heiligen Sabas in der Wüste von Judäa; 117 eine sekundäre Sammlung wie das FlorPMLb könnte hingegen überall entstanden sein, vorausgesetzt, es gab dort ein Exemplar des FlorVat und von *II2 sowie eine ausreichend ausgestattete Bibliothek für die Komposition der dem FlorPMLb eigenen Kapitel. 118 Palästina käme _____________

G. COUILLEAU, Jean Climaque (saint), in: Dictionnaire de Spiritualité ascétique et mystique, Tome 8, Paris 1974, Sp. 369–389. 117 Vgl. oben, Anm. 111. 118 Abgesehen von den heidnischen und christlichen Autoren und den Werken, die ausschließlich in den dem FlorPMLb eigenen Kapiteln zitiert werden (vgl. oben, XLIX–LII), und außer den Texten, die aus der Bibel stammen, konnte diese Bibliothek dem Kompilator 18 Zitate aus den Predigten des Gregor von Nazianz, fünf Zitate, die Kyrill von Alexandrien zugeschrieben werden (von denen keines identifiziert werden konnte), vier Basilius von Caesarea zugeschriebene Zitate (zwei von ihnen unidentifiziert), ein Gregor von Nyssa zugeschriebenes Zitat (nicht identifiziert) und ein Nilus zugeschriebenes Zitat (nicht identifiziert) liefern. 116

LXIV

Einleitung

durchaus in Frage, doch da das Vorhandensein von Zitaten aus heidnischen Autoren es nahelegt, dass die dem FlorPMLb eigenen Kapitel nicht vor dem 9. Jh. entstanden sind, befindet man sich bereits in einer Zeit, in der die Arabisierung Palästinas abgeschlossen war, und man darf sich fragen, ob es dort noch genug Ambitionen und ausreichende Motivation gab, zwei griechische Florilegien wie das FlorVat und *II2 zu fusionieren und das Ergebnis dieser Fusion mithilfe einer Reihe von neuen Kapiteln anzureichern, wie dies beim FlorPMLb der Fall ist. 119 Um den Entstehungsort dieses Florilegs zu bestimmen, wird man deshalb sehr wahrscheinlich an einem anderen Ort suchen müssen als dort, wo die ursprünglichen Sacra entstanden sind. Von Zeit zu Zeit artete die Islamisierung Palästinas in Gewaltakte gegen Christen aus. So wurden am 19. März 797 zwanzig Mönche des Klosters des heiligen Sabas von arabischen Banden ermordet. 120 Für das Jahr 808/809 notiert Theophanes Confessor, dass Kirchen und Klöster in Jerusalem und der angrenzenden Wüste geplündert worden seien (genannt werden die Laura des Chariton und Cyriacus, diejenige des Sabas und die koinobia des Euthymios und des Theodosios); die Anarchie, aus der heraus diese Übergriffe entstanden, wurde durch einen fünfjährigen Bürgerkrieg zwischen Mohamed (Al-Amīn) und seinem Bruder Abdelas (AlMa’mūn) nach dem Tod von deren Vater Hārūn al-Rašid hervorgerufen. 121 Für das Jahr 812/813 berichtet Theophanes erneut von der Zerstörung von Sakralbauten, wobei wieder die Laura des heiligen Chariton und die des heiligen Sabas betroffen waren. Der Historiker fügt hinzu, dass viele Mönche und Laien nach Zypern und von dort nach Konstantinopel geflohen seien, wo sie von Kaiser Michael I. Rhangabes und Patriarch Nikephoros großzügig aufgenommen wurden; der Kaiser schenkte den Mönchen sogar ein wohlbekanntes (ἐπίσημος) Kloster in der Hauptstadt. 122 _____________

So kennt man aus der Zeit vom 9. bis zum 12. Jh. dort keinen Autor, der Griechisch geschrieben hat, allerdings wurden dort weiterhin griechische Handschriften kopiert; vgl. A. PERISTERIS, Literary and Scribal Activities at the Monastery of St. Sabas, in The Sabaite Heritage, Leuven 2001, 175. 120 Le calendrier palestino-géorgien du Sinaiticus 34 (Xe siècle). Édité, traduit et commenté par G. GARITTE (Subsidia hagiographica, 30) Bruxelles 1958, 55 (Nr. 19; mit Kommentar 179– 180). 121 Theophan. Conf., ed. de Boor, 484, 7–19. 122 Ibid., 499, 15–29. Man vermutet, dass die Schäden zumindest an der Laura des heiligen Sabas nicht so schwer waren, wie Theophanes glauben machen will; vgl. AUZÉPY, Étienne et Jean, 192, mit der Bibliographie in Anm. 72 (wiederaufgenommen bei AUZÉPY, Histoire, 215–216). 119

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

LXV

Dieses Kloster könnte mit dem Chorakloster identisch sein, 123 das schon lange Zeit Herberge für Mönche aus Palästina war, die sich in Konstantinopel aufhielten. Dort wurden 813 vier Mönche aufgenommen, die aus Jerusalem gekommen waren, 124 wohl nicht als Flüchtlinge, sondern aus anderen Gründen, die nicht vollkommen klar sind. 125 Drei von ihnen (Michael und seine Schüler Theodor und Theophanes) gehörten der Laura des Sabas an, bevor sie sich im Kloster der Spoudaei in Jerusalem niederließen, nachdem Michael zum Synkellos des Patriarchen Thomas ernannt worden war. 126 In Konstantinopel widersetzten sich diese vier Mönche dem Ikonoklasmus Leons V. und seiner Nachfolger und wurden verfolgt. Michael kam ins Gefängnis (813–820), wurde darauf exiliert (820–834) und dann erneut inhaftiert (834–843); 843, nach der Wiederherstellung der Orthodoxie, wurde er Synkellos des Patriarchen Methodios und Hegoumenos des Klosters von Chora, wo er 846 starb. 127 Die Emigration der palästinischen Einwohner, ob religiös oder zivil, zu Anfang des 9. Jh.s muss zur Verbreitung der in dieser Region produzierten Literatur beigetragen haben, da es kaum vorstellbar ist, dass unter diesen Flüchtlingen niemand Bücher mitnahm. 128 Auch wenn man es nicht mit Sicherheit wissen kann, so besteht doch die Möglichkeit, dass die Exemplare des FlorVat und von *II2 unter diesen Umständen nach Konstantino_____________

J. GOUILLARD, Un “quartier” d’émigrés palestiniens à Constantinople au IXe siècle? Revue des études sud-est européennes 7 (1969), 73–76; AUZÉPY, Étienne et Jean, 211 (wiederaufgenommen bei AUZÉPY, Histoire, 250–251). 124 Vita Michaelis Syncelli, 9 (ed. Cunningham, 62, 4–13). 125 Vgl. AUZÉPY, Étienne et Jean, 209–211 (wiederaufgenommen bei AUZÉPY, Histoire, 248– 250). 126 Vita Michaelis Syncelli, 5 (ed. Cunningham, 52, 15 – 54, 24). 127 Vita Michaelis Syncelli, 27 und 38 (ed. Cunningham, 104, 28–31 und 126, 28). Zum literarischen Werk des Michael Synkellos vgl. C. MANGO, Greek Culture in Palestine after the Arab Conquest, in: Scritture, libri e testi nelle aree provinciali di Bisanzio. Atti del seminario di Erice (18–25 settembre 1988) a cura di G. CAVALLO, G. DE GREGORIO e M. MANIACI. Volume I. Spoleto 1991, 154–156 (wiederabgedruckt in Eastern Christianity: Greek, 154– 156). Selbst eine Lobrede auf Dionysius Areopagita, geschrieben wahrscheinlich zwischen 820 und 834, als er in Prusa in Bithynien im Exil war, gab Michael Gelegenheit, sich gegen die Ikonoklasten zu wenden; vgl. P. PODOLAK, L’agiografia di Dionigi fra Oriente e Occidente: breve studio del suo sviluppo ed edizione del panegirico di Michele Sincello (BHG 556). Byzantion 85 (2015), 238 (Z. 477–481). 128 Vgl. R.P. BLAKE, La littérature grecque en Palestine au VIIIe siècle. Le Muséon 78 (1965), 372 (auf Englisch wiederabgedruckt in Eastern Christianity: Greek, 369), der das Beispiel des Johannes von Damaskos und seines Lehrers und Freundes Cosmas von Maiuma anführt: „Il est très vraisemblable que l’insertion des œuvres homilétiques et liturgiques de Jean et de Cosmas dans les manuscrits écrits à Constantinople ait été l’œuvre des émigrés syriens, qui ont fait fructifier le champ inculte des études littéraires à Byzance au commencement du IXe siècle.“ 123

LXVI

Einleitung

pel gelangten, 129 wo sie womöglich in das Chorakloster kamen. Da 815 die Entscheidungen des Konzils von Hiereia/Blachernes (754) vom Konzil in der Hagia Sophia wiederholt wurden, 130 die unter anderem ein vierfaches Anathem gegen Johannes von Damaskos enthielten, 131 ist es sehr zweifelhaft, dass man es in direkter Nachbarschaft zu den ikonoklastischen Kaisern gewagt hätte, Werke unter seinem Namen zu verbreiten, selbst wenn dort die Frage der Verehrung der Ikonen nicht angesprochen worden wäre. Dass die Mönche der Chora zu dieser Zeit ein solches Unternehmen begonnen haben könnten, scheint völlig ausgeschlossen, zumal nach Theodoros Studites im Jahr 815 der Hegoumenos der Chora wie fast alle seine Amtsbrüder in der Stadt „ausrutschte“, d.h. sich auf die Seite der ikonoklastischen Politik Leons V. des Armeniers schlug; 132 als ferner im Jahr 843 _____________

129 Der Bericht des Theophanes Confessor ist verführerisch für diese Hypothese, da das Kloster des Sabas explizit genannt wird, doch sollte man nicht ausschließen, dass die Florilegien auch vor oder nach dieser Zeit und unter anderen Umständen nach Konstantinopel gelangt sein können. So wird berichtet, dass ab der Mitte des 7. Jh.s die arabischen Eroberer Palästinas eine große Zahl von palästinischen Mönchen nach Norden verdrängten, wo sie sich in den Klöstern des Berges Olympos in Bithynien niederließen; vgl. M. ARRANTZ, La tradition liturgique de Constantinople au IXe siècle et l’Euchologe Slave du Sinaï. Studi sull’Oriente Cristiano 4 (2000), 49. Im 9. Jh. wurden diese Klöster infolge der Politik der ikonoklastischen Kaiser zur Zuflucht für widerspenstige Mönche aus Konstantinopel. Der berühmteste unter ihnen war Theodoros Studites, der aus seinem Exilort zahlreiche Briefe an Klöster in Judäa schickte, namentlich an das des Sabas, in denen er die Hilfe der palästinischen Mönche gegen kaiserliche Maßnahmen, sei es hinsichtlich der Bilderverehrung, sei es angesichts der zweiten Ehe von Kaiser Konstantin VI. erbat; vgl. Th. POTT, La réforme liturgique byzantine. Étude du phénomène de l’évolution non-spontanée de la liturgie byzantine (Bibliotheca «Ephemerides liturgicae» «Subsidia», 104), Roma 2000, 110. Wir wissen nicht, ob die Aufforderungen des Theodoros erfolgreich waren, aber wenn die Florilegien über den Berg Olympos nach Konstantinopel gekommen sind, ist nicht auszuschließen, dass das Kloster des Stoudios in Konstantinopel bei der Entstehung des FlorPMLb eine Rolle gespielt hat; allerdings dürfte dort die Verbundenheit mit Palästina weniger stark als in Chora gewesen sein. 130 Nicephori patriarchae Constantinopolitani Refutatio et eversio definitionis synodalis anni 815 nunc prima edita cura et studio J.M. FEATHERSTONE (CCSG 33), 71, 3–10, Turnhout– Leuven 1997, 115 und 338: τὴν δὲ εὐαγῆ σύνοδον τὴν συγκροτηθεῖσαν ἐν Βλαχέρναις … ἀσπασίως ἀποδεχόμενοι…, ἀκαινοτόμητα τὰ ἐν αὐτῇ ἐμφερόμενα φυλάττοντες, ἀπροσκύνητόν τε καὶ ἄχρηστον τὴν τῶν εἰκόνων ποίησιν ὁρίζομεν… 131 Concilium universale Nicaenum secundum. Concilii actiones VI–VII. Edidit E. LAMBERZ adiuvante U. DUBIELZIG (Acta Conciliorum Oecumenicorum. Series secunda, volumen tertium, pars tertia), Berlin–Boston 2016, 782, 4–7. Diese vier Anatheme gegen Johannes von Damaskos, der mit seinem arabischen Namen Mansur bezeichnet wird, trafen ihn als κακωνύμῳ καὶ σαρακηνόφρονι … εἰκονολάτρῃ καὶ φαλσογράφῳ … τοῦ Χριστοῦ ὑβριστῇ καὶ ἐπιβούλῳ τῆς βασιλείας … τῆς ἀσεβείας διδασκάλῳ καὶ παρερμηνευτῇ τῆς θείας γραφῆς. Zu diesen Anathemen vgl. AUZÉPY, Étienne et Jean, 194 (wiederabgedruckt in AUZÉPY, Histoire, 232–233). 132 Theodor. Stud., Ep. 112, 27–29; Theodori Studitae epistulae. Recensuit G. FATOUROS. Pars altera textum epp. 71–564 et indices continens (CFHB, XXXI/2), Berolini et Novi Eboraci 1992, 230–231. Zu den verschiedenen politischen Entscheidungen in Chora während der er-

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

LXVII

Michael Synkellos die Leitung übernahm, lebten die wenigen noch übrigen Mönche nicht mehr im Kloster, sondern auf einem Feld in der Nähe der Kirche von Sankt Tryphon unter solch widrigen Umständen, 133 dass sie kaum die Möglichkeit zum Kopieren von Handschriften gehabt hätten. Wenn sich jedenfalls während der zweiten Phase des Ikonoklasmus (815– 843) Exemplare der Florilegien in Konstantinopel befanden, musste man sie diskret aufbewahren. 134 Nach 843 genoss das Chorakloster ein beispielloses Prestige und stellte sich als Erbe und Fortsetzer der berühmten Laura des heiligen Sabas bei Jerusalem dar. Michael Synkellos setzte sich für die Versöhnung der Ikonodulen und der Ikonoklasten ein, indem er die Oratio de his qui in fide dormierunt (CPG 8112), Johannes von Damaskos zugeschrieben, 135 verfasste, sowie zumindest einige Abschnitte der Vita der Dichter Cosmas und Johannes Damascenus (BHG 394). 136 Ferner bemühte er sich in Konstantinopel um die Förderung der Verehrung der Brüder Theodor und Theophanes (mit dem Beinamen „Graptoi“) und Stephans des Sabaiten, des Dichters. 137 Dies zeigt, dass Michael keine Mühe scheute, um den ganzen Ruhm der palästinischen Laura auf das Chorakloster zu übertragen. 138 Der beste Weg, dieses Ziel zu erreichen, bestand darin, Aufmerksamkeit auf die herausragendsten religiösen Persönlichkeiten Palästinas zu lenken. Johannes von Damaskos war zweifellos eine Schlüsselfigur in diesem Vorgang. Er wurde auf dem Konzil von Hiereia anathematisiert, sowohl wegen seines Verhältnisses zu den arabischen Autoritäten als auch wegen seines Einsatzes gegen den Ikonoklasmus, 139 und später durch das Konzil von Nicaea 787 rehabilitiert. Zu Beginn des 9. Jh.s sahen ihn die Anhänger der _____________

sten und zweiten Phase des Ikonoklasmus, vgl. M.-Fr. AUZÉPY, Les Sabaïtes et l’iconoclasme, in The Sabaite Heritage, 313–314 (wiederabgedruckt in AUZÉPY, Histoire, 220). 133 Vita Michaelis Syncelli, 32 (ed. Cunningham, 114, 28 – 116, 6). 134 Vgl. dazu A. LOUTH, St John Damascene. Tradition and Originality in Byzantine Theology, Oxford 2002, 198 („John was writing outside the Byzantine Empire, and for most of the first century after his death and his condemnation in 754, possession of his books would have been a capital offence in the Byzantine Empire [though the Empire did not have the resources to impose such a policy with the ruthlessness of a modern police state]“). 135 J.M. HOECK, Stand und Aufgaben der Damaskenos-Forschung. Orientalia Christiana Periodica 17 (1951), 39–40; KONTOUMA, John of Damascus, 9–11. 136 KONTOUMA, John of Damascus, 12–14. 137 AUZÉPY, Étienne et Jean, 251 (wiederabgedruckt in AUZÉPY, Histoire, 212). 138 Zu den Verbindungen zwischen dem sabaitischen Kloster von Konstantinopel und demjenigen in der Wüste von Judäa sowie zu den Legenden, die um die Gründung in der Hauptstadt entstanden, vgl. M.-Fr. AUZÉPY, Les Sabaïtes et l’iconoclasme, in The Sabaite Heritage, 312–314 (wiederabgedruckt in AUZÉPY, Histoire, 217–220). 139 Vgl. oben, Anm. 131.

LXVIII

Einleitung

Ikonodulie als ὅσιος καὶ θεοφόρος an, 140 doch wurde er 815 mit unentrinnbarer Logik vom ikonoklastischen Konzil in der Hagia Sophia erneut verurteilt. Seit 843 machte ihn seine theologische Arbeit, insbesondere der Traktat Περὶ ὀρθοδόξου πίστεως zum unbestrittenen Wortführer des Glaubens und seine Hymnen wurden in der Liturgie gesungen: Unter diesen Umständen wäre es nicht verwunderlich, wenn etwa die Mönche der Chora die Exemplare des FlorVat und von *II2 – woher auch immer – hervorgeholt hätten, um sie zu einem „neuen“ Werk des Johannes von Damaskos zu fusionieren und damit von der Gelegenheit zu profitieren, die die wiedererstarkte Popularität palästinischer Autoren bot. Die Hypothese, dass das FlorPMLb in Konstantinopel entstanden sein könnte, wird von den eben skizzierten historischen Umständen nahegelegt, lässt sich jedoch auch noch durch weitere Indizien stützen. So scheint das älteste Zeugnis für die Existenz des FlorPMLb das des Diakons Ignatius zu sein, 141 einem Einwohner der Hauptstadt, und wiederum in der Hauptstadt wurde zwischen 867 und 886 der Par. gr. 923 geschrieben und illuminiert, um Kaiser Basileios I. als Geschenk zu dienen. 142 Eine sehr eigenartige Lesart in II1590 / K cap. Γ 3, 7 könnte ebenfalls mit einer möglichen konstantinopolitanischen Herkunft in Verbindung gebracht werden: In einem Zitat aus Jesaia (…πλοῖα οὐκέτι ἔρχεται ἐκ Καρχηδόνος [Is. 23, 10]), steht an der Stelle des Toponyms Καρχηδόνος (K VEVO HI) in VW und M καλχηδόνος (ohne Akzent in M), in P καλχιδώνος. Einige Bibelhandschriften weisen denselben Fehler auf, doch hängt das FlorPMLb im betreffenden Kapitel der Sacra vom FlorVat ab, das, wie K, die ursprüngliche Lesart hat. Deshalb muss es der Redaktor des FlorPMLb gewesen sein, der den Text seiner Vorlage veränderte. Der Ersatz von Καρχηδόνος durch Kαλχηδόνος erklärt sich dabei durch mehrere Faktoren: Die Toponyme sind bis auf einen Buchstaben identisch, und im 9. Jh. kam Καρχηδών (für Karthago) zugunsten von Καρθαγέν(ν)α außer Mode. 143 Der Fehler wird noch besser verständlich, wenn er von einem Einwohner von Konstantinopel gemacht wurde, für den die Stadt und der Hafen von Χαλκηδών _____________

Vita Stephani iunioris, 29 (ed. Auzépy, 126, 3–5); vgl. auch KONTOUMA, John of Damascus, 7–8. Diese Vita wurde 809 von Stephan verfasst, Diakon der Hagia Sophia in Konstantinopel (vgl. die Edition der Vita von Auzépy [S. 18]) und spiegelt demnach gut die damals in der Hauptstadt vorherrschenden Meinungen wieder (auch wenn in der Vita das Lob des Johannes von Damaskos Stephan dem Jüngeren in den Mund gelegt wird). 141 Vgl. unten, LXX. 142 DECLERCK, Un manuscrit pour Basile Ier. 143 Vgl. dazu H. GELZER, Chalkedon oder Karchedon, Beiträge zur Geschichte des Kaisers Herakleios. Rheinisches Museum für Philologie, N. F. 48 (1893), 161–162. 140

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

LXIX

(Chalkedon, heute Kadiköy) 144 sehr vertraute Orte waren; 145 der Umstand, dass beim Propheten Jesaia von Schiffen die Rede ist, könnte die Assoziation der alten phönizischen Stadt mit der ebenfalls am Meer gelegenen Stadt gegenüber Konstantinopel erleichtert haben. Allerdings muss man die Bedeutung der Verwechslung Καρχηδόνος / Kαλχηδόνος für die Bestimmung des Entstehungsortes des FlorPMLb relativieren: Der Fehler ist in den Handschriften recht häufig, 146 und nach dem Konzil von Chalkedon im Jahre 451 war der Ort in der ganzen christlichen Welt bekannt, so dass die Verwechslung der beiden Toponyme auch weit entfernt von der Hauptstadt stattgefunden haben kann. Ungeachtet des geringen Gewichts, das das eben angeführte Indiz für sich allein genommen besitzt, scheint doch die Gesamtheit der Hinweise, die in Richtung Konstantinopel gehen, zu der Vermutung zu berechtigen, dass der Archetyp des FlorPMLb, eine Fusion von FlorVat und *II2, angereichert um 25 zusätzliche Kapitel, dort redigiert worden ist. 6. Der Zeitpunkt der Redaktion des FlorPMLb Nach Holl besteht kein Zweifel, dass das FlorPMLb spätestens aus der Mitte des 9. Jh.s stammt. 147 Als terminus post quem bietet sich das Jahr 843 an, da ab der Restauration der Orthodoxie der Förderung von Werken nichts mehr im Wege stand, die, ob zu Recht oder nicht, Johannes von Damaskos zugeschrieben wurden. Ein terminus ante quem könnte sich aus dem Eintrag in der Suda (10. Jh.) ergeben, der ihm gewidmet ist. Dort heißt es über die von ihm verfassten Werke: „Seine Schriften sind sehr zahlreich und vorwiegend philosophischer Natur; (es gibt) auch Parallelen über die heilige Schrift, die eine Sammlung von Zitaten darstellen, und lyrische Kano_____________

Die Normalform des Toponyms ist Χαλκηδών, doch ist auch die Schreibweise Καλχηδών gut bezeugt; cf. Thesaurus graecae linguae ab H. STEPHANO constructus. Post editionem anglicam novis additamentis auctum, ordineque alphabetico digestum tertio ediderunt C.B. HASE, G. DINDORFIUS et L. DINDORFIUS, vol. IX, Parisiis 1865, Sp. 1265. 145 Um von der Hauptstadt nach Bithynien zu kommen, überquert man den Bosporus in Richtung auf den Hafen von Chalkedon, wie es etwa um 730 die Eltern Stephans des Jüngeren taten, als sie ihren Sohn dem Eremiten Johannes auf dem Berg Sankt Auxentios vorstellen wollten (τῆς ἐνεγκαμένης ἀπάραντες καὶ πρὸς τὸν ναύσταθμον Χαλκηδόνος ἐκπλεύσαντες), und, kurz nach 757, in Gegenrichtung, Anne, später Nonne im Kloster der Trichinareiai (Καταλαβοῦσα δὲ τὸν ναύσταθμον Χαλκηδόνος πρὸς τὴν ἐνεγκαμένην ἀπέπλευσεν); vgl. Vita Stephani iunioris, 11 und 21 (ed. Auzépy, 101, 24–26 und 115, 23–24; zu den Daten vgl. 197, Anm. 95 und 206, Anm. 131). 146 Vgl. die im Thesaurus graecae linguae angeführten Beispiele oben, Anm. 144. 147 HOLL, Sacra Parallela, 113. 144

LXX

Einleitung

nes, in Iamben und in rhythmisierter Prosa.“ 148 Am erstaunlichsten ist, dass von allen Werken, die Johannes von Damaskos hinterlassen hat, nur die ihm fälschlich zugeschriebenen Parallelen mit einem Titel bezeichnet werden (Παράλληλοι). Dieser Titel verrät, dass der Verfasser des Eintrages die ursprüngliche Redaktion der Sacra nicht kannte – er hätte das Werk sonst Ἱερά genannt –, sondern nur eine abgeleitete Rezension, die gut das FlorPMLb gewesen sein kann, da der Titel Παράλληλα dort in den drei Hauptzeugen vorkommt, wenn auch nicht in der gleichen Form und an derselben Stelle; 149 dass der Verfasser der Notiz sich auf eine Handschrift bezog, die nur das Buch III enthielt, das einzige, auf das der Titel Παράλληλοι wirklich zutrifft, hielt Holl für unwahrscheinlich. 150 Nach Treadgold ist der in der Suda enthaltene Eintrag über Johannes von Damaskos älter als das Lexikon: Er wurde aus dem vom Diakon Ignatius verfassten, heute verlorenen Autorenlexikon übernommen, das wiederum von der Epitoma des Hesychius abhing, bis auf die Einträge über sich selbst, über Georg von Pisidien und über Johannes von Damaskos, 151 die Ignatius selbst verfasste. Also könnte sein Tod im Jahre 845 als terminus ante quem für die Redaktion des FlorPMLb gelten, unter der Bedingung, dass es ein Exemplar dieses Florilegs war, das Ignatius in Händen hatte, und es nicht der Redaktor der Suda war, der die Erwähnung der Παράλληλοι in den Eintrag des Ignatius einfügte. In jedem Fall würde ein Zeitraum von zwei Jahren leicht genügt haben, um die beiden Florilegien zu fusionieren, aus denen das Flor PMLb zusammengesetzt ist, und um die 25 Kapitel zu verfassen, die nicht zum ursprünglichen Bestand der Sacra gehören. Über das Privileg, dass die Sacra als einziges Werk des Johannes von Damaskos nominatim in der Suda erwähnt werden, bemerkte Holl: „So hoch muss das Werk geschätzt gewesen sein, dass sein Ruhm den der andern Schriften noch überstrahlen konnte!“ 152 Wenn die Notiz auf die Mitte des 9. Jh.s zurückgeht, scheint dieses Privileg allerdings auf andere Art er_____________

συγγράμματα αὐτοῦ πάνυ πολλὰ καὶ μάλιστα φιλόσοφα· εἴς τε τὴν θείαν γραφὴν Παράλληλοι κατ’ ἐκλογήν, καὶ οἱ ᾀσματικοὶ κανόνες, ἰαμβικοί τε καὶ καταλογάδην; Suidae lexicon edidit A. ADLER (Lexicographi graeci, 1), Pars II, Ι 467, Lipsiae 1931, 649, 30–32. Vgl. auch DECLERCK, Un manuscrit pour Basile Ier, 204–205. 149 Zur Situation in P und MLb vgl. DECLERCK, Un manuscrit pour Basile Ier, 185 und 203– 204. Die Titel der anderen von den Sacra abhängigen Florilegien werden vorgestellt in ID., Retour, 56–57. Die einzige andere Sammlung, die mit den Wörtern Τὰ παράλληλα bezeichnet wird, ist das FlorThess, doch ist dieses jünger als das FlorPMLb. 150 HOLL, Sacra Parallela, 258. 151 W.T. TREADGOLD, The Nature of the Bibliotheca of Photius (Dumbarton Oaks Studies, 18), Washington, D.C. 1980, 31–32. 152 HOLL, Sacra Parallela, 258. 148

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

LXXI

klärt werden zu müssen: Zu der Zeit, zu der Ignatius seinen Eintrag verfasste, zirkulierten – sofern die oben aufgestellten Hypothesen in bezug auf Ort und Zeit richtig sind – die Παράλληλοι, in der Form des FlorPMLb, gerade in Konstantinopel, und zogen, wie jede literarische Neuigkeit, die Aufmerksamkeit der gebildeten Eliten auf sich, zu denen Ignatius der Diakon gehörte.

TEXTUS

IOHANNIS MONACHI SACRA ad recensionem priorem libri II (II1) Supplementum

Sigel der Textzeugen Im kritischen Apparat der Titloi bezeichnet ein hochgestelltes „pin“ hinter einem Siglum das Inhaltsverzeichnis, ein hochgestelltes „txt“ den Text; ohne Zusatz bezeichnet das Siglum die Übereinstimmung von Inhaltsverzeichnis und Text (z.B.: VE pin, VE txt, VE = VE pin et txt). VE VW VO VPh V HI–III AI–III

El Escorial, Real Biblioteca del Monasterio de San Lorenzo, Ω. ΙΙΙ. 9 (11. Jh.) Wien, Österreichische Nationalbibliothek, Suppl. Gr. 178 (11. Jh.) Vatikanstadt, Bibliotheca Apostolica Vaticana, Ottob. gr. 79 (15. Jh.) Nikosia, Βιβλιοθήκη Φανερωμένης, 1 (a. 1600) Übereinstimmung von VEVWVOVPh Jerusalem, Πατριαρχικὴ Βιβλιοθήκη, Παναγίου Τάφου 15 (11. Jh.) Athen, Ἐθνικὴ Βιβλιοθήκη τῆς Ἑλλάδος, Μετόχιον τοῦ Παναγίου Τάφου 274 (14. Jh.)

P M Lb

Paris, Bibliothèque nationale de France, gr. 923 (9. Jh.) Venedig, Biblioteca Nazionale Marciana, gr. 138 (10./11. Jh.) Florenz, Biblioteca Medicea Laurenziana, plut. VIII. 22, f. 46r–73v (14. Jh.)

Q3 E

Paris, Bibliothèque nationale de France, Coislin 20 (9. Jh.) Modena, Biblioteca Estense universitaria, gr. 111 (II D 12) (12. Jh.) Thessaloniki, Μονὴ Βλατάδων, 9 (10. Jh.) Berlin, Staatsbibliothek zu Berlin – Preußischer Kulturbesitz, Phill. 1450 (12. Jh.) Florenz, Biblioteca Medicea Laurenziana, plut. VIII. 22, f. 74r–189v (14. Jh.)

T R Lc

Abkürzungen in den Apparaten a. c. acc. add. addit. ad loc. ap. app. crit. a. ras. cancellav. cap. cf. cod. / codd. coniec. corr. correx. ed. e. g. expunx. exspectav. f. hab. ibid. iterav. l. lac. mg. man. rec. om. p. p. c. pin praem. p. ras. propt. resect.

ante correctionem accentus addidit / -erunt additamentum ad locum apud apparatus criticus ante rasuram cancellavit caput confer codex / codices coniecit / -erunt correctio correxit editio exempli gratia expunxit exspectaveris folium habet ibidem iteravit linea lacuna margo manus recens omisit / -erunt pagina post correctionem pinax praemisit / -erunt post rasuram propter resectus

s. a. sc. scrips. s. d. secund. ser. s. l. spir. sup. sqq. supplev. text. / txt transpos.

sine attributione 153 scilicet scripsit sine distinctione 154 secundum series supra lineam spiritus superior sequentes supplevit textus transposuit / -erunt

_____________

153 Eine Stelle ist von der vorhergehenden zwar getrennt, aber die Attribution fehlt. 154 Eine Stelle ist von der vorhergehenden weder durch eine Attribution noch durch ein Zeichen noch durch einen Zwischenraum getrennt.

Supplementum ad recensionem priorem libri II (II1) A. Capita

5

ιδʹ Περὶ ἀποταξαμένων καὶ ἐξ ὑποστροφῆς ἐκεῖνα πραττόντων οἷς ἀπετάξαντο. ξδʹ Περὶ ἀποταξαμένων καὶ ἐξ ὑποστροφῆς ἐκεῖνα πραττόντων. II1suppl. 1 / V cap. A 14, 1 Ψαλμοῦ ρκδʹ·

10

Τοὺς ἐκκλίνοντας εἰς τὰς στραγγαλιὰς ἀπάξει κύριος μετὰ τῶν ἐργαζομένων τὴν ἀνομίαν.

10 – 11 II1suppl. 1 Ps. 124, 51–2 4 – 5 Titlos (a) VE pin (8r35) VWVOVPh HI txt AI; deest in VE txt (lac.) HI pin (lac.); PG 95, 1172, 27–28 6 – 7 Titlos (b) PMLb pin T txt; deest in Lb txt T pin (lac.) 9 – 11 II1suppl. 1 VPh cap. A 14, 1 (40r[mg]1–2); VWVO cap. A 14, 1; HI cap. A 12, 1; PM cap. A 64, 1; T cap. A 86, 1; E cap. 154, 16; deest in VE (lac.) Lb; PG 95, 1172, 29 –30 4 – 5 Titlos (a) 4 ιδʹ] ιβʹ HI txt AI 5 οἷς ἀπετάξαντο] om. VE pin VO pin VPh pin 6 – 7 Titlos (b) 6 ξδʹ] τίτλος πϛʹ T 6 – 7 καὶ – πραττόντων] om. M pin 6 – 7 ἐξ – πραττόντων] παλιμβολουντων (sic) M txt II1suppl. 1 (a) PM (b) Ψαλμοῦ ρκʹ τοῦ Δαυΐδ Τ (c) Δαυΐδ VPhVWVO HI E 10 στραγγαλιᾶς VO HI, στραγγαλειας P 11 ἀπάξη M

6

Supplementum II1

II1suppl. 2 / V cap. A 14, 2 Παροιμιῶν· Ὥσπερ κύων ὅταν ἐπέλθῃ ἐπὶ τὸν ἑαυτοῦ ἔμετον καὶ μισητὸς [γένηται, οὕτως ἄφρων τῇ ἑαυτοῦ κακίᾳ ἀναστρέψας ἐπὶ τὴν ἑαυτοῦ [ἁμαρτίαν.

5

II1suppl. 3 / V cap. A 14, 3 Ἰεζεκιὴλ προφήτου· Ἐν τῷ ἀποστρέψαι δίκαιον ἐκ τῆς δικαιοσύνης αὐτοῦ, καὶ ποιήσει ἀδικίαν, κατὰ πάσας τὰς ἀνομίας ἃς ἐποίησεν ὁ ἄνομος, πᾶσαι αἱ δικαιοσύναι αὐτοῦ ἃς ἐποίησεν, οὐ μὴ φυλαχθῶσιν· ἐν τῷ παραπτώματι αὐτοῦ ᾧ παρέπεσεν, καὶ ἐν ταῖς ἁμαρτίαις αὐτοῦ αἷς ἥμαρτεν, ἐν αὐταῖς ἀποθανεῖται.

3 – 6 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 25.4./4. (ed. Ihm, p. 557– 558) 3 – 6 II1suppl. 2 Prov. 26, 111–2 (Wahl, Proverbien-Text, p. 128) 3 Ez. 18, 24 (Wahl, Prophetenzitate, p. 638)

9 – 13 II1suppl.

2 – 6 II1suppl. 2 VPh cap. A 14, 2 (40r[mg]2–4); VWVO cap. A 14, 2; HI cap. A 12, 2; PM cap. A 64, 2; T cap. A 86, 2; deest in VE (lac.) Lb; PG 95, 1172, 31–33 8 – 13 II1suppl. 3 VPh cap. A 14, 3 (40r[mg]4 –8); VWVO cap. A 14, 3; HI cap. A 12, 3; PM cap. A 64, 3; T cap. A 86, 3; deest in VE (lac.) Lb; PG 95, 1172, 34 –39 II1suppl. 2 Παροιμιῶν] praem. τῶν T II1suppl. 3 (a) P T ϊεζεκιηλ codd. (b) Ἰεζεκιήλ VPhVWVO HI Μ ἱεζεκιήλ VPhVWVO HI, ϊεζεκιηλ M 3 ἐπέλθῃ ἐπὶ] ἐπιστρεψη (sic) εἰς Μ ἐμετὸν M T a. c., αἱμετὸν P 5 ἑαυτοῦ1] αὐO Ph O I τοῦ (-ου V ) V V H ἀναστρψας P, ἀνατρέψας T 10 ἀδικίαν] ἄδικον VW ἃς] om. VO 12 ᾧ] o P, ὃ Τ 12 – 13 ἥμαρτον VO 13 ἀποθάνη VW a. c.

10

A. Capita II1suppl. 1–16 / V cap. Α 14, 1–16

7

II1suppl. 4 / V cap. A 14, 4 Τοῦ αὐτοῦ·

5

Δικαιοσύνη δικαίου οὐ μὴ ἐξέληται αὐτὸν ἐν ᾗ ἂν ἡμέρᾳ πλανηθῇ, καὶ ἀνομία ἀσεβοῦς οὐ μὴ κακώσῃ αὐτὸν ἐν ᾗ ἂν ἡμέρᾳ ἀποστραφῇ ἀπὸ τῆς ἀνομίας αὐτοῦ. Ἕκαστον ἐν ταῖς ὁδοῖς ὑμῶν κρινῶ ὑμᾶς, οἶκος Ἰσραήλ. II1suppl. 5 / V cap. A 14, 5 Σιράχ·

10

Βαπτιζόμενος ἀπὸ νεκροῦ καὶ πάλιν ἁπτόμενος αὐτοῦ, τί ὠφέλησεν ἐν τῷ λουτρῷ αὐτοῦ; Οὕτως ἄνθρωπος νηστεύων ἐπὶ τῶν ἁμαρτιῶν αὐτοῦ καὶ πάλιν πορευόμενος καὶ τὰ αὐτὰ ποιῶν, τῆς προσευχῆς αὐτοῦ τίς εἰσακούσεται; Καὶ τί ὠφέλησεν ἐν τῷ ταπεινωθῆναι αὐτόν;

3 – 5 II1suppl. 4 Δικαιοσύνη – αὐτοῦ] Ez. 33, 12 (Wahl, Prophetenzitate, p. 658) 5 – 6 Ἕκαστον – Ἰσραήλ] Ibid. 18, 30 (Wahl, p. 639) 9 – 14 II1suppl. 5 Sir. 31, 1 4 30 –31 (Wahl, Sirach-Text, p. 135) 2 – 6 II1suppl. 4 VPh cap. A 14, 4 (40r9 –12); VWVO cap. A 14, 4; HI cap. A 12, 4; 8 – 14 PM cap. A 64, 4; T cap. A 86, 4; deest in VE (lac.) Lb; PG 95, 1172, 40 –44 II1suppl. 5 VPh cap. A 14, 5 (40r[mg]12–16); VWVO cap. A 14, 5; HI cap. A 12, 5; PM cap. A 64, 5; T cap. A 86, 5; E cap. 154, 17; deest in VE (lac.) Lb; PG 95, 1172, 45– 50 II1suppl. 4 (a) P T (b) s. a. VPhVWVO HI M II1suppl. 5 (a) VPhVWVO HI P E σιραχ VPh (b) Τοῦ Σιράχ M T 3 ἐξέλειται VPh, ἐξελεῖται P T, ἐξελιται Μ 4 κακώσει VPh HI P, -κῶσι VO 5 ὑW O μῶν] om. V PM T 6 οἴκους V 10 ὠφέλεσεν VW a. c. ut videtur T, ωφελεσεν P 11 Οὕτως] οὕτος ὁ VO ἐπὶ τῶν] ἀπὸ τῶν VPh HI, ἐντῶλ (sic) VO (sed cancellav.) 12 πορευόμενος] στρεφόμενος in mg. VW (ut varia lectio) 14 ὠφέλεσεν VW a. c. ut videtur

8

Supplementum II1

II1suppl. 6 / V cap. A 14, 6

Μὴ προσκόψῃς ἐν λίθῳ δίς. II1suppl. 7 / V cap. A 14, 7

5

Ἐπανάγων ἀπὸ δικαιοσύνης ἐπὶ ἁμαρτίαν· ὁ κύριος ἑτοιμάσει εἰς ῥομφαίαν αὐτόν. II1suppl. 8 / V cap. A 14, 8 Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν εὐαγγελίου, κεφαλαίου ρϛʹ· Οὐδεὶς ἐπιβαλὼν τὴν χεῖρα αὐτοῦ ἐπ’ ἄροτρον καὶ βλέπων εἰς τὰ ὀπίσω, εὔθετός ἐστιν εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ.

10 – 11 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 25.1./1. (ed. Ihm, p. 556 – 557) 3 II1suppl. 6 Sir. 35, 202 (Wahl, Sirach-Text, p. 143) 6 – 7 II1suppl. 7 Sir. 26, 285 – 6 (Wahl, Sirach-Text, p. 117) 10 – 11 II1suppl. 8 Luc. 9, 62 2 – 3 II1suppl. 6 VPh cap. A 14, 6 (40r16); VO cap. A 14, 6; HI cap. A 12, 6; PM cap. A 64, 6; T cap. A 86, 6; deest in VE (lac.) VW Lb; PG 95, 1172, 51 5 – 7 II1suppl. 7 Ph W O I V cap. A 14, 7 (40r17–18); V cap. A 14, 6; V cap. A 14, 7; H cap. A 12, 7; PM cap. A 64, 7; T cap. A 86, 7; deest in VE (lac.) Lb; PG 95, 1173, 1–2 9 – 11 II1suppl. 8 VPh cap. A 14, 8 (40r[mg]18 –19); VW cap. A 14, 7; VO cap. A 14, 8; HI cap. A 12, 8; PM cap. A 64, 8; T cap. A 86, 8; deest in VE (lac.) Lb; PG 95, 1173, 3 –5 II1suppl. 6 (a) s. a. VPhVO HI P T (b) s. d. M II1suppl. 7 (a) s. a. VPhVWVO HI (b) s. d. PM T II1suppl. 8 (a) PM T λουκαν T εὐαγγελίου] om. PM ρϛʹ] ρκϛʹ M (b) Λουκᾶ VPhVO HI λουκᾶς HI (c) Τοῦ εὐαγγελίου VW 3 προσκοψεις Μ, προκοψης VPh λίθῳ δίς] correximus (LXX in app. crit.), λιθώδεσιν P T, λιθωδεσιν M, λιθώδεσι VPh, λιθῶ- HI, λϊθό- VO 6 ἀπὸ] s. l. M 7 αὐτοῦ VO 10 ἐπιβαλον (sic) P χεῖραν VO αὐτοῦ] om. M βλέπων] στραφεις (sic) M 11 εἰς – βασιλείαν] τη βασιλεια M τοῦ θεοῦ] τῶν οὐρανῶν PM T

10

A. Capita II1suppl. 1–16 / V cap. Α 14, 1–16

9

II1suppl. 9 / V cap. A 14, 9 Ἐκ τῆς Πέτρου βʹ ἐπιστολῆς·

5

10

Εἰ ἀποφυγόντες τὰ μιάσματα τοῦ κόσμου ἐν ἐπιγνώσει τοῦ κυρίου ἡμῶν καὶ σωτῆρος Ἰησοῦ Χριστοῦ, τούτοις δὲ πάλιν ἐμπλακέντες ἡττῶνται, γέγονεν αὐτοῖς τὰ ἔσχατα χείρονα τῶν πρώτων. Κρεῖσσον γὰρ ἦν αὐτοῖς μὴ ἐπεγνωκέναι τὴν ὁδὸν τῆς δικαιοσύνης ἢ ἐπιγνοῦσιν ὑποστρέψαι ἐκ τῆς παραδοθείσης αὐτοῖς ἁγίας ἐντολῆς. Συμβέβηκε γὰρ αὐτοῖς τὸ τῆς ἀληθοῦς παροιμίας· Κύων ἐπιστρέψας ἐπὶ τὸ ἴδιον ἐξέραμα, καί· Ὗς λουσαμένη εἰς κύλισμα βορβόρου. II1suppl. 10 / V cap. A 14, 10 Βασιλείου, ἐκ τοῦ εἰς τὰς Παροιμίας·

15

Ἐλεεινὸν θέαμα μετὰ νηστείαν, μετὰ σκληραγωγίαν, μετὰ προσευχὴν ἐκτενῆ, μετὰ δάκρυον δαψιλές, μετὰ ἐγκράτειαν ἐτῶν εἴκοσί που ἢ τριάκοντα, δι’ ἀπροσεξίαν ψυχῆς καὶ ἀμέλειαν, γυμνὸν ἁπάντων ἀποδειχθῆναι καὶ παραπλήσιον γενέσθαι, τῇ ἐργασίᾳ 3 – 10 II1suppl. 9 II Petr. 2, 20 –22 13 – 10, 8 II1suppl. 10 BASILIUS CAESARIENSIS, Homilia in principium Proverbiorum, 16 (PG 31, 421, 1–17) 2 – 10 II1suppl. 9 VPh cap. A 14, 9 (40r[mg]20–27); VW cap. A 14, 8; VO cap. A 14, 9; HI cap. A 12, 9; PM cap. A 64, 9; T cap. A 86, 9; deest in VE (lac.) Lb; PG 95, 1173, 6 –15 12 – 10, 8 II1suppl. 10 VPh cap. A 14, 10 (40r[27]28 –40v10); VW cap. A 14, 9; VO cap. A 14, 10; HI cap. A 12, 10; PM cap. A 64, 10; T cap. A 86, 10; deest in VE (lac.) Lb; PG 95, 1173, 16 –31 II1suppl. 9 (a) VPhVO HI PM T βʹ] om. VPhVO HI (b) Πέτρου VW II1suppl. 10 (a) VPhVO HI PM T Βασιλείου] βασιλειου M, βασϊλειῶν VO, praem. Τοῦ ἁγίου T ἐκ τοῦ] om. VPhVO HI PM Παροιμίας] add. περὶ μέθης HI (cf. lemma loci sequentis) (b) Βασιλείου VW 3 Εἰ] τι γὰρ M, οἱ VW 5 – 6 κρῖσσον VO, κρειττον Μ 6 ἦν] om. VPhVWVO HI I W ἐπιγνωκεναι M, ἐπειγνωκέναι H , ἐγνωκέναι V δικαιοσύνης] ἀληθειας M 7 ἐπιγνῶσιν P ἐπιστρέψαι (-ε- Μ) M T αὐτοῖς] αὐτῆς ἐκ τῆς VO ἁγίας] e corr. VW 8 – 10 Συμβέβηκε – βορβόρου] om. VW 8 γὰρ] δε Μ 9 ἐξέρασμα VPhVO HI Ὗς] ὓς P, ὑς Μ λουσάμενος VPhVO HI 14 – 15 εἴκοσί – τριάκοντα] κʹ που ἢ λʹ W 15 διὰ ἀπροσεξίαν VW, δια ἀπροσεξίαν T, διά απροσεξίαν P, διαπροσεξίαν VO V Μ, διὰ προσεξίαν VPh HI a. c. γυμνὸν] -ὸν e corr. VW, γυμνων P, γυμνῶν HI 16 ἁπάντων] τῶν ὄντων VW post γενέσθαι hab. τὸν ed.

10

Supplementum II1

τῶν ἐντολῶν εὐθηνούμενον, ἐμπόρῳ τινὶ μεγαλοπλούτῳ, ὃς τῷ πλήθει τῶν ἀγωγίμων ἐπαγαλλόμενος, ἐξουρίας αὐτῷ τῆς νηὸς φερομένης, τὰ φοβερὰ πελάγη διαδραμών, πρὸς αὐτοῖς τοῖς λιμέσι διαρραγέντος τοῦ πλοίου, πάντων ἔρημος ἀθρόον ἀπεδείχθη. Ἐὰν καὶ οὗτος τὰ μυρίοις πόνοις καὶ ἱδρῶσι κτηθέντα μιᾷ προσβολῇ δαίμονος ἀπολέσῃ, ὥσπέρ τινι ἀγρίᾳ λαίλαπι τῇ ἁμαρτίᾳ βυθισθείς, πρέπουσα φωνὴ τῷ πᾶσαν ὁμοῦ τὴν ἀρετὴν ναυαγήσαντι· Ἦλθον εἰς τὰ βάθη τῆς θαλάσσης, καὶ καταιγὶς κατεπόντισέν με.

5

II1suppl. 11 / V cap. A 14, 11 Τοῦ αὐτοῦ, ἐκ τοῦ περὶ μέθης· Ὁ ἐν προκοπῇ γενόμενος ἀγαθῶν ἔργων, εἶτα παλινδρομήσας πρὸς τὴν ἀρχαίαν συνήθειαν, οὐ μόνον τὸν ἐπὶ τοῖς πεπονημένοις μισθὸν ἐζημιώθη, ἀλλὰ καὶ βαρυτέρας ἀξιοῦται τῆς κατακρίσεως.

8 Ps. 68, 32 11 – 13 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 25.6./6. (ed. Ihm, p. 558 –559) 11 – 13 II1suppl. 11 BASILIUS CAESARIENSIS, In ebriosos, 1 (PG 31, 445, 5 –9) 10 – 13 II1suppl. 11 VPh cap. A 14, 11 (40v[10]11–13); VO cap. A 14, 11; VW cap. A 14, 10; HI cap. A 12, 11; PM cap. A 64, 11; T cap. A 86, 11; deest in VE (lac.) Lb; PG 95, 1173, 32–35 II1suppl. 11 (a) T μέθης] correximus, μετανοίας cod. (b) Περὶ μέθης VPhVO (c) Περὶ μετανοίας PM (d) Τοῦ αὐτοῦ VW (e) s. a. HI (cf. autem lemma loci praecedentis) 1 εὐθηνούμενον] εὐθυνούμενων (sic) VO, om. M 1 – 2 τὸ πλήθει HI, το πλιθη Μ, τὰ πλήθη VPhVO 2 ἐπαγαλλόμενος] ἐπαγόμενος VO 4 ἀθρόων P, ἀθρῶον VO, ἀθρωον Μ ἀπὸδειχθη P, ἀποδειχθῆ T 5 τὰ] μετὰ M p. c. man. rec. ut videtur κτι5 – 6 μια προσβολη M, μία θέντα P, κτισθέντα (-ε- Μ) VW Μ, κτησθέντα VPh πρὸσβολὴ P 6 ἀγρΐω VPhVO HI 7 πρέπουσαν Τ ναυαγίσαντι VW, ναυαγαγησαντι Μ, ναβαγήσαντος VO 8 κατεγῆς P, καταιγης HI M

10

A. Capita II1suppl. 1–16 / V cap. Α 14, 1–16

11

II1suppl. 12 / V cap. A 14, 12 Τοῦ αὐτοῦ, ἐκ τῶν κανονικῶν διατάξεων·

5

Τὸ ἅπαξ τινὰ μετανοήσαντα τὴν αὐτὴν πάλιν ποιῆσαι ἁμαρτίαν, ἔλεγχός ἐστι τοῦ τὸ πρῶτον αἴτιον τῆς ἁμαρτίας ἐκείνης μὴ ἐκκεκαθάρθαι, ἀφ’ οὗ, καθάπερ ἀπὸ ῥίζης τινός, τὰ ἴσα φύεσθαι συμβαίνει, ὥσπερ εἴ τις φυτοῦ κλάδους ἐκκόψαι θελήσειεν, τὴν ῥίζαν ἐάσας, οὐδὲν ἧττον ἡ ῥίζα μένουσα πάλιν βλαστάνει. II1suppl. 13 / V cap. A 14, 13 Κλήμεντος, ἐκ τοῦ αʹ Στρώματος·

10

Ἐ φ ’ ο ἷ ς ἂ ν ε ὕ ρ ω ὑ μ ᾶ ς , ἐ π ὶ τ ο ύ τ ο ι ς κ α ὶ κ ρ ι ν ῶ , καὶ παρ’ ἕκαστα βοᾷ τὸ τέλος ἁπάντων, ὥστε καὶ τῷ τὰ μέγιστα εὖ πεποιηκότι τὸν βίον, ἐπὶ δὲ τοῦ τέλους ἐξοκείλαντι πρὸς

10 Fragmenta pseudepigraphorum graeca, 10, Apocryphon Ezechiel, d. (ed. Denis, p. 123 –124) 3 – 7 II1suppl. 12 BASILIUS CAESARIENSIS, Asceticon magnum sive Quaestiones (regulae brevius tractatae), CCLXXXIX (PG 31, 1285, 8 –14) 10 – 12, 2 II1suppl. 13 CLEMENS ALEXANDRINUS, re vera Quis dives salvetur (Marc. 10, 25–26), 40, 2–3 (ed. Stählin/Früchtel/Treu, p. 186, 12–16); Holl, n° 296 (vide etiam n° 356) 2 – 7 II1suppl. 12 VPh cap. A 14, 12 (40v14 –18); VW cap. A 14, 11; VO cap. A 14, 12; HI cap. A 12, 12; PM cap. A 64, 12; T cap. A 86, 12; deest in VE (lac.) Lb; PG 95, 1173, 36–42 9 – 12, 2 II1suppl. 13 VPh cap. A 14, 13 (40v[18]19 –23); VW cap. A O 14, 12; V cap. A 14, 13; HI cap. A 12, 13; PM cap. A 64, 13; T cap. A 86, 13; deest in VE (lac.) Lb; PG 95, 1173, 43 –48 II1suppl. 12 (a) PM T Τοῦ αὐτοῦ] om. PM διατάξεων] διαταγματων M (b) Τοῦ αὐτοῦ VW (c) Ὁμοίως VO (d) s. a. VPh HI II1suppl. 13 (a) PM T (b) Κλήμεντος στρώματος VPhVO (c) Κλήμεντος Στρωματέως HI (d) Κλήμεντος VW 3 Τὸ] τὸν P T, τον M, ὸ rubricatoris vitio VPh μετανοήσαντες VO a. c. πάλιν] a. c. Ph O I 4 τοῦ τὸ] τοῦτο V V H P T, τουτο M αἴτιον] praem. τὸ Μ 4 – 5 πάλαι T ἐκκαθάρθαι VPhVO HI T, ἐκκεκαφθαι (sic) Μ 5 ἶσα VPhVO, ἵσα VW, ΐσα P, ϊσα Μ 6 κλαδον Μ 10 καὶ1] om. PM T 11 τέλος] έλεος P τῷ] om. VPhVO τὰ] om. HI 11 – 12 εὗπεπροικότϊ VO 12 κατὰ] add. man. rec. in M cap. Ω 1, 43 ( f. 78v25 [Sacra III / Par. 51(49) A]) τω τελει Μ ἐξοκείλαντι] scripsimus, ἐξωκείλαντι VW HI, ἐξωκίλαντι VPhVO P T, ἐξωκιλαντος Μ

12

Supplementum II1

κακίαν, ἀνόνητοι πάντες οἱ πρόσθεν πόνοι, ἐπὶ τῇ καταστροφῇ τοῦ δράματος ἐξάθλῳ γενομένῳ. II1suppl. 14 / V cap. A 14, 14 Νείλου μοναχοῦ, ͵ϛτληʹ· Ὅταν ἄνθρωπος δίκαιος ἐκπέσῃ ἐκ τῆς δικαιοσύνης, λέγομεν περὶ αὐτοῦ τὸ λεχθὲν παρὰ τῷ Ἡσαΐᾳ· Πῶς ἐξέπεσεν ὁ Ἑωσφόρος ἐξ οὐρανοῦ, καὶ εἰς τὴν γῆν συνετρίβη;

5

II1suppl. 15 / V cap. A 14, 15 Φίλωνος, ἐκ τοῦ αʹ τῶν Ἐξαγω ζητημάτων· Ἔνιοι προκόψαντες ἐπ’ ἀρετήν, ὑπενόστησαν πρὶν ἐφικέσθαι τοῦ τέλους, τὴν ἄρτι φυομένην ἀριστοκρατίαν ἐν ψυχῇ καθελούσης τῆς παλαιᾶς ὀχλοκρατίας, ἣ πρὸς ὀλίγον ἠρεμήσασα, πάλιν ἐξ ὑπαρχῆς μετὰ πλείονος δυνάμεως ἀντεπέθετο.

6 – 7 Is. 14, 12 5 – 7 II1suppl. 14 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS), Epistulae, 6338, locus non repertus 10 – 13 II1suppl. 15 PHILO IUDAEUS, Quaestiones in Exodum, I. 7b (ed. Petit, p. 236) 4 – 7 II1suppl. 14 VPh cap. A 14, 14 (40v[mg]23–25); VW cap. A 14, 13; VO cap. A 14, 14; HI cap. A 12, 14; PM cap. A 64, 14; T cap. A 86, 14; deest in VE (lac.) Lb; PG 95, 1173, 49 –52 9 – 13 II1suppl. 15 VPh cap. A 14, 15 (40v[mg]25 –29); VW cap. A 14, 14; VO cap. A 14, 15; HI cap. A 12, 15; PM cap. A 64, 15; T cap. A 86, 15; deest in VE (lac.) Lb; PG 95, 1176, 1–5 II1suppl. 14 (a) P (b) Νείλου, ͵δληʹ M νηλου cod. (c) Νείλου μοναχοῦ VPhVO HI T (d) Νείλου VW II1suppl. 15 (a) P ἐν] supplev. Petit, om. P Ἐξαγωγῇ] scrips. Petit, εξαγω P (b) Φίλωνος, ἐκ τοῦ αʹ τῶν ζητημάτων M (c) Φίλωνος, ἐκ τοῦ αʹ τῶν ἐν Γενέσει ζητημάτων T (d) Φίλωνος VPhVWVO HI 1 ἀνόητοι VO 2 ἐξ ἄθλων γενομ(έν)ω VPh, ἐξαθλων γενόμενων (sic) Μ, ἐξάθλο γενομένων VO 5 λέγωμεν VPhVO HI Τ 6 ησαϊα P, ἠσαΐα VW 10 ὑπενόστησαν] καὑπενόησαν VO 11 ἀριστοκράτιαν P, ἀριστοκρατεῖαν Τ, αριστοκρατειαν Μ θελκούσας Μ 12 ὀχλοκρατείας (-εῖας T, -ειας Μ) PM T, ὀχλοκρασίας VW ἡρεμήσασα VPh HI, ἠρεμίσασα M, ἠρεμΐσασαν VO

10

A. Capita II1suppl. 1–16 / V cap. Α 14, 1–16

13

II1suppl. 16 / V cap. A 14, 16 Εὐσεβίου·

5

Ὅταν ἄνθρωπος κατορθώσῃ βίον ἐνάρετον δι’ ἀσκήσεως καὶ ἀγαθῆς πολιτείας, καὶ ἔστιν ὑπὸ πάντων ἐγνωσμένος ὅτι ἔστιν εὐσεβὴς καὶ φοβούμενος τὸν θεόν, καὶ ἐκπέσῃ εἰς ἁμαρτίαν, τοῦτό ἐστι παράπτωμα· ἀνῆλθε γὰρ εἰς τὸ ὕψος τοῦ οὐρανοῦ, καὶ πέπτωκεν εἰς τὸν πυθμένα τοῦ Ἅδου.

6 Ps. 18, 131 3 – 7 II1suppl. 16 PS.-EUSEBIUS ALEXANDRINUS, Sermo VI (De iis qui laqueis impliciti pereunt) (PG 86, 352, 49 – 353, 1); Holl, n° 482 2 – 7 II1suppl. 16 VPh cap. A 14, 16 (40v[mg]29 –41r4); VO cap. A 14, 16; HI cap. A 12, 16; deest in VE (lac.) VW PMLb T; PG 95, 1176, 6 –11 II1suppl. 16 Eὐσέβιος HI 3 κατορθώσει VPhVO 4 καὶ ἔστιν] καὶ ἐστὶν VPhVO

14

αʹ Περὶ γνωστικῶν καὶ πνευματικῶν ἀνδρῶν, καὶ ὅσα ἀγαθὰ ἕψεται αὐτοῖς. εʹ

Περὶ γνωστικῶν ἀνδρῶν, καὶ ποῖα ἀγαθὰ ἕψεται αὐτοῖς. II1suppl. 17 / V cap. Γ 1, 1

Παροιμιῶν·

5

Χείλη δικαίων ἐπίσταται ὑψηλά. II1suppl. 18 / V cap. Γ 1, 2 Πρὸς Κορινθίους· Ὁ πνευματικὸς ἄνθρωπος ἀνακρίνει τὰ πάντα, αὐτὸς δὲ ὑπ’ οὐδενὸς ἀνακρίνεται.

6 II1suppl. 17 Prov. 10, 211 (Wahl, Proverbien-Text, p. 53) I Cor. 2, 15

9 – 10 II1suppl. 18

1 – 2 Titlos (a) VE (54v26–27) VWVOVPh HI txt AI; deest in HI pin (lac.); PG 95, 1296, 7–8 3 Titlos (b) PMLb pin T txt R HIII txt; deest in Lb txt T pin (lac.) HIII pin (lac.) 5–6 II1suppl. 17 VE cap. Γ 1, 1 (54v[27]28); VWVOVPh cap. Γ 1, 1; HI cap. Γ 1, 1; PM 8 – 10 II1suppl. 18 VE cap. Γ 5, 1; T R cap. Γ 9, 1; deest in Lb HIII; PG 95, 1296, 9 cap. Γ 1, 2 (54v[28]28 –29); VWVOVPh cap. Γ 1, 2; HI cap. Γ 1, 2; PM cap. Γ 5, 2; T cap. Γ 9, 3; R cap. Γ 9, 2; deest in Lb HIII; PG 95, 1296, 10–11 1 – 2 Titlos (a) 1 αʹ] om. AI txt, praem. τίτλος αʹ (sic) VE pin VO pin, praem. τίτλος VW txt VPh txt AI pin ὅσα] ὅς VO txt 2 αὐτοῖς] αὐτ VE pin, αὐτούς VE txt VO txt HI txt AI 3 Titlos (b) εʹ] Τίτλος θʹ T txt R καὶ – αὐτοῖς] om. M II1suppl. 17 (a) V HI P Τ R Παροιμιῶν] praem. τῶν T (b) s. a. M II1suppl. 18 (a) VEVOVPh HI T R Πρὸς] praem. τῆς T (b) Τοῦ Ἀποστόλου VW (c) s. a. P R (d) s. d. M 6 Χείλη – ὑψηλά] om. R

ἐπίστανται VW 9 Ὁ] om. M

10

A. Capita II1suppl. 17–38 / V cap. Γ 1, 1–22

15

II1suppl. 19 / V cap. Γ 1, 3 Πρὸς Γαλάτας·

5

Λέγω ὑμῖν· Πνεύματι περιπατεῖτε, καὶ ἐπιθυμίαν σαρκὸς οὐ μὴ τελέσητε. Ἡ γὰρ σὰρξ ἐπιθυμεῖ κατὰ τοῦ πνεύματος, τὸ δὲ πνεῦμα κατὰ τῆς σαρκός· ταῦτα δὲ ἀλλήλοις ἀντίκεινται. II1suppl. 20 / V cap. Γ 1, 4

10

Ὁ καρπὸς τοῦ πνεύματος ἐστὶν ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, ἀγαθωσύνη, πίστις, πραότης, ἐγκράτεια· κατὰ τῶν τοιούτων οὐκ ἔστιν νόμος. II1suppl. 21 / V cap. Γ 1, 5 Ἐκ τῆς Πέτρου ἐπιστολῆς· Ὧι μὴ πάρεστιν γνῶσις, τυφλός ἐστι μυωπάζων, λήθην λαβὼν τοῦ καθαρισμοῦ τῶν πάλαι ἁμαρτημάτων. 3 – 5 II1suppl. 19 Gal. 5, 16 –17 II1suppl. 21 II Petr. 1, 9

8 – 10 II1suppl. 20 Gal. 5, 22–23

13 – 14

2 – 5 II1suppl. 19 VE cap. Γ 1, 3 (54v[29]30 –32); VWVOVPh cap. Γ 1, 3; HI cap. Γ 1, 3; PM cap. Γ 5, 3; T cap. Γ 9, 4; R cap. Γ 9, 3; deest in Lb HIII; PG 95, 1296, 12–15 7 – 10 II1suppl. 20 VE cap. Γ 1, 4 (54v32–34); VWVOVPh cap. Γ 1, 4; HI cap. Γ 1, 4; PM cap. Γ 5, 4; T cap. Γ 9, 5; HIII cap. Γ 3, 1; R cap. Γ 9, 4; deest in Lb; PG 95, 1296, 15 –18 12 – 14 II1suppl. 21 VE cap. Γ 1, 5 (54v[34]35 –55r1); VWVOVPh cap. Γ 1, 5; HI cap. Γ 1, 5; PM cap. Γ 5, 5; T cap. Γ 9, 6; R cap. Γ 9, 5; deest in Lb HIII; PG 95, 1296, 19–21 II1suppl. 19 (a) VEVOVPh HI PM Τ HIII R γαλατας M (b) Τοῦ αὐτοῦ VW II1suppl. 20 (a) s. a. VEVOVPh HI PM Τ (b) Τοῦ αὐτοῦ VW (c) Πρὸς Γαλάτας HIII (d) s. d. R II1suppl. 21 (a) VEVOVPh HI Ἐκ τῆς] om. HI (b) Ἐκ τῆς Πέτρου καθολικῆς PM πετρου M (c) Ἐκ τῆς Πέτρου καθολικῆς βʹ T R βʹ] ἐπιστολῆς R (d) s. a. VW 3 περιπατεῖται VO οὐ] om. VEVOVPh HI 3 – 4 τελέσηται VPh (-η- e corr.) P, E E a. c. τὸ δὲ] καὶ τὸ T 8 Ὁ] add. γὰρ R χαρά] om. τελέσειτε V 4 κατὰ] τὰ V VW P 9 ἐγκράτειαν VO κατὰ] καὶ τὰ VE 13 Ὧι] ὃ e corr. M λίθην V 14 ἁμαρτημάτων] praem. αὐτοῦ VW M

16

Supplementum II1

II1suppl. 22 / V cap. Γ 1, 6 Πρὸς Ῥωμαίους· Ἡ γνῶσις φυσιοῖ. II1suppl. 23 / V cap. Γ 1, 7 Ἐκ τοῦ κατὰ Ἰωάννην εὐαγγελίου·

5

Τὸ γεγεννημένον ἐκ τῆς σαρκὸς σάρξ ἐστιν, καὶ τὸ γεγεννημένον ἐκ τοῦ πνεύματος πνεῦμα ἐστίν. Τὸ πνεῦμα ὅπου θέλει πνεῖ καὶ τὴν φωνὴν αὐτοῦ ἀκούεις, ἀλλ’ οὐκ οἶδας πόθεν ἔρχεται καὶ ποῦ ὑπάγει· οὕτως ἐστὶν πᾶς ὁ γεγεννημένος ἐκ τοῦ πνεύματος.

6 – 7 Τὸ – ἐστίν] exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 56.2./63.2. (ed. Ihm, p. 877–878) 3 II1suppl. 22 Rom., re vera I Cor. 8, 1 7 – 9 Τὸ – πνεύματος] Ibid. 3, 8

6 – 7 II1suppl. 23 Τὸ – ἐστίν] Ioh. 3, 6

2 – 3 II1suppl. 22 VE cap. Γ 1, 6 (55r[1]1); VWVOVPh cap. Γ 1, 6; HI cap. Γ 1, 6; PM cap. Γ 5, 6; T cap. Γ 9, 2; R cap. Γ 9, 6; deest in Lb HIII; PG 95, 1296, 22 5–9 II1suppl. 23 VE cap. Γ 1, 7–8 (55r[2]2–3; 3 –5); VW cap. Γ 1, 7; VOVPh cap. Γ 1, 7–8; HI cap. Γ 1, 7–8; PM cap. Γ 5, 7; T R cap. Γ 9, 7; deest in Lb HIII; PG 95, 1296, 23–28 II1suppl. 22 (a) VEVOVPh HI PM T Πρὸς] praem. ἐκ τῆς T R Ῥωμαίους] ρωμαίους P T, ρωμαιους M, add. ἐπιστολῆς R (b) s. a. VW II1suppl. 23 (a) Ἐκ τοῦ κατὰ Ἰωάννην εὐαγγελίου T (b) Τοῦ κατὰ Ἰωάννου M ϊωάννου cod. (c) Ἰωάννου / s. a. V HI (cf. infra, app. crit. text.) (d) s. d. P 3 Ἡ – φυσιοῖ] om. R 6 γεγεννημένον1] γεγενημένον (-μεν- VW Μ) VWVPh Μ γεγεννημένον2] γεγενημένον (-μεν- M) VWVO PM 7 ἐστίν] hic caesura in V HI E O Ph I E Ph 8 ἐξέρχεται R καὶ] ἢ V V V H 9 ὑπάγη V V , ἡπαγ VO οὑτως ἐστιν Μ, E O οὗτος ἐστὶ V V VPh a. c. ut videtur, οὗτός ἐστιν T, οὗτος ἐστιν P πᾶς] om. PM T R γεγενημένος (-μεν- M) VW M, γεννημένος P a. c.

A. Capita II1suppl. 17–38 / V cap. Γ 1, 1–22

17

II1suppl. 24 / V cap. Γ 1, 8 Τοῦ Θεολόγου, ἐκ τῆς εἰς τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ ἐπιστολῆς·

5

Εὐγένεια ἡ τῆς εἰκόνος τήρησις καὶ πρὸς τὸ ἀρχέτυπον ἐξομοίωσις, ἣν ἐργάζεται λόγος καὶ ἀρετὴ καὶ καθαρὸς πόθος, ἀεὶ καὶ μᾶλλον μορφῶν τὰ κατὰ θεὸν τοὺς γνησίους τῶν ἄνω μύστας, καὶ τὸ γινώσκειν ὅθεν καὶ τίνες καὶ εἰς ὃ γεγόναμεν. II1suppl. 25 / V cap. Γ 1, 9 Ἐκ τῆς ρϙβʹ ἐπιστολῆς· Κρείττων ἡ πνευματικὴ συγγένεια τῆς σωματικῆς.

3 – 4 τῆς – ἐξομοίωσις] cf. Gen. 1, 26 3 – 6 II1suppl. 24 GREGORIUS NAZIANZENUS, re vera In laudem sororis Gorgoniae (Orat. 8), 6, 14 –18 (ed. Calvet-Sebasti, p. 256) 9 II1suppl. 25 GREGORIUS NAZIANZENUS, Epistulae, CXCVII, 5 (ed. Gallay, II, p. 89) 2 – 6 II1suppl. 24 VE cap. Γ 1, 9–10 (55r[5]5 –6; 6 –8); VW cap. Γ 1, 8; VOVPh cap. Γ 1, 9–10; HI cap. Γ 1, 9–10; PM cap. Γ 5, 8; T R cap. Γ 9, 8; deest in Lb HIII; PG 95, 1296, 29–33 8 – 9 II1suppl. 25 VE cap. Γ 1, 11 (55r9); VW cap. Γ 1, 9; VOVPh cap. Γ 1, 11; HI cap. Γ 1, 11; PM cap. Γ 5, 9; T cap. Γ 9, 9; deest in Lb HIII R; PG 95, 1296, 33 –34 II1suppl. 24 (a) PM T τῆς] τοῦ (του P) P T (b) Τοῦ Θεολόγου VW R (c) Τοῦ Θεολόγου / s. a. VEVOVPh HI (cf. infra, app. crit. text.) II1suppl. 25 (a) PM T ρϙβʹ] ρβʹ M, ρϙϛʹ T (b) βʹ ἐπιστολῆς VW (c) Τοῦ αὐτοῦ VOVPh (d) s. a. VE HI 3 – 4 ἐξομοίωσις] hic caesura in VEVOVPh HI 4 ἣν] om. VEVOVPh HI ἀρετὴς (sic acc.) VO πόθος – καὶ3] πόθος ἀεὶ. καὶ VEVOVPh ΗΙ καὶ3] om. M 5 μορφῶν τὰ] μορφὸν τὰ VO, μορφωντα M, μορφοῦντα T, μορφονται P a. c. 6 καὶ2] om. T 9 κρεῖττον VW P, κρεῖττὸν M, κρεῖττων VO

18

Supplementum II1

II1suppl. 26 / V cap. Γ 1, 10 Τοῦ ἁγίου Ἰουστίνου φιλοσόφου καὶ μάρτυρος· Ὡς δὲ σώματος ἀγαθὸν ὑγεία, οὕτως ψυχῆς ἀγαθὸν γνῶσις θεοῦ, ὑγεία τις οὖσα ψυχῆς, καθ’ ἣν πρὸς θεὸν ὁμοίωσις γίνεται. II1suppl. 27 / V cap. Γ 1, 11

5

Τοῦ Χρυσοστόμου· Τὸν πνευματικὸν ἀπόνηρον εἶναι χρὴ καὶ ἁπλοῦν καὶ ἄδολον. II1suppl. 28 / V cap. Γ 1, 12 Κλήμεντος· Ὁ μὲν γνωστικὸς πάντως καὶ ἔργα ἐπιτελεῖ καθήκοντα· ὁ δὲ τὰ ἔργα ἐπιτελῶν οὐ πάντως καὶ γνωστικός ἐστιν.

3 – 4 II1suppl. 26 IUSTINUS MARTYR, locus non repertus (Frg. IX, ed. Otto, p. 258); Holl, n° 119 7 II1suppl. 27 IOHANNES CHRYSOSTOMUS, De baptismo Christi, 4 (PG 49, 369, 46 –47); cf. Holl, n° 128 10 – 11 II1suppl. 28 CLEMENS ALEXANDRINUS, In epistulam Iohannis primam, locus non repertus, Fr. 24 (ed. Stählin/Früchtel/Treu, p. 212, 3 –6); Holl, n° 32 et 129 et 298 2 – 4 II1suppl. 26 VE cap. Γ 1, 12 (55r[9]10–11); VW cap. Γ 1, 10; VOVPh cap. Γ 1, 12; HI cap. Γ 1, 12; PM cap. Γ 5, 10; T cap. Γ 9, 10; R cap. Γ 9, 9; deest in Lb HIII; PG 95, 1296, 35 –37 6 – 7 II1suppl. 27 VE cap. Γ 1, 13 (55r[11]11–12); VW cap. Γ 1, 11; VOVPh cap. Γ 1, 13; HI cap. Γ 1, 13; PM cap. Γ 5, 11; T cap. Γ 9, 11; R cap. Γ 9, 10; 9 – 11 II1suppl. 28 VE cap. Γ 1, 14 (55r[12] deest in Lb HIII; PG 95, 1296, 38 –39 12–14); VW cap. Γ 1, 12; VOVPh cap. Γ 1, 14; HI cap. Γ 1, 14; PM cap. Γ 5, 12; T cap. Γ 9, 12; R cap. Γ 9, 11; deest in Lb HIII; PG 96, 1296, 40 –42 II1suppl. 26 (a) PM T R ϊουστίνου PM T φιλοσόφου – μάρτυρος] om. R (b) Ἰουστίνου V HI II1suppl. 27 (a) V HI (b) Τοῦ αὐτοῦ R (c) s. a. PM T II1suppl. 28 (a) V HI P T R Κλήμεντος] add. ῥώμης R (b) s. a. M 3 ἀγαθὸν2] ἀγαθῶν VO, -θὼν M 3 – 4 θεοῦ – γίνεται] om. PM T R 4 πρὸς] ἐπιτελῆ VE p. c. VO καθήκοντα] praem. ἡ VW 7 χρὴ εἶναι Μ 10 πάντων VO add. κυρίῳ VW 11 ἐπιτελῶν] praem. μὴ P in mg. R παντος P, πάντων VO a. c. καὶ] κὰν VO a. c.

10

A. Capita II1suppl. 17–38 / V cap. Γ 1, 1–22

19

II1suppl. 29 / V cap. Γ 1, 13 Τοῦ αὐτοῦ, ἐκ τοῦ βʹ Στρώματος·

5

Τριῶν τούτων ἀντέχεται ὁ ἡμεδαπὸς φιλόσοφος· πρῶτον μὲν τῆς θεωρίας, δεύτερον δὲ τῆς τῶν ἐντολῶν ἐπιτελέσεως, τρίτον ἀνδρῶν ἀγαθῶν κατασκευῆς· ἃ δὴ συνελθόντα, τὸν γνωστικὸν ἀποτελεῖ· ᾧ τι δ’ ἂν ἐνδέῃ τούτων, χωλεύει τὰ τῆς γνώσεως. II1suppl. 30 / V cap. Γ 1, 14

10

Ὁ γνωστικὸς ἀφέξεται τῶν κατὰ λόγον καὶ τῶν κατὰ διάνοιαν καὶ τῶν κατ’ αἴσθησιν καὶ ἐνέργειαν ἁμαρτημάτων.

3 – 6 II1suppl. 29 CLEMENS ALEXANDRINUS, Stromata, II. Cap. X. 46, 1 (ed. Stählin/Früchtel/Treu, p. 137, 14–17); Holl, n° 219 9 – 10 II1suppl. 30 CLEMENS ALEXANDRINUS, Stromata, II. Cap. XI. 50, 2 (ed. Stählin/Früchtel/Treu, p. 139, 16 –18); Holl, n° 33 et 220 2 – 6 II1suppl. 29 VE cap. Γ 1, 15 (55r[14]14 –18); VW cap. Γ 1, 16; VOVPh cap. Γ 1, 15; HI cap. Γ 1, 15; PM cap. Γ 5, 13; T cap. Γ 9, 13; HIII cap. Γ 3, 2; deest in Lb R; PG 95, 1296, 43 –47 8 – 10 II1suppl. 30 VE cap. Γ 1, 16 (55r18–19); VW cap. Γ 1, 17; O Ph V V cap. Γ 1, 16; HI cap. Γ 1, 16; PM cap. Γ 5, 14; T cap. Γ 9, 14; R cap. Γ 9, 12; deest in Lb HIII; PG 95, 1296, 48 –50 II1suppl. 29 (a) PM T HIII Τοῦ αὐτοῦ] Κλήμεντος HIII, om. M T (b) Τοῦ αὐτοῦ VEVO HI (c) s. a. VWVPh II1suppl. 30 (a) s. a. V P T (b) s. d. M (c) Ὁμοίως HI (d) Τοῦ αὐτοῦ R 3 ἀπέχεται VPh ημέδαπος P, ἡμεδαπῶς (-ὼς VO) VEVO, ἡμεδαπος M, ημέ T a. c. (sequitur spatium quattuor litterarum; ζτ in mg.), ημέτερος T p. c. man. rec. ut videtur, ἥμεροϛ HIII τῆς] τοῖς VO 4 δεύτερον] ἔπειτα VEVOVPh HI 5 δὴ – τὸν] δεῖ τὸν συνελθόντα VW 5 – 6 ἀποτελῆ (-η Μ) Μ VO, ἀποτελεῖν VW 6 ᾧ τι] ὅτι VWVPh, ὧ τινι HI ἐνδεῆ PΜ T HIII, ἐνδέει (-δε VW) VWVPh τουτον M χολεύει (-ευει Μ) V M T γνώσεως] add. τέλος τοῦ γʹ βιβλίου, τὸ (sic) γʹ HIII 9 ἀφευξεται M λόγων VW PM τῶν2] om. R 10 ἁμαρτημάτων] πλημμελημάτων R

20

Supplementum II1

II1suppl. 31 / V cap. Γ 1, 15 Ἐκ τοῦ γʹ Στρώματος· Θεοῦ γνῶσιν λαβεῖν τοῖς ἔτι ὑπὸ τῶν παθῶν ἀγομένοις ἀδύνατον. II1suppl. 32 / V cap. Γ 1, 16

5

Πνευματικὸν καὶ γνωστικὸν τὸν αὐτὸν οἶδεν ὁ Ἀπόστολος, τὸν τοῦ ἁγίου πνεύματος μαθητήν. II1suppl. 33 / V cap. Γ 1, 17 Ἐκ τοῦ εʹ Στρώματος· Ὁ γνωστικὸς θεόθεν λαβὼν τὸ δύνασθαι ὠφελεῖν, ὀνίνησιν, τοὺς 6 – 7 cf. I Cor. 12, 1–3 3 II1suppl. 31 CLEMENS ALEXANDRINUS, Stromata, III. Cap. V. 43, 1 (ed. Stählin/ Früchtel/Treu, p. 215, 26–27); Holl, n° 34 et 235 6 – 7 II1suppl. 32 CLEMENS ALEXANDRINUS, Stromata, V. Cap. IV. 25, 5 (ed. Stählin/Früchtel/Treu, p. 341, 26–27); Holl, n° 249 10 – 21, 2 II1suppl. 33 CLEMENS ALEXANDRINUS, Stromata, VI. Cap. XVII. 161, 1 (ed. Stählin/Früchtel/Treu, p. 514, 29 –32); Holl, n° 35 et 261 2 – 3 II1suppl. 31 VE cap. Γ 1, 17 (55r19 –20); VW cap. Γ 1, 13; VOVPh cap. Γ 1, 17; HI cap. Γ 1, 17; PM cap. Γ 5, 15; T cap. Γ 9, 15; R cap. Γ 9, 13; deest in Lb HIII; PG 95, 1296, 50 –51 5 – 7 II1suppl. 32 VE cap. Γ 1, 18 (55r20 –22); VW cap. Γ 1, 14; VOVPh cap. Γ 1, 18; HI cap. Γ 1, 18; PM cap. Γ 5, 16; T cap. Γ 9, 16; R cap. Γ 9, 14; deest in Lb; PG 95, 1297, 1–2 9 – 21, 2 II1suppl. 33 VE cap. Γ 1, 19 (55r22–24); VW cap. Γ 1, 15; VOVPh cap. Γ 1, 19; HI cap. Γ 1, 19; PM cap. Γ 5, 17; T cap. Γ 9, 17; R cap. Γ 9, 15; deest in Lb HIII; PG 95, 1297, 3 –6 II1suppl. 31 (a) PM T Στρώματος] om. P T (b) Τοῦ αὐτοῦ VW R (c) Ὁμοίως HI (d) s. a. VEVOVPh II1suppl. 32 (a) s. a. VEVOVPh P (b) s. d. M T R (c) Τοῦ αὐτοῦ VW (d) Ὁμοίως HI II1suppl. 33 (a) PM T εʹ] πέμπτου P Στρώματος] om. P T (b) Τοῦ αὐτοῦ VW R (c) Ὁμοίως VOVPh HI (d) s. a. VE 3 Θεοῦ] κυρίου Μ λαβεῖν] λαβην P, λαλεῖν T ἀγωμένοις VW a. c., ἀγμένοις P, E O Ph Ι a. c. γνωστικῶν VO a. c. man. rec. αὐτῶν ἀπαγομένοις V V V Η 6 πνεύματι T O W V ὁ] om. P 10 ὀφελεῖν (ο- P) V P T ὀνήνησιν (ὁνή- VO, ονη- Μ) V Μ, ὠνήσησιν P, ὄνεισιν T

10

A. Capita II1suppl. 17–38 / V cap. Γ 1, 1–22

21

μὲν τῇ παρακολουθήσει σχηματίζων, τοὺς δὲ τῇ ἐξομοιώσει προτρεπόμενος, τοὺς δὲ καὶ τῇ προστάξει παιδεύων καὶ διδάσκων. II1suppl. 34 / V cap. Γ 1, 18 Ἐκ τοῦ ζʹ Στρώματος· 5

Καί μοι καταφαίνεται τρία εἶναι τῆς γνωστικῆς δυνάμεως ἀποτελέσματα· τὸ γινώσκειν τὰ πράγματα, δεύτερον τὸ ἐπιτελεῖν ὅτι ἂν ὁ λόγος ὑπαγορεύῃ, τρίτον τὸ παραδιδόναι δύνασθαι θεοπρεπῶς τὰ παρὰ τῇ ἀληθείᾳ ἐπικεκρυμμένα. II1suppl. 35 / V cap. Γ 1, 19

10

Ὥσπερ πᾶν ὃ βούλεται, δύναται ὁ θεός, οὕτω πᾶν ὃ ἐὰν αἰτήσῃ ὁ γνωστικός, λαμβάνει.

11 – 12 πᾶν1 – λαμβάνει] cf. Matth. 21, 22 5 – 8 II1suppl. 34 CLEMENS ALEXANDRINUS, Stromata, VII. Cap. I. 4, 2 (ed. Stählin/ Früchtel/Treu, p. 5, 5 –9); Holl, n° 36 et 262 11 – 12 II1suppl. 35 CLEMENS ALEXANDRINUS, Stromata, VII. Cap. VII. 41, 4 (ed. Stählin/Früchtel/Treu, p. 31, 13 – 15); Holl, n° 37 et 266 4 – 8 II1suppl. 34 VE cap. Γ 1, 20 (55r24 –27); VW cap. Γ 1, 18; VOVPh cap. Γ 1, 20; HI cap. Γ 1, 20; PM cap. Γ 5, 18; T cap. Γ 9, 18; R cap. Γ 9, 16; deest in Lb HIII; PG 95, 1297, 7–10 10 – 12 II1suppl. 35 VE cap. Γ 1, 21 (55r28–29); VW cap. Γ 1, 19; O Ph V V cap. Γ 1, 21; HI cap. Γ 1, 21; PM cap. Γ 5, 19; T cap. Γ 9, 19; R cap. Γ 9, 17; deest in Lb HIII; PG 95, 1297, 11–12 II1suppl. 34 (a) PM T Στρώματος] om. P T (b) Τοῦ αὐτοῦ HI R II1suppl. 35 (a) s. a. V HI M T (b) s. d. P (c) Τοῦ αὐτοῦ R

(c) s. a. V

1 παρακολουθείση (παρὰ- P; -εῖση VW, -ήση VOVPh) V P, παρακουλουθηση Μ 5 Καί μοι] καμοι P 6 – 7 ὅτι – ὑπαγορεύῃ] om. VEVOVPh HI 6 ὅτι] εἴ τι P 7 ὑπαγορεύση VW, ὑπαγορεύσει (-ευ- M) Μ T R 8 κεκρϋμμένα VO 11 οὕτω] οὕτος M ἐὰν] ἂν R, ὰν Μ 12 λαμβάνη T

22

Supplementum II1

II1suppl. 36 / V cap. Γ 1, 20

Ἕπεται τῇ γνώσει τὰ ἔργα, ὡς τῷ σώματι ἡ σκιά. II1suppl. 37 / V cap. Γ 1, 21

Οὐ μνησικακήσει ὁ γνωστικὸς ποτέ, οὐ χαλεπαίνει οὐδενί, κἂν μίσους ἄξια τυγχάνῃ ἐφ’ οἷς διαπράττεται· σέβει μὲν γὰρ τὸν ποιητήν, ἀγαπᾷ δὲ τὸν κοινωνὸν τοῦ βίου, οἰκτείρων καὶ ὑπερευχόμενος αὐτοῦ διὰ τὴν ἄγνοιαν αὐτοῦ.

3 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 17.18./19. (ed. Ihm, p. 404) 3 II1suppl. 36 CLEMENS ALEXANDRINUS, Stromata, VII. Cap. XIII. 82, 7 (ed. Stählin/Früchtel/Treu, p. 59, 11); Holl, n° 274 6 – 9 II1suppl. 37 CLEMENS ALEXANDRINUS, Stromata, VII. Cap. XI. 62, 2–3 (ed. Stählin/Früchtel/Treu, p. 45, 1–4); Holl, n° 270 2 – 3 II1suppl. 36 VE cap. Γ 1, 22 (55r29); VW cap. Γ 1, 20; VOVPh cap. Γ 1, 22; HI cap. Γ 1, 22; PM cap. Γ 5, 20; T cap. Γ 9, 20; R cap. Γ 9, 18; deest in Lb HIII; PG 95, 1297, 12–13 5 – 9 II1suppl. 37 VE cap. Γ 1, 23 (55r29 –32); VW cap. Γ 1, 21; VOVPh cap. Γ 1, 23; HI cap. Γ 1, 23; PM cap. Γ 5, 21; T cap. Γ 9, 21; R cap. Γ 9, 19; deest in Lb HIII; PG 95, 1297, 13 –18 II1suppl. 36 (a) s. a. V HI (b) s. d. PM T R II1suppl. 37 (a) s. a. V HI T (b) s. d. PM R 3 τῷ] τὸ VEVO, το P 7 ἄξιος VW (= ed.) τυγχάνει VEVWVPh T, τυνχάνει P, W a. c. O a. c. I E τυγχανι M σέβη V V H 8 τὸν] τῶν V 8 – 9 ὑπὲρ (-ερ VO Τ) εὐχόμενος VEVO Τ, ὑπερευχομενου Μ, ϋπερχόμενος P

5

A. Capita II1suppl. 17–38 / V cap. Γ 1, 1–22

23

II1suppl. 38 / V cap. Γ 1, 22 Διδύμου, ἐκ τοῦ εἰς τὰς Παροιμίας·

5

Τὸν γνωστικὸν οὐδέποτε τὸ πλουτεῖν γήθειν ποιεῖ, οὐδὲ τὸ χρημάτων ἀπορεῖν εἰς ταπείνωσιν ἄγει, τῆς ἀρετῆς καὶ σοφίας αὐτὸν ὑπερυψούσης καὶ ὑπεράνω αὐτῶν ἵστασθαι παρασκευαζούσης, ὡς διὰ μεγαλοψυχίαν ἐναδιαφορεῖν τοῖς ἡδέσι καὶ ἀηδέσιν.

3 – 6 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 17.14./15. (ed. Ihm, p. 402) 3 – 6 II1suppl. 38 DIDYMUS ALEXANDRINUS, Commentarii in Proverbia, locus non repertus; cf. Holl, n° 328 2 – 6 II1suppl. 38 VE cap. Γ 1, 24 (55r[33]33 –55v1); VW cap. Γ 1, 22; VOVPh cap. Γ 1, 24; HI cap. Γ 1, 24; PM cap. Γ 5, 22; T cap. Γ 9, 22; R cap. Γ 9, 20; deest in Lb HIII; PG 95, 1297, 18 –23 II1suppl. 38 (a) PM Τ διδυμου PM ἐκ τοῦ] om. PM (b) Διδύμου V HI R 3 τὸ πλουτεῖν] τον πλουτην P ποιεῖν VO τὸ2] τῶν VO a. c. ut videtur 4 ἀπορεῖν] ἀπορην P, ἀποστερεῖν VW αὐτὸν] αὐτῶν VO 5 ὑπερ (ϋ- P) ὑψούσης (ϋ- P) VE PM, ὑπερ ὑψοῦσϊ VO αὐτῶν] αὐτὸν (-ον M) VW Μ, om. P 6 ἐναδιαφορεῖν τοῖς] ἐν ἀδιαφορεῖν τοῖς VEVPh ΗΙ, ἐναδιφορήτοις P, ἐν ἀδιαφόροις τοῖς VW ἡδέσι] ἠδεσι VW, εἰδεσιν P, ηδεσιν M ἀηδέσιν] αϊδεσιν P, αδεσιν Μ

24

ιʹ Περὶ γυναικῶν κυϊσκουσῶν, καὶ ὅτι ἐὰν μὲν ἄρσεν τέκῃ, ἐπὶ τεσσαράκοντα ἡμέρας οὐκ εἰσελεύσεται εἰς οἶκον κυρίου, εἰ δὲ θῆλυ, ἐπὶ ὀγδοήκοντα. ιʹ Περὶ γυναικῶν κυϊσκουσῶν ἄρσεν ἢ θῆλυ, καὶ ἐπὶ πόσας ἡμέρας οὐκ εἰσελεύσονται εἰς ἐκκλησίαν κυρίου.

5

II1suppl. 39 / V cap. Γ 10, 1 Τοῦ Λευϊτικοῦ· Ἐλάλησεν κύριος πρὸς Μωσῆν, λέγων· Λάλησον τοῖς υἱοῖς Ἰσραήλ, καὶ ἐρεῖς πρὸς αὐτούς, λέγων· Γυνὴ ἥτις ἂν σπερματισθῇ καὶ τέκῃ ἄρρεν, ἀκάθαρτος ἔσται ἑπτὰ ἡμέρας, κατὰ τὰς ἡμέρας τοῦ χωρισμοῦ τῆς ἀφέδρου αὐτῆς, καὶ τῇ ἡμέρᾳ τῇ ὀγδόῃ περιτεμεῖς τὴν σάρκα τῆς ἀκροβυστίας αὐτοῦ· καὶ τριάκοντα καὶ τρεῖς ἡ-

8 – 25, 5 II1suppl. 39 Lev. 12, 1–5 1 – 3 Titlos (a) VE (59v18–19) VWVOVPh HI txt AI; deest in HI pin (lac.); PG 95, 1313, 25 –28 4 – 5 Titlos (b) PMLb pin T txt R; deest in Lb txt T pin (lac.) 7 – 25, 5 II1suppl. 39 VE cap. Γ 10, 1 (59v[19]20 –28); VWVOVPh cap. Γ 10, 1; HI cap. Γ 10, 1; PM cap. Γ 10, 1; T cap. Γ 14, 1; R cap. Γ 16, 1; deest in Lb; PG 95, 1313, 29–42 1 – 3 Titlos (a) 1 ιʹ] θʹ VE pin VO pin VPh pin, propt. mg. resect. non liquet in AI pin (ιʹ secund. ser.), praem. τίτλος VW txt κυεισκουσῶν VW pin VW txt a. c., κυησκουσῶν W txt p. c. O txt V καὶ ὅτι] om. V ἐὰν] ἀν VW τέκῃ] τίκτη VW, τέκειν VO pin 2 εἰ] ἠ VE txt, ἡ VO HI 3 θήλυ HI, θήλη τεσσαράκοντα] μʹ VE txt VWVO txt VPh txt VO pin, θῆλοι VE txt VO txt ὀγδοήκοντα] πʹ VE txt VWVO txt VPh txt 4 – 5 Titlos (b) 4 ιʹ] τίτλος ιδʹ T, τίτλος ιϛʹ R txt, ιϛʹ R pin 4 – 5 κυϊσκουσῶν – κυρίου] om. M pin 4 ἢ] ἠ P pin, η P txt θήλυ T, θηλυ P txt M txt, θήλοι P pin 4 – 5 καὶ – κυρίου] om. M txt 4 ἐπὶ] om. R 5 εἰσελεύσεται R txt εἰς – κυρίου] non liquent in Lb pin II1suppl. 39 (a) V PM T R Τοῦ] om. V R λευίτου VO, λευητ VW, λευειτ VPh ut videtur, λεϊτικοῦ M (b) Λευϊτικόν HI 8 μωσὴν VE HI, μωϋσῆν (-ην PM) VW PM R, μωϋσὴν T 9 ἥτις ἂν] ἐἄντι (sic) M ἄνεσπερματΐσθη VO a. c., ἄνεσπερματισθῆ ἥτις] εἴ τις VEVOVPh a. c. ut videtur HI VO p. c. ἂν] ἀν VE HI, ἐὰν VW T R, ἐαν P 10 τέκην VO, τέκει VW ἄρρεν] ἄρεν VO a. c., ἄρσεν VW R ἑπτὰ] ζʹ VW ἡμέρας1 – τὰς] om. R 11 χωρισμοῦ] καθαριἀφαίδρου VEVW p. c. VO, ἀφ᾿ αἵδρου VPh, ἀφαιδρου (rasura unius litteσμοῦ VW rae inter φ et αι) M, ἐφέδρου R αὐτῆς] αὐτοῦ P ὀγδόῃ] ηʹ VW περιτεμεις P, περιτεμῆς VO, περιτεμην M 12 τριάκοντα – τρεῖς] λγʹ VW 12 – 25, 1 ἡμέραις M

10

A. Capita II1suppl. 39 – 40 / V cap. Γ 10, 1–2

5

25

μέρας ἐν αἵματι ἀκαθάρτῳ αὐτῆς καθεσθήσεται, παντὸς ἁγίου οὐχ’ ἅψεται, καὶ εἰς τὸ ἁγιαστήριον οὐκ εἰσελεύσεται, ἕως οὗ πληρωθῶσιν αἱ ἡμέραι καθάρσεως αὐτῆς. Εἰ δὲ θῆλυ τέκῃ, ἀκάθαρτος ἔσται δὶς ἑπτὰ ἡμέρας κατὰ τὴν ἄφεδρον αὐτῆς, καὶ ἑξήκοντα ἡμέρας καὶ ἓξ καθεσθήσεται ἐν αἵματι ἀκαθάρτῳ αὐτῆς. II1suppl. 40 / V cap. Γ 10, 2 Φίλωνος, ἐκ τοῦ κατὰ Μωσέα·

10

Τὰ κατὰ γαστρὸς βρέφη μησὶν ἑπτὰ ζωογονεῖσθαι πέφυκεν, ὡς παραδοξότατόν τι συμβαίνειν· γίνεται γὰρ ἑπτάμηνα γόνιμα, τῶν ὀκταμήνων ἐπίπαν ζωογονεῖσθαι μὴ δυναμένων.

8 – 10 II1suppl. 40 PHILO IUDAEUS, De opificio mundi, 124 (ed. Cohn, p. 43, 1–3) 7 – 10 II1suppl. 40 VE cap. Γ 10, 2 (59v[28]29 –31); VWVOVPh cap. Γ 10, 2; HI cap. Γ 10, 2; PM cap. Γ 10, 2; T cap. Γ 14, 2; R cap. Γ 16, 2; deest in Lb; PG 95, 1313, 43–46 II1suppl. 40 (a) PM T φιλωνος M τοῦ] sic etiam T Μωσέα] μωϋσεα M, add. κοσμοποιΐας T (b) Φίλωνος V HI R φιλλ (sic) VO 1 ἀκαθάρτῳ] καθαρῶ (-ω P) VW PM T R 2 οὐκαψεται P 3 καθάρσεως] praem. τῆς M R θῆλυ τέκῃ] θηλυτεύην VO τεκῆ P, τέκει (τε- M) M T 4 ἡμέρας] om. M ἄφαιδρον VWVO, ἔφεδρον R VPh a. c., εφεδρον P, ἔφαιδρον (ἐ- M) VPh p. c. M αὐτῆς] αυτῆν P ἑξήκοντα] ξʹ VW 5 ἡμέρας] om. M ἓξ] ϛʹ VW, add. ημέραις M ἀκαθάρτῳ] καθαρῶ VW PM T R 8 ἑπτὰ] ζʹ VW ζωογονίσται VO 9 ἑπτάμην VO γόνημα (γο- P) VW P T, ἀγόνϊμα VO a. c., ἀγώνϊμα VO p. c., αγονιμα M 10 οκτωμηνων M ἐπίπαν] praem. ὡς M

26

εʹ Περὶ τῶν δουλευόντων θεῷ, καὶ ὅτι χρὴ τούτους τιμᾶν καὶ σέβειν, καὶ τὰ πρὸς τὴν χρείαν νέμειν. *II2 / T cap. Δ 21

θʹ Περὶ τῶν δουλευόντων τῷ θεῷ, ὅτι χρὴ τούτους τιμᾶν καὶ σέβειν, καὶ τὰ πρὸς τὴν χρείαν προσάγειν. II1suppl. 41 / V cap. Δ 5, 1

5

Εἶπεν Σαοὺλ τῷ παιδαρίῳ αὐτοῦ· Τί οἴσομεν τῷ ἀνθρώπῳ τοῦ θεοῦ, ὅτι οἱ ἄρτοι ἐκλελοίπασιν ἐκ τῶν ἀγγείων ἡμῶν; Καὶ εἶπεν τὸ παιδάριον· Ἰδοὺ ἐν τῇ χειρί μου τέταρτον σίκλου ἀργυρίου, καὶ δώσεις τῷ ἀνθρώπῳ τοῦ θεοῦ.

10

*II21001 / T cap. Δ 21, 1

Βασιλειῶν αʹ·

7 – 10 II1suppl. 41 I Reg. 9, 7–8 (quibusdam omissis; Wahl, 1 Samuel-Text, p. 51) 1 – 2 Titlos (a) VE (71v1–2) VWVOVPh HI txt AI; deest in HI pin (lac.); PG 95, 1360, 34 – 36 3 – 4 Titlos (b) PMLb pin VW addit. II f. 100r; deest in Lb txt 6 – 10 II1suppl. 41 VE cap. Δ 5, 1 (71v[2]3 –5); VWVOVPh cap. Δ 5, 1; HI cap. Δ 5, 1; PM cap. Δ 9, 1; VW addit. II f. 100r, 1; deest in Lb; PG 95, 1360, 37–41 1 – 2 Titlos (a) 1 εʹ] propt. mg. resect. non liquet in VE txt AI pin, praem. τίτλος δουλευόντων] δουοντων VW pin a. c. θεῷ] praem. τῶ VW (cf. infra, sub VW txt 1 W txt [b]) καὶ ] om. V (cf. infra, sub [b]) 1 – 2 καὶ σέβειν] om. VE txt VO txt VPh txt I txt I H A 2 νέμειν] προσάγειν VW txt (cf. infra, sub [b]) 3 – 4 Titlos (b) 3 τῷ] s. l. M pin, om. M txt 3 – 4 ὅτι – προσάγειν] om. M 4 προσάγειν] praem. αὐτοῖς Lb pin II1suppl. 41 αʹ] δʹ M, om. VW 7 Σαοὺλ] σαοῦλ HI, σαουλ PΜ, praem. ὁ VEVOVPh αὐτοῦ] om. PM VW addit. E O W II f. 100r οἶσομεν V , οἶσω- V , οἴσω- (οἰ- P, οί- M) V cap. Δ 5 PΜ 8 ἐκ τῶν] W addit. iterav. V II f. 100r ἀγιων P a. c., ἀγγίων VW cap. Δ 5 a. c., ἀγγιων P p. c., αγγιων Μ ὑμῶν VW cap. Δ 5 10 δώσεις] δωσις M, add. αὐτὸ VW cap. Δ 5

A. Capita II1suppl. 41– 51 / V cap. Δ 5, 1–11

27

II1suppl. 42 / V cap. Δ 5, 2

*II21002 / T cap. Δ 21, 2

Βασιλειῶν γʹ·

5

Εἶπεν Ἱεροβοὰμ πρὸς τὴν γυναῖκα αὐτοῦ· Ἀνάστηθι καὶ λάβε εἰς τὴν χεῖρα σου τῷ ἀνθρώπῳ τοῦ θεοῦ ἄρτους καὶ κολλυρίδας τοῖς τέκνοις αὐτοῦ καὶ σταφυλὴν καὶ μέλι. II1suppl. 43 / V cap. Δ 5, 3

*II21003 / T cap. Δ 21, 3

Ἔλαβεν Ἀβδιοῦ ἑκατὸν ἄνδρας προφήτας, καὶ ἔκρυψεν αὐτοὺς ἀνὰ πεντήκοντα ἐν σπηλαίοις, καὶ ἔτρεφεν αὐτούς. II1suppl. 44 / V cap. Δ 5, 4

10

Βασιλειῶν δʹ· Εἶπεν ἡ γυνὴ πρὸς τὸν ἄνδρα αὐτῆς· Ἰδοὺ διαπορεύεται ἐφ’ ἡμᾶς ἄνθρωπος τοῦ θεοῦ· ποιήσωμεν αὐτῷ ὑπερῶον, καὶ θῶμεν αὐτῷ ἐκεῖ κλίνην καὶ τράπεζαν καὶ λυχνίαν.

3 – 5 II1suppl. 42 III Reg. 12, 24h (deest apud Wahl, 3 Könige-Text) 8–9 II1suppl. 43 III Reg. 18, 4 (Wahl, 3 Könige-Text, p. 112) 12 – 14 II1suppl. 44 IV Reg. 4, 9 –10 (Wahl, 4 Könige-Text, p. 124–125) 2 – 5 II1suppl. 42 VE cap. Δ 5, 2 (71v[mg]6 –8); VWVOVPh cap. Δ 5, 2; HI cap. Δ 5, 2; PM cap. Δ 9, 2; VW addit. II f. 100r, 2; deest in Lb; PG 95, 1360, 42–45 7–9 II1suppl. 43 VE cap. Δ 5, 3 (71v8–10); VWVO cap. Δ 5, 3; HI cap. Δ 5, 3; PM cap. Δ 9, 3; VW addit. II f. 100r, 3; deest in VPh Lb; PG 95, 1360, 46 –48 11 – 14 II1suppl. 44 VE cap. Δ 5, 4 (71v[10]10–12); VWVO cap. Δ 5, 4; VPh cap. Δ 5, 3; HI cap. Δ 5, 4; PM cap. Δ 9, 4; VW addit. II f. 100r, 4; deest in Lb; PG 95, 1360, 49 –52 II1suppl. 42 (a) VEVOVPh HI PM (b) Τοῦ αὐτοῦ VW (c) Ἱεροβοὰμ γʹ VW addit. II f. 100r II1suppl. 43 s. a. VEVW cap. Δ 5 VO HI PM VW addit. II f. 100r II1suppl. 44 (a) VEVOVPh HI PM VW addit. II f. 100r (b) s. a. VW cap. Δ 5 3 ϊεροβοὰμ PΜ 4 χεῖραν σου VPh 5 μέλιν VEVOVPh 8 ἀβδιου M VW addit. W cap. Δ 5 W cap. Δ 5 II f. 100r ἑκατὸν] ρʹ V 9 πεντήκοντα] νʹ V VW addit. II f. 100r 12 I W addit. διαπορεύεται] δὴ πορεύεται H ἐφ’] πρὸς V II f. 100r 13 ποιήσομεν VW cap. Δ 5

*II21004 / T cap. Δ 21, 4

28

Supplementum II1

II1suppl. 45 / V cap. Δ 5, 5

*II21007 / Τ cap. Δ 21, 7

Παροιμιῶν· Ὁ ἀντιλαμβανόμενος δικαίων, οὗτος ἀνατελεῖ. II1suppl. 46 / V cap. Δ 5, 6

*II21008 / T cap. Δ 21, 8

5

Ὡς εἴ τις πηγὴν φράσσοι καὶ ὕδατος διέξοδον λυμαίνοιτο, οὕτως ἄκοσμον δίκαιον πεπτωκέναι ἐνώπιον ἀσεβοῦς. II1suppl. 47 / V cap. Δ 5, 7

*II21009 / T cap. Δ 21, 9

Ὃς οὐκ αἰσχύνεται πρόσωπα δικαίων, οὐκ ἀγαθός.

3 II1suppl. 45 Prov. 11, 282 (Wahl, Proverbien-Text, p. 60) 6 – 7 II1suppl. 46 1–2 1 10 II suppl. 47 Prov. 28, 211 Prov. 25, 26 (Wahl, Proverbien-Text, p. 126 –127) (Wahl, Proverbien-Text, p. 137–138) 2 – 3 II1suppl. 45 VE cap. Δ 5, 5 (71v[12]13); VWVO cap. Δ 5, 5; VPh cap. Δ 5, 4; HI cap. Δ 5, 5; PM cap. Δ 9, 5; VW addit. II f. 100r, 5; deest in Lb; PG 95, 1360, 53 5–7 II1suppl. 46 VE cap. Δ 5, 6 (71v13–15); VWVO cap. Δ 5, 6; VPh cap. Δ 5, 5; HI cap. Δ 5, 6; PM cap. Δ 9, 6; VW addit. II f. 100r, 6; deest in Lb; PG 95, 1360, 54 –56 9 – 10 II1suppl. 47 VE cap. Δ 5, 7 (71v15–16); VWVO cap. Δ 5, 7; VPh cap. Δ 5, 6; HI cap. Δ 5, 7; PM cap. Δ 9, 7; VW addit. II f. 100r, 7; deest in Lb; PG 96, 1361, 1–2 II1suppl. 45 Παροιμιῶν] praem. τῶν M II1suppl. 46 (a) s. a. VEVW cap. Δ 5 HI PM W addit. O Ph 1 V II f. 100r (b) s. d. V V II suppl. 47 s. a. V HI PM VW addit. II f. 100r 3 Ὁ ἀντιλαμβανόμενος] παντι λαμβανόμενος M Ὁ] om. VO δίκαιον VEVW cap. Δ 5 a. c. VOVPh ΗΙ οὕτως (οὑ- P) VW cap. Δ 5 P 6 φράσοι (φρα- M) VW cap. Δ 5 M, φράσσει VEVOVPh ΗΙ, φράσσων VW addit. II f. 100r λοιμαίνοιτο 7 πεπτωκέναι] πεπωκέναι ΗΙ, ἐμπεπτωκέναι (-κεVEVOVPh HI, λοιμαινοτο M PM) PM VW addit. II f. 100r 10 Ὃς] om. VW addit. II f. 100r πρόσωπα δικαίων] προς παν δίκαιον Μ ἀγαθοῖς VO

10

A. Capita II1suppl. 41– 51 / V cap. Δ 5, 1–11

29

II1suppl. 48 / V cap. Δ 5, 8

*II21010 / T cap. Δ 21, 10

Ζημιοῦν ἄνδρα δίκαιον, οὐ καλὸν οὐδὲ ὅσιον. II1suppl. 49 / V cap. Δ 5, 9

5

*II21018 / T cap. Δ 21, 18

Τοῦ Σιράχ· Εὖ ποίησον εὐσεβεῖ, καὶ εὑρήσεις ἀνταπόδομα, καὶ εἰ μὴ παρ’ αὐτοῦ, ἀλλὰ παρὰ τοῦ ὑψίστου. II1suppl. 50 / V cap. Δ 5, 10 10

Τοῦ Χρυσοστόμου, εἰς τὸν Σαούλ· Οἱ τοὺς ἀγαθοὺς ἐπαινοῦντες, μερισταὶ τῶν ἐκείνοις ἀποκειμένων στεφάνων εἰσίν.

3 – 4 II1suppl. 48 Prov. 17, 261–2 (Wahl, Proverbien-Text, p. 89) 7 – 8 II1suppl. 1–2 1 49 Sir. 12, 2 (Wahl, Sirach-Text, p. 80) 11 – 12 II suppl. 50 IOHANNES CHRYSOSTOMUS, De Davide et Saule, II, 1, 24 –26 (ed. Barone, p. 30) 2 – 4 II1suppl. 48 VE cap. Δ 5, 8 (71v16–17); VWVO cap. Δ 5, 8; VPh cap. Δ 5, 7; HI cap. Δ 5, 8; PM cap. Δ 9, 8; VW addit. II f. 100r, 8; deest in Lb; PG 95, 1361, 3 6–8 II1suppl. 49 VE cap. Δ 5, 9 (71v[17]17–18); VWVO cap. Δ 5, 9; VPh cap. Δ 5, 8; HI cap. Δ 5, 9; PM cap. Δ 9, 9; VW addit. II f. 100r, 9; deest in Lb; PG 95, 1361, 4 –5 10 – 12 II1suppl. 50 VE cap. Δ 5, 10 (71v18 –20); VWVO cap. Δ 5, 10; VPh cap. Δ 5, 9; HI cap. Δ 5, 10; PM cap. Δ 9, 10; VW addit. II f. 100r, 10; deest in Lb; PG 95, 1361, 6 – 7 II1suppl. 48 s. a. V HI PM VW addit. II f. 100r II1suppl. 49 Τοῦ] om. V HI VW addit. II f. 100r σιραχ PM II1suppl. 50 (a) PM σαυλ codd. (b) Τοῦ Χρυσοστόμου VW cap. Δ 5 (c) s. a. VEVOVPh HI VW addit. II f. 100r 3 δίκαιον] om. VW addit. II f. 100r 4 οὐδὲ ὅσιον] om. VW cap. Δ 5 PM VW addit. O Ph II f. 100r 7 εὐποίησον (ευ- M) V V M εὐσεβει M, εὐσεβῆ (-βὴ VPh HI) V ΗΙ W addit. E O Ph V II f. 100r ἀνταπόδωμα V V V P 8 εἰ μὴ] εἰμὶ VEVO p. c. VPh 11 μεριται P ἐκείνους HI ἀποκειμένων] praem. αποκεῖμενοις (sic) P (sed cancellav.)

*II21023 / T cap. Δ 21, 23

30

Supplementum II1

II1suppl. 51 / V cap. Δ 5, 11

*II21025 / T cap. Δ 21, 25

Κλήμεντος· Οὐκ ἔστι μέγα τὸ φροντίζειν ἀνδρὸς δικαίου, ἀλλὰ χάριν λαμβάνει ὁ κατηξιωμένος διακονεῖν αὐτῷ.

3 – 4 II1suppl. 51 CLEMENS ALEXANDRINUS, Epistulae, XXI, locus non repertus, Fr. 45 (ed. Stählin/Früchtel/Treu, p. 223, 25 –26); Holl, n° 311 2 – 4 II1suppl. 51 VE cap. Δ 5, 11 (71v[20]20 –21); VWVO cap. Δ 5, 11; VPh cap. Δ 5, 10; HI cap. Δ 5, 11; PM cap. Δ 9, 11; VW addit. II f. 100r, 11; deest in Lb; PG 95, 1361, 8 –9 II1suppl. 51 κλημεντος M 3 – 4 λαμβάνειν VW addit. II f. 100r a. c., λαμβάνειν (-βα- P) VW cap. Δ 5 p. c. P 4 κατηξιωμένος] scripsimus (*II21025), καταξιωμενος PΜ, -αξιούμενος V HI αὐτῷ] αυτοῦ M, om. HI

31

ζʹ Περὶ δικαίων καὶ εὐχῆς παρ’ αὐτῶν γινομένης [καὶ ὅτι φυλάττει αὐτοὺς ἐκ πειρασμῶν]. ιαʹ Περὶ δικαίων καὶ εὐχῆς παρ’ αὐτῶν γινομένης, ὅτι δεκτή ἐστιν. II1suppl. 52 / V cap. Δ 7, 1

5

*II21060 / T cap. Δ 23, 1

Γενέσεως· Προσηύξατο Ἀβραὰμ πρὸς τὸν θεόν, καὶ ἰάσατο τὸν Ἀβιμέλεχ καὶ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ τὰς παιδίσκας, καὶ ἔτικτον. [V cap. Δ 7, 2] 10

Ἰώβ· Οὐκ ἀφελεῖ ἀπὸ δικαίου – ὑψωθήσονται.

10 – 11 [V cap. Δ 7, 2] cf. II1suppl. 68 / V cap. Δ 28, 1 7 – 8 II1suppl. 52 Gen. 20, 17 1 – 2 Titlos (a) VE (71v34 –35) VW addit. cap. Δ 25 (114v mg. sup.) VOVPh HI txt AI; deest in VW pin HI pin (lac.); PG 95, 1361, 27–29 3 – 4 Titlos (b) PMLb pin VW addit. IV f. 100r; deest in Lb txt 6 – 8 II1suppl. 52 VE cap. Δ 7, 1 (71v[35]72r1–2); VW addit. cap. Δ 25, 20; VOVPh cap. Δ 7, 1; HI cap. Δ 7, 1; PM cap. Δ 11, 1; VW addit. IV f. 100r, 1; deest in Lb; PG 95, 1361, 30–32 1 – 2 Titlos (a) 1 ζʹ] τίτλος κε VW addit. cap. Δ 25 txt, propt. mg. resect. non liquet in εὐχῆς] τῆς VW addit. cap. Δ 25 txt γινομένης] γενομένης AI pin ( ζʹ secund. ser.) 1 – 2 καὶ2 – πειρασμῶν] VO pin, add. εὐχῆς ὅτι δεκτη ἐστιν VW addit. cap. Δ 25 txt seclusi (e titulo V cap. Δ 28 translata) 1 – 2 φυλάττειν VO txt 2 αὐτοὺς] ἄρτους VO txt, add. ὁ θεὸς VW pin 3 – 4 Titlos (b) 3 ιαʹ] ιʹ Lb pin, om. VW addit. IV f. 100r 3 – 4 καὶ – ἐστιν] om. M pin 3 καὶ] om. VW addit. IV f. 100r 3 – 4 ὅτι – ἐστιν] om. M txt II1suppl. 52 (a) VEVOVPh HI PM VW addit. IV f. 100r (b) s. a. VW addit. cap. Δ 25

Γενέσεως] praem. ἀπὸ τῆς HI

7 ἁβραὰμ VW addit. cap. Δ 25 VOVPh ΗΙ VW addit. IV f. 100r, ἀβρααμ PΜ VEVOVPh HI ἀβιμελεχ PΜ

*II2 / T cap. Δ 23

τὸν2] om.

32

Supplementum II1

[V cap. Δ 7, 3] Δαυΐδ· Ἰδοὺ οἱ ὀφθαλμοὶ – αὐτόν.

[V cap. Δ 7, 4]

5

Ἐκέκραξαν οἱ δίκαιοι – αὐτόν.

[V cap. Δ 7, 5]

Πολλαὶ αἱ θλίψειϛ τῶν δικαίων – αὐτῶν.

II1suppl. 53 / V cap. Δ 7, 6

*II21063 / T cap. Δ 23, 4

10

Ὀφθαλμοὶ κυρίου ἐπὶ δικαίους, καὶ ὦτα αὐτοῦ εἰς δέησιν αὐτῶν. [V cap. Δ 7, 7]

Ὑποστηρίζει δὲ τοὺς δικαίους – κύριος. 2 – 3 [V cap. Δ 7, 3] cf. II1suppl. 69 / V cap. Δ 28, 2 5 – 6 [V cap. Δ 7, 4] cf. II1suppl. 70 / V cap. Δ 28, 3 8 – 9 [V cap. Δ 7, 5] cf. II1suppl. 71 / V cap. Δ 28, 4 15 – 16 [V cap. Δ 7, 7] cf. II1suppl. 73 / V cap. Δ 28, 6 12 – 14 II1suppl. 53 Ps. 33, 161–2 11 – 13 II1suppl. 53 VE cap. Δ 7, 6 (72r6 –7); VOVPh cap. Δ 7, 6; HI cap. Δ 7, 6; deest in VW addit. cap. Δ 25 PMLb VW addit. IV f. 100r; PG 95, 1361, 38 –39 II1suppl. 53 s. a. VEVOVPh HI

15

A. Capita II1suppl. 52–57 / V cap. Δ 7, 1–19

33

[V cap. Δ 7, 8]

Φυλάσσει κύριος πάντα τὰ ὀστᾶ – συντριβήσεται.

II1suppl. 54 / V cap. Δ 7, 9 5

*II21064 / T cap. Δ 23, 5

Δαυῒδ ἐν ψαλμῷ ρμδʹ· Θέλημα τῶν φοβουμένων αὐτὸν ποιήσει, καὶ τῆς δεήσεως αὐτῶν εἰσακούσεται. II1suppl. 55 / V cap. Δ 7, 10 Παροιμιῶν·

10

Εὐχὴ κατευθυνόντων δεκτὴ παρὰ θεῷ.

2 – 3 [V cap. Δ 7, 8] cf. II1suppl. 75 / V cap. Δ 28, 8 6 – 7 II1suppl. 54 Ps. 144, 191–2 Text, p. 75)

10 II1suppl. 55 Prov. 15, 82 (Wahl, Proverbien-

5 – 7 II1suppl. 54 VE cap. Δ 7, 9 (72r8 –9); VW addit. cap. Δ 25, 21; VOVPh cap. Δ 7, 9; HI cap. Δ 7, 9; PM cap. Δ 11, 2; VW addit. IV f. 100r, 2; deest in Lb; PG 95, 1361, 44 –45 9 – 10 II1suppl. 55 VE cap. Δ 7, 10 (72r[9]9 –10); VW addit. cap. Δ 25, 22; VOVPh cap. Δ 7, 10; HI cap. Δ 7, 10; PM cap. Δ 11, 3; VW addit. IV f. 100r, 3; deest in Lb; PG 95, 1361, 46 II1suppl. 54 (a) PM Δαυῒδ] om. M ἐν ψαλμῷ] ψαλμοῦ M ρμδʹ] λβʹ P (b) Δαυΐδ VW addit. cap. Δ 25 VW addit. IV f. 100r (c) s. a. VEVOVPh HI II1suppl. 55 Παροιμιῶν] non liquet in VPh 6 αὐτὸν] αὐτῶν (-ων M) VW addit. cap. Δ 25 VO AI M, om. VW addit. IV f. 100r 7 καὶ αὐτῶν εἰσακούσεται] om. VEVW addit. – εἰσακούσεται] om. P VW addit. IV f. 100r O Ph cap. Δ 25 V V εἰσακούσεται] add. καὶ σωσει αυτους (= Ps. 144, 19 2) M 10 εὐχαι M δεκται M

*II21065 / T cap. Δ 23, 6

34

Supplementum II1

II1suppl. 56 / V cap. Δ 7, 11

*II21066 / T cap. Δ 23, 7

Διὰ βοήθειαν δικαίων, πολλὴ γίνεται δόξα. [V cap. Δ 7, 12]

5

Ἐπαύλειϛ δικαίων εὐλογοῦνται.

[V cap. Δ 7, 13]

Εὐλογία κυρίου ἐπὶ κεφαλὴν δικαίου.

[V cap. Δ 7, 14]

10

Φῶς δικαίοις διαπαντός.

5 – 6 [V cap. Δ 7, 12] cf. II1suppl. 76 / V cap. Δ 28, 9 8 – 9 [V cap. Δ 7, 13] cf. II1suppl. 78 / V cap. Δ 28, 11 11 – 12 [V cap. Δ 7, 14] cf. II1suppl. 80 / V cap. Δ 28, 13 3 II1suppl. 56 Prov. 28, 121 (Wahl, Proverbien-Text, p. 136) 2 – 3 II1suppl. 56 VE cap. Δ 7, 11 (72r10); VW addit. cap. Δ 25, 23; VOVPh cap. Δ 7, 11; HI cap. Δ 7, 11; PM cap. Δ 11, 4; VW addit. IV f. 100r, 4; deest in Lb; PG 95, 1361, 47 II1suppl. 56 (a) s. a. VW addit. cap. Δ 25 M VW addit. IV f. 100r

(b) s. d. VEVOVPh HI P

(c) Ἰακώβ

A. Capita II1suppl. 52–57 / V cap. Δ 7, 1–19

35

[V cap. Δ 7, 15]

Οἶκος δικαίων ἰσχὺϛ πολλή.

[V cap. Δ 7, 16] 5

Δίκαιος ἐν χαρᾷ καὶ εὐφροσύνῃ ἔσται.

[V cap. Δ 7, 17]

Δίκαιος ἐκ θήρας ἐκδύνει – ἀσεβήϛ.

[V cap. Δ 7, 18]

10

Ἡσαΐου· Μὴ φοβοῦ, ὅτι ἔλυτρωσάμην – κατακαυθείς.

2 – 3 [V cap. Δ 7, 15] cf. II1suppl. 77 / V cap. Δ 28, 10 5 – 6 [V cap. Δ 7, 16] cf. II1suppl. 82 / V cap. Δ 28, 15 8 – 9 [V cap. Δ 7, 17] cf. II1suppl. 83 / V cap. Δ 28, 16 11 – 12 [V cap. Δ 7, 18] cf. II1suppl. 84 / V cap. Δ 28, 17

36

Supplementum II1

II1suppl. 57 / V cap. Δ 7, 19

*II21070 / T cap. Δ 23, 11

Ἐκ τῆς Ἰακώβου ἐπιστολῆς· Πολὺ ἰσχύει δέησις δικαίου ἐνεργουμένη.

3 II1suppl. 57 Iac. 5, 16 2 – 3 II1suppl. 57 VE cap. Δ 7, 19 (72r[17]17–18); VW addit. cap. Δ 25, 24; VOVPh cap. Δ 7, 19; HI cap. Δ 7, 19; PM cap. Δ 11, 5; VW addit. IV f. 100r, 5; deest in Lb; PG 95, 1364, 9 II1suppl. 57 (a) VEVOVPh HI PM Ἐκ τῆς] om. M ϊακώβου PM, ἰωάννου HI ἐπιστολῆς] om. VEVOVPh (b) Ἰακώβου VW addit. cap. Δ 25 (c) s. a. VW addit. IV f. 100r 3 πολλυ Μ, πολλοι P

δέησις] om. M

37

ηʹ

Περὶ δικαίων, ὅτι περιφρονοῦνται καὶ διασύρονται.

ιβʹ Περὶ δικαίων, ὅτι περιφρονοῦνται ὑπὸ τῶν ἀσεβῶν καὶ διασύρονται. II1suppl. 58 / V cap. Δ 8, 1 5

*II2 / T cap. Δ 24

*II21074 / T cap. Δ 24, 1

Ἰώβ· Δίκαιοι καταγελῶνται· παραδίδονται γὰρ εἰς χεῖρας ἀσεβῶν. II1suppl. 59 / V cap. Δ 8, 2

*II21075 / T cap. Δ 24, 2

10

Δίκαιος ἀνὴρ καὶ ἄμεμπτος, ἐγενήθη εἰς χλεύασμα.

6 – 7 II1suppl. 58 Iob 9, 232–241 10 II1suppl. 59 Iob 12, 4 1 Titlos (a) VE (72r21) VWVOVPh HI txt AI; deest in HI pin (lac.); PG 95, 1364, 13 –14 2 – 3 Titlos (b) PMLb pin; deest in Lb txt 5 – 7 II1suppl. 58 VE cap. Δ 8, 1 (72r[21] 22); VW cap. Δ 7, 1; VOVPh cap. Δ 8, 1; HI cap. Δ 8, 1; PM cap. Δ 12, 1; deest in Lb; PG 95, 1364, 15 –16 9 – 10 II1suppl. 59 VE cap. Δ 8, 2 (72r22–23); VW cap. Δ 7, 2; VOVPh cap. Δ 8, 2; HI cap. Δ 8, 2; P cap. Δ 12, 2; deest in ΜLb; PG 95, 1364, 17–18 1 Titlos (a) ηʹ] ζʹ VW txt, om. VE txt, propt. mg. resect. non liquet in AI pin (ηʹ secund. ser.) περιφρονοῦνται] περιφανοῦνται VO pin, διασύρωνται VE pin, add. ὑπὸ 2 – 3 Titlos (b) 2 – 3 ὅτι – διατῶν ἀσεβῶν (e corr., cf. infra, sub [b]) VW txt σύρονται] om. M pin 2 – 3 ὑπὸ – διασύρονται] om. M txt II1suppl. 58 ϊώβ PM II1suppl. 59 s. a. V HI P 7 γὰρ] δὲ VW P

εἰς] εἰ VO 10 ἄμεμπτος] ἄμεπτος VO, ἀμεμτος P a. c.

χλευασμὸν

38

Supplementum II1

II1suppl. 60 / V cap. Δ 8, 3

*II21078 / T cap. Δ 24, 5

Παροιμιῶν· Ὅσιος ἀκάθαρτος παρὰ κακούργοις. II1suppl. 61 / V cap. Δ 8, 4

*II21081 / T cap. Δ 24, 8

5

Ἄνδρες αἱμάτων μέτοχοι μισοῦσιν δίκαιον. *II21088 / T cap. Δ 24, 15

II1suppl. 62 / V cap. Δ 8, 5 Σοφία Σολομῶντος· Ὄψονται τὸν δίκαιον καὶ ἐξουθενήσουσιν· αὐτοὺς δὲ ὁ κύριος ἐκγελάσεται, καὶ ἔσονται μετὰ τοῦτο εἰς πτῶμα ἄτιμον καὶ εἰς ὕβριν ἐν νεκροῖς δι’ αἰῶνος.

3 II1suppl. 60 Prov. 21, 152 (Wahl, Proverbien-Text, p. 102) 6 II1suppl. 61 Prov. 1 1 29, 10 (Wahl, Proverbien-Text, p. 140) 9 – 12 II suppl. 62 Sap. 4, 181–192 2 – 3 II1suppl. 60 VE cap. Δ 8, 3 (72r[23]23 –24); VW cap. Δ 7, 3; VOVPh cap. Δ 8, 3; 5–6 HI cap. Δ 8, 3; P cap. Δ 12, 3; M cap. Δ 12, 2; deest in Lb; PG 95, 1364, 19 II1suppl. 61 VE cap. Δ 8, 4 (72r24); VW cap. Δ 7, 4; VOVPh cap. Δ 8, 4; HI cap. Δ 8, 4; P cap. Δ 12, 4; M cap. Δ 12, 3; deest in Lb; PG 95, 1364, 20 8 – 12 II1suppl. 62 VE W O Ph cap. Δ 8, 5 (72r[25]25 –27); V cap. Δ 7, 5; V V cap. Δ 8, 5; HI cap. Δ 8, 5; P cap. Δ 12, 5; M cap. Δ 12, 4; deest in Lb; PG 95, 1364, 21–24 II1suppl. 61 (a) s. a. V HI P (b) s. d. M II1suppl. 62 (a) PM σολομωντος codd. (b) Σολομῶντος] scripsimus, σολομῶν VW HI, σολο VEVOVPh 3 παρὰ κακούργοις] παρὰ κακούργων HI, παρακακουργʹ VEVO, παρὰ κακουργʹ VPh, παρα κακουργοῖς M 6 μισουσιν Μ, μισίσουσιν P δίκαιον] ὅσιον (ὁ- P) VW PM 9 ἐξουδενωσουσιν M 10 ἐγγελάσεται VEVPh HI, ἐγελάσεται VO a. c.

10

A. Capita II1suppl. 58 – 67 / V cap. Δ 8, 1–10

39

II1suppl. 63 / V cap. Δ 8, 6

*II21089 / T cap. Δ 24, 16

Τοῦ αὐτοῦ·

5

10

15

20

Στήσεται ὁ δίκαιος ἐν παρρησίᾳ πολλῇ κατὰ πρόσωπον τῶν θλιψάντων αὐτὸν καὶ τῶν ἀθετούντων τοὺς πόνους αὐτοῦ. Ἰδόντες δὲ ταραχθήσονται φόβῳ δεινῷ, καὶ ἐκστήσονται ἐπὶ τῷ παραδόξῳ τῆς σωτηρίας. Ἐροῦσιν γὰρ ἐν ἑαυτοῖς μετανοοῦντες· Οὗτος ἦν, ὃν ἔσχομεν ποτὲ εἰς γέλωτα καὶ εἰς παραβολὴν ὀνειδισμοῦ, οἱ ἄφρονες· τὸν βίον αὐτοῦ ἐλογισάμεθα μανίαν καὶ τὴν τελευτὴν αὐτοῦ ἄτιμον. Πῶς κατελογίσθη ἐν υἱοῖς θεοῦ καὶ ἐν ἁγίοις ὁ κλῆρος αὐτοῦ ἐστιν; Ἄρα ἐπλανήθημεν ἀπὸ ὁδοῦ ἀληθείας, καὶ τὸ τῆς δικαιοσύνης φῶς οὐκ ἔλαμψεν ἡμῖν, καὶ ὁ ἥλιος οὐκ ἀνέτειλεν ἡμῖν. Ἀνομίας ἐπλήσθημεν τρίβους καὶ ἀπωλείας, καὶ ὡδεύσαμεν τρίβους ἀβάτους, τὴν δὲ ὁδὸν κυρίου οὐκ ἔγνωμεν.

3 – 8 II1suppl. 63 Στήσεται – μετανοοῦντες] Sap. 5, 11–31 μεν] Sap. 5, 41–73

9 – 20 Οὗτος – ἔγνω-

2 – 20 II1suppl. 63 VE cap. Δ 8, 6 (72r[27]27–72v2); VW cap. Δ 7, 6; VOVPh cap. Δ 8, 6; HI cap. Δ 8, 6; P cap. Δ 12, 6; M cap. Δ 12, 5; deest in Lb; PG 95, 1364, 25 –38 II1suppl. 63 (a) VEVO HI (b) s. a. VWVPh PM 3 Στήσεται] praem. τότε M (= LXX) ὁ] s. l. VE 4 θλιβόντων VW αὐτῶν PM E W 5 ἀθετούντως V 6 δεινῷ] om. V 7 καὶ] praem. διὃ VW ἐκστήσονται – τῷ] ἐκτίκονται λιμῶ VW στήσονται (στη- P) PM το παράδοξων (sic) M 8 αὐτοῖς VO 9 οὐτως P 12 τελευτὴν] post αὐτοῦ transpos. VO 13 – 14 θεοῦ – ἁγίοις] om. HI 14 αὐτοῦ ἐστιν] αὐτοῦ VEVOVPh HI 15 ἆρα VEVOVPh P, ἀρα Μ 16 ἐπέλαμψεν (ἐπε- M) PM 16 – 17 ἡμῖν – ἀνέτειλεν] om. VO 18 τριβου Μ, τρίβοις VW P ἀπωλείας] ἀπολιας Μ, ἁμαρτίας VW 19 ὠδεύσαμεν HI, ὁδεύσαμεν (ὀδευP) V P τρίβους] ἐρήμους (ἐρη- P) VW HI P 20 επέγνωμεν (sic) P

40

Supplementum II1

II1suppl. 64 / V cap. Δ 8, 7

*II21094 / T cap. Δ 24, 21

Πρὸς Τιμόθεον βʹ· Πάντες οἱ θέλοντες ζῆν εὐσεβῶς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ διωχθήσονται· πονηροὶ δὲ ἄνθρωποι καὶ γόητες προκόψουσιν ἐπὶ τὸ χεῖρον, πλανῶντες καὶ πλανώμενοι. *II21098 / T cap. Δ 24, 25

[II1suppl. 65 / V cap. Δ 8, 8] Τοῦ ἁγίου Βασιλείου, εἰς τὸν ξαʹ ψαλμόν· Παραδίδονται πολλάκις καὶ δίκαιοι εἰς χεῖρας ἀσεβῶν, οὐχ’ ἵνα ἐκεῖνοι τιμηθῶσιν, ἀλλ’ ἵνα αὐτοὶ δοκιμασθῶσιν.

3 – 5 II1suppl. 64 II Tim. 3, 12–13 8 – 9 II1suppl. 65 BASILIUS CAESARIENSIS, Homilia in Psalmum LXI, re vera GREGORIUS NAZIANZENUS, In laudem Athanasii (Orat. 21), 17, 2–4 (ed. Mossay/Lafontaine, p. 144) 2 – 5 II1suppl. 64 VE cap. Δ 8, 7 (72v[2]2–4); VW cap. Δ 7, 7–8; VOVPh cap. Δ 8, 7; HI cap. Δ 8, 7; P cap. Δ 12, 7; M cap. Δ 12, 6; deest in Lb; PG 95, 1364, 39 –42 7–9 II1suppl. 65 VE cap. Δ 8, 8 (72v[4]4 –6); VW cap. Δ 7, 9; VOVPh cap. Δ 8, 8; HI cap. Δ 8, 8; P cap. Δ 12, 8; M cap. Δ 12, 7; deest in Lb; PG 95, 1364, 43 –45 II1suppl. 64 (a) VEVOVPh HI PM βʹ] om. VEVOVPh HI (b) Τιμοθέου / s. a. VW (cf. infra, app. crit. text.) II1suppl. 65 (a) PM Τοῦ – ψαλμόν] delenda videntur Τοῦ ἁγίου] om. M βασιλειου M (b) Βασιλείου VEVOVPh HI (c) Θεολόγου (recte, sed nescimus unde) VW 3 ἐν – Ἰησοῦ] om. PM Ἰησοῦ] om. VW διωχθήσονται] hic caesura in VW 4 E W a. 8 – 9 Παραδίδονται – προκοψοσιν Μ 4 – 5 πλανόντες V V c. VOVPh δοκιμασθῶσιν] delenda videntur (cf. *II21098 / T cap. Δ 24, 25 [app. crit.]) 9 αὐτοὶ] οὗτοι VW (= ed.)

5

A. Capita II1suppl. 58 – 67 / V cap. Δ 8, 1–10

41

II1suppl. 66 / V cap. Δ 8, 9

*II21100 / T cap. Δ 24, 27

Τοῦ Χρυσοστόμου· Οὐ δυνατὸν τοὺς ἐν ἀρετῇ ὄντας παρὰ πάντων ἀκούειν καλῶς. II1suppl. 67 / V cap. Δ 8, 10 5

Οὐκ ἔστιν τὸν ἀρετῆς ἐπιμελούμενον μὴ πολλοὺς ἔχειν ἐχθρούς.

3 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 10.13./13. (ed. Ihm, p. 244 –245) 6 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 1.16./17. (ed. Ihm, p. 12) 3 II1suppl. 66 IOHANNES CHRYSOSTOMUS, Ιn Matthaeum, XV, 5 (PG 57, 230, 1–3) 6 II1suppl. 67 (PS.-)IOHANNES CHRYSOSTOMUS, Eclogae ex diversis homiliis, XXVI (De virtute et vitio) (PG 63, 761, 29 –30) 2 – 3 II1suppl. 66 VE cap. Δ 8, 9 (72v[6]6 –7); VW cap. Δ 7, 10; VOVPh cap. Δ 8, 9; 5–6 HI cap. Δ 8, 9; P cap. Δ 12, 9; M cap. Δ 12, 8; deest in Lb; PG 95, 1364, 46 –47 II1suppl. 67 VE cap. Δ 8, 10 (72v7–8); VW cap. Δ 7, 11; VOVPh cap. Δ 8, 10; HI cap. Δ 8, 10; P cap. Δ 12, 10; M cap. Δ 12, 9; deest in Lb; PG 95, 1364, 48 –49 II1suppl. 66 Τοῦ] om. VPh II1suppl. 67 (a) s. a. V HI M (b) s. d. P 6 τὸν] τῶν VEVOVPh

ἐπιμελουμένων VPh

*II21101 / T cap. Δ 24, 28

42

κηʹ *II2 / T cap. Δ 22

ιʹ

Περὶ δικαίων, ὅτι φυλάττει αὐτοὺς ὁ κύριος. Περὶ δικαίων, ὅτι φυλάττει αὐτοὺς ὁ κύριος ἐκ πειρασμῶν. II1suppl. 68 / V cap. Δ 28, 1

*II21033 / T cap. Δ 22, 4

Ἰώβ· Οὐκ ἀφελεῖ ἀπὸ δικαίου ὀφθαλμοὺς αὐτοῦ, καὶ καθιεῖται αὐτοὺς εἰς νίκος, καὶ ὑψωθήσονται.

5 II1suppl. 68 Οὐκ – αὐτοῦ] Iob 36, 71 6 καὶ – ὑψωθήσονται] Ibid. 36, 73 1 Titlos (a) VE (85r14) VW cap. Δ 25 VW addit. cap. Δ 25 txt (f. 114v mg. sup.) VOVPh HI txt AI; deest in HI pin (lac.); PG 95, 1413, 23 –24 2 Titlos (b) PMLb pin VW addit. III f. 100r; b txt 1 E 4 – 6 II suppl. 68 V cap. Δ 28, 1 (85r[14]15–16); VW cap. Δ 25, 1; deest in L VOVPh cap. Δ 28, 1; HI cap. Δ 28, 1; VE cap. Δ 7, 2 (72r[2]2–3); VOVPh cap. Δ 7, 2; HI cap. Δ 7, 2; PM cap. Δ 10, 1; VW addit. III f. 100r, 1; deest in Lb; PG 95, 1361, 33 – 34; 1413, 25 –26 1 Titlos (a) κηʹ] τίτλος κεʹ VW cap. Δ 25 VW addit. cap. Δ 25 txt (f. 114v mg. sup.), om. VE txt, I txt non liquet in H , propt. mg. resect. non liquet in AI pin Περὶ – κύριος] Περὶ δικαίων καὶ τῆς παρ’ αὐτῶν γινομένης εὐχῆς, ὅτι δεκτή ἐστι καὶ ὅτι φυλάττει αὐὅτι] τοὺς ὁ κύριος ἐκ πειρασμῶν in mg. sup. add. VW addit. cap. Δ 25 txt (f. 114v mg. sup.) praem. καὶ VW cap. Δ 25 s. l. man. rec. φϋλάττειν VO pin αὐτοὺς – κύριος] ab -οὺς add. VW cap. Δ 25 man. rec. κύριος] add. ἐκ πειρασμῶν VW cap. Δ 25 man. rec. 2 Titlos (b) ιʹ] ιαʹ Lb pin, om. VW addit. III f. 100r ὅτι – πειρασμῶν] om. M pin φυλασσει Mtxt ὁ] om. PLb pin ἐκ πειρασμῶν] om. M txt II1suppl. 68 Ἰώβ] ἱώβ VE cap. Δ 28, ϊώβ P, ϊωβ M, praem. ἀπὸ τοῦ HI cap. Δ 28 5 αὐτῶν P 6 καθιεῖται] καθιεῖτε VE cap. Δ 28 VO cap. Δ 28 VPh cap. Δ 28, add. τε (sic) O cap. Δ 28 V αὐτοὺς] post νίκος transpos. HI cap. Δ 28 νῖκος VW cap. Δ 25 p. c. VW addit. III f. 100r VO cap. Δ 28 VPh cap. Δ 28 VPh cap. Δ 7 a. c., νικος M

5

A. Capita II1suppl. 68 – 86 / V cap. Δ 28, 1–19

43

II1suppl. 69 / V cap. Δ 28, 2

*II21035 / T cap. Δ 22, 6

Δαυῒδ ἐν ψαλμῷ λβʹ· Ἰδοὺ οἱ ὀφθαλμοὶ κυρίου ἐπὶ τοὺς φοβουμένους αὐτόν. II1suppl. 70 / V cap. Δ 28, 3 5

Ψαλμοῦ λγʹ· Ἐκέκραξαν οἱ δίκαιοι, καὶ ὁ κύριος εἰσήκουσεν αὐτῶν.

3 II1suppl. 69 Ps. 32, 181 6 II1suppl. 70 Ps. 33, 181 2 – 3 II1suppl. 69 VE cap. Δ 28, 2 (85r[16]16 –17); VW cap. Δ 25, 2; VOVPh cap. Δ 28, 2; HI cap. Δ 28, 2; VE cap. Δ 7, 3 (72r[4]4); VOVPh cap. Δ 7, 3; HI cap. Δ 7, 3; PM cap. Δ 10, 2; VW addit. III f. 100r, 2; deest in Lb; PG 95, 1361, 35–36; 1413, 27–28 5 – 6 II1suppl. 70 VE cap. Δ 28, 3 (85r17); VW cap. Δ 25, 3; VOVPh cap. Δ 28, 3; HI cap. Δ 28, 3; VE cap. Δ 7, 5 (72r5–6); VOVPh cap. Δ 7, 5; HI cap. Δ 7, 4; PM cap. Δ 10, 3; VW addit. III f. 100r, 3; deest in Lb; PG 95, 1413, 29 –30; deest in PG 95, 1361 II1suppl. 69 (a) PM Δαυῒδ] om. M ἐν ψαλμῷ] ψαλμοῦ M (b) Δαυΐδ VE cap. Δ 28 VW cap. Δ 25 VO cap. Δ 28 VPh cap. Δ 28 HI cap. Δ 28 VE cap. Δ 7 VO cap. Δ 7 VPh cap. Δ 7 HI cap. Δ 7 VW addit. III f. 100r II1suppl. 70 (a) PM (b) s. a. VE cap. Δ 28 VW cap. Δ 25 VO cap. Δ 28 VPh cap. Δ 28 HI cap. Δ 28 VE cap. Δ 7 VO cap. Δ 7 VPh cap. Δ 7 HI cap. Δ 7 VW addit. III f. 100r 3 τοῖς φοβουμένοις P αὐτόν] αὐτῶν VE cap. Δ 28 VO cap. Δ 28, add. καὶ τὰ λοιπά P 6 E cap. Δ 7 VW cap. Δ 25 a. c. VO cap. Δ 7 M, add. καὶ τὰ λοιπά VO cap. Δ 7 αὐτῶν] αὐτόν V Ph cap. Δ 7 V PM, add. καὶ ἐκ πασῶν τῶν θλίψεων αὐτῶν ἐρρύσατο αὐτούς (= Ps. 33, 18 2) VW cap. Δ 25 (πασῶν – αὐτούς man. rec.)

*II21036 / T cap. Δ 22, 7

44

Supplementum II1

II1suppl. 71 / V cap. Δ 28, 4

*II21037 / T cap. Δ 22, 8

Πολλαὶ αἱ θλίψεις τῶν δικαίων, καὶ ἐκ πασῶν αὐτῶν ῥύσεται αὐτοὺς ὁ κύριος. Φυλάσσει κύριος πάντα τὰ ὀστᾶ αὐτῶν, ἓν ἐξ αὐτῶν οὐ συντριβήσεται. II1suppl. 72 / V cap. Δ 28, 5

*II21039 / T cap. Δ 22, 10

Ψαλμοῦ λϛʹ· Σωτηρία τῶν δικαίων παρὰ κυρίου.

5 – 6 Φυλάσσει – συντριβήσεται] cf. II1suppl. 75 / V cap. Δ 28, 8 3 – 6 II1suppl. 71 Ps. 33, 201–212 9 II1suppl. 72 Ps. 36, 391 2 – 6 II1suppl. 71 VE cap. Δ 28, 4 (85r18–19); VW addit. cap. Δ 25, 5 –6; VOVPh cap. Δ 28, 4; HI cap. Δ 28, 4; VE cap. Δ 7, 4 (72r4 –5); VOVPh cap. Δ 7, 4; HI cap. Δ 7, 5; PM cap. Δ 10, 4; VW addit. III f. 100r, 4 –5; deest in Lb; PG 95, 1361, 37–38; 1413, 30 –33 8 – 9 II1suppl. 72 VE cap. Δ 28, 5 (85r20); VW addit. cap. Δ 25, 7; VOVPh cap. Δ 28, 5; HI cap. Δ 28, 5; PM cap. Δ 10, 5; VW addit. III f. 100r, 6; deest in Lb; PG 95, 1413, 34 II1suppl. 71 (a) s. a. VE cap. Δ 28 VO cap. Δ 28 VPh cap. Δ 28 HI cap. Δ 28 VE cap. Δ 7 VO cap. Δ 7 VPh cap. Δ 7 HI cap. Δ 7 P (ubi fenestra minio circumlita auroque illita, sed non inscripta) M (b) s. a. / s. a. VW addit. cap. Δ 25 VW addit. III f. 100r (cf. infra, app. crit. text.) 1 II suppl. 72 (a) PM (b) s. a. VEVW addit. cap. Δ 25 VOVPh HI VW addit. III f. 100r 4 – 6 ῥύσεται – συντριβήσεται] καὶ τὰ λοιπά VO cap. Δ 7 VPh cap. Δ 7, om. VE cap. Δ 7 4 – 6 αὐτοὺς – συντριβήσεται] om. HI cap. Δ 7 4 αὐτοὺς] αὐτὸν VW addit. cap. Δ 25 W addit. W addit. cap. Δ 25 V III f. 100r 5 κύριος φυλασση M κύριος] hic caesura in V 9 κυρίου] add. καὶ ὑπερασπιστῆς αὐτῶν ἐστιν ἐν καιρω θλιψεως καὶ ῥυσεται αυτους (= Ps. 36, 39 2) (-ασπιστῆς – αυτους] om. P) PΜ

5

A. Capita II1suppl. 68 – 86 / V cap. Δ 28, 1–19

45

II1suppl. 73 / V cap. Δ 28, 6

*II21038 / T cap. Δ 22, 9

Ὑποστηρίζει τοὺς δικαίους ὁ κύριος. II1suppl. 74 / V cap. Δ 28, 7 5

*II21041 / T cap. Δ 22, 12

Ψαλμοῦ ρμδʹ· Φυλάσσει κύριος πάντας τοὺς ἀγαπῶντας αὐτόν. II1suppl. 75 / V cap. Δ 28, 8

10

Φυλάσσει κύριος πάντα τὰ ὀστᾶ αὐτῶν, ἓν ἐξ αὐτῶν οὐ συντριβήσεται.

9 – 10 Φυλάσσει – συντριβήσεται] cf. II1suppl. 71 / V cap. Δ 28, 4 3 II1suppl. 73 Ps. 36, 172 211–2

6 II1suppl. 74 Ps. 144, 201

9 – 10 II1suppl. 75 Ps. 33,

2 – 3 II1suppl. 73 VE cap. Δ 28, 6 (85r20); VW addit. cap. Δ 25, 8; VOVPh cap. Δ 28, 6; HI cap. Δ 28, 6; VE cap. Δ 7, 7 (72r7); VOVPh cap. Δ 7, 7; HI cap. Δ 7, 7; PM cap. Δ 10, 6; deest in Lb VW addit. III f. 100r; PG 95, 1361, 40; 1413, 34 –35 5 – 6 II1suppl. E W O Ph I 74 V cap. Δ 28, 7 (85r21); V cap. Δ 25, 9; V V cap. Δ 28, 7; H cap. Δ 28, 8; PM cap. Δ 10, 7; VW addit. III f. 100r, 7; deest in Lb; PG 95, 1413, 36 –37 8 – 10 II1suppl. 75 VE cap. Δ 28, 8 (85r21–22); HI cap. Δ 28, 7; VE cap. Δ 7, 8 (72r8); VOVPh cap. Δ 7, 8; HI cap. Δ 7, 8; deest in VW cap. Δ 25 VO cap. Δ 28 VPh cap. Δ 28 PMLb VW addit. III f. 100r; PG 95, 1361, 42–43; deest in PG 95, 1413 II1suppl. 73 (a) s. a. VE cap. Δ 28 VO cap. Δ 28 VPh cap. Δ 28 VW addit. cap. Δ 25 HI cap. Δ 28 VE cap. Δ 7 VO cap. Δ 7 HI cap. Δ 7 PM (b) s. d. VPh cap. Δ 7 II1suppl. 74 (a) PM (b) s. a. VEVW addit. cap. Δ 25 VW addit. III f. 100r HI (c) s. d. VOVPh II1suppl. 75 s. a. VE cap. Δ 28 HI cap. Δ 28 VE cap. Δ 7 VO cap. Δ 7 VPh cap. Δ 7 HI cap. Δ 7 3 Ὑποστηρίζει] add. δὲ VE cap. Δ 7 VO cap. Δ 7 VPh cap. Δ 7 HI cap. Δ 7 M (= LXX) κύριος] add. γινώσκει κύριος (= Ps. 36, 18 1) VE cap. Δ 7, add. γινώσκει κύριος τὰς ὁδοὺς (ibid.) VPh cap. Δ 7 HI cap. Δ 7, add. γινώσκει κύριος τὰς ὁδοὺς τῶν (ibid.) VO cap. Δ 7

*II21037 / T cap. Δ 22, 8

46

Supplementum II1

II1suppl. 76 / V cap. Δ 28, 9

*II21043 / T cap. Δ 22, 14

Παροιμιῶν· Ἐπαύλεις δικαίων εὐλογοῦνται. II1suppl. 77 / V cap. Δ 28, 10

*II21048 / T cap. Δ 22, 19

5

Οἶκος δικαίων, ἰσχὺς πολλή. II1suppl. 78 / V cap. Δ 28, 11

*II21044 / T cap. Δ 22, 15

Εὐλογία κυρίου ἐπὶ κεφαλὴν δικαίου.

3 II1suppl. 76 Prov. 3, 332 (Wahl, Proverbien-Text, p. 31) 6 II1suppl. 77 Prov. 15, 63 (Wahl, Proverbien-Text, p. 75) 9 II1suppl. 78 Prov. 10, 61 vel 221 (Wahl, Proverbien-Text, p. 51 vel 53) 2 – 3 II1suppl. 76 VE cap. Δ 28, 9 (85r[22]22); VW cap. Δ 25, 10; VOVPh cap. Δ 28, 8; HI cap. Δ 28, 9; VE cap. Δ 7, 12 (72r11); VOVPh cap. Δ 7, 12; HI cap. Δ 7, 12; PM cap. Δ 10, 8; VW addit. III f. 100r, 8; deest in Lb; PG 95, 1361, 48; 1413, 38 5–6 II1suppl. 77 VE cap. Δ 28, 10 (85r23); VO cap. Δ 28, 10; VPh cap. Δ 28, 9; HI cap. Δ 28, 10; VE cap. Δ 7, 15 (72r12); VOVPh cap. Δ 7, 15; HI cap. Δ 7, 15; PM cap. Δ 10, 9; VW addit. III f. 100r, 9; deest in VW cap. Δ 25 Lb; PG 95, 1364, 1; 1413, 40 8–9 II1suppl. 78 VE cap. Δ 28, 11 (85r23); VW cap. Δ 25, 11; VO cap. Δ 28, 11; VPh cap. Δ 28, 10; HI cap. Δ 28, 11; VE cap. Δ 7, 13 (72r11); VOVPh cap. Δ 7, 13; HI cap. Δ 7, 13; PM cap. Δ 10, 10; VW addit. III f. 100r, 10; deest in Lb; PG 95, 1361, 49; 1413, 41 II1suppl. 76 (a) VE cap. Δ 28 VW cap. Δ 25 VO cap. Δ 28 VPh cap. Δ 28 HI cap. Δ 28 PM VW addit. III f. 100r (b) s. a. VE cap. Δ 7 VO cap. Δ 7 VPh cap. Δ 7 HI cap. Δ 7 II1suppl. 77 (a) s. a. VE cap. Δ 28 VO cap. Δ 28 VPh cap. Δ 28 HI cap. Δ 28 VE cap. Δ 7 VO cap. Δ 7 VPh cap. Δ 7 HI cap. Δ 7 P VW addit. III f. 100r (b) Τῶν αὐτῶν M II1suppl. 78 (a) s. a. VE cap. Δ 28 VO cap. Δ 28 VPh cap. Δ 28 HI cap. Δ 28 VE cap. Δ 7 VO cap. Δ 7 VPh cap. Δ 7 HI cap. Δ 7 P VW addit. III f. 100r (b) Τῶν αὐτῶν M 3 εὐλογηθήσονται VW addit. III f. 100r VW cap. Δ 25 (supplev. man. rec.)

9 κεφαλὴν δικαίου] -λὴν δικαίου om.

A. Capita II1suppl. 68 – 86 / V cap. Δ 28, 1–19

47

II1suppl. 79 / V cap. Δ 28, 12

*II21045 / T cap. Δ 22, 16

Ἐγχρονίζει δικαίοις εὐφροσύνη. II1suppl. 80 / V cap. Δ 28, 13 5

*II21046 / T cap. Δ 22, 17

Φῶς δικαίοις διαπαντός. II1suppl. 81 / V cap. Δ 28, 14

Δίκαιοι ποιοῦσιν ἐν πλούτῳ ἔτη πολλά.

3 II1suppl. 79 Prov. 10, 281 (Wahl, Proverbien-Text, p. 54) 6 II1suppl. 80 Prov. 13, 91 (Wahl, Proverbien-Text, p. 66) 9 II1suppl. 81 Prov. 13, 231 (Wahl, Proverbien-Text, p. 69) 2 – 3 II1suppl. 79 VE cap. Δ 28, 12 (85r24); VW cap. Δ 25, 13; VO cap. Δ 28, 12; VPh cap. Δ 28, 11; HI cap. Δ 28, 12; PM cap. Δ 10, 11; VW addit. III f. 100r, 11; deest in Lb; PG 95, 1413, 41–42 5 – 6 II1suppl. 80 VE cap. Δ 28, 13 (85r24); VW addit. cap. Δ 25, 12; VO cap. Δ 28, 13; VPh cap. Δ 28, 12; HI cap. Δ 28, 13; VE cap. Δ 7, 14 (72r12); VOVPh cap. Δ 7, 14; HI cap. Δ 7, 14; PM cap. Δ 10, 12; VW addit. III f. 100r, 12; deest in Lb; PG 95, 1361, 50; 1413, 43 8 – 9 II1suppl. 81 VE cap. Δ 28, 14 (85r24 –25); VW addit. cap. Δ 25, 14; VO cap. Δ 28, 14; VPh cap. Δ 28, 13; HI cap. Δ 28, 14; PM cap. Δ 10, 13; VW addit. III f. 100r, 13; deest in Lb; PG 95, 1413, 44 II1suppl. 79 s. a. VEVW cap. Δ 25 VOVPh HI PM VW addit. III f. 100r II1suppl. 80 (a) s. a. VE cap. Δ 28 VW addit. cap. Δ 25 VO cap. Δ 28 VPh cap. Δ 28 HI cap. Δ 28 VE cap. Δ 7 VO cap. Δ 7 VPh cap. Δ 7 HI cap. Δ 7 P VW addit. III f. 100r (b) s. d. M II1suppl. 81 (a) s. a. VE cap. Δ 28 VW addit. cap. Δ 25 VO cap. Δ 28 VPh cap. Δ 28 HI cap. Δ 28 P VW addit. III f. 100r (b) Τῶν αὐτῶν M 3 ἐνχρονιζει P, ἐγχρονίζι M, ἐγχρονίζη VEVPh δίκαιος (δι- P) VW cap. Δ 25 P W addit. E V III f. 100r εὐφροσύνη] εὐφροσύνηι V , ἐν ἀφροσύνη VW addit. III f. 100r, ἐν εὐ (sic) VW

*II21047 / T cap. Δ 22, 18

48

Supplementum II1

II1suppl. 82 / V cap. Δ 28, 15

*II21049 / T cap. Δ 22, 20

Δίκαιος ἐν χαρᾷ καὶ εὐφροσύνῃ ἔσται. II1suppl. 83 / V cap. Δ 28, 16

*II21050 / T cap. Δ 22, 21

5

Δίκαιος ἐκ θήρας ἐκδύνει, ἀντ’ αὐτοῦ δὲ παραδίδοται ὁ ἀσεβής.

3 II1suppl. 82 Prov. 29, 62 (Wahl, Proverbien-Text, p. 139 –140) Prov. 11, 81–2 (Wahl, Proverbien-Text, p. 56)

6 – 7 II1suppl. 83

2 – 3 II1suppl. 82 VE cap. Δ 28, 15 (85r25 –26); VW addit. cap. Δ 25, 15; VO cap. Δ 28, 15; VPh cap. Δ 28, 14; HI cap. Δ 28, 15; VE cap. Δ 7, 16 (72r12–13); VOVPh cap. Δ 7, 16; HI cap. Δ 7, 16; PM cap. Δ 10, 14; VW addit. III f. 100r, 14; deest in Lb; PG 95, 1364, 2; 1413, 45 5 – 7 II1suppl. 83 VE cap. Δ 28, 16 (85r26–27); VW cap. Δ 25, 16; VO cap. Δ 28, 16; VPh cap. Δ 28, 15; HI cap. Δ 28, 16; VE cap. Δ 7, 17 (72r13 –14); VOVPh cap. Δ 7, 17; HI cap. Δ 7, 17; PM cap. Δ 10, 15; VW addit. III f. 100r, 15 –16; deest in Lb; PG 95, 1364, 3 –4; 1413, 46–47 II1suppl. 82 (a) s. a. VE cap. Δ 28 VW addit. cap. Δ 25 VO cap. Δ 28 HI cap. Δ 28 VE cap. Δ 7 VO cap. Δ 7 HI cap. Δ 7 P VW addit. III f. 100r (b) Τῶν αὐτῶν M II1suppl. 83 (a) s. a. VE cap. Δ 28 VW cap. Δ 25 VO cap. Δ 28 VPh cap. Δ 28 HI cap. Δ 28 VE cap. Δ 7 VO cap. Δ 7 VPh cap. Δ 7 HI cap. Δ 7 PM (b) s. a. / s. a. VW addit. III f. 100r (cf. infra, app. crit. text.) 3 χαραῖς VW addit. cap. Δ 25 εὐφροσύνῃ] praem. ἐν VE cap. Δ 7 VO cap. Δ 7 HI cap. Δ 7 (= LXX) 6 ἐκδύνει] hic caesura in VW addit. III f. 100r 7 δὲ] om. VO cap. Δ 7 a. c. ὁ] om. VE cap. Δ 7 VO cap. Δ 7 VPh cap. Δ 7 HI cap. Δ 7 M

A. Capita II1suppl. 68 – 86 / V cap. Δ 28, 1–19

49

II1suppl. 84 / V cap. Δ 28, 17

*II21051 / T cap. Δ 22, 22

Ἡσαΐου·

5

Μὴ φοβοῦ, ὅτι ἐλυτρωσάμην σε· ἐκάλεσά σε τὸ ὄνομά σου, ἐμὸς εἶ σύ. Καὶ ἐὰν διαβαίνῃς δι’ ὕδατος, μετὰ σοῦ εἰμι, καὶ ποταμοὶ οὐ συγκλείσουσίν σε, καὶ ἐὰν διέλθῃς διὰ πυρός, οὐ μὴ κατακαυθῇς. II1suppl. 85 / V cap. Δ 28, 18

*II21058 / T cap. Δ 22, 29

Ἐκ τῆς Πέτρου βʹ ἐπιστολῆς· Οἶδεν κύριος εὐσεβεῖς ἐκ πειρασμῶν ῥύεσθαι.

3 – 5 II1suppl. 84 Is. 43, 1–2 (Wahl, Prophetenzitate, p. 395) II Petr. 2, 9

8 II1suppl. 85

2 – 5 II1suppl. 84 VE cap. Δ 28, 17 (85r[27]27–30); VW cap. Δ 25, 17; VO cap. Δ 28, 17; VPh cap. Δ 28, 16; HI cap. Δ 28, 17; VE cap. Δ 7, 18 (72r[14]14 –17); VOVPh cap. Δ 7, 18; HI cap. Δ 7, 18; PM cap. Δ 10, 16; VW addit. III f. 100r, 17; deest in Lb; PG 95, 1364, 5 –8; 1413, 48 –51 7 – 8 II1suppl. 85 VE cap. Δ 28, 18 (85r[30]30 –31); VW O cap. Δ 25, 18; V cap. Δ 28, 18; VPh cap. Δ 28, 17; HI cap. Δ 28, 18; VE cap. Δ 7, 20 (72r[18]18–19); VOVPh cap. Δ 7, 20; HI cap. Δ 7, 20; PM cap. Δ 10, 17; VW addit. III f. 100r, 18; deest in Lb; PG 95, 1364, 10; 1416, 1 II1suppl. 84 (a) VE cap. Δ 28 VW cap. Δ 25 VO cap. Δ 28 VPh cap. Δ 28 HI cap. Δ 28 VE cap. Δ 7 VO cap. Δ 7 VPh cap. Δ 7 PM ἠσαΐου VO cap. Δ 28, ησαΐου M, ησαϊου P, ἡσαΐας HI cap. Δ 28 (b) s. a. HI cap. Δ 7 VW addit. III f. 100r II1suppl. 85 (a) PM πετρου M (b) Πέτρου ἐπιστολῆς HI cap. Δ 7 (c) Πέτρου VW cap. Δ 25 VE cap. Δ 7 VO cap. Δ 7 VPh cap. Δ 7 (d) Διδύμου VE cap. Δ 28 VO cap. Δ 28 VPh cap. Δ 28 (cf. locum sequentem) (e) s. a. HI cap. Δ 28 3 Μὴ] ὴ rubricatoris vitio VW addit. III f. 100r ἐκάλεσά σε] ἐκάλεσα VW addit. W cap. Δ 25 III f. 100r, καὶ ἐκάλεσα V ὄνομά μου VE cap. Δ 7 VO cap. Δ 7 VPh cap. Δ 7 I cap. Δ 7 O cap. Δ 7 H 4 διαβαίνεις (-βαιν- M) V HI cap. Δ 7 M, διὰβαινεις (sic) P δι’] δια (sic) HI cap. Δ 28 5 συγκλεῖσουσιν σε P, -κλήσουσίν σε VO cap. Δ 28 a. c. VO cap. Δ 7, -κλισουσιν σε M διελθῆς P p. c., ελθῆς P a. c. κατακαυθείς (-εῖς HI cap. Δ 28 a. c.) VE cap. Δ 28 VO cap. Δ 28 VPh cap. Δ 28 VO cap. Δ 7 VPh cap. Δ 7 HI cap. Δ 28 HI cap. Δ 7, κατὰ καυθείς VE cap. Δ 7 8 Οἶδεν] εἶδεν VW cap. Δ 25 πειρασμοῦ (-ου VE cap. Δ 7) VW cap. Δ 25 VE cap. Δ 7 VO cap. Δ 7 VPh cap. Δ 7 HI cap. Δ 7

50

Supplementum II1

II1suppl. 86 / V cap. Δ 28, 19

*II21059 / T cap. Δ 22, 30

Διδύμου· Καὶ δίκαιοι πολλοῖς περιστατικοῖς περιπίπτουσιν, ἀλλὰ ταῦτα μάστιγες οὐκ εἰσίν, τὸ μὴ δι’ ἁμαρτίας ὑπομεῖναι τὸν σπουδαῖον.

3 – 4 II1suppl. 86 DIDYMUS ALEXANDRINUS, locus non repertus 2 – 4 II1suppl. 86 VE cap. Δ 28, 19 (85r31–33); VW cap. Δ 25, 19; VO cap. Δ 28, 19; VPh cap. Δ 28, 18; HI cap. Δ 28, 19; VE cap. Δ 7, 21 (72r19 –20); VOVPh cap. Δ 7, 21; HI cap. Δ 7, 21; PM cap. Δ 10, 18; VW addit. III f. 100r, 19; deest in Lb; PG 95, 1364, 11–12; 1416, 2–4 II1suppl. 86 (a) VW cap. Δ 25 HI cap. Δ 28 PM VW addit. III f. 100r VE cap. Δ 28 VO cap. Δ 28 VPh cap. Δ 28 VE cap. Δ 7 VO cap. Δ 7 VPh cap. Δ 7

διδυμου M

(b) s. a.

3 Καὶ] om. VW addit. III f. 100r πολλοὶ VE cap. Δ 7 VO cap. Δ 7 VPh cap. Δ 7 HI cap. Δ 7 4 τὸ τὸ] τοῦ VW addit. – σπουδαῖον] om. VE cap. Δ 7 VO cap. Δ 7 VPh cap. Δ 7 HI cap. Δ 7 E cap. Δ 28 O cap. Δ 28 III f. 100r, an legendum τῷ? ὑπὸ μεῖναι V V , ὑπομιναι M, ὑπομενεῖναι VW addit. III f. 100r τῶν σπουδαίων (-δαίων add. man. rec.) VW cap. Δ 25

51

κθʹ

Περὶ δικαίων, ὅτι τίμιος παρὰ κυρίῳ ὁ θάνατος αὐτῶν.

ιγʹ

Περὶ δικαίων, ὅτι τίμιος παρὰ θεῷ ὁ θάνατος αὐτῶν.

*II2 / T cap. Δ 25

II1suppl. 87 / V cap. Δ 29, 1

*II21106 / T cap. Δ 25, 1

Ἀριθμῶν· 5

Ἀποθάνοι ἡ ψυχή μου ἐν σκηναῖς δικαίων. II1suppl. 88 / V cap. Δ 29, 2

*II21108 / T cap. Δ 25, 3

Δαυῒδ ἐν ψαλμῷ ριεʹ· Τίμιος ἐναντίον κυρίου ὁ θάνατος τῶν ὁσίων αὐτοῦ.

5 II1suppl. 87 Num. 23, 103 8 – 9 II1suppl. 88 Ps. 115, 61–2 1 Titlos (a) VE (85r34) VWVOVPh HI txt AI; deest in HI pin (lac.); PG 95, 1416, 5 –6 2 Titlos (b) PMLb pin; deest in Lb txt 4 – 5 II1suppl. 87 VE cap. Δ 29, 1 (85r[34]35); VW cap. Δ 26, 1; VOVPh cap. Δ 29, 1; HI cap. Δ 29, 1; PM cap. Δ 13, 1; deest in Lb; PG 95, 1416, 7 7 – 9 II1suppl. 88 VE cap. Δ 29, 2 (85r[35]35 –85v1); VW cap. Δ 26, 3; O Ph V V cap. Δ 29, 2; ΗΙ cap. Δ 29, 2; PM cap. Δ 13, 2; deest in Lb; PG 95, 1416, 8 –9 1 Titlos (a) κθʹ – αὐτῶν] om. VW txt (in mg. sup. supplev. VW man. rec.) κθʹ] κζʹ VW pin, τίτλος κϛʹ VW txt man. rec., propt. mg. resect. non liquet in AI pin ὅτι] praem. κυρίῳ] κυρίου AI pin, θεῷ VE pin VWVO pin VPh pin αὐτῶν] om. VE txt VO txt καὶ VW Ph txt txt pin V 2 Titlos (b) ιγʹ] om. P ὅτι – αὐτῶν] om. M II1suppl. 87 Ἀριθμῶν] praem. τῶν M II1suppl. 88 (a) PM Παροιμιῶν VOVPh HI 5 ἀποθάνει HI 8 ἔναντι VW 9 τῶν] τοῦ VO a. c.

(b) Δαυΐδ VEVW

(c)

52

Supplementum II1

II1suppl. 89 / V cap. Δ 29, 3

*II21109 / T cap. Δ 25, 4

Παροιμιῶν· Μνήμη δικαίων μετ’ ἐγκωμίων. II1suppl. 90 / V cap. Δ 29, 4

*II21112 / T cap. Δ 25, 7

5

Ἐγκωμιαζομένου δικαίου, εὐφρανθήσονται λαοὶ πολλοί. II1suppl. 91 / V cap. Δ 29, 5

*II21114 / T cap. Δ 25, 9

Ἡσαΐου· Ἀπὸ προσώπου ἀδικοῦντος ἦρται ὁ δίκαιος, καὶ ἔσται ἐν εἰρήνῃ ἡ ταφὴ αὐτοῦ.

3 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 45.3./52.3. (ed. Ihm, p. 767) 3 II1suppl. 89 Prov. 10, 71 (Wahl, Proverbien-Text, p. 51) 6 II1suppl. 90 Prov. 29, 21 (Wahl, Proverbien-Text, p. 139) 9 – 10 II1suppl. 91 Is. 57, 1–2 (Wahl, Prophetenzitate, p. 445) 2 – 3 II1suppl. 89 VE cap. Δ 29, 3 (85v[1]1); VW addit. cap. Δ 26, 5; VOVPh cap. Δ 29, 5 – 6 II1suppl. 90 3; ΗΙ cap. Δ 29, 3; PM cap. Δ 13, 3; deest in Lb; PG 95, 1416, 10 E W O Ph Ι V cap. Δ 29, 4 (85v2); V cap. Δ 26, 4; V V cap. Δ 29, 4; Η cap. Δ 29, 4; PM cap. Δ 13, 4; deest in Lb; PG 95, 1416, 11–12 8 – 10 II1suppl. 91 VE cap. Δ 29, 5 (85v[2] 3 –4); VW cap. Δ 26, 6; VOVPh cap. Δ 29, 5; ΗΙ cap. Δ 29, 5; PM cap. Δ 13, 5; deest in Lb; PG 95, 1416, 13 –14 II1suppl. 89 (a) VE (b) Τοῦ αὐτοῦ VO (c) s. a. VW addit. cap. Δ 26 VPh HI (d) s. d. P (e) Τοῦ Σιράχ M σιραχ cod. II1suppl. 90 (a) s. a. VEVO PM (b) s. d. VPh HI (c) Σολομῶντος VW II1suppl. 91 ἡσαϊου PM, ἡσαΐας HI 6 ἐγκωμιαζομένων (ἐγκο- P) δικαίων (-αι- P) VW P

πολλοί] om. VW PM

10

A. Capita II1suppl. 87– 94 / V cap. Δ 29, 1–8

53

II1suppl. 92 / V cap. Δ 29, 6

*II21117 / T cap. Δ 25, 12

Κυρίλλου, ἐκ τοῦ ϛʹ βιβλίου κατὰ Ἰουλιανοῦ·

5

Τιμῶμεν τὰς τῶν ἁγίων θήκας, καὶ τῆς οὕτω λαμπρᾶς αὐτῶν εὐανδρίας, καθάπερ ἐν τάξει γερῶν καὶ ἀντιμισθίας, τὴν ἀμάραντον αὐτοῖς κατατιθέμενοι μνήμην… II1suppl. 93 / V cap. Δ 29, 7 Ἐκ τοῦ ηʹ·

10

Τιμῶμεν ἄνδρας ἁγίους, τηροῦντας τὴν πίστιν καὶ τοῖς τῆς εὐανδρίας αὐχήμασιν εὖ μάλα κατεστεμμένους, ἀγωνισαμένους τὲ μέχρι ψυχῆς καὶ αἵματος, καὶ μαρτυρήσαντας τῇ δόξῃ τοῦ Χριστοῦ, καὶ τοῖς τῆς εὐσεβείας ἀνδραγαθήμασιν ἐκλαμπρυνομένους.

3 – 5 II1suppl. 92 CYRILLUS ALEXANDRINUS, Contra Iulianum imperatorem, VI, locus non repertus 8 – 11 II1suppl. 93 CYRILLUS ALEXANDRINUS, Contra Iulianum imperatorem, VIII (?), locus non repertus (fr. 64a, ed. Kinzig/Brüggemann, p. 807) 2 – 5 II1suppl. 92 VE cap. Δ 29, 6 (85v[4]4 –6); VW cap. Δ 26, 7; VOVPh cap. Δ 29, 6; 7 – 11 II1suppl. ΗΙ cap. Δ 29, 6; PM cap. Δ 13, 6; deest in Lb; PG 95, 1416, 15 –18 E W O Ph 93 V cap. Δ 29, 7 (85v6–10); V cap. Δ 26, 8; V V cap. Δ 29, 7; ΗΙ cap. Δ 29, 7; PM cap. Δ 13, 7; deest in Lb; PG 95, 1416, 18 –23 II1suppl. 92 (a) PM κυριλλου M κατὰ] καὶ M ϊουλιανου codd. (b) Κυρίλλου V HI κυρίλου HI II1suppl. 93 (a) PM ηʹ] sic codd., ιηʹ coniec. Kinzig et Brüggemann (b) Τοῦ αὐτοῦ VO (c) s. a. VEVWVPh HI 3 – 4 εὐανδρείας VO, ἀνδρίας VW 5 αυτῶν M 9 τὲ] τε VW P, om. M 10 καὶ1] om. VEVOVPh ΗΙ μαρτϋρήσαν VO 11 τῆς εὐσεβείας] εἰς εὐσεβειαν P, εἰς ευσεβεῖαν M ἐκκἀμπρυνομένους VE a. c.

*II21118 / T cap. Δ 25, 13

54

Supplementum II1

II1suppl. 94 / V cap. Δ 29, 8

*II21119 / T cap. Δ 25, 14

Βασιλείου, εἰς τὸν ριεʹ · Ὁ ἁψάμενος ὀστέων μάρτυρος λαμβάνει τινὰ μετουσίαν ἁγιασμοῦ ἐκ τῆς τῷ σώματι παρεδρευούσης χάριτος. Τίμιος οὖν ἐναντίον κυρίου ὁ θάνατος τῶν ὁσίων αὐτοῦ.

4 – 5 Ps. 115, 61–2 3 – 5 II1suppl. 94 (PS.-)BASILIUS CAESARIENSIS, Homilia in Psalmum CXV, 4 (PG 30, 112, 37–41) 2 – 5 II1suppl. 94 VE cap. Δ 29, 8 (85v[10]10 –12); VW cap. Δ 26, 9; VOVPh cap. Δ 29, 8; ΗΙ cap. Δ 29, 8; PM cap. Δ 13, 8; deest in Lb; PG 95, 1416, 24–27 II1suppl. 94 (a) P βασιλειου cod. ψαλμόν] supplevimus (*II2), om. cod. (b) Βασιλείου, ἐκ τῆς ριηʹ ἐπιστολῆς M βασιλειου cod. (c) Βασιλείου VEVOVPh HI (d) s. a. VW

5

55

κεʹ Περὶ πείρας πρὸς θεὸν γινομένης, καὶ ὅτι οὐ δεῖ πειράζειν τὸν θεόν. II1suppl. 95 / V cap. Π 25, 1

*II2 / R cap. Π 6

*II22303 / R cap. Π 6, 1

Δευτερονομίου· 5

Οὐκ ἐκπειράσεις κύριον τὸν θεόν σου. II1suppl. 96 / V cap. Π 25, 2

*II22305 / R cap. Π 6, 3

Ἡσαΐου·

10

Προσέθετο κύριος ὁ θεὸς λαλῆσαι τῷ Ἄχαζ, λέγων· Αἴτησαι σεαυτῷ σημεῖον παρὰ κυρίου τοῦ θεοῦ σου εἰς βάθος ἢ εἰς ὕψος. Καὶ εἶπεν Ἄχαζ· Οὐ μὴ αἰτήσω, οὐδ’ οὐ μὴ πειράσω κύριον. II1suppl. 97 / V cap. Π 25, 3

*II22306 / R cap. Π 6, 4

Πρὸς Κορινθίους· Μὴ ἐκπειράζωμεν τὸν κύριον, καθὼς τινὲς αὐτῶν ἐξεπείρασαν, καὶ ὑπὸ τῶν ὄφεων ἀπώλοντο.

5 II1suppl. 95 Deut. 6, 16 (Wahl, Deuteronomium-Text, p. 120) 8 – 10 II1suppl. 1 96 Is. 7, 10 –12 (Wahl, Prophetenzitate, p. 311–312) 13 – 14 II suppl. 97 I Cor. 10, 9 1 – 2 Titlos VE (203r15) VWVOVPh AI pin; deest in HIAI txt; PG 96, 297, 1–2 4–5 II1suppl. 95 VE cap. Π 25, 1 (203r[15]16); VWVOVPh cap. Π 25, 1; deest in HI; PG 96, 297, 3 7 – 10 II1suppl. 96 VE cap. Π 25, 2 (203r[16]16 –18); VWVOVPh cap. Π 25, 2; deest in HI; PG 96, 297, 4 –7 12 – 14 II1suppl. 97 VE cap. Π 25, 3 (203r[18] 19 –20); VWVOVPh cap. Π 25, 3; deest in HI; PG 96, 297, 8–9 1 – 2 Titlos 1 κεʹ] κδʹ VPh pin, praem. τίτλος VW txt, propt. mg. resect. non liquet in I pin A (κδʹ secund. ser.) πειράζην VE txt VO txt II1suppl. 97 (a) VEVOVPh (b) Τοῦ Ἀποστόλου VW 5 ἐκπειράσης VEVOVPh ἐκπειράζομεν VEVOVPh

8 ὁ θεὸς] om. VW 10 κύριον] add. τὸν θεόν VW αὐτῶν] αὐτὸν VW, om. VPh

13

56

κθʹ

Περὶ πρεσβυτέρων.

μεʹ

Περὶ πρεσβυτέρων. II1suppl. 98 / V cap. Π 29, 1

Εὐσεβίου· Πολλοὶ ἁμαρτωλοὶ πρεσβύτεροι ὄντες προσφέρουσι, καὶ οὐκ ἀποστρέφεται ὁ θεός, ἀλλὰ τῷ πνεύματι τῷ ἁγίῳ ἁγιάζει τὰ προκείμενα δῶρα· καὶ ὁ μὲν ἄρτος γίνεται σῶμα τίμιον τοῦ κυρίου, τὸ δὲ ποτήριον αἷμα τίμιον τοῦ κυρίου. Εἰσὶν οὖν τινὲς ὑπολαμβάνοντες ὡς εὔλογόν τι ποιοῦντες καὶ μὴ κοινωνοῦντες παρ’ αὐτῶν, μὴ εἰδότες ὅτι χεῖρον κατακρίνονται. Τίς γὰρ εἶ σύ, ὁ κρίνων τὸν ἄρχοντά σου; Οὐκ ἤκουσας τοῦ Ἀποστόλου λέγοντος ὅτι Ἄρχοντα τοῦ λαοῦ σου οὐκ ἐρεῖς κακῶς, καὶ πάλιν· Σὺ τίς εἶ, ὁ κρίνων ἀλλότριον οἰκέτην; Τῷ ἰδίῳ κυρίῳ στήκει ἢ πίπτει; Πότε ἔγνως ὅτι πρόβατον ποιμένα διέσωσεν ἢ κατὰ ποιμένος κατηγορίας συνάπτει; Ὥσπερ οὖν τὸ ἄλογον πρόβατον οὐ δύναται ὀξῦναι τοὺς ὀδόντας

11 – 12 Ἄρχοντα – κακῶς] Act. 23, 5 12 – 13 Σὺ – πίπτει] Rom. 14, 4 5 – 11 II1suppl. 98 Πολλοὶ – σου] PS.-EUSEBIUS ALEXANDRINUS, Sermo V (De eo qui gratiam communicare possit non habenti et de presbyteris) (PG 86, 344, 26 –37); Holl, n° 480, 1–7 11 – 12 Οὐκ – κακῶς] IBID. (PG 86, 344, 42–44); Holl, n° 480, 7–9 12 – 13 καὶ – πίπτει] IBID. (PG 86, 344, 37–39); Holl, n° 480, 9 –10 13 – 57, 2 Πότε – κατηγορίαν] locus non repertus; Holl, n° 480, 10 –14 1 Titlos (a) VE (204r8) VWVOVPh AI pin; deest in HIAI txt; PG 96, 300, 41 2 Titlos (b) PM pin Lb pin E R; deest in M txt (lac.) Lb txt 4 – 57, 7 II1suppl. 98 VE cap. Π 29, 1 (204r[8]9 –25); VW cap. Π 29, 1–2; VOVPh cap. Π 29, 1; P cap. Π 45, 1; E cap. 198, 1; R cap. Π 48, 1; deest in HI M (lac.) Lb; PG 96, 300, 42 – 301, 22 1 Titlos (a) κθʹ] κηʹ VPh pin, praem. τίτλος VW txt, om. AI pin (κηʹ secund. ser.) 2 Titlos (b) μεʹ] τίτλος μηʹ R, ρϙηʹ E πρεσβυτέρων] add. καλῶν καὶ κακῶν Lb pin II1suppl. 98 (a) Εὐσεβίου VEVO P Ε ευσεβίου E (b) Εὐσεβίου ἐπισκόπου Ἀλεξανδρείας (recte, sed nescimus unde) R (c) Εὐσεβίου / s. a. VW (cf. infra, app. crit. text.) 6 – 7 προκειμένα P, προσκείμενα VEVPh 7 κυρίου] χριστοῦ VW τὸ δὲ] καὶ τὸ VW E R, και το P 9 – 10 εἰδότες] ϊδοντες P 10 χεῖρον] praem. τὸ VW, το P 11 ὅτι] om. VW P E R 13 πίπτει] hic caesura in VW 14 διέσωσεν] διασώσει P E, διδάσκει R κατηγορίαν R συνάψει E 15 ὀξύναι VW P R

5

10

15

A. Capita II1suppl. 98 – 99 / V cap. Π 29, 1–2

5

57

κατὰ τοῦ ποιμένος, οὕτως οὐδὲ τῷ λογικῷ προβάτῳ ἐπιβάλλει ὀξύνειν τὴν γλῶσσαν εἰς κατηγορίαν. Σύ, ὁ ὑπ’ αὐτοῦ διδασκόμενος καὶ χειραγωγούμενος, οὐκ ἔχεις ἐξουσίαν κρίνειν καὶ ἐλέγχειν αὐτόν, καθὼς εἶπεν ὁ Ἀπόστολος· Μὴ πρὸ καιροῦ τι κρίνετε, ἕως ἂν ἔλθῃ ὁ κύριος, ὃς καὶ φωτίσει τὰ κρυπτὰ τοῦ σκότους καὶ φανερώσει τὰς βουλὰς τῶν καρδιῶν, καὶ τότε ὁ ἔπαινος γενήσεται ἑκάστῳ ἀπὸ τοῦ θεοῦ. II1suppl. 99 / V cap. Π 29, 2

10

15

Ἐκεῖνος ἔχει ἐξουσίαν κρίνειν σέ· ὁ δὲ ἐκεῖνον κρίνων, ὁ κύριος ἐστίν. Καὶ πάλιν· Μὴ κρίνετε, ἵνα μὴ κριθῆτε. Σὺ τὴν ὀφειλομένην τιμὴν καὶ προσκύνησιν ἀπόδος, καθὼς παρήγγειλέν σοι Παῦλος, λέγων· Ἀπόδοτε πᾶσι τὰς ὀφειλάς, τῷ τὸν φόρον τὸν φόρον, τῷ τὴν τιμὴν τὴν τιμήν. Τὰ τοῦ κανόνος πλήρωσον, τὰς ἀπαρχὰς τῶν πρωτογενημάτων σου προσένεγκε τῇ ἐκκλησίᾳ, μὴ περιεργαζόμενος τὴν ἀνάλωσιν αὐτῶν. Εἰ δὲ κρίνειν βούλει ὅπερ οὐκ ἐπιτρέπεταί σοι, εἴσελθε εἰς τὸ ταμεῖον τῆς ψυχῆς σου, γνῶθι τὰ τοῦ συ4 – 7 I Cor. 4, 5 11 Matth. 7, 1 13 – 14 Rom. 13, 7 17 Matth. 6, 6 2 – 7 Σὺ – θεοῦ] PS.-EUSEBIUS ALEXANDRINUS, Sermo V (De eo qui gratiam communicare possit non habenti et de presbyteris) (PG 86, 344, 40–47); Holl, n° 480, 15 – 19 10 – 60, 7 II1suppl. 99 PS.-EUSEBIUS ALEXANDRINUS, Sermo V (De eo qui gratiam communicare possit non habenti et de presbyteris) (PG 86, 344, 47 – 348, 48; hic illic valde differt ab editis); Holl, n° 480, 20 –89 9 – 60, 7 II1suppl. 99 VE cap. Π 29, 2 (204r25 –205r10); VOVPh cap. Π 29, 2; P cap. Π 45, 2; E cap. 198, 1–2; R cap. Π 48, 2; deest in VW HI M (lac.) Lb; PG 96, 301, 22 – 305, 29 II1suppl. 99 (a) s. a. VEVOVPh (male a loco praecedenti diviserunt codd.) τοῦ αὐτοῦ VE man. rec. (b) s. d. P (cf. infra, app. crit. text.) (c) s. d. R (cf. infra, app. crit. text.) (d) s. d. / s. a. E 1 τῷ – προβάτῳ] τὸ λογικὸν πρόβατον R 3 καὶ ἐλέγχειν] post αὐτόν transpos. R 4 καιροῦ τι] καιροῦ VW P R κρίνητε R, κρίνεται VPh 6 – 7 καὶ – θεοῦ] om. E 7 τοῦ] om. VW P R 10 ἐκείνων R a. c. ὁ2] om. P E R 11 ἐστίν] hic caesura in E 11 – 58, 13 Καὶ – κρίνωμεν] om. E 11 Καὶ πάλιν] om. P 15 πρωτογεννημάτων βούλεσαι P 17 ταμεῖον] ἀγγεῖον R p. c., σου P R 16 ἀνάλωσιν] αλωσιν P p. ras. ἀγγίον P R a. c.

58

Supplementum II1

νειδότος σου· εἰ οὐκ ἐφόνευσας, οὐκ ἐμοίχευσας, οὐκ ἐπόρνευσας, οὐκ ἐπλεονέκτησας, οὐχ’ ἥρπασας, οὐκ ἐλοιδόρησας, οὐκ ἐπιώρκησας, οὐκ ἐψεύσω. Καὶ εἰ οὐδέν τι τῶν ἀπηγορευμένων διεπράξω, καὶ οὕτως οὐκ ἐπιτρέπεταί σοι κρίνειν ἄρχοντά σου. Ἕκαστος οὖν τὰς ἰδίας πράξεις βλεπέτω, μὴ κρίνων τὸν πλησίον αὐτοῦ. Εἰ δέ τις παρακούσας τῶν εἰρημένων, ἐπιβάλλει τὴν γλῶσσαν αὐτοῦ εἰς κατηγορίαν τοῦ πλησίον, τὴν αὐτὴν ἀντιμισθίαν καὶ αὐτὸς προσδοκάτω ὑπομένειν ἐν τάχει· ἃ γὰρ τίς εἰς τὸν πλησίον ἐργάσεται, ταῦτα καὶ αὐτὸς προσδοκάτω ἀπολήψεσθαι, καθὼς εἶπεν ὁ κύριος, ὅτι Οἵῳ μέτρῳ μετρεῖτε, ἀντιμετρηθήσεται ὑμῖν. Ἕκαστος ὑμῶν τοῖς ἰδίοις ἔργοις προσεχέτω· μεριμνήσωμεν περὶ τῶν ἡμετέρων κακῶν, καὶ ὧν οὐ προσετάχθημεν κρίνειν, μὴ κρίνωμεν. Πλὴν καὶ ὁ ἱερεὺς ὀφείλει διακεῖσθαι πρὸς τὸν λαόν, πρὸ πάντων ὑπερευχόμενος αὐτοῦ ἐξ ὅλης καρδίας αὐτοῦ, καθὼς εἶπεν ὁ κύριος· Ὁ ποιμὴν ὁ καλὸς τὴν ψυχὴν αὐτοῦ τίθησιν ὑπὲρ τῶν προβάτων, τῷ ἐν ἀνάγκαις βοηθῶν, τὸν λυπούμενον παρακαλῶν, τὸν πεπλανημένον ἐπιστρέφων, τὸν πένητα παραμυθούμενος, ἀμνησίκακος ἀμνημονῶν τῶν εἰς αὐτὸν γινομένων κακῶν, ἐπειδὴ μνησικάκου προσευχὴ ἀπρόσδεκτος παρὰ κυρίῳ, τῆς κακίας μενούσης ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ. Ἐὰν μὴ διαλλαγῇς τῷ πλησίον σου, μὴ ἀπέλθῃς εἰς τὸ θυσιαστήριον. Μνήσθητι τῆς παραγγελίας τοῦ κυρίου· Ἐὰν προσφέρῃς τὸ δῶρον σου ἐπὶ τὸ θυσιαστήριον, κἀκεῖ μνησθῇς ὅτι ὁ ἀδελφός σου ἔχει τί κατὰ σοῦ, ἄφες ἐκεῖ τὸ δῶρον ἐπὶ 10 Luc. 6, 38 16 – 17 Ioh. 10, 11 23 – 59, 2 Matth. 5, 23–24 1 οὐκ2] praem. εἰ R οὐκ3] praem. εἰ R 2 οὐκ1] praem. εἰ R οὐχ’] praem. εἰ R 2 οὐκ3] praem. εἰ R 2 – 3 ἐπιόρκησας (επι- P) VEVOVPh P 3 οὐκ ] praem. εἰ R οὐκ] praem. εἰ R εἰ] ἐὰν R, om. P 4 καὶ] om. R οὐκ] om. P R ἄρχοντά σου] add. μᾶλλον δὲ οὐδὲ οὕτως· ταπεινοὺς γὰρ ἀγαπᾶ κύριος R 6 τῶν] τὸν VEVO E O Ph E O Ph E ἐπιβάλει V V V 7 αὐτὴν] αὐτοῦ V V V ἀντιμισθείαν V VPh, -μασθείαν VO O a. c. 8 εἰς] om. P 9 ἐργάσηται P, ἐργάζεται V ταῦτα] τὰ αὐτὰ P R ἀπολείψεσθαι P 12 ὧν] ὃν R, ον P οὐκεπροστάχθημεν VO 12 – 13 κρίνομεν P 14 ante διακεῖσθαι quiddam excidisse videtur, καλῶς E, οὕτως ed. 15 πάντων] add. γνησίως R αὐτοῦ1] αὐτοὺς VEVOVPh, αὐτοῖς P R αὐτοῦ2] om. E 17 τῷ] τὸν VEVOVPh P R βοηθόν VEVOVPh παρακαλων P, παρακαλὸν VEVO 18 ἐπιστρέφον VEVO 18 – 19 ἀμνησίκακος] add. εἶναι E 19 ἀμνημονῶν – ἐπειδὴ] om. P E R 20 μνησικάκου] add. γὰρ P E R 20 – 21 τῆς – αὐτοῦ] om. E 20 – 21 με21 τῷ] τὸ VEVO, τὸν R 23 προσφέρεις νούσης] μενου P a. c., μενουσεις P p. c. E Ph O V V P, πρὸς φέρεις V ἐπὶ] εἰς E κἀκεῖ] καὶ ἐκεῖ P R E 24 μνησθεὶς VEVO 24 – 60, 7 ὅτι – ἑαυτόν] om. E 24 τί] om. P δῶρον σου R

5

10

15

20

A. Capita II1suppl. 98 – 99 / V cap. Π 29, 1–2

5

10

15

20

25

59

τὸ θυσιαστήριον, καὶ ὕπαγε, πρῶτον διαλλάγηθι τῷ ἀδελφῷ σου, καὶ τότε ἐλθὼν πρόσφερε τὸ δῶρον σου· μὴ μνησικακήσῃς. Δούλους [μὴ] μελέτα, ἵνα μὴ τὸν μὲν ταπεινοῖς, τὸν δὲ ὑψοῖς. Μὴ τὸν μὲν πλούσιον προτιμήσῃς διὰ τὰς πρωτοκλισίας, τὸν δὲ πένητα παρορᾷς, ἀλλὰ τὴν ἰσότητα πρὸς πάντας φύλαξον. Κατηγορίαν ταχέως μὴ παραδέξῃ. Ἀπὸ ἀκοῆς μὴ κρίνῃς ποτέ· πολλοὶ γὰρ κατὰ φθόνον καὶ ἔριν κατηγοροῦσι τοῦ πλησίον. Ἐὰν δὲ καὶ μετὰ πάσης ἀκριβείας εὕρῃς τὸν ἁμαρτάνοντα, μὴ εὐθέως ἐπὶ πάντων αὐτὸν ἐλέγξῃς, ἵνα μὴ περισσοτέρως δώσῃς αὐτῷ καιρὸν μηδένα αἰδεῖσθαι. Δύο γὰρ κακὰ κέκτηται τὸ ἐπὶ πάντων ἐλεγχθῆναι. Οἱ μὲν γὰρ ἐλεγχόμενοι, πεπαρρησιασμένως κτῶνται τὴν ἁμαρτίαν· μέχρι γὰρ τοῦ ἐλεγχθῆναι καὶ φοβεῖται καὶ αἰσχύνεται, ὅτε δὲ ἐλέγχεται ἐπὶ πάντων, ἀναισχυντότερος γίνεται. Οἱ δὲ ἐλεγχόμενοι, μὴ φέροντες τὴν αἰσχύνην, τρέπονται ἐπὶ τὰ χείρονα. Τοιοῦτός ἐστιν ὁ σατανᾶς· ὑποβάλλει ποιῆσαι τὴν ἁμαρτίαν, καὶ διὰ τὴν ἁμαρτίαν ἐπιτελέσαι καὶ τὴν αἰσχύνην. Διὰ οὖν ταύτας τὰς παγίδας τοῦ ἐχθροῦ ὁ πιστευθεὶς ποίμνην Χριστοῦ ὀφείλει πραῢς εἶναι καὶ μετὰ πολλῆς ἀσφαλείας ἐπιζητεῖν. Καὶ ἐὰν εὕρῃ τὸν ἡμαρτηκότα, μὴ εὐθέως αὐτὸν ἐκβάλῃ τῆς ἐκκλησίας, ἵνα μὴ δραξάμενος αὐτὸν ὁ σατανᾶς, ἴδιον ποιήσῃ τὸν ἄνθρωπον. Ὅταν γὰρ ἐκβληθῇ ὁ ἄνθρωπος τῆς ἐκκλησίας, εὐθέως παραλαμβάνει αὐτὸν ὁ σατανᾶς, καὶ ἕως ὅτε δέξηται αὐτὸν ὁ πρεσβύτερος, οὐκ ἀφίσταται ἀπ’ αὐτοῦ. Ὅταν γὰρ ἀφορισθῇ ἄνθρωπος ἔξω τῶν ὅρων τῶν Χριστιανικῶν, καὶ ὅσον ἂν χρόνον μένει ἀφορισμένος ἐν ἐκείνῳ τῷ κόσμῳ, μετὰ Ἑλλήνων κρίνεται. Λαβὼν οὖν αὐ1 καὶ] om. VPh πρῶτον] om. VO 2 μνησηκακήσης P, μνησικακήσεις VE, μνϊσηO κακήσεις V 2 – 3 Δούλους] δόλους VEVOVPh P 3 μὴ1] delevimus (ed.) μὴ2] E a. c. O a. c. ut videtur Ph V V πρωτοκλισίας] correx. Lequien, om. P R 4 προτιμήσεις V πρωτοκλησίας (-ιας P) VEVOVPh P R 5 παρορᾷς] sic VEVO P, παραβλέψης R, παρίδῃς ed. κατηγορίας (-ιας R) P R 7 καὶ2] om. P R 9 ἐλεγξεις (sic) P δώσῃς] 10 τὸ] τῶ VEVOVPh P ἐcorrex. Lequien, δώσεις R, δόσεις VEVOVPh P E O 11 πεπαρρησιασμένοι P R 12 ἐλεγχθῆναι] ἐλεχθῆλεγχθῆναι] ἐλεχθῆναι V V ναι VO 12 – 13 ὅτε – γίνεται] om. VPh 13 ἐπὶ] ὑπὸ R 14 τρέπονται] praem. πρὸς τὴν ἁμαρτίαν R ἐπὶ – χείρονα] om. P R 15 σατανας P 15 – 16 τὴν – διὰ] om. P 16 καὶ2] om. R 16 – 17 ταύτας τὰς] τὰς τοιαύτας R 17 ποίμνην] ποιμὴν ἐκβάλῃ] R Χριστοῦ] praem. τοῦ R 18 πραεῖς VO a. c. 19 εὕρῃ] εὔρει VE scripsimus, ἐκβάλει P, ἐκβάλλη R, ἐκβάλλει VEVOVPh 20 σατανὰς P ποιήσει (ποιη- P) VEVOVPh P 21 ὁ] om. VOVPh 22 σατανὰς P δέξεται VEVOVPh, δέχεται P 24 ὅρων] ὅλων VO a. c. Χριστιανικῶν] add. εὑρίσκεται P R ἂν] δὲ R, δὰν P μένει] praem. ἐνταῦθα P 25 Ἑλλήνων] praem. τῶν P R 25 – 60, 1 αὐτὸν] om. VE

60

Supplementum II1

τὸν καταμόνας, ἐπιτίμησον, παρακάλεσον, νουθέτησον, οὐ μόνον ἅπαξ, ἀλλὰ καὶ δὶς καὶ τρίς. Καὶ εἰ μὲν ἐπήκουσέν σου, ἐκέρδησας αὐτοῦ τὴν ψυχήν, καθὼς εἶπεν ἡ Γραφή, ὅτι Ὁ ἐπιστρέψας ἄνθρωπον ἐκ πλάνης ὁδοῦ αὐτοῦ, σώσει ψυχὴν ἐκ θανάτου, καὶ καλύψει πλῆθος ἁμαρτιῶν. Ἐὰν δὲ μετὰ τὰς τρεῖς νουθεσίας παρακούσῃ καὶ μὴ διορθώσηται, ἔκκοψον αὐτὸν ἀπὸ σοῦ, καὶ τῷ τοιούτῳ μὴ δὲ συνέσθιε, ἕως ἂν διορθώσηται ἑαυτόν.

3 – 5 Iac. 5, 20 2 δὶς] δεὶς VE a. c. τρίς] τρεῖς VEVOVPh εἰ] ἡ VE ἐπήκουσέν σου] ϋπήκουσέν σου P 4 ψυχὴν] add. αὐτοῦ P R 5 τὰς] om. R 6 τοιούτων VO a. c. 7 συνεσθίετε VEVOVPh ἂν διορθώσηται] ἀναδιορθώσηται VPh ἑαυτήν VO, αὐτήν VPh

5

61

ζʹ Περὶ ὑετοῦ καὶ βροχῆς, καὶ ὅτι ἀπὸ γῆς εἰς οὐρανὸν τὰ ὕδατα ἀνάγονται. ιδʹ Περὶ ὑετοῦ καὶ βροχῆς, καὶ ὅτι ἀπὸ γῆς εἰς οὐρανὸν τὰ ὕδατα ἀνάγονται. II1suppl. 100 / V cap. Υ 7, 1

5

Ἰώβ· …τὸν διδόντα ὑετὸν ἐπὶ τὴν γῆν, τὸν ἀποστέλλοντα ὕδωρ ἐπὶ τὴν ὑπ’ οὐρανόν… II1suppl. 101 / V cap. Υ 7, 2 10

Δαυῒδ ἐν ψαλμῷ ρλδʹ· Πάντα ὅσα ἠθέλησεν ὁ κύριος, ἐποίησεν ἐν τῷ οὐρανῷ καὶ ἐν τῇ γῇ, ἐν ταῖς θαλάσσαις καὶ ἐν πάσαις ταῖς ἀβύσσοις·

7 – 8 II1suppl. 100 Iob 5, 101–2 11 – 62, 2 II1suppl. 101 Ps. 134, 61–72 1 – 2 Titlos (a) VE (226r32–33) VWVOVPh AI pin; deest in HIAI txt; PG 96, 380, 12–13 3 – 4 Titlos (b) PMLb pin R E; deest in Lb txt 6 – 8 II1suppl. 100 VE cap. Υ 7, 1 (226r[33]34); VWVOVPh cap. Υ 7, 1; PM cap. Υ 14, 1; E cap. 247, 1; R cap. Υ 14, 1; deest in HI Lb; PG 96, 380, 14 –15 10 – 62, 2 II1suppl. 101 VE cap. Υ 7, 2 (226r[35] 35 –226v2); VWVOVPh cap. Υ 7, 2; PM cap. Υ 14, 2; E cap. 247, 2; R cap. Υ 14, 2; deest in HI Lb; PG 96, 380, 16 –17 1 – 2 Titlos (a) 1 ζʹ] praem. τίτλος VW txt, om. VPh pin ( ζʹ secund. ser.), propt. mg. resect. non liquet in AI pin υἱετοῦ VPh 2 ἀνάγοντα VO pin 3 – 4 Titlos (b) 3 ιδʹ] cμζʹ E, praem. τίτλος R txt 3 – 4 καὶ2 – ἀνάγονται] om. M pin R E 4 ἀνάγονται] om. M txt II1suppl. 100 ϊώβ PM E II1suppl. 101 (a) P (b) Ψαλμὸς ρλδʹ R (c) Δαυΐδ VEVOVPh E (d) s. a. VW (e) s. d. M 7 ὑετὸν] υἱετὸν VE, praem. βροχ VO (sed cancellav.) 11 – 13 Πάντα – ἀβύσσοις] om. M 12 – 13 ἐν1 – ταῖς2] ἕως R 13 – 62, 2 ἐν1 – ἐποίησεν] καὶ τὰ λοιπά VO 13 ἐν1 – ἀβύσσοις] om. VW (supplev. man. rec.)

62

Supplementum II1

ἀνάγων νεφέλας ἐξ ἐσχάτων τῆς γῆς, ἀστραπὰς εἰς ὑετὸν ἐποίησεν. II1suppl. 102 / V cap. Υ 7, 3 Ψαλμοῦ ρμζʹ· Πνεύσει τὸ πνεῦμα αὐτοῦ, καὶ ῥυήσεται ὕδατα.

5

II1suppl. 103 / V cap. Υ 7, 4 Ἀμὼς προφήτου· Ὁ προσκαλεσάμενος τὸ ὕδωρ τῆς θαλάσσης καὶ ἐκχέων αὐτὸ ἐπὶ πᾶν τὸ πρόσωπον τῆς γῆς, κύριος ὁ θεὸς παντοκράτωρ ὄνομα αὐτῷ.

5 II1suppl. 102 Ps. 147, 72 tenzitate, p. 185)

8 – 10 II1suppl. 103 Am. 5, 8 vel 9, 6 (Wahl, Prophe-

4 – 5 II1suppl. 102 VE cap. Υ 7, 3 (226v2–3); VWVPh cap. Υ 7, 3; P cap. Υ 14, 3; E cap. 247, 3; R cap. Υ 14, 3; deest in VO HI MLb; deest in PG 96 7 – 10 II1suppl. 103 VE cap. Υ 7, 4 (226v3 –4); VW cap. Υ 7, 4; VO cap. Υ 7, 3; VPh cap. Υ 7, 4; P cap. Υ 14, 4; M cap. Υ 14, 3; E cap. 247, 4; R cap. Υ 14, 4; deest in HI Lb; PG 96, 380, 18 –20 II1suppl. 102 (a) P R Ψαλμοῦ] om. R (b) s. a. VEVWVPh E II1suppl. 103 αμώς VW p. c., αμῶς VW a. c. P, ἀμῶς VPh R, ἀμως M προφήτου] om. VWVOVPh E R 1 – 2 ἀνάγων – ἐποίησεν] om. VW R 1 ἐσχάτου (εσχατ- P) P E 2 ἐποίησεν] add. ὁ ἐξάγων (ἐξαγ- M) ἀνέμους (ἀνεμοὺς M) ἐκ θησαυρων αυτου (αυτου om. E) (= Ps. 134, 7 3) M E, add. ὁ ἐξαγων (= ibid.) καὶ τα λοιπα P 8 προσκαλούμενος M 9 πᾶν τὸ] om. M παντοκράτωρ] praem. ὁ VW P E (= LXX) 9 – 10 αὐτῶν VO, αὐτοῦ VW P E

10

63

γʹ

Περὶ φυσικῶν.

ιαʹ

Περὶ φυσικῶν. II1suppl. 104 / V cap. Φ 3, 1

Γενέσεως· 5

Ἔγκειται ἡ διάνοια τοῦ ἀνθρώπου ἐπὶ τὰ πονηρὰ ἐκ νεότητος. II1suppl. 105 / V cap. Φ 3, 2 Παροιμιῶν· Σῆς ὀστέων καρδία αἰσθητική. II1suppl. 106 / V cap. Φ 3, 3

10

Τῶν αὐτῶν· Ἀνδρὸς λυπηροῦ ξηραίνεται ὀστᾶ.

5 II1suppl. 104 Gen. 8, 21 8 II1suppl. 105 Prov. 14, 302 (Wahl, Proverbien-Text, p. 73) 11 II1suppl. 106 Prov. 17, 222 (Wahl, Proverbien-Text, p. 88 –89) 1 Titlos (a) VE (233r27) VWVOVPh AI pin; deest in HIAI txt; PG 96, 397, 14 2 Titlos (b) PMLb pin E R; deest in Lb txt 4 – 5 II1suppl. 104 VE cap. Φ 3, 1 (233r[27]28); VWVOVPh cap. Φ 3, 1; PM cap. Φ 11, 1; E cap. 258, 1; R cap. Φ 13, 1; PG 96, 397, 7 – 8 II1suppl. 105 VE cap. Φ 3, 2 (233r28 –29); VWVOVPh 15 –16; deest in HI Lb cap. Φ 3, 2; PM cap. Φ 11, 2; E cap. 258, 2; deest in HI Lb R; PG 96, 397, 17 10 – 11 II1suppl. 106 VE cap. Φ 3, 3 (233r[29]29); VWVPh cap. Φ 3, 3; PM cap. Φ 11, 3; E cap. 258, 3; deest in VO HI Lb R; deest in PG 96 1 Titlos (a) γʹ] praem. τίτλος VW txt, om. VPh pin AI pin 2 Titlos (b) ιαʹ] τίτλος ιγʹ R txt, ιγʹ R pin, νηʹ (sic supplevimus propter mg. resect.) E, non liquet in P pin II1suppl. 104 (a) V P E R (b) s. a. M II1suppl. 105 (a) VW PM E (b) s. d. VEVOVPh II1suppl. 106 (a) P (b) s. a. VW E (c) s. d. M (d) Παροιμιῶν VEVPh 5 ἀνθρώπου] add. ἐπιμελως (= Gen. 8, 21) M νεότητος] add. αὐτοῦ E, αυτου M 8 Σῆς] sic acc. V PM, σὴς E 11 ξηραίνεται] ξηρὰ τὰ M

64

Supplementum II1

II1suppl. 107 / V cap. Φ 3, 4

Πάντα τὸν χρόνον οἱ ὀφθαλμοὶ τῶν ἀνθρώπων προσδέχονται κακά. II1suppl. 108 / V cap. Φ 3, 5

5

Τῶν αὐτῶν· Ὥσπερ οὐχ’ ὅμοια πρόσωπα προσώποις, οὕτως οὐδὲ αἱ καρδίαι τῶν ἀνθρώπων ἴσαι. II1suppl. 109 / V cap. Φ 3, 6 Ἡσαΐου·

10

Πᾶσα καρδία εἰς λύπην.

3 – 4 II1suppl. 107 Prov. 15, 151 (Wahl, Proverbien-Text, p. 76) 7 – 8 II1suppl. 11 II1suppl. 109 Is. 1, 5 108 Prov. 27, 191–2 (Wahl, Proverbien-Text, p. 133) (Wahl, Prophetenzitate, p. 282) 2 – 4 II1suppl. 107 VE cap. Φ 3, 4 (233r30); VW cap. Φ 3, 4; VO cap. Φ 3, 3; VPh cap. 6–8 Φ 3, 4; PM cap. Φ 11, 4; E cap. 258, 4; deest in HI Lb R; PG 96, 397, 18 –19 II1suppl. 108 VE cap. Φ 3, 5 (233r30 –31); VW cap. Φ 3, 5; VO cap. Φ 3, 4; VPh cap. Φ 3, 5; PM cap. Φ 11, 5; E cap. 258, 5; R cap. Φ 13, 2; deest in HI Lb; PG 96, 397, 20 – 21 10 – 11 II1suppl. 109 VE cap. Φ 3, 6 (233r[32]32); VW cap. Φ 3, 6; VO cap. Φ 3, 5; VPh cap. Φ 3, 6; PM cap. Φ 11, 6; E cap. 258, 6; deest in HI Lb R; PG 96, 397, 22 II1suppl. 107 (a) s. a. VEVWVPh P (ubi fenestra minio circumlita auroque illita, sed non inscripta) E (b) s. d. M (c) Παροιμιῶν VO II1suppl. 108 (a) P (b) s. a. V E (c) s. d. M (d) Παροιμιῶν R II1suppl. 109 (a) VEVOVPh PM E ἡσαϊου M (b) s. a. VW 4 κακά] praem. τὰ VEVOVPh VPh R, ΐσαι P, ισα (sic) M

8 οὕτως] om. M

αἱ] om. VEVOVPh

ἶσαι VW a. c.

A. Capita II1suppl. 104 –128 / V cap. Φ 3, 1–25

65

II1suppl. 110 / V cap. Φ 3, 7 Σιράχ· Πᾶν ζῶον ἀγαπᾷ τὸ ὅμοιον αὐτοῦ, καὶ τῷ ὁμοίῳ αὐτοῦ προσκολληθήσεται ἀνήρ. II1suppl. 111 / V cap. Φ 3, 8

5

Τοῦ αὐτοῦ· Ἀπὸ ἀπαντήσεως προσώπου γνωσθήσεται νοήμων. II1suppl. 112 / V cap. Φ 3, 9 Τοῦ αὐτοῦ· 10

Καρδία ἀνθρώπου ἀλλοιοῖ τὸ πρόσωπον αὐτοῦ, ἐάν τε εἰς ἀγαθά, ἐάν τε εἰς κακά.

3 II1suppl. 110 Πᾶν – αὐτοῦ] Sir. 13, 151 (Wahl, Sirach-Text, p. 83) 4 καὶ – ἀ7 II1suppl. 111 Sir. 19, 292 (Wahl, Sirach-Text, p. νήρ] Ibid. 13, 162 (Wahl, p. 83) 99) 10 – 11 II1suppl. 112 Sir. 13, 251–2 (Wahl, Sirach-Text, p. 84) 2 – 4 II1suppl. 110 VE cap. Φ 3, 7 (233r[32]32–33); VW cap. Φ 3, 7; VO cap. Φ 3, 6; VPh cap. Φ 3, 7; PM cap. Φ 11, 7; E cap. 258, 7; deest in HI Lb R; PG 96, 397, 23 –24 6 – 7 II1suppl. 111 VE cap. Φ 3, 8 (233r33 –34); VW cap. Φ 3, 8; VO cap. Φ 3, 7; VPh cap. Φ 3, 8; PM cap. Φ 11, 8; R cap. Φ 13, 3; deest in HI Lb E; PG 96, 397, 25–26 9 – 11 II1suppl. 112 VE cap. Φ 3, 9 (233r34 –35); VW cap. Φ 3, 9; VO cap. Φ 3, 8; VPh cap. Φ 3, 9; PM cap. Φ 11, 9; R cap. Φ 13, 4; deest in HI Lb E; PG 96, 397, 27–28 II1suppl. 110 (a) V PM Σιράχ] praem. τοῦ M σιραχ M (b) s. a. E II1suppl. 111 (a) P (b) s. a. V R (c) Τοῦ Σιράχ M σιραχ cod. II1suppl. 112 (a) P R (b) s. a. V (c) s. d. M 3 – 4 αὐτοῦ – ὁμοίῳ] om. VO 4 τῷ ὁμοίῳ] τα ὃμοια (sic) M ἀνήρ] αὐτῶ M 7 γνωθήσεται VO 10 ἀλλοιοῖ] ἀλλοιώσει VW τὸ] om. VEVOVPh M

66

Supplementum II1

II1suppl. 113 / V cap. Φ 3, 10 Ἰωάννου· Πᾶς ὁ φαῦλα πράσσων μισεῖ τὸ φῶς καὶ οὐκ ἔρχεται πρὸς τὸ φῶς, ἵνα μὴ ἐλεγχθῇ τὰ ἔργα αὐτοῦ· ὁ δὲ ποιῶν τὴν ἀλήθειαν ἔρχεται πρὸς τὸ φῶς, ἵνα φανερωθῇ τὰ ἔργα αὐτοῦ, ὅτι ἐν θεῷ ἐστιν εἰργασμένα. II1suppl. 114 / V cap. Φ 3, 11 Ἐκ τῆς Πέτρου βʹ ἐπιστολῆς· Ὧι τις ἥττηται, τούτῳ καὶ δεδούλωται.

3 – 6 II1suppl. 113 Ioh. 3, 20 –21 9 II1suppl. 114 II Petr. 2, 19 2 – 6 II1suppl. 113 VE cap. Φ 3, 10 (233r[35]35 –233v3); VW cap. Φ 3, 10; VO cap. Φ 3, 9; VPh cap. Φ 3, 10; PM cap. Φ 11, 10; E cap. 258, 8; deest in HI Lb R; PG 96, 397, 29 –33 8 – 9 II1suppl. 114 VE cap. Φ 3, 11 (233v[mg]3–4); VW cap. Φ 3, 11; VO cap. Φ 3, 10; VPh cap. Φ 3, 11; PM cap. Φ 11, 11; E cap. 258, 9; deest in HI Lb R; PG 96, 397, 34 II1suppl. 113 (a) V Ἰωάννου] add. τοῦ εὐαγγελιστοῦ VW man. rec. (b) Ἀποστόλου Ἰωάννου E (c) Ἐκ τῆς Ἰωάννου ἐπιστολῆς PM Ἐκ τῆς] om. P ϊωάννου codd. II1suppl. 114 (a) PM πετρου M βʹ] om. M (b) Ἐκ τῆς Πέτρου VEVOVPh Ἐκ] om. VPh (c) Ἀποστόλου Πέτρου E (d) Πέτρου VW 4 ἐλεγχθῇ] ἐλεχθη (sic) M 4 – 5 αὐτοῦ – ἔργα] om. PM E 5 – 6 ὅτι – εἰργασμένα] om. M 5 θεῷ ἐστιν] θεῷ εἰσιν E 5 – 6 ἠργασμένα VEVOVPh, ἐργασμένα VW 9 Ὧι τις] ὧ γάρ τις M, τΐϛ VPh τοῦτο VEVOVPh δεδούλοται VE, δεδούλο VOVPh

5

A. Capita II1suppl. 104 –128 / V cap. Φ 3, 1–25

67

II1suppl. 115 / V cap. Φ 3, 12 Βασιλείου, εἰς τὸν Ἡσαΐαν· Πεφύκαμεν, οἱ ἄνθρωποι, ἅπερ ἂν ἑκόντες ἑλώμεθα, κἂν ἐπίπονα ᾖ, καταδέχεσθαι. 5

II1suppl. 116 / V cap. Φ 3, 13 Τοῦ Θαυματουργοῦ· Φύσεως ἀντιπραττούσης, κενὰ τὰ πάντα. II1suppl. 117 / V cap. Φ 3, 14 Τοῦ Θεολόγου, ἐκ τοῦ μεγάλου ἀπολογητικοῦ·

10

Ὅστις μὴ πέπονθεν, οὐδ’ ἂν ἑτέρῳ πιστεύσειεν, ὁ δὲ παθὼν εἰς συγκατάθεσιν ἑτοιμότερος.

3 – 4 II1suppl. 115 (PS.-)BASILIUS CAESARIENSIS, Enarratio in prophetam Isaiam, VI, 184 (PG 30, 429, 37–38) 7 II1suppl. 116 GREGORIUS THAUMATURGUS, locus non repertus (Philoni Iudaeo attributus in II1suppl. 128 / V cap. Φ 3, 25); Holl, n° 406 10 – 11 II1suppl. 117 GREGORIUS NAZIANZENUS, re vera In seipsum, cum rure rediisset, post ea quae a Maximo perpetrata fuerant (Orat. 26), 1, 10 –12 (ed. Mossay/Lafontaine, p. 224) 2 – 4 II1suppl. 115 VE cap. Φ 3, 12 (233v[4]4 –5); VW cap. Φ 3, 12; VO cap. Φ 3, 11; VPh cap. Φ 3, 12; PM cap. Φ 11, 12; E cap. 258, 10; R cap. Φ 13, 5; deest in HI Lb; PG 96, 397, 35 –36 6 – 7 II1suppl. 116 VE cap. Φ 3, 13 (233v[5]5 –6); VW cap. Φ 3, 13; VO cap. Φ 3, 12; VPh cap. Φ 3, 13; PM cap. Φ 11, 13; E cap. 258, 11; R cap. Φ 13, 6; 9 – 11 II1suppl. 117 VE cap. Φ 3, 14 (233v[6]6 –7); deest in HI Lb; PG 96, 397, 37 VW cap. Φ 3, 14; VO cap. Φ 3, 13; VPh cap. Φ 3, 14; PM cap. Φ 11, 14; E cap. 258, 12; deest in HI Lb R; PG 96, 397, 38 –40 II1suppl. 115 (a) PM ἡσαϊαν P (b) Βασιλείου V E R II1suppl. 116 Τοῦ] praem. τοῦ ἁγίου Γρηγορίου R, om. E II1suppl. 117 (a) PM (b) Τοῦ Θεολόγου V E Τοῦ] om. VW E 3 Πεφύκαμεν] add. πῶς M ἐλόμεθα (ἐλο- P) VEVOVPh P κἂν] και P ἐπίποW νηρα (sic) P 7 τὰ] om. V PM E R 10 Ὅστις] ὧ τίς VEVOVPh 10 – 11 πιστεύσειεν – ἑτοιμότερος] om. E 10 παθὼν] παθὸν VEVO, μὴ παθῶν M 11 ἑτοιμώτερος (ἑτι- VPh, ἐτοι- VE P) VEVOVPh P

68

Supplementum II1

II1suppl. 118 / V cap. Φ 3, 15 Τοῦ αὐτοῦ· Τὸ ἕτοιμον εἰς ἐξουσίαν ἀργὸν εἰς ἐπιθυμίαν. II1suppl. 119 / V cap. Φ 3, 16

5

Οὐδὲν οὕτως ἡδὺ τοῖς ἀνθρώποις ὡς τὸ λαλεῖν τὰ ἀλλότρια. II1suppl. 120 / V cap. Φ 3, 17 Τοῦ αὐτοῦ· Κρίνουσιν οἱ πολλοὶ τὰ τῶν ἄλλων τοῖς ἰδίοις πάθεσιν.

10

3 II1suppl. 118 GREGORIUS NAZIANZENUS, In seipsum, cum rure rediisset, post ea quae a Maximo perpetrata fuerant (Orat. 26), 2, 10 –11 (ed. Mossay/Lafontaine, p. 228) 6 II1suppl. 119 GREGORIUS NAZIANZENUS, Apologetica (Orat. 2), 1, 12–13 (ed. Bernardi, p. 86) 9 II1suppl. 120 GREGORIUS NAZIANZENUS, Apologetica (Orat. 2), 5, 10 (ed. Bernardi, p. 92) 2 – 3 II1suppl. 118 VE cap. Φ 3, 15 (233v7–8); VW cap. Φ 3, 15; VO cap. Φ 3, 14; VPh cap. Φ 3, 15; PM cap. Φ 11, 15; E cap. 258, 13; R cap. Φ 13, 7; deest in HI Lb; PG 96, 397, 41 5 – 6 II1suppl. 119 VE cap. Φ 3, 16 (233v8 –9); VW cap. Φ 3, 16; VO Ph cap. Φ 3, 15; V cap. Φ 3, 16; PM cap. Φ 11, 16; E cap. 258, 14; deest in HI Lb R; PG 96, 397, 42–43 8 – 9 II1suppl. 120 VE cap. Φ 3, 17 (233v9); VW cap. Φ 3, 17; VO cap. Φ 3, 16; VPh cap. Φ 3, 17; PM cap. Φ 11, 17; E cap. 258, 15; deest in HI Lb R; PG 96, 397, 44 –45 II1suppl. 118 (a) PM (b) Τοῦ Θεολόγου R (c) s. a. V E II1suppl. 119 (a) s. a. V P E (b) Τοῦ αὐτοῦ M II1suppl. 120 (a) P (b) s. a. V E (c) s. d. M 3 ἀργον P p. c., ἀγον P a. c. 6 τὸ] om. VEVOVPh VEVOVPh ἰδίοις] οικιοις M

9 οἱ πολλοὶ] om. M

πολλὰ

A. Capita II1suppl. 104 –128 / V cap. Φ 3, 1–25

69

II1suppl. 121 / V cap. Φ 3, 18 Τοῦ αὐτοῦ, εἰς τὰ Θεοφάνια· Κακῶν διδασκάλων κακὰ τὰ μαθήματα, μᾶλλον δὲ πονηρῶν σπερμάτων πονηρὰ τὰ γεώργια. II1suppl. 122 / V cap. Φ 3, 19

5

Τὸ ἑκούσιον λυπηρὸν τοῦ ἀκουσίου τερπνοῦ τιμιώτερον. II1suppl. 123 / V cap. Φ 3, 20 Τοῦ Χρυσοστόμου, ἐκ τοῦ εἰς τὸν ἅγιον Βαβύλαν· 10

Ἔθος τοῖς πολλοῖς τῶν ἀνθρώπων, ὅταν ὑπὸ ὀργῆς κατασχεθῶσι καὶ λύπης, κἂν μὴ τοὺς αἰτίους λάβωσι τῶν παθῶν, εἰς τοὺς ἐμπίπτοντας ἁπλῶς καὶ ὑπόπτους ἀφιέναι τὴν ὀργήν.

7 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 48.9./55.9. (ed. Ihm, p. 803) 3 – 4 II1suppl. 121 GREGORIUS NAZIANZENUS, In Theophania (Orat. 38), 5, 11–13 (ed. Moreschini, p. 110 –112) 7 II1suppl. 122 GREGORIUS NAZIANZENUS, Epistulae, VI, 2 (ed. Gallay, I, p. 7) 10 – 12 II1suppl. 123 IOHANNES CHRYSOSTOMUS, De Babyla contra Iulianum et gentiles, 96, 15 –18 (ed. Schatkin/Blanc/Grillet, p. 222) 2 – 4 II1suppl. 121 VE cap. Φ 3, 18 (233v10 –11); VW cap. Φ 3, 19; VO cap. Φ 3, 17; VPh cap. Φ 3, 18; PM cap. Φ 11, 19; E cap. 258, 17; deest in HI Lb R; PG 96, 397, 46 – 47 6 – 7 II1suppl. 122 VE cap. Φ 3, 19 (233v11–12); VO cap. Φ 3, 18; VPh cap. Φ 3, 19; deest in VW HI PMLb E R; PG 96, 397, 48 –49 9 – 12 II1suppl. 123 VE cap. Φ 3, 20 (233v[12]12–14); VW cap. Φ 3, 20; VO cap. Φ 3, 19; VPh cap. Φ 3, 20; PM cap. Φ 11, 20; E cap. 258, 18; R cap. Φ 13, 8; deest in HI Lb; PG 96, 397, 50 – 400, 2 II1suppl. 121 (a) PM Θεοφάνια] φῶτα M (b) Τοῦ αὐτοῦ VW (c) s. a. VEVOVPh E II1suppl. 122 s. a. VEVOVPh II1suppl. 123 (a) PM R ἐκ τοῦ] om. PM Βαβύλαν] scripsimus, βαβϋλαν P, βαβυλᾶν R, βαβυλαν M (b) Τοῦ Χρυσοστόμου V E Τοῦ] om. VWVPh E 11 τοῖς αἰτίοις VPh 12 ἁπλῶς] ἀπλους (sic) M M) VW PM E, ἀνυπόπτως R

ὑπόπτους] ἀνυπόπτους (-υπω-

70

Supplementum II1

II1suppl. 124 / V cap. Φ 3, 21 Ἐκ τοῦ αὐτοῦ· Ἡ τῶν ἀλλοτρίων κακῶν ἐπίτασις ἐλάττω τὰ οἰκεῖα φαίνεσθαι ποιεῖ κακά, κἂν ἀφόρητα ᾖ. II1suppl. 125 / V cap. Φ 3, 22

5

Οὐχ’ ἡ τῶν λεγομένων φύσις, ὡς ἡ τῆς ἔχθρας πρόληψις ἡμᾶς ἀγριοῦν εἴωθεν. II1suppl. 126 / V cap. Φ 3, 23

Πολλοὶ τῶν ἀνθρώπων ἐκ τῶν καθ’ ἑαυτοὺς καὶ περὶ τῶν ἄλλων τὰς ψήφους φέρουσιν. Οἷον ὁ μεθύων διηνεκῶς οὐκ ἂν πιστεύσειεν εἶναι τινὰ ἀνθρώπων ἐν ἐγκρατείᾳ ζῶντα· ὁ πόρναις προσέχων

3 – 4 II1suppl. 124 IOHANNES CHRYSOSTOMUS, locus non repertus (deest apud Haidacher) 7 – 8 II1suppl. 125 IOHANNES CHRYSOSTOMUS, De Davide et Saule, III (Contra theatra), 7, 73 –74 (ed. Barone, p. 71) 11 – 71, 3 II1suppl. 126 IOHANNES CHRYSOSTOMUS, De Davide et Saule, II, 4, 12–18 (ed. Barone, p. 39–40) 2 – 4 II1suppl. 124 VE cap. Φ 3, 21 (233v15 –16); VW cap. Φ 3, 21; VO cap. Φ 3, 20; VPh cap. Φ 3, 21; PM cap. Φ 11, 21; E cap. 258, 19; R cap. Φ 13, 9; deest in HI Lb; PG 96, 400, 3 –4 6 – 8 II1suppl. 125 VE cap. Φ 3, 22 (233v16 –17); VW cap. Φ 3, 22; VO cap. Φ 3, 21; VPh cap. Φ 3, 22; PM cap. Φ 11, 22; E cap. 258, 20; R cap. Φ 13, 10; 10 – 71, 3 II1suppl. 126 VE cap. Φ 3, 23 (233v17– deest in HI Lb; PG 96, 400, 5 –6 W O 22); V cap. Φ 3, 23; V cap. Φ 3, 22; VPh cap. Φ 3, 23; PM cap. Φ 11, 23; E cap. 258, 21; deest in HI Lb R; PG 96, 400, 7–13 II1suppl. 124 (a) P R Ἐκ] om. R (b) s. a. V M E II1suppl. 125 (a) s. a. V PM E (b) Τοῦ αὐτοῦ R II1suppl. 126 s. a. V P (ubi fenestra minio circumlita auroque illita, sed non inscripta) M E 3 – 4 φαίνεσθαι – κακά] ποιεῖ φαίνεσθαι VW PM E R 4 ᾖ] ἦν VPh, ῆ PM, εἶ VEVO 11 καὶ] om. VEVOVPh περὶ] πυρ (sic) M 12 – 13 πιστεύσει P, πιστεύση VW M, πιστεύσηι E 13 τινὰ ἀνθρώπων] τινὰ (-α M) ἄνθρωπον PM E, τὸν ἄνθρωπον VW

10

A. Capita II1suppl. 104 –128 / V cap. Φ 3, 1–25

71

καὶ τοὺς κοσμίως βιοῦντας ἀκολάστους εἶναι νομίζει· πάλιν ὁ τὰ τῶν ἄλλων ἁρπάζων οὐκ ἂν πεισθείη ῥαδίως ὅτι εἰσὶν ἄνθρωποι τὰ ἑαυτῶν προϊέμενοι. II1suppl. 127 / V cap. Φ 3, 24 5

Φίλωνος· Χαλεπὸν ἐναντιοῦσθαι φύσει. II1suppl. 128 / V cap. Φ 3, 25 Τοῦ αὐτοῦ·

10

Ὥσπερ τὸ παρὰ φύσιν ἐγκεντρίσαι καὶ εἰσοικίσαι τί τῇ φύσει δύσεργον, οὕτω καὶ αὖ πάλιν τὰ φύσει πεφυκότα μεταθεῖναι καὶ ἀναχαιτίσαι. Εἴρηται γὰρ εὖ· Φύσεως ἀντιπραττούσης, κενὰ τὰ πάντα.

11 – 12 Φύσεως – πάντα] Gregorio Thaumaturgo attributa in II1suppl. 116 / V cap. Φ 3, 13 6 II1suppl. 127 PHILO IUDAEUS, De sacrificiis Abelis et Caini, 114 (ed. Cohn, p. 248, 16 –17) 9 – 12 II1suppl. 128 PHILO IUDAEUS, locus non repertus; Mangey 652.11; Harris 99.4; Royse 179.123 5 – 6 II1suppl. 127 VE cap. Φ 3, 24 (233v22); VW cap. Φ 3, 24; VO cap. Φ 3, 23; VPh cap. Φ 3, 24; PM cap. Φ 11, 24; E cap. 258, 22; R cap. Φ 13, 11; deest in HI Lb; PG 96, 400, 14 8 – 12 II1suppl. 128 VE cap. Φ 3, 25 (233v[22]22–25); VW cap. Φ 3, 25; VO cap. Φ 3, 24; VPh cap. Φ 3, 25; P cap. Φ 11, 25 –26; M cap. Φ 11, 25; E cap. 258, 23; R cap. Φ 13, 12; deest in HI Lb; PG 96, 400, 15 –19 II1suppl. 127 (a) VW PM E φιλωνος M, φίλονος VW (b) s. a. VEVOVPh R II1suppl. 128 (a) VW R (b) Τοῦ αὐτοῦ / Τοῦ αὐτοῦ P (cf. infra, app. crit. text.) (c) s. d. M E (d) Φίλωνος VEVOVPh 1 βιοῦντας] ζῶντας M 2 πισθείη VEVO P, πισθῆ VW, πισθηη M, non liquet in VPh 6 φύσιν E 9 εἰσοικῖσαι VW, εἰσοικήσαι E a. c., εἰσοικῆσαι VEVOVPh PM E p. c. τί] om. VW M 9 – 10 δυσεργὸν VEVOVPh, δυσεργον M 10 καὶ αὖ] om. R αὖ] om. VW PM E φύσει] add. πεφύσει P (sed cancellav.) μεταθῆναι V 11 ἀναχαιτίσαι] hic caesura in P εὖ] om. M 11 – 12 κενὰ – πάντα] παντα κενά M

72

γʹ

Περὶ χαλεπῶν καὶ ἀνοσίων πράξεων.

ϛʹ

Περὶ χαλεπῶν καὶ ἀνοσίων πράξεων. II1suppl. 129 / V cap. X 3, 1

Γενέσεως· Ἐγένετο δὲ ἡνίκα ἤγγισεν Ἰσραὴλ ἐν τῇ γῇ ἐκείνῃ, ἐπορεύθη Ῥουβήν, καὶ ἐπορεύθη μετὰ Βάλλας, τῆς παλλακῆς τοῦ πατρὸς αὐτοῦ· καὶ ἤκουσεν Ἰσραήλ, καὶ πονηρὸν ἐφάνη ἐναντίον αὐτοῦ.

5

II1suppl. 130 / V cap. X 3, 2

Γνοὺς δὲ Αὐνᾶν ὅτι οὐχ’ αὑτῷ ἔσται τὸ σπέρμα, καὶ ἐγένετο ὅταν εἰσῆλθεν πρὸς τὴν γυναῖκα τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ, ἐξέχεεν ἐπὶ τὴν γῆν, τοῦ μὴ δοῦναι σπέρμα τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ.

5 – 7 II1suppl. 129 Gen. 35, 21 10 – 12 II1suppl. 130 Gen. 38, 9 1 Titlos (a) VE (239v30) VWVOVPh AI pin; deest in HIAI txt; PG 96, 425, 15 2 Titlos (b) PMLb pin R; deest in Lb txt 4 – 7 II1suppl. 129 VE cap. Χ 3, 1 (239v[30]31–33); VW cap. Χ 6, 1; VOVPh cap. Χ 3, 1; PM cap. X 6, 1; deest in HI Lb R; PG 96, 425, 15 9 – 12 II1suppl. 130 VE cap. X 3, 2 (239v33 –35); VW cap. Χ 6, 2; VOVPh cap. X 3, 2; PM cap. X 6, 2; deest in HI Lb R; PG 96, 425, 20 –23 1 Titlos (a) γʹ] τίτλος ϛʹ VW, om. AI pin 2 Titlos (b) ϛʹ] δʹ M txt, τίτλος εʹ R txt, pin pin txt εʹ R καὶ – πράξεων] om. M πράξεων] ἀνδρῶν R II1suppl. 129 Γενέσεως] praem. τῆς M II1suppl. 130 (a) s. a. VEVOVPh P (b) s. d. M (c) Τῆς αὐτῆς VW 5 ηγγίζεν (sic) Μ 5 – 6 ρουβην P, ρουβὶν VW, ρουβὶμ VPh, ρουβιμ Μ 6 καὶ ἐποβάλας VW a. c. P παλλακιδος M τοῦ] ρεύθη] καὶ ἐκοιμήθη LXX, om. VW PΜ Ph W O Ph τοὺς V 10 γνοῦς V V V M, χνοῦς VE αὖναν P, αὐνᾶ Μ οὐχ’ αὐτῷ VEVWVO P, οὐχἀυτου M ὅταν] ὅτε (-ε e corr.) VW

10

A. Capita II1suppl. 129 –137 / V cap. Χ 3, 1– 9

73

II1suppl. 131 / V cap. X 3, 3 Τῶν Kριτῶν·

5

Ἐμισθώσατο ἑαυτῷ Ἀβιμέλεχ ἄνδρας κενοὺς καὶ δειλούς, καὶ ἐπορεύθησαν ὀπίσω αὐτοῦ. Καὶ εἰσῆλθεν εἰς τὸν οἶκον τοῦ πατρὸς αὐτοῦ εἰς Ἐφραθᾶ, καὶ ἀπέκτεινεν τοὺς ἀδελφοὺς αὐτοῦ, υἱοὺς Ἱεροβαάλ, ἑβδομήκοντα ἄνδρας, ἐπὶ λίθον ἕνα· καὶ κατελείφθη Ἰωάθαν, υἱὸς Ἱεροβαὰλ ὁ νεώτερος, ὅτι ἐκρύβη. II1suppl. 132 / V cap. X 3, 4

10

15

Ἐπελάβετο ὁ ἀνὴρ τῆς παλλακῆς αὐτοῦ, καὶ ἐξήγαγεν αὐτὴν πρὸς αὐτοὺς ἔξω, καὶ ἔγνωσαν αὐτήν, καὶ ἐνέπαιξαν αὐτῇ ὅλην τὴν νύκτα ἕως τὸ πρωΐ· καὶ ἐξαπέστειλαν αὐτήν, ὡς ἀνέβη τὸ πρωΐ. Καὶ ἦλθεν ἡ γυνὴ πρὸς τὸν ὄρθρον, καὶ ἔπεσεν παρὰ τὰς θύρας τοῦ πυλῶνος τοῦ οἴκου, οὗ ἦν αὐτῆς ἐκεῖ ὁ ἀνήρ, ἕως οὗ διαφαύσει. Καὶ ἀνέστη ὁ ἀνὴρ αὐτῆς τὸ πρωΐ, καὶ ἤνοιξεν τὰς θύρας τοῦ οἴκου, καὶ ἐξῆλθεν τοῦ πορευθῆναι εἰς τὴν ὁδὸν αὐτοῦ, καὶ ἡ παλ-

3 – 7 II1suppl. 131 Iud. 9, 4 –5 (Wahl, Richter-Text, p. 29) 10 – 74, 4 II1suppl. 132 Ἐπελάβετο – αὐτοῦ] Iud. 19, 25 –28 (Wahl, Richter-Text, p. 40 –41) 2 – 7 II1suppl. 131 VE cap. Χ 3, 3 (239v[35]240r1–4); VW cap. Χ 6, 3; VOVPh cap. Χ 9 – 74, 15 II1suppl. 132 3, 3; PM cap. X 6, 3; deest in HI Lb R; PG 96, 425, 24–29 VE cap. Χ 3, 4 (240r5–22); VW cap. Χ 6, 4; VOVPh cap. Χ 3, 4; PM cap. X 6, 4; deest in HI Lb R; PG 96, 425, 30 –55 II1suppl. 131 Τῶν] om. V II1suppl. 132 (a) s. a. VEVW PM (b) Κριτῶν VOVPh 3 ἀβιμελεχ Μ, αβιμελεχ P 3 – 4 ἐπορεύθεισαν P, ἐπορεύθη VO 5 ἐφραθα P, εφραθᾶ Μ, ἐφραθὰ VW a. c., ἐφραθά VW p. c., εὐφραθᾶ VO ἀπεκτείνεν P, ἀπέκεινεν VW 6 ἱεροβάαλ VPh, ϊεροβααλ P, ἱεροβοὰμ VO a. c., ἱεροβοὰλ VO p. c., ϊεροβοαμ M ἑβδομήκοντα] οʹ V P κατελήφθη VEVOVPh Μ 7 ϊωαθαν P, ϊωνάθαν Μ, ἰωθὰν E O Ph W ἰεροβαὰλ V , ἱεροβάαλ VPh, ϊεροβααλ P, ϊεροβοὰμ Μ 10 Ἐπελάβετο] VV V ἐπελάθετο (-λλ- VO) VOVPh, praem. καὶ Μ 11 ἐνέπεξαν VW Μ, ἐνεπλεξαν P αὐτῇ] αὐτὴν VEVOVPh P 12 τὸ1] τω M, om. VEVOVPh ὡς] καὶ ὡς VEVOVPh, ἕως τὸ2] τῶ VEVO Μ 14 ἦν] ῆν M, ἣν VW a. c. P, om. VO αὐτῆς] post ἀνὴρ VW transpos. VEVOVPh διαφαύση VW, διεφαυσεν M 15 τὸ] τῶ M 16 – 74, 1 παλλακῒς VPh

74

Supplementum II1

λακὴ αὐτοῦ πεπτωκυῖα παρὰ τὰς θύρας, καὶ αἱ χεῖρες αὐτῆς ἐπὶ τὸ πρόθυρον. Καὶ εἶπεν πρὸς αὐτήν· Ἀνάστηθι καὶ ἀπέλθωμεν. Καὶ οὐκ ἀπεκρίθη, ὅτι ἦν νεκρά. Καὶ ἀνέλαβεν αὐτὴν ἐπὶ τὸ ὑποζύγιον, καὶ ἀνέστη ὁ ἀνὴρ καὶ ἐπορεύθη εἰς τὸν τόπον αὐτοῦ. Καὶ ἐλθόντες εἶπαν υἱοὶ Ἰσραήλ· Λαλήσατε ποῦ ἐγένετο ἡ πονηρία αὕτη. Καὶ ἀπεκρίθη ὁ ἀνὴρ ὁ Λευΐτης, ὁ ἀνὴρ τῆς γυναικὸς τῆς πεφονευμένης, καὶ εἶπεν· Εἰς Γαβαὰ τῆς Βενιαμὶν ἦλθον ἐγὼ καὶ ἡ παλλακή μου τοῦ αὐλισθῆναι. Kαὶ ἀνέστησαν ἐπ’ ἐμὲ οἱ ἄνδρες Γαβαά, καὶ περιεκύκλωσαν ἐπ’ ἐμὲ ἐπὶ τὴν οἰκίαν νυκτός, καὶ ἐμὲ ἠθέλησαν φονεῦσαι, καὶ τὴν παλλακήν μου ἐταπείνωσαν, καὶ ἀπέθανεν. Kαὶ ἐκράτησα τὴν παλλακήν μου καὶ ἐμέλισα αὐτήν, καὶ ἐξαπέστειλα ἐν παντὶ ὁρίῳ κληρονομίας υἱῶν Ἰσραήλ, ὅτι ἐποίησαν ἀφροσύνην ἐν Ἰσραήλ. Καὶ ἰδοὺ πάντες ὑμεῖς, υἱοὶ Ἰσραήλ, δότε ἑαυτοῖς λόγον καὶ βουλήν. Καὶ ἀνέστη πᾶς ὁ λαὸς ὡς ἀνὴρ εἷς, λέγοντες· Οὐκ ἀπελευσόμεθα ἀνὴρ εἰς σκήνωμα αὐτοῦ. II1suppl. 133 / V cap. X 3, 5 Βασιλειῶν αʹ· Εἶπον πάντες οἱ ἄνδρες Ἰαβὶς πρὸς Ναὰς τὸν Ἀμμανίτην· Διάθου ἡμῖν διαθήκην, καὶ δουλεύσομέν σοι. Καὶ εἶπεν πρὸς αὐτοὺς Να-

4 – 15 Καὶ – αὐτοῦ] Iud. 20, 3 –8 (Wahl, Richter-Text, p. 41–42) II1suppl. 133 I Reg. 11, 1–3 (Wahl, 1 Samuel-Text, p. 51–52)

18 – 75, 5

17 – 75, 5 II1suppl. 133 VE cap. Χ 3, 5 (240r23–28); VW cap. Χ 6, 5; VOVPh cap. Χ 3, 5; P cap. Χ 6, 5; R cap. Χ 5, 1; deest in HI MLb; PG 96, 425, 56 – 428, 5 II1suppl. 133 (a) VW P R αʹ] om. VW (b) s. a. VEVOVPh 1 πεπτωκυῖα] ὑποπεπτωκυῖα VEVOVPh τὴν θύραν VW M, την θυραν P 2 πρὸς E O Ph 3 τὸ] om. M 4 ὁ ἀνὴρ] om. VEVOVPh τόπον] οἶκον (οιαὐτήν] αὐτῆ V V V PM) VW PM 5 εἶπαν – Λαλήσατε] οἱ ἄνδρες ἠρώτησαν (ἡρω- VO) VEVOVPh υἱοὶ] praem. οἱ VW Μ πονηρία] παρανομία VW 6 ὁ ἀνὴρ1] om. VEVOVPh O 2 W 1 λευϊτης PM, λαΐτης V ὁ ἀνὴρ ] om. V 6 – 7 τῆς – πεφονευμένης] αὐτῆς τῆς βενιαμὴν (-ην P) πεφονευμένης γυναικὸς VEVOVPh 7 γάβαλα (-λα e corr.) VW VEVOVPh P, βενιαμεῖν Μ 8 – 9 ἐπ’ – περιεκύκλωσαν] om. VEVOVPh M 9 γάβαλα (-λα e corr.) VW 11 ἐκράτησαν VO ἐμέλησα V PM a. c. 12 ἐξαπέστειλαν VO E O Ph 12 – 13 Ἰσραήλ – ἐν] om. V V V 14 καὶ] om. P 15 εἷς] om. M 18 ϊαβις P ναᾶς VEVO, ναας P, ναὰμ VPh ἀμανίτην (-νι- P) VWVO P R διαθοῦ P 19 – 75, 1 ναᾶς R a. c. VEVO, ναας P, ναὰμ VPh

5

10

15

A. Capita II1suppl. 129 –137 / V cap. Χ 3, 1– 9

5

75

άς· Ἐν ταύτῃ διαθήσομαι ὑμῖν διαθήκην, ἐν τῷ ἐξορύξαι ὑμῶν πάντα ὀφθαλμὸν δεξιόν, καὶ θήσομαι ὄνειδος ἐπὶ Ἰσραήλ. Λέγουσιν αὐτῷ· Ἄνες ἡμῖν ἑπτὰ ἡμέρας, καὶ ἀποστείλωμεν ἀγγέλους εἰς πᾶν ὅριον Ἰσραήλ· ἐὰν μὴ ᾖ ὁ σώζων ἡμᾶς, ἐξελευσόμεθα πρὸς ὑμᾶς. II1suppl. 134 / V cap. X 3, 6

10

Εἶπεν ὁ βασιλεὺς τοῖς παρατρέχουσιν τοῖς ἐφεστηκόσιν ἐπ’ αὐτόν· Προσαγάγετε καὶ θανατοῦτε τοὺς ἱερεῖς τοῦ κυρίου, ὅτι ἡ χεὶρ αὐτῶν μετὰ Δαυΐδ, καὶ ὅτι ἔγνωσαν ὅτι φεύγει αὐτός, καὶ οὐκ ἀπεκάλυψαν τῷ ὠτίῳ μου. II1suppl. 135 / V cap. X 3, 7 Βασιλειῶν βʹ·

15

Ἐπελάβετο τῆς ἀδελφῆς αὐτοῦ ὁ Ἀμνών, καὶ εἶπεν αὐτῇ· Δεῦρο κοιμήθητι μετ’ ἐμοῦ. Καὶ εἶπεν αὐτῷ· Μή, ἀδελφέ μου, μὴ ποιήσῃς τὴν ἀφροσύνην ταύτην. Καὶ οὐκ ἤκουσεν αὐτῆς, καὶ ἐκραταίωσεν

8 – 11 II1suppl. 134 I Reg. 22, 17 (Wahl, 1 Samuel-Text, p. 72) 14 – 16 II1suppl. 135 Ἐπελάβετο – ταύτην] II Reg. 13, 11–12 (Wahl, 2 Samuel-Text, p. 87) 16 – 76, 6 Καὶ – αὐτῆς] Ibid. 13, 14 –16 (Wahl, p. 87–88) 7 – 11 II1suppl. 134 VE cap. Χ 3, 6 (240r[28]28 –31); VW cap. Χ 6, 6; VOVPh cap. Χ 3, 6; P cap. Χ 6, 6; M cap. Χ 6, 5; R cap. Χ 5, 2; deest in HI Lb; PG 96, 428, 6 –10 13 – 76, 6 II1suppl. 135 VE cap. Χ 3, 7 (240r[31]32–240v3); VW cap. Χ 6, 7; VOVPh cap. Χ 3, 7; P cap. Χ 6, 7; M cap. Χ 6, 6; R cap. Χ 5, 3; deest in HI Lb; PG 96, 428, 11– 21 II1suppl. 134 (a) VW PM (b) Βασιλειῶν αʹ VEVOVPh (c) Τῆς αὐτῆς R II1suppl. 135 Βασιλειῶν] praem. τῶν αὐτῶν VW βʹ] δευτέρας M, βτρʹ R 3 ἀποστείλωμεν] scripsimus, ἀποστείλομεν (-στει- P) V P R 4 ᾖ] ῆ P, ἢ VW, εἶ VEVOVPh ὁ] om. VEVOVPh 8 Εἶπεν] add. δὲ M ἐφεστῶσιν R 9 θανατωσατε Μ τοῦ] om. VW 11 τῷ – μου] τὸ ωτιων μου M, τὸ ὠτίον μου LXX 14 αὐτοῦ] om. VW PM R ἀμνῶν VW a. c. P, αμνὼν VPh, αμνων Μ 15 αὐτῷ] add. ἡ ἀδελφὴ αὐτοῦ R ποιήσεις M 16 αὐτῆς] αὐτῆ (αυ- M) VW PΜ R ἐκραταίωσαν M

76

Supplementum II1

ὑπὲρ αὐτὴν καὶ ἐταπείνωσεν αὐτήν, καὶ ἐκοιμήθη μετ’ αὐτῆς. Καὶ ἐμίσησεν αὐτὴν Ἀμνὼν μῖσος μέγα σφόδρα, καὶ εἶπεν αὐτῇ Ἀμνών· Ἀνάστηθι καὶ πορεύου. Καὶ εἶπεν αὐτῷ Θάμαρ· Μή, ἀδελφέ, ὅτι μεγάλη ἡ κακία ἡ ἐσχάτη ὑπὲρ τὴν πρώτην, ἣν πεποίηκας μετ’ ἐμοῦ, τοῦ ἐξαποστεῖλαί με. Καὶ οὐκ ἤκουσεν Ἀμνὼν τῆς φωνῆς αὐτῆς.

5

II1suppl. 136 / V cap. X 3, 8

Ἐποίησεν Ἀβεσαλὼμ πότον, καὶ ἐνετείλατο τοῖς παιδαρίοις αὐτοῦ, λέγων· Ἴδετε καὶ ὡς ἂν ἀγαθυνθῇ ἡ καρδία Ἀμνὼν ἐν τῷ οἴνῳ, καὶ εἴπω πρὸς ὑμᾶς· Πατάξατε αὐτὸν καὶ θανατώσατε αὐτόν, μὴ φοβηθῆτε. Καὶ ἐποίησαν τὰ παιδάρια Ἀβεσαλὼμ τῷ Ἀμνών, καθὼς ἐνετείλατο αὐτοῖς.

9 – 13 II1suppl. 136 II Reg. 13, 27–29 (Wahl, 2 Samuel-Text, p. 88 –89) 8 – 13 II1suppl. 136 VE cap. Χ 3, 8 (240v4 –7); VW cap. Χ 6, 8; VOVPh cap. Χ 3, 8; P cap. Χ 6, 8; M cap. Χ 6, 7; R cap. Χ 5, 4; deest in HI Lb; PG 96, 428, 22–27 II1suppl. 136 (a) s. a. VEVWVPh PM (b) Βασιλειῶν βʹ VO (c) Τῆς αὐτῆς R 1 ὑπὲρ] om. VO (s. l. supplev. man. rec.) ἐκοιμήθη – Καὶ] om. M Καὶ] add. μετὰ τοῦτο R 2 ἀμνῶν VW P, ἀμνων Μ μίσος (μί- iterav. VE) VEVO P, μισος Μ 2 – 3 ἀμνῶν VEVW P 3 Θάμαρ] θαμαρ Μ, add. ἡ ἀδελφὴ αὐτοῦ R 4 ὅτι] om. VO 5 τοῦ] om. VEVOVPh Ἀμνὼν] ἀμνῶν P, ἀμνων Μ, praem. ὁ R 6 αὐτῆς] add. καὶ ἐξέβαλεν αὐτὴν μετ’ αἰσχύνης R 9 ἀβεσαλωμ PΜ, ἀβεσσαλὼμ VW p. c. s. l. 10 καὶ1] om. VW PM R ἀμνῶν VW P 11 μὴ] praem. καὶ M p. c. man. rec. 11 – 12 φοβηθεῖτε VEVOVPh 12 αβεσαλμὼμ M, ἀβεσσαλὼμ VW p. c. s. l. τῷ Ἀμνών] om. VW ἀμνῶν VEVO P, ἀμνων Μ καθὼς] καθὰ (-α M) VW PM R

10

A. Capita II1suppl. 129 –137 / V cap. Χ 3, 1– 9

77

II1suppl. 137 / V cap. X 3, 9 Παροιμιῶν·

5

Διὰ τριῶν σείεται ἡ γῆ, τὸ δὲ τέταρτον οὐ δύναται φέρειν· ἐὰν οἰκέτης βασιλεύσῃ, καὶ ἄφρων πλησθῇ σιτίων, καὶ οἰκέτις ἐὰν ἐκβάλῃ τὴν ἑαυτῆς κυρίαν, καὶ μισητὴ γυνὴ ἐὰν τύχῃ ἀνδρὸς ἀγαθοῦ.

3 – 8 II1suppl. 137 Prov. 30, 211–232 (Wahl, Proverbien-Text, p. 119) 2 – 8 II1suppl. 137 VE cap. Χ 3, 9 (240r[7]8 –10); VW cap. Χ 6, 9; VOVPh cap. Χ 3, 9; P cap. Χ 6, 9; M cap. Χ 6, 8; R cap. Χ 5, 5; deest in HI Lb; PG 96, 228, 28 –32 II1suppl. 137 (a) VW PM R (c) s. a. VPh

Παροιμιῶν] praem. τῶν M

(b) σολομοντ VE, σολ VO

3 σειεται M, σίεται VEVW a. c. ut videtur VOVPh P 5 βασιλεύσει VEVOVPh a. c. ut videtur P O p. c. O a. c. , σϊτειων V , σίτων (σι- PM) VW PΜ 7 οἰκέτις] οἰκέτης 6 σϊτϊων V E W Ph p. c. ut videtur a. c. ut videtur VV V M , οἰκὲτῆς (sic) VO, οἰκετῆς (-ῆς e corr.) P, post ἐὰν transpos. VW PM R ἐκβάλλη VEVW p. c. VOVPh, ἐκβάλλει VW a. c. ut videtur

79

B. Loci II1suppl. 138 / V cap. A 8, 7

5

Ἀντανελεῖς τὸ πνεῦμα αὐτῶν, καὶ ἐκλείψουσι καὶ εἰς τὸν χοῦν αὐτῶν ἐπιστρέψουσιν. II1suppl. 139 / V cap. A 8, 25 Τοῦ αὐτοῦ· Τὰ ἀπὸ χρόνου ἀρξάμενα ἀνάγκη πάντως καὶ ἐν χρόνῳ συστέλλεσθαι· εἰ ἀρχὴν ἔχει χρονικήν, μὴ ἀμφιβάλῃς περὶ τοῦ τέλους. II1suppl. 140 / V cap. A 8, 31

10

Τί ὠφέλησαν οἱ τῶν Ἑλλήνων σοφοί, τοὺς λόγους μηχανησάμε-

3 – 5 II1suppl. 138 inter II111 / K cap. A 1, 11 et II112 / K cap. A 1, 12 II1suppl. 139 inter II145 / K cap. A 1, 45 et II146 / K cap. A 1, 46 II1suppl. 140 inter II161 / K cap. A 1, 61 et II162 / K cap. A 1, 62

7–9 11 – 81, 2

4 – 5 II1suppl. 138 Ps. 103, 292–3 8 – 9 II1suppl. 139 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, I, 3 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 6, 13–15) 12 – 81, 2 II1suppl. 140 IOHANNES CHRYSOSTOMUS, locus non repertus; Haidacher 179.28 3 – 5 II1suppl. 138 VE cap. A 8, 7 (21v26 –27); VWVOVPh cap. A 8, 7; Lc cap. A 40, 7 – 9 II1suppl. 139 VE cap. A 8, 25 7; deest in HI (lac.) AI (lac.); PG 95, 1100, 15–16 W O Ph (23r[5]5 –6); V cap. A 8, 24; V V cap. A 8, 25; HI cap. A 7, 10; Lc cap. A 40, 25; PG 95, 1104, 36 –38 11 – 81, 2 II1suppl. 140 VE cap. A 8, 30 (23v19 –24r11); VW cap. A 8, 30; VOVPh cap. A 8, 31; HI cap. A 7, 15; Lc cap. A 40, 33; PG 95, 1108, 3–42 II1suppl. 138 s. a. V Lc II1suppl. 139 (a) VEVOVPh HI (b) s. a. VW Lc II1suppl. 140 s. a. V Lc, non liquet in HI 4 ἐκκλείψουσι VE 5 αὐτὸν VE a. c. VPh a. c. 8 – 9 συστέλλεσθαι] συντελέσθαι VW, συντελεσθῆναι ed. 9 ἀρχὴν] ἀρχϊκὴν Lc a. c. ἀμφιβάλλης VE p. c. VPh p. c. HI Lc, ἀμφιβάλλεις VE a. c. VPh a. c., ἀμφϊβάλεις VO

80

Supplementum II1

νοι, καὶ τὸν τῶν λόγων δοτῆρα μὴ γνωρίσαντες; Τί ὠφέλησε Πλάτων, τὸ μὲν στόμα πλατύνας, τὴν δὲ ψυχὴν μὴ εὐεργετήσας; Οὐχὶ πολλὰ περὶ ψυχῆς διαλαβόμενοι καθ’ ἑαυτοὺς ἀπέψυξαν, τὸν ἐμπνεύσαντα αὐτοῖς τὴν ψυχὴν ἐπιγνῶναι μὴ θελήσαντες; Εἰ γὰρ ἔγνωσαν τὸν ποιητὴν τῶν ἁπάντων, ἐπείσθησαν ἂν Μωσῇ τῷ θεράποντι, λέγοντι· Καὶ ἔπλασεν ὁ θεὸς τὸν ἄνθρωπον χοῦν ἀπὸ τῆς γῆς, καὶ ἐνεφύσησεν εἰς τὸ πρόσωπον αὐτοῦ πνοὴν ζωῆς, καὶ ἐγένετο ὁ ἄνθρωπος εἰς ψυχὴν ζῶσαν. Εἶδες πῶς ἔργον θεοῦ ὁ ἄνθρωπος, τὸ ἔμψυχον τοῦ θεοῦ κειμήλιον, ἡ ῥίζα τοῦ λογικοῦ ζώου, ὁ ἐν τῇ πλευρᾷ τὴν γυναῖκα βαστάζων; Εἶδες πῶς διεπλάσθη ὁ ἄνθρωπος, πῶς παραδόξως ἐγένετο ὁ Ἀδάμ, παραδόξως ἐπλάσθη, καὶ ὑπὲρ τὴν φύσιν ἐγέννησεν; Φυσικῶς μὲν ἐγέννησε τὸν Κάϊν καὶ τὸν Ἄβελ, καθὼς φησὶν ἡ θεία Γραφή· Ἔγνω Ἀδὰμ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ, καὶ συλλαβοῦσα ἔτεκεν. Τὸ δὲ ὑπὲρ τὴν φύσιν, τοῦτό ἐστι τὸ ζητούμενον· πῶς Εὖαν, τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ θυγατέρα, ἐγέννησεν; Εἰ καὶ θεὸς αὐτὴν ἐδημιούργησεν, ἀλλ’ ὅμως ἐκ τοῦ Ἀδὰμ τὴν πλευρὰν ἐδανείσατο. Ὅθεν καὶ διαπλάττων αὐτήν, ὕπνον ἐπέβαλεν ἐπὶ τὸν Ἀδὰμ καὶ ἔκστασιν, καὶ ἔλαβε μίαν τῶν πλευρῶν αὐτοῦ, καὶ ἀνεπλήρωσε σάρκα ἀντ’ αὐτῆς. Ἀλλ’ ὅμως εἰ καὶ ἐν ἐκστάσει ὕπνωσε, τὸν Ἀδὰμ οὐκ ἔλαθεν ὁ θεὸς ὃ ἐποίησεν ἐν κρυφῇ. Μόνον γὰρ εἶδεν ὁ Ἀδὰμ τὴν Εὖαν, ἥψατο τῆς ἑαυτοῦ πλευρᾶς, καὶ εὗρε τὸ λεῖπον μετὰ προσθήκης, σάρκα δεδωκὼς καὶ λογικὸν ζῶον ὑποδεξάμενος. Ὅθεν καὶ τοῦ θεοῦ προσαγαγόντος τὴν γυναῖκα τῷ Ἀδὰμ ἰδεῖν τί καλέσει αὐτήν, ἀποκριθεὶς πρὸς τὸν θεὸν ὁ Ἀδὰμ εἶπε· Τί μοι ταύτην ὡς ξένην παρήγαγες, δέσποτα; Οὐκ ἐκπλήττομαι τῇ θέᾳ· ἐγνώρισα γάρ μου τὴν σάρκα. Ἐχαρίσω μοι ζῶον λογικόν· εἰ καὶ διαφέρει τῷ σχήματι, ἀλλ’ ἥνωται τῇ φύσει. Γυνὴ καλείσθω· ἐκ τοῦ ἀνδρὸς γὰρ ἐλήφθη, καὶ ἐκ τῆς πλευ6 – 8 Gen. 2, 7 13 – 14 Ibid. 4, 1 18 – 19 ἐπέβαλεν – αὐτῆς] Ibid. 2, 21 20 ὕπνωσε] Ibid. 20 – 21 ὃ – κρυφῇ] Ps. 138, 151 23 – 24 τοῦ – Ἀδὰμ] cf. Gen. 2, 22 24 Ibid. 2, 19 28 Ιbid. 2, 23 1 τῶν λόγων] τὸν λόγον VO 3 οὐχοὶ VO πολλοὶ VE ut videtur διαλαμβανόμενοι VW 4 Εἰ] ἠ HI 5 μωσεῖ VO Lc 6 χοῦν] χεῖ HI, add. λαβὼν Lc 8 – 81, 2 Εἶδες – πλευρᾶς] om. VW 8 Εἶδες] εἰ δὲ VO 10 εἶδε VO a. c. 12 καὶ] τὰ Lc ἐγέννησεν – μὲν] om. HI ἐγένησε Lc 12 – 13 Κάϊν καὶ] καϊ VO 15 Εὖαν] sic acc. VEVOVPh HI, εὔαν Lc θυγατέραν VO 19 εἰ] om. VPh 21 Εὖαν] sic acc. VEVOVPh HI, εὔαν προσθήκη VO 22 – 81, 2 σάρκα – Lc 22 λεῖπον] add. τῆ VO (sed expunx.) I (lac.) O πλευρᾶς] desunt in H 22 σαρκὸς V 24 γυναικῆ VO 24 – 25 πρὸς – θεὸν] post Ἀδὰμ transpos. VOVPh AI Lc 28 καὶ] om. Lc

5

10

15

20

25

B. Loci II1suppl. 138 – 422

81

ρᾶς ἐπλάσθη. Ἔστω οὖν ὑπὸ χεῖρα· οὐ γὰρ ἐκ τῆς κεφαλῆς ἐλήφθη, ἀλλ’ ἐκ τῆς πλευρᾶς. II1suppl. 141 / V cap. A 9, 17 Νείλου μοναχοῦ· 5

Ἐν σοὶ ἂν εἴη καὶ φωτὸς ἀπολαύειν καὶ ζόφῳ συνδιαιτᾶσθαι. II1suppl. 142 / V cap. A 9, 18

Πρὶν παραβῇ καὶ ἀθετήσει ὁ πρωτόπλαστος ἄνθρωπος, χειροήθη εἶχε πάντα τὰ θηρία, μηδὲν αὐτὸν ἀδικοῦντα παντελῶς.

4 – 5 II1suppl. 141 inter II1116 / K cap. A 2, 38 et II1117 / K cap. A 2, 39 5 φωτὸς – συνδιαιτᾶσθαι] cf. Ioh. 3, 19 7 – 9 II1suppl. 142 inter II1116 / K cap. A 2, 38 et 1 II 117 / K cap. A 2, 39 5 II1suppl. 141 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS?), locus non repertus II1suppl. 142 locus non repertus

8–9

4 – 5 II1suppl. 141 VE cap. A 9, 17 (25r[19]19 –20); VW cap. A 9, 16; VOVPh cap. A 9, 17; AI cap. A 8, 17; deest in HI (lac.); PG 95, 1113, 3 –4 7 – 9 II1suppl. 142 VE cap. A 9, 18 (25r20 –22); VW cap. A 9, 17; VOVPh cap. A 9, 18; AI cap. A 8, 18; deest in HI (lac.); PG 95, 1113, 4 –6 II1suppl. 141 (a) VEVOVPh AI νίλου VEVPh, νιλ VO (b) Νείλου VW II1suppl. 142 (a) s. a. VEVO AI (b) s. d. VW 1 – 2 ἐλήφθην Lc 5 ἀπολάβειν VO 8 παράβη VE p. c. ut videtur VPh, παράβει E a. c. ut videtur O V , παράβειν V , παρέβη scrips. Lequien ἀθετήσει] sic V AI, ἠθέτησε scrips. Lequien χειροείθην VO

82

Supplementum II1

II1suppl. 143 / V cap. A 9, 19

Ἐγώ εἰμι ἡ θύρα, εἴρηκεν ὁ κύριος· οἱ θησαυροὶ οὖν τῆς σοφίας καὶ τῆς γνώσεως ἔνδον τῆς θύρας κεκρυμμένοι τυγχάνουσιν. II1suppl. 144 / V cap. A 9, 20

5

Εὐσεβίου· Λέγουσιν τινὲς περὶ τοῦ ἀνθρώπου ὅσα δεῖ αὐτὸν ποιῆσαι ἀγαθὰ καὶ πονηρά. Πολλοὶ οὖν ἐμπίπτοντες διὰ τοῦ πονηροῦ εἰς κακά, λέγουσιν· Οὐαὶ τῷ ἄστρῳ αὐτοῦ, καὶ πάλιν ὅτι Κατὰ τὸ δοτὸν ἀποθνήσκουσιν οἱ ἄνθρωποι, ἢ ἐν ποταμῷ ἢ ἐν κρημνῷ ἢ ἐν οἱῳδήποτε τρόπῳ. Καὶ τοῦτο ματαιολογοῦντες, ἁμαρτάνουσιν. Ὁ γὰρ θεὸς αὐτεξούσιον ἔδωκε τὴν προαίρεσιν τῷ ἀνθρώπῳ, καὶ ὑπέδειξεν αὐτῷ τὴν ὁδὸν τοῦ φωτὸς καὶ τοῦ σκότους, τὸ κέρδος καὶ τὴν ζημίαν, λέγων διὰ τοῦ προφήτου Ἡσαΐου· Ἐὰν θέλητε καὶ εἰσακούσητέ μου, τὰ ἀγαθὰ τῆς γῆς φάγεσθε· ἐὰν δὲ μὴ θέλητε, μὴ δὲ εἰσακούσητέ μου, ἐγὼ οὐκ ἀναγκάζω· τὸ γὰρ ἐξ ἀνάγκης γινό-

2 – 4 II1suppl. 143 inter II1116 / K cap. A 2, 38 et II1117 / K cap. A 2, 39 3 Ἐγώ – θύρα] Ioh. 10, 7 vel 10, 9 3 – 4 οἱ – γνώσεως] Col. 2, 3 6 – 83, 11 II1suppl. 144 inter II1116 / K cap. A 2, 38 et II1117 / K cap. A 2, 39 13 τοῦ1 – σκότους] cf. Ioh. 3, 19 14 – 16 Is. 1, 19 –20 3 – 4 II1suppl. 143 locus non repertus 7 – 83, 1 II1suppl. 144 Λέγουσιν – ἔχει] PS.-EUSEBIUS ALEXANDRINUS, Sermo XXII (De astronomis), 4 (PG 86, 456, 41 – 457, 4); Holl, n° 490, 1–12 2 – 4 II1suppl. 143 VE cap. A 9, 19 (25r22–23); VW cap. A 9, 18; VOVPh cap. A 9, 6 – 83, 11 II1suppl. 144 VE 19; AI cap. A 8, 19; deest in HI (lac.); PG 95, 1113, 6 –9 O Ph cap. A 9, 20 (25r[23]24 –25v7); V V cap. A 9, 20; AI cap. A 8, 20; deest in VW HI (lac.); PG 95, 1113, 10 –36 II1suppl. 143 s. a. V AI 4 θύρας] add. καὶ τῆς γνώσεως VPh (sed cancellav.) 7 ante περὶ quaedam excidisse videntur (ὅτι γεγραμμένον ἐστὶ ed.) ποιῆσαι αὐτὸν VPh 10 κριμνῶ VEVO p. c. VPh, κρειμνῶ VO a. c. ut videtur 14 λέγει VO 15 εἰσακούσετέ (-έ e corr. VPh) μου VE a. c. VPh AI, εἰσακούσηταί μου VO 15 – 16 τὰ – μου] om. VO (in mg. supplev. man. rec.) 16 εἰσακούσετέ μου VE a. c., εἰσακούσεταί μου VO man. rec.

10

15

83

B. Loci II1suppl. 138 – 422

5

10

μενον, κέρδος οὐκ ἔχει. Ἐγὼ ὅρους οὐκ ἐπέθηκα, οὐκ ἔταξα ἐπὶ σὲ καλὰ ἢ κακά. Ἐπεὶ εἰ ἐνετείλατό μοι φόνον ἢ πορνείαν, δῆλον ὅτι ποιῆσαι αὐτὰ εἶχον· τῷ γὰρ προστάγματι αὐτοῦ ἀντειπεῖν οὐ δυνατόν. Ἢ τί κρίνει με, τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ τηροῦντα; Οὐδέποτε ὁ θεὸς θελητής ἐστι κακοῦ ἀνθρώπῳ· τὰ γὰρ πειρατήρια τὰ ἐπερχόμενα τῷ ἀνθρώπῳ, ἐκ τοῦ πονηροῦ εἰσιν, τοῦ Ἀποστόλου λέγοντος· Μηδεὶς πειραζόμενος λεγέτω ὅτι Ἀπὸ θεοῦ πειράζομαι· ὁ γὰρ θεὸς ἀπείραστός ἐστι κακῶν· πειράζει δὲ αὐτὸς οὐδένα. Ἕκαστος δὲ πειράζεται ὑπὸ τῆς ἰδίας ἐπιθυμίας. Ἐὰν δὲ ποιῇς ἀγαθόν, τῇ τοῦ θεοῦ φιλανθρωπίᾳ ἐπίγραψον, ἐὰν δὲ πονηρόν, τῇ τοῦ διαβόλου πονηρίᾳ ἐπίγραψον. [II1suppl. 145 / PMLb cap. A 43, 8Lb]

Ἡμέρα μία ὅλος ὁ βίος· ὁ αὐτὸς κόνις καὶ τέφρα, κἂν εἰς μέγα ἀρθῇ.

[II1suppl. 146 / PMLb cap. A 43, 10 M]

15

Ψαλμὸς ριηʹ· Πάροικος ἐγώ εἰμι ἐν τῇ γῇ.

7 – 9 Iac. 1, 13 –14 13 – 14 II1suppl. 145 inter II1125 / K cap. A 3, 8 et II1126 / K cap. A 3, 9 16 – 17 II1suppl. 146 inter II1128 / K cap. A 3, 11 et II1129 / K cap. A 3, 12 1 – 2 Ἐγὼ – κακά] IBID. (PG 86, 457, 10 –11); Holl, n° 490, 12–13 2 – 11 Ἐπεὶ – ἐπίγραψον] IBID. (PG 86, 457, 13 –25); Holl, n° 490, 13 –23 14 II1suppl. 145 locus non repertus 17 II1suppl. 146 Ps. 118, 191 13 – 14 II1suppl. 145 Lb (72v35 –36) cap. A 43, 8 (52rA[15]16) cap. A 43, 10

16 – 17 II1suppl. 146 M

II1suppl. 145 s. a. Lb 3 τῷ] τὸ VO 5 ἀνθρώπων VO 6 τῷ] τῶν VO 8 κακὸν VO, κακοῦ VPh 9 δὲ] om. AI ποιεῖς VOVPh 14 Ἡμέρα – ἀρθῇ] secludenda putamus 16 – 17 Ψαλμὸς – γῇ] secludenda putamus

84

Supplementum II1

II1suppl. 147 / V cap. A 10, 14 Ψαλμοῦ ραʹ· Ἐξέλιπον ὡσεὶ καπνὸς αἱ ἡμέραι μου, καὶ τὰ ὀστᾶ μου ὡσεὶ φρύγιον συνεφρύγησαν. II1suppl. 148 / V cap. A 10, 32

5

Πρὸς Ἑβραίους· Ξένοι καὶ παρεπίδημοι ἐσμὲν ἐπὶ τῆς γῆς. II1suppl. 149 / V cap. A 10, 34 Πρὸς Τιμόθεον· Οὐδὲν εἰσηνέγκαμεν εἰς τὸν κόσμον· δῆλον ὅτι οὐδὲ ἐξενεγκεῖν τί δυνάμεθα.

2 – 4 II1suppl. 147 inter II1131 / K cap. A 3, 14 et II1132 / K cap. A 3, 15 6–7 II1suppl. 148 inter II1151 / K cap. A 3, 34 et II1152 / K cap. A 3, 35 9 – 11 II1suppl. 149 inter II1151 / K cap. A 3, 34 et II1152 / K cap. A 3, 35 3 – 4 II1suppl. 147 Ps. 101, 41–2 149 I Tim. 6, 7

7 II1suppl. 148 Hebr. 11, 13

10 – 11 II1suppl.

2 – 4 II1suppl. 147 VE cap. A 10, 14 (25v21); VW cap. A 10, 12; VOVPh cap. A 10, 14; AI cap. A 9, 14; PMLb cap. A 43, 14; T cap. A 65, 14; deest in HI (lac.) R; PG 95, 1116, 9 6 – 7 II1suppl. 148 VE cap. A 10, 32 (26r[13]13 –14); VW cap. A 10, 26; O Ph V V cap. A 10, 32; AI cap. A 9, 33; P cap. A 43, 32; MLb cap. A 43, 31; T cap. A 9 – 11 II1suppl. 149 VE cap. A 10, 34 65, 32; deest in HI (lac.) R; PG 95, 1117, 5 (26r[16]16 –17); VW cap. A 10, 28; VOVPh cap. A 10, 34; AI cap. A 9, 34; P cap. A 43, 35; MLb cap. A 43, 34; T cap. A 65, 35; deest in HI (lac.) R; PG 95, 1117, 9 –10 II1suppl. 147 (a) PM T R ψαλμος M (b) Ἐκ τοῦ ραʹ ψαλμοῦ Lb (c) Τοῦ αὐτοῦ VW (d) s. a. VEVO AI II1suppl. 148 (a) VE AI (b) s. a. VWVOVPh P (c) s. d. M T (d) Τοῦ αὐτοῦ Lb II1suppl. 149 (a) VEVOVPh AI PM τιμοθεον M (b) Ἐκ τῆς πρὸς Τιμόθεον ἐπιστολῆς Lb (c) Τοῦ Ἀποστόλου, ἐκ τῆς πρὸς Τιμόθεον T (d) Ἀποστόλου VW 3 Ἐξέλιπον] ἐξέλειπον VW a. c. ut videtur P T, ὁτι εξελιπον M 4 καὶ – συνεφρύγησαν] καὶ τὰ (τα Lb T) λοιπά (-α P) PLb T, om. VEVOVPh AI 7 τῆς] om. VEVOVPh AI 10 εἰσενέγκαμεν V, εἰσἐνέγ- T, εἰσἐνεγ- P οὐδὲ] οὐδὲν VO

10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

85

II1suppl. 150 / V cap. A 10, 42 Τοῦ αὐτοῦ, ἐκ τοῦ εἰς τὸ Πρόσεχε σεαυτῷ·

5

10

15

Πλούτῳ κομᾷς, καὶ ἐπὶ προγόνοις μέγα φρονεῖς, καὶ ἐπαγάλλῃ πατρίδι καὶ κάλλει σώματος καὶ ταῖς παρὰ πάντων τιμαῖς; Πρόσεχε σεαυτῷ ὅτι θνητὸς εἶ, ὅτι γῆ εἶ, καὶ εἰς γῆν ἀπελεύσῃ. Περίβλεψαι τοὺς πρὸ σοῦ ἐν ταῖς ὁμοίαις περιφανείαις ἐξετασθέντας. Ποῦ οἱ τὰς πολιτικὰς δυναστείας περιβεβλημένοι; Ποῦ οἱ δυσμαχώτατοι ῥήτορες; Ποῦ οἱ τὰς πανηγύρεις διατιθέντες, οἱ λαμπροὶ ἱπποτρόφοι, οἱ στρατηγοί, οἱ σατράπαι, οἱ τύραννοι; Οὐ πάντα κόνις; Οὐ πάντα μύθος; Οὐκ ἐν ὀλίγοις ὀστέοις τὰ μνημόσυνα τῆς ζωῆς αὐτῶν; Ἔγκυψον τοῖς τάφοις, εἰ δυνήσῃ διακρίναι τίς ὁ οἰκέτης καὶ τίς ὁ δεσπότης, τίς ὁ πτωχὸς καὶ τίς ὁ πλούσιος. Διάκρινον, εἴ τις σοι δύναμις, τὸν δέσμιον ἀπὸ τοῦ βασιλέως, τὸν ἰσχυρὸν ἀπὸ τοῦ ἀσθενοῦς, τὸν εὐπρεπῆ ἀπὸ τοῦ δυσειδοῦς. Μεμνημένος οὖν τῆς φύσεως, οὐκ ἐπαρθήσῃ ποτέ.

2 – 15 II1suppl. 150 inter II1158 / K cap. A 3, 41 et II1159 / K cap. A 3, 42 Πρόσεχε σεαυτῷ] Deut. 15, 9 5 γῆ – ἀπελεύσῃ] Gen. 3, 19

4–5

3 – 15 II1suppl. 150 BASILIUS CAESARIENSIS, Homilia in illud: Attende tibi ipsi (Deut. 15, 9), 5 (ed. Rudberg, p. 32, 10 –20) 2 – 15 II1suppl. 150 VE cap. A 10, 42 (27r[30]30 –27v6); VW cap. A 10, 36; VOVPh cap. A 10, 42; AI cap. A 9, 42; P cap. A 43, 43; MLb cap. A 43, 42; T cap. A 65, 43; R cap. A 56, 23; deest in HI (lac.); PG 95, 1121, 22–37 II1suppl. 150 (a) PMLb T R Τοῦ αὐτοῦ] om. PMLb εἰς τὸ] om. Lb (b) Τοῦ αὐτοῦ V AI 3 πλούτων VO κωμᾶς (-ας PM) VEVW a. c. VPh PM T προγόνει VO ἐπαγαλλη εἶ – γῆ] Μ, ἐπαγγάλῃ (sic) Lb, ἐπαγάλλει P T, ἐπαγάλει VO 5 σεαυτῷ] αὐτῶ AI om. VO ἀπελεύσει VE a. c. ut videtur VPh 5 – 15 Περίβλεψαι – ποτέ] om. VW 5 – 6 περίβλεψε VEVOVPh, περΐβλεψον AI 6 τοὺς] iterav. R πρὸ σοῦ] πρὸς σοῦ VPh, E O προσσου Μ ἐν] om. T περιφανίαις V V , ὑπερηφανίαις R 7 οἱ1] εἰ VO Ph δυναστείας] δυνάμεις V 7 – 8 δυσμαχώτατοι ῥήτορες] ἐπαιρόμενοι χρήμασιν R 7 – 8 δυσμαχότατοι AI P Τ 8 οἱ1] εἰ VO 10 μῦθος VPh AI PMLb R τὸ μνημόσυνον R 11 δυνήσει P T διακρῖναι VOVPh AI Lb R a. c., διακριναι Μ 11 – 12 τίς – δεσπότης] om. T 12 – 13 εἴ – σοι] εἰ τι σοι P, ἡτις σοι T, εἴ τι σὺ VO 14 ἀσθενοῦ VO εὐπρεπεῖ VO M δυσείδους T, δυσειδους PΜ 15 ἐπαρθήσει VOVPh ποτέ] add. μεμνήσῃ δὲ σεαυτοῦ, ἐὰν προσέχης ἑαυτῶ (e *II2573 / T cap. B 5, 31) R

86

Supplementum II1

II1suppl. 151 / V cap. A 10, 62 Νείλου μοναχοῦ, πρὸς Λητόϊον μοναχόν· Οὐδενὸς οὕτως ὡς χρόνου πενόμεθα· καὶ ἡ μὲν τέχνη μακρά, βραχὺς δὲ ὁ βίος ἡμῶν. Ἐγγὺς τὸ τέλος τῆς ζωῆς· γρηγόρησον, ἄνθρωπε.

5

II1suppl. 152 / V cap. A 10, 63 Τοῦ αὐτοῦ, ͵γϡλδʹ· Καθεύδεις, καὶ ὁ χρόνος σε παρατρέχει. Ἐγρήγορας, καὶ περὶ τὰ μάταια τὴν σεαυτοῦ περιέλκεις καρδίαν, ἀλλ’ ὅμως μειοῦται ἡ ζωή σου, κἂν αὐτὸς μὴ αἰσθάνῃ μὴ δὲ συνιῇς.

2 – 5 II1suppl. 151 inter II1183 / K cap. A 3, 66 et II1184 / K cap. A 3, 67 3 – 4 cf. Hippocrates Cous, Aphorismi, 1 (ed. Littré, IV, p. 458, 3) 7 – 10 II1suppl. 152 inter II1183 / K cap. A 3, 66 et II1184 / K cap. A 3, 67 3 – 5 II1suppl. 151 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS), Epistulae, IV, 18 (PG 79, 560, 1–4) 8 – 10 IIIsuppl. 152 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS), Epistulae, 3934 = III, 317 (PG 79, 536, 57 – 537, 3) 2 – 5 II1suppl. 151 VE cap. A 10, 62 (30v[29]29 –30); VW cap. A 10, 56; VOVPh cap. A 10, 62; VPh cap. A 10, 61; HI cap. A 9, 8; P cap. A 43, 61; M cap. A 43, 58; T cap. A 65, 60; R cap. A 56, 50; deest in Lb; PG 95, 1133, 24–26 7 – 10 II1suppl. 152 VE W O cap. A 10, 63 (30v31–33); V cap. A 10, 57; V cap. A 10, 63; VPh cap. A 10, 62; HI cap. A 9, 9; P cap. A 43, 62; M cap. A 43, 59; T cap. A 65, 61; R cap. A 56, 51; deest in Lb; PG 95, 1133, 27–30 II1suppl. 151 (a) PM T R νεῖλου T, νηλου M μοναχοῦ] ἀσκητοῦ R, om. M ante πρὸς add. ἐκ τοῦ T λητοϊον P, λιτόϊον T, λητωϊον M (Λητορίῳ ed.) (b) Νείλου μοναχοῦ VEVOVPh HI νίλου codd. (c) Νείλου VW II1suppl. 152 (a) PM T R Τοῦ αὐτοῦ] om. M T ͵γϡλδʹ] γταʹ M, om. R (b) s. a. VEVOVPh HI (c) Βασιλείου VW 3 ὡς] ὡς ὀ HI, ὁς VO πενομεθα Μ, πενώμεθα V P Τ R 8 καθεύδης VEVOVPh W O Ph I τὰ] om. M 9 ἑαυτοῦ V V V H 10 κἂν – συνιῇς] in mg. VW κἂν] καὶ P 1 E E a. c. ut videtur Ph μὴ ] οὐκ V αἰσθάνει V V , -η non liquet in VO συνίης VE HI, συνιεῖς (-εις P) VWVO PM R, συνίεις VPh

10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

87

II1suppl. 153 / V cap. A 10, 64 Τοῦ αὐτοῦ, ͵γφʹ·

5

Φύλλα καὶ πομφόλυγας καὶ καπνὸν καὶ ἄχυρα καὶ σκιὰν καὶ κονιορτὸν ἀπὸ ἅλωνος ἐκριπτόμενον ὑπὸ ἀνέμου, προεῖπον πάντα τοῦ παρόντος αἰῶνος τὰ λαμπρά· πάντα γὰρ τὰ γήϊνα τὴν γῆν εὑρίσκει τέλος. II1suppl. 154 / V cap. A 10, 65 Τοῦ αὐτοῦ·

10

Ἱππόδρομον νοήσεις τὸν παρόντα αἰῶνα· πάντες γὰρ ἐν αὐτῷ, φαῦλοι τὲ καὶ ἀγαθοὶ ἄνθρωποι, δίκην ἵππων τρέχουσιν, πρὸς τὸ οἰκεῖον ἕκαστος ἐπειγόμενοι πέρας.

2 – 6 II1suppl. 153 inter II1183 / K cap. A 3, 66 et II1184 / K cap. A 3, 67 II1suppl. 154 inter II1183 / K cap. A 3, 66 et II1184 / K cap. A 3, 67

8 – 11

3 – 6 IIIsuppl. 153 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS), Epistulae, 3500, locus non repertus 9 – 11 II1suppl. 154 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS?), locus non repertus 2 – 6 II1suppl. 153 VE cap. A 10, 64 (30v[33]33 –31r1); VW cap. A 10, 58; VO cap. A 10, 64; VPh cap. A 10, 63; HI cap. A 9, 10; P cap. A 43, 63; M cap. A 43, 60; T cap. A 8 – 11 II1suppl. 154 VE 65, 62; R cap. A 56, 52; deest in Lb; PG 95, 1133, 31–35 W O cap. A 10, 65 (31r[1]1–3); V cap. A 10, 59; V cap. A 10, 65; VPh cap. A 10, 64; HI cap. A 9, 11; deest in PMLb T R; PG 95, 1133, 36 –39 II1suppl. 153 (a) PM T R Τοῦ αὐτοῦ] om. M T ͵γφʹ] om. R (b) Τοῦ αὐτοῦ V HI II1suppl. 154 (a) VEVOVPh HI (b) s. a. VW 3 πομφολυγες Μ, πομφόλϋγγας AI, πολϊφόλϋγας VO σκιὰν] add. καὶ ὄναρ R 4 ἐκριπτούμενον VEVOVPh HI, ἄλωνος VWVPh HI Τ, ἄλλωνος VO P, αλωνος Μ ῥιπτόμενον R ἀνεμον Μ 5 τὰ2] om. R 6 τέλος] praem. τὸ VW a. ras. ut videtur 10 δίκης VWVOVPh HI

88

Supplementum II1

II1suppl. 155 / V cap. A 10, 66 Τοῦ αὐτοῦ· Οὐκ οἴδατε, φησίν, ὅτι οἱ ἐν σταδίῳ τρέχοντες, πάντες μὲν τρέχουσιν, εἷς δὲ λαμβάνει τὸ βραβεῖον; Ἐγὼ τοίνυν οὕτω τρέχω, ὡς οὐκ ἀδήλως. Εἰκότως οὖν ἱππόδρομον λέγομεν τὸν παρόντα βίον.

5

II1suppl. 156 / V cap. A 10, 67 Τοῦ αὐτοῦ, ͵γυπʹ· Θρὶξ λελευκασμένη τὴν ἐντεῦθεν τῆς ψυχῆς ἀποδημίαν βοᾷ καὶ διαμαρτύρεται· ὅθεν κατὰ τὸ γεγραμμένον, ἑτοίμαζε τὰ ἔργα σου εἰς τὴν ἔξοδον. Θεατέον γὰρ τὴν χώραν τῆς κεφαλῆς καὶ τοῦ πώγωνος ὅτι λευκὴ ὑπάρχει πρὸς θερισμόν, καὶ μέλλει δρεπάνη τίς νοητὴ διὰ θανάτου ἐκτέμνειν τὴν ψυχήν σου ἐκ τοῦ σώματος, καὶ εἰς ξένους τινὰς καὶ πάμπαν ἀγνοουμένους μετακομίζειν τόπους τῇ τοῦ κυρίου διατάξει. 2 – 5 II1suppl. 155 inter II1183 / K cap. A 3, 66 et II1184 / K cap. A 3, 67 3 – 4 Οὐκ – βραβεῖον] I Cor. 9, 24 4 – 5 Ἐγὼ – ἀδήλως] Ibid. 9, 26 7 – 14 II1suppl. 156 inter II1183 / K cap. A 3, 66 et II1184 / K cap. A 3, 67 8 – 9 Θρὶξ – διαμαρτύρεται] exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 70.19./41.21. (ed. Ihm, p. 1028) 9 – 10 Prov. 24, 271 3 – 5 II1suppl. 155 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS?), locus non repertus 8 – 14 II1suppl. 156 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS), Epistulae, 3480, locus non repertus 2 – 5 II1suppl. 155 VE cap. A 10, 66 (31r[3]3 –6); VW cap. A 10, 60; VO cap. A 10, 66; VPh cap. A 10, 65; HI cap. A 9, 12; deest in PMLb T R; PG 95, 1133, 39 –43 7 – 14 II1suppl. 156 VE cap. A 10, 67 (31r[6]6 –12); VW cap. A 10, 61; VO cap. A 10, 67; VPh cap. A 10, 66; HI cap. A 9, 13; P cap. A 43, 64; M cap. A 43, 61; T cap. A 65, 63; R cap. A 56, 53; deest in Lb; PG 95, 1133, 44 – 1136, 2 II1suppl. 155 (a) VEVOVPh HI (b) Τοῦ Ἀποστόλου VW II1suppl. 156 (a) scripsimus (b) Τοῦ αὐτοῦ VEVOVPh HI R (c) ͵γυπʹ P T (d) s. a. VW 3 οἱ] om. VEVOVPh 4 εἷς] εἰ VO οὕτω] οὕτως VW p. c. 5 λέγωμεν VEVOVPh παρόντα] ἀνθρώπινον VW 8 λελυκασμένη P, λελευκασμένην VPh τῆς] iterav. VO 9 τὰ – σου] post ἔξοδον transpos. M R 10 τοῦ] om. PM T 12 ἐκτεμεῖν R πάμπαν ἀγνωομένους VEVPh, πάμπαν ἀγνοου13 ξενης τινας M καὶ] om. VO μενας Μ, παμπὰν ἀγνοουμενους P, παναγνοουμένους R μετακομίζειν] κατακομίζειν (-μι- M) PM Τ R 14 κυρίου] θεοῦ M R

10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

89

II1suppl. 157 / V cap. A 10, 68 Τοῦ αὐτοῦ, ͵δψξβʹ·

5

Μὴ ἐξαπατάτω ἡμᾶς τὰ ἐν τῷ κόσμῳ τούτῳ περιφανῆ καὶ λαμπρὰ δεικνύμενα πράγματα. Παρέρχεται γὰρ πάντως, καὶ οὐδὲν παντελῶς τῶν φαινομένων στάσιμον. II1suppl. 158 / V cap. A 10, 69 Τοῦ αὐτοῦ·

10

Ἐπιστάμενοι ὡς οὐδὲν τῶν παρόντων παραμένει τοῖς κτήτορσι, καὶ ὅτι δεῖ πάντως ἐξελθεῖν ἡμᾶς ἐντεῦθεν ὥσπερ ἐκ πανδοχείου, φροντίσωμεν τῆς ὁδοῦ τῆς ἀπαγούσης ἐκεῖ, καὶ τὰ ἐφόδια τῆς αἰωνίου ζωῆς ἑαυτοῖς ἐπενεγκώμεθα δι’ εὐχῶν, δι’ ἐλεημοσυνῶν, διὰ πραότητος, δι’ ἀναγνώσεως τῶν θεοπνεύστων Γραφῶν, διὰ

2 – 5 II1suppl. 157 inter II1183 / K cap. A 3, 66 et II1184 / K cap. A 3, 67 3–5 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 60.10./67.12. (ed. Ihm, p. 912) 7 – 90, 2 II1suppl. 158 inter II1183 / K cap. A 3, 66 et II1184 / K cap. A 3, 67 3 – 5 II1suppl. 157 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS), Epistulae, 4762, locus non repertus 8 – 90, 2 II1suppl. 158 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS?), locus non repertus 2 – 5 II1suppl. 157 VE cap. A 10, 68 (31r12–15); VW cap. A 10, 62; VO cap. A 10, 68; VPh cap. A 10, 67; HI cap. A 9, 14; P cap. A 43, 65; M cap. A 43, 62; T cap. A 65, 64; R cap. A 56, 54; deest in Lb; PG 95, 1136, 3 –6 7 – 90, 2 II1suppl. 158 VE cap. A 10, 69 (31r15 –21); VW cap. A 10, 63; VO cap. A 10, 69; VPh cap. A 10, 68; HI cap. A 9, 15; P cap. A 43, 66; M cap. A 43, 63; E cap. 152, 256; T cap. A 65, 65; R cap. A 56, 55; deest in Lb; PG 95, 1136, 6 –14 II1suppl. 157 (a) scripsimus (b) Τοῦ αὐτοῦ VW HI R (c) ͵δψξβʹ PM T (d) s. a. VEVOVPh II1suppl. 158 (a) VW HI (b) s. a. VEVOVPh T (c) s. d. M R (d) Νείλου E (e) in P fenestra minio circumlita auroque illita, sed non inscripta ut videtur 4 γὰρ] s. l. VO 4 – 5 παντελῶς] post στάσιμον transpos. R 8 Ἐπιστάμενοι] εἰδότες E, add. οὖν R παρόντα VO τοῖς κτήτορσι] ἡμῖν E 9 ὅτι] τί VW a. c. 10 O φροντίσομεν V 11 ἑαυτοῖς] om. E ἐπενεγκόμεθα P T, ἀπενεγκώμεθα VEVOVPh HI 12 πραΰτητος R 12 – 90, 1 δι’ – τῆς] om. HI 12 διὰ ἀναγνώσεως P, διαναγνώσεως M T, διαγνώσεως VO R a. c. τῶν] om. VW

90

Supplementum II1

τῆς πρὸς τοὺς οἰκέτας εὐμενείας καὶ συγκροτήσεως, καὶ διὰ τῶν ἄλλων πραγμάτων, ὧν ὑπαγορεύει ὁ ἀληθὴς λογισμός. II1suppl. 159 / V cap. A 11, 6

Ἐὰν πένεται ὁ ἀδελφός σου καὶ ἀδυνατῇ ἐν ταῖς χερσὶ παρὰ σοί, ἀντιλήψῃ αὐτοῦ ὡς προσηλύτου καὶ παροίκου· ζήσεται ὁ ἀδελφός σου μετὰ σοῦ. Οὐ λήψῃ παρ’ αὐτοῦ τόκον οὐδὲ πλεονασμόν.

5

II1suppl. 160 / V cap. A 11, 28

Ἄνθρωπος ἀνθρώπῳ συντηρεῖ ὀργήν, καὶ παρὰ κυρίου ζητεῖ ἴασιν; Ἐπ’ ἄνθρωπον ὅμοιον αὐτοῦ οὐκ ἔχει ἔλεος, καὶ περὶ ἁμαρτιῶν αὐτοῦ δεῖται; Αὐτὸς σὰρξ ὢν διατηρεῖ μῆνιν, καὶ τίς ἐξελεῖται τὰς ἁμαρτίας αὐτοῦ; Μνήσθητι τὰ ἔσχατά σου καὶ παῦσαι ἐχθραίνων.

10

15

4 – 7 II1suppl. 159 inter II1189 / K cap. A 4, 4 et II1190 / K cap. A 4, 5 II1suppl. 160 inter II1197 / K cap. A 4, 12 et II1198 / K cap. A 4, 13 5 – 7 II1suppl. 159 Lev. 25, 35–36 Sirach-Text, p. 121–122)

9 – 16

10 – 16 II1suppl. 160 Sir. 28, 31–61 (Wahl,

4 – 7 II1suppl. 159 VE cap. A 11, 6 (31v13 –16); VWVOVPh cap. A 11, 6; HI cap. A 9 – 16 II1suppl. 160 VE cap. A 11, 28 10, 6; Lc cap. A 8, 6; PG 95, 1136, 52–55 (32r14 –17); VW cap. A 11, 24–25; VOVPh cap. A 11, 28; HI cap. A 10, 28; Lc cap. A 8, 28; PG 95, 1137, 53 – 1140, 5 II1suppl. 159 s. a. V HI II1suppl. 160 (a) s. a. VEVOVPh HI infra, app. crit. text.) (c) Τοῦ αὐτοῦ Lc

(b) s. a. / s. a. VW (cf.

1 τῆς] om. VO εὐμενείας] εὐημερίας Μ καὶ2] om. R 2 ἀληθὴς] ἀληθεῖς VO, εὐσεβὴς (-ῆς P, -εις M) VW PM E T R 5 πένηται Lc ἀδυνατεῖ VWVPh, ἀδυνατοὶ O O Ph O 6 ἀντιλήψει V V προσήλυτον V 7 λήψει VOVPh 11 ἴασιν] hic (sic) V W c caesura in V 16 Μνήσθητι – ἐχθραίνων] om. L παῦσαι] πάσαι VE a. c., παύοι VO

91

B. Loci II1suppl. 138 – 422

II1suppl. 161 / V cap. A 11, 29

Μνήσθητι ἐντολῶν, καὶ μὴ μηνίσῃς τῷ πλησίον. II1suppl. 162 / V cap. A 11, 33 5

10

15

Τοῦ αὐτοῦ· Ὡμοιώθη ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπῳ βασιλεῖ, ὅστις ἠθέλησε συνάραι λόγον μετὰ τῶν δούλων αὐτοῦ. Ἀρξαμένου δὲ αὐτοῦ συναίρειν, προσηνέχθη αὐτῷ εἷς ὀφειλέτης μυρίων ταλάντων. Μὴ ἔχοντος δὲ αὐτοῦ ἀποδοῦναι, ἐκέλευσεν αὐτὸν ὁ κύριος αὐτοῦ πραθῆναι καὶ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ τὰ τέκνα καὶ πάντα ὅσα εἶχεν, καὶ ἀποδοθῆναι. Πεσὼν οὖν ὁ δοῦλος, προσεκύνει αὐτῷ, λέγων· Κύριε, μακροθύμησον ἐπ’ ἐμοί, καὶ πάντα σοι ἀποδώσω. Σπλαγχνισθεὶς δὲ ὁ κύριος τοῦ δούλου ἐκείνου, ἀπέλυσεν αὐτὸν καὶ τὸ δάνειον ἀφῆκεν αὐτῷ. Ἐξελθὼν δὲ ὁ δοῦλος ἐκεῖνος, εὗρεν ἕνα τῶν συνδούλων αὐτοῦ, ὃς ὤφειλεν αὐτῷ ἑκατὸν δηνάρια, καὶ κρατήσας αὐτὸν ἔπνιγεν, λέγων· Ἀπόδος, εἴ τι ὀφείλεις. Πεσὼν οὖν ὁ σύνδουλος αὐτοῦ εἰς τοὺς πόδας αὐτοῦ, παρεκάλει αὐτόν, λέγων· Μακροθύμησον ἐπ’ ἐμοί, καὶ ἀποδώσω σοι. Ὁ δὲ οὐκ ἠθέ2 – 3 II1suppl. 161 inter II1197 / K cap. A 4, 12 et II1198 / K cap. A 4, 13 5 – 92, 11 II1suppl. 162 inter II1197 / K cap. A 4, 12 et II1198 / K cap. A 4, 13 3 II1suppl. 161 Sir. 28, 71 (Wahl, Sirach-Text, p. 122) Matth. 18, 23 –35

6 – 92, 11 II1suppl. 162

2 – 3 II1suppl. 161 VE cap. A 11, 29 (32r18); VW cap. A 11, 26; VOVPh cap. A 11, 29; HI cap. A 10, 29; Lc cap. A 8, 29; PG 95, 1140, 5 –6 5 – 92, 11 II1suppl. 162 VE cap. A 11, 33 (32r[28]28 –32v14); VW cap. A 11, 30; VOVPh cap. A 11, 33; HI cap. A 10, 33; Lc cap. A 8, 34; PG 95, 1140, 20–49 II1suppl. 161 (a) s. d. V HI VWVOVPh HI

(b) Τοῦ αὐτοῦ Lc

II1suppl. 162 (a) VE Lc

(b) s. a.

3 μηνήσης VW a. c., μνήσϊς VO πλησΐων VE a. c. ut videtur VO, πλησΐω VPh 6 ὁμοιώθη VOVPh HI, ὀ- VEVW τῶν οὐρανῶν] τοῦ θεοῦ Lc 7 συνᾶραι VPh 9 αὐτὸν] om. W 11 προσεκύνησε VPh a. c., προσεκύνη HI 14 – 92, 11 Ἐξελθὼν – αὐτῶν] καὶ V τὰ ἑξῆς VW 15 αὐτῷ] αὐτὸν VO 16 ἔπνιγεν ἐπήνεγκεν VPh ἀπόδως VE a. c. VOVPh a. c. ὀφείλης VE a. c. VPh p. c., ὀφίλης VO 18 ἀποδώσω σοι] ἀποδώσοι VO

92

Supplementum II1

λησεν, ἀλλὰ ἀπελθὼν ἔβαλεν αὐτὸν εἰς φυλακήν, ἕως ἂν ἀποδῷ πᾶν τὸ ὀφειλόμενον. Ἰδόντες δὲ οἱ σύνδουλοι αὐτοῦ τὰ γενόμενα, ἐλυπήθησαν σφόδρα, καὶ ἐλθόντες διεσάφησαν τῷ κυρίῳ αὑτῶν πάντα τὰ γενόμενα. Τότε προσκαλεσάμενος αὐτὸν ὁ κύριος αὐτοῦ, λέγει αὐτῷ· Δοῦλε πονηρέ, πᾶσαν τὴν ὀφειλὴν ἐκείνην ἀφῆκα σοι, ἐπεὶ παρεκάλεσάς με· οὐκ ἔδει καὶ σὲ ἐλεῆσαι τὸν σύνδουλόν σου, ὡς καὶ ἐγώ σε ἠλέησα; Καὶ ὀργισθεὶς ὁ κύριος αὐτοῦ, παρέδωκεν αὐτὸν τοῖς βασανισταῖς, ἕως οὗ ἀποδῷ πᾶν τὸ ὀφειλόμενον αὐτῷ. Οὕτως καὶ ὁ πατὴρ ἡμῶν ὁ οὐράνιος ποιήσει ὑμῖν, ἐὰν μὴ ἀφῆτε ἕκαστος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ ἀπὸ τῶν καρδιῶν ὑμῶν τὰ παραπτώματα αὐτῶν.

5

10

II1suppl. 163 / V cap. A 11, 38 Πρὸς Κορινθίους· Εἰ ἀλλήλους δάκνετε καὶ κατεσθίετε, βλέπετε μὴ ὑπ’ ἀλλήλων ἀναλωθῆτε.

13 – 15 II1suppl. 163 inter II1199 / K cap. A 4, 14 et II1200 / K cap. A 4, 15 14 – 15 II1suppl. 163 I Cor. vel II Cor., re vera Gal. 5, 15 13 – 15 II1suppl. 163 VE cap. A 11, 38 (32v[23]23 –24); VW cap. A 11, 35; VOVPh cap. A 11, 38; HI cap. A 10, 38; Lc cap. A 8, 39; PG 95, 1141, 7–8 II1suppl. 163 (a) VEVOVPh HI Lc (b) s. a. VW 1 ἔβαλεν αὐτὸν] om. VO 2 πᾶν] om. Lc 3 αὐτῶν HI Lc, αὐτοῦ VO 6 – 7 σύνδουλόν σου] σύνδουλον Lc 8 ἀποδῷ] add. αὐτοῦ VO 9 καὶ] om. Lc ὑμῶν VPh HI ποιήση VE 10 ἐὰν] ἂν Lc μὴ] om. VO 14 ὑπ’] ὑπὸ VW

15

B. Loci II1suppl. 138 – 422

93

II1suppl. 164 / V cap. A 11, 64 Ἐκ τοῦ μεγάλου ἀπολογητικοῦ·

5

Τηροῦμεν τὰς ἀλλήλων ἁμαρτίας, οὐχ’ ἵνα πενθήσωμεν, ἀλλ’ ἵνα ὀνειδίσωμεν, ἀλλ’ οὐδὲ ἵνα θεραπεύσωμεν, ἀλλ’ ἵνα προσπλήξωμεν καὶ ἀπολογίαν ἔχωμεν τῶν ἡμετέρων κακῶν τὰ τῶν πλησίων τραύματα. II1suppl. 165 / V cap. A 11, 70 Τοῦ αὐτοῦ·

10

Ὅταν ἐννοήσωμεν ἅπερ ἐπάθομεν παρὰ τῶν συνδούλων, λογισώμεθα καὶ ἅπερ ἐποιήσαμεν εἰς τὸν δεσπότην, καὶ τῷ φόβῳ τῶν οἰκείων ἁμαρτημάτων, τὸν θυμὸν ἐπὶ τοῖς ἀλλοτρίοις πλημμελήμασι ταχέως ἀπώσασθαι δυνησόμεθα. Εἰ γὰρ δεῖ μεμνῆσθαι ἁμαρτημάτων, τῶν οἰκείων δεῖ μεμνῆσθαι μόνον· ἂν τῶν οἰκείων μνημονεύσωμεν, οὐδέποτε τὰ ἀλλότρια λογιούμεθα.

2 – 6 II1suppl. 164 inter II1211 / K cap. A 4, 26 et II1212 / K cap. A 4, 27 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 21.6./7. (ed. Ihm, p. 504) II1suppl. 165 inter II1214 / K cap. A 4, 29 et II1215 / K cap. A 4, 30

3–6 8 – 14

3 – 6 II1suppl. 164 GREGORIUS NAZIANZENUS, Apologetica (Orat. 2), 80, 1–4 (ed. Bernardi, p. 194) 9 – 14 II1suppl. 165 IOHANNES CHRYSOSTOMUS, De decem millium talentorum debitore, 7 (PG 51, 29, 37 – 30, 4) 2 – 6 II1suppl. 164 VE cap. A 11, 64 (33v[4 –5]5 –7); VW cap. A 11, 55; VOVPh cap. A 11, 64; HI cap. A 10, 64; Lc cap. A 8, 76; PG 95, 1144, 31–34 8 – 14 II1suppl. 165 VE cap. A 11, 70 (33v[27]27–32); VW cap. A 11, 60; VOVPh cap. A 11, 70; HI cap. A 10, 70; Lc cap. A 8, 88; PG 95, 1145, 10–17 II1suppl. 164 (a) VEVOVPh HI Lc (b) s. a. VW II1suppl. 165 (a) VEVO HI (b) s. a. VWVPh Lc 3 – 4 ἀλλ’ – θεραπεύσωμεν] om. VEVOVPh HI Lc 5 καὶ – ἔχωμεν] om. HI πλησίον Lc 9 – 10 λογισόμεθα VEVOVPh HI 11 οἰκείων] om. VW θυμὸν] add. τὸν Lc 13 τῶν1] om. VW μόνων VW Lc τῶν2] τὸν VO 14 τὰ] om. VEVOVPh HI Lc

94

Supplementum II1

II1suppl. 166 / V cap. A 11, 71 Τοῦ αὐτοῦ· Ἐὰν ἔχῃς τί κατὰ τοῦ ἐχθροῦ, ἔξελε τὴν λύπην, θεράπευσον τὴν ὀργήν, λύσον τὴν ἔχθραν, ἵνα λάβῃς θεραπείαν ἀπὸ τῆς τραπέζης· θυσίᾳ προσέρχῃ φρικτῇ καὶ ἁγίᾳ. Αἰδέσθητι τὴν ὑπόθεσιν αὐτῆς τῆς προσφορᾶς· ἐσφαγμένος πρόκειται ὁ Χριστός. Καὶ τίνος ἕνεκεν ἐσφάγη καὶ διατί; Ἵνα εἰρηνοποιήσῃ τὰ ἐν τῷ οὐρανῷ καὶ τὰ ἐπὶ τῆς γῆς, ἵνα καὶ ἀγγέλοις σε ποιήσῃ φίλον.

5

II1suppl. 167 / V cap. A 11, 72 Τοῦ αὐτοῦ· Μηδεὶς τοίνυν ἔστω Ἰούδας, μηδεὶς ὕπουλος, μηδεὶς πονηρίας γέμων, μηδεὶς ἰὸν ἔχων ἐν τῇ διανοίᾳ, μὴ εἰς κατάκρισιν λάβῃ. Καὶ γὰρ τότε, μετὰ τὸ λαβεῖν τὴν προσφοράν, ἐπέπεσε τῷ Ἰούδα ὁ διάβολος, οὐ τοῦ σώματος καταφρονῶν τοῦ δεσποτικοῦ, ἀλλὰ τῆς ἀναισχυντίας ἐπιπηδῶν τοῦ Ἰούδα· ἵνα μάθῃς ὅτι τοῖς ἀναξίως μετέχουσι τῶν θείων μυστηρίων, τούτοις μάλιστα ἐπιπηδᾷ καὶ ἐπεμβαίνει συνεχῶς ὁ διάβολος, ὥσπερ τῷ Ἰούδα τότε. Αἱ γὰρ τι-

2 – 8 II1suppl. 166 inter II1214 / K cap. A 4, 29 et II1215 / K cap. A 4, 30 7 – 8 Col. 1, 20 10 – 95, 3 II1suppl. 167 inter II1214 / K cap. A 4, 29 et II1215 / K cap. A 4, 30 3 – 8 II1suppl. 166 (PS.-)IOHANNES CHRYSOSTOMUS, De proditione Iudae homiliae, I, 6 (PG 49, 381, 9 –18) 11 – 95, 3 II1suppl. 167 (PS.-)IOHANNES CHRYSOSTOMUS, De proditione Iudae homiliae, I, 6 (PG 49, 380, 47–59) 2 – 8 II1suppl. 166 VE cap. A 11, 71 (33v[32]32–34r3); VW cap. A 11, 61; VOVPh cap. A 11, 71; HI cap. A 10, 71; Lc cap. A 8, 89; PG 95, 1145, 18–25 10 – 95, 3 II1suppl. 167 VE cap. A 11, 72 (34r[3]3–12); VW cap. A 11, 62; VOVPh cap. A 11, 72; HI cap. A 10, 72; Lc cap. A 8, 90; PG 95, 1145, 26 –38 II1suppl. 166 (a) VEVOVPh HI (b) s. a. VW Lc II1suppl. 167 (a) VEVPh HI (b) s. a. VWVO Lc 3 ἔχεις VOVPh 4 λῦσον Lc 5 post θυσίᾳ hab. γὰρ ed. 7 εἰρηνοποιήσει VOVPh a. c. τῷ] om. VW 8 τῆς] s. l. VE, om. Lc ποιήσει VO 11 ὕπουλος, μηδεὶς] om. VO O 12 ἔχων ἰὸν V εἰς – λάβῃ] κατάκρϊμα λαμβάνων VW 13 γὰρ] add. καὶ HI W c W ἐπέπεσε] ἐπεπήδησε V ἰούδᾳ L 14 καταφρονήσας V (= ed.) 15 τῇ ἀναισχϋντίᾳ Lc ἐπιπηδῶν] om. VW (= ed.) μάθωμεν VO 16 ἐπιπηδᾶν VO

10

15

B. Loci II1suppl. 138 – 422

95

μαὶ τοὺς ἀξίους ὠφελοῦσι, τοὺς δὲ παρὰ τὴν ἀξίαν ἀπολαύοντας εἰς μείζονα τιμωρίαν ἐμβάλλουσι. Καὶ ταῦτα λέγω, οὐχ’ ἵνα φοβήσω, ἀλλ’ ἵνα ἀσφαλίσωμαι. II1suppl. 168 / V cap. A 11, 73 5

10

15

Τοῦ αὐτοῦ· Σὺ τῷ συνδούλῳ μένεις ἐχθραίνων; Καὶ πῶς δυνήσῃ βαδίζειν ἐπὶ τὴν τῆς εἰρήνης τράπεζαν; Καὶ γὰρ ὁ Χριστὸς οὐδὲ ἀποθανεῖν ὑπὲρ σοῦ παρητήσατο· σὺ δὲ οὐδὲ ὀργὴν ἀφιέναι τῷ συνδούλῳ διὰ σεαυτὸν ἀνέχῃ; Ἐπηρέασε γάρ, φησίν, καὶ τὰ μέγιστα ἐπλεονέκτησε. Καὶ τί τοῦτο; Εἰς χρήματα ἡ ζημία· οὐδέπω σε ἐσταύρωσεν, καθάπερ τὸν Χριστὸν οἱ Ἰουδαῖοι· ἀλλ’ ὅμως καὶ αὐτὸ τὸ αἷμα, ὅπερ ἐξέχεεν, εἰς σωτηρίαν τοῖς ἐκχέασιν ἔδωκε. Τί τούτου ἴσον ἔχεις εἰπεῖν; Ἐὰν μὴ ἀφῇς τῷ ἐχθρῷ, οὐκ ἐκεῖνον ἠδίκησας μᾶλλον ἢ σαυτόν. Ἐκεῖνον μὲν γὰρ εἰς τὸν παρόντα βίον παρέβλαψας, ἑαυτὸν δὲ ἀσύγγνωστον ἐποίησας πρὸς τὴν ἀπολογίαν τὴν εἰς τὴν μέλλουσαν ἡμέραν. Οὐδὲν γὰρ οὕτω μισεῖ ὁ θεὸς ὡς μνησίκακον ἄνθρωπον, ὡς οἰδαίνουσαν καρδίαν, ὡς φλεγμαίνουσαν ψυχήν. Ἄκουσον γοῦν τί φησιν· Ὅταν προσφέρῃς τὸ δῶρον σου ἐπὶ τὸ θυσιαστήριον, κἀκεῖ μνησθῇς, ἄνω παρεστὼς τῷ θυσιαστηρίῳ, ὅτι ὁ 5 – 96, 4 II1suppl. 168 inter II1214 / K cap. A 4, 29 et II1215 / K cap. A 4, 30 18 – 96, 2 Matth. 5, 23 –24 6 – 11 II1suppl. 168 Σὺ – Ἰουδαῖοι] (PS.-)IOHANNES CHRYSOSTOMUS, De proditione Iudae homiliae, II, 6 (PG 49, 390, 32–41) 11 – 96, 4 ἀλλ’ – ἐγένετο] IBID. (PG 49, 390, 45 –62) 5 – 96, 4 II1suppl. 168 VE cap. A 11, 73 (34r[12]12–28); VOVPh cap. A 11, 73; HI cap. A 10, 73; Lc cap. A 8, 91; deest in VW; PG 95, 1145, 39 – 1148, 9 II1suppl. 168 (a) VEVOVPh HI (b) s. a. Lc 1 ὀφελοῦσι VEVOVPh ἀπολαύοντας] ἀπολάβοντες VO 2 λέγει VO 3 ἀσφαλίW O Ph σομαι V V V 6 ἐχθαίνων VE a. c., αἰχθραίνων VO 8 οὐδὲ] om. VPh 9 Ἐπηρέc 10 οὐδέπω σε] οὐδέπω VEVOVPh HI 11 καθάπερ] add. καὶ Lc ασε] ἐπείρασε L 12 δέδωκε Lc (= ed.) τούτω VO ἶσον VPh Lc, ἵσον VO, ἰσον VE 12 – 13 ἔχει VEVOVPh HI 13 ἀφεὶς VOVPh 14 παρέβλαψας] παρέβλεψας (πάρέ- HI) VE a. c. VPh HI, παραβλέψας VO 17 οἱδαίνουσαν HI, οἰδέ- VEVPh, οἱδέ- VO φλεγμένουσαν VEVO 18 γοῦν] γὰρ Lc 19 μνησθης (sic) VO, μνησθεὶς VEVPh HI τῷ θυσιαστηρίῳ] τὸ θϋσϊαστήρϊον VO

96

Supplementum II1

ἀδελφός σου ἔχει τί κατὰ σοῦ, ἄφες τὸ δῶρον σου ἐπὶ τὸ θυσιαστήριον, καὶ ἀπελθὼν καταλλάγηθι τῷ ἀδελφῷ σου. Τί λέγεις; Ἀφήσω; Ναί φησιν. Διὰ γὰρ τὴν εἰρήνην τὴν εἰς τὸν ἀδελφὸν καὶ αὐτὴ ἡ θυσία ἐγένετο. II1suppl. 169 / V cap. A 11, 75

5

Εὐαγρίου· Δεῖ κεκραμένον εἶναι τὸν ἔλεγχον, τὸ πρᾶγμα μὲν λέγοντα, δειλίαν δὲ προσποιούμενον, κατὰ τοὺς σοφοὺς τῶν ἰατρῶν, οἳ κρύπτουσι τῷ χαλκῷ τὸν διαιροῦντα σίδηρον. II1suppl. 170 / V cap. A 11, 76

10

Εὐσεβίου· Πᾶσα μὲν ἁμαρτία δεινή ἐστιν, πλὴν μεῖζον τῆς μνησικακίας καὶ τῆς πλεονεξίας οὐδέν ἐστιν. Οὐκ εἶπε· Πορνεία εἰδωλολατρία ἐστίν, ἀλλὰ πλεονεξία. Ἀδελφὴ δὲ τῆς πλεονεξίας ἡ μνησικακία. Δεινὴ γάρ ἐστιν ἡ ἁμαρτία αὕτη καὶ παράνομος. Τὰ λοιπὰ ἁμαρτήματα πονηρὰ μέν εἰσιν, ὀλιγοχρόνια δὲ τυγχάνουσιν, ἐν μιᾷ 6 – 9 II1suppl. 169 inter II1214 / K cap. A 4, 29 et II1215 / K cap. A 4, 30 11 – 97, 12 II1suppl. 170 inter II1214 / K cap. A 4, 29 et II1215 / K cap. A 4, 30 13 – 14 Πορνεία – πλεονεξία] cf. Eph. 5, 5 7 – 9 II1suppl. 169 EUAGRIUS PONTICUS, locus non repertus 12 II1suppl. 170 Πᾶσα – ἐστιν] PS.-EUSEBIUS ALEXANDRINUS, Sermo II (De caritate) (PG 86, 325, 19); Holl, n° 475, 1 12 – 14 πλὴν – πλεονεξία] IBID. (PG 86, 325, 22–27); Holl, n° 475, 1–3 14 – 97, 12 Ἀδελφὴ – συνειδός] IBID. (PG 86, 325, 31–48); Holl, n° 475, 3 –18 6 – 9 II1suppl. 169 VE cap. A 11, 75 (34r[30]30 –32); VW cap. A 11, 64; VOVPh cap. A 11, 75; HI cap. A 10, 75; Lc cap. A 8, 55; PG 95, 1148, 13 –16 11 – 97, 12 II1suppl. 170 VE cap. A 11, 76 (34r[32]32–34v12); VW cap. A 11, 66; VOVPh cap. A 11, 76; HI cap. A 10, 76; Lc cap. A 8, 92; PG 95, 1148, 17–37 1 ἀδελφός σου] ἀδελφῶ HI 3 γὰρ] om. Lc αὐτῆ VO 7 κεκραμμένον VE Lc 8 O I μείζων Lc, μείζω VE e corr. VPh τοὺς σοφοῦς V , τοῦ σοφοῦ H 12 δεινόν ἐστϊ VW I c Ph a. c. H μνησικακίας] κακίας L , πλεονεξίας V 14 πλεονεξία] πλεοναξΐα Lc, μνησικακΐας VPh a. c. 15 αὕτη] om. VW 16 πονηρὰν VO μὲν ἐστὶν VW

15

B. Loci II1suppl. 138 – 422

5

10

97

ὥρᾳ ἀποτελούμενα. Ἐπόρνευσέ τις; Ἐν μιᾷ ὥρᾳ ποιήσας τὸ κακόν, τὰς λοιπὰς ὥρας δύναται ἡσυχάσαι. Ἔκλεψέ τις; Ἐν μιᾷ ὥρᾳ ποιήσας τὸ κακόν, λοιπὸν μετανοεῖ. Ἐφόνευσέν τις; Κακὸν μὲν καὶ τοῦτο, ἀλλ’ ἐν μιᾷ ὥρᾳ ποιήσας τὸ κακόν, τὰς λοιπὰς ὥρας δύναται μετανοῆσαι. Ὁ δὲ μνησίκακος καθ’ ἑκάστην ὥραν ἁμαρτάνει, τὴν κακίαν ἐν τῇ καρδίᾳ περιφέρων· κἂν εἰς ἐκκλησίαν εἰσέλθῃ, οὐ δύναται καθαρὰν εὐχὴν τῷ θεῷ ἀναπέμψαι, τὴν κακίαν ἔχων κατὰ τοῦ πλησίον. Οὐδέποτε καθαρεύει ἀπὸ ἁμαρτίας μνησίκακος ψυχή, καὶ ἐλεημοσύνην οὐδέποτε ἐργάζεται. Ὁ γὰρ μὴ ἔχων ἀγάπην, οὐδὲ ἐλεεῖ, οὐδὲ ἀντιλαμβάνεται. Ὁ ἄκακος ἐχθρὸν οὐκ ἔχει· ὁ μνησίκακος οὐκ ἀπαλλάττεται τοῦ ἐχθροῦ, ἐχθρὸν ἔχων τὸ ἴδιον συνειδός. II1suppl. 171 / V cap. A 17, 1 Τῆς Ἐξόδου·

15

20

Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις μέγας γενόμενος Μωσῆς, ἐξῆλθε πρὸς τοὺς ἀδελφοὺς αὐτοῦ, τοὺς υἱοὺς Ἰσραήλ. Κατανοήσας δὲ τὸν πόνον αὐτῶν, ὁρᾷ ἄνθρωπον Αἰγύπτιον τύπτοντα τινὰ Ἑβραῖον τῶν ἑαυτοῦ ἀδελφῶν, τῶν υἱῶν Ἰσραήλ. Περιβλεψάμενος δὲ ὧδε καὶ ὧδε, οὐχ’ ὁρᾷ οὐδένα, καὶ πατάξας τὸν Αἰγύπτιον, ἔκρυψεν αὐτὸν ἐν τῇ ἄμμῳ. Ἐξελθὼν δὲ τῇ ἡμέρᾳ τῇ δευτέρᾳ, ὁρᾷ δύο ἄνδρας διαπληκτιζομένους, καὶ λέγει τῷ ἀδικοῦντι· Διατί τύπτεις τὸν πλησίον; Ὁ δὲ εἶπεν· Τίς σε κατέστησεν ἄρχοντα καὶ δικαστὴν ἐφ’ ἡ14 – 98, 3 II1suppl. 171 ante II1217 / K cap. A 5, 1 15 – 98, 3 II1suppl. 171 Ex. 2, 11–14 14 – 98, 3 II1suppl. 171 VPh cap. A 17, 1 (50v16 –25); VWVO cap. A 17, 1; HI cap. A 15, 1; P cap. B 3, 1; M cap. B 4, 1; Lc cap. A 17, 1; deest in VE (lac.) Lb; PG 95, 1192, 37–50 II1suppl. 171 (a) VW PΜ (b) Γενέσεως HI (c) s. a. VPhVO Lc 1 ἀποστελούμενα VOVPh 1 – 12 Ἐπόρνευσέ – συνειδός] καὶ πορνεῖαι (sic) καὶ γέλοια καὶ τὰ λοιπὰ VW 1 Ἐπόρνευσέ τις] ἐπορνεύσετε VO 2 ἡσυχᾶσαι V HI Ἔκλεψέ τις] ἔκλεψεν Lc 8 καθαρεύειν VO 11 ἀπαλάττεται VEVPh, επαλάττεται VO 12 συνειδώς VEVOVPh 15 μωσης M 17 αιγυπτιον M ἑβραίον HI, ἑβραιον P, ἐβραῖον VPh, εβραιον M τῶν] τον P 19 αἰγυπτίον M, αιγυπτιον P 21 τύπτεις] add. σὺ M

98

Supplementum II1

μᾶς; Ἢ ἀνελεῖν με θέλεις, ὃν τρόπον ἀνεῖλες χθὲς τὸν Αἰγύπτιον; Ἐφοβήθη δὲ Μωσῆς, καὶ εἶπεν· Εἰ οὕτως ἐμφανὲς γέγονε τὸ ῥῆμα τοῦτο; II1suppl. 172 / V cap. A 21, 8 Τοῦ αὐτοῦ·

5

Μὴ διαμάχου μετὰ ἀνθρώπου δυνάστου. II1suppl. 173 / V cap. A 21, 21

Ἀνθρώπῳ χαλεποῦ ὄντος τοῦ εἰδέναι ἄρχεσθαι, κινδυνεύει πολλῷ χαλεπώτερον τὸ ἄρχειν ἀνθρώπων.

5 – 6 II1suppl. 172 inter II1235 / K cap. A 6, 7 et II1236 / K cap. A 6, 8 8 – 10 II1suppl. 173 post II1247 / K cap. A 6, 19 9 – 10 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 9.13.*/13. (ed. Ihm, p. 213) 6 II1suppl. 172 Sir. 8, 11 (Wahl, Sirach-Text, p. 67) 9 – 10 II1suppl. 173 GREGORIUS NAZIANZENUS, Apologetica (Orat. 2), 10, 1–3 (ed. Bernardi, p. 102) 5 – 6 II1suppl. 172 VPh cap. A 21, 8 (55r16 –17); VW cap. A 21, 6; VO cap. A 21, 8; HI cap. A 19, 8; PM cap. A 50, 7; T cap. A 72, 7; deest in VE (lac.) Lb; PG 95, 1208, 20 8 – 10 II1suppl. 173 VPh cap. A 21, 21 (55v17–18); VW cap. A 21, 19; VO cap. A 21, 21; HI cap. A 19, 21; PM cap. A 50, 20; T cap. A 72, 20; deest in VE (lac.) Lb; PG 95, 1209, 12–13 II1suppl. 172 (a) P T (b) s. a. VPhVWVO HI M II1suppl. 173 (a) s. a. VPhVWVO HI (b) s. d. PM T 1 Ἢ] ἠ P, μη M θελις M, θέλει VO ὃν] ὣν M χθὲς] post Αἰγύπτιον transpos. W V P 2 μωϋσης Μ ἐμφανως M 3 τοῦτο] om. P 6 διαμαχοῦ M ἀνθρώπου] s. l. VW 9 τοῦ] το (sic) Μ κϊνδυνεύειν VO 10 τὸ] om. VW P ἀνθρώπω M

10

99

B. Loci II1suppl. 138 – 422

II1suppl. 174 / V cap. A 43, 5 Τοῦ Νύσης· Ἄϋπνός ἐστι καὶ ἀκοίμητος πρὸς τὴν τοῦ πλείονος ἐπιθυμίαν ἡ ἀνθρωπίνη φύσις. II1suppl. 175 / V cap. A 23, 14

5

Εὐαγρίου· Ὁ ἀκηδιαστὴς μισεῖ μὲν τὰ παρόντα, ἐπιθυμεῖ δὲ τὰ μὴ παρόντα.

2 – 4 II1suppl. 174 inter II1317 / K cap. A 16, 5 et II1318 / K cap. A 16, 6 3–4 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 27.8./8. (ed. Ihm, p. 592–593) 6 – 7 II1suppl. 175 post II1361 / K cap. A 21, 16 3 – 4 II1suppl. 174 GREGORIUS NYSSENUS, In illud: Pater noster (Matth. 6, 9) (De oratione dominica), I (ed. Callahan, p. 11, 5–7) 7 II1suppl. 175 EUAGRIUS PONTICUS, locus non repertus 2 – 4 II1suppl. 174 VE cap. A 43, 5 (44r[14]14 –15); VWVOVPh cap. A 43, 5; HI cap. A 41, 5; PMLb cap. A 32, 5; T cap. A 54, 2; R cap. A 41, 10; PG 95, 1252, 50–51 6 – 7 II1suppl. 175 VPh cap. A 23, 14 (57r21–22); VW cap. A 23, 12; VO cap. A 23, 14; HI cap. A 21, 14; Lc cap. A 33, 15; PM cap. A 51, 14; T cap. A 73, 14; R cap. A 62, 13; deest in VE (lac.) Lb; PG 95, 1213, 43 –44 II1suppl. 174 (a) V Νύσης] scripsimus, νύσις VEVW, νυ VOVPh (b) Τοῦ Νύσσης HI (c) Τοῦ αὐτοῦ PMLb T R II1suppl. 175 (a) VW (b) s. a. VOVPh HI PM T (c) s. d. R 3 καὶ] om. Lb 7 Ὁ] rubricatoris vitio deest in Lc, om. M p. ras. ut videtur παρόντα2] παρόντων Lc

τὰ2] τῶν Lc

100

Supplementum II1

II1suppl. 176 / V cap. A 30, 10 Τοῦ αὐτοῦ· Οὐδεὶς δύναται δυσὶ κυρίοις δουλεύειν· ἢ γὰρ τὸν ἕνα μισήσει καὶ τὸν ἕτερον ἀγαπήσει, ἢ ἑνὸς ἀνθέξεται καὶ τοῦ ἑτέρου καταφρονήσει. Οὐ δύνασθε θεῷ δουλεύειν καὶ μαμωνᾷ. II1suppl. 177 / PMLb cap. A 27, 11

*II2429 / T cap. A 28, 10

Κατὰ Λουκᾶν, κεφαλαίου ρϙαʹ·

2 – 5 II1suppl. 176 inter II1377 / K cap. A 22, 16 et II1378 / K cap. A 22, 17 II1suppl. 177 inter II1377 / K cap. A 22, 16 et II1378 / K cap. A 22, 17

7–8

3 – 5 II1suppl. 176 Matth. 6, 24 8 II1suppl. 177 Luc. 16, 13 2 – 5 II1suppl. 176 VPh cap. A 30, 10 (62r15 –18); VW cap. A 30, 9 –10; VO cap. A 30, 10; HI cap. A 28, 10; Lc cap. A 18, 14–15; PMLb cap. A 27, 10; T cap. A 50, 5; HIII cap. A 43, 2; deest in VE (lac.); PG 95, 1232, 33 –36 7 – 8 II1suppl. 177 P cap. A 27, 11 (21vA[7]); MLb cap. A 27, 11; T cap. A 50, 6; ΗIII cap. A 43, 3 II1suppl. 176 (a) P T HIII (b) Τῶν αὐτῶν M (c) Τοῦ Εὐαγγελίου / Τοῦ αὐτοῦ VW (cf. infra, app. crit. text.) (d) s. a. VPhVO HI (e) s. a. / s. a. Lc (cf. infra, app. crit. b 1 text.) (f) s. d. L II suppl. 177 (a) P (b) Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν ρϙαʹ κεφαλαίου Lb (c) Λουκᾶ κεφαλαίου ρϙαʹ M T λουκα codd. praem. ὁμοίως T (d) Λουκᾶς ρϙαʹ κεφαλαίου HIII 3 ἢ] εἰ P, ἡ M 3 – 4 τὸν – ἢ] om. Lb 4 ἑνὸς] praem. τοῦ Lc Lb T ΗΙII 4 – 5 κατα5 δύνασθαι (δυ- P) VPhVO P HIII a. c. μαμωνά φρονήσει] hic caesura in VW Lc p. c. O a. c. T , μαμῶνα V , μαμωνα P, μαμονᾶ M 8 hoc loco textus excidit quem in *II2429 / T cap. A 28, 10 exstare suspicamur

5

B. Loci II1suppl. 138 – 422

101

II1suppl. 178 / V cap. A 30, 17 Τοῦ αὐτοῦ, κεφαλαίου ρμβʹ· Οὐκ ἔστι προφήτης ἄτιμος, εἰ μὴ ἐν τῇ πατρίδι αὐτοῦ καὶ ἐν τῇ οἰκίᾳ αὐτοῦ. 5

II1suppl. 179 / V cap. A 30, 18 Τοῦ αὐτοῦ, κεφαλαίου ρϙεʹ·

10

Πῶς δυσκόλως πλούσιος εἰσελεύσεται εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν; Πάλιν λέγω ὑμῖν· Εὐκοπώτερόν ἐστι κάμηλον διὰ τρυπήματος ῥαφίδος διελθεῖν ἢ πλούσιον εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ εἰσελθεῖν. Παρὰ ἀνθρώποις τοῦτο ἀδύνατόν ἐστι, παρὰ δὲ θεῷ πάντα δυνατά.

2 – 4 II1suppl. 178 inter II1383 / K cap. A 22, 22 et II1384 / K cap. A 22, 23 II1suppl. 179 inter II1383 / K cap. A 22, 22 et II1384 / K cap. A 22, 23

6 – 11

3 – 4 II1suppl. 178 Matth. 13, 57 7 – 10 II1suppl. 179 Πῶς – εἰσελθεῖν] Matth. 19, 23 –24 10 – 11 Παρὰ – δυνατά] Ibid. 19, 26 2 – 4 II1suppl. 178 VE cap. A 30, 17 (39r3 –4); VW cap. A 30, 15; VOVPh cap. A 30, 17; HI cap. A 28, 17; Lc cap. A 18, 22; PMLb cap. A 27, 18; T cap. A 50, 13; deest in HIII; PG 95, 1232, 50 –51 6 – 11 II1suppl. 179 VE cap. A 30, 5 (39r5 –8); VW cap. A 30, 16–17; VOVPh cap. A 30, 18; HI cap. A 28, 18; Lc cap. A 18, 23 –24; PMLb cap. A 27, 19; T cap. A 50, 14; deest in HIII; PG 95, 1232, 52–57 II1suppl. 178 (a) PM T Τοῦ αὐτοῦ] om. P (b) Τοῦ αὐτοῦ VW Lb (c) s. a. VEVOVPh HI Lc II1suppl. 179 (a) PMLb Τοῦ αὐτοῦ] om. P (b) Κεφαλαίου ρϙεʹ / s. a. Lc (cf. infra, app. crit. text.) (c) Τοῦ αὐτοῦ / Τοῦ αὐτοῦ VW (cf. infra, app. crit. text.) (d) s. a. VEVOVPh HI T 3 προφήτις (-φη- M) PM αυτο M 4 οἰκεία VO, οἰκεῖα P, οικεια M 7 τὴν] om. M 7 – 8 οὐρανῶν] hic caesura in VW 8 – 10 Πάλιν – εἰσελθεῖν] om. VW 8 Πάπλούσιος VO τοῦ θεοῦ] λιν] add. δὲ (δε M) Lc PMLb T 9 εἰσελθεῖν Lc a. c. Lb c a. c. c τῶν οὐρανῶν L 10 εἰσελθεῖν] hic caesura in L 10 – 11 Παρὰ – δυνατά] om. PMLb T

102

Supplementum II1

II1suppl. 180 / V cap. A 30, 19 Ἐκ τοῦ κατὰ Ἰωάννην κεφαλαίου κδʹ· Θεὸν οὐδεὶς ἑώρακεν πώποτε. II1suppl. 181 / V cap. A 46, 13 Διδύμου·

5

Κίνδυνον φέρει πολλάκις τὸ δυσφήμων λόγους ἀκούειν. II1suppl. 182 / PMLb cap. B 2M/1P, 8

*II2599 / T cap. B 6, 13

Παροιμιῶν· Ἀφροσύνη ἀνδρὸς λυμαίνεται τὰς ὁδοὺς αὐτοῦ, τὸν δὲ θεὸν αἰτιᾶται ἡ καρδία αὐτοῦ.

2 – 3 II1suppl. 180 inter II1383 / K cap. A 22, 22 et II1384 / K cap. A 22, 23 5–6 II1suppl. 181 post II1435 / K cap. A 25, 14 6 exstat etiam sub nomine Didymi in Catenis in Psalmos, 380 (ed. Mühlenberg, p. 308, 18) 8 – 10 II1suppl. 182 inter 1 1 II 507 / K cap. B 2, 9 et II 508 / K cap. B 2, 10 3 II1suppl. 180 Ioh. 1, 18 6 II1suppl. 181 DIDYMUS ALEXANDRINUS, locus non repertus 9 – 10 II1suppl. 182 Prov. 19, 31–2 (Wahl, Proverbien-Text, p. 93) 2 – 3 II1suppl. 180 VE cap. A 30, 6 (39r[8]8–9); VW cap. A 30, 18; VOVPh cap. A 30, 19; HI cap. A 28, 19; Lc cap. A 18, 25; PMLb cap. A 27, 20; T cap. A 50, 15; deest in HIII; PG 95, 1233, 1 5 – 6 II1suppl. 181 VE cap. A 46, 13 (44v[20]20–21); VWVOVPh cap. A 46, 13; HI cap. A 44, 12; Lc cap. A 27, 40; PM cap. A 30, 13; Lb cap. A 30, 12; T cap. A 52, 9; HIII cap. A 44, 9; R cap. A 39, 24; PG 95, 1256, 11–12 8 – 10 II1suppl. 182 P cap. B 1, 8 (88rB[17]18 –21); M cap. B 2, 8; deest in Lb II1suppl. 180 (a) PMLb T Ἐκ τοῦ] om. P T κδʹ] ιδʹ M, ρκδʹ Lb (b) Ἰωάννου VEVPh Lc (c) Τοῦ αὐτοῦ VW (d) s. a. VO HI II1suppl. 181 διδυμου M 6 δύσφήμων (sic) P, δύσφημων M

λόγους] λόγων ( λο- Lb) MLb (= ed.)

10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

103

II1suppl. 183 / PMLb cap. B 2M/1P, 14

*II2606 / T cap. B 6, 20

Τοῦ Θεολόγου, ἐκ τῶν Γνωμῶν·

5

Τί πάντα τὸν δύστηνον αἰτιώμεθα Ἐχθρόν, διδόντες τῷ βιοῦν ἐξουσίαν; Μέμφου σεαυτόν, ἢ τὸ πᾶν ἢ τὸ πλέον. Τὸ πῦρ παρ’ ἡμῖν, ἡ δὲ φλὸξ τοῦ πνεύματος. II1suppl. 184 / V cap. Γ 2, 20

*II2770 / T cap. Γ 8, 24

10

Κρεῖσσον λογισμὸς πράξεων ἢ χρημάτων· Τὰ μὲν γάρ ἐστι τῆς φθορᾶς, τὸ δ’ ἵσταται.

2 – 6 II1suppl. 183 post II1513 / K cap. B 2, 15 8 – 10 II1suppl. 184 inter II1564 / K cap. Γ 1, 19 et II1565 / K cap. Γ 1, 20 9 – 10 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 52.6./59.6. (ed. Ihm, p. 842) 3 – 6 II1suppl. 183 GREGORIUS NAZIANZENUS, Carmina, I,2,33 (Tetrastichae sententiae), 205 –208 (PG 37, 943, 3 –6) 9 – 10 II1suppl. 184 GREGORIUS NAZIANZENUS, Carmina, I,2,33 (Tetrastichae sententiae), 55 –56 (PG 37, 932, 6 –7) 2 – 6 II1suppl. 183 P cap. B 1, 14 (88vB[9]10 –18); M cap. B 2, 14; deest in Lb 8 – 10 II1suppl. 184 VE cap. Γ 2, 21 (57r26 –27); VW cap. Γ 2, 20; VOVPh cap. Γ 2, 21; HI cap. Γ 2, 21; P cap. Γ 4, 20; M cap. Γ 4, 21; deest in Lb; PG 95, 1304, 42–43 II1suppl. 184 (a) s. a. VPh M (b) s. d. VEVWVO HI P 3 Τί] εἰ e corr. M 4 διδόντες τῷ] διδοῦντες το Μ 6 ἡμῶν ed. πράξεως (πρα- PM) VW PM 10 τὸ δ’] τὸ δὲ VW, το δε P, τα δε Μ

9 κρείσσων HI

104

Supplementum II1

II1suppl. 185 / V cap. Γ 2, 21

*II2771 / T cap. Γ 8, 25

Δόξαν δίωκε μήτε πᾶσαν μήτε ἄγαν· Κρεῖσσον γὰρ εἶναι τοῦ δοκεῖν. Εἰ δὲ ἄμετρος εἶ, Μὴ τὴν κενὴν θήρευε, μὴ δὲ τὴν νέαν. Τί γὰρ πιθήκῳ κέρδος, ἂν δοκῇ λέων;

5

II1suppl. 186 / V cap. Γ 2, 22

*II2772 / T cap. Γ 8, 26

Ἐκ τοῦ βʹ λόγου· Τηροῦμεν τὰς ἀλλήλων ἁμαρτίας, οὐχ’ ἵνα θρηνήσωμεν, ἀλλ’ ἵνα ὀνειδίσωμεν, οὐδὲ ἵνα θεραπεύσωμεν, ἀλλ’ ἵνα προσπλήξωμεν, καὶ ἀπολογίαν ἔχωμεν τῶν ἡμετέρων κακῶν τὰ τῶν πλησίoν τραύματα. Κακοὺς δὲ καὶ ἀγαθοὺς οὐχ’ ὁ τρόπος, ἀλλ’ ἡ διάστασις καὶ ἡ φιλία χαρακτηρίζει, καὶ ἃ σήμερον ἐπαινοῦμεν, αὔριον ἐκακίσαμεν. 2 – 6 II1suppl. 185 inter II1564 / K cap. Γ 1, 19 et II1565 / K cap. Γ 1, 20 8 – 14 II1suppl. 186 inter II1564 / K cap. Γ 1, 19 et II1565 / K cap. Γ 1, 20 9 – 12 Τηροῦμεν – τραύματα] exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 21.6./7. (ed. Ihm, p. 504) 3 – 6 II1suppl. 185 GREGORIUS NAZIANZENUS, Carmina, I,2,33 (Tetrastichae sententiae), 93–96 (PG 37, 935, 1–4) 9 – 14 II1suppl. 186 GREGORIUS NAZIANZENUS, Apologetica (Orat. 2), 80, 1–6 (ed. Bernardi, p. 194) 2 – 6 II1suppl. 185 VΕ cap. Γ 2, 22 (57r27–29); VW cap. Γ 2, 21; VOVPh cap. Γ 2, 22; HI cap. Γ 2, 22; P cap. Γ 4, 21; M cap. Γ 4, 22; E cap. 155, 11; deest in Lb; PG 95, 1304, 44 –47 8 – 14 II1suppl. 186 VE cap. Γ 2, 23 (57r[29]29–34); VW cap. Γ 2, 22; VOVPh cap. Γ 2, 23; HI cap. Γ 2, 23; P cap. Γ 4, 22; M cap. Γ 4, 23; deest in Lb; PG 95, 1304, 48 – 1305, 5 II1suppl. 185 (a) s. a. VEVOVPh HI E (b) s. d. PM (c) Τοῦ αὐτοῦ VW II1suppl. 186 (a) PM (b) Τοῦ αὐτοῦ VEVO HI (c) s. a. VWVPh 3 Δόξαν – ἄγαν] om. E μήτε1] μήποτε VO 4 γὰρ] om. VW (in mg. supplev. man. rec.) εἶναι] praem. τὸ E 4 – 5 Εἰ – νέαν] om. E 6 δοκῇ] δάκη P λέων] add. εἶναι E 9 θρηνήσομεν P 10 οὐδὲ ἵνα] οὐδ’ ἵνα M, praem. ἀλλ’ VW a. ras. ut videtur P 11 ἔχομεν V PM πλησίων VEVW a. c. VOVPh HI PΜ 12 Κακοὺς δὲ] κακούς τε W V 14 ἐκακήσαμεν VEVOVPh HI, ἐκκακήσαμεν VW a. c., ἐκκακησωμεν (-ισομεν Μ) PΜ

10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

105

II1suppl. 187 / V cap. Γ 2, 23 Τοῦ αὐτοῦ·

5

Ἐνέγκωμεν θυμὸν ὡς θηρίον, καὶ γλῶσσαν ὡς τομὸν ξίφος, καὶ ἡδονὴν ὡς πῦρ κατασβέσωμεν. Θώμεθα ταῖς ἀκοαῖς θύρας, καλῶς ἀνοιγομένας καὶ κλειομένας, καὶ τὸν ὀφθαλμὸν σωφρονίσωμεν καὶ γεῦσιν σπαράττουσαν, μὴ θάνατος ἀναβῇ διὰ τῶν θυρίδων ἡμῶν, καὶ γέλωτος ἀμετρίας καταγελάσωμεν. II1suppl. 188 / V cap. Γ 2, 10 Νείλου μοναχοῦ, ͵γυοʹ·

10

Γνῶθι σαυτὸν πρὸ πάντων· οὐδὲν γὰρ δυσχερέστερον τοῦ ἑαυτὸν γνῶναι, οὐδὲν ἐπιπονώτερον, οὐδὲν ἐργωδέστερον. Ὅταν δὲ σαυτὸν γνῷς, τότε δυνήσει καὶ θεὸν ἐπιγνῶναι, καὶ λογισμῷ ἐπελθεῖν τὰ πράγματα, ὡς καθήκει.

2 – 7 II1suppl. 187 inter II1564 / K cap. Γ 1, 19 et II1565 / K cap. Γ 1, 20 6 – 7 Ier. 9, 21 9 – 13 II1suppl. 188 inter II1570 / K cap. Γ 1, 25 et II1571 / K cap. Γ 1, 26 10 e. g. Plat., Prot., 343b3 3 – 7 II1suppl. 187 GREGORIUS NAZIANZENUS, Ad Gregorium Nyssenum (Orat. 11), 5, 1–7 (ed. Calvet-Sebasti, p. 338) 10 – 13 II1suppl. 188 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS), Epistulae, 3470 = III, 314 (PG 79, 536, 31–35) 2 – 7 II1suppl. 187 VE cap. Γ 2, 24 (57r[34]34 –57v4); VOVPh cap. Γ 2, 24; HI cap. Γ 9 – 13 II1suppl. 188 VE cap. Γ 2, 11 2, 24; deest in VW PMLb; PG 95, 1305, 6 –12 (55v[19]19 –22); VW cap. Γ 2, 10; VOVPh cap. Γ 2, 11; HI cap. Γ 2, 11; P cap. Γ 4, 10; M cap. Γ 4, 11; E cap. 155, 8; deest in Lb; PG 95, 1300, 3 –6 II1suppl. 187 (a) VEVO HI (b) s. a. VPh II1suppl. 188 (a) VEVOVPh HI PM νειλου P, νίλου VEVOVPh, νηλου M ͵γυοʹ] om. VEVOVPh HI M (b) Νείλου VW E 5 σωφρονήσωμεν VEVOVPh HI, post σωφρονίσωμεν hab. παιδαγωγήσωμεν ἁφὴν λυσσῶσαν ed. 10 – 11 ἑαυτὸν] post γνῶναι transpos. M 11 οὐδὲν ἐργωδὲ] om. PM E 12 σαυτὸν] δέστερον] om. E ἐργοδέστερον VEVOVPh P σεαὐτὸν M γνῷς] ἐπιγνῶς M δυνήση VW HI PM, δυνήσηι E 13 πράγματα] κτίσματα VW PM E (= ed.)

*II2suppl. 3a / R cap. Γ 8, 21

106

Supplementum II1

II1suppl. 189 / V cap. Γ 2, 25

*II2782 / T cap. Γ 8, 36

Εὐαγρίου· Βούλει γνῶναι θεόν; Προλαβὼν γνῶθι σαυτόν. II1suppl. 190 / V cap. Γ 9, 4 Εὐσεβίου·

5

Αἱ γυναῖκες τὰς φλυαρίας ἐκ τῶν στομάτων αὐτῶν παυσάτωσαν καὶ τοὺς ψιθυρισμούς, μνημονεύουσαι πῶς τῇ Εὔᾳ ψιθυρίσας ὁ πονηρὸς ἐξέβαλεν τοῦ παραδείσου. II1suppl. 191 / PMLb cap. Δ 1, 2

*II2789 / R cap. Δ 2, 1

Ψαλμοῦ ριηʹ·

10

Χρηστότητα καὶ παιδείαν καὶ γνῶσιν δίδαξόν με.

2 – 3 II1suppl. 189 inter II1570 / K cap. Γ 1, 25 et II1571 / K cap. Γ 1, 26 3 e. g. Plat., Prot., 343b3 5 – 8 II1suppl. 190 post II1629 / K cap. Γ 7, 3 10 – 11 II1suppl. 191 inter II1634 / K cap. Δ 2, 2 et II1635 / K cap. Δ 2, 3 3 II1suppl. 189 EUAGRIUS PONTICUS, Spirituales sententiae per alphabeticum dispositae (ed. Elter, p. LIII.26) 6 – 8 II1suppl. 190 PS.-EUSEBIUS ALEXANDRINUS, Sermo VIII (De commemoratione sanctorum) (PG 86, 361, 48–51); Holl, n° 485 11 II1suppl. 191 Ps. 118, 661 2 – 3 II1suppl. 189 VE cap. Γ 2, 26 (57v[5]5–6); VW cap. Γ 2, 24; VOVPh cap. Γ 2, 26; 5–8 HI cap. Γ 2, 26; P cap. Γ 4, 24; M cap. Γ 4, 25; deest in Lb; PG 95, 1305, 15 II1suppl. 190 VE cap. Γ 9, 4 (59v15–17); VWVOVPh cap. Γ 9, 4; HI cap. Γ 9, 4; PM cap. Γ 9, 4; T cap. Γ 13, 4; R cap. Γ 15, 4; deest in Lb; PG 95, 1313, 21–24 10 – 11 II1suppl. 191 P cap. Δ 1, 2 (116rB[4]4 –7); M cap. Δ 1, 2; VW cap. Δ 1, 2; E cap. 156, 7; deest in Lb II1suppl. 189 εὐαγριου PM II1suppl. 190 (a) VW PM T R VEVOVPh HI II1suppl. 191 (a) PM (b) Δαυΐδ VW E

εὐσεβειου M

(b) s. a.

3 βούλη VEVOVPh p. c., εἰ βούλη VW P, ἢ βουλη M σεαυτόν M 6 τοῦ στοματος (sic) M αυτὸν (sic) M 7 εὔα V HI T R, εύα M, ευα P 8 τοῦ] praem. ἐκ VE M

B. Loci II1suppl. 138 – 422

107

II1suppl. 192 / V cap. Δ 11, 12 Εὐσεβίου·

5

10

Ὁ λαβὼν χάριν, ὀφείλει ἀφθόνως παραδιδόναι τοῖς θέλουσι μανθάνειν, καθὼς ὁ κύριος εἶπεν· Δωρεὰν ἐλάβετε, δωρεὰν δότε. Τῷ γὰρ λαμβάνοντι καὶ μὴ μεταδιδόντι, καὶ ὃ ἔχει ἀρθήσεται ἀπ’ αὐτοῦ. Καὶ οὐ μόνον δικαίοις δίδωσι τὴν χάριν, ἀλλὰ καὶ ἁμαρτωλοῖς, ἐπειδὴ ἄφθονός ἐστιν ὁ θεὸς καὶ ἀπροσωπόληπτος, καὶ ἀνατέλλει τὸν ἥλιον αὐτοῦ ἐπὶ πονηροὺς καὶ ἀγαθούς, καὶ βρέχει ἐπὶ δικαίους καὶ ἀδίκους, καὶ οὐ παρορᾷ τὸν ἁμαρτάνοντα, ἀλλὰ δίδωσι κἀκείνῳ μικρὰν χάριν. Ἕκαστος οὖν ἀφθόνως ὀφείλει διδάσκειν. II1suppl. 193 / V cap. Δ 23, 6

15

Ζωὴ πονηρὰ ἐξ οἰκίας εἰς οἰκίαν, καὶ οὗ παροικήσει, οὐκ ἀνοίξει τὸ στόμα.

2 – 11 II1suppl. 192 post ΙΙ1652 / K cap. Δ 2, 20 4 Matth. 10, 8 5 – 6 Ibid. 13, 12; 25, 29; Marc. 4, 25 7 – 9 Matth. 5, 45 13 – 15 II1suppl. 193 inter II1678 / K cap. Δ 5, 6 et II1679 / K cap. Δ 5, 7 3 – 4 II1suppl. 192 Ὁ – δότε] PS.-EUSEBIUS ALEXANDRINUS, locus non repertus; Holl, n° 478, 1–3 4 – 6 Τῷ – αὐτοῦ] cf. PS.-EUSEBIUS ALEXANDRINUS, Sermo V (De eo qui gratiam communicare possit non habenti et de presbyteris) (PG 86, 344, 5–7); Holl, n° 478, 3 –4 6 – 10 Καὶ – χάριν] IBID. (PG 86, 341, 51 – 344, 3); Holl, n° 478, 4 –9 10 – 11 Ἕκαστος – διδάσκειν] locus non repertus; Holl, n° 478, 9 14 – 15 II1suppl. 193 Sir. 29, 241–2 (Wahl, Sirach-Text, p. 127) 2 – 11 II1suppl. 192 VE cap. Δ 11, 12 (75v[4]5 –12); VW cap. Δ 1, 13; VOVPh cap. Δ 11, 12; HI cap. Δ 11, 12; P cap. Δ 1, 13; M cap. Δ 1, 12; deest in Lb; PG 95, 1376, 25 – 35 13 – 15 II1suppl. 193 VE cap. Δ 23, 6 (82r33 –34); VW cap. Δ 21, 6; VOVPh cap. Δ 23, 6; HI cap. Δ 23, 6; P cap. Δ 2, 6; M cap. Δ 2, 5; deest in Lb; PG 95, 1404, 19 –20 II1suppl. 192 (a) VEVWVPh HI PM εὐσεβιου M, εὐσέβιος HI (b) s. a. VO II1suppl. 193 s. a. V HI PM 3 ἐθέλουσι (εθε- M; -ιν PM) VW P 4 καθὼς] add. καὶ M δῶτε VW Τῷ] τὸ P a. c. E 5 λαβάνον P 10 κακείνο V ἀφθονος M ὁφελεῖ P 15 οὗ] οὐ VEVW a. c. VOVPh HI P ανοιξις M τὸ] om. VWVO M στόμα] add. αὐτοῦ HI

*II2803 / R cap. Δ 2, 15

108

Supplementum II1

II1suppl. 194 / V cap. Δ 23, 7 Ζαχαρίου· Τῷ ἐκπορευομένῳ καὶ τῷ εἰσπορευομένῳ οὐκ ἦν εἰρήνη ἀπὸ τῆς θλίψεως. II1suppl. 195 / V cap. Δ 23, 14

5

Εὐαγρίου· Φυτὸν μεταφερόμενον συνεχῶς οὐ ποιήσει καρπόν. II1suppl. 196 / V cap. Δ 24, 2

Τὴν δόξαν μου ἑτέρῳ οὐ δώσω.

10

2 – 4 II1suppl. 194 inter II1678 / K cap. Δ 5, 6 et II1679 / K cap. Δ 5, 7 6–7 II1suppl. 195 post II1687 / K cap. Δ 5, 15 7 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 25.21./19. (ed. Ihm, p. 569) 9 – 10 II1suppl. 196 inter II1727 / K cap. Δ 10, 1 et II1728 / K cap. Δ 10, 2 3 – 4 II1suppl. 194 Zach. 8, 10 (Wahl, Prophetenzitate, p. 260–261) 7 II1suppl. 10 195 EUAGRIUS PONTICUS, De octo spiritibus malitiae, XIII (PG 79, 1160, 3 –4) II1suppl. 196 Is. 48, 11 (deest apud Wahl, Prophetenzitate) 2 – 4 II1suppl. 194 VE cap. Δ 23, 7 (82r[34]34 –35); VW cap. Δ 21, 7; VOVPh cap. Δ 23, 7; HI cap. Δ 23, 7; P cap. Δ 2, 7; M cap. Δ 2, 6; deest in Lb; PG 95, 1404, 21–22 6 – 7 II1suppl. 195 VE cap. Δ 23, 14 (82v[11]12); VW cap. Δ 21, 14; VOVPh cap. Δ 23, 14; HI cap. Δ 23, 14; P cap. Δ 2, 14; M cap. Δ 2, 13; deest in Lb; PG 95, 1404, 40 – 41 9 – 10 II1suppl. 196 VE cap. Δ 24, 2 (82v15); VW cap. Δ 22, 2; VOVPh cap. Δ 24, 2; HI cap. Δ 24, 2; PM cap. Δ 28, 2; T cap. Δ 40, 2; R cap. Δ 42, 2; deest in Lb; PG 95, 1404, 46 II1suppl. 194 (a) V PM (b) Ζαχαρίας HI II1suppl. 195 ευαγρίου Μ II1suppl. 196 (a) s. a. V HI PM T (b) Τοῦ αὐτοῦ R 3 τῷ] om. VW οὐκ ἦν] οὐκ’ ἐστίν M, οὐκέστιν (ουκ- P) VW P, οὐκ ἔσται LXX μεταφερόμενον] μεταφυτευόμενον M

7

B. Loci II1suppl. 138 – 422

109

II1suppl. 197 / V cap. Δ 25, 1

*II21120 / Τ cap. Δ 26, 1

Βασιλειῶν αʹ·

5

Ἐγενήθη ἐν τῷ εἶναι πνεῦμα πονηρὸν ἐπὶ Σαούλ, ἐλάμβανεν Δαυῒδ τὴν κιννύραν, καὶ ἔψαλλεν ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ, καὶ ἀνέψυχε Σαούλ, καὶ ἀφίστατο ἀπ’ αὐτοῦ τὸ πνεῦμα τὸ πονηρόν. II1suppl. 198 / V cap. Δ 25, 2 Παραλειπομένων αʹ· Ἔσται διάβολος ἐν τῷ Ἰσραήλ, καὶ ἔπεισε τὸν Δαυῒδ ἀριθμῆσαι τὸν Ἰσραήλ. [II1suppl. 199 / VW addit. cap. Δ 25, 4]

10

Ἐγγὺς κύριος τοῖς συντετριμμένοις τὴν καρδίαν, καὶ τοὺς ταπεινοὺς τῷ πνεύματι σώσει.

2 – 5 II1suppl. 197 ante II1737 / K cap. Δ 12, 1 7 – 9 II1suppl. 198 ante II1737 / K cap. Δ 12, 1 11 – 13 II1suppl. 199 inter II1suppl. 70 / V cap. Δ 28, 3 et II1suppl. 71 / V cap. Δ 28, 4 3 – 5 II1suppl. 197 I Reg. 16, 23 (Wahl, 1 Samuel-Text, p. 62) 8 – 9 II1suppl. 198 I Par. 21, 1 (Wahl, 1 Chronik-Text, p. 141) 12 – 13 II1suppl. 199 Ps. 33, 191–2 2 – 5 II1suppl. 197 VE cap. Δ 25, 1 (82v[21]22–24); VW cap. Δ 23, 1; VOVPh cap. Δ 7–9 25, 1; HI cap. Δ 25, 1; PM cap. Δ 14, 1; deest in Lb; PG 95, 1405, 3 –6 II1suppl. 198 VE cap. Δ 25, 2 (82v[24]24 –25); VW cap. Δ 23, 2; VOVPh cap. Δ 25, 2; HI cap. Δ 25, 2; PM cap. Δ 14, 2; deest in Lb; PG 95, 1405, 7–8 11 – 13 II1suppl. 199 VW addit. cap. Δ 25, 4 (f. 114v mg.) II1suppl. 197 αʹ] om. VW II1suppl. 198 (a) PM (b) Ἐκ τῶν παραλείπων (sic) HI (c) Παραλειπομένων V II1suppl. 199 s. a. VW addit. cap. Δ 25 3 Σαούλ] σαουλ PM, praem. τον Μ 4 κιννυραν PM, κινύραν VW a. c. ἔψαλεν E O Ph VV V 4 – 5 σαουλ PΜ 8 Ἔσται] sic VO HI PM (et *II2), ἔστη VW, ἔστε VE 12 – 13 Ἐγγὺς – σώσει] secludenda putamus (vide Thum, LXV–LXVI)

*II21121 / T cap. Δ 26, 2

110

Supplementum II1

II1suppl. 200 / V cap. E 10, 7

Ἔδονται τῆς ἑαυτῶν ὁδοῦ τοὺς καρπούς, καὶ τῆς ἑαυτῶν ἀσεβείας πλησθήσονται· ἐξετασμὸς γὰρ ἀσεβεῖς ὀλεῖ.

5

II1suppl. 201 / V cap. E 10, 6

Ἀνταπόδομα χειλέων αὐτοῦ δοθήσεται αὐτῷ.

2 – 5 II1suppl. 200 inter II1771 / K cap. E 1, 4 et II1772 / K cap. E 1, 5 II1suppl. 201 inter II1772 / K cap. E 1, 5 et II1773 / K cap. E 1, 6

7–8

3 – 4 II1suppl. 200 Ἔδονται – πλησθήσονται] Prov. 1, 311–2 (Wahl, ProverbienText, p. 23) 5 ἐξετασμὸς – ὀλεῖ] Ibid. 1, 322 (Wahl, p. 23 –24) 8 II1suppl. 201 Prov. 12, 142 (Wahl, Proverbien-Text, p. 63) 2 – 5 II1suppl. 200 VE cap. E 10, 7 (114r18–20); VWVOVPh cap. E 10, 7; HI cap. E 10, 7; PMLb cap. A 24, 7; T cap. A 48, 7; R cap. A 21, 18; HI cap. A 53, 7; PG 95, 1521, 22–24 7 – 8 II1suppl. 201 VE cap. E 10, 6 (114r18); VWVOVPh cap. E 10, 6; HI cap. E 10, 6; PMLb cap. A 24, 6; T cap. A 48, 6; R cap. A 21, 17; HI cap. A 53, 6; PG 95, 1521, 21 II1suppl. 200 (a) s. a. VWVO (b) s. d. VEVPh HI cap. E 10 PMLb T R HI cap. A 53 II1suppl. 201 (a) s. a. VEVOVPh HI cap. E 10 (b) s. d. PMLb VW T R HI cap. A 53 3 ἑαυτοῦ HI cap. A 53 τοὺς] τοῦ HI cap. E 10 5 ὀλεῖ] ὁλεῖ HI cap. A 53, ὀλῆ T, ολῆ Μ, ὅλη VWVOVPh HI cap. E 10, ὄλη VE, ολη P 8 αὐτοῦ] om. HI cap. E 10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

111

II1suppl. 202 / V cap. E 10, 27 Βασιλείου, ἐκ τοῦ εἰς τὸν ξαʹ ψαλμόν· Ἀγαθὸν ἐλπὶς τοῦ ἐλέους· τὸ γὰρ κράτος τοῦ θεοῦ, καὶ παρ’ αὐτοῦ τὸ ἔλεος, ὅτι σὺ ἀποδώσεις ἑκάστῳ κατὰ τὰ ἔργα αὐτοῦ. 5

II1suppl. 203 / V cap. E 11, 21

*II21345 / T cap. E 9, 35

Βασιλείου, ἐκ τῆς λγʹ ἐπιστολῆς·

10

Αἰσχρὸν εὐλογεῖν μὲν ἡμᾶς ἐπὶ τοῖς χρηστοτέροις, σιωπᾶν δὲ ἐπὶ τοῖς σκυθρωποτέροις καὶ ἐπιπόνοις πράγμασιν. Ἀλλὰ τότε καὶ πλέον εὐχαριστεῖν δεῖ, εἰδότας ὅτι ὃν ἀγαπᾷ κύριος, παιδεύει, μαστιγοῖ δὲ πάντα υἱὸν ὃν παραδέχεται.

2 – 4 II1suppl. 202 inter II1791 / K cap. E 1, 24 et II1792 / K cap. E 1, 25 3 – 4 Ps. 61, 131–2 6 – 10 II1suppl. 203 inter II1804 / K cap. E 2, 9 et II1805 / K cap. E 2, 10 9 – 10 Prov. 3, 121–2; Hebr. 12, 6 3 – 4 II1suppl. 202 BASILIUS CAESARIENSIS, Homilia in Psalmum LXI, 5 (PG 29, 481, 44 –46) 7 – 10 II1suppl. 203 BASILIUS CAESARIENSIS, re vera Homilia in Psalmum XXXIII, 1 (PG 29, 353, 8 –13) 2 – 4 II1suppl. 202 VE cap. E 10, 28 (114v12–14); VOVPh cap. E 10, 28; HI cap. E 10, 28; PLb cap. A 24, 29; M cap. A 24, 26; T cap. A 48, 29; HI cap. A 53, 29; deest in VW R; PG 95, 1524, 18–20 6 – 10 II1suppl. 203 VE cap. E 11, 21 (115v[33]34–116r2); VW cap. E 11, 18; VOVPh cap. E 11, 21; HI cap. E 11, 23; P cap. E 8, 18; M cap. E 8, 17; deest in Lb; PG 95, 1528, 53 – 1529, 3 II1suppl. 202 (a) PMLb T Βασιλείου] βασιλειου M, praem. Τοῦ ἁγίου T ἐκ τοῦ] om. PMLb (b) Βασίλειος HI cap. A 53 (c) s. a. VEVOVPh HI cap. E 10 II1suppl. 203 (a) PM βασιλειου codd. ἐπιστολῆς] om. P (b) Βασιλείου V HI 3 ἀγαθὴ PMLb T HI cap. A 53 (= ed.) 9 – 10 μαστιγεῖ VΟVPh

ἐλπὶς] praem. ἡ Lb (= ed.)

9 δεῖ] δὴ VW

112

Supplementum II1

II1suppl. 204 / V cap. E 11, 14

*II21343 / T cap. E 9, 33

Μήτε τὸ ἀλγεῖν ἀπαραμύθητον, μήτε τὸ εὖ πράττειν ἀπαιδαγώγητον. II1suppl. 205 / V cap. E 11, 18

*II21346 / T cap. E 9, 36

5

Τοῦ Χρυσοστόμου· Τάφος καὶ φθορὰ καὶ κόνις τὸ τῆς βιωτικῆς εὐημερίας συμπέρασμα. II1suppl. 206 / V cap. E 11, 22 Τοῦ Χρυσοστόμου·

10

Τάφος διαδέξεται τὸ τῆς δόξης τέλος.

2 – 4 II1suppl. 204 inter II1806 / K cap. E 2, 11 et II1807 / K cap. E 2, 12 3 – 4 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 16.7./7. (ed. Ihm, p. 383 –384) 6 – 8 10 – 11 II1suppl. 205 inter II1819 / K cap. E 2, 24 et II1820 / K cap. E 2, 25 II1suppl. 206 inter II1819 / K cap. E 2, 24 et II1820 / K cap. E 2, 25 3 – 4 II1suppl. 204 GREGORIUS NAZIANZENUS, Ad praefectum et cives Nazianzenos (Orat. 17), 4 (PG 35, 972, 10–11) 7 – 8 II1suppl. 205 IOHANNES CHRYSOSTOMUS, locus non repertus; Haidacher 183.42 11 II1suppl. 206 IOHANNES CHRYSOSTOMUS, locus non repertus; Haidacher 183.43 2 – 4 II1suppl. 204 VE cap. E 11, 14 (115v12); VW cap. E 11, 13; VOVPh cap. E 11, 14; HI cap. E 11, 14; P cap. E 8, 14; M cap. E 8, 13; deest in Lb; PG 95, 1528, 16–17 6 – 8 II1suppl. 205 VE cap. E 11, 18 (115v[26]27); VW cap. Ε 11, 16; VOVPh cap. E 11, 18; HI cap. E 11, 20; P cap. E 8, 15; M cap. E 8, 14; deest in Lb; PG 95, 1528, 42– 43 10 – 11 II1suppl. 206 VE cap. E 11, 22 (116r[2]2); VOVPh cap. E 11, 22; HI cap. E 11, 24; deest in VW PMLb; PG 95, 1529, 4 II1suppl. 204 (a) s. a. VEVOVPh HI PM (b) s. d. VW II1suppl. 205 Τοῦ] om. VPh M χρυσοστομου M II1suppl. 206 (a) VEVOVPh Τοῦ] om. VPh (b) s. a. HI 3 τὸ1] τὸν VPh

ἀλγεῖν] ἀλγεινὸν VEVOVPh HI

εὐπράττειν PM

B. Loci II1suppl. 138 – 422

113

II1suppl. 207 / V cap. E 11, 24

*II21348 / T cap. E 9, 38

Νείλου μοναχοῦ, ͵γυοαʹ·

5

Καθάπερ ἴδιόν ἐστιν τοῦ φωτὸς τὸ φωτίζειν, οὕτως ἴδιον θεοῦ τὸ ἐλεεῖν καὶ οἰκτείρειν τὰ οἰκεῖα ποιήματα· ἐλεήμων γὰρ καὶ οἰκτίρμων ὁ κύριος, κατὰ τὴν φωνὴν Δαυΐδ. Μήτε οὖν ἀπογνῷς, μήτε καταφρονήσῃς. II1suppl. 208 / V cap. E 11, 25 Τοῦ αὐτοῦ, ͵γχοβʹ·

10

Πάντων σου τῶν πραγμάτων κατευοδουμένων, ἐκδέχου μεταβολήν, καὶ πάλιν ποτὲ ὑπὸ ἀπροσδοκήτων συμφορῶν κυκλούμενος, φαντάζου τὰ χρηστὰ καὶ κρείττονα.

2 – 6 II1suppl. 207 inter II1820 / K cap. E 2, 25 et II1821 / K cap. E 2, 26 3 – 4 Καθάπερ – ποιήματα] exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 7.42./33. (ed. Ihm, p. 175) 4 – 5 Ps. 110, 42 8 – 11 II1suppl. 208 inter II1820 / K cap. E 2, 25 et 9 – 11 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, II1821 / K cap. E 2, 26 18.20./19. et 60.11./67.13. (ed. Ihm, p. 438 et 912) 3 – 6 II1suppl. 207 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS), Epistulae, 3471, locus non repertus 9 – 11 II1suppl. 208 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS), Epistulae, 3672, locus non repertus 2 – 6 II1suppl. 207 VE cap. E 11, 24 (116r[5]5–8); VW cap. E 11, 20; VOVPh cap. E 11, 24; HI cap. E 11, 26; P cap. E 8, 20; M cap. E 8, 19; deest in Lb; PG 95, 1529, 9 –13 8 – 11 II1suppl. 208 VE cap. E 11, 25 (116r8–10); VW cap. E 11, 21; VOVPh cap. E 11, 25; HI cap. E 11, 27; P cap. E 8, 21–22; M cap. E 8, 20; deest in Lb; PG 95, 1529, 14 –17 II1suppl. 207 (a) PM νηλου M μοναχοῦ] om. M (b) Νείλου μοναχοῦ HI (c) Νείλου V νίλου VEVOVPh II1suppl. 208 (a) M ͵γχοβʹ] scripsimus (*II2), ͵γχιβʹ M (b) ͵γχοβʹ / s. a. P (cf. infra, app. crit. text.) (c) s. a. V HI 3 Καθάπερ] add. γὰρ Μ φωτίζειν] φωτιζῶν Μ 4 οἰκεῖα] om. M 4 – 5 οἰκτείρμων (-ει- P) VE a. c. P 6 καταφρονήσεις (-φρονέ- M) VEVΟ PΜ 10 κυκλούμενος] hic caesura in P 11 κρείσσονα VW

*II21349 / T cap. E 9, 39

114

Supplementum II1

II1suppl. 209 / V cap. E 11, 26

*II21350 / T cap. E 9, 40

Νείλου μοναχοῦ· Οὐ χρὴ δυσφορεῖν ἐπὶ τοῖς συμβαίνουσιν, ἀλλὰ μᾶλλον εὐθυμεῖν ἐπὶ ταῖς πολλαῖς θλίψεσιν. Διατοῦτο γάρ φησιν ἔθλιψά σε καὶ ἐλιμαγχόνησά σε, ἵνα ψωμισθῇς τὸ μάννα τῆς γνώσεως, καὶ ἐπ’ ἐσχάτων εὖ σε ποιήσω.

5

II1suppl. 210 / V cap. E 12, 11 Διδύμου, ἐκ τοῦ κατὰ Μανιχαίων· Φιλοῦσι τὰ ἁμαρτήματα ἐκ πλήθους ὄχλων καὶ εὐθηνίας τῶν ἀναγκαίων τίκτεσθαι.

2 – 6 II1suppl. 209 inter II1820 / K cap. E 2, 25 et II1821 / K cap. E 2, 26 4–6 Deut. 8, 3 (cum app. crit.) et 8, 16 8 – 10 II1suppl. 210 inter II1836 / K cap. E 3, 13 et II1837 / K cap. E 3, 14 3 – 6 II1suppl. 209 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS), Epistulae, III, 157 (PG 79, 460, 4 –8) 9 – 10 II1suppl. 210 DIDYMUS ALEXANDRINUS, Contra Manichaeos, locus non repertus 2 – 6 II1suppl. 209 VE cap. E 11, 26 (116r10 –13); VW cap. E 11, 23; VOVPh cap. E 11, 26; HI cap. E 11, 28; P cap. E 8, 24; M cap. E 8, 22; deest in Lb; PG 95, 1529, 18 – 22 8 – 10 II1suppl. 210 VE cap. E 12, 10 (116r33 –34); VW cap. E 12, 11; VOVPh cap. E 12, 10; HI cap. E 12, 10; PM cap. E 20, 11; T cap. E 21, 11; deest in Lb; PG 95, 1532, 1–2 II1suppl. 209 (a) P (b) Νείλου VW M νηλου M (c) Τοῦ αὐτοῦ VO (d) s. a. VEVPh HI II1suppl. 210 (a) PM T διδυμου M ἐκ τοῦ] om. PM (b) Διδύμου VW (c) s. a. VEVOVPh HI 4 γάρ φησιν] φησιν Μ 5 ψωμισθὴς HI, ψωμισθεις PΜ 6 εὖ – ποιήσω] εὐποιήσω Μ

10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

115

II1suppl. 211 / V cap. E 28, 8

*II21243 / T cap. E 3, 14

5

Ὁ δεῖνα, τὸν πλοῦτον αὐτοῦ θηριομάχοις προσαναλίσκων, καὶ ταῖς ματαίαις τῶν δήμων φωναῖς ἐπαγαλλόμενος, φυσᾶται τοῖς ἐπαίνοις καὶ μέγα φρονεῖ, τὴν δόξαν ἔχων ἐν τῇ αἰσχύνῃ αὐτοῦ· ὅς γε καὶ ἔγγραφον τοῖς περιφανέσι τῆς πόλεως τὴν ἑαυτοῦ ἁμαρτίαν ἐπὶ τῶν πινάκων δεικνύει. II1suppl. 212 / V cap. E 14, 2

*II21283 / T cap. E 8, 5

10

Μὴ ἐπίχαιρε ἐπὶ κακοποιοῖς.

2 – 7 II1suppl. 211 inter II1844 / K cap. E 4, 7 et II1845 / K cap. E 4, 8 II1suppl. 212 inter II1853 / K cap. E 5, 2 et II1854 / K cap. E 5, 3

9 – 10

3 – 7 II1suppl. 211 BASILIUS CAESARIENSIS, Homilia in Psalmum LXI, 4 (PG 29, 477, 2–8) 10 II1suppl. 212 Prov. 24, 191 (Wahl, Proverbien-Text, p. 114) 2 – 7 II1suppl. 211 VΕ cap. E 28, 8 (125r10 –14); VW cap. E 26, 8; VΟVPh cap. E 28, 8; HI cap. E 26, 8; PM cap. E 3, 8; PM cap. E 26, 8; deest in Lb; PG 95, 1564, 48 –53 9 – 10 II1suppl. 212 VE cap. E 14, 2 (116v19); VWVOVPh cap. E 14, 2; HI cap. E 14, 2; P cap. E 7, 2; deest in MLb; PG 95, 1532, 34 –35 II1suppl. 211 s. a. V HI PM II1suppl. 212 s. a. V HI P 3 δινα P cap. E 3 M cap. E 3 a. c. P cap. E 26 M cap. E 26 4 φυσάται (-σα- Μ cap. Ε 26) P cap. E 26 Μ cap. E 26, φύσατε VΟ, φυσάτε VEVPh HI, φυσατε P cap. E 3 5 μέγα φρονεῖ] μεγαφρονεῖ P cap. E 3 p. c. Τ, -φρνεῖν (sic) P cap. E 3 a. c., -φρονῆ M cap. E 26, μεγαλοφρονεῖ φρονεῖ] φρονεῖται VΟ a. c., -τε VΟ p. c. 5 – 6 ὅς γε] ὥσγε P cap. E 3, ὤσγε P cap. E 26 cap. E 26 cap. E 3 cap. E 26 P , ὡσγε M , ὡστε M 6 ἐγγραφων M cap. E 26 7 δεικυει P cap. E 26 a. c., δείκνυσι VW, δεικνυσιν P cap. E 3 M cap. E 3 M cap. E 26

116 *II21306 / T cap. E 8, 28

Supplementum II1

II1suppl. 213 / V cap. E 14, 19 Νείλου μοναχοῦ, ͵γωϙθʹ· Οὐ χρὴ ἐπὶ παντὶ πτώματι καὶ πάσῃ ἁμαρτίᾳ ἀνθρώπου ἐπαίρεσθαι, οὐδὲ ἐπιχαίρειν ποτὲ τῷ ὑποσκελισθέντι, κἂν εἰ δοκῇ ὁ τοιοῦτος ἐχθρὸς φόνιος εἶναι, μᾶλλον δὲ συμπάσχειν καὶ συναλγεῖν καὶ εὐχὴν ὑπὲρ αὐτοῦ πρὸς τὸν θεὸν ποιεῖσθαι, δεδιότα καὶ πεφρικότα καὶ διαλογιζόμενον, μήποτε ὁ μὲν ὑποσκελισθεὶς τροπαιοφόρος ἀναδειχθῇ, ὁ δὲ νομίσας ἵστασθαι, ἐξαίσιον ὕστερον πτῶμα καταρραγῇ παρὰ τὴν προσδοκίαν, καὶ ἐναποθάνῃ τῷ πτώματι. Διατοῦτο τότε μάλιστα φείδεσθαι χρὴ τῶν ἐχθρῶν, ὅταν αὐτῶν γενώμεθα κύριοι.

2 – 11 II1suppl. 213 inter II1869 / K cap. E 5, 18 et II1870 / K cap. E 5, 19 3 – 5 Οὐ – εἶναι] exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 18.17./16. (ed. Ihm, p. 437); cf. Prov. 24, 171–2 8 Iob 18, 12 vel 20, 51 10 – 11 Διατοῦτο – κύριοι] Ioh. Chrys., De Davide et Saule, I, 5, 45–46 (ed. Barone, p. 18) 3 – 11 II1suppl. 213 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS), Epistulae, 3899, locus non repertus 2 – 11 II1suppl. 213 VE cap. E 14, 19 –20 (117r[29]30–117v1; 117v1–2); VW cap. E 14, 18; VOVPh cap. E 14, 19 –20; HI cap. E 14, 19 –20; P cap. E 7, 18; M cap. E 7, 17; deest in Lb; PG 95, 1533, 49 – 1536, 5 II1suppl. 213 (a) P (b) Νείλου μοναχοῦ / s. a. HI (cf. infra, app. crit. text.) (c) Νείλου VW M νήλου M (d) Νείλου / s. a. VEVOVPh (cf. infra, app. crit. text.) νίλου codd. 3 ἐπὶ] ἐν VΟ a. c. 4 οὐδὲ] οὐδ’ VΟ ϋποσκελλισθέντι P, ὑπὸ σχελισθέντι VE, ὑποσχελισθέντι VPh, ὑποσχετλϊασθέντϊ VΟ δοκεῖ VEVWVPh P ὁ] s. l. VW 6 δεδειῶτα (-ώ- VW) VW p. c. M 7 ὑπὸ σκελισθεὶς VE, ὑποσκελλισθεις M, ϋποσκελλισθης P ἐν ἀποθάνη VE, ἐν ἀποθάνει VW, 9 καταραγῆ ΗΙ a. c., καταρραγεῖ (-ει P) VW P T Ι E O ἐναποθάνει Η P πτώματι] hic caesura in V V VPh HI 10 τότε] post μάλιστα transpos. PΜ χρὴ] δὴ VW, om. VEVΟVPh ΗΙ 11 γενόμεθα ΗΙ P, γινόμεθα Μ

5

10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

117

II1suppl. 214 / V cap. E 14, 20 Τοῦ αὐτοῦ, ͵δψμʹ·

5

Κἄν που τινὰ σπανίως συμβῇ ἀποκλῖναι τῆς ἀρετῆς καὶ τῷ διαβόλῳ περιπεσεῖν, μὴ θέλε τοῦτον δικάζειν καὶ κατακρίνειν, φοβοῦ δὲ μᾶλλον μὴ καὶ σὺ πτωματισθῇς. [II1suppl. 215 / HI cap. E 13, 3]

Ὤρυξαν χεῖρας μου καὶ πόδας μου.

II1suppl. 216 / V cap. E 13, 9 10

Νείλου μοναχοῦ· Διατί μαθητής, διατί καὶ ἐπίβουλος, τῷ ἰδίῳ διδασκάλῳ ἐπιβουλεύων καὶ τὸν Ἰοῦδαν ἐκεῖνον μιμούμενος, τοῦ ἰδίου διδασκάλου προδότην γενόμενον;

2 – 5 II1suppl. 214 inter II1869 / K cap. E 5, 18 et II1870 / K cap. E 5, 19 7–8 II1suppl. 215 inter II1890 / K cap. E 8, 2 et II1891 / K cap. E 8, 3 10 – 13 II1suppl. 216 post II1896 / K cap. E 8, 8 3 – 5 II1suppl. 214 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS), Epistulae, 4740, locus non repertus 8 II1suppl. 215 Ps. 21, 173 11 – 13 II1suppl. 216 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS?), locus non repertus 2 – 5 II1suppl. 214 VE cap. E 14, 21 (117v[2]3 –5); VW cap. E 14, 19; VOVPh cap. E 14, 21; HI cap. E 14, 21; P cap. E 7, 19; M cap. E 7, 18; deest in Lb; PG 95, 1536, 6–9 7 – 8 II1suppl. 215 HI cap. E 13, 3 (303rA40– 41) 10 – 13 II1suppl. 216 VE cap. E 13, 9 (116v[12]12–14); VOVPh cap. E 13, 9; HI cap. E 13, 10; deest in VW PMLb; PG 95, 1532, 24 –27 II1suppl. 214 (a) P (b) Τοῦ αὐτοῦ VEVW M (c) Νίλου VOVPh (d) s. a. HI II1suppl. 215 s. a. HI II1suppl. 216 (a) HI (b) Νείλου VEVOVPh νίλου codd. 3 σπανίως τινὰ (-α PM) VW PM ἀποκλιναι PM 4 παραπεσεῖν V ΗΙ 5 πτωματισθείς (-εῖς P, -εις Μ) V PΜ 8 Ὤρυξαν – μου2] secludenda putamus 12 ἰούδαν VO, ἰοῦδα ΗΙ

*II21307 / T cap. E 8, 29

118

Supplementum II1

II1suppl. 217 / V cap. E 27, 2 Σιράχ· Ἐπιθυμία εὐνούχου ἀποπαρθενῶσαι νεάνιν. II1suppl. 218 / V cap. E 27, 5 Νείλου μοναχοῦ, ͵δcμʹ· Ἀπόστησον ἀπὸ τῆς συμβίου σου τὸν εὐνοῦχον Σμάραγδον. Κἂν γὰρ δοκοίη τῶν κάτω διδύμων ἐκτετμῆσθαι, ἀλλ’ ἄνω ἔχει ἐν τῷ προσώπῳ τοὺς διδύμους ὀφθαλμούς, ἐμπαθῶς ἐμβλέποντας καὶ ἐπισυρομένους ἤδη πονηρὰς μαρτυρίας.

2 – 3 II1suppl. 217 inter II1971 / K cap. E 19, 2 et II1972 / K cap. E 19, 3 5–9 II1suppl. 218 post II1973 / K cap. E 19, 4 6 – 9 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 3.19./17. (ed. Ihm, p. 64 –65) 3 II1suppl. 217 Sir. 20, 41 (Wahl, Sirach-Text, p. 100) 6 – 9 II1suppl. 218 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS), Epistulae, 4240, locus non repertus 2 – 3 II1suppl. 217 VE cap. E 27, 2 (124v[16]17); VW cap. E 22, 2; VOVPh cap. E 27, 5 – 9 II1suppl. 218 2; HI cap. E 25, 2; PM cap. E 13, 2; deest in Lb; PG 95, 1564, 6 E W O Ph V cap. E 27, 5 (124v[27]28 –31); V cap. E 22, 5; V V cap. E 27, 5; HI cap. E 25, 5; PM cap. E 13, 5; deest in Lb; PG 95, 1564, 21–25 II1suppl. 217 τοῦ σιραχ (sic) M II1suppl. 218 (a) P νειλου cod. (b) Νείλου μοναχοῦ HI (c) Νείλου V M νεῖ- VW, νί- VEVOVPh, νη- M 3 ἀπὸ παρθενῶσαι HI, ἀποπαρθενεῦσαι (-εύ- P, -ευ- M) VW PM νεανιν Μ, νεάνιδα VW P 6 τὸν] in mg. VW σμαραγδὸν M 7 γὰρ] s. l. P δοκῆ VPh ἐκτετμεῖσθαι V PΜ ἀλλὰ ἄνω VW ἔχει ἐν] ἐχεται (sic) Μ 8 προσωπον Μ βλέποντας VEVOVPh HI 9 ἐπισυρόμενον VEVOVPh HI πονηρᾶς VEVO HI, -ρας PM

5

B. Loci II1suppl. 138 – 422

119

II1suppl. 219 / V cap. Z 2, 13 Τοῦ αὐτοῦ·

5

10

15

20

Τινὲς ἀποδημητικοὶ τῶν ἰχθύων, ὥσπερ ἀπὸ κοινοῦ βουλευτηρίου πρὸς τὴν ὑπερορίαν στελλόμενοι, ὑφ’ ἑνὶ συνθήματι πάντες ἀπαίρουσιν. Ἐπειδὰν ὁ τεταγμένος καιρὸς τῆς κυήσεως καταλάβοι, ἄλλοι ἀπ’ ἄλλων κόλπων μεταστάντες, τῷ κοινῷ τῆς φύσεως νόμῳ διεγερθέντες, ἐπὶ τὴν βορεινὴν ἐπείγονται θάλασσαν. Καὶ ἴδοις ἂν κατὰ τὸν καιρὸν τῆς ἀνόδου, ὥσπέρ τι ῥεῦμα, τοὺς ἰχθύας ἡνωμένους καὶ ἐκ τῆς Προποντίδος ἐπὶ τὸν Εὔξεινον ῥέοντας. Τίς ὁ κινῶν; Ποῖον πρόσταγμα βασιλέως, ποῖα διατάγματα κατ’ ἀγορὰν ἡπλωμένα δηλοῖ; Οἱ ξεναγοῦντες τίνες; Ὁρᾷς τὴν θείαν διάταξιν πάντα πληροῦσαν καὶ διὰ τῶν μικροτάτων διήκουσαν. Ἰχθὺς οὐκ ἀντιλέγει νόμῳ θεοῦ, καὶ ἄνθρωποι σωτηρίων δογμάτων οὐκ ἀνεχόμεθα. Μὴ καταφρόνει τῶν ἰχθύων, ἐπειδὴ ἄλογα καὶ ἄφωνα παντελῶς, ἀλλὰ φοβοῦ μὴ καὶ τούτων ἀλογώτερος ᾖς, τῇ διατάξει τοῦ κτίσαντος ἀνθιστάμενος. Ἄκουε τῶν ἰχθύων μονονουχὶ φωνὴν ἀφιέντων δι’ ὧν ποιοῦσιν, ὅτι Εἰς διαμονὴν τοῦ γένους τὴν μακρὰν ταύτην ἀποδημίαν στελλόμεθα. Οὐκ ἔχουσιν ἴδιον λόγον, ἀλλ’ ἔχουσι τὸν τῆς φύσεως νόμον ἰσχυρῶς ἐνιδρυμένον καὶ τὸ πρακτέον ὑποδεικνύντα· Βαδίσωμεν, φησίν, ἐπὶ τὸ βόρειον πέλαγος· γλυκύτερον γὰρ τῆς λοιπῆς θαλάσσης ἐκεῖνο τὸ

2 – 120, 7 II1suppl. 219 post II11010 / K cap. Z 1, 10 3 – 120, 7 II1suppl. 219 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, VII, 4 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 119, 20 – 120, 20) 2 – 120, 7 II1suppl. 219 VE cap. Z 2, 13 (126v[31]31–127r20); VOVPh cap. Z 2, 13; PM cap. Z 2, 13; T cap. Z 2, 12; deest in VW HI Lb R; PG 95, 1572, 31 – 1573, 8 II1suppl. 219 (a) VE T (b) s. a. VOVPh M (c) s. d. P 3 Τινὲς] add. δε P 4 συστελλομενοι (sic) M ὑφ’ ἑνὶ] ὑφενὶ VE, ὑφ’ ἐνὶ T, ϋφεν P, ὑφαινὶ M 5 – 120, 7 Ἐπειδὰν – οἴκαδε] και ἔτερα P, om. M T 6 ἀπ’ ἄλλων] correximus (ed.), αἰγιαλῶν (αἱ- VEVPh) VEVOVPh μεταστάντες] μεταναστάντες ed. 10 κοινῶν VPh, κινῆν VO 10 – 11 κατ’ ἀγορὰν] καταγωρὰν VEVO 11 ante δηλοῖ quaedam excidisse videntur, τὴν προθεσμίαν ed. 13 – 14 δογμάτων] διδαγμάτων ed. 14 οὐκ ἀνεχόμεθα] correximus (ed.), οὐκανεχώμεθα VEVOVPh ἄλογα] ἄφωνα VPh 15 ἄφωνα] ἄφονα VE, ἄλογα VPh 20 πρακτέον] correximus (ed.), πρακταῖον VEVΟVPh ὑποδεικνύντα] scripsimus, ὑποδεικνῦντα VEVOVPh βαδίσομέν φησιν VE, βαδίσομεν φησὶ VO, βαδίσωμεν, φασίν coniec. Mendieta/Rudberg

120

Supplementum II1

ὕδωρ, διότι ἐπ’ ὀλίγον αὐτῇ προσδιατρίβων ὁ ἥλιος, οὐκ ἐξάγει αὐτῆς ὅλον διὰ τῆς ἀκτῖνος τὸ πότιμον. Χαίρει δὲ τοῖς γλυκέσι καὶ τὰ θαλάσσια· ὅθεν καὶ ἐπὶ ποταμοὺς ἀνανήχεται πολλάκις καὶ πόρρωθεν θαλάσσης φέρεται. Ἐκ τούτου προτιμότερος αὐτοῖς ὁ Πόντος τῶν λοιπῶν ἐστι κόλπων, ὡς ἐπιτήδειος ἐναποκυῆσαι καὶ ἐκθρέψαι τὰ ἔγγονα. Ἐπειδὰν δὲ τὰ σπουδαζόμενα ἀρκούντως ἐκπληρωθῇ, πάλιν πανδημεὶ πάντες ὑποστρέφουσιν οἴκαδε.

5

II1suppl. 220 / V cap. Z 2, 14 Τοῦ αὐτοῦ· Ἤκουσα ὅτι ὁ θαλάσσιος ἐχῖνος, τὸ μικρὸν παντελῶς καὶ εὐκαταφρόνητον ζῶον, διδάσκαλος πολλάκις γαλήνης καὶ κλύδωνος τοῖς πλέουσιν γίνεται. Ὃς ὅταν προΐδῃ ταραχὴν ἀνέμου, ψηφίδα τινὰ ὑπελθὼν γενναίαν, ἐπ’ αὐτῆς ὥσπερ ἐπ’ ἀγκύρας βεβαίως σαλεύει, κατεχόμενος τῷ βάρει πρὸς τὸ μὴ ῥαδίως τοῖς κύμασιν ἀποσύρεσθαι. Τοῦτο ὅταν ἴδωσιν οἱ ναυτικοὶ τὸ σημεῖον, ἴσασιν τὴν προσδοκωμένην βιαίαν κίνησιν τῶν ἀνέμων.

9 – 16 II1suppl. 220 post II11010 / K cap. Z 1, 10 10 – 16 II1suppl. 220 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, VII, 5 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 121, 16 –22) 9 – 16 II1suppl. 220 VE cap. Z 2, 14 (127r20 –26); VOVPh cap. Z 2, 14; PM cap. Z 2, 14; T cap. Z 2, 13; deest in VW HI Lb R; PG 95, 1573, 9 –17 II1suppl. 220 (a) VE (b) Καὶ μεθέτερα T, Καὶ ἕτερα P (c) s. a. VOVPh M 2 χαίρειν VO 4 προτιμότερος] scripsimus, προτιμώτερος VEVOVPh 5 κόλπος VO 6 ἀρκοῦντος VEVOVPh a. c. 11 κλύδονος P T 13 αὐτῆ VPh, αὐτη VΟ, αὑτὴ VE E ἐπ’ ἀγκύρας] ἐπαγκύρας V , αγκύρας (sic) Τ βεβαίως] om. PM T 14 τῷ] το P T 15 Τοῦτο] praem. καὶ PM T 16 βιαίαν] βίαν (βι- PM) καὶ (και P) PΜ T

10

15

B. Loci II1suppl. 138 – 422

121

II1suppl. 221 / V cap. Z 2, 15 Τοῦ αὐτοῦ·

5

10

Ὁ καρκίνος τῆς σαρκὸς ἐπιθυμεῖ τοῦ ὀστρέου, ἀλλὰ δυσάλωτος ἡ ἄγρα αὐτῷ διὰ τὴν περιβολὴν τοῦ ὀστρέου. Ἀρραγεῖ γὰρ ἕρκει τὸ ἁπαλὸν τῆς σαρκὸς ἡ φύσις κατησφαλίσατο· διὸ καὶ ὀστρακόδερμον προσηγόρευται. Καὶ ἐπειδὴ δύο κοιλότητες ἀκριβῶς ἀλλήλαις προσηρμοσμέναι τὸ ὄστρεον περιπτύσσονται, ἀναγκαίως ἄπρακτοί εἰσιν αἱ χηλαὶ τοῦ καρκίνου. Τί οὖν ποιεῖ; ἐν ἀπηνέμοις χωρίοις μεθ’ ἡδονῆς διαθαλπόμενον καὶ πρὸς τὰς ἀκτῖνας τοῦ ἡλίου τὰς πτύχας ἑαυτοῦ διαπλῶσαν, τότε λάθρα ψηφίδα παρεμβαλών, διακωλύει τὴν σύμπτυξιν, καὶ εὑρίσκεται τὸ ἐλλεῖπον τῆς δυνάμεως διὰ τῆς ἐπινοίας περιγινόμενον. Αὕτη ἡ κακία τῶν μήτε λόγου μήτε φωνῆς μετεχόντων.

2 – 13 II1suppl. 221 post II11010 / K cap. Z 1, 10 3 – 13 II1suppl. 221 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, VII, 3 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 117, 2–12) 2 – 13 II1suppl. 221 VE cap. Z 2, 15 (127r[26]27–127v1); VOVPh cap. Z 2, 15; PM cap. Z 2, 15; T cap. Z 2, 14; deest in VW HI Lb R; PG 95, 1573, 18 –31 II1suppl. 221 (a) VE P (b) s. a. VOVPh T (c) s. d. M 3 καρκῖνος VPh PM T 3 – 4 ὀστρέου – τοῦ] om. VEVOVPh 4 ἀρραγὴ VEVOVPh ἕρκει] scripsimus, ἔρκει VEVOVPh, ἐκείνωι τῶι T, ἐκεινω τῶ P, ἐκεινω M, ἑρκίῳ ed. 5 – 6 ὀστρακόδερμα M 7 συνηρμοσμεναι M τῶ ὀστρέω VEVOVPh 7 – 8 ἄπρακταί εἰσιν VEVOVPh 8 καρκίνου] κακους M a. c., καρκους M p. c. ποιεῖται P ante ἐν quaedam excidisse videntur, Ὅταν ἴδῃ ed. 8 – 9 ἀπανέμοις VEVOVPh 9 διαθαλπομενος M, διαθαλπόμενο T a. c. ἀκτίνας VEVPh P 10 πτυχὰς P T, πτυχας M ψηφίδα] διαπλῶσαν] correximus (ed.), διαπλώσαντα VEVOVPh P T, διαπλώσας M sic acc. VEVOVPh P, -φιδα M, -φήδα T 10 – 11 παρεμβαλών] add. ὁ καρκῖνος VEVOVPh 11 συμπτηξιν VO, σύμπηξιν (συμ- PM) PM T 13 λόγων M

122

Supplementum II1

II1suppl. 222 / V cap. Z 2, 16 Τοῦ αὐτοῦ· Οὐκ ἂν παρέλθοιμι τὸ τοῦ πολύποδος δολερὸν καὶ ἐπίκλοπον· ὃς ὁποίᾳ ποτὲ ἂν πέτρᾳ περιπλακῇ, τὴν ἐκείνης ὑπέρχεται χρόαν, ὥστε τοὺς πολλοὺς τῶν ἰχθύων ἀπροόπτως νηχομένους τῷ πολύποδι περιπίπτειν, τῇ πέτρᾳ δῆθεν, καὶ ἕτερον γενέσθαι θήραμα τῷ πανούργῳ.

5

II1suppl. 223 / V cap. Z 2, 17 Τοῦ αὐτοῦ, ἐκ τοῦ ηʹ λόγου τῆς Ἑξαημέρου· Γαῦρον ὁ ἀλεκτρυών, φιλόκαλον ὁ ταώς, λάγνοι αἱ περιστεραὶ καὶ οἱ κατοικίδιοι ὄρνεις, ἐπὶ παντὸς καιροῦ τὸ συνουσιαστικὸν ἔχουσαι. Δολερὸς ὁ πέρδιξ καὶ ζηλότυπον, κακούργως συμπράττων τοῖς θηρευταῖς πρὸς τὴν ἄγραν.

2 – 7 II1suppl. 222 post II11010 / K cap. Z 1, 10 9 – 13 II1suppl. 223 post II11010 / K cap. Z 1, 10 3 – 7 II1suppl. 222 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, VII, 3 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 118, 1–4) 10 – 13 II1suppl. 223 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, VIII, 3 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 133, 6 –9) 2 – 7 II1suppl. 222 VE cap. Z 2, 16 (127v1–5); VOVPh cap. Z 2, 16; PM cap. Z 2, 16; T cap. Z 2, 15; R cap. Z 2, 7; deest in VW HI Lb; PG 95, 1573, 32–37 9 – 13 II1suppl. 223 VE cap. Z 2, 17 (127v5 –8); VOVPh cap. Z 2, 17; PM cap. Z 2, 17; T cap. Z 2, 16; deest in VW HI Lb R; PG 95, 1573, 38 –42 II1suppl. 222 (a) VE (b) s. a. VOVPh P T (c) s. d. M (d) Τοῦ ἁγίου Βασιλείου, τῆς Ἑξαημέρου R II1suppl. 223 (a) PM T Τοῦ αὐτοῦ] om. PM τῆς Ἑξαημέρου] om. P (b) s. a. VEVOVPh 3 ἐπίκλοπον] ἐπίπλοκον VO P T R, επιπλοκων M 4 ποτὲ – πέτρᾳ] πετρα ποτε M περιπλακὴ VE, περιπλακι M, περιπλακείη R, πλακεῖ P τὴν] τῆ M ὑπέρχεται] τῷ] ὑπηρετη τε (sic) M χροὰν P R, χρόὰν (sic) T, χροᾶν M 5 νηχομένοις VE το PM 6 ἕτερον] ἕτοιμον ed. 10 γαύρω VO, γαῦρων P λαγναι M αἱ] om. VEVO PM 11 οἱ] αι M συνουσιακὸν M (corr. man. rec.) 12 δολερὸν T

10

123

B. Loci II1suppl. 138 – 422

II1suppl. 224 / V cap. Z 2, 18 Τοῦ αὐτοῦ·

5

10

15

Τῶν μελισσῶν κοινὴ μὲν ἡ οἴκησις, ἐργασία δὲ πάντων μία. Καὶ τὸ μέγιστον, ὅτι ὑπὸ βασιλεῖ καὶ ἐξάρχῳ τινὶ τῶν ἔργων ἅπτονται, οὐ πρότερον καταδεχόμεναι ἐπὶ τοὺς λειμῶνας ἐλθεῖν, πρὶν ἂν ἴδωσι κατάρξαντα τὸν βασιλέα τῆς πτήσεως. Καὶ ἔστιν αὐταῖς οὐ χειροτονητὸς ὁ βασιλεύς – πολλάκις γὰρ καὶ ἀκρασία δήμου τὸν χείριστον εἰς ἀρχὴν προεστήσατο –, οὐδὲ κληρωτὴν ἔχων τὴν ἐξουσίαν (ἄλογοι γὰρ αἱ συντυχίαι τῶν κλήρων, ἐπὶ τὸν πάντων ἔσχατον πολλάκις τὸ κράτος φέρουσαι), οὐδὲ ἐκ πατρικῆς διαδοχῆς ἐν τοῖς βασιλείοις καθεζόμενος (καὶ γὰρ καὶ οὗτοι ἀπαίδευτοι καὶ ἀμαθεῖς πάσης ἀρετῆς διὰ τρυφὴν καὶ κολακείαν ὡς τὰ πολλὰ γίνονται), ἀλλ’ ἐκ φύσεως ἔχων τὸ κατὰ πάντων πρωτεῖον. Ἔστι μὲν γὰρ τῷ βασιλεῖ κέντρον, ἀλλ’ οὐ κέχρηται τούτῳ πρὸς ἄμυναν. Ἀκουέτωσαν οἱ Χριστιανοί, οἷς πρόσταγμά ἐστι κακὸν ἀντὶ κακοῦ μηδενὶ ἀποδιδόναι, ἀλλὰ νικᾶν ἐν τῷ ἀγαθῷ τὸ κακόν. Μιμήσασθε τῆς μελίσσης τὸ ἰδιότροπον, ὅτι τοῦ βασιλέως δίχα οὐδὲν λυμαινομένη, οὐδὲ καρπὸν ἀλλότριον διαφθείρουσα, τὰ κηρία συμπήγνυσιν.

2 – 124, 23 II1suppl. 224 post II11010 / K cap. Z 1, 10 Rom. 12, 17 16 ἐν – κακόν] Ibid. 12, 21

15 – 16 κακὸν – κακοῦ]

3 – 14 II1suppl. 224 Τῶν – ἄμυναν] BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, VIII, 4 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 133, 14 – 134, 5) 15 – 19 Ἀκουέτωσαν – συμπήγνυσιν] IBID. (p. 134, 9–13) 2 – 124, 23 II1suppl. 224 VE cap. Z 2, 18 (127v[9]9 –128r11); VOVPh cap. Z 2, 18; PM cap. Z 2, 18; T cap. Z 2, 17; deest in VW HI Lb R; PG 95, 1573, 43 – 1576, 40 II1suppl. 224 (a) VE (b) s. a. VOVPh M (c) s. d. P T 3 Τῶν] add. δὲ (δε PM) PM T 4 ὑπὸ] οὐ P T, om. M ἐξάρχῳ] ἐξάρχων VE a. c., ταξιάρχῳ ed. 5 καταδεχόμεναι] ἀνεχομεναι M λειμῶνας] sic VPh a. c., λειμωνας E O p. c. Ph p. c. O a. c. V P T, λιμένας V 6 τῆς πτήσεως] om. M αὐτοῖς M, λιμῶνας V V PM T 7 ὁ] om. M ἀκρισία ed. 7 – 8 χείριστον] ἀχρηστον (sic) M 9 τὸν] τῶν P, τὼν T 9 – 10 ἔσχατων T 10 – 11 ἐν – καθεζόμενος] correximus, τοῖς ἐν βασιλείοις καθεζομένοις (-μεν- M) VEVOVPh PM T, τοῖς βασιλείοις ἐγκαθεζόμενος ed. 11 γὰρ] om. T a. c. καὶ2] om. VEVOVPh T 14 τοῦτο VEVO, τοῦτουτο VPh 15 – 124, 23 Ἀκουέτωσαν – ἐγκατέχεσθαι] και τα ἐξῆς (sic) P T, om. M

124

Supplementum II1

Αὗται δὲ οὔτε ἅπασι τοῖς ἄνθεσι παραπλησίως ἐπέρχονται, καὶ οἷς ἂν ἐπιτήδειον πρὸς τὴν ἐργασίαν λαβοῦσαι, τὸ λοιπὸν χαίρειν ἀφῆκαν. Τὸν μὲν κηρὸν ἀπὸ τῶν ἀνθῶν φανερῶς συναγείρει, τὸ δὲ μέλι, τὴν δροσιδῶς ἐσπαρμένην νοτίδα τοῖς ἄνθεσιν, ἐπισπασαμένη τῷ στόματι, ταύτην ταῖς κοιλότησι τῶν κηρίων ἐνίησιν. Ὅθεν καὶ ὑγρὸν παρὰ τὴν πρώτην ἐστίν· εἶτα τῷ χρόνῳ συμπεφθέν, πρὸς τὴν οἰκείαν σύστασιν καὶ ἡδονὴν ἐπανέρχεται. Οὕτω δὲ σοφῶς φιλοτεχνοῦσα τὰς ἀποθήκας τοῦ μέλιτος, εἰς λεπτὸν ὑμένα τὸν κηρὸν διατείνασα, πυκνὰς καὶ συνεχεῖς ἀλλήλαις συνοικοδομεῖ τὰς κοιλότητας, ὡς τὸ πυκνὸν τῆς τῶν μικροτάτων πρὸς ἄλληλα δέσεως ἔρεισμα γενέσθαι τῷ παντί. Ἑκάστη γὰρ φρεατία τῆς ἑτέρας ἔχεται· λεπτῷ γὰρ πρὸς αὐτὴν διϊσταμένη τε ὁμοῦ καὶ συναπτομένη τῷ διαφράγματι. Ἔπειτα διώροφοι καὶ τριώροφοι σύριγγες αὐταὶ ἀλλήλαις ἐπωκοδόμηνται. Ἐφυλάξαντο γὰρ μίαν ποιῆσαι διαμπερὲς τὴν κοιλότητα, ἵνα μὴ τῷ βάρει τὸ ὑγρὸν πρὸς τὰ ἐκτὸς διαπίπτῃ. Κατάμαθε πῶς τὰ τῆς γεωμετρίας εὑρέματα πάρεργά ἐστι [τὸ] τῆς σοφωτάτης μελίσσης· ἑξάγωνοι γὰρ πᾶσαι καὶ ἰσόπλευροι τῶν κηρίων αἱ σύριγγες, οὐκ ἐπ’ εὐθείας ἀλλήλαις κατεπικείμεναι, ἵνα μὴ κάμωσιν οἱ πυθμένες τοῖς διακένοις ἐφηρμοσμένοι· ἀλλ’ αἱ γωνίαι τῶν κάτωθεν ἑξαγώνων βάθρον καὶ ἔρεισμα ταῖς τῶν ὑπερκειμένων εἰσίν, ὡς ἀσφαλῶς ὑπὲρ αὐτῶν μετεωρίζειν τὰ βάρη, καὶ ἰδιαζόντως ἑκάστῃ κοιλότητι τὸ ὑγρὸν ἐγκατέχεσθαι.

1 – 3 Αὗται – ἀφῆκαν] BASILIUS CAESARIENSIS, re vera Ad iuvenes (De legendis gentilium libris), IV, 9, 3 –6 (ed. Naldini, p. 92) 3 – 8 Τὸν – ἐπανέρχεται] ID., Homiliae in Hexaemeron, VIII, 4 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 134, 13 –18) 8 – 23 Οὕτω – ἐγκατέχεσθαι] IBID. (p. 134, 22 – 135, 13) 1 καὶ] οὔτε μὴν ed. 2 post ἂν quaedam excidisse videntur, ἐπιπτῶσιν ὅλα φέρειν ἐπιχειροῦσιν, ἀλλ’ ὅσον αὐτῶν ed. 4 δροσοειδῶς] correximus (ed.), δροσιδῶς VEVOVPh ἐπαρμένην VOVPh 7 συμπεφθέν] σϋμπεμφθέν VO, συμπευθέν VE 11 ἔρισμα VE 12 ἑτέρας] correximus (ed.), ἑκατέρας VEVOVPh 13 – 14 διώροφοι] correximus, διόροφοι VEVOVPh 14 τριώροφοι] correximus, τριόροφοι VEVOVPh E O Ph αἱ] supplevimus (ed.), om. V V V 15 διαμπερὲς τὴν] correximus (ed.), 16 τῷ] τὸ VE διαπίπτῃ] scripsimus (ed. in app. crit.), διεμπεριστὴν VEVOVPh διαπίπτει VEVOVPh 17 τὸ] seclusimus (cf. ed.) σοφωτάτης] scripsimus, σοφοτάτης VEVOVPh 18 ἑξάγωνοι] scripsimus, ἐξάγονοι VEVO, ἐξαγό- VPh 19 20 τοῖς διακένοις] κάμωσιν] scripsimus, κάμουσιν VEVOVPh, κάμνωσιν ed. correximus (ed.), τοῖς διακενῆς VEVPh a. c. ut videtur, τῆς διακενῆς VOVPh p. c. 21 ἑξαγώνων] correximus (ed.), ἐξάγωνοι (sic) VE, ἐξάγο- VO, ἐξαγώ- VPh

5

10

15

20

B. Loci II1suppl. 138 – 422

125

II1suppl. 225 / V cap. Z 2, 19 Τοῦ αὐτοῦ·

5

10

Πῶς μὲν αἱ γέρανοι τὰς ἐν τῇ νυκτὶ προφυλακὰς ἐκ περιτροπῆς ὑποδέχονται, καὶ αἱ μὲν καθεύδουσιν, ἡ δὲ κύκλῳ περιϊοῦσα, πᾶσαν αὐταῖς ἐν τῷ ὕπνῳ παρέχεται τὴν ἀσφάλειαν, εἶτα τοῦ καιροῦ τῆς φυλακῆς πληρουμένου, ἡ μὲν βοήσασα πρὸς ὕπνον τρέπεται, ἡ δὲ τὴν διαδοχὴν δεξαμένη, ἧς ἔτυχεν ἀσφαλείας ἀντέδωκεν; Ταύτην καὶ ἐν τῇ πτήσει τὴν εὐταξίαν κατόψῃ· ἄλλοτε γὰρ ἄλλη τὴν ὁδηγίαν διαδέχεται, καὶ τακτόν τινα χρόνον προκαθηγησαμένη τῆς πτήσεως, εἰς τὸ κατόπιν περιελθοῦσα, τῇ μετ’ αὐτὴν τὴν ἡγεμονίαν τῆς ὁδοῦ παραδίδωσιν. II1suppl. 226 / V cap. Z 2, 20 Τοῦ αὐτοῦ·

15

Τὸ δὲ τῶν πελαργῶν οὐδὲ πόρρω ἐστὶν συνέσεως λογικῆς· οὕτω μὲν οὖν κατὰ τὸν ἕνα καιρὸν πάντας ἐπιδημεῖν τοῖς τῆδε χωρίοις, οὕτω δὲ ὑφ’ ἑνὶ συνθήματι πάντας ἀπαίρειν. Δορυφοροῦσι δὲ αὐτοὺς αἱ παρ’ ἡμῖν κορῶναι καὶ παραπέμπουσιν, ἐμοὶ δοκεῖ, καὶ 2 – 11 II1suppl. 225 post II11010 / K cap. Z 1, 10 II11010 / K cap. Z 1, 10

13 – 126, 19 II1suppl. 226 post

3 – 11 II1suppl. 225 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, VIII, 5 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 135, 15 – 136, 3) 14 – 126, 19 II1suppl. 226 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, VIII, 5 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 136, 4–23) 2 – 11 II1suppl. 225 VE cap. Z 2, 19 (128r[11]11–20); VOVPh cap. Z 2, 19; PM cap. Z 2, 19; T cap. Z 2, 18; deest in VW HI Lb R; PG 95, 1576, 41–51 13 – 126, 19 II1suppl. 226 VE cap. Z 2, 20 (128r[20]20 –128v6); VOVPh cap. Z 2, 20; PM cap. Z 2, 20 –21; T cap. Z 2, 19–20; deest in VW HI Lb R; PG 95, 1576, 52 – 1577, 26 II1suppl. 225 (a) VE (b) s. a. VOVPh PM T II1suppl. 226 (a) VE (b) s. a. VOVPh (c) s. a. / s. a. P (cf. infra, app. crit. text.) (d) s. a. / καὶ μετ’ ὀλίγα M T (cf. infra, app. crit. text.) 3 αἱ] οἱ M περιστροφῆς VEVOVPh P T 4 περιουσα M 4 – 5 πᾶσαι VPh 8 κατόψει VE p. c. ut videtur P 9 – 10 προκαθηγησαμενης P 10 μετ’] μετα P αὐτῆ VPh 14 οὐδὲ] scripsimus (ed.), οὐδε PM T, οὐδὲν VEVOVPh 15 πάντας] ἅπαντας (ἄ- T, ἁ- M) PM T 16 πάντες T a. c. δοροφοροῦσι VO 16 – 17 αὐτοὺς] αὐτὰς VEVOVPh

126

Supplementum II1

συμμαχίαν τινὰ ποιούμεναι πρὸς ὄρνιθας πολεμίους. Σημεῖον δὲ πρῶτον μὲν τὸ μὴ φαίνεσθαι ὑπὸ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον κορώνην παντάπασιν, ἔπειτα δὲ ὅτι μετὰ τραυμάτων ἐπανερχόμεναι, ἐναργῆ τοῦ συνασπισμοῦ καὶ τῆς συμμαχίας τὰ σημεῖα κομίζουσιν. Τίς παρ’ αὐταῖς τοὺς τῆς φιλοξενίας διώρισεν νόμους; Τίς αὐταῖς ἠπείλησεν λιποταξίου στρατοῦ γραφήν, ὡς μηδεμίαν ἀπολείπεσθαι τῆς προπομπῆς; Ἀκουέτωσαν οἱ κακόξενοι, οἱ τὰς θύρας κλείοντες καὶ μὴ δὲ στέγης ἐν χειμῶνι καὶ νυκτὶ τοῖς ἐπιδημοῦσι μεταδιδόντες. Ἡ δὲ περὶ τοὺς γηράσαντας τῶν πελαργῶν πρόνοια ἐξαρκεῖ τοὺς παῖδας ἡμῶν, εἰ προσέχειν βούλοιντο, φιλοπάτορας καταστῆσαι. Πάντως γὰρ οὐδεὶς οὕτως ἐλλείπων κατὰ τὴν φρόνησιν, ὡς μὴ αἰσχύνης ἄξιον κρίνειν τῶν ἀλογωτάτων ὀρνίθων ὑστερίζειν κατ’ ἀρετήν. Ἐκεῖνοι γὰρ τὸν πατέρα ὑπὸ γήρως πτερορυήσαντα περιστάντες ἐν κύκλῳ, τοῖς οἰκείοις πτεροῖς περιθάλπουσιν καὶ τὰς τροφὰς ἀφθόνως παρασκευάζοντες, τὴν δυνατὴν καὶ ἐν τῇ πτήσει παρέχονται βοήθειαν, ἡρέμα τῷ πτερῷ κουφίζοντες ἑκατέρωθεν. Καὶ οὕτω τοῦτο παρὰ πᾶσιν διαβεβόηται, ὥστε ἤδη τινὲς τὴν τῶν εὐεργετημάτων ἀντίδοσιν ἀντιπελάργωσιν ὀνομάζουσιν.

3 μετὰ] με P a. c. 4 τους συνασπισμους M 5 διόρισεν VEVOVPh 6 λιποταξίου στρατοῦ] sic VEVPh M T, λειποταξίου στρατοῦ VO P, λειποστρατίου ed. (cf. etiam app. crit.) 6 – 7 ἀπολιπεσθαι M 7 προπομπῆς] hic caesura in PM T 7 – 9 Ἀκουέτωσαν – μεταδιδόντες] om. PΜ Τ 9 δὲ] om. T a. c. γεράσαντας M 11 παντας M οὗτος VEVOVPh a. c. ἐλλεῖπον VO T, ἐλλείπον P, ἐλλιπων M 12 ἀλογων M 13 κατ’] κατὰ (-α P) P T 16 πτείση VEVO, πτησι M παρέχονται] παρασκευάἡρέμα] sic spir. VEVOVPh P, ἠρέμα T, ηρεμα M τῶν πτερῶν ζουσιν VEVOVPh (-ων M) PM T 17 βεβοηται (sic) M 18 ἀντίδοσιν] ἀνταπόδοσιν VEVOVPh 19 ὀνομάζειν VEVOVPh

5

10

15

B. Loci II1suppl. 138 – 422

127

II1suppl. 227 / V cap. Z 2, 21 Τοῦ αὐτοῦ·

5

10

15

Μηδεὶς πενίαν ὀδυρέσθω, μὴ δὲ ἀπογινωσκέτω ἑαυτοῦ τὴν ζωὴν ὁ μηδεμίαν οἴκοι περιουσίαν καταλιπών, πρὸς τὸ τῆς χελιδόνος εὐμήχανον ἀποβλέπων. Ἐκείνη γὰρ τὴν καλιὰν πηγνυμένη, τὰ μὲν κάρφη τῷ στόματι διακομίζει, πηλὸν δὲ τοῖς ποσὶν ἆραι μὴ δυναμένη, τὰ ἄκρα τῶν ποδῶν ὕδατι καταβρέξασα, εἶτα τῇ λεπτοτάτῃ κόνει ἐνειληθεῖσα, οὕτως ἐπινοεῖ τοῦ πηλοῦ τὴν χρείαν, καὶ κατὰ μικρὸν ἀλλήλοις τὰ κάρφη οἷον κόλλῃ τινὶ τῷ πηλῷ συνδήσασα, ἐν αὐτῇ τοὺς νεοττοὺς ἐκτρέφει· ὧν ἐάν τις ἐκκεντήσῃ τὰ ὄμματα, ἔχει τινὰ παρὰ τῆς φύσεως ἰατρείαν, δι’ ἧς πρὸς ὑγείαν ἐπανάγει τῶν ἐγγόνων τὰς ὄψεις. Ταῦτα σε νουθετείτω μὴ διὰ πενίαν πρὸς κακουργίαν τρέπεσθαι, μὴ δὲ ἐν τοῖς χαλεπωτάτοις πάθεσιν, πᾶσαν ἐλπίδα ἀπορρίψαντα, ἄπρακτον κεῖσθαι καὶ ἀνενέργητον, ἀλλ’ ἐπὶ θεὸν καταφυγεῖν· ὃς εἰ χελιδόνι τοιαῦτα χαρίζεται, πόσῳ μεῖζον ἀποδώσει τοῖς ἐξ ὅλης καρδίας ἐπιβοωμένοις αὐτόν;

2 – 16 II1suppl. 227 post II11010 / K cap. Z 1, 10 3 – 16 II1suppl. 227 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, VIII, 5 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 137, 1–13) 2 – 16 II1suppl. 227 VE cap. Z 2, 21 (128v[6]7–20); VOVPh cap. Z 2, 21; PM cap. Z 2, 22; T cap. Z 2, 21; R cap. Z 2, 8; deest in VW HI Lb; PG 95, 1577, 27–45 II1suppl. 227 (a) VE R (b) s. a. VOVPh PM T 3 αὐτοῦ (-ου M) M R 4 οἶκοι R, οἶκου (sic) P, οικου M χεληδόνος P T, χελιδόπηγνυμένην VO 7 ποδῶν] πτερῶν ed. βρέξασα R νης M 5 ἐκείνην VO εἶτα] om. M 9 τῷ] τῆ R συνδείσασα VE a. c. VOVPh 10 ἐν] om. M αὐτῇ] αὐτῆι T p. c., αὑτῆι T a. c., ἑαυτῆ M ἐκκεντήσει T R 11 ἐπαναγάγει VO, ἐπαναγάγη E Ph 12 – 16 τῶν – αὐτόν] desunt in P (lac.) 12 V V , ἐπάνάγη (sic) M, επαναγι T ἐκγόνων (-γο- M) M T 12 – 16 Ταῦτα – αὐτόν] om. M T R 12 νουθετείτω] scripsimus (ed.), νουθετήτω VEVPh, νουθετήσω VO 16 μείζονα ed.

128

Supplementum II1

II1suppl. 228 / V cap. Z 2, 22 Τοῦ αὐτοῦ· Ἀλκυὼν ἐστὶ θαλάττιον ὄρνεον. Αὕτη παρ’ αὐτοὺς νοσσεύειν τοὺς αἰγιαλοὺς πέφυκεν, ἐπ’ αὐτῆς τὰ ὠὰ τῆς ψάμμου καταθεμένη· καὶ νοσσεύει κατὰ μέσον ποῦ τοῦ χειμῶνος, ὅτε πολλοῖς καὶ βιαίοις ἀνέμοις ἡ θάλασσα τῇ γῇ προσαράσσεται. Ἀλλ’ ὅμως κοιμίζονται πάντες ἄνεμοι, ἡσυχάζει δὲ πᾶν κῦμα θαλάσσιον, ὅταν ἀλκυὼν ἐπωάζει τὰς ἑπτὰ ἡμέρας· ἐν τοσαύταις γὰρ μόναις ἐκλέπει τοὺς νεοττούς. Ἐπεὶ δὲ καὶ τροφῆς αὐτῇ χρεία, ἄλλας ἑπτὰ ἡμέρας πρὸς τὴν τῶν νεοττῶν αὔξησιν ὁ μεγαλόδωρος θεὸς τῷ μικροτάτῳ ζώῳ παρέσχετο· ὥστε καὶ ναυτικοὶ πάντες ἴσασι τοῦτο, καὶ ἀλκυονίδας τὰς ἑπτὰ ἡμέρας ἐκείνας προσαγορεύουσιν. Ταῦτα σοι εἰς προπομπὴν τοῦ αἰτεῖν παρὰ θεοῦ τὰ πρὸς σωτηρίαν διὰ τῆς περὶ τὰ ἄλογα τοῦ θεοῦ προνοίας νενομοθέτηται. Τί οὐκ ἂν γένοιτο τῶν παραδόξων ἕνεκεν σοῦ, ὃς κατ’ εἰκόνα γέγονας θεοῦ, ὅπου γε ὑπὲρ ὄρνιθος οὕτω μικρᾶς ἡ μεγάλη καὶ φοβερὰ κατέχεται θάλασσα, ἐν μέσῳ χειμῶνι γαλήνην ἐπιταχθεῖσα;

2 – 17 II1suppl. 228 post II11010 / K cap. Z 1, 10 15 Gen. 1, 27 3 – 17 II1suppl. 228 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, VIII, 5 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 137, 14 – 138, 5) 2 – 17 II1suppl. 228 VE cap. Z 2, 22 (128v[20]20 –33); VOVPh cap. Z 2, 22; M cap. Z 2, 23; T cap. Z 2, 22; deest in VW HI P (lac.) Lb R; PG 95, 1577, 46 – 1580, 7 II1suppl. 228 (a) VEVO (b) s. a. VPh M T 3 ἀλκυῶν VE a. c., ἀλκύων T, ἀλκων M ἐστὶ θαλάττιον] ἐπιθαλάττιον VO νοσO O Ph a. c. M 5 νοσεύει T μέσον που VOVPh M σεύει V , νοσευεῖν M 4 ὠᾶ V V μέσον] praem. τὸ T 6 θαλαττα M προς ἀρασσεται M, πρὸς ῥάσσεται VE, προσράσσεται VOVPh 7 θαλαττιον M, θαλάσσιων T 8 ἀλκυῶν VEVO, ἀλκύων (αλ- M) M T ἐπωάζει] sic VEVOVPh M T τὰς] τους M γὰρ] add. καὶ M 8 – 9 ἐκλέπει] correximus (ed. in app. crit.), ἐκλείπει VEVPh, ἐκλείπη VO, ἐκβαλλει M, εκγλύφη T 9 Ἐπεὶ δὲ] correximus (ed.), ἐπειδὴ VOVPh, ἐπει δὴ VE, ἐπι δε M, ἐπει δὴ δε T αὐτῇ] αυτοῖς M, αὐτοῖς ed. 11 παρέχετο VPh 12 ἀλκυωνίδας VEVOVPh ἐκείνας] om. M 12 – 17 Ταῦτα – ἐπιταχθεῖσα] om. M T 14 νενωμοθέτηται VE, νενομοθέτησαι VO 15 ἕνεκέν σου VPh, ἔνεκεν σου VO 17 ἐπισαχθεῖσα VE

5

10

15

B. Loci II1suppl. 138 – 422

129

II1suppl. 229 / V cap. Z 2, 23 Τοῦ αὐτοῦ·

5

Τὴν τρυγόνα φασὶν διαζευχθεῖσαν ποτὲ τοῦ ὁμοζύγου, μηκέτι τὴν πρὸς ἕτερον καταδέχεσθαι κοινωνίαν, ἀλλὰ μένειν ἀσυνδύαστον, μνήμῃ τοῦ ποτὲ συζευχθέντος τὴν πρὸς ἕτερον κοινωνίαν ἀπαρνουμένην. Ἀκουέτωσαν αἱ γυναῖκες ὅπως τὸ σεμνὸν τῆς χηρίας καὶ παρὰ τοῖς ἀλόγοις τοῦ ἐν ταῖς πολυγαμίαις ἀπρεποῦς προτιμότερον. II1suppl. 230 / V cap. Z 2, 24

10

Τοῦ αὐτοῦ· Ἀδικώτατος περὶ τὴν τῶν ἐγγόνων ἐκτροφὴν ὁ ἀετός. Δύο γὰρ ἐξαγαγὼν νεοσσούς, τὸν ἕτερον αὐτῶν εἰς γῆν καταρρήγνυσιν, ταῖς πληγαῖς τῶν πτερύγων ἀπωθούμενος, τὸν δὲ ἕτερον μόνον ἀναλαβών, οἰκειοῦται, διὰ τὸ τῆς τροφῆς ἐπίπονον ἀποποιούμε-

2 – 8 II1suppl. 229 post II11010 / K cap. Z 1, 10 II11010 / K cap. Z 1, 10

10 – 130, 7 II1suppl. 230 post

3 – 8 II1suppl. 229 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, VIII, 6 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 138, 6 –10) 11 – 130, 4 II1suppl. 230 Ἀδικώτατος – νήπια] BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, VIII, 6 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 138, 11–17) 2 – 8 II1suppl. 229 VE cap. Z 2, 23 (128v[34]34 –129r3); VOVPh cap. Z 2, 23; M cap. Z 2, 24; T cap. Z 2, 23; R cap. Z 2, 9; deest in VW HI P (lac.) Lb; PG 95, 1580, 8 –14 10 – 130, 7 II1suppl. 230 VE cap. Z 2, 24 (129r[3]4–13); VOVPh cap. Z 2, 24; M cap. Z 2, 25; T cap. Z 2, 24; deest in VW HI P (lac.) Lb R; PG 95, 1580, 14 –27 II1suppl. 229 (a) VEVO R (b) s. a. VPh M T II1suppl. 230 (a) VE (b) Βασιλείου VO (c) s. a. VPh M T 3 τρυγῶνα (-ω- M T) VEVOVPh M T φησὶν T ὁμόζυγος T p. c. R, ὁμοζυγους a. c. E O Ph τὴν] om. M R 4 δέχεσθαι V V V 4 – 5 κοινωνίαν – ἕτερον] om. R 5 T μνήμην M ἐτερων (sic) M 5 – 6 ἀπαρνουμενη M 6 – 8 Ἀκουέτωσαν – προτιμότερον] om. M T R 6 – 7 χηρείας] scripsimus (ed.), χηρίας VE p. c., χειρίας VE a. c. O Ph V V 11 εκγόνων (sic) M T ὁ] om. VPh 12 ἐξαγων M αὐτῶν] αὐτον M καταρήγνυσιν T, -ρηγνυσι M 13 ἀπὸ θούμενος VE, ἀποθούμενος VOVPh M δὲ ἕτερον] δετερον M μόνον] om. M 14 – 130, 1 ἀποποιούμος T

130

Supplementum II1

νος ὃν ἐγέννησεν. Ἀλλ’ οὐκ ἐᾷ τοῦτον, ὡς φασίν, διαφθαρῆναι ἡ φήνη, ἀλλ’ ὑπολαβοῦσα αὐτὸν τοῖς οἰκείοις ἑαυτῆς νεοσσοῖς συνεκτρέφει. Τοιοῦτοι τῶν γονέων οἱ ἐπὶ προφάσει πενίας ἐκτιθέμενοι τὰ νήπια. Μὴ μιμήσῃ τῶν καμψωνύχων ὀρνίθων τὸ ἀπηνές, οἳ ἐπειδὰν [ε]ἴδωσι τοὺς ἑαυτῶν νεοττοὺς κατατολμῶντας λοιπὸν τῆς πτήσεως, ἐκβάλουσι τῆς καλιᾶς, τύπτοντες τοῖς πτεροῖς καὶ ὠθοῦντες, καὶ οὐδεμίαν ἐπιμέλειαν ποιοῦνται πρὸς ἀλλήλους.

5

II1suppl. 231 / V cap. Z 2, 25

Ἐπαινετὸν τῆς κορώνης τὸ φιλότεκνον, ἣ καὶ πετομένων ἤδη παρέπεται, σιτίζουσα αὐτοὺς καὶ ἐκτρέφουσα μέχρι πλείστου.

9 – 11 II1suppl. 231 post II11010 / K cap. Z 1, 10 4 – 7 Μὴ – ἀλλήλους] BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 139, 1–4) 10 – 11 II1suppl. 231 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, VIII, 6 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 139, 4 –6) 9 – 11 II1suppl. 231 VE cap. Z 2, 25 (129r14 –15); VOVPh cap. Z 2, 25; M cap. Z 2, 26; T cap. Z 2, 25; deest in VW HI P (lac.) Lb R; PG 95, 1580, 27–30 II1suppl. 231 s. a. VEVOVPh M T 1 ὡς φασίν] ως φασιν M, om. VEVOVPh 2 – 3 συνεκτρέφη VE 3 – 7 Τοιοῦτοι – ἀλλήλους] om. M T 4 μιμήσῃ] μὴ μήση VE, μημήση VOVPh a. c. καμψωνύχων] 5 ἴδωσι] scripsimus, εἴδωσι scripsimus, καμψονύχων VEVOVPh, γαμψωνύχων ed. VEVOVPh 6 ἐκβάλλουσι] scripsimus (ed.), ἐκβάλουσι VEVOVPh 7 ἀλλήλους] τὸ λοιπόν ed. 10 πετόμενον M

10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

131

II1suppl. 232 / V cap. Z 2, 26

Πῶς ἐπ’ ἔργα σε διεγείρει ὁ σύνοικος ὄρνις, ὀξείᾳ τῇ φωνῇ ἐμβοῶν καὶ καταμηνύων πόρρωθεν; II1suppl. 233 / V cap. Z 2, 27

5

10

Πῶς ἄγρυπνον τὸ τῶν χηνῶν γένος καὶ πρὸς τὴν τῶν λανθανόντων αἴσθησιν ὀξύτατον; Οἵ γε ποτὲ καὶ τὴν βασιλίδα πόλιν περιεσώσαντο, πολεμίους τινάς, ὑπὸ γῆς δι’ ὑπονόμων ἀφανῶν ἤδη μέλλοντας τὴν ἄκραν τῆς Ῥώμης καταλαμβάνειν, καταμηνύσαντες. Ἐν ποίῳ γένει τῶν ὀρνίθων οὐκ ἴδιόν τι θαῦμα ἡ φύσις δείκνυσιν;

2 – 4 II1suppl. 232 post II11010 / K cap. Z 1, 10 6 – 12 II1suppl. 233 post II11010 / K cap. Z 1, 10 3 – 4 II1suppl. 232 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, VIII, 7 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 141, 7–8) 7 – 12 II1suppl. 233 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, VIII, 7 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 141, 9 –14) 2 – 4 II1suppl. 232 VE cap. Z 2, 26 (129r15 –16); VOVPh cap. Z 2, 26; M cap. Z 2, 27; T cap. Z 2, 26; deest in VW HI P (lac.) Lb R; PG 95, 1580, 31–32 6 – 12 II1suppl. 233 VE cap. Z 2, 27 (129r17–21); VOVPh cap. Z 2, 27; M cap. Z 2, 28; T cap. Z 2, 27; deest in VW HI P (lac.) Lb R; PG 95, 1580, 32–39 II1suppl. 232 (a) s. a. VEVOVPh T (b) s. d. M II1suppl. 233 (a) s. a. VEVOVPh (b) s. d. M T 3 ἐπ’ – σε] ἐπεργασαι VO, ἐπεργασίαι T, ἐπεργασίαν M σύνοικος] κατοικος M ὀξεῖα VEVOVPh, ὀξὺ M 3 – 4 ἐκβοῶν VEVOVPh 4 καὶ] om. VE (s. l. supplev. man. rec.) VOVPh Τ πόρρωθεν] πόρ θέν πως T (πως ex initio loci sequentis) 7 Πῶς] ὡς VEVOVPh, om. T (vide autem finem loci praecedentis) 8 οἵ γε ποτε VPh a. c., αἵ γε post πόλιν fenestram duarum linearum reliquit T 9 ποτε VPh p. c., οἱ γεποτε M ὑπὸ] ἀπο (sic) T 10 – 11 καταμηνυσασαι M 11 – 12 Ἐν – δείκνυσιν] loco sequenti adnexit T 11 οὐκ – τι] οὐχ’ ἵδιόν τι VEVOVPh a. c., οὐχἴδιον τι Τ

132

Supplementum II1

II1suppl. 234 / V cap. Z 2, 28

Τίς ὁ τοῖς γυψὶν προαγγέλλων τῶν ἀνθρώπων τὸν θάνατον, ὅταν κατ’ ἀλλήλων ἐπιστρατεύουσιν; Ἴδοις γὰρ ἂν μυρίας ἀγέλας γυπῶν τοῖς στρατοπέδοις παρεπομένας, ἐκ τῆς τῶν ὅπλων παρασκευῆς τεκμαιρομένων τὴν ἔκβασιν.

5

II1suppl. 235 / V cap. Z 2, 29 Τοῦ αὐτοῦ· Πῶς σοι τὰς φοβερὰς τῆς ἀκρίδος διηγήσομαι, ἣ ὑφ’ ἑνὶ συνθήματι πᾶσα ἀρθεῖσα καὶ στρατοπεδευσαμένη κατὰ τὸ πλάτος τῆς χώρας, οὐ πρότερον ἅπτεται τῶν καρπῶν πρινὴ ἐνδοθῆναι αὐτῇ τὸ θεῖον πρόσταγμα;

2 – 6 II1suppl. 234 post II11010 / K cap. Z 1, 10 8 – 12 II1suppl. 235 post II11010 / K cap. Z 1, 10 3 – 6 II1suppl. 234 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, VIII, 7 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 141, 14 –17) 9 – 12 II1suppl. 235 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, VIII, 7 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 141, 19 – 142, 1) 2 – 6 II1suppl. 234 VE cap. Z 2, 28 (129r21–24); VOVPh cap. Z 2, 28; M cap. Z 2, 29; T cap. Z 2, 28; deest in VW HI P (lac.) Lb R; PG 95, 1580, 39–43 8 – 12 II1suppl. 235 VE cap. Z 2, 29 (129r[24]25 –27); VOVPh cap. Z 2, 29; M cap. Z 2, 30; T cap. Z 2, 29; R cap. Z 2, 10; deest in VW HI P (lac.) Lb; PG 95, 1580, 43 –47 II1suppl. 234 s. a. VEVOVPh M T II1suppl. 235 (a) VE R (b) s. a. VOVPh T ( fenestra) (c) s. d. M 4 επιστρατεύωσιν (-ευ- M) VPh M, ἐπιστρατεύσωσϊν VO Ἴδοις] scripsimus (ed.), ἴδεις VEVOVPh, ἰδεῖς T a. c. ut videtur, ἴδοῖς T p. c., ϊδυς M γὰρ] om. T 5 του στρατοπεδου M 6 τεκμηρομενων M 9 τὰς φοβερὰς] τὰ (τα M) φοβερὰ M T, τὰς φορὰς R post φοβερὰς quiddam excidisse videtur, ἐπιστρατείας ed. ἣ] om. R 10 στρατοπαιδευσαμένη VEVOVPh 11 πρότερον] πρῶτον M T R πρὶν (-ι- M) M T R

10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

133

II1suppl. 236 / V cap. Z 2, 30

Τίς ὁ τρόπος τῆς μελωδίας τοῦ τέττιγος; II1suppl. 237 / V cap. Z 2, 31 5

10

Ἐὰν καταμάθῃς πῶς εἰς βάθος ὁ κύκνος καθιεὶς τὸν αὐχένα, κάτωθεν ἑαυτῷ τὴν τροφὴν ἀναφέρει, τότε εὑρήσεις τὴν σοφίαν τοῦ κτίσαντος, ὅτι διατοῦτο μακρότερον τῶν ποδῶν τὸν αὐχένα προσέθηκεν, ἵνα ὥσπέρ τινα ὁρμιὰν καταγαγών, τὴν ἐν τῷ βάθει κεκρυμμένην τροφὴν ἐκπορίζει.

2 – 3 II1suppl. 236 post II11010 / K cap. Z 1, 10 5 – 10 II1suppl. 237 post II11010 / K cap. Z 1, 10 3 II1suppl. 236 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, VIII, 7 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 142, 4) 6 – 10 II1suppl. 237 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, VIII, 7 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 142, 20 – 143, 3) 2 – 3 II1suppl. 236 VE cap. Z 2, 30 (129r28); VOVPh cap. Z 2, 30; M cap. Z 2, 31; T 5 – 10 II1suppl. 237 VE cap. Z 2, 30; deest in VW HI P (lac.) Lb R; PG 95, 1580, 48 O Ph cap. Z 2, 31 (129r28–32); V V cap. Z 2, 31; M cap. Z 2, 32; T cap. Z 2, 31; deest in VW HI P (lac.) Lb R; PG 95, 1580, 49 –54 II1suppl. 236 s. a. VEVOVPh M T ( fenestra) II1suppl. 237 (a) s. a. VEVOVPh M (b) s. d. T 3 τετίγος VEVPh, τέθιγος VO 6 πῶς – καθιεὶς] om. Τ (in mg. supplev. man. rec.) καθεἰς M, καθης T in mg. man. rec. 7 ἀναφέρειν T 8 τὸν] τὸ T a. c. 8 – 9 προστέθεικεν (-τε- M) M T 9 ὁρμιὰν] scripsimus (ed.), ορμίαν (-μι- M) M T, ἐρμίαν (ἑ- VPh) VEVOVPh καταγωγὼν M 10 ἐκπορίζοι T

134

Supplementum II1

II1suppl. 238 / V cap. Z 2, 32 Τοῦ αὐτοῦ· Διαφόροις ἰδιώμασιν ἕκαστον τῶν ζώων κέκριται. Eὐσταθὴς μὲν ὁ βοῦς, νωθὴς δὲ ὁ ὄνος, θερμὸς ὁ ἵππος πρὸς ἐπιθυμίαν τοῦ θήλεος, ἀτιθάσευτος ὁ λύκος καὶ δολερὸν ἡ ἀλώπηξ, δειλὸν ὁ ἔλαφος, ὁ μύρμηξ φιλόπονος, εὐχάριστον ὁ κύων καὶ πρὸς φιλίαν μνημονευτικόν. Ὁμοῦ τε γὰρ ἐκτίσθη ἕκαστον, καὶ συναπηγάγετο ἑαυτῷ τῆς φύσεως τὸ ἰδίωμα. Συναπεγεννήθη ὁ θυμὸς τῷ λέοντι, τὸ μοναστικὸν αὐτοῦ τῆς ζωῆς, τὸ ἀκοινώνητον πρὸς τὸ ὁμόφυλον. Οἷον γάρ τις τύραννος τῶν ἀλόγων, διὰ τὴν ἐκ φύσεως ὑπεροψίαν, τὴν πρὸς τοὺς πολλοὺς ὁμοτιμίαν οὐ καταδέχεται. ὥστε τὰ πολλὰ τῶν ζώων, ὑπερβάλλοντα τῇ ταχύτητι, μόνῳ πολλάκις ἁλίσκεσθαι τῷ βρυχήματι.

2 – 13 II1suppl. 238 post II11010 / K cap. Z 1, 10 3 – 13 II1suppl. 238 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, IX, 3 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 149, 13 – 150, 4) 2 – 13 II1suppl. 238 VE cap. Z 2, 32 (129r[32]33 –129v7); VOVPh cap. Z 2, 32; M cap. Z 2, 33; T cap. Z 2, 32; deest in VW HI P (lac.) Lb R; PG 95, 1580, 55 – 1581, 13 II1suppl. 238 (a) VE (b) s. a. VOVPh M T ( fenestra) 3 μὲν] δε M 4 νοθεὶς VEVOVPh 4 – 5 θήλεως VEVOVPh, θείλεως T 5 ἀτιθάσσευτος ed. λῦκος VPh ὁ2] ἡ T, η M 7 συνεπηγάγετο ed. 8 ὁ] om. VEVOVPh T τὸ2] om. T 10 ἐκ] add. τῆς T 11 τὴν] om. M 11 – 12 ante ὥστε quaedam excidisse videntur, Ὅς γε οὐδὲ χθιζὴν τροφὴν προσίεται, οὐδ’ ἂν τὰ λείψανα τῆς ἑαυτοῦ θήρας ἐπέλθοι· ᾧ καὶ τηλικαῦτα τῆς φωνῆς τὰ ὄργανα ἡ φύσις ἐνέθηκεν ed. 12 τὰ] deest in ed. ταχύτητι] correximus (ed.), ταχυτῆτι M, τραχύτητι VEVOVPh T

5

10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

135

II1suppl. 239 / V cap. Z 2, 33 Τοῦ αὐτοῦ·

5

Ῥαγδαῖον ἡ πάρδαλις καὶ ὀξύρροπον ταῖς ὁρμαῖς· ἐπιτήδειον αὐτῆς τὸ σῶμα συνέζευκται τῇ ὑγρότητι καὶ τῷ κούφῳ, τοῖς τῆς ψυχῆς κινήμασι συνεπόμενον. II1suppl. 240 / V cap. Z 2, 34

Νωθρὰ ἡ φύσις τῆς ἄρκου, ἰδιότροπον καὶ τὸ ἦθος, ὕπουλον, βαθὺ ἐνδεδυκός. II1suppl. 241 / V cap. Z 2, 35

10

Ὁ μύρμηξ ἐν θέρει τὴν χειμέριον τροφὴν θησαυρίζει, ἕως ἂν τὴν 2 – 5 II1suppl. 239 post II11010 / K cap. Z 1, 10 7 – 9 II1suppl. 240 post II11010 / K cap. Z 1, 10 11 – 136, 6 II1suppl. 241 post II11010 / K cap. Z 1, 10 3 – 5 II1suppl. 239 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, IX, 3 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 150, 5 –7) 8 – 9 II1suppl. 240 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, IX, 3 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 150, 7–8) 12 II1suppl. 241 Ὁ – θησαυρίζει] BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, IX, 3 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 151, 13) 12 – 136, 4 ἕως – γένοιντο] IBID. (p. 151, 15 –19) 2 – 5 II1suppl. 239 VE cap. Z 2, 33 (129v[7]7–9); VOVPh cap. Z 2, 33; M cap. Z 2, 34; T cap. Z 2, 33; deest in VW HI P (lac.) Lb R; PG 95, 1581, 13 –16 7 – 9 II1suppl. 240 VE cap. Z 2, 34 (129v10 –11); VOVPh cap. Z 2, 34; M cap. Z 2, 35; T cap. Z 2, 34; 11 – 136, 6 II1suppl. R cap. Z 2, 11; deest in VW HI P (lac.) Lb; PG 95, 1581, 16 –17 E O Ph 241 V cap. Z 2, 35 (129v11–17); V V cap. Z 2, 35; M cap. Z 2, 36; T cap. Z 2, 35; R cap. Z 2, 12; deest in VW HI P (lac.) Lb; PG 95, 1581, 18 –26 II1suppl. 239 (a) VE (b) s. a. VOVPh M T ( fenestra) II1suppl. 240 (a) s. a. VEVPh M T (b) Τοῦ αὐτοῦ VO R II1suppl. 241 (a) s. a. VEVOVPh M (b) s. d. T R 3 ἡ] om. VEVOVPh T πάρδαλης T, πάρδαλιν VO 3 – 4 αὐτῆς] αυτη M, αὐτῇ ed. τῆς] τοῦ R, του M T καὶ] 4 τῷ κούφῳ] το ἠγριοφανες M 8 νοθρὰ VEVOVPh om. R ὑποῦλον R 9 ἐνδεδυκός] ἐνδεδυκώς VEVOVPh R, ἐμπεπηγος M 12 ἐν] om. VEVOVPh θέρει] θεωρεῖ Ra. c. χημέριον T, χειμεριαν M ἂν] om. M R

136

Supplementum II1

ἀρκοῦσαν αὐτῷ τροφὴν ἐναπόθηται τοῖς ταμείοις, σοφῇ τινὶ ἐπινοίᾳ τὴν τροφὴν διαρκεῖν μηχανησάμενος· διακόπτει γὰρ ταῖς ἑαυτοῦ χηλαῖς τῶν καρπῶν τὸ μεσαίτατον, ὡς ἂν μή, ἐκφυέντων, ἄχρηστοι πρὸς τροφὴν αὐτῷ γένοιντο. Τίς ἐφίκοιτο λόγος; Ποία χωρήσει ἀκοή; Τίς ἐξαρκέσει χρόνος πάντα εἰπεῖν καὶ διηγήσασθαι τοῦ τεχνίτου τὰ θαύματα;

5

II1suppl. 242 / V cap. Z 2, 36

Λέαινα στέργει τὰ ἑαυτῆς τέκνα, καὶ λύκος ὑπὲρ σκυλάκων μάχεται. Ἀμήχανος γάρ ἐστιν ἡ στοργὴ τοῖς ἀλόγοις τέκνων καὶ γονέων πρὸς ἄλληλα, διότι ὁ δημιουργήσας αὐτὰ θεὸς τὴν τοῦ λόγου ἔλλειψιν διὰ τῆς τῶν αἰσθητηρίων περιουσίας παρεμυθήσατο.

8 – 12 II1suppl. 242 post II11010 / K cap. Z 1, 10 4 – 6 Τίς – θαύματα] BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 152, 1–2) 9 – 10 II1suppl. 242 Λέαινα – μάχεται] BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, IX, 4 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 152, 26 – 153, 1) 10 – 12 Ἀμήχανος – παρεμυθήσατο] IBID. (p. 153, 4 –6) 8 – 12 II1suppl. 242 VE cap. Z 2, 36 (129v17–20); VOVPh cap. Z 2, 36; M cap. Z 2, 37; T cap. Z 2, 36; deest in VW HI P (lac.) Lb R; PG 95, 1581, 27–31 II1suppl. 242 s. a. VEVOVPh M T 1 αὐτῷ] ἐαυτω (sic) M ἐν ἀπόθηται VE, ἐναποθειται M, ἀπόθειται ἐν Ra. c., ἀποθῆται ἐν Rp. c., ἀποθεῖται T ταμίοις (-μι- M) M T p. c., ταμίος T a. c. 2 μηχανισάμενος VEVOVPh διακόπτειν VO ταῖς] τοῖς M 2 – 3 ἑαυτοῦ] αὐτοῦ R 3 χηλαῖς] χιλαῖς R, ψηλαῖς VO, χειλεσι M μεσέτατον VOVPh, μεσότατον T 4 ἐφίκεται (εφT) T R λογου T 9 λῦκος VPh, λυκος M 10 ἀμήχανον T 11 ὁ] post αὐτὰ transpos. T

10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

137

II1suppl. 243 / V cap. Z 2, 37 Τοῦ αὐτοῦ·

5

Πόθεν ἐν μυρίοις προβάτοις ἀρνός, τῶν σηκῶν ἐξαλλόμενος, οἶδεν μὲν τὴν φωνὴν τῆς μητρός, καὶ πρὸς αὐτὴν ἐπείγεται, ἐπιζητεῖ δὲ τὰς οἰκείας πηγὰς τοῦ γάλακτος, κἂν πενιχραῖς ταῖς μητρώαις περιτύχῃ θηλαῖς, ἐκείναις ἀρκεῖται, καὶ ἡ μήτηρ ἐν μυρίοις ἀρνάσιν ἐπιγινώσκει τὸ ἴδιον γέννημα; II1suppl. 244 / V cap. Z 2, 38

10

15

Λόγου ἄμοιρος ὁ κύων, ἰσοδυναμοῦσαν δὲ ὅμως τῷ λόγῳ τὴν αἴσθησιν ἔχει. Τὸ δὲ μνημονευτικὸν τῆς χάριτος τοῦ ζώου, τίνα τῶν ἀχαρίστων πρὸς εὐεργέτας οὐ καταισχύνει; Ὅπου γε καὶ φονευθεῖσιν κατ’ ἐρημίαν, πολλοὶ τῶν κυνῶν ἐπαποθανόντες μνημονεύονται· καὶ ὁδηγοὶ τοῖς ἐκζητοῦσιν τοὺς φονέας ἐγένοντο, καὶ ὑπὸ τὴν δίκην ἀχθῆναι τοὺς κακούργους ἐποίησαν.

2 – 7 II1suppl. 243 post II11010 / K cap. Z 1, 10 9 – 15 II1suppl. 244 post II11010 / K cap. Z 1, 10 3 – 7 II1suppl. 243 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, IX, 4 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 153, 6 –11) 10 – 11 II1suppl. 244 Λόγου – ἔχει] BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, IX, 4 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 153, 21– 22) 11 – 15 Τὸ – ἐποίησαν] IBID. (p. 154, 4–8) 2 – 7 II1suppl. 243 VE cap. Z 2, 37 (129v[20]21–25); VOVPh cap. Z 2, 37; M cap. Z 2, 38; T cap. Z 2, 37; R cap. Z 2, 13; deest in VW HI P (lac.) Lb; PG 95, 1581, 32–37 9 – 15 II1suppl. 244 VE cap. Z 2, 38 (129v25 –30); VOVPh cap. Z 2, 38; M cap. Z 2, 39; T cap. Z 2, 38; R cap. Z 2, 14; deest in VW HI P (lac.) Lb; PG 95, 1581, 38 –45 II1suppl. 243 (a) VE R (b) s. a. VOVPh M T II1suppl. 244 (a) s. a. VEVOVPh M T (b) Τοῦ αὐτοῦ R 3 ἀρνός] ἀρνειὸς ed. 4 αὐτὴν] ἑαυτὴν R 5 μητρόαις VEVOVPh 6 περιτύχῃ] τύχη R θειλιαῖς M διαρκεῖται R 6 – 7 ἀρνᾶσιν R, ἄρνασιν VEVOVPh 12 εὐεργέτας] praem. τοὺς T καταισχύνη VEVOVPh M Ὅπου γε καὶ] ὁπου και γε M 12 – 13 post φονευθεῖσιν hab. δεσπόταις ed. 13 κατ’] κατὰ T R 13 – 14 μνη14 καὶ1] om. VEVOVPh, ante καὶ hab. Ἤδη δέ τινες μονεύωνται VPh, -νευοντες M ἐπὶ θερμῷ τῷ πάθει ed.

138

Supplementum II1

II1suppl. 245 / V cap. Z 2, 39 Τοῦ Θεολόγου· Τὸν χαμαιλέοντα πάσας μεταλαμβάνειν χροιὰς πλὴν μιᾶς, τῆς λευκότητος. II1suppl. 246 / V cap. Z 2, 40

Τίς ὁ κύκνῳ συνυφαίνων ὠδήν, ὅταν ἐκπετάσῃ τὸ πτερὸν ταῖς αὔραις καὶ ποιῇ μέλος τὸ σύριγμα;

2 – 4 II1suppl. 245 post II11010 / K cap. Z 1, 10 K cap. Z 1, 10

6 – 8 II1suppl. 246 post II11010 /

3 – 4 II1suppl. 245 GREGORIUS NAZIANZENUS, Contra Iulianum imperatorem I (Orat. 4), 62, 7–8 (ed. Bernardi, p. 170) 7 – 8 II1suppl. 246 GREGORIUS NAZIANZENUS, De theologia II (Orat. 28), 24, 15 –17 (ed. Gallay/Jourjon, p. 152) 2 – 4 II1suppl. 245 VE cap. Z 2, 39 (129v[30]31–32); VW cap. Ζ 2, 11; VOVPh cap. Z 2, 39; M cap. Z 2, 40; T cap. Z 2, 39; deest in HI P (lac.) Lb R; PG 95, 1581, 46–47 6 – 8 II1suppl. 246 VE cap. Z 2, 40 (129v32–33); VW cap. Ζ 2, 12; VOVPh cap. Z 2, 40; M cap. Z 2, 41; T cap. Z 2, 40; deest in HI P (lac.) Lb R; PG 95, 1581, 48 –49 II1suppl. 245 (a) V T (b) Τοῦ Θεολόγου, ἐκ τοῦ περὶ θεολογίας λόγου βʹ M (ad II1suppl. 247 referre videtur) II1suppl. 246 s. a. V PM T 3 post χαμαιλέοντα quiddam excidisse videtur, λόγος ed., φασὶν restituit T πάσαις (πα- M) M T μεταλαμβάνειν] μεταβάλλειν T, μεταβαίνειν VW χρυὰς VEVO, χροιαῖς T, χροαῖς M 7 κύκνος VW 8 ποιῇ] scripsimus (ed.), ποιεῖ V M T

5

B. Loci II1suppl. 138 – 422

139

II1suppl. 247 / V cap. Z 2, 41 Τοῦ αὐτοῦ, ἐκ τοῦ περὶ θεολογίας βʹ·

5

Πόθεν ταώς, ὁ ἀλαζὼν καὶ Μηδικός, οὕτω φιλόκαλος καὶ φιλότιμος; Καὶ γὰρ αἰσθάνεται τοῦ οἰκείου κάλλους. Ὅταν ἴδῃ τινὰ πλησιάζοντα ταῖς θηλείαις, ὡς φασί, καλλωπίζεται· τὸν αὐχένα διάρας, καὶ τὸ πτερὸν κυκλοτερῶς περιστήσας τὸ χρυσαυγὲς καὶ κατάστερον, θεατρίζει τὸ κάλλος τοῖς ἐρασταῖς μετὰ σοβαροῦ τοῦ βαδίσματος. II1suppl. 248 / V cap. Z 2, 42

10

Τοῦ αὐτοῦ· Πόθεν μελίσσαις τὲ καὶ ἀράχναις τὸ φιλεργὸν καὶ φιλότεχνον, ἵνα ταῖς μὲν τὰ κηρία πλέκηται καὶ συνέχηται δι’ ἑξαγώνων συρίγγων καὶ ἀντιστρόφων, καὶ τὸ ἑδραῖον αὐταῖς διὰ τοῦ μέσου διατειχίσματος καὶ ἀλλαγῆς, ἐπιπλεκομένων ταῖς εὐθείαις τῶν γωνιῶν,

2 – 8 II1suppl. 247 post II11010 / K cap. Z 1, 10 II11010 / K cap. Z 1, 10

10 – 140, 3 II1suppl. 248 post

3 – 8 II1suppl. 247 GREGORIUS NAZIANZENUS, De theologia II (Orat. 28), 24, 18 –24 (ed. Gallay/Jourjon, p. 152) 11 – 140, 3 II1suppl. 248 GREGORIUS NAZIANZENUS, De theologia II (Orat. 28), 25, 4–13 (ed. Gallay/Jourjon, p. 152–154) 2 – 8 II1suppl. 247 VE cap. Z 2, 41 (129v33–130r3); VW cap. Ζ 2, 13; VOVPh cap. Z 2, 41; P cap. Z 2, 23; M cap. Z 2, 42; T cap. Z 2, 41; deest in HI Lb R; PG 95, 1581, 49 – 1584, 2 10 – 140, 3 II1suppl. 248 VE cap. Z 2, 42 (130r[3]3 –9); VW cap. Ζ 2, O Ph 14; V V cap. Z 2, 42; P cap. Z 2, 24; M cap. Z 2, 43; T cap. Z 2, 42; deest in HI Lb R; PG 95, 1584, 3 –10 II1suppl. 247 (a) T (b) s. a. V M (vide autem lemma II1suppl. 245) P (lac.) II1suppl. 248 (a) VE (b) s. a. VWVOVPh PM T ( fenestra)

(c) deest in

3 Πόθεν – ἀλαζὼν] desunt in P (lac.) Μηδικός] add. ορνις M (= ed.) 4 τοῦ – κάλλους] τὸ οἰκεῖον καλος M 5 καλλωπίζεται] add. καὶ M 6 – 7 καταστερρον PM 7 θεατρίζει τὸ] θεατριάζει VW 11 φιλότεχνον] φιλότεκνον (φιλο- PM) VW PM T 12 πλέκεται (πλε- P) P T συνέχεται (-εχ- M) VW PM T ἑξαγόνων VW, συριγμῶν P 13 τὸ] iterav. T τοῦ] ἐ- VEVPh a. c. P, ε- VO M, ἐξάγωνων VPh p. c. s. l. VE 14 ἀλλαγῆς] correximus (ed.), ἀλλαγαῖς (αλλ- T; -αις P) V PM T ἐπιπλεκόμενον M γονιῶν VEVPh, γονάτων VO

140

Supplementum II1

πραγματεύηται, αἱ δὲ διὰ λεπτῶν καὶ ἀερίων σχεδὸν τῶν νημάτων πολυειδῶς διατεταμένων πολυπλόκους τοὺς ἱστοὺς ἐξυφαίνουσι, καὶ ταῦτα ἐξ ἀφανῶν τῶν ἀρχῶν; II1suppl. 249 / V cap. Z 2, 43

5

Τετήρηνται οἱ τῶν λεόντων σκύμνοι, καθάπερ καὶ οἱ κύνες, τίκτεσθαι τυφλοί. II1suppl. 250 / V cap. Z 2, 44 Κλήμεντος, ἐκ τοῦ εἰς τὸ Πάσχα· Κοπτομένων τῶν λεοντίων ὀστέων, καθάπερ ἐκ τῶν πυρίων λίθων, πῦρ ἐξάπτεται.

5 – 7 II1suppl. 249 post II11010 / K cap. Z 1, 10 9 – 11 II1suppl. 250 post II11010 / K cap. Z 1, 10 6 – 7 II1suppl. 249 locus non repertus 10 – 11 II1suppl. 250 CLEMENS ALEXANDe Pascha, locus non repertus, Fr. 32 (ed. Stählin/Früchtel/Treu, p. 217, 28 –29); Holl, n° 310

DRINUS,

5 – 7 II1suppl. 249 VE cap. Z 2, 43 (130r10 –11); VW cap. Ζ 2, 15; VOVPh cap. Z 2, 43; P cap. Z 2, 25; M cap. Z 2, 44; T cap. Z 2, 43; deest in HI Lb R; PG 95, 1584, 11– 12 9 – 11 II1suppl. 250 VE cap. Z 2, 44 (130v[11]11–12); VW cap. Z 2, 16; VOVPh cap. Z 2, 44; P cap. Z 2, 26; M cap. Z 2, 45; T cap. Z 2, 44; deest in HI Lb R; PG 95, 1584, 13 –14 II1suppl. 249 (a) s. a. VEVPh M (b) s. d. VO P T (c) Κλήμεντος VW κλημε cod. II1suppl. 250 (a) PM T κλημεντος PM (b) Κλήμεντος VEVOVPh (c) Τοῦ αὐτοῦ VW 1 πραγματευεται M σχεδὼν (-ων M) VEVW a. c. VO PM, σκεδὸν T νημάτων] ηματων M 2 ἐξυφαίνουσαι VEVOVPh 3 ἀρχῶν] add. τετίρηντε Μ (ex initio loci sequentis) 6 Τετήρηνται] om. M (vide autem finem loci praecedentis) 6 – 7 τικτόνται (sic) M 10 λεοντείων (-ει- M) VW e corr. M πυρίων] περΐων VO 10 – 11 λίθον T

10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

141

II1suppl. 251 / V cap. Z 2, 45 Διδύμου· Ἀλεξητήριον ἐν τῇ καλιᾷ τίθησιν ὁ ἀετός, ἐλαύνων ἀπὸ τῶν νεοσσῶν τὸν ὄφιν, λίθον τὸν καλούμενον ἀετίτην. 5

II1suppl. 252 / V cap. Z 2, 46 Φίλωνος, ἐκ τοῦ περὶ μέθης·

10

…γίνεσθαι θηρίον, ὃ καλεῖται τάρανδρος, μέγεθος μὲν βοός, ἐλάφῳ δὲ τὸν τοῦ προσώπου τύπον ἐμφερέστατον· λόγος ἔχει τοῦτον μεταβάλλειν ἀεὶ τὰς τρίχας πρός τε τὰ χωρία καὶ τὰ δένδρα, οἷς ἂν ἐγγὺς ἵστηται, ὡς διὰ τὴν τῆς χροιᾶς ὁμοιότητα λανθάνειν τοὺς ἐντυγχάνοντας, καὶ ταύτῃ μᾶλλον ἢ τῇ περὶ τὸ σῶμα ἀλκῇ δυσθήρατον εἶναι.

2 – 4 II1suppl. 251 post II11010 / K cap. Z 1, 10 6 – 12 II1suppl. 252 post II11010 / K cap. Z 1, 10 3 – 4 II1suppl. 251 DIDYMUS ALEXANDRINUS, locus non repertus 7 – 12 II1suppl. 252 PHILO IUDAEUS, De ebrietate Ι, 174 (ed. Wendland, p. 203, 19 – 204, 2) 2 – 4 II1suppl. 251 VE cap. Z 2, 45 (130v12–14); VW cap. Z 2, 17; VOVPh cap. Z 2, 45; P cap. Z 2, 27; M cap. Z 2, 46; T cap. Z 2, 45; deest in HI Lb R; PG 95, 1584, 15– 17 6 – 12 II1suppl. 252 VE cap. Z 2, 46 (130v[14]14 –19); VW cap. Z 2, 18; VOVPh cap. Z 2, 46; P cap. Z 2, 28; M cap. Z 2, 47; T cap. Z 2, 46; deest in HI Lb R; PG 95, 1584, 18–24 II1suppl. 251 (a) VW PM T διδυμου PM (b) s. a. VEVOVPh II1suppl. 252 (a) PM T φιλωνος M, φιλονος T (b) Φίλωνος V φίλω codd. 4 τὸν2] των T, om. M 7 γίνεσθαι θηρίον] γινεσθε θηρίον M, θηρίον ἐστὶν VW 9 μεταβαλεῖν M 10 ἵστηται] ἵστητε VW, ἵσταται ( ἴ- VE) VEVOVPh, ῆ (sic) M χροιὰς VWVPh, χροίας VO, χροιας M 12 εἶναι] om. VO

142

Supplementum II1

II1suppl. 253 / V cap. H 3, 1 Δαυῒδ ἐν ψαλμῷ ργʹ· Ἔθου σκότος, καὶ ἐγένετο νύξ· ἐν αὐτῇ διελεύσονται πάντα τὰ θηρία τοῦ ἀγροῦ. [II1suppl. 254 / PMLb cap. H 3, 2M]

5

Καὶ μετ’ ὀλίγα· Ἀνέτειλεν ὁ ἥλιος, καὶ συνήχθησαν καὶ εἰς τὰς μάνδρας αὐτῶν κοιτασθήσονται.

[II1suppl. 255 / V cap. Θ 9, 7VW]

10

Ἡ θάλασσα εἶδεν καὶ ἔφυγεν.

2 – 4 II1suppl. 253 inter II11023 / K cap. H 3, 3 et II11024 / K cap. H 3, 4 II1suppl. 254 inter II11023 / K cap. H 3, 3 et II11024 / K cap. H 3, 4 II1suppl. 255 inter II11038 / K cap. Θ 1, 9 et II11039 / K cap. Θ 1, 10 3 – 4 II1suppl. 253 Ps. 103, 201–2 255 Ps. 113, 31

7 – 8 II1suppl. 254 Ps. 103, 221–2

6–8 10 – 11

11 II1suppl.

2 – 4 II1suppl. 253 VE cap. H 3, 1 (130v[31]32–33); VWVOVPh cap. H 3, 1; PM cap. H 3, 1; T cap. H 3, 1; deest in HI Lb R; PG 95, 1585, 37–38 6 – 8 II1suppl. 254 M cap. H 3, 2 (194vB[28]29 –195rA1) 10 – 11 II1suppl. 255 VW cap. Θ 9, 7 (166rB23) II1suppl. 253 (a) P T (b) Ψαλμοῦ ργʹ M (c) Δαυΐδ V II1suppl. 255 s. a. VW 4 διελευσεται Μ τοῦ ἀγροῦ] τοῦ δρυμοῦ (-ου M) VW Μ, om. P 6 – 8 Καὶ – κοιτασθήσονται] secludenda putamus 11 Ἡ – ἔφυγεν] secludenda putamus (vide Thum, LXV–LXVI)

B. Loci II1suppl. 138 – 422

143

II1suppl. 256 / V cap. Θ 9, 17

5

…θάλασσα συνάπτει δι’ ἑαυτῆς, ἀκώλυτον τοῖς ναυτιλλομένοις τὴν ἐπιμιξίαν παρεχομένη, καὶ πλούτου πρόξενος ἐμπόροις γίνεται καὶ τὰς τοῦ βίου χρείας ἐπανορθοῦται ῥαδίως, ἐξαγωγὴν μὲν τῶν περιττῶν τοῖς εὐθηνουμένοις παρεχομένη, ἐπανόρθωσιν δὲ τοῦ λείποντος χαριζομένη τοῖς ἐνδεέσιν. II1suppl. 257 / V cap. Θ 9, 20 Τοῦ Χρυσοστόμου, ἐκ τοῦ εἰς τὸν Λάζαρον·

10

Οἱ καταβαίνοντες εἰς θάλασσαν ἐν πλοίοις, αὐτοὶ εἶδον τὰ θαυμάσια κυρίου ἐν τῷ βυθῷ. Ποῖα θαυμάσια; Πέλαγος ἄχρι νεφῶν ἀνοιδαῖνον, γῆν ἐν μέσοις ὕδασιν ὑπολάμπουσαν, τὸ σκάφος ἀπὸ μετεώρου κρεμάμενον κύματος, καὶ νῦν μὲν καθάπερ κρημνοῖς

2 – 7 II1suppl. 256 inter II11047 / K cap. Θ 1, 18 et II11048 / K cap. Θ 1, 19 9 – 144, 2 II1suppl. 257 inter II11049 / K cap. Θ 1, 20 et II11050 / K cap. Θ 1, 21 10 Οἱ – πλοίοις] Ps. 106, 231 10 – 11 αὐτοὶ – βυθῷ] Ibid. 106, 241–2 3 – 7 II1suppl. 256 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, IV, 7 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 68, 2–7) 10 – 144, 2 II1suppl. 257 IOHANNES CHRYSOSTOMUS, In Lazarum, locus non repertus 2 – 7 II1suppl. 256 VE cap. Θ 9, 17 (140v16–20); VW cap. Θ 9, 18; VOVPh cap. Θ 9, 17; deest in HI PMLb T R; PG 96, 48, 35–40 9 – 144, 2 II1suppl. 257 VE cap. Θ 9, 20 (140v[34]35 –141r4); VW cap. Θ 9, 21; VOVPh cap. Θ 9, 20; PM cap. Θ 10, 18; T cap. Θ 13, 19; deest in HI Lb R; PG 96, 49, 8 –15 II1suppl. 256 (a) s. a. VEVOVPh (b) s. d. VW II1suppl. 257 (a) PM T ἐκ τοῦ] om. PM λαζαρον PM (b) Τοῦ Χρυσοστόμου V Τοῦ] om. VWVPh 4 ἐπιμιξίαν] scripsimus (ed.), ἐπιμιξείαν V πλούτω VW 5 ἐξαγωγὴν] ἐξαγαγῶσι VW 6 περιττῶν] πορρητῶν VW 10 αὐτοὶ] αὐτὸ P ἴδον VEVW a. c. ut videtur T, ἶδον VO, ϊδον PM 10 – 11 τὰ – κυρίου] τὰ ἔργα κυρίου καὶ τα θαυμασία αὐτου 11 – 12 ἀνοιδαίνον VPh, -δαίνων (-δαῖ- T) (= LXX) M 11 κυρίου] αὐτοῦ VW E W O V V V T 12 – 13 τὸ – κρεμάμενον] ἀποσκάφους ἀπομετεώρου κρεμαμενου M 13 κριμνοις M, κρέμνοις P

144

Supplementum II1

τοῖς κοιλώμασι τῶν ὑδάτων ἐνολισθαῖνον, νῦν δέ, κορυφουμένου τοῦ κύματος, ἀνασφενδονούμενον εἰς ἀέρα. II1suppl. 258 / V cap. Θ 9, 21 Τοῦ αὐτοῦ, ἐκ τοῦ εἰς τὰς βασιλείας, εʹ ὁμιλίας· Ταραττομένη θάλασσα ταῖς ἐμβολαῖς τῶν πνευμάτων ἐκ πυθμένος καὶ ὠθουμένη βιαίως, τῆς ψάμμου τοὺς ὅρους οὐχ’ ὑπεράλλεται· ὅριον γὰρ ἔθου, φησίν, ὃ οὐ παρελεύσεται. Ἀλλ’ ὅταν ἐκ πελάγους κυλιόμενον διαδράμῃ τὸ κῦμα καὶ παφλάζον κοιλανθῇ καὶ βρυχώμενον κυρτωθῇ καὶ κατὰ τῶν αἰγιαλῶν μετέωρον κρεμασθῇ, ἀναγινώσκει τὸν θεῖον νόμον, ἐπὶ τῆς ψάμμου κεχαραγμένον, καὶ εὐθὺς ἀνακλᾶται καὶ ἀνελίττεται, καὶ ὥσπερ ἐπὶ κεφαλῆς παλαιόμενον ὑποκύπτει αἰδοῖ καὶ δέει, καὶ εἰς ἑαυτὸ διαλύεται

4 – 145, 4 II1suppl. 258 inter II11049 / K cap. Θ 1, 20 et II11050 / K cap. Θ 1, 21 Ps. 103, 91 12 Hom., Il., XV, 657–658

7

5 – 145, 4 II1suppl. 258 IOHANNES CHRYSOSTOMUS, In libros Regum homiliae, V, locus non repertus 4 – 145, 4 II1suppl. 258 VΕ cap. Θ 9, 21 (141r5 –15); VW cap. Θ 9, 22; VOVPh cap. Θ 9, 21; PM cap. Θ 10, 19; T cap. Θ 13, 20; R cap. Θ 13, 5; deest in HI Lb; PG 96, 49, 16 –28 II1suppl. 258 (a) T βασιλείας] correximus, βασιλίδας cod. (b) Εἰς τὰς βασιλείους (sic) εʹ ὁμιλίας P (c) Εἰς τὰς βασιλίδας ὁμιλία τοῦ Χρυσοστόμου M χρυσοστομου cod. (d) Τοῦ Χρυσοστόμου R (e) Χρυσοστόμου VW (f) Τοῦ αὐτοῦ VO (g) s. a. VEVPh 1 κοιλώμασι] κυλώμασι VEVOVPh, κυκλώμασιν (κυκλω- P, κυκλό- T) PM T τῶν ὑδάτων] τον (sic) κυμάτων T ἐνολισθαίνων (-αῖ- T) VEVW a. c. ut videtur VOVPh T, ὀλισθαίνων M 5 ταρασσομένη R ἐμβολαῖς] ἐν βολαῖς P πνευμάτων] πατέρων P, κϋμάτων R 5 – 6 ἐκ πυθμένος] ἐκπυθὅμενος (sic) P 5 – 6 πυθμένος] praem. του T 6 τῆς ψάμμου] post ὅρους transpos. VPh ὄρους VEVOVPh a. c. M T, όρους P 6 – 7 ὑπεράλλεται] ὑπερβάλλεται VEVOVPh M 7 – 145, 4 ἔθου – χαλιδιαδράμει V νός] desunt in T (lac.) 8 κυλιώμενον VEVOVPh M, κοιλιόμενον VW παφλάζων VW a. c. VO κυλανθῆ VWVPh P, κϋλανθεῖ M 9 βρυχόμενον VW M κυρζωθῆ VO, κυρτωθεῖ M p. c., κυτωρθεῖ M a. c. κατὰ] τὰ VO, om. M τὸν αἰγιαλὸν VW R, τῶ αἰγιαλῶ M 11 εὐθέως VW ἀποκλᾶται R ἀνελίττεται] praem. εὐθὺς (-υς P) VW PM R 12 παλαιούμενον M ὑποκύμπτει M αἰδῶ VEVWVPh P , αἰδὼ M, ἀλδῶ (sic) VO ἑαυτὸ] ἑαυτῶ VEVOVPh, αὐτὸν VW

5

10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

145

καὶ τὸ ὁροθέσιον οὐχ ὑποτρέχει τῆς ψάμμου. Ὢ τοῦ θαύματος· τὴν μεγάλην καὶ φοβερὰν θάλασσαν ἡ εὐρίπιστος ψάμμος ἀποτειχίζει, καὶ γῆ λεπτὴ καὶ χνοώδης, ἡ ὑπὸ τῶν πνευμάτων τῆδε κἀκεῖσε διαχεομένη, μαινομένοις κύμασι γίνεται χαλινός. II1suppl. 259 / V cap. Θ 7, 2

5

Βασιλειῶν αʹ·

10

Ἀλγῶ ἐπὶ σέ, ἀδελφέ μου Ἰωνάθαν· ὡραιώθης μοι σφόδρα, ἐθαυμαστώθη ἡ ἀγάπησίς σου ἐμοὶ ὑπὲρ ἀγάπησιν γυναικῶν. II1suppl. 260 / V cap. Θ 7, 15 Σοφίας Σολομῶντος·

15

Τελειωθεὶς ἐν ὀλίγῳ, ἐπλήρωσε χρόνους μακρούς· ἀρεστὴ γὰρ ἦν κυρίῳ ἡ ψυχὴ αὐτοῦ, διατοῦτο ἔσπευσεν ἐκ μέσου πονηρίας. 6 – 10 II1suppl. 259 inter II11053 / K cap. Θ 3, 2 et II11054 / K cap. Θ 3, 3 12 – 15 II1suppl. 260 inter II11065 / K cap. Θ 3, 14 et II11066 / K cap. Θ 3, 15 13 – 15 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 65.3./36.3. (ed. Ihm, p. 947–948) 7 – 10 II1suppl. 259 I Reg., re vera II Reg. 1, 261–4 (Wahl, 2 Samuel-Text, p. 82) 13 – 15 II1suppl. 260 Sap. 4, 13 –142 6 – 10 II1suppl. 259 VE cap. Θ 7, 2 (135v[18]18 –20); VWVOVPh cap. Θ 7, 2; PM cap. Θ 8, 2; T cap. Θ 11, 2; deest in HI Lb R; PG 96, 28, 40 –42 12 – 15 II1suppl. 260 VE cap. Θ 7, 15 (136r[7]7–8); VWVOVPh cap. Θ 7, 15; PM cap. Θ 8, 15; T cap. Θ 11, 15; R cap. Θ 11, 7; deest in HI Lb; PG 96, 29, 31–33 II1suppl. 259 αʹ] om. VW II1suppl. 260 (a) P T R σοφία P (b) Σολομῶντος V M σολομωντος M 1 ὑποτρέχει] ὑπερβαίνει (-βαίνει e corr. VW) VW PM R Ὢ] ὧ PM R a. c. 2 εὔριπος R 3 καὶ2] om. M ἡ] τὴν M 4 διαχεομένην M 7 ἀδελφέ μου] ἀδελφὲ VEVOVPh ϊωνάθαν T, ϊωναθαν PM 8 ωραιόθης P, ὠρεσθης M 9 ἀγάπησίς σου] ἀγάπης σου M ἐμοὶ] ἐπεμοὶ T, praem. ἐν M 10 ἀγάπισιν T, ἀγαπην (sic) M 14 ἀρεστὴ] ἦν] ἐν PM T 15 ἔσπεδεν ανεστη P ἦν – αὐτοῦ] ἡ ψυχὴ αὐτοῦ ἐν κυρίω VW (sic) VO

146

Supplementum II1

II1suppl. 261 / V cap. Θ 7, 29 Τοῦ αὐτοῦ· Μὴ γὰρ ἀδαμάντινος ἦν Ἰὼβ τὴν καρδίαν; Μὴ γὰρ ἐκ λίθου ἦν πεποιημένα αὐτῷ τὰ σπλάγχνα; Ἔπεσον αὐτῷ δέκα παῖδες ἐν βραχείᾳ καιροῦ ῥοπῇ, μιᾷ πληγῇ συντριβέντες ἐν τῷ οἴκῳ τῆς θυμηδίας, ἐν καιρῷ τῆς ἀπολαύσεως, ἐπικατασείσαντος αὐτοῖς τοῦ διαβόλου τὸ οἴκημα. Εἶδεν τράπεζαν αἵματι μεμιγμένην, εἶδεν παῖδας διαφόρως μὲν κατὰ τὸν χρόνον ἀποτεχθέντας, κοινῆ δὲ ὑπελθόντας τοῦ βίου τὸ τέλος. Οὐκ ὤμωξεν, οὐ κατετίλατο τὴν κόμην, οὐκ ἀφῆκε τινὰ φωνὴν ἀγενῆ, ἀλλὰ τὴν ἀοίδιμον ἐκείνην καὶ παρὰ πᾶσιν ἀνυμνουμένην ἐν παρρησίᾳ ἐφθέγξατο· Ὁ κύριος ἔδωκεν, ὁ κύριος ἀφείλατο. Ὡς τῷ κυρίῳ ἔδοξεν, οὕτως καὶ ἐγένετο· εἴη τὸ ὄνομα κυρίου εὐλογημένον εἰς τοὺς αἰῶνας. Μὴ ἀσυμπαθὴς ὁ ἄνθρωπος; Καὶ πῶς, ὅς γε περὶ ἑαυτοῦ λέγει· Ἐγὼ ἔκλαυσα ἐπὶ παντί;

2 – 15 II1suppl. 261 inter II11074 / K cap. Θ 3, 23 et II11075 / K cap. Θ 3, 24 11 – 13 Iob 1, 21 14 – 15 Iob 30, 25 3 – 15 II1suppl. 261 BASILIUS CAESARIENSIS, Homilia de gratiarum actione (In illud: Semper gaudete [I Thess. 5, 16]), 6 (PG 31, 232, 8 –23) 2 – 15 II1suppl. 261 VE cap. Θ 7, 29 (139r[12]13 –23); VW cap. Θ 7, 25; VOVPh cap. Θ 7, 29; P cap. Θ 8, 26; M cap. Θ 8, 25; T cap. Θ 11, 25; R cap. Θ 11, 14; deest in HI Lb; PG 96, 41, 21–36 II1suppl. 261 (a) VEVO (b) s. a. VWVPh (c) s. d. PM T R 3 Ἰὼβ] ϊὼβ PM T, praem. ὁ R 4 αὐτῷ1] αὐτοῦ VW M τὰ – αὐτῷ2] om. T (in mg. supplev.) αὐτῷ2] αὐτοῦ M R 5 βραχείᾳ] μιᾶ M καιροῦ] καλοῦ VO συντριβέντων VEVOVPh 6 θυμιδίας VEVO T, θυμηδείας VW, θυμιασδιας Μ 7 Εἶδεν] ἴδεν VW, ϊ- PM εἶδεν] ἴδεν VW, ϊ- PM 9 οἴμωξεν T R, οιμοξεν P κατετίλλατο VW P R, -τίλλετο M, -τήλλατο T 10 ἀγεννῆ VO, ἀγενὴν M ἐκείνην] add. φωνὴν T 11 ἐν παρρησίᾳ] post ἐφθέγξατο transpos. PM T R 11 – 12 Ὁ – ἔδωκεν] in mg. T 12 ἀφείλατω T, ἀφείλετο (-ειλε- e corr. VW) VEVW 13 εὐλογημένον] add. ἀπὸ VO (sed cancellav.) 13 – 14 ἀσυμπαθὴς] add. ἦν VW 14 ὁ] ὁς T ὅς – ἑαυτοῦ] om. R ὅς γε] ὥς γε M ἑαυτοῦ] αὐτοῦ VW PM T 14 – 15 ἔκλαυσα – παντί] ἐπὶ παντὶ ἀνθρώπωι ἔκλαυσα R 15 παντί] add. ἀνθρώπω ἀδυνάτω M, add. ἀνθρώπω VW P T

5

10

15

B. Loci II1suppl. 138 – 422

147

II1suppl. 262 / V cap. Θ 7, 26 Τοῦ αὐτοῦ·

5

10

15

20

25

Οὔτε ἀωρίαι θανάτου, οὔτε ἄλλαι τινὲς δυσκληρίαι, ἀδοκήτως ἐπιπεσοῦσαι, ἐκπλήξουσιν ἡμᾶς ποτέ, τοὺς παιδαγωγουμένους τῷ λόγῳ τῆς εὐσεβείας. Οἷον· παῖς μοι ἦν νεανίας, μόνος τοῦ γένους διάδοχος, παραμύθιον γήρως, ἐγκαλλώπισμα γένους, ἄνθος τῶν ὁμηλίκων, στήριγμα τῆς οἰκίας, αὐτὸ τῆς ἡλικίας ἄγων τὸ χαριέστατον. Οὗτος ἀνάρπαστος οἴχεται, καὶ γῆ καὶ κόνις γέγονεν ὁ πρὸ βραχέως ἡδὺ μὲν ἄκουσμα φθεγγόμενος, ἥδιστον δὲ θέαμα ὢν τοῖς τοῦ γεννήσαντος ὀφθαλμοῖς. Τί οὖν ποιήσομαι; Καταρρήξομαι τὴν ἐσθῆτα, καὶ καταδέξομαι κυλινδεῖσθαι χαμαὶ καὶ ποτνιᾶσθαι καὶ δυσανασχετεῖν καὶ δεικνύειν ἐμαυτὸν τοῖς παροῦσιν οἱονεὶ παῖδα τινά, ὑπὸ πληγῶν ἐκβοῶντα καὶ ἀποσπαίροντα; Ἢ τῷ ἀναγκαίῳ τῶν γινομένων προσχών, ὅτι ἀπαραίτητος ὁ τοῦ θανάτου νόμος, διὰ πάσης ὁμοίως ἡλικίας χωρῶν καὶ πάντα ἐφεξῆς τὰ σύνθετα διαλύων, οὐ ξενισθήσομαι τῷ συμβάντι, οὐδ’ ἀνατραπήσομαι τὸν νοῦν, ὡς ὑπὸ πληγῆς ἀπροσδοκήτου καταρραχθείς, πάλαι προπεπαιδευμένος ὅτι τῶν ἀνθρωπίνων οὐδὲν βέβαιον, οὐδὲ εἰς τὸ παντελὲς παραμένειν τοῖς κτησαμένοις πέφυκεν; Ἀλλὰ καὶ πόλεις μεγάλαι καὶ ἐπιφανεῖς τῇ τε τῶν κατασκευασμάτων λαμπρότητι καὶ τῇ δυνάμει τῶν ἐνοικούντων καὶ τῇ λοιπῇ κατὰ τὴν χώραν καὶ τὴν ἀγορὰν εὐθηνίᾳ διαπρέπουσαι, ἐν ἐριπίοις νῦν μόνοις τῆς παλαιᾶς σεμνότητος τὰ σύμβολα φέρουσιν. Καὶ πλοῖον, πολλάκις ἐκ θαλάττης διασωθὲν καὶ μυριάκις μὲν ταχυναυτῆσαν, μυρίον δὲ φόρτον τοῖς ἐμπορευομένοις διακο2 – 148, 9 II1suppl. 262 inter II11074 / K cap. Θ 3, 23 et II11075 / K cap. Θ 3, 24 3 – 148, 9 II1suppl. 262 BASILIUS CAESARIENSIS, Homilia de gratiarum actione (In illud: Semper gaudete [I Thess. 5, 16]), 7 (PG 31, 233, 16 – 236, 9) 2 – 148, 9 II1suppl. 262 VE cap. Θ 7, 26 (137v[7]7–138r1); VOVPh cap. Θ 7, 26; deest in VW HI PMLb T R; PG 96, 36, 34 – 37, 18 II1suppl. 262 (a) VE (b) s. a. VOVPh 11 αἰσθήτα VE, αἴσθησιν VO καταδέξωμαι VEVO 13 ἀποσπέροντα VEVPh, ἀποσπειράντα (sic) VO 17 ὑπὸ] ἀπὸ VPh πληγὰς ἀπροσδοκήτους VO 18 ὅτι] ὁ VPh οὐδὲν] e corr. VE, om. VOVPh, ante τῶν ἀνθρωπίνων hab. ed. 22 – 23 ἐρειπίοις] correximus (ed.), ἐν ἐριπίοις VEVPh, ἐνερϊπίοις VO 25 μὲν] om. VPh ταχυναυτῆσαν] correximus (ed.), -τίσαν VEVO, -τίσαντι VPh

148

Supplementum II1

μίσαν, μιᾷ προσβολῇ πνεύματος ἠφανίσθη. Στρατόπεδα δὲ κρατήσαντα μάχαις πολλάκις τῶν ἐναντίων, περιτραπείσης αὐτοῖς τῆς εὐημερίας, ἐλεεινὸν θέαμα καὶ διήγημα γέγονεν. Ἔθνη δὲ ὅλα καὶ νῆσοι, ἐπὶ μέγα δυνάμεως προελθοῦσαι, καὶ πολλὰ μὲν κατὰ γῆν, πολλὰ δὲ κατὰ θάλατταν ἐγείρασαι τρόπαια, πολὺν δὲ πλοῦτον ἐκ λαφύρων ἀθροίσασαι, ἢ χρόνῳ καταναλώθησαν ἢ αἰχμάλωτοι γενόμεναι, δουλείας τὴν ἐλευθερίαν ἠλλάξαντο. Καὶ ὅλως, ὅπερ ἂν εἴπῃς τῶν μεγίστων καὶ ἀφορήτων κακῶν, ἤδη προλαβὼν ὁ βίος ἔχει τὰ ὑποδείγματα.

5

II1suppl. 263 / V cap. Θ 7, 30

10

Ἠτιμάσθης; Ἀλλὰ πρὸς τὴν δόξαν τὴν διὰ τῆς ὑπομονῆς ἐν τοῖς οὐρανοῖς ἀποκειμένην ἀπόβλεψον. Ἐζημιώθης; Ἀλλ’ ἐνατένισον τῷ πλούτῳ τῷ ἐπουρανίῳ καὶ τῷ θησαυρῷ, ὃν ἀπέθου σεαυτῷ διὰ τῶν ἀγαθῶν ἔργων. Ἐξέπεσας τῆς πατρίδος; Ἀλλ’ ἔχεις πατρίδα τὴν ἐπουράνιον Ἱερουσαλήμ. Τέκνον ἀπέβαλες; Ἀλλ’ ἀγγέλους ἔχεις, μεθ’ ὧν χορεύσεις περὶ τὸν θρόνον τοῦ θεοῦ καὶ εὐφρανθήσῃ τὴν αἰώνιον εὐφροσύνην. Οὕτως ἀντιτιθεὶς τοῖς παροῦσιν ἀνια-

15

Τοῦ αὐτοῦ·

11 – 149, 5 II1suppl. 263 inter II11075 / K cap. Θ 3, 24 et II11076 / K cap. Θ 3, 25 12 – 149, 5 II1suppl. 263 BASILIUS CAESARIENSIS, Homilia de gratiarum actione (In illud: Semper gaudete [I Thess. 5, 16]), 7 (PG 31, 236, 27–42) 11 – 149, 5 II1suppl. 263 VE cap. Θ 7, 30 (139r[23]24–33); VW cap. Θ 7, 26; VOVPh cap. Θ 7, 30; P cap. Θ 8, 27; M cap. Θ 8, 26; T cap. Θ 11, 26; R cap. Θ 11, 15; deest in HI Lb; PG 96, 41, 37 – 44, 3 II1suppl. 263 (a) VEVO (b) s. a. VPh T (c) s. d. PM VW R 1 μΐα VPh 1 – 2 κρατήσαν VE a. c. 2 μάχαις] correximus (ed., sed vide adnotationem ad loc.), μάχης VEVO, μάχας VPh 3 ἐλεεινὸν] correximus, ἐλεηνὸν VEVOVPh 5 πολὺν] correximus, πολλῦν VE, πολλὴν VOVPh 6 καταναλώθησαν] sic VEVO Ph (ed.), κατη- V 7 γενόμεναι] correximus (ed.), γενόμενοι VOVPh, γενώμενοι VE δουλείας] -ας non liquet in VPh τῆς ἐλευθερίας VPh 12 ἡτιμάσθης VEVPh, ἡτοιμάσθης VO τὴν2] τῆς VEVOVPh 13 ἀπόβλεπε R Ἀλλ’] ἀλλὰ VW P εν ἀτένισον M, ἐνατένησον P, ἀνατένισον VE, ἀνατενίσων VO, ἀτένισον VPh 14 ὃν] ὧ R ἐξέπεσες M σαὐτῶ (-αυ- R) P T R, σαυτον M 15 ἔργων] πράξεων VEVOVPh 16 ἀπέβαλας R Ἀλλ’] ἀλλὰ M 17 χορεύεις PM R, χωρεύεις T εὐφρανθήσει VOVPh 18 αἰώνιον] αἰώνιων τὴν T, ἐπ’ οὐράνιον M

B. Loci II1suppl. 138 – 422

5

149

ροῖς τὰ προσδοκώμενα ἀγαθά, φυλάξεις σεαυτῷ τὸ ἄλυπον τῆς ψυχῆς καὶ ἀτάραχον, ἐφ’ ὃ προκαλεῖται ἡμᾶς ἡ νομοθεσία τοῦ Ἀποστόλου. Μήτε τὰ φαιδρὰ τῶν ἀνθρώπων περιχαρείας ἀμέτρους ἐμποιείτω σου τῇ ψυχῇ, μήτε τὰ λυπηρὰ κατηφείαις καὶ συστολαῖς τὸ γαῦρον αὐτῆς καὶ ὑψηλὸν ταπεινούτω. II1suppl. 264 / V cap. Θ 7, 25 Βασιλείου·

10

15

20

Διατί οὐχὶ θνητὰ φρονεῖν περὶ τοῦ θνητοῦ προεθίσθης, ἀλλ’ ἀπροσδόκητον τὸν θάνατον τοῦ παιδὸς προσεδέξω; Ὅτε σοι πρῶτον προσηγγέλθη τοῦ υἱοῦ ἡ γέννησις, εἴ τις σε ἤρετο ποταπόν ἐστι τὸ τεχθέν, τί ποτε ἂν ἀπεκρίνω; Ἆρα ἄλλό τι εἶπες ἢ ὅτι ἄνθρωπος ἐστὶ τὸ γεννηθέν; Εἰ δὲ ἄνθρωπος, καὶ θνητὸς δηλονότι. Τί οὖν παράδοξον, εἰ ἀπέθανεν ὁ θνητός; Οὐχ’ ὁρᾷς ἥλιον ἀνατέλλοντα καὶ πάλιν δυόμενον, σελήνην αὔξουσαν, εἶτα φθίνουσαν; Οὐ τὴν γῆν θάλλουσαν, εἶτα ξηραινομένην; Τί τῶν περὶ ἡμᾶς ἕστηκεν; Τί ἀκίνητον ἔχει τὴν φύσιν καὶ ἀμετάπτωτον; Ἀνάβλεψον εἰς τὸν οὐρανόν, καὶ ἴδε τὴν γῆν· οὐδὲ ταῦτα διαιωνίζει. Ὁ γὰρ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ παρελεύσεται, φησίν, οἱ ἀστέρες ἐκ τοῦ οὐρανοῦ πεσοῦνται, ὁ ἥλιος σκοτισθήσεται, ἡ σελήνη οὐ δώσει τὸ φέγγος αὐτῆς. Ἔθους γὰρ χωρισμὸς καὶ τοῖς ἀλόγοις ἐστὶ δυσφορώτατος. Καί ποτε εἶδον ἐγὼ βοῦν ἐπὶ φάτνης δακρύοντα, τοῦ συννόμου αὐτοῦ καὶ ὁμοζύγου τελευτήσαντος, καὶ τὰ λοιπὰ τῶν 1 – 2 τὸ – ἀτάραχον] cf. I Thess. 5, 16 cap. Θ 3, 24 et II11076 / K cap. Θ 3, 25 18 – 20 οἱ – αὐτῆς] Ibid. 24, 29

7 – 151, 5 II1suppl. 264 inter II11075 / K 17 – 18 Ὁ – παρελεύσεται] Matth. 24, 35

8 – 20 II1suppl. 264 Διατί – αὐτῆς] BASILIUS CAESARIENSIS, Homilia in martyrem Iulittam, 4 (PG 31, 245, 34 – 248, 2) 20 – 150, 12 Ἔθους – οἰκονομοῦντος] IBID., 4 –5 (PG 31, 248, 20 –38) 7 – 151, 5 II1suppl. 264 VE cap. Θ 7, 25 (136v[mg]35 –137v7); VOVPh cap. Θ 7, 25; deest in VW HI PMLb T R; PG 96, 33, 16 – 36, 33 1 φυλάξης VPh 2 ὃ] ὧ V, ὦι T, ῶ P, ω M προσκαλεῖται (-ει- M) VW p. c. PM Τ R 3 περιχαρίας VEVOVPh PM Τ R 4 ἐμποιείτω σου] ἐμποιήτω (ε- T) σου P T, ἐν ποιητω σου M, ἐμποίει τῶ σου e corr. VW, ἐμποιείτωσάν σου R ἡ ψυχὴ VW 5 καὶ ὑψηλὸν] om. VEVOVPh 8 προειθίσθης] correximus, προεθίσθης VEVOVPh 14 – 15 φθίνουσαν] correximus, φθείνουσαν VEVOVPh

150

Supplementum II1

ἀλόγων σφοδρῶς τῆς συνηθείας ἐστὶν ἰδεῖν ἀντεχόμενα. Σὺ δὲ οὐχ οὕτως ἔμαθες οὐδὲ ἐδιδάχθης, ἀλλὰ ἀρχὴν μὲν φιλίας λαμβάνειν ἐκ μακρᾶς ὁμιλίας καὶ χρονίου ἔθους οὐδὲν ἀπεικός, ὀδύρεσθαι δὲ τὸν χωρισμὸν διὰ τὴν ἐπιπλεῖστον ἡμῖν γενομένην διατριβὴν παντελῶς ἄλογον. Οἷον· γυνὴ συνεκληρώθη σοι κατὰ τὴν κοινωνίαν τοῦ βίου, πᾶσαν ἡδονήν σοι κατὰ τὸν βίον παρεχομένη, εὐθυμίας δημιουργός, θυμηδιῶν πρόξενος, τὰ χρηστὰ συναυξάνουσα, ἐν ταῖς λύπαις τὸ πλεῖστον μέρος τῶν ἀνιαρῶν ἀφαιρουμένη, αὕτη δὲ ἐξαίφνης ἀναρπασθεῖσα οἴχεται. Μὴ ἀγριάνῃς τῷ πάθει, μὴ δ’ αὐτόματόν τινα εἴπῃς εἶναι συντυχίαν τὸ γινόμενον, ὡς μηδενὸς προστάτου τὸν κόσμον οἰκονομοῦντος, μὴ δὲ ἐκπέσῃς τῶν ὅρων τῆς εὐσεβείας. Ἐπειδὴ γὰρ ὅλως ἐγένεσθε οἱ δύο εἰς σάρκα μίαν, πολλὴ συγγνώμη τῷ τὴν διχοτομίαν καὶ τὴν τῆς συναφίας διαίρεσιν μετὰ ἀλγημάτων δεχομένῳ. Ἐννόησον γὰρ ὅτι ὁ πλάσας ἡμᾶς καὶ ψυχώσας θεὸς ἰδίαν ἔδωκεν ἑκάστῃ ψυχῇ τὴν διαγωγήν, καὶ ἄλλοις ἄλλους ὅρους ἔπηξε τῆς ἐξόδου. Τὸν μὲν γὰρ ἐπιπλεῖον παραμεῖναι τῇ παρουσίᾳ τῆς σαρκὸς ὠκονόμησεν, τὸν δὲ θᾶττον ἀπολυθῆναι τῶν δεσμῶν τοῦ σώματος διετάξατο, κατὰ τοὺς ἀρρήτους τῆς σοφίας αὐτοῦ καὶ τῆς δικαιοσύνης λόγους. Ὥσπερ οὖν οἱ ἐν ταῖς εἱρκταῖς ἐμπίπτοντες, οἱ μὲν ἐπὶ πλείονα χρόνον τῇ κακώσει τῶν δεσμωτηρίων ἐναποκλείονται, οἱ δὲ ταχυτέραν εὑρίσκουσι τῆς κακοπαθείας ἀπαλλαγήν, οὕτω καὶ αἱ ψυχαί, αἱ μὲν ἐπιπολὺ προσκατέχονται τῇ ζωῇ ταύτῃ, αἱ δὲ ἐπ’ ἔλαττον, κατὰ τὴν ἀναλογίαν τῆς ἀξίας ἑκάστου, σοφῶς καὶ βαθέως, καὶ ὡς οὐκ ἂν ἐφίκοιτο νοῦς ἀνθρώπων, τὰ περὶ ἕκαστον ἡμῶν τοῦ κτίσαντος ἡμᾶς προβλεπομένου. Οὐκ ἀκούεις λέγοντος τοῦ Δαυΐδ· Ἐξάγαγε ἐκ φυλακῆς τὴν ψυχήν μου; Οὐκ ἤκουσας περὶ τοῦ ἁγίου ὅτι ἀπελύθη αὐτοῦ ἡ ψυχή; Τί δὲ Συμεών, ὅτε ἐνηγκαλίσατο τὸν κύριον ἡμῶν; Ποίαν ἀφῆκε φωνήν; Οὐχ’ ὅτι Νῦν ἀπολύεις τὸν δοῦλον σου, δέσποτα; Τῷ γὰρ ἐπειγομένῳ πρὸς τὴν ἄνω

13 Gen. 2, 24 28 Ps. 141, 81 30 – 31 Luc. 2, 29 12 – 15 μὴ – δεχομένῳ] BASILIUS CAESARIENSIS, Homilia in martyrem Iulittam, 5 (PG 31, 248, 40 –44) 15 – 151, 5 Ἐννόησον – πορευομένοις] IBID. (PG 31, 248, 46 – 249, 25) 11 τῶν γινομένων ed. 14 συναφείας] correximus, συναφίας VEVOVPh om. VO 29 – 30 ἐνεγκαλίσατο VO 31 ἐπιγομένω VE

22 τῶν]

5

10

15

20

25

30

B. Loci II1suppl. 138 – 422

5

151

διαγωγὴν βαρυτέρα πάσης κολάσεως καὶ δεσμωτηρίου παντὸς ἡ μετὰ τοῦ σώματος ἐστὶ διατριβή. Μὴ τοίνυν τῇ σεαυτοῦ ἀπολαύσει ἐπιζήτει τὰς περὶ τῶν ψυχῶν διατάξεις ἀκολουθεῖν, ἀλλὰ λογίζου περὶ τῶν συναφθέντων κατὰ τὸν βίον, εἶτα θανάτῳ διϊσταμένων, ὅτι παραπλήσιοί εἰσιν ὁδοιπόροις μίαν ὁδὸν πορευομένοις. II1suppl. 265 / V cap. Θ 7, 35 Τοῦ Θεολόγου, ἐκ τοῦ εἰς Ἀθανάσιον·

10

Πόσον ἔτι τὸν ἀπελθόντα πενθήσομεν; Οὐ πρὸς τὴν αὐτὴν ἐπειγόμεθα μονήν; Οὐ τὸν αὐτὸν ὑποδυσόμεθα λίθον αὐτίκα; Οὐχ’ ἡ αὐτὴ κόνις μετὰ μικρὸν ἐσόμεθα; II1suppl. 266 / V cap. Θ 7, 36

Τοιοῦτος ὁ βίος ἡμῶν, ἀδελφοί, τοιοῦτον τὸ ἐπὶ γῆς παίγνιον· οὐκ ὄντας γενέσθαι, καὶ γενομένους ἀναλυθῆναι.

7 – 10 II1suppl. 265 inter II11078 / K cap. Θ 3, 27 et II11079 / K cap. Θ 3, 28 12 – 14 II1suppl. 266 inter II11078 / K cap. Θ 3, 27 et II11079 / K cap. Θ 3, 28 8 – 10 II1suppl. 265 GREGORIUS NAZIANZENUS, re vera Funebris in laudem Caesarii fratris oratio (Orat. 7), 18, 26 –28 (ed. Calvet-Sebasti, p. 226) 13 – 14 II1suppl. 266 GREGORIUS NAZIANZENUS, Funebris in laudem Caesarii fratris oratio (Orat. 7), 19, 1–3 (ed. Calvet-Sebasti, p. 226) 7 – 10 II1suppl. 265 VE cap. Θ 7, 35 (139v[13]14 –16); VW cap. Θ 7, 31; VOVPh cap. Θ 7, 35; P cap. Θ 8, 32; M cap. Θ 8, 31; T cap. Θ 11, 31; deest in HI Lb R; PG 96, 44, 26 –29 12 – 14 II1suppl. 266 VE cap. Θ 7, 36 (139v16–17); VOVPh cap. Θ 7, 36; W deest in V HI PMLb T R; PG 96, 44, 29 –31 II1suppl. 265 (a) PM T ἐκ τοῦ] om. PM Ἀθανάσιον] ἀθανασιον M, αθανασιον P, αθανάσιον T, praem. τὸν μέγαν M (b) Τοῦ Θεολόγου VEVOVPh (c) Τοῦ αὐτοῦ VW man. rec. II1suppl. 266 s. a. VEVOVPh 8 Πόσον – πενθήσομεν] om. VW (in mg. add. man. rec.) πενθήσωμεν VEVOVPh W T 8 – 10 Οὐ – ἐσόμεθα] om. V PM T 8 – 9 ἐπειγόμεθα] correximus, ἐπειγώμεθα (ἐπι- VEVO) VEVOVPh 9 ὑποδυσόμεθα] correximus (ed.), ὑποδυσώμεθα VEVOVPh Οὐχ’ ἡ] sic VE p. c., οὐχὶ VE a. c. VOVPh 10 αὐτοὶ κόνεις VPh

152

Supplementum II1

II1suppl. 267 / V cap. Θ 7, 27 Τοῦ αὐτοῦ· Ὅρα εἰς τὴν πρὸς Θεσσαλονικεῖς ἐπιστολήν, πῶς γράφει περὶ τῶν κεκοιμημένων, καὶ οὐκ εἶπε περὶ τῶν ἀποθανόντων, ἵνα μὴ λυπῆσθε ὡς καὶ οἱ λοιποὶ οἱ μὴ ἔχοντες ἐλπίδα. Τὸ κατακόπτεσθαι τοίνυν ἐπὶ τοῖς ἀπελθοῦσι, τῶν οὐκ ἐχόντων ἐστὶν ἐλπίδα. Ψυχὴ γὰρ περὶ ἀναστάσεως οὐδὲν ἐπισταμένη, ἀλλὰ τὸν θάνατον τοῦτον θάνατον εἶναι νομίζουσα, εἰκότως περὶ ἀπολωλεκότων κόπτεται καὶ θρηνεῖ καὶ ἀφορήτως πενθεῖ. Σὺ δὲ ὁ προσδοκῶν ἀνάστασιν, τίνος χάριν ὀδύρῃ; Τῶν μὴ ἐχόντων ἐλπίδα ἐστὶ τὸ ὀδύρεσθαι. Ἀκούσατε, τῶν γυναικῶν ὅσαι φιλόθρηνοι, ὅσαι πρὸς τὰ πάθη ἀφορήτως φέρεσθε, ὅτι τὰ τῶν ἐθνικῶν πράττετε. Εἰ δὲ τὸ ἀλγεῖν ἐπὶ τοῖς ἀπελθοῦσιν ἐθνικῶν, τὸ κατακόπτεσθαι καὶ καταξαίνειν τὰς παριὰς τίνων ἆρα ἐστίν, εἰπέ μοι. Τίνος ἕνεκεν θρηνεῖς, εἰ πιστεύεις ὅτι ἀναστήσεται, ὅτι οὐκ ἀπόλωλεν; Ὅταν οὖν παῖδα ἀποβάλλῃς ἐν ἀώρῳ ἡλικίᾳ, οὐδὲν οὐδέπω πράξαι δυνάμενον, τίνος ἕνεκεν θρηνεῖς; Τί ἐπιζητεῖς; Ἐλπίδας, φησίν, χρηστὰς ἐνέφαινε, καὶ προσεδόκουν ὅτι μου προστήσεται. Διατοῦτο ζητῶ μου τὸν ἄνδρα, διατοῦτο τὸν υἱόν, καὶ διατοῦτο κόπτομαι καὶ θρηνῶ, οὐκ ἀπιστοῦσα τῇ ἀναστάσει, ἀλλ’ ἔρημος

2 – 155, 23 II1suppl. 267 inter II11082 / K cap. Θ 3, 31 et II11083 / K cap. Θ 3, 32 4 – 5 I Thess. 4, 13 6 Ibid. 10 Ibid. 3 – 4 II1suppl. 267 Ὅρα – κεκοιμημένων] locus non repertus 4 καὶ – ἀποθανόντων] IOHANNES CHRYSOSTOMUS, In epistulam I ad Thessalonicenses, VI, 2 (PG 62, 430, 46 –47; Field, V, p. 379) 4 – 15 ἵνα – ἀπόλωλεν] IBID. (PG 62, 430, 49 – 431, 3; Field, V, p. 379) 16 – 153, 5 Ὅταν – ἀδικεῖν] IBID. (PG 62, 431, 6 –17; Field, V, p. 379) 2 – 155, 23 II1suppl. 267 VE cap. Θ 7, 27 (138r[1]1–139r8); VOVPh cap. Θ 7, 27; deest in VW HI PMLb T R; PG 96, 37, 19 – 41, 20 II1suppl. 267 (a) VE (b) s. a. VOVPh 3 θεσαλονικεῖς VE a. c. VO 4 – 5 λυπῆσθε] correximus, λυπεῖσθε VPh, λοιπεῖσθε VE, λοιπῆσθαι VO 8 θάνατον] correximus (ed.), ἀθάνατον VEVOVPh νομίζουσα] κομίζουσα VE 9 πενθῆ VEVO Σὺ δὲ] iterav. VE a. ras. 13 ἐθνικῶν] correximus (ed.), ἐθνικὸν VEVOVPh 14 παρειὰς] correximus (ed.), παριὰς VEVOVPh ἆρα] sic acc. VEVOVPh, ἄρα ed. 16 ἀποβάλλεις VE a. c. 17 πρᾶξαι VEVO 18 ἀνέφαινεν VO προσεδόκουν] sic VEVOVPh, προσεδόκων ed. προσθήσεται VPh

5

10

15

20

B. Loci II1suppl. 138 – 422

5

10

15

20

25

153

βοηθείας γενομένη, καὶ προστάτην ἀπολωλεκυῖα, τὸν σύνοικον, τὸν ἐν πᾶσι κοινωνοῦντα, τὸν παρηγοροῦντα· ταῦτα πενθῶ. Οἶδα ὅτι ἀναστήσεται, ἀλλ’ οὐ φέρω τὸν μεταξὺ χωρισμόν. Πολὺς τῶν πραγμάτων ἐπιρρεῖ, πᾶσι πρόκειμαι τοῖς βουλομένοις ἀδικεῖν. Ταῦτα οὐκ ἀφίησί με τὴν χηρείαν φέρειν πράως, διὰ ταῦτα κόπτομαι, διὰ ταῦτα θρηνῶ. Εἰ ταῦτα πενθεῖς, τί δευτέροις ὁμιλεῖς γάμοις; Μὴ φίλει τὸν ἄνδρα τοῦ θεοῦ πλέον, καὶ οὐκ αἰσθήσῃ χηρείας ποτέ. Διατί; Ὅτι προστάτην ἔχεις τὸν μᾶλλον φιλοῦντα ἀθάνατον. Αὐτὸν τίς σοι ἔδωκεν, ὦ γύναι; Οὐχὶ αὐτός; Σὲ δὲ τίς ἐποίησεν; Οὐχὶ αὐτός; Πόσης ταῦτα ὀργῆς τὰ ῥήματα; Τί τοίνυν ἔσχες παρὰ τοῦ ἀνδρός; Εἰ γάρ τι καὶ εὐεργέτησεν, ἀλλ’ εὖ παθών. Ἐπὶ δὲ θεοῦ οὐδὲν τοιοῦτον ἂν ἔχοις λέγειν. Οὐ γὰρ εὖ παθὼν παρ’ ἡμῶν ὁ θεός, οὕτως ἡμᾶς εὐεργετεῖ, ἀλλ’ ἀνενδεὴς ὤν, ἐξ ἀγαθότητος μόνης εὖ ποιεῖ τὸ τῶν ἀνθρώπων γένος. Βασιλείαν σοι ἐπηγγείλατο, ζωὴν ἀθάνατον, δόξαν, υἱοθεσίαν ἔδωκεν, συγκληρονόμον τοῦ μονογενοῦς ἐποίησεν. Σὺ δὲ τὸν ἄνδρα πενθεῖς; Τί τοιοῦτον ἐκεῖνος ἐχαρίσατο; Τὸν ἥλιον αὐτοῦ ἀνέτειλεν; Τὸν ὑετὸν ἔδωκεν; Ταῖς ἐτησίοις τροφαῖς τρέφει; Οὐαὶ ἡμῖν ἐκ τῆς πολλῆς ἀχαριστίας. Διατοῦτο λαμβάνει τὸν ἄνδρα, ἵνα αὐτὸν μὴ ζητῇς, δέον εὐχαριστεῖν, δέον ἐπ’ αὐτὸν ἐπιρρίπτειν. Τί γάρ ἐστιν ὧν παρὰ τοῦ ἀνδρὸς ἔτυχες; Ὠδίνες καὶ πόνοι καὶ ὕβρεις καὶ λοιδορίαι καὶ ἐπιτιμήσεις πολλάκις, καὶ ἀγανακτήσεις. Οὐ ταῦτα παρὰ τῶν ἀνδρῶν; Ἀλλ’ ἔστι, φησίν, καὶ ἕτερα χρηστά. Ποῖα δὴ ταῦτα; Ἐκαλλώπισέ σε ἱματίοις πολυτελέσι; Χρυσία περιέθηκε τῷ προσώπῳ; Αἰ17 Matth. 5, 45 5 – 6 Ταῦτα – θρηνῶ] IBID. (PG 62, 431, 21–23; Field, V, p. 380) 6 Εἰ – πενθεῖς] IBID. (PG 62, 431, 27–28; Field, V, p. 380) 6 – 7 τί – γάμοις] IBID. (PG 62, 431, 32–33; Field, V, p. 380) 7 – 9 Μὴ – ἀθάνατον] IBID., VI, 3 (PG 62, 432, 4 –7; Field, V, p. 381) 9 – 10 Αὐτὸν – αὐτός] IBID. (PG 62, 432, 27–29; Field, V, p. 381) 10 – 154, 1 Πόσης – ἐποίησεν] IBID. (PG 62, 432, 34 –56; Field, V, p. 382) 1 ἀπολελωκυῖα VE 4 post πραγμάτων quaedam excidisse videntur, ὁ ὄχλος ed. 6 ὁμΐλης VPh 7 αἰσθήσει VEVO 9 γῦναι VEVO 11 εὐηργέτησεν VPh 12 ἔχοις] λαμcorreximus, ἔχεις VEVOVPh 14 βασιλείας σοι VO 19 ἀχαριστείας VEVO βάνει] sc. ὁ θεὸς, correximus (ed.), λαμβάνεις VEVOVPh 19 – 20 ζητῇς] correximus (ed.), ζητεῖς VEVOVPh 20 ante δέον1 quaedam excidisse videntur, σὺ δὲ ἀπελθόντος (sc. τοῦ ἀνδρὸς) ἔχῃ ἔτι, καὶ τὸν θεὸν ἀφίης ed. post δέον 2 quaedam E O excidisse videntur, τὸ πᾶν ed. 21 Ὠδίνες] sic acc. V V , non liquet in VPh 22 λοιδορίαι] correximus, λοιδωρίαι VEVPh, λοιδορίαις VO a. c.

154

Supplementum II1

δέσιμον πᾶσιν ἐποίησεν; Ἔχει καὶ οὗτος ὁ βασιλεὺς ἱμάτια, οὐ τοιαῦτα· ἐὰν θέλῃς, περιβαλοῦ. Ποῖα δὴ ταῦτα; Ἱματισμός ἐστι διάχρυσον κόσμον ἔχων· ἐὰν θέλῃς τεις τῶν σῶν, εἴγε πάντως ἐκράτεις· νυνὶ δὲ ἀντὶ τῶν οἰκετῶν, ἀσωμάτων δυνάμεων, τῶν ἀρχῶν, τῶν ἐξουσιῶν, τοῦ κοσμοκράτορος. Ἀλλὰ τὰ καταλειφθέντα παιδία θρέψαι μεριμνᾷς; Ὁ πατὴρ τῶν ὀρφανῶν, αὐτῶν προνοήσεται. Τίς αὐτὰ δέδωκεν; Εἰπέ μοι. Οὐκ ἀκούεις τοῦ κυρίου λέγοντος ἐν τοῖς εὐαγγελίοις ὅτι Ἡ ψυχὴ πλεῖόν ἐστι τῆς τροφῆς, καὶ τὸ σῶμα τοῦ ἐνδύματος; Ὁρᾷς ὅτι οὐχὶ ἀπὸ συνηθείας, ἀλλὰ ἀπὸ ἀπιστίας ἡμῖν ὁ θρῆνος γίνεται; Ἀλλ’ οὐκ ἔστι λαμπρὰ τὰ παιδία, τοῦ πατρὸς τετελευτηκότος. Διατί; Τὸν θεὸν ἔχει πατέρα, καὶ οὐκ ἔστι λαμπρά; Πόσους σοι δείξω ὑπὸ χηρῶν ἀνατραφέντας καὶ γενομένους εὐδοκίμους; Πόσους δὲ ὑπὸ πατράσιν ὄντας καὶ διεφθαρμένους καὶ ἀπολωλότας; Μὴ πρὸς ἐκείνους ἴδῃς τοὺς διεζωσμένους τὰς ζώνας τὰς χρυσᾶς, μὴ δὲ τοὺς ἐφ’ ἵππων φερομένους, μὴ δὲ τοὺς ἐν τοῖς βασιλείοις λάμποντας διὰ τοὺς πατέρας, μὴ δὲ τοὺς ἀκολούθους ἔχοντας καὶ παιδαγωγούς. Ταῦτα γὰρ ἴσως τὰς χήρας ἐπὶ τοῖς ὀρφανοῖς κόπτεσθαι ποιεῖ, ἐννοουμένας ὅτι Καὶ οὗτος ὁ ἐμὸς παῖς, εἴγε ὁ πατὴρ αὐτοῦ περιῆν, τοσαύτης ἂν ἀπήλαυσε μακαριότητος· νῦν δὲ ἐν κατηφίᾳ καὶ ἀτιμίᾳ, καὶ οὐδενὸς λόγου ἄξιός ἐστιν. Μὴ δὴ ταῦτα ἐννοήσῃς, ὦ γύναι, ἀλλὰ ἀναπέτασον τοῦ οὐρανοῦ τὰς πύλας τῷ λογισμῷ· κατάμαθε τὰ ἐκεῖ βασίλεια· ἴδε τὸν ἐκεῖ καθήμενον βασιλέα. Ἔξεστιν, ἐὰν θέλῃς, ἐπὶ τοῖς οὐ8 – 9 Matth. 6, 25; Luc. 12, 23 1 – 5 Ἔχει – κοσμοκράτορος] IOHANNES CHRYSOSTOMUS, In epistulam I ad Thessalonicenses, VI, 3 (PG 62, 432, 59 – 433, 7; Field, V, p. 382–383) 5 – 15 Ἀλλὰ – ἀπολωλότας] IBID., VI, 3–4 (PG 62, 433, 10–22; Field, V, p. 383) 15 – 24 Μὴ – 24 – 155, 9 Ἔξεβασιλέα] IBID., VI, 4 (PG 62, 433, 37–48; Field, V, p. 383–384) στιν – ζητεῖται] IBID. (PG 62, 433, 52 – 434, 10; Field, V, p. 384) 2 θέλεις VE a. c. VO, θέλ VPh 3 post θέλῃς quaedam excidisse videntur (signum habet in textu et in margine VE), τούτῳ περίβαλε τὴν ψυχήν. Ἀλλ’ οὐκ ἐποίησεν εὐκαταφρόνητον ἀνθρώποις ἐκεῖνος; Καὶ τί τοῦτο μέγα; Ἡ μέντοι χηρεία οὐκ ἀφίησί σε γενέσθαι εὐκαταφρόνητον τοῖς δαίμοσι. Τότε τῶν οἰκετῶν ed. ἐκράτεις] correximus (ed.), τῆς VEVOVPh 4 ἐκράτης VEVO τῶν2] supplevimus (ed.), om. VEVOVPh 5 post κοσμοκράτορος hab. κρατεῖς ed. 10 οὐχὶ] om. VO ἀλλ’ ἀπὸ VPh 14 E O Ph 17 ἀκολουθοῦντας VO 18 χεῖρας πατράσιν] scripsimus, πατρᾶσιν V V V E a. c. ut videtur V 21 κατηφείᾳ] correximus, κατηφία VEVOVPh 22 δὴ] δὲ VOVPh 24 ἐπὶ] ἐν ed.

5

10

15

20

B. Loci II1suppl. 138 – 422

5

10

15

20

155

ρανοῖς αὐτὸν στρατεῦσαι, εἰς ἐκείνην κατάλεξαι τὴν στρατολογίαν. Οἱ γὰρ ἐκεῖ καταλεγόμενοι οὐκ ἐφ’ ἵππων φέρονται, ἀλλ’ ἐν νεφέλαις, οὐκ ἐπὶ γῆς βαδίζουσιν, ἀλλ’ εἰς τὸν οὐρανὸν ἁρπάζονται, οὐ παῖδας ἔχουσι τοὺς προηγουμένους, ἀλλὰ τοὺς ἀγγέλους αὐτούς, οὐ βασιλεῖ παρεστήκασι θνητῷ, ἀλλ’ ἀθανάτῳ βασιλεῖ τῶν βασιλευόντων, οὐ ζώνην δερματίνην περὶ τὴν ὀσφῦν ἔχοντες, ἀλλὰ τὴν δόξαν ἐκείνην τὴν ἄρρητον. Καὶ βασιλέων γίνονται λαμπρότεροι· ἐν γὰρ τοῖς βασιλείοις ἐκείνοις οὐ πλοῦτος, οὐκ εὐγένεια, οὐδὲν ἄλλο ἀλλὰ ἀρετὴ ζητεῖται. Ἀπεσχίσθης τοῦ ἀνδρός, ἀλλ’ ἡνώθης τῷ Χριστῷ. Οὐκ ἔχεις συνόμιλον τὸν ὁμόδουλον, ἀλλ’ ἔχεις τὸν δεσπότην. Ὅταν εὔχῃ, οὐχὶ τῷ θεῷ διαλέγῃ; Ὅταν ἀναγινώσκῃς, ἄκουε αὐτοῦ σοι διαλεγομένου. Τί δέ σοι διαλέγεται; Πολλῷ τοῦ ἀνδρὸς προσηνέστερα ῥήματα. Ὁ μὲν γὰρ ἀνήρ, κἂν κολακεύῃ, οὐ πολλὴ ἡ τιμή· ὁμόδουλος γάρ ἐστιν. Ὅταν οὖν ὁ δεσπότης τὴν δούλην κολακεύῃ, τότε πολλὴ ἡ θεραπεία. Πῶς οὖν ἡμᾶς θεραπεύει, ἄκουσον· Δεῦτε, φησίν, πρός με πάντες οἱ κοπιῶντες καὶ πεφορτισμένοι, κἀγὼ ἀναπαύσω ὑμᾶς. Καὶ πάλιν διὰ τοῦ προφήτου βοᾷ, λέγων· Μὴ ἐπιλήσεται γυνὴ ἐλεῆσαι τὰ ἔγγονα τῆς κοιλίας αὐτῆς; Εἰ δὲ καὶ ἐπιλάθοιτο γυνή, ἀλλ’ ἐγὼ οὐκ ἐπιλήσομαι, λέγει κύριος. Πόσου ταῦτα φίλτρου τὰ ῥήματα; Ἐπίστρεψον πρός με καὶ σωθήσῃ. Τί τούτων τῶν ῥημάτων ἥδιον; Ὁρᾷς διάλεξιν θεοῦ πρὸς ἀνθρώπους; Ὑπόμεινον οὖν, ἵνα τῶν αἰωνίων ἀπολαύσῃς ἀγαθῶν.

5 – 6 βασιλεῖ2 – βασιλευόντων] I Tim. 6, 15 6 ζώνην – ὀσφῦν] Matth. 3, 4; Marc. 1, 6 17 – 18 Δεῦτε – ὑμᾶς] Matth. 11, 28 19 – 20 Μὴ – κύριος] Is. 49, 15 21 – 22 Ἐπίστρεψον – σωθήσῃ] cf. ibid. 44, 22 9 – 22 Ἀπεσχίσθης – σωθήσῃ] IBID. (PG 62, 434, 25–41; Field, V, p. 384 –385) 22 – 23 Τί – ἀνθρώπους] IBID. (PG 62, 434, 45 –46; Field, V, p. 385) 23 Ὑπόμεινον – ἀγαθῶν] cf. IBID. (PG 62, 434, 51–54; Field, V, p. 385) 1 κατάλαξαι VOVPh 5 ἀλλὰ θανάτω VO 6 ὀσφῦν] sic acc. VEVPh, ὀσφὴν VO 8 βασιλείου VO 9 ἀλλὰ ἀρετὴ] ἀλλ’ ἀρετὴ VPh, ἀλλαρετὴ VE a. c. 10 ἡνώθης] corre12 διαλέγει VPh, διαλέγεις VO ἄκουε] correximus ximus, ἡνώθεις VEVOVPh E a. c. O Ph (ed.), ἀκούει V V V , ἀκούσεις VE p. c. 14 κολακεύης VO 21 – 22 σωθήσῃ] correximus, σωθήσει VEVOVPh 23 ἀπολαύσεις VE a. c. VOVPh

156

Supplementum II1

II1suppl. 268 / V cap. Θ 7, 24 Τοῦ Χρυσοστόμου· Μὴ τοίνυν ἀπίδῃς εἰς ἐκεῖνον τὸν νεκρόν, τὸν μεμυκότα τοὺς ὀφθαλμοὺς καὶ ἄφωνον κείμενον, ἀλλὰ τὸν ἀνιστάμενον ἀπόβλεπε καὶ ἀπολαμβάνοντα δόξαν ἀκήρατον καὶ φρικώδη. Ἀλλὰ συνήθειαν καὶ ὁμιλίαν ζητεῖς, καὶ διατοῦτο ὀδύρῃ καὶ κλαίεις καὶ θρηνεῖς; Καὶ πῶς οὐκ ἄτοπον εἴη τοῦτο; Εἰ γὰρ νυμφίῳ δέδωκας τὸ θυγάτριόν σου, εἶτα λαβὼν αὐτὸ ὁ νυμφίος εἰς μακρὰν ἀπεδήμησε χώραν, καὶ καλῶς πράττων διατελοίη, οὐδὲν ἡγῇ δεινὸν τὸ γεγενημένον ἐπὶ τῇ ἀποδημίᾳ, ἀλλὰ τῇ τῆς εὐπραγίας φήμῃ παραμυθῇ σοι τὴν ἀθυμίαν. Ἐνταῦθα δέ, οὐκ ἀνθρώπου, οὐ φίλου, οὐ συγγενοῦς λαβόντος αὐτόν, ἀλλ’ αὐτοῦ τοῦ δεσπότου, ἀλγεῖν καὶ ὀδύρεσθαι ὀφείλομεν; Καὶ πῶς δυνατόν, φησί, μὴ κλαίειν καὶ ὀδύρεσθαι, ἄνθρωπον ὄντα; Οὔτε ἐγὼ τοῦτο λέγω, ἀλλὰ τὴν ἐπίτασιν τῆς ἀθυμίας ἀναιρῶ· τὸ μὲν γὰρ ἀθυμεῖν τῆς φύσεως ἐστί, τὸ δὲ πέρα τοῦ μέτρου, μανίας καὶ διαβολικῆς ἐστὶν ἐνεργείας καὶ γυναικώδους ψυχῆς. Ἄλγησον, δάκρυσον, ἀλλὰ μὴ ἀποδυσπετήσῃς, μὴ δυσχεράνῃς, μὴ ἀγανακτήσῃς· εὐχαρίστησον τῷ λαβόντι, ἵνα κοσμήσῃς τὸν ἀπελθόντα καὶ λαμπρὰ αὐτῷ πέμψῃς τὰ ἐντάφια. Ἐὰν γὰρ δυσχεράνῃς ἢ ἀγανακτήσῃς, κἀκεῖνον καθύβρισας καὶ τὸν λαβόντα παρώξυνας καὶ σεαυτὸν διέβλαψας· ἐὰν δὲ εὐχαριστήσῃς, κἀκεῖνον ἐκόσμησας καὶ τὸν λαβόντα ἐδόξασας καὶ σεαυτὸν ὠφέλησας. Δάκρυσον ὡς ὁ δεσπότης σου ἐδάκρυσε τὸν Λάζαρον, μέτρα 2 – 157, 30 II1suppl. 268 inter II11082 / K cap. Θ 3, 31 et II11083 / K cap. Θ 3, 32 24 ἐδάκρυσε] Ioh. 11, 35 3 – 5 II1suppl. 268 Μὴ – φρικώδη] IOHANNES CHRYSOSTOMUS, De Lazaro conciones, V, 2 (PG 48, 1019, 30–33) 5 – 157, 12 Ἀλλὰ – ἐθρήνουν] IBID. (PG 48, 1019, 35 – 1020, 13) 2 – 157, 30 II1suppl. 268 VE cap. Θ 7, 24 (136r[26]26–136v34); VOVPh cap. Θ 7, 24; deest in VW HI PMLb T R; PG 96, 32, 9 – 33, 15 II1suppl. 268 Τοῦ] om. VPh 7 Εἰ] ἡ VE a. c. VOVPh 10 – 11 παραμυθῇ σοι] παραμΰθῆσαι (sic) VO, παραμυθῆσαι VPh 11 ἄνθρωπον VO 12 αὐτόν] αὐτὸ VPh 18 μὴ2] μὴ δὲ VPh 20 πέμψῃς] πένης VO 22 – 23 παρώξυνας – λαβόντα] iterav. VO 22 διέβλαψας] δὲ (-ὲ e corr. ut videtur) ἔβλαψας VE, διέβλεψας VO, κατέβλαψας ed.

5

10

15

20

B. Loci II1suppl. 138 – 422

5

10

15

20

25

30

157

τιθεὶς ἡμῖν καὶ σταθμοὺς καὶ ὅρους τῆς ἀθυμίας, οὓς ὑπερβαίνειν οὐ δεῖ. Οὕτω καὶ Παῦλος εἶπε· Περὶ δὲ τῶν κεκοιμημένων, ἀδελφοί, οὐ θέλομεν ὑμᾶς ἀγνοεῖν, ἵνα μὴ λυπῆσθε, ὡς καὶ οἱ λοιποὶ οἱ μὴ ἔχοντες ἐλπίδα. Λυποῦ, ἀλλὰ μὴ ὡς ὁ Ἕλλην, ὁ ἀπογινώσκων τῆς ἑαυτοῦ ζωῆς, ὁ μὴ βλέπων εἰς τὴν μέλλουσαν ἀνάστασιν. Πιστεύσατέ μοι, ἀγαπητοί, ὅτι αἰσχύνομαι διερχόμενος διὰ τῆς πλατείας καὶ ἀκούων χοροὺς γυναικῶν ἀσχημονουσῶν, τρίχας τιλλομένας, παριὰς σπαραττομένας, βραχίονας κατατεμνομένους. Τί οὖν ἐροῦσιν οἱ Ἕλληνες καθ’ ἡμῶν; Οὐά, οὐχ’ οὗτοί εἰσιν οἱ περὶ ἀναστάσεως φιλοσοφοῦντες καὶ ἐν τοῖς ἔργοις τὰ τῶν ἀπεγνωσμένων ἐργαζόμενοι; Εἰ γὰρ ἐθάρρουν οὗτοι ὅτι ἀληθῶς ἀνάστασις νεκρῶν ἐστιν, οὐκ ἂν οὕτως ἐθρήνουν. Τίνος ἕνεκεν οὕτω δακρύεις, εἰπέ μοι, τὸν ἀπελθόντα; Πονηρὸς ἦν; Οὐκοῦν διατοῦτο ὀφείλεις εὐχαριστεῖν, ὅτι ἐνεκόπη αὐτῷ τὰ τῆς πονηρίας; Ἀλλὰ χρηστὸς ἦν; Καὶ διατοῦτο πλεῖον ὀφείλεις τῷ θεῷ εὐχαριστεῖν, ὅτι τάχιον ἡρπάγη, πρινὴ ἀλλαγῇ αὐτῷ τὰ τῆς χρηστότητος, καὶ προσελάβετο αὐτὸν ὁ θεὸς εἰς χωρίον, ἔνθα μετὰ ἀσφαλείας λοιπὸν διάγει καὶ μεταβολὴν οὐκ ἔστι ὑποπτεῦσαι οὐκέτι. Ἀλλὰ νέος ἦν; Καὶ διατοῦτο εὐχαρίστησον τῷ λαβόντι αὐτόν, ὅτι τάχιον πρὸς τὴν ἄνω πολιτείαν αὐτὸν ἐκάλεσεν. Ἀλλὰ γέρων ἦν; Καὶ διατοῦτο πλεῖον δόξασον τὸν λαβόντα αὐτὸν καὶ εὐχαρίστησον πάλιν. Αἰσχυνθῶμεν τὸ σχῆμα τῆς ἐκφορᾶς· διατοῦτο εὐχαὶ καὶ ψαλμοὶ καὶ δοξολογίαι θεοῦ, ἵνα μὴ κλαίῃς καὶ θρηνῇς, ἀλλὰ καὶ μᾶλλον ἵνα εὐχαριστῇς τῷ λαβόντι αὐτὸν θεῷ. Ὃν γὰρ τρόπον τοὺς ἐπ’ ἀρχὴν καλουμένους μετὰ πολλῆς προπέμπουσιν ἅπαντες τῆς τιμῆς, οὕτω καὶ τοῦτον μετὰ πολλῆς προπέμπουσι τῆς τιμῆς, ὡς ἐπὶ μείζονα κληθέντα ἀξίαν καὶ τιμὴν καὶ πολιτείαν. Ἀνάπαυσις ἐστὶν ὁ θάνατος, ἱδρώτων καὶ φροντίδων βιωτικῶν ἀπαλλαγή. Μὴ δυσχεράνῃς, μὴ ἀποδυσπετήσῃς, ἀλλ’ εὐχαρίστησον τῷ θεῷ.

2 – 4 II Thess. 4, 13 28 Ἀνάπαυσις – θάνατος] cf. Iob 3, 231 12 – 30 Tίνος – θεῷ] IBID. (PG 48, 1020, 17–39) 3 θέλομεν] scripsimus, θέλωμεν VE, θέλω μὲν VO, θελ VPh λυπεῖσθε VOVPh 8 E O Ph O 14 ἐνεκόπει V 17 – 18 ἀσφαλίας παρειὰς] scripsimus, παριᾶς V , παρϊὰς V V VEVO 21 πλείονα VE a. c. VOVPh 22 ἐκφθορᾶς VO 23 κλαίεις VE a. c. VOVPh θρηνῇς] scripsimus, θρηνεῖς VEVOVPh, ὀδύρῃ ed. 24 Ὃν] οἱ VO

158

Supplementum II1

II1suppl. 269 / PMLb cap. Θ 8, 33

Ἅδης κοινὸν πανδοχεῖον. II1suppl. 270 / V cap. Θ 6, 4 Ψαλμοῦ κθʹ·

5

Τίς ὠφέλεια ἐν τῷ αἵματί μου, ἐν τῷ καταβαίνειν με εἰς διαφθοράν; II1suppl. 271 / V cap. Θ 6, 12 Σολομῶντος· Ἅδης καὶ ἀπώλεια οὐκ ἐμπίπλανται.

2 – 3 II1suppl. 269 inter II11082 / K cap. Θ 3, 31 et II11083 / K cap. Θ 3, 32 5–7 II1suppl. 270 inter II11095 / K cap. Θ 5, 3 et II11096 / K cap. Θ 5, 4 9 – 10 II1suppl. 271 inter II11103 / K cap. Θ 5, 11 et II11104 / K cap. Θ 5, 12 3 II1suppl. 269 IOHANNES CHRYSOSTOMUS, Ad neophytos (Catecheses ad illuminandos, ΙΙΙ), locus non repertus (deest apud Haidacher); de titulo vide II11105 / K cap. Θ 5, 13 6 – 7 II1suppl. 270 Ps. 29, 101–2 10 II1suppl. 271 Prov. 27, 201 (Wahl, Proverbien-Text, p. 133) 2 – 3 II1suppl. 269 P cap. Θ 8, 33 (205rB33 –34); M cap. Θ 8, 33; VW cap. Θ 7, 33; T cap. Θ 11, 33; deest in Lb 5 – 7 II1suppl. 270 VE cap. Θ 6, 4 (135v3); VWVOVPh cap. Θ 6, 4; PM cap. Θ 7, 4; T cap. Θ 10, 4; R cap. Θ 10, 3; deest in HI Lb; PG 96, 28, 15 –16 9 – 10 II1suppl. 271 VE cap. Θ 6, 12 (135v[12]12–13); VW cap. Θ 6, 11; O Ph V V cap. Θ 6, 12; PM cap. Θ 7, 12; E cap. 159, 66; T cap. Θ 10, 12; deest in HI Lb R; PG 96, 28, 31 II1suppl. 269 (a) s. a. PM T (b) Νείλου VW II1suppl. 270 (a) PM R ψαλμος M (b) Ἐν ψαλμῷ κθʹ T (c) s. a. V II1suppl. 271 (a) VEVOVPh σωλομῶντος VE (b) Βασιλείου VW (c) Σιράχ E (d) Τοῦ αὐτοῦ P T (e) s. a. M 3 αἴδης T 7 καταβαίνειν με] κατα VE, κατὰ VOVPh εἰς διαφθοράν] εἰς διαφθόραν M, εις δ (sic) P, καὶ τὰ λοιπὰ VOVPh, om. VE 10 ἄδης VE P T, αδης M ἐμπίπλαται VW M E

10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

159

II1suppl. 272 / V cap. Θ 5, 1 Ἰώβ·

5

Ἱνατί δέδοται τοῖς ἐν πικρίᾳ φῶς, ζωὴ δὲ ταῖς ἐν ὀδύναις ψυχαῖς, οἳ ἱμείρονται θανάτου καὶ οὐ τυγχάνουσιν; Θάνατος γὰρ ἀνδρὶ ἀνάπαυσις. II1suppl. 273 / V cap. Θ 5, 4

Θάνατον προσεκαλεσάμην πατέρα μου εἶναι. II1suppl. 274 / V cap. Θ 5, 5

10

Ὁμοθυμαδὸν ἦλθεν τὰ πειρατήρια ἐπ’ ἐμέ.

2 – 6 II1suppl. 272 inter II11117 / K cap. Θ 8, 3 et II11118 / K cap. Θ 8, 4 II1suppl. 273 inter II11120 / K cap. Θ 8, 6 et II11121 / K cap. Θ 8, 7 II1suppl. 274 inter II11121 / K cap. Θ 8, 7 et II11122 / K cap. Θ 8, 8

8–9 11 – 12

3 – 5 II1suppl. 272 Ἱνατί – τυγχάνουσιν] Iob 3, 201–211 6 Θάνατος – ἀνάπαυσις] Ibid. 3, 231 9 II1suppl. 273 Iob 17, 141 12 II1suppl. 274 Iob 19, 121 2 – 6 II1suppl. 272 VE cap. Θ 5, 1 (133v[25]26–27); VWVOVPh cap. Θ 5, 1; PM cap. Θ 6, 1; R cap. Θ 9, 1; deest in HI Lb T (lac.); PG 96, 20, 19 –21 8 – 9 II1suppl. 273 VE cap. Θ 5, 4 (133v30 –31); VWVOVPh cap. Θ 5, 4; PM cap. Θ 6, 4; R cap. Θ 9, 4; deest in HI Lb T (lac.); PG 96, 20, 26 –27 11 – 12 II1suppl. 274 VE cap. Θ 5, 5 (133v31–32); VWVOVPh cap. Θ 5, 5; PM cap. Θ 6, 5; R cap. Θ 9, 5; deest in HI Lb T (lac.); PG 96, 20, 28 II1suppl. 272 ϊώβ M, deest in P (lac.) II1suppl. 273 (a) s. a. V M R II1suppl. 274 (a) s. a. V M (b) s. d. P R

(b) s. d. P

3 – 6 Ἱνατί – Θάνατος] usque ad Θα- desunt in P (lac.) 3 Ἱνατί] ἵνατι γαρ (sic) M θανάτου] 5 ἱμείρονται] ἱμήρουνται M p. c., ομηρουνται M a. c., ὀμείρονται VW θάνατον VO, praem. τοῦ M τυγχάνουσιν] add. ἀνορύσσοντες αὐτὸν ὡσπερ θησαυρὸν (= Iob 3, 212) M 9 εἶναι] γενέσθαι R 12 ῆλθον M

160

Supplementum II1

II1suppl. 275 / V cap. Θ 5, 7 Τοῦ αὐτοῦ· Νυνὶ κατεγέλασάν μου ἐλάχιστοι, νῦν νουθετοῦσιν με ἐν μέρει, οὓς ἡγησάμην ἀξίους εἶναι κυνῶν ἐμῶν νομάδων.

5

II1suppl. 276 / V cap. Θ 5, 12 Δαυῒδ ἐν ψαλμῷ ϛʹ· Ἐκοπίασα ἐν τῷ στεναγμῷ μου, λούσω καθ’ ἑκάστην νύκτα τὴν κλίνην μου. II1suppl. 277 / V cap. Θ 5, 13 Ἐν ψαλμῷ ιβʹ· Ἕως πότε, κύριε, ἐπιλήσῃ μου εἰς τέλος;

2 – 5 II1suppl. 275 inter II11127 / K cap. Θ 8, 13 et II11128 / K cap. Θ 8, 14 7–9 II1suppl. 276 inter II11131 / K cap. Θ 8, 17 et II11132 / K cap. Θ 8, 18 11 – 161, 3 II1suppl. 277 inter II11131 / K cap. Θ 8, 17 et II11132 / K cap. Θ 8, 18 3 – 4 II1suppl. 275 Νυνὶ – μέρει] Iob 30, 11–2 5 οὓς – νομάδων] Ibid. 30, 14 8 – 9 II1suppl. 276 Ps. 6, 71–2 12 – 161, 3 II1suppl. 277 Ps. 12, 21–32 2 – 5 II1suppl. 275 VE cap. Θ 5, 7 (133v33 –34); VOVPh cap. Θ 5, 7; PM cap. Θ 6, 7; R cap. Θ 9, 7; deest in VW HI Lb T (lac.); PG 96, 20, 31–33 7 – 9 II1suppl. 276 VE W O Ph cap. Θ 5, 12 (134r[3]4); V cap. Θ 5, 11; V V cap. Θ 5, 12; PM cap. Θ 6, 12; T 11 – 161, 3 II1suppl. cap. Θ 9, 3; R cap. Θ 9, 12; deest in HI Lb; PG 96, 20, 41–42 277 VE cap. Θ 5, 13 (134r5); VW cap. Θ 5, 12; VOVPh cap. Θ 5, 13; PM cap. Θ 6, 13; T cap. Θ 9, 4; R cap. Θ 9, 13; deest in HI Lb; PG 96, 20, 43 –44 II1suppl. 275 (a) P (b) s. a. VEVPh R (c) s. d. VO M II1suppl. 276 (a) T (b) Ψαλμοῦ ϛʹ PM ψαλμος M (c) Δαυΐδ V (d) Ψαλμῶν διαφόρων R II1suppl. 277 (a) T ιβʹ] scripsimus, βιʹ T (b) Ψαλμοῦ ιβʹ PM (c) s. a. V (d) s. d. R 3 νῦν M κατεγέλασον μου M, καταγελῶσι με R ἐλάχιστοι] praem. οἱ R 5 κυνῶν] κοινονὸν (sic) M 9 οὐχ’] scripsimus (LXX), οὐκ M, om. VEVOVPh P R λούσω – μου] om. P T R νύκταν VEVO M κλίνην μου] add. ἐν δάκρυσίν μου τὴν στρωμνήν μου βρέξω (= Ps. 6, 7 3) Μ, add. καὶ τὰ λοιπά VO 12 κύριε] om. VE

10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

161

Ἕως πότε ἀποστρέφεις τὸ πρόσωπόν σου ἀπ’ ἐμοῦ; Ἕως τίνος θήσομαι βουλὰς ἐν ψυχῇ μου, ὀδύνας ἐν καρδίᾳ μου ἡμέρας καὶ νυκτός. II1suppl. 278 / V cap. Θ 5, 17 5

Ἐν ψαλμῷ λζʹ· Οὐκ ἔστιν ἴασις ἐν τῇ σαρκί μου ἀπὸ προσώπου τῆς ὀργῆς σου, οὐκ ἔστιν εἰρήνη ἐν τοῖς ὀστέοις μου ἀπὸ προσώπου τῶν [ἁμαρτιῶν μου. II1suppl. 279 / V cap. Θ 5, 18

10

Ἐν τῷ αὐτῷ· Ἡ καρδία μου ἐταράχθη, ἐγκατέλειπέν με ἡ ἰσχύς μου, καὶ τὸ φῶς τῶν ὀφθαλμῶν μου καὶ αὐτὸ οὐκ ἔστιν μετ’ ἐμοῦ.

5 – 8 II1suppl. 278 inter II11134 / K cap. Θ 8, 20 et II11135 / K cap. Θ 8, 21 10 – 12 II1suppl. 279 inter II11134 / K cap. Θ 8, 20 et II11135 / K cap. Θ 8, 21 6 – 8 II1suppl. 278 Ps. 37, 41–2 11 – 12 II1suppl. 279 Ps. 37, 111–2 5 – 8 II1suppl. 278 VE cap. Θ 5, 17 (134r7); VOVPh cap. Θ 5, 17; P cap. Θ 6, 17; T cap. Θ 9, 8; R cap. Θ 9, 17; deest in VW HI MLb; PG 96, 21, 1 10 – 12 II1suppl. 279 VE cap. Θ 5, 18 (134r7); VOVPh cap. Θ 5, 18; P cap. Θ 6, 18; M cap. Θ 6, 17; T cap. Θ 9, 9; R cap. Θ 9, 18; deest in VW HI Lb; PG 96, 21, 2–3 II1suppl. 278 (a) T (b) Ψαλμὸς λζʹ P (c) s. a. VEVOVPh (d) s. d. R II1suppl. 279 (a) T (b) Τοῦ αὐτοῦ PM (c) s. a. VEVOVPh (d) s. d. R 1 – 3 Ἕως – νυκτός] καὶ τὰ λοιπά VEVOVPh P, om. VW M R 1 ἀποστρέφεις] correximus (LXX in app. crit.), ἀποστρέφης T 6 – 8 ἀπὸ – μου] om. P 6 – 8 τῆς – 7 – 8 οὐκ – μου] om. R 11 ἐγκατέλιπέ με μου] καὶ τὰ λοιπά VOVPh, om. VE (-ελιπεν με M) M R 11 – 12 ἡ – ἐμοῦ] καὶ τὰ λοιπά VOVPh, om. VE 12 καὶ1 – ἐμοῦ] om. P R

162

Supplementum II1

II1suppl. 280 / T cap. Θ 9, 10

Οἱ φίλοι μου καὶ οἱ πλησίον μου ἐξεναντίας μου ἤγγισαν καὶ [ἔστησαν, καὶ οἱ ἔγγιστά μου ἀπὸ μακρόθεν ἔστησαν· καὶ ἐξεβιάζοντο οἱ ζητοῦντες τὴν ψυχήν μου, καὶ οἱ ζητοῦντες τὰ κακά μου ἐλάλησαν ματαιότητας, καὶ δολιότητας ὅλην τὴν ἡμέραν ἐμελέτησαν.

5

II1suppl. 281 / V cap. Θ 5, 19 Ἐν ψαλμῷ μγʹ· Ἔθου ἡμᾶς ὄνειδος τοῖς γείτοσιν ἡμῶν, μυκτηρισμὸν καὶ χλευασμὸν τοῖς κύκλῳ ἡμῶν.

2 – 8 II1suppl. 280 inter II11134 / K cap. Θ 8, 20 et II11135 / K cap. Θ 8, 21 10 – 12 II1suppl. 281 inter II11134 / K cap. Θ 8, 20 et II11135 / K cap. Θ 8, 21 3 – 8 II1suppl. 280 Ps. 37, 121–133 11 – 12 II1suppl. 281 Ps. 43, 141–2 2 – 8 II1suppl. 280 T cap. Θ 9, 10 (241rB22–32) 10 – 12 II1suppl. 281 VE cap. Θ 5, 19 (134r8); VW cap. Θ 5, 14; VOVPh cap. Θ 5, 19; P cap. Θ 6, 19; M cap. Θ 6, 18; T cap. Θ 9, 11; R cap. Θ 9, 19; deest in HI Lb; PG 96, 21, 4 –5 II1suppl. 280 s. a. T II1suppl. 281 (a) T (b) Ψαλμοῦ μγʹ PM Ψαλμοῦ] ψαλμος M (c) s. a. V (d) s. d. R 7 καὶ – μου] in mg. T 12 μυκτηρισμὸν – ἡμῶν] καὶ τὰ λοιπά VOVPh, om. VEVW PM καὶ – ἡμῶν] om. PM R

10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

163

II1suppl. 282 / V cap. Θ 5, 22 Ἐν ψαλμῷ νδʹ· Ἐλυπήθην ἐν τῇ ἀδολεσχίᾳ μου καὶ ἐταράχθην ἀπὸ φωνῆς ἐχθροῦ καὶ ἀπὸ θλίψεως ἁμαρτωλοῦ. II1suppl. 283 / V cap. Θ 5, 23

5

Ἐν ψαλμῷ ξηʹ· Σῶσόν με, ὁ θεός, ὅτι εἰσήλθοσαν ὕδατα ἕως ψυχῆς μου. Ἐνεπάγην εἰς ὕλην βυθοῦ, καὶ οὐκ ἔστιν ὑπόστασις. II1suppl. 284 / V cap. Θ 5, 24 10

Τοῦ αὐτοῦ· Ἐπληθύνθησαν ὑπὲρ τὰς τρίχας τῆς κεφαλῆς μου οἱ μισοῦντές με [δωρεάν. 2 – 4 II1suppl. 282 inter II11136 / K cap. Θ 8, 22 et II11137 / K cap. Θ 8, 23 6–8 II1suppl. 283 inter II11136 / K cap. Θ 8, 22 et II11137 / K cap. Θ 8, 23 10 – 12 II1suppl. 284 inter II11136 / K cap. Θ 8, 22 et II11137 / K cap. Θ 8, 23 3 – 4 II1suppl. 282 Ps. 54, 32–41 II1suppl. 284 Ps. 68, 51

7 – 8 II1suppl. 283 Ps. 68, 2–31

11 – 12

2 – 4 II1suppl. 282 VE cap. Θ 5, 22 (134r9); VW cap. Θ 5, 15; VOVPh cap. Θ 5, 22; P cap. Θ 6, 22; M cap. Θ 6, 21; T cap. Θ 9, 12; R cap. Θ 9, 21; deest in HI Lb; PG 96, 21, 8 –9 6 – 8 II1suppl. 283 VE cap. Θ 5, 23 (134r10); VOVPh cap. Θ 5, 23; P cap. Θ 6, 23; M cap. Θ 6, 22; T cap. Θ 9, 13; deest in VW HI Lb R; PG 96, 21, 10–11 10 – 12 II1suppl. 284 VE cap. Θ 5, 24 (134r10); VOVPh cap. Θ 5, 24; P cap. Θ 6, 24; M cap. Θ 6, 23; T cap. Θ 9, 14; deest in VW HI Lb R; PG 96, 21, 11–12 II1suppl. 282 (a) T (b) Ψαλμὸς νδʹ PM (c) s. a. V (d) s. d. R II1suppl. 283 (a) T (b) Ψαλμοῦ ξηʹ PM ψαλμος P (c) s. a. VEVOVPh II1suppl. 284 (a) PM (b) s. a. VEVOVPh T 3 ἐλυπηθη M 4 ἀπὸ1 – ἁμαρτωλοῦ] καὶ τὰ λοιπά VOVPh, om. VEVW PM R 7 Σῶσόν με] σῶσον T 7 – 8 ἕως – ὑπόστασις] καὶ τὰ λοιπά VOVPh, om. VE 8 Ἐνεπάγην – ὑπόστασις] om. PM ἔστιν] correximus (LXX), ἔστην T 11 – 12 τῆς – δωρεάν] om. VE 11 – 12 κεφαλῆς – δωρεάν] καὶ τὰ λοιπὰ VOVPh 11 – 12 οἱ – δωρεάν] om. P 12 δωρεάν] add. καὶ διἀνεύοντες οφθαλμοῖς (= Ps. 34, 19 2) M

164

Supplementum II1

II1suppl. 285 / V cap. Θ 5, 25 Ἐν τῷ αὐτῷ· Ἀπηλλοτριωμένος ἐγενήθην τοῖς ἀδελφοῖς μου, καὶ ξένος τοῖς υἱοῖς τῆς μητρός μου, ὅτι ὁ ζῆλος τοῦ οἴκου σου κατέφαγέν με, καὶ οἱ ὀνειδισμοὶ τῶν ὀνειδιζόντων σε ἐπέπεσαν ἐπ’ ἐμέ.

5

II1suppl. 286 / V cap. Θ 5, 26 Ἐν τῷ αὐτῷ· Ἐγενήθην εἰς ὀνειδισμοὺς ἐμοί.

2 – 6 II1suppl. 285 inter II11136 / K cap. Θ 8, 22 et II11137 / K cap. Θ 8, 23 II1suppl. 286 inter II11136 / K cap. Θ 8, 22 et II11137 / K cap. Θ 8, 23

8–9

3 – 6 II1suppl. 285 Ps. 68, 91–102 9 II1suppl. 286 Ps. 68, 112 2 – 6 II1suppl. 285 VE cap. Θ 5, 25 (134r11); VOVPh cap. Θ 5, 25; P cap. Θ 6, 25; M cap. Θ 6, 24; T cap. Θ 9, 15; R cap. Θ 9, 22; deest in VW HI Lb; PG 96, 21, 12–13 8 – 9 II1suppl. 286 VE cap. Θ 5, 26 (134r11); VOVPh cap. Θ 5, 26; P cap. Θ 6, 26; M cap. Θ 6, 25; T cap. Θ 9, 16; deest in VW HI Lb R; PG 96, 21, 13–14 II1suppl. 285 (a) T (b) Τοῦ αὐτοῦ PM (c) s. a. VEVOVPh (d) s. d. R II1suppl. 286 (a) T (b) Τοῦ αὐτοῦ PM (c) s. a. VEVOVPh 3 ἐγεννήθην M T 3 – 6 μου – ἐμέ] καὶ τὰ λοιπά VOVPh, om. VE 4 – 6 καὶ – ἐμέ] om. R 5 – 6 ὅτι – ἐμέ] om. PM 9 Ἐγενήθην] καὶ ἐγέννηθη (sic) M ἐμοί] add. καὶ ἥκα καὶ τὰ λοιπά VOVPh, add. καὶ ἡ VE

B. Loci II1suppl. 138 – 422

165

II1suppl. 287 / V cap. Θ 5, 27 Ψαλμοῦ ξηʹ· Πτωχὸς καὶ ἀλγῶν εἰμὶ ἐγώ, ἡ σωτηρία σου ὁ θεὸς… II1suppl. 288 / V cap. Θ 5, 28

5

Ἐν ψαλμῷ οηʹ· Ταχὺ προκαταλαβέτωσαν ἡμᾶς οἱ οἰκτιρμοί σου, κύριε, ὅτι ἐπτωχεύσαμεν σφόδρα. Βοήθησον ἡμῖν, ὁ θεὸς ὁ σωτὴρ ἡμῶν. II1suppl. 289 / V cap. Θ 5, 31

10

Παροιμιῶν· Ἀνδρὸς λυπηροῦ ξηραίνεται ὀστᾶ.

2 – 4 II1suppl. 287 inter II11136 / K cap. Θ 8, 22 et II11137 / K cap. Θ 8, 23 6–9 II1suppl. 288 inter II11136 / K cap. Θ 8, 22 et II11137 / K cap. Θ 8, 23 11 – 12 II1suppl. 289 inter II11142 / K cap. Θ 8, 28 et II11143 / K cap. Θ 8, 29 3 – 4 II1suppl. 287 Ps. 68, 301–2 7 – 9 II1suppl. 288 Ps. 78, 82–91 289 Prov. 17, 222 (Wahl, Proverbien-Text, p. 88 –89)

12 II1suppl.

2 – 4 II1suppl. 287 VE cap. Θ 5, 27 (134r12); VOVPh cap. Θ 5, 27; P cap. Θ 6, 27; M cap. Θ 6, 26; Τ cap. Θ 9, 17; R cap. Θ 9, 23; deest in VW HI Lb; PG 96, 21, 14 –15 6 – 9 II1suppl. 288 VE cap. Θ 5, 28 (134r12); VW cap. Θ 5, 16; VOVPh cap. Θ 5, 28; P cap. Θ 6, 28; M cap. Θ 6, 27; T cap. Θ 9, 18; R cap. Θ 9, 24; deest in HI Lb; PG 96, 21, 16 11 – 12 II1suppl. 289 VE cap. Θ 5, 31 (134r[14]14); VW cap. Θ 5, 17; VOVPh cap. Θ 5, 31; P cap. Θ 6, 31; M cap. Θ 6, 30; T cap. Θ 9, 21; deest in HI Lb R; PG 96, 21, 21 II1suppl. 287 (a) P (b) Τοῦ αὐτοῦ M (c) s. a. VEVOVPh (d) s. d. T R II1suppl. 288 (a) T (b) Ψαλμοῦ οηʹ PM ψαλμος M (c) s. a. V (d) s. d. R II1suppl. 289 Παροιμιῶν] praem. τῶν T 4 ἡ – θεὸς] om. PM T R ὁ θεὸς] καὶ τὰ λοιπά VOVPh 7 – 9 οἰκτιρμοί – ἡμῶν] O Ph E καὶ τὰ λοιπά V V , om. V 8 – 9 ὅτι – ἡμῶν] om. VW R 8 ἐπτωχεύσαμεν] add. ἐν M 9 Βοήθησον – ἡμῶν] om. M ἡμῖν – ἡμῶν] om. P

166

Supplementum II1

II1suppl. 290 / V cap. Θ 5, 32 Τῶν αὐτῶν· Δότε μέθην τοῖς ἐν λύπαις καὶ οἶνον πίνειν τοῖς ἐν ὀδύναις, ἵνα ἐπιλάθωνται τῆς πενίας καὶ τῶν πόνων μὴ μνησθῶσιν ἔτι.

5

II1suppl. 291 / V cap. Θ 5, 33 Τῶν αὐτῶν· Ὥσπερ σῆς ἱματίῳ καὶ σκώληξ ξύλῳ, οὕτως λύπη ἀνδρὸς βλάπτει καρδίαν.

10

2 – 6 II1suppl. 290 inter II11142 / K cap. Θ 8, 28 et II11143 / K cap. Θ 8, 29 8 – 10 II1suppl. 291 inter II11142 / K cap. Θ 8, 28 et II11143 / K cap. Θ 8, 29 9 – 10 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 28.3./3. (ed. Ihm, p. 608) 3 – 6 II1suppl. 290 Prov. 31, 61–72 (Wahl, Proverbien-Text, p. 122) II1suppl. 291 Prov. 25, 20a1–2 (Wahl, Proverbien-Text, p. 125 –126)

9 – 10

2 – 6 II1suppl. 290 VE cap. Θ 5, 32 (134r14 –16); VW cap. Θ 5, 18; VOVPh cap. Θ 5, 32; P cap. Θ 6, 32; M cap. Θ 6, 31; T cap. Θ 9, 22; R cap. Θ 9, 27; deest in HI Lb; PG 96, 21, 22–24 8 – 10 II1suppl. 291 VE cap. Θ 5, 33 (134r16 –17); VW cap. Θ 5, 19; O Ph V V cap. Θ 5, 33; P cap. Θ 6, 33; M cap. Θ 6, 32; T cap. Θ 9, 23; R cap. Θ 9, 28; deest in HI Lb; PG 96, 21, 25 –26 II1suppl. 290 (a) P T (b) Τοῦ αὐτοῦ M (c) s. a. VW (d) s. d. VEVOVPh II1suppl. 291 (a) R (b) Τοῦ αὐτοῦ M (c) s. a. VEVOVW P (d) s. d. T (e) Ἀσμάτων VW 4 τοῖς] τους P 5 ἵνα] add. πινῶντες M a. c., πίνῶντες M p. c. 6 μὴ] praem. οὐ M 9 σῆς] sic acc. VEVW p. c. VOVPh PM T, σὴς VW a. c. R ϊματίων (-ιων M) M T 10 οὕτως] add. καὶ M καρδίας P R

B. Loci II1suppl. 138 – 422

167

II1suppl. 292 / V cap. Θ 5, 35 Μιχαίου προφήτου·

5

Οἴμμοι ψυχή, ὅτι ἐγενήθην ὡς συνάγων καλάμην ἐν ἀμήτῳ καὶ ὡς ἐπιφυλλίδα ἐν τρυγήτῳ, οὐχ’ ὑπάρχοντος βότρυος τοῦ φαγεῖν τὰ πρωτόγονα. II1suppl. 293 / V cap. Θ 5, 36 Ἰωνᾶ προφήτου·

10

Εἶπεν Ἰωνὰς πρὸς αὐτούς· Ἄρατέ με καὶ ἐμβάλετε εἰς τὴν θάλασσαν, καὶ κοπάσει ἡ θάλασσα, διότι ἔγνωκα ὅτι δι’ ἐμὲ ὁ κλύδων οὗτος.

2 – 5 II1suppl. 292 inter II11144 / K cap. Θ 8, 30 et II11145 / K cap. Θ 8, 31 II1suppl. 293 inter II11144 / K cap. Θ 8, 30 et II11145 / K cap. Θ 8, 31

7 – 10

3 – 5 II1suppl. 292 Mich. 7, 1 (Wahl, Prophetenzitate, p. 207–208) II1suppl. 293 Ion. 1, 12 (Wahl, Prophetenzitate, p. 223)

8 – 10

2 – 5 II1suppl. 292 VE cap. Θ 5, 35 (134r[18]18 –20); VW cap. Θ 5, 21; VOVPh cap. Θ 5, 35; P cap. Θ 6, 35; M cap. Θ 6, 34; T cap. Θ 9, 25; deest in HI Lb R; PG 96, 21, 28 –30 7 – 10 II1suppl. 293 VE cap. Θ 5, 36 (134r[20]20–22); VW cap. Θ 5, 22; O Ph V V cap. Θ 5, 36; P cap. Θ 6, 36; M cap. Θ 6, 35; T cap. Θ 9, 26; deest in HI Lb R; PG 96, 21, 31–33 II1suppl. 292 (a) P T μιχαιου P προφήτου] πρὸς φη (sic) P (b) Μιχαίου V M μηχαίου M II1suppl. 293 (a) T ϊωνα cod. (b) Ἰωνᾶ V PM ἰωνὰ VPh, ϊωνᾶ M, ιωνα P 3 οἴμοι V ἐγενόμην VEVOVPh ὡς συνάγων] ωσυνάγων T αμήτωι T, ἀμητῶ (α- PM) VW a. c. ut videtur PM 4 ἐπιφυλίδα VEVOVPh, ἐπιφυλλάδα P, ἐπιφυλάδα (-φυλαδα M) VW p. c. M, φυλάδα VW a. c. τρυγήτωι T a. c. ut videtur, τρυγήτῶι T p. c. ut videtur, W a. c. ut videtur Ph V M, τρυγιτω P 8 Ἰωνὰς] ἰωνᾶς VW p. c. VPh, ϊωνὰς (-ας P τρυγητῶ V T) PM T ἐμβάλεται PM, εμβαλεται με T a. c., εμβαλλεται με T p. c. 9 – 10 καὶ – οὗτος] om. PM Τ

168

Supplementum II1

II1suppl. 294 / V cap. Θ 5, 37 Τοῦ αὐτοῦ· Ἐβόησα ἐν θλίψει μου πρὸς κύριον τὸν θεόν μου, καὶ εἰσήκουσέ μου. II1suppl. 295 / V cap. Θ 5, 38

5

Τοῦ αὐτοῦ· Δέσποτα κύριε, λάβε τὴν ψυχήν μου ἀπ’ ἐμοῦ, ὅτι καλὸν τὸ ἀποθανεῖν με μᾶλλον ἢ ζῆν με.

2 – 4 II1suppl. 294 inter II11144 / K cap. Θ 8, 30 et II11145 / K cap. Θ 8, 31 II1suppl. 295 inter II11144 / K cap. Θ 8, 30 et II11145 / K cap. Θ 8, 31 3 – 4 II1suppl. 294 Ion. 2, 31 (Wahl, Prophetenzitate, p. 223–224) 295 Ion. 4, 3 (Wahl, Prophetenzitate, p. 227)

6–8

7 – 8 II1suppl.

2 – 4 II1suppl. 294 VE cap. Θ 5, 38 (134r[23]23); VW cap. Θ 5, 23; VOVPh cap. Θ 5, 37; P cap. Θ 6, 37; M cap. Θ 6, 36; T cap. Θ 9, 27; deest in HI Lb R; PG 96, 21, 34 6 – 8 II1suppl. 295 VE cap. Θ 5, 39 (134r23–24); VW cap. Θ 5, 24; VOVPh cap. Θ 5, 38; P cap. Θ 6, 38; M cap. Θ 6, 37; T cap. Θ 9, 28; deest in HI Lb R; PG 96, 21, 35–36 II1suppl. 294 (a) PM T (b) s. a. VWVOVPh (c) Ἰωνᾶ VE II1suppl. 295 (a) M T (b) s. a. VEVWVPh P (c) s. d. VO 3 – 4 πρὸς – μου] om. VEVOVPh 7 Δέσποτα] praem. νῦν T καλὸν] καλόν μοι VW e corr. PM T τὸ] om. VW a. c. 7 – 8 ἀποθανεῖν με] ἀποθανεῖν VW M T 8 μᾶλλον – με2] om. VW PM

169

B. Loci II1suppl. 138 – 422

II1suppl. 296 / V cap. Θ 5, 39 Ἡσαΐου προφήτου· Κύριε, ἐν θλίψει ἐμνήσθημέν σου, ἐν θλίψει μικρᾷ ἡ παιδεία σου ἡμῖν. 5

II1suppl. 297 / V cap. Θ 5, 40 Ἱερεμίου προφήτου· Τὴν κοιλίαν μου ἀλγῶ, καὶ τὰ αἰσθητήρια τῆς καρδίας μου μαιμάσσει με.

2 – 4 II1suppl. 296 inter II11144 / K cap. Θ 8, 30 et II11145 / K cap. Θ 8, 31 II1suppl. 297 inter II11144 / K cap. Θ 8, 30 et II11145 / K cap. Θ 8, 31 3 – 4 II1suppl. 296 Is. 26, 16 (Wahl, Prophetenzitate, p. 349 –350) 297 Ier. 4, 19 (Wahl, Prophetenzitate, p. 490)

6–8

7 – 8 II1suppl.

2 – 4 II1suppl. 296 VE cap. Θ 5, 37 (134r[mg]22–23); VW cap. Θ 5, 25; VOVPh cap. Θ 5, 39; P cap. Θ 6, 39; Μ cap. Θ 6, 38; T cap. Θ 9, 29; deest in HI Lb R; PG 96, 21, 37–38 6 – 8 II1suppl. 297 VE cap. Θ 5, 40 (134r[25]25); VW cap. Θ 5, 26; VOVPh cap. Θ 5, 40; P cap. Θ 6, 40; M cap. Θ 6, 39; T cap. Θ 9, 30; deest in Lb HI R; PG 96, 21, 39 –40 II1suppl. 296 (a) T ἠσαϊου cod. (b) Ἡσαΐου V PM ησαϊου PM II1suppl. 297 (a) T ϊερεμίου cod. (b) Ἱερεμίου VW PM ϊερεμίου M, ϊηρεμιου P (c) Ἡσαΐου VE (d) s. a. VOVPh 3 μικρᾶ M, -ὰ V T, -α P παιδεία σου] παιδία σου VEVOVPh P, παιδιά σου M 7 1 καὶ] om. T 7 – 8 μαιμάσσει με] correximus Τὴν – μου ] iterav. M (= LXX) (cf. LXX), μεμάσσει με (μεμα- P) P T, μαιμάση με VW, μεμήσει με VE, μεμάσει με VO, μιμασει με VPh, μεμάσει τὸ πνεῦμα μου M

170

Supplementum II1

II1suppl. 298 / V cap. Θ 5, 41 Τοῦ αὐτοῦ· Τίς δώσει ἐν κεφαλῇ μου ὕδωρ καὶ ὀφθαλμοῖς μου πηγὴν δακρύων, καὶ κλαύσομαι τὸν λαὸν τοῦτον ἡμέρας καὶ νυκτός; II1suppl. 299 / V cap. Θ 5, 42

5

Τοῦ αὐτοῦ· Οἴμμοι ἐγώ, μῆτερ, ὡς τίνα με ἔτεκες, ἄνδρα δικαζόμενον καὶ διακρινόμενον ἐν πάσῃ τῇ γῇ; Οὔτε ὠφέλησα, οὔτε ὠφέλησέν με οὐδείς· ἡ ἰσχύς μου ἐξέλιπεν ἐν τοῖς καταρωμένοις με.

2 – 4 II1suppl. 298 inter II11144 / K cap. Θ 8, 30 et II11145 / K cap. Θ 8, 31 II1suppl. 299 inter II11144 / K cap. Θ 8, 30 et II11145 / K cap. Θ 8, 31 3 – 4 II1suppl. 298 Ier. 9, 1 (Wahl, Prophetenzitate, p. 515) Ier. 15, 10 (Wahl, Prophetenzitate, p. 528 –529)

6–9

7 – 9 II1suppl. 299

2 – 4 II1suppl. 298 VE cap. Θ 5, 41 (134r26 –27); VW cap. Θ 5, 27; VOVPh cap. Θ 5, 41; P cap. Θ 6, 41; M cap. Θ 6, 40; T cap. Θ 9, 31; deest in HI Lb R; PG 96, 21, 41–43 6 – 9 II1suppl. 299 VE cap. Θ 5, 42 (134r27–29); VW cap. Θ 5, 28; VOVPh cap. Θ 5, 42; P cap. Θ 6, 42; M cap. Θ 6, 41; T cap. Θ 9, 32; R cap. Θ 9, 30; deest in HI Lb; PG 96, 21, 44 –47 II1suppl. 298 (a) VOVPh M T αὐτοῦ] add. Ἱερεμίου VPh man. rec. II1suppl. 299 (a) M T (b) s. a. V (c) Ἡσαΐου προφήτου R

(b) s. a. VEVW P

3 ἐν] τῆ VW e corr. M ὀφθαλμοῖς] praem. τοῖς VW e corr. M 4 κλαύσομαι] κλαύσωμαι P T, praem. οὐ VE λαὸν τοῦτον] λαῶν τοῦτων (sic) T, λαόν μου τοῦτον VW W O Ph p. c. 7 οἴμοι V V V R, οἶμοι VEVPh a. c. ἐγώ] om. VW (κἀγὼ in mg. supplev. man. W E rec.) μῆτερ] praem. ὦ V 8 πᾶσι V ὠφέλησα – οὔτε] om. M 9 ἡ – μου] om. M ἐξέλειπεν VEVOVPh P

B. Loci II1suppl. 138 – 422

171

II1suppl. 300 / V cap. Θ 5, 43 Τοῦ αὐτοῦ· Ἐπικατάρατος ἡ ἡμέρα ἐν ᾗ ἐτέχθην ἐν αὐτῇ· ἡ ἡμέρα ᾗ ἔτεκέν με ἡ μήτηρ μου, μὴ ἔστω ἐπευκτή. II1suppl. 301 / V cap. Θ 5, 44

5

Ἱνατί τοῦτο ἐξῆλθον ἐκ μήτρας τοῦ βλέπειν κόπους καὶ πόνους, καὶ διετέλεσαν ἐν αἰσχύνῃ αἱ ἡμέραι μου; II1suppl. 302 / V cap. Θ 5, 45 10

Συνετρίβη ἡ καρδία μου ἐν ἐμοί, ἐσαλεύθη πάντα τὰ ὀστᾶ μου, ἐγενήθην ὡς ἀνὴρ συντετριμμένος καὶ ὡς ἄνθρωπος συνεχόμενος ἀπὸ οἴνου ἀπὸ προσώπου κυρίου. 2 – 4 II1suppl. 300 inter II11144 / K cap. Θ 8, 30 et II11145 / K cap. Θ 8, 31 6–8 10 – 13 II1suppl. 301 inter II11144 / K cap. Θ 8, 30 et II11145 / K cap. Θ 8, 31 II1suppl. 302 inter II11144 / K cap. Θ 8, 30 et II11145 / K cap. Θ 8, 31 3 – 4 II1suppl. 300 Ier. 20, 14 (Wahl, Prophetenzitate, p. 541–542) 7 – 8 II1suppl. 301 Ier. 20, 18 (Wahl, Prophetenzitate, p. 542) 11 – 13 II1suppl. 302 Ier. 23, 9 (Wahl, Prophetenzitate, p. 548) 2 – 4 II1suppl. 300 VE cap. Θ 5, 43 (134r30 –31); VW cap. Θ 5, 29; VOVPh cap. Θ 5, 43; P cap. Θ 6, 43; M cap. Θ 6, 42; T cap. Θ 9, 33; deest in HI Lb R; PG 96, 21, 48–49 6 – 8 II1suppl. 301 VE cap. Θ 5, 44 (134r31–32); VW cap. Θ 5, 30; VOVPh cap. Θ 5, 44; P cap. Θ 6, 44; M cap. Θ 6, 43; T cap. Θ 9, 34; deest in HI Lb R; PG 96, 21, 50 – 24, 2 10 – 13 II1suppl. 302 VE cap. Θ 5, 45 (134r32–34); VW cap. Θ 5, 31; VOVPh cap. Θ 5, 45; P cap. Θ 6, 45; M cap. Θ 6, 44; T cap. Θ 9, 35; deest in HI Lb R; PG 96, 24, 3 –5 II1suppl. 300 (a) M T (b) s. a. V P II1suppl. 301 (a) s. a. V P T 1 E O Ph II suppl. 302 (a) s. a. V V V P (b) s. d. VW M T 3 ἡ2] ἧι T ᾗ2] ἢ VO, praem. ἐν M, om. T 12 ἐγεννήθην T 13 οἴνου ἀπὸ] om. M

4 μὴ] praem. καὶ PM T

(b) s. d. M 8 αἱ] καὶ VO

172

Supplementum II1

II1suppl. 303 / V cap. Θ 5, 46 Τοῦ αὐτοῦ· Ναβουχοδονόσωρ βασιλεὺς Βαβυλῶνος κατέφαγέ με ὡς δράκων, ἔπλησεν τὴν κοιλίαν αὐτοῦ ἀπὸ τῆς τροφῆς μου· ἐξῶσάν με οἱ μόχθοι μου εἰς Βαβυλῶνα.

5

II1suppl. 304 / V cap. Θ 5, 47 Βαρούχ· Ψυχὴ λυπουμένη καὶ ψυχὴ πεινῶσα δώσουσιν δόξαν καὶ δικαιοσύνην, κύριε. II1suppl. 305 / V cap. Θ 5, 48

10

Μηδεὶς ἐπιχαιρέτω μοι τῇ χήρᾳ τῇ καταλειφθείσῃ ὑπὸ πολλῶν.

2 – 5 II1suppl. 303 inter II11144 / K cap. Θ 8, 30 et II11145 / K cap. Θ 8, 31 7–9 II1suppl. 304 inter II11144 / K cap. Θ 8, 30 et II11145 / K cap. Θ 8, 31 11 – 173, 3 II1suppl. 305 inter II11144 / K cap. Θ 8, 30 et II11145 / K cap. Θ 8, 31 3 – 5 II1suppl. 303 Ier. 28, 34–35 (Wahl, Prophetenzitate, p. 556 –557) 8–9 ΙΙ1suppl. 304 Bar. 2, 18 (Wahl, Prophetenzitate, p. 589) 12 II1suppl. 305 Μηδεὶς – πολλῶν] Bar. 4, 12 (Wahl, Prophetenzitate, p. 598) 2 – 5 II1suppl. 303 VE cap. Θ 5, 46 (134r34 –134v1); VW cap. Θ 5, 32; VOVPh cap. Θ 5, 46; P cap. Θ 6, 46; M cap. Θ 6, 45; T cap. Θ 9, 36; deest in HI Lb R; PG 96, 24, 6 –9 7 – 9 II1suppl. 304 VE cap. Θ 5, 47 (134v[2]2–3); VW cap. Θ 5, 33; VOVPh cap. Θ 5, 47; P cap. Θ 6, 47; M cap. Θ 6, 46; T cap. Θ 9, 37; R cap. Θ 9, 31; deest in HI Lb; PG 96, 24, 10 –11 11 – 173, 3 II1suppl. 305 VE cap. Θ 5, 48 (134v3 –5); VW cap. Θ 5, O Ph 34; V V cap. Θ 5, 48; P cap. Θ 6, 48; M cap. Θ 6, 47; T cap. Θ 9, 38; R cap. Θ 9, 32; deest in HI Lb; PG 96, 24, 12–15 II1suppl. 303 (a) P T (b) s. a. V M II1suppl. 304 βαρουχ PM, βαράχ VE II1suppl. 305 (a) s. a. V P (b) s. d. P R (c) Τοῦ αὐτοῦ T 3 ναβουχοδονόσορ (-νο- P) VW P βασιλεὺς] praem. ὁ M βαβϊλῶνος VPh W αὐτοῦ] om. T ἔξωσάν με V , ἐξωσαν με M, ἔζωσάν με P 5 βαβυλώνα T πεινῶσαν VO 8 – 9 δικαιοσύνην] δικαίως R 9 κύριε] κυρίω T, om. M

4 8

B. Loci II1suppl. 138 – 422

173

Βαδίζετε, τέκνα, βαδίζετε· ἐγὼ γὰρ κατελείφθην ἔρημος· ἐξεδυσάμην τὴν στολὴν τῆς εἰρήνης, ἐνεδυσάμην δὲ σάκκους τῆς δεήσεώς μου. II1suppl. 306 / V cap. Θ 5, 49 5

Ἴδε, κύριε, τὴν ταπείνωσίν μου, ὅτι ἐμεγαλύνθη ὁ ἐχθρός. II1suppl. 307 / V cap. Θ 5, 50

10

Ἴδε, κύριε, ὅτι θλίβομαι, καὶ ἡ κοιλία μου ἐταράχθη, καὶ ἡ καρδία μου ἐστράφη ἐν ἐμοί. Ἐχόρτασέν με πικρίας, ἐμέθυσεν χολῆς, ἐξέβαλεν ψήφῳ ὀδόντας μου, ἐψώμισέν με σποδόν, ἀπώσατο ἐξ εἰρήνης ψυχήν μου.

5 – 6 II1suppl. 306 inter II11144 / K cap. Θ 8, 30 et II11145 / K cap. Θ 8, 31 II1suppl. 307 inter II11144 / K cap. Θ 8, 30 et II11145 / K cap. Θ 8, 31

8 – 13

1 – 3 Βαδίζετε – μου] Ibid. 4, 19–20 (Wahl, p. 598) 6 II1suppl. 306 Thren. 1, 93 (Wahl, Prophetenzitate, p. 600) 9 – 10 II1suppl. 307 Ἴδε – ἐμοί] Thren. 1, 201–2 (Wahl, Prophetenzitate, p. 600) 11 – 13 Ἐχόρτασέν – μου] Ibid. 3, 15 –17 (Wahl, p. 602) 5 – 6 II1suppl. 306 VE cap. Θ 5, 49 (134v6); VW cap. Θ 5, 35; VOVPh cap. Θ 5, 49; P cap. Θ 6, 49; M cap. Θ 6, 48; T cap. Θ 9, 39; R cap. Θ 9, 33; deest in HI Lb; PG 96, 24, 16 –17 8 – 13 II1suppl. 307 VE cap. Θ 5, 50 (134v6 –9); VW cap. Θ 5, 36; VOVPh cap. Θ 5, 50; P cap. Θ 6, 50; M cap. Θ 6, 49; T cap. Θ 9, 40; deest in HI Lb R; PG 96, 24, 16 –21 II1suppl. 306 (a) s. a. V (b) s. d. M R (c) Τοῦ αὐτοῦ P T II1suppl. 307 (a) s. a. V (b) s. d. M (c) Τοῦ αὐτοῦ P T 1 τέκνα] τέκνα μου R βαδίζετε] om. M 2 ἐνδυσάμην P δὲ] om. T 2 – 3 κύριος δεήσεώς μου] δεήσεως VEVOVPh 6 κύριος VO 9 Ἴδε – ὅτι] om. PM Τ VO ἐταράχθην VPh 11 ἐμέθυσεν] ἐμέθυσεν με (sic) T 12 ἐξέβαλλεν VEVOVPh ἐψώμισέν με] ἐψώμησέ με VOVPh, ἐψώμησε VE

174

Supplementum II1

II1suppl. 308 / V cap. Θ 5, 51 Τοῦ Σιράχ· Μὴ παροξύνῃς ἄνδρα ἐν ἀπορίᾳ αὐτοῦ, καρδίαν παρωργισμένην μὴ προσταράξῃς. II1suppl. 309 / V cap. Θ 5, 52

5

Τοῦ αὐτοῦ· Μὴ καταγελάσῃς ἄνθρωπον ἐν πικρίᾳ ψυχῆς αὐτοῦ· ἔστι γὰρ ὁ ταπεινῶν καὶ ἀνυψῶν. II1suppl. 310 / V cap. Θ 5, 53 Τοῦ αὐτοῦ·

10

Κάκωσις ὥρας ἐπιλησμονὴν ποιεῖ τρυφῆς.

2 – 4 II1suppl. 308 inter II11144 / K cap. Θ 8, 30 et II11145 / K cap. Θ 8, 31 6–8 10 – 11 II1suppl. 309 inter II11144 / K cap. Θ 8, 30 et II11145 / K cap. Θ 8, 31 II1suppl. 310 inter II11144 / K cap. Θ 8, 30 et II11145 / K cap. Θ 8, 31 3 – 4 II1suppl. 308 Sir. 4, 22–31 (Wahl, Sirach-Text, p. 52) 7 – 8 II1suppl. 309 Sir. 11 II1suppl. 310 Sir. 11, 271 (Wahl, Sirach7, 111–2 (Wahl, Sirach-Text, p. 64) Text, p. 79) 2 – 4 II1suppl. 308 VE cap. Θ 5, 51 (134v[9]9 –10); VW cap. Θ 5, 37; VOVPh cap. Θ 5, 51; P cap. Θ 6, 51; M cap. Θ 6, 50; T cap. Θ 9, 41; R cap. Θ 9, 34; PG 96, 24, 22–23 6 – 8 II1suppl. 309 VE cap. Θ 5, 52 (134v10 –11); VW cap. Θ 5, 38; VOVPh cap. Θ 5, 52; P cap. Θ 6, 52; M cap. Θ 6, 51; T cap. Θ 9, 42; R cap. Θ 9, 35; deest in HI Lb; PG 96, 24, 24 –25 10 – 11 II1suppl. 310 VE cap. Θ 5, 53 (134v12); VW cap. Θ 5, 39; VOVPh cap. Θ 5, 53; P cap. Θ 6, 53; M cap. Θ 6, 52; T cap. Θ 9, 43; R cap. Θ 9, 36; deest in HI Lb; PG 96, 24, 26 II1suppl. 308 (a) P T σιραχ P (b) Σιράχ V M R σηραχ M II1suppl. 309 (a) PM T R (b) s. a. V II1suppl. 310 (a) M R (b) s. a. V P T 4 παροργισμένην V PM Ra. c. 7 ἄνθρωπον] e corr. VW, ἀνθρώπω P T R λισμονὴν VEVOVPh, ἐπιλησμονεῖν M τρυφῆς] τροφῆς M Τ

11 ἐπι-

B. Loci II1suppl. 138 – 422

175

II1suppl. 311 / V cap. Θ 5, 54 Τοῦ αὐτοῦ· Κρεῖσσον θάνατος ὑπὲρ ζωὴν πικρὰν ἢ ἀρρώστημα ἔμμονον. II1suppl. 312 / V cap. Θ 5, 58

5

Τῶν Πράξεων· Διὰ πολλῶν θλίψεων δεῖ ἡμᾶς εἰσελθεῖν εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν. II1suppl. 313 / V cap. Θ 5, 59 10

Τοῦ Ἀποστόλου, τῆς πρὸς Κορινθίους βʹ· Ἐλθόντων ἡμῶν εἰς Μακεδονίαν, οὐδεμίαν ἔσχηκεν ἄνεσιν ἡ σὰρξ 2 – 4 II1suppl. 311 inter II11144 / K cap. Θ 8, 30 et II11145 / K cap. Θ 8, 31 3–4 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 65.4./36.4. (ed. Ihm, p. 948) 6 – 8 10 – 176, 3 II1suppl. 312 inter II11144 / K cap. Θ 8, 30 et II11145 / K cap. Θ 8, 31 II1suppl. 313 inter II11144 / K cap. Θ 8, 30 et II11145 / K cap. Θ 8, 31 3 – 4 II1suppl. 311 Sir. 30, 171–2 (Wahl, Sirach-Text, p. 129) Act. 14, 22 11 – 176, 3 II1suppl. 313 II Cor. 7, 5 –6

7 – 8 II1suppl. 312

2 – 4 II1suppl. 311 VE cap. Θ 5, 54 (134v12–13); VW cap. Θ 5, 40; VOVPh cap. Θ 5, 54; P cap. Θ 6, 54; M cap. Θ 6, 53; E cap. 159, 63; T cap. Θ 9, 44; R cap. Θ 9, 37; deest in HI Lb; PG 96, 24, 27–28 6 – 8 II1suppl. 312 VE cap. Θ 5, 58 (134v[17]17– 18); VW cap. Θ 5, 43; VOVPh cap. Θ 5, 58; P cap. Θ 6, 58; M cap. Θ 6, 57; T cap. Θ 9, 10 – 176, 3 II1suppl. 313 VE 48; R cap. Θ 9, 41; deest in HI Lb; PG 96, 24, 34 –35 cap. Θ 5, 59 (134v[18]19 –21); VW cap. Θ 5, 44; VOVPh cap. Θ 5, 59; P cap. Θ 6, 59; M cap. Θ 6, 58; T cap. Θ 9, 49; R cap. Θ 9, 42; deest in HI Lb; PG 96, 24, 36 –40 II1suppl. 311 (a) T R (b) s. a. VWVPh P (c) s. d. VEVO M (d) Σιράχ E II1suppl. 312 (a) M T (b) Πράξεων VEVOVPh P R πράξαι- P (c) Τοῦ Ἀποστόλου VW II1suppl. 313 (a) T (b) Πρὸς Κορινθίους βʹ M (c) Πρὸς Κορινθίους αʹ P R (d) Πρὸς Κορινθίους V 3 κρείσσον P, κρείσσων R θάνατον VEVOVPh 7 πολλῶν] add. γὰρ M 7 – 8 τῶν οὐρανῶν] τοῦ θεοῦ (= NT) VW PM T 11 μακεδωνίαν M, μακαὶδονίαν (sic) T ἔσχεν R, ἐσχήκαμεν VEVOVPh

176

Supplementum II1

ἡμῶν, ἀλλ’ ἐν παντὶ θλιβόμενοι· ἔξωθεν μάχαι, ἔσωθεν φόβοι. Ἀλλ’ ὁ παρακαλῶν τοὺς ταπεινοὺς παρεκάλεσεν ἡμᾶς θεὸς ἐν τῇ παρουσίᾳ Τίτου. II1suppl. 314 / V cap. Θ 5, 62 Τοῦ αὐτοῦ·

5

Φέρει παραμυθίαν ὀδυνωμένῳ ἡ κοινωνία τῶν στεναγμῶν. II1suppl. 315 / V cap. Θ 5, 68 Τοῦ Χρυσοστόμου, ἐκ τοῦ εἰς τὸ κατὰ Ματθαῖον εὐαγγελίου· Ἐὰν γλίχῃ εἰσελθεῖν εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, τὴν θλίψιν ἐπίσπασαι· ὁ γὰρ μὴ θλιβόμενος οὐδαμῶς εἰσελεύσεται, διότι στενή ἐστιν ἡ πύλη.

5 – 6 II1suppl. 314 inter II11145 / K cap. Θ 8, 31 et II11146 / K cap. Θ 8, 32 6 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 28.8./8. (ed. Ihm, p. 609 –610) 8 – 11 9 Matth. 5, II1suppl. 315 inter II11156 / K cap. Θ 8, 42 et II11157 / K cap. Θ 8, 43 20 vel 7, 21 vel 18, 3 10 – 11 Ibid. 7, 14 6 II1suppl. 314 (PS.-)BASILIUS CAESARIENSIS, Adversus eos qui per calumniam dicunt dici a nobis tres deos, 2 (PG 31, 1489, 16 –18) 9 – 11 II1suppl. 315 IOHANNES CHRYSOSTOMUS, re vera NILUS MONACHUS (ANCYRANUS), Epistulae, III, 285 (PG 79, 525, 7–9) 5 – 6 II1suppl. 314 VE cap. Θ 5, 62 (134v33 –34); VOVPh cap. Θ 5, 62; P cap. Θ 6, 62; M cap. Θ 6, 61; T cap. Θ 9, 52; R cap. Θ 9, 45; deest in VW HI Lb; PG 96, 25, 9 –10 8 – 11 II1suppl. 315 VE cap. Θ 5, 68 (135r[5]5 –7); VW cap. Θ 5, 52; VOVPh cap. Θ 5, 68; P cap. Θ 6, 68; M cap. Θ 6, 67; E cap. 159, 64; T cap. Θ 9, 58; R cap. Θ 9, 51; deest in HI Lb; PG 96, 25, 19 –22 II1suppl. 314 (a) T R (b) s. a. VEVOVPh PM II1suppl. 315 (a) P T Τοῦ Χρυσοστόμου] om. P εἰς τὸ] om. P (b) Τοῦ αὐτοῦ, εἰς τὸ κατὰ Ματθαῖον R (c) Τοῦ Χρυσοστόμου VEVOVPh E Τοῦ] om. E (d) Μάρκου e corr. M (e) s. a. VW 2 θεὸς] praem. ὁ VW P R (= NT), post ταπεινοὺς transpos. T, om. M 3 Τίτου] τητου T 6 ὀδυνωμένων (ὁ- M) PM T ἡ] om. PM T R 9 γλίχῃ] γλήχη VEVOVPh, θέλης ( θε- M) M T 10 εἰσελεύσεται] add. εἰς τὴν βασιλειαν τῶν οὐρανῶν (= Matth. 7, 21 vel 19, 23) M 10 – 11 διότι – πύλη] ἡ γὰρ πύλη στενή ἐστίν (sic) M 10 – 11 στενή ἐστιν] στενὴ R

10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

177

II1suppl. 316 / V cap. Θ 5, 69 Νείλου μοναχοῦ, ͵γυλθʹ·

5

Ὁ ἐκθλίβων ἑαυτὸν ἐν τῇ στενῇ, οὗτος εὔδηλον ὅτι τεύξεται τῆς θείας ἐκείνης εὐρυχωρίας καὶ τῆς ἀναπαύσεως τῆς ἐν ταῖς ἐπουρανίοις αὐλαῖς. Ὁ δὲ ἐμπλατύνων ἑαυτὸν ἐν τῷ παρόντι βίῳ διὰ σπατάλης καὶ μέθης καὶ δόξης ἀπανθούσης, οὐκ ἂν εἰσέλθοι σφηνούμενος. II1suppl. 317 / V cap. Θ 5, 70 Τοῦ αὐτοῦ, ͵γχμαʹ·

10

Προσέταξέν σοι ὁ κύριος ἵνα ἐπικαλέσῃ αὐτὸν ἐν ἡμέρᾳ θλίψεως. Διὸ οὐ χρὴ κατοκνεῖν, ἀλλὰ παντὶ μὲν καιρῷ ἐπικαλεῖσθαι θεόν, μάλιστα δὲ ἐν τοῖς καιροῖς τῶν θλίψεων, ἵνα δείξωμεν τοῖς ἐχθροῖς ὅτι οὐ κατεπόθημεν ὑπὸ τῶν περιστάσεων, ἀλλὰ μετὰ πεποιθήσεως πρὸς θεὸν ἀναβλέπομεν. 2 – 7 II1suppl. 316 inter II11156 / K cap. Θ 8, 42 et II11157 / K cap. Θ 8, 43 3–4 ἐν – εὐρυχωρίας] cf. Matth. 7, 13 9 – 14 II1suppl. 317 inter II11156 / K cap. Θ 8, 42 et II11157 / K cap. Θ 8, 43 10 Ps. 49, 151 3 – 7 II1suppl. 316 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS), Epistulae, 3439, locus non repertus 10 – 14 II1suppl. 317 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS), Epistulae, 3641, locus non repertus 2 – 7 II1suppl. 316 VE cap. Θ 5, 69 (135r[8]8 –12); VW cap. Θ 5, 53; VOVPh cap. Θ 5, 69; P cap. Θ 6, 69; M cap. Θ 6, 68; E cap. 159, 65; T cap. Θ 9, 59; R cap. Θ 9, 52; deest in HI Lb; PG 96, 25, 23 –28 9 – 14 II1suppl. 317 VE cap. Θ 5, 70 (135r[12]12– 16); VOVPh cap. Θ 5, 70; P cap. Θ 6, 70; M cap. Θ 6, 69; T cap. Θ 9, 60; R cap. Θ 9, 53; deest in VW HI Lb; PG 96, 25, 28–33 II1suppl. 316 (a) PΜ T μοναχοῦ] om. M, add. κεφαλαίου P (b) Νείλου V R E νίλου VEVOVPh II1suppl. 317 (a) PM T Τοῦ αὐτοῦ] om. P T (b) Τοῦ αὐτοῦ VEVO R (c) s. a. VPh 4 ἐκείνης] post εὐρυχωρίας transpos. R, om. M εὐροιχωρίας VEVOVPh τῆς1] om. E 4 – 5 τῆς2 – αὐλαῖς] om. E 4 ταῖς] τοῖς V 4 – 5 ἐπουρανίαις M R 6 ἂν] add. εἰσέλθης καὶ δόξης ἀπανθούσης οὐκ ἂν T 6 – 7 σφηνούμενος] σφινούμενος VEVOVPh, σφήνμενοϛ P a. c., στέφανουμενος (sic) M, εὐθυνούμενος T 10 ὁ] om. R 11 θεόν] θεῶ M, om. P 14 θεὸν] praem. τον PM ἀναβλέπωμεν VEVOVPh P T, βλέπομεν M

178

Supplementum II1

II1suppl. 318 / V cap. I 3, 1 Βασιλειῶν βʹ· Σεμεῒ υἱὸς Γερᾶ ἔπεσεν ἐπὶ πρόσωπον αὐτοῦ ἐνώπιον τοῦ βασιλέως, διαβαίνοντος αὐτοῦ τὸν Ἰορδάνην, καὶ εἶπεν· Μὴ λογιζέσθω ὁ κύριός μου ἀνομίαν, καὶ μὴ μνησθῇς ὅσα ἠδίκησεν ὁ παῖς σου ἐν τῇ ἡμέρᾳ ᾗ ἐξεπορεύετο ὁ κύριός μου ὁ βασιλεύς, ὅτι ἔγνων ὁ δοῦλος σου ὅτι ἐγὼ ἥμαρτον. Καὶ εἶπεν ὁ βασιλεύς· Οὐ μὴ ἀποθάνῃς. Καὶ ὤμοσεν αὐτῷ.

5

II1suppl. 319 / V cap. I 3, 2 Βασιλειῶν γʹ· Ἐξέτεινεν τὴν χεῖρα αὐτοῦ Ἱεροβοάμ, λέγων· Συλλάβετε αὐτόν. Καὶ ἐξηράνθη ἡ χεὶρ αὐτοῦ, ἣν ἐξέτεινεν πρὸς αὐτόν, καὶ τὸ θυσιαστήριον ἐρράγη, καὶ ἐξεχύθη ἡ πιότης ἡ ἐπ’ αὐτῷ, καὶ εἶπεν ὁ βασιλεὺς τῷ ἀνθρώπῳ τοῦ θεοῦ· Δεήθητι τοῦ θεοῦ σου, καὶ ἐπιστρεψάτω ἡ χείρ μου πρός με. Καὶ ἐδεήθη ὁ ἄνθρωπος τοῦ θεοῦ, καὶ ἐπέστρεψεν τὴν χεῖρα τοῦ βασιλέως πρὸς αὐτόν, καὶ ἐγένετο καθὼς ἦν.

2 – 8 II1suppl. 318 ante II11163 / K cap. I 1, 1 10 – 17 II1suppl. 319 ante II11163 / K cap. I 1, 1 3 – 7 II1suppl. 318 Σεμεῒ – ἥμαρτον] II Reg. 19, 19 –21 (Wahl, 2 Samuel-Text, p. 96) 7 – 8 Καὶ – αὐτῷ] Ibid. 19, 24 (Wahl, p. 96 –97) 11 – 17 II1suppl. 319 III Reg. 13, 4 –6 (Wahl, 3 Könige-Text, p. 107–108) 2 – 8 II1suppl. 318 VE cap. I 3, 1 (143v[mg]12–16); VWVOVPh cap. I 3, 1; PM cap. I 6, 1; deest in HI Lb; PG 96, 60, 6–12 10 – 17 II1suppl. 319 VE cap. I 3, 2 (143v[16] 16 –21); VWVOVPh cap. I 3, 2; PM cap. I 6, 2; deest in HI Lb; PG 96, 60, 13 –20 II1suppl. 318 βʹ] om. VW M II1suppl. 319 (a) VEVO PM γʹ] δευτέρας VEVO, δʹ VPh (b) Τῶν αὐτῶν VW 3 σεμεεῖ VW a. c., σεμεεὶ VW p. c., σεμεὴ VEVOVPh, σέμεν P γερὰ VEVO, γερα P 4 ϊορδάνην P 5 κύριός μου] in mg. add. ο βασιλεὺς (sic) VW ἀνόμημα M μνησθεὶς PM 6 ὁ1] om. VO 6 – 7 ἔγνων – ὅτι] om. VEVOVPh 6 – 7 ἔγνω VW M 11 χειραν M ϊεροβοὰμ M, ϊἔροβοὰμ (sic) P 13 ἐράγη VO a. c. VPh αυτο P 14 θεοῦ σου] θεοῦ M 15 χείρ μου] χείρ σου VO a. c. 16 χεῖραν M

10

15

B. Loci II1suppl. 138 – 422

179

II1suppl. 320 / V cap. I 3, 3 Βασιλειῶν δʹ·

5

Ἦλθεν πρὸς Ἠλιοῦ ὁ πεντηκόνταρχος ὁ τρίτος, καὶ ἔκαμψεν τὰ γόνατα αὐτοῦ κατέναντι Ἠλιοῦ, καὶ ἐλάλησεν πρὸς αὐτόν, καὶ εἶπεν· Ἄνθρωπε τοῦ θεοῦ, ἐντιμωθήτω δὴ ἡ ψυχή μου καὶ ἡ ψυχὴ τῶν δούλων σου τούτων τῶν πεντήκοντα. Καὶ ἐλάλησεν ἄγγελος κυρίου πρὸς Ἠλιοῦ, καὶ εἶπεν· Κατάβηθι, μὴ φοβηθῇς. Καὶ ἀνέστη Ἠλιοῦ, καὶ κατέβη πρὸς τὸν βασιλέα. II1suppl. 321 / V cap. I 4, 7

10

Ἰωσήπου· Τὸ μηδένα ἀδικεῖν, ἀλλ’ ἰσότητι τιμᾶν, ἰσχυρὰ δύναμις.

2 – 8 II1suppl. 320 ante II11163 / K cap. I 1, 1 10 – 11 II1suppl. 321 inter II11175 / K cap. I 2, 6 et II11176 / K cap. I 2, 7 3 – 6 II1suppl. 320 Ἦλθεν – πεντήκοντα] IV Reg. 1, 13 (Wahl, 4 Könige-Text, p. 120) 6 – 8 Καὶ – βασιλέα] Ibid. 1, 15 (Wahl, p. 120) 11 II1suppl. 321 FLAVIUS IOSEPHUS, Antiquitates Iudaicae, XII, 291 (ed. Niese, III, p. 122, 15 –16) 2 – 8 II1suppl. 320 VE cap. I 3, 3 (143v[21]22–26); VWVOVPh cap. I 3, 3; PM cap. I 10 – 11 II1suppl. 321 VE cap. I 4, 7 (144r[7] 6, 3; deest in HI Lb; PG 96, 60, 21–28 W O Ph 8); V V V cap. I 4, 7; P cap. I 1, 7; M cap. I 1, 6; deest in HI Lb; PG 96, 60, 54 –55 II1suppl. 320 (a) VE PM δʹ] γʹ M (b) Τῶν αὐτῶν VW (c) Τοῦ αὐτοῦ VO (d) s. a. VPh II1suppl. 321 (a) scripsimus, ἰωσίπου VEVOVPh, ἰωσίππου VW, ϊωσήππου P (b) Ἰσιδώρου Πηλουσιώτου M ϊσηδωρου πηλουσιωτου cod. 3 ἡλιοῦ V, ἡλίου M, ηλιου P ὁ1] om. VO 4 ἡλιοῦ V, ἡλίου M, ἠλιου P 5 δὴ – W δὴ] δὲ VO 6 πεντήκοντα] νʹ VW P καὶ] om. V (in mg. supplev. man. rec.) ἐλάλησεν] post κυρίου transpos. M 7 ἡλιοῦ V, ἡλίου M, ἠλιου P φοβηθης M, φοβηθεὶς VEVO p. c. VPh P 8 ἡλιοῦ V, ἡλίου M 11 τιμὼν (sic) VO

*II21656 / T cap. I 1, 14

180

Supplementum II1

II1suppl. 322 / V cap. K 2, 4 Ψαλμοῦ οζʹ· Κατελάλησαν τοῦ θεοῦ, καὶ εἶπαν· Μὴ… II1suppl. 323 / V cap. K 2, 10

*II21796 / R cap. K 13, 9

5

Σιράχ· Ὀφθαλμὸν καταλαλοῦντα πατρὸς καὶ ἀτιμάζοντα γῆρας μητρός, ἐκκόψειαν αὐτὸν κόρακες ἐκ τῶν φαράγγων, καὶ καταφάγοισαν αὐτὸν νεοσσοὶ ἀετῶν.

2 – 4 II1suppl. 322 inter II11239 / K cap. K 3, 5 et II11240 / K cap. K 3, 6 II1suppl. 323 inter II11242 / K cap. K 3, 8 et II11243 / K cap. K 3, 9 3 – 4 II1suppl. 322 Ps. 77, 191–2 (Wahl, Proverbien-Text, p. 119)

6–9

7 – 9 II1suppl. 323 Sir., re vera Prov. 30, 171–3

2 – 4 II1suppl. 322 VE cap. K 2, 4 (147r1); VWVOVPh cap. K 2, 4; PM cap. K 5, 4; deest in HI Lb; PG 96, 72, 33 –34 6 – 9 II1suppl. 323 VE cap. K 2, 10 (147r[8]8–10); VWVOVPh cap. K 2, 10; P cap. K 5, 9; M cap. K 5, 10; deest in HI Lb; PG 96, 72, 50 – 53 II1suppl. 322 (a) PM (b) s. a. V II1suppl. 323 (a) V P σιραχ VW (b) Τοῦ Σιράχ M σηράχ cod. 3 Κατελάλησαν] praem. καὶ M εἶπον VW 4 Μὴ] καὶ τὰ λοιπά P, add. καὶ τὰ λοιπά VOVPh, om. VW M 7 ὀφθαλμῶν VE καταλαλοῦντα] καταγελῶντα LXX γῆρας] scripsimus, γήρας V, γηρας P, γειρας (-ει- e corr.) M 8 ἐκκοψαιεν Μ, ἐκκόψιὰν P, ἐκκόψεσαν VW ἐκ] ἐν VO φαρυγγων M 9 καταφάγησαν VO, -φαγοιεν M αὐτὸν] αὐτῶν VEVΟ ἀετῶν] αὐτῶν VW

B. Loci II1suppl. 138 – 422

181

II1suppl. 324 / V cap. K 2, 15

*II21800 / R cap. K 13, 13

Διδύμου· Ὁ κακῶς ἕτερον διατιθέναι βουλόμενος, πρότερον ἑαυτὸν οὕτω διατίθησιν. II1suppl. 325 / V cap. K 2, 16

5

Τοῦ γέροντος· Συμφέρει σοι πίνειν οἶνον καὶ τρώγειν κρέα, καὶ μὴ κατεσθίειν ἐν καταλαλιᾷ σάρκας ἀδελφῶν. II1suppl. 326 / V cap. K 3, 5 10

Τοῦ αὐτοῦ· Ἀκαίρως μὴ σοφίζου.

2 – 4 II1suppl. 324 post II11251 / K cap. K 3, 17 6 – 8 II1suppl. 325 post II11251 / K cap. K 3, 17 10 – 11 II1suppl. 326 inter II11267 / K cap. K 5, 5 et II11268 / K cap. K 5, 6 3 – 4 II1suppl. 324 DIDYMUS ALEXANDRINUS, locus non repertus 7 – 8 II1suppl. 325 Apophthegmata Patrum, Collectio alphabetica, Υ 4 (PG 65, 429, 38 –40); IBID., Collectio systematica, IV, 59 (ed. Guy† [I–IX], p. 214) 11 II1suppl. 326 Sir. 35, 42 (Wahl, Sirach-Text, p. 141–142) 2 – 4 II1suppl. 324 VE cap. K 2, 15 (147r[20]20 –21); VWVOVPh cap. K 2, 15; PM cap. K 5, 15; deest in HI Lb; PG 96, 73, 11–12 6 – 8 II1suppl. 325 VE cap. K 2, 16 (147r[21]21–22); VOVPh cap. K 2, 16; deest in VW HI PMLb; PG 96, 73, 13 –14 10 – 11 II1suppl. 326 VE cap. K 3, 5 (147v1); VWVOVPh cap. K 3, 5; PM cap. K 1, 5; deest in HI Lb; PG 96, 73, 33 II1suppl. 326 (a) P (b) s. a. VW (c) s. d. VEVOVPh M 7 πίνην VEVO

τρώγην VEVO

*II21710 / R cap. K 2, 5

182

Supplementum II1

II1suppl. 327 / V cap. K 3, 14 Εὐαγρίου· Βέλτιον λίθον βαλεῖν εἰκῆ ἢ λόγον. II1suppl. 328 / V cap. K 3, 15

*II21722 / R cap. K 2, 17

Τοῦ αὐτοῦ·

5

Λάλει ἃ δεῖ καὶ ὅτε δεῖ, καὶ οὐκ ἀκούσεις ἃ μὴ δεῖ. II1suppl. 329 / V cap. K 3, 16

*II21724 / R cap. K 2, 19

Φίλωνος· Χρόνου φείδεσθαι καλόν.

2 – 3 II1suppl. 327 post II11278 / K cap. K 5, 16 5 – 6 II1suppl. 328 post II11278 / K cap. K 5, 16 6 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 40.13./47.15. (ed. Ihm, p. 729) 8 – 9 II1suppl. 329 post II11278 / K cap. K 5, 16 3 II1suppl. 327 EUAGRIUS PONTICUS, Capita Paraenetica (ed. Elter, p. LII.2) 6 II1suppl. 328 EUAGRIUS PONTICUS, Spirituales sententiae per alphabeticum dispositae (ed. Elter, p. LIII.35) 9 II1suppl. 329 PHILO IUDAEUS, De vita contemplativa, 16 (ed. Cohn, p. 50, 10 –11) 2 – 3 II1suppl. 327 VE cap. K 3, 14 (147v[16]16 –17); VW cap. K 3, 15; VOVPh cap. K 3, 14; PM cap. K 1, 14; deest in HI Lb; PG 96, 76, 5 5 – 6 II1suppl. 328 VE cap. K 3, 15 (147v17); VW cap. K 3, 16; VOVPh cap. K 3, 15; PM cap. K 1, 15; deest in HI Lb; PG 96, 76, 6 –7 8 – 9 II1suppl. 329 VE cap. K 3, 16 (147v[17]18); VW cap. K 3, 17; VOVPh cap. K 3, 16; PM cap. K 1, 17; deest in HI Lb; PG 96, 76, 7 II1suppl. 327 ευαγριου P II1suppl. 328 (a) PM (b) s. a. VEVPh (c) s. d. VW (d) Φίλωνος VO II1suppl. 329 (a) VEVPh PM φιλωνος M, φήλωνος P (b) s. a. VWVO 3 εἰκὴ P, ἠκεῖ M, add. ἢ κῆ VO 6 λάλη VE, λαλεῖν VO ἀκούεις (ακου- P) VW P, ἀκούσης VEVOVPh Μ 9 χρόνον (χρο- M) VO M φείδεσθαι] φοβεῖσθαι M

B. Loci II1suppl. 138 – 422

183

II1suppl. 330 / V cap. K 4, 15 Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν εὐαγγελίου· Οὐαὶ ὑμῖν, οἱ γελῶντες νῦν, ὅτι πενθήσετε καὶ κλαύσετε. II1suppl. 331 / V cap. K 4, 28 5

Νείλου· Μὴ τοὺς τοῖς ἐπαίνοις θέλγοντας καὶ φρεναπατοῦντας σε ἀποδέχου· μισεῖν γὰρ τοὺς κόλακας οἱ σοφοὶ παρεγγυῶσιν, ὡς μεγάλα βλάπτοντας.

2 – 3 II1suppl. 330 inter II11296 / K cap. K 6, 18 et II11297 / K cap. K 6, 19 3 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 57.1./64.1. (ed. Ihm, p. 888) 5–8 6 – 8 exstat II1suppl. 331 inter II11314 / K cap. K 6, 36 et II11315 / K cap. K 6, 37 etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 11.-./42a. (ed. Ihm, p. 276) 3 II1suppl. 330 Luc. 6, 25 6 – 8 II1suppl. 331 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS?), locus non repertus; PHILO IUDAEUS, Legatio ad Gaium (?), locus non repertus; Lewy 60.17; Royse 176.49 2 – 3 II1suppl. 330 VE cap. K 4, 15 (148r3 –4); VW cap. K 4, 14; VOVPh cap. K 4, 15; PMLb cap. A 25, 14; R cap. A 22, 15; deest in HI; PG 96, 76, 41 5 – 8 II1suppl. 331 VE cap. K 4, 28 (148v[2]2–4); VWVOVPh cap. K 4, 28; PMLb cap. A 25, 27; T cap. A 49, 21; HIII cap. A 19, 28; R cap. A 22, 25; deest in HI; PG 96, 77, 41–43 II1suppl. 330 (a) PMLb (b) Λουκᾶ R (c) Τοῦ Εὐαγγελίου VW (d) s. a. VEVOVPh II1suppl. 331 (a) V νεῖλου VW, νίλου VEVOVPh (b) Φίλωνος ἐκ τῆς πρὸς Γάϊον (ad locum praecedentem referre videtur) PMLb T HIII R φιλωνος M Γάϊον] γαϊον PM, add. πρεσβείας R 3 νῦν] om. PMLb πενθήσετε καὶ] om. VEVOVPh 6 Μὴ τοὺς] μήτις VW τοὺς] O τοις M, om. V ἐπαινους M φρεναπατοῦντας σε] φρεναπατοῦντες σε VO a. c., φρεναπατουντασε M, φρεναπατῶντας Lb 7 μεγάλως VW, μέγα (με- M) M R

184

Supplementum II1

II1suppl. 332 / V cap. K 4, 29 Τοῦ αὐτοῦ· Εἶδον ἀσυνετοῦντας καὶ ἐξετηκόμην, ἔψαλλεν ὁ μακάριος Δαυΐδ. Ἐχρῆν οὖν στυγνάζειν σε μᾶλλον καὶ κατηφεῖν ἐπὶ τοῖς ἐνθυμήμασι τῆς ἀτοπίας, ἅτινα γεννήματα ἐχιδνῶν τυγχάνουσιν ψυχῆς τῆς κατημελημένης. Καὶ δέον δάκρυσιν ἐκτήκειν τοὺς ἔξωθεν ὀφθαλμοὺς καὶ τοὺς ἔσω, αὐτὸς νῦν τοὐναντίον ποιεῖς, γελοιάζων καὶ κράζων καὶ ἀναβρασσόμενος, καὶ πᾶσαν ὡς εἰπεῖν ὥραν χαίρων τοῖς σκιρτήμασι τῆς ἀλογίας καὶ τῆς ἀπαιδευσίας, θαρρῶν δὲ καὶ πεποιθὼς καὶ ἐπαναπαυόμενος τῇ πρὸς ὀλίγον χρόνον ἀποχῇ τῶν βρωμάτων καὶ τῷ δοκεῖν ἀφεστάναι γυναικός. Ἀλλ’ οὐδὲν τοῦτο μόνον· καὶ γὰρ δαίμονες πλεῖόν τι ἐν τούτῳ σοῦ ἔχουσιν, μὴ δὲ ὅλως πώποτε ἐσθίοντες, μὴ δὲ καθεύδοντες.

5

10

[II1suppl. 333 / PMLb cap. K 4, 10P] Τοῦ ἁγίου Ἰγνατίου τοῦ θεοφόρου, πρὸς Τραλλεῖς· …τι ὡς ἄνθος χόρτου παρελεύσεται. Ἀνέτειλεν γὰρ ὁ ἥλιος σὺν τῷ καύσωνι καὶ ἐξήρανεν τὸν χόρτον, καὶ τὸ ἄνθος αὐτοῦ ἐξέπεσεν, καὶ ἡ εὐ2 – 13 II1suppl. 332 inter II11314 / K cap. K 6, 36 et II11315 / K cap. K 6, 37 3 Ps. 118, 1581 5 Matth. 3, 7; 12, 34; 23, 33; Luc. 3, 7 15 – 185, 2 II1suppl. 333 inter II11336 / V cap. K 7, 9 (K cap. K 9) et II11337 / V cap. K 7, 10 (K cap. K 9) 3 – 13 II1suppl. 332 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS?), locus non repertus 16 – 185, 2 II1suppl. 333 IGNATIUS ANTIOCHENUS, re vera Iac. 1, 10 –11 (cf. Holl, n° 54 et 87) 2 – 13 II1suppl. 332 VE cap. K 4, 29 (148v[4]4 –14); VWVOVPh cap. K 4, 29; deest in 15 – 185, 2 II1suppl. 333 P cap. K 4, 10 HI PMLb T; PG 96, 77, 44 – 80, 5 (216rA[30 –31]32–216rB7) II1suppl. 332 (a) VEVO (b) s. a. VWVPh II1suppl. 333 ϊγνατίου P τραλλεις P 3 ἴδον VW 4 στυγνάζειν] praem. τοῦ VW 4 – 5 ἐνθυμήσασι VE 5 τυγχάνουσιν] ἐκτήκειν] ἐκτήκει VO, add. ἢ VW 6 κατημμελημένης VEVO, κατειλημμένης VW post τοὺς ἔξωθεν transpos. VW 7 νῦν] om. VW τὸνναυτΐον VO 8 κράζων] κραυγάζων VW χαίρων] correximus, χαίρειν V, χαίρεις scrips. Lequien 11 τῷ] scrips. Lequien, τὸ V 11 – 12 τοῦτο μόνον] μεγά μοι τοῦτο (sic) VW 12 πλέον τι VW τούτω σου VWVOVPh μὴ δὲ] μηδὲν VPh 15 – 185, 2 Τοῦ – μαρανθήσεται] secludenda putamus 16 ὅτι] scripsimus (NT), τι P ἄνθος] θος P a. c. man. rec.

15

B. Loci II1suppl. 138 – 422

185

πρέπεια τοῦ προσώπου ἀπώλετο· οὕτως καὶ ὁ πλούσιος ἐν ταῖς πορείαις αὐτοῦ μαρανθήσεται.

[II1suppl. 334 / V cap. K 6, 1VW]

5

Ἐάν τις αἰτήσῃ παρὰ τοῦ πλησίον κτῆνος, καὶ συντριβῇ ἢ ἀποθάνῃ ἢ αἰχμάλωτον γένηται, ὁ δὲ κύριος μὴ ᾖ μετ’ αὐτοῦ, ἀποτίσει. Ἐὰν δὲ θηριάλωτον γένηται, ἄξει αὐτὸν ἐπὶ τὴν θήραν, καὶ οὐκ ἀποτίσει. Ἐὰν δὲ μισθωτὸς ᾖ, ἔστω αὐτῷ ἀντὶ τοῦ μισθοῦ αὐτοῦ.

II1suppl. 335 / V cap. Λ 2, 5 10

Βασιλείου· Ὅταν σε παιδίον νήπιον λοιδορήσῃ, γέλωτος ἀφορμὴν ποίει τὰ λοιδορήματα, καὶ ὅταν ὑπὸ φρενίτιδος ἐξεστηκὼς τὴν διάνοιαν φθέγγηται ῥήματα ἀτιμίας, ἐλεεινὸν ἡγῇ μᾶλλον ἢ μίσους ἄξιον.

4 – 8 II1suppl. 334 ante II11348 / V cap. K 6, 1 (K cap. K 12) 10 – 13 II1suppl. 335 inter II11390 / Κ cap. Λ 2, 7 et II11391 / K cap. Λ 2, 8 5 – 6 II1suppl. 334 Ἐάν – ἀποτίσει] Ex. 22, 14 6 – 7 Ἐὰν – ἀποτίσει] Ibid. 22, 13 7 – 8 Ἐὰν – αὐτοῦ] Ibid. 22, 15 11 – 13 II1suppl. 335 BASILIUS CAESARIENSIS, Homilia adversus eos qui irascuntur, 7 (PG 31, 369, 34 –37) 4 – 8 II1suppl. 334 VW cap. K 6, 1 (177vΑΒ mg) 10 – 13 II1suppl. 335 VE cap. Λ 2, 5 (152r[21]21–23); VWVOVPh cap. Λ 2, 5; PM cap. Λ 1, 5; deest in HI Lb; PG 96, 93, 45 –48 II1suppl. 334 s. a. VW II1suppl. 335 (a) V (b) Τοῦ αὐτοῦ PM 5 – 8 Ἐάν – αὐτοῦ] secludenda putamus (vide Thum, LXV–LXVI) 7 ἄξει] correximus (LXX), ἄξαι VW 11 λοιδωρήση VO P, -σει M ποιεῖ VEVOVPh PMa. c., ἐξεστηκὼς] correximus (ed.), -ῇ ed. 12 ὑπὸ φρενίτιδος] ὑποφενΐτϊδος VO ἐξεστηκῶς VO PM, -εστικῶς VW, -ετηκῶς VE 13 φθέγγηται] correximus (ed.), φθέγγεται V PM ἡγοῦ VW e corr. VOVPh M

*ΙΙ21867 / R cap. Λ 1, 8

186

Supplementum II1

II1suppl. 336 / V cap. Λ 2, 8

*II21873 / R cap. Λ 1, 14

Νείλου· Εἰ πειθαρχεῖς τῷ θείῳ Ἀποστόλῳ, διαρρήδην βοῶντι ὅτι Λοίδοροι οὐδαμῶς τεύξονται βασιλείας οὐρανῶν, φεῦγε τὴν φλυαρίαν καὶ τὸ διασύρειν ἁπλῶς καὶ ὡς ἔτυχεν τοὺς μηδὲν ἀδικοῦντας. *II21874 / R cap. Λ 1, 15

5

II1suppl. 337 / V cap. Λ 2, 9 Νείλου μοναχοῦ, κεφαλαίου ͵γρʹ· Λέγεις ὅτι παίζων, οὐ μέντοιγε μισεῖν προτεθειμένος, ἀλλ’ ἱλαρευόμενος καὶ μετεωριζόμενος, λοιδορεῖς ἐν τῷ πότῳ τοὺς ἀμωμήτους ἄνδρας; Οὐκοῦν παίζων καὶ ἱλαρευόμενος ὑπόστηθι τὴν αἰώνιον κόλασιν, καὶ μετεωριζόμενος πορεύου εἰς τὸ πῦρ ἐκεῖνο τὸ ἄρρητον.

2 – 5 II1suppl. 336 post II11395 / Κ cap. Λ 2, 12 3 – 4 Λοίδοροι – οὐρανῶν] cf. I Cor. 6, 10 7 – 12 II1suppl. 337 post II11395 / Κ cap. Λ 2, 12 3 – 5 II1suppl. 336 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS?), locus non repertus 8 – 12 II1suppl. 337 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS), Epistulae, 31, locus non repertus 2 – 5 II1suppl. 336 VE cap. Λ 2, 8 (152r[29]29–31); VWVOVPh cap. Λ 2, 8; PM cap. Λ 1, 8; deest in HI Lb; PG 96, 96, 8 –11 7 – 12 II1suppl. 337 VE cap. Λ 2, 9 (152r[31]31–35); VWVOVPh cap. Λ 2, 9; PM cap. Λ 1, 9; deest in HI Lb; PG 96, 96, 12–17 II1suppl. 336 (a) V νεῖλου VW, νίλου VEVOVPh (b) Τοῦ αὐτοῦ M (c) s. a. P 1 II suppl. 337 (a) PM νεῖλου M μοναχοῦ, κεφαλαίου] om. P ͵γρʹ] duae ut videntur litterae non liquent in P, ρϛʹ M (b) Νείλου VO νιλου cod. (c) Τοῦ αὐτοῦ VEVPh (d) s. a. VW 4 φυλυαρίαν VO 5 τοὺς] εἰς VW 8 μισῶν M προτεθειμένος] correximus, προτεθημένος VE, -τεθεμένος VOVPh, -τεθησόμενος VW e corr. PΜ 8 – 9 ϊλαρευόμενος PM, ἡ- VO, ἡλαρνευό- (sic) VE 9 ποτῶ P, τόπω VE 10 ϊλαρευόμενος P 11 εἰς – πῦρ] iterav. VE

10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

187

II1suppl. 338 / V cap. Λ 2, 10 Τοῦ αὐτοῦ, κεφαλαίου ͵δρϙδʹ·

5

Μὴ ἄλγει μὴ δὲ διαπρίου, λοιδορούμενος εὐλόγως ἐπὶ τοῖς πταίσμασί σου καὶ ὀνειδιζόμενος, μᾶλλον δὲ ἀσμένως ἄκουε τὰ οἰκεῖα σκώματα. II1suppl. 339 / V cap. Λ 4, 3 Νείλου·

10

Ὅλως τολμᾷς νεωτερίζειν καὶ σκιρτᾶν καὶ παιγνίοις προσέχειν, Χριστιανὸς ὑπάρχων; Ὅλως τολμᾷς ὀρχεῖσθαι καὶ ἅλλεσθαι, πόδας καὶ χεῖρας πρὸς τὸ ἀρέσκον τῷ διαβόλῳ κινεῖν; Πῶς συναγελάζῃ καὶ συναυλίζῃ τοῖς ὄντως Χριστιανοῖς;

2 – 5 II1suppl. 338 post II11395 / Κ cap. Λ 2, 12 7 – 11 II1suppl. 339 post II11431 / Κ cap. Λ 6, 3 3 – 5 II1suppl. 338 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS), Epistulae, 4194 vel 4193 vel 4197, locus non repertus 8 – 11 II1suppl. 339 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS?), locus non repertus 2 – 5 II1suppl. 338 VE cap. Λ 2, 10 (152r35 –152v2); VWVOVPh cap. Λ 2, 10; PM 7 – 11 II1suppl. 339 VE cap. Λ 4, 3 cap. Λ 1, 10; deest in HI Lb; PG 96, 96, 18 –20 O Ph W (154r[25]25–29); V V cap. Λ 4, 3; deest in V HI; PG 96, 101, 38 –42 II1suppl. 338 (a) PM ͵δρϙδʹ] ͵δρϙγʹ M (b) ͵δρϙζʹ VW (c) s. a. VEVOVPh II1suppl. 339 Νείλου] scripsimus, νίλου VEVO 3 – 4 πταίσμασί σου] πτέσμασι (sic) M 4 ἀσμένως] ἀσμένιζε VW PM ἀκούειν VW P, ἀκούων M οἰκεῖα] add. νοση (sic) VE (sed cancellav.) 5 σκώμματα] scri8 τολμᾶν VO 9 τολμᾶν VO a. c. psimus, σκώματα VW, σκόμματα VEVOVPh PM E O E O 10 ἀρέσκων V V 10 – 11 συναγελάζει V V 11 συναυλίζῃ] scripsimus, συναυλίζει VEVOVPh

*II21875 / R cap. Λ 1, 16

188

Supplementum II1

II1suppl. 340 / V cap. Λ 4, 4 Εὐσεβίου· Ἔσω ὁ ἱερεὺς προσφέρει τὴν ἱκεσίαν τῷ θεῷ ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου σωτηρίας, καὶ ἔξω παίγνια ἐπιτελοῦνται. Οὕτως γὰρ ἔπαιξαν καὶ οἱ Ἰσραηλῖται, καὶ ἐπῆλθεν αὐτοῖς ὄλεθρος. Μωσῆς γὰρ ἐν τῷ ὄρει τὴν ἱκεσίαν τῷ θεῷ ὑπὲρ αὐτῶν προσέφερεν, καὶ ὁ λαὸς μετὰ τὸ φαγεῖν καὶ πιεῖν ἀνέστησαν παίζειν· καὶ ἐπῆλθεν αὐτοῖς ὀργή, καὶ ἔπεσαν ἐν μιᾷ ἡμέρᾳ εἰκοσιτέσσαρες χιλιάδες.

5

II1suppl. 341 / PMLb cap. M 1, 3 Σχόλιον· Ἐκ τοῦ σχολάζειν οἴνῳ καὶ μέθῃ ὑπὸ τῶν ἐπιχωρίων τροποῦται καὶ ἐκπίπτει τῆς βασιλείας.

2 – 8 II1suppl. 340 post II11431 / Κ cap. Λ 6, 3 5 – 6 Μωσῆς – προσέφερεν] cf. Ex. 19, 3 sqq. 7 Ibid. 32, 6 8 Num. 25, 9 10 – 12 II1suppl. 341 inter II11434 / K cap. M 1, 3 et II11435 / K cap. M 1, 4 3 – 8 II1suppl. 340 PS.-EUSEBIUS ALEXANDRINUS, Sermo VIII (De commemoratione sanctorum) (PG 86, 360, 35 –44; quibusdam omissis); Holl, n° 484 11 – 12 II1suppl. 341 Scholion in III Reg. 21, 16–20 2 – 8 II1suppl. 340 VE cap. Λ 4, 4 (154r[29]29 –34); VOVPh cap. Λ 4, 4; deest in VW HI; PG 96, 101, 43 –50 10 – 12 II1suppl. 341 P cap. M 1, 3 (228vB[mg]1–6); M W cap. M 1, 3; V cap. M 5, 3; P cap. Ω 1, 3; deest in VΕVOVPh HI Lb 4 ἔπεξαν VE, ἔπεζαν VO 5 ἱσραηλῖται VE 7 ὀργή] scripsimus, ὀργῆ VEVOVPh 8 εἰκοσιτέσσαραις VE, κδʹ VOVPh

10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

189

II1suppl. 342 / V cap. M 5, 20

Οἰκέτης δραπετεύει δεσπότην τύπτοντα· σὺ δὲ παραμένεις τῷ οἴνῳ, καθ’ ἑκάστην ἡμέραν τὴν κεφαλήν σου τύπτοντι. II1suppl. 343 / V cap. M 5, 21

5

10

Μέτρον ἄριστον τῆς τοῦ οἴνου χρήσεως ἡ χρεία τοῦ σώματος. Ἐὰν δὲ ἔξω τῶν ὅρων γίνῃ, ἥξις αὔριον καρηβαρῶν, χασμώμενος, ἰλιγγιῶν, σεσηπότος οἴνου ἀπόζων· πάντα σοι περιφέρεσθαι, πάντα δονεῖσθαι δόξει.

2 – 4 II1suppl. 342 inter II11458 / K cap. M 1, 27 et II11459 / K cap. M 1, 28 6 – 10 II1suppl. 343 inter II11458 / K cap. M 1, 27 et II11459 / K cap. M 1, 28 7 Μέτρον – σώματος] exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 30.8./8. (ed. Ihm, p. 627–628) 3 – 4 II1suppl. 342 BASILIUS CAESARIENSIS, De ieiunio homilia I, 10 (PG 31, 184, 5 – 7) 7 – 10 II1suppl. 343 BASILIUS CAESARIENSIS, De ieiunio homilia I, 10 (PG 31, 184, 7–11) 2 – 4 II1suppl. 342 VE cap. M 5, 20 (170r15 –17); VOVPh cap. M 5, 20; deest in VW HI P cap. Μ 1 MLb P cap. Ω 3; PG 96, 161, 24 –26 6 – 10 II1suppl. 343 VE cap. M 5, 21 (170r17–20); VOVPh cap. M 5, 21; deest in VW HI P cap. Μ 1 MLb P cap. Ω 3; PG 96, 161, 26 –30 II1suppl. 342 (a) s. a. VEVPh (b) s. d. VO II1suppl. 343 s. a. VEVOVPh 4 τύπτοντι] correximus (ed.), τύπτοντα VEVOVPh 8 ἥξις VEVO καρηβαρῶν] Ph E O correximus, καρυβαρῶν V , καρηβαρὸν V V 9 ἰλιγγιῶν] correximus, ἠλιγγιῶν VEVOVPh ἀπόζων] correximus, ἀπόζον VEVO, ἀπώζων VPh 10 δόξη VEVO

190

Supplementum II1

II1suppl. 344 / V cap. M 5, 22 Τοῦ αὐτοῦ· Οὐαὶ τοῖς κακῶς τῷ καλῷ κεχρημένοις. Μὴ ψέξῃς τὸν οἶνον, ἀλλὰ τοῖς ὑπὲρ τὸ μέτρον πίνουσιν. Βαθεῖα ἡ θάλασσα, ἀλλ’ ὁ κολυμβητὴς τοσοῦτον κατέρχεται, ὅσον καὶ ἀνελθεῖν δύναται. Εἰ δὲ ὑπὲρ τὸ μέτρον κατέλθῃ, μὴ δυνάμενος διανήξασθαι, ταχέως ἐναυάγησεν. Οὐκ αἰτία ἡ θάλασσα, ἀλλ’ ἡ τοῦ κολυμβητοῦ ἄπληστος γνώμη. Οὕτως καὶ ἐπὶ τοῦ οἴνου· οὐχ’ ὁ οἶνος αἴτιος, ἀλλ’ ὁ ὑπὲρ τὸ μέτρον χρώμενος. II1suppl. 345 / V cap. M 5, 26

5

10

Τὸν νηστεύοντα, εἴσω τῶν ἱερῶν περιβόλων παραδέχεται ὁ κύριος· τὸν κραιπαλοῦντα ὡς βέβηλον καὶ ἀνίερον οὐ προσίεται. Ἐὰν γὰρ ἔλθῃς αὔριον οἴνου ἀπόζων, καὶ τούτου σεσηπότος, πῶς εἰς νηστείαν τὴν κραιπάλην λογίσομαι; Μὴ γὰρ ὅτι πρόσφατον οὐκ ἐνεχέω τὸν ἄκρατον, ἀλλ’ ὅτι οὐ καθαρεύεις οἴνου, τοῦτο λογί-

2 – 9 II1suppl. 344 inter II11458 / K cap. M 1, 27 et II11459 / K cap. M 1, 28 11 – 191, 6 II1suppl. 345 inter II11458 / K cap. M 1, 27 et II11459 / K cap. M 1, 28 3 – 9 II1suppl. 344 BASILIUS CAESARIENSIS, locus non repertus 12 – 191, 1 II1suppl. 345 Τὸν – νηστεύουσιν] BASILIUS CAESARIENSIS, De ieiunio homilia II, 4 (PG 31, 189, 35 –43) 2 – 9 II1suppl. 344 VE cap. M 5, 22 (170r[20]21–26); VOVPh cap. M 5, 22; deest in VW HI P cap. Μ 1 MLb P cap. Ω 3; PG 96, 161, 31–38 11 – 191, 6 II1suppl. 345 VE cap. M 5, 26 (171r26–34); VW cap. M 5, 24 –25; VOVPh cap. M 5, 26; deest in HI P cap. Μ 1 MLb P cap. Ω 3; PG 96, 165, 28 –40 II1suppl. 344 (a) VE (b) Βασίλειος VPh (c) s. a. VO II1suppl. 345 (a) s. a. VEVOVPh (b) Βασιλείου / s. a. VW (cf. infra, app. crit. text.) 3 κεχρησμένους VO a. c., κεχρϊ- VO p. c. 4 τοῖς] sic VEVOVPh, exspectaveris τοὺς πίνουσιν] πείνουσιν VEVPh, exspectaveris πίνοντας 7 Οὐκ αἰτία] οὐκ ἔτϊ VPh a. c., οὐκετία VEVO ἀλλ’ ἡ] ἀλλὴ VEVO a. c. 12 εἴσω] ἴσω VEVW a. c. VO, ἴσον VPh ὁ] om. VW 13 κραιπαλοῦντα] sic VEVW p. c. VOVPh, κρε- VW a. c., κραιπαλῶντα ed. 14 σεσηπότος] μεσηπότος VO 15 κρεπάλην VW a. c. VOVPh, -λιν VE 16 καθαριεύεις VEVO, καθαρίευεις VW 16 – 191, 1 λογίζου] hic caesura in VW

15

B. Loci II1suppl. 138 – 422

5

191

ζου. Ποῦ σε τάξω; Ἐν τοῖς μεθύουσιν ἢ ἐν τοῖς νηστεύουσιν; Ἀμφισβητήσιμος εἶ τῇ μέθῃ ὥσπερ ἀνδράποδον. Εὐθὺς ἡ πρώτη τῶν νηστειῶν ἄλογός σοι γενήσεται διὰ τὸ ἐναποκεῖσθαι τῆς μέθης τὰ λείψανα. Εἰ μεθύων ἔρχῃ πρὸς τὴν νηστείαν, τί σοι τὸ ὄφελος; Εἰ γὰρ ἀποκλείει σε τῆς βασιλείας ἡ μέθη, ποῦ σοι λοιπὸν χρήσιμον τὸ νηστεύειν; II1suppl. 346 / V cap. M 5, 28

10

Ἀγνοεῖς ὅτιπερ ὁ τοῖς δούλοις τοῦ θεοῦ ἐμπαροινῶν, εἰς αὐτὸν τὸν Χριστὸν ἁμαρτάνει καὶ τιμωρίας αἰωνίου ἔνοχον ἑαυτὸν καθίστησιν; II1suppl. 347 / V cap. M 5, 29

*II21925 / R cap. M 1, 15

Νείλου μοναχοῦ, ͵δcνδʹ· Ὁ τὸν μεθύοντα ἐπιχειρῶν νουθετεῖν, τί ἄρα ὠφελήσει;

4 – 5 Εἰ2 – μέθη] cf. I Cor. 6, 10 8 – 11 II1suppl. 346 inter II11461 / K cap. M 1, 30 13 – 14 II1suppl. 347 inter II11461 / K cap. M 1, 30 et et II11462 / K cap. M 1, 31 II11462 / K cap. M 1, 31 1 – 2 Ἀμφισβητήσιμος – ἀνδράποδον] IBID. (PG 31, 189, 45) 2 – 4 Εὐθὺς – λείψανα] IBID. (PG 31, 189, 48 – 192, 1) 4 – 6 Εἰ – νηστεύειν] IBID. (PG 31, 192, 3 –6) 9 – 11 II1suppl. 346 locus non repertus 14 II1suppl. 347 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS), Epistulae, 4254, locus non repertus 8 – 11 II1suppl. 346 VE cap. M 5, 28 (171v1–3); VW cap. M 5, 22; VOVPh cap. M 5, 13 – 14 II1suppl. 347 VE 28; deest in HI P cap. M 1 MLb P cap. Ω 3; PG 96, 165, 45–47 W O Ph cap. M 5, 29 (171v[3]4); V cap. M 5, 23; V V cap. M 5, 29; PM cap. M 1, 22; E cap. 160, 6; deest in HI Lb P cap. Ω 3; PG 96, 165, 48 –49 II1suppl. 346 (a) s. a. VEVOVPh (b) Νείλου VW II1suppl. 347 (a) P cap. M 1 M Νείλου E (c) Τοῦ αὐτοῦ VE (d) s. a. VWVOVPh

(b)

1 μεθύσοις VW (= ed.) νηστευταῖς VW (= ed.) 1 – 2 Ἀμφισβητήσιμος εἶ] ἀμφιW 2 πρώτη] αʹ VPh 3 ἄλογός σοι] ἄλογος VW 5 ἀποκλείη σε VE, ἀποσβήτει V κλείσε e corr. VO, ἀποκηρύσσει σε VW 9 τοῖς] praem. εν (sic) VPh ἐνπαροινῶν VEVOVPh 10 ἁμαρτάνειν VO ἔνωχον VEVOVPh 14 ἄρα] ἆραι E

192

Supplementum II1

II1suppl. 348 / V cap. M 5, 30

*II21926 / R cap. M 1, 16

Τοῦ αὐτοῦ· Εἰ πειθαρχεῖς τῷ θείῳ Ἀποστόλῳ, διαρρήδην βοῶντι ὅτι Μέθυσοι οὐδαμῶς τεύξονται οὐρανῶν βασιλείας, φεῦγε τὴν ἐπάρατον μέθην. II1suppl. 349 / V cap. M 14, 10 Βασιλείου, πρὸς νέους· …ἀτεχνῶς εἰς πῦρ ξαίνοντες, καὶ κοσκίνῳ φέροντες ὕδωρ, καὶ εἰς τετρημένον πίθον ἀντλοῦντες…

2 – 5 II1suppl. 348 inter II11461 / K cap. M 1, 30 et II11462 / K cap. M 1, 31 3 – 4 Μέθυσοι – βασιλείας] cf. I Cor. 6, 10 7 – 9 II1suppl. 349 post II11477 / K cap. M 2, 11 3 – 5 II1suppl. 348 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS?), locus non repertus 8–9 II1suppl. 349 BASILIUS CAESARIENSIS, Ad iuvenes (De legendis gentilium libris), ΙΧ, 2, 11–12 (ed. Naldini, p. 118) 2 – 5 II1suppl. 348 VE cap. M 5, 30 (171v4 –6); VOVPh cap. M 5, 30; PM cap. M 1, 23; deest in VW HI Lb P cap. Ω 3; PG 96, 165, 50 –52 7 – 9 II1suppl. 349 VE cap. M 14, 11 (176r[7]8 –9); VW cap. M 11, 11; VOVPh cap. M 14, 10; PM cap. M 4, 11; P cap. M 10, 11; M cap. M 11, 11; deest in HI Lb; PG 96, 185, 19 –20 II1suppl. 348 (a) P cap. M 1 M (b) s. a. VEVOVPh II1suppl. 349 (a) P cap. M 4 M cap. M 4 M cap. M 11 βασιλειου P cap. M 4 (b) Βασιλείου εἰς τοὺς νέους P cap. M 10 (c) Βασιλείου V 4 οὐδαμῶς] om. M τεύξονται – βασιλείας] βασιλείαν θεοῦ οὐ κληρονομήσουσι (= Gal. 5, 20) Μ 8 ἀτεχνῶς – κοσκίνῳ] usque ad -κίνῳ om. VO ἀτεχνῶς] correximus (ed.), ἀτέχνως VEVW P cap. M 10 M cap. M 4 M cap. M 11, ατεχνως P cap. M 4 ξαίνονκαὶ1] τες] correximus (ed.), ξένοντες VEVW P cap. M 4 M cap. M 4 P cap. M 10 M cap. M 11 cap. M 11 cap. M 10 om. M 9 τετρημένον] correximus (ed.), τετριμμένον (-μενον P )V P cap. M 4 M cap. M 4 P cap. M 10 M cap. M 11

5

B. Loci II1suppl. 138 – 422

193

II1suppl. 350 / PMLb cap. M 4, 12 Τοῦ Χρυσοστόμου, εἰς τὸν ἅγιον Βαβύλαν· Πόνος οὐδὲν κέρδος ἔχων ἐγκωμίου παντὸς ἀπεστέρηται. II1suppl. 351 / PMLb cap. N 2, 12 5

Βασιλείου, ἐκ τῆς ιζʹ ἐπιστολῆς· Ὕλην ἀρετῆς ποιοῦ τὴν ἀσθένειαν. II1suppl. 352 / V cap. N 4, 1 Δευτερονομίου·

10

Ἐάν τις λάβῃ γυναῖκα προσφάτως, οὐκ ἐξελεύσεται εἰς τὸν πόλεμον, καὶ οὐκ ἐπιβληθήσεται οὐδὲν πρᾶγμα ἐπ’ αὐτῷ· ἀθῶος ἔσται, ἐν τῇ οἰκίᾳ αὐτοῦ καθίσει ἐνιαυτὸν ἕνα, καὶ εὐφρανεῖ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ ἣν ἔλαβεν. 2 – 3 II1suppl. 350 post II11477 / K cap. M 2, 11 5 – 6 II1suppl. 351 post II11511 / V cap. N 2, 11 (K cap. N 1) 8 – 12 II1suppl. 352 ante II11512 / K cap. N 2, 1 3 II1suppl. 350 IOHANNES CHRYSOSTOMUS, De Babyla contra Iulianum et gentiles, 45, 11–12 (ed. Schatkin/Blanc/Grillet, p. 148) 6 II1suppl. 351 BASILIUS CAESARIENSIS, re vera GREGORIUS NAZIANZENUS, Epistulae, XXXII, 14 (ed. Gallay, I, p. 42) 9 – 12 II1suppl. 352 Deut. 24, 5 (Wahl, Deuteronomium-Text, p. 141) 2 – 3 II1suppl. 350 P cap. M 4, 12 (231rA[3]4–6); M cap. M 4, 12; P cap. M 10, 12 (239rB[11]12–14); M cap. M 11, 12; VW cap. M 11, 12; deest in Lb 5 – 6 II1suppl. W 351 P cap. N 2, 13 (241vB[20]21–22); M cap. N 2, 11; V cap. N 2, 13; R cap. N 5, 8 – 12 II1suppl. 352 VE cap. N 4, 1 (177v[2]3 –5); 10; Lc cap. N 5, 16; deest in Lb VWVOVPh cap. N 4, 1; PM cap. N 4, 1; R cap. N 7, 1; Lc cap. N 2, 1; deest in HI Lb; PG 96, 192, 10 –14 II1suppl. 350 (a) P cap. M 4 M cap. M 4 P cap. M 10 M cap. M 11 τὸν ἅγιον] μάρτυρα M cap. M 4, cap. M 4 W 1 (b) Χρυσοστόμου V II suppl. 351 (a) PM Lc βασιλειου P ιζʹ] ξεʹ Lc om. P (b) Τοῦ ἁγίου Βασιλείου R (c) s. a. VW II1suppl. 352 (a) V PM (b) Τοῦ Δευτερονομίου R (c) s. a. Lc 3 Πόνος] κόπος M cap. M 11 ἔχον M cap. M 4 ἐστέρηται VW 9 προφάτως Lc W c τὸν] om. V PM R L 10 ἐπιβληθήσεται] ἐπικληθήσεται R ἐπ’ αὐτῷ] ἐπαυτῶ P, ἐπαυτόν M 11 οἰκεία (-εια P) PM καθίση P, -ήσει R 12 ἔλαβον P

*ΙΙ21984 / R cap. M 8, 10

194

Supplementum II1

II1suppl. 353 / V cap. N 4, 2 Σιράχ· Ὁ κτώμενος γυναῖκα ἐνάρχεται κτίσεως. II1suppl. 354 / R cap. N 7, 3 Παροιμιῶν·

5

Γυναῖκα καλὴν ὁ εὑρών, εὗρε θησαυρόν. II1suppl. 355 / V cap. N 4, 3 Τοῦ Θεολόγου, ἐκ τοῦ πρὸς Ὀλυμπιάδα· Ὦ τέκνον ἐμόν, τοῦτό σοι προπεμπτήριον παρέχω. Ἐντρέπου πρῶτον τὸν θεόν, μετὰ ταῦτα δὲ τὸν ἄνδρα, τὸν ὀφθαλμὸν τοῦ βίου, τῆς σῆς κύριον βουλῆς καὶ γνώμης.

2 – 3 II1suppl. 353 ante II11512 / K cap. N 2, 1 5 – 6 II1suppl. 354 ante II11512 / K cap. N 2, 1 8 – 196, 15 II1suppl. 355 ante II11512 / K cap. N 2, 1 3 II1suppl. 353 Sir. 36, 291 (Wahl, Sirach-Text, p. 145) 6 II1suppl. 354 Prov., 2 1 locus non repertus (cf. Sir. 6, 14 ) 9 II suppl. 355 Ὦ – παρέχω] GREGORIUS NAZIANZENUS, Carmina, II,2,6 (Ad Olympiadem [Paraphrasis]), 1 (ed. Bacci, p. 62) 10 – 195, 3 Ἐντρέπου – ἀγαπήσῃ] IBID., 12–15 (p. 62) 2 – 3 II1suppl. 353 VE cap. N 4, 2 (177v[6]6); VWVOVPh cap. N 4, 2; PM cap. N 4, 2; R cap. N 7, 2; Lc cap. N 2, 2; deest in HI Lb; PG 96, 192, 15 5 – 6 II1suppl. 354 R cap. N 7, 3 (215v[38]38 –39) 8 – 196, 15 II1suppl. 355 VE cap. N 4, 3 (177v[6]7– 30); VW cap. N 4, 3 –4; VOVPh cap. N 4, 3; PM cap. N 4, 3; R cap. N 7, 4; Lc cap. N 2, 3; deest in HI Lb; PG 96, 192, 16 –49 II1suppl. 353 σιραχ P, τοῦ σιραχ M II1suppl. 355 (a) PM Lc R Τοῦ] om. M Θεολόγου] correximus, χρυσοστόμου PM Lc R ἐκ τοῦ] om. PM Lc ολυμπιαδα PM (b) (c) Τοῦ Χρυσοστόμου (e corr.) / s. a. VW (cf. infra, app. Τοῦ Θεολόγου VEVOVPh crit. text.) 3 Ὁ] rubricatoris vitio deest in Lc κτίσεως] κτήσεως (κτη- P) P Lc (ed., sed vide app. crit.) 5 – 6 Παροιμιῶν – θησαυρόν] locus forsan delendus 10 μετὰ ταῦτα] μεταυτα P ταῦτα – ἄνδρα] δὲ ταῦτα M 11 τῆς] praem. καὶ VEVOVPh σῆς] εἰς Μ

10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

5

10

15

195

Τοῦτον μόνον ἀγάπα καὶ πόθησον, καὶ τούτῳ μόνῳ τὴν ψυχὴν [εὐφραίνειν, ἐάν σε πόθοις τελειοτέροις ἀγαπήσῃ. Μὴ ἔχε θάρσος τοσοῦτον, ὅσον καὶ ὁ πόθος τοῦ ἀνδρὸς [παρέχει σοι, ἀλλ’ ὅσον ὑπάρχει πρέπον, ἐπειδὴ κόρος ἐστὶν ἁπάντων. Πάντων μὲν κόρος ἐστὶν ἀληθῶς· ἀγάπη δὲ ἀκόρεστος. Μήποτε, γυνὴ ὑπάρχουσα, εἰς ἀνδρὸς παρρησίαν σπουδάσῃς· μὴ τὸ γένος σου προσενέγκῃς, μὴ τοῖς χρήμασι τὴν ὀφρῦν [ἀνασπάσῃς, μὴ τῇ σοφίᾳ· σοφία δὲ τοῖς τοῦ γάμου νόμοις ὑποχωρεῖν καὶ [πείθεσθαι. Ὑποχώρει μὲν τῷ ἀνδρὶ ὀργιζομένῳ, κάμνοντι δὲ βοήθει λόγοις ἁπαλοῖς καὶ συμβουλαῖς χρησταῖς. Οὐ θηροτρόφος τοῦ λέοντος τὴν ὀργὴν κατέπαυσεν ἰσχύϊ, πνεύμασι βρυχητικοῖς ἀντοργιζόμενος, ἀλλ’ ὑποτάσσει, ταῖς χερσὶ παρατρίβων καὶ κολακευτικοῖς ῥήμασι. Μὴ δὲ ζημίαν τινὰ ὀνειδίσῃς τῷ ἀνδρί, καίπερ πάνυ ὀργιζομένη,

4 – 12 Μὴ – πείθεσθαι] IBID., 17–22 (p. 62–64) IBID., 24 –30 (p. 64)

13 – 19 Ὑποχώρει – ὀργιζομένη]

1 Τοῦτον] τοῦτο VO τούτῳ μόνῳ] τοῦτω μόνω VO, τοῦτο μόνον Μ τὴν] om. VO 2 εὐφραίνει VO Μ 3 τελειωτέροις P, τελεωτέροις R ἀγαπήσει VEVWVPh a. c. P, ἀναπήση VO, ποθήση Μ 4 ἔχε] ἔχης VW Μ θράσος R 7 ἀληθῶς] ἀληθῆς P, ἀληθὴς VW Μ R Lc (in versione primitiva vox respondens videtur deesse, nisi ἀρείων male intellexerit paraphrasta) δὲ] om. M 8 Μήποτε] μηποτὲ P, ποτὲ Μ παρσπουδάσης R, σπουδάσαις Lc, σπουδᾶσαι (-α- P, -άρησίαν] παρουσΐαν Lc a. c. VW p. c.) VW p. c. PM, ἐσπούδασα VW a. c. ut videtur, σπούδαζε VEVO 9 γένος σου] γένος σοι M πρὸς ἐνεγκεις P ὀφρὺν VO Lc R p. c., ὁφρὺν P, non liquet in M 10 ἀναO σπάσεις V M 11 σοφία] σοφίαν Μ δὲ] γὰρ VEVOVPh τοῦ] om. VW PM Lc R γάμου νόμοις] νόμου γάμοις R 13 ὑπὸχωρεῖ P, ὑποχωρει Μ, ὑποχωρεῖν VW δὲ] om. VO M βοηθῆ P 14 συμβουλαῖς] συμβουλαῖς ταῖς VW p. c. R, συμβουλαῖς τε VW a. c. ut videtur P, συμβουλῆ Lc χρηστῇ Lc 15 τὴν ὀργὴν] om. M ἰσχύϊ] ἰσχὺν c 16 πνεύμασι – ἀντοργιζόμεΜ, ϊσχυν P, om. L (sed cf. infra, app. crit. ad l. 16) νος] om. R πνεύμασι] praem. ει P, praem. οὐ Μ, praem. ἢ VW e corr. βρυχιτικοῖς VEVOVPh, βρυχυτικοῖς VW, βραχυτικοῖς P, τραχυντικοῖς Μ ἀντὀργιζόμενος VE, 18 ὀνειδίσεις ἀνοργιζόμενος P, ἂν ὀργιζόμενος VW M, ὀργιζόμενος ἢ τῇ ἰσχΰϊ Lc M, ὁνειδησεις P 19 καίπερ – ὀργιζομένη] καίπερ πανουργιζομένη VW Μ, καιπεριπανουργιζομένη P

196

Supplementum II1

μήτε δὲ ἐπαινέσῃς τὸν οὐκ ὄντα φίλον τῷ ἀνδρὶ τῷ σῷ, ἐν παραβολαῖς λόγων ὀνειδίζουσα δολίως. Κοινὰς δὲ τὰς εὐφροσύνας καὶ τὰς λύπας ποιήσασθε, κοινὰς δὲ πάλιν τὰς φροντίδας, ἐπειδὴ τοῦτο τὸν οἶκον αὐξάνει. Λυπουμένῳ, ὀλίγον τί συλλυποῦ· τῷ γὰρ ἀνδρὶ λυπουμένῳ λιμὴν εὐδινὸς ἡ γυνή. Ἡ δὲ κερκὶς ἐν φροντίδι σοι ἔστω καὶ τὰ ἔρια, καὶ φροντίδες ἐν τοῖς θείοις λόγοις. Μὴ σπουδάσῃς ἐκ τῶν θυρῶν ἐξενεγκεῖν σου τὸν πόδα, μὴ δὲ ἐπὶ [τέρψιν τινὰ πολιτικήν· αὐτὴ γὰρ τὴν ἐλευθερίαν ἐπαίρει. Μὴ δὲ γυναιξὶ συμμίγου ὅσαι ὑπερήφανον ἔχουσι τράχηλον καὶ δημόσιον πρόσωπον, μὴ δὲ εὐσεβέιν ἀνθρώποις, ὅσοις ὁ ἀνὴρ ἀπαρέσκεται, ὀφθαλμοὺς ἔχουσα τυφλοὺς καὶ εἰς γῆν νεύοντας ὀφρύας.

1 – 2 μήτε – δολίως] GREGORIUS NAZIANZENUS, Carmina, II,2,6 (Ad Olympiadem [Paraphrasis]), 34 –35 (ed. Bacci, p. 64) 3 – 4 Κοινὰς – αὐξάνει] IBID., 38–39 (p. 64) 5 Λυπουμένῳ – συλλυποῦ] IBID., 41 (p. 64) 6 – 11 τῷ – ἐπαίρει] IBID., 44 –49 (p. 64 –66) 12 – 14 Μὴ – ἀπαρέσκεται] IBID., 56 –58 (p. 66) 15 ὀφθαλμοὺς – ὀφρύας] IBID., 79 (p. 68) 1 δὲ] om. M ἐπαινέσεις VE, ἐπαινεσις P τὸν – φίλον] τῶν οῦ καταφιλων Μ κοινᾶς ἀνδρὶ – σῷ] ἀνδρί σου R 3 Κοινὰς – ποιήσασθε] om. VWVPh PM Lc R VE λύπας] λοιπὰς VO ποιήσασθαι VO 4 κοινᾶς VE, κοινῶς (-ως P) VW PM Lc R δὲ] μὲν VW Lc R, μεν PM πάλιν] om. M φροντίδας] add. ἔχε R τοῦτον Lc 5 Λυπουμένῳ] λοιποῦμεν P, add. μὲν (μεν M) M Lc R συνλυπου P 6 λυπουεὔδϊνος μένῳ] συλλυπουμένω VW Lc, συνλυπουμενω P, συλλυπουμένη γυνὴ R VO, εὔδιος (ευ- M) VW PM Lc R ἡ γυνή] om. R ἡ] om. PM Lc 7 κερκὶς] κιρκὶς (-ις P) VW e corr. PM 7 – 8 καὶ2 – λόγοις] om. R 7 φροντίδες] φροντὶς VΕVOVPh 8 ἐν] praem. μὴ Lc θείοις] περιττοῖς Μ Lc, περὶ τοῖς VW P λόγοις] hic caesura W 9 σπουδάσεις VEVO Μ ἐκ – θυρῶν] post ἐξενεγκεῖν σου transpos. M in V τὸν] om. M 9 – 10 ἐπὶ τέρψιν] ἐπιτέρψιν VE, ἐπιτρέχειν (επι- P) VW PM Lc R 11 πολιτικήν] add. ὁδὸν R αὐτὴ – ἐπαίρει] τὴν δὲ ἐλευθερίαν ἐπαίνει (-αι- P) VW c O PM L R αὐτῆ V 12 – 13 συμμίγου ὅσαι] σϋμμΐγου, αἳ Lc, συνμιγουσαι P, συμἐχούσαις Μ μίγου M, συμμίσγου ὅσαι VW, συμμίσγου αἳ R 13 ὑπερήφανοι VO καὶ – πρόσωπον] om. R δημόσιον] δίδωσι (δι- PM) τὸ VW PΜ Lc 14 εὐσεβέσιν] scripsimus secund. versionem primitivam (εὐσεβέσσιν), εὐσεβεῖν (ευ- M) VW PΜ Lc R, om. VEVOVPh ἀνθρώποις, ὅσοις] ἀνθρώπους, ὅσους VEVOVPh, add. ἀνθρώποις M ὁ] om. PΜ Lc 15 ἔχουσα – ὀφρύας] καὶ ὀφρύας εἰς γῆν ἔχουσα R νεύον τὰς ὀφρύας VΕ, νεύοντας ὀφρύαν VO, ὀφρΰας (ὁ- P) ἔχουσα VW PΜ Lc

5

10

15

197

B. Loci II1suppl. 138 – 422

II1suppl. 356 / V cap. Ξ 1, 12 Συνεσίου, ἐκ τῶν ἐπιστολῶν·

5

Τὰς πιθήκους φασὶν ἐπειδὰν τέκωσιν ὥσπερ ἀγάλμασιν ἐνατενίζειν τοῖς βρέφεσιν, ἀγαμένας τοῦ κάλλους· οὕτως ἐστὶν ἡ φύσις φιλότεκνος. II1suppl. 357 / PMLb cap. O 8, 14 Ψαλμοῦ ϙγʹ· Χήραν καὶ ὀρφανὸν ἀπέκτειναν, καὶ προσήλυτον ἐφόνευσαν. II1suppl. 358 / V cap. O 4, 1

10

Ἰώβ· Ἐὰν ἄνομόν τι ἐστὶν ἐν τῇ χειρί σου, πόρρω ποίησον αὐτὸ ἀπὸ σοῦ· οὕτως ἀναλάμψει σου τὸ πρόσωπον ὥσπερ ὕδωρ καθαρόν. 2 – 5 II1suppl. 356 inter II11544 / K cap. Ξ 2, 13 et II11545 / K cap. Ξ 2, 14 7–9 II1suppl. 357 inter II11551 / K cap. O 1, 6 et II11552 / K cap. O 1, 7 11 – 14 II1suppl. 358 ante II11571 / K cap. O 3, 1 3 – 5 II1suppl. 356 SYNESIUS PENTAPOLITANUS (CYRENENSIS), Epistulae, I, 16–18 (ed. Garzya, II, p. 2) 8 – 9 II1suppl. 357 Ps. 93, 61–2 12 – 13 II1suppl. 358 Ἐὰν – σοῦ] Iob 11, 141–2 14 οὕτως – καθαρόν] Ibid. 11, 151 2 – 5 II1suppl. 356 VE cap. Ξ 1, 12 (181v[17]18 –19); VWVOVPh cap. Ξ 1, 12; P cap. 7–9 Ξ 2, 12; M cap. Ξ 2, 11; Lc cap. Ξ 1, 12; deest in HI Lb; PG 96, 205, 43 –45 II1suppl. 357 P cap. O 8, 14 (34vA[33]34 –34vB1); Q3 cap. O 8, 14; Lc cap. O 14, 14; deest in M (lac.) Lb 11 – 14 II1suppl. 358 VE cap. O 4, 1 (183r[16]17–18); VWVOVPh cap. O 4, 1; deest in HI Lb; PG 96, 212, 32–34 II1suppl. 356 (a) PM Lc Συνεσίου – τῶν] vix legi possunt in P II1suppl. 357 (a) P Q3 (b) s. a. Lc

(b) Συνεσίου V

3 πιθίκους V τέκωσιν] τεκώσιν P, δεθῶσι M 3 – 4 ἀτενίζειν VW 5 φιλότεκνον VW, φιλότεχνος M 12 ἄνομόν – ἐστὶν] ἄνομον ἐστὶν VW 13 αὐτὸ] αὐτῶ VW a. c. 14 ἀναλάμψη σου VW

198

Supplementum II1

II1suppl. 359 / V cap. O 4, 8

Ὁ πορευόμενος δικαίως βοηθηθήσεται. II1suppl. 360 / V cap. O 4, 15

5

Ἴδετε ποία ἐστὶν ἡ ὁδὸς ἡ ἀγαθή, καὶ εὑρήσετε ἀνάπαυσιν ταῖς ψυχαῖς ὑμῶν. II1suppl. 361 / V cap. O 4, 18

Ἀπόστησον ἀπὸ πλημμελείας σου καὶ εὔθυνον χεῖρας, καὶ ἀπὸ πάσης ἁμαρτίας καθάρισον χεῖρά σου.

2 – 3 II1suppl. 359 inter II11578 / K cap. O 3, 8 et II11579 / K cap. O 3, 9 II1suppl. 360 inter II11586 / K cap. O 3, 16 et II11587 / K cap. O 3, 17 II1suppl. 361 inter II11588 / K cap. O 3, 18 et II11589 / K cap. O 3, 19

10

5–7 9 – 11

3 II1suppl. 359 Prov. 28, 181 (Wahl, Proverbien-Text, p. 137) 6 – 7 II1suppl. 360 1 Ier. 6, 16 (Wahl, Prophetenzitate, p. 503 –504) 10 – 11 II suppl. 361 Sir. 38, 101–2 (Wahl, Sirach-Text, p. 150) 2 – 3 II1suppl. 359 VE cap. O 4, 8 (183r24 –25); VWVOVPh cap. O 4, 8; P cap. O 3, 12; Lc cap. O 1, 12; deest in HI M (lac.) Lb; PG 96, 212, 48 5 – 7 II1suppl. 360 VE cap. O 4, 15 (183r32–33); VW cap. O 4, 16; VOVPh cap. O 4, 15; deest in HI; PG 96, 213, 8 –10 9 – 11 II1suppl. 361 VE cap. O 4, 18 (183r35–183v1); VW cap. O 4, 19; VOVPh cap. O 4, 18; deest in HI; PG 96, 213, 15 –17 II1suppl. 359 s. a. V P Lc II1suppl. 360 (a) s. a. VEVOVPh (b) s. d. VW II1suppl. 361 (a) s. a. VEVOVPh (b) s. d. VW 3 Ὁ] rubricatoris vitio deest in Lc βοηθήσεται VEVOVPh 6 Ἴδετε – ἀγαθή] om. W E O V εὐρήσεται V V , εὑρήσηται VPh 7 ἡμῶν VOVPh 10 πλημμελεία σου VPh 11 χείρας σου VEVOVPh

B. Loci II1suppl. 138 – 422

199

II1suppl. 362 / V cap. O 4, 19 Ἐκ τῆς Πέτρου· Κατάρας τέκνα ἐπλανήθησαν ἀπὸ ὁδοῦ εὐθείας, ἐξακολουθήσαντες τῇ ὁδῷ τοῦ Βαλαάμ. II1suppl. 363 / V cap. O 6, 11VW

5

Ἀνίερον οἴησις, μητρὸς ἀπάτης ἔκγονον. II1suppl. 364 / V cap. O 7, 14

*II22135 / R cap. O 12, 14

Ἰωσήπου, ἐκ τῆς Ἰουδαϊκῆς ἱστορίας· 10

Οἴνου μεταληφθέντος, λύπαι οἰχήσονται, φυγαδευθεῖσαι καθάπερ ἀπὸ λαίλαπος γνόφος.

2 – 4 II1suppl. 362 inter II11589 / K cap. O 3, 19 et II11590 / K cap. O 3, 20 II1suppl. 363 inter II11632 / K cap. O 6, 21 et II11633 / K cap. O 6, 22 II1suppl. 364 post II11672 / K cap. O 9, 18

6–7 9 – 11

3 – 4 II1suppl. 362 II Petr. 2, 14–15 7 II1suppl. 363 PHILO IUDAEUS, Quaestiones in Exodum, II. 14, 4 –5 (ed. Petit, p. 249 [e catenis tantum]) 10 – 11 II1suppl. 364 FLAVIUS IOSEPHUS, Antiquitates Iudaicae, locus non repertus 2 – 4 II1suppl. 362 VE cap. O 4, 19 (183v[2]2–3); VW cap. O 4, 21; VOVPh cap. O 4, 19; deest in HI; PG 96, 213, 18 –19 6 – 7 II1suppl. 363 VW cap. O 6, 11 (210vA27– 29) 9 – 11 II1suppl. 364 VE cap. O 7, 14 (184r35–184v1); VWVOVPh cap. O 7, 14; P cap. O 9, 19; E cap. 164, 7; Lc cap. O 7, 20; deest in HI M (lac.) Lb; PG 96, 217, 17–18 II1suppl. 362 (a) VEVOVPh (b) s. a. VW II1suppl. 363 s. a. VW II1suppl. 364 (a) Lc ϊωσήπου cod. (b) Ἰωσήπου VW P E ἰωσίπου VW, ϊωσήππου P (c) s. a. VEVOVPh 3 εὐθείας] ἀληθείας VEVOVPh 7 Ἀνίερον – ἔκγονον] an secludenda (vide Thum, 10 μετὰ ληφθέντος VO, LXV–LXVI)? ἀπάτης] correximus (ed.), ἀπάσης VW W μεταλειφθέντος (-θεντος P) V P 11 ἀπολαίλαπος V E, ἀπολελαπος (sic) P γνόφνος VE

200

Supplementum II1

II1suppl. 365 / V cap. O 9, 14

*II22070 / R cap. O 2, 15

Διδύμου· Οὔτε ἔπαινος ἀγαθὸν ποιεῖ, οὔτε ψόγος κακόν. II1suppl. 366 / V cap. Π 36, 3 Τοῦ αὐτοῦ, κεφαλαίου cιδʹ· Κριτὴς τίς ἦν ἔν τινι πόλει, τὸν θεὸν μὴ φοβούμενος καὶ ἄνθρωπον μὴ ἐντρεπόμενος. Χήρα δὲ ἦν ἐν τῇ πόλει ἐκείνῃ, καὶ ἤρχετο πρὸς αὐτόν, λέγουσα· Ἐκδίκησόν με ἀπὸ τοῦ ἀντιδίκου μου. Καὶ οὐκ ἤθελεν ἐπὶ χρόνον. Μετὰ δὲ ταῦτα εἶπεν ἐν ἑαυτῷ· Εἰ καὶ τὸν θεὸν οὐ φοβοῦμαι, καὶ ἄνθρωπον οὐκ ἐντρέπομαι, διά γε τὸ παρέχειν μοι κόπον τὴν χήραν ταύτην, ἐκδικήσω αὐτήν, ἵνα μὴ εἰς τέλος ἐρχομένη ὑποπιάζῃ με. Εἶπεν δὲ ὁ κύριος· Ἀκούσατε τί ὁ κριτὴς τῆς ἀδικίας λέγει· ὁ δὲ θεὸς οὐ μὴ ποιήσῃ τὴν ἐκδίκησιν τῶν ἐκλεκτῶν αὐτοῦ, τῶν βοώντων πρὸς αὐτὸν ἡμέρας καὶ νυκτός, καὶ μακροθυμῶν ἐπ’ αὐτοῖς; Ναί, λέγω ὑμῖν ὅτι ποιήσει τὴν ἐκδίκησιν αὐτῶν ἐν τάχει.

2 – 3 II1suppl. 365 inter II11690 / K cap. O 10, 18 et II11691 / K cap. O 10, 19 5 – 16 II1suppl. 366 post II11701 / K cap. Ο 13, 2 3 II1suppl. 365 DIDYMUS ALEXANDRINUS, Commentarii in Iob, 401, 10 –11 (ed. U. Hagedorn/D. Hagedorn/Koenen, IV.1, p. 182) 6 – 16 II1suppl. 366 Luc. 18, 2–8 2 – 3 II1suppl. 365 VE cap. O 9, 17 (184v[30]31); VW cap. O 9, 14; VOVPh cap. O 9, 17; P cap. O 2, 21; Lc cap. O 8, 22; deest in M (lac.) Lb; PG 96, 220, 19 5 – 16 II1suppl. 366 VE cap. Π 36, 3 (209v23–31); VWVOVPh cap. Π 36, 3; P cap. Π 24, 12; E cap. 180, 11; Lc cap. Π 3, 9; deest in HI M (lac.) Lb; PG 96, 325, 18–31 II1suppl. 365 δϊδϋμου Lc II1suppl. 366 (a) P (b) Τοῦ αὐτοῦ VW (c) s. a. VEVOVPh E 3 Οὔτε] ὅτε (rubricatoris vitio) Lc 6 τίς] om. Lc ἔν τινι] ἐν τῆ VW 6 – 16 τὸν – τάχει] om. E 6 – 15 τὸν – ὑμῖν] καὶ τὰ λοιπὰ ἕως τοῦ Lc, ἕως του (sic) P 7 Χήρα] scripsimus, χῆρα VEVW, χεῖρα VOVPh εἴρχετο VW 10 τὸ] τῶ VEVΟ 11 κόπους VW χήραν] scripsimus, χῆραν VPh, χῆρα VEVΟ, χήρα VW 12 ὑποπιάζῃ με] sic E O Ph 13 ποιήσει VΟVPh 15 αὐτοῖς] αὐτούς VEVΟVPh V V V , ὑποπιάζει με VW W 15 – 16 τὴν – αὐτῶν] post τάχει transpos. V 16 τάχει] add. ἐγράφη (sc. ἡμῖν ἐν τῷ) περῒ ἐκδϊκήσεως (sc. τίτλῳ) Lc (titulus deest in Lc, cf. V cap. E 29, 6)

5

10

15

201

B. Loci II1suppl. 138 – 422

II1suppl. 367 / V cap. Π 12, 3

Οὐχ’ οἱ πολυχρόνιοί εἰσι σοφοί, οὐδὲ οἱ γέροντες ἴσασι κρίσιν. II1suppl. 368 / V cap. Π 37, 3

5

*II22406 / PMLb cap. Π 23, 8

Διδύμου· Σπάνιον ἀληθῶς, ὁ ἅμα τῷ φρονίμῳ τὸ πιστὸν ἔχων. II1suppl. 369 / V cap. Π 31, 8 Ἡσαΐου· 10

Τὴν ὀργήν μου εἰς ἔθνος ἄνομον ἀποστελῶ.

2 – 4 II1suppl. 367 inter II11718 / K cap. Π 4, 2 et II11719 / K cap. Π 4, 3 6–7 II1suppl. 368 post II11743 / K cap. Π 5, 4 9 – 10 II1suppl. 369 inter II11762 / K cap. Π 7, 6 et II11763 / K cap. Π 7, 7 3 – 4 II1suppl. 367 Iob 32, 91–2 7 II1suppl. 368 DIDYMUS ALEXANDRINUS, locus non repertus 10 II1suppl. 369 Is. 10, 6 (Wahl, Prophetenzitate, p. 324) 2 – 4 II1suppl. 367 VE cap. Π 12, 3 (195r15); VWVOVPh cap. Π 12, 3; P cap. Π 35, 3; 6–7 E cap. 189, 2; R cap. Π 39, 1; deest in HI M (lac.) Lb; PG 96, 261, 23–24 II1suppl. 368 VE cap. Π 37, 3 (209v[35]35); VWVOVPh cap. Π 37, 3; deest in HI; PG 96, 325, 36 –37 9 – 10 II1suppl. 369 VE cap. Π 31, 8 (205v27); VWVOVPh cap. Π 31, 8; deest in HI; PG 96, 309, 4 II1suppl. 367 (a) s. a. V E (b) Τοῦ αὐτοῦ P (c) Ἰώβ R II1suppl. 368 (a) VEVOVPh (b) s. a. VW II1suppl. 369 (a) VW (b) s. a. VEVOVPh 3 Οὐχ’ – εἰσι] ὀυχϋποχρόνιοι εἰσὶ R Οὐχ’ οἱ] οὐχὶ E, οὐχι P πολλοι χρονιοι εἰσίν P, πολλοὶ χρόνοι εἰσὶ (-σϊ VPh) VEVOVPh VW

πολυχρόνιοί εἰσι] 7 ὁ] ὡς s. l. e corr.

202

Supplementum II1

II1suppl. 370 / V cap. Π 31, 17 Εὐσεβίου· Οἱ φοβούμενοι τὸν κύριον περιμένουσι τὴν Κυριακήν, ἵνα τὴν εὐχὴν τῷ θεῷ ἀναπέμψωσι, καὶ τοῦ σώματος καὶ τοῦ αἵματος τοῦ κυρίου ἀπολαύσωσιν· οἱ δὲ ῥάθυμοι περιμένουσι τὴν Κυριακήν, ἵνα τοῦ ἔργου ἀπεχόμενοι, τοῖς κακοῖς σχολάσωσιν. Καὶ ὅτι οὐ ψεύδομαι, μαρτυρεῖ τὰ πράγματα. Ἔξελθε ἐν τῇ μέσῃ εἰς ἄλλην ἡμέραν, καὶ οὐδένα εὑρίσκεις. Ἔξελθε ἐν τῇ Κυριακῇ, καὶ εὑρήσεις τοὺς μὲν κιθαρίζοντας, ἄλλους ἐπικροτοῦντας, ἑτέρους καθεζομένους καὶ τοὺς πλησίον λοιδοροῦντας, ἄλλους παλαίοντας. Καλεῖ ὁ κῆρυξ εἰς τὴν ἐκκλησίαν, καὶ πάντες ὄκνον προβάλλονται. Γέγονε κιθάρας ἦχος ἢ αὐλοῦ, καὶ πάντες ὡς ὑπόπτεροι τρέχουσιν. Τὰ θεάματα τῆς ἐκκλησίας ὁρῶμεν, τὸν δεσπότην Χριστὸν ὁρῶμεν ἀνακείμενον ἐπὶ τῆς τραπέζης, τὰ Σεραφὶμ τὸν Τρισάγιον ὕμνον ἄδοντα, εὐαγγελικὰς φωνάς, πνεύματος ἁγίου παρουσίαν, τοὺς προφήτας κελαδοῦντας, τὸν τῶν ἀγγέλων ὕμνον, τὸ ἀκατάπαυστον Ἀλληλούϊα, ὅλα πνευματικά, ὅλα σωτηρίας ἄξια, ὅλα βασιλείας πρόξενα· ταῦτα ἀκούει ὁ ἐρχόμενος εἰς τὴν ἐκκλησίαν. Τί δὲ θεωρεῖ ὁ τρέχων εἰς τὰ θέατρα; Ἄσματα διαβολικά, γυναῖκας ὀρχουμένας, μᾶλλον δὲ δαιμονιζομένας. Τί γὰρ ποιεῖ ἡ ὀρ-

2 – 203, 15 II1suppl. 370 post II11774 / K cap. Π 7, 18 3 – 10 II1suppl. 370 Οἱ – παλαίοντας] PS.-EUSEBIUS ALEXANDRINUS, Sermo XVI (De die dominica), 3 (PG 86, 417, 10–20); Holl, n° 487, 1–9 10 – 16 Καλεῖ – κελαδοῦντας] IBID. (PG 86, 417, 23 –32); Holl, n° 487, 9 –15 16 – 17 τὸν – Ἀλληλούϊα] IBID. (PG 86, 417, 34–35); Holl, n° 487, 15 –16 17 – 203, 1 ὅλα1 – δαιμονίζεται] IBID. (PG 86, 417, 37–45); Holl, n° 487, 16 –19 (20 – 203, 1 γὰρ – δαιμονίζεται] desunt apud Holl) 2 – 203, 15 II1suppl. 370 VE cap. Π 31, 16 (206r[27]27–206v19); VW cap. Π 31, 17; VOVPh cap. Π 31, 16; deest in HI; PG 96, 312, 3 –41 II1suppl. 370 ευσεβίου VE 3 περιμένωσι VEVOVPh 5 κυρίου] χριστοῦ VW δὲ] om. VW περιμένωσι VEVOVPh 7 – 8 ἐν – Ἔξελθε] om. VW 7 – 8 εἰς – ἡμέραν] sic VEVOVPh, ἐν ἄλλῃ ἡμέρᾳ ed. 8 εὑρίσκεις] εὑρίσκης VEVOVPh εὑρήσεις] εὑρίσκεις VW 10 λοιδοροῦντας] correximus, λοιδωροῦντας V 13 – 14 καθορῶμεν VW 16 – 17 ἀκατάπαυστον] om. VEVOVPh 19 δὲ] om. VW διαβολϊκάς VO 20 – 203, 2 γὰρ – Τί] om. VEVOVPh 20 – 203, 1 ὀρχομένη VO

5

10

15

20

B. Loci II1suppl. 138 – 422

5

10

15

203

χουμένη; Οὐδὲν ἕτερον, εἰ μὴ αὐτοπροαιρέτως δαιμονίζεται, οὐδὲν ἐλαττουμένη τῆς δαιμονιζομένης. Τί γὰρ ποιεῖ ἡ ὀρχουμένη; Γυμνοῖ τὴν κεφαλὴν ἀναισχύντως, ἣν παρήγγειλε Παῦλος ἀδιαλείπτως σκεπάζειν, ἐκστρέφει τὸν τράχηλον, τὰς τρίχας ὧδε κἀκεῖ ἐκπετάζει. Ταῦτα δὲ ποιεῖ καὶ ἡ δαιμονιῶσα, ὁ δὲ κιθαρωδὸς ὥσπερ δαίμων τῷ ξύλῳ προσμάχεται. Τοιοῦτον ἦν καὶ τὸ συμπόσιον τοῦ Ἡρώδου, καὶ εἰσελθοῦσα ὠρχήσατο ἡ Ἡρωδιάς, καὶ τὴν κεφαλὴν Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ ἀπέτεμεν καὶ τὰ καταχθόνια τοῦ Ἅδου ἐκληρονόμησεν. Οἱ οὖν ἀγαπῶντες τὴν ὄρχησιν, μετ’ αὐτῆς ἔχουσι τὴν μερίδα. Οὐαὶ τοῖς ἐν Κυριακῇ κιθαρίζουσιν ἢ ἐργαζομένοις· εἰς ἀνάπαυσιν μισθίων καὶ δούλων ἐδόθη. Αὕτη γὰρ ἡ ἡμέρα, ἣν ἐποίησεν ὁ κύριος· ἀγαλλιασώμεθα καὶ εὐφρανθῶμεν ἐν αὐτῇ. Εἰσέρχεται μίσθιος εἰς τὴν οἰκίαν σου, καὶ ὑποτίθησι τὸν ὦμον αὐτοῦ ἐν τοῖς ἔργοις σου, συντρίβεται ἐν ἱδρῶτι καὶ καμάτῳ· καὶ οὐ συγχωρεῖς αὐτὸν ἀναπνεῦσαι; II1suppl. 371 / V cap. Π 5, 1 Τῶν Ἀσμάτων· Ἐγὼ καθεύδω, καὶ ἡ καρδία μου ἀγρυπνεῖ. 3 – 4 ἣν – σκεπάζειν] cf. I Cor. 10, 10 6 – 8 τὸ – ἀπέτεμεν] cf. Matth. 14, 1–10; Marc. 6, 14 –27 11 – 13 Ps. 117, 241–2 17 – 18 II1suppl. 371 ante II11833 / K cap. Π 17, 1 1 – 5 οὐδὲν – δαιμονιῶσα] locus non repertus; Holl, n° 487, 20 –23 (203, 1 – 2 οὐδὲν – Τί] desunt apud Holl) 5 – 6 ὁ – προσμάχεται] PS.-EUSEBIUS ALEXANDRINUS, Sermo XVI (De die dominica), 3 (PG 86, 417, 45–46); Holl, n° 487, 23 –24 6 – 10 Τοιοῦτον – μερίδα] IBID. (PG 86, 417, 49 –54); Holl, n° 487, 24 –28 10 – 11 11 – 13 Οὐαὶ – ἐργαζομένοις] IBID., 4 (PG 86, 420, 30–32); Holl, n° 487, 28 –29 εἰς – αὐτῇ] IBID., 4 –5 (PG 86, 420, 35 –39); Holl, n° 487, 29 –31 13 – 14 Εἰσέρχε14 – 15 συντρίβεται – ται – σου] IBID., 5 (PG 86, 420, 46 –48); Holl, n° 488, 1–2 ἀναπνεῦσαι] IBID. (PG 86, 420, 51–53); Holl, n° 488, 2–3 18 II1suppl. 371 Cant. 5, 21 17 – 18 II1suppl. 371 VE cap. Π 5, 1 (188v[28]29); VWVOVPh cap. Π 5, 1; P cap. Π 29, 1; E cap. 185, 1; R cap. Π 33, 1; deest in HI Μ (lac.) Lb; PG 96, 236, 33 II1suppl. 371 (a) VW P E R (b) Ἐκκλησιαστοῦ VEVOVPh 5 δαιμονῶσα VW δὲ2] om. VW 7 ἡ] om. VO ἡρωδιᾶς VEVO, ἠρωδιας VW 9 ἄδου VE 15 οὐ] om. VO αὐτὸν] αὐτῶ VW ἀνανεῦσαι VW

204

Supplementum II1

II1suppl. 372 / V cap. Π 5, 3 Κατὰ Ματθαῖον, κεφαλαίου μθʹ· Μὴ μεριμνᾶτε τῇ ψυχῇ ὑμῶν τί φάγητε, μὴ δὲ τί πίητε, μὴ δὲ τῷ σώματι ὑμῶν τί ἐνδύσησθε. Οὐχὶ ἡ ψυχὴ πλεῖόν ἐστι τῆς τροφῆς, καὶ τὸ σῶμα τοῦ ἐνδύματος; Ἐμβλέψατε εἰς τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν, οὐδὲ θερίζουσιν, οὐδὲ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας, καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτά, καὶ τὰ λοιπά.

5

II1suppl. 373 / V cap. Π 27, 4

*II22359 / Lc cap. Π 4, 7

Εὐσεβίου· Οἶδα τινὰς ὅτι Χριστιανοὶ ὄντες Ἰουδαΐζουσι, λέγοντες· Σήμερον σάββατόν ἐστι, καὶ οὐκ ἔξεστί μοι εὐεργεσίαν ποιῆσαι τινί. Ἔρχεται νεομηνία, καὶ ὡσαύτως φυλάσσονται φωνὰς ὀρνέων καὶ κληδονισμούς, παρατηροῦνται ἐπιδοῦναι τινὶ ἄρτον. Καὶ πάλιν· Σήμερον Πάσχα ἐστίν, αὔριον γενέθλια, εἰς τρίτην ἀρχὴ σπορᾶς, καὶ οὐ δύναμαί τι ἐξενεγκεῖν ἐκ τῆς οἰκίας μου. Ταῦτα ὅλα Ἰουδαϊκὰ τυγχάνει. Eἰ ταῦτα ποιεῖ τίς, ὀφείλει καὶ ἄζυμα ἐσθίειν καὶ περιτέμνεσθαι καὶ μετὰ Ἰουδαίων ζῆν. Καὶ τί λέγω περὶ σαββάτων καὶ

2 – 7 II1suppl. 372 inter II11833 / K cap. Π 17, 1 et II11834 / K cap. Π 17, 2 9 – 206, 2 II1suppl. 373 post II11844 / K cap. Π 18, 6 3 – 7 II1suppl. 372 Matth. 6, 25 –26 sqq. 10 – 17 II1suppl. 373 Οἶδα – ζῆν] PS.EUSEBIUS ALEXANDRINUS, Sermo VII (De Neomeniis et de Sabbatis et de non observandis avium vocibus) (PG 86, 353, 39 – 356, 3); Holl, n° 483, 1–9 17 – 205, 3 Καὶ – γείτονι] IBID. (PG 86, 356, 7–11); Holl, n° 483, 9 –12 2 – 7 II1suppl. 372 VE cap. Π 5, 3 (188v[30]30 –34); VWVOVPh cap. Π 5, 3; P cap. Π 29, 4; E cap. 185, 3; R cap. Π 33, 2; deest in HI M (lac.) Lb; PG 96, 236, 35 –41 9 – 206, 2 II1suppl. 373 VE cap. Π 27, 4 (203r[35]35 –203v30); VWVOVPh cap. Π 27, 4; deest in HI; PG 96, 297, 34 – 300, 23 II1suppl. 372 (a) P (b) Ματθαίου VEVOVPh R (c) Εὐαγγελίου VW E 3 μὴ1 – δὲ2] καὶ R μὴ δὲ1] ἢ VW E, ἤ P μὴ δὲ2] ἀλλ’ οὐδὲ VW τῷ] τὸ VEVO 4 – 7 Οὐχὶ – λοιπά] om. R 4 πλείων ἐστὶ E 7 ὁ2] om. E καὶ2 – λοιπά] om. VWVO E 10 ἰοὐδαΐζουσιν VE, ἰούδαΐζουσϊν VO 12 φυλάσσουσιν VEVΟVPh 14 γενέθλια] γεννέθλια VW, γενέσθαι VO a. c. ἀρχὴν VO 15 ἐξενέγκαι VW ἰοὐδαϊκᾶ VE 16 ποιῆ τίς VE

10

15

B. Loci II1suppl. 138 – 422

5

10

15

20

25

205

νεομηνιῶν καὶ πραγμάτων Ἰουδαϊκῶν; Οἶδα πολλοὺς βάπτισμα ἔχοντας, καὶ αἱρετικῶν πράγματα ἐπιτελοῦντας. Μετὰ γὰρ τὴν ἡλίου δύσιν παρατηροῦνται πῦρ διδόναι τῷ γείτονι. Οὐαὶ τοῖς ταῦτα ποιοῦσιν. Ὅσοι ταῦτα παραφυλάττονται, παρακούσαντες τοῦ θεοῦ, ὑπὸ χάριν οὐ τυγχάνουσι, μὴ δεξάμενοι τὸ εὐαγγέλιον, ἀλλὰ τοὺς Ἰουδαίους καὶ τοὺς αἱρετικοὺς μιμησάμενοι, τὴν μερίδα αὐτῶν ἐκληρονόμησαν. Τὸν γὰρ Χριστιανὸν οὐδὲν τούτων παραφυλάττεσθαι χρή, μὴ παρατηρεῖσθαι ἡμέρας καὶ ὥρας καὶ ἀνθρώπους καὶ κληδονισμούς. Πολλοὶ οὖν ἐργαζόμενοι τὸ ἀγαθόν, ἐπελθόντος τοῦ σατανᾶ καὶ καταλύσαντος αὐτό, οὐκ ἐπιγράφουσι τὴν αἰτίαν ἐκείνῳ, ἀλλὰ λέγουσιν· Ὁ δεῖνα ὁ ἄνθρωπος παραγενόμενος ἐβάσκανε τῷ ἔργῳ, ἐπιγράφοντες τὴν αἰτίαν τῷ ἀνθρώπῳ. Ὁ διάβολος ἐξ ἀρχῆς βάσκανός ἐστι καὶ πολέμιος τοῖς ἀνθρώποις. Ἐὰν ἴδῃ ἔργον καλὸν ἐν τῷ ἀνθρώπῳ, φθονεῖ καὶ ἀγωνίζεται καταργῆσαι αὐτό, καὶ ἐπειδὴ ἀόρατός ἐστι, πάντοτε διὰ προφάσεως πολεμεῖ τὸν ἄνθρωπον, ἵνα, ποιήσαντος αὐτοῦ τὸ κακόν, ἄλλοις ἐπιγραφῇ ἀναιτίοις. Ὅτε οὖν ἴδῃ βοῦν καλὸν καλῶς ἀγωνιζόμενον ἐν ἁμάξῃ καὶ ὑπὸ πολλῶν ἐπαινούμενον, προσέρχεται καὶ διαρρήσει αὐτόν, καὶ οὐκ αἰτιᾶται ὁ ἄνθρωπος τὸν ἐνεργήσαντα διάβολον εἰς τὸ κακόν, ἀλλ’ ὑποβληθεὶς ἐξ αὐτοῦ, καταρᾶται καὶ βλασφημεῖ τοὺς ἀνθρώπους. Ὁμοίως· ἐξῆλθεν τίς εἰς ἀποδημίαν καὶ ἄπρακτος ἀνέλυσεν, καὶ εὐθὺς λέγει· Ὁ δεῖνα μοι ὑπήντησεν ἀπιόντι, καὶ διατοῦτο ἀπέτυχον. Καὶ οὐκ αἰτιᾶται τὸν διάβολον τὸν ἐνεργήσαντα, ἀλλὰ τὸν ἄνθρωπον τὸν ἀναίτιον ὄντα ὡς κακόφθαλμον. Καὶ βλέπε δραπέτου πονηροῦ ἐνέργειαν·

6 – 7 Zach. 2, 12 3 – 4 Οὐαὶ – ποιοῦσιν] locus non repertus; Holl, n° 483, 12–13 4 – 21 Ὅσοι – ἀνθρώπους] PS.-EUSEBIUS ALEXANDRINUS, Sermo VII (De Neomeniis et de Sabbatis et de non observandis avium vocibus) (PG 86, 356, 15 –39); Holl, n° 483, 13–32 21 – 25 Ὁμοίως – κακόφθαλμον] IBID. (PG 86, 356, 44 –48); Holl, n° 483, 32–36 25 – 206, 2 Καὶ – αὐτοῖς] IBID. (PG 86, 356, 39–42); Holl, n° 483, 36 –38 1 νουμενιῶν VPh, νουμιῶν VEVΟ ἰοὐδαϊκῶν VE 2 ἐπιτελοῦσιν e corr. VW 8 W 8 – 9 ἀνθρώπους] καιροὺς καὶ μήνας VW p. c. 11 ἀλλὰ λέγουπαρατηρεῖσθε V σιν] ἀλλ’ ἐροῦσιν VW ὁ] om. VPh 12 ἐβάσκηνε VW τὸ ἔργον VW 13 πολεμεῖ VW 15 καταρτῆσαι VO a. c. αὐτό] αὐτῶ VE a. c., αὐτώ VE p. c. 17 ἐπιγραφῇ] correximus (ed.), ἐπιγράφει V 17 – 206, 2 Ὅτε – αὐτοῖς] om. VW (το λειπ in mg. man. rec.) 19 διαρρήσσει] correx. Lequien, διαρρήσει VEVOVPh 23 ἀπιόντι] correximus (ed.), ἀπιῶντι VEVΟVPh 24 τὸν3] τὸ VPh

206

Supplementum II1

οἷον δ’ ἂν μέλλωσι παραφυλάττεσθαι ἄνθρωπον, τοῦτον καὶ ἐνεργεῖ ἀπαντῆσαι αὐτοῖς. II1suppl. 374 / V cap. Σ 9, 10 Τοῦ Θεολόγου· Σοφία πρώτη, σοφίας ὑπερορᾶν τῆς ἐν λόγῳ κειμένης καὶ στροφαῖς λέξεων καὶ ταῖς κιβδήλοις καὶ περιτταῖς ἀντιθέσεσιν. Ἐμοὶ δὲ γένοιτο πέντε λόγους ἐν ἐκκλησίᾳ λαλῆσαι μετὰ συνέσεως ἢ μυρίους λόγους ἐν γλώσσῃ καὶ φωνῇ σάλπιγγος ἀσήμῳ. Ταύτην ἐπαινῶ τὴν σοφίαν ἐγώ, ταύτην ἀσπάζομαι, δι’ ἧς ἀγενεῖς ἐδοξάσθησαν, καὶ εἰς ἣν ἐξουδενωμένοι προετιμήθησαν, καὶ μεθ’ ἧς ἁλιεῖς τὴν οἰκουμένην ὅλην τοῖς τοῦ εὐαγγελίου δεσμοῖς ἐσαγήνευσαν, τῷ συντετελεσμένῳ καὶ συντετμημένῳ λόγῳ τὴν καταργουμένην σοφίαν νικήσαντες. Οὐ γὰρ ὁ ἐν λόγῳ σοφός, οὗτος ἐμοὶ σοφός, οὐδὲ ὅστις γλῶσσαν μὲν εὔστροφον ἔχει, ψυχὴν δὲ ἀπαίδευτον, ὥσπερ τῶν τάφων ὅσοι τὰ ἔξωθεν ὄντες εὐπρεπεῖς καὶ ὡραῖοι, μυδῶσι νεκροῖς τὰ ἔνδον, καὶ πολλὴν δυσωδίαν περικαλύπτουσιν, ἀλλ’ ὅστις ὀλίγα μὲν περὶ ἀρετῆς φθέγγεται, πολλὰ δὲ οἷς ἐνεργεῖ παραδείκνυσιν, καὶ τὸ ἀξιόπιστον τῷ λόγῳ διὰ τοῦ βίου προστίθησιν. Κρεῖσσον ἐμοὶ εὐμορφία θεωρουμένη τῆς λόγῳ ζωγραφουμένης, καὶ πλοῦτος ὃν αἱ χεῖρες ἔχουσιν ἢ ὃν οἱ ὄνειροι 4 – 207, 3 II1suppl. 374 inter II11899 / K cap. Σ 2, 12 et II11900 / K cap. Σ 2, 13 7 – 8 I Cor. 14, 19 12 τῷ – λόγῳ] Rom. 9, 28 12 – 13 καταργουμένην σοφίαν] I Cor. 2, 6 15 – 17 ὥσπερ – περικαλύπτουσιν] cf. Matth. 23, 27 5 – 207, 3 II1suppl. 374 GREGORIUS NAZIANZENUS, De grandine, in patrem tacentem (Orat. 16), 2–3 (PG 35, 936, 30 – 937, 12) 4 – 207, 3 II1suppl. 374 VE cap. Σ 9, 10 (213v[15]16 –32); VW cap. Σ 9, 12; VOVPh cap. Σ 9, 10; P cap. Σ 23, 12; E cap. 225, 7; deest in HI M (lac.) Lb R; PG 96, 341, 34 – 344, 2 II1suppl. 374 (a) V E λόγου P

Τοῦ] τοῦ αὐτοῦ VW p. c. man. rec., om. VW a. c. E

(b) Ἐκ τοῦ ιβʹ

1 μέλλωσι] correx. Lequien, μέλλουσι VEVΟVPh 8 – 207, 3 καὶ – κηρύσσουσιν] om. E 8 ἀσήμου VPh 9 ἀγεννεῖς ed. 10 εἰς ἣν] εἰσὶν VEVOVPh P a. c. ἐξουδενομένοι VOVPh, ἐξουδενόμενοι VE 11 – 12 ἐσαγήνεσαν VO 15 – 207, 3 ὥσπερ – κηρύσσουσιν] om. VW 18 τῶν λόγων VEVOVPh 20 ὃν1] ῶν (sic) P ἔχουσιν] αἰνοῦσιν P οἱ] om. P ὄνειροι] ὄνηροι (ὀν- P) VE P

5

10

15

20

207

B. Loci II1suppl. 138 – 422

πλάττουσιν, καὶ σοφία οὐχὶ λόγῳ λαμπρυνομένη, ἀλλ’ ἡ διὰ τῶν ἔργων ἐλεγχομένη. Σύνεσις γὰρ ἀγαθὴ πᾶσι τοῖς ποιοῦσιν αὐτήν, φησίν, ἀλλ’ οὐ τοῖς κηρύσσουσιν. II1suppl. 375 / V cap. Σ 9, 11 5

Οἱ περὶ λόγους, μὴ σφόδρα τοῖς λόγοις θαρρεῖτε, μὴ δὲ σοφίζεσθε περισσὰ καὶ ὑπὲρ τὸν λόγον. II1suppl. 376 / V cap. Σ 9, 12

10

Οἱ σοφισταὶ καὶ γραμματισταί, πῶς ἂν σοφοὶ κληθείητε, τὸν πρῶτον λόγον οὐκ ἔχοντες;

2 Ps. 110, 102 5 – 7 II1suppl. 375 inter II11899 / K cap. Σ 2, 12 et II11900 / K cap. Σ 2, 13 9 – 11 II1suppl. 376 inter II11899 / K cap. Σ 2, 12 et II11900 / K cap. Σ 2, 13 6 – 7 II1suppl. 375 GREGORIUS NAZIANZENUS, Ad Iulianum tributorum exaequatorem (Orat. 19), 10 (PG 35, 1053, 41–43) 10 – 11 II1suppl. 376 GREGORIUS NAZIANZENUS, De seipso et ad eos qui ipsum cathedram Constantinopolitanam affectare dicebant (Orat. 36), 12, 2–4 (ed. Moreschini, p. 266) 5 – 7 II1suppl. 375 VE cap. Σ 9, 11 (213v32–33); VW cap. Σ 9, 13; VOVPh cap. Σ 9, 9 – 11 11; P cap. Σ 23, 13; R cap. Σ 23, 8; deest in HI M (lac.) Lb E; PG 96, 344, 3–4 II1suppl. 376 VE cap. Σ 9, 12 (213v33 –34); VW cap. Σ 9, 14; VOVPh cap. Σ 9, 12; P cap. Σ 23, 14; R cap. Σ 23, 9; deest in HI M (lac.) Lb E; PG 96, 344, 5 –6 II1suppl. 375 (a) s. a. VEVOVPh (b) Τοῦ αὐτοῦ VW (c) Τοῦ Θεολόγου R (d) Ἐκ τοῦ ιδʹ λόγου mire P II1suppl. 376 (a) s. a. VEVOVPh (b) Τοῦ αὐτοῦ VW R (c) Ἐκ τοῦ Θεολόγου P 1 οὐχὶ] οὐχ ἡ ed. 3 φησίν, ἀλλ’] om. VEVOVPh E θαρρεῖται (-ει- P) V VO P, θαρῆτε VW δὲ] s. l. VW P 10 σοφισταὶ] σοφοὶ VO

6 σφόδρα] περιφόδρα VO a. c. σοφίζεσθαι (σοφιζ- P) VO a. c.

208

Supplementum II1

II1suppl. 377 / V cap. Σ 9, 13 Διδύμου, εἰς τὸν Ἐκκλησιαστὴν καʹ λόγου· Ἔνεστι ποτέ, πρὸς ὀλίγον θίγοντα διὰ τὸ χρήσιμον ἀλλοτρίας διδασκαλίας, πάλιν τῆς ἰδίας ἔχεσθαι. Οἷον· γραμματικὴ ἀλλοτρία γυνὴ τυγχάνει· ταύτῃ καλὸν πρὸς ὀλίγον ἐγγίσαι, διὰ τὸ τεχνικὸν καὶ ὀξὺ τῆς ἀναγνώσεως· ὁμοίως ῥητορικῇ, διὰ τὸ ἰσχυρὸν τοῦ λόγου καὶ τὴν ἀκολουθίαν· ἀλλὰ καὶ τῇ φιλοσοφίᾳ, διὰ τὸ εὐαπόδεικτον τῶν φαινομένων ἐναντίων. Μετὰ δὲ τοῦτο, ὡς ἀπὸ τῆς Αἰγυπτίας Ἄγαρ τεκνώσαντες, παιδίσκης οὔσης τῆς ἐλευθέρας Σάρρας, τῆς ἀρχούσης καὶ αὐτοσοφίας οὔσης, πάλιν ἐπὶ τὴν ἐκ νεότητος τραπῶμεν σοφίαν, ἥτις καὶ θεόσδοτός ἐστιν, ὅπως καὶ ἐξ αὐτῆς τεκνώσωμεν, οὐκέτι ὡς ἀπὸ δούλης αἰσθητὰ μαθήματα, ἀλλ’ ὡς ἐξ ἐλευθέρας καὶ τελείας σοφίας, φρόνησιν.

5

10

II1suppl. 378 / V cap. Σ 4, 13

Χρόνῳ πλείστῳ πάθη μελετηθέντα δυσδιόρθωτα λοιπὸν ἢ καὶ ἀδιόρθωτα νοσήματα γίνεται. 2 – 13 II1suppl. 377 inter II11906 / K cap. Σ 2, 19 et II11907 / K cap. Σ 2, 20 8 – 10 ἀπὸ – Σάρρας] cf. Gen. 16, 2 15 – 17 II1suppl. 378 inter II11926 / K cap. Σ 3, 17 et II11927 / K cap. Σ 3, 18 3 – 13 II1suppl. 377 DIDYMUS ALEXANDRINUS, In Ecclesiastem, XXI, locus non repertus 16 – 17 II1suppl. 378 locus non repertus 2 – 13 II1suppl. 377 VE cap. Σ 9, 13 (213v[34]35 –214r9); VW cap. Σ 9, 11; VOVPh cap. Σ 9, 13; P cap. Σ 23, 11; R cap. Σ 23, 10; deest in HI M (lac.) Lb E; PG 96, 344, 7– 21 15 – 17 II1suppl. 378 VE cap. Σ 4, 13 (211v13 –14); VWVOVPh cap. Σ 4, 13; deest in HI; PG 96, 333, 17–18 II1suppl. 377 (a) P R ἐκ τοῦ] supplevimus, om. cod. καʹ λόγου] om. R (b) Διδύμου V II1suppl. 378 (a) s. d. VEVOVPh (b) s. a. VW 3 θίγόντα VE, θηγοντα P 4 ἔχεσθαι] praem. εὐθέως R ἀλλοτρίαν VO 5 πρὸς – ἐγγίσαι] πρὸσἐνγίσαι ολιγον P 6 ῥητορικῇ] correximus, ῥητορικὴ VW P R, -κὴν VEVOVPh 7 φιλοσοφίᾳ] τῆ σοφία VW a. c., φιλοσοφίαν VEVOVPh 7 – 8 ευαποδικτον P, εὐαπόδεκτον VW 8 Μετὰ] μέγα VEVOVPh 10 σάρας VPh αὐτοσοφίας] αὐτῶ σοφίας P ἐπὶ] εἰς VEVOVPh 11 θεόσδοτός ἐστιν] θειος δότος ἐστιν P 12 αἴσθητα VO P 13 ελευθερΐας (sic) VO 16 πάθη] om. VO

15

B. Loci II1suppl. 138 – 422

209

II1suppl. 379 / V cap. Σ 23, 2 Παροιμιῶν· Ὁ μὴ συμπεριφερόμενος τῷ ἑαυτοῦ οἴκῳ, κληρονομήσει ἀνέμους. II1suppl. 380 / V cap. Σ 11, 6 5

Πρὸς Κορινθίους· Σὰρξ καὶ αἷμα βασιλείαν θεοῦ κληρονομῆσαι οὐ δύναται. [II1suppl. 381 / V cap. Σ 11, 12VW] Τοῦ αὐτοῦ·

Ἔστιν ἰδεῖν περὶ τὰς ἀντιθέτους ἱπποδρομίας τοὺς φιλίππους τε καὶ φιλοθε10 άμονας, οἳ πηδῶσι, βοῶσιν, οὐρανῷ πέμπουσι κόνιν, ἡνιοχοῦσι καθήμενοι, παίουσι τὸν ἀέρα, τοὺς ἵππους δὲ τοῖς δακτύλοις ὡς μάστιξι, ζευγνύουσι, μεταζευγνύουσιν· οὐδενὸς ὄντες κύριοι, ἀντιδιδοῦσιν ἀλλήλοις ῥαδίως ἡνιόχους, ἵππους, ἱπποστασίας, στρατηγούς. Καὶ ταῦτα τίνες; Οἱ πένητες πολλάκις καὶ ἄποροι, καὶ μὴ δ’ ἂν εἰς μίαν ἡμέραν τροφῆς εὐπορήσοντες.

2 – 3 II1suppl. 379 ante II11943 / K cap. Σ 5, 1 5 – 6 II1suppl. 380 inter II11983 / K cap. Σ 8, 5 et II11984 / K cap. Σ 8, 6 8 – 14 II1suppl. 381 inter II11988 / K cap. Σ 8, 10 et II11989 / K cap. Σ 8, 11 3 II1suppl. 379 Prov. 11, 291 (Wahl, Proverbien-Text, p. 60) 6 II1suppl. 380 1 I Cor. 15, 50 9 – 14 II suppl. 381 GREGORIUS NAZIANZENUS, Funebris oratio in laudem Basilii Magni Caesareae in Cappadocia episcopi (Orat. 43), 15, 15 –23 (ed. Bernardi, p. 150 –152) 2 – 3 II1suppl. 379 VE cap. Σ 23, 2 (219v[29]29 –30); VOVPh cap. Σ 23, 2; deest in VW HI; PG 96, 368, 19 –20 5 – 6 II1suppl. 380 VE cap. Σ 11, 6 (214v[7]7–8); W O Ph I V V V cap. Σ 11, 6; deest in H ; PG 96, 345, 24 –25 8 – 14 II1suppl. 381 VW cap. Σ 11, 12 (256rB[mg]24 –256vA12) II1suppl. 380 (a) VEVOVPh (b) Τοῦ Εὐαγγελίου VW 6 θεοῦ] add. οὐ VO (sed cancellav.) κληρονομῆσαι – δύναται] οὐ κληρονομή8 – 14 Τοῦ – εὐπορήσοντες] secludenda putamus (vide Thum, σουσιν VWVPh LXV–LXVI) 9 φιλίππους τε] correximus (ed.), φιλιππικούς τε VW 14 τροφῆς] correximus (ed.), τροφὴν VW

210

Supplementum II1

II1suppl. 382 / V cap. Σ 11, 12 Νείλου· Οἱ τῆς ψυχῆς ἀμελοῦντες, ἐπιμελόμενοι δὲ τοῦ σώματος, ὅμοιοι τυγχάνουσιν ἀνθρώπῳ βορβόρῳ μὲν καὶ πηλῷ τοὺς ὀφθαλμοὺς καταχρίοντι, ὕδατι δὲ καθαρῷ τοὺς οἰκείους ἀποπλύνοντι πόδας.

5

II1suppl. 383 / V cap. Σ 11, 13 Διδύμου· Τῶν ἀνθρώπων πάντων, μίαν καὶ τὴν αὐτὴν ἐχόντων ψυχῆς φύσιν, καὶ μὴν καὶ τὴν αὐτὴν τῆς σαρκὸς οὐσίαν, οἱ μὲν λέγονται σαρκικοί, οἱ δὲ πνευματικοί, οἱ δὲ οὐράνιοι, οἱ δὲ δοῦλοι τῆς ἁμαρτίας, οἱ δὲ ἐλεύθεροι ἀπὸ τῆς ἁμαρτίας, οἱ δὲ ἐν σαρκί, οἱ δὲ οὐκ ἐν σαρκί, σάρκα ἔχοντες, ἀλλ’ ἐν πνεύματι, οἱ δὲ ζῶντες μὲν ἐν Χριστῷ, ἀποθανόντες δὲ τῇ ἁμαρτίᾳ, οἱ δὲ ζῶντες μὲν τῇ ἁμαρτίᾳ, ἀποθανόντες δὲ τῷ Χριστῷ. Καὶ πάλιν· οἱ μὲν ἀλόγων ζώων ἔ-

2 – 5 II1suppl. 382 inter II11988 / K cap. Σ 8, 10 et II11989 / K cap. Σ 8, 11 7 – 211, 2 II1suppl. 383 inter II11988 / K cap. Σ 8, 10 et II11989 / K cap. Σ 8, 11 10 σαρκικοί] I Cor. 3, 3 πνευματικοί] Gal. 6, 1 οὐράνιοι] Ι Cor. 15, 48 10 – 11 δοῦλοι – ἁμαρτίας1] Rom. 6, 17 11 ἐλεύθεροι – ἁμαρτίας2] Ibid. 6, 18; 22 ἐν σαρκί] Ibid. 8, 8 12 οὐκ – πνεύματι] Ibid. 8, 9 12 – 13 ζῶντες – Χριστῷ] Ibid. 6, 11 13 τῇ ἁμαρτίᾳ] Ibid. 6, 2; 11 3 – 5 II1suppl. 382 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS?), locus non repertus 8 – 211, 2 II1suppl. 383 DIDYMUS ALEXANDRINUS, locus non repertus 2 – 5 II1suppl. 382 VE cap. Σ 11, 12 (214v[29]29 –32); VW cap. Σ 11, 13; VOVPh cap. 7 – 211, 2 II1suppl. 383 VE cap. Σ 11, 13 Σ 11, 12; deest in HI; PG 96, 348, 5 –8 (214v[32]33–215r4); VW cap. Σ 11, 14; VOVPh cap. Σ 11, 13; deest in HI; PG 96, 348, 9 –18 II1suppl. 382 Νείλου] scripsimus, νεῖλου VW, νίλου VEVOVPh VEVOVPh (b) s. a. VW

II1suppl. 383 (a)

4 ἀνθρώπῳ] τῶ VW p. ras. 5 ἀποπλύναντι VE 8 Τῶν] ῶν VE, ὁδοὶ e corr. VW 10 πνευματικοί – δὲ3] om. VEVOVPh post πνευματικοί quaedam excidisse videntur, exspectaveris οἱ δὲ χοϊκοὶ (cf. I Cor. 15, 48) ἐπουράνιοι ΝΤ 11 ἐλευθερωθέντες 12 – 13 ζῶντες – δὲ2] om. VW 14 δὲ] ἐν VW μὲν] δὲ VW VW (= NT) 14 – 211, 1 ἔσχον] om. VW ( fenestra)

10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

211

σχον ὀνόματα, ἢ ἡμέρων ἢ τοὐναντίον ἀγριωτάτων, κατὰ τὴν τοῦ ἤθους αὐτῶν κατασκευήν. II1suppl. 384 / V cap. Σ 12, 3 Ὠσηὲ προφήτου· 5

Ὡς σταφυλὴν ἐν ἐρήμῳ εὗρον τὸν Ἰσραήλ, καὶ ὡς σκοπὸν ἐν συκῇ πρόϊμον εἶδον πατέρας αὐτῶν. II1suppl. 385 / V cap. Σ 1, 9 Διονυσίου· Τὰς συμφορὰς ἐλεεῖν, οὐ μισεῖν προσῆκεν.

4 – 6 II1suppl. 384 inter II11998 / K cap. Σ 10, 2 et II11999 / K cap. Σ 10, 3 II1suppl. 385 inter II12032 / K cap. Σ 15, 10 et II12033 / K cap. Σ 15, 11

8–9

5 – 6 II1suppl. 384 Os. 9, 10 (Wahl, Prophetenzitate, p. 166) 9 II1suppl. 385 DIONYSIUS ALEXANDRINUS, Epistula II de matrimoniο (ed. Feltoe, Z. VII [p. 257]); Holl, n° 375 4 – 6 II1suppl. 384 VE cap. Σ 12, 3 (215r[8]8 –9); VWVOVPh cap. Σ 12, 3; PLb cap. A 20, 4; M cap. A 20, 3; deest in HI; PG 96, 348, 26–27 8 – 9 II1suppl. 385 VE cap. Σ 1, 9 (210v[18]19); VWVOVPh cap. Σ 1, 9; deest in HI; PG 96, 329, 13 II1suppl. 384 (a) PMLb ωσηέ P, ὡσηε M (b) Ἡσαΐου VEVOVPh (c) s. a. VW 1 ἡμερῶν VEVPh a. c. 5 Ὡς] εὕρον VW p. c., εὕρων VW a. c. Ἰσραήλ] om. VW ( feneE O Ph stra) ὡς σκοπὸν] ὡσκοπον M 6 πρόημον V V V , πρώϊμον Lb, προιμον M εἶδον – αὐτῶν] om. VEVOVPh εἶδον] ϊδον PM, τοὺς VW

212

Supplementum II1

II1suppl. 386 / V cap. T 6, 2

Χοὺς ἐγέννησε τὸν Νεβρώδ· οὗτος ἤρξατο εἶναι ἐπὶ τῆς γῆς γίγας κυνηγὸς ἔναντι κυρίου. II1suppl. 387 / V cap. T 6, 3

5

Ἐξόδου· Εἶπεν Μωσῆς τοῖς υἱοῖς Ἰσραήλ· Ἰδοὺ ἀνακέκληκεν ὁ θεὸς ἐξ ὀνόματος τὸν Βεσελεήλ, τὸν τοῦ Οὐρίου, ἐκ τῆς φυλῆς Ἰούδα, καὶ ἐνέπλησεν αὐτὸν πνεῦμα θεῖον σοφίας καὶ συνέσεως καὶ ἐπιστήμης πάντων, ἀρχιτεκτονεῖν κατὰ πάντα τὰ ἔργα τῆς ἀρχιτεκτονίας, ποιεῖν τὸ χρυσίον καὶ τὸ ἀργύριον καὶ τὸν χαλκὸν καὶ τὸν ὑάκινθον, καὶ λιθουργῆσαι τὸν λίθον καὶ κατεργάσασθαι τὰ ξυλικά, ποιεῖν ἐν παντὶ ἔργῳ σοφίας, αὐτός τε καὶ Ἐλιάβ, ἐκ φυλῆς Δάν. Καὶ ἐνέπλησεν αὐτοὺς συνέσεως, τοῦ ποιῆσαι πάντα τὰ ἔργα τοῦ ἁγίου, καὶ τὰ ὑφαντὰ καὶ τὰ ποικιλτὰ ὑφάναι τῷ κοκκίνῳ καὶ τῇ βύσσῳ, ποιεῖν πᾶν ἔργον ἀρχιτεκτονίας καὶ ποικιλίας.

2 – 4 II1suppl. 386 inter II12053 / K cap. T 5, 1 et II12054 / K cap. T 5, 2 II1suppl. 387 inter II12053 / K cap. T 5, 1 et II12054 / K cap. T 5, 2

6 – 16

3 – 4 II1suppl. 386 Gen. 10, 8 –9 7 – 16 II1suppl. 387 Ex. 35, 30 –35 2 – 4 II1suppl. 386 VE cap. T 6, 2 (222v4 –5); VOVPh cap. T 6, 2; deest in VW HI; PG 96, 372, 32–33 6 – 16 II1suppl. 387 VE cap. T 6, 3 (222v[5]5–14); VPh cap. T 6, 3; deest in VWVO HI II1suppl. 386 s. a. VEVOVPh 3 νεβρωδ VO 7 ἀνακέκληκεν] ἀναβέβληκεν VPh 15 ὑφάναι] sic acc. VEVPh

10

15

B. Loci II1suppl. 138 – 422

213

II1suppl. 388 / V cap. T 6, 9 Διδύμου·

5

10

Τέλειον ἰατρὸν λέγομεν, οὐ τὸν θεραπεύοντα πάντως, ἀλλὰ τὸν μηδὲν τῶν εἰς ὠφέλειαν ἀνηκόντων καὶ θεραπείαν παραλείποντα, καὶ στρατηγὸν ἄριστον, οὐ τὸν νικῶντα πάντως, ἀλλὰ τὸν μηδὲν τῶν εἰς νίκην συντεινόντων παραλείψαντα· οὕτω καὶ κυβερνήτην ἄριστον, οὐ τὸν ἐπιτυγχάνοντα πάντως τοῦ εὖ ἄγειν τὴν ναῦν, ἀλλὰ τὸν μηδὲν τῶν ὅσα δείκνυσι τὸν ἄριστον κυβερνήτην παραλείψαντα, κἂν βία κραταιοτέρα τῆς θαλάσσης γενομένη, τὸ σκάφος ἐπικαλύψῃ τοῖς κύμασιν, ἀλλὰ τὸν μηδενὸς τεχνικοῦ συλλογισμοῦ παραμελήσαντα, κἂν μὴ συναγάγῃ. [II1suppl. 389 / V cap. T 6, 10] Τοῦ αὐτοῦ·

Μετὰ τελευτὴν Πίκου, τοῦ καὶ Διός, ἐβασίλευσεν Φαῦνος, ὁ καὶ Ἑρμῆς, τῆς 15 Ἰταλίας ἀντ’ αὐτοῦ, ὅστις ἐφεῦρεν τὸ μέταλλον.

2 – 11 II1suppl. 388 inter II12061 / K cap. T 5, 9 et II12062 / K cap. T 5, 10 3–4 Τέλειον – παραλείποντα] exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 43.11./ 50.13. (ed. Ihm, p. 759) 13 – 15 II1suppl. 389 post II12064 / K cap. T 5, 12 3 – 11 II1suppl. 388 DIDYMUS ALEXANDRINUS, locus non repertus 14 – 15 II1suppl. 389 DIDYMUS ALEXANDRINUS, re vera IOHANNES MALALAS, Chronographia, I,14 (ed. Thurn, p. 14) 2 – 11 II1suppl. 388 VE cap. T 6, 9 (223r[2]2–10); VPh cap. T 6, 9; quod attinet ad VW, vide *II22661 / PMLb cap. T 5, 9; deest in VO HI 13 – 15 II1suppl. 389 VE cap. T 6, 10 (223r[10]10 –11); VWVPh cap. T 6, 10; deest in VO HI II1suppl. 389 (a) VE (b) s. a. VWVPh 3 τὸν2] τῶν VPh 4 ἀνηκόντων] correximus (*II2), εἰκόντων VEVPh 7 τοῦ] correεὖ ἄγειν] correximus (*II2), εὐαγεῖν VEVPh 10 ἐπικαximus (*II2), τὸ VEVPh λύψῃ] scripsimus, ἐπικαλύψει VEVPh 13 – 15 Τοῦ – μέταλλον] seclusimus 14 ἐρμῆς VEVW a. c., ἑρμὴς VW p. c. VPh p. c. 15 ἀντ’] ὁ υἱὸς VW

*II22661 / PMLb cap. T 5, 9

214

Supplementum II1

[II1suppl. 390 / V cap. T 6, 11]

Ἡρακλῆς ὁ φιλόσοφος, ὁ λεγόμενος Τύριος, ἐφεῦρεν τὴν κογχύλην· ἐωριζόμενος γὰρ ἐπὶ τὸ παράλιον μέρος τῆς Τύρου πόλεως, εἶδεν ποιμενικὸν κύνα, ἐσθίοντα τὴν κογχύλην, καὶ †λαβὼν† ἐκ τῶν προβάτων πόκον ἐρέας, 5 καὶ καταμάσσοντα τὸ καταφερόμενον ἐκ τοῦ στόματος τοῦ κυνὸς καὶ βάπτοντα τὸν πόκον. Ὡς μέγα δῶρον τοῦτο ὁ Ἡρακλῆς προσήγαγε τῷ βασιλεῖ τῆς Τύρου Φοίνικι. Καὶ ἐκπλαγεὶς καὶ αὐτὸς ἐπὶ τῇ θέᾳ τῆς ξένου χρόας τοῦ βάμματος, θαυμάζων τὴν τούτου εὕρεσιν, ἐκέλευσεν ἐξ αὐτοῦ τοῦ βάμματος τῆς κογχύλης βαφῆναι ἐρέαν [ἐκ τῆς κογχύλης], καὶ γενέσθαι αὐτῷ 10 περιβόλαιον βασιλικόν. Καὶ ἐφόρεσεν αὐτὸς πρῶτος ἐκ πορφύρας περιβόλαιον, καὶ πάντες ἐθαύμασαν τὴν αὐτοῦ βασιλικὴν ἐσθῆτα, ὡς ξένην θέαν. Καὶ ἐκέλευσεν ὁ βασιλεὺς Φοῖνιξ μηδένα φορεῖν ἔξω τοῦ βασιλέως ἐκ τῆς κογχύλης ἐσθῆτα.

2 – 14 II1suppl. 390 post II12064 / K cap. T 5, 12 3 – 14 II1suppl. 390 , re vera IOHANNES MALALAS, Chronographia, II,8 (ed. Thurn, p. 23 –24) 2 – 14 II1suppl. 390 VE cap. T 6, 11 (223r12–23); VWVPh cap. T 6, 11; deest in VO HI II1suppl. 390 s. a. VEVWVPh 3 – 14 Ἡρακλῆς – ἐσθῆτα] seclusimus 3 ἡρακλὴς VPh p. c., ἡρακλεῖς VE Τύριος] πύριος VPh 3 – 4 μετεωριζόμενος VEVPh 4 εἶδεν] ἴδε VW 5 κύνα] scripsimus, κῦνα VEVWVPh λαβὼν] cruces apposuimus, sic VEVWVPh (τὸν ποιμένα, νομίζοντα αἱμάσσειν τὸν κύνα, λαβόντα ed.) ἐραίας VPh 6 καταμάσσον VΕVPh 7 ἡρακλὴς VWVPh p. c., ἡρακλεῖς VE προσήγαγε] προσέφερε VEVPh 8 Φοίνικι] correxiξένου] sic VEVWVPh, ξένης ed. 9 βάμματος1 – mus (ed.), φοινίκης VEVWVPh 2 W E Ph 2 τοῦ ] om. V 10 ἐραίαν V V ἐκ – κογχύλης ] seclusimus (ed.) 11 ἐφόρεσεν] add. αὐτῶ VE, αὐτὸ VPh 12 αὐτοῦ] correximus (ed.), αὐτὴν VEVWVPh

B. Loci II1suppl. 138 – 422

215

[II1suppl. 391 / V cap. T 6, 12] Τοῦ αὐτοῦ· Νούμμας δὲ ὁ καὶ Πομπηϊανός, βασιλεὺς Ῥωμαίων, δεξάμενος πρεσβευτὰς ἐκ τῆς χώρας τῶν Πελασγῶν, φοροῦντας χλαμύδας ἐχούσας ταβλία ῥού5 σια, καθάπερ οἱ τῆς Ἰσαύρων χώρας, καὶ τερφθεὶς τοῦ σχήματος, ἐπενόησε πρῶτος ἐν τῇ Ῥώμῃ φορεῖσθαι τὰς μὲν βασιλικὰς πορφύρας ἐχούσας ταβλία χρυσᾶ, τὰς δὲ τῶν συγκλητικῶν αὐτοῦ καὶ τῶν ἐν ἀξίαις καὶ στρατιαῖς χλαμύδας, ἐχούσας σήμαντρον τῆς βασιλικῆς φορεσίας ταβλία πορφυρᾶ, δηλοῦντα ἀξίαν Ῥωμαϊκῆς πολιτείας καὶ ὑποταγήν, κελεύσας μηδένα εἰσελ10 θεῖν συγχωρεῖσθαι εἰς τὸ αὐτοῦ παλάτιον πρὸς αὐτὸν δίχα τοῦ σχήματος τῆς αὐτῆς χλαμύδος.

[II1suppl. 392 / V cap. T 6, 13] Τοῦ αὐτοῦ· Κέκροψ ἐβασίλευσεν Ἀθηναίων, καὶ ἐνομοθέτησε τὰς γυναῖκας τὰς ὑπὸ 15 τὴν βασιλείαν αὐτοῦ οὔσας, ἐν ᾧ εἰσὶ παρθένοι, γαμεῖσθαι ἑνὶ ἀνδρί· ἅστινας ἐκάλεσεν νύμφας ἐν τῇ νομοθεσίᾳ αὐτοῦ, διὰ τὸ πηγαῖς ἐοικέναι τὰς παρθένους κόρας, αἳ τίκτουσι καὶ ἀπὸ ἀδήλων πόρων πηγάζουσι γάλα. Πρὸ

2 – 11 II1suppl. 391 post II12064 / K cap. T 5, 12 II12064 / K cap. T 5, 12

13 – 216, 10 II1suppl. 392 post

3 – 11 II1suppl. 391 DIDYMUS ALEXANDRINUS, re vera IOHANNES MALALAS, Chronographia, II,8 (ed. Thurn, p. 24) 14 – 216, 10 II1suppl. 392 DIDYMUS ALEXANDRINUS, re vera IOHANNES MALALAS, Chronographia, IV,5 (ed. Thurn, p. 50) 2 – 11 II1suppl. 391 VE cap. T 6, 12 (223r[24]24 –33); VWVPh cap. T 6, 12; deest in 13 – 216, 10 II1suppl. 392 VE cap. T 6, 13 (223r[33]33 –223v12); VWVPh VO HI cap. T 6, 13; deest in VO HI II1suppl. 391 (a) VE (b) s. a. VWVPh II1suppl. 392 (a) VE (b) s. a. VWVPh 2 – 11 Τοῦ – χλαμύδος] seclusimus 3 Νοῦμας VW Πομπηϊανός] vide ed. app. crit. 4 πελαγῶν VPh a. c. χλαμμύδας VE 5 ἰσαῦρων VE τῶ σχήματι VEVPh 6 πορφύρας] sic acc. VEVWVPh (vide ed. app. crit.) 7 χρύσεα VEVPh στρατίαις VW, στρατείαις ed. 8 πορφυρᾶ] scripsimus, προφυρά VEVWVPh 9 ὑποταγῆς VEVPh 9 – 10 εἰσελθεῖν συγχωρεῖσθαι] συγχωρεῖν (-χο- VE) εἰσελθεῖν VEVPh 10 αὐτοῦ] αὐτὸ VW παλάτιν VW 13 – 216, 10 Τοῦ – παρθένοι] seclusimus 14 ἀθηνῶν VEVPh καὶ] οὗτος e corr. VW 15 παρθέναι VEVPh, πάρθεναι VW a. c.

216

Supplementum II1

γὰρ τῆς βασιλείας αὐτοῦ, πᾶσαι αἱ γυναῖκες τῶν Ἀττικῶν καὶ Ἀθηναίων καὶ τῆς πλησίον χώρας θηριώδει μίξει ἐμίγνυντο, ἑκάστῳ συμμιγόμεναι τῷ ἀρεσκομένῳ αὐταῖς. Καὶ ὅσας ἤθελε τίς κρατῆσαι αὐτὰς κατ’ οἶκον ἡμέρας, παρέμενον αὐτῷ τρεφόμεναι, καὶ εἰ ἤθελεν, πάλιν ἀπέλυεν αὐτήν. Οὐδεὶς οὖν ἤδει τίνος ἦν υἱὸς ἢ θυγάτηρ, ἀλλ’ ὡς ἂν ἔδοξε τῇ μητρί, ἔλεγεν τινὶ ὅτι 5 Σός ἐστιν οὗτος υἱὸς ἢ θυγάτηρ, καὶ ἐδίδου τὸ τεχθὲν ᾧ ἠβούλετο ἀνδρὶ συμμιγέντι αὐτῇ, καὶ ἔχαιρον δεχόμενοι. Ὁ δὲ Κέκροψ, ἐκ τῆς Αἰγύπτου καταγόμενος, ἐξεφώνησε τὸν νόμον τοῦτον, εἰρηκὼς ὅτι διατοῦτο ἡ Ἀττικὴ χώρα ἀπώλετο. Καὶ λοιπὸν ἐσωφρόνησαν πᾶσαι, καὶ ἀνδράσιν ἐμίγνυντο αἱ ἄγαμοι παρθένοι. 10

[II1suppl. 393 / V cap. T 6, 14] Τοῦ αὐτοῦ· Μαρσύας ὁ φιλόσοφος ἐφεῦρεν διὰ μουσικῆς αὐλοὺς ἀπὸ καλάμων. Ὅστις Μαρσύας θεοχολωτηθεὶς ἐξέστη τοῦ ἰδίου νοός, καὶ παραφρονήσας ἔρριψεν ἑαυτὸν εἰς τὸν ποταμόν. 15

12 – 15 II1suppl. 393 post II12064 / K cap. T 5, 12 13 – 15 II1suppl. 393 DIDYMUS ALEXANDRINUS, re vera IOHANNES MALALAS, Chronographia, IV,7 (ed. Thurn, p. 54) 12 – 15 II1suppl. 393 VE cap. T 6, 14 (223v[12]12–14); VWVPh cap. T 6, 14; deest in VO HI II1suppl. 393 (a) VE (b) s. a. VWVPh 1 καὶ Ἀθηναίων] om. VEVPh 2 θηριώδη VE a. c. ut videtur VW p. c. μίξει] scripsimus (ed.), μίξι VE p. c., μίξιν VE a. c. VW a. c., μῖξιν VW p. c. συμμιγόμεναι] συγγινόμεναι ed. 3 ἤθελε] εἰ θέλη VEVPh αὐτὰς] om. VW 3 – 4 κατ’ οἶκον, ἡμέρας παρέμενον VE 3 κατ’ οἶκον] κατοῖκον VPh, καθοἶκον (sic) VW 4 ἤθελον VW 5 ἤδει] εἴδη VEVPh, ἤδη VW a. c. τινὶ] om. VEVPh 6 τὸ] τῶ VE 7 κέκρωψ VW ἐγύπτου VE 8 αττικὴ VE 9 ἀνδράσιν] scripsimus, ἀνδρᾶσιν VEVWVPh αἱ] om. VW 10 παρθέ12 – 15 Τοῦ – ποταμόν] seclusimus 13 ἐφεῦρεν] e corr. VW 14 ναι VW a. c. Ph μαρσίας V θεοχολωτηθεὶς] scripsimus (ed.), θεοχόλω τιθεὶς VEVPh, θεοχολοτιθεὶς VW

B. Loci II1suppl. 138 – 422

217

[II1suppl. 394 / V cap. T 6, 15]

5

Παλαμήδης, ὅστις πρῶτος τὸ ταβλίζειν ἐφεῦρεν, ἐκ τῆς κινήσεως τῶν ἑπτὰ πλανητῶν, κατὰ μοιρικὴν τύχην ἐπαγόντων τοῖς ἀνθρώποις χαρὰς καὶ λύπας, ὥρισε τὴν τάβλαν τὸν γήϊνον κόσμον, τοὺς δὲ δώδεκα κάσους τὸν ζωδιακὸν ἀριθμόν, τὸν δὲ ψηφοβόλον καὶ τὰ ἐν αὐτῷ ἑπτὰ κοκκία τὰ ἑπτὰ ἄστρα, τὸν δὲ πύργον τὸ ὕψος τοῦ οὐρανοῦ.

[II1suppl. 395 / V cap. T 6, 16]

10

Ἔκτισεν ὁ Πάλλας οἶκον μέγα πάνυ, οἷον οὐκ εἶχεν ἡ περίχωρος ἐκείνη, ὅστις οἶκος ἐκλήθη παλάτιον· ἀπὸ τότε ἐκλήθη τὸ βασιλικὸν οἰκητήριον παλάτιον.

2 – 7 II1suppl. 394 post II12064 / K cap. T 5, 12 9 – 12 II1suppl. 395 post II12064 / K cap. T 5, 12 3 – 7 II1suppl. 394 , re vera IOHANNES MALALAS, Chronographia, V,9 (ed. Thurn, p. 76 –77) 10 – 12 II1suppl. 395 , re vera IOHANNES MALALAS, Chronographia, VI,24 (ed. Thurn, p. 129–130) 2 – 7 II1suppl. 394 VE cap. T 6, 15 (223v15 –19); VWVPh cap. T 6, 15; deest in VO HI 9 – 12 II1suppl. 395 VE cap. T 6, 16 (223v19 –22); VWVPh cap. T 6, 16; deest in VO HI II1suppl. 394 s. a. VEVWVPh II1suppl. 395 s. a. VEVWVPh 3 – 7 Παλαμήδης – οὐρανοῦ] seclusimus 3 Παλαμήδης] scripsimus (ed.), παλαμίδης VEVWVPh ἐφῆυρεν VW a. c. ἑπτὰ] ἐπτὰ VE, ζʹ VW 4 κατὰ μοιρικὴν] scripsiἐπάmus (ed.), καταμυρίκην VΕVPh p. c., καταμυρικὴν VPh a. c., κατὰ μυρικὴν VW γοντος VPh χαρᾶς VEVW a. c. 5 ὥρισε] scripsimus (ed.), ὥρησεν VPh, ὥρησαι VE, ὤρισαι VW γεϊνὸν VW δὲ] om. VW κασοὺς VW 6 ἑπτὰ1] ἐπτὰ VE, ζʹ VW 2 E W ἑπτὰ ] ἐπτὰ V , ζʹ V 10 – 12 Ἔκτισεν – παλάτιον] seclusimus 10 πάλας VPh E W Ph E W μέγαν] correximus (ed.), μέγα V V V περίχορος V V 11 παλάτιν VW, τὸ Παλλάντιν ed. 12 παλάτιν VW, παλλάντιον ed.

218

Supplementum II1

[II1suppl. 396 / V cap. T 6, 17] Διδύμου· Τὸν ἱππικὸν ἀγῶνα πρῶτος ἐπενόησεν Ἐνυάλιός τις, ὁ υἱὸς Ποσειδῶνος· τὸν δὲ αὐτὸν ἱππικὸν ἀγῶνα ἅρμασι διπώλοις ἐφεῦρεν. Ὁ γὰρ Οἰνόμαος πρῶτος αὐτὸς ἐπετέλεσεν τὸν αὐτὸν ἀγῶνα ἅρμασι τετραπώλοις. Τὸ δὲ 5 τοῦ ἱπποδρομίου κτίσμα εἰς τὴν τοῦ κόσμου διοίκησιν ὠκονόμηται, τουτέστιν τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς καὶ τῆς θαλάσσης. Τὰς οὖν δώδεκα θύρας τοὺς δώδεκα οἴκους ἱστόρησαν τοῦ ζωδιακοῦ κύκλου, τοῦ διοικοῦντος τὴν γῆν καὶ τὴν θάλασσαν καὶ τῶν ἀνθρώπων τὸν παροδικὸν τοῦ βίου δρόμον. Τὸ δὲ πέλμα τοῦ ἱππικοῦ τὴν γῆν πᾶσαν εἶναι, τὸν δὲ εὔριπον τὴν θάλασ- 10 σαν, ὑπὸ τῆς γῆς μεσαζομένην, τὸν δὲ ἐπὶ τὰς θύρας καμπτὸν τὴν ἀνατολήν, τὸν δὲ ἐπὶ τὴν σφενδόνα τὴν δύσιν, τὰ δὲ ἑπτὰ σπαθία τὴν κίνησιν καὶ τὸν δρόμον τῆς ἀστροθεσίας τῶν ἑπτὰ ἀστέρων τῆς μεγάλης Ἄρκτου. Ὁ δὲ Ῥῶμος βασιλεὺς εἰς τιμὴν καὶ αὐτὸς τοῦ ἡλίου καὶ τῶν ὑπ’ αὐτὸν τεσσάρων στοιχείων τὸν ἀγῶνα ἐν τῇ Ῥώμῃ πρῶτος ἐφευρών, ἐπετέλεσεν ἐν τῇ χώρᾳ 15 τῆς δύσεως, ἤτοι τῆς Ἰταλίας, ἅρμασι τετραπώλοις, τουτέστιν τῇ γῇ καὶ τῇ θαλάσσῃ καὶ τῷ πυρὶ καὶ ἀέρι. Καὶ ἐπέθηκεν ὁ Ῥῶμος τοῖς αὐτοῖς τέτρασι στοιχείοις τὰ ὀνόματα ταῦτα· τῇ γῇ Πράσινον μέρος, ὅ ἐστι τὸ χλοῶδες, τῇ

2 – 219, 3 II1suppl. 396 post II12064 / K cap. T 5, 12 3 – 219, 3 II1suppl. 396 DIDYMUS ALEXANDRINUS, re vera IOHANNES MALALAS, Chronographia, VII,4 –5 (ed. Thurn, p. 134 –135) 2 – 219, 3 II1suppl. 396 VE cap. T 6, 17 (223v[22]22–224r6); VW cap. T 6, 17; VO cap. T 6, 3; VPh cap. T 6, 17; deest in HI; PG 96, 372, 34 – 373, 9 II1suppl. 396 (a) VEVOVPh (b) s. a. VW 2 – 219, 3 Διδύμου – Λευκοῦ] seclusimus 3 Ἐνυάλιός τις] correximus (ed.), ὁ ἐνυλιόστις VEVOVPh, ὕλιός τις VW Ποσειδῶνος] scripsimus, ποσιδῶνος 4 διπόλοις VEVPh, διπόλϊς VO VEVOVPh, ποσειδόνος VW p. c., ποσιδόνος VW a. c. E W a. c. O οἰνομαὼς V V V 5 ἐπετέλεσεν] ἐπέλεσεν (sic) VO αὐτὸν] om. VO 6 ὠκονόμητε VEVO, οἰκονομεῖται VW 7 οὖν] om. VW θύρας] οὐρὰς VW 8 ἰστόρησαν VEVO, ἐστόρισαν VW 10 εὔριπον] scripsimus (ed.), εὔριππον VEVW a. c. VPh, εὕριππον VW p. c., εὕρϊπον VO 11 – 12 τὸν – ἀνατολήν] post δύσιν transpos. VW 12 τὸν] correximus (ed.), τὴν V σφενδόνην VW ἐπτὰ VEVO, ζʹ VW σπαθία] sic V, σπάτια ed. (cf. autem app. crit.) 13 ἐπτὰ VEVO, ζʹ VW 14 Ῥῶμος βασιλεὺς] βασιλεὺς ῥώμος VEVOVPh ῥώμος VW a. c. αὐτὸν] correximus (ed.), αὐτοῦ V 15 ρώμη VW 16 ἱταλίας VEVO τετραπόλοις VW 17 ἀέρι] scripsimus (ed.), ἀέρει V ῥώμος (ρ- VO) VEVO 18 ὅ ἐστι] ὃ ἐστὶ VPh, ὅστι VEVO τὸ] om. VEVOVPh χωλῶδες VW

B. Loci II1suppl. 138 – 422

219

δὲ θαλάσσῃ, ὅ ἐστι τοῖς ὕδασι, τὸ Βένετον μέρος, ὡς κυανόν, τῷ πυρὶ τὸ Ῥούσιον μέρος, ὡς ἐρυθρόν, τῷ δὲ ἀέρι, ὡς λευκόν, ἐπέθηκεν ὄνομα τοῦ Λευκοῦ.

[II1suppl. 397 / V cap. T 6, 18] 5

Ὁ δὲ Καῖσαρ Ἰούλιος δικτάτωρ, ὅ ἐστι μονάρχης, ὅστις τὸ βίσεξτον εὗρεν, καὶ νόμους Ῥωμαίοις ἔδωκεν, καὶ μῆνας ἐξωνόμασε καὶ ὑπάτους…

[II1suppl. 398 / V cap. T 6, 19]

10

Μάρκος ὁ βασιλεὺς ἐξεφώνησεν, ἐξ ἀδιαθέτου κληρονομεῖν τὸν πατέρα τὰ τέκνα καὶ τῷ ἀχαριστουμένῳ παιδὶ τὸ τέταρτον μέρος δίδοσθαι.

5 – 7 II1suppl. 397 post II12064 / K cap. T 5, 12 9 – 11 II1suppl. 398 post II12064 / K cap. T 5, 12 6 – 7 II1suppl. 397 , re vera IOHANNES MALALAS, Chronographia, IX,3 (ed. Thurn, p. 162) 10 – 11 II1suppl. 398 , re vera IOHANNES MALALAS, Chronographia, XI,29 (ed. Thurn, p. 213) 5 – 7 II1suppl. 397 VE cap. T 6, 18 (224r6 –8); VWVPh cap. T 6, 18; deest in VO HI 9 – 11 II1suppl. 398 VE cap. T 6, 19 (224r8–9); VWVPh cap. T 6, 19; deest in VO HI II1suppl. 397 s. a. VEVWVPh II1suppl. 398 s. a. VEVWVPh 1 πυρὶ] in mg. add. δὲ VW 2 ἀέρει VW 2 – 3 ἐπέθηκεν – Λευκοῦ] om. VW 6 – 7 δικτάτορ VE 7 νόμον VEVPh Ὁ – ὑπάτους] seclusimus 6 καίσαρ VEVPh E W Ph ἐξωνόμασε] scripsimus, ἐξονόμασε V V V 10 – 11 Μάρκος – δίδοσθαι] seclusimus 11 τέταρτον] δʹ VW, δʹτον VPh

220

Supplementum II1

II1suppl. 399 / V cap. Υ 4, 2 Δαυΐδ· Ἡπαλύνθησαν οἱ λόγοι αὐτῶν ὑπὲρ ἔλαιον, καὶ αὐτοὶ εἰσὶ βολίδες. II1suppl. 400 / V cap. Υ 4, 3

5

Τοῦ αὐτοῦ· Τῷ στόματι αὐτῶν εὐλόγουν καὶ τῇ καρδίᾳ αὐτῶν κατηρῶντο. II1suppl. 401 / V cap. Υ 4, 6

*II22671 / PMLb cap. Υ 2, 5

Ἐγγίζει μοι ὁ λαὸς οὗτος, τοῖς χείλεσιν αὐτῶν τιμῶσίν με, ἡ δὲ καρδία αὐτῶν πόρρω ἀπέχει ἀπ’ ἐμοῦ.

2 – 4 II1suppl. 399 inter II12068 / K cap. Υ 1, 2 et II12069 / K cap. Υ 1, 3 6–7 II1suppl. 400 inter II12068 / K cap. Υ 1, 2 et II12069 / K cap. Υ 1, 3 9 – 11 II1suppl. 401 inter II12071 / K cap. Υ 1, 5 et II12072 / K cap. Υ 1, 6 3 – 4 II1suppl. 399 Ps. 54, 223– 4 7 II1suppl. 400 Ps. 61, 53 10 – 11 II1suppl. 401 Is. 29, 13 (Wahl, Prophetenzitate, p. 358 –359) 2 – 4 II1suppl. 399 VE cap. Υ 4, 2 (224v[33]33 –34); VWVPh cap. Υ 4, 2; deest in VO HI 6 – 7 II1suppl. 400 VE cap. Υ 4, 3 (224v34); VWVPh cap. Υ 4, 3; deest in VO HI 9 – 11 II1suppl. 401 VE cap. Υ 4, 6 (225r1–3); VWVPh cap. Υ 4, 6; deest in VO HI II1suppl. 400 (a) VW (b) s. a. VEVPh II1suppl. 401 s. a. VEVWVPh 7 ηὐλόγουν VW rav. VPh

10 ἐγγίζη μοι VEVPh

τιμῶσίν με] om. VEVPh

11 ἀπέχει] ite-

10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

221

II1suppl. 402 / V cap. Υ 4, 12 Τοῦ αὐτοῦ·

5

Ὅταν προσεύχῃ, οὐκ ἔσῃ ὥσπερ οἱ ὑποκριταί, ὅτι φιλοῦσιν ἐν ταῖς συναγωγαῖς καὶ ἐν ταῖς γωνίαις τῶν πλατειῶν ἑστῶτες προσεύχεσθαι, ὅπως φανῶσι τοῖς ἀνθρώποις. Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἀπέχουσι τὸν μισθὸν αὐτῶν. II1suppl. 403 / V cap. Υ 4, 27 Εὐσεβίου·

10

15

Πολλοί, φησίν, ἠθέλησαν δικαιοπραγῆσαι. Προεβάλλοντο γὰρ ἀσκῆσαι, καὶ οὐκ ἴσχυσαν ἐκτελέσαι. Διατοῦτο ἀφῆκεν αὐτοὺς ἀπολέσθαι ὁ θεός, ἐπειδὴ κατὰ ἀνθρωπαρέσκειαν σάκκον φοροῦσιν καὶ ἀνυποδετοῦσι καὶ κομῶσι τὰς κεφαλάς, ἐπιδεικνύμενοι τοῖς ἀνθρώποις τὰ κατορθώματα, θέλοντες κληθῆναι ἅγιοι καὶ προσκυνεῖσθαι ὑπὸ πάντων ὡς εὐλαβεῖς. Ὁρᾷς οὖν αὐτῶν τὸ ἔξωθεν σχῆμα, καὶ νομίζεις κατὰ θεὸν αὐτοὺς ποιεῖν πάντα, ἡ δὲ καρδία αὐτῶν τί κέκτηται ἀγνοεῖς· ὁ δὲ θεὸς ὁ ἐτάζων καρδίας καὶ νεφρούς, οἶδεν αὐτῶν τὴν προαίρεσιν καὶ ἀφίει αὐτοὺς ἐγκαταλειφθῆναι καὶ ἐκπεσεῖν, ἵνα φανερὰ αὐτῶν γένηται τὰ βουλεύματα. 2 – 6 II1suppl. 402 inter II12079 / K cap. Υ 1, 13 et II12080 / K cap. Υ 1, 14 8 – 222, 13 II1suppl. 403 inter II12096 / K cap. Υ 1, 30 et II12097 / K cap. Υ 1, 31 16 – 17 Ps. 7, 103 3 – 6 II1suppl. 402 Matth. 6, 5 9 – 11 II1suppl. 403 Πολλοὶ – θεός] PS.-EUSEBIUS ALEXANDRINUS, Sermo XXII (De astronomis), 6 (PG 86, 460, 1–3); Holl, n° 491, 1–3 11 – 222, 10 ἐπειδὴ – πορνεία] IBID., 6–7 (PG 86, 460, 12–36); Holl, n° 491, 3 –22 2 – 6 II1suppl. 402 VE cap. Υ 4, 12 (225r10–13); VWVPh cap. Υ 4, 12; deest in VO HI 8 – 222, 13 II1suppl. 403 VE cap. Υ 4, 27 (225v[28]29 –226r13); VW cap. Υ 4, 25; VO cap. Υ 4, 6; VPh cap. Υ 4, 27; deest in HI; PG 96, 377, 4 –32 II1suppl. 402 (a) VW (b) s. a. VEVPh II1suppl. 403 (a) VEVOVPh (b) s. a. VW 3 ὑποκριταί] add. σκυθρωποὶ (= Matth. 6, 16) VEVPh 4 πλατίων VW 5 ἀνθρώποις] add. νηστεύοντες (= Matth. 6, 16) VW 5 – 6 Ἀμὴν – αὐτῶν] om. VW W O E 10 – 11 ἀπωλέσθαι V V , ἀπωλέσαι V 11 – 12 σάκκον φοροῦσιν] σακκοφοροῦσιν VW 12 ἀνυποδυτοῦσιν VW 14 εὐλαβὴς VEVO 15 αὐτοὺς] post ποιεῖν transpos. VW

222

Supplementum II1

Οἱ γὰρ κατὰ ἀνθρωπαρέσκειαν μεταβαίνοντες εἰς τὸν βίον τῶν ἀρετῶν, οὗτοι καὶ σφάλμασι περιπίπτουσιν. Οἱ δὲ κατὰ θεὸν βουλόμενοι ἀσκῆσαι ὀρθῶς, οὐδέποτε ἐγκαταλιμπάνονται ὑπὸ τοῦ θεοῦ, καθὼς εἶπεν ὁ προφήτης· Νεώτερος ἐγενόμην, καὶ γὰρ ἐγήρασα, καὶ οὐκ εἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον· δίκαιοι γὰρ εἰς τὸν αἰῶνα ζῶσι, καὶ ἐν κυρίῳ ὁ μισθὸς αὐτῶν, καὶ ἡ ἐλπὶς αὐτῶν παρὰ ὑψίστῳ. Πολλοὶ οὖν σφαλέντες τῶν μοναχῶν, εἰς γάμον ἐτράπησαν, κακῶς ἐκλαμβάνοντες τὸ τοῦ Ἀποστόλου ῥητόν· Εἰ οὐκ ἐγκρατεύονται, γαμησάτωσαν. Καὶ οὐκ οἴδασιν ὅτι μετὰ τὰς συνθήκας τὰς εἰς θεὸν γινομένας οὐ λέγεται ἔτι γάμος, ἀλλὰ πορνεία. Ἕκαστος οὖν ὁ δυνάμενος βαστάσαι τὰς ἀνάγκας τοῦ σώματος, τότε ὑπεισέλθῃ τὸν ζυγὸν τῆς ἀσκήσεως, καὶ μὴ ἐκπέσῃ εἰς τὰ καταχθόνια τοῦ Ἅδου.

5

10

II1suppl. 404 / V cap. Υ 1, 11 Τοῦ αὐτοῦ·

15

Ἕρπει μᾶλλον ἡ δίκη κατὰ τῶν ἠρωστηκότων, τὸ ἀκρατὲς εἰς λόγους.

4 – 5 Νεώτερος – ἐγκαταλελειμμένον] Ps. 36, 251–2 5 – 7 δίκαιοι – ὑψίστῳ] Sap. 5, 151–3 8 – 9 I Cor. 7, 9 15 – 17 II1suppl. 404 post II12114 / K cap. Υ 2, 16 11 – 13 Ἕκαστος – Ἅδου] PS.-EUSEBIUS ALEXANDRINUS, Sermo XXII (De astronomis), 7 (PG 86, 460, 48 – 461, 3); Holl, n° 491, 22–25 16 – 17 II1suppl. 404 CYRILLUS ALEXANDRINUS, locus non repertus 15 – 17 II1suppl. 404 VE cap. Υ 1, 11 (224r24 –25); VW cap. Υ 1, 12; VPh cap. Υ 1, 11; deest in VO HI II1suppl. 404 (a) VW (b) s. a. VEVPh 5 ἐγκαταλελημμένον VEVO p. c. VPh, -λημένον VO a. c. 10 πορνείαν VO 11 βαστάσαι] scripsimus, -στᾶ- V mus, ἠρωστηκότων (ἡ- VE) VEVPh, ἠρωστι- VW

7 ὑψίστῳ] praem. τῶ VW 16 ἠρρωστηκότων] scripsi-

B. Loci II1suppl. 138 – 422

223

[II1suppl. 405 / E cap. 248, 3] Φίλωνος· Φεύγετε τὰς διαβολάς, κἂν ψευδεῖς ὦσιν· οἱ γὰρ πολλοὶ τὴν μὲν ἀλήθειαν ἀγνοοῦσι, πρὸς δὲ τὴν δόξαν ἀποβλέπουσιν.

II1suppl. 406 / V cap. Υ 2, 3

5

Πρὸς Τιμόθεον αʹ· Ὀλίγῳ οἴνῳ χρῶ διὰ τὸν στόμαχόν σου καὶ τὰς πυκνάς σου ἀσθενείας. II1suppl. 407 / V cap. Φ 1, 16 10

Τοῦ Χρυσοστόμου· Ὅτε ἐπὶ τὴν Σαραπτίαν χήραν ὁ προφήτης εἰσῆλθεν, ὅτε λιμώττων ὁ ξένος παρεγένετο πρὸς τὴν λιμώττουσαν ξενοδόχον, 2 – 4 II1suppl. 405 post II12135 / K cap. Υ 5, 32 3 – 4 exstat etiam ap. Isocrat., Ad Demonicum (Orat. I), 17 (ed. Mathieu/Brémond, I, p. 126) 3 – 4 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 10.20./23. (ed. Ihm, p. 248) 6 – 8 II1suppl. 406 1 1 inter II 2137 / K cap. Υ 6, 2 et II 2138 / K cap. Υ 6, 3 10 – 224, 4 II1suppl. 407 inter II12154 / K cap. Φ 1, 15 et II12155 / K cap. Φ 1, 16 11 – 224, 4 Ὅτε – χαρίζεται] cf. III Reg. 17, 10 –16 3 – 4 II1suppl. 405 PHILO IUDAEUS, locus non repertus 7 – 8 II1suppl. 406 I Tim. 5, 23 11 – 224, 4 II1suppl. 407 IOHANNES CHRYSOSTOMUS, locus non repertus; Haidacher 186.56 2 – 4 II1suppl. 405 E cap. 248, 3 (163v[mg]3 –5) 6 – 8 II1suppl. 406 VE cap. Υ 2, 3 (224r[29]29–30); VWVOVPh cap. Υ 2, 3; PM cap. Υ 10, 3; E cap. 245, 3; R cap. Υ 10, 3; deest in HI Lb; PG 96, 373, 34–35 10 – 224, 4 II1suppl. 407 VE cap. Φ 1, 16 W O Ph (231v[13]13 –18); V V V cap. Φ 1, 16; deest in HI; PG 96, 389, 34–40 II1suppl. 406 (a) VEVOVPh PM R τιμοθεον M αʹ] om. VEVO R (b) Ἀποστόλου VW E II1suppl. 407 Τοῦ] om. VPh 2 – 4 Φίλωνος – ἀποβλέπουσιν] secludenda putamus (vide Thum, CVI) 7 Ὀλίγῳ 7 – 8 ἀσθενείας] οἴνῳ] ὁλίγον οἶνω (sic) VO, οἴνω (οἰ- M) ὀλίγω (ολι- M) M R E ἀρρωστίας R 11 σαραφθίαν VW 11 – 12 λιμώττων] scrips. Lequien, λιμόττων V 12 λιμώττουσαν] scrips. Lequien, λιμόττουσαν V

224

Supplementum II1

δρακὸς ἀλεύρου τυχών, πηγὴν ἀένναον τὴν ὑδρίαν ἐργάζεται, οὐ τὴν ποσότητα τῆς δωρεᾶς ἐξετάσας, ἀλλὰ τῇ προθυμίᾳ τῆς φιλοξενίας ἀντιμετρήσας τὴν ἀμοιβήν. Τοιαῦτα γὰρ τὰ τῆς χάριτος· μικρὰ λαμβάνουσα, μεγάλα χαρίζεται. II1suppl. 408 / V cap. Φ 1, 18

5

Ἦλθεν Ἠλίας εἰς Σάρεπτα τῆς Σιδῶνος, καὶ εἶδεν γυναῖκα χήραν ξυλευομένην. Καὶ τί φησίν; Δός μοι μικρὸν ὕδωρ, ἵνα πίω. Ἀπελθοῦσα δὲ ἡ χήρα ἤνεγκεν αὐτῷ, καὶ ἔπιεν ὁ Ἠλίας καὶ εἶπεν αὐτῇ· Λήψῃ δή μοι καὶ ψωμὸν ἄρτου, καὶ φάγομαι. Ἡ δὲ εἶπεν· Ζῇ κύριος, εἰ ἔστι μοι ἀλλ’ ἢ δρὰξ ἀλεύρου ἐν τῇ ὑδρίᾳ, καὶ ὀλίγον ἔλαιον ἐν τῷ καμψάκῃ, ὃ ποιήσομεν καὶ φαγόμεθα ἐγὼ καὶ τὰ παιδία μου καὶ ἀποθανούμεθα. Τί οὖν Ἠλίας; Ἄπελθε, φησίν, καὶ ποίησόν μοι ἐγκρυφίαν καταμόνας καὶ φάγομαι, καὶ οὕτως ποιήσεις τοῖς τέκνοις σου καὶ φάγονται. Τί ποιεῖς, Ἠλία; Ἔστω ἄρτον θέλεις, τί καὶ καταμόνας ζητεῖς; Οὐ γὰρ ὀφείλεις εὐχαριστῆσαι, ἵνα μετὰ τῶν τέκνων φάγῃς; Σὺ θέλεις φαγεῖν καὶ δῆμον τέκνων πνῖξαι; Ἀλλ’ ὅμως ἡ χήρα οὐκ ἐταράχθη, οὐδὲ εἶπεν· Σὺ εἶ ὁ τὸν λιμὸν ποιήσας, καὶ ἐν τοῖς λειψάνοις τοῦ λιμοῦ διατραφῆναι ἦλθες; Οὐδὲ εἶπεν ὅτι Τοσοῦτον κόσμον παρέλιπες, καὶ πρός με ἦλθες λιμῷ καταφθεῖραι τὰ παιδία; Σὺ εἶ ὁ αἴτιος γενόμενος τοῦ λιμοῦ, καὶ παρ’ 1 III Reg. 17, 12 6 – 225, 21 II1suppl. 408 inter II12154 / K cap. Φ 1, 16 et II12155 / K cap. Φ 1, 17 8 III Reg. 17, 10 10 Λήψῃ – ἄρτου] Ibid. 17, 11 10 – 13 Ζῇ – ἀποθανούμεθα] Ibid. 17, 12 13 – 15 ποίησόν – σου] Ibid. 17, 13 7 – 225, 21 II1suppl. 408 PS.-IOHANNES CHRYSOSTOMUS, In SS. Petrum et Heliam, 3 (PG 50, 731, 49 – 732, 38) 6 – 225, 21 II1suppl. 408 VE cap. Φ 1, 18 (231v20 –232r15); VOVPh cap. Φ 1, 18; deest in VW HI; PG 96, 389, 43 – 392, 33 II1suppl. 408 s. a. VEVOVPh 1 τυχών] om. VEVOVPh 7 ἡλΐας VOVPh εἰς Σάρεπτα] εισάρεπτα VEVO 9 Ἠλίας] scripsimus, ηλίας VE, ἡλΐας VO p. c. VPh, ἡλΰας VO a. c. 11 ἢ] ἣ VO 12 καμ13 Ἠλίας] scripsimus, ψάκῃ] scripsimus, καμψάκει VE, καψάκει VO, καψάκϊ VPh ἡλίας VEVOVPh 15 Ἠλία] scripsimus, ἡλία VEVOVPh 17 φάγῃς] φάγεις VE πνίξαι VEVO 20 παρέλειπες VEVPh

10

15

20

B. Loci II1suppl. 138 – 422

5

10

15

20

225

ἐμοῦ τροφὴν αἰτεῖς; Ἀλλ’ ὡς Ἀβραμιαία τις γυνὴ εἰσελθοῦσα ἐποίησεν κατὰ τὸ ῥῆμα Ἠλίου, καὶ ἦν ἰδεῖν τοῦ Ἀβραὰμ τὴν χήραν φιλοξενεστέραν· ἐκεῖνος μὲν γὰρ καὶ εὔπορος ὢν ἀγγέλους ἐξένισεν, αὕτη δὲ ζωὴν καὶ θάνατον προσενεγκοῦσα ἐξένισε τὸν προφήτην. Καὶ ἦν ἰδεῖν φύσιν καταπονουμένην καὶ φιλοξενίαν ἐνεργουμένην· εἶδες σπλάγχνα ῥιπτούμενα καὶ προφήτην δεχόμενα. Ὁλόκληρον δῆμον τέκνων τάφον εἰργάσατο· ὅσον γὰρ εἰς προαίρεσιν τῆς χήρας, ἐκεῖνα τετελευτήκασιν. Οὐκ οἶδα πῶς ἐγκωμιάσω τὴν χήραν, πῶς τέκνων κατεφρόνησεν καὶ φιλοξενίαν ἐτίμησεν, πῶς ἡ φύσις αὐτῇ οὐκ ἠγανάκτησεν, πῶς ἡ μήτρα οὐκ ἠλλοιώθη, πῶς τὰ σπλάγχνα οὐ διελύθη, βλέποντα ὁλόκληρον δῆμον παίδων ὑπὸ λιμοῦ μέλλοντα φθείρεσθαι. Ἀλλὰ ἀνωτέρα πάντων ἐγένετο καὶ τὸν προφήτην ἐξένισεν. Ὡς οὖν ἔλαβεν ὁ προφήτης καὶ ἔφαγεν, λοιπὸν τὰς ἀμοιβὰς ἀποδίδωσιν· ἔσπειρεν φιλοξενίαν ἡ χήρα, καὶ εὐθὺς τὸν ἄσταχυν κομῶντα τῇ εὐσεβείᾳ ἐθέρισεν. Τί γάρ φησιν; Ζῇ κύριος, ἡ ὑδρία τοῦ ἀλεύρου οὐκ ἐκλείψει, καὶ ὁ καμψάκης τοῦ ἐλαίου οὐκ ἐλαττονήσει. Καὶ ἐγένετο ἡ δεξιὰ τῆς χήρας ληνός, καὶ ἡ ἀριστερὰ ἅλων, καὶ δράγματα ἀναγκαίως τὸν καρπὸν παρέχοντα δι’ ὀλίγου τοῦ προφήτου τὴν χήραν διατρέφοντος· ληνὸς καὶ ἅλων ἐγένετο ἡ οἰκία τῆς χήρας.

3 – 4 ἐκεῖνος – ἐξένισεν] cf. Gen. 18, 2–8 17 – 18 III Reg. 17, 14 1 ἁβραμιαία VE 2 Ἠλίου] scripsimus, ἡλιοῦ VEVOVPh 4 προσενεγκοῦσαν VO E O Ph E ἐξένισε] scripsimus, ἐξένησε V V V 6 ἦν] ἣν V 10 χήραν] scripsimus, χείρα VE a. c., χήρα VE p. c. VOVPh 11 αὐτῇ] sic VEVO, αὐτὴ VPh (ed.) μητέρα VPh 14 ἐξένισεν] scripsimus, ἐξένησεν VEVOVPh 17 ἐκλείψει] correximus (ed.), ἐκλήψει καμψάκϊς VPh 19 ἅλων] scripsimus, ἄλων VEVOVPh 20 δι’ ὀλίγου] VEVOVPh καὶ διὰ τοῦ λόγου ed. χήραν] scripsimus, χήρα VEVPh, χειρα VO a. c., χηρα VO p. c. διατρέφοντα ed. 21 ἅλων] scripsimus, ἄλων VEVPh, ἄλλων VO

226

Supplementum II1

II1suppl. 409 / V cap. Φ 12, 22 Τοῦ αὐτοῦ· Θρασὺν μὲν γὰρ λέγουσιν τὸν ἀνδρεῖον, ἀνάλγητον τὸν σώφρονα, τὸν δίκαιον ἀπηνῆ, κακοῦργον τὸν φρόνιμον, καὶ τὸν μεγαλοπρεπῆ μὲν ὡς βάναυσον διαβάλλουσιν, τὸν ἐλευθέριον δὲ ὡς ἄσωτον, πάλιν τὸν οἰκονομικὸν φειδωλόν. Καὶ ὅλως πάντα τὰ τῆς ἀρετῆς εἴδη οὐκ ἀπορεῖ παρ’ αὐτοῖς ὀνόματος ἐκ τῆς ἀντικειμένης κακίας μετενεχθέντος.

5

II1suppl. 410 / V cap. Φ 12, 23

*II22756 / PMLb cap. Φ 2, 16

Τοῦ αὐτοῦ· Ἴδιον κακὸν τοῦ διαβόλου ὁ φθόνος ὁ ἐκλαληθῆναι μὴ δυνάμενος, ὁ ἰατρίαν οὐκ ἐπιδεχόμενος. Ὁ κεφαλὴν ἀλγῶν λέγει τῷ ἰατρῷ τὴν κεφαλαλγίαν, ὁ δὲ φθονῶν τί εἴπῃ; Λυπεῖ με τὰ τοῦ ἀδελφοῦ ἀγαθά; Ἕκαστος αἰσχύνεται. Τί στενάζεις, ἴδιον κακὸν ἢ ἀλλότριον ἀγαθόν; Τοὺς μὲν γὰρ κύνας τρέφοντες ἡμεροῦμεν, τὸν δὲ βάσκανον εὐεργετοῦντες χαλεπώτερον ἀπεργαζόμεθα· οὐ γὰρ χαίρει ἐφ’ οἷς ἂν πάθῃ χρηστοῖς, ἀλλὰ λυπεῖται τῇ σῇ εὐπορίᾳ. Μὴ τοίνυν ἐμπέσῃς εἰς τὴν παγίδα τοῦ διαβόλου.

2 – 8 II1suppl. 409 inter II12182 / K cap. Φ 2, 26 et II12183 / K cap. Φ 2, 27 10 – 18 II1suppl. 410 inter II12182 / K cap. Φ 2, 26 et II12183 / K cap. Φ 2, 27 3 – 8 II1suppl. 409 BASILIUS CAESARIENSIS, Homilia de invidia, 5 (PG 31, 381, 20 – 27) 11 – 18 II1suppl. 410 (PS.-)BASILIUS CAESARIENSIS, Homilia dicta in Lacisis, 8 (PG 31, 1453, 42 – 1456, 10) 2 – 8 II1suppl. 409 VE cap. Φ 12, 22 (238r[12]12–17); VOVPh cap. Φ 12, 22; deest in VW HI; PG 96, 417, 25 –31 10 – 18 II1suppl. 410 VE cap. Φ 12, 23 (238r[17]17– 24); VOVPh cap. Φ 12, 23; deest in VW HI; PG 96, 417, 32–43 II1suppl. 409 (a) VE (b) s. a. VOVPh II1suppl. 410 (a) VE (b) s. a. VOVPh 4 φρόνιμον] scripsimus, φρόνημον VEVOVPh 12 ἰατρίαν VEVO e corr. 13 Λυπεῖ με] λυπῆμαι VEVO 14 στενάζεις] scripsimus (ed.), στενάζης VEVOVPh 16 χαλεπώτερον] scripsimus, χαλεπότερον VEVOVPh 18 ἐμπέσῃς] scripsimus, ἐμπέσεις VEVOVPh

10

15

B. Loci II1suppl. 138 – 422

227

II1suppl. 411 / V cap. Φ 12, 27

5

Ὢ φθόνος πάθους πεπληρωμένος, ὢ φθόνος, πῦρ μὴ σβεννύμενον, ὢ φθόνος, ἐπὶ τὸν φθονοῦντα τὴν βλάβην ἄγων· καὶ γὰρ καθάπερ ὁ σκώληξ τὸ ξύλον διαφθείρει, οὕτω καὶ ὁ φθόνος τὸν μὲν φθονοῦντα διατήκει, τὸν δὲ φθονούμενον λαμπρότερον κατασκευάζει. II1suppl. 412 / V cap. Φ 12, 29

10

Οὐδὲν μιαρώτερον τοῦ ἐπὶ ταῖς ἀλλοτρίαις εὐημερίαις δάκνεσθαι, διαπρίεσθαί τε καὶ τήκεσθαι. II1suppl. 413 / V cap. Φ 12, 30

15

Οὐδὲν χαλεπώτερον, οὐδὲν ἀθλιώτερον τοῦ ἐπισπᾶσθαι τῆς βασκανίας τὸ πάθος καὶ καταδαπανᾶσθαι τῷ ζήλῳ καὶ τῷ φθόνῳ.

2 – 7 II1suppl. 411 inter II12193 / K cap. Φ 2, 37 et II12194 / K cap. Φ 2, 38 9 – 11 13 – 15 II1suppl. 412 inter II12196 / K cap. Φ 2, 40 et II12197 / K cap. Φ 2, 41 II1suppl. 413 inter II12196 / K cap. Φ 2, 40 et II12197 / K cap. Φ 2, 41 3 – 7 II1suppl. 411 (PS.-)IOHANNES CHRYSOSTOMUS, In Psalmum L homilia I, 4 (PG 55, 569, 26 –29) 10 – 11 II1suppl. 412 locus non repertus 14 – 15 II1suppl. 413 locus non repertus 2 – 7 II1suppl. 411 VE cap. Φ 12, 27 (238r29–33); VOVPh cap. Φ 12, 27; deest in VW HI; PG 96, 420, 3 –8 9 – 11 II1suppl. 412 VE cap. Φ 12, 29 (238r33 –35); VOVPh cap. Φ 12, 29; deest in VW HI; PG 96, 420, 10 –11 13 – 15 II1suppl. 413 VE cap. Φ 12, 30 (238r35 –238v1); VOVPh cap. Φ 12, 30; deest in VW HI; PG 96, 420, 11–14 II1suppl. 411 s. a. VEVOVPh VEVOVPh

II1suppl. 412 s. a. VEVOVPh

II1suppl. 413 s. a.

3 Ὢ] scripsimus, ὦ VEVOVPh διαφθείρειν (-ειν e corr. VPh)

4 ὢ] scripsimus, ὦ VEVOVPh

5 διαφθήρει VEVO,

228

Supplementum II1

II1suppl. 414 / V cap. Φ 12, 31

Λέγεις ἐξ ὅλης τὸν θεὸν παρακαλεῖν καρδίας ῥυσθῆναι ἀπὸ τῶν τῆς ἡδυπαθείας ἐνθυμημάτων καὶ παθῶν. Οὐκοῦν τὸν αὐτὸν τρόπον ὁλοψύχως τὸ κρεῖττον ἱκέτευε, ἀπαλλαγῆναι βασκανίας καὶ φθόνου· πλέον γὰρ εἰς τοῦτο νεύεις τὸ ἐπάρατον πάθος.

5

II1suppl. 415 / PMLb cap. Φ 11, 18 Τοῦ αὐτοῦ· Εὐκαταφρόνητον ἅπαν τὸ ῥαδίως νικώμενον. II1suppl. 416 / V cap. Φ 4, 6 Κλήμεντος· Οὐ πᾶσιν ἀνέδην τοῖς λέγουσί τε καὶ γράφουσιν ἔκδοτα παρέχειν τὰ ὦτα χρή.

2 – 6 II1suppl. 414 inter II12196 / K cap. Φ 2, 40 et II12197 / K cap. Φ 2, 41 8–9 II1suppl. 415 inter II1suppl. 120 / V cap. Φ 3, 17 et II1suppl. 121 / V cap. Φ 3, 18 11 – 13 II1suppl. 416 inter II12225 / K cap. Φ 4, 5 et II12226 / K cap. Φ 4, 6 3 – 6 II1suppl. 414 locus non repertus 9 II1suppl. 415 GREGORIUS NAZIANZENUS, Ad eos qui ipsum acciverant nec occurrerant (Orat. 3), 2, 10 (ed. Bernardi, p. 244) 12 – 13 II1suppl. 416 CLEMENS ALEXANDRINUS, Stromata, V. Cap. I. 12, 3 (ed. Stählin/Früchtel/Treu, p. 334, 8 –9); Holl, n° 248 2 – 6 II1suppl. 414 VE cap. Φ 12, 31 (238v2–5); VOVPh cap. Φ 12, 31; deest in VW HI; PG 96, 420, 15 –19 8 – 9 II1suppl. 415 P cap. Φ 11, 18 (361vB11–13); M cap. Φ 11, 18; E cap. 258, 16; VW cap. Φ 3, 18; deest in Lb 11 – 13 II1suppl. 416 VE cap. Φ 4, 6 (233v[31]31–32); VO cap. Φ 4, 5; VPh cap. Φ 4, 6; deest in VW ΗΙ; PG 96, 400, 27–28 II1suppl. 414 s. a. VEVOVPh II1suppl. 415 (a) M (b) s. a. VW P E 9 νικώμενον] ἐγκείμενον VW, ἐνκειμενον (sic) P 12 ἀνέδην] correximus (ed.), ἀναίδην VEVPh, ἀναιδὴν VO p. c., ἀναιδεῖς VO a. c. 13 χρή] om. VO

10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

229

II1suppl. 417 / PMLb cap. X 6, 10 Σοφίας Σολομῶντος· Δικαίως γὰρ ἔπασχον οἱ Αἰγύπτιοι ταῖς ἰδίαις αὐτῶν πονηρίαις· καὶ γὰρ χαλεπωτέραν μισοξενίαν ἐπετήδευον. II1suppl. 418 / V cap. Ω 1, 7

5

Μνήσθητι τὰ ἔσχατά σου, καὶ παῦσαι ἐχθραίνων. II1suppl. 419 / V cap. Ω 1, 17 Τοῦ αὐτοῦ· 10

Οὐ φιλοπονεῖς περὶ σεαυτόν, ἄνθρωπε; Οὐκ ἐν τῷ παρόντι αἰῶνι προαποτίθεσαι τὰς τοῦ μέλλοντος ἀναπαύσεις, πρὸς τὸ ὑπόδειγμα τοῦ μύρμηκος ἀποβλέψας; Ὃς ἐν τῷ θέρει τὴν χειμέριον τροφὴν ἑαυτῷ θησαυρίζει, καὶ οὐχ’ ὅτι μήπω πάρεστι τὰ τοῦ χειμῶνος λυπηρά, διὰ ῥαθυμίαν παραπέμπει τὸν χρόνον, ἀλλὰ 2 – 4 II1suppl. 417 post II1suppl. 137 / V cap. X 3, 9 6 – 7 II1suppl. 418 inter II12277 / K cap. Ω 1, 10 et II12278 / K cap. Ω 1, 11 9 – 230, 2 II1suppl. 419 inter II12287 / K cap. Ω 1, 20 et II12288 / K cap. Ω 1, 21 3 – 4 II1suppl. 417 Sap. 19, 133 –4 7 II1suppl. 418 Sir. 28, 61 (Wahl, Sirach-Text, p. 121–122) 10 – 230, 2 II1suppl. 419 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, IX, 3 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 151, 10 –16) 2 – 4 II1suppl. 417 P cap. Χ 6, 10 (372vA[mg]15–19); M cap. Χ 6, 10; VW cap. X 6, 10; R cap. X 5, 6; deest in Lb 6 – 7 II1suppl. 418 VE cap. Ω 1, 7 (242v1); VOVPh cap. Ω 1, 7; deest in HI; PG 96, 436, 47–48 9 – 230, 2 II1suppl. 419 VE cap. Ω 1, 17 O Ph (243r[5]5 –11); V V cap. Ω 1, 17; deest in HI; PG 96, 440, 3 –11 II1suppl. 417 (a) PM Σοφίας] scripsimus, σοφια M, σοφ P σολομωντος M, om. P (b) s. d. R (c) Σοφωνίου VW II1suppl. 418 s. a. VEVOVPh II1suppl. 419 (a) VE (b) s. a. VOVPh 3 αιγύπτιοι Μ αὐτῶν πονηρίαις] in mg. P 4 χαλεπωτέραν] in mg. add. ζωῆς VW ἐπιτήδευον VW 7 ἐχθραίνον VEVO 11 προαποτίθεσθαι VE 12 Ὃς] οἳ VPh 13 ὅτι] correximus (*II2 et ed.), ὧ VEVOVPh

*II22900 / PMLb cap. Ω 1, 35

230

Supplementum II1

σπουδῇ τινὶ ἀπαραιτήτῳ πρὸς τὴν ἐργασίαν ἑαυτὸν κατατίνει, ἕως ἂν τὴν ἀρκοῦσαν τροφὴν ἐναπόθηται τοῖς ταμίοις. II1suppl. 420 / V cap. Ω 1, 20

*II22893 / PMLb cap. Ω 1, 24

Τοῦ Θεολόγου· Πείθομαι σοφῶν λόγοις ὅτι ψυχὴ πᾶσα καλὴ τὲ καὶ θεοφιλής, ἐπειδὰν τοῦ συνδεδεμένου λυθεῖσα σώματος ἐνθένδε ἀπαλλαγῇ, εὐθὺς μὲν ἐν συναισθήσει καὶ θεωρίᾳ τοῦ μένοντος αὐτὴν καλοῦ γενομένη, ἅτε τοῦ ἐπισκοτοῦντος ἀποκαθαρθέντος ἢ ἀποτεθέντος ἢ οὐκ οἶδα ὅτι καὶ λέγειν χρή, θαυμασίαν τινὰ ἡδονὴν ἥδεται καὶ ἀγάλλεται, καὶ ἵλεως χωρεῖ πρὸς τὸν αὐτῆς δεσπότην, ὥσπέρ τι δεσμωτήριον χαλεπὸν τὸν ἐνταῦθα βίον ἀποφυγοῦσα καὶ τὰς περικειμένας ἀποσεισαμένη πέδας, ὑφ’ ὧν τὸ τῆς διανοίας πτερὸν καθείλκετο, καὶ οἷον ἤδη τῇ φαντασίᾳ καρποῦται τὴν ἀποκειμένην μακαριότητα.

4 – 14 II1suppl. 420 inter II12289 / K cap. Ω 1, 22 et II12290 / K cap. Ω 1, 23 5 – 14 II1suppl. 420 GREGORIUS NAZIANZENUS, Funebris in laudem Caesarii fratris oratio (Orat. 7), 21, 2–12 (ed. Calvet-Sebasti, p. 232–234) 4 – 14 II1suppl. 420 VE cap. Ω 1, 20 (243r[21]22–30); VOVPh cap. Ω 1, 20; deest in HI; PG 96, 440, 28 –39 1 σπουδῇ – ἀπαραιτήτῳ] non liquent in VE σπουδὴ VO κατατείνει] scripsimus (ed.), κατατίνει VEVOVPh 2 ταμείοις] scripsimus, ταμΐοις VOVPh, non liquet in VE 10 αὐτῆς] τῆς VE a. c., αὐτὸν VO 11 δεσμωτηρΐων VO 13 οἷον] οἶνον VO

5

10

B. Loci II1suppl. 138 – 422

231

II1suppl. 421 / V cap. Ω 1, 24

*II22905 / PMLb cap. Ω 1, 40

5

Τίς οὐκ οἶδε τὸ αἴνιγμα τῆς θείας Γραφῆς, τῆς λεγούσης διὰ θυρίδων εἰσεληλυθέναι τὸν θάνατον; Τὰς γὰρ αἰσθήσεις, δι’ ὧν ἐκκύπτουσα ἡ ψυχὴ πρὸς τὰ ἔξω πράγματα τῶν κατὰ γνώμην ἀντιλαμβάνεται, θυρίδας ἡ Γραφὴ προσηγόρευσεν, ἃς ὁδοποιεῖν τῷ θανάτῳ τὴν εἴσοδον ὁ λόγος φησίν. II1suppl. 422 / V cap. Ω 1, 25

10

Ἑτοιμάζου πρὸς τὰ λυπηρά, καὶ κερδανεῖς τὰ πλείονα.

2 – 7 II1suppl. 421 inter II12292 / K cap. Ω 1, 25 et II12293 / K cap. Ω 1, 26 3–4 Ier. 9, 21 6 Ibid. 9 – 10 II1suppl. 422 inter II12292 / K cap. Ω 1, 25 et II12293 / K cap. Ω 1, 26 3 – 7 II1suppl. 421 GREGORIUS NYSSENUS, In illud: Pater noster (Matth. 6, 9) (De oratione dominica), V (ed. Callahan, p. 67, 8 –13) 10 II1suppl. 422 NILUS ASCETA (HESYCHIUS HIEROSOLYMITANUS), Sententiae, 9 (PG 79, 1241, 8 –9) 2 – 7 II1suppl. 421 VE cap. Ω 1, 24 (243v1–5); VOVPh cap. Ω 1, 24; deest in HI; PG 96, 440, 49 – 441, 2 9 – 10 II1suppl. 422 VE cap. Ω 1, 25 (243v5 –6); VOVPh cap. Ω 1, 25; deest in HI; PG 96, 441, 3– 4 II1suppl. 421 s. a. VEVOVPh II1suppl. 422 s. a. VEVOVPh 3 αἴνιγμα] scripsimus, ἔνιγμα VEVOVPh 4 – 5 ἐκκύπτουσα] correximus (ed.), ἐκκαλύπτουσα VEVOVPh 10 πλείονα] add. πληρώσας εἶπον τῶ κυρίω ἡμῶν δόξα VE, τέλος VO, τέλος / το δέ θεω πρέπεϊ δόξα VPh man. rec. ut videtur

*ΙΙ22906 / PMLb cap. Ω 1, 41

TEXTUS

IOHANNIS MONACHI SACRA ad recensionem alteram libri II (*II2) Supplementum

Sigel der Textzeugen 155 T

Thessaloniki, Μονὴ Βλατάδων, 9 (10. Jh.)

HI–III

Jerusalem, Πατριαρχικὴ Βιβλιοθήκη, Παναγίου Τάφου 15 (11. Jh.) Berlin, Staatsbibliothek zu Berlin–Preußischer Kulturbesitz, Phill. 1450 (12. Jh.)

R P M Lb

Paris, Bibliothèque nationale de France, gr. 923 (9. Jh.) Venedig, Biblioteca Nazionale Marciana, gr. 138 (10./11. Jh.) Florenz, Biblioteca Medicea Laurenziana, plut. VIII. 22, f. 46r–73v (14. Jh.)

Q3 VW

Paris, Bibliothèque nationale de France, Coislin 20 (9. Jh.) Wien, Österreichische Nationalbibliothek, Suppl. Gr. 178 (11. Jh.)

E

Modena, Biblioteca Estense universitaria, gr. 111 (II D 12) (12. Jh.)

Lc

Florenz, Biblioteca Medicea Laurenziana, plut. VIII. 22, f. 74r–189v (14. Jh.)

_____________ 155

Für die Abkürzungen in den Apparaten vgl. oben, 3.

Supplementum ad recensionem alteram libri II (*II2) *II2suppl. 1 / R cap. A 5, 4 Ἐκ τῶν αὐτῶν· 5

Λύτρον ἀνδρὸς ψυχῆς ὁ ἴδιος πλοῦτος. *II2suppl. 2 / R cap. A 25, 4 Τῶν αὐτῶν· Ὃς πέποιθε θρασείᾳ καρδίᾳ, ὁ τοιοῦτος ἄφρων. *II2suppl. 3 / R cap. B 12, 13

10

Σχόλιον· Εὑρήσεις τὰ ἑξῆς ζητῶν εἰς τὸ Τ στοιχεῖον, ὅτι τρεπτοὶ ἐσμέν.

4 – 5 *II2suppl. 1 inter *II2101 / T cap. A 5, 3 et *II2102 / T cap. A 5, 4 7–8 10 – 11 *II2suppl. 2 inter *II2402 / T cap. A 25, 5 et *II2403 / T cap. A 25, 6 *II2suppl. 3 post *II2654 / T cap. B 15, 12 11 ὅτι – ἐσμέν] in R talis titulus sub littera T non invenitur 5 *II2suppl. 1 Prov. 13, 81 (Wahl, Proverbien-Text, p. 66) 8 *II2suppl. 2 Prov. 28, 261 (Wahl, Proverbien-Text, p. 138) 11 *II2suppl. 3 Scholion 4 – 5 *II2suppl. 1 R cap. A 5, 4 (23r[30]30 –31); M cap. A 5, 4; Lb cap. A 5, 4; VW cap. A 11bis, 4; deest in T HIII P (lac.) 7 – 8 *II2suppl. 2 R cap. A 25, 4 (41r[7]8); III 2 deest in T H 10 – 11 *II suppl. 3 R cap. B 12, 13 (125r[34]34) *II2suppl. 1 (a) R MLb Ἐκ] om. R M τῶ R a. c. (b) s. d. VW 5 ὁ] om. VW 11 τὸ] correximus, τὸν R

236

Supplementum *II2

*II2suppl. 3a / R cap. Γ 8, 21

II1suppl. 188 / V cap. Γ 2, 10

Νείλου ἀσκητοῦ· Γνῶθι σαυτὸν πρὸ πάντων· οὐδὲν γὰρ δυσχερέστερον τοῦ ἑαυτὸν γνῶναι, οὐδὲν ἐπιπονώτερον, οὐδὲν ἐργωδέστερον. Ὅταν ἑαυτὸν γνῷς, τότε δυνήσῃ καὶ θεὸν ἐπιγνῶναι, καὶ λογισμῷ ἐπελθεῖν τὰ κτίσματα, ὡς καθήκει.

5

*II2suppl. 4 / HIII cap. Δ 5, 2

Ἀπὸ προσώπου λόγου ὠδινήσει μωρός, ὡς ἀπὸ προσώπου βρέφους ἡ τίκτουσα. *II2suppl. 5 / HIII cap. Δ 5, 3 Τοῦ αὐτοῦ· Δειλία κατέχει ἀνδρογύναιον.

2 – 6 *II2suppl. 3a inter *II2772 / T cap. Γ 8, 26 et *II2773 / T cap. Γ 8, 27 3 e. g. Plat., Prot., 343b3 9 – 11 *II2suppl. 4 inter *II2851 / R cap. Δ 7, 1 et *II2852 / R cap. Δ 7, 2 12 – 13 *II2suppl. 5 inter *II2851 / R cap. Δ 7, 1 et *II2852 / R cap. Δ 7, 2 3 – 6 *II2suppl. 3a NILUS MONACHUS (ANCYRANUS), Epistulae, 3470 = III, 314 (PG 79, 536, 31–35) 9 – 11 *II2suppl. 4 Sir. 19, 111–2 (Wahl, Sirach-Text, p. 98) 13 *II2suppl. 5 Prov. 19, 151 (Wahl, Proverbien-Text, p. 95) 2 – 6 *II2suppl. 3a R cap. Γ 8, 21 (129v[15]15 –18) 9 – 11 *II2suppl. 4 HIII cap. Δ 5, 2 (201vA23 –25) 12 – 13 *II2suppl. 5 HIII cap. Δ 5, 3 (201vA[25]26) *II2suppl. 4 s. a. HIII 4 ἐργοδέστερον Ra. c. ut videtur

10

*II2suppl. 1–38

237

*II2suppl. 6 / HIII cap. Δ 5, 7

5

Χάρακες ἐπὶ μετεώρου κείμενοι κατέναντι ἀνέμου οὐ μὴ μείνωσιν· οὕτω καρδία δειλὴ ἐπὶ διανοήματος μωροῦ κατέναντι παντὸς φόβου οὐ μὴ ἀπομείνῃ. *II2suppl. 7 / R cap. Δ 19, 12 Τοῦ αὐτοῦ·

10

Οὐχ’ ὡς πέφυκεν ὁ θεὸς εὖ ποιεῖν, οὕτω καὶ τὸ γενόμενον εὖ πάσχειν, ἐπεὶ τοῦ μέν, αἱ δυνάμεις ὑπερβάλλουσι, τὸ δέ, ἀσθενέστερόν ἐστι δέξασθαι τὸ μέγεθος αὐτῶν. *II2suppl. 8 / R cap. Δ 28, 23 Τοῦ αὐτοῦ·

15

Πόθεν πονηρὸς ὁ διάβολος; Ἐκ τῆς οἰκείας αὐτοῦ προαιρέσεως· αὐθαίρετον γὰρ ἔχων τὴν ζωήν, καὶ ἐπ’ αὐτῷ κειμένην τὴν ἐξουσίαν ἢ παραμένειν θεῷ ἢ ἀλλοτριωθῆναι τοῦ ἀγαθοῦ. Γαβριὴλ ἄγγελος, καὶ παρέστηκε τῷ θεῷ διηνεκῶς. Ὁ σατανὰς ἄγγελος, καὶ ἐξέπεσε τῆς οἰκείας τάξεως. Κἀκεῖνον μὲν ἡ προαίρεσις διεφύλα2 – 6 *II2suppl. 6 inter *II2856 / R cap. Δ 7, 6 et *II2857 / R cap. Δ 7, 7 8 – 11 *II2suppl. 7 post *II21000 / Τ cap. Δ 20, 11 13 – 238, 4 *II2suppl. 8 inter *II21142 / T cap. Δ 26, 23 et *II21143 / T cap. Δ 26, 24 3 – 6 *II2suppl. 6 Sir. 22, 181–4 (Wahl, Sirach-Text, p. 108) 9 – 11 *II2suppl. 7 PHILO IUDAEUS, De opificio mundi, 23 (ed. Cohn, p. 7, 7–9) 14 – 238, 4 *II2suppl. 8 BASILIUS CAESARIENSIS, Quod deus non est auctor malorum, 8 (PG 31, 345, 46 – 348, 5) 2 – 6 *II2suppl. 6 HIII cap. Δ 5, 7 (201vA39 –201vB3) 8 – 11 *II2suppl. 7 R cap. Δ 19, 12 (142v[37]37–40) 13 – 238, 4 *II2suppl. 8 R cap. Δ 28, 23 (150r[5]6 –13) *II2suppl. 6 s. a. HIII 6 ὑπομείνῃ LXX

II1754 / K cap. Δ 12, 18

238

Supplementum *II2

ξεν ἐν τοῖς ἄνω, καὶ τοῦτον κατέρριψε τῆς γνώμης τὸ αὐτεξούσιον. Ἠδύνατο γὰρ κἀκεῖνος μὴ ἀποστῆναι, καὶ οὗτος μὴ ἐκπεσεῖν, ἀλλὰ τὸν μὲν διεσώσατο τῆς ἀγάπης τοῦ θεοῦ τὸ ἀκόρεστον, τὸν δέ, ἀπόβλητον ἔδειξεν ἡ ἐκ θεοῦ ἀναχώρησις. *II2suppl. 9 / PMLb cap. E 10, 8

5

Ὁ προεστὼς ἀλλοτρίας κρίσεως ὡς ὁ κρατῶν κέρκου κυνός. *II2suppl. 10 / R cap. H 1, 4 Τοῦ αὐτοῦ, ἐκ τοῦ εἰς τὸν πατέρα ἐπιταφίου·

10

Ψυχῆς θεοφιλοῦς ὑποκλίνειν τοῖς θείοις ἅπαν ἀνθρώπινον. *II2suppl. 11 / R cap. Θ 1, 1 Ψαλμοῦ ριαʹ· Εἰς μνημόσυνον αἰώνιον ἔσται δίκαιος ἕως ἐπὶ τοὺς ἐχθροὺς αὐτοῦ.

6 – 8 *II2suppl. 9 inter *II21384 / T cap. E 11, 12 et *II21385 / T cap. E 11, 13 10 – 11 *II2suppl. 10 post *II21597 / T cap. H 1, 5 13 – 16 *II2suppl. 11 post 2 *II 1611 / T cap. Θ 1, 2 7 – 8 *II2suppl. 9 Prov. 26, 171–2 (Wahl, Proverbien-Text, p. 129) 11 *II2suppl. 10 GREGORIUS NAZIANZENUS, Funebris oratio in patrem (Orat. 18), 10 (PG 35, 997, 5 – 6) 14 – 16 *II2suppl. 11 Ps. 111, 62–82 6 – 8 *II2suppl. 9 M cap. E 10, 8 (153rA22–24); VW cap. E 25, 8; deest in P (lac.) Lb 10 – 11 *II2suppl. 10 R cap. H 1, 4 (180r[29]29 –30) 13 – 16 *II2suppl. 11 R cap. Θ 1, 1 (184v[8]9) *II2suppl. 9 (a) s. a. M (b) Σολομῶντος VW

15

*II2suppl. 1–38

239

*II2suppl. 12 / R cap. Θ 1, 2 Ψαλμοῦ ριζʹ·

5

Κύριος ἐμοὶ βοηθός, καὶ οὐ φοβηθήσομαι ἕως τοὺς ἐχθρούς μου. *II2suppl. 13 / R cap. Θ 1, 3 Παροιμιῶν· Δίκαιος ὥσπερ λέων πέποιθεν. *II2suppl. 14 / R cap. Θ 1, 5

10

15

20

Καὶ μεθ’ ἕτερα· Εἶπε Δαυῒδ πρὸς Σαούλ· Μὴ συμπεσέτω ἡ καρδία τοῦ κυρίου μου ἐπ’ αὐτόν· ὁ δοῦλος σου πορεύσεται καὶ πολεμήσει μετὰ τοῦ ἀλλοφύλου τούτου. Καὶ εἶπε Σαοὺλ πρὸς Δαυΐδ· Οὐ δυνήσῃ πορευθῆναι πρὸς τὸν ἀλλόφυλον τοῦ πολεμεῖν μετ’ αὐτοῦ, ὅτι παιδίον εἶ σύ. Καὶ εἶπε Δαυῒδ πρὸς Σαούλ· Ποιμαίνων ἦν ὁ δοῦλος σου τῷ πατρὶ αὐτοῦ ἐν ποιμνίῳ, καὶ ὅταν ἤρχετο ὁ λέων καὶ ἡ ἄρκος καὶ ἐλάμβανον πρόβατα ἐκ τῆς ἀγέλης, καὶ ἐξεπορευόμην καὶ ἐξέσπων ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ, καὶ εἰ ἐπανίσταντο ἐπ’ ἐμέ, καὶ ἐκράτησα τοῦ φάρυγγος αὐτοῦ καὶ ἐπάταξα καὶ ἐθανάτωσα αὐτόν, καὶ τὸν λέοντα καὶ τὴν ἄρκον ἔτυπτεν ὁ δοῦλος σου· καὶ ἔσται ὁ ἀλλόφυλος ὡς ἓν τούτων. Καὶ εἶπε Σαοὺλ πρὸς Δαυΐδ· Πορεύου, 2 – 5 *II2suppl. 12 post *II21611 / T cap. Θ 1, 2 7 – 8 *II2suppl. 13 post *II21611 / T cap. Θ 1, 2 10 – 240, 27 *II2suppl. 14 post *II21611 / T cap. Θ 1, 2 3 – 5 *II2suppl. 12 Ps. 117, 61–72 8 *II2suppl. 13 Prov. 28, 12 (Wahl, ProverbienText, p. 135) 11 – 240, 1 *II2suppl. 14 Εἶπε – σοῦ] I Reg. 17, 32–37 (Wahl, 1 Samuel-Text, p. 64–65) 2 – 5 *II2suppl. 12 R cap. Θ 1, 2 (184v[9]10) 7 – 8 *II2suppl. 13 R cap. Θ 1, 3 2 (184v[10]10 –11) 10 – 240, 27 *II suppl. 14 R cap. Θ 1, 5 (184v[17]18 –185r7) 19 ἐπάταξα] scripsimus (ed.), ἐπάτασα R

240

Supplementum *II2

καὶ ὁ κύριος ἔσται μετὰ σοῦ. Καὶ ἔλαβε Δαυῒδ τὴν βακτηρίαν αὐτοῦ ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ, καὶ ἐξελέξατο ἑαυτῷ πέντε λίθους λείους ἐκ τοῦ χειμάρρου, καὶ ἔθετο αὐτοὺς ἐν τῷ καδδίῳ τῷ ποιμενικῷ, καὶ τὴν σφενδόνην αὐτοῦ ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ, καὶ προσῆλθε πρὸς τὸν ἀλλόφυλον. Καὶ ἐπέβλεψεν ὁ ἀλλόφυλος, καὶ εἶδε τὸν Δαυΐδ, καὶ ἠτίμασεν αὐτόν, ὅτι αὐτὸς ἦν παιδάριον καὶ αὐτὸς πυρρακὴς μετὰ κάλλους ὀφθαλμῶν. Καὶ εἶπεν ὁ ἀλλόφυλος πρὸς Δαυΐδ· Ὡσεὶ κύων εἰμὶ ἐγώ, ὅτι σὺ ἔρχῃ πρός με ἐν ῥάβδῳ καὶ ἐν λίθοις; Καὶ εἶπε Δαυΐδ· Οὐχί, ἀλλ’ ἢ καὶ χείρω κυνός. Καὶ εἶπεν ὁ ἀλλόφυλος· Δεῦρο πρός με, καὶ δώσω τὰς σάρκας σου τοῖς πετεινοῖς τοῦ οὐρανοῦ καὶ τοῖς θηρίοις τῆς γῆς. Καὶ εἶπε Δαυῒδ πρὸς τὸν ἀλλόφυλον· Σὺ ἔρχῃ πρός με ἐν ῥομφαίᾳ καὶ ἐν δόρατι καὶ ἐν ἀσπίδι, κἀγὼ πορεύομαι πρὸς σὲ ἐν ὀνόματι κυρίου Σαβαώθ, θεοῦ παρατάξεως Ἰσραήλ, ἣν ὠνείδισας. Καὶ ἀποκλείσει σε κύριος σήμερον εἰς τὴν χεῖρα μου, καὶ ἀποκτενῶ σε, καὶ ἀφελῶ τὴν κεφαλήν σου ἀπὸ σοῦ, καὶ δώσω τὰ κῶλα σου καὶ τὰ κῶλα παρεμβολῆς ἀλλοφύλων ἐν τῇ ἡμέρᾳ ταύτῃ τοῖς πετεινοῖς τοῦ οὐρανοῦ καὶ τοῖς θηρίοις τῆς γῆς, καὶ γνώσεται πᾶσα ἡ γῆ ὅτι ἔστι θεὸς ἐν Ἰσραήλ, καὶ γνώσεται πᾶσα ἡ ἐκκλησία αὕτη ὅτι οὐκ ἐν ῥομφαίᾳ καὶ δόρατι σώζει κύριος, ὅτι τοῦ κυρίου ὁ πόλεμος. Καὶ ἀνέστη ὁ ἀλλόφυλος καὶ ἐπορεύθη εἰς συνάντησιν Δαυΐδ. Καὶ ἐξέτεινε Δαυῒδ τὴν χεῖρα αὐτοῦ εἰς τὸ κάδδιον, καὶ ἔλαβεν ἐκεῖθεν λίθον ἕνα, καὶ ἐσφενδόνησε καὶ ἐπάταξε τὸν ἀλλόφυλον ἐπὶ τὸ μέτωπον αὐτοῦ, καὶ ἔδυ ὁ λίθος διὰ τῆς περικεφαλαίας εἰς τὸ μέτωπον αὐτοῦ, καὶ ἔπεσεν ἐπὶ πρόσωπον αὐτοῦ ἐπὶ τὴν γῆν. Καὶ ἔδραμε Δαυῒδ καὶ ἐπέστη ἐπ’ αὐτόν, καὶ ἔλαβε τὴν ῥομφαίαν αὐτοῦ καὶ ἐθανάτωσεν αὐτόν, καὶ ἀφεῖλεν ἐν αὐτῇ τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ.

1 – 27 Καὶ – αὐτοῦ] I Reg. 17, 40 –51 (Wahl, 1 Samuel-Text, p. 65 –68) 6 πυρρακὴς] sic acc. R scripsimus, καδδίον R

18 Ἰσραήλ] scripsimus (ed.), Ἱερουσαλήμ R

22 κάδδιον]

5

10

15

20

25

*II2suppl. 1–38

241

*II2suppl. 15 / R cap. Θ 1, 6 Φίλωνος, ἐκ τοῦ περὶ γιγάντων·

5

Ἀνδρείας ἐστὶ τὸ δύσπληκτον εἶναι ὑπὸ φόβων τῶν περὶ θάνατον, καὶ τὸ εὐθαρσῆ ἐν τοῖς δεινοῖς καὶ τὸ εὔτολμον ἐν τοῖς κινδύνοις, καὶ τὸ μᾶλλον αἱρεῖσθαι τεθνάναι καλῶς ἢ αἰσχρῶς σωθῆναι, καὶ τὸ νίκης αἴτιον εἶναι. Παρέπεται δὲ τῇ ἀνδρείᾳ ἡ εὐτολμία καὶ εὐψυχία καὶ τὸ θάρσος. *II2suppl. 16 / R cap. I 1, 1 Δευτερονομίου·

10

Ἐάν τις προσέλθῃ ὑμῖν προσήλυτος ἐν τῇ γῇ ὑμῶν, οὐ θλίψετε αὐτόν· ὡς ὁ αὐτόχθων ἐν ὑμῖν ἔσται, καὶ ἀγαπήσεις αὐτὸν ὡς σεαυτόν. *II2suppl. 17 / R cap. I 2, 7 Ἡσαΐου προφήτου·

15

Τάδε λέγει κύριος· Ἀνθ’ ὧν ὑψώθησαν αἱ θυγατέρες Σιὼν καὶ ἐπορεύθησαν ὑψηλῷ τραχήλῳ καὶ νεύμασιν ὀφθαλμῶν, καὶ τῇ πορείᾳ τῶν ποδῶν ἅμα σύρουσαι τοὺς χιτῶνας, καὶ τοῖς ποσὶν ἅμα παίζουσαι, καὶ ταπεινώσει ὁ θεὸς ἀρχούσας θυγατέρας Σιών, καὶ κύ-

2 – 7 *II2suppl. 15 post *II21611 / T cap. Θ 1, 2 3 – 6 Ἀνδρείας – εἶναι] exstat etiam ap. Aristot. Stag., De virtutibus et vitiis, 4 (ed. Bekker, II, p. 1250a44–1250b3) 6 – 7 Παρέπεται – θάρσος] exstat ibid. (ed. Bekker, II, p. 1250b4 –5) 9 – 12 *II2suppl. 16 ante *II21643 / T cap. I 1, 1 14 – 242, 2 *II2suppl. 17 inter *II21665 / T cap. I 2, 8 et *II21666 / T cap. I 2, 9 3 – 7 *II2suppl. 15 PHILO IUDAEUS, De gigantibus, locus non repertus; Mangey 665.1; Harris 9.2; Royse 171; Id., Spurious Texts, n° 6 (p. 66) 10 – 12 *II2suppl. 16 Deut., re vera Lev. 19, 33 –34 15 – 242, 2 *II2suppl. 17 Is. 3, 16 –18 (Wahl, Prophetenzitate, p. 296 –297) 2 – 7 *II2suppl. 15 R cap. Θ 1, 6 (185r[7]8 –11) 9 – 12 *II2suppl. 16 R cap. Ι 1, 1 (191r[4]5 –6) 14 – 242, 2 *II2suppl. 17 R cap. I 2, 7 (191r[30]31–35)

II11187 / K cap. I 3, 8

242

Supplementum *II2

ριος ἀνακαλύψει τὸ σχῆμα αὐτῶν ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, καὶ ἀφελεῖ κύριος τὴν δόξαν τοῦ ἱματισμοῦ αὐτῶν καὶ τὸν κόσμον αὐτῶν. *II2suppl. 18 / PMLb cap. O 2, 13

II11679 / K cap. O 10, 1

Μὴ αἰνέσῃς ἄνθρωπον ἐν κάλλει αὐτοῦ, καὶ μὴ βδελύξῃ ἄνθρωπον ἐν ἀορασίᾳ αὐτοῦ.

5

*II2suppl. 19 / PMLb cap. O 3, 2

Πᾶσαι αἱ ὁδοὶ κυρίου ἔλεος καὶ ἀλήθεια. *II2suppl. 20 / PMLb cap. O 4, 9

10

Τοῦ αὐτοῦ· Μετὰ τολμηροῦ μὴ πορεύου ἐν ὁδῷ, ἵνα μὴ βαρύνῃ τὰ κακά σου· αὐτὸς γὰρ τὸ θέλημα αὐτοῦ ποιήσει, 4 – 6 *II2suppl. 18 inter *II22061 / R cap. O 2, 6 et *II22062 / R cap. O 2, 7 8–9 11 – 243, 3 *II2suppl. 19 inter *II22073 / R cap. O 3, 1 et *II22074 / R cap. O 3, 2 *II2suppl. 20 post *II22089 / R cap. O 4, 8 5 – 6 *II2suppl. 18 Sir. 11, 21–2 (Wahl, Sirach-Text, p. 75–76) 9 *II2suppl. 19 Ps. 12 – 243, 1 *II2suppl. 20 Μετὰ – συναπολῇ] Sir. 8, 151–4 (Wahl, Sirach24, 101 Text, p. 69) 4 – 6 *II2suppl. 18 P cap. O 2, 13 (32vA4 –8); Lc cap. O 8, 14; deest in M (lac.) Lb 8 – 9 *II2suppl. 19 P cap. O 3, 2 (32vB32–34); Lc cap. O 1, 2; deest in M (lac.) Lb 11 – 243, 3 *II2suppl. 20 P cap. O 4, 9 (33vB[26]27–36); Lc cap. O 2, 11–12; deest in M (lac.) Lb *II2suppl. 18 s. a. P Lc *II2suppl. 19 s. a. P Lc *II2suppl. 20 (a) P (b) s. a. / s. a. Lc (cf. infra, app. crit. text.) 5 αἰνέσεις P 13 βαρύνῃ] scripsimus (ed.), βαρυνει P, μακρύνῃ Lc caesura in Lc 14 αὐτὸς] τὸς neglegentia rubricatoris Lc

κακά σου] hic

*II2suppl. 1–38

243

καὶ τῇ ἀφροσύνῃ αὐτοῦ συναπολῇ, ὅτι ὡσεὶ οὐδὲν ἐν ὀφθαλμοῖς αὐτοῦ αἷμα, καὶ ὅπου οὐκ ἔστι βοήθεια, καταβάλῃ σε. *II2suppl. 21 / PMLb cap. O 9, 4 5

Τοῦ Σιράχ· Ἔφισον ζωῆς οἶνος ἀνθρώποις, ἐὰν πίνῃς αὐτὸν ἐν μέτρῳ αὐτοῦ. Τίς δὲ ζωὴ ἐλασσουμένῳ οἴνῳ; Καὶ αὐτὸς ἔκτισται εἰς εὐφροσύνην ἀνθρώπων. *II2suppl. 22 / PMLb cap. O 12, 2

10

Τῶν αὐτῶν· Ὁ βλέπων λεῖα ἐλεηθήσεται.

5 – 9 *II2suppl. 21 inter *II22128 / R cap. O 12, 7 et *II22129 / R cap. O 12, 8 11 – 12 *II2suppl. 22 inter *II22159 / R cap. O 15, 1 et *II22160 / R cap. O 15, 2 2 – 3 ὅτι – σε] Ibid. 8, 163 –4 (Wahl, p. 69) 6 – 9 *II2suppl. 21 Sir. 34, 271– 4 (deest apud Wahl, Sirach-Text) 12 *II2suppl. 22 Prov. 12, 13a1 (Wahl, Proverbien-Text, p. 62–63) 5 – 9 *II2suppl. 21 P cap. O 9, 4 (34vΒ[31]32–35rA3); Lc cap. O 7, 5; deest in Μ (lac.) Lb Q3 (lac.) Ε 11 – 12 *II2suppl. 22 P cap. O 12, 2 (36vB[35]36 → 250rA1); Ε cap. c 166, 2; L cap. O 18, 2; deest in M (lac.) *II2suppl. 21 Τοῦ] om. Lc *II2suppl. 22 (a) P (b) s. a. E Lc 1 εὐφροσύνῃ Lc σϋναπολεῖ Lc 2 ἐν] ἐπ’ P αὐτοῦ] hic desinit P (lac.) 6 Ἔφισον] π’ ἶσον Lc 8 ζωὴ] ζῶν P οἴνoυ Lc 12 λεῖα] λίαν P a. c., λία P p. c.

II11665 / K cap. O 9, 11

244

Supplementum *II2

*II2suppl. 23 / E cap. 170, 8 Ἰσιδώρου· Οὐ χαίρει ὁ θεὸς ἐπὶ θυσίαις ταῖς ἐξ ἀδικίας, καὶ οὐ προσίεται κίβδηλα δῶρα. *II2suppl. 24 / E cap. 170, 9

5

Οὐ χρήζει ὁ θεὸς ἐξ ἀλλοτρίων θυσίας, ἀλλὰ ταύτην ὡς θυόμενον κύνα μυσάττεται. *II2suppl. 25 / E cap. 173, 1 Εὐαγγελίου·

10

Πᾶσα βασιλεία μερισθεῖσα καθ’ ἑαυτὴν ἐρημοῦται, καὶ πᾶσα πόλις ἢ οἰκία μερισθεῖσα καθ’ ἑαυτὴν οὐ σταθήσεται. *II2suppl. 26 / R cap. Π 16, 3 Τοῦ Θεολόγου, ἐκ τοῦ εἰς τὸ βάπτισμα· Εἰ καὶ τῷ μέτρῳ τοῦ μόχθου πλέον εἰσήνεγκαν οἱ προεισελθόντες 2 – 4 *II2suppl. 23 post *II22302 / PMLb cap. Π 5, 14 6 – 8 *II2suppl. 24 post *II22302 / PMLb cap. Π 5, 14 10 – 12 *II2suppl. 25 inter *II22344 / R cap. Π 12, 1 et 14 – 245, 7 *II2suppl. 26 post *II22370 / E cap. 174, 11 *II22345 / R cap. Π 12, 2 15 – 245, 4 Εἰ – αἴτιον] cf. Matth. 20, 1–16 3 – 4 *II2suppl. 23 ISIDORUS PELUSIOTA, Epistulae, I, 229 (PG 78, 325, 11–13) 7 – 8 *II2suppl. 24 ISIDORUS PELUSIOTA, Epistulae, I, 37 (PG 78, 205, 12–14) 11 – 12 *II2suppl. 25 Matth. 12, 25 15 – 245, 7 *II2suppl. 26 GREGORIUS NAZIANZENUS, In S. baptisma (Orat. 40), 20, 15 –24 (ed. Moreschini, p. 242) 2 – 4 *II2suppl. 23 E cap. 170, 8 (114r[mg]9 –10) 6 – 8 *II2suppl. 24 E cap. 170, 9 14 – 245, 7 (114r11–12) 10 – 12 *II2suppl. 25 E cap. 173, 1 (115r[mg]5 –7) 2 *II suppl. 26 R cap. Π 16, 3 (229v[23]23–30) *II2suppl. 24 s. a. E

15

*II2suppl. 1–38

5

245

εἰς τὸν ἀμπελῶνα, ἀλλ’ οὐχὶ καὶ τῷ μέτρῳ τῆς προαιρέσεως· καὶ τυχὸν τοῖς τελευταίοις πλεῖον ὠφείλετο ἐκ ταύτης, εἰ καὶ παράδοξός πως ὁ λόγος. Τοῦ μὲν γὰρ ὕστερον εἰσελθεῖν τὸ καὶ ὕστερον κληθῆναι πρὸς τὴν ἀμπελουργίαν αἴτιον· τῶν ἄλλων δὲ τὸ διάφορον ὅσον ἐπισκεψώμεθα. Οἱ μὲν οὐ πρότερον ἐπίστευσαν, οὐδὲ ἀπῆλθον πρινὴ συμφωνηθῆναι αὐτοῖς τὸν μισθόν, ὃ μειζόνως ἐστὶ βεβαιότερον, τοῖς γε νοῦν ἔχουσιν. *II2suppl. 27 / R cap. Π 21, 6 Τοῦ αὐτοῦ·

10

Τό τε γὰρ ἡλικίας οὕτως ἔχειν, καὶ τὸ διὰ πολλῶν ἤδη γεγυμνᾶσθαι πραγμάτων, καὶ μὴν καὶ τὸ τῆς πάντα παιδευούσης ἐπ’ ἄμφω μεταβολῆς ἱκανῶς μετασχεῖν, ἔμπειρον εἶναι τῶν ἀνθρωπίνων πεποίηκεν. *II2suppl. 28 / PMLb cap. Ρ 1, 6

15

Τοῦ αὐτοῦ· Ὁ κατοιόμενος καὶ καταφρονητὴς ἀνὴρ ἀλαζὼν οὐθὲν οὐ μὴ περάνῃ.

6 συμφωνηθῆναι] cf. ibid. 20, 2 9 – 13 *II2suppl. 27 post *II22396 / PMLb cap. Π 21, 7 15 – 17 *II2suppl. 28 inter *II22419 / R cap. Ρ 1, 5 et *II22420 / R cap. Ρ 1, 6 10 – 13 *II2suppl. 27 BASILIUS CAESARIENSIS, Ad iuvenes (De legendis gentilium libris), I, 2, 1–5 (ed. Naldini, p. 80) 16 – 17 *II2suppl. 28 Hab. 2, 5 (Wahl, Prophetenzitate, p. 235) 9 – 13 *II2suppl. 27 R cap. Π 21, 6 (230r[38]38 –230v1); deest in PM (lac.) *II2suppl. 28 P cap. Ρ 1, 6 (302vB[19]20–23); deest in M (lac.) Lb E

15 – 17

3 τὸ] scripsimus (ed.), τοῦ R 4 ἀναίτιον R a. c. 6 εἰσῆλθον ed. post μισθὸν quaedam excidisse videntur, οἱ δὲ ἀσύμφωνοι τῇ ἐργασίᾳ προσῆλθον ed. 6–7 μειζόνως – βεβαιότερον] μείζονός ἐστι γνώρισμα πίστεως ed. 7 τοῖς – ἔχουσιν] desunt in ed. 16 κατοιόμενος] scripsimus, κατοιωμενος P 16 – 17 περάνῃ] scripsimus, περανει P

246

Supplementum *II2

*II2suppl. 29 / PMLb cap. Ρ 1, 7 Τοῦ Σιράχ· Ὁ ἐξουθενῶν τὰ ὀλίγα κατὰ μέρος ἔσται. *II2suppl. 30 / PMLb cap. Ρ 1, 8 Τοῦ αὐτοῦ·

5

Ἐπὶ μικρῷ καὶ μεγάλῳ εὐδοκίαν ἔχε. *II2suppl. 31 / PMLb cap. Ρ 1, 9

Ἐν μεγάλῳ καὶ μικρῷ μὴ ἀγνόει.

2 – 3 *II2suppl. 29 inter *II22419 / R cap. Ρ 1, 5 et *II22420 / R cap. Ρ 1, 6 *II2suppl. 30 inter *II22419 / R cap. Ρ 1, 5 et *II22420 / R cap. Ρ 1, 6 *II2suppl. 31 inter *II22419 / R cap. Ρ 1, 5 et *II22420 / R cap. Ρ 1, 6

5–6 8–9

3 *II2suppl. 29 Sir. 19, 12 (Wahl, Sirach-Text, p. 97) 6 *II2suppl. 30 Sir. 29, 231 (Wahl, Sirach-Text, p. 126 –127) 9 *II2suppl. 31 Sir. 5, 15 (Wahl, Sirach-Text, p. 58) 2 – 3 *II2suppl. 29 P cap. Ρ 1, 7 (302vB[24]24 –26); E cap. 203, 7; deest in M (lac.) Lb 5 – 6 *II2suppl. 30 P cap. Ρ 1, 8 (302vB[26]27–28); E cap. 203, 8; deest in M (lac.) Lb 8 – 9 *II2suppl. 31 P cap. Ρ 1, 9 (302vB29 –30); E cap. 203, 9; deest in M (lac.) Lb *II2suppl. 29 Τοῦ] om. E *II2suppl. 30 (a) P (b) s. a. E *II2suppl. 31 s. a. P E 3 μέρος ἔσται] μικρὸν πεσεῖται LXX

*II2suppl. 1–38

247

*II2suppl. 32 / PMLb cap. Ρ 1, 10

Μὴ εἴπῃς· Τίς ἐστιν μου χρεία, καὶ τίνα ἀπὸ τοῦ νῦν εὐλαβηθήσομαι; *II2suppl. 33 / PMLb cap. Ρ 1, 11

5

Πάντες ἐν ταῖς ὁδοῖς αὐτῶν ἐξηκολούθησαν, ἕκαστος κατὰ τὸ αὐτό. *II2suppl. 34 / PMLb cap. Ρ 2, 2 10

Παροιμιῶν· Ἡ πόρνη χρόνον τινὰ ἔξω ῥέμβεται, χρόνον δὲ ἐν πλατείαις…

2 – 4 *II2suppl. 32 inter *II22419 / R cap. Ρ 1, 5 et *II22420 / R cap. Ρ 1, 6 *II2suppl. 33 inter *II22419 / R cap. Ρ 1, 5 et *II22420 / R cap. Ρ 1, 6 *II2suppl. 34 inter *II22427 / R cap. Ρ 2, 2 et *II22428 / R cap. Ρ 2, 3

6–8 10 – 12

3 – 4 *II2suppl. 32 Sir. 11, 231–2 (Wahl, Sirach-Text, p. 78 –79) 7 – 8 *II2suppl. 33 Is. 56, 11 (Wahl, Prophetenzitate, p. 444) 11 – 12 *II2suppl. 34 Prov. 7, 121–2 (Wahl, Proverbien-Text, p. 44) 2 – 4 *II2suppl. 32 P cap. Ρ 1, 10 (302vB31–34); deest in M (lac.) Lb E 6–8 10 – 12 *II2suppl. 33 P cap. Ρ 1, 11 (302vB35 –303rA2); deest in M (lac.) Lb E *II2suppl. 34 P cap. Ρ 2, 2 (303rB[16]17–19); E cap. 203, 4; deest in M (lac.) Lb E *II2suppl. 32 s. a. P *II2suppl. 33 s. d. P *II2suppl. 34 (a) P (b) s. a. E

248

Supplementum *II2

*II2suppl. 35 / PMLb cap. Ρ 2, 3 Σιράχ· Ὀργὴ μεγάλη γυνὴ μέθυσος καὶ ῥεμβάς. *II2suppl. 36 / PMLb cap. Ρ 2, 4 Ἡσαΐου·

5

Ἔσται μετὰ ἑβδομήκοντα ἔτη Τύρος ὡς ἄσμα πόρνης· λάβε κιθάραν, ῥέμβευσον. *II2suppl. 37 / R cap. Σ 17, 5 Σχόλιον· Ἐν ταῖς τῶν Ἑβραίων συγγραφαῖς κεῖνται τὰ περὶ τῆς ἱστορίας. *II2suppl. 38 / R cap. Ω 1, 14

II12277 / K cap. Ω 1, 10

Τοῦ αὐτοῦ· Μνήσθητι ὅτι θάνατος οὐ χρονιεῖ, καὶ διαθήκη Ἅδου οὐκ ἀπεκαλύφθη σοι. 2 – 3 *II2suppl. 35 inter *II22429 / R cap. Ρ 2, 4 et *II22430 / R cap. Ρ 2, 5 5–7 *II2suppl. 36 inter *II22429 / R cap. Ρ 2, 4 et *II22430 / R cap. Ρ 2, 5 9 – 10 *II2suppl. 37 inter *II22603 / PMLb cap. Σ 16, 7 et *II22604 / PMLb cap. Σ 16, 8 12 – 14 *II2suppl. 38 inter *II22887 / PMLb cap. Ω 1, 18 et *II22888 / PMLb cap. Ω 1, 19 3 *II2suppl. 35 Sir. 26, 81 (Wahl, Sirach-Text, p. 115–116) 6 – 7 *II2suppl. 36 Is. 2 23, 15–16 (Wahl, Prophetenzitate, p. 340 –341) 10 *II suppl. 37 Scholion in Luc. 13, 1–5 13 – 14 *II2suppl. 38 Sir. 14, 121–2 (Wahl, Sirach-Text, p. 86) 2 – 3 *II2suppl. 35 P cap. Ρ 2, 3 (303rB[mg]20 –21); E cap. 203, 10; deest in M (lac.) Lb 5 – 7 *II2suppl. 36 P cap. Ρ 2, 4 (303rB[22]23 –26); deest in M (lac.) Lb E 9 – 10 *II2suppl. 37 R cap. Σ 17, 5 (258r[13]13 –14) 12 – 14 *II2suppl. 38 R cap. Ω 1, 14 (281v[30]30–31); deest in T (lac.) HIII PΜLb VW Ε *II2suppl. 35 (a) P (b) s. a. E *II2suppl. 36 Ἡσαΐου] scripsimus, ησαϊου P

10

TEXTUS

IOHANNIS MONACHI SACRA Florilegii PMLb ad librum II Supplementum

Sigel der Textzeugen 156 Im kritischen Apparat der Titloi bezeichnet ein hochgestelltes „pin“ hinter einem Siglum das Inhaltsverzeichnis, ein hochgestelltes „txt“ den Text; ohne Zusatz bezeichnet das Siglum die Übereinstimmung von Inhaltsverzeichnis und Text (z.B.: P pin, P txt, P = P pin et txt) P M Lb

Paris, Bibliothèque nationale de France, gr. 923 (9. Jh.) Venedig, Biblioteca Nazionale Marciana, gr. 138 (10./11. Jh.) Florenz, Biblioteca Medicea Laurenziana, plut. VIII. 22, f. 46r–73v (14. Jh.)

Q2

Paris, Bibliothèque nationale de France, Suppl. gr. 1155 (9. Jh.)

VW

Wien, Österreichische Nationalbibliothek, Suppl. Gr. 178 (11. Jh.)

La

Florenz, Biblioteca Medicea Laurenziana, plut. VIII. 22, f. 1r– 45v (14. Jh.)

E

Modena, Biblioteca Estense universitaria, gr. 111 (II D 12) (12. Jh.)

T

Thessaloniki, Μονὴ Βλατάδων, 9 (10. Jh.)

HI–III

Jerusalem, Πατριαρχικὴ Βιβλιοθήκη, Παναγίου Τάφου 15 (11. Jh.) Athen, Ἐθνικὴ Βιβλιοθήκη τῆς Ἑλλάδος, Μετόχιον τοῦ Παναγίου Τάφου 274 (14. Jh.)

AI–III R

Berlin, Staatsbibliothek zu Berlin–Preußischer Kulturbesitz, Phill. 1450 (12. Jh.)

Lc

Florenz, Biblioteca Medicea Laurenziana, plut. VIII. 22, f. 74r–189v (14. Jh.)

_____________ 156

Für die Abkürzungen in den Apparaten vgl. oben, 3.

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

5

ιʹ Περὶ ἀρχόντων, ὅτι χρὴ κατὰ τὸν τοῦ κυρίου τύπον δι’ ὑποδειγμάτων ἀγαθῶν ἀνάγειν πρὸς ἀρετὴν τὸ ὑπήκοον, καὶ προσφιλῆ ποιεῖν ἑαυτοῖς τὸν λαόν. II suppl. 1 / PMLb cap. A 10, 1 Ἐκ τοῦ Δευτερονομίου·

10

Καὶ νῦν, Ἰσραήλ, ἄκουε τῶν δικαιωμάτων καὶ τῶν κριμάτων, ὅσα διδάσκω ὑμᾶς σήμερον ποιεῖν, ἵνα ζῆτε, καὶ εἰσελθόντες κληρονομήσητε τὴν γῆν, ἣν κύριος ὁ θεὸς τῶν πατέρων ἡμῶν δίδωσιν ὑμῖν. Οὐ προσθήσετε πρὸς τὸ ῥῆμα ὃ ἐγὼ ἐντέλλομαι ὑμῖν σήμερον, καὶ οὐκ ἀφελεῖτε ἀπ’ αὐτοῦ.

8 – 12 II suppl. 1 Deut. 4, 1–2 (Wahl, Deuteronomium-Text, p. 118) 3 – 5 Titlos P (10vA36 –37) MLb T txt HIII txt AIII; cf. etiam *II2 / T cap. A 10 titlos; deest in La pin (lac.) La txt ( fenestra) T pin (lac.) HIII pin (lac.) 7 – 12 II suppl. 1 P cap. A 10, 1 (10vB[5]6 –20); MLb cap. A 10, 1; La cap. A 10, 19; T cap. A 44, 1; HIII cap. A 40, 1 3 – 5 Titlos 3 ιʹ] sic etiam La (secund. ser.), μʹ AIII pin, τίτλος μδʹ T txt, τίτλος μʹ HIII pin AIII txt, om. P txt ὅτι] om. M txt (supplev. man. rec.) 3 – 5 ὅτι – λαόν] om. M pin 3 τὸν] το P pin ut videtur 3 – 4 ὑποδείγματος ἀγαθοῦ P pin 4 τὸ] τὸν Μ txt 5 ἑαυτὸν τῷ λαῷ Lb pin a. c. et txt, ἑαυτῷ τὸν λαὸν Lb pin p. c. II suppl. 1 Ἐκ] om. Lb La T HIII δευτερουνομιου M 8 τῶν1] καν Μ 9 – 10 κληρονομήσε (sic) HIII 10 ἡμῶν] ὑμῶν Lb, om. HIII προσθήσεται P T HIII ὃ] ἣ HIII 12 ἀφελεῖται P T HIII

11

252

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

II suppl. 2 / PMLb cap. A 10, 2 Ἐκ τῆς αʹ τῶν Βασιλειῶν· Καὶ ἐμοὶ μηδαμῶς τὸ ἁμαρτεῖν τῷ κυρίῳ ἀνεῖναι τοῦ προσεύχεσθαι περὶ ὑμῶν, καὶ δουλεύσητε τῷ κυρίῳ, καὶ δείξω ὑμῖν τὴν ἀγαθὴν καὶ τὴν εὐθεῖαν ὁδόν. Πλὴν φοβεῖσθε τὸν κύριον, καὶ δουλεύσατε αὐτῷ ἐν ἀληθείᾳ καὶ ἐν ὅλῃ καρδίᾳ ὑμῶν, ὅτι ἴδετε ἃ ἐμεγάλυνεν κύριος μεθ’ ὑμῶν.

5

II suppl. 3 / PMLb cap. A 10, 3 Δημοκρίτου φιλοσόφου γνώμη· Ἀληθινὸν ἀξίωμα τοῖς μεγιστᾶσιν οὐ τὸ ἐπαινεῖσθαι ζητεῖν ὑπὸ τῶν ἀρχομένων, ἀλλ’ ἐπαινετοὺς ἔχειν τοὺς ὑποτεταγμένους σπουδάζειν. Οὐδὲ γὰρ κρίνεσθαι ὑπὸ τῶν ἐλαττόνων, δίκαιον· αὐτὸν δὲ ἐκείνους κρίνειν καὶ πρὸς ἀρετὴν ἀνάγειν, κρεῖττον καὶ συμφέρον.

10 – 14 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 9.51./54. (ed. Ihm, p. 229) 3 – 7 II suppl. 2 I Reg. 12, 23 –24 (Wahl, 1 Samuel-Text, p. 53) PS.-DEMOCRITUS, Sententiae, DIE 76 (ed. Wachsmuth, p. 179)

10 – 14 II suppl. 3

2 – 7 II suppl. 2 P cap. A 10, 2 (10vB[20]21–35); MLb cap. A 10, 2; La cap. A 10, 20; T cap. A 44, 2; HIII cap. A 40, 2 9 – 14 II suppl. 3 P cap. A 10, 3 (10vB[35 –36]36 – 11rA14); MLb cap. A 10, 3; La cap. A 10, 21; T cap. A 44, 3; HIII cap. A 40, 3 ΙΙ suppl. 2 (a) M T (b) Βασιλειῶν αʹ PLb La HIII αʹ] δʹ Lb La II suppl. 3 δημοκρήτου (-η- M) M T γνώμη] γνώμης M, γνωμ P ut videtur, om. Lb La 3 τὸ] τοῦ LXX ἀνεῖναι] sic Lb La, ανειναι Μ (ἀνιέναι LXX), ἀμήνοι P, ἀμηνοι Τ, III 4 δουλεύσηται Τ ΗΙΙΙ, δουλεύσετε La, non liquet in Μ 5 φοβεῖσθαι ἀμύνει H III (-ει- Μ) Τ H Μ 6 ϊδετε Μ Τ, εἴδετε Lb La 10 μεγιστάσιν P HIII, μεγιστασιν Μ 12 – 13 αὐτὸν δὲ] ἀλλ’ αὐτὸν La 13 ἐκείνοις P αναγειν Μ, ἄγειν T HIII

10

II suppl. 1– 5 / PMLb cap. A 10, 1– 5

253

II suppl. 4 / PMLb cap. A 10, 4 Ἐκ τῶν κατὰ πλάτος ἀσκητικῶν τοῦ ἁγίου Βασιλείου·

5

10

Τοίνυν ἡμεῖς, οἱ προεστῶτες καὶ ψυχῶν ἐπιμελείας καθηγεῖσθαι λαχόντες, εἰκόνα καὶ ὑποτύπωσιν ἔχοντες ἐναργῆ τὴν τοῦ σωτῆρος ὑψηλὴν συγκατάβασιν, πάσης ἀγαθοεργίας οἱονεὶ θεμέλιον καὶ κρηπίδα, τὴν μετριοφροσύνην προκαταβαλώμεθα, ὡς ἂν τοὺς ὑπηκόους ἐντεῦθεν πρὸς ἀρετὴν παιδαγωγικῶς ῥυθμίζοντες, εὔνους τὲ ποιήσωμεν ἑαυτοῖς ὅτι μάλιστα, καὶ ἀλλήλων δι’ ἀπονοίας μὴ κατεπαίρεσθαι διδάξωμεν. II suppl. 5 / PMLb cap. A 10, 5 Τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ θεολόγου, ἐκ τοῦ μεγάλου ἀπολογητικοῦ·

15

…ἀλλ’ ἡγεῖσθαι ἰδιώτου μὲν εἶναι κακίαν, τὸ φαῦλα πράσσειν καὶ ὅσα κολάσεως ἄξια, ὧν καὶ ὁ νόμος βαρὺς δεσπότης, ἄρχοντος δὲ ἢ προεστῶτος, τὸ μὴ ὡς ἄριστον εἶναι καὶ ἀεὶ τῷ καλῷ προβαίνοντα, εἴπερ μέλλοι τῷ περιόντι τῆς ἀρετῆς ἕλξειν τοὺς πολλοὺς εἰς τὸ μέτριον.

3 – 9 II suppl. 4 BASILIUS CAESARIENSIS, Asceticon magnum sive Quaestiones (regulae fusius tractatae), locus non repertus 13 – 17 II suppl. 5 GREGORIUS NAZIANZENUS, Apologetica (Orat. 2), 15, 4 –8 (ed. Bernardi, p. 110) 2 – 9 II suppl. 4 P cap. A 10, 4 (11rA[15]16–36); MLb cap. A 10, 4; La cap. A 10, 22; T cap. A 44, 4; HIII cap. A 40, 4 11 – 17 II suppl. 5 P cap. A 10, 5 (11rB[mg]1–12); MLb cap. A 10, 5; La cap. A 10, 23; T cap. A 44, 5; HIII cap. A 40, 5 II suppl. 4 (a) PM T τῶν] τοῦ M πλάτος] πλάττωνος (sic) T ἀσκητικῶν] post Βασιλείου transpos. M (b) Τοῦ ἁγίου Βασιλείου, ἐκ τῶν ἀσκητικῶν τῶν διὰ πλάτους Lb La τῶν2] om. La (c) Βασιλείου HIII II suppl. 5 (a) M T (b) Τοῦ θεολόγου Γρηγορίου, ἐκ τοῦ μεγάλου ἀπολογητικοῦ PLb La Γρηγορίου] om. Lb La (c) Τοῦ Θεολόγου HIII 3 ψυχικων Μ 4 ὑποτύποσιν T, τΰπωσϊν Lb La ἐναργῆ] ἐν ἀρχῇ Lb, om. La 6 III προκαταβαλλόμεθα T H , non liquet in M 6 – 7 ὡς – παιδαγωγικῶς] om. La 8 ἐαυτους M 9 καθεπαίρεσθαι HIII a. c., κα επαίρεσθαι HIII p. c. διδάξομεν P T HIII 13 τὸ] τοῦ T HIII 14 ὁ] om. La 15 ὡς] om. La 16 ἔλξειν P HIII, ἐλξεῖν M

254

ιαʹ Περὶ ἀρχόντων καὶ προεστώτων, ὅτι χρὴ πυκνοτέραις ταῖς νουθεσίαις καὶ διαμαρτυρίαις χρῆσθαι αὐτοὺς πρὸς τὸν λαόν, πρὸς τὸ ἑαυτῶν ἀκίνδυνον. II suppl. 6 / PMLb cap. A 11, 1 Ἰεζεκιὴλ προφήτου·

5

Ἐὰν διαστείλῃ τῷ λαῷ τοῦ μὴ ἁμαρτεῖν, καὶ αὐτὸς μὴ ἁμάρτῃ, ὁ δίκαιος ζωῇ ζήσεται, ὅτι διεστείλω αὐτῷ, καὶ σὺ τὴν σεαυτοῦ ψυχὴν ῥύσῃ. II suppl. 7 / PMLb cap. A 11, 2 Ἐκ τοῦ κατὰ Ἰωάννην εὐαγγελίου·

10

Εἰ μὴ ἦλθον καὶ εἶπον αὐτοῖς, ἁμαρτίαν οὐκ εἶχον· νῦν δὲ πρόφασιν οὐκ ἔχουσιν περὶ τῆς ἁμαρτίας αὐτῶν.

6 – 8 II suppl. 6 Ez. 3, 21 (Wahl, Prophetenzitate, p. 615) 15, 22

11 – 12 II suppl. 7 Ioh.

1 – 3 Titlos P (11rB14 –19) MLb; cf. etiam *II2 / T cap. A 11 titlos; deest in La pin (lac.) La txt ( fenestra) 5 – 8 II suppl. 6 P cap. A 11, 1 (11rB[18]19 –25); ΜLb cap. A 11, 1; deest in La 10 – 12 II suppl. 7 P cap. A 11, 2 (11rB[25]26 –31); MLb cap. A 11, 2; La cap. A 11, 18 1 – 3 Titlos 1 ιαʹ] sic etiam La (secund. ser.) καὶ] add. s. l. M pin pin txt ἀκίνδυνον] om. M 1 πυκνοτερος M 2 χρησασθαι M txt

1 – 3 ὅτι –

II suppl. 6 ϊεζεκιήλ P, ϊεζεκιηλ M προφήτου] om. Lb II suppl. 7 Ἐκ τοῦ] om. P 11 εἶπον] ἐλάλησα Lb La

ουκεχων M

II suppl. 6 –11 / PMLb cap. A 11, 1– 6

255

II suppl. 8 / PMLb cap. A 11, 3 Ἐκ τοῦ Ἀποστόλου· Ἀδελφοί, ἐμοὶ μὲν τὸ λέγειν οὐκ ὀκνηρόν, ὑμῖν δὲ τὸ ἀσφαλές. II suppl. 9 / PMLb cap. A 11, 4 5

Τοῦ αὐτοῦ, ἐκ τῆς πρὸς Κορινθίους βʹ ἐπιστολῆς· Ὑποτάσσεσθε τοῖς ἡγουμένοις ὑμῶν καὶ ὑπείκετε· αὐτοὶ γὰρ ἀγρυπνοῦσιν ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ὑμῶν ὡς λόγον ἀποδώσοντες. II suppl. 10 / PMLb cap. A 11, 5 Τοῦ ἁγίου Βασιλείου, ἐκ τοῦ κατηχητικοῦ λόγου·

10

15

Οὐδὲν ὑπεστειλάμην τοῦ μὴ εἰπεῖν ὑμῖν τὰ συμφέροντα παρακλητικῶς μετὰ τῆς προσηκούσης νουθεσίας. Αὐτοὶ λοιπὸν οἴδατε πῶς φυλάττετε· ἐγὼ γὰρ ὃ ἦν ἐν ἐμοί, εἶπον ὑμῖν εἰς πρόσωπον τὰ συμφέροντα, μήποτε ἐπελθοῦσα ῥομφαία λάβῃ ψυχὴν ἐκ τοῦ λαοῦ εἰς κρῖμα ἐμοί. Ἐπιτηρεῖ γὰρ ὑμῶν ὁ ἐχθρὸς λοιπὸν καὶ ῥῆμα καὶ ἐνθύμημα καὶ ἔννοιαν καὶ κίνημα καὶ πράξιν.

3 II suppl. 8 Phil. 3, 1 6 – 7 II suppl. 9 II Cor., re vera Hebr. 13, 17 10 – 15 II suppl. 10 BASILIUS CAESARIENSIS, Sermo catecheticus, locus non repertus 2 – 3 II suppl. 8 P cap. A 11, 3 (11rB[31]32–34); MLb cap. A 11, 3; La cap. A 11, 19 5 – 7 II suppl. 9 P cap. A 11, 4 (11rB[35]36 –11vA5); MLb cap. A 11, 4; La cap. A 11, 20 9 – 15 II suppl. 10 P cap. A 11, 5 (11vA[6]7–25); MLb cap. A 11, 5; La cap. A 11, 21 II suppl. 8 (a) PM (b) Τοῦ Ἀποστόλου, ἐκ τῆς πρὸς Φιλιππησίους Lb La τῆς] τοῦ Lb φιλιππισίους Lb II suppl. 9 (a) M (b) Πρὸς Κορινθίους βʹ P (c) Ἐκ τῆς πρὸς Ἑβραίους Lb La II suppl. 10 βασιλειου M λόγου] om. Lb La 3 Ἀδελφοί] om. Lb La 6 τοῖς] ὑποτάσσεσθαι P, ὑποτάσεσθαι Μ, πείθεσθε Lb La (= ed.) ὑπήκετε P, ὑπεικειται Μ 7 ὑμῶν] ἡμῶν ΜLb La 10 ὑμῖν] om. Lb La 11 νουθεσίας] om. M οἴδατε] om. M 12 φυλάττεσθε La ἡμῗν Lb 14 κρΐμα Lb La, κριμα M ἐμόν Lb La λοιπὸν] om. Lb 15 καὶ2 – κίνημα] om. Lb La πρᾶξιν Lb La, πραξιν Μ

256

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

II suppl. 11 / PMLb cap. A 11, 6 Τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ θεολόγου, ἐκ τοῦ εἰς τὴν πληγὴν τῆς χαλάζης· Ἐγὼ πρῶτος, ὥσπερ ἀνήγγειλα τῷ λαῷ μου ἄνωθεν, καὶ τὸ τοῦ σκοποῦ ἔργον πεπλήρωκα. Oὐ γὰρ ἔκρυψα τὴν ἐρχομένην ῥομφαίαν, ἵνα καὶ τὴν ἐμαυτοῦ ψυχὴν καὶ τὰς τῶν ἀκουόντων περιποιήσωμαι· οὕτως ἀναγγελῶ καὶ τοῦ λαοῦ μου τὴν ἀπείθειαν, ἐμαυτοῦ τὰ ἐκείνου ποιούμενος, εἴ πως ἂν οὕτω γε τύχοιμί τινος φιλανθρωπίας καὶ ἀναψύξεως.

5 – 6 Ez. 33, 3 4 – 9 II suppl. 11 GREGORIUS NAZIANZENUS, De grandine, in patrem tacentem (Orat. 16), 17 (PG 35, 957, 26–33) 2 – 9 II suppl. 11 P cap. A 11, 6 (11vA[26]27–11vB8); MLb cap. A 11, 6; La cap. A 11, 22 II suppl. 11 Τοῦ ἁγίου Γρηγορίου] om. P ἐκ τοῦ] om. M 6 καὶ1] om. Lb La 7 ἀναγγέλω M 8 εκείνων M

οὕτω γε] οὕτω Lb

5

257

ιβʹ Περὶ ἀρίστων ἀνδρῶν, ὅτι σωτήριος ἡ τούτων φορὰ καὶ τοῖς πράττουσιν καί γε τῷ λαῷ. II suppl. 12 / PMLb cap. A 12, 1 Γενέσεως· 5

10

Ἀποστείλας Φαραώ, ἐκάλεσεν τὸν Ἰωσήφ, καὶ ἐξήγαγεν αὐτὸν ἐκ τοῦ ὀχυρώματος, καὶ ἐξύρησαν αὐτόν, καὶ ἤλλαξαν τὴν στολὴν αὐτοῦ, καὶ ἦλθεν πρὸς Φαραώ. Εἶπεν δὲ Φαραὼ τῷ Ἰωσήφ· Ἐνύπνιον ἑώρακα, καὶ ὁ συγκρίνων οὐκ ἔστιν αὐτό. Ἐγὼ δὲ ἀκήκοα περὶ σοῦ λεγόντων, ἀκούσαντά σε ἐνύπνια, συγκρίναι αὐτά. Ἀποκριθεὶς δὲ Ἰωσὴφ τῷ Φαραώ, εἶπεν· Ἄνευ τοῦ θεοῦ οὐκ ἀποκριθήσεται τὸ σωτήριον Φαραώ. II suppl. 13 / PMLb cap. A 12, 2 Καὶ μεθ’ ἕτερα·

15

Ἤρεσεν δὲ τὰ ῥήματα Ἰωσὴφ ἐναντίον Φαραὼ καὶ ἐναντίον πάντων τῶν παίδων αὐτοῦ, καὶ εἶπεν Φαραὼ πᾶσιν τοῖς παισὶν αὐτοῦ·

5 – 11 II suppl. 12 Gen. 41, 14 –16 14 – 258, 7 II suppl. 13 Gen. 41, 37–41 1 – 2 Titlos P (11vB9 –11) MLb HI txt AI; cf. etiam *II2 / T cap. A 13 titlos; deest in La pin (lac.) La txt ( fenestra) HI pin (lac.) 4 – 11 II suppl. 12 P cap. A 12, 1 (11vB[11]12– 33); MLb cap. A 12, 1; La cap. A 13, 20; HI cap. A 50, 1 13 – 258, 7 II suppl. 13 P cap. A 12, 2 (11vB[34]35 –12rA25); MLb cap. A 12, 2; La cap. A 13, 21; HI cap. A 50, 2 1 – 2 Titlos 1 ιβʹ] ιγʹ La txt (secund. ser.), μθʹ HI txt AI txt, propt. mg. resect. non liI pin quet in A (μθʹ secund. ser.) 1 – 2 ὅτι – λαῷ] om. M pin 1 φορα M, φωρᾶ P b txt καὶ] καί γε L 2 πράττουσιν] πραγμασιν Μ, προστάττουσϊ Lb txt καί γε] καὶ Lb txt II suppl. 12 Γενέσεως] praem. της M II suppl. 13 (a) PM HI (b) s. a. Lb La 5 φαραῶ P, φαραω Μ ϊωσὴφ P, ϊωσηφ Μ 7 Φαραώ] φαραῶ PM a. c. Φαραὼ] a. c. ϊωσηφ Μ 9 σϋγκρῗναι Lb La, συγκριναι Μ 10 Ἰωσὴφ] ϊωσηφ Μ, φαραῶ PM praem. ὁ Lb La φαραῶ P a. c. Lb ΗΙ, φαραω M 11 φαραῶ PLb HI 14 ϊωσηφ M φαραῶ M 15 – 258, 7 καὶ – Αἰγύπτου] om. La (ubi fenestra sex fere linearum)

258

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

Μὴ εὑρήσομεν ἄνθρωπον τοιοῦτον, ὃς ἔχει πνεῦμα θεοῦ ἐν ἑαυτῷ; Εἶπεν δὲ Φαραὼ τῷ Ἰωσήφ· Ἐπειδὴ ἔδειξέν σοι ὁ θεὸς ταῦτα πάντα, οὐκ ἔστιν ἄνθρωπος φρονιμώτερος καὶ συνετώτερός σου. Σὺ ἔσῃ ἐπὶ τῷ οἴκῳ μου, καὶ ἐπὶ τῷ στόματί σου ὑπακούσεται πᾶς ὁ λαός μου· πλὴν τὸν θρόνον ὑπερέξω σου ἐγώ. Εἶπεν δὲ Φαραὼ πρὸς Ἰωσήφ· Ἰδοὺ καθίστημί σε σήμερον ἐπὶ πάσης τῆς γῆς Αἰγύπτου.

5

II suppl. 14 / PMLb cap. A 12, 3 Τῆς Ἐξόδου· Καὶ ἰδὼν Ἰοθὸρ πάντα, ὅσα ἐποίει τῷ λαῷ Μωϋσῆς, λέγει· Τί τοῦτο, ὃ σὺ ποιεῖς τῷ λαῷ; Διατί σὺ κάθησαι μόνος, πᾶς δὲ ὁ λαὸς παρειστήκεισάν σοι ἀπὸ πρωῒ ἕως δείλης;

10

II suppl. 15 / PMLb cap. A 12, 4 Καὶ μετ’ ὀλίγα· Εἶπεν δὲ ὁ γαμβρὸς Μωϋσῆ πρὸς αὐτόν· Οὐκ ὀρθῶς σὺ ποιεῖς τὸ ῥῆμα τοῦτο.

10 – 12 II suppl. 14 Ex. 18, 14 15 – 16 II suppl. 15 Ex. 18, 17 9 – 12 II suppl. 14 P cap. A 12, 3 (12rA[25]26 –34); MLb cap. A 12, 4; La cap. A 13, 14 – 16 II suppl. 15 P cap. A 12, 4 (12rA[34]35 –12rB2); MLb 22; HI cap. A 50, 3 cap. A 12, 4; La cap. A 13, 23; HI cap. A 50, 4 II suppl. 14 (a) PM HI Τῆς] om. HI (b) s. a. Lb La II suppl. 15 (a) P HI (b) s. a. MLb La 1 εὐρισόμεν M, εὑρήσωμεν P 1 – 2 ἑαυτῷ] αυτῶ M 2 φαραω M τῷ] om. HI ϊωσήφ P, ϊωσηφ M 3 πάντα] add. καὶ Lb φρονιμώτερος – σου] φρονημοτερος σου· καὶ συνετωτερος Μ συνετώτερος σοῦ HI 4 ἐπακουσεται Μ 5 φαραῶ a. c. 6 ϊωσηφ Μ τῆς] om. M 10 Ἰοθὸρ] ϊοθὴρ M, ἰωθὴρ HI, praem. ὁ Lb PM I μωϋσης PM λέγων H 11 ὃ] om. M κάθϊσαι Lb 11 – 12 παρϊστικησαν σοι M 12 πρωΐας La 15 μωυση M

15

II suppl. 12–21 / PMLb cap. A 12, 1–10

259

II suppl. 16 / PMLb cap. A 12, 5 Καὶ μεθ’ ἕτερα·

5

Καὶ σὺ σεαυτῷ σκέψαι ἀπὸ παντὸς τοῦ λαοῦ, ἄνδρας δυνατοὺς θεοσεβεῖς, ἄνδρας δικαίους, μισοῦντας ὑπερηφανίαν, καὶ καταστήσεις αὐτοὺς ἐπ’ αὐτῶν χιλιάρχους καὶ ἑκατοντάρχους καὶ πεντηκοντάρχους καὶ δεκάρχους καὶ γραμματοεισαγωγεῖς. Καὶ κρινοῦσι τὸν λαὸν πᾶσαν ὥραν· τὸ δὲ ῥῆμα τὸ ὑπέρογκον ἀνοίσουσιν ἐπὶ σέ, τὰ δὲ βραχέα τῶν κριμάτων κρινοῦσιν αὐτοί, καὶ κουφιοῦσιν ἀπὸ σοῦ, καὶ συναντιλήψονταί σοι. II suppl. 17 / PMLb cap. A 12, 6

10

Καὶ μετ’ ὀλίγα· Ἤκουσεν δὲ Μωϋσῆς τῆς φωνῆς τοῦ γαμβροῦ αὐτοῦ, καὶ ἐποίησεν ὅσα αὐτῷ εἶπεν. II suppl. 18 / PMLb cap. A 12, 7 15

Ἐκ τῆς βʹ τῶν Βασιλειῶν· Καὶ ἀπηγγέλη τῷ Δαυῒδ λέγοντες· Καὶ Ἀχιτόφελ ἐν τοῖς συστρε-

3 – 9 II suppl. 16 Ex. 18, 21–22 12 – 13 II suppl. 17 Ex. 18, 24 II suppl. 18 II Reg. 15, 31–32 (Wahl, 2 Samuel-Text, p. 91)

16 – 260, 5

2 – 9 II suppl. 16 P cap. A 12, 5 (12rB[2]3 –23); MLb cap. A 12, 5; HI cap. A 50, 5; deest in La 11 – 13 II suppl. 17 P cap. A 12, 6 (29rB[23]24–27); MLb cap. A 12, 6; 15 – 260, 5 II suppl. 18 P cap. A 12, 7 (12rB[28]29 – HI cap. A 50, 6; deest in La 12vA8); MLb cap. A 12, 7; La cap. A 13, 24; HI cap. A 50, 7 II suppl. 16 (a) PM HI (b) s. a. Lb II suppl. 18 (a) PMLb La βʹ] δευτέρας Lb (b) Βασιλειῶν, τετάρτης HI 3 τοῦ] om. Lb 4 μισοῦντες HI 4 – 5 καταστήσεις] καταφίσεις Lb 5 αὐτὸν (-ον Lb) P ut videtur Lb HI 6 γραμματωεἰσαγωγους M 6 – 7 κρινουσιν Μ 8 κριμάτων] κρινουσιν Μ 8 – 9 κουφίουσιν HI, κουφιουσιν Μ 9 συναντιληψονται om. Lb σου Μ 12 μωσης Μ τῆς φωνῆς] om. Lb HI 13 εἰπεν αυτω Μ 16 ἀπηγγέλλη Lb, ἀπήγγειλαν La ἀχιτοφελ M 16 – 260, 1 σϋναναστρεφομένοις La

260

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

φομένοις μετὰ Ἀβεσσαλώμ. Καὶ εἶπεν Δαυΐδ· Διασκέδασον δὴ τὴν βουλὴν Ἀχιτόφελ, κύριε ὁ θεός μου. Καὶ ἦν Δαυῒδ ἐρχόμενος ἕως Ῥωσοῦ, καὶ προσεκύνησεν ἐκεῖ τῷ θεῷ, καὶ ἰδοὺ εἰς ἀπάντησιν αὐτοῦ Χουσί, ὁ ἀρχιέταιρος τοῦ Δαυΐδ, διερρηχὼς τὸν χιτῶνα αὐτοῦ, καὶ κόνις ἐπὶ τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ.

5

II suppl. 19 / PMLb cap. A 12, 8 Καὶ μεθ’ ἕτερα· Καὶ εἰσῆλθεν Χουσὶ πρὸς Ἀβεσσαλώμ, καὶ εἶπεν Ἀβεσσαλὼμ πρὸς αὐτόν, λέγων· Κατὰ τὸ ῥῆμα τοῦτο ὃ ἐλάλησεν Ἀχιτόφελ· εἰ ποιήσoμεν κατὰ τὸν λόγον αὐτοῦ; Εἰ δὲ μή, σὺ λάλησον. Καὶ εἶπεν Χουσὶ πρὸς Ἀβεσσαλώμ· Οὐκ ἀγαθὴ ἡ βουλή, ἣν ἐβουλεύσατο Ἀχιτόφελ τὸ ἅπαξ τοῦτο.

10

II suppl. 20 / PMLb cap. A 12, 9 Καὶ μετ’ ὀλίγα· Καὶ εἶπεν Ἀβεσσαλὼμ καὶ πᾶς ἀνὴρ Ἰσραήλ· Ἀγαθὴ ἡ βουλὴ Χουσὶ τοῦ Ἀραχὶ ὑπὲρ τὴν βουλὴν Ἀχιτόφελ· καὶ κύριος ἐνετείλατο

8 – 12 II suppl. 19 II Reg. 17, 6 –7 (Wahl, 2 Samuel-Text, p. 92) II suppl. 20 II Reg. 17, 14 (Wahl, 2 Samuel-Text, p. 92–93)

15 – 261, 2

7 – 12 II suppl. 19 P cap. A 12, 8 (12vA9 –21); MLb cap. A 12, 8; La cap. A 13, 25; HI cap. A 50, 8 14 – 261, 2 II suppl. 20 P cap. A 12, 9 (12vA[21]22–32); MLb cap. A 12, 9; La cap. A 13, 26; HI cap. A 50, 9 II suppl. 19 (a) MLb La HI (b) s. a. P II suppl. 20 (a) PLb La HI (b) Καὶ μεθ’ ἕτερα M 1 μετὰ] praem. καὶ M ἀβεσαλωμ M, ἀβεσαλώμ Lb La HI Διασκέδασον] κε a. c. ut videtur κεδασον Μ , σκεδασον Μ p. c. 2 ἀχιτοφελ Μ 3 ρώσου Μ 4 χουσι M αρχιετερος M, ἀρχιαίτερος HI, ἀρχϊεταῖρος Lb La τοῦ] τῶ HI διερροχὼς HI 8 χουσι Μ Ἀβεσσαλώμ] αβεσαλωμ Μ, ἀβεσαλώμ Lb La HI Ἀβεσσαλὼμ] ἀβεσαλωμ M, ἀβεσαλὼμ Lb La HI 9 ὃ] om. P a. c. M ἀχιτοφελ Μ 9 – 10 ποιήσωμεν P, 10 αὐτοῦ] τουτον Μ 11 χουσι Μ εἰ ποιεισωμεν Μ, εἰ ἐποίησομεν (sic) HI αβεσαλωμ Μ, ἀβεσαλώμ Lb La HI 12 ἀχιτοφελ Μ 15 ἀβεσαλωμ Μ, ἀβεσαλὼμ Lb La HI Ἰσραήλ] εἰ ἦν Lb La HI 16 αραχὶ Μ, ἀναχὶ P αχιτόφελ Μ

15

II suppl. 12–21 / PMLb cap. A 12, 1–10

261

διασκεδάσαι τὴν βουλὴν Ἀχιτόφελ τὴν ἀγαθήν, ὅπως ἂν ἐπαγάγῃ κύριος ἐπὶ Ἀβεσσαλὼμ τὰ κακά. II suppl. 21 / PMLb cap. A 12, 10 Τοῦ ἁγίου Κυρίλλου, ἐκ τοῦ κατὰ Ἰουλιανοῦ· 5

10

Εἶναι γὰρ οὐκ ἄλλοθεν ἔγωγε φημὶ τήν τε τοῦ κοινοῦ παντὸς εὐστάθειαν καὶ τὴν περὶ τὰ πράγματα λυσιτέλειαν ἢ ἐκ τῆς τῶν ἀρίστων καὶ ἐξοχωτάτων ἀνδρῶν εὐβουλίας, καθὰ καὶ διεγνώκειμεν ἀκριβῶς ἐκ τῶν πάλαι διενεγκάντων ἀνδρῶν, ἐπ’ ἀγχινοίᾳ γνωρίμων· ὅπερ ὁ γεννάδας οὑτοσὶ μὴ ἐννοούμενος, ἑαυτῷ ἀρκεῖν εἰς εὐβουλίαν ἡγεῖτο τὴν οἰκείαν παράνοιαν.

5 – 10 II suppl. 21 CYRILLUS ALEXANDRINUS, Contra Iulianum imperatorem, locus non repertus 4 – 10 II suppl. 21 P cap. A 12, 10 (12vA[33]34–12vB16); MLb cap. A 12, 10; La cap. A 13, 27; HI cap. A 50, 10 II suppl. 21 Τοῦ ἁγίου] om. Lb La HI κυριλλου M τοῦ] τῶν P ϊουλιανοῦ (-νου M) PM 1 ἂν] om. La HI 2 αβεσαλωμ Μ, ἀβεσαλὼμ Lb La HI 5 ἔγωγέ φημι Lb HI, ἐγώ a 2 φημι L 5 – 6 ευσταθιαν Μ 6 τῆς] τη Μ 7 καὶ ] om. Lb La HI 8 πάλαι] πάλιν HI διενεγκόντων Μ ἐπ’] ἐπὶ HI 9 οὑτος Μ, οὗτος Lb La HI 10 ἡγεῖται Lb La HI παρανομΐαν La

262

ιγʹ Περὶ ἀποκρίσεως καὶ ἀπολογίας, ὅτι χρὴ ἐν συνέσει καὶ ὀνόματι κυρίου τὰς ἀπολογίας τῶν ἐπερωτήσεων ποιεῖσθαι, μάλιστα δὲ τὰς περὶ τῆς σωτηρίου ἡμῶν πίστεως. II suppl. 22 / PMLb cap. A 13, 1 Ἐκ τοῦ κατὰ Ματθαῖον εὐαγγελίου·

5

Ἐλθὼν ὁ Ἰησοῦς εἰς τὰ μέρη Καισαρείας τῆς Φιλίππου, ἠρώτα τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ· Τίνα με λέγουσιν οἱ ἄνθρωποι τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου; II suppl. 23 / PMLb cap. A 13, 2 Καὶ μετ’ ὀλίγα· Ἀποκριθεὶς δὲ Σίμων Πέτρος, εἶπεν· Σὺ εἶ ὁ χριστός, ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ τοῦ ζῶντος.

6 – 8 II suppl. 22 Matth. 16, 13 11 – 12 II suppl. 23 Matth. 16, 16 1 – 3 Titlos P (12vB17–21) MLb La pin HI txt AI; cf. etiam *II2 / T cap. A 24 titlos; deest in La txt ( fenestra) HI pin (lac.) 5 – 8 II suppl. 22 P cap. A 13, 1 (12vB[22]23–29); ΜLb cap. A 13, 1; La cap. A 24, 11; HI cap. A 51, 1 10 – 12 II suppl. 23 P cap. A 13, 2 (12vB[29]30 –32); ΜLb cap. A 13, 2; La cap. A 24, 12; HI cap. A 51, 2 1 – 3 Titlos 1 ιγʹ] ιβʹ M txt, κδʹ La pin, τίτλος κεʹ La txt, ναʹ HI txt AI txt, propt. mg. resect. non liquet in AI pin (νʹ secund. ser.) καὶ1] om. La pin 1 – 3 ὅτι – πίστεως] καὶ περι των νουνεχως καὶ ἐχεφρονως ἀποκρινομενων Μ txt, om. M pin 3 τὰς] om. La pin σωτηριώδους La pin ἡμῶν] om. Lb pin πίστεως] add. ἀνατιθέμενοι γὰρ τῶ θεῶ τὰς διασαφήσεις τῶν ἐπερωτήσεων, τὸ μέγιστον μετὰ τῆς ἀληθείας ἑαυτοῖς περιποιούμεθα κλέος (cf. *II2 / T cap. A 24 titlos) La pin II suppl. 22 (a) PLb La (b) Ματθαῖος HI (c) s. a. M 6 εἰς] διὰ Lb καισαρίας P, κεσαριας M φιλιππου M 7 ἄνθρωποι] add. εἶναι La 11 Σίμων Πέτρος] σιμων πετρος M 11 – 12 τοῦ θεοῦ] om. P

10

II suppl. 22–28 / PMLb cap. A 13, 1–7

263

II suppl. 24 / PMLb cap. A 13, 3 Ἐκ τῶν Πράξεων τῶν ἁγίων ἀποστόλων·

5

Ἀνέστησαν δέ τινες τῶν ἐκ τῆς συναγωγῆς τῆς λεγομένης Λιβερτίνων καὶ Κυρηναίων καὶ Ἀλεξανδρέων καὶ τῶν ἀπὸ Κιλικίας καὶ Ἀσίας, συζητοῦντες τῷ Στεφάνῳ, καὶ οὐκ ἴσχυσαν ἀντιστῆναι τῇ σοφίᾳ καὶ τῷ πνεύματι ᾧ ἐλάλει. II suppl. 25 / PMLb cap. A 13, 4 Καὶ μετ’ ὀλίγα·

10

Καὶ ἀποκριθεὶς ὁ ἀρχιερεὺς τῷ Στεφάνῳ, εἶπεν· Εἰ ταῦτα οὕτως ἔχει; Ὁ δὲ ἔφη· Ἄνδρες ἀδελφοὶ καὶ πατέρες, ἀκούσατε· ὁ θεὸς τῆς δόξης ὤφθη τῷ πατρὶ ἡμῶν Ἁβραάμ, ὄντι ἐν τῇ Μεσοποταμίᾳ πρινὴ κατοικῆσαι αὐτὸν ἐν Χαρράν, καὶ ἑξῆς. II suppl. 26 / PMLb cap. A 13, 5 Ἐκ τῶν αὐτῶν Πράξεων·

15

Τινὲς τῶν Ἐπικουρείων καὶ Στωϊκῶν φιλοσόφων, ἐπιλαβόμενοι 3 – 6 II suppl. 24 Act. 6, 9 –10 9 – 12 II suppl. 25 Act. 7, 1–2 sqq. II suppl. 26 Τινὲς – εἶναι] Act. 17, 18 –20 (pluribus omissis)

15 – 264, 4

2 – 6 II suppl. 24 P cap. A 13, 3 (12vB[33]34–13rA9); MLb cap. A 13, 3; La cap. A 24, 13; HI cap. A 51, 3 8 – 12 II suppl. 25 P cap. A 13, 4 (13rA[9]10 –21); ΜLb cap. A 13, 5; La cap. A 24, 14; HI cap. A 51, 4 14 – 264, 5 II suppl. 26 P cap. A 13, 5 (13r[22]23–13rB4); ΜLb cap. A 13, 5; La cap. A 24, 15; HI cap. A 51, 5 II suppl. 24 (a) PM ἁγίων] om. M (b) Πράξεων Lb La HI II suppl. 26 (a) PM (b) Καὶ ἑξῆς (ἐ- HI) τῶν αὐτῶν Lb La HI 3 τῶν] om. HI 3 – 4 λιβερτινῶν PM 4 καὶ1] om. Lb La κυριναίων (-αι- M) PM ἀλεξανδρεων M, ἀλεξάνδρων HI a. c. κηλικίας P, -ιας M, κυλικίας La a. c. 5 ἀσιας I b a ισχυον M, ἴσχϋον L L (= ed.) 5 – 6 τῇ – καὶ] τῆς σοφίας HI 9 M, ἀσσίας H τῷ Στεφάνῳ] post εἶπεν transpos. HI στεφανω M 10 ἔφη] εἶπεν HI πατέρες] add. ἡμῶν HI ἀκούσατε] om. M 11 ἀβραὰμ P τῇ] om. La 12 χαρραν P, καὶ ἑξῆς] om. Lb La HI (vide autem lemma loci sequentis) 15 Τινὲς] χαράν HI La add. δὲ M Ἐπικουρείων – Στωϊκῶν] ἐπικουρίων καὶ στωϊκων M, ἐπικουρίων στωϊκῶν (στο- HI) καὶ P La HI, ἐπϊκουρείων στωϊκῶν Lb επικουριων Μ

264

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

τοῦ Παύλου, ἐπὶ τὸν Ἄρειον πάγον ἤγαγον, λέγοντες· Δυνάμεθα γνῶναι τίς ἡ καινὴ αὕτη, ἡ ὑπὸ σοῦ λαλουμένη διδαχή; Ξενίζοντα γάρ τινα εἰσφέρεις εἰς τὰς ἀκοὰς ἡμῶν. Βουλόμεθα οὖν γνῶναι τίνα ταῦτα θέλοι εἶναι. Σταθεὶς δὲ Παῦλος ἐν μέσῳ τοῦ Ἀρείου πάγου, ἔφη· Ἄνδρες Ἀθηναῖοι…

5

II suppl. 27 / PMLb cap. A 13, 6 Καὶ μετ’ ὀλίγα· Ὁ θεὸς ὁ ποιήσας τὸν κόσμον καὶ πάντα τὰ ἐν αὐτῷ, οὗτος οὐρανοῦ καὶ γῆς ὑπάρχων κύριος, οὐκ ἐν χειροποιήτοις ναοῖς κατοικεῖ, καὶ τὰ ἑξῆς.

10

II suppl. 28 / PMLb cap. A 13, 7 Ἐκ τῆς καθολικῆς πρώτης Πέτρου ἐπιστολῆς· Ὑμεῖς δὲ ἕτοιμοι ἦτε ἀεὶ πρὸς ἀπολογίαν παντὶ τῷ ἀπαιτοῦντι ὑμᾶς λόγον περὶ τῆς ἐν ὑμῖν πίστεως μετὰ πραΰτητος καὶ φόβου, συνείδησιν ἔχοντες ἀγαθήν.

4 – 5 Σταθεὶς – Ἀθηναῖοι] Act. 17, 22 13 – 15 II suppl. 28 I Petr. 3, 15–16

8 – 10 II suppl. 27 Act. 17, 24 sqq.

7 – 10 II suppl. 27 P cap. A 13, 6 (13rB[4]5–10); ΜLb cap. A 13, 6; La cap. A 24, 16; 12 – 15 II suppl. 28 P cap. A 13, 7 (13rB[11]12–20); ΜLb cap. A HI cap. A 51, 6 I 13, 7; H cap. A 51, 7; deest in La II suppl. 27 (a) PM (b) s. d. Lb La HI II suppl. 28 (a) MLb πρώτης] om. M (b) Ἐκ τῆς Πέτρου καθολικῆς αʹ P (c) Πέτρου ἐπιστολῆς HI 1 ἀρειον παγον M 2 ἡ2] om. La HI 3 γὰρ τινὰ M, γαρ τινα HI βουλώμεθα P 3 – 4 τίνα – εἶναι] τι ὰν θέλοι εἶναι ταυτα Μ 4 θέλει HI Παῦλος] praem. ὁ Lb La HI 4 – 5 ἀρειου παγου M 9 κύριος ὑπάρχων M χειροποιητοῖς M 13 Ὑμεῖς – ἕτοιμοι] ἐτοιμοι ὑμεῖς Μ αἰτοῦντι M 14 ὑμῖν] add. ἐλπίδος P (sed expunx.) πραότητος Lb HI

15

265

ιδʹ

Περὶ τῶν ἀποκρινομένων θρασέως. II suppl. 29 / PMLb cap. A 14, 1

Γενέσεως· 5

Καὶ εἶπεν κύριος ὁ θεὸς πρὸς Κάϊν· Ποῦ Ἄβελ ὁ ἀδελφός σου; Καὶ εἶπεν· Οὐ γινώσκω· μὴ φύλαξ τοῦ ἀδελφοῦ μου εἰμὶ ἐγώ; II suppl. 30 / PMLb cap. A 14, 2 Ἐκ τῶν Παροιμιῶν· Ἐκ στόματος ἄφρονος ἐξελεύσεται βακτηρία ὕβρεως. II suppl. 31 / PMLb cap. A 14, 3

10

Τῶν αὐτῶν· Ἀντιλογίας ἐγείρει πᾶς κακός, ὁ δὲ κύριος ἄγγελον ἀνελεήμονα ἐπιπέμπει αὐτῷ.

4 – 5 II suppl. 29 Gen. 4, 9 8 II suppl. 30 Prov. 14, 31 (Wahl, Proverbien-Text, p. 70) 11 – 12 II suppl. 31 Prov. 17, 111–2 (Wahl, Proverbien-Text, p. 86) 1 Titlos P (13rB21) MLb La pin HI txt AI; cf. etiam *II2 / T cap. A 25 titlos; deest in La txt ( fenestra) HI pin (lac.) 3 – 5 II suppl. 29 P cap. A 14, 1 (13rB[21]22–27); MLb cap. A 14, 1; La cap. A 25, 1; HI cap. A 52, 1 7 – 8 II suppl. 30 P cap. A 14, 2 (13rB 10 – 12 II suppl. 31 [27]28 –30); MLb cap. A 14, 2; La cap. A 25, 2; HI cap. A 52, 2 P cap. A 14, 3 (13rB[30]31–34); MLb cap. A 14, 3; La cap. A 25, 3; HI cap. A 52, 3 1 Titlos ιδʹ] κεʹ La pin, τίτλος κϛʹ La txt, ναʹ HI txt AI txt, propt. mg. resect. non liquet I pin in A (ναʹ secund. ser.), om. M txt Περὶ – θρασέως] desunt in La txt ( fenestra) τῶν] om. M pin II suppl. 29 (a) PMLb La Γενέσεως] praem. ἐκ της M (b) Γενέσεως ἐκ Παροιμιῶν HI II suppl. 30 (a) PMLb La Ἐκ τῶν] om. P (b) Τῆς αὐτῆς (cf. lemma loci praecedentis) HI II suppl. 31 (a) Τῶν αὐτῶν PM (b) s. d. Lb La HI 4 καϊν M ἀβελ M 5 του ἀδελφου μου εἰμι ἐγὼ M, τοῦ ἀδελφοῦ μου ἐγὼ εἰμὶ HI, εἰμὶ τοῦ ἀδελφοῦ μου ἐγώ P 12 ἐκπεμψει M (= ed.)

266

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

II suppl. 32 / PMLb cap. A 14, 4 Ἐκ τοῦ υἱοῦ Σιράχ· Μὴ γίνου θρασὺς ἐν τῇ γλώσσῃ σου, καὶ νωθρὸς καὶ παρειμένος ἐν τοῖς ἔργοις σου. II suppl. 33 / PMLb cap. A 14, 5

5

Τοῦ Ἀποστόλου, ἐκ τῆς πρὸς Ῥωμαίους· Ἐρεῖς μοι οὖν· Τί ἔτι μέμφεται; Τῷ γὰρ βουλήματι αὐτοῦ τίς ἀνθέστηκεν; Μενοῦνγε, ὦ ἄνθρωπε, σὺ τίς εἶ ὁ ἀνταποκρινόμενος τῷ θεῷ; Μὴ ἐρεῖ τὸ πλάσμα τῷ πλάσαντι· Τί με ἐποίησας οὕτως; II suppl. 34 / PMLb cap. A 14, 6 Τοῦ ἁγίου Κυρίλλου· …ὅτι πᾶς ἀνὴρ ὁ ἐν λόγοις τῶν ἀνταποκρίσεων θρασὺς διενήνοχεν οὐδὲν ἠκονημένης μαχαίρας.

3 – 4 II suppl. 32 Sir. 4, 291–2 (Wahl, Sirach-Text, p. 56) 7 – 9 II suppl. 33 Rom. 9, 19 –20 12 – 13 II suppl. 34 CYRILLUS ALEXANDRINUS, locus non repertus 2 – 4 II suppl. 32 P cap. A 14, 4 (13rB[34]35 –13vA2); MLb cap. A 14, 4; La cap. A 25, 4; HI cap. A 52, 4 6 – 9 II suppl. 33 P cap. A 14, 5 (13vA[3]4 –13); MLb cap. A 14, 5; La cap. A 25, 5; HI cap. A 52, 5 11 – 13 II suppl. 34 P cap. A 14, 6 (13vA[14] 15 –19); MLb cap. A 14, 6; La cap. A 25, 6; HI cap. A 52, 6 II suppl. 32 Ἐκ – υἱοῦ] om. PLb σιραχ M II suppl. 33 (a) PMLb La Τοῦ Ἀποστόλου] om. P (b) Πρὸς Ῥωμαίους HI II suppl. 34 κυριλλου M, κΰρου La 8 σὺ – εἶ] συ της εἰ M, τίς σὺ HI 9 πλάσαντι] πλάσαν P a. c. man. rec. 13 οὐδὲν] om. M

10

267

ιεʹ Περὶ ἀποβεβλημένων πραγμάτων καὶ ἀπροσδέκτων παρὰ θεῷ. II suppl. 35 / PMLb cap. A 15, 1 Γενέσεως· 5

10

Ἄβελ ἦν ποιμὴν προβάτων, Κάϊν δὲ ἦν ἐργαζόμενος τὴν γῆν. Καὶ ἐγένετο μεθ’ ἡμέρας, ἤνεγκεν Κάϊν ἀπὸ τῶν καρπῶν τῆς γῆς θυσίαν τῷ κυρίῳ, καὶ Ἄβελ ἤνεγκεν καὶ αὐτὸς ἀπὸ τῶν πρωτοτόκων τῶν προβάτων αὐτοῦ, καὶ ἀπὸ τῶν στεάτων αὐτῶν. Καὶ ἐπεῖδεν ὁ θεὸς ἐπὶ Ἄβελ καὶ ἐπὶ τοῖς δώροις αὐτοῦ, ἐπὶ δὲ Κάϊν καὶ ἐπὶ ταῖς θυσίαις αὐτοῦ οὐ προσέσχεν. II suppl. 36 / PMLb cap. A 15, 2 Ὠσηὲ προφήτου· Τὸ ἔλεος ὑμῶν ὡς νεφέλη πρωϊνὴ καὶ ὡς δρόσος ἑωθινὴ πορευομένη.

5 – 10 II suppl. 35 Gen. 4, 2–5 tate, p. 160)

13 – 14 II suppl. 36 Os. 6, 4 (Wahl, Prophetenzi-

1 – 2 Titlos P (13vA20 –21) MLb La pin T txt HIII txt AIII; cf. etiam *II2 / T cap. A 27 titlos; deest in La txt ( fenestra) T pin (lac.) HIII pin (lac.) 4 – 10 II suppl. 35 P cap. A 15, 1 (13vA[21]22–13vB3); MLb cap. A 15, 1; La cap. A 27, 8; T cap. A 45, 1; HIII cap. A 41, 1 12 – 14 II suppl. 36 P cap. A 15, 2 (13vB[4]5 –8); MLb cap. A 15, 2; La cap. A 27, 9; T cap. A 45, 2; HIII cap. A 41, 2 1 – 2 Titlos 1 ιεʹ] κζʹ La pin, μαʹ AIII pin, τίτλος κηʹ La txt, τίτλος μεʹ T txt, τίτλος μαʹ 1 – 2 Περὶ – θεῷ] om. La txt ( fenestra) 1 ἀποβεβλημένων] praem. HIII txt AIII txt τῶν MLb πραγμάτων] post ἀπροσδέκτων transpos. La pin (cf. *II2 / T cap. A 27 titlos) 1 – 2 καὶ – θεῷ] om. M pin 2 θεῷ] praem. τῷ La pin II suppl. 35 (a) PM T HIII Γενέσεως] praem. ἐκ τῆς M (b) s. a. Lb La II suppl. 36 ὡσηέ HIII, ωσηε PM προφήτου] om. HIII 5 ἀβελ P, βελ M (ἀ- supplev. man. rec.) καϊν M ἦν2] om. M (s. l. supplev. man. III 6 καϊν M 6 – 7 ἀπὸ – αὐτὸς] om. HIII 7 ἀβελ PM τῶν] rec.) Καὶ] om. H III om. T H 8 αὐτοῦ] om. Lb La 9 ἀβελ P, αβελ Μ καϊν M 9 – 10 τὰς θυσίας Lb La 13 – 14 πορευομένη] praem. ἡ PLb La

268

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

II suppl. 37 / PMLb cap. A 15, 3 Ἀμὼς προφήτου· Μεμίσηκα, ἀπῶσμαι τὰς ἑορτὰς ὑμῶν, καὶ οὐ μὴ ὀσφρανθῶ ἐν ταῖς πανηγύρεσιν ὑμῶν, διότι ἐὰν ἐνέγκητέ μοι ὁλοκαυτώματα καὶ θυσίας ὑμῶν, οὐ προσδέξομαι, καὶ σωτηρίου ἐπιφανείας ὑμῶν οὐκ ἐπισκέψομαι.

5

II suppl. 38 / PMLb cap. A 15, 4 Ἡσαΐου προφήτου· Ἀκούσατε λόγον κυρίου, ἄρχοντες Σοδόμων· προσέχετε νόμον θεοῦ, λαὸς Γομόρρας. Τί μοι πλῆθος τῶν θυσιῶν ὑμῶν; λέγει κύριος· πλήρης εἰμὶ ὁλοκαυτωμάτων κριῶν, καὶ στέαρ ἀρνῶν καὶ αἷμα ταύρων καὶ τράγων οὐ βούλομαι, οὐδὲ ἐὰν ἔρχησθε ὀφθῆναι μοι. Τίς γὰρ ἐξεζήτησεν ταῦτα ἐκ τῶν χειρῶν ὑμῶν; Πατεῖν τὴν αὐλήν μου οὐ προσθήσεσθε. Ἐὰν φέρητέ μοι σεμίδαλιν, μάταιον· θυμίαμα βδέλυγμά μοι ἐστίν· τὰς νουμηνίας ὑμῶν καὶ τὰ σάββατα καὶ ἡμέραν μεγάλην οὐκ ἀνέχομαι· νηστείαν καὶ ἀργίαν καὶ τὰς νεομηνίας ὑμῶν καὶ τὰς ἑορτὰς ὑμῶν μισεῖ ἡ ψυχή μου.

3 – 6 II suppl. 37 Am. 5, 21–22 (Wahl, Prophetenzitate, p. 189) 38 Is. 1, 10 –14 (Wahl, Prophetenzitate, p. 283–284)

9 – 17 II suppl.

2 – 6 II suppl. 37 P cap. A 15, 3 (13vB[9]10 –21); MLb cap. A 15, 3; La cap. A 27, 10; 8 – 17 II suppl. 38 P cap. A 15, 4 (13vB[21]22– T cap. A 45, 3; HIII cap. A 41, 3 14rA14); MLb cap. A 15, 4; La cap. A 27, 11; T cap. A 45, 4; HIII cap. A 41, 4 II suppl. 37 ἀμῶς T, αμῶς P, ἀμως M προφήτου] om. HIII II suppl. 38 ἡσαϊου PM, ἰσαΐου La, ἡσαΐας HIII προφήτου] om. HIII 3 ἄπωσμαι Τ, ἅ- HIII, ἁ- Μ 4 ἡμῶν Μ ἐνέγκηταί μοι T HIII 5 ὑμῶν1] ἡμῶν Μ οὐ] add. μη M ἐπιφανιας P 6 οὐκ ἐπισκέψομαι] om. Lb La 9 νόμον] τῷ νόμῳ b a L L 10 γομόρας Μ (s. l. add. ρ man. rec.) 11 εἰμὶ] ἐμὶ P 12 – 13 ὀφθῆναί μοι Lb La HIII 15 σάββατα] σαβατα M (s. l. add. β man. rec.) 16 – 17 καὶ3 – ὑμῶν1] om. Lb La

10

15

II suppl. 35 – 40 / PMLb cap. A 15, 1–6

269

II suppl. 39 / PMLb cap. A 15, 5 Παροιμιῶν· Βδέλυγμα κυρίῳ ὁδοὶ διεστραμμέναι, προσδεκτοὶ δὲ αὐτῷ πάντες ἄμωμοι ἐν ὁδῷ. 5

II suppl. 40 / PMLb cap. A 15, 6 Τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ θεολόγου, ἐκ τοῦ πρώτου στηλιτευτικοῦ κατὰ Ἰουλιανοῦ·

10

15

…μὴ δὲ γὰρ δεῖσθαι, πλήρης ὤν, μηδενὸς τῶν ἀνθρωπίνων τε καὶ μικρῶν, ἵνα χαίρῃ τοῖς ἀναξίως προσφερομένοις, τήν τε τοῦ ἀνόμου θυσίαν, κἂν ᾖ μόσχος, ὡς κύνα βδελυττόμενος καὶ ὡς βλασφημίαν τὸν λίβανον, καὶ ἀντάλλαγμα πόρνης ἐξορίζων τοῦ ἱεροῦ καὶ ἀποσειόμενος, μόνην δὲ θυσίαν τιμῶν, ἣν καθαραὶ τῷ καθαρωτάτῳ προσφέρουσι χεῖρες καὶ νοῦς ὑψηλός τε καὶ ἡγνισμένος. Τί θαυμαστόν, εἰ μὴ δὲ τὴν ἐκείνου τιμὴν προσεδέξατο, πονηρῶς τε καὶ μετὰ πονηρᾶς τῆς διανοίας προσαγομένην;

9 – 11 τήν – λίβανον] cf. Is. 66, 3 11 ἀντάλλαγμα – ἱεροῦ] cf. Deut. 23, 19 3 – 4 II suppl. 39 Prov. 11, 201–2 (Wahl, Proverbien-Text, p. 58–59) 8 – 15 II suppl. 40 GREGORIUS NAZIANZENUS, Contra Iulianum imperatorem I (Orat. 4), 29, 4 –12 (ed. Bernardi, p. 124) 2 – 4 II suppl. 39 P cap. A 15, 5 (14rA[15]16 –19); MLb cap. A 15, 5; La cap. A 27, 12; T cap. A 45, 5; HIII cap. A 41, 5 6 – 15 II suppl. 40 P cap. A 15, 6 (14rA[20– 22]23 –14rB10); MLb cap. A 15, 6; La cap. A 27, 13; T cap. A 45, 6; HIII cap. A 41, 6 II suppl. 39 praem. ἐκ τῶν M, praem. τῶν T HIII II suppl. 40 (a) PMLb La T Τοῦ – Γρηγορίου] om. Lb La πρώτου στηλιτευτικοῦ] post Ἰουλιανοῦ transpos. Lb πρώτου] αʹ La, om. M ϊουλιανοῦ PM T (b) Τοῦ Θεολόγου HIII 4 πρόσδεκτοι P, προσδεκτοι Μ 8 τε] τὲ La Lb, om. M 10 κἂν ᾖ] καὶ ἡ Μ κῦνα La 11 τὸν] τὸ Lb La ἀνταλαγμα M a. c. man. rec. 14 πρὸσἐδέξατω P, εἰσεδέξατο Lb 15 τε] τὲ La

270

ιϛʹ

Περὶ ἀγορᾶς καὶ τῆς περὶ αὐτὴν τῶν ἐφόρων καταστάσεως. II suppl. 41 / PMLb cap. A 16, 1

Γενέσεως· Ἐκέκραξεν δὲ πᾶς ὁ λαὸς πρὸς Φαραὼ περὶ ἄρτων· εἶπεν δὲ Φαραὼ πᾶσιν τοῖς Αἰγυπτίοις· Πορεύεσθε πρὸς Ἰωσήφ, καὶ ὃ ἐὰν εἴπῃ ὑμῖν, ποιήσατε. Καὶ ὁ λιμὸς ἦν ἐπὶ προσώπου πάσης τῆς γῆς· ἀνέωξεν δὲ Ἰωσὴφ πάντας τοὺς σιτῶνας, καὶ ἐπώλει πᾶσι τοῖς Αἰγυπτίοις. Καὶ πᾶσαι αἱ χῶραι ἦλθον εἰς Αἴγυπτον ἀγοράζειν πρὸς Ἰωσήφ· ἐπεκράτησεν γὰρ ὁ λιμὸς ἐν πάσῃ τῇ γῇ. II suppl. 42 / PMLb cap. A 16, 2 Ἀμὼς προφήτου· Ἀκούσατε δὴ ταῦτα, οἱ εἰς τὸ πρωῒ ἐκτρίβοντες πένητα καὶ καταδυναστεύοντες πτωχοὺς ἀπὸ τῆς γῆς, οἱ λέγοντες· Πότε διελεύσε-

4 – 9 II suppl. 41 Gen. 41, 55 –57 12 – 271, 5 II suppl. 42 Am. 8, 4–6 (Wahl, Prophetenzitate, p. 191–193) 1 Titlos P (14rB11–12) MLb T txt HIII txt AIII Lc; cf. etiam *II2 / T cap. A 29 titlos; deest in T pin (lac.) HIII pin (lac.) 3 – 9 II suppl. 41 P cap. A 16, 1 (14rB[12]13–29); MLb cap. A 16, 1; T cap. A 46, 1; HIII cap. A 26, 1; Lc cap. A 14, 1 11 – 271, 5 II suppl. 42 P cap. A 16, 2 (14rB[30]31–14vA13); MLb cap. A 16, 2; T cap. A 46, 2; HIII cap. A 26, 2; Lc cap. A 14, 2 1 Titlos ιϛʹ] τίτλος μϛʹ T txt, τίτλος κϛʹ HIII txt AIII txt, ιγʹ Lc pin, ιδʹ Lc txt, deest in καὶ] om. M txt, non liquet in M pin περὶ – ἐφόρων] ἀπὸ AIII pin (κϛʹ secund. ser.) τοῦ φόρου M pin αὐτὴν] αὐτῆς T txt Lb pin ut videtur, ταύτην HIII txt AIII txt τω εφορω M txt II suppl. 41 (a) P T HIII Lc Γενέσεως] praem. ἐκ τῆς T (b) s. a. MLb II suppl. 42 ἀμῶς T ΗΙΙΙ, ἀμως M, αμῶς P προφήτου] om. HIII 4 ἐκραξεν M δὲ1] om. T Φαραὼ1] φαραῶ PM T HIII a. c. 4 – 5 Φαραὼ2] φαραῶ P, φαραω M 5 πορευεσθαι M ϊωσὴφ P Τ, ϊωσηφ Μ 6 πρόσωπον HIII Lb 7 ϊωσὴφ P T, -ηφ M σιτόνας P, σιτοβολωνας M (= LXX) επόλει Μ, ἐπώλησε HIII 9 ϊωσήφ P, -ηφ Μ T 12 δὴ] δὲ Lb πένητας HIII 13 πτωχὸν Μ HIII 13 – 271, 1 διελεύσετε HIII

5

10

271

II suppl. 41– 45 / PMLb cap. A 16, 1– 5

5

ται ὁ μήν, καὶ ἐμπολήσομεν, καὶ τὰ σάββατα, καὶ ἀνοίξομεν θησαυρόν, τοῦ ποιῆσαι μικρὸν μέτρον καὶ τοῦ μεγαλύναι στάθμιον καὶ ποιῆσαι ζυγὸν ἄδικον, τοῦ κτᾶσθαι ἐν ἀργυρίῳ πτωχοὺς καὶ πένητας ἀνθ’ ὑποδημάτων, καὶ ἀπὸ πάσης πράσεως ἐμπορευσόμεθα; II suppl. 43 / PMLb cap. A 16, 3 Παροιμιῶν· Ὁ συνέχων σῖτον δημοκατάρατος, εὐλογία δὲ εἰς κεφαλὴν τοῦ μεταδιδόντος.

10

II suppl. 44 / PMLb cap. A 16, 4 Ἐκ τῆς Σοφίας Ἰησοῦ υἱοῦ Σιράχ· Ἀναμέσον πράτου καὶ ἀγοραστοῦ συντριβήσεται ἁμαρτία.

8 – 9 II suppl. 43 Prov. 11, 261–2 (Wahl, Proverbien-Text, p. 59–60) 44 Sir. 27, 22 (Wahl, Sirach-Text, p. 117)

12 II suppl.

7 – 9 II suppl. 43 P cap. A 16, 3 (14vA[14]15 –18); ΜLb cap. A 16, 3; T cap. A 46, 3; HIII cap. A 26, 3; Lc cap. A 14, 4; E cap. 152, 240 11 – 12 II suppl. 44 P cap. A 16, 4 (14vA[19]20 –22); MLb cap. A 16, 4; T cap. A 46, 4; HIII cap. A 26, 6; E cap. 152, 241; deest in Lc II suppl. 43 Παροιμιῶν] praem. ἐκ τῶν M, praem. τῶν T II suppl. 44 (a) PM ϊησοῦ P, ιησου M (b) Σοφία υἱοῦ Σιράχ Lb (c) Σοφία Ἰησοῦ HIII (d) Τοῦ Σιράχ T E Τοῦ] om. E 1 ἐμπολήσωμεν P, πωλήσομεν HIII Lc, πωλήσωμεν Lb, ἐμπλήσωμεν Μ 2 τοῦ1 – c μέτρον] om. T μέτρον] θησαυρον M μεγαλυναι M L 3 πτωχὸν HIII 4 πένητα HIII 8 σιτον PΜ Τ 12 ἀναμεσον PΜ T, ἀνὰ μέσον Lb, ἀνὰ μέσου E

272

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

II suppl. 45 / PMLb cap. A 16, 5 Τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ θεολόγου, ἐκ τοῦ περὶ χαλάζης· Τί πρὸς ταῦτα ἐροῦμεν, οἱ σιτῶναι καὶ σιτοκάπηλοι, καὶ τηροῦντες τὰς τῶν καιρῶν δυσκολίας, ἵν’ εὐπορήσωμεν καὶ ταῖς ἀλλοτρίαις συμφοραῖς ἐντρυφήσωμεν καὶ κτησώμεθα μὴ ὡς Ἰωσὴφ τὰ τῶν Αἰγυπτίων ἐπ’ οἰκονομίᾳ μείζονι;

5 – 6 Ἰωσὴφ – μείζονι] cf. Gen. 41, 12 sqq. 3 – 6 II suppl. 45 GREGORIUS NAZIANZENUS, De grandine, in patrem tacentem (Orat. 16), 19 (PG 35, 960, 24–28) 2 – 6 II suppl. 45 P cap. A 16, 5 (14vA[23]24 –34); MLb cap. A 16, 5; T cap. A 46, 5; HIII cap. A 26, 8; Lc cap. A 14, 8 II suppl. 45 (a) M γρηγοριου cod. (b) Τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ θεολόγου P T (c) Τοῦ Θεολόγου Lb Lc Τοῦ] om. Lc (d) s. a. HIII 5 κτησόμεθα M

ϊὼσὴφ P, ϊωσὴφ T, ϊωσηφ M 6 μεῖζονι P, μειζονι Μ, μείζον HIII

5

273

ιζʹ Περὶ ἀπειλῆς, ὅτι χρὴ φοβεῖσθαι τοῦ θεοῦ τὰς ἀπειλάς, καὶ μὴ καταφρονητικῶς διακεῖσθαι. II suppl. 46 / PMLb cap. A 17, 1 Βασιλειῶν· 5

10

Καὶ εἶπεν κύριος πρὸς Ἠλιοὺ τὸν Θεσβίτην, λέγων· Ἀνάστηθι καὶ κατάβηθι εἰς ἀπάντησιν Ἀχαάβ, βασιλέως Ἰσραὴλ τοῦ ἐν Σαμαρείᾳ· ἰδοὺ οὗτος ἐν ἀμπελῶνι Ναβουθέ, ὅτι καταβέβηκεν ἐκεῖ κληρονομῆσαι αὐτόν. Καὶ λαλήσεις πρὸς αὐτόν, λέγων· Ὡς σὺ ἐφόνευσας καὶ ἐκληρονόμησας, διατοῦτο τάδε λέγει κύριος· Ἐν τῷ τόπῳ ᾧ ἔλειξαν αἱ ὕες καὶ οἱ κύνες τὸ αἷμα Ναβουθέ, ἐκεῖ λείξουσιν οἱ κύνες τὸ αἷμα σου. II suppl. 47 / PMLb cap. A 17, 2 Καὶ μετ’ ὀλίγα·

15

Τάδε λέγει κύριος· Ἰδοὺ ἐγὼ ἐπάγω ἐπὶ σὲ κακά, καὶ ἐκκαύσω ὀπίσω σου, καὶ ἐξολοθρεύσω τοῦ Ἀχαὰβ οὐροῦντα πρὸς τοῖχον καὶ συνεχόμενον καὶ ἐγκαταλελειμμένον ἐν Ἰσραήλ· καὶ δώσω τὸν οἶ-

5 – 11 II suppl. 46 III Reg. 20, 17–19 (Wahl, 3 Könige-Text, p. 114 –115) 14 – 274, 2 II suppl. 47 III Reg. 20, 21–22 (Wahl, 3 Könige-Text, p. 115) 1 – 2 Titlos P (14vA35–B1) MLb; cf. etiam *II2 / T cap. A 32 titlos 4 – 11 II suppl. 13 – 274, 2 II suppl. 47 P cap. 46 P cap. A 17, 1 (14vB[1]2–19); MLb cap. A 17, 1 A 17, 2 (14vB[19]20 –32); MLb cap. A 17, 2 1 – 2 Titlos 1 ιζʹ] om. M txt κῶς] add. περὶ αὐτὰς Lb txt

1 – 2 ὅτι – διακεῖσθαι] om. M pin

2 καταφρονητι-

II suppl. 46 (a) PLb (b) s. a. M 5 κύριος] om. Lb ἠλιοῦ P, ἡλίου Μ θεσβήτην P 6 κατάβιθη P, καταβειθι M ἀχααβ PΜ 7 νάβουθε M, ναβουθε P, ναβουθαί Lb 8 Καὶ – αὐτόν] in mg. P 10 ναβουθε Μ, ναβουθαὶ ἐλιξαν P, εληξαν Μ αἱ ὕες] αι ϋες P, αι ὑιες Μ, οἱ ὗες Lb b L 10 – 11 λίξουσιν P, ληξουσιν Μ 14 ἐγὼ] om. Lb ἐπάγω] om. M (in mg. ἐπάξω supplev. man. rec.) 15 τοῦ] του Μ, τὸν Lb αχααβ Μ

274

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

κον σου ὡς τὸν οἶκον Ἱεροβοάμ, υἱοῦ Ναβάτ, καὶ ὡς τὸν οἶκον Βαασσᾶ, υἱοῦ Ἀχιᾶ. II suppl. 48 / PMLb cap. A 17, 3 Καὶ μεθ’ ἕτερα· Καὶ ὑπὲρ τοῦ λόγου ὡς κατενύγη Ἀχαὰβ ἀπὸ προσώπου κυρίου, καὶ ἐπορεύετο κλαίων, καὶ διέρρηξεν τὸν χιτῶνα αὐτοῦ, καὶ ἐζώσατο σάκκον ἐπὶ τὸ σῶμα αὐτοῦ, καὶ ἐνήστευσεν καὶ περιεβάλετο σάκκον ἐν τῇ ἡμέρᾳ ᾗ ἐπάταξεν Ναβουθὲ τὸν Ἰσραηλίτην. Καὶ ἐγένετο ῥῆμα κυρίου ἐν χειρὶ Ἠλιού, καὶ εἶπεν κύριος· Ἑώρακας ὡς κατενύγη Ἀχαὰβ ἀπὸ προσώπου μου; Οὐκ ἐπάξω τὴν κακίαν ἐν ταῖς ἡμέραις αὐτοῦ, ἀλλ’ ἐν ταῖς ἡμέραις τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ ἐπάξω τὴν κακίαν.

5

10

II suppl. 49 / PMLb cap. A 17, 4 Τῆς προφητίας Ἰωνᾶ· Καὶ ἐκήρυξεν Ἰωνᾶς, καὶ εἶπεν· Ἔτι τρεῖς ἡμέραι, καὶ Νινευῒ καταστραφήσεται. Kαὶ ἐνήστευσαν οἱ ἄνδρες Νινευῒ τῷ θεῷ, καὶ ἐκήρυξαν νηστείαν, καὶ ἐνεδύσαντο σάκκους, ἀπὸ μεγάλου ἕως μικροῦ αὐτῶν. 5 – 12 II suppl. 48 III Reg. 20, 27–29 (Wahl, 3 Könige-Text, p. 115–116) II suppl. 49 Ion. 3, 4 –5 (Wahl, Prophetenzitate, p. 224)

15 – 18

4 – 12 II suppl. 48 P cap. A 17, 3 (14vB[32]33 –15rA19); MLb cap. A 17, 3 II suppl. 49 P cap. A 17, 4 (15rA[20]21–31); MLb cap. A 17, 4

14 – 18

II suppl. 48 (a) PM (b) Καὶ μετ’ ὀλίγα Lb II suppl. 49 (a) PM προφητείας] scripsimus, προφητίας PM Ἰωνᾶ] scripsimus, ϊωνᾶ P, ϊωνα M (b) Ἰωνᾶ τοῦ προφήτου Lb 1 ϊεροβοὰμ P, ϊεροβοαμ Μ υἱοῦ] praem. τοῦ M ναβαθ M ὡς2] εἰς Lb 2 b b βαασσα P, ναασσᾶ L , βασα Μ αχια P, ἀχία Μ 5 ὡς] ὧ L Ἀχαὰβ] ἀχαἂβ P, ἀχααβ M 6 – 7 αὐτοῦ – σῶμα] om. Lb 7 περὶεβάλετο P, περιεβαλλετο M 8 σάκκον] κοινιν (sic) Μ ναβουθε PΜ, ναβουθαὶ Lb ϊσραηλίτην PΜ 9 Ἠλιού] scripsimus, ἠλϊοῦ Lb, ἡλιοῦ P, ἡλιου Μ ἐώρακα Μ 10 ἀχααβ M 15 ἰωνας M, ϊωνας P Νινευῒ] νινευϊ P, ἡ νηνευη Μ 16 ἐνήστευσαν] ἐνεπίστευσαν LXX οἱ μεγάλου] μικροῦ M ἄνδρες] om. M νινευϊ P, νηνευὴ Μ 17 ἐνδύσαντο P a. c. 17 – 18 μικροῦ] μεγαλου Μ

15

II suppl. 46 – 52 / PMLb cap. A 17, 1–7

275

II suppl. 50 / PMLb cap. A 17, 5 Καὶ μετ’ ὀλίγα·

5

10

Καὶ ἀνεβόησαν πρὸς τὸν θεὸν ἐκτενῶς, καὶ ἀπέστρεψαν ἕκαστος ἀπὸ τῆς ὁδοῦ αὐτοῦ τῆς πονηρᾶς καὶ ἀπὸ τῆς ἀδικίας τῆς ἐν χερσὶν αὐτῶν, λέγοντες· Τίς οἶδεν εἰ ὁ θεὸς μετανοήσει καὶ ἀποστρέψει ἐξ ὀργῆς θυμοῦ αὐτοῦ, καὶ οὐ μὴ ἀπολώμεθα; Καὶ εἶδεν ὁ θεὸς τὰ ἔργα αὐτῶν, ὅτι ἀπέστρεψεν ἕκαστος ἀπὸ τῆς ὁδοῦ αὐτῶν τῆς πονηρᾶς, καὶ μετενόησεν ὁ θεὸς ἐπὶ τῇ κακίᾳ ᾗ ἐλάλησεν τοῦ ποιῆσαι αὐτοῖς, καὶ οὐκ ἐποίησεν. II suppl. 51 / PMLb cap. A 17, 6 Τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ θεολόγου, ἐκ τοῦ λόγου τοῦ εἰς τὴν Πεντηκοστήν·

15

Τοῦτο καὶ πνεῦμα ἐστὶ πραότητος, καὶ παροξύνεται τοῖς ἁμαρτάνουσιν. Tοιγαροῦν πειραθῶμεν ὡς πράου καὶ μὴ ὀργίλου, τὴν ἀξίαν ὁμολογοῦντες καὶ τὸ βλάσφημον φεύγοντες, καὶ μὴ βουληθῶμεν ἰδεῖν ὀργιζομένου ἀσυγχώρητα.

13 I Cor. 4, 21; Gal. 6, 1 3 – 9 II suppl. 50 Ion. 3, 8 –10 (Wahl, Prophetenzitate, p. 226 –227) 13 – 16 II suppl. 51 GREGORIUS NAZIANZENUS, In Pentecosten (Orat. 41), 14, 29–33 (ed. Moreschini, p. 346) 2 – 9 II suppl. 50 P cap. A 17, 5 (15rA[31]32–15rB15); MLb cap. A 17, 5 II suppl. 51 P cap. A 17, 6 (15rB[16–17]18–28); MLb cap. A 17, 6

11 – 16

II suppl. 51 λόγου τοῦ] om. M Πεντηκοστήν] praem. ἁγίαν Lb Πεντεκοστήν] νʹ M 3 πρὸς – θεὸν] post ἐκτενῶς transpos. Lb ἀπέστρεψεν Lb 4 ἀπὸ1] non liquet in M 6 ἐξ] ἀπὸ Lb ἀπὸλῶμεθα P, ἀπολλώμεθα Μ 7 ἕκαστος] iterav. P αὐτῶν] αὐτοῦ ΜLb 8 τοῦ] om. M 13 πνεῦμα ἐστὶ] πνεῦμα ἐστη P, πνεῦμα ἐστὶν καὶ M 13 – 14 τοῖς ἁμαρτάνουσιν] om. M 15 καὶ1 – φεύγοντες] om. Lb 16 ὀργϊζόμενον Lb, ὀργιζομεν Μ

276

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

II suppl. 52 / PMLb cap. A 17, 7 Τοῦ αὐτοῦ, ἐκ τοῦ εἰς τὴν πληγὴν τῆς χαλάζης· Φοβερὸν μὲν οὖν, ἀδελφοί, τὸ ἐμπεσεῖν εἰς χεῖρας θεοῦ ζῶντος· φοβερὸν δὲ τὸ πρόσωπον κυρίου ἐπὶ ποιοῦντας κακά, καὶ πανωλεθρίᾳ τὴν κακίαν ἐξαφανίζον, καὶ τὰ ἑξῆς.

3 Hebr. 10, 31 4 Ps. 33, 171 3 – 5 II suppl. 52 GREGORIUS NAZIANZENUS, De grandine, in patrem tacentem (Orat. 16), 16 (PG 35, 956, 17–20) 2 – 5 II suppl. 52 P cap. A 17, 7 (15rB[29]30 –15vA1); MLb cap. A 17, 7 II suppl. 52 (a) M (b) Τοῦ αὐτοῦ Θεολόγου PLb Θεολόγου] om. Lb 4 φωβερωτερον M ἐξαφανιζοντος M

τὸ] om. M

4 – 5 πανὀλεθρία P, -νολεθ- non liquet in M

5

5

277

ιηʹ

Περὶ ἀνωφελῶν καὶ ἀντιθέτων πραγμάτων. II suppl. 53 / PMLb cap. A 18, 1

Ἐκ τοῦ Ἐκκλησιαστοῦ· 5

Εἶδον σύμπαντα τὰ ποιήματα τὰ πεποιημένα ὑπὸ τὸν ἥλιον, καὶ ἰδοὺ πάντα ματαιότης καὶ προαίρεσις πνεύματος. II suppl. 54 / PMLb cap. A 18, 2 Ἐκ τῆς Σοφίας τοῦ υἱοῦ Σιράχ·

10

Σοφία κεκρυμμένη καὶ θησαυρὸς ἀφανής, τίς ἡ ὠφέλεια; II suppl. 55 / PMLb cap. A 18, 3 Ἐκ τοῦ κατὰ Ματθαῖον εὐαγγελίου· Τί γὰρ ὠφελήσει ἄνθρωπος, ἐὰν ὅλον τὸν κόσμον κερδήσῃ, τὴν δὲ ψυχὴν αὐτοῦ ζημιωθῇ;

4 – 6 II suppl. 53 Eccle. 1, 141–3 (Wahl, Kohelet-Text, p. 148) 9 – 10 II suppl. 54 13 – 14 Sir. 20, 301–2 vel 41, 142–3 (Wahl, Sirach-Text, p. 102–103 vel 161) II suppl. 55 Matth. 16, 26 1 Titlos P (15vA2–3) MLb; cf. etiam *II2 / T cap. A 33 titlos 3 – 6 II suppl. 53 P cap. A 18, 1 (15vA[3]4 –8); ΜLb cap. A 18, 1 8 – 10 II suppl. 54 P cap. A 18, 2 (15vA[9]10–12); MLb cap. A 18, 2 12 – 14 II suppl. 55 P cap. A 18, 3 (15vA[13] 14 –17); Lb cap. A 18, 3; deest in M 1 Titlos

ιηʹ] om. M txt

ἀντιθέων πραγματοτ (sic) M txt

II suppl. 53 Ἐκ τοῦ] om. M Ἐκ] om. Lb II suppl. 54 (a) PM τοῦ] om. P σιραχ M (b) Σιράχ Lb II suppl. 55 εὐαγγελίου] om. Lb 4 – 5 ποιήματα τὰ] om. M 6 καὶ2 – πνεύματος] om. Lb 10 ἡ] om. Lb

278

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

II suppl. 56 / PMLb cap. A 18, 4 Ἐκ τοῦ αὐτοῦ εὐαγγελίου· Εἷς γὰρ οἰκοδομῶν καὶ εἷς καταλύων· τί ὠφέλησαν ἀλλ’ ἢ κόπους; II suppl. 57 / PMLb cap. A 18, 5

5

Τοῦ Ἀποστόλου, ἐκ τῆς πρὸς Ῥωμαίους· Περιτομὴ μὲν γὰρ ὠφελεῖ, ἐὰν νόμον πράσσῃς· ἐὰν δὲ παραβάτης νόμου ᾖς, ἡ περιτομή σου ἀκροβυστία γέγονεν. II suppl. 58 / PMLb cap. A 18, 6 Τοῦ αὐτοῦ, ἐκ τῆς πρὸς Γαλάτας· Ἰδὲ ἐγὼ Παῦλος λέγω ὑμῖν ὅτι ἐὰν περιτέμνησθε, Χριστὸς ὑμᾶς οὐδὲν ὠφελήσει.

3 – 4 II suppl. 56 Matth., re vera Sir. 31, 281–2 (Wahl, Sirach-Text, p. 134 –135) 7 – 8 II suppl. 57 Rom. 2, 25 11 – 12 II suppl. 58 Gal. 5, 2 2 – 4 II suppl. 56 P cap. A 18, 4 (15vA[18]19 –21); M cap. A 18, 3; Lb cap. A 18, 4 6 – 8 II suppl. 57 P cap. A 18, 5 (15vA[22]23 –27); M cap. A 18, 4; Lb cap. A 18, 5 10 – 12 II suppl. 58 P cap. A 18, 6 (15vA[28]29–32); M cap. A 18, 5; Lb cap. A 18, 6 II suppl. 56 Ἐκ] om. M εὐαγγελίου] om. MLb II suppl. 57 ρωμαίους PM II suppl. 58 (a) PM Τοῦ αὐτοῦ] om. P γαλατας codd. (b) Παύλου, πρὸς Γαλάτας Lb 11 ϊδε PM, ἰδοὺ Lb περιτέμνεσθε P (-εισθε corr. man. rec.?), περιτεμνησθε ὑμεῖς (-εῖς e corr.) M 12 ὀφελήσει Lb

10

II suppl. 53 – 59 / PMLb cap. A 18, 1–7

279

II suppl. 59 / PMLb cap. A 18, 7 Ἐκ τοῦ Βίου τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου·

5

Τὰς γὰρ ἀντιθέτους καὶ ἀνωφελεῖς τῶν Ἑλλήνων τερθρείας εἰς τὸ μηδὲν λογισάμενος, μόνης εἴχετο σωτηρίας, καὶ τοῖς πρὸς αὐτὴν πρακτικῶς ἐνάγουσιν λόγοις συνεχῶς ἐπεχωρίαζεν.

3 – 5 II suppl. 59 Vita Iohannis Chrysostomi, locus non repertus 2 – 5 II suppl. 59 P cap. A 18, 7 (15vA[33]34–15vB6); M cap. A 18, 6; Lb cap. A 18, 7 II suppl. 59 (a) PM τοῦ2 – Ἰωάννου] om. M ϊωάννου P (b) Τοῦ Χρυσοστόμου Lb 3 τερθρίας PM 4 πρὸς αὐτὴν] πρὸς αὐτὸν Lb, om. M 5 πρακτικῶς] πρακτι πρακτικως M ἐπεχωρίαζεν] ἐπεχωρϊ ζε Lb

280

ιθʹ Περὶ τῶν ἀσεβῶς ἀπρονόητον εἶναι τὸν κόσμον καὶ τὰ κατὰ τοῦτον πράγματα λεγόντων. II suppl. 60 / PMLb cap. A 19, 1 Τοῦ ἁγίου Βασιλείου, ἐκ τῶν εἰς τὴν Ἑξαήμερον· Οἱ γὰρ θεὸν ἀγνοήσαντες αἰτίαν ἔμφρονα προεστάναι τῆς γενέσεως τῶν ὅλων αὐτὸν οὐ συνεχώρησαν, ἀλλὰ οἰκείως τῇ ἐξ ἀρχῆς ἀγνοίᾳ τὰ ἐξ ἀρχῆς συνεπέραναν.

5

II suppl. 61 / PMLb cap. A 19, 2 Καὶ μετ’ ὀλίγα· Διατοῦτο ἀκυβέρνητα καὶ ἀδιοίκητα εἶναι τὰ σύμπαντα, ὡς ἂν τύχῃ φερόμενα, ὑπὸ τῆς ἐνοικούσης αὐτοῖς ἀθεότητος ἠπατήθησαν.

5 – 7 II suppl. 60 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, I, 2 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 4, 4 –6) 10 – 11 II suppl. 61 BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron, I, 2 (ed. Mendieta†/Rudberg, p. 4, 16 –17) 1 – 2 Titlos P (15vB7–10) MLb T txt HIII txt AIII; cf. etiam *II2 / T cap. A 35 titlos; deest in T pin (lac.) HIII pin (lac.) 4 – 7 II suppl. 60 P cap. A 19, 1 (15vB[10]11–18); MLb cap. A 19, 1; T cap. A 47, 1; HIII cap. A 42, 1 9 – 11 II suppl. 61 P cap. A 19, 2 (15vB[19]20–26); MLb cap. A 19, 2; T cap. A 47, 2; HIII cap. A 42, 2 1 – 2 Titlos 1 ιθʹ] μζʹ T txt, μβʹ AIII pin, τίτλος μβʹ HIII txt AIII txt, om. M txt τῶν] om. M pin ἀσεβων M txt, non liquet in M pin 1 – 2 καὶ – πράγματα] om. M pin 1 – 2 κατὰ τοῦτον] κατ’ αὐτὸν P pin Lb AIII, καταυτὸν T txt HIII txt p. c., καταυτὼν HIII a. c. II suppl. 60 (a) PLb T βασιλειου T ἐκ τῶν] om. PLb (b) Τοῦ ἁγίου Βασιλείου HIII (c) s. a. M 5 γὰρ] om. T HIII προεστᾶναι T, παρισταναι M 6 ἀλλ’ οικείως M ἐξαρχῆς (-ης M) PM T, ἐφεξῆς ed. 7 σϋνεπέρᾳναν Lb 10 εἶναι] sic M (= ed.), om. PLb T HIII πάντα Lb 10 – 11 τυχοι MLb

10

II suppl. 60 – 63 / PMLb cap. A 19, 1–4

281

II suppl. 62 / PMLb cap. A 19, 3 Τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ θεολόγου, ἐκ τοῦ πρὸς τὸν πατέρα σιωπῶντα λόγου· 5

10

Εἰπὲ πόθεν αἱ τοιαῦται πληγαὶ καὶ μάστιγες, καὶ τίς ὁ περὶ ταῦτα λόγος, πότερον κίνησίς τις τοῦ παντὸς ἄτακτος καὶ ἀνώμαλος καὶ ἀκυβέρνητος, φορά τε καὶ ἀλογία, ὡς οὐδενὸς τοῖς οὖσιν ἐπιστατοῦντος, καὶ τὸ αὐτόματον ταῦτα φέρει, ὡς δοκεῖ τοῖς ἀσόφοις σοφοῖς καὶ τοῖς εἰκῆ φερομένοις ὑπὸ τοῦ ἀτάκτου καὶ σκοτεινοῦ πνεύματος, ἢ λόγῳ τινὶ καὶ τάξει, ὥσπερ ὑπέστη τὸ πᾶν ἀπ’ ἀρχῆς καὶ ἐκράθη καὶ συνεδέθη καὶ ἐκινήθη κοσμίως, ὡς μόνῳ τῷ κινήσαντι γνώριμον, οὕτως καὶ μετακινεῖται καὶ μετατίθεται, προνοίας χαλινοῖς ὁδηγούμενον. II suppl. 63 / PMLb cap. A 19, 4 Τοῦ αὐτοῦ, ἐκ τοῦ πρώτου κατὰ Ἰουλιανοῦ στηλιτευτικοῦ·

15

Τινὲς μὲν γὰρ αὐτῶν οὐδὲ εἶναι θεὸν τοπαράπαν, οἱ δὲ οὐδὲ προνοεῖν τῶν τῆδε δογματίζουσιν, ἀλλ’ εἰκῆ καὶ ὡς ἔτυχεν τὸ πᾶν φέρεσθαι, οἱ δὲ ἄστρασιν ἄγεσθαι καὶ σχηματισμοῖς ἀνάγκης, οὐκ οἶ-

4 – 12 II suppl. 62 GREGORIUS NAZIANZENUS, De grandine, in patrem tacentem (Orat. 16), 5 (PG 35, 940, 17–27) 15 – 282, 2 II suppl. 63 GREGORIUS NAZIANZENUS, Contra Iulianum imperatorem I (Orat. 4), 44, 4 –9 (ed. Bernardi, p. 144) 2 – 12 II suppl. 62 P cap. A 19, 3 (15vB[27–28]29 –16rA21); MLb cap. A 19, 3; T cap. A 47, 3; HIII cap. A 42, 3 14 – 282, 2 II suppl. 63 P cap. A 19, 4 (16rA[22–24] 25 –16rB4); MLb cap. A 19, 4; T cap. A 47, 4; HIII cap. A 42, 4 II suppl. 62 (a) P T (b) Τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ θεολόγου, ἐκ τοῦ πρὸς τὸν πατέρα σιωπῶντα εἰς τὴν πληγὴν τῆς χαλάζης MLb Τοῦ ἁγίου Γρηγορίου] om. Lb εἰς] διὰ Lb τῆς χαλάζης] om. M (c) Γρηγορίου τοῦ θεολόγου HIII II suppl. 63 (a) PMLb T Τοῦ αὐτοῦ] τοῦ Θεολόγου M, add. Γρηγορίου τοῦ θεολόγου T, add. θεολόγου P πρώτου] αʹ Μ ϊουλιανου P T, ϊουλιανον M (b) Τοῦ αὐτοῦ HIII 4 Εἰπὲ πόθεν] Εἰπέ· πόθεν Lb HIIΙ 5 κίνησις τίς M, κίνησεις τίς P, κίνησις τις Τ 7 ἀσώφοις P, ἀσοφοις Μ, ἀσόφως ed. 8 σοφοῖς] om. Lb Τ ΗΙΙΙ σκοτινοῦ T HIII 2 III 10 καὶ – ἐκινήθη] om. T H κόσμιος M 10 – 11 τῷ κινήσαντι] το κτίσαντι M 12 χαληνοῖς PM T HIII 16 τῆδε] τίδε P T 16 – 17 φέρεσθε T 17 ἀστράσιν HIII, ἀστρασιν PM

282

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

δα ὑπὸ τίνος ἀγομένοις καὶ ὅθεν· οἱ δὲ εἰς ἡδονὴν τὸ πᾶν φέρειν καὶ τοῦτο εἶναι πέρας ζωῆς ἀνθρωπίνης ὑπολαμβάνουσιν.

1 ὑπό τινος P T HIII, ὑποτινος M in Lb

2 τοῦτο] τοῦ T HIII

πέρας ζωῆς] non liquent

283

αʹ Περὶ βασιλέων, ὅτι ἀλυσιτελὲς τὸ ἐξιέναι αὐτοὺς εἰς πόλεμον. II suppl. 64 / PMLb cap. B 1M, 1 Βασιλειῶν βʹ· 5

10

15

Καὶ ἐπεσκέψατο Δαυῒδ πάντα τὸν λαὸν τὸν μετ’ αὐτοῦ, καὶ κατέστησεν ἐπ’ αὐτοὺς χιλιάρχους καὶ ἑκατοντάρχους, καὶ ἀπέστειλεν Δαυῒδ τὸν λαόν, τὸ τρίτον ἐν χειρὶ Ἰωάβ, καὶ τὸ τρίτον ἐν χειρὶ Ἀβεσσᾶ, υἱοῦ Σαρουΐα, ἀδελφοῦ Ἰωάβ, καὶ τὸ τρίτον ἐν χειρὶ Ἐθθὴ τοῦ Γεθθαίου. Καὶ εἶπεν Δαυῒδ πρὸς τὸν λαόν· Ἐξελθὼν ἐξελεύσομαι καὶ ἐγὼ μεθ’ ὑμῶν. Καὶ εἶπαν· Οὐκ ἐξελεύσῃ, ὅτι ἐὰν φυγῇ φύγωμεν, οὐ θήσουσιν ἐφ’ ἡμᾶς καρδίαν, καὶ ἐὰν ἀποθάνῃ τὸ ἥμισυ ἡμῶν, οὐ θήσουσιν ἐφ’ ἡμᾶς καρδίαν, ὅτι σὺ ὡς ἡμεῖς δέκα χιλιάδες. Καὶ νῦν ἀγαθὸν ὅτι ἔσῃ ἡμῖν ἐν τῇ πόλει ὡς βοηθός. Καὶ εἶπεν αὐτοῖς ὁ βασιλεύς· Τὸ ἀρεστὸν ἐνώπιον ὑμῶν, ποιήσω. Καὶ ἔστη ὁ βασιλεὺς ἀνὰ χεῖρα τῆς πόλεως, καὶ ὁ λαὸς ἐπορεύετο ἐν τῷ πολέμῳ.

5 – 16 II suppl. 64 II Reg. 18, 1–4 (Wahl, 2 Samuel-Text, p. 93 –94) 1 – 2 Titlos M (89vA8–11) Lb pin; cf. etiam *II2 / T cap. B 1 titlos; deest in PLb txt 4 – 16 II suppl. 64 M cap. B 1, 1 (89vA[12]13 –89vB9); deest in PLb 1 – 2 Titlos 1 ὅτι] praem. καὶ Μ pin man. rec. ἐξειναι M txt, ἐξεῖναι M pin a. c.

ἐξιέναι] sic M pin p. c. man. rec. ut videtur,

7 τὸ1] correximus (LXX), τὸν Μ Ἰωάβ] scripsimus, ϊωὰβ Μ τὸ2] correximus (LXX), τὸν Μ 8 Σαρουΐα] scripsimus, σαρουϊα M Ἰωάβ] scripsimus, ϊωὰβ M τὸ] correximus (LXX), τὸν Μ Ἐθθὴ] scripsimus, εθθὴ Μ

284

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

II suppl. 65 / PMLb cap. B 1M, 2 Τοῦ ἁγίου Κυρίλλου, ἐκ τῶν κατὰ Ἰουλιανοῦ· Καθήκει γὰρ τοὺς βασιλέας δωρεαῖς συνεχέσιν φιλοτιμεῖσθαι τοὺς περὶ φρόνησίν τε καὶ ἰσχὺν τῶν ὑπηκόων προέχοντας, ὡς ἂν ἐν πολέμοις ἐξιόντες, τό τε κοινὸν τοῦ λαοῦ τακτικῶς διεξάγοιεν, καὶ τοὺς ἐναντίους ἀμύνοιντο, αὐτοῖς τε ἐκείνοις, ἐν βασιλείοις οἴκοι μένουσιν, λάφυρα κομίζοιεν ἐπαναστρέφοντες.

5

II suppl. 66 / PMLb cap. B 1M, 3 Τοῦ ὁσίου Νείλου· Οὐ λυσιτελεῖ βασιλεῖ τὸ ἐξιέναι ἐν πολέμῳ, καὶ ἀπρόσφορον μοναχῷ τὸ προόδους ποιεῖσθαι ἐν πόλεσιν καθέστηκεν· ὁ μὲν γὰρ ὑπὸ τῶν φαινομένων βαρβάρων λεληθότως ἐνεδρευθήσεται, ὁ δὲ ὑπὸ τῶν νοουμένων ἐχθρῶν διὰ τοῦ παθητικοῦ μέρους τῆς ψυχῆς αἰχμαλωτισθήσεται.

3 – 7 II suppl. 65 CYRILLUS ALEXANDRINUS, Contra Iulianum imperatorem, locus non repertus 10 – 14 II suppl. 66 NILUS MONACHUS (ANCYRANUS?), locus non repertus 2 – 7 II suppl. 65 M cap. B 1, 2 (89vB[9–11]12–23); deest in PLb 66 M cap. B 1, 3 (89vB[24]25–90rA5); deest in PLb II suppl. 65 Κυρίλλου] scripsimus, κυριλλου Μ Μ II suppl. 66 Νείλου] scripsimus, νηλου M

9 – 14 II suppl.

Ἰουλιανοῦ] scripsimus, ϊουλιανον

7 ἐπαναστρέφοντες] correximus, επαναστρεφοντας M

10

285

ϛʹ Περὶ βεβαίου καὶ ἀβεβαίου ἀνδρός. II suppl. 67 / PMLb cap. B 6 M, 1 Ἐκ τοῦ λθʹ ψαλμοῦ· 5

Καὶ ἔστησεν ἐπὶ πέτραν τοὺς πόδας μου, καὶ κατεύθυνεν τὰ διαβήματά μου. II suppl. 68 / PMLb cap. B 6 M, 2 Ἐκ τῶν Παροιμιῶν· Οἷς μὴ ὑπάρχει κυβέρνησις, πίπτουσιν ὥσπερ φύλλα. II suppl. 69 / PMLb cap. B 6 M, 3

10

Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν εὐαγγελίου· Πᾶς ὁ ἐρχόμενος πρός με καὶ ἀκούων μου τῶν λόγων καὶ ποιῶν αὐτούς, ὑποδείξω ὑμῖν τίνι ἐστὶν ὅμοιος. Ὅμοιός ἐστιν ἀνθρώπῳ οἰκοδομοῦντι οἰκίαν, ὃς ἔσκαψεν καὶ ἐβάθυνεν καὶ ἔθηκεν θεμέλιον ἐπὶ τὴν πέτραν. Πλημμύρας δὲ γεναμένης, προσέρρηξεν ὁ

4 – 5 II suppl. 67 Ps. 39, 33 –4 8 II suppl. 68 Prov. 11, 141 (Wahl, Proverbien-Text, p. 57) 11 – 286, 5 II suppl. 69 Luc. 6, 47–49 1 Titlos M txt (92rA21–22) Lb pin Q2 txt (44rB33); cf. etiam *II2 / T cap. B 15 titlos; deest in PM pin Lb txt Q2 pin (lac.) 3 – 5 II suppl. 67 M cap. B 6, 1 (92rB[25]26 –28); Q2 cap. B 6, 1; deest in PLb 7 – 8 II suppl. 68 M cap. B 6, 2 (92rB[28]29–30); Q2 cap. b B 6, 2; deest in PL 10 – 286, 5 II suppl. 69 M cap. B 6, 3 (92vA[1]2–21); Q2 cap. B 6, 3; deest in PLb 1 Titlos ϛʹ – ἀνδρός] in M txt leguntur inter sententiam septimam et octavam capitis B 5 ( f. 92rA21–22) transferendaque sunt in f. 92rB26 ante Καὶ ἔστησεν βεβαίου – ἀνδρός] βαιβαιων καὶ ἀβαιβεων ανδρων M txt II suppl. 67 (a) Q2 (b) Ψαλμοῦ λθʹ M II suppl. 68 Ἐκ τῶν] om. M II suppl. 69 Λουκᾶν εὐαγγελίου] non liquent in Q2 4 πόδάς μου Q2 11 τοὺς λόγους Μ

286

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

ποταμὸς τῇ οἰκίᾳ ἐκείνῃ, καὶ οὐκ ἴσχυσεν σαλεῦσαι αὐτήν· τεθεμελίωτο γὰρ ἐπὶ τὴν πέτραν. Ὁ δὲ ἀκούσας καὶ μὴ ποιήσας ὅμοιός ἐστιν ἀνθρώπῳ οἰκοδομοῦντι οἰκίαν ἐπὶ τὴν γῆν χωρὶς θεμελίου, ᾗ προσέρρηξεν ὁ ποταμός, καὶ εὐθέως ἔπεσεν, καὶ ἐγένετο τὸ ῥῆγμα τῆς οἰκίας ἐκείνης μέγα.

5

II suppl. 70 / PMLb cap. B 6 M, 4 Ἐκ τῆς καθολικῆς Ἰακώβου ἐπιστολῆς· Ὁ γὰρ διακρινόμενος ἔοικεν κλύδωνι θαλάσσης ἀνεμιζομένῳ καὶ ῥιπιζομένῳ. II suppl. 71 / PMLb cap. B 6 M, 5

10

Ἐκ τῆς πρὸς Κορινθίους αʹ ἐπιστολῆς· Ὥστε, ἀδελφοί μου ἀγαπητοί, ἑδραῖοι γίνεσθε καὶ ἀμετακίνητοι, περισσεύοντες ἐν τῷ ἔργῳ τοῦ κυρίου πάντοτε. II suppl. 72 / PMLb cap. B 6 M, 6 Ἐκ τῆς αὐτῆς ἐπιστολῆς· Ὃς δὲ ἕστηκεν ἑδραῖος ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ, μὴ ἔχων ἀνάγκην, ἐξουσίαν δὲ ἔχει περὶ τοῦ ἰδίου θελήματος, καὶ τοῦτο κέκρικεν ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ…

8 – 9 II suppl. 70 Iac. 1, 6 12 – 13 II suppl. 71 I Cor. 15, 58 16 – 18 II suppl. 72 I Cor. 7, 37 7 – 9 II suppl. 70 M cap. B 6, 4 (92vA[22–23]24 –26); Q2 cap. B 6, 4; deest in PLb 11 – 13 II suppl. 71 M cap. B 6, 5 (92vA[27]28 –92vB1); Q2 cap. B 6, 5; deest in PLb 15 – 18 II suppl. 72 M cap. B 6, 6 (92vB[2]3 –8); Q2 cap. B 6, 6; deest in PLb II suppl. 70 Ἰακώβου] scripsimus, ϊακώβου Q2, ϊακωβου M, post ἐπιστολῆς transpos. M II suppl. 71 ἐπιστολῆς] om. M 4 προσἐρηξεν Μ ὁ] s. l. Q2 τὸ] scripsimus, το M, om. Q2 8 κλύδωνι] scripsimus, κλύδονι Q2, κλοιδονι M 16 Ὃς] ὡς M

15

II suppl. 67–74 / PMLb cap. B 6 M, 1– 8

287

II suppl. 73 / PMLb cap. B 6 M, 7 Τοῦ Θεολόγου, ἐκ τοῦ εἰς τὸ Πάσχα λόγου βʹ·

5

Σὺ δὲ ἐρηρισμένος ἵστασο, πάγιος, βεβηκώς, ἐν μηδενὶ σαλευόμενος ὑπὸ τῶν ἀντικειμένων, μὴ δὲ πιθανότητος λόγοις παρασυρόμενος. II suppl. 74 / PMLb cap. B 6 M, 8 Τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Νύσης· Οἱ γὰρ ἀφρόνως βιοῦντες, ἀπαγεῖς καὶ ἀστήρικτοι, περὶ τὴν τοῦ καλοῦ κρίσιν ἐλλιπῶς ἔχοντες, πεπλάνηνται.

3 – 5 II suppl. 73 GREGORIUS NAZIANZENUS, In S. Pascha (Orat. 45), 19 (PG 36, 649, 37–39) 8 – 9 II suppl. 74 GREGORIUS NYSSENUS, locus non repertus 2 – 5 II suppl. 73 M cap. B 6, 7 (92vB[8 –9]10–15); Q2 cap. B 6, 7; deest in PLb 7 – 9 II suppl. 74 M cap. B 6, 8 (92vB[15–16]17–20); Q2 cap. B 6, 8; deest in PLb II suppl. 73 λόγου] λόγος Q2 3 Σὺ δὲ] ουδὲ M ἐρηρεισμένος] scripsimus (ed.), ἐρηρισμένος Q2, ἐρερισμενος M παγίος M 4 πειθανότητος Μ 9 ἐλλειπῶς Q2

288

ιϛʹ Περὶ γενεᾶς ἀγαθῆς. II suppl. 75 / PMLb cap. Γ 16 M, 1 Ἐκ τοῦ Ἰώβ· Καὶ ἦν ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος εὐγενὴς τῶν ἐφ’ ἡλίου ἀνατολῶν. II suppl. 76 / PMLb cap. Γ 16 M, 2

5

Ἐκ τοῦ λϛʹ ψαλμοῦ· Νεώτερος ἐγενόμην – καὶ γὰρ ἐγήρασα –, καὶ οὐκ ἶδον δίκαιον ἐγκαταλελειμμένον, οὐδὲ τὸ σπέρμα αὐτοῦ ζητοῦν ἄρτους· ὅλην τὴν ἡμέραν ἐλεεῖ καὶ δανίζει ὁ δίκαιος, καὶ τὸ σπέρμα αὐτοῦ εἰς εὐλογίαν ἔσται.

10

II suppl. 77 / PMLb cap. Γ 16 M, 3 Ἐκ τοῦ ριαʹ ψαλμοῦ· Γενεὰ εὐθείων εὐλογηθήσεται.

4 II suppl. 75 Iob 1, 37 111, 22

7 – 11 II suppl. 76 Ps. 36, 251–262

14 II suppl. 77 Ps.

1 Titlos M (114vB28); cf. etiam *II2 / T cap. Γ 5 titlos; deest in PLb 3 – 4 II suppl. 6 – 11 II suppl. 76 M cap. 75 M cap. Γ 16, 1 (114vB[29]30 –115rA1); deest in PLb Γ 16, 2 (115rA[2]3 –10); deest in PLb 13 – 14 II suppl. 77 M cap. Γ 16, 3 (115rA [11]12); deest in PLb II suppl. 75 Ἰώβ] scripsimus, ϊωβ M 4 ὁ] om. M (supplev. man. rec. ut videtur)

ἐφ’ ἡλίου] scripsimus, αἰφηλίου M

II suppl. 75 – 83 / PMLb cap. Γ 16 M, 1– 9

289

II suppl. 78 / PMLb cap. Γ 16 M, 4 Ἐκ τῆς Παναρέτου· Ἐκ ῥίζης ἀγαθῆς ὁ καρπὸς εὐκλεής. II suppl. 79 / PMLb cap. Γ 16 M, 5 5

Ἐκ τοῦ Τωβίτ· Μὴ ὀργισθῇς, ἀδελφέ, ὅτι ἐζήτησα τὴν φυλήν σου καὶ τὴν πατριὰν ἐπιγνῶναι· καὶ σὺ τυγχάνεις ἀδελφός μου ἐκ τῆς καλῆς καὶ ἀγαθῆς γενεᾶς. II suppl. 80 / PMLb cap. Γ 16 M, 6

10

Ἐκ τῆς πρὸς Ῥωμαίους· δὲ ἀπαρχὴ ἁγία, καὶ τὸ φύραμα· καὶ εἰ ῥίζα ἁγία, καὶ οἱ κλάδοι. II suppl. 81 / PMLb cap. Γ 16 M, 7 Ἐκ τῆς αὐτῆς·

15

Ηὐχόμην γὰρ αὐτὸς ἀνάθεμα εἶναι ἀπὸ τοῦ Χριστοῦ ὑπὲρ τῶν ἀ-

3 Ἐκ – εὐκλεής] cf. Sap. 3, 151–2 (cf. etiam Tob. 5, 14) 3 II suppl. 78 Sap., locus non repertus 6 – 8 II suppl. 79 Tob. 5, 14 II suppl. 80 Rom. 11, 16 15 – 290, 4 II suppl. 81 Rom. 9, 3 –5

11 – 12

2 – 3 II suppl. 78 M cap. Γ 16, 4 (115rA[13]14 –15); deest in PLb 5 – 8 II suppl. 79 M cap. Γ 16, 5 (115rA[15]16–21); deest in PLb 10 – 12 II suppl. 80 M cap. Γ 16, 6 (115rA[22]23 –25); deest in PLb 14 – 290, 4 II suppl. 81 M cap. Γ 16, 7 (115rA[25] 26 –115rB5); deest in PLb II suppl. 79 Τωβίτ] scripsimus, τοβίτ M II suppl. 80 Ῥωμαίους] scripsimus, ρωμαιους M 11 Εἰ] scripsimus, ϊ (sic) M

εἰ] scripsimus, η M

290

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

δελφῶν μου τῶν συγγενῶν μου κατὰ σάρκα, οἵτινες εἰσὶν Ἰσραηλῖται, ὧν ἡ υἱοθεσία καὶ ἡ δόξα καὶ αἱ διαθῆκαι καὶ ἡ νομοθεσία, καὶ ἡ λατρεία καὶ αἱ ἐπαγγελίαι, ὧν οἱ πατέρες, καὶ ἐξ ὧν ὁ Χριστὸς τὸ κατὰ σάρκα. II suppl. 82 / PMLb cap. Γ 16 M, 8

5

Τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ θεολόγου, ἐκ τοῦ εἰς τὸν μέγαν Βασίλειον ἐπιταφίου· Ἐμοὶ δὲ μέγιστον δοκεῖ καὶ περιφανέστατον ἡ εὐτεκνία. Τοὺς γὰρ αὐτοὺς πολύπαιδας καὶ καλίπαιδας μῦθοι μὲν ἴσως ἔχουσιν, ἡμῖν δὲ τούτους ἡ πεῖρα παρέστησεν, τοιούτους μὲν αὐτοὺς γεγονότας, ὥστε εἰ καὶ μὴ τοιούτων ἦσαν πατέρες, ἑαυτοῖς εἰς εὐδοξίαν ἀρκεῖν, τοιούτων δὲ πεφηνότας πατέρας, ὥστε εἰ μὴ καὶ αὐτοὶ τοσοῦτον ἦσαν εἰς ἀρετήν, πάντας ὑπεραίρειν τῇ εὐτεκνίᾳ.

10

II suppl. 83 / PMLb cap. Γ 16 M, 9 Τοῦ ἁγίου Κυρίλλου, ἐκ τῶν Γλαφυρῶν·

15

Κέκληνται μὲν πρὸς θεὸν διὰ νόμου οἱ ἐξ αἵματος Ἰσραήλ, ὡς ἐκ γένους πεφηνότες ἐξειλεγμένου καὶ τὸ ἰσοστατοῦν εἰς εὐκληρίαν ἔχοντος οὐδέν.

8 – 13 II suppl. 82 GREGORIUS NAZIANZENUS, Funebris oratio in laudem Basilii Magni Caesareae in Cappadocia episcopi (Orat. 43), 9, 8 –14 (ed. Bernardi, p. 132– 134) 16 – 18 II suppl. 83 CYRILLUS ALEXANDRINUS, Glaphyra in Genesim, locus non repertus 6 – 13 II suppl. 82 M cap. Γ 16, 8 (115rB[6 –9]10 –24); deest in PLb II suppl. 83 M cap. Γ 16, 9 (115rB[25–26]27–115vA1); deest in PLb

15 – 18

II suppl. 82 Γρηγορίου] scripsimus, γρηγοριου M Βασίλειον] scripsimus, βασιλειον M II suppl. 83 Κυρίλλου] scripsimus, κυριλλου M 1 – 2 Ἰσραηλῖται] scripsimus, ϊσδραηλιται (sic) M

291

Περὶ γενεᾶς σκολιᾶς καὶ πονηρᾶς. II suppl. 84 / PMLb cap. Γ 17 M, 1

Δευτερονομίου· 5

Γενεὰ σκολιὰ καὶ διεστραμμένη, ταῦτα κυρίῳ ἀνταποδίδοτε; II suppl. 85 / PMLb cap. Γ 17 M, 2 Τοῦ αὐτοῦ· Ὅτι γενεὰ ἐξεστραμμένη ἐστίν, υἱοί, οἷς οὐκ ἔστιν πίστις ἐν αὐτοῖς. II suppl. 86 / PMLb cap. Γ 17 M, 3

10

Ἐκ τοῦ Ἰώβ· Ἐγὼ δὲ ἑώρακα ἄφρονας ῥίζας βάλλοντας, ἀλλ’ εὐθέως ἐβρώθη αὐτῶν ἡ δίαιτα.

4 – 5 II suppl. 84 Deut. 32, 52–61 (Wahl, Deuteronomium-Text, p. 150) II suppl. 85 Deut. 32, 203 –4 (Wahl, Deuteronomium-Text, p. 151) II suppl. 86 Iob 5, 31–2

8–9 12 – 13

1 Titlos M txt (115vA2–3); cf. etiam *II2 / T cap. Γ 6 titlos; deest in PM pin Lb 3–5 II suppl. 84 M cap. Γ 17, 1 (115vA[3]4 –5); deest in PLb 7 – 9 II suppl. 85 M cap. Γ 11 – 13 II suppl. 86 M cap. Γ 17, 3 (115vA[9] 17, 2 (115vA[6]7–9); deest in PLb 10 –12); deest in PLb 1 Titlos

ιζʹ] supplevimus, om. M txt

II suppl. 86 Ἰώβ] scripsimus, ϊωβ M 5 ἀνταποδίδοτε] scripsimus, ανταποδιδοτ M

292

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

II suppl. 87 / PMLb cap. Γ 17 M, 4 Ἐκ τοῦ λϛʹ ψαλμοῦ· Σπέρμα ἀσεβῶν ἐξολοθρευθήσεται. II suppl. 88 / PMLb cap. Γ 17 M, 5

5

Γενεὰ σκολιὰ καὶ παραπικραίνουσα, γενεὰ ἥτις οὐ κατεύθυνεν τὴν καρδίαν ἑαυτῆς, καὶ οὐκ ἐπιστώθη μετὰ τοῦ θεοῦ τὸ πνεῦμα αὐτῆς. II suppl. 89 / PMLb cap. Γ 17 M, 6 Ἐκ τῆς Παναρέτου·

10

Γενεᾶς ἀδίκου χαλεπὰ τὰ τέλη. II suppl. 90 / PMLb cap. Γ 17 M, 7 Καὶ μετὰ βραχέα· Πολύγονον δὲ ἀσεβῶν πλῆθος οὐ χρησιμεύσει, καὶ ἐκ νόθων μοσχευμάτων οὐ δώσει ῥίζαν εἰς βάθος.

11 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 7*.11. et 56.3./63.3. (ed. Ihm, p. 182 et 878) 3 II suppl. 87 Ps. 36, 285 6 – 8 II suppl. 88 Ps. 77, 82– 4 11 II suppl. 89 Sap. 3, 19 14 – 15 II suppl. 90 Sap. 4, 31–2 2 – 3 II suppl. 87 M cap. Γ 17, 4 (115vA[13]14 –15); deest in PLb 5 – 8 II suppl. 10 – 11 II suppl. 89 M cap. Γ 17, 6 88 M cap. Γ 17, 5 (115vA15 –20); deest in PLb (115vA[21]22–23); deest in PLb 13 – 15 II suppl. 90 M cap. Γ 17, 7 (115vA[23] 24 –27); deest in PLb II suppl. 88 s. a. M 14 χρησιμεύσει] scripsimus, χρησιμεύση Μ 15 δώσει] scripsimus (LXX), δοσι M

15

293

II suppl. 84 – 95 / PMLb cap. Γ 17 M, 1–12

II suppl. 91 / PMLb cap. Γ 17 M, 8 Ἐκ τοῦ Ἡσαΐου·

5

Οὐαὶ ἔθνος ἁμαρτωλῶν, λαὸς πλήρης ἁμαρτιῶν, σπέρμα πονηρόν, υἱοὶ ἄνομοι· ἐγκατελίπατε τὸν κύριον καὶ παρωργίσατε τὸν ἅγιον Ἰσραήλ. II suppl. 92 / PMLb cap. Γ 17 M, 9 Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν εὐαγγελίου· Γενεὰ πονηρὰ καὶ μοιχαλὶς σημεῖον ἐπιζητεῖ, καὶ σημεῖον οὐ δοθήσεται αὐτῇ, εἰ μὴ τὸ σημεῖον Ἰωνᾶ. II suppl. 93 / PMLb cap. Γ 17 M, 10

10

Τοῦ αὐτοῦ· Τίνι ὁμοιώσω τὴν γενεὰν ταύτην τὴν πονηράν; Ὁμοία ἐστὶν παιδίοις καθημένοις ἐν ἀγοραῖς…

3 – 5 II suppl. 91 Is. 1, 4 (Wahl, Prophetenzitate, p. 282) 11, 29 12 – 13 II suppl. 93 Luc. 7, 31–32; Matth. 11, 16

8 – 9 II suppl. 92 Luc.

2 – 5 II suppl. 91 M cap. Γ 17, 8 (115vA[28]29 –115vB4); deest in PLb 7–9 II suppl. 92 M cap. Γ 17, 9 (115vB[4]5 –8); deest in PLb 11 – 13 II suppl. 93 M cap. Γ 17, 10 (115vB[8]9 –12); deest in PLb II suppl. 91 Ἡσαΐου] scripsimus, ἡσαϊου M 9 Ἰωνᾶ] scripsimus, ϊωνα Μ

294

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

II suppl. 94 / PMLb cap. Γ 17 M, 11 Ἐκ τοῦ αὐτοῦ εὐαγγελίου· Γεννήματα ἐχιδνῶν, τίς ὑπέδειξεν ὑμῖν φυγεῖν ἀπὸ τῆς μελλούσης ὀργῆς; II suppl. 95 / PMLb cap. Γ 17 M, 12

5

Ἐκ τοῦ αὐτοῦ εὐαγγελίου· Οὐ δύναται τὸ σαπρὸν δένδρον ποιεῖν καρποὺς καλούς, ἀλλ’ ἐκκόπτεται καὶ εἰς πῦρ βάλλεται.

3 – 4 II suppl. 94 Luc. 3, 7 7 – 8 II suppl. 95 Luc., re vera Matth. 7, 18 –19 2 – 4 II suppl. 94 M cap. Γ 17, 11 (115vB[13]14–16); deest in PLb 95 M cap. Γ 17, 12 (115vB[17]18–21); deest in PLb 3 ὑμῖν] scripsimus (NT), ἡμῖν Μ

6 – 8 II suppl.

φυγεῖν] scripsimus (NT), φυγην Μ

295

λβʹ Περὶ δικαιούντων ἑαυτοὺς καὶ κατοφρυομένων τῶν ἑτέρων. II suppl. 96 / PMLb cap. Δ 32, 1 Παροιμιῶν· 5

Κύριος ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται, ταπεινοῖς δὲ δίδωσιν χάριν. II suppl. 97 / PMLb cap. Δ 32, 2

Ἀκάθαρτος παρὰ κυρίῳ πᾶς ὑψηλοκάρδιος.

5 – 6 II suppl. 96 Prov. 3, 341–2 (Wahl, Proverbien-Text, p. 31) Prov. 16, 51 (Wahl, Proverbien-Text, p. 80)

9 II suppl. 97

1 – 2 Titlos P (144vB26 –27) M txt Lb pin VW; cf. etiam *II2 / R cap. Δ 6 titlos; deest in M pin Lb txt 4 – 6 II suppl. 96 P cap. Δ 32, 1 (144vB[27]28 –31); M cap. Δ 32, 1; VW cap. Δ 28, 1; HIII cap. Δ 4, 3; deest in Lb 8 – 9 II suppl. 97 P cap. Δ 32, 2 (144vB32– 34); M cap. Δ 32, 2; VW cap. Δ 28, 2; HIII cap. Δ 4, 4; deest in Lb 1 – 2 Titlos 1 – 2 λβʹ – ἑτέρων] om. M pin ( λβʹ Περὶ τῶν δικαιούντων ἑαυτούς in κατωmg. add. man. rec.) 1 λβʹ] κεφάλαιον εʹ P txt, κθʹ VW pin, τίτλος κηʹ VW txt φρυομένων Lb pin II suppl. 96 praem. τῶν HIII II suppl. 97 (a) s. a. P HIII (b) s. d. M (c) Τῶν αὐτῶν VW 9 κυρίου M

296

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

II suppl. 98 / PMLb cap. Δ 32, 3 Ἡσαΐου προφήτου· Οὐαὶ οἱ σοφοὶ ἐν ἑαυτοῖς καὶ ἐνώπιον ἑαυτῶν ἐπιστήμονες. Οὐαὶ οἱ κατισχύοντες τῶν ἑτέρων. II suppl. 99 / PMLb cap. Δ 32, 4

5

Ἐκ τοῦ υἱοῦ Σιράχ· Μὴ ἐξύψου σεαυτόν, ἵνα μὴ πέσῃς καὶ ἐπαγάγῃς τῇ ψυχῇ σου ἀτιμίαν. II suppl. 100 / PMLb cap. Δ 32, 5 Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν εὐαγγελίου·

10

Εἶπεν δὲ ὁ Ἰησοῦς καὶ πρός τινας τοὺς πεποιθότας ἐφ’ ἑαυτοῖς ὅτι εἰσὶν δίκαιοι, καὶ ἐξουθενοῦντας τοὺς λοιπούς, τὴν παραβολὴν ταύτην· Ἄνθρωποι δύο ἀνέβησαν εἰς τὸ ἱερὸν προσεύξασθαι, ὁ εἷς Φαρισαῖος καὶ ὁ ἕτερος τελώνης. Ὁ Φαρισαῖος σταθεὶς ταῦτα πρὸς ἑαυτὸν προσηύχετο· Ὁ θεός, εὐχαριστῶ σοι ὅτι οὐκ εἰμὶ ὡς

15

7 – 8 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 34.4./4. (ed. Ihm, p. 665) 3 – 4 II suppl. 98 Is. 5, 21–22 (Wahl, Prophetenzitate, p. 307) 7 – 8 II suppl. 99 Sir. 1, 301–2 (Wahl, Sirach-Text, p. 46) 11 – 297, 2 II suppl. 100 Luc. 18, 9 –11 2 – 4 II suppl. 98 P cap. Δ 32, 3 (144vB[34]35–145rA3); M cap. Δ 32, 3; VW cap. Δ 6 – 8 II suppl. 99 P cap. Δ 32, 4 (145rA[4]5 –8); 28, 3; HIII cap. Δ 4, 7; deest in Lb M cap. Δ 32, 4; VW cap. Δ 28, 4; HIII cap. Δ 4, 11 10 – 297, 2 II suppl. 100 P cap. Δ 32, 5 (145rA[9]10 –29); M cap. Δ 32, 5; VW cap. Δ 28, 5; deest in Lb II suppl. 98 (a) PM VW Ἡσαΐου] scripsimus, ἡσαϊου PM, ησαίου VW προφήτου] om. P VW (b) s. a. HIII II suppl. 99 (a) P (b) Τοῦ Σιράχ M VW HIII Τοῦ] om. VW σιραχ M II suppl. 100 (a) P (b) Λουκᾶ M λουκα cod. (c) Τοῦ Εὐαγγελίου VW 3 σοφοὶ] συνετοὶ HIII ἑαυτῶν] αὐτῶν VW HIII, αυτων M 11 δὲ] erasum in W ut videtur καὶ] om. M, erasum in VW ut videtur ἐφ’] om. M 12 παροβολην P V 13 ἀνέβησαν δύο VW a. c. 14 Φαρισαῖος1] φαρισεος P καὶ – Φαρισαῖος2] in mg. P Φαρισαῖος2] φαρισέως P

II suppl. 96 –108 / PMLb cap. Δ 32, 1–13

297

οἱ λοιποὶ τῶν ἀνθρώπων, ἅρπαγες, ἄδικοι, μοιχοί, ἢ καὶ ὡς οὗτος ὁ τελώνης. II suppl. 101 / PMLb cap. Δ 32, 6 Καὶ μετ’ ὀλίγα· 5

Λέγω ὑμῖν· Κατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ παρ’ ἐκεῖνον, ὅτι πᾶς ὁ ὑψῶν ἑαυτὸν ταπεινωθήσεται, καὶ ὁ ταπεινῶν ἑαυτὸν ὑψωθήσεται. II suppl. 102 / PMLb cap. Δ 32, 7 Τοῦ Ἀποστόλου, ἐκ τῆς πρὸς Ῥωμαίους·

10

Τὸ αὐτὸ εἰς ἀλλήλους φρονεῖτε, μὴ τὰ ὑψηλὰ φρονοῦντες, ἀλλὰ τοῖς ταπεινοῖς συναπαγόμενοι. II suppl. 103 / PMLb cap. Δ 32, 8 Τοῦ αὐτοῦ·

15

Μὴ γίνεσθε φρόνιμοι παρ’ ἑαυτοῖς, μηδενὶ κακὸν ἀντὶ κακοῦ ἀποδιδόντες.

5 – 7 II suppl. 101 Luc. 18, 14 II suppl. 103 Rom. 12, 16 –17

10 – 11 II suppl. 102 Rom. 12, 16

14 – 15

4 – 7 II suppl. 101 P cap. Δ 32, 6 (145rA[29]30–145rB2); M cap. Δ 32, 6; VW cap. Δ 28, 6; deest in Lb 9 – 11 II suppl. 102 P cap. Δ 32, 7 (145rB[3]4–8); M cap. Δ 32, 7; VW cap. Δ 28, 7; HIII cap. Δ 4, 15; deest in Lb 13 – 15 II suppl. 103 P cap. Δ 32, 8 (145rB[8]9 –12); M cap. Δ 32, 8; VW cap. Δ 28, 8; HIII cap. Δ 4, 16; deest in Lb II suppl. 101 (a) P VW (b) s. a. M II suppl. 102 (a) P ρωμαιους cod. (b) Πρὸς Ῥωμαίους M ΗΙΙΙ ῥωμαιους Μ (c) Τοῦ Ἀποστόλου VW II suppl. 103 (a) PM VW (b) s. a. HIII 1 ἢ] ει P 6 καὶ ὁ] ὁ δὲ VW 10 φρονεῖται (-ει- Μ) PM VW a. c. 11 συναγόμενοι P 14 γίνεσθαι (γι- Μ) PΜ φρονημοι PΜ μηδενὶ] praem. μηδὲ VW

298

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

II suppl. 104 / PMLb cap. Δ 32, 9 Τοῦ αὐτοῦ· Ὁ καυχώμενος, ἐν κυρίῳ καυχάσθω· οὐ γὰρ ὁ ἑαυτὸν συνιστάνων, ἐκεῖνος ἐστὶν δόκιμος, ἀλλ’ ὃν ὁ κύριος συνίστησιν. II suppl. 105 / PMLb cap. Δ 32, 10

5

Τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ θεολόγου, ἐκ τοῦ εἰς τὴν καινὴν Κυριακήν· Μὴ ἐπαρθῇς μέγα, ἵνα μὴ μεῖζον κατενεχθῇς. II suppl. 106 / PMLb cap. Δ 32, 11 Τοῦ αὐτοῦ, ἐκ τοῦ εἰς τὴν πληγὴν τῆς χαλάζης·

10

Τί δέ, οἱ τοῖς ὑψηλοῖς θρόνοις ἐγκαθεζόμενοι καὶ τὴν ἀρχικὴν σκηνὴν αἴροντες καὶ τὴν ὀφρὺν τῶν θεάτρων ὑψηλοτέραν, καὶ μὴ λογιζόμενοι τὸν ἐπὶ πᾶσι θεόν, καὶ τὸ ἀπρόσιτον ὕψος τῆς ἀληθινῆς βασιλείας, ἵν’ ὡς ὁμοδούλων τῶν ὑπηκόων ἄρχωσιν, καὶ τῆς ἴσης δεομένων φιλανθρωπίας;

15

3 – 4 II suppl. 104 II Cor. 10, 17–18 8 II suppl. 105 GREGORIUS NAZIANZENUS, In novam Dominicam (Orat. 44), 8 (PG 36, 616, 23 –24) 11 – 15 II suppl. 106 GREGORIUS NAZIANZENUS, De grandine, in patrem tacentem (Orat. 16), 19 (PG 35, 961, 9 –15) 2 – 4 II suppl. 104 P cap. Δ 32, 9 (145rB[13]14 –19); M cap. Δ 32, 9; VW cap. Δ 28, 6 – 8 II suppl. 105 P cap. Δ 32, 10 (145rB[20 –21] 9; HIII cap. Δ 4, 17; deest in Lb 22–24); M cap. Δ 32, 10; VW cap. Δ 28, 10; HIII cap. Δ 4, 18; deest in Lb 10 – 15 II suppl. 106 P cap. Δ 32, 11 (145rB[25]26 –145vA4); M cap. Δ 32, 11; VW cap. Δ 28, 11; HIII cap. Δ 4, 19; deest in Lb II suppl. 104 (a) PM VW add. αποστολου P (b) s. a. HIII II suppl. 105 (a) PM γρηγοριου M (b) Γρηγορίου τοῦ θεολόγου HIII (c) Γρηγορίου VW II suppl. 106 (a) PM ἐκ τοῦ] om. M (b) Τοῦ αὐτοῦ VW HIII 8 κατενεχθεις PΜ 11 δέ] δαὶ ed. νοι VW 13 πᾶσι] παση Μ

καθεζομενοι Μ 12 ὑψηλοτέραν] add. τιθέμε-

II suppl. 96 –108 / PMLb cap. Δ 32, 1–13

299

II suppl. 107 / PMLb cap. Δ 32, 12 Ἐκ τῆς Κλίμακος· Βδελύττεται ἥλιον κλέπτης, ὑπερήφανος δὲ πραεῖς ἐξουδενώσει. II suppl. 108 / PMLb cap. Δ 32, 13 5

Ἐκ τοῦ Μαρκοδιαδόχου·

10

Τῶν μὲν γὰρ ἀφανεστέρων προφανῶς κατεπαιρόμεθα, ὥσπερ μισθίων ἢ δούλων κατεξουσιάζειν θέλοντες, οὐκέτι ἐν Χριστῷ, ἀλλ’ ἐν σαρκὶ καὶ πλούτῳ ἐκδικοῦντες τὴν εὐγένειαν. Kαὶ ὅταν μέν τινα τῶν σοβαροτέρων ἁμαρτάνοντα ἴδωμεν, ἐλέγξαι οὐ τολμῶμεν, φαμὲν δὲ τοῖς παρατυγχάνουσιν ὅτι γέγραπται· Μὴ πρὸ καιροῦ τι κρίνετε, ἕως ἂν ἔλθῃ ὁ κύριος, τῶν δὲ ταπεινοτέρων μικράν τινα αἰτίαν εὑρόντες, εὐθέως κατεπικείμεθα, φανητιῶντες καὶ λέγοντες ὅτι γέγραπται· Τὸν ἁμαρτάνοντα ἐνώπιον πάντων ἔλεγχε.

3 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 34.27./22. (ed. Ihm, p. 673) 10 – 11 I Cor. 4, 5 13 – 14 I Tim. 5, 20 3 II suppl. 107 IOHANNES CLIMACUS, Scala paradisi, 23 (PG 88, 969, 26 –28) 6 – 14 II suppl. 108 MARCODIADOCHUS, re vera MARCUS EREMITA, Opusc. III. De paenitentia, III, 5 –14 (ed. Durand, I, p. 220–222) 2 – 3 II suppl. 107 P cap. Δ 32, 12 (145vA[4]5 –8); M cap. Δ 32, 12; VW cap. Δ 28, 5 – 14 II suppl. 108 P cap. Δ 32, 13 (145vA[8]9 – 12; HIII cap. Δ 4, 20; deest in Lb 145vB2); M cap. Δ 32, 13; VW cap. Δ 28, 13; HIII cap. Δ 4, 21; deest in Lb II suppl. 107 Ἐκ] om. VW κλήμακος P 6 κατεπερώμεθα P 7 ἐθέλοντες HIII 8 ἐκδικοῦντες] add. καὶ VW 11 καιροῦ κρίνητε VW, κρινεται PΜ κύριος] add. τῶν δὲ ταπει(καὶροῦ HIII) τί HIII VW νοτέρων ἁμαρτάνοντα ἴδωμεν, ἐλέγξαι οὐ τολμῶμεν· φαμὲν δὲ τοῖς παρατυγχάνουσιν· ὅτι γέγραπται· μὴ πρὸ καιροῦ τι κρίνετε ἕως ἂν ἔλθη ὁ κύριος HIII (sed cancellav.) τῶν] τω M ταπινοτερω Μ 11 – 12 μικρὰν τινὰ HIII 12 εὑροντες αιτιαν Μ φανητιῶντες] scripsimus (ed.), φανητιωντες Μ, φανιτιῶντες P VW HIII 13 – 14 ἐλεγχαι Μ

300

λγʹ

Περὶ διαφορᾶς ἡδίστων καὶ ἡδυτέρων κατὰ σύγκρισιν. II suppl. 109 / PMLb cap. Δ 33, 1

Ἐκ τῆς Γενέσεως· Ἰακὼβ δὲ ἠγάπα τὸν Ἰωσὴφ παρὰ πάντας τοὺς υἱοὺς αὐτοῦ, ὅτι υἱὸς γήρους ἦν αὐτῷ· ἐποίησεν δὲ αὐτῷ χιτῶνα ποικίλον.

5

II suppl. 110 / PMLb cap. Δ 33, 2 Ἐκ τοῦ κατὰ εὐαγγελίου· Καὶ προβὰς ἐκεῖθεν ὁ Ἰησοῦς, εἶδεν ἄλλους δύο ἀδελφούς, Ἰάκωβον τὸν τοῦ Ζεβεδαίου, καὶ Ἰωάννην τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ, ἐν τῷ πλοίῳ μετὰ Ζεβεδαίου, τοῦ πατρὸς αὐτῶν, καταρτίζοντας τὰ δίκτυα ἑαυτῶν, καὶ ἐκάλεσεν αὐτούς. Εὐθέως δὲ ἀφέντες τὸ πλοῖον καὶ τὸν πατέρα αὐτῶν, ἠκολούθησαν αὐτῷ.

4 – 5 II suppl. 109 Gen. 37, 3 8 – 12 II suppl. 110 Matth. 4, 21–22 1 Titlos P (145vB2–4) M txt Lb pin HIII txt AIII; cf. etiam *II2 / R cap. Δ 10 titlos; deest 3 – 5 II suppl. 109 P cap. Δ 33, 1 (145vB[4]5 –11); Μ cap. in M pin Lb txt HIII pin (lac.) Δ 33, 1; ΗΙΙΙ cap. Δ 6, 1; deest in Lb 7 – 12 II suppl. 110 P cap. Δ 33, 2 (145vB[12] 13 –28); M cap. Δ 33, 2; ΗΙΙΙ cap. Δ 6, 5; deest in Lb 1 Titlos λγʹ – σύγκρισιν] om. M pin ( λγʹ Περὶ διαφορᾶς ἡδίστων καὶ ἡδυτέρων in διαmg. add. man. rec.) λγʹ] κεφάλαιον ιʹ P txt, τίτλος ϛʹ HIII txt AIII txt, ϛʹ AIII pin III txt III φορᾶς] φορᾶς H A κατὰ σύγκρισιν] om. M txt II suppl. 109 (a) M HIII Ἐκ] ἀπὸ HIII (b) Γενέσεως P II suppl. 110 (a) P Ματθαῖον] supplevimus, non liquet in P (b) Ἐκ τοῦ Εὐαγγελίου M (c) Ματθαῖος HI 4 ϊακωβ PΜ δὲ] om. HIII ϊωσηφ PΜ 5 γήρους ἦν] γηρωσιν Μ 8 Καὶ] om. III εἶδεν] ϊδεν PΜ, ϊδε HIII ἄλλους] om. HIII 8 – 9 ϊακωβον PΜ 9 ζεβεδεου H P, ζεβαιδαίου M ϊωαννην P, ϊωάννην M 10 ζεβεδεου P, ζεβαιδαιου M 10 – 11 καταρτίζοντας – ἑαυτῶν] om. HIII

10

II suppl. 109 –113 / PMLb cap. Δ 33, 1– 5

301

II suppl. 111 / PMLb cap. Δ 33, 3 Τοῦ Ἀποστόλου, ἐκ τῆς πρὸς Φιλιππησίους·

5

Ἀλλ’ ἅτινα ἦν μοι κέρδη, ταῦτα ἥγημαι διὰ Χριστὸν ζημίαν. Ἀλλὰ μενοῦνγε καὶ ἡγοῦμαι τὰ πάντα ζημίαν εἶναι διὰ τὸ ὑπερέχον τῆς γνώσεως Χριστοῦ Ἰησοῦ τοῦ κυρίου ἡμῶν, δι’ ὃν τὰ πάντα ἐζημιώθην, καὶ ἡγοῦμαι σκύβαλα εἶναι, ἵνα Χριστὸν κερδήσω. II suppl. 112 / PMLb cap. Δ 33, 4 Τοῦ ἁγίου Μαξίμου, ἐκ τῶν ὅρων·

10

Διαφορά ἐστιν τὸ χωρίζειν πεφυκὸς τὰ ὑπὸ τὸ αὐτὸ γένος οὐσιωδῶς. II suppl. 113 / PMLb cap. Δ 33, 5 Ἰωάννου Μανσούρ, ἐκ τῶν νʹ κεφαλαίων· Ἀδύνατον εὑρεθῆναι δύο τινὰ μὴ διαφέροντα ἀλλήλων κατά τι.

9 – 10 exstat etiam e. g. in Ὅροι καὶ ὑπογραφαί, Coll. A, δ 28 (ed. Furrer-Pilliod, p. 99) 3 – 6 II suppl. 111 Phil. 3, 7–8 9 – 10 II suppl. 112 MAXIMUS CONFESSOR, Definitiones, locus non repertus 13 II suppl. 113 IOHANNES MANSUR (DAMASCENUS), Dialectica sive capita philosophica, brev. δʹ, 11–12 (et app. crit. ad loc.) (ed. Kotter, p. 82) 2 – 6 II suppl. 111 P cap. Δ 33, 3 (145vB[29]30–146rA7); M cap. Δ 33, 3; ΗΙΙΙ cap. Δ 6, 6; deest in Lb 8 – 10 II suppl. 112 P cap. Δ 33, 4 (146rA[8]9 –12); M cap. Δ 33, 4; ΗΙΙΙ cap. Δ 6, 7; deest in Lb 12 – 13 II suppl. 113 P cap. Δ 33, 5 (146rA[13]14 – 17); M cap. Δ 33, 5; ΗΙΙΙ cap. Δ 6, 8; deest in Lb II suppl. 111 (a) PM ἐκ τῆς] om. M Φιλιππησίους] scripsimus, φιλιππισίους P, ἐφεσιους M (b) Πρὸς Φιλιππησίους HIII II suppl. 112 Τοῦ ἁγίου] om. HIII μαξιμου M II suppl. 113 (a) PM Ἰωάννου Μανσούρ] scripsimus, ϊωαννου μανσουρ M, ϊω μουνζουρ P (b) Ἰωάννου Μανσούρ HIII 3 Ἀλλ’] om. HIII Χριστὸν] praem. τὸν M 4 μενοῦνγε] μὲν οὖν HIII 5 δι’ ὃν] διον Μ, διων P 9 χωρίζειν] χαρίζειν HIII 13 κατά τι] κατατί M, om. HIII

302

λδʹ Περὶ διακρίσεως, ὅτι χρὴ ἐπὶ παντὸς πράγματος διάκρισιν καὶ φόβον θεοῦ ἔχειν. II suppl. 114 / PMLb cap. Δ 34, 1 Τοῦ ἁγίου Μαξίμου τοῦ φιλοσόφου καὶ ὁμολογητοῦ, ἐκ τῶν ὅρων· Διάκρισίς ἐστιν ἐπιστήμη διακριτικὴ τῶν κατὰ διάνοιαν τυπουμένων ἀληθῶν ἢ ψευδῶν νοημάτων.

5

II suppl. 115 / PMLb cap. Δ 34, 2 Τῆς Κλίμακος, ἐκ τοῦ περὶ διακρίσεως λόγου· Διάκρισίς ἐστιν σκοτίας λύχνος, πεπλανημένων ἐπάνοδος, μυωπαζόντων φωτισμός. Διακριτικός ἐστιν ὑγείας εὑρετὴς καὶ νόσου καθαιρέτης.

5 – 6 exstat etiam e. g. in Fragmentis philosophicis e cod. Oxon. Bodl. Auct. T.1.6, ι 32–33 (ed. Kotter, p. 163); Ὅροι καὶ ὑπογραφαί, Coll. A, δ 16 (ed. Furrer-Pilliod, p. 98) 5 – 6 II suppl. 114 MAXIMUS CONFESSOR, Definitiones, locus non repertus II suppl. 115 IOHANNES CLIMACUS, Scala Paradisi, 26 (PG 88, 1064, 18 –21)

9 – 11

1 – 2 Titlos P (146rA18 –20) M txt Lb pin VW T txt HIII txt AIII; cf. etiam *II2 / T cap. Δ 4 – 6 II suppl. 114 P cap. Δ 34, 1 14 titlos; deest in M pin T pin (lac.) HIII pin (lac.) Lb txt (146rA[21–22]23 –29); M cap. Δ 34, 1; T cap. Δ 44, 1; HIII cap. Δ 24, 1; VW cap. Δ 29, 1; deest in Lb 8 – 11 II suppl. 115 P cap. Δ 34, 2 (146rA[29]30–B2); M cap. Δ 34, 2; T cap. Δ 44, 2; HIII cap. Δ 24, 2; VW cap. Δ 29, 2; deest in Lb 1 – 2 Titlos 1 – 2 λδʹ – ἔχειν] om. M pin ( λδʹ Περὶ διακρίσεως καὶ ὅτι χρὴ ἐπὶ παντὸς πράγματος προελέσθαι αὐτήν in mg. add. man. rec.) 1 λδʹ] τίτλος κθʹ VW txt, W pin txt III txt III txt III pin λʹ V , τίτλος μδʹ T , τίτλος κδʹ H A , κδʹ A , om. P txt ὅτι] praem. καὶ VW pin VW txt p. c. man. rec. 1 – 2 διάκρισιν – ἔχειν] om. M txt 2 καὶ – ἔχειν] propt. mg. resect. non liquet in AIII txt II suppl. 114 (a) PM T μαξιμου PM (b) Τοῦ ἁγίου Μαξίμου HIII (c) Μαξίμου VW II suppl. 115 (a) PM Τῆς] praem. εκ P Κλίμακος] scripsimus, κλημακος PM ἐκ – λόγου] om. P (b) Ἰωάννου τοῦ τῆς Κλίμακος T HIII ϊωάννου T (c) Κλίμακος VW 9 Διάκρισίς ἐστιν] Ἡ δὲ διδασκαλικὴ ἀκρόασίς ἐστι ed.

10

II suppl. 114 –120 / PMLb cap. Δ 34, 1–7

303

II suppl. 116 / PMLb cap. Δ 34, 3 Ἐκ τοῦ αὐτοῦ·

5

Ὥσπερ ἀκτὶς ἡλίου δι’ ὀπῆς εἰσελθοῦσα ἐν οἴκῳ πάντα φωτίζει, ὡς καὶ τὸν λεπτότατον ὁρᾶν τότε κονιορτὸν πετόμενον, οὕτως καὶ φόβος κυρίου μετὰ διακρίσεως ἐν καρδίᾳ γενόμενος, πάντα αὐτῇ τὰ αὐτῆς ἁμαρτήματα ὑποδείκνυσιν. II suppl. 117 / PMLb cap. Δ 34, 4 Ἐκ τοῦ αὐτοῦ·

10

Περὶ τῆς δυσδιακρίτου τῶν παθῶν μεταπτώσεως εἰλικρινῶς καὶ ταπεινῶς τὸν κύριον δυσωπήσωμεν. II suppl. 118 / PMLb cap. Δ 34, 5 Ἐκ τῶν κεφαλαίων τοῦ Μαρκοδιαδόχου· Μηδὲν λογίζου ἢ πράττε ἄνευ τοῦ κατὰ θεὸν φόβου· ὁ γὰρ ἀδιακρίτως ὁδοιπορῶν ματαιοπονήσει.

3 – 6 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 24.16./18. (ed. Ihm, p. 552) 3 – 6 II suppl. 116 IOHANNES CLIMACUS, Scala Paradisi, 26 (PG 88, 1088, 26 –30) 9 – 10 II suppl. 117 IOHANNES CLIMACUS, Scala Paradisi, 26 (PG 88, 1061, 23 –25) 13 – 14 II suppl. 118 MARCODIADOCHUS, Capita, re vera MARCUS EREMITA, Opusc. I. De lege spirituali, 54 (ed. Durand, I, p. 88) 2 – 6 II suppl. 116 P cap. Δ 34, 3 (146rB[2]3 –15); M cap. Δ 34, 3; T cap. Δ 44, 3; 8 – 10 II suppl. 117 P cap. Δ 34, 4 HIII cap. Δ 24, 3; VW cap. Δ 29, 3; deest in Lb (146rB[15]16–21); M cap. Δ 34, 4; T cap. Δ 44, 4; HIII cap. Δ 24, 4; VW cap. Δ 29, 4; deest in Lb 12 – 14 II suppl. 118 P cap. Δ 34, 5 (146rB[22]23–28); M cap. Δ 34, 5; T cap. Δ 44, 5; HIII cap. Δ 24, 5; VW cap. Δ 29, 5; deest in Lb II suppl. 116 (a) P T HIII VW Ἐκ] om. T HIII τῆς αὐτῆς VW (b) s. a. M II suppl. 117 Ἐκ] om. T HIII II suppl. 118 (a) PM T (b) Τοῦ Μαρκοδιαδόχου HIII VW Τοῦ] om. VW 4 καὶ2] om. HIII 5 γινόμενος M 5 – 6 αὐτῇ – αὐτῆς] αυτης τὰ M 6 ὑποδεικνυς M 13 – 14 διακριτως M a. c., ἀδιακριτως M p. c.

304

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

II suppl. 119 / PMLb cap. Δ 34, 6 Ἐκ τοῦ μεγάλου Παραδείσου· Εἶπεν ὁ ἅγιος πατὴρ ἡμῶν ἀββᾶ Ἀντώνιος ὅτι Εἰσὶν τινὲς κατατρίψαντες τὰ ἑαυτῶν σώματα ἐν ἀσκήσει· καὶ διὰ τὸ μὴ ἐσχηκέναι αὐτοὺς διάκρισιν, μακρὰν τοῦ θεοῦ γεγόνασιν.

5

II suppl. 120 / PMLb cap. Δ 34, 7 Ἐκ τῶν χρυσῶν ἐπῶν τοῦ Πυθαγόρα· Ἐὰν ἀεὶ μνημονεύσῃς ὅτι ὅπου δ’ ἂν ἡ ψυχή σου καὶ τὸ σῶμα ἔργον ἀποτελῇ, θεὸς πάρεστιν ἔφορος ἐν πάσαις ταῖς βουλαῖς σου καὶ ταῖς πράξεσιν, αἰδεσθήσῃ μὲν τοῦ θεωροῦ τὸ ἀδιάληστον, ἕξεις δὲ τὸν θεὸν σύνοικον, καὶ οὐ μὴ ἁμάρτῃς.

8 – 11 Ἐὰν – σύνοικον] exstat etiam in DIE 9 (ed. Wachsmuth, p. 167) et ap. Ps.Max. Conf., Loci communes, 45.-./52.18. (ed. Ihm, p. 772) 3 – 5 II suppl. 119 Apophthegmata patrum, Collectio systematica, X, 1 (ed. Guy† [X–XVI], p. 14) 8 – 11 II suppl. 120 Ps.-PYTHAGORAS, Verba aurea, re vera SENTENTIAE PYTHAGOREIORUM, 26 (ed. Chadwick, p. 86) 2 – 5 II suppl. 119 P cap. Δ 34, 6 (146rB[29]30 –146vA3); M cap. Δ 34, 6; T cap. Δ 7 – 11 II suppl. 120 P cap. Δ 44, 6; HIII cap. Δ 24, 6; VW cap. Δ 29, 6; deest in Lb 34, 7 (146vA[3]4 –15); M cap. Δ 34, 7; T cap. Δ 44, 7; HIII cap. Δ 24, 7; VW cap. Δ 29, 7; deest in Lb II suppl. 119 (a) PM T HIII Παραδείσου] ἀπολογητικοῦ P, ἀσκητικοῦ T HIII (b) τοῦ] om. PM T Πυθαγόρα] scripsimus, s. a. VW II suppl. 120 (a) PM T HIII πυθαγορα M, πυθαγωρα P, πυθαγόρου T HIII (b) πυθαγο (sic) VW 3 ἀββᾶ] sic VW a. c., ἀββὰ T, ἀββα PM, ἀββᾶς HIII VW p. c. ut videtur ἀντῶνιος T, μνημονεύης T HIII 10 αντωνιως M Εἰσί τινες HIII 8 ἀεὶ] αἰεὶ T, om. VW αἰδεσθήσῃ – ἀδιάληστον] om. HIII 11 ἁμάρτῃς] add. τέλος τὸ δέλτα, τοῦ τρίτου βιβλίου HIII

10

305

λεʹ

Περὶ δωροδοσίας. II suppl. 121 / PMLb cap. Δ 35, 1

Τῶν Παροιμιῶν· 5

Δόσις λαθραία ἀνατρέπει ὀργάς, δώρων δὲ ὁ φειδόμενος θυμὸν ἐγείρει ἰσχυρόν. II suppl. 122 / PMLb cap. Δ 35, 2 Τοῦ αὐτοῦ· Νίκην καὶ τιμὴν ἑαυτῷ περιποιεῖται ὁ τὰ δῶρα διδούς, τὴν μέντοι ψυχὴν τῶν κεκτημένων ἀφαιρεῖται. II suppl. 123 / PMLb cap. Δ 35, 3

10

Τοῦ αὐτοῦ· Λύτρον ψυχῆς ἀνδρὸς ὁ ἴδιος πλοῦτος, πτωχὸς δὲ οὐχ’ ὑφίσταται ἀπειλήν.

4 – 5 II suppl. 121 Prov. 21, 141–2 (Wahl, Proverbien-Text, p. 101–102) 8–9 II suppl. 122 Prov. 22, 9a1–2 (Wahl, Proverbien-Text, p. 105) 12 – 13 II suppl. 123 Prov. 13, 81–2 (Wahl, Proverbien-Text, p. 66) 1 Titlos P (146vA16) M txt VW; cf. etiam *II2 / T cap. Δ 16 titlos; deest in M pin Lb 3 – 5 II suppl. 121 P cap. Δ 35, 1 (146vA[16]17–20); M cap. Δ 35, 1; VW cap. Δ 30, 1; deest in Lb 7 – 9 II suppl. 122 P cap. Δ 35, 2 (146vA21–26); M cap. Δ 35, 2; VW cap. Δ 30, 2; deest in Lb 11 – 13 II suppl. 123 P cap. Δ 35, 3 (146vA26 –30); M cap. Δ 35, 3; VW cap. Δ 30, 3; deest in Lb 1 Titlos λεʹ – δωροδοσίας] om. M pin ( λεʹ Περὶ δωροδοσίας in mg. add. man. W rec.) λεʹ] λʹ V txt, λαʹ VW pin, om. P txt δωροδοσίας] δωροδοκίας VW II suppl. 121 Τῶν] om. M VW II suppl. 122 (a) M VW (b) s. a. P II suppl. 123 (a) M VW (b) s. a. P 4 λαθραιος M 12 ψυχῆς] om. P VW

ἀνδρὶ VW, ανδρι P

306

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

II suppl. 124 / PMLb cap. Δ 35, 4 Ἐκ τῶν Πράξεων τῶν ἀποστόλων· Ἰδὼν δὲ ὁ Σίμων ὅτι διὰ τῆς ἐπιθέσεως τῶν χειρῶν τῶν ἀποστόλων ἐδίδετο πνεῦμα ἅγιον, προσήνεγκεν αὐτοῖς χρήματα, λέγων· Δότε κἀμοὶ τὴν ἐξουσίαν ταύτην, ἵνα ᾧ ἂν ἐπιθῶ τὰς χεῖρας, λαμβάνῃ πνεῦμα ἅγιον. Πέτρος δὲ εἶπεν πρὸς αὐτόν· Τὸ ἀργύριόν σου, σὺν σοὶ εἴη εἰς ἀπώλειαν, ὅτι τὴν δωρεὰν τοῦ θεοῦ ἐνόμισας διὰ χρημάτων κτᾶσθαι. Οὐκ ἔστιν σοι μερὶς οὐδὲ κλῆρος ἐν τῷ λόγῳ τούτῳ· ἡ γὰρ καρδία σου οὐκ ἔστιν εὐθεῖα ἐναντίον τοῦ θεοῦ.

5

10

II suppl. 125 / PMLb cap. Δ 35, 5 Τῶν ἁγίων ἀποστόλων, κανὼν κϛʹ· Εἴ τις ἐπίσκοπος διὰ χρημάτων τῆς ἀξίας ταύτης ἐγκρατὴς γένηται, ἢ πρεσβύτερος ἢ διάκονος, καθαιρείσθω καὶ αὐτὸς καὶ ὁ χειροτονήσας, καὶ ἐκκοπτέσθω παντάπασιν καὶ τῆς κοινωνίας, ὡς Σίμων ὁ μάγος ὑπ’ ἐμοῦ Πέτρου. II suppl. 126 / PMLb cap. Δ 35, 6 Παροιμιῶν· Πῦρ δὲ κατακαύσει οἴκους δωροδεκτῶν. 3 – 10 II suppl. 124 Act. 8, 18 –21 13 – 16 II suppl. 125 Constitutiones apostolorum, VIII, 47 (κθʹ), 95–98 (ed. Metzger, ΙΙΙ, p. 282) 19 II suppl. 126 Prov., re vera Iob 15, 342 2 – 10 II suppl. 124 P cap. Δ 35, 4 (146vA[31]32–146vB20); M cap. Δ 35, 4; VW cap. Δ 30, 4; deest in Lb 12 – 16 II suppl. 125 P cap. Δ 35, 5 (146vB[20]21–33); M cap. Δ 35, 5; VW cap. Δ 30, 5; deest in Lb 18 – 19 II suppl. 126 P cap. Δ 35, 6 (146vB[34]35–36); deest in MLb VW II suppl. 124 (a) PM (b) Πράξεων VW II suppl. 125 (a) PM κϛʹ] κʹ P (b) Ἀποστόλων VW ut videtur 3 σιμων M 4 ἐδίδετο πνεῦμα] δίδοται τὸ πνεῦμα τὸ M 5 – 6 λαμβάνῃ] λαμβανει Μ VW 16 Σίμων] praem. ὁ M Πέτρου] add. επληρωθη το Δ M

15

307

ιδʹ

Περὶ θαρσερῶν καὶ ἀνδρείων. II suppl. 127 / PMLb cap. Θ 14M, 1

Ἰησοῦ τοῦ Ναυΐ· 5

10

Ἀνέβη Ἰησοῦς ἐν Γαλγαλῷ, καὶ αὐτὸς καὶ πᾶς ὁ λαὸς ὁ πολεμιστὴς μετ’ αὐτοῦ, πᾶς δυνατὸς ἐν ἰσχύϊ καὶ ἀνδρεῖος ἐν ἰσχυρότητι. Καὶ εἶπεν κύριος πρὸς Ἰησοῦν· Οὐ φοβηθήσῃ αὐτούς· εἰς γὰρ τὰς χεῖρας σου παραδέδωκα αὐτούς, καὶ οὐχ’ ὑπολειφθήσεται ἐξ αὐτῶν οὐδεὶς ἐνώπιον ὑμῶν. Τότε ἐλάλη Ἰησοῦς πρὸς κύριον, ᾗ ἡμέρᾳ παρέδωκεν ὁ θεὸς τὸν Ἀμωραὶ εἰς χεῖρας υἱῶν Ἰσραήλ, ἡνίκα συνέτριψεν αὐτοὺς ἐν Γαβαώ, καὶ συνετρίβησαν ἀπὸ προσώπου Ἰσραήλ, καὶ εἶπεν Ἰησοῦς κατ’ ὀφθαλμοῦ Ἰσραήλ· Ὁ ἥλιος στήτω κατὰ Γαβαώ, καὶ ἡ σελήνη κατὰ φάραγγα Ἐλώμ. Καὶ ἔστη ὁ ἥλιος καὶ ἡ σελήνη ἐν στάσει. II suppl. 128 / PMLb cap. Θ 14M, 2

15

Καὶ μετ’ ὀλίγα· Καὶ ἐπέστρεψεν Ἰησοῦς καὶ πᾶς Ἰσραὴλ μετ’ αὐτοῦ εἰς τὴν παρεμβολὴν εἰς Γαλγάλα. Καὶ ἔφυγον οἱ πέντε βασιλεῖς οὗτοι, καὶ κατεκρύβησαν εἰς τὸ σπήλαιον τὸ ἐν Μακηδᾶ.

4 – 8 II suppl. 127 Ἀνέβη – ὑμῶν] Ios. 10, 7–8 (Wahl, Josua-Text, p. 19) 8 – 13 Τότε – στάσει] Ibid. 10, 12–13 (Wahl, p. 19–20) 16 – 18 II suppl. 128 Ios. 10, 15 –16 (Wahl, Josua-Text, p. 20) 1 Titlos M txt (207vA8 –9); cf. etiam *II2 / T cap. Θ 1 titlos; deest in PM pin Lb 3 – 13 II suppl. 127 M cap. Θ 14, 1 (207vA[9]10 –207vB3); deest in PLb 15 – 18 II suppl. 128 M cap. Θ 14, 2 (207vB[4]5 –10); deest in PLb 1 Titlos man. rec.)

ιδʹ – ἀνδρείων] om. M pin (ιδʹ Περὶ θαρσερῶν καὶ ἀνδρείων in mg. add.

4 Γαλγαλῷ] sic acc. M (cf. autem locum sequentem) 8 ἐλάλησεν] scripsimus (LXX), ἐλάλη Μ 9 Ἀμωραὶ] scripsimus, ἀμωραἳ (sic) M, Ἀμορραῖον LXX 10 Γαβαώ] sic M 12 Γαβαώ] sic M Ἐλώμ] sic M, Αιλων LXX 17 Γαλγάλα] sic acc. M (cf. autem locum praecedentem)

308

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

II suppl. 129 / PMLb cap. Θ 14M, 3 Ἐκ τῶν Κριτῶν· Καὶ ἔδησαν οἱ ἀλλόφυλοι τὸν Σαμψὼν ἐν δυσὶ καλωδίοις καινοῖς, καὶ ἀνήνεγκαν αὐτὸν ἀπὸ τῆς πέτρας ἐκείνης. Καὶ ἦλθεν ἕως Σιαγόνος· καὶ οἱ ἀλλόφυλοι ἠλάλαξαν καὶ ἔδραμον εἰς ἀπάντησιν αὐτοῦ· καὶ ἥλατο ἐπ’ αὐτὸν πνεῦμα κυρίου, καὶ ἐγενήθη τὰ καλώδια τὰ ἐν τοῖς βραχίοσιν αὐτοῦ ὡσεὶ στυπίον, ὃ ἐξεκαύθη ἐν πυρί, καὶ ἐτάκησαν οἱ δεσμοὶ ἀπὸ τῶν χειρῶν αὐτοῦ. Καὶ εὗρεν σιαγόνα ὄνου ἐκρεριμμένην, καὶ ἐξέτεινεν τὴν χεῖρα αὐτοῦ, καὶ ἔλαβεν αὐτήν, καὶ ἐπάταξεν ἐν αὐτῇ δισχιλίους ἄνδρας.

5

10

II suppl. 130 / PMLb cap. Θ 14M, 4 Ἐκ τῶν αὐτῶν· Καὶ περιέλαβεν Σαμψὼν τοὺς δύο κίονας τοῦ οἴκου, ἐφ’ οὓς ὁ οἶκος ἱστήκει, καὶ ἐπεστηρίχθη ἐπ’ αὐτούς, καὶ ἐκράτησεν ἕνα τῇ χειρὶ τῇ δεξιᾷ καὶ ἕνα τῇ ἀριστερᾷ. Καὶ εἶπεν Σαμψών· Ἀποθανέτω ἡ ψυχή μου μετὰ τῶν ἀλλοφύλων. Καὶ ἐκράτησεν ἐν ἰσχύϊ, καὶ ἔπεσεν ὁ οἶκος ἐπὶ τοὺς ἄρχοντας καὶ ἐπὶ πάντα τὸν λαὸν τὸν ἐν αὐτῷ. Καὶ ἦσαν οἱ τεθνηκότες, οὓς ἐθανάτωσεν Σαμψὼν ἐν τῷ θανάτῳ αὐτοῦ, πλείους ἢ οὓς ἐθανάτωσεν ἐν τῇ ζωῇ αὐτοῦ.

3 – 10 II suppl. 129 Iud. 15, 13 –15 (Wahl, Richter-Text, p. 35) 130 Iud. 16, 29–30 (Wahl, Richter-Text, p. 39)

13 – 19 II suppl.

2 – 10 II suppl. 129 M cap. Θ 14, 3 (207vB[11]12–208rA2); deest in PLb II suppl. 130 M cap. Θ 14, 4 (208rA[3]4 –21); deest in PLb

12 – 19

II suppl. 130 τῶν αὐτῶν] scripsimus, τοῦ αὐτοῦ Μ 3 Σαμψὼν] scripsimus, σαμψὸν Μ 4 – 5 Σιαγόνος] scripsimus, σιαγῶνος M 6 ἥλατο] scripsimus (LXX), ἡλλατο Μ 7 στυπίον] sic M 10 δισχιλίους] sic M 13 Σαμψὼν] scripsimus, σαμψων M κίονας] κινας M a. c. 14 εἱστήκει] correximus (LXX), ἰστήκη M 18 Σαμψὼν] scripsimus, σαμψὸν Μ

15

309

II suppl. 127–133 / PMLb cap. Θ 14M, 1–7

II suppl. 131 / PMLb cap. Θ 14M, 5 Ἐκ τῶν Βασιλειῶν· Καὶ ἐξῆλθεν δυνατὸς ἀνὴρ ἐκ τῆς παρατάξεως τῶν ἀλλοφύλων, Γολιὰθ ὄνομα αὐτῷ ἐν Γέθ. II suppl. 132 / PMLb cap. Θ 14M, 6

5

10

15

Καὶ εἶπεν Δαυῒδ πρὸς Σαούλ· Μὴ δὴ συμπεσέτω ἡ καρδία τοῦ κυρίου μου ἐπ’ αὐτόν· ὁ δοῦλος σου πορεύσεται καὶ πολεμήσει μετὰ τοῦ ἀλλοφύλου τούτου. Καὶ εἶπεν Σαοὺλ πρὸς τὸν Δαυΐδ· Μὴ δυνή πορευθῆναι πρὸς τὸν ἀλλόφυλον τοῦ πολεμῆσαι μετ’ αὐτοῦ, ὅτι παιδάριον εἶ σύ, καὶ αὐτὸς ἀνὴρ πολεμιστὴς ἐκ νεότητος αὐτοῦ. Καὶ εἶπεν Δαυῒδ πρὸς Σαούλ· Ποιμαίνων ἤμην ὁ δοῦλος σου ἐν τῷ ποιμνίῳ τοῦ πατρός μου, καὶ ὅταν ἤρχετο λέων καὶ ἄρκος [καὶ ἥρκεν] καὶ ἐλάμβανεν πρόβατον ἐκ τῆς ἀγέλης, καὶ ἐξεπορευόμην ὀπίσω αὐτοῦ, καὶ ἐπάτασσον αὐτόν, καὶ ἐξέσπων ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ, καὶ εἰ ἐπανίστατο ἐπ’ ἐμέ, ἐκράτησα τοῦ φάρυγγος αὐτοῦ καὶ ἐπάταξα καὶ ἐθανάτωσα αὐτόν, καὶ τὸν λέοντα καὶ τὴν ἄρκον ἔτυπτεν ὁ δοῦλος σου· καὶ ἔσται ὁ ἀλλόφυλος ὁ ἀπερίτμητος ὡς ἓν τούτων.

3 – 4 II suppl. 131 I Reg. 17, 4 (Wahl, 1 Samuel-Text, p. 63) I Reg. 17, 32–36 (Wahl, 1 Samuel-Text, p. 64)

7 – 19 II suppl. 132

2 – 4 II suppl. 131 M cap. Θ 14, 5 (208rA[22]23 –26); deest in PLb II suppl. 132 M cap. Θ 14, 6 (208rA26 –208rB28); deest in PLb

6 – 19

II suppl. 131 Βασιλειῶν] scripsimus, βασιλίων Μ II suppl. 132 s. d. M 3 δυνατὸς] correximus (LXX), δυνατον (sic) M 4 Γολιὰθ] scripsimus, γολιαθ M 8 πολεμήσει] scripsimus (LXX), πολεμηση M 9 ἀλλοφύλου] scripsimus, ἀλλοφύλλου Μ 10 δυνήσῃ] scripsimus (LXX), δυνη Μ 11 εἶ] ἧι Μ 12 Σαούλ] scripsimus, σαουλ Μ 14 καὶ ἥρκεν] delevimus (LXX)

310

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

II suppl. 133 / PMLb cap. Θ 14M, 7 Καὶ μετὰ βραχέα· Καὶ ἀνέστη ὁ ἀλλόφυλος καὶ ἐπορεύθη εἰς συνάντησιν Δαυΐδ. Καὶ ἐξέτεινε Δαυῒδ τὴν χεῖρα αὐτοῦ εἰς τὸ κάδιον, καὶ ἔλαβεν ἐκεῖθεν λίθον ἕνα, καὶ ἐσφενδόνησε καὶ ἐπάταξε τὸν ἀλλόφυλον εἰς τὸ μέτωπον αὐτοῦ.

3 – 6 II suppl. 133 I Reg. 17, 48–49 (Wahl, 1 Samuel-Text, p. 67) 2 – 6 II suppl. 133 M cap. Θ 14, 7 (208rB[28 –29]30 –208vA7); deest in PLb 3 ἀλλόφυλος] scripsimus, ἀλλόφυλλος M

5

311

ιεʹ Περὶ θαρσερῶν καὶ τολμηρῶν. II suppl. 134 / PMLb cap. Θ 15 M, 1 Παροιμιῶν· Βασιλεὺς θρασὺς ἐμπεσεῖται εἰς κακά. II suppl. 135 / PMLb cap. Θ 15 M, 2

5

Τῶν αὐτῶν· Πᾶς ἀνὴρ θρασὺς καὶ ἀλαζὼν λοιμὸς καλεῖται. II suppl. 136 / PMLb cap. Θ 15 M, 3 Τοῦ Θεολόγου, ἐκ τοῦ κατὰ Ἰουλιανοῦ στηλιτευτικοῦ· 10

Ἄρας οὖν διττὸν ἔνθεν στρατόν, τὸν μὲν ὁπλιτῶν, τὸν δὲ ἀγόντων αὐτὸν δαιμόνων, ᾧ καὶ μᾶλλον εἶχεν θαρεῖν, ἐπὶ Πέρσας στρατεύει, θράσους [καὶ] ἀλογίᾳ μᾶλλον ἢ ῥώμης ἀσφαλείᾳ πιστεύσας, καὶ οὐδ’ ἐκεῖνο συνιδεῖν δυνηθεὶς ὁ σοφώτατος, ὅτι καὶ 4 II suppl. 134 Prov. 13, 171 (Wahl, Proverbien-Text, p. 68) 7 II suppl. 135 Prov. 21, 241 (Wahl, Proverbien-Text, p. 103) 10 – 312, 6 II suppl. 136 GREGORIUS NAZIANZENUS, Contra Iulianum imperatorem II (Orat. 5), 8, 8 –18 (ed. Bernardi, p. 306 –308) 1 Titlos M txt (208vA8 –9); cf. etiam *II2 / R cap. Θ 2 titlos; deest in PM pin Lb 3–4 II suppl. 134 M cap. Θ 15, 1 (208vA[9]10 –11); deest in PLb 6 – 7 II suppl. 135 M cap. Θ 15, 2 (208vA[11]12–13); deest in PLb 9 – 312, 6 II suppl. 136 M cap. Θ 15, 3 (208vA[14–16]17–208vB9); deest in PLb 1 Titlos man. rec.)

ιεʹ – τολμηρῶν] om. M pin (ιεʹ Περὶ θαρσερῶν καὶ τολμηρῶν in mg. add.

II suppl. 135 Τῶν αὐτῶν] scripsimus, τοῦ αὐτοῦ M II suppl. 136 Ἰουλιανοῦ] scripsimus, ἰουλιανὸν M 10 τὸν1] correximus (ed.), τῶν M τὸν2] correximus (ed.), τῶν M 11 ᾧ] correximus (ed.), ὁ M θαρρεῖν] scripsimus, θαρεῖν Μ 12 καὶ] delevimus (ed.) ἀλογίᾳ] correximus (ed.), ἀλλογίας M

312

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

θάρρος καὶ θράσος, κἂν εἰ τοῖς ὀνόμασιν πλησιάζει, πλῖστον ἀλλήλων τῇ δυνάμει κεχώρισται, ἀνδρείᾳ τε ἣν φαμὲν καὶ ἀνανδρίᾳ. Τὸ μὲν γὰρ ἐν τοῖς τολμητέοις θαρρεῖν ἀνδρείας ἐστίν, ὥσπερ τὸ ὑφίεσθαι δειλίας· οὗ δὲ πλέον ὁ κίνδυνος, ὁμόσε χωρεῖν καὶ ὠθίζεσθαι, ἀλλὰ μὴ κατέχεσθαι, θράσους, ὥσπερ τὸ ὑποχωρεῖν ἀσφαλείας.

1 πλησιάζει] sic M πλεῖστον] correximus (ed.), πιστον M a. c., πλιστον M p. c. 2 ἀλλήλων] correximus (ed.), ἀλλήλοις M 2 – 3 ἀνανδρίᾳ] scripsimus, ἀνανδρεία Μ 4 οὗ] scripsimus (ed.), τοῦ Μ ὁμόσε χωρεῖν] scripsimus (ed.), ὁμῶς ἐγχωρεῖν Μ 5 ὠθίζεσθαι] correximus (ed.), ὠθίζειν Μ κατέχεσθαι] correximus (ed.), καταδέχεσθαι Μ

5

313

ιϛʹ

Περὶ θεληματαρίων καὶ πισματικῶν. II suppl. 137 / PMLb cap. Θ 16 M, 1

5

Καὶ υἱοὶ Ἠλὶ τοῦ ἱερέως υἱοὶ λοιμοί, οὐκ ἰδότες τὸν κύριον. Καὶ τὸ δικαίωμα τοῦ ἱερέως παρὰ τοῦ λαοῦ, παντὸς τοῦ θύοντος. II suppl. 138 / PMLb cap. Θ 16 M, 2 Καὶ μεθ’ ἕτερα·

10

Καὶ ἔλεγεν ὁ ἀνὴρ ὁ θύων· Θυμιαθήτω δὴ πρῶτον, ὡς καθήκει, τὸ στέαρ, καὶ λάβε σεαυτῷ ἐκ πάντων, ὧν ἐπιθυμεῖ ἡ ψυχή σου. Καὶ εἶπεν· Οὐχί, ὅτι νῦν δώσεις· ἐὰν μή, λήψομαι κραταιῶς. II suppl. 139 / PMLb cap. Θ 16 M, 3 Καὶ μεθ’ ἕτερα·

15

Καὶ Ἠλὶ πρεσβύτης σφόδρα, καὶ ἤκουσεν ἃ ἐποίουν οἱ υἱοὶ αὐτοῦ τοῖς υἱοῖς Ἰσραήλ, καὶ εἶπεν αὐτοῖς· Ἱνατί ποιεῖτε κατὰ τὸ ῥῆμα τοῦτο, ὃ ἐγὼ ἀκούω ἐκ στόματος παντὸς τοῦ λαοῦ κυρίου; Μή, 4 – 5 II suppl. 137 I Reg. 2, 12–13 (Wahl, 1 Samuel-Text, p. 45) 8 – 10 II suppl. 138 I Reg. 2, 16 (Wahl, 1 Samuel-Text, p. 45) 13 – 314, 2 II suppl. 139 I Reg. 2, 22–24 (Wahl, 1 Samuel-Text, p. 45–46) 1 Titlos M txt (208vB10 –11); cf. etiam *II2 / R cap. Θ 3 titlos; deest in PM pin Lb 3 – 5 II suppl. 137 M cap. Θ 16, 1 (208vB12–16); deest in PLb 7 – 10 II suppl. 138 M cap. Θ 16, 2 (208vB[17]18 –24); deest in PLb 12 – 314, 2 II suppl. 139 M cap. Θ 16, 3 (208vB[25]26–209rA5); deest in PLb 1 Titlos ιϛʹ – πεισματικῶν] om. M pin (ιϛʹ Περὶ θεληματαρίων καὶ πεισματικῶν in mg. add. man. rec.) πεισματικῶν] scripsimus, πισματικῶν M txt II suppl. 137 s. a. M 4 Ἠλὶ] scripsimus, ηλί M οὐκ εἰδότες] scripsimus, οὐκιδότες M scripsimus (LXX), ἐπεθυμεῖ M 13 Ἠλὶ] scripsimus, ηλὶ M

9 ἐπιθυμεῖ]

314

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

τέκνα, ὅτι οὐκ ἀγαθὴ ἡ ἀκοή, ἣν ἀκούω ἐγώ, τοῦ δουλεύειν λαὸν θεοῦ. II suppl. 140 / PMLb cap. Θ 16 M, 4 Καὶ μεθ’ ἕτερα· Καὶ οὐκ ἤκουον τῆς φωνῆς τοῦ πατρὸς αὐτῶν, ὅτι βουλόμενος ἐβούλετο κύριος διαφθεῖραι αὐτούς.

5

II suppl. 141 / PMLb cap. Θ 16 M, 5 Ἐκ τῶν προφητειῶν Ἱερεμίου· Τῷ δὲ λαῷ τούτῳ ἐγεννήθη καρδία ἀνήκοος καὶ ἀπειθής. Ἐξέκλιναν καὶ ἀπήλθοσαν ὀπίσω τῶν θελημάτων αὐτῶν, καὶ οὐκ εἶπαν ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτῶν· Φοβηθῶμεν κύριον τὸν θεὸν ἡμῶν, τὸν διδοῦντα ἡμῖν καιρὸν πρόϊμον καὶ ὄψιμον κατὰ καιρὸν πληρώσεως προστάγματος θερισμοῦ.

10

II suppl. 142 / PMLb cap. Θ 16 M, 6 Ἐκ τῶν Γλαφυρῶν τοῦ ἁγίου Κυρίλλου· Οἱ γὰρ ἐξ Ἰσραήλ, αὐτοθελεῖς ὡσὰν εἴποι τίς καὶ πισματικοὶ

5 – 6 II suppl. 140 I Reg. 2, 25 (Wahl, 1 Samuel-Text, p. 46) 9 – 13 II suppl. 141 Ier. 5, 23 –24 (Wahl, Prophetenzitate, p. 496 –498) 16 – 315, 2 II suppl. 142 CYRILLUS ALEXANDRINUS, Glaphyra in Genesim, locus non repertus 4 – 6 II suppl. 140 M cap. Θ 16, 4 (209rA[6]7–10); deest in PLb 8 – 13 II suppl. 141 M cap. Θ 16, 5 (209rA[11–12]13 –24); deest in PLb 15 – 315, 2 II suppl. 142 M cap. Θ 16, 6 (209rA[25–26]27–209rB4); deest in PLb II suppl. 141 Ἱερεμίου] scripsimus, ϊερεμίου M II suppl. 142 Κυρίλλου] scripsimus, κυριλλου M 1 μὴ] supplevimus (LXX), om. M 12 πρόϊμον] sic M πληρώσεως] scripsimus (LXX), πληῥῶσαιἔως Μ 16 πεισματικοὶ] scripsimus, πισματικοὶ M

15

II suppl. 137–142 / PMLb cap. Θ 16 Μ, 1–6

315

πεφηνότες, ταῖς τοῦ παναρίστου Μωϋσέως διαταγαῖς πειθαρχεῖν οὐχ’ εἵλαντο, οὔτε τὸν νοῦν ἐνιέναι πρὸς τὰ δοκοῦντα θεῷ.

1 Μωϋσέως] scripsimus, μωϋσεως Μ 2 οὐχ’ εἵλαντο] scripsimus, οὐκήλαντο M

316

ιγʹ Περὶ κόσμου καὶ κτισμάτων καὶ τῆς τούτων καλλονῆς καὶ εὐαρμοστίας. II suppl. 143 / PMLb cap. K 13M, 1 Γενέσεως· Ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν.

5

II suppl. 144 / PMLb cap. K 13M, 2 Καὶ μεθ’ ἕτερα· Καὶ συνετελέσθησαν ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ καὶ πᾶς ὁ κόσμος αὐτῶν. II suppl. 145 / PMLb cap. K 13M, 3 Τοῦ Ἀποστόλου, ἐκ τῆς πρὸς Ῥωμαίους· Τὰ γὰρ ἀόρατα αὐτοῦ ἀπὸ κτίσεως κόσμου τοῖς ποιήμασι νοούμενα καθορᾶται, ἥ τε ἀΐδιος αὐτοῦ δύναμις καὶ θειότης, εἰς τὸ εἶναι αὐτοὺς ἀναπολογήτους.

1 – 2 Περὶ – εὐαρμοστίας] cf. AIII pin cap. K 17 titlos (Περὶ κτισμάτων) 5 II suppl. 143 Gen. 1, 1 8 II suppl. 144 Gen. 2, 1 11 – 13 II suppl. 145 Rom. 1, 20 1 – 2 Titlos M txt (224rA13 –15); cf. etiam *II2 / R cap. K 1 titlos; deest in PM pin Lb 4 – 5 II suppl. 143 M cap. K 13, 1 (224rA[15]16–17); deest in PLb 7 – 8 II suppl. 144 M cap. K 13, 2 (224rA[17–18]19 –21); deest in PLb 10 – 13 II suppl. 145 M cap. K 13, 3 (224rA[21–22]23 –28); deest in PLb 1 – 2 Titlos 1 – 2 ιγʹ – εὐαρμοστίας] om. M pin (ιγʹ Περὶ κόσμου καὶ κτισμάτων καὶ τῆς τούτων καλλονῆς καὶ εὐαρμοστίας in mg. add. man. rec.)

10

II suppl. 143 –150 / PMLb cap. Κ 13 Μ, 1– 8

317

II suppl. 146 / PMLb cap. K 13M, 4 Τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ θεολόγου, ἐκ τοῦ λόγου τοῦ εἰς τὴν γέννησιν τοῦ Χριστοῦ· 5

10

Ἐπεὶ δὲ τὰ πρῶτα καλῶς εἶχεν αὐτῷ, δεύτερον ἐννοεῖ κόσμον ὑλικὸν καὶ ὁρώμενον· καὶ οὗτος ἐστὶ τὸ ἐξ οὐρανοῦ καὶ γῆς, καὶ τῶν ἐν μέσῳ σύγκριμά τε καὶ σύστημα, ἐπαινετὸν μὲν τῆς καθ’ ἕκαστον εὐφυΐας, ἀξιεπαινετώτερον δὲ τῆς ἐξ ἁπάντων εὐαρμοστίας καὶ συμφωνίας, ἄλλου πρὸς ἄλλό τι καλῶς ἔχοντος, καὶ πάντων πρὸς ἅπαντα, εἰς ἑνὸς κόσμου συμπλήρωσι. II suppl. 147 / PMLb cap. K 13M, 5 Τοῦ Θεολόγου, ἐκ τοῦ εἰς τὸ βάπτισμα λόγου· Πίστευε τὸν σύμπαντα κόσμον, ὅσος τὲ ὁρατὸς καὶ ὅσος ἀόρατος, ἐξ οὐκ ὄντων παρὰ θεοῦ γενόμενον, καὶ προνοίᾳ τοῦ ποιήσαντος διοικούμενον, δέξασθαι τὴν εἰς τὸ κρεῖττον μεταβολήν.

15

II suppl. 148 / PMLb cap. K 13M, 6 Τοῦ ἁγίου Σωφρονίου ἀρχιεπισκόπου Ἱεροσολύμων, ἐκ τοῦ πρὸς Σέργιον Κωνσταντινουπόλεως πατριάρχην αἱρετικόν· Περὶ δὲ τῆς τοῦ ὁρωμένου κόσμου γεγονυίας ἀρχῆθεν συστάσεως καὶ συντελείας, ἣν οὐκ εἰς μακρὰν ὑποδέξοιτο, ὁμολογῶ, θεοτίμη4 – 9 II suppl. 146 GREGORIUS NAZIANZENUS, In Theophania (Orat. 38), 10, 3–9 (ed. Moreschini, p. 122) 12 – 14 II suppl. 147 GREGORIUS NAZIANZENUS, In S. baptisma (Orat. 40), 45, 13–16 (ed. Moreschini, p. 304) 18 – 318, 7 II suppl. 148 SOPHRONIUS HIEROSOLYMITANUS, Epistula synodica ad Sergium Constantinopolitanum (ed. Riedinger, p. 460, 15 –21) 2 – 9 II suppl. 146 M cap. K 13, 4 (224rA[28 –30]B1–13); deest in PLb II suppl. 147 M cap. K 13, 5 (224rB[14 –15]16–22); deest in PLb II suppl. 148 Μ cap. K 13, 6 (224rB[22–25]26 –224vA14); deest in PLb

11 – 14 16 – 318, 7

II suppl. 148 Ἱεροσολύμων] scripsimus, ϊεροσολυμων M 5 οὗτος ἐστὶ] scripsimus, οὕτος ἔστι M 9 συμπλήρωσιν] scripsimus, συμπλήρωσι M 13 γενόμενον] scripsimus (ed.), γινόμενον M

318

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

τος, ὡς πάντα, οὐ μόνον τὰ ὁρατά, ἀλλὰ δὴ καὶ τὰ ἀόρατα, ὁ εἷς θεὸς ἐτεκτήνατο, ὁ πατήρ, υἱὸς καὶ τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον, ἡ ἀΐδιος φύσις καὶ ἄναρχος, καὶ ἐκ μὴ ὄντων εἰς τὸ εἶναι παρήγαγεν, καὶ οὐκ ὄντα πρὶν ἐσχεδίασεν, καὶ τὰς τούτων μυρίας διαφορὰς σαφῶς προεβάλλετο. Πάντα γὰρ διὰ τοῦ μονογενοῦς υἱοῦ ὁ πατὴρ ἐν ἁγίῳ πεποίηκεν πνεύματι, ἃ καὶ προνοίᾳ σοφῇ συγκροτεῖ, τῶν οἰκείων ἔργων ὡς θεὸς προϊστάμενος.

5

II suppl. 149 / PMLb cap. K 13M, 7 Τοῦ ἁγίου Μαξίμου τοῦ ὁμολογητοῦ, ἐκ τῶν ἀπορρήτων τοῦ Θεολόγου ἑρμηνείας· Οὕτω μὲν οὖν τὴν κτίσιν κατανοήσαντες οἱ ἅγιοι καὶ τὴν εὐκοσμίαν αὐτῆς καὶ τὴν ἀναλογίαν καὶ τὴν χρείαν, ἣν ἕκαστον παρέχεται παντί, καὶ ὡς τέλεια πάντα σοφῶς καὶ προνοητικῶς καθ’ ὃν δεδημιούργηνται λόγον, δεδημιουργημένα τὰ κτίσματα, καὶ ὡς οὐχ’ οἷόν τε ἄλλως καλῶς ἔχειν τὰ γινόμενα παρ’ ὃ νῦν ἔχει, προσθήκης ἢ ἀφαιρέσεως πρὸς τὸ καλῶς ἔχειν μὴ δεόμενα, τὸν δημιουργὸν ἐκ τῶν ἑαυτοῦ ποιημάτων ἐδιδάχθησαν.

10

15

II suppl. 150 / PMLb cap. K 13M, 8 Τοῦ αὐτοῦ, ἐκ τῆς αὐτῆς ἑρμηνείας· Τίς γὰρ τὸ κάλλος καὶ τὸ μέγεθος τῶν τοῦ θεοῦ κτισμάτων θεώμενος, οὐκ εὐθέως αὐτὸν τὸν δημιουργὸν ἐννοήσει, ὡς ἀρχὴν καὶ

11 – 17 II suppl. 149 MAXIMUS CONFESSOR, Ambigua ad Iohannem, VI, 35 (PG 91, 1176, 19 –27) 20 – 319, 2 II suppl. 150 MAXIMUS CONFESSOR, Ambigua ad Iohannem, VI, 36 (PG 91, 1176, 44–48) 9 – 17 II suppl. 149 M (224vA[14 –16]17–224vB2) cap. K 13, 7; deest in PLb 19 – 319, 2 II suppl. 150 M (224vB[2–3]4 –11) cap. K 13, 8; deest in PLb II suppl. 149 τῆς] supplevimus, om. M 4 ἐσχεδίασεν] scripsimus, ἐσκεδίασεν M 6 συγκροτεῖ] scripsimus, σὺνκροτεῖ Μ 12 ἕκαστον] correximus (ed.), ἐκάστω (sic) M 13 τῷ] supplevimus (ed.), om. M 15 οὐχ’ – τε] correximus (ed.), οὐχοίονται M

20

II suppl. 143 –150 / PMLb cap. Κ 13 Μ, 1– 8

319

αἰτίαν ὄντα καὶ ποιητήν, καὶ πρὸς αὐτὸν μόνον ἀναδραμεῖται τῇ διανοίᾳ, ταῦτα ἀφεὶς κάτω;

320

ιβʹ Περὶ μισομαθῶν. II suppl. 151 / PMLb cap. M 12M, 1 Τῶν Παροιμιῶν· Ὃς ἀπωθεῖται παιδείαν, μισεῖ ἑαυτόν. II suppl. 152 / PMLb cap. M 12M, 2

5

Τοῦ αὐτοῦ· Ζητήσουσίν με κακοί, καὶ οὐχ’ εὑρήσουσιν· ἐμίσησαν γὰρ σοφίαν, τὸν δὲ φόβον κυρίου οὐ προείλαντο. II suppl. 153 / PMLb cap. M 12M, 3 Τοῦ αὐτοῦ· Νῦν οὖν ἄκουέ μου, καὶ μὴ ἀκύρους ποιήσῃς τοὺς ἐμοὺς λόγους.

4 II suppl. 151 Prov. 15, 321 (Wahl, Proverbien-Text, p. 80) 7 – 8 II suppl. 152 Prov. 1, 282–291 (Wahl, Proverbien-Text, p. 23) 11 – 12 II suppl. 153 Prov. 5, 71–2 (Wahl, Proverbien-Text, p. 35) 1 Titlos M (238vB23); cf. etiam *II2 / R cap. M 3 titlos; deest in PLb 3 – 4 II suppl. 151 M cap. M 12, 1 (238vB[23 –24]25–26); deest in PLb 6 – 8 II suppl. 152 M cap. 10 – 12 II suppl. 153 M cap. M 12, 3 M 12, 2 (238vB[26]27–30); deest in PLb (238vB[30]239rA1–2); deest in PLb 1 Titlos ιβʹ] littera β e corr. Μ txt Περὶ μισομαθῶν] περι των μισομαθῶν pin p. c. M , περι των μεταχειριζομένων M pin a. c. ut videtur 8 προείλαντο] scripsimus (LXX), προσἥλαντο M

10

II suppl. 151–161 / PMLb cap. M 12 M, 1–11

321

II suppl. 154 / PMLb cap. M 12M, 4 Καὶ μετ’ ὀλίγα·

5

Καὶ ἐρεῖς· Πῶς ἐμίσησα παιδείαν καὶ σοφίαν, καὶ ἐλέγχους ἐξέκλινεν ἡ καρδία μου; Οὐκ ἤκουσα φωνῆς παιδεύοντός με, καὶ διδάσκοντί με οὐ παρέβαλον τὸ οὖς μου. II suppl. 155 / PMLb cap. M 12M, 5 Τοῦ αὐτοῦ· Ἀκούσατε παιδείαν καὶ σοφίσθητε καὶ μὴ ἀποφράγητε. II suppl. 156 / PMLb cap. M 12M, 6

10

Καὶ μετ’ ὀλίγα· Οἱ δὲ ἁμαρτάνοντες εἰς ἐμὲ ἀσεβοῦσιν εἰς τὰς ἑαυτῶν ψυχάς, καὶ οἱ μισοῦντες με ἀγαπῶσι θάνατον. II suppl. 157 / PMLb cap. M 12M, 7 15

Ἐκ τῆς Παναρέτου· Σοφίαν καὶ παιδείαν ὁ ἐξουδενῶν ταλαίπωρος, καὶ κενὴ ἡ ἐλπὶς αὐτοῦ, καὶ οἱ κόποι αὐτοῦ ἀνόνητοι.

3 – 6 II suppl. 154 Prov. 5, 121–132 (Wahl, Proverbien-Text, p. 35) 9 II suppl. 155 Prov. 8, 33 (Wahl, Proverbien-Text, p. 47) 12 – 13 II suppl. 156 Prov. 8, 361–2 (Wahl, Proverbien-Text, p. 47) 16 – 17 II suppl. 157 Sap. 3, 111–2 2 – 6 II suppl. 154 M cap. M 12, 4 (239rA[3]4 –9); deest in PLb 8 – 9 II suppl. 155 M cap. M 12, 5 (239rA[9]10 –12); deest in PLb 11 – 13 II suppl. 156 M cap. M 12, 6 (239rA[12]13 –16); deest in PLb 15 – 17 II suppl. 157 M cap. M 12, 7 (239rA[17] 18 –21); deest in PLb 3 ἐμίσησα] scripsimus (LXX), ἐμίσησαν M

322

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

II suppl. 158 / PMLb cap. M 12M, 8 Τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ θεολόγου, ἐκ τοῦ ἐπιταφίου τοῦ εἰς τὸν μέγαν Βασίλειον· Οὔκουν ἀτιμαστέον τὴν παίδευσιν, ὅτι τοῦτο δοκεῖ τισιν, ἀλλὰ σκαιοὺς καὶ ἀπαιδεύτους τοὺς οὕτως ἔχοντας, οἳ βούλοιντο ἅπαντας εἶναι κατ’ αὐτούς, ἵνα ἐν τῷ κοινῷ τὰ κατ’ αὐτοὺς κρύπτηται καὶ τοὺς τῆς ἀπαιδευσίας ἐλέγχους διαδιδράσκωσιν.

5

II suppl. 159 / PMLb cap. M 12M, 9 Ἐκ τῶν χρυσῶν ἐπῶν Πυθαγόρα· Ἀπαιδευσία πάντων τῶν παθῶν μήτηρ, πᾶν τὲ πάθος ψυχῆς εἰς σωτηρίαν αὐτῆς πολεμιώτατον· τὸ δὲ πεπαιδεῦσθαι οὐκ ἐν πολυμαθίας ἀναλήψει, ἐν ἀπαλλάξει δὲ τῶν φυσικῶν παθῶν θεωρεῖται.

10

II suppl. 160 / PMLb cap. M 12M, 10 Δημοκρίτου φιλοσόφου· Τοὺς υἱούς σου σπούδαζε πεπαιδευμένους μᾶλλον [δὲ] ἤπερ

15 – 323, 1 Τοὺς – καταλιπεῖν] exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 23.31./33. (ed. Ihm, p. 543) 4 – 7 II suppl. 158 GREGORIUS NAZIANZENUS, Funebris oratio in laudem Basilii Magni Caesareae in Cappadocia episcopi (Orat. 43), 11, 25 –29 (ed. Bernardi, p. 138 –140) 10 – 12 II suppl. 159 Ps.-PYTHAGORAS, Verba aurea, re vera SENTENTIAE PYTHAGOREIORUM, 2 (ed. Chadwick, p. 84) 15 – 323, 2 II suppl. 160 PS.-DEMOCRITUS, Sententiae, DIE 50 (ed. Wachsmuth, p. 174) 2 – 7 II suppl. 158 M cap. M 12, 8 (239rA[22–25]26 –239rB3); deest in PLb 9 – 12 II suppl. 159 M cap. M 12, 9 (239rB[4 –5]6 –12); deest in PLb 14 – 323, 2 II suppl. 160 M cap. M 12, 10 (239rB[13]14 –19); deest in PLb II suppl. 159 Πυθαγόρα] scripsimus, πυθαγορα M II suppl. 160 Δημοκρίτου] scripsimus, δημοκριτου M 5 post ἀπαιδεύτους quiddam excidisse videtur, ὑποληπτέον ed. βούλοιντο] βούλοιντ’ ἂν ed. 15 δὲ] delevimus (ed.) ἤπερ] scripsimus, εἴπερ M

15

II suppl. 151–161 / PMLb cap. M 12 M, 1–11

323

πλουσίους καταλιπεῖν· κρείττονες γὰρ εἰσὶ †πεπαιδευμένοι εὐέλπιδες ἢ† τῶν ἀμαθῶν πλοῦτος. II suppl. 161 / PMLb cap. M 12M, 11 Ἐκ τοῦ αὐτοῦ· 5

Οἱ πεπαιδευμένοι οὕτω διαφέρουσι τῶν ἀπαιδεύτων καὶ μισομαθῶν, ὡς ὁ θεὸς τῶν ἀνθρώπων.

5 – 6 II suppl. 161 PS.-DEMOCRITUS, Sententiae, DIE 52 (ed. Wachsmuth, p. 175) 4 – 6 II suppl. 161 M cap. M 12, 11 (239rB[20]21–24); deest in M 1 καταλιπεῖν] scripsimus, καταλειπεῖν Μ 1 – 2 πεπαιδευμένοι – ἢ] sic M, cruces apposuimus (αἱ τῶν πεπαιδευμένων ἐλπίδες ἢ ὁ ed.)

324

Περὶ μεταχειριζομένων. II suppl. 162 / PMLb cap. M 13M, 1 Ἐκ τῆς Ἐξόδου· Καὶ ἐλάλησεν κύριος πρὸς Μωϋσῆ, λέγων· Βάδιζε τὸ τάχος κατάβηθι ἐνταῦθα· ἠνόμησεν γὰρ ὁ λαός σου, οὓς ἐξήγαγες ἐκ γῆς Αἰγύπτου, καὶ παρέβησαν ταχὺ ἐκ τῆς ὁδοῦ, ἧς ἐνετείλω αὐτοῖς.

5

II suppl. 163 / PMLb cap. M 13M, 2 Καὶ μετ’ ὀλίγα· Καὶ νῦν ἔασόν με, καὶ θυμωθεὶς ὀργῇ ἐκτρίψω αὐτούς, καὶ ποιήσω σε εἰς ἔθνος μέγα. Καὶ ἐδεήθη Μωϋσῆς κατέναντι κυρίου θεοῦ αὐτοῦ, καὶ εἶπεν· Ἱνατί, κύριε, θυμῷ ὀργιεῖ ἐπὶ τὸν λαόν σου, οὓς ἐξήγαγες ἐκ γῆς Αἰγύπτου, καὶ παρέβησαν ἐν ἰσχύϊ μεγάλῃ καὶ ὑψηλῷ βραχίονι; Μήποτε εἴπωσιν οἱ Αἰγύπτιοι, λέγοντες· Μετὰ πονηρίας ἐξήγαγεν αὐτοὺς ἀποκτεῖναι ἐν τοῖς ὄρεσιν καὶ ἐξαναλῶσαι αὐτοὺς ἀπὸ τῆς γῆς. Παῦσαι τῆς ὀργῆς τοῦ θυμοῦ σου, καὶ ἵλεως γενοῦ ἐπὶ τῇ κακίᾳ τοῦ λαοῦ σου, μνησθεὶς Ἁβραὰμ καὶ Ἰσαὰκ καὶ Ἰακώβ, τῶν σῶν οἰκετῶν, οἷς ὤμοσας κατὰ σαυτοῦ.

4 – 6 II suppl. 162 Ex. 32, 7–8 9 – 17 II suppl. 163 Ex. 32, 10 –13 1 Titlos M txt (239rB26–27); cf. etiam *II2 / R cap. M 6 titlos; deest in PM pin (vide autem titulum capitis praecedentis) Lb 3 – 6 II suppl. 162 M cap. M 13, 1 (239rB [25]26 –239vA2); deest in PLb 8 – 17 II suppl. 163 M cap. M 13, 2 (239vA[2–3]3 – 24); deest in P 1 Titlos ιγʹ] supplevimus (secund. ser.), om. M txt (quod attinet ad M pin, vide titulum loci praecedentis) 10 μωϋσης M 11 θυμῷ ὀργιεῖ] θυμοῖ ὀργῇ LXX (cf. autem app. crit.) M, forsan ὀργιῇ scribendum

ὀργιεῖ] sic

10

15

II suppl. 162–168 / PMLb cap. M 13 M, 1–7

325

II suppl. 164 / PMLb cap. M 13M, 3 Καὶ μετὰ βραχέα· Καὶ ἱλάσθη κύριος περὶ τῆς κακίας, ἧς εἶπεν ποιῆσαι τῷ λαῷ αὐτοῦ. II suppl. 165 / PMLb cap. M 13M, 4

5

Ἐκ τῆς αʹ τῶν Βασιλειῶν· Καὶ ἐλάλησεν Σαοὺλ πρὸς τὸν Ἰωνάθαν, τὸν υἱὸν αὐτοῦ, καὶ πρὸς πάντας τοὺς παῖδας αὐτοῦ· Ἐνθυμῶ θανατῶσαι τὸν Δαυΐδ. II suppl. 166 / PMLb cap. M 13M, 5 10

Καὶ μεθ’ ἕτερα·

15

Καὶ ἐλάλησεν Ἰωνάθαν περὶ Δαυῒδ ἀγαθὰ πρὸς Σαούλ, τὸν πατέρα αὐτοῦ, καὶ εἶπεν πρὸς αὐτόν· Μὴ ἁμαρτησάτω ὁ βασιλεὺς εἰς τὸν δοῦλόν σου Δαυΐδ, ὅτι οὐχ’ ἡμάρτηκεν εἰς σέ, καὶ [ἐλάλησεν] τὰ ποιήματα αὐτοῦ ἀγαθὰ σφόδρα, καὶ ἔθετο τὴν ψυχὴν ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ, καὶ ἐπάταξεν τὸν ἀλλόφυλον, καὶ ἐποίησεν κύριος σωτηρίαν μεγάλην, καὶ πᾶς Ἰσραὴλ εἴδοσαν καὶ ἐχάρησαν· καὶ ἱνατί ἁμαρτάνεις εἰς αἷμα ἀθῶον, θανατῶσαι τὸν Δαυῒδ δωρεάν; Καὶ εἰσήκουσεν Σαοὺλ τῆς φωνῆς Ἰωνάθαν, καὶ ἐβόησεν, λέγων· Ζῇ κύριος, εἰ ἀποθανεῖται Δαυΐδ.

3 – 4 II suppl. 164 Ex. 32, 14 7 – 8 II suppl. 165 I Reg. 19, 1 (Wahl, 1 SamuelText, p. 68) 11 – 19 II suppl. 166 I Reg. 19, 4 –6 (Wahl, 1 Samuel-Text, p. 69) 2 – 4 II suppl. 164 M cap. M 13, 3 (239vA[25]26 –28); deest in PLb 6 – 8 II suppl. 165 M cap. M 13, 4 (239vA[28 –29]30 –239vB4); deest in PLb 10 – 19 II suppl. 166 M cap. M 13, 5 (239vB[4]5–26); deest in PLb 7 Ἰωνάθαν] scripsimus, ϊωνάθαν M 8 Ἐνθυμῶ] sic M 11 Ἰωνάθαν] scripsimus, ϊωνάθαν M 13 ἐλάλησεν] delevimus (LXX) 16 εἴδοσαν] scripsimus, ἴδωσαν M (εἶδον LXX) ἐχάρησαν] scripsimus, ἐχάρισαν M 17 ἁμαρτάνεις] scripsimus, ἁμαρτάνης M 18 ἐβόησεν] sic M

326

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

II suppl. 167 / PMLb cap. M 13M, 6 Ἐκ τῆς Ἐσθήρ· Καὶ ἐγένετο ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῇ τρίτῃ ὡς ἐπαύσατο προσευχομένη ἡ Ἐσθήρ, καὶ ἐξεδύσατο τὰ ἱμάτια τῆς θεραπείας καὶ περιεβάλετο τὴν δόξαν αὐτῆς.

5

II suppl. 168 / PMLb cap. M 13M, 7 Καὶ μετ’ ὀλίγα· Καὶ ἄρας τὸ πρόσωπον αὐτοῦ Ἀρταξέρξης πεπυρωμένον δόξῃ ἐν ἀκμῇ θυμοῦ ἐπέβλεψεν, καὶ ἔπεσεν ἡ βασίλισσα, καὶ μετέβαλεν τὸ πρόσωπον αὐτῆς ἐν ἐκλύσει, καὶ ἐπέκυψεν ἐπὶ τὴν κεφαλὴν τῆς ἅβρας τῆς προπορευομένης αὐτῆς. Καὶ μετέβαλεν ὁ θεὸς τὸ πνεῦμα τοῦ βασιλέως εἰς πραότητα, καὶ ἀγωνιάσας ἀνεπήδησεν ἀπὸ τοῦ θρόνου αὐτοῦ.

3 – 5 II suppl. 167 Esth. 5, 1 8 – 13 II suppl. 168 Esth. 5, 1d–e 2 – 5 II suppl. 167 M cap. M 13, 6 (239vB[27]28 –240rA4); deest in PLb II suppl. 168 M cap. M 13, 7 (240rA[4 –5]6–19); deest in PLb

7 – 13

II suppl. 167 Ἐσθήρ] scripsimus, αἰσθήρ M 4 Ἐσθήρ,] scripsimus, αἰσθὴρ M scripsimus (LXX), αγμῆ M

8 δόξῃ] scripsimus (LXX), δόξης M

9 ἀκμῇ]

10

327

ιδʹ

Περὶ μεταβολῆς καὶ ἀλλοιώσεως πραγμάτων. II suppl. 169 / PMLb cap. M 14M, 1

5

10

Κατ’ ἀρχάς, κύριε, τὴν γῆν ἐθεμελίωσας, καὶ ἔργα τῶν χειρῶν σου εἰσὶν οἱ οὐρανοί· αὐτοὶ ἀπολοῦνται, σὺ δὲ διαμένεις, καὶ πάντες ὡς ἱμάτιον παλαιωθήσονται, καὶ ὡσεὶ περιβόλαιον ἐλίξεις αὐτούς, καὶ ἀλαγήσονται· σὺ δὲ αὐτὸς εἶ, καὶ τὰ ἔτη σου οὐκ ἐκλείψουσιν. II suppl. 170 / PMLb cap. M 14M, 2 Ἐκ τοῦ κατὰ Ματθαῖον·

15

Εὐθέως δὲ μετὰ τὴν θλίψιν τῶν ἡμερῶν ἐκείνων, ὁ ἥλιος σκοτισθήσεται, καὶ ἡ σελήνη οὐ δώσει τὸ φέγγος αὐτῆς, καὶ οἱ ἀστέρες πεσοῦνται ἀπὸ τοῦ οὐρανοῦ, καὶ αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν σαλευθήσονται. Kαὶ τότε φανήσεται τὸ σημεῖον τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῷ οὐρανῷ.

4 – 9 II suppl. 169 Ps. 101, 261–28 12 – 16 II suppl. 170 Matth. 24, 29 –30 1 Titlos M txt (240rA20–21); cf. etiam *II2 / R cap. M 9 titlos; deest in PM pin Lb 3 – 9 II suppl. 169 M cap. M 14, 1 (240rA22–240rB1); deest in PLb 11 – 16 II suppl. 170 M cap. M 14, 2 (240rB[2]3 –12); deest in PLb 1 Titlos ιδʹ – πραγμάτων] deest in M pin (ιγʹ περὶ μεταβολῆς πραγμάτων τε ἀλλοιώσεως sic in mg. add. man. rec.) ιδʹ] scripsimus secund. ser., ιγʹ M txt (et pin man. rec.) Περὶ – πραγμάτων] cf. Sacra *II2 / R cap. M 9 titlos II suppl. 169 s. a. M II suppl. 170 Ματθαῖον] scripsimus, ματθεον M 6 διαμένεις] sic acc. M plevimus (LXX)

8 ἀλλαγήσονται] scripsimus, ἀλαγησονται M

9 ὁ] sup-

328

Supplementum Florilegii PMLb ad librum II

II suppl. 171 / PMLb cap. M 14M, 3 Τοῦ αὐτοῦ· Ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ παρελεύσεται, οἱ δὲ λόγοι μου οὐ μὴ παρέλθωσιν. II suppl. 172 / PMLb cap. M 14M, 4

5

Ἐκ τῆς βʹ καθολικῆς ἐπιστολῆς Πέτρου· Ἥξει δὲ ἡ ἡμέρα κυρίου ὡς κλέπτης ἐν νυκτί, ἐν ᾗ οἱ οὐρανοὶ ῥυζηδὸν παρελεύσονται, στοιχεῖα δὲ καυσούμενα λυθήσονται, γῆ δὲ καὶ τὰ ἐν αὐτῇ ἔργα κατακαήσεται. Τούτων οὖν πάντων λυομένων, ποταποὺς δεῖ ἡμᾶς ὑπάρχειν;

10

II suppl. 173 / PMLb cap. M 14M, 5 Ἐκ τῆς πρὸς Κορινθίους αʹ ἐπιστολῆς· Τοῦτο δὲ φημί, ἀδελφοί· ὁ καιρὸς συνεσταλμένος ἐστὶν τὸ λοιπόν, ἵνα καὶ οἱ ἔχοντες γυναῖκας ὡς μὴ ἔχοντες ὦσιν, καὶ οἱ ἀγοράζοντες ὡς μὴ κατέχοντες, καὶ οἱ χρώμενοι τῷ κόσμῳ τούτῳ ὡς μὴ καταχρώμενοι· παράγει γὰρ τὸ σχῆμα τοῦ κόσμου τούτου.

3 – 4 II suppl. 171 Matth. 24, 35 II suppl. 173 I Cor. 7, 29–31

7 – 10 II suppl. 172 II Petr. 3, 10 –11

13 – 16

2 – 4 II suppl. 171 M cap. M 14, 3 (240rB[12]13–15); deest in PLb 6 – 10 II suppl. 172 M cap. M 14, 4 (240rB[15 –16]17–25); deest in PLb 12 – 16 II suppl. 173 M cap. M 14, 5 (240rB[25 –26]27–240vA5); deest in PLb II suppl. 172 Πέτρου] scripsimus, πετρου M 13 – 14 τὸ λοιπόν, ἵνα] sic interpunctio in M

15

329

II suppl. 169 –175 / PMLb cap. M 14M, 1–7

II suppl. 174 / PMLb cap. M 14M, 6 Τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ θεολόγου, ἐκ τοῦ πρὸς τὸν ἄρχοντα ὀργιζόμενον· 5

10

Πλὴν οὐδὲν ἀκίνητον, ὅπερ ἔφην, οὐδὲν ὁμαλόν, οὔτε αὔταρκες, οὔτε μόνιμον, οὔτε εἰς τέλος ὅμοιον, οὔτε τὸ εὐθυμεῖν, οὔτε τὸ ἀθυμεῖν, οὐ πλοῦτος, οὐ πενία, οὐ δύναμις, οὐκ ἀσθένεια, οὐ ταπείνωσις, οὐ δυναστεία, οὐ τὸ παρόν, οὐ τὸ μέλλον, οὐ τὸ ἡμέτερον, οὐ τὸ ἀλλότριον, οὐ μικρόν, οὐ μεῖζον, οὐχ’ ὅτι ἂν εἴπῃς. Καὶ το ἴσον ἡ ἀνισότης ἔχει, τὴν περὶ πάντα μεταβολήν. Περιχωρεῖ γὰρ τὰ πάντα ῥαδίως καὶ μεταχωρεῖ καὶ ἀντικαθίσταται· ὡς αὔραις εἶναι μᾶλλον πιστεύειν καὶ γράμμασι τοῖς καθ’ ὕδατος ἢ ἀνθρώπων εὐημερίᾳ. II suppl. 175 / PMLb cap. M 14M, 7 Τοῦ αὐτοῦ, εἰς τὴν καινὴν Κυρακήν·

15

Μήτε ἀθυμῶν ἀπελπίσῃς εὐημερίαν, μήτε καλῶς πράττων, ἀθυμίαν. Εἷς ἐνιαυτὸς τέσσαρας ὥρας ἔχει, καὶ μία καιροῦ ῥοπὴ πολλὰς πραγμάτων μεταβολάς. Ἐπικοπτέτω σοι μέριμνα μὲν ἡδονήν, λύπην δὲ ἡ κρείττων ἐλπίς.

15 – 18 exstat etiam ap. Ps.-Max. Conf., Loci communes, 18.8./8. et 67.11./38./12. (ed. Ihm, p. 432 et 984) 4 – 12 II suppl. 174 GREGORIUS NAZIANZENUS, Ad praefectum et cives Nazianzenos (Orat. 17), 4 (PG 35, 969, 44 – 972, 8) 15 – 18 II suppl. 175 GREGORIUS NAZIANZENUS, In novam Dominicam (Orat. 44), 8 (PG 36, 616, 28–33) 2 – 12 II suppl. 174 M cap. M 14, 6 (240vA[6 –8]9 –26); deest in PLb II suppl. 175 M cap. M 14, 7 (240vA[27]28 –240vB6); deest in PLb

14 – 18

II suppl. 174 Γρηγορίου] scripsimus, γρηγοριου M II suppl. 175 Κυριακήν] scripsimus, κυρακην Μ 9 τοῦτο] correximus (ed.), τὸ M (ed.), πιστεύεται M

11 μᾶλλον] in mg. M

πιστεύειν] scripsimus

Appendix I: Der Kompilator und die Entstehung der Sacra Der Mönch Johannes, der die Sacra kompilierte, war noch sehr betroffen von die Eroberung Jerusalems durch die Perser im Jahre 614, wie zwei der von ihm verfassten Scholien zeigen (*II2158 / T cap. A 6, 27 und *II2225 / T cap. A 12, 6). 157 Dieses Ereignis wird auch von Johannes von Damaskos in einer auf Griechisch verlorenen, jedoch in einer georgischen Übersetzung von Ephrem Mtsire (zweite Hälfte des 11. Jh.s) erhaltenen Predigt erwähnt. 158 Sie wurde, nach van Esbroek zwischen 690 und 692, in der Auferstehungskirche (Ἀνάστασις) selbst anlässlich einer zweifachen Feier gehalten: Der Ἐγκαίνια der Kirche (13. September) und dem Fest der Kreuzerhöhung (14. September). Angesichts des Ortes und des Festtages, an dem er sprach, erinnerte der Damaszener seine Zuhörer an folgende Geschehnisse: Die Auferstehungskirche wurde zusammen mit der ganzen Stadt dem Perserkönig Chosroes übergeben und von diesem niedergebrannt; das Kreuz wurde nach Persien gebracht und buchstäblich mit Füßen getreten; 159 Heraklios ließ die Auferstehungskirche wieder aufbauen; 160 nachdem das Kreuz lange Zeit in den „Schatzkammern des Königs“ aufbewahrt worden war, 161 wurde es restituiert und nach Jerusalem zurückgebracht, wo es vom Kaiser in derjenigen Kirche, die er selbst hatte _____________

Zu diesen beiden Scholien und ihrem historischen Kontext vgl. J. DECLERCK, La prise de Jérusalem en 614: les autorités, le peuple, les dèmes et le clergé, in B. ROOSEN – P. VAN DEUN (eds.), The Literary Legacy of Byzantium. Editions, Translations & Studies in Honour of Joseph A. Munitiz, S.J. (Byzantioς. Studies in Byzantine History and Civilization, 15), Turnhout 2019 (im Erscheinen). 158 Dieser Text (CPG 8095, unter den „dubia“, doch anscheinend zu Unrecht) ist zugänglich dank der Studie von M. VAN ESBROECK, Le discours de Jean Damascène pour la Dédicace de l’Anastasis. Orientalia Christiana Periodica 63 (1997), 53–98. Die betreffende Stelle steht in den Kapiteln 33 und 34 der Predigt (89–90). 159 Nach dem Bericht (XVIII. 2–8) des Sabas-Mönches Strategios (CPG 7846) wurden die kriegsgefangenen Christen gezwungen, über das Kreuz zu marschieren, das vor dem Eingang des Lagers in der Nähe von Ktesiphon niedergelegt worden war; vgl. La prise de Jérusalem par les Perses en 614. Édité et traduit par G. GARITTE (CSCO 202–203 [Scriptores Iberici 12–13]), Louvain 1960, 37, 23 – 38, 9. 160 Der Wiederaufbau der Kirchen und Klöster war vor allem das Werk des nachmaligen Patriarchen Modestos, vgl. B. FLUSIN, Saint Anastase le Perse et l’histoire de la Palestine au début du VIIe siècle. Tome Second. Commentaire. Les moines de Jérusalem et l’invasion perse (Le monde byzantin), Paris 1992, 174–176. Heraklios gewährte vielleicht finanzielle Unterstützung, vgl. KAEGI, Heraclius, 208, der auf das vage Zeugnis des Rhabanus Maurus verweist. 161 Vgl. dazu A. FROLOW, La Vraie Croix et les expéditions d’Héraclius en Perse. Revue des études byzantines 11 (1953), 97. 157

332

Appendix I

wiedererrichten lassen, in Empfang genommen wurde. 162 Während der Kompilator der Sacra in der Eroberung der Stadt eine Strafe Gottes sieht und nach der Verantwortung der Bevölkerung, der Geistlichen und der Christen im Allgemeinen fragt, ist dem Damaszener der tatsächliche Verlauf der Ereignisse im Jahre 614 unwichtig; für ihn ist die Rückgabe des Kreuzes entscheidend, die den Sieg des christlichen Kaisers über seinen zoroastrischen Widersacher symbolisiert. Demgegenüber wurden die Scholien in großer Verzweiflung geschrieben, und nichts deutet darauf hin, dass das Kreuz zum Zeitpunkt ihrer Abfassung nicht mehr in den Händen der Perser war, was den Schluss erlaubt, dass die Sacra vor 630 entstanden sind. Die beiden Männer mit dem Namen Johannes gehörten also unterschiedlichen Epochen an und hatten deshalb nicht dieselbe Sicht auf die Eroberung Jerusalems im Jahre 614. Holl stellte eine Reihe von Ähnlichkeiten zwischen den Sacra und dem Pandectes der heiligen Schrift des Sabas-Mönches Antiochos (CPG 7843) fest, einem Werk, das aus den Jahren zwischen der Eroberung Jerusalems im Jahre 614 und der Rückkehr des Kreuzes stammt, die Holl in das Jahr 628 datiert. Es handelt sich um einen Traktat zu Tugenden und Lastern, der in 130 λόγοι unterteilt und an ein monastisches Publikum gerichtet ist; der Inhalt der λόγοι ist der Bibel und den Kirchenvätern entnommen, doch ohne dass dabei die Namen der Autoren genannt sind, was den Pandectes von einem Florileg im eigentlichen Sinne unterscheidet. Da Holl fest davon überzeugt war, dass die Sacra ein Werk des Johannes von Damaskos sind, glaubte er, dieser habe den Pandectes gekannt und benutzt, und dass einige Abschnitte dieses Werkes sogar den beiden „historischen“ Scholien zugrundeliegen (*II2158 / T cap. A 6, 27 und *II2225 / T cap. A 12, 6). 163 Die von Holl bemerkten Übereinstimmungen zwischen den Sacra und dem Pandectes sind nicht aus der Luft gegriffen und würden eine vertieftere Untersuchung verdienen, müssen jedoch anders erklärt werden. Wenn die Sacra tatsächlich im ersten Viertel des 7. Jh.s von einem Mönch _____________

Zum Einzug des Kaisers in Jerusalem vgl. KAEGI, Heraclius, 206–207. HOLL, Sacra Parallela, 384–390 (388–390 zu den Scholien); DECLERCK, Retour, 40. Zur Stützung seiner These erinnerte Holl daran, dass Johannes von Damaskos ein Jahrhundert nach Antiochos ebenfalls Mönch im Sabaskloster war, weshalb er durchaus den Pandectes benutzt haben könnte. Jüngere Forschungen haben jedoch ergeben, dass Johannes nach seinem Abschied aus Damaskus in Jerusalem tätig und mithin niemals mit dem Sabaskloster verbunden war; vgl. O. PETRYNKO, War Johannes von Damaskus ein Sabaït?, in: A. BLUMBERG – O. PETRYNKO (Hg.), Historia magistra vitae. Leben und Theologie der Kirche aus ihrer Geschichte verstehen. Festschrift für Johannes Hofmann zum 65. Geburtstag (Eichstätter Studien, N. F. 76), Regensburg 2016, 399–424. 162 163

Der Kompilator und die Entstehung der Sacra

333

Johannes verfasst wurden, der selbst ein Sabaït war, 164 so muss man schließen, dass er Seite an Seite mit dem Antiochos des Pandectes gearbeitet hat, in derselben Bibliothek und in demselben, unter dem Eindruck der persischen Besetzung niedergeschlagenen Umfeld. 165 Mehr noch, beide Mönche hatten sich an formal zwar verschiedene, inhaltlich und in ihrer Zielsetzung jedoch eng verwandte Arbeiten gemacht. Die räumliche und intellektuelle Nähe der beiden war mithin so groß, dass sie zwangsläufig bestimmte Ideen teilten und sich vielleicht sogar über Quelltexte untereinander abstimmten, wovon noch Spuren in ihren jeweiligen Werken zu finden sind. Im Jahr 2018 verglich Schadler die Πηγὴ γνώσεως 166 des Johannes von Damaskos, die anonym überlieferte Doctrina Patrum 167 und die Sacra, die er den Ergebnissen von Holls Studie folgend dem Damaszener zuschrieb. 168 Alle drei Werke haben gemeinsam, dass sie mehr oder minder zeitgenössisch sind (was zur Diskussion steht), dass sie in derselben Gegend entstanden sind und vor allem, dass sie enzyklopädische Ambitionen aufweisen: Ihre Autoren wollten das gesamte Wissen präsentieren, das man in den von ihnen gewählten Themenbereichen erworben hatte. Der grundsätzliche Unterschied zwischen der Πηγὴ γνώσεως und den beiden anderen Werken liegt darin, dass hier die Quellen in vollkommen organisierter und systematisierter Weise fusioniert wurden, während der Inhalt der Doctrina Patrum und der Sacra mithilfe der alphabetischen Ordnung und/ oder der Pinakes (Inhaltsverzeichnisse) strukturiert wurde. Vom Leser der Πηγὴ γνώσεως wird erwartet, das Werk von Anfang bis Ende durchzulesen, der Benutzer der Doctrina Patrum oder der Sacra kann seine Lektüre auf das ihn interessierende Thema beschränken und den Rest der Kompilation vernachlässigen. Die Doctrina Patrum und die Sacra sind Referenztexte, die Zitate zur Darstellung der Irrtümer der Feinde des Glaubens liefern können. Die Πηγὴ γνώσεως ist demgegenüber als religiöses Lehrbuch _____________

164 Ohne diesbezüglich einen absoluten Beweis zu haben, müssen wir uns auf bestimmte Indizien stützen, die allerdings bedeutsam sind, vgl. DECLERCK, Retour, 63–64. 165 Zur selben Zeit verfasste ein weiterer Mönch des Sabasklosters mit Namen Strategios einen Bericht über die Einnahme von Jerusalem (CPG 7846); vgl. die Edition oben, Anm. 159. 166 Dieser Titel bezieht sich auf drei Werke: Εἰσαγωγὴ δογμάτων στοιχειώδης (Dialectica; CPG 8041), Περὶ αἱρέσεων (De haeresibus; CPG 8044) und Ἔκδοσις ἀκριβὴς τῆς ὀρθοδόξου πίστεως (Expositio fidei; CPG 8043); vgl. dazu LOUTH, John Damascene, 31–35. 167 Publiziert 1907 in DIEKAMP, Doctrina. 168 SCHADLER, John of Damascus, 76; die 2015 gegen diese Zuschreibung vorgebrachten Argumente (DECLERCK, Retour) sind ihm entgangen.

334

Appendix I

für Christen konzipiert, die nunmehr eine Minderheit in einem islamischen Land bildeten. 169 Diese Beobachtungen sind so treffend, dass sie uns ein weiteres Argument gegen die Zuschreibung der Sacra an Johannes von Damaskos zu liefern scheinen. Sowohl die Sacra (erstes Viertel des 7. Jh.s) als auch die Doctrina Patrum (Ende des 7. Jh.s) 170 liegen deutlich vor der Abfassung der Πηγὴ γνώσεως. 171 Johannes von Damaskos scheint selbst mit der Doctrina Patrum vertraut gewesen zu sein, 172 und möglicherweise kannte er auch die Sacra, wenngleich dies noch nicht nachgewiesen wurde. Wie die literarische Form zeigt, die er für seine Πηγὴ γνώσεως wählte, bevorzugte er aber die Darstellung des von ihm erworbenen Wissens in einer durchlaufenden und kohärenten Argumentation gegenüber der bloßen Anhäufung von wörtlich abgeschriebenen Zitaten. Dass er zu einer solchen Synthese in der Lage war, unterscheidet ihn grundsätzlich von den Kompilatoren der Florilegien, deren intellektueller Aufwand sehr viel bescheidener ist: Der Kompilator bestimmt das Thema seiner Sammlung, legt deren Struktur fest und wählt die Texte aus; von da an bleibt im Wesentlichen nur noch die Arbeit des Kopisten übrig. Für einen Geist, wie ihn der Damaszener besaß, gab es in diesem Bereich keine adäquate Herausforderung, was nicht heißt, dass er gegenüber der Beweiskraft der „testimonia patrum“ blind gewesen wäre. 173 Ausgehend von der (im Falle der Sacra falschen) Beobachtung, dass sowohl die Doctrina Patrum als auch die Sacra anonyme Kompilationen sind, fragte sich Schadler, ob man sie nicht als kollektive Produkte der chalkedonischen christlichen Gemeinde Palästinas ansehen müsse, deren belesene Mitglieder die Texte auf Bitten eines Schlussredaktors lieferten. _____________

SCHADLER, John of Damascus, 50–56. Die Kapitel 1–31 scheinen vor 680 entstanden zu sein, die Kapitel 32–45 etwas später, der terminus ante quem wird durch die Nichterwähnung des Kampfes gegen die Ikonoklasten gebildet, dessen Beginn in das Jahr 726 fällt, vgl. DIEKAMP, Doctrina, LXXIX–LXXX. 171 Nach LOUTH, John Damascene, 34, ist die endgültige Version der Πηγὴ γνώσεως kurz vor Johannes’ Tod entstanden, den er um 750 ansetzt. 172 DIEKAMP, Doctrina, LXVI–LXXIV; DALEY, Leontius, 57–58 (mit Anm. 370) und 93. 173 Väterzitate werden angeführt in den Orationes de imaginibus (CPG 8045), in Contra Iacobitas (CPG 8047) und in der Epistula de hymno trisagio (CPG 8049). Das kleine Florileg, das an den Brief an Kometas angehängt ist (CPG 8050 unter dem Titel De sacris ieiuniis), stammt nicht von ihm; vgl. V. CONTICELLO, Un florilège sur le Grand Carême attribué à Jean Damascène. Authenticité, sources, nouveaux fragments de Sévère d’Antioche, in: Philomathestatos. Studies in Greek Byzantine Texts Presented to Jacques Noret for his Sixty-Fifth Birthday edited by B. JANSSENS, B. ROOSEN and P. VAN DEUN (Orientalia Lovaniensia Analecta, 137), Leuven–Paris–Dudley/Massachusetts 2004, 77–104 (wiederabgedruckt in KONTOUMA, John of Damascus, VIII). 169 170

Der Kompilator und die Entstehung der Sacra

335

Die Tatsache, dass die Kapitel 32–45 der Doctrina Patrum nicht mehr wie die vorangehenden den Naturen Christi gewidmet sind, scheint ihm ein Indiz für eine ähnliche Hypothese zu sein. Was die Sacra betrifft, sind wir weit davon entfernt, die Möglichkeit zu leugnen, dass der Kompilator im Laufe seiner Arbeiten von einem oder mehreren seiner Mitbrüder unterstützt worden sein könnte; allerdings beeindruckt die Homogenität nicht nur der Struktur des Ganzen, sondern auch der verwendeten Quellen, sowie die Wiederkehr einer Anzahl von Zitaten an mehreren Stellen so sehr, dass es unserer Ansicht nach ein und derselbe Mensch war, der die Zitate auswählte. 174

_____________ 174

Vgl. auch DECLERCK, Retour, 35–36.

Appendix II: Ergänzungen zur handschriftlichen Überlieferung des Buches II der Sacra 1. Das Florilegium Vaticanum 1.1 Vatikanstadt, Bibliotheca Apostolica Vaticana, Vat. gr. 1236 In diesem späten und schlechten Vertreter des FlorVat, einer Abschrift des Ottob. gr. 79 erkannte Canart die Hand des Ἰωάννης Μαυρομάτης. 175 Dieser aus Korfu stammende Kopist war sehr produktiv und wirkte in zahlreichen Städten Italiens sowie in der Bibliothek des Vatikan, wo er mit Emmanuel Provataris zusammenarbeitete; im Jahr 1570 war er noch am Leben. 176 1.2 Leiden, Bibliotheek der Rijksuniversiteit, Vossianus Miscellaneus 12 Auf den f. 50v–51r des vierten Abschnittes (f. 43–60) dieser zusammengesetzten Handschrift, der auf das 17. Jh. datiert wird, 177 befinden sich zehn Auszüge aus den Sacra, jedoch fehlt jede Spur, aus welchen Kapiteln die Texte stammen sollen. Hier die Analyse des Inhaltes der beiden Folia: Ἐκ τῶν Δαμασκηνοῦ Παραλλήλων· 1. Γρηγορίου τοῦ θεολόγου· Τί ὄφελος κυβερνήτην εἶναι – ἐρέταις. 178 f. 50v(3)4–5; Greg. Naz., Epistulae, LXVIII, 4 (ed. Gallay, I, 89) = FlorVat, cap. E 18 (PG 95, 1553, 42–44).

_____________

Vgl. P. CANART, Scribes grecs de la Renaissance. Additions et corrections aux répertoires de Vogel-Gardthausen et de Patrinélis. Scriptorium 17 (1963), 65 (= CANART, Études, 10); vgl. auch Repertorium der griechischen Kopisten 800–1600. 3. Handschriften aus Bibliotheken Roms mit dem Vatikan. A. Verzeichnis der Kopisten. Erstellt von E. GAMILLSCHEG unter Mitarbeit von D. HARLFINGER und P. ELEUTERI (Österreichische Akademie der Wissenschaften. Veröffentlichungen der Kommission für Byzantinistik. Band III / 3 A), Wien 1997, 106–108. 176 Vgl. P. CANART, Les manuscrits copiés par Emmanuel Provataris (1546–1570 environ). Essai d’étude codicologique, in: Mélanges Eugène Tisserant, t. VI (Studi e testi, 236), Città del Vaticano 1964, 209–210 (= CANART, Études, 69–70). 177 K.A. DE MEYIER, Bibliotheca Universitatis Leidensis. Codices manuscripti. VI. Codices Vossiani graeci et miscellanei, Lugduni Batavorum 1955, 248. 178 Das Wort ἐρέταις wird in der Handschrift erklärt als ἤγουν κωπελάταις. 175

Ergänzungen zur handschriftlichen Überlieferung des Buches II der Sacra

337

2. Χρυσοστόμου· Πόθεν εἰπέ μοι νομίζεις – γίνεσθαι. f. 50v(6)7–10; Ioh. Chrys., De sacerdotio, III, 10, 22–25 (ed. Malingrey, 166) = FlorVat, cap. E 18 (PG 95, 1553, 45–49). 3. Τοῦ αὐτοῦ· Οὐδὲν διδασκάλου ψυχρότερον – ὑποκριτής. f. 50v(10)11–12; Ioh. Chrys., In Acta apostolorum, I, 3 (PG 60, 18, 12–14) = FlorVat, cap. E 18 (PG 95, 1553, 50–52). 4. s. d. Ἄρχοντος μηδὲν τοὺς ἀρχομένους – ἀθλιώτερον. f. 50v12–13; Ioh. Chrys., In Acta apostolorum, VIII, 3 (PG 60, 74, 25–26) = FlorVat, cap. E 18 (PG 95, 1553, 52–53). 5. Τοῦ αὐτοῦ· Ὅσον πρὸς μείζονα ὄγκον – τρόπον. f. 50v(13)14–20; Ioh. Chrys., De decem millium talentorum debitore (PG 51, 23, 20–22 et locus non repertus) = FlorVat, cap. E 18 (PG 95, 1553, 54 – 1556, 4). 6. Ibidem 179 Εὐαγρίου· Ἄτοπόν ἐστι διώκοντα τὰς τιμὰς – τιμαί. f. 51r(1)2–3; Euagr. Pont., Spirituales sententiae per alphabeticum dispositae (ed. Elter, LIII.25) = FlorVat, cap. E 18 (PG 95, 1556, 32–33). 7. Τοῦ αὐτοῦ· Νόμος ἔστω κατὰ τῶν – ἀορασίας. f. 51r(3)4–6; locus non repertus = FlorVat, cap. E 18 (PG 95, 1556, 34–36). 8. Σιράχ· Ὀπίσω τῶν ἐπιθυμιῶν σου – κωλύου. f. 51r(7)8–9; Sir. 18, 301–2 = FlorVat, cap. E 20, 4 (PG 95, 1557, 1–2) = II1909 / K cap. E 10, 7. 9. s. a. Ῥεμβασμὸς ἐπιθυμίας μεταλλεύει – ἄκακον. f. 51r10; Sap. 4, 122 = FlorVat, cap. E 20, 5 (PG 95, 1557, 3–4) = II1908 / K cap. E 10, 6.

_____________

Dieser Verweis bezieht sich wahrscheinlich auf den Titel Ἐκ τῶν Δαμασκηνοῦ Παραλλήλων, der sich auf f. 50v findet.

179

338

Appendix II

10. Χρυσοστόμου· Ὥσπερ τῷ στρουθῷ (sic acc.) τῶν πτερῶν – ἁμαρτήματα. f. 51r(11)12–19; Ioh. Chrys., Ad populum Antiochenum, XV (In calamitatem civitatis Antiochiae), 3 (PG 49, 157, 34–40) = FlorVat, cap. E 20, 10 (PG 95; 1157, 28–35) = II1915 / K cap. E 10, 13.

Die Auszüge sind zwei aufeinanderfolgenden Kapiteln des FlorVat (E 18 und E 20) 180 entnommen; das erste stammt aus dem Buch III, das zweite aus dem Buch II der Sacra. Im fünften Abschnitt (f. 61–77) derselben Handschrift, datiert auf das Ende des 16. Jh.s, befindet sich ein Blatt (f. 75r), das den Titel der Sacra enthält (Τοῦ ἁγίου Ἱωάννου [sic] τοῦ Δαμασκηνοῦ, Παράλληλα) sowie der Anfang des Prologus in Sacra III (Πρόλογος τῶν Παραλλήλων, von Κτῆμα bis ἅγιον [PG 95, 1040, 1–7]). Auch hier besteht also eine Verbindung zum FlorVat. 1.3 Paris, Bibliothèque nationale de France, suppl. gr. 1275 Diese anhand des Schriftstils auf das 12. Jh. datierte Handschrift überliefert eine Sammlung von Kirchenväterzitaten, unter denen (f. 177r–178v) die Verfasser des Katalogs einige Abschnitte aus den Sacra entdeckt haben. 181 Diese scheinen aus den Kapiteln A 9 und A 11 des FlorVat entnommen zu sein. Der Titlos des zweiten Kapitels wurde stark gekürzt, die Kapitel selbst enthalten nur eine Auswahl aus den ursprünglichen Kapiteln, und die Texte von Basilius und Johannes Chrysostomos sind im Vergleich zu den entsprechenden Texten des FlorVat kürzer. Die falsche Attribution Ἐκ τοῦ Λευϊτικοῦ bezieht sich wahrscheinlich auf FlorVat, cap. A 11, 4, wozu diese Überschrift passt. Das Zitat aus Petrus von Alexandrien wird angeführt, als ob es Teil des Kapitels Περὶ τοῦ μὴ ἀποδοῦναι κακὸν ἀντὶ κακοῦ wäre, doch passt es nicht zu dem im Titlos angekündigten Thema und es findet sich nirgendwo sonst in den Sacra; die Verfasser des Katalogs haben das Zitat zurecht als selbstständigen Text aufgeführt.

_____________

Das Kapitel E 19 (Περὶ ἐγγύης) existiert nur in den Pinakes von VEVOVPh. Ch. ASTRUC – M.-L. CONCASTY, Bibliothèque nationale. Département des manuscrits. Catalogue des manuscrits grecs. Troisième partie. Le supplément grec, t. III, Paris 1960, 512–520 (518, n° 46).

180 181

Ergänzungen zur handschriftlichen Überlieferung des Buches II der Sacra

339

Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ (-ινοῦ cod.) ἐκ τ(ῶν) Ἀλληλοπαράλληλα 182· κε(φάλαιον) ιζʹ 183 Ὅτι τὸ αὐτεξούσιον δέδοται (-δωτε cod.) ἡμῖν παρὰ θεοῦ καὶ ἐν ἡμῖν ἐστιν λοιπὸν σωθῆναι ἢ ἀπολεσθῆναι. 1. Ἐκ τοῦ Δευτερονομίου· Διαμαρτύρομαι ὑμῖν σήμερον – κατάραν. f. 177r(13)14–17; Deut. 30, 19 = FlorVat, cap. A 9, 1 = II179 / K cap. A 2, 1. 2. Τοῦ Δαυῒδ ψαλμὸς λδʹ· Εἶπον τῇ ψυχῇ μου· Σωτηρία – ἐγώ. f. 117r(18)19; Ps. 34, 32 = FlorVat, cap. A 9, 2 = II181 / K cap. A 2, 3. 3. Τοῦ ἁγίου Βασιλείου· Τέθηκα φησὶν πρὸ προσώπου σου – θάνατον. f. 177v(1)2–10; Bas. Caes., Homilia in Psalmum LXI, 4 (PG 29, 480, 3–8) = FlorVat, cap. A 9, 7 = II196 / K cap. A 2, 18. 4. Τοῦ Χρυσοστόμου· Εἰδότες ὅτι καὶ τὸ θέλειν – βοήθειαν. f. 177v(10)11–14; Ioh. Chrys., In illud: Domine, non est in homine (Ier. 10, 23), 5 (PG 56, 162, 39–42) = FlorVat, cap. A 9, 12 = II1103 / K cap. A 2, 25. Περὶ τοῦ μὴ ἀποδοῦναι κακὸν ἀντὶ κακοῦ. 1. Ἐκ τοῦ Λευϊτικοῦ· Ἐὰν συναντήσῃς (-ίσης cod.) τῷ βοῒ (τὸ βοϊ cod.) – αὐτῷ. f. 177v(16)17–19; re vera Ex. 23, 4 = FlorVat, cap. A 11, 2 = II1186 / K cap. A 4, 1. 2. s. a. Ἐὰν ἴδῃς τὸ ὑποζύγιον – αὐτοῦ. f. 177v19–178r4; Ex. 23, 5 = FlorVat, cap. A 11, 3 = II1187 / K cap. A 4, 2. 3. Πέτρου ἀρχιεπισκόπου Ἀλεξανδρείας· Τῶν δὲ δειλίας εἰσβαλλόντων δαιμόνων – νομίσαιμεν. f. 178r(4)5–178v14; re vera Euagr. Pont., Tractatus ad Eulogium, 23, 5–21 (Évagre le Pontique, À Euloge. Les vices opposés aux vertus. Introduction, texte critique, traduction et notes. Ch.-A. FOGIELMAN [SChr 591], Paris 2017, p. 366–368).

_____________

182 Der Kopist schrieb dieses Wort, das sich nicht in den Lexika findet, mit Hyphen. Der voranstehende Artikel ist ein einfaches τ über dem ἐκ. 183 Die Kapitelzahl entspricht nicht der Kapiteleinteilung im FlorVat.

340

Appendix II

1.4 Tyrnavo, Δημοτικὴ βιβλιοθήκη, 41 Pergamenthandschrift, datiert auf die erste Hälfte des 14. Jh.s. Auf f. 273r–v ein Zitat unter dem Lemma Εὐσεβίου, das FlorVat cap. A 11, 76 (II1suppl. 170) entspricht. Da eine Reproduktion dieser Handschrift nicht erhältlich war, kann den Informationen des Katalogs nichts hinzugefügt werden. 184 1.5 München, Bayerische Staatsbibliothek, Cod.graec. 56 Im zweiten (datiert auf das Jahr 1547) und dritten (um 1550) Teil dieser Papierhandschrift finden sich jeweils zwei Folien (f. 307r–v und f. 452r–v) mit einer identischen Reihe patristischer Exzerpte moralischen Inhalts. 185 Am Anfang der Reihe stehen zwei Zitate aus dem Kapitel A 10 des FlorVat (Περὶ τῆς ἀστάτου καὶ ἀβεβαίου τῶν ἀνθρωπίνων πραγμάτων καταστάσεως, καὶ τίνι ἔοικεν ὁ ἄνθρωπος καὶ ὁ βίος αὐτοῦ, καὶ ὅτι μάταια τὰ παρόντα καὶ σκιᾶς ἀδρανέστερα). Das zweite Zitat aus Nilus ist dabei etwas länger als der im FlorVat überlieferte Text; der Zusatz konnte, wie das gesamte Zitat, nicht verifiziert werden. 1. Ἀπόφθεγμα Γρηγορίου τοῦ θεολόγου· Τίς βίος, ποία ζωή; Ἢ ἐκ τάφου πηδήσας, ἐπίταφον (sic) πάλιν ὁδεύω, ἐκ δὲ τοῦ τάφου, πάλιν ἐν πυρΐ θάπτομαι ἀποτόμως. f. 307r12–14 = f. 452r4–6; Greg. Naz., Carmina, I,2,15 (De exterioris hominis vilitate), 133–134 (PG 37, 775, 133–134 [Paraphrasis]) = FlorVat, cap. A 10, 51 = II1173 / K cap. A 3, 56. 2. Νείλου μοναχοῦ· Θρὶξ λελευκασμένη τὴν ἐντεῦθεν τῆς ψυχῆς ἀποδημίαν βοᾷ καὶ διαμαρτύρεται· ὅθεν κατὰ τὸ γεγραμμένον, ἑτοίμαζε εἰς τὴν ἔξοδον τὰ ἔργα σου. Θεατέον γὰρ τὴν χώραν τῆς κεφαλῆς καὶ τοῦ πώγωνος ὅτι λευκὴ ὑπάρχει πρὸς θερισμόν, καὶ μέλλει ὁ δρεπανιστὴς διὰ θανάτου ἐκτέμνειν τὴν ψυχὴν ἐκ τοῦ σώματος, καὶ εἰς ξένους τινὰς καὶ ἀγνοουμένους μετακομίζειν τόπους τῇ τοῦ κυρίου διατάξει, μέχρι τῆς κοινῆς ἀναστάσεως. f. 307r14–19 = 452r7–14; Nilus Monachus (Ancyranus), Epistulae, 3480, locus non repertus. = II1suppl. 156 / V cap. A 10, 67.

_____________

184 Ζ. ΜΕΛΙΣΣΑΚΗΣ, Κατάλογος τῶν κωδίκων τῆς Δημοτικῆς Βιβλιοθήκης Τυρνάβου ( Ἐθνικὸ Ἵδρυμα Ἐρευνῶν. Ἰνστιτοῦτο Βυζαντινῶν Ἐρευνῶν. Πηγὲς, 8), Ἀθήνα 2007, 240–245 (der relevante Abschnitt trägt die Nummer λζ). 185 Katalog der griechischen Handschriften der Bayerischen Staatsbibliothek München. Band 2. Codices graeci Monacenses 56–109. Neu beschrieben von M. MOLIN PRADEL, Wiesbaden 2013, 33 und 36.

Ergänzungen zur handschriftlichen Überlieferung des Buches II der Sacra

341

Varianten gegenüber dieser Edition: Z. 3 τὰ ἔργα σου] sic etiam M R, post ἑτοίμαζε hab. ed. Z. 5 ὁ δρεπανιστὴς (sehr seltenes Wort)] δρεπάνη τίς νοητὴ ed. Z. 5 post ψυχὴν hab. σου ed. Z. 6 ante ἀγνοουμένους hab. πάμπαν ed. Z. 6–7 μέχρι – ἀναστάσεως] desunt in ed.

2. Das Florilegium Hierosolymitanum 2.1 Athen, Ἐθνικὴ Βιβλιοθήκη τῆς Ἑλλάδος, Μετόχιον τοῦ Παναγίου Τάφου 274 Hier einige zusätzliche Anmerkungen zur Geschichte der Handschrift. 186 Auf der Innenseite des Buchdeckels, direkt auf dem Holz, steht τῆς ἁγί(ας) Ἀναστασίας. Dies weist darauf hin, dass die Handschrift Teil der Bibliothek des Klosters der heiligen Anastasia Pharmakolytria auf der Chalkidike war (etwa 30 km nordöstlich von Thessaloniki). 187 Das Kloster wurde kurz nach 1520 gegründet und 1821 im Zuge des Griechischen Unabhängigkeitskrieges von den Türken zerstört. Seine Handschriften wurden zerstreut, und mindestens vier von ihnen gelangten in die Bibliothek des Μετόχιον τοῦ Παναγίου Τάφου in Konstantinopel, 188 ein Kloster, das Mitte des 17. Jh.s vom Patriarchat von Jerusalem erworben wurde und bis zur Mitte des 19. Jh.s den Patriarchen dieser Stadt als zwischenzeitlicher oder dauerhafter Wohnsitz diente. 189 2.2 Athen, Ἐθνικὴ Βιβλιοθήκη τῆς Ἑλλάδος, 2429 Diese Papierhandschrift 190 scheint zwischen 1330 und 1350 geschrieben worden zu sein 191 und gehörte einige Zeit der Bibliothek der Μονὴ Προ_____________

Vgl. jetzt auch MAKSIMCZUK, Florilegium Hierosolymitanum, 85–86 (die Handschrift wird dort auf das Ende des 14. Jh.s datiert). 187 Α. ΠΑΠΑΔOΠΟΥΛΟΣ-ΚΕΡΑΜΕΥΣ, Ἡ μονὴ Ἀναστασίας τῆς Φαρμακολυτρίας. Byzantinische Zeitschrift 10 (1901), 197. 188 Die heutigen Signaturen lauten 146, 264 und 274. Die vierte Handschrift, die ebenfalls dorthin gelangte und das erste Buch der Werke des Gregorios Palamas enthält, befindet sich heute im Kloster τοῦ Σταυροῦ in Jerusalem (Signatur 22); vgl. die vorangehende Anmerkung. 189 ΣΚΑΡΛΑΤΟΣ Δ. ΒΥΖΑΝΤΙΟΣ, Ἡ Κωνσταντινούπολις ἢ περιγραφὴ τοπογραφική, ἀρχαιολογικὴ καὶ ἱστορική, τόμ. Αʹ, Ἀθήνῃσιν 1851, 574–575. 190 Λ. ΠΟΛΙΤΗ με τη συνεργασια Μ.Λ. ΠΟΛΙΤΗ, Κατάλογος χειρογράφων τῆς Ἐθνικῆς Βιβλιοθήκης τῆς Ἑλλάδος. ἀρ. 1857–2500 (Πραγματεῖαι τῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν, 54), Αθῆναι 1991, 186

342

Appendix II

δρόμου in Serres. 192 Die f. 8r–15v überliefern 22 Kapitel des FlorHierosol, doch wurde die Unterteilung in vier Bücher und die Numerierung der Kapitel aufgegeben. Die ausgewählten Kapitel entstammen den Stoicheia B, Γ, Δ, Ε, Ζ, Η, Θ und O. Die Sammlung trägt keinen Titel, doch beschreibt sie der Pinax zu Beginn des Kodex (f. 4–7) mit den Worten Ἐκ τῶν Παραλλήλων τοῦ Δαμασκηνοῦ ἐρωτήσεις διάφοροι, περὶ διαφόρων ὑποθέσεων (f. 4r). Es ist sehr wahrscheinlich, dass dieser Titel auch über dem Text stand, und eine Anzahl an Blättern, die diesen Titel und einige Kapitel des Buchstabens A enthielten, verlorengegangen ist. 15 der 22 in der Handschrift erhaltenen Kapitel stammen aus den Stoicheia A–E des Buches IV des FlorHierosol und 5 aus den Stoichea Z–Ω desselben Buches; die beiden anderen sind dem Buch I des FlorHierosol entnommen, das dem FlorVat entspricht. Es handelt sich um die Kapitel 6 und 17 der Handschrift: Περὶ βασιλείας οὐρανῶν (f. 8v4–16) = HI cap. B 1 (Sacra I / C cap. B 4) Περὶ ζώων ἀλόγων τῶν φυσικῇ σοφίᾳ κεκοσμημένων (f. 12r10–12v17) = HI cap. Z 2 (Sacra II / K cap. Z 1 und V cap. Z 2).

Es sei daran erinnert, dass die beiden Hauptzeugen des FlorHierosol (Jerusalem, Πατριαρχικὴ Βιβλιοθήκη, Παναγίου Tάφου 15 [11. Jh.] und seine direkte Abschrift Athen, Ἐθνικὴ Βιβλιοθήκη τῆς Ἑλλάδος, Μετόχιον τοῦ Παναγίου Τάφου 274 [14. Jh.]) nur die Kapitel der Buchstaben A–E enthalten; aus dem Abschnitt Z–Ω sind nur die Titloi bekannt, die im Pinax des Μετόχιον τοῦ Παναγίου Τάφου 274 überliefert sind. Obwohl der Pinax alle Stoicheia abdeckt, blieben gewisse Zweifel, ob die Buchstaben Z– Ω aufgrund der Ausmaße des Projektes jemals ausgeführt wurden, und die Arbeit am zweiten Teil jemals über den Pinax hinausging. 193 Dank der Handschrift Athen, Ἐθνικὴ Βιβλιοθήκη τῆς Ἑλλάδος 2429 ist das Gegenteil bewiesen: Das FlorHierosol deckte tatsächlich alle Stoicheia ab, die die verschiedenen Rezensionen der Sacra und das FC enthielten.

_____________

427–432; dazu die Rezension von P. Géhin, Revue des études byzantines 52 (1994), 336–339. Vgl. jetzt auch MAKSIMCZUK, Florilegium Hierosolymitanum, 87 und 98–101. 191 F. SPINGOU, Πῶς δεῖ εὑρίσκειν τὸ δακτύλιον: Byzantine Game or a Problem from Fibonacci’s Liber Abaci? Unpublished Notes from Codex Atheniensis EBE 2429. Byzantion 84 (2014), 359. 192 Vgl. den oben, Anm. 190 zitierten Katalog, 432. 193 Die Frage wurde gestellt bei RICHARD, Florilèges spirituels, Sp. 484.

Ergänzungen zur handschriftlichen Überlieferung des Buches II der Sacra

343

Hier eine Inhaltsanalyse des einzigen Kapitels der Handschrift, das aus dem Buch II der Sacra stammt, d.h. dasjenige über die Tiere, die mit natürlicher Intelligenz ausgestattet sind, dessen Titel oben zitiert wurde: 1. Τοῦ Θεολόγου· Τὸν χαμαιλέοντα – λευκότητος. f. 12r(mg)11–12; Greg. Naz., Contra Iulianum imperatorem I (Orat. 4), 62, 7–8 (ed. Bernardi, p. 170) = II1suppl. 245 / V cap. Z 2, 39. 2. Περὶ κύκνων· Τίς ὁ κύκνῳ συνυφαίνων – σύριγμα. f. 12r(12)12–14; Greg. Naz., De theologia II (Orat. 28), 24, 15–17 (ed. Gallay/Jourjon, p. 152) = II1suppl. 246 / V cap. Z 2, 40. 3. Περὶ ταών (-ῶν a. c.), τοῦ αὐτοῦ· Πόθεν ταώς, ὁ ἀλαζὼν – βαδίσματος. f. 12r(14)15–21; Greg. Naz., De theologia II (Orat. 28), 24, 18–24 (ed. Gallay/Jourjon, p. 152) = II1suppl. 247 / V cap. Z 2, 41. 4. Περὶ μελισσῶν καὶ ἀραχνῶν, τοῦ αὐτοῦ· Πόθεν μελίσσαις τὲ καὶ ἀράχναις – ἀρχῶν. f. 12v(1)2–11; Greg. Naz., De theologia II (Orat. 28), 25, 4–13 (ed. Gallay/Jourjon, p. 152–154) = II1suppl. 248 / V cap. Z 2, 42. 5. Τοῦ αὐτοῦ· Τετήρηνται οἱ τῶν χαμαιλεόντων (sic) – τυφλοί. f. 12v(11)11–13; locus non repertus = II1suppl. 249 / V cap. Z 2, 43. 6. Περὶ λεόντων, Κλήμεντος· Κοπτωμένων (sic) τῶν λεοντίων – ἐξάπτεται. f. 12v(13)14–15; Clem. Alex., De Pascha, locus non repertus, Fr. 32 (ed. Stählin/ Früchtel/Treu, p. 217, 28–29) = II1suppl. 250 / V cap. Z 2, 44. 7. s. a. 194 λεξιτήριον ἐν τῇ καλιᾷ τίθησιν – ὄφιν. f. 12v16–17; Didym. Alex., locus non repertus = II1suppl. 251 / V cap. Z 2, 45.

Der Redaktor hat also sieben der acht Texte übernommen, die sich am Ende des Kapitels Z 2 des FlorVat befinden und nur einen sehr kleinen Teil des ganzen Kapitels darstellen; der achte und letzte Text stammt aus Philon und beschäftigt sich mit einem wenig bekannten Tier (τάρανδρος), _____________

Die Attribution an Didymus ist ausgefallen, doch hatte der Kopist klar die Absicht, den Text vom vorangehenden zu trennen, da er den ersten Buchstaben des Zitates ausließ, der später rubriziert werden sollte.

194

344

Appendix II

weshalb er ausgelassen worden sein könnte. Der Redaktor hat ebenfalls (Nr. 5) das Lemma Τοῦ αὐτοῦ eingefügt, das in den Zeugen des FlorVat fehlt, sowie die Untertitel vom Typ Περὶ κύκνων (Nr. 2). Ansonsten steht sein Text dem des FlorVat sehr nahe, 195 was zu erwarten ist, da das Buch I des FlorHierosol gewissermaßen ein Zeuge des FlorVat ist. Die drei Zitate, die im Kapitel Περὶ βασιλείας οὐρανῶν (Sacra I / C cap. B 4) enthalten sind, reichen nicht aus, um das Verhältnis der Handschrift Ἐθνικὴ βιβλιοθήκη τῆς Ἑλλάδος 2429 zu den beiden Hauptzeugen des Flor Hierosol zu ermitteln. Die aus dem FC entnommenen Kapitel, die zahlreicher sind und mehr Zitate enthalten, haben J. Maksimczuk überzeugt, dass die f. 8r–15v der Athener Handschrift aus der Handschrift Jerusalem, Πατριαρχικὴ Βιβλιοθήκη, Παναγίου Tάφου 15 (11. Jh.) kopiert wurden, sowie aus einer anderen heute verlorenen Handschrift, die die Stoicheia Z–Ω des FlorHierosol enthielt. 196 2.3 Jerusalem, Πατριαρχικὴ Βιβλιοθήκη, Παναγίου Tάφου 15 Im 14. Jh. war der Παναγίου Τάφου 15 197 die Vorlage für zwei verschiedene Kopisten und wurde ganz (Μετόχιον τοῦ Παναγίου Τάφου 274) 198 bzw. teilweise (Athen, Ἐθνικὴ Βιβλιοθήκη τῆς Ἑλλάδος, 2429) kopiert, womöglich in kurzem zeitlichem Abstand. Sehr viel später befand sich die eine Kopie auf der Chalkidike, die andere in Serres, zwei Orte in Nordost-Griechenland. Ist dies reiner Zufall oder lässt diese Koinzidenz den Schluss zu, dass die Handschrift Παναγίου Τάφου 15 sich irgendwo in dieser Gegend Griechenlands befand, als sie kopiert wurde?

_____________

Abgesehen von den orthographischen Fehlern sei auf folgende Abweichungen hingewiesen: ἀλλαγαῖς (f. 12v6) für ἀλλαγῆς (II1suppl. 248 / V cap. Z 2, 42), ἐξυφαίνουσαι (f. 12v10) für ἐξυφαίνουσι (ibid.), χαμαιλεόντων (f. 12v11–12) für λεόντων (II1suppl. 249 / V cap. Z 2, 43), πυρίνων (f. 12v15) für πυρίων (II1suppl. 250 / V cap. Z 2, 44) und Auslassung der Wörter λίθον – ἀετίτην (II1suppl. 251 / V cap. Z 2, 45). 196 MAKSIMCZUK, Florilegium Hierosolymitanum, 94; wahrscheinlich handelt es sich um einen zweiten Band des jetzigen Παναγίου Τάφου 15. 197 Vgl. zu dieser Handschrift jetzt auch MAKSIMCZUK, Florilegium Hierosolymitanum, 85 (sie wird dort auf das Ende des 11. Jh.s datiert). 198 Die Wörter ἕως ὦδε (sic), ἐγράφη, die auf dem unteren Rand von f. 345v des Παναγίου Τάφου 15 stehen, sind von der Hand des Kopisten des Μετόχιον τοῦ Παναγίου Τάφου 274, wie Maksimczuk (Florilegium Hierosolymitanum, 90) festgestellt hat, der somit den definitiven Beweis der Abhängigkeit der einen Handschrift von der anderen erbracht hat. 195

Ergänzungen zur handschriftlichen Überlieferung des Buches II der Sacra

345

3. Das Florilegium PMLb 3.1 Paris, Bibliothèque nationale de France, gr. 923 Eine ausführliche Beschreibung dieser Handschrift wurde von D’Agostino 199 publiziert. Er weist die Möglichkeit einer palästinischen Herkunft der Handschrift zurück und bevorzugt auf der Basis von paläographischen Kriterien eher Rom als Konstantinopel als Ursprungsort. Allerdings sind die für diese Lokalisierung herangezogenen Kriterien nicht überzeugend und widerlegen nicht die entgegengesetzte Schlussfolgerung, die wir auf der Basis von philologischen und historischen Kriterien gezogen haben. 200 3.2 Venedig, Biblioteca Nazionale Marciana, gr. 138 Abgesehen vom Pinax (f. 1–5), der in kleinen alexandrinischen Majuskeln geschrieben ist, bediente sich der Kopist des Marc. gr. 138 der Minuskel „bouletée“, einem Schreibstil, der im 10. Jh. besonders verbreitet war. Leroy brachte die Handschrift aufgrund von tiergestaltigen Elementen in ihrer Verzierung mit süditalienischen Handschriften in Verbindung. 201 Obwohl Agati einräumt, dass die Verschiedenartigkeit der Motive eine Lokalisierung der Herkunft der Handschrift erschwert, meint sie, eher „influenze bitiniche o comunque della parte dell’Asia Minore più vicina a Constantinopoli“ erkennen zu können. 202 Agatis Hypothese hat den Vorteil, dass sie dem Ort näherkommt, an dem wir die Redaktion des FlorPMLb vermuten, 203 als diejenige von Leroy.

_____________

M. D’AGOSTINO, Furono prodotti manoscritti greci a Roma tra i secoli VIII et IX? Una verifica codicologica e paleografica. Scripta 6 (2013), 46–48; 53–54. 200 DECLERCK, Un manuscrit pour Basile Ier. 201 J. LEROY, Les manuscrits grecs en minuscule des IXe et Xe siècles de la Marcienne. Jahrbuch der Österreichischen Byzantinistik 27 (1978), 48, Anm. 58. 202 M.L. AGATI, La minuscola «bouletée» (Littera Antiqua, 9, 1), Città del Vaticano 1992, 141 und 324; das Blütenrad auf f. 115v erinnert an gewisse islamische Arabesken (ibid.). 203 Vgl. oben, LXI–LXVII. 199

346

Appendix II

3.3 Textzeugen mit Auszügen aus dem FlorPMLb Fünf der Textzeugen, die im Zusammenhang mit der selbständigen Überlieferung des Exzerptes aus De universo erwähnt wurden, 204 sind partielle Zeugen des FlorPMLb. 3.3.1 Oxford, Bodleian Library, Barocci 26 Die Handschrift, die im Katalog von Coxe auf das 11. Jh. datiert wird, ist heute in einem sehr schlechten Zustand; 205 das Pergament ist bisweilen löchrig, und große braune Flecken machen die Lektüre zahlreicher Stellen sehr schwierig, wenn nicht unmöglich. Akzente, Spiritus und Interpunktionen sind selten; beginnt ein Wort mit ι oder mit υ, tragen diese Buchstaben ein Trema. An mehreren Stellen findet sich die Ligatur „en as de pique“, die in der Regel auf eine süditalienische Herkunft verweist: ημεραν (f. 345v13), ἡμέρα (f. 348v4) und λεπτομερεστερον (f. 348r3). Die Auszüge aus den Sacra werden in der Handschrift folgendermaßen eingeführt: – f. 345r19–22: Titel in Minuskeln: Ἰωσήππου ἐκ τοῦ λόγου τοῦ ἐπιγεγραμ/μένου κατὰ Πλάτωνος περὶ τῆς τοῦ παντὸς αἰτίας / Περὶ Ἅδου (α- cod.) ἐν ᾧ συνέχονται (-τε cod.) ψυχαὶ δικαίων; – f. 345v: Neuer Titel auf dem oberen Rand, diesmal in Majuskeln: Ἰωσήππου, ἐκ τοῦ λόγου τοῦ ἐπιγεγραμμένου κατὰ Πλάτωνος περὶ τῆς τοῦ παντὸς αἰτίας· περὶ τόπου ἐν ᾧ συνέχονται ψυχαὶ δικαίων τε καὶ ἀδίκων. Die Wörter περὶ τόπου – ἀδίκων stammen vom Anfang des Zitates (SJD VIII / 7, 1290, 4–5); – f. 345v1–349v3: Text des Zitates aus De universo (*II22907 / PMLb cap. Ω 1, 42); – f. 349v4–15 Ἐφ’ οἷς ἂν εὕρω – πλίονος = PMLb cap. Ω 1, 43PM / 38VW; – f. 349v15–20 Ἔστιν μὲν δυνατὸν – κατορθοῦται = PMLb cap. Ω 1, 44PM / 39VW; – f. 349v20–23 Καλὸν μὲν τὸ μὴ – νόσον = PMLb cap. Ω 1, 45PM / 40VW; – f. 349v23 Hinter das Wort νόσον hat der Kopist ein Kreuz und die Worte τω θεω δοξα gesetzt, die das Ende dieses Abschnittes der Handschrift markieren.

Die hier enthaltene Gruppierung von vier Zitaten findet sich nur im Flor PMLb, was die Handschrift Oxford, Bodleian Library, Barocci 26 zu einem sehr partiellen Zeugen dieses Florilegs macht. Man könnte ebenfalls zu dem Schluss kommen, dass der Kopist einen Zeugen kannte, der P und VW nahestand, in denen das Lemma des Textes, der direkt auf das Exzerpt aus _____________

204 205

Vgl. Declerck, LXVI–LXVII (der Par. gr. 1335 wird in Anm. 144 genannt). Deshalb musste die Handschrift vor Ort eingesehen werden (15. Januar 2018).

Ergänzungen zur handschriftlichen Überlieferung des Buches II der Sacra

347

De universo folgt, ausgefallen ist; die Handschrift M hingegen schreibt diesen Text richtig Klemens von Alexandrien zu. Hier eine Übersicht über Fehler (mit Ausnahme banaler Orthographica) und Varianten, in denen der im Barocci 26 (Sigel Ba) enthaltene Text aus De universo von dem hier publizierten abweicht: SJD VIII / 7, 1290, 4–5 Καὶ – εἰπεῖν] om. Ba (teilweise in den Titel auf dem oberen Rand von f. 345v integriert) 6 ὑπόγειον] ϋπογιων Baa. c., ϋπογιον Bap. c. 7–9 μὴ – χωρίον] in mg. Ba (von Hearne schlecht nach τοίνυν [1290, 7] eingefügt) 7 χωρίῳ] χωριον Ba 8 Τοῦτο] τουτω Ba 9 χωρίον] add. ο Ba (ὃ Hearne [= PMp. c., ὁς Ma. c.]) 10 ἑκάστου] εκαστων Ba (= P VW) 13 καταρερίφθαι] καταρερειφθαι Ba 14 τοῦ] om. Ba (cf. VW) 1291, 1 προσενεχθῇ] προσηνεχθη Ba 3 ὡς] om. Ba 4 γενόμενοι] γινομενοι Ba 4–6 δίκαιοι – ὡς] sehr schwer zu lesen 6 ἄδικοι] δίκαιοι Ba (= Ma. c. R) 7 ἀρχάγγελον] ausgelassen, aber in Majuskeln zwischen den Zeilen ergänzt 10 εἰς δεξιὰ] εκ δεξια Ba ἐφεστώτων] εφεστοτων Ba 11 κατὰ τόπον] κατοπον Ba 13–16 τῆς – κρύος] sehr schwer zu lesen 13 ἀγαθῶν] om. Ba ἀπολαύοντες] nach diesem Wort stehen zwei Leerzeilen 16 κρύος] κροίσση Baut videtur (jedenfalls glaubte Hearne dies gelesen zu haben) 18 καὶ] om. Ba βίωσιν] βιοτην Ba 19 ὀνόματι κληΐζομεν] ονομαστι κλιζωμεν Ba (κλίζομεν VW, κλιζομεν Ma. c.) 22 ἐπιγελῶντες] ἐπιτελοῦντες Ba (= VW) 23 καὶ] om. Ba (= M VW) μέρη] om. Ba (= M VW) 1292, 2 χῶρον] χορον Ba (= VW) 4 μήτε] μη Ba (= Ma. c. VW) 6 αἱ] om. Ba (= VW) 9 εἰ] om. Ba (= M VW) 11 ὡς] om. Ba (= PM VW R) 13 γὰρ] om. Ba (= VW) 14 μὲν] om. Ba (= VW) 15 καὶ] om. Ba (= P VW) 18 καὶ] om. Ba (= P VW a. c.) 20 καὶ – συμμιγῇ] γη συμπηγη Ba 1293, 3 καὶ] om. Ba 8 ἀλλ’] αλλα Ba (= M VW) 9–10 καὶ – ἐπενδύσονται] om. Ba (= P VW) 11 γάρ] δὲ Baut videtur 12 πᾶσαν κρίσιν] κρισιν πασαν Ba (= P VW) 21–22 τὸ δίκαιον ἐπάγει] επαγει το δικαιον Ba (= P VW) 23 παρέχοντος] παρασχοντος Ba (= P VW) 1294, 1 ἀπονέμoντος] απονημαντος Ba (ἀπονείμαντος VW, ἀπὸνίμαντος P) 3 ἀπαύστῳ ὀδύνῃ] ἀπαυστως οδυνη Ba 8 οὐ πόνος] ουχ ϋπνος Ba (ὁ ὕπνος P VW) 9 οὐδ’] οὐδὲ Ba (= P VW) 10 δρόμῳ] δρομον Ba 13 ἐπάγουσα] απαγουσα Ba (= P VW) 14 οὐκ Ὠρίων] ουχωριων Ba (cf. P VW) 15 οὐδὲ – ἀνάριθμος] om. Ba (in mg. VW) 16 πύλη] αυλη Ba (= P VW) 17 κωλύον] κωκυον Ba (= P VW) 19 ἴχνους] ϊσχνου Ba (= P VW) 21 αὐτόματος] αυτοματι Ba (P VW) 24 ἀνθρώποις … γέννα] ανθρωπος … γεννα Ba τῶν] μετὰ Ba (= PM VW) 1295, 2 λόγῳ] λογου Ba (= P VW) ὃς] ὡς Ba 3 ὑμνῶν] schwer zu lesen (ὑμῶν nach Hearne) 5–6 καὶ – ἐλευθερωθεῖσα] om. Ba 6 διαυγῆ τε] διαυγη Ba 6–7 πνεύματι] πνευματος Ba 7 Οὐχ’ ὑπ’] ουκ υπ Ba συσχεθήσεται] συνχοθησεται Ba ἀλλ’] ἀλλα Ba 10 Τούτοις] τουτους Ba 11 ἐπιγείου] επιγενους Ba χρηματεμπόρου] χρηματων πορου Ba (cf. P VW) 12–13 πλάνην συνώσητε] πλανησοινωητε Ba 13 θεολόγοις] θεοῦ καὶ λόγοις Ba (cf. P VW) 14 ἐγχειρίσαντες] ἐν- Ba 16 Φανερώσει] φανερως· ει Ba

348

Appendix II

3.3.2 Oxford, Bodleian Library, Langbaine 11 Die Handschrift überliefert eine Kopie des soeben beschriebenen Abschnittes aus dem Barocci 26: Sie enthält also den Auszug aus De universo, gefolgt von drei weiteren Zitaten aus dem FlorPMLb (f. 41–48). Diese Abschrift ist mit einer lateinischen Übersetzung (f. 49–56) 206 und einem Teil des griechischen Textes versehen, der mittels Konjekturen korrigiert ist, wobei der korrigierte griechische Text eine recto- und eine verso-Seite füllt, die nicht numeriert sind; 207 Er trägt den Titel: Eorum quæ e regione sunt pag. 47 hiulca et corrupta ex conjectura emendatio. An der in diesem Titel bezeichneten Stelle, also auf der „pag. 47“ der Handschrift, geht dem Wort θεοῦ ein Asterisk voraus, der auf dem äußeren Rand wiederholt wird, wo Folgendes steht: Quæ sequuntur primò ad fidem et formam msi codicis (mendosi satis) expressimus. (Hoc excepto quod in locis extra dubium positis et dictiones sigillatim descripsimus et accentus cuique suos adscripsimus. Quæ utraque in scripto codice desiderantur.) Deinde emendatonem nostram (si forte) subjecimus. Das „deinde“ verweist auf den korrigierten griechischen Text, der von den Wörtern ἅμα δικαίοις bis zum Ende (νόσον. Τῷ θεῷ δόξα) läuft; unterhalb dieses korrigierten Textes steht „sic divinare lubuit“ und Μάντις γ’ ἄριστος ὅστις εἰκάζει καλῶς. 208 Auf dem Rand des griechischen Textes, sowohl der eigentlichen Kopie als auch des korrigierten Abschnittes, stehen philologische Anmerkungen: Banale Fehler des Barocci 26, die im Langbaine 11 korrigiert sind (z.B. ὑπόγιων anstelle von ὑπόγειον), Besonderheiten der Seiteneinteilung (etwa bezüglich der Wörter μὴ καταλάμποντος – χωρίῳ: Hæc ms [scil. der Barocci 26] in margine), Varianten der Edition von Höschel (so steht bezüglich der Wörter τῆς λίμνης die Notiz Hoesch: τις λιμνη) und Konjekturvorschläge (z.B. κατεῤῥίφθαι für καταρερεῖφθαι). Vermutlich ist der jetzige Oxford, Bodleian Library, Langbaine 11 die Handschrift, die von Th. Hearne 1720 kopiert und publiziert wurde. 209 Mit _____________

Diese Übersetzung steht unter dem Titel „Josephi, ex opere inscripto, Contra Platonem. De causa Universi. De loco in quo justorum pariter et injustorum animæ continentur“ (f. 49r); sie beginnt mit den Worten „Atque hæc quidem Dæmonum sedes est“. 207 Auf dem oberen Rand der ersten Seite (verso) steht „Ad pag.: 47 præcedentem“ sowie eine Notiz, die nicht vollständig lesbar ist (Inc. In his deficit codex impressus, quæ sequuntur foedis passim mendis scatentia…). Auf der zweiten Seite (recto) steht „ad pag. 48“. 208 Ein Euripides zugeschriebener iambischer Vers (TrGF 5, 973 [Tragicorum Graecorum Fragmenta, Vol. 5. Euripides. Editor R. KANNICHT, pars posterior, Göttingen 2004, 969]). 209 A Collection of Curious Discourses Written by Eminent Antiquaries upon Several Heads in our English Antiquities, And now first published by Th. HEARNE, Oxford 1720, 281–296. Hearne übernahm auch die im Langbaine 11 geübte Praxis einer Reihe von diakritischen 206

Ergänzungen zur handschriftlichen Überlieferung des Buches II der Sacra

349

dieser Publikation wollte Hearne zugleich ein Beispiel für den Reichtum der Sammlung der Barocci und die außergewöhnliche Arbeit von Gerard Langbaine (1609–1658) in den Bibliotheken von Oxford geben. Das große Werk, in dem Langbaine die Ergebnisse seiner Forschungen niederlegen wollte, erschien wegen seines frühen Todes nie. Hearne (1678–1735), der von der Existenz der Edition von Höschel und deren Wiederabdruck bei Le Moyne wusste, rechtfertigte die Edition des Textes von Langbaine folgendermaßen: „what the Dr. (scil. G. Langbaine) hath done is much more perfect, and far surpasseth the Performances of those learned Editors, and for that reason I have subjoyn’d it to this work, as I transcrib’d it many years ago in my Collections.“ 210 In der Edition von Hearne finden sich die drei Abschnitte wie in der Handschrift Oxford, Bodleian Library, Langbaine 11, wenngleich in leicht veränderter Reihenfolge: Der Text des Barocci 26 (281–289), die korrigierte Version eines Teils des griechischen Textes (289–290 unter dem Titel: Eorum quæ in præcedentibus aliquot paginis ad fidem MS. hiulca et corrupta habentur emendatio) und die lateinische Übersetzung (291–296). Die philologischen Anmerkungen, die auf dem Rand des Langbaine 11 stehen, wurden auf dem unteren Teil der Seite plaziert, bisweilen mit leichten Bearbeitungen, häufig ohne jegliche Änderung. Man findet dort Höschels Namen („Hœsch.“ oder „H.“) und Verweise auf „MS.“, d.h. auf den Barocci 26, doch werden die auf Langbaine zurückgehenden Anmerkungen reproduziert, ohne ihren Urheber zu nennen. 211 Eine einzige weitere Autorität wird von Hearne zitiert: Arm. ἐπὶ γένους καὶ χρημάτων ἀπόρου (289, Anm. 5). Die Notiz stammt aus dem Langbaine 11, wo sie in dem Abschnitt steht, der den korrigierten griechischen Text enthält, der sich wiederum auf der Seite befindet, auf deren oberem Rand „Ad pag.: 47 præcedentem“ steht. Wer wird mit der Abkürzung „Arm.“ bezeichnet? Die Frage wäre nach so vielen Jahrhunderten nur schwer zu beantworten, enthielte nicht eine andere Handschrift der Bodleiana, der Grabe 21, einen weiteren Hinweis, wie wir gleich sehen werden. _____________

Zeichen wie eckige Klammern und mehrere Punkte, um eine vermutete Lücke anzuzeigen. Ebenso übernahm er den Gebrauch von Großbuchstaben zur Hervorhebung bestimmter Wörter (z.B. Δικαία σου ἡ κρίσις auf f. 45r des Langbaine 11). Eine Liste der eigenen Lesarten von Hearnes Text im Vergleich zu demjenigen von Holl wurde publiziert von H. CHERNISS, The So-Called Fragment of Hippolytus, περὶ ᾅδου. Classical Philology 24 (1929), 346– 350. 210 Vgl. S. xxv des in der vorangehenden Anmerkung genannten Werkes. 211 Wenn Hearne beispielsweise S. 282, Anm. 10 Ἴσ κατόπιν schreibt, so handelt es sich hierbei um einen Vorschlag von Langbaine.

350

Appendix II

Coxe hat für den Langbaine 11 keine Datierung vorgeschlagen, doch da diese Handschrift sich unter den „adversaria“ ihres Besitzers befand, stammen die f. 41–48 sehr wahrscheinlich von seiner Hand; diese Hypothese müsste aber durch einen Vergleich der Schrift des Langbaine 11 mit solchen Schriftstücken überprüft werden, die mit Sicherheit von diesem Oxforder Gelehrten geschrieben wurden. 3.3.3 Oxford, Bodleian Library, Grabe 21 Die f. 65v–70r (nicht alle Blätter sind numeriert) dieser Handschrift, die John Ernest Grabe (1666–1711) gehörte, enthalten eine lateinische Übersetzung sowie den griechischen Text des Exzerptes aus De universo. Der griechische Text entstammt dem „Baroc. MS. 26.“, wie man dem f. 66r entnehmen kann, 212 doch aus den zahlreichen Varianten und Korrekturvorschlägen auf den Rändern, die einem kritischen Apparat gleichkommen, geht hervor, dass derjenige, der die im Grabe 21 überlieferte Kopie angefertigt hat, auch die Edition von Höschel und die Kopie kannte, die Langbaine vom Barocci 26 gemacht hatte; es gibt keinen Verweis auf die Edition von Hearne. Die lateinische Übersetzung 213 ist eine andere als die von Langbaine. Eine der vom Kopisten des Grabe 21 verfassten Anmerkungen hilft bei der Identifizierung der im Langbaine 11 mit „Arm.“ bezeichneten Person. Auf dem Rand von f. 69r steht: ἴσ χρηματοποιοῦ σοφίας Langbain. / χρημάτων ἀπόρου σοφίας Armachanus teste Langbainio. Es muss sich um James Ussher (1581–1656), Erzbischof von Armagh (heute Nordirland), handeln, der durch seine Chronologie des Alten Testamentes berühmt wurde und mit dem Langbaine freundschaftliche Beziehungen unterhielt. 214 _____________

Entsprechend enthält die Handschrift die drei Zitate, die im FlorPMLb auf das Exzerpt aus De universo folgen; zu der kleinen Doxologie am Ende des Textes des Barocci 26 (τῷ θεῷ δόξα) fügte der Kopist καὶ τὸ κράτος εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν hinzu. 213 Sie trägt den Titel „Josephi [collectanea] ex Tractatu, qui inscribitur de Universi causa contra Platonem. De Hade, in quo continentur animæ justorum et injustorum“ (f. 65v) und beginnt mit den Worten „Atque ista de Dæmonibus dicta sunto“; vgl. den Titel und das Incipit der Übersetzung von Langbaine oben, Anm. 206. 214 Die beiden Männer führten einen Briefwechsel (The Correspondence of James Ussher 1600–1656. Vol. I–III edited by E. BORAN with Latin and Greek translations by D. MONEY, Dublin 2015, Briefe 509, 512, 514–516, 528, 538–539, 542, 561, 592, 594–595 und 601), und Langbaine war der einzige, dem Ussher die Publikation von Notizen anvertrauen wollte, die er für ein Werk mit dem Titel Bibliotheca Theologica angefertigt hatte; vgl. The Whole Works 212

Ergänzungen zur handschriftlichen Überlieferung des Buches II der Sacra

351

3.3.4 Paris, Bibliothèque nationale de France, gr. 1335 Diese auf der Basis der beiden in ihr enthaltenen, sehr unterschiedlichen Schriften 215 ins 14. Jh. datierte Handschrift enthält eine Sammlung von asketischen Texten und Dokumenten, die sich auf kirchliche Angelegenheiten beziehen, die von einem Mönch namens Joachim auf Bitten seines (Glaubens-?)Bruders Georges Kainas angefertigt wurde. 216 Das Inhaltsverzeichnis (f. 1r–2r), heute unvollständig, zeigt, dass Joachim seine Sammlung in 122 Abschnitte gegliedert hatte, von denen der 121. folgendermaßen betitelt ist: Περὶ ὥρας θανάτου, ὅτι ἡ πρὸς τὴν θείαν καὶ σωτήριον ἐντολὴν παρακοή, τῆς κατὰ χάριν τοῦ δημιουργοῦ ἀφθαρσίας καὶ ἀθανασίας ἀπεστέρησεν ἡμᾶς καὶ τῷ μόχθῳ παρέδωκε καὶ τῷ θανάτῳ, καὶ περὶ ἀναστάσεως καὶ μελλούσης δικαίας τοῦ θεοῦ κρίσεώς τε καὶ ἀνταποδόσεως (f. 2r). Dieser Titel erscheint erneut auf f. 344r (mit τῆς μελλούσης statt μελλούσης), auf dem Rand begleitet von der Zahl ρκαʹ. Hier erkennt man, dass es sich um ein kleines Florileg handelt, dessen Titel und erster Teil aus dem letzten Kapitel von *II2 stammen; der zweite, vielleicht von Joachim kompilierte Teil, wurde später hinzugefügt. Die Lektüre des Abschnittes 121 wird heute durch die gestörte Ordnung der Folia und den Verlust eines Blattes erschwert. Die richtige Ordnung ist: 344. 347. 345. lac. 9–12. Das Opusculum, das die f. 12v–14v ausfüllt, steht ebenfalls nicht an seinem ursprünglichen Ort, wobei die Umstellung es erlaubt, die Rei_____________

of the Most Rev. James Ussher … with a Life of the Author… by Ch.R. ELRINGTON. Vol. I, Dublin 1847, 319–320. 215 Munitiz (Accounts, 161) hat vorgeschlagen, dass die beiden Schriften vom selben Kopisten stammen könnten. Für ein Beispiel der als „smaller and with abbreviations“ qualifizierten Schrift, vgl. ΤΣΙΚΝΟΠΟΥΛΛΟΥ, Τὰ Ἐλάσσονα, Πίναξ VI (die Handschrift wird dort unter einer falschen Signatur zitiert). 216 Diese Angaben stehen im Πρόλογος τῆς ὑποκειμένης τῶν λόγων συντάξεως (f. 2r): Ὁ νουνεχῶς διεξιὼν τήνδε τὴν βίβλον καὶ μὴ περιέργως καὶ ῥαθύμως, ἐν αὐτῇ ὄντως εὑρήσει ὄλβον πνευματικὸν οὐράνιον χρυσίου καὶ ἀργυρίου καὶ μαργάρων καὶ λίθων πολυτελῶν πάνυ ὑπέρτερον, ὃν ὑπέδειξαν μὲν ἡμῖν πατέρες θεοφόροι, ἐγὼ δὲ ὁ ἐλάχιστος ἐν μονάζουσιν Ἰωακεὶμ κατ’ ἐπιταγήν τε καὶ ἀξίωσιν τοῦ τιμιωτάτου μου αὐταδέλφου κυροῦ Γεωργίου τοῦ Καϊνᾶν, φιλοπόνως πολλὰ ἐν ἡμέραις πλείσταις ζητήσας καὶ αἰτήσας καὶ πολλαχῶς σποράδην τοὺς ὑποκειμένους λόγους εὑρὼν χάριτι Χριστοῦ τοῦ κυρίου μου καὶ θεοῦ, ἐνέταξα κατὰ τὴν ἐμὴν ἐλαχίστην προθυμίαν, οὐχ’ ὅσον ἦν τὸ τοῦ διαληφθέντος ἀνδρὸς διάπυρον πρὸς θεὸν καὶ πρὸς τὴν τῆς βίβλου ταύτης κτῆσιν, ἐπεὶ οὐδὲ ὁ πᾶς τῆς ζωῆς ἡμῶν βραχύτατος χρόνος ἤρκεσεν ἂν τὸν τούτου ἔνθεον πόθον ἀφοσιώσασθαι (ἀφω- cod.), ὅσον δὲ τὸ κατὰ τὴν ἐμὴν δύναμιν, πάντως οὐκ ἔλαττον… Daley (Leontius, 82–83) glaubt, dass die Sammlung spätestens in den ersten Jahren des 14. Jh.s angelegt wurde. Nach J. Darrouzès (Manuscrits originaires de Chypre à la Bibliothèque Nationale de Paris. Revue des études byzantines 8 [1950], 186) lässt sie ein starkes Interesse an zypriotischen Themen erkennen, doch die Präsenz antilateinischer Opuscula deutet eher darauf hin, dass sie aus einer Gegend stammte, die nicht unter westlicher Herrschaft stand.

352

Appendix II

henfolge der Texte so wiederherzustellen, wie sie im Inhaltsverzeichnis angegeben ist (ρκ Περὶ τῶν ἁγίων καὶ οἰκουμενικῶν ζʹ συνόδων ποῦ καὶ πότε καὶ κατὰ τίνων ἑκάστη αὐτῶν συνήχθη). 217 Die Kopie des Par. gr. 1335, die Handschrift Venedig, Biblioteca Nazionale Marciana, gr. 575 (a. 1426), wurde zu einem Zeitpunkt hergestellt, an dem der Parisinus vollständiger als heute war, und aus diesem Grund wurde der Inhalt des 121. Abschnittes des Parisinus zusammen mit dem Inhalt seiner venezianischen Kopie analysiert. Hier die Ergebnisse: 1. Παροιμιῶν· Ἑτοίμαζε εἰς τὴν ἔξοδον – ἀγρόν. Par. (344r[3]4); Ven. (384v[10]11); Prov. 24, 271–2 = *II22874 / PMLb cap. Ω 1, 5. 2. Ἐκκλησιαστοῦ· Τὰ πάντα ἐγένετο ἀπὸ τοῦ χοὸς – χοῦν. Par. (344r[4]5); Ven. (384v[11]12); Eccle. 3, 202–3 = *II22875 / PMLb cap. Ω 1, 6. 3. s. a. Ἀγαθὸν ἡμέρα θανάτου – πότου. Par. (344r5–6); Ven. (384v12–13); Eccle. 7, 11–22 = *II22876 / PMLb cap. Ω 1, 7. 4. s. a. Καρδία σοφῶν ἐν οἴκῳ – εὐφροσύνης. Par. (344r7); Ven. (384v14); Eccle. 7, 41–2 = *II22876 / PMLb cap. Ω 1, 7. 5. Σοφίας Σολομῶντος· Ὁ θεὸς θάνατον οὐκ ἐποίησεν – γῆς. Par. (344r[7]8–9); Ven. (384v[14]15–17); Sap. 1, 131–144 = *II22879 / PMLb cap. Ω 1, 10. 6. Τοῦ Σιράχ· Ἐν πᾶσι τοῖς ἔργοις σου μιμνήσκου – ἁμαρτήσεις. Par. (344r[9]10); Ven. (384v[17]17–18); Sir. 7, 361–2 = *II22881 / PMLb cap. Ω 1, 12. 7. s. a. Ὥσπερ φύλλον θάλλον ἐπὶ δένδρου – σποδός. Par. (344r10–13); Ven. (384v18–21); Ὥσπερ φύλλον – ἀπελεύσεται] Sir. 14, 181– 192; καὶ – σποδός] Ibid. 17, 322 = *II22883 / PMLb cap. Ω 1, 14.

_____________ 217

Vgl. dazu MUNITIZ, Accounts 161.

Ergänzungen zur handschriftlichen Überlieferung des Buches II der Sacra

353

8. s. a. Ὦ θάνατε, ὡς πικρόν σου – ὑπομονήν. Par. (344r13–17); Ven. (384v21–25); Sir. 41, 11–24 = *II22886 / PMLb cap. Ω 1, 17. 9. s. a. Μὴ εὐλαβοῦ κρῖμα – ζωῆς. Par. (344r17–19); Ven. (384v25–28); Sir. 41, 31–44 = *II22887 / PMLb cap. Ω 1, 18. 10. Διονυσίου τοῦ Ἀρεοπαγίτου· Ὅταν ἐπὶ τὸ πέρας ἔλθωσιν – παλιγγενεσίας. Par. (344r[19]20–30); Ven. (384v[28]28–385r5); Ps.-Dion. Areop., De ecclesiastica hierarchia, 2–3 (ed. Heil, p. 121, 23 – 122, 15) = *II22888 / PMLb cap. Ω 1, 19. 11. Ἀθανασίου τοῦ μεγάλου· Οὐχ’ ἡ ψυχή ἐστιν ἡ ἀποθνήσκουσα – ζωῆς. Par. (344r[30]31–344v1); Ven. (385r[5]6–13); Οὐχ’ ἡ – αὐτήν] Athan. Alex., Contra idola (Contra gentes), 33, 10–16 (ed. Thomson, p. 90); Καὶ – ζωῆς] Ibid., 33, 35–40 (p. 92) = *II22889 / PMLb cap. Ω 1, 20. 12. Βασιλείου τοῦ μεγάλου, ἐκ τοῦ περὶ εὐχαριστίας· Ἐπιστυγνάζειν μὲν ταῖς συμφοραῖς – ἀπειροθαλαττίοις. Par. (344v[1]2–8); Ven. (385r[13]14–21); Ἐπιστυγνάζειν – πάθους] Bas. Caes., re vera Homilia in martyrem Iulittam, 8 (PG 31, 256, 46 – 257, 6); Οὔτε – ἀπειροθαλαττίοις] Ibid. (PG 31, 256, 37–43) = *II22890 / PMLb cap. Ω 1, 21. 13. Τοῦ αὐτοῦ· Ὅτι οὐκ ἐμπαθὲς ἦν τὸ δάκρυον – λυπηρῶν. Par. (344v[8]8–18); Ven. (385r[21]21–31); Bas. Caes., Homilia de gratiarum actione, 5 (PG 31, 228, 25–44) = *II22892 / PMLb cap. Ω 1, 23. 14. Γρηγορίου τοῦ θεολόγου, ἐκ τοῦ ἐπιταφίου τοῦ πρὸς Καισάριον ἀδελφόν· Πείθομαι σοφῶν λόγοις – μακαριότητα. Par. (344v[18]19–24); Ven. (385r[31]32–385v2); Greg. Naz., Funebris in laudem Caesarii fratris oratio (Οrat. 7), 21, 2–12 (ed. Calvet-Sebasti, p. 232–234) = *II22893 / PMLb cap. Ω 1, 24. 15. s. a. Μὴ πενθῶμεν Καισάριον – διάνοιαν. Par. (344v24–28); Ven. (385v2–6); Greg. Naz., Funebris in laudem Caesarii fratris oratio (Orat. 7), 20, 1–8 (ed. Calvet-Sebasti, p. 228–230) = *II22894 / PMLb cap. Ω 1, 25.

354

Appendix II

16. Εἰς τὸν ἑαυτοῦ πατέρα ἐπιταφίου (sic)· Ὅπέρ ἐστι τοῖς πλέουσι λιμὴν εὔδιος – προσετέθησαν. Par. (344v[28]29–34); Ven. (385v[6]7–12); Ὅπέρ ἐστι – ἀνεκτότεροι] Greg. Naz., Funebris oratio in patrem (Orat. 18), 3 (PG 35, 988, 45 – 989, 4); ὅτι – προσετέθησαν] Ibid. (PG 35, 988, 34–39) = *II22895 / PMLb cap. Ω 1, 26. 17. s. a. Τῷ καιρῷ τῆς τοῦ σώματος – ἑνώσεως. Par. (344v34 → 347r2); Ven. (385v12–16); Greg. Nyss., De tridui inter mortem et resurrectionem domini nostri Iesu Christi spatio (ed. Gebhardt, p. 293, 21 – 294, 4) = *II22896 / PMLb cap. Ω 1, 27. 18. Τοῦ αὐτοῦ, ἐκ τοῦ εἰς τὸν μέγαν Ἀθανάσιον· Ἀνόνητα μεταγινώσκει – δικαστήριον. Par. (347r[2]3–4); Ven. (385v[16]17–18); Greg. Naz., In laudem Athanasii (Orat. 21), 26, 18–20 (ed. Mossay/Lafontaine, p. 164) = *II22902 / PMLb cap. Ω 1, 37. 19. Τοῦ αὐτοῦ, ἐκ τοῦ εἰς ἑαυτόν· Ἔκδεξαι τὴν διάλυσιν – τέλειοι. Par. (347r[4]5–6); Ven. (385v[18]18–20); Greg. Naz., In seipsum, cum rure rediisset, post ea quae a Maximo perpetrata fuerant (Orat. 26), 11, 7–10 (ed. Mossay/ Lafontaine, p. 252) = *II22903 / PMLb cap. Ω 1, 38. 20. Τοῦ μεγάλου Βασιλείου, ἐκ τῶν ἐπιστολῶν Μακαρία ψυχὴ ἡ νυκτὸς – ἐκπίπτειν. Par. (347r[6]7–12); Ven. (385v[20–21]21–27); Bas. Caes., Epistulae, CLXXIV, 12– 23 (ed. Courtonne, II, p. 110) = *II22901 / PMLb cap. Ω 1, 36. 21. Ἰωσίππου, ἐκ τοῦ κατὰ Ἑλλήνων λόγου· Καὶ οὕτως (sic) μὲν ὁ περὶ τῶν δαιμόνων – αὐτόν. Par. (347r[12]13–347v36 ← 345r1–22); Ven. (385v[28]28–387r7); Ps.-Flav. Ios., re vera Hippolyt. Rom., De universo = *II22907 / PMLb cap. Ω 1, 42. 22. Τοῦ Χρυσοστόμου, ἐκ τῆς πρὸς Θεσσαλονικεῖς ἑρμηνείας· Εἰ γὰρ πιστεύομεν φησὶν – ἀλήθεια. Par. (345r[23]24–345v36); 218 Ven. (387r[7]8–388r34); Auszüge aus Johannes Chrysostomos (In epistulam I ad Thessalonicenses und In epistulam ad Hebraeos; sehr frei mit vielen Auslassungen).

_____________ 218

Im Par. gr. 1335 (f. 345v) endet der Text bei den Wörtern καὶ ἦν ποτϊ (PG 62, 442, 45).

Ergänzungen zur handschriftlichen Überlieferung des Buches II der Sacra

355

23. s. a. Ἥξει δὲ ὁ κύριος ἐν τῇ δόξῃ – λῆξιν αὐτοὺς ἄγων. Par. deest (lac.); Ven. (388r35–388v22); Auszüge aus Johannes Chrysostomos (In Matthaeum). 24. Τοῦ ἁγίου Μαξίμου τοῦ ὁμολογητοῦ, ἐκ τοῦ περὶ τῆς φοβερᾶς δευτέρας καὶ μεγάλης τοῦ Χριστοῦ παρουσίας, κρίσεώς τε καὶ ἀνταποδόσεως· Οὐδὲν τοίνυν τῶν ὁρωμένων – ἄγουσα. Par. (← 9r1–10r24); 219 Ven. (388v[22–23]24–390r31); Max. Conf., Ep. 1 (PG 91, 376, 25 – 389, 45). 25. s. d. Ὁ δὲ δίκαιος καὶ μέγας κριτὴς – ἐσόμεθα. Par. (10r24–11r37); Ven. (390r31–391v22); locus non repertus. 220 26. Τοῦ ἁγίου Μακαρίου τοῦ μεγάλου, ἐκ τοῦ ιηʹ αὐτοῦ λόγου· Ἐρώτησις· Ἆρά γε ἀνιστάμενα τὰ σώματα – περιστεραί. Par. (11v[1]2–12r19); Ven. (391v[23]23–392v11); Macarius/Symeon, Hom. II, 1– 3. 221 27. Τοῦ ἁγίου Ἰσαὰκ τοῦ Σύρου· Ὢ τῆς θαυμαστῆς ἐλεημοσύνης τοῦ θεοῦ – ἕως τοῦ αἰῶνος. Par. (12r[mg.]20–37); Ven. (392v[11]11–31); locus non repertus.

Der Par. gr. 1335 überliefert mithin eine gekürzte Version des letzten Kapitels von *II2, angereichert mit weiteren Zitaten anderer Herkunft (Nr. 22–27). Die ausgewählten Texte wurden recht wortgetreu abgeschrieben: Die Nr. 2 wurde gleichwohl gekürzt und die Nr. 3 in zwei Teile geteilt (mit Auslassung eines kurzen Textabschnittes). Die Abfolge der Zitate wurde ebenfalls übernommen, abgesehen von Nr. 20. Der Redaktor achtete darauf, dass die Attributionen mit dem von ihm bewahrten Text des Kapitels übereinstimmten. Hier nahm er sich auch die meisten Freiheiten. So wurden eine Reihe von Attributionen vereinfacht: Die der Nr. 21 ( Ἰωσίππου, ἐκ τοῦ κατὰ Ἑλλήνων λόγου) etwa war ursprünglich sehr viel genauer ( Ἰωσίππου, ἐκ τοῦ λόγου τοῦ ἐπιγεγραμμένου Πλάτωνος περὶ τῆς τοῦ παντὸς αἰτίας, καὶ κατὰ Ἑλλήνων [zitiert nach M]). An anderen Stellen findet sich das umgekehrte Phänomen: Τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ θεο_____________

Im Par. gr. 1335 (f. 9r) setzt der Text wieder ein bei ἐν οὐρανῷ καταγράφοντες (PG 91, 380, 34). 220 Es handelt sich um ein kleines Florileg mit Prophezeiungen aus dem Alten und Neuen Testament, die sich auf die Wiederkunft Christi und das Jüngste Gericht beziehen, zwei Ereignisse, auf die Maximus am Ende von Ep. 1 anspielt. 221 E. KLOSTERMANN – H. BERTHOLD, Neue Homilien des Makarius/Symeon. I. Aus Typus III (Texte und Untersuchungen, 72), Berlin 1961, 6–9 (Z. 15). 219

356

Appendix II

λόγου, ἐκ τοῦ εἰς Κεσάριον (sic M) wurde zu Γρηγορίου τοῦ θεολόγου, ἐκ τοῦ ἐπιταφίου τοῦ πρὸς Καισάριον ἀδελφόν in der Nr. 14 des Par. gr. 1335. Malley hielt den Par. gr. 1335 für eine Kopie des Marc. gr. 138 (M), eines der drei Hauptzeugen des FlorPMLb, jedoch ohne dies zu begründen. 222 Die Kollation beider Handschriften scheint Malley recht zu geben, 223 vorausgesetzt, man ist bereit zu akzeptieren, dass der Text des Marc. gr. 138 einer vertieften philologischen Prüfung unterzogen wurde, denn er ist in einem sehr schlechten Zustand: Akzente und Spiritus fehlen sehr häufig, und es gibt unzählige orthographische Fehler, von denen bei einigen auf den ersten Blick nicht klar ist, wie man sie korrigieren sollte. 224 Man müsste ebenfalls akzeptieren, dass die Korrekturen supra lineam im Marc. gr. 138 bereits vorhanden waren, und dass das jetzige f. 78 sich noch an seinem ursprünglichen Platz befand (d.h. zwischen den jetzigen f. 290 und 291). Wenn die Überarbeitung des Kapitels Ω 1 das Werk Joachims war, der den Inhalt des Par. gr. 1335 auf Bitten seines Bruders zusammenstellte, ist zu vermuten, dass dieser hinreichend gelehrt, intelligent, konzentriert und motiviert war, um den verderbten Text im Marc. gr. 138 in Ordnung zu bringen. Es gibt keinen Hinweis darauf, dass der Text des Par. gr. 1335 direkt aus dem Marc. gr. 138 kopiert wurde. Diese Feststellung ist nicht ohne Bedeutung, denn im umgekehrten Fall müsste man schließen, dass der Par. gr. 1335 ein Autograph Joachims ist, der die Texte gesammelt hat. 3.3.5 Venedig, Biblioteca Nazionale Marciana, gr. 575 Eine Notiz eines der beiden Kopisten, die bei der Herstellung des Marc. gr. 575 zusammengearbeitet haben, informiert darüber, dass die Handschrift _____________

MALLEY, Four Unedited Fragments, 24. Ein Bindefehler ist die Lesart αἰωνιον αίωσιν von M (1291, 18), die sich im Par. gr. 1335 (f. 347r31) mit einer leichten Korrektur wiederfindet: αἰώνϊ(ον) ναίωσ(ϊν); die richtige Lesart ist αἰώνιον βίωσιν. Der Kopist des Parisinus hat gegenüber M auch einige neue Fehler gemacht, wie etwa ἐνταῦθα (f. 344v22) anstelle von τὸν ἐνταῦθα βίον (1282, 9) und ἐγγύονος (f. 347r36) für τῆς ἐγγίονος (-ωνος M) (1291, 26). 224 Hier einige Lesarten des Marc. gr. 138, die der Par. gr. 1335 korrigieren konnte, ohne jedoch immer die ursprüngliche Lesart zu finden: Ἑτοιμάζου (anstelle von Ἑτοίμαζε [1272, 3] im Par. gr. 1335), εἰοισυκον (anstatt ἢ εἰς οἶκον [1273, 1]), ἡ περιεραστην ἧς (für εἴπερ ἱερᾶς τινὸς [1278, 8]), χρωνου μετρημενη (statt χρόνω μετρουμένη [1294, 9–10]) und τουστυνυν βιου (für τῆς τοῦ νῦν βΐου [1295, 4]). 222 223

Ergänzungen zur handschriftlichen Überlieferung des Buches II der Sacra

357

1426 im Süden der Peloponnes entstanden ist. 225 Sie enthält dieselbe Textsammlung über die Todesstunde, die Wiederauferstehung, das Gericht und die Vergeltung wie der Par. gr. 1335, jedoch vollständiger, wie bereits oben erwähnt. Für mehrere Abschnitte ihres Inhaltes ergab sich bereits der Schluss, dass die Handschrift aus Venedig eine direkte Kopie des Par. gr. 1335 ist. 226 Auch hinsichtlich des Florilegs über die Todesstunde kann nach Malley diesbezüglich kein Zweifel bestehen. 227 Diese Theorie wird von unserer Kollation bestätigt; am Anfang des Florilegs versuchte der Kopist des Marc. gr. 575 sogar, die Zeilenlänge seiner Vorlage nachzuahmen, gab seinen Versuch jedoch schnell auf; häufig lässt sich auch feststellen, dass der Gebrauch der Abkürzungen im Marc. gr. 575 sowie die Form bestimmter Buchstaben die Schrift des Par. gr. 1335 nachahmt. 4. Das Florilegium Rupefucaldinum 4.1 Oxford, Bodleian Library, Grabe 8 Zwei Blätter dieser Handschrift 228 enthalten etwa 20 Zitate, die ein ungenannter Gelehrter aus der jetzigen Handschrift Berlin, Staatsbibliothek zu _____________

Die Notiz ist publiziert in E. MIONI, Bibliothecae divi Marci Venetiarum codices graeci manuscripti. Volumen II. Thesaurus antiquus. Codices 300–625 (Indici e cataloghi. Nuova serie VI), Roma 1985, 481. Der Kopist, der die Notiz schrieb, hieß Nikolaos und war Priester von Phagiane und „deutereuon“ von Maniatochorio; vgl. M. VOGEL – V. GARDTHAUSEN, Die griechischen Schreiber des Mittelalters und der Renaissance, Leipzig 1909, 360; J. DARROUZÈS, Autres manuscrits originaires de Chypre. Revue des études byzantines 15 (1957), 162. Für ein Schriftbeispiel vgl. ΤΣΙΚΝΟΠΟΥΛΛΟΥ, Τὰ Ἐλάσσονα, Πίναξ III. Die Geschichte der Handschrift ist von Daley (Leontius, 83) rekonstruiert worden. 226 Vgl. Documents inédits d’ecclésiologie byzantine. Textes édités, traduits et annotés par J. DARROUZÈS (Archives de l’Orient chrétien, 10), Paris 1966, 99, Anm. 1 (für ein Florileg über die heilige Kommunion); DALEY, Leontius, 80–83 (für Deprehensio et Triumphus super Nestorianos des Leontios von Byzanz); ΤΣΙΚΝΟΠΟΥΛΛΟΥ, Τὰ Ἐλάσσονα, 339–340 und 394. Letzterer, der den Parisinus und den Venetus benutzte, um zwei Opuscula des Neophytos Enkleistos zu publizieren (das erste beschäftigt sich mit dem Unglück, das unter Isaak Komnenos, Richard Löwenherz und den Lateinern über Zypern gekommen war, an die Richard die Insel verkauft hatte; das zweite ist der heiligen Kommunion gewidmet), weist darauf hin, dass beide Zeugen einander sehr nahe stehen; er äußert sich nicht zu ihrem Verwandtschaftsverhältnis, doch die Tatsache, dass er im Falle von Abweichungen stets die Lesarten des Parisinus bevorzugt, spricht für sich. 227 MALLEY, Four Unedited Fragments, 24. 228 H.O. COXE, Bodleian Library. Quarto Catalogues. I. Greek Manuscripts. Reprinted with corrections from the edition of 1853, Oxford 1969, Sp. 856. Das erste Blatt trägt die Nummer 50, das zweite ist nicht numeriert. Auf sie folgen vier kleinere Blätter, die eine Liste der Werke des Johannes von Damaskos enthalten, die in der Bodleian Library vorhanden sind. 225

358

Appendix II

Berlin – Preussischer Kulturbesitz, Phill. 1450 kopiert hat, wobei er eine Verbindung zur lateinischen Übersetzung von Billius herstellte, die nach einem Zeugen des FlorVat angefertigt wurde und 1603 erschien. 229 Die Abschriften wurden in Paris angefertigt, weil die Handschrift im Besitz des Collège de Clermont war, wie aus dem ihnen vorangestellten Titel deutlich wird (Excerpta ex MS. græco parallelorum Damasceni Bibliothecæ Collegii Claremontani [sic ut videtur]). Der ungenannte Gelehrte interessierte sich vor allem für Texte, die Klemens und Justin zugeschrieben werden. Auch Grabe beschäftigte sich mit Justin, wobei er unter anderem einen der Texte publizierte, die der Grabe 8 enthält, 230 und den er folgendermaßen kommentierte: Ita hæc verba in Latina Damasceni editione reddidit Billius, quæ Græcè ex dicto Codice descripta Parisiis huc mihi transmisit Perillustris Dnus Ezechiel Spanhemius, Serenissimi Electoris Brandeburgici ad Aulam Regis Galliæ Legatus. 231 E. Spanheim (1629–1710) war außerordentlicher Gesandter des Kurfürsten von Brandenburg am Hof Ludwigs XIV. in Versailles. 232 5. Heute verlorene Handschriften 5.1 El Escorial, Real Biblioteca del Monasterio de San Lorenzo, Δ. V. 12 Diese Handschrift im Quartoformat mit 196 Blättern, über deren Alter und Beschreibstoff nichts bekannt ist, ging bei dem Brand verloren, der 1671 einen Teil der Bibliothek Philipps II. zerstörte. Der Inhalt der f. 46v– 53 wird beschrieben als „in parallelis quibusdam Scripturarum, citantur inter alios Chrysostomus, Basilius, Nazianzenus, Pentateuchus, Ruth etc., videnda autem sint parallela Damasceni“. 233 Diese Angaben sind zu sum_____________

Das erste Zitat ( Ἐκ τῆς τοῦ ἁγίου Πέτρου διδασκαλίας) befindet sich im „Lib. I cap. 12“ der Edition von Billius, das letzte (Τοῦ αὐτοῦ· Οὐδεμία οὖν ἀρετῶν…) im „Lib. III cap. 30“. 230 Jo.E. GRABIUS, Spicilegium SS. Patrum, ut et hæreticorum, Seculi post Christum natum I. II. & III, Oxoniæ 1700, Seculi II. Tomus I, 173–174. Es handelt sich um den Text, der mit den Worten Ὥσπερ πᾶσι τοῖς γενομένοις… beginnt und auf der Versoseite des zweiten Blattes steht. 231 Vgl. S. 174 des in der vorangehenden Anmerkung erwähnten Werkes. Die Handschrift („ex dicto Codice“) wird in Wahrheit auf der vorangehenden Seite genannt (Ex MS. Codice Claromontano Joannis Damasceni Parallel. Lib. II, cap. 77). 232 Vgl. H. v. Petersdorff, Spanheim, Ezechiel S., in Allgemeine Deutsche Biographie, 35, Leipzig 1893, 50–59. 233 G. DE ANDRÈS, Catálogo de los códices griegos desaparecidos de la Real Biblioteca de El Escorial, El Escorial 1968, 123. 229

Ergänzungen zur handschriftlichen Überlieferung des Buches II der Sacra

359

marisch, als dass die Handschrift einer bestimmten Linie der Tradition der Sacra zugeschrieben werden könnte. 5.2 Der bei Montfaucon erwähnte „Venetus“ Am Nachmittag des 8. August 1698 wurden der Benediktiner Bernard de Montfaucon, sein Mitbruder Paul Brioys und ihr neapolitanischer Begleiter Philippus Bulifonius während ihres Aufenthaltes in Venedig von Meletius Typaldus empfangen, dem Erzbischof von Philadelphia (von 1685 bis zu seinem Tode 1713) und religiösen Oberhaupt der in Venedig lebenden griechischen Gemeinde. Dieser erlaubte ihnen, sich Notizen über die griechischen Handschriften zu machen, die er in seinem Wohnsitz aufbewahrte, und unter denen sich ein „Codex membranaceus optimæ notæ, xi. sæculi, Joannis Damasceni Parallela & alia ejusdem“ befand. 234 Es scheint, dass sich diese Beschreibung auf mehrere verschiedene Handschriften bezieht, eine, die die „Parallela“ enthielt und die meiste Aufmerksamkeit erregte, und eine oder mehrere weitere, in denen die „alia ejusdem“ standen. Die großen Rezensionen, die sich aus den ursprünglichen Sacra herleiten, sind in der Tat gesondert überliefert, zweifellos wegen ihres erheblichen Umfanges. Lequien muss von der Existenz dieser Parallelenhandschrift gewusst haben, sei es durch das Diarium Italicum von Montfaucon (das er allerdings nicht erwähnt), sei es, dass Montfaucon, der von Lequiens Projekten wusste, mit ihm darüber gesprochen hat. Wie auch immer, Lequien versuchte durch den mit ihm befreundeten Benediktiner Anselmo Banduri mehr über diese Handschrift zu erfahren. Letzterer ließ dem gelehrten Dominikaner eine Probe („quaedam“) des Textes des „Venetus“ schicken, 235 woraus dieser schloss, dass es sich um eine dem Vat. gr. 1236 ähnliche Handschrift handeln musste, von dem er selbst eine Kopie besaß. 236 _____________

B. DE MONTFAUCON, Diarium Italicum. Sive monumentorum veterum, bibliothecarum, musæorum, &c. Notitiæ singulares in Itinerario Italico collectæ, Parisiis 1702, 46. Am Morgen des 8. August hatten sich Montfaucon und seine Begleiter in der Marciana vorgestellt (S. 41; zur Identität seiner Begleiter vgl. die Angaben S. 1 und 9). Vermutlich zeigte Typaldus seinen Besuchern sowohl seine eigenen Handschriften als auch die seines Vorgängers Gerasimos Blachos, der seine Bibliothek der griechischen Gemeinde von Venedig geschenkt hatte, welche sich allerdings schlecht um diese kümmerte (vgl. dazu Β.Ν. ΤΑΤΑΚΗ, Γεράσιμος Βλάχος, 28–29). 235 …ex quo mihi quædam transmissa sunt rogatu viri eruditissimi atque amicissimi R.P. Dom. Anselmi Bandurii“ (PG 95, 1037–1038). Nach HOLL, Sacra Parallela, 25, ging das, was Banduri an Lequien schicken ließ, nicht über die Prologe hinaus. 236 „…similem Vaticano antiquioremque codicem asservant Venetiis Græci in bibliotheca illustrissimi archiepiscopi Philadelphiensis“ (PG 95, 1037–1038). 234

360

Appendix II

Lequien teilt ferner mit, dass der „Venetus“ die beiden Prologe enthielt (Prologus in Sacra III [PG 95, 1040, 1–31] und Prologus in Sacra I–III [ibid., 1041, 1 – 1044, 21]), die auch am Anfang des Vat. gr. 1236 stehen. Hinsichtlich der letzten Worte des Prologus in Sacra III (οὐκ ἐλαττοῦντα τούτων τὰ παρὰ τοῦ Πατρὸς ῥηθησόμενα λόγια [PG 95, 1040, 30–31]) 237 erklärt Lequien „Cæterum Venetianus codex ista non habet“. 238 Es gab mehrere Versuche, den von Lequien erwähnten „Venetus“ mit der einen oder anderen der erhaltenen Handschriften zu identifizieren, doch wurden diese Hypothesen schnell widerlegt. 239 In Wahrheit ist davon auszugehen, dass die von Montfaucon eingesehene Handschrift heute verloren ist. Das Fehlen der Worte οὐκ ἐλαττοῦντα – λόγια, auf das Lequien hingewiesen hat, zeigt, dass diese Handschrift nicht die Vorlage einer der uns heute bekannten Handschriften des FlorVat gewesen sein kann, sofern diese Worte nicht von demjenigen ausgelassen wurden, der für Lequien die „quædam“ angefertigt hat. Im Inventar seiner Bibliothek, das er im September 1683 240, zwei Jahre vor seinem Tod, eigenhändig anlegte, erwähnt Gerasimos Blachos, 1679– 1685 Metropolit von Philadelphia, eine Handschrift der Sacra (Ιωάννου [sic] τοῦ δαμασκηνοῦ παράλληλα [f. 2v]). Nach Demaras 241 besteht kein Zweifel, dass es sich um dieselbe Handschrift handelt, die auch Montfaucon gesehen hat. Man erinnere sich jedoch daran, dass sich nach Fabricius die hervorragende Handschrift der Sacra, die früher Gerasimos Blachos gehört hatte, im Jahre 1717 in der Medicea befand. 242 Die einzige Handschrift der Sacra im Besitz dieser Bibliothek ist jedoch Florenz, Biblioteca _____________

Nach Lequien beziehen sich die Worte παρὰ τοῦ Πατρὸς auf den Kompilator der Sacra, in seinen Augen Johannes von Damaskos, und er schloss daraus nicht nur, dass der Prologus in Sacra III von jemand anderem als Johannes von Damaskos verfasst worden sei, sondern auch, dass es der Autor des Prologus in Sacra III, und nicht Johannes von Damaskos, war, der die Zitate aus Philon und Flavius Josephus eingefügt habe (PG 95, 1037–1038). Lequiens Spekulationen verdanken sich einer Falschlesung des Vat. gr. 1236, wo die richtige Lesart παρὰ τοῦ πνεύματος steht, die von allen anderen Zeugen des FlorVat bestätigt wird; es ist sehr gut möglich, dass der Fehler auf denjenigen zurückgeht, der für Lequien eine Kopie des Vaticanus hergestellt hatte (PG 95, 1033–1034). 238 Für Holl (Sacra Parallela, 6) war nicht klar, ob das von Lequien verwendete Pronomen „ista“ sich auf die Worte οὐκ ἐλαττοῦντα – λόγια bezieht oder auf den gesamten Abschnitt, der Philon und Josephus gewidmet ist; der Kontext spricht eher für die erste Möglichkeit. 239 Zu diesen Hypothesen vgl. LOOFS, Studien, 5–6 und HOLL, Sacra Parallela, 6–7. 240 Das Dokument wird unter der Signatur „Registro 92“ im Archiv des Istituto Ellenico di Studi Bizantini e Postbizantini di Venezia aufbewahrt und ist beschrieben bei Β.Ν. ΤΑTΑΚΗ, Γεράσιμος Βλάχος, 29–35. 241 Κ.Θ. ΔΗΜΑΡΑ Βενετία: 1477, 1828. Ανέκδοτα κείμενα. Θησαυρίσματα τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἰνστιτούτου Βυζαντινῶν καὶ Μεταβυζαντινῶν Σπουδῶν 1 (1962), 10. 242 Vgl. Thum, LXXXIII. 237

Ergänzungen zur handschriftlichen Überlieferung des Buches II der Sacra

361

Medicea Laurenziana, plut. VIII. 22, worin die Florilegien La, Lb und Lc überliefert werden. Diese Florilegien unterscheiden sich jedoch stark von der Sammlung, die in den Handschriften der Vatikanischen Rezension überliefert ist, und es ist kaum vorstellbar, dass Lequien ihren Text für ähnlich demjenigen des von ihm in Abschrift benutzen Vat. gr. 1236 eingeschätzt haben sollte. Da das Inventar von Blachos nur eine Handschrift der Sacra anführt, muss man sich fragen, ob der Information des Fabricius zu trauen ist, zumal sich im Laurentianus nichts findet, das auf eine Verbindung der Handschrift mit dem Metropoliten von Philadelphia hinweisen könnte.

Appendix III: Das Exzerpt aus De universo eines Ps.-Flavius Josephus 1. Einleitung Wie angekündigt, 243 soll an dieser Stelle – nachdem die betreffenden Handschriften nunmehr analysiert werden konnten – versucht werden, die unabhängige Überlieferung von *II22907 zu entflechten, einem Zitat, das gemäß seiner Attribution aus einem Werk des Flavius Josephus entnommen sein soll. 244 Die zentrale Frage ist dabei, ob der außerhalb der Sacra überlieferte Text aus den Sacra stammt oder ob er bis auf das Werk des Ps.-Josephus selbst zurückgeht, in welchem Fall die außerhalb der Sacra überlieferten Lesarten von höchster Bedeutung wären. In der Einleitung zu SJD VIII / 6 wurden bereits zwei Gruppen von Textzeugen auf der Basis des Vorhandenseins oder Fehlens der Wörter πρὸς Ἕλληνας in der Attribution des Exzerptes (ἐκ τοῦ πρὸς Ἕλληνας λόγου τοῦ ἐπιγεγραμμένου κατὰ Πλάτωνος περὶ τῆς τοῦ παντὸς αἰτίας) unterschieden; diese Unterscheidung wird im Folgenden beibehalten. 2. Die Handschriften mit πρὸς Ἕλληνας in der Attribution 2.1 Übersicht über die Textzeugen Insgesamt sind acht Handschriften bekannt, 245 in denen die Wörter πρὸς Ἕλληνας in der Attribution des Exzerptes von De universo stehen: F

Florenz, Biblioteca Medicea Laurenziana, plut. LXIX. 23, f. 319r–321r 246 (zweite Hälfte des 13. Jh.s)

_____________

Vgl. Declerck, LXI. Der Traktat De universo, verfasst um 220 n. Chr., könnte absichtlich unter dem Namen des Flavius Josephus in Umlauf gebracht worden sein, um die christliche Lehre in einem heidnischen Umfeld zu propagieren, das gleichwohl eine gewisse Sensibilität, sei es für das Christentum, sei es für das Judentum besaß; vgl. E. CASTELLI, The Author of the Refutatio omnium haeresium and the attribution of the De Universo to Flavius Josephus. Vetera Christianorum 46 (2009), 28 und ID., Ricerche, 72–75. 245 Die Textzeugen mit πρὸς Ἕλληνας in der Attribution werden bei Declerck, LXI–LXV präsentiert. Soweit es nicht unumgänglich ist, werden die bibliographischen Verweise hier nicht wiederholt. 243 244

Das Exzerpt aus De universo eines Ps.-Flavius Josephus

363

C

Paris, Bibliothèque nationale de France, Coislin 131, f. 1r–v (Zusatzblätter Ende 14. Jh.) 247 U Uppsala, Universitetsbiblioteket, gr. 37, f. 24r–25v (a. 1654) B Vatikanstadt, Bibliotheca Apostolica Vaticana, Barber. gr. 362 (III, 81), f. 17r– 19v (erste Hälfte des 17. Jh.s) D Vatikanstadt, Bibliotheca Apostolica Vaticana, Barber. gr. 496 (IV, 78), f. 83r– 87v (17. Jh.) S Vatikanstadt, Bibliotheca Apostolica Vaticana, Vat. gr. 723, 239v–240v (Anfang des 14. Jh.s) 248 V Vatikanstadt, Bibliotheca Apostolica Vaticana, Vat. gr. 973, f. 77r–80r (erste Hälfte des 16. Jh.s) G Vatikanstadt, Bibliotheca Apostolica Vaticana, Vat. gr. 1756, f. 350r–352r (16.–17. Jh.) J Vatikanstadt, Bibliotheca Apostolica Vaticana, Vat. gr. 1942, f. 102r–105r (17. Jh.)

Zu diesen acht Handschriften kommt zusätzlich der „codex italicus“ (zwei Blätter) hinzu, der von Maximos Margounios an David Höschel gesandt wurde, der daraus in den Kommentaren zu seiner Ausgabe der Bibliotheke des Photios (im Folgenden unter der Sigel Hö) den Text publizierte, und schließlich einige Zeilen aus dem Exzerpt, die in der Epitome historiarum des Johannes Zonaras (erste Hälfte des 12. Jh.s) zitiert werden. 249 Der Umstand, dass die Attribution die Wörter πρὸς Ἕλληνας enthält, ist nicht das einzige Merkmal, das die zu dieser Gruppe gehörenden Handschriften gemeinsam haben: Am Ende wurde das Exzerpt durch drei absichtliche Einschnitte gekürzt, 250 auf das letzte Wort des Exzerptes (αὐτόν) _____________

Auf f. 321r steht in der rechten oberen Ecke die Zahl 288, woraus sich erklärt, weshalb Bandini das Exzerpt aus De universo irrtümlich auf „pag. 286“ beginnen lässt und die Zahl der beschriebenen Blätter der Handschrift mit 288 angibt. 247 Zum Zeitpunkt, an dem die Blätter hinzugefügt wurden, vgl. unten, 366. 248 Nach der Analyse von R. DEVREESSE, Codices Vaticani graeci. Tomus III. Codices 604–866 (Bibliothecae apostolicae Vaticanae codices manu scripti recensiti), In bibliotheca Vaticana 1950, 225, besteht der Vat. gr. 723 aus vier Teilen, von denen hier nur der dritte (f. 212–240) von Interesse ist. Dieser besteht aus vier Lagen, die von drei zeitgenössischen Kopisten beschrieben wurden; die Listen der byzantinischen Kaiser und der Patriarchen von Konstantinopel, die auf f. 237v–238v enthalten sind, reichen bei den Kaisern bis Michael IX. Palaiologos (gestorben 1320) und Andronikos III. (noch ein Kind) und bei den Patriarchen bis Athanasios I. in seiner zweiten Amtszeit (1303–1311 [gewöhnlich nimmt man nicht 1311, sondern 1309 an]). Diese Listen bilden einen terminus post quem für den dritten Abschnitt des Vat. gr. 723. 249 Zonaras verfasste seine Chronik nach dem Ende der Herrschaft des Alexios Komnenos, der 1118 starb. 250 Es handelt sich um die Auslassungen von θεοῦ – πεποιηκότα (1295, 1–10), von Ἕλληνες – πιστεύσητε (1295, 10–14 [die Passage ist in F C BDJ G Hö auf τοῖς λόγοις ἄνθρωποι und in S V auf ἄνθρωποι reduziert]) und von ἀμέτρου – σεσιώπηται (1295, 15–17). 246

364

Appendix III

folgt eine Doxologie, 251 die nicht im Text von *II2 steht, und es gibt einige Sonderlesarten im Vergleich zu den Zeugen von *II2, die weiter unten untersucht werden sollen. 2.2 Die Verwandtschaftsverhältnisse der Textzeugen Die Untersuchung der Verwandtschaftsverhältnisse zwischen den oben aufgeführten Textzeugen soll mit dem Barber. gr. 362 (B) beginnen. Auf dem unnumerierten Blatt, das f. 1 vorangeht, findet sich folgende Notiz von unbekannter Hand: ALEXANDER / Lycopolita / Contra Manichaios. / Item fragmentum ex libro Josephi contra gentes. / Ex antiquissimo Ms. Mediceo. Nach dem Exzerpt aus De universo (f. 19v) notierte dieselbe Hand: Hoc fragmentum in Mediceo Codice subiungitur cæteris Fl. / Josephi operibus, sed falso eidem tribui tam clarum est quam / sol lucens mero meridie, neque aliter iudicavit Photius P.CP. / qui librum illum integrum legit, et suam de eo prodidit sententiam. Setzt man voraus, dass der Schreiber dieser Anmerkungen Photios in der Edition von Höschel gelesen hat, müssen sie nach 1601 datiert werden. Der einzige „codex Mediceus“, der mit den Angaben der beiden Notizen übereinstimmt, ist der Laur. plut. LXIX. 23 (F). Dass der Barber. gr. 362 dessen Abschrift ist, wird durch die Kollation beider Handschriften bestätigt. Einige Lesarten des Barber. gr. 362 verdanken sich offensichtlich bestimmten charakteristischen Zügen der Schrift des Kopisten des Laurentianus, so z.B. die Lesart ὡρῶν (Barber. gr. 362, f. 19r9) für καιρῶν (1294, 13; Laur. plut. LXIX. 23, f. 321r1): Im Laurentianus könnte die Ligatur der Buchstaben κ und α, bei der das κ in das α geschrieben ist, für ein ω angesehen werden, obwohl nicht auszuschließen ist, dass der Fehler auf eine unbeabsichtigte Wiederholung des Wortes ὡρῶν einige Zeilen weiter oben (1294, 11) zurückgeht; das καὶ des Barber. gr. 362 auf f. 19r18 könnte eine Falschlesung der ursprünglichen Lesart γὰρ (1294, 24) sein, die im Laurentianus in der Tat seltsam aussieht (f. 321r11). Außer dem Exzerpt aus De universo überliefern der Barber. gr. 496 (D) und der Vat. gr. 1942 (J) zwei weitere Texte, die ebenfalls im Barber. gr. 362 (B) stehen, nämlich die Traktate „Gegen die Manichäer“ des Didymos von Alexandrien (CPG 2545) und des Alexander von Lykopolis (CPG _____________

Diese Doxologie lautet αὐτῷ ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος εἰς τοὺς αἰῶνας (add. τῶν αἰώνων G Hö) F C BDJ G Hö und αὐτῷ ἡ δόξα καὶ ἡ μεγαλοπρέπεια, νῦν καὶ ἀεί, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας, ἀμήν S V.

251

Das Exzerpt aus De universo eines Ps.-Flavius Josephus

365

2510). Dieser gemeinsame Inhalt genügte Canart für die Annahme, dass der Vat. gr. 1942 eine Abschrift des Barber. gr. 362 ist, 252 und diese Annahme kann auch auf den Barber. gr. 496 ausgeweitet werden. Die Kollation der drei Texte zeigt tatsächlich, dass die Veränderungen, die der Kopist des Barber. gr. 362 im Vergleich zum Laurentianus vorgenommen hat, allesamt in den Barber. gr. 496 und in den Vat. gr. 1942 eingegangen sind. Die Abhängigkeit des Barber. gr. 496 gegenüber dem Barber. gr. 362 zeigt sich besonders deutlich in der Lesart ὅτι des Barber. gr. 496 (f. 86v7), die durch die unbeholfene Schreibung der ursprünglichen Lesart ἔτι (1294, 6) im Barber. gr. 362 (f. 19r2) hervorgerufen wurde. 253 Der Barber. gr. 496 (D) enthält einige individuelle Lesarten, die zusammengenommen ausschließen, dass er die Vorlage des Vat. gr. 1942 (F) war: τρόπῳ anstelle von τόπῳ (1291, 6), ἀπειλοῦντες für ἐπαπειλοῦντες (ibid., 23), συμπαθήσαντος statt συμπαθήσαντα (1292, 4–5), ἀποφθέγξαιντο anstelle von ἀποφθέγξονται (1293, 20), das bereits erwähnte ὅτι für ἔτι (1294, 6) und ὁρῶν statt ὡρῶν (ibid., 11); dem ist die fenestra hinzuzufügen, die im Barber. gr. 362 an der Stelle freigelassen wurde, wo die Wörter οὐκ ἄγγελοι (ibid., 11) ausgelassen sind: Diese fenestra wurde im Barber. gr. 496 nicht reproduziert, sie findet sich aber im Vat. gr. 1942. Umgekehrt kann der Vat. gr. 1942 angesichts seiner eigenen Lesarten nicht die Vorlage des Barber. gr. 496 gewesen sein: ἐφεστότων anstelle von ἐφεστώτων (1291, 10), πατέρων τε für πατέρων (ibid., 17), διαπέμποντας statt διαπέμπονται (ibid., 22), γενάμενα anstelle von γενόμενα (diese Lesart ist selbst eine Variante für πιαινομένου [1292, 17]), σκῶλυξ anstatt σκώληξ (1294, 2), γεννάμενος für γεννώμενος (ibid., 14) und κυλῦον für κωλῦον (ibid., 17); die beiden letzteren Fehler erklären sich wohl durch die Schrift des Kopisten des Barber. gr. 362. 254 Auf der Basis dieser Merkmale kann geschlossen werden, dass der Barber. gr. 496 und der Vat. gr. 1942 voneinander unabhängige Kopien des Barber. gr. 362 sind. Nun zum Coislin 131 (C), einem Textzeugen von De bello Iudaico des Flavius Josephus (f. 11r–238v). Das f. 3, das den einzigen Überrest einer anderen Handschrift von De bello Iudaico darstellt, enthält den Anfang eben dieses Werkes, den mehrere Hände zu vervollständigen suchten, zunächst bereits auf dem Verso des f. 3 und dann auf den hinzugefügten _____________

CANART, Codices 1745–1962, 719 (Nr. 4). Zur Abhängigkeit dieser beiden Zeugen vgl. auch Anastasii Sinaitae sermones duo in constitutionem hominis secundum imaginem dei necnon opuscula adversus monotheletas edidit K.-H. UTHEMANN (CCSG 12), Turnhout–Leuven 1985, XCIV. 254 Für γεννώμενος vgl. Vat. gr. 1942, f. 104v8 und Barber. gr. 362, f. 19r10; für κυλῦον vgl. Vat. gr. 1942, f. 104v10 und Barber. gr. 362, f. 22r12. 252 253

366

Appendix III

Blättern (f. 4r–10v). Die Blätter 1 und 2 wurden zum gleichen Zeitpunkt angefügt, zu dem man versuchte, das f. 3 zu ergänzen: Das f. 2 blieb leer, und das f. 1 wurde von einer der Hände beschrieben, die bei der Vervollständigung des f. 3 zusammengewirkt hatten; diese Hand hat auch noch an anderen Stellen der Handschrift ihre Spuren hinterlassen. Die Schrift dieser Hand ist die eines Gelehrten: sehr gedrängt (63 Zeilen auf f. 1r) und ohne jeden kalligraphischen Anspruch. Das Delta in kleinen Unzialen hat eine besondere Form, und hier und da findet man auf den Wörtern einen Gravis anstatt eines Akuts (z.B. συνὲχονται [f. 1r3]); einige orthographische Fehler gehen aller Wahrscheinlichkeit nach auf den Hersteller der Kopie zurück. 255 Devreesse schätzt, dass die Zusätze zu dieser Handschrift aus dem Ende des 14. Jh.s stammen. 256 Auf f. 1 steht zuerst das Exzerpt aus De universo (f. 1r–v), dann drei Exzerpte aus den Antiquitates Iudaicae des Flavius Josephus: 1. Ἰωσήπου Φλαυιανοῦ, ἐκ τοῦ ιηʹ λόγου τῆς Ἀρχεολογίας (sic), Ἰουδαίου Φαρισαίου 257· Γίνεται δὴ κατὰ τοῦτον τὸν χρόνον – φύλον (Ant. Iud., XVIII, 63–64); 2. Τοῦ αὐτοῦ Ἰωσήπου, ἐκ τοῦ αὐτοῦ λόγου περὶ τοῦ Προδρόμου· Καὶ Τιβέριος μὲν, ταῦτα – θέλοντος (Ant. Iud., XVIII, 115–119); 3. Τοῦ αὐτοῦ Ἰωσήπου, ἐκ τοῦ κʹ λόγου τῆς Ἀρχεολογίας (sic) περὶ Ἰακώβου τοῦ ἀδελφοθέου· Ὁ δὲ νεώτερος Ἄνανος – τρεῖς (Ant. Iud., XX, 199–203). 258

Die vier Texte auf dem f. 1 des Coislin 131 finden sich alle im Laur. plut. LXIX. 23 (F), 259 der älteren der beiden Handschriften. Daher ist zunächst _____________

Etwa δαιμωνων (sic für δαιμόνων [1290, 4]), τὸ (für τῷ [ibid., 11]), λύμνης (für λίμνης [ibid., 12]), ἀνεκλείτου (für ἀνεκλείπτου [1291, 4–5]), τεταγμένον (für τεταγμένων [ibid., 9]), γεένης (für γεέννης [ibid., 24]), μετενσωμάτων (für μετενσωματῶν [1292, 8]), ἀπιστήσηται (für ἀπιστήσητε [ibid., 11]), χονευτήριον (für χωνευτήριον [1292, 22 – 1293, 1]), συγχαρίσεται (für συγχαρήσεται [1293, 4]), οὐχ’ ὁρίων (für οὐκ Ὠρίων [1294, 14]), εὔατος (für εὔβατος [ibid., 17]), ἔσεσθαι (für ἔσεσθε [1295, 14]) und τεύξεσθαι (für τεύξεσθε [ibid., 15]). 256 Dieser Schluss ergibt sich aus den Berechnungen des Ostertermins für die Jahre 1380– 1388, die auf f. 213r stehen, vgl. DEVREESSE, Le fonds Coislin, 124. Niese führte die Ergänzungsversuche auf eine einzige Hand zurück, die er in das 15. Jh. datierte, vgl. Flavii Iosephi opera edidit… B. Niese. Vol. VI. De bello Iudaico libros VII, Berolini 1894, XVII. 257 Nach eigener Aussage schloss sich Josephus im Alter von 19 Jahren der Gruppierung der Pharisäer an; vgl. Iosephi Vita, 12 (Flavii Iosephi opera edidit… B. Niese. Vol. IV. Antiquitatum Iudaicarum libri XVI–XX et Vita, Berolini 1890, 323, 8–10). 258 Die Attributionen, die die Zitate identifizieren, sind mit roter Tinte geschrieben, die mittlerweile schwer zu lesen ist. Wir danken Chr. Förstel für seine Bereitschaft, unsere Transskription im Zuge einer Autopsie mit der UV-Lampe zu verifizieren und zu korrigieren. 255

Das Exzerpt aus De universo eines Ps.-Flavius Josephus

367

die Hypothese ins Auge zu fassen, dass das f. 1 des Coislin 131 aus dem Laur. plut. LXIX. 23 kopiert worden ist, und in der Tat bestätigt die Kollation aller gemeinsamen Texte, also auch der drei Passagen aus den Antiquitates Iudaicae, die vermutete Abhängigkeit. So finden sich im Falle des Exzerptes aus De universo alle Lesarten des Laurentianus im Coislin 131 wieder, abgesehen von einer Reihe orthographischer Fehler, die der Kopist des Coislin 131 korrigierte (z.B. ἐτελεύτων für das falsche ἐτελευτῶν [1293, 9]). Die auffälligsten unter diesen Korrekturen sind die Lesart Ἅδου (für ἁδει [1290, 4]), οἳ (für ὃν [1291, 24]) und ein hinzugefügtes οὐχ (1294, 11). 260 Dass der Kopist des Coislin 131 das Bedürfnis hatte, den Text seiner Vorlage zu verbessern, zeigt sich noch an einigen anderen Stellen: So änderte er θεὸν in θεοὺς (1291, 3), κατὰ τόπον ἀγγέλων in ἀγγέλων κατὰ τόπον (ibid., 11), νοσήμασι in σώμασιν (1293, 9) und οὐδὲ1 in οὐ (1294, 16). Trotz seiner Tendenz zu korrigieren hat der Kopist des Coislin 131 als einziger einen Fehler des Laurentianus weitergegeben, den alle anderen Kopien dieser Handschrift vermieden haben, nämlich die Lesart πλατουμένη für πατουμένη (1294, 19). Einige Lesarten des Coislin 131 könnten durch die Schrift des Kopisten des Laurentianus verursacht worden sein, die sehr individuell und für Falschlesungen anfällig ist. Die Lesart ὡρῶν für καιρῶν (1294, 13), die bereits für den Barber. gr. 362 und dessen Abschriften erwähnt wurde, 261 erscheint ebenso im Coislin 131 (f. 1v5) und könnte aus denselben Gründen unabhängig in die Handschrift Eingang gefunden haben; dem sind ἐσκεύασθαι (1290, 13) 262 und ἃς a. c. (1291, 23) hinzuzufügen. 263 All diese _____________

Die drei Exzerpte aus den Ant. Iud. stehen respektive auf den f. 255v3–13, 260r6–24 und 312r21–312v13. Das erste, das berühmte Testimonium Flavianum, ist dank einer mit roter Tinte geschriebenen Randnotiz leicht auffindbar; das zweite (Johannes der Täufer) ist mit einem cη versehen, das allerdings nicht von der ersten Hand stammt; beim dritten (der Herrenbruder Jakobus, der auf Befehl des Hohepriesters Hannas hingerichtet wurde) stehen keine Angaben. 260 Die ursprüngliche Lesart (οὐκ ἄγγελοι) erscheint in keiner der Handschriften, die das Exzerpt aus De universo einzeln überliefern. Der Kopist des Laurentianus ließ eine fenestra frei (f. 320v24), wenn es sich nicht um eine Rasur handelt (das Zeichen nach ἐλαυνόμενος ist vielleicht die Ligatur ου). Das οὐχ, das im Coislin 131 steht, ist eine einfache Lösung, die durch die vorangehenden Negationen nahegelegt wird; sie wurde auch in den Handschriften Vat. gr. 723 und 973 angewandt. 261 Vgl. oben, 364. 262 Im Laur. plut. LXIX. 23 steht ἐσκεύασται (f. 319r12); das τ, in Ligatur mit dem σ geschrieben, ist schlecht erkennbar, was beim Kopisten des Coislin 131 (f. 1r9) Zweifel hervorgerufen haben kann; allerdings haben die anderen Kopisten, die nach unserer Ansicht den Laurentianus abgeschrieben haben, diesen Fehler nicht gemacht. 263 Im Laur. plut. LXIX. 23 (f. 319v13) ist das υ so eng an das ο geschrieben, dass der Eindruck entsteht, es handle sich nicht um οὓς, sondern um ἃς, wie der Kopist des Coislin 131 259

368

Appendix III

Beobachtungen über den Textzustand im Coislin 131 führen zu dem Schluss, dass diese Handschrift für den Inhalt des f. 1 eine direkte Kopie des Laurentianus ist. Der Vat. gr. 1756 (G) überliefert ebenfalls einen Text, der dem des Laur. plut. LXIX. 23 (F) sehr nahesteht, ohne allerdings eine direkte Kopie aus dieser Handschrift zu sein und ohne eine Verbindung zum Barber. gr. 362 (B) oder einem seiner Abkömmlinge (D und J). So steht die falsche Lesart ἰσχνοῦ für ἴχνους (1294, 19) im Vat. gr. 1756 und im Laurentianus, wo der Barber. gr. 362 und seine Abschriften die Lesart ἰχνοῦ haben, welche ein Korrekturversuch oder ein Lesefehler sein könnte; ein analoger Fall liegt bei der Lesart ἐὰν (1295, 10) vor: Sie ist im Laur. plut. LXIX. 23 und im Vat. gr. 1756 in οἱ verderbt, während der Barber. gr. 362 (und auch D und J) οὖν hat. Der Vat. gr. 1756 überliefert ferner eine Reihe von eigenen Lesarten, die auch in der Edition von Höschel 264 erscheinen und die demnach vermutlich auch in dem „codex italicus“ enthalten waren, den ihm Maximos Margounios geschickt hatte, da Höschel betont, den Text so publiziert zu haben, wie er ihn bekommen hatte: – Πλάτωνος] πλάτωνα (1290, 2); – λόγος] τόπος (1290, 4); – οὓς ἀγομένους] ἃς ἀγομένας (1291, 23–24); – οὗτοι] οὑ (οὗ Hö [1292, 2]); – χῶρον] χωρὸν (ibid.); – ὁροθετοῦντες] ὡροθετοῦντες (1294, 12); – τεύξεσθε] ἐντεύξεσθε (1295, 15); – Hinzufügung der Wörter τῶν αἰώνων nach εἰς τοὺς αἰῶνας in der Doxologie. 265

Diese Übereinstimmungen sind signifikant, und es stellt sich die Frage, ob der jetzige Vat. gr. 1756 diejenige Handschrift von De universo war, die von Margounios in seinem Brief vom 11. September 1590 an Höschel erwähnt wird; in diesem Schreiben beklagte sich Margounios darüber, dass eine nicht namentlich genannte Person ihm den Zugang zu zwei Blättern mit einem Exzerpt aus einem Text des Josephus gegen Platon und über die Ursache der Welt verwehrt habe. Die schwersten Fehler des Vat. gr. 1756, _____________

(f. 1r24) offenbar glaubte, der seinen Fehler allerdings bemerkte und in οὓς korrigierte. Derselbe Fehler wurde im Vat. gr. 1756 und in der Edition von Höschel begangen, doch wurde dort ἃς nicht zu οὓς korrigiert, sondern das korrespondierende Partizip angepasst (ἀγομένους wurde zu ἀγομένας). 264 Vgl. zu dieser Edition auch CASTELLI, Ricerche, 13–15. 265 Vgl. oben, Anm. 251.

Das Exzerpt aus De universo eines Ps.-Flavius Josephus

369

die der Text von Höschel nicht enthält, sind ὑγραίνουσαν anstelle von ὑγραίνουσα (1294, 13) und ἄρτος anstatt Ἄρκτος (ibid., 14); dazu kommen noch einige Kleinigkeiten wie οἱ für οἳ (1291, 5), μίᾳ statt dem klassischeren μιᾷ (ibid., 9), οὐχ Ὡρίων anstelle von οὐκ Ὠρίων (1294, 14) und ἀνθρώπους anstatt ἀνθρώποις (ibid., 24), doch im letzten Fall bleibt der Text von Höschel (ἀνθρώποις … γεννᾶ) unzufriedenstellend, die richtige Lesart ist ἀνθρώποις … γέννα. Unter diesen Lesarten des Vat. gr. 1756 gibt es mithin keine, die ein Gelehrter vom Schlage eines Margounios nicht hätte korrigieren oder normalisieren können. 266 Dennoch scheint der Vat. gr. 1756 nicht die Handschrift gewesen zu sein, auf die Margounios in seinem Brief vom 11. September 1590 an Höschel anspielte, zuallererst weil im Vat. gr. 1756 das Exzerpt aus De universo zweieinhalb Blätter einnimmt und nicht zwei, wie in dem Brief gesagt wird. Ferner hätte Lollino, wie gleich zu begründen ist, seinem Freund Margounios nicht den Zugang zu dem fraglichen Text verwehrt. 267 Der jetzige Vat. gr. 1756 wurde für den Privatgebrauch des Alvise Lollino hergestellt. Nach der Analyse von Canart besteht die Handschrift aus 19 von verschiedenen Händen geschriebenen Abschnitten, unter denen diejenigen von Lollino selbst, Gabriel Severos und Maximos Margounios identifiziert wurden; 268 letzterer scheint allerdings nicht die Blätter mit dem Exzerpt aus De universo geschrieben zu haben, die in der Analyse von Canart den Abschnitt 19 bilden. Freilich gibt es keinen Beweis dafür, dass es Margounios war, der Lollino die Vorlage für den Abschnitt 19 verschafft hatte, doch die Verwandtschaft des Vat. gr. 1756 mit dem an Höschel geschickten „codex italicus“ und die Tatsache, dass Margounios andere Abschnitte des Vat. gr. 1756 geschrieben hat, deuten stark in diese Richtung. Als Margounios endlich die beiden langersehnten Blätter in die Hand bekam, 269 wurden davon wahrscheinlich wenigstens zwei Kopien _____________

Höschels Text weist ebenfalls gewisse Besonderheiten auf: λίμνη statt λίμνης (1290, 12), ἀναβίωσιν für βίωσιν (1291, 18), [εἰς] ἀριστερὰ anstelle von ἀριστερὰ (εἰς ἀριστερὰ findet sich auch in den Handschriften S und V [ibid., 20]), ἀνιστάμενον anstatt φθειρόμενον1 (1293, 2) und die Auslassung von οὐδὲ – πατουμένη (1291, 18–19). Bis auf die letzte scheinen diese Lesarten Korrekturen zu sein. 267 Zu den freundschaftlichen Beziehungen zwischen den beiden vgl. P. CANART, Alviso Lollino et ses amis grecs. Studi Veneziani XII (1970), 561–565. 268 CANART, Codices 1745–1962, 62. Zu Gabriel Severos und Maximos Margounios vgl. B.L. FONKITCH, Notes paléographiques sur les manuscrits grecs. Θησαυρίσματα τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἰνστιτούτου Βυζαντινῶν καὶ Μεταβυζαντινῶν Σπουδῶν 16 (1979), 165. 269 In Bezug auf die Lesart κελεύσματι δὲ (anstatt καὶ κελεύσματι [1292, 18]) steht in der Edition von Höschel (924, linke Spalte): [m. s. κελεύσιμον τι]. Wenn diese Anmerkung auf Margounios zurückgeht, müsste die mit „m. s.“ bezeichnete Handschrift mit den beiden Blättern identisch sein; stammt sie von Höschel, befand sich der Fehler in dem „codex italicus“, den 266

370

Appendix III

hergestellt, eine für Höschel und eine für Margounios selbst (sofern er die beiden Blätter nicht erwerben konnte), doch existierten anscheinend noch andere Abschriften, wie der Vat. gr. 1756 bezeugt. Der „codex italicus“, den Höschel verwendete, um seinen Kommentar zur Bibliotheke des Photios anzureichern, landete wohl nach Abschluss des Textes im Papierkorb des Druckers. Die Handschrift Uppsala, Universitetsbiblioteket, gr. 37 (U), geschrieben 1654, kann schnell abgehandelt werden, da die Seiteneinteilung auf den ersten Blick erkennen lässt, dass es sich um eine Kopie des von Höschel publizierten Textes handelt; 270 die Handschrift aus Uppsala bietet auch eine lateinische Übersetzung, 271 die dem griechischen Text gegenübergestellt ist. Nun zu den Handschriften Vat. gr. 723 (S) und 973 (V). In seinem 1965 erschienenen Artikel zu den Zitaten aus De universo in der Chronik von Georg dem Mönch berichtet W. Malley, er habe mit M. Richard korrespondiert, der ihm unter anderem mitgeteilt habe, der Vat. gr. 723 „offers a very poor text, but perhaps with important readings.“ 272 Uns dagegen scheint es, als müsse die Bedeutung dieses Zeugen relativiert werden, da sein Text stark überarbeitet wurde, und dies an etwa 140 Stellen, was angesichts des Umfanges des Exzerptes viel ist; hier drei Beispiele für die erheblichen Freiheiten, die man sich hier genommen hat: – μειδιᾶν προξενεῖ anstelle von μειδιᾷ (1291, 17); – ὡς καὶ τὰ σπειρόμενα κόκκοι γυμνοὶ κατὰ τὸν σοφὸν für Καὶ τὸ μὲν σπαρὲν κόκκος γυμνὸς (1292, 17–18); – πρώτην παράβασιν statt ἀπ’ ἀρχῆς γενομένην παρακοήν (ibid., 22).

Der Vat. gr. 723 (S) kann nicht vom Laur. plut. LXIX. 23 (F) abhängen, weil der Vaticanus die Wörter οὐδὲ πλανήτων (sic acc.) ζήτησις ἀνάριθμος (1294, 15) bewahrt hat, 273 die im Laurentianus und in den von ihm ab_____________

er erhalten hatte. In beiden Fällen muss die Lesart κελεύσματι δὲ Ergebnis einer Korrektur sein. 270 Der Kopist der Handschrift aus Uppsala korrigierte auf dem Rand die beiden Fehler παράξεις und κριτήρ (zu πράξεις und κριτής), die Höschels Edition enthält und die zweifelsohne bei der Abfassung des Textes entstanden sind. 271 Die Übersetzung trägt den Titel „Ex Iosephi sermone ad Graecos scripto de causa universi secundum Platonem fragmentum“ und beginnt mit den Worten „Et sic locus est de daemonibus loquendi“ (vgl. auch oben, Anm. 206 und 213). 272 MALLEY, Four Unedited Fragments, 24, Anm. 1. 273 An einigen weiteren Stellen erweist sich der Text des Vat. gr. 723 dem des Laurentianus überlegen: So enthält er die Lesarten γὰρ (1292, 13) und γῇ (ibid., 20 [τῇ γῇ im Vat. gr.

Das Exzerpt aus De universo eines Ps.-Flavius Josephus

371

hängigen Textzeugen verloren sind. Dies zwingt zur Annahme einer verlorenen gemeinsamen Vorlage (β), von der die Handschriften F und S unabhängig voneinander abstammen. Das im Vat. gr. 723 (S) enthaltene Exzerpt aus De universo hat, wie es scheint, einen direkten Abkömmling im Vat. gr. 973 (V). 274 Dieser bietet denselben überarbeiteten Text wie der Vat. gr. 723, und beide Vaticani geben als einzige auf dem Rand die Lesart προσφόρους als Ersatz für προσκαίρους im Text selbst (1290, 11) an. Der Hypothese einer direkten Abhängigkeit könnte die Lesart ἴχνους (1294, 19) des Vat. gr. 973 (f. 79v12) entgegenstehen, wo seine vermutete Vorlage ἰσχνοῦ (f. 240v25) hat, doch ist dieses Wort dort in einer Art geschrieben (das σ ist sehr klein und steht in Ligatur mit dem χ über der Zeile), die ein Kopist leicht in ἴχνους verlesen konnte; die im Vat. gr. 723 (f. 240v5–6) durch einen Zeilenwechsel ausgelöste Wiederholung des Artikels ὁ vor Μίνως (1293, 14), konnte leicht vermieden werden. Die Lesart δὲ anstelle von μὲν (1293, 22) hat nur der Vat. gr. 973 und sie könnte erneut der Schrift des Kopisten des Vat. gr. 723 zu verdanken sein: In der analogen Reproduktion, in der die Handschrift studiert wurde, war das dem fraglichen δὲ entsprechende Wort (f. 240v11) jedenfalls für uns nicht zu entziffern. Dasselbe gilt für die Lesart αὐτὴν anstatt αὐτὸς (1293, 13): Im Vat. gr. 723 ist das Wort αὐτ` geschrieben (f. 240v5), und diese Abkürzung könnte den Kopisten des Vat. gr. 973 in die Irre geführt haben. Die Ähnlichkeiten zwischen den Handschriften Vat. gr. 723 und 973 erklären sich mithin am besten, wenn letztere eine direkte Kopie der ersteren ist. Schließlich sollen die wenigen Zeilen aus dem Exzerpt aus De universo analysiert werden, die von dem byzantinischen Historiker Zonaras zitiert worden sind. Es ist bekannt, dass dieser Autor die Antiquitates Iudaicae intensiv ausgebeutet hat, allerdings nicht in ihrer vollständigen Version, sondern vermittelt durch die Antiquitatum Iudaicarum epitoma. 275 Die von Zonaras benutzte Handschrift dieser Epitoma, die selbstverständlich sehr viel älter als der Laur. plut. LXIX. 23 (F) war, muss wie der Laurentianus das Exzerpt aus De universo sowie die Randnotiz enthalten haben, die den _____________

723]), die im Laur. plut. LXIX. 23 fehlen; er hat den Infinitiv ἐσκευάσθαι (1290, 13) bewahrt, wo im Laurentianus ἐσκεύασται steht; das Verb ἡτοίμασεν (1295, 18) wurde nicht versetzt. 274 Auf Höhe der Wörter τούτους οὐχ᾿ ὕπνος ἀναπαύσει (1294, 4) notierte der Kopist des Vat. gr. 973 (f. 79r), offenbar beunruhigt durch das, was ihn im Jenseits erwartet, οἴμοι· τί πάθω ὁ ἄθλιος ἐγώ. 275 Flavii Iosephi opera edidit… B. Niese. Vol. I. Antiquitatum Iudaicarum libri I–V, Berolini 1887, XXIII–XXVII; Vol. III, XIII–XVI sqq.; Antiquitatum Iudaicarum epitoma, erstes Vorwort, V, und zweites Vorwort, III; NODET, Texte, 342; ID., Sommaires, 116–117.

372

Appendix III

Leser auf dieses Exzerpt verwies. Dieser Schluss wird bestätigt durch eine Anzahl von Lesarten, die Zonaras mit der Handschrift F (und den mit F verwandten Handschriften) teilt, wie etwa die Auslassung des οἱ (1293, 19), die Versetzung von τὸ δίκαιον (ibid., 21–22) und die Hinzufügung der Partikel δ’ zwischen ἀπαύστῳ und ὀδύνῃ (1294, 3). Die Übereinstimmungen zwischen dem von Zonaras zitierten Exzerpt und F zwingen zur Annahme einer heute verlorenen Handschrift (α), die die Vorlage des byzantinischen Historikers und ein Vorläufer von F war. Im Text des Zonaras finden sich noch eine Reihe von eigenen Lesarten, doch scheint keine von ihnen von Bedeutung zu sein. 276 Hier die Übereinstimmungen zwischen der Randnotiz des Laurentianus und der Einleitung zu dem Zitat, wie sie von Zonaras verfasst wurde: Laur. plut. LXIX. 23, f. 255v

Ioh. Zon., Epitome historiarum, VI, cap. IV (ed. L. Dindorfius, t. II, 12, 30 – 13, 26)

Περὶ τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. 277 Ταῦτα μὲν ἐνταῦθα 278 περὶ τοῦ Χριστοῦ φησὶν ὁ Ἰώσηπος.

Καὶ ταῦτα μὲν ἀρχαιολογῶν ὁ Ἰώσηπος ἔγραψε περὶ τοῦ Χριστοῦ·

Ἐν δὲ τῷ πρὸς Ἕλληνας λόγῳ,

ἐν δὲ τῷ πρὸς Ἕλληνας αὐτοῦ λόγῳ, ὃς κατὰ Πλάτωνος ἐπιγέγραπται περὶ τῆς τοῦ παντὸς αἰτίας, οὗ καὶ ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνὸς μνείαν πεποίηται ἐν τῇ πονηθείσῃ αὐτῷ βίβλῳ τῇ καλουμένῃ Παράλληλα, ταῦτά φησι. „πάντες γὰρ – παραμένει.“ καὶ ἄλλα δ’ ἐπὶ τούτοις φησίν. Οὕτω μὲν οὖν περὶ Χριστοῦ γέγραφεν ὁ Ἰώσηπος.

οὗ καὶ ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνὸς μνείαν ποιεῖται ἐν τῇ πονηθείσῃ αὐτῷ (αὐτ cod.) βίβλῳ τῇ καλουμένῃ Παράλληλα, οὐ συνεσκιασμένως, ἀλλ’ ἀπαρακαλύπτως καὶ υἱὸν αὐτὸν ὁμολογεῖ τοῦ θεοῦ καὶ θεὸν κρίνοντα δικαίους καὶ ἀδίκους, ὡς τοῦ πα-

_____________

Auslassung von οἱ (1293, 15), ζητοῦντας für ἐπιζητοῦντας (ibid., 17), ἑκάστῳ anstatt εἰς πάντας (ibid.), πᾶσι anstelle von ἑκάστῳ (ibid., 18) und παρασκευάσει für παρεσκεύασε (ibid.). 277 Dies ist eine das Thema des Textes bezeichnende Überschrift, wie man sie regelmäßig im Laur. plut. LXIX. 23 findet. 278 Unter ταῦτα und ἐνταῦθα ist respektive das berühmte Testimonium Flavianum zu verstehen sowie die Stelle, wo es steht (im Buch XVIII der Antiquitates Iudaicae und auf f. 225v des Laur. plut. LXIX. 23). 276

Das Exzerpt aus De universo eines Ps.-Flavius Josephus

373

τρὸς αὐτῷ πᾶσαν δεδωκότος τὴν κρίσιν. 279 Τὸ δὲ περὶ τούτου τῆς Γραφῆς χωρίον ἐγράφη μετὰ τὸ τέλος τοῦ εἰκοστοῦ λόγου τῆς Ἀρχαιολογίας.

Zonaras bezeichnet das Werk des Josephus, aus dem er zitiert, mit dem Wort ἀρχαιολογῶν, das hier soviel bedeutet wie ἐν τῇ Ἀρχαιολογίᾳ; der Abschnitt von ὃς bis αἰτίας stammt aus der Attribution des Exzerptes, wie sie Zonaras am Ende seiner Handschrift der Antiquitatum Iudaicarum epitoma vorgefunden haben muss; dass er den vollständigen Text des Exzerptes kannte, geht aus den Worten καὶ ἄλλα δ’ ἐπὶ τούτοις φησίν hervor. Die Tatsache, dass Zonaras die Παράλληλα nennt, genügt somit nicht für den Schluss, dass der byzantinische Historiker eines der Florilegien kannte, in denen die Sacra überliefert sind.

_____________

279

Ioh. 5, 22.

374

Appendix III

2.3 Stemma der Handschriften mit dem Exzerpt aus De universo α

Zonaras

1000

β

1100

1200 F 1300

S

γ C

1400

V

1500

1600 D

B

G J

„codex italicus“ (Margounios) Hö (1601) U (1654)

Das Exzerpt aus De universo eines Ps.-Flavius Josephus

375

2.4 Die Herkunft des Exzerptes aus De universo Die Verbindung zu den Sacra, die in der Randnotiz des Laur. plut. LXIX. 23 (F) hergestellt wird, der Titel, mit dem das Florileg dort bezeichnet wird ( Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνὸς … ἐν τῇ πονηθείσῃ αὐτῷ βίβλῳ τῇ καλουμένῃ Παράλληλα), der an denjenigen des Pinax in den Textzeugen des Flor PMLb erinnert, und die Tatsache, dass Incipit und Explicit des Textes identisch sind – all diese Indizien deuten darauf hin, dass das unabhängig überlieferte Exzerpt aus De universo in der Tat den Sacra entnommen ist, genauer einem Zeugen des FlorPMLb. Eine weitere Bestätigung liefert der Text: Wie im FlorPMLb enthält das unabhängig überlieferte Exzerpt eine schwerwiegende Verderbnis (νῦν δικαίως [1293, 5]) der wahrscheinlich ursprünglichen Lesart νύμφη, νυμφίῳ δικαίῳ, die für uns verloren gewesen wäre, hätte der Kompilator der Sacra nicht einen Abschnitt des Exzerptes *II22907 auch in seinem Buch I zitiert, wo sich die betreffende Lesart findet. Eine weitere Stelle im Buch I erlaubt vielleicht die Schließung einer kleinen Lücke nach προσαγορεύομεν (1293, 14). 280 Im Lichte der gewonnenen Erkenntnisse lässt sich die Entstehung und Verbreitung von *II22907 folgendermaßen zusammenfassen. Ein gelehrter Byzantiner kopierte ein Exemplar der Epitoma der Antiquitates Iudaicae des Flavius Josephus und kannte gleichzeitig das Exzerpt aus De universo, das in den Sacra überliefert ist. Wie alle Christen seiner Zeit war er besonders vom berühmten Testimonium Flavianum in den Antiquitates Iudaicae beeindruckt, 281 einer interpolierten Passage, in der der Jude Josephus einräumte, dass Jesus vielleicht mehr als ein Mensch (εἴγε ἄνδρα αὐτὸν λέγειν χρή) und der Messias war. Es kann ihm nicht entgangen sein, dass das Exzerpt aus De universo ein noch expliziteres Bekenntnis enthielt, da Josephus dort ohne Umschweife sagt, dass Jesus der Sohn Gottes war und ihm sein Vater, Gott selbst, das gesamte Gericht über Gerechte und Ungerechte überlassen habe (Act. 24, 15). Der Abschnitt aus De universo war zu lang, um auf dem Rand Platz zu finden, und so wurde er am Ende der Handschrift nach den Antiquitates Iudaicae kopiert und das Testimonium Flavianum mit einer kurzen Randnotiz versehen, um den Leser auf dieses andere Zeugnis desselben Autors zu verweisen. Die Handschrift, in der diese Maßnahme stattfand, war ein Vorgänger unseres Laur. plut. LXIX. _____________

Vgl. unten, 379–381. Nach Castelli (Ricerche, 77–82) könnte das Textimonium Flavianum von dem Kreis römischer Christen eingefügt worden sein, die auch De universo unter dem Namen des Flavius Josephus in Umlauf gebracht hatten, vgl. oben, Anm. 244. 280 281

376

Appendix III

23; sie muss in der Zeit zwischen der Redaktion der Antiquitatum Iudaicarum epitoma (10. oder 11. Jh.) 282 und dem Anfang des 12. Jh.s entstanden sein, da Zonaras der älteste Gewährsmann für die Epitoma ist. Später wurde das Exzerpt aus De universo von den Antiquitates Iudaicae durch einen anderen Gelehrten getrennt, der sich ebenfalls für das Werk des Flavius Josephus interessierte und es an ein Exemplar von De bello Iudaico (Coislin 131) anschloss. Andere kappten die Verbindung mit dem Werk des Josephus, vielleicht weil sie von der in dem Exzerpt entwickelten eschatologischen Vision 283 stärker angezogen wurden als von den christologischen Implikationen einiger seiner Abschnitte. 2.5 Das Exzerpt aus De universo und das FlorPMLb Wie war der Textzustand in der Handschrift des FlorPMLb, die von demjenigen benutzt worden ist, der das Exzerpt aus De universo mit der Epitoma der Antiquitates Iudaicae in Verbindung brachte? Der Text ist an einigen Stellen zweifelsohne schlechter als der des Florilegs, das als Vorlage gedient hat. So sind drei absichtlichen Kürzungen am Ende des Textes 284 noch die Auslassung von ᾗ bis δεσπόζων (1294, 22), von καὶ (1291, 23), 285 von ξανθὴν (ibid., 27 [ fenestra in F G, vier Punkte in BDJ]) 286 und von οὐκ ἄγγελοι (1294, 11 [ fenestra in F (in F vielleicht ausradiert) B J G, οὐχ in C _____________

Vgl. Antiquitatum Iudaicarum epitoma, erstes Vorwort, V („saeculo decimo aut undecimo“) und zweites Vorwort, III; H. SCHRECKENBERG, Die Flavius-Josephus-Tradition in Antike und Mittelalter (Arbeiten zur Literatur und Geschichte des hellenistischen Judentums, V), Leiden 1972, 128; NODET, Texte, 34; ID., Sommaires, 114; E. LAMBERZ, Zwei Flavius-Josephus-Handschriften des Athosklosters Vatopedi (Vatop. 386 und 387). Rheinisches Museum für Philologie, N. F. 139 (1996), 298, Anm. 11. Die Datierung ist sehr unsicher, worauf Schreckenberg und Lamberz hinweisen: Fest steht nur der terminus ante quem, der von Zonaras geliefert wird, insofern 1118 das letzte von ihm behandelte Jahr ist (die Handschriften der Epitoma sind allesamt noch jünger). 283 Vgl. E. PRINZIVALLI, Due passi escatologici del Perì pantòs di Ippolito. Vetera Christianorum 16 (1979), 63–75; Br.E. DALEY, The hope of the early Church. A handbook of Patristic eschatology, Cambridge–New York–Port Chester–Melbourne–Sydney 1991, 38–41; BRENT, Hippolytus, 266–269. 284 Vgl. oben, 363. 285 Um den Fehler zu beheben, hat der Kopist von S (und der von V) εἰς τὰ κατώτερα ὠθοῦντες zu ὠθοῦσιν εἰς τὰ κατώτερα geändert. 286 Die unserer Ansicht nach richtige Lesart ξανθὴν findet sich nur in M; in VW steht an dieser Stelle der schwer zu verstehende Infinitiv ἐξανθεῖν. Da der Text des mit der Antiquitatum Iudaicarum epitoma verbundenen Exzerptes VW nähersteht als M (vgl. unten, 378), hatte die Vorlage, aus der das Exzerpt entnommen wurde, wahrscheinlich auch selbst die Lesart ἐξανθεῖν, die jedoch nicht übernommen wurde, da sie unverständlich war. 282

Das Exzerpt aus De universo eines Ps.-Flavius Josephus

377

SV]) hinzuzufügen. 287 Mit Sicherheit schlechter erscheint uns auch die Lesart καταπεπήγασι anstelle von καταπεπλήγασι (1292, 1 [aktive Form in passiver Bedeutung]). Die Lesart τούτῳ … ὄνομα anstatt τοῦτον … ὀνόματι (1291, 19) ergibt keinen Sinn, weshalb sie in S und V zu τοῦτο korrigiert wurde. Umgekehrt gibt es nur zwei Stellen, an denen wir die direkte Überlieferung mithilfe des Textes des unabhängig überlieferten Exzerptes korrigiert haben: Die Hinzufügung von ὡς nach ἀπιστήσητε (1292, 11) und die Bevorzugung der Lesart τῶν gegenüber μετὰ (1294, 24). 288 Wir sind uns natürlich bewusst, dass es sich in beiden Fällen auch um Korrekturen handeln kann, die zu irgendeinem Zeitpunkt in der Überlieferung vorgenommen wurden. Abgesehen von diesen mehr oder minder klaren Fällen, die gegen oder für (ὡς und τῶν) die eigenständige Überlieferung des Exzerptes aus De universo sprechen, gibt es eine Reihe von Varianten, die im Vergleich zur direkten Tradition wenig bedeutsam sind; keine von ihnen scheint besser zu sein als der in den Zeugen des FlorPMLb überlieferte Text: – morphologische Variante: βελτίω statt βελτίονα (1291, 15); – lexikalische Varianten: κικλήσκομεν für κληΐζομεν (ibid., 19), ὀνειδίζοντες F C BDJ G Hö, μετ’ ὀνειδισμῶν S V anstelle von ἐπονειδίζοντες (ibid., 22), πατέρων χορὸν anstatt δικαίων χῶρον (1292, 2 [χορὸν auch in VW]), γενόμενα (-ά- J ut videtur) für πιαινομένου (ibid., 17), 289 καὶ statt ὡς (1293, 3), ᾧ anstelle von ὡς (ibid., 5); 290 – syntaktische Varianten: προσενεχθείη F C BDJ G Hö, προσενεχθήσεται S V für προσενεχθῇ (1291, 1), 291 ἔγγιον statt ἐγγίονες (ibid., 25), ὑποδεχομένη anstelle von ὑποδεξαμένη (1292, 16), γενόμενα (vgl. auch die lexikalischen Varianten) … συμπλεκόμενα für πιαινομένου … συμπλεκομένου (ibid., 17); – Hinzufügung und Umstellung: τῆς ἀναβάσεως ἡ ὁδὸς F C BDJ G Hö, ἡ ἄνοδος τῆς τούτου εὑρέσεως S V anstelle von ὁδὸς ἀναβάσεως (1294, 20);

_____________

287 Die Auslassung der Wörter οὐκ ἄγγελοι scheint Absicht zu sein: Derjenige, der sie vorgenommen hat, wunderte sich zweifellos über die Behauptung, es gebe nach dem Jüngsten Gericht keine Engel mehr; vgl. dazu auch unten, 381–382. 288 Die Lesart ὁ μετὰ δικαίων ἀριθμὸς steht in PM VW und in der Handschrift Oxford, Bodleian Library, Barocci 26 (vgl. oben, 347). 289 Die Variante ist teilweise der Schrift in Unzialen geschuldet (Π gelesen wie Γ und Strich des Iota nicht bemerkt), teilweise dem Unterschied zwischen Aussprache und Orthographie (-ε- statt -αι-); die Entstehung der Variante dokumentiert auch die Lesart πενόμενα von P. 290 Zweifelsohne ein Versuch, den an dieser Stelle unverständlichen Text (νῦν δικαίως) etwas zu korrigieren (vgl. oben, 375). 291 Die Lesart von S V steht ebenfalls in VW. Dass die Kopisten Schwierigkeiten mit dem Konjunktiv hatten, sieht man auch im Barocci 26, wo der Indikativ προσηνεχθη (sic) steht (vgl. oben, 347).

378

Appendix III

– Auslassungen: τοῦ (1290, 14), ὁρωμένων (1291, 14), ἐπιγελῶντες (ibid., 22), 292 μέρη (ibid., 23) und οἱ (1293, 19).

Der mit der Antiquitatum Iudaicarum epitoma verbundene Text enthält auch einige Lesarten, die mit denen eines oder mehrerer Zeugen der direkten Tradition übereinstimmen und die Schlussfolgerung erlauben, dass die Vorlage dessen, der das Exzerpt aus De universo mit der Epitoma in Verbindung gebracht hat, mit den Handschriften VW und P verwandt war: – lexikalische Varianten: ᾧ F C BDJ G Hö, ἐν ᾧ δηλαδὴ S V anstelle von ὡς (1291, 6 [vgl. M]), μὴ F C BDJ G Hö, μηδένα S V für μήτε (1292, 4 [μὴ auch in VW, μη Ma. c.]), οὐχ’ ὕπνος statt οὐ πόνος (1294, 8 [vgl. ὁ ὕπνος in P VW]), αὐλὴ für πύλη (ibid., 16 [αὐλὴ auch in P und VW]), ἰσχνοῦ F C G S, ἰχνοῦ BDJ anstatt ἴχνους, vom Kopisten von V wiederhergestellt (ibid., 19 [ἰσχνοῦ auch in P und VW]); 293 – syntaktische Varianten: παρασχόντoς statt παρέχοντος (1293, 23 [παρασχόντος auch in VW und P]), ἀπονείμαντος F C BDJ G Hö, om. S V anstatt ἀπονέμοντος (1294, 1 [ἀπονείμαντος VW, ἀπὸνί- P]), αὐτομάτη anstelle von αὐτόματος (ibid., 21 [αὐτομάτη auch in VW, -ματι P]); – Hinzufügung: δὲ nach κελεύσματι (1292, 18); die ursprüngliche Lesart könnte καὶ κελεύσματι gelautet haben, doch das καὶ ist in P und in VW a. c. ausgefallen; – Auslassungen: τὰς für τάς τε (1290, 10–11 [fehlt auch in R]), 294 αἱ (1292, 6 [fehlt auch in VW]), ἀεὶ (ibid., 8 [fehlt auch in VW und R]), εἰ (ibid., 9 [fehlt auch in M und VW]), μὲν (ibid., 14 [fehlt auch in VW]); – Umstellung: ἐπάγει τὸ δίκαιον für τὸ δίκαιον ἐπάγει (1293, 21–22 [ἐπάγει τὸ δίκαιον auch in VW und P]).

Die Wörter πρὸς Ἕλληνας in der Attribution des außerhalb der Sacra überlieferten Exzerptes aus De universo 295 scheinen mithin auf den gelehrten Byzantiner zurückzugehen, der das Exzerpt in eine Handschrift der Antiquitates Iudaicae des Flavius Josephus einfügte. Dass diese Wörter auch auf der 1551 in Rom gefundenen Statue des Hippolyt 296 stehen und _____________

Die Lesart ἐπιγελῶντες ist nur in M enthalten (επιγελῶνταις); die Lesart ἐπιτελοῦντες in VW und im Barocci 26 (vgl. oben, 347) ist deshalb kaum zu verteidigen, weil sie mit den gängigen Bedeutungen dieses Verbs nicht zu vereinbaren ist; womöglich wurde das Partizip deshalb in der unabhängigen Tradition des Exzerptes aus De universo ausgelassen. 293 Die Lesart ἰσχνοῦ (von ἰσχνός „mager“, „zart“) könnte wie eine lectio difficilior erscheinen, doch wie wäre sie dann zu verstehen? 294 Alle Zeugen des FlorPMLb einschließlich des Barocci 26 haben τάς τε: Also wurde das τε entweder zufällig in PMLb eingefügt (in diesem Fall wäre die ursprüngliche Lesart in R erhalten), oder in *II2 sind einige Wörter ausgefallen (das Fehlen des τε müsste dann als das Ergebnis einer Korrektur angesehen werden). 295 Sie fehlen in P und VW, aber in letzterer Handschrift wurde die Attribution stark gekürzt. 296 Zu dieser Statue, die nach einer 1975 von M. Guarducci aufgestellten Hypothese eine epikureische Philosophin darstellen soll, vielleicht Themista von Lampsakos, vgl. C. SCHOLTEN, Hippolytos II (von Rom), RAC XV (1989), Sp. 541–542, und BRENT, Hippolytus, 3–114. Nach 292

Das Exzerpt aus De universo eines Ps.-Flavius Josephus

379

wohl auch zum ursprünglichen Titel des Werkes gehören, 297 ist bemerkenswert: Will man nicht an reinen Zufall glauben, muss man annehmen, dass jener Byzantiner De universo noch in einer anderen Version kannte als in dem Auszug, der in den Sacra steht. 3. Die Handschriften ohne πρὸς Ἕλληνας in der Attribution Basierend auf dem Fehlen der Präzisierung πρὸς Ἕλληνας in der Attribution des Exzerptes aus De universo ergibt sich eine heterogene Gruppe von Textzeugen. So ist die Handschrift Athos, Μονὴ Μεγίστης Λαύρας, K 113 nachweislich ein Zeuge des FC und fällt somit nicht in unser Forschungsfeld. Die drei in der Bodleian Library (Barocci 26, Grabe 21 und Langbaine 11) aufbewahrten Textzeugen überliefern abgesehen von dem Exzerpt aus De universo noch drei weitere, den Sacra entnommene Zitate, die zeigen, dass diese Handschriften von einem Zeugen des FlorPMLb abhängen; die Handschriften Venedig, Biblioteca Nazionale Marciana, gr. 575 und Paris, Bibliothèque nationale de France, gr. 1335 enthalten sogar den Text des gesamten Kapitels, in dem das Exzerpt aus De universo steht. Da diese fünf letzten Zeugen unzweifelhaft Vertreter des FlorPMLb sind, werden sie hier unter den partiellen Zeugen dieses Florilegs geführt. 298 4. Einige textkritische Beobachtungen zu *II22907 / PMLb cap. Ω 1, 42 Eine Stelle in *II22907 / PMLb cap. Ω 1, 42 verdient eine nähere Betrachtung, da ein im Buch I der Sacra überlieferter Auszug aus demselben Text die Vermutung nahelegt, dass nach προσαγορεύομεν (1293, 14) sowohl im FlorPMLb als auch im unabhängig überlieferten Exzerpt die Wörter θεὸν ἐνανθρωπήσαντα ausgefallen sind. 299 Es sei darauf hingewiesen, dass in _____________

letzterem sah man früher in der dargestellten Figur keinen spezifischen Kirchenvater, sondern vielmehr eine Allegorie (Christ/Σοφία); deshalb könnten die auf dem Sockel der Statue genannten Titel zu Werken verschiedener Autoren gehören (drei oder sogar mehr) und eher einer „Schule“ als individuellen Autoren Tribut zollen. 297 Vgl. Declerck, LXII. Zum Titel von De universo vgl. CASTELLI, Ricerche, 52–58. 298 Vgl. die ausführliche Analyse oben, 346–357. 299 Diese Wörter stehen in Sacra I / C cap. A 12, 57 in einem Zitat, das sich mit einem Abschnitt aus *II22907 / PMLb cap. Ω 1, 42 überschneidet, jedoch in Sacra I Meletios von Antiochien zugeschrieben wird. Diese falsche Zuschreibung lässt sich sehr wahrscheinlich dadurch erklären, dass dem Auszug aus De universo ein Zitat aus Meletios voranging: Der Text des Meletioszitates und die Attribution des Auszuges aus De universo wurden durch einen Lesesprung ausgelassen, mit dem Ergebnis, dass eine Attribution und ein Text kombiniert

380

Appendix III

der Lesart προσἀγορευομενον von P die beiden letzten Buchstaben aus der Abkürzung des nomen sacrum θεόν entstanden sein könnten. Jedenfalls ist ein gewisser Argwohn hinsichtlich beider Wörter gerechtfertigt. Außerhalb des Exzerptes aus De universo erscheint das Verb ἐνανθρωπέω in den Hippolyt von Rom zugeschriebenen Werken nur in Contra Noetum (CPG 1902): σεσαρκωμένου τοῦ Λόγου καὶ ἐνανθρωπήσαντος; 300 das Substantiv ἐνανθρώπησις ist etwas besser bezeugt (vier Stellen in vier verschiedenen Werken). Akzeptiert man, dass die traditionell Hippolyt zugeschriebenen Schriften (CPG 1870–1899) von einem einzigen Autor stammen, 301 so erhöht das Vorkommen des Verbs ἐνανθρωπέω in Contra Noetum die Wahrscheinlichkeit, dass Hippolyt es auch in De universo verwendet hat. Sollten es hingegen zwei Autoren sein – der eine im Osten (2.–3. Jh.) mit dem Namen Hippolytos, von dem Contra Noetum, De Christo et Antichristo (CPG 1872) und die Commentarii in Danielem (CPG 1873) stammen, der andere ein anonymer, möglicherweise homonymer Autor in Rom (3. Jh.), der außer De universo auch die Refutatio omnium haeresium (CPG 1899) und das Chronicon (CPG 1896) verfasst hat, 302 beweist die Übereinstimmung zwischen Contra Noetum und De universo strenggenommen _____________

wurden, die nichts miteinander zu tun haben. Höchstwahrscheinlich hat ein analoger Überlieferungsschaden in Sacra I / C cap. A 10, 47 dazu geführt, dass ein weiterer Auszug aus *II22907 / PMLb cap. Ω 1, 42 unter dem Namen des Irenäus steht. Dass der Name Meletios aus einer Verwechslung mit dem Namen Miltiades hervorgegangen sein könnte (A. WHEALEY, Hippolytus’ lost De universo and De Resurrectione: Some New Hypotheses. Vigiliae Christianae 50 [1996], 250) ist gänzlich ausgeschlossen. 300 Übersetzt mit „once the Word had taken flesh and was among men“; vgl. Hippolytus of Rome, Contra Noetum. Text introduced, edited and translated by R. BUTTERWORTH (Heythrop Monographs), London 1977, 4.7 (53 und 54). Das Partizip ἐνανθρωπήσαντος wird in der deutschen Übersetzung von Bertsch anders verstanden: „nachdem das Wort Fleisch angenommen hatte und Mensch geworden war“; vgl. L. BERTSCH, Die Botschaft von Christus und unserer Erlösung bei Hippolyt von Rom. Eine materialkerygmatische Untersuchung (Trierer Theologische Studien, 17), Trier 1966, 13. Diese theologischen Termini waren Hippolyt bekannt, weshalb ihr Vorkommen in Contra Noetum nicht notwendigerweise als eine chalkedonische Überarbeitung gelten muss; vgl. NAUTIN, Hippolyte, 45; BRENT, Hippolytus, 225. Norelli, der den Autor von De universo für identisch mit demjenigen der Refutatio omnium haeresium hält, zeigt sich ebensowenig überrascht: In dem in den Sacra überlieferten Auszug aus De universo wird Christus allein in seiner Rolle als eschatologischer Richter erwähnt, und in diesem Kontext wird präzisiert, dass er der menschgewordene Gott ist; vgl. E. NORELLI, Alcuni termini della «Confutazione di tutte le eresie» (Elenchos) e il progetto dell’opera, in: Lingua et teologia nel cristianesimo greco. Atti del convegno tenuto a Trento l’11–12 dicembre 1997 a cura di Cl. MORESCHINI e G. MENESTRINA (Religione e Cultura, 11), Brescia 1999, 110. 301 Vgl. den Artikel von C. Scholten in RAC XV, Sp. 501–504, zitiert oben, Anm. 296. 302 Dies ist die von der „italienischen Schule“ verfochtene Position, gut zusammengefasst bei CASTELLI, Ricerche, 26–27; vgl. jedoch die Schlussfolgerungen von BRENT, Hippolytus, 365– 367.

Das Exzerpt aus De universo eines Ps.-Flavius Josephus

381

nichts. In diesem Fall wäre die Verwendung von ἐνανθρωπέω ein hapax legomenon in den Schriften des römischen Autors, und die Wahrscheinlichkeit würde größer, dass die Wörter θεὸν ἐνανθρωπήσαντα von einem übereifrigen Kopisten oder vielleicht vom Kompilator der Sacra selbst interpoliert wurden, um den Juden Josephus noch näher an die christliche Lehre heranzurücken. Nautin legte eine französische Übersetzung des von Holl (n° 353) gegebenen griechischen Textes vor 303 und verbesserte den Urtext bei dieser Gelegenheit an vier Stellen. Eine dieser Verbesserungen ist nicht gerechtfertigt, 304 eine andere, die sich bereits in einigen Zeugen des FlorPMLb findet, absolut notwendig. 305 Die beiden verbleibenden Fälle bedürfen einiger Erklärungen. Gegen Ende des Auszuges aus De universo stellt Ps.-Josephus eine Liste von Dingen auf, die nach dem Jüngsten Gericht nicht mehr existieren. Zwischen der Sonne und dem Mond nennt er die Engel: οὐκ ἄγγελοι ὡρῶν μέτρα ἢ κέντρα πρὸς εὔγνωστον ἀνθρώπων βίον διαμετρούμενα ὁροθετοῦντες (1294, 11–12). Anstelle von οὐκ ἄγγελοι glaubte Nautin οὐκ ἀστέρες lesen zu müssen. 306 Obwohl er selbst keine Erklärung dafür gibt, sind seine Motive leicht zu erahnen: Die Engel sind bekanntlich unsterbliche Geschöpfe, und infolgedessen ist es unmöglich, dass sie nicht mehr existieren sollten; desweiteren werden sie an einer befremdlichen Stelle, zwischen Sonne und Mond, erwähnt. Allerdings scheint Nautin mit dieser Konjektur den Sternen eine zu große vorbestimmende Macht zuzuschreiben, während die Kirchenväter stets die Vorstellung bekämpften, dass Himmelskörper die Geburt und die Handlungen der Menschen beeinflus-

_____________

NAUTIN, Josipe, 74–78. Es handelt sich um παρασκευάσει (NAUTIN, Josipe, 76, Anm. 6) anstelle von παρεσκεύασε (1293, 18). 305 Der Sinn der Stelle lässt nur die Lesart ἄδικοι (1291, 6) zu, während die von Holl (n° 353, 19) bevorzugte Lesart δίκαιοι unverständlich ist; vgl. NAUTIN, Josipe, 74, Anm. 4; CASTELLI, Ricerche, 91, Anm. 315 (Anmerkung des Autors zur italienischen Übersetzung). 306 NAUTIN, Josipe, 77, Anm. 2; die Passage wird folgendermaßen übersetzt: „ni constellations qui marquent la longueur et le centre des époques calculées pour connaître la vie des hommes.“ Es sei daran erinnert, dass Nautin nicht der erste war, der die Lesart οὐκ ἄγγελοι in Zweifel zog, da diese Wörter in dem Auszug fehlen, der an die Epitoma der Antiquitates Iudaicae angeschlossen ist; in den ältesten Handschriften findet sich an dieser Stelle noch eine fenestra. Es ist möglich, dass die beiden Wörter in der Handschrift, der der Auszug entnommen wurde, unleserlich waren, doch halten wir es für sehr viel wahrscheinlicher, dass sie wegen ihres Inhalts ausgelassen wurden, da derjenige, der sie wegließ, dieselben Zweifel hegte wie Nautin. 303 304

382

Appendix III

sen könnten. 307 Uns scheint es, dass Ps.-Josephus hier nicht an das Ende der Engel denkt, sondern vielmehr an das Ende jener speziellen Aktivität, die die „Engel der Jahreszeiten“ ausüben. 308 Nun zur zweiten Passage, die von Holl und von uns folgendermaßen publiziert wurde: …καὶ αὐτὴ (sc. ἡ κτίσις) ἐλευθερωθεῖσα ἀπὸ τῆς φθορᾶς εἰς ἀφθαρσίαν διαυγῆ τε καὶ καθαρῷ πνεύματι δεδοξασμένη (1295, 5–7). Nautin löste das Adjektiv διαυγῆ von ἀφθαρσίαν, um es an den Dativ πνεύματι anzuschließen, indem er διαυγῇ las. 309 Hier gibt es zwar ein kleines Problem mit der Morphologie (man müsste διαυγεῖ lesen), doch ansonsten scheint Nautin einen sehr alten Fehler mit Erfolg korrigiert zu haben. Zugunsten seiner Korrektur sprechen ferner zwei Stellen in Hippolyts Danielkommentar: An der ersten verwendet der Verfasser die Adjektive διαυγής und καθαρός zur Beschreibung des Heiligen Geistes: τὸ ἀπ’ οὐρανῶν καθαρὸν καὶ διαυγὲς ἅγιον πνεῦμα; an der zweiten Stelle wird gesagt, dass die Körper derer, die zur „Auferstehung des Lebens“ (Joh. 5, 29) bestimmt sind, dann, wenn sie bei der Auferstehung ihre eigenen Seelen wiederaufnehmen, καθαρὰ καὶ διαυγῆ καὶ λάμποντα sind. 310 Dieselben Adjektive werden in einem Auszug aus dem Kommentar zum ersten Königebuch (CPG 1881[2]) auf den Körper Christi angewandt: τὸ τοῦ Χριστοῦ σῶμα καθαρὸν ἦν καὶ διαυγὲς… 311 Ob und inwiefern diese Übereinstimmungen gegen die These verschiedener Autoren sprechen, sei den Hippolytexperten überlassen.

_____________

Die Sterne haben allenfalls die Macht, bestimmte Ereignisse anzukündigen, und dies nur, weil sie spirituelle Körper sind, die von Engeln beherrscht werden (Clem. Alex., Eclogae propheticae, 55, 1–2 [ed. Nardi, 86]). 308 Die italienische Übersetzung („né ci saranno angeli a determinare le lunghezze o i punti delle stagioni per la ben conosciuta vita degli uomini“) von Castelli (Ricerche, 92) hält sich an die Lesart der Handschriften. 309 NAUTIN, Josipe, 78, 1; CASTELLI, Ricerche, 93, Anm. 320 („Qui si presuppone διαυγῃ“ [sic]). Zur Verwendung des Adjektivs καθαρός in den Hippolyt zugeschriebenen Schriften vgl. NAUTIN, Hippolyte, 43. 310 Vgl. Hippol. Rom., Commentarii in Danielem, IV, 58 bzw. IV, 45 (ed. Bonwetsch†/Richard, 330, 21 und 322, 15–18). 311 Der Auszug wird zum ersten Mal zitiert bei Leont. Byz., Contra Nestorianos et Eutychianos, I, flor. 14 (ed. Daley, 194, 7), wo er fälschlicherweise Irenäus von Lyon zugeschrieben wird; für die anderen Quellen (griechische und syrische) vgl. den Apparat von Daley. 307

Synopsis titulorum Sacra II1 → Sacra *II2 Στοιχεῖον Α Sacra II1

Sacra *II2

K cap. A 1 Περὶ τῆς τοῦ ἀνθρώπου πλάσεως καὶ κατασκευῆς, καὶ ὅτιπερ κατ’ εἰκόνα θεοῦ γεγενῆσθαι τὸν ἄνθρωπον ἡ θεόπνευστος φησὶν Γραφή, καὶ μὴ προϋπάρχειν τὴν ψυχὴν τοῦ σώματος, καὶ ὅτι ταύτην τὴν σάρκα ἔπλασεν ὁ θεὸς ἐκ τῆς γῆς ταῖς ἀχράντοις αὐτοῦ χερσίν, καὶ αὐτῇ ἐνεφύσησεν πνεῦμα ζωῆς, καὶ οὐ καθάπερ φασὶν οἱ αἱρετικοί, τοὺς δερματίνους χιτῶνας εἶναι τὴν σάρκα.

T cap. A 1 Περὶ τῆς τοῦ ἀνθρώπου πλάσεως καὶ κατασκευῆς, καὶ ὅσα περὶ ἡμῶν ἐν Γραφαῖς ἐμφέρεται.

K cap. A 2 Περὶ τοῦ αὐτεξουσίου, ὅτι τὸ αὐτεξούσιον δέδοται ἡμῖν παρὰ θεοῦ καὶ ἐν ἡμῖν ἐστιν σωθῆναι καὶ ἀπολέσθαι.

T cap. A 2 Περὶ τοῦ ἀνθρώπου, ὅτι αὐτεξούσιον αὐτὸν πεποίηκεν ὁ θεὸς καὶ ἡγεμόνα ἁπάντων τῶν ἐπιγείων.

K cap. A 4 Περὶ ἀγαθοεργίας, καὶ T cap. A 5 Περὶ ἀγαθοεργίας καὶ ὅτι χρὴ τὸ ἀγαθὸν πρὸς πάντας ἀγαθοποιῶν ἀνδρῶν. ποιεῖν καὶ μὴ ἀποδιδόναι κακὸν ἀντὶ κακοῦ, ἀλλὰ πειρασθῆναι νικᾶν ἐν τῷ ἀγαθῷ τὸ κακόν. K cap. A 5 Περὶ ἀδικουμένων, ὅτι χρὴ βοηθεῖν αὐτοῖς.

T cap. B 8 Περὶ βοηθείας καὶ ἀντιλήψεως ἀδικουμένων, ὅτι λίαν εὐάρεστον τῷ θεῷ.

K cap. A 7 Περὶ ἀρχομένων, ὅτι ἐξομοιοῦνται τοῖς τῶν κρατούντων ἤθεσιν, κἄν τε χρηστοὶ κἄν τε μοχθηροὶ τύχωσιν ὄντες.

T cap. A 8 Περὶ ἀρχομένων, ὅτι ἐξομοιοῦνται οἱ ἀρχόμενοι τοῖς τῶν ἀρχόντων ἤθεσιν.

K cap. A 8 Περὶ ἀναρχίας ἤτοι λαοῦ μὴ ἔχοντος ποιμένα.

T cap. A 12 Περὶ ἀναρχίας, ὅτι ἐπιβλαβὴς καὶ ἐπικίνδυνος καὶ συγχύσεως αἰτία.

K cap. A 12 Περὶ ἀγγελίας ἀγαθῆς.

T cap. A 19 Περὶ ἀγγελίας ἀγαθῆς.

K cap. A 13 Περὶ ἀγγελίας κακῆς.

T cap. A 20 Περὶ ἀγγελίας κακῆς.

384

Synopsis titulorum

K cap. A 14 Περὶ ἀγγέλλοντος καὶ μεσάζοντος ἀπόκρισιν, καὶ ὅτι ὁ τοῦτον τιμῶν τὸν πέμψαντα τιμᾷ.

T cap. A 18 Περὶ ἀγγέλλοντος καὶ μεσάζοντος ἀπόκρισιν.

K cap. A 15 Περὶ αἰτοῦντος ἤγουν προσαιτοῦντος.

T cap. E 37 Περὶ ἐπαιτίας.

K cap. A 16 Περὶ ἀπληστίας, ὅτι ἀπλήστως ἔχομεν πρὸς τὴν τοῦ πλείονος ὄρεξιν.

T cap. A 41 Περὶ ἀπληστίας, ὅτι ἀπλήστως ἔχομεν πρὸς τὴν τοῦ πλείονος ὄρεξιν, βαρύτατον δὲ καὶ θεοστυγὲς τὸ πάθος.

K cap. A 22 Περὶ ἀδυνάτων πραγμάτων.

T cap. A 28 Περὶ ἀδυνάτων καὶ δυσχερῶν ἡμῖν πραγμάτων.

K cap. A 23 Περὶ ἀστρονόμων.

T cap. A 43 Περὶ ἀστρολόγων.

K cap. A 25 Περὶ αἰσχρολογίας.

T cap. A 39 Περὶ ἀργολόγων καὶ βαττολόγων καὶ αἰσχρολόγων.

K cap. A 26 Περὶ ἀρᾶς εὐλόγως ἢ ἀδίκως ἐπαγομένης, καὶ ὅτι χρὴ εὐλογεῖν καὶ μὴ καταρᾶσθαι.

T cap. A 36 Περὶ ἀρᾶς ἀκαίρου καὶ ματαίας καὶ εὐκαίρου.

K cap. A 27 Περὶ ἀπειλῆς.

T cap. A 32 Περὶ ἀπειλῆς, ὅτι χρὴ φοβεῖσθαι τοῦ θεοῦ τὰς ἀπειλάς, καὶ μὴ καταφρονητικῶς ἐπ’ ὀλέθρῳ διακεῖσθαι.

K cap. A 28 Περὶ ἀμίκτων καὶ τῶν ἀκοινωνήτως ἐχόντων πρὸς ἄλληλα.

T cap. A 40 Περὶ ἀκοινωνήτων καὶ ἀσυμφώνων πραγμάτων.

Στοιχεῖον Β Sacra II1

Sacra *II2

K cap. B 1 Περὶ τοῦ βίου καὶ τοῦ κόσμου τούτου, καὶ ὅτι ἐν περισπασμῷ καὶ μόχθῳ καὶ ἡμεῖς καὶ ὁ βίος ἡμῶν, καὶ ὡς ἡ τοῦ κόσμου φιλία χωρίζει καὶ ἀλλοτριοῖ ἡμᾶς τοῦ θεοῦ.

T cap. B 5 Περὶ τοῦ ἀνθρωπείου βίου, ὅτι ἐπίμοχθος καὶ ἐπώδυνος.

K cap. B 2 Περὶ βλασφήμου καὶ μεγαλορήμονος.

T cap. B 6 Περὶ βλασφημούντων καὶ μεγαλορημονούντων καὶ πταιόντων εἰς τὸν θεὸν ἐξ ἀνοίας.

K cap. B 3 Περὶ βρωμάτων καὶ τῶν πρὸς τὸ ζῆν ἀναγκαίων.

T cap. B 16 Περὶ βρωμάτων καὶ τῶν πρὸς τὸ ζῆν ἀναγκαίων.

K cap. B 4 Περὶ βιαίου καὶ ἀβιάστου.

T cap. B 7 Περὶ βιαίων καὶ ἀβιάστων πραγμάτων, καὶ ὅτι τὸ κατὰ δύναμιν φίλον θεῷ ἐπὶ παντί.

385

Sacra II1 → Sacra *II2

Στοιχεῖον Γ Sacra II1

Sacra *II2

K cap. Γ 1 Περὶ τοῦ Γ ν ῶ θ ι σ α υ τ ὸ ν ἤτοι Πρόσεχε σεαυτῷ, καὶ ὅτι χρὴ τὰ οἰκεῖα ἕκαστον περισκοπεῖν καὶ μὴ τὰ ἀλλότρια περιεργάζεσθαι.

T cap. Γ 8 Περὶ τοῦ γνῶναι ἑαυτὸν καὶ τὰ οἰκεῖα μέτρα, καὶ μὴ ἐπαίρεσθαι.

K cap. Γ 2 Περὶ γνωσιμαχούντων.

T cap. Γ 7 Περὶ γνωσιμαχούντων καὶ ἑαυτοὺς καταμεμφομένων.

K cap. Γ 3 Περὶ γεωργίας, καὶ ὅτι καλὸν τὸ ἐργάζεσθαι τὴν γῆν.

T cap. Γ 1 Περὶ γεωργίας καὶ γεωργῶν, ὅτι καλὸν τὸ ἐργάζεσθαι.

K cap. Γ 5 Περὶ γογγυσμοῦ ἀπὸ πλήθους ἀνδρῶν γινομένου.

T cap. Γ 4 Περὶ γογγυστῶν καὶ μεμψιμοίρων.

Στοιχεῖον Δ Sacra II1

Sacra *II2

K cap. Δ 2 Περὶ διδασκάλων.

R cap. Δ 2 Περὶ διδασκαλίας, καὶ ὅτι οὐ πάντων τὸ διδάσκειν, ἀλλὰ σοφῶν καὶ πεπαιδευμένων.

K cap. Δ 3 Περὶ διαφορᾶς καὶ ἀνομοίου καταστάσεως ἀνθρώπων, καὶ ὅτι οὐ τὰ αὐτὰ πᾶσιν ἁρμόζει.

R cap. Δ 11 Περὶ διαφορᾶς καταστάσεων καὶ τρόπων καὶ ἀνομοιότητος γνωμῶν, ὅτι οὐ πάντες τοῖς αὐτοῖς ἀρέσκονται.

K cap. Δ 5 Περὶ διψύχων καὶ παλιμβόλων καὶ ἄστατον τὴν γνώμην ἐχόντων.

R cap. Δ 7 Περὶ δειλῶν καὶ διψύχων καὶ ἀκαταστάτων τῇ γνώμῃ.

K cap. Δ 7 Περὶ διαγνώσεως καλοῦ T cap. Δ 15 Περὶ διαγνώσεως καὶ καὶ κακοῦ, καὶ ὅτι ἀπὸ τῶν ἔργων πείρας ἠθῶν καὶ κρυφίων τρόπων μᾶλλον καὶ οὐκ ἀπὸ τῶν λόγων χρὴ ἀνδρός. δοκιμάζειν τοὺς καλούς. K cap. Δ 8 Περὶ δείπνου καὶ συνεστιάσεως.

R cap. Δ 9 Περὶ δείπνου καὶ συνεστιάσεως.

K cap. Δ 11 Περὶ διαθήκης καὶ κληρονομίας.

R cap. Δ 1 Περὶ διαθηκῶν καὶ κληρονόμων.

K cap. Δ 12 Περὶ διαβόλου ἤτοι σα- T cap. Δ 26 Περὶ διαβόλου ἤτοι σατανᾶ καὶ δαιμόνων. τανᾶ καὶ δαιμόνων. V cap. Δ 5 (II1suppl. 41–51) Περὶ τῶν δουλευόντων θεῷ, καὶ ὅτι χρὴ τούτους τιμᾶν καὶ σέβειν, καὶ τὰ πρὸς τὴν χρείαν νέμειν.

T cap. Δ 21 Περὶ τῶν δουλευόντων τῷ θεῷ, καὶ ὅτι χρὴ τούτους τιμᾶν καὶ σέβειν, καὶ τὰ πρὸς τὴν χρείαν προσάγειν.

386

Synopsis titulorum

V cap. Δ 7 (II1suppl. 52–57) Περὶ T cap. Δ 23 Περὶ δικαίων καὶ εὐχῆς δικαίων καὶ εὐχῆς παρ’ αὐτῶν γινο- παρ’ αὐτῶν γινομένης, καὶ ὅτι δεμένης [καὶ ὅτι φυλάττει αὐτοὺς ἐκ κτὴ καὶ τιμία παρὰ θεῷ ἐστιν. πειρασμῶν]. V cap. Δ 8 (II1suppl. 58–67) Περὶ δικαίων, ὅτι περιφρονοῦνται καὶ διασύρονται.

T cap. Δ 24 Περὶ δικαίων, ὅτι περιφρονοῦνται ὑπὸ τῶν ἀδίκων καὶ ἀσεβῶν, καὶ διασύρονται.

V cap. Δ 28 (II1suppl. 68–86) Περὶ δικαίων, ὅτι φυλάττει αὐτοὺς ὁ κύριος.

T cap. Δ 22 Περὶ δικαίων, ὅτι φυλάττει αὐτοὺς κύριος ἐκ πειρασμῶν, καὶ ἐν εὐφροσύνῃ ἔτη πολλὰ ζῶσιν, καὶ ὅτι ὑπὸ θεοῦ ἀγαπῶνται καὶ εὐλογοῦνται οἱ οἶκοι τῶν δικαίων.

V cap. Δ 29 (II1suppl. 87–94) Περὶ δικαίων, ὅτι τίμιος παρὰ κυρίῳ ὁ θάνατος αὐτῶν.

T cap. Δ 25 Περὶ δικαίων, ὅτι τίμιος παρὰ κυρίῳ ὁ θάνατος αὐτῶν, καὶ ὡς ἡ μνήμη αὐτῶν ἐγκωμιάζεται, καὶ τελευτῶντες ὑπὸ πάντων ζητοῦνται.

Στοιχεῖον Ε Sacra II1

Sacra *II2

K cap. Ε 2 Περὶ εὐπραγίας καὶ δυσπραγίας, καὶ ὅτι οὐ χρὴ ἐπαίρεσθαι ἐν ταῖς εὐπραγίαις ἢ συστέλλεσθαι ἐν ταῖς δυσπραγίαις.

T cap. Ε 9 Περὶ εὐπραγίας καὶ δυσπραγίας καὶ εὐπορίας καὶ ἀπορίας, καὶ ὅτι χρὴ ἐφ’ ἑκατέρῳ τούτων, τὰ δεύτερα σκοπεῖν διὰ τὰς κατὰ τὸν βίον μεταβολάς.

K cap. Ε 4 Περὶ ἐγκωμίων καὶ τῶν χαιρόντων αὐτοῖς, καὶ ὅτι οὐ δεῖ πρὸ πείρας ἐπαινεῖν τινά.

T cap. Ε 3 Περὶ ἐπαίνων καὶ ἐγκωμίων καὶ τῶν χαιρόντων ἐπ’ αὐτοῖς, καὶ ὅτι οὐ δεῖ πρὸ πείρας ἐπαινεῖν τινά.

K cap. Ε 5 Περὶ ἐχθρῶν καὶ πτώσεως αὐτῶν, καὶ ὅτι οὐ δεῖ χαίρειν ἐπὶ τῇ κακοπραγίᾳ τῶν ἐχθρῶν.

T cap. Ε 8 Περὶ ἐχθρῶν καὶ πτώσεως αὐτῶν, καὶ ὅτι οὐ δεῖ ἀδιαλλάκτως μεῖναι πρὸς τοὺς ἐπταικότας, οὐδὲ χαίρειν ἐπὶ πτώμασιν αὐτῶν καὶ κακοπραγίᾳ.

K cap. Ε 6 Περὶ ἐγγύης.

T cap. Ε 42 Περὶ ἐγγύης καὶ ἐγγυητοῦ.

K cap. Ε 8 Περὶ ἐπιβουλῆς καὶ τῶν ἐπιβουλευόντων τοῖς πλησίον, καὶ ὅτι αἱ καθ’ ἑτέρων ἐπιβουλαὶ εἰς τοὺς μηχανησαμένους περιτρέπονται.

T cap. Ε 10 Περὶ ἐνεδρεύοντος ἐπιβουλὴν τοῦ πλησίον, καὶ ὅτι αὐτὸς ἐμπεσεῖται.

387

Sacra II1 → Sacra *II2

K cap. Ε 10 Περὶ ἐπιθυμίας ἀγαθῆς καὶ κακῆς, καὶ ὅτι οὐ δεῖ ἡμᾶς ἐξακολουθῆσαι ταῖς πονηραῖς ἐπιθυμίαις.

T cap. Ε 5 Περὶ ἐπιθυμίας, καὶ ὅτι οὐ δεῖ ἐξακολουθεῖν ταῖς πονηραῖς ἐπιθυμίαις.

K cap. Ε 13 Περὶ ἐπικοίνων πραγμάτων, καὶ ὅτι χρὴ φεύγειν τὰ ἐπίκοινα καταγώγια, ὡς ταραχῆς καὶ ἔχθρας αἴτια.

T cap. Ε 45 Περὶ ἐπικοίνων πραγμάτων, καὶ ὅτι ἐπίμαχα τὰ ἐπίκοινα.

K cap. Ε 14 Περὶ εὐεργεσίας ἢ προσφορᾶς ἐξ ἀδίκων γινομένης, καὶ ὅτι ἀπρόσδεκτος τῷ θεῷ.

T cap. Ε 7 Περὶ ἐπικουρίας ἤτοι εὐεργεσίας καὶ προσφορᾶς ἐξ ἀδίκων γινομένης, καὶ ὅτι ἀπρόσδεκτος παρὰ θεῷ.

K cap. Ε 16 Περὶ ἐμπόρων.

T cap. Ε 11 Περὶ ἐμπορίας, καὶ ὅτι αἱ περὶ τὰ βιωτικὰ ἐνδελεχεῖς ἀσχολίαι συνέχουσιν ἡμῶν τὴν ζωήν, καὶ ἀποστεροῦσιν τῶν πνευματικῶν καὶ αἰωνίων ἀγαθῶν.

K cap. Ε 18 Περὶ ἑκουσίων καὶ ἀκουσίων ἁμαρτημάτων.

T cap. Ε 13 Περὶ ἑκουσίων καὶ ἀκουσίων εἴτε κατορθωμάτων, εἴτε ἁμαρτημάτων, ἐν γνώσει ἢ ἀγνοίᾳ γινομένων.

K cap. Ε 19 Περὶ εὐνούχων.

T cap. Ε 14 Περὶ εὐνούχων καὶ ἀγάμων.

K cap. Ε 25 Περὶ ἐκδικήσεως, καὶ ὡς ἀπηγόρευται δὶς περὶ τοῦ αὐτοῦ πράγματος εὐθύνας εἰσπράττεσθαι.

T cap. Ε 6 Περὶ ἐκδικήσεως καὶ εἰσπράξεως ἁμαρτιῶν, ὅτι οὐκ ἐκδικᾶται δὶς ἐπιτοαυτὸ ἐφ’ ἁμαρτίαις ὁ φιλάνθρωπος ἡμῶν κύριος, διορθούντων ἑαυτούς.

Στοιχεῖον Η Sacra II1

Sacra *II2

K cap. Η 1 Περὶ ἡμέρας ἀγαθῆς.

T cap. Η 1 Περὶ ἡμέρας ἀγαθῆς καὶ ἑορταστικῆς.

K cap. Η 2 Περὶ ἡμέρας κακῆς.

T cap. Η 2 Περὶ ἡμέρας σκληρᾶς καὶ θλιβερᾶς, καὶ ὅτι χρὴ ἐκκλίνειν καὶ παραφυλάττεσθαι.

388

Synopsis titulorum

Στοιχεῖον Θ Sacra II1

Sacra *II2

K cap. Θ 6 Περὶ τοῦ μὴ θαρρεῖν τινὶ T cap. Θ 4 Περὶ τοῦ μὴ θαρρῆσαι, ὡς ἔτυχεν. μὴ δὲ ἐμπιστεῦσαι ἑκάστῳ τὰ καθ’ ἑαυτούς.

Στοιχεῖον Ι Sacra II1

Sacra *II2

K cap. Ι 2 Περὶ ἰσότητος, καὶ ὅτι χρὴ τὰ πρὸς ἀξίαν ἑκάστῳ νέμειν.

T cap. Ι 1 Περὶ ἰσότητος, ὅτι ἡ ἰσότης φιλαδελφίας ἐστὶ μήτηρ καὶ τροφός, ἔν τε τοῖς πνευματικοῖς ἔν τε τοῖς σαρκικοῖς ἑκάστῳ τὰ πρὸς ἀξίαν νέμουσα.

K cap. Ι 3 Περὶ ἱματίων, ὅτι οὐ δεῖ ἱματισμῷ πολυτελεῖ κεχρῆσθαι .

T cap. Ι 2 Περὶ ἱματισμοῦ καὶ ἐνδυμενίας, καὶ ὅτι οὐ δεῖ ἱματισμῷ πολυτελεῖ κεχρῆσθαι.

Στοιχεῖον Κ Sacra II1

Sacra *II2

K cap. Κ 2 Περὶ κρειττόνων, ὅτι οὐ δεῖ πρὸς κρείττονας φιλονεικεῖν.

R cap. Κ 19 Περὶ κρειττόνων, ὅτι οὐ δεῖ πρὸς κρείττονας φιλονεικεῖν, ἀλλὰ παραχωρεῖν.

K cap. Κ 3 Περὶ καταλαλιᾶς, καὶ ὅτι καταλαλιά ἐστιν ὁ λόγος ψευδὴς κατά τινος λεγόμενος.

R cap. Κ 13 Περὶ καταλαλιᾶς καὶ διαβολῆς, ὅτι βαρύτατον τὸ πάθος καὶ τῷ κεκτημένῳ καὶ τῷ ἐπικοινωνοῦντι.

K cap. Κ 5 Περὶ καιροῦ, ὅτι δεῖ τὸν καιρὸν ἐξαγοράζειν, καὶ ὅτι ἐν καιρῷ χρὴ πάντα λέγεσθαι καὶ γίνεσθαι.

R cap. Κ 2 Περὶ καιροῦ, ὅτι καιρὸς τῷ παντὶ πράγματι.

K cap. Κ 6 Περὶ κολάκων καὶ παρα- T cap. A 22 Περὶ ἀνθρωπαρέσκων σίτων καὶ γελοιαστῶν, καὶ ὅτι χρὴ καὶ προσποιητῶς καὶ ὑπούλως διαφεύγειν γέλωτα. κειμένων. K cap. Κ 7

R cap. K 21 Περὶ κλεπτῶν καὶ τῶν συγκοινωνούντων αὐτοῖς.

K cap. Κ 8

R cap. K 14 Περὶ κωφῶν. PMLb cap. T 4 Περὶ τυφλῶν.

389

Sacra II1 → Sacra *II2

K cap. Κ 9

R cap. K 7 Περὶ καυχήσεως καὶ ἐπάρσεως, ὅτι ἐπιβλαβὲς τὸ πρᾶγμα, καὶ ὅτι ἐπ’ οὐδὲν πρᾶγμα [καὶ ὅτι ἐπ’ οϋδενὶ] περὶ τὸν βίον χρὴ καυχᾶσθαι· χρῆναι γὰρ μὴ ἑαυτοῖς ἐπιγράφειν τὰ ὡς εἰκὸς κατορθούμενα, ἀλλὰ τῷ αἰτίῳ καὶ συνεργῷ τῶν ἀγαθῶν θεῷ, καὶ αὐτῷ ἀναπέμπειν τὰ εὐχαριστήρια.

K cap. Κ 10

R cap. K 4 Περὶ κάλλους καὶ εὐπρεπείας σώματος, ὅτι οὐκ ἐν τούτοις, ἀλλ’ ἐν τῇ τῆς ψυχῆς ὡραιότητι ὁ θεὸς ἐπαναπαύεται.

K cap. Κ 15 Περὶ κομπαζόντων καὶ φουμιζόντων.

R cap. K 6 Περὶ κομπαζόντων καὶ φανταζομένων.

Στοιχεῖον Λ Sacra II1

Sacra *II2

K cap. Λ 2 Περὶ λοιδορίας.

R cap. Λ 1 Περὶ λοιδορίας.

K cap. Λ 3 Περὶ λιμοῦ καὶ τοῦ σῖτον R cap. Λ 3 Περὶ λιμοῦ καὶ τῆς ἐκ ἐν ἀνάγκῃ μὴ πωλοῦντος, καὶ ὅτι ἡ τούτου ἀνάγκης. τοῦ λιμοῦ ἀνάγκη πολλὰ ἄθεσμα ποιεῖ. K cap. Λ 4 Περὶ λύπης.

R cap. Λ 4 Περὶ λύπης καὶ λυπουμένων καὶ πενθούντων· οὐ καλὸν δὲ τὸ ὑπὲρ μέτρον.

K cap. Λ 6 Περὶ λουππαίων καὶ ἐπαοιδῶν καὶ κοτιστῶν, καὶ ὅτι οὐ δεῖ ἀντιλαμβάνεσθαι τῶν τοιούτων ἢ συγκροτήσεως ἀξιοῦν.

T cap. Δ 18 Περὶ διακινητῶν καὶ ἀργοφάγων λουππαίων, ἀνασεσοβημένων καὶ πεφαντασμένων ἐπ’ ὀλέθρῳ.

Στοιχεῖον Μ Sacra II1

Sacra *II2

K cap. M 1 Περὶ μεθυστῶν, .

R cap. M 1 Περὶ μεθυστῶν καὶ ἀσώτων.

K cap. M 2 Περὶ ματαιοπονούντων.

R cap. M 8 Περὶ ματαιοπονούντων καὶ μάταια φρονούντων.

K cap. M 3

R cap. M 4 Περὶ μυστηρίων, ὅτι προδοσία πρὸς θάνατον τὸ ἐκφερομυθεῖν τὰ φίλων μυστήρια.

390

Synopsis titulorum

K cap. M 4

R cap. M 2 Περὶ μαθητευομένων, ὅτι χρὴ σπουδαίως ἐρωτᾶν καὶ μανθάνειν τὰ ψυχωφελῆ καὶ γνῶσιν πνευματικήν.

Στοιχεῖον Ν Sacra II1

Sacra *II2

K cap. N 3 Περὶ τοῦ νήφειν καὶ φροντίζειν ἡμᾶς τῆς ἰδίας σωτηρίας.

R cap. N 6 Περὶ τοῦ νήφειν καὶ φροντίζειν ἡμᾶς τῆς ἰδίας σωτηρίας, καὶ ὅτι πειρατήριον καὶ ἐπικίνδυνον βίον ζῶμεν ἐνταῦθα.

Στοιχεῖον Ξ Sacra II1

Sacra *II2

K cap. Ξ 1 Περὶ ξενιτείας, καὶ ὅτι ἀ- PMLb cap. Ξ 1 Περὶ ξένων καὶ φιλοπαρρησίαστος ὁ ξένος. ξενίας, καὶ ὅτι ἀπαρρησίαστος ὁ ξένος πάντοτε.

Στοιχεῖον Ο Sacra II1

Sacra *II2

K cap. O 1 Περὶ ὀρφανῶν καὶ χηρῶν.

PMLb cap. O 8 Περὶ ὀρφανῶν καὶ χηρῶν.

K cap. O 2 Περὶ ὁρίων, ὅτι οὐ χρὴ ταῦτα μετάγειν.

Lc cap. O 13 Περὶ ὁροθεσίων.

K cap. O 3 Περὶ ὁδοῦ ἀγαθῆς καὶ πονηρᾶς, καὶ ὅτι χρὴ τὰς σκολιὰς ὁδοὺς ἐκκλίνειν, καὶ μετὰ τῆς εὐθείας πορεύεσθαι.

R cap. O 3 Περὶ ὁδοῦ ἀγαθῆς. R cap. O 4 Περὶ ὁδοῦ κακῆς.

K cap. O 4 Περὶ ὅρκου, ὅτι τοῖς ἐπὶ κακῷ δεδομένοις ὅρκοις οὐ χρὴ ἐμμένειν.

Lc cap. O 10 Περὶ ὅρκων καὶ ὅρων οὐκ ἀγαθῶν, καὶ ὅτι οὐ δεῖ ἐμμένειν αὐτοῖς.

K cap. O 6 Περὶ οἰήσεως καὶ δοκήσεως, καὶ ὅτι κρεῖττον τὸ εἶναι τοῦ δοκεῖν· ἐμπόδιον γὰρ τοῦτο πρὸς ἀρετήν.

PMLb cap. O 10 Περὶ οἰήσεως καὶ φυσιώσεως.

K cap. O 8 Περὶ ὀφθαλμοῦ.

R cap. O 15 Περὶ ὀφθαλμοῦ καὶ ὁράσεως.

391

Sacra II1 → Sacra *II2

K cap. O 9 Περὶ οἴνου καὶ χρήσεως αὐτοῦ.

R cap. O 12 Περὶ οἴνου καὶ χρήσεως αὐτοῦ.

K cap. O 10 Περὶ ὀνειδισμοῦ καὶ R cap. O 2 Περὶ ὀνειδισμοῦ ἀγαθοῦ φαυλισμοῦ καὶ ψόγου, καὶ ὅτι οὐ δεῖ κατὰ θεόν, καὶ ὀνειδισμοῦ ἐπὶ κασυμφορὰν ὀνειδίζειν. κοπραγίᾳ, καὶ ὅτι οὐδὲ συμφέρον ὀνειδίζειν. K cap. O 11 Περὶ ὀλιγοβίων καὶ ὀλιγοχρονίων.

PMLb cap. O 11 Περὶ ὀλιγοβίων καὶ μακροβίων.

Στοιχεῖον Π Sacra II1

Sacra *II2

K cap. Π 2 Περὶ παρρησίας, καὶ πόθεν ἡμῖν περιγίνεται ἡ ταύτης πρὸς πάντας κτῆσις.

PMLb cap. Π 4 Περὶ παρρησίας, καὶ πῶς δυνατὸν εὐπαρρησίαστον τινὰ γενέσθαι.

K cap. Π 5 Περὶ πιστοῦ ἀνδρός, καὶ ὅτι σπάνιον τὸ εὑρεῖν ἄνδρα πιστόν.

PMLb cap. Π 23 Περὶ πιστοῦ καὶ ἰσοψύχου καὶ μυστηριακοῦ ἀνθρώπου, ὅτι σπάνιον εὑρεῖν.

K cap. Π 7 Περὶ πόλεως ἀσεβείας πεπληρωμένης.

PMLb cap. Π 20 Περὶ πόλεως ἀσεβείας καὶ ἀνομίας πεπληρωμένης.

K cap. Π 9 Περὶ παραθήκης, ὅτι χρὴ πιστῶς ποιεῖσθαι τὴν ταύτης φυλακήν, καὶ μηδαμῶς δόλον εἰς ἀποστέρησιν τοῦ παραθεμένου μηχανᾶσθαι.

PMLb cap. Π 22 Περὶ παραθήκης.

K cap. Π 12 Περὶ παραμονῆς καὶ παραμενόντων.

PMLb cap. Π 24 Περὶ παραμονῆς καὶ παραμενόντων, ὅτι ἡ παραμονὴ ἔργον ἀνύει, καὶ χρὴ οὐ μόνον εὐνοϊκῶς, ἀλλὰ καὶ ὑπομονητικῶς διακεῖσθαι πρὸς τοὺς προλαβόντας, καὶ μηδένα ὡς ἔτυχεν καὶ ἀνεξετάστως εἰς ὑπηρεσίαν παραμονῆς εἰσδέχεσθαι.

K cap. Π 15 Περὶ πολέμου καὶ νόμου καὶ διαταγμάτων αὐτοῦ.

R cap. Π 11 Περὶ πολέμου καὶ πολεμικῶν νόμων, καὶ ὅτι ἐξ ἡμετέρων ἁμαρτιῶν κινοῦνται οἱ πόλεμοι καθ’ ἡμῶν.

K cap. Π 16 Περὶ πλαστογράφων.

PMLb cap. Π 19 Περὶ πλαστογράφων.

K cap. Π 18 Περὶ παρατηρήσεως, καὶ ὅτι οὐ δεῖ ἡμέρας ἢ καιροὺς παρατηρεῖσθαι.

Lc cap. Π 4 Περὶ παρατηρήσεως καὶ οἰωνισμοῦ.

392

Synopsis titulorum

V cap. Π 25 (II1suppl. 95–97) Περὶ πείρας πρὸς θεὸν γινομένης, καὶ ὅτι οὐ δεῖ πειράζειν τὸν θεόν.

R cap. Π 6 Περὶ πείρας πρὸς θεόν, καὶ ὅτι οὐ δεῖ πειράζειν τὸν θεόν.

Στοιχεῖον Ρ Sacra II1

Sacra *II2

K cap. Ρ 1 Περὶ ῥεμβομένων καὶ ἀστατούντων.

R cap. Ρ 2 Περὶ ῥεμβομένων καὶ πλανωμένων.

Στοιχεῖον Σ Sacra II1

Sacra *II2

K cap. Σ 1 Περὶ συμμέτρου καταστάσεως, καὶ ὅτι χρὴ συμμέτρως καὶ μετὰ διακρίσεως πάντα ποιεῖν καὶ μ η δ ὲ ν ἄ γ α ν .

PMLb cap. Σ 15 Περὶ συμμέτρου καταστάσεως καὶ τοῦ Μ η δ ὲ ν ἄ γαν.

K cap. Σ 3 Περὶ συνηθείας ἀγαθῆς καὶ κακῆς.

PMLb cap. Σ 6 Περὶ συνηθείας πονηρᾶς, καὶ ὅτι δυνατὸν ἀποσυνηθίσαι τῶν κακῶν, ὅτι μὴ ἐκ φύσεως, ἀλλ’ ἐκ προαιρέσεως τὸ κακόν.

K cap. Σ 7 Περὶ σκανδάλων, ὅτι χρὴ φεύγειν τὰ σκάνδαλα.

PMLb cap. Σ 7 Περὶ σκανδάλων, ὅτι χρὴ πάσῃ δυνάμει φυλάττεσθαι μὴ δοῦναι πρόσκομμα σκανδάλου μηδενί· τῷ γὰρ αἰτίῳ τὸ κακὸν ἐπιγράφεται.

K cap. Σ 8 Περὶ σαρκικῶν ἀνθρώπων.

PMLb cap. Σ 5 Περὶ σαρκικῶν ἀνθρώπων, τῶν τοῖς σαρκικοῖς πάθεσι δεδουλωμένων.

K cap. Σ 9 Περὶ συγγενῶν, ὅτι χρὴ ἀντιλαμβάνεσθαι αὐτῶν.

PMLb cap. Σ 1 Περὶ συγγενῶν, ὅτι χρὴ φιλοτίμως ἔχεσθαι τῆς τούτων κηδεμονίας.

K cap. Σ 10 Περὶ σπάνης καὶ ἀφορί- T cap. A 14 Περὶ ἀφορίας χρηστῶν ας χρηστῶν ἀνδρῶν. ἀνδρῶν, ὅτι ἐπικίνδυνος τῷ βίῳ.

Στοιχεῖον Τ Sacra II1

Sacra *II2

K cap. T 3 Περὶ τιμῆς, ὅτι χρὴ ἀλλήλους τιμᾶν.

PMLb cap. T 1 Περὶ τιμῆς, ὅτι χρὴ τιμητικοὺς ἡμᾶς εἶναι.

K cap. T 5 Περὶ τεχνιτῶν, καὶ τίνες τέχνας ἐξεῦρον.

PMLb cap. T 5 Περὶ τεχνιτῶν καὶ τίνες τέχνας ἐφεῦρον.

393

Sacra II1 → Sacra *II2

K cap. T 6 Περὶ τάξεως καὶ καταστάσεως, ὅτι χρὴ ταύτας πανταχοῦ φυλάττεσθαι.

PMLb cap. T 2 Περὶ τάξεως καὶ καταστάσεως.

Στοιχεῖον Υ Sacra II1

Sacra *II2

K cap. Υ 1 Περὶ ὑποκρίσεως καὶ εἰρωνείας καὶ πλαστῆς εὐλαβείας καὶ τῶν ταῦτα νοσούντων.

PMLb cap. Υ 2 Περὶ ὑποκρίσεως καὶ ὑποκριτῶν.

K cap. Υ 2 Περὶ ὑβριστοῦ.

PMLb cap. Υ 6 Περὶ ὑβριστῶν.

K cap. Υ 4 Περὶ ὑγείας, καὶ ὅτι πάν- PMLb cap. Υ 1 Περὶ ὑγείας καὶ εὐτων διαφέρει. ρωστίας.

Στοιχεῖον Φ Sacra II1

Sacra *II2

K cap. Φ 2 Περὶ φθόνου καὶ τῶν ὑπὸ τοιούτου πάθους κεκρατημένων.

PMLb cap. Φ 2 Περὶ φθόνου καὶ ζήλου.

K cap. Φ 4 Περὶ φήμης, καὶ ὅτι οὐ δεῖ ἑκάστῳ πιστεύειν.

PMLb cap. Φ 7 Περὶ φήμης, ὅτι οὐ χρὴ ἐπὶ πάσῃ φήμῃ ταράττεσθαι.

K cap. Φ 5 Περὶ φονέων.

PMLb cap. Φ 3 Περὶ φονέων.

K cap. Φ 6 Περὶ φιλαρχίας, καὶ ὅτι οὐ δεῖ ἐπιπηδᾶν ὡς ἔτυχεν ταῖς ἀρχαῖς.

PMLb cap. Φ 1 Περὶ φιλαρχίας.

K cap. Φ 7 Περὶ φιλαιτίου καὶ φιλεγκλήμονος .

PMLb cap. Φ 6 Περὶ φιλομέμπτων καὶ φιλεγκλημόνων καὶ μεμψιμοίρων καὶ φιλοδικασίμων.

Στοιχεῖον Χ Sacra II1

Sacra *II2

K cap. X 1 Περὶ χαιρόντων καὶ εὐφραινομένων.

PMLb cap. X 3 Περὶ χαρᾶς καὶ θυμηδίας.

K cap. X 3 Περὶ χρημάτων.

PMLb cap. X 2 Περὶ χρημάτων καὶ τῆς περὶ ταῦτα σπουδῆς.

394

Synopsis titulorum

Στοιχεῖον Ψ Sacra II1

Sacra *II2

K cap. Ψ 1 Περὶ ψιθυριστοῦ.

PMLb cap. Ψ 3 Περὶ ψιθυρισμοῦ καὶ ψιθυριστῶν.

Στοιχεῖον Ω Sacra II1

Sacra *II2

K cap. Ω 1 Περὶ ὥρας θανάτου καὶ τῆς ἐξόδου ἡμῶν, καὶ ὅτι χρὴ ἡμᾶς εὐτρεπίζεσθαι πρὸς αὐτήν.

PMLb cap. Ω 1 Περὶ ὥρας θανάτου, ὅτι ἡ πρὸς τὴν θείαν καὶ σωτήριον ἐντολὴν παρακοή, τῆς κατὰ χάριν τοῦ δημιουργοῦ ἀφθαρσίας καὶ ἀθανασίας ἀπεστέρησεν ἡμᾶς, καὶ τῷ μόχθῳ παρέδωκεν καὶ τῷ θανάτῳ.

Synopsis titulorum Sacra *II2 → Sacra II1 Στοιχεῖον Α Sacra *II2

Sacra II1

T cap. A 1 Περὶ τῆς τοῦ ἀνθρώπου πλάσεως καὶ κατασκευῆς, καὶ ὅσα περὶ ἡμῶν ἐν Γραφαῖς ἐμφέρεται.

K cap. A 1 Περὶ τῆς τοῦ ἀνθρώπου πλάσεως καὶ κατασκευῆς, καὶ ὅτιπερ κατ’ εἰκόνα θεοῦ γεγενῆσθαι τὸν ἄνθρωπον ἡ θεόπνευστος φησὶν Γραφή, καὶ μὴ προϋπάρχειν τὴν ψυχὴν τοῦ σώματος, καὶ ὅτι ταύτην τὴν σάρκα ἔπλασεν ὁ θεὸς ἐκ τῆς γῆς ταῖς ἀχράντοις αὐτοῦ χερσίν, καὶ αὐτῇ ἐνεφύσησεν πνεῦμα ζωῆς, καὶ οὐ καθάπερ φασὶν οἱ αἱρετικοί, τοὺς δερματίνους χιτῶνας εἶναι τὴν σάρκα.

T cap. A 2 Περὶ τοῦ ἀνθρώπου, ὅτι αὐτεξούσιον αὐτὸν πεποίηκεν ὁ θεὸς καὶ ἡγεμόνα ἁπάντων τῶν ἐπιγείων.

K cap. A 2 Περὶ τοῦ αὐτεξουσίου, ὅτι τὸ αὐτεξούσιον δέδοται ἡμῖν παρὰ θεοῦ καὶ ἐν ἡμῖν ἐστιν σωθῆναι καὶ ἀπολέσθαι.

T cap. A 5 Περὶ ἀγαθοεργίας καὶ ἀγαθοποιῶν ἀνδρῶν.

K cap. A 4 Περὶ ἀγαθοεργίας, καὶ ὅτι χρὴ τὸ ἀγαθὸν πρὸς πάντας ποιεῖν καὶ μὴ ἀποδιδόναι κακὸν ἀντὶ κακοῦ, ἀλλὰ πειρασθῆναι νικᾶν ἐν τῷ ἀγαθῷ τὸ κακόν.

T cap. A 8 Περὶ ἀρχομένων, ὅτι ἐξομοιοῦνται οἱ ἀρχόμενοι τοῖς τῶν ἀρχόντων ἤθεσιν.

K cap. A 7 Περὶ ἀρχομένων, ὅτι ἐξομοιοῦνται τοῖς τῶν κρατούντων ἤθεσιν, κἄν τε χρηστοὶ κἄν τε μοχθηροὶ τύχωσιν ὄντες.

T cap. A 12 Περὶ ἀναρχίας, ὅτι ἐπιβλαβὴς καὶ ἐπικίνδυνος καὶ συγχύσεως αἰτία.

K cap. A 8 Περὶ ἀναρχίας ἤτοι λαοῦ μὴ ἔχοντος ποιμένα.

T cap. A 14 Περὶ ἀφορίας χρηστῶν ἀνδρῶν, ὅτι ἐπικίνδυνος τῷ βίῳ.

K cap. Σ 10 Περὶ σπάνης καὶ ἀφορίας χρηστῶν ἀνδρῶν.

T cap. A 18 Περὶ ἀγγέλλοντος καὶ μεσάζοντος ἀπόκρισιν.

K cap. A 14 Περὶ ἀγγέλλοντος καὶ μεσάζοντος ἀπόκρισιν, καὶ ὅτι ὁ τοῦτον τιμῶν τὸν πέμψαντα τιμᾷ.

T cap. A 19 Περὶ ἀγγελίας ἀγαθῆς.

K cap. A 12 Περὶ ἀγγελίας ἀγαθῆς.

T cap. A 20 Περὶ ἀγγελίας κακῆς.

K cap. A 13 Περὶ ἀγγελίας κακῆς.

396

Synopsis titulorum

T cap. A 22 Περὶ ἀνθρωπαρέσκων καὶ προσποιητῶς καὶ ὑπούλως διακειμένων.

K cap. K 6 Περὶ κολάκων καὶ παρασίτων καὶ γελοιαστῶν, καὶ ὅτι χρὴ φεύγειν γέλωτα.

T cap. A 28 Περὶ ἀδυνάτων καὶ δυσχερῶν ἡμῖν πραγμάτων.

K cap. A 22 Περὶ ἀδυνάτων πραγμάτων.

T cap. A 32 Περὶ ἀπειλῆς, ὅτι χρὴ K cap. A 27 Περὶ ἀπειλῆς. φοβεῖσθαι τοῦ θεοῦ τὰς ἀπειλάς, καὶ μὴ καταφρονητικῶς ἐπ’ ὀλέθρῳ διακεῖσθαι. T cap. A 36 Περὶ ἀρᾶς ἀκαίρου καὶ ματαίας καὶ εὐκαίρου.

K cap. A 26 Περὶ ἀρᾶς εὐλόγως ἢ ἀδίκως ἐπαγομένης, καὶ ὅτι χρὴ εὐλογεῖν καὶ μὴ καταρᾶσθαι.

T cap. A 39 Περὶ ἀργολόγων καὶ βαττολόγων καὶ αἰσχρολόγων.

K cap. A 25 Περὶ αἰσχρολογίας

T cap. A 40 Περὶ ἀκοινωνήτων καὶ ἀσυμφώνων πραγμάτων.

K cap. A 28 Περὶ ἀμίκτων καὶ τῶν ἀκοινωνήτως ἐχόντων πρὸς ἄλληλα.

T cap. A 41 Περὶ ἀπληστίας, ὅτι ἀπλήστως ἔχομεν πρὸς τὴν τοῦ πλείονος ὄρεξιν, βαρύτατον δὲ καὶ θεοστυγὲς τὸ πάθος.

K cap. A 16 Περὶ ἀπληστίας, ὅτι ἀπλήστως ἔχομεν πρὸς τὴν τοῦ πλείονος ὄρεξιν.

T cap. A 43 Περὶ ἀστρολόγων.

K cap. A 23 Περὶ ἀστρονόμων.

Στοιχεῖον Β Sacra *II2

Sacra II1

T cap. B 5 Περὶ τοῦ ἀνθρωπείου βίου, ὅτι ἐπίμοχθος καὶ ἐπώδυνος.

K cap. B 1 Περὶ τοῦ βίου καὶ τοῦ κόσμου τούτου, καὶ ὅτι ἐν περισπασμῷ καὶ μόχθῳ καὶ ἡμεῖς καὶ ὁ βίος ἡμῶν, καὶ ὡς ἡ τοῦ κόσμου φιλία χωρίζει καὶ ἀλλοτριοῖ ἡμᾶς τοῦ θεοῦ.

T cap. B 6 Περὶ βλασφημούντων καὶ μεγαλορημονούντων καὶ πταιόντων εἰς τὸν θεὸν ἐξ ἀνοίας.

K cap. B 2 Περὶ βλασφήμου καὶ μεγαλορήμονος.

T cap. B 7 Περὶ βιαίων καὶ ἀβιάστων πραγμάτων, καὶ ὅτι τὸ κατὰ δύναμιν φίλον θεῷ ἐπὶ παντί.

K cap. B 4 Περὶ βιαίου καὶ ἀβιάστου.

T cap. B 8 Περὶ βοηθείας καὶ ἀντιλήψεως ἀδικουμένων, ὅτι λίαν εὐάρεστον τῷ θεῷ.

K cap. A 5 Περὶ ἀδικουμένων, ὅτι χρὴ βοηθεῖν αὐτοῖς.

397

Sacra *II2 → Sacra II1

T cap. B 16 Περὶ βρωμάτων καὶ τῶν K cap. B 3 Περὶ βρωμάτων καὶ τῶν πρὸς τὸ ζῆν ἀναγκαίων. πρὸς τὸ ζῆν ἀναγκαίων.

Στοιχεῖον Γ Sacra *II2

Sacra II1

T cap. Γ 1 Περὶ γεωργίας καὶ γεωργῶν, ὅτι καλὸν τὸ ἐργάζεσθαι.

K cap. Γ 3 Περὶ γεωργίας, καὶ ὅτι καλὸν τὸ ἐργάζεσθαι τὴν γῆν.

T cap. Γ 4 Περὶ γογγυστῶν καὶ μεμψιμοίρων.

K cap. Γ 5 Περὶ γογγυσμοῦ ἀπὸ πλήθους ἀνδρῶν γινομένου.

T cap. Γ 7 Περὶ γνωσιμαχούντων καὶ ἑαυτοὺς καταμεμφομένων.

K cap. Γ 2 Περὶ γνωσιμαχούντων.

T cap. Γ 8 Περὶ τοῦ γνῶναι ἑαυτὸν καὶ τὰ οἰκεῖα μέτρα, καὶ μὴ ἐπαίρεσθαι.

K cap. Γ 1 Περὶ τοῦ Γ ν ῶ θ ι σ α υ τ ὸ ν ἤτοι Πρόσεχε σεαυτῷ, καὶ ὅτι χρὴ τὰ οἰκεῖα ἕκαστον περισκοπεῖν καὶ μὴ τὰ ἀλλότρια περιεργάζεσθαι.

Στοιχεῖον Δ Sacra *II2

Sacra II1

R cap. Δ 1 Περὶ διαθηκῶν καὶ κληρονόμων.

K cap. Δ 11 Περὶ διαθήκης καὶ κληρονομίας.

R cap. Δ 2 Περὶ διδασκαλίας, καὶ ὅτι οὐ πάντων τὸ διδάσκειν, ἀλλὰ σοφῶν καὶ πεπαιδευμένων.

K cap. Δ 2 Περὶ διδασκάλων.

R cap. Δ 7 Περὶ δειλῶν καὶ διψύχων K cap. Δ 5 Περὶ διψύχων καὶ παλιμκαὶ ἀκαταστάτων τῇ γνώμῃ. βόλων καὶ ἄστατον τὴν γνώμην ἐχόντων. R cap. Δ 9 Περὶ δείπνου καὶ συνεστιάσεως.

K cap. Δ 8 Περὶ δείπνου καὶ συνεστιάσεως.

R cap. Δ 11 Περὶ διαφορᾶς καταστάσεων καὶ τρόπων καὶ ἀνομοιότητος γνωμῶν, ὅτι οὐ πάντες τοῖς αὐτοῖς ἀρέσκονται

K cap. Δ 3 Περὶ διαφορᾶς καὶ ἀνομοίου καταστάσεως ἀνθρώπων, καὶ ὅτι οὐ τὰ αὐτὰ πᾶσιν ἁρμόζει.

T cap. Δ 15 Περὶ διαγνώσεως καὶ πείρας ἠθῶν καὶ κρυφίων τρόπων ἀνδρός.

K cap. Δ 7 Περὶ διαγνώσεως καλοῦ καὶ κακοῦ, καὶ ὅτι ἀπὸ τῶν ἔργων μᾶλλον καὶ οὐκ ἀπὸ τῶν λόγων χρὴ δοκιμάζειν τοὺς καλούς.

T cap. Δ 18 Περὶ διακινητῶν καὶ ἀργοφάγων λουππαίων, ἀνασεσοβημένων καὶ πεφαντασμένων ἐπ’ ὀλέθρῳ.

K cap. Λ 6 Περὶ λουππαίων καὶ ἐπαοιδῶν καὶ κοτιστῶν, καὶ ὅτι οὐ δεῖ ἀντιλαμβάνεσθαι τῶν τοιούτων ἢ συγκροτήσεως ἀξιοῦν.

398

Synopsis titulorum

T cap. Δ 21 Περὶ τῶν δουλευόντων τῷ θεῷ, καὶ ὅτι χρὴ τούτους τιμᾶν καὶ σέβειν, καὶ τὰ πρὸς τὴν χρείαν προσάγειν.

V cap. Δ 5 (II1suppl. 41–51) Περὶ τῶν δουλευόντων θεῷ, καὶ ὅτι χρὴ τούτους τιμᾶν καὶ σέβειν, καὶ τὰ πρὸς τὴν χρείαν νέμειν.

T cap. Δ 22 Περὶ δικαίων, ὅτι φυV cap. Δ 28 (II1suppl. 68–86) Περὶ λάττει αὐτοὺς κύριος ἐκ πειρασμῶν, δικαίων, ὅτι φυλάττει αὐτοὺς ὁ κύκαὶ ἐν εὐφροσύνῃ ἔτη πολλὰ ζῶσιν, ριος. καὶ ὅτι ὑπὸ θεοῦ ἀγαπῶνται καὶ εὐλογοῦνται οἱ οἶκοι τῶν δικαίων. T cap. Δ 23 Περὶ δικαίων καὶ εὐχῆς παρ’ αὐτῶν γινομένης, καὶ ὅτι δεκτὴ καὶ τιμία παρὰ θεῷ ἐστιν.

V cap. Δ 7 (II1suppl. 52–57) Περὶ δικαίων καὶ εὐχῆς παρ’ αὐτῶν γινομένης [καὶ ὅτι φυλάττει αὐτοὺς ἐκ πειρασμῶν].

T cap. Δ 24 Περὶ δικαίων, ὅτι περιφρονοῦνται ὑπὸ τῶν ἀδίκων καὶ ἀσεβῶν, καὶ διασύρονται.

V cap. Δ 8 (II1suppl. 58–67) Περὶ δικαίων, ὅτι περιφρονοῦνται καὶ διασύρονται.

T cap. Δ 25 Περὶ δικαίων, ὅτι τίμιος παρὰ κυρίῳ ὁ θάνατος αὐτῶν, καὶ ὡς ἡ μνήμη αὐτῶν ἐγκωμιάζεται, καὶ τελευτῶντες ὑπὸ πάντων ζητοῦνται.

V cap. Δ 29 (II1suppl. 87–94) Περὶ δικαίων, ὅτι τίμιος παρὰ κυρίῳ ὁ θάνατος αὐτῶν.

T cap. Δ 26 Περὶ διαβόλου ἤτοι σατανᾶ καὶ δαιμόνων.

K cap. Δ 12 Περὶ διαβόλου ἤτοι σατανᾶ καὶ δαιμόνων.

Στοιχεῖον Ε Sacra *II2

Sacra II1

T cap. E 3 Περὶ ἐπαίνων καὶ ἐγκωμίων καὶ τῶν χαιρόντων ἐπ’ αὐτοῖς, καὶ ὅτι οὐ δεῖ πρὸ πείρας ἐπαινεῖν τινά.

K cap. E 4 Περὶ ἐγκωμίων καὶ τῶν χαιρόντων αὐτοῖς, καὶ ὅτι οὐ δεῖ πρὸ πείρας ἐπαινεῖν τινά.

T cap. E 5 Περὶ ἐπιθυμίας, καὶ ὅτι οὐ δεῖ ἐξακολουθεῖν ταῖς πονηραῖς ἐπιθυμίαις.

K cap. E 10 Περὶ ἐπιθυμίας ἀγαθῆς καὶ κακῆς, καὶ ὅτι οὐ δεῖ ἡμᾶς ἐξακολουθῆσαι ταῖς πονηραῖς ἐπιθυμίαις.

T cap. E 6 Περὶ ἐκδικήσεως καὶ εἰσπράξεως ἁμαρτιῶν, ὅτι οὐκ ἐκδικᾶται δὶς ἐπιτοαυτὸ ἐφ’ ἁμαρτίαις ὁ φιλάνθρωπος ἡμῶν κύριος, διορθούντων ἑαυτούς.

K cap. E 25 Περὶ ἐκδικήσεως, καὶ ὡς ἀπηγόρευται δὶς περὶ τοῦ αὐτοῦ πράγματος εὐθύνας εἰσπράττεσθαι.

Sacra *II2 → Sacra II1

T cap. E 7 Περὶ ἐπικουρίας ἤτοι εὐ- K cap. E 14 Περὶ εὐεργεσίας ἢ προεργεσίας καὶ προσφορᾶς ἐξ ἀδίκων σφορᾶς ἐξ ἀδίκων γινομένης, καὶ ὅγινομένης, καὶ ὅτι ἀπρόσδεκτος πα- τι ἀπρόσδεκτος τῷ θεῷ. ρὰ θεῷ. T cap. E 8 Περὶ ἐχθρῶν καὶ πτώσεως αὐτῶν, καὶ ὅτι οὐ δεῖ ἀδιαλλάκτως μεῖναι πρὸς τοὺς ἐπταικότας, οὐδὲ χαίρειν ἐπὶ πτώμασιν αὐτῶν καὶ κακοπραγίᾳ.

K cap. E 5 Περὶ ἐχθρῶν καὶ πτώσεως αὐτῶν, καὶ ὅτι οὐ δεῖ χαίρειν ἐπὶ τῇ κακοπραγίᾳ τῶν ἐχθρῶν.

T cap. E 9 Περὶ εὐπραγίας καὶ δυσπραγίας καὶ εὐπορίας καὶ ἀπορίας, καὶ ὅτι χρὴ ἐφ’ ἑκατέρῳ τούτων, τὰ δεύτερα σκοπεῖν διὰ τὰς κατὰ τὸν βίον μεταβολάς.

K cap. E 2 Περὶ εὐπραγίας καὶ δυσπραγίας, καὶ ὅτι οὐ χρὴ ἐπαίρεσθαι ἐν ταῖς εὐπραγίαις ἢ συστέλλεσθαι ἐν ταῖς δυσπραγίαις.

T cap. E 10 Περὶ ἐνεδρεύοντος ἐπιβουλὴν τοῦ πλησίον, καὶ ὅτι αὐτὸς ἐμπεσεῖται.

K cap. E 8 Περὶ ἐπιβουλῆς καὶ τῶν ἐπιβουλευόντων τοῖς πλησίον, καὶ ὅτι αἱ καθ’ ἑτέρων ἐπιβουλαὶ εἰς τοὺς μηχανησαμένους περιτρέπονται.

T cap. E 11 Περὶ ἐμπορίας, καὶ ὅτι K cap. E 16 Περὶ ἐμπόρων. αἱ περὶ τὰ βιωτικὰ ἐνδελεχεῖς ἀσχολίαι συνέχουσιν ἡμῶν τὴν ζωήν, καὶ ἀποστεροῦσιν τῶν πνευματικῶν καὶ αἰωνίων ἀγαθῶν. T cap. E 13 Περὶ ἑκουσίων καὶ ἀκουσίων εἴτε κατορθωμάτων, εἴτε ἁμαρτημάτων, ἐν γνώσει ἢ ἀγνοίᾳ γινομένων.

K cap. E 18 Περὶ ἑκουσίων καὶ ἀκουσίων ἁμαρτημάτων.

T cap. E 14 Περὶ εὐνούχων καὶ ἀγά- K cap. E 19 Περὶ εὐνούχων. μων. T cap. E 37 Περὶ ἐπαιτίας.

K cap. A 15 Περὶ αἰτοῦντος ἤγουν προσαιτοῦντος.

T cap. E 42 Περὶ ἐγγύης καὶ ἐγγυητοῦ.

K cap. E 6 Περὶ ἐγγύης.

T cap. E 45 Περὶ ἐπικοίνων πραγμάτων, καὶ ὅτι ἐπίμαχα τὰ ἐπίκοινα.

K cap. E 13 Περὶ ἐπικοίνων πραγμάτων, καὶ ὅτι χρὴ φεύγειν τὰ ἐπίκοινα καταγώγια, ὡς ταραχῆς καὶ ἔχθρας αἴτια.

399

400

Synopsis titulorum

Στοιχεῖον Η Sacra *II2

Sacra II1

T cap. H 1 Περὶ ἡμέρας ἀγαθῆς καὶ ἑορταστικῆς.

K cap. H 1 Περὶ ἡμέρας ἀγαθῆς.

T cap. H 2 Περὶ ἡμέρας σκληρᾶς καὶ θλιβερᾶς, καὶ ὅτι χρὴ ἐκκλίνειν καὶ παραφυλάττεσθαι.

K cap. H 2 Περὶ ἡμέρας κακῆς.

Στοιχεῖον Θ Sacra *II2

Sacra II1

T cap. Θ 4 Περὶ τοῦ μὴ θαρρῆσαι, μὴ δὲ ἐμπιστεῦσαι ἑκάστῳ τὰ καθ’ ἑαυτούς.

K cap. Θ 6 Περὶ τοῦ μὴ θαρρεῖν τινὶ ὡς ἔτυχεν.

Στοιχεῖον Ι Sacra *II2

Sacra II1

T cap. I 1 Περὶ ἰσότητος, ὅτι ἡ ἰσότης φιλαδελφίας ἐστὶ μήτηρ καὶ τροφός, ἔν τε τοῖς πνευματικοῖς ἔν τε τοῖς σαρκικοῖς ἑκάστῳ τὰ πρὸς ἀξίαν νέμουσα.

K cap. I 2 Περὶ ἰσότητος, καὶ ὅτι χρὴ τὰ πρὸς ἀξίαν ἑκάστῳ νέμειν.

T cap. I 2 Περὶ ἱματισμοῦ καὶ ἐνδυμενίας, καὶ ὅτι οὐ δεῖ ἱματισμῷ πολυτελεῖ κεχρῆσθαι.

K cap. I 3 Περὶ ἱματίων, ὅτι οὐ δεῖ ἱματισμῷ πολυτελεῖ κεχρῆσθαι .

Στοιχεῖον Κ Sacra *II2

Sacra II1

R cap. K 2 Περὶ καιροῦ, ὅτι καιρὸς τῷ παντὶ πράγματι.

K cap. K 5 Περὶ καιροῦ, ὅτι δεῖ τὸν καιρὸν ἐξαγοράζειν, καὶ ὅτι ἐν καιρῷ χρὴ πάντα λέγεσθαι καὶ γίνεσθαι.

R cap. K 4 Περὶ κάλλους καὶ εὐπρεπείας σώματος, ὅτι οὐκ ἐν τούτοις, ἀλλ’ ἐν τῇ τῆς ψυχῆς ὡραιότητι ὁ θεὸς ἐπαναπαύεται.

K cap. K 10

R cap. K 6 Περὶ κομπαζόντων καὶ φανταζομένων.

K cap. K 15 Περὶ κομπαζόντων καὶ φουμιζόντων.

401

Sacra *II2 → Sacra II1

R cap. K 7 Περὶ καυχήσεως καὶ ἐK cap. K 9 ἐπ’ οϋδενὶ] περὶ τὸν βίον χρὴ καυχᾶσθαι· χρῆναι γὰρ μὴ ἑαυτοῖς ἐπιγράφειν τὰ ὡς εἰκὸς κατορθούμενα, ἀλλὰ τῷ αἰτίῳ καὶ συνεργῷ τῶν ἀγαθῶν θεῷ, καὶ αὐτῷ ἀναπέμπειν τὰ εὐχαριστήρια. R cap. K 13 Περὶ καταλαλιᾶς καὶ διαβολῆς, ὅτι βαρύτατον τὸ πάθος καὶ τῷ κεκτημένῳ καὶ τῷ ἐπικοινωνοῦντι.

K cap. K 3 Περὶ καταλαλιᾶς, καὶ ὅτι καταλαλιά ἐστιν ὁ λόγος ψευδὴς κατά τινος λεγόμενος.

R cap. K 14 Περὶ κωφῶν.

K cap. K 8

R cap. K 19 Περὶ κρειττόνων, ὅτι οὐ δεῖ πρὸς κρείττονας φιλονεικεῖν, ἀλλὰ παραχωρεῖν.

K cap. K 2 Περὶ κρειττόνων, ὅτι οὐ δεῖ πρὸς κρείττονας φιλονεικεῖν.

R cap. K 21 Περὶ κλεπτῶν καὶ τῶν συγκοινωνούντων αὐτοῖς.

K cap. K 7 .

Στοιχεῖον Λ Sacra *II2

Sacra II1

R cap. Λ 1 Περὶ λοιδορίας.

Κ cap. Λ 2 Περὶ λοιδορίας.

R cap. Λ 3 Περὶ λιμοῦ καὶ τῆς ἐκ τούτου ἀνάγκης.

Κ cap. Λ 3 Περὶ λιμοῦ καὶ τοῦ σῖτον ἐν ἀνάγκῃ μὴ πωλοῦντος, καὶ ὅτι ἡ τοῦ λιμοῦ ἀνάγκη πολλὰ ἄθεσμα ποιεῖ.

R cap. Λ 4 Περὶ λύπης καὶ λυπουμέ- Κ cap. Λ 4 Περὶ λύπης. νων καὶ πενθούντων· οὐ καλὸν δὲ τὸ ὑπὲρ μέτρον.

Στοιχεῖον Μ Sacra *II2

Sacra II1

R cap. M 1 Περὶ μεθυστῶν καὶ ἀσώτων.

K cap. M 1 Περὶ μεθυστῶν, .

R cap. M 2 Περὶ μαθητευομένων, ὅτι χρὴ σπουδαίως ἐρωτᾶν καὶ μανθάνειν τὰ ψυχωφελῆ καὶ γνῶσιν πνευματικήν.

K cap. M 4

402

Synopsis titulorum

R cap. M 4 Περὶ μυστηρίων, ὅτι K cap. M 3 R cap. M 8 Περὶ ματαιοπονούντων καὶ μάταια φρονούντων.

K cap. M 2 Περὶ ματαιοπονούντων.

Στοιχεῖον Ν Sacra *II2

Sacra II1

R cap. N 6 Περὶ τοῦ νήφειν καὶ K cap. N 3 Περὶ τοῦ νήφειν καὶ φροντίζειν ἡμᾶς τῆς ἰδίας σωτηρίας, φροντίζειν ἡμᾶς τῆς ἰδίας σωτηρίκαὶ ὅτι πειρατήριον καὶ ἐπικίνδυνον ας. βίον ζῶμεν ἐνταῦθα.

Στοιχεῖον Ξ Sacra *II2

Sacra II1

PMLb cap. Ξ 1 Περὶ ξένων καὶ φιλοξενίας, καὶ ὅτι ἀπαρρησίαστος ὁ ξένος πάντοτε.

K cap. Ξ 1 Περὶ ξενιτείας, καὶ ὅτι ἀπαρρησίαστος ὁ ξένος.

Στοιχεῖον Ο Sacra *II2

Sacra II1

R cap. O 2 Περὶ ὀνειδισμοῦ ἀγαθοῦ K cap. O 10 Περὶ ὀνειδισμοῦ καὶ κατὰ θεόν, καὶ ὀνειδισμοῦ ἐπὶ καφαυλισμοῦ καὶ ψόγου, καὶ ὅτι οὐ κοπραγίᾳ, καὶ ὅτι οὐδὲ συμφέρον ὀ- δεῖ συμφορὰν ὀνειδίζειν. νειδίζειν. R cap. O 3 Περὶ ὁδοῦ ἀγαθῆς. R cap. O 4 Περὶ ὁδοῦ κακῆς.

K cap. O 3 Περὶ ὁδοῦ ἀγαθῆς καὶ πονηρᾶς, καὶ ὅτι χρὴ τὰς σκολιὰς ὁδοὺς ἐκκλίνειν, καὶ μετὰ τῆς εὐθείας πορεύεσθαι.

Lc cap. O 13 Περὶ ὁροθεσίων.

K cap. O 2 Περὶ ὁρίων, ὅτι οὐ χρὴ ταῦτα μετάγειν.

Lc cap. O 10 Περὶ ὅρκων καὶ ὅρων οὐκ ἀγαθῶν, καὶ ὅτι οὐ δεῖ ἐμμένειν αὐτοῖς.

K cap. O 4 Περὶ ὅρκου, ὅτι τοῖς ἐπὶ κακῷ δεδομένοις ὅρκοις οὐ χρὴ ἐμμένειν.

PMLb cap. O 8 Περὶ ὀρφανῶν καὶ χηρῶν.

K cap. O 1 Περὶ ὀρφανῶν καὶ χηρῶν.

R cap. O 12 Περὶ οἴνου καὶ χρήσεως αὐτοῦ.

K cap. O 9 Περὶ οἴνου καὶ χρήσεως αὐτοῦ.

403

Sacra *II2 → Sacra II1

PMLb cap. O 10 Περὶ οἰήσεως καὶ φυσιώσεως.

K cap. O 6 Περὶ οἰήσεως καὶ δοκήσεως, καὶ ὅτι κρεῖττον τὸ εἶναι τοῦ δοκεῖν· ἐμπόδιον γὰρ τοῦτο πρὸς ἀρετήν.

PMLb cap. O 11 Περὶ ὀλιγοβίων καὶ μακροβίων.

K cap. O 11 Περὶ ὀλιγοβίων καὶ ὀλιγοχρονίων.

R cap. O 15 Περὶ ὀφθαλμοῦ καὶ ὁράσεως.

K cap. O 8 Περὶ ὀφθαλμοῦ.

Στοιχεῖον Π Sacra *II2

Sacra II1

PMLb cap. Π 4 Περὶ παρρησίας, καὶ πῶς δυνατὸν εὐπαρρησίαστον τινὰ γενέσθαι.

K cap. Π 2 Περὶ παρρησίας, καὶ πόθεν ἡμῖν περιγίνεται ἡ ταύτης πρὸς πάντας κτῆσις.

Lc cap. Π 4 Περὶ παρατηρήσεως καὶ K cap. Π 18 Περὶ παρατηρήσεως, οἰωνισμοῦ. καὶ ὅτι οὐ δεῖ ἡμέρας ἢ καιροὺς παρατηρεῖσθαι. R cap. Π 11 Περὶ πολέμου καὶ πολεμικῶν νόμων, καὶ ὅτι ἐξ ἡμετέρων ἁμαρτιῶν κινοῦνται οἱ πόλεμοι καθ’ ἡμῶν.

K cap. Π 15 Περὶ πολέμου καὶ νόμου καὶ διαταγμάτων αὐτοῦ.

R cap. Π 6 Περὶ πείρας πρὸς θεόν, καὶ ὅτι οὐ δεῖ πειράζειν τὸν θεόν.

V cap. Π 25 (II1suppl. 95–97) Περὶ πείρας πρὸς θεὸν γινομένης, καὶ ὅτι οὐ δεῖ πειράζειν τὸν θεόν.

PMLb cap. Π 19 Περὶ πλαστογράφων.

K cap. Π 16 Περὶ πλαστογράφων.

PMLb cap. Π 20 Περὶ πόλεως ἀσεβείας καὶ ἀνομίας πεπληρωμένης.

K cap. Π 7 Περὶ πόλεως ἀσεβείας πεπληρωμένης.

PMLb cap. Π 22 Περὶ παραθήκης.

K cap. Π 9 Περὶ παραθήκης, ὅτι χρὴ πιστῶς ποιεῖσθαι τὴν ταύτης φυλακήν, καὶ μηδαμῶς δόλον εἰς ἀποστέρησιν τοῦ παραθεμένου μηχανᾶσθαι.

PMLb cap. Π 23 Περὶ πιστοῦ καὶ ἰσοψύχου καὶ μυστηριακοῦ ἀνθρώπου, ὅτι σπάνιον εὑρεῖν.

K cap. Π 5 Περὶ πιστοῦ ἀνδρός, καὶ ὅτι σπάνιον τὸ εὑρεῖν ἄνδρα πιστόν.

404

Synopsis titulorum

PMLb cap. Π 24 Περὶ παραμονῆς καὶ παραμενόντων, ὅτι ἡ παραμονὴ ἔργον ἀνύει, καὶ χρὴ οὐ μόνον εὐνοϊκῶς, ἀλλὰ καὶ ὑπομονητικῶς διακεῖσθαι πρὸς τοὺς προλαβόντας, καὶ μηδένα ὡς ἔτυχεν καὶ ἀνεξετάστως εἰς ὑπηρεσίαν παραμονῆς εἰσδέχεσθαι.

K cap. Π 12 Περὶ παραμονῆς καὶ παραμενόντων.

Στοιχεῖον Ρ Sacra *II2

Sacra II1

R cap. Ρ 2 Περὶ ῥεμβομένων καὶ πλανωμένων.

K cap. Ρ 1 Περὶ ῥεμβομένων καὶ ἀστατούντων.

Στοιχεῖον Σ Sacra *II2

Sacra II1

PMLb cap. Σ 1 Περὶ συγγενῶν, ὅτι χρὴ φιλοτίμως ἔχεσθαι τῆς τούτων κηδεμονίας.

K cap. Σ 9 Περὶ συγγενῶν, ὅτι χρὴ ἀντιλαμβάνεσθαι αὐτῶν.

PMLb cap. Σ 5 Περὶ σαρκικῶν ἀνθρώπων, τῶν τοῖς σαρκικοῖς πάθεσι δεδουλωμένων.

K cap. Σ 8 Περὶ σαρκικῶν ἀνθρώπων.

PMLb cap. Σ 6 Περὶ συνηθείας πονηρᾶς, καὶ ὅτι δυνατὸν ἀποσυνηθίσαι τῶν κακῶν, ὅτι μὴ ἐκ φύσεως, ἀλλ’ ἐκ προαιρέσεως τὸ κακόν.

K cap. Σ 3 Περὶ συνηθείας ἀγαθῆς καὶ κακῆς.

PMLb cap. Σ 7 Περὶ σκανδάλων, ὅτι χρὴ πάσῃ δυνάμει φυλάττεσθαι μὴ δοῦναι πρόσκομμα σκανδάλου μηδενί· τῷ γὰρ αἰτίῳ τὸ κακὸν ἐπιγράφεται.

K cap. Σ 7 Περὶ σκανδάλων, ὅτι χρὴ φεύγειν τὰ σκάνδαλα.

PMLb cap. Σ 15 Περὶ συμμέτρου καταστάσεως καὶ τοῦ Μ η δ ὲ ν ἄ γαν.

K cap. Σ 1 Περὶ συμμέτρου καταστάσεως, καὶ ὅτι χρὴ συμμέτρως καὶ μετὰ διακρίσεως πάντα ποιεῖν καὶ μ η δ ὲ ν ἄ γ α ν .

405

Sacra *II2 → Sacra II1

Στοιχεῖον Τ Sacra *II2

Sacra II1

PMLb cap. T 1 Περὶ τιμῆς, ὅτι χρὴ τιμητικοὺς ἡμᾶς εἶναι.

K cap. T 3 Περὶ τιμῆς, ὅτι χρὴ ἀλλήλους τιμᾶν.

PMLb cap. T 2 Περὶ τάξεως καὶ καταστάσεως.

K cap. T 6 Περὶ τάξεως καὶ καταστάσεως, ὅτι χρὴ ταύτας πανταχοῦ φυλάττεσθαι.

PMLb cap. T 4 Περὶ τυφλῶν.

K cap. K 8

PMLb cap. T 5 Περὶ τεχνιτῶν καὶ τίνες τέχνας ἐφεῦρον.

K cap. T 5 Περὶ τεχνιτῶν, καὶ τίνες τέχνας ἐξεῦρον.

Στοιχεῖον Υ Sacra *II2

Sacra II1

PMLb cap. Υ 1 Περὶ ὑγείας καὶ εὐρωστίας.

Κ cap. Υ 4 Περὶ ὑγείας, καὶ ὅτι πάντων διαφέρει.

PMLb cap. Υ 2 Περὶ ὑποκρίσεως καὶ ὑποκριτῶν.

Κ cap. Υ 1 Περὶ ὑποκρίσεως καὶ εἰρωνείας καὶ πλαστῆς εὐλαβείας καὶ τῶν ταῦτα νοσούντων.

PMLb cap. Υ 6 Περὶ ὑβριστῶν.

Κ cap. Υ 2 Περὶ ὑβριστοῦ.

Στοιχεῖον Φ Sacra *II2

Sacra II1

PML cap. Φ 1 Περὶ φιλαρχίας.

K cap. Φ 6 Περὶ φιλαρχίας, καὶ ὅτι οὐ δεῖ ἐπιπηδᾶν ὡς ἔτυχεν ταῖς ἀρχαῖς.

PMLb cap. Φ 2 Περὶ φθόνου καὶ ζήλου.

K cap. Φ 2 Περὶ φθόνου καὶ τῶν ὑπὸ τοιούτου πάθους κεκρατημένων.

PMLb cap. Φ 3 Περὶ φονέων.

K cap. Φ 5 Περὶ φονέων.

PML cap. Φ 6 Περὶ φιλομέμπτων καὶ φιλεγκλημόνων καὶ μεμψιμοίρων καὶ φιλοδικασίμων.

K cap. Φ 7 Περὶ φιλαιτίου καὶ φιλεγκλήμονος, .

PMLb cap. Φ 7 Περὶ φήμης, ὅτι οὐ χρὴ ἐπὶ πάσῃ φήμῃ ταράττεσθαι.

K cap. Φ 4 Περὶ φήμης, καὶ ὅτι οὐ δεῖ ἑκάστῳ πιστεύειν.

b

b

406

Synopsis titulorum

Στοιχεῖον Χ Sacra *II2

Sacra II1

PMLb cap. X 2 Περὶ χρημάτων καὶ τῆς περὶ ταῦτα σπουδῆς.

K cap. X 3 Περὶ χρημάτων.

PMLb cap. X 3 Περὶ χαρᾶς καὶ θυμηδίας.

K cap. X 1 Περὶ χαιρόντων καὶ εὐφραινομένων.

Στοιχεῖον Ψ Sacra *II2

Sacra II1

PMLb cap. Ψ 3 Περὶ ψιθυρισμοῦ καὶ K cap. Ψ 1 Περὶ ψιθυριστοῦ. ψιθυριστῶν.

Στοιχεῖον Ω Sacra *II2

Sacra II1

PML cap. Ω 1 Περὶ ὥρας θανάτου, K cap. Ω 1 Περὶ ὥρας θανάτου καὶ ὅτι ἡ πρὸς τὴν θείαν καὶ σωτήριον τῆς ἐξόδου ἡμῶν, καὶ ὅτι χρὴ ἡμᾶς ἐντολὴν παρακοή, τῆς κατὰ χάριν εὐτρεπίζεσθαι πρὸς αὐτήν. τοῦ δημιουργοῦ ἀφθαρσίας καὶ ἀθανασίας ἀπεστέρησεν ἡμᾶς, καὶ τῷ μόχθῳ παρέδωκεν καὶ τῷ θανάτῳ. b

Index locorum in Sacris II allatorum 312 A. Vetus Testamentum 3, 9–11 3, 16

Genesis 1, 1 1, 3–5 1, 4 1, 9–10 1, 26 1, 26–28 1, 27 1, 28 1, 31 2, 1

2, 2–3 2, 7

2, 16–17 2, 18 2, 19–24 2, 21–22 2, 21–24

II suppl. 143 / PMLb cap. Κ 13M, 1 II11021 / K cap. H 3, 1 II11021 / K cap. H 3, 1 II11030 / K cap. Θ 1, 1 II11 / K cap. A 1, 1 *II21 / T cap. A 1, 1 II12 / K cap. A 1, 2 *II261 / T cap. A 2, 1 *II21690 / R cap. K 1, 1 *II21690 / R cap. K 1, 1 II suppl. 144 / PMLb cap. Κ 13M, 2 II11011 / K cap. H 1, 1 II14 / K cap. A 1, 4 *II22 / T cap. A 1, 2 *ΙΙ22839 / PMLb cap. Ψ 1, 1 *II287 / T cap. A 3, 1 *II23 / T cap. A 1, 3 *ΙΙ22436 / PMLb cap. Σ 2, 1 *II297 / T cap. A 4, 1 *II23 / T cap. A 1, 3 *ΙΙ22694 / PMLb cap. Υ 4, 1 II16 / K cap. A 1, 6

_____________

3, 16–19 3, 17 3, 17–19 3, 19 3, 21 3, 23 3, 23–24 4, 2–5 4, 6–7 4, 8–15 4, 9 4, 20–22 4, 23–24

5, 1–5 5, 24

*II21206 / T cap. E 2, 1 II1621 / K cap. Γ 6, 1 *II2543 / T cap. B 5, 1 II1465 / K cap. B 1, 1 *II2658 / T cap. Γ 1, 1 *II22870 / PMLb cap. Ω 1, 1 *II2658 / T cap. Γ 1, 1 II11180 / K cap. Ι 3, 1 *II21658 / T cap. Ι 2, 1 II1584 / K cap. Γ 3, 1 *II2659 / T cap. Γ 1, 2 *II2544 / T cap. B 5, 2 II suppl. 35 / PMLb cap. A 15, 1 *II2522 / T cap. A 42, 1 *ΙΙ22762 / PMLb cap. Φ 3, 1 II suppl. 29 / PMLb cap. A 14, 1 ΙΙ12053 / K cap. T 5, 1 *ΙΙ22653 / PMLb cap. T 5, 1 II1572 / K cap. Γ 2, 1 *ΙΙ2729 / T cap. Γ 7, 1 *ΙΙ22538 / PMLb cap. Σ 10, 1 *II24 / T cap. A 1, 4 *II289 / T cap. A 3, 3 *ΙΙ22167 / PMLb cap. Π 1, 1

312 Die Zitate mit den Nummern II11–1000, II11001–2293, *II21–1592 und *II21593–2907 sind jeweils publiziert in SJD VIII / 4, VIII / 5, VIII / 6 und VIII / 7; diejenigen mit den Nummern II1suppl. 1–422, *II2suppl. 1–38 und II suppl. 1–175 finden sich im vorliegenden Band. Unter „loci non reperti“ sind zu verstehen: 1. Zitate, die weder in den Werken, denen sie zugeschrieben werden, noch anderswo gefunden wurden; 2. Zitate, die aus heute verlorenen oder nur sehr fragmentarisch erhaltenen Werken stammen; 3. Zitate, bei denen weder der Autor noch das Werk bekannt sind, aus dem die Texte entnommen sind.

408

Index locorum

Genesis (continuatio) 6, 1–3 6, 3 6, 4–7 6, 9 6, 11–12 7, 1 8, 21

8, 21–22 9, 1 9, 3–4 9, 5–6 9, 6 9, 20–21

10, 8–9 11, 3–4 12, 10–16 12, 18–19 13, 7–9 13, 8–9 13, 8–11 13, 11 13, 13 13, 14–15 17, 1 18, 1–5 18, 2–5 18, 20–21 18, 23–32 18, 27 19, 1–2

*ΙΙ22473 / PMLb cap. Σ 5, 1 ΙΙ11979 / K cap. Σ 8, 1 *ΙΙ2717 / T cap. Γ 6, 1 *ΙΙ22168 / PMLb cap. Π 1, 2 *ΙΙ2717 / T cap. Γ 6, 1 *II2255 / T cap. A 14, 1 II1466 / K cap. B 1, 2 *II2545 / T cap. B 5, 3 *ΙΙ2819 / HIII cap. Δ 3, 1 II1suppl. 104 / V cap. Φ 3, 1 *II21269 / T cap. E 6, 1 *ΙΙ22764 / PMLb cap. Φ 3, 3 II1514 / K cap. B 3, 1 *II2655 / T cap. B 16, 1 *ΙΙ22764 / PMLb cap. Φ 3, 3 ΙΙ12228 / K cap. Φ 5, 1 II1585 / K cap. Γ 3, 2 II11655 / K cap. O 9, 1 *II2660 / T cap. Γ 1, 3 II1suppl. 386 / V cap. T 6, 2 *ΙΙ2719 / T cap. Γ 6, 3 II11084 / V cap. Θ 8, 1 II11085 / V cap. Θ 8, 2 *ΙΙ22313 / R cap. Π 8, 1 *II21535 / T cap. E 45, 1 II1938 / K cap. E 13, 1 *ΙΙ22313 / R cap. Π 8, 1 *ΙΙ2721 / T cap. Γ 6, 5 *ΙΙ22475 / PMLb cap. Σ 5, 3 *ΙΙ22313 / R cap. Π 8, 1 *ΙΙ22169 / PMLb cap. Π 1, 3 ΙΙ12140 / K cap. Φ 1, 1 *II22026 / PMLb cap. Ξ 1, 1 *II2256 / T cap. A 14, 2 *II2256 / T cap. A 14, 2 *ΙΙ2747 / T cap. Γ 8, 1 *II21777 / R cap. K 11, 1

19, 1–3 19, 4–11 19, 9 19, 12 19, 15–17 19, 18–21 19, 24–25 20, 1–2 20, 10–11 20, 17 20, 17–18 21, 6–7 21, 6–8 22, 1–3 24, 30–31 25, 5–6 25, 8 26, 14–16 26, 16 27, 41 29, 13–15 30, 1–2 30, 22–24 31, 1–2 31, 24 31, 26 31, 29 32, 10–13 35, 21 37, 2 37, 3 37, 4 37, 31–34 38, 9

ΙΙ12141 / K cap. Φ 1, 2 *ΙΙ22476 / PMLb cap. Σ 5, 4 II11528 / K cap. Ξ 1, 1 II11528 / K cap. Ξ 1, 1 *II21032 / T cap. Δ 22, 3 *II21061 / T cap. Δ 23, 2 *ΙΙ22476 / PMLb cap. Σ 5, 4 II11086 / V cap. Θ 8, 3 II11087 / V cap. Θ 8, 4 II1suppl. 52 / V cap. Δ 7, 1 *II21060 / T cap. Δ 23, 1 II11805 / K cap. Π 13, 1 *ΙΙ22831 / PMLb cap. Χ 3, 1 *ΙΙ22307 / R cap. Π 7, 1 ΙΙ12142 / K cap. Φ 1, 3 II1730 / K cap. Δ 11, 1 II11052 / K cap. Θ 3, 1 *ΙΙ22741 / PMLb cap. Φ 2, 1 ΙΙ12157 / K cap. Φ 2, 1 *ΙΙ22731 / PMLb cap. Υ 9, 1 *II2921 / T cap. Δ 14, 1 II11806 / K cap. Π 13, 2 II11807 / K cap. Π 13, 3 ΙΙ12158 / K cap. Φ 2, 2 *ΙΙ22742 / PMLb cap. Φ 2, 2 *II21030 / T cap. Δ 22, 1 *II21031 / T cap. Δ 22, 2 *II21031 / T cap. Δ 22, 2 *II21562 / T cap. E 49, 1 II1suppl. 129 / V cap. X 3, 1 *ΙΙ22732 / PMLb cap. Υ 9, 2 *ΙΙ22743 / PMLb cap. Φ 2, 3 II suppl. 109 / PMLb cap. Δ 33, 1 *ΙΙ22732 / PMLb cap. Υ 9, 2 *ΙΙ22743 / PMLb cap. Φ 2, 3 II1298 / K cap. A 13, 1 *II2331 / T cap. A 20, 1 II1suppl. 130 / V cap. X 3, 2

A. Vetus Testamentum

38, 26 39, 2 39, 4 39, 21 41, 14–16 41, 15–16 41, 37–41 41, 38–40 41, 39–40 41, 55–57 42, 21–22 42, 22 44, 16 45, 25–28 45, 26–28 45, 27–28 47, 13–14 47, 18–20 49, 14–15

*ΙΙ2730 / T cap. Γ 7, 2 *ΙΙ22539 / PMLb cap. Σ 10, 2 *II21418 / T cap. E 30, 1 *ΙΙ22813 / PMLb cap. Χ 1, 1 *ΙΙ22813 / PMLb cap. Χ 1, 1 II11634 / K cap. O 7, 1 II suppl. 12 / PMLb cap. A 12, 1 *II2383 / T cap. A 24, 1 II suppl. 13 / PMLb cap. A 12, 2 *II2236 / T cap. A 13, 1 *II2384 / T cap. A 24, 2 *ΙΙ22814 / PMLb cap. Χ 1, 2 II suppl. 41 / PMLb cap. A 16, 1 *ΙΙ2731 / T cap. Γ 7, 3 *ΙΙ22540 / PMLb cap. Σ 10, 3 II1573 / K cap. Γ 2, 2 *II2323 / T cap. A 19, 1 *ΙΙ22832 / PMLb cap. Χ 3, 2 II1293 / K cap. A 12, 1 ΙΙ12252 / K cap. X 1, 1 II11396 / K cap. Λ 3, 1 II11397 / K cap. Λ 3, 2 II1586 / K cap. Γ 3, 3 *II2661 / T cap. Γ 1, 4

3, 11–12 4, 10 4, 29–31

16, 15–20 17, 2–3 18, 14 18, 17 18, 18 18, 21–22 18, 21–23 18, 24 19, 3 19, 5–6 20, 17

21, 12–13

21, 14

Exodus 1, 7 1, 15–20 2, 2 2, 11–14

4, 30–31 14, 30 – 15, 1 15, 20–21 15, 26

*II2462 / T cap. A 34, 1 *II2922 / T cap. Δ 14, 2 *II21731 / R cap. K 4, 1 *II2623 / T cap. B 8, 1 II1suppl. 171 / V cap. A 17, 1 *ΙΙ2748 / T cap. Γ 8, 2 *ΙΙ2748 / T cap. Γ 8, 2 *II2324 / T cap. A 19, 2 *ΙΙ22833 / PMLb cap. Χ 3, 3

21, 18–19 22, 1 22, 2 22, 4

409 II1294 / K cap. A 12, 2 *ΙΙ22834 / PMLb cap. Χ 3, 4 ΙΙ12253 / K cap. X 1, 2 *II21153 / T cap. E 1, 4 *ΙΙ22360 / E cap. 174, 1 *II2514 / T cap. A 41, 1 II11384 / K cap. Λ 2, 1 II suppl. 14 / PMLb cap. A 12, 3 II suppl. 15 / PMLb cap. A 12, 4 *II2237 / T cap. A 13, 2 II suppl. 16 / PMLb cap. A 12, 5 *II2237 / T cap. A 13, 2 II suppl. 17 / PMLb cap. A 12, 6 *II21151 / T cap. E 1, 2 *II21151 / T cap. E 1, 2 *II21250 / T cap. E 5, 1 II1903 / K cap. E 10, 1 (Versio V HI PM) II1955 / K cap. E 18, 1 ΙΙ12229 / K cap. Φ 5, 2 *II21392 / T cap. E 13, 2 *ΙΙ22765 / PMLb cap. Φ 3, 4 II11797 / K cap. Π 11, 1 ΙΙ12230 / K cap. Φ 5, 3 *II2624 / T cap. B 8, 2 *ΙΙ22766 / PMLb cap. Φ 3, 5 ΙΙ12231 / K cap. Φ 5, 4 *II21960 / R cap. M 5, 1 II11319 / V cap. K 5, 1 *II21844 / R cap. K 21, 1 II11321 / V cap. K 5, 3 II11319 / V cap. K 5, 1 *II21844 / R cap. K 21, 1

410

Index locorum

Exodus (continuatio) 22, 7–9 22, 10–13 22, 13 22, 14 22, 15 22, 18 22, 21 22, 22–24 22, 28 23, 1 23, 2

23, 4 23, 4–5 23, 5 23, 7 23, 8 23, 22 23, 26 31, 1–4 31, 6 32, 7–8

II11792 / K cap. Π 9, 1 *ΙΙ22397 / PMLb cap. Π 22, 1 II11793 / K cap. Π 9, 2 [II1suppl. 334 / V cap. K 6, 1VW] [II1suppl. 334 / V cap. K 6, 1VW] [II1suppl. 334 / V cap. K 6, 1VW] *ΙΙ22772 / PMLb cap. Φ 4, 1 ΙΙ12143 / K cap. Φ 1, 4 *II22028 / PMLb cap. Ξ 1, 3 II11546 / K cap. O 1, 1 *II22111 / PMLb cap. O 8, 1 II1229 / K cap. A 6, 1 II1540 / K cap. B 6, 1 II1661 / K cap. Δ 4, 1 *II21860 / R cap. Λ 1, 1 II11744 / K cap. Π 6, 1 II11745 / K cap. Π 6, 2 *II2953 / T cap. Δ 17, 1 *II2954 / T cap. Δ 17, 2 *ΙΙ22516 / PMLb cap. Σ 8, 1 *ΙΙ22517 / PMLb cap. Σ 8, 2 II1186 / K cap. A 4, 1 *II21279 / T cap. E 8, 1 II1187 / K cap. A 4, 2 *II21788 / R cap. K 13, 1 *II21861 / R cap. Λ 1, 2 *II2949 / T cap. Δ 16, 1 *II21152 / T cap. E 1, 3 II11808 / K cap. Π 13, 4 *ΙΙ22654 / PMLb cap. T 5, 2 *ΙΙ22654 / PMLb cap. T 5, 2 II suppl. 162 / PMLb cap. M 13M, 1

32, 10–13 32, 14 32, 17–18 33, 1 33, 4 33, 5 33, 5–6 33, 11 33, 12 33, 17 35, 30–32 35, 30–35 35, 34–35

II suppl. 163 / PMLb cap. M 13M, 2 II suppl. 164 / PMLb cap. M 13M, 3 II11432 / K cap. M 1, 1 *II21911 / R cap. M 1, 1 *ΙΙ22562 / PMLb cap. Σ 13, 1 *II21737 / R cap. K 5, 1 *ΙΙ22562 / PMLb cap. Σ 13, 1 *II21737 / R cap. K 5, 1 *ΙΙ22408 / PMLb cap. Π 24, 1 *ΙΙ22815 / PMLb cap. Χ 1, 3 *ΙΙ22170 / PMLb cap. Π 1, 4 *II21508 / T cap. E 41, 1 II1suppl. 387 / V cap. T 6, 3 *II21508 / T cap. E 41, 1

Leviticus 6, 1–6 6, 10 9, 16 12, 1–5 16, 4 16, 29 17, 11 19, 9–10 19, 14 19, 16 19, 17 19, 18 19, 18–19 19, 19 19, 28

*II21393 / T cap. E 13, 3 II11181 / K cap. Ι 3, 2 *II21660 / T cap. Ι 2, 3 *II21950 / R cap. M 4, 1 II1suppl. 39 / V cap. Γ 10, 1 II11182 / K cap. Ι 3, 3 *II22010 / R cap. N 8, 1 II11348 / V cap. K 6, 1 II11051 / K cap. Θ 2, 1 *II21801 / R cap. K 14, 1 *ΙΙ22651 / PMLb cap. T 4, 1 *II21280 / T cap. E 8, 2 *II21555 / T cap. E 48, 1 II171 / K cap. A 12, 1 *II21541 / T cap. E 46, 1 *II21280 / T cap. E 8, 2 *II21555 / T cap. E 48, 1 II11051 / K cap. Θ 2, 1 II11183 / K cap. Ι 3, 4 *II21661 / T cap. Ι 2, 4 *II22871 / PMLb cap. Ω 1, 2

A. Vetus Testamentum

19, 32 19, 33–34

20, 6 20, 27 21, 5 24, 10–16 24, 13 24, 15–16 24, 19–20 25, 23 25, 25 25, 29–31 25, 35–36 25, 46 25, 47–49 26, 1 26, 3–12 26, 14–16 26, 14–17 26, 16–17 26, 18–19 26, 19–20 26, 19–26 26, 23–24 26, 29

*ΙΙ22627 / PMLb cap. T 1, 1 ΙΙ12144 / K cap. Φ 1, 5 *II22029 / PMLb cap. Ξ 1, 4 *II2suppl. 16 / R cap. I 1, 1 *II21580 / T cap. E 50, 2 *II21580 / T cap. E 50, 2 II11053 / K cap. Θ 3, 2 (Versiones K et V PM T) *II2587 / T cap. B 6, 1 II1499 / K cap. B 2, 1 II1499 / K cap. B 2, 1 II1768 / K cap. E 1, 1 II1118 / K cap. A 3, 1 ΙΙ11991 / K cap. Σ 9, 1 II11712 / K cap. Π 3, 1 II1suppl. 159 / V cap. A 11, 6 *II2608 / T cap. B 7, 1 ΙΙ11992 / K cap. Σ 9, 2 *II21587 / T cap. E 51, 1 *II21154 / T cap. E 1, 5 *ΙΙ22257 / PMLb cap. Π 3, 1 *II21207 / T cap. E 2, 2 *ΙΙ22257 / PMLb cap. Π 3, 1 *ΙΙ22257 / PMLb cap. Π 3, 1 *II21207 / T cap. E 2, 2 *ΙΙ22257 / PMLb cap. Π 3, 1 *ΙΙ22257 / PMLb cap. Π 3, 1 *II21207 / T cap. E 2, 2

locus non repertus Ἀπαρατήρητος ὁ οἶκος ΙΙ11839 / K cap. Π 18, 1

411

Numeri 10, 29–32 11, 1

11, 11–15 11, 18–20 11, 27–29 11, 29 11, 31–34 12, 1–2 12, 1–10 12, 6–10 16, 1–3 16, 2–3 16, 13 16, 15 16, 16–17 16, 19–24 16, 32–33 16, 35 20, 2–4 21, 4–6 23, 103 23, 231–2 25, 1–4 27, 15–17 30, 7–9 32, 13 35, 16–17 35, 20–26 35, 22–25 35, 30–31 35, 33

ΙΙ11846 / K cap. Π 20, 1 ΙΙ1616 / K cap. Γ 5, 4 (Versiones K et V HI PM) *ΙΙ2708 / T cap. Γ 4, 1 ΙΙ11115 / K cap. Θ 8, 1 *II2516 / T cap. A 41, 3 *ΙΙ22744 / PMLb cap. Φ 2, 4 ΙΙ12159 / K cap. Φ 2, 3 *II2516 / T cap. A 41, 3 *II21789 / R cap. K 13, 2 II11235 / K cap. K 3, 1 *II21789 / R cap. K 13, 2 *ΙΙ22463 / PMLb cap. Σ 4, 1 *ΙΙ22745 / PMLb cap. Φ 2, 5 *ΙΙ22463 / PMLb cap. Σ 4, 1 *ΙΙ22463 / PMLb cap. Σ 4, 1 *ΙΙ22738 / PMLb cap. Φ 1, 1 *ΙΙ22738 / PMLb cap. Φ 1, 1 *ΙΙ22739 / PMLb cap. Φ 1, 2 *ΙΙ22739 / PMLb cap. Φ 1, 2 II11385 / K cap. Λ 2, 2 II11236 / K cap. K 3, 2 *II21106 / T cap. Δ 25, 1 II1suppl. 87 / V cap. Δ 29, 1 ΙΙ11840 / K cap. Π 18, 2 *II2162 / T cap. A 7, 1 *II2220 / T cap. A 12, 1 II1622 / K cap. Γ 6, 2 *ΙΙ22430 / R cap. Ρ 2, 5 *II21391 / T cap. E 13, 1 *II21391 / T cap. E 13, 1 II1956 / K cap. E 18, 2 ΙΙ12232 / K cap. Φ 5, 5 *ΙΙ22767 / PMLb cap. Φ 3, 6 ΙΙ12232 / K cap. Φ 5, 5 *ΙΙ22767 / PMLb cap. Φ 3, 6

412

Index locorum

Deuteronomium 4, 1–2 4, 9

5, 1 5, 6–7 5, 11–12 5, 16–21 5, 21 5, 32–33 6, 11–12 6, 16 6, 17 6, 18 6, 20–23 7, 12–14 7, 26 8, 2–3 8, 5 8, 12–14

8, 16 8, 17–18 9, 4 9, 7–8 10, 12 11, 16–17 11, 26–28 12, 8 13, 3

II suppl. 1 / PMLb cap. A 10, 1 II1546 / K cap. Γ 1, 1 *ΙΙ2749 / T cap. Γ 8, 3 *II21155 / T cap. E 1, 6 *II21563 / T cap. E 49, 2 *II21997 / R cap. N 6, 1 *II262 / T cap. A 2, 2 *II21150 / T cap. E 1, 1 *II21150 / T cap. E 1, 1 *II21150 / T cap. E 1, 1 II1903 / K cap. E 10, 1 (Versio K) *II21157 / T cap. E 1, 8 II1825 / K cap. E 3, 2 *ΙΙ22303 / R cap. Π 6, 1 II1suppl. 95 / V cap. Π 25, 1 *II21156 / T cap. E 1, 7 *ΙΙ22171 / PMLb cap. Π 1, 5 *II21563 / T cap. E 49, 2 *II21158 / T cap. E 1, 9 *II21588 / T cap. E 51, 2 *ΙΙ22204 / PMLb cap. Π 2, 1 *ΙΙ22204 / PMLb cap. Π 2, 1 II1826 / K cap. E 3, 3 (Versiones K et V HI PM T) *II21311 / T cap. E 9, 1 *II21311 / T cap. E 9, 1 *ΙΙ22204 / PMLb cap. Π 2, 1 *II21747 / R cap. K 7, 2 *II21746 / R cap. K 7, 1 *ΙΙ2894 / T cap. Δ 13, 1 *ΙΙ22361 / E cap. 174, 2 II1827 / K cap. E 3, 4 *II262 / T cap. A 2, 2 *II21623 / R cap. Θ 3, 1 *ΙΙ22309 / R cap. Π 7, 3

13, 5 14, 1 15, 9 15, 11 17, 12–13 18, 6–8 18, 10–12 18, 21–22 19, 4–6 19, 11 19, 11–13 19, 13 19, 14 19, 19–20 20, 5–8 20, 10–11 20, 10–14 20, 19 20, 19–20 21, 15–17 21, 22–23 22, 1–2 22, 4 22, 5 22, 6–7 22, 11 23, 9 23, 15–16 23, 18

II1273 / K cap. A 10, 7 *II22872 / PMLb cap. Ω 1, 3 *II21997 / R cap. N 6, 1 *II299 / T cap. A 5, 1 *II2132 / T cap. A 6, 1 *II21802 / R cap. K 17, 1 *II22031 / PMLb cap. Ξ 1, 6 *II21579 / T cap. E 50, 1 II1694 / K cap. Δ 7, 1 *ΙΙ22768 / PMLb cap. Φ 3, 7 ΙΙ12233 / K cap. Φ 5, 6 *ΙΙ22768 / PMLb cap. Φ 3, 7 *II21355 / T cap. E 10, 1 ΙΙ12233 / K cap. Φ 5, 6 *ΙΙ22768 / PMLb cap. Φ 3, 7 II11566 / K cap. O 2, 1 *II22094 / Lc cap. O 13, 1 II11957 / K cap. Σ 6, 1 II11819 / K cap. Π 15, 1 *ΙΙ22808 / PMLb cap. Φ 9, 1 II11820 / K cap. Π 15, 2 *ΙΙ22336 / R cap. Π 11, 2 *ΙΙ22337 / R cap. Π 11, 3 II11821 / K cap. Π 15, 3 II11816 / K cap. Π 14, 1 II1462 / K cap. A 31, 1 II1188 / K cap. A 4, 3 II1189 / K cap. A 4, 4 II11184 / K cap. I 3, 5 *II21662 / T cap. Ι 2, 5 ΙΙ11114 / K cap. Θ 7, 1 (Versiones K et V PM R) II11185 / K cap. I 3, 6 *II21663 / T cap. Ι 2, 6 *ΙΙ22335 / R cap. Π 11, 1 *II22030 / PMLb cap. Ξ 1, 5 *II2411 / T cap. A 27, 1 *ΙΙ22289 / PMLb cap. Π 5, 1

413

A. Vetus Testamentum

24, 5 24, 6 24, 7 24, 10–13 24, 16 24, 17 25, 11–12 27, 9 27, 17 27, 18 27, 24 27, 26 28, 2–3 28, 5–6 28, 8 28, 12–13 28, 16–20 28, 22–25 28, 28–30 28, 62–63 29, 18 29, 19–20 29, 29 30, 1–3 30, 19 30, 19–20 32, 52–61 32, 52–62 32, 73–4 32, 151–5 32, 161–2

II11822 / K cap. Π 15, 4 II1suppl. 352 / V cap. N 4, 1 *II21522 / T cap. E 43, 2 II11320 / V cap. K 5, 2 *II21521 / T cap. E 43, 1 II1897 / K cap. E 9, 1 II11547 / K cap. O 1, 2 *II21961 / R cap. M 5, 2 *II2205 / T cap. A 11, 1 *II2482 / T cap. A 37, 1 II11567 / K cap. O 2, 2 *II22095 / Lc cap. O 13, 2 *ΙΙ22652 / PMLb cap. T 4, 2 *II21506 / T cap. E 40, 1 *II21208 / T cap. E 2, 3 *II21159 / T cap. E 1, 10 *II21159 / T cap. E 1, 10 *II21159 / T cap. E 1, 10 *II21159 / T cap. E 1, 10 *II21209 / T cap. E 2, 4 *II21209 / T cap. E 2, 4 *II21209 / T cap. E 2, 4 II1268 / K cap. A 10, 2 *II21997 / R cap. N 6, 1 II1267 / K cap. A 10, 1 *II21803 / R cap. K 17, 2 *II2286 / T cap. A 17, 1 *ΙΙ2895 / T cap. Δ 13, 2 II179 / K cap. A 2, 1 *II262 / T cap. A 2, 2 *II2205 / T cap. A 11, 1 II suppl. 84 / PMLb cap. Γ 17M, 1 *ΙΙ2723 / T cap. Γ 6, 7 II11486 / V cap. M 11, 1 *II21927 / R cap. M 2, 1 II1824 / K cap. E 3, 1 *II21312 / T cap. E 9, 2 *II22349 / R cap. Π 14, 1

32, 181–202 *II21453 / T cap. E 34, 1 32, 203–4 II suppl. 85 / PMLb cap. Γ 17M, 2 32, 393 *ΙΙ22205 / PMLb cap. Π 2, 2 locus non repertus Ἀπαρατήρητος ὁ οἶκος *ΙΙ22353 / Lc cap. Π 4, 1 pars loci non reperta Ἐλάλησεν – λέγων *II21150 / T cap. E 1, 1

Iosue 8, 29 10, 7–8 10, 12–13 10, 15–16 14, 6 14, 10–11 23, 13 24, 2 24, 14–15

II1464 / K cap. A 31, 3 II suppl. 127 / PMLb cap. Θ 14M, 1 II suppl. 127 / PMLb cap. Θ 14M, 1 II suppl. 128 / PMLb cap. Θ 14M, 2 *II21610 / T cap. Θ 1, 1 *II21610 / T cap. Θ 1, 1 II1272 / K cap. A 10, 6 *II2206 / T cap. A 11, 2 *II2206 / T cap. A 11, 2

Iudices 1, 6–7 3, 15 3, 31 7, 17–18

8, 1–3 8, 22–23

II1791 / K cap. E 1, 24 II11532 / K cap. Ξ 2, 1 II11533 / K cap. Ξ 2, 2 II1248 / K cap. A 7, 1 (Versiones K et V HI PMLb La) ΙΙ12160 / K cap. Φ 2, 4 *ΙΙ22315 / R cap. Π 8, 3 II1264 / K cap. A 9, 1

414

Index locorum

Iudices (continuatio) 9, 4–5 9, 48 10, 10–14 10, 11 10, 13–14 11, 2–3 14, 5–6 15, 4–5 15, 13–15 15, 16–19 16, 1–3 16, 29–30 17, 6 19, 17–21 19, 25–28 20, 3–8 20, 15–16 21, 25

II1suppl. 131 / V cap. X 3, 3 II1249 / K cap. A 7, 2 *II2337 / T cap. A 21, 1 *II21454 / T cap. E 34, 2 *II21454 / T cap. E 34, 2 II1731 / K cap. Δ 11, 2 II11534 / K cap. Ξ 2, 3 II11535 / K cap. Ξ 2, 4 II suppl. 129 / PMLb cap. Θ 14M, 3 II11536 / K cap. Ξ 2, 5 II11537 / K cap. Ξ 2, 6 II suppl. 130 / PMLb cap. Θ 14M, 4 II1256 / K cap. A 8, 1 *II2222 / T cap. A 12, 3 ΙΙ12145 / K cap. Φ 1, 6 *II22032 / PMLb cap. Ξ 1, 7 II1suppl. 132 / V cap. X 3, 4 II1suppl. 132 / V cap. X 3, 4 II11538 / K cap. Ξ 2, 7 II1256 / K cap. A 8, 1 *II2222 / T cap. A 12, 3

I Regum Vide etiam Origenis Hexaplorum quae supersunt sive veterum interpretum Graecorum in totum Vetus Testamentum fragmenta … concinnavit, emendavit, et multis partibus auxit Fr. FIELD. I–II, Oxonii 1875.

1, 4–6 2, 31–2 2, 32–3 2, 4–8 2, 103–5

II11809 / K cap. Π 13, 5 II11328 / V cap. K 7, 1 *II22139 / PMLb cap. O 10, 4 II1500 / K cap. B 2, 2 *II21988 / R cap. M 9, 3 II11329 / V cap. K 7, 2

2, 12–13 2, 16 2, 22–24 2, 25

4, 14 4, 16–18

4, 22 7, 16 8, 7 8, 9–12 8, 14–15 9, 7–8 10, 21–23 11, 1–3 12, 1–5 12, 5 12, 23–24 14, 24 14, 27–28 14, 43–45 15, 17–20 15, 22

15, 22–23 15, 23 15, 23 (σʹ) 16, 12

II suppl. 137 / PMLb cap. Θ 16M, 1 II suppl. 138 / PMLb cap. Θ 16M, 2 II suppl. 139 / PMLb cap. Θ 16M, 3 *II21394 / T cap. E 13, 4 II suppl. 140 / PMLb cap. Θ 16M, 4 *II2332 / T cap. A 20, 2 II1299 / K cap. A 13, 2 (Versiones K et V PMLb) *II2332 / T cap. A 20, 2 *II2332 / T cap. A 20, 2 *II2207 / T cap. A 11, 3 *ΙΙ22809 / PMLb cap. Φ 9, 2 *ΙΙ22809 / PMLb cap. Φ 9, 2 *ΙΙ22809 / PMLb cap. Φ 9, 2 *II21001 / T cap. Δ 21, 1 II1suppl. 41 / V cap. Δ 5, 1 II1265 / K cap. A 9, 2 II1suppl. 133 / V cap. X 3, 5 *ΙΙ22172 / PMLb cap. Π 1, 6 *ΙΙ22524 / PMLb cap. Σ 9, 1 II suppl. 2 / PMLb cap. A 10, 2 *II22100 / Lc cap. O 10, 1 *II22100 / Lc cap. O 10, 1 II11602 / K cap. O 4, 1 *II22101 / Lc cap. O 10, 2 *II21210 / T cap. E 2, 5 *II2338 / T cap. A 21, 2 *II21160 / T cap. E 1, 11 *ΙΙ22706 / PMLb cap. Υ 5, 1 *II2133 / T cap. A 6, 2 *II2338 / T cap. A 21, 2 *II2339 / T cap. A 21, 3 II11339 / V cap. K 8, 1

A. Vetus Testamentum

16, 23

17, 4 17, 1–8 17, 32–36 17, 32–37 17, 38–39 17, 40–51 17, 48–49 18, 6 18, 6–7 18, 6–9 18, 14 19, 1 19, 4–6 19, 18 21, 13–14 22, 17 24, 4–8 24, 9–12 24, 10–14 24, 14 24, 17–20 25, 21–22 25, 33–34 26, 18–25 26, 21 28, 11–20 29, 6–9 30, 23–24 30, 23–25 30, 25

II1suppl. 197 / V cap. Δ 25, 1 *II21120 / T cap. Δ 26, 1 II suppl. 131 / PMLb cap. Θ 14M, 5 *II21611 / T cap. Θ 1, 2 II suppl. 132 / PMLb cap. Θ 14M, 6 *II2suppl. 14 / R cap. Θ 1, 5 II11717 / K cap. Π 4, 1 *II2suppl. 14 / R cap. Θ 1, 5 II suppl. 133 / PMLb cap. Θ 14M, 7 *ΙΙ22746 / PMLb cap. Φ 2, 6 ΙΙ12254 / K cap. X 1, 3 ΙΙ12161 / K cap. Φ 2, 5 *ΙΙ22733 / PMLb cap. Υ 9, 3 *II21419 / T cap. E 30, 2 II suppl. 165 / PMLb cap. M 13M, 4 II suppl. 166 / PMLb cap. M 13M, 5 *II21849 / R cap. K 22, 1 II11089 / V cap. Θ 8, 6 II1suppl. 134 / V cap. X 3, 6 *II2923 / T cap. Δ 14, 3 II1190 / K cap. A 4, 5 II1662 / K cap. Δ 4, 2 *II2955 / T cap. Δ 17, 3 II1191 / K cap. A 4, 6 *II22103 / Lc cap. O 10, 4 *II22104 / Lc cap. O 10, 5 *II2924 / T cap. Δ 14, 4 *ΙΙ22541 / PMLb cap. Σ 10, 4 *II21581 / T cap. E 50, 3 II11252 / K cap. K 4, 1 *ΙΙ22338 / R cap. Π 11, 4 II11823 / K cap. Π 15, 5 *II21643 / T cap. Ι 1, 1

415

II Regum Vide etiam El Texto Antioquieno de la Biblia Griega por N.F. MARCOS y J.R. BUSTO SAIZ (Textos y estudios «Cardenal Cisneros» de la Biblia políglota Matritense). I. 1–2 Samuel. II. 1–2 Reyes, Madrid 1989.1992.

1, 2–4 1, 11–12 1, 261–4 2, 18 2, 22–23 6, 12–15 6, 17–19 8, 6 8, 15 12, 7 12, 7–14 12, 9–10 12, 13 12, 20–23 13, 11–12 13, 14–16 13, 27–29 14, 25 14, 26 15, 1–6 15, 2–6 15, 5–6 15, 9–10 15, 12 15, 31–32 17, 6–7 17, 14 17, 23

II1300 / K cap. A 13, 3 II1301 / K cap. A 13, 4 II1suppl. 259 / V cap. Θ 7, 2 II11540 / K cap. Ξ 2, 9 II11221 / K cap. K 2, 1 *ΙΙ22835 / PMLb cap. Χ 3, 5 *ΙΙ22835 / PMLb cap. Χ 3, 5 *II21419 / T cap. E 30, 2 *II21419 / T cap. E 30, 2 *II2523 / T cap. A 42, 2 *II2340 / T cap. A 21, 4 *II2523 / T cap. A 42, 2 *II2523 / T cap. A 42, 2 II11054 / K cap. Θ 3, 3 II1suppl. 135 / V cap. X 3, 7 II1suppl. 135 / V cap. X 3, 7 II1suppl. 136 / V cap. X 3, 8 II11340 / V cap. K 8, 2 II11541 / K cap. Ξ 2, 10 *ΙΙ22465 / PMLb cap. Σ 4, 3 *ΙΙ22667 / PMLb cap. Υ 2, 1 II1321 / K cap. A 18, 1 *ΙΙ22740 / PMLb cap. Φ 1, 3 *ΙΙ22740 / PMLb cap. Φ 1, 3 II suppl. 18 / PMLb cap. A 12, 7 II suppl. 19 / PMLb cap. A 12, 8 II suppl. 20 / PMLb cap. A 12, 9 II1455 / K cap. A 29, 1

416

Index locorum

II Regum (continuatio) II suppl. 64 / PMLb cap. B 1 M, 1 18, 2–4 *II2534 / T cap. B 1, 1 18, 20 *II2333 / T cap. A 20, 3 (Versiones T HI et Lc La) 18, 21–22 *II2333 / T cap. A 20, 3 (Versiones T HI et Lc La) 18, 27 *II2327 / T cap. A 19, 5 18, 31 – II1302 / K cap. A 13, 5 19, 1 *II2333 / T cap. A 20, 3 (Versiones T HI et Lc La) 19, 19–21 II1suppl. 318 / V cap. I 3, 1 19, 23–24 *ΙΙ22317 / R cap. Π 8, 5 19, 24 II1suppl. 318 / V cap. I 3, 1 21, 15–17 *II2535 / T cap. B 1, 2 (Versiones T HIII et R) 22, 362–371 *II21161 / T cap. E 1, 12 24, 21–24 *II2925 / T cap. Δ 14, 5 18, 1–4

III Regum Vide etiam El Texto Antioquieno de la Biblia Griega por N.F. MARCOS y J.R. BUSTO SAIZ (Textos y estudios «Cardenal Cisneros» de la Biblia políglota Matritense). I. 1–2 Samuel. II. 1–2 Reyes, Madrid 1989.1992.

1, 5 2, 19–25 3, 6 3, 9 3, 11–12 12, 3–4 12, 10–11 12, 24h 12, 26–30 13, 4–6

*ΙΙ22467 / PMLb cap. Σ 4, 5 II1319 / K cap. A 17, 1 II11200 / K cap. K 1, 1 II11200 / K cap. K 1, 1 II11200 / K cap. K 1, 1 *ΙΙ22331 / R cap. Π 10, 1 *II21757 / R cap. K 8, 2 *II21002 / T cap. Δ 21, 2 II1suppl. 42 / V cap. Δ 5, 2 *ΙΙ22507 / PMLb cap. Σ 7, 1 II1suppl. 319 / V cap. I 3, 2

16, 8–10 17, 1–6 17, 8–12 18, 4 18, 21 19, 2–4 19, 4–5 20, 17–19 20, 17–20 20, 21–22 20, 27–29

21, 10–11 21, 16–17 21, 20 22, 10–12

II11433 / K cap. M 1, 2 II11398 / K cap. Λ 3, 3 II11398 / K cap. Λ 3, 3 *II21003 / T cap. Δ 21, 3 II1suppl. 43 / V cap. Δ 5, 3 *II2277 / T cap. A 16, 5 II11090 / V cap. Θ 8, 7 ΙΙ11116 / K cap. Θ 8, 2 II suppl. 46 / PMLb cap. A 17, 1 *II2450 / T cap. A 32, 1 (Versiones T HIII et R) II suppl. 47 / PMLb cap. A 17, 2 *II2451 / T cap. A 32, 2 (Versiones T HIII et R) II suppl. 48 / PMLb cap. A 17, 3 *II2524 / T cap. A 42, 3 II1501 / K cap. B 2, 3 II11434 / K cap. M 1, 3 (Versiones K et V PM) II11434 / K cap. M 1, 3 (Versiones K et V PM) *ΙΙ22377 / PMLb cap. Π 17, 7

IV Regum Vide etiam El Texto Antioquieno de la Biblia Griega por N.F. MARCOS y J.R. BUSTO SAIZ (Textos y estudios «Cardenal Cisneros» de la Biblia políglota Matritense). I. 1–2 Samuel. II. 1–2 Reyes, Madrid 1989.1992.

1, 13 1, 15 2, 9–10 2, 11–12 4, 9–10 4, 9–11

II1suppl. 320 / V cap. I 3, 3 II1suppl. 320 / V cap. I 3, 3 *ΙΙ22410 / PMLb cap. Π 24, 3 *II291 / T cap. A 3, 5 II1suppl. 44 / V cap. Δ 5, 4 *II21004 / T cap. Δ 21, 4

417

A. Vetus Testamentum

4, 14–17 6, 15–17 6, 25–30 11, 12–16 11, 14–16 14, 26–27 15, 19–20 16, 7–9 17, 15 17, 17–18 18, 13–15

II11810 / K cap. Π 13, 6 *II21042 / T cap. Δ 22, 13 II11400 / K cap. Λ 3, 5 *II21889 / R cap. Λ 3, 1 II1217 / K cap. A 5, 1 ΙΙ12049 / K cap. T 4, 2 II1415 / K cap. A 24, 1 *II2538 / T cap. B 1, 5 *II2536 / T cap. B 1, 3 (Versiones T HIII et R) *II21975 / R cap. M 8, 1 *II21975 / R cap. M 8, 1 *II2537 / T cap. B 1, 4 (Versiones T HIII et R)

I Paralipomenon 11, 16 11, 17 11, 18–19 12, 9 17, 16–18 21, 1

21, 22–25 29, 15

*II21251 / T cap. E 5, 2 II1904 / K cap. E 10, 2 *II21251 / T cap. E 5, 2 II1905 / K cap. E 10, 3 *II21251 / T cap. E 5, 2 II11539 / K cap. Ξ 2, 8 *II21564 / T cap. E 49, 3 *II21121 / T cap. Δ 26, 2 II1suppl. 198 / V cap. Δ 25, 2 II1942 / K cap. E 14, 1 II1119 / K cap. A 3, 2

II Paralipomenon 2, 10 9, 3 9, 5 9, 8 19, 5–11

*II21230 / T cap. E 3, 1 *II21231 / T cap. E 3, 2 *II21231 / T cap. E 3, 2 *II21231 / T cap. E 3, 2 *II2238 / T cap. A 13, 3

25, 3–4 35, 20–24

ΙΙ12048 / K cap. T 4, 1 *II2539 / T cap. B 1, 6

II Esdrae 15, 14 15, 19

*ΙΙ22525 / PMLb cap. Σ 9, 2 *ΙΙ22525 / PMLb cap. Σ 9, 2

Esther 5, 1 5, 1d–e

II suppl. 167 / PMLb cap. M 13M, 6 II suppl. 168 / PMLb cap. M 13M, 7

Iudith 8, 11–17 8, 25–27

*II2302 / T cap. A 17, 17 *ΙΙ22243 / PMLb cap. Π 2, 40

Tobias 5, 14 12, 7

II suppl. 79 / PMLb cap. Γ 16M, 5 *II21956 / R cap. M 4, 7

Machabaeorum IV 313 2, 21 – 3, 3 3, 5 3, 17–18 7, 18–22

*II259 / T cap. A 1, 59 *II259 / T cap. A 1, 59 *II259 / T cap. A 1, 59 *II21533 / T cap. E 44, 11

Psalmi 1, 11–3 2, 121–3 3, 61–2 4, 31–2 5, 101–3

*ΙΙ22518 / PMLb cap. Σ 8, 3 *ΙΙ22210 / PMLb cap. Π 2, 7 *ΙΙ22696 / PMLb cap. Υ 4, 3 *ΙΙ2820 / HIII cap. Δ 3, 2 *II21976 / R cap. M 8, 2 *ΙΙ2821 / HIII cap. Δ 3, 3 (Versio HIII)

_____________ 313

Flavius Josephus zugeschrieben.

418

Index locorum

Psalmi (continuatio) *ΙΙ2821 / HIII cap. Δ 3, 3 (Versio R) 6, 21–73 *ΙΙ22211 / PMLb cap. Π 2, 8 6, 61–2 II11095 / K cap. Θ 5, 3 1–2 6, 7 II1suppl. 276 / V cap. Θ 5, 12 7, 101 II1269 / K cap. A 10, 3 7, 161–2 *II21356 / T cap. E 10, 2 7, 161–172 II1889 / K cap. E 8, 1 8, 51–72 *II265 / T cap. A 2, 5 9, 72 II1270 / K cap. A 10, 4 1–2 9, 16 *II21357 / T cap. E 10, 3 2 9, 16 II1890 / K cap. E 8, 2 9, 231 *II21743 / R cap. K 6, 3 1 1 9, 25 –26 *II21358 / T cap. E 10, 4 9, 291–2 II1880 / K cap. E 7, 1 9, 291–312 *II21359 / T cap. E 10, 5 9, 361 II1271 / K cap. A 10, 5 11, 21–2 ΙΙ11997 / K cap. Σ 10, 1 *II2257 / T cap. A 14, 3 1 11, 3 *II2492 / T cap. A 39, 1 11, 31–42 *ΙΙ2813 / R cap. Δ 4, 3 1 1 11, 4 –5 *II2589 / T cap. B 6, 3 1 3 11, 4 –5 II1503 / K cap. B 2, 5 12, 21–32 II1suppl. 277 / V cap. Θ 5, 13 13, 21–31 *II2258 / T cap. A 14, 4 13, 21–32 ΙΙ11998 / K cap. Σ 10, 2 2 13, 5 *ΙΙ2715 / T cap. Γ 5, 1 16, 51–2 *II22074 / R cap. O 3, 2 1 2 17, 5 –6 ΙΙ11132 / K cap. Θ 8, 18 1 2 17, 26 –27 II11170 / K cap. I 2, 1 *II21644 / T cap. Ι 1, 2 3–4 17, 36 *ΙΙ22212 / PMLb cap. Π 2, 9 17, 441 II11254 / K cap. K 4, 3 *II2956 / T cap. Δ 17, 4 *ΙΙ22332 / R cap. Π 10, 2 5, 101–4

18, 81–92 18, 131 21, 22 21, 71–2 21, 153–163 21, 173 23, 12–21 24, 32 24, 41–2 24, 101 24, 171–2 25, 41–52 27, 31–4

29, 21–2 29, 61–2 29, 101–2 30, 191–3 30, 201–212 31, 51–2 31, 51–3 32, 61–92 32, 71–2 32, 101–112 32, 181 32, 181–192 33, 151 33, 161–2 33, 181 33, 181–2 33, 191–2 33, 201–212

*II21164 / T cap. E 1, 15 *ΙΙ22597 / PMLb cap. Σ 16, 1 II1575 / K cap. Γ 2, 4 II1127 / K cap. A 3, 10 ΙΙ11133 / K cap. Θ 8, 19 [II1suppl. 215 / HI cap. E 13, 3] *II21691 / R cap. K 1, 2 II11281 / K cap. K 6, 3 *II22073 / R cap. O 3, 1 *II2suppl. 19 / PMLb cap. O 3, 2 ΙΙ11134 / K cap. Θ 8, 20 *ΙΙ22519 / PMLb cap. Σ 8, 4 ΙΙ12068 / K cap. Υ 1, 2 *ΙΙ2823 / HIII cap. Δ 3, 5 *ΙΙ22668 / PMLb cap. Υ 2, 2 *II21565 / T cap. E 49, 4 *ΙΙ22213 / PMLb cap. Π 2, 10 II1suppl. 270 / V cap. Θ 6, 4 II11238 / K cap. K 3, 4 *II21034 / T cap. Δ 22, 5 *ΙΙ2732 / T cap. Γ 7, 4 II1576 / K cap. Γ 2, 5 *II21692 / R cap. K 1, 3 II11033 / K cap. Θ 1, 4 *II21987 / R cap. M 9, 2 II1suppl. 69 / V cap. Δ 28, 2 *II21035 / T cap. Δ 22, 6 *ΙΙ2896 / T cap. Δ 13, 3 *ΙΙ22486 / PMLb cap. Σ 6, 1 *II21063 / T cap. Δ 23, 4 II1suppl. 53 / V cap. Δ 7, 6 II1suppl. 70 / V cap. Δ 28, 3 *II21036 / T cap. Δ 22, 7 [II1suppl. 199 / VW addit. cap. Δ 25, 4] *II21037 / T cap. Δ 22, 8 II1suppl. 71 / V cap. Δ 28, 4

A. Vetus Testamentum

33, 211–2 34, 32 36, 121–132 36, 172 36, 231 36, 251–3 36, 251–262 36, 285 36, 391 36, 391–403 37, 41–2 37, 111–2 37, 121–133 37, 191–2 38, 61–73 38, 63 38, 63–72 38, 63–73 38, 71–2 38, 92–10 38, 121–2 38, 123 38, 134–5 38, 134–142 39, 33–4 40, 92 41, 61–3 41, 121–3

II1suppl. 75 / V cap. Δ 28, 8 II181 / K cap. A 2, 3 *II21076 / T cap. Δ 24, 3 *II21038 / T cap. Δ 22, 9 II1suppl. 73 / V cap. Δ 28, 6 *II21420 / T cap. E 30, 3 *II21005 / T cap. Δ 21, 5 II suppl. 76 / PMLb cap. Γ 16M, 2 II suppl. 87 / PMLb cap. Γ 17M, 4 II1suppl. 72 / V cap. Δ 28, 5 *II21039 / T cap. Δ 22, 10 II1suppl. 278 / V cap. Θ 5, 17 II1suppl. 279 / V cap. Θ 5, 18 II1suppl. 280 / T cap. Θ 9, 10 II1577 / K cap. Γ 2, 6 *ΙΙ2733 / T cap. Γ 7, 5 II1128 / K cap. A 3, 11 *II21977 / R cap. M 8, 3 II111 / K cap. A 1, 11 *II213 / T cap. A 1, 13 *II2549 / T cap. B 5, 7 *II21977 / R cap. M 8, 3 *ΙΙ22319 / R cap. Π 8, 7 *ΙΙ22214 / PMLb cap. Π 2, 11 II11468 / K cap. M 2, 2 *II2550 / T cap. B 5, 8 II1129 / K cap. A 3, 12 II suppl. 67 / PMLb cap. B 6 M, 1 *ΙΙ22698 / PMLb cap. Υ 4, 5 II1346 / K cap. A 21, 1 *II21774 / R cap. K 10, 1 II1346 / K cap. A 21, 1 *II21774 / R cap. K 10, 1

43, 141–2 43, 161–172 43, 201–2 43, 261–2 44, 32–3 48, 81–9 48, 131–2 48, 211–2 49, 141–152 49, 191–202 49, 201–2 52, 31–42 52, 62–3 54, 32–41 54, 102–12 54, 131–2 54, 223–4 56, 73–4 57, 111–122 60, 32–3 61, 53

62, 21–2 63, 61–72 64, 81–3 65, 101–123 67, 61–2 67, 71 68, 2–31 68, 51

419 II1suppl. 281 / V cap. Θ 5, 19 II11673 / K cap. O 10, 1 ΙΙ11135 / K cap. Θ 8, 21 ΙΙ11136 / K cap. Θ 8, 22 *ΙΙ2689 / T cap. Γ 2, 1 II1898 / K cap. E 9, 2 *II2463 / T cap. A 34, 2 *II2463 / T cap. A 34, 2 *II21605 / T cap. H 2, 8 ΙΙ11969 / K cap. Σ 7, 1 II11239 / K cap. K 3, 5 II11998 / K cap. Σ 10, 2 II11282 / K cap. K 6, 4 *II2359 / T cap. A 22, 1 II1suppl. 282 / V cap. Θ 5, 22 II11757 / K cap. Π 7, 1 *ΙΙ22387 / PMLb cap. Π 20, 1 II11674 / K cap. O 10, 2 II1suppl. 399 / V cap. Υ 4, 2 II1891 / K cap. E 8, 3 *II21360 / T cap. E 10, 6 *II21804 / R cap. K 17, 3 II1347 / K cap. A 21, 2 *ΙΙ2822 / HIII cap. Δ 3, 4 *ΙΙ22569 / PMLb cap. Σ 14, 1 II1suppl. 400 / V cap. Υ 4, 3 *II21433 / T cap. E 32, 1 *ΙΙ2824 / HIII cap. Δ 3, 6 II11034 / K cap. Θ 1, 5 *ΙΙ22215 / PMLb cap. Π 2, 12 II11550 / K cap. O 1, 5 *II22090 / R cap. O 5, 1 *ΙΙ22437 / PMLb cap. Σ 2, 2 II1suppl. 283 / V cap. Θ 5, 23 II1suppl. 284 / V cap. Θ 5, 24

420

Index locorum

Psalmi (continuatio) 68, 91–102 68, 112 68, 112–122 68, 301–2 70, 192–212 72, 51–71 73, 121–172 73, 131 73, 161–2 76, 31 76, 42 77, 82–4

77, 191–2 77, 361–372 77, 391–2 77, 561–622 78, 82–91 81, 31 81, 31–42 81, 42 81, 61–72 85, 111–2 87, 41–2 87, 121–132 88, 21–32 88, 491 89, 93–103 91, 61–83 93, 61–2

II1suppl. 285 / V cap. Θ 5, 25 II1suppl. 286 / V cap. Θ 5, 26 II11675 / K cap. O 10, 3 II1suppl. 287 / V cap. Θ 5, 27 *ΙΙ22216 / PMLb cap. Π 2, 13 *II2973 / T cap. Δ 18, 1 *II21693 / R cap. K 1, 4 II11035 / K cap. Θ 1, 6 II11023 / K cap. H 3, 3 *II21606 / T cap. H 2, 9 II1348 / K cap. A 21, 3 *ΙΙ2724 / T cap. Γ 6, 8 II suppl. 88 / PMLb cap. Γ 17M, 5 II1suppl. 322 / V cap. K 2, 4 *II2273 / T cap. A 16, 1 II1130 / K cap. A 3, 13 *II21455 / T cap. E 34, 3 II1suppl. 288 / V cap. Θ 5, 28 II11551 / K cap. O 1, 6 *II2627 / T cap. B 8, 5 II11551 / K cap. O 1, 6 *II2464 / T cap. A 34, 3 *II22075 / R cap. O 3, 3 ΙΙ11137 / K cap. Θ 8, 23 II11096 / K cap. Θ 5, 4 *II21566 / T cap. E 49, 5 ΙΙ12268 / K cap. Ω 1, 1 II1131 / K cap. A 3, 14 *II214 / T cap. A 1, 14 *II2974 / T cap. Δ 18, 2 II1suppl. 357 / PMLb cap. O 8, 14

*ΙΙ2825 / HIII cap. Δ 3, 7 *ΙΙ22217 / PMLb cap. Π 2, 14 *ΙΙ22304 / R cap. Π 6, 2 *II2328 / T cap. A 19, 6 *II21040 / T cap. Δ 22, 11 II1663 / K cap. Δ 4, 3 II11240 / K cap. K 3, 6 2 100, 7 II11241 / K cap. K 3, 7 100, 81–2 *II21805 / R cap. K 17, 4 1–2 101, 4 II1suppl. 147 / V cap. A 10, 14 1 1 101, 4 –5 ΙΙ11138 / K cap. Θ 8, 24 101, 261–28 II suppl. 169 / PMLb cap. M 14M, 1 102, 12–22 *II21567 / T cap. E 49, 6 102, 151–162 II1132 / K cap. A 3, 15 *II2551 / T cap. B 5, 9 1 2 102, 17 –18 *II21165 / T cap. E 1, 16 103, 81–92 II11036 / K cap. Θ 1, 7 103, 132 II1515 / K cap. B 3, 2 *II2656 / T cap. B 16, 2 1 103, 15 II11656 / K cap. O 9, 2 *II22122 / R cap. O 12, 1 1–2 103, 20 II1suppl. 253 / V cap. H 3, 1 103, 221–2 [II1suppl. 254 / PMLb cap. H 3, 2M] 1 1 103, 25 –26 II11037 / K cap. Θ 1, 8 103, 292–3 ΙΙ12269 / K cap. Ω 1, 2 II1suppl. 138 / V cap. A 8, 7 2 105, 34–35 II1274 / K cap. A 10, 8 105, 362 II1274 / K cap. A 10, 8 1 2 106, 23 –27 II11038 / K cap. Θ 1, 9 106, 391–2 ΙΙ11139 / K cap. Θ 8, 25 111, 22 *ΙΙ2716 / T cap. Γ 5, 2 II suppl. 77 / PMLb cap. Γ 16M, 3 2 111, 6 *II21107 / T cap. Δ 25, 2 2 2 111, 6 –8 *II2suppl. 11 / R cap. Θ 1, 1 93, 11 93, 121–132 94, 74–91 95, 22 96, 102–3 100, 51

A. Vetus Testamentum

[II1suppl. 255 / V cap. Θ 9, 7VW] 1–2 113, 25 II11097 / K cap. Θ 5, 5 114, 31–3 ΙΙ11140 / K cap. Θ 8, 26 1–2 115, 3 *II21568 / T cap. E 49, 7 1–2 115, 6 *II21108 / T cap. Δ 25, 3 II1suppl. 88 / V cap. Δ 29, 2 1–2 117, 5 *II21607 / T cap. H 2, 10 117, 61–72 *II2suppl. 12 / R cap. Θ 1, 2 117, 181–2 *ΙΙ22218 / PMLb cap. Π 2, 15 117, 241–2 II11012 / K cap. H 1, 2 *II21595 / T cap. H 1, 3 3 2 118, 1 –2 *II21166 / T cap. E 1, 17 118, 41–62 *II21167 / T cap. E 1, 18 118, 191 [II1suppl. 146 / PMLb cap. A 43, 10M] 118, 201–2 *II21496 / T cap. E 38, 1 118, 281–2 II1349 / K cap. A 21, 4 118, 531–2 II1350 / K cap. A 21, 5 118, 661 *ΙΙ2789 / R cap. Δ 2, 1 II1suppl. 191 / PMLb cap. Δ 1, 2 1–2 118, 71 *ΙΙ22219 / PMLb cap. Π 2, 16 1 118, 83 ΙΙ11141 / K cap. Θ 8, 27 118, 851–2 II1716 / K cap. Δ 9, 1 118, 1481–2 *II21434 / T cap. E 32, 2 123, 42 ΙΙ11142 / K cap. Θ 8, 28 124, 31–4 II1275 / K cap. A 10, 9 1–2 124, 5 II1suppl. 1 / V cap. A 14, 1 2–5 126, 1 *II21430 / T cap. E 31, 7 126, 31 II11811 / K cap. Π 13, 7 1–2 127, 2 *II2662 / T cap. Γ 1, 5 127, 31–4 II11812 / K cap. Π 13, 8 132, 12–3 II172 / K cap. A 12, 2 *ΙΙ22438 / PMLb cap. Σ 2, 3 134, 61–72 II1suppl. 101 / V cap. Υ 7, 2 138, 171–181 *II21006 / T cap. Δ 21, 6 139, 21–2 *II2957 / T cap. Δ 17, 5 139, 61–3 *II21361 / T cap. E 10, 7 113, 31

140, 51 140, 51–2 140, 62 140, 91–2 140, 101 142, 21–2 143, 41–2 144, 191–2 144, 201 145, 41–2 145, 92 147, 72 148, 12–62

421 *II21542 / T cap. E 46, 2 II11695 / K cap. O 12, 1 II1988 / K cap. E 22, 3 *ΙΙ2690 / T cap. Γ 2, 2 ΙΙ11970 / K cap. Σ 7, 2 II1892 / K cap. E 8, 4 *II21362 / T cap. E 10, 8 *ΙΙ2841 / R cap. Δ 6, 2 II1133 / K cap. A 3, 16 *II21064 / T cap. Δ 23, 5 II1suppl. 54 / V cap. Δ 7, 9 *II21041 / T cap. Δ 22, 12 II1suppl. 74 / V cap. Δ 28, 7 ΙΙ12270 / K cap. Ω 1, 3 II11552 / K cap. O 1, 7 II1suppl. 102 / V cap. Υ 7, 3 *II21694 / R cap. K 1, 5

Odae 2, 161–2 3, 31–2 5, 91–2

*ΙΙ22349 / R cap. Π 14, 1 *II22139 / PMLb cap. O 10, 4 *II21435 / T cap. E 32, 3

Proverbia 1, 74 1, 101–111 1, 151–2 1, 17 1, 17–192 1, 181 1, 201 1, 282–291 1, 311–2 1, 321 1, 322

*II21940 / R cap. M 3, 3 *II2960 / T cap. Δ 17, 8 *II2960 / T cap. Δ 17, 8 *II21478 / T cap. E 36, 17 *II2960 / T cap. Δ 17, 8 ΙΙ12234 / K cap. Φ 5, 7 *ΙΙ22769 / PMLb cap. Φ 3, 8 *II21113 / T cap. Δ 25, 8 II suppl. 152 / PMLb cap. M 12M, 2 II1suppl. 200 / V cap. E 10, 7 II11554 / K cap. O 1, 9 *II22113 / PMLb cap. O 8, 3 II1suppl. 200 / V cap. E 10, 7

422

Index locorum

Proverbia (continuatio) 2, 61–2 2, 131–162 2, 171–2 2, 201–2 3, 52 3, 71 3, 72–82 3, 191–202 3, 301–2 3, 311 3, 321 3, 332 3, 341–2 4, 51 4, 91 4, 101–2 4, 111–2 4, 141–162 4, 181–2

4, 19 4, 251–2 1–2

4, 261 4, 271–2 4, 27a1–2 5, 71–2

*II2991 / T cap. Δ 20, 2 II11585 / K cap. O 3, 15 *II2962 / T cap. Δ 17, 10 II11487 / V cap. M 11, 2 II11581 / K cap. O 3, 11 II11331 / V cap. K 7, 4 *ΙΙ2750 / T cap. Γ 8, 4 ΙΙ12200 / K cap. Φ 3, 3 *II22136 / PMLb cap. O 10, 1 *ΙΙ2899 / T cap. Δ 13, 6 *II21695 / R cap. K 1, 6 ΙΙ12248 / K cap. Φ 7, 2 *ΙΙ22777 / PMLb cap. Φ 6, 2 *II22057 / R cap. O 2, 2 II1277 / K cap. A 10, 11 *II21043 / T cap. Δ 22, 14 II1suppl. 76 / V cap. Δ 28, 9 II suppl. 96 / PMLb cap. Δ 32, 1 II11490 / V cap. M 11, 5 *II21172 / T cap. E 1, 23 II11490 / V cap. M 11, 5 *ΙΙ2790 / R cap. Δ 2, 2 *ΙΙ2790 / R cap. Δ 2, 2 *II2961 / T cap. Δ 17, 9 II11579 / K cap. O 3, 9 *II21421 / T cap. E 30, 4 *II22076 / R cap. O 3, 4 *II22082 / R cap. O 4, 1 II11642 / K cap. O 8, 2 *II22159 / R cap. O 15, 1 II11584 / K cap. O 3, 14 II11584 / K cap. O 3, 14 II11573 / K cap. O 3, 3 II suppl. 153 / PMLb cap. M 12M, 3

5, 121–132 5, 151–2 5, 162–181 6, 11–2 6, 33–4 6, 41–52 6, 61–82 6, 8a1–c1 6, 11a1–2 6, 12–132 6, 141–151 6, 141–152 6, 141–162 6, 161 6, 171 6, 171–182 6, 231–2 6, 27–28 7, 121–2 8, 101–2 8, 111–2 8, 151–162 8, 29 8, 33 8, 361–2 9, 71–2 9, 81 9, 91–2 9, 10a 9, 18c1–d2 10, 31 10, 42

II suppl. 154 / PMLb cap. M 12M, 4 II1329 / K cap. A 20, 1 II1333 / K cap. A 20, 5 II1872 / K cap. E 6, 1 *II21514 / T cap. E 42, 1 *II21515 / T cap. E 42, 2 II11514 / K cap. N 3, 2 *II22000 / R cap. N 6, 4 II11003 / K cap. Z 1, 3 II11004 / K cap. Z 1, 4 *II2666 / T cap. Γ 1, 9 *II21786 / R cap. K 12, 2 ΙΙ12038 / K cap. T 2, 1 *II2826 / HIII cap. Δ 3, 8 *II2959 / T cap. Δ 17, 7 ΙΙ12038 / K cap. T 2, 1 ΙΙ12103 / K cap. Υ 2, 5 *ΙΙ22721 / PMLb cap. Υ 6, 4 *II21170 / T cap. E 1, 21 II1330 / K cap. A 20, 2 *II2suppl. 34 / PMLb cap. Ρ 2, 2 II11489 / V cap. M 11, 4 *ΙΙ2875 / R cap. Δ 10, 1 *II21441 / T cap. E 33, 2 II11040 / K cap. Θ 1, 11 II suppl. 155 / PMLb cap. M 12M, 5 II suppl. 156 / PMLb cap. M 12M, 6 *II21938 / R cap. M 3, 1 II1932 / K cap. E 12, 6 *ΙΙ22708 / PMLb cap. Υ 5, 3 *II21169 / T cap. E 1, 20 II1332 / K cap. A 20, 4 *II21017 / T cap. Δ 21, 17 *II2668 / K cap. Γ 1, 11

A. Vetus Testamentum

10, 61 10, 71 10, 81 10, 82 10, 101 10, 102 10, 182 10, 20 10, 211 10, 221 1

10, 231 10, 251–2 10, 281 10, 311 10, 321

11, 21 11, 31 11, 71 11, 81–2

11, 91 11, 10–11 11, 132 11, 141

*II21044 / T cap. Δ 22, 15 II1suppl. 78 / V cap. Δ 28, 11 *II21109 / T cap. Δ 25, 4 II1suppl. 89 / V cap. Δ 29, 3 *II21168 / T cap. E 1, 19 *II2400 / T cap. A 25, 3 *II21787 / R cap. K 12, 3 II1931 / K cap. E 12, 5 II11386 / K cap. Λ 2, 3 *II21863 / R cap. Λ 1, 4 *ΙΙ2693 / T cap. Γ 2, 5 II1suppl. 17 / V cap. Γ 1, 1 *II21044 / T cap. Δ 22, 15 II1suppl. 78 / V cap. Δ 28, 11 II11283 / K cap. K 6, 5 *ΙΙ2706 / T cap. Γ 3, 5 *II21608 / T cap. H 2, 11 *II21045 / T cap. Δ 22, 16 II1suppl. 79 / V cap. Δ 28, 12 *ΙΙ2692 / T cap. Γ 2, 4 *ΙΙ2791 / R cap. Δ 2, 3 *ΙΙ2692 / T cap. Γ 2, 4 *ΙΙ2791 / R cap. Δ 2, 3 *II21878 / R cap. Λ 2, 3 ΙΙ12106 / K cap. Υ 2, 8 *ΙΙ22722 / PMLb cap. Υ 6, 5 *II21111 / T cap. Δ 25, 6 *II21110 / T cap. Δ 25, 5 *II21050 / T cap. Δ 22, 21 *II21854 / R cap. K 22, 6 II1suppl. 83 / V cap. Δ 28, 16 ΙΙ11845 / K cap. Π 19, 1 *II2240 / T cap. A 13, 5 II11743 / K cap. Π 5, 4 *II2223 / T cap. A 12, 4 [*II2230 / T cap. A 12, 11] II suppl. 68 / PMLb cap. B 6 M, 2

11, 151 11, 171 11, 181 11, 201–2 11, 211 11, 221–2 11, 231 11, 251 11, 261

11, 261–2 11, 262 La 11, 271 11, 271–2 11, 272 11, 282 11, 291

12, 52 12, 61 12, 91–2 12, 101 12, 111 12, 112 12, 11a1–2

423 *II21536 / T cap. E 45, 2 *II21764 / R cap. K 9, 4 *II2101 / T cap. A 5, 3 *II21763 / R cap. K 9, 3 II suppl. 39 / PMLb cap. A 15, 5 *II21507 / T cap. E 40, 2 II11341 / V cap. K 8, 3 *II21732 / R cap. K 4, 2 *II21497 / T cap. E 38, 2 *ΙΙ22843 / PMLb cap. Ψ 1, 5 II11401 / K cap. Λ 3, 6 II11402 / K cap. Λ 3, 7 *II2435 / T cap. A 29, 2 *II21891 / R cap. Λ 3, 3 II suppl. 43 / PMLb cap. A 16, 3 II11401 / K cap. Λ 3, 6 II1192 / K cap. A 4, 7 II1772 / K cap. E 1, 5 *II21765 / R cap. K 9, 5 *II21007 / T cap. Δ 21, 7 II1suppl. 45 / V cap. Δ 5, 5 *II22042 / PMLb cap. O 1, 3 *ΙΙ22440 / PMLb cap. Σ 2, 5 II1suppl. 379 / V cap. Σ 23, 2 *ΙΙ22372 / PMLb cap. Π 17, 2 *ΙΙ22373 / PMLb cap. Π 17, 3 II11352 / K cap. K 15, 1 *II21741 / R cap. K 6, 1 II11349 / V cap. K 6, 2 II1587 / K cap. Γ 3, 4 *II2663 / T cap. Γ 1, 6 II11469 / K cap. M 2, 3 *II21979 / R cap. M 8, 5 II11436 / K cap. M 1, 5 *II21913 / R cap. M 1, 3 *II22124 / R cap. O 12, 3

424

Index locorum

Proverbia (continuatio) 12, 13a1 12, 141–2 12, 142 12, 151

12, 181–2 12, 201 12, 251 12, 262 12, 264 12, 271 13, 32 13, 42 13, 71 13, 81 13, 81–2 13, 9

1

13, 101 13, 102 13, 121–2 13, 12

3

13, 131 13, 13a2–3 13, 152 13, 153

*II2suppl. 22 / PMLb cap. O 12, 2 *II2386 / T cap. A 24, 4 II1suppl. 201 / V cap. E 10, 6 ΙΙ12201 / K cap. Φ 3, 4 *II2368 / T cap. A 23, 2 *II21624 / R cap. Θ 3, 2 *ΙΙ2696 / T cap. Γ 2, 8 *II21877 / R cap. Λ 2, 2 *II21768 / R cap. K 9, 8 II1442 / K cap. A 27, 2 II11360 / K cap. Λ 1, 4 *II2402 / T cap. A 25, 5 *II22085 / R cap. O 4, 4 *II21425 / T cap. E 31, 2 *II21620 / R cap. Θ 2, 9 *II2669 / T cap. Γ 1, 12 II11353 / K cap. K 15, 2 *II21742 / R cap. K 6, 2 *II2suppl. 1 / R cap. A 5, 4 II suppl. 123 / PMLb cap. Δ 35, 3 *II21046 / T cap. Δ 22, 17 II1suppl. 80 / V cap. Δ 28, 13 ΙΙ12102 / K cap. Υ 2, 4 II1547 / K cap. Γ 1, 2 *ΙΙ2751 / T cap. Γ 8, 5 II11794 / K cap. Π 10, 1 *ΙΙ22729 / PMLb cap. Υ 8, 1 II1907 / K cap. E 10, 5 *II21252 / T cap. E 5, 3 *II21499 / T cap. E 38, 4 *ΙΙ22415 / R cap. Ρ 1, 1 *II21423 / T cap. E 30, 6 *II21169 / T cap. E 1, 20 *ΙΙ22417 / R cap. Ρ 1, 3

13, 171

13, 191 13, 231 14, 22 14, 31

14, 71 14, 121–2 14, 131 14, 161 14, 161–2 14, 181 14, 221 14, 222 14, 231 14, 271 14, 291–2 14, 302 14, 331 14, 342 15, 12 15, 13 15, 63 15, 81 15, 82 15, 121

*II21614 / R cap. Θ 2, 3 *ΙΙ22333 / R cap. Π 10, 3 II suppl. 134 / PMLb cap. Θ 15M, 1 *II21498 / T cap. E 38, 3 *II21047 / T cap. Δ 22, 18 II1suppl. 81 / V cap. Δ 28, 14 II11576 / K cap. O 3, 6 *ΙΙ22718 / PMLb cap. Υ 6, 1 II suppl. 30 / PMLb cap. A 14, 2 *II21424 / T cap. E 31, 1 II11580 / K cap. O 3, 10 *II22086 / R cap. O 4, 5 ΙΙ12255 / K cap. X 1, 4 II11255 / K cap. K 4, 4 *II21612 / R cap. Θ 2, 1 *II21851 / R cap. K 22, 3 *ΙΙ2827 / HIII cap. Δ 3, 9 *ΙΙ22427 / R cap. Ρ 2, 2 *II2103 / T cap. A 5, 5 II1602 / K cap. Γ 4, 2 *II2671 / T cap. Γ 1, 14 *II21174 / T cap. E 1, 25 *II21726 / R cap. K 3, 2 II1suppl. 105 / V cap. Φ 3, 2 II11201 / K cap. K 1, 2 *II2352 / T cap. A 21, 16 *II2388 / T cap. A 24, 6 *II21780 / R cap. K 11, 4 II11361 / K cap. Λ 1, 5 *II21879 / R cap. Λ 2, 4 *II21048 / T cap. Δ 22, 19 II1suppl. 77 / V cap. Δ 28, 10 *II2413 / T cap. A 27, 3 *ΙΙ22297 / PMLb cap. Π 5, 9 *II21065 / T cap. Δ 23, 6 II1suppl. 55 / V cap. Δ 7, 10 *II21946 / R cap. M 3, 9

A. Vetus Testamentum

*ΙΙ22836 / PMLb cap. Χ 3, 6 *II2933 / T cap. Δ 15, 2 *II21767 / R cap. K 9, 7 II1suppl. 107 / V cap. Φ 3, 4 1 2 15, 22 –23 ΙΙ12012 / K cap. Σ 12, 2 *ΙΙ22520 / PMLb cap. Σ 8, 5 15, 241 *II21880 / R cap. Λ 2, 5 1 15, 25 ΙΙ12104 / K cap. Υ 2, 6 15, 262 *II21881 / R cap. Λ 2, 6 2 15, 27a *II21855 / R cap. K 22, 7 2 15, 28 *II2401 / T cap. A 25, 4 15, 28a1–2 *II2319 / T cap. A 18, 3 *II21422 / T cap. E 30, 5 1 15, 29 II1276 / K cap. A 10, 10 15, 292 *II21067 / T cap. Δ 23, 8 1 15, 30 II11641 / K cap. O 8, 1 *II22160 / R cap. O 15, 2 2 15, 30 ΙΙ12221 / K cap. Φ 4, 1 *II2326 / T cap. A 19, 4 *ΙΙ22785 / PMLb cap. Φ 7, 1 1 15, 32 II suppl. 151 / PMLb cap. M 12M, 1 16, 51 *II2414 / T cap. A 27, 4 II suppl. 97 / PMLb cap. Δ 32, 2 1–2 16, 7 II11572 / K cap. O 3, 2 1–2 16, 14 *II21968 / R cap. M 6, 2 16, 171 II11582 / K cap. O 3, 12 3 16, 17 II11574 / K cap. O 3, 4 1–2 16, 18 ΙΙ12105 / K cap. Υ 2, 7 *ΙΙ22720 / PMLb cap. Υ 6, 3 1–2 16, 19 ΙΙ12107 / K cap. Υ 2, 9 16, 201 *II21510 / T cap. E 41, 3 *ΙΙ22391 / PMLb cap. Π 21, 2 1–2 16, 21 II11285 / K cap. K 6, 7 16, 221 *ΙΙ22390 / PMLb cap. Π 21, 1 1–2 16, 23 *II21882 / R cap. Λ 2, 7 15, 131 15, 131–2 15, 151

16, 241–2

16, 261 16, 262 16, 301–3 17, 41 17, 53 17, 6a1–2 17, 101 17, 111–2 17, 121 17, 141

17, 142

17, 151–2 17, 16a2 17, 172 17, 181 17, 19 17, 201 17, 202 17, 221 17, 222

17, 232

425 ΙΙ11357 / K cap. Λ 1, 1 *ΙΙ2691 / T cap. Γ 2, 3 *II21876 / R cap. Λ 2, 1 *II2670 / T cap. Γ 1, 13 *II2399 / T cap. A 25, 2 *II21785 / R cap. K 12, 1 *II21790 / R cap. K 13, 3 *II21862 / R cap. Λ 1, 3 ΙΙ12023 / K cap. Σ 15, 1 *ΙΙ22612 / PMLb cap. Σ 17, 2 II11742 / K cap. Π 5, 3 *ΙΙ22400 / PMLb cap. Π 23, 2 II1441 / K cap. A 27, 1 *II2453 / T cap. A 32, 4 II suppl. 31 / PMLb cap. A 14, 3 II11513 / K cap. N 3, 1 II11709 / K cap. Π 2, 1 *ΙΙ22282 / PMLb cap. Π 4, 2 *ΙΙ22526 / PMLb cap. Σ 9, 3 II11403 / K cap. Λ 3, 8 *II2436 / T cap. A 29, 3 *II21890 / R cap. Λ 3, 2 *II21833 / R cap. K 20, 1 *II21939 / R cap. M 3, 2 II173 / K cap. A 12, 3 *II2371 / T cap. A 23, 5 *II21963 / R cap. M 5, 4 *ΙΙ22774 / PMLb cap. Φ 5, 2 *ΙΙ22563 / PMLb cap. Σ 13, 2 *II2274 / T cap. A 16, 2 ΙΙ12256 / K cap. X 1, 5 *II21903 / R cap. Λ 4, 1 II1suppl. 106 / V cap. Φ 3, 3 II1suppl. 289 / V cap. Θ 5, 31 II11575 / K cap. O 3, 5

426

Index locorum

Proverbia (continuatio) 17, 261

17, 261–2 17, 262 17, 271 17, 281 17, 282 18, 21–2 18, 31 18, 61–2 18, 91–2 18, 131–2 18, 141 18, 161–2 18, 171 18, 19 19, 3

1–2

1–2

19, 52 19, 61 19, 71–2 19, 75 19, 76 19, 81 19, 101 19, 132 19, 151 19, 161

*II2446 / T cap. A 31, 4 *II21010 / T cap. Δ 21, 10 *II21085 / T cap. Δ 24, 12 II1suppl. 48 / V cap. Δ 5, 8 *II2445 / T cap. A 31, 3 *II21084 / T cap. Δ 24, 11 *II2390 / T cap. A 24, 8 II11488 / V cap. M 11, 3 *ΙΙ22571 / PMLb cap. Σ 14, 3 *II2370 / T cap. A 23, 4 *II21625 / R cap. Θ 3, 3 *ΙΙ22416 / R cap. Ρ 1, 2 *ΙΙ22553 / PMLb cap. Σ 11, 8 *II2398 / T cap. A 25, 1 *ΙΙ2897 / T cap. Δ 13, 4 *ΙΙ22794 / PMLb cap. Φ 8, 2 *II21967 / R cap. M 6, 1 *II2950 / T cap. Δ 16, 2 II1578 / K cap. Γ 2, 7 *ΙΙ2734 / T cap. Γ 7, 6 II174 / K cap. A 12, 4 *ΙΙ22439 / PMLb cap. Σ 2, 4 II11702 / K cap. Π 1, 1 *II2599 / T cap. B 6, 13 II1suppl. 182 / PMLb cap. B 2M/1P, 8 ΙΙ12247 / K cap. Φ 7, 1 *ΙΙ22776 / PMLb cap. Φ 6, 1 II11286 / K cap. K 6, 8 II175 / K cap. A 12, 5 *II21762 / R cap. K 9, 2 *ΙΙ22352 / R cap. Π 14, 4 *II21928 / R cap. M 2, 2 *II2448 / T cap. A 31, 6 *II2412 / T cap. A 27, 2 *II2suppl. 5 / HIII cap. Δ 5, 3 *II21171 / T cap. E 1, 22

19, 162 19, 171–2 19, 182 19, 191–2 19, 251 19, 281 19, 291–2 20, 11 20, 31–2 20, 32 20, 51–2 20, 61 20, 62 20, 9b1–2 20, 9c1–2 20, 131 20, 132 20, 241–2 20, 261–2 21, 21 21, 71–2 21, 81 21, 91–2 21, 111 21, 112 21, 131–2 21, 141

*ΙΙ22418 / R cap. Ρ 1, 4 *II2104 / T cap. A 5, 6 *ΙΙ22719 / PMLb cap. Υ 6, 2 *II21756 / R cap. K 8, 1 II11958 / K cap. Σ 6, 2 II1873 / K cap. E 6, 2 *II21808 / R cap. K 17, 7 II11657 / K cap. O 9, 3 *II21914 / R cap. M 1, 4 II11387 / K cap. Λ 2, 4 *II21864 / R cap. Λ 1, 5 II11657 / K cap. O 9, 3 *II21914 / R cap. M 1, 4 II11205 / K cap. K 1, 6 *ΙΙ2863 / R cap. Δ 8, 1 *II2102 / T cap. A 5, 4 II11740 / K cap. Π 5, 1 *ΙΙ22401 / PMLb cap. Π 23, 3 ΙΙ12239 / K cap. Φ 6, 1 II1194 / K cap. A 4, 9 *II21281 / T cap. E 8, 3 II11242 / K cap. K 3, 8 *II21791 / R cap. K 13, 4 *II2665 / T cap. Γ 1, 8 *II2287 / T cap. A 17, 2 *II21806 / R cap. K 17, 5 ΙΙ12198 / K cap. Φ 3, 1 *II2369 / T cap. A 23, 3 *II21766 / R cap. K 9, 6 II11577 / K cap. O 3, 7 *II21810 / R cap. K 17, 9 II1939 / K cap. E 13, 2 *II21537 / T cap. E 45, 3 II11959 / K cap. Σ 6, 3 *II21809 / R cap. K 17, 8 *ΙΙ22393 / PMLb cap. Π 21, 4 II11501 / V cap. N 2, 1 *II2951 / T cap. Δ 16, 3

A. Vetus Testamentum

21, 141–2 21, 152 21, 16

1–2

21, 221–2 21, 241 21, 27 21, 311–2 22, 11–2 22, 31 22, 51–2 1

22, 8

1

22, 8a1 22, 8a2

22, 91 22, 9a1–2 22, 101–2 22, 14a

1–3

22, 171 22, 221 22, 26–272 22, 28

II suppl. 121 / PMLb cap. Δ 35, 1 *II21078 / T cap. Δ 24, 5 II1suppl. 60 / V cap. Δ 8, 3 *II2963 / T cap. Δ 17, 11 *ΙΙ22426 / R cap. Ρ 2, 1 II11826 / K cap. Π 15, 8 II suppl. 135 / PMLb cap. Θ 15M, 2 *ΙΙ22297 / PMLb cap. Π 5, 9 II11825 / K cap. Π 15, 7 II11636 / K cap. O 7, 3 II11960 / K cap. Σ 6, 4 II11578 / K cap. O 3, 8 *II22084 / R cap. O 4, 3 II1773 / K cap. E 1, 6 II11470 / K cap. M 2, 4 *II21769 / R cap. K 9, 9 *II21978 / R cap. M 8, 4 *II2106 / T cap. A 5, 8 II1773 / K cap. E 1, 6 II11470 / K cap. M 2, 4 *II21769 / R cap. K 9, 9 *II21978 / R cap. M 8, 4 *II2105 / T cap. A 5, 7 II suppl. 122 / PMLb cap. Δ 35, 2 ΙΙ12011 / K cap. Σ 12, 1 *ΙΙ22521 / PMLb cap. Σ 8, 6 II11583 / K cap. O 3, 13 *II22083 / R cap. O 4, 2 II1717 / K cap. Δ 9, 2 *II2610 / T cap. B 7, 3 II1874 / K cap. E 6, 3 *II21516 / T cap. E 42, 3 II11569 / K cap. O 2, 4 *II22098 / Lc cap. O 13, 5

22, 291–2

23, 11–2 23, 11–32 23, 51–3 23, 61–72 23, 61–82

23, 91 23, 91–2 23, 102–112 23, 121 23, 151–2 23, 201 23, 201–211 23, 201–212 23, 211 23, 212 23, 271 23, 271–2 23, 291–302 23, 311 23, 313–4 23, 341–352 24, 61–2 24, 111–122 24, 111–124 24, 124 24, 152 24, 161

427 ΙΙ11931 / K cap. Σ 4, 1 *II2241 / T cap. A 13, 6 *II21509 / T cap. E 41, 2 ΙΙ1707 / K cap. Δ 8, 2 *ΙΙ2866 / R cap. Δ 9, 1 *II21127 / T cap. Δ 26, 8 ΙΙ1706 / K cap. Δ 8, 1 ΙΙ12162 / K cap. Φ 2, 6 *II2640 / T cap. B 14, 2 *ΙΙ2867 / R cap. Δ 9, 2 *ΙΙ22747 / PMLb cap. Φ 2, 7 *II21635 / R cap. Θ 4, 3 *II2135 / T cap. A 6, 4 *II21941 / R cap. M 3, 4 II11553 / K cap. O 1, 8 *II22112 / PMLb cap. O 8, 2 II11492 / V cap. M 11, 7 II11202 / K cap. K 1, 3 *II21912 / R cap. M 1, 2 II11435 / K cap. M 1, 4 *II21915 / R cap. M 1, 5 *II21912 / R cap. M 1, 2 ΙΙ12116 / K cap. Υ 3, 2 ΙΙ12008 / K cap. Σ 11, 1 *II22043 / PMLb cap. O 1, 4 II11437 / K cap. M 1, 6 II1718 / K cap. Δ 9, 3 II11438 / K cap. M 1, 7 II11438 / K cap. M 1, 7 II11520 / K cap. N 3, 8 II11824 / K cap. Π 15, 6 *ΙΙ22339 / R cap. Π 11, 5 II1221 / K cap. A 5, 5 *II2107 / T cap. A 5, 9 *II2628 / T cap. B 8, 6 II1221 / K cap. A 5, 5 II1828 / K cap. E 3, 5 *ΙΙ2898 / T cap. Δ 13, 5

428

Index locorum

Proverbia (continuatio) 24, 171–182 II1853 / K cap. E 5, 2 *II21282 / T cap. E 8, 4 24, 191 *II21283 / T cap. E 8, 5 II1suppl. 212 / V cap. E 14, 2 1–2 24, 21 II1232 / K cap. A 6, 4 II1542 / K cap. B 6, 3 1 24, 22b *II2443 / T cap. A 31, 1 1–2 24, 25 II1930 / K cap. E 12, 4 24, 26 *II2387 / T cap. A 24, 5 1–2 24, 27 ΙΙ12271 / K cap. Ω 1, 4 *II22874 / PMLb cap. Ω 1, 5 2 2 24, 28 –29 II1193 / K cap. A 4, 8 24, 291–2 *II21282 / T cap. E 8, 4 24, 321–2 *ΙΙ2737 / T cap. Γ 7, 9 1 2 25, 6 –7 *II21823 / R cap. K 19, 1 1–2 25, 8 *II21962 / R cap. M 5, 3 25, 10a1–2 *ΙΙ22816 / PMLb cap. Χ 1, 4 25, 10a3 II11713 / K cap. Π 3, 2 *ΙΙ22461 / PMLb cap. Σ 3, 1 1 25, 11 *ΙΙ22707 / PMLb cap. Υ 5, 2 2 25, 12 *ΙΙ22707 / PMLb cap. Υ 5, 2 25, 131–3 II1306 / K cap. A 14, 1 *II2317 / T cap. A 18, 1 2 25, 15 *II2389 / T cap. A 24, 7 *ΙΙ2694 / T cap. Γ 2, 6 1–2 25, 16 *ΙΙ22582 / PMLb cap. Σ 15, 1 25, 171–2 *II22041 / PMLb cap. O 1, 2 1–2 25, 20a II1suppl. 291 / V cap. Θ 5, 33 1 2 25, 21 –22 II1195 / K cap. A 4, 10 II1854 / K cap. E 5, 3 *II21284 / T cap. E 8, 6 25, 231–2 *ΙΙ22327 / R cap. Π 9, 1 1–2 25, 24 II11388 / K cap. Λ 2, 5 25, 251–2 II1295 / K cap. A 12, 3 *II2325 / T cap. A 19, 3

25, 261–2

25, 271 25, 272 26, 21–2 26, 41–52 26, 61–2 26, 111–2 26, 121–2 26, 171–2

26, 211–2 26, 221–2

26, 241–2 26, 262 26, 271–2 26, 282 27, 11–2 27, 21–2

27, 42 27, 61–2 27, 71–2 27, 81–2

27, 91–2

*II2444 / T cap. A 31, 2 *II21008 / T cap. Δ 21, 8 *II21082 / T cap. Δ 24, 9 II1suppl. 46 / V cap. Δ 5, 6 ΙΙ11855 / K cap. Σ 1, 1 II11358 / K cap. Λ 1, 2 II1436 / K cap. A 26, 1 *II2478 / T cap. A 36, 1 *II21543 / T cap. E 46, 3 II1307 / K cap. A 14, 2 *II2318 / T cap. A 18, 2 II1suppl. 2 / V cap. A 14, 2 II11612 / K cap. O 6, 1 II1948 / K cap. E 15, 1 *II2865 / R cap. Δ 8, 3 *ΙΙ22778 / PMLb cap. Φ 6, 3 *II2suppl. 9 / PMLb cap. E 10, 8 II11389 / K cap. Λ 2, 6 *II21865 / R cap. Λ 1, 6 II11284 / K cap. K 6, 6 *II2360 / T cap. A 22, 2 *ΙΙ22371 / PMLb cap. Π 17, 1 ΙΙ12070 / K cap. Υ 1, 4 *ΙΙ2736 / T cap. Γ 7, 8 II1893 / K cap. E 8, 5 *II21363 / T cap. E 10, 9 *ΙΙ22801 / PMLb cap. Φ 8, 9 II11332 / V cap. K 7, 5 ΙΙ12199 / K cap. Φ 3, 2 *II2373 / T cap. A 23, 7 *II21232 / T cap. E 3, 3 ΙΙ12163 / K cap. Φ 2, 7 II11696 / K cap. O 12, 2 *II21461 / T cap. E 35, 1 II11529 / K cap. Ξ 1, 2 ΙΙ11847 / K cap. Π 20, 2 *II22033 / PMLb cap. Ξ 1, 8 *II21904 / R cap. Λ 4, 2

A. Vetus Testamentum

ΙΙ12010 / K cap. Σ 11, 3 *II21775 / R cap. K 10, 2 *II22040 / PMLb cap. O 1, 1 27, 103 II176 / K cap. A 12, 6 1–2 27, 11 *II22056 / R cap. O 2, 1 2 27, 11 II11676 / K cap. O 10, 4 27, 121–2 II11256 / K cap. K 4, 5 *II21613 / R cap. Θ 2, 2 *II21853 / R cap. K 22, 5 1–2 27, 17 *ΙΙ22351 / R cap. Π 14, 3 1 27, 18 *II2667 / T cap. Γ 1, 10 27, 191–2 II1653 / K cap. Δ 3, 1 *II2885 / R cap. Δ 11, 1 II1suppl. 108 / V cap. Φ 3, 5 27, 201 II1suppl. 271 / V cap. Θ 6, 12 27, 201–2 II1313 / K cap. A 16, 1 *II2518 / T cap. A 41, 5 1–2 27, 21 II1838 / K cap. E 4, 1 *II21233 / T cap. E 3, 4 1–2 27, 23 *II2208 / T cap. A 11, 4 1–2 27, 24 *II21318 / T cap. E 9, 8 27, 251–262 II1588 / K cap. Γ 3, 5 *II2664 / T cap. Γ 1, 7 28, 11 *ΙΙ2851 / R cap. Δ 7, 1 2 28, 1 *II2suppl. 13 / R cap. Θ 1, 3 2 28, 4 *II21175 / T cap. E 1, 26 28, 101–2 ΙΙ12069 / K cap. Υ 1, 3 1 28, 11 ΙΙ12202 / K cap. Φ 3, 5 2 28, 11 II1579 / K cap. Γ 2, 8 *ΙΙ2735 / T cap. Γ 7, 7 1 28, 12 *II21066 / T cap. Δ 23, 7 II1suppl. 56 / V cap. Δ 7, 11 2 28, 12 II11758 / K cap. Π 7, 2 1 28, 13 *ΙΙ2735 / T cap. Γ 7, 7 28, 132 II1633 / K cap. Δ 2, 1 1 28, 14 *II21852 / R cap. K 22, 4 27, 102

28, 171–2

28, 17a3 28, 181 28, 201

28, 211 28, 211–2 28, 221–2 28, 231–2 28, 261 28, 281–2 29, 11 29, 21 29, 51–2 29, 62 29, 81 29, 101 29, 121–2 29, 151 29, 152 29, 161 29, 162 29, 181

29, 201–2

429 II1875 / K cap. E 6, 4 *II21517 / T cap. E 42, 4 ΙΙ12235 / K cap. Φ 5, 8 *ΙΙ22770 / PMLb cap. Φ 3, 9 II11746 / Κ cap. Π 6, 3 *II2958 / T cap. Δ 17, 6 II1suppl. 359 / V cap. O 4, 8 II11741 / K cap. Π 5, 2 *II2643 / T cap. B 15, 1 *ΙΙ22399 / PMLb cap. Π 23, 1 *II21009 / T cap. Δ 21, 9 II1suppl. 47 / V cap. Δ 5, 7 *II21083 / T cap. Δ 24, 10 ΙΙ12164 / K cap. Φ 2, 8 *II2639 / T cap. B 14, 1 II1928 / K cap. E 12, 2 *II2suppl. 2 / R cap. A 25, 4 *II21079 / T cap. Δ 24, 6 II1929 / K cap. E 12, 3 *II21112 / T cap. Δ 25, 7 II1suppl. 90 / V cap. Δ 29, 4 II1894 / K cap. E 8, 6 *II21364 / T cap. E 10, 10 *II21049 / T cap. Δ 22, 20 II1suppl. 82 / V cap. Δ 28, 15 II11759 / K cap. Π 7, 3 ΙΙ12039 / K cap. T 2, 2 *II21081 / T cap. Δ 24, 8 II1suppl. 61 / V cap. Δ 8, 4 *II2178 / T cap. A 8, 1 II1927 / K cap. E 12, 1 ΙΙ11853 / K cap. Ρ 1, 4 *II2263 / T cap. A 14, 9 *II21807 / R cap. K 17, 6 II11961 / K cap. Σ 6, 5 II11760 / K cap. Π 7, 4 *II2134 / T cap. A 6, 3 *II2271 / T cap. A 15, 2 *ΙΙ22793 / PMLb cap. Φ 8, 1

430

Index locorum

Proverbia (continuatio) 29, 231 29, 241 29, 261–2 29, 271 30, 13–22 30, 42–4 30, 51–2 30, 71–81 30, 82–92 30, 101–2 30, 121 30, 151–163 30, 171–3

30, 181–194 30, 211–232 30, 241–282 30, 291–313 30, 321–2 30, 333 31, 43–72 31, 61–72

31, 31

1

ΙΙ12108 / K cap. Υ 2, 10 II11323 / V cap. K 5, 5 *II2361 / T cap. A 22, 3 *II21080 / T cap. Δ 24, 7 *ΙΙ2737 / T cap. Γ 7, 9 II1365 / K cap. A 22, 4 *II21173 / T cap. E 1, 24 II11635 / K cap. O 7, 2 II1797 / K cap. E 2, 2 *II21315 / T cap. E 9, 5 II11798 / K cap. Π 11, 2 *II2372 / T cap. A 23, 6 *ΙΙ2842 / R cap. Δ 6, 3 II1331 / K cap. A 20, 3 *II21796 / R cap. K 13, 9 II1suppl. 323 / V cap. K 2, 10 II1366 / K cap. A 22, 5 *II2420 / T cap. A 28, 1 II1suppl. 137 / V cap. X 3, 9 II11005 / K cap. Z 1, 5 II11006 / K cap. Z 1, 6 *ΙΙ2868 / R cap. Δ 9, 3 *ΙΙ22350 / R cap. Π 14, 2 *II22123 / R cap. O 12, 2 II11658 / K cap. O 9, 4 II1suppl. 290 / V cap. Θ 5, 32 II1774 / K cap. E 1, 7

loci non reperti Γυναῖκα καλὴν ὁ εὑρών II1suppl. 354 / R cap. N 7, 3 Ῥανὶς ἐνδελεχοῦσα κοιλαίνει *II21725 / R cap. K 3, 1 II1719 / K cap. Δ 9, 4 (lemma tantum)

Ecclesiastes 1, 22 1, 22–32 1, 71–2 1, 81 1, 83–4

1, 93–103 1, 134–6 1, 141–3

1, 151–2 1, 165 2, 21 2, 111–4 2, 156–7 2, 171–4 2, 201–234 2, 211–4 2, 231–4 2, 241–2 2, 244 2, 264–6 3, 11–42 3, 1²–2² 3, 3²–41 3, 52–82 3, 61–82 3, 111–4 3, 181–194

II1134 / K cap. A 3, 17 *II2552 / T cap. B 5, 10 II11039 / K cap. Θ 1, 10 II11363 / K cap. Λ 1, 7 II1315 / K cap. A 16, 3 II1367 / K cap. A 22, 6 *II2421 / T cap. A 28, 2 *II21696 / R cap. K 1, 7 II1468 / K cap. B 1, 4 *II2558 / T cap. B 5, 16 II182 / K cap. A 2, 4 II suppl. 53 / PMLb cap. A 18, 1 II1368 / K cap. A 22, 7 *II2423 / T cap. A 28, 4 II11203 / K cap. K 1, 4 *ΙΙ2702 / T cap. Γ 3, 1 *II2555 / T cap. B 5, 13 *II2496 / T cap. A 39, 5 *ΙΙ22797 / PMLb cap. Φ 8, 5 *II215 / T cap. A 1, 15 *II2553 / T cap. B 5, 11 *II2556 / T cap. B 5, 14 *II21015 / T cap. Δ 21, 15 II1138 / K cap. A 3, 21 ΙΙ1708 / K cap. Δ 8, 3 *ΙΙ2869 / R cap. Δ 9, 4 ΙΙ1708 / K cap. Δ 8, 3 *ΙΙ2869 / R cap. Δ 9, 4 *II21374 / T cap. E 11, 2 *II21706 / R cap. K 2, 1 II11263 / K cap. K 5, 1 II11263 / K cap. K 5, 1 *II21706 / R cap. K 2, 1 II11263 / K cap. K 5, 1 *II2292 / T cap. A 17, 7 *II2557 / T cap. B 5, 15

A. Vetus Testamentum

3, 191–5 3, 196–7 3, 202–214 3, 202–3 4, 21–2 4, 21–34 4, 31–4 4, 71–84 4, 87–8 4, 91–123 4, 131–142 4, 171–2 5, 22

5, 51–4 5, 81–2 5, 111–2 5, 141–4 5, 141–162 6, 27–42 6, 71 6, 71–2 6, 111

7, 11 7, 11–2 7, 11–23 7, 21–2 7, 22–3 7, 31–2 7, 41–2

*ΙΙ22598 / PMLb cap. Σ 16, 2 II1137 / K cap. A 3, 20 *II22875 / PMLb cap. Ω 1, 6 II112 / K cap. A 1, 12 *II216 / T cap. A 1, 16 II1135 / K cap. A 3, 18 *II218 / T cap. A 1, 18 II1135 / K cap. A 3, 18 *II21981 / R cap. M 8, 7 *II21981 / R cap. M 8, 7 *ΙΙ22441 / PMLb cap. Σ 2, 6 *II2981 / T cap. Δ 19, 1 *II21319 / T cap. E 9, 9 II11515 / K cap. N 3, 3 *II2497 / T cap. A 39, 6 *II21883 / R cap. Λ 2, 8 *ΙΙ22798 / PMLb cap. Φ 8, 6 *II21395 / T cap. E 13, 5 *ΙΙ22810 / PMLb cap. Φ 9, 3 ΙΙ12115 / K cap. Υ 3, 1 *ΙΙ22701 / PMLb cap. Υ 4, 8 II11064 / K cap. Θ 3, 13 II1139 / K cap. A 3, 22 *II22878 / PMLb cap. Ω 1, 9 *II219 / T cap. A 1, 19 II1136 / K cap. A 3, 19 II1314 / K cap. A 16, 2 II11359 / K cap. Λ 1, 3 *II2498 / T cap. A 39, 7 *ΙΙ22799 / PMLb cap. Φ 8, 7 II11637 / K cap. O 7, 4 II11065 / K cap. Θ 3, 14 *II217 / T cap. A 1, 17 *II22876 / PMLb cap. Ω 1, 7 II11061 / K cap. Θ 3, 10 II11439 / K cap. M 1, 8 II11287 / K cap. K 6, 9 II11062 / K cap. Θ 3, 11 *II22876 / PMLb cap. Ω 1, 7

431

II11697 / K cap. O 12, 3 *II21544 / T cap. E 46, 4 1–2 7, 6 II11288 / K cap. K 6, 10 7, 61–3 *ΙΙ2703 / T cap. Γ 3, 2 3 7, 6 II11613 / K cap. O 6, 2 1–3 7, 10 *II21603 / T cap. H 2, 6 7, 141 II11013 / K cap. H 1, 3 *II21593 / T cap. H 1, 1 7, 15² II11613 / K cap. O 6, 2 1-2 7, 16 *II22137 / PMLb cap. O 10, 2 1 2 7, 16 –17 ΙΙ11856 / K cap. Σ 1, 2 7, 161–181 *ΙΙ22583 / PMLb cap. Σ 15, 2 7, 171–2 *ΙΙ22328 / R cap. Π 9, 2 3 7, 18 *ΙΙ22583 / PMLb cap. Σ 15, 2 7, 211–2 *ΙΙ22786 / PMLb cap. Φ 7, 2 4 1 7, 25 –26 *II21377 / T cap. E 11, 5 7, 271–283 *ΙΙ22402 / PMLb cap. Π 23, 4 7, 291–3 *ΙΙ22844 / PMLb cap. Ψ 1, 6 1 8, 2 II1234 / K cap. A 6, 6 8, 31 II1234 / K cap. A 6, 6 2 8, 3 II11603 / K cap. O 4, 2 *II22105 / Lc cap. O 10, 6 8, 33–42 II1234 / K cap. A 6, 6 1 8, 5 *II21176 / T cap. E 1, 27 8, 52 II11204 / K cap. K 1, 5 1 8, 5²–6 II11264 / K cap. K 5, 2 *II21707 / R cap. K 2, 2 8, 71–2 *II2289 / T cap. A 17, 4 1–4 8, 8 II1369 / K cap. A 22, 8 1–5 8, 8 *II2422 / T cap. A 28, 3 8, 101–5 *II22877 / PMLb cap. Ω 1, 8 1–4 8, 11 II11703 / K cap. Π 1, 2 *ΙΙ2828 / HIII cap. Δ 3, 10 *II21254 / T cap. E 5, 5 1–6 8, 14 ΙΙ12018 / K cap. Σ 13, 3 *ΙΙ22602 / PMLb cap. Σ 16, 6 1 2 8, 17 –9, 1 *II2288 / T cap. A 17, 3 9, 22–5 II1469 / K cap. B 1, 5 *II2559 / T cap. B 5, 17 7, 51–2

432

Index locorum

Ecclesiastes (continuatio) 9, 22–32 9, 26–32 9, 33 9, 33–5 9, 34 9, 42–3 9, 5²–64 9, 71 9, 81 9, 101–4 9, 103–4 9, 111–7 9, 112–7 9, 121–6

9, 131–161 9, 171 9, 171–2 10, 11 10, 31–3 10, 41 10, 41–2 10, 5²

10, 6 –7 10, 71–2 1

2

10, 81–91

*ΙΙ22599 / PMLb cap. Σ 16, 3 II1470 / K cap. B 1, 6 *II2560 / T cap. B 5, 18 *II21375 / T cap. E 11, 3 *II2554 / T cap. B 5, 12 *ΙΙ22428 / R cap. Ρ 2, 3 *II21376 / T cap. E 11, 4 *II21989 / R cap. M 9, 4 *ΙΙ22600 / PMLb cap. Σ 16, 4 II11099 / K cap. Θ 5, 7 ΙΙ1709 / K cap. Δ 8, 4 II11186 / K cap. I 3, 7 *II21664 / T cap. Ι 2, 7 *II2108 / T cap. A 5, 10 II11098 / K cap. Θ 5, 6 *II21991 / R cap. M 9, 6 ΙΙ12017 / K cap. Σ 13, 2 II11516 / K cap. N 3, 4 ΙΙ12272 / K cap. Ω 1, 5 *II2290 / T cap. A 17, 5 *II21511 / T cap. E 41, 4 II1989 / K cap. E 22, 4 II11364 / K cap. Λ 1, 8 II1334 / K cap. A 20, 6 ΙΙ11850 / K cap. Ρ 1, 1 *II21128 / T cap. Δ 26, 9 *II21253 / T cap. E 5, 4 *II21396 / T cap. E 13, 6 II1957 / K cap. E 18, 3 *II21128 / T cap. Δ 26, 9 *II21396 / T cap. E 13, 6 *ΙΙ22601 / PMLb cap. Σ 16, 5 ΙΙ12016 / K cap. Σ 13, 1 *II21990 / R cap. M 9, 5 II1895 / K cap. E 8, 7 *II21365 / T cap. E 10, 11

*II2391 / T cap. A 24, 9 *ΙΙ2695 / T cap. Γ 2, 7 *II21884 / R cap. Λ 2, 9 10, 122–132 *ΙΙ22795 / PMLb cap. Φ 8, 3 10, 141 *ΙΙ22796 / PMLb cap. Φ 8, 4 2–3 10, 14 *II2291 / T cap. A 17, 6 10, 171–3 *II2243 / T cap. A 13, 8 10, 19² II11659 / K cap. O 9, 5 10, 193 *ΙΙ22824 / PMLb cap. Χ 2, 1 1 10, 20 II1543 / K cap. B 6, 4 1–4 10, 20 II1233 / K cap. A 6, 5 *II21792 / R cap. K 13, 5 3 10, 20 II1543 / K cap. B 6, 4 1 2 11, 1 –2 *II2109 / T cap. A 5, 11 *II2982 / T cap. Δ 19, 2 *II21320 / T cap. E 9, 10 11, 41–2 ΙΙ11841 / K cap. Π 18, 3 1 1 11, 4 –5 *ΙΙ22354 / Lc cap. Π 4, 2 2–4 11, 5 *II2293 / T cap. A 17, 8 11, 61–2 II1589 / K cap. Γ 3, 6 1–4 11, 6 *II2672 / T cap. Γ 1, 15 *II2983 / T cap. Δ 19, 3 11, 91–102 *ΙΙ22177 / PMLb cap. Π 1, 11 12, 55–6 II11063 / K cap. Θ 3, 12 12, 111–2 II11362 / K cap. Λ 1, 6 1–2 12, 12 II1537 / K cap. B 5, 1 1–2 12, 13 *II21177 / T cap. E 1, 28 10, 121

Canticum 5, 21 8, 61 8, 64

ΙΙ11143 / K cap. Θ 8, 29 II1suppl. 371 / V cap. Π 5, 1 II11206 / K cap. K 1, 7 ΙΙ12165 / K cap. Φ 2, 9

Iob 1, 11–3 1, 37

*ΙΙ22174 / PMLb cap. Π 1, 8 II suppl. 75 / PMLb cap. Γ 16M, 1

A. Vetus Testamentum

1, 201–223 1, 211–2 2, 91–105 3, 17²–192 3, 201–211 3, 231

3, 251–262 4, 82 4, 82–92 4, 171–181 4, 191–201 5, 31–2 5, 61–71 5, 71 5, 82 5, 101–2 5, 111–132 5, 171–182 5, 261 6, 61–2 6, 62 6, 141–2 6, 161–182 7, 11 7, 11–2 7, 11–22 7, 41–3 7, 61 7, 9² 7, 10² 7, 112–3 7, 14

*ΙΙ22206 / PMLb cap. Π 2, 3 II1120 / K cap. A 3, 3 *ΙΙ22207 / PMLb cap. Π 2, 4 II11056 / K cap. Θ 3, 5 II1suppl. 272 / V cap. Θ 5, 1 II11059 / K cap. Θ 3, 8 *II22873 / PMLb cap. Ω 1, 4 II1suppl. 272 / V cap. Θ 5, 1 ΙΙ11118 / K cap. Θ 8, 4 II1769 / K cap. E 1, 2 *ΙΙ2812 / R cap. Δ 4, 2 *II21761 / R cap. K 9, 1 *II26 / T cap. A 1, 6 *II26 / T cap. A 1, 6 II suppl. 86 / PMLb cap. Γ 17M, 3 *II211 / T cap. A 1, 11 II1121 / K cap. A 3, 4 *II21986 / R cap. M 9, 1 II1suppl. 100 / V cap. Υ 7, 1 *II21986 / R cap. M 9, 1 *ΙΙ22208 / PMLb cap. Π 2, 5 II11058 / K cap. Θ 3, 7 II1364 / K cap. A 22, 3 *II2493 / T cap. A 39, 2 *ΙΙ2811 / R cap. Δ 4, 1 ΙΙ11119 / K cap. Θ 8, 5 ΙΙ11130 / K cap. Θ 8, 16 II1467 / K cap. B 1, 3 *II21999 / R cap. N 6, 3 *II2546 / T cap. B 5, 4 *II212 / T cap. A 1, 12 ΙΙ11127 / K cap. Θ 8, 13 II1122 / K cap. A 3, 5 II11093 / K cap. Θ 5, 1 II11093 / K cap. Θ 5, 1 ΙΙ11124 / K cap. Θ 8, 10 ΙΙ11127 / K cap. Θ 8, 13

433

II1502 / K cap. B 2, 4 *II2588 / T cap. B 6, 2 1 2 8, 8 –9 *II27 / T cap. A 1, 7 8, 91–2 *II2547 / T cap. B 5, 5 2 8, 9 II1123 / K cap. A 3, 6 1 1 8, 11 –12 II1362 / K cap. A 22, 1 9, 232–241 *II21074 / T cap. Δ 24, 1 II1suppl. 58 / V cap. Δ 8, 1 9, 261–2 II1363 / K cap. A 22, 2 1 10, 8 II18 / K cap. A 1, 8 II180 / K cap. A 2, 2 *II2548 / T cap. B 5, 6 1–2 10, 8 *II25 / T cap. A 1, 5 1–2 10, 9 II19 / K cap. A 1, 9 10, 92 *II2548 / T cap. B 5, 6 2 2 10, 9 –12 *II25 / T cap. A 1, 5 10, 111–2 II18 / K cap. A 1, 8 1 1 10, 11 –12 II180 / K cap. A 2, 2 10, 21²–222 II11094 / K cap. Θ 5, 2 11, 2² II1987 / K cap. E 22, 2 3 11, 2 II11692 / K cap. O 11, 1 *II22155 / PMLb cap. O 11, 1 11, 41–2 II11330 / V cap. K 7, 3 *II2367 / T cap. A 23, 1 *ΙΙ2840 / R cap. Δ 6, 1 *II21748 / R cap. K 7, 3 1–2 11, 14 II1suppl. 358 / V cap. O 4, 1 11, 151 II1suppl. 358 / V cap. O 4, 1 1 11, 18 II1416 / K cap. A 24, 2 2 11, 18 II1601 / K cap. Γ 4, 1 12, 4 *II21075 / T cap. Δ 24, 2 II1suppl. 59 / V cap. Δ 8, 2 12, 121–2 II11718 / K cap. Π 4, 2 1 2 12, 16 –19 *II21440 / T cap. E 33, 1 12, 241–2 *II21986 / R cap. M 9, 1 13, 41–2 *II21676 / T cap. Ι 3, 1 13, 13 ΙΙ11125 / K cap. Θ 8, 11 1 2 14, 1 –2 II1124 / K cap. A 3, 7 14, 11–32 *II28 / T cap. A 1, 8 8, 21–2

434

Index locorum

Iob (continuatio) *II28 / T cap. A 1, 8 II11057 / K cap. Θ 3, 6 II1574 / K cap. Γ 2, 3 *II2385 / T cap. A 24, 3 II1986 / K cap. E 22, 1 II1502 / K cap. B 2, 4 *II2588 / T cap. B 6, 2 1 15, 13 II1502 / K cap. B 2, 4 *II2588 / T cap. B 6, 2 1 15, 20 *II21373 / T cap. E 11, 1 15, 272 ΙΙ12101 / K cap. Υ 2, 3 2 15, 31 II1770 / K cap. E 1, 3 2 15, 34 II suppl. 126 / PMLb cap. Δ 35, 6 15, 352 II1770 / K cap. E 1, 3 17, 61–71 ΙΙ11129 / K cap. Θ 8, 15 17, 92 *ΙΙ22281 / PMLb cap. Π 4, 1 1 17, 11 ΙΙ11120 / K cap. Θ 8, 6 17, 141 II1suppl. 273 / V cap. Θ 5, 4 2 19, 3 II11237 / K cap. K 3, 3 1 19, 12 II1suppl. 274 / V cap. Θ 5, 5 19, 131–3 ΙΙ11131 / K cap. Θ 8, 17 1 1 19, 16 –17 ΙΙ11131 / K cap. Θ 8, 17 19, 211–2 ΙΙ11122 / K cap. Θ 8, 8 20, 181 II11467 / K cap. M 2, 1 1 21, 6 ΙΙ11123 / K cap. Θ 8, 9 21, 131–2 II11055 / K cap. Θ 3, 4 1–2 21, 22 *II2878 / HIII cap. Δ 7, 1 *II2990 / T cap. Δ 20, 1 22, 122 ΙΙ12100 / K cap. Υ 2, 2 2 1 23, 11 –12 *II21162 / T cap. E 1, 13 24, 21 II11568 / K cap. O 2, 3 *II22097 / Lc cap. O 13, 4 2 24, 6 II1458 / K cap. A 30, 1 24, 203 II1771 / K cap. E 1, 4 1–2 25, 6 II1125 / K cap. A 3, 8 1 2 26, 2 –3 II11280 / K cap. K 6, 2 14, 52–3 14, 141–2 14, 181–192 15, 21 15, 112 15, 121

II11031 / K cap. Θ 1, 2 II1737 / K cap. Δ 12, 1 *II21122 / T cap. Δ 26, 3 27, 21–41 *II29 / T cap. A 1, 9 2 27, 3 *ΙΙ22840 / PMLb cap. Ψ 1, 2 2 27, 6 *II2100 / T cap. A 5, 2 27, 122 II1770 / K cap. E 1, 3 2 28, 3 II11022 / K cap. H 3, 2 28, 42 II11571 / K cap. O 3, 1 1–2 29, 2 II1906 / K cap. E 10, 4 1 2 29, 2 –4 *ΙΙ22175 / PMLb cap. Π 1, 9 29, 121 II1219 / K cap. A 5, 3 *II2625 / T cap. B 8, 3 (Versiones T HIII et Lc) 29, 121–2 *II2100 / T cap. A 5, 2 *ΙΙ22176 / PMLb cap. Π 1, 10 29, 122 II11548 / K cap. O, 1, 3 *II2625 / T cap. B 8, 3 (Versiones R et Lc) 29, 131 II11060 / K cap. Θ 3, 9 2 29, 13 II11548 / K cap. O 1, 3 *II2100 / T cap. A 5, 2 *ΙΙ22176 / PMLb cap. Π 1, 10 1 1 29, 15 –16 *II2100 / T cap. A 5, 2 29, 151–172 *ΙΙ22176 / PMLb cap. Π 1, 10 29, 171–2 II1220 / K cap. A 5, 4 *II2625 / T cap. B 8, 3 (Versiones T HIII et R et Lc) 1–2 30, 1 II1suppl. 275 / V cap. Θ 5, 7 4 30, 1 II1suppl. 275 / V cap. Θ 5, 7 30, 43 ΙΙ11128 / K cap. Θ 8, 14 30, 5 ΙΙ11128 / K cap. Θ 8, 14 30, 5–6 II11322 / V cap. K 5, 4 *II21845 / R cap. K 21, 2 2 30, 14 ΙΙ11117 / K cap. Θ 8, 3 30, 152 ΙΙ11117 / K cap. Θ 8, 3 2 30, 23 II110 / K cap. A 1, 10 1–2 30, 25 *ΙΙ22176 / PMLb cap. Π 1, 10 30, 251–261 *II2100 / T cap. A 5, 2 26, 121–2 26, 132

A. Vetus Testamentum

ΙΙ11126 / K cap. Θ 8, 12 ΙΙ11121 / K cap. Θ 8, 7 II11279 / K cap. K 6, 1 *II2100 / T cap. A 5, 2 II11279 / K cap. K 6, 1 *ΙΙ22176 / PMLb cap. Π 1, 10 *II2100 / T cap. A 5, 2 II11549 / K cap. O 1, 4 II1796 / K cap. E 2, 1 II1852 / K cap. E 5, 1 II1796 / K cap. E 2, 1 *ΙΙ22176 / PMLb cap. Π 1, 10 ΙΙ12146 / K cap. Φ 1, 7 *II2100 / T cap. A 5, 2 *II2525 / T cap. A 42, 4 *II2100 / T cap. A 5, 2 II1suppl. 367 / V cap. Π 12, 3 33, 41–2 *II210 / T cap. A 1, 10 *ΙΙ22840 / PMLb cap. Ψ 1, 2 1 34, 18 II1230 / K cap. A 6, 2 II1541 / K cap. B 6, 2 II12043 / K cap. T 3, 1 *ΙΙ22628 / PMLb cap. T 1, 2 34, 191–2 II1231 / K cap. A 6, 3 II11222 / K cap. K 2, 2 ΙΙ12043 / K cap. T 3, 1 *ΙΙ22628 / PMLb cap. T 1, 2 1 34, 20 II1770 / K cap. E 1, 3 1–2 34, 30 *II2184 / T cap. A 9, 1 36, 71 *II21033 / T cap. Δ 22, 4 II1suppl. 68 / V cap. Δ 28, 1 36, 73 *II21033 / T cap. Δ 22, 4 II1suppl. 68 / V cap. Δ 28, 1 1 2 36, 10 –12 *II263 / T cap. A 2, 3 36, 111–3 *II21163 / T cap. E 1, 14 1 36, 13 ΙΙ12067 / K cap. Υ 1, 1 1 36, 14 ΙΙ12067 / K cap. Υ 1, 1 36, 191 *II21998 / R cap. N 6, 2 30, 271 30, 311–2 31, 51–2 31, 62 31, 73–82 31, 161–181 31, 161–202 31, 162 31, 241–252 31, 291–302 31, 301 31, 321 31, 321–2 31, 322 31, 33–341 31, 353–372 32, 91–2

36, 191–2 36, 211 38, 81–112 38, 302 38, 411– 39, 31 38, 411– 39, 182 39, 51–61 39, 191–2 39, 191–302 39, 252 39, 261–2 39, 272–292 40, 6–82 40, 112 40, 162–172 40, 181–2 40, 181–192 40, 191–2 41, 51–71 41, 51–82

41, 101–151 41, 101–172 41, 111–132

435 II11163 / K cap. Ι 1, 1 *II2626 / T cap. B 8, 4 *II21998 / R cap. N 6, 2 II11032 / K cap. Θ 1, 3 *II21123 / T cap. Δ 26, 4 II11002 / K cap. Z 1, 2 (Versio V PM T R) II11002 / K cap. Z 1, 2 (Versio K) II11002 / K cap. Z 1, 2 (Versio V PM T R) II11001 / K cap. Z 1, 1 (Versio V PM T R) II11001 / K cap. Z 1, 1 (Versio K) II11001 / K cap. Z 1, 1 (Versio V PM T R) II11001 / K cap. Z 1, 1 (Versio V PM T R) II11001 / K cap. Z 1, 1 (Versio V PM T R) *ΙΙ22209 / PMLb cap. Π 2, 6 ΙΙ12099 / K cap. Υ 2, 1 II1738 / K cap. Δ 12, 2 *II21125 / T cap. Δ 26, 6 *II21125 / T cap. Δ 26, 6 II1738 / K cap. Δ 12, 2 *II21124 / T cap. Δ 26, 5 II1739 / K cap. Δ 12, 3 (Versio V HI PM) II1739 / K cap. Δ 12, 3 (Versio K) *II21126 / T cap. Δ 26, 7 II1739 / K cap. Δ 12, 3 (Versio K) *II21126 / T cap. Δ 26, 7 II1739 / K cap. Δ 12, 3 (Versio V HI PM)

436

Index locorum

Iob (continuatio)

2, 231–2

II1738 / K cap. Δ 12, 2 *II21125 / T cap. Δ 26, 6 41, 142 II1739 / K cap. Δ 12, 3 (Versio V HI PM) 1 41, 16 II1738 / K cap. Δ 12, 2 *II21125 / T cap. Δ 26, 6 1 2 41, 16 –26 II1739 / K cap. Δ 12, 3 (Versio K) 1–2 41, 22 II1739 / K cap. Δ 12, 3 (Versio V HI PM) 41, 251–2 *II21126 / T cap. Δ 26, 7 2 42, 6 II1126 / K cap. A 3, 9 2 42, 7 *II21062 / T cap. Δ 23, 3 42, 84 *II21062 / T cap. Δ 23, 3 6 3 42, 8 –9 *II21062 / T cap. Δ 23, 3

2, 231–241 2, 241

41, 131

Sapientia 1, 61–2 1, 91–3 1, 102 1, 111–3

1, 111–4 1, 121–144 1, 122 1, 131–144 1, 142 1, 161 1, 161–4 2, 11 2, 23 2, 43 2, 51 2, 101–112 2, 121–2

II1507 / K cap. B 2, 9 *II2598 / T cap. B 6, 12 *ΙΙ2831 / HIII cap. Δ 3, 13 ΙΙ1614 / K cap. Γ 5, 2 ΙΙ1613 / K cap. Γ 5, 1 II11243 / K cap. K 3, 9 *ΙΙ2709 / T cap. Γ 4, 2 *II21793 / R cap. K 13, 6 *II270 / T cap. A 2, 10 II11587 / K cap. O 3, 17 *II22879 / PMLb cap. Ω 1, 10 II116 / K cap. A 1, 16 *II21366 / T cap. E 10, 12 *II270 / T cap. A 2, 10 *II21366 / T cap. E 10, 12 II1144 / K cap. A 3, 27 II1144 / K cap. A 3, 27 II1144 / K cap. A 3, 27 *II21366 / T cap. E 10, 12 *II21367 / T cap. E 10, 13

3, 111–2 3, 111–3 3, 131 3, 131–144 3, 141–4 3, 151 3, 19

4, 11 4, 13–24 4, 31–2 4, 7 4, 81–111 4, 102–112 4, 111–2 4, 121

4, 122

4, 13–142

4, 181–192 4, 181–193 5, 11–31

II114 / K cap. A 1, 14 *II222 / T cap. A 1, 22 *II293 / T cap. A 3, 7 II1743 / K cap. Δ 12, 7 *II21133 / T cap. Δ 26, 14 II suppl. 157 / PMLb cap. M 12M, 7 *II21942 / R cap. M 3, 5 II1971 / K cap. E 19, 2 *II21413 / T cap. E 14, 2 II1971 / K cap. E 19, 2 *II2675 / T cap. Γ 1, 18 *ΙΙ2726 / T cap. Γ 6, 10 II suppl. 89 / PMLb cap. Γ 17M, 6 *II21413 / T cap. E 14, 2 *II21413 / T cap. E 14, 2 II suppl. 90 / PMLb cap. Γ 17M, 7 *II21115 / T cap. Δ 25, 10 *II22157 / PMLb cap. O 11, 3 *II21115 / T cap. Δ 25, 10 II11693 / K cap. O 11, 2 ΙΙ12167 / K cap. Φ 2, 11 *II2642 / T cap. B 14, 4 *ΙΙ22748 / PMLb cap. Φ 2, 8 II1908 / K cap. E 10, 6 ΙΙ11852 / K cap. Ρ 1, 3 *II21257 / T cap. E 5, 8 II11693 / K cap. O 11, 2 *II21115 / T cap. Δ 25, 10 *II22157 / PMLb cap. O 11, 3 II1suppl. 260 / V cap. Θ 7, 15 II1suppl. 62 / V cap. Δ 8, 5 *II21088 / T cap. Δ 24, 15 *II21089 / T cap. Δ 24, 16 II1suppl. 63 / V cap. Δ 8, 6

437

A. Vetus Testamentum

5, 41–73 5, 81–116 5, 233–4 6, 11–8 6, 101 6, 112 6, 231–2 6, 241 7, 11–6 7, 6 7, 131–2 8, 81–2 9, 11–32 9, 12–32 9, 131–142 9, 152 9, 161–171 11, 16 11, 231–2 12, 23 12, 181 12, 192 12, 221–3 12, 261–2 13, 11–52 13, 62–101 13, 101–5 14, 21–53 14, 81–10 14, 9–10 14, 161 15, 11–2 15, 77–122 16, 173

*II21089 / T cap. Δ 24, 16 II1suppl. 63 / V cap. Δ 8, 6 II1145 / K cap. A 3, 28 *II2353 / T cap. A 21, 17 *II21477 / T cap. E 36, 16 *II2174 / T cap. A 7, 13 II1784 / K cap. E 1, 17 II11491 / V cap. M 11, 6 ΙΙ12166 / K cap. Φ 2, 10 ΙΙ11933 / K cap. Σ 4, 3 *II2239 / T cap. A 13, 4 II117 / K cap. A 1, 17 *II223 / T cap. A 1, 23 ΙΙ12274 / K cap. Ω 1, 7 ΙΙ11932 / K cap. Σ 4, 2 II11719 / K cap. Π 4, 3 *II224 / T cap. A 1, 24 II115 / K cap. A 1, 15 *II2298 / T cap. A 17, 13 *ΙΙ22845 / PMLb cap. Ψ 1, 7 *II2298 / T cap. A 17, 13 II1781 / K cap. E 1, 14 *II21818 / R cap. K 18, 3 *ΙΙ22238 / PMLb cap. Π 2, 35 *ΙΙ22238 / PMLb cap. Π 2, 35 *ΙΙ22613 / PMLb cap. Σ 17, 3 *ΙΙ22239 / PMLb cap. Π 2, 36 *ΙΙ22272 / PMLb cap. Π 3, 16 [*II21970 / R cap. M 7, 1] ΙΙ11892 / K cap. Σ 2, 5 [*II21970 / R cap. M 7, 1] II11044 / K cap. Θ 1, 15 [*II21971 / R cap. M 7, 2] *II2416 / T cap. A 27, 6 ΙΙ11910 / K cap. Σ 3, 1 *ΙΙ22493 / PMLb cap. Σ 6, 8 *II21819 / R cap. K 18, 4 [*II21972 / R cap. M 7, 3] *II21057 / T cap. Δ 22, 28

16, 281–2 17, 82 17, 111–12 17, 12–132 18, 211–4 19, 41–3 19, 133–4

*II21436 / T cap. E 32, 4 ΙΙ12073 / K cap. Υ 1, 7 *ΙΙ22542 / PMLb cap. Σ 10, 5 *ΙΙ2852 / R cap. Δ 7, 2 *II21069 / T cap. Δ 23, 10 II1278 / K cap. A 10, 12 II1suppl. 417 / PMLb cap. Χ 6, 10

loci non reperti Ἐκ ῥίζης ἀγαθῆς ὁ καρπὸς II suppl. 78 / PMLb cap. Γ 16M, 4 Τὸ γινώσκειν ἑαυτὸν ἐστὶν ἐπιστήμη *ΙΙ2753 / T cap. Γ 8, 7

Sirach Vide etiam Sirach (Ecclesiasticus) herausgegeben von W. THIELE (Vetus Latina. Die Reste der altlateinischen Bibel, 11/2), Freiburg 1987.

1, 21–32 1, 252 1, 261–2 1, 282

1, 291–2 1, 301–2 2, 41–52 2, 121–2

2, 131–2 2, 142

II1376 / K cap. A 22, 15 *II2428 / T cap. A 28, 9 *II21077 / T cap. Δ 24, 4 *II21500 / T cap. E 38, 5 II1675 / K cap. Δ 5, 3 II1677 / K cap. Δ 5, 5 *ΙΙ2855 / R cap. Δ 7, 5 ΙΙ12076 / K cap. Υ 1, 10 II suppl. 99 / PMLb cap. Δ 32, 4 II1801 / K cap. E 2, 6 *II21317 / T cap. E 9, 7 II1674 / K cap. Δ 5, 2 II1677 / K cap. Δ 5, 5 *ΙΙ2853 / R cap. Δ 7, 3 *ΙΙ2854 / R cap. Δ 7, 4 II11589 / K cap. O 3, 19 *II22088 / R cap. O 4, 7

438

Index locorum

Sirach (continuatio) 2, 151 2, 16 La 2, 172 3, 92 3, 112 3, 171–2 3, 181–2 3, 201–2 3, 211–222 3, 241 3, 252 3, 262 3, 271 3, 28 La 3, 291 4, 22–31 4, 41 4, 51 4, 52–62 4, 71

4, 72

4, 91 4, 10

1–3

4, 201 4, 221–2

*II21184 / T cap. E 1, 35 II11589 / K cap. O 3, 19 *II22088 / R cap. O 4, 7 *II21184 / T cap. E 1, 35 II1438 / K cap. A 26, 3 II11682 / K cap. O 10, 10 *II22063 / R cap. O 2, 8 *II21779 / R cap. K 11, 3 *ΙΙ2754 / T cap. Γ 8, 8 *ΙΙ2754 / T cap. Γ 8, 8 *II2299 / T cap. A 17, 14 *ΙΙ22728 / PMLb cap. Υ 7, 1 II1994 / K cap. E 23, 2 *II21856 / R cap. K 22, 8 *II21381 / T cap. E 11, 9 II1678 / K cap. Δ 5, 6 ΙΙ2856 / R cap. Δ 7, 6 II11209 / K cap. K 1, 10 II1suppl. 308 / V cap. Θ 5, 51 II11164 / K cap. I 1, 2 II11164 / K cap. I 1, 2 II1437 / K cap. A 26, 2 *II2480 / T cap. A 36, 3 II11747 / K cap. Π 6, 4 *II2189 / T cap. A 10, 1 *ΙΙ22817 / PMLb cap. Χ 1, 5 II1235 / K cap. A 6, 7 II11225 / K cap. K 2, 5 *II21828 / R cap. K 19, 6 *ΙΙ22630 / PMLb cap. T 1, 4 II1224 / K cap. A 5, 8 *II2631 / T cap. B 8, 9 II11556 / K cap. O 1, 11 *II22114 / PMLb cap. O 8, 4 II11267 / K cap. K 5, 5 *II2526 / T cap. A 42, 5

4, 231

4, 252 4, 261

4, 262 4, 271 4, 291–2 4, 301–2 4, 311–2 4, 35 La 5, 11–2 5, 21–2 5, 41–64 5, 91–2 5, 101–2 5, 111–2 5, 121–2 5, 131 5, 132 5, 141–4 5, 144 5, 14 La 5, 15

6, 12 6, 13 6, 1 La

II11268 / K cap. K 5, 6 *II21503 / T cap. E 39, 3 *II21711 / R cap. K 2, 6 *II2527 / T cap. A 42, 6 II1582 / K cap. Γ 2, 11 *II2526 / T cap. A 42, 5 *ΙΙ2741 / T cap. Γ 7, 13 II1524 / K cap. B 4, 1 *II2609 / T cap. B 7, 2 ΙΙ12262 / K cap. X 2, 2 II suppl. 32 / PMLb cap. A 14, 4 *II22044 / PMLb cap. O 1, 5 *ΙΙ22462 / PMLb cap. Σ 3, 2 *II22044 / PMLb cap. O 1, 5 *ΙΙ22825 / PMLb cap. Χ 2, 2 *II21628 / R cap. Θ 3, 6 *II2526 / T cap. A 42, 5 II11588 / K cap. O 3, 18 *II22087 / R cap. O 4, 6 *II2644 / T cap. B 15, 2 *II2483 / T cap. A 37, 2 II1994 / K cap. E 23, 2 *II2485 / T cap. A 37, 4 II1991 / K cap. E 22, 6 II11423 / K cap. Λ 5, 2 II1994 / K cap. E 23, 2 ΙΙ12267 / K cap. Ψ 1, 3 *II22869 / PMLb cap. Ψ 3, 3 II1688 / K cap. Δ 6, 1 II1994 / K cap. E 23, 2 II11721 / K cap. Π 4, 5 *II2suppl. 31 / PMLb cap. Ρ 1, 9 II11610 / K cap. O 5, 1 II1692 / K cap. Δ 6, 5 II12173 / K cap. Φ 2, 17 II1692 / K cap. Δ 6, 5 ΙΙ12173 / K cap. Φ 2, 17

A. Vetus Testamentum

6, 21–32 6, 41–2 6, 51–2

6, 52 6, 61–2 6, 131–2 6, 152 6, 172 6, 181 6, 191–4 6, 201–2 6, 271–301 6, 321–2 6, 331–2 6, 371–2 7, 1 7, 1–32 7, 2 7, 41–2 7, 61–4 7, 71 7, 71–2 7, 81–2 7, 91–2 7, 111–2

7, 141

*II21629 / R cap. Θ 3, 7 *ΙΙ22849 / PMLb cap. Ψ 1, 11 *II2393 / T cap. A 24, 11 *ΙΙ2697 / T cap. Γ 2, 9 *II21781 / R cap. K 11, 5 II1990 / K cap. E 22, 5 *ΙΙ22559 / PMLb cap. Σ 12, 4 *II21638 / R cap. Θ 4, 6 *ΙΙ22819 / PMLb cap. Χ 1, 7 *II22092 / R cap. O 5, 3 II11493 / V cap. M 11, 8 *II21930 / R cap. M 2, 4 II11493 / V cap. M 11, 8 *II21930 / R cap. M 2, 4 II11494 / V cap. M 11, 9 *II21931 / R cap. M 2, 5 II11494 / V cap. M 11, 9 *II21931 / R cap. M 2, 5 II11494 / V cap. M 11, 9 *II21931 / R cap. M 2, 5 *ΙΙ22709 / PMLb cap. Υ 5, 4 *II21185 / T cap. E 1, 36 II1782 / K cap. E 1, 15 *II21482 / T cap. E 36, 21 II1783 / K cap. E 1, 16 ΙΙ12240 / K cap. Φ 6, 2 *ΙΙ22586 / PMLb cap. Σ 15, 5 ΙΙ12242 / K cap. Φ 6, 4 *II2189 / T cap. A 10, 1 II11748 / K cap. Π 6, 5 *II2969 / T cap. Δ 17, 17 *ΙΙ22775 / PMLb cap. Φ 5, 3 II11334 / V cap. K 7, 7 *II21750 / R cap. K 7, 5 II11683 / K cap. O 10, 11 II1suppl. 309 / V cap. Θ 5, 52 *II2484 / T cap. A 37, 3

7, 151–2 7, 161 7, 161–2 7, 181–2 7, 221–2 7, 332 7, 341–2 7, 342 7, 351–2 7, 361–2 8, 11 8, 11–2 8, 11–22 8, 21–2 8, 23–4 8, 41 8, 51–2 8, 52 8, 61–2 8, 71–2 8, 81–2 8, 8 La 8, 91–2 8, 101–2 8, 111–2 8, 131–2 8, 141–2 8, 151–4

8, 161–4 8, 163–4 8, 171–2

439 II1592 / K cap. Γ 3, 9 *II2683 / T cap. Γ 1, 26 II11750 / K cap. Π 6, 7 *II2968 / T cap. Δ 17, 16 II178 / K cap. A 12, 8 II11350 / V cap. K 6, 3 II11066 / K cap. Θ 3, 15 *II22880 / PMLb cap. Ω 1, 11 II11067 / K cap. Θ 3, 16 *II22880 / PMLb cap. Ω 1, 11 II11502 / V cap. N 2, 2 ΙΙ12275 / K cap. Ω 1, 8 *II22881 / PMLb cap. Ω 1, 12 II1suppl. 172 / V cap. A 21, 8 *II21826 / R cap. K 19, 4 II11223 / K cap. K 2, 3 *II21825 / R cap. K 19, 3 *ΙΙ22826 / PMLb cap. Χ 2, 3 ΙΙ12261 / K cap. X 2, 1 II11681 / K cap. O 10, 9 *II21835 / R cap. K 20, 3 *ΙΙ22629 / PMLb cap. T 1, 3 II11068 / K cap. Θ 3, 17 II1721 / K cap. Δ 9, 6 II11681 / K cap. O 10, 9 II1720 / K cap. Δ 9, 5 II1934 / K cap. E 12, 8 *ΙΙ22723 / PMLb cap. Υ 6, 6 II1876 / K cap. E 6, 5 *II21518 / T cap. E 42, 5 *II21824 / R cap. K 19, 2 *II21619 / R cap. Θ 2, 8 *II2suppl. 20 / PMLb cap. O 4, 9 *II21965 / R cap. M 5, 6 *II2suppl. 20 / PMLb cap. O 4, 9 *II21954 / R cap. M 4, 5

440

Index locorum

Sirach (continuatio) II11481 / V cap. M 1, 4 *II21642 / R cap. Θ 4, 10 8, 181–192 ΙΙ11110 / K cap. Θ 6, 3 *II21953 / R cap. M 4, 4 1 8, 19 ΙΙ11113 / K cap. Θ 6, 6 II11482 / V cap. M 1, 5 1–2 8, 19 *II21637 / R cap. Θ 4, 5 1–2 9, 7 *ΙΙ22429 / R cap. Ρ 2, 4 9, 121–2 *II2966 / T cap. Δ 17, 14 1–6 9, 13 *II21830 / R cap. K 19, 8 9, 152 II1722 / K cap. Δ 9, 7 1 9, 16 ΙΙ1710 / K cap. Δ 8, 5 *ΙΙ2870 / R cap. Δ 9, 5 9, 171 ΙΙ12054 / K cap. T 5, 2 *ΙΙ22655 / PMLb cap. T 5, 3 1–2 10, 2 II1250 / K cap. A 7, 3 *II2179 / T cap. A 8, 2 1–2 10, 4 *II21445 / T cap. E 33, 6 10, 62 *ΙΙ22724 / PMLb cap. Υ 6, 7 1–2 10, 11 II11073 / K cap. Θ 3, 22 1 2 10, 14 –15 *II21446 / T cap. E 33, 7 10, 161–2 *II21447 / T cap. E 33, 8 1 10, 17 *II21447 / T cap. E 33, 8 1–2 10, 23 *II2447 / T cap. A 31, 5 10, 252 ΙΙ1615 / K cap. Γ 5, 3 *ΙΙ2710 / T cap. Γ 4, 3 10, 262 *II21321 / T cap. E 9, 11 *II21715 / R cap. K 2, 10 1–2 10, 27 *II2679 / T cap. Γ 1, 22 10, 281–2 *ΙΙ22846 / PMLb cap. Ψ 1, 8 2 10, 29 *II2471 / T cap. A 34, 10 1–2 10, 31 *ΙΙ22403 / PMLb cap. Π 23, 5 11, 21 II11342 / V cap. K 8, 4 1–2 11, 2 *II21236 / T cap. E 3, 7 *II21733 / R cap. K 4, 3 *II2suppl. 18 / PMLb cap. O 2, 13 8, 181–2

II11679 / K cap. O 10, 7 *II22866 / PMLb cap. Ψ 2, 1 1–2 11, 3 II11007 / K cap. Z 1, 7 11, 41 II11188 / K cap. I 3, 9 *II21665 / T cap. Ι 2, 8 1–2 11, 4 II11333 / V cap. K 7, 6 *II21749 / R cap. K 7, 4 2 11, 4 *II21321 / T cap. E 9, 11 *II21715 / R cap. K 2, 10 2 2 11, 4 –6 *II21992 / R cap. M 9, 7 1 11, 7 II1919 / K cap. E 11, 1 11, 71–2 *II21545 / T cap. E 46, 5 *II21834 / R cap. K 20, 2 11, 7 La II1919 / K cap. E 11, 1 11, 81–2 *II2484 / T cap. A 37, 3 1 11, 9 II1951 / K cap. E 15, 4 *II21966 / R cap. M 5, 7 1–2 11, 9 *ΙΙ22779 / PMLb cap. Φ 6, 4 2 11, 9 *ΙΙ2864 / R cap. Δ 8, 2 11, 101–132 *II21379 / T cap. E 11, 7 11, 111–132 *II21448 / T cap. E 33, 9 *II21993 / R cap. M 9, 8 11, 141–2 *II21322 / T cap. E 9, 12 2 11, 20 *II2680 / T cap. Γ 1, 23 11, 212–4 *II2677 / T cap. Γ 1, 20 1–2 11, 23 *II2suppl. 32 / PMLb cap. Ρ 1, 10 1 11, 25 II11014 / K cap. H 1, 4 *II21594 / T cap. H 1, 2 1–2 11, 25 II1798 / K cap. E 2, 3 *II21323 / T cap. E 9, 13 2 11, 25 II11018 / K cap. H 2, 2 *II21604 / T cap. H 2, 7 1 11, 27 II1suppl. 310 / V cap. Θ 5, 53 2 11, 27 ΙΙ12279 / K cap. Ω 1, 12 *II22884 / PMLb cap. Ω 1, 15 11, 22

A. Vetus Testamentum

11, 281

11, 291–311 11, 321 11, 321–2 11, 331–342 11, 341–2 12, 11–2 12, 21–2 12, 4–52 12, 54–62 12, 91–2 12, 101–112 12, 131–142

12, 161–2 13, 21 13, 21–2 13, 21–4 13, 22 13, 22–4 13, 23–4

13, 81 13, 81–2 13, 91–2

II1979 / K cap. E 21, 1 II1980 / K cap. E 21, 2 *II21994 / R cap. M 10, 1 *II21639 / R cap. Θ 4, 7 *II21812 / R cap. K 17, 11 *II21369 / T cap. E 10, 15 *II21639 / R cap. Θ 4, 7 II11803 / K cap. Π 12, 2 *II22048 / PMLb cap. O 1, 9 *II2879 / HIII cap. Δ 7, 2 *II21018 / T cap. Δ 21, 18 II1suppl. 49 / V cap. Δ 5, 9 II11430 / K cap. Λ 6, 2 *II2975 / T cap. Δ 18, 3 II11430 / K cap. Λ 6, 2 *II2975 / T cap. Δ 18, 3 II1800 / K cap. E 2, 5 *II21316 / T cap. E 9, 6 *II21641 / R cap. Θ 4, 9 II1279 / K cap. A 10, 13 II11429 / K cap. Λ 6, 1 *II21584 / T cap. E 50, 6 ΙΙ12078 / K cap. Υ 1, 12 ΙΙ11857 / K cap. Σ 1, 3 ΙΙ12241 / K cap. Φ 6, 3 *ΙΙ22584 / PMLb cap. Σ 15, 3 II11224 / K cap. K 2, 4 II1940 / K cap. E 13, 3 *II21538 / T cap. E 45, 4 *II21827 / R cap. K 19, 5 II1445 / K cap. A 28, 3 *II2512 / T cap. A 40, 3 *ΙΙ22585 / PMLb cap. Σ 15, 4 II11518 / K cap. N 3, 6 *II22002 / R cap. N 6, 6 II1833 / K cap. E 3, 10 *II21325 / T cap. E 9, 15 II1236 / K cap. A 6, 8

441

II11480 / V cap. M 1, 3 *II21952 / R cap. M 4, 3 1–2 13, 13 II1548 / K cap. Γ 1, 3 II11517 / K cap. N 3, 5 *ΙΙ2755 / T cap. Γ 8, 9 *II22001 / R cap. N 6, 5 13, 141–3 II11518 / K cap. N 3, 6 *II22002 / R cap. N 6, 6 13, 151 *II22091 / R cap. O 5, 2 II1suppl. 110 / V cap. Φ 3, 7 1 13, 16 *II22091 / R cap. O 5, 2 13, 162 *II22093 / R cap. O 5, 4 II1suppl. 110 / V cap. Φ 3, 7 1–2 13, 17 II1444 / K cap. A 28, 2 13, 171–182 *II2511 / T cap. A 40, 2 13, 241 *ΙΙ22827 / PMLb cap. Χ 2, 4 13, 251–2 *II2936 / T cap. Δ 15, 5 II1suppl. 112 / V cap. Φ 3, 9 1 13, 26 ΙΙ12257 / K cap. X 1, 6 *II2937 / T cap. Δ 15, 6 1 2 14, 1 –2 *ΙΙ22528 / PMLb cap. Σ 9, 5 1–2 14, 2 *ΙΙ22178 / PMLb cap. Π 1, 12 14, 31–2 *ΙΙ22828 / PMLb cap. Χ 2, 5 2 14, 3 ΙΙ12168 / K cap. Φ 2, 12 14, 61–72 ΙΙ12172 / K cap. Φ 2, 16 *ΙΙ22749 / PMLb cap. Φ 2, 9 1 2 14, 6 –8 *II2641 / T cap. B 14, 3 14, 81–2 ΙΙ12169 / K cap. Φ 2, 13 *ΙΙ22750 / PMLb cap. Φ 2, 10 1 14, 9 *II2519 / T cap. A 41, 6 14, 101–2 II11644 / K cap. O 8, 4 *ΙΙ22751 / PMLb cap. Φ 2, 11 14, 112–122 *ΙΙ22295 / PMLb cap. Π 5, 7 14, 121–2 ΙΙ12277 / K cap. Ω 1, 10 *II2suppl. 38 / R cap. Ω 1, 14 14, 141 II11015 / K cap. H 1, 5 *II21596 / T cap. H 1, 4 1 14, 17 II1146 / K cap. A 3, 29 14, 171–2 *II22882 / PMLb cap. Ω 1, 13 13, 121–2

442

Index locorum

Sirach (continuatio) 14, 181–3 14, 181–192 14, 191–2 15, 141–2 15, 141–172 15, 161–172 16, 11 16, 35–6 16, 41 16, 42 16, 61 16, 71–102 16, 71–112 16, 113–121 16, 122 16, 13 16, 142 2

16, 211 16, 212 16, 232 16, 261–282 17, 11 17, 1 –2 17, 21–2 17, 31–42 17, 32–42 17, 61 17, 61–72 17, 71–2 17, 82 1

1

II1147 / K cap. A 3, 30 *II228 / T cap. A 1, 28 *II2567 / T cap. B 5, 25 *II22883 / PMLb cap. Ω 1, 14 II1151 / K cap. A 3, 34 II183 / K cap. A 2, 5 *II271 / T cap. A 2, 11 II183 / K cap. A 2, 5 *II21256 / T cap. E 5, 7 *II21256 / T cap. E 5, 7 *II2242 / T cap. A 13, 7 *ΙΙ2727 / T cap. Γ 6, 11 *II21479 / T cap. E 36, 18 *II21479 / T cap. E 36, 18 *ΙΙ22522 / PMLb cap. Σ 8, 7 *II21479 / T cap. E 36, 18 *ΙΙ2727 / T cap. Γ 6, 11 *ΙΙ22240 / PMLb cap. Π 2, 37 II1786 / K cap. E 1, 19 *II21481 / T cap. E 36, 20 *II21729 / R cap. K 3, 5 II1786 / K cap. E 1, 19 *II21481 / T cap. E 36, 20 *II21481 / T cap. E 36, 20 *II2301 / T cap. A 17, 16 *ΙΙ2832 / HIII cap. Δ 3, 14 *ΙΙ22634 / PMLb cap. T 2, 1 II118 / K cap. A 1, 18 *II272 / T cap. A 2, 12 *II225 / T cap. A 1, 25 II118 / K cap. A 1, 18 *II225 / T cap. A 1, 25 II118 / K cap. A 1, 18 II118 / K cap. A 1, 18 *II225 / T cap. A 1, 25 II118 / K cap. A 1, 18 *II225 / T cap. A 1, 25

17, 9–112 17, 121–152 17, 141–2 17, 172 17, 191–202 17, 231–2 17, 271 17, 281 17, 282 17, 301–311 17, 312 17, 322 18, 41 18, 81–122 18, 91 18, 101–2 18, 112 18, 132–141 18, 151 18, 162 18, 162–172 18, 171 18, 172 18, 181 18, 182 18, 201–2

18, 251–271 18, 251–272 18, 301–2 18, 301–312 18, 331–3 19, 11

*II225 / T cap. A 1, 25 *II225 / T cap. A 1, 25 *II272 / T cap. A 2, 12 *II225 / T cap. A 1, 25 *II225 / T cap. A 1, 25 *II225 / T cap. A 1, 25 II11101 / K cap. Θ 5, 9 II11101 / K cap. Θ 5, 9 *ΙΙ22664 / PMLb cap. Υ 1, 7 *ΙΙ22646 / PMLb cap. T 3, 1 *ΙΙ2832 / HIII cap. Δ 3, 14 II1148 / K cap. A 3, 31 *II22883 / PMLb cap. Ω 1, 14 *II2301 / T cap. A 17, 16 *II226 / T cap. A 1, 26 II1150 / K cap. A 3, 33 II1150 / K cap. A 3, 33 *II226 / T cap. A 1, 26 *ΙΙ22242 / PMLb cap. Π 2, 39 *II21835 / R cap. K 20, 3 *II22866 / PMLb cap. Ψ 2, 1 *II21501 / T cap. E 39, 1 II11365 / K cap. Λ 1, 9 *II21502 / T cap. E 39, 2 *II21501 / T cap. E 39, 1 *II22064 / R cap. O 2, 9 *ΙΙ22752 / PMLb cap. Φ 2, 12 II1581 / K cap. Γ 2, 10 ΙΙ12276 / K cap. Ω 1, 9 *ΙΙ2740 / T cap. Γ 7, 12 II1799 / K cap. E 2, 4 *II21324 / T cap. E 9, 14 *II2984 / T cap. Δ 19, 4 II1909 / K cap. E 10, 7 *II21255 / T cap. E 5, 6 II11354 / K cap. K 15, 3 II11443 / K cap. M 1, 12 *II21917 / R cap. M 1, 7

A. Vetus Testamentum

*II2suppl. 29 / PMLb cap. Ρ 1, 7 19, 21 II11660 / K cap. O 9, 6 19, 32 *II21617 / R cap. Θ 2, 6 1 19, 4 ΙΙ12222 / K cap. Φ 4, 2 *ΙΙ22788 / PMLb cap. Φ 7, 4 19, 81–2 II1549 / K cap. Γ 1, 4 *ΙΙ2756 / T cap. Γ 8, 10 19, 101 II11479 / V cap. M 1, 2 *II21951 / R cap. M 4, 2 1–2 19, 11 *II2suppl. 4 / HIII cap. Δ 5, 2 19, 152 ΙΙ12223 / K cap. Φ 4, 3 2 19, 22 *II21759 / R cap. K 8, 4 1–2 19, 24 *II21180 / T cap. E 1, 31 19, 261–2 ΙΙ12077 / K cap. Υ 1, 11 *II21370 / T cap. E 10, 16 19, 261–282 *ΙΙ22573 / PMLb cap. Σ 14, 5 19, 271–2 *II21371 / T cap. E 10, 17 2 19, 28 *II21371 / T cap. E 10, 17 19, 291 *II2934 / T cap. Δ 15, 3 2 19, 29 *II2932 / T cap. Δ 15, 1 II1suppl. 111 / V cap. Φ 3, 8 19, 301–2 II1695 / K cap. Δ 7, 2 *II2935 / T cap. Δ 15, 4 *II21778 / R cap. K 11, 2 1 20, 1 *II21547 / T cap. E 46, 7 20, 3 *ΙΙ2742 / T cap. Γ 7, 14 20, 41 II1suppl. 217 / V cap. E 27, 2 *II21414 / T cap. E 14, 3 1 20, 7 II11269 / K cap. K 5, 7 *II21712 / R cap. K 2, 7 1 2 20, 7 –8 *II2486 / T cap. A 37, 5 20, 81–2 *ΙΙ22800 / PMLb cap. Φ 8, 8 1 1 20, 9 –10 ΙΙ12019 / K cap. Σ 13, 4 20, 111–122 ΙΙ12019 / K cap. Σ 13, 4 20, 191 II11611 / K cap. O 5, 2 *II21776 / R cap. K 10, 3 1–2 20, 20 II11270 / K cap. K 5, 8 20, 211–2 II1834 / K cap. E 3, 11 19, 12

443

*ΙΙ22490 / PMLb cap. Σ 6, 5 II1593 / K cap. Γ 3, 10 *II2678 / T cap. Γ 1, 21 20, 291–2 *II2952 / T cap. Δ 16, 4 1–2 20, 30 ΙΙ11935 / K cap. Σ 4, 5 II suppl. 54 / PMLb cap. A 18, 2 20, 301–312 *II2460 / T cap. A 33, 1 20, 311–2 ΙΙ11934 / K cap. Σ 4, 4 1–2 21, 1 *II2528 / T cap. A 42, 7 *ΙΙ2911 / T cap. Δ 13, 18 21, 71 *II2939 / T cap. Δ 15, 8 2 21, 7 *ΙΙ2743 / T cap. Γ 7, 15 1 21, 9 *ΙΙ22523 / PMLb cap. Σ 8, 8 21, 91–2 *II2967 / T cap. Δ 17, 15 1 21, 11 *II21523 / T cap. E 44, 1 21, 141 *II2283 / T cap. A 16, 11 1–4 21, 15 *II21929 / R cap. M 2, 3 1 21, 16 *II2499 / T cap. A 39, 8 *ΙΙ2816 / R cap. Δ 4, 6 1–2 21, 16 II1723 / K cap. Δ 9, 8 2 21, 16 *ΙΙ2795 / R cap. Δ 2, 7 21, 201–2 *ΙΙ2705 / T cap. Γ 3, 4 1–2 21, 22 ΙΙ12009 / K cap. Σ 11, 2 *II22045 / PMLb cap. O 1, 6 2 21, 22 II11724 / K cap. Π 4, 8 1–2 21, 23 II1997 / K cap. E 24, 1 21, 231–242 *II2491 / T cap. A 38, 1 *II22051 / PMLb cap. O 1, 12 1–2 21, 24 II1998 / K cap. E 24, 2 21, 271–2 II11706 / K cap. Π 1, 5 *II2479 / T cap. A 36, 2 21, 281–2 ΙΙ12265 / K cap. Ψ 1, 1 *II22867 / PMLb cap. Ψ 3, 1 1 22, 6 II11069 / K cap. Θ 3, 18 *II22885 / PMLb cap. Ω 1, 16 1 22, 9 II11477 / K cap. M 2, 11 1 22, 11 II11070 / K cap. Θ 3, 19 22, 121 II11071 / K cap. Θ 3, 20 20, 261 20, 281

444

Index locorum

Sirach (continuatio) 22, 131 22, 171–2 22, 181–4

22, 191–2 22, 201–2 22, 202 22, 231–4 22, 241–2 23, 41–2 23, 41–61 23, 121 23, 131–2 23, 142–6 23, 151–2

23, 163–5 23, 273 23, 28a1 25, 11–4 25, 41–2 25, 51–2 25, 61 25, 91–2 25, 151–2 26, 51

*II21944 / R cap. M 3, 7 *II2645 / T cap. B 15, 3 *II2282 / T cap. A 16, 10 *II2646 / T cap. B 15, 4 *II2suppl. 6 / HIII cap. Δ 5, 7 *II2938 / T cap. Δ 15, 7 *II22062 / R cap. O 2, 7 II11680 / K cap. O 10, 8 II11802 / K cap. Π 12, 1 *II2647 / T cap. B 15, 5 II11390 / K cap. Λ 2, 7 *II21866 / R cap. Λ 1, 7 II11645 / K cap. O 8, 5 *II22162 / R cap. O 15, 4 *II21525 / T cap. E 44, 3 II11366 / K cap. Λ 1, 10 *II21546 / T cap. E 46, 6 *ΙΙ22491 / PMLb cap. Σ 6, 6 *ΙΙ22491 / PMLb cap. Σ 6, 6 ΙΙ11911 / K cap. Σ 3, 2 *II22061 / R cap. O 2, 6 *ΙΙ22489 / PMLb cap. Σ 6, 4 *ΙΙ22492 / PMLb cap. Σ 6, 7 *II21181 / T cap. E 1, 32 *II21016 / T cap. Δ 21, 16 *II2442 / T cap. A 30, 4 *ΙΙ22442 / PMLb cap. Σ 2, 7 *II2440 / T cap. A 30, 2 *II2441 / T cap. A 30, 3 II11720 / K cap. Π 4, 4 *ΙΙ22392 / PMLb cap. Π 21, 3 II1725 / K cap. Δ 9, 10 *ΙΙ22710 / PMLb cap. Υ 5, 5 *II21291 / T cap. E 8, 13 II11749 / K cap. Π 6, 6 *II2970 / T cap. Δ 17, 18

26, 53–4 26, 61 26, 81

26, 111 26, 151 26, 171–2 26, 261 26, 281–6 26, 285–6 26, 291 26, 291–2 27, 21–2 27, 22

27, 31–2 27, 51–2 27, 61–2 27, 71–2 27, 91 27, 101–2 27, 111 27, 112 27, 121 27, 131

27, 132 27, 161 27, 161–2

II11749 / K cap. Π 6, 6 *II2970 / T cap. Δ 17, 18 ΙΙ12174 / K cap. Φ 2, 18 II11446 / K cap. M 1, 15 *II21919 / R cap. M 1, 9 *II2suppl. 35 / PMLb cap. Ρ 2, 3 II11646 / K cap. O 8, 6 *ΙΙ22819 / PMLb cap. Χ 1, 7 II11343 / V cap. K 8, 5 II1623 / K cap. Γ 6, 3 *II2449 / T cap. A 31, 7 II1suppl. 7 / V cap. A 14, 7 II1952 / K cap. E 16, 1 *II21382 / T cap. E 11, 10 *II21383 / T cap. E 11, 11 II11715 / K cap. Π 3, 4 II suppl. 44 / PMLb cap. A 16, 4 *II21384 / T cap. E 11, 12 *ΙΙ2833 / HIII cap. Δ 3, 15 *ΙΙ22311 / R cap. Π 7, 5 II11367 / K cap. Λ 1, 11 II1840 / K cap. E 4, 3 *II21235 / T cap. E 3, 6 *II22093 / R cap. O 5, 4 *II21771 / R cap. K 9, 11 *ΙΙ2794 / R cap. Δ 2, 6 II1676 / K cap. Δ 5, 4 *II2279 / T cap. A 16, 7 *II2488 / T cap. A 37, 7 *II21714 / R cap. K 2, 9 II1724 / K cap. Δ 9, 9 *II2499 / T cap. A 39, 8 *ΙΙ2815 / R cap. Δ 4, 5 *ΙΙ2704 / T cap. Γ 3, 3 II11478 / V cap. M 1, 1 *II21950 / R cap. M 4, 1 *II21955 / R cap. M 4, 6

A. Vetus Testamentum

27, 171–192 II11804 / K cap. Π 12, 3 27, 221–242 *ΙΙ22572 / PMLb cap. Σ 14, 4 *ΙΙ22677 / PMLb cap. Υ 2, 11 27, 251 II1508 / K cap. B 2, 10 II11227 / K cap. K 2, 7 II11705 / K cap. Π 1, 4 *II2600 / T cap. B 6, 14 1 2 27, 26 –27 II1787 / K cap. E 1, 20 II1896 / K cap. E 8, 8 *II21368 / T cap. E 10, 14 1–2 27, 29 *II21090 / T cap. Δ 24, 17 28, 11–2 *II21556 / T cap. E 48, 2 1 2 28, 3 –5 *II21556 / T cap. E 48, 2 1 1 28, 3 –6 II1suppl. 160 / V cap. A 11, 28 28, 61 II1suppl. 418 / V cap. Ω 1, 7 28, 71 II1suppl. 161 / V cap. A 11, 29 28, 81 *II21964 / R cap. M 5, 5 28, 82 *II21794 / R cap. K 13, 7 2 28, 9 *II21794 / R cap. K 13, 7 1–2 28, 13 II1689 / K cap. Δ 6, 2 ΙΙ12266 / K cap. Ψ 1, 2 *II22868 / PMLb cap. Ψ 3, 2 28, 141–4 II1690 / K cap. Δ 6, 3 1 2 28, 15 –16 II1691 / K cap. Δ 6, 4 29, 31–2 *II2648 / T cap. B 15, 6 29, 111–2 *II21183 / T cap. E 1, 34 1–2 29, 14 II1877 / K cap. E 6, 6 1–2 29, 15 II1878 / K cap. E 6, 7 *II21519 / T cap. E 42, 6 1 1 29, 16 –19 *II21520 / T cap. E 42, 7 29, 181–2 II1879 / K cap. E 6, 8 1 29, 19 II1879 / K cap. E 6, 8 2 29, 19 II1950 / K cap. E 15, 3 *II21380 / T cap. E 11, 8 *ΙΙ22780 / PMLb cap. Φ 6, 5 2 29, 20 II11519 / K cap. N 3, 7 *II22003 / R cap. N 6, 7

29, 211 29, 211–2 29, 231

29, 241–2

29, 281–2 30, 141–2 30, 151–2 30, 161 30, 162 30, 171–2

30, 211 30, 211–2 30, 221 30, 221–2 30, 232–4 30, 241 30, 242 30, 281–4 30, 281–302 30, 291–302 30, 311 30, 312–322 30, 322 30, 391–2 30, 393–402

445 II1516 / K cap. B 3, 3 *II2657 / T cap. B 16, 3 II1149 / K cap. A 3, 32 *II2565 / T cap. B 5, 23 II1953 / K cap. E 17, 1 *II2suppl. 30 / PMLb cap. Ρ 1, 8 II11499 / V cap. M 12, 2 *II2281 / T cap. A 16, 9 II1suppl. 193 / V cap. Δ 23, 6 II11684 / K cap. O 10, 12 ΙΙ12126 / K cap. Υ 4, 1 *ΙΙ22665 / PMLb cap. Υ 1, 8 ΙΙ12127 / K cap. Υ 4, 2 *ΙΙ22662 / PMLb cap. Υ 1, 5 ΙΙ12128 / K cap. Υ 4, 3 *ΙΙ22663 / PMLb cap. Υ 1, 6 II11211 / K cap. K 1, 12 ΙΙ12258 / K cap. X 1, 7 II11504 / V cap. N 2, 4 II1suppl. 311 / V cap. Θ 5, 54 II11417 / K cap. Λ 4, 1 *II21905 / R cap. Λ 4, 3 II11212 / K cap. K 1, 13 ΙΙ12259 / K cap. X 1, 8 II11417 / K cap. Λ 4, 1 *II21905 / R cap. Λ 4, 3 ΙΙ12170 / K cap. Φ 2, 14 ΙΙ11833 / K cap. Π 17, 1 II1729 / K cap. Δ 10, 3 *II21640 / R cap. Θ 4, 8 II1728 / K cap. Δ 10, 2 *II2681 / T cap. Γ 1, 24 *II21640 / R cap. Θ 4, 8 II1728 / K cap. Δ 10, 2 *II22049 / PMLb cap. O 1, 10 *II22050 / PMLb cap. O 1, 11

446

Index locorum

Sirach (continuatio) 31, 12 31, 21–2 31, 51 31, 52–72 31, 91 31, 91–2 31, 91–11 31, 92–101 31, 11 31, 11–122 31, 121–2 31, 21–22

31, 231 31, 24

1–2

31, 281–2 31, 281–292

31, 281–314 31, 301–2 31, 301–314 31, 312–4 32, 51–2 32, 81–2 32, 91–2 32, 101–2 32, 111–122 32, 162–172 32, 171–2

II1974 / K cap. E 20, 1 II1975 / K cap. E 20, 2 II1976 / K cap. E 20, 3 II1975 / K cap. E 20, 2 II11530 / K cap. Ξ 1, 3 II11723 / K cap. Π 4, 7 *ΙΙ22394 / PMLb cap. Π 21, 5 *II21513 / T cap. E 41, 6 II11722 / K cap. Π 4, 6 II11725 / K cap. Π 4, 9 II11531 / K cap. Ξ 1, 4 II11726 / K cap. Π 4, 10 II1943 / K cap. E 14, 2 *II21273 / T cap. E 7, 1 *ΙΙ22299 / PMLb cap. Π 5, 11 *II2417 / T cap. A 27, 7 *ΙΙ22296 / PMLb cap. Π 5, 8 II1944 / K cap. E 14, 3 *II21274 / T cap. E 7, 2 *ΙΙ22298 / PMLb cap. Π 5, 10 II suppl. 56 / PMLb cap. A 18, 4 II1945 / K cap. E 14, 4 II11476 / K cap. M 2, 10 *II21275 / T cap. E 7, 3 *II2461 / T cap. A 33, 2 II1285 / K cap. A 11, 2 II1suppl. 5 / V cap. A 14, 5 II1285 / K cap. A 11, 2 *ΙΙ2910 / T cap. Δ 13, 17 *ΙΙ22291 / PMLb cap. Π 5, 3 *ΙΙ22292 / PMLb cap. Π 5, 4 *ΙΙ22293 / PMLb cap. Π 5, 5 *ΙΙ22294 / PMLb cap. Π 5, 6 II11557 / K cap. O 1, 12 *II22115 / PMLb cap. O 8, 5

32, 18–19 34, 21 34, 61–72 34, 103–112 34, 121–3 34, 131 34, 131–3 34, 132–3 34, 141–2 34, 161 34, 161–182 34, 161–212 34, 201 34, 223–4 34, 231–242 34, 251–2 34, 271–4 34, 273–4 34, 274 34, 281–2 34, 291

34, 291–302 34, 301–2 34, 311 34, 311–4 35, 31 35, 41 35, 41–2

II11558 / K cap. O 1, 13 *II22116 / PMLb cap. O 8, 6 ΙΙ12118 / K cap. Υ 3, 4 *ΙΙ22829 / PMLb cap. Χ 2, 6 *II2114 / T cap. A 5, 16 *ΙΙ22179 / PMLb cap. Π 1, 13 ΙΙ1711 / K cap. Δ 8, 6 *ΙΙ2871 / R cap. Δ 9, 6 II11647 / K cap. O 8, 7 *II22161 / R cap. O 15, 3 II11643 / K cap. O 8, 3 ΙΙ1711 / K cap. Δ 8, 6 *ΙΙ2871 / R cap. Δ 9, 6 ΙΙ1711 / K cap. Δ 8, 6 ΙΙ1711 / K cap. Δ 8, 6 *ΙΙ2871 / R cap. Δ 9, 6 ΙΙ12117 / K cap. Υ 3, 3 *ΙΙ22700 / PMLb cap. Υ 4, 7 *II2676 / T cap. Γ 1, 19 *II2438 / T cap. A 29, 5 II11661 / K cap. O 9, 7 *II22125 / R cap. O 12, 4 *II2suppl. 21 / PMLb cap. O 9, 14 II11665 / K cap. O 9, 11 II11662 / K cap. O 9, 8 II11663 / K cap. O 9, 9 *II22126 / R cap. O 12, 5 II11664 / K cap. O 9, 10 II11444 / K cap. M 1, 13 *II21918 / R cap. M 1, 8 *II22127 / R cap. O 12, 6 II11445 / K cap. M 1, 14 II1933 / K cap. E 12, 7 *II22128 / R cap. O 12, 7 *II2439 / T cap. A 30, 1 *ΙΙ2793 / R cap. Δ 2, 5 ΙΙ12014 / K cap. Σ 12, 4 *II2487 / T cap. A 37, 6

A. Vetus Testamentum

*II21710 / R cap. K 2, 5 II1suppl. 326 / V cap. K 3, 5 1 35, 7 *II2487 / T cap. A 37, 6 35, 71–2 *ΙΙ2793 / R cap. Δ 2, 5 1 2 35, 8 –9 *II2487 / T cap. A 37, 6 1 35, 9 II1237 / K cap. A 6, 9 II11226 / K cap. K 2, 6 2 35, 9 ΙΙ12013 / K cap. Σ 12, 3 35, 131–2 *II21569 / T cap. E 49, 8 *II22128 / R cap. O 12, 7 1 35, 14 *ΙΙ22241 / PMLb cap. Π 2, 38 35, 151 *II21182 / T cap. E 1, 33 2 35, 15 ΙΙ12074 / K cap. Υ 1, 8 1–2 35, 19 *II2927 / T cap. Δ 14, 7 35, 201–21 *II22089 / R cap. O 4, 8 35, 202 II1284 / K cap. A 11, 1 II1suppl. 6 / V cap. A 14, 6 1–2 36, 2 *II21186 / T cap. E 1, 37 1–2 36, 3 *II21187 / T cap. E 1, 38 36, 41–2 II11422 / K cap. Λ 5, 1 *II2487 / T cap. A 37, 6 *II21885 / R cap. Λ 2, 10 36, 51–2 *II2280 / T cap. A 16, 8 1–2 36, 6 II11296 / K cap. K 6, 18 36, 101–2 *II227 / T cap. A 1, 27 1–4 36, 13 *II227 / T cap. A 1, 27 1–2 36, 24 II11210 / K cap. K 1, 11 36, 271 II11344 / V cap. K 8, 6 1 36, 29 II1suppl. 353 / V cap. N 4, 2 1–2 36, 31 II11325 / V cap. K 5, 7 *II21847 / R cap. K 21, 4 1–2 37, 3 *ΙΙ2834 / HIII cap. Δ 3, 16 *II21134 / T cap. Δ 26, 15 1–2 37, 7 *ΙΙ22556 / PMLb cap. Σ 12, 1 1 2 37, 8 –9 *ΙΙ22557 / PMLb cap. Σ 12, 2 37, 101 ΙΙ11111 / K cap. Θ 6, 4 ΙΙ12175 / K cap. Φ 2, 19 1 2 37, 10 –16 *ΙΙ22558 / PMLb cap. Σ 12, 3 35, 42

37, 102 37, 141–2 37, 161 37, 161–2 37, 17–183 37, 201 37, 201–211 37, 201–212 37, 211 37, 231 37, 242 37, 261–2 37, 271 37, 271–282 37, 281–2 37, 291–2 37, 302–312 37, 311 38, 11–2 38, 21–2 38, 31–2 38, 41–7 38, 91–2 38, 101–2 38, 121–143 38, 151–2 38, 161 38, 172–181 38, 181–2 38, 201–2 38, 201–232 38, 211–2 38, 251–262

447 ΙΙ11112 / K cap. Θ 6, 5 ΙΙ12171 / K cap. Φ 2, 15 *ΙΙ22847 / PMLb cap. Ψ 1, 9 II11368 / K cap. Λ 1, 12 *II21700 / R cap. K 1, 11 *ΙΙ2835 / HIII cap. Δ 3, 17 ΙΙ12075 / K cap. Υ 1, 9 *ΙΙ22574 / PMLb cap. Σ 14, 6 II11295 / K cap. K 6, 17 *ΙΙ22381 / PMLb cap. Π 18, 1 *ΙΙ22574 / PMLb cap. Σ 14, 6 *II2214 / T cap. A 11, 10 *II2214 / T cap. A 11, 10 *II2214 / T cap. A 11, 10 II1603 / K cap. Γ 4, 3 *ΙΙ22848 / PMLb cap. Ψ 1, 10 II1654 / K cap. Δ 3, 2 *II2886 / R cap. Δ 11, 2 *II21524 / T cap. E 44, 2 *II21524 / T cap. E 44, 2 II1316 / K cap. A 16, 4 *II21677 / T cap. Ι 3, 2 *II21678 / T cap. Ι 3, 3 *II21679 / T cap. Ι 3, 4 *II21680 / T cap. Ι 3, 5 II11503 / V cap. N 2, 3 II1suppl. 361 / V cap. O 4, 18 *II21681 / T cap. Ι 3, 6 *II21682 / T cap. Ι 3, 7 II11072 / K cap. Θ 3, 21 II11072 / K cap. Θ 3, 21 II11418 / K cap. Λ 4, 2 *II21906 / R cap. Λ 4, 4 II11418 / K cap. Λ 4, 2 *II21906 / R cap. Λ 4, 4 II11072 / K cap. Θ 3, 21 II1595 / K cap. Γ 3, 12 *II2682 / T cap. Γ 1, 25

448

Index locorum

Sirach (continuatio) 38, 273–322 38, 331–5 38, 343 – 39, 112 39, 161–172 39, 251–2 39, 262–3 39, 262–271 39, 271 39, 281–292 39, 281–311 39, 313 39, 331–342 40, 11–4 40, 11–102 40, 41–52 40, 111 40, 171 40, 201–2 40, 211–2

ΙΙ12055 / K cap. T 5, 3 ΙΙ12055 / K cap. T 5, 3 *II21512 / T cap. E 41, 5

*ΙΙ22635 / PMLb cap. T 2, 2 II1785 / K cap. E 1, 18 *II2657 / T cap. B 16, 3 II1516 / K cap. B 3, 3 *II2657 / T cap. B 16, 3 *ΙΙ22273 / PMLb cap. Π 3, 17 *II21480 / T cap. E 36, 19 *II21480 / T cap. E 36, 19 *II21702 / R cap. K 1, 13 II1472 / K cap. B 1, 8 *II2566 / T cap. B 5, 24 II1473 / K cap. B 1, 9 II119 / K cap. A 1, 19 II11639 / K cap. O 7, 6 *ΙΙ2876 / R cap. Δ 10, 2 *II2394 / T cap. A 24, 12 *ΙΙ2698 / T cap. Γ 2, 10 40, 211–221 *ΙΙ2877 / R cap. Δ 10, 3 40, 221–2 II1594 / K cap. Γ 3, 11 *II2684 / T cap. Γ 1, 27 40, 232–262 *ΙΙ2877 / R cap. Δ 10, 3 40, 241 II177 / K cap. A 12, 7 40, 261–2 ΙΙ12263 / K cap. X 3, 1 1 40, 27 *ΙΙ22820 / PMLb cap. Χ 1, 8 1–2 40, 28 II1311 / K cap. A 15, 1 *II21493 / T cap. E 37, 1 1–2 40, 29 *II22047 / PMLb cap. O 1, 8 1–2 40, 30 II1312 / K cap. A 15, 2 *II21494 / T cap. E 37, 2 1 4 41, 1 –2 II11103 / K cap. Θ 5, 11 *II22886 / PMLb cap. Ω 1, 17 1 4 41, 3 –4 ΙΙ12278 / K cap. Ω 1, 11 *II22887 / PMLb cap. Ω 1, 18

II11102 / K cap. Θ 5, 10 II11638 / K cap. O 7, 5 II11640 / K cap. O 7, 7 ΙΙ11935 / K cap. Σ 4, 5 II suppl. 54 / PMLb cap. A 18, 2 2 2 41, 14 –15 *II2460 / T cap. A 33, 1 41, 151–2 ΙΙ11934 / K cap. Σ 4, 4 41, 163 II1655 / K cap. Δ 3, 3 *II21636 / R cap. Θ 4, 4 1 41, 17 II1322 / K cap. A 18, 2 ΙΙ11994 / K cap. Σ 9, 4 1 41, 20 II1322 / K cap. A 18, 2 1 41, 21 ΙΙ11994 / K cap. Σ 9, 4 42, 13–4 *ΙΙ22818 / PMLb cap. Χ 1, 6 2 2 42, 6 –7 *II22046 / PMLb cap. O 1, 7 42, 91–2 ΙΙ12119 / K cap. Υ 3, 5 1 42, 12 *II21734 / R cap. K 4, 4 1–4 42, 17 *II2300 / T cap. A 17, 15 43, 241–252 II11045 / K cap. Θ 1, 16 47, 231–252 *ΙΙ22509 / PMLb cap. Σ 7, 3 41, 44 41, 121–2 41, 131–2 41, 142–3

loci non reperti Ἱκεσίαν δεομένου μὴ ἀποστρέψῃς II11165 / K cap. I 1, 3 Πᾶς ὁ κόσμος δοῦλος ΙΙ12264 / K cap. Χ 3, 2 Ῥανὶς ἐνδελεχοῦσα κοιλαίνει II11700 / K cap. O 13, 1 Τὸν αὐτὸν ἐπαινεῖν καὶ ψέγειν II1839 / K cap. E 4, 2 *II21237 / T cap. E 3, 8 Τὸν θέλοντα βοῦν ἔλαυνε II1525 / K cap. B 4, 2 *II2611 / T cap. B 7, 4

A. Vetus Testamentum

Osee 1, 2 3, 1 4, 1–2 4, 1–4 4, 5–6 4, 9 4, 12 4, 17–18 4, 18 5, 1–2 5, 2 5, 3–4 5, 6–7 5, 11 5, 13 6, 4 6, 5–6 6, 7–8 6, 8 7, 8–10 7, 11

7, 12

7, 16 8, 2 8, 4 8, 14 9, 6

9, 10 *II21313 / T cap. E 9, 3 *ΙΙ22220 / PMLb cap. Π 2, 17 II1471 / K cap. B 1, 7 *II2561 / T cap. B 5, 19 *II2224 / T cap. A 12, 5 *II2275 / T cap. A 16, 3 *ΙΙ22547 / PMLb cap. Σ 11, 2 *II2185 / T cap. A 9, 2 *ΙΙ22508 / PMLb cap. Σ 7, 2 *ΙΙ22508 / PMLb cap. Σ 7, 2 *II21615 / R cap. Θ 2, 4 *ΙΙ22259 / PMLb cap. Π 3, 3 *II2164 / T cap. A 7, 3 *ΙΙ22220 / PMLb cap. Π 2, 17 *ΙΙ22546 / PMLb cap. Σ 11, 1 *II21426 / T cap. E 31, 3 *II21456 / T cap. E 34, 4 *ΙΙ22548 / PMLb cap. Σ 11, 3 *II21427 / T cap. E 31, 4 II suppl. 36 / PMLb cap. A 15, 2 *ΙΙ22611 / PMLb cap. Σ 17, 1 *ΙΙ22388 / PMLb cap. Π 20, 2 II11761 / K cap. Π 7, 5 *ΙΙ22259 / PMLb cap. Π 3, 3 II1673 / K cap. Δ 5, 1 *II2276 / T cap. A 16, 4 *ΙΙ22841 / PMLb cap. Ψ 1, 3 II1303 / K cap. A 13, 6 *II2335 / T cap. A 20, 5 *ΙΙ22787 / PMLb cap. Φ 7, 3 *ΙΙ22259 / PMLb cap. Π 3, 3 *ΙΙ22669 / PMLb cap. Υ 2, 3 *ΙΙ22669 / PMLb cap. Υ 2, 3 *ΙΙ22669 / PMLb cap. Υ 2, 3 II1673 / K cap. Δ 5, 1 II1326 / K cap. A 19, 1

9, 17 10, 3 10, 9–10

10, 11 10, 12 10, 13 11, 12 12, 1 13, 4 13, 6 13, 12–13 14, 1 14, 10

449 *II2466 / T cap. A 34, 5 II1suppl. 384 / V cap. Σ 12, 3 *ΙΙ22259 / PMLb cap. Π 3, 3 *II2163 / T cap. A 7, 2 *II21462 / T cap. E 36, 1 *ΙΙ22221 / PMLb cap. Π 2, 18 *ΙΙ22260 / PMLb cap. Π 3, 4 *ΙΙ22340 / R cap. Π 11, 6 *ΙΙ22564 / PMLb cap. Σ 13, 3 *II2110 / T cap. A 5, 12 II11266 / K cap. K 5, 4 *II21708 / R cap. K 2, 3 *ΙΙ22670 / PMLb cap. Υ 2, 4 II11471 / K cap. M 2, 5 *II21697 / R cap. K 1, 8 II1829 / K cap. E 3, 6 *II21313 / T cap. E 9, 3 II1881 / K cap. E 7, 2 *ΙΙ22670 / PMLb cap. Υ 2, 4 II1504 / K cap. B 2, 6 *II2590 / T cap. B 6, 4 *II22077 / R cap. O 3, 5

Amos 2, 7 2, 13–16 3, 3–6 3, 12 4, 7–11 5, 8 5, 10 5, 14 5, 18–20 5, 19 5, 21–22

*ΙΙ22477 / PMLb cap. Σ 5, 5 *ΙΙ22477 / PMLb cap. Σ 5, 5 II1371 / K cap. A 22, 10 *II2425 / T cap. A 28, 6 *ΙΙ22261 / PMLb cap. Π 3, 5 *ΙΙ22261 / PMLb cap. Π 3, 5 II1suppl. 103 / V cap. Υ 7, 4 *II2136 / T cap. A 6, 5 *II21943 / R cap. M 3, 6 II1196 / K cap. A 4, 11 *II2111 / T cap. A 5, 13 *II21598 / T cap. H 2, 1 II1327 / K cap. A 19, 2 II suppl. 37 / PMLb cap. A 15, 3

450

Index locorum

Ioel

Amos (continuatio) 6, 12 6, 13 8, 4–6 8, 4–8 8, 11 8, 13–14 9, 6 9, 10

II1370 / K cap. A 22, 9 *II2424 / T cap. A 28, 5 II1630 / K cap. Δ 1, 1 II suppl. 42 / PMLb cap. A 16, 2 *II21378 / T cap. E 11, 6 *II2270 / T cap. A 15, 1 *II2594 / T cap. B 6, 8 *II22842 / PMLb cap. Ψ 1, 4 II1suppl. 103 / V cap. Υ 7, 4 *II2472 / T cap. A 35, 1 *II21817 / R cap. K 18, 2

locus non repertus

7, 1–2 7, 5–6 7, 8

1, 14 2, 16

II1335 / K cap. A 20, 7 II11440 / K cap. M 1, 9 *II21916 / R cap. M 1, 6 II11404 / K cap. Λ 3, 9 *II21892 / R cap. Λ 3, 4 *II22011 / R cap. N 8, 2 *II22012 / R cap. N 8, 3

Abdias 3 8 12

*II21618 / R cap. Θ 2, 7 ΙΙ11888 / K cap. Σ 2, 1 II1856 / K cap. E 5, 5 *II21286 / T cap. E 8, 8 II1775 / K cap. E 1, 8 *II21463 / T cap. E 36, 2

Ionas

Micheas

7, 1

1, 9–12

15

Δώσω αὐτοῖς ἄρχοντας *II2186 / T cap. A 9, 3

2, 1 2, 4 2, 10–11 3, 5–6 3, 5–8 3, 9–12 4, 9 6, 8

1, 4 1, 5

*ΙΙ 829 / H cap. Δ 3, 11 II11144 / K cap. Θ 8, 30 *II2342 / T cap. A 21, 6 *ΙΙ22376 / PMLb cap. Π 17, 6 *II21429 / T cap. E 31, 6 *II2168 / T cap. A 7, 7 *II2165 / T cap. A 7, 4 *II2112 / T cap. A 5, 14 *ΙΙ22362 / E cap. 174, 3 II1336 / K cap. A 20, 8 II1suppl. 292 / V cap. Θ 5, 35 ΙΙ11999 / K cap. Σ 10, 3 *II2259 / T cap. A 14, 5 ΙΙ11108 / K cap. Θ 6, 1 *II21633 / R cap. Θ 4, 1 II1855 / K cap. E 5, 4 *II21285 / T cap. E 8, 7 2

III

1, 12 2, 31 3, 4–5 3, 4–10 3, 8–10 4, 3

II1suppl. 293 / V cap. Θ 5, 36 II1suppl. 294 / V cap. Θ 5, 37 II suppl. 49 / PMLb cap. A 17, 4 *II2454 / T cap. A 32, 5 II suppl. 50 / PMLb cap. A 17, 5 II1suppl. 295 / V cap. Θ 5, 38

Nahum 1, 9

1, 14–15 3, 1

II1999 / K cap. E 25, 1 II11000 / K cap. E 25, 2 *ΙΙ22222 / PMLb cap. Π 2, 19 II1296 / K cap. A 12, 4 II11762 / K cap. Π 7, 6

451

A. Vetus Testamentum

Habacuc 1, 5 1, 14 2, 3 2, 5

2, 18–19 3, 14

8, 10 *ΙΙ22419 / R cap. Ρ 1, 5 II1257 / K cap. A 8, 2 *II2226 / T cap. A 12, 7 *II21727 / R cap. K 3, 3 *II22138 / PMLb cap. O 10, 3 *II2suppl. 28 / PMLb cap. Ρ 1, 6 *II21589 / T cap. E 51, 3 *II21616 / R cap. Θ 2, 5

8, 14 8, 14–17 8, 16 8, 16–17 8, 17 12, 1

Sophonias 1, 8–9 1, 12 1, 12–13 1, 17–18 2, 1–3 2, 9 3, 1 3, 7

*II2166 / T cap. A 7, 5 *II2473 / T cap. A 35, 2 *II2593 / T cap. B 6, 7 *II2341 / T cap. A 21, 5 *ΙΙ2900 / T cap. Δ 13, 7 *ΙΙ22223 / PMLb cap. Π 2, 20 II11764 / K cap. Π 7, 8 II11766 / K cap. Π 7, 10 *ΙΙ22223 / PMLb cap. Π 2, 20

Zacharias 1, 5

3, 1–2 3, 7 5, 1–4 5, 2–4 7, 10 7, 11–13 7, 13

II1140 / K cap. A 3, 23 ΙΙ12273 / K cap. Ω 1, 6 *II2563 / T cap. B 5, 21 II1740 / K cap. Δ 12, 4 *II21129 / T cap. Δ 26, 10 *II21178 / T cap. E 1, 29 *II21846 / R cap. K 21, 3 II11324 / V cap. K 5, 6 II11555 / K cap. O 1, 10 *II2137 / T cap. A 6, 6 *II21211 / T cap. E 2, 6

II11498 / V cap. M 12, 1 *ΙΙ2857 / R cap. Δ 7, 7 II1suppl. 194 / V cap. Δ 23, 7 *II2113 / T cap. A 5, 15 *II2415 / T cap. A 27, 5 *ΙΙ2901 / T cap. Δ 13, 8 *II2113 / T cap. A 5, 15 *II2415 / T cap. A 27, 5 *II2113 / T cap. A 5, 15 *II220 / T cap. A 1, 20 *ΙΙ22842 / PMLb cap. Ψ 1, 4

pars loci non reperta Ἔλεον – αὐτοῦ *II2113 / T cap. A 5, 15

Malachias

vide sub Micheas

Isaias 1, 4 1, 5 1, 5–6 1, 10–14 1, 17–18 1, 19–20 1, 21 1, 24 1, 25 3, 1–4 3, 1–5 3, 4 3, 10 3, 11

II suppl. 91 / PMLb cap. Γ 17M, 8 II1suppl. 109 / V cap. Φ 3, 6 *ΙΙ22262 / PMLb cap. Π 3, 6 II suppl. 38 / PMLb cap. A 15, 4 *II2629 / T cap. B 8, 7 *II266 / T cap. A 2, 6 *ΙΙ22363 / E cap. 174, 4 II11765 / K cap. Π 7, 9 *II266 / T cap. A 2, 6 *ΙΙ22228 / PMLb cap. Π 2, 25 *II2260 / T cap. A 14, 6 *II2227 / T cap. A 12, 8 *II2187 / T cap. A 9, 4 II1776 / K cap. E 1, 9 II1777 / K cap. E 1, 10

452

Index locorum

Isaias (continuatio) 3, 12

3, 14–15 3, 16–18 3, 16–24 5, 1–2 5, 5–7 5, 8–9 5, 11–12 5, 18 5, 21

5, 21–22 7, 2 7, 4 7, 10–12 8, 18 8, 19 8, 21 8, 21–22 9, 8–10 9, 12–13 9, 14 9, 16 9, 17 9, 19–20 10, 1 10, 1–4

II11289 / K cap. K 6, 11 *II2362 / T cap. A 22, 4 *II2434 / T cap. A 29, 1 *II21234 / T cap. E 3, 5 *II21995 / R cap. M 10, 2 *II2167 / T cap. A 7, 6 *II2suppl. 17 / R cap. I 2, 7 II11187 / K cap. I 3, 8 *II2138 / T cap. A 6, 7 *II2138 / T cap. A 6, 7 *II22096 / Lc cap. O 13, 3 II11441 / K cap. M 1, 10 *ΙΙ22263 / PMLb cap. Π 3, 7 *ΙΙ22773 / PMLb cap. Φ 5, 1 ΙΙ12203 / K cap. Φ 3, 6 *II2374 / T cap. A 23, 8 *II21626 / R cap. Θ 3, 4 *II22140 / PMLb cap. O 10, 5 II suppl. 98 / PMLb cap. Δ 32, 3 *II2334 / T cap. A 20, 4 *ΙΙ22224 / PMLb cap. Π 2, 21 *ΙΙ22305 / R cap. Π 6, 3 II1suppl. 96 / V cap. Π 25, 2 II1634 / K cap. Δ 2, 2 *II21583 / T cap. E 50, 5 *II2437 / T cap. A 29, 4 *II21583 / T cap. E 50, 5 *II2455 / T cap. A 32, 6 *II2455 / T cap. A 32, 6 II11291 / K cap. K 6, 13 II11290 / K cap. K 6, 12 *II2363 / T cap. A 22, 5 *II2455 / T cap. A 32, 6 *ΙΙ22344 / R cap. Π 12, 1 ΙΙ11831 / K cap. Π 16, 1 *ΙΙ22385 / PMLb cap. Π 19, 1

10, 6 10, 15

10, 33 12, 1 14, 12–20 14, 22 14, 29 21, 5 22, 12–14 23, 10 23, 15–16 24, 1–3 24, 4–5 24, 16–18 24, 18 25, 2 26, 9 26, 16

26, 20 28, 15–20 28, 26–29 29, 13

29, 14

II1suppl. 369 / V cap. Π 31, 8 II1338 / K cap. A 20, 10 II1372 / K cap. A 22, 11 *II2426 / T cap. A 28, 7 ΙΙ12109 / K cap. Υ 2, 11 *ΙΙ22226 / PMLb cap. Π 2, 23 II1741 / K cap. Δ 12, 5 *II21130 / T cap. Δ 26, 11 II1741 / K cap. Δ 12, 5 *II21130 / T cap. Δ 26, 11 II1337 / K cap. A 20, 9 *ΙΙ2725 / T cap. Γ 6, 9 ΙΙ1712 / K cap. Δ 8, 7 *II2456 / T cap. A 32, 7 II1590 / K cap. Γ 3, 7 *II2673 / T cap. Γ 1, 16 *II2suppl. 36 / PMLb cap. Ρ 2, 4 *II2228 / T cap. A 12, 9 *II21214 / T cap. E 2, 9 *II21214 / T cap. E 2, 9 *II21600 / T cap. H 2, 3 II1328 / K cap. A 19, 3 II11763 / K cap. Π 7, 7 *II21435 / T cap. E 32, 3 *ΙΙ22225 / PMLb cap. Π 2, 22 II1suppl. 296 / V cap. Θ 5, 39 *II21599 / T cap. H 2, 2 *II21850 / R cap. K 22, 2 *II2143 / T cap. A 6, 12 *ΙΙ22227 / PMLb cap. Π 2, 24 *II2278 / T cap. A 16, 6 *ΙΙ22570 / PMLb cap. Σ 14, 2 *ΙΙ22671 / PMLb cap. Υ 2, 5 II1suppl. 401 / V cap. Υ 4, 6 ΙΙ11888 / K cap. Σ 2, 1

A. Vetus Testamentum

29, 15 29, 19 29, 20–21 29, 21 30, 1 30, 5 30, 8–14 30, 9–11 30, 15–17 31, 6 32, 6 32, 7 33, 1 33, 2 33, 11 33, 18 33, 18–19 35, 3–4 36, 5 37, 2–3 37, 36 38, 1–5 38, 18 40, 6 40, 6–7 40, 9–10 40, 9–11 41, 22–24 41, 26 41, 28 42, 14 42, 18–20 42, 22

II1882 / K cap. E 7, 3 *ΙΙ22671 / PMLb cap. Υ 2, 5 II1417 / K cap. A 24, 3 *II2964 / T cap. Δ 17, 12 ΙΙ12071 / K cap. Υ 1, 5 *II2142 / T cap. A 6, 11 II11473 / K cap. M 2, 7 *II2142 / T cap. A 6, 11 *II21215 / T cap. E 2, 10 *ΙΙ22374 / PMLb cap. Π 17, 4 *II2139 / T cap. A 6, 8 II1883 / K cap. E 7, 4 *II2494 / T cap. A 39, 3 *ΙΙ2814 / R cap. Δ 4, 4 II1949 / K cap. E 15, 2 *II21758 / R cap. K 8, 3 *II21087 / T cap. Δ 24, 14 *II21212 / T cap. E 2, 7 ΙΙ12110 / K cap. Υ 2, 12 II1404 / K cap. A 23, 2 *II2531 / T cap. A 43, 1 II1351 / K cap. A 21, 6 II1373 / K cap. A 22, 12 II11017 / K cap. H 2, 1 *II21601 / T cap. H 2, 4 *II21602 / T cap. H 2, 5 *ΙΙ22173 / PMLb cap. Π 1, 7 II11100 / K cap. Θ 5, 8 *II2562 / T cap. B 5, 20 II1141 / K cap. A 3, 24 II1351 / K cap. A 21, 6 *II2329 / T cap. A 19, 7 *II21590 / T cap. E 51, 4 *II2294 / T cap. A 17, 9 *II2294 / T cap. A 17, 9 *II21590 / T cap. E 51, 4 *II21728 / R cap. K 3, 4 *II2140 / T cap. A 6, 9 ΙΙ12000 / K cap. Σ 10, 4

42, 22–25 42, 24–25 43, 1–2 43, 4 43, 16 44, 8–20 44, 9 44, 20 44, 24 45, 18 46, 8–9 46, 12–13 47, 8 47, 13 47, 13–14 48, 1–2 48, 4

48, 5–8 48, 7–8 48, 11 48, 17–19 48, 18 49, 4 49, 6 49, 7 50, 1–2 50, 4

453 *ΙΙ22348 / R cap. Π 13, 1 *II2345 / T cap. A 21, 9 *II21464 / T cap. E 36, 3 *II21051 / T cap. Δ 22, 22 II1suppl. 84 / V cap. Δ 28, 17 *II21012 / T cap. Δ 21, 12 II11041 / K cap. Θ 1, 12 *II21591 / T cap. E 51, 5 II11474 / K cap. M 2, 8 *II21980 / R cap. M 8, 6 *II2495 / T cap. A 39, 4 *II21698 / R cap. K 1, 9 *II21698 / R cap. K 1, 9 *ΙΙ2902 / T cap. Δ 13, 9 *ΙΙ2902 / T cap. Δ 13, 9 II11766 / K cap. Π 7, 10 II1403 / K cap. A 23, 1 *II2531 / T cap. A 43, 1 *ΙΙ22672 / PMLb cap. Υ 2, 6 *II2161 / T cap. A 6, 30 *ΙΙ22549 / PMLb cap. Σ 11, 4 *ΙΙ22565 / PMLb cap. Σ 13, 4 *ΙΙ22672 / PMLb cap. Υ 2, 6 *II2295 / T cap. A 17, 10 II1993 / K cap. E 23, 1 II1suppl. 196 / V cap. Δ 24, 2 *II21216 / T cap. E 2, 11 *II22079 / R cap. O 3, 7 *II21213 / T cap. E 2, 8 II11472 / K cap. M 2, 6 *II2209 / T cap. A 11, 5 *II21013 / T cap. Δ 21, 13 *ΙΙ2752 / T cap. Γ 8, 6 *II2346 / T cap. A 21, 10 II11265 / K cap. K 5, 3 II11424 / K cap. Λ 5, 3 *II2392 / T cap. A 24, 10 *II21709 / R cap. K 2, 4

454

Index locorum

Isaias (continuatio) 50, 9 51, 7–8

52, 7 54, 4 54, 7 54, 9–10 54, 16 54, 17 55, 2 55, 2–3 56, 3–5 56, 4–5 56, 7 56, 10–11 56, 11

57, 1 57, 1–2

57, 15 57, 15–19 57, 16 58, 1 58, 2–3 58, 3–4 58, 6

II1142 / K cap. A 3, 25 II1143 / K cap. A 3, 26 II11677 / K cap. O 10, 5 *II2564 / T cap. B 5, 22 *II22058 / R cap. O 2, 3 II1297 / K cap. A 12, 5 *II2330 / T cap. A 19, 8 II11678 / K cap. O 10, 6 *II22060 / R cap. O 2, 5 *II22060 / R cap. O 2, 5 *II21270 / T cap. E 6, 2 II113 / K cap. A 1, 13 *II21011 / T cap. Δ 21, 11 *II21179 / T cap. E 1, 30 *II267 / T cap. A 2, 7 *ΙΙ2903 / T cap. Δ 13, 10 II1970 / K cap. E 19, 1 *II21412 / T cap. E 14, 1 II1970 / K cap. E 19, 1 ΙΙ11851 / K cap. Ρ 1, 2 II11442 / K cap. M 1, 11 *II2375 / T cap. A 23, 9 *II21627 / R cap. Θ 3, 5 *II2suppl. 33 / PMLb cap. Ρ 1, 11 *II21086 / T cap. Δ 24, 13 *II21052 / T cap. Δ 22, 23 *II21114 / T cap. Δ 25, 9 II1suppl. 91 / V cap. Δ 29, 5 *II221 / T cap. A 1, 21 *ΙΙ22229 / PMLb cap. Π 2, 26 *II221 / T cap. A 1, 21 *II2210 / T cap. A 11, 6 *ΙΙ2844 / R cap. Δ 6, 5 *ΙΙ2845 / R cap. Δ 6, 6 *II22013 / R cap. N 8, 4 *II2630 / T cap. B 8, 8

58, 6–7 58, 7 58, 8–9 59, 1–2 59, 1–3 59, 4–5 59, 7 59, 11–12 59, 11–14 59, 16 62, 7–9 63, 10 64, 5–12 64, 7 65, 2 65, 5 65, 5–7 65, 8 65, 11–12 65, 13–16 65, 20 66, 3 66, 5

*II22013 / R cap. N 8, 4 ΙΙ11993 / K cap. Σ 9, 3 *ΙΙ22431 / PMLb cap. Σ 1, 1 *II2630 / T cap. B 8, 8 *ΙΙ2739 / T cap. Γ 7, 11 *II2344 / T cap. A 21, 8 II11475 / K cap. M 2, 9 *II21982 / R cap. M 8, 8 *ΙΙ2830 / HIII cap. Δ 3, 12 *ΙΙ2738 / T cap. Γ 7, 10 II1580 / K cap. Γ 2, 9 ΙΙ12003 / K cap. Σ 10, 7 *ΙΙ2904 / T cap. Δ 13, 11 *II21271 / T cap. E 6, 3 *II2591 / T cap. B 6, 5 *II2343 / T cap. A 21, 7 ΙΙ12002 / K cap. Σ 10, 6 *II2141 / T cap. A 6, 10 *ΙΙ2843 / R cap. Δ 6, 4 ΙΙ12203 / K cap. Φ 3, 6 *II2244 / T cap. A 13, 9 *II21068 / T cap. Δ 23, 9 *II21465 / T cap. E 36, 4 *II21014 / T cap. Δ 21, 14 *II22156 / PMLb cap. O 11, 2 *ΙΙ22290 / PMLb cap. Π 5, 2 II1197 / K cap. A 4, 12 *II21287 / T cap. E 8, 9

locus non repertus Οὐκ ἐγὼ παρητησάμην *II21457 / T cap. E 34, 5

Ieremias 2, 2 2, 20

*ΙΙ22271 / PMLb cap. Π 3, 15 *II2144 / T cap. A 6, 13 *ΙΙ22267 / PMLb cap. Π 3, 11

A. Vetus Testamentum

2, 21

2, 22 2, 25 2, 27 2, 30 2, 31 2, 35 2, 35–36 3, 3 4, 3 4, 3–4 4, 4 4, 14 4, 17–18

4, 19 4, 22 5, 1 5, 3–5 5, 7–9 5, 10 5, 11–14 5, 21–24 5, 22 5, 23–24

5, 25–29 5, 27–28 5, 30–31

II1340 / K cap. A 20, 12 *II268 / T cap. A 2, 8 *II2467 / T cap. A 34, 6 *II21218 / T cap. E 2, 13 *II2144 / T cap. A 6, 13 *ΙΙ22271 / PMLb cap. Π 3, 15 *ΙΙ22673 / PMLb cap. Υ 2, 7 *ΙΙ22264 / PMLb cap. Π 3, 8 *II2145 / T cap. A 6, 14 *II21217 / T cap. E 2, 12 *ΙΙ2846 / R cap. Δ 6, 7 *ΙΙ22270 / PMLb cap. Π 3, 14 *ΙΙ22552 / PMLb cap. Σ 11, 7 *ΙΙ22550 / PMLb cap. Σ 11, 5 II1591 / K cap. Γ 3, 8 *II2674 / T cap. Γ 1, 17 *ΙΙ2907 / T cap. Δ 13, 14 *ΙΙ22566 / PMLb cap. Σ 13, 5 *ΙΙ2905 / T cap. Δ 13, 12 *II2348 / T cap. A 21, 12 *II21472 / T cap. E 36, 11 *ΙΙ22268 / PMLb cap. Π 3, 12 II1suppl. 297 / V cap. Θ 5, 40 *II21770 / R cap. K 9, 10 *II2261 / T cap. A 14, 7 *II2146 / T cap. A 6, 15 *II21314 / T cap. E 9, 4 *ΙΙ22235 / PMLb cap. Π 2, 32 *II21816 / R cap. K 18, 1 *II2147 / T cap. A 6, 16 II11042 / K cap. Θ 1, 13 *ΙΙ22265 / PMLb cap. Π 3, 9 II suppl. 141 / PMLb cap. Θ 16M, 5 *II2349 / T cap. A 21, 13 II1830 / K cap. E 3, 7 *ΙΙ22375 / PMLb cap. Π 17, 5

6, 6–7 6, 7–8 6, 10 6, 15 6, 16

6, 16–17 6, 19

6, 19–20 6, 21 6, 29–30 7, 3 7, 3–4 7, 6 7, 12–16 7, 16 8, 8–9 8, 9 8, 14–15 8, 19 8, 21 9, 1

9, 3 9, 4–5 9, 5 9, 5–7 9, 8–9 9, 12–13

455 II11767 / K cap. Π 7, 11 *ΙΙ22389 / PMLb cap. Π 20, 3 *ΙΙ22230 / PMLb cap. Π 2, 27 *II2148 / T cap. A 6, 17 *II2149 / T cap. A 6, 18 *ΙΙ22551 / PMLb cap. Σ 11, 6 II11586 / K cap. O 3, 16 *II22081 / R cap. O 3, 9 II1suppl. 360 / V cap. O 4, 15 *II2150 / T cap. A 6, 19 *II2150 / T cap. A 6, 19 *II21469 / T cap. E 36, 8 *II21474 / T cap. E 36, 13 *ΙΙ22266 / PMLb cap. Π 3, 10 *II21219 / T cap. E 2, 14 *II21469 / T cap. E 36, 8 *II2469 / T cap. A 34, 8 *II21458 / T cap. E 34, 6 *II2350 / T cap. A 21, 14 *II2113 / T cap. A 5, 15 *II2350 / T cap. A 21, 14 *II21458 / T cap. E 34, 6 *II2468 / T cap. A 34, 7 ΙΙ11889 / K cap. Σ 2, 2 *II2347 / T cap. A 21, 11 *II2170 / T cap. A 7, 9 ΙΙ12024 / K cap. Σ 15, 2 ΙΙ12025 / K cap. Σ 15, 3 II1suppl. 298 / V cap. Θ 5, 41 *II21950 / R cap. M 4, 1 ΙΙ11109 / K cap. Θ 6, 2 *II21634 / R cap. Θ 4, 2 *ΙΙ22488 / PMLb cap. Σ 6, 3 *II2151 / T cap. A 6, 20 ΙΙ12072 / K cap. Υ 1, 6 *ΙΙ22674 / PMLb cap. Υ 2, 8 *II21476 / T cap. E 36, 15

456

Index locorum

Ieremias (continuatio) 9, 26 10, 7–8 10, 14 10, 23 10, 24 11, 16–17 12, 4 12, 7 13, 23

13, 23–26 14, 4–6 14, 10–12 15, 10 15, 19

17, 9–10 17, 10 17, 11 17, 14–16 17, 17 17, 18 18, 1 18, 11–12 18, 14 18, 18 18, 18–20 18, 22–23 20, 7–9 20, 14

*II2151 / T cap. A 6, 20 *ΙΙ22567 / PMLb cap. Σ 13, 6 ΙΙ11890 / K cap. Σ 2, 3 *II2296 / T cap. A 17, 11 *II21428 / T cap. E 31, 5 *ΙΙ22231 / PMLb cap. Π 2, 28 *II269 / T cap. A 2, 9 *II2474 / T cap. A 35, 3 *II21457 / T cap. E 34, 5 II1374 / K cap. A 22, 13 *II2427 / T cap. A 28, 8 *ΙΙ22487 / PMLb cap. Σ 6, 2 *II21470 / T cap. E 36, 9 II11405 / K cap. Λ 3, 10 *II21896 / R cap. Λ 3, 8 *II21471 / T cap. E 36, 10 II1suppl. 299 / V cap. Θ 5, 42 II1635 / K cap. Δ 2, 3 *II2212 / T cap. A 11, 8 *ΙΙ2792 / R cap. Δ 2, 4 II11207 / K cap. K 1, 8 II1778 / K cap. E 1, 11 II1339 / K cap. A 20, 11 *II2152 / T cap. A 6, 21 *ΙΙ22232 / PMLb cap. Π 2, 29 *II2152 / T cap. A 6, 21 *II2153 / T cap. A 6, 22 *II2153 / T cap. A 6, 22 II1375 / K cap. A 22, 14 *ΙΙ22734 / PMLb cap. Υ 9, 4 *ΙΙ22675 / PMLb cap. Υ 2, 9 *ΙΙ22675 / PMLb cap. Υ 2, 9 *II22106 / Lc cap. O 10, 7 II1suppl. 300 / V cap. Θ 5, 43

20, 18 21, 12 22, 13 22, 28–30 23, 1–2 23, 9 23, 14 23, 16–18 23, 21 23, 22 23, 28 27, 6–7 27, 15 27, 23 28, 15 28, 17 28, 34–35 29, 8–9 31, 10 31, 26 32, 1–2 32, 13–15 33, 2–3 33, 12–13 34, 1 34, 4 38, 18–20 38, 29 38, 29–30 38, 36 42, 13–17 42, 17 43, 1–7

II1suppl. 301 / V cap. Θ 5, 44 II1222 / K cap. A 5, 6 II1459 / K cap. A 30, 2 *II2465 / T cap. A 34, 4 *II2172 / T cap. A 7, 11 II1suppl. 302 / V cap. Θ 5, 45 *II2169 / T cap. A 7, 8 *II2169 / T cap. A 7, 8 *II2169 / T cap. A 7, 8 *II2171 / T cap. A 7, 10 *II2211 / T cap. A 11, 7 II1443 / K cap. A 28, 1 *II2510 / T cap. A 40, 1 *II2173 / T cap. A 7, 12 II1779 / K cap. E 1, 12 II1341 / K cap. A 20, 13 *II21699 / R cap. K 1, 10 *II2296 / T cap. A 17, 11 II1suppl. 303 / V cap. Θ 5, 46 ΙΙ12004 / K cap. Σ 10, 8 *II21811 / R cap. K 17, 10 II1505 / K cap. B 2, 7 *II2596 / T cap. B 6, 10 *II21473 / T cap. E 36, 12 *II21473 / T cap. E 36, 12 *II2212 / T cap. A 11, 8 *ΙΙ2906 / T cap. Δ 13, 13 *II21442 / T cap. E 33, 3 *II21442 / T cap. E 33, 3 *ΙΙ22233 / PMLb cap. Π 2, 30 II1342 / K cap. A 20, 14 II1899 / K cap. E 9, 3 II11043 / K cap. Θ 1, 14 *II2154 / T cap. A 6, 23 *ΙΙ22269 / PMLb cap. Π 3, 13 *II2457 / T cap. A 32, 8

A. Vetus Testamentum

43, 11–22 43, 22–24 43, 27 43, 29–31 45, 4–6 45, 19–20 45, 22 46, 16–18 47, 2 47, 4–5 51, 15–18 51, 20–23 51, 31–35

*II2457 / T cap. A 32, 8 *II2457 / T cap. A 32, 8 *II2457 / T cap. A 32, 8 *II2457 / T cap. A 32, 8 II11257 / K cap. K 4, 6 II11604 / K cap. O 4, 3 II11292 / K cap. K 6, 14 *II21055 / T cap. Δ 22, 26 *II21056 / T cap. Δ 22, 27 *II21056 / T cap. Δ 22, 27 *II2155 / T cap. A 6, 24 *II2155 / T cap. A 6, 24 *ΙΙ22412 / PMLb cap. Π 24, 5

Baruch 2, 18 3, 1–2 3, 9–14 3, 23 4, 3 4, 6–8 4, 12 4, 19–20 4, 28–29

II1suppl. 304 / V cap. Θ 5, 47 II1352 / K cap. A 21, 7 *ΙΙ2909 / T cap. Δ 13, 16 ΙΙ11891 / K cap. Σ 2, 4 II1727 / K cap. Δ 10, 1 *ΙΙ2909 / T cap. Δ 13, 16 II1suppl. 305 / V cap. Θ 5, 48 II1suppl. 305 / V cap. Θ 5, 48 *ΙΙ2909 / T cap. Δ 13, 16

locus non repertus Ἀπαρατήρητος ὁ οἶκος *ΙΙ22355 / Lc cap. Π 4, 3

Threni 1, 93 1, 201–2

II1suppl. 306 / V cap. Θ 5, 49 II1suppl. 307 / V cap. Θ 5, 50

2, 111–121 2, 111–123 2, 123 2, 201–3 3, 15–17 3, 32 3, 41 4, 11–2 4, 21–2 4, 32–42 4, 52 4, 71–81 4, 91–2 4, 101–2 4, 121–134 5, 142 5, 151

457 *II21893 / R cap. Λ 3, 5 II11406 / K cap. Λ 3, 11 *II21893 / R cap. Λ 3, 5 II11407 / K cap. Λ 3, 12 *II21894 / R cap. Λ 3, 6 II1suppl. 307 / V cap. Θ 5, 50 *ΙΙ22234 / PMLb cap. Π 2, 31 II11208 / K cap. K 1, 9 *II2470 / T cap. A 34, 9 *II2470 / T cap. A 34, 9 II11408 / K cap. Λ 3, 13 *II2470 / T cap. A 34, 9 *II2470 / T cap. A 34, 9 II11408 / K cap. Λ 3, 13 II11409 / K cap. Λ 3, 14 *II21895 / R cap. Λ 3, 7 *II21475 / T cap. E 36, 14 II1831 / K cap. E 3, 8 II1831 / K cap. E 3, 8

Ezechiel 2, 3–6 2, 5 3, 4–7 3, 5–7 3, 17–21 3, 21 7, 12–13 7, 24 7, 26 7, 26–27 7, 27 9, 3–6 12, 1–2

*II2156 / T cap. A 6, 25 *ΙΙ22568 / PMLb cap. Σ 13, 7 *II21468 / T cap. E 36, 7 *II2156 / T cap. A 6, 25 *ΙΙ22568 / PMLb cap. Σ 13, 7 *II2213 / T cap. A 11, 9 II suppl. 6 / PMLb cap. A 11, 1 II11714 / K cap. Π 3, 3 *II2157 / T cap. A 6, 26 *II21468 / T cap. E 36, 7 *II2229 / T cap. A 12, 10 II1304 / K cap. A 13, 7 II1780 / K cap. E 1, 13 *II21466 / T cap. E 36, 5 *II21053 / T cap. Δ 22, 24 *II2157 / T cap. A 6, 26

458

Index locorum

Ezechiel (continuatio) 13, 18–19 14, 12–16 14, 13–16 14, 20 16, 49–50 18, 1–5 18, 2 18, 2–5 18, 9–11 18, 13–14 18, 17 18, 19–20 18, 20 18, 24 18, 30 18, 30–32 22, 7–9 22, 11–12 22, 17–22 22, 30 22, 30–31 23, 35 23, 49 24, 6 24, 21 25, 3–5 25, 6–7 28, 6–7 28, 13–19 31, 14 31, 16–17 33, 12 33, 23

II11294 / K cap. K 6, 16 *II21054 / T cap. Δ 22, 25 *II21552 / T cap. E 47, 1 *II21552 / T cap. E 47, 1 II1832 / K cap. E 3, 9 *II21552 / T cap. E 47, 1 II1342 / K cap. A 20, 14 II1900 / K cap. E 9, 4 *II21552 / T cap. E 47, 1 *II21552 / T cap. E 47, 1 *II21552 / T cap. E 47, 1 *II21552 / T cap. E 47, 1 II1901 / K cap. E 9, 5 II1suppl. 3 / V cap. A 14, 3 *II21552 / T cap. E 47, 1 II1suppl. 4 / V cap. A 14, 4 *ΙΙ2908 / T cap. Δ 13, 15 II11768 / K cap. Π 7, 12 II11768 / K cap. Π 7, 12 *II2965 / T cap. Δ 17, 13 ΙΙ12001 / K cap. Σ 10, 5 *II2262 / T cap. A 14, 8 *II2351 / T cap. A 21, 15 *II21467 / T cap. E 36, 6 II11769 / K cap. Π 7, 13 *II2351 / T cap. A 21, 15 II1858 / K cap. E 5, 7 *II21290 / T cap. E 8, 12 II1857 / K cap. E 5, 6 *II21289 / T cap. E 8, 11 II1506 / K cap. B 2, 8 *II2597 / T cap. B 6, 11 *II21132 / T cap. Δ 26, 13 ΙΙ12136 / K cap. Υ 6, 1 ΙΙ12137 / K cap. Υ 6, 2 II1suppl. 4 / V cap. A 14, 4 *ΙΙ22676 / PMLb cap. Υ 2, 10

33, 30–32 35, 1–2 35, 5–6 35, 6 35, 11–12 45, 9

*ΙΙ22676 / PMLb cap. Υ 2, 10 *II21288 / T cap. E 8, 10 *II21288 / T cap. E 8, 10 ΙΙ12236 / K cap. Φ 5, 9 *II21467 / T cap. E 36, 6 *II21288 / T cap. E 8, 10 II1223 / K cap. A 5, 7 *II2632 / T cap. B 8, 10

Daniel 4, 16 4, 21–22 4, 26 4, 26–34 4, 27–30 6, 14–16 6, 18 8, 25 12, 8–9 12, 13

*II21443 / T cap. E 33, 4 *II21443 / T cap. E 33, 4 *II21443 / T cap. E 33, 4 *ΙΙ22236 / PMLb cap. Π 2, 33 *II21444 / T cap. E 33, 5 II11258 / K cap. K 4, 7 II11258 / K cap. K 4, 7 II1742 / K cap. Δ 12, 6 *II21131 / T cap. Δ 26, 12 *II2297 / T cap. A 17, 12 *II2297 / T cap. A 17, 12

Bel-et-Draco 28–31

II11259 / K cap. K 4, 8

B. Novum Testamentum

459

B. Novum Testamentum Matthaeus 2, 10–11 3, 4 4, 1–10 4, 1–11 4, 21–22 5, 1–2 5, 2

5, 11–12 5, 13–14 5, 14 5, 16

5, 22 5, 27–28 5, 28 5, 38–40 5, 39 5, 41 5, 43–45 6, 5 6, 16 6, 16–18 6, 22–23

6, 24 II1544 / K cap. B 6, 5 II11189 / K cap. Ι 3, 10 *II21666 / T cap. Ι 2, 9 *II21137 / T cap. Δ 26, 18 II1744 / K cap. Δ 12, 8 II suppl. 110 / PMLb cap. Δ 33, 2 *II22065 / R cap. O 2, 10 *ΙΙ22180 / PMLb cap. Π 1, 14 *II21189 / T cap. E 1, 40 *II21782 / R cap. K 11, 6 *II21836 / R cap. K 20, 4 *II21857 / R cap. K 22, 9 *ΙΙ22378 / PMLb cap. Π 17, 8 *II22065 / R cap. O 2, 10 *II2190 / T cap. A 10, 2 II1377 / K cap. A 22, 16 *II2191 / T cap. A 10, 3 *II21782 / R cap. K 11, 6 *ΙΙ22180 / PMLb cap. Π 1, 14 *ΙΙ22725 / PMLb cap. Υ 6, 8 II11778 / K cap. Π 8, 4 II1910 / K cap. E 10, 8 *II21265 / T cap. E 5, 16 *ΙΙ22320 / R cap. Π 8, 8 *II21857 / R cap. K 22, 9 II1460 / K cap. A 30, 3 *II21292 / T cap. E 8, 14 II1suppl. 402 / V cap. Υ 4, 12 ΙΙ12079 / K cap. Υ 1, 13 *II22014 / R cap. N 8, 5 II11648 / K cap. O 8, 8 *II22163 / R cap. O 15, 5

6, 25–26 6, 27 6, 34 7, 1–2 7, 1–5 7, 3–5 7, 6 7, 11 7, 15–16

7, 16 7, 16–18 7, 18 7, 18–19 7, 20 7, 21 7, 24–25 7, 26–27 10, 8 10, 12–13 10, 23 10, 24 10, 24–25 10, 25 10, 26 10, 40 10, 41

II1474 / K cap. B 1, 10 II1suppl. 176 / V cap. A 30, 10 II1suppl. 372 / V cap. Π 5, 3 II1378 / K cap. A 22, 17 II11019 / K cap. H 2, 3 *II21609 / T cap. H 2, 12 II1788 / K cap. E 1, 21 *II21836 / R cap. K 20, 4 II1550 / K cap. Γ 1, 5 *ΙΙ2757 / T cap. Γ 8, 11 *II2880 / HIII cap. Δ 7, 3 *II2404 / T cap. A 26, 1 II1696 / K cap. Δ 7, 3 *II2941 / T cap. Δ 15, 10 *ΙΙ22378 / PMLb cap. Π 17, 8 *ΙΙ22575 / PMLb cap. Σ 14, 7 II1379 / K cap. A 22, 18 *II2430 / T cap. A 28, 11 II1380 / K cap. A 22, 19 II suppl. 95 / PMLb cap. Γ 17M, 12 *II2940 / T cap. Δ 15, 9 *II21188 / T cap. E 1, 39 *II21189 / T cap. E 1, 40 *II21220 / T cap. E 2, 15 ΙΙ11936 / K cap. Σ 4, 6 II1323 / K cap. A 18, 3 *II21858 / R cap. K 22, 10 II1381 / K cap. A 22, 20 II1636 / K cap. Δ 2, 4 *II21091 / T cap. Δ 24, 18 II1382 / K cap. A 22, 21 II1308 / K cap. A 14, 3 ΙΙ12147 / K cap. Φ 1, 8

460

Index locorum

Matthaeus (continuatio) 11, 16 11, 25 11, 29 12, 1–3 12, 7–8 12, 14–15 12, 25 12, 31 12, 31–32 12, 32

12, 33 12, 34 12, 34–35 12, 35 12, 36 12, 36–37 13, 10–11 13, 13–15 13, 22 13, 57 14, 6–9 14, 6–11 14, 11 15, 18–19 15, 19–20 16, 13

II suppl. 93 / PMLb cap. Γ 17M, 10 *II2192 / T cap. A 10, 4 *ΙΙ22684 / PMLb cap. Υ 3, 1 *II2192 / T cap. A 10, 4 *ΙΙ22684 / PMLb cap. Υ 3, 1 *ΙΙ22614 / PMLb cap. Σ 17, 4 *ΙΙ22614 / PMLb cap. Σ 17, 4 II11260 / K cap. K 4, 9 *ΙΙ22802 / PMLb cap. Φ 8, 10 *II2suppl. 25 / Ε cap. 173, 1 *II2601 / T cap. B 6, 15 (Versio T) II1509 / K cap. B 2, 11 II1509 / K cap. B 2, 11 *II2601 / T cap. B 6, 15 (Versiones T et R) II1697 / K cap. Δ 7, 4 *II2942 / T cap. Δ 15, 11 II1383 / K cap. A 22, 22 II11215 / K cap. K 1, 16 *II21760 / R cap. K 8, 5 *II2940 / T cap. Δ 15, 9 *ΙΙ22802 / PMLb cap. Φ 8, 10 II11369 / K cap. Λ 1, 13 *II21945 / R cap. M 3, 8 *II21945 / R cap. M 3, 8 *II21385 / T cap. E 11, 13 II1suppl. 178 / V cap. A 30, 17 *II22108 / Lc cap. O 10, 9 II11606 / K cap. O 4, 5 *II22108 / Lc cap. O 10, 9 II11214 / K cap. K 1, 15 *ΙΙ2836 / HIII cap. Δ 3, 18 II suppl. 22 / PMLb cap. A 13, 1

16, 16 16, 26 17, 24–27 17, 25–27 18, 1 18, 3 18, 6 18, 7 18, 7–9 18, 23–35 19, 12 19, 23–24 19, 26 20, 13–15 20, 20–23 20, 25–28 22, 15–21 22, 21 23, 1 23, 2–3 23, 5–7 23, 27–28 23, 37–38 24, 29–30 24, 35

II suppl. 23 / PMLb cap. A 13, 2 II suppl. 55 / PMLb cap. A 18, 3 *ΙΙ22510 / PMLb cap. Σ 7, 4 *ΙΙ22811 / PMLb cap. Φ 9, 4 ΙΙ11971 / K cap. Σ 7, 3 *ΙΙ22511 / PMLb cap. Σ 7, 5 *II2320 / T cap. A 18, 4 *ΙΙ22511 / PMLb cap. Σ 7, 5 *ΙΙ22512 / PMLb cap. Σ 7, 6 *II2320 / T cap. A 18, 4 *ΙΙ22511 / PMLb cap. Σ 7, 5 ΙΙ11972 / K cap. Σ 7, 4 II1suppl. 162 / V cap. A 11, 33 II1972 / K cap. E 19, 3 *II21415 / T cap. E 14, 4 II1suppl. 179 / V cap. A 30, 18 II1suppl. 179 / V cap. A 30, 18 ΙΙ12176 / K cap. Φ 2, 20 II1320 / K cap. A 17, 2 *II2193 / T cap. A 10, 5 *ΙΙ22685 / PMLb cap. Υ 3, 2 *ΙΙ22735 / PMLb cap. Υ 9, 5 II11171 / K cap. Ι 2, 2 *II21645 / T cap. Ι 1, 3 *II21459 / T cap. E 34, 7 *ΙΙ22576 / PMLb cap. Σ 14, 8 *ΙΙ22576 / PMLb cap. Σ 14, 8 ΙΙ12080 / K cap. Υ 1, 14 *ΙΙ22577 / PMLb cap. Σ 14, 9 *II21459 / T cap. E 34, 7 II suppl. 170 / PMLb cap. M 14M, 2 II suppl. 171 / PMLb cap. M 14M, 3

B. Novum Testamentum

24, 42 25, 13 25, 34–40 25, 36 26, 52 26, 56 27, 3–5

*II2303 / T cap. A 17, 18 ΙΙ12280 / K cap. Ω 1, 13 *II2115 / T cap. A 5, 17 II11505 / V cap. N 2, 5 ΙΙ12237 / K cap. Φ 5, 10 II11091 / V cap. Θ 8, 8 II1456 / K cap. A 29, 2 *ΙΙ22543 / PMLb cap. Σ 10, 6

Marcus 1, 12–13 3, 35 4, 24 6, 34 12, 41–44

*II21138 / T cap. Δ 26, 19 *II21190 / T cap. E 1, 41 II1788 / K cap. E 1, 21 II1258 / K cap. A 8, 3 II11776 / K cap. Π 8, 2

Lucas 1, 57–58 3, 7 3, 12 3, 14 4, 23 5, 34 5, 39 6, 25

6, 26 6, 36 6, 37 6, 37–38 6, 44 6, 45

II11813 / K cap. Π 13, 9 II suppl. 94 / PMLb cap. Γ 17M, 11 ΙΙ12035 / K cap. T 1, 1 ΙΙ12020 / K cap. Σ 14, 1 II1343 / K cap. A 20, 15 II1385 / K cap. A 22, 24 II11666 / K cap. O 9, 12 *ΙΙ2707 / T cap. Γ 3, 6 II1suppl. 330 / V cap. K 4, 15 II1841 / K cap. E 4, 4 *II21238 / T cap. E 3, 9 ΙΙ12026 / K cap. Σ 15, 4 II1551 / K cap. Γ 1, 6 *ΙΙ2758 / T cap. Γ 8, 12 II1788 / K cap. E 1, 21 II1698 / K cap. Δ 7, 5 *II2943 / T cap. Δ 15, 12 II11213 / K cap. K 1, 14 *II2940 / T cap. Δ 15, 9

6, 47–49 7, 31–32 7, 31–34 9, 62 10, 18–19 10, 25–37 11, 5–8 11, 29 11, 35 12, 10

12, 13–15 12, 15–20 12, 16–21 12, 35–40 12, 37 12, 47–48

13, 1–5 13, 6–9

13, 34 14, 12–14

14, 31–32 15, 25 15, 31–32 16, 1 16, 9

461 II suppl. 69 / PMLb cap. B 6 M, 3 II suppl. 93 / PMLb cap. Γ 17M, 10 II1631 / K cap. Δ 1, 2 II1suppl. 8 / V cap. A 14, 8 II1745 / K cap. Δ 12, 9 *II21138 / T cap. Δ 26, 19 *ΙΙ22615 / PMLb cap. Σ 17, 5 II11701 / K cap. O 13, 2 II suppl. 92 / PMLb cap. Γ 17M, 9 II1552 / K cap. Γ 1, 7 *ΙΙ2759 / T cap. Γ 8, 13 II1509 / K cap. B 2, 11 *II2601 / T cap. B 6, 15 (Versiones T et R) *II21539 / T cap. E 45, 5 II1835 / K cap. E 3, 12 *II2520 / T cap. A 41, 7 *II21326 / T cap. E 9, 16 ΙΙ12281 / K cap. Ω 1, 14 *II22004 / R cap. N 6, 8 II1958 / K cap. E 18, 4 (Versiones K et V HI M E) *II21398 / T cap. E 13, 8 *ΙΙ22603 / PMLb cap. Σ 16, 7 II1344 / K cap. A 20, 16 *ΙΙ22275 / PMLb cap. Π 3, 19 *ΙΙ22604 / PMLb cap. Σ 16, 8 *ΙΙ22274 / PMLb cap. Π 3, 18 ΙΙ1713 / K cap. Δ 8, 8 *II2116 / T cap. A 5, 18 *ΙΙ2872 / R cap. Δ 9, 7 *II2540 / T cap. B 1, 7 *ΙΙ22616 / PMLb cap. Σ 17, 6 *ΙΙ22616 / PMLb cap. Σ 17, 6 *II2117 / T cap. A 5, 19 *II2117 / T cap. A 5, 19

462

Index locorum

Lucas (continuatio) 16, 10–12 16, 13

16, 15 17, 1–2 17, 12–19 17, 21 18, 2–8 18, 9–11 18, 9–14 18, 14 21, 34–35 22, 24–27 22, 25 22, 28–30

*ΙΙ22404 / PMLb cap. Π 23, 6 *II2429 / T cap. A 28, 10 II1suppl. 177 / PMLb cap. A 27, 11 (lemma tantum) *II2848 / R cap. Δ 6, 9 ΙΙ11973 / K cap. Σ 7, 5 *II21570 / T cap. E 49, 9 II184 / K cap. A 2, 6 II1suppl. 366 / V cap. Π 36, 3 II suppl. 100 / PMLb cap. Δ 32, 5 *ΙΙ2847 / R cap. Δ 6, 8 II suppl. 101 / PMLb cap. Δ 32, 6 II11447 / K cap. M 1, 16 *II2195 / T cap. A 10, 7 *ΙΙ22686 / PMLb cap. Υ 3, 3 *II2649 / T cap. B 15, 7 *ΙΙ22413 / PMLb cap. Π 24, 6 *II2649 / T cap. B 15, 7 *ΙΙ22413 / PMLb cap. Π 24, 6

locus non repertus Ἦν ὁ Ἰησοῦς ποιῶν καὶ διδάσκων *II2194 / T cap. A 10, 6

Iohannes 1, 18 3, 3–5 3, 6 3, 8

II1suppl. 180 / V cap. A 30, 19 II1384 / K cap. A 22, 23 ΙΙ11980 / K cap. Σ 8, 2 II1suppl. 23 / V cap. Γ 1, 7 II1suppl. 23 / V cap. Γ 1, 7

3, 20–21 3, 27 3, 31 5, 14 6, 15 6, 37 7, 7 8, 34 8, 47 12, 26 13, 6–9 13, 12–15 14, 15 14, 23 15, 1–2 15, 18–21 15, 22

II1suppl. 113 / V cap. Φ 3, 10 *II2992 / T cap. Δ 20, 3 ΙΙ11981 / K cap. Σ 8, 3 *II2355 / T cap. A 21, 19 *ΙΙ22245 / PMLb cap. Π 2, 42 II1266 / K cap. A 9, 3 *II21019 / T cap. Δ 21, 19 II1475 / K cap. B 1, 11 *II2354 / T cap. A 21, 18 *II21191 / T cap. E 1, 42 *II21020 / T cap. Δ 21, 20 II11608 / K cap. O 4, 7 *II22107 / Lc cap. O 10, 8 *II2196 / T cap. A 10, 8 *ΙΙ22687 / PMLb cap. Υ 3, 4 *II21192 / T cap. E 1, 43 *II21193 / T cap. E 1, 44 *ΙΙ22244 / PMLb cap. Π 2, 41 *ΙΙ22244 / PMLb cap. Π 2, 41 *II21092 / T cap. Δ 24, 19 II suppl. 7 / PMLb cap. A 11, 2

Actus Apostolorum 1, 6–7 2, 45 4, 32 5, 1–10 6, 9–10 7, 1–2 8, 18–21

8, 34 8, 36

*II2306 / T cap. A 17, 21 *II21648 / T cap. Ι 1, 6 *II21648 / T cap. Ι 1, 6 *ΙΙ22544 / PMLb cap. Σ 10, 7 II suppl. 24 / PMLb cap. A 13, 3 II suppl. 25 / PMLb cap. A 13, 4 *II2881 / HIII cap. Δ 7, 4 II suppl. 124 / PMLb cap. Δ 35, 4 *ΙΙ22366 / E cap. 174, 7 *ΙΙ22366 / E cap. 174, 7

B. Novum Testamentum

14, 22 15, 28–29 16, 1–3 17, 5–9 17, 18–20 17, 21 17, 22 17, 24 17, 26–28 19, 19 19, 24–27 20, 17 20, 17–18 20, 18 20, 26–27 20, 33 20, 35 21, 20 21, 23–24 23, 1 24, 10 24, 16 26, 14 28, 1–2 28, 7

II1suppl. 312 / V cap. Θ 5, 58 II1517 / K cap. B 3, 4 ΙΙ11943 / K cap. Σ 5, 1 ΙΙ12040 / K cap. T 2, 3 II suppl. 26 / PMLb cap. A 13, 5 *II2500 / T cap. A 39, 9 II suppl. 26 / PMLb cap. A 13, 5 II suppl. 27 / PMLb cap. A 13, 6 *II229 / T cap. A 1, 29 II1538 / K cap. B 5, 2 ΙΙ12041 / K cap. T 2, 4 *II21495 / T cap. E 37, 3 *ΙΙ22530 / PMLb cap. Σ 9, 7 *II2217 / T cap. A 11, 13 *II2217 / T cap. A 11, 13 *ΙΙ22530 / PMLb cap. Σ 9, 7 *II21495 / T cap. E 37, 3 ΙΙ11944 / K cap. Σ 5, 2 ΙΙ11944 / K cap. Σ 5, 2 *ΙΙ22531 / PMLb cap. Σ 9, 8 *ΙΙ22532 / PMLb cap. Σ 9, 9 *ΙΙ22532 / PMLb cap. Σ 9, 9 II11228 / K cap. K 2, 8 *II21829 / R cap. K 19, 7 ΙΙ12148 / K cap. Φ 1, 9 ΙΙ12149 / K cap. Φ 1, 10

2, 25 3, 5–6 6, 12–13 6, 16 6, 16–19 8, 5–8 8, 7–8 8, 28 9, 3–5 9, 16 9, 19–20 11, 16 11, 34 12, 1–2 12, 3 12, 8 12, 10 12, 14 12, 15 12, 16

Epistula ad Romanos 1, 20 1, 21–22 2, 1–3 2, 12 2, 12–13 2, 13

II suppl. 145 / PMLb cap. Κ 13M, 3 *ΙΙ2837 / HIII cap. Δ 3, 19 ΙΙ12249 / K cap. Φ 7, 3 *II21484 / T cap. E 36, 23 *II21221 / T cap. E 2, 16 *II21194 / T cap. E 1, 45

12, 16–17 12, 17 12, 19

463 II suppl. 57 / PMLb cap. A 18, 5 *II21483 / T cap. E 36, 22 *II21526 / T cap. E 44, 4 II186 / K cap. A 2, 8 *II21258 / T cap. E 5, 9 *ΙΙ22495 / PMLb cap. Σ 6, 10 ΙΙ11984 / K cap. Σ 8, 6 *ΙΙ22478 / PMLb cap. Σ 5, 6 II11775 / K cap. Π 8, 1 II suppl. 81 / PMLb cap. Γ 16M, 7 *ΙΙ22470 / PMLb cap. Σ 4, 8 II suppl. 33 / PMLb cap. A 14, 5 II suppl. 80 / PMLb cap. Γ 16M, 6 *II2304 / T cap. A 17, 19 *ΙΙ22182 / PMLb cap. Π 1, 16 *II22141 / PMLb cap. O 10, 6 *ΙΙ22587 / PMLb cap. Σ 15, 6 II11795 / K cap. Π 10, 2 ΙΙ12045 / K cap. T 3, 3 *ΙΙ22631 / PMLb cap. T 1, 5 II1439 / K cap. A 26, 4 *II2481 / T cap. A 36, 4 II11271 / K cap. K 5, 9 *II21713 / R cap. K 2, 8 ΙΙ12204 / K cap. Φ 3, 7 *II2376 / T cap. A 23, 10 II suppl. 102 / PMLb cap. Δ 32, 7 II suppl. 103 / PMLb cap. Δ 32, 8 II1198 / K cap. A 4, 13 *ΙΙ22822 / PMLb cap. Χ 1, 10 *II21293 / T cap. E 8, 15 *II21557 / T cap. E 48, 3

464

Index locorum

Epistula ad Romanos (continuatio) 12, 21

13, 1–2 13, 7

13, 12–14 13, 13 13, 14 14, 4

14, 10

14, 12–13 14, 13 14, 14–15 14, 17–18 14, 20–21 14, 23 15, 1 15, 1–2 15, 7

II1199 / K cap. A 4, 14 *ΙΙ22322 / R cap. Π 8, 10 *ΙΙ22334 / R cap. Π 10, 4 II1238 / K cap. A 6, 10 *II21449 / T cap. E 33, 10 II11172 / K cap. Ι 2, 3 *II21646 / T cap. Ι 1, 4 *ΙΙ22812 / PMLb cap. Φ 9, 5 *ΙΙ2912 / T cap. Δ 13, 19 *ΙΙ22181 / PMLb cap. Π 1, 15 II11448 / K cap. M 1, 17 *II21259 / T cap. E 5, 10 *II21527 / T cap. E 44, 5 II1553 / K cap. Γ 1, 8 (Versiones K et V HI PM) *ΙΙ2760 / T cap. Γ 8, 14 *II21837 / R cap. K 20, 5 II1553 / K cap. Γ 1, 8 (Versiones K et V HI PM) *ΙΙ2760 / T cap. Γ 8, 14 *II21838 / R cap. K 20, 6 *II21838 / R cap. K 20, 6 *ΙΙ22514 / PMLb cap. Σ 7, 8 II1518 / K cap. B 3, 5 *ΙΙ22183 / PMLb cap. Π 1, 17 II1519 / K cap. B 3, 6 II1520 / K cap. B 3, 7 *ΙΙ22444 / PMLb cap. Σ 2, 9 *ΙΙ22618 / PMLb cap. Σ 17, 8 *ΙΙ22443 / PMLb cap. Σ 2, 8 *ΙΙ22619 / PMLb cap. Σ 17, 9

locus non repertus II1700 / K cap. Δ 7, 7 (lemma tantum)

Epistula I ad Corinthios 1, 19–21 2, 14 2, 15 3, 18–19 3, 18–20 3, 18–21 4, 6–7

4, 9–13 6, 7 6, 9–10 7, 19 7, 20–24 7, 29–31

7, 37 7, 39–40 8, 1 8, 2

8, 8 8, 9 8, 13 9, 19–22 9, 25 9, 26–27 10, 9 10, 10

ΙΙ11893 / K cap. Σ 2, 6 *ΙΙ22479 / PMLb cap. Σ 5, 7 II1suppl. 18 / V cap. Γ 1, 2 *ΙΙ2761 / T cap. Γ 8, 15 *II22142 / PMLb cap. O 10, 7 II11614 / K cap. O 6, 3 II11615 / K cap. O 6, 4 *II22143 / PMLb cap. O 10, 8 *ΙΙ22647 / PMLb cap. T 3, 2 *II21093 / T cap. Δ 24, 20 *ΙΙ22329 / R cap. Π 9, 3 *ΙΙ22781 / PMLb cap. Φ 6, 6 *ΙΙ22480 / PMLb cap. Σ 5, 8 *II21195 / T cap. E 1, 46 ΙΙ12065 / K cap. T 6, 1 ΙΙ11834 / K cap. Π 17, 2 II suppl. 173 / PMLb cap. M 14M, 5 II suppl. 72 / PMLb cap. B 6 M, 6 *II22119 / PMLb cap. O 8, 9 II1suppl. 22 / V cap. Γ 1, 6 II11616 / K cap. O 6, 5 *II2305 / T cap. A 17, 20 *II22144 / PMLb cap. O 10, 9 II1521 / K cap. B 3, 8 ΙΙ11974 / K cap. Σ 7, 6 ΙΙ11975 / K cap. Σ 7, 7 *ΙΙ22514 / PMLb cap. Σ 7, 8 ΙΙ11945 / K cap. Σ 5, 3 *ΙΙ22821 / PMLb cap. Χ 1, 9 *II22015 / R cap. N 8, 6 II11522 / K cap. N 3, 10 *ΙΙ22306 / R cap. Π 6, 4 II1suppl. 97 / V cap. Π 25, 3 ΙΙ1617 / K cap. Γ 5, 5 *ΙΙ2711 / T cap. Γ 4, 4

465

B. Novum Testamentum

10, 12 10, 21 10, 23 10, 32 10, 32 – 11, 1 11, 7–15 11, 31–32 12, 27–30 14, 33–35 14, 40 15, 33 15, 50 15, 58

II11521 / K cap. N 3, 9 *II22005 / R cap. N 6, 9 II1446 / K cap. A 28, 4 *II2431 / T cap. A 28, 12 *II2928 / T cap. Δ 14, 8 *ΙΙ22513 / PMLb cap. Σ 7, 7 ΙΙ11976 / K cap. Σ 7, 8

10, 18

II1627 / K cap. Γ 7, 1 *ΙΙ22246 / PMLb cap. Π 2, 43 *ΙΙ22637 / PMLb cap. T 2, 4 II1628 / K cap. Γ 7, 2 *ΙΙ22636 / PMLb cap. T 2, 3 II1422 / K cap. A 25, 1 *II2501 / T cap. A 39, 10 II1suppl. 380 / V cap. Σ 11, 6 II suppl. 71 / PMLb cap. B 6 M, 5

Epistula ad Galatas

Epistula II ad Corinthios 1, 12 2, 1–8 2, 15–16 3, 4–5 6, 14–16 7, 5–6 7, 10 9, 5 9, 6 9, 7 10, 17–18

*ΙΙ22529 / PMLb cap. Σ 9, 6 II11419 / K cap. Λ 4, 3 *II2887 / R cap. Δ 11, 3 *ΙΙ22648 / PMLb cap. T 3, 3 II1447 / K cap. A 28, 5 *II2513 / T cap. A 40, 4 II1suppl. 313 / V cap. Θ 5, 59 II11420 / K cap. Λ 4, 4 *II21907 / R cap. Λ 4, 5 *II2613 / T cap. B 7, 6 *II2118 / T cap. A 5, 20 *II2613 / T cap. B 7, 6 II11335 / V cap. K 7, 8 *II21751 / R cap. K 7, 6 II suppl. 104 / PMLb cap. Δ 32, 9

11, 12 11, 13–15 12, 7–9

1, 10 3, 15 4, 1–2 4, 10–11 5, 2 5, 7–8 5, 15

5, 16–17 5, 17 5, 19–21 5, 22–23 5, 22–25 5, 24 5, 25–26 6, 1–2 6, 2 6, 3

6, 3–4 6, 5

ΙΙ12205 / K cap. Φ 3, 8 *II2377 / T cap. A 23, 11 *ΙΙ22469 / PMLb cap. Σ 4, 7 ΙΙ12133 / K cap. Υ 5, 1 *ΙΙ22579 / PMLb cap. Σ 14, 11 *ΙΙ22823 / PMLb cap. Χ 1, 11

II11297 / K cap. K 6, 19 II1732 / K cap. Δ 11, 3 *ΙΙ2784 / R cap. Δ 1, 1 *ΙΙ2785 / R cap. Δ 1, 2 ΙΙ11842 / K cap. Π 18, 4 *ΙΙ22356 / Lc cap. Π 4, 4 II suppl. 58 / PMLb cap. A 18, 6 II1680 / K cap. Δ 5, 8 *ΙΙ22345 / R cap. Π 12, 2 II1suppl. 163 / V cap. A 11, 38 ΙΙ11982 / K cap. Σ 8, 4 II1suppl. 19 / V cap. Γ 1, 3 *II21260 / T cap. E 5, 11 ΙΙ11983 / K cap. Σ 8, 5 *ΙΙ22481 / PMLb cap. Σ 5, 9 II1suppl. 20 / V cap. Γ 1, 4 *ΙΙ22184 / PMLb cap. Π 1, 18 *II21528 / T cap. E 44, 6 *II21529 / T cap. E 44, 7 *ΙΙ22620 / PMLb cap. Σ 17, 10 II11507 / V cap. N 2, 7 *II2378 / T cap. A 23, 12 *ΙΙ2762 / T cap. Γ 8, 16 *II22145 / PMLb cap. O 10, 10 II11617 / K cap. O 6, 6 II1902 / K cap. E 9, 6

466

Index locorum

Epistula ad Galatas (continuatio) 6, 6 6, 7–8 6, 9–10 6, 10

II1637 / K cap. Δ 2, 5 II1789 / K cap. E 1, 22 *II2119 / T cap. A 5, 21 II1200 / K cap. A 4, 15 *ΙΙ22432 / PMLb cap. Σ 1, 2

Epistula ad Ephesios II120 / K cap. A 1, 20 *II232 / T cap. A 1, 32 4, 1–4 *ΙΙ22185 / PMLb cap. Π 1, 19 *ΙΙ22445 / PMLb cap. Σ 2, 10 4, 4 *II21647 / T cap. Ι 1, 5 4, 11–12 *ΙΙ22638 / PMLb cap. T 2, 5 4, 17–19 *ΙΙ22496 / PMLb cap. Σ 6, 11 *ΙΙ22554 / PMLb cap. Σ 11, 9 4, 22–25 *ΙΙ22186 / PMLb cap. Π 1, 20 4, 26–27 *ΙΙ22187 / PMLb cap. Π 1, 21 4, 28 II11326 / V cap. K 5, 8 *II21848 / R cap. K 21, 5 4, 29 II1423 / K cap. A 25, 2 4, 30 *ΙΙ22188 / PMLb cap. Π 1, 22 4, 31 – 5, 2 *ΙΙ22189 / PMLb cap. Π 1, 23 4, 32 *ΙΙ22445 / PMLb cap. Σ 2, 10 4, 32 – 5, 2 *ΙΙ22621 / PMLb cap. Σ 17, 11 5, 3–4 II1424 / K cap. A 25, 3 *II2502 / T cap. A 39, 11 5, 14 *ΙΙ22702 / PMLb cap. Υ 4, 9 5, 15–17 II11272 / K cap. K 5, 10 *II21716 / R cap. K 2, 11 5, 18 II11667 / K cap. O 9, 13 *II22129 / R cap. O 12, 8 5, 22–24 II1624 / K cap. Γ 6, 4 5, 33 II1625 / K cap. Γ 6, 5 6, 8 II1790 / K cap. E 1, 23 2, 10

Epistula ad Philippenses 2, 2–4 2, 12–13 2, 14–15 2, 19–21 2, 19–22 3, 1 3, 7–8 3, 13 3, 13–14 4, 6 4, 8–9

*ΙΙ22446 / PMLb cap. Σ 2, 11 *ΙΙ22365 / E cap. 174, 6 ΙΙ1618 / K cap. Γ 5, 6 *ΙΙ2712 / T cap. Γ 4, 5 *ΙΙ22405 / PMLb cap. Π 23, 7 *II2650 / T cap. B 15, 8 II suppl. 8 / PMLb cap. A 11, 3 II suppl. 111 / PMLb cap. Δ 33, 3 *ΙΙ22649 / PMLb cap. T 3, 4 *ΙΙ22364 / E cap. 174, 5 *II2406 / T cap. A 26, 3 *ΙΙ22190 / PMLb cap. Π 1, 24

Epistula ad Colossenses 2, 16–17 2, 20–21 2, 20–23 3, 1–4 3, 5–10 3, 5–13 3, 8 3, 17 4, 5–6

4, 6

ΙΙ11843 / K cap. Π 18, 5 *ΙΙ22358 / Lc cap. Π 4, 6 *ΙΙ22357 / Lc cap. Π 4, 5 ΙΙ11844 / K cap. Π 18, 6 *ΙΙ22191 / PMLb cap. Π 1, 25 *ΙΙ2913 / T cap. Δ 13, 20 *ΙΙ22192 / PMLb cap. Π 1, 26 II1425 / K cap. A 25, 4 *II21437 / T cap. E 32, 5 II11273 / K cap. K 5, 11 II11425 / K cap. Λ 5, 4 *II21783 / R cap. K 11, 7 *II2395 / T cap. A 24, 13 *ΙΙ2699 / T cap. Γ 2, 11

Epistula I ad Thessalonicenses 5, 14–15

5, 21

*ΙΙ22447 / PMLb cap. Σ 2, 12 *ΙΙ22623 / PMLb cap. Σ 17, 13 *II2929 / T cap. Δ 14, 9

467

B. Novum Testamentum

5, 21–22

II11590 / K cap. O 3, 20 *II22006 / R cap. N 6, 10

Epistula II ad Thessalonicenses 3, 11–12 3, 13–15

*II2976 / T cap. Δ 18, 4 *ΙΙ22622 / PMLb cap. Σ 17, 12

Epistula I ad Timotheum 1, 7 1, 12–14

1, 15–16 2, 1–3 2, 8–10 2, 11–12 4, 1–2 4, 7–8 4, 9–10 4, 12 5, 3–7 5, 5–6 5, 8 5, 11–13 5, 11–15 5, 16 5, 20 5, 22

5, 23

5, 24–25

*ΙΙ2797 / R cap. Δ 2, 9 *ΙΙ22803 / PMLb cap. Φ 8, 11 II1959 / K cap. E 18, 5 *II21399 / T cap. E 13, 9 *II21571 / T cap. E 49, 10 *II21572 / T cap. E 49, 11 II1545 / K cap. B 6, 6 *II21738 / R cap. K 5, 2 II1629 / K cap. Γ 7, 3 *ΙΙ22555 / PMLb cap. Σ 11, 10 II1604 / K cap. Γ 4, 4 *II22066 / R cap. O 2, 11 *II2197 / T cap. A 10, 9 II11559 / K cap. O 1, 14 *II22117 / PMLb cap. O 8, 7 *II22052 / PMLb cap. O 1, 13 *ΙΙ22433 / PMLb cap. Σ 1, 3 II11560 / K cap. O 1, 15 *II22118 / PMLb cap. O 8, 8 II11561 / K cap. O 1, 16 II1935 / K cap. E 12, 9 II1554 / K cap. Γ 1, 9 *ΙΙ2763 / T cap. Γ 8, 17 *II2882 / HIII cap. Δ 7, 5 II11668 / K cap. O 9, 14 *II22130 / R cap. O 12, 9 II1suppl. 406 / V cap. Υ 2, 3 *II21553 / T cap. E 47, 2

6, 7 6, 17–19

II1suppl. 149 / V cap. A 10, 34 *II21327 / T cap. E 9, 17

Epistula II ad Timotheum 2, 1–2 2, 2 2, 6 2, 15 3, 5 3, 12–13 4, 1–2 4, 2 4, 3–4 4, 5

*II2246 / T cap. A 13, 11 *II2883 / HIII cap. Δ 7, 6 II1596 / K cap. Γ 3, 13 *II2686 / T cap. Γ 1, 29 II1954 / K cap. E 17, 2 ΙΙ12083 / K cap. Υ 1, 17 *II21094 / T cap. Δ 24, 21 II1suppl. 64 / V cap. Δ 8, 7 *II2215 / T cap. A 11, 11 *II21548 / T cap. E 46, 8 *II2272 / T cap. A 15, 3 II11524 / K cap. N 3, 12 *II22007 / R cap. N 6, 11

Epistula ad Titum 1, 7 1, 9 1, 10–11 1, 15 2, 7–8 2, 15 – 3, 1 3, 8 3, 9

*ΙΙ22283 / PMLb cap. Π 4, 3 *ΙΙ22283 / PMLb cap. Π 4, 3 *II2503 / T cap. A 39, 12 II1522 / K cap. B 3, 9 *II2198 / T cap. A 10, 10 *II2216 / T cap. A 11, 12 II1201 / K cap. A 4, 16 *ΙΙ22382 / PMLb cap. Π 18, 2

Epistula ad Hebraeos 2, 18 5, 4

9, 16–17 9, 17

II11727 / K cap. Π 4, 11 *II2994 / T cap. Δ 20, 5 *II21450 / T cap. E 33, 11 *ΙΙ22471 / PMLb cap. Σ 4, 9 II1733 / K cap. Δ 11, 4 *ΙΙ2786 / R cap. Δ 1, 3

468

Index locorum

Epistula ad Hebraeos (continuatio) 10, 26–27 10, 31 11, 13 12, 1–3 12, 4–11 12, 8 12, 12–13 12, 15 13, 1–2 13, 2 13, 3 13, 9 13, 16 13, 17

II1960 / K cap. E 18, 6 *II21400 / T cap. E 13, 10 *II21820 / R cap. K 18, 5 II1suppl. 148 / V cap. A 10, 32 *ΙΙ22689 / PMLb cap. Υ 3, 6 *ΙΙ22247 / PMLb cap. Π 2, 44 *ΙΙ22276 / PMLb cap. Π 3, 20 II1353 / K cap. A 21, 8 *II21997 / R cap. N 6, 1 ΙΙ12150 / K cap. Φ 1, 11 *II22034 / PMLb cap. Ξ 1, 9 II11508 / V cap. N 2, 8 *II2121 / T cap. A 5, 23 II1638 / K cap. Δ 2, 6 *II2120 / T cap. A 5, 22 II1239 / K cap. A 6, 11 II suppl. 9 / PMLb cap. A 11, 4

Epistula Iacobi 1, 5 1, 6 1, 6–8 1, 8

1, 9–10 1, 10–11 1, 13–14 1, 17

*II2408 / T cap. A 26, 5 II suppl. 70 / PMLb cap. B 6 M, 4 *II21431 / T cap. E 31, 8 II1679 / K cap. Δ 5, 7 *II2284 / T cap. A 16, 12 *ΙΙ2858 / R cap. Δ 7, 8 II11336 / V cap. K 7, 9 *II21752 / R cap. K 7, 7 [II1suppl. 333 / PMLb cap. K 4, 10P] *II21261 / T cap. E 5, 12 *II2993 / T cap. Δ 20, 4 *II21451 / T cap. E 33, 12 *ΙΙ22472 / PMLb cap. Σ 4, 10

1, 18 1, 19 1, 22–24 1, 25 1, 27

2, 1–4 3, 1–2 3, 2 3, 8–12 3, 11–12 3, 14–18 3, 16 4, 3 4, 4 4, 7 4, 11 4, 11–12 4, 13–16 4, 14

5, 4 5, 10 5, 10–11 5, 14–15 5, 16

II121 / K cap. A 1, 21 *II230 / T cap. A 1, 30 *II2489 / T cap. A 37, 8 *II21222 / T cap. E 2, 17 *II21196 / T cap. E 1, 47 II11562 / K cap. O 1, 17 *II2633 / T cap. B 8, 11 *II22120 / PMLb cap. O 8, 10 *II2930 / T cap. Δ 14, 10 ΙΙ11858 / K cap. Σ 1, 4 *ΙΙ2796 / R cap. Δ 2, 8 II11370 / K cap. Λ 1, 14 *II21886 / R cap. Λ 2, 11 II1440 / K cap. A 26, 5 II1386 / K cap. A 22, 25 *II2432 / T cap. A 28, 13 ΙΙ11894 / K cap. Σ 2, 7 ΙΙ12177 / K cap. Φ 2, 21 *II2407 / T cap. A 26, 4 *II21432 / T cap. E 31, 9 II1476 / K cap. B 1, 12 *II2568 / T cap. B 5, 26 II1746 / K cap. Δ 12, 10 *II21135 / T cap. Δ 26, 16 II1555 / K cap. Γ 1, 10 II11244 / K cap. K 3, 10 *II21795 / R cap. K 13, 8 *II21386 / T cap. E 11, 14 II1152 / K cap. A 3, 35 *II231 / T cap. A 1, 31 *II2569 / T cap. B 5, 27 II1461 / K cap. A 30, 4 *ΙΙ22690 / PMLb cap. Υ 3, 7 *ΙΙ22248 / PMLb cap. Π 2, 45 II11506 / V cap. N 2, 6 *II21070 / T cap. Δ 23, 11 II1suppl. 57 / V cap. Δ 7, 19

469

B. Novum Testamentum

Epistula I Petri 2, 11 2, 13–14 2, 16

2, 16–17 2, 21–23 3, 1–6 3, 9 3, 13–14 3, 15–16

4, 9 4, 10–11 4, 14 5, 2 5, 2–3 5, 5 5, 8–9

II1911 / K cap. E 10, 9 *II21262 / T cap. E 5, 13 II1240 / K cap. A 6, 12 *ΙΙ22711 / PMLb cap. Υ 5, 6 ΙΙ12081 / K cap. Υ 1, 15 *ΙΙ22578 / PMLb cap. Σ 14, 10 ΙΙ12046 / K cap. T 3, 4 *ΙΙ22688 / PMLb cap. Υ 3, 5 II1626 / K cap. Γ 6, 6 *II21735 / R cap. K 4, 5 II1203 / K cap. A 4, 18 II1202 / K cap. A 4, 17 ΙΙ11937 / K cap. Σ 4, 7 *II2396 / T cap. A 24, 14 II suppl. 28 / PMLb cap. A 13, 7 *II22035 / PMLb cap. Ξ 1, 10 *II2122 / T cap. A 5, 24 *ΙΙ22448 / PMLb cap. Σ 2, 13 *II22067 / R cap. O 2, 12 II1526 / K cap. B 4, 3 *II2612 / T cap. B 7, 5 *ΙΙ22712 / PMLb cap. Υ 5, 7 II1747 / K cap. Δ 12, 11 II11523 / K cap. N 3, 11 *II21136 / T cap. Δ 26, 17

Epistula II Petri 1, 9 2, 4 2, 9 2, 14–15 2, 17–19

II1suppl. 21 / V cap. Γ 1, 5 II1748 / K cap. Δ 12, 12 *II21058 / T cap. Δ 22, 29 II1suppl. 85 / V cap. Δ 28, 18 II1suppl. 362 / V cap. O 4, 19 II11298 / K cap. K 6, 20

2, 19

2, 20–22 3, 10–11 3, 11–12 3, 14

*II21263 / T cap. E 5, 14 *ΙΙ22494 / PMLb cap. Σ 6, 9 II1suppl. 114 / V cap. Φ 3, 11 II1suppl. 9 / V cap. A 14, 9 II suppl. 172 / PMLb cap. M 14M, 4 ΙΙ12282 / K cap. Ω 1, 15 ΙΙ12283 / K cap. Ω 1, 16

Epistula I Iohannis 1, 8 2, 4 2, 15–17 2, 16 3, 15 3, 17 3, 21–22

4, 1

5, 3 5, 19

*ΙΙ2849 / R cap. Δ 6, 10 *II21223 / T cap. E 2, 18 II1477 / K cap. B 1, 13 *II2570 / T cap. B 5, 28 II1912 / K cap. E 10, 10 *II21264 / T cap. E 5, 15 ΙΙ12238 / K cap. Φ 5, 11 *II2123 / T cap. A 5, 25 II11710 / K cap. Π 2, 2 *ΙΙ22284 / PMLb cap. Π 4, 4 *ΙΙ22533 / PMLb cap. Σ 9, 10 II1699 / K cap. Δ 7, 6 ΙΙ12224 / K cap. Φ 4, 4 *II2944 / T cap. Δ 15, 13 *ΙΙ22789 / PMLb cap. Φ 7, 5 *II21197 / T cap. E 1, 48 II1478 / K cap. B 1, 14

Epistula II Iohannis 8

*II22008 / R cap. N 6, 12

Epistula III Iohannis 5–8 11

II1309 / K cap. A 14, 4 II1204 / K cap. A 4, 19 *II2124 / T cap. A 5, 26

470

Index locorum

Epistula Iudae 6 9

II1749 / K cap. Δ 12, 13 II1750 / K cap. Δ 12, 14

12–13 16

ΙΙ12082 / K cap. Υ 1, 16 ΙΙ1619 / K cap. Γ 5, 7 II11299 / K cap. K 6, 21 *ΙΙ22782 / PMLb cap. Φ 6, 7

C. Auctores Christiani

471

C. Auctores Christiani AMPHILOCHIUS ICONIENSIS Iambi ad Seleucum (CPG 3230); Amphilochii Iconiensis Iambi ad Seleucum edidit E. OBERG (PTS 9), Berlin 1969, p. 29–40; ID., Das Lehrgedicht des Amphilochios von Ikonion. Jahrbuch für Antike und Christentum 16 (1973), p. 76–96. 38–61 (p. 30 [= p. 78–80]) 77–82 (p. 31 [= p. 80]) 85–112 (p. 31–32 [= p. 82]) 123–175 (p. 32–34 [= p. 84–86]) 177–180 (p. 34 [= p. 86]) 214–222 (p. 35 [= p. 90]) 230–239 (p. 36 [= p. 90])

ΙΙ11904 / K cap. Σ 2, 17 II11773 / K cap. Π 7, 17 II11773 / K cap. Π 7, 17 II11774 / K cap. Π 7, 18 II11774 / K cap. Π 7, 18 *ΙΙ2780 / T cap. Γ 8, 34 *ΙΙ2780 / T cap. Γ 8, 34

ANTIOCHUS ep. PTOLEMAÏDIS vide SEVERIANUM GABALENSEM

ANTIPATER BOSTRENSIS Contradictiones in Eusebium episcopum Caesareae pro Origenis defensione (CPG 6687 b–e), loci non reperti. 7

II168 / K cap. A 1, 68 II169 / K cap. A 1, 69 II1766 / K cap. Δ 12, 30

APOPHTHEGMATA PATRUM Collectio alphabetica (CPG 5560); PG 65, 71–440. Υ 4 (PG 65, 429, 38–40)

II1suppl. 325 / V cap. K 2, 16

472

Index locorum

APOPHTHEGMATA PATRUM, Collectio systematica (CPG 5562); 314 Les apophthegmes des Pères. Collection systématique. Chapitres I–IX.X–XVI.XVII– XXI. Introduction, texte critique, traduction, et notes par †J.-Cl. GUY (SChr 387.474.498), Paris 1993.2003.2005. IV, 59 ([Ι–IX], p. 214) X, 1 ([X–XVI], p. 14)

II1suppl. 325 / V cap. K 2, 16 II suppl. 119 / PMLb cap. Δ 34, 6

ATHANASIUS ALEXANDRINUS 315 Ad Maximum philosophum (De decretis Nicaenae synodi) (CPG 2120); Athanasius Werke. Zweiter Band. Lieferung 1. De decretis Nicaenae synodi 1,5 – 40,24. Lieferung 2. De decretis Nicaenae synodi 40,24 – Apologia de fuga sua 18,3. Herausgegeben von H.-G. OPITZ, Berlin 1935. 8, 4 – 9, 1 (p. 8, 10–17)

[II166 / K cap. A 1, 66]

Contra idola (Contra gentes) (CPG 2090); Athanasius, Contra Gentes and De Incarnatione. Edited and translated by R.W. THOMSON, Oxford 1971, p. 2–132. 8, 4–5 (p. 20) 8, 9–10 (p. 20) 18, 14–15 (p. 50) 33, 10–16 (p. 90) 33, 35–40 (p. 92) 38, 16–17 (p. 104) 38, 29–33 (p. 104) 38, 33–35 (p. 104) 41, 14 (p. 114)

_____________

*II21985 / R cap. M 8, 11 *II21985 / R cap. M 8, 11 *ΙΙ22656 / PMLb cap. T 5, 4 *II22889 / PMLb cap. Ω 1, 20 *ΙΙ22854 / PMLb cap. Ψ 1, 16 *II22889 / PMLb cap. Ω 1, 20 II1260 / K cap. A 8, 5 *II2232 / T cap. A 12, 13 II1261 / K cap. A 8, 6 ΙΙ12195 / K cap. Φ 2, 39 *ΙΙ22753 / PMLb cap. Φ 2, 13

Siehe auch den Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur. 315 Siehe auch (PS.-)IOHANNES CHRYSOSTOMUS, In S. Pascha (II158 / K cap. A 1, 58). 314

C. Auctores Christiani

473

De decretis Nicaenae synodi vide Ad Maximum philosophum 316

Epistulae festales (CPG 2102); The Festal Letters of Athanasius … edited by W. CURETON, London 1848; Le lettere festali di Atanasio di Alessandria. Studio storico-critico di A. CAMPLANI, Roma 1989. XIII, 3 (p. 29, 12–13; Camplani, p. 386)

ΙΙ11925 / K cap. Σ 3, 16

In illud: Qui dixerit verbum in filium (Matth. 12, 32) (Epistula IV ad Serapionem) (CPG 2094); Athanasius Werke. Erster Band. Erster Teil. Die dogmatischen Schriften. 4. Lieferung. Epistulae I–IV ad Serapionem. Edition besorgt von K. SAVVIDIS, Berlin–New York 2010, p. 579–600. 5, 29–30 (p. 585)

II1511 / K cap. B 2, 13 *II2603 / T cap. B 6, 17

Oratio de incarnatione Verbi (CPG 2091); Athanase d’Alexandrie. Sur l’incarnation du verbe. Introduction, texte critique, traduction, notes et index par Ch. KANNENGIESSER (SChr 199), Paris 1973. 4, 5–6 (p. 276–278) 5, 1 (p. 278)

*II295 / T cap. A 3, 9 *II295 / T cap. A 3, 9

Vita Antonii (CPG 2101); Athanase d’Alexandrie. Vie d’Antoine. Introduction, texte critique, traduction, notes et index par G.J.M. BARTELINK (SChr 400), Paris 1994, p. 124–376. 7, 19–21 (p. 150)

ΙΙ11924 / K cap. Σ 3, 15

ATHENODORUS (GREGORII THAUMATURGI FRATER) De Hebraismo, loci non reperti. Holl, n° 409 Holl, n° 410

_____________ 316

DECLERCK, À qui la lettre, 381–403.

II1643 / K cap. Δ 2, 11 II11754 / K cap. Π 6, 11

474

Index locorum

BASILIUS CAESARIENSIS Ad Amphilochium (De Spiritu sancto) (CPG 2839); Basile de Césarée. Sur le Saint-Esprit. Introduction, texte, traduction et notes par B. PRUCHE (SChr 17bis), Paris 21968, p. 250–530. VIII, 20, 17–20 (p. 316–318)

XXII, 53, 20–24 (p. 440–442)

II11728 / K cap. Π 4, 12 ΙΙ12056 / K cap. T 5, 4 *ΙΙ22658 / PMLb cap. T 5, 6 ΙΙ11986 / K cap. Σ 8, 8

Ad iuvenes (De legendis gentilium libris) (CPG 2867); Basilio di Cesarea. Discorso ai giovani. Oratio ad adolescentes con la versione latina di Leonardo Bruni a cura di M. NALDINI (Biblioteca patristica, 3), Firenze 1984. I, 1, 1–3 (p. 80) I, 2, 1–5 (p. 80) II, 1, 1–4 (p. 82–84) ΙΙ, 7, 6–9 (p. 86) III, 2, 2–8 (p. 88) IV, 3, 1–3 (p. 90) IV, 3, 1–6 (p. 90)

IV, 9, 2–6 (p. 92) IV, 9, 3–6 (p. 92) V, 2, 3–5 (p. 94) V, 10, 1 –11, 5 (p. 98) VI, 4, 1–6 (p. 102) VI, 4, 1–8 (p. 102) VI, 7, 1–3 (p. 104) VII, 5, 4–5 (p. 106) VIII, 6, 3 –10, 6 (p. 112–114) VIII, 16, 1–5 (p. 116) IX, 2, 11–12 (p. 118) IX, 3, 1 – 4, 4 (p. 118) IX, 12, 1–4 (p. 122) IX, 26, 2 – 27, 7 (p. 128–130)

*ΙΙ22396 / PMLb cap. Π 21, 7 *II2suppl. 27 / R cap. Π 21, 6 *II2572 / T cap. B 5, 30 II1606 / K cap. Γ 4, 6 ΙΙ11899 / K cap. Σ 2, 12 ΙΙ11915 / K cap. Σ 3, 6 II1426 / K cap. A 25, 5 *II2504 / T cap. A 39, 13 *ΙΙ22498 / PMLb cap. Σ 6, 13 II11008 / K cap. Z 1, 8 II1suppl. 224 / V cap. Z 2, 18 *II21932 / R cap. M 2, 6 II1803 / K cap. E 2, 8 *ΙΙ22682 / PMLb cap. Υ 2, 16 ΙΙ12084 / K cap. Υ 1, 18 ΙΙ12084 / K cap. Υ 1, 18 ΙΙ12112 / K cap. Υ 2, 14 II1607 / K cap. Γ 4, 7 *II21402 / T cap. E 13, 12 *II21983 / R cap. M 8, 9 II1suppl. 349 / V cap. M 14, 10 II11192 / K cap. Ι 3, 13 *II21530 / T cap. E 44, 8 II11300 / K cap. K 6, 22

C. Auctores Christiani

IX, 27, 1 – 29, 3 (p. 128–130) X, 7, 1–3 (p. 132)

475

*II2364 / T cap. A 22, 6 *ΙΙ22681 / PMLb cap. Υ 2, 15 *II21720 / R cap. K 2, 15

Adversus Eunomium, I–III (CPG 2837); Basile de Césarée. Contre Eunome. Suivi de Eunome. Apologie. Introduction, traduction et notes de B. SESBOÜÉ, avec la collaboration pour le texte et l’introduction critiques de G.M. DE DURAND et L. DOUTRELEAU. I–II (SChr 299.305), Paris 1982.1983. I, 2, 45–46 (I, p. 152)

II1884 / K cap. E 7, 5 *ΙΙ22736 / PMLb cap. Υ 9, 6

Asceticon magnum sive Quaestiones (regulae brevius tractatae) (CPG 2875); PG 31, 1052–1305. XXIV (1100, 18–20) XXV (1100, 39–41) LII (1117, 16–18) LXX (1132, 36–39) CCLXXXIX (1285, 8–14)

II11391 / K cap. Λ 2, 8 II11245 / K cap. K 3, 11 *II21797 / R cap. K 13, 10 II11302 / K cap. K 6, 24 II11191 / K cap. I 3, 12 *II21668 / T cap. Ι 2, 11 II1287 / K cap. A 11, 4 II1suppl. 12 / V cap. A 14, 12

Asceticon magnum sive Quaestiones (regulae fusius tractatae) (CPG 2875); 317 PG 31, 889–1052. VI, 1 (925, 24–25) XVII, 1 (961, 10–12) XVII, 1 (961, 14–20) XXII, 2 (977, 33 – 980, 3) XXIX (992, 9–10) XXIX (992, 20–21)

_____________

ΙΙ11916 / K cap. Σ 3, 7 II11301 / K cap. K 6, 23 II11301 / K cap. K 6, 23 II11190 / K cap. I 3, 11 *II21667 / T cap. Ι 2, 10 ΙΙ1620 / K cap. Γ 5, 8 *ΙΙ2713 / T cap. Γ 4, 6 ΙΙ1620 / K cap. Γ 5, 8 *ΙΙ2713 / T cap. Γ 4, 6

317 Siehe auch den Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur.

476

Index locorum

BASILIUS CAESARIENSIS, Asceticon magnum sive Quaestiones (regulae fusius tractatae) (continuatio) locus non repertus Τοίνυν ἡμεῖς, οἱ προεστῶτες

II suppl. 4 / PMLb cap. A 10, 4

Contra fæneratores (Homilia II in Psalmum XIV) (CPG 2836); PG 29, 264– 280. 1 (268, 18–20)

*II21684 / T cap. Ι 3, 9

De ieiunio homilia I (CPG 2845); PG 31, 164–184. 1 (165, 1–6) 2 (165, 12–15) 2 (165, 14–31) 2 (165, 25–35) 3 (165, 43 – 168, 9) 4 (168, 21–23) 5 (169, 17–21) 8 (177, 1–2) 9 (177, 16–20) 10 (181, 14–15) 10 (181, 36 – 184, 3) 10 (184, 5–7) 10 (184, 7–8) 10 (184, 7–11) 10 (184, 11–13) 11 (184, 19–21)

*II22016 / R cap. N 8, 7 *II22016 / R cap. N 8, 7 ΙΙ12089 / K cap. Υ 1, 23 *II22016 / R cap. N 8, 7 *II22016 / R cap. N 8, 7 *II22016 / R cap. N 8, 7 *II22131 / R cap. O 12, 10 ΙΙ12129 / K cap. Υ 4, 4 ΙΙ12138 / K cap. Υ 6, 3 *II22016 / R cap. N 8, 7 *II22023 / R cap. N 8, 14 II1suppl. 342 / V cap. M 5, 20 II11670 / K cap. O 9, 16 *II22133 / R cap. O 12, 12 II1suppl. 343 / V cap. M 5, 21 II11457 / K cap. M 1, 26 II11458 / K cap. M 1, 27 *II21923 / R cap. M 1, 13

De ieiunio homilia II (CPG 2846); PG 31, 185–197. 2 (188, 20–22) 4 (189, 30–35) 4 (189, 35–43) 4 (189, 45) 4 (189, 48 – 192, 1)

II1605 / K cap. Γ 4, 5 II11449 / K cap. M 1, 18 *II21920 / R cap. M 1, 10 II1suppl. 345 / V cap. M 5, 26 II1suppl. 345 / V cap. M 5, 26 II1suppl. 345 / V cap. M 5, 26

C. Auctores Christiani

4 (192, 3–6) 5 (192, 42–43)

477

II1suppl. 345 / V cap. M 5, 26 *II2571 / T cap. B 5, 29 II1479 / K cap. B 1, 15

Epistulae (CPG 2900); 318 Saint Basile, Correspondance. Tome I. Lettres I–C. Tome II. Lettres CI–CCXVIII. Tome III. Lettres CCXIX–CCCLXVI. Texte établi et traduit par Y. COURTONNE, Paris 1957.1961.1966. Ι, 42–44 (I, p. 4) I, 47–48 (I, p. 5) II, 1, 13–20 (I, p. 5–6) II, 2, 1–8 (I, p. 6) II, 2, 9–21 (I, p. 6) II, 2, 56–58 (I, p. 8) II, 5, 13–14 (I, p. 10) II, 5, 14–15 (I, p. 10) II, 6, 10–12 (I, p. 11) II, 6, 13–16 (I, p. 11) II, 6, 42–45 (I, p. 12–13) V, 2, 17–20 (I, p. 18) VII, 9–10 (I, p. 22) XXII, 1, 26–28 (I, p. 53) XLI, 2, 13–15 (I, p. 98) LIII, 1, 9–13 (I, p. 138) CXV, 18–25 (II, p. 20) CL, 4, 14–16 (II, p. 75) CLVI, 1, 18–19 (II, p. 82) CLXIII, 1–4 (II, p. 96) CLXXIV, 12–23 (II, p. 110) CLXXIV, 26–30 (II, p. 111) CCX, 5, 16–19 (II, p. 195)

_____________

II1804 / K cap. E 2, 9 II1804 / K cap. E 2, 9 II1356 / K cap. A 21, 11 *II21387 / T cap. E 11, 15 II1487 / K cap. B 1, 23 *II2584 / T cap. B 5, 42 II11303 / K cap. K 6, 25 II11427 / K cap. Λ 5, 6 II1324 / K cap. A 18, 4 II11193 / K cap. I 3, 14 *II21670 / T cap. Ι 2, 13 II11194 / K cap. I 3, 15 ΙΙ12121 / K cap. Υ 3, 7 *ΙΙ22607 / PMLb cap. Σ 16, 11 ΙΙ11939 / K cap. Σ 4, 9 II11245 / K cap. K 3, 11 *II21797 / R cap. K 13, 10 II11233 / K cap. K 2, 13 ΙΙ12090 / K cap. Υ 1, 24 II1973 / K cap. E 19, 4 *II21416 / T cap. E 14, 5 *II21021 / T cap. Δ 21, 21 ΙΙ11917 / K cap. Σ 3, 8 II11373 / K cap. Λ 1, 17 ΙΙ12288 / K cap. Ω 1, 21 *II22901 / PMLb cap. Ω 1, 36 *II21071 / T cap. Δ 23, 12 ΙΙ11946 / K cap. Σ 5, 4

Siehe auch den Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur.

318

478

Index locorum

BASILIUS CAESARIENSIS, Epistulae (continuatio) CCX, 6, 10–15 (II, p. 196) CCXLIV, 9, 1–3 (III, p. 82)

CCLX, 2, 14–26 (III, p. 106) CCLX, 3, 29–37 (III, p. 107–108) CCLX, 3, 45–57 (III, p. 108–109) CCLX, 4, 50–51 (III, p. 111) CCLX, 5, 1–4 (III, p. 111) CCLX, 5, 15–20 (III, p. 112) CCLXXII, 1, 5–10 (III, p. 144) CCLXXVII, 19–26 (III, p. 150) CCLXXVII, 21–22 (III, p. 150) CCXCIII, 5–6 (III, p. 167)

*II21388 / T cap. E 11, 16 II1159 / K cap. A 3, 42 II1683 / K cap. Δ 5, 11 (Versiones K et V HI PM) *ΙΙ22763 / PMLb cap. Φ 3, 2 *ΙΙ22763 / PMLb cap. Φ 3, 2 *ΙΙ22763 / PMLb cap. Φ 3, 2 II1280 / K cap. A 10, 14 319 *ΙΙ22763 / PMLb cap. Φ 3, 2 *ΙΙ22763 / PMLb cap. Φ 3, 2 II11304 / K cap. K 6, 26 II1158 / K cap. A 3, 41 II11346 / V cap. K 8, 8 II1682 / K cap. Δ 5, 10

Homilia adversus eos qui irascuntur (CPG 2854); PG 31, 353–372. 3 (357, 24–26) 3 (357, 26–28) 3 (357, 26–29) 3 (357, 32–33) 3 (357, 37–41) 4 (361, 15–17) 4 (361, 17–18) 4 (361, 37–38) 7 (369, 34–37)

_____________ 319

Unter dem Lemma ἐκ τοῦ εἰς τὸν Κάϊν.

*ΙΙ22330 / R cap. Π 9, 4 II1205 / K cap. A 4, 20 *II21558 / T cap. E 48, 4 *ΙΙ22726 / PMLb cap. Υ 6, 9 *II21558 / T cap. E 48, 4 *ΙΙ22726 / PMLb cap. Υ 6, 9 ΙΙ12111 / K cap. Υ 2, 13 *II21868 / R cap. Λ 1, 9 II1556 / K cap. Γ 1, 11 *ΙΙ2773 / T cap. Γ 8, 27 *II21869 / R cap. Λ 1, 10 *ΙΙ22726 / PMLb cap. Υ 6, 9 II1843 / K cap. E 4, 6 *II21241/ T cap. E 3, 12 *II21867 / R cap. Λ 1, 8 II1suppl. 335 / V cap. Λ 2, 5

C. Auctores Christiani

479

Homilia de gratiarum actione (In illud: Semper gaudete [I Thess. 5, 16]) (CPG 2848); PG 31, 217–237. 2 (221, 42–45) 4 (225, 22–25) 4 (225, 26–27) 4 (225, 28–29) 4 (225, 30–32) 5 (228, 22–25) 5 (228, 25–44) 5 (229, 20–26) 6 (229, 36 – 232, 8) 6 (232, 8–23) 7 (233, 16 – 236, 9) 7 (233, 30–36) 7 (233, 36–38) 7 (236, 18–24) 7 (236, 27–42) 7 (236, 39–44)

II133 / K cap. A 1, 33 *II245 / T cap. A 1, 45 *II21908 / R cap. Λ 4, 6 *ΙΙ22837 / PMLb cap. Χ 3, 7 *II21908 / R cap. Λ 4, 6 *ΙΙ22837 / PMLb cap. Χ 3, 7 ΙΙ11859 / K cap. Σ 1, 5 *II22892 / PMLb cap. Ω 1, 23 *II21909 / R cap. Λ 4, 7 II11074 / K cap. Θ 3, 23 II1suppl. 261 / V cap. Θ 7, 29 II1suppl. 262 / V cap. Θ 7, 26 II11075 / K cap. Θ 3, 24 II1157 / K cap. A 3, 40 *II21910 / R cap. Λ 4, 8 II1suppl. 263 / V cap. Θ 7, 30 *II21330 / T cap. E 9, 20

Homilia de invidia (CPG 2855); PG 31, 372–385. 1 (372, 23–25) 1 (372, 26–33) 1 (372, 31 – 373, 8) 1 (373, 1–12) 1 (373, 14–31) 1 (373, 23) 1 (373, 23–31) 1 (373, 26–32) 1–2 (373, 33–39) 2 (373, 41–44) 2 (373, 48–54) 3 (376, 5–10) 3 (376, 6–13) 3 (376, 12–14) 3 (376, 15–21)

II1752 / K cap. Δ 12, 16 *II21144 / T cap. Δ 26, 25 ΙΙ12178 / K cap. Φ 2, 22 (Versio VΕVO) ΙΙ12178 / K cap. Φ 2, 22 (Versio K) *ΙΙ22754 / PMLb cap. Φ 2, 14 ΙΙ12178 / K cap. Φ 2, 22 (Versio VΕVO) ΙΙ12178 / K cap. Φ 2, 22 (Versio VΕVO) ΙΙ12178 / K cap. Φ 2, 22 (Versio K) *ΙΙ22754 / PMLb cap. Φ 2, 14 ΙΙ12178 / K cap. Φ 2, 22 (Versio K) ΙΙ12178 / K cap. Φ 2, 22 (Versio VΕVO) ΙΙ12178 / K cap. Φ 2, 22 (Versio VΕVO) ΙΙ12178 / K cap. Φ 2, 22 (Versio VΕVO) ΙΙ12179 / K cap. Φ 2, 23 *ΙΙ22755 / PMLb cap. Φ 2, 15 ΙΙ12179 / K cap. Φ 2, 23 *ΙΙ22755 / PMLb cap. Φ 2, 15

480

Index locorum

BASILIUS CAESARIENSIS, Homilia de invidia (continuatio) 3 (376, 16–20) 3 (376, 19–21) 3 (376, 52 – 377, 5) 3 (377, 7–10) 3 (377, 32–42) 4 (377, 43–48) 4 (380, 7–14) 4 (380, 21–24) 4 (380, 28–29) 4 (380, 28–42) 4 (380, 35–42) 5 (380, 46–47) 5 (380, 46–49) 5 (380, 46 – 381, 2) 5 (380, 49 – 381, 2) 5 (381, 20–27) 5 (381, 27–35) 5 (381, 37 – 384, 5) 5 (384, 48–50) 5 (385, 4–10) 6 (385, 19–25)

ΙΙ12179 / K cap. Φ 2, 23 ΙΙ12180 / K cap. Φ 2, 24 ΙΙ12183 / K cap. Φ 2, 27 ΙΙ12180 / K cap. Φ 2, 24 ΙΙ12180 / K cap. Φ 2, 24 II1753 / K cap. Δ 12, 17 *II21145 / T cap. Δ 26, 26 ΙΙ12181 / K cap. Φ 2, 25 ΙΙ12181 / K cap. Φ 2, 25 ΙΙ12182 / K cap. Φ 2, 26 (Versio VΕVO cap. Φ 12, 21) ΙΙ12182 / K cap. Φ 2, 26 (Versio K) ΙΙ12182 / K cap. Φ 2, 26 (Versio VΕVO cap. Φ 12, 21) ΙΙ12182 / K cap. Φ 2, 26 (Versio VΕVO cap. Φ 12, 21) ΙΙ12182 / K cap. Φ 2, 26 (Versio VΕVO cap. Φ 12, 20) ΙΙ12182 / K cap. Φ 2, 26 (Versio K) ΙΙ12182 / K cap. Φ 2, 26 (Versio VΕVO cap. Φ 12, 21) II1suppl. 409 / V cap. Φ 12, 22 II1936 / K cap. E 12, 10 *II21329 / T cap. E 9, 19 *ΙΙ22285 / PMLb cap. Π 4, 5 *ΙΙ22285 / PMLb cap. Π 4, 5 ΙΙ12085 / K cap. Υ 1, 19 *ΙΙ22680 / PMLb cap. Υ 2, 14

Homilia dicta tempore famis et siccitatis (CPG 2852); PG 31, 304–328. 5 (317, 37–38) 7 (321, 18–22) 7 (321, 24–27) 7 (321, 48 – 324, 5)

II1355 / K cap. A 21, 10 II11411 / K cap. Λ 3, 16 *II21898 / R cap. Λ 3, 10 II11411 / K cap. Λ 3, 16 *II21898 / R cap. Λ 3, 10 II11411 / K cap. Λ 3, 16 *II21898 / R cap. Λ 3, 10

C. Auctores Christiani

481

Homilia exhortatoria ad S. baptisma (CPG 2857); PG 31, 424–444. 2 (425, 50 – 428, 1) 5 (432, 45–46) 6 (436, 33–34)

6 (437, 13)

6 (437, 15–16) 6 (437, 23–31) 6 (437, 33–40) 7 (440, 26–27) 7 (440, 39–43) 7 (441, 3–12) 7 (441, 27–45) 8 (441, 46–48)

II11729 / K cap. Π 4, 13 ΙΙ12284 / K cap. Ω 1, 17 *II22898 / PMLb cap. Ω 1, 31 II11781 / K cap. Π 8, 7 *II21505 / T cap. E 39, 5 *ΙΙ22367 / E cap. 174, 8 II11781 / K cap. Π 8, 7 *II21505 / T cap. E 39, 5 *ΙΙ22367 / E cap. 174, 8 II11781 / K cap. Π 8, 7 II1751 / K cap. Δ 12, 15 *II21143 / T cap. Δ 26, 24 II1751 / K cap. Δ 12, 15 *II21143 / T cap. Δ 26, 24 *II2685 / T cap. Γ 1, 28 II11327 / V cap. K 5, 9 II1418 / K cap. A 24, 4 ΙΙ12285 / K cap. Ω 1, 18 ΙΙ12285 / K cap. Ω 1, 18

Homilia in divites (CPG 2851); Y. COURTONNE, Saint Basile. Homélies sur la richesse. Édition critique et exégétique, Paris 1935, p. 39–71. VIII (p. 67, 19–26)

ΙΙ12286 / K cap. Ω 1, 19

Homilia in illud: Attende tibi ipsi (Deut. 15, 9) (CPG 2847); L’homélie de Basile de Césarée sur le mot ‘Observe-toi toi-même’. Édition critique du texte grec et étude sur la tradition manuscrite par S.Y. RUDBERG (Acta Universitatis Stockholmiensis. Studia Graeca Stockholmiensia, II), Stockholm–Göteborg–Uppsala 1962. 1 (p. 23, 1–14) 1 (p. 23, 19 – 24, 2) 1 (p. 25, 2–4) 2 (p. 26, 2–3) 2 (p. 26, 4–9) 2–3 (p. 26, 12 – 27, 5) 3 (p. 27, 6 – 28, 9)

II11371 / K cap. Λ 1, 15 *II21887 / R cap. Λ 2, 12 II11782 / K cap. Π 8, 8 *II21225 / T cap. E 2, 20 II1558 / K cap. Γ 1, 13 II1558 / K cap. Γ 1, 13 II1558 / K cap. Γ 1, 13

482

Index locorum

BASILIUS CAESARIENSIS, Homilia in illud: Attende tibi ipsi (Deut. 15, 9) (continuatio) 4 (p. 28, 18–19) 4 (p. 29, 3 – 30, 12) 5 (p. 31, 7–9) 5 (p. 31, 15–19) 5 (p. 31, 18 – 32, 2) 5 (p. 31, 21) 5 (p. 32, 10–20) 5 (p. 32, 13–21) 5 (p. 32, 20–21) 7 (p. 35, 6) 7 (p. 35, 8–9) 7 (p. 35, 12–18) 7 (p. 35, 12–22) 7 (p. 35, 24–26) 7–8 (p. 35, 26 – 36, 19)

II1558 / K cap. Γ 1, 13 II1558 / K cap. Γ 1, 13 ΙΙ11854 / K cap. Ρ 1, 5 *ΙΙ22420 / R cap. Ρ 1, 6 II1557 / K cap. Γ 1, 12 *ΙΙ2774 / T cap. Γ 8, 28 II1558 / K cap. Γ 1, 13 II1557 / K cap. Γ 1, 12 *ΙΙ2774 / T cap. Γ 8, 28 II1suppl. 150 / V cap. A 10, 42 *II2573 / T cap. B 5, 31 II1558 / K cap. Γ 1, 13 *ΙΙ2775 / T cap. Γ 8, 29 II1558 / K cap. Γ 1, 13 II1558 / K cap. Γ 1, 13 *ΙΙ22855 / PMLb cap. Ψ 1, 17 *II247 / T cap. A 1, 47 *II247 / T cap. A 1, 47 II144 / K cap. A 1, 44

Homilia in illud: Destruam horrea mea (Luc. 12, 18) et de avaritia (CPG 2850); 320 Y. COURTONNE, Saint Basile. Homélies sur la richesse. Édition critique et exégétique, Paris 1935, p. 15–37. I (p. 15, 1–6) Ι (p. 15, 3–4) I (p. 15, 4–16) I (p. 15, 18 – 17, 4) III (p. 21, 10–11) III (p. 23, 12–19) IV (p. 25, 5–8) IV (p. 25, 5–26)

_____________

*ΙΙ22312 / R cap. Π 7, 6 II1836 / K cap. E 3, 13 *II21333 / T cap. E 9, 23 *II21333 / T cap. E 9, 23 *II2126 / T cap. A 5, 28 II11410 / K cap. Λ 3, 15 *II21897 / R cap. Λ 3, 9 *II21897 / R cap. Λ 3, 9 II11410 / K cap. Λ 3, 15

Siehe auch den Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur.

320

C. Auctores Christiani

IV (p. 25, 12–14) IV (p. 25, 16–26)

*II21897 / R cap. Λ 3, 9 *II21897 / R cap. Λ 3, 9

Homilia in martyrem Iulittam (CPG 2849); PG 31, 237–261. 3 (244, 27) 3 (244, 37–40) 4 (244, 46–50) 4 (245, 17–20) 4 (245, 34 – 248, 2) 4 (248, 20–24) 4–5 (248, 20–38) 5 (248, 40–44) 5 (248, 46 – 249, 25) 8 (256, 37–43) 8 (256, 46 – 257, 6) 8 (256, 46 – 257, 9) 8 (257, 15–25) 8 (257, 24–25) 9 (257, 49 – 260, 1)

ΙΙ12120 / K cap. Υ 3, 6 ΙΙ12120 / K cap. Υ 3, 6 II1977 / K cap. E 20, 4 II11078 / K cap. Θ 3, 27 II1suppl. 264 / V cap. Θ 7, 25 ΙΙ11913 / K cap. Σ 3, 4 *ΙΙ22500 / PMLb cap. Σ 6, 15 II1suppl. 264 / V cap. Θ 7, 25 II1suppl. 264 / V cap. Θ 7, 25 II1suppl. 264 / V cap. Θ 7, 25 *II22890 / PMLb cap. Ω 1, 21 *II22890 / PMLb cap. Ω 1, 21 II11076 / K cap. Θ 3, 25 II11077 / K cap. Θ 3, 26 II1921 / K cap. E 11, 3 II11146 / K cap. Θ 8, 32 ΙΙ12029 / K cap. Σ 15, 7

Homilia in principium Proverbiorum (CPG 2856); PG 31, 385–424. 1 (385, 38) 2 (388, 44–47) 2 (389, 29–30) 6 (397, 22–27) 6 (400, 26–33) 7 (401, 5–9) 8 (401, 32–36) 8 (401, 53–54) 9 (404, 12–21) 9 (404, 12–36) 15 (417, 22–37) 15 (417, 31–37)

*ΙΙ22714 / PMLb cap. Υ 5, 9 II1639 / K cap. Δ 2, 7 *ΙΙ2798 / R cap. Δ 2, 10 ΙΙ12050 / K cap. T 4, 3 ΙΙ11895 / K cap. Σ 2, 8 ΙΙ12287 / K cap. Ω 1, 20 *II22899 / PMLb cap. Ω 1, 34 ΙΙ12086 / K cap. Υ 1, 20 II1844 / K cap. E 4, 7 *II21242 / T cap. E 3, 13 ΙΙ11912 / K cap. Σ 3, 3 II1961 / K cap. E 18, 7 *II21401 / T cap. E 13, 11 II1156 / K cap. A 3, 39 *II21331 / T cap. E 9, 21

483

484

Index locorum

BASILIUS CAESARIENSIS, Homilia in principium Proverbiorum (continuatio) 15 (417, 37 – 420, 10) 15 (417, 38–39) 15 (417, 38 – 420, 10) 16 (421, 1–17)

*II21332 / T cap. E 9, 22 *II2988 / T cap. Δ 19, 8 II1802 / K cap. E 2, 7 II1suppl. 10 / V cap. A 14, 10

Homilia in Psalmum I (CPG 2836); 321 PG 29, 209–228. 1 (212, 23–25) 3 (216, 13–14) 3 (216, 30–40) 3 (217, 12–15) 3 (217, 18–19) 3 (217, 20–23) 3–4 (217, 32–38) 4 (220, 29–41) 4 (220, 43 – 221, 14) 4–5 (220, 43 – 221, 28) 5 (224, 8–15) 6 (224, 40–45) 6 (224, 42–45) 6 (224, 51 – 225, 3) 6 (225, 7–10) 6 (225, 14–29) 6 (225, 48 – 228, 8) 6 (228, 10–11)

_____________

*II21685 / T cap. I 3, 10 II1597 / K cap. Γ 3, 14 ΙΙ11987 / K cap. Σ 8, 9 *II21328 / T cap. E 9, 18 II1981 / K cap. E 21, 3 *II21996 / R cap. M 10, 3 II1207 / K cap. A 4, 22 *II2128 / T cap. A 5, 30 II11591 / K cap. O 3, 21 II11591 / K cap. O 3, 21 *II2476 / T cap. A 35, 5 *II2574 / T cap. B 5, 32 II1153 / K cap. A 3, 36 *II2575 / T cap. B 5, 33 ΙΙ11914 / K cap. Σ 3, 5 *ΙΙ22499 / PMLb cap. Σ 6, 14 II1427 / K cap. A 25, 6 *ΙΙ22485 / PMLb cap. Σ 5, 13 *II21403 / T cap. E 13, 13 *II2504 / T cap. A 39, 13 II1251 / K cap. A 7, 4 *II2180 / T cap. A 8, 3 *II22105 / Lc cap. O 10, 6 *II22110 / Lc cap. O 10, 11

Siehe auch den Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur.

321

C. Auctores Christiani

Homilia in Psalmum XXXIII (CPG 2836); PG 29, 349–385. 1 (353, 8–13) 10 (376, 10–12)

II1suppl. 203 / V cap. E 11, 21 *II21345 / T cap. E 9, 35 II1390 / K cap. A 22, 29

Homilia in Psalmum LIX (CPG 2836); PG 29, 460–469. 5 (468, 34–35) 5 (468, 42 – 469, 10)

II11145 / K cap. Θ 8, 31 II11145 / K cap. Θ 8, 31

Homilia in Psalmum LXI (CPG 2836); PG 29, 469–484. 1 (472, 17–21) 3 (476, 11–23) 4 (477, 2–8) 4 (477, 22–24) 4 (477, 22–32) 4 (477, 28–30) 4 (477, 50 – 480, 11) 4 (480, 3–11) 4 (480, 22–25) 4 (480, 25–30) 5 (481, 44–46) 5 (481, 47 – 484, 4)

II1387 / K cap. A 22, 26 *ΙΙ2818 / R cap. Δ 4, 8 II1suppl. 211 / V cap. E 28, 8 *II21243 / T cap. E 3, 14 II1388 / K cap. A 22, 27 *II2915 / T cap. Δ 13, 22 II1388 / K cap. A 22, 27 *II279 / T cap. A 2, 19 *ΙΙ22534 / PMLb cap. Σ 9, 11 II196 / K cap. A 2, 18 *ΙΙ22560 / PMLb cap. Σ 12, 5 *II279 / T cap. A 2, 19 *ΙΙ22534 / PMLb cap. Σ 9, 11 II1suppl. 202 / V cap. E 10, 27 II1792 / K cap. E 1, 25

Homilia in Psalmum CXIV (CPG 2836); PG 29, 484–493. 5 (492, 40–45) 5 (492, 41–46)

II145 / K cap. A 1, 45 *II2576 / T cap. B 5, 34 II1482 / K cap. B 1, 18

485

486

Index locorum

BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron (CPG 2835); Basilius von Caesarea. Homilien zum Hexaemeron. Herausgegeben von E. AMAND DE MENDIETA† und S.Y. RUDBERG (GCS, N. F. Band 2), Berlin 1997. I, 2 (p. 4, 4–6) I, 2 (p. 4, 16–17) I, 3 (p. 6, 13–15) I, 4 (p. 7, 11–13) I, 5 (p. 9, 11–16) I, 5 (p. 9, 11–20) I, 7 (p. 13, 17 – 14, 2) I, 11 (p. 19, 13–15) ΙΙ, 1 (p. 21, 9–10) ΙΙ, 5 (p. 29, 12–16) ΙΙΙ, 2 (p. 39, 23 – 40, 5) IV, 1 (p. 57, 1–16) IV, 3 (p. 61, 2–6) IV, 6 (p. 66, 12–16) IV, 7 (p. 68, 2–7) V, 2 (p. 72, 8 – 73, 6) V, 2 (p. 72, 14–17) V, 4 (p. 74, 20–22) V, 4 (p. 75, 11–17) V, 6 (p. 79, 23 – 80, 2) V, 6 (p. 80, 8–11) VI, 5 (p. 96, 17–21) VI, 5 (p. 98, 2–4) VI, 6 (p. 98, 27 – 99, 4) VI, 7 (p. 99, 20 – 100, 2) VI, 10 (p. 107, 6–18) VII, 3 (p. 117, 2–12)

II suppl. 60 / PMLb cap. A 19, 1 II suppl. 61 / PMLb cap. A 19, 2 II1481 / K cap. B 1, 17 II1suppl. 139 / V cap. A 8, 25 ΙΙ11897 / K cap. Σ 2, 10 II1480 / K cap. B 1, 16 *II2577 / T cap. B 5, 35 II11542 / K cap. Ξ 2, 11 II1527 / K cap. B 4, 4 *II2615 / T cap. B 7, 8 II11780 / K cap. Π 8, 6 *ΙΙ22369 / E cap. 174, 10 II1806 / K cap. E 2, 11 *II21334 / T cap. E 9, 24 II11217 / K cap. K 1, 18 II11372 / K cap. Λ 1, 16 II11770 / K cap. Π 7, 14 II11046 / K cap. Θ 1, 17 II11047 / K cap. Θ 1, 18 II1suppl. 256 / V cap. Θ 9, 17 II1154 / K cap. A 3, 37 *II2578 / T cap. B 5, 36 II11345 / V cap. K 8, 7 *II21736 / R cap. K 4, 6 *II21531 / T cap. E 44, 9 II11009 / K cap. Z 1, 9 *ΙΙ22449 / PMLb cap. Σ 2, 14 ΙΙ12087 / K cap. Υ 1, 21 *ΙΙ22683 / PMLb cap. Υ 2, 17 II1409 / K cap. A 23, 7 II1410 / K cap. A 23, 8 II1411 / K cap. A 23, 9 II1412 / K cap. A 23, 10 II1155 / K cap. A 3, 38 II1suppl. 221 / V cap. Z 2, 15

C. Auctores Christiani

VII, 3 (p. 118, 1–4) VII, 3 (p. 118, 1–13) VII, 3–4 (p. 118, 19 – 119, 12) VII, 4 (p. 119, 15–19) VII, 4 (p. 119, 20 – 120, 20) VII, 4 (p. 120, 5–8) VII, 5 (p. 121, 4–14) VII, 5 (p. 121, 12) VII, 5 (p. 121, 13–14) VII, 5 (p. 121, 16–22) VII, 5 (p. 122, 8–11) VII, 6 (p. 123, 3–12) VII, 6 (p. 123, 17 – 124, 1) VII, 6 (p. 124, 4–6) VIII, 3 (p. 133, 6–9) VIII, 4 (p. 133, 14 – 134, 5) VIII, 4 (p. 134, 9–13) VIII, 4 (p. 134, 13–18) VIII, 4 (p. 134, 22 – 135, 13) VIII, 5 (p. 135, 15 – 136, 3) VIII, 5 (p. 136, 4–23) VIII, 5 (p. 137, 1–13) VIII, 5 (p. 137, 14 – 138, 5) VIII, 6 (p. 138, 6–10) VIII, 6 (p. 138, 11–17) VIII, 6 (p. 138, 18–20) VIII, 6 (p. 139, 1–4) VIII, 6 (p. 139, 4–6) VIII, 7 (p. 141, 1–5) VIII, 7 (p. 141, 7–8) VIII, 7 (p. 141, 9–14) VIII, 7 (p. 141, 14–17) VIII, 7 (p. 141, 19 – 142, 1) VIII, 7 (p. 142, 4) VIII, 7 (p. 142, 20 – 143, 3) IX, 2 (p. 148, 24 – 149, 10) IX, 3 (p. 149, 13 – 150, 4) IX, 3 (p. 150, 5–7)

II1suppl. 222 / V cap. Z 2, 16 ΙΙ12088 / K cap. Υ 1, 22 II11570 / K cap. O 2, 5 II11570 / K cap. O 2, 5 II1suppl. 219 / V cap. Z 2, 13 *II21224 / T cap. E 2, 19 *II21224 / T cap. E 2, 19 *II2977 / T cap. Δ 18, 5 II1208 / K cap. A 4, 23 II1suppl. 220 / V cap. Z 2, 14 II11010 / K cap. Z 1, 10 II11543 / K cap. Ξ 2, 12 II11544 / K cap. Ξ 2, 13 II11544 / K cap. Ξ 2, 13 II1suppl. 223 / V cap. Z 2, 17 II1suppl. 224 / V cap. Z 2, 18 II1suppl. 224 / V cap. Z 2, 18 II1suppl. 224 / V cap. Z 2, 18 II1suppl. 224 / V cap. Z 2, 18 II1suppl. 225 / V cap. Z 2, 19 II1suppl. 226 / V cap. Z 2, 20 II1suppl. 227 / V cap. Z 2, 21 II1suppl. 228 / V cap. Z 2, 22 II11563 / K cap. O 1, 18 II1suppl. 229 / V cap. Z 2, 23 II1suppl. 230 / V cap. Z 2, 24 *II21649 / T cap. Ι 1, 7 II1suppl. 230 / V cap. Z 2, 24 II1suppl. 231 / V cap. Z 2, 25 ΙΙ11898 / K cap. Σ 2, 11 II1suppl. 232 / V cap. Z 2, 26 II1suppl. 233 / V cap. Z 2, 27 II1suppl. 234 / V cap. Z 2, 28 II1suppl. 235 / V cap. Z 2, 29 II1suppl. 236 / V cap. Z 2, 30 II1suppl. 237 / V cap. Z 2, 31 *II242 / T cap. A 1, 42 II1suppl. 238 / V cap. Z 2, 32 II1suppl. 239 / V cap. Z 2, 33

487

488

Index locorum

BASILIUS CAESARIENSIS, Homiliae in Hexaemeron (continuatio) IX, 3 (p. 150, 7–8) IX, 3 (p. 151, 10–16) IX, 3 (p. 151, 13) IX, 3 (p. 151, 15–19) IX, 3 (p. 152, 1–2) IX, 4 (p. 152, 26 – 153, 1) IX, 4 (p. 153, 4–6) IX, 4 (p. 153, 6–11) IX, 4 (p. 153, 21–22) IX, 4 (p. 154, 4–8) IX, 5 (p. 156, 23–24) IX, 6 (p. 157, 15–17) IX, 6 (p. 158, 1–4)

II1suppl. 240 / V cap. Z 2, 34 *II22900 / PMLb cap. Ω 1, 35 II1suppl. 419 / V cap. Ω 1, 17 II1suppl. 241 / V cap. Z 2, 35 II1suppl. 241 / V cap. Z 2, 35 II1suppl. 241 / V cap. Z 2, 35 II1suppl. 242 / V cap. Z 2, 36 II1suppl. 242 / V cap. Z 2, 36 II1suppl. 243 / V cap. Z 2, 37 II1suppl. 244 / V cap. Z 2, 38 II1suppl. 244 / V cap. Z 2, 38 *II243 / T cap. A 1, 43 *II243 / T cap. A 1, 43 II1559 / K cap. Γ 1, 14 *ΙΙ2776 / T cap. Γ 8, 30

locus non repertus 322 Καλὸν ἀεὶ τὸ χεῖρον

II11229 / K cap. K 2, 9 *II21831 / R cap. K 19, 9

In ebriosos (CPG 2858); PG 31, 444–464. 1 (445, 5–9) 1 (448, 5–6) 2 (448, 7–12) 2 (448, 7–25) 2 (448, 25–28) 2 (448, 33 – 449, 6) 3 (449, 6–24) 4 (452, 22–24) 4 (452, 46 – 453, 11) 5 (453, 18–22) 5 (453, 39 – 456, 2) 6 (456, 5–9) 6 (457, 6–7)

_____________ 322

II1suppl. 11 / V cap. A 14, 11 II11669 / K cap. O 9, 15 *II22132 / R cap. O 12, 11 *II21921 / R cap. M 1, 11 II11450 / K cap. M 1, 19 *II21683 / T cap. Ι 3, 8 II11450 / K cap. M 1, 19 II11452 / K cap. M 1, 21 II11451 / K cap. M 1, 20 II11453 / K cap. M 1, 22 II11454 / K cap. M 1, 23 II11454 / K cap. M 1, 23 II11455 / K cap. M 1, 24 II11456 / K cap. M 1, 25

Siehe BASILIUS CAESARIENSIS, Sermones de moribus a Symeone Metaphrasta collecti.

C. Auctores Christiani

7 (457, 18 – 460, 17) 7 (460, 22–29) 7–8 (460, 31 – 461, 34) 8 (461, 38–44)

II11456 / K cap. M 1, 25 II11456 / K cap. M 1, 25 II11456 / K cap. M 1, 25 II11456 / K cap. M 1, 25

In Gordium martyrem (CPG 2862); PG 31, 489–508. 2 (493, 2–5)

II1206 / K cap. A 4, 21 *II2127 / T cap. A 5, 29

In Mamantem martyrem (CPG 2868); PG 31, 589–600. 2 (592, 4–5) 2 (592, 7–13)

II1845 / K cap. E 4, 8 II1845 / K cap. E 4, 8

Quod deus non est auctor malorum (CPG 2853); PG 31, 329–353. 2 (332, 42 – 333, 3) 3 (332, 42–43) 4 (336, 46 – 337, 1) 4–5 (337, 28–41) 5 (337, 44–46) 5 (337, 53 – 340, 3) 6 (344, 15–18) 6 (344, 22–31) 6 (344, 22–34) 7 (344, 35–36) 7 (344, 35–39) 7 (344, 43 – 345, 5) 7 (345, 11–18) 7 (345, 18–31) 8 (345, 46 – 348, 5) 8–9 (348, 12–31) 8–9 (348, 12–32) 9 (348, 38–40) 9 (349, 6–11) 9 (349, 13–16) 9 (349, 29–32)

II195 / K cap. A 2, 17 *II277 / T cap. A 2, 17 II11104 / K cap. Θ 5, 12 *ΙΙ22341 / R cap. Π 11, 7 *II21486 / T cap. E 36, 25 *II21486 / T cap. E 36, 25 *II277 / T cap. A 2, 17 II134 / K cap. A 1, 34 *II278 / T cap. A 2, 18 II193 / K cap. A 2, 15 II135 / K cap. A 1, 35 *II246 / T cap. A 1, 46 *II246 / T cap. A 1, 46 *II22891 / PMLb cap. Ω 1, 22 *II278 / T cap. A 2, 18 II1754 / K cap. Δ 12, 18 *II2suppl. 8 / R cap. Δ 28, 23 II1754 / K cap. Δ 12, 18 *II21142 / T cap. Δ 26, 23 *ΙΙ22497 / PMLb cap. Σ 6, 12 II136 / K cap. A 1, 36 II136 / K cap. A 1, 36 II137 / K cap. A 1, 37

489

490

Index locorum

BASILIUS CAESARIENSIS, Quod deus non est auctor malorum (continuatio) 9 (349, 32–47) 9 (349, 38–47) 9 (349, 49–50) 9 (352, 3–6)

*II21142 / T cap. Δ 26, 23 II1755 / K cap. Δ 12, 19 II1755 / K cap. Δ 12, 19 *II21142 / T cap. Δ 26, 23 *II21142 / T cap. Δ 26, 23

Sermones de moribus a Symeone Metaphrasta collecti (CPG 2908); PG 32, 1116–1381. I (De ieiunio), 1 (1245, 53–55) XV (De imperio et potestate), 1 (1305, 34–35)

*II22016 / R cap. N 8, 7 II11229 / K cap. K 2, 9 *II21831 / R cap. K 19, 9

BASILIUS CAESARIENSIS, loci non reperti, sede nominata 323 Sermo catecheticus. Οὐδὲν ὑπεστειλάμην τοῦ μὴ εἰπεῖν

II suppl. 10 / PMLb cap. A 11, 5

BASILIUS CAESARIENSIS, locus non repertus, sede non nominata Οὐαὶ τοῖς κακῶς τῷ καλῷ κεχρημένοις

II1suppl. 344 / V cap. M 5, 22

(PS.-)BASILIUS CAESARIENSIS Adversus eos qui per calumniam dicunt dici a nobis tres deos (CPG 2914); PG 31, 1488–1496. 2 (1489, 16–18)

ΙΙ12028 / K cap. Σ 15, 6 II1suppl. 314 / V cap. Θ 5, 62

Adversus Eunomium libri IV–V (CPG 2837); PG 29, 672–773. V, 5 (760, 13–14)

_____________

II1389 / K cap. A 22, 28

323 Siehe auch BASILIUS CAESARIENSIS, Asceticon magnum sive Quaestiones (regulae fusius tractatae); Homiliae in Hexaemeron; (PS.-)BASILIUS CAESARIENSIS, Enarratio in prophetam Isaiam.

C. Auctores Christiani

Constitutiones asceticae (CPG 2895); PG 31, 1321–1428. XXII, 5 (1409, 38–41) XXII, 5 (1409, 38–42)

II1571 / K cap. Γ 1, 26 324 ΙΙ12217 / K cap. Φ 3, 20 325

Enarratio in prophetam Isaiam (CPG 2911); PG 30, 117–668. I, 19 (152, 23–26) I, 49 (209, 32–35) III, 118 (309, 25–28) V, 157 (376, 21–23) V, 171 (404, 38–40) VI, 184 (429, 37–38)

VIII, 218 (497, 3–14) VIII, 218 (497, 19–31) VIII, 220 (500, 22–24) VIII, 220 (500, 44–50) VIII, 220 (501, 1–2) VIII, 220 (501, 7–9) VIII, 221 (501, 19–30) X, 233 (528, 6–9) X, 233 (528, 15–20) X, 241 (541, 28–36) XIII, 260 (576, 24–27) XIII, 261 (576, 37–38) XIII, 261 (576, 41 – 577, 7) XIV, 277 (608, 13–15) XIV, 278 (608, 31–32) XIV, 279 (609, 14–31) XIV, 280 (612, 20–36) XIV, 288 (624, 23–26) XIV, 288 (624, 27–29) XIV, 288 (624, 29–35)

_____________ 324 325

Marcus monachus zugeschrieben. Dionysius Alexandrinus zugeschrieben.

II1756 / K cap. Δ 12, 20 II1252 / K cap. A 7, 5 II1846 / K cap. E 4, 9 II11459 / K cap. M 1, 28 *II21922 / R cap. M 1, 12 II1457 / K cap. A 29, 3 *II2379 / T cap. A 23, 13 *II21630 / R cap. Θ 3, 8 II1suppl. 115 / V cap. Φ 3, 12 *II21585 / T cap. E 50, 7 *II21585 / T cap. E 50, 7 *II2310 / T cap. A 17, 25 *II21586 / T cap. E 50, 8 *II21586 / T cap. E 50, 8 *II21586 / T cap. E 50, 8 *II21899 / R cap. Λ 3, 11 *ΙΙ22386 / PMLb cap. Π 19, 2 *ΙΙ22386 / PMLb cap. Π 19, 2 *II21452 / T cap. E 33, 13 *II21452 / T cap. E 33, 13 *ΙΙ22255 / PMLb cap. Π 2, 52 *ΙΙ22255 / PMLb cap. Π 2, 52 II1242 / K cap. A 6, 14 *ΙΙ22713 / PMLb cap. Υ 5, 8 *II21141 / T cap. Δ 26, 22 *II21141 / T cap. Δ 26, 22 *ΙΙ2817 / R cap. Δ 4, 7 *ΙΙ22277 / PMLb cap. Π 3, 21 *ΙΙ22277 / PMLb cap. Π 3, 21 *ΙΙ22256 / PMLb cap. Π 2, 53

491

492

Index locorum

(PS.-)BASILIUS CAESARIENSIS, Enarratio in prophetam Isaiam (continuatio) pars loci non reperta Πᾶς – ἐστίν

*ΙΙ2817 / R cap. Δ 4, 7

Homilia de misericordia et iudicio (CPG 2929); 326 PG 31, 1705–1714. 1709, 9–10 1709, 21–23

*II21277 / T cap. E 7, 5 *II21277 / T cap. E 7, 5

Homilia dicta in Lacisis (CPG 2912); PG 31, 1437–1457. 2 (1440, 20–21) 5 (1445, 34–44) 8 (1453, 10–22) 8 (1453, 42 – 1456, 4) 8 (1453, 42 – 1456, 10) 8 (1456, 17–18) 9 (1456, 33–38)

*ΙΙ22368 / E cap. 174, 9 *II22099 / Lc cap. O 13, 6 *ΙΙ21146 / T cap. Δ 26, 27 *ΙΙ22756 / PMLb cap. Φ 2, 16 II1suppl. 410 / V cap. Φ 12, 23 *ΙΙ21146 / T cap. Δ 26, 27 *ΙΙ21146 / T cap. Δ 26, 27

Homilia in Hexaemeron X (CPG 3215); Basile de Césarée. Sur l’origine de l’homme (Hom. X et XI de l’Hexaéméron). Introduction, texte critique, traduction et notes par A. SMETS et M. VAN ESBROECK (SChr 160), Paris 1970, p. 166–220. 327 I, 16, 20 – 17, 3 (p. 208) I, 17, 4–6 (p. 208) I, 17, 7–11 (p. 208–210) I, 19, 31–32 (p. 218) I, 19, 32–34 (p. 218) I, 19, 33–34 (p. 218)

_____________

*II241 / T cap. A 1, 41 *II241 / T cap. A 1, 41 *II241 / T cap. A 1, 41 *ΙΙ2777 / T cap. Γ 8, 31 *II21240 / T cap. E 3, 11 *II21240 / T cap. E 3, 11 *ΙΙ2777 / T cap. Γ 8, 31

Siehe auch den Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur. 327 Siehe auch PS.-GREGORIUS NYSSENUS, De creatione hominis sermo primus. 326

C. Auctores Christiani

493

Homilia in Hexaemeron XI (CPG 3216); ed. cit., p. 226–278. 328 II, 4, 9–22 (p. 232–234) II, 10, 40–45 (p. 254)

*II244 / T cap. A 1, 44 *II2914 / T cap. Δ 13, 21

Homilia in Psalmum CXV (CPG 2910); PG 30, 104–116. 1 (104, 34–39) 4 (112, 37–41)

ΙΙ11896 / K cap. Σ 2, 9 *II21119 / T cap. Δ 25, 14 II1suppl. 94 / V cap. Δ 29, 8

CLEMENS ALEXANDRINUS Eclogae propheticae (CPG 1378); 329 Clemente Alessandrino. Estratti profetici. Eclogae propheticae a cura di C. NARDI (Biblioteca patristica, 4), Firenze 1985. 17, 1–2 (p. 52, 19 –54, 1) 27, 5 (p. 64, 22 – 66, 1) 47 (p. 80, 1–5)

[II167 / K cap. A 1, 67] II1539 / K cap. B 5, 3 ΙΙ11836 / K cap. Π 17, 4

Paedagogus (CPG 1376); Clemens Alexandrinus. Erster Band. Protrepticus und Paedagogus. Herausgegeben von O. STÄHLIN. Dritte, durchgesehene Auflage von U. TREU (GCS 123), Berlin 1972, p. 89–292. I. Cap. VI. 26, 3 (p. 106, 1–2) I. Cap. IX. 81, 3 (p. 138, 3–4) II. Cap. IV. 44, 1 (p. 184, 1–3) II. Cap. V. 45, 1 (p. 184, 28 – 185, 2) II. Cap. V. 45, 2 (p. 185, 5–9) II. Cap. V. 46, 1 (p. 185, 19–21) II. Cap. V. 46, 2 (p. 185, 25–27) II. Cap. VI. 49, 1 (p. 187, 7–10) II. Cap. VI. 51, 1 (p. 188, 6–10) II. Cap. VI. 52, 1 (p. 188, 21–22) II. Cap. VI. 52, 1 (p. 188, 22–23)

_____________

II11600 / K cap. O 3, 30 ΙΙ12132 / K cap. Υ 4, 7 ΙΙ1714 / K cap. Δ 8, 9 *ΙΙ2873 / R cap. Δ 9, 8 II11311 / K cap. K 6, 33 II11311 / K cap. K 6, 33 II11312 / K cap. K 6, 34 ΙΙ11881 / K cap. Σ 1, 27 II1432 / K cap. A 25, 11 II1434 / K cap. A 25, 13 II1433 / K cap. A 25, 12 *II2397 / T cap. A 24, 15

Siehe auch PS.-GREGORIUS NYSSENUS, De creatione hominis sermo alter. In den Attributionen werden diese drei Stellen dem achten Buch der Stromata zugeschrieben.

328 329

494

Index locorum

CLEMENS ALEXANDRINUS, Paedagogus (continuatio) II. Cap. VIII. 68, 2 (p. 198, 10–11) III. Cap. XI. 83, 2 (p. 282, 3–5)

II11199 / K cap. I 3, 20 *II21674 / T cap. Ι 2, 17 ΙΙ12134 / K cap. Υ 5, 2

Protrepticus (CPG 1375); ed. cit., p. 1–86. IV, 49, 1 (p. 38, 8–9)

II1916 / K cap. E 10, 14

Quis dives salvetur (Marc. 10, 25–26) (CPG 1379); Clemens Alexandrinus. Dritter Band. Stromata Buch VII und VIII – Excerpta ex Theodoto – Eclogae propheticae – Quis dives salvetur – Fragmente. Herausgegeben von O. STÄHLIN. In zweiter Auflage neu herausgegeben von L. FRÜCHTEL†. Zum Druck besorgt von U. TREU (GCS 17), Berlin 1970, p. 159–191. 1, 3 (p. 159, 11–17) 10, 1–2 (p. 165, 27 – 166, 3) 10, 2 (p. 166, 1–2) 21, 2 (p. 173, 18–20) 21, 2 (p. 173, 20–21) 40, 2–3 (p. 186, 12–16)

II11313 / K cap. K 6, 35 II1112 / K cap. A 2, 34 II1533 / K cap. B 4, 10 II1113 / K cap. A 2, 35 II1114 / K cap. A 2, 36 II1suppl. 13 / V cap. A 14, 13

Stromata I–VIII (CPG 1377); 330 Clemens Alexandrinus. Zweiter Band. Stromata Buch I–VI. Herausgegeben von O. STÄHLIN. Neu herausgegeben von L. FRÜCHTEL. 4. Auflage mit Nachträgen von U. TREU (GCS 15), Berlin 1985; Clemens Alexandrinus. Dritter Band. Stromata Buch VII und VIII –Excerpta ex Theodoto – Eclogae propheticae – Quis dives salvetur – Fragmente. Herausgegeben von O. STÄHLIN. In zweiter Auflage neu herausgegeben von L. FRÜCHTEL†. Zum Druck besorgt von U. TREU (GCS 17), Berlin 1970, p. 3–102. I. Cap. I. 12, 3 (p. 9, 20–21) I. Cap. I. 12, 3 (p. 9, 20–23) I. Cap. I. 17, 1 (p. 12, 13–14) II. Cap. VI. 26, 5 (p. 127, 10–12) II. Cap. X. 46, 1 (p. 137, 14–17) II. Cap. XI. 50, 2 (p. 139, 16–18)

_____________ 330

*ΙΙ2801 / R cap. Δ 2, 13 II1644 / K cap. Δ 2, 12 II11652 / K cap. O 8, 12 II11788 / K cap. Π 8, 14 II1suppl. 29 / V cap. Γ 1, 13 II1suppl. 30 / V cap. Γ 1, 14

Siehe auch CLEMENS ALEXANDRINUS, Eclogae propheticae.

C. Auctores Christiani

II. Cap. XIII. 57, 3 (p. 143, 32 – 44, 4) II. Cap. XIII. 58, 3 (p. 144, 19–20) II. Cap. XIII. 59, 1 (p. 144, 20–22) II. Cap. XIV. 60, 1 (p. 145, 10–11) II. Cap. XVII. 76, 2 (p. 153, 1–2)

II. Cap. XIX. 102, 4 (p. 169, 9–11) II. Cap. XXIII. 145, 2 (p. 193, 3–4) II. Cap. XXIII. 145, 2 (p. 193, 4–5) III. Cap. V. 43, 1 (p. 215, 26–27) III. Cap. V. 43, 2 (p. 215, 31 – 216, 2) III. Cap. VII. 57, 1–2 (p. 222, 14–19) IV. Cap. VI. 35, 1 (p. 263, 28–29) IV. Cap. VI. 38, 4 (p. 265, 22–24) IV. Cap. XXII. 141, 1 (p. 310, 18–20) V. Cap. I. 12, 3 (p. 334, 8–9) V. Cap. IV. 25, 5 (p. 341, 26–27) VI. Cap. VII. 56, 2 (p. 460, 13–14) VI. Cap. XI. 89, 3 (p. 476, 21–26) VI. Cap. XII. 99, 6 (p. 481, 33 – 482, 1) VI. Cap. XIV. 112, 1 (p. 487, 31 – 488, 1) VI. Cap. XV. 117, 4 (p. 491, 3–6) VI. Cap. XVII. 161, 1 (p. 514, 29–39) VII. Cap. I. 4, 2 (p. 5, 5–9) VII. Cap. III. 15, 2 (p. 11, 22–24) VII. Cap. VII. 36, 4 (p. 28, 21–23) VII. Cap. VII. 41, 4 (p. 31, 13–15) VII. Cap. IX. 53, 2–3 (p. 39, 14–18) VII. Cap. X. 59, 5 (p. 43, 18–20) VII. Cap. X. 59, 5 (p. 43, 18–22) VII. Cap. XI. 62, 2–3 (p. 45, 1–4)

II1290 / K cap. A 11, 7 II1290 / K cap. A 11, 7 II1291 / K cap. A 11, 8 II1962 / K cap. E 18, 8 *II21404 / T cap. E 13, 14 II11735 / K cap. Π 4, 19 ΙΙ12057 / K cap. T 5, 5 *ΙΙ22659 / PMLb cap. T 5, 7 II1215 / K cap. A 4, 30 *II21784 / R cap. K 11, 8 *ΙΙ2701 / T cap. Γ 2, 13 II1431 / K cap. A 25, 10 II1suppl. 31 / V cap. Γ 1, 15 II1397 / K cap. A 22, 36 II1917 / K cap. E 10, 15 II11789 / K cap. Π 8, 15 II11790 / K cap. Π 8, 16 ΙΙ12125 / K cap. Υ 3, 11 II1suppl. 416 / V cap. Φ 4, 6 II1suppl. 32 / V cap. Γ 1, 16 ΙΙ12214 / K cap. Φ 3, 17 ΙΙ11906 / K cap. Σ 2, 19 II11198 / K cap. I 3, 19 *II21673 / T cap. Ι 2, 16 II11736 / K cap. Π 4, 20 II1523 / K cap. B 3, 10 II1suppl. 33 / V cap. Γ 1, 17 II1suppl. 34 / V cap. Γ 1, 18 II1110 / K cap. A 2, 32 II11461 / K cap. M 1, 30 II1suppl. 35 / V cap. Γ 1, 19 ΙΙ11950 / K cap. Σ 5, 8 *ΙΙ22660 / PMLb cap. T 5, 8 ΙΙ12059 / K cap. T 5, 7 II11737 / K cap. Π 4, 21 II1suppl. 37 / V cap. Γ 1, 21

495

496

Index locorum

CLEMENS ALEXANDRINUS, Stromata I–VIII (continuatio) VII. Cap. XII. 80, 8 (p. 57, 25–28) VII. Cap. XIII. 82, 7 (p. 59, 11) VIII. Cap. VIII. 23, 2 (p. 94, 14–16)

II1820 / K cap. E 2, 25 *II21347 / T cap. E 9, 37 II1suppl. 36 / V cap. Γ 1, 20 ΙΙ12060 / K cap. T 5, 8

loci non reperti VI (Fr. 62) (p. 227, 30 – 228, 3) VIII (Fr. 63) (p. 228, 6–7)

II11601 / K cap. O 3, 31 II1398 / K cap. A 22, 37

CLEMENS ALEXANDRINUS, loci non reperti, sede nominata 331 De Pascha (CPG 1381); Clemens Alexandrinus. Dritter Band. Stromata Buch VII und VIII – Excerpta ex Theodoto – Eclogae propheticae – Quis dives salvetur – Fragmente. Herausgegeben von O. STÄHLIN. In zweiter Auflage neu herausgegeben von L. FRÜCHTEL†. Zum Druck besorgt von U. TREU (GCS 17²), Berlin 1970, p. 216–218. Fr. 29 (p. 217, 14–17) Fr. 30 (p. 217, 21–22) Fr. 31 (p. 217, 25) Fr. 32 (p. 217, 28–29)

II1111 / K cap. A 2, 33 II1396 / K cap. A 22, 35 II1570 / K cap. Γ 1, 25 *ΙΙ2781 / T cap. Γ 8, 35 II1suppl. 250 / V cap. Z 2, 44

Epistulae (CPG 1392); ed. cit., p. 223–224. XXI; Fr. 45 (p. 223, 25–26)

*II21025 / T cap. Δ 21, 25 II1suppl. 51 / V cap. Δ 5, 11

In epistulam Iohannis primam; ed. cit., p. 209–214. Fr. 24 (p. 212, 3–6)

_____________ 331

II1suppl. 28 / V cap. Γ 1, 12

Siehe auch CLEMENS ALEXANDRINUS, Stromata I–VIII.

C. Auctores Christiani

497

PS.-CLEMENS ALEXANDRINUS, loci non reperti, sede non nominata Clemens Alexandrinus. Dritter Band. Stromata Buch VII und VIII – Excerpta ex Theodoto – Eclogae propheticae – Quis dives salvetur – Fragmente. Herausgegeben von O. STÄHLIN. In zweiter Auflage neu herausgegeben von L. FRÜCHTEL†. Zum Druck besorgt von U. TREU (GCS 17²), Berlin 1970, p. 3–102. X. Unechte Fragmente, 47 (p. XXXIII) X. Unechte Fragmente, 80 (p. XXXVI)

*II2621 / T cap. B 7, 14 II11497 / V cap. M 11, 12 *II21937 / R cap. M 2, 11

CLEMENS ROMANUS Epistula ad Corinthios (CPG 1001); Die Apostolischen Väter. Eingeleitet, herausgegeben, übertragen und erläutert von J.A. FISCHER (Schriften des Urchristentums. Erster Teil), München 1956, p. 24–106. 33, 2–3 (p. 64, 6–10) 33, 4–6 (p. 64, 12–18)

II122 / K cap. A 1, 22 II122 / K cap. A 1, 22

PS.-CLEMENS ROMANUS Homiliae (CPG 1015[5]); 332 Die Pseudoklementinen. I. Homilien. Herausgegeben von B. REHM†. 3., verbesserte Auflage von G. STRECKER (GCS 42), Berlin 1992. β 6,3 – 8,1 (p. 38, 4–21) β 8,3 (p. 38, 24 – 39, 3) β 11,3 – 12,2 (p. 39, 27 – 40, 3) β 36,2–3 (p. 50, 15–21) γ 7,3 – 8 (p. 59, 18–22) γ 10,4 (p. 60, 21–22) γ 20,3 (p. 64, 8–10) δ 11,1–2 (p. 87, 15–22) δ 18,4 – 19,1 (p. 90, 3–8) θ 2,3 (p. 132, 19–21) ι 3,3 (p. 143, 1–2)

_____________

*II2308 / T cap. A 17, 23 *II2308 / T cap. A 17, 23 *II2307 / T cap. A 17, 22 *ΙΙ22249 / PMLb cap. Π 2, 46 *II233 / T cap. A 1, 33 *II233 / T cap. A 1, 33 *II233 / T cap. A 1, 33 *ΙΙ22501 / PMLb cap. Σ 6, 16 *ΙΙ22501 / PMLb cap. Σ 6, 16 *II2231 / T cap. A 12, 12 *II234 / T cap. A 1, 34

Siehe auch den Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur.

332

498

Index locorum

PS.-CLEMENS ROMANUS, Homiliae (continuatio) ι 4,1–2 (p. 143, 7–12) ι 6,4 (p. 144, 12–14) ι 12,2–3 (p. 146, 22 – 147, 1) ι 13,1–2 (p. 147, 4–6) ια 4,2 (p. 155, 11–12) ια 8,1–3 (p. 157, 3–8) ια 9,6 – 10,2 (p. 158, 4–14) ια 11,2 (p. 159, 4–7) ια 18,2 – 19,3 (p. 163, 21 – 164, 7) ιβ 26,7 (p. 188, 4–5) ιβ 26,8 (p. 188, 7–9) ιβ 29,1–2 (p. 189, 4–10) ιβ 32,1–2 (p. 190, 18–26) ιβ 32,5 (p. 191, 6) ιβ 33,2 (p. 191, 15–16) ιζ 7,4–6 (p. 232, 23 – 233, 4) ιζ 10,3–5 (p. 235, 1–9)

*II234 / T cap. A 1, 34 *II2125 / T cap. A 5, 27 *II21947 / R cap. M 3, 10 *II21947 / R cap. M 3, 10 *II2125 / T cap. A 5, 27 *II274 / T cap. A 2, 14 *II2602 / T cap. B 6, 16 *ΙΙ22852 / PMLb cap. Ψ 1, 14 *II21139 / T cap. Δ 26, 20 *II2125 / T cap. A 5, 27 *II2125 / T cap. A 5, 27 *II2321 / T cap. A 18, 5 *II21294 / T cap. E 8, 16 *II21294 / T cap. E 8, 16 *II21294 / T cap. E 8, 16 *II235 / T cap. A 1, 35 *ΙΙ22851 / PMLb cap. Ψ 1, 13

pars loci non reperta Αὐτὸς – γεγενῆσθαι

*II233 / T cap. A 1, 33

PS.-CLEMENS ROMANUS, locus non repertus, sede nominata Epistula IX (CPG 1005). Holl, n° 25

[II123 / K cap. A 1, 23]

PS.-CLEMENS ROMANUS, loci non reperti, sede non nominata (CPG 1005) Holl, n° 26 Holl, n° 27 Holl, n° 29 Holl, n° 30 Holl, n° 31

*II273 / T cap. A 2, 13 *II2614 / T cap. B 7, 7 *ΙΙ22502 / PMLb cap. Σ 6, 17 *ΙΙ22503 / PMLb cap. Σ 6, 18 *ΙΙ22504 / PMLb cap. Σ 6, 19

C. Auctores Christiani

499

CONSTITUTIONES APOSTOLORUM (CPG 1730) Les constitutions apostoliques. Tome I.II.III. Introduction, texte critique, traduction et notes par M. METZGER (SChr 320.329.336), Paris 1985.1986. 1987. VIII, 47 (κθʹ), 95–98 (III, p. 282)

II suppl. 125 / PMLb cap. Δ 35, 5

CYRILLUS ALEXANDRINUS Contra Iulianum imperatorem (CPG 5233); Kyrill von Alexandrien, Werke. Erster Band. »Gegen Julian«. Teil 2: Buch 6–10 und Fragmente. Herausgegeben von W. KINZIG und Th. BRÜGGEMANN (GCS, N. F. Band 21), Berlin–Boston 2017. 10,38, 7–11 (p. 737) 10,38, 32–34 (p. 738) 10,38, 36–38 (p. 738)

II1413 / K cap. A 23, 11 II1414 / K cap. A 23, 12 II1414 / K cap. A 23, 12

loci non reperti (Kinzig/Brüggemann vel PG 76, 1057–1064) VI Τιμῶμεν τῶν ἁγίων τὰς θήκας Τιμῶμεν τὰς τῶν ἁγίων θήκας XI (fr. 1, p. 761) XI (fr. 2, p. 761) XI (fr. 2, 3, p. 761) XII (fr. 10, p. 768) XII (fr. 11, p. 768) XII (?) (fr. 12, p. 769) XII (fr. 17, p. 773) XIV (1060, 22–23) XIV (1060, 25–30) XIV (1060, 31–35) XIV (1060, 37–38) XV (fr. 29a, p. 781) XV (fr. 33, p. 784) XV (fr. 34, p. 784)

*II21117 / T cap. Δ 25, 12 II1suppl. 92 / V cap. Δ 29, 6 II11626 / K cap. O 6, 15 II11627 / K cap. O 6, 16 *II22154 / PMLb cap. O 10, 19 II11278 / K cap. K 5, 16 II11173 / K cap. Ι 2, 4 *II21650 / T cap. Ι 1, 8 ΙΙ11174 / K cap. Ι 2, 5 *II21653 / T cap. Ι 1, 11 ΙΙ12113 / K cap. Υ 2, 15 II1104 / K cap. A 2, 26 II1105 / K cap. A 2, 27 II1492 / K cap. B 1, 28 II1887 / K cap. E 7, 8 ΙΙ1665 / K cap. Δ 4, 5 II11197 / K cap. Ι 3, 18 *II21672 / T cap. Ι 2, 15 II1106 / K cap. A 2, 28

500

Index locorum

CYRILLUS ALEXANDRINUS, Contra Iulianum imperatorem, loci non reperti (continuatio) XV (?) (fr. 35, p. 784) XV (?) (fr. 37, p. 785) XVI (fr. 38, p. 786) XVI (fr. 44, p. 796) XVI (fr. 46, p. 796) XVI (fr. 46, 4–6, p. 796) XVII (fr. 52, p. 800) XVII (?) (fr. 54, p. 802) XVII (?) (fr. 55, p. 802–803) XVII Προσήκει τοὺς νηστεύοντας XVIII (fr. 56, p. 803) XVIII (fr. 56, 3–7, p. 803) XVIII (fr. 57, p. 804) XVIII (fr. 62, p. 806) XVIII (fr. 63, p. 806) VIII (?) (fr. 64a, p. 807) XIX (fr. 66, p. 809) Εἶναι γὰρ οὐκ ἄλλοθεν ἔγωγε φημί Καθήκει γὰρ τοὺς βασιλέας

II11716 / K cap. Π 3, 5 *II21102 / T cap. Δ 24, 29 ΙΙ12114 / K cap. Υ 2, 16 II1600 / K cap. Γ 3, 17 ΙΙ12095 / K cap. Υ 1, 29 II11309 / K cap. K 6, 31 *II21024 / T cap. Δ 21, 24 II1867 / K cap. E 5, 16 II1868 / K cap. E 5, 17 *II21304 / T cap. E 8, 26 *II22024 / R cap. N 8, 15 II11628 / K cap. O 6, 17 ΙΙ12213 / K cap. Φ 3, 16 ΙΙ11880 / K cap. Σ 1, 26 II1107 / K cap. A 2, 29 ΙΙ12194 / K cap. Φ 2, 38 *II21118 / T cap. Δ 25, 13 II1suppl. 93 / V cap. Δ 29, 7 ΙΙ11905 / K cap. Σ 2, 18 II suppl. 21/ PMLb cap. A 12, 10 II suppl. 65 / PMLb cap. Β 1Μ, 2

pars loci non reperta Οἴησις – γίνεται

*II22154 / PMLb cap. O 10, 19

De adoratione et cultu in spiritu et veritate (CPG 5200); PG 68, 133–1125. XVI (1028, 47 – 1029, 1)

II1795 / K cap. E 1, 28

Epistula ad monachos Aegypti (Ep. 1) (CPG 5301); Concilium universale Ephesenum edidit E. SCHWARTZ (Acta Conciliorum Oecumenicorum. Volumen primum. Acta graeca. Pars prima. Collectio vaticana 1–32), Berolini–Lipsiae 1927, p. 10–23. 12 (p. 15, 13–20)

*ΙΙ22857 / PMLb cap. Ψ 1, 19

C. Auctores Christiani

501

Glaphyra in Genesim (CPG 5201); PG 69, 9–678. I, 2 (20, 16–31) ΙΙΙ, 3 (116, 54–56) ΙΙΙ, 3 (116, 58 – 117, 3)

II159 / K cap. A 1, 59 II1735 / K cap. Δ 11, 6 II1735 / K cap. Δ 11, 6

loci non reperti Κέκληνται μὲν πρὸς θεὸν διὰ νόμου Οἱ γὰρ ἐξ Ἰσραήλ, αὐτοθελεῖς

II suppl. 83 / PMLb cap. Γ 16M, 9 II suppl. 142 / PMLb cap. Θ 16M, 6

Thesaurus de sancta et consubstantiali trinitate (CPG 5215); PG 75, 9–656. XXXIII (584, 44 – 585, 9)

*II257 / T cap. A 1, 57

CYRILLUS ALEXANDRINUS, loci non reperti, sede nominata 333 Commentarius in Isaiam prophetam (CPG 5203); PG 70, 9–1449. Ἐν θορυβουμένῳ καὶ ἀγωνίας ἔχοντι

*II21389 / T cap. E 11, 17

Contra Diodorum et Theodorum (CPG 5229); Sancti Patris Nostri Cyrilli archiepiscopi Alexandrini in D. Joannis evangelium … edidit … P.E. PUSEY, III, Oxonii 1872, p. 492–537. Fragm. ιγʹ (p. 497)

[II160 / K cap. A 1, 60]

CYRILLUS ALEXANDRINUS, loci non reperti, sede non nominata Ἔνεστιν ἀνθρώπῳ παντὶ τὸ δεδιέναι …ὅτι πᾶς ἀνὴρ ὁ ἐν λόγοις Ἕρπει μᾶλλον ἡ δίκη

_____________

ΙΙ11092 / V cap. Θ 8, 9 II suppl. 34 / PMLb cap. A 14, 6 II1suppl. 404 / V cap. Υ 1, 11

333 Siehe auch CYRILLUS ALEXANDRINUS, Contra Iulianum imperatorem und Glaphyra in Genesim.

502

Index locorum

DIADOCHUS PHOTICENSIS Visio (CPG 6108); Diadoque de Photicé. Œuvres spirituelles. Introduction, texte critique, traduction et notes de É. DES PLACES (SChr 5bis), Paris 1955, p. 169–178. ζʹ–ηʹ (p. 170, 21–24) ιηʹ (p. 174, 6–23)

*ΙΙ22717 / PMLb cap. Υ 5, 12 *ΙΙ22858 / PMLb cap. Ψ 1, 20

DIDYMUS ALEXANDRINUS Commentarii in Iob (CPG 2553); Didymos der Blinde. Kommentar zu Hiob (Tura-Papyrus). Teil I–II. Kommentar zu Hiob Kap. 1–4 / 5,1 – 6,29. Herausgegeben, übersetzt, erläutert von A. HENRICHS. Teil III. Kommentar zu Hiob Kap. 7, 20c – 11. Herausgegeben, übersetzt, erläutert von U. HAGEDORN, D. HAGEDORN und L. KOENEN (Papyrologische Texte und Abhandlungen, 1–3), Bonn 1968. Teil IV.1. Kommentar zu Hiob Kap. 12,1–16,8a. Herausgegeben und übersetzt von U. HAGEDORN, D. HAGEDORN und L. KOENEN (Papyrologische Texte und Abhandlungen, 33,1), Bonn 1985. p. 283, 9–10 (III, p. 156) p. 401, 10–11 (IV.1, p. 182)

II1963 / K cap. E 18, 9 *II21405 / T cap. E 13, 15 *II22070 / R cap. O 2, 15 II1suppl. 365 / V cap. O 9, 14

DIDYMUS ALEXANDRINUS, loci non reperti, sede nominata Commentarii in Proverbia (CPG 2552); PG 39, 1621–1645. Τὸν γνωστικὸν οὐδέποτε τὸ πλουτεῖν

II1suppl. 38 / V cap. Γ 1, 22

Contra Manichaeos (CPG 2545); PG 39, 1085–1109. Φιλοῦσι τὰ ἁμαρτήματα

II1suppl. 210 / V cap. E 12, 11

De incorporeo (CPG 2564[4]); PG 39, 1109. Ἐκ μελέτης πολλῆς

ΙΙ1611 / K cap. Γ 4, 11

C. Auctores Christiani

503

Fragmenta in Actus (CPG 2561); PG 39, 1653–1677. Τέλειον ἰατρὸν λέγομεν 334

*ΙΙ22661 / PMLb cap. T 5, 9

In Ecclesiastem (CPG 2564[8]). XXI ( Ἔνεστι ποτέ, πρὸς ὀλίγον θίγοντα)

II1suppl. 377 / V cap. Σ 9, 13

In Isaiam (CPG 2547). III (Τότε συγχώρησις γίνεται)

II1292 / K cap. A 11, 9

DIDYMUS ALEXANDRINUS, loci non reperti, sede non nominata Ἀλεξητήριον ἐν τῇ καλιᾷ τίθησιν Καὶ δίκαιοι πολλοῖς περιστατικοῖς Κίνδυνον φέρει πολλάκις τὸ δυσφήμων 335 Μείζονα καὶ σπουδαιοτέραν Ὁ κακῶς ἕτερον διατιθέναι Σπάνιον ἀληθῶς, ὁ ἅμα Τὰ μὲν ἀκούσια ἁμαρτήματα Τέλειον ἰατρὸν λέγομεν 337 Τὸ εἰδέναι τινὰ ὅτι ἀγνοεῖ Τῶν ἀνθρώπων πάντων

_____________

II1suppl. 251 / V cap. Z 2, 45 *II21059 / T cap. Δ 22, 30 II1suppl. 86 / V cap. Δ 28, 19 II1suppl. 181 / V cap. A 46, 13 II11431 / K cap. Λ 6, 3 *II2978 / T cap. Δ 18, 6 II1suppl. 324 / V cap. K 2, 15 *ΙΙ22406 / PMLb cap. Π 23, 8 II1suppl. 368 / V cap. Π 37, 3 II1964 / K cap. E 18, 10 336 *II21406 / T cap. E 13, 16 *II21688 / T cap. I 3, 13 II1suppl. 388 / V cap. T 6, 9 II11497 / V cap. M 11, 12 *II21937 / R cap. M 2, 11 II1suppl. 383 / V cap. Σ 11, 13

Siehe auch die „loci non reperti, sede non nominata“ von DIDYMUS ALEXANDRINUS. Auch in den Catenae in Psalmos wird das Zitat Didymus zugeschrieben (vgl. den Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui [nonnumquam tacite] in locis allatis citantur). 336 Die Attribution von VW schreibt das Zitat einem Werk In Lot zu. 337 Das Zitat wird in *II22661 / PMLb cap. T 5, 9 einem Kommentar εἰς τὰς Πράξεις zugeschrieben. 334 335

504

Index locorum

DIONYSIUS ALEXANDRINUS, loci non reperti, sede nominata De exercitatione (Περὶ γυμνασίου) (CPG 1596); Διονυσίου λείψανα. The Letters and other Remains of Dionysius of Alexandria edited by Ch.L. FELTOE (Cambridge Patristic Texts), Cambridge 1904, p. 256. Z. VI (p. 256, 1–5)

II1491 / K cap. B 1, 27

De natura (CPG 1576); ed. cit., p. 131–164. I (Γ. 9 [p. 156, 9–13]) I (Γ. 11 [p. 163, 9–12]) Γ. 12 (p. 163, 14 – 164, 4)

ΙΙ12061 / K cap. T 5, 9 II1490 / K cap. B 1, 26 ΙΙ12215 / K cap. Φ 3, 18

De promissionibus (CPG 1575); ed. cit., p. 109–126. II (B. 6 [p. 125, 10–12]) II (B. 7 [p. 125, 14–16])

II1535 / K cap. B 4, 12 ΙΙ12216 / K cap. Φ 3, 19

Epistula ad Aphrodisium (CPG 1595); ed. cit., p. 254–256. Z. V, 1 (p. 254, 1–5) Z. V, 2 (p. 255, 1–3) Z. V, 3 (p. 255, 4–6) Z. V, 4 (p. 255, 7–10) Z. V, 5 (p. 255, 11–15) Z. V, 6 (p. 256, 1–2)

II1283 / K cap. A 10, 17 II1399 / K cap. A 22, 38 II1448 / K cap. A 28, 6 II1645 / K cap. Δ 2, 13 II11157 / K cap. Θ 8, 43 ΙΙ12096 / K cap. Υ 1, 30 *II22053 / PMLb cap. O 1, 14 338

Epistula ad Philemonem presbyterum Romanum (CPG 1557); ed. cit., p. 257–260. Z. VIII, 4 (p. 258)

*ΙΙ22737 / PMLb cap. Υ 9, 7

Epistula II de matrimoniο (CPG 1597); ed. cit., p. 256. Z. VII (p. 257)

_____________

II1869 / K cap. E 5, 18 *II21305 / T cap. E 8, 27 II1suppl. 385 / V cap. Σ 1, 9

Das Werk wird an dieser Stelle nicht genannt, doch Feltoe hat das Zitat der Epistula ad Aphrodisium zugeschrieben.

338

C. Auctores Christiani

505

Refutatio et apologia (CPG 1579[2]); ed. cit., p. 182–198. I (Δ. 2 [p. 185, 8–9])

II1262 / K cap. A 8, 7

PS.-DIONYSIUS AREOPAGITA De coelesti hierarchia (CPG 6600); Corpus Dionysiacum. II. Pseudo-Dionysius Areopagita, De Coelesti Hierarchia – De Ecclesiastica Hierarchia – De Mystica Theologia – Epistulae. Herausgegeben von G. HEIL † und A.M. RITTER (PTS 36), Berlin–New York 1991, p. 7–59. IX. 3 (p. 38, 3–5)

*II275 / T cap. A 2, 15

De divinis nominibus (CPG 6602); Corpus Dionysiacum. I. Pseudo-Dionysius Areopagita, De Divinis Nominibus. Herausgegeben von B.R. SUCHLA (PTS 33), Berlin–New York 1990. IV. 20 (p. 168, 10–11) IV. 30 (p. 175, 11–12) IV. 33 (p. 178, 8–10) VIII. 8 (p. 205, 1–4) IX. 6 (p. 211, 15–17) IX. 6 (p. 211, 20 – 212, 4) IX. 7 (p. 212, 9–15)

II1395 / K cap. A 22, 34 *II21485 / T cap. E 36, 24 *II21485 / T cap. E 36, 24 *II21096 / T cap. Δ 24, 23 *II236 / T cap. A 1, 36 *II236 / T cap. A 1, 36 *II236 / T cap. A 1, 36

De ecclesiastica hierarchia (CPG 6601); Corpus Dionysiacum. II. PseudoDionysius Areopagita, De Coelesti Hierarchia – De Ecclesiastica Hierarchia – De Mystica Theologia – Epistulae. Herausgegeben von G. HEIL † und A.M. RITTER (PTS 36), Berlin–New York 1991, p. 63–132. 2–3 (p. 121, 23 – 122, 15)

*II22888 / PMLb cap. Ω 1, 19

Epistulae (CPG 6604–6613); ed. cit., p. 155–210. 8, 1 (p. 175, 14 – 176, 6) 8, 1 (p. 178, 8–12) 8, 1 (p. 179, 2–4) 8, 1 (p. 179, 7–8) 8, 1 (p. 179, 11 – 180, 3) 8, 3 (p. 181, 10 – 182, 5) 8, 3 (p. 182, 5–6)

*ΙΙ22639 / PMLb cap. T 2, 6 *ΙΙ22639 / PMLb cap. T 2, 6 *ΙΙ22639 / PMLb cap. T 2, 6 *ΙΙ22639 / PMLb cap. T 2, 6 *ΙΙ22639 / PMLb cap. T 2, 6 *ΙΙ22639 / PMLb cap. T 2, 6 *ΙΙ22639 / PMLb cap. T 2, 6

506

Index locorum

PS.-DIONYSIUS AREOPAGITA, Epistulae (continuatio) 8, 3 (p. 182, 8) 8, 4 (p. 183, 13 – 184, 1) 8, 4 (p. 184, 9–12) 8, 4 (p. 185, 4) 10 (p. 208, 6–12)

*ΙΙ22639 / PMLb cap. T 2, 6 *ΙΙ22639 / PMLb cap. T 2, 6 *II21839 / R cap. K 20, 7 *II21839 / R cap. K 20, 7 *II21095 / T cap. Δ 24, 22

DOCTRINA PETRI APOSTOLI (CPG 1657 [inter Petri Alexandrini spuria]), locus non repertus. Holl, n° 502 (cf. etiam n° 461)

II1286 / K cap. A 11, 3

EPHRAEM, loci non reperti, sede non nominata Τὸν κόσμον ὁ θεὸς ἀνεξικακίᾳ Ὥσπερ τῶν φαρμάκων οὐ πάντες

*II21487 / T cap. E 36, 26 *ΙΙ22280 / PMLb cap. Π 3, 24 *II2889 / R cap. Δ 11, 5

EPIPHANIUS CONSTANTIENSIS Ancoratus (CPG 3744); Epiphanius (Ancoratus und Panarion haer. 1–33). Herausgegeben von K. HOLL†. Zweite, erweiterte Auflage herausgegeben von M. BERGERMANN und Ch.-Fr. COLLATZ. Mit einem Geleitwort von Chr. MARKSCHIES. Teilband I/1. Text (GCS, N. F. 10/1), Berlin–Boston 2013, p. 1–149. 55, 3–5 (p. 64, 15–20) 55, 4–5 (p. 64, 17 – 65, 1) 55, 6 – 56, 1 (p. 65, 2–17) 55, 6 – 56, 1 (p. 65, 3–17) 55, 8 – 56, 1 (p. 65, 9–17) 57, 2 (p. 66, 22–23) 59, 1 (p. 69, 5–8) 59, 1 (p. 69, 11) 59, 2 (p. 69, 12–17) 61, 1 (p. 73, 4–6) 62, 1 – 63, 2 (p. 74, 5 – 75, 23) 62, 1–4 (p. 74, 5–6) 76, 6 (p. 96, 6–8)

II142 / K cap. A 1, 42 *II239 / T cap. A 1, 39 II142 / K cap. A 1, 42 *II239 / T cap. A 1, 39 *ΙΙ22856 / PMLb cap. Ψ 1, 18 *II239 / T cap. A 1, 39 *II239 / T cap. A 1, 39 *II239 / T cap. A 1, 39 *II239 / T cap. A 1, 39 *II239 / T cap. A 1, 39 II143 / K cap. A 1, 43 *II240 / T cap. A 1, 39 II11219 / K cap. K 1, 20

C. Auctores Christiani

507

Panarion (CPG 3745); Epiphanius (Ancoratus und Panarion haer. 1–33). Herausgegeben von K. HOLL†. Zweite, erweiterte Auflage herausgegeben von M. BERGERMANN und Chr.-Fr. COLLATZ. Mit einem Geleitwort von Chr. MARKSCHIES. Teilband I/1. Text (GCS, N. F. 10/1), Berlin–Boston 2013, p. 151–464. Zweiter Band. Panarion haer. 34–64. Herausgegeben von K. HOLL. 2., bearbeitete Auflage herausgegeben von J. DUMMER (GCS 31), Berlin 1980. Dritter Band. Panarion haer. 65–80. De fide. Herausgegeben von K. HOLL. Zweite, bearbeitete Auflage herausgegeben von J. DUMMER (GCS 37), Berlin 1985. 64, 26, 1 (p. 441, 21 – 442, 2) 64, 26, 1–9 (p. 442, 3 – 443, 6) 64, 26, 9 (p. 443, 7–8) 64, 26, 9 – 27, 2 (p. 443, 9–18) 64, 30, 1–3 (p. 448, 4–12) 64, 30, 3–6 (p. 448, 12 – 449, 4) 64, 36, 4 – 37, 3 (p. 457, 13 – 458, 3) 64, 42, 4–5 (p. 465, 17 – 466, 2) 64, 58, 10 – 59, 3 (p. 493, 14 – 494, 18)

II131 / K cap. A 1, 31 II131 / K cap. A 1, 31 II131 / K cap. A 1, 31 II131 / K cap. A 1, 31 II11106 / K cap. Θ 5, 14 II189 / K cap. A 2, 11 II190 / K cap. A 2, 12 II132 / K cap. A 1, 32 II11525 / K cap. N 3, 13

EUAGRIUS PONTICUS Capita paraenetica (CPG 2443); Gnomica I. Sexti Pythagorici, Clitarchi, Evagrii Pontici sententiae ab A. ELTER editae (Index scholarum quae summis auspiciis regis augustissimi Guilelmi II imperatoris germanici in universitate Fridericia Guilelmia rhenana per menses hibernos a. MDCCCLXXXXII–MDCCCLXXXXIII a die XV. M. octobris publice privatimque habebuntur), Lipsiae 1892, p. LII.1–24. p. LII.2 p. LII.5 p. LII.17 p. LII.19 p. LII.23

II1suppl. 327 / V cap. K 3, 14 II1946 / K cap. E 14, 5 *II21276 / T cap. E 7, 4 II11672 / K cap. O 9, 18 *II22134 / R cap. O 12, 13 II11756 / K cap. Π 6, 13 II11685 / K cap. O 10, 13 *II22071 / R cap. O 2, 16

508

Index locorum

EUAGRIUS PONTICUS, De octo spiritibus malitiae (CPG 2451); PG 79, 1145– 1164. XIII (1160, 3–4)

II11500 / V cap. M 12, 3 II1suppl. 195 / V cap. Δ 23, 14

Institutio seu Paraenesis ad monachos (CPG 2454); PG 79, 1235–1240. 1240, 12–14

*II21227 / T cap. E 2, 22 339

Spirituales sententiae per alphabeticum dispositae (CPG 2444); Gnomica I. Sexti Pythagorici, Clitarchi, Evagrii Pontici sententiae ab A. ELTER editae (Index scholarum quae summis auspiciis regis augustissimi Guilelmi II imperatoris germanici in universitate Fridericia Guilelmia rhenana per menses hibernos a. MDCCCLXXXXII–MDCCCLXXXXIII a die XV. M. octobris publice privatimque habebuntur), Lipsiae 1892, p. LIII.25–48. p. LIII.26 p. LIII.35 p. LIII.38–39 p. LIII.48

*ΙΙ2782 / T cap. Γ 8, 36 II1suppl. 189 / V cap. Γ 2, 25 *II21722 / R cap. K 2, 17 II1suppl. 328 / V cap. K 3, 15 ΙΙ12155 / K cap. Φ 1, 16 ΙΙ12220 / K cap. Φ 3, 23

EUAGRIUS PONTICUS, loci non reperti, sede non nominata Ὁ ἀκηδιαστὴς μισεῖ μὲν Δεῖ κεκραμένον εἶναι τὸν ἔλεγχον

II1suppl. 175 / V cap. A 23, 14 II1suppl. 169 / V cap. A 11, 75

(PS.-)EUAGRIUS PONTICUS, Disciplinae (CPG 2483); [Évagre le Pontique]. Chapitres des disciples d’Évagre. Édition princeps du texte grec, introduction, traduction, notes et index par P. GÉHIN (SChr 514), Paris 2007. Frg. 206 (p. 264)

_____________ 339

Johannes Chrysostomos zugeschrieben.

*II21201 / T cap. E 1, 52

C. Auctores Christiani

509

PS.-EUSEBIUS ALEXANDRINUS Sermo II (De caritate) (CPG 5511); PG 86, 324–328. 325, 19 325, 22–27 325, 31–48

II1suppl. 170 / V cap. 11, 76 II1suppl. 170 / V cap. 11, 76 II1suppl. 170 / V cap. 11, 76

Sermo V (De eo qui gratiam communicare possit non habenti et de presbyteris) (CPG 5514); PG 86, 341–349. 341, 51 – 344, 3 344, 5–7 344, 26–37 344, 37–39 344, 40–47 344, 42–44 344, 47 – 348, 48

II1suppl. 192 / V cap. Δ 11, 12 *ΙΙ2803 / R cap. Δ 2, 15 II1suppl. 192 / V cap. Δ 11, 12 *ΙΙ2803 / R cap. Δ 2, 15 II1suppl. 98 / V cap. Π 29, 1 II1suppl. 98 / V cap. Π 29, 1 II1suppl. 98 / V cap. Π 29, 1 II1suppl. 98 / V cap. Π 29, 1 II1suppl. 99 / V cap. Π 29, 2

partes locorum non repertae Ἕκαστος – διδάσκειν Ὁ – δότε Πότε – κατηγορίαν

II1suppl. 192 / V cap. Δ 11, 12 *ΙΙ2803 / R cap. Δ 2, 15 II1suppl. 192 / V cap. Δ 11, 12 *ΙΙ2803 / R cap. Δ 2, 15 II1suppl. 98 / V cap. Π 29, 1

Sermo VI (De iis qui laqueis impliciti pereunt) (CPG 5515); PG 86, 349– 353. 352, 49 – 353, 1

II1suppl. 16 / V cap. A 14, 16

Sermo VII (De Neomeniis et de Sabbatis, et de non observandis avium vocibus) (CPG 5516); PG 86, 353–357. 353, 39 – 356, 3 356, 7–11

*ΙΙ22359 / Lc cap. Π 4, 7 II1suppl. 373 / V cap. Π 27, 4 *ΙΙ22359 / Lc cap. Π 4, 7 II1suppl. 373 / V cap. Π 27, 4

510

Index locorum

PS.-EUSEBIUS ALEXANDRINUS, Sermo VII (De Neomeniis et de Sabbatis, et de non observandis avium vocibus) (continuatio) 356, 15–39 356, 39–42 356, 44–48

*ΙΙ22359 / Lc cap. Π 4, 7 II1suppl. 373 / V cap. Π 27, 4 *ΙΙ22359 / Lc cap. Π 4, 7 II1suppl. 373 / V cap. Π 27, 4 *ΙΙ22359 / Lc cap. Π 4, 7 II1suppl. 373 / V cap. Π 27, 4

pars loci non reperta Οὐαὶ – ποιοῦσιν

*ΙΙ22359 / Lc cap. Π 4, 7 II1suppl. 373 / V cap. Π 27, 4

Sermo VIII (De commemoratione sanctorum) (CPG 5517); PG 86, 357–361. 360, 35–44 361, 48–51

II1suppl. 340 / V cap. Λ 4, 4 II1suppl. 190 / V cap. Γ 9, 4

Sermo XVI (De die dominica) (CPG 5525); PG 86, 413–421. 3 (417, 10–20) 3 (417, 23–32) 3 (417, 34–35) 3 (417, 37–45) 3 (417, 45–46) 3 (417, 49–54) 4 (420, 30–32) 4–5 (420, 35–39) 5 (420, 46–48) 5 (420, 51–53)

II1suppl. 370 / V cap. Π 31, 17 II1suppl. 370 / V cap. Π 31, 17 II1suppl. 370 / V cap. Π 31, 17 II1suppl. 370 / V cap. Π 31, 17 II1suppl. 370 / V cap. Π 31, 17 II1suppl. 370 / V cap. Π 31, 17 II1suppl. 370 / V cap. Π 31, 17 II1suppl. 370 / V cap. Π 31, 17 II1suppl. 370 / V cap. Π 31, 17 II1suppl. 370 / V cap. Π 31, 17

pars loci non reperta οὐδὲν – δαιμονιῶσα

II1suppl. 370 / V cap. Π 31, 17

Sermo XXII (De astronomis) (CPG 5531); PG 86, 452–461. 2 (453, 35–43) 2–3 (453, 46 – 456, 17) 4 (456, 41 – 457, 4)

[*II21973 / R cap. M 7, 4] [*II21973 / R cap. M 7, 4] II1suppl. 144 / V cap. A 9, 20

C. Auctores Christiani

4 (457, 10–11) 4 (457, 13–25) 6 (460, 1–3) 6–7 (460, 12–36) 7 (460, 48 – 461, 3)

511

II1suppl. 144 / V cap. A 9, 20 II1suppl. 144 / V cap. A 9, 20 II1suppl. 403 / V cap. Υ 4, 27 II1suppl. 403 / V cap. Υ 4, 27 II1suppl. 403 / V cap. Υ 4, 27

EUSEBIUS CAESARIENSIS 340 Praeparatio evangelica (CPG 3486); Eusebius Werke. Achter Band. Die Praeparatio evangelica. Herausgegeben von K. MRAS. Erster Teil: Einleitung, die Bücher I bis X. Zweiter Teil: Die Bücher XI bis XV, Register (GCS 43, 1.2), Berlin 1954.1956. V 4, 7 (I, p. 229, 5–6) VII 22, 38 (I, p. 411, 16–18) XIII 10, 5 (II, p. 187, 6–7)

II1400 / K cap. A 22, 39 II1449 / K cap. A 28, 7 ΙΙ12226 / K cap. Φ 4, 6 II1996 / K cap. E 23, 4

pars loci non reperta διὰ – ἐναντίοις

II1449 / K cap. A 28, 7

EUSEBIUS CAESARIENSIS, loci non reperti, sede nominata Generalis elementaria introductio (CPG 3475). I, 1 (Holl, n° 470) I, 1 (Holl, n° 498) I, 4 (Holl, n° 471) I, 10 (Holl, n° 472) I, 10 (Holl, n° 473)

_____________

II1702 / K cap. Δ 7, 9 II1536 / K cap. B 4, 13 II11653 / K cap. O 8, 13 II1115 / K cap. A 2, 37 II1703 / K cap. Δ 7, 10 *II2947 / T cap. Δ 15, 16

Siehe auch den Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur.

340

512

Index locorum

EUSTATHIUS ANTIOCHENUS, loci non reperti, sede nominata Contra Arianos (CPG 3357); Eustathii Antiocheni, Patris Nicaeni, Opera quae supersunt omnia edidit J.H. DECLERCK (CCSG 51), Turnhout–Leuven 2002, p. 157–170. fragm. 108 (p. 169–170)

II155 / K cap. A 1, 55

Contra Ariomanitas et de anima (CPG 3351, 3353); ed. cit., p. 63–130. fragm. 8, 18 (p. 69) fragm. 31(b) (p. 101) fragm. 60 (p. 129) fragm. 61 (p. 130)

ΙΙ12124 / K cap. Υ 3, 10 [II126 / K cap. A 1, 26] [II127 / K cap. A 1, 27] [II128 / K cap. A 1, 28]

De Ηebraismo (CPG 3363); ed. cit., p. 181–182. fragm. 120 (p. 181–182)

ΙΙ11949 / K cap. Σ 5, 7

EUTHERIUS 341 TYANENSIS Confutationes quarundam propositionum (CPG 6147); Eine Antilogie des Eutherios von Tyana. Herausgegeben von M. TETZ (PTS 1), Berlin 1964. 22 (p. 44, 2–6)

[II162 / K cap. A 1, 62] 342

GENNADIUS CONSTANTINOPOLITANUS, locus non repertus, sede nominata Libri ad Parthenium (CPG 5975); Fr. DIEKAMP, Analecta Patristica. Texte und Abhandlungen zur griechischen Patristik (Orientalia Christiana Analecta, 117), Roma 1938, p. 54–108. ΙΙ (Fragm. VI, 2 [p. 77])

[II165 / K cap. A 1, 65]

GERONTICON, locus non repertus Τράπεζα μὴ ἔχουσα μνήμην θεοῦ 343

_____________ 341 342

ΙΙ1715 / K cap. Δ 8, 10 *ΙΙ2874 / R cap. Δ 9, 9

Im FlorK als Eleutherius bezeichnet. Siehe auch THEOPHILUS ANTIOCHENUS, Ad Autolycum (II1116 / K cap. A 2, 38).

C. Auctores Christiani

513

GREGORIUS NAZIANZENUS Carmina I,1,4 (De mundo) (CPG 3034); St Gregory of Nazianzus. Poemata Arcana. Edited with a Textual Introduction by Cl. MORESCHINI. Introduction, Translation and Commentary by D.A. SYKES. English Translation of Textual Introduction by L. HOLFORD-STREVENS (Oxford Theological Monographs), Oxford 1995, p. 16–22. 86 (p. 20)

ΙΙ11878 / K cap. Σ 1, 24

I,1,6 (De Providentia) (CPG 3034); PG 37, 430–438. 83–102 (436, 6 – 437, 13) 112 (438, 8) 114 (438, 10)

II1817 / K cap. E 2, 22 II1818 / K cap. E 2, 23 II1818 / K cap. E 2, 23

I,1,32 (Hymnus Vesperinus) (CPG 3034); PG 37, 511–514. 21–28 (512, 12 – 513, 8)

II11025 / K cap. H 3, 5

I,2,1 (In laudem virginitatis) (CPG 3035); PG 37, 521–578. 444–445 (555, 12 – 556, 1) 464–469 (557, 7–12) 468–469 (557, 11–12)

II1169 / K cap. A 3, 52 *II2266 / T cap. A 14, 12 ΙΙ12005 / K cap. Σ 10, 9

I,2,2 (Praecepta ad virgines) (CPG 3035); PG 37, 578–632. 25–26 (580, 6–7) 33–37 (581, 3–7) 39–40 (581, 9–10) 45–50 (582, 1–6) 62–65 (583, 5–8) 274–275 (599, 11–13) 278–284 (600, 3–9) 297 (601, 9)

_____________

II11618 / K cap. O 6, 7 II11595 / K cap. O 3, 25 II11595 / K cap. O 3, 25 II11592 / K cap. O 3, 22 II11596 / K cap. O 3, 26 II11426 / K cap. Λ 5, 5 II1428 / K cap. A 25, 7 II11671 / K cap. O 9, 17

343 Siehe unter Simplic. im Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur.

514

Index locorum

GREGORIUS NAZIANZENUS, Carmina, I,2,2 (Praecepta ad virgines) (continuatio) 359 (606, 11) 360–362 (606, 12 – 607, 2) 362 (607, 2) 370 (607, 10) 376–377 (608, 3–4) 536–542 (620, 13 – 621, 5)

ΙΙ12188 / K cap. Φ 2, 32 *ΙΙ22606 / PMLb cap. Σ 16, 10 *II2987 / T cap. Δ 19, 7 II11526 / K cap. N 3, 14 *II22009 / R cap. N 6, 13 II11526 / K cap. N 3, 14 *II22009 / R cap. N 6, 13 II11564 / K cap. O 1, 19

I,2,6 (De pudicitia) (CPG 3035); PG 37, 643–648. 26 (645, 9)

ΙΙ12189 / K cap. Φ 2, 33

I,2,9 (De virtute) (CPG 3035); Gregor von Nazianz. Carmina de virtute Ia/ Ib ediert von R. PALLA, übersetzt und kommentiert von M. KERTSCH (Grazer theologische Studien, 10), Graz 1985, p. 89–96. 111–112 (= Ib, 27–28 [p. 94]) 117 (= Ib, 33 [p. 94]) 121–124 (= Ib, 37–40 [p. 94–95])

II1565 / K cap. Γ 1, 20 *II2986 / T cap. Δ 19, 6 II1566 / K cap. Γ 1, 21 ΙΙ11874 / K cap. Σ 1, 20

I,2,13 (De naturae humanae fragilitate) (CPG 3035); PG 37, 754–755. 1–12 (754, 12 – 755, 10)

II1174 / K cap. A 3, 57

I,2,15 (De exterioris hominis vilitate) (CPG 3035); PG 37, 766–778. 59–62 (770, 5–8) 120–124 (774, 15 – 775, 4) 133–138 (775, 13 – 776, 5) 141–146 (776, 8–13)

II1485 / K cap. B 1, 21 II1172 / K cap. A 3, 55 II1173 / K cap. A 3, 56 II1173 / K cap. A 3, 56

I,2,16 (De vitae itineribus) (CPG 3035); PG 37, 778–781. 5–40 (779, 1 – 781, 8)

II1166 / K cap. A 3, 49

C. Auctores Christiani

515

I,2,17 (Variorum vitae generum beatitudines) (CPG 3035); Chr. SIMELIDIS, Selected Poems of Gregory of Nazianzus. I.2.17; II.1.10, 19, 32: A Critical Edition with Introduction and Commentary (Hypomnemata. Untersuchungen zur Antike und zu ihrem Nachleben, 177), Göttingen 2009, p. 104– 106. 49–54 (p. 106) Paraphrasis A 1 (p. 248) 59–60 (p. 106) Paraphrasis A 1 (p. 248)

ΙΙ11873 / K cap. Σ 1, 19 II1657 / K cap. Δ 3, 5 *II2892 / R cap. Δ 11, 8

I,2,27 (In nobilem male moratum) (CPG 3035); PG 37, 854–856. 1–8 (854, 6–13) 11–34 (855, 1 – 856, 11)

II11621 / K cap. O 6, 10 II11621 / K cap. O 6, 10

I,2,30 (Versus iambici acrostichi secundum omnes alphabeti litteras sic dispositi, ut quilibet iambicus in adhortationem aliquam desinat) (CPG 3035); PG 37, 908–910. 2 (909, 1) 6 (909, 5) 11 (909, 10) 12 (909, 11) 13 (909, 12) 14 (909, 13) 15 (910, 1) 17 (910, 3) 21 (910, 7) 22 (910, 8)

ΙΙ12292 / K cap. Ω 1, 25 II1209 / K cap. A 4, 24 *II2130 / T cap. A 5, 32 II11377 / K cap. Λ 1, 21 II11618 / K cap. O 6, 7 *II22152 / PMLb cap. O 10, 17 II11597 / K cap. O 3, 27 ΙΙ12152 / K cap. Φ 1, 13 II1816 / K cap. E 2, 21 II11698 / K cap. O 12, 4 II1860 / K cap. E 5, 9 *II21300 / T cap. E 8, 22 ΙΙ12187 / K cap. Φ 2, 31 *ΙΙ22757 / PMLb cap. Φ 2, 17

I,2,31 (Distichae sententiae) (CPG 3035); PG 37, 910–915. 11–12 (911, 9–10) 41–42 (914, 1–2)

II1171 / K cap. A 3, 54 ΙΙ11876 / K cap. Σ 1, 22

516

Index locorum

GREGORIUS NAZIANZENUS, Carmina, I,2,31 (Distichae sententiae) (continuatio) 47–48 (914, 7–8) 57 (915, 3)

II11619 / K cap. O 6, 8 ΙΙ12151 / K cap. Φ 1, 12

I,2,33 (Tetrastichae sententiae. Epigramma in sequentes versus: Gregorii labor sum, tetrastichamque methodum servo, Sententiis spiritualibus, monumentum sapientiae) (CPG 3035); PG 37, 928–945. 13–16 (929, 3–6) 15–16 (929, 5–6) 25–27 (930, 2–4) 28 (930, 5) 37–40 (931, 1–4) 41–44 (931, 5–8) 45–48 (931, 9–12) 49–52 (931, 13 – 932, 3) 53–54 (932, 4–5) 55–56 (932, 6–7) 65–66 (933, 3–4) 65–68 (933, 3–6) 77–80 (933, 15 – 934, 3) 93–96 (935, 1–4)

97–100 (935, 5–8) 101–104 (935, 9–12) 105–107 (935, 13 – 936, 1)

108 (936, 2) 139 (938, 6) 141–144 (938, 8–11) 173–175 (940, 13 – 941, 1) 185–186 (941, 11–12) 201–202 (942, 13–14)

*II2201 / T cap. A 10, 13 *ΙΙ22691 / PMLb cap. Υ 3, 8 II11785 / K cap. Π 8, 11 *II2418 / T cap. A 27, 8 II1419 / K cap. A 24, 5 II1420 / K cap. A 24, 6 ΙΙ11875 / K cap. Σ 1, 21 II11593 / K cap. O 3, 23 II1564 / K cap. Γ 1, 19 *ΙΙ2769 / T cap. Γ 8, 23 *ΙΙ2770 / T cap. Γ 8, 24 II1suppl. 184 / V cap. Γ 2, 20 II1429 / K cap. A 25, 8 II1726 / K cap. Δ 9, 11 II11308 / K cap. K 6, 30 II11619 / K cap. O 6, 8 *ΙΙ2771 / T cap. Γ 8, 25 II1suppl. 185 / V cap. Γ 2, 21 II1848 / K cap. E 4, 11 II11248 / K cap. K 3, 14 II1815 / K cap. E 2, 20 II1984 / K cap. E 21, 6 *II21342 / T cap. E 9, 32 II11687 / K cap. O 10, 15 *II22068 / R cap. O 2, 13 *ΙΙ22199 / PMLb cap. Π 1, 33 ΙΙ11995 / K cap. Σ 9, 5 II1210 / K cap. A 4, 25 II11699 / K cap. O 12, 5 *ΙΙ22434 / PMLb cap. Σ 1, 4

C. Auctores Christiani

201–204 (942, 13 – 943, 2) 203–204 (943, 1–2) 205–208 (943, 3–6)

209–212 (943, 7–10) 229–232 (945, 3–6) 234–236 (945, 8–10)

517

II1211 / K cap. A 4, 26 *II22054 / PMLb cap. O 1, 15 *ΙΙ22435 / PMLb cap. Σ 1, 5 II11707 / K cap. Π 1, 6 *II2606 / T cap. B 6, 20 II1suppl. 183 / PMLb cap. B 2M/1P, 14 II1978 / K cap. E 20, 5 ΙΙ12291 / K cap. Ω 1, 24 *II22904 / PMLb cap. Ω 1, 39 II11527 / K cap. N 3, 15

I,2,38 (De patientia) (CPG 3035); PG 37, 967. 7–8 (967, 8–9)

II1813 / K cap. E 2, 18

ΙΙ,1,1 (De rebus suis) (CPG 3036); Saint Grégoire de Nazianze. Œuvres poétiques. Tome I. 1re partie. Poèmes personnels. II, 1, 1–11. Texte établi par A. TUILIER et G. BADY, traduit et annoté par J. BERNARDI, Paris 2004, p. 2–43. 468–469 (p. 32) 514–517 (p. 35)

II1168 / K cap. A 3, 51 II11618 / K cap. O 6, 7 ΙΙ12092 / K cap. Υ 1, 26

II,1,19 (Querela de suis calamitatibus) (CPG 3036); Chr. SIMELIDIS, Selected Poems of Gregory of Nazianzus. I.2.17; II.1.10, 19, 32: A Critical Edition with Introduction and Commentary (Hypomnemata. Untersuchungen zur Antike und zu ihrem Nachleben, 177), Göttingen 2009, p. 109–112. 63 (p. 111) Paraphrasis A 3 (p. 251)

ΙΙ11835 / K cap. Π 17, 3

II,1,34 (In silentium ieiunii) (CPG 3036); PG 37, 1307–1322. 97 (1314, 6)

II1394 / K cap. A 22, 33

II,1,45 (De animae suae calamitatibus carmen lugubre) (CPG 3036); PG 37, 1353–1378. 137–138 (1363, 5–6)

II1486 / K cap. B 1, 22

518

Index locorum

GREGORIUS NAZIANZENUS, Carmina, II,1,56 (Adversus diabolum) (CPG 3036); PG 37, 1401. 3–7 (1401, 8–12)

II1760 / K cap. Δ 12, 24

II,1,58 (Adversus diabolum) (CPG 3036); PG 37, 1402. 1–3 (1402, 7–9)

II1761 / K cap. Δ 12, 25

II,1,61 (Lamentatio) (CPG 3036); PG 37, 1404–1405. 5–8 (1405, 1–4)

II11594 / K cap. O 3, 24

II,1,73 (Carmen deprecatorium) (CPG 3036); PG 37, 1420–1421. 11–12 (1421, 5–6)

II1484 / K cap. B 1, 20

II,1,76 (Alia lamentatio ad Christum) (CPG 3036); PG 37, 1423. 5–7 (1423, 8–10)

II1483 / K cap. B 1, 19

II,1,77 (Oratio ad Christum) (CPG 3036); PG 37, 1423–1425. 1–3 (1423, 12 – 1424, 2)

II1167 / K cap. A 3, 50

II,1,79 (Ad suam animam) (CPG 3036); PG 37, 1426–1427. 1–7 (1426, 9 – 1427, 2)

II1762 / K cap. Δ 12, 26

II,1,80 (Ad se ipsum) (CPG 3036); PG 37, 1427. 1–4 (1427, 4–7)

II1759 / K cap. Δ 12, 23

II,1,88 (Ad suam animam carmen Anacreonticum) (CPG 3036); PG 37, 1435–1442. 125–128 (1440, 7–11)

ΙΙ12139 / K cap. Υ 6, 4

II,2,3 (Ad Vitalianum, filiorum nomine) (CPG 3037); PG 37, 1480–1505. 98–99 (1487, 6–7)

*II22036 / PMLb cap. Ξ 1, 11

C. Auctores Christiani

519

II,2,4 (Nicobuli filii ad patrem) (CPG 3037); Gregorio Nazianzeno, Nicobulo jr. al padre [carm. II,2,4]. Nicobulo sen. al figlio [carm. II,2,5]. Una discussione in famiglia. Introduzione, testo critico, traduzione, commento e appendici di M.G. MORONI (Poeti Cristiani, 6), Pisa 2006, p. 74–88. 53–54 (p. 78) Paraphrasis III (p. 336, 6–8) 173–180 (p. 86) Paraphrasis III (p. 341, 15 – 342, 3) 176–180 Paraphrasis III (p. 341, 18 – 342, 3)

II1170 / K cap. A 3, 53 II11356 / K cap. K 15, 5 *II21744 / R cap. K 6, 4

II,2,5 (Nicobuli patris ad filium) (CPG 3037); ed. cit., p. 174–192. 1 (p. 174) Paraphrasis III (p. 345, 1–2) 164–169 (p. 184) Paraphrasis III (p. 352, 5–11) 178–179 (p. 186) Paraphrasis III (p. 352, 21–22) 182–184 (p. 186) Paraphrasis III (p. 353, 2–5) 185–187 (p. 186) Paraphrasis III (p. 353, 5–8) 188–191 (p. 186) Paraphrasis III (p. 353, 8–12) 207 (p. 188) Paraphrasis III (p. 354, 7–8)

II11380 / K cap. Λ 1, 24 II11380 / K cap. Λ 1, 24 II11380 / K cap. Λ 1, 24 II11380 / K cap. Λ 1, 24 II1814 / K cap. E 2, 19 II11380 / K cap. Λ 1, 24 II11380 / K cap. Λ 1, 24

II,2,6 (Ad Olympiadem) (CPG 3037); Gregorio Nazianzeno, Ad Olimpiade [carm. II,2,6]. Introduzione, testo critico, traduzione, commento e appendici di L. BACCI (Poeti Cristiani, 2), Pisa 1996. 1 (p. 62) 12–15 (p. 62) 17–22 (p. 62–64) 24–30 (p. 64) 34–35 (p. 64) 38–39 (p. 64) 41 (p. 64) 44–49 (p. 64–66)

II1suppl. 355 / V cap. N 4, 3 II1suppl. 355 / V cap. N 4, 3 II1suppl. 355 / V cap. N 4, 3 II1suppl. 355 / V cap. N 4, 3 II1suppl. 355 / V cap. N 4, 3 II1suppl. 355 / V cap. N 4, 3 II1suppl. 355 / V cap. N 4, 3 II1suppl. 355 / V cap. N 4, 3

520

Index locorum

GREGORIUS NAZIANZENUS, Carmina, II,2,6 (Ad Olympiadem) (continuatio) 56–58 (p. 66) 79 (p. 68) 82–83 (p. 68) 86–94 (p. 68)

II1suppl. 355 / V cap. N 4, 3 II1suppl. 355 / V cap. N 4, 3 II11275 / K cap. K 5, 13 II11512 / K cap. N 2, 1

II,2,7 (Ad Nemesium) (CPG 3037); PG 37, 1551–1577. 154–155 (1563, 2–3)

*II2267 / T cap. A 14, 13

Carmina, locus non repertus Ὕβρις, μικρῶν κρατοῦντα

*II22153 / PMLb cap. I 10, 18

Epistulae (CPG 3032); Saint Grégoire de Nazianze, Lettres. I.II. Texte établi et traduit par P. GALLAY, Paris 1964.1967. VI, 2 (I, p. 7) X, 7 (I, p. 14) XXIII, 1–2 (I, p. 31) XXXII, 14 (I, p. 42) XXXIV, 6 (I, p. 45) LXIII, 2 (I, p. 81–82) LXXII (I, p. 91) LXXVI, 4 (I, p. 94) LXXVII, 4 (I, p. 95) LXXVII, 13 (I, p. 97) LXXVIII, 3 (I, p. 98) LXXVIII, 5 (I, p. 99) LXXXVII, 3 (II, p. 108) CVIII (II, p. 5) CIX (II, p. 5) CLIII, 3 (II, p. 45) CLXV, 3 (II, p. 56) CLXV, 5 (II, p. 56) CLXXXIII, 1 (II, p. 72) CXCVII, 5 (II, p. 89)

II1suppl. 122 / V cap. Φ 3, 19 *II2176 / T cap. A 7, 15 II11166 / K cap. I 1, 4 II1suppl. 351 / PMLb cap. N 2, 12 II11509 / V cap. N 2, 9 II11154 / K cap. Θ 8, 40 II11153 / K cap. Θ 8, 39 II1805 / K cap. E 2, 10 *II2202 / T cap. A 10, 14 *ΙΙ22692 / PMLb cap. Υ 3, 9 *II21549 / T cap. E 46, 9 *II21559 / T cap. E 48, 5 *II21559 / T cap. E 48, 5 ΙΙ12184 / K cap. Φ 2, 28 ΙΙ12015 / K cap. Σ 12, 5 II1430 / K cap. A 25, 9 II1289 / K cap. A 11, 6 ΙΙ12032 / K cap. Σ 15, 10 II1819 / K cap. E 2, 24 *II21344 / T cap. E 9, 34 II1567 / K cap. Γ 1, 22 II1suppl. 25 / V cap. Γ 1, 9

C. Auctores Christiani

CCXIV, 1 (II, p. 105) CCXVI, 2 (II, p. 106) CCXIX, 3 (II, p. 110) CCXXXI, 2 (II, p. 122) CCXXXVII, 1 (II, p. 127)

521

II11733 / K cap. Π 4, 17 II11732 / K cap. Π 4, 16 *II21859 / R cap. K 22, 11 ΙΙ12212 / K cap. Φ 3, 15 ΙΙ11877 / K cap. Σ 1, 23

Epistulae theologicae (CPG 3032); Grégoire de Nazianze. Lettres théologiques. Introduction, texte critique, traduction et notes par P. GALLAY avec la collaboration de M. JOURJON (SChr 208), Paris 1974. II (= Ep. CII), 29 (p. 84) III (= Ep. CCII), 20 (p. 94)

ΙΙ12250 / K cap. Φ 7, 4 II1393 / K cap. A 22, 32

Orationes In S. Pascha et in tarditatem (Orat. 1) (CPG 3010); 344 Grégoire de Nazianze, Discours 1–3. Introduction, texte critique, traduction et notes par J. BERNARDI (SChr 247), Paris 1978, p. 72–82. 1, 1–5 (p. 72)

*II21597 / T cap. H 1, 5

locus non repertus Δέχου τὸν ἱκέτην, ἐπίκουρον

II11168 / K cap. I 1, 6

Apologetica (Orat. 2) (CPG 3010); ed. cit., p. 84–240. 1, 4–6 (p. 84–86) 1, 12–13 (p. 86) 1, 12–15 (p. 86) 2, 2–11 (p. 88) 2, 7–11 (p. 88) 3, 4–17 (p. 88–90) 4, 7–9 (p. 90) 4, 7–11 (p. 90–92) 4, 13–16 (p. 92)

_____________

*II21438 / T cap. E 32, 6 II1suppl. 119 / V cap. Φ 3, 16 *II2505 / T cap. A 39, 14 *ΙΙ22515 / PMLb cap. Σ 7, 9 II11977 / K cap. Σ 7, 9 *ΙΙ22641 / PMLb cap. T 2, 8 ΙΙ12244 / K cap. Φ 6, 6 *II2235 / T cap. A 12, 16 *II2235 / T cap. A 12, 16

Siehe auch den Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur.

344

522

Index locorum

GREGORIUS NAZIANZENUS, Apologetica (Orat. 2) (continuatio) 5, 10 (p. 92) 10, 1–3 (p. 102) 11, 11–13 (p. 104) 13, 4–5 (p. 106) 15, 1 (p. 108) 15, 1–2 (p. 108) 15, 4–8 (p. 110) 15, 9–14 (p. 110) 15, 11–14 (p. 110) 17, 10–13 (p. 112) 19, 7–13 (p. 114–116) 30, 1 – 31, 5 (p. 128) 30, 1 – 32, 15 (p. 128–130) 47, 1–3 (p. 150) 47, 9–15 (p. 150–152) 51, 2–3 (p. 158) 51, 3–4 (p. 158) 54, 22–23 (p. 164) 74, 4–10 (p. 186) 75, 1–6 (p. 188) 76, 1–2 (p. 188) 79, 4–5 (p. 192)

80, 1–4 (p. 194) 80, 1–6 (p. 194) 100, 5 (p. 220) 100, 5 – 101, 7 (p. 220) 100, 7 – 101, 8 (p. 220)

II1suppl. 120 / V cap. Φ 3, 17 II1suppl. 173 / V cap. A 21, 21 *II2265 / T cap. A 14, 11 II1563 / K cap. Γ 1, 18 *ΙΙ2768 / T cap. Γ 8, 22 II1659 / K cap. Δ 3, 7 *II2891 / R cap. Δ 11, 7 *II2890 / R cap. Δ 11, 6 II suppl. 5 / PMLb cap. A 10, 5 II1528 / K cap. B 4, 5 *II2617 / T cap. B 7, 10 *II2619 / T cap. B 7, 12 (Versiones T HIII et R) II197 / K cap. A 2, 19 ΙΙ12208 / K cap. Φ 3, 11 *II2893 / R cap. Δ 11, 9 II1658 / K cap. Δ 3, 6 *ΙΙ22589 / PMLb cap. Σ 15, 8 ΙΙ12243 / K cap. Φ 6, 5 II11622 / K cap. O 6, 11 *II22146 / PMLb cap. O 10, 11 *II2199 / T cap. A 10, 11 ΙΙ11988 / K cap. Σ 8, 10 II146 / K cap. A 1, 46 *ΙΙ22590 / PMLb cap. Σ 15, 9 II11246 / K cap. K 3, 12 ΙΙ12210 / K cap. Φ 3, 13 *ΙΙ2850 / R cap. Δ 6, 11 *II21870 / R cap. Λ 1, 11 *ΙΙ22783 / PMLb cap. Φ 6, 8 *II21841 / R cap. K 20, 9 II1suppl. 164 / V cap. A 11, 64 *ΙΙ2772 / T cap. Γ 8, 26 II1suppl. 186 / V cap. Γ 2, 22 ΙΙ11868 / K cap. Σ 1, 14 *ΙΙ22588 / PMLb cap. Σ 15, 7 ΙΙ11868 / K cap. Σ 1, 14

C. Auctores Christiani

102, 6–7 (p. 220) 104, 8–10 (p. 224)

523

*ΙΙ22450 / PMLb cap. Σ 2, 15 ΙΙ11900 / K cap. Σ 2, 13

Ad eos qui ipsum acciverant nec occurrerant (Orat. 3) (CPG 3010); ed. cit., p. 242–254. 2, 10 (p. 244) 7, 22–28 (p. 252) 8, 5–10 (p. 252–254)

II1suppl. 415 / PMLb cap. Φ 11, 18 *ΙΙ22196 / PMLb cap. Π 1, 30 *ΙΙ22196 / PMLb cap. Π 1, 30

Contra Iulianum imperatorem I (Orat. 4) (CPG 3010); Grégoire de Nazianze, Discours 4–5. Contre Julien. Introduction, texte critique, traduction et notes par J. BERNARDI (SChr 309), Paris 1983, p. 86–292. 29, 4–12 (p. 124) 30, 2–4 (p. 124–126) 32, 6–9 (p. 128) 44, 4–9 (p. 144) 62, 7–8 (p. 170) 63, 9–10 (p. 172) 75, 12–17 (p. 194) 75, 12–20 (p. 194) 75, 18–20 (p. 194) 86, 23–25 (p. 218) 88, 12–15 (p. 222) 92, 21–22 (p. 232) 109, 21–24 (p. 264)

II suppl. 40 / PMLb cap. A 15, 6 II11376 / K cap. Λ 1, 20 *ΙΙ22727 / PMLb cap. Υ 6, 10 II suppl. 63 / PMLb cap. A 19, 4 II1suppl. 245 / V cap. Z 2, 39 *ΙΙ22342 / R cap. Π 11, 8 *II2972 / T cap. Δ 17, 20 *II2234 / T cap. A 12, 15 II11752 / K cap. Π 6, 9 *II21621 / R cap. Θ 2, 10 II11753 / K cap. Π 6, 10 *II2971 / T cap. Δ 17, 19 *II21859 / R cap. K 22, 11 *ΙΙ22346 / R cap. Π 12, 3

Contra Iulianum imperatorem II (Orat. 5) (CPG 3010); ed. cit., p. 294–380. 4, 1–2 (p. 298) 8, 8–18 (p. 306–308) 8, 16–17 (p. 306) 12, 1–2 (p. 314) 36, 2–5 (p. 368) 37, 5–7 (p. 370) 37, 10–12 (p. 370)

*II21631 / R cap. Θ 3, 9 II suppl. 136 / PMLb cap. Θ 15M, 3 *II21622 / R cap. Θ 2, 11 *ΙΙ22790 / PMLb cap. Φ 7, 6 *II21560 / T cap. E 48, 6 *II21560 / T cap. E 48, 6 *II21560 / T cap. E 48, 6

524

Index locorum

GREGORIUS NAZIANZENUS, De pace I ob monachorum reconciliationem (Orat. 6) (CPG 3010); Grégoire de Nazianze, Discours 6–12. Introduction, texte critique, traduction et notes par M.-A. CALVET-SEBASTI (SChr 405), Paris 1995, p. 120–178. 2, 22–23 (p. 124) 4, 1–3 (p. 128) 4, 5–8 (p. 128–130) 9, 25–26 (p. 144) 13, 1–5 (p. 154) 13, 1–6 (p. 154) 15, 4–6 (p. 160) 15, 8–12 (p. 160) 17, 3–4 (p. 162) 19, 8–12 (p. 170) 19, 17–21 (p. 170) 20, 5–8 (p. 170–172) 20, 16–17 (p. 172)

II1847 / K cap. E 4, 10 II11016 / K cap. H 1, 6 II11016 / K cap. H 1, 6 II11730 / K cap. Π 4, 14 *ΙΙ21148 / T cap. Δ 26, 29 II1758 / K cap. Δ 12, 22 II11027 / K cap. H 3, 7 II11049 / K cap. Θ 1, 20 II11147 / K cap. Θ 8, 33 II1684 / K cap. Δ 5, 12 II1685 / K cap. Δ 5, 13 ΙΙ11866 / K cap. Σ 1, 12 *ΙΙ22596 / PMLb cap. Σ 15, 15 *II21730 / R cap. K 3, 6

Funebris in laudem Caesarii fratris oratio (Orat. 7) (CPG 3010); ed. cit., p. 180–244. 9, 24–26 (p. 200–202) 14, 5–10 (p. 212–214) 17, 2 (p. 220) 18, 2–3 (p. 224) 18, 2–4 (p. 224) 18, 26–28 (p. 226) 19, 1–3 (p. 226) 19, 1–12 (p. 226–228) 19, 2–31 (p. 226–228) 19, 29–31 (p. 228) 20, 1–2 (p. 228) 20, 1–8 (p. 228–230) 21, 2–12 (p. 232–234) 22, 3–16 (p. 236–238) 22, 5–8 (p. 236)

*II21022 / T cap. Δ 21, 22 II11261 / K cap. K 4, 10 ΙΙ11867 / K cap. Σ 1, 13 ΙΙ12031 / K cap. Σ 15, 9 II11152 / K cap. Θ 8, 38 II1suppl. 265 / V cap. Θ 7, 35 II1suppl. 266 / V cap. Θ 7, 36 II1164 / K cap. A 3, 47 *II2579 / T cap. B 5, 37 II1165 / K cap. A 3, 48 II11079 / K cap. Θ 3, 28 *II22894 / PMLb cap. Ω 1, 25 *II22893 / PMLb cap. Ω 1, 24 II1suppl. 420 / V cap. Ω 1, 20 *II2580 / T cap. B 5, 38 II11080 / K cap. Θ 3, 29

C. Auctores Christiani

22, 10–16 (p. 236–238) 23, 6–10 (p. 238–240)

525

II11080 / K cap. Θ 3, 29 *II252 / T cap. A 1, 52

In laudem sororis Gorgoniae (Orat. 8) (CPG 3010); ed. cit., p. 246–298. 1, 18–21 (p. 248) 3, 7–8 (p. 250) 3, 8–10 (p. 250) 6, 14–18 (p. 256) 10, 5–13 (p. 264–266)

10, 23–25 (p. 266)

*II21244 / T cap. E 3, 15 *II21244 / T cap. E 3, 15 *II21244 / T cap. E 3, 15 II1suppl. 24 / V cap. Γ 1, 8 II11196 / K cap. I 3, 17 *II21671 / T cap. Ι 2, 14 *II21740 / R cap. K 5, 4 II11196 / K cap. I 3, 17 *II21671 / T cap. Ι 2, 14 *II21740 / R cap. K 5, 4

Ad Gregorium Nyssenum (Orat. 11) (CPG 3010); ed. cit., p. 328–346. 4, 23 – 5, 2 (p. 338) 5, 1–7 (p. 338) 5, 2–7 (p. 338) 5, 12–14 (p. 338–340)

*ΙΙ22198 / PMLb cap. Π 1, 32 II1suppl. 187 / V cap. Γ 2, 23 *ΙΙ22200 / PMLb cap. Π 1, 34 *ΙΙ22200 / PMLb cap. Π 1, 34

In seipsum et ad patrem (Orat. 12) (CPG 3010); ed. cit., p. 348–360; Sancti Gregorii Nazianzeni opera. Versio Graeca. I. Orationes X et XII editae a J. MOSSAY cum prooemio a B. COULIE (CCSG 64; Corpus Nazianzenum 22), Turnhout–Leuven 2006, p. 15–28. 345 4, 19–28 (p. 356) = 4, 75–84 (Mossay, p. 22–23) 5, 8–12 (p. 358) = 5, 96–100 (Mossay, p. 24) 5, 18–19 (p. 358) = 5, 107 (Mossay, p. 25) 5, 21–22 (p. 358) = 5, 109–110 (Mossay, p. 25) 5, 22–27 (p. 358) = 5, 110–114 (Mossay, p. 25–26)

_____________ 345

*ΙΙ22458 / PMLb cap. Σ 2, 23 ΙΙ11870 / K cap. Σ 1, 16 *ΙΙ22595 / PMLb cap. Σ 15, 14 II1734 / K cap. Δ 11, 5 ΙΙ11919 / K cap. Σ 3, 10 *II2619 / T cap. B 7, 12 (Versiones T HIII et R)

Bei der Erstellung des Quellenapparates wurde die Edition von Mossay übersehen.

526

Index locorum

GREGORIUS NAZIANZENUS, In seipsum et ad patrem (Orat. 12) (continuatio) 5, 26–27 (p. 358) = 5, 113–114 (Mossay, p. 25–26) 5, 28–30 (p. 358–360) = 5, 115–116 (Mossay, p. 26)

II1530 / K cap. B 4, 7 II1531 / K cap. B 4, 8 *II2618 / T cap. B 7, 11

De pauperum amore (Orat. 14) (CPG 3010); PG 35, 857–909. 5 (864, 28–29) 6–7 (865, 11–28) 6–7 (865, 11–40) 7 (865, 31–40) 19 (881, 14–23) 19 (881, 23–27) 20 (881, 37 – 884, 25) 20 (884, 3–8) 20 (884, 10–24) 25 (892, 10–17) 28 (896, 6–10) 28 (896, 6–18) 28 (896, 10–12) 28 (896, 10–15) 28 (896, 22–24) 28 (896, 24–27) 28 (896, 32–36) 30–31 (897, 44 – 900, 13) 32 (900, 37–42) 32–33 (901, 6 – 904, 5) 33 (901, 35–39) 33 (901, 41 – 904, 5) 33 (904, 6–14) 34 (904, 15–23) 40 (909, 32–35)

*II2917 / T cap. Δ 13, 24 *II255 / T cap. A 1, 55 II147 / K cap. A 1, 47 *II255 / T cap. A 1, 55 II1160 / K cap. A 3, 43 *II2581 / T cap. B 5, 39 II1809 / K cap. E 2, 14 *II21337 / T cap. E 9, 27 II1162 / K cap. A 3, 45 II1161 / K cap. A 3, 44 *II283 / T cap. A 2, 23 *II21198 / T cap. E 1, 49 *II2634 / T cap. B 8, 12 II1225 / K cap. A 5, 9 *II2129 / T cap. A 5, 31 *II2635 / T cap. B 8, 13 ΙΙ12030 / K cap. Σ 15, 8 *ΙΙ22625 / PMLb cap. Σ 17, 15 *ΙΙ22625 / PMLb cap. Σ 17, 15 *II2311 / T cap. A 17, 26 *II2532 / T cap. A 43, 2 *II2532 / T cap. A 43, 2 *II2312 / T cap. A 17, 27 *II2477 / T cap. A 35, 6 *ΙΙ22608 / PMLb cap. Σ 16, 12 II1810 / K cap. E 2, 15 *II21335 / T cap. E 9, 25 *ΙΙ22624 / PMLb cap. Σ 17, 14

C. Auctores Christiani

527

In Maccabaeos (Orat. 15) (CPG 3010); PG 35, 912–933. titulus (ut videtur)

II11828 / K cap. Π 15, 10

De grandine, in patrem tacentem (Orat. 16) (CPG 3010); PG 35, 933–964. 2 (936, 24–27) 2–3 (936, 30 – 937, 12) 2 (936, 42 – 937, 6) 3 (937, 7–12) 3 (937, 14–23) 5 (940, 17–27) 6 (941, 38–39) 16 (956, 17–20) 17 (957, 26–33) 19 (960, 24–28) 19 (960, 24–36) 19 (961, 9–15) 19 (961, 21–22)

19 (961, 23–25)

*ΙΙ22193 / PMLb cap. Π 1, 27 II1suppl. 374 / V cap. Σ 9, 10 *ΙΙ22194 / PMLb cap. Π 1, 28 *ΙΙ22195 / PMLb cap. Π 1, 29 II1982 / K cap. E 21, 4 II suppl. 62 / PMLb cap. A 19, 3 II11149 / K cap. Θ 8, 35 II suppl. 52 / PMLb cap. A 17, 7 II suppl. 11 / PMLb cap. A 11, 6 II suppl. 45 / PMLb cap. A 16, 5 II11412 / K cap. Λ 3, 17 *II21900 / R cap. Λ 3, 12 II suppl. 106 / PMLb cap. Δ 32, 11 II1226 / K cap. A 5, 10 II1862 / K cap. E 5, 11 *II2636 / T cap. B 8, 14 *II21297 / T cap. E 8, 19 *ΙΙ22626 / PMLb cap. Σ 17, 16 II1859 / K cap. E 5, 8 II11962 / K cap. Σ 6, 6 *II21299 / T cap. E 8, 21 *II21814 / R cap. K 17, 13

Ad praefectum et cives Nazianzenos (Orat. 17) (CPG 3010); PG 35, 964– 981. 1 (965, 11–12) 4 (969, 23–24) 4 (969, 23–33) 4 (969, 44 – 972, 8)

II11374 / K cap. Λ 1, 18 *II2583 / T cap. B 5, 41 *II21339 / T cap. E 9, 29 *II2582 / T cap. B 5, 40 II1163 / K cap. A 3, 46 *II2583 / T cap. B 5, 41 *II21339 / T cap. E 9, 29 II suppl. 174 / PMLb cap. M 14M, 6

528

Index locorum

GREGORIUS NAZIANZENUS, Ad praefectum et cives Nazianzenos (Orat. 17) (continuatio) 4 (972, 10–11) 5 (972, 12–21) 5 (972, 23–27) 5 (972, 23–29) 5 (972, 23–34) 5 (972, 27–29) 5 (972, 29–34) 5 (972, 34–35)

6 (972, 36 – 973, 2) 6 (972, 36 – 973, 6) 6 (973, 2–3) 6 (973, 6–16) 7 (973, 33–40) 11 (977, 29–31)

II1suppl. 204 / V cap. E 11, 14 *II21343 / T cap. E 9, 33 *ΙΙ22251 / PMLb cap. Π 2, 48 *ΙΙ22252 / PMLb cap. Π 2, 49 *II21340 / T cap. E 9, 30 II1807 / K cap. E 2, 12 *ΙΙ22253 / PMLb cap. Π 2, 50 *ΙΙ22278 / PMLb cap. Π 3, 22 *II21340 / T cap. E 9, 30 II1808 / K cap. E 2, 13 *II21340 / T cap. E 9, 30 *ΙΙ22253 / PMLb cap. Π 2, 50 *ΙΙ22716 / PMLb cap. Υ 5, 11 II1243 / K cap. A 6, 15 II1288 / K cap. A 11, 5 *II21821 / R cap. K 18, 6 *ΙΙ22716 / PMLb cap. Υ 5, 11 *ΙΙ2714 / T cap. Γ 4, 7 *II21840 / R cap. K 20, 8

Funebris oratio in patrem (Orat. 18) (CPG 3010); PG 35, 985–1044. 3 (988, 34–39) 3 (988, 45 – 989, 4) 3 (988, 47 – 989, 4) 10 (997, 5–6) 23 (1012, 17–21) 23 (1012, 25–26) 23 (1012, 26–27) 23 (1012, 35) 23 (1012, 36–38) 26 (1017, 1–2)

*II22895 / PMLb cap. Ω 1, 26 *II22895 / PMLb cap. Ω 1, 26 II1983 / K cap. E 21, 5 *II2suppl. 10 / R cap. H 1, 4 *II21739 / R cap. K 5, 3 ΙΙ12093 / K cap. Υ 1, 27 ΙΙ12093 / K cap. Υ 1, 27 II11305 / K cap. K 6, 27 II11305 / K cap. K 6, 27 *II21296 / T cap. E 8, 18

C. Auctores Christiani

529

Ad Iulianum tributorum exaequatorem (Orat. 19) (CPG 3010); PG 35, 1044–1064. 8 (1052, 44 – 1053, 3)

10 (1053, 27–37) 10 (1053, 37–41) 10 (1053, 41–43) 11 (1056, 1–8) 14 (1061, 2–3)

II11784 / K cap. Π 8, 10 *ΙΙ22300 / PMLb cap. Π 5, 12 *ΙΙ22370 / E cap. 174, 11 *ΙΙ22640 / PMLb cap. T 2, 7 *ΙΙ22715 / PMLb cap. Υ 5, 10 II1suppl. 375 / V cap. Σ 9, 11 ΙΙ12021 / K cap. Σ 14, 2 II11827 / K cap. Π 15, 9

In laudem Athanasii (Orat. 21) (CPG 3010); Grégoire de Nazianze, Discours 20–23. Introduction, texte critique, traduction et notes par J. MOSSAY avec la collaboration de G. LAFONTAINE (SChr 270), Paris 1980, p. 110–192. 1, 3–6 (p. 110) 3, 2 (p. 114) 14, 21 (p. 140) 15, 10–11 (p. 140–142) 15, 12–15 (p. 142) 16, 4–6 (p. 142) 17, 2–4 (p. 144) 17, 2–11 (p. 144) 25, 11–15 (p. 162) 26, 18–20 (p. 164)

*II21116 / T cap. Δ 25, 11 *ΙΙ22484 / PMLb cap. Σ 5, 12 II1345 / K cap. A 20, 17 *ΙΙ22324 / R cap. Π 8, 12 II1923 / K cap. E 11, 5 *II21843 / R cap. K 20, 11 II11307 / K cap. Κ 6, 29 [*II21098 / T cap. Δ 24, 25] [II1suppl. 65 / V cap. Δ 8, 8] *II21099 / T cap. Δ 24, 26 *II2219 / T cap. A 11, 15 ΙΙ12289 / K cap. Ω 1, 22 *II22902 / PMLb cap. Ω 1, 37

De pace III (Orat. 22) (CPG 3010); ed. cit., p. 218–258. 3, 1–2 (p. 224) 7, 17–25 (p. 234–236) 16, 2–9 (p. 256)

*II21336 / T cap. E 9, 26 *II2159 / T cap. A 6, 28 *II2919 / T cap. Δ 13, 26 *II2159 / T cap. A 6, 28 *II2919 / T cap. Δ 13, 26

530

Index locorum

GREGORIUS NAZIANZENUS, De pace II (Orat. 23) (CPG 3010); ed. cit., p. 280–310. 1, 15–18 (p. 280–282) 2, 13–14 (p. 282) 2, 13–21 (p. 282–284) 9, 11–14 (p. 300)

ΙΙ11922 / K cap. Σ 3, 13 ΙΙ12211 / K cap. Φ 3, 14 II1562 / K cap. Γ 1, 17 *ΙΙ2767 / T cap. Γ 8, 21 ΙΙ12047 / K cap. T 3, 5

In laudem Cypriani (Orat. 24) (CPG 3010); Grégoire de Nazianze. Discours 24–26. Introduction, texte critique, traduction et notes par J. MOSSAY avec la collaboration de G. LAFONTAINE (SChr 284), Paris 1981, p. 40–84. 8, 21–24 (p. 54) 9, 19–21 (p. 56) 11, 7–9 (p. 62) 12, 2–3 (p. 64) 14, 23–25 (p. 72)

II1317 / K cap. A 16, 5 II11650 / K cap. O 8, 10 *II22164 / R cap. O 15, 6 *II2459 / T cap. A 32, 10 II11150 / K cap. Θ 8, 36 II11378 / K cap. Λ 1, 22

In laudem Heronis philosophi (Orat. 25) (CPG 3010); ed. cit., p. 156–204. 1, 17–20 (p. 158) 4, 27–32 (p. 166) 5, 8–13 (p. 166) 5, 14–16 (p. 166) 6, 8 (p. 168) 6, 10–15 (p. 168) 15, 15–17 (p. 192)

*II21246 / T cap. E 3, 17 ΙΙ11947 / K cap. Σ 5, 5 *ΙΙ22456 / PMLb cap. Σ 2, 21 *ΙΙ22457 / PMLb cap. Σ 2, 22 *ΙΙ22580 / PMLb cap. Σ 14, 12 *ΙΙ22580 / PMLb cap. Σ 14, 12 *ΙΙ22580 / PMLb cap. Σ 14, 12 II11148 / K cap. Θ 8, 34 *ΙΙ22254 / PMLb cap. Π 2, 51

In seipsum, cum rure rediisset, post ea quae a Maximo perpetrata fuerant (Orat. 26) (CPG 3010); ed. cit., p. 224–272. 1, 10–12 (p. 224) 1, 10–13 (p. 224) 2, 10–11 (p. 228) 6, 13–14 (p. 238)

II11731 / K cap. Π 4, 15 II1suppl. 117 / V cap. Φ 3, 14 *ΙΙ22395 / PMLb cap. Π 21, 6 II1suppl. 118 / V cap. Φ 3, 15 II11167 / K cap. I 1, 5

C. Auctores Christiani

11, 7–10 (p. 252) 11, 13–14 (p. 252)

531

ΙΙ12290 / K cap. Ω 1, 23 *II22903 / PMLb cap. Ω 1, 38 II11347 / V cap. K 8, 9

locus non repertus Τὸ κοινὸν καὶ σύννομον

*ΙΙ22455 / PMLb cap. Σ 2, 20

De theologia I adversus Eunomianos (Orat. 27) (CPG 3010); Grégoire de Nazianze. Discours 27–31 (Discours théologiques). Introduction, texte critique, traduction et notes par P. GALLAY avec la collaboration de M. JOURJON (SChr 250), Paris 2008, p. 70–98. 4, 13–15 (p. 80) 4, 15–16 (p. 80) 4, 16 (p. 80) 4, 20 (p. 80) 5, 1–8 (p. 80–82) 5, 3–6 (p. 80–82) 5, 28–30 (p. 82–84)

7, 8 (p. 86) 7, 15–28 (p. 86–88) 8, 3–5 (p. 88) 8, 13–15 (p. 90)

*ΙΙ22591 / PMLb cap. Σ 15, 10 *II21719 / R cap. K 2, 14 *II21719 / R cap. K 2, 14 *II21719 / R cap. K 2, 14 *II2506 / T cap. A 39, 15 *ΙΙ22591 / PMLb cap. Σ 15, 10 *II2506 / T cap. A 39, 15 *II21719 / R cap. K 2, 14 *ΙΙ22592 / PMLb cap. Σ 15, 11 *ΙΙ22804 / PMLb cap. Φ 8, 12 *ΙΙ22804 / PMLb cap. Φ 8, 12 *ΙΙ22197 / PMLb cap. Π 1, 31 *ΙΙ22197 / PMLb cap. Π 1, 31

De theologia II (Orat. 28) (CPG 3010); ed. cit., p. 100–174. 12, 25–32 (p. 126) 12, 25–34 (p. 126) 14, 1–6 (p. 128) 14, 13–14 (p. 130) 14, 14–16 (p. 130) 15, 1–2 (p. 130) 22, 2–11 (p. 144–146) 22, 2–23 (p. 144–146) 22, 15–16 (p. 146) 22, 39–40 (p. 148) 24, 15–17 (p. 152)

*II2433 / T cap. A 28, 14 II1392 / K cap. A 22, 31 [*II21974 / R cap. M 7, 5] ΙΙ11918 / K cap. Σ 3, 9 [*II21974 / R cap. M 7, 5] [*II21974 / R cap. M 7, 5] II151 / K cap. A 1, 51 *II254 / T cap. A 1, 54 II11375 / K cap. Λ 1, 19 *II254 / T cap. A 1, 54 II1suppl. 246 / V cap. Z 2, 40

532

Index locorum

GREGORIUS NAZIANZENUS, De theologia II (Orat. 28) (continuatio) 24, 18–24 (p. 152) 25, 4–13 (p. 152–154) 27, 1–9 (p. 158–160) 27, 13–19 (p. 160) 30, 11–18 (p. 168)

II1suppl. 247 / V cap. Z 2, 41 II1suppl. 248 / V cap. Z 2, 42 II11048 / K cap. Θ 1, 19 II11048 / K cap. Θ 1, 19 II11024 / K cap. H 3, 4

De filio I (Orat. 29) (CPG 3010); ed. cit., p. 176–224. 1, 4–6 (p. 176) 2, 3–6 (p. 178)

II1922 / K cap. E 11, 4 *II21551 / T cap. E 46, 11 II1259 / K cap. A 8, 4 *II2233 / T cap. A 12, 14

De filio II (Orat. 30) (CPG 3010); ed. cit., p. 226–274. 7, 5–7 (p. 240)

II1391 / K cap. A 22, 30

De Spiritu sancto (Orat. 31) (CPG 3010); ed. cit., p. 276–342. 3, 22–26 (p. 280) 25, 11–14 (p. 324) 25, 11–16 (p. 324) 25, 20–21 (p. 324)

*II2218 / T cap. A 11, 14 II1529 / K cap. B 4, 6 *II281 / T cap. A 2, 21 ΙΙ11920 / K cap. Σ 3, 11

De moderatione in disputando (Orat. 32) (CPG 3010); Grégoire de Nazianze. Discours 32–37. Introduction, texte critique et notes par Cl. MORESCHINI, traduction par P. GALLAY (SChr 318), Paris 1985, p. 82–154. 1, 6–9 (p. 82) 1, 7–9 (p. 82) 6, 1–15 (p. 96) 6, 4–5 (p. 96) 7, 1–3 (p. 98) 8, 1–3 (p. 100) 8, 19 (p. 102) 8, 21–22 (p. 102)

ΙΙ11865 / K cap. Σ 1, 11 *ΙΙ22421 / R cap. Ρ 1, 7 ΙΙ11860 / K cap. Σ 1, 6 *ΙΙ22422 / R cap. Ρ 1, 8 ΙΙ11861 / K cap. Σ 1, 7 *II21813 / R cap. K 17, 12 *II21703 / R cap. K 1, 14 *ΙΙ22642 / PMLb cap. T 2, 9 *II21703 / R cap. K 1, 14 *ΙΙ22642 / PMLb cap. T 2, 9 *ΙΙ22642 / PMLb cap. T 2, 9

C. Auctores Christiani

9, 7–11 (p. 102–104) 9, 13–19 (p. 104) 10, 1–2 (p. 104) 12, 1–6 (p. 110) 14, 7–11 (p. 114) 14, 14–16 (p. 114) 17, 12–15 (p. 122) 20, 16–20 (p. 128) 21, 23–25 (p. 130)

21, 23–27 (p. 130) 22, 16 (p. 132) 28, 6–9 (p. 146) 29, 16–20 (p. 148)

533

II11026 / K cap. H 3, 6 II150 / K cap. A 1, 50 *II251 / T cap. A 1, 51 ΙΙ12066 / K cap. T 6, 2 *ΙΙ22642 / PMLb cap. T 2, 9 *ΙΙ22643 / PMLb cap. T 2, 10 *ΙΙ22784 / PMLb cap. Φ 6, 9 II11379 / K cap. Λ 1, 23 *II22149 / PMLb cap. O 10, 14 ΙΙ11862 / K cap. Σ 1, 8 *ΙΙ22594 / PMLb cap. Σ 15, 13 II1561 / K cap. Γ 1, 16 ΙΙ11864 / K cap. Σ 1, 10 *ΙΙ2765 / T cap. Γ 8, 19 *II22150 / PMLb cap. O 10, 15 ΙΙ12131 / K cap. Υ 4, 6 ΙΙ11921 / K cap. Σ 3, 12 *II21842 / R cap. K 20, 10

Contra Arianos et de seipso (Orat. 33) (CPG 3010); ed. cit., p. 156–196. 7, 20–25 (p. 172)

*II22017 / R cap. N 8, 8

In Aegyptiorum adventum (Orat. 34) (CPG 3010); ed. cit., p. 198–226. 7, 24–26 (p. 210)

*ΙΙ22454 / PMLb cap. Σ 2, 19

De seipso et ad eos qui ipsum cathedram Constantinopolitanam affectare dicebant (Orat. 36) (CPG 3010); ed. cit., p. 240–268. 1, 9–12 (p. 240) 1, 14–15 (p. 240–242) 2, 28–29 (p. 246) 3, 10–13 (p. 246) 4, 13–17 (p. 250)

*ΙΙ2764 / T cap. Γ 8, 18 II11623 / K cap. O 6, 12 *II22147 / PMLb cap. O 10, 12 *II2200 / T cap. A 10, 12 *ΙΙ22451 / PMLb cap. Σ 2, 16 ΙΙ12206 / K cap. Φ 3, 9 *II2380 / T cap. A 23, 14 ΙΙ12185 / K cap. Φ 2, 29 *ΙΙ22759 / PMLb cap. Φ 2, 19

534

Index locorum

GREGORIUS NAZIANZENUS, De seipso et ad eos qui ipsum cathedram Constantinopolitanam affectare dicebant (Orat. 36) (continuatio) 7, 4–5 (p. 258) 8, 14–16 (p. 260) 8, 18–19 (p. 260) 9, 1–4 (p. 260)

9, 3–6 (p. 260–262) 9, 8–15 (p. 262) 12, 2–4 (p. 266) 12, 20–23 (p. 268)

*II22148 / PMLb cap. O 10, 13 *ΙΙ22535 / PMLb cap. Σ 9, 12 II11620 / K cap. O 6, 9 ΙΙ12094 / K cap. Υ 1, 28 *II2365 / T cap. A 22, 7 *ΙΙ22679 / PMLb cap. Υ 2, 13 *II2651 / T cap. B 15, 9 *II2651 / T cap. B 15, 9 II1suppl. 376 / V cap. Σ 9, 12 II11772 / K cap. Π 7, 16

In Theophania (Orat. 38) (CPG 3010); Grégoire de Nazianze. Discours 38– 41. Introduction, texte critique et notes par Cl. MORESCHINI, traduction par P. GALLAY (SChr 358), Paris 1990, p. 104–148. 5, 6–7 (p. 110) 5, 11–13 (p. 110–112)

9, 15–18 (p. 120–122) 10, 3–9 (p. 122) 11, 1–19 (p. 124–126) 11, 1–24 (p. 124–126) 11, 22–24 (p. 126) 12, 1–4 (p. 126–128)

II11195 / K cap. Ι 3, 16 *II21669 / T cap. Ι 2, 12 *II2177 / T cap. A 7, 16 *II2507 / T cap. A 39, 16 II1suppl. 121 / V cap. Φ 3, 18 II1757 / K cap. Δ 12, 21 II suppl. 146 / PMLb cap. Κ 13M, 4 II148 / K cap. A 1, 48 *II248 / T cap. A 1, 48 II149 / K cap. A 1, 49 *II282 / T cap. A 2, 22

In S. Lumina (Orat. 39) (CPG 3010); ed. cit., p. 150–196. 6, 11–15 (p. 160) 13, 1–5 (p. 176) 18, 17–20 (p. 190) 19, 1–3 (p. 192) 20, 7–9 (p. 194)

*II21592 / T cap. E 51, 6 *II249 / T cap. A 1, 49 ΙΙ11869 / K cap. Σ 1, 15 II1924 / K cap. E 11, 6 *II2917 / T cap. Δ 13, 24

C. Auctores Christiani

535

In S. baptisma (Orat. 40) (CPG 3010); ed. cit., p. 198–310. 10, 18–19 (p. 218) 12, 10–12 (p. 222)

16, 7–12 (p. 230) 16, 17–22 (p. 230) 18, 27–30 (p. 236) 18, 28–30 (p. 236) 19, 29–33 (p. 240) 20, 15–24 (p. 242) 25, 1–2 (p. 252) 25, 2–3 (p. 252) 25, 37–41 (p. 254) 26, 2–4 (p. 256) 26, 22–26 (p. 258)

31, 18–20 (p. 268) 31, 18–22 (p. 268) 45, 13–16 (p. 304)

II11306 / K cap. K 6, 28 II1812 / K cap. E 2, 17 *II2985 / T cap. Δ 19, 5 *II21341 / T cap. E 9, 31 *ΙΙ21147 / T cap. Δ 26, 28 *ΙΙ21147 / T cap. Δ 26, 28 ΙΙ12091 / K cap. Υ 1, 25 *ΙΙ22536 / PMLb cap. Σ 9, 13 *II2918 / T cap. Δ 13, 25 *II2suppl. 26 / R cap. Π 16, 3 *ΙΙ22423 / R cap. Ρ 1, 9 *ΙΙ22424 / R cap. Ρ 1, 10 *ΙΙ22301 / PMLb cap. Π 5, 13 II11276 / K cap. K 5, 14 *II21718 / R cap. K 2, 13 ΙΙ1560 / K cap. Γ 1, 15 II11234 / K cap. K 2, 14 *ΙΙ2766 / T cap. Γ 8, 20 ΙΙ12154 / K cap. Φ 1, 15 *II22037 / PMLb cap. Ξ 1, 12 II suppl. 147 / PMLb cap. Κ 13M, 5

In Pentecosten (Orat. 41) (CPG 3010); ed. cit., p. 312–354. 3, 9–10 (p. 318) 7, 14–15 (p. 330)

7, 15 (p. 330) 14, 29–33 (p. 346)

II1281 / K cap. A 10, 15 *II2159 / T cap. A 6, 28 *II2919 / T cap. Δ 13, 26 *ΙΙ22323 / R cap. Π 8, 11 *ΙΙ22452 / PMLb cap. Σ 2, 17 ΙΙ12153 / K cap. Φ 1, 14 II suppl. 51 / PMLb cap. A 17, 6

Supremum vale coram centum quinquaginta episcopis (Orat. 42) (CPG 3010); Grégoire de Nazianze. Discours 42–43. Introduction, texte critique, traduction et notes par J. BERNARDI (SChr 384), Paris 1992, p. 48–114. 13, 16–20 (p. 78) 14, 18–20 (p. 80)

*II2616 / T cap. B 7, 9 ΙΙ11942 / K cap. Σ 4, 12

536

Index locorum

GREGORIUS NAZIANZENUS, Supremum vale coram centum quinquaginta episcopis (Orat. 42) (continuatio) 14, 18–21 (p. 80) 20, 19–20 (p. 92) 20, 19–21 (p. 92)

*ΙΙ22453 / PMLb cap. Σ 2, 18 II1885 / K cap. E 7, 6 *II21372 / T cap. E 10, 18

Funebris oratio in laudem Basilii Magni Caesareae in Cappadocia episcopi (Orat. 43) (CPG 3010); ed. cit., p. 116–306. 8, 18–21 (p. 132) 9, 8–14 (p. 132–134) 11, 1–12 (p. 136–138) 11, 15–22 (p. 138) 11, 25–27 (p. 138) 11, 25–29 (p. 138–140) 14, 22–25 (p. 148) 15, 15–23 (p. 150–152) 18, 14–16 (p. 162) 19, 5–9 (p. 162) 26, 4–7 (p. 184) 28, 6–7 (p. 188) 28, 6–8 (p. 188) 34, 14–33 (p. 200–202) 34, 21–33 (p. 200–202) 36, 6–7 (p. 204) 40, 6–9 (p. 212) 42, 2–5 (p. 216) 54, 18–19 (p. 238) 55, 3–5 (p. 240) 56, 1–6 (p. 242) 56, 8–21 (p. 242–244) 56, 22–26 (p. 244) 60, 4 (p. 254) 60, 23 (p. 256)

*II21245 / T cap. E 3, 16 II suppl. 82 / PMLb cap. Γ 16M, 8 ΙΙ11901 / K cap. Σ 2, 14 ΙΙ11902 / K cap. Σ 2, 15 *II21948 / R cap. M 3, 11 ΙΙ11902 / K cap. Σ 2, 15 II suppl. 158 / PMLb cap. M 12M, 8 II11649 / K cap. O 8, 9 *ΙΙ2700 / T cap. Γ 2, 12 II11771 / K cap. Π 7, 15 [II1suppl. 381 / V cap. Σ 11, 12VW] II1701 / K cap. Δ 7, 8 *II2945 / T cap. Δ 15, 14 *II21532 / T cap. E 44, 10 ΙΙ12245 / K cap. Φ 6, 7 ΙΙ12190 / K cap. Φ 2, 34 *ΙΙ22758 / PMLb cap. Φ 2, 18 II11413 / K cap. Λ 3, 18 *II21901 / R cap. Λ 3, 13 *II21504 / T cap. E 39, 4 ΙΙ11871 / K cap. Σ 1, 17 II11751 / K cap. Π 6, 8 II11151 / K cap. Θ 8, 37 *ΙΙ22250 / PMLb cap. Π 2, 47 II11799 / K cap. Π 11, 3 II11799 / K cap. Π 11, 3 II11799 / K cap. Π 11, 3 ΙΙ11872 / K cap. Σ 1, 18 II11624 / K cap. O 6, 13

C. Auctores Christiani

63, 26–27 (p. 264)

63, 29 (p. 264) 63, 29–30 (p. 264)

64, 16–24 (p. 266) 64, 21–24 (p. 266) 68, 4–6 (p. 274) 68, 41–42 (p. 278) 82, 6 (p. 304)

II1227 / K cap. A 5, 11 II1863 / K cap. E 5, 12 *II2637 / T cap. B 8, 15 *II21298 / T cap. E 8, 20 II11963 / K cap. Σ 6, 7 II1227 / K cap. A 5, 11 II1863 / K cap. E 5, 12 *II2637 / T cap. B 8, 15 *II21298 / T cap. E 8, 20 II11247 / K cap. K 3, 13 *ΙΙ22581 / PMLb cap. Σ 14, 13 *II21798 / R cap. K 13, 11 *ΙΙ22383 / PMLb cap. Π 18, 3 *ΙΙ22593 / PMLb cap. Σ 15, 12

In novam Dominicam (Orat. 44) (CPG 3010); PG 36, 608–621. 4 (612, 9–18) 7 (616, 3–5) 7 (616, 3–7) 8 (616, 23–24) 8 (616, 23–26) 8 (616, 26–28)

8 (616, 28–31) 8 (616, 28–33) 8 (616, 40–43)

*II250 / T cap. A 1, 50 ΙΙ12153 / K cap. Φ 1, 14 *II22038 / PMLb cap. Ξ 1, 13 II suppl. 105 / PMLb cap. Δ 32, 10 *II22151 / PMLb cap. O 10, 16 II1228 / K cap. A 5, 12 II1861 / K cap. E 5, 10 *II2638 / T cap. B 8, 16 *II21295 / T cap. E 8, 17 II1811 / K cap. E 2, 16 *II21338 / T cap. E 9, 28 II suppl. 175 / PMLb cap. M 14M, 7 *II21753 / R cap. K 7, 8

In S. Pascha (Orat. 45) (CPG 3010); PG 36, 624–664. 17 (648, 8–28) 19 (649, 37–39) 23 (656, 10–11)

28 (661, 20–25)

*II21199 / T cap. E 1, 50 II suppl. 73 / PMLb cap. B 6M, 7 II1640 / K cap. Δ 2, 8 (Versiones K VW P et VEVO HI) *ΙΙ2799 / R cap. Δ 2, 11 *II253 / T cap. A 1, 53 *II280 / T cap. A 2, 20

537

538

Index locorum

GREGORIUS NAZIANZENUS, locus non repertus, sede nominata 346 In dilectos (εἰς ἀγαπητούς) ῶμος φείδεται οὐδ’ ὁσίων

ΙΙ12186 / K cap. Φ 2, 30

GREGORIUS NYSSENUS Ad Macrinam (Dialogus de anima et resurrectione) (CPG 3149); Gregorii Nysseni De anima et resurrectione. Opera dogmatica minora. Pars III. Edidit A. SPIRA. Post mortem editoris praefationem accurate composuit E. MÜHLENBERG (GNO III.3), Leiden–Boston 2014. p. 26, 12 – 28, 21

[II141 / K cap. A 1, 41 ]

Contemplatio hominis (De opificio hominis) (CPG 3154); Sancti Patris Nostri Gregorii Nysseni, Basilii Magni fratris, quæ supersunt omnia in unum corpus collegit, ad fidem codd. mss recensuit, latinis versionibus quam accuratissimis instruxit et genuina a supposititiis discrevit G.H. FORBESIUS. Tomus primus, Burntisland 1855, p. 102–318. 4 (p. 126, 14–21) 4–5 (p. 126, 21 – 128, 12) 13, 2–3 (p. 174, 9–27) 16, 10–11 (p. 202, 16–29) 23, 1 (p. 242, 28 – 244, 1) 28, 1 ( p. 276, 6–24) 28, 2–11 (p. 278, 1 – 290, 33) 30, 11 (p. 300, 8–16) 31, 28 (p. 314, 8–9) 31, 29 (p. 314, 13 – 316, 15)

II198 / K cap. A 2, 20 [II138 / K cap. A 1, 38] ΙΙ12122 / K cap. Υ 3, 8 II199 / K cap. A 2, 21 II152 / K cap. A 1, 52 [II139 / K cap. A 1, 39] [II139 / K cap. A 1, 39] II11218 / K cap. K 1, 19 [II140 / K cap. A 1, 40] [II140 / K cap. A 1, 40]

Contra Eunomium (CPG 3135); Gregorius Nyssenus. Contra Eunomium libri. Pars prior: liber I et II (vulgo I et XII B). Pars altera: liber III (vulgo III–XII). Refutatio confessionis Eunomii (vulgo lib. II). Iteratis curis edidit W. JAEGER (GNO I–II), Leiden 21960. I, 90 (p. 53, 6–10)

_____________

*ΙΙ22325 / R cap. Π 8, 13

Siehe auch Carmina (am Ende), In S. Pascha et in tarditatem (Orat. 1); In seipsum, cum rure rediisset, post ea quae a Maximo perpetrata fuerant (Orat. 26).

346

C. Auctores Christiani

I, 292 (p. 113, 5–6) III, tom. VIII, 33 (p. 251, 4–5)

539

II153 / K cap. A 1, 53 II1175 / K cap. A 3, 58

Contra fatum (CPG 3152); Gregorii Nysseni opera dogmatica minora. Pars II. Ediderunt J.K. DOWNING, J.A. MCDONOUGH, H. HÖRNER (GNO III.2), Leiden–New York–København–Köln 1987, p. 31–63. p. 44, 15 – 46, 2 p. 46, 4 – 49, 1 p. 49, 5 – 51, 11 p. 52, 11–19 p. 55, 13 – 56, 10 p. 58, 5–7 p. 63, 2–6

II1408 / K cap. A 23, 6 II1408 / K cap. A 23, 6 II1408 / K cap. A 23, 6 II1408 / K cap. A 23, 6 II1408 / K cap. A 23, 6 II1408 / K cap. A 23, 6 II1408 / K cap. A 23, 6

De beatitudinibus (CPG 3161); Gregorii Nysseni De oratione dominica. De beatitudinibus. Edidit J.F. CALLAHAN (GNO VII.2), Leiden–New York– Köln 1992, p. 77–170. Ι (p. 80, 4–5) ΙΙ (p. 98, 9–13) V (p. 127, 13–16) V (p. 130, 13–15) V (p. 131, 3–5) V (p. 131, 7–8) V (p. 136, 6–7) VI (p. 145, 3–6) VII (p. 154, 15) VII (p. 154, 26 – 155, 1) VII (p. 158, 6–8) VII (p. 158, 26) VIII (p. 162, 9–10)

II11155 / K cap. Θ 8, 41 II11355 / K cap. K 15, 4 *II21745 / R cap. K 6, 5 II11787 / K cap. Π 8, 13 II1793 / K cap. E 1, 26 II1793 / K cap. E 1, 26 II1793 / K cap. E 1, 26 II1794 / K cap. E 1, 27 *II21226 / T cap. E 2, 21 ΙΙ12130 / K cap. Υ 4, 5 *II2247 / T cap. A 13, 12 ΙΙ12191 / K cap. Φ 2, 35 ΙΙ12192 / K cap. Φ 2, 36 II154 / K cap. A 1, 54 II1176 / K cap. A 3, 59

pars loci non reperta ἀνδρὸς – ὀνίνησιν

*II2247 / T cap. A 13, 12

540

Index locorum

GREGORIUS NYSSENUS, De infantibus praemature abreptis (CPG 3145); Gregorii Nysseni opera dogmatica minora. Pars II. Ediderunt J.K. DOWNING, J.A. MCDONOUGH, H. HÖRNER (GNO III.2), Leiden–New York–København–Köln 1987, p. 67–97. p. 96, 16–21

II11694 / K cap. O 11, 3

De perfectione vitae (De vita Moysis) (CPG 3159); Gregorii Nysseni De vita Moysis. Edidit H. MUSURILLO (GNO VII.1), Leiden 1964. II (p. 43, 21–26)

ΙΙ11903 / K cap. Σ 2, 16

De tridui inter mortem et resurrectionem domini nostri Iesu Christi spatio (CPG 3175); Sermones. Pars I. Ediderunt G. HEIL, A. VAN HECK, E. GEBHARDT, A. SPIRA (GNO IX), Leiden 1967, p. 273–306. p. 293, 21 – 294, 4

*II22896 / PMLb cap. Ω 1, 27

De vita Gregorii Thaumaturgi (CPG 3184); Gregorii Nysseni sermones. Pars II. Ediderunt G. HEIL, J.P. CAVARNOS, O. LENDLE. Post mortem Henrici Dörrie volumen edendum curavit F. MANN (GNO X.1), Leiden–New York–København–Köln 1990, p. 3–57. p. 6, 16–18

II1849 / K cap. E 4, 12

In Ecclesiasten (CPG 3157); Gregorii Nysseni In Inscriptiones Psalmorum. In Sextum Psalmum. In Ecclesiasten Homiliae. Ediderunt J. MCDONOUGH, P. ALEXANDER (GNO V), Leiden 1962, p. 277–442. VII (p. 416, 8–9)

*II21717 / R cap. K 2, 12 *II21888 / R cap. Λ 2, 13

partes locorum non repertae ὅσα – συμβάλλεται

*II21717 / R cap. K 2, 12 *II21888 / R cap. Λ 2, 13

C. Auctores Christiani

541

In illud: Pater noster (Matth. 6, 9) (De oratione dominica) (CPG 3160); 347 Gregorii Nysseni De oratione dominica. De beatitudinibus. Edidit J.F. CALLAHAN (GNO VII.2), Leiden–New York–Köln 1992, p. 5–74. I (p. 11, 5–7) II (p. 26, 12–13) III (p. 38, 23 – 39, 2) IV (p. 46, 25–28) IV (p. 47, 14–15) IV (p. 50, 5–6) V (p. 67, 8–13)

II1suppl. 174 / V cap. A 43, 5 II1450 / K cap. A 28, 8 II1451 / K cap. A 28, 9 II1452 / K cap. A 28, 10 II1452 / K cap. A 28, 10 II1488 / K cap. B 1, 24 *II2585 / T cap. B 5, 43 *II22905 / PMLb cap. Ω 1, 40 II1suppl. 421 / V cap. Ω 1, 24

In illud: Quatenus uni ex his fecistis mihi fecistis (Matth. 25, 40; vulgo De pauperibus amandis II) (CPG 3170); Sermones. Pars I. Ediderunt G. HEIL, A. VAN HECK, E. GEBHARDT, A. SPIRA (GNO IX), Leiden 1967, p. 111–127. p. 113, 17–20 p. 115, 21–28 p. 120, 9–11 p. 120, 13–20

II1101 / K cap. A 2, 23 II11688 / K cap. O 10, 16 II11689 / K cap. O 10, 17 II11689 / K cap. O 10, 17

Oratio catechetica magna (CPG 3150); Gregorii Nysseni Oratio catechetica. Opera dogmatica minora, Pars IV. Edidit E. MÜHLENBERG (GNO III.4), Leiden–New York–Köln 1996. p. 19, 21 – 20, 5 p. 22, 18 – 23, 11 p. 24, 21 – 25, 11

II1100 / K cap. A 2, 22 II1763 / K cap. Δ 12, 27 II1765 / K cap. Δ 12, 29

GREGORIUS NYSSENUS, locus non repertus, sede non nominata Οἱ γὰρ ἀφρόνως βιοῦντες

_____________

II suppl. 74 / PMLb cap. B 6M, 8

Siehe auch den Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur.

347

542

Index locorum

PS.-GREGORIUS NYSSENUS De creatione hominis sermo primus (CPG 3215); Auctorum incertorum vulgo Basilii vel Gregorii Nysseni Sermones de creatione hominis, Sermo de paradiso. Edidit H. HÖRNER (GNO Supplementum), Leiden 1972, p. 2–40. 348 p. 31, 6 – 32, 1 p. 32, 5–6 p. 32, 6–10 p. 38, 11–12 p. 38, 12–14 p. 38, 13–14

*II241 / T cap. A 1, 41 *II241 / T cap. A 1, 41 *II241 / T cap. A 1, 41 *ΙΙ2777 / T cap. Γ 8, 31 *II21240 / T cap. E 3, 11 *II21240 / T cap. E 3, 11 *ΙΙ2777 / T cap. Γ 8, 31

De creatione hominis sermo alter (CPG 3216); ed. cit., p. 41–72a. 349 p. 45, 5 – 46, 2 p. 58, 1–6

*II244 / T cap. A 1, 44 *II2914 / T cap. Δ 13, 21

GREGORIUS THAUMATURGUS In Origenem oratio panegyrica (CPG 1763); Grégoire le Thaumaturge. Remerciement à Origène suivi de la lettre d’Origène à Grégoire. Texte grec, introduction, traduction et notes par H. CROUZEL (SChr 148), Paris 1969, p. 94–182. III, 32–36 (p. 106) XIII, 29–35 (155) (p. 160)

II11786 / K cap. Π 8, 12 II11381 / K cap. Λ 1, 25

GREGORIUS THAUMATURGUS, locus non repertus, sede non nominata Φύσεως ἀντιπραττούσης, κενὰ 350

_____________

II1suppl. 116 / V cap. Φ 3, 13

Siehe auch (PS.-)BASILIUS CAESARIENSIS, Homilia in Hexaemeron X. Siehe auch (PS.-)BASILIUS CAESARIENSIS, Homilia in Hexaemeron XI. 350 In II1suppl. 128 / V cap. Φ 3, 25 Philon zugeschrieben. 348 349

C. Auctores Christiani

543

HESYCHIUS HIEROSOLYMITANUS 351 Commentarius in Psalmos (CPG 6552–6554), locus non repertus Σκιᾶς θᾶττον ἀπανθεῖ

II1183 / K cap. A 3, 66

HIPPOLYTUS ROMANUS Commentarii in Danielem (CPG 1873); Hippolyt Werke. Erster Band. Erster Teil. Kommentar zu Daniel. Herausgegeben von G.N. BONWETSCH. Zweite, vollständig veränderte Auflage von M. RICHARD (GCS, N. F. Band 7), Berlin 2000. III, 4, 4 (p. 138, 7 – 139, 10) III, 6, 2 (p. 144, 15–16) III, 6, 2 (p. 144, 19–21) III, 7, 1 (p. 146, 13–14) III, 7, 1–2 (p. 146, 17–20) III, 9, 2 (p. 152, 23–26) III, 9, 4 (p. 154, 5–8) IV, 5, 6 (p. 206, 14–16) IV, 15, 1 (p. 228, 6–11)

*II21488 / T cap. E 36, 27 *II21488 / T cap. E 36, 27 *II21488 / T cap. E 36, 27 *II21488 / T cap. E 36, 27 *II21488 / T cap. E 36, 27 *II21488 / T cap. E 36, 27 *II21488 / T cap. E 36, 27 *II2309 / T cap. A 17, 24 *II2309 / T cap. A 17, 24

HIPPOLYTUS ROMANUS, loci non reperti, sede nominata De universo (CPG 1898). 352 Holl, n° 353

*II22907 / PMLb cap. Ω 1, 42

In Genesim (CPG 1880); Hippolyt’s kleinere exegetische und homiletische Schriften. Herausgegeben von H. ACHELIS (Hippolytus Werke. Erster Band. Exegetische und homiletische Schriften. Herausgegeben … von G.N. BONWETSCH und H. ACHELIS. Erste Hälfte: Die Kommentare zu Daniel und zum Hohenliede. Zweite Hälfte: Kleinere exegetische und homiletische Schriften [GCS 1]), Leipzig 1897, p. 51–81. Fragm. III (p. 52, 4–12)

_____________ 351 352

Siehe auch NILUS ASCETA. Flavius Josephus zugeschrieben.

[II124 / K cap. A 1, 24]

544

Index locorum

IGNATIUS ANTIOCHENUS Epistula ad Ephesios (CPG 1025 [1]); Die Apostolischen Väter. Griechisch und deutsch. Eingeleitet, herausgegeben, übertragen und erläutert von J.A. FISCHER (Schriften des Urchristentums. Erster Teil), München 1956, p. 142–160. 6, 1 (p. 146, 10–11) 8, 2 (p. 148, 6–7) 8, 2 (p. 148, 6–8) 11, 1 (p. 150, 10–13) 13, 2 (p. 152, 7–8)

*II2322 / T cap. A 18, 6 ΙΙ11985 / K cap. Σ 8, 7 *ΙΙ22483 / PMLb cap. Σ 5, 11 *II2916 / T cap. Δ 13, 23 *II2541 / T cap. B 1, 8

Epistula ad Polycarpum (CPG 1025 [7]); ed. cit., p. 216–224. 2, 1 (p. 216, 16–17)

II1656 / K cap. Δ 3, 4 *II2888 / R cap. Δ 11, 4

Epistula Ad Smyrnaeos (CPG 1025 [6]); ed. cit., p. 204–214. 11, 3 (p. 214, 1–2)

II188 / K cap. A 2, 10 *II276 / T cap. A 2, 16

Epistula ad Trallianos (CPG 1025 [3]); ed. cit., p. 172–180. 4, 1 (p. 174, 12–13) 8, 2 (p. 176, 17–19)

II11337 / V cap. K 7, 10 ΙΙ12135 / K cap. Υ 5, 3

PS.-IGNATIUS ANTIOCHENUS Epistula ad Antiochenses interpolata (CPG 1026); Patres apostolici. Textum recensuit, adnotationibus criticis exegeticis historicis illustravit, versionem latinam prolegomena indices addidit F.X. FUNK. Volumen II. Editionem III valde auctam et emendatam paravit F. DIEKAMP, Tubingæ 1913, p. 212–222. XI, 2 (p. 220, 13–14)

II1241 / K cap. A 6, 13

Epistula ad Mariam Cassobolitam (CPG 1026); ed. cit., p. 83–93. I, 3 (p. 88, 12–14)

*ΙΙ22850 / PMLb cap. Ψ 1, 12

C. Auctores Christiani

545

Epistula ad Trallianos interpolata (CPG 1026); ed. cit., p. 94–112. IV, 1 (p. 96, 14–16)

II1842 / K cap. E 4, 5 *II21239 / T cap. E 3, 10

IOHANNES CASSIANUS Ad Castorem de octo spiritibus nequitiae (CPL 513; CPG 2266); Φιλοκαλία τῶν ἱερῶν νηπτικῶν. Τόμος Αʹ, Ἀθῆναι 41974, p. 61–80; P. TZAMALIKOS, A Newly Discovered Greek Father: Cassian the Sabaite Eclipsed by John Cassian of Marseilles (Supplements to Vigiliae Christianae, 111), Leiden–Boston 2012, p. 78–150. 353 I, 74, 22–29; Tzamalikos, p. 128, 1–9 Ι, 74, 22 – 76, 5; Tzamalikos, p. 128, 1 – 132, 16 I, 74, 32 – 75, 7; Tzamalikos, p. 128, 12–20 I, 76, 2–5; Tzamalikos, p. 132, 13–15 I, 76, 7 – 78, 13; Tzamalikos, p. 132, 18 – 140, 7

II11421 / K cap. Λ 4, 5 (Versio V PM T R) II11421 / K cap. Λ 4, 5 (Versio K) II11421 / K cap. Λ 4, 5 (Versio V PM T R) II11421 / K cap. Λ 4, 5 (Versio V PM T R) II1361 / K cap. A 21, 16

IOHANNES CHRYSOSTOMUS 354 Ad populum Antiochenum (CPG 4330); PG 49, 15–222. I (In I Tim. 5, 23) 12 (PG 49, 32, 44–51)

II1512 / K cap. B 2, 14 *II2604 / T cap. B 6, 18

III (In profectionem episcopi Flaviani) 4 (53, 24–25) 5 (53, 38–39)

_____________

II11651 / K cap. O 8, 11 II1666 / K cap. Δ 4, 6

Bei der Erstellung des Quellenapparates wurde die Edition von Tzamalikos übersehen. Siehe auch EUAGRIUS PONTICUS, (PS.-)IOHANNES IV IEIUNATOR und THEODORETUS CYRENSIS. 353 354

546

Index locorum

IOHANNES CHRYSOSTOMUS, Ad populum Antiochenum, III (In profectionem episcopi Flaviani) (continuatio) 5 (53, 43) 5 (54, 25–32) 5 (54, 43–44) 5 (54, 43–52) 5 (54, 56–61) 5 (54, 62 – 55, 2) 5 (55, 3–6) 5 (55, 8–9) 5 (55, 16–19) 5 (55, 19–26)

II1666 / K cap. Δ 4, 6 II1667 / K cap. Δ 4, 7 II1568 / K cap. Γ 1, 23 *ΙΙ2778 / T cap. Γ 8, 32 II1668 / K cap. Δ 4, 8 II1668 / K cap. Δ 4, 8 II11483 / V cap. M 1, 6 *II21957 / R cap. M 4, 8 II11484 / V cap. M 1, 7 *II21958 / R cap. M 4, 9 II11484 / V cap. M 1, 7 *II21958 / R cap. M 4, 9 II1669 / K cap. Δ 4, 9 II1568 / K cap. Γ 1, 23 *II2778 / T cap. Γ 8, 32

XV (In calamitatem civitatis Antiochiae) 2 (156, 34–36) 3 (157, 26–27) 3 (157, 34–40) 3 (157, 46–47) 4 (158, 44–49)

II1767 / K cap. Δ 12, 31 II1178 / K cap. A 3, 61 II1915 / K cap. E 10, 13 *II21268 / T cap. E 5, 19 II11734 / K cap. Π 4, 18 II11599 / K cap. O 3, 29

Ad Stagirium a daemone vexatum (CPG 4310); PG 47, 423–494. Ι, 4 (434, 17–20) II, 5 (455, 52–54) III, 13 (491, 32–35) III, 14 (491, 47–48) III, 14 (492, 5–13)

II11708 / K cap. Π 1, 7 II11690 / K cap. O 10, 18 II1357 / K cap. A 21, 12 II1358 / K cap. A 21, 13 II1359 / K cap. A 21, 14

C. Auctores Christiani

547

Ad Theodorum lapsum, I (CPG 4305); Jean Chrysostome. À Théodore. Introduction, texte critique, traduction et notes par J. DUMORTIER (SChr 117), Paris 1966, p. 80–218. I, 21, 31–33 (p. 212)

II1421 / K cap. A 24, 7

Adversus Iudaeos (CPG 4327); PG 48, 843–942. VIII, 5 (934, 30–32) VIII, 7 (937, 36–40)

ΙΙ12225 / K cap. Φ 4, 5 II1282 / K cap. A 10, 16

Contra eos qui subintroductas habent virgines (CPG 4311); Saint Jean Chrysostome. Les cohabitations suspectes. Comment observer la virginité par J. DUMORTIER, Paris 1955, p. 44–94. 3, 24–31 (p. 53)

ΙΙ11978 / K cap. Σ 7, 10

De Babyla contra Iulianum et gentiles (CPG 4348); Jean Chrysostome. Discours sur Babylas. Introduction, texte critique, traduction et notes par M.A. SCHATKIN avec la collaboration de C. BLANC et B. GRILLET (SChr 362), Paris 1990, p. 90–274. 36, 1–3 (p. 136) 38, 6–10 (p. 138) 38, 15–19 (p. 138) 39, 6–8 (p. 140) 45, 11–12 (p. 148) 96, 15–18 (p. 222)

ΙΙ11879 / K cap. Σ 1, 25 II11277 / K cap. K 5, 15 *II21721 / R cap. K 2, 16 *II21550 / T cap. E 46, 10 *II21550 / T cap. E 46, 10 *II21984 / R cap. M 8, 10 II1suppl. 350 / PMLb cap. M 4, 12 II1suppl. 123 / V cap. Φ 3, 20

De baptismo Christi (CPG 4335); PG 49, 363–372. 4 (369, 46–47)

II1suppl. 27 / V cap. Γ 1, 11

548

Index locorum

IOHANNES CHRYSOSTOMUS, De Davide et Saule, I–II.III (Contra theatra) (CPG 4412); 355 Iohannis Chrysostomi de Davide et Saule homiliae tres, quas edidit Fr.P. BARONE (CCSG 70), Turnhout 2008. I, 1, 14–17 (p. 3–4) I, 5, 43–51 (p. 18–19)

I, 6, 45–50 (p. 22) II, 1, 24–26 (p. 30) II, 2, 57–59 (p. 34) II, 2, 68–70 (p. 35) II, 3, 22–29 (p. 36) II, 4, 12–18 (p. 39–40) III, 3, 47–49 (p. 57–58) ΙΙΙ, 4, 19–22 (p. 59) III, 6, 63–67 (p. 67) III, 7, 37–41 (p. 69) III, 7, 73–74 (p. 71) III, 8, 61–63 (p. 73)

II1642 / K cap. Δ 2, 10 II1864 / K cap. E 5, 13 (Versiones K et V HI PM) *II21301 / T cap. E 8, 23 II1244 / K cap. A 6, 16 *II21023 / T cap. Δ 21, 23 II1suppl. 50 / V cap. Δ 5, 10 ΙΙ12123 / K cap. Υ 3, 9 II1865 / K cap. E 5, 14 *II21302 / T cap. E 8, 24 II1866 / K cap. E 5, 15 *II21303 / T cap. E 8, 25 II1suppl. 126 / V cap. Φ 3, 23 II1212 / K cap. A 4, 27 II11249 / K cap. K 3, 15 *II21799 / R cap. K 13, 12 II1325 / K cap. A 18, 5 II1214 / K cap. A 4, 29 II1suppl. 125 / V cap. Φ 3, 22 II1213 / K cap. A 4, 28

De decem millium talentorum debitore (CPG 4368); PG 51, 17*–30. 1 (18, 20–22) 4 (23, 53–56) 7 (29, 37 – 30, 4)

_____________

*II21200 / T cap. E 1, 51 ΙΙ11395 / K cap. Λ 2, 12 *II21872 / R cap. Λ 1, 13 II1suppl. 165 / V cap. A 11, 70

Siehe auch den Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur.

355

C. Auctores Christiani

549

De incomprehensibili dei natura (CPG 4318); Jean Chrysostome. Sur l’incompréhensibilité de Dieu. Tome I (Homélies I–V). Introduction de J. DANIÉLOU. Texte critique et notes de A.-M. MALINGREY. Traduction de R. FLACELIÈRE (SChr 28bis), Paris 1970. III, 43–52 (p. 190)

II1513 / K cap. B 2, 15 *II2605 / T cap. B 6, 19

De laudibus S. Pauli apostoli (CPG 4344); Jean Chrysostome. Panégyriques de S. Paul. Introduction, texte critique, traduction et notes par A. PIÉDAGNEL (SChr 300), Paris 1982. V, 8, 3–11 (p. 244)

II1102 / K cap. A 2, 24

De Lazaro conciones (CPG 4329); PG 48, 963–1054. V, 2 (1019, 30–33) V, 2 (1019, 35 – 1020, 13) V, 2 (1020, 17–39)

II1suppl. 268 / V cap. Θ 7, 24 II1suppl. 268 / V cap. Θ 7, 24 II1suppl. 268 / V cap. Θ 7, 24

De resurrectione mortuorum (CPG 4340); 356 PG 50, 417–432. 5 (426, 33–48)

II1181 / K cap. A 3, 64

pars loci non reperta Τούτων – αἰώνια

II1181 / K cap. A 3, 64

De sacerdotio (CPG 4316); Jean Chrysostome. Sur le sacerdoce (Dialogue et Homélie). Introduction, texte critique, traduction et notes par A.-M. MALINGREY (SChr 272), Paris 1980, p. 52–362. II, 3, 55–57 (p. 110) II, 3, 64–66 (p. 112) III, 10, 185–188 (p. 178) III, 10, 207–213 (p. 180) III, 14, 53–55 (p. 222)

_____________

II1534 / K cap. B 4, 11 *II2620 / T cap. B 7, 13 II1534 / K cap. B 4, 11 *II2620 / T cap. B 7, 13 II1253 / K cap. A 7, 6 II1254 / K cap. A 7, 7 II11392 / K cap. Λ 2, 9

Siehe auch den Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur.

356

550

Index locorum

IOHANNES CHRYSOSTOMUS, De sacerdotio (continuatio) V, 3, 13–16 (p. 286) V, 5, 34–40 (p. 292–294)

II11711 / K cap. Π 2, 3 *ΙΙ22286 / PMLb cap. Π 4, 6 II1569 / K cap. Γ 1, 24 *ΙΙ2779 / T cap. Γ 8, 33

De virginitate (CPG 4313); Jean Chrysostome. La virginité. Texte et introduction critiques par H. MUSURILLO. Introduction générale, traduction et notes par B. GRILLET (SChr 125), Paris 1966. XXVII, 44–50 (p. 180) XXXV, 14–16 (p. 208)

ΙΙ11948 / K cap. Σ 5, 6 II1641 / K cap. Δ 2, 9 *ΙΙ2800 / R cap. Δ 2, 12

In Acta apostolorum (CPG 4426); PG 60, 13–384. I, 3 (18, 12–13)

*II2203 / T cap. A 10, 15

loci non reperti Ἀκόρεστον ἀκοαῖς τῶν ἀρίστων Ἰατρὸς δόκιμος ἐκεῖνος

*ΙΙ2806 / R cap. Δ 3, 1 *II21686 / T cap. I 3, 11

In epistulam II ad Corinthios (CPG 4429); PG 61, 381–610; Sancti Patris nostri Joannis Chrysostomi archiepiscopi Constantinopolitani in divi Pauli Epistolam ad Corinthios posteriorem homiliae XXX. Editio nova ad fidem codicum mss. et versionum antiquarum diligenter castigata (Interpretatio omnium Epistolarum Paulinarum per homilias facta. III), Oxonii 1845 (ed. Fr. FIELD). I, 6 (390, 26–33; Field, III, p. 12) I, 6 (390, 39–40; Field, III, p. 12) I, 6 (391, 4–7; Field, III, p. 12–13)

II11081 / K cap. Θ 3, 30 II11081 / K cap. Θ 3, 30 II11081 / K cap. Θ 3, 30

pars loci non reperta Μὴ – γνῶθι

II11081 / K cap. Θ 3, 30

C. Auctores Christiani

551

In epistulam ad Romanos (CPG 4427); PG 60, 391–682; Sancti Patris Nostri Joannis Chrysostomi archiepiscopi Constantinopolitani in divi Pauli Epistolam ad Romanos homiliae XXXIII. Editio nova ad fidem codicum mss. et versionum antiquarum diligenter castigata (Interpretatio omnium Epistolarum Paulinarum per homilias facta. I), Oxonii 1849 (ed. Fr. FIELD). XIII, 5 (515, 4–9; Field, I, p. 210)

*II238 / T cap. A 1, 38

In epistulam I ad Thessalonicenses (CPG 4434); 357 PG 62, 391–468; Sancti Patris Nostri Joannis Chrysostomi archiepiscopi Constantinopolitani in divi Pauli Epistolas ad Philippenses, Colossenses et Thessalonicenses homiliae. Editio nova ad fidem codicum mss. et versionum antiquarum diligenter castigata (Interpretatio omnium Epistolarum Paulinarum per homilias facta. V), Oxonii 1855, p. 313–442 (ed. Fr. FIELD). VI, 2 (430, 46–47; Field, V, p. 379) VI, 2 (430, 49 – 431, 3; Field, V, p. 379) VI, 2 (431, 6–17; Field, V, p. 379) VI, 2 (431, 21–23; Field, V, p. 380) VI, 2 (431, 27–28; Field, V, p. 380) VI, 2 (431, 32–33; Field, V, p. 380) VI, 3 (432, 4–7; Field, V, p. 381) VI, 3 (432, 27–29, Field, V, p. 381) VI, 3 (432, 34–56; Field, V, p. 382) VI, 3 (432, 59 – 433, 7; Field, V, p. 382–383) VI, 3–4 (433, 10–22; Field, V, p. 383) VI, 4 (433, 37–48; Field, V, p. 383–384) VI, 4 (433, 52 – 434, 10; Field, V, p. 384) VI, 4 (434, 25–41; Field, V, p. 384–385) VI, 4 (434, 45–46; Field, V, p. 385) VI, 4 (434, 51–54; Field, V, p. 385)

II1suppl. 267 / V cap. Θ 7, 27 II1suppl. 267 / V cap. Θ 7, 27 II1suppl. 267 / V cap. Θ 7, 27 II1suppl. 267 / V cap. Θ 7, 27 II1suppl. 267 / V cap. Θ 7, 27 II1suppl. 267 / V cap. Θ 7, 27 II1suppl. 267 / V cap. Θ 7, 27 II1suppl. 267 / V cap. Θ 7, 27 II1suppl. 267 / V cap. Θ 7, 27 II1suppl. 267 / V cap. Θ 7, 27 II1suppl. 267 / V cap. Θ 7, 27 II1suppl. 267 / V cap. Θ 7, 27 II1suppl. 267 / V cap. Θ 7, 27 II1suppl. 267 / V cap. Θ 7, 27 II1suppl. 267 / V cap. Θ 7, 27 II1suppl. 267 / V cap. Θ 7, 27

pars loci non reperta Ὅρα – κεκοιμημένων

_____________

II1suppl. 267 / V cap. Θ 7, 27

Siehe auch den Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur.

357

552

Index locorum

IOHANNES CHRYSOSTOMUS, In Eutropium (CPG 4392); PG 52, 391–396. 1–4 (391, 1 – 395, 13) 2 (393, 12–18) 3 (393, 53–56) 3 (394, 27–34)

II1182 / K cap. A 3, 65 (Versio V) II1182 / K cap. A 3, 65 (Versio K) II11800 / K cap. Π 11, 4 II11800 / K cap. Π 11, 4

In illud: Domine, non est in homine (Ier. 10, 23) (CPG 4419); PG 56, 153– 162. 3–4 (159, 1–17) 5 (162, 39–47)

II161 / K cap. A 1, 61 II1103 / K cap. A 2, 25

In Iohannem (CPG 4425); PG 59, 23–482. XIII, 4 (91, 11–13)

II1946 / K cap. E 14, 5 *II21276 / T cap. E 7, 4

partes locorum non repertae Εἰ – ἀδικεῖς Εἰ – δικαιοσύνης

II1946 / K cap. E 14, 5 *II21276 / T cap. E 7, 4 II1946 / K cap. E 14, 5 *II21276 / T cap. E 7, 4

In Kalendas (CPG 4328); PG 48, 953–962. 2 (955, 9–17) 3 (956, 58–61) 5 (960, 1–2)

II11020 / K cap. H 2, 4 II11460 / K cap. M 1, 29 *II21924 / R cap. M 1, 14 ΙΙ12193 / K cap. Φ 2, 37

In Matthaeum (CPG 4424); PG 57, 13 – 58, 794. IX, 2 (178, 1–4) XIV, 1 (217, 22–28) XV, 5 (230, 1–3) XV, 8 (234, 15–21)

II11156 / K cap. Θ 8, 42 II11262 / K cap. K 4, 11 *II21100 / T cap. Δ 24, 27 II1suppl. 66 / V cap. Δ 8, 9 II11393 / K cap. Λ 2, 10 *II21871 / R cap. Λ 1, 12

C. Auctores Christiani

553

In Psalmum CXLV (CPG 4415); PG 55, 519–528. 4 (525, 1–5) 5 (525, 14–19) 5 (525, 27–33)

*II22022 / R cap. N 8, 13 *II22022 / R cap. N 8, 13 *II2409 / T cap. A 26, 6

Laus Diodori episcopi (CPG 4406); PG 52, 761–766. 1 (761, 13–15) 1 (761, 13 – 762, 8)

II1850 / K cap. E 4, 13 *II21247 / T cap. E 3, 18

Quod regulares feminae viris cohabitare non debeant (CPG 4312); Saint Jean Chrysostome. Les cohabitations suspectes. Comment observer la virginité par J. DUMORTIER, Paris 1955, p. 95–137. 4, 77–79 (p. 109) 6, 5–10 (p. 114–115)

II11251 / K cap. K 3, 17 II11250 / K cap. K 3, 16

Sermones in Genesim (CPG 4410); 358 PG 54, 581–630. VI, 1 (604, 47–48)

*II22021 / R cap. N 8, 12

IOHANNES CHRYSOSTOMUS, loci non reperti, sede nominata 359 Ad neophytos (Catecheses ad illuminandos, III) (CPG 4467). Ἅδης κοινὸν πανδοχεῖόν ἐστι

ΙΙ11105 / K cap. Θ 5, 13 II1suppl. 269 / PMLb cap. Θ 8, 33

In epistulam ad Corinthios (CPG 4428–4429). Ὁ τὰ ἑτέρου λαμβάνων

II1946 / K cap. E 14, 5 *II21276 / T cap. E 7, 4

In Lazarum. Οἱ καταβαίνοντες εἰς θάλασσαν

_____________

II1suppl. 257 / V cap. Θ 9, 20

Siehe auch den Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur. 359 Siehe auch De resurrectione mortuorum, In Acta apostolorum, In epistulam II ad Corinthios und In Iohannem. 358

554

Index locorum

IOHANNES CHRYSOSTOMUS, loci non reperti, sede nominata (continuatio) In libros Regum homiliae. ΙΙΙ. Φέρει γεηπόνοις ἡδονὴν V. Ταραττομένη θάλασσα ταῖς ἐμβολαῖς

II1598 / K cap. Γ 3, 15 *II2688 / T cap. Γ 1, 31 II1suppl. 258 / V cap. Θ 9, 21

In pauperem, quod necesse est inferre . Κἂν μηδὲν ἔχῃς εἰσενεγκεῖν

II11510 / V cap. N 2, 10

In pauperes. Βελτίων ἔσῃ, σωφρονιζόμενος

ΙΙ11965 / K cap. Σ 6, 9

In S. Iulianum. Γεήπονος τὸν ὕπνον ἀποσεισάμενος

II1599 / K cap. Γ 3, 16 *II2687 / T cap. Γ 1, 30

In S. Romanum. Τὸ ἀπερίσκεπτον εἰς ἐπιβουλὴν

II1886 / K cap. E 7, 7

IOHANNES CHRYSOSTOMUS, loci non reperti, sede non nominata Εἰδότες, ἀγαπητοί, ὡς ὄναρ Ἐπειδὴ τὸ μέγα δῶρον Ἐπειδὴ τῶν ἀνθρώπων ἡ ἀσθένεια …ἐπιθυμῆσαι ὧν ἐπιθυμῆσαι καλόν Ἡ τῶν ἀλλοτρίων κακῶν ἐπίτασις Μὴ λέγε, ἄνθρωπε· Ἥμαρτον Ὁ κακῶς ἕτερον διατιθέναι Ὅτε ἐπὶ τὴν Σαραπτίαν χήραν Οὐδεὶς ἄνευ ὑποδείγματος Τάφος διαδέξεται τὸ τῆς δόξης Τάφος καὶ φθορὰ

II1180 / K cap. A 3, 63 *II284 / T cap. A 2, 24 *ΙΙ22693 / PMLb cap. Υ 3, 10 II1914 / K cap. E 10, 12 *II21267 / T cap. E 5, 18 II1suppl. 124 / V cap. Φ 3, 21 *II21822 / R cap. K 18, 7 *II21800 / R cap. K 13, 13 II1suppl. 407 / V cap. Φ 1, 16 *ΙΙ22657 / PMLb cap. T 5, 5 II1suppl. 206 / V cap. E 11, 22 II1suppl. 205 / V cap. E 11, 18 *II21346 / T cap. E 9, 36

C. Auctores Christiani

Τί ὠφέλησαν οἱ τῶν Ἑλλήνων Τοιοῦτος ὁ βίος ἡμῶν, ἀδελφοί Τὸ κατ’ εἰκόνα οὐκ ἐν σώματι Τῶν τὸν πατέρα μιμουμένων

555

II1suppl. 140 / V cap. A 8, 31 *II21754 / R cap. K 7, 9 *II256 / T cap. A 1, 56 *II21228 / T cap. E 2, 23

(PS.-)IOHANNES CHRYSOSTOMUS De ieiunio (CPG 4662); PG 61, 787–790. 788, 68 788, 72 – 789, 17 790, 6–7 790, 10–14

*II22018 / R cap. N 8, 9 *II22018 / R cap. N 8, 9 *II22019 / R cap. N 8, 10 *II22019 / R cap. N 8, 10

De patientia propter Deum (De Chananaea) (CPG 4529); PG 52, 449–460. 2 (450, 45–47) 2 (451, 4–7)

ΙΙ12036 / K cap. T 1, 2 ΙΙ12037 / K cap. T 1, 3

De proditione Iudae homiliae (CPG 4336); PG 49, 373–392. I, 6 (380, 47–59) I, 6 (381, 9–18) II, 6 (390, 32–41) II, 6 (390, 45–62)

II1suppl. 167 / V cap. A 11, 72 II1suppl. 166 / V cap. A 11, 71 II1suppl. 168 / V cap. A 11, 73 II1suppl. 168 / V cap. A 11, 73

Eclogae ex diversis homiliis (CPG 4684); PG 63, 567–902. XIII (De adversa valetudine et medicis) (655, 3–7) XXVI (De virtute et vitio) (761, 29–30) XXXII (De magnanimitate et fortitudine) (811, 40–43)

*II21687 / T cap. I 3, 12 *II21101 / T cap. Δ 24, 28 II1suppl. 67 / V cap. Δ 8, 10 *ΙΙ22287 / PMLb cap. Π 4, 7

In centurionem (CPG 4659); PG 61, 769–772. 770, 29–50

II11511 / V cap. N 2, 11

556

Index locorum

(PS.-)IOHANNES CHRYSOSTOMUS, In illud: Omnis qui viderit mulierem (Matth. 5, 28). Ἐγὼ ὁ δημιουργὸς ἐνέσταξα

II1913 / K cap. E 10, 11 *II21266 / T cap. E 5, 17

In illud: Verumtamen frustra conturbatur (Ps. 38, 7) (CPG 4543); PG 55, 559–564. 1 (559, 16 – 560, 14) 1 (560, 14–18)

1 (560, 14–22) 1 (560, 20–21) 1 (560, 20–35) 1 (560, 21–22) 1 (560, 22–31) 1 (560, 23) 1 (560, 23–33) 1 (560, 31–37) 1 (560, 42–43) 2 (560, 50 – 561, 1)

II1177 / K cap. A 3, 60 II1489 / K cap. B 1, 25 (Versio K VW PM) *II2586 / T cap. B 5, 44 (Versiones T et HI) II1489 / K cap. B 1, 25 (Versio VEVO) *II2586 / T cap. B 5, 44 (Versiones T et HI) II1489 / K cap. B 1, 25 (Versio K VW PM) *II2586 / T cap. B 5, 44 (Versio HI) II1489 / K cap. B 1, 25 (Versio VEVO) *II2586 / T cap. B 5, 44 (Versio HI) *II2586 / T cap. B 5, 44 (Versio HI) *II2586 / T cap. B 5, 44 (Versio T) II1489 / K cap. B 1, 25 (Versio VEVO) *II2586 / T cap. B 5, 44 (Versio HI) II1489 / K cap. B 1, 25 (Versio K VW PM) II1489 / K cap. B 1, 25 (Versio K VW PM) II1489 / K cap. B 1, 25 (Versio VEVO) *II2586 / T cap. B 5, 44 (Versio HI)

partes locorum non repertae ἕτερος – ἐπεθύμησεν Ὁ – ἐνεδρεύεται

II1489 / K cap. B 1, 25 (Versio VEVO) *II2586 / T cap. B 5, 44 (Versio HI) II1489 / K cap. B 1, 25 (Versio VEVO) *II2586 / T cap. B 5, 44 (Versio HI)

C. Auctores Christiani

Αἱ – πεπλήρωνται

557

II1489 / K cap. B 1, 25 (Versio VEVO) *II2586 / T cap. B 5, 44 (Versio HI)

In Psalmum L homilia I (CPG 4544); PG 55, 565–575. 4 (569, 26–29)

II1suppl. 411 / V cap. Φ 12, 27

In S. Pascha sermo 7 (CPG 4612); Homélies pascales. III. Une homélie anatolienne sur la date de Pâques en l’an 387. Étude, édition et traduction par F. FLOËRI et P. NAUTIN. Réimpression de la première édition revue et corrigée (SChr 48), Paris 2004. 7, 23–25 (p. 131, 20 – 135, 6)

II158 / K cap. A 1, 58

In SS. Petrum et Heliam (CPG 4513); PG 50, 725–736. 3 (731, 49 – 732, 38)

II1suppl. 408 / V cap. Φ 1, 18

IOHANNES CLIMACUS, Scala paradisi (CPG 7852); PG 88, 632–1164. 23 (969, 26–28) 26 (1061, 23–25) 26 (1064, 18–21) 26 (1088, 26–30)

II suppl. 107 / PMLb cap. Δ 32, 12 II suppl. 117 / PMLb cap. Δ 34, 4 II suppl. 115 / PMLb cap. Δ 34, 2 II suppl. 116 / PMLb cap. Δ 34, 3

IOHANNES DAMASCENUS vide IOHANNEM MANSUR

(PS.-)IOHANNES IV IEIUNATOR 360 Sermo de paenitentia et continentia et virginitate (CPG 7555); PG 88, 1937–1977. 1940, 36–37 1945, 49–51 1948, 53–54 1952, 57 – 1953, 1

_____________ 360

ΙΙ11923 / K cap. Σ 3, 14 *II22020 / R cap. N 8, 11 II1179 / K cap. A 3, 62 II1179 / K cap. A 3, 62

Die Texte werden in den Attributionen Johannes Chrysostomos zugeschrieben.

558

Index locorum

IOHANNES MALALAS Chronographia (CPG 7511); Ioannis Malalae Chronographia. Recensuit I. THURN (CFHB XXXV), Berolini et Novi Eboraci 2000. I,14 (p. 14) II,8 (p. 23–24) II,8 (p. 24) IV,5 (p. 50) IV,7 (p. 54) V,9 (p. 76–77) VI,24 (p. 129–130) VII,4–5 (p. 134–135) IX,3 (p. 162) XI,29 (p. 213)

[II1suppl. 389 / V cap. T 6, 10] [II1suppl. 390 / V cap. T 6, 11] [II1suppl. 391 / V cap. T 6, 12] [II1suppl. 392 / V cap. T 6, 13] [II1suppl. 393 / V cap. T 6, 14] [II1suppl. 394 / V cap. T 6, 15] [II1suppl. 395 / V cap. T 6, 16] [II1suppl. 396 / V cap. T 6, 17] [II1suppl. 397 / V cap. T 6, 18] [II1suppl. 398 / V cap. T 6, 19]

IOHANNES MANSUR (DAMASCENUS) Dialectica sive capita philosophica (CPG 8041). Die Schriften des Johannes von Damaskos. I. Institutio elementaris. Capita philosophica (Dialectica). Als Anhang die philosophischen Stücke aus cod. Oxon. Bodl. Auct. T.I.6. Besorgt von B. KOTTER (PTS 7), Berlin 1969, p. 51–146. brev. δʹ, 11–12 (p. 82)

II suppl. 113 / PMLb cap. Δ 33, 5

IRENAEUS LUGDUNENSIS 361 Adversus haereses (CPG 1306); Irénée de Lyon, Contre les hérésies. Livre I.II.III. Édition critique par A. ROUSSEAU et L. DOUTRELEAU. Tome II. Texte et traduction. Livre IV. Édition critique d’après les versions arménienne et latine sous la direction de A. ROUSSEAU avec la collaboration de B. HEMMERDINGER, L. DOUTRELEAU, Ch. MERCIER. Tome II. Texte et traduction. Livre V. Édition critique d’après les versions arménienne et latine par A. ROUSSEAU, L. DOUTRELEAU, Ch. MERCIER. Tome II. Texte et traduction (SChr 264.294.211.100.153), Paris 1979.1982.1974.1965.1969. II, 30, 36–38 (Fr. gr. 7) (II.2, p. 305) III, 2, 35–36 (Fr. gr. 2) (III.2, p. 28)

_____________

II11625 / K cap. O 6, 14 ΙΙ11930 / K cap. Σ 3, 21

Siehe auch den Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur.

361

C. Auctores Christiani

IV, 37, 32–48 (Fr. gr. 21) (ΙV.2, p. 922–926) IV, 37, 65–77 (Fr. gr. 21) (IV.2, p. 928–930) V, 5, 8–41 (Fr. gr. 6) (V.2, p. 62–68) V, 5, 46–50 (Fr. gr. 6) (V.2, p. 68–70) V, 16, 24 – 17, 7 (Fr. gr. 15) (V.2, p. 216–222) V, 31, 45–50 (Fr. gr. 27) (V.2, p. 394)

559

II192 / K cap. A 2, 14 II192 / K cap. A 2, 14 *II294 / T cap. A 3, 8 *II294 / T cap. A 3, 8 *II237 / T cap. A 1, 37 *ΙΙ22853 / PMLb cap. Ψ 1, 15

(PS.-)IRENAEUS LUGDUNENSIS, loci non reperti, sede nominata Constitutiones (CPG 1315 [4 et 24]); Sancti Irenæi episcopi lugdunensis Libros quinque adversus Haereses … edidit W.W. HARVEY. II. Cantabrigiae 1857, p. 470–511. Fragmenta varia graeca IX (= XLI) (p. 480 [= 508])

II11686 / K cap. O 10, 14 *II22069 / R cap. O 2, 14

ISIDORUS PELUSIOTA 362 Epistulae (CPG 5557); PG 78, 177–1645; Isidore de Péluse. Lettres. Tome I.II. Lettres 1214–1413.1414–1700. Introduction générale, texte critique, traduction et notes par P. ÉVIEUX (SChr 422.454), Paris 1997.2000. Tome III. Lettres 1701–2000. Texte critique, traduction et notes. P. ÉVIEUX† avec la collaboration de N. VINEL (SChr 586), Paris 2017. I, 37 (205, 12–14) I, 229 (325, 11–13) II, 45 (488, 4–5) III, 279 (956, 24–33) III, 281 (957, 12–16) III, 290 (965, 12–13) 1627, 54–55 (Évieux, II, p. 362) 1633 (Évieux, II, p. 368)

_____________ 362

*II2suppl. 24 / E cap. 170, 9 *II2suppl. 23 / E cap. 170, 8 ΙΙ11882 / K cap. Σ 1, 28 II1937 / K cap. E 12, 11 II11314 / K cap. K 6, 36 ΙΙ12251 / K cap. Φ 7, 5 *II21072 / T cap. Δ 23, 13 II11630 / K cap. O 6, 19

Siehe auch THEODORETUS CYRENSIS, De providentia orationes.

560

Index locorum

ISIDORUS PELUSIOTA, Epistulae (continuatio) loci non reperti Ἐχθροὺς μὲν μὴ ἔχειν τοὺς φιλαρέτους Πᾶν τὸ ἄνισον ἀγάπης

*II21104 / T cap. Δ 24, 31 II11176 / K cap. I 2, 7 *II21657 / T cap. Ι 1, 15

loci non reperti, sede non nominata Τὸ παρὰ γνώμην γινόμενον Τὸ ψεῦδος ῥηθὲν ἐν πρώτοις

*II2622 / T cap. B 7, 15 ΙΙ22384 / PMLb cap. Π 18, 4

IUSTINUS MARTYR Apologia pro Christianis ad Antoninum imperatorem (CPG 1073); Justin. Apologie pour les chrétiens. Introduction, texte critique, traduction et notes par Ch. MUNIER (SChr 507), Paris 2006. I, 2,1 (3–7) (p. 128) I, 3,3 (14–15) (p. 132) I, 4,3 (9–12) (p. 134) I, 43,8 (25–30) (p. 242)

II11598 / K cap. O 3, 28 *II2181 / T cap. A 8, 4 II1925 / K cap. E 11, 7 II1109 / K cap. A 2, 31

locus non repertus Holl, n° 117

ΙΙ12293 / K cap. Ω 1, 26

IUSTINUS MARTYR, loci non reperti, sede non nominata (CPG 1079); Iustini philosophi et martyris opera quae feruntur omnia … recensuit … I.C.Th. EQUES DE OTTO. Tomus II. Opera Iustini addubitata. Fragmenta operum Iustini deperditorum. Acta martyrii Iustini et sociorum (Corpus apologetarum Christianorum saeculi secundi, III), Ienae 31879, p. 252–265. Holl, n° 119 (Frg. IX, p. 258) Holl, n° 123 (deest apud Otto)

II1suppl. 26 / V cap. Γ 1, 10 *II2264 / T cap. A 14, 10

PS.-IUSTINUS MARTYR Cohortatio ad Graecos (CPG 1083); Pseudo-Iustinus. Cohortatio ad Graecos. De monarchia. Oratio ad Graecos edited by M. MARCOVICH (PTS 32), Berlin–New York 1990, p. 23–78; Ps.-Justin (Markell von Ankyra?), Ad Graecos de vera religione (bisher “Cohortatio ad Graecos”). Einleitung und

C. Auctores Christiani

561

Kommentar von Chr. RIEDWEG. Teil II: Kommentar (Schweizerische Beiträge zur Altertumswissenschaft, 25/2), Basel 1994, p. 531–582; Iustini philosophi et martyris opera quae feruntur omnia … recensuit … I.C.Th. EQUES DE OTTO. Tomus II. Opera Iustini addubitata. Fragmenta operum Iustini deperditorum. Acta martyrii Iustini et sociorum (Corpus apologetarum Christianorum saeculi secundi, III), Ienae 31879, p. 252–265. 36, 1 (p. 73; Riedweg, p. 577, 17–21)

II1995 / K cap. E 23, 3

locus non repertus Frg. V (Otto, p. 256)

II1108 / K cap. A 2, 30

De resurrectione (CPG 1081); Pseudojustin – Über die Auferstehung. Text und Studie von M. HEIMGARTNER (PTS 54), Berlin–New York 2001. Frgm 7, 2–6 (p. 118, 4–11)

[II129 / K cap. A 1, 29]

Epistula ad Zenam et Serenum (CPG 1085); Iustini philosophi et martyris opera quae feruntur omnia … recensuit … I.C.Th. EQUES DE OTTO. Tomus III. Pars I. Opera Iustini subditicia. Fragmenta Pseudo-Iustini (Corpus apologetarum Christianorum saeculi secundi, IV), Ienae 31880, p. 66–98. 8, 7–8 (p. 80)

II11629 / K cap. O 6, 18

MARCODIADOCHUS 363 II175 / K cap. A 12, 5 lemma tantum (codex P)

MARCUS EREMITA Opusc. I. De lege spirituali (CPG 6090); Marc le Moine. Traités. I. Introduction, texte critique, traduction, notes et index par G.-M. DE DURAND (SChr 445), Paris 1999, p. 74–128. 3 (I, p. 74) 54 (I, p. 88)

_____________ 363

*II21439 / T cap. E 32, 7 II suppl. 118 / PMLb cap. Δ 34, 5

Siehe auch MARCUS EREMITA, Opusc. I (II suppl. 118 / PMLb cap. Δ 34, 5).

562

Index locorum

MARCUS EREMITA, Opusc. III. De paenitentia (CPG 6092); ed. cit., p. 214– 258. III, 5–14 (I, p. 220–222)

II suppl. 108 / PMLb cap. Δ 32, 13

Opusc. VII. Disputatio cum quodam causidico (CPG 6097); ed. cit., p. 26– 92. XVII, 6–21 (II, p. 76–78) XX, 71–78 (II, p. 88)

*II21489 / T cap. E 36, 28 *II21490 / T cap. E 36, 29

MAXIMUS CONFESSOR Ambigua ad Iohannem (CPG 7705); PG 91, 1061–1417. VI, 35 (1176, 19–27) VI, 36 (1176, 44–48)

II suppl. 149 / PMLb cap. Κ 13M, 7 II suppl. 150 / PMLb cap. Κ 13M, 8

Definitiones (CPG 7697[14]; 7707[21]), loci non reperti Διαφορά ἐστιν τὸ χωρίζειν Διάκρισίς ἐστιν ἐπιστήμη

II suppl. 112 / PMLb cap. Δ 33, 4 II suppl. 114 / PMLb cap. Δ 34, 1

METHODIUS OLYMPIUS Contra Porphyrium (CPG 1818); Methodius herausgegeben von G.N. BON-

WETSCH (GCS 27), Leipzig 1917, p. 503–507.

III, 2 (p. 506, 16–19)

*II21103 / T cap. Δ 24, 30

De libero arbitrio (CPG 1811); 364 ed. cit., p. 145–206; Le De autexusio de Méthode d’Olympe. Version slave et texte grec édités et traduits en français par A. VAILLANT (PO XXII, 5), Paris 1930, p. 727–833. XVI, 2–9 (p. 186, 8 – 188, 23; Vaillant, p. 795, 3 – 799, 11) XVII, 1–4 (p. 189, 9 – 190, 9; Vaillant, p. 801, 3 – 803, 2)

_____________

II191 / K cap. A 2, 13 II191 / K cap. A 2, 13

Siehe auch den Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur.

364

C. Auctores Christiani

563

De resurrectione (CPG 1812); Methodius herausgegeben von G.N. BONWETSCH (GCS 27), Leipzig 1917, p. 219–424. Ι, 2, 6 (p. 221, 19–20) I, 34 ,1 (p. 271, 1–5) I, 34, 1–5 (p. 271, 7 – 273, 5) I, 34, 5 (p. 273, 6–7) I, 34, 5 – 35, 2 (p. 273, 9–18) Ι, 38, 1–2 (p. 280, 1–9) I, 38, 3–4 (p. 280, 9 – 281, 7) I, 44, 4 – 45, 1 (p. 293, 13 – 294, 8) I, 50, 3–4 (p. 304, 10–16) II, 4, 7 – 5, 2 (p. 337, 10 – 338, 15)

II11175 / K cap. I 2, 6 II131 / K cap. A 1, 31 II131 / K cap. A 1, 31 II131 / K cap. A 1, 31 II131 / K cap. A 1, 31 ΙΙ11106 / K cap. Θ 5, 14 II189 / K cap. A 2, 11 II190 / K cap. A 2, 12 II132 / K cap. A 1, 32 II11525 / K cap. N 3, 13

Symposia de castimonia (Convivium decem virginum) (CPG 1810); Méthode d’Olympe. Le Banquet. Introduction et texte critique par H. MUSURILLO, traduction et notes par V.-H. DEBIDOUR (SChr 95), Paris 1963. Λόγος βʹ, VI, 1–16 (p. 82) Λόγος δʹ, I, 8–9 (p. 128) Λόγος δʹ, VI, 4–5 (p. 140) Λόγος ζʹ, I, 2–5 (p. 178) Λόγος ηʹ, XIII, 37–43 (p. 236–238) Λόγος ηʹ, XIII, 47–50 (p. 238) Λόγος ηʹ, XIV, 4 – XVI, 63 (p. 238– 252) Λόγος ηʹ, XVI, 1–2 (p. 246) Λόγος ηʹ, XVI, 64–101 (p. 252–254) Λόγος ηʹ, XVI, 101 – XVII, 16 (p. 254–258)

II130 / K cap. A 1, 30 ΙΙ11941 / K cap. Σ 4, 11 II11216 / K cap. K 1, 17 ΙΙ11940 / K cap. Σ 4, 10 II1405 / K cap. A 23, 3 II1405 / K cap. A 23, 3 II1405 / K cap. A 23, 3 II1918 / K cap. E 10, 16 II1406 / K cap. A 23, 4 II1407 / K cap. A 23, 5

NILUS ASCETA (ANCYRANUS?) Liber de monastica exercitatione (CPG 6046); PG 79, 720–809. 9 (PG 79, 729, 16–17) 54 (PG 79, 785, 29–33) 67 (PG 79, 800, 47–51) 67 (PG 79, 800, 54 – 801, 2) 75 (PG 79, 809, 13–21)

II1888 / K cap. E 7, 9 ΙΙ11926 / K cap. Σ 3, 17 ΙΙ11837 / K cap. Π 17, 5 ΙΙ11837 / K cap. Π 17, 5 II1453 / K cap. A 28, 11

564

Index locorum

NILUS ASCETA (HESYCHIUS HIEROSOLYMITANUS) 365 Sententiae (CPG 6583[b]); PG 79, 1240–1250. 9 (1241, 8–9) 42–43 (1244, 37–40) 54 (1245, 11–12)

*II22906 / PMLb cap. Ω 1, 41 II1suppl. 422 / V cap. Ω 1, 25 II1947 / K cap. E 14, 6 *II21278 / T cap. E 7, 6 II11083 / K cap. Θ 3, 32

NILUS MONACHUS (ANCYRANUS) Epistulae (CPG 6043); PG 79, 81–581. = III, 157 (460, 4–8) = III, 285 (525, 7–9) γυοʹ (3470) = III, 314 (536, 31–35) ͵γϡλδʹ (3934) = III, 317 (536, 57 – 537, 3) = IV, 18 (560, 1–4)

*II21350 / T cap. E 9, 40 II1suppl. 209 / V cap. E 11, 26 II1suppl. 315 / V cap. Θ 5, 68 II1suppl. 188 / V cap. Γ 2, 10 *II2suppl. 3a / R cap. Γ 8, 21 II1suppl. 152 / V cap. A 10, 63 II1suppl. 151 / V cap. A 10, 62

loci non reperti ͵γρʹ (31) ͵γυλθʹ (3439) ͵γυοαʹ (3471) ͵γυπʹ (3480) ͵γχμαʹ (3641) ͵γχοβʹ (3672) vel ͵γχοηʹ (3678) ͵γωξθʹ (3869) ͵γωϙθʹ (3899) ͵γφʹ (3500)

_____________ 365

*II21874 / R cap. Λ 1, 15 II1suppl. 337 / V cap. Λ 2, 9 II1suppl. 316 / V cap. Θ 5, 69 *II21348 / T cap. E 9, 38 II1suppl. 207 / V cap. E 11, 24 II1suppl. 156 / V cap. A 10, 67 II1suppl. 317 / V cap. Θ 5, 70 *II21349 / T cap. E 9, 39 II1suppl. 208 / V cap. E 11, 25 II11338 / V cap. K 7, 11 *II21755 / R cap. K 7, 10 *II21306 / T cap. E 8, 28 II1suppl. 213 / V cap. E 14, 19 II1suppl. 153 / V cap. A 10, 64

Siehe auch HESYCHIUS HIEROSOLYMITANUS, Commentarii in Psalmos.

C. Auctores Christiani

͵δρϙδʹ (4194) vel ͵δρϙγʹ (4193) vel ͵δρϙζʹ (4197) δcμʹ (4240) ͵δcνδʹ (4254) δψμʹ (4740) ͵δψξβʹ (4762) ͵ϛτληʹ (6338)

565

*II21875 / R cap. Λ 1, 16 II1suppl. 338 / V cap. Λ 2, 10 *II21417 / T cap. E 14, 6 II1suppl. 218 / V cap. E 27, 5 *II21925 / R cap. M 1, 15 II1suppl. 347 / V cap. M 5, 29 II1suppl. 214 / V cap. E 14, 20 *II21307 / T cap. E 8, 29 II1suppl. 157 / V cap. A 10, 68 II1suppl. 14 / V cap. A 14, 14

NILUS MONACHUS (ANCYRANUS?), loci non reperti, sede non nominata 366 Διατί μαθητής, διατί καὶ ἐπίβουλος Εἶδον ἀσυνετοῦντας καὶ ἐξετηκόμην Εἰ πειθαρχεῖς τῷ θείῳ Ἀποστόλῳ, διαρρήδην βοῶντι ὅτι Λοίδωροι

Ἐν σοὶ ἂν εἴη καὶ φωτὸς Ἐπιστάμενοι ὡς οὐδὲν τῶν παρόντων Ἱππόδρομον νοήσεις τὸν παρόντα αἰῶνα Μὴ τοὺς τοῖς ἐπαίνοις θέλγοντας Οἱ τῆς ψυχῆς ἀμελοῦντες Ὅλως τολμᾷς νεωτερίζειν Οὐ λυσιτελεῖ βασιλεῖ τὸ ἐξιέναι Οὐκ οἴδατε, φησίν, ὅτι οἰ ἐν σταδίῳ

II1suppl. 216 / V cap. E 13, 9 II1suppl. 332 / V cap. K 4, 29 *II21873 / R cap. Λ 1, 14 *II21926 / R cap. M 1, 16 II1suppl. 336 / V cap. Λ 2, 8 II1suppl. 348 / V cap. M 5, 30 II1suppl. 141 / V cap. A 9, 17 II1suppl. 158 / V cap. A 10, 69 II1suppl. 154 / V cap. A 10, 65 II1suppl. 331 / V cap. K 4, 28 II1suppl. 382 / V cap. Σ 11, 12 II1suppl. 339 / V cap. Λ 4, 3 II suppl. 66 / PMLb cap. B 1M, 3 II1suppl. 155 / V cap. A 10, 66

ORIGENES ALEXANDRINUS

vide Indicem quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur

_____________

366 Hier sind vielleicht auch II1suppl. 142–143 / V cap. A 9, 18–19 aufzuführen; vgl. unten, 589.

566

Index locorum

PETRUS ALEXANDRINUS, locus non repertus, sede nominata De anima (Quod anima corpori non praeexistit) (CPG 1637); W. BIENERT, Neue Fragmente des Dionysius und des Petrus von Alexandrien aus cod. Vatop. 236. Κληρονομία 5 (1973), p. 308–313. p. 311

[II125 / K cap. A 1, 25]

SEVERIANUS GABALENSIS Quomodo animam acceperit Adamus (CPG 4195); Τοῦ ἐν ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν Ἰωάννου ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως τοῦ Χρυσοστόμου τῶν εὑρισκομένων τόμος πέμπτος, δι’ ἐπιτελείας καὶ ἀναλωμάτων Ἑ. τοῦ Σαβιλίου ἐκ παλαιῶν ἀντιγραφῶν ἐκδοθείς, Etonae 1612, p. 648–653. p. 649, 22–27 p. 649, 29–34

[II163 / K cap. A 1, 63] [II164 / K cap. A 1, 64]

PS.-SEXTUS ROMANUS, locus non repertus, sede non nominata 367 Θυσία τῷ θεῷ γνώμη

II11783 / K cap. Π 8, 9

SOPHRONIUS HIEROSOLYMITANUS Epistula synodica ad Sergium Constantinopolitanum (CPG 7635); Concilium universale Constantinopolitanum tertium. Concilii actiones I–XI edidit R. RIEDINGER (Acta Conciliorum Oecumenicorum. Series secunda, volumen secundum, pars prima), Berolini 1990, p. 410–494. p. 460, 15–21

II suppl. 148 / PMLb cap. Κ 13M, 6

SYMMACHUS (LXX INTERPRES) vide I Reg. 15, 23

_____________

Siehe den Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur (Sententiae [CPG 1115 und 1220]).

367

C. Auctores Christiani

567

SYNESIUS PENTAPOLITANUS (CYRENENSIS) Epistulae (CPG 5640); Synésios de Cyrène. II–III. Correspondance. Lettres I–CLVI. Texte établi par A. GARZYA, traduit et commenté par D. ROQUES, Paris 2000. I, 16–18 (II, p. 2) LXIV, 1–2 (III, p. 173) LXXVII, 1–2 (III, p. 199) CXIX, 7–8 (III, p. 251) CXXV, 1–2 (III, p. 257)

II1suppl. 356 / V cap. Ξ 1, 12 II11169 / K cap. Ι 1, 7 II11028 / K cap. H 3, 8 II11158 / K cap. Θ 8, 44 II1305 / K cap. A 13, 8

locus non repertus, sede non nominata Κοινὸν ἀμφοῖν ἀγαθὸν

ΙΙ12156 / K cap. Φ 1, 17

THEODORETUS CYRENSIS De providentia orationes (CPG 6211); 368 PG 83, 556–773. VII (685, 5–6) VII (685, 5–12) VII (685, 14–22) VIII (PG 83, 701, 5–7)

*II2175 / T cap. A 7, 14 *II2188 / T cap. A 9, 5 *II21460 / T cap. E 34, 8 *II22279 / PMLb cap. Π 3, 23 *II2946 / T cap. Δ 15, 15

pars loci non reperta ὑπὸ – συγκρούονται

*II2188 / T cap. A 9, 5

(PS.-)THEODOTUS ANCYRANUS In S. Mariam Dei genitricem et in S. Christi nativitatem (CPG 6136); Homélies mariales byzantines. Textes grecs édités et traduits en latin par M. JUGIE, II (PO XIX), Paris 1926, p. 318–335. 3 (p. 321, 6–22)

_____________

*ΙΙ21149 / T cap. Δ 26, 30

368 Die Stellen aus der Oratio VII werden unter dem Namen des Johannes Chrysostomos, diejenigen aus der Oratio VIII unter dem des Isidor von Pelusion zitiert.

568

Index locorum

THEOPHILUS ANTIOCHENUS Ad Autolycum (CPG 1107); Theophilus of Antioch Ad Autolycum. Text and Translation by R.M. GRANT (Oxford Early Christian Texts), Oxford 1970. I, 1 (p. 2, 3–5) II, 27 (p. 70, 7–16)

II11310 / K cap. K 6, 32 II1116 / K cap. A 2, 38

THEOTIMUS SCYTHIAE De ieiunio, locus non repertus. Τὸ βεβιασμένον ἀηδὲς

II1532 / K cap. B 4, 9

In doctrinam Salvatoris (εἰς τὴν διδαχὴν τοῦ σωτῆρος), locus non repertus. Ἀρετὴ ἀμελέτητος ἐν τοῖς ἔργοις

ΙΙ1608 / K cap. Γ 4, 8

TITUS BOSTRENSIS Contra Manichaeos (CPG 3575); Titi Bostrensis Contra Manichaeos libri IV graece et syriace. Textum graecum librorum I–III, 30A edidit A. ROMAN adiuvante Th.S. SCHMIDT. Textum syriacum ediderunt P.-H. POIRIER et É. CRÉGHEUR. Excerpta e Sacris Parallelis Iohanni Damasceno attributis edidit J. DECLERCK (CCSG 82), Turnhout 2013. II, 15, 9–14 (p. 123 = Extrait 1a [p. CXXVIII]) II, 27, 1–17 (p. 160–161 = Extrait 4a [p. CXXXI]) II, 27, 10–17 (p. 161 = Extrait 4b [p. CXXXII]) II, 48, 7–12 (p. 205–207 = Extrait 6b [p. CXXXIV])

*II258 / T cap. A 1, 58 *II2995 / T cap. Δ 20, 6 *II21573 / T cap. E 49, 12 *ΙΙ22609 / PMLb cap. Σ 16, 13 369

VITA IOHANNIS CHRYSOSTOMI, locus non repertus Τὰς γὰρ ἀντιθέτους καὶ ἀνωφελεῖς

_____________ 369

Johannes Chrysostomos zugeschrieben.

II suppl. 59 / PMLb cap. A 18, 7

D. Auctores Iudaei

569

D. Auctores Iudaei FLAVIUS IOSEPHUS Antiquitates Iudaicae; Flavii Iosephi opera edidit et apparatu critico instruxit B. NIESE. Vol. I. Antiquitatum Iudaicarum libri I–V. Vol. II. Antiquitatum Iudaicarum libri VI–X. Vol. III. Antiquitatum Iudaicarum libri XI–XV. Vol. IV. Antiquitatum Iudaicarum libri XVI–XX et Vita, Berolini 1887.1885.1892.1890. I, 14 (I, p. 6, 25 – 7, 4) IV, 186 (I, p. 262, 14–16) VIII, 252 (II, p. 231, 13–14) XII, 91 (III, p. 88, 5–7) XII, 291 (III, p. 122, 15–16)

*II21229 / T cap. E 2, 24 II1245 / K cap. A 6, 17 II1255 / K cap. A 7, 8 ΙΙ12260 / K cap. X 1, 9 *II21656 / T cap. Ι 1, 14 II1suppl. 321 / V cap. I 4, 7

locus non repertus Οἴνου μεταληφθέντος, λύπαι

*II22135 / R cap. O 12, 14 II1suppl. 364 / V cap. O 7, 14

De bello Iudaico; Flavii Iosephi opera edidit et apparatu critico instruxit B. NIESE. Vol. VI. De bello Iudaico libros VII ediderunt I. A DESTINON et B. NIESE, Berolini 1894. I, 77 (VI, p. 19, 5–7) I, 208 (VI, p. 47, 7) II, 345 (VI, p. 219, 6–7) II, 351 (VI, p. 220, 6–7) IV, 40 (VI, p. 352, 7–9) IV, 42 (VI, p. 352, 11–14) IV, 42 (VI, p. 352, 11–15) V, 359 (VI, p. 483, 24–25) VI, 193–196 (VI, p. 538, 6–16) VI, 197 (VI, p. 538, 16–19) VI, 201 (VI, p. 539, 8) VI, 204–205 (VI, p. 539, 19 – 540, 2)

II1670 / K cap. Δ 4, 10 ΙΙ12196 / K cap. Φ 2, 40 *II2160 / T cap. A 6, 29 *ΙΙ22326 / R cap. Π 8, 14 II11829 / K cap. Π 15, 11 *II21351 / T cap. E 9, 41 II1821 / K cap. E 2, 26 II11739 / K cap. Π 4, 23 II11416 / K cap. Λ 3, 21 II11414 / K cap. Λ 3, 19 *II21902 / R cap. Λ 3, 14 II11415 / K cap. Λ 3, 20 II11415 / K cap. Λ 3, 20

570

Index locorum

FLAVIUS IOSEPHUS, De bello Iudaico (continuatio) VI, 207–211 (VI, p. 540, 4–17) VI, 287 (VI, p. 550, 22–24)

II11415 / K cap. Λ 3, 20 II11159 / K cap. Θ 8, 45

locus non repertus Εἰ ἄγαλμα νεκρόν τε καὶ ἄψυχον

ΙΙ11801 / K cap. Π 11, 5

FLAVIUS IOSEPHUS, loci non reperti, sede nominata 370 In Maccabaeos Στρατηγὸς δεινὸς τὰ πολέμια Οὐκ ἐν πλήθει δυνάμεως

II11828 / K cap. Π 15, 10 *ΙΙ22343 / R cap. Π 11, 9

FLAVIUS IOSEPHUS, locus non repertus, sede non nominata Τὸ ἐπὶ μικροῖς ἢ μεγάλοις ἁμαρτεῖν

*II2357 / T cap. A 21, 21

PS.-FLAVIUS IOSEPHUS De universo vide HIPPOLYTI ROMANI De universo

Maccabaeica vide IV Mach.

PHILO IUDAEUS De Abrahamo; Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. IV. Edidit L. COHN, Berolini 1902, p. 3–60. 271 (p. 59, 14–16)

*II22158 / PMLb cap. O 11, 4

De agricultura; Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. II. Edidit P. WENDLAND, Berolini 1897, p. 95–132. 14 (p. 97, 24 – 98, 3)

_____________ 370

II11382 / K cap. Λ 1, 26

Siehe auch Antiquitates Iudaicae und De bello Iudaico.

D. Auctores Iudaei

110 (p. 117, 7–9) 176 (p. 131, 6–9) 180 (p. 131, 20 – 132, 1)

571

II11394 / K cap. Λ 2, 11 II1966 / K cap. E 18, 12 II1497 / K cap. B 1, 33

De animalibus; Philonis Judaei sermones tres hactenus inediti: I et II de providentia et III de animalibus ex armena versione antiquissima ab ipso originali textu graeco ad verbum stricta exequuta, nunc primum in latinum fideliter translati per J.B. AUCHER, Venetiis 1822, p. 123–172; Alexander vel De ratione quam habere etiam bruta animalia (De animalibus) e versione armeniaca. Introduction, traduction et notes par A. TERIAN (Les œuvres de Philon d’Alexandrie, 36), Paris 1988; Philonis Alexandrini de animalibus: The Armenian Text with an Introduction, Translation and Commentary by A. TERIAN (Studies in Hellenistic Judaism. Supplements to Studia Philonica, 1), Chico/California 1981. 6 (p. 125; Terian, Alexander…, p. 88– 89; Terian, Philonis…, p. 69); Harris, p. 11 = Terian, frg. gr. 2 (Alexander…, p. 217; Philonis…, p. 263)

II11495 / V cap. M 11, 10 *II21934 / R cap. M 2, 8

7 (p. 125; Terian, Alexander…, p. 88– 89; Terian, Philonis…, p. 69); Harris, p. 11 = Terian, frg. gr. 3 (Alexander…, p. 217; Philonis…, p. 263)

ΙΙ1650 / K cap. Δ 2, 18

De Cherubim; Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. I. Edidit L. COHN, Berolini 1896, p. 170– 201. 107 (p. 196, 1–3)

*II21027 / T cap. Δ 21, 27

De Decalogo; Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. IV. Edidit L. COHN, Berolini 1902, p. 269– 307. 6 (p. 270, 11–12) 18–19 (p. 272, 16–21) 32–33 (p. 275, 21 – 276, 5) 33–35 (p. 276, 8–17) 41 (p. 277, 18 – 278, 8)

*II21249 / T cap. E 3, 20 *ΙΙ22632 / PMLb cap. T 1, 6 *II21203 / T cap. E 1, 54 *II21203 / T cap. E 1, 54 *II21203 / T cap. E 1, 54 *ΙΙ2783 / T cap. Γ 8, 37

572

Index locorum

PHILO IUDAEUS, De Decalogo (continuatio) 42 (p. 278, 8–9) 43 (p. 278, 13–14) 43 (p. 278, 15–18) 49 (p. 279, 19–21) 52 (p. 280, 20 – 281, 6) 87 (p. 288, 12 – 289, 4) 93 (p. 290, 13–14) 94 (p. 290, 15–19) 137 (p. 299, 17–18)

*ΙΙ2783 / T cap. Γ 8, 37 *ΙΙ2783 / T cap. Γ 8, 37 *ΙΙ2783 / T cap. Γ 8, 37 *II21202 / T cap. E 1, 53 *ΙΙ22380 / PMLb cap. Π 17, 10 *ΙΙ22537 / PMLb cap. Σ 9, 14 *II2508 / T cap. A 39, 17 *II2607 / T cap. B 6, 21 *ΙΙ22806 / PMLb cap. Φ 8, 14 *ΙΙ22505 / PMLb cap. Σ 6, 20

pars loci non reperta τίς – γλωσσαλγίας

*ΙΙ22806 / PMLb cap. Φ 8, 14

De ebrietate Ι; Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. II. Edidit P. WENDLAND, Berolini 1897, p. 171–214. 26 (p. 175, 3–5) 26 (p. 175, 4–5) 32 (p. 176, 13–18) 48–49 (p. 179, 11–15) 125 (p. 194, 20–21) 160 (p. 200, 24 – 201, 5) 162 (p. 201, 10–11) 174 (p. 203, 19 – 204, 2) 176–177 (p. 204, 4–14) 179 (p. 204, 21–22) 209 (p. 210, 18–20)

II1494 / K cap. B 1, 30 *II2268 / T cap. A 14, 14 ΙΙ12006 / K cap. Σ 10, 10 *II2998 / T cap. Δ 20, 9 ΙΙ11908 / K cap. Σ 2, 21 II1968 / K cap. E 18, 14 II11738 / K cap. Π 4, 22 II11633 / K cap. O 6, 22 II1suppl. 252 / V cap. Z 2, 46 II1660 / K cap. Δ 3, 8 II1660 / K cap. Δ 3, 8 ΙΙ11990 / K cap. Σ 8, 12

D. Auctores Iudaei

573

De ebrietate II, loci non reperti; 371 P. WENDLAND, Neu entdeckte Fragmente Philos nebst einer Untersuchung über die ursprüngliche Gestalt der Schrift De sacrificiis Abelis et Caini, Berlin 1891, p. 22–25. Fr. 1 (p. 22); Royse 177.85 Fr. 2 (p. 22); Royse 179.121 Fr. 3 (p. 22); Royse 177.81 Fr. 4 (p. 23); Royse, 175.29 Fr. 5 (p. 23); Royse 177.87 Fr. 6 (p. 23–24); Royse 177.75 Fr. 7 (p. 24); Royse 179.124 Fr. 8 (p. 24); Royse 177.90 Fr. 10 (p. 24); Royse 174.2

II11463 / K cap. M 1, 32 II11464 / K cap. M 1, 33 II11465 / K cap. M 1, 34 II11466 / K cap. M 1, 35 II11545 / K cap. Ξ 2, 14 II11814 / K cap. Π 13, 10 ΙΙ11885 / K cap. Σ 1, 31 *II21651 / T cap. Ι 1, 9 *II21652 / T cap. Ι 1, 10 ΙΙ11927 / K cap. Σ 3, 18

De fuga et inventione; Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. III. Edidit P. WENDLAND, Berolini 1898, p. 110–155. 146 (p. 141, 17) 153 (p. 143, 1–2) 156 (p. 143, 23–26)

ΙΙ11884 / K cap. Σ 1, 30 *II21390 / T cap. E 11, 18 II1704 / K cap. Δ 7, 11 II12097 / K cap. Υ 1, 31

De gigantibus vide PHILONIS IUDAEI Quod deus sit immutabilis et PS.-PHILONIS IUDAEI De gigantibus et De Sampsone

De Iosepho; Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. IV. Edidit L. COHN, Berolini 1902, p. 61–118. 38–39 (p. 69, 19 – 70, 4) 83 (p. 79, 2–3)

_____________

*II22055 / PMLb cap. O 1, 16 ΙΙ11929 / K cap. Σ 3, 20

Die Attributionen weisen diese Zitate dem Buch I von De ebrietate zu; vgl. dazu J.R. ROYSE, The Works of Philo, in: The Cambridge Companion to Philo. Edited by A. KAMESAR, Cam371

bridge 2009, 42.

574

Index locorum

PHILO IUDAEUS, De mutatione nominum; Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. III. Edidit P. WENDLAND, Berolini 1898, p. 156–203. 39 (p. 163, 14–20) 42 (p. 164, 2–3) 45 (p. 164, 15–19) 45–46 (p. 164, 15 – 165, 3) 49 (p. 165, 14–17) 52 (p. 166, 7–8) 55 (p. 166, 19–21) 73 (p. 169, 32 – 170, 2) 170 (p. 185, 19) 196 (p. 190, 7–8) 211 (p. 193, 1–4) 213 (p. 193, 10–13) 214–215 (p. 193, 14 – 194, 1) 218 (p. 194, 13–15) 222 (p. 195, 11–13) 222–223 (p. 195, 14–19) 239 (p. 198, 6–11) 243 (p. 198, 23 – 199, 2)

*ΙΙ22460 / PMLb cap. Σ 2, 25 *ΙΙ22201 / PMLb cap. Π 1, 35 *ΙΙ22460 / PMLb cap. Σ 2, 25 *ΙΙ22460 / PMLb cap. Σ 2, 25 *II2131 / T cap. A 5, 33 II1402 / K cap. A 22, 41 II1495 / K cap. B 1, 31 *ΙΙ2788 / R cap. Δ 1, 5 *II2652 / T cap. B 15, 10 *ΙΙ22202 / PMLb cap. Π 1, 36 *II2979 / T cap. Δ 18, 7 *II2530 / T cap. A 42, 9 *II21949 / R cap. M 3, 12 *ΙΙ22203 / PMLb cap. Π 1, 37 *II21353 / T cap. E 9, 43 *II2997 / T cap. Δ 20, 8 *II21574 / T cap. E 49, 13 *II21574 / T cap. E 49, 13 *II21574 / T cap. E 49, 13 *ΙΙ22807 / PMLb cap. Φ 8, 15 *ΙΙ22807 / PMLb cap. Φ 8, 15

loci non reperti Mangey 661.9; Harris 100.3; Royse 176.63 Mangey 666.6; Harris 102.1; Royse 177.88 Harris 105.3; Royse 176.43 Ὥσπερ πρέπει θεῷ τὸ χαρίζεσθαι

*II2381 / T cap. A 23, 15 *ΙΙ22545 / PMLb cap. Σ 10, 8 *ΙΙ22459 / PMLb cap. Σ 2, 24 *II21575 / T cap. E 49, 14

pars loci non reperta Κάλλιστα – φίλοις

*II2652 / T cap. B 15, 10

D. Auctores Iudaei

575

De opificio mundi; Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. I. Edidit L. COHN, Berolini 1896, p. 1–60. 23 (p. 7, 7–9) 24 (p. 7, 11–15) 28 (p. 8, 18 – 9, 3) 61 (p. 20, 6) 69 (p. 23, 2–12) 103 (p. 35, 25 – 36, 8) 105 (p. 37, 10–20) 124 (p. 43, 1–3) 135 (p. 47, 1–6) 138 (p. 48, 6–7) 139 (p. 48, 11–16) 139 (p. 48, 19 – 49, 1)

*II2suppl. 7 / R cap. Δ 19, 12 *II21704 / R cap. K 1, 15 *ΙΙ22645 / PMLb cap. T 2, 12 *II2315 / T cap. A 17, 30 *II260 / T cap. A 1, 60 II170 / K cap. A 1, 70 II156 / K cap. A 1, 56 II1suppl. 40 / V cap. Γ 10, 2 *ΙΙ22859 / PMLb cap. Ψ 1, 21 *ΙΙ22860 / PMLb cap. Ψ 1, 22 *ΙΙ22860 / PMLb cap. Ψ 1, 22 *ΙΙ22860 / PMLb cap. Ψ 1, 22

locus non repertus Τί ἂν γένοιτο διαβολῆς Mangey 650.10; Harris 98.3; Royse 177.84

II1672 / K cap. Δ 4, 12 (Versiones K et V HI PM)

De posteritate Caini; Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. II. Edidit P. WENDLAND, Berolini 1897, p. 1–41. 11 (p. 3, 2–4) 24 (p. 6, 11–13) 24–25 (p. 6, 11–19)

25 (p. 6, 16–18) 97 (p. 21, 3–5) 141 (p. 31, 6–16) 145 (p. 32, 16–20) 152 (p. 33, 25 – 34, 2)

II1965 / K cap. E 18, 11 II1686 / K cap. Δ 5, 14 (Versio V HI PM) II1686 / K cap. Δ 5, 14 (Versio K) *II2285 / T cap. A 16, 13 *ΙΙ2861 / R cap. Δ 7, 11 II1686 / K cap. Δ 5, 14 (Versio V HI PM) II1646 / K cap. Δ 2, 14 *ΙΙ2802 / R cap. Δ 2, 14 II1647 / K cap. Δ 2, 15 *II2996 / T cap. Δ 20, 7 ΙΙ12062 / K cap. T 5, 10

576

Index locorum

PHILO IUDAEUS, De praemiis et poenis; Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. V. Edidit L. COHN, Berolini 1906, p. 336–365. 5 (p. 337, 8–11) 22 (p. 340, 17) 23 (p. 340, 20 – 341, 3) 33–34 (p. 343, 7–17) 49 (p. 347, 1–2) 63 (p. 350, 6–8) 69 (p. 351, 16–17) inter 78 et 79 (p. 353, 19) 80–82 (p. 354, 8–18) 88 (p. 355, 20–21) 93 (p. 357, 5–7) 104–105 (p. 359, 18 – 360, 4) 123 (p. 364, 17–18)

*ΙΙ2859 / R cap. Δ 7, 9 *ΙΙ2728 / T cap. Γ 6, 12 *ΙΙ2728 / T cap. Γ 6, 12 *II21492 / T cap. E 36, 31 * II21936 / R cap. M 2, 10 *II22864 / PMLb cap. Ψ 1, 26 *II21554 / T cap. E 47, 3 *II22897 / PMLb cap. Ω 1, 28 *ΙΙ22830 / PMLb cap. Χ 2, 7 *II21204 / T cap. E 1, 55 *ΙΙ22347 / R cap. Π 12, 4 *II2248 / T cap. A 13, 13 *ΙΙ22830 / PMLb cap. Χ 2, 7 *ΙΙ2810 / R cap. Δ 3, 5

locus non repertus Mangey 674.7; Harris 102.9; Royse 177.82

*ΙΙ22666 / PMLb cap. Υ 1, 9

De providentia II; Philonis Judaei sermones tres hactenus inediti: I et II de providentia et III de animalibus ex armena versione antiquissima ab ipso originali textu graeco ad verbum stricta exequuta, nunc primum in latinum fideliter translati per J.B. AUCHER, Venetiis 1822, p. 44–121; Philo in ten volumes (and two supplementary volumes). IX. With an English Translation by F.H. COLSON, London–Cambridge/Massachusetts 1967, p. 459– 507. p. 54; Colson, frg. 2, 4 (p. 460) p. 70–71; Colson, frg. 2, 39–41 (p. 484– 486)

ΙΙ11996 / K cap. Σ 9, 6 ΙΙ12052 / K cap. T 4, 5

locus non repertus Harris 76.2; Royse 170 sub Prov. 2.39

*II2183 / T cap. A 8, 6

D. Auctores Iudaei

577

De sacrificiis Abelis et Caini; Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. I. Edidit L. COHN, Berolini 1896, p. 202–257. 86 (p. 238, 1–2) 114 (p. 248, 16–17) 124 (p. 252, 4–9)

ΙΙ1609 / K cap. Γ 4, 9 II1suppl. 127 / V cap. Φ 3, 24 *II2250 / T cap. A 13, 15

De somniis I–II; Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. III. Edidit P. WENDLAND, Berolini 1898, p. 204–306. I, 8–9 (p. 206, 13–16) I, 176 (p. 242, 19–21) I, 177 (p. 243, 3–6) II, 253 (p. 299, 4–6)

ΙΙ12064 / K cap. T 5, 12 *II2253 / T cap. A 13, 18 *II2253 / T cap. A 13, 18 II1498 / K cap. B 1, 34

De specialibus legibus; 372 Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. V. Edidit L. COHN, Berolini 1906, p. 1–265. I, inter 65 et 66 (p. 17, 1) I, 100 (p. 25, 11–12) I, 104 (p. 26, 11–14) Ι, 120 (p. 30, 7–9) I, 120–121 (p. 30, 7–17) I, 121 (p. 30, 16–17) IV, 1 (p. 243, 1) IV, 221 (p. 261, 6) IV, 223 (p. 261, 16 – 262, 1)

_____________

II11177 / K cap. I 2, 8 (lemma) *II2358 / T cap. A 21, 22 *II2419 / T cap. A 27, 9 II11177 / K cap. I 2, 8 *II2884 / HIII cap. Δ 7, 7 *ΙΙ22644 / PMLb cap. T 2, 11 II11178 / K cap. I 2, 9 ΙΙ11966 / K cap. Σ 6, 10 (lemma) *II2542 / T cap. B 1, 9 (lemma) *II2542 / T cap. B 1, 9 ΙΙ11966 / K cap. Σ 6, 10

Siehe auch den Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur.

372

578

Index locorum

PHILO IUDAEUS, De virtutibus; 373 Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. V. Edidit L. COHN, Berolini 1906, p. 266–335. 9 (p. 268, 17–19) 117 (p. 300, 9 – 301, 1)

II1318 / K cap. A 16, 6 II1216 / K cap. A 4, 31

locus non repertus Harris 105.5; Royse 175.17

*ΙΙ22506 / PMLb cap. Σ 6, 21

De vita contemplativa; Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. VI. Ediderunt L. COHN et S. REITER, Berolini 1915, p. 46–71. 16 (p. 50, 9–11) 16 (p. 50, 10–11)

ΙΙ11838 / K cap. Π 17, 6 *II21724 / R cap. K 2, 19 II1suppl. 329 / V cap. K 3, 16

De vita Mosis; Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. IV. Edidit L. COHN, Berolini 1902, p. 119– 268. I, 35 (p. 128, 3–4) I, 59 (p. 133, 14–15) I, 59 (p. 133, 17–19) I, 62 (p. 134, 12–13) I, 160–161 (p. 158, 18 – 159, 5) I, 230 (p. 175, 15–16) I, 285 (p. 188, 5)

I, 326 (p. 198, 1–3) II, 27 (p. 206, 8–9) II, 65 (p. 215, 13–20)

_____________

*II22039 / PMLb cap. Ξ 1, 14 *II2948 / T cap. Δ 15, 17 *II2948 / T cap. Δ 15, 17 ΙΙ11909 / K cap. Σ 2, 22 *II2182 / T cap. A 8, 5 *ΙΙ22791 / PMLb cap. Φ 7, 7 *II2336 / T cap. A 20, 6 *II2403 / T cap. A 25, 6 *ΙΙ22805 / PMLb cap. Φ 8, 13 *II21491 / T cap. E 36, 30 *ΙΙ22760 / PMLb cap. Φ 2, 20 *II2252 / T cap. A 13, 17

Siehe auch den Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur.

373

D. Auctores Iudaei

579

In Flaccum; 374 Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. VI. Ediderunt L. COHN et S. REITER, Berolini 1915, p. 120–154. 5 (p. 121, 16–18) 7 (p. 121, 24–26) 34 (p. 126, 15–17) 35 (p. 126, 22–24) 41 (p. 128, 2–3) 121 (p. 142, 14–15) 131–132 (p. 144, 6–16) 134 (p. 144, 22) 135 (p. 145, 2–7) 154 (p. 148, 18) 186 (p. 153, 11–12)

ΙΙ12022 / K cap. Σ 14, 3 II1967 / K cap. E 18, 13 *II21408 / T cap. E 13, 18 II1435 / K cap. A 25, 14 II11755 / K cap. Π 6, 12 *II2980 / T cap. Δ 18, 8 ΙΙ12033 / K cap. Σ 15, 11 ΙΙ11832 / K cap. Π 16, 2 II11832 / K cap. Π 16, 2 ΙΙ12042 / K cap. T 2, 5 ΙΙ11967 / K cap. Σ 6, 11 II11162 / K cap. Θ 8, 48

locus non repertus Λόγος πηγὴ φρονήσεως

II11383 / K cap. Λ 1, 27

Legatio ad Gaium; Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. VI. Ediderunt L. COHN et S. REITER, Berolini 1915, p. 155–223. 7 (p. 156, 22–24) 14 (p. 158, 14–15) 17 (p. 159, 1–3) 18 (p. 159, 5–6) 32 (p. 161, 26–27) 47 (p. 164, 13–17) 85 (p. 171, 18–19) 140 (p. 181, 15–16) 187 (p. 190, 9) 190 (p. 190, 17–18) 210 (p. 194, 23–24) 233 (p. 199, 1–2)

_____________

ΙΙ11968 / K cap. Σ 6, 12 *II22025 / R cap. N 8, 16 II1263 / K cap. A 8, 8 ΙΙ12227 / K cap. Φ 4, 7 II11317 / K cap. K 6, 39 II11050 / K cap. Θ 1, 21 II11179 / K cap. I 2, 10 *II21654 / T cap. Ι 1, 12 II11318 / K cap. K 6, 40 II11160 / K cap. Θ 8, 46 II11161 / K cap. Θ 8, 47 ΙΙ11928 / K cap. Σ 3, 19 II11232 / K cap. K 2, 12

Siehe auch den Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur.

374

580

Index locorum

PHILO IUDAEUS, Legatio ad Gaium (continuatio) 241 (p. 200, 12) 277 (p. 206, 4–6) 289 (p. 208, 8–10) 369 (p. 223, 2–3)

II1926 / K cap. E 11, 8 ΙΙ11848 / K cap. Π 20, 3 II11818 / K cap. Π 14, 3 II1310 / K cap. A 14, 5

loci non reperti Lewy 81.18; Royse 176.41 Lewy 60.17; Royse 176.49

ΙΙ12219 / K cap. Φ 3, 22 II1suppl. 331 / V cap. K 4, 28

Legum allegoriae, I–III; Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. I. Edidit L. COHN, Berolini 1896, p. 61–169. I, 52 (p. 74, 6) I, 91 (p. 85, 4–9) I, 102 (p. 88, 1–3) I, 102 (p. 88, 2–3) III, 79 (p. 130, 9–10) III, 86 (p. 132, 6–9) III, 86 (p. 132, 11–12) III, 89 (p. 133, 6–7) III, 164 (p. 148, 25 – 149, 5) III, 182 (p. 153, 19–20) III, 222 (p. 162, 26–27)

II11632 / K cap. O 6, 21 *ΙΙ22861 / PMLb cap. Ψ 1, 23 *ΙΙ22407 / PMLb cap. Π 23, 9 *II2269 / T cap. A 14, 15 ΙΙ12051 / K cap. T 4, 4 *ΙΙ22838 / PMLb cap. Χ 3, 8 *ΙΙ22838 / PMLb cap. Χ 3, 8 *ΙΙ2838 / HIII cap. Δ 3, 20 *II2521 / T cap. A 41, 8 II11315 / K cap. K 6, 37 II11230 / K cap. K 2, 10

locus non repertus Mangey 667.6; Harris 7.3; Royse 175.22

*ΙΙ22705 / PMLb cap. Υ 4, 12

Legum allegoriae, IV, loci non reperti 375 Harris 7.1; Royse 171 (Origen.)

Harris 8.2; Royse 177.73 Harris 8.1; Royse 176.39

_____________

II1401 / K cap. A 22, 40 II1454 / K cap. A 28, 12 II1493 / K cap. B 1, 29 II11956 / K cap. Σ 5, 14 II1117 / K cap. A 2, 39

Siehe auch unter Origen. Alex. im Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur.

375

D. Auctores Iudaei

581

PHILO IUDAEUS, Legum allegoriae, VII et VIII. vide Quod deterius potiori insidiari soleat

Legum allegoriae, VII et XIII. vide De posteritate Caini

Legum allegoriae, VIII et IX. vide De posteritate Caini

Quaestiones in Exodum; Quaestiones in Genesim et in Exodum. Fragmenta graeca. Introduction, texte critique et notes par Fr. PETIT (Les œuvres de Philon d’Alexandrie, 33), Paris 1978, p. 233–306. I. 1 (p. 233) Ι. 6 (p. 235) I. 7b (p. 236) I. 21 (p. 237) II. 3a (p. 240) II. 6b (p. 243) II. 9a (p. 244) II. 11 (p. 246–247) II. 13a (p. 248) II. 13b (p. 248) II. 14, 4–5 (p. 249) ΙΙ. 19 (p. 255) II. 25b–d (p. 260–261) II. 25d (p. 261) II. 50a (p. 272) II. 55b (p. 273) II. 64 (p. 274) II. 71 (p. 275) II. 105 (p. 277) II. 107 (p. 277) II. 118 (p. 278)

*II2999 / T cap. Δ 20, 10 ΙΙ11886 / K cap. Σ 1, 32 II1suppl. 15 / V cap. A 14, 15 *II2249 / T cap. A 13, 14 II11565 / K cap. O 1, 20 *II22121 / PMLb cap. O 8, 11 *II21248 / T cap. E 3, 19 *II2509 / T cap. A 39, 18 *II21309 / T cap. E 8, 31 *ΙΙ22425 / R cap. Ρ 1, 11 II11496 / V cap. M 11, 11 *II21935 / R cap. M 2, 9 II1suppl. 363 / V cap. O 6, 11VW II11815 / K cap. Π 13, 11 II1652 / K cap. Δ 2, 20 *ΙΙ2809 / R cap. Δ 3, 4 *II21689 / T cap. I 3, 14 II11220 / K cap. K 1, 21 II1823 / K cap. E 2, 28 *II21352 / T cap. E 9, 42 *II21655 / T cap. Ι 1, 13 *II21000 / T cap. Δ 20, 11 *II21026 / T cap. Δ 21, 26 II1851 / K cap. E 4, 14 II11485 / V cap. M 1, 8 *II21959 / R cap. M 4, 10

582

Index locorum

PHILO IUDAEUS, Quaestiones in Exodum (continuatio) loci non reperti p. 295–296.16; Royse 177.68 p. 296.17; Royse 177.72 p. 297.18; Royse 178.100 p. 297.19; Royse 177.77 p. 298.20; Royse 175.25 p. 298–299.21; Royse 176.59 p. 299–300.22; Royse 178.97 p. 300.23; Royse 177.67 p. 301.24; Royse 177.79 p. 301–302.25; Royse 175.36 p. 302.26; Royse 176.55 p. 303.27; Royse 170 sub QE 2.110 p. 304.29; Royse 176.58 p. 304.30; Royse 174.10 p. 305–306.32; Royse 175.27 p. 306[33]

II1185 / K cap. A 3, 68 II1360 / K cap. A 21, 15 II1687 / K cap. Δ 5, 15 II1736 / K cap. Δ 11, 7 II11029 / K cap. H 3, 9 II11654 / K cap. O 8, 14 II11817 / K cap. Π 14, 2 ΙΙ11830 / K cap. Π 15, 12 ΙΙ11887 / K cap. Σ 1, 33 ΙΙ11907 / K cap. Σ 2, 20 ΙΙ12098 / K cap. Υ 1, 32 *II2204 / T cap. A 10, 16 *II21028 / T cap. Δ 21, 28 *II21105 / T cap. Δ 24, 32 *II21772 / R cap. K 9, 12 *II21773 / R cap. K 9, 13

Quaestiones in Genesim; ed. cit., p. 41–228. I. 1 (p. 41–42) I. 20 (p. 44–45) I. 21 (p. 46–47) I. 24 (p. 47–48) I. 28 (p. 49) I. 29 (p. 50) I. 51 (p. 52–53) I. 65 (p. 63–64) I. 77 (p. 72)

I. 100b–c (p. 80–81) II. 5b (p. 84) II. 10 (p. 85) II. 12c (p. 89) II. 12d (p. 89–90)

*II2314 / T cap. A 17, 29 *II298 / T cap. A 4, 2 *II298 / T cap. A 4, 2 *ΙΙ22704 / PMLb cap. Υ 4, 11 *II298 / T cap. A 4, 2 *II298 / T cap. A 4, 2 *II296 / T cap. A 3, 10 *II2529 / T cap. A 42, 8 *ΙΙ2744 / T cap. Γ 7, 16 *II21410 / T cap. E 13, 20 *ΙΙ22771 / PMLb cap. Φ 3, 10 *II21723 / R cap. K 2, 18 II157 / K cap. A 1, 57 *ΙΙ2787 / R cap. Δ 1, 4 *II2653 / T cap. B 15, 11 *ΙΙ2860 / R cap. Δ 7, 10 *II21534 / T cap. E 44, 12

D. Auctores Iudaei

II. 34a (p. 105) II. 34c (p. 106) II. 41 (p. 108–109) II. 54b–c (p. 113) II. 54c–d (p. 113–114) II. 59 (p. 114–115) II. 68b (p. 122) II. 72 (p. 124) III. 7 (p. 127) III. 8 (p. 127–128) III. 30a (p. 140)

ΙΙΙ. 30b (p. 140) ΙΙΙ. 48 (p. 143) IV. 9* (p. 201) IV. 43 (p. 155) IV. 52b (p. 162) IV. 64 (p. 164–165) IV. 67 (p. 165) IV. 69 (p. 165–166) IV. 102 (p. 177) IV. 104 (p. 178) IV. 110a (p. 179) IV. 191b (p. 196) IV. 191d ( p. 197) IV. 204 (p. 206–207) IV. 206b (p. 208) IV. 211 (p. 210)

*II22165 / R cap. O 15, 7 *II22165 / R cap. O 15, 7 *ΙΙ2808 / R cap. Δ 3, 3 *II21272 / T cap. E 6, 4 *ΙΙ2839 / HIII cap. Δ 3, 21 *II22863 / PMLb cap. Ψ 1, 25 II11462 / K cap. M 1, 31 *II2989 / T cap. Δ 19, 9 II1496 / K cap. B 1, 32 *II2251 / T cap. A 13, 16 II1247 / K cap. A 6, 19 II11231 / K cap. K 2, 11 *II21832 / R cap. K 19, 10 II1246 / K cap. A 6, 18 II11631 / K cap. O 6, 20 ΙΙ12063 / K cap. T 5, 11 II1837 / K cap. E 3, 14 II1870 / K cap. E 5, 19 *II21308 / T cap. E 8, 30 II1969 / K cap. E 18, 15 *II21407 / T cap. E 13, 17 II11951 / K cap. Σ 5, 9 II11952 / K cap. Σ 5, 10 ΙΙ11883 / K cap. Σ 1, 29 II1648 / K cap. Δ 2, 16 *ΙΙ2804 / R cap. Δ 2, 16 II1649 / K cap. Δ 2, 17 ΙΙ12197 / K cap. Φ 2, 41 ΙΙ12197 / K cap. Φ 2, 41 II11953 / K cap. Σ 5, 11 II11954 / K cap. Σ 5, 12 II1705 / K cap. Δ 7, 12

loci non reperti p. 218.4; Royse 176.47 p. 219.5; Royse 175.23 p. 220.6; Royse 178.108 p. 220.7; Royse 166 sub QG 3.3(b) p. 221.8; Royse 178.106

ΙΙ1612 / K cap. Γ 4, 12 II1822 / K cap. E 2, 27 II1985 / K cap. E 21, 7 II11316 / K cap. K 6, 38 II11791 / K cap. Π 8, 17

583

584

Index locorum

PHILO IUDAEUS, Quaestiones in Genesim (continuatio) p. 221.9; Royse 176.54 p. 222–223.10; Royse 176.56 p. 224.12; Royse 177.95 p. 225.13; Royse 178.113 p. 226.15; Royse 175.28 p. 227.16; Royse 175.24 Royse 174; Mangey 658.1b

ΙΙ12034 / K cap. Σ 15, 12 ΙΙ12218 / K cap. Φ 3, 21 *II2746 / T cap. Γ 7, 18 *II2920 / T cap. Δ 13, 27 *ΙΙ22561 / PMLb cap. Σ 12, 6 *ΙΙ22650 / PMLb cap. T 3, 5 *II2745 / T cap. Γ 7, 17

pars loci non reperta Διατοῦτο – ἐγκεῖσθαι

*II21272 / T cap. E 6, 4

Quis rerum divinarum heres sit; Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. III. Edidit P. WENDLAND, Berolini 1898, p. 1–71. titulus (p. 1) 6–7 (p. 2, 10–16) 10 (p. 3, 4–6) 10–12 (p. 3, 4–13) 12 (p. 3, 15 – 4, 2) 14 (p. 4, 6–7) 18 (p. 5, 13–15) 56–58 (p. 14, 1–11) 97–99 (p. 22, 15 – 23, 8) 100 (p. 23, 11–13) 105 (p. 24, 9–11) 105–106 (p. 24, 11–15) 110 (p. 25, 19 – 26, 7) 261 (p. 60, 1–2) 302 (p. 69, 1–2) 303 (p. 69, 7–8)

*ΙΙ22862 / PMLb cap. Ψ 1, 24 *ΙΙ22288 / PMLb cap. Π 4, 8 *ΙΙ2807 / R cap. Δ 3, 2 *II2490 / T cap. A 37, 9 *II2490 / T cap. A 37, 9 *ΙΙ2807 / R cap. Δ 3, 2 *II21933 / R cap. M 2, 7 *ΙΙ22862 / PMLb cap. Ψ 1, 24 *II2533 / T cap. A 43, 3 *II2533 / T cap. A 43, 3 *ΙΙ22398 / PMLb cap. Π 22, 2 *II285 / T cap. A 2, 25 *II285 / T cap. A 2, 25 *II2313 / T cap. A 17, 28 *ΙΙ22379 / PMLb cap. Π 17, 9 *ΙΙ22379 / PMLb cap. Π 17, 9

Quod deterius potiori insidiari soleat; Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. I. Edidit L. COHN, Berolini 1896, p. 258–298. 4 (p. 259, 4–6) 136 (p. 289, 1–6)

ΙΙ11989 / K cap. Σ 8, 11 II1184 / K cap. A 3, 67

D. Auctores Iudaei

585

Quod deus sit immutabilis; Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. II. Edidit P. WENDLAND, Berolini 1897, p. 56–94. 5 (p. 57, 10–19) 7 (p. 57, 19 – 58, 5) 27–28 (p. 62, 3–9) 42 (p. 65, 12 – 66, 2) 46–47 (p. 66, 11–18) 47 (p. 66, 21 – 67, 2) 48 (p. 67, 5–9) 64–65 (p. 71, 2–7) 128 (p. 83, 16–19) 156 (p. 89, 16)

*II21578 / T cap. E 49, 17 *II21578 / T cap. E 49, 17 *II2654 / T cap. B 15, 12 *II22166 / R cap. O 15, 8 *II22865 / PMLb cap. Ψ 1, 27 *II21409 / T cap. E 13, 19 *II286 / T cap. A 2, 26 II11955 / K cap. Σ 5, 13 *II21411 / T cap. E 13, 21 *II21073 / T cap. Δ 23, 14

PHILO IUDAEUS, loci non reperti, sede nominata 376 De felicitate vitae. Lewy 83.30; Royse 177.91

*II21540 / T cap. E 45, 6

De pietate. Lewy 82.27; Royse 177.69 Mangey 667.7; Harris 10.3; Royse 178.104 Harris 10.4; Royse 178.119 Εἰ γονέων τιμὰς οὐκ ἄξιον Μὴ γάρ μοι τίς ἀθλείτω

*II2410 / T cap. A 26, 7 *ΙΙ22730 / PMLb cap. Υ 8, 2 *ΙΙ22302 / PMLb cap. Π 5, 14 *II21577 / T cap. E 49, 16 *II21576 / T cap. E 49, 15

De tribunalibus in Lege (ἐκ τῶν ἐν νόμῳ δικαστηρίων). Mangey 664.1; Harris 100.9; Royse 174.7

_____________

*II2931 / T cap. Δ 14, 11

376 Siehe auch De decalogo, De ebrietate II, De mutatione nominum, De opificio mundi, De praemiis et poenis, De providentia II, De virtutibus, In Flaccum, Legatio ad Gaium, Legum allegoriae, I–III et IV, Quaestiones in Exodum und Quaestiones in Genesim.

586

Index locorum

PHILO IUDAEUS, loci non reperti, sede nominata (continuatio) Quaestiones in Legem. Harris 75.5; Royse 178.120

ΙΙ12246 / K cap. Φ 6, 8

Quaestiones in Leviticum. Mangey 650.9; Harris 98.2; Royse 175.15 Mangey 652.1; Harris 98.5; Royse 176.51

II1671 / K cap. Δ 4, 11 II11691 / K cap. O 10, 19 *II22072 / R cap. O 2, 17

vide etiam II11431 / K cap. Λ 6, 3 (lemma K)

PHILO IUDAEUS, loci non reperti, sede non nominata Mangey 650.7b; Harris 79.1b; Lewy 82.22; Royse 176.40 Lewy 82.25; Royse 175.35 Harris 98.1; Royse 175.31 Mangey 661.4; Harris 100.1; Royse 178.103 Mangey 663.5; Harris 100.8; Royse 178.105 Mangey 661.7; Harris 100.2b; Royse 178.99 Lewy 83.28; Royse 177.92 Mangey 661.9; Harris 100.3; Royse 176.63 Mangey 665.5; Harris 101.8; Royse 177.80 Mangey 651.11; Harris 80.5; Royse 177.94 Mangey 652.11; Harris 99.4; Royse 179.123 377 Harris 77.1; Royse 177.64 Harris 105.6; Royse 178.117

_____________ 377

ΙΙ1610 / K cap. Γ 4, 10 II1941 / K cap. E 13, 4 II1651 / K cap. Δ 2, 19 *ΙΙ2805 / R cap. Δ 2, 17 *II2254 / T cap. A 13, 19 *ΙΙ2862 / R cap. Δ 7, 12 *II2316 / T cap. A 17, 31 *II21029 / T cap. Δ 21, 29 *II21632 / R cap. Θ 3, 10 *II21815 / R cap. K 17, 14 II11497 / V cap. M 11, 12 *II21937 / R cap. M 2, 11 II1suppl. 128 / V cap. Φ 3, 25 *ΙΙ22633 / PMLb cap. T 1, 7 *ΙΙ22792 / PMLb cap. Φ 7, 8 378

In II1suppl. 116 / V cap. Φ 3, 13 Gregorius Thaumaturgus zugeschrieben.

D. Auctores Iudaei

Τούτου οὐδὲν πρεπωδέστερον Φεύγετε τὰς διαβολάς, κἂν

587

*II21205 / T cap. E 1, 56 [II1suppl. 405 / E cap. 248, 3] 379

PS.-PHILO IUDAEUS De gigantibus, locus non repertus Mangey 665.1; Harris 9.2; Royse 171

*II2suppl. 15 / R cap. Θ 1, 6

De Sampsone; Philonis Judaei paralipomena armena. Libri videlicet quatuor in Genesin. Libri duo in Exodum. Sermo unus de Sampsone. Alter de Jona. Tertius de tribus angelis Abraamo apparentibus. Opera hactenus inedita ex armena versione antiquissima ab ipso originali textu graeco ad verbum stricte exequuta saeculo v. nunc primum in Latium (sic) fideliter translata per J.B. AUCHER, Venetiis 1826, p. 549–577. p. 560

_____________

*ΙΙ22761 / PMLb cap. Φ 2, 21

378 Siehe Socrat. Scholast. im Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur. 379 Siehe Isocrat. im Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur.

588

Index locorum

E. Auctores pagani PS.-DEMOCRITUS, Sententiae; Gnomologium Byzantinum ἐκ τῶν Δημοκρίτου Ἰσοκράτους Ἐπικτήτου e variis codicum exemplis restitutum, in Studien zu den griechischen Florilegien von C. WACHSMUTH, Berlin 1882, p. 166–270. DIE 50 (p. 174) DIE 52 (p. 175) DIE 76 (p. 179)

II suppl. 160 / PMLb cap. M 12M, 10 II suppl. 161 / PMLb cap. M 12M, 11 II suppl. 3 / PMLb cap. A 10, 3

ISOCRATES

vide in Indice quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur

PS.-PHOCYLIDES, Sententiae; Pseudo-Phocylide, Sentences. Texte établi, traduit et commenté par P. DERRON, Paris 1986. 32–34 (p. 4)

*II21310 / T cap. E 8, 32

PS.-PYTHAGORAS, Verba aurea vide sub Sententiae Pythagoreiorum

SENTENTIAE PYTHAGOREIORUM; The Sentences of Sextus. A Contribution to the History of Early Christian Ethics by H. CHADWICK (Texts and Studies, N. S. V), Cambridge 1959, p. 84–94. 2 (p. 84) 26 (p. 86)

II suppl. 159 / PMLb cap. M 12M, 9 II suppl. 120 / PMLb cap. Δ 34, 17

E. Auctores pagani – F. Loci non reperti

589

F. Loci non reperti (nec auctore, nec opere nominatis) Ἀγνοεῖς ὅτιπερ ὁ τοῖς δούλοις Ἐγώ εἰμι ἡ θύρα, εἴρηκεν ὁ κύριος Ἡμέρα μία ὅλος ὁ βίος Λέγεις ἐξ ὅλης τὸν θεὸν Οὐδὲν μιαρώτερον τοῦ ἐπὶ ταῖς ἀλλοτρίαις Οὐδὲν χαλεπώτερον Πρὶν παραβῇ καὶ ἀθετήσει Τετήρηνται οἱ τῶν λεόντων …τινὰ ὡς φόβητρα καὶ μορμολύκια Χρόνῳ πλείστῳ πάθη μελετηθέντα

II1suppl. 346 / V cap. M 5, 28 II1suppl. 143 / V cap. A 9, 19 [II1suppl. 145 / PMLb cap. A 43, 8Lb] II1suppl. 414 / V cap. Φ 12, 31 II1suppl. 412 / V cap. Φ 12, 29 II1suppl. 413 / V cap. Φ 12, 30 II1suppl. 142 / V cap. A 9, 18 II1suppl. 249 / V cap. Z 2, 43 II11351 / K cap. K 14, 1 II1suppl. 378 / V cap. Σ 4, 13

590

Index locorum

G. Scholia a. Exegetica II13 / K cap. A 1, 3 *II21701 / R cap. K 1, 12 *II21701 / R cap. K 1, 12 II15 / K cap. A 1, 5 *II288 / T cap. A 3, 2 *ΙΙ22695 / PMLb cap. Υ 4, 2 II17 / K cap. A 1, 7 *II21659 / T cap. Ι 2, 2 *ΙΙ2745 / T cap. Γ 7, 17 *II290 / T cap. A 3, 4 *ΙΙ22474 / PMLb cap. Σ 5, 2 *ΙΙ2718 / T cap. Γ 6, 2 *ΙΙ2718 / T cap. Γ 6, 2 *ΙΙ2720 / T cap. Γ 6, 4 *ΙΙ22314 / R cap. Π 8, 2 *ΙΙ22314 / R cap. Π 8, 2 *ΙΙ2722 / T cap. Γ 6, 6 *ΙΙ22314 / R cap. Π 8, 2 *II22027 / PMLb cap. Ξ 1, 2 II11088 / V cap. Θ 8, 5 *ΙΙ22308 / R cap. Π 7, 2 *ΙΙ22310 / R cap. Π 7, 4

Gen. 1, 26 Gen. 1, 31 Gen. 2, 1 Gen. 2, 7 Gen. 2, 16–17 Gen. 2, 21–22 Gen. 2, 21–24 Gen. 3, 21 Gen. 4, 23–24 Gen. 5, 24 Gen. 6, 1–3 Gen. 6, 4–7 Gen. 6, 11–12 Gen. 11, 3–4 Gen. 13, 7–9 Gen. 13, 11 Gen. 13, 13 Gen. 13, 14–15 Gen. 18, 2–5 Gen. 20, 10–11 Gen. 22, 1–3

*II2515 / T cap. A 41, 2 *ΙΙ22409 / PMLb cap. Π 24, 2

Ex. 16, 15–20 Ex. 33, 11

*ΙΙ22258 / PMLb cap. Π 3, 2

Lev. 26, 14–26

*II2517 / T cap. A 41, 4 *II2517 / T cap. A 41, 4 *ΙΙ22464 / PMLb cap. Σ 4, 2 *ΙΙ22464 / PMLb cap. Σ 4, 2 *ΙΙ22464 / PMLb cap. Σ 4, 2 *II2221 / T cap. A 12, 2

Num. 11, 18–20 Num. 11, 31–34 Num. 16, 1–3 Num. 16, 13 Num. 16, 15 Num. 27, 15–17

G. Scholia

*ΙΙ22310 / R cap. Π 7, 4 II1463 / K cap. A 31, 2

Deut. 13, 3 Deut. 21, 22–23

*II22102 / Lc cap. O 10, 3 II11253 / K cap. K 4, 2 *II21582 / T cap. E 50, 4

I Reg. 14, 43–45 I Reg. 26, 6–9 I Reg. 28, 11–20

*ΙΙ22466 / PMLb cap. Σ 4, 4 *ΙΙ22318 / R cap. Π 8, 6 *II2926 / T cap. Δ 14, 6

II Reg. 15, 1–6 II Reg. 19, 23–24 II Reg. 24, 21–24

*ΙΙ22468 / PMLb cap. Σ 4, 6 *II2458 / T cap. A 32, 9 *II2452 / T cap. A 32, 3 *II2458 / T cap. A 32, 9 II1suppl. 341 / PMLb cap. M 1, 3

III Reg. 1, 5 III Reg. 20, 17–20 III Reg. 20, 27–29

*ΙΙ22411 / PMLb cap. Π 24, 4 *II292 / T cap. A 3, 6 II1218 / K cap. A 5, 2

IV Reg. 2, 9–10 IV Reg. 2, 11–12 IV Reg. 11, 12–16

*ΙΙ22697 / PMLb cap. Υ 4, 4 *II21701 / R cap. K 1, 12 *II21701 / R cap. K 1, 12 *ΙΙ22699 / PMLb cap. Υ 4, 6 *II21701 / R cap. K 1, 12 *II21701 / R cap. K 1, 12

Ps. 3, 61–2 Ps. 23, 12–21 Ps. 32, 61–92 Ps. 40, 92 Ps. 73, 121–172 Ps. 148, 12–62

*II21701 / R cap. K 1, 12 *II2458 / T cap. A 32, 9 *ΙΙ22527 / PMLb cap. Σ 9, 4

Prov. 3, 191–202 Prov. 17, 101 Prov. 17, 141

*II21701 / R cap. K 1, 12 II11704 / K cap. Π 1, 3 *II21397 / T cap. E 13, 7 *II21397 / T cap. E 13, 7

Eccle. 1, 93–103 Eccle. 8, 111–2 Eccle. 10, 41–2 Eccle. 10, 52

*II264 / T cap. A 2, 4

Iob 36, 101–122

III Reg. 21, 16–20

591

592

Index locorum

*II21701 / R cap. K 1, 12

Sir. 37, 161–2

*II2225 / T cap. A 12, 6 *II21701 / R cap. K 1, 12 *II22078 / R cap. O 3, 6

Os. 4, 1–4 Os. 13, 4 Os. 14, 10

*II2595 / T cap. B 6, 9

Am. 8, 13–14

*II2458 / T cap. A 32, 9

Ion. 3, 4–10

*II2458 / T cap. A 32, 9 *II2458 / T cap. A 32, 9 *II21701 / R cap. K 1, 12 *II21701 / R cap. K 1, 12 *II22080 / R cap. O 3, 8 *II22059 / R cap. O 2, 4 *II2592 / T cap. B 6, 6 *II2245 / T cap. A 13, 10

Is. 9, 8–17 Is. 22, 12–14 Is. 44, 24 Is. 45, 18 Is. 48, 17–19 Is. 51, 7–8 Is. 63, 10 Is. 65, 8

*II21701 / R cap. K 1, 12 *II2458 / T cap. A 32, 9 II11605 / K cap. O 4, 4 II11293 / K cap. K 6, 15

Ier. 28, 15 Ier. 43, 1–31 Ier. 45, 19–20 Ier. 45, 22

*II2158 / T cap. A 6, 27

Ez. 7, 24

*ΙΙ22237 / PMLb cap. Π 2, 34

Dan. 4, 26–34

II11779 / K cap. Π 8, 5 *ΙΙ22321 / R cap. Π 8, 9 *II2405 / T cap. A 26, 2 II1510 / K cap. B 2, 12 II11607 / K cap. O 4, 6 *II22109 / Lc cap. O 10, 10

Matth. 5, 27–28 Matth. 5, 38–40 Matth. 7, 11 Matth. 12, 31–32 Matth. 14, 6–11

II11777 / K cap. Π 8, 3

Marc. 12, 41–44

*II2suppl. 37 / R cap. Σ 17, 5 *ΙΙ22605 / PMLb cap. Σ 16, 9

Luc. 13, 1–5 Luc. 13, 1–9

G. Scholia

593

*ΙΙ22617 / PMLb cap. Σ 17, 7 II185 / K cap. A 2, 7 *ΙΙ22414 / PMLb cap. Π 24, 7

Luc. 15, 31–32 Luc. 17, 21 Luc. 22, 28–30

*II2356 / T cap. A 21, 20

Ioh. 5, 14

II187 / K cap. A 2, 9

Rom. 6, 16

*ΙΙ22482 / PMLb cap. Σ 5, 10

Gal. 5, 19–21

*ΙΙ22703 / PMLb cap. Υ 4, 10

Eph. 5, 14

II194 / K cap. A 2, 16

Bas. Caes., Quod deus non est auctor malorum, 6

*II21140 / T cap. Δ 26, 21

Ps.-Clem. Rom., Homilia ια 18,2 – 19,3

*II21354 / T cap. E 9, 44 *II21705 / R cap. K 1, 16

Phil. Iud., Mut., 214–215 Phil. Iud., Opif., 24

*ΙΙ22610 / PMLb cap. Σ 16, 14

Sacra *II2 / PMLb cap. Σ 16

b. Scholia in quibus ad alios Sacrorum locos refertur II11082 / K cap. Θ 3, 31 II11399 / K cap. Λ 3, 4 *II21097 / T cap. Δ 24, 24 II1764 / K cap. Δ 12, 28 *II2475 / T cap. A 35, 4

I / C cap. A 10 (locus non repertus) I / C cap. E 5, 22 I / C cap. K 2, 23 I / C cap. O 2, 31? I / C cap. Π 2

ΙΙ11107 / K cap. Θ 5, 15 II1871 / K cap. E 5, 20 II11964 / K cap. Σ 6, 8 II1632 / K cap. Δ 1, 3 ΙΙ11863 / K cap. Σ 1, 9 II1664 / K cap. Δ 4, 4 ΙΙ12209 / K cap. Φ 3, 12 II1681 / K cap. Δ 5, 9 ΙΙ12027 / K cap. Σ 15, 5 ΙΙ11849 / K cap. Π 20, 4

II189 / K cap. A 2, 11 II1 / K cap. A 4 II1227 / K cap. A 5, 11 II1 / K cap. A 21 II1561 / K cap. Γ 1, 16 II1 / K cap. K 3 II11246 / K cap. K 3, 12 II1 / K cap. M 5 II1 / K cap. N 1 II1 / K cap. Ξ 1

594

Index locorum

ΙΙ12207 / K cap. Φ 3, 10 ΙΙ12058 / K cap. T 5, 6 II11796 / K cap. Π 10, 3 II11274 / K cap. K 5, 12 II1920 / K cap. E 11, 2 II1693 / K cap. Δ 6, 6 ΙΙ12044 / K cap. T 3, 2

II1 / K cap. O 6 II11735 / K cap. Π 4, 19 II11799 / K cap. Π 11, 3 II1 / K cap. Σ 5 II1 / K cap. Φ 3 II1 / K (caput non repertum) II1 / K (caput non repertum)

*II21561 / T cap. E 48, 7 *II2475 / T cap. A 35, 4 *II21675 / T cap. Ι 2, 18 *II21969 / R cap. M 6, 3 *II2382 / T cap. A 23, 16 *ΙΙ22678 / PMLb cap. Υ 2, 12 *II2366 / T cap. A 22, 8 *II22734 / PMLb cap. Υ 9, 4 *ΙΙ22746 / PMLb cap. Φ 2, 6

*II2 / T cap. E 8 *II2 / R cap. K 1 *II2 / R cap. K 5 *II2 / R cap. K 11 *II2 / PMLb cap. O 10 *II2 / PMLb cap. Σ 14 *II2 / PMLb cap. Υ 2 *II22675 / PMLb cap. Υ 2, 9 *II22733 / PMLb cap. Υ 9, 3

ΙΙ12007 / K cap. Σ 10, 11 ΙΙ11938 / K cap. Σ 4, 8 ΙΙ12027 / K cap. Σ 15, 5 II11428 / K cap. Λ 5, 7 II1992 / K cap. E 22, 7 II11428 / K cap. Λ 5, 7 II1693 / K cap. Δ 6, 6 ΙΙ12027 / K cap. Σ 15, 5 II1583 / K cap. Γ 2, 12 II11609 / K cap. O 4, 8 II1354 / K cap. A 21, 9

III / par. 1[4] B III / par. 35[36] A III / par. 36[37] A III / par. 37[38] A III / par. 37[38] B et 38[39] A? III / par. 38[39] A III / par. 38[39] B III / par. 48[46] A III / par. 51[49] A III / par. 53[51] B III / par. 55[58] AB

*II2suppl. 3 / R cap. B 12, 13

ὅτι τρεπτοὶ ἐσμέν (caput non repertum)

G. Scholia – H. Glossae

Η. Glossae *II22315 / R cap. Π 8, 3 *II22371 / PMLb cap. Π 17, 1 *II22397 / PMLb cap. Π 22, 1 *II22379 / PMLb cap. Π 17, 9

ἐπιφυλλίς κερκώπων ὁ ἁλούς φενακίσαι

595

Index quorundam locorum sive parallelorum sive qui (nonnumquam tacite) in locis allatis citantur A. Auctores Christiani Anastas. Sin., Quaestiones et responsiones (CPG 7746); Anastasii Sinaitae Quaestiones et responsiones ediderunt M. RICHARD(†) et J.A. MUNITIZ (CCSG 59), Turnhout–Leuven 2006, p. 4–165. 30, 18–37 (p. 81–82)

*II22610 / PMLb cap. Σ 16, 14

Anonymi tractatus ad eos qui dicunt humanis corporibus animas praeexistere, Athos, Μονὴ Βατοπεδίου, 236, f. 113v–127r; Pseudojustin – Über die Auferstehung. Texte und Studie von M. HEIMGARTNER (PTS 54), Berlin– New York 2001, p. 235–244. f. 116v37 – 117r1 (Heimgartner, 236.7) f. 117r31–34 (Heimgartner, 236.14) f. 118r7–11 (Heimgartner, 237.20) f. 118r12–25 (Heimgartner, 237.21) f. 118r35–37 (Heimgartner, 237.23) f. 119v11 (Heimgartner, 239.37) f. 119v21–24 (Heimgartner, 239.38) f. 119v24–29 (Heimgartner, 239.39) f. 119v33–34 (Heimgartner, 239.42) f. 119v34 – 120r4 (Heimgartner, 239.43) f. 120r29–35 (Heimgartner, 240.49) f. 120r35 – 120v4 (Heimgartner, 240.50) f. 125v2–9 (Heimgartner, 243.92) f. 125v9–16 (Heimgartner, 243.93)

II167 / K cap. A 1, 67 II125 / K cap. A 1, 25 II124 / K cap. A 1, 24 II126 / K cap. A 1, 26 II166 / K cap. A 1, 66 II135 / K cap. A 1, 35 II139 / K cap. A 1, 39 II139 / K cap. A 1, 39 II148 / K cap. A 1, 48 II148 / K cap. A 1, 48 II143 / K cap. A 1, 43 II143 / K cap. A 1, 43 II163 / K cap. A 1, 63 II164 / K cap. A 1, 64

598

Index locorum parallelorum

Apophthegmata Patrum, Collectio systematica (CPG 5562); Les apophthegmes des Pères. Collection systématique. Chapitres I–IX.X–XVI.XVII–XXI. Introduction, texte critique, traduction, et notes par †J.-Cl. GUY (SChr 387. 474.498), Paris 1993.2003.2005. XVIII, 41, 1–17 (XVII–XXI, p. 90–92)

*II22610 / PMLb cap. Σ 16, 14

Ps.-Athan. Alex., Testimonia e Scriptura (CPG 2240); PG 28, 29–80 54 (80, 1–2)

II1913 / K cap. E 10, 22 *II21266 / T cap. E 5, 7

Bas. Caes., Asceticon magnum sive Quaestiones (regulae fusius tractatae) (CPG 2875); PG 31, 889–1052. XV, 1 (952, 33)

ΙΙ12133 / K cap. Υ 5, 1

Id., Epistulae (CPG 2900); Saint Basile, Correspondance. Tome I. Lettres I– C. Tome II. Lettres CI–CCXVIII. Tome III. Lettres CCXIX–CCCLXVI. Texte établi et traduit par Y. COURTONNE, Paris 1957.1961.1966. XXII, 3, 33–34 (I, p. 57) CCXXIX, 2, 8–9 (III, p. 35)

II11961 / K cap. Σ 6, 5 II12133 / K cap. Υ 5, 1

Id., Homilia in illud: Destruam horrea mea (Luc. 12, 18) et de avaritia (CPG 2850); Y. COURTONNE, Saint Basile. Homélies sur la richesse. Édition critique et exégétique, Paris 1935, p. 15–37. III (p. 23, 12–13)

II11401 / K cap. Λ 3, 6

Id., Homilia in Psalmum I; (CPG 2836); PG 29, 209–228. 4 (221, 13–14)

Prologus in Sacra II

Ps.-Bas. Caes., Homilia de misericordia et iudicio (CPG 2929); PG 31, 1705–1714. 1709, 14–15

II1946 / K cap. E 14, 5 *II21276 / T cap. E 7, 4

Index locorum parallelorum

599

(Ps.-)Bas. Caes., De ieiunio homilia III (CPG 2928); PG 31, 1508–1509. *II22020 / R cap. N 8, 11

*II22020 / R cap. N 8, 11

Ps.-Caesar., Quaestiones et responsiones (CPG 7482); Pseudo-Kaisarios, Die Erotapokriseis. Erstmals vollständig herausgegeben von R. RIEDINGER (GCS 58), Berlin 1989, p. 1–231. 218, 676 (p. 224)

II1946 / K cap. E 14, 5 *II21276 / T cap. E 7, 4 *II21277 / T cap. E 7, 5

Catena in Genesim (CPG C. 1–3); La Chaîne sur la Genèse. Édition intégrale. I–IV. Texte établi par Fr. PETIT (Traditio Exegetica Graeca, 1–4), Lovanii 1991.1993.1995.1996. n° 209 (I, p. 146)

II125 / K cap. A 1, 25

Catenae in Psalmos (CPG C. 10–41); Psalmenkommentare aus der Katenenüberlieferung von E. MÜHLENBERG. Band I (PTS 15), Berlin–New York 1975. 380 (p. 308, 18)

II1suppl. 181 / V cap. A 46, 13

Ps.-Clem. Rom., Homiliae (CPG 1015[5]); Die Pseudoklementinen. I. Homilien. Herausgegeben von B. REHM†. 3., verbesserte Auflage von G. STRECKER (GCS 42), Berlin 1992. γ 21,1–2 (p. 64, 10–16) γ 42,4–7 (p. 72, 19 – 73, 2)

*II233 / T cap. 1, 33 *II233 / T cap. 1, 33

Cyr. Alex., Apologeticus ad Theodosium (CPG 5224); Concilium universale Ephesenum edidit E. SCHWARTZ. Volumen primum. Acta Graeca. Pars tertia. Collectio Vaticana 81–119 (Acta Conciliorum Oecumenicorum. Tomus primus, volumen primum, pars tertia), Berolini et Lipsiae 1927, p. 75–90. 9 (p. 79, 3)

II11700 / K cap. O 13, 1 *II21725 / R cap. K 3, 1

600

Index locorum parallelorum

Didym. Alex., In Proverbia (CPG 2552); PG 39, 1621–1645. 1621, 18

II11700 / K cap. O 13, 1 *II21725 / R cap. K 3, 1

Ephraem Syr., Sermones paraenetici ad monachos Aegypti (CPG 3942); S.P.N. Ephraem Syri opera omnia quae exstant Græce, Syriace, Latine, in sex tomos distributa … opera et studio J. ASSEMANI, Tomus secundus Græce, et Latine, Romæ 1743, p. 72–186. XLII (II, p. 161B)

*II22617 / PMLb cap. Σ 17, 7

Euseb. Caes., De laudibus Constantini (CPG 3498); Eusebius Werke. Erster Band. Über das Leben Constantins. Constantins Rede an die heilige Versammlung. Tricennatsrede an Constantin. Herausgegeben von I.A. HEIKEL (GCS 7), Leipzig 1902, p. 195–259. 3, 6 (p. 201, 25–26)

II1262 / K cap. A 8, 7

FC; T. FERNÁNDEZ, Book Alpha of the Florilegium Coislinianum: A Critical Edition with a Philological Introduction, Diss. Louvain 2010. 380 A 93 (p. 134–135)

*II22907 / PMLb cap. Ω 1, 42

Florilegium Patmiacum; Un traité de vie spirituelle et morale du XIe siècle: le profilège sacro-profane du manuscrit 6 de Patmos. Introduction, texte critique, notes et tables par É. SARGOLOGOS, Thessalonique 1990. 47, 46 (p. 875–876)

*II22907 / PMLb cap. Ω 1, 42

Fragmenta philosophica e cod. Oxon. Bodl. Auct. T.1.6 (CPG 8042); Die Schriften des Johannes von Damaskos. I. Institutio elementaris. Capita philosophica (Dialectica). Als Anhang die philosophischen Stücke aus cod. Oxon. Bodl. Auct. T.I.6. Besorgt von B. KOTTER (PTS 7), Berlin 1969, p. 151–173. ι 32–33 (p. 163)

_____________

II suppl. 114 / PMLb cap. Δ 34, 1

Vgl. jetzt Florilegium Coislinianum A. Edidit T. FERNÁNDEZ (CCSG 66), Turnhout 2018, 153–155.

380

Index locorum parallelorum

601

Greg. Naz., In S. Pascha et in tarditatem (Orat. 1) (CPG 3010); Grégoire de Nazianze, Discours 1–3. Introduction, texte critique, traduction et notes par J. BERNARDI (SChr 247), Paris 1978, p. 72–82. 2, 3–4 (p. 74)

II11168 / K cap. I 1, 6

Id., De dogmate et constitutione episcoporum (Orat. 20) (CPG 3010); Grégoire de Nazianze, Discours 20–23. Introduction, texte critique, traduction et notes par J. MOSSAY avec la collaboration de G. LAFONTAINE (SChr 270), Paris 1980, p. 56–84. titulus (p. 56)

II11375 / K cap. Λ 1, 19

Greg. Nyss., In illud: Pater noster (Matth. 6, 9) (De oratione dominica) (CPG 3160); Gregorii Nysseni De oratione dominica. De beatitudinibus. Edidit J.F. CALLAHAN (GNO VII.2), Leiden–New York–Köln 1992, p. 5– 74. III (p. 36, 21)

Prologus in Sacra II

Ioh. Chrys., De Davide et Saule, I–II.III (Contra theatra) (CPG 4412); Iohannis Chrysostomi de Davide et Saule homiliae tres, quas edidit Fr.P. BARONE (CCSG 70), Turnhout 2008. I, 5, 45–46 (p. 18)

*II21306 / T cap. E 8, 28 II1suppl. 213 / V cap. E 14, 9

Id., De resurrectione mortuorum (CPG 4340); PG 50, 417–432. 4 (424, 42–43) 4 (425, 13–14)

II1181 / K cap. A 3, 64 II1181 / K cap. A 3, 64

Id., In epistulam I ad Corinthios (CPG 4428); PG 61, 9–382; Sancti Patris nostri Joannis Chrysostomi archiepiscopi Constantinopolitani in divi Pauli Epistolam ad Corinthios priorem homiliae XLIV. Editio nova ad fidem codicum mss. et versionum antiquarum diligenter castigata (Interpretatio omnium Epistolarum Paulinarum per homilias facta. II), Oxonii, 1847, p. 5–555 (ed. Fr. FIELD). XXXIX, 7 (PG 61, 343, 50; Field, II, p. 501)

II11401 / K cap. Λ 3, 6

602

Index locorum parallelorum

Ioh. Chrys., In illud: Si esuriet inimicus tuus, ciba illum (Rom. 12, 20) (CPG 4375); PG 51, 171–186. 1 (173, 59 – 174, 1)

II11700 / K cap. O 13, 1 *II21725 / R cap. K 3, 1

Id., Sermones in Genesim (CPG 4410); PG 54, 581–630. IX, 1 (PG 621, 8–9)

II11965 / K cap. Σ 6, 9

Ps.-Ioh. Chrys., De paenitentia sermo I (CPG 4615); PG 60, 681–700. 7 (PG 60, 695, 43)

II11700 / K cap. O 13, 1 *II21725 / R cap. K 3, 1

Ioh. Zon., Epitome historiarum; Iohannis Zonarae Epitome historiarum. Edidit L. Dindorfius, I–III, Lipsiae 1868–1870. VI, cap. IV (II, p. 13, 4–23)

*II22907 / PMLb cap. Ω 1, 42

Iren. Lugdun., Adversus haereses (CPG 1306); Irénée de Lyon, Contre les hérésies. Livre I–III. Édition critique par A. ROUSSEAU et L. DOUTRELEAU. Tome II. Texte et traduction. Livre IV. Édition critique d’après les versions arménienne et latine sous la direction de A. ROUSSEAU avec la collaboration de B. HEMMERDINGER, L. DOUTRELEAU, Ch. MERCIER. Tome II. Texte et traduction. Livre V. Édition critique d’après les versions arménienne et latine par A. ROUSSEAU, L. DOUTRELEAU, Ch. MERCIER. Tome II. Texte et traduction (SChr 264.294.211.100.153), Paris 1979.1982.1974.1965.1969. IV, 37, 6 (Fr. gr. 20) (IV.2, p. 920)

II1536 / K cap. B 4, 13

Iustinian. Imperat., Edictum contra Origenem (CPG 6880); Collectio Sabbaitica contra acephalos et origenistas destinata. Insunt Acta synodorum Constantinopolitanae et Hierosolymitanae A. 536. Edidit E. SCHWARTZ (Acta Conciliorum Oecumenicorum. Tomus tertius), Berolini 1944, p. 189– 214. p. 195, 34 – 196, 2 p. 197, 13–19

II148 / K cap. A 1, 48 II125 / K cap. A 1, 25

Index locorum parallelorum

p. 199, 22–31 p. 199, 32 – 200, 37

603

II139 / K cap. A 1, 39 II139 / K cap. A 1, 39

Id., Novellae (CPG 6893); Corpus iuris civilis. III. Novellae. Recognovit R. SCHOELL. Opus Schoellii morte interceptum absolvit G. KROLL, Berolini 1895, p. 1–756. VIII (p. 64, 29–31) VIII (p. 65, 2–3) CLXVII (p. 754, 20)

*II2 / PMLb cap. Φ 9 titulus *II2 / PMLb cap. Φ 9 titulus *II2 / PMLb cap. Φ 9 titulus

Leont. Byzant., Contra Nestorianos et Eutychianos (CPG 6813); Ps.-Justin (Markell von Ankyra?). Ad Graecos de vera religione (bisher “Cohortatio ad Graecos”). Einleitung und Kommentar von Chr. RIEDWEG. Teil I: Einleitung (Schweizerische Beiträge zur Altertumswissenschaft, 25/1), Basel 1994; Leontius of Byzantium. Complete Works. Edited and Translated, with an Introduction, by Br.E. DALEY, Oxford 2017. 381 II, flor. 2 (p. 50, n. 170) = Contra Aphthartodocetas, flor. 2 (ed. Daley, p. 388)

II1108 / K cap. A 2, 30

Method. Olymp., De libero arbitrio (CPG 1811); Methodius herausgegeben von G.N. BONWETSCH (GCS 27), Leipzig 1917, p. 145–206; Le De autexusio de Méthode d’Olympe. Version slave et texte grec édités et traduits en français par A. VAILLANT (PO XXII), Paris 1930, p. 727–833. IX, 4 (p. 170, 2–4; Vaillant, p. 767, 2–3)

II12226 / K cap. Φ 4, 6

Origen. Alex., Commentarii in Iohannem (CPG 1453); Origenes Werke. Vierter Band. Der Johanneskommentar. Herausgegeben von E. PREUSCHEN (GCS 10), Leipzig 1903, p. 3–574. XIX, 21 (139) (p. 323, 2–4)

_____________

II1401 / K cap. A 22, 40 II1454 / K cap. A 28, 12 II1493 / K cap. B 1, 29

381 Bei der Erstellung des Parallelenapparates von II1108 / K cap. A 2, 30 stand die Edition von Daley noch nicht zur Verfügung.

604

Index locorum parallelorum

Ὅροι καὶ ὑπογραφαί; Chr. FURRER-PILLIOD, Ὅροι καὶ ὑπογραφαί. Collections alphabétiques de définitions profanes et sacrées (Studi e testi, 395), Città del Vaticano 2000, p. 71–269. Collectio A, δ 28 (p. 99) Collectio A, δ 16 (p. 98)

II suppl. 112 / PMLb cap. Δ 33, 4 II suppl. 114 / PMLb cap. Δ 34, 1

Phot. CP, In I Cor. 15, 33; Pauluskommentare aus der griechischen Kirche aus Katenenhandschriften gesammelt und herausgegeben von K. STAAB (Neutestamentliche Abhandlungen, XV), Münster i. W. 1933, p. 1–661. p. 579, 16

II11700 / K cap. O 13, 1 *II21725 / R cap. K 3, 1

Ps.-Sext. Rom., Sententiae (CPG 1115 et 1220); The Sentences of Sextus. A Contribution to the History of Early Christian Ethics by H. CHADWICK (Texts and Studies, N. S. V), Cambridge 1959, p. 12–63. 46a (p. 16) 46b (p. 16) 47 (p. 16)

II11783 / K cap. Π 8, 9 II11783 / K cap. Π 8, 9 II11783 / K cap. Π 8, 9

Socrat. Scholast., Historia ecclesiastica (CPG 6028); Sokrates Kirchengeschichte. Herausgegeben von G. Chr. HANSEN. Mit Beiträgen von M. ŠIRINJAN (GCS, N. F. 1), Berlin 1995, p. 1–395. V, 13, 2 (p. 287, 14–16)

*ΙΙ22792 / PMLb cap. Φ 7, 8

B. Auctores Iudaei Phil. Iud., De specialibus legibus; Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. V. Edidit L. COHN, Berolini 1906, p. 1–265. I, 277 (p. 67, 7)

II11383 / K cap. Λ 1, 27

Index locorum parallelorum

605

Id., De virtutibus; Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. V. Edidit L. COHN, Berolini 1906, p. 266– 335. 206 (p. 330, 5–7)

*II22545 / PMLb cap. Σ 10, 8

Id., In Flaccum; Philonis Alexandrini opera quae supersunt ediderunt L. COHN et P. WENDLAND. Vol. VI. Ediderunt L. COHN et S. REITER, Berolini 1915, p. 120–154. 7 (p. 121, 26)

II11691 / K cap. O 10, 19 *II22072 / R cap. O 2, 17

C. Auctores pagani Aristot. Stag., De virtutibus et vitiis; Aristoteles Graece ex recensione I. BEKKERI edidit Academia Regia Borussica. Volumen alterum, Berolini 1831, p. 1249–1251. 4 (II, p. 1250a44–1250b3) 4 (II, p. 1250b4–5)

*II2suppl. 15 / R cap. Θ 1, 6 *II2suppl. 15 / R cap. Θ 1, 6

Chrysipp. Stoic., Fragmenta logica et physica; Stoicorum veterum fragmenta collegit I. AB ARNIM. Volumen II. Chrysippi fragmenta logica et physica, Lipsiae 1903. II, 39 (p. 16, 10–14)

II11382 / K cap. Λ 1, 26

Democrit.; Die Fragmente der Vorsokratiker. Griechisch und Deutsch von H. DIELS. Herausgegeben von W. KRANZ, Dublin–Zürich 151971, p. 130– 207. Frg. 145 (II, p. 171)

*II22807 / PMLb cap. Φ 8, 15

Emped. Agrigent.; ed. cit., 308–371. frg. 117 (I, p. 359)

II139 / K cap. A 1, 39

606

Index locorum parallelorum

Hippocr. Cous, De septimanis (= De hebdomadis); Die hippokratische Schrift von der Siebenzahl in ihrer vierfachen Überlieferung zum erstenmal herausgegeben und erläutert von W.H. ROSCHER, Paderborn 1913. 5 (p. 9–10)

II156 / K cap. A 1, 56

Id., Aphorismi; Œuvres complètes d’Hippocrate, traduction nouvelle avec le texte grec en regard, collationné… par É. LITTRÉ. Tome quatrième, Paris 1844, p. 458–608. 1 (IV, p. 458, 3)

II1suppl. 151 / V cap. A 10, 62

Isocrat., Ad Demonicum (Orat. I); Isocrate. Discours. Tome I: Contre Euthynous – Contre Callimakhos – Contre Lokhitès – Sur l’attelage – Trapézitique – Eginétique – A Démonicos – Contre les Sophistes – Hélène – Busiris. Texte établi et traduit par G. MATHIEU et É. BRÉMOND. Deuxième édition, Paris 1956, p. 122–135. 17 29

II1suppl. 405 / E cap. 248, 3 II11691 / K cap. O 10, 19 *II22072 / R cap. O 2, 17

Menand. Com., Sententiae; Menandri Sententiae. Comparatio Menandri et Philistionis. Edidit S. JAEKEL, Lipsiae 1964, p. 33–83. 747 (p. 76)

II1839 / K cap. E 4, 2 *II21237 / T cap. E 3, 8

Scholia in Theocritum vetera; Scholia in Theocritum vetera recensuit C. WENDEL. Adiecta sunt Scholia in technopaegnia scripta, Lipsiae 1914, p. 1–335. XI, 75 a (p. 248, 17) XI, 75 b (p. 248, 18–19)

II1525 / K cap. B 4, 2 *II2611 / T cap. B 7, 4 II1525 / K cap. B 4, 2 *II2611 / T cap. B 7, 4

Index locorum parallelorum

607

Simplic., Commentarius In Epicteti enchiridion; Commentaire sur le Manuel d’Epictète. Introduction et édition critique du texte grec par I. HADOT (Philosophia antiqua, 66), Leiden 1996. XLIII, 11–12 (p. 402)

II1715 / K cap. Δ 8, 10 *II2874 / R cap. Δ 9

Solon; Iambi et elegi Graeci ante Alexandrum cantati. Edidit M.L. WEST. Volumen II. Callinus, Mimnermus, Semonides, Solon, Tyrtaeus, Minora, Adespota, Oxonii 1972. Frg. 15, 2–4 (II, p. 150)

II1803 / K cap. E 2, 8

D. Collectiones paroemiographorum Apostol. Byzant., Proverbia collecta. Paroemiographi Graeci. Diogenianus. Gregorius Cyprius. Macarius. Aesopus. Apostolius et Arsenius. Mantissa proverbiorum (CparG, II). Edidit E.L. A LEUTSCH, Gottingae 1851, p. 233–744. XV. 19 (p. 632, 13) XV. 83a (p. 649, 15) XVII. 47c (p. 697, 23)

II11700 / K cap. O 13, 1 *II21725 / R cap. K 3, 1 *II22502 / PMLb cap. Σ 6, 17 *II22153 / PMLb cap. O 10, 18

Diogeniani Epitoma; ed. cit., p. 1–52. II, 32 (II, p. 22, 11) II, 65 (II, p. 28, 7 – 29, 1)

II1289 / K cap. A 11, 6 II12243 / K cap. Φ 6, 5

Diogenian., Paroem.; Paroemiographi Graeci. Zenobius. Diogenianus. Plutarchus. Gregorius Cyprius (CparG, I). Ediderunt E.L. A LEUTSCH et F.G. SCHNEIDEWIN, Gottingae 1839, p. 179–320. VII, 50 (I, p. 295, 4)

*II2839 / HIII cap. Δ 3, 21 *II21272 / T cap. E 6, 4

608

Index locorum parallelorum

Mantissa proverbiorum; Paroemiographi Graeci. Diogenianus. Gregorius Cyprius. Macarius. Aesopus. Apostolius et Arsenius. Mantissa proverbiorum (CparG, II). Edidit E.L. A LEUTSCH, Gottingae 1851, p. 745–779. III, 14 (p. 775, 11–12)

II1525 / K cap. B 4, 2 *II2611 / T cap. B 7, 4

Plut., Proverbia (Boiss.); Paroemiographi Graeci. Zenobius. Diogenianus. Plutarchus. Gregorius Cyprius (CparG, I). Ediderunt E.L. A LEUTSCH et F.G. SCHNEIDEWIN, Gottingae 1839, p. 343–348. 31 (I, p. 346, 6)

*II2839 / HIII cap. Δ 3, 21 *II21272 / T cap. E 6, 4

Zenobii Epitoma; ed. cit., p. 1–175. III, 29 (I, p. 65, 6–7) III, 65 (I, p. 73, 6) V, 87 (I, p. 156, 20)

II1289 / K cap. A 11, 6 II12243 / K cap. Φ 6, 5 *II22502 / PMLb cap. Σ 6, 17

Initia Ἃ ἤκουσας παρ’ ἐμοῦ *II2883 / HIII cap. Δ 7, 6 Ἃ πρέσβεις ὑπομένουσιν II1310 / K cap. A 14, 5 Ἄβελ ἦν ποιμὴν προβάτων II suppl. 35 / PMLb cap. A 15, 1 Ἀγαθὰ ἐγγύου ἀποστρέψει ὀφθαλμός *II21520 / T cap. E 42, 7 Ἀγαθὰ καὶ κακά, ζωὴ καὶ θάνατος *II21322 / T cap. E 9, 12 Ἀγαθὰ τοῖς ἀγαθοῖς ἐκτίσθη II1785 / K cap. E 1, 18 Ἀγαθὴ ἡμέρα θανάτου ἀνθρώπου *II217 / T cap. A 1, 17 Ἀγαθὴ ἡμέρα θανάτου αὐτοῦ II11065 / K cap. Θ 3, 14 Ἀγαθῇ κυρίου προνοίᾳ *II22249 / PMLb cap. Π 2, 46 Ἀγαθῆς ζωῆς ἀριθμὸς ἡμερῶν II11640 / K cap. O 7, 7 Ἀγαθοὶ οἱ δύο ὑπὲρ τὸν ἕνα *II22441 / PMLb cap. Σ 2, 6 Ἀγαθὸν ἀκοῦσαι ἐπιτίμησιν II11697 / K cap. O 12, 3; *II21544 / T cap. E 46, 4 Ἀγαθὸν ἐλπὶς τοῦ ἐλέους II1suppl. 202 / V cap. E 10, 27 Ἀγαθὸν ἡμέρα θανάτου *II22876 / PMLb cap. Ω 1, 7 Ἀγαθὸν θυμὸς ὑπὲρ γέλωτα II11287 / K cap. K 6, 9 Ἀγαθόν μοι ὅτι ἐταπείνωσάς με *II22219 / PMLb cap. Π 2, 16 Ἀγαθὸν ὄνομα καλὸν II11637 / K cap. O 7, 4 Ἀγαθὸν πορευθῆναι εἰς οἶκον II11061 / K cap. Θ 3, 10; II11439 / K cap. M 1, 8 Ἀγαθὸς ἰατρὸς οὐ μίᾳ ἡμέρᾳ *II21689 / T cap. Ι 3, 14 Ἀγαθὸς ὁ τῆς εὐπειθείας μισθός *II22714 / PMLb cap. Υ 5, 9 Ἀγαθὸς παῖς πένης καὶ σοφὸς *II2981 / T cap. Δ 19, 1; *II21319 / T cap. E 9, 9 Ἀγαθὸς πλοῦτος, ᾧ μὴ ἐστὶν ἁμαρτία *II22827 / PMLb cap. Χ 2, 4 Ἀγαθῷ μάλιστα περὶ οὐδενὸς II12195 / K cap. Φ 2, 39 Ἀγαθῷ περὶ οὐδενὸς *II22753 / PMLb cap. Φ 2, 13 Ἀγαθῶν ἀνδρῶν ἐστιν ἀριστεῖα *II2252 / T cap. A 13, 17 Ἀγαθῶν πόνων καρπὸς εὐκλεής *II2675 / T cap. Γ 1, 18 Ἀγαλλίαμα καρδίας καὶ εὐφροσύνη II11663 / K cap. O 9, 9; *II22126 / R cap. Ο 12, 5 Ἀγαπήσωμεν τὴν εὐλογίαν II1101 / K cap. A 2, 23 Ἀγαπητέ, μὴ μιμοῦ τὸ κακόν II1204 / K cap. A 4, 19 Ἀγαπητέ, πιστὸν ποίει ὃ ἐὰν ἐργάσῃ II1309 / K cap. A 14, 4 Ἀγαπητοί, ἐὰν ἡ καρδία ἡμῶν *II22533 / PMLb cap. Σ 9, 10 Ἀγαπητοί, μὴ παντὶ πνεύματι II1699 / K cap. Δ 7, 6; II12224 / K cap. Φ 4, 4; *II2944 / T cap. Δ 15, 13 Ἀγγέλους τοὺς μὴ τηρήσαντας II1749 / K cap. Δ 12, 13 Ἄγε νῦν οἱ λέγοντες· Σήμερον *II21386 / T cap. E 11, 14 Ἁγιάσατε νηστείαν, κηρύξατε *II22011 / R cap. Ν 8, 2 Ἁγιάσατε τὸν φαυλίζοντα ἑαυτόν *II2752 / T cap. Γ 8, 6 Ἀγνοεῖς ὅτιπερ ὁ τοῖς δούλοις II1suppl. 346 / V cap. M 5, 28 Ἁγνῶν ῥήσεις σεμναί *II21881 / R cap. Λ 2, 6 Ἀγονίαν καὶ στείρωσιν ἐν κατάραις II11815 / K cap. Π 13, 11

610

Initia

Ἀδὰμ μόνος ὑπὸ μόνου θεοῦ [II166 / K cap. A 1, 66] Ἀδελφοί, ἐὰν προληφθῇ ἄνθρωπος *II22620 / PMLb cap. Σ 17, 10 Ἀδελφοί, ἐγὼ ἐμαυτὸν οὔπω λογίζομαι *II22649 / PMLb cap. Τ 3, 4 Ἀδελφοί, εἰ συνηγέρθητε τῷ Χριστῷ *II22191 / PMLb cap. Π 1, 25 …ἀδελφοί, ἕκαστος καθὼς ἐλάβετε *II22448 / PMLb cap. Σ 2, 13 Ἀδελφοί, ἐμοὶ μὲν τὸ λέγειν II suppl. 8 / PMLb cap. A 11, 3 Ἀδελφοὶ ἐν ἀνάγκῃ χρήσιμοι II173 / K cap. A 12, 3 Ἀδελφοί, ἡ νὺξ προέκοψεν *II22181 / PMLb cap. Π 1, 15 Ἀδελφοὶ καὶ βοήθεια ἐν καιρῷ II177 / K cap. A 12, 7 Ἀδελφοί, μὴ ἐν προσωποληψίαις *II2930 / T cap. Δ 14, 10 Ἀδελφοί μου ἀπέστησαν ἀπ’ ἐμοῦ II11131 / K cap. Θ 8, 17 Ἀδελφοί, ὅσα ἐστὶν ἀληθῆ *II22190 / PMLb cap. Π 1, 24 Ἀδελφὸς οὐ λυτροῦται II1898 / K cap. E 9, 2 Ἀδελφὸς ὑπὸ ἀδελφοῦ βοηθούμενος II174 / K cap. A 12, 4; *II22439 / PMLb cap. Σ 2, 4 Ἀδελφῷ καὶ γυναικὶ καὶ φίλῳ *II21640 / R cap. Θ 4, 8 Ἅδης καὶ ἀπώλεια οὐκ ἐμπίπλαται II1313 / K cap. A 16, 1; *II2518 / T cap. A 41, 5 Ἅδης καὶ ἀπώλεια οὐκ ἐμπίπλανται II1suppl. 271 / V cap. Θ 6, 12 Ἅδης κοινὸν πανδοχεῖόν ἐστι II11105 / K cap. Θ 5, 13 Ἅδης κοινὸν πανδοχεῖον II1suppl. 269 / PMLb cap. Θ 8, 33 Ἀδικίαν καὶ ταλαιπωρίαν ἀφέλεσθε II1223 / K cap. A 5, 7; *II2632 / T cap. B 8, 10 Ἀδικοῦσι δὲ προηγουμένως *ΙΙ22560 / PMLb cap. Σ 12, 5 Ἀδικώτατος περὶ τὴν τῶν ἐγγόνων II1suppl. 230 / V cap. Z 2, 24 Ἀδόλως ἔμαθον, ἀφθόνως μεταδίδωμι II11932 / K cap. Σ 4, 2 Ἀδύνατοι ἀμπελῶνας ἀσεβῶν II1458 / K cap. A 30, 1 Ἀδύνατον εὑρεθῆναι δύο τινὰ II suppl. 113 / PMLb cap. Δ 33, 5 Ἀδύνατον τὴν ἀπαθῆ φύσιν πάθει II1389 / K cap. A 22, 28 Ἀεί, μάλιστα δὲ νῦν εὔκαιρον II1182 / K cap. A 3, 65 (Versio V HIAI PM T R) Ἀεὶ μὲν ἐργάζοιο τὴν σωτηρίαν II12291 / K cap. Ω 1, 24; *II22904 / PMLb cap. Ω 1, 39 Ἀεὶ πρὸς τὰ ὁμοιότροπα ἀδικοῦσιν *II2183 / T cap. A 8, 6 Ἀεί σοι τὸ βέλος II11874 / K cap. Σ 1, 20 (Paraphrasis) Ἀεὶ τὸ κρεῖττον ἄρχειν II11230 / K cap. K 2, 10 Ἀθάνατοι πᾶσαι αἱ ψυχαί *ΙΙ22852 / PMLb cap. Ψ 1, 14 Ἀθετῶν ἠθέτησεν εἰς ἐμὲ ὁ οἶκος *II21816 / R cap. Κ 18, 1 Ἀθηναῖοι δὲ πάντες *II2500 / T cap. A 39, 9 Ἄθλιοι, οἳ σαίνουσι II11306 / K cap. K 6, 28 Ἀθλιότης ἐστὶν ἡ ἐν τοῖς λυπηροῖς II11155 / K cap. Θ 8, 41 Ἀθυμία κατέσχεν με ἀπὸ ἁμαρτωλῶν II1350 / K cap. A 21, 5 Αἲ αἲ γόης κλέπτει σε II1759 / K cap. Δ 12, 23 (Versio primitiva) Αἲ αἲ (θρηνητικῶς) ὁ γόης II1759 / K cap. Δ 12, 23 (Paraphrasis) Αἱ αἰσθήσεις θυρίσιν ἐοίκασιν *II22165 / R cap. Ο 15, 7 Αἱ ἁμαρτίαι ἡμῶν ἀπέστησαν *II2349 / T cap. A 21, 13 Αἱ γνῶμαι τῶν ἀσεβῶν *II2402 / T cap. A 25, 5 Αἱ γυναῖκες τὰς φλυαρίας II1suppl. 190 / V cap. Γ 9, 4 Αἱ γυναῖκες τοῖς ἰδίοις ἀνδράσιν II1624 / K cap. Γ 6, 4

Initia

611

…αἱ γυναῖκες ὑποτασσόμεναι II1626 / K cap. Γ 6, 6; *II21735 / R cap. Κ 4, 5 Αἱ ἐπιφοραὶ καὶ οἱ ἔλεγχοι *II21489 / T cap. E 36, 28 Αἱ εὐθηνίαι τοῦ βίου II1836 / K cap. E 3, 13 Αἱ ἡμέραι μου παρῆλθον II11120 / K cap. Θ 8, 6 Αἱ θλίψεις τῆς καρδίας μου II11134 / K cap. Θ 8, 20 Αἱ κατὰ τὸν βίον λαμπρότητες II1251 / K cap. A 7, 4; *II2180 / T cap. A 8, 3 Αἱ μέλισσαι οὔτε ἅπασι τοῖς ἄνθεσι II11008 / K cap. Z 1, 8 Αἱ ὁδοὶ τῶν ἀσεβῶν *II22082 / R cap. O 4, 1 Αἱ ὁδοὶ τῶν δικαίων II11579 / K cap. O 3, 9; *II21421 / T cap. E 30, 4; *II22076 / R cap. Ο 3, 4 Αἱ πάντων ἀθρόαι πρὸς τἀναντία II11927 / K cap. Σ 3, 18 Αἱ συνεχεῖς καὶ ἀλλεπάλληλοι II1290 / K cap. A 11, 7 Αἱ τοῦ θεοῦ χάριτες *II21000 / T cap. Δ 20, 11 Αἱ τοῦ σώματος πράξεις II11782 / K cap. Π 8, 8 Αἱ τῶν ἀναγκαίων κτήσεις καὶ II11198 / K cap. I 3, 19 Αἱ τῶν ἀναγκαίων κτήσεις οὐ *II21673 / T cap. Ι 2, 16 Αἱ χεῖρές σου ἐποίησάν με II18 / K cap. A 1, 8; II180 / K cap. A 2, 2; *II25 / T cap. A 1, 5; *II2548 / T cap. B 5, 6 Αἱ χρημάτων καὶ κτημάτων ἐπιμέλειαι II11838 / K cap. Π 17, 6 Αἱ ψυχαὶ ἀπέρχονται *ΙΙ22853 / PMLb cap. Ψ 1, 15 Αἴγυπτον ἐπεκαλοῦντο II1673 / K cap. Δ 5, 1 Αἰδώμεθα τὴν τάξιν *II22643 / PMLb cap. Τ 2, 10 Αἰεί σοι τὸ βέλεμνον II11874 / K cap. Σ 1, 20 (Versio primitiva) Αἴνει μὲν ἄλλους II1848 / K cap. E 4, 11 Αἰνεῖτε τὸν κύριον *II21694 / R cap. Κ 1, 5 Αἶνος αὐτῷ ὕβρις II12101 / K cap. Υ 2, 3 Αἱρετώτερον ἐμοὶ ἐπὶ γῆς II11868 / K cap. Σ 1, 14; *II22588 / PMLb cap. Σ 15, 7 Αἱρετώτερον ὄνομα καλὸν II11636 / K cap. O 7, 3 Αἴσθησις παντὸς λόγου II11729 / K cap. Π 4, 13 Αἴσθησις, ὡς αὐτό που δηλοῖ *II22166 / R cap. Ο 15, 8 Αἰσχροὶ καὶ εἰκαῖοι II1435 / K cap. A 25, 14 Αἰσχρολογία μὴ ἐξερχέσθω II1425 / K cap. A 25, 4 Αἰσχρολογίας αὐτοῖς τε ἡμῖν II1432 / K cap. A 25, 11 Αἰσχρὸν ἀλλοτρίοις κόσμοις II1845 / K cap. E 4, 8 Αἰσχρὸν εὐλογεῖν μὲν ἡμᾶς *II21345 / T cap. E 9, 35; II1suppl. 203 / V cap. E 11, 21 Αἰσχρὸν τὸν παρόντα καιρὸν *II21720 / R cap. Κ 2, 15 Αἰσχρότης ἢ μωρολογία *II2502 / T cap. A 39, 11 Αἰσχρότης καὶ μωρολογία II1424 / K cap. A 25, 3 Αἰσχύνεσθε ἀπὸ ἀποστροφῆς II11994 / K cap. Σ 9, 4 Αἰσχύνθητι ἀπὸ ἀσπαζομένων II1322 / K cap. A 18, 2 Αἰσχυνθήτωσαν οἱ ἀνομοῦντες II11281 / K cap. K 6, 3 Αἰτεῖτε καὶ οὐ λαμβάνετε *II2407 / T cap. A 26, 4; *II21432 / T cap. E 31, 9 Ἀκάθαρτος ἔναντι κυρίου II1277 / K cap. A 10, 11 Ἀκάθαρτος παρὰ κυρίῳ II suppl. 97 / PMLb cap. Δ 32, 2 Ἀκαίρως μὴ σοφίζου *II21710 / R cap. Κ 2, 5; II1suppl. 326 / V cap. K 3, 5

612

Initia

Ἀκήκοας λόγον; Συναποθανέτω σοι II11479 / V cap. M 1, 2; *II21951 / R cap. Μ 4, 2 Ἀκοὴν ἤκουσα Ἐφραὶμ *II22233 / PMLb cap. Π 2, 30 Ἀκόλαστον οἶνος II11657 / K cap. O 9, 3; *II21914 / R cap. Μ 1, 4 Ἀκόρεστον ἀκοαῖς τῶν ἀρίστων *II2806 / R cap. Δ 3, 1 Ἄκουε, γῆ· τάδε λέγει κύριος *II21469 / T cap. E 36, 8 Ἄκουε, Ἰσραήλ, διαμαρτύρομαι *II2205 / T cap. A 11, 1 Ἄκουε, Ἰσραήλ, ἐντολὰς ζωῆς *II2909 / T cap. Δ 13, 16 Ἄκουε ταῦτα, ἡ τρυφερά II11766 / K cap. Π 7, 10 Ἄκουε, υἱέ, καὶ δέξαι ἐμοὺς λόγους *II2790 / R cap. Δ 2, 2 Ἀκούομεν τινὰς ἐν ὑμῖν *II2976 / T cap. Δ 18, 4 Ἀκοῦσαι δεῖ πρῶτον II1649 / K cap. Δ 2, 17 Ἀκούσας δὲ Ἰησοῦς τὴν φωνὴν *II21911 / R cap. Μ 1, 1 Ἀκούσας Ἰησοῦς τὴν φωνὴν II11432 / K cap. M 1, 1 Ἀκούσας Λάβαν τὰ ῥήματα II12142 / K cap. Φ 1, 3 Ἀκούσατε, βασιλεῖς *II2174 / T cap. A 7, 13 Ἀκούσατε δὴ ταῦτα, οἱ εἰς τὸ πρωῒ II suppl. 42 / PMLb cap. A 16, 2 Ἀκούσατε δὴ ταῦτα, οἱ ἐκθλίβοντες *II21378 / T cap. E 11, 6 Ἀκούσατε δὴ ταῦτα, οἱ ἡγούμενοι *II2168 / T cap. A 7, 7 Ἀκούσατε λόγον κυρίου, ἄρχοντες II suppl. 38 / PMLb cap. A 15, 4 Ἀκούσατε λόγον κυρίου, υἱοὶ Ἰσραήλ *II2224 / T cap. A 12, 5 Ἀκούσατέ μου καὶ φάγεσθε *II267 / T cap. A 2, 7; *II2903 / T cap. Δ 13, 10; *II21179 / T cap. E 1, 30 Ἀκούσατε παιδείαν καὶ σοφίσθητε II suppl. 155 / PMLb cap. M 12M, 5 Ἀκούσατε ταῦτα, λαὸς μωρὸς *II2147 / T cap. A 6, 16 Ἀκούσατε ταῦτα, οἱ ἱερεῖς *II2164 / T cap. A 7, 3 Ἀκούσατε ταῦτα, οἶκος Ἰακώβ *II22672 / PMLb cap. Υ 2, 6 Ἀκούσατε τὸ ῥῆμα κυρίου, οἱ τρέμοντες II1197 / K cap. A 4, 12 Ἀκούσονται τὰ ῥήματά μου II1988 / K cap. E 22, 3; *II2690 / T cap. Γ 2, 2 Ἀκούω ὡς ἡ πτερωτὸς II11564 / K cap. O 1, 19 (Paraphrasis) Ἀκρίτως καὶ καταγνωσθῆναι II1926 / K cap. E 11, 8 Ἄλαλα γενηθήτω τὰ χείλη II11238 / K cap. K 3, 4 Ἄλγος καρδίας καὶ πένθος καρδίας II12174 / K cap. Φ 2, 18 Ἀλγῶ ἐπὶ σέ, ἀδελφέ μου Ἰωνάθαν II1suppl. 259 / V cap. Θ 7, 2 Ἀλεξητήριον ἐν τῇ καλιᾷ τίθησιν II1suppl. 251 / V cap. Z 2, 45 Ἀλήθειαν οὐ μὴ λαλήσουσιν *II22488 / PMLb cap. Σ 6, 3 Ἀληθὲς εἰπεῖν ὡς ὁ κατοιόμενος II11626 / K cap. O 6, 15 Ἀληθινὸν ἀξίωμα τοῖς μεγιστᾶσιν II suppl. 3 / PMLb cap. A 10, 3 Ἀλκυὼν ἐστὶ θαλάττιον ὄρνεον II1suppl. 228 / V cap. Z 2, 22 Ἀλλ’ ἅτινα ἦν μοι κέρδη II suppl. 111 / PMLb cap. Δ 33, 3 Ἀλλ’ εἴποι τίς ἄν· Οὐκ ἔστιν *II21096 / T cap. Δ 24, 23 Ἀλλ’ ἐπειδὴ σαφῶς ἴσασιν [II126 / K cap. A 1, 26] …ἀλλ’ ἡγεῖσθαι ἰδιώτου μὲν εἶναι II suppl. 5 / PMLb cap. A 10, 5 Ἀλλ’ οἶμαι, τὸ τοῦ ἤθους εὐσταθὲς II11247 / K cap. K 3, 13 Ἀλλ’ ὦ σοφέ, φαίην ἄν [II160 / K cap. A 1, 60] Ἀλλὰ γὰρ τοῖς πᾶσι πρόδηλον II1400 / K cap. A 22, 39; II1449 / K cap. A 28, 7

Initia

613

…ἀλλὰ πέπεισται ὡς ἁπάντων II12217 / K cap. Φ 3, 20 Ἀλλὰ πολὺ τῶν προκειμένων [II140 / K cap. A 1, 40] Ἀλλὰ τίς εἴπῃ ταῦτα τοῖς οἰνοπλήκτοις II11454 / K cap. M 1, 23 Ἀλλάξει Αἰθίοψ τὸ δέρμα *II22487 / PMLb cap. Σ 6, 2 Ἀλλήλους μὲν ἐγώ τε καὶ ὁ χρόνος II1174 / K cap. A 3, 57 (Versio primitiva) Ἀλλήλους μὲν καὶ ἐγὼ καὶ ὁ χρόνος II1174 / K cap. A 3, 57 (Paraphrasis) Ἀλλήλων τὰ βάρη βαστάζετε II11507 / V cap. N 2, 7 Ἄλλην δὲ πάλιν μυθώδη θεωρίαν II143 / K cap. A 1, 43 Ἄλλην μυθώδη ἀλληγορίαν *II240 / T cap. A 1, 40 Ἀμαθεῖς ἄνθρωποι καὶ φιλόκοσμοι II11987 / K cap. Σ 8, 9; *II21328 / T cap. E 9, 18 Ἄμεινον ἦν τῷ Ἡρώδῃ II11607 / K cap. O 4, 6; *II22109 / Lc cap. Ο 10, 10 Ἀμέλει καὶ τὸ τοῦ πρωτοπλάστου [II128 / K cap. A 1, 28] Ἀμετάθετα πέφυκεν εἶναι *II21932 / R cap. Μ 2, 6 Ἀμήχανον ἅψασθαι τοῦ ἀγαθοῦ II1390 / K cap. A 22, 29 Ἀμήχανον ἐν εὐπραγίαις II12196 / K cap. Φ 2, 40 Ἀμήχανόν ἐστι χωρητικοὺς II1388 / K cap. A 22, 27 Ἀμήχανον συνυπάρχειν II1401 / K cap. A 22, 40; II1454 / K cap. A 28, 12; II1493 / K cap. B 1, 29 Ἀμήχανον τὰ μεγάλα II11909 / K cap. Σ 2, 22 Ἀμήχανον ὑπὸ φύσεως ἀνθρωπίνης II12063 / K cap. T 5, 11 Ἀμήχανον χωρητικοὺς *II2915 / T cap. Δ 13, 22 Ἄμικτος ἡ τοῦ ἐλεήμονος II1450 / K cap. A 28, 8 Ἄμμον θαλασσῶν καὶ σταγόνας II1376 / K cap. A 22, 15; *II2428 / T cap. A 28, 9 Ἀναβαίνουσιν ὄρη II11036 / K cap. Θ 1, 7 Ἀνάβητε ἐπὶ τοὺς προμαχῶνας *II22235 / PMLb cap. Π 2, 32 Ἀναβλέψας Ἁβραὰμ τοῖς ὀφθαλμοῖς *II22026 / PMLb cap. Ξ 1, 1 Ἀναβόησον ἐν ἰσχύϊ καὶ μὴ φείσῃ *II2210 / T cap. A 11, 6 Ἀναβόησον ἐν ἰσχύϊ, καὶ ὕψωσον *II2844 / R cap. Δ 6, 5 Ἀναγκαῖον ἡγησάμην παρακαλέσαι *II2613 / T cap. B 7, 6 Ἀνάγκης εἶδος οἶμαι II1111 / K cap. A 2, 33 Ἀνακέκραται τὸ κακὸν *II21226 / T cap. E 2, 21 Ἀναλάβωμεν τὰς καρδίας II11208 / K cap. K 1, 9 Ἀναμέσον ἁρμῶν λιθινῶν *II21383 / T cap. E 11, 11 Ἀναμέσον πράσεως καὶ ἀγορασμοῦ II11715 / K cap. Π 3, 4 Ἀναμέσον πράτου καὶ ἀγοραστοῦ II suppl. 44 / PMLb cap. A 16, 4 Ἀναπολόγητος εἶ, ὦ ἄνθρωπε πᾶς II12249 / K cap. Φ 7, 3 Ἀναρχία μᾶλλον καὶ στάσις II1262 / K cap. A 8, 7 Ἀναστὰς Ἀβεσαλὼμ ἐπορεύθη *II22740 / PMLb cap. Φ 1, 3 Ἀναστὰς Ἰὼβ διέρρηξεν τὰ ἱμάτια *II22206 / PMLb cap. Π 2, 3 Ἀναστάσεως ἡμέρα, καὶ ἡ ἀρχὴ δεξιά *II21597 / T cap. H 1, 5 Ἄνδρα ἱλαρὸν καὶ δότην ἀγαπᾷ *II2106 / T cap. A 5, 8 Ἄνδρα κατὰ τὰ ἔργα αὐτοῦ II1786 / K cap. E 1, 19; *II21481 / T cap. E 36, 20 Ἄνδρα πιστὸν ἔργον εὑρεῖν II11740 / K cap. Π 5, 1; *II22401 / PMLb cap. Π 23, 3 Ἄνδρα τὸν ἐν αἰτίᾳ φόνου II1875 / K cap. E 6, 4; II12235 / K cap. Φ 5, 8; *II22770 / PMLb cap. Φ 3, 9

614

Initia

Ἀνδρείας ἐστὶ τὸ δύσπληκτον εἶναι *II2suppl. 15 / R cap. Θ 1, 6 Ἀνδρείως χρὴ φέρειν II11829 / K cap. Π 15, 11 Ἄνδρες ἀγαθοί, τροπικώτερον εἰπεῖν *II2249 / T cap. A 13, 14 Ἄνδρες αἱμάτων μέτοχοι *II21081 / T cap. Δ 24, 8; II1suppl. 61 / V cap. Δ 8, 4 Ἄνδρες ἀσεβεῖς ἐξέκαυσαν πόλιν II11759 / K cap. Π 7, 3; II12039 / K cap. T 2, 2 Ἄνδρες δίκαιοι ἔστωσαν σύνδειπνοί σου II1710 / K cap. Δ 8, 5; *II2870 / R cap. Δ 9, 5 Ἀνδρὶ μικρολόγῳ οὐ καλὸν πλοῦτος *II22828 / PMLb cap. Χ 2, 5 Ἀνδρὸς λυπηροῦ ξηραίνεται ὀστᾶ *II21903 / R cap. Λ 4, 1; II1suppl. 106 / V cap. Φ 3, 3; II1suppl. 289 / V cap. Θ 5, 31 Ἀνέβη Ἰησοῦς ἐν Γαλγαλῷ II suppl. 127 / PMLb cap. Θ 14M, 1 Ἀνέβη Φαραὼ Νεχαώ *II2539 / T cap. B 1, 6 Ἀνέβησαν οἱ ἀδελφοὶ Ἰωσὴφ *II2323 / T cap. A 19, 1; *II22832 / PMLb cap. Χ 3, 2 Ἀνεζωπύρησε τὸ πνεῦμα Ἰακώβ II12252 / K cap. Χ 1, 1 Ἀνελεήμων ὁ μὴ συντηρῶν II11480 / V cap. M 1, 3; *II21952 / R cap. Μ 4, 3 Ἀνελεύθερον τὸ ἀδιάκριτον *II2931 / T cap. Δ 14, 11 Ἀνελήφθη Ἠλιοὺ ἐν συσεισμῷ *II291 / Τ cap. A 3, 5 Ἀνεμείναμεν κρίσιν, καὶ οὐκ ἔστιν II1580 / K cap. Γ 2, 9; *II2738 / T cap. Γ 7, 10 Ἄνεμος βορέας ἐγείρει νέφη *II22327 / R cap. Π 9, 1 Ἀνεπιστήμων ἰατρὸς *II21684 / T cap. Ι 3, 9 Ἀνέστη Ἀχιτόφελ καὶ ἀπῆλθεν II1455 / K cap. A 29, 1 Ἀνέστη Δαυῒδ ἐκ τῆς γῆς II11054 / K cap. Θ 3, 3 Ἀνέστησαν δέ τινες τῶν ἐκ τῆς συναγωγῆς II suppl. 24 / PMLb cap. A 13, 3 Ἀνέτειλεν ὁ ἥλιος, καὶ συνήχθησαν [II1suppl. 254 / PMLb cap. H 3, 2M] Ἄνευ βουλῆς μηδὲν ποιήσῃς *II2927 / T cap. Δ 14, 7 Ἀνεχώρησεν ἐπὶ τὴν Γαλιλαίαν II11262 / K cap. K 4, 11 Ἀνήγγειλά σοι τὰ πάλαι πρὶν ἐλθεῖν *II2295 / T cap. A 17, 10 Ἀνηγγέλη εἰς τὸν οἶκον Δαυΐδ *II2334 / T cap. A 20, 4 Ἀνηγγέλη σοι, ἄνθρωπε, τί καλόν *II2112 / T cap. A 5, 14; *II22362 / E cap. 174, 3 Ἀνὴρ ἀγαθὸς ἐγγυήσεται τὸν πλησίον II1877 / K cap. E 6, 6 Ἀνὴρ ἁμαρτωλὸς ἐκκαύσει φίλους *II21794 / R cap. Κ 13, 7 Ἀνὴρ ἀξιόπιστος πολλὰ II11741 / K cap. Π 5, 2; *II2643 / T cap. B 15, 1; *II22399 / PMLb cap. Π 23, 1 Ἀνὴρ ἄφρων ἐπικροτεῖ *II2371 / T cap. A 23, 5 Ἀνὴρ ἄφρων καὶ παράνομος *ΙΙ21786 / R cap. Κ 12, 2 Ἀνὴρ ἄφρων καὶ πλανώμενος *II2832 / HIII cap. Δ 3, 14 Ἀνὴρ βλέπων εἰς ἀλλοτρίαν τράπεζαν *II22047 / PMLb cap. Ο 1, 8 …ἀνὴρ δίψυχος ἀκατάστατος II1679 / K cap. Δ 5, 7; *II2284 / T cap. A 16, 12; *II2858 / R cap. Δ 7, 8 Ἀνὴρ ἐν πόνοις πονεῖ ἑαυτῷ *II2670 / T cap. Γ 1, 13 Ἀνὴρ ἐπιστήμων οὐ γογγύσει II1615 / K cap. Γ 5, 3; *II2710 / T cap. Γ 4, 3 Ἀνὴρ εὐμετάβολος γλώσσῃ *II2274 / T cap. A 16, 2 Ἀνὴρ ξενιτεύσας πεπλανημένος II11530 / K cap. Ξ 1, 3 Ἀνὴρ πεπλανημένος ἔγνω πολλά II11723 / K cap. Π 4, 7; *II21513 / T cap. E 41, 6; *II22394 / PMLb cap. Π 21, 5 Ἀνὴρ πλανώμενος ἀπὸ ὁδοῦ *II2963 / T cap. Δ 17, 11

Initia

615

Ἀνὴρ πλανώμενος ἐξ ὁδοῦ *II22426 / R cap. Ρ 2, 1 Ἀνὴρ σοφὸς οὐ μισήσει νόμον *II21186 / T cap. E 1, 37 Ἀνὴρ τίς ὀνόματι Ἀνανίας *ΙΙ22544 / PMLb cap. Σ 10, 7 Ἀνθ’ ὧν ἠδίκουν νηπίους II11554 / K cap. O 1, 9; *II22113 / PMLb cap. Ο 8, 3 Ἀνθρωπάρεσκος ἐστὶν II11302 / K cap. K 6, 24 Ἄνθρωποι μὲν γὰρ πέρας τιμωριῶν *II22897 / PMLb cap. Ω 1, 28 Ἄνθρωποι μὲν οὖν κληρονομοῦνται *II2787 / R cap. Δ 1, 4 Ἄνθρωποι μὲν πέρας τιμωριῶν *II21554 / T cap. E 47, 3 Ἄνθρωποι πάντες ἀπὸ ἐδάφους *II227 / T cap. A 1, 27 Ἄνθρωποι πάντες γῆ καὶ σποδός II1148 / K cap. A 3, 31 Ἄνθρωποι ταῖς νεφέλαις II1159 / K cap. A 3, 42; II1683 / K cap. Δ 5, 11 (Versio V HI PM) Ἀνθρώποις τὸ εὐμετάβλητον *II2654 / T cap. B 15, 12 Ἄνθρωπος ἀνθρώπῳ συντηρεῖ II1suppl. 160 / V cap. A 11, 28 Ἄνθρωπος ἄχαρις, μῦθος II11611 / K cap. O 5, 2; *II21776 / R cap. Κ 10, 3 Ἄνθρωπος γὰρ ἐκ ψυχῆς ὢν [II162 / K cap. A 1, 62] Ἄνθρωπος γεννᾶται κόπῳ II1121 / K cap. A 3, 4 Ἄνθρωπος δὲ τὸ ἐκ ψυχῆς II132 / K cap. A 1, 32 Ἄνθρωπος ἐθελουργοῦ *II21409 / T cap. E 13, 19 Ἄνθρωπος ἐν τιμῇ ὢν οὐ συνῆκεν *II2463 / T cap. A 34, 2 Ἄνθρωπος ματαιότητι ὡμοιώθη II1133 / K cap. A 3, 16 Ἄνθρωπος, ὃς ἐὰν ποιήσῃ *II2132 / T cap. A 6, 1 …ἄνθρωπος ὀχληρός, δημοκόπος II12042 / K cap. T 2, 5 Ἄνθρωπος πολύπειρος αἰσχυνθήσεται II11724 / K cap. Π 4, 8 Ἄνθρωπος σαπρία, καὶ υἱὸς II1125 / K cap. A 3, 8 Ἄνθρωπος σοφὸς σιγήσει II11269 / K cap. K 5, 7; *II2486 / T cap. A 37, 5; *II21712 / R cap. Κ 2, 7 Ἄνθρωπος συνεθιζόμενος λόγοις *II22061 / R cap. Ο 2, 6 Ἄνθρωπος συνετὸς ἐμπιστεύει νόμῳ *II21187 / T cap. E 1, 38 Ἄνθρωπος συνηθιζόμενος λόγοις II11911 / K cap. Σ 3, 2; *II22489 / PMLb cap. Σ 6, 4 Ἄνθρωπος τίς ἦν ἐν χώρᾳ *II22174 / PMLb cap. Π 1, 8 Ἄνθρωπος ὤν, εὐπρόσιτος *II2783 / T cap. Γ 8, 37 Ἄνθρωπος ὡσεὶ χόρτος II1132 / K cap. A 3, 15; *II2551 / T cap. B 5, 9 Ἀνθρώπου κεκυρωμένην διαθήκην *II2784 / R cap. Δ 1, 1 Ἀνθρώπου προκεκυρωμένην διαθήκην II1732 / K cap. Δ 11, 3 Ἀνθρώπῳ βασκάνῳ ἱνατί χρήματα II12168 / K cap. Φ 2, 12 Ἀνθρώπῳ χαλεποῦ ὄντος τοῦ εἰδέναι II1suppl. 173 / V cap. A 21, 21 Ἀνίερον οἴησις, μητρὸς ἀπάτης II1suppl. 363 / V cap. O 6, 11VW Ἀνοήτῳ ἐπερωτήσαντι σοφίαν II11488 / V cap. M 11, 3 Ἀνόνητα μεταγινώσκει II12289 / K cap. Ω 1, 22; *II22902 / PMLb cap. Ω 1, 37 Ἀντανελεῖς τὸ πνεῦμα αὐτῶν II12269 / K cap. Ω 1, 2; II1suppl. 138 / V cap. A 8, 7 Ἀνταπέστειλεν πρὸς βασιλέα Ἰσραὴλ II1501 / K cap. B 2, 3 Ἀνταπόδομα χειλέων αὐτοῦ II1suppl. 201 / V cap. E 10, 6 Ἀντὶ τῶν περιζωμάτων δηλονότι *II21659 / T cap. Ι 2, 2 Ἀντιλογίας ἐγείρει πᾶς κακός II suppl. 31 / PMLb cap. A 14, 3

616

Initia

Ἀντίστητε τῷ διαβόλῳ II1746 / K cap. Δ 12, 10; *II21135 / T cap. Δ 26, 16 Ἄνω νεύωμεν, ἀδελφοί II1807 / K cap. E 2, 12; *II21340 / T cap. E 9, 30; *II22252 / PMLb cap. Π 2, 49 Ἄξιον ἀποδέχεσθαι τὸ μηδενὸς ὀρέγεσθαι II11883 / K cap. Σ 1, 29 Ἄξιον θαυμάσαι θάλασσαν II11050 / K cap. Θ 1, 21 Ἄξιόν σοι τῆς σπορᾶς τὸ θέρος II1794 / K cap. E 1, 27 Ἀξιοπιστία τοῦ διδάσκοντος II1639 / K cap. Δ 2, 7; *II2798 / R cap. Δ 2, 10 Ἀξιοπιστότερα τραύματα φίλου II11696 / K cap. O 12, 2 Ἀπ’ αἰῶνος συνέτριψας *II2144 / T cap. A 6, 13; *II22267 / PMLb cap. Π 3, 11 Ἀπαιδευσία ἀνθρώπου, ἀκροᾶσθαι II1998 / K cap. E 24, 2 Ἀπαιδευσία πάντων τῶν παθῶν II suppl. 159 / PMLb cap. M 12M, 9 Ἀπαιδευσίαν ἀσυρῆ μὴ συνηθίσῃς *II22491 / PMLb cap. Σ 6, 6 Ἅπαντες ἄνθρωποι φύλακες II11928 / K cap. Σ 3, 19 Ἀπαραίτητος ὁ τοῦ θανάτου νόμος II11075 / K cap. Θ 3, 24 Ἀπαρατήρητος ὁ οἶκος II11839 / K cap. Π 18, 1; *II22353 / Lc cap. Π 4, 1; *II22355 / Lc cap. Π 4, 3 Ἀπατώμενοι τινὲς ὑπὸ τῆς οἰκείας *II21947 / R cap. Μ 3, 10 Ἀπέβη εἰς πένθος μου ἡ κιθάρα II11121 / K cap. Θ 8, 7 Ἀπείπατό με ἔλεος, ἐπισκοπὴ II11119 / K cap. Θ 8, 5 Ἀπεκρίθη ὁ ἀνὴρ ὁ ἐληλυθὼς II1299 / K cap. A 13, 2 Ἀπεκρίθη ὁ βασιλεὺς καὶ εἶπεν *II21444 / T cap. E 33, 5 Ἀπεκρίθησαν τῷ Ἱερεμίᾳ πάντες *II2155 / T cap. A 6, 24 Ἀπέναντι τυφλοῦ οὐ προσθήσεις *II22651 / PMLb cap. Τ 4, 1 Ἀπέστειλεν Ἄχαζ ἀγγέλους *II2536 / T cap. B 1, 3 Ἀπέστειλεν Ἐζεκίας πρὸς Ἡσαΐαν *II21601 / T cap. Η 2, 4 Ἀπέστειλεν Ἰεζάβελ πρὸς Ἡλιοῦ ΙΙ11090 / V cap. Θ 8, 7 Ἀπήγγειλαν οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ II1293 / K cap. A 12, 1 Ἀπηλλοτριωμένος ἐγενήθην II1suppl. 285 / V cap. Θ 5, 25 Ἀπληστία σώματος καὶ τοὺς τὰ ἄλλα II1317 / K cap. A 16, 5 Ἀπὸ ἀπαντήσεως προσώπου *II2932 / T cap. Δ 15, 1; II1suppl. 111 / V cap. Φ 3, 8 Ἀπὸ ἑνὸς συνετοῦ συνοικισθήσεται *II2242 / T cap. A 13, 7 Ἀπὸ καρποῦ τῶν ἔργων σου II1515 / K cap. B 3, 2; *II2656 / T cap. B 16, 2 Ἀπὸ καρπῶν στόματος ψυχὴ *II2386 / T cap. A 24, 4 Ἀπὸ λύπης ἐκβαίνει θάνατος II11418 / K cap. Λ 4, 2; *II21906 / R cap. Λ 4, 4 Ἀπὸ μικροῦ σπινθῆρος ἐκκαυθήσεται *II21812 / R cap. K 17, 11 Ἀπὸ ὁράσεως ἐπιγνωσθήσεται ἀνήρ *II2934 / T cap. Δ 15, 3 Ἀπὸ παντὸς ῥήματος ἀδίκου *II21788 / R cap. Κ 13, 1; *ΙΙ21861 / R cap. Λ 1, 2 Ἀπὸ προσώπου ἀδικίας *II21052 / T cap. Δ 22, 23 Ἀπὸ προσώπου ἀδικοῦντος II1suppl. 91 / V cap. Δ 29, 5 Ἀπὸ προσώπου ἀδικούντων *II21114 / T cap. Δ 25, 9 Ἀπὸ προσώπου λόγου ὠδινήσει *II2suppl. 4 / HIII cap. Δ 5, 2 Ἀπὸ προσώπου πολιοῦ ἐξαναστήσῃ *II22627 / PMLb cap. Τ 1, 1 Ἀπὸ σπινθῆρος πυρὸς πληθύνεται *II21369 / T cap. E 10, 15 Ἀπὸ στόματος μωροῦ ἀποδοκιμασθήσεται II11270 / K cap. K 5, 8 Ἀπὸ συμβούλου φύλαξον *ΙΙ22557 / PMLb cap. Σ 12, 2 Ἀπὸ τριῶν εὐλαβήθη ἡ καρδία II11749 / K cap. Π 6, 6; *II2970 / T cap. Δ 17, 18

Initia

617

Ἀπὸ τῶν ἐχθρῶν σου διαχωρίσθητι *II21638 / R cap. Θ 4, 6 Ἀπὸ τῶν ζηλούντων ἔγκρυψον II11112 / K cap. Θ 6, 5; II12171 / K cap. Φ 2, 15 Ἀπὸ τῶν οἰκείων τοῦ σπέρματός II11993 / K cap. Σ 9, 3; *II22431 / PMLb cap. Σ 1, 1 Ἀπὸ ὕδατος ἀλλοτρίου ἀπόσχου II1332 / K cap. A 20, 4 Ἀπὸ ὕδατος τοῦ Νῶε *II21270 / T cap. E 6, 2 Ἀπὸ φοροῦντος ὑακίνθινον II1473 / K cap. B 1, 9 Ἀποδοθείη αὐτῷ ἃ ἔπραξεν II1771 / K cap. E 1, 4 Ἀπόδοτε πᾶσι τὰς ὀφειλάς II11172 / K cap. I 2, 3 Ἀπόδοτε πᾶσιν τὰς ὀφειλάς *II21646 / T cap. Ι 1, 4; *II22812 / PMLb cap. Φ 9, 5 Ἀπόδοτε τὰ Καίσαρος Καίσαρι II11171 / K cap. I 2, 2 Ἀποθάνοι ἡ ψυχή μου *II21106 / T cap. Δ 25, 1; II1suppl. 87 / V cap. Δ 29, 1 Ἀποθανὼν δίκαιος ἔλιπεν μετάμελον *II21111 / T cap. Δ 25, 6 Ἀπόθεσθε κατὰ τὴν προτέραν *II22186 / PMLb cap. Π 1, 20 Ἀποθήσει τίς πῦρ ἐν κόλπῳ II1330 / K cap. A 20, 2 Ἀποθώμεθα οὖν τὰ ἔργα *II2912 / T cap. Δ 13, 19 Ἀποκριθεὶς Ἀβραὰμ εἶπεν· Νῦν *II2747 / T cap. Γ 8, 1 Ἀποκριθεὶς δὲ Σίμων Πέτρος II suppl. 23 / PMLb cap. A 13, 2 Ἀπόκρισις ὑποπίπτουσα ἀποστρέφει *II2388 / T cap. A 24, 6; *ΙΙ21780 / R cap. Κ 11, 4 Ἀπολῶ σοφοὺς ἐν τῇ Ἰδουμαίᾳ II11888 / K cap. Σ 2, 1 Ἀπόπλυνε ἀπὸ κακίας τὴν καρδίαν *II2905 / T cap. Δ 13, 12 Ἀποραθυμεῖν πρὸς τὸ τὰ συμφέροντα II11940 / K cap. Σ 4, 10 Ἀποστείλας Φαραώ, ἐκάλεσεν II suppl. 12 / PMLb cap. A 12, 1 Ἀπόστειλον τὸν ἄρτον σου *II2109 / T cap. A 5, 11; *II2982 / T cap. Δ 19, 2; *II21320 / T cap. E 9, 10 Ἀπόστηθι ἀπὸ ἀδίκου, καὶ ἐκκλίνει II1783 / K cap. E 1, 16 Ἀπόστησον ἀπὸ πλημμελείας σου II1suppl. 361 / V cap. O 4, 18 Ἀπόστησον ἀπὸ τῆς συμβίου σου *II21417 / T cap. E 14, 6; II1suppl. 218 / V cap. E 27, 5 Ἀπόστρεψον ἀπὸ σοῦ ἐπονειδίστους II11676 / K cap. O 10, 4 Ἀπόσχου ἀπὸ μάχης, καὶ ἐλαττώσεις *II21964 / R cap. Μ 5, 5 Ἀπρόσδεκτος ἡ ἀπὸ τῶν γογγυστῶν II1620 / K cap. Γ 5, 8; *II2713 / T cap. Γ 4, 6 Ἀπρόσκοποι γίνεσθε II11976 / K cap. Σ 7, 8; *II22513 / PMLb cap. Σ 7, 7 Ἀπροσπαθῶς χρὴ διοικεῖν II11836 / K cap. Π 17, 4 Ἅπτεται οὐ τῶν πολλῶν μόνον II12190 / K cap. Φ 2, 34; *II22758 / PMLb cap. Φ 2, 18 Ἀπώλετο τὸ μνημόσυνον αὐτῶν II1270 / K cap. A 10, 4 Ἆρ’ οὖν ἡμεῖς αὐτοὶ πρὸς τὸ πάντη *II21839 / R cap. K 20, 7 Ἄρας οὖν διττὸν ἔνθεν στρατόν II suppl. 136 / PMLb cap. Θ 15M, 3 Ἀργία κακουργίας ἀρχή *II2977 / T cap. Δ 18, 5 Ἄργυρος πεπυρωμένος γλῶσσα *II2693 / T cap. Γ 2, 5 Ἀρετὴ ἀμελέτητος ἐν τοῖς ἔργοις II1608 / K cap. Γ 4, 8 Ἀρετὴ λόγου μήτε ἀσαφείᾳ κρύπτειν *II21887 / R cap. Λ 2, 12 Ἀρίδηλοι αἱ μεγάλαι φύσεις *II2948 / T cap. Δ 15, 17 Ἀριθμὸς ἡμερῶν ἀνθρώπου II1150 / K cap. A 3, 33

618

Initia

Ἄριστον καὶ σοφὸν εἶναι μοι δοκεῖ II11278 / K cap. K 5, 16 Ἄριστον μὲν ὑγιαίνειν ἀεί, καλὸν II12132 / K cap. Υ 4, 7 Ἀρκεῖσθε τοῖς ἰδίοις ὀψωνίοις II12021 / K cap. Σ 14, 2 Ἀρχὴ ζωῆς ἀνθρώποις ἄρτος II1149 / K cap. A 3, 32; II1516 / K cap. B 3, 3; *II2657 / T cap. B 16, 3 Ἀρχὴ ζωῆς ἀνθρώπου ἄρτος *II2565 / T cap. B 5, 23 Ἀρχὴ ὁδοῦ ἀγαθῆς τὸ ποιεῖν II11572 / K cap. O 3, 2 Ἀρχὴ παντὸς ἔργου λόγος II11368 / K cap. Λ 1, 12; *II21700 / R cap. Κ 1, 11 Ἀσαὴλ κοῦφος τοῖς ποσίν II11540 / K cap. Ξ 2, 9 Ἀσεβεῖς ὅρια ὑπερέβησαν *II22097 / Lc cap. Ο 13, 4 Ἀσεβεῖς ὅριον ὑπερέβησαν II11568 / K cap. O 2, 3 Ἀσεβὲς τὸ λέγειν· Ἀδύνατα *II21225 / T cap. E 2, 20 Ἀσεβὴς ἐκκλίνει ὁδοὺς δικαιοσύνης II11575 / K cap. O 3, 5 Ἀσεβὴς ἐλθὼν εἰς βάθος κακῶν *ΙΙ22553 / PMLb cap. Σ 11, 8 Ἀσεβὴς ὁ λέγων βασιλεῖ· Παρανομεῖς II1230 / K cap. A 6, 2; II1541 / K cap. B 6, 2 Ἀσεβής, ὃς οὐκ ἠσχύνθη πρόσωπον II1231 / K cap. A 6, 3; II11222 / K cap. K 2, 2; II12043 / K cap. T 3, 1; *II22628 / PMLb cap. Τ 1, 2 Ἀσεβὴς ποιεῖ ἔργα ἄδικα *II21763 / R cap. Κ 9, 3 Ἀσεβῶν πόλις εἰς τὸν αἰῶνα II11763 / K cap. Π 7, 7 Ἀσθενεῖ τίς ἐν ὑμῖν; Προσκαλεσάσθω II11506 / V cap. N 2, 6 Ἄσπονδος καὶ ἀκήρυκτος πόλεμος *II21105 / T cap. Δ 24, 32 Ἀσχολία μεγάλη II1472 / K cap. B 1, 8; *II2566 / T cap. B 5, 24 Ἄσω δὴ τῷ ἠγαπημένῳ ἄσμα *II2138 / T cap. A 6, 7 …ἀτεχνῶς εἰς πῦρ ξαίνοντες *II21983 / R cap. Μ 8, 9; II1suppl. 349 / V cap. M 14, 10 Ἄτιμον τὸ τῶν εὐνούχων II1973 / K cap. E 19, 4; *II21416 / T cap. E 14, 5 Αὐλὸς καὶ ψαλτήριον *II2394 / T cap. A 24, 12; *II2698 / T cap. Γ 2, 10; *II2877 / R cap. Δ 10, 3 Αὔξει τὴν πεῖραν ἡ περὶ αὐτὴν II1610 / K cap. Γ 4, 10 Ἄϋπνός ἐστι καὶ ἀκοίμητος II1suppl. 174 / V cap. A 43, 5 Αὐστηρὸν ὂν καὶ διαβρωτικὸν II1359 / K cap. A 21, 14 Αὐτεξούσιος ὢν καὶ αὐτοκράτωρ II189 / K cap. A 2, 11 Αὕτη ἐστὶν ἡ ἀγάπη τοῦ θεοῦ *II21197 / T cap. E 1, 48 Αὕτη ἡ βίβλος γενέσεως οὐρανοῦ *II24 / T cap. A 1, 4 Αὕτη ἡ ἡμέρα, ἣν ἐποίησεν ὁ κύριος II11012 / K cap. H 1, 2; *II21595 / T cap. H 1, 3 Αὕτη ἡ θάλασσα ἡ μεγάλη II11037 / K cap. Θ 1, 8 Αὕτη τὸ βασιλικὸν σπέρμα ἀπολέσασα II1218 / K cap. A 5, 2 Αὐτοὶ ἠπείθησαν καὶ παρώξυναν *II2591 / T cap. B 6, 5 Αὐτόκλητός ἐστιν καὶ ἑκοντὶ II1105 / K cap. A 2, 27 Αὐτὸς γὰρ ὁ δημιουργὸς II122 / K cap. A 1, 22 Αὐτὸς δὲ ὁ Ἰωάννης εἶχε τὸ ἔνδυμα II11189 / K cap. I 3, 10 Αὐτὸς κύριος εἰς κρίσιν ἥξει *II2167 / T cap. A 7, 6 Αὐτοῦ γάρ ἐσμεν ποίημα *II232 / T cap. A 1, 32 Αὐτοῦ ἐσμὲν ποίημα II120 / K cap. A 1, 20 Ἀφ’ ἧς ἡμέρας ἐκτίσθης *II21132 / T cap. Δ 26, 13

Initia

619

Ἀφ’ οὗ ἔντιμος ἐγένου *II21012 / T cap. Δ 21, 12 Ἀφανιεῖς τὸ πονηρὸν ἐξ ὑμῶν II1273 / K cap. A 10, 7 Ἀφανισθήσεται Σαμάρεια II1504 / K cap. B 2, 6 Ἀφανισθήσεται Σαμαρία *II2590 / T cap. B 6, 4 Ἀφελεῖ κύριος ἀπὸ Ἱερουσαλὴμ II11291 / K cap. K 6, 13 Ἄφρονες δὲ ταῖς νεφέλαις II1683 / K cap. Δ 5, 11 (Versio K) Ἀφροσύνη ἀνδρὸς λυμαίνεται II11702 / K cap. Π 1, 1; *II2599 / T cap. B 6, 13; II1suppl. 182 / PMLb cap. B 2M/1P, 8 Ἄφρων ἀπὸ θύρας II1997 / K cap. E 24, 1; *II2491 / T cap. A 38, 1; *II22051 / PMLb cap. Ο 1, 12 Ἄφρων ἐκ περισσεύματος *II2496 / T cap. A 39, 5; *II22797 / PMLb cap. Φ 8, 5 Ἄφρων πληθύνει λόγους *II22796 / PMLb cap. Φ 8, 4 Ἄφρων ὡς σελήνη ἀλλοιοῦται II1676 / K cap. Δ 5, 4; *II2279 / T cap. A 16, 7 Βάδιζε, λαός μου, εἴσελθε *II21599 / T cap. Η 2, 2; *II21850 / R cap. K 22, 2 Βάλλων λίθον ἐπὶ πετεινὰ *II22062 / R cap. Ο 2, 7 Βαπτιζόμενος ἀπὸ νεκροῦ II1285 / K cap. A 11, 2; II1suppl. 5 / V cap. A 14, 5 Βαρέα ταῦτα ἀνθρώπῳ ἔχοντι φρόνησιν II11684 / K cap. O 10, 12 Βαρεῖα ἡ καρδία αὐτοῦ II11207 / K cap. K 1, 8 Βάρος ὑπὲρ σὲ μὴ ἄρῃς II11224 / K cap. K 2, 4; II11857 / K cap. Σ 1, 3; II12241 / K cap. Φ 6, 3; *II22584 / PMLb cap. Σ 15, 3 Βαρυτάτη κόλασις τοῖς εὖ φρονοῦσιν II1280 / K cap. A 10, 14 Βασιλεὺς ἐχθρὸν τυράννῳ II12051 / K cap. T 4, 4 Βασιλεὺς θρασὺς ἐμπεσεῖται II suppl. 134 / PMLb cap. Θ 15M, 1 …βασιλεύων ἄνθρωπος ὑποκριτὴς *II2184 / T cap. A 9, 1 Βασιλέως ὑπακούοντος λόγον *II2178 / T cap. A 8, 1 Βασκανία γὰρ φαυλότητος ἀμαυροῖ *II2642 / T cap. B 14, 4 Βασκανία φαυλότητος ἀμαυροῖ II12167 / K cap. Φ 2, 11; *II22748 / PMLb cap. Φ 2, 8 Βδέλυγμα ἁμαρτωλῶν θεοσέβεια *II21077 / T cap. Δ 24, 4 Βδέλυγμα δίκαιος ἀνδρὶ ἀδίκῳ *II21080 / T cap. Δ 24, 7 Βδέλυγμα κυρίῳ ὁδοὶ διεστραμμέναι II suppl. 39 / PMLb cap. A 15, 5 Βδέλυγμα κυρίῳ πᾶς ὑψηλοκάρδιος *II2414 / T cap. A 27, 4 Βδελυκτοὶ τῆς πλάνης *II21592 / T cap. E 51, 6 Βδελύττεται ἥλιον κλέπτης II suppl. 107 / PMLb cap. Δ 32, 12 Βέλτιον ἀκούειν φωνὴν αἰνέσεως *II22590 / PMLb cap. Σ 15, 9 Βέλτιον λίθον βαλεῖν εἰκῆ II1suppl. 327 / V cap. K 3, 14 Βέλτιον τὰς ἑαυτῶν ἡνίας ἐνδιδόναι *II22589 / PMLb cap. Σ 15, 8 Βέλτιον τοῦ τάχους ἡ μακροθυμία *II21730 / R cap. Κ 3, 6 Βέλτιον τῶν μὴ καθ’ ἡδονὴν λόγων *II2403 / T cap. A 25, 6; *II22805 / PMLb cap. Φ 8, 13 Βελτίων ἔσῃ, σωφρονιζόμενος II11965 / K cap. Σ 6, 9 Βελτίων τῶν μὴ καθ’ ἡδονὴν λόγων *II2336 / T cap. A 20, 6 Βία θεῷ οὐ πρόσεστιν II1536 / K cap. B 4, 13 Βίον ἀλλότριον περιεργάζεσθαι II1568 / K cap. Γ 1, 23; II1668 / K cap. Δ 4, 8; *II2778 / T cap. Γ 8, 32

620

Initia

Βίου τὸ κέρδος, ἐκβιοῦν II12292 / K cap. Ω 1, 25 Βλέπετε μὴ ἀπολέσητε *II22008 / R cap. Ν 6, 12 Βλέπετε μήπως ἡ ἐξουσία II11974 / K cap. Σ 7, 6 Βλέπετε πῶς ἀκριβῶς περιπατεῖτε *II21716 / R cap. Κ 2, 11 Βλέπετε πῶς περιπατεῖτε II11272 / K cap. K 5, 10 Βολὶς τιτρώσκουσα ἡ γλῶσσα II12072 / K cap. Υ 1, 6; *II22674 / PMLb cap. Υ 2, 8 Βούλει γνῶναι θεόν II1suppl. 189 / V cap. Γ 2, 25 Βούλεται ἡμᾶς ὁ θεῖος *II22449 / PMLb cap. Σ 2, 14 Βούλεται ὁ θεὸς εἰδέναι *II21573 / T cap. E 49, 12 Βουληθεὶς ἀπεκύησεν ἡμᾶς II121 / K cap. A 1, 21; *II230 / T cap. A 1, 30 Βούλομαι τοὺς ἄνδρας προσεύχεσθαι *II21738 / R cap. Κ 5, 2 Βουλομέναις μὲν ὁ θεὸς II1113 / K cap. A 2, 35 Βουλομένων, οὐ τυραννουμένων II1531 / K cap. B 4, 8; *II2618 / T cap. B 7, 11 Βραδὺς ἴσθι πρὸς κακουργίαν *II22423 / R cap. Ρ 1, 9 Βρίθει τὸ γεῶδες σκῆνος *ΙΙ22845 / PMLb cap. Ψ 1, 7 Βροτὸς γεννητὸς γυναικὸς II1124 / K cap. A 3, 7; *II28 / T cap. A 1, 8 Βρῶμα ἡμᾶς οὐ παρίστησιν II1521 / K cap. B 3, 8 Γαῦρον ὁ ἀλεκρυών II1suppl. 223 / V cap. Z 2, 17 Γεγόναμεν, ἵνα εὖ πάθωμεν. Τὸν παράδεισον *II253 / T cap. A 1, 53 Γεγόναμεν, ἵνα εὖ πάθωμεν· εὖ πεπόνθαμεν *II280 / T cap. A 2, 20 Γέγραπται· Ἀπολῶ τὴν σοφίαν II11893 / K cap. Σ 2, 6 Γέγραπται ὅτι ἔλαβεν χοῦν *ΙΙ22856 / PMLb cap. Ψ 1, 18 Γεηπόνος τὸν ὕπνον ἀποσεισάμενος II1599 / K cap. Γ 3, 16; *II2687 / T cap. Γ 1, 30 Γέλως γέλωτος εὐφρονοῦσιν II11308 / K cap. K 6, 30 Γέλως μωρῶν ἐν σπατάλῃ *II2704 / T cap. Γ 3, 3 Γενεὰ εὐθείων εὐλογηθήσεται II suppl. 77 / PMLb cap. Γ 16M, 3 Γενεὰ εὐθέων εὐλογηθήσεται *II2716 / T cap. Γ 5, 2 Γενεὰ πονηρὰ καὶ μοιχαλὶς II suppl. 92 / PMLb cap. Γ 17M, 9 Γενεὰ σκολιὰ καὶ διεστραμμένη *II2723 / T cap. Γ 6, 7; II suppl. 84 / PMLb cap. Γ 17M, 1 Γενεὰ σκολιὰ καὶ παραπικραίνουσα *II2724 / T cap. Γ 6, 8; II suppl. 88 / PMLb cap. Γ 17M, 5 Γενεᾶς ἀδίκου χαλεπὰ τὰ τέλη *II2726 / T cap. Γ 6, 10; II suppl. 89 / PMLb cap. Γ 17M, 6 Γενεσίων ἀγομένων τοῦ Ἡρώδου *II22108 / Lc cap. Ο 10, 9 Γενεσίων δὲ ἀγομένων τοῦ Ἡρώδου II11606 / K cap. O 4, 5 Γενηθήτω ἐν ἐμοὶ τὸ θέλημά σου II1452 / K cap. A 28, 10 Γενναιότερον ἐκ τοῦ παθεῖν II11148 / K cap. Θ 8, 34; *II22254 / PMLb cap. Π 2, 51 Γεννήματα ἐχιδνῶν, πῶς δύνασθε II1383 / K cap. A 22, 22 Γεννήματα ἐχιδνῶν, τίς ὑπέδειξεν II suppl. 94 / PMLb cap. Γ 17M, 11 Γεώργιον ξύλου ἐκφαίνει ὁ καρπὸς II11367 / K cap. Λ 1, 11 Γῆ σκοτεινὴ καὶ γνοφερά II11094 / K cap. Θ 5, 2 Γῆρας τίμιον οὐ τὸ πολυχρόνιον *II22157 / PMLb cap. Ο 11, 3 …γίνεσθαι θηρίον, ὃ καλεῖται τάρανδρος II1suppl. 252 / V cap. Z 2, 46

Initia

621

Γίνεσθε εἰς ἀλλήλους χρηστοί *II22621 / PMLb cap. Σ 17, 11 Γίνεσθε οἰκτίρμονες II12026 / K cap. Σ 15, 4 Γίνεσθε ποιηταὶ νόμου *II21222 / T cap. E 2, 17 Γίνου ὀρφανοῖς ὡς πατήρ II11556 / K cap. O 1, 11; *II22114 / PMLb cap. Ο 8, 4 Γίνου ταχὺς ἐν ἀκροάσει σου *II2483 / T cap. A 37, 2 Γινώσκω ἐγὼ ὅτι σκληρὸς εἶ *ΙΙ22565 / PMLb cap. Σ 13, 4 Γλυκὺς ὁ ὕπνος τοῦ δούλου II12115 / K cap. Υ 3, 1; *II22701 / PMLb cap. Υ 4, 8 Γλῶσσα εὔλαλος πληθυνεῖ II1990 / K cap. E 22, 5 Γλῶσσα μαλακὴ συντρίβει ὀστᾶ *II2694 / T cap. Γ 2, 6 Γλῶσσα μαλακὴ συντρίψει ὀστᾶ *II2389 / T cap. A 24, 7 Γλῶσσα τρίτη γυναῖκας ἀνδρείας II1691 / K cap. Δ 6, 4 Γλῶσσα τρίτη πολλοὺς ἐσάλευσε II1690 / K cap. Δ 6, 3 Γνοὺς δὲ Αὐνᾶν ὅτι οὐχ’ αὐτῷ ἔσται II1suppl. 130 / V cap. X 3, 2 Γνοὺς δὲ ὁ Ἰησοῦς ὅτι μέλλουσιν II1266 / K cap. A 9, 3 Γνῶθι σαυτὸν πρὸ πάντων II1suppl. 188 / V cap. Γ 2, 10; *II2suppl. 3a / R cap. Γ 8, 21 Γνῶθι τίς ὢν περὶ τίνων βουλεύῃ II11688 / K cap. O 10, 16 Γνώσεως ἀμοιρῶν μὴ ἐπαγγέλλου II1994 / K cap. E 23, 2 Γνωστὸς μακρόθεν ὁ δυνατὸς *II2939 / T cap. Δ 15, 8 Γνωστῶς ἐπιγνώσῃ ψυχὰς *II2208 / T cap. A 11, 4 Γραφικῶς καὶ ἀληθινῶς εἰπεῖν *II22321 / R cap. Π 8, 9 Γρηγορεῖτε, ὅτι οὐκ οἴδατε ποίᾳ ὥρᾳ *II2303 / T cap. A 17, 18 Γρηγορεῖτε, ὅτι οὐκ οἴδατε τὴν ἡμέραν II12280 / K cap. Ω 1, 13 Γύμναζε σεαυτὸν πρὸς εὐσέβειαν II1604 / K cap. Γ 4, 4 Γυμνὸς ἐξῆλθον ἐκ κοιλίας II1120 / K cap. A 3, 3 Γυναῖκα καλὴν ὁ εὑρών II1suppl. 354 / R cap. N 7, 3 Γυνὴ δέδεται νόμῳ *II22119 / PMLb cap. Ο 8, 9 Γυνὴ ἐν ἡσυχίᾳ μανθανέτω II1629 / K cap. Γ 7, 3 Γυνὴ ἴδιον ἄνδρα τιμῶσα II1623 / K cap. Γ 6, 3 Γυνή τις, τοῦ λιμοῦ διὰ τῶν σπλάγχνων II11415 / K cap. Λ 3, 20 Δαυῒδ ἦν πυρακίζων μετὰ κάλλους II11339 / V cap. K 8, 1 Δαυῒδ φυγὼν ἐσώθη *II21849 / R cap. K 22, 1 Δέδειχά σοι τοῦ εὑρεῖν τὴν ὁδόν *II21216 / T cap. E 2, 11 Δέδοικα μὴ καπνὸς ᾖ *II2159 / T cap. A 6, 28; *II2919 / T cap. Δ 13, 26 Δέησιν ἀδικουμένου εἰσακούσεται II11557 / K cap. O 1, 12 Δεῖ γενναίως ὥσπερ στρατιώτας II11525 / K cap. N 3, 13 Δεῖ ἡμᾶς κατὰ τὸν λόγον τῆς παροιμίας *II22683 / PMLb cap. Υ 2, 17 Δεῖ κατὰ τὸν λόγον τῆς παροιμίας II12087 / K cap. Υ 1, 21 Δεῖ κεκραμένον εἶναι τὸν ἔλεγχον II1suppl. 169 / V cap. A 11, 75 Δεῖ τὴν ψυχὴν ἄρχειν II1387 / K cap. A 22, 26 Δεῖ τὸν δίκαιον εἶναι φιλάνθρωπον *II22613 / PMLb cap. Σ 17, 3 Δεῖ τὸν ἐπίσκοπον ἀνεπίληπτον εἶναι *II22283 / PMLb cap. Π 4, 3 Δεῖ τὸν μανθάνοντα πιστεῦσαι *II21936 / R cap. Μ 2, 10 Δεῖ τὸν μέλλοντα ἐλεγκτικὸν εἶναι *II21550 / T cap. E 46, 10 Δεῖ τὸν μέλλοντα ἔσεσθαι πολιτικόν *II22055 / PMLb cap. Ο 1, 16

622

Initia

Δεῖ φθάνειν τὸν ἥλιον *II21436 / T cap. E 32, 4 Δειλία κατέχει ἀνδρογύναιον *II2suppl. 5 / HIII cap. Δ 5, 3 Δειλὸν εἶδος πονηρία *ΙΙ22542 / PMLb cap. Σ 10, 5 Δεινὸν ἐπιείκειαν δαπανῆσαι II1288 / K cap. A 11, 5 Δεινὸν ἐπιείκειαν θεοῦ δαπανῆσαι *II21821 / R cap. Κ 18, 6 Δεινὸν ἡ συνήθεια κατασχεῖν II11926 / K cap. Σ 3, 17 Δεινόν τε καὶ εὔστροφον χρῆμα II11381 / K cap. Λ 1, 25 Δεινὸν τὸ ἔθος ἐξομοιῶσαι II11929 / K cap. Σ 3, 20 Δεκταὶ παρὰ κυρίῳ ὁδοὶ *II2319 / T cap. A 18, 3; *II21422 / T cap. E 30, 5 Δεκτικὴ τοῦ κακοῦ γέγονεν ἡ ψυχὴ II193 / K cap. A 2, 15 Δεκτικὴ τοῦ κακοῦ ἡ ψυχὴ γέγονεν *II278 / T cap. A 2, 18 Δένδρον ζωῆς ἐπιθυμία ἀγαθή II1907 / K cap. E 10, 5; *II21252 / T cap. E 5, 3; *II21499 / T cap. E 38, 4 Δέον δέχεσθαι πᾶσαν οἴακος στροφήν II1818 / K cap. E 2, 23 Δέον ἢ μὴ ποιεῖν ὃ κατηγοροῦσιν II12250 / K cap. Φ 7, 4 Δέσποτα κύριε, λάβε τὴν ψυχήν II1suppl. 295 / V cap. Θ 5, 38 Δεῦρο φάγε ἐν εὐφροσύνῃ II1709 / K cap. Δ 8, 4 Δεῦτε λάβωμεν οἶνον II11442 / K cap. M 1, 11 Δέχου τὸν ἱκέτην, ἐπίκουρον II11168 / K cap. I 1, 6 Δημήτριός τις ὀνόματι, ἀργυροκόπος II12041 / K cap. T 2, 4 Δι’ ἀπληστίαν πολλοὶ ἐτελεύτησαν II1316 / K cap. A 16, 4 Δι’ ἐμοῦ βασιλεῖς βασιλεύουσιν *II21441 / T cap. E 33, 2 Δι’ ὑπερβολὴν ἡδονῆς II12260 / K cap. Χ 1, 9 Δι’ ὑπομονῆς τρέχωμεν *II22689 / PMLb cap. Υ 3, 6 Δι’ ὧν ἐπειράθη II11727 / K cap. Π 4, 11 Δι’ ὧν τίς ἁμαρτάνει II1781 / K cap. E 1, 14 Διὰ βοήθειαν δικαίων *II21066 / T cap. Δ 23, 7; II1suppl. 56 / V cap. Δ 7, 11 Διὰ δύο τρόπους *II22102 / Lc cap. Ο 10, 3 Διὰ πολλῶν θλίψεων II1suppl. 312 / V cap. Θ 5, 58 Διὰ τριῶν σείεται ἡ γῆ II1suppl. 137 / V cap. X 3, 9 Διαβολικῆς ὄντως ἐνεργείας II11020 / K cap. H 2, 4 Διάβολοι καὶ τῆς θείας II1671 / K cap. Δ 4, 11 Διαθῆκαι ἐπ’ ὠφελείᾳ *II2788 / R cap. Δ 1, 5 Διαθήκη ἐπὶ νεκροῖς *II2786 / R cap. Δ 1, 3 Διάκρισίς ἐστι σκοτίας λύχνος II suppl. 115 / PMLb cap. Δ 34, 2 Διάκρισίς ἐστιν ἐπιστήμη II suppl. 114 / PMLb cap. Δ 34, 1 Διαμαρτύρομαι ἐνώπιον τοῦ θεοῦ *II2215 / T cap. A 11, 11 Διαμαρτύρομαι ὑμῖν σήμερον II179 / K cap. A 2, 1 Διάνοιξον τοὺς ὀφθαλμούς σου *II2665 / T cap. Γ 1, 8 Διανοοῦ ἐν προστάγμασιν κυρίου *II21185 / T cap. E 1, 36 Διασωθέντες δὲ ἔγνωσαν ὅτι Μελίτη II12148 / K cap. Φ 1, 9 Διατί μαθητής, διατί καὶ ἐπίβουλος II1suppl. 216 / V cap. E 13, 9 Διατί οὐκ εὐθέως αὐτῷ συγκατεσκευάσθη II136 / K cap. A 1, 36 Διατί οὐχὶ θνητὰ φρονεῖν II1suppl. 264 / V cap. Θ 7, 25 Διατί τὴν κοσμοποιΐαν *II2314 / T cap. A 17, 29 Διατοῦτο ἀκυβέρνητα II suppl. 61 / PMLb cap. A 19, 2

Initia

623

Διατοῦτο κυβερνήτου χρεία *II21332 / T cap. E 9, 22 Διατοῦτο οὖν οὐκ εὐθὺς τὰ ἐνδύματα II137 / K cap. A 1, 37 Διατοῦτο οὕτως εἶπεν κύριος· Ἰδοὺ *II22269 / PMLb cap. Π 3, 13 Διαφορά ἐστιν τὸ χωρίζειν II suppl. 112 / PMLb cap. Δ 33, 4 Διαφορὰ τυγχάνει ἀληθείας *II22501 / PMLb cap. Σ 6, 16 Διαφόροις ἰδιώμασιν ἕκαστον II1suppl. 238 / V cap. Z 2, 32 Διδάσκει ἡμᾶς ὁ κύριος μὴ καταμελεῖν II12287 / K cap. Ω 1, 20; *II22899 / PMLb cap. Ω 1, 34 Διδάσκουσι μὲν οἱ τὰς ἰδίας τέχνας II1650 / K cap. Δ 2, 18 Διδάσκων τίς, μανθάνει πλέον II1644 / K cap. Δ 2, 12,*II2801 / R cap. Δ 2, 13 Διδαχαῖς ποικίλαις καὶ ξέναις II1638 / K cap. Δ 2, 6 Δίδου σοφῷ ἀφορμήν *II22708 / PMLb cap. Υ 5, 3 Διέρρηξε Γοθολία τὰ ἱμάτια II12049 / K cap. T 4, 2 Διεστραμμένη καρδία II12038 / K cap. T 2, 1; *II2826 / HIII cap. Δ 3, 8; *II2959 / T cap. Δ 17, 7 Διεστραμμένον οὐ δυνήσεται II1368 / K cap. A 22, 7; *II2423 / T cap. A 28, 4 Διέσωσα πτωχὸν ἐκ χειρὸς δυνάστου II1219 / K cap. A 5, 3; *II2625 / T cap. B 8, 3 (Versio T HIII); *II22176 / PMLb cap. Π 1, 10 Διέσωσα πτωχοὺς ἐκ χειρὸς δυνάστου *II2625 / T cap. B 8, 3 (Versio Lc) Διηγήσαντό μοι παράνομοι II1716 / K cap. Δ 9, 1 Διήγησις μωροῦ προσόχθισμα II1724 / K cap. Δ 9, 9; *II2815 / R cap. Δ 4, 5 Διήγησις μωροῦ ὡς ἐν ὁδῷ *II2499 / T cap. A 39, 8; *II2816 / R cap. Δ 4, 6 Διήγησις σοφοῦ διαπαντὸς σοφία *II2794 / R cap. Δ 2, 6 Δίκαιοι καταγελῶνται *II21074 / T cap. Δ 24, 1; II1suppl. 58 / V cap. Δ 8, 1 Δίκαιοι ποιοῦσιν ἐν πλούτῳ *II21047 / T cap. Δ 22, 18; II1suppl. 81 / V cap. Δ 28, 14 Δίκαιόν ἐστιν τοῖς γονεῦσιν *II21649 / T cap. Ι 1, 7 Δίκαιος ἀνὴρ καὶ ἄμεμπτος *II21075 / T cap. Δ 24, 2; II1suppl. 59 / V cap. Δ 8, 2 Δίκαιος ἑαυτοῦ κατήγορος II1578 / K cap. Γ 2, 7; *II2734 / T cap. Γ 7, 6 Δίκαιος ἐκ θήρας ἐκδύνει *II21050 / T cap. Δ 22, 21; *II21854 / R cap. K 22, 6; II1suppl. 83 / V cap. Δ 28, 16 Δίκαιος ἐν ἐξόδοις ὑμνεῖται *II21113 / T cap. Δ 25, 8 Δίκαιος ἐν χαρᾷ *II21049 / T cap. Δ 22, 20; II1suppl. 82 / V cap. Δ 28, 15 Δίκαιός ἐστιν κατὰ νόμον *II21294 / T cap. E 8, 16 Δίκαιος μεταξὺ ἀσεβῶν *II21115 / T cap. Δ 25, 10 Δίκαιος οἰκτείρει ψυχὰς II11349 / V cap. K 6, 2 Δίκαιος ὥσπερ λέων πέποιθεν *II2suppl. 13 / R cap. Θ 1, 3 Δικαιοσύνη δικαίου οὐ μὴ ἐξέληται II1suppl. 4 / V cap. A 14, 4 Δικαίως γὰρ ἔπασχον οἱ Αἰγύπτιοι II1suppl. 417 / PMLb cap. X 6, 10 Διό, ἀγαπητοί, σπουδάσατε ἄσπιλοι II12283 / K cap. Ω 1, 16 Διὸ καὶ ἡμῖν ἐμπρεπὲς ἀντιστῆναι *II21140 / T cap. Δ 26, 21 Διὸ προσλαμβάνεσθε ἀλλήλους *II22619 / PMLb cap. Σ 17, 9 Διορατικὸν ἄνδρα καὶ ὀξὺν *II2241 / T cap. A 13, 6; *II21509 / T cap. E 41, 2 Διπλοῦν τὸ εἶδος τῶν πειρασμῶν *II22312 / R cap. Π 7, 6 Δὶς πρὸς τὸν αὐτὸν λίθον II1289 / K cap. A 11, 6 Διττὸν τὸ μεθύειν· ἓν μὲν τὸ ληρεῖν II11462 / K cap. M 1, 31

624

Initia

Διώκων ἐργολαβίαν ἐμπεσεῖται *II21380 / T cap. E 11, 8 Διώκων ἐργολαβίας ἐμπεσεῖται *II22780 / PMLb cap. Φ 6, 5 Δοθήσεται ἡ ἀσέβεια ὑμῶν *II21467 / T cap. E 36, 6 Δοιαὶ γὰρ μερόπεσσιν ὁδοί II11595 / K cap. O 3, 25 (Versio primitiva) Δόκησις μετανοίας, οὐ μετάνοια II1291 / K cap. A 11, 8 Δοκίμιον ἀργυρίου καὶ χρυσίου *II21233 / T cap. E 3, 4 Δοκίμιον ἀργυρίῳ καὶ χρυσίῳ II1838 / K cap. E 4, 1 Δοκῶ γὰρ ὅτι ὁ θεὸς ἡμᾶς *II21093 / T cap. Δ 24, 20 Δόλος ἐν καρδίᾳ τεκταινομένου *II21768 / R cap. Κ 9, 8 Δόλος ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ II1742 / K cap. Δ 12, 6; *II21131 / T cap. Δ 26, 12 Δόμα ἀνθρώπου ἐμπλατύνει *II2950 / T cap. Δ 16, 2 Δόξα ἀνδρὸς ἀποστρέφεσθαι II11387 / K cap. Λ 2, 4; *ΙΙ21864 / R cap. Λ 1, 5 Δόξα καὶ ἀτιμία ἐν λαλιᾷ II1991 / K cap. E 22, 6; II11423 / K cap. Λ 5, 2 Δόξα μεγάλη ἀκολουθεῖν κυρίῳ *II21016 / T cap. Δ 21, 16 Δόξα, ὡς ὁ παλαιὸς λόγος II1851 / K cap. E 4, 14 Δόξαν δίωκε μήτε πᾶσαν *II2771 / T cap. Γ 8, 25; II1suppl. 185 / V cap. Γ 2, 21 Δὸς τῷ εὐσεβεῖ καὶ μὴ ἀντιλαβοῦ II11430 / K cap. Λ 6, 2; *II2975 / T cap. Δ 18, 3 Δόσις, βασκάνου ἐκτήκει ὀφθαλμούς *II22752 / PMLb cap. Φ 2, 12 Δόσις λαθραία ἀνατρέπει ὀργάς II suppl. 121 / PMLb cap. Δ 35, 1 Δόσις λαθραῖος ἀνατρέπει ὀργάς *II2951 / T cap. Δ 16, 3 Δότε αὐτῇ ἀπὸ καρπῶν χειρῶν II1774 / K cap. E 1, 7 Δότε μέθην τοῖς ἐν λύπαις II11658 / K cap. O 9, 4; II1suppl. 290 / V cap. Θ 5, 32 Δράξασθε παιδείας, μήποτε *II22210 / PMLb cap. Π 2, 7 Δυνατὸν ἐν τριακονταετίᾳ II157 / K cap. A 1, 57 Δύο αἰτοῦμαι παρὰ σοῦ II11635 / K cap. O 7, 2 Δύο γὰρ τοῖς ἀνθρώποις ὁδοί II11595 / K cap. O 3, 25 (Paraphrasis) Δύο ἐναντίους λόγους II1393 / K cap. A 22, 32 Δύο ἠδίκησεν ἡμᾶς ἐξ ἀρχῆς *II21146 / T cap. Δ 26, 27 Δύο ταῦτα οἶδεν φιλοσοφία II1805 / K cap. E 2, 10 Δυσεκρίζωτος ἡ πλάνη *II22506 / PMLb cap. Σ 6, 21 Δυσεύρητον ἢ καὶ παντελῶς *II21390 / T cap. E 11, 18 Δυσμεταχείριστον ἔχθρας εἶδος II12183 / K cap. Φ 2, 27 Δυστυχοῦμεν οἷς εὐποροῦμεν II1305 / K cap. A 13, 8 Δῶρα ἐκτυφλοῖ ὀφθαλμοὺς *II2949 / T cap. Δ 16, 1 Δωρεὰν ἐλάβετε, δωρεὰν δότε II11936 / K cap. Σ 4, 6 Δῶρον θεῷ κάλλιστόν ἐστιν II11785 / K cap. Π 8, 11 Δώσω αὐτοῖς ἄρχοντας *II2186 / T cap. A 9, 3 Ἐὰν ἀγαπᾶτέ με, τὰς ἐντολὰς *II21192 / T cap. E 1, 43 Ἐὰν ἀγαπήσῃς ἀκοήν, ἐκλέξῃ *II22709 / PMLb cap. Υ 5, 4 Ἐὰν ἀεὶ μνημονεύῃς II suppl. 120 / PMLb cap. Δ 34, 7 Ἐὰν αἰσχρὸς τὸ φαινόμενον ᾖς II11347 / V cap. K 8, 9 Ἐὰν ἀκοῇ ἀκούσῃ τῆς φωνῆς *II22360 / E cap. 174, 1 Ἐὰν ἀκοῇ ἀκούσῃς τῆς φωνῆς κυρίου, εὐλογημένος *II21159 / T cap. E 1, 10 Ἐὰν ἀκοῇ ἀκούσῃς τῆς φωνῆς κυρίου τοῦ θεοῦ σου *II21153 / T cap. E 1, 4 Ἐὰν ἀκοῇ ἀκούσητε τὰ δικαιώματά μου *II21158 / T cap. E 1, 9

Initia

625

Ἐὰν ἀκούσῃς τῆς φωνῆς μου *II21152 / T cap. E 1, 3 Ἐὰν ἀκούσωσιν καὶ δουλεύσωσιν *II21163 / T cap. E 1, 14 Ἐὰν ἁλῷ ἄνθρωπος κλέπτων II11320 / V cap. K 5, 2 Ἐὰν ἄνθρωπος εἰς ἄνθρωπον ἁμάρτῃ *II21394 / T cap. E 13, 4 Ἐὰν ἄνθρωπος καταβῇ II11093 / K cap. Θ 5, 1 Ἐὰν ἄνομόν τι ἐστὶν II1suppl. 358 / V cap. O 4, 1 Ἐὰν ἄοκνος ᾖς, ἥξει *II2666 / T cap. Γ 1, 9 Ἐὰν ἀποθάνῃ ἄνθρωπος, ζήσεται II11057 / K cap. Θ 3, 6 Ἐὰν ἀποπλύνῃς ἐν νίτρῳ *II21218 / T cap. E 2, 13 Ἐὰν γένηται ἄνθρωπος μισῶν II12233 / K cap. Φ 5, 6; *II21355 / T cap. E 10, 1 Ἐὰν γένηται ἔν τινι ἁμαρτία II1462 / K cap. A 31, 1 Ἐὰν γενομένη γένηται γυνὴ II1622 / K cap. Γ 6, 2 Ἐὰν γένωνται ἀνθρώπῳ δύο II11816 / K cap. Π 14, 1 Ἐὰν γλίχῃ εἰσελθεῖν II1suppl. 315 / V cap. Θ 5, 68 Ἐὰν δὲ καθίσῃς περὶ πόλιν *II22337 / R cap. Π 11, 3 Ἐὰν δὲ τίς ἐπιθῆται δόλῳ *II22766 / PMLb cap. Φ 3, 5 Ἐὰν διαστείλῃ τῷ λαῷ II suppl. 6 / PMLb cap. A 11, 1 Ἐὰν διορθώσῃ Ἱερουσαλὴμ *II2904 / T cap. Δ 13, 11 Ἐὰν διορθώσῃ καὶ ποιήσῃς Ἱερουσαλὴμ *II21271 / T cap. E 6, 3 Ἐὰν ἐγγυήσῃς σὸν φίλον II1872 / K cap. E 6, 1 Ἐὰν εἴπῃς ἐν τῇ καρδίᾳ σου· Ἄρα *II2476 / T cap. A 35, 5 Ἐὰν εἴπῃς ἐν τῇ καρδίᾳ σου· Πῶς II1694 / K cap. Δ 7, 1 Ἐὰν εἴπωμεν ὅτι ἁμαρτίαν *II2849 / R cap. Δ 6, 10 Ἐὰν εἰσέλθῃς εἰς πόλιν *II22336 / R cap. Π 11, 2 Ἐὰν ἐμοί τίς διακονῇ *II21020 / T cap. Δ 21, 20 Ἐὰν ἐν τῷ διορύγματι εὑρεθῇ II11321 / V cap. K 5, 3 Ἐὰν ἐξαγάγῃς τίμιον ἐξ ἀναξίου *II2792 / R cap. Δ 2, 4 Ἐὰν ἐξάπινα ὤσῃ τίς τινὰ II1956 / K cap. E 18, 2 Ἐὰν ἐξέλθῃς παρεμβαλεῖν *II22335 / R cap. Π 11, 1 Ἐὰν ἐξελκύσῃς λόγους *II22350 / R cap. Π 14, 2 Ἐὰν ἐπιθῆταί τις τῷ πλησίον II11797 / K cap. Π 11, 1; II12230 / K cap. Φ 5, 3 Ἐὰν ἐπιστήσῃς τὸ σὸν ὄμμα *II21127 / T cap. Δ 26, 8 Ἐὰν εὖ ποιῇς, γνῶθι τίνι ποιεῖς *II2879 / HIII cap. Δ 7, 2 Ἐὰν εὐπορηθῇ ἡ χεὶρ II11992 / K cap. Σ 9, 2 Ἐὰν ἔχῃς τί κατὰ τοῦ ἐχθροῦ II1suppl. 166 / V cap. A 11, 71 Ἐὰν ἡ καρδία ἡμῶν μὴ καταγινώσκῃ II11710 / K cap. Π 2, 2; *II22284 / PMLb cap. Π 4, 4 Ἐὰν θέλητε καὶ εἰσακούσητέ μου *II22363 / E cap. 174, 4 Ἐὰν ἴδῃς ἄνδρα ταχὺν *II22793 / PMLb cap. Φ 8, 1 Ἐὰν ἴδῃς τὸ ὑποζύγιον II1187 / K cap. A 4, 2 Ἐὰν καθίσῃς δειπνεῖν II1707 / K cap. Δ 8, 2 Ἐὰν κατὰ συναρπαγὴν τοῦ ἐχθροῦ *II21403 / T cap. E 13, 13 Ἐὰν καταμάθῃς πῶς εἰς βάθος II1suppl. 237 / V cap. Z 2, 31 Ἐὰν λοιδορῶνται δύο ἄνδρες *II21960 / R cap. Μ 5, 1 Ἐὰν μάχωνται δύο ἄνδρες II12231 / K cap. Φ 5, 4 Ἐὰν μάχωνται δύο ἄνθρωποι *II21961 / R cap. Μ 5, 2

626

Initia

Ἐὰν μὴ ἐν φόβῳ κυρίου κρατήσῃ *II21384 / T cap. E 11, 12 Ἐὰν μὴ κύριος οἰκοδομήσῃ οἶκον *II21430 / T cap. E 31, 7 Ἐὰν μὴ οἱ ἄρχοντες φιλοσοφήσουσιν *II2181 / T cap. A 8, 4 Ἐὰν μὴ ὑπακούσητέ μου *II21207 / T cap. E 2, 2; *II22257 / PMLb cap. Π 3, 1 Ἐὰν ὀφείλημα ᾖ ἐν τῷ πλησίον σου *II21521 / T cap. 43, 1 Ἐὰν ὄψῃ τὸν ὄνον II1189 / K cap. A 4, 4 Ἐὰν παραγένηται ὁ Λευΐτης *II22031 / PMLb cap. Ξ 1, 6 Ἐὰν πατάξῃ τίς τινά, καὶ ἀποθάνῃ II1955 / K cap. E 18, 1; II12229 / K cap. Φ 5, 2; *II21392 / T cap. E 13, 2; *II22765 / PMLb cap. Φ 3, 4 Ἐὰν πεινᾷ ὁ ἐχθρός σου, ψώμιζε II1195 / K cap. A 4, 10; II1854 / K cap. E 5, 3; *II21284 / T cap. E 8, 6 Ἐὰν πένεται ὁ ἀδελφός σου καὶ ἀδυνατῇ II1suppl. 159 / V cap. A 11, 6 Ἐὰν πένηται ὁ ἀδελφός σου ὁ μετὰ II11991 / K cap. Σ 9, 1 Ἐὰν περικαθίσῃς πρὸς πόλιν II11821 / K cap. Π 15, 3 Ἐὰν πέσῃ ὁ ἐχθρός σου, μὴ ἐπιχαρῇς II1853 / K cap. E 5, 2; *II21282 / T cap. E 8, 4 Ἐὰν πλανώμενον, ὁ νόμος φησίν II1216 / K cap. A 4, 31 Ἐὰν πνεῦμα τοῦ ἐξουσιάζοντος *II21128 / T cap. Δ 26, 9; *II21253 / T cap. E 5, 4; *II21396 / T cap. E 13, 6 Ἐὰν πρόῃς ἑαυτὸν εἰς εὐφροσύνην *II2868 / R cap. Δ 9, 3 Ἐὰν προσέλθῃς πρὸς πόλιν II11820 / K cap. Π 15, 2; *II22808 / PMLb cap. Φ 9, 1 Ἐὰν σκεύει σιδήρου πατάξῃ τίς τινά *II21391 / T cap. E 13, 1 Ἐὰν συναντήσῃ σοι ὄρνεα II11114 / K cap. Θ 7, 1 (Versio K) Ἐὰν συναντήσῃς νοσσιᾷ ὀρνέου II11114 / K cap. Θ 7, 1 (Versio V PM R) Ἐὰν συναντήσῃς τῷ βοῒ II1186 / K cap. A 4, 1; *II21279 / T cap. E 8, 1 Ἐάν τις ἀγαπᾷ με, τὸν λόγον *II21193 / T cap. E 1, 44 Ἐάν τις αἰτήσῃ παρὰ τοῦ πλησίον [II1suppl. 334 / V cap. K 6, 1VW] Ἐάν τις ἀποδῶται οἰκίαν II11712 / K cap. Π 3, 1 Ἐάν τις βούληται κακηγορεῖν *ΙΙ21871 / R cap. Λ 1, 12 Ἐάν τις δῷ μῶμον τῷ πλησίον II1768 / K cap. E 1, 1 Ἐάν τις δῷ τῷ πλησίον ἀργύριον II11792 / K cap. Π 9, 1 Ἐάν τις δῷ τῷ πλησίον αὐτοῦ ἀργύριον *II22397 / PMLb cap. Π 22, 1 Ἐάν τις δῷ τῷ πλησίον ὑποζύγιον II11793 / K cap. Π 9, 2 Ἐάν τις ἐπιθῆται τῷ πλησίον *II2624 / T cap. B 8, 2 Ἐάν τις ἴδῃ τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ *II2123 / T cap. A 5, 25 Ἐάν τις κατ’ οἰκίαν ἢ κώμην *II2253 / T cap. A 13, 18 Ἐάν τις κλέψῃ μόσχον II11319 / V cap. K 5, 1; *II21844 / R cap. Κ 21, 1 Ἐάν τις λάβῃ γυναῖκα II11822 / K cap. Π 15, 4; II1suppl. 352 / V cap. N 4, 1 Ἐάν τις προσέλθῃ II12144 / K cap. Φ 1, 5; *II22029 / PMLb cap. Ξ 1, 4; *II2suppl. 16 / R cap. I 1, 1 Ἐάν τις σε εἴπῃ κακῶς II11249 / K cap. K 3, 15; *II21799 / R cap. Κ 13, 12 Ἐάν τις τὸ κακὸν ἐν προσχήματι II12090 / K cap. Υ 1, 24 Ἐὰν τοῖς προστάγμασίν μου πορεύησθε *II21154 / T cap. E 1, 5 Ἐὰν τοῦ ἄρτι πρῶτον εἰσαγομένου II1652 / K cap. Δ 2, 20; *II2809 / R cap. Δ 3, 4 Ἐὰν τῷ θεῷ διὰ τῶν ἀγαθῶν *II2125 / T cap. A 5, 27 Ἐὰν ὑστερήσῃ, ὑπόμεινον *II21727 / R cap. Κ 3, 3 Ἐβόησα ἐν θλίψει μου πρὸς κύριον II1suppl. 294 / V cap. Θ 5, 37

Initia

627

Ἐγγίζει μοι ὁ λαὸς οὗτος II1suppl. 401 / V cap. Υ 4, 6 Ἐγγισάτωσαν καὶ ἀναγγειλάτωσαν *II21590 / T cap. E 51, 4 Ἔγγονον κακὸν δίκαιον *II2372 / T cap. A 23, 6 Ἐγγύη πολλοὺς ἀπώλεσε II1879 / K cap. E 6, 8 Ἐγγὺς κύριος τοῖς συντετριμμένοις [II1suppl. 199 / VW addit. cap. Δ 25, 4] Ἐγένετο δὲ ἡνίκα ἤγγισεν Ἰσραὴλ II1suppl. 129 V cap. X 3, 1 Ἐγένετο ἐν ταῖς ἡμέραις *II2623 / T cap. B 8, 1 Ἐγένετο ἐν τῷ ἐγγίζειν ἄνδρα II1321 / K cap. A 18, 1 Ἐγένετο ἐν τῷ καιρῷ ἐκείνῳ *II22173 / PMLb cap. Π 1, 7 Ἐγένετο ἔτι πόλεμος *II2535 / T cap. B 1, 2 Ἐγένετο ἡνίκα ἤρξαντο *II22473 / PMLb cap. Σ 5, 1 Ἐγένετο λιμὸς ἐν Σαμαρείᾳ II11400 / K cap. Λ 3, 5; *II21889 / R cap. Λ 3, 1 Ἐγένετο λιμὸς ἐπὶ τῆς γῆς ΙΙ11084 / V cap. Θ 8, 1 Ἐγένετο λόγος κυρίου πρὸς Ἱερεμίαν *II2457 / T cap. A 32, 8 Ἐγένετο λόγος κυρίου πρός με *II2965 / T cap. Δ 17, 13; *II21054 / T cap. Δ 22, 25; *II21288 / T cap. E 8, 10 Ἐγένετο μάχη ἀναμέσον *II22313 / R cap. Π 8, 1 Ἐγένετο φιλονεικία ἐν τοῖς *II2195 / T cap. A 10, 7; *II22686 / PMLb cap. Υ 3, 3 Ἐγένετο ὡς ἤκουσεν Λάβαν *II2921 / T cap. Δ 14, 1 Ἐγένετο ὡς κατέστη ἡ βασιλεία II12048 / K cap. T 4, 1 Ἐγενήθη ἐν τῷ εἶναι πνεῦμα *II21120 / T cap. Δ 26, 1; II1suppl. 197 / V cap. Δ 25, 1 Ἐγενήθη ἡ καρδία μου II11133 / K cap. Θ 8, 19 Ἐγενήθη ἡμέρα, καὶ ἔθυσεν II11809 / K cap. Π 13, 5 Ἐγενήθη τὸ σπέρμα αὐτῶν *II21212 / T cap. E 2, 7 Ἐγενήθη ὡς συνετέλεσεν Δαυῒδ II1191 / K cap. A 4, 6 Ἐγενήθην εἰς ὀνειδισμοὺς II11675 / K cap. O 10, 3; II1suppl. 286 / V cap. Θ 5, 26 Ἐγενήθην ὡς ἀσκὸς II11141 / K cap. Θ 8, 27 Ἐγενήθησαν ὡς οἱ ἐβδελυγμένοι *II2466 / T cap. A 34, 5 Ἐγεννήθη Μωϋσῆς καὶ ἦν ἀστεῖος *II21731 / R cap. Κ 4, 1 Ἐγένοντο διαλογιζόμενοι κόπους *II2829 / HIII cap. Δ 3, 11 Ἐγένοντο εἰς προνομήν *II22348 / R cap. Π 13, 1 Ἐγκάθηται ἐνέδρᾳ μετὰ πλουσίων II1880 / Κ cap. Ε 7, 1; *II21359 / T cap. E 10, 5 Ἔγκατα μωροῦ ἀγγεῖον *II2283 / T cap. A 16, 11 Ἔγκειται ἡ διάνοια τοῦ ἀνθρώπου II1466 / K cap. B 1, 2; *II2545 / T cap. B 5, 3; *II2819 / HIII cap. Δ 3, 1; II1suppl. 104 / V cap. Φ 3, 1 Ἐγκρατείας μὲν ἴδιον ὑγεία *II22025 / R cap. Ν 8, 16 Ἐγκωμιαζέτω σε ὁ πέλας II12199 / K cap. Φ 3, 2; *II2373 / T cap. A 23, 7; *II21232 / T cap. E 3, 3 Ἐγκωμιαζομένου δικαίου II1suppl. 90 / V cap. Δ 29, 4 Ἐγκωμιαζομένων δικαίων *II21112 / T cap. Δ 25, 7 Ἐγκωμίων μέγεθος, ἁμαρτημάτων II1850 / K cap. E 4, 13 Ἐγκωμίων μέγεθος, ἁμαρτιῶν *II21247 / T cap. E 3, 18 Ἐγχρονίζει δικαίοις *II21045 / T cap. Δ 22, 16; II1suppl. 79 / V cap. Δ 28, 12 Ἐγχρονίζον ἔθος φύσεως *II22505 / PMLb cap. Σ 6, 20 Ἐγὼ ἀποκτενῶ καὶ ζῆν ποιήσω *II22205 / PMLb cap. Π 2, 2

628

Initia

Ἐγὼ γοῦν ὅταν τινὰ τῶν σπουδαίων *II2250 / T cap. A 13, 15 Ἐγὼ δὲ ἑώρακα ἄφρονας II suppl. 86 / PMLb cap. Γ 17M, 3 Ἐγώ εἰμι ἡ θύρα, εἴρηκεν ὁ κύριος II1suppl. 143 / V cap. A 9, 19 Ἐγὼ εἰμὶ ὁ θεός σου· δέδειχά σοι *II22079 / R cap. Ο 3, 7 Ἐγώ εἰμι σκώληξ II1127 / K cap. A 3, 10 Ἐγὼ εἶπα· Θεοὶ ἐστὲ καὶ υἱοὶ *II2464 / T cap. A 34, 3 Ἐγὼ εἶπα· Κενῶς ἐκοπίασα II11472 / K cap. M 2, 6 Ἐγὼ ἐκοιμήθην καὶ ὕπνωσα *II22696 / PMLb cap. Υ 4, 3 Ἐγὼ ἔκτισά σε οὐκ εἰς ἀπώλειαν II113 / K cap. A 1, 13 Ἐγὼ ἐμαυτὸν οὔπω λογίζομαι *II22364 / E cap. 174, 5 Ἐγὼ ἐπὶ παντὶ ἀδυνάτῳ ἔκλαυσα *II2100 / T cap. A 5, 2 Ἐγὼ ἐφύτευσά σε ἄμπελον II1340 / K cap. A 20, 12; *II268 / T cap. A 2, 8; *II2467 / T cap. A 34, 6 Ἐγὼ καθεύδω, καὶ ἡ καρδία II11143 / K cap. Θ 8, 29; II1suppl. 371 / V cap. Π 5, 1 Ἐγὼ καὶ οἱ ἀδελφοί μου *II22525 / PMLb cap. Σ 9, 2 Ἐγὼ κύριος ἐτάζων καρδίας II1778 / K cap. E 1, 11 Ἐγὼ κύριος ὁ θεός σου, ὁ στερεῶν *II21697 / R cap. Κ 1, 8 Ἐγὼ κύριος συντελῶν πάντα *II21698 / R cap. Κ 1, 9 Ἐγὼ ὁ δημιουργὸς ἐνέσταξα II1913 / K cap. E 10, 11; *II21266 / T cap. E 5, 17 Ἐγὼ παιδευτὴς ὑμῶν εἰμί *II22220 / PMLb cap. Π 2, 17 Ἐγὼ πρῶτος, ὥσπερ ἀνήγγειλα II suppl. 11 / PMLb cap. A 11, 6 Ἐγὼ τοίνυν οὕτως τρέχω II11522 / K cap. N 3, 10 Ἔδει μὴ τοῖς ἄνω μόνον *II249 / T cap. A 1, 49 Ἔδειξέν μοι κύριος Ἰησοῦν II1740 / K cap. Δ 12, 4; *II21129 / T cap. Δ 26, 10 Ἐδόθη ἄφρων ἐν ὕψεσιν *II22601 / PMLb cap. Σ 16, 5 Ἐδόθη μοι σκόλοψ τῇ σαρκί *II22823 / PMLb cap. Χ 1, 11 Ἐδοκίμασας ἡμᾶς, ὁ θεός *II22215 / PMLb cap. Π 2, 12 Ἔδονται τῆς ἑαυτῶν ὁδοῦ II1suppl. 200 / V cap. E 10, 7 Ἔδοξεν τῷ ἁγίῳ πνεύματι II1517 / K cap. B 3, 4 Ἔδωκεν Ἀβραὰμ πάντα II1730 / K cap. Δ 11, 1 Ἐζήλωσαν οἱ Φυλιστιεὶμ τὸν Ἰσαάκ *II22741 / PMLb cap. Φ 2, 1 Ἐζήτει Σαμουὴλ τὸν Σαοὺλ II1265 / K cap. A 9, 2 Ἐζήτουν ἐξ αὐτῶν ἄνδρα II12001 / K cap. Σ 10, 5 Ἐθάδες γεγόναμεν κακοπραγιῶν II11160 / K cap. Θ 8, 46 Ἔθετο τὸν νοῦν ὁ θεός, ὅνπερ II11219 / K cap. K 1, 20 Ἔθηκα, φησίν, πρὸ προσώπου σου II196 / K cap. A 2, 18 Ἔθηκεν τοίνυν ὁ θεὸς τὸν ἄνθρωπον II142 / K cap. A 1, 42 Ἔθος ἀνθρώπῳ ψεῦδος ἀτιμία *II22490 / PMLb cap. Σ 6, 5 Ἔθος διὰ μακροῦ χρόνου βεβαιωθὲν II11916 / K cap. Σ 3, 7 Ἔθος τοῖς πολλοῖς τῶν ἀνθρώπων II1suppl. 123 / V cap. Φ 3, 20 Ἔθου ἡμᾶς ὄνειδος II1suppl. 281 / V cap. Θ 5, 19 Ἔθου με θρύλημα II11129 / K cap. Θ 8, 15 Ἔθου σκότος, καὶ ἐγένετο II1suppl. 253 / V cap. H 3, 1 Ἔθους χωρισμὸς καὶ τοῖς ἀλόγοις II11913 / K cap. Σ 3, 4; *II22500 / PMLb cap. Σ 6, 15 Εἰ ἄγαλμα νεκρόν τε καὶ ἄψυχον II11801 / K cap. Π 11, 5

Initia

629

Εἰ ἀλλάξει Αἰθίοψ τὸ δέρμα II1374 / K cap. A 22, 13; *II2427 / T cap. A 28, 8; *II21470 / T cap. E 36, 9 Εἰ ἀλλήλους δάκνετε II1suppl. 163 / V cap. A 11, 38; *II22345 / R cap. Π 12, 2 Eἰ ἀπεθάνετε ἀπὸ τῶν στοιχείων *II22357 / Lc cap. Π 4, 5 Eἰ ἀπεθάνετε σὺν Χριστῷ II11844 / K cap. Π 18, 6 Εἰ ἀποφυγόντες τὰ μιάσματα II1suppl. 9 / V cap. A 14, 9 Εἰ ἀφελόμενος τὰ τῶν πενήτων *II21277 / T cap. E 7, 5 Εἰ βούλῃ γνῶναι θεόν *II2782 / T cap. Γ 8, 36 Εἰ βούλῃ τῶν πολλῶν ὑπερφαίνεσθαι *II22285 / PMLb cap. Π 4, 5 Εἰ βρωθήσεται ἄρτος ἄνευ ἁλός II1364 / K cap. A 22, 3 Εἰ βρῶμα σκανδαλίζει II11975 / K cap. Σ 7, 7 Εἰ γὰρ ἂν ὅσα καλὰ II1485 / K cap. B 1, 21 (Paraphrasis) Εἰ γάρ κεν ὅσα τερπνὰ II1485 / K cap. B 1, 21 (Versio primitiva) Εἰ γὰρ οὐ μακαρίζειν χρὴ II1982 / K cap. E 21, 4 Εἰ γάρ τις ἀνάγκη τῆς ἀνθρωπίνης II1100 / K cap. A 2, 22 Εἰ γονέων τιμὰς οὐκ ἄξιον *II21577 / T cap. E 49, 16 Εἰ δὲ ἀπαρχὴ ἁγία II suppl. 80 / PMLb cap. Γ 16M, 6 Εἰ δὲ καὶ ἐπιχαρὴς ἐγενόμην II1852 / K cap. E 5, 1 Εἰ δὲ καὶ ὁ εὔλαλος οἴεται II1987 / K cap. E 22, 2 Εἰ δὲ τελευταῖος τῆς δημιουργίας *II250 / T cap. A 1, 50 Εἰ διώξονται ἵπποι ἐν πέτραις II1370 / K cap. A 22, 9; *II2424 / T cap. A 28, 5 Εἰ δοκεῖ τις εἶναί τι, μηδὲν ὤν II11617 / K cap. O 6, 6; *II2378 / T cap. A 23, 12 Εἰ ἑαυτοὺς διεκρίνομεν *II22246 / PMLb cap. Π 2, 43 Εἰ ἐπορεύοντο τρίβους II11581 / K cap. O 3, 11 Εἰ ἔστησαν ἐν τῇ ὑποστάσει μου *II2171 / T cap. A 7, 10; *II2211 / T cap. A 11, 7 Εἰ ἔστι ναυσὶν ἴχνος II1363 / K cap. A 22, 2 Εἰ ἔστιν σοι οἰκέτης, ἄγε *II22050 / PMLb cap. Ο 1, 11 Εἰ ἔστιν σοι οἰκέτης, ἔστω *II22049 / PMLb cap. Ο 1, 10 Εἰ ἔστιν σοι σύνεσις, ἀποκρίθητι *II2485 / T cap. A 37, 4 Εἰ ἔταξα χρυσίον μου εἰς χοῦν II1796 / K cap. E 2, 1 Εἰ ἔτι ἀνθρώποις ἤρεσκον II11297 / K cap. K 6, 19 Εἰ ζῆλον πικρὸν καὶ ἐριθείαν ἔχετε II11894 / K cap. Σ 2, 7 Εἰ ζῶμεν πνεύματι *II21529 / T cap. E 44, 7 Εἰ ἤκουσας τῶν ἐντολῶν μου *II21213 / T cap. E 2, 8 Εἰ ἥμαρτον ἀκουσίως *II2525 / T cap. A 42, 4 Εἰ ἤμην πεπορευμένος II11279 / K cap. K 6, 1 Εἰ καὶ τῷ μέτρῳ τοῦ μόχθου *II2suppl. 26 / R cap. Π 16, 3 Εἰ κρεῖσσον ἐστὶ τὸ δίκαιον εἶναι II1407 / K cap. A 23, 5 Εἰ μὲν γὰρ ἦν τί καθήρασθαι II1483 / K cap. B 1, 19 Εἰ μὴ ἦλθον καὶ εἶπον αὐτοῖς II suppl. 7 / PMLb cap. A 11, 2 Εἰ ὁ ἐχθρὸς ὠνείδισέν με II11674 / K cap. O 10, 2 Εἰ ὁ κόσμος μισεῖ ὑμᾶς *II21092 / T cap. Δ 24, 19 Εἰ οἱ παραδεχόμενοι ἀκοὴν II11395 / K cap. Λ 2, 12; *ΙΙ21872 / R cap. Λ 1, 13 Εἰ ὀνειδίζεσθε ἐν ὀνόματι Χριστοῦ *II22067 / R cap. Ο 2, 12 Εἰ πειθαρχεῖς τῷ θείῳ Ἀποστόλῳ, διαρρήδην βοῶντι ὅτι Λοίδωροι *ΙΙ21873 / R cap. Λ 1, 14; II1suppl. 336 / V cap. Λ 2, 8;

630

Initia

Εἰ πειθαρχεῖς τῷ θείῳ Ἀποστόλῳ, διαρρήδην βοῶντι ὅτι Μέθυσοι *II21926 / R cap. Μ 1, 16; II1suppl. 348 / V cap. M 5, 30 Εἰ πνεύματι ζῶμεν *II22196 / PMLb cap. Π 1, 30 Εἰ πολυπειρίαν ποθεῖ τις II11719 / K cap. Π 4, 3 Εἰ πορεύσονται δύο II1371 / K cap. A 22, 10; *II2425 / T cap. A 28, 6 Εἰ πρῶτον ἀγνοίᾳ σφάλλεταί τις II1963 / K cap. E 18, 9; *II21405 / T cap. E 13, 15 Εἴ σοι πίθηκον εἰς λέοντα μετασχηματίσας II11621 / K cap. O 6, 10 (Paraphrasis) Εἴ σοι πίθηκον εἰς λέοντα σκευάσας II11621 / K cap. O 6, 10 (Versio primitiva) Εἰ σπείρεις πτωχοῖς II1947 / K cap. E 14, 6; *II21278 / T cap. E 7, 6 Εἰ τινὰ δεῖ καὶ εἰκόνα λαβεῖν *II2532 / T cap. A 43, 2 Εἴ τις δοκεῖ ἐγνωκέναι II11616 / K cap. O 6, 5; *II2305 / T cap. A 17, 20; *II22144 / PMLb cap. Ο 10, 9 Εἴ τις δοκεῖ εἶναί τι, μηδὲν *II2762 / T cap. Γ 8, 16; *II22145 / PMLb cap. Ο 10, 10 Εἴ τις δοκεῖ σοφὸς εἶναι II11614 / K cap. Ο 6, 3; *II2761 / T cap. Γ 8, 15; *II22142 / PMLb cap. Ο 10, 7 Εἴ τις εἴη ἐν ἡμῖν τῆς ἐξαιρέτου *II21024 / T cap. Δ 21, 24 Εἴ τις ἐν ἕξει τινὸς καλοῦ II11922 / K cap. Σ 3, 13 Εἴ τις ἐν λόγῳ οὐ πταίει II11370 / K cap. Λ 1, 14; *II21886 / R cap. Λ 2, 11 Εἴ τις ἐν μέσῳ τοῦ βίου *II21353 / T cap. E 9, 43 Εἴ τις ἐπίσκοπος διὰ χρημάτων II suppl. 125 / PMLb cap. Δ 35, 5 Εἴ τις θέλοι γυμνοτέροις *II21704 / R cap. Κ 1, 15 Εἴ τις πιστὴ ἔχει χήρας II11561 / K cap. O 1, 16 Εἴ τις τῶν ἰδίων καὶ μάλιστα *II22052 / PMLb cap. Ο 1, 13; *II22433 / PMLb cap. Σ 1, 3 Εἴ τις ὑμῶν λείπεται σοφίας *II2408 / T cap. A 26, 5 Εἰ τὸ ἀνελεῖν τινα καὶ φόνῳ II1406 / K cap. A 23, 4 Εἰ τοῖς καλοῖς ἕποιο νουθετούμενος II11699 / K cap. O 12, 5 Εἰ τὸν οἰκοδεσπότην Βεελζεβοὺλ *II21091 / T cap. Δ 24, 18 Εἰ ὑμεῖς, πονηροὶ ὄντες *II2404 / T cap. A 26, 1 Εἰ φύσει ἔχοντες τὸ μὴ εἶναί ποτε *II295 / Τ cap. A 3, 9 Εἰ φύσει οἱ μὲν φαῦλοι II192 / K cap. A 2, 14 Εἰ χρηστὸς ὁ νέος ζυγός *II21199 / T cap. E 1, 50 Εἰ χωρίς ἐστε παιδείας *II22276 / PMLb cap. Π 3, 20 Εἶδεν Ἐφραὶμ τὴν νόσον αὐτοῦ *II21427 / T cap. E 31, 4 Εἶδεν Ἰσραὴλ τοὺς Αἰγυπτίους *II22834 / PMLb cap. Χ 3, 4 Εἶδεν κύριος, καὶ οὐκ ἦν ἀνήρ II12003 / K cap. Σ 10, 7 Εἶδεν κύριος τὴν ταπείνωσιν II1415 / K cap. A 24, 1 Εἶδον ἄνδρα δόξαντα παρ’ ἑαυτῷ II11612 / K cap. O 6, 1 Εἶδον ἀνομίαν καὶ ἀντιλογίαν II11757 / K cap. Π 7, 1; *II22387 / PMLb cap. Π 20, 1 Εἶδον ἀσεβεῖς εἰς τάφους *II22877 / PMLb cap. Ω 1, 8 Εἶδον ἀσυνετοῦντας καὶ ἐξετηκόμην II1suppl. 332 / V cap. K 4, 29 Εἶδον δίκαιον ἀπολλύμενον II11613 / K cap. O 6, 2 Εἶδον δούλους ἐφ’ ἵππους II12016 / K cap. Σ 13, 1; *II21990 / R cap. Μ 9, 5 Εἶδον πάντα τὰ πεποιημένα II182 / K cap. A 2, 4 Εἶδον σύμπαντα τὰ ποιήματα τὰ πεποιημένα II suppl. 53 / PMLb cap. A 18, 1

Initia

631

Εἶδον σύμπαντα τὰ ποιήματα τοῦ θεοῦ *II2288 / T cap. A 17, 3 Εἶδον ταῦτα ἐγώ *II21224 / T cap. E 2, 19 Εἰδότες, ἀγαπητοί, ὡς ὄναρ II1180 / K cap. A 3, 63 Εἰδότες ὅτι καὶ τὸ θέλειν II1103 / K cap. A 2, 25 Εἰδότες τὴν φοβερὰν ἐκείνην ἡμέραν *II2914 / T cap. Δ 13, 21 Εἰδῶμεν πάντες ὄντες ἄνθρωποι II1567 / K cap. Γ 1, 22 Εἰκότως μελέτην μὲν θανάτου *II22705 / PMLb cap. Υ 4, 12 Εἷλκεν γὰρ αὐτοὺς ἡ ἀξία II1278 / K cap. A 10, 12 Εἰμὶ κἀγὼ θνητός, ἴσος ἅπασιν *II223 / T cap. A 1, 23 Εἰμὶ μὲν κἀγὼ θνητὸς ἄνθρωπος II117 / K cap. A 1, 17 Εἶναι γὰρ οὐκ ἄλλοθεν ἔγωγε φημὶ II suppl. 21 / PMLb cap. A 12, 10 Εἶναι, οὐ δοκεῖν χρή II11624 / K cap. O 6, 13 Εἶπα ἐγὼ ἐν καρδίᾳ μου *II2557 / T cap. B 5, 15 Εἶπαν· Δεῦτε λογισώμεθα *II22675 / PMLb cap. Υ 2, 9; *II22734 / PMLb cap. Υ 9, 4 Εἶπαν οἱ ἄνδρες πρὸς Λώτ· Εἰσῆλθες II11528 / K cap. Ξ 1, 1 Εἶπαν οἱ ἀσεβεῖς ἐν ἑαυτοῖς *II21366 / T cap. E 10, 12 Εἶπαν τῷ Παύλῳ οἱ ἀδελφοί· Τοῦτο II11944 / K cap. Σ 5, 2 Εἶπε Δαυΐδ· Ἴσως εἰς ἄδικον *II22103 / Lc cap. Ο 10, 4 Εἶπε Δαυῒδ πρὸς Σαούλ· Μὴ συμπεσέτω *II2suppl. 14 / R cap. Θ 1, 5 Εἶπε Δαυῒδ τῇ Ἀβιγαίᾳ *II22104 / Lc cap. Ο 10, 5 Εἶπε κύριος τοῖς υἱοῖς Ἰσραήλ· Ὑμεῖς λαὸς *II21737 / R cap. Κ 5, 1 Εἶπε Μωϋσῆς τῷ Ἰησοῦ· Ζηλοῖς II12159 / K cap. Φ 2, 3 Εἶπε πρὸς Γεδεὼν ἀνὴρ Ἐφραίμ II12160 / K cap. Φ 2, 4; *II22315 / R cap. Π 8, 3 Εἶπε τῷ κυρίῳ ὁ Πέτρος· Κύριε *II22107 / Lc cap. Ο 10, 8 Εἰπὲ πόθεν αἱ τοιαῦται πληγαὶ II suppl. 62 / PMLb cap. A 19, 3 Εἶπεν Ἀβιμέλεχ πρὸς Ἰσαάκ· Ἄπελθε II12157 / K cap. Φ 2, 1 Εἶπεν Ἀβιμέλεχ τῷ Ἀβραάμ· Τί ἐποίησάς μοι ΙΙ11087 / V cap. Θ 8, 4 Εἶπεν Ἀβραὰμ πρὸς Λώτ· Μὴ ἔστω II1938 / K cap. E 13, 1 Εἶπεν Ἄβραμ πρὸς Λώτ· Μὴ ἔστω *II21535 / T cap. E 45, 1 Εἶπεν ἀνὴρ Ἰσραὴλ πρὸς Γεδεών· Ἄρξον II1264 / K cap. A 9, 1 Εἶπεν ἀνὴρ ὁ πρεσβύτης *II22032 / PMLb cap. Ξ 1, 7 Εἶπεν ἄνθρωπος τῷ πλησίον αὐτοῦ· Δεῦτε *II2719 / T cap. Γ 6, 3 Εἶπεν βασίλισσα Σαβᾶ πρὸς Σαλομών *II21231 / T cap. E 3, 2 Εἶπεν Γεδεὼν πρὸς τὸν λαόν· Ἀπ’ ἐμοῦ II1248 / K cap. A 7, 1 (Versio K) Εἶπεν Γεδεὼν πρὸς τὸν λαόν· Καθὼς ποιῶ II1248 / K cap. A 7, 1 (Versio V HI PMLb La) Εἶπεν Δανιὴλ πρὸς τὸν βασιλέα· Τοῦτο *II21443 / T cap. E 33, 4 Εἶπεν Δαυΐδ· Κατὰ τὴν μερίδα *II22338 / R cap. Π 11, 4 Εἶπεν Δαυῒδ πρὸς Σαούλ· Ἱνατί II1662 / K cap. Δ 4, 2; *II2924 / T cap. Δ 14, 4 Εἶπεν Δαυῒδ πρὸς τὸν λαόν· Ἐξελθὼν *II2534 / T cap. B 1, 1 Εἶπεν Δαυῒδ τῷ Ὀρνᾷ· Δός μοι II1942 / K cap. E 14, 1 Εἶπεν Δαυΐδ· Κατὰ τὴν μερίδα II11823 / K cap. Π 15, 5 Εἶπεν δὲ ὁ γαμβρὸς Μωϋσῆ II suppl. 15 / PMLb cap. A 12, 4 Εἶπεν δὲ ὁ Ἰησοῦς καὶ πρός τινας II suppl. 100 / PMLb cap. Δ 32, 5 Εἶπεν ἕκαστος τῶν ἀδελφῶν Ἰωσὴφ *II2731 / T cap. Γ 7, 3 Εἶπεν Ἑλισσαιὲ πρὸς Γιεζεί· Τί δεῖ II11810 / K cap. Π 13, 6

632

Initia

Εἶπεν ἡ γυνὴ πρὸς τὸν ἄνδρα *II21004 / T cap. Δ 21, 4; II1suppl. 44 / V cap. Δ 5, 4 Εἶπεν ἡ ἐγγαστρίμυθος πρὸς Σαούλ· Τίνα *II21581 / T cap. E 50, 3 Εἶπεν Ἠλίας ὁ Θεσβίτης πρὸς Ἀχαάβ· Ζῇ κύριος II11398 / K cap. Λ 3, 3 Εἶπεν Ἠλιοὺ πρὸς Ἐλισσαιέ· Αἴτησαι *II22410 / PMLb cap. Π 24, 3 Εἶπεν Ἠλιοὺ πρὸς τὸν λαόν· Ἕως *II2277 / T cap. A 16, 5 Εἶπεν Ἰακώβ· Ὁ θεὸς τοῦ πατρός μου *II21562 / T cap. E 49, 1 Εἶπεν Ἱερεμίας πρὸς Ἀβιμέλεχ· Τάδε λέγει κύριος *II21055 / T cap. Δ 22, 26 Εἶπεν Ἱερεμίας πρὸς τοὺς ἄρχοντας *II2906 / T cap. Δ 13, 13 Εἶπεν Ἱεροβοὰμ ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ· Ἰδοὺ *II22507 / PMLb cap. Σ 7, 1 Εἶπεν Ἱεροβοὰμ πρὸς τὴν γυναῖκα *II21002 / T cap. Δ 21, 2; II1suppl. 42 / V cap. Δ 5, 2 Εἶπεν Ἰησοῦς πρὸς τὸν λαόν· Φοβήθητε *II2206 / T cap. A 11, 2 Εἶπεν Ἰησοῦς τῷ Πέτρῳ, λέγων· Τί σοι II11971 / K cap. Σ 7, 3 Εἶπεν Ἰοθὸρ πρὸς Μωϋσήν· Σκέψαι *II2237 / T cap. A 13, 2 Εἶπεν Ἰούδας· Δεδικαίωται Θάμαρ *II2730 / T cap. Γ 7, 2; *ΙΙ22539 / PMLb cap. Σ 10, 2 Εἶπεν Ἰούδας· Τί ἀντεροῦμεν II1573 / K cap. Γ 2, 2 Εἶπεν Ἰούδας τοῖς ἀδελφοῖς αὐτοῦ *ΙΙ22540 / PMLb cap. Σ 10, 3 Εἶπεν Ἰουδεὶθ πρὸς τοὺς ἄρχοντας Βετυλουά *II2302 / T cap. A 17, 17 Εἶπεν Ἰωὰβ τῷ Χουσί· Βαδίσας *II2333 / T cap. A 20, 3 Εἶπεν Ἰωνὰς πρὸς αὐτούς· Ἄρατέ με II1suppl. 293 / V cap. Θ 5, 36 Εἶπεν Κάϊν πρὸς τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ· Διέλθωμεν *II22762 / PMLb cap. Φ 3, 1 Εἶπεν κύριος· Ἐὰν ἀκοῇ ἀκούσητε *II21151 / T cap. E 1, 2 Εἶπεν κύριος· Ἐὰν ἐξαγάγῃς τίμιον *II2212 / T cap. A 11, 8 Εἶπεν κύριος· Ἐγγίζει μοι ὁ λαὸς *II22671 / PMLb cap. Υ 2, 5 Εἶπεν κύριος· Ἐζήτουν ἄνδρα ἕνα *II2262 / T cap. A 14, 8 Εἶπεν κύριος ὁ θεὸς διανοηθείς· Οὐ προσθήσω *II21269 / T cap. E 6, 1 Εἶπεν κύριος ὁ θεός· Οὐ μὴ καταμείνῃ II11979 / K cap. Σ 8, 1 Εἶπεν κύριος ὁ θεὸς πρὸς Ἀβραάμ· Κραυγὴ *II2256 / T cap. A 14, 2 Εἶπεν κύριος ὁ θεὸς πρὸς Νῶε· Εἴσελθε *II2255 / T cap. A 14, 1 Εἶπεν κύριος ὁ θεὸς τῇ γυναικί· Πληθύνων *II2543 / T cap. B 5, 1 Εἶπεν κύριος πρὸς Ἐλιφὰζ *II21062 / T cap. Δ 23, 3 Εἶπεν κύριος πρὸς Ἠλιοὺ τὸν Θεσβίτην *II2450 / T cap. A 32, 1 (Versio T HIII) Εἶπεν κύριος πρός με· Ἰδοὺ οἱ υἱοὶ *II22676 / PMLb cap. Υ 2, 10 Εἶπεν κύριος πρός με· Καὶ σὺ μὴ *II21458 / T cap. E 34, 6 Εἶπεν κύριος πρός με· Νῦν καθίσας *II2142 / T cap. A 6, 11 Εἶπεν κύριος πρός με· Τί ὁρᾷς II11324 / V cap. K 5, 6 Εἶπεν κύριος πρός με· Υἱὲ ἀνθρώπου, ἐν μέσῳ *II2157 / T cap. A 6, 26 Εἶπεν κύριος πρός με· Υἱὲ ἀνθρώπου, ἐξαποστελῶ *II2156 / T cap. A 6, 25; *ΙΙ22568 / PMLb cap. Σ 13, 7 Εἶπεν κύριος πρὸς Μωϋσῆν· Λάλησον II1499 / K cap. B 2, 1 Εἶπεν κύριος πρὸς Μωϋσῆν· Εἶπον *ΙΙ22562 / PMLb cap. Σ 13, 1 Εἶπεν κύριος πρὸς Μωϋσῆν· Εὕρηκας *II22170 / PMLb cap. Π 1, 4; *II22815 / PMLb cap. Χ 1, 3 Εἶπεν κύριος πρὸς Σαμουήλ· Ἄκουε *II22809 / PMLb cap. Φ 9, 2

Initia

633

Εἶπεν κύριος τοῖς υἱοῖς Ἰσραήλ, λέγων· Ὑμεῖς *II21454 / T cap. E 34, 2 Εἶπεν Λάβαν πρὸς Ἰακώβ· Νῦν ἰσχύει *II21031 / T cap. Δ 22, 2 Εἶπεν Λάμεχ ταῖς ἑαυτοῦ γυναιξὶν II1572 / K cap. Γ 2, 1; *II2729 / T cap. Γ 7, 1; *ΙΙ22538 / PMLb cap. Σ 10, 1 Εἶπεν Λὼτ πρὸς αὐτούς· Ἐπειδὴ εὗρεν *II21061 / T cap. Δ 23, 2 Εἶπεν Μωσῆς πρὸς Κόρε· Ἁγίασόν σου *II22738 / PMLb cap. Φ 1, 1 Εἶπεν Μωσῆς τοῖς υἱοῖς Ἰσραήλ· Ἰδοὺ ἀνακέκληκεν II1suppl. 387 / V cap. T 6, 3 Εἶπεν Μωϋσῆς πρὸς κύριον· Ἐπισκεψάσθω *II2220 / T cap. A 12, 1 Εἶπεν Μωϋσῆς πρὸς τὸν θεόν· Ἱνατί ἐκάκωσας II11115 / K cap. Θ 8, 1 Εἶπεν Μωϋσῆς πρὸς τὸν θεόν· Τίς εἰμι ὅτι πορεύσομαι *II2748 / T cap. Γ 8, 2 Εἶπεν Μωϋσῆς πρὸς τὸν λαόν· Ἰδοὺ ἐγὼ δίδωμι *II262 / T cap. A 2, 2 Εἶπεν Μωϋσῆς πρὸς τὸν λαόν· Οὗτος ὁ ἄρτος *II2514 / T cap. A 41, 1 Εἶπεν Μωϋσῆς τῷ λαῷ· Ἁγνίσθητε *II2516 / T cap. A 41, 3 Εἶπεν Μωϋσῆς τῷ Ὠβάβ II11846 / K cap. Π 20, 1 Εἶπεν Μωϋσῆς· Ἰδοὺ ἀνακέκληται *II21508 / T cap. E 41, 1 Εἶπεν Ναβουζαρδὰν πρὸς Ἱερεμίαν *II21056 / T cap. Δ 22, 27 Εἶπεν Νάθαν πρὸς Δαυΐδ· Τάδε λέγει *II2340 / T cap. A 21, 4 Εἶπεν Νάθαν πρὸς Δαυΐδ· Τί ἐφαύλισας *II2523 / T cap. A 42, 2 Εἶπεν ὁ ἅγιος πατὴρ ἡμῶν ἀββᾶ II suppl. 119 / PMLb cap. Δ 34, 6 Εἶπεν ὁ ἀνὴρ ὁ πρεσβύτης· Ποῦ πορεύῃ II12145 / K cap. Φ 1, 6 Εἶπεν ὁ βασιλεὺς τοῖς παρατρέχουσιν II1suppl. 134 / V cap. X 3, 6 Εἶπεν ὁ βασιλεὺς τῷ Ἱερεμίᾳ· Ἐγὼ II11604 / K cap. O 4, 3 Εἶπεν ὁ βασιλεὺς τῶν Αἰγυπτίων ταῖς μαίαις *II2922 / T cap. Δ 14, 2 Εἶπεν ὁ εὐνοῦχος τῷ Φιλίππῳ· Ἰδοὺ *II22366 / E cap. 174, 7 Εἶπεν ὁ θεός· Γενηθήτω φῶς II11021 / K cap. H 3, 1 Εἶπεν ὁ θεὸς οὐ καλὸν εἶναι τὸν ἄνθρωπον *II22436 / PMLb cap. Σ 2, 1 Εἶπεν ὁ θεός· Ποιήσωμεν ἄνθρωπον II11 / K cap. A 1, 1; *II21 / T cap. A 1, 1 Εἶπεν ὁ θεὸς πρὸς Νῶε· Τὸ ὑμέτερον *II22764 / PMLb cap. Φ 3, 3 Εἶπεν ὁ θεός· Συναχθήτω τὸ ὕδωρ II11030 / K cap. Θ 1, 1 Εἶπεν ὁ θεὸς τῇ γυναικί· Πρὸς τὸν ἄνδρα II1621 / K cap. Γ 6, 1 Εἶπεν ὁ θεὸς τῷ Ἀδάμ· Ἐν ἱδρῶτι *II2658 / T cap. Γ 1, 1 Εἶπεν ὁ θεὸς τῷ Ἀδάμ· Ὅτι ἤκουσας *II22870 / PMLb cap. Ω 1, 1 Εἶπεν ὁ θεὸς τῷ Κάϊν· Ἥμαρτες *II2522 / T cap. A 42, 1 Εἶπεν ὁ Ἰησοῦς τῷ Νικοδήμῳ· Ἀμὴν II1384 / K cap. A 22, 23 Εἶπεν ὁ κύριος· Ἀνθρώπου τινὸς *II2520 / T cap. A 41, 7; *II21326 / T cap. E 9, 16 Εἶπεν ὁ κύριος· Ἀπόδοτε τὰ Καίσαρος *II21645 / T cap. Ι 1, 3 Εἶπεν ὁ κύριος· Ἄρατε τὸν ζυγόν *II22684 / PMLb cap. Υ 3, 1 Εἶπεν ὁ κύριος· Δεῖ ἐλθεῖν τὰ σκάνδαλα *II2320 / T cap. A 18, 4 Εἶπεν ὁ κύριος· Ἐγὼ εἰμὶ ἡ ἄμπελος *II22244 / PMLb cap. Π 2, 41 Εἶπεν ὁ κύριος· Ἐγὼ λέγω ὑμῖν μὴ ἀντιστῆναι *II21857 / R cap. K 22, 9 Εἶπεν ὁ κύριος ἐκ τοῦ νέφους τῷ Ἰώβ *II22209 / PMLb cap. Π 2, 6 Εἶπεν ὁ κύριος· Ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη *II22320 / R cap. Π 8, 8 Εἶπεν ὁ κύριος· Ἱερουσαλήμ, Ἱερουσαλήμ *II21459 / T cap. E 34, 7 Εἶπεν ὁ κύριος· Λέγω ὑμῖν ὅτι πᾶν ῥῆμα *II22802 / PMLb cap. Φ 8, 10 Εἶπεν ὁ κύριος· Μάθετε ἀπ’ ἐμοῦ *II2192 / T cap. A 10, 4 Εἶπεν ὁ κύριος· Μὴ κρίνετε *II21836 / R cap. K 20, 4

634

Initia

Εἶπεν ὁ κύριος· Ὅταν ποιήσῃς ἄριστον *II2116 / T cap. A 5, 18 Εἶπεν ὁ κύριος· Οὐαὶ τῷ κόσμῳ *II22511 / PMLb cap. Σ 7, 5 Εἶπεν ὁ κύριος· Πᾶς ὁ ποιῶν τὴν ἁμαρτίαν *II2354 / T cap. A 21, 18 Εἶπεν ὁ κύριος· Πᾶς ὅστις ἀκούει *II21189 / T cap. E 1, 40 Εἶπεν ὁ κύριος· Ποιήσατε ἑαυτοῖς φίλους *II2117 / T cap. A 5, 19 Εἶπεν ὁ κύριος πρὸς Ἠλίαν τὸν Θεσβίτην *II2450 / T cap. A 32, 1 (Versio R) Εἶπεν ὁ κύριος πρός τινας τοὺς πεποιθότας *II2847 / R cap. Δ 6, 8 Εἶπεν ὁ κύριος πρὸς τοὺς μαθητάς· Ἀνένδεκτόν ἐστι II11973 / K cap. Σ 7, 5 Εἶπεν ὁ κύριος· Προσέχετε ἀπὸ τῶν ψευδοπροφητῶν *II22378 / PMLb cap. Π 17, 8 Εἶπεν ὁ κύριος τὴν παραβολὴν ταύτην· Συκῆν τις *II22275 / PMLb cap. Π 3, 19 Εἶπεν ὁ κύριος τοῖς ἑαυτοῦ μαθηταῖς· Λαμψάτω τὸ φῶς *ΙΙ21782 / R cap. Κ 11, 6 Εἶπεν ὁ κύριος τοῖς ἑαυτοῦ μαθηταῖς· Μακάριοι ἐστέ *II22065 / R cap. Ο 2, 10 Εἶπεν ὁ κύριος τοῖς ἑαυτοῦ μαθηταῖς· Οἴδατε ὅτι οἱ ἄρχοντες *II2193 / T cap. A 10, 5; *II22685 / PMLb cap. Υ 3, 2 Εἶπεν ὁ κύριος τοῖς ἑαυτοῦ μαθηταῖς· Οὕτως λαμψάτω *II22180 / PMLb cap. Π 1, 14 Εἶπεν ὁ κύριος τοῖς ἑαυτοῦ μαθηταῖς· Ὑμεῖς ἐστὲ οἱ διαμεμενηκότες *II22413 / PMLb cap. Π 24, 6 Εἶπεν ὁ κύριος τοῖς ἑαυτοῦ μαθηταῖς· Ὑμεῖς ἐστὲ οἱ διαμείναντες *II2649 / T cap. B 15, 7 Εἶπεν ὁ κύριος τοῖς ἑαυτοῦ μαθηταῖς· Ὑμεῖς φωνεῖτέ με Ὁ διδάσκαλος *II2196 / T cap. A 10, 8; *II22687 / PMLb cap. Υ 3, 4 Εἶπεν ὁ κύριος τοῖς Φαρισαίοις· Ὑμεῖς ἐστὲ οἱ δικαιοῦντες *II2848 / R cap. Δ 6, 9 Εἶπεν ὁ κύριος τῷ παραλυτικῷ· Ἰδὲ ὑγιὴς γέγονας *II22245 / PMLb cap. Π 2, 42 Εἶπεν ὁ κύριος τῷ παραλυτικῷ· Ἰδοὺ ὑγιὴς γέγονας *II2355 / T cap. A 21, 19 Εἶπεν ὁ πατὴρ πρὸς τὸν πρεσβύτερον αὐτοῦ υἱόν *II22616 / PMLb cap. Σ 17, 6 Εἶπεν ὁ Παῦλος· Ἄνδρες ἀδελφοί *II22531 / PMLb cap. Σ 9, 8 Εἶπεν ὁ Παῦλος· Διαμαρτύρομαι ὑμῖν *II2217 / T cap. A 11, 13 Εἶπεν ὁ Παῦλος· Ἐν τούτῳ καὶ αὐτὸς *II22532 / PMLb cap. Σ 9, 9 Εἶπεν ὁ Παῦλος πρὸς τοὺς Ἐφεσίους· Ἀργυρίου *II22530 / PMLb cap. Σ 9, 7 Εἶπεν ὁ σκοπὸς πρὸς Δαυΐδ· Ὁρῶ *II2327 / T cap. A 19, 5 Εἶπεν Ὀρνᾶ πρὸς Δαυΐδ· Τί ὅτι ἦλθεν *II2925 / T cap. Δ 14, 5 Εἶπεν Παῦλος· Πάντα ὑπέδειξα ὑμῖν *II21495 / T cap. E 37, 3 Εἶπεν πρὸς αὐτὸν ὁ Ἰησοῦς· Μὴ δύνασθε τοὺς υἱοὺς II1385 / K cap. A 22, 24 Εἶπεν πρὸς αὐτοὺς ὁ κύριος· Ὁρᾶτε καὶ φυλάσσεσθε II1835 / K cap. E 3, 12 Εἶπεν Σαμουήλ· Εἰ θελητὸν τῷ κυρίῳ *II21160 / T cap. E 1, 11 Εἶπεν Σαμουὴλ πρὸς πάντα ἄνδρα Ἰσραήλ· Ἰδοὺ ἐγὼ γεγήρακα *II22172 / PMLb cap. Π 1, 6 Εἶπεν Σαμουὴλ πρὸς Σαούλ· Ἁμαρτία οἰωνισμά ἐστιν *II2338 / T cap. A 21, 2 Εἶπεν Σαμουὴλ πρὸς Σαούλ· Εἰ θελητὸν τῷ κυρίῳ *II2133 / T cap. A 6, 2; *II22706 / PMLb cap. Υ 5, 1 Εἶπεν Σαμουὴλ πρὸς Σαούλ· Οὐχὶ μικρὸς σύ *II21210 / T cap. E 2, 5 Εἶπεν Σαμουὴλ πρὸς τὸν λαόν· Μάρτυς κύριος *II22524 / PMLb cap. Σ 9, 1 Εἶπεν Σαμψών· Ἐν σιαγόνι ὄνου II11536 / K cap. Ξ 2, 5 Εἶπεν Σαοὺλ πρὸς Δαυΐδ· Ἡμάρτηκα· ἐπίστρεφε *ΙΙ22541 / PMLb cap. Σ 10, 4 Εἶπεν Σαοὺλ πρὸς Ἰωνάθαν· Ἀπάγγειλον δή μοι II11602 / K cap. O 4, 1

Initia

635

Εἶπεν Σαοὺλ πρὸς Ἰωνάθαν· Ἀπάγγειλόν μοι *II22101 / Lc cap. Ο 10, 2 Εἶπεν Σαοὺλ τῷ παιδαρίῳ αὐτοῦ τῷ μεθ’ ἑαυτοῦ *II21001 / T cap. Δ 21, 1 Εἶπεν Σαοὺλ τῷ παιδαρίῳ αὐτοῦ· Τί οἴσομεν II1suppl. 41 / V cap. Δ 5, 1 Εἶπεν Σάρρα· Γέλωτά μοι II11805 / K cap. Π 13, 1; *II22831 / PMLb cap. Χ 3, 1 Εἶπεν Σολομών· Δός, κύριε, τῷ δούλῳ σου II11200 / K cap. K 1, 1 Εἶπέν τις ἐκ τοῦ ὄχλου τῷ κυρίῳ *II21539 / T cap. E 45, 5 Εἶπεν τοῖς ἑβδομήκοντα ὁ κύριος· Ἐθεώρουν II1745 / K cap. Δ 12, 9; *II21138 / T cap. Δ 26, 19 Εἶπεν Φαραὼ πᾶσιν τοῖς παισὶν αὐτοῦ· Μὴ εὑρήσομεν *II2236 / T cap. A 13, 1; *II2384 / T cap. A 24, 2 Εἶπεν Φαραὼ τῷ Ἰωσήφ· Ἐνύπνιον *II2383 / T cap. A 24, 1 Εἶπεν Φαραὼ τῷ Ἰωσήφ· Ἐπειδὴ ἔδειξέν σοι *II22814 / PMLb cap. Χ 1, 2 Εἶπεν Χαλὲβ πρὸς Ἰησοῦν· Ἰδοὺ ἐγώ εἰμι *II21610 / T cap. Θ 1, 1 Εἶπεν Χειρὰμ βασιλεὺς Τύρου ἐν γραφῇ *II21230 / T cap. E 3, 1 Εἶπεν Χουσεῖ τῷ βασιλεῖ· Εὐαγγέλια II1302 / K cap. A 13, 5 Εἴποις δ’ ἂν καὶ περὶ θαλάσσης II11543 / K cap. Ξ 2, 12 Εἶπον πάντες οἱ ἄνδρες Ἰαβὶς πρὸς Ναὰς II1suppl. 133 / V cap. X 3, 5 Εἶπον πρὸς Ἡσαΐαν Ἐλιακεὶμ καὶ Σομνᾶς II11017 / K cap. H 2, 1 Εἶπον τῇ ψυχῇ μου· Σωτηρία II181 / K cap. A 2, 3 Εἴπωμεν· Ἀδελφοὶ ἡμῶν, τοῖς μισοῦσιν *II21287 / T cap. E 8, 9 Εἰρήνη, κἂν ᾖ σφόδρα ἐπιζήμιος *II2542 / T cap. B 1, 9 Εἰρηνικοὺς ἄνδρας τοὺς ψευδοπροφῆτας II11293 / K cap. K 6, 15 Εἰς αἷμα ἥμαρτες II12236 / K cap. Φ 5, 9 …εἰς δικαίωμα τῷ Ἰσραὴλ *II21643 / T cap. Ι 1, 1 Εἰς κενὰ καὶ μάταια II11467 / K cap. M 2, 1 Εἰς κτῆμα ὀρφανῶν II11553 / K cap. O 1, 8; *II22112 / PMLb cap. Ο 8, 2 Εἰς μέσον ἀσυνέτων *II21714 / R cap. Κ 2, 9 Εἰς μνημόσυνον αἰώνιον *II21107 / T cap. Δ 25, 2; *II2suppl. 11 / R cap. Θ 1, 1 Εἰς οἶκον τοῦ ἀδελφοῦ σου *II22040 / PMLb cap. Ο 1, 1 Εἰς πάντας τοὺς λόγους *II22786 / PMLb cap. Φ 7, 2 Εἰς τὰς πρωΐας ἀπέκτενον πάντας *II21805 / R cap. K 17, 4 Εἰς τὰς σὰς πλατείας διαπορευέσθω II1333 / K cap. A 20, 5 Εἰς τὸν οἶκον τοῦ ἀδελφοῦ σου II12010 / K cap. Σ 11, 3; *II21775 / R cap. Κ 10, 2 Εἰς ὦτα ἄφρονος *II2135 / T cap. A 6, 4; *II21635 / R cap. Θ 4, 3; *II21941 / R cap. Μ 3, 4 Εἰς ὕβριν μὴ ἐπαίρου *II22719 / PMLb cap. Υ 6, 2 Εἷς γὰρ οἰκοδομῶν καὶ εἷς καταλύων II suppl. 56 / PMLb cap. A 18, 4 Εἷς οἰκοδομῶν καὶ εἷς καθαιρῶν II1945 / K cap. E 14, 4; II11476 / K cap. M 2, 10; *II2461 / T cap. A 33, 2; *II21275 / T cap. E 7, 3 Εἷς πόρος οὐ γλυκερόν τε ῥόον II1394 / K cap. A 22, 33 Εἷς ὑπὲρ τοῦ ἑνὸς μὴ φυσιοῦσθε II11615 / K cap. O 6, 4 Εἰσερχόμενοι εἰς οἰκίαν, ἀσπάσασθε II1323 / K cap. A 18, 3 Εἰσερχομένου τοῦ κυρίου εἴς τινα κώμην *II21570 / T cap. E 49, 9 Εἰσὶ λόγοι πολλοὶ πληθύνοντες II11359 / K cap. Λ 1, 3 Εἰσὶ πόλεις παντοδαποῖς θεάμασι II11770 / K cap. Π 7, 14 Εἰσί τινες – πλεῖστοι δὲ οὗτοι II11628 / K cap. O 6, 17; II12213 / K cap. Φ 3, 16

636

Initia

Εἰσὶ τινὲς καταρώμενοι τοὺς ἀστέρας [*II21973 / R cap. M 7, 4] Εἰσὶν εὐνοῦχοι, οἵτινες ἐκ κοιλίας II1972 / K cap. E 19, 3; *II21415 / T cap. E 14, 4 Εἰσὶν λόγοι πολλοὶ πληθύνοντες *II2498 / T cap. A 39, 7; *II22799 / PMLb cap. Φ 8, 7 Εἰσὶν ὁδοὶ κακαὶ ἐνώπιον ἀνδρός II11583 / K cap. O 3, 13; *II22083 / R cap. O 4, 2 Εἰσὶν οἳ λέγοντες τιτρώσκουσι(ν) *II2696 / T cap. Γ 2, 8; *II21877 / R cap. Λ 2, 2 Εἰσὶν οἱ πλουτίζοντες ἑαυτούς II11353 / K cap. K 15, 2 Εἰσὶν οἱ πλουτοῦντες ἑαυτούς *II21742 / R cap. K 6, 2 Εἰσὶν οἷς ἀκούειν ἀλλ’ οὐ λέγειν *II2490 / T cap. A 37, 9; *II2807 / R cap. Δ 3, 2 Εἰσὶν πολλοὶ ματαιολόγοι *II2503 / T cap. A 39, 12 Εἶχεν δὲ ὁ Ἰωάννης τὸ ἔνδυμα *II21666 / T cap. Ι 2, 9 Εἰώθασιν οἱ ἄνθρωποι ἐκ πλουσίων II1822 / K cap. E 2, 27 Ἐκ θλίψεως ἐπεκαλεσάμην *II21607 / T cap. Η 2, 10 Ἐκ μελέτης πολλῆς II1611 / K cap. Γ 4, 11 Ἐκ μερίμνης καὶ φροντίδος II1601 / K cap. Γ 4, 1 Ἐκ νυκτὸς ὀρθρίζει *II21435 / T cap. E 32, 3 Ἐκ ῥιζῆς ἀγαθῆς ὁ καρπὸς II suppl. 78 / PMLb cap. Γ 16M, 4 Ἐκ σπέρματος ὄφεων II1337 / K cap. A 20, 9; *II2725 / T cap. Γ 6, 9 Ἐκ στόματος ἄφρονος βακτηρία *II22718 / PMLb cap. Υ 6, 1 Ἐκ στόματος ἄφρονος ἐξελεύσεται II suppl. 30 / PMLb cap. A 14, 2 Ἐκ τῆς καρδίας ἐξέρχονται *II2836 / HIII cap. Δ 3, 18 Ἐκ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον II1697 / K cap. Δ 7, 4; *II2942 / T cap. Δ 15, 11 Ἐκ τοῦ περισσεύματος τῆς καρδίας II11215 / K cap. K 1, 16 Ἐκ τοῦ σχολάζειν οἴνῳ II1suppl. 341 / PMLb cap. M 1, 3 Ἐκ τῶν ἑαυτοῦ ὁδῶν ὄνειδος II1307 / K cap. A 14, 2; *II2318 / T cap. A 18, 2 Ἐκάλεσεν Ἀγχοῦς τὸν Δαυῒδ II11252 / K cap. K 4, 1 Ἐκάλεσεν κύριος ὁ θεὸς τὸν Ἀδὰμ *II21206 / T cap. E 2, 1 Ἐκάλεσεν κύριος Σαβαὼθ τῇ ἡμέρᾳ *II2456 / T cap. A 32, 7 Ἐκάλεσεν κύριος τὸν ἄνδρα τὸν ἐνδεδυκότα *II21053 / T cap. Δ 22, 24 Ἐκαρτέρησα ὡς ἡ τίκτουσα *II21728 / R cap. Κ 3, 4 Ἕκαστον δένδρον ἐκ τοῦ ἰδίου II1698 / K cap. Δ 7, 5; *II2943 / T cap. Δ 15, 12 Ἕκαστος ἀπὸ τοῦ πλησίον II11109 / K cap. Θ 6, 2; *II21634 / R cap. Θ 4, 2 Ἕκαστος ἐν τῇ κλήσει ᾗ ἐκλήθη II12065 / K cap. T 6, 1 Ἕκαστος ἡμῶν ἐστὶν ἐν ἐπιτιμίοις *II21840 / R cap. K 20, 8 Ἕκαστος καθὼς ἐλάβετε χάρισμα *II2122 / T cap. A 5, 24 Ἕκαστος ὃ ἐὰν ποιήσῃ ἀγαθόν II1790 / K cap. E 1, 23 Ἕκαστος τὴν ἑαυτοῦ γυναῖκα II1625 / K cap. Γ 6, 5 Ἕκαστος τὸ ἴδιον φορτίον II1902 / K cap. Ε 9, 6 Ἕκαστος τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ *II2608 / T cap. B 7, 1 Ἕκαστος τῶν ἐπὶ τῆς γῆς II1107 / K cap. A 2, 29 Ἑκάστῳ ἀνθρώπῳ πρότερον II11217 / K cap. K 1, 18; II11372 / K cap. Λ 1, 16 Ἑκάστῳ ἡ πεῖρα διδάσκαλος II11734 / K cap. Π 4, 18 Ἑκάστῳ ἡμῶν ἐν τῷ κρυπτῷ *II279 / T cap. A 2, 19; *II22534 / PMLb cap. Σ 9, 11 Ἔκβαλε λοιμὸν ἐκ συνεδρίου II12011 / K cap. Σ 12, 1; *II22521 / PMLb cap. Σ 8, 6 Ἔκγονον κακὸν δίκαιον ἑαυτὸν *II2842 / R cap. Δ 6, 3 Ἔκδεξαι τὴν διάλυσιν II12290 / K cap. Ω 1, 23; *II22903 / PMLb cap. Ω 1, 38

Initia

637

Ἐκδικήσω ἐπὶ τοὺς ἄνδρας *II2473 / T cap. A 35, 2; *II2593 / T cap. B 6, 7 Ἐκεῖ ἀνεπαύσαντο κατάκοποι II11056 / K cap. Θ 3, 5 Ἐκεῖ κατεφρόνησέν μου Γαλαάδ *II22388 / PMLb cap. Π 20, 2 Ἐκεῖνος ἔχει ἐξουσίαν κρίνειν σέ II1suppl. 99 / V cap. Π 29, 2 Ἐκεῖνος ὁ δοῦλος, ὁ γνοὺς II1958 / K cap. E 18, 4; *II21398 / T cap. E 13, 8 Ἐκείνων εἰσὶν αἱ μελέται II1607 / K cap. Γ 4, 7 Ἐκέκραξαν οἱ δίκαιοι *II21036 / T cap. Δ 22, 7; II1suppl. 70 / V cap. Δ 28, 3 Ἐκέκραξεν δὲ πᾶς ὁ λαὸς πρὸς Φαραὼ II suppl. 41 / PMLb cap. A 16, 1 Ἐκζητήσατε τὸ καλὸν II1196 / K cap. A 4, 11; *II2111 / T cap. A 5, 13 Ἐκζητοῦντα κακά, καταλήψεται *II21765 / R cap. Κ 9, 5 Ἐκήρυξεν Ἰωνᾶς, καὶ εἶπεν· Ἔτι τρεῖς *II2454 / T cap. A 32, 5 Ἐκθεριζόντων ὑμῶν τὸν θερισμὸν II11051 / K cap. Θ 2, 1 Ἐκθλίψω τοὺς ἀνθρώπους *II2341 / T cap. A 21, 5 Ἐκκαλύπτει τὰς ἑαυτοῦ ἁμαρτίας *II2736 / T cap. Γ 7, 8 Ἔκκλινον ἀπὸ κακοῦ *II2896 / T cap. Δ 13, 3; *II22486 / PMLb cap. Σ 6, 1 Ἐκλείπων Ἀβραὰμ ἀπέθανεν II11052 / K cap. Θ 3, 1 Ἐκνήψατε, οἱ μεθύοντες II11440 / K cap. M 1, 9; *II21916 / R cap. Μ 1, 6 Ἐκοπίασα ἐν τῷ στεναγμῷ μου II1suppl. 276 / V cap. Θ 5, 12 Ἑκουσίως ἁμαρτανόντων ἡμῶν II1960 / K cap. E 18, 6; *II21400 / T cap. E 13, 10 Ἐκπαιδεύει ἡμᾶς ὁ σοφώτατος *II21397 / T cap. E 13, 7 Ἔκραξαν οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ πρὸς κύριον II11532 / K cap. Ξ 2, 1; *II2337 / T cap. A 21, 1 Ἔκραξεν ὁ λαὸς πρὸς τὸν βασιλέα II11257 / K cap. K 4, 6 Ἐκραταίωσαν ἑαυτοῖς λόγον *II2824 / HIII cap. Δ 3, 6 Ἐκράτησεν Δαυῒδ τῶν ἱματίων II1301 / K cap. A 13, 4 Ἔκρινα ἐμαυτῷ τοῦτο, τὸ μὴ πάλιν II11419 / K cap. Λ 4, 3 Ἔκρυψαν ὑπερήφανοι παγίδα μοι *II21361 / T cap. E 10, 7 Ἔκστασις καὶ φρικτὰ ἐγενήθη *II22375 / PMLb cap. Π 17, 5 Ἔκτισεν ὁ Πάλλας οἶκον [II1suppl. 395 / V cap. T 6, 16] Ἕκτος ἡμῖν ἐστὶν ἀγὼν II1361 / K cap. A 21, 16 Ἐκύκλωσάν με ἐν ψεύδει *II22670 / PMLb cap. Υ 2, 4 Ἐκφοβεῖς με ἐν ἐνυπνίοις II11127 / K cap. Θ 8, 13 Ἔλαβεν Ἀβδιοῦ ἑκατὸν ἄνδρας *II21003 / T cap. Δ 21, 3; II1suppl. 43 / V cap. Δ 5, 3 Ἔλαβεν Ἀβιμέλεχ τὴν ἀξίνην II1249 / K cap. A 7, 2 Ἔλαβεν ὁ θεὸς χοῦν *II244 / T cap. A 1, 44 Ἔλαβον οἱ τρεῖς δυνατοί II1905 / K cap. E 10, 3 Ἐλαίαν ὡραίαν, εὔσκιον *II269 / T cap. A 2, 9 Ἐλάλησαν πρὸς Ῥοβοὰμ τὰ παιδάρια *II21757 / R cap. Κ 8, 2 Ἐλάλησε κύριος πρὸς Μωϋσῆν, λέγων· Τῇ δεκάτῃ *II22010 / R cap. Ν 8, 1 Ἐλάλησε Μαριὰμ καὶ Ἀαρὼν II11235 / K cap. K 3, 1; *II21789 / R cap. Κ 13, 2 Ἐλάλησεν Ἀαρὼν πάντα τὰ ῥήματα II1294 / K cap. A 12, 2 Ἐλάλησεν Κορὲ καὶ Δαθὰν *II22463 / PMLb cap. Σ 4, 1; *II22745 / PMLb cap. Φ 2, 5 Ἐλάλησεν κύριος πάντας τοὺς λόγους *II21150 / T cap. E 1, 1 Ἐλάλησεν κύριος πρὸς Μωσῆν, λέγων· Λάλησον II1suppl. 39 / V cap. Γ 10, 1

638

Initia

Ἐλάλησεν κύριος πρὸς Μωϋσῆν, λέγων· Ἰδοὺ *II22654 / PMLb cap. T 5, 2 Ἐλάλησεν κύριος πρὸς Μωϋσῆν, λέγων· Ψυχὴ *II21393 / T cap. E 13, 3 Ἐλάλησεν ὁ λαὸς πρὸς Ῥοβοάμ, λέγοντες· Ὁ πατήρ σου *II22331 / R cap. Π 10, 1 Ἐλασσονοῦσιν φυλὰς ἁμαρτίαι *II2352 / T cap. A 21, 16 Ἔλεγεν δὲ ταύτην τὴν παραβολήν· Συκῆν *II22604 / PMLb cap. Σ 16, 8 Ἔλεγεν ὁ κύριος τῷ κεκληκότι αὐτόν II1713 / K cap. Δ 8, 8; *II2872 / R cap. Δ 9, 7 Ἐλεγμῷ ἐλέγξεις τὸν πλησίον σου *II21541 / T cap. E 46, 1 Ἔλεγξον, ἐπιτίμησον, παρακάλεσον *II21548 / T cap. E 46, 8 Ἔλεγχος ἀνδρὸς ἤθους II1702 / K cap. Δ 7, 9 Ἐλεεινὸν θέαμα μετὰ νηστείαν II1suppl. 10 / V cap. A 14, 10 Ἐλεεῖς, κύριε, πάντας *II21818 / R cap. Κ 18, 3 Ἐλεήσατέ με, ὦ φίλοι II11122 / K cap. Θ 8, 8 Ἔλεον καὶ ἀλήθειαν τεκταίνουσιν *II2103 / T cap. A 5, 5 Ἔλεος καὶ ὀργὴ παρὰ κυρίῳ *II22240 / PMLb cap. Π 2, 37 Ἔλεος κυρίου ἐπὶ πᾶσαν σάρκα *II22242 / PMLb cap. Π 2, 39 Ἐλεύθερον καὶ δοῦλον ὁ τρόπος *II22199 / PMLb cap. Π 1, 33 Ἐλεύθερος ὢν ἐκ πάντων II11945 / K cap. Σ 5, 3 Ἐλεύσῃ ἐν τάφῳ II11058 / K cap. Θ 3, 7 Ἐλθόντων ἡμῶν εἰς Μακεδονίαν II1suppl. 313 / V cap. Θ 5, 59 Ἐλθὼν ὁ Ἰησοῦς εἶδεν ὄχλον II1258 / K cap. A 8, 3 Ἐλθὼν ὁ Ἰησοῦς εἰς τὰ μέρη Καισαρείας II suppl. 22 / PMLb cap. A 13, 1 Ἕλληνες, οἱ τῆς ἀληθείας II11900 / K cap. Σ 2, 13 Ἐλοιδορεῖτο ὁ λαὸς πρὸς Μωϋσῆν II11384 / K cap. Λ 2, 1 Ἐλπίζω ἐν κυρίῳ Ἰησοῦ Τιμόθεον *II2650 / T cap. B 15, 8 Ἐλπίζω ἐπὶ κυρίῳ Ἰησοῦ Τιμόθεον *II22405 / PMLb cap. Π 23, 7 Ἐλυπήθην ἐν τῇ ἀδολεσχίᾳ II1suppl. 282 / V cap. Θ 5, 22 Ἐμὲ ἡμέραν ἐξ ἡμέρας ζητοῦσι *II2845 / R cap. Δ 6, 6 Ἐμὲ κεκράξονται· Ὁ θεός *II22669 / PMLb cap. Υ 2, 3 Ἐμεγαλύνθησαν καὶ ἐπλούτησαν II1830 / K cap. E 3, 7 Ἐμίσησα σὺν τὴν ζωήν *II215 / T cap. A 1, 15; *II2553 / T cap. B 5, 11 Ἐμίσησαν ἐν πύλαις *II2136 / T cap. A 6, 5; *II21943 / R cap. Μ 3, 6 Ἐμισθώσατο ἑαυτῷ Ἀβιμέλεχ II1suppl. 131 / V cap. X 3, 3 Ἐμνήσθη ὁ θεὸς τῆς Ῥαχήλ II11807 / K cap. Π 13, 3 Ἐμνήσθη ὅτι σὰρξ εἰσίν II1130 / K cap. A 3, 13 Ἐμοὶ δὲ λίαν ἐτιμήθησαν *II21006 / T cap. Δ 21, 6 Ἐμοὶ δὲ μέγιστον δοκεῖ II suppl. 82 / PMLb cap. Γ 16M, 8 Ἐμοὶ δοκεῖ μηδὲν τῶν ἐνταῦθα II1161 / K cap. A 3, 44 Ἐμπεσεῖται ἀνδρὶ νοήμονι II11513 / K cap. N 3, 1 Ἐμωράνθη πᾶς ἄνθρωπος *II2296 / T cap. A 17, 11 Ἐν ἀγαθοῖς ἀνδρὸς οἱ ἐχθροὶ II1800 / K cap. E 2, 5; *II21316 / T cap. E 9, 6 Ἐν ἀγαθοῖς δικαίων κατωρθώθησαν *II2240 / T cap. A 13, 5 Ἐν ἀγαθοῖς μὴ δῷς μῶμον *II21835 / R cap. K 20, 3; *II22866 / PMLb cap. Ψ 2, 1 Ἐν ἀγαθῷ ὀφθαλμῷ δόξασον *II22293 / PMLb cap. Π 5, 5 Ἐν ἁμίλλαις πονηραῖς ἀθλιώτερος *II22330 / R cap. Π 9, 4 Ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς II suppl. 143 / PMLb cap. K 13M, 1 Ἐν γέλωτι ἄφρων πράσσει II11283 / K cap. K 6, 5; *II2706 / T cap. Γ 3, 5

Initia

639

Ἐν δὲ τοῖς λόγοις τούτοις II1412 / K cap. A 23, 10 Ἐν δὲ τοῖς περὶ τὸν τόπον ἐκεῖνον II12149 / K cap. Φ 1, 10 Ἐν διαβουλίοις ἀσεβῶν *II2831 / HIII cap. Δ 3, 13 Ἐν εἰδήσει σου βασιλέα II1233 / K cap. A 6, 5; II1543 / K cap. B 6, 4; *II21792 / R cap. Κ 13, 5 Ἐν ἑκατέρῳ προσώπῳ *II2926 / T cap. Δ 14, 6 Ἐν ἐκείνῳ τῷ καιρῷ, ἐν ἑνὶ *II22614 / PMLb cap. Σ 17, 4 Ἐν ἐλεγμοῖς ὑπὲρ ἀνομίας *II22214 / PMLb cap. Π 2, 11 Ἐν εὐφροσύνῃ οὐ προσμίγνυται II12255 / K cap. Χ 1, 4 Ἐν ᾗ μὲν ψυχῇ τὸ ἐκτὸς II11989 / K cap. Σ 8, 11 Ἐν ἡμέρᾳ ἀγαθῇ ἀμνησία II11014 / K cap. H 1, 4; *II21594 / T cap. H 1, 2 Ἐν ἡμέρᾳ ἀγαθῶν μὴ ἀμνημονήσῃς II1798 / K cap. E 2, 3; *II21323 / T cap. E 9, 13 Ἐν ἡμέρᾳ ἀγαθωσύνης ζῆθι II11013 / K cap. H 1, 3; *II21593 / T cap. H 1, 1 Ἐν ἡμέρᾳ δόξης μὴ ἐπαίρου *II21992 / R cap. Μ 9, 7 Ἐν ἡμέρᾳ θλίψεώς μου *II21606 / T cap. Η 2, 9 Ἐν ἡμέρᾳ κακῶν οὐ μνησθήσεται II11018 / K cap. H 2, 2; *II21604 / T cap. Η 2, 7 Ἐν θεῷ μόνῳ τὸ τέλειον *II22650 / PMLb cap. Τ 3, 5 Ἐν θορυβουμένῳ καὶ ἀγωνίας ἔχοντι *II21389 / T cap. E 11, 17 Ἐν ἴσῳ μισητὰ θεῷ *II2416 / T cap. A 27, 6 Ἐν καρδίᾳ ἀγαθῇ ἀνδρὸς II11201 / K cap. K 1, 2 Ἐν κόποις ἀνθρώπων *II2973 / T cap. Δ 18, 1 Ἐν κρίσει ἁμαρτωλῶν *II2864 / R cap. Δ 8, 2 Ἐν κρίσει τὰ ἔργα κυρίου *II22634 / PMLb cap. Τ 2, 1 Ἐν μεγάλῳ καὶ ἐν μικρῷ II11721 / K cap. Π 4, 5 Ἐν μεγάλῳ καὶ μικρῷ *II2suppl. 31 / PMLb cap. Ρ 1, 9 Ἐν μέσῳ μεγιστάνων II1237 / K cap. A 6, 9; II11226 / K cap. K 2, 6 Ἐν μέσῳ συνετῶν συντήρησον *II2488 / T cap. A 37, 7 Ἐν νυκτὶ βουλή· τὸ γὰρ βουλευτήριον II11029 / K cap. H 3, 9 Ἐν ὀδύναις πέφυρμαι, ὤχετο II11117 / K cap. Θ 8, 3 Ἐν ὁδῷ ἀντιπτώματος *II22089 / R cap. O 4, 8 Ἐν οἴνῳ μὴ ἀνδρίζου II11661 / K cap. O 9, 7; *II22125 / R cap. Ο 12, 4 Ἐν παγίδι ταύτῃ ᾗ ἔκρυψαν II1890 / K cap. E 8, 2 Ἐν παντὶ καιρῷ ἔστωσαν II11186 / K cap. I 3, 7; *II21664 / T cap. Ι 2, 7 Ἐν παντὶ μεριμνῶντι II1602 / K cap. Γ 4, 2; *II2671 / T cap. Γ 1, 14 Ἐν πάσῃ δόσει ἱλάρυνον *II22294 / PMLb cap. Π 5, 6 Ἐν πᾶσι τοῖς ἔργοις σου μιμνήσκου II12275 / K cap. Ω 1, 8; *II22881 / PMLb cap. Ω 1, 12 Ἐν πᾶσι τοῖς σοφοῖς τῶν ἐθνῶν II11890 / K cap. Σ 2, 3 Ἐν πᾶσιν τοῖς ἔργοις σου γίνου ἐντρεχής *II2676 / T cap. Γ 1, 19 Ἐν πᾶσιν τοῖς ἔργοις σου γίνου ὑπεράγων *II2681 / T cap. Γ 1, 24 Ἐν περιβολῇ ἱματίων II11188 / K cap. I 3, 9; II11333 / V cap. K 7, 6; *II21665 / T cap. Ι 2, 8; *II21749 / R cap. Κ 7, 4 Ἐν πολλῷ χρόνῳ σοφία II11718 / K cap. Π 4, 2 Ἐν πραΰτητι διεξάγαγε *ΙΙ21779 / R cap. Κ 11, 3 Ἐν προγνώσει πάντα θεῷ *II22695 / PMLb cap. Υ 4, 2 Ἐν πρωΐᾳ σπεῖρον τὸ σπέρμα σου II1589 / K cap. Γ 3, 6; *II2983 / T cap. Δ 19, 3

640

Initia

Ἐν πρωΐᾳ σπεῖρον τὸν ἄρτον σου *II2672 / T cap. Γ 1, 15 Ἐν ῥομφαίᾳ τελευτήσουσι(ν) πάντες *II2472 / T cap. A 35, 1; *II21817 / R cap. Κ 18, 2 Ἐν σοὶ ἂν εἴη καὶ φωτὸς II1suppl. 141 / V cap. A 9, 17 Ἐν σοφίᾳ περιπατεῖτε II11273 / K cap. K 5, 11; II11425 / K cap. Λ 5, 4; *ΙΙ21783 / R cap. Κ 11, 7 Ἐν στόματι ἀσεβοῦς γλυκανθήσεται II1312 / K cap. A 15, 2; *II21494 / T cap. E 37, 2 Ἐν στόματι ἀσεβῶν παγὶς II11845 / K cap. Π 19, 1 Ἐν συμποσίῳ οἴνου II1933 / K cap. E 12, 7; *II22128 / R cap. Ο 12, 7 Ἐν συναγωγῇ ἁμαρτωλῶν *II22522 / PMLb cap. Σ 8, 7 Ἐν συντελείᾳ ἀνθρώπου II12279 / K cap. Ω 1, 12; *II22884 / PMLb cap. Ω 1, 15 Ἐν ταῖς ἀλλοτρίαις συμφοραῖς II1227 / K cap. A 5, 11; II1863 / K cap. E 5, 12; II11963 / K cap. Σ 6, 7; *II2637 / T cap. B 8, 15; *II21298 / T cap. E 8, 20 Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις μέγας γενόμενος II1suppl. 171 / V cap. A 17, 1 Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις οὐ μὴ εἴπωσιν II1899 / K cap. E 9, 3 Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις οὐκ ἦν βασιλεὺς II1256 / K cap. A 8, 1; *II2222 / T cap. A 12, 3 Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις συνάγουσιν *II21611 / T cap. Θ 1, 2 Ἐν ταῖς ἡμέραις Μαναεὶμ *II2538 / T cap. B 1, 5 Ἐν ταῖς ἡμέραις τῶν νηστειῶν *II22013 / R cap. Ν 8, 4 Ἐν ταῖς συγγενείαις οἱ πρεσβύτατοι II11818 / K cap. Π 14, 3 Ἐν ταῖς τῶν  Ἑβραίων συγγραφαῖς *II2suppl. 37 / R cap. Σ 17, 5 Ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ἐκλείψουσιν *II2594 / T cap. B 6, 8 Ἐν τῇ τοῦ κόσμου σοφίᾳ II11896 / K cap. Σ 2, 9 Ἐν τοῖς ἀμφιβόλοις νεύειν *II22324 / R cap. Π 8, 12 Ἐν τοῖς νοσήμασι τὸ λυποῦν II11149 / K cap. Θ 8, 35 Ἐν τοῖς πρόσθεν χρόνοις *II237 / T cap. A 1, 37 Ἐν τοῖς προφήταις Ἱερουσαλὴμ *II2169 / T cap. A 7, 8 Ἐν τοῖς χείλεσιν αὐτοῦ γλυκανεῖ II12078 / K cap. Υ 1, 12 Ἐν τόποις ἀσεβῶν ἁλίσκονται ἄνθρωποι II11758 / K cap. Π 7, 2 Ἐν τόποις ἀσεβῶν στενῶσιν δίκαιοι *II21079 / T cap. Δ 24, 6 Ἐν τούτῳ τῷ λόγῳ τὸ αὐτεξούσιον II185 / K cap. A 2, 7 Ἐν τρισὶν ὡραΐσθην *II2442 / T cap. A 30, 4; *II22442 / PMLb cap. Σ 2, 7 Ἐν τῷ ἀκηδιάσαι τὴν καρδίαν μου II1347 / K cap. A 21, 2 Ἐν τῷ ἀποθανεῖν ἄνθρωπον II11073 / K cap. Θ 3, 22 Ἐν τῷ ἀποστρέψαι δίκαιον II1suppl. 3 / V cap. A 14, 3 Ἐν τῷ ἔργῳ σου παλαιώθητι *II2680 / T cap. Γ 1, 23 Ἐν τῷ καταρᾶσθαι ἀσεβῆ II11706 / K cap. Π 1, 5; *II2479 / T cap. A 36, 2 Ἐν τῷ Μηδὲν ἄγαν εἶναι II11880 / K cap. Σ 1, 26 Ἐν τῷ ναῷ τῆς βασιλείας *II22236 / PMLb cap. Π 2, 33 Ἐν τῷ τῆς βασκανίας ὅπλῳ II1753 / K cap. Δ 12, 17; *II21145 / T cap. Δ 26, 26 Ἐν τῷ τιθέναι τῇ θαλάσσῃ II11040 / K cap. Θ 1, 11 Ἐν τῷ ὑπερηφανεύεσθαι *II21743 / R cap. K 6, 3 Ἐν φίλῳ καὶ ἐχθρῷ μὴ διηγοῦ II1549 / K cap. Γ 1, 4; *II2756 / T cap. Γ 8, 10 Ἐν χειρὶ κυρίου ἡ ἐξουσία *II21445 / T cap. E 33, 6

Initia

641

Ἐν χειρὶ τεχνιτῶν II12054 / K cap. T 5, 2; *II22655 / PMLb cap. T 5, 3 Ἐν χρόνῳ κρατυνθὲν τὸ ἀσεβὲς II11910 / K cap. Σ 3, 1 Ἓν μόνον σκοπῶμεν II1212 / K cap. A 4, 27 Ἓν σῶμα καὶ ἓν πνεῦμα *II21647 / T cap. Ι 1, 5 Ἐνδέχεται μέν, ὦ παιδίον, λέγειν II1703 / K cap. Δ 7, 10; *II2947 / T cap. Δ 15, 16 Ἐνδύεται διερρηγμένα II12116 / K cap. Υ 3, 2 Ἐνδυναμοῦ ἐν τῇ χάριτι *II2246 / T cap. A 13, 11 Ἐνδύσασθε τὸν κύριον ἡμῶν *II21259 / T cap. E 5, 10 Ἐνδύσεται ὁ ἱερεὺς χιτῶνα II11181 / K cap. I 3, 2; *II21660 / T cap. Ι 2, 3 Ἐνέγκωμεν θυμὸν ὡς θηρίον II1suppl. 187 / V cap. Γ 2, 23 Ἐνεδρεύσωμεν τὸν δίκαιον *II21367 / T cap. E 10, 13 Ἐνέδυσε Σαοὺλ τὸν Δαυῒδ II11717 / K cap. Π 4, 1 Ἕνεκα μὲν τῶν φαύλων *II2251 / T cap. A 13, 16 Ἕνεκεν ἀκαθαρσίας διεφθάρητε *II2342 / T cap. A 21, 6 Ἐνεκότει Ἡσαῦ τῷ Ἰακὼβ *II22731 / PMLb cap. Υ 9, 1 Ἐνεὸν ἑαυτὸν ποιήσας, δόξει *ΙΙ22571 / PMLb cap. Σ 14, 3 Ἐνεπάγησαν ἔθνη ἐν διαφθορᾷ *II21357 / T cap. E 10, 3 Ἐνεπλήσθησαν εἰς πλησμονήν II1829 / K cap. E 3, 6; *II21313 / T cap. E 9, 3 Ἔνεστι ποτέ, πρὸς ὀλίγον θίγοντα II1suppl. 377 / V cap. Σ 9, 13 Ἔνεστιν ἀνθρώπῳ παντὶ τὸ δεδιέναι ΙΙ11092 / V cap. Θ 8, 9 Ἔνεστιν ἀνθρώπῳ παντὶ τὸ εὐδοκιμεῖν II1104 / K cap. A 2, 26 Ἐνετείλατο ὁ θεὸς τῷ Ἀδάμ *II287 / Τ cap. A 3, 1 Ἔνθα μὴ ἔστιν ἄρχων II1261 / K cap. A 8, 6 Ἔνθα πλείων ὁ κίνδυνος *II21622 / R cap. Θ 2, 11 Ἑνὶ δὲ λόγῳ, ὑπεροπτέον *II21530 / T cap. E 44, 8 Ἔνιοι προκόψαντες ἐπ’ ἀρετήν II1suppl. 15 / V cap. A 14, 15 Ἐννεύων ὀφθαλμῷ *ΙΙ22572 / PMLb cap. Σ 14, 4; *II22677 / PMLb cap. Υ 2, 11 Ἐνοίκισον ἀλλότριον II11803 / K cap. Π 12, 2; *II22048 / PMLb cap. Ο 1, 9 Ἑνὸς μὲν εὖ ἢ κακῶς II11751 / K cap. Π 6, 8 Ἐντεῦθεν γνῶναι ἐστὶν ὡς ἐπίβουλον *II2221 / T cap. A 12, 2 Ἐντεῦθεν δῆλον ὅτι οὐκ ἦν *II238 / T cap. A 1, 38 Ἐντομίδας οὐ ποιήσητε *II22871 / PMLb cap. Ω 1, 2 Ἐντὸς φέρει τὸν ὄλεθρον *II21772 / R cap. Κ 9, 12 Ἐνύπνια ἀναπτεροῦσιν II1974 / K cap. E 20, 1 Ἐνύσταξεν ἡ ψυχή μου II1349 / K cap. A 21, 4 Ἐνώπιον ἀλλοτρίου μὴ II11110 / K cap. Θ 6, 3; II11481 / V cap. M 1, 4; *II21642 / R cap. Θ 4, 10; *II21953 / R cap. Μ 4, 4 Ἐνὼχ εὐηρέστησεν τῷ θεῷ *II289 / Τ cap. A 3, 3 Ἐξ ἀνόμων ἐξελεύσεται *II2955 / T cap. Δ 17, 3 Ἐξ ὀνόματος μὲν γὰρ ἢ ἔπαινος II1925 / K cap. E 11, 7 Ἐξαιρέτου προνοίας μεταδίδωσι *II22121 / PMLb cap. Ο 8, 11 Ἐξάρατε τὸ πονηρὸν *II21802 / R cap. K 17, 1 Ἐξάρατε τὸν πονηρὸν II11957 / K cap. Σ 6, 1 Ἐξέβαλεν κύριος ὁ θεὸς τὸν Ἀδὰμ II1584 / K cap. Γ 3, 1 Ἐξέβαλεν ὁ θεὸς τὸν Ἀδὰμ *II2544 / T cap. B 5, 2 Ἐξεδίκησας μετὰ δυνάμεως *II21616 / R cap. Θ 2, 5

642

Initia

Ἐξεκκλησίασεν Ἰωδαὲ ὁ ἱερεὺς II1217 / K cap. A 5, 1 Ἐξέλεσθε διηρπασμένον ἐκ χειρὸς II1222 / K cap. A 5, 6 Ἐξελεύσεται τὸ πνεῦμα αὐτοῦ II12270 / K cap. Ω 1, 3 Ἐξέλιπεν φυσητὴρ ἀπὸ πυρός *II2469 / T cap. A 34, 8 Ἐξέλιπον ἐν δάκρυσιν οἱ ὀφθαλμοί II11406 / K cap. Λ 3, 11; *II21893 / R cap. Λ 3, 5 Ἐξέλιπον ὡσεὶ καπνὸς II11138 / K cap. Θ 8, 24; II1suppl. 147 / V cap. A 10, 14 Ἐξελοῦ ἀδικούμενον ἐκ χειρὸς II1224 / K cap. A 5, 8; *II2631 / T cap. B 8, 9 Ἐξελοῦ με, κύριε, ἐξ ἀνθρώπου *II2957 / T cap. Δ 17, 5 Ἐξεπέτασα τὰς χεῖρας μου *II2141 / T cap. A 6, 10 Ἐξεπόρνευσεν Ἐφραίμ *ΙΙ22546 / PMLb cap. Σ 11, 1 Ἐξέτεινεν τὴν χεῖρα αὐτοῦ Ἱεροβοάμ II1suppl. 319 / V cap. I 3, 2 Ἐξεχύθη χάρις ἐν χείλεσίν σου *II2689 / T cap. Γ 2, 1 Ἐξήγησις μωροῦ ὡς ἐν ὁδῷ II1723 / K cap. Δ 9, 8 Ἐξῆλθε Δαυῒδ ἐκ τοῦ σπηλαίου II1190 / K cap. A 4, 5 Ἐξῆλθε τὸ ἔτος ἐκεῖνο II11397 / K cap. Λ 3, 2 Ἐξῆλθεν ἄγγελος κυρίου *II21602 / T cap. Η 2, 5 Ἐξῆλθεν υἱὸς γυναικὸς Ἰσραηλίτιδος *II2587 / T cap. B 6, 1 Ἐξῆλθον αἱ χορεύουσαι εἰς ἀπάντησιν Δαυῒδ *II22746 / PMLb cap. Φ 2, 6 Ἐξῆλθον αἱ χορεύουσαι εἰς ἀπάντησιν Σαοὺλ II12254 / K cap. Χ 1, 3 Ἐξῆλθον αἱ χορεύουσαι εἰς συνάντησιν Δαυῒδ II12161 / K cap. Φ 2, 5; *II22733 / PMLb cap. Υ 9, 3 Ἐξολοθρευθήσονται οἱ ἀνομοῦντες *II2964 / T cap. Δ 17, 12 Ἐξολοθρεύσαι κύριος πάντα τὰ χείλη II1503 / K cap. B 2, 5 Ἐξολοθρεύσατε τὰ ἔθνη ταῦτα II1272 / K cap. A 10, 6 Ἐξολοθρεύσει κύριος πάντα τὰ χείλη *II2589 / T cap. B 6, 3 Ἐξουσίαν δίδωσι(ν) λόγοις II11709 / K cap. Π 2, 1; *II22282 / PMLb cap. Π 4, 2; *II22526 / PMLb cap. Σ 9, 3 Ἔξω οὐκ ηὐλίζετο ξένος II12146 / K cap. Φ 1, 7 Ἐοίκασι τοῖς ὄμμασι τῆς γλαυκὸς II11898 / K cap. Σ 2, 11 Ἐοίκασιν οὗτοι τὴν ὅλην [II129 / K cap. A 1, 29] Ἐπ’ ὄρος ὑψηλὸν ἀνάβηθι *II2329 / T cap. A 19, 7 Ἔπαθες, ἄνθρωπε, ὃ ἐγκαλεῖς II1556 / K cap. Γ 1, 11; *II2773 / T cap. Γ 8, 27 Ἐπαινετὰ τὰ κατὰ προαίρεσιν *II22368 / E cap. 174, 9 Ἐπαινετὴ καὶ ἡ τῆς κακίας II1281 / K cap. A 10, 15 Ἐπαινετὸν τῆς κορώνης II1suppl. 231 / V cap. Z 2, 25 Ἔπαινος ἅλατι ἠρτυμένος II1847 / K cap. E 4, 10 Ἐπαινοῦμεν τοὺς κατὰ προαίρεσιν II11781 / K cap. Π 8, 7; *II21505 / T cap. E 39, 5; *II22367 / E cap. 174, 8 Ἐπανάγων ἀπὸ δικαιοσύνης II1suppl. 7 / V cap. A 14, 7 Ἐπανέλθωμεν δὲ ἐπὶ τὸ προκείμενον II169 / K cap. A 1, 69 Ἐπανέστησάν μοι κλέπται II11128 / K cap. Θ 8, 14; II11322 / V cap. K 5, 4; *II21845 / R cap. Κ 21, 2 Ἐπάξω τὴν χεῖρα μου *II22228 / PMLb cap. Π 2, 25 Ἐπαύλεις δικαίων εὐλογοῦνται *II21043 / T cap. Δ 22, 14; II1suppl. 76 / V cap. Δ 28, 9

Initia

643

Ἐπαχθὲς ἡμῖν τὸ λέγειν II11233 / K cap. K 2, 13 Ἐπέβαλεν ὁ θεὸς ἔκστασιν II16 / K cap. A 1, 6; *II22694 / PMLb cap. Υ 4, 1 Ἐπέβλεψα ἐγὼ ἐν πᾶσιν οἷς ἐποίησαν *II2555 / T cap. B 5, 13 Ἐπεθύμησας σοφίαν; Διατήρησον *II21500 / T cap. E 38, 5 Ἐπεθύμησε Δαυῒδ ἐπιθυμίαν II1904 / K cap. E 10, 2 Ἐπεθύμησεν Δαυῒδ καὶ εἶπεν *II21251 / T cap. E 5, 2 Ἐπεὶ δὲ τὰ πρῶτα καλῶς εἶχεν II suppl. 146 / PMLb cap. K 13M, 4 Ἐπεὶ καὶ σύμβουλος ἀγαθὸς II12215 / K cap. Φ 3, 18 Ἐπεὶ οὖν, τῆς νοητῆς κτίσεως II1763 / K cap. Δ 12, 27 Ἐπεὶ τόδε πᾶσι πέφανται *II2266 / T cap. A 14, 12 Ἐπειδὰν ἡγεμὼν ἄρξηται *II2182 / T cap. A 8, 5 Ἐπειδὴ γὰρ ἅπαξ πρὸς τὸ κακὸν II1765 / K cap. Δ 12, 29 Ἐπειδὴ γέγονεν ἀποστάτης II1755 / K cap. Δ 12, 19 Ἐπειδὴ ἔλεον θέλει *II22624 / PMLb cap. Σ 17, 14 Ἐπειδὴ ἐπιλαθόμενος τῶν προτέρων *II21488 / T cap. E 36, 27 Ἐπειδὴ καὶ ἀναγώγοις II11955 / K cap. Σ 5, 13 Ἐπειδὴ καὶ τῶν παυσαμένων II11218 / K cap. K 1, 19 Ἐπειδὴ πολὺς τῶν καθ’ ἕκαστον II199 / K cap. A 2, 21 Ἐπειδὴ πρὸς πολλὰ *ΙΙ22561 / PMLb cap. Σ 12, 6 Ἐπειδὴ τὸ μέγα δῶρον *II284 / T cap. A 2, 24 Ἐπειδὴ τῶν ἀνθρώπων ἡ ἀσθένεια *II22693 / PMLb cap. Υ 3, 10 Ἐπείραζε, φησί, τὸν Ἁβραὰμ ὁ θεός *II22308 / R cap. Π 7, 2 Ἐπείρασαν καὶ παρεπίκραναν *II21455 / T cap. E 34, 3 Ἐπελάβετο ὁ ἀνὴρ τῆς παλλακῆς II1suppl. 132 / V cap. X 3, 4 Ἐπελάβετο τῆς ἀδελφῆς αὐτοῦ ὁ Ἀμνών II1suppl. 135 / V cap. X 3, 7 Ἐπένθησεν ἡ γῆ, καὶ ἐφθάρη *II21214 / T cap. E 2, 9 Ἐπεπόθησεν ἡ ψυχή μου *II21496 / T cap. E 38, 1 Ἐπερώτησον γενεὰν πρώτην *II27 / T cap. A 1, 7 Ἐπερώτησον τὸν πατέρα σου II11486 / V cap. M 11, 1; *II21927 / R cap. Μ 2, 1 Ἐπέστρεψα καὶ ἦρα τοὺς ὀφθαλμούς *II21846 / R cap. Κ 21, 3 Ἕπεται τῇ γνώσει τὰ ἔργα II1suppl. 36 / V cap. Γ 1, 20 Ἐπήνεσα ἐγὼ σὺν τοὺς τεθνηκότας *II218 / T cap. A 1, 18 Ἐπήνεσα ἐγὼ τοὺς τεθνηκότας II1135 / K cap. A 3, 18 Ἐπηρώτησα τὸν ἄγγελον· Κύριε *II2297 / T cap. A 17, 12 Ἐπηρώτησαν τὸν κύριον οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ, λέγοντες· Διατί *II21945 / R cap. Μ 3, 8 Ἐπηρώτησαν τὸν κύριον οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ, λέγοντες· Κύριε *II2306 / T cap. A 17, 21 Ἐπηρώτων αὐτὸν οἱ στρατευόμενοι II12020 / K cap. Σ 14, 1 Ἐπὶ δυσὶ λελύπηται ἡ καρδία μου *II2449 / T cap. A 31, 7 Ἐπὶ μικρῷ καὶ μεγάλῳ II1953 / K cap. E 17, 1; *II2suppl. 30 / PMLb cap. Ρ 1, 8 Ἐπὶ νεκρῷ κλαῦσον· ἐξέλιπε II11070 / K cap. Θ 3, 19 Ἐπὶ νεκρῷ μὴ ἀποκωλύσῃς II11066 / K cap. Θ 3, 15; *II22880 / PMLb cap. Ω 1, 11 Ἐπὶ νεκρῷ τὰς σάρκας ΙΙ11053 / K cap. Θ 3, 2 (Versio V PM T) …ἐπὶ παντί ἐστιν βασιλεὺς *II22810 / PMLb cap. Φ 9, 3 Ἐπὶ σῇ σοφίᾳ μὴ ἐπαίρου *II2750 / T cap. Γ 8, 4

644

Initia

Ἐπὶ συντρίμματι θυγατρὸς II12024 / K cap. Σ 15, 2 Ἐπὶ τῇ σῇ σοφίᾳ μὴ ἐπαίρου II11331 / V cap. K 7, 4 Ἐπὶ τῆς Μωσέως καθέδρας *ΙΙ22576 / PMLb cap. Σ 14, 8 Ἐπὶ τοιοῦτο τί προῆγεν *II22503 / PMLb cap. Σ 6, 18 Ἐπὶ τραπέζης δυναστῶν *II2866 / R cap. Δ 9, 1 Ἐπὶ τραπέζης μεγάλης *II2871 / R cap. Δ 9, 6 Ἐπὶ τῷ ἀνθρώπῳ μὲν ἡ αἵρεσις II1112 / K cap. A 2, 34 Ἐπὶ τῶν πωλητηρίων πολλοῖς II11716 / K cap. Π 3, 5 Ἐπίβουλοι δέ, ὅτι καὶ αὐτῆς τῆς οὐσίας II11313 / K cap. K 6, 35 Ἐπίγνωθι ὅπως συνηγορεῖ *II21705 / R cap. Κ 1, 16 Ἐπιγνῶμεν τὰς παγίδας II11599 / K cap. O 3, 29 …ἐπιθυμῆσαι ὧν ἐπιθυμῆσαι καλόν II1914 / K cap. E 10, 12; *II21267 / T cap. E 5, 18 Ἐπιθυμία δικαίων *II21497 / T cap. E 38, 2 Ἐπιθυμία εὐνούχου *II21414 / T cap. E 14, 3; II1suppl. 217 / V cap. E 27, 2 Ἐπιθυμίαι εὐσεβῶν *II21498 / T cap. E 38, 3 Ἐπικατάρατος ἄνθρωπος, ὃς οὐκ ἐμμένει *II21208 / T cap. E 2, 3 Ἐπικατάρατος ἡ ἡμέρα II1suppl. 300 / V cap. Θ 5, 43 Ἐπικατάρατος ὁ μετατιθεὶς II11567 / K cap. O 2, 2; *II22095 / Lc cap. Ο 13, 2 Ἐπικατάρατος ὁ πλανῶν *II22652 / PMLb cap. Τ 4, 2 Ἐπικατάρατος ὁ τύπτων *II21506 / T cap. E 40, 1 Ἐπικατάρατος πᾶς ὁ ποιῶν *II21811 / R cap. K 17, 10 Ἐπικατάρατος σὺ ἐν τῇ πόλει *II21209 / T cap. E 2, 4 Ἐπιμελοῦ τῶν ἐν πεδίῳ II1588 / K cap. Γ 3, 5; *II2664 / T cap. Γ 1, 7 Ἐπιπλήττει εἰκῆ τοῖς ὑπέρ γε τῶν II1867 / K cap. E 5, 16 Ἐπιστάμενοι ὡς οὐδὲν τῶν παρόντων II1suppl. 158 / V cap. A 10, 69 Ἐπίσταται μέθη μήκιστον II11466 / K cap. M 1, 35 Ἐπιστήμη ἰατροῦ ἀνυψώσει *II21679 / T cap. Ι 3, 4 Ἐπίστησον νεανίσκους *II2187 / T cap. A 9, 4 Ἐπίστησον, ὁ διδάσκων II1651 / K cap. Δ 2, 19; *II2805 / R cap. Δ 2, 17 Ἐπιστράφητε, οἱ τὴν βαθεῖαν II1883 / K cap. E 7, 4 Ἐπιστρέψατε καὶ ἀποστράφητε *II2908 / T cap. Δ 13, 15 Ἐπιστυγνάζειν μὲν ταῖς συμφοραῖς *II22890 / PMLb cap. Ω 1, 21 Ἐπιστυγνάζειν ταῖς συμφοραῖς II11076 / K cap. Θ 3, 25 Ἐπλαγίασαν ἐν ἀδίκοις II12071 / K cap. Υ 1, 5 Ἔπλασεν ὁ θεὸς ἔτι ἐκ τῆς γῆς *II297 / T cap. A 4, 1 Ἔπλασεν ὁ θεὸς τὸν ἄνθρωπον II14 / K cap. A 1, 4; *ΙΙ22839 / PMLb cap. Ψ 1, 1 Ἐπληθύνθησαν ὑπὲρ τὰς τρίχας II1suppl. 284 / V cap. Θ 5, 24 Ἐπλήσθη κακῶν ἡ ψυχή μου II11137 / K cap. Θ 8, 23 Ἐποίησεν Ἀβεσαλὼμ πότον II1suppl. 136 / V cap. X 3, 8 Ἐποίησεν ἑαυτῷ Ἀβεσαλὼμ ἅρματα *II22465 / PMLb cap. Σ 4, 3 Ἐποίησεν ἐξ ἑνὸς αἵματος *II229 / T cap. A 1, 29 Ἐποίησεν ὁ θεὸς τὰ κήτη II11544 / K cap. Ξ 2, 13 Ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν ἄνθρωπον II12 / K cap. A 1, 2; II1116 / K cap. A 2, 38 Ἐποίησεν ὁ θεὸς τῷ Ἀδὰμ *II21658 / T cap. Ι 2, 1 Ἐποίησεν οὕτως τὸν ἄνθρωπον II158 / K cap. A 1, 58

Initia

Ἐπορεύετο Σαμουὴλ ἐνιαυτὸν *II2207 / T cap. A 11, 3 Ἐπορεύθη Δαυῒδ καὶ ἀνήγαγεν *II22835 / PMLb cap. Χ 3, 5 Ἐπορεύθη Ἠλιοῦ ὁδὸν ἡμέρας II11116 / K cap. Θ 8, 2 Ἐπορεύθη Μωϋσῆς καὶ Ἀαρών *II2324 / T cap. A 19, 2; *II22833 / PMLb cap. Χ 3, 3 Ἐπορεύθη Σαμψὼν εἰς Γάζαν II11537 / K cap. Ξ 2, 6 Ἐπορεύθη Σαμψὼν καὶ συνέλαβε II11535 / K cap. Ξ 2, 4 Ἐπορεύθησαν οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ *II21975 / R cap. Μ 8, 1 Ἑπτάκις πεσεῖται ὁ δίκαιος *II2898 / T cap. Δ 13, 5 …ἑπτακόσιοι ἄνδρες ἐκλεκτοὶ II11538 / K cap. Ξ 2, 7 Ἐργάζου τὴν γῆν σου II1590 / K cap. Γ 3, 7; *II2673 / T cap. Γ 1, 16 Ἐργαστήριον ἀνθρώποις II1490 / K cap. B 1, 26 Ἐργάτης μέθυσος οὐ πλουτισθήσεται II11443 / K cap. M 1, 12; *II21917 / R cap. Μ 1, 7 Ἐρεῖς μοι οὖν· Τί ἔτι μέμφεται II suppl. 33 / PMLb cap. A 14, 5 Ἐρεύνα σαυτὸν πλεῖον II1564 / K cap. Γ 1, 19; *II2769 / T cap. Γ 8, 23 Ἐρημώσει τὴν γῆν ἀνομία *II2353 / T cap. A 21, 17; *II21477 / T cap. E 36, 16 Ἕρπει μᾶλλον ἡ δίκη II1suppl. 404 / V cap. Υ 1, 11 Ἐρρέτω, ὅσσα φέρει πικρὴ II1170 / K cap. A 3, 53 (Versio primitiva) Ἔρχεται πρὸς Σίμωνα Πέτρον II11608 / K cap. O 4, 7 Ἐρωτησάσθωσαν οἱ ἀντίθετοι II17 / K cap. A 1, 7 Ἐσθίειν μέλι πολὺ II11855 / K cap. Σ 1, 1 …ἐσθλῶν πλεῖστον, ὅσον κακίους II12005 / K cap. Σ 10, 9 Ἐσκοτίσθη ἡ ἀσύνετος *II2837 / HIII cap. Δ 3, 19 Ἔσο αἰσχυντηρὸς καὶ εὑρίσκων *II22818 / PMLb cap. Χ 1, 6 Ἔσονται οἱ μακαρίζοντες II11290 / K cap. K 6, 12; *II2363 / T cap. A 22, 5 Ἔσται διάβολος ἐν τῷ Ἰσραήλ *II21121 / T cap. Δ 26, 2 Ἔσται καθὼς ὁ λαός, οὕτως *II2185 / T cap. A 9, 2 Ἔσται καιρὸς ὅτε τῆς ὑγιαινούσης *II2272 / T cap. A 15, 3 Ἔσται μετὰ ἑβδομήκοντα ἔτη *II2suppl. 36 / PMLb cap. Ρ 2, 4 Ἔσται ὁ φεύγων τὸν φόβον II1328 / K cap. A 19, 3 Ἔσται ὃν τρόπον εἶπεν κύριος *II21211 / T cap. E 2, 6 Ἐσταλμένον καὶ σπάνιον II12006 / K cap. Σ 10, 10 Ἐστερέωσαν τὰ πρόσωπα αὐτῶν *II2146 / T cap. A 6, 15 Ἔστη διάβολος ἐν τῷ Ἰσραήλ II1suppl. 198 / V cap. Δ 25, 2 Ἔστι γὰρ τῷ ὄντι βασίλειον *II2810 / R cap. Δ 3, 5 Ἔστι κοπιῶν καὶ σπεύδων *II21993 / R cap. Μ 9, 8 Ἔστι λέξις ἀντιπεριβεβλημένη II11366 / K cap. Λ 1, 10 Ἔστι ματαιότης ἣ γίνεται II12018 / K cap. Σ 13, 3 Ἔστι πνεύματα, ἃ εἰς ἐκδίκησιν *II21480 / T cap. E 36, 19 Ἔστι πορευόμενος συγκεκυφὼς II12077 / K cap. Υ 1, 11 Ἔστι σοφιζόμενος ἐν λόγοις *II22381 / PMLb cap. Π 18, 1 Ἔστι τί καὶ τῆς ἔξωθεν παιδεύσεως II11903 / K cap. Σ 2, 16 Ἔστι τινὰ τῶν ἰχθύων II11570 / K cap. O 2, 5 Ἔστιν αἰσχρὸν τὰ μὲν ἄλλα σωφρονεῖν II11772 / K cap. Π 7, 16 Ἔστιν ἄνθρωπος ὅτι μόχθος *II21015 / T cap. Δ 21, 15

645

646

Initia

Ἔστιν δὲ ῥάδιον ἁλῶναι II1846 / K cap. E 4, 9 Ἔστιν ἔλεγχος οὐχ’ ὡραῖος *II21547 / T cap. E 46, 7 Ἔστιν ἐλπὶς ὅτι ὁ κύων *II21989 / R cap. Μ 9, 4; *II22600 / PMLb cap. Σ 16, 4 Ἔστιν εὐδοκία ἐν κακοῖς II12019 / K cap. Σ 13, 4 Ἔστιν ἰδεῖν περὶ τὰς ἀντιθέτους II11771 / K cap. Π 7, 15; [II1suppl. 381 / V cap. Σ 11, 12VW] Ἔστιν κληρονομία τοῖς θεραπεύουσι *II21011 / T cap. Δ 21, 11 Ἔστιν κοπιῶν καὶ πονῶν *II21448 / T cap. E 33, 9 Ἔστιν κωλυόμενος τοῦ ἁμαρτάνειν II1834 / K cap. E 3, 11 Ἔστιν λέξις ἀντιπεριβεβλημένη *II21546 / T cap. E 46, 6 Ἔστιν μαθεῖν ἐντεῦθεν *II2515 / T cap. A 41, 2 Ἔστιν ματαιότης ἣ πεποίηται *II22602 / PMLb cap. Σ 16, 6 Ἔστιν ὁδὸς ἣ δοκεῖ ὀρθὴ εἶναι II11580 / K cap. O 3, 10; *II22086 / R cap. O 4, 5 Ἔστιν ὅτε καὶ τοῦτο φάρμακον II11147 / K cap. Θ 8, 33 Ἔστιν πνεύματα ἃ εἰς ἐκδίκησιν *II22273 / PMLb cap. Π 3, 17 Ἔστιν πονηρευόμενος συγκεκυφὼς *II21370 / T cap. E 10, 16 Ἔστιν πορευόμενος συγκεκυφὼς *ΙΙ22573 / PMLb cap. Σ 14, 5 Ἔστιν πῶς ἀεὶ τὸ διαβάλλειν II1665 / K cap. Δ 4, 5 Ἔστιν σοφιζόμενος ἐν λόγοις *ΙΙ22574 / PMLb cap. Σ 14, 6 Ἔστρεψαν ἐπ’ ἐμὲ νῶτα *II22673 / PMLb cap. Υ 2, 7 Ἔστω πᾶς ἄνθρωπος ταχὺς *II2489 / T cap. A 37, 8 Ἔστωσαν ὑμῶν αἱ ὀσφύες II12281 / K cap. Ω 1, 14 Ἐσχάρα ἄνθραξι καὶ ξύλα II11389 / K cap. Λ 2, 6; *ΙΙ21865 / R cap. Λ 1, 6 Ἔσχατοι καιροί, ἀδελφοί· λοιπὸν *II2916 / T cap. Δ 13, 23 Ἔσω ὁ ἱερεὺς προσφέρει τὴν ἱκεσίαν II1suppl. 340 / V cap. Λ 4, 4 Ἔσωσεν ὁ θεὸς τὸν Δαυῒδ *II21419 / T cap. E 30, 2 Ἑταῖρε, οὐκ ἀδικῶ σε· οὐχὶ δηναρίου II12176 / K cap. Φ 2, 20 Ἐταπεινώθη εἰς χοῦν ἡ ψυχὴ II11136 / K cap. Θ 8, 22 Ἐταπείνωσας ἡμᾶς ἐν τόπῳ II11135 / K cap. Θ 8, 21 Ἐτέθη θρόνος τῇ μητρὶ II1319 / K cap. A 17, 1 Ἔτεκεν Ἀδὰ τὸν Ἰωβέλ II12053 / K cap. T 5, 1 Ἔτεκεν ἡ γυνὴ Γαλαὰδ αὐτῷ υἱούς II1731 / K cap. Δ 11, 2 Ἑτέρου λέγοντος, μὴ πολλὰ ἀδολέσχει II12013 / K cap. Σ 12, 3 Ἑτοίμαζε εἰς τὴν ἔξοδον II12271 / K cap. Ω 1, 4; *II22874 / PMLb cap. Ω 1, 5 Ἑτοιμάζονται ἀκολάστοις μάστιγες *II21808 / R cap. K 17, 7 Ἑτοιμάζου πρὸς τὰ λυπηρά *II22906 / PMLb cap. Ω 1, 41; II1suppl. 422 / V cap. Ω 1, 25 Ἑτοιμάσατε τράπεζαν II1712 / K cap. Δ 8, 7 Ἑτοίμασον λόγον II11422 / K cap. Λ 5, 1; *II21885 / R cap. Λ 2, 10 …ἕτοιμοι ἀεὶ πρὸς ἀπολογίαν II11937 / K cap. Σ 4, 7 …ἕτοιμοι πρὸς ἀπολογίαν *II2396 / T cap. A 24, 14 Ἐτρέχετε καλῶς· τίς ὑμᾶς ἐνέκοψεν II1680 / K cap. Δ 5, 8 Ἔτυχεν γυναῖκά τινα τῶν ἐπιφανῶν II11799 / K cap. Π 11, 3 Εὖ μὲν λέγοντες ἀεὶ τοὺς ἀξίους II11686 / K cap. O 10, 14; *II22069 / R cap. Ο 2, 14 Εὖ οἶδα ὅτι τὸ οἴεσθαι II11622 / K cap. O 6, 11

Initia

647

Εὖ ποίησον εὐσεβεῖ, καὶ εὑρήσεις *II21018 / T cap. Δ 21, 18; II1suppl. 49 / V cap. Δ 5, 9 Εὐαγγελίζεσθε ἡμέραν ἐξ ἡμέρας *II2328 / T cap. A 19, 6 Εὐγένεια ἡ τῆς εἰκόνος τήρησις II1suppl. 24 / V cap. Γ 1, 8 Εὐδοκία κυρίου ἀποστῆναι *II2910 / T cap. Δ 13, 17 Εὐεργεσία τοῖς ὑποδεεστέροις II1242 / K cap. A 6, 14; *II22713 / PMLb cap. Υ 5, 8 Εὐήθεις ὅσοι τῶν διδασκάλων II1647 / K cap. Δ 2, 15 Εὔηθες ὑπολαμβάνειν *II22347 / R cap. Π 12, 4 Εὐηρέστησεν Ἐνὼχ τῷ θεῷ *II22167 / PMLb cap. Π 1, 1 Εὐθέως δὲ μετὰ τὴν θλίψιν II suppl. 170 / PMLb cap. M 14M, 2 Εὐκαταφρόνητον ἅπαν τὸ ῥαδίως II1suppl. 415 / PMLb cap. Φ 11, 18 …εὔκολον πρὸς ἀπάτην *II21631 / R cap. Θ 3, 9 Εὐλόγει, ἡ ψυχή μου, τὸν κύριον *II21567 / T cap. E 49, 6 Εὐλογεῖτε καὶ μὴ καταρᾶσθε *II2481 / T cap. A 36, 4 Εὐλογεῖτε τοὺς διώκοντας II1439 / K cap. A 26, 4 Εὐλογημένος γεννητὸς II11692 / K cap. O 11, 1; *II22155 / PMLb cap. Ο 11, 1 Εὐλόγησεν αὐτοὺς ὁ θεός, λέγων *II261 / T cap. A 2, 1 Εὐλόγησον τὸν ποιήσαντά σε *II21569 / T cap. E 49, 8 Εὐλογήσω σε, κύριε, διότι ὠργίσθης *II22226 / PMLb cap. Π 2, 23 Εὐλογία ἀπολλυμένου ἐπ’ ἐμὲ II11060 / K cap. Θ 3, 9 Εὐλογία κυρίου ἐπὶ κεφαλὴν δικαίου *II21044 / T cap. Δ 22, 15; II1suppl. 78 / V cap. Δ 28, 11 Εὐμήχανον ἅπαν τὸ πιεζόμενον II11150 / K cap. Θ 8, 36 Εὐξώμεθα ἐκτενῶς ὅπως *II22059 / R cap. Ο 2, 4 Εὔπιστον ἡ κουφότης, καὶ θεοῦ *II22790 / PMLb cap. Φ 7, 6 …εὐπροσήγορον ἐν ταῖς ἐντεύξεσιν II1324 / K cap. A 18, 4 Εὑρίσκομεν πολλάκις τὸν τῶν ὅλων θεόν *II22279 / PMLb cap. Π 3, 23 Εὑρίσκομεν τὸν τῶν ὅλων θεὸν *II21460 / T cap. E 34, 8 Εὐσεβείας ἅμα καὶ ἀσφαλείας *II22595 / PMLb cap. Σ 15, 14 Εὐσεβείας ἐστὶ καὶ ἀσφαλείας II11870 / K cap. Σ 1, 16 Εὐφραίνου, νεανίσκε, ἐν νεότητί σου *II22177 / PMLb cap. Π 1, 11 Εὐφρανθήσεται δίκαιος, ὅταν ἴδῃ *II21804 / R cap. K 17, 3 Εὐφροσύνη καρδίας ζωὴ II11212 / K cap. K 1, 13; II12259 / K cap. Χ 1, 8 Εὐχαὶ κατευθυνόντων δεκταὶ *II21065 / T cap. Δ 23, 6 Εὐχαρίστει, ἄνθρωπε, τῷ ἀκουσίως II12120 / K cap. Υ 3, 6 Εὐχαριστήσωμεν κυρίῳ τῷ θεῷ *II22243 / PMLb cap. Π 2, 40 Εὐχὴ κατευθυνόντων δεκτὴ II1suppl. 55 / V cap. Δ 7, 10 Εὐχῆς δικαίων ἐπακούσει *II21067 / T cap. Δ 23, 8 Ἐφ’ ἡμῖν γὰρ οὐ τὸ ἀφανίσαι II190 / K cap. A 2, 12 Ἐφ’ οἷς ἂν εὕρω ὑμᾶς II1suppl. 13 / V cap. A 14, 13 Ἐφ’ ὅσον χρόνον ὁ κληρονόμος *II2785 / R cap. Δ 1, 2 Ἔφαγεν Ἰακὼβ καὶ ἐνεπλήσθη II1824 / K cap. E 3, 1; *II21312 / T cap. E 9, 2 Ἔφισον ζωῆς οἶνος *II2suppl. 21 / PMLb cap. O 9, 4 Ἐφοβήθη Δαυῒδ ἀπὸ προσώπου Ἀγχοῦς ΙΙ11089 / V cap. Θ 8, 6 Ἐφραὶμ δάμαλις δεδιδαγμένη *ΙΙ22564 / PMLb cap. Σ 13, 3 Ἐφραὶμ ἐγένετο ἐγκρυφίας *II22259 / PMLb cap. Π 3, 3

648

Initia

Ἐφραὶμ περιστερὰ ἄνους *II2276 / T cap. A 16, 4; *ΙΙ22841 / PMLb cap. Ψ 1, 3 Ἐφραὶμ πονηρὸν πνεῦμα II11471 / K cap. M 2, 5 Ἐφραίμ, ἐγκεκρυμμένη ἡ ἁμαρτία II1881 / K cap. E 7, 2 Ἔφραξα θάλασσαν ἐν πύλαις II11032 / K cap. Θ 1, 3 Ἐφώνησε πέρδιξ, συνήγαγεν II1339 / K cap. A 20, 11 Ἐχθρὸς μῦθος ὁπλίζει χεῖρα II12112 / K cap. Υ 2, 14 Ἐχθροὺς μὲν μὴ ἔχειν τοὺς φιλαρέτους *II21104 / T cap. Δ 24, 31 Ἔχιδνα, τὸ χαλεπώτατον II11010 / K cap. Z 1, 10 …ἔχοντες μόρφωσιν εὐσεβείας II12083 / K cap. Υ 1, 17 Ἐχόρτασα αὐτοὺς καὶ ἐμοιχῶντο *II21314 / T cap. E 9, 4 Ἔχουσιν αἱ τῶν κοινῶν ἐπιμέλειαι II1941 / K cap. E 13, 4 Ἔχουσίν μου τὰς σάρκας II11123 / K cap. Θ 8, 9 Ἕως ἐξουρίας πλεῖς, φοβήθητι II1812 / K cap. E 2, 17; *II2985 / T cap. Δ 19, 5; *II21341 / T cap. E 9, 31 Ἕως πλεῖς ἐξουρίας, τῷ ναυαγοῦντι *II2129 / T cap. A 5, 31; *II2635 / T cap. B 8, 13 Ἕως πότε, κύριε, ἐπιλήσῃ μου II1suppl. 277 / V cap. Θ 5, 13 Ἕως σφοδρὸς ὁ πόθος II11276 / K cap. K 5, 14 Ζῇ κύριος, ὃς οὕτω με κέκρικεν *II29 / T cap. A 1, 9 Ζῆλος καὶ θυμὸς ἐλαττοῦσιν II12170 / K cap. Φ 2, 14 Ζηλώσαντες δὲ οἱ Ἰουδαῖοι II12040 / K cap. T 2, 3 Ζηλωταὶ γενώμεθα τῶν ἐπαινουμένων *II22316 / R cap. Π 8, 4 Ζημιουμένου ἀκολάστου II11959 / K cap. Σ 6, 3; *II21809 / R cap. K 17, 8 Ζημιοῦν ἄνδρα δίκαιον II1suppl. 48 / V cap. Δ 5, 8; *II2446 / T cap. A 31, 4; *II21010 / T cap. Δ 21, 10; *II21085 / T cap. Δ 24, 12 Ζήτει θεοῦ σοι χρηστότητα II1209 / K cap. A 4, 24; *II2130 / T cap. A 5, 32 Ζητήσουσίν με κακοί II suppl. 152 / PMLb cap. M 12M, 2 Ζωὴ πονηρὰ ἐξ οἰκίας II11499 / V cap. M 12, 2; *II2281 / T cap. A 16, 9; II1suppl. 193 / V cap. Δ 23, 6 Ζῶν καὶ ὑγιὴς αἰνέσει *II22664 / PMLb cap. Υ 1, 7 …ζῶον ἐνταῦθα οἰκονομούμενον II149 / K cap. A 1, 49 Ἡ ἀκριβὴς ἑαυτοῦ κατανόησις *ΙΙ22855 / PMLb cap. Ψ 1, 17 Ἡ ἀκριβὴς σεαυτοῦ κατανόησις *II247 / T cap. A 1, 47 Ἡ ἀνθρώπου ψυχή, δεξαμένη *II286 / T cap. A 2, 26 Ἡ ἄωρος τελευτὴ τῶν νηπίων II11694 / K cap. O 11, 3 Ἡ βουλὴ τῶν πονηρῶν II1949 / K cap. E 15, 2; *II21758 / R cap. Κ 8, 3 Ἡ γλῶσσα ἀκατάσχετον II1440 / K cap. A 26, 5 Ἡ γνῶσις φυσιοῖ II1suppl. 22 / V cap. Γ 1, 6 Ἡ γυνὴ δόξα ἀνδρός ἐστιν II1627 / K cap. Γ 7, 1 Ἡ γυνή σου ὡς ἄμπελος II11812 / K cap. Π 13, 8 Ἡ δύναμις αὐτοῦ ἐπ’ ὀμφαλοῦ II1738 / K cap. Δ 12, 2 Ἡ δύναμις τοῦ σατανᾶ ἐπ’ ὀμφαλοῦ *II21125 / T cap. Δ 26, 6 Ἡ εἰς ἄγαν κατήφεια II1355 / K cap. A 21, 10 Ἡ ἐν τῷ φαύλῳ κακία *II2653 / T cap. B 15, 11; *II2860 / R cap. Δ 7, 10

Initia

Ἡ ἐξ ἔθους καὶ σχολῆς ἀργία *II2980 / T cap. Δ 18, 8 Ἡ εὐφυΐα, πλεονάζουσα II11907 / K cap. Σ 2, 20 Ἡ θάλασσα εἶδεν καὶ ἔφυγεν [II1suppl. 255 / V cap. Θ 9, 7VW] Ἡ ἱερὰ καὶ φιλαλήθης Γραφὴ *II21582 / T cap. E 50, 4 Ἡ καθ’ ἡμέραν τριβὴ II11739 / K cap. Π 4, 23 Ἡ καρδία μου ἐταράχθη II1suppl. 279 / V cap. Θ 5, 18 Ἡ κατὰ θεὸν λύπη *II21907 / R cap. Λ 4, 5 Ἡ καύχησις ἡμῶν αὕτη *II22529 / PMLb cap. Σ 9, 6 Ἡ κοιλία μου ἐξέζεσεν II11126 / K cap. Θ 8, 12 Ἡ κόλασις νουθετεῖ II11968 / K cap. Σ 6, 12 Ἡ μὲν ἀνθρωπίνη ἐγκράτεια II1917 / K cap. E 10, 15 Ἡ μὲν ἀταξία ἀναρχίας II1260 / K cap. A 8, 5 Ἡ μὲν οὖν ἁπλουστέρα *II22763 / PMLb cap. Φ 3, 2 Ἡ μοναρχία ὁμονοίας *II2231 / T cap. A 12, 12 Ἡ ὁδὸς τῆς ζωῆς ὑπὸ τοῦ θεοῦ *II22080 / R cap. Ο 3, 8 Ἡ ὁδὸς τῶν ἀσεβῶν *II22085 / R cap. O 4, 4 Ἡ ὄντως χήρα καὶ μεμονωμένη *II22117 / PMLb cap. Ο 8, 7 Ἡ παιδεία σου ἀνώρθωσέν με *II22212 / PMLb cap. Π 2, 9 Ἡ παρὰ θεοῦ δίκη μόλις *II21491 / T cap. E 36, 30 Ἡ περιουσία τῆς τοῦ κόσμου II11897 / K cap. Σ 2, 10 Ἡ περιτομὴ οὐδέν ἐστιν *II21195 / T cap. E 1, 46 Ἡ πόρνη χρόνον τινὰ ἔξω ῥέμβεται *II2suppl. 34 / PMLb cap. Ρ 2, 2 Ἡ πρὸς τὰ φαῦλα συνήθεια *II22497 / PMLb cap. Σ 6, 12 Ἡ πρὸς τοὺς φαύλους τῶν λόγων συνήθεια II11915 / K cap. Σ 3, 6; *II22498 / PMLb cap. Σ 6, 13 Ἡ προφανὴς κακουργία II1888 / K cap. E 7, 9 Ἡ σὰρξ ἐπιθυμεῖ κατὰ τοῦ πνεύματος *II21260 / T cap. E 5, 11 Ἡ συνεχὴς ἄσκησις ἐπιστήμην II1609 / K cap. Γ 4, 9 Ἡ συνήθεια τῶν ἁμαρτημάτων II11923 / K cap. Σ 3, 14 Ἡ τῆς ψυχῆς προθυμία II11924 / K cap. Σ 3, 15 Ἡ τοῦ θεοῦ δικαιοκρισία II1793 / K cap. E 1, 26 Ἡ τοῦ κόσμου λύπη II11420 / K cap. Λ 4, 4 Ἡ τοῦ λόγου δύναμις II11376 / K cap. Λ 1, 20 Ἡ τυχοῦσα κακίας γένεσις *II2838 / HIII cap. Δ 3, 20 Ἡ τῶν ἀλλοτρίων κακῶν ἐπίτασις II1suppl. 124 / V cap. Φ 3, 21 Ἡ τῶν ἀρχομένων πονηρία *II2175 / T cap. A 7, 14; *II2188 / T cap. A 9, 5 Ἡ τῶν κακῶν ἀπαλλαγὴ II11600 / K cap. O 3, 30 Ἡ τῶν λόγων συνήθεια II1426 / K cap. A 25, 5 Ἡ τῶν μελλόντων κατάληψις *II2313 / T cap. A 17, 28 Ἡ ὑπακοή σου ἐπλήθυνέν με *II21161 / T cap. E 1, 12 Ἡ φιλαδελφία μενέτω II12150 / K cap. Φ 1, 11 Ἡ φύσις αὕτη τῷ τῶν ἀνθρώπων II1115 / K cap. A 2, 37 Ἡ χαρὰ εὐπάθεια ψυχῆς ἐστιν *II22838 / PMLb cap. Χ 3, 8 Ἡ χαρὰ οἷόν τι σκίρτημά ἐστιν *II22837 / PMLb cap. Χ 3, 7 Ἡ ψυχὴ πάσης σαρκὸς αἷμα II11348 / V cap. K 6, 1 Ἡ ψυχὴ τὸ βασιλικόν II198 / K cap. A 2, 20

649

650

Initia

Ἢ μὴ διδάσκειν, ἢ διδάσκειν *II2201 / T cap. A 10, 13 Ἢ μὴ πρᾶττε τοιαῦτα, ἢ μὴ κωμώδει II12251 / K cap. Φ 7, 5 Ἢ πορεύθητι πρὸς τὴν μέλισσαν II11004 / K cap. Z 1, 4 Ἦ σὺ περιέθηκας ἵππῳ II11001 / K cap. Z 1, 1 Ἤγαγεν ὁ θεὸς τὰ ζῶα *II298 / T cap. A 4, 2 Ἠγάπησαν ἀτιμίαν ἐκ φρυάγματος *II21615 / R cap. Θ 2, 4 Ἠγάπησαν αὐτὸν ἐν τῷ στόματι *II2273 / T cap. A 16, 1 Ἥγημαι ἐμαυτὸν γῆν II1126 / K cap. A 3, 9 Ἠγνόησεν Σαοὺλ ἄγνοιαν *II22100 / Lc cap. Ο 10, 1 Ἡδεῖς πόνοι πατρὸς II1734 / K cap. Δ 11, 5 Ἤδη μὲν οὖν ὅλως ἥττημα *II22329 / R cap. Π 9, 3; *II22781 / PMLb cap. Φ 6, 6 Ἤδη τινὲς τὰ ἐν συμβολαίοις *II22386 / PMLb cap. Π 19, 2 Ἠδίκησαν καὶ οὐ διέλιπον *II2151 / T cap. A 6, 20 Ἠδολέσχησα, καὶ ὠλιγοψύχησε II1348 / K cap. A 21, 3 Ἡδονὴ οὐ παραδέχεται II1453 / K cap. A 28, 11 Ἡδὺ θέαμα λευκαινομένη II11047 / K cap. Θ 1, 18 Ἦθος ἀνδρὸς οὐκ εὐθυάλωτον II1701 / K cap. Δ 7, 8 Ἦθος ἀνδρὸς οὐκ εὐθὺς ἁλωτόν *II2945 / T cap. Δ 15, 14 Ἤκουσα ὅτι ὁ θαλάσσιος ἐχῖνος II1suppl. 220 / V cap. Z 2, 14 Ἤκουσας λόγον; φησίν II11484 / V cap. M 1, 7; *II21958 / R cap. Μ 4, 9 Ἠκούσατε ὅτι ἐρρέθη τοῖς ἀρχαίοις II11778 / K cap. Π 8, 4; *II21292 / T cap. E 8, 14 Ἤκουσεν δὲ Μωϋσῆς τῆς φωνῆς II suppl. 17 / PMLb cap. A 12, 6 Ἤκουσεν Ἡλεῖ τὴν φωνὴν *II2332 / T cap. A 20, 2 Ἤκουσεν Ἰακὼβ τὰ ῥήματα II12158 / K cap. Φ 2, 2; *II22742 / PMLb cap. Φ 2, 2 Ἠλὰ υἱὸς Βαασσᾶ ἐβασίλευσεν II11433 / K cap. M 1, 2 Ἦλθεν Ἠλίας εἰς Σάρεπτα II1suppl. 408 / V cap. Φ 1, 18 Ἦλθεν ὁ βασιλεὺς Δαυΐδ, καὶ ἐκάθισεν *II21564 / T cap. E 49, 3 Ἦλθεν ὁ θεὸς πρὸς Λάβαν *II21030 / T cap. Δ 22, 1 Ἦλθεν πρὸς Ἠλιοῦ ὁ πεντηκόνταρχος II1suppl. 320 / V cap. I 3, 3 Ἦλθεν Σαοὺλ εἰς τὰς ἀγέλας *II2923 / T cap. Δ 14, 3 Ἦλθον καὶ τελῶναι βαπτισθῆναι II12035 / K cap. Τ 1, 1 Ἦλθον οἱ δύο ἄγγελοι εἰς Σόδομα II12141 / K cap. Φ 1, 2; *ΙΙ21777 / R cap. Κ 11, 1 Ἥμαρτες, μὴ προσθῇς *II2911 / T cap. Δ 13, 18 Ἡμᾶς παιδεύων τοὺς ἐχθροὺς *II22239 / PMLb cap. Π 2, 36 Ἡμεῖς ἐὰν μικροῦ δοξαρίου *II22149 / PMLb cap. Ο 10, 14 Ἡμεῖς μήτε αὐτοὶ ταῦτα τερατευώμεθα *II2312 / T cap. A 17, 27 Ἡμεῖς, ὦ παῖδες, οὐδὲν εἶναι χρῆμα *II2572 / T cap. B 5, 30 Ἡμέρα μία ὅλος ὁ βίος [II1suppl. 145 / PMLb cap. A 43, 8Lb] Ἡμέρας παρατηρεῖσθε καὶ μῆνας II11842 / K cap. Π 18, 4; *II22356 / Lc cap. Π 4, 4 Ἡμερότητος ὑπερβολή *II21309 / T cap. E 8, 31 Ἡμῖν δὲ ἡ σύνεσις καὶ τὸ φίλαυτον II12208 / K cap. Φ 3, 11 Ἡμῖν δέδοκται καὶ μεμέληται II12293 / K cap. Ω 1, 26 Ἦν γνωσιμαχῶν καθ’ ἑαυτοῦ Λάμεχ *II2745 / T cap. Γ 7, 17 Ἦν κύριος μετὰ Ἰωσὴφ καὶ κατέχεεν II11634 / K cap. O 7, 1

Initia

651

Ἦν κύριος μετὰ Ἰωσήφ, καὶ ἦν ἀνὴρ *II22813 / PMLb cap. Χ 1, 1 Ἦν ὁ Ἰησοῦς ποιῶν καὶ διδάσκων *II2194 / T cap. A 10, 6 Ἦν ὁ λαὸς γογγύζων καὶ ἐθυμώθη II1616 / K cap. Γ 5, 4 (Versio V HI PM); *II2708 / T cap. Γ 4, 1 Ἦν ὁ λαὸς γογγύζων πονηρὰ II1616 / K cap. Γ 5, 4 (Versio K) Ἦν ποτὲ Ἀδὰμ ἄνω II135 / K cap. A 1, 35; *II246 / T cap. A 1, 46 Ἡνίκα δὲ ὄρθρος ἐγένετο *II21032 / T cap. Δ 22, 3 Ἠνοίχθη ἡ γῆ καὶ κατέπιεν *II22739 / PMLb cap. Φ 1, 2 Ἥξει δὲ ἡ ἡμέρα κυρίου II suppl. 172 / PMLb cap. M 14M, 4 Ἥξει ἐφ’ ὑμᾶς σκληρὰ λιμός *II2437 / T cap. A 29, 4 Ἡπαλύνθησαν οἱ λόγοι αὐτῶν II1suppl. 399 / V cap. Υ 4, 2 Ἠπάτησάν σε καὶ ἠδυνήθησάν σοι II11292 / K cap. K 6, 14 Ἠπάτησάς με καὶ ἠπατήθην *II22106 / Lc cap. Ο 10, 7 Ἠπείθησαν τοῦ προσέχειν *II2137 / T cap. A 6, 6 Ἡρακλῆς ὁ φιλόσοφος [II1suppl. 390 / V cap. T 6, 11] Ἤρεσεν δὲ τὰ ῥήματα Ἰωσὴφ II suppl. 13 / PMLb cap. A 12, 2 Ἤρξατο Νῶε ἄνθρωπος γεωργὸς II1585 / K cap. Γ 3, 2; II11655 / K cap. O 9, 1; *II2660 / T cap. Γ 1, 3 Ἡρπάγη, μὴ ἡ κακία ἀλλάξῃ II11693 / K cap. O 11, 2 Ἠσθένησα, καὶ ἐπεσκέψασθέ με II11505 / V cap. N 2, 5 Ἠσχύνθησαν καὶ τὴν ἀτιμίαν *ΙΙ22551 / PMLb cap. Σ 11, 6 Ἠσχύνθησαν σοφοὶ καὶ ἐπορεύθησαν II11889 / K cap. Σ 2, 2 Ἠτιμάσθης; Ἀλλὰ πρὸς τὴν δόξαν II1suppl. 263 / V cap. Θ 7, 30 Ἠτιμώθη Ἰεχονίας ὡσεὶ σκεῦος *II2465 / T cap. A 34, 4 Ἧττον δεήσῃ τοῦ λέγειν, πράττων *II22691 / PMLb cap. Υ 3, 8 Ηὐχόμην γὰρ αὐτὸς ἀνάθεμα II suppl. 81 / PMLb cap. Γ 16M, 7 Ἠφανίσθησαν κτήνη καὶ πετεινά *II2474 / T cap. A 35, 3 …θάλασσα συνάπτει δι’ ἑαυτῆς II1suppl. 256 / V cap. Θ 9, 17 Θαλάσσης εἰ μὲν τὸ μέγεθος II11048 / K cap. Θ 1, 19 Θάνατον ἀπέστειλεν κύριος *II2455 / T cap. A 32, 6 Θάνατον προσεκαλεσάμην II1suppl. 273 / V cap. Θ 5, 4 Θάνατος ἀνδρὶ ἀνάπαυσις II11059 / K cap. Θ 3, 8; *II22873 / PMLb cap. Ω 1, 4 Θαύματος γὰρ πλήρης *II21354 / T cap. E 9, 44 Θεὲ πατέρων καὶ κύριε τοῦ ἐλέους *II224 / T cap. A 1, 24 Θέλεις πιεῖν; Βρύει σοι II12139 / K cap. Υ 6, 4 Θέλημα τῶν φοβουμένων *II21064 / T cap. Δ 23, 5; II1suppl. 54 / V cap. Δ 7, 9 …θέλοντες εἶναι νομοδιδάσκαλοι *II2797 / R cap. Δ 2, 9; *II22803 / PMLb cap. Φ 8, 11 Θέλουσιν ὑμῖν εὖ πράττειν II188 / K cap. A 2, 10 Θεὸν οὐδεὶς ἑώρακεν II1suppl. 180 / V cap. A 30, 19 Θεόν σου οὐ κακολογήσεις II1540 / K cap. B 6, 1 Θεὸν τὸν γεννήσαντά σε ἐγκατέλιπες *II21453 / T cap. E 34, 1 Θεοῦ γνῶσιν λαβεῖν II1suppl. 31 / V cap. Γ 1, 15 Θεοὺς οὐ κακολογήσεις II1229 / K cap. A 6, 1

652

Initia

Θεοφιλὲς τῷ ὄντι ἀπὸ τῆς γλώττης *II2701 / T cap. Γ 2, 13; *ΙΙ21784 / R cap. Κ 11, 8 Θές με ὡς σφραγίδα II11206 / K cap. K 1, 7 Θὲς τὸν θησαυρόν σου *II21183 / T cap. E 1, 34 Θεῷ ζῶσιν πάντες οἱ κατὰ θεὸν *II21116 / T cap. Δ 25, 11 Θεωρῶν ὀφθαλμὸς καλά II11641 / K cap. O 8, 1; *II22160 / R cap. Ο 15, 2 Θρασυκάρδιος ἐμπεσεῖται εἰς κακά *II21614 / R cap. Θ 2, 3; *II22333 / R cap. Π 10, 3 Θρασὺν μὲν γὰρ λέγουσιν II1suppl. 409 / V cap. Φ 12, 22 Θρησκεία καθαρὰ καὶ ἀμίαντος II11562 / K cap. O 1, 17; *II2633 / T cap. B 8, 11; *II22120 / PMLb cap. Ο 8, 10 Θρὶξ λελευκασμένη τὴν ἐντεῦθεν II1suppl. 156 / V cap. A 10, 67 Θρόνους ἀρχόντων καθεῖλεν *II21446 / T cap. E 33, 7 Θροῦς γογγυσμῶν οὐκ ἀποκρύπτεται II1614 / K cap. Γ 5, 2 Θυγάτηρ πατρὶ ἀπόκρυφος II12119 / K cap. Υ 3, 5 Θυμὸν ἀνδρὸς πραΰνει *II21967 / R cap. Μ 6, 1 Θυμὸς βασιλέως ἄγγελος *II21968 / R cap. Μ 6, 2 Θυσία ἀσεβῶν βδέλυγμα *II22297 / PMLb cap. Π 5, 9 Θυσία δικαίου δεκτή *II22292 / PMLb cap. Π 5, 4 Θυσία τῷ θεῷ γνώμη II11783 / K cap. Π 8, 9 Θυσιάζων ἐξ ἀδίκων θυσία μεμωκημένη II1943 / K cap. E 14, 2; *II21273 / T cap. E 7, 1 Θυσιάζων ἐξ ἀδίκων προσφορὰ μεμωμημένη *II22299 / PMLb cap. Π 5, 11 Θυσίαι ἀσεβῶν βδέλυγμα *II2413 / T cap. A 27, 3 Θῦσον τῷ θεῷ θυσίαν *II21605 / T cap. Η 2, 8 Θύων υἱὸν ἔναντι II1944 / K cap. E 14, 3; *II21274 / T cap. E 7, 2; *II22298 / PMLb cap. Π 5, 10 Θώμεθα ταῖς ἀκοαῖς θύρας *II22200 / PMLb cap. Π 1, 34 Ἰακὼβ δὲ ἠγάπα τὸν Ἰωσὴφ II suppl. 109 / PMLb cap. Δ 33, 1 Ἴασαί με, κύριε, καὶ ἰαθήσομαι *II2152 / T cap. A 6, 21 Ἰατρέ, θεράπευσον σεαυτόν II1343 / K cap. A 20, 15 Ἰατρὸς δόκιμος ἐκεῖνος *II21686 / T cap. Ι 3, 11 Ἰδὲ ἐγὼ Παῦλος λέγω ὑμῖν II suppl. 58/ PMLb cap. A 18, 6 Ἴδε τοῦτο εὗρον, εἶπεν ὁ Ἐκκλησιαστής *II22402 / PMLb cap. Π 23, 4 Ἴδε, κύριε, ὅτι θλίβομαι II1suppl. 307 / V cap. Θ 5, 50 Ἴδε, κύριε, καὶ ἐπίβλεψον II11407 / K cap. Λ 3, 12; *II21894 / R cap. Λ 3, 6 Ἴδε, κύριε, τὴν ταπείνωσίν μου II1suppl. 306 / V cap. Θ 5, 49 Ἴδετε ὅτι πάντες ἐκτετύφλωνται II11851 / K cap. Ρ 1, 2 Ἴδετε ποία ἐστὶν ἡ ὁδὸς II1suppl. 360 / V cap. O 4, 15 Ἴδετε ὡς ὁ δίκαιος ἀπώλετο *II21086 / T cap. Δ 24, 13 Ἴδετε, οἱ καταφρονηταί *II22419 / R cap. Ρ 1, 5 Ἰδίοις θελήμασιν διοικεῖται II1106 / K cap. A 2, 28 Ἴδιον ἐπιστήμης καθολικοῖς II12060 / K cap. T 5, 8 Ἴδιον καθόλου τῶν πονηρῶν II1756 / K cap. Δ 12, 20

Initia

653

Ἴδιον κακὸν τοῦ διαβόλου *II22756 / PMLb cap. Φ 2, 16; II1suppl. 410 / V cap. Φ 12, 23 Ἴδιον τοῦτο ἀρρώστημα II11854 / K cap. Ρ 1, 5; *II22420 / R cap. Ρ 1, 6 Ἰδόντες δὲ οἱ ἀδελφοὶ Ἰωσὴφ *II22743 / PMLb cap. Φ 2, 3 Ἰδόντες οἱ ἀδελφοὶ Ἰωσὴφ *II22732 / PMLb cap. Υ 9, 2 Ἰδόντες τὸν ἀστέρα οἱ μάγοι II1544 / K cap. B 6, 5 Ἰδοὺ ἀνὴρ ἦλθεν ἐκ τῆς παρεμβολῆς II1300 / K cap. A 13, 3 Ἰδοὺ δέδωκα, φησίν, πρὸ προσώπου σου II1117 / K cap. A 2, 39 Ἰδοὺ δὴ καὶ δεύτερος μάρτυς *II292 / Τ cap. A 3, 6 Ἰδοὺ δὴ καὶ ὁ Ὑμνολόγος *II22697 / PMLb cap. Υ 4, 4 Ἰδοὺ δὴ ὁ δεσπότης κύριος *II2227 / T cap. A 12, 8; *II2260 / T cap. A 14, 6 Ἰδοὺ δὴ τί καλὸν ἢ τί τερπνὸν II172 / K cap. A 12, 2; *II22438 / PMLb cap. Σ 2, 3 Ἰδοὺ ἐγὼ ἐπὶ τὸν λαὸν *II21219 / T cap. E 2, 14 Ἰδοὺ ἐγὼ ἐπάγω ἐπὶ τὸν λαὸν *II22266 / PMLb cap. Π 3, 10 Ἰδοὺ ἐγὼ καὶ τὰ παιδία II1634 / K cap. Δ 2, 2 Ἰδοὺ ἐγὼ κρίνομαι *II2846 / R cap. Δ 6, 7; *II22270 / PMLb cap. Π 3, 14; *ΙΙ22552 / PMLb cap. Σ 11, 7 Ἰδοὺ ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ II184 / K cap. A 2, 6 Ἰδοὺ ἡ κληρονομία κυρίου II11811 / K cap. Π 13, 7 Ἰδοὺ ἡμέραι ἔρχονται *II2270 / T cap. A 15, 1 Ἰδοὺ κύριος καταφθείρει *II2228 / T cap. A 12, 9 Ἰδοὺ λόγος ὑπὲρ δόμα *II21502 / T cap. E 39, 2 Ἰδοὺ ὁ μισθὸς τῶν ἐργατῶν II1461 / K cap. A 30, 4 Ἰδοὺ οἱ ὀφθαλμοὶ κυρίου *II21035 / T cap. Δ 22, 6; II1suppl. 69 / V cap. Δ 28, 2 Ἰδοὺ παλαιστὰς ἔθου τὰς ἡμέρας μου II1128 / K cap. A 3, 11 Ἰδοὺ πάντες ὑμεῖς ὡς ἱμάτιον II1142 / K cap. A 3, 25 Ἰδοὺ σὺ ὠργίσθης, καὶ ἡμεῖς ἡμάρτομεν *II2343 / T cap. A 21, 7 Ἰδοῦσα δὲ Ῥαχὴλ ὅτι οὐ τέτοκε II11806 / K cap. Π 13, 2 Ἰδὼν δὲ ὁ Σίμων ὅτι διὰ τῆς ἐπιθέσεως II suppl. 124 / PMLb cap. Δ 35, 4 Ἰδὼν ὁ Σίμων ὅτι διὰ τῆς ἐπιθέσεως *II2881 / HIII cap. Δ 7, 4 Ἱερουσαλὴμ Ἱερουσαλήμ, ἡ ἀποκτείνουσα *II22274 / PMLb cap. Π 3, 18 Ἰησοῦς ὁ τοῦ Ναυῆ οὐκ ἐπορεύετο *II22408 / PMLb cap. Π 24, 1 Ἱκανοὶ δὲ τῶν τὰ περίεργα πραξάντων II1538 / K cap. B 5, 2 Ἱκανὸν εἰς ἀπάτην τὸ βούλεσθαι II12212 / K cap. Φ 3, 15 Ἱκεσίαν δεομένου μὴ ἀποστρέψῃς II11165 / K cap. I 1, 3 Ἱκέτην δεόμενον μὴ ἀπαναίνου II11164 / K cap. I 1, 2 Ἱμάτιον ἐκ δύο ὑφασμένον κίβδηλον *II21661 / T cap. Ι 2, 4 Ἱμάτιον ὑφασμένον ἐκ δύο κίβδηλον II11183 / K cap. I 3, 4 …ἵνα καὶ γενώμεθα βουληθέντος [II123 / K cap. A 1, 23] Ἵνα μὴ ἀπολέσῃ ὁ ἁμαρτωλὸς II1267 / K cap. A 10, 1; *II21803 / R cap. K 17, 2 Ἱνατί ἀγαπᾶτε ματαιότητα II11080 / K cap. Θ 3, 29 Ἱνατί ἔγνως κακά; Μὴ βασιλεὺς *II2165 / T cap. A 7, 4 Ἱνατί παρεσιωπήσατε ἀσέβειαν II11266 / K cap. K 5, 4; *II21708 / R cap. Κ 2, 3 Ἱνατί περίλυπος εἶ, ἡ ψυχή μου II1346 / K cap. A 21, 1; *II21774 / R cap. Κ 10, 1 Ἱνατί τοῦτο ἐξῆλθον ἐκ μήτρας II1suppl. 301 / V cap. Θ 5, 44 Ἱνατί δέδοται τοῖς ἐν πικρίᾳ II1suppl. 272 / V cap. Θ 5, 1

654

Initia

Ἰὸς τῷ ἀνδρὶ μέριμνα II11835 / K cap. Π 17, 3 Ἱππόδρομον νοήσεις τὸν παρόντα αἰῶνα II1suppl. 154 / V cap. A 10, 65 Ἵππος ὑποκάτω παντὸς II11296 / K cap. K 6, 18 Ἵππος ἑτοιμάζεται ἐν ἡμέρᾳ II11825 / K cap. Π 15, 7 Ἰσάχαρ τὸ καλὸν ἐπεθύμησεν II1586 / K cap. Γ 3, 3; *II2661 / T cap. Γ 1, 4 Ἴσθι ἐστηριγμένος ἐν συνέσει σου *II2644 / T cap. B 15, 2 Ἴσθι μὴ ἐκλυόμενος, παρόξυνε *II21515 / T cap. E 42, 2 Ἴσθι πρὸς τὸν μύρμηκα II11003 / K cap. Z 1, 3 Ἶσον ἐστὶ κακὸν ἑτοιμότης *II22424 / R cap. Ρ 1, 10 Ἶσον ἐστὶ τῷ κατὰ τὴν παροιμίαν *II2839 / HIII cap. Δ 3, 21 Ἶσον κακὸν καὶ ὁμοίως ἄτακτον II12244 / K cap. Φ 6, 6; *II2235 / T cap. A 12, 16 Ἰσότης πηγὴ δικαιοσύνης II11179 / K cap. I 2, 10; *II21654 / T cap. Ι 1, 12 Ἰσχύϊ κατέπαυσε τὴν θάλασσαν II11031 / K cap. Θ 1, 2 Ἰσχυροτέρῳ σου καὶ πλουσιωτέρῳ II1940 / K cap. E 13, 3 Ἰσχυροτέρῳ σου μὴ κοινώνει *II21827 / R cap. Κ 19, 5 Ἰσχύσατε, χεῖρες ἀνειμέναι II1351 / K cap. A 21, 6 Ἴχνος ἀλλοιώσεως καρδίας *II2835 / HIII cap. Δ 3, 17 Ἴχνος καρδίας ἐν ἀγαθοῖς II12257 / K cap. Χ 1, 6; *II2937 / T cap. Δ 15, 6 Ἰωβὴλ ἦν πατὴρ οἰκούντων *II22653 / PMLb cap. T 5, 1 Καθάπερ δένδρων οὐδὲν ὄφελος *II22202 / PMLb cap. Π 1, 36 Καθάπερ ἐν σώματι τὸ μέν τι ἄρχον *II22641 / PMLb cap. Τ 2, 8 Καθάπερ ἡ μαγνίτης λίθος II1539 / K cap. B 5, 3 Καθάπερ ἰατρὸς ἐν ταῖς μεγάλαις *II21492 / T cap. E 36, 31 Καθάπερ ἴδιόν ἐστιν τοῦ φωτὸς *II21348 / T cap. E 9, 38; II1suppl. 207 / V cap. E 11, 24 Καθάπερ ὁ λίθον ἀκοντίζων εἰς τὸ ὕψος *II2605 / T cap. B 6, 19 Καθάπερ ὁ λίθον εἰς τὸ ὕψος ἀκοντίζων II1513 / K cap. B 2, 15 Καθάπερ τὰ ἐκ προνοίας II1965 / K cap. E 18, 11 Καθάπερ τοῖς ἀπείροις II11736 / K cap. Π 4, 20 Καθάπερ φυτοῦ οἰκεία II11899 / K cap. Σ 2, 12 Καθαρὸς χερσίν, ἀναλάβοι *II22281 / PMLb cap. Π 4, 1 Καθεύδεις, καὶ ὁ χρόνος II1suppl. 152 / V cap. A 10, 63 Καθήκει γὰρ τοὺς βασιλέας II suppl. 65 / PMLb cap. B 1M, 2 Καθήμενος κατὰ τοῦ ἀδελφοῦ σου II11239 / K cap. K 3, 5 Καθίσας ὁ Ἰησοῦς ἀπέναντι II11776 / K cap. Π 8, 2 Καθὼς ἐξῆλθεν ἀπὸ γαστρὸς II1139 / K cap. A 3, 22; II11064 / K cap. Θ 3, 13; *II22878 / PMLb cap. Ω 1, 9 Καθὼς ἐποίησεν, ποιήσατε II1779 / K cap. E 1, 12 Καὶ Ἀδὰμ ποτὲ τὸν προπάτορα II11338 / V cap. K 7, 11; *II21755 / R cap. Κ 7, 10 Καὶ Ἀδωνίας υἱὸς Ἀγγὶθ *II22467 / PMLb cap. Σ 4, 5 Καὶ ἄλλως δὲ πέφυκεν ἄνθρωπος II1569 / K cap. Γ 1, 24; *II2779 / T cap. Γ 8, 33 Καὶ ἀνεβόησαν πρὸς τὸν θεὸν II suppl. 50 / PMLb cap. A 17, 5 Καὶ ἀνεπαύσατο Σολομὼν *II22509 / PMLb cap. Σ 7, 3 Καὶ ἀνέστη ὁ ἀλλόφυλος II suppl. 133 / PMLb cap. Θ 14M, 7 Καὶ ἀπηγγέλη τῷ Δαυῒδ λέγοντες· Καὶ II suppl. 18 / PMLb cap. A 12, 7

Initia

655

Καὶ ἀποκριθεὶς ὁ ἀρχιερεύς, τῷ Στεφάνῳ II suppl. 25 / PMLb cap. A 13, 4 Καὶ ἄρας τὸ πρόσωπον αὐτοῦ Ἀρταξέρξης II suppl. 168 / PMLb cap. M 13M, 7 Καὶ αὐτὸν τὸν γέλωτα ἐπιστομιστέον II11312 / K cap. K 6, 34 Καὶ γὰρ σκληρόν σοι πρὸς κέντρα *II21829 / R cap. Κ 19, 7 Καί γε ἐν ὁδῷ ὅταν ἄφρων II11850 / K cap. Ρ 1, 1 Καί γε καρδία τοῦ υἱοῦ *II21375 / T cap. E 11, 3 Καί γε οὐκ ἔγνω ἄνθρωπος II11516 / K cap. N 3, 4; II12272 / K cap. Ω 1, 5 Καί γε τοῦτο εἶδον σοφίαν *II21511 / T cap. E 41, 4 Καί γε τοῦτο ματαιότης *II219 / T cap. A 1, 19 Καὶ δίκαιοι πολλοῖς περιστατικοῖς *II21059 / T cap. Δ 22, 30; II1suppl. 86 / V cap. Δ 28, 19 Καὶ ἐὰν εἴπωσιν πρὸς ὑμᾶς· Ζητήσατε *II21583 / T cap. E 50, 5 Καὶ ἐγένετο ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῇ τρίτῃ II suppl. 167 / PMLb cap. M 13M, 6 Καὶ ἔδησαν οἱ ἀλλόφυλοι τὸν Σαμψὼν II suppl. 129 / PMLb cap. Θ 14M, 3 Καὶ εἶπε Δαυΐδ· Τί ἐμοὶ καὶ ὑμῖν *II22317 / R cap. Π 8, 5 Καὶ εἶπεν Ἀβεσσαλὼμ καὶ πᾶς ἀνὴρ II suppl. 20 / PMLb cap. A 12, 9 Καὶ εἶπεν Δαυῒδ πρὸς Σαούλ· Μὴ δὴ II suppl. 132 / PMLb cap. Θ 14M, 6 Καὶ εἶπεν κύριος ὁ θεὸς πρὸς Κάϊν II suppl. 29 / PMLb cap. A 14, 1 Καὶ εἶπεν κύριος πρὸς Ἡλιοῦ II suppl. 46 / PMLb cap. A 17, 1 Καὶ εἶπεν ὁ θεός· Οὐ καλὸν *II23 / T cap. A 1, 3 Καὶ εἰσῆλθεν Χουσὶ πρὸς Ἀβεσσαλώμ II suppl. 19 / PMLb cap. A 12, 8 Καὶ ἐκήρυξεν Ἰωνᾶς, καὶ εἶπεν· Ἔτι II suppl. 49 / PMLb cap. A 17, 4 Καὶ ἐλάλησεν Ἰωνάθαν περὶ Δαυῒδ ἀγαθὰ II suppl. 166 / PMLb cap. M 13M, 5 Καὶ ἐλάλησεν κύριος πρὸς Μωϋσῆ II suppl. 162 / PMLb cap. M 13M, 1 Καὶ ἐλάλησεν Σαοὺλ πρὸς τὸν Ἰωνάθαν II suppl. 165 / PMLb cap. M 13M, 4 Καὶ ἔλεγεν ὁ ἀνὴρ ὁ θύων· Θυμιαθήτω II suppl. 138 / PMLb cap. Θ 16M, 2 Καὶ ἐμοὶ μηδαμῶς τὸ ἁμαρτεῖν II suppl. 2 / PMLb cap. A 10, 2 Καὶ ἐξέβαλεν ὁ θεὸς τὸν Ἀδὰμ *II2659 / T cap. Γ 1, 2 Καὶ ἐξῆλθεν δυνατὸς ἀνὴρ II suppl. 131 / PMLb cap. Θ 14M, 5 Καὶ ἐπεσκέψατο Δαυῒδ πάντα II suppl. 64 / PMLb cap. B 1M, 1 Καὶ ἐπέστρεψα ἐγὼ καὶ εἶδον *II21981 / R cap. Μ 8, 7 Καὶ ἐπέστρεψα ἐγὼ τοῦ ἀποτάξασθαι *II2556 / T cap. B 5, 14 Καὶ ἐπέστρεψεν Ἰησοῦς καὶ πᾶς Ἰσραὴλ II suppl. 128 / PMLb cap. Θ 14M, 2 Καὶ ἔπλασεν ὁ θεὸς τὸν ἄνθρωπον [II124 / K cap. A 1, 24]; *II22 / T cap. A 1, 2 Καὶ ἐποίησε κύριος τῷ Ἀδὰμ II11180 / K cap. I 3, 1 Καὶ ἐρεῖς· Πῶς ἐμίσησα παιδείαν II suppl. 154 / PMLb cap. M 12M, 4 Καὶ ἔσται ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ *II2166 / T cap. A 7, 5 Καὶ ἔσται ὁ λαὸς ὡς ὑπὸ πυρὸς *II22344 / R cap. Π 12, 1 Καὶ ἔσται ὡς ἂν ἔλθωσιν *II2895 / T cap. Δ 13, 2 Καὶ ἔστησεν ἐπὶ πέτραν II suppl. 67 / PMLb cap. B 6M, 1 Καὶ ἡ τοῦ λοιδορεῖσθαι *II22325 / R cap. Π 8, 13 Καὶ Ἠλὶ πρεσβύτης σφόδρα II suppl. 139 / PMLb cap. Θ 16M, 3 Καὶ ἦν κύριος μετὰ Ἰωσήφ *II21418 / T cap. E 30, 1 Καὶ ἦν ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος εὐγενὴς II suppl. 75 / PMLb cap. Γ 16M, 1 Καὶ θεῷ φίλον τὸ κατὰ δύναμιν II11867 / K cap. Σ 1, 13; *II22593 / PMLb cap. Σ 15, 12

656

Initia

Καὶ ἰατρῷ δὸς τόπον *II21681 / T cap. Ι 3, 6 Καὶ ἰδὼν Ἰοθὸρ πάντα II suppl. 14 / PMLb cap. A 12, 3 Καὶ ἱλάσθη κύριος περὶ τῆς κακίας II suppl. 164 / PMLb cap. M 13M, 3 Καὶ κατέπαυσεν ὁ θεὸς τῇ ἡμέρᾳ II11011 / K cap. H 1, 1 Καὶ κρυπτῶν παγίδων αἰεὶ καθύπερθεν II11526 / K cap. N 3, 14 (Versio primitiva) Καὶ μὴν ἐκεῖνο σφόδρα σοι τηρητέον II11773 / K cap. Π 7, 17 Καί μοι καταφαίνεται τρία II1suppl. 34 / V cap. Γ 1, 18 Καὶ νῦν ἔασόν με, καὶ θυμωθεὶς II suppl. 163 / PMLb cap. M 13M, 2 Καὶ νῦν, Ἰσραήλ, ἄκουε τῶν δικαιωμάτων II suppl. 1 / PMLb cap. A 10, 1 Καὶ νῦν, Ἰσραήλ, τί κύριος ὁ θεός σου *II22361 / E cap. 174, 2 Καὶ ὁ βασιλεὺς Ἰσραὴλ Ἀχαὰβ *II22377 / PMLb cap. Π 17, 7 …καὶ οἱ μετὰ Δαυῒδ ἄνδρες ἰσχυροί II11539 / K cap. Ξ 2, 8 Καὶ οἶνος εὐφραίνει καρδίαν *II22122 / R cap. Ο 12, 1 Καὶ ὄντως κινδυνεύει ῥᾶον *II21336 / T cap. E 9, 26 Καὶ ὄντως πληγὴ τοῖς εὖ φρονοῦσι *II22250 / PMLb cap. Π 2, 47 Καὶ οὐκ ἤκουον τῆς φωνῆς II suppl. 140 / PMLb cap. Θ 16M, 4 Καὶ οὗτοι κατασοφισάμενοι *II2720 / T cap. Γ 6, 4 Καὶ οὗτος ἐπάρσει φερόμενος *II22468 / PMLb cap. Σ 4, 6 Καὶ οὗτος μὲν ὁ περὶ δαιμόνων *II22907 / PMLb cap. Ω 1, 42 Καὶ οὗτος προσκαρτερήσας *II22411 / PMLb cap. Π 24, 4 Καὶ περιέλαβεν Σαμψὼν τοὺς δύο κίονας II suppl. 130 / PMLb cap. Θ 14M, 4 Καὶ προβὰς ἐκεῖθεν ὁ Ἰησοῦς, εἶδεν II suppl. 110 / PMLb cap. Δ 33, 2 Καὶ σὺ σεαυτῷ σκέψαι II suppl. 16 / PMLb cap. A 12, 5 Καὶ σύ, υἱὲ ἀνθρώπου, σκοπὸν *II2213 / T cap. A 11, 9 Καὶ συνετελέσθη ὁ οὐρανὸς *II21690 / R cap. Κ 1, 1 Καὶ συνετελέσθησαν ὁ οὐρανὸς II suppl. 144 / PMLb cap. K 13M, 2 …καὶ τὰ ἐκλεκτὰ τοῦ Λιβάνου II12137 / K cap. Υ 6, 2 Καὶ τὰ τούτων φοβερότερα *II22258 / PMLb cap. Π 3, 2 Καὶ τῇ γυναικὶ εἶπεν· Πληθύνων II1465 / K cap. B 1, 1 Καὶ τί χρὴ παραδείγμασιν τοσούτοις II130 / K cap. A 1, 30 Καὶ τὸ δακρύειν τῆς ἐκ τοῦ λόγου II11859 / K cap. Σ 1, 5 Καὶ τὸ σαοφροσύνης, μέτρ’ εἰδέναι II1566 / K cap. Γ 1, 21 (Versio primitiva) Καὶ τὸ σύγγνωμον πολλάκις *II21296 / T cap. E 8, 18 Καὶ τοῖς ἑτέρων πάθεσιν ἄνθρωποι II11966 / K cap. Σ 6, 10 Καὶ τοῦτο σωφροσύνης, τὰ μέτρα II1566 / K cap. Γ 1, 21 (Paraphrasis) Καὶ τοῦτο τῆς σῆς, ὦ κάκιστε, προσβολῆς II1761 / K cap. Δ 12, 25 Καὶ τούτου τὸ ὕψηλον φρόνημα *II22466 / PMLb cap. Σ 4, 4 Καὶ τούτων ἡ αἰσχρουργὸς γενεὰ *II2722 / T cap. Γ 6, 6 Καὶ υἱοὶ Ἄγαρ, ἐκζητοῦντες II11891 / K cap. Σ 2, 4 Καὶ υἱοὶ Ἠλὶ τοῦ ἱερέως υἱοὶ λοιμοί II suppl. 137 / PMLb cap. Θ 16M, 1 Καὶ ὑπὲρ τοῦ λόγου ὡς κατενύγη Ἀχαὰβ *II2451 / T cap. A 32, 2 (Versio T HIII); II suppl. 48 / PMLb cap. A 17, 3 Καὶ ὑπὲρ τοῦ λόγου ὡς κατησχύνθη Ἀχαὰβ *II2451 / T cap. A 32, 2 (Versio R) Καὶ ὠργίσθη θυμῷ κύριος ἐπὶ τὸν Ἰσραήλ *II22430 / R cap. Ρ 2, 5 Καὶ ὤρθρισεν ὁ Ἀβεσαλώμ *II22667 / PMLb cap. Υ 2, 1

Initia

657

Καιρὸν κρίσεως γινώσκει καρδία II11204 / K cap. K 1, 5; II11264 / K cap. K 5, 2; *II21707 / R cap. Κ 2, 2 Καιρὸς ἀθυμίας οὐχ’ ὅταν πάσχωμεν II1358 / K cap. A 21, 13 Καιρὸς τοῦ λαλεῖν, δι’ ὧν ὁ βίος *II21717 / R cap. Κ 2, 12; *II21888 / R cap. Λ 2, 13 Καιρὸς τῷ παντὶ πράγματι ὑπὸ τὸν ἥλιον II11263 / K cap. K 5, 1 Καιρὸς τῷ παντὶ πράγματι. Ἕως οὖν *II21718 / R cap. Κ 2, 13 Καιρὸς τῷ παντί, ὡς Σολομῶντι *II21719 / R cap. Κ 2, 14 Καίτοι πῶς οὐκ ἀμαθία II1996 / K cap. E 23, 4 Κακὸν ὀφθαλμὸς πονηρός *II22161 / R cap. Ο 15, 3 Κακὸς δ’ ἀκούων αἰσχύνου II11995 / K cap. Σ 9, 5 Κακὸς μετὰ ὕβρεως πράσσει II12102 / K cap. Υ 2, 4 Κακόφρων ἀνὴρ πολλὰ ζημιωθήσεται *II21756 / R cap. Κ 8, 1 Κακῶν διδασκάλων κακὰ τὰ μαθήματα *II2177 / T cap. A 7, 16; *II2507 / T cap. A 39, 16; II1suppl. 121 / V cap. Φ 3, 18 Κακῶς ἀκούειν κρεῖσσον II11248 / K cap. K 3, 14 Κάκωσις ὥρας ἐπιλησμονὴν II1suppl. 310 / V cap. Θ 5, 53 Καλὰ ἑκάστοις τὰ οἰκεῖα II12219 / K cap. Φ 3, 22 Καλέσας Φαραὼ τὸν Ἀβραάμ ΙΙ11085 / V cap. Θ 8, 2 Κάλλιστα ἀντὶ τῶν παναρέτων *II22318 / R cap. Π 8, 6 Κάλλιστον ταῖς ἀληθείαις *II21103 / T cap. Δ 24, 30 Κάλλος γυναικὸς ἱλαρύνει II11344 / V cap. K 8, 6 Καλὸν ἀεὶ τὸ χεῖρον II11229 / K cap. K 2, 9; *II21831 / R cap. Κ 19, 9 Καλὸν μήτε ἁμαρτάνοντα II11977 / K cap. Σ 7, 9 Καλὸν οὐδὲν ἐν ἀταξίᾳ *II22645 / PMLb cap. Τ 2, 12 Κἂν ἐρρωμένος ὦ τὰ κατὰ θεόν II1842 / K cap. E 4, 5; *II21239 / T cap. E 3, 10 Κἂν μηδὲν ἔχῃς εἰσενεγκεῖν II11510 / V cap. N 2, 10 Κἂν οἱ λόγοι τῶν παρὰ θεοῦ *II22607 / PMLb cap. Σ 16, 11 Κἄν που σπανίως τινὰ συμβῇ *II21307 / T cap. E 8, 29 Κἄν που τινὰ σπανίως συμβῇ II1suppl. 214 / V cap. E 14, 20 Κἄν τις βούληται κακηγορεῖν II11393 / K cap. Λ 2, 10 Κἂν τοὺς ἄλλους παραλογιζώμεθα *II22536 / PMLb cap. Σ 9, 13 Καπνὸς ἡ πνοὴ ἐν ῥισὶν ἡμῶν II1144 / K cap. A 3, 27 Καρδία ἀνθρώπου ἀλλοιοῖ *II2936 / T cap. Δ 15, 5; II1suppl. 112 / V cap. Φ 3, 9 Καρδία ἐπιβαίνουσα δυσὶν ὁδοῖς II1678 / K cap. Δ 5, 6; *II2856 / R cap. Δ 7, 6 Καρδία εὐφραινομένη εὐεκτεῖν II12256 / K cap. Χ 1, 5 Καρδία ἡδρασμένη ἐπὶ διανοήματος *II2645 / T cap. B 15, 3 Καρδία μου εἶδεν πολλά II11203 / K cap. K 1, 4 Καρδία σκληρὰ βαρυνθήσεται *II21381 / T cap. E 11, 9 Καρδία σοφοῦ νοήσει *II21882 / R cap. Λ 2, 7 Καρδία σοφῶν ἐν οἴκῳ II11062 / K cap. Θ 3, 11 Καρδία συνετοῦ διανοηθήσεται II11209 / K cap. K 1, 10 Καρδία υἱῶν ἀνθρώπου ἐπληρώθη *II2554 / T cap. B 5, 12 Καρδία υἱῶν ἀνθρώπων ἐπληρώθη *II22428 / R cap. Ρ 2, 3 Καρδίας εὐφραινομένης, πρόσωπον *II2933 / T cap. Δ 15, 2; *II22836 / PMLb cap. Χ 3, 6

658

Initia

Κατ’ ἀρχάς, κύριε, τὴν γῆν II suppl. 169 / PMLb cap. M 14M, 1 Κατ’ αὐτὸν καὶ ὁ πλησίον *II22092 / R cap. Ο 5, 3 Κατ’ εἰκόνα ἔχω ἐν τῷ λογικὸς *II241 / T cap. A 1, 41 Κατὰ μὲν τὴν πρώτην ἑπταετίαν II170 / K cap. A 1, 70 Κατὰ τὰς ὁδοὺς αὐτῶν ποιήσω II1780 / K cap. E 1, 13; *II21466 / T cap. E 36, 5 Κατὰ τινὰ νομοθετικὴν ἐπίνοιαν II11949 / K cap. Σ 5, 7 Κατὰ τὸν κριτὴν τοῦ λαοῦ II1250 / K cap. A 7, 3; *II2179 / T cap. A 8, 2 Καταγέλαστοι καὶ οἱ περὶ τὴν II1410 / K cap. A 23, 8 Καταγέλαστον ἀνθρώπῳ τῷ τῶν ἰδίων *II22053 / PMLb cap. Ο 1, 14 Κατάγνωσις πονηρὰ ἐπὶ διγλώσσου II1688 / K cap. Δ 6, 1 Κατάκεισαι ὥσπερ ἐν καρδίᾳ II11520 / K cap. N 3, 8 Καταλαλιά ἐστι τὸ κατὰ ἀπόντος II11245 / K cap. K 3, 11 Καταλαλιὰ ἐστὶ τὸ κατὰ παντὸς *II21797 / R cap. Κ 13, 10 …καταλαλοῦντές μου οὐκ αἰσχυνόμενοι II11237 / K cap. K 3, 3 Κατάρα μητρὸς ἐκριζοῖ θεμέλια II1438 / K cap. A 26, 3 Κατάρας τέκνα ἐπλανήθησαν II1suppl. 362 / V cap. O 4, 19 Κατάρτισαι τὰ διαβήματά μου *II22074 / R cap. Ο 3, 2 Καταρχέτω σου πάσης προθέσεως *II21439 / T cap. E 32, 7 Κατέβη Σαμψὼν καὶ ὁ πατὴρ II11534 / K cap. Ξ 2, 3 Κατέδραμον ὀπίσω Ἀδωνιβεζέκ II1791 / K cap. E 1, 24 Κατεδυνάστευσεν Ἐφραὶμ τὸν ἀντίδικον *ΙΙ22548 / PMLb cap. Σ 11, 3 Κατελάλησαν τοῦ θεοῦ, καὶ εἶπαν II1suppl. 322 / V cap. K 2, 4 Κατέλυσεν ὁ λαὸς ἐν Σατίν *II2162 / T cap. A 7, 1 Κατέλυσεν χαρὰ καρδίας II1831 / K cap. E 3, 8 Κατέστησεν Ἰωσαφὰτ κριτὰς *II2238 / T cap. A 13, 3 Κατησχύνθησαν ὅτι ἐξέλιπον *II2149 / T cap. A 6, 18 Καυχάσθω ὁ ἀδελφὸς II11336 / V cap. K 7, 9; *II21752 / R cap. Κ 7, 7 Κειρόμενος Ἀβεσσαλὼμ ἵστα II11541 / K cap. Ξ 2, 10 Κέκληνται μὲν πρὸς θεὸν διὰ νόμου II suppl. 83 / PMLb cap. Γ 16M, 9 Κεκμήκαμεν ἀγωνιζόμενοι II12184 / K cap. Φ 2, 28 Κέκροψ ἐβασίλευσεν Ἀθηναίων [II1suppl. 392 / V cap. T 6, 13] Κενὰ κενοῖς ἀποβήσεται II1770 / K cap. E 1, 3 Κηρία μέλιτος λόγοι καλοί II11357 / K cap. Λ 1, 1; *II2691 / T cap. Γ 2, 3; *II21876 / R cap. Λ 2, 1 Κηρῷ τὰ ὦτα φράσσε II1429 / K cap. A 25, 8; II1726 / K cap. Δ 9, 11 Κίνδυνον φέρει πολλάκις τὸ δυσφήμων II1suppl. 181 / V cap. A 46, 13 Κίνδυνος προδοσίας ἐν τῷ μὴ προχείρως II11939 / K cap. Σ 4, 9 Κλέπτει τὴν αἴσθησιν II11919 / K cap. Σ 3, 10 Κλέπτει τοὺς πόνους II1597 / K cap. Γ 3, 14 Κοινὸν ἀμφοῖν ἀγαθὸν II12156 / K cap. Φ 1, 17 Κοινὸν δῶρον ὑγεία II12131 / K cap. Υ 4, 6 Κοινὸν σώματος καὶ ψυχῆς II12124 / K cap. Υ 3, 10 Κοινωνείτω ὁ κατηχούμενος II1637 / K cap. Δ 2, 5 Κοινωνικὸν καὶ οὐ μονωτικὸν *II22459 / PMLb cap. Σ 2, 24 Κολάκων ἴδιον τὰς εὐπραξίας II11317 / K cap. K 6, 39 Κοπτομένων τῶν λεοντίων II1suppl. 250 / V cap. Z 2, 44

Initia

Κούφους καὶ ἀνοήτους II1684 / K cap. Δ 5, 12 Κρατεῖς γὰρ οὐ τῷ κολάζειν *II2176 / T cap. A 7, 15 Κρεῖσσον ἀνὴρ ἐν ἀτιμίᾳ II11352 / K cap. K 15, 1 Κρεῖσσον ἄριστον ἐόντα II12092 / K cap. Υ 1, 26 Κρεῖσσον ἐμοὶ εὐμορφία *II22195 / PMLb cap. Π 1, 29 Κρεῖσσόν ἐστιν καὶ πλεῖον *II22458 / PMLb cap. Σ 2, 23 Κρεῖσσον θάνατος ὑπὲρ ζωὴν II11504 / V cap. N 2, 4; II1suppl. 311 / V cap. Θ 5, 54 Κρεῖσσον λογισμὸς πράξεων II1suppl. 184 / V cap. Γ 2, 20 Κρεῖσσον λόγος ἢ δόσις *II21501 / T cap. E 39, 1 Κρεῖσσον οἰκεῖν ἐπὶ γωνίας II1939 / K cap. E 13, 2; *II21537 / T cap. E 45, 3 Κρεῖσσον τὸ κατὰ δύναμιν II11865 / K cap. Σ 1, 11 Κρεῖσσον φίλος ἐγγὺς II176 / K cap. A 12, 6 Κρείσσων ἀνὴρ ἐλέγχων II1929 / K cap. E 12, 3 Κρείσσων ἀνὴρ ἐν ἀτιμίᾳ *II21741 / R cap. K 6, 1 Κρείσσων ἄνθρωπος ἀποκρύπτων II11934 / K cap. Σ 4, 4 Κρείσσων ἐναρχόμενος βοηθεῖν II11794 / K cap. Π 10, 1; *II22729 / PMLb cap. Υ 8, 1 Κρείσσων ἐργαζόμενος ἐν πᾶσιν *II2679 / T cap. Γ 1, 22 Κρείσσων εὐημερίας ἀχαλινώτου II11509 / V cap. N 2, 9 Κρείσσων λογισμὸς πράξεως *II2770 / T cap. Γ 8, 24 Κρείσσων λόγος ἢ δόσις II11365 / K cap. Λ 1, 9 Κρείσσων πραΰθυμος μετὰ ταπεινώσεως II12107 / K cap. Υ 2, 9 Κρείσσων πτωχὸς ὑγιὴς II12126 / K cap. Υ 4, 1; *II22665 / PMLb cap. Υ 1, 8 Κρείσσων σοφία λίθων *II2875 / R cap. Δ 10, 1 Κρεῖττον ἡττώμενος ἐν συνέσει *II21180 / T cap. E 1, 31 Κρεῖττον οἰκεῖν ἐπὶ γωνίας II11388 / K cap. Λ 2, 5 Κρεῖττον πολλοστὸν τετάχθαι *II21022 / T cap. Δ 21, 22 Κρείττων ἡ πνευματικὴ συγγένεια II1suppl. 25 / V cap. Γ 1, 9 Κρίνατε ὀρφανῷ καὶ πτωχῷ II11551 / Κ cap. Ο 1, 6; *II2627 / T cap. B 8, 5 Κρίνουσιν οἱ πολλοὶ τὰ τῶν ἄλλων II1suppl. 120 / V cap. Φ 3, 17 Κριτὴς ὁ πηλουργός [*II21972 / R cap. M 7, 3] Κριτὴς τίς ἦν ἔν τινι πόλει II1suppl. 366 / V cap. Π 36, 3 Κτήνη σοι εἰσίν; Ἐπισκέπτου II11350 / V cap. K 6, 3 Κτῆσαι σοφίαν, κτῆσαι σύνεσιν II11490 / V cap. M 11, 5 Κυβερνήτου χρεία, ἵνα καὶ II1802 / K cap. E 2, 7; *II2988 / T cap. Δ 19, 8 Κυβερνῶσιν ἀσεβεῖς δόλους *II22372 / PMLb cap. Π 17, 2 Κύκλος τίς ἐστιν, ἀδελφοί, τῶν ἀνθρωπίνων πραγμάτων, καὶ οὐδὲν ἀκίνητον *II2583 / T cap. B 5, 41; *II21339 / T cap. E 9, 29 Κύκλος τίς ἐστιν, ἀδελφοί, τῶν ἀνθρωπίνων πραγμάτων, καὶ παιδεύει *II2582 / T cap. B 5, 40 Κύριε, ἐν θλίψει ἐμνήσθημέν σου *II22225 / PMLb cap. Π 2, 22; II1suppl. 296 / V cap. Θ 5, 39 Κύριε, μὴ τῷ θυμῷ σου ἐλέγξῃς με *II22211 / PMLb cap. Π 2, 8 Κύριε, οὐκ ἐν ἀνθρώπῳ ἡ ὁδὸς *II21428 / T cap. E 31, 5 Κύριε παντοκράτωρ ὁ θεὸς Ἰσραήλ II1352 / K cap. A 21, 7

659

660

Initia

Κύριε, πάτερ καὶ θεὲ ζωῆς μου II11645 / K cap. O 8, 5; *II21525 / T cap. E 44, 3; *II22162 / R cap. Ο 15, 4 Κύριον τὸν πάντων δεσπότην *II21986 / R cap. Μ 9, 1 Κύριος γινώσκει τοὺς διαλογισμοὺς *II2825 / HIII cap. Δ 3, 7 Κύριος διασκεδάζει βουλὰς ἐθνῶν *II21987 / R cap. Μ 9, 2 Κύριος δίδωσι σοφίαν *II2991 / T cap. Δ 20, 2 Κύριος δίδωσί(ν) μοι γλῶσσαν II11265 / K cap. K 5, 3; II11424 / K cap. Λ 5, 3; *II21709 / R cap. Κ 2, 4 Κύριος ἐκ γῆς ἔκτισεν φάρμακα *II21680 / T cap. Ι 3, 5 Κύριος ἐκ τοῦ οὐρανοῦ διέκυψεν II11998 / K cap. Σ 10, 2; *II2258 / T cap. A 14, 4 Κύριος ἔκτισεν ἐκ γῆς ἄνθρωπον II118 / K cap. A 1, 18; *II225 / T cap. A 1, 25; *II272 / T cap. A 2, 12 Κύριος ἐμοὶ βοηθός *II2suppl. 12 / R cap. Θ 1, 2 Κύριος ἐν γενεᾷ δικαίων *II2715 / T cap. Γ 5, 1 Κύριος ἐξ ἀρχῆς ἐποίησεν ἄνθρωπον II183 / K cap. A 2, 5; *II271 / T cap. A 2, 11 Κύριος κατοικίζει μονοτρόπους *II22090 / R cap. Ο 5, 1; *II22437 / PMLb cap. Σ 2, 2 Κύριος κύριος δίδωσίν μοι γλῶσσαν *II2392 / T cap. A 24, 10 …κύριος ὁ δοὺς ὁδὸν ἐν θαλάσσῃ II11041 / K cap. Θ 1, 12 Κύριος ποιῶν γῆν, ἑτοιμάζων *II21699 / R cap. Κ 1, 10 Κύριος ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται II suppl. 96 / PMLb cap. Δ 32, 1 Κυρίως οὔτε ἐπὶ χρημάτων II1184 / K cap. A 3, 67 Κωφεύσατε, ἵνα λαλήσω II11125 / K cap. Θ 8, 11 Λάβετε παιδείαν καὶ μὴ ἀργύριον II11489 / V cap. M 11, 4 Λαβόντες τὸν χιτῶνα τοῦ Ἰωσήφ II1298 / K cap. A 13, 1; *II2331 / T cap. A 20, 1 Λαβοῦσα δὲ Μαριὰμ ἡ προφῆτις II12253 / K cap. Χ 1, 2 Λάκκον ὤρυξεν καὶ ἀνέσκαψεν II1889 / K cap. E 8, 1; *II21356 / T cap. E 10, 2 Λάλει ἃ δεῖ καὶ ὅτε δεῖ *II21722 / R cap. Κ 2, 17; II1suppl. 328 / V cap. K 3, 15 Λάλει καὶ παρακάλει *II2216 / T cap. A 11, 12 Λαλεῖτε ἀνθρώποις δικαίοις II1718 / K cap. Δ 9, 3 Λάλησον, πρεσβύτερε· πρέπει *II2439 / T cap. A 30, 1; *II2793 / R cap. Δ 2, 5 Λαλήσουσιν οἱ γραμματεῖς II11819 / K cap. Π 15, 1 Λαλήσω ἐν ἀνάγκῃ ὢν II11124 / K cap. Θ 8, 10 Λαλῶν ἄδικα, οὐ κατεύθυνεν II11241 / K cap. K 3, 7 Λαλώτατον ἄνθρωπος ἀτυχῶν II11161 / K cap. Θ 8, 47 Λαμπρὸν ἐπ’ ἄρτοις εὐλογήσει *II2438 / T cap. A 29, 5 Λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν *II2191 / T cap. A 10, 3 Λανθάνουσα πονηρία τῆς προκεκηρυγμένης II1884 / K cap. E 7, 5; *II22736 / PMLb cap. Υ 9, 6 Λαὸς ἀπειθής ἐστιν, υἱοὶ *II21215 / T cap. E 2, 10; *II22374 / PMLb cap. Π 17, 4 Λαός μου, οἱ δοξάζοντες *II21995 / R cap. Μ 10, 2 Λαός μου, οἱ μακαρίζοντες II11289 / K cap. K 6, 11; *II2362 / T cap. A 22, 4; *II21234 / T cap. E 3, 5 Λαός μου, οἱ πράκτορες *II2434 / T cap. A 29, 1 Λάρυγξ γεύεται βρώματα II11210 / K cap. K 1, 11

Initia

661

Λάρυγξ γλυκὺς πληθυνεῖ *II2393 / T cap. A 24, 11; *II2697 / T cap. Γ 2, 9; *ΙΙ21781 / R cap. Κ 11, 5 Λέαινα στέργει τὰ ἑαυτῆς II1suppl. 242 / V cap. Z 2, 36 Λέγεις ἐξ ὅλης τὸν θεὸν II1suppl. 414 / V cap. Φ 12, 31 Λέγεις ὅτι παίζων, οὐ μέντοιγε *ΙΙ21874 / R cap. Λ 1, 15; II1suppl. 337 / V cap. Λ 2, 9 Λεγέτω καὶ ὁ στρατηγὸς II11954 / K cap. Σ 5, 12 Λέγουσιν τινὲς περὶ τοῦ ἀνθρώπου II1suppl. 144 / V cap. A 9, 20 Λέγω διὰ τῆς χάριτος *II22141 / PMLb cap. Ο 10, 6 Λέγω παντὶ τῷ ὄντι ἐν ὑμῖν *II22587 / PMLb cap. Σ 15, 6 Λέγω ὑμῖν· Κατέβη οὗτος δεδικαιωμένος II suppl. 101 / PMLb cap. Δ 32, 6 Λέγω ὑμῖν ὅτι πᾶν ῥῆμα II11369 / K cap. Λ 1, 13 Λέγω ὑμῖν· Πνεύματι περιπατεῖτε II1suppl. 19 / V cap. Γ 1, 3 Λέων θήραν ἐνεδρεύει *II21771 / R cap. Κ 9, 11 Λικμήτωρ ἀσεβῶν βασιλεὺς *II21806 / R cap. K 17, 5 Λιμὸς ἀνθρωπίνων συμφορῶν II11411 / K cap. Λ 3, 16; *II21898 / R cap. Λ 3, 10 Λιμὸς ἦν, καὶ τῶν ποτὲ μνημονευομένων II11413 / K cap. Λ 3, 18 Λόγοι ἀσεβῶν δόλιοι *II22373 / PMLb cap. Π 17, 3 Λόγοι κερκώπων μαλακοί II11284 / K cap. K 6, 6; *II2360 / T cap. A 22, 2; *II22371 / PMLb cap. Π 17, 1 Λόγοι σοφῶν ἐν ἀναπαύσει II1989 / K cap. E 22, 4; II11364 / K cap. Λ 1, 8 Λόγοι σοφῶν ὡς τὰ βούκεντρα II11362 / K cap. Λ 1, 6 Λόγοι στόματος σοφοῦ *II2391 / T cap. A 24, 9; *II21884 / R cap. Λ 2, 9 Λόγοις σοφῶν παράβαλλε II1717 / K cap. Δ 9, 2 Λόγον καλὸν ἐὰν ἀκούσῃ ἐπιστήμων *II21929 / R cap. Μ 2, 3 Λόγος λυπηρὸς ἐγείρει ὀργάς II11361 / K cap. Λ 1, 5; *II21879 / R cap. Λ 2, 4 Λόγος πηγὴ φρονήσεως II11383 / K cap. Λ 1, 27 Λόγος στόματος σοφοῦ *II2695 / T cap. Γ 2, 7 Λόγου ἄμοιρος ὁ κύων II1suppl. 244 / V cap. Z 2, 38 Λοιδορία ἐστὶ πᾶν ῥῆμα II11391 / K cap. Λ 2, 8 Λοιμοῦ μαστιγουμένου ἄφρων II11958 / K cap. Σ 6, 2 Λύε πάντα σύνδεσμον ἀδικίας *II2630 / T cap. B 8, 8 Λύτρον ἀνδρὸς ψυχῆς ὁ ἴδιος *II2suppl. 1 / R cap. A 5, 4 Λύτρον ψυχῆς ἀνδρὸς ὁ ἴδιος II suppl. 123 / PMLb cap. Δ 35, 3 Λύχνος βίου σοι παντὸς ἡγείσθω II11377 / K cap. Λ 1, 21 Λύχνος ἐκλάμπων ἐπὶ λυχνίας II11343 / V cap. K 8, 5 Λύχνος ἐντολὴ νόμου *II21170 / T cap. E 1, 21 Μάθετε καλὸν ποιεῖν *II2629 / T cap. B 8, 7 Μαθητής τις ἦν ἐκεῖ II11943 / K cap. Σ 5, 1 Μάθωμεν διὰ τοῦ θείου *II2225 / T cap. A 12, 6 Μάθωμεν ἐκ τοῦ ὑποδείγματος *II22237 / PMLb cap. Π 2, 34 Μάθωμεν ἐκ τῶν ἱερῶν λογίων *II22314 / R cap. Π 8, 2 Μάθωμεν πῶς τὸν μὲν θεὸν *II264 / T cap. A 2, 4 Μαινομένη πολλάκις ἐξ ἀνέμων II11046 / K cap. Θ 1, 17 Μακαρία στεῖρα ἀμίαντος *II21413 / T cap. E 14, 2

662

Initia

Μακαρία σὺ γῆ, ἧς ὁ βασιλεύς σου *II2243 / T cap. A 13, 8 Μακαρία ψυχὴ ἡ νυκτὸς II12288 / K cap. Ω 1, 21; *II22901 / PMLb cap. Ω 1, 36 Μακάριοι οἱ ἄμωμοι ἐν ὁδῷ *II21166 / T cap. E 1, 17 Μακάριος ἀνήρ, ὃς καταπτήσσει *II21852 / R cap. K 22, 4 Μακάριος ἀνήρ, ὃς οὐκ ἐπορεύθη *II22518 / PMLb cap. Σ 8, 3 Μακάριος ἀνήρ, ὃς οὐκ ὠλίσθησεν *II22528 / PMLb cap. Σ 9, 5 Μακάριος ἄνθρωπος, ὃν ἂν παιδεύσῃς *II22217 / PMLb cap. Π 2, 14 Μακάριος ἄνθρωπος, ὃν ἤλεγξεν *II22208 / PMLb cap. Π 2, 5 Μακάριος ὁ διηγούμενος δικαιοσύνην εἰς ὦτα II1725 / K cap. Δ 9, 10 Μακάριος ὁ διηγούμενος εἰς ὦτα *II22710 / PMLb cap. Υ 5, 5 Μακάριος ὁ δοῦλος ἐκεῖνος *II22004 / R cap. Ν 6, 8 Μακάριος ὁ εὐνοῦχος II1971 / K cap. E 19, 2 Μακάριος, οὗ οὐ κατέγνω ἡ ψυχὴ *II22178 / PMLb cap. Π 1, 12 Μακρὰν ἄπεχε ἀπὸ ἀνθρώπου *II21830 / R cap. Κ 19, 8 Μακρὰν ἀπέχει ὁ θεὸς ἀπὸ ἁμαρτωλῶν II1276 / K cap. A 10, 10 Μακρὰν ἀπὸ τῆς σωτηρίας μου II1575 / K cap. Γ 2, 4 Μακρόθυμος ἀνὴρ πολὺς *II21726 / R cap. Κ 3, 2 Μάλιστα πάντων Χριστιανοῖς II1534 / K cap. B 4, 11; *II2620 / T cap. B 7, 13 Μαντεῖαι καὶ οἰωνισμοὶ II1976 / K cap. E 20, 3 Μαντικώτατον ἡ ἑκάστου ψυχή II11162 / K cap. Θ 8, 48 Μάρκος ὁ βασιλεὺς ἐξεφώνησεν [II1suppl. 398 / V cap. T 6, 19] Μαρσύας ὁ φιλόσοφος ἐφεῦρεν [II1suppl. 393 / V cap. T 6, 14] Μαρτύρομαι ἐν κυρίῳ Ἰησοῦ *ΙΙ22554 / PMLb cap. Σ 11, 9 Μάταια ἐλάλησεν ἕκαστος *II2492 / T cap. A 39, 1; *II2813 / R cap. Δ 4, 3 Ματαία ἔσται ὕβρις II12110 / K cap. Υ 2, 12 Ματαία ἡ ἰσχὺς ὑμῶν *II2139 / T cap. A 6, 8 Μάταιοι πάντες ἄνθρωποι [*II21970 / R cap. M 7, 1] Μάταιον οὐδὲν οὔτε ἀκοαῖς *II2509 / T cap. A 39, 18 Ματαιότης ματαιοτήτων II1134 / K cap. A 3, 17; *II2552 / T cap. B 5, 10 Μάτην ἐπάταξα τὰ τέκνα *II22264 / PMLb cap. Π 3, 8 Μάτην κοπιάσουσιν Αἰγύπτιοι II11473 / K cap. M 2, 7 Μάχεσθαι ἀλλήλοις τὰ αὐτὰ II1395 / K cap. A 22, 34 Μέγα ἄνθρωπος καὶ τίμιον *II2102 / T cap. A 5, 4 Μέγα σοι ἐστὶν τὸ κληθῆναι *II2209 / T cap. A 11, 5; *II21013 / T cap. Δ 21, 13 Μέγα τὸ παρὰ τῶν συναλγούντων II11152 / K cap. Θ 8, 38; II12031 / K cap. Σ 15, 9 Μέγα τῷ ἀτυχοῦντι φάρμακον II12030 / K cap. Σ 15, 8 Μεγάλη καὶ ἡ τῶν δυναμένων *II21071 / T cap. Δ 23, 12 Μεγαλοπρεπὲς καὶ περίσεμνον *II2248 / T cap. A 13, 13 Μεγάλως ὑπερβαλλόντως ἐλάλησας II1986 / K cap. E 22, 1 Μεγιστάνι κλῖνον τὴν κεφαλήν II11225 / K cap. K 2, 5 Μεγιστάνι ταπείνου τὴν κεφαλήν II1235 / K cap. A 6, 7; *II22630 / PMLb cap. Τ 1, 4 Μεγιστάνῳ κλῖνον τὴν κεφαλήν *II21828 / R cap. Κ 19, 6 Μέθη ἀθεότητος ἀρχή *II21922 / R cap. Μ 1, 12 Μέθη ἀθεότητός ἐστιν ἀρχή II11459 / K cap. M 1, 28

Initia

663

Μέθη αὐθαίρετός ἐστι δαίμων *II21921 / R cap. Μ 1, 11 Μέθη κύριον οὐχ’ ὑποδέχεται II11458 / K cap. M 1, 27; *II21923 / R cap. Μ 1, 13 Μέθη ὕπνον ἐπάγει II11457 / K cap. M 1, 26 Μέθη, ὁ αὐθαίρετος δαίμων II11450 / K cap. M 1, 19 Μεθύσατε αὐτόν, ὅτι ἐπὶ κύριον II1505 / K cap. B 2, 7; *II2596 / T cap. B 6, 10 Μείζονα καὶ σπουδαιοτέραν II11431 / K cap. Λ 6, 3; *II2978 / T cap. Δ 18, 6 Μελέτη τροφός ἐστιν ἐπιστήμης II1612 / K cap. Γ 4, 12 Μέλι εὑρὼν φάγε τὸ ἱκανόν *II22582 / PMLb cap. Σ 15, 1 Μεμαθήκαμεν, ἄνθρωποι ὄντες II12033 / K cap. Σ 15, 11 Μεμίσηκα, ἀπῶσμαι τὰς ἑορτὰς II suppl. 37 / PMLb cap. A 15, 3 Μεμνημένοι ὅτι ὑποσχέσει *II21139 / T cap. Δ 26, 20 Μεμνημένος τῆς φύσεως II1558 / K cap. Γ 1, 13; *II2775 / T cap. Γ 8, 29 Μέριμνα ἀγρυπνίας ἀπαιτήσει II12118 / K cap. Υ 3, 4 Μεριοῦνται ἄφρονες κακίαν *II2827 / HIII cap. Δ 3, 9 Μερὶς ἐπισπουδαζομένη ἐν πρώτοις II12239 / K cap. Φ 6, 1 Μετὰ ἄφρονος μὴ πληθύνῃς *II21944 / R cap. Μ 3, 7 Μετὰ Ἀὼδ ἀνέστη Μεγὰρ II11533 / K cap. Ξ 2, 2 Μετὰ εὐχαριστίας τὰ αἰτήματα *II2406 / T cap. A 26, 3 Μετὰ θυμώδους μὴ ποιήσῃς *II21965 / R cap. Μ 5, 6 Μετὰ κυβερνήσεως γίνεται πόλεμος II11824 / K cap. Π 15, 6; *II22339 / R cap. Π 11, 5 Μετὰ μωροῦ μὴ συμβουλεύου *II21954 / R cap. Μ 4, 5 Μετὰ ὁσίου ὅσιος ἔσῃ II11170 / K cap. I 2, 1; *II21644 / T cap. Ι 1, 2 Μετὰ πάντα, τὸν ἄνθρωπον *II260 / T cap. A 1, 60 Μετὰ προβάτων καὶ μόσχων *II21426 / T cap. E 31, 3 Μετὰ τελευτὴν Πίκου [II1suppl. 389 / V cap. T 6, 10] Μετὰ τολμηροῦ μὴ πορεύου *II21619 / R cap. Θ 2, 8; *II2suppl. 20 / PMLb cap. O 4, 9 Μετὰ φόβου καὶ τρόμου *II22365 / E cap. 174, 6 Μεταδοτέον οὐ πᾶσι πάντων II11177 / K cap. I 2, 8; *II2884 / HIII cap. Δ 7, 7 Μετανοήσατε, οἱ πλανώμενοι *II2902 / T cap. Δ 13, 9 Μέτοχος εἰδώλων Ἐφραὶμ *II22508 / PMLb cap. Σ 7, 2 Μέτρα φέρειν γὰρ ἄριστον II11878 / K cap. Σ 1, 24 Μέτρον ἄριστον τῆς τοῦ οἴνου II11670 / K cap. O 9, 16; *II22133 / R cap. Ο 12, 12; II1suppl. 343 / V cap. M 5, 21 Μέχρι πότε οἶνος; Μέχρι τίνος μέθη II11455 / K cap. M 1, 24 Μὴ ἀγάπα καταλαλεῖν II11242 / K cap. K 3, 8; *II21791 / R cap. Κ 13, 4 Μὴ ἀγαπᾶτε τὸν κόσμον II1477 / K cap. B 1, 13; *II2570 / T cap. B 5, 28 Μὴ αἰνέσῃς ἄνδρα II11342 / V cap. K 8, 4; *II21236 / T cap. E 3, 7; *II21733 / R cap. Κ 4, 3 Μὴ αἰνέσῃς ἄνθρωπον *II2suppl. 18 / PMLb cap. O 2, 13 Μὴ αἰσχυνθῇς ὁμολογῆσαι II1582 / K cap. Γ 2, 11; *II2741 / T cap. Γ 7, 13 Μὴ αἴτει μεγάλα II11169 / K cap. I 1, 7 Μὴ ἀλαζονεύου ἐνώπιον βασιλέως *II21823 / R cap. Κ 19, 1 Μὴ ἄλγει μὴ δὲ διαπρίου *ΙΙ21875 / R cap. Λ 1, 16; II1suppl. 338 / V cap. Λ 2, 10 Μὴ ἀλλάξῃς ἀδελφὸν γνήσιον II178 / K cap. A 12, 8

664

Initia

Μὴ ἄλλους ἰατρεύειν ἐπιχειρήσωμεν II1563 / K cap. Γ 1, 18; *II2768 / T cap. Γ 8, 22 Μὴ ἁμάρτανε εἰς πλῆθος II11748 / K cap. Π 6, 5; *II2969 / T cap. Δ 17, 17 …μὴ ἀναγκαστῶς, ἀλλ’ ἑκουσίως II1526 / K cap. B 4, 3 Μὴ ἀναμείνῃς, ἄνθρωπε, σιτοδείαν II11410 / K cap. Λ 3, 15; *II21897 / R cap. Λ 3, 9 Μὴ ἀπατηθῇς ἐν χορτασίᾳ II1828 / K cap. E 3, 5 Μὴ ἀπληστεύου ἐν πάσῃ *II21524 / T cap. E 44, 2 …μὴ ἀποδιδόντες κακὸν ἀντὶ κακοῦ II1203 / K cap. A 4, 18 Μὴ ἀποκρίνου ἄφρονι *II21543 / T cap. E 46, 3 Μὴ ἀσεβήσῃς πολὺ *II22328 / R cap. Π 9, 2 Μὴ ἀστόχει διηγήματος II1720 / K cap. Δ 9, 5 Μὴ ἀτιμάσῃς ἄνθρωπον ἐν γήρει *II22629 / PMLb cap. Τ 1, 3 Μὴ ἀτιμάσῃς ξένον ὑπὲρ οὗ Χριστὸς *II22038 / PMLb cap. Ξ 1, 13 Μὴ ἀτιμάσῃς τὸν ξένον, ἐπεὶ καὶ II12153 / K cap. Φ 1, 14 Μὴ ἀφανίσῃς τὸ πρόσωπόν σου II12089 / K cap. Υ 1, 23 Μὴ ἀφυστερήσῃς ἀπὸ ἀγαθῆς ἡμέρας II11015 / K cap. H 1, 5; *II21596 / T cap. H 1, 4 Μὴ βασιλευέτω ἡ ἁμαρτία *II21526 / T cap. E 44, 4 Μὴ βδελύξῃ ἄνθρωπον II11679 / K cap. O 10, 7 Μὴ βιάζου πένητα· πτωχὸς *II2610 / T cap. B 7, 3 Μὴ βιάζου ῥοῦν ποταμοῦ II1524 / K cap. B 4, 1; *II2609 / T cap. B 7, 2 Μὴ βουλεύου μετὰ τοῦ ὑποβλεπομένου II12175 / K cap. Φ 2, 19; *ΙΙ22558 / PMLb cap. Σ 12, 3 Μὴ γὰρ ἀδαμάντινος ἦν Ἰὼβ II1suppl. 261 / V cap. Θ 7, 29 Μὴ γάρ μοι τίς ἀθλείτω *II21576 / T cap. E 49, 15 Μὴ γὰρ οὐκ ἰσχύει ἡ χεὶρ *II2739 / T cap. Γ 7, 11 Μὴ γελάσῃς πτῶμα τοῦ πέλας II1228 / K cap. A 5, 12; II1861 / K cap. E 5, 10; *II2638 / T cap. B 8, 16; *II21295 / T cap. E 8, 17 Μὴ γένῃ μοι εἰς ἀλλοτρίωσιν *II22232 / PMLb cap. Π 2, 29 Μὴ γίνεσθε φρόνιμοι παρ’ ἑαυτοῖς II12204 / K cap. Φ 3, 7; *II2376 / T cap. A 23, 10, 8; II suppl. 103 / PMLb cap. Δ 32, 8 Μὴ γίνου δίκαιος πολύ II11856 / K cap. Σ 1, 2; *II22137 / PMLb cap. Ο 10, 2 Μὴ γίνου θρασὺς ἐν τῇ γλώσσῃ II suppl. 32 / PMLb cap. A 14, 4 Μὴ γίνου πληρωτὴς κακοῦ *II21558 / T cap. E 48, 4; *II22726 / PMLb cap. Υ 6, 9 Μὴ γίνου πτωχὸς συμβολοκοπῶν II11354 / K cap. K 15, 3 Μὴ γίνου τοῦ κακοῦ πληρωτὴς II1205 / K cap. A 4, 20 Μὴ γινώμεθα δοῦλοι κακοί *II22278 / PMLb cap. Π 3, 22 Μὴ γογγύζετε, καθὼς τινὲς ἐγόγγυσαν *II2711 / T cap. Γ 4, 4 Μὴ γογγύσητε, καθώς τινες αὐτῶν II1617 / K cap. Γ 5, 5 …μὴ δὲ γὰρ δεῖσθαι, πλήρης ὤν II suppl. 40 / PMLb cap. A 15, 6 Μὴ δὲ σὺ λαθρίαν σφετέριζε II1428 / K cap. A 25, 7 (Paraphrasis) Μὴ δὲ σὺ μοιχιδίην κλέπτειν II1428 / K cap. A 25, 7 (Versio primitiva) Μὴ διαμάχου μετὰ ἀνθρώπου II11223 / K cap. K 2, 3; *II21826 / R cap. Κ 19, 4; II1suppl. 172 / V cap. A 21, 8 Μὴ δίδου ἑαυτὸν εἰς ἐγγύην *II21516 / T cap. E 42, 3

Initia

665

Μὴ δίδου σαυτὸν εἰς ἐγγύην II1874 / K cap. E 6, 3 Μὴ διηγήσεταί τις ἐν τῷ τάφῳ II11096 / K cap. Θ 5, 4 Μὴ δικάζου μετὰ κριτοῦ *II21824 / R cap. Κ 19, 2 Μὴ δόξαζε σεαυτόν, μὴ δὲ μέγα *II2777 / T cap. Γ 8, 31 Μὴ δοξάζου ἐν καιρῷ στενοχωρίας *II21321 / T cap. E 9, 11; *II21715 / R cap. Κ 2, 10 Μὴ δοξασθήσεται ἀξίνη II1338 / K cap. A 20, 10; II1372 / K cap. A 22, 11; *II2426 / T cap. A 28, 7 Μὴ δότε ἀφορμὴν τοῖς θέλουσιν II12133 / K cap. Υ 5, 1 Μὴ δότε τὰ ἅγια τοῖς κυσί *II2880 / HIII cap. Δ 7, 3 Μὴ δῷς εἰς λύπην τὴν ψυχήν σου II11417 / K cap. Λ 4, 1; *II21905 / R cap. Λ 4, 3 Μὴ δῷς ἑτέρῳ τὴν δόξαν σου II1727 / K cap. Δ 10, 1 Μὴ δῷς τὸ στόμα σου ἐξαμαρτεῖν *II21395 / T cap. E 13, 5 Μὴ δῷς τόπον ἀνθρώπῳ καταρᾶσθαί σε II1437 / K cap. A 26, 2; *II2480 / T cap. A 36, 3 Μὴ δῷς ὕπνον σοῖς ὄμμασι II11514 / K cap. N 3, 2 Μὴ δῷς ὕπνον σοῖς ὀφθαλμοῖς *II22000 / R cap. Ν 6, 4 …μὴ ἑαυτοὺς ἐκδικοῦντες, ἀγαπητοί *II21293 / T cap. E 8, 15; *II21557 / T cap. E 48, 3 Μὴ ἐγγυήσῃ ὑπὲρ δύναμίν σου *II21518 / T cap. E 42, 5 Μὴ ἐγγυήσῃς ὑπὲρ δύναμίν σου II1876 / K cap. E 6, 5 Μὴ εἴπῃς ἐν τῇ καρδίᾳ σου, ἐν τῷ *II21746 / R cap. Κ 7, 1 Μὴ εἴπῃς ἐν τῇ καρδίᾳ σου· Ἡ ἰσχύς μου *II21747 / R cap. Κ 7, 2 Μὴ εἴπῃς· Ναί, γινώσκω αὐτά II1993 / K cap. E 23, 1 Μὴ εἴπῃς· Τείσομαι τὸν ἐχθρόν II1194 / K cap. A 4, 9; *II21281 / T cap. E 8, 3 Μὴ εἴπῃς· Τί ἐγένετο, ὅτι αἱ ἡμέραι *II21603 / T cap. Η 2, 6 Μὴ εἴπῃς· Τίς ἐστιν μου χρεία *II2suppl. 32 / PMLb cap. Ρ 1, 10 Μὴ εἴπῃς· Τῷ πλήθει II11334 / V cap. K 7, 7; *II21750 / R cap. Κ 7, 5 Μὴ εἰσέλθῃς εἰς κρίσιν *II2841 / R cap. Δ 6, 2 Μὴ ἐκκαίῃς ἄνθρακας, ἁμαρτωλοὺς II1934 / K cap. E 12, 8 Μὴ ἐκκλινάτω ἑκὼν ὁ νοῦς σου *II21998 / R cap. Ν 6, 2 Μὴ ἐκκλινάτω σου τὸ οὖς *II2626 / T cap. B 8, 4 Μὴ ἐκκλίνῃ ὁ νοῦς σου ἑκὼν II11163 / K cap. I 1, 1 Μὴ ἐκλείψουσιν ἀπὸ πέτρας II1375 / K cap. A 22, 14 Μὴ ἐκπειράζωμεν τὸν θεόν *II22306 / R cap. Π 6, 4 Μὴ ἐκπειράζωμεν τὸν κύριον II1suppl. 97 / V cap. Π 25, 3 Μὴ ἔλεγχε κακούς II1932 / K cap. E 12, 6 Μὴ ἐν βουλῇ καὶ λόγοις II1373 / K cap. A 22, 12 Μὴ ἐν ῥήμασιν εὐτραπέλων II11303 / K cap. K 6, 25 Μὴ ἐναπομείνῃς τοῖς κακῶς *II22110 / Lc cap. Ο 10, 11 Μὴ ἕνεκεν βρώματος κατάλυε II1519 / K cap. B 3, 6 Μὴ ἐξακολούθει τῇ ψυχῇ σου *II21628 / R cap. Θ 3, 6 Μὴ ἐξαναστῇς ἀπὸ προσώπου *II22723 / PMLb cap. Υ 6, 6 Μὴ ἐξαπατάτω ἡμᾶς τὰ ἐν τῷ κόσμῳ II1suppl. 157 / V cap. A 10, 68 Μὴ ἐξελθέτω μεγαλορημοσύνη II1500 / K cap. B 2, 2 Μὴ ἐξύψου σεαυτόν II suppl. 99 / PMLb cap. Δ 32, 4

666

Initia

Μὴ ἐπάρῃς ἑαυτὸν ἐν βουλῇ *II21629 / R cap. Θ 3, 7 Μὴ ἐπαρθῇς μέγα II suppl. 105 / PMLb cap. Δ 32, 10 Μὴ ἔπεχε ἐπὶ τοῖς χρήμασίν σου *II22825 / PMLb cap. Χ 2, 2 Μὴ ἐπιβλέπου ἐν ῥύμαις πόλεως *II22429 / R cap. Ρ 2, 4 Μὴ ἐπιθυμήσῃς τέκνων πλῆθος *II21256 / T cap. E 5, 7 Μὴ ἐπισπᾶσθε ὄλεθρον II11587 / K cap. O 3, 17 Μὴ ἐπίχαιρε ἐπὶ κακοποιοῖς *II21283 / T cap. E 8, 5; II1suppl. 212 / V cap. E 14, 2 Μὴ ἐπίχαιρε ἐπὶ νεκρῷ II11068 / K cap. Θ 3, 17 Μὴ ἐπίχαιρε ἐπὶ τοῖς υἱοῖς Ἰούδα II1856 / K cap. E 5, 5; *II21286 / T cap. E 8, 8 Μὴ ἐπίχαιρε καὶ μὴ πρόσπιπτε *II21962 / R cap. Μ 5, 3 Μὴ ἐπίχαιρέ μοι II1855 / K cap. E 5, 4; *II21285 / T cap. E 8, 7 Μὴ ἔρημος ἐγενόμην *II2145 / T cap. A 6, 14; *II21217 / T cap. E 2, 12 Μὴ ἔριζε μετὰ πλουσίου *II21825 / R cap. Κ 19, 3 Μὴ ἐσθῆτι μαλακισθῶμεν II11195 / K cap. I 3, 16; *II21669 / T cap. Ι 2, 12 Μὴ ἔσο δίκαιος πολύ *II22583 / PMLb cap. Σ 15, 2 Μὴ ἔστω ἡ χείρ σου ἐκτεταμένη *II22462 / PMLb cap. Σ 3, 2 Μὴ εὐδοκήσῃς ἐν εὐδοκίαις *II2966 / T cap. Δ 17, 14 Μὴ εὐλαβοῦ κρῖμα II12278 / K cap. Ω 1, 11; *II22887 / PMLb cap. Ω 1, 18 Μὴ ζηλοῦτε θάνατον *II270 / T cap. A 2, 10 Μὴ ζήτει γενέσθαι κριτής II12242 / K cap. Φ 6, 4 Μὴ ζήτει παρὰ κυρίου ἡγεμονίαν II12240 / K cap. Φ 6, 2; *II22586 / PMLb cap. Σ 15, 5 Μὴ θάλλει πάπυρος ἄνευ ὕδατος II1362 / K cap. A 22, 1 Μὴ θερμὸν ἄττειν, ἐμμένειν II11875 / K cap. Σ 1, 21 (Versio primitiva) Μὴ θρήνει ἐπὶ νεκρῷ II11083 / K cap. Θ 3, 32 Μὴ ἰδὼν τὸν μόσχον II1188 / K cap. A 4, 3 Μὴ ἴσθι οἰνοπότης II11435 / K cap. M 1, 4; *II21912 / R cap. Μ 1, 2; *II21915 / R cap. Μ 1, 5 Μὴ ἴσθι φρόνιμος II12200 / K cap. Φ 3, 3; *II22136 / PMLb cap. Ο 10, 1 Μὴ ἴσθι ὡς λέων *II22044 / PMLb cap. Ο 1, 5 Μὴ καθάπερ ἵπποι θερμοὶ *II22591 / PMLb cap. Σ 15, 10 Μὴ καθαρός ἐστι βροτὸς *II26 / T cap. A 1, 6 Μὴ καταγελάσῃς ἄνθρωπον ἐν πικρίᾳ II1suppl. 309 / V cap. Θ 5, 52 Μὴ καταγελάσῃς ἀνθρώπου ὄντος ἐν πικρίᾳ II11683 / K cap. O 10, 11 Μὴ καταδεσμεύσῃς δισσὰς *II22775 / PMLb cap. Φ 5, 3 Μὴ καταλαλεῖτε ἀλλήλων II11244 / Κ cap. Κ 3, 10; *II21795 / R cap. Κ 13, 8 Μὴ καταπιστεύετε ἐν φίλοις II11108 / K cap. Θ 6, 1 Μὴ καταπιστεύσητε ἐν φίλοις *II21633 / R cap. Θ 4, 1 Μὴ καυχᾶσθε καὶ μὴ λαλεῖτε II11328 / V cap. K 7, 1; *II22139 / PMLb cap. Ο 10, 4 Μὴ καυχάσθω ὁ σοφὸς ἐν τῇ σοφίᾳ II11329 / V cap. K 7, 2 Μὴ καυχάσθω, φησίν, ὁ σοφὸς ἐν τῇ σοφίᾳ *II21337 / T cap. E 9, 27 Μὴ καυχῶ τὰ εἰς αὔριον II11332 / V cap. K 7, 5 …μὴ κινήσῃς. Μὴ ἐπιθυμήσῃς *II22099 / Lc cap. Ο 13, 6 Μὴ κλαπῇς, περισκόπει II11527 / K cap. N 3, 15 Μὴ κληθῇς ψίθυρος II12267 / K cap. Ψ 1, 3; *II22869 / PMLb cap. Ψ 3, 3

Initia

667

Μὴ κρίνε τοὺς κριτάς II1560 / K cap. Γ 1, 15; II11234 / K cap. K 2, 14; *II2766 / T cap. Γ 8, 20 Μὴ κρίνετε, καὶ οὐ μὴ κριθῆτε II1551 / K cap. Γ 1, 6; II1788 / K cap. E 1, 21; *II2758 / T cap. Γ 8, 12 Μὴ κτήσῃ κακῶν ἀνδρῶν ὀνείδη *II22057 / R cap. Ο 2, 2 Μὴ κύριος οὐκ ἔστιν ἐν Σιών *II2170 / T cap. A 7, 9 Μὴ κωλύσῃς λόγον ἐν καιρῷ II11268 / K cap. K 5, 6; *II21503 / T cap. E 39, 3; *II21711 / R cap. Κ 2, 6 Μὴ λάβῃς πρόσωπον *II2526 / T cap. A 42, 5 Μὴ λέγε, ἄνθρωπε· Ἥμαρτον *II21822 / R cap. Κ 18, 7 Μὴ λέγε· Καθαρὸς εἰμὶ τοῖς ἔργοις *II2367 / T cap. A 23, 1 Μὴ λέγε ὅτι Καθαρός εἰμι τοῖς ἔργοις II11330 / V cap. K 7, 3; *II2840 / R cap. Δ 6, 1; *II21748 / R cap. Κ 7, 3 Μὴ λεγέτω ὁ ἀλλογενὴς II1970 / K cap. E 19, 1 Μὴ λίκμα ἐν παντὶ ἀνέμῳ II11588 / K cap. O 3, 18; *II22087 / R cap. O 4, 6 Μὴ λυπεῖτε τὸ πνεῦμα *II22188 / PMLb cap. Π 1, 22 Μὴ μακαρίσῃς ἄνδρα II1979 / K cap. E 21, 1 Μὴ μέγα φρονήσῃς *II21753 / R cap. Κ 7, 8 Μὴ μεθύσκεσθε οἴνῳ, ἀλλ’ ὁμιλεῖτε II11438 / K cap. M 1, 7 Μὴ μεθύσκεσθε οἴνῳ, ἐν ᾧ ἐστιν II11667 / K cap. O 9, 13; *II22129 / R cap. Ο 12, 8 Μὴ μεριμνᾶτε τῇ ψυχῇ ὑμῶν II1suppl. 372 / V cap. Π 5, 3 Μὴ μεριμνήσητε εἰς τὴν αὔριον II11019 / K cap. H 2, 3; *II21609 / T cap. Η 2, 12 Μὴ μέταιρε ὅρια αἰώνια II11569 / K cap. O 2, 4; *II22098 / Lc cap. Ο 13, 5 Μὴ μισήσῃς ἐπίπονον II1592 / K cap. Γ 3, 9; *II2683 / T cap. Γ 1, 26 Μὴ μυσταγωγείτω σε ἐπὶ νηστείαν *II22023 / R cap. Ν 8, 14 Μὴ νικῶ ὑπὸ τοῦ κακοῦ II1199 / K cap. A 4, 14; *II22322 / R cap. Π 8, 10; *II22334 / R cap. Π 10, 4 Μὴ νομίζωμεν ψιλὸν εἶναι II1325 / K cap. A 18, 5 Μὴ ὁ κοιμώμενος οὐχὶ προσθήσει *II22698 / PMLb cap. Υ 4, 5 Μὴ ὄκνει ἐπισκέπτεσθαι II11502 / V cap. N 2, 2 Μὴ ὀνειδίσῃς ἄνθρωπον II11681 / K cap. O 10, 9 Μὴ ὀργισθῇς, ἀδελφέ II suppl. 79 / PMLb cap. Γ 16M, 5 Μὴ οὐκ ἰσχύει ἡ χεὶρ *II2344 / T cap. A 21, 8 Μὴ πάντα ἄνθρωπον εἴσαγε *II21639 / R cap. Θ 4, 7 Μὴ παντὶ ἀνθρώπῳ ἔκφαινε καρδίαν II11113 / K cap. Θ 6, 6; II11482 / V cap. M 1, 5 Μὴ παντὶ λόγῳ πίστευε II12223 / K cap. Φ 4, 3 Μὴ παντὶ πνεύματι πιστεύετε *II22789 / PMLb cap. Φ 7, 5 Μὴ πάνυ σπουδαίως ὁρμᾶν II11875 / K cap. Σ 1, 21 (Paraphrasis) Μὴ παραδῷς οἰκέτην εἰς χεῖρας II11798 / K cap. Π 11, 2 Μὴ παρίδῃς διήγημα σοφῶν II1721 / K cap. Δ 9, 6 Μὴ παροξύνῃς ἄνδρα II1suppl. 308 / V cap. Θ 5, 51 Μὴ πενθῶμεν Καισάριον II11079 / K cap. Θ 3, 28; *II22894 / PMLb cap. Ω 1, 25 Μὴ περιεργάζου τὰ τοῦ θεοῦ *II239 / T cap. A 1, 39 Μὴ πιστεύσῃς τῷ ἐχθρῷ σου *II21641 / R cap. Θ 4, 9

668

Initia

Μὴ πλανᾶσθε· θεὸς οὐ μυκτηρίζεται II1789 / K cap. E 1, 22 Μὴ πλανᾶσθε· οὔτε πόρνοι *II22480 / PMLb cap. Σ 5, 8 Μὴ πλατύνου σοῖς χείλεσιν II1193 / K cap. A 4, 8 Μὴ πλήξωμεν ἀθρόως *II21549 / T cap. E 46, 9 Μὴ ποίει κακά, καὶ οὐ II1782 / K cap. E 1, 15; *II21482 / T cap. E 36, 21 Μὴ πολλοὶ διδάσκαλοι γίνεσθε II11858 / K cap. Σ 1, 4; *II2796 / R cap. Δ 2, 8 Μὴ πολυπραγμόνει τὸ μέλλον *II2310 / T cap. A 17, 25 Μὴ πρὸς ἐπαίνους χαυνωθῶμεν II1843 / K cap. E 4, 6; *II21241 / T cap. E 3, 12 Μὴ προσέλθῃς αὐτῷ καρδίᾳ δισσῇ II1675 / K cap. Δ 5, 3; *II2855 / R cap. Δ 7, 5 Μὴ προσεύξῃ περὶ τοῦ λαοῦ II1282 / K cap. A 10, 16 Μὴ προσκόψῃς ἐν λίθῳ II1284 / K cap. A 11, 1; II1suppl. 6 / V cap. A 14, 6 Μὴ προσλογίζου σεαυτὸν II11750 / K cap. Π 6, 7; *II2968 / T cap. Δ 17, 16 Μὴ πρόσπαιζε ἀπαιδεύτοις II12261 / K cap. Χ 2, 1 Μὴ σαρκὸς ἔχειν ἀδάμαστον II11512 / K cap. N 2, 1 (Versio primitiva) Μή σοι τὸ εἶναι τῷ δοκεῖν II11618 / K cap. O 6, 7 (Versio primitiva); *II22152 / PMLb cap. Ο 10, 17 Μὴ στῇς ἐν λόγῳ πονηρῷ II11603 / K cap. O 4, 2; *II22105 / Lc cap. Ο 10, 6 Μὴ συμβουλεύου μετὰ τοῦ ὑποβλεπομένου II11111 / K cap. Θ 6, 4 Μὴ συνδείπνει ἀνδρὶ βασκάνῳ II1706 / K cap. Δ 8, 1; II12162 / K cap. Φ 2, 6; *II2640 / T cap. B 14, 2; *II2867 / R cap. Δ 9, 2; *II22747 / PMLb cap. Φ 2, 7 Μὴ συνελκύσῃς με μετὰ ἁμαρτωλῶν II12068 / K cap. Υ 1, 2; *II2823 / HIII cap. Δ 3, 5; *II22668 / PMLb cap. Υ 2, 2 Μὴ σφόδρ’ ἕπεσθαι παιγνίοις II1978 / K cap. E 20, 5 Μὴ σφόδρα δάκνου τοῖς λυπηροῖς II11153 / K cap. Θ 8, 39 Μὴ σφόδρα ἐπαίνει τοῦ βίου II1817 / K cap. E 2, 22 Μὴ σφόδρα θάρρει II1420 / K cap. A 24, 6 Μὴ τὰ αὐτὰ πᾶσιν ἁρμόζειν *II2890 / R cap. Δ 11, 6 Μὴ ταῦτα, μή, ἀδελφοί· μὴ κυρωθήτω II11689 / K cap. O 10, 17 Μή τις, ἐνὸν ἀκινδύνως ἕπεσθαι *II22715 / PMLb cap. Υ 5, 10 Μή τις ὑμᾶς κρινέτω ἐν βρώσει II11843 / K cap. Π 18, 5; *II22358 / Lc cap. Π 4, 6 Μὴ τοίνυν ἀπίδῃς εἰς ἐκεῖνον II1suppl. 268 / V cap. Θ 7, 24 Μὴ τοσοῦτον τὸν ἠδικηκότα *II21559 / T cap. E 48, 5 Μὴ τοῦ σώματος ἔχειν ἀνυπότακτον II11512 / K cap. N 2, 1 (Paraphrasis) Μὴ τοὺς τοῖς ἐπαίνοις θέλγοντας II1suppl. 331 / V cap. K 4, 28 Μὴ τῷ εἶναί σε ἀληθινῶς καλὸν οἴησις II11618 / K cap. O 6, 7 (Paraphrasis) Μὴ ὑπερφυσῶ ἐπαινούμενος *II21240 / T cap. E 3, 11 Μὴ ὑποκριθῇς ἐνώπιον ἀνθρώπων II12076 / K cap. Υ 1, 10 Μὴ ὑποστρώσῃς ἀνθρώπῳ II12262 / K cap. Χ 2, 2 Μὴ ὑστέρει ἀπὸ κλαιόντων II11067 / K cap. Θ 3, 16 Μὴ φαγὼν καὶ ἐμπλησθείς II1826 / K cap. E 3, 3; *II21311 / T cap. E 9, 1 Μὴ φθόνει τῇ ἀναπαύσει II11081 / K cap. Θ 3, 30 Μὴ φιλεχθρήσῃς πρὸς ἄνθρωπον II12248 / K cap. Φ 7, 2; *II22777 / PMLb cap. Φ 6, 2 Μὴ φοβεῖσθε ὀνειδισμὸν II1143 / K cap. A 3, 26; II11677 / K cap. O 10, 5; *II2564 / T cap. B 5, 22; *II22058 / R cap. Ο 2, 3 Μὴ φοβοῦ ὅτι κατησχύνθης II11678 / K cap. O 10, 6; *II22060 / R cap. Ο 2, 5

Initia

669

Μὴ φοβοῦ, ὅτι ἐλυτρωσάμην *II21051 / T cap. Δ 22, 22; II1suppl. 84 / V cap. Δ 28, 17 Μὴ φρόνει μέγα *II22151 / PMLb cap. Ο 10, 16 Μηδαμῶς τὴν φύσιν αἰτιώμεθα *II22504 / PMLb cap. Σ 6, 19 Μηδαμῶς, ὦ φίλοι, μὴ οὕτω διανοώμεθα *II2506 / T cap. A 39, 15 Μηδεὶς ἄγνοιαν προφασιζέσθω II1208 / K cap. A 4, 23 Μηδεὶς ἐπιχαιρέτω μοι τῇ χήρᾳ II1suppl. 305 / V cap. Θ 5, 48 Μηδεὶς ἔστω πλέον ἢ καλῶς ἔχει II11861 / K cap. Σ 1, 7 Μηδεὶς ἔστω τοῦ νόμου νομιμώτερος *II21813 / R cap. K 17, 12 Μηδεὶς πενίαν ὀδυρέσθω II1suppl. 227 / V cap. Z 2, 21 Μηδείς σε ἐξαπατάτω κενοῖς λόγοις II12285 / K cap. Ω 1, 18 Μηδεὶς τοίνυν ἔστω Ἰούδας II1suppl. 167 / V cap. A 11, 72 Μηδεὶς ὑμῶν κατὰ τοῦ πλησίον II12135 / K cap. Υ 5, 3 Μηδὲν λογίζου ἢ πράττε II suppl. 118 / PMLb cap. Δ 34, 5 Μηδὲν μέγ’ εἴπῃς εὐπλοῶν II1815 / K cap. E 2, 20; II1984 / K cap. E 21, 6; *II21342 / T cap. E 9, 32 Μηδὲν μέγα μὴ δὲ ὑπερφυὲς *II21329 / T cap. E 9, 19 Μηδὲν πράσσε ἐν ἔργοις *II22724 / PMLb cap. Υ 6, 7 Μηδὲν σοφίσῃ, μηδὲν τεχνάσῃ II12091 / K cap. Υ 1, 25 Μηδὲν ψεῦδος ἀπὸ στόματος *II2443 / T cap. A 31, 1 …μηδενὶ κακὸν ἀντὶ κακοῦ ἀποδιδόντες II1198 / K cap. A 4, 13 Μηδενὶ συμφορὰν ὀνειδίσῃς II11691 / K cap. O 10, 19; *II22072 / R cap. Ο 2, 17 Μηκέτι ὑδροπότει, ἀλλ’ οἴνῳ II11668 / K cap. O 9, 14 Μῆλον χρυσέον ἐν ὁρμίσκῳ *II22707 / PMLb cap. Υ 5, 2 Μήτ’ αἰσχρῶν ποτε μηδέν II11592 / K cap. O 3, 22 (Versio primitiva) Μήτ’ εὐθαλέων τέρπου II1813 / K cap. E 2, 18 Μήτε ἀθυμῶν ἀπελπίσῃς II1811 / K cap. E 2, 16; *II21338 / T cap. E 9, 28; II suppl. 175 / PMLb cap. M 14M, 7 Μήτε διὰ τὰς συμφορὰς II1808 / K cap. E 2, 13 Μήτε δικαιοσύνην τιν’ ἀκαμπέα II11876 / K cap. Σ 1, 22 (Versio primitiva) Μήτε δικαιοσύνην τινὰ ἔχε ἀκαμπῆ II11876 / K cap. Σ 1, 22 (Paraphrasis) Μήτε κακοὺς ὁρόωσα γαληνιόωντας *II22606 / PMLb cap. Σ 16, 10 Μήτε πάνυ ἐπὶ τοῖς μοχθηροῖς II1814 / K cap. E 2, 19 (Paraphrasis) Μήτε τὰ φαιδρὰ τῶν ἀνθρωπίνων *II21330 / T cap. E 9, 20 Μήτε τὸ ἀλγεῖν ἀπαραμύθητον *II21343 / T cap. E 9, 33; II1suppl. 204 / V cap. E 11, 14 Μήτε τῶν αἰσχρῶν ποτὲ μηδέν II11592 / K cap. O 3, 22 (Paraphrasis) Μήτε ὑγείαν πᾶσαν θαυμάζωμεν II1810 / K cap. E 2, 15; *II21335 / T cap. E 9, 25 Μήτι ἡ πηγὴ ἐκ τῆς αὐτῆς II1386 / K cap. A 22, 25; *II2432 / T cap. A 28, 13 Μήτι συλλέγουσιν II1379 / K cap. A 22, 18; *II2430 / T cap. A 28, 11 Μι’ ἀσφάλεια, μὴ ὀνειδίζειν II11687 / K cap. O 10, 15; *II22068 / R cap. Ο 2, 13 Μία πάντων εἴσοδος II12274 / K cap. Ω 1, 7 Μικρὰ ἐν πετεινοῖς II11007 / K cap. Z 1, 7 Μικρός εἰμι καὶ μέγας *II252 / T cap. A 1, 52 Μιμησώμεθα τοὺς ἐν τοῖς τακτικοῖς II1606 / K cap. Γ 4, 6 Μιμητὰς δὲ ἀνθρώπους II11311 / K cap. K 6, 33

670

Initia

Μιμνήσκεσθε τῶν ἀσθενούντων II11508 / V cap. N 2, 8 Μιμνήσκεσθε τῶν δεσμίων *II2121 / T cap. A 5, 23 Μίσθωμα πόρνης ἁγνὸς *II2418 / T cap. A 27, 8 Μίσθωμα πόρνης εἰσκομίζειν *II2419 / T cap. A 27, 9 Μιχαὴλ ὁ ἀρχάγγελος, ὅτε τῷ διαβόλῳ II1750 / K cap. Δ 12, 14 Μνήμη δικαίων μετ’ ἐγκωμίων *II21109 / T cap. Δ 25, 4; II1suppl. 89 / V cap. Δ 29, 3 Μνήσθητι ἐντολῶν, καὶ μὴ μηνίσῃς II1suppl. 161 / V cap. A 11, 29 Μνήσθητι καὶ μὴ ἐπιλάθῃ ὅσα παρώξυνας *II2894 / T cap. Δ 13, 1 Μνήσθητι καιρὸν λιμοῦ ἐν ἡμέρᾳ *II2984 / T cap. Δ 19, 4; *II21324 / T cap. E 9, 14 Μνήσθητι λιμοῦ ἐν καιρῷ πλησμονῆς II1799 / K cap. E 2, 4 Μνήσθητι ὅτι θάνατος II12277 / K cap. Ω 1, 10; *II2suppl. 38 / R cap. Ω 1, 14 Μνήσθητι ὅτι κακὸν ὀφθαλμὸς II11647 / K cap. O 8, 7 Μνήσθητι ὅτι πηλόν με ἔπλασας II19 / K cap. A 1, 9 Μνήσθητι πᾶσαν τὴν ὁδόν *II22204 / PMLb cap. Π 2, 1 Μνήσθητι τὰ ἔσχατά σου II1suppl. 418 / V cap. Ω 1, 7 Μνησθῶμεν καὶ ἐν εὐδίᾳ *II22253 / PMLb cap. Π 2, 50 Μόλις ἐξελεῖται ἔμπορος II1952 / K cap. E 16, 1; *II21382 / T cap. E 11, 10 Μολύνει τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν II12265 / K cap. Ψ 1, 1; *II22867 / PMLb cap. Ψ 3, 1 Μόνος ὁ θεὸς ἡ ἀψευδεστάτη II1498 / K cap. B 1, 34 Μουσικὰ ἐν πένθει ἄκαιρος II11069 / K cap. Θ 3, 18; *II22885 / PMLb cap. Ω 1, 16 Μυῖαι σαπριοῦσιν σκευασίαν II1334 / K cap. A 20, 6 Μυρίοι ἔξαρνοι παρακαταθηκῶν *II22398 / PMLb cap. Π 22, 2 Μυρίους ἐστὶν ἰδεῖν II1704 / K cap. Δ 7, 11; II12097 / K cap. Υ 1, 31 Μύροις καὶ οἴνοις καὶ θυμιάμασι *II21904 / R cap. Λ 4, 2 Μυστήριον βασιλέως κρύπτειν *II21956 / R cap. Μ 4, 7 Μῶμος φείδεται οὐδ’ ὁσίων II12186 / K cap. Φ 2, 30 Μωρὰς ζητήσεις καὶ γενεαλογίας *II22382 / PMLb cap. Π 18, 2 Μωρὸς ἀχάριστος ὀνειδιεῖ *II22064 / R cap. Ο 2, 9 Μωρὸς ἐν γέλωτι ἀνυψοῖ *II2705 / T cap. Γ 3, 4 Ναβουχοδονόσωρ βασιλεὺς II1suppl. 303 / V cap. Θ 5, 46 Νεκρῶν ἀχρηστότερα τὰ λαμπρὰ II1178 / K cap. A 3, 61 Νεκρώσατε τὰ μέλη ὑμῶν *II2913 / T cap. Δ 13, 20; *II22192 / PMLb cap. Π 1, 26 Νεῦρον σιδηροῦν ὁ τράχηλός σου *ΙΙ22549 / PMLb cap. Σ 11, 4 Νεώσατε ἑαυτοῖς νεώματα II1591 / K cap. Γ 3, 8; *II2674 / T cap. Γ 1, 17 Νεωτέρας δὲ χήρας παραιτοῦ II11560 / K cap. O 1, 15; *II22118 / PMLb cap. Ο 8, 8 Νεώτεροι, ὑποτάγητε πρεσβυτέροις *II22712 / PMLb cap. Υ 5, 7 Νεώτερος ἐγενόμην *II21005 / T cap. Δ 21, 5; II suppl. 76 / PMLb cap. Γ 16M, 2 Νηστεία ἀληθὴς ἡ τῶν κακῶν *II22016 / R cap. Ν 8, 7 Νηστεία καὶ δέησις ἐκ θανάτου *II22019 / R cap. Ν 8, 10 Νηστεύων μὴ στύγναζε *II22018 / R cap. Ν 8, 9 Νήψατε, γρηγορήσατε II1747 / K cap. Δ 12, 11; II11523 / K cap. N 3, 11; *II21136 / T cap. Δ 26, 17

Initia

671

Νίκην καὶ τιμὴν ἑαυτῷ περιποιεῖται II suppl. 122 / PMLb cap. Δ 35, 2 Νόει τὰ πάντα, πρᾶσσ’ ἃ δὲ II11597 / K cap. O 3, 27 Νόμον ἔδωκεν ἡμῖν ὁ θεὸς *II21586 / T cap. E 50, 8 Νόσον καὶ πενίαν καὶ δόξαν II1806 / K cap. E 2, 11; *II21334 / T cap. E 9, 24 Νουθετεῖσθαι δεῖ τῇ τῶν πλησίων II1859 / K cap. E 5, 8; II11962 / K cap. Σ 6, 6; *II21299 / T cap. E 8, 21 Νούμμας δὲ ὁ καὶ Πομπηϊανός [II1suppl. 391 / V cap. T 6, 12] Νοῦς μὲν οὖν ἤδη καὶ αἴσθησις II148 / K cap. A 1, 48; *II248 / T cap. A 1, 48 Νυκτὶ ὡμοίωσα τὴν μητέρα σου *II2275 / T cap. A 16, 3; *ΙΙ22547 / PMLb cap. Σ 11, 2 Νῦν ἐροῦσιν· Οὐκ ἔστιν βασιλεὺς *II2163 / T cap. A 7, 2 Νῦν οὖν ἄκουέ μου II suppl. 153 / PMLb cap. M 12M, 3 Νυνὶ κατεγέλασάν μου ἐλάχιστοι II1suppl. 275 / V cap. Θ 5, 7 Νὺξ βαθεῖα, καὶ ἡ νόσος βαρεῖα II12286 / K cap. Ω 1, 19 Νύξ, καὶ ἄνθρωπος ὕπνῳ II11026 / K cap. H 3, 6 Νῶε ἄνθρωπος τέλειος *II22168 / PMLb cap. Π 1, 2 Νώθεια ὕπνῳ σύζυγος *II22422 / R cap. Ρ 1, 8 Νωθρὰ ἡ φύσις τῆς ἄρκου II1suppl. 240 / V cap. Z 2, 34 Ξείνων ἡμεδαπῶν περιφείδεο II12151 / K cap. Φ 1, 12 Ξένια καὶ δῶρα ἀποτυφλοῖ *II2952 / T cap. Δ 16, 4 Ξένοι καὶ παρεπίδημοι ἐσμὲν II1suppl. 148 / V cap. A 10, 32 Ξένον σεαυτὸν ἴσθι, καὶ τίμα II12152 / K cap. Φ 1, 13 Ξένος καὶ πένης, θεοῦ κολλύριον II12155 / K cap. Φ 1, 16 Ξένος προσέπεσεν, ἄοικος II12154 / K cap. Φ 1, 15; *II22037 / PMLb cap. Ξ 1, 12 Ὁ ἀγαθοποιῶν ἐκ τοῦ θεοῦ ἐστιν *II2124 / T cap. A 5, 26 Ὁ ἀγαθὸς ἄνθρωπος ἐκ τοῦ ἀγαθοῦ II11213 / K cap. K 1, 14; *II2940 / T cap. Δ 15, 9 Ὁ ἀγαπῶν κίνδυνον *II21856 / R cap. K 22, 8 Ὁ ἀγωνοθετῶν αὐτοῖς διάβολος II11456 / K cap. M 1, 25 Ὁ ἀθετῶν ἀθετείτω *II2218 / T cap. A 11, 14 Ὁ ἀκηδιαστὴς μισεῖ II1suppl. 175 / V cap. A 23, 14 Ὁ ἄλλος φαινόμενος II12086 / K cap. Υ 1, 20 Ὁ ἁμαρτάνων ἔναντι τοῦ ποιήσαντος *II21682 / T cap. Ι 3, 7 Ὁ ἀναγινώσκων νοείτω II13 / K cap. A 1, 3 Ὁ ἀνθομολογούμενος ἀπὸ ἐλαττώσεως *II2742 / T cap. Γ 7, 14 Ὁ ἀνθρώποις ἀρέσκων II11309 / K cap. K 6, 31 Ὁ ἄνθρωπος κατ’ εἰκόνα *II234 / T cap. A 1, 34 Ὁ ἄνομος ὁ θύων μόσχον *II22290 / PMLb cap. Π 5, 2 Ὁ ἀντιλαμβανόμενος δικαίων *II21007 / T cap. Δ 21, 7; II1suppl. 45 / V cap. Δ 5, 5 Ὁ ἀποκαλύπτων μυστήρια *II21955 / R cap. Μ 4, 6 Ὁ ἀποκαλύπτων μυστήριον II11478 / V cap. M 1, 1; *II21950 / R cap. Μ 4, 1 Ὁ ἄρα γινώσκων ἑαυτὸν II1570 / K cap. Γ 1, 25; *II2781 / T cap. Γ 8, 35 Ὁ ἀρχὴν τῇ κινήσει δοὺς II152 / K cap. A 1, 52

672

Initia

Ὁ ἄστεγος χείλεσιν, σκολιάζων *II2400 / T cap. A 25, 3 Ὁ ἁψάμενος ὀστέων μάρτυρος *II21119 / T cap. Δ 25, 14; II1suppl. 94 / V cap. Δ 29, 8 Ὁ βάλλων λίθον εἰς ὕψος II1508 / K cap. B 2, 10; II11227 / K cap. K 2, 7; *II2600 / T cap. B 6, 14 Ὁ βαλὼν λίθους εἰς ὕψος II11705 / K cap. Π 1, 4 Ὁ βίος μου ἐστὶν ἐλαφρότερος II1122 / K cap. A 3, 5 Ὁ βλέπων λεῖα ἐλεηθήσεται *II2suppl. 22 / PMLb cap. O 12, 2 Ὁ γὰρ διακρινόμενος ἔοικεν κλύδωνι II suppl. 70 / PMLb cap. B 6M, 4 Ὁ γάρ τοι διάβολος τῆς αὐτῆς ἀθανάτου II1766 / K cap. Δ 12, 30 Ὁ γνωστικὸς ἀληθῆ τε ἅμα φρονεῖ II11950 / K cap. Σ 5, 8 Ὁ γνωστικὸς ἀφέξεται τῶν κατὰ λόγον II1suppl. 30 / V cap. Γ 1, 14 Ὁ γνωστικὸς θεόθεν λαβὼν τὸ δύνασθαι II1suppl. 33 / V cap. Γ 1, 17 Ὁ δαιμονιῶν ἐλεεινός II11451 / K cap. M 1, 20 Ὁ δὲ ἀποθνήσκων ἁμαρτωλὸς *II22156 / PMLb cap. Ο 11, 2 Ὁ δὲ θάνατος πρὸς ἐπιστροφὴν II11106 / K cap. Θ 5, 14 Ὁ δὲ θεὸς βασιλεὺς ἡμῶν *II21693 / R cap. Κ 1, 4 Ὁ δὲ Καῖσαρ Ἰούλιος [II1suppl. 397 / V cap. T 6, 18] Ὁ δεῖνα, τὸν πλοῦτον *II21243 / T cap. E 3, 14; II1suppl. 211 / V cap. E 28, 8 Ὁ δεχόμενος προφήτην II12147 / K cap. Φ 1, 8 Ὁ δεχόμενος ὑμᾶς II1308 / K cap. A 14, 3 Ὁ δημιουργὸς ἀγαθὸς ἦν *ΙΙ22860 / PMLb cap. Ψ 1, 22 Ὁ δι’ αὐτὸ τὸ καλὸν τιμῶν *II2651 / T cap. B 15, 9 …ὁ διὰ τὴν λαμπρότητα Ἑωσφόρος II1757 / K cap. Δ 12, 21 Ὁ διαβάλλων τὸν πλησίον II1666 / K cap. Δ 4, 6 Ὁ διακρινόμενος ἐὰν φάγῃ II1520 / K cap. B 3, 7 Ὁ διακρινόμενος ἔοικεν κλύδωνι *II21431 / T cap. E 31, 8 Ὁ διώκων ἐργολαβίαν ἐμπεσεῖται II1950 / K cap. E 15, 3 Ὁ δοκῶν ἑστάναι βλεπέτω II11521 / K cap. N 3, 9; *II22005 / R cap. Ν 6, 9 Ὁ δοξαζόμενος ἐν πλούτῳ *II22403 / PMLb cap. Π 23, 5 Ὁ δοὺς κραυγὴν ἐν θαλάσσῃ II11043 / K cap. Θ 1, 14 Ὁ ἐγγυώμενος παῖδα ἄφρονα II1873 / K cap. E 6, 2 Ὁ ἐγκαλῶν ἀδίκως οὐ διαφεύξεται II12247 / K cap. Φ 7, 1; *II22776 / PMLb cap. Φ 6, 1 Ὁ ἑκάστῃ ψυχῇ συμβεβηκὼς *II22537 / PMLb cap. Σ 9, 14 Ὁ ἐκδικῶν παρὰ κυρίου *II21556 / T cap. E 48, 2 Ὁ ἐκθλίβων ἑαυτὸν ἐν τῇ στενῇ II1suppl. 316 / V cap. Θ 5, 69 Ὁ ἐκχέων αἷμα ἀνθρώπου II12228 / K cap. Φ 5, 1 Ὁ ἐλέγχων ἀνθρώπου ὁδοὺς II1928 / K cap. E 12, 2 Ὁ ἐλέγχων μετὰ παρρησίας II1931 / K cap. E 12, 5 Ὁ ἐλεῶν πτωχὸν δανείζει *II2104 / T cap. A 5, 6 Ὁ ἐν προκοπῇ γενόμενος ἀγαθῶν II1suppl. 11 / V cap. A 14, 11 Ὁ ἐν τῷ βίῳ τυγχάνων *II21996 / R cap. Μ 10, 3 Ὁ ἐννεύων ὀφθαλμῷ συνάγει *ΙΙ21787 / R cap. Κ 12, 3 Ὁ ἐξηγούμενος καὶ λέγων II1633 / K cap. Δ 2, 1 Ὁ ἐξουθενῶν τὰ ὀλίγα *II2suppl. 29 / PMLb cap. Ρ 1, 7

Initia

673

Ὁ ἐπιδιδοὺς ψυχὴν *II21512 / T cap. E 41, 5 Ὁ ἐργαζόμενος τὴν γῆν II1593 / K cap. Γ 3, 10; *II2678 / T cap. Γ 1, 21 Ὁ ἐργαζόμενος τὴν ἑαυτοῦ γῆν II1587 / K cap. Γ 3, 4; *II2663 / T cap. Γ 1, 6 Ὁ εὐλαβέστερος τρόπος II12034 / K cap. Σ 15, 12 Ὁ εὐχερὴς καὶ ἀπερίσκεπτος *II2989 / T cap. Δ 19, 9 Ὁ ζητῶν νόμον ἐμπλησθήσεται *II21182 / T cap. E 1, 33 Ὁ θελήσας τὸ ἀγαθὸν μόνον II11787 / K cap. Π 8, 13 Ὁ θεὸς ἀγγέλων ἁμαρτησάντων II1748 / K cap. Δ 12, 12 Ὁ θεὸς ἀπείραστός ἐστι *II21261 / T cap. E 5, 12 Ὁ θεὸς ἀπέρριψεν ἡμᾶς *II2347 / T cap. A 21, 11 Ὁ θεὸς διεσκόρπισεν ὀστᾶ II11282 / K cap. K 6, 4; *II2359 / T cap. A 22, 1 Ὁ θεὸς ἔκτισε τὸν ἄνθρωπον II114 / K cap. A 1, 14 Ὁ θεὸς ἔκτισεν τὸν ἄνθρωπον *II222 / T cap. A 1, 22; *II293 / Τ cap. A 3, 7 Ὁ θεὸς ἐπείραζε τὸν Ἁβραάμ *II22307 / R cap. Π 7, 1 Ὁ θεὸς ἡμᾶς ἐποίησεν [II167 / K cap. A 1, 67] Ὁ θεὸς θάνατον οὐκ ἐποίησεν *II22879 / PMLb cap. Ω 1, 10 Ὁ θεὸς ὁ θεός μου, πρὸς σὲ ὀρθρίζω *II21433 / T cap. E 32, 1 Ὁ θεὸς ὁ ποιήσας τὸν κόσμον II suppl. 27 / PMLb cap. A 13, 6 Ὁ θεὸς τῇ σοφίᾳ ἐθεμελίωσε *II21695 / R cap. Κ 1, 6 Ὁ θεός, τίς ὅμοιός σοι; Ὅσας ἔδειξάς μοι *II22216 / PMLb cap. Π 2, 13 Ὁ ἰατρὸς Ἱπποκράτης ἡλικίας II156 / K cap. A 1, 56 Ὁ ἰδὼν καὶ ἀκούσας καὶ πειραθείς II11738 / K cap. Π 4, 22 Ὁ καιρὸς παρὰ τοῖς φαυλοτέροις *II21723 / R cap. K 2, 18 Ὁ καιρὸς συνεσταλμένος ἐστὶ II11834 / K cap. Π 17, 2 Ὁ κακὸς τάχιστα ἂν καταγνοίη *II21843 / R cap. K 20, 11 Ὁ κακὸς ὑπακούει γλώσσαις *II21790 / R cap. Κ 13, 3; *ΙΙ21862 / R cap. Λ 1, 3 Ὁ κακῶς ἕτερον διατιθέναι *II21800 / R cap. Κ 13, 13; II1suppl. 324 / V cap. K 2, 15 Ὁ καλὸς καὶ ἀγαθὸς τοῦ διδασκάλου *II2808 / R cap. Δ 3, 3 Ὁ καρκίνος τῆς σαρκὸς ἐπιθυμεῖ II1suppl. 221 / V cap. Z 2, 15 Ὁ καρπὸς τοῦ πνεύματος *II22184 / PMLb cap. Π 1, 18; II1suppl. 20 / V cap. Γ 1, 4 Ὁ καταλαλῶν ἀδελφοῦ II1555 / K cap. Γ 1, 10 Ὁ καταφρονῶν τῶν ἑαυτοῦ ὁδῶν *II22418 / R cap. Ρ 1, 4 Ὁ κατέχων τὸν λόγον II11483 / V cap. M 1, 6; *II21957 / R cap. Μ 4, 8 Ὁ κατοιόμενος καὶ καταφρονητὴς *II22138 / PMLb cap. Ο 10, 3; *II2suppl. 28 / PMLb cap. Ρ 1, 6 Ὁ καυχώμενος, ἐν κυρίῳ καυχάσθω II11335 / V cap. K 7, 8; *II21751 / R cap. Κ 7, 6; II suppl. 104 / PMLb cap. Δ 32, 9 Ὁ κλέπτων, μηκέτι II11326 / V cap. Κ 5, 8; *II21848 / R cap. Κ 21, 5 Ὁ κόσμος ὅλος ἐν τῷ πονηρῷ II1478 / K cap. B 1, 14 Ὁ κόσμος οὗτος, αὐτός τέ ἐστιν II145 / K cap. A 1, 45; II1482 / K cap. B 1, 18; *II2576 / T cap. B 5, 34 Ὁ κόσμος οὗτος προηγουμένως II1480 / K cap. B 1, 16; *II2577 / T cap. B 5, 35 Ὁ κτώμενος γυναῖκα ἐνάρχεται II1suppl. 353 / V cap. N 4, 2 Ὁ κτώμενος μὴ χαιρέτω II11714 / K cap. Π 3, 3

674

Initia

Ὁ κτώμενος φρόνησιν ἀγαπᾷ *II21928 / R cap. Μ 2, 2 Ὁ κύριος ἔδωκεν τοὺς μὲν ἀποστόλους *II22638 / PMLb cap. Τ 2, 5 Ὁ κύριος ἔφη· Ἀγαθὰ δεῖ ἐλθεῖν *II2321 / T cap. A 18, 5 Ὁ λαβὼν χάριν, ὀφείλει *II2803 / R cap. Δ 2, 15; II1suppl. 192 / V cap. Δ 11, 12 Ὁ λαὸς οὗτος τοῖς χείλεσίν με *II2278 / T cap. A 16, 6; *ΙΙ22570 / PMLb cap. Σ 14, 2 Ὁ λέγων ὅτι Ἔγνωκα τὸν θεόν *II21223 / T cap. E 2, 18 Ὁ λόγος ὑμῶν ᾖ πάντοτε ἅλατι *II2699 / T cap. Γ 2, 11 Ὁ λόγος ὑμῶν πάντοτε ἔστω ἐν χάριτι *II2395 / T cap. A 24, 13 Ὁ λόγος, ὃν ἐλάλησεν Ἱερεμίας *II22412 / P cap. Π 24, 5 Ὁ λύχνος τοῦ σώματος ἐστὶν II11648 / K cap. O 8, 8; *II22163 / R cap. Ο 15, 5 Ὁ μαθὼν ἄρχεσθαι καὶ ἄρχειν II1246 / K cap. A 6, 18 Ὁ μεγαλόδωρος θεός, πρόνοιαν *II273 / T cap. A 2, 13 Ὁ μὲν ἁμαρτάνων παραβαίνει II1511 / K cap. B 2, 13; *II2603 / T cap. B 6, 17 Ὁ μὲν γνωστικὸς πάντως καὶ ἔργα II1suppl. 28 / V cap. Γ 1, 12 Ὁ μὲν ἐν τῷ βίῳ τυγχάνων II1981 / K cap. E 21, 3 Ὁ μὲν Κάϊν ἴσως, ἐπειδὴ τὸ μέγεθος *II22771 / PMLb cap. Φ 3, 10 Ὁ μὲν Κάϊν, ἐπειδὴ τὸ μέγεθος *II2744 / T cap. Γ 7, 16; *II21410 / T cap. E 13, 20 Ὁ μὲν κακὸς τάχιστα ἂν καταγνοίη II1923 / K cap. E 11, 5 Ὁ μὲν οὖν κύριος, ἅτε πάντα πρὸ γενέσεως *II22605 / PMLb cap. Σ 16, 9 Ὁ μὲν τινὸς ἕνεκεν τὸ καλὸν II12094 / K cap. Υ 1, 28; *II2365 / T cap. A 22, 7; *II22679 / PMLb cap. Υ 2, 13 Ὁ μὲν φρόνιμος τὰ χαλεπὰ II11601 / K cap. O 3, 31 Ὁ μὴ ἰώμενος ἑαυτὸν *II2897 / T cap. Δ 13, 4 Ὁ μὴ συμπεριφερόμενος *II22042 / PMLb cap. Ο 1, 3; *II22440 / PMLb cap. Σ 2, 5; II1suppl. 379 / V cap. Σ 23, 2 Ὁ μηδέποτε ἐν ταὐτῷ βεβαίως ἱδρυμένος *II2652 / T cap. B 15, 10 Ὁ μύρμηξ ἐν θέρει τὴν χειμέριον II1suppl. 241 / V cap. Z 2, 35 Ὁ μωρὸς μωρὰ λαλήσει *II2494 / T cap. A 39, 3; *II2814 / R cap. Δ 4, 4 Ὁ νοήμων οἶδεν ἐν τῷ ὀλισθαίνειν *II2743 / T cap. Γ 7, 15 Ὁ νόμος κυρίου ἄμωμος *II21164 / T cap. E 1, 15 Ὁ νοῦς ἐν ἑκάστῳ ἡμῶν *ΙΙ22861 / PMLb cap. Ψ 1, 23 Ὁ νύσσων ὀφθαλμὸν κατάξει δάκρυα *II2938 / T cap. Δ 15, 7 Ὁ ὀνειδίζων φίλον διαλύσει φιλίαν II11680 / K cap. O 10, 8 Ὁ ὀρύσσων βόθρον εἰς αὐτὸν ἐμπεσεῖται, καὶ καθαίροντα II1895 / K cap. E 8, 7; *II21365 / T cap. E 10, 11; Ὁ ὀρύσσων βόθρον εἰς αὐτὸν ἐμπεσεῖται, καὶ ὁ ἱστῶν II1787 / K cap. E 1, 20; II1896 / K cap. E 8, 8; *II21368 / T cap. E 10, 14 Ὁ ὀρύσσων βόθρον τῷ πλησίον II1893 / K cap. E 8, 5; *II21363 / T cap. E 10, 9 Ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ παρελεύσεται II suppl. 171 / PMLb cap. M 14M, 3 Ὁ παιδεύων κακοὺς λήψεται *II21938 / R cap. Μ 3, 1 Ὁ πάντα μετιὼν ἀθρόα *II2521 / T cap. A 41, 8 Ὁ πάντα πρὸς σωτηρίαν *II21899 / R cap. Λ 3, 11 Ὁ παρακύψας εἰς νόμον *II21196 / T cap. E 1, 47 …ὁ πατὴρ τῶν ὀρφανῶν II11550 / K cap. O 1, 5 Ὁ πεινῶν καὶ διψῶν II11496 / V cap. M 11, 11; *II21935 / R cap. Μ 2, 9

Initia

675

Ὁ πεπλανημένος πληθυνεῖ II11531 / K cap. Ξ 1, 4; II11725 / K cap. Π 4, 9 Ὁ περίγειος χῶρος II154 / K cap. A 1, 54; II1176 / K cap. A 3, 59 Ὁ πιστὸς ἐν ἐλαχίστῳ *II22404 / PMLb cap. Π 23, 6 Ὁ πλάσας ἀπ’ ἀρχῆς τὸν ἄνθρωπον *II283 / T cap. A 2, 23; *II21198 / T cap. E 1, 49 Ὁ πλεονάζων λόγῳ, βδελυχθήσεται *II22800 / PMLb cap. Φ 8, 8 Ὁ πνευματικὸς ἄνθρωπος ἀνακρίνει II1suppl. 18 / V cap. Γ 1, 2 …ὁ ποιήσας τὰ πάντα ἐν λόγῳ σου II115 / K cap. A 1, 15 Ὁ ποιήσας τὸν ἄνθρωπον ἀπ’ ἀρχῆς II168 / K cap. A 1, 68 Ὁ πολλὰ κακοποιῶν τελεσιουργεῖ *II21762 / R cap. Κ 9, 2 Ὁ πολύπειρος ἐκδιηγήσεται σύνεσιν II11722 / K cap. Π 4, 6 Ὁ πορευόμενος δικαίως βοηθηθήσεται II1suppl. 359 / V cap. O 4, 8 Ὁ προεστὼς ἀλλοτρίας κρίσεως *II2suppl. 9 / PMLb cap. E 10, 8 …ὁ προϊστάμενος ἐν σπουδῇ II11795 / K cap. Π 10, 2 Ὁ προπετὴς χείλεσι πτοήσει *II21620 / R cap. Θ 2, 9 Ὁ προσκαλεσάμενος τὸ ὕδωρ II1suppl. 103 / V cap. Υ 7, 4 Ὁ σαρκικὸς ἄνθρωπος, ἀγύμναστον II11986 / K cap. Σ 8, 8 Ὁ σήμερον εὐθαλὴς II11345 / V cap. K 8, 7; *II21736 / R cap. Κ 4, 6 Ὁ σκληροκάρδιος οὐ συναντᾷ *ΙΙ22563 / PMLb cap. Σ 13, 2 Ὁ σκολιάζων τὰς ὁδοὺς αὐτοῦ II11576 / K cap. O 3, 6 Ὁ σκολιάζων τοῦ μαθεῖν ἐμπεσεῖται *II21939 / R cap. Μ 3, 2 Ὁ σκολιὸς ἐπὶ τὸ ἑαυτοῦ στόμα *II2399 / T cap. A 25, 2 Ὁ σοφιζόμενος ἐν λόγοις μισητός II11295 / K cap. K 6, 17 Ὁ σοφιστικός, γνώμης ὢν ἑτέρας II12098 / K cap. Υ 1, 32 Ὁ σπείρων φαῦλα II1773 / K cap. E 1, 6; II11470 / K cap. M 2, 4; *II21769 / R cap. Κ 9, 9; *II21978 / R cap. Μ 8, 4 Ὁ σπείρων φειδομένως *II2118 / T cap. A 5, 20 Ὁ σπλαγχνιζόμενος ἐλεηθήσεται II12023 / K cap. Σ 15, 1; *II22612 / PMLb cap. Σ 17, 2 Ὁ σπόρος ὁ εἰς τὰς ἀκάνθας πεσών *II21385 / T cap. E 11, 13 Ὁ συνέχων σῖτον δημοκατάρατος II suppl. 43 / PMLb cap. A 16, 3 Ὁ συνέχων σῖτον, ἀπολείποιτο αὐτὸν II11402 / K cap. Λ 3, 7 Ὁ συνέχων σῖτον, ἀπολίποιτο αὐτὸν *II21891 / R cap. Λ 3, 3 Ὁ συνταράσσων τὸ κύτος II11034 / K cap. Θ 1, 5 Ὁ τὰ ἑτέρου λαμβάνων II1946 / K cap. E 14, 5; *II21276 / T cap. E 7, 4 Ὁ τάξας ἄμμον ὅριον II11042 / K cap. Θ 1, 13 Ὁ ταπεινώσας οἰκτειρήσει *II22234 / PMLb cap. Π 2, 31 Ὁ ταχὺ ἐμπιστεύων κοῦφος II12222 / K cap. Φ 4, 2; *II22788 / PMLb cap. Φ 7, 4 Ὁ τέχνην ἐκδιδαχθείς, καὶ παγίαν II11728 / K cap. Π 4, 12; II12056 / K cap. T 5, 4; *II22658 / PMLb cap. T 5, 6 Ὁ τὴν ἀλήθειαν ζητῶν παρὰ τῆς αὐτοῦ *II2308 / T cap. A 17, 23 Ὁ τηρῶν ἄνεμον οὐ σπερεῖ *II22354 / Lc cap. Π 4, 2 Ὁ τῆς ὀφειλομένης ἀποστερῶν II12047 / K cap. T 3, 5 Ὁ τιμιουλκῶν σῖτον δημοκατάρατος II11401 / K cap. Λ 3, 6; *II2435 / T cap. A 29, 2 Ὅ τις μὴ πέπονθεν, οὐδ’ ἂν ἑτέρῳ *II22395 / PMLb cap. Π 21, 6

676

Initia

Ὁ τοῖς ἀνθρώποις ἀρέσκων II12095 / K cap. Υ 1, 29 Ὁ τὸν κείμενον ἐγείρειν βουλόμενος II11077 / K cap. Θ 3, 26 Ὁ τὸν μεθύοντα ἐπιχειρῶν *II21925 / R cap. Μ 1, 15; II1suppl. 347 / V cap. M 5, 29 Ὁ τὸν ὅλον διόλου διὰ τῶν βαρυτέρων II11948 / K cap. Σ 5, 6 Ὁ τῶν ἁμαρτωλῶν βίος πάντα δείκνυσι *II2575 / T cap. B 5, 33 Ὁ τῶν ἀνθρώπων βίος, ὁμοιούμενος II1823 / K cap. E 2, 28; *II21352 / T cap. E 9, 42 Ὁ τῶν ὅλων δημιουργὸς θεός II131 / K cap. A 1, 31 Ὁ τῶν πολλῶν βίος ἀεὶ δείκνυσιν *II2264 / T cap. A 14, 10 Ὁ ὑπὲρ τῆς τοῦ πλησίον II12029 / K cap. Σ 15, 7 Ὁ ὕπνος κατὰ τὸν προφήτην *II22704 / PMLb cap. Υ 4, 11 Ὁ ὑποκρινόμενος σκανδαλισθήσεται II12074 / K cap. Υ 1, 8 Ὁ φαῦλος ἀεὶ πολυδεής II1318 / K cap. A 16, 6 Ὁ φοβούμενος κύριον ἐκδέξεται *II22241 / PMLb cap. Π 2, 38 Ὁ φυλάσσων νόμον κατακρατεῖ *II21523 / T cap. E 44, 1 Ὁ φυλάσσων τὰς ἑαυτοῦ ὁδοὺς II11574 / K cap. O 3, 4 Ὁ ὢν ἐκ τῆς γῆς, ἐκ τῆς γῆς ἐστι II11981 / K cap. Σ 8, 3 Ὁ ὢν ἐκ τοῦ θεοῦ, τὰ ῥήματα *II21191 / T cap. E 1, 42 Ὃ μή τις πέπονθεν, οὐδ’ ἂν ἑτέρῳ II11731 / K cap. Π 4, 15 Ὁδήγησόν με, κύριε *II22075 / R cap. Ο 3, 3 Ὁδοὶ ἀφρόνων ὀρθαὶ II12201 / K cap. Φ 3, 4; *II2368 / T cap. A 23, 2; *II21624 / R cap. Θ 3, 2 Ὁδοὶ ζωῆς διανοήματα συνετοῦ *II21880 / R cap. Λ 2, 5 Ὁδοὶ καταφρονούντων ἐν ἀπωλείᾳ *II22417 / R cap. Ρ 1, 3 Ὁδὸς ἐπ’ ἀναισχυντίαν ἡ αἰσχρολογία II1431 / K cap. A 25, 10 Ὁδὸς ὁ βίος εἴρηται II1153 / K cap. A 3, 36; *II2574 / T cap. B 5, 32 Ὁδοὺς ἀσεβῶν μὴ ἐπέλθῃς *II2961 / T cap. Δ 17, 9 Ὁδοὺς αὐτοῦ ἐφύλαξα, καὶ οὐ μὴ ἐκκλίνω *II21162 / T cap. E 1, 13 Ὁδοὺς τὰς ἐκ δεξιῶν οἶδεν ὁ θεός II11573 / K cap. O 3, 3 Οἱ ἀγαπῶντες τὸν νόμον περιβαλοῦσιν *II21175 / T cap. E 1, 26 Οἱ ἄνανδροι ὑπὸ τῆς ἐμφύτου *II2859 / R cap. Δ 7, 9 Οἱ ἄνδρες τῆς πόλεως, οἱ Σοδομεῖται *II22476 / PMLb cap. Σ 5, 4 Οἱ ἄνθρωποι οἱ ἐν Σοδόμοις *II2721 / T cap. Γ 6, 5; *II22475 / PMLb cap. Σ 5, 3 Οἱ ἀπελπισμένοι τῶν ἀνθρώπων II1417 / K cap. A 24, 3 Οἱ ἀφυλάκτως ὁδοιποροῦντες *II22425 / R cap. Ρ 1, 11 Οἱ βασκανίᾳ καὶ φθόνῳ ῥηγνύμενοι II12197 / K cap. Φ 2, 41 Οἱ γὰρ ἄριστοι καὶ ξείνοις *II22036 / PMLb cap. Ξ 1, 11 Οἱ γὰρ ἀφρόνως βιοῦντες II suppl. 74 / PMLb cap. B 6M, 8 Οἱ γὰρ ἐξ Ἰσραήλ, αὐτοθελεῖς II suppl. 142 / PMLb cap. Θ 16M, 6 Οἱ γὰρ θεὸν ἀγνοήσαντες II suppl. 60 / PMLb cap. A 19, 1 Οἱ γίγαντες ἦσαν ἐπὶ τῆς γῆς *II2717 / T cap. Γ 6, 1 …οἱ γλύφοντες γράμματα σφραγίδων II12055 / K cap. T 5, 3 Οἱ δὲ ἁμαρτάνοντες εἰς ἐμὲ II suppl. 156 / PMLb cap. M 12M, 6 Οἱ διαλογισμοὶ αὐτῶν διαλογισμοὶ *II2830 / HIII cap. Δ 3, 12 Οἱ δίκαιοι, καταπιπτόντων ἀσεβῶν II11961 / K cap. Σ 6, 5

Initia

677

Οἱ διώκοντες μάταια ἐνδεεῖς II11469 / K cap. M 2, 3; *II21979 / R cap. Μ 8, 5 Οἱ δυνάσται θυμώδεις εἰσίν *II22123 / R cap. Ο 12, 2 Οἱ ἑαυτῶν ἐπιγνώμονες σοφοί II1547 / K cap. Γ 1, 2 Οἱ ἑαυτῶν ἐπιστήμονες σοφοί *II2751 / T cap. Γ 8, 5 Οἱ ἑαυτῶν μόνον ἕνεκα πάντα II12218 / K cap. Φ 3, 21 Οἱ εἰρηνεύοντές σοι ἔστωσαν *ΙΙ22559 / PMLb cap. Σ 12, 4 Οἱ ἐκ μακρᾶς συνηθείας μελετηθέντες II1605 / K cap. Γ 4, 5 Οἱ ἐκφέροντες λοιδορίαν *ΙΙ21863 / R cap. Λ 1, 4 Οἱ ἐκφέροντες λοιδορίας II11386 / K cap. Λ 2, 3 Οἱ ἐλέγχοντες βελτίους II1930 / K cap. E 12, 4 Οἱ ἐν ταῖς ἀφθόνοις χορηγίαις II1837 / K cap. E 3, 14 Οἱ ἐπιλανθανόμενοι ὁδὸν II11571 / K cap. O 3, 1 Οἱ θεολόγοι τὸν ὑπὲρ πάντα θεόν *II236 / T cap. A 1, 36 Οἱ κατὰ σάρκα ὄντες II11984 / K cap. Σ 8, 6 Οἱ καταβαίνοντες εἰς θάλασσαν II11038 / K cap. Θ 1, 9; II1suppl. 257 / V cap. Θ 9, 20 Οἱ κωφοί, ἀκούσατε, καὶ οἱ τυφλοί *II2140 / T cap. A 6, 9 Οἱ λάλοι τὰ ὀφείλοντα II11485 / V cap. M 1, 8; *II21959 / R cap. Μ 4, 10 Οἱ μὲν ἥλιον, οἱ δὲ σελήνην [*II21974 / R cap. M 7, 5] Οἱ νεκροὶ οὐκ εἰσὶν ἔτι γινώσκοντες II11099 / K cap. Θ 5, 7 Οἱ ξένοι παρ’ ἐμοὶ κριτῇ *II22039 / PMLb cap. Ξ 1, 14 Οἱ ὀφθαλμοί σου ὀρθὰ II11642 / K cap. O 8, 2; *II22159 / R cap. Ο 15, 1 Οἱ παιγνίοις ἐπιτιμήσεως *II22272 / PMLb cap. Π 3, 16 Οἱ πατέρες ἔφαγον ὄμφακας II1342 / K cap. A 20, 14; II1900 / K cap. E 9, 4 Οἱ πατέρες ὑμῶν καὶ οἱ προφῆται II1140 / K cap. A 3, 23; II12273 / K cap. Ω 1, 6; *II2563 / T cap. B 5, 21 Οἱ πεπαιδευμένοι οὕτω διαφέρουσι II suppl. 161 / PMLb cap. M 12M, 11 Οἱ περὶ λόγους, μὴ σφόδρα II1suppl. 375 / V cap. Σ 9, 11 Οἱ πιθανῶν σοφισμάτων εὑρεταί *II22379 / PMLb cap. Π 17, 9 Οἱ πλείονες κακίους, καὶ ἡγήτορος *II2267 / T cap. A 14, 13 Οἱ πλέοντες τὴν θάλασσαν διηγήσαντο II11045 / K cap. Θ 1, 16 Οἱ πολλάκις μὲν ὁμονοήσαντες II1685 / K cap. Δ 5, 13 Οἱ σαρκικοὶ τὰ πνευματικὰ II11985 / K cap. Σ 8, 7; *II22483 / PMLb cap. Σ 5, 11 Οἱ σοφισταὶ καὶ γραμματισταί II1suppl. 376 / V cap. Σ 9, 12 Οἱ σπείροντες τὰ ἄτοπα II1769 / K cap. E 1, 2; *II2812 / R cap. Δ 4, 2; *II21761 / R cap. Κ 9, 1 …οἱ τὰ ἡμέτερα περισκοποῦντες *II22784 / PMLb cap. Φ 6, 9 Οἱ τέλειοι τὸν θησαυρὸν *II22453 / PMLb cap. Σ 2, 18 …oἱ τῆς ἀλλοτρίας τραπέζης II11307 / K cap. K 6, 29 Οἱ τῆς γενεθλιαλογίας ταύτης II1409 / K cap. A 23, 7 Οἱ τῆς ψυχῆς ἀμελοῦντες II1suppl. 382 / V cap. Σ 11, 12 Οἱ τὸ ἀγαθὸν ἐργαζόμενοι II1207 / K cap. A 4, 22; *II2128 / T cap. A 5, 30 Οἱ τὸ κακὸν φεύγοντες II11591 / K cap. O 3, 21 Οἱ τοιοῦτοι ψευδαπόστολοι *ΙΙ22579 / PMLb cap. Σ 14, 11 Οἱ τοῖς θείοις χρησμοῖς ἀξιοῦντες *II21202 / T cap. E 1, 53 Οἱ τοῦ Χριστοῦ τὴν σάρκα ἐσταύρωσαν *II21528 / T cap. E 44, 6

678

Initia

Οἱ τοὺς ἀγαθοὺς ἐπαινοῦντες, μερισταὶ II1suppl. 50 / V cap. Δ 5, 10 Οἱ τοὺς ἀγαθοὺς τιμῶντες, μερισταὶ *II21023 / T cap. Δ 21, 23 Οἱ τῶν ἰατρῶν σοφοὶ τῶν φαρμάκων *II21685 / T cap. Ι 3, 10 …οἱ τῶν μὲν ἰδίων πραεῖς κριταί II12211 / K cap. Φ 3, 14 Οἱ τῶν σωμάτων θεραπευταὶ *II21683 / T cap. Ι 3, 8 Οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ ηὐξήθησαν *II2462 / T cap. A 34, 1 Οἱ ὑπηρέται τῶν σπουδαίων *II21028 / T cap. Δ 21, 28 Οἱ ὑπομείναντες τὴν παιδευτικὴν *II22256 / PMLb cap. Π 2, 53 Οἱ ὑψηλοὶ τῇ ὕβρει συντριβήσονται II12109 / K cap. Υ 2, 11 Οἱ Φαρισαῖοι συμβούλιον ἔλαβον II11260 / K cap. K 4, 9 Οἱ φίλοι μου καὶ οἱ πλησίον μου II1suppl. 280 / T cap. Θ 9, 10 Οἱ φοβούμενοι τὸν κύριον οὐκ ἀπειθήσουσιν *II21184 / T cap. E 1, 35 Οἱ φοβούμενοι τὸν κύριον περιμένουσι II1suppl. 370 / V cap. Π 31, 17 Οἱ φόνου μετέχοντες II12234 / K cap. Φ 5, 7; *II22769 / PMLb cap. Φ 3, 8 Οἱ φυλάξαντες ὁσιότητα II1784 / K cap. E 1, 17 Οἳ κἂν τὰ ἄλλα ὦσιν εἰρηνικοί *II2219 / T cap. A 11, 15 Οἵα ἡ ζωὴ ἡμῶν II1152 / K cap. A 3, 35; *II231 / T cap. A 1, 31; *II2569 / T cap. B 5, 27 Οἶδα καὶ πέπεισμαι ἐν κυρίῳ II1518 / K cap. B 3, 5 Οἶδα τινὰς ἀδυναμίᾳ ἡσυχίας *II22806 / PMLb cap. Φ 8, 14 Οἶδα τινὰς ἐν νεότητι *II22485 / PMLb cap. Σ 5, 13 Οἶδα τινὰς ὅτι Χριστιανοὶ *II22359 / Lc cap. Π 4, 7; II1suppl. 373 / V cap. Π 27, 4 Οἶδε πολλάκις καὶ φήμη καθελεῖν II12225 / K cap. Φ 4, 5 Οἶδεν καὶ μάλα σαφῶς ἡ φύσις II1735 / K cap. Δ 11, 6 Οἶδεν κύριος εὐσεβεῖς *II21058 / T cap. Δ 22, 29; II1suppl. 85 / V cap. Δ 28, 18 Οἶδεν ὁ θεὸς τὸ κακόν *II21485 / T cap. E 36, 24 Οἴησις ἀκάθαρτον φύσει II11632 / K cap. O 6, 21 Οἴησις προκοπῆς ἐκκοπή. Τὸν μὲν II11627 / K cap. O 6, 16 Οἴησις, προκοπῆς ἐκκοπή. Οἴησις *II22154 / PMLb cap. Ο 10, 19 Οἴησις, ὡς ὁ τῶν ἀρχαίων λόγος II11631 / K cap. O 6, 20 Οἰκέτης δραπετεύει δεσπότην II1suppl. 342 / V cap. M 5, 20 Οἰκέτου σοφοῦ εὔοδοι *II21423 / T cap. E 30, 6 Οἰκία παντὶ θνητῷ γῆ II110 / K cap. A 1, 10 Οἶκος δικαίων, ἰσχὺς πολλή *II21048 / T cap. Δ 22, 19; II1suppl. 77 / V cap. Δ 28, 10 Οἶκος παραπικραίνων ἐστίν *II21468 / T cap. E 36, 7 Οἴκους ὑβριστῶν κατασπᾷ II12104 / K cap. Υ 2, 6 Οἶμαι τοὺς ἀρχαίους τῶν ἰατρῶν *II21687 / T cap. Ι 3, 12 Οἴμμοι ἐγώ, μῆτερ, ὡς τίνα II1suppl. 299 / V cap. Θ 5, 42 Οἴμμοι τοῦδε βίου πήμασι II1172 / K cap. A 3, 55 (Versio primitiva) Οἴμμοι τούτου τοῦ βίου II1172 / K cap. A 3, 55 (Paraphrasis) Οἴμμοι ψυχή, ὅτι ἀπόλωλεν II11999 / K cap. Σ 10, 3 Οἴμμοι ψυχή, ὅτι ἐγενήθην II1336 / K cap. A 20, 8; II1suppl. 292 / V cap. Θ 5, 35 Οἴμμοι ψυχή, ὅτι ἐγενόμην *II2259 / T cap. A 14, 5 Οἰμωζέτω, ὁπόσα φέρει II1170 / K cap. A 3, 53 (Paraphrasis) Οἶνος εἰς εὐφροσύνην II11662 / K cap. O 9, 8

Initia

679

Οἶνος εὐφραίνει ζῶντας II11659 / K cap. O 9, 5 Οἶνος εὐφραίνει καρδίαν II11656 / K cap. O 9, 2 Οἶνος καὶ γυναῖκες ἀποστήσουσι II11660 / K cap. O 9, 6 Οἶνος καὶ μουσικὰ εὐφραίνουσι καρδίαν *II2876 / R cap. Δ 10, 2 Οἶνος παρθενικῇσι χόλου II11671 / K cap. O 9, 17 …οἶνος, τὸ παρὰ θεοῦ δῶρον II11669 / K cap. O 9, 15; *II22132 / R cap. Ο 12, 11 Οἴνου μεταληφθέντος, λύπαι *II22135 / R cap. Ο 12, 14; II1suppl. 364 / V cap. O 7, 14 Οἴνῳ ὀλίγῳ χρῶ *II22130 / R cap. Ο 12, 9 Οἷς ἐάν τις τὴν διάνοιαν ἀσκηθῇ II11925 / K cap. Σ 3, 16 Οἷς εὔκολος πρὸς μεταβολὴν II1682 / K cap. Δ 5, 10 Οἷς μὴ ὑπάρχει κυβέρνησις *II2223 / T cap. A 12, 4; II suppl. 68 / PMLb cap. B 6M, 2 Οἷς ὁ ἀληθινὸς πλοῦτος *II22830 / PMLb cap. Χ 2, 7 Οἷς οὐχ’ ὑπάρχει κυβέρνησις [*II2230 / T cap. A 12, 11] Ὄλεθρος ἀσεβέσιν ἐπιξενωθήσεται *II21766 / R cap. Κ 9, 6 Ὅλην τὴν ἡμέραν ἡ ἐντροπή μου II11673 / K cap. O 10, 1 Ὀλίγοι οἱ τοῦ θεοῦ, εἰ καὶ πάντες *II22484 / PMLb cap. Σ 5, 12 Ὀλίγῳ οἴνῳ χρῶ II1suppl. 406 / V cap. Υ 2, 3 Ὀλισθηρὸν αἱ πρῶται φῆμαι *II22791 / PMLb cap. Φ 7, 7 Ὀλολύζειν πίτυν ὁ προφήτης φησί *II21814 / R cap. K 17, 13 Ὀλολύζετε, φησὶν ὁ προφήτης *II22255 / PMLb cap. Π 2, 52 Ὅλως εἰ χρὴ μετὰ ἀκριβείας II11708 / K cap. Π 1, 7 Ὅλως τολμᾷς νεωτερίζειν II1suppl. 339 / V cap. Λ 4, 3 Ὁμοθυμαδὸν ἦλθεν τὰ πειρατήρια II1suppl. 274 / V cap. Θ 5, 5 Ὅμοιός εἰμι τοῖς ἐν θαλάσσῃ II1356 / K cap. A 21, 11 Ὁμοίως ἐστὶ κακὸν καὶ ἄνεσις II11869 / K cap. Σ 1, 15 Ὁμοίως ἐστὶ χαλεπὸν ἔν τε δυσπραγίαις *II21333 / T cap. E 9, 23 Ὁμοίως καὶ Ἰσαὰκ παρώκησεν ΙΙ11088 / V cap. Θ 8, 5 Ὃν τρόπον ἐποίησας, οὕτως ἔσται σοι II1775 / K cap. E 1, 8; *II21463 / T cap. E 36, 2 Ὃν τρόπον ἡ τῶν ὀφθαλμῶν φύσις II11653 / K cap. O 8, 13 Ὃν τρόπον ὁ βασιλεὺς *II2602 / T cap. B 6, 16 …ὃν τρόπον ὅταν ἐκφύγῃ II1327 / K cap. A 19, 2 Ὄνειδος ἄφρονι ἔδωκάς μοι *II22319 / R cap. Π 8, 7 Ὄνειδος τέκνων, μήτηρ ἐν ἀδοξίᾳ II11682 / K cap. O 10, 10; *II22063 / R cap. Ο 2, 8 Ὄνομα πονηρὸν αἰσχύνην II11610 / K cap. O 5, 1 Ὅνπερ τρόπον αἱ πόλεις ἐπ’ ἀνδροφόνοις II12052 / K cap. T 4, 5 Ὅπερ ἐπὶ τῆς κιθαρωδίας ἡ τέχνη *II21200 / T cap. E 1, 51 Ὅπερ ἐπὶ τῆς φλογὸς ὁρᾶν ὑπάρχει *II21909 / R cap. Λ 4, 7 Ὅπερ ἐστὶ τοῖς πλέουσι λιμὴν εὔδιος *II22895 / PMLb cap. Ω 1, 26 Ὅπέρ ἐστιν ἐν σώματι τροφή II11374 / K cap. Λ 1, 18 Ὁπηνίκα ὁ θεὸς τὸν ἄνθρωπον *II259 / T cap. A 1, 59 Ὀπίσω ἀναιδῶν ὀφθαλμῶν II11646 / K cap. O 8, 6 Ὀπίσω τῶν ἐπιθυμιῶν σου II1909 / K cap. E 10, 7; *II21255 / T cap. E 5, 6

680

Initia

Ὅπου ἀκρόαμα, μὴ ἐκχέῃς λαλιάν II12014 / K cap. Σ 12, 4; *II2487 / T cap. A 37, 6 Ὅπου διαθήκη, θάνατον ἀνάγκη II1733 / K cap. Δ 11, 4 Ὅπου ζῆλος καὶ ἐριθεία II12177 / K cap. Φ 2, 21 Ὅπου τὸ σύνθετον λέγεται II153 / K cap. A 1, 53 Ὅπου χεῖρες πολλαί, κλεῖσον *II22046 / PMLb cap. Ο 1, 7 Ὅρα εἰς τὴν πρὸς Θεσσαλονικεῖς II1suppl. 267 / V cap. Θ 7, 27 Ὅρα, ἀγαπητέ, εἰ μὴ θάλασσαν μιμεῖται *II2586 / T cap. B 5, 44 Ὅρα, ἀγαπητέ, εἰ μὴ θάλατταν μιμεῖται II1489 / K cap. B 1, 25 (Versio K VW PM) Ὅρα, ἀγαπητέ, πῶς θάλατταν μιμεῖται II1489 / K cap. B 1, 25 (Versio VEVO) Ὁρᾷς τούτους τοὺς τὰ τῆς ἀπάτης II1414 / K cap. A 23, 12 Ὅρασις παρὰ τὰς ἄλλας αἰσθήσεις II11654 / K cap. O 8, 14 Ὁρατικὸν ἄνδρα καὶ ὀξὺν II11931 / K cap. Σ 4, 1 Ὀργὴ ἐν τῷ θυμῷ αὐτοῦ *II22213 / PMLb cap. Π 2, 10 Ὀργὴ μεγάλη γυνὴ μέθυσος II11446 / K cap. M 1, 15; *II21919 / R cap. Μ 1, 9; *II2suppl. 35 / PMLb cap. Ρ 2, 3 Ὀργίζεσθε καὶ μὴ ἁμαρτάνετε *II22187 / PMLb cap. Π 1, 21 Ὀρθὰς τροχιὰς ποίει σοῖς ποσίν II11584 / K cap. O 3, 14 Ὀρφανὸν καὶ χήραν ἀναλήψεται II11552 / K cap. O 1, 7 Ὀρφανῷ ᾧ οὐκ ἦν βοηθός II11548 / K cap. O 1, 3 Ὅρῳ καὶ κανόνι τῇ ἀληθείᾳ *II21244 / T cap. E 3, 15 Ὁρῶμεν δὴ ἤδη πλείονα II1523 / K cap. B 3, 10 Ὁρῶν μὲν ὅτι τὸ μὲν ἁπαλὸν II11871 / K cap. Σ 1, 17 Ὃς ἀποκρίνεται λόγον πρὶν ἀκούσῃ *II22794 / PMLb cap. Φ 8, 2 Ὃς ἀπωθεῖται παιδείαν, μισεῖ ἑαυτόν II suppl. 151 / PMLb cap. M 12M, 1 Ὃς δὲ ἕστηκεν ἑδραῖος ἐν τῇ καρδίᾳ II suppl. 72 / PMLb cap. B 6M, 6 Ὃς δίδωσι πτωχῷ, αὐτὸς *II2105 / T cap. A 5, 7 Ὃς δίκαιον κρίνει τὸν ἄδικον *II21833 / R cap. K 20, 1 Ὃς ἐὰν ἴδῃ γυναῖκα II1910 / K cap. E 10, 8; *II21265 / T cap. E 5, 16 Ὃς ἐὰν ποιήσῃ τὸ θέλημα *II21190 / T cap. E 1, 41 Ὃς ἐὰν σκανδαλίσῃ ἕνα τῶν μικρῶν *II22512 / PMLb cap. Σ 7, 6 Ὃς ἐρεθίζει λόγους, οὐ σωθήσεται *II22352 / R cap. Π 14, 4 Ὅς ἐστιν ἡδὺς ἐν οἴνων διατριβαῖς II11436 / K cap. M 1, 5 Ὃς ἐστὶν ἡδὺς ἐν οἴνων διατριβαῖς *II21913 / R cap. Μ 1, 3; *II22124 / R cap. Ο 12, 3 Ὃς καταισχύνει πρόσωπα δικαίων *II21083 / T cap. Δ 24, 10 Ὃς καταφρονεῖ πράγματος *II22415 / R cap. Ρ 1, 1 Ὃς μερίζεται κλέπτῃ, μισεῖ II11323 / V cap. K 5, 5 Ὃς οὐκ αἰσχύνεται πρόσωπα *II21009 / T cap. Δ 21, 9; II1suppl. 47 / V cap. Δ 5, 7 Ὃς παρασκευάζεται ἐπὶ πρόσωπον II1894 / K cap. E 8, 6; *II21364 / T cap. E 10, 10 Ὃς πέποιθε θρασείᾳ καρδίᾳ *II2suppl. 2 / R cap. A 25, 4 Ὃς πλανᾷ εὐθεῖς ἐν ὁδῷ II12069 / K cap. Υ 1, 3 …ὃς πρότερον τὴν κώπην ἐγχειρίσας II12245 / K cap. Φ 6, 7 Ὃς φείδεται ῥῆμα προελέσθαι *II2390 / T cap. A 24, 8 Ὃς φράσσει τὰ ὦτα II11501 / V cap. N 2, 1 Ὃς φυλάσσει ἐντολήν, οὐ γνώσεται *II21176 / T cap. E 1, 27

Initia

681

Ὃς φυλάσσει ἐντολήν, τηρεῖ *II21171 / T cap. E 1, 22 Ὃς φυτεύσει συκῆν, φάγεται *II2667 / T cap. Γ 1, 10 Ὅσα βέλτιστα ἀκούων, καὶ λάλει II11426 / K cap. Λ 5, 5 (Paraphrasis) Ὅσα περὶ ὕπνου λέγουσι II12125 / K cap. Υ 3, 11 Ὅσα προστάττει ἡμῖν ὁ νόμος *II21201 / T cap. E 1, 52 Ὅσιος ἀκάθαρτος παρὰ *II21078 / T cap. Δ 24, 5; II1suppl. 60 / V cap. Δ 8, 3 Ὅσοι ἀνόμως ἥμαρτον *II21221 / T cap. E 2, 16; *II21484 / T cap. E 36, 23 Ὅσοι μὴ καθεωράκασιν II1110 / K cap. A 2, 32 Ὅσοι τῆς εὐσεβείας προνοοῦσιν *II21533 / T cap. E 44, 11 Ὅσσα φέριστ’ ἀΐων, καὶ φθέγγεο II11426 / K cap. Λ 5, 5 (Versio primitiva) Ὅστις ἀπερχομένοισι καὶ ἐρχομένοισι II1171 / K cap. A 3, 54 Ὅστις μὴ πέπονθεν, οὐδ’ ἂν ἑτέρῳ II1suppl. 117 / V cap. Φ 3, 14 Ὅστις σε ἀγγαρεύσει μίλιον ἕν II1460 / K cap. A 30, 3 Ὅσῳ τῶν ὑπὸ τῶν ἐχθρῶν II11690 / K cap. O 10, 18 Ὅσῳ μέγας εἶ, τοσούτῳ ταπείνου *II2754 / T cap. Γ 8, 8 Ὅτ’ εὐπλοεῖς, μάλιστα μέμνησο II1816 / K cap. E 2, 21 Ὅταν ἀκούσῃς· Οὐκ ἔστιν κακία *II21486 / T cap. E 36, 25 Ὅταν ἄνθρωπος δίκαιος ἐκπέσῃ II1suppl. 14 / V cap. A 14, 14 Ὅταν ἄνθρωπος κατορθώσῃ βίον II1suppl. 16 / V cap. A 14, 16 Ὅταν ἄρχων ἀνεπίληπτος ᾖ *II22286 / PMLb cap. Π 4, 6 Ὅταν αὐτός τις ἀνεπίληπτος II11711 / K cap. Π 2, 3 Ὅταν διώκωσιν ὑμᾶς ἐν τῇ πόλει *II21858 / R cap. K 22, 10 Ὅταν ἔλθῃ ὁ ἀσεβὴς εἰς βάθος *II22416 / R cap. Ρ 1, 2 Ὅταν ἐννοήσωμεν ἅπερ ἐπάθομεν II1suppl. 165 / V cap. A 11, 70 Ὅταν ἐπὶ τὸ πέρας ἔλθωσιν *II22888 / PMLb cap. Ω 1, 19 Ὅταν ἴδῃς βοτάνην χόρτου II1154 / K cap. A 3, 37; *II2578 / T cap. B 5, 36 Ὅταν ἴδῃς τὸν ἐχθρὸν ἐμπεσόντα II1864 / K cap. E 5, 13; *II21301 / T cap. E 8, 23 Ὅταν καλὰ φρονῇ ἡ ψυχή *ΙΙ22858 / PMLb cap. Ψ 1, 20 Ὅταν λάβῃς τὸν ἐχθρὸν II1214 / K cap. A 4, 29 Ὅταν νηστεύητε, μὴ γίνεσθε II12079 / K cap. Υ 1, 13; *II22014 / R cap. Ν 8, 5 Ὅταν οἱ τῶν σπαρτῶν καρποὶ *II2999 / T cap. Δ 20, 10 Ὅταν ὀργὴ θυμοῦ μου γένηται *II22224 / PMLb cap. Π 2, 21 Ὅταν παιδίον σε νήπιον λοιδορήσῃ *ΙΙ21867 / R cap. Λ 1, 8 Ὅταν προσεύχῃ, οὐκ ἔσῃ II1suppl. 402 / V cap. Υ 4, 12 Ὅταν σε παιδίον νήπιον λοιδορήσῃ II1suppl. 335 / V cap. Λ 2, 5 Ὅτε ἐπὶ τὴν Σαραπτίαν χήραν II1suppl. 407 / V cap. Φ 1, 16 Ὅτι ἁμαρτία τῆς μαντείας τὸ προσερίζειν *II2339 / T cap. A 21, 3 Ὅτι γενεὰ ἐξεστραμμένη II suppl. 85 / PMLb cap. Γ 17M, 2 Ὅτι δὲ καὶ ἀναλόγως τοῖς ἑκάστου II1795 / K cap. E 1, 28 Ὅτι εἴπατε· Ἐποιήσαμεν διαθήκην *II2143 / T cap. A 6, 12 Ὅτι ἐπορεύθη ἄνθρωπος εἰς οἶκον II11063 / K cap. Θ 3, 12 Ὅτι ἠμέλησάς μου, λέγει κύριος *II2348 / T cap. A 21, 12; *II21472 / T cap. E 36, 11; *II22268 / PMLb cap. Π 3, 12 Ὅτι μὲν οὐκ εἰσὶν ἀγέννητοι [II127 / K cap. A 1, 27] Ὅτι οὐκ ἐμπαθὲς ἦν τὸ δάκρυον *II22892 / PMLb cap. Ω 1, 23

682

Initia

Ὅτι οὐκ ἔστι(ν) γινομένη ἀντίρρησις II11703 / K cap. Π 1, 2; *II2828 / HIII cap. Δ 3, 10; *II21254 / T cap. E 5, 5 Ὅτι οὐκ ἠκούσατε τῆς φωνῆς II1268 / K cap. A 10, 2 Ὅτι οὐκ ἦν ὑετὸς II11405 / K cap. Λ 3, 10; *II21896 / R cap. Λ 3, 8 …ὅτι πᾶς ἀνὴρ ὁ ἐν λόγοις II suppl. 34 / PMLb cap. A 14, 6 …ὁτι ὡς ἄνθος χόρτου παρελεύσεται [II1suppl. 333 / PMLb cap. K 4, 10P] Οὐ γὰρ μὴ ἐξέλθῃ ἐκ τῆς γῆς κόπος *II211 / T cap. A 1, 11 Οὐ γὰρ οἱ ἐν  Ἅδου αἰνέσουσίν σε II11100 / K cap. Θ 5, 8 Οὐ διὰ ψιλῶν λόγων, ἀλλὰ δι’ ἐναργῶν *II22617 / PMLb cap. Σ 17, 7 Οὐ δίκαιον ἀτιμάσαι πτωχὸν *II2447 / T cap. A 31, 5 Οὐ δόκιμον τὸ ἀπείραστον II11733 / K cap. Π 4, 17 Οὐ δύνασθε θεῷ δουλεύειν *II2429 / T cap. A 28, 10 Οὐ δύνασθε ποτήριον κυρίου πίνειν II1446 / K cap. A 28, 4; *II2431 / T cap. A 28, 12 Οὐ δύναται δένδρον ἀγαθὸν II1380 / K cap. A 22, 19 Οὐ δύναται ὁ κόσμος μισῆσαι II1475 / K cap. B 1, 11 Οὐ δύναται πάντα εἶναι ἐν ἀνθρώποις *II22646 / PMLb cap. Τ 3, 1 Οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι II1377 / K cap. A 22, 16 Οὐ δύναται τὸ σαπρὸν δένδρον II suppl. 95 / PMLb cap. Γ 17M, 12 Οὐ δυνατόν τινα ἀγαθὸν εἶναι *II274 / T cap. A 2, 14 Οὐ δυνατὸν τοὺς ἐν ἀρετῇ *II21100 / T cap. Δ 24, 27; II1suppl. 66 / V cap. Δ 8, 9 Οὐ κακῶς ἐρεῖς κωφῷ *II21801 / R cap. Κ 14, 1 Οὐ κατὰ πάντα σκορακιστέον II11199 / K cap. I 3, 20; *II21674 / T cap. Ι 2, 17 Οὐ κωλύεται ῥαδίως ἐπιθυμία II1916 / K cap. E 10, 14 Οὐ λιμοκτονήσει κύριος *II21017 / T cap. Δ 21, 17 Οὐ λυσιτελεῖ βασιλεῖ τὸ ἐξιέναι II suppl. 66 / PMLb cap. B 1M, 3 Οὐ μακροτέρων δεῖ λόγων II11730 / K cap. Π 4, 14 Οὐ μετακινήσεις ὅρια τοῦ πλησίον II11566 / K cap. O 2, 1; *II22094 / Lc cap. Ο 13, 1 Οὐ μὴ ἐκλείπῃ ἐνδεὴς ἀπὸ τῆς γῆς *II299 / T cap. A 5, 1 Οὐ μὴ καθυστερήσῃ ὑπομονὴ *II21729 / R cap. Κ 3, 5 Οὐ μὴ ὑπακούσῃς ἔθνει II11746 / K cap. Π 6, 3; *II2958 / T cap. Δ 17, 6 Οὐ μὴ ὑπάρξῃ ἐξηγητὴς II11760 / K cap. Π 7, 4; *II2134 / T cap. A 6, 3; *II2271 / T cap. A 15, 2 Οὐ μὴ ὑπερίδῃ κύριος ἀδικίαν *II22115 / PMLb cap. Ο 8, 5 Οὐ μικρὸν δύναται λόγος II11378 / K cap. Λ 1, 22 Οὐ μισήσεις τὸν ἀδελφόν σου II171 / K cap. A 12, 1 Οὐ μνησικακήσει ὁ γνωστικὸς II1suppl. 37 / V cap. Γ 1, 21 Οὐ μόνον ἄλλοτε ἄλλως τὰ αὐτὰ II1660 / K cap. Δ 3, 8 Οὐ μόνον μὴ ἕπεσθαι τοῖς ἀδίκως II11598 / K cap. O 3, 28 Οὐ πᾶν τραῦμα II1656 / K cap. Δ 3, 4; *II2888 / R cap. Δ 11, 4 Οὐ πάντα ἀληθῆ λεκτέον II11951 / K cap. Σ 5, 9 Οὐ πάντα ἡμῖν ἐξ εὐθείας II1102 / K cap. A 2, 24 Οὐ πάντα πᾶσι συμφέρει II1654 / K cap. Δ 3, 2; *II2886 / R cap. Δ 11, 2 Οὐ πάντα πᾶσιν ἐν πίστει *II21636 / R cap. Θ 4, 4 Οὐ πάντα τῆς γαστρὸς *II21531 / T cap. E 44, 9

Initia

683

Οὐ πάντα τοῖς πᾶσιν εὐδοκιμεῖται II1655 / K cap. Δ 3, 3 Οὐ πάντα τῷ θνητῷ γένει *II2315 / T cap. A 17, 30 Οὐ παραδέξῃ ἀκοὴν ματαίαν II1661 / K cap. Δ 4, 1; *ΙΙ21860 / R cap. Λ 1, 1 Οὐ παραδώσεις παῖδα τῷ κυρίῳ *II22030 / PMLb cap. Ξ 1, 5 Οὐ πᾶς ὁ λέγων μοι· Κύριε, κύριε *II21188 / T cap. E 1, 39 Οὐ πᾶσι πάντων μεταδοτέον *II22644 / PMLb cap. Τ 2, 11 Οὐ πᾶσιν ἀνέδην τοῖς λέγουσί II1suppl. 416 / V cap. Φ 4, 6 Οὐ πλησθήσεται ὀφθαλμὸς II1367 / K cap. A 22, 6 Οὐ ποιήσετε πάντα, ἃ ὑμεῖς *II21623 / R cap. Θ 3, 1 Οὐ ποιήσετε ὑμῖν αὐτοῖς χειροποίητα *II21587 / T cap. E 51, 1 Οὐ ποιήσετε, φησὶν ὁ Νομοθέτης *II2381 / T cap. A 23, 15; *II21632 / R cap. Θ 3, 10 Οὐ πρέπει ἄφρονι τρυφή *II2448 / T cap. A 31, 6 Οὐ πρέπει ἐν τῇ κατηγορίᾳ II1936 / K cap. E 12, 10 Οὐ προσοίσεις μίσθωμα πόρνης *II2411 / T cap. A 27, 1; *II22289 / PMLb cap. Π 5, 1 Οὐ προστεθήσῃ μετὰ πλειόνων *II2954 / T cap. Δ 17, 2 Οὐ προστεθήσῃ μετὰ πλήθους II11745 / K cap. Π 6, 2; *II22516 / PMLb cap. Σ 8, 1 Οὐ προσχρησάμενος ἄλλῳ τινὶ ὁ θεός *II21203 / T cap. E 1, 54 Οὐ ῥάστη τῶν ἐν ἔθει καὶ τῷ μακρῷ II11920 / K cap. Σ 3, 11 …οὐ στέγοντες τὴν ὠδῖνα τῆς εὐσεβείας II11942 / K cap. Σ 4, 12 Οὐ σχολὴ τῇ κατωδύνῳ ψυχῇ II11157 / K cap. Θ 8, 43 Οὐ τὰ αὐτὰ πᾶσιν ἁρμόζειν II1659 / K cap. Δ 3, 7; *II2891 / R cap. Δ 11, 7 Οὐ τὰς σκιὰς διαπηδῶσιν II11452 / K cap. M 1, 21 Οὐ τὸ καθαρεύειν ἀπόχρη II12134 / K cap. Υ 5, 2 Οὐ τοῖς κακῶς μόνον ἀγορεύουσιν II1667 / K cap. Δ 4, 7 Οὐ τοῖς κούφοις ὁ δρόμος II12017 / K cap. Σ 13, 2 Οὐ τοσοῦτον ἀνύειν ἡ τῆς εὐχῆς *II21072 / T cap. Δ 23, 13 Οὐ τοῦ θέλοντος, οὐδὲ τοῦ τρέχοντος *II22470 / PMLb cap. Σ 4, 8 Οὐ τραπέζης ὄγκῳ φιλοτιμούμεθα *II22017 / R cap. Ν 8, 8 Οὐ τῷ τέλει μόνῳ παραμετρεῖται II11788 / K cap. Π 8, 14 Οὐ φιλοπονεῖς περὶ *II22900 / PMLb cap. Ω 1, 35; II1suppl. 419 / V cap. Ω 1, 17 Οὐ φοιβήσητε, καὶ οὐκ ἐπιθήσετε *II22872 / PMLb cap. Ω 1, 3 Οὐ χαίρει ὁ θεὸς ἐπὶ θυσίαις *II2suppl. 23 / E cap. 170, 8 Οὐ χρείαν ἔχει σοφίας *II2370 / T cap. A 23, 4; *II21625 / R cap. Θ 3, 3 Οὐ χρὴ δυσφορεῖν *II21350 / T cap. E 9, 40; II1suppl. 209 / V cap. E 11, 26 Οὐ χρὴ ἐπὶ παντὶ πτώματι *II21306 / T cap. E 8, 28; II1suppl. 213 / V cap. E 14, 19 Οὐ χρήζει ὁ θεὸς ἐξ ἀλλοτρίων *II2suppl. 24 / E cap. 170, 9 Οὐ χρυσὸς ἐκείνῃ ἦν κόσμος II11196 / K cap. I 3, 17; *II21671 / T cap. Ι 2, 14 Οὐ χρυσὸς ἐκείνῃ κόσμος *II21740 / R cap. Κ 5, 4 Οὗ ἐὰν εἰσέλθῃ ὕβρις II12106 / K cap. Υ 2, 8; *II22722 / PMLb cap. Υ 6, 5 Οὐαὶ ἁμαρτωλῷ ἐπιβεβηκότι II1674 / K cap. Δ 5, 2 Οὐαὶ ἔθνος ἁμαρτωλῶν, λαὸς πλήρης II suppl. 91 / PMLb cap. Γ 17M, 8 Οὐαὶ ἐπὶ οὐαὶ ἔσται, καὶ ἀγγελία II1304 / K cap. A 13, 7 Οὐαὶ ἐπὶ οὐαί, καὶ ἀγγελία *II2229 / T cap. A 12, 10 Οὐαὶ καρδίᾳ δισσῇ II1677 / K cap. Δ 5, 5

684

Initia

Οὐαὶ καρδίᾳ παρειμένῃ *II2854 / R cap. Δ 7, 4 Οὐαὶ καρδίαις δειλαῖς *II2853 / R cap. Δ 7, 3 Οὐαὶ ὁ λέγων ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ *II21618 / R cap. Θ 2, 7 Οὐαὶ ὁ ταλαιπωρῶν ὑμᾶς *II21087 / T cap. Δ 24, 14 Οὐαὶ οἱ βαθέως βουλὴν ποιοῦντες II1882 / K cap. E 7, 3 Οὐαὶ οἱ γελῶντες νῦν *II2707 / T cap. Γ 3, 6 Οὐαὶ οἱ ἐγειρόμενοι τὸ πρωῒ II11441 / K cap. M 1, 10 Οὐαὶ οἱ ἐπιθυμοῦντες τὴν ἡμέραν *II21598 / T cap. Η 2, 1 Οὐαὶ οἱ ἐπισπώμενοι *II22263 / PMLb cap. Π 3, 7; *II22773 / PMLb cap. Φ 5, 1 Οὐαὶ οἱ λέγοντες· Μή μου ἅπτου *II2843 / R cap. Δ 6, 4 Οὐαὶ οἱ σοφοὶ ἐν ἑαυτοῖς II suppl. 98 / PMLb cap. Δ 32, 3 Οὐαὶ οἱ συνάπτοντες οἰκίαν *II22096 / Lc cap. Ο 13, 3 Οὐαὶ οἱ συνετοὶ II12203 / K cap. Φ 3, 6; *II2374 / T cap. A 23, 8; *II21626 / R cap. Θ 3, 4; *II22140 / PMLb cap. Ο 10, 5 Οὐαὶ ταῖς συρραπτούσαις II11294 / K cap. K 6, 16 Οὐαὶ τοῖς ἀθετοῦσιν *II21600 / T cap. Η 2, 3 Οὐαὶ τοῖς γράφουσι πονηρίαν II11831 / K cap. Π 16, 1; *II22385 / PMLb cap. Π 19, 1 Οὐαὶ τοῖς ἐκτεταμένοις εἰς ὁδοὺς II11589 / K cap. O 3, 19; *II22088 / R cap. O 4, 7 Οὐαὶ τοῖς κακῶς τῷ καλῷ κεχρημένοις II1suppl. 344 / V cap. M 5, 22 Οὐαὶ τῷ ἀνόμῳ· πονηρὰ II1777 / K cap. E 1, 10 Οὐαὶ τῷ κόσμῳ ἀπὸ τῶν σκανδάλων II11972 / K cap. Σ 7, 4 Οὐαὶ ὑμῖν, οἱ γελῶντες II1suppl. 330 / V cap. K 4, 15 Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς II12080 / K cap. Υ 1, 14; *ΙΙ22577 / PMLb cap. Σ 14, 9 Οὐαὶ ὑμῖν, ὅταν καλῶς II1841 / K cap. E 4, 4; *II21238 / T cap. E 3, 9 Οὐδαμῶς ἄδικος ὁ θεὸς *II2517 / T cap. A 41, 4 Οὐδὲ ἡ ἐν ταῖς ἐρήμοις ἠχὼ *ΙΙ21868 / R cap. Λ 1, 9 Οὐδεὶς ἄνευ ὑποδείγματος *II22657 / PMLb cap. T 5, 5 Οὐδεὶς ἀφ’ ἑαυτοῦ λαμβάνει *II2994 / T cap. Δ 20, 5 Οὐδεὶς δύναται δυσὶ κυρίοις II1474 / K cap. B 1, 10; II1suppl. 176 / V cap. A 30, 10 Οὐδεὶς ἐκραιπάλησεν ἀπὸ ὕδατος II12138 / K cap. Υ 6, 3 Οὐδεὶς ἐπιβαλὼν τὴν χεῖρα II1suppl. 8 / V cap. A 14, 8 Οὐδείς ἐστιν ἀληθὴς ἔπαινος II1849 / K cap. E 4, 12 Οὐδεὶς λαμβάνει ἀφ’ ἑαυτοῦ *II2992 / T cap. Δ 20, 3 Οὐδεὶς οὕτω μέμηνεν, ὡς δοῦλος II11232 / K cap. K 2, 12 Οὐδεὶς πιὼν παλαιὸν οἶνον II11666 / K cap. O 9, 12 Οὐδεὶς τῷ ὄντι γραφεὺς χαρακτῆρα II11373 / K cap. Λ 1, 17 Οὐδεὶς φόβῳ τῶν στερήσεων II1418 / K cap. A 24, 4 Οὐδὲν ἀκίνητον, ὅπερ ἔφην II1163 / K cap. A 3, 46 Οὐδὲν ἂν γένοιτο τοῦ παθόντος II11158 / K cap. Θ 8, 44 Οὐδὲν ἀσφαλέστερον τοῦ φείδεσθαι II1865 / K cap. E 5, 14; *II21302 / T cap. E 8, 24 Οὐδὲν βίαιον ἀγαθὸν *II2614 / T cap. B 7, 7 Οὐδὲν γλυκύτερον ὡς τὸ προσέχειν *II21181 / T cap. E 1, 32 Οὐδὲν διδασκάλου ψυχρότερον *II2203 / T cap. A 10, 15

Initia

685

Οὐδὲν εἰσηνέγκαμεν εἰς τὸν κόσμον II1suppl. 149 / V cap. A 10, 34 Οὐδέν ἐστι κεκαλυμμένον II1382 / K cap. A 22, 21 Οὐδέν ἐστι φόβος, εἰ μὴ προδοσία *II2852 / R cap. Δ 7, 2 Οὐδέν ἐστιν ἄμεινον εἰρήνης *II2541 / T cap. B 1, 8 Οὐδὲν κολάκων οἶμαι εἶναι II11314 / K cap. K 6, 36 Οὐδὲν μιαρώτερον τοῦ ἐπὶ ταῖς ἀλλοτρίαις II1suppl. 412 / V cap. Φ 12, 29 Οὐδὲν μόνιμον τῶν ἀνθρωπίνων II1155 / K cap. A 3, 38 Οὐδὲν οὔτε ἥδιον οὔτε σεμνότερον *II21026 / T cap. Δ 21, 26 Οὐδὲν οὕτω πείθει τοὺς πολλοὺς *II2202 / T cap. A 10, 14; *II22692 / PMLb cap. Υ 3, 9 Οὐδὲν οὕτως ἡδὺ *II2505 / T cap. A 39, 14; II1suppl. 119 / V cap. Φ 3, 16 Οὐδὲν οὕτως ἰσχυρὸν *II22450 / PMLb cap. Σ 2, 15 Οὐδὲν τοῦ εἶναι διὰ τὸ δοκεῖν II11620 / K cap. O 6, 9 Οὐδὲν τῷ θεῷ μέγα, ὃ μὴ καὶ πένης *II22301 / PMLb cap. Π 5, 13 Οὐδὲν τῶν ἀνθρωπίνων βέβαιον II1157 / K cap. A 3, 40 Οὐδὲν τῶν ἀνθρωπίνων πραγμάτων II1182 / K cap. A 3, 65 (Versio K) Οὐδὲν ὑπεστειλάμην τοῦ μὴ εἰπεῖν II suppl. 10 / PMLb cap. A 11, 5 Οὐδὲν ὑφίσταται ζηλῶν II12163 / K cap. Φ 2, 7 Οὐδὲν χαλεπώτερον II1suppl. 413 / V cap. Φ 12, 30 Οὐδένα μὲν οὐδὲ τῶν ἄλλων II11565 / K cap. O 1, 20 Οὐδενὶ οὕτω θεὸς θεραπεύεται *II2917 / T cap. Δ 13, 24 Οὐδενὶ οὕτω τῶν ἁπάντων *II2459 / T cap. A 32, 10 Οὐδενὸς οὕτως ὡς χρόνου II1suppl. 151 / V cap. A 10, 62 Οὐκ ἀγαπᾷ ἀπαίδευτος *II21946 / R cap. Μ 3, 9 Οὐκ ἄδικος ὁ θεός *II21483 / T cap. E 36, 22 Οὐκ ἀδίκως ἐκτείνεται δίκτυα *II21478 / T cap. E 36, 17 Οὐκ ἂν εἴποι τις ἑταῖρον II11315 / K cap. K 6, 37 Οὐκ ἂν εὕροι τις τὴν φύσιν [II165 / K cap. A 1, 65] Οὐκ ἂν παρέλθοιμι II12088 / K cap. Υ 1, 22; II1suppl. 222 / V cap. Z 2, 16 Οὐκ ἀναγκάζει θεός II1533 / K cap. B 4, 10 Οὐκ ἀνέχομαι πλήττεσθαι *II22515 / PMLb cap. Σ 7, 9 Οὐκ ἄπληστοι περὶ τοῦ πάσχειν εὖ II11877 / K cap. Σ 1, 23 Οὐκ ἀποθανοῦνται πατέρες II1897 / K cap. E 9, 1 Οὐκ ἀποχὴ βρωμάτων *II22020 / R cap. Ν 8, 11 Οὐκ ἀσφαλὲς στρατὸν ἐπάγειν *II22342 / R cap. Π 11, 8 Οὐκ ἀτιμαστέον τὴν παίδευσιν *II21948 / R cap. Μ 3, 11 Οὐκ ἀφεκτέον τῆς φιλομαθίας II11906 / K cap. Σ 2, 19 Οὐκ ἀφελεῖ ἀπὸ δικαίου *II21033 / T cap. Δ 22, 4; II1suppl. 68 / V cap. Δ 28, 1 Οὐκ ἀφήσει κύριος τὴν ῥάβδον II1275 / K cap. A 10, 9 Οὐκ ἔγνω ἄνθρωπος τί τὸ γενόμενον *II2291 / T cap. A 17, 6 Οὐκ ἔγνω ἄνθρωπος τὸν καιρὸν *II2290 / T cap. A 17, 5 Οὐκ ἐγὼ παρητησάμην *II21457 / T cap. E 34, 5 Οὐκ ἐθέλει περιμεῖναι II11028 / K cap. H 3, 8 Οὐκ εἰς τὸν αἰῶνα ἀνδρὶ κράτος *II21318 / T cap. E 9, 8 Οὐκ εἰσοίσεις βδέλυγμα *II21588 / T cap. E 51, 2 Οὐκ ἐκάθισα μετὰ συνεδρίου *II22519 / PMLb cap. Σ 8, 4

686

Initia

Οὐκ ἐκδικᾶται σου ἡ χείρ *II21555 / T cap. E 48, 1 Οὐκ ἐκδικήσεις δὶς II1999 / K cap. E 25, 1 Οὐκ ἐκδικήσεταί σου ἡ χείρ *II21280 / T cap. E 8, 2 Οὐκ ἐκκλίνῃς δεξιὰ *II21157 / T cap. E 1, 8 Οὐκ ἐκπειράσεις κύριον *II22303 / R cap. Π 6, 1; II1suppl. 95 / V cap. Π 25, 1 Οὐκ ἐμπλησθήσεται ὀφθαλμὸς II1315 / K cap. A 16, 3; *II2421 / T cap. A 28, 2 Οὐκ ἐν μικροῖς τὸ εὐσεβές *ΙΙ22580 / PMLb cap. Σ 14, 12 Οὐκ ἐν πλήθει δυνάμεως *II22343 / R cap. Π 11, 9 Οὐκ ἐν ῥήμασιν ἡ σωτηρία *II22383 / PMLb cap. Π 18, 3 Οὐκ ἐν τῷ λέγειν II11625 / K cap. O 6, 14 Οὐκ ἐνδύσῃ κίβδηλον II11185 / K cap. Ι 3, 6; *II21663 / T cap. Ι 2, 6 Οὐκ ἐνεποίησεν τοῖς ἁγίοις *II2300 / T cap. A 17, 15 Οὐκ ἐνεχυριάσεις ἱμάτιον II11547 / K cap. O 1, 2 Οὐκ ἐνεχυριάσεις μύλον *II21522 / T cap. E 43, 2 Οὐκ ἐξ ὧν χαριούμεθα *II2200 / T cap. A 10, 12; *II22451 / PMLb cap. Σ 2, 16 Οὐκ ἐξωλόθρευσαν τὰ ἔθνη II1274 / K cap. A 10, 8 Οὐκ ἐπὶ φιλίας ἐν ψυχῇ *II22633 / PMLb cap. Τ 1, 7 Οὐκ ἐπιθυμήσεις τὴν γυναῖκα II1903 / K cap. E 10, 1 (Versio V HI PM); *II21250 / T cap. E 5, 1 Οὐκ ἐπίστευον βασιλεῖς *II21475 / T cap. E 36, 14 Οὐκ ἐπιτεύξεται δόλιος *II21425 / T cap. E 31, 2 Οὐκ ἔσῃ μετὰ πλειόνων II11744 / K cap. Π 6, 1; *II2953 / T cap. Δ 17, 1; *II22517 / PMLb cap. Σ 8, 2 Οὐκ ἔσται ἄγονος II11808 / K cap. Π 13, 4 Οὐκ ἔσται οἰωνισμὸς II11840 / K cap. Π 18, 2 Οὐκ ἔσται σκεύη ἀνδρὸς II11184 / K cap. I 3, 5; *II21662 / T cap. Ι 2, 5 Οὐκ ἔστι γεῦμα ἐν ῥήμασι *II2811 / R cap. Δ 4, 1 Οὐκ ἔστι λοιδορούμενον II11392 / K cap. Λ 2, 9 Οὐκ ἔστι μαθητὴς ὑπὲρ τὸν διδάσκαλον II1381 / K cap. A 22, 20; II1636 / K cap. Δ 2, 4 Οὐκ ἔστι μέγα τὸ φροντίζειν II1suppl. 51 / V cap. Δ 5, 11 Οὐκ ἔστι πᾶν πρόσφατον *II21696 / R cap. Κ 1, 7 Οὐκ ἔστι πλοῦτος II12128 / K cap. Υ 4, 3; *II22663 / PMLb cap. Υ 1, 6 Οὐκ ἔστι ποίημα καὶ λογισμὸς II11098 / K cap. Θ 5, 6 Οὐκ ἔστι προφήτης ἄτιμος II1suppl. 178 / V cap. A 30, 17 Οὐκ ἔστι σοφία ἐν Θαιμάν II12004 / K cap. Σ 10, 8 Οὐκ ἔστιν ἀγαθὸν ἀνθρώπῳ II1708 / K cap. Δ 8, 3; *II2869 / R cap. Δ 9, 4 Οὐκ ἔστιν ἀκαταστασίας ὁ θεός II1628 / K cap. Γ 7, 2 Οὐκ ἔστιν ἀλήθεια, οὐδὲ ἔλεος II1471 / K cap. B 1, 7; *II2561 / T cap. B 5, 19 Οὐκ ἔστιν ἄνθρωπος ἐξουσιάζων II1369 / K cap. A 22, 8; *II2422 / T cap. A 28, 3 Οὐκ ἔστιν ἀτιμώτερόν σοι *II22625 / PMLb cap. Σ 17, 15 Οὐκ ἔστιν γεῦμα ἐν ῥήμασιν *II2493 / T cap. A 39, 2 Οὐκ ἔστιν γινώσκων τί τὸ ἐσόμενον *II2289 / T cap. A 17, 4 Οὐκ ἔστιν ἐν βουλῇ ἁμαρτωλῶν *II21759 / R cap. Κ 8, 4 Οὐκ ἔστιν ἐν τῷ θανάτῳ ὁ μνημονεύων II11095 / K cap. Θ 5, 3 Οὐκ ἔστιν ἐν τῷ στόματι αὐτῶν ἀλήθεια *II2821 / HIII cap. Δ 3, 3

Initia

687

Οὐκ ἔστιν ἐν τῷ  Ἅδῃ ἐλεγμὸς II11102 / K cap. Θ 5, 10 Οὐκ ἔστιν εὐφροσύνη ὑπὲρ χαρὰν II11211 / K cap. K 1, 12; II12258 / K cap. Χ 1, 7 Οὐκ ἔστιν ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ *II22183 / PMLb cap. Π 1, 17 Οὐκ ἔστιν ἴασις ἐν τῇ σαρκί μου II1suppl. 278 / V cap. Θ 5, 17 Οὐκ ἔστιν κεφαλὴ ὑπὲρ κεφαλὴν *II21291 / T cap. E 8, 13 Οὐκ ἔστιν μέγα τὸ φροντίζειν *II21025 / T cap. Δ 21, 25 Οὐκ ἔστιν ὁ ἐπικαλούμενος II12002 / K cap. Σ 10, 6 Οὐκ ἔστιν ὃ μᾶλλον *II2364 / T cap. A 22, 6; *II22681 / PMLb cap. Υ 2, 15 Οὐκ ἔστιν τὸν ἀρετῆς *II21101 / T cap. Δ 24, 28; II1suppl. 67 / V cap. Δ 8, 10 Οὐκ ἔστιν τοὺς ἀγαθοὺς *II21102 / T cap. Δ 24, 29 Οὐκ εὐδοκεῖ ὁ ὕψιστος *II2417 / T cap. A 27, 7; *II22296 / PMLb cap. Π 5, 8 Οὐκ εὐχερὲς ὑπὸ πλάνης II11930 / K cap. Σ 3, 21 Οὐκ ἐχρῆν βατὰ *II22609 / PMLb cap. Σ 16, 13 Οὐκ ἦν ἐν παραδείσῳ *II22131 / R cap. Ο 12, 10 Οὐκ ἦν ὁ ἐξαιρούμενος II12000 / K cap. Σ 10, 4 Οὐκ ἦν ὕδωρ ἐν τῇ συναγωγῇ II11385 / K cap. Λ 2, 2 Οὐκ ἠναγκασμένην ζωὴν *II275 / T cap. A 2, 15 Οὐκ ἦσαν τότε οἱ πλάσσοντες *II21591 / T cap. E 51, 5 Οὐκ οἴδατε ὅτι ἡ φιλία II1476 / K cap. B 1, 12; *II2568 / T cap. B 5, 26 Οὐκ οἴδατε ὅτι ᾧ παριστάνετε II186 / K cap. A 2, 8; *II21258 / T cap. E 5, 9; *II22495 / PMLb cap. Σ 6, 10 Οὐκ οἴδατε, φησίν, ὅτι οἱ ἐν σταδίῳ II1suppl. 155 / V cap. A 10, 66 Οὐκ οἶμαι τῷ ποσῷ II11786 / K cap. Π 8, 12 Οὔκουν ἀτιμαστέον τὴν παίδευσιν II suppl. 158 / PMLb cap. M 12M, 8 Οὔπω μέχρις αἵματος *II22247 / PMLb cap. Π 2, 44 Οὔτε ἀωρίαι θανάτου II1suppl. 262 / V cap. Θ 7, 26 Οὔτε γυναιξὶν οὔτε ἀνδράσιν ἐπιτέτραπται II11074 / K cap. Θ 3, 23 Οὔτε ἔπαινος ἀγαθὸν ποιεῖ *II22070 / R cap. Ο 2, 15; II1suppl. 365 / V cap. O 9, 14 Οὔτε ἡ ἀξίνη ἄνευ τῶν χειρῶν *II21452 / T cap. E 33, 13 Οὔτε ἡ θάλασσα τῶν εἰσρεόντων *II21245 / T cap. E 3, 16 Οὔτε κατόπτρῳ ῥυπῶντι *II21388 / T cap. E 11, 16 Οὔτε λίην μογεροῖσιν II1814 / K cap. E 2, 19 (Versio primitiva) Οὔτε μία πᾶσιν ὁμοίως II1657 / K cap. Δ 3, 5 (Paraphrasis); *II2892 / R cap. Δ 11, 8 Οὔτε μίη πάντεσσιν ὁμῶς II1657 / K cap. Δ 3, 5 (Versio primitiva) Οὔτε νωθρότερον εἶναι II11866 / K cap. Σ 1, 12; *II22596 / PMLb cap. Σ 15, 15 Οὔτε ὁ μὴ ῥαθυμῶν II1421 / K cap. A 24, 7 Οὔτε ὄψις ῥαδίως ἀναχωρεῖν II11649 / K cap. O 8, 9 Οὔτέ τι οἶδα ἐγὼ τῶν ἄλλων *II2764 / T cap. Γ 8, 18 Οὗτοί εἰσι(ν) γογγυσταί II1619 / K cap. Γ 5, 7; II11299 / K cap. K 6, 21; *II22782 / PMLb cap. Φ 6, 7 Οὗτοί εἰσι πηγαὶ ἄνυδροι II11298 / K cap. K 6, 20 Οὗτοί εἰσιν νεφέλαι II12082 / K cap. Υ 1, 16 Οὗτοι καταγέλαστον εὐλάβειαν II12073 / K cap. Υ 1, 7 Οὗτοι πρὸς παροξυσμὸν *II2595 / T cap. B 6, 9

688

Initia

Οὗτος ἀπειθήσας τῷ προφήτῃ II11605 / K cap. O 4, 4 Οὗτος ἄριστος διδασκαλίας II1642 / K cap. Δ 2, 10 Οὗτος εὐνοϊκῶς ἅμα *II22409 / PMLb cap. Π 24, 2 Οὗτος ὅρος πάσης πνευματικῆς *II2199 / T cap. A 10, 11 Οὗτος, βεβαιωτὴς τῆς ἐν Ἀδὰμ *II290 / Τ cap. A 3, 4 Οὕτω γινώσκω, καὶ νόμον τίθημι *II2616 / T cap. B 7, 9 Οὕτω μὲν οὖν τὴν κτίσιν II suppl. 149 / PMLb cap. K 13M, 7 Οὕτως εἶπεν κύριος· Ἐγὼ ἐπάγω *II21474 / T cap. E 36, 13 Οὕτως εἶπεν κύριος ὁ θεὸς Ἰσραήλ *II21442 / T cap. E 33, 3 Οὕτως εἶπεν κύριος· Πορεύου *II2154 / T cap. A 6, 23 Οὕτως εἶπέν μοι κύριος ὁ θεὸς Ἰσραήλ *II21473 / T cap. E 36, 12 Οὕτως λέγει κύριος· Ὃν τρόπον *II2244 / T cap. A 13, 9; *II21068 / T cap. Δ 23, 9 Οὕτως λέγει κύριος τῷ λαῷ *II21471 / T cap. E 36, 10 Οὐχ ὥσπερ τἄλλα II1109 / K cap. A 2, 31 Οὐχ’ ἃ δοῦναι θεῷ *II2997 / T cap. Δ 20, 8 Οὐχ’ ἁγναὶ εὐχαὶ *II2412 / T cap. A 27, 2 Οὐχ’ ἁπλῶς ὁ ἀγωνοθέτης II11173 / K cap. I 2, 4; *II21650 / T cap. Ι 1, 8 Οὐχ’ εὑρεθήσεται ἐν σοὶ *II21579 / T cap. E 50, 1 Οὐχ’ ἑαυτῷ τίς λαμβάνει *II21450 / T cap. E 33, 11; *II22471 / PMLb cap. Σ 4, 9 Οὐχ’ ἡ γνῶσις πρόγνωσιν *II2307 / T cap. A 17, 22 Οὐχ’ ἡ τῶν λεγομένων φύσις II1suppl. 125 / V cap. Φ 3, 22 Οὐχ’ ἡγεῖτο χρῆναι ἀκριβολογεῖσθαι II11946 / K cap. Σ 5, 4 Οὐχ’ ἧττον τῆς κατὰ τῶν πολεμίων II11830 / K cap. Π 15, 12 Οὐχ’ ἱκανὴ προτροπὴ II1645 / K cap. Δ 2, 13 Οὐχ’ ἵνα φάγωμεν II161 / K cap. A 1, 61 Οὐχ’ ὁ ἑαυτὸν συνιστάνων II12205 / K cap. Φ 3, 8; *II22469 / PMLb cap. Σ 4, 7 Οὐχ’ ὁ ἐν λόγῳ σοφός *II22194 / PMLb cap. Π 1, 28 Οὐχ’ ὁ θεὸς ἔκτισε *II22891 / PMLb cap. Ω 1, 22 Οὐχ’ ὁ μὴ δυνηθεὶς τὰ τοιαῦτα *II22421 / R cap. Ρ 1, 7 Οὐχ’ οἱ ἀκροαταὶ τοῦ νόμου *II21194 / T cap. E 1, 45 Οὐχ’ οἱ κακῶς λέγοντες II11251 / K cap. K 3, 17 Οὐχ’ οἱ νεκροὶ αἰνέσουσίν σε II11097 / K cap. Θ 5, 5 Οὐχ’ οἱ πολυχρόνιοί εἰσι σοφοί II1suppl. 367 / V cap. Π 12, 3 Οὐχ’ οἷόν τε ἐπὶ μιᾶς ψυχῆς II1398 / K cap. A 22, 37 Οὐχ’ ὁρᾷς ἡλίκον κακὸν II12085 / K cap. Υ 1, 19; *II22680 / PMLb cap. Υ 2, 14 Οὐχ’ ὅσα δοῦναι θεῷ *II21574 / T cap. E 49, 13 Οὐχ’ ὅσιον ἐπιβουλεύειν *II2445 / T cap. A 31, 3; *II21084 / T cap. Δ 24, 11 Οὐχ’ ὅσιον, δι’ οὗ στόματος *II2508 / T cap. A 39, 17; *II2607 / T cap. B 6, 21 Οὐχ’ ὑπομένει τὸ σκότος II1451 / K cap. A 28, 9 Οὐχ’ ὡς δύναται διδάσκειν II1648 / K cap. Δ 2, 16; *II2804 / R cap. Δ 2, 16 Οὐχ’ ὡς πέφυκεν ὁ θεὸς *II2suppl. 7 / R cap. Δ 19, 12 Οὐχ’ ὡς τὸ ἑκουσίως II1969 / K cap. E 18, 15; *II21407 / T cap. E 13, 17 Οὐχ’ ὁ ἑαυτὸν συνιστάνων *II2377 / T cap. A 23, 11 Οὐχὶ δάκρυα χήρας II11558 / K cap. O 1, 13; *II22116 / PMLb cap. Ο 8, 6 Οὐχὶ ἡ ψυχή ἐστιν ἡ ἀποθνήσκουσα *II22889 / PMLb cap. Ω 1, 20 Οὐχὶ τῷ Αἰγυπτίῳ βασκαίνει II12181 / K cap. Φ 2, 25

Initia

689

Ὀφείλομεν ἡμεῖς οἱ δυνατοὶ *II22444 / PMLb cap. Σ 2, 9; *II22618 / PMLb cap. Σ 17, 8 Ὀφθαλμοὶ κυρίου ἐπὶ δικαίους *II21063 / T cap. Δ 23, 4; II1suppl. 53 / V cap. Δ 7, 6 Ὀφθαλμὸν καταλαλοῦντα *II21796 / R cap. Κ 13, 9; II1suppl. 323 / V cap. K 2, 10 Ὀφθαλμὸς πονηρὸς φθονερὸς II11644 / K cap. O 8, 4; *II22751 / PMLb cap. Φ 2, 11 Ὀφθαλμὸς ὑβριστοῦ, γλῶσσα II12103 / K cap. Υ 2, 5; *II22721 / PMLb cap. Υ 6, 4 …ὀχληρίαν καὶ περιφοράν *II21377 / T cap. E 11, 5 Ὄψις πόρνης ἐγένετό σοι *ΙΙ22550 / PMLb cap. Σ 11, 5 Ὄψονται τὸν δίκαιον *II21088 / T cap. Δ 24, 15; II1suppl. 62 / V cap. Δ 8, 5 Παγίδι ἁλώσονται οἱ εὐφραινόμενοι *II21090 / T cap. Δ 24, 17 Παιδείας σύμβολον ἡ ῥάβδος II1646 / K cap. Δ 2, 14; *II2802 / R cap. Δ 2, 14 Παιδευθήσῃ κρίματι θεοῦ *II22227 / PMLb cap. Π 2, 24 Παιδεύσει με δίκαιος II11695 / K cap. O 12, 1; *II21542 / T cap. E 46, 2 Παίδευσιν εἶναι ἡγοῦμαι II11901 / K cap. Σ 2, 14 Παίδευσον ἡμᾶς, κύριε *II22231 / PMLb cap. Π 2, 28 Παιδεύσω αὐτοὺς ἐν τῇ ἀκοῇ II1303 / K cap. A 13, 6; *II2335 / T cap. A 20, 5; *II22787 / PMLb cap. Φ 7, 3 Παιδεύσωμεν ἑαυτοὺς μὴ μόνον *II2409 / T cap. A 26, 6 Παιδεύων ἐπαίδευσέν με ὁ κύριος *II22218 / PMLb cap. Π 2, 15 Παλαιωθὲν γὰρ πάθος II1427 / K cap. A 25, 6 Παλαμήδης, ὅστις πρῶτος [II1suppl. 394 / V cap. T 6, 15] Πᾶν ἔργον σηπόμενον II1151 / K cap. A 3, 34 Πᾶν ζῶον ἀγαπᾷ τὸ ὅμοιον *II22091 / R cap. Ο 5, 2; II1suppl. 110 / V cap. Φ 3, 7 Πᾶν μέτρον ἄριστον II11872 / K cap. Σ 1, 18 Πᾶν ὃ δίδωσίν μοι ὁ πατήρ *II21019 / T cap. Δ 21, 19 Πᾶν ὃ ἐὰν ἐπαχθῇ σοι II1801 / K cap. E 2, 6; *II21317 / T cap. E 9, 7 Πᾶν ὃ ποιητόν, οὐδὲ μόνιμον II12093 / K cap. Υ 1, 27 Πᾶν ὅτι ἂν ποιῆτε, πάντα ἐν ὀνόματι *II21437 / T cap. E 32, 5 Πᾶν τὸ ἄνισον ἀγάπης II11176 / K cap. I 2, 7; *II21657 / T cap. Ι 1, 15 Πᾶν τὸ ἀρχὴν ἔχον II155 / K cap. A 1, 55 Πᾶν τὸ ἐν τῷ κόσμῳ II1912 / K cap. E 10, 10; *II21264 / T cap. E 5, 15 Πᾶν τὸ ὑπὲρ δύναμιν II11884 / K cap. Σ 1, 30 Πᾶν τὸ φανερούμενον *II22702 / PMLb cap. Υ 4, 9 Πάναισχρον καὶ ἀκαλλὲς II12114 / K cap. Υ 2, 16 Πανοῦργος ἰδὼν πονηρὸν II11960 / K cap. Σ 6, 4 Πανοῦργος κακῶν ἐπερχομένων II11256 / K cap. K 4, 5; *II21613 / R cap. Θ 2, 2; *II21853 / R cap. K 22, 5 Πάντα δοκιμάζετε, τὸ καλὸν II11590 / K cap. O 3, 20 Πάντα δοκιμάζοντες, τὸ καλὸν *II2929 / T cap. Δ 14, 9; *II22006 / R cap. Ν 6, 10 Πάντα ἐν πᾶσι μέμικται II11542 / K cap. Ξ 2, 11 Πάντα ἐναντία ἀνδρὶ ἄφρονι *II21424 / T cap. E 31, 1 Πάντα εὐσχημόνως καὶ κατὰ τάξιν *II22636 / PMLb cap. Τ 2, 3 Πάντα καθαρὰ τοῖς καθαροῖς II1522 / K cap. B 3, 9

690

Initia

Πάντα μοι ἔξεστιν, ἀλλ’ οὐ πάντα *II2928 / T cap. Δ 14, 8 Πάντα ὃν πέμπει ὁ οἰκοδεσπότης *II2322 / T cap. A 18, 6 Πάντα ὅσα ἀπὸ γῆς II119 / K cap. A 1, 19 Πάντα ὅσα ἐὰν εὕρῃ ἡ χείρ σου *II2108 / T cap. A 5, 10 Πάντα ὅσα ἠθέλησεν ὁ κύριος II1suppl. 101 / V cap. Υ 7, 2 Πάντα πατάξαντα ψυχήν II12232 / K cap. Φ 5, 5 Πάντα ποιεῖτε χωρὶς γογγυσμῶν II1618 / K cap. Γ 5, 6; *II2712 / T cap. Γ 4, 5 Πάντα τὰ ἔθνη ἀπερίτμητα *ΙΙ22567 / PMLb cap. Σ 13, 6 Πάντα τὸν χρόνον οἱ ὀφθαλμοὶ *II21767 / R cap. Κ 9, 7; II1suppl. 107 / V cap. Φ 3, 4 Πάντα ὑβριστὴν ταπείνωσον II12099 / K cap. Υ 2, 1 Πάντα ὑπ’ ὀδόντας ἦγεν II11414 / K cap. Λ 3, 19; *II21902 / R cap. Λ 3, 14 Πάντα ὑπέταξεν ἡμῖν *II243 / T cap. A 1, 43 Παντάπασιν ἀδύνατον II1397 / K cap. A 22, 36 …πανταχοῦ παρὼν ὁ θεός *ΙΙ22851 / PMLb cap. Ψ 1, 13 Πανταχοῦ τὸ καθ’ ἑαυτὸν *II22456 / PMLb cap. Σ 2, 21 Πανταχοῦ τῷ καθ’ ἑαυτὸν II11947 / K cap. Σ 5, 5 Πάντες ἐν ταῖς ὁδοῖς αὐτῶν *II21627 / R cap. Θ 3, 5 Πάντες ἐσμὲν εὐσεβεῖς II11246 / K cap. K 3, 12; II12210 / K cap. Φ 3, 13; *II2850 / R cap. Δ 6, 11; *ΙΙ21870 / R cap. Λ 1, 11; *II22783 / PMLb cap. Φ 6, 8 Πάντες μάταιοι, ποιοῦντες II11474 / K cap. M 2, 8; *II21980 / R cap. Μ 8, 6 Πάντες μὲν ὅσοι ταῖς ὄψεσι II11652 / K cap. O 8, 12 Πάντες οἱ ἄρχεσθαι καλῶς II1245 / K cap. A 6, 17 Πάντες οἱ θέλοντες εὐσεβῶς ζῆν *II21094 / T cap. Δ 24, 21 Πάντες οἱ θέλοντες ζῆν εὐσεβῶς II1suppl. 64 / V cap. Δ 8, 7 Πάντες οἱ λαβόντες μάχαιραν II12237 / K cap. Φ 5, 10 Πάντες οἱ λόγοι ἔγκοποι II11363 / K cap. Λ 1, 7 Πάντες οἱ λόγοι κυρίου *II21173 / T cap. E 1, 24 Πάντες οἱ πίνοντες ὕδωρ II12136 / K cap. Υ 6, 1 Πάντες οἱ χείμαρροι II11039 / K cap. Θ 1, 10 Πάντες ταῖς ὁδοῖς αὐτῶν *II2375 / T cap. A 23, 9 Πάντη ἀφεκτέον αἰσχρῶν II1434 / K cap. A 25, 13 Παντὶ ἀνθρώπῳ μὴ ἔκφαινε *II21637 / R cap. Θ 4, 5 Παντὶ ἀνθρώπῳ μὴ ἐμβλέψῃς *II21734 / R cap. Κ 4, 4 Παντοίοις πάθεσι(ν) καὶ ταλαιπωρίαις II1488 / K cap. B 1, 24; *II2585 / T cap. B 5, 43 Παντὸς ἀνθρώπου κατ’ ἀρχὰς *ΙΙ22864 / PMLb cap. Ψ 1, 26 Πάντων ἐν καλῷ τῆς εὐταξίας *II21149 / T cap. Δ 26, 30 Πάντων μέν, εἰ δεῖ τἀληθὲς εἰπεῖν II1185 / K cap. A 3, 68 Πάντων σου τῶν πραγμάτων *II21349 / T cap. E 9, 39; II1suppl. 208 / V cap. E 11, 25 Πάντων τῶν κακῶν μέγιστον II1405 / K cap. A 23, 3 Πάντων χαλεπώτατον ἑαυτὸν γινώσκειν II1571 / K cap. Γ 1, 26 Πάνυ εὐήθεις, οἳ πρὸς τὸ πέρας II12062 / K cap. T 5, 10 Παρ’ ὧν ἡ αἰτία τοῦ εὖ II1408 / K cap. A 23, 6 Παρὰ γὰρ ὑψίστου ἐστὶν ἴασις *II21678 / T cap. Ι 3, 3

Initia

691

Παρὰ κυρίου κατευθύνεται τὰ διαβήματα *II2287 / T cap. A 17, 2 Παρὰ κυρίου τὰ διαβήματα ἀνθρώπου *II21420 / T cap. E 30, 3 Παρὰ τῷ δικαίῳ κριτῇ II11780 / K cap. Π 8, 6; *II22369 / E cap. 174, 10 Παρὰ τῷ θεῷ κράτος *II21440 / T cap. E 33, 1 Παραδίδονται πολλάκις [*II21098 / T cap. Δ 24, 25]; *II21099 / T cap. Δ 24, 26 [II1suppl. 65 / V cap. Δ 8, 8] Παρακαλοῦμεν ὑμᾶς, ἀδελφοί· νουθετεῖτε *II22447 / PMLb cap. Σ 2, 12; *II22623 / PMLb cap. Σ 17, 13 Παρακαλῶ οὖν ὑμᾶς, ἀδελφοί, διὰ *II22182 / PMLb cap. Π 1, 16 Παρακαλῶ ὑμᾶς ἐγὼ ὁ δέσμιος *II22445 / PMLb cap. Σ 2, 10 Παρακαλῶ ὑμᾶς πρῶτον πάντων II1545 / K cap. B 6, 6 Παρακαλῶ ὑμᾶς ὡς παροίκους II1911 / K cap. E 10, 9; *II21262 / T cap. E 5, 13 Παρακαλῶ ὑμᾶς, ἀδελφοί, ἀξίως *II22185 / PMLb cap. Π 1, 19 Παράκειται τῇ ἐπιστήμῃ II11735 / K cap. Π 4, 19; II12057 / K cap. T 5, 5; *II22659 / PMLb cap. T 5, 7 Παραπεπήγασι ταῖς ἀρεταῖς *ΙΙ22581 / PMLb cap. Σ 14, 13 Παραπλήσιον τῇ προφητικῇ *II22078 / R cap. Ο 3, 6 Παραπορευομένης καταιγίδος *II21608 / T cap. Η 2, 11 Παραπτώματα τίς συνήσει *II22597 / PMLb cap. Σ 16, 1 Παρατηρήσεται ὁ ἁμαρτωλὸς *II21076 / T cap. Δ 24, 3 Παρατηρητέον, μηδὲν τῶν εὐτελεστέρων *II2410 / T cap. A 26, 7 Παρῆσαν τῷ καιρῷ ἐκείνῳ *II22603 / PMLb cap. Σ 16, 7 Παρήχθημεν εἰς τὸ εἶναι II133 / K cap. A 1, 33; *II245 / T cap. A 1, 45 Πάροικοί ἐσμεν ἐναντίον σου II1119 / K cap. A 3, 2 Πάροικος ἐγώ εἰμι ἐν τῇ γῇ [II1suppl. 146 / PMLb cap. A 43, 10M] Πάροικος ἐγώ εἰμι παρὰ σοὶ II1129 / K cap. A 3, 12; *II2550 / T cap. B 5, 8 Παρώκησεν Ἀβραὰμ ἐν Γεράροις ΙΙ11086 / V cap. Θ 8, 3 Παρώξυνάν με ἐπ’ ἀλλοτρίοις *II22349 / R cap. Π 14, 1 Παρώξυνεν τὸν κύριον ὁ ἁμαρτωλός *II21358 / T cap. E 10, 4 Πᾶς ἁμαρτωλὸς φθονερὸς II1692 / K cap. Δ 6, 5; II12173 / K cap. Φ 2, 17 Πᾶς ἀνὴρ θρασὺς καὶ ἀλαζὼν II suppl. 135 / PMLb cap. Θ 15M, 2 Πᾶς ἀνὴρ φαίνεται ἑαυτῷ δίκαιος II12198 / K cap. Φ 3, 1; *II2369 / T cap. A 23, 3 Πᾶς ἀνθρωποκτόνος οὐκ ἔχει ζωὴν II12238 / K cap. Φ 5, 11 Πᾶς λόγος σαπρὸς II1423 / K cap. A 25, 2 Πᾶς μόχθος τοῦ ἀνθρώπου II1136 / K cap. A 3, 19; II1314 / K cap. A 16, 2 Πᾶς ὁ ἀγωνιζόμενος *II22015 / R cap. Ν 8, 6 Πᾶς ὁ ἀδελφὸν πτωχὸν μισῶν II175 / K cap. A 12, 5 Πᾶς ὁ ἀκούων μου τοὺς λόγους *II21220 / T cap. E 2, 15 Πᾶς ὁ βίος ἀσεβοῦς ἐν φροντίδι *II21373 / T cap. E 11, 1 Πᾶς ὁ ἐρχόμενος πρός με II suppl. 69 / PMLb cap. B 6M, 3 Πᾶς ὁ κόσμος δοῦλος II12264 / K cap. Χ 3, 2 Πᾶς ὁ ὀργιζόμενος τῷ ἀδελφῷ *II22725 / PMLb cap. Υ 6, 8 Πᾶς ὁ πλέων ἐγγύς ἐστι II1225 / K cap. A 5, 9; *II2634 / T cap. B 8, 12 Πᾶς ὁ φαῦλα πράσσων II1suppl. 113 / V cap. Φ 3, 10 Πᾶς πατάξας ψυχήν *II22767 / PMLb cap. Φ 3, 6 Πᾶς σοφιζόμενος ἐν λόγοις II12075 / K cap. Υ 1, 9

692

Initia

Πᾶς σύμβουλος ἐξαίρει *ΙΙ22556 / PMLb cap. Σ 12, 1 Πᾶσα ἁμαρτία καὶ βλασφημία II1509 / K cap. B 2, 11; *II2601 / T cap. B 6, 15 (Versio T) Πᾶσα βασιλεία μερισθεῖσα *II2suppl. 25 / E cap. 173, 1 Πᾶσα διήγησίς σοι ἐν νόμῳ II1722 / K cap. Δ 9, 7 Πᾶσα δόσις ἀγαθὴ *II2993 / T cap. Δ 20, 4; *II21451 / T cap. E 33, 12; *II22472 / PMLb cap. Σ 4, 10 Πᾶσα ἐξουσία ὑπὸ θεοῦ *II21449 / T cap. E 33, 10 Πᾶσα ἡ κτίσις τῷ προστάγματι *II21227 / T cap. E 2, 22 Πᾶσα ἡ τοῦ ἐπιστήμονος II11737 / K cap. Π 4, 21; II12059 / K cap. T 5, 7; *II22660 / PMLb cap. T 5, 8 Πᾶσα ἡ ὑπὸ τὴν σελήνην II1496 / K cap. B 1, 32 Πᾶσα καρδία εἰς λύπην II1suppl. 109 / V cap. Φ 3, 6 Πᾶσα μὲν ἁμαρτία δεινή II1suppl. 170 / V cap. A 11, 76 Πᾶσα πικρία καὶ θυμὸς *II22189 / PMLb cap. Π 1, 23 Πᾶσα πρᾶξις αὐθαίρετος II1918 / K cap. E 10, 16 Πᾶσα σὰρξ χόρτος II1141 / K cap. A 3, 24; *II2562 / T cap. B 5, 20 Πᾶσα σὰρξ ὡς ἱμάτιον II1146 / K cap. A 3, 29; *II22882 / PMLb cap. Ω 1, 13 Πᾶσα ψυχὴ ἐξουσίαις ὑπερεχούσαις II1238 / K cap. A 6, 10 Πᾶσαι αἱ ἡμέραι αὐτοῦ ἀλγημάτων II1138 / K cap. A 3, 21 Πᾶσαι αἱ ὁδοὶ κυρίου ἔλεος *II2suppl. 19 / PMLb cap. O 3, 2 Πᾶσαν εὔνοιαν καὶ φύσιν II1670 / K cap. Δ 4, 10 Πᾶσαν χήραν καὶ ὀρφανὸν II11546 / K cap. O 1, 1; *II22111 / PMLb cap. Ο 8, 1 Πάσης δαιμονικῆς ἐνεργείας II1357 / K cap. A 21, 12 Πᾶσιν ἀνθρώποις ἐμπέφυκεν II11848 / K cap. Π 20, 3 Πᾶσιν ἀνθρώποις ἐναντίως II1399 / K cap. A 22, 38; II1448 / K cap. A 28, 6 Πᾶσιν ἐμαυτὸν ἐδούλωσα *II22821 / PMLb cap. Χ 1, 9 Πᾶσιν μὲν ἴσθι χρηστός II1211 / K cap. A 4, 26; *II22434 / PMLb cap. Σ 1, 4 Πατέρα καὶ μητέρα ἐκακολόγουν II11768 / K cap. Π 7, 12 Πείθεσθε τοῖς ἡγουμένοις II1239 / K cap. A 6, 11 Πείθεται ταχέως ἄνθρωπος II11159 / K cap. Θ 8, 45 Πείθομαι σοφῶν λόγοις *II22893 / PMLb cap. Ω 1, 24; II1suppl. 420 / V cap. Ω 1, 20 Πεῖρα μήτηρ συνέσεως II11732 / K cap. Π 4, 16 Πειράζει κύριος ὁ θεὸς *II22309 / R cap. Π 7, 3 Πειρατήριόν ἐστιν ὁ βίος *II21999 / R cap. Ν 6, 3 Πέμπτος ἡμῖν ἀγὼν II11421 / K cap. Λ 4, 5 Πένης νοήμων καταγνώσεται II1579 / K cap. Γ 2, 8; *II2735 / T cap. Γ 7, 7 Πενθεῖτε, ἱερεῖς οἱ λειτουργοῦντες II11404 / K cap. Λ 3, 9; *II21892 / R cap. Λ 3, 4 Πένθος νεκροῦ ἑπτὰ ἡμέρας II11071 / K cap. Θ 3, 20 Πεποίθασιν ἐπὶ ματαίοις II11475 / K cap. M 2, 9; *II21982 / R cap. Μ 8, 8 Πεποίθησιν τοιαύτην ἔχομεν *II22648 / PMLb cap. Τ 3, 3 Πεποιθὼς ἔσῃ, ὅτι σοί ἐστιν II1416 / K cap. A 24, 2 Περὶ δὲ τῆς τοῦ ὁρωμένου II suppl. 148 / PMLb cap. K 13M, 6 …περὶ πάντα σεαυτὸν παρεχόμενος *II2198 / T cap. A 10, 10

Initia

693

Περὶ πράγματος, οὗ οὐκ ἔστι(ν) σοι II1951 / K cap. E 15, 4; *II21966 / R cap. Μ 5, 7; *II22779 / PMLb cap. Φ 6, 4 Περὶ τῆς ἀπαιδευσίας σου ἐντράπηθι *II2527 / T cap. A 42, 6 Περὶ τῆς δυσδιακρίτου τῶν παθῶν II suppl. 117 / PMLb cap. Δ 34, 4 Περιδράμετε ἐν ταῖς ὁδοῖς *II2261 / T cap. A 14, 7 Περιέσχον με ὠδῖνες θανάτου II11132 / K cap. Θ 8, 18; II11140 / K cap. Θ 8, 26 Περισπασμὸν πονηρὸν ἔδωκεν II1468 / K cap. B 1, 4; *II2558 / T cap. B 5, 16 Περισσὸς ὑπὲρ τοῦ τὰ δέοντα *II2160 / T cap. A 6, 29 Περιτμήθητε τῷ θεῷ ὑμῶν *ΙΙ22566 / PMLb cap. Σ 13, 5 Περιτομὴ μὲν γὰρ ὠφελεῖ II suppl. 57 / PMLb cap. A 18, 5 Περιφανὴς καὶ ἀξιοζήλωτος II1868 / K cap. E 5, 17; *II21304 / T cap. E 8, 26 Περιφορὰ ἐν καρδίᾳ αὐτῶν *II21376 / T cap. E 11, 4 Πεσοῦνται ἐν ἀμφιβλήστρῳ II1892 / K cap. E 8, 4; *II21362 / T cap. E 10, 8 Πετεινὰ πρὸς τὰ ὅμοια *II22093 / R cap. Ο 5, 4 Πεφύκαμεν, οἱ ἄνθρωποι, ἅπερ *II2379 / T cap. A 23, 13; *II21630 / R cap. Θ 3, 8; II1suppl. 115 / V cap. Φ 3, 12 Πεφύκασί πως αἱ καθ’ ὕπνον II1977 / K cap. E 20, 4 Πεφύκασι πῶς ταῖς μεγάλαις II11304 / K cap. K 6, 26 Πέφυκε τοῖς μεγάλοις ἀκολουθεῖν *II22761 / PMLb cap. Φ 2, 21 Πέφυκεν ὁ ἄφρων ἐπὶ μηδενὸς II1686 / K cap. Δ 5, 14; *II2285 / T cap. A 16, 13 Πέφυκεν ὁ ἄφρων, ἀεὶ περὶ *II2861 / R cap. Δ 7, 11 Πέφυκεν ὡς τὰ πολλὰ II1253 / K cap. A 7, 6 Πηγὴ ζωῆς ἔννοια *II22390 / PMLb cap. Π 21, 1 Πηγὴ κακῶν, μὴ βλύζε II11594 / K cap. O 3, 24 Πίθος τετρημένος, ἀλλότριος *II22043 / PMLb cap. Ο 1, 4 Πίθος τετριμμένος ἐστὶν ἀλλότριος II12008 / K cap. Σ 11, 1 Πικρία ψυχῆς, οἶνος πινόμενος II11444 / K cap. M 1, 13; II11664 / K cap. O 9, 10; *II21918 / R cap. Μ 1, 8 *II22127 / R cap. Ο 12, 6 Πίνε ὕδατα ἀπὸ σῶν ἀγγείων II1329 / K cap. A 20, 1 Πίστευε τὸν σύμπαντα κόσμον II suppl. 147 / PMLb cap. K 13M, 5 Πίστευε τῷ κυρίῳ, καὶ ἔμμενε *II2677 / T cap. Γ 1, 20 Πίστιν κτῆσαι ἐν πτωχείᾳ II11802 / K cap. Π 12, 1; *II2647 / T cap. B 15, 5 Πιστὸς ὁ λόγος· εἰς τοῦτο *II22066 / R cap. Ο 2, 11 Πιστὸς ὁ λόγος καὶ πάσης *II21572 / T cap. E 49, 11 Πιστὸς ὁ λόγος, καὶ περὶ II1201 / K cap. A 4, 16 Πιστὸς πνοῇ κρύπτει II11743 / K cap. Π 5, 4 Πλάνός τις οὐ μικρὸς *II22380 / PMLb cap. Π 17, 10 Πλανώμενοι τεκταίνουσι κακά *II22427 / R cap. Ρ 2, 2 Πλανῶνται, θεὸν ζητοῦντες II11892 / K cap. Σ 2, 5 Πλάσας ὁ θεὸς κατ’ ἀρχὰς II1108 / K cap. A 2, 30 …πλάσσων πνεῦμα ἀνθρώπου *ΙΙ22842 / PMLb cap. Ψ 1, 4 Πλάττει τὸ σῶμα πρῶτον [II164 / K cap. A 1, 64] Πλέκει ταῦτα δι’ ἀλλήλων II1819 / K cap. E 2, 24; *II21344 / T cap. E 9, 34 Πλεονέκτου ὀφθαλμὸς *II2519 / T cap. A 41, 6 Πληγαὶ καὶ ἔλεγχοι II1927 / K cap. E 12, 1 Πλῆθος σοφῶν σωτηρία II11933 / K cap. Σ 4, 3; *II2239 / T cap. A 13, 4

694

Initia

Πληθύνει μέθη θυμὸν II11445 / K cap. M 1, 14 Πλὴν ἰδὲ τοῦτο εἶδον *ΙΙ22844 / PMLb cap. Ψ 1, 6 Πλὴν μάτην ταράσσεται II11468 / K cap. M 2, 2 Πλὴν ὄρος πίπτον II1574 / K cap. Γ 2, 3 Πλὴν οὐδὲν ἀκίνητον II suppl. 174 / PMLb cap. M 14M, 6 Πλὴν τὰ σύμπαντα ματαιότης II111 / K cap. A 1, 11; *II213 / T cap. A 1, 13; *II2549 / T cap. B 5, 7; *II21977 / R cap. Μ 8, 3 Πλουσίαν οὐ τὴν δόσιν II11789 / K cap. Π 8, 15 Πλουσιωτέρῳ σου καὶ ἰσχυροτέρῳ σου *II21538 / T cap. E 45, 4 Πλοῦτον καὶ πενίαν II1797 / K cap. E 2, 2; *II21315 / T cap. E 9, 5 Πλούτῳ κομᾷς, καὶ ἐπὶ προγόνοις II1suppl. 150 / V cap. A 10, 42 Πνεῦμα θεῖον τὸ περιόν μοι *ΙΙ22840 / PMLb cap. Ψ 1, 2 Πνεῦμα θεῖον τὸ ποιῆσάν με *II210 / T cap. A 1, 10 Πνεῦμα παρ’ ἐμοῦ ἐξελεύσεται *II221 / T cap. A 1, 21 Πνεύματι περιπατεῖτε II11982 / K cap. Σ 8, 4 Πνευματικὸν καὶ γνωστικὸν II1suppl. 32 / V cap. Γ 1, 16 Πνεύσει τὸ πνεῦμα αὐτοῦ II1suppl. 102 / V cap. Υ 7, 3 Πόθεν ἐν μυρίοις προβάτοις II1suppl. 243 / V cap. Z 2, 37 Πόθεν μελίσσαις τε καὶ ἀράχναις II1suppl. 248 / V cap. Z 2, 42 Πόθεν ὁ διάβολος *II21142 / T cap. Δ 26, 23 Πόθεν πονηρὸς ὁ διάβολος II1754 / K cap. Δ 12, 18; *II2suppl. 8 / R cap. Δ 28, 23 Πόθεν ταώς, ὁ ἀλαζὼν II1suppl. 247 / V cap. Z 2, 41 Ποθήσατε καὶ παιδευθήσεσθε II11491 / V cap. M 11, 6 Ποῖ, θυμέ, βαίνεις II1762 / K cap. Δ 12, 26 Ποία χάρις τῷ ὄνῳ *II21744 / R cap. K 6, 4 Ποιεῖ καὶ βασιλέας ταπεινοὺς II11151 / K cap. Θ 8, 37 Ποιεῖ περιβοήτους οὐ δεξιὰ *II21621 / R cap. Θ 2, 10 Ποιήσεις τὸ ἀγαθὸν *II22171 / PMLb cap. Π 1, 5 Ποιήσεις τοὺς ἀνθρώπους II1257 / K cap. A 8, 2; *II2226 / T cap. A 12, 7 Ποιμαίνετε τὸ ἐν ὑμῖν *II2612 / T cap. B 7, 5 Πόλεμοι φόνων πατέρες II11827 / K cap. Π 15, 9 Πόλεμος ἐπὶ τέκνα ἀδικίας *II21462 / T cap. E 36, 1; *II22221 / PMLb cap. Π 2, 18; *II22260 / PMLb cap. Π 3, 4; *II22340 / R cap. Π 11, 6 Πόλεσιν ὀχυραῖς ἐπέβη II11826 / K cap. Π 15, 8 Πολιτικοῦ ἀνδρὸς ἔργον II11305 / K cap. K 6, 27 Πολλὰ †ἀσωμένοις† καὶ ἀδημονοῦσιν II1360 / K cap. A 21, 15 Πολλὰ ἑώρακα ἐν τῇ ἀποπλανήσει II11726 / K cap. Π 4, 10 Πολλὰ καὶ ἄπειρα τὰ τοῦ κόσμου II1402 / K cap. A 22, 41; II1495 / K cap. B 1, 31 Πολλά με τὰ παρακαλοῦντα *II22396 / PMLb cap. Π 21, 7 Πολλὰ φρονῶ ἐν θεῷ II11337 / V cap. K 7, 10 Πολλαὶ αἱ θλίψεις τῶν δικαίων *II21037 / T cap. Δ 22, 8; II1suppl. 71 / V cap. Δ 28, 4 Πολλαὶ γὰρ θνητοῖσι πολυσχιδέος II1486 / K cap. B 1, 22 (Versio primitiva) Πολλαὶ γὰρ τοῖς ἀνθρώποις II1486 / K cap. B 1, 22 (Paraphrasis) Πολλαὶ μὲν βιότοιο πολυτλήτοιο II1166 / K cap. A 3, 49 (Versio primitiva) Πολλαὶ μὲν τοῦ βίου τοῦ πολυπαθοῦς II1166 / K cap. A 3, 49 (Paraphrasis)

Initia

695

Πολλαὶ μοναὶ παρὰ τῷ πατρί *II22197 / PMLb cap. Π 1, 31 Πολλοὶ ἁμαρτωλοὶ πρεσβύτεροι II1suppl. 98 / V cap. Π 29, 1 Πολλοὶ ἀρχαίῳ ἔθει κεκρατημένοι II11912 / K cap. Σ 3, 3 Πολλοὶ ἐδόθησαν εἰς πτῶμα *II22829 / PMLb cap. Χ 2, 6 Πολλοὶ θεραπεύουσιν πρόσωπα βασιλέων II11286 / K cap. K 6, 8 Πολλοὶ θεραπεύουσιν πρόσωπα ἡγουμένων *II2361 / T cap. A 22, 3 Πολλοὶ τὰς πονηρὰς πράξεις *II2818 / R cap. Δ 4, 8 Πολλοὶ τὸν παρὰ πολλῶν ἔπαινον *II21242 / T cap. E 3, 13 Πολλοὶ τὸν παρὰ τῶν πολλῶν ἔπαινον II1844 / K cap. E 4, 7 Πολλοὶ τῶν ἀνθρώπων ἐκ τῶν καθ’ ἑαυτοὺς II1suppl. 126 / V cap. Φ 3, 23 Πολλοὶ τῶν πλουσίων II11511 / V cap. N 2, 11 Πολλοί, φησίν, ἠθέλησαν δικαιοπραγῆσαι II1suppl. 403 / V cap. Υ 4, 27 Πολλοὺς ἀπώλεσεν ἡ ὑπόληψις *II22728 / PMLb cap. Υ 7, 1 Πολλοὺς ἀπώλεσεν τὸ χρυσίον *II22826 / PMLb cap. Χ 2, 3 Πολλῷ βέλτιον ἀνέχεσθαι *II22277 / PMLb cap. Π 3, 21 Πολλῷ μεῖζον καὶ κερδαλεώτερον II1866 / K cap. E 5, 15; *II21303 / T cap. E 8, 25 Πολλῶν ὄντων ἀσεβῶν *II2263 / T cap. A 14, 9; *II21807 / R cap. K 17, 6 Πολὺ ἰσχύει δέησις δικαίου *II21070 / T cap. Δ 23, 11; II1suppl. 57 / V cap. Δ 7, 19 Πολὺ λίαν παρὰ τοῖς ἔξω II11905 / K cap. Σ 2, 18 Πολύγονον δὲ ἀσεβῶν πλῆθος II suppl. 90 / PMLb cap. Γ 17M, 7 Πολὺς μέν ἐστιν ὁ προκείμενος II1419 / K cap. A 24, 5 Πολυστένακτος ὁ βίος ἡμῶν II1479 / K cap. B 1, 15; *II2571 / T cap. B 5, 29 Πονηρὸν ἡ λοιδορία, φεῦγε *ΙΙ21869 / R cap. Λ 1, 10 Πονηρὸς κακοποιεῖ, ὅταν συμμίξῃ *II21536 / T cap. E 45, 2; *II21764 / R cap. Κ 9, 4 Πονηρὸς ὁ βασκαίνων II12169 / K cap. Φ 2, 13; *II22750 / PMLb cap. Φ 2, 10 Πονηρὸς ὁ διάβολος II1752 / K cap. Δ 12, 16; *II21144 / T cap. Δ 26, 25 Πονηρότερον ὀφθαλμοῦ τί ἔκτισται II11643 / K cap. O 8, 3 Πόνοι γεννῶσιν δόξαν *II2685 / T cap. Γ 1, 28 Πόνος οὐδὲν κέρδος ἔχων *II21984 / R cap. Μ 8, 10; II1suppl. 350 / PMLb cap. M 4, 12 Πόνῳ καὶ μάστιγι παιδεύθητι *II22230 / PMLb cap. Π 2, 27 Πορεύσονται ἐκ ταλαιπωρίας Αἰγύπτου II1326 / K cap. A 19, 1 Πορεύσονται ἐκζητῆσαι τὸν κύριον *II21456 / T cap. E 34, 4 Πόσον ἔτι τὸν ἀπελθόντα II1suppl. 265 / V cap. Θ 7, 35 Ποταποὺς δεῖ ἡμᾶς ὑπάρχειν II12282 / K cap. Ω 1, 15 Πότε ἄγει παρρησίαν οἰκέτης *II22288 / PMLb cap. Π 4, 8 Πότερον οὐχὶ ὁ κύριός ἐστιν *II2878 / HIII cap. Δ 7, 1; *II2990 / T cap. Δ 20, 1 Πότερον οὐχὶ πειρατήριόν ἐστιν II1467 / K cap. B 1, 3; *II212 / T cap. A 1, 12; *II2546 / T cap. B 5, 4 Ποῦ εἰσιν οἱ γραμματικοί II1404 / K cap. A 23, 2; *II2531 / T cap. A 43, 1 Ποῦ οἱ τὰς πολιτικὰς δυναστείας *II2573 / T cap. B 5, 31 Ποῦ ποτε ἡμῖν οἱ τῶν μὲν ἰδίων II1562 / K cap. Γ 1, 17; *II2767 / T cap. Γ 8, 21 Ποὺς μωροῦ ταχὺς II12009 / K cap. Σ 11, 2; *II22045 / PMLb cap. Ο 1, 6 Πρὶν ἀκοῦσαι μὴ ἀποκρίνου *II2484 / T cap. A 37, 3

696

Initia

Πρὶν ἀκούσεις, μὴ μέμψῃ· νόησον *II21545 / T cap. E 46, 5 Πρὶν ἐξετάσεις, μὴ μέμψῃ δι’ ἀκοήν II1919 / K cap. E 11, 1 Πρὶν ἐξετάσῃς, μὴ μέμψῃ· νόησον *II21834 / R cap. K 20, 2 Πρὶν παραβῇ καὶ ἀθετήσει II1suppl. 142 / V cap. A 9, 18 Πρὸ καιροῦ ἄγει γῆρας II11833 / K cap. Π 17, 1 Πρὸ κρίσεως ἐξέταζε σεαυτόν II1581 / K cap. Γ 2, 10; *II2740 / T cap. Γ 7, 12 Πρὸ κρίσεως ἑτοίμαζε σεαυτὸν II12276 / K cap. Ω 1, 9 Πρὸ λογισμοῦ μὴ ἐπαινέσῃς II1840 / K cap. E 4, 3; *II21235 / T cap. E 3, 6 Πρὸ πυρὸς ἀτμὶς καμίνου II11390 / K cap. Λ 2, 7; *ΙΙ21866 / R cap. Λ 1, 7 Πρὸ συντριβῆς ἡγεῖται II12105 / K cap. Υ 2, 7; *II22720 / PMLb cap. Υ 6, 3 Πρὸ τελευτῆς μὴ μακάριζε II1980 / K cap. E 21, 2; *II21994 / R cap. Μ 10, 1 Πρόβατα ἀπολωλότα ἐγενήθη *II2173 / T cap. A 7, 12 Προδήλως δείκνυσιν αὐτοῖς *II288 / Τ cap. A 3, 2 Προεξετάσαντα ἐν αὑτῷ II11427 / K cap. Λ 5, 6 Προεστὼς ὁ Λάμπων II11832 / K cap. Π 16, 2 Προέφθασαν οἱ ὀφθαλμοί μου *II21434 / T cap. E 32, 2 Προηγεῖται τῆς ἐνδείας στάσις II11403 / K cap. Λ 3, 8; *II2436 / T cap. A 29, 3; *II21890 / R cap. Λ 3, 2 Προθύμως μὲν τὴν τραχεῖαν II11596 / K cap. O 3, 26 (Paraphrasis) Προῖκα ἦν χρηστός *II21504 / T cap. E 39, 4 …προνοούμενοι καλά, οὐ μόνον *II22822 / PMLb cap. Χ 1, 10 Πρόρρησις κατὰ Πνευματομάχων *II2592 / T cap. B 6, 6 Πρὸς δὲ τοῖς ἅπασι, τῶν συνήθως *II2995 / T cap. Δ 20, 6 Πρὸς μὲν τὰ ἑκούσια τῶν ἁμαρτημάτων II1966 / K cap. E 18, 12 Πρὸς μὲν τοῦ θεοῦ τοὺς ἀνθρώπους II191 / K cap. A 2, 13 Πρὸς μόνα τὰ παρόντα *II21985 / R cap. Μ 8, 11 Πρὸς ὅτι δ’ ἂν ὄχλος II11755 / K cap. Π 6, 12 Πρὸς τίνα λαλήσω *II2148 / T cap. A 6, 17 Πρὸς τὸ τῶν κρατούντων ἦθος II1252 / K cap. A 7, 5 Πρὸς τὸν ἔνδον καὶ ἐν ἡμῖν *II22198 / PMLb cap. Π 1, 32 Πρὸς τοὺς κακούργους *II21798 / R cap. Κ 13, 11 Πρὸς τοὺς σκολιοὺς II11577 / K cap. O 3, 7; *II21810 / R cap. K 17, 9 Προσδραμὼν νεανίσκος ἀνήγγειλεν *II22744 / PMLb cap. Φ 2, 4 Προσέθετο Ἀβενὴρ λέγειν II11221 / K cap. K 2, 1 Προσέθετο κύριος λαλῆσαι τῷ Ἄχαζ *II22305 / R cap. Π 6, 3 Προσέθετο κύριος ὁ θεὸς λαλῆσαι τῷ Ἄχαζ II1suppl. 96 / V cap. Π 25, 2 Προσέταξέν σοι ὁ κύριος II1suppl. 317 / V cap. Θ 5, 70 Πρόσεχε ἀκριβῶς ὅτι καὶ ἐπ’ ἀγαθῷ II11779 / K cap. Π 8, 5 Πρόσεχε μὴ ἀποπλανηθῇς II1833 / K cap. E 3, 10; II11518 / K cap. N 3, 6; *II21325 / T cap. E 9, 15; *II22002 / R cap. Ν 6, 6 Πρόσεχε σεαυτῷ, καὶ φύλαξον II1546 / K cap. Γ 1, 1; *II2749 / T cap. Γ 8, 3; *II21155 / T cap. E 1, 6; *II21563 / T cap. E 49, 2; *II21997 / R cap. Ν 6, 1 Πρόσεχε σεαυτῷ μὴ ἐμπέσῃς II11519 / K cap. N 3, 7; *II22003 / R cap. Ν 6, 7 Προσέχετε ἀπὸ τῶν ψευδοπροφητῶν II1696 / K cap. Δ 7, 3; *II2941 / T cap. Δ 15, 10; *ΙΙ22575 / PMLb cap. Σ 14, 7 Προσέχετε ἑαυτοῖς, μήποτε II11447 / K cap. M 1, 16

Initia

697

Προσήκει τὸν ἀρχόμενον II12284 / K cap. Ω 1, 17; *II22898 / PMLb cap. Ω 1, 31 Προσήκει τὸν πολιτικὸν II11956 / K cap. Σ 5, 14 Προσήκει τοὺς νηστεύοντας *II22024 / R cap. Ν 8, 15 Προσῆκεν ὡς ἀληθῶς ἑκάστῳ II12226 / K cap. Φ 4, 6 Προσῆλθον οἱ τὰ δίδραγμα *II22811 / PMLb cap. Φ 9, 4 Προσῆλθον οἱ τὰ δίδραχμα *II22510 / PMLb cap. Σ 7, 4 Προσήλυτοι καὶ πάροικοι II1118 / K cap. A 3, 1 Προσήλυτον οὐ κακώσετε II12143 / K cap. Φ 1, 4; *II22028 / PMLb cap. Ξ 1, 3 Προσηύξατο Ἀβραὰμ *II21060 / T cap. Δ 23, 1; II1suppl. 52 / V cap. Δ 7, 1 Προσκαλεσαμένου σε δυνάστου II1236 / K cap. A 6, 8 Προσλαμβάνεσθε ἀλλήλους *II22443 / PMLb cap. Σ 2, 8 Πρόσταγμα κυρίου πηγὴ *II21174 / T cap. E 1, 25 Προστάγματι αὐτοῦ ἐθανάτωσε δράκοντα *II21122 / T cap. Δ 26, 3 Προστάγματι ἐθανάτωσε δράκοντα II1737 / K cap. Δ 12, 1 Προσφιλῆ συναγωγὴν σεαυτῷ ποίει II11747 / K cap. Π 6, 4 Προσφιλῆ συναγωγῆς ἑαυτὸν ποίει *II2189 / T cap. A 10, 1 Προσφιλῆ συναγωγῆς ποιήσει σεαυτόν *II22817 / PMLb cap. Χ 1, 5 Προσφορὰ δικαίου λιπαίνει *II22291 / PMLb cap. Π 5, 3 Προσφορὰς κυρίῳ ἀξίως προσάγαγε *II22295 / PMLb cap. Π 5, 7 Πρόσωπον ἀσεβοῦς τίς ἔτηξεν *II21123 / T cap. Δ 26, 4 Πρόφρων μὲν τρηχεῖαν II11596 / K cap. O 3, 26 (Versio primitiva) Πρώτη τῶν εὐεργεσιῶν τὸ ἐπαινεῖσθαι *II21246 / T cap. E 3, 17 Πτωχὸς καὶ ἀλγῶν εἰμὶ ἐγώ II1suppl. 287 / V cap. Θ 5, 27 Πυνθάνομ’ ὡς πτερόεσσα II11564 / K cap. O 1, 19 (Versio primitiva) Πῦρ δὲ κατακαύσει οἴκους II suppl. 126 / PMLb cap. Δ 35, 6 Πῶς ἄγρυπνον τὸ τῶν χηνῶν II1suppl. 233 / V cap. Z 2, 27 Πῶς ἀμαυρωθήσεται τὸ χρυσίον *II2470 / T cap. A 34, 9 Πῶς γὰρ ἂν ὑπέστη τὸ πᾶν *II2477 / T cap. A 35, 6 Πῶς δύνασθε ἀγαθὰ λαλεῖν *II21760 / R cap. Κ 8, 5 Πῶς δυσκόλως πλούσιος II1suppl. 179 / V cap. A 30, 18 Πῶς ἐγένετο πόρνη Σιών II11765 / K cap. Π 7, 9 Πῶς ἐξέπεσεν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ II1741 / K cap. Δ 12, 5; *II21130 / T cap. Δ 26, 11 Πῶς ἐπ’ ἔργα σε διεγείρει II1suppl. 232 / V cap. Z 2, 26 Πῶς ἐρεῖτε· Σοφοὶ ἐσμὲν *II2468 / T cap. A 34, 7 Πῶς μὲν αἱ γέρανοι II1suppl. 225 / V cap. Z 2, 19 Πῶς οὐκ ἔστιν ἀτοπώτατον II11814 / K cap. Π 13, 10 Πῶς σοι τὰς φοβερὰς II1suppl. 235 / V cap. Z 2, 29 Πῶς συνεκλάσθη καὶ συνετρίβη II1341 / K cap. A 20, 13 Ῥαὰβ τὴν πόρνην ἓν *II2918 / T cap. Δ 13, 25 Ῥάβδος δικαίου κρεῖσσον II11698 / K cap. O 12, 4 Ῥαγδαῖον ἡ πάρδαλις II1suppl. 239 / V cap. Z 2, 33 Ῥάδιον ἑκάστῳ ἡμῶν πολυπραγμονεῖν II1557 / K cap. Γ 1, 12; *II2774 / T cap. Γ 8, 28 Ῥανὶς ἐνδελεχοῦσα κοιλαίνει II11700 / K cap. O 13, 1; *II21725 / R cap. Κ 3, 1 Ῥᾶον ἀπ’ ἀρχῆς μὴ ἐνδοῦναι II11921 / K cap. Σ 3, 12

698

Initia

Ῥᾶστον ἑαυτὸν ἀπατᾶν II11623 / K cap. O 6, 12; *II22147 / PMLb cap. Ο 10, 12 Ῥαστώνη τοῖς βλαβεροῖς *II2979 / T cap. Δ 18, 7 Ῥεμβασμὸς ἐπιθυμίας μεταλλεύει II1908 / K cap. E 10, 6; II11852 / K cap. Ρ 1, 3; *II21257 / T cap. E 5, 8 Ῥευστὸς γὰρ ῥευστοῖο II1169 / K cap. A 3, 52 (Versio primitiva) Ῥευστὸς καὶ ταχινὸς II1169 / K cap. A 3, 52 (Paraphrasis) Ῥητέον τοίνυν ὅτι πρὸς *II258 / T cap. A 1, 58 Ῥητορικὴ καὶ ποιητικὴ II11895 / K cap. Σ 2, 8 Ῥῦσαι ἀγομένους εἰς θάνατον II1221 / K cap. A 5, 5; *II2107 / T cap. A 5, 9; *II2628 / T cap. B 8, 6 Ῥῦσαί με ἐξ ἀντιλογίας II11254 / K cap. K 4, 3; *II2956 / T cap. Δ 17, 4; *II22332 / R cap. Π 10, 2 Ῥώννυσι μὲν οἶνος II11672 / K cap. O 9, 18; *II22134 / R cap. Ο 12, 13 Σὰρξ καὶ αἷμα βασιλείαν θεοῦ II1suppl. 380 / V cap. Σ 11, 6 Σεαυτὸν ἁγνὸν τήρει II1554 / K cap. Γ 1, 9; *II2763 / T cap. Γ 8, 17 Σεαυτοῦ κατάγνωθι *II21842 / R cap. K 20, 10 Σεμεῒ υἱὸς Γερᾶ ἔπεσεν II1suppl. 318 / V cap. I 3, 1 Σή ἐστιν ἡ ἡμέρα II11023 / K cap. H 3, 3 Σημείωσαι ἀκριβῶς πῶς τὴν ἐπιλογὴν II187 / K cap. A 2, 9 Σημείωσαι ὅπως εἷς δοῦλος *II2245 / T cap. A 13, 10 Σημείωσαι ὅτι ἐκ τοῦ μὴ ἀντιλέγειν II11704 / K cap. Π 1, 3 Σημείωσαι ὅτι καὶ βασιλεῖς II11253 / K cap. K 4, 2 Σημείωσαι πῶς τὴν ἀγαθὴν II11777 / K cap. Π 8, 3 Σημειωτέον ἀκριβέστατα καὶ ἐντεῦθεν *II2356 / T cap. A 21, 20 Σημειωτέον ἐκ τῶν κατὰ ἀντιπαράθεσιν *II2405 / T cap. A 26, 2 Σημειωτέον πόθεν προσγίνεται *II22527 / PMLb cap. Σ 9, 4 Σήμερον ἐὰν τῆς φωνῆς *II22304 / R cap. Π 6, 2 Σῆς ὀστέων καρδία II1suppl. 105 / V cap. Φ 3, 2 Σιγᾶν λώϊόν ἐστιν II11275 / K cap. K 5, 13 (Versio primitiva) Σιγᾶν συμφερώτερόν ἐστιν II11275 / K cap. K 5, 13 (Paraphrasis) Σίδηρος σίδηρον ὀξύνει *II22351 / R cap. Π 14, 3 Σιτίοις μὲν σῶμα, λόγῳ δὲ ψυχὴ II11375 / K cap. Λ 1, 19 Σῖτος οὐκ ἦν ἐν πάσῃ τῇ γῇ II11396 / K cap. Λ 3, 1 Σιώπα, Ἰσραήλ, καὶ ἄκουε *II2482 / T cap. A 37, 1 Σιωπῶμεν τῷ λόγῳ II12015 / K cap. Σ 12, 5 Σκεύη κεραμέως δοκιμάζει *II2833 / HIII cap. Δ 3, 15; *II22311 / R cap. Π 7, 5 Σκιά ἐστιν ὁ βίος ἡμῶν II1123 / K cap. A 3, 6 Σκιᾶς θᾶττον ἀπανθεῖ II1183 / K cap. A 3, 66 Σκληρόν σοι πρὸς κέντρα II11228 / K cap. K 2, 8 Σκληρὸς εἶ, καὶ νεῦρον *II2161 / T cap. A 6, 30 Σκληρὸς ὡς Ἅδης ζῆλος II12165 / K cap. Φ 2, 9 Σκόπει μὴ τὸ φῶς II1552 / K cap. Γ 1, 7; *II2759 / T cap. Γ 8, 13 Σκόπει τίς ἡ ἀπὸ ψυχῆς II144 / K cap. A 1, 44 Σκοπὸς ἐσθῆτος εἷς II11193 / K cap. I 3, 14; *II21670 / T cap. Ι 2, 13 Σκοπῶμεν καὶ συνῶμεν *II22310 / R cap. Π 7, 4

Initia

699

Σκοτεινοὶ πῶς καὶ οὐχ’ ἅπασιν II1887 / K cap. E 7, 8 Σοὶ λέγεται, ὦ γενναῖε *II285 / T cap. A 2, 25 Σοφία καὶ τὸ γινώσκειν II1561 / K cap. Γ 1, 16; II11864 / K cap. Σ 1, 10; *II22150 / PMLb cap. Ο 10, 15 Σοφία κεκρυμμένη καὶ θησαυρὸς II11935 / K cap. Σ 4, 5; *II2460 / T cap. A 33, 1; II suppl. 54 / PMLb cap. A 18, 2 Σοφία πρώτη βίος ἐπαινετὸς *II22193 / PMLb cap. Π 1, 27 Σοφία πρώτη, σοφίας ὑπερορᾶν II1suppl. 374 / V cap. Σ 9, 10 Σοφίαν καὶ παιδείαν ἀσεβεῖς *II21940 / R cap. Μ 3, 3 Σοφίαν καὶ παιδείαν ὁ ἐξουδενῶν II suppl. 157 / PMLb cap. M 12M, 7 Σοφίαν καὶ παιδείαν ὁ ἐξουθενῶν *II21942 / R cap. Μ 3, 5 Σοφοὶ εἰσὶ τοῦ κακοποιῆσαι *II21770 / R cap. Κ 9, 10 Σοφὸν μὲν εὑρεῖν ἕνα, ἔργον *II2269 / T cap. A 14, 15 Σοφὸς ἀπόκρισιν δώσει *II2385 / T cap. A 24, 3 Σοφὸς γίνου, υἱέ, καὶ ἀπόστρεψον *II22056 / R cap. Ο 2, 1 Σοφὸς καρδίᾳ, δέξεται ἐντολάς *II21168 / T cap. E 1, 19 Σοφὸς παρ’ ἑαυτῷ ἀνὴρ II12202 / K cap. Φ 3, 5 Σοφὸς τὸν ἑαυτοῦ λαὸν *II2214 / T cap. A 11, 10 Σοφὸς φοβηθεὶς ἐξέκλινεν II11255 / K cap. K 4, 4; *II21612 / R cap. Θ 2, 1; *II21851 / R cap. K 22, 3 Σοφοῦ εὐχαὶ καὶ θεοφιλοῦς *II21073 / T cap. Δ 23, 14 Σπάνιον ἀληθῶς, ὁ ἅμα *II22406 / PMLb cap. Π 23, 8; II1suppl. 368 / V cap. Π 37, 3 Σπάνιον εἴ τῳ δωρήσεται II1497 / K cap. B 1, 33 Σπάνιον εἴσαγε σὸν πόδα *II22041 / PMLb cap. Ο 1, 2 Σπάνιον ἡ τοῦ ἀγαθοῦ κτῆσις *II2265 / T cap. A 14, 11 Σπάνιον μέν ἐστι τὸ ἀγαθόν *II22407 / PMLb cap. Π 23, 9 Σπανίως εἰς τὰς συμποτικὰς II11461 / K cap. M 1, 30 Σπείρατε ἑαυτοῖς εἰς δικαιοσύνην *II2110 / T cap. A 5, 12 Σπέρμα ἀσεβῶν ἐξολοθρευθήσεται II suppl. 87 / PMLb cap. Γ 17M, 4 Σπεῦδε μὲν εἶναι ἄριστος II11619 / K cap. O 6, 8 (Versio primitiva) Σπεύδει πλουτεῖν ἀνὴρ βάσκανος II12164 / K cap. Φ 2, 8; *II2639 / T cap. B 14, 1 Σπεύσας ἀνὴρ ἄμεμπτος *II21069 / T cap. Δ 23, 10 Σπινθὴρ ἀνάπτει καὶ βραχὺς II11593 / K cap. O 3, 23 Σποδὸς ἡ καρδία αὐτῶν *II2495 / T cap. A 39, 4 Σπούδαζε μὲν εἶναι καλός II11619 / K cap. O 6, 8 (Paraphrasis) Σπούδαζε σαυτὸν εὐδόκιμον II1954 / K cap. E 17, 2 Στερέωσον λόγον, καὶ πιστώθητι *II2648 / T cap. B 15, 6 Στέρξον τὸν πλησίον σου II11804 / K cap. Π 12, 3 Στέφανος γερόντων, πολυπειρία II11720 / K cap. Π 4, 4; *II22392 / PMLb cap. Π 21, 3 Στήθη γὰρ καὶ φρένες II11216 / K cap. K 1, 17 Στηρίζων ὀφθαλμοὺς αὐτοῦ *ΙΙ21785 / R cap. Κ 12, 1 Στήσεται ὁ δίκαιος ἐν παρρησίᾳ II1suppl. 63 / V cap. Δ 8, 6 Στῆτε ἐν ταῖς ὁδοῖς *II2150 / T cap. A 6, 19 Στήτωσαν καὶ σωσάτωσάν σε II1403 / K cap. A 23, 1

700

Initia

Στιππύον συνηγμένον *II2967 / T cap. Δ 17, 15; *II22523 / PMLb cap. Σ 8, 8 Στολισμὸς ἀνδρὸς καὶ βῆμα II1695 / K cap. Δ 7, 2; *II2935 / T cap. Δ 15, 4; *ΙΙ21778 / R cap. Κ 11, 2 Στόμα ἀσεβῶν ἀποκρίνεται *II2401 / T cap. A 25, 4 Στόμα ἄστεγον ποιεῖ *II22801 / PMLb cap. Φ 8, 9 Στόμα βασιλέως φύλαξον II1234 / K cap. A 6, 6 Στόμα δικαίου ἀποστάζει *II2692 / T cap. Γ 2, 4; *II2791 / R cap. Δ 2, 3 Στρατηγὸς δεινὸς τὰ πολέμια II11828 / K cap. Π 15, 10 Στωμύλον μὲν στόμα καὶ φράσις II11310 / K cap. K 6, 32 Σὺ δὲ ἐρηρεισμένος ἵστασο II suppl. 73 / PMLb cap. B 6M, 7 Σὺ δὲ νῆφε ἐν πᾶσι II11524 / K cap. N 3, 12; *II22007 / R cap. Ν 6, 11 Σὺ δεσπόζων ἰσχύος *II22238 / PMLb cap. Π 2, 35 Σὺ ἐκραταίωσας ἐν τῇ δυνάμει II11035 / K cap. Θ 1, 6 Σὺ ἐνετείλω τὰς ἐντολάς σου *II21167 / T cap. E 1, 18 Σὺ νύκτα καὶ ἡμέραν ἀλλήλαις II11025 / K cap. H 3, 5 Σὺ ὁ θεὸς ἡμῶν χρηστὸς *II21819 / R cap. Κ 18, 4 Σὺ τί κρίνεις τὸν ἀδελφόν σου *II21838 / R cap. K 20, 6 Σὺ τίς εἶ, ὁ κρίνων ἀλλότριον II1553 / K cap. Γ 1, 8; *II2760 / T cap. Γ 8, 14; *II21837 / R cap. K 20, 5 Σὺ τῷ συνδούλῳ μένεις II1suppl. 168 / V cap. A 11, 73 Συγκολλῶν ὄστρακον ὁ διδάσκων II11477 / K cap. M 2, 11 Συγκρύπτεται διὰ κολακείας II11316 / K cap. K 6, 38 Συγκύφων πρόσωπον καὶ ἑτερoκωφῶν *II21371 / T cap. E 10, 17 Σύζευξον ταῦτα τοῖς Φίλωνος *II21701 / R cap. Κ 1, 12 Συκῆν εἶχέν τις ἐν τῷ ἀμπελῶνι II1344 / K cap. A 20, 16 Συμβαίνει πολλάκις καὶ τῶν σοφῶν II12216 / K cap. Φ 3, 19 Συμβέβηκε τινὰ πρὸς τὴν προκειμένην *II22610 / PMLb cap. Σ 16, 14 Συμβούλιον ἔλαβον κατὰ τοῦ κυρίου *II22735 / PMLb cap. Υ 9, 5 Συμβῶμεν ἀλλήλοις πνευματικῶς *II22323 / R cap. Π 8, 11; *II22452 / PMLb cap. Σ 2, 17 Συμμετρεῖσθαι δεῖ τῷ αἰτουμένῳ II11166 / K cap. I 1, 4 Σύμμετρος ἔστω τῆς ἀρετῆς II11882 / K cap. Σ 1, 28 Σύμπαντα ἃ ἐποίησεν ὁ κύριος *II2292 / T cap. A 17, 7 Συμφέρει σοι πίνειν οἶνον II1suppl. 325 / V cap. K 2, 16 Σύμφημοι τῶν ἁγίων *II22699 / PMLb cap. Υ 4, 6 Συναγάγετε νήπια θηλάζοντα *II22012 / R cap. Ν 8, 3 Συνάγων ὡσεὶ ἀσκὸν II11033 / K cap. Θ 1, 4 Συνάντημα ἓν τῷ δικαίῳ II1469 / K cap. B 1, 5; *II2559 / T cap. B 5, 17; *II22599 / PMLb cap. Σ 16, 3 Συνάντημα υἱῶν τοῦ ἀνθρώπου *II22598 / PMLb cap. Σ 16, 2 Συνάχθητε καὶ συνδέθητε *II2900 / T cap. Δ 13, 7 Συνδιαφθείρεται ὡς τὰ πολλὰ II1255 / K cap. A 7, 8 Συνέσεως καὶ τὸ γινώσκειν *II2765 / T cap. Γ 8, 19 Συνεστράφησαν οἱ ἄνδρες II11259 / K cap. K 4, 8 Συνετέλεσαν ἐν ἀγαθοῖς II11055 / K cap. Θ 3, 4 Συνετὸς ἐν πράγμασιν *II21510 / T cap. E 41, 3; *II22391 / PMLb cap. Π 21, 2

Initia

701

Συνετρίβη ἡ καρδία μου II1suppl. 302 / V cap. Θ 5, 45 Συνέτριψα μύλας ἀδίκων II1220 / K cap. A 5, 4; *II2625 / T cap. B 8, 3 (Versio R) Συνιὼν σοφὸς δέξεται *II22393 / PMLb cap. Π 21, 4 Συντελεσθήτω πονηρία ἁμαρτωλῶν II1269 / K cap. A 10, 3 Συντήρησον καὶ πρόσεχε II1548 / K cap. Γ 1, 3; II11517 / K cap. N 3, 5; *II2755 / T cap. Γ 8, 9 Συντήρησον καιρὸν καὶ πρόσεχε *II22001 / R cap. Ν 6, 5 Συντήρησον καιρὸν καὶ φύλαξαι II11267 / K cap. K 5, 5 Συντρίβει ἀπειλὴ καρδίαν II1441 / K cap. A 27, 1; *II2453 / T cap. A 32, 4 Σύντριψον τὸν βραχίονα II1271 / K cap. A 10, 5 Σωκράτης σοφὸν διατοῦτο II1995 / K cap. E 23, 3 Σῶμα ἔκτισεν ὁ θεός II134 / K cap. A 1, 34 Σῶσόν με, ὁ θεός, ὅτι εἰσήλθοσαν II1suppl. 283 / V cap. Θ 5, 23 Σῶσόν με, κύριε, ὅτι ἐκλέλοιπεν II11997 / K cap. Σ 10, 1; *II2257 / T cap. A 14, 3 Σωτηρία δὲ τῶν δικαίων *II21039 / T cap. Δ 22, 10 Σωτηρία τῶν δικαίων II1suppl. 72 / V cap. Δ 28, 5 Σωτήριοι αἱ γεννήσεις II116 / K cap. A 1, 16 Σώφρονες δὲ οἱ διὰ τὸ μὴ πιστεύειν II1809 / K cap. E 2, 14 Σωφρόνων ἀνδρῶν οἵτινες παιδεύονται *II22251 / PMLb cap. Π 2, 48 Τὰ ἀκολουθοῦντα τοῖς πολεμουμένοις *II22341 / R cap. Π 11, 7 Τὰ ἀκούσια τῶν ἀδικημάτων *II21411 / T cap. E 13, 21 Τὰ ἀκούσια, ἡμίσεα κακῶν II1968 / K cap. E 18, 14 Τὰ ἄλλα τῶν κτημάτων II1803 / K cap. E 2, 8 Τὰ ἀνθρώπινα ταῦτα σκιᾶς II1158 / K cap. A 3, 41 Τὰ ἀπὸ χρόνου ἀρξάμενα II1481 / K cap. B 1, 17; II1suppl. 139 / V cap. A 8, 25 Τὰ αὐτὰ καθήκοντα πολλάκις II1705 / K cap. Δ 7, 12 Τὰ βουλήματα τῶν ἀγαθῶν II1736 / K cap. Δ 11, 7 Τὰ γὰρ ἀόρατα αὐτοῦ ἀπὸ κτίσεως II suppl. 145 / PMLb cap. K 13M, 3 Τὰ γενήματα τῶν ἔργων II1776 / K cap. E 1, 9 Τὰ δ’ ὕστατα δέρκεο πάντα *II2987 / T cap. Δ 19, 7 Τὰ ἐκπορευόμενα ἐκ τοῦ στόματος II11214 / K cap. K 1, 15 Τὰ ἐλέη σου, κύριε, εἰς τὸν αἰῶνα *II21566 / T cap. E 49, 5 Τὰ ἐν Ἅδου κακὰ οὐ θεὸν II195 / K cap. A 2, 17; II11104 / K cap. Θ 5, 12; *II277 / T cap. A 2, 17 Τὰ ἐναντία ἅμα τῷ αὐτῷ II1396 / K cap. A 22, 35 Τὰ ἔργα κυρίου πάντα ἀγαθά *II21702 / R cap. Κ 1, 13 Τὰ ἔργα κυρίου πάντα καλὰ *II22635 / PMLb cap. Τ 2, 2 Τὰ ἔτη ἡμῶν ὡσεὶ ἀράχνη II1131 / K cap. A 3, 14; *II214 / T cap. A 1, 14 Τὰ ἴδια κακὰ καιρὸν οὐ δίδωσι II11154 / K cap. Θ 8, 40 Τὰ καλά, κἂν φθόνῳ *II22760 / PMLb cap. Φ 2, 20 Τὰ κατὰ γαστρὸς βρέφη II1suppl. 40 / V cap. Γ 10, 2 Τὰ κατάλοιπα τῆς κάμπης II1335 / K cap. A 20, 7 Τὰ κρυπτά, κυρίῳ τῷ θεῷ *II2286 / T cap. A 17, 1 Τὰ μὲν ἀκούσια ἁμαρτήματα II1964 / K cap. E 18, 10; *II21406 / T cap. E 13, 16 Τὰ μὲν ἄλλα τετράποδα [II163 / K cap. A 1, 63]

702

Initia

Τὰ μὲν γάρ ἐστιν ῥευστὰ II1162 / K cap. A 3, 45 Τὰ μὲν σπήλαια καὶ αἱ πέτραι *II21021 / T cap. Δ 21, 21 Τὰ μὲν τῶν τυχόντων ἁμαρτήματα II1254 / K cap. A 7, 7 Τὰ μέτρα πλεονάζοντα II11887 / K cap. Σ 1, 33 Τὰ πάντα ἐγένετο ἀπὸ τοῦ χοός II112 / K cap. A 1, 12 Τὰ πάντα ἐγένετο ἀπὸ χοός *II216 / T cap. A 1, 16; *II22875 / PMLb cap. Ω 1, 6 Τὰ παρόντα πάντα ἀράχνης II1179 / K cap. A 3, 62 Τὰ περὶ τῆς θεότητος [II125 / K cap. A 1, 25] Τὰ πλείονα τῶν ἔργων *II2301 / T cap. A 17, 16 Τὰ πρόβατα, μὴ ποιμαίνετε *II22640 / PMLb cap. Τ 2, 7 Τὰ τέλη τῶν ἐπιστημῶν II12064 / K cap. T 5, 12 Τὰ τῶν προτέρων κολαστήρια *II21815 / R cap. K 17, 14 Τὰ χρόνῳ κρατυνθέντα πάθη II11917 / K cap. Σ 3, 8 Τάδε λέγει ἀδωναῒ κύριος· Ἀνθ’ ὧν ἐπελάθου *II2351 / T cap. A 21, 15 Τάδε λέγει κύριος· Ἀνθ’ ὧν ἐπεκρότησας II1857 / K cap. E 5, 6; *II21289 / T cap. E 8, 11 Τάδε λέγει κύριος· Ἀνθ’ ὧν ἐπεχάρητε II1858 / K cap. E 5, 7; *II21290 / T cap. E 8, 12 Τάδε λέγει κύριος· Ἀνθ’ ὧν ὑψώθησαν II11187 / K cap. I 3, 8; *II2suppl. 17 / R cap. I 2, 7 Τάδε λέγει κύριος· Ἀπόστρεψον τὸν *II22271 / PMLb cap. Π 3, 15 Τάδε λέγει κύριος· Ἐὰν ἐξαγάγῃς τίμιον II1635 / K cap. Δ 2, 3 Τάδε λέγει κύριος· Ἐὰν θέλητε *II266 / T cap. A 2, 6 Τάδε λέγει κύριος· Ἐὰν ταῖς ὁδοῖς *II21178 / T cap. E 1, 29 Τάδε λέγει κύριος· Ἐγὼ ἀνέσχον *II22261 / PMLb cap. Π 3, 5 Τάδε λέγει κύριος, ἐκτείνων οὐρανόν *II220 / T cap. A 1, 20 Τάδε λέγει κύριος· Ἐπειδὴ δέδωκας II1506 / K cap. B 2, 8; *II2597 / T cap. B 6, 11 Τάδε λέγει κύριος ἐπὶ τοὺς προφήτας *II21429 / T cap. E 31, 6; *II22376 / PMLb cap. Π 17, 6 Τάδε λέγει κύριος· Ἰδοὺ ἐγὼ ἐπάγω II suppl. 47 / PMLb cap. A 17, 2 Τάδε λέγει κύριος· Ἰδοὺ ἐγὼ πλάσσω *II2153 / T cap. A 6, 22 Τάδε λέγει κύριος· Ἰδοὺ οἱ δουλεύοντές *II21014 / T cap. Δ 21, 14 Τάδε λέγει κύριος· Νεώσατε *II2907 / T cap. Δ 13, 14 Τάδε λέγει κύριος· Ὃν τρόπον *II2901 / T cap. Δ 13, 8 Τάδε λέγει κύριος παντοκράτωρ· Λαλεῖτε ἀλήθειαν *II2113 / T cap. A 5, 15 Τάδε λέγει κύριος παντοκράτωρ· Οὗτοι οἱ λόγοι *II2415 / T cap. A 27, 5 Τάδε λέγει κύριος· Στῆτε ἐπὶ II11586 / K cap. Ο 3, 16; *II22081 / R cap. Ο 3, 9 Τάδε λέγει κύριος τοῖς εὐνούχοις· Ὅσοι *II21412 / T cap. E 14, 1 Τάδε λέγει κύριος τῶν δυνάμεων *II2350 / T cap. A 21, 14 Τάδε λέγει κύριος ὕψιστος *II22229 / PMLb cap. Π 2, 26 Τάδε λέγει ὁ ἀνὴρ τοῖς πιστεύουσιν *II2737 / T cap. Γ 7, 9 Ταλαιπωρίᾳ ἐταλαιπωρήσαμεν II11144 / K cap. Θ 8, 30 Τάλας ἐγώ, οὐδὲ ἐμνήσθην II1286 / K cap. A 11, 3 Τάξιν ἔθετο σκότει II11022 / K cap. H 3, 2 Τάξις ἀρίστη παντὸς ἀρχομένῳ *II21438 / T cap. E 32, 6 Τάξις τὸ πᾶν συνεστήσατο *II21703 / R cap. Κ 1, 14; *II22642 / PMLb cap. Τ 2, 9

Initia

703

Τάξις τὸν ἄνθρωπον ἐκ λογικοῦ II150 / K cap. A 1, 50; *II251 / T cap. A 1, 51 Τάξις τῶν ὄντων ἐστὶ μήτηρ II12066 / K cap. T 6, 2 Ταράσσεται ἄνθρωπος, καὶ τὸ τέλος II1177 / K cap. A 3, 60 Ταραττομένη θάλασσα ταῖς ἐμβολαῖς II1suppl. 258 / V cap. Θ 9, 21 Τὰς γὰρ ἀντιθέτους καὶ ἀνωφελεῖς II suppl. 59 / PMLb cap. A 18, 7 Τὰς ἐπηρείας καὶ ὕβρεις II11465 / K cap. M 1, 34 Τὰς μὲν καθ’ ἕκαστον ἀρρωστίας II11752 / K cap. Π 6, 9 Τὰς ὁδούς σου, κύριε *II22073 / R cap. Ο 3, 1 Τὰς παρειμένας χεῖρας II1353 / K cap. A 21, 8 Τὰς πιθήκους φασὶν ἐπειδὰν τέκωσιν II1suppl. 356 / V cap. Ξ 1, 12 Τὰς πονηρὰς τοῦ διαβόλου II1751 / K cap. Δ 12, 15; *II21143 / T cap. Δ 26, 24 Τὰς συμφορὰς ἐλεεῖν II1869 / K cap. E 5, 18; *II21305 / T cap. E 8, 27; II1suppl. 385 / V cap. Σ 1, 9 Τὰς τῶν ἀρχόντων εὐπραγίας II11318 / K cap. K 6, 40 Ταῦτα μὲν αὐτῶν τὰ σοφὰ II1411 / K cap. A 23, 9 Ταῦτα μετεσχημάτισα εἰς ἑαυτὸν *II22143 / PMLb cap. Ο 10, 8 Ταῦτα, ἀδελφοί, μετεσχημάτισα εἰς ἐμαυτὸν *II22647 / PMLb cap. Τ 3, 2 Ταύτη τοι προαναφήνας ἐν κόσμῳ II159 / K cap. A 1, 59 Ταύτην περιηχεῖν τὴν φωνὴν *II22703 / PMLb cap. Υ 4, 10 Τάφος διαδέξεται τὸ τῆς δόξης II1suppl. 206 / V cap. E 11, 22 Τάφος καὶ φθορὰ *II21346 / T cap. E 9, 36; II1suppl. 205 / V cap. E 11, 18 Τάχα γὰρ οὐκ ἔξω τῆς προκειμένης [II139 / K cap. A 1, 39] Τάχα γὰρ πρὸ τοῦ κτισθῆναι *II21141 / T cap. Δ 26, 22 Ταχεῖς ἰδοὺ ἐπὶ τὰ ὄρη II1296 / K cap. A 12, 4 Ταχὺ προκαταλαβέτωσαν II1suppl. 288 / V cap. Θ 5, 28 Τέθνηκα τῷδε τῷ ταλαιπώρῳ II1167 / K cap. A 3, 50 Τεκμηριοῖ πολλάκις τὰς τῆς ψυχῆς *II2946 / T cap. Δ 15, 15 Τέκνον ἐμόν, μύθους ποθέων II11380 / K cap. Λ 1, 24 (Versio primitiva) Τέκνον, ἐν ἀρρωστίαις σου II11503 / V cap. N 2, 3 Τέκνον, ἐν ζωῇ σου πείρασον *ΙΙ22848 / PMLb cap. Ψ 1, 10 Τέκνον, ἐν νεότητί σου ἐπίλεξαι II11493 / V cap. M 11, 8; *II21930 / R cap. Μ 2, 4 Τέκνον, ἐν πραΰτητι δόξασον *ΙΙ22846 / PMLb cap. Ψ 1, 8 Τέκνον, ἐν τῇ ζωῇ σου πείρασον II1603 / K cap. Γ 4, 3 Τέκνον, ἐπὶ νεκρῷ κατάγαγε II11072 / K cap. Θ 3, 21 Τέκνον, ζωὴν ἐπαιτήσεως II1311 / K cap. A 15, 1; *II21493 / T cap. E 37, 1 Τέκνον, ἥμαρτες· ἡσύχασον *II2528 / T cap. A 42, 7 Τέκνον, μὴ περὶ πολλὰ ἔστωσαν *II21379 / T cap. E 11, 7 Τεκταινόμενος ἀγαθά, ζητεῖ χάριν II1192 / K cap. A 4, 7; II1772 / K cap. E 1, 5 Τελείας ψυχῆς ἐστὶ τὸ ἀμέριμνον II11837 / K cap. Π 17, 5 Τέλειοι ὄντες, τέλεια φρονεῖτε *II276 / T cap. A 2, 16 Τέλειον ἰατρὸν λέγομεν *II21688 / T cap. Ι 3, 13; *II22661 / PMLb cap. T 5, 9; II1suppl. 388 / V cap. T 6, 9 Τελειωθεὶς ἐν ὀλίγῳ, ἐπλήρωσε II1suppl. 260 / V cap. Θ 7, 15 Τελευτήσαντος ἀνδρὸς δικαίου *II21110 / T cap. Δ 25, 5 Τέλος λόγου, τὸ πᾶν ἄκουε *II21177 / T cap. E 1, 28 …τέρματος ἆσσον ἐλαύνων II1565 / K cap. Γ 1, 20; *II2986 / T cap. Δ 19, 6

704

Initia

Τέσσαρά ἐστιν ἐλάχιστα II11005 / K cap. Z 1, 5 Τετήρηνται οἱ τῶν λεόντων II1suppl. 249 / V cap. Z 2, 43 Τῇ βδέλλῃ τρεῖς θυγατέρες II1331 / K cap. A 20, 3 Τῇ ἑαυτοῦ φωτοειδεῖ μορφῇ *II235 / T cap. A 1, 35 …τῇ τιμῇ ἀλλήλους προηγούμενοι *II22631 / PMLb cap. Τ 1, 5 …τῇ φιλαδελφίᾳ εἰς ἀλλήλους II12045 / K cap. T 3, 3 Τῇ ψυχῇ αὐτοῦ ἀγαθοποιεῖ *II2101 / T cap. A 5, 3 Τὴν ἀνθρώπου ποίησιν *II257 / T cap. A 1, 57 Τὴν ἀνομίαν μου ἐγνώρισα II1576 / K cap. Γ 2, 5; *II2732 / T cap. Γ 7, 4 Τὴν ἀνομίαν μου ἐγὼ ἀναγγελῶ II1577 / K cap. Γ 2, 6; *II2733 / T cap. Γ 7, 5 Τὴν αὐτὴν ἀκολουθίαν εὑρήσεις *II22027 / PMLb cap. Ξ 1, 2 Τὴν γυναῖκα οὐκ ἐπιθυμήσεις II1903 / K cap. E 10, 1 (Versio K) Τὴν δόξαν μου ἑτέρῳ οὐ δώσω II1suppl. 196 / V cap. Δ 24, 2 Τὴν εὐταξίαν μητέρα *II22666 / PMLb cap. Υ 1, 9 Τὴν καρδίαν ἀντὶ τοῦ ἡγεμονικοῦ II11220 / K cap. K 1, 21 Τὴν κοιλίαν μου ἀλγῶ II1suppl. 297 / V cap. Θ 5, 40 Τὴν μὲν ὀλκάδα ὀρέξει II11044 / K cap. Θ 1, 15 Τὴν ὀργήν μου εἰς ἔθνος II1suppl. 369 / V cap. Π 31, 8 Τὴν προφανῆ κακίαν *II22737 / PMLb cap. Υ 9, 7 Τὴν τέχνην φύσεως μίμημα *II22656 / PMLb cap. T 5, 4 Τὴν τρυγόνα φασὶν II11563 / K cap. O 1, 18; II1suppl. 229 / V cap. Z 2, 23 Τηροῦμεν τὰς ἀλλήλων ἁμαρτίας *II2772 / T cap. Γ 8, 26; *II21841 / R cap. K 20, 9; II1suppl. 164 / V cap. A 11, 64; II1suppl. 186 / V cap. Γ 2, 22 Τηρῶν ἄνεμον οὐ σπερεῖ II11841 / K cap. Π 18, 3 Τῆς αὐτῆς μεθέξουσι II11790 / K cap. Π 8, 16 Τῆς Ἐλισάβετ ἐπλήσθησαν II11813 / K cap. Π 13, 9 Τῆς εὐποιΐας καὶ τῆς κοινωνίας *II2120 / T cap. A 5, 22 Τῆς σαρκὸς πρόνοιαν μὴ ποιεῖτε *II21527 / T cap. E 44, 5 Τῆς φιλοξενίας μὴ ἐπιλανθάνεσθε *II22034 / PMLb cap. Ξ 1, 9 Τῆς χρήσεως τὸ μέτρον II11191 / K cap. I 3, 12; *II21668 / T cap. Ι 2, 11 Τῆς ψυχῆς τὸ εἶδος *ΙΙ22865 / PMLb cap. Ψ 1, 27 Τί ἂν γένοιτ’ ἂν διαβολῆς III672 / K cap. Δ 4, 12 (Versio K) Τί ἂν γένοιτο διαβολῆς II1672 / K cap. Δ 4, 12 (Versio V HI PM) Τί ἂν γένοιτο τῶν βασκάνων II12193 / K cap. Φ 2, 37 Τί ἄν τις ἐν καιρῷ φαιδρότητος II11016 / K cap. H 1, 6 Τί ἄνθρωπος, καὶ τί ἡ χρῆσις *II226 / T cap. A 1, 26 Τί ἀνταποδώσω τῷ κυρίῳ *II21568 / T cap. E 49, 7 Τί ἄτοπον Ὀζίας ἐποίει *II22639 / PMLb cap. Τ 2, 6 Τί βλέπεις τὸ κάρφος II1550 / K cap. Γ 1, 5; *II2757 / T cap. Γ 8, 11 Τί γὰρ ἀπέστη τοῖς μεθύουσι II11463 / K cap. M 1, 32 Τί γὰρ ὠφελήσει ἄνθρωπος II suppl. 55 / PMLb cap. A 18, 3 Τί δὲ θάλασσα καὶ γῆ II11049 / K cap. Θ 1, 20 Τί δέ, οἱ τοῖς ὑψηλοῖς θρόνοις II suppl. 106 / PMLb cap. Δ 32, 11 Τί ἐροῦμεν, οἱ σιτῶναι II11412 / K cap. Λ 3, 17 Τί ἐροῦσιν, οἱ σιτῶναι *II21900 / R cap. Λ 3, 12

Initia

705

Τί ἐστι τελώνιον; Ἀναίσχυντος II12037 / K cap. Τ 1, 3 Τί ἐστι τελώνιον; Ἁρπαγὴ II12036 / K cap. T 1, 2 Τί ἐστιν ἄνθρωπος ὅτι μιμνήσκῃ *II265 / T cap. A 2, 5 Τί ἐστιν· Ἐν αἵματι ψυχῆς κρέας *ΙΙ22863 / PMLb cap. Ψ 1, 25 Τί ἐστιν Ἕως τοῦ ἐπιστρέψαι σε *II296 / T cap. A 3, 10 Τί ἔτι πληγῆτε προστιθέντες ἀνομίαν *II22262 / PMLb cap. Π 3, 6 Τί ἐτόλμησεν ἡ καρδία σου II1502 / K cap. B 2, 4; *II2588 / T cap. B 6, 2 Τί θαυμαστόν, εἰ Χριστὸς ἀληθεύει *II21095 / T cap. Δ 24, 22 Τί κοινωνήσει λύκος ἀμνῷ II1444 / K cap. A 28, 2; *II2511 / T cap. A 40, 2 Τί κοινωνήσει χύτρα πρὸς λέβητα II1445 / K cap. A 28, 3; *II2512 / T cap. A 40, 3; *II22585 / PMLb cap. Σ 15, 4 Τί λογίζεσθε ἐπὶ κύριον II11000 / K cap. E 25, 2; *II22222 / PMLb cap. Π 2, 19 Τί μοι διοχλεῖς, οὐδὲν ἠδικημένος II1760 / K cap. Δ 12, 24 (Versio primitiva) Τί μοι παρενοχλεῖς, μηδὲν ἠδικημένος II1760 / K cap. Δ 12, 24 (Paraphrasis) Τί οὐκ ἐπιτρέπομεν τὰ ἑαυτοῦ II11078 / K cap. Θ 3, 27 Τί οὖν ἂν γένοιτο τῆς νόσου II12179 / K cap. Φ 2, 23 Τί πάντα τὸν δύστηνον II11707 / K cap. Π 1, 6; *II2606 / T cap. B 6, 20; II1suppl. 183 / PMLb cap. B 2M/1P, 14 Τί περιέσσευσεν ἄνθρωπος II1137 / K cap. A 3, 20 Τί περιστέλλεις τῇ ὑποκρίσει II12192 / K cap. Φ 2, 36 Τί πρὸς ταῦτα ἐροῦμεν II suppl. 45 / PMLb cap. A 16, 5 Τί πρὸς ταῦτα φήσουσιν τῷ Μωϋσεῖ II15 / K cap. A 1, 5 Τί σοφισθήσεται ὁ κρατῶν II1595 / K cap. Γ 3, 12; *II2682 / T cap. Γ 1, 25 Τί τὰς χεῖρας δήσαντες *II22804 / PMLb cap. Φ 8, 12 Τί τὸ ἄχυρον πρὸς II1443 / K cap. A 28, 1; *II2510 / T cap. A 40, 1 Τί τὸ κωλύον τὴν σάρκα *II294 / Τ cap. A 3, 8 Τί τὸν ἀρχέκακον δαίμονα *II22755 / PMLb cap. Φ 2, 15 Τί χρηστότητος δόγμα II1210 / K cap. A 4, 25 Τί ὠφελεῖ γλυπτόν *II21589 / T cap. E 51, 3 Τί ὠφέλησαν οἱ τῶν Ἑλλήνων II1suppl. 140 / V cap. A 8, 31 Τί ὠφέλησεν ἡμᾶς ἡ ὑπερηφανία II1145 / K cap. A 3, 28 Τίμα ἰατρὸν πρὸς τὰς χρείας *II21677 / T cap. Ι 3, 2 Τιμᾶν χρὴ λόγους ἐνδόξους II11358 / K cap. Λ 1, 2 Τιμὴ τίς ἂν γένοιτο *II21249 / T cap. E 3, 20; *II22632 / PMLb cap. Τ 1, 6 Τίμιος ἐναντίον κυρίου *II21108 / T cap. Δ 25, 3; II1suppl. 88 / V cap. Δ 29, 2 Τιμῶμεν ἄνδρας ἁγίους *II21118 / T cap. Δ 25, 13; II1suppl. 93 / V cap. Δ 29, 7 Τιμῶμεν τὰς τῶν ἁγίων θήκας II1suppl. 92 / V cap. Δ 29, 6 Τιμῶμεν τῶν ἁγίων τὰς θήκας *II21117 / T cap. Δ 25, 12 …τινὰ ὡς φόβητρα καὶ μορμολύκια II11351 / K cap. K 14, 1 Τινὲς ἀποδημητικοὶ τῶν ἰχθύων II1suppl. 219 / V cap. Z 2, 13 Τινὲς μὲν γὰρ αὐτῶν οὐδὲ εἶναι θεὸν II suppl. 63 / PMLb cap. A 19, 4 Τινὲς τῶν Ἐπικουρείων II suppl. 26 / PMLb cap. A 13, 5 Τίνι εὐχαριστητέον πλὴν θεῷ *II21578 / T cap. E 49, 17 Τίνι ὁμοιώσω τὴν γενεὰν ταύτην II suppl. 93 / PMLb cap. Γ 17M, 10 Τίνι ὁμοιώσω τοὺς ἀνθρώπους II1631 / K cap. Δ 1, 2 Τίνι οὐαί; Τίνι θόρυβος; Τίνι ἀηδίαι II11453 / K cap. M 1, 22

706

Initia

Τίνι οὐαί; Τίνι θόρυβος; Τίνι κρίσις II11437 / K cap. M 1, 6 Τίνι πρόσκεισαι ἢ τίνι μέλλεις II11280 / K cap. K 6, 2 Τίνι ὑπόχρεως ὢν πέπρακα *II2346 / T cap. A 21, 10 Τίνος ἕνεκεν ἀγανακτεῖς II11800 / K cap. Π 11, 4 Τινῶν ἀνθρώπων αἱ ἁμαρτίαι *II21553 / T cap. E 47, 2 Τίς ἀκούων τὸν κίνδυνον *II2452 / T cap. A 32, 3 Τίς ἂν πιστεύσειεν τοῖς ξένοις *II22054 / PMLb cap. Ο 1, 15; *II22435 / PMLb cap. Σ 1, 5 Τίς ἀναβήσεται εἰς τὸν οὐρανὸν II11988 / K cap. Σ 8, 10 Τίς ἀναγγελεῖ τὰ ἐξ ἀρχῆς *II2294 / T cap. A 17, 9 Τίς ἄνθρωπος συνετός *II21476 / T cap. E 36, 15 Τίς ἀποκαλύψει πρόσωπον II1739 / K cap. Δ 12, 3; *II21126 / T cap. Δ 26, 7 Τίς βασιλεὺς πορευόμενος *II2540 / T cap. B 1, 7 Τίς βίος; Ἐκ τύμβοιο θορὼν II1173 / K cap. A 3, 56 (Versio primitiva) Τίς βίος Ποία ζωή; ἐκ τάφου II1173 / K cap. A 3, 56 (Paraphrasis) Τίς γὰρ τὸ κάλλος καὶ τὸ μέγεθος II suppl. 150 / PMLb cap. K 13M, 8 Τίς γνώσεται βουλὴν θεοῦ *II2298 / T cap. A 17, 13 Τίς δὲ ἡμέρα καὶ νύξ II11027 / K cap. H 3, 7 Τίς δώσει ἐν κεφαλῇ μου ὕδωρ II1suppl. 298 / V cap. Θ 5, 41 Τίς δώσει τῇ κεφαλῇ μου ὕδωρ II12025 / K cap. Σ 15, 3 Τίς ἔγνω νοῦν κυρίου *II2304 / T cap. A 17, 19 Τίς ἔδωκεν εἰς ἁρπαγὴν τὸν Ἰακὼβ *II21464 / T cap. E 36, 3 Τίς ἔδωκεν εἰς διαρπαγὴν τὸν Ἰακὼβ *II2345 / T cap. A 21, 9 Τίς ἐλεήσει ἐπαοιδὸν II1279 / K cap. A 10, 13; II11429 / K cap. Λ 6, 1; *II21584 / T cap. E 50, 6 Τίς ἐξ ὑμῶν ἕξει φίλον καὶ πορεύσεται II11701 / K cap. O 13, 2 Τίς ἐξ ὑμῶν μεριμνῶν δύναται II1378 / K cap. A 22, 17 Τίς ἐξαμαρτὼν οὐχ’ ὥσπερ *ΙΙ22545 / PMLb cap. Σ 10, 8 Τίς ἐστιν ἄνθρωπος, ὃς ζήσεται II12268 / K cap. Ω 1, 1 Τίς ζωὴ ἐλαττουμένῳ οἴνου II11665 / K cap. O 9, 11 Τίς ἡ ἀπόδειξις; Ἢ δεῖξον II1924 / K cap. E 11, 6 Τίς ἡ μίξις ἡμῶν; Τίς ἡ κίνησις II151 / K cap. A 1, 51; *II254 / T cap. A 1, 54 Τίς ἠδύνατο παραβῆναι *II2114 / T cap. A 5, 16; *II22179 / PMLb cap. Π 1, 13 Τίς ἡμέρας καὶ νυκτὸς πρόσληψίς II11024 / K cap. H 3, 4 Τίς ἡτοίμασεν κόρακι II11002 / K cap. Z 1, 2 Τίς με θείη κατὰ μῆνα II1906 / K cap. E 10, 4; *II22175 / PMLb cap. Π 1, 9 Τίς μετοχὴ δικαιοσύνῃ II1447 / K cap. A 28, 5; *II2513 / T cap. A 40, 4 Τίς ὁ κακώσων ὑμᾶς II1202 / K cap. A 4, 17 Τίς ὁ κύκνῳ συνυφαίνων II1suppl. 246 / V cap. Z 2, 40 Τίς ὁ τῇ σοφίᾳ κατασκευάσας II146 / K cap. A 1, 46 Τίς ὁ τοῖς γυψὶν προαγγέλλων II1suppl. 234 / V cap. Z 2, 28 Τίς ὁ τρόπος τῆς μελωδίας II1suppl. 236 / V cap. Z 2, 30 Τίς οὐκ οἶδε τὸ αἴνιγμα *II22905 / PMLb cap. Ω 1, 40; II1suppl. 421 / V cap. Ω 1, 24 Τίς οὐκ οἶδεν ὅτι κριθαῖς II11545 / K cap. Ξ 2, 14 Τίς πιστεύσει εὐζώνῳ II11325 / V cap. K 5, 7; *II21847 / R cap. Κ 21, 4

Initia

707

Τίς σοφὸς καὶ συνήσει ταῦτα *II22077 / R cap. Ο 3, 5 Τίς συνήγαγεν ἀνέμους II1365 / K cap. A 22, 4 Τίς τῆς περὶ πάντα σοφίας *II2311 / T cap. A 17, 26 Τίς χάρις, ἐὰν σὺ πίθηκον ἔχῃς II11356 / K cap. K 15, 5 (Paraphrasis) Τίς χάρις, ἢν σὺ πίθηκον ἔχῃς II11356 / K cap. K 15, 5 (Versio primitiva) Τίς ὠφέλεια ἐν τῷ αἵματί μου II1suppl. 270 / V cap. Θ 6, 4 Τὸ ἄδοξα πράττοντα ἔνδοξον II11630 / K cap. O 6, 19 Τὸ ἀκούσιον οὐ κρίνεται II1962 / K cap. E 18, 8; *II21404 / T cap. E 13, 14 Τὸ ἀκούσιον οὐδὲ μόνιμον II1529 / K cap. B 4, 6; *II281 / T cap. A 2, 21 Τὸ ἀκούσιον, πρὸς τὸ τυραννικὸν II1528 / K cap. B 4, 5; *II2617 / T cap. B 7, 10 Τὸ ἄνισον λυπηρὸν *II21652 / T cap. Ι 1, 10 Τὸ ἅπαξ τινὰ μετανοήσαντα II1287 / K cap. A 11, 4; II1suppl. 12 / V cap. A 14, 12 Τὸ ἀπερίσκεπτον εἰς ἐπιβουλὴν II1886 / K cap. E 7, 7 Τὸ ἀπρονόητον καὶ ἀνεπίσκοπον II1283 / K cap. A 10, 17 Τὸ ἄρχειν ἑκόντων χρησιμώτατον *II2619 / T cap. B 7, 12 (Versio T HIII) Τὸ αὐτὸ εἰς ἀλλήλους φρονεῖτε II suppl. 102 / PMLb cap. Δ 32, 7 Τὸ αὐτὸ τοῦ αὐτοῦ ὁμοίως μεῖζον II1391 / K cap. A 22, 30 Τὸ αὐτὸ φρονεῖτε, τὴν αὐτὴν ἀγάπην *II22446 / PMLb cap. Σ 2, 11 Τὸ βεβιασμένον ἀηδὲς II1532 / K cap. B 4, 9; *II2621 / T cap. B 7, 14 Τὸ γεγεννημένον ἐκ τῆς σαρκὸς II11980 / K cap. Σ 8, 2; II1suppl. 23 / V cap. Γ 1, 7 Τὸ γέλωτι ἀκρατεῖ II11301 / K cap. K 6, 23 Τὸ γεννητὸν οὐδέποτε *II2996 / T cap. Δ 20, 7 Τὸ γινώσκειν ἑαυτὸν ἐστὶν ἐπιστήμη *II2753 / T cap. Γ 8, 7 Τὸ γνῶναι νόμον διανοίας *II21169 / T cap. E 1, 20 Τὸ δὲ ἀρασάμενον τί χρῆμα *II21029 / T cap. Δ 21, 29 Τὸ δὲ Πάντα ἀλήθευσον ἀφιλοσόφου II11952 / K cap. Σ 5, 10 Τὸ δὲ τῶν πελαργῶν II1suppl. 226 / V cap. Z 2, 20 Τὸ δοκεῖν, οὐδὲν πρὸς ἡμᾶς *II22148 / PMLb cap. Ο 10, 13 Τὸ δουλεύειν θεῷ μέγιστον *II21027 / T cap. Δ 21, 27 Τὸ εἰδέναι τινὰ ὅτι ἀγνοεῖ II11497 / V cap. M 11, 12; *II21937 / R cap. Μ 2, 11 Τὸ ἑκάστου προσφυὲς καὶ τὴν ἀνυπέρθετον *II21490 / T cap. E 36, 29 Τὸ ἑκάστῳ προσώπῳ τὰ ἀκόλουθα II11175 / K cap. I 2, 6 Τὸ ἑκούσιον λυπηρὸν τοῦ ἀκουσίου II1suppl. 122 / V cap. Φ 3, 19 Τὸ ἐκτραγωδεῖν καὶ ἐπικομπάζειν *II2530 / T cap. A 42, 9 Τὸ ἔλεος τοῦ κυρίου ἀπὸ τοῦ αἰῶνος *II21165 / T cap. E 1, 16 Τὸ ἔλεος ὑμῶν ὡς νεφέλη II suppl. 36 / PMLb cap. A 15, 2 Τὸ ἐν βαθεῖ κάρῳ κατακρατεῖσθαι II12121 / K cap. Υ 3, 7 Τὸ ἐν ἐσθῆτι εὐχροίας περισκοπεῖν II11194 / K cap. I 3, 15 Τὸ ἐν τοῖς ὀνόμασιν ἀτακτεῖν II1433 / K cap. A 25, 12 Τὸ ἐπαισθάνεσθαι τῶν ἐσφαλμένων *II2746 / T cap. Γ 7, 18 Τὸ ἐπὶ μικροῖς ἢ μεγάλοις ἁμαρτεῖν *II2357 / T cap. A 21, 21 Τὸ ἐπὶ πλούτῳ κομπάζειν II11355 / K cap. K 15, 4; *II21745 / R cap. K 6, 5 Τὸ ἐπιτιμᾶν οὐ μέγα II1922 / K cap. E 11, 4; *II21551 / T cap. E 46, 11 Τὸ ἕτοιμον εἰς ἐξουσίαν II1suppl. 118 / V cap. Φ 3, 15 Τὸ εὐδαιμονεῖν οὐκ ἄνευ τοῦ εὐνομεῖν *II21540 / T cap. E 45, 6

708

Initia

Τὸ εὐϊματεῖν μειρακιῶδες II11197 / K cap. I 3, 18; *II21672 / T cap. Ι 2, 15 Τὸ εὔνομον καὶ τὸ ἴσον εἰρήνης *II21655 / T cap. Ι 1, 13 Τὸ ζητεῖν καὶ πυνθάνεσθαι II11495 / V cap. M 11, 10; *II21934 / R cap. Μ 2, 8 Τὸ ἠναγκασμένον καὶ παρὰ φύσιν II1527 / K cap. B 4, 4; *II2615 / T cap. B 7, 8 Τὸ †καθ’ ἑτέραν ἀξίαν† εὐδοκιμῆσαι *II2131 / T cap. A 5, 33 Τὸ κάλλιστον καὶ φιλανθρωπότατον II11784 / K cap. Π 8, 10; *II22300 / PMLb cap. Π 5, 12; *II22370 / E cap. 174, 11 Τὸ καλὸν ποιοῦντες, μὴ ἐκκακῶμεν *II2119 / T cap. A 5, 21 Τὸ κατ’ εἰκόνα γενόμενον [II141 / K cap. A 1, 41] Τὸ κατ’ εἰκόνα οὐκ ἐν σώματι *II256 / T cap. A 1, 56 Τὸ κοινὸν καὶ σύννομον *II22455 / PMLb cap. Σ 2, 20 Τὸ κοινωνικὸν καὶ ἐπίμικτον *II22457 / PMLb cap. Σ 2, 22 Τὸ κουρὰς καὶ ἀμπεχόνας II11192 / K cap. I 3, 13 Τὸ κρίμα μου ὡς φῶς ἐξελεύσεται *II22611 / PMLb cap. Σ 17, 1 Τὸ κώνειον οἱ ψάρες βόσκονται II11009 / K cap. Z 1, 9 Τὸ λαμπρῶς εἰς μέσον ἐπαινεῖν II12084 / K cap. Υ 1, 18 Τὸ λαμπρῶς μὲν ἐπαινεῖν *II22682 / PMLb cap. Υ 2, 16 Τὸ λέγειν ἄνευ τοῦ πράττειν *II2204 / T cap. A 10, 16 Τὸ μὲν ἄκοντας σώζειν II1114 / K cap. A 2, 36 Τὸ μὲν ἁπλῶς παρρησιάζεσθαι *II22287 / PMLb cap. Π 4, 7 Τὸ μὲν ἁπλῶς παρρησιάσασθαι II11277 / K cap. K 5, 15; *II21721 / R cap. Κ 2, 16 Τὸ μὲν ἐκ τῶν ὄντων αἰσχρῶν II12096 / K cap. Υ 1, 30 Τὸ μὲν κακῶς ἀγορεύειν II12113 / K cap. Υ 2, 15 Τὸ μὲν πάλαι δωρηθὲν *II2533 / T cap. A 43, 3 Τὸ μὲν πρωτότοκον II11817 / K cap. Π 14, 2 Τὸ μετὰ νηστείας εἶναι *II22022 / R cap. Ν 8, 13 Τὸ μετὰ τὴν γέννησιν αὐτεξούσιον II194 / K cap. A 2, 16 Τὸ μὴ ἁμαρτάνειν μηδὲν *II2529 / T cap. A 42, 8 Τὸ μὴ κυρίως ὂν II1175 / K cap. A 3, 58 Τὸ μηδένα ἀδικεῖν *II21656 / T cap. Ι 1, 14; II1suppl. 321 / V cap. I 4, 7 Τὸ νέμειν ἴσα τοῖς ἀνίσοις II11174 / K cap. I 2, 5; *II21653 / T cap. Ι 1, 11 Τὸ ξίφος ἀμφιβαλοῦ *II21310 / T cap. E 8, 32 Τὸ οἴεσθαι τοῦ εἶναι πλεῖστον *II22146 / PMLb cap. Ο 10, 11 Τὸ ὅμοια τοῖς τὰς ἀξίας II11178 / K cap. I 2, 9 Τὸ οὐράνιον φυτόν, ὁ ἄνθρωπος *II242 / T cap. A 1, 42 Τὸ παιδεύειν ἄλλους ἐπιχειρεῖν II12243 / K cap. Φ 6, 5 Τὸ παρὰ γνώμην γινόμενον *II2622 / T cap. B 7, 15 Τὸ περὶ θεὸν ἁμαρτεῖν *II2358 / T cap. A 21, 22 Τὸ περὶ τὴν φωνὴν ἀσκεῖν *II2397 / T cap. A 24, 15 Τὸ πνεῦμα ῥητῶς λέγει *ΙΙ22555 / PMLb cap. Σ 11, 10 Τὸ προγινώσκειν τὰ ἐσόμενα *II2309 / T cap. A 17, 24 Τὸ προδήλως ἐχθρόν II1885 / K cap. E 7, 6; *II21372 / T cap. E 10, 18 Τὸ σαθρὸν διορθοῦσθε *II22454 / PMLb cap. Σ 2, 19 Τὸ στόμα σου ἐπλεόνασε II11969 / K cap. Σ 7, 1 Τὸ συναλγεῖν ἱκανὸν II12032 / K cap. Σ 15, 10 Τό τε ἄναρχον ἄτακτον II1259 / K cap. A 8, 4; *II2233 / T cap. A 12, 14

Initia

709

Τό τε γὰρ ἡλικίας οὕτως ἔχειν *II2suppl. 27 / R cap. Π 21, 6 Τὸ τέλος τῶν ἀποβησομένων *II2316 / T cap. A 17, 31 Τὸ τὴν ἡμετέραν τοῦ σώματος *II21534 / T cap. E 44, 12 Τὸ τῶν ἀδικουμένων ἡσύχιον *II22326 / R cap. Π 8, 14 Τὸ τῶν φαύλων ἄκριτον II1687 / K cap. Δ 5, 15 Τὸ ὑποτάσσεσθαι τοῖς κρείττοσιν *II21832 / R cap. Κ 19, 10 Τὸ ὑποτάττεσθαι τοῖς κρείττοσιν II1247 / K cap. A 6, 19; II11231 / K cap. K 2, 11 Τὸ φθονέειν ἀγαθοῖσιν ἴσον II12188 / K cap. Φ 2, 32 Τὸ φιλοπόνως προσδιατρίβειν II11914 / K cap. Σ 3, 5; *II22499 / PMLb cap. Σ 6, 14 Τὸ φρόνημα τῆς σαρκὸς *II22478 / PMLb cap. Σ 5, 6 Τὸ χειροποίητον ἐπικατάρατον [*II21971 / R cap. M 7, 2] Τὸ ψεῦδος ῥηθὲν ἐν πρώτοις *II22384 / PMLb cap. Π 18, 4 Τοιαῦτα, φησὶν ὁ νόμος, πράττε *II22201 / PMLb cap. Π 1, 35 Τοιαύτη ἡ τοῦ Χριστοῦ σοφία II11879 / K cap. Σ 1, 25 Τοίνυν ἡμεῖς, οἱ προεστῶτες II suppl. 4 / PMLb cap. A 10, 4 Τοιοῦτόν τι πάσχουσιν οἱ πολλοὶ *II2714 / T cap. Γ 4, 7 Τοιοῦτον τὸ ἐπὶ γῆς παίγνιον *II2579 / T cap. B 5, 37 Τοιοῦτος ὁ βίος ἡμῶν, ἀγαπητοί *II21754 / R cap. Κ 7, 9 Τοιοῦτος ὁ βίος ἡμῶν, ἀδελφοί II1164 / K cap. A 3, 47; II1suppl. 266 / V cap. Θ 7, 36 Τοῖς ἀγαπῶσι τὸν θεὸν II11775 / K cap. Π 8, 1 Τοῖς ἀμαθέσι ἡστινοσοῦν τέχνης II12061 / K cap. T 5, 9 Τοῖς ἄριστα γεηπονεῖν εἰθισμένοις II1600 / K cap. Γ 3, 17 Τοῖς ἀσκηταῖς σοφίας ἀνάγκη II11908 / K cap. Σ 2, 21 Τοῖς βιαίως ἑαυτοὺς ὑπεξάγουσιν II1457 / K cap. A 29, 3 Τοῖς ἐν μέθῃ καὶ ἀκολασίᾳ II11460 / K cap. M 1, 29; *II21924 / R cap. Μ 1, 14 Τοῖς ἡμετέροις μάλιστα ἐπιστατεῖν *II22608 / PMLb cap. Σ 16, 12 Τοῖς μὲν γνώμῃ θεοῦ κατακολουθοῦσιν *II21229 / T cap. E 2, 24 Τοῖς οὐκ ἔχουσι βίον II12194 / K cap. Φ 2, 38 Τοῖς ὄχλοις πειρώμενος ἀρέσκειν II11756 / K cap. Π 6, 13 Τοῖς πᾶσιν ὁ χρόνος *II21706 / R cap. Κ 2, 1 Τοῖς πλουσίοις ἐν τῷ νῦν αἰῶνι *II21327 / T cap. E 9, 17 Τοῖς πονηροῖς ὑποχωρεῖν II11261 / K cap. K 4, 10 Τὸν ἄνθρωπον ἔθετο ὁ θεὸς *II282 / T cap. A 2, 22 Τὸν ἀτιμάζοντα ἑαυτόν, τίς δοξάσει; *II2471 / T cap. A 34, 10 Τὸν αὐτὸν ἐπαινεῖν καὶ ψέγειν II1839 / K cap. E 4, 2; *II21237 / T cap. E 3, 8 Τὸν βασιλέα τῆς Γαὶ II1464 / K cap. A 31, 3 Τὸν βίον τοῦτον πολλαχοῦ εὑρίσκομεν II1156 / K cap. A 3, 39 Τὸν γνωστικὸν οὐδέποτε τὸ πλουτεῖν II1suppl. 38 / V cap. Γ 1, 22 …τὸν διδόντα ὑετὸν ἐπὶ τὴν γῆν II1suppl. 100 / V cap. Υ 7, 1 Τὸν δικαιοσύνης μεταποιησάμενον *II2728 / T cap. Γ 6, 12 Τὸν ἐν αἰτίᾳ φόνου *II21517 / T cap. E 42, 4 Τὸν θέλοντα βοῦν ἔλαυνε II1525 / K cap. B 4, 2; *II2611 / T cap. B 7, 4 Τὸν ἱππικὸν ἀγῶνα πρῶτος [II1suppl. 396 / V cap. T 6, 17] Τὸν κατὰ φιλοσοφίαν λόγον II11382 / K cap. Λ 1, 26

710

Initia

Τὸν καταλαλοῦντα λάθρα II1663 / K cap. Δ 4, 3; II11240 / K cap. K 3, 6 Τὸν κοπιῶντα γεωργὸν II1596 / K cap. Γ 3, 13; *II2686 / T cap. Γ 1, 29 Τὸν κόσμον ὁ θεὸς ἀνεξικακίᾳ *II21487 / T cap. E 36, 26; *II22280 / PMLb cap. Π 3, 24 Τὸν μὲν οὔπω τοῖς δεσμοῖς II1487 / K cap. B 1, 23; *II2584 / T cap. B 5, 42 Τὸν νηστεύοντα, εἴσω τῶν ἱερῶν II1suppl. 345 / V cap. M 5, 26 Τὸν πνευματικὸν ἀπόνηρον II1suppl. 27 / V cap. Γ 1, 11 Τὸν πρὸς ἀνάγκην ἐπιβληθέντα II1535 / K cap. B 4, 12 Τὸν σκοπὸν τῆς χρήσεως II11190 / K cap. I 3, 11; *II21667 / T cap. Ι 2, 10 Τὸν στρατιώτην οὐδὲν δεῖ ἔξω II12022 / K cap. Σ 14, 3 Τὸν τοῦδε τοῦ βίου II1492 / K cap. B 1, 28 Τὸν χαμαιλέοντα II1suppl. 245 / V cap. Z 2, 39 Τόξον δυνατῶν ἠσθένησε *II21988 / R cap. Μ 9, 3 Τόπος τῶν κατὰ γῆν ἱερώτερος *II2254 / T cap. A 13, 19 Τοσοῦτον ὁ θεὸς ὑπὲρ πάντα *II233 / T cap. A 1, 33 Τοσούτων διαγραφέντων ἡμῖν *II22414 / PMLb cap. Π 24, 7 Τότε ἀνήχθη ὁ Ἰησοῦς *II21137 / T cap. Δ 26, 18 Τότε ἐρεῖ ὁ βασιλεὺς *II2115 / T cap. A 5, 17 Τότε ἰδὼν Ἰούδας ὅτι κατεκρίθη *ΙΙ22543 / PMLb cap. Σ 10, 6 Τότε ἰδὼν ὁ Ἰούδας ὁ παραδιδοὺς II1456 / K cap. A 29, 2 Τότε Ἰησοῦς ἀνήχθη II1744 / K cap. Δ 12, 8 Τότε μάλιστα οἱ μαθηταὶ II1641 / K cap. Δ 2, 9; *II2800 / R cap. Δ 2, 12 Τότε μείζους ἡμῖν παρὰ τοῦ θεοῦ II1213 / K cap. A 4, 28 Τότε μόνον ἀπαλλαττόμεθα II11978 / K cap. Σ 7, 10 Τότε οἱ μαθηταὶ ἀφέντες ΙΙ11091 / V cap. Θ 8, 8 Τότε προσῆλθεν αὐτῷ ἡ μήτηρ II1320 / K cap. A 17, 2 Τότε στήσεται ἐν παρρησίᾳ *II21089 / T cap. Δ 24, 16 Τότε συγχώρησις γίνεται II1292 / K cap. A 11, 9 Τοῦ ἀργυρίου ὑπακούσεται *II22824 / PMLb cap. Χ 2, 1 Τοῦ βασκαίνοντος ἑαυτὸν II12172 / K cap. Φ 2, 16; *II2641 / T cap. B 14, 3; *II22749 / PMLb cap. Φ 2, 9 Τοῦ δικαίου εἰσακούσεται *II263 / T cap. A 2, 3 Τοῦ ἑκόντας ἑκόντων ἄρχειν *II2619 / T cap. B 7, 12 (Versio R) Τοῦ ἔξωθεν πολέμου πολλῷ φευκτότερον *II22346 / R cap. Π 12, 3 Τοῦ κατ’ ἀρετὴν βίου *II22203 / PMLb cap. Π 1, 37 Τοῦ κυρίου ἡ γῆ καὶ τὸ πλήρωμα *II21691 / R cap. Κ 1, 2 Τοῦ λαλεῖν ἃ χρὴ II1430 / K cap. A 25, 9 Τοῦ λόγου τὴν χρῆσιν δέδωκεν II11371 / K cap. Λ 1, 15 Τοῦ μὴ προθύμως ὠφελεῖν *II22730 / PMLb cap. Υ 8, 2 Τοῦ πιστοῦ ὅλος ὁ κόσμος II11742 / K cap. Π 5, 3; *II22400 / PMLb cap. Π 23, 2 Τοῦ τεχνίτου χοῦν λαβόντος *ΙΙ22859 / PMLb cap. Ψ 1, 21 Τοῦ φαύλου ἕτερα μὲν τὰ ἐνθύμια *II2862 / R cap. Δ 7, 12 Τοῦ φαύλου ὁ βίος ἐπίλυπος *II21773 / R cap. Κ 9, 13 Τοῦ φιλοπαθοῦς ἴδιον II11990 / K cap. Σ 8, 12 Τοὔνεκεν ἢ πτερύγεσσιν II11873 / K cap. Σ 1, 19 (Versio primitiva) Τοὺς ἁμαρτάνοντας ἐνώπιον II1935 / K cap. E 12, 9

Initia

711

Τοὺς ἀπὸ ψήφου δικαστικῆς II1463 / K cap. A 31, 2 Τοὺς ἄρξαντας εἴτε ἀγαθῶν II11791 / K cap. Π 8, 17 Τοὺς ἐκκλίνοντας εἰς τὰς στραγγαλιὰς II1suppl. 1 / V cap. A 14, 1 Τοὺς ἐν τῇ πόλει βλασφημοῦντας II1512 / K cap. B 2, 14; *II2604 / T cap. B 6, 18 Τοὺς ἐν τοῖς ἀθέσμοις *II22482 / PMLb cap. Σ 5, 10 Τοὺς πόνους τῶν καρπῶν σου *II2662 / T cap. Γ 1, 5 Τοὺς σοφοὺς καὶ συνετοὺς II11285 / K cap. K 6, 7 Τοὺς τῶν ἀστέρων περιεργάζονται II1413 / K cap. A 23, 11 Τοὺς ὕβρει φερομένους II12100 / K cap. Υ 2, 2 Τοὺς υἱούς σου σπούδαζε II suppl. 160 / PMLb cap. M 12M, 10 Τοὺς ὑπὸ βασιλέως χειροτονουμένους II1244 / K cap. A 6, 16 Τοὺς φθονεροὺς τινὲς οἴονται II12182 / K cap. Φ 2, 26 (Versio K); II12182 / K cap. Φ 2, 26 (Versio VEVO [cap. Φ 12, 21]) Τοὺς χρόνον πολὺν τρίψαντας *II22158 / PMLb cap. Ο 11, 4 Τοῦτο ἀνόμημα Σοδόμων II1832 / K cap. E 3, 9 Τοῦτο δὲ φημί, ἀδελφοί· ὁ καιρὸς II suppl. 173 / PMLb cap. M 14M, 5 Τοῦτο διαφέρει τύραννος II12050 / K cap. T 4, 3 Τοῦτο εἰδότες, ἀδελφοί, μήτε νωθεῖς II11860 / K cap. Σ 1, 6 Τοῦτο ἔσται τὸ πρόσταγμα *II22768 / PMLb cap. Φ 3, 7 Tοῦτο ἐστὶν ἀρχὴ πλάσματος *II21124 / T cap. Δ 26, 5 Τοῦτο ἦν ἄκρας ἀγαθότητος II197 / K cap. A 2, 19 Τοῦτο καὶ ἡμῖν ἐξ ἡμετέρων *II2158 / T cap. A 6, 27 Τοῦτο καὶ πνεῦμα ἐστὶν II suppl. 51 / PMLb cap. A 17, 6 Τοῦτο κρίνατε μᾶλλον *II22514 / PMLb cap. Σ 7, 8 Τοῦτο λέγω καὶ μαρτύρομαι *II22496 / PMLb cap. Σ 6, 11 Τοῦτο μόνον οὐκ ἔστι διαφυγεῖν *II22535 / PMLb cap. Σ 9, 12 Τοῦτό σοι τῆς ἐνταῦθα ζωῆς II1165 / K cap. A 3, 48 Τούτοις δὲ πᾶσιν ἐμφρόνως II11904 / K cap. Σ 2, 17 Τούτου οὐδὲν πρεπωδέστερον *II21205 / T cap. E 1, 56 Τούτου χάριν ἢ πτεροῖς II11873 / K cap. Σ 1, 19 (Paraphrasis) Τούτων ἡ ἀλαζονεία καὶ φιλαρχία *II22464 / PMLb cap. Σ 4, 2 Τούτων κάθηνται τῶν παθῶν II11774 / K cap. Π 7, 18 Τούτων φύλαξ μοι διαμένοις *II2780 / T cap. Γ 8, 34 Τράπεζα μὴ ἔχουσα μνήμην θεοῦ II1715 / K cap. Δ 8, 10; *II2874 / R cap. Δ 9, 9 Τρεπτοὶ πολύτρεπτον διαπερῶντες II1985 / K cap. E 21, 7 Τρία ἀδύνατά μοι νοῆσαι *II2420 / T cap. A 28, 1 Τρία ἐστὶν ἃ εὐόδως πορεύονται II11006 / K cap. Z 1, 6 Τρία ἐστὶν ἀδύνατά μοι νοῆσαι II1366 / K cap. A 22, 5 Τρίβοι ζωῆς ἐκκλίνουσιν II11582 / K cap. O 3, 12 Τρίβολοι καὶ παγίδες ἐν ὁδοῖς II11578 / K cap. O 3, 8; *II22084 / R cap. O 4, 3 Τρισὶ μέρεσι τὸ καθ’ ἕκαστον *II21204 / T cap. E 1, 55 Τριῶν τούτων ἀντέχεται II1suppl. 29 / V cap. Γ 1, 13 Τροφὴ γάρ ἐστιν ἡ δίδαξις II1640 / K cap. Δ 2, 8 (Versio VEVO HI) Τροφὴ καὶ τοῦ τρέφοντός ἐστιν II1640 / K cap. Δ 2, 8 (Versio K VW); *II2799 / R cap. Δ 2, 11 Τροφὴ ὀφθαλμῶν θεωρία II11651 / K cap. O 8, 11

712

Initia

Τροχὸς ἁμάξης ἔγκατα *II2280 / T cap. A 16, 8 Τύπος γίνου τῶν πιστῶν *II2197 / T cap. A 10, 9 Τῷ Ἀβραὰμ εἴρηται ἐκ προσώπου *II22460 / PMLb cap. Σ 2, 25 Τῷ ἀγαθῷ ἀνδρὶ βλασφημία *II21248 / T cap. E 3, 19 Τῷ ἁμαρτάνοντι ἔδωκεν *II21374 / T cap. E 11, 2 Τῷ γέλωτι εἶπον περιφοράν *II2702 / T cap. Γ 3, 1 Τῷ δὲ λαῷ τούτῳ ἐγεννήθη II suppl. 141 / PMLb cap. Θ 16M, 5 Τῷ εἰς τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον *II2601 / T cap. B 6, 15 (Versio R) Τῷ ἐκπορευομένῳ καὶ εἰσπορευομένῳ *II2857 / R cap. Δ 7, 7 Τῷ ἐκπορευομένῳ καὶ τῷ εἰσπορευομένῳ II11498 / V cap. M 12, 1; II1suppl. 194 / V cap. Δ 23, 7 Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ νομικὸς *II22615 / PMLb cap. Σ 17, 5 Τῷ καιρῷ τῆς τοῦ σώματος *II22896 / PMLb cap. Ω 1, 27 Τῷ Καίσαρι ὑποτάγητε II1241 / K cap. A 6, 13 Τῷ κατὰ τὴν ἑαυτοῦ φαντασίαν II11629 / K cap. O 6, 18 Τῷ λαῷ τούτῳ ἐγενήθη καρδία *II22265 / PMLb cap. Π 3, 9 Τῷ λόγῳ κυρίου οἱ οὐρανοὶ *II21692 / R cap. Κ 1, 3 Τῷ μὲν ἀγνοίᾳ τοῦ κρείττονος II1967 / K cap. E 18, 13; *II21408 / T cap. E 13, 18 Τῷ μὲν ἀκουσίως τοῦ προσήκοντος *II21402 / T cap. E 13, 12 Τῷ ὄντι ἔοικεν εἶναι πάντων χαλεπώτατον *II2776 / T cap. Γ 8, 30 Τῷ ὄντι ἔοικεν πάντων εἶναι χαλεπώτατον II1559 / K cap. Γ 1, 14 Τῷ ὄντι πολύχουν II1494 / K cap. B 1, 30; *II2268 / T cap. A 14, 14 Τῷ στόματι αὐτῶν εὐλόγουν II1suppl. 400 / V cap. Υ 4, 3 Τῷ στόματι αὐτῶν ηὐλόγουν *II2822 / HIII cap. Δ 3, 4; *ΙΙ22569 / PMLb cap. Σ 14, 1 Τῷ τεσσαρεσκαιδεκάτῳ ἔτει *II2537 / T cap. B 1, 4 Τῷ φόβῳ κυρίου ἐκκλίνει *II21855 / R cap. K 22, 7 Τῶν ἀγαθῶν αἱ ψυχαὶ ταῖς καθαρωτάταις *ΙΙ22850 / PMLb cap. Ψ 1, 12 Τῶν ἀγαθῶν ἔργων αἱ χάριτες *II2126 / T cap. A 5, 28 Τῶν ἀγγέλων ὁ στασιάσαι II1758 / K cap. Δ 12, 22; *II21148 / T cap. Δ 26, 29 Τῶν ἁμαρτανομένων τὰ μὲν ἀκούσιά ἐστι *II21401 / T cap. E 13, 11 Τῶν ἁμαρτημάτων τὰ μὲν ἀκούσιά ἐστι II1961 / K cap. E 18, 7 Τῶν ἀνθρώπων πάντων II1suppl. 383 / V cap. Σ 11, 13 Τῶν γυναικῶν αἱ ἀφρονέσταται *II21739 / R cap. Κ 5, 3 Τῶν δὲ μαθητῶν ἦν ἡ καρδία *II21648 / T cap. Ι 1, 6 Τῶν δὲ ὑπὸ τοῦ λιμοῦ φθειρομένων II11416 / K cap. Λ 3, 21 Τῶν εἰς ἐπιστήμην ὠφελιμωτάτων *II21933 / R cap. Μ 2, 7 Τῶν ἐπὶ γῆς αἱ μητέρες *ΙΙ22857 / PMLb cap. Ψ 1, 19 Τῶν θείων δωρεῶν ἱκανὸς *II2998 / T cap. Δ 20, 9 Τῶν κακῶς λεγόντων ἡμᾶς II11250 / K cap. K 3, 16 Τῶν κρυπτῶν παγίδων II11526 / K cap. N 3, 14 (Paraphrasis); *II22009 / R cap. Ν 6, 13 Τῶν λυπουμένων ὕπωχρος *II21908 / R cap. Λ 4, 6 Τῶν μελισσῶν κοινὴ II1suppl. 224 / V cap. Z 2, 18 Τῶν μὲν γὰρ ἀφανεστέρων II suppl. 108 / PMLb cap. Δ 32, 13 Τῶν πάλαι τις κληθεὶς II11394 / K cap. Λ 2, 11

Initia

Τῶν σωμάτων οἱ ἔρωτες *II21532 / T cap. E 44, 10 Τῶν τὸν πατέρα μὴ μιμουμένων *II21228 / T cap. E 2, 23 Ὕβρει μὲν ἕπεται συντριβή *II22727 / PMLb cap. Υ 6, 10 Ὕβρις ἄνδρα ταπεινοῖ II12108 / K cap. Υ 2, 10 Ὕβρις, μικρῶν κρατοῦντα *II22153 / PMLb cap. Ο 10, 18 Ὑγεία καὶ εὐεξία II12127 / K cap. Υ 4, 2; *II22662 / PMLb cap. Υ 1, 5 Ὑγεία ποθεινοτέρα μετὰ τὴν πεῖραν II12129 / K cap. Υ 4, 4 Ὑγείας ἐπιλαβούσης, ἡ νόσος II12130 / K cap. Υ 4, 5 Ὕδωρ βαθὺ βουλὴ ἐν καρδίᾳ *II2863 / R cap. Δ 8, 1 Ὕδωρ βαθὺ πολὺ ἐν καρδίᾳ II11205 / K cap. K 1, 6 Υἱὲ ἀνθρώπου, γῆ ἣ ἂν ἁμάρτῃ μοι *II21552 / T cap. E 47, 1 Υἱέ, δὸς εἰς παιδείαν II11492 / V cap. M 11, 7 Υἱέ, ἐὰν ἐγγυήσῃ σὸν φίλον *II21514 / T cap. E 42, 1 Υἱέ, ἐὰν σοφὴ γένηται II11202 / K cap. K 1, 3 Υἱέ, μή σε καταλάβῃ βουλὴ II11487 / V cap. M 11, 2 Υἱέ, μή σε πλανήσωσιν ἄνδρες *II2960 / T cap. Δ 17, 8 Υἱέ, φύλασσε τοῦ ποιῆσαι βιβλία II1537 / K cap. B 5, 1 Υἱοὶ ἀνθρώπων, ἕως πότε βαρυκάρδιοι *II2580 / T cap. B 5, 38; *II2820 / HIII cap. Δ 3, 2; *II21976 / R cap. Μ 8, 2 Υἱὸς Ἄδερ πίνων II11434 / K cap. M 1, 3 Υἱὸς καὶ πατὴρ εἰσεπορεύοντο *II22477 / PMLb cap. Σ 5, 5 Υἱὸς οὐ λήψεται τὴν ἀδικίαν II1901 / K cap. E 9, 5 Υἱὸς πλανώμενος αἰσχύνει II11853 / K cap. Ρ 1, 4 Υἱοὺς θεοῦ ἀκούων *II2718 / T cap. Γ 6, 2 Υἱῷ καὶ γυναικὶ καὶ φίλῳ II1729 / K cap. Δ 10, 3 Ὕλην ἀρετῆς ποιοῦ II1suppl. 351 / PMLb cap. N 2, 12 Ὑμεῖς, ἀδελφοί, μὴ ἐκκακεῖτε *II22622 / PMLb cap. Σ 17, 12 Ὑμεῖς δὲ ἕτοιμοι ἦτε II suppl. 28 / PMLb cap. A 13, 7 Ὑμεῖς ἐστὲ ἰατροὶ *II21676 / T cap. Ι 3, 1 Ὑμεῖς ἐστὲ σῶμα Χριστοῦ *II22637 / PMLb cap. Τ 2, 4 Ὑμεῖς ἐστὲ τὸ ἅλας τῆς γῆς *II2190 / T cap. A 10, 2 Ὑμεῖς οἱ ἐγκαταλιπόντες με *II21465 / T cap. E 36, 4 Ὑμῖν δ’ ἐσσομένοις ἐπιτέλλομαι II1484 / K cap. B 1, 20 (Versio primitiva) Ὑμῖν τοῖς γινομένοις ἐντέλλομαι II1484 / K cap. B 1, 20 (Paraphrasis) Ὑπαίτιος ὅτῳ μέτεστι χάριτος II11941 / K cap. Σ 4, 11 Ὑπακοῆς οὐδὲν ταπεινότερον *II22717 / PMLb cap. Υ 5, 12 Ὑπὲρ τοῦ λόγου ὡς κατενύγη *II2524 / T cap. A 42, 3 Ὑπὲρ ὧν ἂν πάθωμεν κακῶς II11156 / K cap. Θ 8, 42 Ὑπερβολαὶ καὶ ἐλλείψεις II11886 / K cap. Σ 1, 32 Ὑπέρμαχός ἐστιν ὁ κόσμος *II21057 / T cap. Δ 22, 28 Ὑπερτίθενται λογισμοὺς II12012 / K cap. Σ 12, 2; *II22520 / PMLb cap. Σ 8, 5 Ὑπέστρεψα καὶ εἶδον ὑπὸ τὸν ἥλιον *II21991 / R cap. Μ 9, 6 Ὕπνος οὐδὲν ἕτερόν ἐστιν ἢ θάνατος II12123 / K cap. Υ 3, 9 Ὕπνος τὸ σύντονον τῆς ἐγρηγόρσεως II12122 / K cap. Υ 3, 8 Ὕπνος ὑγείας ἐπὶ ἐντέρῳ II12117 / K cap. Υ 3, 3; *II22700 / PMLb cap. Υ 4, 7

713

714

Initia

Ὑπόδειγμα λάβετε, ἀδελφοί *II22248 / PMLb cap. Π 2, 45; *II22690 / PMLb cap. Υ 3, 7 Ὑποκριταὶ καρδίᾳ τάξουσι II12067 / K cap. Υ 1, 1 Ὑποστηρίζει τοὺς δικαίους *II21038 / T cap. Δ 22, 9; II1suppl. 73 / V cap. Δ 28, 6 Ὑποτάγητε πάσῃ ἀνθρωπίνῃ II1240 / K cap. A 6, 12; *II22711 / PMLb cap. Υ 5, 6 Ὑποτάσσεσθε τοῖς ἡγουμένοις II suppl. 9 / PMLb cap. A 11, 4 Ὑποτασσώμεθα καὶ θεῷ II1243 / K cap. A 6, 15; *II22716 / PMLb cap. Υ 5, 11 Ὑψίστῳ τίς αἰνέσει ἐν  Ἅδῃ II11101 / K cap. Θ 5, 9 Ὑψοῦ βάδιζε, τὸν φθόνον δ’ ἔα II12189 / K cap. Φ 2, 33 Ὑψώσω σε, κύριε, ὅτι ὑπέλαβές με *II21565 / T cap. E 49, 4 Φάγε ὡς ἄνθρωπος II1711 / K cap. Δ 8, 6 Φαγὼν καὶ ἐμπλησθείς, πρόσεχε II1825 / K cap. E 3, 2 Φαγὼν καὶ πιὼν πρόσεχε II1827 / K cap. E 3, 4 Φαλάκρωμα οὐ ξυρισθήσεσθε II11053 / K cap. Θ 3, 2 (Versio K) Φανερά ἐστι(ν) τὰ ἔργα II11983 / K cap. Σ 8, 5; *II22481 / PMLb cap. Σ 5, 9 Φαρμάκους οὐ περιβιώσετε *II22772 / PMLb cap. Φ 4, 1 Φασὶ τὸν λοιμὸν οἱ περὶ ταῦτα *II2504 / T cap. A 39, 13 Φασὶν οἱ τῶν λόγων παιδευταὶ II1643 / K cap. Δ 2, 11 Φέρει γεηπόνοις ἡδονὴν II1598 / K cap. Γ 3, 15; *II2688 / T cap. Γ 1, 31 Φέρει παραμυθίαν ὀδυνομένοις II12028 / K cap. Σ 15, 6 Φέρει παραμυθίαν ὀδυνωμένῳ II1suppl. 314 / V cap. Θ 5, 62 Φεύγει ἀσεβής, μηδενὸς διώκοντος *II2851 / R cap. Δ 7, 1 Φεύγετε τὰς διαβολάς [II1suppl. 405 / E cap. 248, 3] Φεύγω δὲ ὅμως τὸ ἄμετρον II11862 / K cap. Σ 1, 8 Φεύγω τὸ ἄμετρον *II22594 / PMLb cap. Σ 15, 13 Φήμη ἀγαθὴ πιαίνει ὀστᾶ II12221 / K cap. Φ 4, 1; *II2326 / T cap. A 19, 4; *II22785 / PMLb cap. Φ 7, 1 Φήμης οὐδὲν ὠκύτερον II12227 / K cap. Φ 4, 7 Φημὶ δὲ διδόντι τἀγαθὰ II1804 / K cap. Ε 2, 9 Φησὶν Μωϋσῆς· Ἡμάρτοσαν *II2920 / T cap. Δ 13, 27 Φησὶν ὁ θεῖος ἡμῶν διδάσκαλος *II2458 / T cap. A 32, 9 Φησὶν ὁ Νομοθέτης ἄντικρυς *ΙΙ22862 / PMLb cap. Ψ 1, 24 Φθείρουσιν ἤθη χρηστὰ ὁμιλίαι II1422 / K cap. A 25, 1; *II2501 / T cap. A 39, 10 Φθόνου πάθος οὐδὲν ἀθλιώτερον *II22754 / PMLb cap. Φ 2, 14 Φθόνου πάθος οὐδὲν ὀλεθριώτερον II12178 / K cap. Φ 2, 22 (Versio K) Φθόνῳ διαβόλου θάνατος II1743 / K cap. Δ 12, 7; *II21133 / T cap. Δ 26, 14 Φθόνῳ τετηκότι οὐ συνοδεύσω II12166 / K cap. Φ 2, 10 Φιλαμαρτήμων χαίρει μάχαις *II21963 / R cap. Μ 5, 4; *II22774 / PMLb cap. Φ 5, 2 Φιλάνθρωπον πνεῦμα σοφία II1507 / K cap. B 2, 9; *II2598 / T cap. B 6, 12 Φιλαυτία πάντων ἁμαρτημάτων II12214 / K cap. Φ 3, 17 Φιλεῖ γὰρ οὔτε ὄψις ῥαδίως *II2700 / T cap. Γ 2, 12 Φιλεῖ ἐν ἐξουσίᾳ τοῦ ἀντιδρᾶν *II21560 / T cap. E 48, 6 Φιλεῖ τὸ βίᾳ κρατούμενον II1530 / K cap. B 4, 7 Φιλήσωμεν τὴν νηστείαν *II22021 / R cap. Ν 8, 12

Initia

715

Φίλον θεῷ ἐκ τῆς καθ’ ὑπερβολὴν II11145 / K cap. Θ 8, 31 …φιλόξενοι εἰς ἀλλήλους *II22035 / PMLb cap. Ξ 1, 10 Φιλοῦσι τὰ ἁμαρτήματα II1suppl. 210 / V cap. E 12, 11 Φιλοῦσιν οἱ ἄνθρωποι λόγους *II22792 / PMLb cap. Φ 7, 8 Φιλοῦσιν οἱ δῆμοι, κἂν πρὸς τὸ II11753 / K cap. Π 6, 10; *II2971 / T cap. Δ 17, 19 Φίλῳ μὲν κοινωνητέον II1215 / K cap. A 4, 30 Φίλων καὶ συγγενῶν ἔργον II11996 / K cap. Σ 9, 6 Φοβεῖσθε με καὶ δέξασθε *II22223 / PMLb cap. Π 2, 20 Φοβερὸν μὲν οὖν, ἀδελφοί, τὸ ἐμπεσεῖν II suppl. 52 / PMLb cap. A 17, 7 Φοβερὸν τὸ ἐμπεσεῖν εἰς χεῖρας *II21820 / R cap. Κ 18, 5 Φοβερὸς λόγος ταράσσει καρδίαν II1442 / K cap. A 27, 2; II11360 / K cap. Λ 1, 4 Φόβος ὃν ἐδεδοίκειν, συνήντησέν II11118 / K cap. Θ 8, 4 Φοβοῦ τὸν θεόν, υἱέ, καὶ βασιλέα II1232 / K cap. A 6, 4; II1542 / K cap. B 6, 3 Φοβοῦ τὸν θεόν, καὶ ἔκκλινον *II2899 / T cap. Δ 13, 6 Φορτικὸν τοῖς ὑπὸ λύπης II1921 / K cap. E 11, 3; II11146 / K cap. Θ 8, 32 Φρόντισον περὶ ὀνόματος II11638 / K cap. O 7, 5 Φύγωμεν, ἀδελφοί, νόσον II12180 / K cap. Φ 2, 24 Φύγωμεν κακὸν ἀφόρητον II12182 / K cap. Φ 2, 26 (Versio VEVO [cap. Φ 12, 20]) Φύγωμεν κολακείας καὶ θωπείας II11300 / K cap. K 6, 22 Φύγωμεν μέθην, τὴν πάνδημον II11449 / K cap. M 1, 18; *II21920 / R cap. Μ 1, 10 Φύγωμεν τὴν μίμησιν *II22474 / PMLb cap. Σ 5, 2 Φύεσθαι δὲ καὶ ἐν ἀμπέλῳ II1345 / K cap. A 20, 17 Φυλαὶ ἀνόμων ἐρημωθήσονται *II2727 / T cap. Γ 6, 11 Φυλάξασθε γογγυσμὸν ἀνωφελῆ II1613 / K cap. Γ 5, 1; II11243 / K cap. K 3, 9; *II2709 / T cap. Γ 4, 2; *II21793 / R cap. Κ 13, 6 Φύλαξόν με ἀπὸ παγίδος II11970 / K cap. Σ 7, 2 Φύλαξον τὰς ὁδούς σου II11713 / K cap. Π 3, 2; *II22461 / PMLb cap. Σ 3, 1 Φύλαξον τὸν πόδα σου II11515 / K cap. N 3, 3 Φυλαξώμεθα, ἀδελφοί, τὸ πάθος II12178 / K cap. Φ 2, 22 (Versio VEVO) Φύλασσε ἐντολάς, μὴ ἐπιλάθῃ *II21172 / T cap. E 1, 23 Φύλασσε σαυτόν, πτῶμα II1860 / K cap. E 5, 9; *II21300 / T cap. E 8, 22 Φυλάσσει κύριος πάντα τὰ ὀστᾶ II1suppl. 75 / V cap. Δ 28, 8 Φυλάσσει κύριος πάντας τοὺς ἀγαπῶντας *II21041 / T cap. Δ 22, 12; II1suppl. 74 / V cap. Δ 28, 7 Φυλάσσει κύριος τὰς ψυχὰς *II21040 / T cap. Δ 22, 11 Φυλάττων φύλαξαι τὰς ἐντολὰς *II21156 / T cap. E 1, 7 Φυλὴ ἀνόμων ἐρημωθήσεται *II21479 / T cap. E 36, 18 Φύλλα καὶ πομφόλυγας II1suppl. 153 / V cap. A 10, 64 Φύσει μὲν ἅπας λόγος II11379 / K cap. Λ 1, 23 Φύσει μὲν γὰρ οὐδὲν τῶν ἀνθρωπίνων *II2581 / T cap. B 5, 39 Φύσει μὲν οὐδὲν τῶν ἀνθρωπίνων II1160 / K cap. A 3, 43 Φύσει πᾶν ἐστι πλῆθος II11754 / K cap. Π 6, 11 Φύσεως ἀντιπραττούσης, κενὰ II1suppl. 116 / V cap. Φ 3, 13 Φυσικῶς μὴ προϋπαρχούσης *II21949 / R cap. Μ 3, 12 Φύσις αὕτη, πρὸς τὸ οἰκεῖον II12206 / K cap. Φ 3, 9; *II2380 / T cap. A 23, 14

716

Initia

Φυτὸν μεταφερόμενον συνεχῶς II11500 / V cap. M 12, 3; II1suppl. 195 / V cap. Δ 23, 14 Φωνὴ ἄφρονος ἐν πλήθει *II2497 / T cap. A 39, 6; *II22798 / PMLb cap. Φ 8, 6 Φωνὴ ἄφρονος ἐπλήσθη *II21883 / R cap. Λ 2, 8 Φῶς δικαίοις διαπαντός *II21046 / T cap. Δ 22, 17; II1suppl. 80 / V cap. Δ 28, 13 Χαίρειν ἐπὶ ταῖς ἑτέρων ἀτυχίαις II1870 / K cap. E 5, 19; *II21308 / T cap. E 8, 30 Χαίρειν μετὰ χαιρόντων II11271 / K cap. K 5, 9; *II21713 / R cap. Κ 2, 8 Χαλεπαὶ νύκτες τῶν ἐπαγρυπνούντων II11327 / V cap. K 5, 9 Χαλεπὸν ἐναντιοῦσθαι φύσει II1suppl. 127 / V cap. Φ 3, 24 Χαλεπὸν ψυχῆς τροπὴν *II22807 / PMLb cap. Φ 8, 15 Χαλεπόν, ὅταν μὴ μόνον ἀνεπιστημοσύνῃ II11633 / K cap. O 6, 22 Χαλεπώτατον ἐστὶν ἐν τοῖς λιμοῖς *II21901 / R cap. Λ 3, 13 Χαλεπώτερά σου μὴ ζήτει *II2299 / T cap. A 17, 14 Χάρακες ἐπὶ μετεώρου *II2282 / T cap. A 16, 10; *II2646 / T cap. B 15, 4; *II2suppl. 6 / HIII cap. Δ 5, 7 Χάριν ἔχω τῷ ἐνδυναμώσαντί με II1959 / K cap. E 18, 5; *II21399 / T cap. E 13, 9; *II21571 / T cap. E 49, 10 Χάριν καὶ κάλλος ἐπιθυμεῖ II1594 / K cap. Γ 3, 11; *II2684 / T cap. Γ 1, 27 Χάρις ἐπὶ χάριτι γυνὴ *II22819 / PMLb cap. Χ 1, 7 Χάρις καὶ φιλία ἐλευθεροῖ *II22816 / PMLb cap. Χ 1, 4 Χάρις φθονεῖσθαι, τὸ φθονεῖν II12187 / K cap. Φ 2, 31; *II22757 / PMLb cap. Φ 2, 17 Χάρις ὡς παράδεισος II11639 / K cap. O 7, 6; *II22820 / PMLb cap. Χ 1, 8 Χάριτας ἐγγύου μὴ ἐπιλάθῃ II1878 / K cap. E 6, 7; *II21519 / T cap. E 42, 6 Χείλεσι πάντα ἐπινεύει II12070 / K cap. Υ 1, 4 Χείλεσι συνετοῦ εὑρεθήσεται *II2795 / R cap. Δ 2, 7 Χείλη ἀνδρῶν δικαίων *II21878 / R cap. Λ 2, 3 Χείλη ἄφρονος ἄγουσιν *II2398 / T cap. A 25, 1 Χείλη ἄφρονος καταποντιοῦσιν *II22795 / PMLb cap. Φ 8, 3 Χείλη δὲ φιλήσουσιν, ἀποκρινόμενα *II2387 / T cap. A 24, 5 Χείλη δικαίων ἐπίσταται II1suppl. 17 / V cap. Γ 1, 1 Χείμαρρον διῆλθεν ἡ ψυχὴ II11142 / K cap. Θ 8, 28 Χεῖρας ταχέως μηδενὶ ἐπιτίθει *II2882 / HIII cap. Δ 7, 5 Χεῖρες ἀνδρείων ἐν ἐπιμελείᾳ *II2669 / T cap. Γ 1, 12 Χεῖρες ἀνδρείων πλουτίζουσιν *II2668 / T cap. Γ 1, 11 Χεῖρες γυναικῶν οἰκτιρμόνων II11409 / K cap. Λ 3, 14; *II21895 / R cap. Λ 3, 7 Χειρὶ χεῖρας ἐμβαλὼν *II21507 / T cap. E 40, 2 Χήραν καὶ ὀρφανὸν ἀπέκτειναν II1suppl. 357 / PMLb cap. O 8, 14 Χήραν καὶ ὀρφανὸν καὶ προσήλυτον II11555 / K cap. O 1, 10 Χήρας τίμα τὰς ὄντως χήρας II11559 / K cap. O 1, 14 Χήρας τὸν ὀφθαλμὸν οὐκ ἐξέτηξα II11549 / K cap. O 1, 4 Χθιζοὶ ἐσμὲν καὶ οὐκ οἴδαμεν *II2547 / T cap. B 5, 5 Χιτῶνα λινοῦν ἡγιασμένον II11182 / K cap. I 3, 3 Χοὺς ἐγέννησε τὸν Νεβρώδ II1suppl. 386 / V cap. T 6, 2 Χρὴ μήτε, ἂν ἀγαθά τινα ᾖ II1820 / K cap. E 2, 25; *II21347 / T cap. E 9, 37

Initia

717

Χρὴ παραχωρεῖν τῷ καιρῷ *II21859 / R cap. K 22, 11 Χρήματα καὶ ἰσχὺς ἀνυψοῦσι II12263 / K cap. Χ 3, 1 Χρήσιμον ἐν ταῖς ἑτέρων ἀτυχίαις II11967 / K cap. Σ 6, 11 Χρηστὸς ὢν καὶ φιλάνθρωπος *II21272 / T cap. E 6, 4 Χρηστότητα καὶ παιδείαν *II2789 / R cap. Δ 2, 1; II1suppl. 191 / PMLb cap. Δ 1, 2 Χρηστοὺς εἶναι χρὴ II1226 / K cap. A 5, 10; II1862 / K cap. E 5, 11; *II2636 / T cap. B 8, 14; *II21297 / T cap. E 8, 19; *II22626 / PMLb cap. Σ 17, 16 Χριστὸς ἔπαθεν ὑπὲρ ὑμῶν *II22688 / PMLb cap. Υ 3, 5 Χριστοῦ εὐωδία ἐσμὲν τῷ θεῷ *II2887 / R cap. Δ 11, 3 Χρόνου πολλοῦ προβεβηκότος *II22207 / PMLb cap. Π 2, 4 Χρόνου φείδεσθαι καλόν *II21724 / R cap. Κ 2, 19; II1suppl. 329 / V cap. K 3, 16 Χρόνῳ κρατυνθὲν τὸ ἀσεβὲς *II22493 / PMLb cap. Σ 6, 8 Χρόνῳ πλείστῳ πάθη μελετηθέντα II1suppl. 378 / V cap. Σ 4, 13 Χρόνῳ τὸ ἔθος βεβαιωθὲν II11918 / K cap. Σ 3, 9 Χώρας ἐθνῶν κατέστρεψεν *II21447 / T cap. E 33, 8 Ψαύουσιν ὀφθαλμοὶ λίχνοι II11650 / K cap. O 8, 10; *II22164 / R cap. Ο 15, 6 Ψέγειν τὸν ἀνεπίληπτον II11685 / K cap. O 10, 13; *II22071 / R cap. Ο 2, 16 Ψίθυρον καὶ δίγλωσσον II1689 / K cap. Δ 6, 2; II12266 / K cap. Ψ 1, 2; *II22868 / PMLb cap. Ψ 3, 2 Ψυχὴ ἀνδρὸς ἀπαγγέλλειν εἴωθεν *ΙΙ22847 / PMLb cap. Ψ 1, 9 Ψυχὴ ἐν πλησμονῇ οὖσα *II21461 / T cap. E 35, 1 Ψυχὴ εὐλογημένη πᾶσα ἁπλῆ *ΙΙ22843 / PMLb cap. Ψ 1, 5 Ψυχή, ἣ ἂν ἐπακολουθήσῃ *II21580 / T cap. E 50, 2 Ψυχὴ θερμὴ ὡς πῦρ *II22492 / PMLb cap. Σ 6, 7 Ψυχὴ λυπουμένη καὶ ψυχὴ II1suppl. 304 / V cap. Θ 5, 47 Ψυχὴ πονηρὰ ἀπολεῖ *ΙΙ22849 / PMLb cap. Ψ 1, 11 Ψυχὴ τολμηρὰ ἐξαρθήσεται *II21617 / R cap. Θ 2, 6 Ψυχῆς θεοφιλοῦς ὑποκλίνειν *II2suppl. 10 / R cap. H 1, 4 Ψυχικὸς ἄνθρωπος οὐ δέχεται *II22479 / PMLb cap. Σ 5, 7 Ὢ ἄπο τῆς φιλαυτίας II12220 / K cap. Φ 3, 23 Ὢ καινῶν ἀδικημάτων II12191 / K cap. Φ 2, 35 Ὢ ὁ οἰκοδομῶν τὸν οἶκον II1459 / K cap. A 30, 2 Ὢ οἱ ἐγκαταλιπόντες ὁδοὺς II11585 / K cap. O 3, 15 Ὢ οἱ εὐφραινόμενοι ἐπ’ οὐδενὶ λόγῳ II1630 / K cap. Δ 1, 1 Ὢ οἱ ποιμένες, οἱ διασκορπίζοντες *II2172 / T cap. A 7, 11 Ὢ πόλις αἱμάτων, λέβης ἐν ᾧ ἐστιν II11769 / K cap. Π 7, 13 Ὢ πόλις αἱμάτων, ὅλη ψευδής II11762 / K cap. Π 7, 6 Ὢ πόλις ἐργαζομένη μάταια II11761 / K cap. Π 7, 5 Ὢ πόλις ἡ φαυλίστρια II11764 / K cap. Π 7, 8 Ὢ πόλις ψευδής II11767 / K cap. Π 7, 11 Ὢ πονηρὸν ἐνθύμημα *II2834 / HIII cap. Δ 3, 16 Ὢ πόσα καὶ ἡλίκα κακὰ II1263 / K cap. A 8, 8 Ὢ τῶν τοῦ πονηροῦ σοφισμάτων *II21147 / T cap. Δ 26, 28 Ὢ φθόνος πάθους πεπληρωμένος II1suppl. 411 / V cap. Φ 12, 27

718

Initia

Ὦ ἄνθρωποι ματαιόκαυχοι II1168 / K cap. A 3, 51 (Paraphrasis) Ὦ θάνατε, ὡς πικρόν σου II11103 / K cap. Θ 5, 11; *II22886 / PMLb cap. Ω 1, 17 Ὦ θνητοὶ κενεαυχέες II1168 / K cap. A 3, 51 (Versio primitiva) Ὦ οἱ ἐγκαταλιπόντες ὁδοὺς *II2962 / T cap. Δ 17, 10 Ὦ πόλις ψευδής, καταδυναστεία *II22389 / PMLb cap. Π 20, 3 Ὦ πονηρὸν ἐνθύμημα *II21134 / T cap. Δ 26, 15 Ὦ τέκνον ἐμόν, λόγους φιλῶν II11380 / K cap. Λ 1, 24 (Paraphrasis) Ὦ τέκνον ἐμόν, τοῦτό σοι προπεμπτήριον II1suppl. 355 / V cap. N 4, 3 Ὧι μέτρῳ, φησί, μετρεῖτε II1792 / K cap. E 1, 25 Ὧι μὴ πάρεστιν γνῶσις II1suppl. 21 / V cap. Γ 1, 5 Ὧι πῶς συνεζύγην II147 / K cap. A 1, 47; *II255 / T cap. A 1, 55 Ὧι τις ἥττηται *II21263 / T cap. E 5, 14; *II22494 / PMLb cap. Σ 6, 9; II1suppl. 114 / V cap. Φ 3, 11 Ὠλιγοψύχησεν ὁ λαὸς II11236 / K cap. K 3, 2 Ὠλιγώθησαν καὶ ἐκακώθησαν II11139 / K cap. Θ 8, 25 Ὡμοιώθη ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν II1suppl. 162 / V cap. A 11, 33 Ὥρα σώματος ἢ χρόνῳ II11346 / V cap. K 8, 8 Ὤρθρισεν ὁ λειτουργὸς Ἐλισσαιὲ *II21042 / T cap. Δ 22, 13 Ὤρυξαν πρὸ προσώπου μου II1891 / K cap. E 8, 3; *II21360 / T cap. E 10, 6 Ὤρυξαν χεῖρας μου [II1suppl. 215 / HI cap. E 13, 3] Ὡς Ἀβεσαλὼμ οὐκ ἦν ἀνὴρ II11340 / V cap. K 8, 2 Ὡς αἰσχρὸν ταῦτα καὶ ἡμᾶς ἀπαιτεῖν II11167 / K cap. I 1, 5 …ὡς ἀκούσιον, ὃ προῆλθεν II1957 / K cap. E 18, 3 Ὡς ἀνέχουσιν οἱ θύοντες *II22302 / PMLb cap. Π 5, 14 Ὡς ἀπόλοιτο ἐξ ἀνθρώπων II12185 / K cap. Φ 2, 29; *II22759 / PMLb cap. Φ 2, 19 Ὡς γὰρ ἁρμόδιον πρὸ τῆς τροφῆς *II2873 / R cap. Δ 9, 8 Ὡς δὲ ἁρμόδιον πρὸ τῆς τροφῆς II1714 / K cap. Δ 8, 9 Ὡς δὲ καὶ πυρὸς καὶ τροφῆς II11902 / K cap. Σ 2, 15 Ὡς δὲ σώματος ἀγαθὸν ὑγεία II1suppl. 26 / V cap. Γ 1, 10 Ὡς δεινὸν παρὰ τὸ δέον παθεῖν II12246 / K cap. Φ 6, 8 Ὡς εἴ τις πηγὴν φράσσοι *II2444 / T cap. A 31, 2; *II21008 / T cap. Δ 21, 8; *II21082 / T cap. Δ 24, 9; II1suppl. 46 / V cap. Δ 5, 6 …ὡς ἐλεύθεροι καὶ μὴ ὡς ἐπικάλυμμα II12081 / K cap. Υ 1, 15; *ΙΙ22578 / PMLb cap. Σ 14, 10 Ὡς ἐμεγαλύνθη τὰ ἔργα σου *II2974 / T cap. Δ 18, 2 Ὡς ἐν ἡμέρᾳ εὐσχημόνως II11448 / K cap. M 1, 17 Ὡς ἐπίπαν εἰπεῖν, ὁποῖα ἐξ ἀρχῆς *II22502 / PMLb cap. Σ 6, 17 Ὡς ἔτι ζῇς καὶ πνοὴ ἐν σοί II1728 / K cap. Δ 10, 2 Ὡς ζῶα λογικὰ σφᾶς αὐτοὺς II11881 / K cap. Σ 1, 27 Ὡς ἤκουσεν ὁ βασιλεὺς II11258 / K cap. K 4, 7 Ὡς θεοῦ δοῦλοι, πάντας τιμήσατε II12046 / K cap. T 3, 4 Ὡς καιρὸν ἔχομεν, ἐργασώμεθα II1200 / K cap. A 4, 15; *II22432 / PMLb cap. Σ 1, 2 Ὡς λάχανα χόρτου δέδωκα II1514 / K cap. B 3, 1; *II2655 / T cap. B 16, 1 Ὡς ὁ ἀγαθός, ὁ ἁμαρτάνων II1470 / K cap. B 1, 6; *II2560 / T cap. B 5, 18 Ὡς ὁ δρασσόμενος σκιᾶς II1975 / K cap. E 20, 2

Initia

719

Ὡς ὀστᾶ ἐν γαστρὶ *II2293 / T cap. A 17, 8 Ὡς πολὺ τὸ πλῆθος *II21034 / T cap. Δ 22, 5 Ὡς σταφυλὴν ἐν ἐρήμῳ II1suppl. 384 / V cap. Σ 12, 3 …ὡς στρουθίον ἐν ἐρήμῳ II11408 / K cap. Λ 3, 13 Ὡς τραχεῖα ἐστὶ παιδεία ἀσυνέτῳ *II21931 / R cap. Μ 2, 5 Ὡς τραχεῖα ἐστὶ σοφία ἀπαιδεύτῳ II11494 / V cap. M 11, 9 Ὡς φύλλον θάλλον ἐπὶ δένδρου II1147 / K cap. A 3, 30; *II2567 / T cap. B 5, 25; *II22883 / PMLb cap. Ω 1, 14 Ὡς φωνὴ ἀκανθῶν ὑπὸ τὸν λέβητα *II2703 / T cap. Γ 3, 2 Ὡς ὡραία γερόντων σοφία *II2441 / T cap. A 30, 3 Ὡς ὡραῖοι ἐπὶ τῶν ὀρέων οἱ πόδες II1297 / K cap. A 12, 5 Ὡς ὡραῖοι οἱ πόδες τῶν εὐαγγελιζομένων *II2330 / T cap. A 19, 8 Ὡς ὡραῖον πολιαῖς κρίσις *II2440 / T cap. A 30, 2 Ὥσπερ ἀδύνατον ὑπερβῆναι II1392 / K cap. A 22, 31; *II2433 / T cap. A 28, 14 Ὥσπερ ἀκτὶς ἡλίου II suppl. 116 / PMLb cap. Δ 34, 3 Ὥσπερ ἀπειροκάλων τὸ λίαν II1821 / K cap. E 2, 26; *II21351 / T cap. E 9, 41 Ὥσπερ ἐλέγομεν τὴν πολυθεότητα *II2232 / T cap. A 12, 13 Ὥσπερ ἐν νόσοις ἐκ διαστημάτων II1491 / K cap. B 1, 27 Ὥσπερ ἐν τῇ κοσμοποιΐᾳ *II2817 / R cap. Δ 4, 7 Ὥσπερ ἐν τοῖς σώμασιν *II2234 / T cap. A 12, 15; *II2972 / T cap. Δ 17, 20 Ὥσπερ ἐνώτιον ἐν ῥινὶ ὑός II11341 / V cap. K 8, 3 Ὥσπερ ἐνώτιον χρυσοῦν ἐν ῥινὶ ὑός *II21732 / R cap. Κ 4, 2 Ὥσπερ ἔξοδος χιόνος II1306 / K cap. A 14, 1; *II2317 / T cap. A 18, 1 Ὥσπερ ἐσθῆτος καὶ διαίτης *II22592 / PMLb cap. Σ 15, 11 Ὥσπερ ἡ ἐν ταῖς ἐρήμοις ἠχὼ II12111 / K cap. Υ 2, 13 Ὥσπερ κατὰ τὴν ἀνθρωπίνην συνήθειαν [II138 / K cap. A 1, 38] Ὥσπερ κύων ὅταν ἐπέλθῃ II1suppl. 2 / V cap. A 14, 2 Ὥσπερ ὁ κρατῶν κέρκου II1948 / K cap. E 15, 1; *II2865 / R cap. Δ 8, 3; *II22778 / PMLb cap. Φ 6, 3 Ὥσπερ οἱ ἀσθενεῖς τὰ ὄμματα *II21910 / R cap. Λ 4, 8 Ὥσπερ οἱ ἐπιστήμονες τῶν ἰατρῶν II1937 / K cap. E 12, 11 Ὥσπερ οἱ μακρὰν ὁδὸν II1983 / K cap. E 21, 5 Ὥσπερ ὄρνεα πέτανται II1436 / K cap. A 26, 1; *II2478 / T cap. A 36, 1 Ὥσπερ ὄρνεον ὅταν καταπετασθῇ II11529 / K cap. Ξ 1, 2; II11847 / K cap. Π 20, 2 Ὥσπερ ὄρνεον ὅταν πετασθῇ *II22033 / PMLb cap. Ξ 1, 8 Ὥσπερ οὐχ’ ὅμοια πρόσωπα II1653 / K cap. Δ 3, 1; *II2885 / R cap. Δ 11, 1; II1suppl. 108 / V cap. Φ 3, 5 Ὥσπερ ὀφθαλμὸν περιαγόμενον *II21387 / T cap. E 11, 15 Ὥσπερ πᾶν ὃ βούλεται δύναται II1suppl. 35 / V cap. Γ 1, 19 Ὥσπερ πρέπει θεῷ τὸ χαρίζεσθαι *II21575 / T cap. E 49, 14 Ὥσπερ σῆς ἱματίῳ II1suppl. 291 / V cap. Θ 5, 33 Ὥσπερ τὰ εὐώδη τῶν ἀρωμάτων *II2247 / T cap. A 13, 12 Ὥσπερ τὰ παιδία τῇ γῇ II1767 / K cap. Δ 12, 31 Ὥσπερ τὰς ἄλλας ἀρετὰς II11953 / K cap. Σ 5, 11 Ὥσπερ τὴν θάλασσαν ἀμήχανον *II21331 / T cap. E 9, 21 Ὥσπερ τῆς ἰδίας σκιᾶς II1181 / K cap. A 3, 64

720

Initia

Ὥσπέρ τις παρ’ ἡμῶν ἀκούσας *II21585 / T cap. E 50, 7 Ὥσπερ τὸ καλῶς λέγειν II1669 / K cap. Δ 4, 9 Ὥσπερ τὸ παρὰ φύσιν ἐγκεντρίσαι II1suppl. 128 / V cap. Φ 3, 25 Ὥσπερ τοῖς σώμασιν οὐ τὴν αὐτὴν II1658 / K cap. Δ 3, 6; *II2893 / R cap. Δ 11, 9 Ὥσπερ, τοῦ σώματος θνητοῦ *ΙΙ22854 / PMLb cap. Ψ 1, 16 Ὥσπερ τοὺς βίῳ νήφοντι II11464 / K cap. M 1, 33 Ὥσπερ τῷ πυρὶ αὐτομάτως *II2127 / T cap. A 5, 29 Ὥσπερ τῷ στρούθῳ τῶν πτερῶν II1915 / K cap. E 10, 13; *II21268 / T cap. E 5, 19 Ὥσπερ τῷ φωτὶ αὐτομάτως II1206 / K cap. A 4, 21 Ὥσπερ τῶν τελειοτάτων ἀγαθῶν II11885 / K cap. Σ 1, 31; *II21651 / T cap. Ι 1, 9 Ὥσπερ τῶν φαρμάκων οὐ πάντες *II2889 / R cap. Δ 11, 5 Ὥσπερ ὕδωρ ψυχρὸν γῇ διψώσῃ *II2325 / T cap. A 19, 3 Ὥσπερ ὕδωρ ψυχρὸν ψυχῇ διψώσῃ II1295 / K cap. A 12, 3 Ὥσπερ φύλλον θάλλον ἐπὶ δένδρου *II228 / T cap. A 1, 28 Ὥσπερ φωνὴ ἀκανθῶν ὑπὸ τὸν λέβητα II11288 / K cap. K 6, 10 Ὥσπερ χιὼν ἢ κρύσταλλος II11130 / K cap. Θ 8, 16 Ὥστε, ἀδελφοί μου ἀγαπητοί, ἑδραῖοι II suppl. 71 / PMLb cap. B 6M, 5 Ὤφθη κύριος τῷ Ἁβραάμ, καὶ εἶπεν *II22169 / PMLb cap. Π 1, 3 Ὤφθη ὁ θεὸς τῷ Ἀβραὰμ II12140 / K cap. Φ 1, 1

Addenda et corrigenda zu SJD VIII / 4–7 SJD VIII / 4 – S. XIII, zu DECLERCK, À qui la lettre: „Turnhout“ anstelle von „Wetteren“; – S. LXXXVII (Tabelle, Sp. 2, Z. 5): „203r–203vA“ anstelle von „203vA“; – S. 3: „additamentum“ anstelle von „addidamentum“; – S. 54, zu II117 / K cap. A 1, 17 (Quellenapparat): „Sap. 7, 11–6“ anstelle von „Sap. 7, 11–6“; – S. 159, zu II1170 / K cap. A 3, 53 (Quellenapparat): Am Ende einzufügen „Paraphrasis III (p. 336, 6–8)“; – S. 275, zu II1401 / K cap. A 22, 40 (Quellenapparat): Vor „Royse“ einzufügen „Harris 7.1;“; – S. 334, zu II1489 / K cap. B 1, 25 (Versio VEVO) (Quellenapparat zu 9 –14 Ὅρα – ἀφηρπάσατο): „PG 55, 560, 14–22“ anstelle von „PG 55, 560, 12–20“; – S. 334, zu ΙΙ1489 / K cap. B 1, 25 (Versio VEVO) (Quellenapparat zu 15 –22 ἄλλος – ἐπιβουλεύεται): ἄλλος1 anstelle von ἄλλος; „PG 55, 560, 22–31“ anstelle von „PG 55, 560, 20–29“; – S. 334, zu ΙΙ1489 / K cap. B 1, 25 (Versio VEVO) (Quellenapparat zu 22 –335, 5 ὁ2 – ἀπώλεσαν): „PG 55, 560, 31–37“ anstelle von „PG 55, 560, 29–35“; – S. 335, zu ΙΙ1489 / K cap. B 1, 25 (Versio VEVO) (Quellenapparat zu 5 – 7 Οὕτω – ζῶν): „PG 55, 560, 50 – 561, 1“ anstelle von „PG 55, 560, 48 – 561, 1“; – S. 353, zu II1533 / K cap. B 4, 10 (Quellenapparat): „Stählin/Früchtel“ anstelle von „Früchtel/Stählin“; – S. 464, zu II1752 / K cap. Δ 12, 16 (Quellenapparat): „23–25“ anstelle von „21– 23“; – S. 465, zu II1754 / K cap. Δ 12, 18 (Quellenapparat zu 3 – 11 Πόθεν – ἀναχώρησις): „PG 31, 345, 47 – 348, 5“ anstelle von „PG 31, 345, 46 – 348, 5“; – S. 496, zu II1814 / K cap. E 2, 19 (Quellenapparat): Am Ende einzufügen „Paraphrasis III (p. 353, 5–8)“; – S. 499, zu II1820 / K cap. E 2, 25 (Quellenapparat): „Stählin/Früchtel“ anstelle von „Früchtel/Stählin“; – S. 530, zu II1884 / K cap. E 7, 5 (Quellenapparat): „I, p. 152“ anstelle von „p. 152“.

SJD VIII / 5 – S. 631, zu II11081 / K cap. Θ 3, 30 (Quellenapparat zu 14 – 632, 1 οὐδὲ – σώματος): „Field, III, p. 12“ anstelle von „Field, III, p. 12–13“; – S. 632, zu II11081 / K cap. Θ 3, 30 (Quellenapparat zu 1 – 3 Εἰ – φαιδροτέραν): „Field, III, p. 12–13“ anstelle von „Field, III, p. 12“;

722

Addenda et corrigenda zu SJD VIII / 4–7

– S. 722, zu II11301 / K cap. K 6, 23 (Quellenapparat zu 5 Τὸ – σημεῖον): „PG 31, 961, 10–12“ anstelle von „PG 31, 961, 12–14“; – S. 752, zu II11356 / K cap. K 15, 5 (Quellenapparat): Am Ende einzufügen „Paraphrasis III (p. 341, 15 – 342, 3)“; – S. 761, zu II11380 / K cap. Λ 1, 24 (Quellenapparat zu 3 – 5 Τέκνον –φέριστα): Am Ende einzufügen „Paraphrasis III (p. 345, 1–2)“; – S. 761, zu II11380 / K cap. Λ 1, 24 (Quellenapparat zu 6 – 23 Ἀλλ’ – σθένος): Am Ende einzufügen „Paraphrasis III (p. 352, 5–11)“; – S. 761, zu II11380 / K cap. Λ 1, 24 (Quellenapparat zu 24 – 762, 6 Μῦθοι – ὅμοιον): Am Ende einzufügen „Paraphrasis III (p. 352, 21–22)“; – S. 762, zu II11380 / K cap. Λ 1, 24 (Quellenapparat zu 7 – 16 Μῦθοι –τίθημι1): Am Ende einzufügen „Paraphrasis III (p. 353, 2–5)“; – S. 762, zu II11380 / K cap. Λ 1, 24 (Quellenapparat zu 17 – 763, 2 Μῦθος – λόγοισι): Am Ende einzufügen „Paraphrasis III (p. 353, 8–12)“; – S. 763, zu II11380 / K cap. Λ 1, 24 (Quellenapparat zu 3 – 5 Μῦθός – τίθησιν): Am Ende einzufügen „Paraphrasis III (p. 354, 7 – 8)“; – S. 1028, zu II11905 / K cap. Σ 2, 18 (Quellenapparat): „(?)“ nach „XIX“ ist zu streichen; – S. 1036, zu II11925 / K cap. Σ 3, 16 (Quellenapparat): „Camplani“ anstelle von „Campani“; – S. 1145, zu II12178 / K cap. Φ 2, 22 (Versio VEVO) (Quellenapparat zu 10 – 14 Φυλαξώμεθα – ἐμφυτεύεται): „PG 31, 372, 26–33“ anstelle von „PG 31, 372, 25– 32“.

SJD VIII / 6 – S. XI, zu COXE, Catalogue: letzte Zeile „1853, Oxford 1969)“ anstatt „1853), Oxford 1969“; – S. 3: „additamentum“ anstelle von „addidamentum“; – S. 46, zu *ΙΙ237 / T cap. A 1, 37 (Quellenapparat): Nach „ed. Rousseau/Doutreleau/Mercier“ einzufügen „V.2“; – S. 269, zu *II2506 / T cap. A 39, 15 (Quellenapparat): „De theologia I adversus Eunomianos“ anstelle von „Adversus Eunomianos“; – S. 325, zu *II2619 / T cap. B 7, 12 (Versio R) (Quellenapparat): „In seipsum et ad patrem“ anstelle von „Ad patrem“; – S. 384, nach Z. 14: Einzufügen ist ein Querverweis auf *II2suppl. 3a / R cap. Γ 8, 21; – S. 515 zu *II21099 / T cap. Δ 24, 26 (Querverweis auf dem Rand): „[II1suppl. 65 / V cap. Δ 8, 8]“ anstelle von „II1suppl. 65 / V cap. Δ 8, 8“; der Querverweis muss auf Höhe von [*II21098 / T cap. Δ 24, 25] verschoben werden; – S. 662, Z. 12 zu *II21459 / T cap. E 34, 7: Ἱερουσαλήμ anstelle von Ἱερσουσαλήμ; – S. 686, zu *II21505 / T cap. E 39, 5 (Quellenapparat): „baptisma, 6“ anstelle von „baptisma, 5“.

Addenda et corrigenda zu SJD VIII / 4–7

723

SJD VIII / 7 – S. 785, zu *II21740 / R cap. K 5, 4 (Quellenapparat zu 9 – 15 Οὐ – κάλλος): „p. 264–266“ anstelle von „p. 266“; – S. 796–797, zu *II21772–1773 / R cap. K 9, 12–13 (Quellenapparat): „Exodum, locus non repertus“ anstelle von „Exodum“; – S. 832, zu *II21873 / R cap. Λ 1, 14 (Quellenapparat): Zu streichen sind „*II21926 / R cap. M 1, 16,“ und „et II1suppl. 348 / V cap. M 5, 30“; – S. 919, Z. 3 zu *II22088 / R cap. O 4, 7: ἐκτεταμένοις anstelle von ἐκτεταμμένοις; – S. 919, zu *II22088 / R cap. O 4, 7 (Textkritischer Apparat): Vor „ἐκτετεμμένοις P“ ist einzufügen „ἐκτεταμμένοις R,“; – S. 1017, zu *II22324 / R cap. Π 8, 12 (Quellenapparat): „Mossay/Lafontaine“ anstelle von „Mossay“; – S. 1096–1098, zu *II22502–2504 / PMLb cap. Σ 6, 17–19 (Quellenapparat): „PS.CLEMENS ROMANUS“ anstelle von „CLEMENS ROMANUS“; – S. 1136, zu *II22592 / PMLb cap. Σ 15, 11 (Quellenapparat): „De theologia I adversus Eunomianos“ anstelle von „Adversus Eunomianos“; – S. 1164, zu *II22650 / PMLb cap. T 3, 5 (Quellenapparat): „Genesim, locus non repertus“ anstelle von „Genesim“; – S. 1166, zu *II22654 / PMLb cap. T 5, 2 (äußerer Rand): Zu streichen ist „II1suppl. 386 / V cap. T 6, 3“; – S. 1169, zu *II22661 / PMLb cap. T 5, 9 (äußerer Rand): „II1suppl. 388 / V cap. T 6, 9“ anstelle von „II1suppl. 387 / V cap. T 6, 9“; – S. 1235, zu *II22804 / PMLb cap. Φ 8, 12 (Quellenapparat zu 11 Τί – ὡπλίσαμεν): „De theologia I adversus Eunomianos“ anstelle von „Adversus Eunomianos“; – S. 1258, zu *II22853 / PMLb cap. Ψ 1, 15 (Quellenapparat): Nach „ed. Rousseau/ Doutreleau/Mercier“ ist einzufügen „V.2“; – S. 1272, zu *II22875 / PMLb cap. Ω 1, 6 (Quellenapparat): „Eccle. 3, 202–214“ anstelle von „Eccle. 3, 201–211“; – S. 1295, Z. 6, zu *II22907 / PMLb cap. Ω 1, 42: Vgl. SJD VIII / 8, p. 380.