Itala: Band 2 Marcus-Evangelium [2. verb. Aufl.] 9783110824964, 9783110012446

Citation preview

ITALA DAS NEUE TESTAMENT IN ALTLATEINISCHER ÜBERLIEFERUNG Nach den Handschriften hrsg. von A.

JÜLICHER

Durchgesehen und zum Druck besorgt von W . MATZKOWF u n d K . ALAND

Quart-Format

II. Marcus Evangelium 2., verbesserte Auflage. VIII, 160 Seiten. 1970. DM 160 —

III. Lucas-Evangelium VII, 282 Seiten. 1954. DM 120,—

IV. Johannes-Evangelium X, 230 Seiten. 1963. DM 180,—

A R B E I T E N ZUR NEUTESTAMENTLICHEN TEXTFOFSCHUNG Herausgegeben vom Institut für neutestamentlicLe Textforschung an der Westfälischen Wilhelms-Universität Münster/Westf. Band I

Kurzgefaßte Liste der griechischen Handschriften des Neuen Testaments V o n KURT ALAND

I. Gesamtübersicht Groß-Oktav. VIII, 431 Seiten. 1963. Ganzleinen DM 88 — II. Einzelübersichten In Vorbereitung III. Vollständige Konkordanz des griechischen Neuen Testaments. Unter Zugrundelegung aller modernen kritischen Textausgaben und des Textes receptus in Verbindung mit H . U. ROSENBAUM neu zusammengestellt unter der Leitung v o n K . A L A N D u n d H . RIESENFELD

In Vorbereitung IV. Das Neue Testament auf Papyrus In Vorbereitung Band II

Studien zur Überlieferung des Neuen Testaments und seines Textes V o n KURT ALAND

Groß-Oktav. X, 229 Seiten. 1967. Ganzleinen DM 54 — Band ΙΠ

Materialien zur neutestamentlichen Handschriftenkunde I In Verbindung mit B.

EHLERS, P . FERREIRA, H . H A H N , H .

L.

H E L L E R , K . J U N A C K , R . PBPPERMÜLLER,

V.

REICHMANN

H . U . ROSENBAUM, J . G . SCHOMERUS, K . SCHÜSSLER, P . W E I G A N D T

Herausgegeben von K. A L A N D Groß-Oktav. VIII, 292 Seiten. 1969. Ganzleinen DM 88,— Band IV

Vollständige Konkordanz des griechischen Neuen Testaments Unter Zugrundelegung aller modernen kritischen Textausgaben und des Textes receptus in Verbindung mit H . R I E S E N F E L D , H . U. R O S E N F E L D und H . B O L T E neu zusammengestellt unter der Leitung von K . A L A N D In Vorbereitung

w DE

G

WALTER D E G R U Y T E R · B E R L I N · N E W Y O R K

ADOLF

JÜLICHER:

ITALA

• II.

MARCUS-EVANGELIUM

I TA LA DAS N E U E

TESTAMENT

IN A L T L A T E I N I S C H E R NACH DEN HANDSCHRIFTEN

ADOLF DURCHGESEHEN

ÜBERLIEFERUNG HERAUSGEGEBEN

VON

JÜLICHER

UND ZUM DRUCK BESORGT

VON

WALTER M A T Z K O W t U N D K U R T A L A N D

II MARCUSEVANGELIUM ZWEITE VERBESSERTE

AUFLAGE

WALTER D E G R U Y T E R & CO. VORMALS

G. J. G O S CH E N ' S CH Ε V E R L A G S Η A N D LU Ν G — J. G U T T E N T A G ,

BUCHHANDLUNG

—

GEORG

REIMER

—

K A R L J. T R Ü B N E R

B E R L I N 1970

—

VEIT

VERLAGS&

COMP.

© Archiv-Nr. 3211701/11 1970 by Walter de Gruyter fit Co., vormals G. J. Göschen*sehe VerLagshandlunp — J, Guttentag, Verlagsbuchhandlung — Georg Reimer—Karl J. Trübner—Veit & Comp., Berlin 30 (Printed in Germany) Alle Rechte, insbesondern das der Übersetzung in fremde Sprachen, vorbehalten. Ohne ausdrückliche Genehmigung des Verlages ist es auch nicht gestattet, dieses Buch oder Teile daraus auf photomechanischem Wege (Photokopie, Mikrokopie, Xerokopie) zu vervielfältigen.

ZUR EINFÜHRUNG

Im Vorwort zu Band II ist im wesentlichen zu wiederholen, was an der entsprechenden Stelle zu Band IV ausgeführt worden ist: jedes Wort des Manuskriptes Jülicher-Matzkows ist mindestens zweimal an den Handschriften nachgeprüft worden; die Zahl der sich daraus ergebenden Änderungen im Text entspricht der in den früheren Bänden. Mit Ausnahme von k, für welchen der Faksimileband zugrunde gelegt werden mußte (für ihn wie auch für t wäre eine Neuaufnahme mit den modernen Mitteln der Fototechnik dringend erwünscht), geschah das an Hand von Fotos und Filmen. Das gilt erfreulicherweise auch für den schon verloren geglaubten /. Zusätzlich stellte die Abtei Maredsous dankenswerterweise noch einmal das Handexemplar Dom de Bruynes der Tischendorf-Ausgabe von e zur Verfügung mit seinen handschriftlichen Korrekturen auf Grund von Kollationen der Handschrift zu einer Zeit, als sie noch mehr hergab als heute. Das für Band IV bereits fortgebildete Klammersystem wurde noch etwas weiter verfeinert, um dem Benutzer ein möglichst zuverlässiges Urteil über den Befund zu ermöglichen: für Textteile und gelegentlich auch Satzteile, die auf Grund heute nicht mehr oder nur teilweise lesbaren Textbestandes rekonstruiert wurden, ist die Klammer [< )] verwandt worden. Bei allen diesen Rekonstruktionen waltete jedoch äußerste Vorsicht, so daß die gemachten Angaben im allgemeinen als sicher genommen werden können, in Zweifelsfällen ist ein Fragezeichen hinzugefügt worden. Die verwandten Klammern sind also folgendermaßen zu definieren: < > für ergänzte Textteile < X y für in der Handschrift aus dem zur Verfügung stehenden Raum als fehlend erschlossene Textteile [] für vom früheren Herausgeber gelesene, heute aber entweder nicht mehr lesbare oder nicht mehr erhaltene Textteile | ]] für die Wiedergabe des Vercellensis (a), um der hier besonders komplizierten Situation Rechnung zu tragen. Irico (1748) und Bianchini (1749) geben in ihren Ausgaben noch Textstellen, die schon Gasquet 1914 nicht mehr lesen konnte (bei ihm in kursivem Druck). Sie sind in [ J gesetzt worden; in den Fällen, wo Irico und Bianchini sich widersprechen, wird für gewöhnlich der von Gasquet gelesene Text geboten. Jedoch ist in einzelnen Fällen auf Grund des Befundes von dieser Regel abgegangen worden, im Zweifelsfall unter Zufügung eines Fragezeichens. Erfreulicherweise war es nicht selten möglich, Text, der für Gasquet unlesbar schien, einwandfrei zu entziffern. Selbstverständlich ist dann [ ] nur für den Textteil gesetzt worden, der auch jetzt nicht zu entziffern war. |< >J gilt für α sinngemäß entsprechend der für [< )] gegebenen Definition. Unverändert gelten weiter χ für Auslassungen für Umstellungen, jedoch ist die Umstellung jetzt genauer auf den Text der oberen Hauptzeile bezogen. Für die Anwendung des Klammersystems gilt sinngemäß das in Band IV Gesagte. Hinzuzufügen ist lediglich, daß bei t wegen des schlechten Zustandes auf die Setzung von [ ] grundsätzlich verzichtet worden ist. Bei r 1 ist hinzuzufügen, daß die Lücken unter den in Band IV angegebenen Voraussetzungen im Text verzeichnet sind, in der Kopfzeile der Seiten mit der Bezeugungsangabe jedoch nur dann, wenn sie mindestens einen Vers umfassen.

V

Zur Anführung der Vulgata ist zusätzlich zu bemerken, daß Vulgatavarianten (vg) nur dann verzeichnet worden sind, wenn sie von mindestens drei Vulgatahandschriften und mindestens einer Italahandschrift bezeugt werden. Für die untere Hauptzeile gilt selbstverständlich, daß bei Markus die Afra (vgl. die Kopfzeile) durch e und k repräsentiert wird, infolge der Lückenhaftigkeit der beiden Handschriften im Normalfall nur durch eine von beiden. Laufen beide nebeneinander, wird die untere Hauptzeile doppelt gegeben, wobei k über e steht. Orthographica und Korrekturen in den Handschriften sind bei e und k stets berücksichtigt worden, bei den anderen Handschriften sind Orthographica bei einzeln bezeugten Lesarten sowie im allgemeinen bei Eigennamen verzeichnet worden, Korrekturen nur dann, wenn sie von Bedeutung für den Text sind. Bei der Angabe verschiedener Hände wurde bei e und k entsprechend den Ausgaben verfahren (soweit die Nachprüfung nicht ein anderes Resultat ergab), bei den anderen Handschriften so, daß m. 2 (auf eine zeitliche Differenzierung wurde hier verzichtet) nicht besonders angegeben wurde, wenn sie mit der Vulgata zusammengeht (aus deren Verzeichnung sie im allgemeinen e silentio erschlossen werden kann). Die Arbeit an der Revision des Bandes hat lange Zeit in Anspruch genommen und viel Mühe bereitet. Die Hauptlast daran wurde von P. Ferreira und in seiner Nachfolge von H. Höfermann getragen, für welche die Deutsche Forschungsgemeinschaft eine Sachbeihilfe bewilligte, ohne welche die Durchführung der Arbeit nicht möglich gewesen wäre. Ihr ist der Unterzeichnete und mit ihm das Institut für Neutestamentliche Textforschung, zu dessen wissenschaftlichen Unternehmungen die ItalaAusgabe gehört, zu besonderem Dank verpflichtet. Nicht unerwähnt bleiben dürfen jedoch auch die anderen Stellen, denen wir zu Dank verpflichtet sind: das Vetus Latina Institut/Beuron und die anderen Bibliotheken, denen wir Handschriftenfilme verdanken, ebenso wie die schon genannte Abtei Maredsous. Vor allem aber müssen auch die Institutionen genannt werden, welche die Arbeiten des Instituts fördern: in diesem Zusammenhang sind neben den zuständigen Stellen der Universität Münster besonders zu nennen die Arbeitsgemeinschaft für Forschung des Landes NordrheinWestfalen und die Stiftung zur Förderung der Neutestamentlichen Textforschung. Die Itala-Ausgabe als solche ist ja mit den anderen Untersuchungen des Instituts aufs engste verflochten, die bei ihr angewandten Prinzipien und Methoden sind Resultat der im Institut über lange Jahre hin gesammelten allgemeinen Erfahrungen und Erkenntnisse. Der vorliegende Band hat auch zwei Vorgänger, deshalb ist der Arbeit daran die Beratung auftretender Zweifelsfragen mit K . Junack, der an beiden mitgewirkt hat, stets zugute gekommen, K. Otterburig im Verlag de Gruyter unterzog sich der mühevollen Aufgabe der drucktechnischen Betreuung des Bandes, die deshalb so kompliziert war, weil um eines möglichst niedrigen Preises des Bandes willen eine Kombination von Neusatz und fotomechanischem Druck erforderlich war. Mit dem vorgelegten Band II ist die Neubearbeitung der Itala-Ausgabe ihrem Abschluß ein gutes Stück nähergerückt: für Band I mit dem Matthäusevangelium sind die Kollationen im wesentlichen beendet, auch die Erstfassung des Manuskriptes liegt schon etwa zu einem Drittel vor. Bis zum Erscheinen von Band I wird auch Band III, mit dem 1954 die Neubearbeitung einsetzte, endgültig vergriffen sein. Hier bedarf es bei der Neupublikation nur einer Einarbeitung der Resultate, die sich aus den im Laufe der Arbeit ständig weiter entwickelten und verfeinerten Methoden ergeben haben. So ist der Augenblick nicht mehr fern, wo das einst von A. Jülicher begonnene große Unternehmen in seiner neuen Gestalt abgeschlossen vorliegt. Kurt Aland

VI

VERZEICHNIS DER HANDSCHRIFTEN

a (}): Vercellensis s. IV, Biblioteca Capitolare Vercelli; A. Gasquet, Codex Vercellensis (Collectanea Biblica Latina III), Romae 1914. aur (15): Aureus Holmiensis s. VHI (?), Kungliga Biblioteket Stockholm, A 135; I. Belsheim, Codex Aureus, Christianiae 1878. b (4): Veronensis s. V (ex.)» Biblioteca Capitolare Verona, cod. VI (6); E. S. Buchanan, The Four Gospels from the Codex Veronensis b (Old-Latin Biblical Texts VI), Oxford 1911. c (6): Colbertinus s. ΧΠ/ΧΙΙΙ, Biblioth£que Nationale Paris, fond lat. 254 (Colb. 4051); H. J. Vogels, Evangelium Colbertinum (Bonner Biblische Beiträge 4), Bonn 1953. d (5): Bezae Cantabrigiensis s. V , University Library Cambridge, Nn. II. 41; F. H. Scrivener, Bezae Codex Cantabrigiensis, Cambridge 1864 Codex Bezae Cantabrigiensis quattuor evv. et Actus Apostolorum complectens Graece et Latine sumptibus Academiae phototypice repraesentatus, Cantabrigiae 1899. e (2): Palatinus s. V , Museo Nazionale (Castello del Buon Consiglio) Trento (früher Hofbibliothek Wien, Lat. 1185); C. Tischendorf, Evangelium Palatinum Ineditum, Lipsiae 1847; korrigiert nach Kollationen von Dom de Bruyne. / ( 1 0 ) : Brixianus s. VI, Biblioteca Civica Queriniana Brescia; I. Wordsworth — Η. I. White, Novum Testamentum Latine sec. editionem S. Hieronymi, Oxonii 1889 sqq. ff2

(8): Corbeiensis s. V , Bibliothfeque Nationale Paris, Lat. 17225 (Corb. 195); E. S. Buchanan, The Four Gospels from the Codex Corbeiensis ff2 (Old-Latin Biblical Texts V), Oxford 1907.

ι (17): Vindobonensis s. V (ex.), Biblioteca Nazionale Napoli, Lat. 3 (früher Hofbibliothek Wien, Lat. 1235); J. Belsheim, Codex Vindobonensis, Lipsiae 1885. k (1): Bobiensis s. IV/V, Biblioteca Nazionale Torino, G. VII. 15; J. Wordsworth — W. Sanday — H. J. White, Portions of the Gospels according to St. Mark and St. Matthew (Old-Latin Biblical Texts Π), Oxford 1886 C. H. Turner — F. C. Burkitt, Journal of Theological Studies V (1904), 88—107 C. Cipolla, II codice evangelico k della Biblioteca Universitaria Nazionale di Torino, Torino 1913. /(11): Rehdigeranus s. VIII (in.), Staatsbibliothek Preußischer Kulturbesitz Berlin, Depot Breslau 5 (R 169); Η. J. Vogels, Codex Rehdigeranus (Collectanea Biblica Latina II), Rom 1913. η (i6): Sangallensis s. V , Stiftsbibliothek St. Gallen, 1394; J. Wordsworth — W. Sanday — H. J. White, Portions of the Gospels according to St. Mark and St. Matthew (Old-Latin Biblical Texts II), Oxford 1886. 0 (16): Fragmentum Sangallense s. VII, Stiftsbibliothek St. Gallen, 1394; J. Wordsworth — W. Sanday — H. J. White, Portions of the Gospels according to St. Mark and St. Matthew (Old-Latin Biblical Texts Π), Oxford 1886. q (13): Monacensis s. VI/VII, Bayerische Staatsbibliothek München, C L M 6224; Η. J. White, The Four Gospels from the Munich Ms. q (Old-Latin Biblical Texts III), Oxford 1888. r 1 (14): Usserianus s. VII (in.), Library of Trinity College Dublin, 55, Α . IV. 15; Τ. K . Abbott, Evangeliorum versio antehieronymiana ex codice Usseriano, Dublini 1884. t (19): Fragments Bernensia s. V/VI, Burgerbibliothek Bern, cod. 611, Blatt 143/144; J. Wordsworth — W. Sanday — H. J. White, Portions of the Gospels according to St. Mark and St. Matthew (Old-Latin Biblical Texts Π), Oxford 1886. vg

: I. Vulgata; Wordsworth — Η. I. White, Novum Testamentum Latine sec. editionem S. Hieronymi, Oxonii 1889 sqq.

VII

Itala: a (v. 6 post v. 8) aur b c d f ff21 q r1 (v. 6 post v. 8) t (inc. v. 2)

Afra: —

Marcus

ι

Evangelium secundum Marcum I 1

i . Initium evangelii Iesu Christi, evangeli d

2

r

fill

Dei.

filii c vg

lac. in [r1]

·.

ritte, t

2. Sicut scrliptum est in Eslaia propheta: IEcce mitto angelum meum Eseia bf ff* profeta q (vg) Ysaia c Esaiam prophetam d Eseiam prophetam a [. . .aie et in prophetis] r1

[b]dff*It (vg)

2

x x x

ante faciem tuam, qui praeparavit viam tuam

ante te et

et a

ff1

3

3· Χ

X

3

facite semitas Dei nostri.

[Et iteru]m a

Vox clamantis X

pa[rav]it a praeparabit r1 cet

in deserto:

Parate

χ

χ .

ante t e f f f * l (vg)

r lac. in [r1]

I viam Domini,

[Praeparate] a

Domino a c

-i

rectals

eius aur I q vg

Post v. 3: Omnis vallis replebitur et omnis mons et Collis humiliabitur et omnia prava erunt recta et aspera in planiciem. Et videbitur gloria Domini et videbit omnis caro salutare Dei nostri, quoniam Deus locutus est. Vox dicentis: Clama. Et dixit: Quid clamabo ? Omnis caro faenum et omnis gloria eius sicut flos faeni; aruit faenum et flos decidit. Verbum autem Domini manet in aeternum. c

4

4. Fuit Iohannes

4

tiae in remissionem

5

5- E t egrediebantur

5

Hierosolymitae universi et baptizabantur

5

in deserto baptizans et praedicans baptismum paeniten-

-nis r1 (vg) ~ baptizans in deserto / -one

peccatorum.

ailrxt

b q [r1] t (vg)

ad

-batur [α] aur m.idffpivg veniebat c r., . , \V\dlqvg

Hierusolymitae aur rl χ aur f [ χ ] a Hierosolimitae t [Hierosolymitae omnes] a omnes Hierosolymitae ^ omnes Ierosolymitae c

ilium

bdr1

omnis

eum a (vg) omnes r1 tota α

Iudaea regio

et

Iudaeae regio clqtvg X t regio Iudaeae [a] aur ff* „ Iudae / aurbff*t

ab illo in Iordanen

-buntur

X

-ne c f I q vg flumine -nemr 1 flvg ~ in Iordanen ab illo d in Iordane ab eo a

ff2

eo b q

confitentes peccata sua. v. 6 transp. post v. 8 a r1 W c f p

6. Erat autem Iohannes Et erat r1 cet

Jülicher, Itala, Mc.

X

ipse c

vestitus

χ

bcdfpqt

x

indutus vestem de r1 a c ff* r1 ex f

pilos cameli χ pilis aur f I r1 vg [pellem] a

χ

X

et zona pellicia

Marcus

ι Itala: a(v.

6 post v. 8) aur b c d f

ab d ff* r11 X X X circa lumbos eius aur cflqvg

et X c

I q (deest a v. y) r1 (υ. 6post ν. 8, lac. υ.ιι)

X edebat [a] d manducabat r1

lucustas et mel silvestre

bqt praedicabat dicens: 7. Hie dicebat illis a drl Qui aur c ff2 Et ad f I r1 vg

7

7

8

tAfra·.—

off 1 edens . X adr 1 edebat cet

X X X X X X Ego quidem vos baptizo (-zavi a) in aqua a d Ego quidem baptizo vos in aqua (-am ff2) ff* r1

bqt X fortior me post me, : Quoniam venit 1 veniet aur autem χ χ X.ff21 (cf. v. 8) X »- cet 1 dff* qm. 2 ad fr blq (vg) (cf. v. 8) rdeest q usque ad v. 21 ~ P o s t m e fortior me adr1 χ solvere corrigiam calciamentorum eius. cuius non sum dignus I procumbens -gia fft aurf I vg aur b ctvg X baptizo VOS m aqua ; ille 8. E g o quidem /1 -zavi aur vg ipse Xvg \a\cdp X χ χ ad ff* r1 (cf. v. 7) X X X X in paenitentiam a χ χ dff*rl

b cf r*t abdff1 Μ dff* er11 vg autem baptizabit m spintu sancto. X vos vero aur I vg X c1 cet -vit cet vos r1 cet X aur btvg X adfP hue transp. v. 6 a r 1 : Erat autem (et erat r1) Iohannes indutus pellem (vestem de pilis r 1 ) cameli et edebat (manducabat r1) lucustas et mel silvestre. a r1 9. E t factum est, in diebus illis v e n i t Iesus a Nazareth Galilaeae Factum est autem aur ff* > in illis diebus a c d ff2 Nazaret ab df Χ Χ Χ α Naiareth r1

a aur bd t ab d t et baptizatus est in Iordanen ab Iohannen. Iordannen ff1 Iohanne aur Iohannem ff2 in Iordane ab Iohanne [r1] vg in Iordanne X X / a (ab c) Iohanne in Iordane c f

10

10

10.

χ Et Et Et

b ffs r11 bff*t Ascendens χ autem ascendens ad X r1 cet ascendens statim aur statim ascendens cflvg

de

aqua aquam ff2

vidit

apertos aperiri c adaperiri a

caelos et spiri-

c ff2 rlac. in [t·1] usque ad v. 12 X X. t u m tamquam columbam descendentem super ilium et Imanentem super eum / r1 Χ Χ α cd f in eo b in ipsum d in ipso aur I vg in eum a in ipsum t X X aur bit vg

11

Ii. Et

11

meus

χ vox venit a

c ff2 carissimus, dilectus cet

χ de venit / facta est aur c I vg

be caelo caelis a aur dfff*ltvg

x x χ : facta est 6 dicens cf I

aur b b in quo X bene placuit mihi. in quem d X X complacui X aur c dff21 in te a c ff* 11 vg mihi bene conplacuisti X / X qui / X bene sensi X a

2

T u es filius

tvg

Itala: a aur b c d f ff21 r11 hact. lac. in [V1] acff*

12

I 2·

Afra: —

-ι

E t protinus I spiritus I χ

13

13

14

X X

X L aur b d

ab e dff*r1 be 42. E t χ χ χ x discessit cum haec dixisset / confestim ff* r 1 decessit d cum X dixisset aur l vg statim cum X diceret q α aur d flvg mox q 42.

1

χ extendens manum et aur c q extendit d fvg

χ

be χ X ilium α et eum r1 cet aur df

tetigit

Marcus

Afra: e

abiit

illi:

>> ,

>,

b ab eo lepra χ χ χ . ~ lepra ab eo ff* et mundatus est rxcet

,,

,,

,,

χ

χ

χ.

v. 43 X aur b c 43. X X X E t comminatus est »t II II ι· ι· Ii Χ [[Et]] comminatus [est 43. χ χ x

X X X X X X X . ei X et statim fr1 et l (vg) dimisit a d eum aff*rl II X X II ff* l (vg) f ff* q r1 illum dflqvg Ii Iesus et „ q eiecit Ζ vg ,. Χ X „ dvg χ χ et] s[tatim] α x x x x Et eiecit eum.

aur b c 44. E t ait X c dicit d ff* l q vg dixit α fr1 44.

„

te teipsum d

aur [6] c illi: V i d e , nemini ei r 1 cet

,,

„:

„

,

dixeris,

ne cui dicas,

„

„

χ

b demonstra ostende r1 cet

et

ostende

abcdfqr1 [a]bdff*rl ab sacerdoti χ et offers pro purgatione tua x, sacerdotibus ff* ofieres c q emundatione aur c dflqvg munus c prineipi sacerdotum aur l vg offer aur flvg emundationem tuam ff* m. 1 emundationem (m1 exp.) tua r1

,,

,,

x

,,

offert

quae praeeepit Moyses in testimonium quod a c Moses vg n

,,

„

J ülicher, Iula, Mc.

exiens

emundatione ,,

X,

diffamare sermonem, diffamatum ff*

ita ut

illis.

tt

bq 45. Ipse autem egressus coepit praedicare et Ille vero ff* A t ille [r1] cet 45. Ille

sed vade Χ b

„

„

„

,,

verbum,

„

,,

Marcus

ι

Itala:

f 45

X cd

χ b

lac. in Ο1]

osset possit d q (vg)

abf palam manifeste cet

ab

45

desertis

b loca χ χ locis cet erat et a esse et cet locis

χ

f β* Iqr1

Afra: e

η

manifeste

deserta -tis

a aur bed

χ

rlac. in [r1]

χ I introire ff* in civitate, I sed Iesus/ ~ in civitate introire b er1 (tig) introire in civitatem d in civitatem introire α aur flqvg χ in c i v i t a t e m introire,

b veniebant conveniebant α aur cd flqvg conveniebat ff* conveniebant

10

fons iotas b

m

>>

»>

ad

b illum eum cet

b χ. undique cet

,,

eum

x.

Itala:

a aur bed

Afra: e

f ff21 qr1

Marcus

2

II -lac. m in IV l>11]]

had. lac. in [r1] i. Et

ι.

1

Γ

CaDharnaum post Dost dies, et I χ Capharnaum i t e l rum rΜ u m! venit iterum intravit dflvg in [a] d Cafarnaum d χ a c ff2 intravit iterum ff* Chapharnaum ff1 [cum introisset iterum] a Capernaum q cum venisset χ aur c x

,,

est,

"Ι

x

venit lac. in [rl]

quod

in

,, , quoniam χ

iterum

in ·.

,,

,,

,, ,

auditulr auditulm cognitum a

,,

domo esset. I do J · « . ! domi

est.

r lac. in [r1] aur b I vg 2. E t X convene I runt χ X multi, ita ut iam confestim c df ff2 q ad sum c X d X aur cflvg [confestum] r1 ~ multi conveiierunt in tantum a protinus a

6 η ec non [r1] cet

2.

ηοη

,,

continuo

collecti

sunt

χ

χ

b ad ianuam caperet, caperet (caperent q) usque ad ianuam aurfff* q rl caperet neque ad ianuam I vg posset capere usque ad ianuam ad caperet eos introitus ianuae c caperet

domus,

ab 3. E t veniunt venerunt aur d f ff11 qvg convenerunt r l Venerunt autem c 3.

,, venerunt

,,

,

,,

et

loquebatur

,,

,,

acdfffiqr1 eum ilium b

,,

ilium

ad eos verbum. χ eis aur f I vg X illis a ad illos d χ

b ferentes adferentes adff*q portantes c f ~ ferentes ad eum aur vg offerentes „ ,, I

ad

portantes

χ

illis

,,

χ X [to] r 1

Χ

χ

b paralyticum in grabatto χ χ. in lecto paralyticum c in grabato paralyticum inter quatuor / qui portabatur a quattuor ß* r 1 [qui tolleb]a[tur „ ] „ a qui a quattuor portabatur aur dlqvg in

grabatto

paralyticum

χ

χ.

4. E t cum accedere 6 non possent .—' non possent accedere [α] c d r1 non possint accedere q non posset adeedere ff* offerre eum non possent / non possent offerre l vg non possent eum illi offerre aur 4.

,,

,,

non possent accedere

χ X prae turba, eum illi l vg multitudine b propter turbam a

χ

11

χ

,,

turbam,

χ ascendentes a

χ

Marcus

2

Itala:

nudaverunt

tectum,

de[texerunt] b denudaverunt acff*

ubi

aur bvg

erat

tecta c

denudaverunt

X .

Et

lesus [r1] cet

>> >

miserunt grabattum,

Afra: e

a aur b cd f ff2 Iqr1

sum-

patefacientes aurfl vg dimis. adqr1 mis. aur

lesus.

tr

be f ff1 Ivg

X X

in quo paralyticus iacebat. ubi a

~ iacebat paralyticus ff1 decumbebat a erat par. iacens d

bq

5. Cum vidisset autem lesus fidem illorum, ait paralytico: Fili, remissa sunt

remittuntur [β] c ff* dimissa sunt/ dimittuntur aur dir1 vg

Videns ff*

5. Et cum vidisset

, dixit

,,

tibi peccata

χ

t u a a c d f q (vg)

6. Erant autem

ibi

quidam

de

X a dq illic r1 cet

7. Quid

χ est X

7. Quis

est

dimittere

X X qui

iste hie, hie

X

qui

υ1

peccata,

demittere d remitiere a q

·

>»

bcdff*q

sic X

Χ

Xc

χ,

Quis

blasfemat q r1 (vg) blasphemias c blasphemia /

blasfemia?

>i

χ

autem c

,,

potest

X

nisi solus Deus?

r1

ί

>i

y *

cognito lesus

8. Et continuo agnoscens X

Blasphemat.

loquitur X b

X

statim aur l vg Quod statim cognoscens / Et cum cognovisset a

intra se,

loquitur? x ?

sic X

unus a

t I

8. Quo X

illic

aurflqvg

II

hie

Quis X

X

et

»1

sedentes et cogitantes in

dicentes:

e t c ff*

8

χ ibi α illic d

scribarum

cordibus suis χ

8

scribis

ex α

6.

j»

,, , remittuntur

aur bff*Ir1 vg

dixit dicit fvg

dicit

y y

in

r spiritu

suo aur f Ivg

X aur flog

„

illis: Quid

χ

,,

bcff*q

χ

X ff2 haeca ad illos c ista aur d fir1

x

quid

χ

quod a sic aur dflr1 d Ivg quia aur v& ita /

χ ,

cogitatis

X

cogitarent

-ret ff*

χ

,,

in cordibus vestris

ista q

χ ?

nequam c

vg

».

12

[blcff*q

χ ,

x

>>

,,

,,

mala?

Itala: a aur b c d f ff21 qr1

Marcus 2

Afra: e

ad ff*rx g. Quid est facilius, dicere paralytico: Surge et tolle grabattum tuum et vade X a

9.

,,

,,

,

„

in domum tuam, χ X

x

χ

x ,

: Remittuntur ff* r1

aut

dicere: Dimittuntur

a dff**1

tibi peccata tua

„

,, : Surge et ambula l

10. Ut

ho minis χ ho... f1

,, 11.

bq

ab q

χ

χ

be

x

remittendi

et ambula flqvg

χ

X X ?

peccata, ait paralytico:

-ι

X

,,

„

, x

,,

lac. in [r1]

r

„

12. Et

χ

I

„

„

lac. in [r ]

χ

surgens

χ

bq

coram omnibus et

abiit,

,, b

ficarent Deum χ

χ χ,

ff*

,,

bep1

quoniam

„

13

I

x

ita ut

,, ,

X

domui tuae a

„

η I

ff1 et aur dflvg

χ

et dicerent d quia aur dflqvg X dicentes r1 cet X a lac. in r l

χ dicentes:

X

statim

,,

ff1 X ac abiit coram omnibus dfl rl (?) vg abit coram omnibus aur

,,

χ

:

in domulmtuam.

„ due te

1

r

eff*

ficarent eum

, dicit

tolle IgrabatItum tuum et vade χ

Et [ille] a autem b q confestim a surrexit £ t statim ille aur aur dflvg fir1 (?) vg E t statim χ d

χ

χ ?

~ habet potestatem d potestatem iilium

et cd (vg)

vero

suo c

bqcet quia

dimittendi

Surge, χ

12. Ille

χ

χ

super terrain α dimittendi aur c f f f 1 1 vg super terra/ demittere d in terra cet

Tibi dico cet

11.

χ off* < r iy Cet

super terram χ

x

η

sciatis autem, quoniam [e] I ,, χ ,

autem

•lac. in [r l ]

χ

χ

I sciatis autem, quoniam I potestatem habet filius

autem a aur dflqrlvg

10. „

lac. in lac. in |r*j [r ]

f

χ

tibi peccata

Remittuntur a X dr1 Demittuntur d Surge et ( χ flq [vg)) tolle grabattum tuum aur flqvg Surge et ambula X Χ X 6c

domui tuae a an aur vg X X aur bcf I qvg

χ

Dimittunturaurflqvg Remittuntur c tibi (X 6) peccata tua (X aurlvg) Remissa sunt b

„

„

.

bq

tulit grabattum

sublato grabatto [r1] cet

adsumens

b

mirantes,

χ

b

,,

χ

honori-

et

clari-

stuperent a turbae et c admirentur aur omnes et cet admirarentur r1 cet lac. in r1

,, admirarentur χ taliter

b

non talia

numquam d numquam taliter a c ff1 q rl (?) „ sic aur f I vg

sic numquam taliter

b

viderant.

viderunt c vidisse se [a] q vidimus aur d f ff11 r1 vg

vidimus.

Itala: a aur bed f ff2 Iqr1

Marcus 2

13. Et

ab

exiit

Γ

ff*

lac. in [r ]

\

I

χ

processit d q r1 Iesus progressus est c egressus est aurf l vg

13. ,,

exivit

α aur bd fqvg

aur b d f vg

veniebat

turbae

veniebant [r]et r1 preterisset c praeteriens a f

ait illi:

χ Iesus a

iuxta / ad r 1 cet

χ

ad

,,

I secus mare

,,

,,

,,

,,

surgens

,,

II

II

eis a recumb. illis d r l discumbente illo q cum discumberet / cum accumberet l vg cum accumberent aur

II

,, eius. Erant

recumbebant

χ

Χ

X

,.

16. Et scribae

,, ,

χ

X r1 Scribae autem aeff*

et et

qui

,,

secuti

X

etbdr1

16. Scribae autem et Farisaei

~ publicanis et pecc. / ff* l

x

x

x

x

χ et aur q

eius,

χ

,,

sunt

χ

cum c

multi

,,

diseipulis

diseipuli ff* q

,, cum discentibus

eum.

erant ff*

,,

b

cum peccatoribus et publicanis

χ

eius df ff* q illius α aur l r1 vg

sequebantur / vg sequebantur eum multi aur

Χ

Farisaei f q r1 Pharisaei cet

,, (vg)

X

Pharisaeorum

1

cum Iesu et

,, X [d\clq

,,

II ' bc

,, domum

discumbebant aur flvg

enim multi, qui et

ι. •

domum f l r

cum recumberent

publicani et peccatores simul

in toloneo

secutus est eum.

exsurgens aeff*

II ' II

,, ,

et omnis

aq

abeff*

,,

,,

(vg)

15. Et factum est, discumbentibus illis in domo

15. ,,

omnisque

omnesque b l rl et omnes c d et omnis af ff* X omnis aur

illos.

Levin / vg Alfei bqr1 Levi aur q (vg) Alphaei d Levi l

Sequere me. Et II

iterum

vidit Iacobum Alphei sedentem ad teloneum et

praeteriens

dixit Μ .

qvg

rursus clqvg rursum aur

,, illum ,,

14. Et cum praeteriret,

6

illos a

lac. in [r ]

x

1

ad eum et docebat eos.

turbae c ff* I [r 1 ] veniebant cff*lq convenit la

14. ,,

ff1

χ

turba

Afra: e

1

x Χ

14

illum.

viderunt,

quoniam

bdr1

manducat

videntes quia X ff* aur cflqvg aur cd ff* Ivg manducabat c [cum vi]dis[sent] a manducaret aur l vg illum manducantem q eum „ / illum edentem a

x

x

X

dicebant diseipulis illius:

manducat ff* et d ff* r1

Χ

,,

Χ

χ b

dixerunt a

,,

eius r1 cet

discentibus eius:

Itala: a aur b cd f ff2i (inc. v. iy) Quare

I qr1

Afra: e

Marcus 2

χ χ cum publicanis et peccatoribus χ χ manducat magister vester c vocare veni ff*

X

χ χ. ad paeni f 1 in paenitentiam [β] c X

X.

18. E t erant discipuli Iohannis et Pharisaei ieiunantes. χ t Farisei q Kr 1 )] Erant aut[em] a Pharisaeorum a I

Et

veniunt et venerunt a f l venientes X c ff*

18. „

,,

venerunt

,,

„

„

,,

,,

„

rlac. in [r1] dlicunt illi: Quare discipuli Iohannis et dixerunt ei ~ Pharisaeorum et acf ff* a aur b I dixerunt

,, : , r lac. in [r1] ι tui autem I dilscipuli non ieiunant?! x x χ χ χ ff* [iai]unant bm. 1 vero q discipuli autem tui c

X X

.

Pharisaeorum Iohannis b Fariseorum q Pharisaei a ff1

,,

ieiunant, [iaiujnant bm.i

,, discipuli

lac. in [r1]

i X c ff* dixit eise dixit 19·

bdiq Χ X : et ff* Iesus Iesus: aaurcfff*lvg

15

Numquid possunt Non

llsi [a] bdff>q fill sponlsi filii cet nuptiarum aurbvg

Itala: a aur bed f f}% ilqr11

Marcus 2

(inc. ν. 22)

Afra: e

lac. in [r1] f

bq

X , q u a m d i u c u mill iillis llis est s p o n s u s , i e i u n a r e ? χ χ χ χ ieiunare ff*

a

3

venerunt ad eum. Χ Χ X be ut

Et dixit x discipulis suis, ut Tunc c Iesus eff*

Marcus

Afra: e

viderent

Mi navicula deserviret sibi propter ~ sibi des. aur cfvg naviculam sibi providerent ff* in navicula sibi deservirent i (vg) „ ,, „ deserviret a(1) dl {vg) x

praesto esset illi

x

comprimerent eum multitudo. comprimerentur (ur exp.) i multi d i ~ eum conprimerent b q X aur b flqvg eum [multi co]nprimerent a affligerentur χ χ c

turbas,

praemerent

X

aur cfilvg 10. Multos enim sanabat, ita u t irruerent in eum x, ut ilium tangerent, curabat b q multi i tangeret b sanavit d ff2 [Curabat e]n[[im l]]tos a 10.

curabat, [a] b q

,,

r

1 quicumque

I habebant

quodquod

haberent

et / χ

quotquot Kr 1 )] cet

,, inruerent super ,, 1] lac. in m [f |r"J

plagas

X

X,

eum

.1

habebat ff1 [verbera] a „

habentes. lat, in [r1] a aur ff1 q

f

^

t, prlocii

, cum ilium viderent, prlocidebant χ [a] aur -dos a f (vg) ~ viderent ilium b f procedebant dfvg videret ilium d aur bdq (vg) ilium videbant c vg ,, viderant i II. ,, spiritos immundos, ,, eum ,, , superruebant lac. in [r1] "l rdenuo inc. t r I lac. int 1 exclama ban I t dicentes: χ I T u I es filius Dei. I et clamabant X aur Quia Hie est 6 aur f q [β] aur [6] fqvg

X

ei χ rl ante eum b m. 2( ?) /

χ

χ

X lac. in r1 v. 12 χ I lac. in t bq commiilnaba· tur eis, 12. E t X X I ne X eum manifelstarent, anif e I ί multa a d cominabatur illis aur ut non d manifestaret ff1 obiurgabat eos a multum / ne alicui c manifestarent ilium increpabat illos [6] q vehementer auredfi^r1} 1(f) vg ne aur vg χ eum palam facerent a X 12. corripiebat ilia, X X lac. in t ab q et Mattheum I et χ bq [Matthaeum] a x e Matheum aur (vg) Mhatteum ff* Mattheus b Maths c X q

iterum

20.

Marcus

,, Andreas,

in domum ad domum aur I vg ad villam q

X iterum b

A fra: e

χ x et Andream, χ hi b Simon b c Andrean a Iacobus χ c Andreas b c Andreham

18. E r a n t autem hi:

,, Bartolomeus, dff»q et L e b b e u m HL ujm a Labbaeum i Lebe r1 Lebbaeus b Taddeum / (vg) Tatheum aur Thaddeum I vg Taddeus c X

v. 18)

invenit

χ

χ χ, ad eum c

ita ut X uti d q

ftajbdi rl possent nec posset ff2 neque aur f I vg X cß*q

non nec q

ad Iesum ff2

turbas

χ

posset

χ,

χ

panem

χ manducare. quidem b ~ manducare χ panem l>

Χ

Μ

21. E t cum audissent de Quod ut audieruntQa]] 6 ab f X 21.

W i illo eo cdf Piqr sui eo,

scribae

et

ceteri Phariseic

χ χ χ χ, qui ab Hier [. . .n]d [erant] rl

1

X exierunt

23

X

X detinere

aurlvg X

X

Marcus

3

r

Itala:

a

lac.

1

in

[r ]

nere

scribae

b c d f

usque

ad

ff*

v.

i l q r

1

(lac.

v. 2 2 )

A f r a :

e

23

b illum; dicebant enim: Quoniam exsentiat eos χ

ut tenerent 6 q

eum

aur

eum cet

et

ceteri;

χ

qui

χ

,,

,,

χ.

χ χ c in furorem versus est aur f Ivg (furore aur Im. 1 (vg))

χ

χ

χ

χ

χ. b

22. E t scribae, X

X

22. χ

et a i X

χ

ab Hierosolymis descenderant, dicebant:

quae X

χ

ff* X

χ

Hierus. aur (vg) X

χ

-runt d -rat i m.

X

χ

χ

-bub c vg et quia daemonum vg Belzebul [6] ff* aur d f v g in principe aur Ivg Behelzebul i et quoniam / „ principem d f ([. . . e l z . . J a

„ , Χ χ

r

lac.

I

i

χ

be

,,

,,

eum

X

eiecit aur [[e. cit]] a expellit b

X

d f

X

I v g

,, expellit per ipsum

eos et

I

ait

χ

„

dicebat

eis

bq

Iesusl

voeavit q χ cet dicebat c illis c q X q convocans a f in parabolis dicebat [Et cu ] r1 [. . . . convocatis eis in parabolis dicebat aur d ff* i l vg in parabolam dicebat E|[t convocanjs [[eos X diceU il[[lis in parajbofllis

23.

: Quoniam

-1 b c q

23. E t leonvoeavit

c

X

x

c ff* i q

aur

[r1]

in

X

1 b hact. daemonia. lac. in [r ]-, I χ principem daemoniorum I et et per per ill ill1IiI um eicit

Beelzebul habet χ χ

Belzebul

Quoniam cet

ι

a «»u. «»(Mh ln

-lac. iac.

Quod

„ cum vocasset illos,

χ

in parabolis:

in eis eis illis X

parabolam c Dominus Iesus ff* i Dominus I . . . .] r1 Χ X aur f Ivg Dominus Iesus d Dominus]] Iesus a

χ parabulam:

b

Quomodo potest satanas satanan

expellere?

If-amja [[. .peljle|[re]l β satan t eicere r1 eet

·>

>> r

>· lac.

24. Etlsiregnum

1/

adversus /

24. Siautem „

?

ι

in

[[Xje

>>

[rl]

in

r

se I

semetipso semetipsum c

„

lac.

ff*

r

„

χ regia

, , , , , , ,

„

b

25. E t si domus

in

1

1

dividatur, non potest Istareregnumillud.I χ 6 ilia a d

Χ

x ·

b

in semetipsa dispertiatur, χ stare non potest domus ilia.

domum ff* in semetipsam c dividatur b d super ipsa ff* divisa fuerit α super semetipsam aur

d i l

q r

1

et Ζ ~ non potest (poterit 1 1 vg) domus illa stare aur c d f f f i i l q r 1 v g non poterit stare domus illa α

vg

super se α adversus semetipsam /

25. „

,,

„

,,

26. E t si satanas

se

satanan

dividatur, a b

d t

q r

>>

t$

satanä

χ

„

1

eicit

χ

satana ff* expellit c ff* et r1 consurrexerit in semetipsum aur f l consurrexit „ „ vg

26. »

χ

eicet

24

χ

dispertitus (vg)

,, a b

χ

χ

in

est aur

Χ

f i l q v g

aur

stare. se, χ

f

I v g

dispertiturd s u p e r s e a d i qr1 [. . . . a]tus est rl dividitur super regnum eius ff* divisum est „ illius c

divisum est

regnu eius,

Itala:

a aur

bed

f

ff2i

(deest

a v. 2g)

bi I r1 (vg)

χ

non poterit

et aur f I vg

„

ab di

χ

potest vasa

X,

χ

χ ,

„

χ

χ

fortem

X r1 cet in[tra]re in

,,

domum

et

diripere α

introiens ,,

et tunc domum eius diripiet.

alligaverit b f (vg) ligaverit c

,,

.

alligaverit, ,,

domus Im. 1

sic

illius a

vasa

b

χ

dico vobis, quod omnia dimittentur filiis hominum peccata

amen c

,,

„

x

alliget,

χ b

diripere ingressus in domum

est b

,,

ipsum b

,, primum χ

28. Amen

fortis

Χ

beff*

χ fortis X

χ

nisi prius

x,

28.

Χ

χ

,,

eius / diripere aur dfilq^vg

χ

χ cet

eius qui

χ

quoniam aur cd i I q r1 vg quia af

χ

,,

dimittuntur d r1 ff» remittentur a omne peccatum dimittitur filiis hominum / ~ pecc. fil. hom. r1 remittentur omnia pecc. et blasphem. fil. hom. c ff*

,, , quia

et blasphemiae

χ

blasfemiae q r1 (vg)

,,

peccata remittentur et blasphemiliae

χ .

quibus blasphemaverunt aur (vg) quibus blasphemaverint f I vg quaecumque d χ χ ,, .

filiis hominum

ab q

29. x Qui autem blasphemaverit Si quis d

χ

-rint /

in r 1 cet

r deest t usque ad 4,4

spiritum sanctum I, spiritu sancto aur c

non habet

ff11

habent ff*

blasfemaverit q r1 (vg)

29· X

>>

>1

remissionem

HI

χ ,

χ

erit r 1 cet

χ ,

b

Μ est

sed reus

in aeternum aur cflvg

Μ

habebit c

11

χ

remissa

3

qr1

χ

„

autem adff*

,,

Marcus

e

stare regnum eius, sed finem habet.

potest

27. Nemo

χ

Afra:

potest cet

χ

27.

I qr1

„

,,

,,

,,

aeterni

,,

,,

delicti.

aeterne q m. 2 sempiterni c ff*

erit

,

,,

dilecti ff* [[peccajti a iudicii / r1

peccati.

[α] aur c ff*

30. Quia

dicebant ilium spiritum immundum habere.

Quoniam r1 cet

eum b q spiritum immundum eum habere r1 spiritum immundum habere eum d X spiritum immundum habet f I vg

30. Quoniam

,,

31. Et

mater

venit

,,

veniunt aur I vg venerunt cf

31· .. J ü l i c h e r , Itala, Mc.

..

inmundum spiritum

eius et fratres HUlJius α

..

..

eius χ α aur I vg

..

..

25

X

,, b

X forisque stantes

χ

X foris / et foris r1 cet et

foris

et 4

Marcus

3

Itala:

miserunt ad

Η 32.

aur bc ff2

illum

eum r1 cet

aur b dlvg

et

vocantes eum,

illum d ut evocaretur q turßbae x j a

eum

11

Ηj

t/

[6] aur m. ib aur [i] d Ivg

sedebat

ad

illum

turba

venerunt

,,

eum

turbae

X aur sedebant circa eum turbae f ff1 qr1 r1 cet r1 cet cf ff* qr1 sedentes c Χ X X X Χ a

,,

32.

, , , , , , b

33. At ille

tui q

χ aur f m. 2 I r1 vg

Χ

χ

,, dixerunt illi: ,,

Χ

X

respondit

„

[6]

,,

r

et

dlixit

33. Ille autem respondens χ

χ

„

rlac. in [r1]

x

qui

qui sunt

34. „

,,

χ .

χ :

illis c ff2 q

,, videre.

·.

Quae est I mater mea

et

aut c d f jp q 0l]

eis:

,,

„

„

,,

aut

fratrles mei?

sunt ac f (vg) ff*

34. Et

te

volentes

lac. in [r1]

X Qui respondens eis aur X ait cff*qr1 aur c ff* I q r1 vg d f vg r1 cet aur Ivg Et X illis α [Χ]α a aur df Ivg dicens / d

X

,,

stantes c quaerunt r1 cet [lo]qui [tecum] b foris (exp.) . . . rl te videre c ~ stant foris / foras χ d foris X cet

χ

qui

χ c dixerunt ac

ml I quaerentes m*t tuae fo I ris(·>) stant

X b

X

et dicunt ei: Ecce mater tua

r lac. i»[[ej η

tui et so I rores X

χ

multae f

lac. »»[[α]] η

i

Afra: e

a aur b c d f ff21 qr1

„

circumspiciens conspiciens q respiciens a

circumspexit

,, ? eos,

x ad q

qui in circuitu X

,, ,

„

[cir]ca

χ

X

sedebant,

eius aur c sedebat dffftlqvgffsm. ζ eum a

circumsedebant,

alit:

dixit a c dff*

et

,, :

Ecce mater mea et fratres mei. >> 35· X

X

a b

Qui

a >t lac. in [r1]

r

felcerit voluntatem Dei, hie

Qui enim aur dfff*lq [>

ita ut

, X

Mftei· litus

,, -

X

in

ipse d

X I

Χ

X

„ X ,

mare aur m. 2 dq mariaur m.iflvg ma. . . . r1

ill[[um]] a

X

[[magjna a

„

docere ad mare; et congregata est ad eum

Iesus /

>>

turba multa,

Marcus

IV

hact. lac. in [r1] -i

1. Et

Afra: e

»

„

; „

collecta

navem ascendens

χ

navi d ascenderet na[viculam] a

„

„

„

2. Et docebat eos in parabolis

,,

sedens c circa a d sedere d super q proxime c ff* in aur f I r1 vg

χ

χ

erat.

super terram Ivg

stabat

X ,

χ

„

X

stabat / staretc erant d in litore aur β*

X X

sedebat.

multa et dicebat illis in doctrina sua X :

illos c d

χ 2. ί *

X

similitudinibus b multis d X / r1 "g X X X X X aur

a

illos ,,

parabula

X cq

exiit

r1 cet

3·

)>

4· Et

·

χ factum

X est a

χ

seminans

aves

volucresfla]] aur

d f i I q r1 vg

„

,,

5. χ E t [[α]] d

X

χ

χ

X semen

et

x:

x. suum / m. ι

1 cecidit

[x χ

comederunt

X.

r-denuo inc.. i

X

..(?)!] quaedam

caeli

circa

viam,

secus c ff1 quoddam] a iuxta [[a]] i

caeciderunt iuxta

,, ,

illud.

manducaverunt b

e a β1

[[«J di qr1

volatilia Aliud

dicens q X be

X

aliquid ffi quidem /

beff*

et venerunt

Χ

aur f I q r1 vg

aliud

in seminando

X

X

dum seminat,

x

X

ad seminandum

I··.

4. ,,

X

X seminare

q[[u]] seminat a seminans r1 cet

cum a [6]

X

ab cd ft*

seminator

exiit

It

dicens

X dicens

χ

bd

b

3· Audite: Ecce exivit

ad

et

et omnis turba m litore circa mare adlqvg

b

sederet

et [[α]] c r1

ascenderet

mar[i]p]] a adque 6

„

χ

,,

,,

WJi

X cecidit super

χ

vero

supra

r1 cet

beff* (vg) d q r1

loca

ea.

petrosa, et petrosam i

b

quia

be β* I

non habebat

quoniam

habuit

c d ff1 i q r1

[[sujper [[pet]l t e r r a m a X

dfiqvg

u b i aur

h a b e t aur hab. . t f 1 [[erI| a

f Ivg

5. Alia autem caeciderunt

„

X

27

,,

,

,, quoniam

„

habuerunt

Marcus

4

Itala:

tpiq r1 χ statim et statim α aur cdflvg X b

terram multam, terra multa α

terrae.

χ

X bc

exortum

{fir cum exortus est sol, quando esset i aur dl qvg X Sole autem orto a f Et χ χ X 6c

6. E t X q

non

Facto habebat

autem

7.

sole

radicem

habebafntj a habuit q (vg) haberet aur f vg ,,

fff**q Μ quia non habebat habuit d quoniam α aur l r1 vg X bc X propter quod d X et i

χ

χ

ab c d χ, χ quia x exaestuavit χ et» aestuavit aur i f1 (vg) et aur d quoniam extuavit / f l q r1 vg ff* iqr1 exestuaverunt a eo quod cito aurf l vg aruit ab aestu b X c

1

X

χ,

e (deest α ν. 8)

X

χ

6.

est

fructificaverunt cito

X altitudinem

Afra:

α aur b c d f ff2 i l q r1

χ facto

X aestuaverunt

χ

cecidit

b supra in r1 cet

χ , propterea quod

b χ χ . et aruit q α ff11 exaruit r1 cet

χ estu c

haberent

χ Aliud E t r 1 cet

χ

aruerunt.

spinas; et ex -nis q spinis [β] c f (vg)

E t alia caeciderunt in b suffocaverunt ea et fructum offocaverunt l m. 1 illud α aur dflvg suffocatum est X c ff* i q r1

ascenderunt Spinae [creve]runt a increscentibus spinis ff* i crescentibus „ q r1

et X ff1 iqr1

7.

illa 8. E t aliud cecidit Aliud autem c

8. 8

8

„

non

dedit.

facta sunt infructuosa. in terram bonam et dat fructum ascendentem ff2 dabat α aur accedentem » cfilrxvg

rdeest e usque ad v. ig alia caecideruntf

bd crescentem, et adferet χ increscentem b adferebat fructum aur c f l vg aur c adfert i q adferet X cresc. ff* adferentem cum [increm] ento α < χ X adferent >e[m] r1 (?) bq et unum centensimum. X aliud c centes. c f (vg) aliud vero ff* centis. aur ff* centum l vg Cai Cd

X c

28

r

et

lac. in [r1]

trices, c (vg) Xc um et tricess. q triginta l vg X X X abdi (vg)

aur fc ff* aliud c ff* sexages. (vg) unum sexagensimum X q sexagess. q sexaginta l vg L X ab di (vg)

Itala: a aur b c d f ff2i Iqr1

Afra: —

Marcus 4 1

1

hact. lac. in [r ] ·.

9

9. Et dicebat: Qui habet aures

f „

[singulus] r 1 seorsum a

1

10

11

di'scipuli eius

X ff* ad audiendum t lac. in [r1]

ait

et qui intellegit a X X

X aur c f I q vg

abq

interrogabant eum χ -verunt cet

x ,

sui a dicentes / (X aur I (vg)) duodecim aur f I vg

11. Et

6 dff*i [r ]

χ audiendi, audiatl et intellegens intellegat.

quae

illis: Vobis datum est

dixit ff* dicit eis a dicebat eis aur I vg Quibus ipse dixit c

esset

quaenam a est / 1 χ χ

Χ Χ Χ Χ

χ

ilium b d i q hi (hii aur {vg)), qui cum eo erant cum dilq

parabola

ista.

similitudo b haec c haec parabola a f ff* de parabolis χ aur χ parabolas ν vg 1 ab di ?[](?) lac. in [r ]

cognoscere mysterium regni Dei. Ulis

[ χ ] b nosse aur c ff* (vg) scire / 1 vg

Χ β*

b cff2i r1

11

autem, qui foris sunt, in parabolis

χ

dicitur,

omnia [[aj aur dflqvg

videant

dicuntur a q fiunt aur f I vg

12

12. ut videntes videant et non

12

intellegant, ne quando convertantur et remittatur

aspiciant b

et audientes audiant et non audiat ff* Χ X a

b forte a

13

istam

13. Et ait illis: Nescitis parabolam di[xi]t eis a

parabolas

similitudines b

b

X.

remittantur c eis r1 cet delicta a dimittanturaaMf/iff peccata r1 cet remittam ff* dimittam i q r1 demittam d

revertantur a

off2

13

ab

illis

et quomodo omnes

hanc aur dfi I qr1 vg hanc parabolam a hanc similitudinem b

quando aur

cognoscetis? scietis a b

ab cqr1

14

14. Qui loquitur, verbum

15

15.

seminat cet

x x x

ipse est qui c

seminat. serit a

bq

bq

Hi

autem

Hii aur ff* m. 2 (vg)

sunt, qui

iuxta

X I circa aur c d ~ qui sunt ff* fff*ilr1vg qui seminantur c secus a

viam

seminantur,

qui

X aur dff*ivg X seminati sunt a fr1 aur dff*ilvg X sunt I ipsi sunt c

ab f qr1

15

neglegenter verbum suscipiunt, et cum audierint, confestim venit satanas negligent verbum suscipientes c quibus seminatur verbum d ubi seminatur verbum aur I vg X (ubi m. 2) seminantur verbum i

ff*

29

audierunt a continuo / zatanlas audirent r1 statim d (1 exp.) aur viderint aur ~ venit confestim c ff*

Marcus 4

aur b cd f ff2i I qr1

Itala: a (deest α ν. ιγ)

blqr1

15

16

et auferet verbum, quod seminatum est in aufert f vg tollit a [6]

del

Afra: e (inc. v. 19) bq

(vg)

illorum.

corde corda aur d f f 1 v g cordibus a f i X

eise eorum r1 cet abr1

16. Et

hi sunt

qui

X,

hii qui t similiter aur r1 (vg) aur f I vg

super

petrosa seminati sunt, qui

sunt » supra aur b f q {vg) petrosam i seminantur cet seminantur super petrosam ff1 ~ seminati sunt super petrosa c cd ff2 i q

16

cum audier int verbum,

χ

cum gaudio accipiunt illud, excipiunt (]/»]] d suscipiunt /

statim aur b f i r 1 vg [[protinusj a bff*

17

17. et non habent in se radicem, sed 1 rad. in se r cet

W»

temporanei 1

sunt; deinde

temporales r cet sunt temporales c

orta

facta d j [[orta deinde] a

rdeest a usque ad v. 25

17

tribulatione

et

[[praessura]] a

aut b Ivel]] a

r

17

18

persecutionel

χ b statim i continue q

etff*

lac. in [r1]

scandalizabuntur d

18. Et aliil

hi f q

lac. in [r1]

[6]

be

qui in spinis sem inati sunt. Hi sunt, qui verbum audiunt

χ,

seminantur cet

sunt [] cet

bf

X sollicitudinibus c X sollicitudinis fP X sollicitudinem d prae sollicitudine i X q X aerumnae aur I vg

19

r

Μ bdiq

X

X

b

vitae

χ

Hii aur (vg) 1—• audiunt verbum ff2 X Xfq rlac. in [»-1] b I c d ff1! q

et in 1. erro I re

victus huius / d ff3 i q victi c saeculi aur f I vg

X

X X X X

mundi

errores diq saeculi b delectationes ff1 divitiarum delectationibus c aur f I vg inlecebras/ deceptio aur I vg

X

X

et cetere et circa

denuo inc. e

nes

χ

,,

oblectationes r

dff*q

saeculi

χ

χ

lac. in [r ] 1

simul incedentes suff ocant vlerbum et sine fructu efficiuntur. I

X concupiscentiae / X cet incendentes i aur I vg euntes b reliqua abalienati c introeuntes aurf I vg

X

X hii aur r1 (vg) Hii sunt autem ff*

20. Hi autem ,, ,

offocant c

fructum dff*m.i

fiunt.

aur 10j [b] ad jf ίI vg vg

r

super terram bonam seminati sunt, qui audiunlt supra aur fiq (vg) lac. in [r1]

„

efficitur aur f vg

infructuosi

comitantes

20. Et hi sunt, qui

20

contestim

propter verbum X

scandalizlantur.

19. et per sollicitudines

19

χ statim b

in

,,

30

,,

ceciderunt c ff2 i q (r1}

X ff1

cadunt,

,,

,,

Itala.

aur b c d f f f t i l q r lac. inr1

1

λ

verbum et χ

fructificant, unum tricensimum

excipiunt b

-cat

tricesimum c i (vg) tricess. q tricis. aur triginta I vg X X X b d (vg)

ff*

20

,,

„

et

χ

percipiunt ,, fructum adferunt, ,, aurfff^r1

unum X aur m. ι

„ 21. Et

unum vero

LX

dicebat

ponatur

,, :

adfertur

ponitur d 2 1 • sub modio / Χ

,,

,,

,,

,,

bcff*

23

23. x

Qui

absconsum,

habet aures χ

24. Et

24 24.

X

X

iterum c X

}t

Χ

,

sub modio

„

ponunteam

,, modium

ponitur c X r1

ff2

,,

sed

ut

quod non aur cflvg

χ

?

manifestetur;

,,

nec

neque i

χ

χ

~ veniat in palam d

param

palam corr.

audiendi, audiat.

X fj2 ad audiendum i r1

„

χ

dicebat illis X μ

bdiqr1

,, χ:

eis / Iesus c X X

mensura metieritis, Χ

>>

X

, Videte, X

X*

mensi eritis, in ilia

b

quid

quomodo q X

tri

31

auditis / X I

,,

X r 1 cet

>y

remetietur vobis χ

metietur

audiatis. In qua enim

it

-ram ff2 mensi fueritis et 6 remittietur ff1 (r1) (vg) aur cf ff2 I vg in eadem c metietur q remitiebitur I demmensurabitur b

,,

et dffp

in palam veniat.

X X , ,

Si quis r1 cet

23. Si quis

24

x

absconsum

sed ut

,,

super

absconditum,

quod non c

Χ

X

X

aliquid aur cflvg

,,

X

sed

ut

supra candelabrum ponatur?

lectum,

X c

X

ut

„

factum est occultum,

22

bq

Χ

~ est enim d

22.

accenditur

lectum d X c super X t '1> nonne ut aur f I vg d f i I vg et non dff*i { r 1 )

22. Non enim est

22

sed

lucerna,

accenditur lucernam c d ff* i

sexagensimum

20 •

4

f ff* ( Π

suscipiulnt et

eum

Marcus

Afra: e

χ

tt

α

bdl (vg)

χ

X

X X .

et adicietur vobis aurfff2 i q r1 vg et adiungetur vobis c qui auditis q credentibus /

χ

χ

χ

χ

χ .

Marcus 4

bcdfff^ilqr1

Afra: e

et qui non habet,

b c d fP et quod habet,

Itala: [aj (v. 25. 26. 28. 2g.) aur denuo inc. a Qui enim habet, dabitur

25.

Que α

25·

»

ft

r

adicietur d Μ

ft

ei[[aj (vg) qui autem >* >

ff

»

etiam r1 cet

ff*

ff

ff

ρ

[[χ

χJ a

id,

..

.

lac. in [[a]]ab illo. 1 eo d

,,

eo.

26. E t dicebat

26. „

illi,

χ:

illis/

„

x:

lajbefff* Sic est regnum Dei, quemadmodum si homo mittat

iactet homo q iactet»r 1 iaciat I vg semen adiciat homo

„

„

„

„ ,

quomodo

homo

cum

mittit

p lac. infla]]usque ad v. 28 I semen in terram

super c ff* terra r1 {vg)

sementem I vg

iactet 1i semen aur

seminationem

„

27. et dormiat et obdormiat diqr1

terra χ semen c

exsurgat

bdfpiqr 1 et die et

nocte

surgat b c ff2 noctu i

surgat

27. germinet

et

increscat,

dum

,,

X c

,, seminatio nescit

X . ille r1 cet

crescat aur cff*q

fructificat

semen

ac aur f I vg diem et noctem c

longum fit, quomodo ipse

nescit. hact. lac. in faj-i 28. Ultro enim terra fructificat, primum herbaim, deindel spicam,

r deinlde

Quoniam ultro d

28. Ultronia ,, ,, fructum adferet, ,, lac. in [r1] bcfl1 plenum triticum in spica.

„

,

„

„

,

,,

irumentum X spicae c β* Jo]] aur i I vg in spicam d (vg) granum dfq

,,

,,

X X .

hact. lac. in [r1]

ΰ*ι 29. E t cum χ produxerit fructus, X b

se

29. Spica ,, χ adest

6

χ

sic

Χ

χ

lac. in [r1]

-i

ι mit I tit fail fallcem, quoniam

produxerit fructum d f i q et aur statim aur mittet c q (vg) produxerit fructus aur vg d f ff1 i I q vg [pnm]] a mutaverit fructum c [[protinus]] a fructum ediderit b X c H „ fece]j a

tradiderit

χ

,,

,

messis.

adstat fl* tempus aur Hmt]j a

32

inmittes

,,

,

quia

Itala:

[ α J (v. 30.

31)

aur

hact. lac.-

Afra:

Γ

30. Et

,,

Marcus

lac. in [r ]

lac. in [[ajl

diceba't: | Cui '

30. ,,

e 1

\

[r1]

in

f ff2i I qrl

bed

]

b

simile dicemus

Quomodo

r

I lac. in [[aj usque ad v. 31

'regnum Dei I aut in qluam

Quomodo adsimilabimus [[aj aur / i I vg b adsimilavimus d adsimilabitur q similabimus c

:

4

X

cui qua ,,

ff*

similabimus

,,

,,

„

,,

qua

lac. in [r1] c ff* iq

I

parabolam

parabolae aur flvg paravola d similitudine[m] b

conparavimus ff*l X br . . npara . . mus r 1 transferamus d ponemus b similabimus c illud comparavimus i

parabola 31.

aur f q vg

co>|l I mparabimus illud? 1

damus

X X

χ

χ

Simile est regnum Dei c

eum ?

Sicut granum

lac. in r1 bi

Similis est grano d

b

b

super

sinapis, quod X seminatum X cum

est cd

r1 cet

ff2

i

in cet

qr1

fuerit aur

31.

x x

χ

x

Quasi

1

b b

,,

,,

had. naci. lac. lac.inQa]]·. »n(jajji

, qui cum seminatur

([aj ijajjbο

bο

sit minus omnium! seminum

χ

terra X minus est omnibus seminibus r1 cet aur c ff* vg aur c f ff* ilvg χ minimus est q

,,

minor

in

rlac. riac.infla]] tn(j_a_y usque u ad v. 34

X IΧ

Χ .

([quae sunt . . . J a quae sunt super terram ff* i „ „ in „ df q

u s e s t (supra lin.) r 1

χ

flvg

χ

est d

„

[sun . . . . ]

,,

sunt

in

et

fit

,,

r1

terra aur elvg

, minor cum sit omnibus seminibus seminibus χ χ X . bdff*i

b

32. Χ Χ

Χ

Χ

X Crescit

X

32. Χ Χ

Χ

Χ

Χ

Χ

E t cum seminatum fuerit aurfl vg X d ff* i autem b Et Χ Χ X qr1 crescit r1 At Χ Χ X c cum creverit q ubi creverit c ascendit aur f l vg

X cff*q

X

maius

arbor b

maior aur d

X

maior

b

omnium holerum et facit ramos magnos, ita ut possint sub umbra eius omnibus holeribus r1 cet

omnibus holeribus ,, aves

,,

,,

,,

[b]cdff*iq

H

tl

caeli inhabitare. habitare aur f l [r1] vg

volatilia 33. Et

33.

,,

,, b

aliis

χ c ff* q

talibus r* cet

„

talibus

33 ί P°terant I χ

multis parabolis loquebatur X bc

χ

dff*i

χ

χ

bc

verbum qualiter

ad illosft X bc utt ad eos c prout r1 cet X eis aur f l q r1 vg

x illis

χ

χ

auc

^re' χ .

Jülicher, Itala, Mc.

33

5

Marcus

4

Itala:

[aj (v. 34. 37. 38)

aur bed

ff2

f

ilqr1

Afra: e

hact. lac. in [[«]] -1

6 c»-1 b I 34. Sine parabolis autem non loquebatur ad illos. I parabola cet

34.

X

Μ bc Secreto

ad eos c 1 X eis r cet

X

X

X

X

X

autem

Seorsum aur d

tarnen i q

f ff2 i l qr1 vg

X

r-lac. in [[a]] usque ad ν. 37 I b ff* aur b c f Ivg

diseipulis! suis

X i l

exsolvebat

omnia.

disserebatr1 cet

e a s d f l * i qr1

resolvebat 35. Et ait illis

χ

in

Iesus c

35. „ dixit ,, Transeamus

illas.

ff'

X

illa die, cum

X

vg

X

X

,,

X

,,

X

„ ,

χ

sero

X ,,

X

esset factum: •—< factum esset b [bis) d

X

Xl

iam serum factum esset:

contra. contram i ultra d q

Transfretemus

„

.

b

36. Et dimiserunt turbam dimittunt turbas c d ff1 i qr1 c ff2 dimittentes aur l vg dimissa turba /

χ

b

aeeeperunt

X aur f l vg

36. „ demiserunt turbas Et χ

b dff* q

et

eum, ita ut erat in navicula.

accipiunt c illum suseeperunt i rl adsumserunt / adsumunt aur l vg

ff1

erant aur elq

navi r1 cet (tig)

„ adsumpserunt illum, quomodo fuit „ navi.

bi qr1 multae naves simul erant cum illo. aliae

X

dflvg

aur c f Ivg ~ simul naves i q r1 E t aliae X naves multae ff2 E t aliae autem naves multae d

X simul multi

χ

χ

eo. hact. lac. in$a\)-.

IM 6

37. Et facta est procella magna venti et fluetus mitte Ibat in naviculam, factum b

~ venti magna /

mittebant aur

navem

[[. . . bantja

aur

ascendebant /

37. ,,

,,

ita ut

χ iam a

X X X 38. Et

erat

,, tempestas magni

,,

,,

,,

fftilqr1vg navi c df

inmittebantur ,,

navem

impleretur navis. impleret navem di

qr1

X

X . JT«I b c fff1m. 2 q ipse in puppe, supra

Erat autem ipse b P p s e autem erat]] a

38. Erat autem ,, ,,

puppi r1 cet

priora

super ([aje d ff* I (vg)

su[p. . .] r1 super

34

bq pulvinum dormiens, et cervical »-1

„

excitantes

| .sus / cit / averunt]] a excitant aur l vg

,,

, ,, cxcitaverunt

Itala:

|α| (lac. v. 39)

aur b c d f f f

2

ilqr

Afra:

1

eum dixerunt ei: ilium ff* et aur I vg [[dicejj a X Q7j]]( ?) dicunt cet illi d [. . . .nt] r1 et quod quod diq quia aur f ff* I vg quoniam [[aj c

„

e

bcff* non est tibi cura ϋ pertinet J a ad te pertinet r1 cet

Magister, q

pertinet ad te

χ

4

b

eo, χ X X X,

rlac. in [[β]] usque ad v. 40 Iperimus? pereamusdi q

us r1 „ ?

quia

i

lac. in [i·1]

b jui t A J u i j u i o imperavit vento et comminatus est cet [co I»·1

39.

Marcus

,,

surgens

increpavit

>·

·»

I

entus et

facta

est

mari

et X q

X dixit X »· »»

b ait: χ Obmutesce. dixit Sile ommutesce dff*iq dfiq bcfl*i(vg) dicens c Tace commutesce d q mari aur aur I vg X Ommutesce. d i xflvg it.

hact. lac. in [[aji

tranquillitas

magna.'

a 11 11rlac. in 11 [V1] 11 11 malacia χ . 40. E t ait illis: I Quid timidi estis ? χ Nondum χ habletis fidem. Dixitque 6 Quomodo / Necdum enim b habetote q E t dixit [a] d aur I vg — fid. hab. c fp X q 40.

Habete „ „ „ ? Χ X lac. in [r1] η muerunt timore magno I et dicebant ad alterutrum invicem d ~ magno timore aur I q vg magno timere i ad invicem dicebant b

„ dixit

„ :

r

invicem:

41·

(?) Quisnam χ hie est, X est iste d Quis putas aur c flvg est putas iste q Quis „ < X X I.. Ecce X X X 6 Ecce

X

X X ,

ZF»?»·1 cui X quomodo be et aur quia aur d fir1 vg Ί flvg cui

e>t

quomodo

X

35

i

lac. in [[a]] usque ad 5,2

bdff*q re et venti ~ venti et mare aur c i rl ventus ma..]] aet mare flvg „

ventus

ff*iq obaudiunt X ? oboediunt eum b aur f I vg ei cet lac. in rl

ei?

>>

5*

Marcus 5

Itala: [aj (v. 2.3) aur b c d f ff2 i l q r1

i . E t venerunt trans freturn veniunt aur venit q

x.

,,

2. E t

in regionem Gerasenorum.

χ ff* maris clvg ultra d q r1 ultro i

X X

,,

,,

aurm.ibf exeunte

b ipso

exeunti

eo /

ilrlvg

χ

mare

χ

b de navicula

X r1

-ne l q (vg)

,,

,,

et q

,,

bcff*i χ

bcff* obviavit

statim aur

occurrit aur f

χ

nave dr1 m. 2

ei aur »

Afra: e

dflqrlvg

navi cet

ilq O 1 ) vg

exienti q l qr1 vg exeuntibus illis d ff* descendentibus illis c

2. „ cum exissent

orrit d

„

navi,

χ

χ

occurrit

ff* üli ei aur b f Iqvg

X ir1 (vg)

Ulis c d

illis m. 2

b r1 hact. lac. in [[α]] -ι bc homo de monumento spiri Itum immundum habens, -tis cet de monumentis homo aur l vg

„

„

in

monumentis

immundo r1 cet

spiritu

in

spiritu

immundo,

ΓΓ habeblat

3. et

q u i r 1 cet

3. qui

lac. tn [[a]] usque ad υ. 4 b habitationem in monumento

domicilium c domicilium habebat r1 cet

,,

quisquam

,, bfq eum

poterat

et neque catenis iam

monumentis aur c d f l vg

,,

cathena c

monumentis

,,

,,

catena

X»qr1

„

ligare,

illum adligare ff* •—' eum poterat ligare aur divg ~ eum ligare poterat l eum alligare poterat c poterat eum quisquam ligare r1

,,

,,

4. quoniam quia b quod c

saepe

χ

saepius d

iam b

bf X

b alligatus

χ

„ X

χ

fuerat a

vinctus aur clvg disruperat b Χ quibus erat ligatus r1 disrumpebat d quibus ligatus erat dff*i quibus ligatus fuisset q

Χ

X

compedes et catenas ff*i qr1 ~ compedibus et catenis alligatus/

χ

disrupisset

aur b c dl vg compedibus et catenis

χ

ligatus c ligatum d X r 1 cet

eum

4. eo quod X

illum alligare,

Μ

se

dissipasset corr.

36

χ

catenas et compedes comminuisset,

X r 1 cet

et dissipasseto x x

χ

eas c χ d ff* iqr1

X er1

„

„

X c q r1

„

X er1 comminuebat d confregisset b

comminuerit,

Itala:

[ a j (v. 4. 5. y-g)

aur b c d f ff2i Iqr1

nec et

quisquam nemo aur I vg

et

neminem

5.

χ Nocte

χ

Marcus

Afra: e

vuL·.inm[[β]] u_»JJ-i hact. lac. η dff*iq \ amt>lius X eum a m p l i u s II d o m a r e . amplius c χ X r1 cet vincere [[aj q aur m. i( ?) dominare /

b χ valebat eum t valeret c amplius r1 posset d ff* i q poterat aur f I r1 vg χ

x

posse

χ

aur b f Ivg ac die

autem

X

#1

X X

monumentis

II

erat

montibus aur f l vg χ ,, 6.

rl

11

x

Videns

7"

,,

clamans exclam. c ff1 iqr1

"

α

Dei χ i

summi? altissimi b excelsi d

,,

,,

altissimi?

8. D i c e b a t e n i m i l l i

S*

II

II

χ

II

Iesum de

,,

voce magna

b Rogo te Adiuro r 1 cet Adiuro

per

,,

II

χ : Iesus d ff* qr1

et

au[. .(/>)]

concidens r1

in aur d f i l q rl vg in

se

lapidibus.

lapidibus se conlidens b

,

adcucurrit

·

χ

,,

,,

Quid mihi et tibi Ii

Deum

Ii

it

Ii

illum

x, est c

Iesu, Iesus ff1

X»

Iesum,

hact. lac. in [[α])η X , ne m e I torqueas. vivum ff* χ

II

n

abdiq b Exi, spirite immunde, de hoc homine. spiritus aur cflrlvg ÜX]]« ab homine spiritus inmunde ff* ab X homine r 1 cet II I

interrogavit

illum

X

„

9.

:

II

I

II

Quod

tibi

„

„

Ilac. in [[a]| -1 aur b Ι

X

X

Ii

aur bdflvg interrogabat eum χ : -vit r1 cet Iesus aur cff*

respondens dixit aur c dicit Ivg

II

iqr1

.

χ

χ c

dixit: dicit aur l vg

9. E t

„

et

erat r1

II

χ

Ii

X

,,

II X >1 >> " II b bcdq a longe Iesum accucurrit et adoravit eum ~ Iesum a longe r1 cet accurrit i cucurrit / ff* l vg occurrit aur r1 (vg)

Ii

fili χ

ι,

et l {vg) exclamans cd ff*

autem

iam

monumentis aur flvg χ c

aur b flvg clamans

χ

X

6. C u m vidisset 7. et Χi

et

,,

rlac. in Ja]] usque ad v. 7 'in montibus χ

et c d ff* i qr1 [[Et quod per omnem]] noctem fletj d[[i..]] α Et Χ X semper nocte aur f l vg 5·

5

r lac. in I

I

nomen

est?

„

„ ?

X

II

'

•lac. in r1 bf A t ille X Qui aur c X X ff* Et X cet I-t xja Et χ

[r1] rlac. in flaj] usque ad v. 12

X : L e g i o n o m | e n est m i l hi, I q u i a mu'lti ei I vg [[qu . . . . J a mihi est ivg X i ~ mihi nomen est / 1 (vg) ~ Est mihi nomen legio d q r1 ~ Nomen mihi legio est c X X X X X X X x : N o m e n mihi legio χ , ,, ,,

37

II

sumus.

X ff* ,, .

Marcus

5

Itala:

|[a]] (inc. v. 12)

aur b cd f ff2 ilqr1

dflqvg 10. E t deprecabatur eum χ X rogabat b X aur spiritus inmundi depraecatus est i deprecabantur aur m. 1 ff* (vg) Rogabant autem c 10. E t

obsecrabat

ilium

χ

Afra:

e

multum, χ ne eum expelleret ff1 utnedq se aur dilqvg expell. eos c f f f *

χ

χ

,

χ

„

ilium

„

hact. lac. in [r1] η be \ biq foras de X I regione. X cet X e ilia b regionem r1 cet extra aur dflvg X

II

X

II

r lac. in [V1] -i bdq 1 1 . E r a l t autem ibi circa monteml grex χ porcorum X pascentium. X d iuxta 6 / magnus / multorum q χ aur grex pore, magnus circa montem aur c magnus I vg pascens cet 11.

,,

,,

illic

iuxta

,,

χ

hact. lac. in JaJ-i ([a]] b 12. E t deprecabanltur ilium rogaverunt c χ aur eum [r1] cet

X

universa 12. in

,,

obsecrabant

porcos, tt

tt

,,

χ

spiritus

X

b illi dicentes: X cet

[P I»4 pascens.

Mitte

nos

daemonia d f demones c daemonpaj a Tdaemon ] r1 daemonia

r ut ' in

lac. in -i eos introealmus. [[illisj a intremus [[a]]( ?) aur c

X

X

X

,,

X

dicentia:

Μ

II

[r1]

X

aur bflvg [[oj aur biq [[aj 6 13. E t Χ Χ χ permisit illis X X . E t exeuntes statim Dominus Iesus d ff2 r1 concessit [[ipsis]] a Iesus q Χ X bc [[protinus Dominus IesusJ a flvg eis aur Iesum(-us m. 2) statim I m. I statim Dominus χ i flvg statim Iesus aur f vg statim χ q eos ire in porcos t continuo Iesus c misit eos (illos ff1) in porcos c d ff* Kr 1 )] 13·

..

Χ

Χ

X

„

„

Χ

X

.

cum

be be intraverunt X in porcos spiritus illi immundi. E t fecerunt X Qui introeuntes c autem 6 χ e χ [[a]] c X r1 cet spiritus (spiriti q) immundi introierunt (intraverunt d) in porcos [[a]] aur d f ff1 i I qrxvg introissent X ,, ,, spirituus χ , χ ierunt cum be χ ire χ gregem X per praeceps et ceciderunt magno c in c Χ X r1 cet magno impetu inp. m. ff2) grex praecipitatus (-tum q) est [[a]] aur f ff2 i I q r1 vg praecipitatus est grex per praeceps d impetu

„

χ

χ

in

„

et

„

38

praeripium

in

X caeciderunt ..

Itala:

[α] (υ. 13.

mare [[

ι(

ΐ4·

>)

Χ

-tie d fr1 -rem]] a

b c d f ff2 i lg r1

aur

quasi I ad

X X

„

14. Hi vero,

X

aur b οd a (vg) \vg) r

pascebant η

et

in I

-tem c f ff1 i q r1 vg -tes I

civitatem χ

it

)*

bi οι

tt

χ .

m mare.

bff* I (vg)

fugerunt r1 cet

renunt. c ff* q

fugerunt

let egressi sunt, ingressi q egressae aur

X

videre,

ut viderent b turbae aur

exierunt

t) >

sit

tt

τ lac. in [[α]] usque ad v. 16

gris agris

ft

b

fugierunt et nuntiaverunt in

illos,

agros r1 cet

b

X

tt

' pascebant eos aur d f i I q r1 vg pascebant illos c fi* [[pastores illoj [rum] a

lac. icic. in |[a]] i^ejj

civitalte

,,

eos pascebant,

Et

χ

5

in mari [[a]] aur m. 11 ivg) in mare r1 cet

b

qui

Χ X Eta Qui autem rl cet

quid

-i

duo milia I et suffocati sunt

fere X b dua q X aur dqvg erant autem quasi X f i I (vg) [[erant autem χ cir]] a erant enim qua[si. . .] r 1

ι»

14. X

Marcus

e

r lac. in [V1]

cff*

X

Afra:

X

tt

t

factum.

esset aur f I qrlvg essent i facti aur i vg esset χ d esset quod factum est c ff*

factum 15. Et veniunt

esset.

ad Iesum et vident

venerunt b c f (vg)

videntes b viderunt c

15· ..

it

vexabatur, sedentem

χ

niacum

X

daemonio cff*

Χ

timuerunt

ff21

et q

hominem ilium,

χ

>>

vestitum

qui a daemonio

• ill. hom. c X eum b X ilium r1 cet

X

ac sanae mentis

et cet sana mentis q lac. in [r 1 ] [suae] b

et suae

vexabatur a

„

Χ

x

daemo-

χ

χ

X ,

χ

χ

χ ,

et

sobrium c ff* qui habuerat legionem aur (vg)

Χ .

valde aur c

X · cdff*iqrx

hact. lac. naci. tac. in tn [[α]] [j_oj]ι -i

16. Narraverunt autem illis x qui viderant, qualiter factum esset ei, χ etiam b E t narr, aur f Ivg

16. Et enarraverunt

hi c

illi χ quid

„

daemonium habuerat, et de porcis. [[vexabatur]] a daemoniis a daemonio vexavatur d

daemoniaco

χ

Μ

>>

39

est q sit c

illi aur X et rl

, quomodo sit factum illi

χ

qui I X

Marcus

5

Itala:

[α] (v. 27. ig. 20) aur bed

f

ff2

Afra:

ilqr1

e

b flac. in Qa]] usque ad v. ig E t coeperunt deprecari eum, ut I χ discederet a finibus eorum. Uli vero rogare coeperunt Iesum c ff* non recederet b de d regionibüs b d c cff*iqr1 i l q (vg) coeperunt rogare / rogare eum coeperunt aur l vg rogabant χ eum d [[E >>

17.

bd 18. E t x ascendente Cumque ascederet aur m.ii Cumque ascenderet r1 cet

d bdf {vg) ff» illo in navem coepit illum rogare x, qui eum 6 X r1 cet -ve b deprecari is c Iesus -vi d aur cl q r1 vg c ff1 coepit eum deprecari / X coeperunt (-pit corr.) eum depraec. » aur f i l qr1 vg coepit depraecari illum d rogabat eum b

18. E t

cum

conscenderent

a X bm.ld qm. ι Ivg X

χ

Χ

„

daemoniacus

,,

b autem non sinuit eum, vero aur t ff2 admisit d i q r1 vg illum d Et X f Ivg dimisit f l permisit ei aur c ff1

,,

,,

,,

permisit

hact. lac. in [[a]]· b b X ad tuos et renuntia ill is, tuam r1 cet adnuntia cet lac. in [c1]

quod X |[aj aur flqvg quomodo c X

x et

misertus ff*

X

X

et

rogabat

b fuerat vexatus, ~ vex. fuerat aur/ ff2 I q vg vex. erat i vexabatur c d r1

daemonio daemonium I

19. Iesus

19.

,

illum,

quanta

est sit aur I vg

χ

,

sed et d

ait

,,

dicit

ut

,,

illi:

,, :

ilium

esset

cum

Vade

,,

χ ,

,,

cum

illo

illo. [eo] b

esset.

b χ domum in r1 cet

χ

„

r

lac. in [rl] Dominus fecit ' et Deus d fecerit aur/ i I q vg X i fecerit Dominus [[aj ( ?) ~ Dominus tibi ff* tibi

tui. tibi » q

X

X . lac. in [r1]

.. . Ille vero egressus aur c

20.

,,

Iesus; ;; 1I et

,,

,,

_

,,

„

χ omnes Iproi [protinus]] a χ

___ -ri / m. 1

r

„

,,

beff* mirati sunt. mirabantur [f·1] cet mirabantur.

40

r

„

,

,

i

ei ff* fecit sibi fecit 6 c sibi fecisset aur dilqvg [[fecisset illi]] a fecisset ei /

^ uanta

„

fecerit

illi

I tola: a aur b c d f ff2 i I q r1

Afra: e

2 1 . E t cum transfretasset χ X Iesus fretasset i inde iterum c transcendisset I vg ultra iterum f f 2 transisset aur

χ χ [[in]] a in navi aurflvg

21.

X trans

„

,,

,.

X

5

Marcus

r lac. in [r l ] ([a]] b i I aur b d contra, I rursum X aur c f ff* I vg X c fp ultra d q r1 rursus filqvg ([rur...]] a

χ

,,

,,

,

iterum

1 bcf Χ X convenilt turba multa ad ilium X X X iuxta mare, trans fretum aur I vg [[magna]] a eum [[a]] f q [Let ipse erat]] a [[ad]] a [[marem]] a χ x i et X erat I vg circa lac. in [r1] 2 1 ~ ad ilium multa turba ff r cet ~ „ „ turba multa c ad (exp.) eum (exp.) turba multa ad eum d X

collecta est multa turba

b 22. E t X venit unus χ ecce c f X c [[quis]] a 1 quidam r cet 22.

,,

X

,,

23.

X

X

X

eum

11

23.

et

in

extremis

X

cadens

>>

II

II

X

X Veni, E t veniens ff* Sed veni c et Ut venias

tange

ut X

salva X

χ

χ

habet.

Veni

sit X c

et

X

X

b illam earn dff*iq r 1

inponas impone

et

Quoniam filia mea X a ed filiola a Quia I

f> ·

X manus manum

»

novissime

X

r lac. in [V1] χ procidit ad pedes eiuls et flPir1 procidens d [[illij ad pedes a procedit aur (vg)

obsecrans ilium multa

est.

X

1*

1 et dicens: X rogalns eum multa a deprecans a X multum aur c f I vg rogabat c deprecabatur aur f vg aur f vg praecabatur I

abdiq X et aur c f ff*Ivg

ad

X X X

[[ tuam supra X

X

11

tuis,

ei a earn I vg >1 aur f „ e X,

vivat. vivet aur c vivet.

24. E t abiit cum illo et turba eum sequebatur multa et comprimebant ilium. ibat d eo ~ sequebatur eum (Iesum c) turba X comprimentes c eum ff* q r1 cet [[aj aur c ff* 24.

,,

,,

,,

JOlicher, Itala, Mc.

„

„ sequebantur

ilium turba

41

,,

,,

conprimebant 6

,,

.

Marcus

Itala:

5

25. Et X mulier ecce

25. „

χ ,

quaedam [[aj /

x

a aur

quae

bcdf

ff2

aur ff1

quae penes ea omnia audito

de

Iesu

χ

Iesu c

haec audito cum audisset ([«]] aur f I vg

cum audisset eius illius]] a

punicam

,,

„ ,

χ

χ

X

lajcdfftiqr1

intra se:

[[protinusj α confestim r1 cet

29. ,, be

suo,

„ quod

eius (p quia ab ir1 X r1 cet

X

bcff*

Up. . . detenus]] a magis aur detenus hab. dflvg r1 cet

proficisset, sed

nihil venit

X

peius habebat,

aur b i q r1

retro

in

X

detenus haberet

turba

et

tetigit

d a retro]] α Χ Χ [[α]] dtqr1 de retro d ff1 X c ~ in turba retro f I vg

„

a

„

X

X

, Vel

si vestimentum eius tetigero, salva ero.

Quia aur X aur c d vestimenta q [[illius]] a adtigero d d f I vg ~ si vel ~ tetigero vestimentum eius aur bflqvg

28. dicebat enim χ χ : b

cum consumpsisset

[[a| ff1 i r1

χ

dicebat enim Χ X [[a]] aur f I vg aur b f I vg

continuo

pro . . . . J a proficebat d

erogaverat

[[inpendens]] a

inter turbam [[aj d ,, turba q in turba r1 „ turbam i

X 28. dicens χ

Jen et nihil c f ff1

et cum

bdff^iqr1

vestimentum

„

χ nec quicquam profecerat, sed X

JomJnem substanti[[am suam]] α et aur - cet

[6] q

r

I

propter

simul

ab

super discum χ in

χ c disco r1 cet

X

noluit

misso

in disco aur c I vg

propter

„ (audiit d) dir1 X a aur bflqvg

speculatore

bq

abiens / E t cum abisset ac dff*i ,, Χ χ aur Ivg

52

ait:

dixit air1 petite petivit dicens flvg confestim dixit ff* confestim petit aur

*

iuramentum

iusiurandum r1 cet

bf

ei negare.

X c earn contristare aur d ff* I q r1 vg ,, contristari» ,, spernere a

χ

-rem f q et f -ri aur

X Isque abiit

χ

caput Iohannis baptistae.

or

recumbentes

mox X

Sed confestim b f q (vg) mittens ab q r1 cet statim a d misit / mis d

ius X X .

X

hici

audivit,

-tibusad entes r1 conrecumbentes»' discumbentes q ~ recumbentes simul c lac. in [r1] usque ad v. 28 X c

ad regem

rex, ut

tristis factus α χ bi Ivg contristatus „ q

efff*

X,

continuo cum festinatione f statim ,, ,, vg χ ,, festinationem I

ab i qr1

X X

χ

praecepit

adferri

praecipit I (vg) a[u]ferri b iussit a b

caput

, iq

et decollavit ilium in carcere. X cet

eum cet

carcerem a dff*q

I tola: a aur b c d f f f ^ i l q r

28

1

Afra: —

Marcus aur b cq

28. Et attulit

caput eius

in disco

X ad

et dedit

puellae,JI

χ

lanceff* super discum a

6

hact. lac. in [rl]n J1 I

i l l u d a d f ff^lvg ilium i

ρ lac. in rl b f f q

28

puellaj autem

dedit

χ

et puella adilvg ilia autem aur c

29

29.

matri suae,

ilium q illud b f

Quo auditlo

discipuli eius venerunt et

Quod ff* Et cum audissent a Audientes autem d

29

monimento a lac. in [r1]

r

-ι

30. Et conlvenientes apostolli ad Iesum χ convenerunt ab d convertentes reversi aur c

quae

ff»

fecerunt

[quae]cu[mque] a

b

renuntiaverunt

et ab d ff*

[a]

30

et

1

1

X aur flvg

Erant enim

X

in desertum locum et

secreto b q •—• locum desertum q seorsum aflvg [deser]to [loco] a in desertum seorsum aur

qui

[6] q rl

[6]

[6] i r1

ibant

ac

redibant,

χ et r 1 cet ff1 et qui

X ac rediebant f I qvg redeuntes aur fP ibant d

autem c ibat t [ — m] r 1 veniebant aflvg quidam euntes aur c qui rediebant

31

multi, X aur cff*

32

et

nec

X a I (vg)

χ

Χ

spatium

habebant.

habebat [δ m. j ] ff* [ci]bum [potejrant [enim] qui veniebant capere a Wcff*

32. Et ascendentes in Χ

manducandi

dum q

omnia,

docuerant r1 cet l

requiescite pusillum.

ei aur c β1 illi cet lac. in [r1]

docuerunt.

fecerant aur [6] c quomodo c egerant r1 cet quae d

Im. ι

χ

[a] off*

χ

lac. in [r ] . ac d f f i r i Et ait illis Iesuls: Venite, eamus d[ixit] eis α X I vg Veniente vos b q

31

corpus eius et

sustulerunt a lac. in [r1]

posuerunt illud in monumento. inposuer. q lac. in r1

30

tulerunt

illius a

navi

abierunt in desertum locum

X b navem q r1 (vg)

secreto.

seorsum rx cet ab dff*m. ι i

33

33· Et viderunt eos abeuntes et cognoverunt χ multi, et X Quos ut viderunt euntes

X b

eos f q convenerunt

bcff*

33

X X

X

χ ab

b

pedestres r1 cet ib]ffti

ab omnibus civitatibus χ concurrerunt ibi et convenerunt illuc

multi et i (vg) ex α χ ir1 „c de omnem civitatem d r1 cet

33

pedestre

de t χ c

X

et aur c

X X .

et convenerunt ad eum f q

53

illuc venerunt [a] d ff* i r1 X ac rl cet Χ X c ibi d rl praevenerunt eos aur f I vg praeibant Xq

Itala: a aur b c d f ff2 i Iqr1

Marcus 6 a

34

34. E t egressus

34

misertus aaurbdf

vidit

multam turbam,

et

coepit

pastor c ff» iqr1

cum

qui

eis] a quia r1 cet illis aur c

[χ X

Ivg

35· E t

[α] [6] d (vg)

est super eos,

pastorem;

iam

docere

b

erant velut

Iesus

illos

eius

χ

illius α et Xc X

. r [r π1] usque adv. . %n 37 aur [6] » q (tig)

35

praeteriit

multa

fieret,

accesserunt Χ

36

36. Dimitte

X

36

emant sibi

X,

χ

ei? X(}) cet „d X ( ?) cet

Χ

χ

discipuli

ad eum aurcfq

lac.

aurbcfpr1

r

Χ

non habentes

Xc

abdfq

Χ

aur b df Ivg

oves

I

dicentesei: Quia desertus locus est dicunt „

χ

et f l vg

multa.

eos α cff»r1

hora

—

[veluti] α pecora α quibus non erat ff* q sicut [r1] cet ,, est c i r1 ff» quae non habebant a

horam multam q fierent aur f horae multae aur f χα Iam autem cum esset hora a X b multum l m. 1 ab

35

a[b]f Ivg

ut

Egressus autem b Iesus fir1 (vg) videt r1 ~ turbam multam f r1 {vg) X fir1 Et exiens f ff» i l q r1 vg et videns dff*q „ magnam a Et exientes d χ videns» Iesus turbas multas ff» X fl^vg Χ χ Cum vero Iesus vidisset turbam c X X » vidisset Iesus turbam aur

condoluit diqr1

35

a b

χ

Afra:

(lac. v. 36)

X

hie α aur i Ir1 vg est hic locus/ ·—' est locus cet

et

hora iaml

~ iam hora dfilr^-vg

multa ad ff» i

χ .

-ivit c f Ivg [Et] quia multae turbae sunt b est ff* Etiam χ „ „ „ q X a d aurbcfff» q

Dem. aur itaque a

illos, ut euntes in proximas villas et X -os q

castella

X

in i [munici]pia α et d vicos di Ivg

bq

37

37

manducent, quia hic non habent.

panem b quos clqvg panes f quia quod manducent cibos c Ivg Χ hact. lac. in [V1] η r lac. in [ä\bi

37-

Et

X

E t relspondenls dixit illis Iesus:

Ipse autem q

f

Quibus lac. in [r1]

I x

X

panes

_b_q

dicunt

ei:

et

dabimusl

~ ducentis f denariorum aur c ff»

X q X non habent / Χ Χ X cet [r1]

Date illis

ait aur eis α X dlqvg aur l q vg ~ Iesus dixit (ait/) illis/ff2 Iesus dixit c

Uli autem c ff» dixerunt cet χ c

in [r1]

37

quod

Ibimus et Euntes

X cet

1

"|

ememuls

a aur b cff»q il illis, eis d f il [V1] vg

54

eis Ivg

-.

vos man.lducare.

χ ai (vg)

r lac.

X

denariis dulcentis

emamus illis aur duocentis / aur d f i l vg ~ ducentis denariis d (vg) ~ panes denariis panes ducentorum [ä]b q

ut X

manducent.

manducare r1 cet

Itala:

a aur b c d f f f

ilqr

2

Afra:

1

lac. in rl b

Χ

x

38

38.

38

X Quo

Marcus

bdfq

Ait illis Iesus: Quot panes

Et χ ait Ipse vero ait E t X dixit „ X dicit b

—

illis aur χ cet illisc fp eis a ,, cet

cognito

X

dicunt

ei:

Χ X cI Qui c dixerunt E t cum cognovissent cet acf

39

39· Et praecepit

39

contubernia

-cipit I (1ig)

X a

illis

χ,

χ c tig

ut

I

χ I habetis? Ite,

hie c

bvg

Quinque Vd

χ

χ

[6] q

a [b]

supra

dpi

vir idem

[sua] b super r1 cet

eta aur fiqrxvg

videte. χ I

et duos pisces.

panes ( r 1 ) cet

discumberent

omnes secundum

eis a Iesus uti d -ret ab df (vg) facerent eos discumbere / accumbere facerent I vg

χ

χ

χ I

6

ff*

X per aur c ff* areas

faenum.

viride r1 cet

et areas q

40

aur b dff* I vg

40. Et discubuerunt in partes

per centenos et per

41. Et acceptis

41

in caelum benedixit et

41

et dedit discipulis

accepit eff*

χ r1 cet

V a d (vg)

χ

panes c

χ

fregit

ut

ponerent

II d duos pisces

L d

["]

suis, X d

uti a i

adponerent adiqr1

ante X c

ff*

aspiciens b df et c intuens r 1 cet

beff*

gratias agens c corifregit a [ill]os b V dr1 X cet b

c

-nis i [-ni] a

respiciens

χ quinque panes χ χ fq

illos,

eos r1 cet

χ

χ

et duos pisces c

et duos pisces Χ

X «

b

similiter omnibus,

partitus est α X rl cet posuerunt ante illos, ut manducarent c

42

42. E t manducaverunt omnes et saturati sunt.

43

43. Et

43

quinquagenos.

X ac ilr1 (vg)

Iesus quinque panibus et duobus piscibus χ

dabat a

divisit

centenis i centenril a Cd

beff*

41

41

χ

Χ Χ α χ plurimi c X conviviar 1 χ convivia per contubernia i per contubernia plurimi/ areas et areas q

satiati a

plenos Χ »q

[6Iff* q

tulerunt

sustulerunt r 1 cet

χ

necnon b

bedq

X

reliquias r l cet

fragmentorum ~ ~

et de piscibus.

55

b

cophinos

duodecim

XII b duod. cophinos (cof. q(vg)) aur f i I q vg XII „ (cof. cdr1) aedff* r1 (vg)

Marcus 6

Itala:

ff2

a aur bcdf

ilqr1

Afra: —

bdff·

44

44· Erant autem, qui manducaverant

χ

ederanta manducaverant

E t erant a d

χ

χ,

quinque milia virorum.

panes et pisces c panes /

V ab d r1 (vg)

rl cet

45

ab diq

45. Et statim protinus a Xc

ab

45

ab d f (vg)

exsurgens coegit discipulos suos ascendere in

X [r1] cet naviculam a navem r 1 cet

surgens c X aur f Ivg

ab\

l a c i n W

[6]

et praecedere se I trans fretum

a

b

46. Et χ profectus

lajbd

Bethsaida q [[cum ipse Bethsaidam dum

X dimitteret]] a populum

X

f Ivg

r

lac. in [V1]

orare.

X ut

oraret b

ad ff1 i

χ

cet

cet

Bethsaida aur c Bessaida[[aj t Bessaidan d Betsaidam ff*

ab eis / eos cet

47. Et cum sero es I set

,,

(dem. d {vg))

ab eis a I biit I in montem

cum discessisset dimisisset

47

"1

b

Bedsaida, X ipse autem dimisit turbam.

praecederent eum in con[[tra]]a [ [ X j a i Ir1 r1 cet ultra ad Xd 1 ut precederet ff X X q aur cd ut praecederent f ff1 aur c d f qvg Im. 2vg

46

[b]

navicula

r lac. in [r1]

factum, iam

erat

I

X X enim longe b

~ P a c t u m x]] es[[set]] a

navicula X navis cet

lac. in [r1]

47

in medio χ

χ

man

et ipse χ I

χ mare aur m. 2 d

X

X X ipse Iesus ff3

χ

48. Et

X

videns

[cum] cum X Venit Iesus

48

i

Χ

X

illos

Xc

in terrain t super terram a

„ aur

bfi*m. 2

48

solus in terrl a.

abdfpm.

2iq

remigantes

et I laborantes,

videret b X a -tem ff*m.i vidisset a eos aur d filqvg laborantes in remigando aur f Ivg videt i ilium ff*m. 1 et invenit illos in m a n tribulari in tempestate remigantes c

lac. in [f1]

"1 a aur c ff*

I

erat autem enim [illis illis ventuserat]contrJarius, ventus con]tra[rius 6 autem χ contrarius i ~ erat enimaur ventus illis d f q „ ,· ·. ·· eis I vg

X X X X X X et ipse solus erat super terram c

X et X et et et

[4] circa circa circa circiter erat

lac. in [r1] [b]

48

tislI χ venit χ noctis qu arta autem vigilia x quartam vigiliam d f q (?) vg

,,

,,

"

ergo c ad

et i

our

quarta vigilia l quarta vigilia ff* hora circa quartam vigiliam i ,, circiter ,, c

ambulans

Iesus d f ff* ir1 illos q ipse c eos aur f

Ivg

[- lac. in [r1]

a\b\P

48

I supra

marem et volebat praeterire

illos.

super [[ej aur c

mare cet

eos aur b f Ivg

d{ ivg X

X

transire cd q pertransire aur X

56

χ 'M?)

χ JlesusJa

Itala:

a aur bcdf

ilqr1

ff*

Afra:

Marcus

1

cdff*q

49

ut I viderunt ilium ambulan tem supra marem.

49· At illi

supra mare i super mare cet

Illi vero cum vidissent a eum c ff1 X videntes / r1 cet

49

50

putaverunt phantasma esse et

51

51

X

est

illis

X dicens χ

51. Et

Et

et χ

ait dixit ,, dixit

ascendit

χ

χ:

magis

abundantius b Alii autem magis plus Illi Χ

bfir1

ego sum, nolite timere.

Constantes estote,

X illis q Confidete X aur d ff* I q (vg) x eis / Confidite χ vg χ illis aur I vg Animaequi estote a ad illos c Animaequiores ,, c

b

χ

ι lac. in [[a]]

in naviculam

ascendens d q ad eos b ad illos / 1 vg

plus

nave I m.i navem r1 cet

intra se stupebant [[nter| a χ χ X X

lad

illos et

χ

et

χ b flvg

aur b df

mirabantur.

cum admiratio a stupebant c Χ X c ff* i I vg aur

53

53.

aur bed

53

54

54

obtusum.

autem r

eorum contusum fjdlqr1 obcaecatum flvg cor autem illorum obtusum erat b

intellexerat ff* m. 1 in 6 intellexerant [[aj c i (vg)

χ i f 1 inde [a] i r1

venltus.

qr1

52. Non enim intellexerant de panibus, erat enim l cor illorum

X

·.

cessavit

52

Et

locutus

continuo/ r Iesus allocutus α statim aur I vg X Statimque a Et X dff*t Ipse autem c X

X c

abdfPir1

ad eos a d ffpiqr1 cum eis aur I vg Χ X c

χ

et conturbati sunt. Et confestim1

enim eum viderunt I vg „ X ,. / qui eum ,, aur

50

exclamantes c clamaverunt d . . . . maverunt r1 bq

χ

b

X X · X X , et volebat praeterire eos I m. ι

exclamaverunt

phasma ff1 m. ι fantasma bdqr1 (vg)

5°· omnes χ

bq

transfretantes

cum transfretasset d r1 cum transfretassent cet

bcdff*q

aur m. ι b f q

Χ α aur f i I r1 vg

perven. r1 cet

inde

venerunt

in

terram

ad a aur c ff*

ff'r1

Gennesar

χ » Gennesaret a Gennesareth flqvg (ex Genness. corr. I) hg* 5 4 . Et cum E t X aur c df X Cum a Cumque i I q r1 vg

adplicuerunt / vg adplicaverunt I m . i adplicaverunt I m. 2 (vg) ff*iqr1

de

egressus esset

exissent a b egressi essent / vg egressus χ aur c egressis eis / egredientibus illis d

navi.

continuo

cognoverunt

X ?

b

ilium

eum rl cet

X X X habitantes loci illius c

Jalicher, Itala, Μ ς.

6

lac. in [c1] bff*

hact. lac. in [r ] η

57

8

Marcus

55

Itala:

6

a aur bcdf

55· E t circumcurrentes

55

56

56

ab d ff* i q r1

circumferebant circumferre

X enim aed

56. E t quocumque

Χ

in

Χ

Γ

autem

bq

in

foro et α X

regionem χ i regionem illam r1 cet

bed

X X X

X

ubicumque ubi aur flvg

bq

in castellis vel χ

bq

audiebant

esse

56

rogabant [[a]] b r

quotlquot

quicumque a b

ilium c

ut

1 lac. iac. in tn [r [/*j]

tangebant

[tet]pgej [runt] α tetigissent ff*

vel

bq

villis

bq

vel

in villas d aut cet ff* ilvg in civitates aur c f X agros a r lac. in [r1]

fimbriam

vestimenti eius

-um i lac. in [rl]

X

,

eum aur c d f Ivg

58

Iesum.

audiebat ff* m. ι ~ Iesum esse ad ff* ilium esse i audierant d i eum „ aur c flvg audissent a

plateis ponlebant universos infilrmos χ X [>l] cet [aegros] a suos aur c X

et deprecabantur 1 eum,

iqr1

qui [[se male]] ha([bebantj a aur ιig

aur e ff*

56

ff*

male habentes;

lac. in [c1]

introivit »' castella / introisset aur c munieipia α introiebat ff* vicos cet introibat ad flvg hact. lac. in [V1] I bq

X

X X

χ aur c f ilvg

X aur c f Ivg eos r1 cet

iret,

confinem regionis illius

omnes

sußjper grab]]b(Jatos]] a ferre d ff* ir1 X aur c flvg

—

bq

χ

totam d . . .versi r 1

M»? adferre

coeperunt in grabattis

Afra:

tlqr1

universam

X

percurrentes aur flvg circa i JCircum]]e[[untes autemj a Circumcurrentes „ d

55

ff2

ff* ι

salvi filebant.

sanati sunt α

bq

χ civitatibus,

in civitates ad ff* Ivg χ civitates i (vg) in villas aur c f

X X X

et in plateis ff* X „ „ aurc

tangerent; tangeret m. 1

et

Itala:

a aur bcdf

ff2

ilqr1

Afra:

Marcus η

—

VII i. Et

bed fir1 (vg) ff1* convenerunt ad eum Pharisaei et quidam de scribis conveniunt [α] aur Farisei q ff* I qvg lac. in [r1]

r1 χ χ qui venerant ab f qui veniebant q venientes aur c dl vg

ab Hierosolymis, Hierosolimis I Iherosolimis fi* Ierosolimis c Hierusolymis [r1] (vg) b qr1 m. 2 quosdam viderent 2. X cum vidisset i m. ι qui W c / ^ i ? vidissent r1 m. I cet et aur d I vg 1 lac. in r manibus,

ex discipulis eius discipulorum suorum d

id est non lotis, manducare panem X X X X aur b c edentes a panes a f i vg hoc [[est]] i n p o t i j s a

communibus non lotis aur b c immundis a

b X vituperaverunt r1 cet

X illos c eos aur ß2 (tig)

aur c ff*i qr1 ab cd f i r 1 3. Pharisaei autem et omnes Iudaei, nisi χ pugillo laverint Far. q r1 enim df qvg crebro aur subinde b -verit ff2 -vent aurclqvg lac. in [[a]] momento a c r e b r o / /1ig primo d manus,

4.

et

non manducant [[edujnt a

ab ff* I qr1 (vg) foro cum venerint, X vg ~ cum a foro aur c venerit i ~ „ venerint a foro d redeuntes a foro / a

et alia multa

sunt X, χ illis a 1 aur d r (vg)

χ , tenentes traditionem suum c -nes r1 (vg)

panem X aurf I qrlvg nisi

seniorum, Iudaeorum i

b c ff* i qr1 baptizentur, cibum non b a p t i z a j t i j fuerint a

ci q capiunt capient b accipiunt f f 2 r1 •—' non capiunt cibum aur non capiunt cibus d non edunt a non comedunt f I vg

Ρ quae tradita sunt illis servare, baptismum acceperunt a b eis r 1 tenere b u t baptizent X ab tradita a baptismos a di q r1 baptismata aur cflvg

calicum et urceorum et aeramentorum et lectorum. calices et urceos et aeramenta et lectos b ca[[ccaborum"[] a elictrorum r1

Et Deinde /

aur bi q r1 (vg) interrogabant eum Pharisaei et scribae Far. r1 (vg) interrogaverunt / ~ scribae et Phar. (Far. q) pnterro|gant a aur c q interrogant d ff* I vg interrogantes c

59

bflqvg χ: Quare discipuli dicentes a aur dff*irx (vg) dixerunt c

8·

Marcus

Itala:

7 α aur c df ff* i

tui non sequuntur ambulant b l q rl vg

5

manducant panem?

6

6.

a aur bcdf

aur cf ff1 i

χ

secundum ab dqr1 iuxta l vg

aur cf ff* l

inlotis b pmmunjdis a communibus di qr1 vg

ille respondens dixit! ipse c

6

de vobis

6

cor autem

ait d

ff*

hyp I ocritis

simulatoribus a c

eorum

illorum [β] aur c ff*

χ

c

lac. in r1

χ:

χ

ff*

b

dicens:

Vano e f f 1 Vane a vanum di I vg vano aur

Eseias ab ff* r1 Ysaias c Isaias I (vg)

labiis me

qui dixit a b Populus autem ff* ~ me labiis I et dixit aur di „ [X] a sicut scriptum est „ hie cet fiqvg

longe

est

habetis ff*

abc

diligit,

honorat cet

a me. hact. lac. in [r1] η

X fi* ~ colunt me a cdq

r

me

lac. in [r1]

ff*

catinum et orciolum b urceos et calices ad ff*i (f 1 >( ?)

Relinquentes enim mandatum Dei „ ,, ,, ,,

χ praecepta Ihominum.

-nam c et mandata a a aur c f t (vg)

η

r

cq fee calicum et urceorum et alia I similia

r

prof, dlq r1 (vg)

Plebs haec

7. Sine causa autem me colunt docentes χ doctrinas χ X In In

η

Bene pro'phetavit Esaias

eis Quoniam b q aurfl vg Quia d illis d

bfq

Baptizantes

g

—

traditionem seniorum, sed non lotis manibus

r

At

r lac. in [»-1]

„

Afra:

ilqr1

edunt a b

Quibus c

7

ff2

lac. in r1

I fc χ multa I huiusmodi facitis,

quae ff* χ c ff* quae facitis χ complura i q ~ multa χ similia r 1 quae facitis a his „ a similia quale faciunt huiusmodi multa d observastis ea que ab hominibus sunt tradita / rl η tenetislac. in traditionem hominum aur I vg

i

dereli nquentes praeceptum I Dei Dei

bi a ff* X tenetis tra II\ ditic ditionem hominum. X tenetis tra praecepta c Domini et (bis) c tenentes doctrinas c praecepto b a c d ff* q traditiones b di q r1 majndajjto a mandatum di q baptismata urceorum// vg et calicum aur f I vg et alia his similia multa facitis/ baptisma ,, aur ,, ,, „ ,, facitis multa I „ ,, similia his ,, ,, aurvg

de[[re]]licto a relinquentes di q relicto b

9. E t dicebat illis: Bene irritum facitis dixit a lac. in |>l]

fecistis q

vestram statuatis.

servetis aur I vg tradatis d

60

praeceptum Dei, ut traditionem

mandatum b f (vg) testamentum c

Itala: a aur bed f ff2il η (inc. v. 13) q r1

enim dixit:

Afra:

Marcus 7

—

10

10. Moyses

10

maledixerit patri aut matri,

11

II. Vos autem dicitis: Si dixerit homo patri

Moses I vg

Honora patrem tuum et matrem tuam; et qui

autem 6 dicit c

Honorifica a

X d

morte

patrem aut matrem a b morti ab d

moriatur.

ff* -etur d mori[.t]ur r 1 aur b f I r1 vg

11

Vobis autem

X 6

Si d. homo bis

est donum, quodcumque ex me munus a b corban r1

Χ

X c

quo

χ

est r 1

suo α cd

ff*

i q vg

aut matri corban, quod

χ

chorban / m. 1 corbä b corbam dff*I conban aur X donum a c r 1

ff*iq

tibi proderit,

χ

χ

χ

proficiet c quod est corban c profuerit vg prodeerit ff* ~ prodeerit tibi / a me melior factus fueris a cd ff* qr1 eff^r1

12

12. X iam non missum facitis ilium quicquam facere

13

13. irritum facientes verlbum Dei per traditionem vestram stultam, quam

13

tradidistis, et similia huiusmodi multa facitis.

14

14. Et

14

χ a et ultra aur flvg

facietis i X a amplius aliquit facere a dimittitis aur eum aur bflvg bdfilqvg sinetis α

c

ff*

X aut matri

suo aur flvg

rincipit η

infirmantes 6 rescindentes aur filqr1 vg scindentes d spementes a

Dominic

X aur flvg

ista b

advocans iterum

advocatis b convocans afn X q

patri

χ c/

χ

faciatis ff*

turbam dicebat illis: Audite me omnes

Iesus aur turbis b q dixit an omnem turbam / ad se turbas c ~ turbam χ iterum a η

eis / r1

X aur m. 1

et intellegite.

χ ff*

b

c dff*m. 2

15

15. Nihil est extra hominem X introiens in eum, quod possit ilium communicare,

15

sed qu'ae de homine procedunt, ilia sunt, quae

hominumr1 a foris hominis b q quod intrat b a foris quod hominem intrans an

r

lac. in W

~

16

16.

eum a communicaret aur d f i ff* m. 1 Invg coinquinare in eum q a aur b f In q vg eum possit c communem fa„ posset ff* cere i [. . . m] quod possit eum cum introien[s . . . ne] coinquinare r*

proficiscuntur ab η procedent c procedunt de homine/

X Si quis habet aures

Et c

X an

X

audiendi, 1 audiat.

ad audiendum 1

61

communicant hominem.

coinquinant ab dnq [vg)

Marcus

17

„

7

Itala: r

lac. in

-i

intrasset /

discilpuli eius

18

18. Etaitillis:

18

omne

χ

secessum

20

20·

-ssu a( ?)

a

v. 21)

q r1

Afra:

turba,

χ

turbis c turbam / m. 1 ad turbam q prae multitudinem an m. 1 ,, -ne η tn. 2 turba ante eum et i

r

—

lac. in [>l]

interroglabant eum interrogaverunt c

χ .

istam c f

r

lac. in [r1]

ι b d ff* q

Sic et vos imprudentes I estis ? Non intellegitis, I quod Nondum / intellexistis c int...tis η

quia a aur f i In [r1] vg quoniam c

extrinsecus χ introiens in hominem non potest eum communicare? est / X extrinsecus c introit α η

introit a foris

r

enim

. . . enim η Quia non aur cflvg X Non fi*

19

(lac.

[... omnum] r1

parabolam

ab di qr1

19· Nec

X c

similitudinem α η

quod a c f i (n)(?)(vg)

introit a f vg intrat c ff*

exit

lac. in η

et

21. Ab intus De intus ff* Ex interioribus a

ι

r

cor I eius, sed in

-.

quia [a] /

•1

Χ I et in

-tre a( ?) eius a

purgat i r1

lac. inn

lac. inn

venltrem

corpus b corde aur

I quoniam I

~ι

coinquinant a q

[communjem... e r1 coinquinare a η q

χ purgans omnes escas

exiit aur dfq (vg) vadit i lac. in η

Dicebat autem,

-ne a η

lac. in η

introiit I in

Γ mmunicanlt 21

f ff2 i In

17. I Et cum introisset in I domum

17

19

a aur bed

[r1]

X c

quae

X X X

escam c et X r1 m. 1 lac. in η

quaecumque c

exit

X .

in rivum a η

de homine exeunt, ilia hominem b

haec β* ipsa c

f lac. in η usque ad v. 22

homin'em. enim

χ

de corde hominum cogitationes

autem sunt c c df ff2 I

omnium i

malae pro-

•—' procedunt cog. male a /

21

cedunt, adulteria, furta, fornicationes, homicidia

22

22. avaritia,

Xflvg

x,

furta f I vg had. lac. in ηη

22

-tiae I vg cupiditas c invidia r1

blasphemia,

blasf. q r1 (vg) blasphemiae b c

nequitia,

dolus,

nequitiae vg malitia c ff2 avaritia r1 ~ dolus, nequitia d dolus nequitiae I

superbia,

superbiae b

X

livido /

impudicitia, χ I

oculus

malus, I [nequa] a

stultitia.

imprudentia c

τ lac. inn 1

23

23. Omnia haec mala I ab

23

X X X X X X X X. non lotis autem manibus manducare non coinquinat hominem c

de a

iIntus procedunt et ff*

62

X

communicant hominem

haec ff* communicat ff* coinquinant an q

I tola: a aur b c d f ff2i In (lac. v. 26) q r1

24

24. E t

X

inde aur I vg

exsurgens

Afra:

χ

surgens aurlqvg exiens c

χ

Marcus 7

—

abiit in fines

inde Iesus c dfffiqr1

Tyri

χ

finibus a c η (vg) Tyrii bil finem q

ff2

χ

et Sidonis aurcflqvg

aur b c I r1 vg

24

et X ingressus

25

25. Mulier

X

introiens q cum intrasset a η

domum neminem voluit scire, et non potuit latere.

in cet

volebat c q b m. ι

^

enim

statim

autem d

ut

audierat

.r

~ filia habebat acfnq ~ filia spiritum inmundum

,

i

l

habebat

ff2

bei

25

de

eo,

cuius

audivit aur c ff2 i I r1 vg Χ X q audiit d lac. in η Sed continuo cum audisset mulier / Cum audisset enim mulier a η Cumque audisset de illo mulier q lac. in [r1]

x

x

[6 m. x] fj* introiit

X X

-ivit c ad eum b c f i intravit aur d f i I vg venit [a] q

beX i et

x x .

procidit (procedit aur (vg)) ad (ante q) pedes eius a aur d f ff* I q vg hact. lac. in [r1]

26

26

26. Erat

bcff*i

autem

X

Graeca

enim c ff* i (vg) mulier aur f I q vg gentilis aur f I vg Mulier autem erat a d

rlac. in [r1]

'Et

χ

χ

χ

procidens ad pedes eius c i

27

^

28

27.1 Qui

E t adq

dixit

dicita ait q

illi

enim bonum X aur I

...

accipere

r

s

filia eius.

~ eiceret daemonium c ff* X filiae q expelleret demonium q de 1 Μ cet hact. lac. in η ι

Χ

X:

Sine

ad

illam q

pr|i'us

b

ait

non est

mittere

ei:

bed

X

ff*i

η 6

proicere an catellis

illud η I

canibus. I

X cet catellis bed χ mittere q

Domine, I sed

ille respondit cet et aur I vg dixit c ff2 Etiam q ff* m. ι dicit aur I vg Ita a η Utique aur f I vg ei dicens a dfi η q d ff1 m. 2 i r1 de micis sub mensa bmanducant puerorum. subtus mensa d -cat ff* m. I subtus mensam aedunt q anq edent a η comedunt aur f I vg de micis puerorum edent c

63

filios;

, lac. tn r1

panem filiorumlet

X

saturari

primum a satiari[[a]]η saturentur filii q

sumere [[a]] aur f In vg tollere c lac. in [rl]

r

a

ilium a

r

bdPiq[r*}

ge nere.

c ff*

rogabat eum, ut daemoniumleiceret

eiadff* X c Iesus Iesus autem ait illi/

X

Syrofoenissa b a ff2 X q Phoenissa i natione Syraphoenissa α Syrafinissagere q η

χ

lac. in [r1]

27

Syrophoenissa

et

nam a aur flnqvg

catelli

canes t

Marcus 7

29

2 9-

Itala:-a

Et

ait

Afra:

aur bed f ff* i In (deest α ν. 31) q r1

illi

χ:

Vade, propter hunc sermonem

exiit

dixit anr1

ei adn Iesus r 1 (tig) hoc verbum q lac. in [r1] hoc ( ? ) verbum tuum η Qui dixit ad illam c hunc verbum tuum a Ad ille dixit ei f ~ Propter hunc sermonem vade aur l vg

29

daemonium

ac ff* η qr1 a filia de aur d ftlvg

30. Et cum abisset

. ,

χ

31

puellam

filiam adf

31. Et

χ

χ

,

invenit

domi aput se a ( ? ) an m. 1 suam aur cflvg

Χ

X X

daemonem exisse et β η

iacentem supra lectum et daemonium exisse χ

exiens

de

finibus

χ

Tyri

rursus q egressus q a q deineeps ingressus an X X X

-rii ab η X c

deest η usque ad 8. 32-,

X.

X an ab ea 6 eiectum q ab ea fugatum c

χ

venit

χ

X aur bis ff* m. 1 et

Iesus c

per Sidonem Syd. r1 (vg)

Sidonis venit q

b d i l r1 vg

ad mare Galilaeae inter medios fines | Decapoleos. medium

32

.

q suam a f n q iactatam q super c recumbentem an in lecto an q

iterum

X c

31

χ

ff*

.

bd ff* tqr1

domum

isset a n in venisset q r1 aur d f

30

exiet c e [ x . . . ] r1 con-

tua.

tingat tibi de filia tua ut cupis b 6 v

30

—

32· Et

b ff* ir1

adferunt

ei

Decapolis a c f f * q Decapoli aur f

ff*

χ

o f f e r u n t a / ? ad eum c adferent d addueunt aur l vg adduxerunt c

surdum

hominem aur

χ

et mutum

hominem c

ab d f i qr1 (vg)

32

et deprecabantur eum, depraecantur l vg X depraecantes f 1 X rogantes α

ut inponeret

illi

manum.

inponat l vg ei α fr1 manus a ei manum inponeret aur cff*m.2 ei in manum inponeret ff* m. I

X a ilium d

b dir1

33

33· Et

ab d ff* i

suseipiens

eum de turba seorsum

aeeipiens c ff* q adprehendens

a cf

α aur l vg

secreto c ff* conspuens r1 ff* expuit et c q

b ff* ilvg

in auriculas -la

-lis q

χ

ff*

et

eius r 1 cet

misit digitos suos immisit c

X

X aur f l vg

adsumens /

33

expuens

χ

tetigit linguam eius.

expuens

flvg

expuensque aur (vg)

(aur in marg.)

auribus a

34

34. E t

ff* ir1

respiciens suspiciens aur l vg suseipiens b aspiciens ac df q

34

in

caelum

ingemuit

caelo d lac. in r1

ait

illi: χ q

quod est: Adaperire. et c

et

b r1 (vg)

Effeta,

Effetha c l vg Epheta aur Eppheta f ff* iq (vg) Epita a Effecta

[p]ere r1 m. 1 Aperire c (vg) Adaperite d

64

d

ci

Itala:

a aur b c d f f f ^ i l q r

Afra:

1

{d\bdß*iqrx

35

35· Et

r

x statim aurcflvg

apertae

—

Marcus

7

lac. in [r1]

sun It aures eius et solutum est vinculum linguae

adapertae r 1

bedff*i

35

eius

et

loquebatur

confidenter

χ

recte aur f I qvg diserte

χ

χ

χ

.

adeo ut omnis stuperent a ρ b a ff't

hact. lac.»» l/J ι

36

36. E t

praecepit

illis,

praecipit aur (vg) eis a d Praecepitquae a fl

bdi

36

X X

magis

X ne cui ut q

1

tantulm

magisque c tan to magis cipiebat aur f I vg aur f I qvg „ at illi q .. . . ο m a j g i s j a r

37

lac. in [c1]

37· E t I eo amplius

X

diclerent.

quidquam q aliquid d

χ fi1

χ

τ

[δ] c d,ff*»r1

et ι surdis praestat

praedicabant.

surdos „

clama[bant] a

-1

r

lac. in [r1]

admi I rabantur dicentes: Bene I omnia

auditum et

fecit audire aur q vg facit ,, a f I (vg)

omnibus q ~ Omnia bene c [b]ff*

mutis

X

X

Uli vero c Cum pr[[ae iaflm tridu]]u[[m quo]] a

2. Misereor super

b cd ffpir1 hic sunt, mecum sunt / adherent mihi q sustinent me aur

3

4

aur bi l qr1 vg x nec habent, et non a c elf ff* l vg

quod

manducent. manducare i [edant] a

aur b x nolo, ne fatigentur Χ dimittere eos ieiunos X in domum ff* (?) patian[tur] a sic c dimisero / vg illos a q X fatigantur c X dimiserimus l nolo> a ne deficiant aur X dom)

Xb lac. in [r1]

susum ff3 ultra c d trans fretum r1 cet

14. Et obliti sunt

14·

haec [a] q

ff*

b X .

abiit

etcfm.z ff* i r1

X

huic cet

bd illos relinquens ff 1 eos c ff*lvg dimittens aur elvg X aur

X

dixit a

bilrlvg si dabitur generation! isti signum.

Amen dico vobis,

relictis illis (eis f) f i r 1 dimissis illis q ,, his a

13

ait: Quid generatio ista

χ suo a c f ff* q

„

a ferm. bis ff*

aurcfl(vg)

x Cavete ,,

,,

v. 20) c d f f f 2 i l q r

Itala: a aur b (x 16. E t 16 •

cogitabant

Quo i6.

,,

audito

1

Afra:

k (deest a v. 16, inc. v. 19)

ad alterutrum inter se invicem /

discipuli

dicebant

reputabant aput

χ , dicentes aur flvg intra se c

se

χ

,

quod panes quia aur filvg

quia

lac. in [r1] aur b i aur i 1 7 . x Q u o c o g n i t l o ait illis x : Quid cogitatis E t cum rescisset a Iesus b Iesus ait illis cet

Marcus

8

non haberent. X ff* habemus aurf I vg ·—' [ n

X

X

92

II I

distribue sequere m e

II

II

„

t >»

χ χ. tollens crucem q

X

X•

»>

Itala: a aur b c d f f f i l q r 1 (χ hact. lac. in [r1]] -1-ι d f ij l

v. 24)

ρr

Marcus 10

lac. lac. in in [r [r11]]

,

aur c ff* _ q.

.

22. At I ille

contris I tatus est in hoc verbo X χ

Et α 6 Ille autem aur c X Qui 11ig

22

Afra: k

X cet

χ

22. Ille autem constristatus super illum sermonem lac. in [r1] aur b c d ff* (1ig)

habebat autem q

22

fuit

23

,,

,,

multae

circumspexit χ

~

,,

v. 25 ante 24:

ait discipulis suis:

Quam

et dixit

„

,, :

lac. in [r1]

dif-

Quomodo dedifι

χ

,,

,

„

„

„

intrabunt.

camelum per foramen acus transire quam divitem

autem q

,,

χ b regno α intrabunt a q introire in regnum Dei c

divitias

abdff*

χ α

,,

„

pecuniam α divitias q

25. Facilius est 25.

X.

qui pecunias ha I bent, in regnum Dei inltroibunt.

ficulter χ χ ,

25

abit

dixit q

r

x,

χ x

et agros.

Iesus χ

XII

est his c

23

Χ

divitias

χ

respiciens a

ficile

bd

pecunias

χ

abiit tristis; I

X cet recessit c maerens ff* Ivg

possessiones aur c ff* (vg) et agros b divitias multas f q et pecunias ff* possessiones „ Ivg magnam pecuniam a

23. Et cir cumspiciens 23. „

et

χ Ivg et recessit ~ verbo hoc aur

ff*

erat enim haben s multas

aur b cd ff1 q

χ

camellus a

camellum

[fo]ramin r 1

,, cavernam

,,

intravit α

dives a d

introire

lac-'inJ-r^

,,

ad ff*

X

25

in regnum Dei.

introire 6 χ I regno ff* intrare aur c f Ivg in regnum Dei introire q

Χ

π

tt

v. 24 X r1

24. Discipuli 24. At

„

autem

Iesus

rursus

eius

ab cd ff* q

pavebant

in

est [qui]

χ

χ

pecunias

. » X X X

χ

verbis

eius.

X aur l vg mirabantur / obstupescebant aur l vg

,,

admirabantur

respondens

ait

χ

„ confidentes

dicit χ

illis:

in pecuniis

X

93

X

Solomonem

sermonem corr.

Filioli,

ff*

quam

eius. difficile

Fili d Filii ff1 q X aur c

χ:

eos qui confidunt ff* -as d habent vel confidentes in eis β divitem Χ X c

X

istis c

super

Et d iterum / X bq illis iterum dixit c Iesus veroc X c ff* „ autem α respondens iterum a

Iesus autem iterum

24

·

ff*

vero autem cet

24

24

tt

χ

,,

discolum

in regnum Dei introire. χ aur q (vg)

ü

introifbunt] a

Μ

Μ

ι»

·

Marcus

ίο

Itala:

26.

bdr1

χ

x

Magis

autem

Et

quis

27.

Et

ab dl

salvus

potest aur c f ff* qvg lac. inr1

Quos α

intuens

,

,,

χ

impossibile

est,

dixit:

Aput

„

χ

inpossibile

,, ,

X X X

X

aput Dominum

Deum

Χ

ff*

hoc b d quidem a q r1 Hoc apud homines c

a d f ff*

autem

χ

χ vero d r1

χ

possibile

χ

,,

X omnia

χ

coepit Petrus

χ

nostra b

et

secuti

sumus

te

,t

,,

,,

tr

X

X

aut uxorem f q

t

,,

et

,,

reliquimus

.

aur b f I vg

ait

dixit a c ff* q X d

„

domum

aut filios aut

et er1

,,

agros

χ : I Amen dico vobis,

χ

χ:

ad illos c

dixit

,,

-i

Χ

x

,,

,

-1

aut matreml

matrem

,, sororem

aut patrem aut matrem I (vg) aut matrem aut patrem aur c f qvg aut fratres aut sorores b

χ

χ

et

propter me et propter evangelium,

causa mei

94

,,

lac. in r1 [a]dff*

i

et rl

aut

,,

χ χ b aut d χ aur c et agros r 1 [causa m]ei (scr. causa ei) et aut possessiones /

χ

omnia

X .

relinquit q domum vel relinquat f r1 eel aur e f f 1 t»-1 et»-1 missum fecerit c X patrem

,,

b d ff*

dimisimus aur c f vg dismisimus (s1 eras.) I reliquimus q [relictis omnibus] a

χ

Iesus

Respondit autem

,, ,

x x

χ

est.

nos missum feeimus

,,

χ

est [α] / sunt aur b er1

Quid nobis erit ? b

autem c d ff* q

X

χ

illi:

Respond I ens χ

.

χ

dicere

r lac. in [V1]

Quibus /

Ecce

χ aur X c r1 X l ~ ei Petrus ff* ~ dicere ei d f dicere illi [a] q

,,

x

29.

dicere:

,, [Χ] α

X

ei

χ.

χ I qvg possibilia

Deum m. 3 Post ν. 27: Omnia enim possibilia sunt apud Deum. f qvg aur b Ivg

,,

dicentes:

homines

apud

28.

invicem

Apud

x

29.

ad

ait:

supra lin. dixit a q lac. in r1

X X X

X vg lac. in [r 1 ] Coepit autem /

semetipsos:

inter [[sej α ~ ad semetipsos dicentes ff* inter se „ aur c

..

Iesus

Χα eos / Intuens autem eos d

Et

ad

fieri?

27. Contemplatusautem,, ,,

28.

dicentes

k

salvarn?

illos

sed non apud Deum I q vg

Afra:

mirabantur / [ an]tur r1

vehementius

poterit

Iqr1

admirabantur

X Qui aur c ff* Ivg χ aur clqvg At illi α f q ~ autem. magis ff* tanto „ a eo amplius /

26. Illi autem

ff2

a aur b cd f

,,

χ

causa

evangelii a

evangeli,

Itala:

aaurbcdfff

2

I q r1 (lac.

i (inc.

v. 33)

p

lac. in [V1]

v. 31)

Afra:

k

Marcus Q > I a u r b I vg

ι

centies tlantumnunc in tempore hoc, 1 qui autem iX V MJ ^ΛΛ +ΑΤηΤ» hoc temp, d f fA #2 q «7 V χ a qft η

30. qui non alccipiat

a dJ qn (vg) f:n\ centiens Λαη^απο d Α m. ΊΛΛι qΎ Π accipiet a X f centuplum /

30. et

qui m. 3 ab dff*rl

,,

relinquet

reliquerit domum I et aur cflqvg

ex aut

aur flqvg

X X

X

d

ff»

parentes b

1

bd

X

in

χ

aevo

X

X

ab d f f

X

1

venturo

saeculi autem

in isto saeculo,

X X vitam aeternam accipiet.

X

saeculo aflvg futuro f I vg X f p autem / venturo x. saeculo q futuro X ,, aur futuro autem seculo c

et aur Iqvg lac. in [[aj

X c

X

X

X

bed f ff

in 6 post q

et

et patrem / aut q matres vg X et fratres b X

1

in 0 ] usque adv. 32 χ eff*

U reml

sorores a aur b fl| •-1

dixit aur c ff*

r1 cet

biq

Xχ : : I Vade,

ei aur

χ hi

fid |es tua te salvum fecit;

x vade

ff*

salvavit q

c ff* (vg)

mi

q (vg)

dflvg

52.

autem

dixit

Et confestim vidit [[statijm a

χ

vi[[dere c o j e p i t a

χ:

x x

et sequebatur - b a n t u r r1

,, eum

,, bff*

in viam.

ilium [a] q

v i a cet lac. in [ r 1 ]

secutus est q

continuo

,,

χ

,,

100

ilium

,,

via.

salvavit;

Itala:

a aur b c d f f f ^ i l q r

1

Afra:

Marcus

k

11

XI i.

1.

b adpropiaret adpropinquaret c d ff* m. 2 i I q adpropinquarent aur f r1 vg adpropinquassent a adpropinqua fp m. I

Et cum Cum autem c

,,

,,

abdfff*q Hierosolyma Χ X -mam i l et Bethfage q -mae vg in Bethfage / Ierosolymam c χ Betphage I Hierusolymae aur (vg) Hieru r1

adpropinquaret

Hierosolima

ab f q a aur be f X Bethania ad montem oliveti, misit duos in d Bethaniam olivarum mittit cd ff* ir1 a aur vg d ff* i I vg Bethaniae mittet q aur I vg lac. in [r1] in

,,

,,

„

Χ

ex

discipulis

„

discentibus

eleon, mittit duo eleonti misit tn. 3

χ

et

χ

suis

„

bcff*iq 2. et ait illis: Ite in castellum, quod est contra vos, et introeuntes statim X dßicens eis]] a [[municipium]] a qui ~ contra vos est c ff1 (vg) [i e]s r1 dq ~ statim introeuntes aur dflvg s[[tatim in]]t[[rantesj α 2.

,, dicit ,, :

χ in eum /

,,

„

,,

x invenietis illic / illuc aur l (vg) illud vg

vobis

in

illud

X acd X c ~ adhuc nemo rl (vg) »1 X J*

3. E t

si

quis

vobis

3.

„

qui

,,

1

pullum

,,

nemo adhuc hominum

,,

illut

χ

solvite

consedit aur it

t

:

χ

,,

introeuntesibus χ es exp. χ, super quem novellum c

alligatum

illum et

χ ,

,,

,,

adducite.

eum a ft

dixerit: Quid

,,

„

χ ligatum asinae alligatum [[a| aur b c aeff* (r1} (vg)

pullon sedit,

χ

Quit

eum

,,

ιf

ab d f ff* ir1 solvitis p u l l u m ? hoc facitis q X ,, aurclvg facitis

χ

?

r lac.in [r1] Ix dicite: et dicetis ff* X dicitis a χ

,,

:

ff*

Domin'o χ necessarius est; et continuo dimittet illum suo α protinus a ~ illum dimittet dfivg Dominus opera eius desiderat c dimittit illum I illum dimittit aur b ,, remittet q eum [remit]tet a e t] r1 [ remittit illum c eum dimitsit ft > I)

101

χ Quia aurdflqvg x

α tn. ι b dff*i χ iterum d

χ

hoc. χ aur c hue flqvg vobis r1

x

Marcus

ιι

Itala:

a aur b c d f ff2 i Iqr1

(lac. v. 6)

Afra:

k ( X v. 5)

[r1]

1] r lac. in •• r lac. iac. in τη [r |/-j ilnvenerunt pullum l i l g a t u m ante ianualm X foris alligatum a d ia[nua a] b ad hostium foris secus transitus pullum ligatum c

4. E t abeuntes χ Χ X X [Exeunjtes a abierunt Uli duo et c 4.

,,

abierunt

χ

χ

χ

χ

Χ

X

χ

χ

χ

χ

V>il 1 eum. transitum I et solverunt transitu b d q solvunt aur I vg ilium r1 platea a bivio aur f vg et cum vellent ilium solvere c

in

X

J.

X

X

X lac. in [r1]

X

lac. in [y1] usque ad v. 7 b X : Quid facitis eis a c ff* i fecistis a illis aur dflqvg X Ubi

bdi 5.1 E t qui

d erant illic X stantes dixelrunit dicebant f I vg {oris b ~ stantes χ illic i Et quidam de circumstantibus qui erant ibi ff* X

5-

„

Et ,,

,, ,,

X

X

solventes

X pullum

ducitis X 6.

x X At

Χ

X

X

at ,,

7.

. 7· et

X

C

X

X

X

X

χ ? asinae b

eum ? c X X . abi bcdfpi Et dixerunt X , sicut Qui aur c ff* I vg Uli α illi dfq eis aur f I q vg secundum

6. X et

Χ

ex his qui ibi circumstabant a de illic stantibus aw fl q vg

X

I

It

bff*iq dixerat illis Iesus, praeceperat a illi a ex Iesum aur dflvg eis I corr. aur quae dixerat c X

verba X

X

illis

dixit

Deus,

abff*iq χ permiserunt illis ex illi corr. i dimiserunt f I vg illos d eis aur I vg eos / illi remiserunt eos c eos X dimiserunt

abff*i X ducere pullum et adduxerunt aurcdfq (vg) „ duxerunt I vg X

X

ad

·>

>>

had. lac. in [r1] "| f lac. in [r1] bdff*i I vg bff*iq illi vestimenta χ Iesum et in|pon|unt inposuerunt c f q [vg) ei I sua cet straverunt a X q inponentes aur (vg) vestim. sua super eum c miserunt super eum vestimentum

··

χ

sedit sedebat d

super eum. supra ilium ff* supra Iesus c et sedit usque ad ,, ,, ilium.

r lac. in [r1] had. lac. in Μ b 1 WZfi 8. Multi autem vestimenta sua s l t e r n e b a n l t in viam, alii X frondes Et multi q -bati via cet vero aur c ff2 ramos c ff* straverunt f Ivg autem adflqvg vestim. sua in marg. a X X X »

8.

Et

multi

via,

102

avi autem alii m. 3

frondia

Itala: a aur b c d f ff2 i Iqr1

Afra: k

had. lac.· in O1]

r lac. MC.

Marcus

in I η [»"J [r1]

n

d jp

caedeba nt de arborlibus et sternebant in viam. ~ de arboribus cedebant α cedentes de arboribus I Χ Χ Χ

concidebant ,, 9· Et

qui

χ I Χ

Χ

Χ

itinere c via cet X i

„

,,

χ

χ .

,,

praeibant

-bat d

χ

et qui sequebantur,

praecedebant α

9. ,,

,,

praecedebant eum

b d ff2 r1

x

x

x

clamabant

χ q sequab. I m.i lac. in [r1]

X c ff*

,, quo

,,

χ

Benedictus, qui venit in nomine Domini

Osanna in excelsis ci Ossanna ,, excelso a Osanna Χ X aur f Iqvg

10

:

x. et d

Ossana eminentissimo ίο. Benedictum

dicentes:

,,

,,,

„

,,

χ

χ , quod venit regnum χ

χ

χ

χ.

X X

patris nostri

χ χ α est regnum quod venit /

in nomine Domini D e i f „ „ „ f eras.

χ

10.

x

x

x

x

David;

osanna

in altissimis.

x

x

x

patri

b

10

oss. ab dff*

,,

excelsisr 1 cet

; ossanna

,,

r

excelsis.

lac. in |>l]

11. Et cum ilntroisset

11

X X

11. „

·,

χ Hlierosolyma

χ

-sent i in d -mam Iesus q intravit q Iesus i1 (vg) introivit I vg cf ierusolymam r1 Ierosolymam c

X introiverunt

χ

Hierosolima

bff* I

χ

Χ

in templo

X

be f f f * i

11

omnia,

χ

cum iam

χ

„

,

χ

„

„

vespera esset ho ra χ

I

11

Bethaniam

cum duodeeim

-nia a aur c (vg)

X Bethanian

lb] c ff* q

cum

I n crastino autem die a

12

12. ,, in crastinum 1 13.

aur bi I qr^vg

Culmque

13 13.

Et cum

,,

exisset

a longe

X cet

X ·

^.»«[ν 1 ]

r1

a Bethania,

exirent

vidisset

E t cum c d f f f * vidissent Et visa a

aur be r1

Χ

exissent a d i exirent aur f I vg

,,

et b exiit a aur cd j ff* q {vg)

hora serotina esset, χ

X ff* I vg

X rl XII

12. Et alia die

bilvg

exivit

discipulis suis,

X I I aur b d (vg)

„

x

cum

lac. in [V1]

circumspiciens a q omnes q etc fr1 ad β* sera / ~ hora esset c circumspexisset d ~ vespera iam d circfum ] r1 ~ iam cum a hora esset serotina a circumspectis omnibus aur I vg

circumspexisset

X

„ templum et -

circumspexit

Χ,

et dq -lum et aur aaurdfiqrxvg Iqvg in sanctam civitatem c

„ χ

,,

fici arborem corr.

103

,

χ . Iesus c

esurivit Iesus.

ficum habentem folia,

ff2 arborem ficus abf arborem ficus a longe c

sicarhorem( ?)

esulriit

-niam [6] ff* q

-ted

χ

foliam ff1 [et] r 1 lac. in [V1]

de longinquo habent filia, -tem folia m. 3

χ

venit

Marcus

Ii

Itala:

a aur bcdf

aur bed ff* ir1

(vg)

13

X a f I q vg

esset

bc

in

ea|m

et

χ

tf i

» i> aliquid inventurus

quit

Μ

estet

» ea a „ „ f

χ x

,,

ilia

„

χ

bcqr

nisi

in ea c f q

χ

χ

nihil ilnvenit

X cet

,, aaurbir

„ aur m. ι „ f

χ

χ

χ

,, 1

b

[6] ff

filia

~ enim erat cet [e ] r1

x

folia m. 3

;

1

14. Qui

„ „

1

iqr

folia tantum; non erat enim tempus ficuum.

praeter aur d I vg

x x

X

dixit ei

X d q respondens E t cet dflq vg

14.

χ

„ „ inv. cum autem ven.

1

14

ait cff*

ficorum aur f I vg ficus a c ficum d

nomen erat

η supra m m. 3 r

x:

,,

ficü. 1

lac. in [r ]

,

lam I non amplius in I aeternum

ad arborem c

l a m numquam a Numquam amplius /

Et maladixit dicens ad earn:

χ Numquam χ

Χ

,, sempiternum que-

ques- m. 3

edat a te quisquam fructum d ~ ex te fructum / fl* (/ > )

quam 15. Et

„ aur b i r1

venit

„

„

iterum

χ

χ

Jesus \f\q X Ivg

-lo q

,,

,,

χ et

,

,,

,, .

f lac. in [r 1 ] usque ad v. 16 a aur d ff* qvg

Hilerosolyma

iterum a

,,

χ, b d

coepit eicere inde χ ff* evertit

x

b

χ , et cum ingressus fuisset

-mam bfi -mis I Ierosolymam c

χ

in templum,

χ

; ,, audierunt

X cet in c d q

15. ,, veniunt χ

,,

aur b f ff* i r1 (vg)

venerunt acfff* veniunt I qvg intraverunt d

15

15

quis-

sempiternum a nemo a X c ~ ex

quam fructum ex te manducet; et audiebant discipuli eius.

14

k

~

quod i(?) ea dir1(7) [ X cum ve]n[isset autem] a et nihil invenisset [a] q forte inveniret in ea aur I vg et cum „ ad eum q quasi inventurus aliquid in ilia q ,, ,, ,, ,, earn I vg » „

13

Afra:

lac. in [r1] ff» b c d ff1 i

f

videre, si quid

ilqr1

ff*

,,

χ q

χ q introisset a aur c f ffH I vg χ esset d

,,

introisset

χ vendentes et ementes in

χ cet mensas nummulariorum et mensas nummulariorum

et

coepit eicere

,, excludere x eos qui vendebant qui emebant ,,

templo, et mensas nummulariorum et cathedras vendentium χ columbas evertit.

15

-lum Im. ι (vg) X q eicere vendentes et vendentes et ementes in

,,

, cum menses

ventium d ementes c templo aur

,,

et i

χ c

,, cathedra eorum qui vendebant „

χ

.

et mensas m. 3 had. lac. in [r1] ·.

16

r

lac. in [r1]

16. Et non sinebat, ut quisquaml tralnsferret vas per templum, ,,

,,

,,

aliquis a ~ vas transferret I (vg) X quemquam vas transferre c ut quemquam transferret vas aur

, ,,

qui

circumferret

lac. in [rl] a urbcff* be

i ait c

17 17. „

eos aur illis e f f 1

dicebat et

docebat corr.

X:

illis diq eis a f I vg

x

χ

104

,,

d p i

Nonne a Non aur /I qvg(vg)

dicebat illis:

,,

ex templo corr. a

Scriptum est

esse b

,.

,,

x:

enim

χ:

ff*

X

Quia aur f I vg

χ

Itala:

a aur b c d f ff2 i I q r1

Afra:

hact. lac. in [r1] ••

17

Domus meal domus ,,

,,

,,

k

Marcus

orationis

vocabitur

omnibus

gentibus.

Vos

adorationis

,,

χ

χ

.

,,

et scribae

χ

,,

et

n

autem

or

fecistis illam speluncam latronum. earn fecistis a fecis d earn cet lac. in [r1]

earn

18. χ

Quo

audito principes

Quod E t cum audissent a ,, X audierunt d lac. in [r1]

χ

sacerdotum

quaerebant,

ff1 et sacerdotes i pontifices Χ χ a summi sacerdotes aur c d summis sacerdotibus ff*

18. 'x Et audierunt pontifices

χ

χ

,,

,, ,

[dicdff*

quomodo ilium perderent, timebant enim eum r1 cet

,,

eum

,, ,

,,

admirabatur super -bantur c stupebat in a

,,

. . . (vg)

cfPilqr1

,,

eum, quoniam universa turba

autem c ff* X aur c et timebant populum a

doctrinam

,, ,

illius a

docentiam

„ .

bd

tota a ornnis d universus populus /

,,

totut

totus m. 2

b

19. Et cum X vespere factum esset,

X egrediebatur

de

civitate.

~ esset factum d -bantur iam vespera esset facta r1 aur c dr1 (vg) X „ facta esset aur c f ff* i I q vg X sero [[ χ (? (factum]] es[t] et exiebat extra (esset ?)

19. „

„

20. Et

cum

x serum

„

„ ,

b c di m. 2

transirent

χ

mane Χ

veniebat

χ

civitatem α

„

χ , viderunt

„ ab f ir1

arborem ficus

transiret ff* i m. 1 q r1 (vg) χ ac ~ mane transirent aur flvg transeuntes discipuli a

20. „ aridam

praetereuntes

illi,

populus

eius.

doctrina a aur bdfvg

,,

quia a

qui cum eo erant,

„

χ

fici c jp q ficum aur d I vg

,,

fici

factam a radicibus.

aruisse a f i [r l ]

arefectam 21. Et

„

recordatus rememoratus aiqr1

χ Petrus χ est r1

21. ,, commonefactus χ cui quam

quam

Jalicbcr,

afiqr1

ait

b

χ : Rabbi, ecce arbor ficus,

[et] r1 dicit Ivg eilvg χ aur dixit(i;g)illi r1 cet

,,

X

dixit

illi:

,, ,

arborem b iid arbor fici a cff* X q X ficus I vg X ficulnea aur

,,

,,

fici,

maledixisti, aruit. devocasti, ,, .

Itala, Mc.

105

14

Marcus

Ii

a aur b cd f ff2 i Iqr1

'Itala:

ab

(lac. v. 24) dir1

22. Et respondens Iesus ait illis: Si habueritis

χ χ

X Habete aur cf

in vobis j

χ

X X

ff*lqvg

22. ,,

respondit

23. amen

χ

enim q

dixit

Habete

dico vobis, quia quicumque

dixerit huic monti tollere χ ~ monti huic α df(vg)

monti c

monti huic

χ

χ

iactare a mitte t e e /

χ

X

corde

χ c

SI

χ

sicut

X

X sinapis

X

dubitaverit a hesitaveritis c

„

lac. in r1

„

„ dubitaverit

-• bcff*i ο c jj- τ r vug. lac. fiet, I quodcumque dilxerit.

X,

quaecumque r1 dixeritis c quodcumque dixerit erit illi d quia, quae dicit, erunt, fiet illi, quodcumque dixerit q quoniam, quae loquitur, erint, continget illi, quaecumque „ a quia, quodcumque dixerit, fiat ( χ aur), fiet ei aurflvg

,, , quotcumque locutus fuerit, et fiet et erit, quot ,, .

in [V1] usque ad v. 25

aur

quae q

Propter hoc a

bfilqvg

χ petitis, credite,

oratis et acd

ff*

petieritis fl

adoratis et

24.

quoniam

X

man M^gO

24. Propterea dico vobis: Omnia quaecumque orantes

quia

χ granum

χ

X im

r lac. in [r1] in corde suo, sed credilderit futurum χ et r1 credideritis c

χ X

χ

Dei,

fiduciam c I X acr1

et mittere X in mare et non haesitaverit

tolle te a c f hinc /

„

fidem

k

X,

fidem

Qui

X

dicetis huic

χ X

χ d (vg) si quis aur quoniam ff* quoniam si habueritis

23·

Afra:

b(vg)

accipietis, et evenient

e r

,

vobis.

venient d fl {vg) veniet aur vg erit c ff2 t erint a fiet q

qui d

,,

erunt 25. Et cum

6c

statis

ff*

d ff* Ivg

ad orandum, dimittite, si

stabitis cet „

remittite [a] c

orationem

aur c f q

quid

invidiam 6

habetis adversus

aversus ff* adversum d (tig) ad 6

orantes a b adorantes i

steteritis

25. „

remittite, ,,

adorare,

hact. lac. tn [r 1 ] ι

l lac. in [rL'"J ] ««·»™

r

quisq.

habet

quis quit corr.

aff*i " υ~»

-ι

aliquem, ut et palter vester, quli in caelis est, dimittat χ deliclta vestra. χ l

> if

}t

χ q

·—• est in caelis ab d remittat c vobis peccata vestra X X χ χ i dimittet aur cet afl vg invidiam vestram b tt

ti

106

χ peccata

Itala:

a aur b cd f

ff2il(x

v. 26) qr1

Afra:

v. 26 χ I 26. Quod si vos non dimiseritis, Si enim 6 remittitis aff*i Si autem d remiseritis c Nam si a leu,, in [r l ] 26.

X

X

X

X

aur b f q vg dimittet vobis -tat i X i remittet aedff2 X

X

,, ff*

lac. in r1

Marcus

X

X

28.

et

cum

in templo deambularet, ~ deambularet in templo aur ff* deambulabat ,, „ c ambularet „ „ i I vg in templo ambularet / r1 templo cum ambularet q „ deambulante eo a d

in ,,

Hierosoluma,

,,

,,

,,

,,

,,

pontifices

χ ut ,,

χ ista haec

X

X

X . populi d

X .

ferebat ,, scribae corr.

facis? E t

X χ

quis tibi

dedit ~ hanc ~ dedit tibi aur χ X d

χ χ

X

χ

χ ? facias clqvg ,, /

X d

Iesus Et

autem vero c Iesus a

X

respondens

respondit X

29. unum verbum; ~ verbum unum q unum sermonem aur c

in

,,

scribae et seniores ' sen. et scribae i

facis haec?

χ :

X

„

χ

illi: In qua potestate haec ei Μ aur cd f

hanc potestatem potest, dedit ff* iq

29.

ambularet,

aur c ff» q

„

Χ

X

X

X

η

at

dicunt dixerunt 0>]] 6 c f

X

X

i

28. E t

r lac. in [f 1 ] q l u i in caelis est, est in caelis ab d

X

venlerunt ad e u l m principes sacerdotum et accesserunt aur b ilium [a] c summi sacerdotes accedunt dlqvg b d f Ir1 vg X sacerdotes i pon[[tifices sacerdotum]] a veniunt

11

vestra.

X

exiit iterum f

aef

X ·. pleccata delicta a d

v. 26)

nec pater vester, neque d

a aur dff*qvg bir1 rursus venit Hierosolyma, ~ venit rursus ff* Hierosolymam veniunt rursus b f i I (vg) (-sum I) I vg Ierosolymam c venit iterum aur c dq [.. erus ] r1 venerunt „ a f

27. E t

27.

k (x

sermonem; qua

potestate

χ et I vg

ait illis: dicit » eis a dixit a d eis dicens c dicit

Intorrogo

„

et x respondete mihi ego c d f f 2 -dite fl>J aur d f I (vg) respon

χ

,, :

vos Interrogo -gabo d q vg

r1

respondite

99

X

et

X X et ego vos m. 3 dicam vobis, ex dico v. corr. aur ~ vobis dicam c dico vobis d 99

aur bdff*q (vg) haec facio. faciam a c f i I r1 vg ista

faciam.

107

ego

u*

If

>

Marcus

ι ι

30.

Itaki:

χ

a aur b cd f

aur c f ff1 vg

x

Baptismum

ff2ilqr1

Iohannis

(lac.

de

v.

caelo

erat

Baptisma ab dtlqr1

30. Unde fuit

an

ex

hominibus?

,, ,

,,

,,

χ

aut de

,,

?

mihi.

Respondite aur {vg)

Dicite

„ .

31. At

illi

cogitabant

Uli vero c ff1 Et χ d

cogitare

b

χ

adversum se

coeperunt c secum

ad

dicentes:

invicem ff* i r1

31. E t

x

cogitaruntbant

χ

runt exp.

respondemus?

Si dixerimus:

responderent 6 respon[d ...] r1 dicerent c dicemus [[α]] d X aur flqvg

aput de

caelo,

dicet

dicemus?

Χ si

x

:

„

,, ,

„

credidistis

:

X Ivg

illi

χ ergo aur f Ivg

x

dicto

flqvg

,,

nobis: Quare

x

diserinus m. 3 H«]l b d i q r1

ei X [[aj d X X

aur

,,

dicit b I

Quid

χ c

Χ X Ivg intra se f inter se [[aj aur q „ semetipsos d X X c

non

k

est ff* fuit c

baptizma

Respondete

Afra:

33)

x

novis m. 3

illi?

ei aur cf ff* Ivg

,,

credidimus

,, ?

b

32. Si

vero

aur b

dixerimus: ex hominibus, timemus

X aur dqvg dicimus c autem cf ff* dicemus vg Et si i r1 lac. in r l QQuod]] si a Sed „ l

32. x

Set

sciebant

dicemus:

„

„ ,

metuebant

bc ff* ir1

χ

-nem c ff* I q r 1 vg quia aur -nS aur d flqvg -en α quoniam α

* ^

quoniam

vere prophet: II am am

X c r1

profeta

33. Et respondentes X dixerunt ad Iesum:

Nescimus.

33. ,, respondens

et

dicunt q vg X Iesu vg ~ [[ad]] Iesum [[dixerunt]] a ,, dicentes ff*

„

-tes m. 3

Iesus ait illis: dixit JaJ / dicit i ait illis Iesus b ait illis et Iesus c

a dixit χ .

,,

lac. in tt [r1] usque ad

esse esst

X

fuit

χ

Et

Iohannen: Non seimus. „

χ

eras.

Nec [[β]] cd

,,

~ vobis dico c q

,,

α ι

108

facio. faciam [[ej aur [6] l vg

α

α

ιι

ista

.

respondens

χ aur c X ac f d Ivg respondit ff*

Neque ego dico vobis, in qua potestate haec

,,

12,1

iuisse bei Iohannes / propheta erat ad fq (prof, d q) ,, esset aur l vg

χ

ff*

enim

populum, r[-

Iohannen

responderunt

omnes

timebant vg populum cet timebunt l m. 1

si add. m. 3 b di

habebant l vg lac. in r1

diqr1

plebem,

fac . . .

facio m. 3

Itala:

1

a aur b c d f f f ^ i l q r

Afra:

Marcus

k

12

XII had. lac. in [r1] ,

lac. in [[aj

ι. Et

coepit

χ

ill lis in parabolis loqui I

Coepit autem[[a]] b f i Iesus c ff* χ c ~ in par. loqui illis

χ

χ :

Vinea I m

ita b dicens b c ff* Homo quiHomo qui-

ll. Coepit autem • , bff*lvg

pastinavit

χ

illi

saepe f 1 (1ig) sepe circumdedit aur

novellavit

et

,,

,,

r

χ :

lac. in [r1]

1

homo et circumdedit saepem et fodit I lacum et aedifilcavit

plantavit [[aj dfiqr1 (vg) dam pastinavit vineam aur dam plantavit vineam c

turrem

,, similitudinibus dicere χ

ülis m. 3

,, b dq

,,

tradidit

earn

locavit

χ

locavit r 1 eel [lo]navit( ?) a [rectius don. ?)

vallo

aur b cd ff* q

colonis

et

rusticis

,,

cultoribus t vi[nitoribus] a agricolis / Ivg [ s] r i

r

fodiit I

,,

torcular H a ! ff* *

fabricavit d

fidis torcular ,,

,,

fodit m. 2

peregre

profectus

pelegre b ff*

est.

peregrinatus bir1

lac. in[[aj

M / f

1

2. E t misit ad colonos I in tempore servum, ut χ fructum ex vinea dar lent illi. JvinitorJes a servus agricolas ff* m. ζ f I vg ~ tempore ad colonos . . . . r1 ~ „ ,, servum ad colonos c

2.

,,

,,

3. E t

de fructibus d

ei b di q ~ darent illi ex vinea fructum c ff* daren „ de fructu vineae aur ex fructibus vineae darent illi / ab agricolis acciperet de fructu vineae I vg

in tempore servum at rusticos, ,, χ

occiderunt r1

Et

iterum misit ad illos

X aur c

4·

».

verunt

et

verunt

χ

.»

..

».

μ

contumeliis adfecerunt. contumelia q afflixerunt c [iniuriose tractaverunt] a

χ

χ

109

X

,,

χ

illi fructus. bdff*

vacuum ad eum.

χ

Χ

inanem χ

il[ßum]] a X r1 cet

χ .

servum, et illum in capite vulnera-

eos a i alteram c ~ alium ad illos r1

.»

verunt c derunt q

alium

χ

remiserunt / 1 1 QeumJ α miserunt ff* nt rx

3. ,, adpraehenderunt ,, et occiderunt „ 4·

darent

adprehensum eum χ ceciderunt et dimiserunt

Qui aur f I vg Quem illi apprehendentes c

ex vineae daretur q

,,

χ

, ,,

χ

Χ X c X X ? ipsum χ aur

,,

x

X

multaceci-

decolla-

Marcus

Iiala:

12

a aur b cd f (deest a v. 5)

deest f usque ad 13, 32, 5. Et χ I x At aur rursus et l lac. in [r1] rursum aur \f\ vg iterum q 5'

>>

^

alium

ff^ilqr1

ab di qrx servum, et χ aur clvg servus(-um m. 2) misit fj2 misit

Afra:

ilium ipsum c

k

occiderunt ceciderunt c q

et

X

Χ

Μ

II

X

Ι

II

X

II

II

b dl qvg plures alios χ χ χ quosdam ceciderunt, χ quosdam vero occiderunt. alios plures et ex eis aur c quos i caedentes vg et alios d vg autem occidentes vg aur cff*i aur ff2 [b m. 1] q di interfecerunt q multos alios a misit I X lq X X X X X X X X X X X » - 1 alium et alius multos χ χ χ χ χ χ -OS m .

j

bir1 bd pit rlvg 6. Adhuc χ unum habens filium χ carissimum et autem ff2 cum haberet q iilium unicum q dilectum a q ergo I qvg X etiam d quem habebat X Cum haberet autem adhuc unicum a Χ Novissime autem iilium suum misit c Novissime autem misit filium suum aur . 6.

χ

x

x

x

χ

χ

x

ilium misit filium q novissime unicum Χ X b

Novissimum

„

' dfpiqr1 abff1 d i r1 (vg) χ x novissimum dicens: Quia forsitan filium meum verebuntur. ad eos I vg X utique q revereb. a [6] ff2 q Χ X [ill] um misit a a aur b c q X r1 cet reverebuntur filium meum aur clvg Χ X dilectissimum aur c X X X b χ

χ

filium

,,

:

χ

χ

Revertuntur filium meum.

7. Coloni autem χ χ χ χ dixerunt ad invicem: H i e est heres, Vinitores a illi c q cum vidissent eum c inter se a ad alterutrum c 7. Rustici

χ

venite,

eum, et nostra ilium a r1 [filiu]m b m. 1 ilium, ff ff

occidamus

h i

8.

8.

Ii

χ

χ

x

,,

erit

hereditas.

ff

ff

r lac. in [r1] ·, E t adprelhensum χ occidlerunt χ Quem adprehendentes eum eum ab i q r1 aur l vg aur d l vg ff* tq ,,

aeeeperunt

9. Quid

ergo

9. Tunc

x

faciet

et dominus

x

,,

perdet colonos χ et perdet χ b illos aur c vinitores a rusticos

χ

,,

χ

110

,,

viniam.

χ χ χ χ χ x ? Veniet et cum venerit ? Ad illi dixerunt [ei] b [Illos] male

indignatus χ χ χ χ χ r lac. in [r1] usque ad v. 11 be ff*i dab I it X vineam aliis colonis. [vi]neam suam [locavit] 6 X cet χ

,

α ff2 q c ff2 et proiecerunt ilium extra vineam. X X b eum eiecerunt ad q r1 cet χ aur b i Ir1 vg

illum ,, abiecerunt

vineae

,,

„

χ

.

χ

Itala:

a aur b cd ff2 i I qr1 (lac. v. 10. n)

10.

χ

χ

Afra:

k

Marcus

12

Nec scripturam hanc legistis? Lapidem, quem reprobaverunt istam c

10. Aut numquit ,,

,,

ipsam legitis?

,,

,

,,

ferro laverunt

reprobaverunt corr.

aedificantes, hie χ factus est in caput anguli; et b

, in

capite a

χ factums ,, m perlin.

a c ff2 i

1 1 . a Domino factus est factum aur 11ig

1 1 . ,,

,,

,,

factu

hie,

,,

et

,,

,, ,

ab c q

est

x

mirabilis

hact. lac. in [r1]

-.

in oculis nostris?|

admirabilis d fl* i mirabile (ex mirabilis corr. aur) aur I vg

χ 6 χ iste d q α ff2 i istud aur I vg

,,

;

,,

admirabilis

,,

„

,,

?

12. Et quaerebant eum tenere et timuerunt turbam; cognoverunt enim, cognoverant aur b [scieb] »-1

12. ,,

,,

^

,, detinere, timuerunt autem populum; scierunt lac. in [r1]

x

quod a

quia 13. Et [X] b

13.

,,

ut eum

i lam

x

abiqr1

dig dixit.

Et relic I to eo χ abierunt.

ad illos q hanc dixisset a b (vg) Qui illo „ eos b I vg dixerit I vg bq aff* a aur dlvg ·—• dixit χ parabolam fp de eis b i dixerat X „ c illissimilitudinem r1 „ (-erit m. 2) hanc ,, aur ,,de se istam ,, . ,, dimiserunt aur b d I q r1 vg

mittunt

χ

χ

quosdam ex Pharisaeis et

inmittunt ff*i X ilium b m. 1 immiserunt a X illi b m. 2 miserunt c ad eum aur I vg

miserunt ρ

cape I rent

χ

lac. in r1

in

captarent at q χ tenerent c a diq

.. circumveniens χ 14. E t

χ

illi

,,

de Farisaeis

lac. in [c 1 ] ·.

eum

Iχ

x

,,

,,

est ff* m. I

,,

χ

,,

,,

[i] ff* i q r1

subdole Χ α aur c d Ivg

Farisaei χ

[i] i [! (vg) scimus, quoniam verax es et non curas quemquam;

quia

,,

sermone. r

quia cet

Herodianis,

exc

verbo.l

venientes interrogabalnt

χ

eum et „ .

-i

X Qui aur I vg -verunt q ilium α Et venientes Pharisei c ff* dicunt ei aur Ivg „ X interrogabant Pharisaei d

14.

χ

Pharisaeorum d lac. in [r1]

χ

,, ,

η

quemquem d de nullo tibi cura est q quia non pertinet te de ulla re a

X:

dicentes: nec

non d

,, pertines ad ce de nemine; non -et ad te m. 3

111

Magister,

dicentes [6] c

enim

cd ff» aspicis accipis a aur b r 1 aspices i respicis q vides Ivg

,,

vides

Marcus

12

a aur b c d ff2 i l q r1

Itala: ff* q

χ

b dff*(vg)

personas

in d i l q vg

hominum, sed in veritatem

in

facie

viam Dei

-te r1 cet

-nam α hominis b (vg) ~ hominum personas c faciem r1 cet

, set

Afra: k

Domini d r1 (vg)

honestatem

doces. Die ergo nobis Χ

Χ

,, Domini dices. ,,

in veritatem m. 2

χ

,, ,

doces m. 2

aur cqr1

X

si

licet

X α aur l vg

quit tibi videtur, 1 5 . Videns

tributum

dari

Caesari χ aut non

x dare capitularium

ff* i q

Iesus

,, dabimus,,

,,

?

,, temptastatis s 1 exp.

Adferte mihi denarium, ut videam. et r1

X ?

χ illi

χ

temptatis

ctam perl. m. 3 hypocritae q

?

ab c i q (vg)

versutias illorum ait illis: Quid me

1 5 . Ille autem sciens eorum sictam pronuntiationem d i c i t , , x ?

χ

~ dari tributum b l vg Caesaris an dabimus tributum dare ff* l (ss exp.) aur l vg vg dare tributum a i demus aut non demus q nobis ,, ,, d

χ

ff1 vero

x

~ Iesus vero videns c versutiam eorum Iesus autem videns d b l vg aur ff* Ivg Iesus vero cum vidisset aur versut rum r1 Iesus autem cum vidisset i r1 simulationem At Iesus cum vidisset [6] q α aur c Sciens autem Iesus α illorum versutiam d Qui sciens l vg

16. A t

X l vg

attulerunt obtulerunt aur

16. Ille autem

X

et

denarium c ei aur (vg)

,,

lac.

ait illis: Cuius est

[χ ] b

illi

„ dicit

figura h a e ' e

et

[figu]lam b χ c Χ a imago a c dl qvg haec imago aur ff2

imago est

,, :

ista

,,

Uli corr. in [r1]

1 aur c d

ff*

supers leriptio?

inscriptio ab dilqvg

intribus?

aur b d i l q r1 vg

Dicunt

Dixerunt a

χ

illi:

Caesaris.

ei q (vg) Χ a Illi vero dixerunt c ff*

Illi autem dixerunt: ablvg

1 7 . Respondens autem Iesus dixit illis: Reddite igitur

17.

Χ

χ α '

x

x χ

X r1

ait χ d d r1 lac. in r1 Ait illis et Iesus c

x χ

Dicit

x,

quae sunt Caesaris,

ergo ea 6 m. 1 aur cff*qr1 (vg) X di

„ : Redditae Kedditae

χ

χχ,,

~ Caes. sunt a c

,,

r1

Caesari, et quae sunt Dei, Deo.

r lac. uk. in %n[r-"]

E t mirablantur

~ Dei sunt a aur e f f 1

,,

, e que

„

,, ,

admirabantur eff*

,, .

„ admirati sunt

112

x vehementer b

χ

runt

sunt m. 2 a aur dff*lq (vg)

super eum

x.

χ ,, i super eo vg in illo c [in responsum eius] b

super eum

x.

Itala: a aur bed ff*i ( χ v. 21) I qr1

18. Et

had. lac. »«[»'1}|

Marcus 12

lac. in [r1] usque ad v. 19

r

a aur [6] ff*

X venerunt ad eulm Sadlducaei, qui dicunt non esse resurrectionem, ecce c

18. ,,

Afra: k

χ

veniunt d Sadd. ad ilium a Saducei venerunt ad ilium c

~ resurrectionem (ex -ne t) non esse cet

veniunt Sadducaei ad ilium,

„

,,

resurrectionem non esse,

et interrogabant eum dicentes: -verunt aur c I ,, intorrogabant

ilium

„

:

b di I vg

19. Magister, Moyses nobis scripsit, [Moejses b Moses vg

19.

X

,

Moses

~ scripsit nobis a quod si alicuius q aur c ff* q (vg)

scripsit nobis,

„

eius uxorem

X 6 illius a r1

-j abdff*iq (vg)

eius

ipsius aur c fj- Ivg lac. in W

illam

ut I accipiat

filium a c relinquerit i (vg) non reliquerit filium ,, filium ,, , ff*

ab di q

mulierem

et

q vg

1

s non reliquerit,

dimiserit aur I vg

decesserit defunctus fuerit c ff* mortuus „ aur I

lac. in [f ]

f

ab di

ut si cuius frater

X aur c χ Ivg

X frater

[earn] b m. χ 1

et resuscitet semen fratri suo. suscitet c

,,

„

,,

,,

,, .

[b]dff*iri ergo apud nos septem fratres, et primus accepit uxorem et 20. Fuenmt X q V I I a (vg) Erant autem a Septem igitur fratres fuerunt apud nos c ~ ,, ergo ,, ,, ,, ,, aur ,, ergo ,, erant χ X Ivg

20. Septem

χ

x

fratres fuerunt χ

x

x

mortuus est et non reliquit semen.

bff*rH})

mortuus est et non χ obiit c decessit α

>1

obiit c decessit α

χ

non

decessit

,,

>t

relinquid i relicto semine aur b c l qvg

remisit

X ad

X suscitandum

X semen

X

resuscitare

semen fratri

r («g)

21

, ,,

11

21 X i 1

χ c et nec ,, „ „ „

,, X X

J a l i e b e r , Itala, Mc.

ille q hie a d ipse aur iste I vg

X

X a

a dfjpr1

priusquam generaret filium, V.

x

accipit I rl (vg) accepta uxore a

prior a

reliquit semen relicto semine c

X

113

X

χ

et

X fratris

χ

suo, „

bdfpr 1

tertius

et tertius

et

X , sui c

χ

ipse

c(vg)

ipse

χ

χ .

simili

modo.

similiter α aur c Iq vg

«5

Marcus

Itala:

12

a aur be d ff2 i l q r

dff*qri

22.

Et

similiter

X ab i ~ Et

22. X

X omnes

omnes

X relicta

X est

χ

X sine

X filiis.

X

X

X

X

X

X

x x

x .

X enim

X Cui

filis ,

ab ff* ir1

x

reliquerunt

Xbq

X manebit

x ;

cui remanet mulier munda? ab

mulier defuncta est.

χ

et

χ

Χ

χ

i

χ

23. In resurrectione ergo, cuml incipielnt resurgere, cuius [] [recjtione a (?) autem c resurgere coeperint» cui ff* incipie.li X q resurrexerint aur ff* Ivg χ

resurrexerit a resurgent q Χ X cdr1

χ

χ

χ

uxor? Septem enim illam habuerunt

uxorem.

χ bi

X c

VII a d (vg) Omnes r1

X ?

X

X

X

X

X c

X

X

X

X

X

Iesus

Respondens autem a d

ait

Respondit χ

ea

manebit

χ

erit

1 cet b1 χ er erit rbp eorum ff* i illorum ad q de his aur I vg

,,

bdfpim.iqvg

illis:

Non

dixit ai

X r1 eis a dixit „ c

Ad quos respondit Iesus „ „ Iesus respondens

scripturas

χ .

~ habuer. illam afjpqr1 ,, earn aur d Ivg

24. Et respondens

24. x

,

munda ? c

ipsa c mortua c d ff2 i r1 X cd verob Novissime autem omnium mortua est et mulier q ,, X .. ,, >, ,, aur Novissima χ ,, defuneta ,, ,, ,, Ivg

Omnes enim septem illam habuerunt. χ γlac. lac. m in [Ο [ft]J ηη

anastasim

χ

X uxor

a c dfPir1

Postea

Septem enim illam habueruntc

23. ,,

semen

relinquerunt i

VII a d (vg)

si mulier mortua est et mulier sine X X

non

k

omnes X septem c septem acciperunt earn aur

X X mulier

Afra:

septem et

earn

X aq acceperunt earn similiter Ivg

Deinde Deinde

et

acceperunt

1

χ

χ

ideo

erratis non intellegentes

χ X c acir1 Propter hoc a Nonne aur I m. 2 (vg)

,, : Propter hoc

scientes / vg nescientes a (vg) ignorantes q

„

,,

scientes

neque virtutem Dei χ ? et q

neque

scitis d

,,

„

,,

X ?

erasum

25.

x

Cum enim

Omnes [enim cum] b

25.

x

,,

a

mortuis

resurrexerint,

ex i r1

,,

re. . .exerint

a mortem,

resurrexerint m. 2 a aur bdfpr1

nubuntur,

sed

nubentur cilqvg

nubuantur( ?),set

bdfpir1

erunt

(vg)

sicut

sunt a aur clqvg

velut i r1 tanquam a

sunt

quasi

χ Dei I

angelis s exp.

114

nubunt

neque

nec a non d

nubent c Ivg

nec a

„

„

mortuis m. 2

angeli

nuptiantur m. 2

neque

in

caelis. caelo » tn. 1 I r1 (vg)

caelorum.

nequae

Itala:

a aur b c d ff2 i I qr1 (lac. v. 2 7 J

Afra:

k

Marcus

f bm.if^i

26

26. De mortuis autem, 26.

,,

,,

quod

su I per

,, ,

26

„

26

27

28

ft

28. E t

accedens

accessit dil q vg

„

in [r1] -ι

,

vivorum.

X

,,

Quold est

,,

praeeeptum

esset l vg

,,

mandatum

vero c ff*

ab dir

χ

-rant c cum audissent a

,,

eum audiset

„

,

χ

primum?

30. et

X i

30. „

χ

tt · hact. lac. acF

illos conquirentes χ

interrogavil r1 cet

χ

et cet

χ

cum corr. m. J ( ?) 1 ab d

„

χ

χ

viae, in [f 1 ] α aur l q vg

X

:

χ

illum dicens: Magister c ff1 b c d ff1 i (r1) ( ?)

et interrogavit illum dicens: Magister

?

i

ab d f f

x :

dilliges

,,

illi

:

,,

Dominum Deum ,,

Omnium primulm

X c ~ primum omnium l vg primo ,, χ aur χ ab

χ

unus est,

vester i Dominus tuus aur cdjpq aur c (vg) Deus i Ivg

Isdrahel,

,,

χ

lac. in [r1]

Dominus Deus noster

Israhel aur r1 vg Israel i Isrl c Isl Iq

-1 abdfpiq

illi a d Quia aur Ivg ei aur Ivg

„

tuum ex

diligis d ff11 (vg)

diligit

lac. in [r1]

X

1

x : Audi Istrahel,

mandatum hoc est ff1 ,, Χ ,, aur c Ivg X X ?

χ

30

multum erratis.

X

qui audierat

illi Iesus dicens c autem respondit „Iesus x ait α,,

1

χ

χ ft d

mandatum a primum omnium mandatum l vg primo ,, ,, aur

Respondit Iesus Et Iesus

29.

Deus

dicens usque

:

Vos ergo

29

29

„

. X

illi i respondent aur Ivg

quia

χ χ

ti ·

χ

,, ,

lac. in [r1]

quod aur c quia l

sum

χ

Iacob?

>>

Deus q

set

ex

r

x

Dominus

Moseos

lac. in [r1]

r

vidlens, quoniam blene illis respondit, X I interrogabat eum

X ,

28

i>

ex α

,,

,,

X i

unus de scribis,

accessit

,,

dicens: I Ego

Dominus e

I et Deus

*1

,,

r

Isac

lt

,,

χ aur inquiens c I vg

,,

27. Non est Deus mortuorum, sed

28.

28

aoajj-ir1

Moysis i Mosi vg

Deus

ei r1

ait

X i Isaac aur Iqvg , , _ Ysahac c ad et Deus tn marg. a y> >t >> tf

2J . f t

illi

dixit a qr1 dicit c

,,

I Deus

resurgunt,

dixerit

sicut q

,

nlstis in libro lit non legilstis Moysi

resurlgent,

quoniam

rubum, quomodo

[de] α rubrum i I in aur c rubo a d ff* q aur c ff1 q

lac. in [r1]

quoniam i rx resurgunt a q quia a resurgant aur c d Ivg

ρ lac. in [r1] b i I t>g b dvg

12

etsum de

e et seras.

1X5

,,

χ

,

toto corde tuo et ex „

,,

„

x

tota x

x

Marcus

Itala: a aur b cd

12

anima

tua

χ

ex ,, ex ex

totis toto tota tota

animam tuam ff* et „ tute tua r1 mente ,, aurlvg

et de totis viribus tuis

X X

vir tute

virtute[m] b fortitudine a r1

X

k

tua. Hoc χ

χ . Haec

X

est primum mandatum. X i

X x

praeceptum d q

X prima

Χα est.

b cq

31. x Secundum

b dir1

vg

χ

χ

simile

χ

illi:

X

Χ

Χ

Χ

Χ α

χ

χ

similis

χ

huic:

Et secundum c q autem aur mandatum c similem i est huic aur d ff* i I r1 vg c ff1 vg c ff* i q

Χ

31. Deinde secunda bed

tuum

ff*

sicut

bi r1

te ipsum. Maius

X aur c d ff* I q vg

tamquam a aur i I qr1 vg

Hoc

tibi earn quam ,,

bir1

autem horum

est

χ

X

χ

Diliges proximum

mandatum

Vere α

non

est.

aliud mandatum aur I vg aliud preceptum q praeceptorum aliud d ff* his praeceptis alium c mandatum a magnum

his

alius

1)

32. Et ait illi scriba: Bene dixisti, magister, in veritate ille corr. q dixit ille a

-gis dff*(vg) et propinquum a

χ aur Ivg

veritatem b Χ Χ α

It '

X, dixisti

quod

aur I vg

aur I vg qua a

quia unus

In veritate,

32. Ut dixit illis Et m. 3

unus

dff*iqr1

sit

Deus

[X] b est

X Ivg

b ff* iqr1

χ

dixitsti, quia

x

t l exp.

vel qui

b d ff* i q r1

nec

est alius praeter ilium.

et non a aur c dlvg

e u m aur

X ad alter I

sitq

clvg

ipsum a

a aur I vg

est enim c

nnus

est Dominus et non bi

33·

33·

qr1

x

Ita

Et q

Et aur Et

Χ

X

totis

bi

diligendus

X

X

annus ? cf. 10,37

χ

X

ex toto corde

diligere eum c ff* „ ilium a d ut diligatur I vg

X

viribus et ex tota

omnibus a q tota anima aur c ff* Ivg ortitudine r1 tota virtute d

X X

X X X

X

X

X

X

b di

qr1

be

x x x

dff*i

x

et ex

X

X X

et ex omni virtute a q ,, „ tota „ r1 „ ,, toto intellectu aur I vg

X X X

anima

X

et diligere proximum tamquam

X

X

χ

sicut ff*

virtute e ff* sua i q fortitudine tua d aur I vg lac. in [r1] Χ Χ Xa

116

χ

Praescriptum

Itala: a aur b cd ff2i I qr1 r \dff*i

lac. in [r1] bff*iq

se cet

χ α

Afra: k η

r

I te ipsum; hoc maiu Is est omnibus

„

χ cet plus a

χ ;

Marcus 12

χ

χ meliora sunt omnis χ

b ff* i r1

Χ X aur holocautomata et sacrificia b olocautomata ,, sacrificiis d holocaustis „ victimis q ~ sacrificiis et holochautomatibus ff* holocaustorum et hostiarum a

χ

scrificiis et hilocaustomatis. sacrificiis m. 2

in [r ] usque ad v. 35 Videns autem I, lac. Iesus, quod sapienter 1

~ Iesus autem videns aur I vg Et videns c Et Iesus videns q Et cum vidisset eum Iesus a Et Iesus cum vidisset d

34. Cum vidisset ,,

X q

,, :

„ x

~ longe es iq χlonge „est

χ

a regno Dei. ,,

es m. 3

Χ

Et nemo

ff*,,

.

,,

dixit

-dit a c ff* ait a c ff* (vg)

respondit,

iam

audebat

,, eum ilium a

audebataudiebat amplius a aur ~ilium iniam nemo i perlin.

χ .

ff* eum aur c

X

respondisset,

sibi q

amplius c

et ,,

interrogare

amplius terrogare

χ

quia prudenter q a c ff* sensate a

,, , quoniam sensate

illi: Non es longe

-1

X holocausl tomatibus et sacrifici lis.

omnium hominibus a i quam

omnibus m. 2

34. x

lac. in [rl] cilvg

quicquam b q

X »

i> hact. lac. in [r1]

bed

ff*q

bdq

35. Et respondens Iesus χ I docens in templo dixit: Quomodo dicunt scribae X aur

35. ,, Christum

,,

,,

aur ff*i Iqr1

ait eff* ~ dixit docens in templo i [r1] (?) dicebat ,, ,, ,, a aur vg ,, in templo docens I

et dixit docens in templo:

,,

,,

,,

,

vg

filium esse David?

.—* esse filium b quia Christus filius est David a c ,, „ ,, David est d

quia

filius David est ? r

36. Ipse

enim

autem aur c X a Et ipse d

36.

,,

χ

David

χ

ff1

Dominus I Domino meo:

dicit Sede Se

Sed

,,

,,

,, :

,,

ff*

bi

in spiritul sancto dicit:

dicit aur c I r1 vg

,,

lac. in [r1]

ff*

„ ad

-tod

„

,,

Dixit

dixit q Dicit aur ff1 q X cet dixit dicit (cum signis invers.) a

χ:

Dicit

iac -»"

017 r 17 J ι dextrlis meis, done I c ponam inimicos

AC I vg ad dextram meam a q ad dexteram meam d i aur

,,

117

dextera mea, quoadusque ,,

,,

Itala: a aur b c d,ff2i l qr1

Marcus 12 tuos

36

X

scabellum

pedum

x

suppedaneum

sub c scamellum d q l infra b m. 1 [sc ]r

X ,,

Afra: k e (inc. v. 3j)

tuorum.

,,

,,

.

MC. VN 1 lac. in|R'J [r1] 37. Si ergo David dicit I eum Dominum χ X , et undle est filius eius? •os filius eius est b ipse ff'' appellat ilium c Deum a suum c χ c Xc quomodo b Ipse X a d i q r 1 „ ergo aur l vg

BC

FF*

Υ

37. Ipse χ

R

,,

Dominum ilium esse

χ dixit, ,,

,,

eius filius?

lac. in [r1] ι b r1 E t multa tuirba X libenter el um audiebant. Xc et ~ eum libenter vg audiebat dff*iq (vg) audivit I vg d m. ι audiebant ilium libenter c audiebat eum libenter aur audiebat ilium libentissime a r-denuo inc. e auditebat ill lum libenter. t 1 exp.

x ab i r1 38. At ille docens Et d dicens i Ipse autem docebat Et 38. E t

dicebat

Ulis eis

χ

ab di dicebat

eis:

Simula [die ] r1 eos dicens illis ff* in

in docendo „ doctrina

illos ,, doctrina

Χ aur X c sua q „ Ivg

X X

volunt in stolis ambulare ambulant c stoliis I ~ ambulare in stolis b Χ X aur χc

x: χ et

39·

Cavete

qui ab scribis, X et d a qr 1 in stolis a scribis a vg aur ab „ aur I (vg)

Cavite Cavete

bd χ salutationes in volunt c salutare I salutari r1 cet X X

39·

Videte

salutari salutationes

scribit, scribis

X X

foro χ facitis d

X X

aur bff*q (vg) et in primis cathedris sedere in synagogis et χ primos discubitos mq discubitus t r1 vg χc 1 lac. in [r ] accubitus c χ primas catbedras X d cubitos a d χ primos consessus X a discubi I m . i discumbi I m. 2 X X χ sessionem primam locum χ X X X χ .. .. χ in synagogis et in recumbendo

X in habere c

convivus. convivis ffi cenis acvg X X X cenis primum locum

118

Itala:

a aur bed

ff2ilqr1

40. qui

devorant comedunt a

40.

comedunt

Afra: ke (deest a v. 40) ff* ^(vg) domus domos a aur c di I qvg panem b

viduarum

domo domus domos k m. 3

Marcus

et

ab diq r1 pupillorum orphanorum c f}2 X aur I vg

X

X

ista

faciunt

X

X

et

occansione

12

a [6 m. j ] ff* r1 occansione occassione q oratione c i sub obtentu aur d Ivg χ

α ψ ι q rl orantes χ χ longa χ X aur I vg et haec prolixa c [longam orationem] b m. ι omnes b m. 2 prolixae orationis aur I vg Χ X d in

excusatione

Χ

longa

longa adorantes

hi accipient X X X in oratione faciunt c hii aur (vg) ex accipiunt aur isti b dr1 -unt c i (vg) accip[i...] r1

χ

Χ

Χ

χ

Χ

Χ

Χ

Χ

Χ

Χ

ff^ir1 maius iudicium. prolixius aur b dl qvg amplius a poenae a prolixiorem damnationem c abinundantius ,, in perlin. abu . . . deest e usque ad J J, 2 a gaiophylacium aspiciebat, gaiofyl. b videbat a r1 gazophyl. i vg videbant ff* gazofyl. I vidit c gazophil. c ff1 (vg) X i gazoiil. aur (vg) . . . ofilacium r1 Et contra gazophylacium (gazofil. q) sedens Iesus d q

41. E t

sedens Iesus contra X a Et cum sedisset Iesus ff* i (r 1 ) autem sedens b Iesus

41.

χ

,, cum sederet

χ

gazosolacium,

χ

42. Cum venisset

autem

42 42 ·

42

t*

>*

quod

est

,,

,,

una vidua quaedam aur c ~ vidua . . . . t·1

*t

quadrans. quadram [6 m. 1] ff1 m. ζ quadrans.

119

turba aff* mittebant multa. iactabant aur bilqr1 vg quanta mittebant c

Xd

honesti X lac. in [r1] usque ad v. 43 a aur b ff* X , misit aera minuta duo, pauper X a l vg χ c diq aur I vg ~ duo minuta I vg et d X ,

ι»

χ»

videbat,

a cP aes in gaiophylacium; et multi divites mittebant gaiofylacium b Xc mittebat aur χ c gaiophilacium ff1 mitterent d pecuniam a fl* gazophyl. vg mittit a gazofyl. I [iactabant] b gazofil. aur q (vg) iactarent q r1 gazophilacio c iactaretI vg gazo... r1 X χ » X di χ mittit

dff*q[

superioribus 1

>>

„

„

non

fuerit [a]]η

tecto

1»

W c f i (vg)

X,

sup[ra te] r super tectum cet

lac. in [r1] lajdfpin

π

lajcpnq

χ ff1 fuerint in Iudaea [[aj η

Off

15. et qui in

„

Iudaea sunt, fugiant in montibus, I

t

,,

leget aur

X quod

1

1

r

qui legit intellegat

ff*

profetam q

i

[quidquid legit]] α quod legit d quid η χ , dicit tunc

15. „

X

et

lac. in [r ]

...

χ c

lac. in [r 1 ]

r

ubi I non I oportet,

ne aur d i I q vg

est,

lac.nin [c1] - η

*

descendat in d omum, χ -dant l

,,

nec

domo []>J η sed Μ n X X

X

,,

1 [[«J » n q (vg)

montem d i montes aur I vg

χ

χ

neque ff* Xc

χ

x

intrloeat χ tollere aliquid | de domo sua.

intret[[a]In X c

χ

ut tollat aur clqvg

x

quicquam aur c ff* quid d l vg

aufere aliquit d ff1 q

16. Et qui in agro

16.

,,

,,

x,

,,

-tetur 1 (vg) X et aur ([a]] i m. I i)

tibus χ

pelegrinantibus

,,

18. Et oratle,

quae tn. 2 lac. in [r1] Q>I W » »

ne

Orate ergo aur c ff* „ autem q (vg) „ vero l vg lac. in [6]

ut non cdff*q ut

18. Adunate autem, Adorate m.2

19. Erunt enim Erint §ajff*n

19·

ff*

>>

>>

»,

η

hact. lac. in [i]-i X et nutrientibus inI illis diebus Ix . lactantibus Μ l η

[... rae] b

,, illis quas in ventre viventehabent,, quae iactant,, ,,

\ ([αϊ d i η r1

19

tunicam suam d lac. in [r1]

·> X lac. in [r1]

i

x

17.

X.

r denuo inc. [6]

non revertatur I retro χ tollere vestimentum suum.

erit aur cilvg fuerit [[β]] η lac. in r1 eS ,, t. >>

,,

,,

»»

„

vivente exp.

hieme χ

Iactant m. 2

χ

Μ Μ

,

,

,

,

9

X cet veniant d

fiat fuga vestra hieme aut

,

,

x.

χ . I

X hieme ff* X fiant aur l vg

in diebus illis tribulationes

.»

n

haec fiant

aut sabbato η m. 2 fiant X X hieme non Χ

X dq X dies illi aur cff*i I vg

,,

-nis aur cff*i I (vg)

sabbato.

tales χ

χ ,

quales

X [[aj c et pressurae c dff*n

>>

X

X

X

,

,, 1

non fuerunt

19 „

„

χ

χ

X

X

ab initio χ creaturae χ a

nunquam tales Q>| " χ „ d

„

„

125

X

creatura

..

ff*

χ

QVjJ c dff*i η r

Χ

Χ

Χ

X

X

X

ex quo omnia condidit Deus b quam X „ „ aur I vg ex quo X condit ,, q X

X

Marcus

Itala:

13 c d ff* q

usque

modo

χ

|α] aur bed ff* i In (deest α v. 20)

neque

nunc sed aur bil r1 vg [[α]] i η r 1 adhuc [[α]] η

nunc

aur b c d ff* q

erunt

non

deest η usque ad

er it

breviasset

Sed i

k

aur b i f f 1 q hoc c χ [[α]] i l η r1 vg

χ

numquam.

15,22

[blcff*

20. Et nisi

Afra:

post haec.

fient [[α]] ilnr1 vg

et

qr1

Deus

dies

Dominus breviasset

X

propter electos suos,

illos c (vg)

χ

X

X

χ

χ

X X ,

non

aur

elvg

[[α]] aur d q Dominus il^vg

20. „ si non

„

„

Di

eras.

„

b dqr1

numquam

r- lac. in [[a]]

_

fieret salva omnis caro; sed propter electos, quos elegit, brevial vit dies χ I.

fiett ulla[jaj b d esset c fuisset [[a]] aur vg fuisse l m. 1

salvata esset ff

-bit q r1 bre[bia]buntur b

ff*

ff y et

ff

if

χ

21. Et tunc si quis vobis dixerit: Ecce hic

χ aur bl vg

est

X r1 cet

Tunc ergo c

21. „

„

ii(?) qui

„

„

:

„

Uli b

χ illos. b cff2i

Christus,

vel

ecce

aut [[a]] d q X ff* et rl X aurl vg

χ

^

,

X

si corr. aur [6] i Ir1 vg

illic, ne credideritis. nolite credere [[aj c d ff* q

,, , nolite credere. 22. Exsurgent enim pseudochristi ([Surgent]] a

22. Surgent b

,, Μ

ostenta

doprofetae r1 speodoprofetae q

χ

χ

pseudoprofetae

Οψ q

seducendos aur bdilr^-vg

potentia

portenta m. 2 aur b dir1

,,

errorem

pseudoprophetae et dabunt signa et

X di

ad seducendum

prodigia [[α]] aur cdff*iq portenta I vg lac. in r1

et

Χ

Χ

23.

,, autem

homines b

~

potest fieri dffiilr1vg [[fieri posset]] a et[iam] electos [perderent] b m. 1

faciendum, ,, ,,

possit,

ego r1 (?) [[ Χ]] α X c

,,

;

,,

I)

si fieri potest, etiam electos.

vg

Χ

,,

aur [6 m. 2] c q

x,

23. Vos ergo videte; ecce praedixi vobis omnia. Χ χ Μ ffi i Vos autem q

facient [[aj d

praedici

praedixi m. 2

126

,,

,,

.

et

electis.

»I

Itala: a aur b (deest a v. 27) cd

ff2ilqrl

(lac. v. 25) Afra: k e (inc. v. 24, deest a v. 27) Marcus

13

Μ . 24. Sed in illis diebus post tribulationem illam sol contenebricabitur )

~

lac. in r1

aff* Xc

illi taedium m. 2

χ

,,

illam.

opus operata est in me.

7. Semper enim pauperes

7.

„

τ

aur χ filqvg aur I vg

enim c

Bono

„

dixit

,,

Bonum

,,

lac. in [r l^J1] aedfi*

aur

praeoccupans c

χ ; praesumpsit x sepulturam. -ra I (vg)

meum corpus ad condiendum sepulturae.

131

χ aur f Ivg

et unguentavit

Itala: a aur cd f ff2 i

Marcus 14

9. Amen

9.

χ

dico vobis,

autem a

χ

in [c1J-l ]-!

dfi

rΓ lac. in [r1] «

,,

quod

X aur ff*lqvg

οΡ

orbem c

hoc q

dfilq (vg)

istud / vg

hact. lac. i aurc f

hoc

X ad ff* i — evang.

„

quia

eva11Inge nere Ilium I In in totum mundum

Afra: k

ubicumque praedicatum fuerit

quia α quoniam c

,, ,

universum

Iqr1

,,

,,

Χ,

X

,,

η

x

et qui od fecit haec,

~ haec fecit aur c (vg)

dicetur t x f

univeifso mundo a aur vg

orbem terrae,

χ

„

,,

,,

ista,

1

β in memoriam, ipsius.

narrabitur

. . . ria r1

dicetur / divulgabitur a

lac. in [r1]

diffamabitur im

eius r 1 cet

,,

illius.

lac. in [f1]

η

i

α aur i unus de duodecim, I abiit ad principes aur c sacerdotum, fff*q as Scarioth,

10. ,,

Iuda „

Scarioht ff* ex [a] i q X I I » (vg) abit t Scariothes l q (vg) Scariotha c Scariotes d Scariotis vg Schariothe / Schariotes, „ ex X I I , abit

äff»

ut traderet eum

proderet eum (ex ut corr. aur) aur c dilvg

eum proderet

X·

lac. in [f1]

acdpi χ

,, polliciti sunt χ

,,

χ

,, ;

et quaelrebat, quomodo ilium opportune traderet. ff2

quaerebant q

ille autem 12.

se daturos aur i Ivg pecuniam promiserunt se daturos ei c

X t

1 1 . Pontifices autem χ ,, ,,

11

rlac. in [f-1]

-1

adfff*q gavisi sunt et promis lerunt ei pecuniaml χ dare;

X Qui audientes aur I vg aur f Iqvg

X

,

eis /

i

sed

χ

Ulis aur l q vg

[. . . d]eret eum r1

______

at pontifices

x ·

~ eum traderet / q

,,

summos sacerdotes diKr^vg pontifices sacerdotum a

χ

,, χ

,

eum α (1ig) opurtune eum q oportunae eum d ~eum oportunae ilium l oportune

,,

χ

χ

Et

prima

primo aur f

,,

die azymorum, quando pascha

lrlvg

12

12.

Factum

χ

est autem cum

χ

χ

x

advenisset prima dies azimorum c

,,

„

,,

azimorum,

cum

äff

2

immolabant, dicunt ei discipuli ^2 ·

immolabatur diq

sacrificarent,

dixerunt / lac. in [V1]

,,

illi

,,

χ

:

eius f iq [J

»

lac. in [r1] usque ad v. 18

r

16. E t abierunt discipuli eius et velnerunt exierunt a i lac. in [r1]

16. ,, exierunt et fecerunt,

,, „ sicut dixerat illis,

invenerunt aur flvg

X

x

,, et

dixit [a] d

,,

illis

Χ

χ

χ

χ

χ χ Χ paraverunt

x

discipuli eius et venit d

in civitatem,

-te [a] d

pascha.

praeparaverunt aur df I (vg) praeparabant i

dixit, ,,

133

paraverunt

pascham.

Itala: a aur cd f ff2ilqr1 (lac. v. iy)

Marcus 14 17. X

Vespere autem facto

Et

17

cum

sero

X

venit

cum duodecim.

X I I α aur dff1(vg)

Iesus c

17. Et

cum serum factum esset,

18. E t

discumbentibus

χ

eis

et manducantibus

discubuit aur

cum

illis

edentibus a

18 18.

,,

X

aur (vg) c dq

,, cum recumberent χ

χ

Amen dico vobis, ,,

,,

19. A t

illi

quia

vestris a

,,

x ?

,,

Et

sum

19

/ (vg)

aut c Χ

χ ?

x

20. Quibus

20

,,

,,

,,

,,

Iesus aur

filvg

Χ

X Χ

χ

,,

: Numquit

Hoc

eiflqvg

aur I

X

,,

singulis

s2 perlin.

χ

illi

χ

χ

χ

χ

χ

x

20

,,

a

χ ?

χ ?

x : Unus ex I duodecim,

illis

tinguet

χ

χ

i l vgχ

catinum a acitabulo q voletario parapsidecd

21

X ad

2 1 . Verumtamen ,, ,,

r

\aurfff*lqvg

hominis!

filius ,, /

lac. in 01]

Vae aultem homini

illi,

χ 21

illi,

per qui em filius «ζ quam

„ non

erat /

,, ,

sicut

X

,,

,,

nasceretur

134

χ .

ille

homo.

m. 3

η c d ff*

scriptulm est de illo. deo q

,)

eo r1 cet it de dico.

de eo m. 2

cdfff*q 01] (vg)

traditur. ille.

χ

χ.

tradetur.

natus homo

d r1 (vg)

tradet c

traditur a aur i I vg

„

X I I β aur

ipsest (?)

X ad

„ esset

χ

hominis

fuisset a q natus non fuisset f

lac. in [r1] ei

Χ

corr.i

erat a d (vg) ei i I q r1 vg est vg

fuit

de c

χ

lac. in [f1]

tradetur cdi χ I fn. 1 1 traditur [t....]»· ft /secundum >, quod x α

1

„ , si

vadit,

,,

Xi ~ illi homini a

X

me

,, paropside mecum χ

1 s quidem

χ

ipse

r

,,

dicere c

"ur vg

χ c (vg) χ dilvg ~ manum mecum aur manum mittit mecum /

-get

:

hact. lac. in [r1] j

ait

2

Numqulid

X c singillatim vg sigillatim I

singuli coeperunt {r1} (?) tig

(vg)in catino aur fff mecumacfpq manum

t

η

τ lac.

singuli:

super lin. uncis inclusum lac. in [r 1 ] „

Iesus illis:

manducet ff1 (vg) edet a

illi a d

χ

X

ipse c f q

i

χ:

dfilqvg

,,

20. Ille autem (coeperunt contristari) respondens dicit illis: Et

χ

,, , quo mecum manducat.

,, dicunt

alius: Numquid ego

χ

Qui aur vg

ait aur d

~ me tradet / i I qvg

-rel lac. in [r1]

in [rl] usque ad v. 20

ego

acff*

dixit

lac. in in |r*j lac. [r1]

contristari et dicere

ff*

19. Illi autem

acff*q

unus ex volbis tradet me, qui manducalt mecum.

coeperunt

c

„

r r

am»-1 quia cet

,, ,

Uli autem

19

Iquod

,,

manducant,

naci. 1 i hact. lac. lac. in in [»-τ1]c ηJJ-cff* Ig .

X

factum esset a facta d

Afra: k

Bonum Melius α

lac. in [r1]

Itala: a aur b (inc. v. 24) cd f f f

22. Et manducantibus

22

χ et

dum

fregit et dedit

,,

Accipite

22

Sumite α aur flvg

X X .

χ

corpus meum

enim c f X

tt

,,

multis

„

„

„

χ

χ

quia χ ad f χ χ c lac. in [r1]

,,

v litis χ

,, , quoniam

usque lin diem illum,

x

„

,,

hymno

[ ymnum cum hymnum „ hymnos „ laudem

26

illum diem, dicto

27

ff*

lait

aur c dp

illis

dicit

„

illo

novi

de

χ

X.

„ .

X x

testamenti,

χ d

X ff1 ,,

χ

generatione

hoc aur

,, r

genimine aur vg fructu

ista lac. in [c1]

-1

illud bib lam novum in relgno Dei.

„

χ

illam bibere novam ,, regulae(?)

exierunt

bibero m. 2

in montem

,,

lac. in [r1] iq (vg)

Iesus:

Et »-1 cet dixit α ad illos b illi a eis f Ivg

27. Et

X

χ .

diet...] 6 dicentes l r1 dixissent a dixissent i

f aur b c d

X

quo α aur r1 ~ bibam illud ff2 X q „ illum a l novum ex illo bibam c

26. ,, cum hominum dixisset, et hymnum m. 2 27. Tunc

χ

illo m. 3

x

χ.

χ .

χ

,,

vitis corr.

26. Et

X

„

Χ χ

χ

cum

vineae a

visis

X

„

adponam bibere d ex ad adaucam ,, a adiciam ,, /

„

·.

huius c 1

25

illis

in remissionem et peccatorum a

25. Amen dico vobis, quod iam non bibam

,,

X

X

x

χ

effundetur tn. 2

lac. in [r1]

,,

illo d f i l vg

„ χ

, , , , , ,

effunditur

r

X

qui est b d i rl

-ditur aur d l vg

25.

i

denuo inc. [6]

„

25

lac. in [y^l

illis a d lac. in r1

„

effundetur

24

χ :

aur f I vg

benedixit et dedit eis et biberunt ex eo omnes.

Hoc aur m. 1 d

illis m. 3

pro

dixit

χ χ χ χ χ χ

tt

est sanguis meus

qui

χ

quod pro multis confringitur in remissione peccatorum a

et fp gratias egit a d gratias agens χ aur f Ivg

24. ,, dixit illi:

χ

ill omnes m. 2

,,

r dixit eis α

χ

benedixit

manducaverunt ex illi monet et

23. ,, accepit calicem et

24

„

ait eis dicens a

ff2

23. Et accepto calice X

23

χ

benedixit adl

ait

. Hoc est

adcepit calicem accipiens „ d •(accept)um „ r1

„

χ

,,

et edite

X

X ad

lac. in [r1]

„

χ χ

et I benedicens

a

χ

14

·,

panem

χ

et

aur f

,,

lac. in [V1]

X

„

i I qr1 vg

22

Marcus

accipiens a d Iesus aur cflqvg

illis eis

,,

accepilt

manducant,

ad

et

Afra: k r

illis eis a

edentibus

22. „

i l q r1

2

,, η

χ

Quia

135

oliveti.

olivarum aur l vg

eleon. lac. in [y1] usque ad v. 2g d ff*

Omnes vols scanda lizari habetis

Quia / i q Qui d

,, :

,,

regno in ras.

X f vg scandalum habebitis aur scandalum patieminiabcilq scandalizabimini / vg

vos

omnes scandalum patiemini

Marcus

a aur bcdf ff2 ilqr1

Itala:

14

x x

x x x ,

(lac. v. 28)

quia

scriptum

scriptum

est

est:

Afra.k

Percutiam pastorem

m e α aur f i l quoniam q ,, in nocte ista c scriptum est enim aur X X „ „ vg

m

27

in me et

χ

χ

χ,

dispargentur

oves

χ

dispergentur c vg ] f f 1

30. Et dicit X

Χ

te 6

Cui dixit

Et ,,

praecedam hact. lac. in [f1] fla]] b d

autem afi dixit ff1 eifilqvg l q vg respondit illi et dixit c respondens ait ei aur

x x ,

30

praecedamus

autem respondit et dixit

X a

30. χ

surrexero,

aur [b]cdff*

,,

fuerint

29

praecedam vos in Galilaeam.

adivg

surrexero

postteaquam

29

χ

.

resurrexero,

postea quam dfivg postea cum l

29. Petrus

..

X .

flaj aur [b] c ff* q

28. Set

,,

gregis a c gregi aur

oves dispargentur

28. Sed

enim:

χ

[graegis] b

χ

X X

X:

multa dicens: Videbis c

Etiamsi i Quod si c

magis dicere χ :

Si

[h] ff* vg

tibi,

non

tecum α aur flq (vg) X di simul tecum c

x

136

η

Etsi I oportuerit

tecum,

,,

te

·,

nelgabo.

bi]t rl

[

Similiter

abnegabo [[aj c

„

denegabo.

,,

Itala:

a aur [b] cd f r

autem

31

ff2ilq

ff*

Afra:

lac. in [r1]

I et

etiam

r1

omnes

etiam c

χΜc χ etiam

k

Marcus

χ

dicebant.

[discipuli] a

dixerunt a c f q

χ

dixerunt.

,,

r

32. Et velniunt in praedium, venerunt c f

quod

dicitur q

cuiusdam

32. ,,

venerunt ,,

discipulis

32

cui nomlen

agrum r1 locum /

32

suis:

χ

lac. in [r1]

locum,

Χ

„

,,

χ

η

Gedsamanli.

erat c est d f (vg) Χ ο

est

14

Et ait

Getsamani a Gethsamani [ft] (vg) Gessamani c Gesamani d Gethsemani aur f I vg Gessemani i q (vg)

Gethamani.

,, dicit

Sedete hie, donee orem.

illis a d

discipulus eiusuis: discipulis m. 2

„

,, , dum

aoru.

eiu perlin.

adoro m. 2

33. Et adsumit Petrum et Iacobum et Iohannem secum, et coepit adsumpsit aur be df (vg)

33 33.

,, adsumpsit

pavere

33

et

paveri c q pa r1 obsjtupescerej a

,,

Iohannen a d (vg) -ng aur [ -en] b

,,

„

„

taediari

χ

taedere aur f I vg edium pati r1 [[acediarij a

et et

es taedium pati

,, Iohannen

,,

, ,,

χ . anxiari f deficere a

χ

χ .

et m. 2

34. Et

34

ait illis: χ

Tunc dicit a \b~\d

34.

,,

eis a

dicit

34

manete

,, : χ

χ

35 35. „

Tristis a aur c flqvg

Tristis

morte d

es

,,

„

,,

,,

,,

,,

,,

,

χ . χ .

[b] d f i l q vg

adcedens

paululum,

progressus a [paulum] a cum precessisset c p[a ] r1 cum processisset r1 cet pusillum aur c ff*

processit

pusillum,

χ

procidit in faciem super terram et [decidit] ο χ cecidit d

et

cecidit

ut

transiret

χ aur f I vg

„

„

[fc]/

orabat

,,

mecum q r1

ff*

35. Et

Contristata est anima mea usque ad mortem,

Ο quam a

sustinete hie et vigilate manete » rl [sedete] a

[6 ] d ff* i r1

χ

χ ,

si fieri

adorabat dicens, ,,

,,

χ c

„

„

potest,

,,

transeat

ab eo Χ X c ab illo a

χ

χ

ilia

hora.

X a aur I vg ~ hora ilia / h o r a h a e c d i q

calix

iste.

ad eras.

J tili eher , Itala, Mc.

„

[b]cff*

posset,

potest [a] d ff* q χ I pertransiret ~ ut si fieri posset aur f rl vg aur c „ „ ,, potest c ut transiret, si fieri potest i

35

χ

137

18

Marcus 14

Itala:

a at^r [δ] c d f ff1 i (deest α v. 36) Iqr1

a [6] q

36. Et

dicebat:

Abba, pater,

dixit aur d f ff* i I r1 vg X dicens c 36.

X

χ

Apa r1

X

X

omnia

X

X

X lac. in [r1] [bjcdff*

[b}dq

cal. hunc aur f vg „ istum l

X

Χ

x

X

sicut cd ff*

X d

X X X x

X

[[dicoj a

X

X

quod cet

χ aur l vg

X

X

X

ven 1 it

χ aq

et

ait

X

ad ad

χα

Petro:

et

X

discipulos aur discipulos suos c

Χ

X

in [r1] usque ad v. 40

dormientes

,, , set quod ,,

Set „

Et

[Et iterum ipse abiit] b E t hoc cum dixisset q 37.

sunt I,

X. pater c

a me hunc calicem c ~ a me calicem hunc ff* h[[oc pojculum α

X 37·

tibi

hunc calicem a me, sed non quod ego volo, I sed sicut tu vis

transfers [b m. 1] r1 transferre d

k

χ c ~ [tibi omnia] b [[ X j α ~ omnia possibilia tibi / q (vg) licent c ~ „ tibi possibilia aur l vg r

transfer

Afra:

deest i usque ad 1 5 , 3 5 η acdff*i O1)

possibilia

si d

X

(lac. v. 38. 39)

invenit

lac.

I eos illos

Non

dormis?

r

illos a

χ

Simon,

χ.

χ

[I M. J] d ff*

potuistis valuisti c

potuisti cet

dixit ϋ1

hora

una

vigilare

χ ?

[horam unam] b unam ([horam]] a ~ una hora cet

mecum q

una hora

,,

[6] c

ff*

38. Surgite

χ ? α aur [fc] d f

et

orate,

Vigilate cet

,,

38. quidem

adorate,

promptus

χ

39. Et

iterum

39. ,,

,,

X abiit

40.

oculi

,

α vg

caro

temptationem.

j orare

autem

infirmis.

χ

χ

χ

,

sermonem

dicens aur

eos

χ iterum q

dormientes;

illos

X X

had. lac. in [r1] ι

x x

xlac.

in [r1]

erant

enim

fuerunt

et ignorfabant, Iquid responderent ei. rlr

illi aur m. I —< ei responderent /

,, non sciebant,

138

flqvg

χ .

illos a c

illorum [a] degravati [a] [ft] a somno d q aur vg ingravati l m. ζ vg

,,

χ .

χ

invenit

denuo aur flvg et α

gravati,

c ff*

-mia m. 3

eundem

et

Spiritus

temptatio.

infirma.

autem cet

tt

oravit aur

χ

temptatio

vero

abit adorare

venit eorum

in

transeat vos

abiens oravit / vg

veniens reversus venit

ut

est a c (vg)

libens

quidem corr.

40. Et

intretis

ut non l q vg veniatis q ut transeat a vobis

χ

autem

α aur [i] d f l vg

ne

X

illi responderunt.

responderent m. 2

Itala: a aur [δ] c d f ff21 qr1

Afra: k

Marcus 14

1

had. lac. in [V ]

41. Et venit terltio et

χ

χ

ait illis: Dormite iam et requiescite dicit a dixit c

41. ,,

,,

,,

X

,, ubi adoravit, dicit ,, :

X

X

X

X

X

χ

X

X

x

nunc? x

x

x

.

Ecce adpropinquavit, qui me tradit. Et post pusillum excitavit illos et dixit: lac. in [r1]

i

..

t hora,

Adest enim consummatio c ff* et ff* et cdq Sufiicit X finis d q

„ X

X X

lac. in [r1]

f

finifls

Iam

peccatorum.

manu

,,

manus m. 2

42. Χ

X

42. X

X

,,

„

X I I adr1

traditur cet filius hom. traditur I

,

a

χ

traditur

-ι

adpropinquavit traditurus est a afq traditor meus c ff* [ad ]6 prope est d qui me tradet, prope est aur I vg

X

X

X

X

.

[6] cff*q

adhuc eo loquente venit Iudas Scarioth, unus loqueretur

,,

et

ff*

hact. lac. in [6U [b]ff*I

11

eo

summis sacerdotibus cet

,,

χ »-1 cet

χ

χ χ

eis /

ex α aur d f lrlvg

cum gladiis et fustibus lignis I vg

et

χ

.. X

χ

,,

χ χ

scribis et

X

a

,, ab(ai/g),,

,,

a

,, senioribus

,,

X

lac. in [6]

eis »-1 qui eum traditurus erat q

„

,,

,,

χ

U>] ff*

χ .

senioribus a q r1 (vg)

„ aur (vg)

,,

dflvg

scribis missi c

et χ scribis et χ senioribus.

traditor I eius signum

signum

is,

χ χ

χ

[et] J"1 missi

aur (vg)

magna ,,

r

χ

,,

,,

χ

de

ff*

lac. in r1

ff*q

Dedit α er1

Cariotes,

eo turbae ff* multa q (vg) multitudo / c dlvg

a principibus sacerdotum I missi

44. Dederat autem

,,

,,

turl ba

a

,, pontificibus

Scarioht Scariotha c Scariotes d

r-lac. in [6]

cum illo

[ χ ] b m. 1 [adque] b m. 2

Iuda a

q

loqueretur,

1

44. Dedit

,,

pr oximat I qui me tlradetl.

X X

cum

(vg)

χ

lac. in r1 •] r lac. in [6]

iam enim c

confestim / cum adhuc

duodecim,

est,

Slurgite, eamus, ecce

χ

X a aur c

43.

et [α] b I

hora a

ora

ι

E t nunc c

Et

adjvenit

x

nusa c manibus

43.

2

[δ] * ff (»g)Ifilius I X ecce tradetur hominis

X aurlvg

ConsummJatUus est

,,

η

tradebat a qui

tradidit

qui eum tradebat,

139

χ

a aur

dicens: Quem-

eis aur vg eius l

bis q

χ

,,

(u erasa)

Quem r1 cet

eum c

,,

: Quem

Itala: a aur [δ] (lac. v. 46) c d f ff21 qr1 (lac. v. 48. 49)

Marcus 14 hact. lac. in [6] • Iqvg

a fp

,,

χ

,,,

Χ

cum

,,

46. A t

[6]

·•

r

x

cum accessisset,

illi

ad eum ait aurflvg

et

I diligenter.

X χ

X/ χ

firmissime / caute vg X aur (vg)

rlac. in [6] usque ad v. 47

η

χ

I Rlabbi,

Have a aur

cum gladiis

„

ait d q eis a ait illis aur f I vg illis Iesus c

χ X

fulstibus comprehendere lignis I vg

occupare

lac. in [i]

i

X.

-la d eius aur c f f 1 ff* dextram f

χ aur c

,,

,,

X d

x. a f ff*

venistis

existis aur c dlqvg

Quasi me? „ ? -1

(vg) eram in templo dolcens rlet non me lac. intenuistis [6] _ -1I, ud Zfvos ~ eram apud vos -lum I m. 1 ~ tenuistis me cdq aur c d f I qvg ~ docens in templo d f q detinuistis „ a eram vobiscum a

4

49. Quotidie

vobiscum

fui

,,

,,

140

,,

,,

,,

detinuistis me ,

Itala: a aur [6] (lac. v. 51.52.53.54)

cd f (deest av. 53)

a aur [b] f I q (vg)

sed ut

impleantur

ff^lqr1

(lac. v. 49. 50)

Afra:

k

Marcus

14

scripturae.

et ff1 adimpleantur dff*vg compleantur c

-ras a lac. in [6]

inpleantur

set

lac. in [6] usque ad v. 52

Γ Tunc eius ,, discipuli x x aur c Ivg

50.

relicto eo a reliquerunt ilium

had. lac. in [r1] η ff"

51. Adulescens autem quidam sequebatur Et

iu veil is a

51. Iuvenculus

X

„

X aur Iq vg X d nudus/ X c

At

ille

52. Ille autem

r

rellicta

eum [r1] cet

detinuerunt •·

sindone I nudus fug I it

,,

palla

ab

fugit nudus

eis.

Χ

aur c f f f * q

I Iesum ad principem

X.

deest f usque ad v. 61.

sacerdotum

-pes r1 summum sacerdotem adlvg

pontificem

54·

.

fugiit / X X aur c ~ fugit nudus aur c ff1 reiecta vg nudus profugiit I vg relinquens sindonem a (-git vg) profugit nudus d ab eis nudus q ι .m X (?)] fugit r1

53·

54.

X

-to [aur] q

duxerunt a lac. in [r1]

or

principes sacerdotum et

X

X . iuvenes q

,,

hact. lac. in [6] η a

-lac. in [6] usque ad v. 56

omnes r1 cet

r lac. in [>i]

χ ι amicltus sindone

χ χ circumamictus pallam

d 1 1 ilium

detinuerunt a

lac. in [r1]

53. Et adduxerunt

ff2 χ

χ

ilium

et tenuerunt

,,

χ;

X

52.

,,

atf2 corpus;

a f q

super nudo aur I vg nuditatis Χ sicut erat X X

eos

illos d a longe c -nem a c eum a c "sindone" amictus aur Iqvg ilium aur f (vg)

,,

supra nudum

dpH)

nes χ fugierunt. fugerunt cet aur ( ?) omnes corr. ,, ex fugerunt et fugerunt.

et convene I runt conveniunt a Ivg [ u]nt r 1

χ

scribae et

seniores.

summi sacerdotes d . . . ei r 1 X „ aur I q r1 vg pontifices χ a

χ

X Et

Petrus

Petrus

autem aur c Ivg

X

a longe Χ

Χα

ferebas

,,

sequebatur secutus est a I vg

et de longinquo

141

eum Xcff*

ilium

χ usque donee venit c

x

intus in χ adlvg

x

Marcus

14

Itala:

a. aur [δ] (lac. v.54.55

aur ff* q

atrium

principis sacerdotum summi

• 57)

et

sacerdotis r1 cet

sedebat

1

χ

calefaciens

χ

χ

erat sedens ad q X

praetorium pontificis

Afra:

aur I r1 vg

χ

χ c

cdff^lqr1

„

cum

k

ministris

simul q

ministros d

cff*

,,

fuit

simul

et

universum

sedens com munistris

se ad ignem.

calficiens a [ c]iens r1 X calefaciebat c β"*· et ,, aur I vg calefacientes d

X

calfactans

55. Principes

,, autem

,,

,,

.

sacerdotum

Princeps aur m. 2 Summi vero sacerdotes d I r1 vg

55. Pontifices

,,

concilium

quaerebant

omne c I vg concilium [tot]um a

χ

,,

sotum totum m. 2

adversus

Iesum testimonium x ,

ut

eum

-sum aur I r1 (vg)

„

falsa m. 3

non

ff2

autem

dicebant

enim a aur d vg

,,

,,

a aur [6] ff*

falsum

hact. lac. in [6J-.

testimonium

aur c

testimonium

ff*

dicebant

lac. in [6]

r

eorum a eorum testimonia aur (eorum exp. ?) non erant (erat q) q r1 dlvg

testimonia

allii

X .

lac. in [6] usque ad v. 58 aur c fp

quidam I vg Alii autem aur c

eum

exurgentes

surgentes cet lac. in r1

*>

dicentes : ί

surgentes

falsum testimonium dabant falsi

falsum testes

deest r1 usque ad 15,8

X

142

aur d ff* q hunc dicentem: χ E g o destruam eum Quoniam a solvam q a aur I qvg Quia d dissolvam aur I vg Hie dixit c Hie

dictisxit: ctis exp.

X

desinit ff* hact. lac. in [6]-. [OJi [6] L°J U° aesinii bο -ι si|f templum I Dei manu factum, et post triduum I aliud suscitabo hoc a aur [m...] b per vg tertium diem a [] d illud ff* aedificabo q c I vg fanu d lac. in [6] suscitabo illud c hoc templum q manibus aedificatum a non manu hunc ,, d ,, non

siut manu

„

,,

tos

triduum

,,

excitabo

factum.

manibus d q factum aedificabo au,r I vg αφ Ρ 59. E t non χ erant equalia testimonia illorum. E t nec sic a d q convenientia a testimonium erat conveniens aur dlqvg clqvg „ aequale c "illorum" testimonium aur 59.

,,

fuit

nec sic

testimonium

d ff* I qvg exsurgens princeps surgens a summus Tunc exurgens aur c

60. E t

60. „ atsurrexit E t at erasa{ ?) Iesum

dicens: [X] a

X : et ait m. 3

par.

eorum

sacerdotum in medium sacerdos d I vg medio [a] aur c I {vg)

pontifex

χ

,,

aur d ff2 q interrogabat -vit [a] I vg coepit interrogare c

medio

χ

et

,,

aur I qvg Non respondes χ ad ea, [Nihil] a -dis I q (vg) quicquam [ad haec] a -dens ff2 Ivg adversum ea ff2 nihil d Χ X d quicquam respondes nichil Quare Nihil

respondistis tis erasum

X

de

quae

tibi

quid isti d [quae „ ] a adversus c

his,

que

ad-

aurIqvg obiciuntur ab his ? obicietur ff2 tibi testantur d adversus te contestantur a accusationes eorum c versum

te

61. Ille

autem

χ 61.

dicunt?

Χ

ϋ1 r tacuit et nihil respondit. Iterato Rursus aur tacebat Rursum I vg aur c I vg Et adq tacens d q Ad quem c Χ Χ X aur X a X X X tacebat

χ

χ

X

143

.

Iterum

X

X dicit

x

ei q

summus iacerdos aur I vg ergo pontifex

X

Afra: k

Itala: a aur c d f (inc. ν. 62) ff* l q

Marcus 14

X princeps

äff*

ait X?

χ

X sacerdotum q

iterum

X

illi

ait

summus

X

X

es

Christus, Christe aur m. 1

ait c dicit ei l vg dicens X aur sacerdos d

et

interrogabat eum aur l vg

Tu

X Uli α

dicit

X

illi :

X

filius benedicti ?

Γ

-denuo inc. f aur c d

ff*

62. !. II iIesus vero 62.

autem a f

dixit

χ aur c flvg

Iqvg

,,

ad ff* q

respondens

autem

illi: Ego sum, et videbitis filium

ait aur c ff* ei ο (vg)

respondit

,,

x:

,,

,, ,

,,

,,

,,

respondens m. 2 d

ff*

hominis ad dexteram sedentem ~

a

ff*

63. Audiens haec Ad c q Tunc

63. et χ flvg X

,,

dextra

princeps

hac q Χ α

virtutis

aq

sacerdos c

super

,,

,,

nubes a

„

,, .

aur c d ff* q

sacerdotum

summus

χ d

scidit

vestimenta sua

ff* conscidit a protinus a scindensflvg

sibi q

Summus autem sacerdos aur d I vg Princeps „ sacerdotum/

Χ

x

Pontifex

ait:

Quid

autem

opus habemus

,,

χ

64.

χ

condemnaverunt

athuc

,,

blasphemiam

omnes d

testibus?

est vobis x.

,,

?

blasfemationem dff*

eum reum

i"]fff*q

Quid vobis videtur?

blasfemiam q (vg) eius d q (vg) blasphemias d

iudicaverunt c

Et

omnes

Omnes autem (ex ut aur) aur c d Qui omnes I vg

Omnes autem

χ. mortis.

χ

reum esse / q esse reum a aur

damnaverunt

χ

egemus/ desideramus testes aur dlqvg ,, testimonia a quaeritis operam testium c

dicens a

dixit:

conscidit ff*

adhuc ampliusc

64. Audistis

ilium

cfvg

esse reum

65. Et coeperunt quidam

X irridere

65.

et venientem cum nubibus caeli.

dextram q virtutis cet sedentem ad dexteram aur c f ff* a dextris sedentem l vg ad dextram virtutis sedentem α

sedentem

X X

Dei

X

Χ eum

X conspuere et

X X

144

inspuere a in α aur conspuerunt c c df

„

aur ff* I qvg

X

X

eum

et

ilium c

X ad

faciem χ ad facie eius /

X X

ilium

Itala: a aur cd f ff2 Iq cff*

velantes χ

Afra: k

faciem eius X ad

velare aur

ff*

X

flvg

operire q

X Prophetiza

χ

Profetare

alapis eum

agere

X

Et

χ .

nobis

X

ei aur f I qvg dicebaqt ei d „ „ Χ χ α

et „ Χ

dicebant illi

ministri

cum

X cd

Christe aur

int. lin.

ff*

et dicere

eum

clarificabant

Prof. ff* q (vg) nobis aur c f Profeta d χ a

ex familiis:

.

colaphis

et colaphis (-fis I) eum caedere flvg „ „ χ cedere aur „ „ agere eum q „ colaphizabant „ad X colafizabant „ c

vultu /

ministri c

Marcus 14

X X

X

X•

voluntate

libenter /

χ X

X cet x

X

X

caedebant.

~ caedebant eum d q

X

Χ

,,

,,

66. Et

Xa

percutiebant.

cum

esset

Petrus

cd

in

atrium

~ Petrus cum esset ff* Petrus autem cum esset aur c

66. ,,

,,

,,

atrio α aur

ex

regnus

ancillis

,

venit

principis

illum eum d f q

χ

praetor io

,,

ac ff*

ad

deorsum aur [/] Ivg

U]l qvg

Petrus m. 3

una

X

ff2

deorsum,

,,

χ

χ

aur Ivg

χ

aq

sacerdotum.

summi sacerdotis (-tes l m. 1) cet

,,

,,

,,

pontificis

ad

illum.

67. E t cum vidisset Petrum calefacientem se X c

illum c

calficientem α

χ

χ,

intuens

67.

,,

,,

videret

Et

tu

cum

Iesu

calfacientem ·

ff2

Nazoreo

χ

c dff*q

aspiciens

ad ignem α

x,

intuita

ait illi: illum eum eum

ait flvg ait aur dixit α

eum dixit:

eras.

Nazoreno dl m. 1 q

Nazareno a aur cfvg

,,

,,

68. A t

,,

,,

illo

Nazorene

fuisti.

Nescio

68. Ille autem foras

a aurff*qvg

ille negavit dicens: Neque scio neque novi, quid ,,

,, :

ante

atrium

χ,

X

X fl*

foris ac

in exteriorem atri locum, dff*q

69. Iterum Rursus aur flvg Rursum c (vg) Et

autem

χ

sed

Nescio

69. J ü 1 i c h e r , Itala, Mr.

X

χ ,

quem a

,,

dicas; et dicis c dl d ..../

editis; ,,

exiit

exivit I exiens aur

exivit

cantavit. X 0

et corr.

cum eum

novi α

χ

et gallus X X set

vidisset audisset

cum

nec

vidisset

videret

145

ff1

illum

χ

eum d q

altera c

ancilla puella a

χ

χ

ad

ille

X

X

iterum a

ilia

Χ

69

aur c

X X ,

x

circumstantibus cet

x x ,

70. At

,,

70

Χ

Xd

,,

negabit.

X a d

χ

Et

,,

ex

,,

illis

tu α

es; nam

ipsis c

„

: Vero

X X X loquella tu a similis

χ

X

Ad

ille d

Et

χα

,,

,,

,

„

ff1

χ

aur c ff" 1 vg

„

„ ;

„

adstabant

stabant d q circumstabant α

,,

stabant

Galilaeus

et cet

et

>i

Μ

es

χ

est ß2

et

Χ

Χα

„

„

χ

X . est q

X. a c dff2q

71. Ille autem coepit 71.

χ

ipsis d

etenim d

X X

X

cet

,,

nam

dicunt

X

,,

,,

adlvg

I

χ

iterato q rursus l vg

Petro: Vere

dicebant

circumstantibus:

rursus q rursum α

70. Ille autem aur cff2q

et hic ex illis est.

Quoniam d

iterum negavit. Et post pus I ilium iterum qui

X

dixerunt

,,

α aur c ff2

Quia

aestmt 7-1

ille

Et Χα α aur c

X

ff*

coepit dicere adstantibus:

rursus negavit et d

70

Afra: k

Itala: a aur c d f (des.v.70) ff* l q

Marcus 14

,,

aur cff2l vg

devotare

χ

anathematizare

se α c

aurlvg

,,

devitare devotare

et iurare: Quia X

se

corr.

dicere d q

dicens a

,, furare: iurare

χ

nescio

non

corr.

,,

novi α ff*

non novi

hominem istum, quem dicitis.

71

I

,,

hunc ,, a ,

ff2

aur c

72. Et continuo statim

72

dlqvg

72

dicis X c

aurff*Iqvg

iterum gallus cantavit, χ c

d

secundo

protinus α

72. ,,

X

,,

c ff1 q

tunc

rememoratus

est

et α aur

commemoratus q

X

d l vg

secundo c

ff*

quod

dixit

verbi aur vg

quem a

dixerat cet

verborum d

,,

,,

acd

illi

,

remoratus

Iesus:

ei

χ Quia q

72

est

autem

ff2

Priusquam gallus χ

X ad

„

flere.

X ad

„

„

, „

„

aur c fp qvg

cantet

cantavit l

X

ter me negabis, et coepit

aur vg Χ X X

tasset,

aur l vg

aur Iqvg

,, : Quia χ ,

recordatus

Petrus

ff2

secundus a

verbum,

bis

acd ff2

plorare.

146

,,

,,

bis can-

Itala:

a aur cd

fiz

I q (deest

a v. 5)

Afra:

k

Marcus

15

XV dfi*lqvg

cdff*lvg

χ. x Et confestim X

χ

mane consilium

prima

luce a

fecerunt

summi sacerdotes

facientes I vg

principes sacerdotum a aur q

Cum autem mane factum esset aur c

ι. X

,,

continuo

e

,,

,,

,,

duxerunt

,,

in atrium

adduxerunt

totum concilium a

X vincientes / vg

toto consilio

„ alligaverunt

,,

,, praetorium ,,

2. Et interrogavit

Iesum

χ

,,

et

et tradiderunt Pilato.

atrio a χ aurlvg

X

χ

scribis et universo concilio et vinctum

"scribis et" senioribus aur

perduxerunt a

pontifices a aur 0 d ff2 q (vg)

cum senioribus et ,,

,,

eum

,,

,,

Pilatus

piqvg

χ:

ilium a

.

Tu es rex Iudaeorum? At

dicens aur c

Et

2. ,,

,,

ilium c t f l

respondens

ait

X c

dixit d

X

χ :

dicens:

,,

„

„

aur

dixit

H

If

principes sacerdotum q pontifices X a

4.

,,

ilium pontifices

dff*lqvg

x

Pilatus

Iterum ,,

autem X

x

,,

ad

dlvg

x :

aur c d f p I vg

4.

X

? Ille autem

Tu dicis.

3. Et accusabant eum summi sacerdotes χ multa 3. ,,

„

ei a ill i

respondit a

,,

,,

ille

E t aur Ille vero c

autem

χ

χ

interrogavit

Pilatus a ,, aur c

,,

χ

in multis aur I vg

,, eum

χ

χ

χ

d ff* q

iterum

-bat α aur (vg) X α aur c rursum interrogavit eum / vg

interrogabat

χ

Χ.

Ipse autem nihil respondebat a c

illum

,,

χ

χ .

dicens:

χ

Non

Χ a

„ :

Tu

dlq

respondes

X

-dis dlq

(vg)

quicquam?

eis aur c

X

Vides,

nihil a

X

quanta

Vide aur ff2 vg Ecce ac in

nihil?

Vide,

te accusant,

-ti d quantis aur l vg

X

se

te m. 2

„

deest q usque ad v. 36-·

5. Iesus

autem

r

χ

nihil I respondit,

ita

ut

amplius α aur l vg

„

„

Pilatus.

~ Pilatus miraretur c

nihil amplius c d q

5.

miraretur

posttea

))

147

I»

Marcus

15

Itala:

a aur cd ff* I r1 (inc.

v. 8)

Afra:

aur cff*

6. Per

diem

dvg

sollemnem

autem

dimittere

festum adlvg

6. Singulis vinctum,

autem

diebus

consueverat

petissent. po

eis

X

illis aur I vg lac. in [[aj [r1] diem iestum

per

singulis diebus

„ X

ilium,

X

X

dimitteret

illis

festis, ut dimitteret

d ff* (vg)

illis

dixit: I Vultis

regem

et

dixit

illis:

Nuptis

X .

m

vinctum r1

unum

vinctum c

unum

a ff2 > vg -i

X

ait illis d respondit eis et I vg ,, illis dicens aur c respjondens [[s]J X a

respondit

χ

rogabant Pilatum c coepit rogare aur I vg ([ „ ]] postu[[lare| a et „ rogare eum d

X

9. Pilatlus autem respondens

vobis

ι[r1]

turba a .. d

faciebat

consueverat

[[Et

*ac. lac. in in

Iturba,

totjja ,,

consueverat facere aur ut

homicidium.

fecerant [V1] rr

a d fP l r1 vg

slemper

fecerat

X

tota

X sicut

seditione

sedione aur sa sednem a

rdenuo inc. ascel ndisset

cum

in

custodiam.

X

dimittam

autem I

remittam c

X

remittam

Iudaeorum?

X d 11

η

? f> γ lac. in [c1]

1 la^c ff» cff 1 10. Sciebat enim, qluod per invidiam tradliderant eum principes sacerdotum. propter a

10.

,,

,, , quia

,,

[-runt] a [[.. umj a tradidissent aur summi sacerdotes aur d I vg sum[m...] r1

iniuriam tradebant

148

,,

.»

X

dlvg

.

Itala:

α (des. v. 15)

aur cd ff21 r1

dff*

11. Principes

Afra:

k

Marcus

Ml?)^2^1)« äff» autem sacerdotum vero d autem „

Qui [a] (?) (;) Scribae Pontifices

aur c ff*

χ

ut

χ

et scribae

magis

12. Pilatus

,,

vultis,

dff*

autem

χ

>

f

^

faciam

regi

X

TT

et

J

η

vg

vero

dicebat

,,

autem

magis clamabant ,, adclamabant desinit a-. 15. Pilatus autem I Tunc Pilatus aur c ^5*

t

tradidit Iesum

i

l

χ

t

χ

Quit

Cruci adfige d lac. in r1

Cruci

dfl* vg

χ

,,

η

r1 Γ

a sinistris aur elvg

unum a

sinistra

151

X

ad a

It

ί

it

erasum •asum

unum alac.

lac. in [r1]

et alium ad sinistra Im χ unum d n

x

η

duos

>> Η crucifixerunt cum eo aur c

IJ

d ρ

Χ

χ

η

Et cum eo crucifixerun 11 · » »

p

]

eius aur scriptus aur (vg) Hic est c dl vg inscripta η aur d (r1} inscriptio d Iesus c X c inscriptus l vg

26. Fuit autem superscriptio causae

2 7

ilium.

lac. in [f1]

r1

eum.

crucifixerunt aur c I vg

,,

superscribtio crimilnis

lac. in r1

η

custodiebant

f

r

,,

.

ff2

Erat autem d r1

,,

χ .

25. Erat a'utem hora diei tertia

26. Et erat

,,

sortem

quis quid tolleret aur c vg quisquis „ I m. 1

X X

25. Fuit

vestimenta elius mittentes

d f f - n

χ

mittentes η

|. lac. in [r1]

diviserunt

χ aur dlnvg

cruci eum fixerunt

sortem

01]

et

χ .

eius l vg nomine Chammatha c

χ

χ .

d Ρ

η

dextram dextris aur c l vg

dextra

in [r1]

Marcus

15

I tola:

aur cd

( χ . v. 28) ff* l η τ1 (lac.

v. 30. 31,

des.

v. 32)

Afra:

k ( X v.

28)

hact. lac. in [r1] v. 28 X

aur cff* I (vg)

d

28. Et adimpleta est scri ptura, quae dicit: Et cum iniquis inpleta η (vg) 28.

X

X

dixit η X

X

X

X

scelestis η lac. in [r1] X

X

deputatus est. reputatus vg aestimatus η r1

X

X

X.

r lac. in [V1] usque ad v. 32

29. Et praetereuntes blasphemabant eum χ movenltes capita sua etdicentes: qui transiebant» Praetereuntes autem c

29. ,,

blasf. d (vg) lac. in [r1]

,,

χ η [rl]

blasfemant

,,

χ dη

et

,,

capta

χ

χ dicebant:

capita corr. aur c fj* [«]

Va

cff*

cdff*

x , qui destrues templum et reaedificas illud

Χ d

destruit d I vg

Hie est,

,,

ex -ces corr. aur χ aur aed[ificas] η In vg aedificat d X I vg

solvet

,,

aur cd β*

30. salvum

te

salva

fac

χ

Et

Similiter aur I vg

χ

,

triduo

Χ

,

descendens aur In vg

χ descendens ,, cruci.

ff1

x

X

X

aedificat I vg

et descende de cruce.

,, ipsum

cd ff* η

31.

χ

triduo η

c d ff3

fac temetipsum vg ,, te ipsum I sal[va te Χ] η

30.

aedificat

in tribus diebus χ c

η

x

aur cd

ff1

principes sacerdotum inridentes

summi sacerdotes d I vg et scribae cum principibus sacerdot. aur c

ad

alterutrum

delu[den]tes η X eum aur c ludentes I vg aur c d ad alis ali[um] η

31.

Χ ,, χ x sacerdotes cum scribis inridebant χ χ . . 0* cum scribis dicebant: Alios salvos fecit, se ipsum salvum facere non potest. χ

χ aur c

faecit (a exp.) aur salvab[it] η

χ «

te ipsum

eum

χ

dicentes: Qui alios salvasti, salva te ipsum d ff* η

32.

x

Christus

Si c

32.

~ non potest salvum facere aur I vg ,, potes „ „ d „ potest salvare η salvum fac Χ χ c

X

χ

„

Isdraehel eh

exp.

l j 1 · r η . desinit r1 -1 hact. lac. tn [rl] 1 cdff*nlr*]\

ei.

X

credimus aur c

illi« X vg

credimus

illi.

Et

X

qui I simul I χ aur I vg

„

illi,

,,

cum eo

dff-"

conviciabantur conviciebantur aur I m. 1 inc[repa]bant

subsannabant

χ

χ

χ

.

lac. in [r 1 ]

Israhel aur vg Isrl c Is II

X

et credamus

r

rex Istrahel descendat Inunc Ide cruce, ut videamus

es c

$

hact. lac. in [r 1 ] ·.

χ ei aur clvg eum η

eum

152

et

„

„

„

cruci, χ

ff*

fixi

erant cum eo,

adfixi aur illo η crucifi[xi] η cum eo adfixi erant d „ „ crucifixi „ c I vg

,,

,,

latrones,

X aur c

X

Itala:

aur cd ff2 i (inc. v. 33)

33. Et

x

facta

In

ff*1 vg

χ

Afra:

Marcus

k

j-d^nuo inc. i

hora sexta

cff*in

Itenebrae factae sunt

est d

15

(1ig)

super

r**j factae sunt tenebrae i

per aur d I vg

c u m hora esset sexta aur c ·,

33. ,, cum

,,

,,

[sexta] facta esset »

esset

,,

totam terram usque universam i

,, ,

factae sunt tenebre

in

in horam nonam. ad c I

omn[em] «

tota ora (?)

t o t a m terram corr. cff*

34. Et

nona hora ~

dff*in

exclamavit Iesus voce magna

hora nona cet

clamavit i

cdff*n

χ:

χ di

Heli, heli,

dicens

hel i

aur c I vg

34. „

X

0 I (vg)

X

„

x

x:

c I vg

lema

sabacthani, quod est interpretatum

lama dnvg

zapthani d i

lamanai i

[.. a . ,]ani η

Heloi, heloi aur I vg

χ

χ:

hoc

est c

χ

χ:

helianm

η exp.

Deus meus, Deus χ

i

leaba (ex laba) sabathacni (ex -thani) aur lazapmathani fl*

et

zaphani ff* in

meus,

quare

me

u t quid

~

aur cdlvg

χ

χ

Χ

„

,, ,

,,

aur d ff* In (vg)

dereliquisti?

dereliquisti me vg

exprobrasti me c me in opprobrium dedisti i

,, , ad quid ,, maledixisti(?) ? dereliquisti m. 3 in rasura cdff*(vg)

35. Et quidam de circumstantibus Χ η

adstantibus i

χ

audientes χ dicebant:

cum aunt η audiebant

35. „

,,

eorum, qui daerant,

χ

dixerunt d

eum et c

cum audissent, χ

Ecce

X aur

aur i I (?) vg

aiebat:

χ

aderant m. 2 dff*ilvg

cdff*

(vg)

Heliam vocat

iste.

Helian η

χ aur

ilnvg

Heliä aur c

Helion 36. Et

,,

χ .

cff*i(ny

χ

cff*i

ff*

adcurrit d

et cet

Currens autem aur I vg

implens

plena

,, d

calamo aur I