Marx'ın Değer Teorisi [1 ed.] 9786955679446

Citation preview

,

•

•

ISAAK ILLICH ROBIN w

MARX'IN EMEK DEGER TEORISI •

•

'Eşyanın kişileştirilmesi' sürecinin sadece 'insanlar arasındaki üretimin maddileşmesi' sürecinin sonucunda anlaşılabileceğini kavrayamayan vulgar iktisatçılar, eşyanın toplumsal niteliklerini (değer, para, sermaye, v.s.) bizzat sermayenin kendisine ait doğal nitelikler olarak düşünmüşlerdir. Eşyanın toplumsal nitelikleri, değer, para, v.s. eşyaya 'bağlanmış' beşeri ilişkilerin bir ifadesi olarak değil de, bizzat eşyanın kendisinin sahip olduğu ve doğal-teknik nitelikleriyle 'doğrudan birbirine geçen' niteliklerinin bir ifadesi olarak düşünülmektedir. Bu husus, vulgar iktisada ve üretim konusunda kapitalist ekonominin ufkuyla sınıriandırıian basmakalıp düşüncelere sahip katılımcılara özgü meta fetişizminin nedenidir. Bunun nedeni, 'toplumsal ilişkilerin eşyaya dönüşmesi, maddi üretim ilişkilerinin, bunların tarihi ve toplumsal belirlenişleriyle doğrudan birleştirilmesidir. Üretimin bir unsuru, belli bir toplumsal şekille harmanianmış ve temsil edilmiştir. ***

Marx'ın değer teorisi iki temel üzerine kurulmuştur: 1) daha sonraları otonam meta üreticileri arasındaki toplumsal üretim ilişkilerinin varlığını varsayan soyut emeğin maddi bir ifadesi olarak değer şekli teorisi ve

2) toplumsal emek dağılımı teorisi ve daha sonraları

emek üretkenliği düzeyine bağlı olan değer büyüklüğünün soyut emek miktarına bağımlılığı. Bu ikisi aynı sürecin iki yönüdür: değer teorisi, toplumsal değer şeklini yani meta üreten kapitalist ekonomide gerçekleştirilen emek dağılımı süreci şeklini inceler . . . Marx, değeri, belirli bir toplumsal emek şekline bağlı emek ürününün toplumsal şekli biçiminde ele alarak, değerin niteliksel yani toplumsal yönü üzerinde durmuştur.

ISBN 97�0!>-5679-44-