Expositio super elementationem theologicam Procli: Sach- und Quellenregister 9783787339419, 9783787339426

Der Registerband erschließt den Inhalt der acht Bände der kritischen Edition von Bertholds Prokloskommentar (insgesamt ü

161 60 11MB

German Pages 0 [203]

Report DMCA / Copyright

DOWNLOAD FILE

Polecaj historie

Expositio super elementationem theologicam Procli: Sach- und Quellenregister
 9783787339419, 9783787339426

Citation preview

CORPUS PHILOSOPHORUM TEUTONICORUM MEDII AEVI

CORPUS PHILOSOPHORUM TEUTONICORUM MEDII AEVI Begründet von Kurt Flasch und Loris Sturlese. Herausgegeben von Loris Sturlese unter Mitwirkung von Ruedi Imbach und Burkhard Mojsisch †

Band VI,9

Felix Meiner Verlag · Hamburg

BERTHOLD VON MOOSBURG

Expositio super Elementationem theologicam Procli Sach- und Quellenregister

von Fiorella Retucci, Loris Sturlese und Giovanni Lasorella

Felix Meiner Verlag · Hamburg

Bibliographische Information der Deutschen Nationalbibliothek Die Deutsche Nationalbibliothek verzeichnet diese Publikation in der ­Deutschen Nationalbibliographie; detaillierte bibliogra­phi­­sche Daten sind im Internet über ‹http://portal.dnb.de› abrufbar. ISBN 978-3-7873-3941-9

© Felix Meiner Verlag GmbH, Hamburg 2021. Alle Rechte vorbehalten. Dies gilt auch für Vervielfältigungen, Übertragungen, Mikroverfilmungen und die Einspeicherung und Verarbeitung in elektronischen Systemen, soweit es nicht §§  53 und 54 UrhG ausdrücklich gestatten. Satz: Centro per l’edizione di testi filo­sofici medievali e rinascimentali, Università del Salento. Druck und Bindung: Beltz, Bad Langensalza. Gedruckt auf alterungsbeständigem Werkdruck­papier, hergestellt www.meiner.de aus 100 % chlor­frei gebleich­tem Zellstoff. Printed in Germany.

INHALT Zur Einführung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I . Sachregister . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II. Quellenregister . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . III. Namensregister . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .   IV. Literaturverzeichnis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

IX

1 81 167 175

ZUR EINFÜHRUNG Berthold von Moosburg hat uns einen monumentalen Kommentar zu Proklos’ Elementatio theologica hinterlassen, der alle Merkmale eines “zusammenfassenden Repertoires des mittelalterlichen Platonismus”1 aufweist. Der Text blieb bis Mitte der 70er Jahre des letzten Jahrhunderts im Wesentlichen unveröffentlicht. Die 1974 begonnene und 2014 abgeschlossene kritische Edition des Werkes umfasst acht Bände des Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi. Die Fertigstellung der kritischen Edition hat das ohnehin rege Interesse der Forschung an dem Dominikaner aus Moosburg nur noch verstärkt: neueste Belege dafür sind drei Doktorarbeiten2, eine wissenschaftliche Tagung3, ein Forschungsprojekt4 und eine ganze Reihe wissenschaftlicher Arbeiten5. Der Kommentar zu Proklos bleibt jedoch nach wie vor ein komplexes und schwer zugängliches Werk. Berthold von Moosburg war sich offensichtlich im Klaren darüber, dass solch ein gigantisches Werk kaum für eine systematische Lektüre geeignet war, und bemühte sich, es mit Instrumenten auszustatten, die ein thematisches Nachschlagen erlauben konnten: einem Autorenregister (Doctores Ecclesiae und Philosophi famosi, ex quibus […] infra scripta Expositio […] compilata 1 Vgl. K. Flasch, Einleitung, in: Berthold von Moosburg, Expositio super Elementationem theologicam Procli, Prologus. Propositiones 1–13, ed. M. R. Pagnoni-Sturlese – L. Sturlese, Hamburg 1984 (CPTMA VI,1). 2 E. Ludueña, La recepción de Eriúgena en Bertoldo de Moosburg: Un aporte sobre la Escuela de Colonia, Saarbrücken 2013; E.A. King, Supersapientia. A study of the Expositio super Elementationem Theologicam Procli of Berthold von Moosburg, Dissertation, Clare College, September 2016; G. T. Vitale, Aliquid amplius. Berthold of Moosburg’s Neoplatonism going beyond metaphysics, Dissertation an der Universität zu Köln (in Bearbeitung). 3 The Retrieval and Renewal of Medieval Metaphysics. Berthold of Moosburg’s Commentary on Proclus’ Elements of Theology, Dublin, University College, 23. bis 2. Oktober 2019. 4 Neoplatonism and Abrahamic Traditions. A Comparative Analysis of the Middle East, Byzantium and the Latin West (9th-16th Centuries) – NeoplAT (ERC Consolidator Grant, University College Dublin – Österreichische Akademie der Wissenschaften (ÖAW); Principal Inverstigator: Dragos Calma). 5 M. Führer – S. Gersh, Dietrich of Freiberg and Berthold of Moosburg, in: Interpreting Proclus from Antiquity to the Renaissance, ed. by S Gersh, Cambridge 2014, S. 299–317; C. König-Pralong, Expérience et sciences de la nature chez Dietrich de Freiberg et Berthold de Moosburg, in: Forme e oggetti della conoscenza nel XIV secolo, a cura di L. Bianchi – C. Crisciani, Firenze 2014 (Micrologus’ Library, 61), S. 107–133; E. King, Berthold of Moosburg on Intellect and the One of the Soul, in: Dionysius 36 (2018), S. 184–199; I. Zavattero, Berthold of Moosburg, in: Encyclopedia of Medieval Philosophy. ed. by H. Lagerlund, Springer, Dordrecht (https://doi.org/10.1007/978-94-024-1151-5_82-2); W. Goris, Metaphysik und Einheitswissenschaft bei Berthold von Moosburg, in: Recherches de Théologie et Philosophie Médiévales 85,1 (2018), S. 239–258; E. King, Eriugenism in Berthold of Moosburg’s Expositio super Elementationem theologicam Procli, in Reading Proclus and the Book of Causes Volume 1: Western Scholarly Networks and Debates, ed. by D. Calma, Leiden 2019, S. 394–437; F. Retucci, Magister Thomas Anglicus Minor. Tommaso di York fonte dell’Expositio di Bertoldo di Moosburg, in: Tra antichità e modernità. Studi di storia della filosofia medievale e rinascimentale, Quaderni di Noctua 5 (2019), S. 1–41.

VIII

Zur Einführung

est) und vor allem einem ausführlichen alphabetischen Sachregister (Tabula contentorum). Das Sachregister (Tabula contentorum) besteht aus 580 Einträgen, die in alphabetischer Reihenfolge von Abditum mentis bis Zoegena geordnet sind. Die Anordnung folgt der mittelalterlichen Schreibweise und ist in den Details – wie es im Spätmittelalter bei solchen Tabulae üblich war – ziemlich approximativ. Die Verweise beziehen sich auf die Propositiones und auf deren Einteilung nach Marginalbuchstaben. Es gibt Gründe anzunehmen, dass der überlieferte Text in einem unredigierten Zustand vom Verfasser belassen wurde, denn einige Stichwörter sind unvollkommen geblieben und einige Teile sind in Unordnung geraten. Nichtsdestoweniger besitzt die Tabula auch in diesem Zustand einen hohen dokumentarischen Wert, und sie wurde daher von Alessandra Beccarisi im Jahr 2000 handschriftengetreu herausgegeben6. Die Tabula contentorum Bertholds wurde dem Sachregister zugrunde gelegt, das den ersten Teil des vorliegenden Bandes (Seiten 1–78) ausmacht. Dieses Sachregister bewahrt die vom Autor selbst konzipierte Struktur der Tabula und deren Inhalte, präsentiert sie aber in der Gestalt eines modernen Index. Um die Benutzung zu erleichtern, wurde die Reihenfolge der Stichwörter strikt alphabetisiert und die Verweise auf den Text durch den benutzerfreundlicheren Hinweis auf Band und Seite der kritischen Edition ersetzt. Das Verzeichnis der Doctores Ecclesiae und der Philosophi famosi, mit der Berthold seine Expositio eröffnet7, führt an erster Stelle – wenn auch manchmal mit einigen Fehlern8 – zwanzig Theologen auf, die im Laufe des Textes beim Namen genannt werden (Dionysius, Gregorius Nazianzenus, Gregorius Nyssenus usw.); er folgen sechs Autoren, die dem Verfasser chronologisch näher stehen und in der Regel9 stillschweigend zitiert werden. Sodann kommt eine Liste von vierzehn Philosophi famosi, die mit Plato eröffnet wird. Die vierzig Autoren beider Listen (S. 81–82) bilden sozusagen den Kern des im vorliegenden Band herausgegebenen Quellenregisters (S. 79-165). In diesem Registerteil werden alle im Quellenapparat der Edition nachgewiesenen Zitate verzeichnet, und die ursprünglich von Berthold skizzierte Liste der Doctores Ecclesiae und Philosophi famosi wächst um ein Doppeltes. Bertholds Bertoldo di Moosburg, Tabula contentorum in Expositione super Elementationem theologicam Procli, a cura di A. Beccarisi, Pisa 2000. Zu den redaktionellen Phasen des Textes und seinem endgültigen Zustand vgl. ebda., S. xxii-xxvii. 7 Bertholdus de Mosburch, Expositio super Elementationem theologicam Procli, Prologus. Propositiones 1–13, S. 3–4. In den beiden Handschriften, die das Werk überliefern (Città del Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Vat. lat. 2192 [=V] und Oxford, Balliol College, Cod. 224B [=O]), befinden sich die Doctores Ecclesiae und Philosophi famosi am Ende der Expositio. Es handelte sich wahrscheinlich um ein fliegendes Blatt im Original, vgl. L. Sturlese, Introduzione, in: Bertoldo di Moosburg, Expositio super Elementationem theologicam Procli 184–211. De animabus, a cura di L. Sturlese, Roma 1974, S. lxxiii. 8 Berthold schreibt zum Beispiel einem so genannten Alanus den Traktat De legibus von Wilhelm von Auvergne zu. Vgl. Bertholdus de Mosburch, Expositio super Elementationem theologicam Procli. Propositiones 108–135, ed. F. Retucci, Hamburg 2011 (CPTMA VI,5), S. 92–93. 9 Ausnahmen: Albert der Große und Thomas von Aquin werden im Laufe des Textes jeweils zweimal namentlich erwähnt, Dietrich von Freiberg fünfmal. Vgl. das Namenregister auf den Seiten 167-173. 6

Zur Einführung

IX

Inventar der platonischen Tradition artikuliert sich nämlich in ein Netz, das aus etwa 80 Autoren, aus fast 300 verschiedenen Werken und aus insgesamt ca. 9300 Einträgen besteht. Es lohnt sich vielleicht, schließlich den Blick auf die letzten sechs Namen der zeitgenössischen Doctores Ecclesiae zu richten. Der erste dieser Theologen ist der heilige Thomas von Aquin. Nach ihm erscheinen drei deutsche Dominikaner: Albert der Große, Dietrich von Freiberg und Ulrich von Straßburg. Die Werke der beiden letzten, die in der zweiten Hälfte des 13. Jahrhunderts tätig waren, sind durch Editionen im Corpus philosophorum teutonicorum medii aevi erschlossen worden. Es folgen auf der Liste die Namen eines Frater Arnoldus Luscus und eines Magister Thomas Anglicus Minor. Zu dem ersten führt Berthold im Laufe seiner Expositio einige spärliche Informationen an10: er war ein Dominikaner (ordinis Praedicatorum), der eine Abhandlung De periodis motuum et mobilium caelestium verfasste, der ein fleißiger Beobachter und Berechner der Bewegung von Himmelskörpern und Autor einer detaillierten Tabelle über die Bewegung der Sterne war, die Berthold beifügt und mit der er seinen Kommentar zu Propositio 198 der Elementatio theologica abschließt. Die Identifizierung des Frater Arnoldus Luscus ist eine immer noch offene Frage. Isabelle Draelants hat vorgeschlagen11, Bruder Arnold mit Arnold von Sachsen zu identifizieren, einem Gelehrten, der im 13. Jahrhundert zwischen Köln, Erfurt und Paris aktiv war und Autor einer mittelalterlichen Enzyklopädie mit dem Titel De floribus rerum naturalium war, die in einer einzigen Handschrift aus der Erfurter Amplonianischen Sammlung auf uns gekommen ist. Arnold von Sachsen wird auch ein anonymes Werk astrologischen Inhalts zugeschrieben, das in einer Basler Handschrift überliefert ist (Universitätsbibliothek, O.IV.4). Das Haupthindernis für die Identifizierung von Frater Arnoldus mit Arnold von Sachsen ist die Zugehörigkeit des ersten zum Dominikanerorden (ordinis Praedicatorum), was beim zweiten nicht der Fall gewesen zu sein scheint. Der letzte Name auf der Liste der doctores ecclesiae ist lange Zeit unidentifiziert geblieben. Berthold gibt auch keine weiteren Hinweise über den eher verbreiteten Namen hinaus, und die Herausgeber der Expositio zögerten lange, dem Magister Thomas Anglicus Minor, mit dem das Verzeichnis schließt, ein Gesicht und eine Geschichte zu geben. Erst 1997 spürte Françoise Hudry einige Parallelen zwischen Bertholds Text und dem unvollständigen Kommentar des englischen Franziskaners Thomas von York zum Liber viginti quattuor philosophorum auf12. Nach sorgfältiger Analyse, die im Rahmen neuerer Studien durchgeführt wurde13, hat sich Bertholds Abhängigkeit von Thomas von York jedoch Bertholdus de Mosburch, Expositio super Elementationem theologicam Procli. Propositiones 184–211, ed. L. Sturlese, Hamburg 2014 (CPTMA VI,8), S. 147,15–148,182. 11 I. Draelants, Un encyclopédiste méconnu du XIIIe siècle: Arnold de Saxe, Université catholique de Louvain 2001 (https://tel.archives-ouvertes.fr/tel-00700745), S. 94-98, 735-739. 12 Liber viginti quattuor philosophorum, ed. Françoise Hudry, Turnhout, Brepols 1997 (CCCM, 143A). 13 Vgl. dazu F. Retucci, “Magister Thomas Anglicus minor”. Eine neue Quelle der «Expositio super Elementationem theologicam Procli» Bertholds von Moosburg – das ungedruckte «Sapientiale» des Franziskaners Thomas von York, in: Berthold von Moosburg, Expositio super Elementationem theologicam Procli, propositiones 136–159, hrsg. von F. Retucci, Hamburg 2007 (CPTMA VI, 6), S. xxi–xxxix. 10

X

Zur Einführung

als viel tiefer und weitreichender erwiesen, als Hudry ursprünglich angedeutet hatte14. Die Identifizierung des Sapientiale als Quelle der Expositio ermöglichte es, die Bibliothek von Berthold um einen weiteren Band zu ergänzen und damit die Arbeit weiterzuführen, die Loris Sturlese bei der Veröffentlichung der ersten kritischen Ausgabe des Textes (1974) begonnen hatte15 und die bis zu drei Generationen an Herausgebern im Quellenapparat der Edition weiter dokumentiert haben. Die mittlerweile nachgewiesenen Zitate aus dem noch unedierten Sapientiale des Thomas von York wurden mit Hinweis auf die Handschriften des Werks in das Quellenregister integriert. Im Rahmen der Endrevision der Quellenangaben wurden auch die Verweise auf die modernen Editionen so weit wie möglich aktualisiert. Der vorliegende Band schließt mit einem Index nominum (S. 167–175), in dem nicht nur die von Berthold im Text erwähnten Eigennamen (Aristoteles, Averroes, Avicenna usw.), sondern auch Kollektivnamen (philosophi, quidam, sapientes usw.) aufgeführt sind. Das Literaturverzeichnis (S. 177–190) erschließt die Editionen, die im Quellenregister in abgekürzter Form zitiert worden sind. Alle Indizes beziehen sich auf die acht Bände der kritischen Ausgabe. Die Bände, auf die Bezug genommen wird, sind mit den entsprechenden römischen Ziffern in Fettdruck und mit ihrer Seitenzahl angegeben: I = Bertholdus de Mosburch, Expositio super Elementationem theologicam Procli. Prologus. Propositiones 1–13, ed. M. R. Pagnoni-Sturlese – L. Sturlese, Hamburg 1984 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi VI,1. II = Bertholdus de Mosburch, Expositio super Elementationem theologicam Procli. Propositiones 14–34, ed. L. Sturlese – M. R. Pagnoni-Sturlese – B. Mojsisch, Hamburg 1986 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi VI,2. III = Bertholdus de Mosburch, Expositio super Elementationem theologicam Procli. Propositiones 35–65, ed. A. Sannino, Hamburg 2000 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi VI,3. IV = Bertholdus de Mosburch, Expositio super Elementationem theologicam Procli. Propositiones 66–107, ed. I. Zavattero, Hamburg 2003 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi VI,4. V = Bertholdus de Mosburch, Expositio super Elementationem theologicam Procli. Propositiones 108–135, ed. F. Retucci, Hamburg 2011 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi VI,5. VI = Bertholdus de Mosburch, Expositio super Elementationem theologicam Procli. Propositiones 136–159, ed. F. Retucci, Hamburg 2007 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi VI,6. 14 Für einen Gesamtüberblick über den Einfluss des Sapientiale auf die Expositio vgl. F. Retucci, Magister Thomas Anglicus Minor. Tommaso di York fonte dell’Expositio di Bertoldo di Moosburg, in: Tra antichità e modernità. Studi di storia della filosofia medievale e rinascimentale, Quaderni di Noctua 5 (2019), 1-41. 15 L. Sturlese, La biblioteca di Bertoldo di Moosburg: ricerche archivistiche, in: Bertoldo di Moosburg, Expositio super Elementationem theologicam Procli 184–211. De animabus, S. xxiii–lix.

Zur Einführung

XI

VII = Bertholdus de Mosburch, Expositio super Elementationem theologicam Procli. Propositiones 160–183, ed. U. R. Jeck – I. J. Tautz, Hamburg 2003 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi VI,7. VIII = Bertholdus de Mosburch, Expositio super Elementationem theologicam Procli. Propositiones 184–211, ed. L. Sturlese, Hamburg 2014 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi VI,8. Die Herausgeber danken den vielen Institutionen, die die Fertigstellung dieses Bandes unterstützt haben: dem Thomas-Institut der Universität zu Köln, insbesondere seinem Direktor, Prof. Dr. Dr. h.c. Andreas Speer, der Nordrhein-Westfälischen Akademie der Wissenschaften und der Künste und dem italienischen Ministero dell’Istruzione, dell’Università e della Ricerca (laufende Förderung: PRIN 2017H8MWHR_002).

SACHREGISTER

Abditum mentis de hoc respice plura in VIII: 103. Ablatio Deus laudatur per ablationem omnium V: 135. Abrahae sinus quid vel ubi sit V: 176. Absolutissimum quid sit absolutissima oppositio I: 72–73. Absolutum  distinguuntur res per absolutum et respectivum II: 15–16; item, quid significet essentia absolute 15; distinguuntur res per absolutum et respectivum 15–16; rerum divisio per absoluta et habitudinata III: 36; item differentia earum ad invicem 36; item quod absoluta et habitudinata de se invicem praedicantur 37. Abstractio ponitur differentia inter abstractionem et separationem, abstractum et separatum, abstrahibile et separabile II: 27–28. Abundantia, abundare infra ubi Plenitudo, Plenum. Academici quomodo obvolvebant sapientiam suam et quomodo mos erat eis abscondendi et occultandi sententiam suam I: 37. Accidens quod separata non subiacent accidentibus II: 28; quod intellectus possibilis secundum quosdam est accidens III: 67; item, quod substantiae sunt duobus modis, unus, in quo impossibile est fugere accidens, alius, in quo est impossibile fingere accidens 77. Accidentalis causa quid sit et quomodo differat a substantiali I: 149–150. Acribologia non est querenda in omnibus. Actio quod prime producens est actionis indifferentis a sua essentia II: 171; item, quod talis actio est continua et aeterna 171; item, quod est purissima 171–172.

4

Sachregister

Actio Dei est duplex VI: 55–56. Activa potentia de potentia activa I: 145–146; item 155. Actus quod actus separat et distinguit I: 72; item, quod materia caret secundum se omni actu et est una per privationem omnis actus 72; item, quod actus opponitur potentiae 72; item, quod secundum Platonem actus distinguit in solis materialibus et in immaterialibus actus distinguitur per potentiam 73–74; item, quod universale logicum distinguitur per actum, sed universale theologicum, cum sit actus vel actuale, distinguitur et determinatur per potentiam 74; item, quod unum et multa causantur secundum Platonem ex diversa determinatione actus per potentiam et e converso 74; item, quod distinctio causata ex oppositione potentiae ad actum est prima radix formalis omnis multitudinis 74; quod conversivum ad se est actus simplex II: 16; item, quod non est in actu per formam accidentalem 17; item, quod talis res est actus simplex 17; item, quod actus simplex subiectum esse non potest 17; item, quod est intransmutabilis essentiae stans se ipso 17; ponitur exemplum de intellectu in actu per essentiam 17–18; de processu potentiae ad actum per viam generationis 126–127; item, quod inferiora sunt actualiora superioribus 127; item de processu de actu in potentiam per viam, simplicis emanationis 127–128; item, quod talem processum prosequitur Dionysius De divinis nominibus 128; item, quod potentia non habet esse nec rationem nisi ad actum, ad quem est 129; item, quod est triplex actus, substantialis, accidentalis et perfectionalis 129; quod simpliciter primum est actus purus 171–172 (item respice Actus ubi Potentia); actus multiplex acceptio IV: 76–77; item entis secundum actum distinctio 77; item entis secundum actum reducentis ens in potentia ad actum propria intentio 77. Ad differentia inter ad et in III: 47–48. Ad invicem divisio eorum IV: 3. Adesse quod omnis causa adest ei, in quod agit IV: 111–117 II: 15; quod prime Deus adest simpliciter omnibus qualitercumque existentibus per essentiam, praesentiam et potentiam VI: 54–55; item, quod adest omnibus eodem modo 56; item, quod quilibet deus adest omnibus sua intentione contentis 56; item, quod necesse est omne participans eis adesse 57; item, quod talia entia assunt diversimode 57; item, quod aliter assunt diis infinitates, aliter enter entia, aliter vitae et sic de aliis 57–58; item, quod trinitas universis adest, non autem omnia ipsi assunt 57–58. Adicere quod Plato adiecit lepori et subtilitati Socraticae I: 44. Adunatio ubi Compositio, respice infra.

Sachregister

5

Aequalitas de hac I: 155; item de aequalitate et eius proprietate II: 186; item respice infra ubi Simile. Aeternale aeterni, aeternalis et aeternitatis distinctio et aeternalis condicio et de primo aeternali IV: 230–233. Aeternitas, aeternum aeternitatis descriptio III: 117–120; aeterni secundum aliorum opinionem divisio 120–121; aeterni secundum Platonem propria acceptio 121–123, 133; quod soli vitae convenit esse quid aeternum 122; quid sit aeternum solum secundum substantiam 123; de aeterno secundum substantiam, virtutem et operationem 123; quomodo ab aeterno excluditur diminutio et ordo 123; quod omne aeternum totum simul est 124; quod aeternum est idem quod semper ens 124; quod aeternitas accipitur dupliciter 125; qualiter aeternitas habet rationes mensurae 125; quod omnibus aeternis praeexistit aeternitas 126; quid sit aeternitas secundum id quod est secundum rem 126; quod quidam dicebant aeternum tempore mensurari 129; improbatur dicta opinio 129–130; quod omnis aeternitas mensura est aeternorum 130; mensurarum multiplex assignatio 131–133; talis assignationis improbatio 133; quod tantum sunt duae mensurae, scilicet vitae et motus 134; item VII: 92. Aeviternum, aeviternitas, aevum III: 131–133, ubi ponuntur distinctiones mensurarum. Affinis quod omnis deus est affinis prime bono V: 40–49; quod uniale mensurat ea, quibus affuerit 68–74. Affirmatio quod in divinis affirmatio et negatio concordant V: 86. Affluens quod prime bonum est supereffluens et affluens I: 182. Agere et agens quod est triplex genus causae agentis, scilicet essentialis, substantialis et accidentalis I: 148; item, quid sit ratio agendi in istis agentibus 148; item de differentia istorum agentium inter se 149–150; item agentium ad ea, quae aguntur, multiplex comparatio 151–154; quomodo primum principium agat per intentionem et quomodo non II: 146–148; quod per agentem causam intelligitur principium essendi causati et dationis eius 154; item, quod agens naturale agit in tempore 154; item condiciones agentis per essentiam 154–155; quod est quintuplex agentis divisio, scilicet cui suum esse est ratio agendi, in quo idem est agens et agere seu actio etc. 161–163; item, quod sicut prime agens agit, ita proportionaliter omne aliud agens per essentiam 162; item perfectionis et imperfectionis universaliter ratio agentium 162; multiplex agentium condicio 171–173; item, quid sit supremum agens 173; item duplex operatio intranea primi agentis, scilicet generatio et spiratio 173; item Eustratius de duplici agentis differentia 173; de agere et facere in generali IV: 105–

6

Sachregister

106; item de agere in speciali 106; item, quod omni incorporeo competit agere 107; item, quod corporeum agit propter coexistentiam incorporei 107–108; item, quod omne incorporeum est secundum se operosum 108; quod omne vere producens est actus vel actio pura VII: 111–112. Agens intellectus respice infra ubi Intellectus. Agens secundum artem infra ubi Ars. Agilitas de dote agilitatis VIII: 234. Alachir quid dictum sit VIII: 173. Alanus De articulis fidei et De regulis theologiae allegatur I: 47, 152, 170; item definitio eius pulcherrima de Deo VI: 63. Algazel distinguit unum I: 77. Alietas I: 152. Alimentum VI: 135. Aliud quod prime bonum nihil aliud est quam bonum I: 163. Alterokinetum quid sit, et multa de eo II: 11–13. Alterum omne unitum alterum est a per se uno I: 110–111; omne productivum alterius etc. 154; omnia, quae sunt ad invicem, aut eadem sunt aut altera etc. IV: 3–7. Amabile ubi Amor respice infra; quod bonum est amabile, cum habetur, et appetibile, cum non habetur I: 213–214. Amethectum quid sit amethectum secundum quid nominis IV: 198–199; item, quid sit secundum quid rei 198–199; item, quod duplex est amethectum 199; quod secundo modo acceptum multiplicatur secundum numerum intentionum contractarum 199; item, quod omne amethectum inquantum huiusmodi non habet causam

Sachregister

7

199–200; item, quod omne amethectum est principium et causa participantium 200; item, quod omne amethectum est ingenitum 201–202; quod quaelibet seyra habet unum amethectum, in quod tendit 207; item inter amethectum et antarkes differentiae et convenientiae assignatio 208; quod amethectum inquantum huius­ modi est non plus habens 208; item, quod amethectum inquantum antarkes reducitur in simpliciter omnium principem, qui ea exhibet 208–209; quod amethecta diversificantur secundum participantia et participata 211; item, quod amethectum intellectus prae­cedit omnia intellectu participantia 213; item, quod similiter est de amethecta vita respectu participantium ipsa et similiter de amethecto ente 213– 215; item, quod sicut est in istis tribus, ita in aliis maneriebus 214; item, quod sicut intentiones differunt prioritate et universalitate, ita et amethecta eorum 215; quale enter ens est amethectum VII: 14. Ammonius fuit magister Plotini I: 217. Amor de vinculo amoris I: 133; quod prime bonum vocatur aliquando amor et dilectio, aliquando amabile et diligibile II: 122; item, quare sic dicatur 122; quod conversio provenit ex amore 202; item, quod amor pertinet ad appetitum 202; item, quod habitudo ad suum bonum vocatur amor 202; item plures descriptiones amoris ibidem 202; quod amor est sicut aeternus circulus 218. Analogia V: 14–16. Anaxagoras fuit cum Diogene Anaximenis auditor et successor I: 43. Anaximander fuit auditor et successor Taletis Milesii I: 43. Anaximenes fuit discipulus et successor Anaximandri I: 43. Angelus quid sit hierarchia angelorum I: 178–179, et hoc secundum Dionysium; angelus describitur per Damascenum, quod est imago Dei etc. 180–181; quod in ordine voluntariae providentiae Seraphim sunt supremi II: 158; item, quod angeli habitant in prothyriis Dei 159; item VI: 82–85. Anima animarum et angelorum in Deum triplex motus, respice infra ubi Mobile, Motus; quod anima movet se seu movetur per se, et sic est antokinetos II: 12; ratio de animae immortalitate, quia se ipsam movet 33–34; quod omnis anima est se ipsam movens secundum Platonem 33–34; impugnatio Aristotelis predicte responsionis 34–38; responsio ad motiva Aristotelis 34–38; adducuntur probationes ad hoc et ad instantias responsiones 34–38; item, quod est principium motus et quasi fons, et qui sint motus eius sine corpore 34; item, ponuntur rationes Aristotelis ad opposi-

8

Sachregister

tum et responsiones ad eas 34–38; item, quod motus animae alterius rationis est a motu, de quo loquitur Aristoteles 36–37; quid sit anima humana secundum Gregorium Nyssenum 68; quid Plato senserit de animabus secundum eundem 68; item, quod omnibus corporibus superior est animae substantia 69; item, quod omnibus animabus superior est intellectualis natura 70; quod anima et intellectus ad invicem comparantur secundum causalitatem III: 154–155; quod animae plus differunt inter se quam corpora et minus quam intellectus V: 9; item, quod per animam exprimuntur omnia se ipsa moventia 9; item de partialis animae diversa significatione et de hic intentae designatione ac eius duplici reductione 10–11; ponitur animarum distinctio 21; item differentiae earum assignatio 21–22; item, quod omnis animealis seyrae hae quidem intellectuales, hae autem animae solum ibidem 22; quod omne corpus divinum per animam est divinum exdeatam 177–179; item, quod anima est divina propter intellectum divinum 181–182, ibi nota de deificatione animae divinae; de animae imparticipabilis condicione VII: 31; item de ipsius participatione 31–32; item, quod talis anima est supermundana 36; de animabus supermundanis et mundanis 52–56; quod intellectus divinus participatus ab animabus divinis participatur 231–232; item, quod tales animae vocantur nobiles 231; ponitur animarum distinctio ac distinctarum differentiae assignatio et propositi explicatio 238–240; de eminentia scientiae de anima VIII: 3; item de talis scientiae continentia 5; quod sit dare esse animas 6–8; de animabus in generali 8; explicatur de eis in speciali 9–10; quod triplices sunt vere animae, scilicet divina, intellectualis et transmutans ab intellectu 9–11; ostenditur animas divinas esse 16; item quid sint deducitur et nobilitas eorum ostenditur 16–21; item de contemplatione animarum activa 23–24; de condicione anime intellectualis 24–25; qualiter continuantur cum diis 25; de animae rationalis transmutatione 25–26; de talium animarum condicione 26–28; de interrupta deorum contemplatione 28; quod anima non est accidens 30–31; ponuntur diversae opiniones de anima 31–34; de quiditate animae in universo 34; quod anima non est actus corporis 33; quid sit anima secundum Gregorium Nyssenum 34; quod anima sit incorporea 34–35; quod non est corpus 34–35; de diversitate opinionum circa animam 35–38; concluditur animam esse incorpoream 38; de separabilitate et inseparabilitate animarum 38–39; de separabilitate animae rationalis in speciali 39–40; de separabilitate divinae et intellectualis a natura corporali 40; quod omnis anima est immaterialis 42–44; quod est simplex 44–46; quod est differentis simplicitatis ad intellectuales hypostases 46–50; quod anima est impartibilis quantitate molis 50–51; quod habet duplices partes qualitativas, scilicet essentiales et potentiales 51–53; quod nulla causarum corruptionis invenitur in anima 54–57; quod omnis anima est incorruptibilis in seyra animeali 54–57; de vita animae animeali 59–63; quod omnis anima est vita et vivens 63–66; quod omnis anima est incorporalis esse 69; descriptio animae 69; descriptionis expositio 69; insufficientiae utriusque ostensio 70; quod omnis anima est antozoes, id est per se vivens 70–74; quod anima sit numerus secundum Pythagoram 76; exponitur dicta descriptio 76–82; improbatur et descriptio et expositio 82–83; respondetur ad motiva improbationis 82–83; quod anima est media inter partibilia et impartibilia 85; ponitur animarum distinctio 89; animae humanae descriptio et descriptionis expositio 89–90; quae sit anima participabilis declaratio 90–91; de substantiae animae condicione 91; de animae, ut anima est, propria operatione 92; quod anima substantiam habeat eternalem, operationem autem secundum tempus 92–93; animae participabilis descriptio 95; descriptionis expositio 95–96; quae sit anima participabilis declaratio 96–97; quod omnis anima participabilis semper est entium et

Sachregister

9

ante generationem 98–99; ponitur animae participabilis descriptio et descriptionis expositio 100–101; ostenditur, quod sola participabilis est descripta 101; ponitur triplex expositio 101–102; quod omnis anima proxime ab intellectu subsistit 102; declaratur tertia expositio in anima partiali 102–105; applicatur declaratio ad animas totales 106; ponitur animae descriptio 108; item descriptionis expositio 108– 109; expositionis ad propositum applicatio 109–110; quod species inexistant animae totali 111–112; qualiter species sint in anima partiali 112–115; ponitur animae descriptio 116; item descriptionis expositio 116–117; infertur animae participabilis condicio 117; quomodo omnis anima sit omnis res animealiter 118–119; item, quomodo sit iconice intelligibilia et exemplariter sensibilia 119–121; quomodo hoc etiam sit verum in anima partiali 121; ponitur animae descriptio 123; item descriptionis expositio 123–124; item quarundam difficultatum circa animam explicatio seu explanatio 124–125; ponitur corporis, quo primitus anima participabilis utitur condicio 125–126; item usus illius expressio 126; declaratur hoc circa animam partialem 126–130; quod omnis participabilis anima corpore utitur perpetuo et habente hypostasim ingenerabilem et incorruptibilem 131; ostenduntur principia omnis animae participabilis in generali 133–134; recolliguntur ad tria in speciali 134; quod omnis anima substantia est vitalis et cognitiva 135; quod omnis anima participabilis est vita 135; quod talis vita condicionatur esse substantiali 135; quod non quocumque substantiali, sed cognitivo 135; de animae partialis multiplici cognitione 136–138; de cognitionis duplici determinatione 138; cognitionis animae participabilis secundum substantiam et vitam caracterizatione 139; qualiter substantiale, vitale et cognitivum sint simul in omni anima, sive totali sive partiali 139–140; qualiter sint in se ipsis mutuo 140; quod unumquodque sit seorsum ab alio 140; mundanae animae condicio 155–156; de expressione vitae animae mundanae 157–159; quod talis anima secundum vitam periodice restituitur 161; quod anima semper exerit motum suum, qui est actus mobilis 157; quod anima partialis communicat vitam corpori materiali 160; quod talis communicatio tollitur soluta proportione 160; motus, quem anima causat condicio 163–165; periodi animae duplex consideratio 165–166; omnis animae periodus mensuratur tempore 167–168; quod periodus aliarum animarum a prima mensuratur quodam tempore 168; quod periodus prima animae inter totales mensuratur toto tempore 168–169; ponitur animae divinae descriptio 172–173; eius inter intellectuales hypostases et naturam universalem mediatio 173–175; ostenditur divinae animae ad alias differentiae assignatio 175– 176; quod omnis divina anima tres habet partes intrinsecas essentiales et ex hoc tres denominationes 176–177; quod ex talibus partibus tres habet operationes secundum quas proprietates tales differentes exserat actiones 177–179; omnium animarum communis proprietas ostenditur 186–187; de intellectuum adeptorum et deos contemplantium ad divinas animas inferioritate 187; de earundem ad partiales animas superioritate 187–188; de animabus in generali 190–191; de duplici multitudine earum in speciali 191–192; quod animae caelorum comproportionantur suis mobilibus 192; de maioritate potentiae divinarum animarum 193; de numeri earum finitate 193; de ipsius numeri quotitate 193–195; de animarum multitudinis concreatione secundum Platonem 200–203; de modi concreationis aliquali explanatione 203–204; de multiplicis habitudinis earum ad invicem enumeratione 204; partium multitudinis animarum ad invicem praesuppositionem 204–205; praesuppositorum modum et condicionem 205–206; quod omnis divina multas praecedit animas intellectuales et hae plures partiales 206; de animarum partialium origine secundum Peripateticos 209–211; de partium earum multitudine 211;

10

Sachregister

de ipsarum ad corruptibilia corpora habitudine 212; de partialis animae ad divinam collatione 213–214; de susceptaculi ad susceptaculum proportione 214; loci partialium animarum assignatio 216–217; earum in loco proprio operatio seu existendi condicio 217–218; de animarum in comparibus stellis habitatione 218–219; de earum ibidem divinorum fruitione 218–219; de epulatione animarum ibidem 218–219; descensus animarum multiplex ratio 219–221; ipsius descensus modus et condicio 221–222; reascensus explicatio 222–223; de portis per quas animae descendunt et reascendunt 221–223; qualiter debent se habere in generatione, ut mereantur reascendere 223; quomodo nudae debent ascendere sicut vestitae sunt in descensu 223; ponitur susceptaculi partialis animae duplex acceptio 225–226; primi et principalis condicio 226–228, ibi nota de spiritualitate eius sic intenti susceptaculi expressio; quomodo anima cadit in oblivionem 226–228; quod scire animae sit reminisci 226; quod Aristoteles dicit animas esse actus corporum 227; item quod recipiunt cognitionem et species a sensibilibus et quod infundendo creentur et in creando infundantur 227; quod Plato ponit eas concreatas 200–204, 227; item, quod sunt motores corporum corporalium 227; item quod habent species sibi concreatas 228; quod nihilominus abstrahunt sensus a sensibilibus 228; quod principale susceptaculum animae conditum est a duplici causa immobili 228–229; quod omnis partialis animae susceptaculum ab immobili causa conditum est 229–230; quod anima format sibi corpus corruptibile 231; quod susceptaculum partialis animae sit spirituale et clarum 231–233, ibi nota condiciones spiritualitatis; item quod sit subtile 233–234; item quod agile 234–235; quod talia susceptacula sint immaterialia 235–236; quod sunt indivisibilia 236–237; quod sunt impassibilia 237–238; ponitur susceptaculi partialis animae generalis condicio 240–241; ostenditur corporeitatis assumptio 241–242; remotio gravis repugnantiae ex praemissis 242–243; de ipsorum susceptaculorum descensione 243; de descensus modificatione 244; de reascensus condicione 244–245; duplex acceptio susceptaculi partialis animae 247–248; susceptaculi materialis quadruplex condicio et ex hoc innaturalitatis eius ad animam partialem ostensio 248–249; connaturalis immaterialis susceptaculi ex oppositis condicionibus deductio ad ipsam animam partialem 249–250; triplex consideratio partialis animae 258–260; ipsius, prout in se consideratur, natura et condicio 260; descensus eius specialis expositio 260–261; quaestio circa descensum animae 261–262; responsio quoad partialem animam et conclusio elementi et libri 262–264. Animatum de formis animatorum III: 49; quod mundus sit animatus VII: 52–54; de animarum mundum animantium diversificatione 55; quod animarum quaedam sunt supermundanae et quaedam mundanae et quod intellectus participantur ab utrisque 55; item, de animatione caeli invenies multa VIII: 13–21. Annus de anno magno VIII: 147–148. Antarkes quod omne antarkes est sibi sufficiens I: 167; quod est quoddam antarkes secundum suam virtutem et operationem, quoddam secundum substantiam et non secundum omnem operationem 171; ponuntur plures condiciones ipsius antarkes 171–172; describitur illud, cui primo competit ratio nominis 173–174; comparan-

Sachregister

11

tur antarkes ad non talia 175; describitur antarkia et ponitur differentia eius ad hierarchiam 177–180; quod antarkes et hierarcha sunt quasi oppositarum condicionum 180–181; ponitur monarchiae et monarchae propria ratio 181; quod omne antarkes simpliciter bono deterius est 183; de antarchicis III: 20; item: Si enim omne antarkes etc. 44. Ante quod ante totiens accipitur quotiens et prius III: 151; quod quinque modis dicitur ante et similiter prius 152; quod secundus modus dividitur in quinque speciales 152; quod omnis causa operatur ante suum causatum 152. Antipostaton quae sint habentia essentiam antipostaton, quia procedentia a se ipsis et praecedentia ea, quae ab aliis causis subsistunt III: 36–44, ibi nota, quid sit procedere a se ipso et quid sit generare et spirare et quod talia inveniuntur intra essentiam prime boni et intra unum suppositum citra prime bonum 37–39; quod antipostaton nulli sicut fulcienti innititur nec alicui ipsum actuanti substernitur 44–46; quod antipostaton est in se ipso 52; quod est res independens et sui ipsius stans se ipso et contentum se ipso 52–53; quod esse in se ipso, scilicet antipostaton, primo invenitur in bonitatibus, sed secundario convenit omnibus rebus infra bonitates usque ad animas totales et usque ad superiorem partem animae partialis inclusive 53; quod antipostaton est per se subsistens et a se ipso procedens formali de fluxu intraneo et sic sui ipsius generativum seu productivum et sui ipsius contentivum et ita in se ipso ens ut in causa causatum 54–55; ponitur conversivi propria ratio 60; nota quod respectivi originis est multiplex condicio 61; respectivorum duplex originatio et eorum ad invicem differentiae assignatio 61–64; quod omne antipostaton est conversivum ad se ipsum 64; de antipostaton in generali agitur 70; item in speciali 71; quod omne ad se ipsum conversivum est antipostaton 71–72; quod omne antipostaton ingenerabile est 80–83; quod omne antipostaton incorruptibile est 85–88; quod omne antipostaton impartibile est et simplex 89–92; quod omne antipostaton indissolubile est et indispergibile 94–98; quod omne antipostaton perpetuum est 100–103. Antokinetum quod tale est per se motum, et alterokinetum ab alio II: 11. Antozoes id est per se vivens; quod talis sit anima VIII: 69–70. Aphorismus quid sit I: 47. Appetere de hoc I: 156; item 165–166; quod omnia entia appetunt bonum 209–222. Appetitus quod omnis appetitus originatur ex triplici ratione II: 206; quod appetitus est inclinatio appetentis in appetibile 206; quod omnis appetitus vel est naturalis vel animalis 208; quod secundum aliquos triplex est appetitus 208; quod Dionysius ponit quadruplicem appetitum 208.

12

Sachregister

Appropinquatio quod maior vel minor appropinquatio ad prime bonum facit diversitatem in bonis I: 161. Aqua de aquis, quae sunt super caelos, et expositio illius: “Spiritus Dei ferebatur super aquas” II: 46–47; item de fonte aquarum seu fluminis 47; quod aquae per alveum fluminis protenduntur 47. Archetypum quod archetypus mundus est unus re et forma I: 116; quid repraesentet archetypum mundum 118; quod mundus archetypus ad multa habet respectum 119. Archytas Tarentinus fuit primus, qui decem praedicamenta distinxit II: 126, V: 229, VI: 8. Arithmetica medietas respice infra ubi Medietas III: 183. Aristotelis et Platonis discordia de multitudine I: 72–73; item de primeitate entis et unius et de causa multitudinis 74; Eustratius tractat impugnationes Aristotelis de universali bono contra Platonem 161; Aristoteles describit motum II: 9–10; quod Aristoteles contradicit Platoni de animae definitione, et nota rationes et responsiones 34–38; item Aristoteles impugnat Platonem de hoc, quod dicit animam per se ipsam moveri 34; Aristoteles impugnat Platonem de positione specierum seu idearum VII: 188–190; ostenditur ratio dissensionis eorum de speciebus 190–193; respondetur ad motiva Aristotelis 193–194. Ars, artifex, artificiale quod agens per artem habet apud se id, quod agit I: 117; quod ars in Deo omnia comprehendit 118; quod est plena omnium rationum viventium 118; quod ars opificis constituit domum ex pluribus 118; artifex et princeps sunt singula 118; quid sit ars III: 6; quod ars imitatur naturam et est debilior ipsa nec consequitur eam, immo nulla ars sollertiam naturae imitari potest 6; quod ars adumbrare non valuit, casus imitatus est 6; ars non deliberat nec agit cum proposito 6; omnis ars habet finem 6; illa ars est nobilissima, cuius finis nobilissimus est 6; artium quarundam sunt fines operationes, quarundam vero opera 6; omne, quod est ex arte, dignius est eo, quod est in arte 6; quod ars est circa contingentia, quorum principia sunt in faciente 6; item ars dividitur in activam et usualem 7; item dividitur in speculativam et operativam 7; artificialia conveniunt in tribus cum naturalibus 7; omne artificiatum fit ab efficiente 7; qua ratione artificialia maneant in arte 7–8; item, quomodo procedant ab arte 10–11; quod modus agendi intellectus est per modum artificis VII: 143; quod tria concurrunt ad artificiosam operationem 151; quod forme artificiales habent duplex esse 157; quod artifex habet speciem artificiati 158. Ascendere qualiter Proclus ascenderit per triplicem motum in summi boni notitiam I: 37–41.

Sachregister

13

Ascensum animarum ubi Anima VIII: 216–223. Ascensus in Deum quod per proprietates principii ascenditur in Deum I: 202–205. Assequi VIII: 181–186, 200–206. Astra de lege astrorum II: 221; astra oriente sole obscurantur VI: 42. Attributio de tribus modis attributionis I: 46. Augustinus allegatur frequenter. Avaritia quod in prime bono non est avaritia I: 182. Avencebrol liber Fontis vitae frequenter allegatur; de unito secundum eum I: 101–104; item condiciones unius 101–108; condiciones derivantis esse aliis secundum eum II: 44–46. Avicula quod sicut avicula in aere et navicula in mari sic terra in universo secundum Avencebrol libro Fontis vitae VIII: 151. Axioma quid sit I: 47.

Beatitudo quod dii sunt in beatitudine I: 173; quod perfecta beatitudo Dei est speculativa II: 174; quod talis non est politica, et quare 174; qualiter homo beatitudinem perdidit VIII: 128; item 223; item de beatitudine animarum 245. Beatus quod omnis beatus deus ex Boethio I: 173. Beneficum quod bonitates seu unitates sunt Dei benefica dona ex Dionysio V: 34. Boethius regulae septem Boethii De hebdomadibus exponuntur I: 83–84; de duplici bono idem ibidem 157; item II: 120–122.

14

Sachregister

Bonificare I: 222. Bonum, bonitas de summa ac vera bonitate, quae nullius particeps per se bonitas est I: 82; quod talis bonitatis prima donatio est per se ipsam bonitas 82; quare dicatur per se ipsam bonitas 82; quod bonum est diffusivum sui et esse 139; quod est ratio producendi omni productivo 139; ponitur ratio boni a posteriori 140; quod intentio boni est prima omnium intentionum 140; bonum est effectus causae universaliter primae 140; bonum est uniuscuiusque rei essentia etc. 141; omnia existentia, inquantum sunt, bona sunt et ex bono 141; quod intentio boni complectitur omnem naturam, omnem formam 141; quod causalitas boni extendit se ultra causalitatem entis 142; bono participantium multifaria modificatio 157; boni in eo, quod bonum, bifaria divisio 157; boni trifaria condicio 158; quod sit bonum secundum causam, et nota ibi probationes 158–159; quod necesse est illud triplex bonum esse in rerum natura 158–161; quod necessarium sit dare bonum per essentiam 159–160; de bonis secundum participationem 160; quod est bonum bono melius 161; quod necessarium sit dare summum bonum 161; quod summum bonum sit prime bonum 163; quod prime bonum praecedit simpliciter omnia 163; quod prime bonum nihil aliud est quam bonum 163; condiciones notabiles prime boni 163; quod prime bonum est extra omnem ordinem 164; quod prime bonum est super ens 164; quod est bonum supersufficiens, sufficiens et deficiens, et ponitur eorum descriptio 169–171; comparatur antarkes in eminentia bonitatis ad non talia 171; quod antarkes proprie est bonum per essentiam 173; quod bonum simpliciter est triplex, scilicet universum totale et bonum purum, simplex et perfectum et bonum purissimum, simplicissimum etc. 182; quod nomen boni secundum quosdam dicitur de Deo dupliciter 182; enumerantur proprietates boni secundum causam 183; quod omne antarkes est simpliciter bono deterius 183; quod bonum et ens aliter accipit Plato, aliter Aristoteles 185; assignatur differentia boni et entis 185–188; quod bonum et ens secundum Platonem sunt res ratae in natura, sed secundum Aristotelem sunt res in anima 186; quod bonum omnia appetunt 187; quod bonum est super ens et prius ente 187; quod omnium entium causa et principium bonum est 205–206; ponitur boni multiplex divisio 209–210; summi boni quadruplex acceptio 210–212; quod summum vere bonum dicitur bonum simpliciter absque comparatione, discreta collectione et additione, sed omnium bonitatum ad ipsum attributione absolute et eminenter 211–212; quattuor designationes boni 212; quod tria consequuntur formam bonitatis, 213; ponuntur quaedam condiciones boni 213–214; quod omne bonum est unitivum participantium ipso 214–215; quod omnis unitio est bonum 218; quod bonum idem est uni 221–222; quod prime bonum aliquando a theologis vocatur amor et dilectio, aliquando amabile et diligibile II: 122; quod perfectum est sibi sufficiens in bonitate 137; perfectum est simplex et bonum 139; quod prime bonum est plus quam perfectum 143; nota ibi Dionysium de bonitatis excessu, et quod amor est bonus boni propter bonum 145; quod Plato in prime bono ponit paternum intellectum formantem ex se verbum III: 41; quod bonum et unum idem V: 36; quod bonum et Deus idem 37–39; quod bonum est, a quo omnia et ad quod 38–39; quod bonum est, quod sonat sive vocat aut boat 83–84; quod bonum comprehendit universaliter omnia 83–84; quod Deus est bonum in eo, quod huiusmodi 83–84; bonum est principium omnium et finis 84; ponitur bonitatis distinctio supersubstantialis bonitatis propria ratio 85–87; quod omnis deus secundum supersubstantialem

Sachregister

15

bonitatem subsistit 87–88; ponitur differentia inter prime et primo bonum 105–106; quod omne divinum per essentiam habet bonitatem 107; quod bonitas Dei elicitur ex multis 207; quod omnis deus est unitas bonifica et e converso 207;ponitur bonitatis deorum ostensio 207–208; item effectus ipsius bonitatis 209; quod prime Deus est simpliciter bonum 211; quod alii dii sunt quaedam bonitates 212; de bono intra ordinem et extra VI: 106–107; quod pater dat omnibus bonitatem et esse 136; quod pater est fons omnis bonitatis 136; quod est praestans in ordine boni 138.

Caelum quod caelum est animatum, probatur 246–247; item de caelo respice infra ubi Sphaera; de motu caeli respice infra ubi Motus III: 137–139; item IV: 178; de naturalitate motus caeli VIII: 13–21, 180–181. Caligo Dei de hac V: 134. Calodaemones V: 50–51; VI: 173. Calor quod ex calore et luce stellarum infinita generantur II: 224; item VI: 86. Capere partem id est partecipare II: 112–113; respice infra Participare Capibile IV: 170; quomodo incognoscibilia sint aliqualiter capibilia a participantibus V: 125–137. Carcer animae est corpus VIII: 242. Casus respice Ars III: 6; item Natura. Catena aurea Homeri I: 130; item IV: 206. Catena luminis de caelo pendens VI: 58. Causa, causatum unde oriatur ratio causae et causati, producentis et producti I: 139–145; quod quintuplex est causa sive productivum 146–147; sed quidam reducunt hoc ad ternarium 148; ponitur differentia inter causas seu productiva 149–150; quod solum productivum superessentiale est vere productivum 150; differentia productivorum superessentialium ad prime productivum 151–152; comparantur causata

16

Sachregister

ad causas in generali et speciali et ostenditur productivum melius esse producto 152–154; de causae propria ratione et productivae causae multiplici divisione 191; multiplex divisio causarum 191; quod causa per se non est quid univocum quoad quid nominis neque in eo, quod causa inquantum huiusmodi, neque multivocum secundum aequivocationem, sed per analogiam 191; quod omnia entia procedunt ab una causa prima 191–192; cui primo et per se conveniat ratio causae 191–192; de attributione causarum in eodem genere causae et in diversis 192; quod in qualibet manerie rerum est aliquid, quod est causa tantum, aliquid, quod est causatum tantum, et intermedia causae et causata 192; quid debeat nos excitare ad investigationem causarum 192; quomodo intellectus inquirit, quid causa et quid effectus 192; quod causa dividitur in primariam et secundariam et in simpliciter et absolute primam et talem in respectu 192–193; quod omnia entia procedunt ab una causa prima 192–194; de primae causae multiplici condicione laudabili 193; de ratione principii et causae, et an omnes causae inveniantur in separatis in generali et de differentia principii et causae cum quibusdam condicionibus primi principii, prout est idem cum causa omnium originali et finali 197–201; recolliguntur in summa proprietates primi principii 201; ostenditur, qualiter ex illis proprietatibus possimus ascendere in simpliciter primi principii et causae omnium absolutae cognitionem 202–205; de causis, et signanter effectiva et modis eius in generali II: 153–154; de ratione causae productivae in speciali 154–155; de proprietatibus omnis causae productivae in summa aliquali 155; quod omnis alia causa conformiter se habet primae causae in modo producendi 157; ubi primo incipiat producendo omnis causa productiva in generali 158; ubi primo incipiat in ordine totali 158–159; ubi quaelibet alia incipiat in suo ordine partiali 159; de ratione omnis causae et causati in generali III: 3–4; de proprietate causati in speciali 4–5; de triplici causato in communi et de subdivisione tertii membri in natura corporali 5; quomodo causatum artificiale maneat in sua causa 7–8; quomodo causatum naturale maneat in sua causa 8–9; quomodo causatum essentiale maneat in sua causa 9, ibi nota, quod quinque requiruntur ad causam essentialem 9–10; quomodo unum procedens procedat a pluribus causis, et quod hoc non est inconveniens 28; de ratione causalitatis omnis essentialis causae 148–149; de causa efficiente, quod dividitur tripliciter: primo modo dividitur in decem gradus, secundo modo dividitur per primam, primariam et secundaria, tertio modo in efficiens per se et per accidens, quod reducitur in sex modos 149–151; quae causa sit simpliciter prima et quare 150; quod omnis causa operatur ante suum causatum 152; quod simpliciter prima causa operatur simpliciter omnia 153; quod aliae causae deficiunt ab ea et in quibus 153, ibi nota exemplum 153; ostenditur aliquod causatum produci a pluribus causis subordinatis 157–158; quod est impossibile aliquid procedere a causis infinitis 158; quod in causis et causatis est status 158; quod omne, quod a pluribus causis procedit, compositius est eo, quod a paucioribus producitur 161; agitur de causis superioribus in generali 171–173; ostenditur ratio causalitatis plurium in speciali 172–173; quod quanto aliqua causa est superior, tanto causalior 173; quod pluralitatis causatorum attestatur maiori potentiae causarum 173; quod omne, quod plurium causa est, melius est habente virtutum ad pauciora etc. 173; quod ratio causae oritur ex ratione potentiae activae 173 (item IV: 32–36); omne, quod est, aut secundum causam vel essentiam vel participationem 201–204; de causis in generali IV: 59; de duplici causa in speciali 59–60; de prima causa sive in universo totali sive partiali 60–61; causarum a suis effectibus quadruplicem exaltationem

Sachregister

17

62–63; prime causarum a suis effectibus exemptionem 63; de immobili causa 65; quid sit fieri ab immobili causa in universo totali 65–66; de fientis ab immobili causa intransmutatione 67–69; causarum mobilium diversificatio 69; de fientis a mota causa transmutatione 72; de ratione proprietatis primordialis causae in generali 188–189; de ipsius traditione in speciali 189; quod omnis causa separata ubicumque est simul et nusquam 191–195; quod amethectum inquantum huius­ modi ab alia causa non subsistit, sed ipsum principium est et causa eorum, quae participant omnium 201; quod omnis seyra in amethectum principium et causam simpliciter sursum tendit 204–209; quod nihil fit sine causa VI: 119–120; quod omnis paternalis causa ipsius est et omnibus largitiva 177; quae sit causa reducens in diis 185; quod omnis intellectus in actu habet rationem causae essentialis VII: 120–121; causae essentialis multiplex condicio 121–122; triplex effectuum prae­ habitio 122–123; causae efficientes sunt in triplici differentia 122–123; de causa prima VIII: 13. Causa essentialis de hac et eius multiplici condicione VII: 121–122; item respice infra ubi Processus III: 12; item V: 187–188. Causa primordialis respice infra ubi Primordialis. Causalis processus respice infra ubi Procedere. Centrum quod lineae uniuntur in centro et, quanto plus recedunt, plus distant ab invicem I: 79. Certitudo de certitudine huius scientiae I: 61–69. Christianae fidei articuli super quid fundantur I: 53. Christiformem finem consequimur secundum Dionysium VIII: 25. Circulare, circulus quod causae non sunt circulo I: 195; quod amor est sicut aeternus circulus secundum Dionysium II: 122; quid sit linea circularis 215–216; differentiae lineae rectae et circularis 216; quod duo motus fundantur super duas dimensiones 216; quid moveatur circulariter 216; quod linea circularis non concernit eiectionem partium, sed recollectionem 216; quod in physicis est vere motus rectus et circularis 216; quod omne procedens conversum circularem habet operationem 217–219; quod sunt maiores circuli et minores 219; item IV: 240–241; item VI: 93–96. Claritas dupliciter accipitur VIII: 233, 247–250.

18

Sachregister

Clavis Theodorus in Clave physicae allegatur frequentissime. Cluo huius termini expositionem I: 37. Cogitativa virtus vel ratio inferior est unus subiecto, sed triplex officio V: 128. Cognoscere, cognitivum cognitivorum modus et condicio IV: 123; quod quadruplex invenitur cognitivum 123– 126; de eorum differentia 123–126; eius, quod est sui ipsius cognitivum, propria ratio 126; de cognitione in generali V: 109–110; de quadruplici cognitione in speciali 110; de cognitione divinali 111; item 114–122 ubi Participatio; gradus multiplices illarum cognitionum pulcherrimi 127–129; item omnis varietas cognitionum animae et officia earum 127–129; qualiter dii et separata sint capibilia et cognoscibilia ab inferioribus et qualiter non 130–131; item de cognitione super mentem et super intellectum, scilicet de caligine ignorantiae 133–135; distinguitur cognitio multipliciter et ostenditur, qualiter diversimode abstrahunt diversae cognitiones 139–140; de cognitione, qua dii cognoscunt et qualiter mutabilia immutabiliter 143–145; item, quod divinae cognitionis primum omnibus est sua essentia et non accipit scientiam a rebus, sed est causa rerum 144–145; cognitionis intellectualis et providentionalis differentiae assignatio 215–216; cognitionis originatio et determinatio VII: 101; quod multiplex est cognitio animae VIII: 136–138; cognitionis animae duplex determinatio 138; cognitionis animae participabilis secundum substantiam et vitam caracterizatio 139. Colligare qualiter ordines deorum medietate colligantur V: 200–204, et quid sit colligatio ordinum in generali et speciali 201–203. Colligere qualiter omne, quod est prime in quolibet ordine, et quodlibet superius colligit in se perfectiones omnium inferiorum I: 142–143; substantia spiritualis colligit formas omnium VII: 173–174. Colobon IV: 26. Commune ubi Universale. Comparatio qualiter dii ad invicem comparantur V: 157–158; item VI: 5 Compares stellae respice ubi Anima VIII: 217–218. Complexio quadruplex proportio complexionatorum III: 95.

Sachregister

19

Compositio quod duplex est compositio componentium rem per se existentem vel per accidens III: 158; quod primus modus est duplex, quia vel contractionis vel plurium adunationis 159; quid sit compositio contractionis 159; quod compositio plurium adunationis est triplex 159, ibi nota subdivisiones de compositionibus constituentibus rem per accidens 160; quod talis est duorum modorum, scilicet quantitativa et qualitativa 160, ibi nota de utroque modo 160; quod inter omnes res homo sit compositissimus tam quoad animam, quam quoad corpus 161; quando compositio sit melior simplicitate et quando deterior et in quibus 163–169. Comprehendere qualiter aliqua diversimode comprehenduntur secundum Alhazen VI: 72–73; item ubi Elementum V: 202–203; Conciliatio affirmationis et negationis in Deo, quae sunt idem re, diversa voce sola V: 87–88; respice infra. Conciliatio contrariorum ex hac ostenditur Deum esse I: 40–41. Concreatio de concreatione animarum respice ubi Anima VIII: 200–204. Conditivum de hoc respice VI: 179–181. Conexio ubi Catena I: 130; de conexione partium universi 130. Consonantia proprietates eius respice ubi Ordo; item Proportio II: 99; item ubi Harmonia. Contemplatio de contemplatione animarum, qua contemplantur deos, et quid ad hoc requiritur VIII: 23–24; contemplationis descriptio et divisio 181–182; de contemplatione secundum Bernardum et quod secundum Richardum duplex est contemplatio, viae scilicet et patriae, et quod prima habet sex gradus 181–182; contemplationis intentae consecutio secundum Dionysium et auctorem De fato et providentia 184– 186; de animarum deos contemplantium ad divinas inferioritate 187; de earundem ad partiales superioritate 187–188. Contemplativus intellectus respice ubi Speculatio. Continuum de continuo processu partium universi I: 135; de continuo ubi Quantitas, ubi Magnitudo, ubi Numerus, ubi Multitudo.

20

Sachregister

Contraria, contrarietas de extremis et mediis contrariorum IV: 241–243. Conversio, conversivum unde oriatur ratio conversivorum ad se ipsa II: 15–16; quod conversivum ad se ipsum habet quattuor condiciones 16–17; descriptio conversivi ad se ipsum 18; quod omne ad se ipsum conversivum incorporeum est 22; conversionis descriptio ponitur 24–25; descriptae divisio subiungitur 25–26; conversivorum ad se ipsa multiplex condicio ponitur 27; quod omne conversivum ad se ipsum habet substantiam separabilem ab omni corpore 31; quod omne se ipsum movens primo est ad se ipsum conversivum 41–42; conversio describitur 201–203; quod est duplex conversio, ad intra et ad extra 203; quod conversio ad extra subdividitur 204; per quid fiat conversio, quia per similitudinem eorum, quae convertuntur, ad ea, ad quae convertuntur 212; de procedentibus et conversivis in generali 214–215; in quibus rebus sint idem processio vel conversio in speciali et in quibus differant 215; quod omne procedens ab aliquo et conversum circularem habet operationem 217–219; quid sit converti secundum naturam 227–229; quod omne tale convertitur ad principium suum 229; quale sit tale principium 229–231, ibi nota de natura universali, quae est prime natura 231; de modo convertendi causata in suas causas III: 13; quod omne causatum convertitur ad suam causam 13; agitur de conversione lucis sive radii corporalis 22, ibi nota de radiatione 22–24; item de conversione radii intellectualis 24–25; de conversione radii supersubstantialis 25–26; quod subsistentium per conversionem prima sunt imperfectissima, ultima autem perfectissima 26; agitur de conversione correspondente contractioni 28–29; item de conversione correspondente intentionis acceptioni 29; quod omnis conversio solum quietatur in assecutione prime boni 29; quod conversio est per tot, per quot et processus 30; quod omnis conversio fit per illa, per quae et processus 30; agitur de eo, quod est ratio conversionis 32–33; de triplici modo conversionis 33; de conversione totali 34–35, ibi nota de gradibus in moventibus desiderium; conversivi ad se ipsum propria ratio 60; quod omne antipostaton est conversivum ad se ipsum 64; conversivorum ad se ipsa duplex modus et condicio 66–67; eorum propria acceptio 67–69; eorum subdivisio 69–70; quod conversivorum ad se ipsa quaedam convertuntur intentionaliter, quaedam essentialiter 69; quod conversivorum ad se ipsa essentialiter quaedam habent respectum essentialem ad corpora, quaedam non, et hoc dupliciter, quia vel convertuntur ad se ipsa se totis totaliter vel se totis non totaliter 69; si secundo modo, sic sunt quattuor gradus conversivorum 70; si primo modo, hoc dupliciter, vel simpliciter vel contracte 70; quod omne ad se ipsum conversivum est antipostaton 71; quod omne, quod secundum operationem est conversivum ad se ipsum, etiam secundum substantiam est conversivum ad se ipsum 73–78; item VI: 97–98; item 185; item VIII: 74. Coordinatio de duplici coordinatione, materialium et immaterialium II: 126; de duplici coordinatione, praedicamentali et essentiali 126–128. Copia ubi Plenitudo. Cor est concausa totius animalis IV: 16, VIII: 105.

Sachregister

21

Corpus, corporeum corporis, corporei, incorporei et corporalis differentiae assignatio II: 19–20; ponitur multiplex acceptio incorporei 20–21; quod omne ad se ipsum conversivum incorporeum est, non corporeum 22; corporis diversa acceptio 30; diversa acceptio corporis 65–68; de comparatione corporis et animae penes superioritatem et inferioritatem 68–69; quod quia corpus ex se non habet actionem, oportet quod ha­­ beat intrinsece continuatorem partium III: 15–20; de corporis duplici acceptione IV: 99–100; quod omne corpus natum est pati secundum se 99–109; de corporis hic intenti descriptione 100; de ipsius in esse constitutione et compositione 100–102; quod omne corpus pati secundum se natum est et agere solum per incorporeum et in virtute eius 108; quod omne corpus est finitum, et plura de corpore 180–183; item de corpore multa 180–183; enumerantur corpora et de corpore divino V: 173–179; respice infra ubi Incorporerum; distinguuntur et enumerantur corpora tam in naturali providentia quam in voluntaria 177–179; corpora immateralia sunt duplicia VII: 55; corporis quo primo anima utitur condicio VIII: 125–126; usus talis corporis explicatio 126; quod corporum quaedam sunt immaterialia, quaedam materialia et haec vel incorruptibilia et corruptibilia 126–130; quod corpus nostrum mortale est factum propter peccatum et de corporibus futurae resurrectionis et statu eorum in prima creatione 127–130; de corporibus immaterialibus et gloriosis respice infra ubi Susceptaculum 232–233. Corruptio corruptionis causae in generali et multiplex modus corruptionis, et quod in diversis diversimode reperitur VIII: 53–57. Counitum VI: 109. Crassum, crassitudo quod in crassiori materia crassiores inveniuntur formae secundum Avencebrol I: 107. Creatio I: 93–95; respice infra ubi Fieri 93–95; respice infra ubi Productio II: 191–198. Creatura Deus et creat diversimode VI: 41–42. Culpa Peccatum. Custoditivum custodes hominibus deputati, qui sint V: 51; de custodia, custode, custoditivo vide multa VI: 158–161 et 172–174; custodes hominibus deputati, qui sint, et officium custodis 172–174. Cynicus de Cynicis philosophis I: 44.

22

Sachregister

Daemon de his vide plura V: 51; item VI: 62–63. Datio, dare, datum, donatio differentia inter dationem et donationem, datum et donum II: 49–50; item de dato et dono 49–50. Delectatio V: 156–157, quod in Trinitate est delectatio. Derivatio, derivare, derivans ponitur derivantis esse aliis multiplex condicio II: 44–46; derivantium esse aliis distinctio 46; quod derivatio est nomen generale ad dationem et donationem 49–50; quid sit derivatio secundum quid nominis et rei, et plura notabilia de derivatione 49–51; derivantis esse aliis duplex condicio 52–53; quod derivans et derivatum sunt idem et non idem 53; quod talia sunt, multiplex probatio 54–55; quod derivans esse aliis est prime hoc, quod tradit 55. Descensus de descensu animarum in generatione, quaere in anima VIII: 220 et 243–245; ibi est de descensu per septem sphaeras 243; item 261–262. Desiderium II: 204; III: 33–35. Deterius quod omne antarkes simpliciter bono deterius est I: 183; item III: 163–169; quod omnia deteriora praesentia deorum subsistunt VI: 60–66, ibi nota plura de malo et pulchra de hoc termino ‘deterius’; quod omnia deteriora praesentia deorum subsistunt 66. Determinatio de fieri per determinationem I: 94–95; respice ubi Fieri; item de determinatione et determinabili III: 52; item 142–143; duplex determinatio potentiae activae 177– 178; de determinatione generis per specialia IV: 50–51; qualiter potentia determinatur per actum 93–94. Deus, divinum de Dei loco infra ubi Locus; quod omnis divinus numerus unialis est V: 33–38; ponitur diversa positio de pluralitate 40–41; quod hoc nomen ‘Deus’ quantum ad primum significatum suum est nomen providentiae 41–42; Dei et deitatis diversa acceptio 41–45; quod a quattuor actibus imponitur hoc nomen ‘Deus’ 43; quod hoc nomen ‘Deus’ quantum ad id, cui imponitur, significat ipsam naturam seu essentiam omnibus eminentissimam 43; quod hoc nomen ‘Deus’ attribuitur supremis naturis 43; qualiter hoc nomen ‘Deus’ convenit prime bono et hoc incommunicabiliter 43; ostenditur deos per essentiam esse 44; quod sunt dii per participationem 44–45; quod Deus, de quo nunc agitur, non est Deus deorum dominus et per consequens est plurificabilis 45; quod omnis deus est unitas per se perfecta et e converso 47–48; ponitur deorum distinctio 50–51; de hoc, quod

Sachregister

23

homines invenerunt artem faciendi deos 52–53; nuncupative dii reprobantur 52–53; quod hic solum intenditur de summis diis, de substantiali, vitali et intellectuali 53–54; de supersubstantialitate prime seu summi Dei 54–55; de supersubstantialitate aliorum deorum et supervitalitate et superintellectualitate 54–55; quod omnis deus est supersubstantialis 55–56; ponitur una regula tantum de Deo 59; exponitur dicta regula et applicatur ad propositum 59–61; quod omnis deus participabilis est excepto uno 65–66; describitur Deus deorum 68; exponitur dicta descriptio 68–69; quod non solum ipse, sed etiam omnis deus inquantum amethectus est principium sine principio utpote ingenitus et imprincipiatus 69; quod quilibet deorum est processus sine variatione et finis sine fine 69–70; quod prime Deus est simpliciter principium et finis omnium absolute 69–70; quod omnis deus est mensura entium 71–73; qualiter res sint in diis in generali 75–76; qualiter sint in eis in speciali, multiplex modus, quo aliquid dicitur esse in diis 77–78; de praeexistentia inexistentium ipsis diis 78–79; de praeminentia proprietatis ipsorum deorum 79–80; de plana intelligentia propositi 80–81; ponitur quintae regulae Trismegisti descriptio cum expositione 83–84; quod quilibet deus est, quo nihil melius in sua intentione excogitari potest 83–84; quomodo concorditer accipitur affirmatio et negatio circa divinam essentiam 85–87; ponitur bonitatis distinctio supersubstantialisque bonitatis propria ratio, secundum quam omnis deus subsistit 87–88; duplex huius nominis ‘Deus’ acceptio 90–93: quod quidam sunt dii per naturam, quidam per gratiam 92–93; subdivisio naturalium deorum 92–93; quod Deus deorum tradidit diis naturalibus regendum mundum visibilem et invisibilem 92; nota pulchram auctoritatem Anselmi de hoc 92–93; qui dicantur dii per gratiam 93; quomodo omnis deus habet totis providere 101; quod providentia primitus est in diis 103; divini distinc­tio per tria 105; ponitur membrorum prosecutio 105–106; prosequitur specialiter de divino secundum essentiam 106– 107; de ratione producendi omnis divini 108; de potentia ipsorum divinorum 108; quod potentia deorum est omnium obtentiva 108; de potentia uniali ipsorum divinorum 109; de cognitione in generali 109–110; de quadruplici cognitione in speciali 110; de cognitione divinali 111; ponitur triplex cognitio divini per essentiam 114–116; quod omne divinum providet essentialiter, universaliter et impausabiliter 116; quod ex qualibet harum oriuntur aliae 116–117; quod omne divinum et providet secundis et ereptum est ab his, quibus providetur 116–117; enumerantur cognitiones et determinatur cognitio deorum 139–140; de cognitione deorum in generali 139–142; item determinatae cognitionis quadruplex condicio 141–142; quod omnis deus cognoscit partibilia impartibiliter, temporalia intemporaliter, transmutabilia intrasmutabiliter, contingentia necessarie 143–145; item, quod cognoscunt omnia unialiter 145; ponuntur quaedam proprietates lucis in generali 147; ostenditur eas inveniri in natura divinali 148; quod, sicut prime Deus habet naturam lucis ita, quod est lux fontana omnium, ita quilibet deus se habet proportionaliter respectu sui ordinis 149; de causali deorum processu et derivationis plurificatione et de propriae hypostasis conservatione 149–151; quod omnis deus a quocumque inceperit ordine etc. 151–152; ponitur et exponitur regula Trismegisti: Deus est, ex quo est, quidquid est, non partitione, per quem est, in quo est, cum commento 154–157; expositio huius verbi: ‘Ex quo omnia’ etc. 154; quod deus ibi acceptus non implicat prime Deum 157; de toto, totali et totalitate in generali 157; de comparatione deorum ad invicem in dictis condicionibus in speciali 157–158; quod omnis deus totalior, qui uni propinquior 157–158; quod omnis deus, licet sit totus et totalitas absolute considerata, tamen primus est tota-

24

Sachregister

lissimus et prime uni propinquissimus, alii vero minus totales 158–159; de simplicitate et eius multiplicitate et maxime simplicis primitate 161–163; quod omne divinum est simplex, sed prime Deus est simpliciter simplex 162–163; quod omne divinum est prime simplex et sic sufficientissimum et optimum 163–164; quid sit in diis participatio activa et passiva 166–167; quod dii praecedunt omnia quaecumque se participant 166–168; quid sit propinquare diis vel removeri 167–168; quod omnis deus a propinquioribus participatus participatur immediate 168; deorum participationis duplex modus et condicio, et hoc ut sumitur declaratio 168– 170; quod omnis deus a remotioribus participatus participat per media vel plura vel pauciora 170; enumerantur corpora in generali 173–177; quid sit deificatio et unde fiat 177; agitur de corpore divino in speciali 177–179; ponitur homo deificatus pro exemplo 178; secundum quid intelligantur divina 178; quomodo homo efficitur deus 179; nota pulchram auctoritatem Bernardi, et quomodo Deus erit omnia in omnibus 179; item omnis causa convertitur in Deum, et quomodo applicantur dicta de microcosmo ad macrocosmum 179; quod talis deiformitas sibi inexistit ex natura animeali 179–180; enumerantur animae 180; ponitur condicio divinarum animarum et declaratur ipsarum deificatio 180–181; enumerantur intellectus 182; ponitur divinorum intellectuum condicio 182; quod intellectus fit divinus ex participatione divinae unitatis 182–183; quod unum est ex se Deus, intellectus divinissimus, anima divina, corpus deiforme 182–183; ponitur ordinis divini distinctio 186; divini ordinis per participationem propria condicio 187; quod omnis ordo divinus per participationem distinguitur per prima, media et ultima 187; quod omnis divini ordinis prima magis exempta sunt etc. 189; quod nulla operationum passivarum pertinet ad deos 195; qualiter omnes dii recipiant essentias suas a prime Deo 195; quod omnis deus habet in se virtutem activi principii, et quae sit operatio propria cuiuslibet dii et prime Dei et primo dei 195; quod sicut in intellectibus, ita in divinalibus est interior respectiva transfusio 196–197; quod in prime deo est duplex operatio: interior, scilicet respectiva, et exterior causalis, ita est in quolibet deo proportionaliter 196–197; de Trinitate personarum in prime Deo et tribus respectivis in aliis 196–197; quod nihil digne dicitur de prime Deo 197; quod omnis deus est actus se ipso et in se ipso per essentiam 197–198; quod interior emanatio praecedit ordine naturae exteriorem 196–198; quid vocetur ordo deorum, et quod accipitur dupliciter 200; de ipsorum ordinum a suis principiis originatione 200–201; quod omnes deorum ordines medietate colliguntur 200–204; de eorum in sua principia reductione 201; de ordinum deorum colligatione in generali 201–202; quod ipsa colligatio sit per medietates in speciali 202–203; ostenditur omnis dei existentia 206–207; ostenditur omnis dei condicio inquantum est unitas in productis 206–207; quod omnis deus bonitas est unifica et unitas bonifica 206–209; bonitatis deorum ostensio et quod elicitur ex multis 207– 208; quod quilibet deus est principium alicuius universitatis sive totalis sive partialis 207–208; quod bonitatis dicitur de diis dupliciter, scilicet per negationem et relationem 208; effectus ipsius bonitatis propria ratio 209; quod effectus bonitatis est unificatio 209; ostenditur existentia deorum in generali 209–210; item cuiuslibet eorum in speciali 210; ponitur differentia ipsorum deorum ad omnia existentia in universo totali 210; de simpliciter unius prime Dei 211; de simpliciter boni ostensione 211–212; quomodo omnes dii differant a prime Deo 212; quod summus Deus in infinitum supereminet omnibus diis 212; de quibusdam proprietatibus intellectus in generali 214; de intellectu divino in speciali 214–215; quod omnis divinus intellectus intelligit ut intellectus, providet autem ut deus 214–218;

Sachregister

25

de eius diversa consideratione in universo totali 215; ponitur cognitionis intellectualis et providentionalis differentiae assignatio 215–216; istarum cognitionum distinctio 216; ibi nota tunc intentionem elementi 217; de unitate in generali 220– 223; de unitate divina in speciali 223; quod divina unitas est deus per essentiam 223–224; quae sit divina unitas in universo totali 224; de mediata et immediata participatione 225; de distinctarum et determinatarum unitatum a determinatis immediata participatione 225; de unitatis divinae ab uno genere entium participatione 225–226; de edeificati propria ratione 226; de passiva extensione 226–227; quod omne edeificatum ad unam extenditur unitatem 227; quod quot sunt participatae unitates, tot sunt participantium entium genera 229; quod omnis deus est totus VI: 3–5; quod dii recipiunt in totalitate comparationem 5–6; quod deorum quidam sunt propinquiores prime Deo aliis 6; quod divina proprietas accipitur tripliciter 24; quod participantia ipsa proprietate divina et deificata diversantur 25–26; quod tres sunt gradus omnium divina proprietate participantium 26–27; quod dii tenent summum gradum inter deificata participantia divinitate et sunt deifici 26–27; de diversa participatione deificationis 26–27; quod inter deos est unus, primus, summus et supremus 29; recolliguntur proprietates omnium participantium in generali 33; ostenditur differentia inter participantia divina proprietate et divinis unitatibus in speciali 34; quod participantia divinis unitatibus sunt unita 34; ostenditur inceptio participantium divinis unitatibus 34–36; quid sit primum divinis unitatibus participantium 34–37; ponitur eorum mediatio 36; item eorum terminatio 36–37; Deus est principium omnium, medium et finis et creatura et creat 42; Dei definitio pulcherrima 63. Dilectio ubi Amor. Diligibile ubi Amor, Amabile. Dimensio de primarum regularium dimensionum origine II: 215–216; de motuum simplicium in eis fundatione 216–217. Discretio unitiva respice infra Unitio. Dispersio respice infra Indispergibile. Dispositio multa significat VI: 75–77. Dissolutio de dissolubili et indissolubili respice infra ubi Indissolubile. Distantia quod maior et minor distantia a prime bono est causa perfectionis maioris et minoris I: 144.

26

Sachregister

Distinctio quod est distinctio rerum et rationum I: 72; quod secundum eum actus separat et distinguit 72; quomodo unum et idem cadat in distinctionem 72; quid sit originalis ratio omnis distinctionis 72; quid sit prima ratio distinguendi secundum Aristotelem 72–73; quod in uno removetur distinctio et in multo ponitur 73; quid sit causa distinctionis secundum Platonem 73–74; quod potentiale secundum eum distinguitur per actuale et actuale per potentiale 74; quomodo principiatum sit distinctum et a quibus 74; distinctio universitatis in tria secundum Dionysium VI: 107. Diversum est esse et id, quod est I: 83. Dominus, dominatio definitio dominationis secundum Dionysium I: 181. Domus Dei I: 18. Donum respice ubi Datio V: 154–157. Dotes VIII: 232–235 de dotibus corporis; respice Anima 232–238, 247–256. Dubium dicitur quasi duvium V: 128. Duratio rei intelligitur dupliciter III: 101. Dux ubi Princeps VI: 106; item de duce exercitus 106–107.

Ebullitio ubi Vita IV: 219–220; item ubi Qualitas; item VII: 139–140. Edeificatum respice infra ubi Participare V: 227–228. Effectus ubi Causatum et Causa III: 3–12 et 148–154; de effectibus et qualiter intentiones subordinate se habeant in effectibus IV: 35; item 59–63; ubi Causatum et Causa 91–97 et VI: 122–123. Elementa respice ubi Sphaera; item ubi Corpus; exponitur li ‘elementum’ IV: 180–181; de elementis catholicis et aliis usitatis invisibilibus V: 173 (item plura de hoc

Sachregister

27

VIII: 247–248); de conexione istorum et qualitatibus eorum 202–203; item VII: 202. Emanatio II: 47–51; 182–184; V: 196–197; VI: 132–133; respice Deus. Emicare V: 147–148; item ubi Lux, respice infra. Ens quod ens secundum Aristotelem est prima omnium intentionum I: 72; quomodo modi entis originantur ab ente 73; quod aliter accipitur ens et unum apud Platonem et apud Aristotelem 74; quod ens transcendens secundum Aristotelem non habet esse extra animam 74; quod ens, bonum, unum sunt res ratae in natura secundum Platonem 74; quod bonum et unum est super omnia entia 74; assignatur differentia entis et boni 185–188; ponitur entis in eo, quod ens, sextuplex acceptio 188–189; quid sit dicere ‘omnia entia’ 189; quod omnia entia procedunt ab una causa 192–194; de principii et causae primae omnium entium propria intentione et nominatione 199–203; quod omnium entium principium et causa prima bonum est 205–206; quod ens accipitur tripliciter, scilicet generalissime, generaliter et specialiter II: 3–4; quod necessarium sit ponere triplex ens, scilicet secundum causam, secundum existentiam et secundum participationem 4–5; de principiorum formalium entia constituentium diversa ratione 5–6; excluduntur errores circa mobilitatem vel immobilitatem entis 6; ponitur diversa acceptio mobilitatis et immobilitatis entium 6–8; quod omne ens aut est motum aut immotum 8–9; de ente et eius divisione III: 31; de ente, ut includit vitam et cognitionem 31–32; de ente, ut excludit utrumque 32; entium divisio IV: 67–69; item V: 125–127; quod ens participans est diversum re et intentione a bono et infinito, et ponuntur probationes VI: 25–26; quid sit medium inter enter ens et bonitates 26; de entis in proposito propria significatione 27–28; de ipsius significationis ratione 28; quod omnes dii possunt vocari entia 28–29; quod prime infinitas est superior prime ente 29–30; quare per se infinitum vocetur ens 35–36; quae res dicantur non esse et esse et quare 36. Enter entia IV: 138–139, 146–148, 150–152. Epulatio de epulatione animarum VIII: 218–219. Esse quod est et quo est I: 83–84; omne, quod est, aut secundum causam vel essentiam vel participationem III: 201–204; esse in: infra In; ibidem de esse in diis V: 75–78; quae res dicantur esse et quae non VI: 36. Essentia differentia essentiae, substantiae et individui III: 113; essentia non habet partes IV: 51; de essentiae propria ratione 66–67; quod omnis essentia, in eo quod huiusmodi, est intransmutabilis, et quod est aeterna 67–69; de essentia prime boni et eius intransmutabilitate 68–69; ibi nota Anselmum 68–69; entium divisio 69.

28

Sachregister

Essentialis causa respice ubi Causa. Ex expositio huius verbi: ‘Ex quo omnia’ etc. V: 155. Exaltatio exaltationis descriptio IV: 61–62; quadruplex exaltatio causarum a suis effectibus 62–63; prime causarum a suis effectibus exaltatio vel exemptio 63. Exemplar exemplar primum et exemplatum sunt unum I: 119; IV: 224–225; item ubi Idea; exemplar est anima sensibilis VIII: 116–121. Exemptio de maioris et minoris exemptionis propria ratione V: 187–188; de primorum intra ordinem ad proxime subsequentia in exemptione comparatione 188; quod omnis divini ordinis prima maiori modo exempta sunt etc. 188; de providentia exempta VI: 45–51; de exemptis potentiis 126. Exercitus VI: 106–107. Expressiones sigilli qualiter participant sigillo archetypo I: 86; VIII: 22. Extrema contrarietas IV: 241–242. Extrema entium III: 139; item V: 5–6 in Participare. extrema ordinis III: 184; item V: 202–203.

Facere quod summum bonum facit perfecta et integra bona I: 160; quod homines invenerunt artem faciendi deos, et de diis factitiis V: 52–53. Fatum ubi Providentia VI: 46–48. Fecundum VI: 163–168; item ubi Intellectus VII: 141. Felicitas de felicitate II: 175.

Sachregister

29

Fieri accipitur large et stricte I: 92; quid sit fieri large acceptum 92; quid sit fieri strictius acceptum 93; quod quoddam fieri est processus de nihilo ad actum, quoddam vero de actu in potentiam, quoddam vero de potentia ad actum, et hoc sive de potentia receptiva sive incohativa 93; si receptiva, illa est triplex: vel ad actum substantialem vel accidentalem vel formam perfectionalem 93; quod illud, quod simpliciter fit, aut fit per creationem aut determinationem aut generationem 93; quale fieri sit per creationem, quale per determinationem, quale per generationem 93–95; qualiter taliter fientia fiant unum 95–96; quod fientia unum indigent factore 95–96; quomodo unius participatione fiant unum, quae fiunt per creationem, determinationem et generationem 97–99; ibi nota de principiis determinationis et generationis 97–99; de fieri per creationem et informationem II: 192–194, respice infra ubi Productio; de fieri in generali IV: 65; de immobili causa in speciali 65; quid sit fieri ab immobili causa in universo totali 65–66; de fientis ab immobili causa in­trans­mutatione 67–69; de fientis a mota causa transmutatione 69–72 de fieri in generali 91; de principiis requisitis in eo, quod fit, scilicet in ente naturali 92–93; de eo, quod fit in universo corporali 93; eius, quod fit et est in ultima sui dispositione ad formam triplex acceptio 93–94; eius, quod fit actu per aliquem actum intrinsecum duplex potentiae ratio 93–94; quod omne, quod fit, ex duplici fit potentia 97–98; de eius, quod fit, diversa acceptione, et de hic intenti propria ratione 133–134; de eius, quod semper fit, intentione 134–135; de potentia fieri in generali 135–136; de talis fieri finitate vel infinitate in speciali 136–137; quod omne, quod semper fit, infinitam ipsius fieri habet potentiam 137. Filius ubi Pater VI: 136–137. Finis, finalis causa quattuor descriptiones finis II: 91; quattuor descriptiones finis et applicatio eorum 91; quod unitas habet rationem causae finalis 91–93; quattuor descriptiones finis, et quod unitas habet rationem finis 120–121; quod imparticipatum habet rationem causae finalis, elicitur ex illis quattuor descriptionibus 121; item ubi Natura 220– 231; agitur de finis diversa significatione IV: 150–151; de finis hic intenti propria ratione et condicione 151–152; item ubi Finitas. Finitas, infinitas de finis et infiniti, ut hic sumitur, designatione IV: 151–152; quod omne enter ens ex fine est et infinito 152; quod omnibus ex finitate et infinitate constantibus praesubsistit secundum se prima finitas et prima infinitas 155–156; agitur de finitate et infinitate et de infinitatis et finitatis ad omnia primitate 156–157; de ratione finitae potentiae 159; potentiarum finitarum ad invicem differentiae assignatio 160–161; quod finita ad infinitam causaliter subordinatur 161; quod omnis potentia aut finita est aut infinita 161; item infra ubi Infinitas, Infinitum; Deus est finis sine fine V: 68. Firmamentum quid sit V: 174. Flos intellectus est unum animae V: 178.

30

Sachregister

Flores quod Filius et Spiritus sanctus sunt flores deigenae deitatis secundum Dionysium VI: 136. Flumen infra ubi Fons. Fluxus, fluere quod sicut in fluxu umidi corporalis sunt tria, ita in fluxu fluminis divinalis II: 48; quod fluentia ab aliquo colliguntur circa suam originem 133; de fluxu imaginario puncti mathematici et antarkici 215–218; quod fluentia ex ipso fluxu per principium fluxus acquirunt novum modum essendi 217; quod est fluxus realis processionis 217; quod simplex emanatio vocatur fluxus per philosophantes 217; quod talis fluxus semper est in fieri 217; quod fluxus activus dicebatur productio 217; quod punctum fluens in toto fluxu est idem per essentiam 218; quod facit circulum sine principio et sine fine 218; item de fluxu spiritualium VII: 125 Fons, fontale quod summum bonum est fons omnis boni I: 158; quod post fontem bonorum sunt multa bona, quae manent in indicibili fontis 160; quis sit primus fons omnis boni 169; quod fontes sunt supermanantes et exuberantes, primus simpliciter, alii modo suo 169; qui sint secundarii fontes 169–170; anima est fons motus II: 34; quod anima est fons vitae et plura ibi de fonte secundum Macrobium 33–34; quid sit fons primarius 47; quod talis fons est fons numinis, luminis et fluminis 47; quod pater est fontana deitas 47; quod bonum est radius fontanus 47; de principalissimo fonte aquarum 47; quod ex fonte totum flumen principaliter manet 47; quomodo omnia redeunt in suum fontem 47; quod sol est fons luminis corporalis 48; quod divina causa est fons omnium bonorum 48; quod est dare fontes secundarios 48; quod tales vocantur aliquando numina, lumina et flumina, et quare 48; quod superprincipalis fons non est nisi prime bonum et est simpliciter superplenus 48–49; quod secundarii fontes sunt pleni et superpleni diversis respectibus 49; quod fontes lucis intellectualis et corporalis sunt obscurae imagines primae lucis III: 17–18, ibi nota plura de luce seu de fonte luminis; quod fontes lucis intellectualis et corporalis sunt obscurae imagines primae lucis 18; fontalis originis originatio IV: 186; fontalis originis multiplex condicio 186–188; quod anima est fons vitae et plura ibi de fonte secundum Macrobium 236; de fonte luminis sive radio fontano V: 149; quod omnis deus est sicut fons luminis 149. Forma, formale de formalissima intentione secundum Aristotelem I: 77; quod talis intentio non habet esse extra animam 77; quid sit de ratione formae 96; quod forma est actus et lumen et splendor primi 96; quod motus materiae ad formam est propter desiderium primi esse 96; proprietates formae sunt, quod est substantia, unitas etc. II: 131; formae radiosae ubi Radius; de formis animatorum III: 49; item de formis 94–95; de formis naturalibus et perfectionalibus et plura alia respice infra Potentia IV: 91–93; item V: 27–31; forma dicitur dupliciter, scilicet ab informando et a foris manendo, et secundo modo convenit Deo VI: 52–54; item proprietates forme 54.

Sachregister

31

Fruitio animarum respice ubi Epulatio VIII: 218–219.

Generatio, generativum quod quaedam fiunt per generationem I: 95; ex quibus principiis fiat generatio 95; quae educuntur in actum per generans 95; de processu potentiae ad actum per viam generationis II: 126; quod materia prima est subiectum primum generationis 126; generationis diversa acceptio 144; generationis hic intentae expressio 145; modus procedendi ipsa perfecta in generationem 145–146; quod omne citra simpliciter primum aliquid intendit per sui processum in generationem causalem 148–149; quod sic conatur ad simpliciter primi imitationem 149–150; quid moveat perfecta ad generandum 149–150; quod processus originalis modo naturae dicitur ‘generatio’ III: 37; duplex descriptio talis generationis 37; secundae descriptionis expositio 39; quod generatio est in prime bono 41; adducitur ad hoc ratio et auctoritas notabilis Dionysii, Hermetis et Sibyllae 42; respondetur ad instantias 43; generationis diversa acceptio 109–110; quod in prime bono talis generatio est suppositi active et passive 110; hic intente descriptio 110; quod quidquid mensuratur secundum tempus est generatio 110–111; de genito et ingenito IV: 201–202; quod calores generantur ex caloribus stellarum VI: 86; quod tales generant species animalium 86; quae sit talium calorum mensura 86; quod proprietas divina dat se ipsam demissioribus ad generationem 86; de generatione divina in generali 140–141; de ipsius generationis distinctione in speciali 141; de generatione duplici, scilicet originali et causali 141–142; quid sit generativum deorum in universo totali 142; de vitae generativo 165–166; quod prime vita est vitae generativa in universo totali 165–167; quod zoegena idem est, quod vitae generativa 165–168; de generativo in generali 166. Genitor, genitum V: 68–69. Genus quod tria requiruntur ad coordinationem generis II: 126; quod nomen generis magis significat formam quam materiam 127; quomodo vere et proprie accipitur ratio generis 127; quod species participat genere 127; quod ipsorum generum quanto aliquid est superius, tanto potentialius 127; quod generalissimum est potentialissimum 127; generis diversa acceptio et generis hic intenti propria ratio V: 227–229; quod quot sunt participatae unitates, tot sunt participantium entium genera 229–230. Germen I: 76; III: 141. Gilbertus Porretanus allegatur I: 83. Gradatim constituta quae sint II: 81.

32

Sachregister

Gradus quod in natura intellectuali sunt tres gradus II: 70; quod tres sunt gradus perfectorum 142; gradus multifarii entium seu intentionum IV: 211–215; respice Participatio; de diversitate graduum in bonitate VI: 111–113. Gratia II: 50. Gregorius Nazianzenum allegatur I: 3, 218; VIII: 117, 129. Gregorius Nyssenus libro De homine allegatur de definitione animae contra Aristotelem VIII: 32–34; item de concreatione animarum 201–202; item de susceptaculis animarum. Gubernare, gubernatio de rerum conditarum gubernatione I: 40.

Habitare in prothyriis Dei II: 159. Habitatio animae ubi Anima VIII: 232–238. Habitudo, habitudinata quod habitudo primae causae ad suum proprium et primum causatum non est per se sicut bona apud nos I: 140; rerum distinctio in absoluta et habitudinata II: 15; quod omnia sunt concreta quibusdam modis habitudinalibus 15; quod absoluta non concernunt habitudinem 15; rerum divisio in absoluta et habitudinata III: 36; differentia earum ad invicem 36; quod absoluta et habitudinata de se invicem praedicantur 36; quod habitudinatum capit realitatem suam ex termino IV: 3–5; quod respectus est habitudo vel ordo rei 3–5; condicio eius, quod habet per se habitudinem ad aliquid 4–6; habitudo est appositio ad esse V: 121–124. Habitus quod Plato et Aristoteles in habitibus scientialibus et sapientialibus non concordant I: 65; ponitur intentio Aristotelis circa habitum sapientialem 65–66; quod habitus sapientiae divinalis eminet super habitum metaphysicae 65–69; ponuntur habitus sapientialis condiciones 66; quod habitus istius scientiae excellit omnem habitum non solum scientiarum, sed etiam intellectus 67. Harmonia nota de hoc Theodorum et Hermetem II: 178; item VI: 105, 108. Hebdomades regulae Boethii De hebdomadibus exponuntur I: 83–84; item 157.

Sachregister

33

Hermes Latine dicitur Mercurius Logostileos, id est verbum perfectum V: 192; regulae Hermetis exponuntur VI, I: 84; I, III: 42; XI, 58; VII, 68; V, 83; XVI, 133; XXIII, 135; XXI, 137; XXII, 154; III, VI: 3–4; quare Hermes dicatur Trismegistus, respice infra Trismegistus. Hierarcha, hierarchia I: 177–184; respice ubi Antarkes; definitio hierarchiae VI: 82; ibi est de actibus hierarchicis 82–85; item de actibus hierarchicis ubi Purgare, ubi Perficere, ubi Illuminare. Homo medium tenet in partibus universi III: 161; quod homo est ad imaginem Dei, in primo homine omnes creati sunt VIII: 127; respice ubi Imago. Humana natura respice infra ubi Natura IV: 54–57; item VIII: 247–256. Hylen VII: 164; de hoc quod anima sentit sibi influente ylen VIII: 221. Hypostasis III: 56–57, respice ubi Persona.

Icos icona est similitudo imperfecta II: 212. Iconice est anima intelligibilia VIII: 119–121. Ideae V: 27, 75–81; item definitiones idearum secundum Platonem, Macrobium, Senecam, Hermetem, Augustinum, Dionysium VII: 160–165; ibi vide multa de hoc 160– 170; item 178–179; item respice infra ubi Species. Idem, identitas de identitate rei et intentionis et identitate rei, non intentionis I: 83–85; quod idem multas habet significationes 221; quod tripliciter aliquid est idem alteri secundum Dionysium II: 100. Idolum vide de diis superstitiosis et factitiis V: 40–41 et 52–53; item de idolis animarum, quae dicuntur indalmata V: 21, VIII: 34–35, 85. Idolum animae id est anima, quae extenditur et dividitur secundum exstensionem et divisionem corporis VIII: 34–35 et 85.

34

Sachregister

Idoneitas, idoneum quod omne idoneum participare participabit VI: 67–68; quod dii omnibus, quae idonea fuerint, assunt 56, 66–68. Ignis in sphaera sua non videtur VII: 38–39; item ignis per omnia vadit 39. Ignorantia quae est melior omni cognitione V: 135. Ignotum quod primum est simpliciter ignotum V: 133–135. Illuminatio anima infimo gradu illuminatione Dei participat VIII: 100–101. Illustratio quod illustrationes superiorum supponuntur traditionibus inferiorum IV: 32–34; item VII: 16–18. Imaginatio, Imaginativa virtus respice ubi Cognitio. Imaginarium de fluxu imaginario mathematici puncti ad constituendam lineam rectam et circularem II: 216–217; quod sicut invenitur imaginarius fluxus puncti mathematici, ita similitudinarie est in antarkicis 216–217. Imago quod imago est similitudo perfecta II: 210; quod imago dicitur quasi imitago 210; quod imago invenitur in corporalibus vel apparenter vel existenter, et hoc sive in artificialibus sive in naturalibus, et hoc sive in viventibus sive non 210; quod 48 imagines sunt in octava sphaera secundum Chaldaeos 210; quid sit talis imago 210–211; de imagine in spiritualibus 211, ibi nota, quod angelus est imago Dei; item, quod homo est ad imaginem Dei 211; ponuntur condiciones imaginis 211; quid sit imago in spiritualibus 211; quod imago primo invenitur in bonitatibus 211–212; quod icos vel icona est similitudo imperfecta 212; quod lux corporalis est obscura imago dei III: 18; item ostenditur de luce intellectuali 20; de imagine trinitatis quae est in intellectu 68; quod natura humana est imago Dei IV: 54–56; quod sol est obscura imago Dei V: 148; quod Filius est imago Dei 156; quod intellectus in actu per essentiam sit imago Dei VII: 175; item quod angelus sit Dei imago 175; de imagine et eo, quod est ad imaginem VIII: 21–23; quod omnis anima est ad imaginem Dei 22–23; item quod anima sit imago Dei, ostenditur 79–82. Imitari quod omne perfectum imitatur primum omnium principium II: 149; item Ars, Natura 226; item de imitatione Dei VI: 40; item ubi Perfectum.

Sachregister

35

Immaculatum VI: 169–170. Immaterialis est anima VIII: 42–44; item de corporibus immaterialibus VII: 38–39; item Intellectus VIII: 46–50; item corpus gloriosum 232–233. Immediatum immediate Deus operatur omnia IV: 225–228; VI: 55; de mediata et immediata participatione V: 168–169, 225–226. Immittere de hoc, quod aliquid immittit participanti IV: 115–116; item quod per hoc adest sibi 116. Immobile, immobilitas, immotum quod omne ens aut mobile est aut immotum II: 8–9; item errores circa mobilitatem et immobilitatem entium 6; item, qua ratione diversa dicuntur immobilia 8; de immobili causa et eo, quod fit ab ipsa IV: 65–66; quod intransmutabilem habeat essentiam 69; item infra ubi Motus. Immortale, immortalitas rationes de immortalitate animae II: 33–37; immortalitatis triplex acceptio IV: 235–236; eius propria descriptio et subdivisio 236–237; ipsius ad perpetuitatem habitudo 237–238; item ubi corruptio VIII: 44–46. Impartibile impartibilis et simplicis convenientiae et differentiae assignatio III: 89–90; quod omne antipostaton impartibile est et simplex 89–92; impartibilis propria ratio 90; quod intellectus omnis est impartibilis VII: 109–118; de impartibilitate omnium VIII: 42–57; quod anima est medium impartibilium et partibilium 85. Imparticipabile imparticipatum accipitur tripliciter II: 112–113; item describitur, prout hic sumitur 113–115; quod imparticipatum habet in se ipso et a se ipso superplenitudinem propriae bonitatis 113; quod imparticipata nec habent principium nec finem 114; quod imparticipatorum quoddam est tale simpliciter et absolute, et hoc est unicum tantum 115; quaedam sunt imparticipata respectu suorum ordinum, quos instituunt, et talia multiplicantur 115; item, quod talia habent superplenitudinem et plenitudinem 115; de fecunditatis imparticipati propria ratione 115; quod omne imparticipatum vel est bonum derivans vel potentiam vel esse vel vitam etc. 115; quod omne imparticipatum habet condiciones derivantis esse aliis ex propositione 18 115–116; quod omne imparticipatum est in sua potestate et sic potens 116; quod potentia imparticipati est in duobus manifesta, scilicet in virtutis efficacia et causatorum oboedientia 116; quomodo ab imparticipato producantur diversa 117–119; quod instituta a prime imparticipato non sunt proprie participata, sed in quibusdam participantia 118; ponitur condicio imparticipatarum essentiarum 119; quod participatae hypostases ad imparticipatas essentias eriguntur, quae habent rationem finis et principii 122; de participati ad imparticipatum imitatione 134;

36

Sachregister

de participatorum in imparticipato collectione 134; de participati ad imparticipatum submissione 134; de imparticipati et imparticipabilis differentiae assignatio III: 187; ponuntur primae imparticipabilis condiciones 187–188; exprimuntur alia imparticipabilia in summa 188; colligatio participatorum ad imparticipabilia 190; de intellectu imparticipabili VII: 24–25; de anima imparticipabili 31; de intellectu imparticipabili 51 et 101–103. Impassibile quod omne antarkes est impassibile I: 172; respice infra ubi Passio; susceptaculum animae est impassibile VIII: 237–238. In quid importetur per li ‘esse in’ in generali III: 47; de ‘esse in’ 47–49; quod omne, quod est in alio, producitur ab alio 47–54; quod omne in se ipso ens est antipostaton 47–54; de modis ‘essendi in’ in speciali 48; de li ‘esse in alio’ sub ratione formali 48; ibidem, quod omnis forma informans habet esse in alio 49; quod ens in alio, cum quo ponit in numerum, requirit causam ad sui institutionem 51; quod non ponens in numerum requirit determinans 51; existentium in se ipsis multiplex condicio 52; existentis in se ipso descriptio 52–53; existentium in se ipsis gradualis expressio 53; plura de ‘esse in’ et qualiter Deus est in omnibus IV: 224; VI: 54–55. Incorporeum II: 19–22; respice supra ubi Corpus; incorporei multiplex acceptio IV: 104–105; incorporei constitutio et subdivisio 105–106; quod incorporeum est operosum, sed patitur propter communionem ad corpus 108; incorporeorum diversa condicio 118–120; incorporeorum ad se ipsa conversivorum propria ratio 120; quod omnis forma pure incorporalis, quae est vere quid incorporeum, est conversiva ad se ipsam 120–121; incorporeorum in eo, quod participata, propria ratio 121; quod omne incorporeum ad se ipsum conversivum ab aliis participatus, separabiliter participatur 121; de incorporeitate motoris caeli 182–183; de anime incorporeitate et multa corporeo et incorporeo VIII: 30–40; item vide ubi Corpus supra. Incorruptibile incorruptibilis distinctio III: 85–86; incorruptibilis propria ratio 86–87; quod omne antipostaton incorruptibile est 87–88; item ubi Corruptio. Indispergibile nota, quod dispersio removet a substantia I: 222; quod omne antipostaton indis­ pergibile est III: 94–98; dissolubilis et indissolubilis propria intentio 94–98; dispergibilis et indispergibilis duplex expositio 96–97; quod omne antipostaton indissolubile est 97–98. Individuum differentia inter essentiam, substantiam et individuum III: 113; de individuo IV: 50–58; item 59–63 quod individuum habet partes post totum; item 128–129. Indivisibile quod ars in se indivisibilis est, sed extensa per instrumenta efficitur divisibilis VII: 143.

Sachregister

37

Inesse in diis qualiter aliqua dicantur esse in diis multis modis V: 75–78. Infernus V: 177. Infinitum, infinitas quod infinitum potentiae est infinitius infinito I: 80; agitur de potentia essendi in generali IV: 130–131; quod omne ens semper infinitae potentiae est 130–131; de ipsius finitate vel infinitate in speciali 131; infinitas est proprietas principiorum 131; de eius, quod fit, finitate vel infinitate 136–137; quod omne, quod semper fit, infinitam ipsius fieri habet potentiam 137; ponitur infiniti diversa acceptio 139–140; infiniti secundum quantitatem sive continuam sive discretam ab enter ente exclusio 140; infinitatis enter entis modus et condicio 141; designatio infiniti prout ibi sumitur 151–152; quod omne enter ens ex fine est et infinito 152; de infinitate et de finitatis et infinitatis ad omnia participantia primitate 156–157; de ratione infinitae potentiae in natura specifica 158–160; quod omnis finita potentia ex infinita subsistit 160–161; quod infinita potentia subsistit ex prima infinitate 160–161; finitarum potentiarum ad se invicem ponitur differentiae assignatio 160–161; finitae ad infinita causalis subordinatio 160–161; infinitae ad primam infinitatem reductio 161; de multitudine infinitarum potentiarum 164; quod omnis multitudo infinitarum potentiarum ab una prime infinitate exorta est 164; ostenditur prime infinitatis modus et condicio 164; ipsius ad prime unum immediate subordinatio 164; infiniti duplex acceptio 167; hic intenti modus et condicio 167–168; eius ad entia determinatio 168; de habitudine eius respectu superiorum 169; item respectu sui ipsius et inferiorum 169–170; infinitas distinguitur 172–173; unum membrum deducitur 173–174; quod omnis perpetuitas est infinitas et non e converso 175; item de prime infinito 175; de finito providentiae 176–178; enumerantur infinita 178; ostenditur eorum intensio et remissio 178; quod quanto potentia est unitior, tanto infinitior 178; quod prima infinitas est uni propinquior 179; de potentiae motivae motoris caeli quiditate 183; de ipsius infinitate et incorporeitate 183; quod omnis corporis finiti potentia infinita existens incorporea est 183; quod omne enter ens est ex fine et infinito propter primum ens 217–218; quod infinitas sit medium inter enter ens et unitates VI: 29. Informatio II: 191–198; item ubi Productio IV: 32–36. Ingenerabile, ingenitum ingenerabilis multiplex acceptio III: 80–81; ingenerabilitatis triplex ratio 81–82; quod omne antipostaton est ingenerabile 80–84; item IV: 201–202. Inniti quod antipostaton nulli ut fulcienti innititur III: 44. Innominabile respice infra ubi Nomen. Instrumentum respice ubi Ars; respice ubi Operatio IV: 225–227; VI: 55.

38

Sachregister

Intellectus, intellectuale, intellectivum, intelligere, intellectio quod omnis intellectus in actu per essentiam et sic separatus et impassibilis est absolutus ab omni respectu essentiali ad corpus II: 16; item, quod omnis res superior secundum gradum naturae tali intellectu est etiam huiusmodi 16–17; quod omnis substantia intelligibilis et intellectualis est incorporea, puta angeli 21; ponitur intellectualis naturae diversa acceptio 69–70; intellectualis naturae, prout hic sumitur, designatio 70; quod omnibus animabus superior est intellectualis natura 70; ponitur li intellectualis hypostasis expositio 71; quod in natura intellectuali sunt tres gradus distincti intellectuum 71; quod omnibus intellectualibus hypostasibus superius est ipsum unum 72; de multiplicatis secundum processum in natura intellectuali III: 17; quod omnis intellectus est lux et sic sui ipsius multiplicativus 19; quod in tali processu prima sunt perfectiora secundis etc. 19; de conversione radii intellectualis 24–25; qualiter procedat, quale sit medium et ubi convertatur 25; quod prima in conversione sunt imperfectiora, ultima perfectissima 26; de paterno intellectu 41; quod in quibusdam rebus est duplex intellectus, agens et possibilis 66–67; de conditione utriusque et quod intellectus possibilis est actus, agens vero substantia 67; de differenti modo conversionis eorum ad se ipsos 67–68; quod habitudo intellectus et intellecti est realis 68; qualiter intellectus gignit sui ipsius intelligentiam 69; quod talis intelligentia habet rationem prolis 69; quod memoria, intelligentia et voluntas sunt unum per essentiam 69; qualiter fit intellectio IV: 51–54; comparatur amethectus intellectus ad omnia intellectu participantia secundum processionem 213; quod participantia intellectu sunt in triplici gradu 213–215; quod prime intellectus, scilicet amethectus, est omnis intellectualitatis substantificativus et super omnem intelligentiam et prudentiam superexistens et superplenus sapientia et intellectualitate 215; quod intellectivum est triplex officio 220; quod omnia, quae cognitione participant, sunt huiusmodi propter intellectum primum, qui est summitas omnis cognitionis 221–222; qualiter omnia sunt intellectu superiora et inferiora 224–225; de participatione partialis intellectus V: 10; de seyrae intellectualis significatione 19; de constituentium intellectualem seyram enumeratione 19–20; quod omnis intellectualis seyrae hi quidem divini suscipientes deorum posthabitiones, hi autem intellectuales solum 21; quod omnis deus est superintellectus 50–56; quod Deus non est bonus secundum habitum intellectus 83–88; quod unum animae est flos intellectus 178; qualiter prime unum adest corpori humano mediantibus uno, intellectu et anima divina 178–179; quod animae deificantur per divinos intellectus 179–182; enumerantur intellectus 182; agitur de divinorum intellectuum condicione 182; quod omnis intellectus divinus est divinus secundum participationem divinae unitatis 183–185; qualiter intellectus est divinissimus 183– 185; agitur de quibusdam proprietatibus intellectus in generali 214; item de divino intellectu in speciali 214–215; quod omnis divinus intellectus intelligit quidem ut intellectu, providet autem ut deus 217–219; ponitur intellectus divini distinctio VII: 3–4; intellectus, de quo agitur, descriptio 4; quis sit intellectus divinus, qui scilicet est uniformis et perfectus et prime intellectus alios a se ipso intellectus producens 4; qualiter enter ens sit intelligibile 13–14; de simpliciter primi intelligibilitate 21; de illustrantium enter entium multitudinem unitatum intelligibili proprietate 21; quod est intelligibile ut ab ente participatum 21; agitur de imparticipabilis intellectus condicione 24–25; quod omnis multitudo unitatum, quae participatur ab impartibili intellectu, intellectualis est 29; ostenditur intellectus esse per rationes generales 46–48; ostenditur idem per rationes speciales 48–50; ponuntur omnis intellectus condiciones universales 50–51; de intellectus divisione et primae partis

Sachregister

39

explicatione 51–52; quod intellectus aut est imparticipabilis aut participabilis 51–52; si participabilis, aut a supermundanis animabus aut a mundanis 55–56; quod est duplex intellectus, quidam omnino separatus 58; de prime intellectu, quod sit prime intellectualitas 59; quod differentium intellectuum differens est cognitio 59–60; de obiecto prime intellectus 60; quod est duplex obiectum intellectus, inquantum est unitas 60; quod intellectuum substantialium est triplex obiectum 60; quod trifaria obiecti distinctio non facit tres intellectiones 60; quod obiectum intellectus possibilis est triplex 60; ponitur multiplex condicio omnium intellectuum in actu 61–63; quod intellectus in actu et sua operatio sunt idem 63–66; quod omnis intellectus se ipsum intelligit 66–69; prime intellectus modus et condicio 69; quod ipse sui solius habet cognitionem 69–70; de differentia intellectus et intelligibilis 70–72; de intellectibus primum intellectum consequentibus in generali 72; de modo intelligendi eorum in speciali 73–74; quod talia intelligibilia sunt unum in essentia et duo in esse 74; de differentia et indifferentia duplicis intelligibilis 74–75; intellectuum distinctio 79–81; utriusque quadruplex condicio differentiae eorum ad invicem assignatio 81–85; quid sit intellectus secundum operationem 85; qualiter intellectus formalis noscat se per intentionem 85–86; quod intelligit se sicut alia 86; quod quo intelligit et quod intelligit distinguuntur 87; quod intellectu in actu per essentiam idem est quo et quod intelligit 88–89; agitur de substantia, potentia et operatione intellectus 90–91; quod illa tria stant ad invicem sub identitate reali 91; quod omnia sunt in duratione aeternali 92; ponitur una generalis omnis intellectus condicio 94–95; adducitur condicionis multiplex probatio 95–96; quorundam dubiorum circa praemissa solutio 96–97; ostenditur simultas omnium intellectorum in generali 97–101; ostenditur omnis intellectus in actu quadruplex condicio 98–99; quod omnis intellectus omnia simul intelligit 99–101; de modo intelligendi omnia ipsius intellectus imparticipabilis in speciali 101–103; ponitur intellectus imparticipabilis modus et condicio 101–103; quod intellectus imparticipabilis intelligit simpliciter omnia 103; de modo cognoscendi omnia omnium aliorum intellectuum in actu per essentiam 103–105; ostenditur obiecti omnis intellectus in actu condicio 104; aliorum intellectuum a prime defectio 104–105; intellectionis eorum modificatio 105; ponitur intellectuum divisio in generali 109–111; unius membri subdivisio in speciali 111–113; assignatur differentia inter tales intellectus et angelos 113; ostenditur impartibilitas intellectus formalis 114–115; item idem de intellectu essentiali individuali 116–117; item de impartibilitate omnis intellectus specifici et essentialis 117–118; quod omnis intellectus in actu per essentiam habet rationem causae essentialis 120–121; causae essentialis multiplex condicio 121–122; tripliciter praehabet causa essentialis effectum suum 122–123; modus substitutionis entium ab intellectu activo 123–124; modus entium a talibus principiis institutorum 124–125; quod omnis intellectus perpetuorum est proxime et intransmutabilium secundum substantiam substitutor 125–126; ponitur una generalis condicio omnis intellectus 127–129; quod omnis intellectus procedit a ratione, non secundum rationem 128; quod prime intellectus est imago prime boni 129; quadruplex modus in rebus, secundum quos reducuntur in Deum 129–130; quod etiam contingit intellectus imparticipabiles 129–131; item quod contingit intellectus participatos 131–132; quod intellectus est similitudo totius entis in eo, quod ens 133–134; quid sit esse intellectuum divisio per speculativum et practicum 136–137; de intellectu agente 137; item unius membri modus et condicio 137–139; quod talis condicio non competit rei intellectuali per participationem 140; quod omnis intellectus in actu per essentiam semper actu

40

Sachregister

intelligit 140; quod tale intelligere est fecundum et redundans ad extra 140–141; quod ex hoc instituit ea, que post sunt 141; differentia inter agere et facere, causare et instituere 142–143; modi causandi omnis intellectus exemplificatio 143; quod in omni tali factio est intelligere et e converso 144; quod modus agendi est per modum artificis 144; quod intellectus habet posse non impeditum, intelligere non obumbratum et velle ab invidia relegatum 144; quid sit de perfectione omnis intellectualis naturae 146–147; multiplex modus causandi omnis intellectus 147–150; quod tria concurrunt ad artificiosam operationem in natura intellectuali 150–151; de duplici intellectuum passiva participatione 151–152; de participantium ipsos intellectus distinctione 152–154; quod omnis intellectus primitus participatur et secundum substantiam simul et operationem intellectualem 154; de speciebus intellectualibus 165–166, respice infra in Species; ponuntur condiciones omnis intellectus in generali 173–174; proprietates intellectus in actu per essentiam in speciali 174–175; quod intellectus in actu per essentiam est imago Dei 175; quod omnis talis intellectus subicitur voluntati superessentiali 175–176; de pleni in intellectualibus ratione 177–178; de plenitudinis propria intentione 178–179; quod omnis intellectus est plenitudo ens specierum 179; universalis in speciebus intellectualibus distinctionem 179–181; primi membri multiplicem condicionem 182– 183; maioris vel minoris pluralitatis specierum ostensionem 183–185; item de speciebus intellectualibus et controversia inter Aristotelem et Platonem et rationes et solutiones 188–194; respice infra in Species; de numero intellectuali et quod omnis talis est finitus 200–210; condicio omnium substantialium intellectuum 212; condicio intellectuum participatorum 212–213; proprietas intellectus supersubstantialis 213; quod intellectus est totus ut subsistens ex partibus 216; quod est unitus aliis et segregatus 218; ibi nota bene 218; de intellectus imparticipabilis condicione 218; de totalitatis eius propria ratione 218; quod praehabet omnes partes totalitatis in se ipso 219; de intellectuum per essentiam condicione 219; de totalitatis eorum propria ratione 219; quod quilibet est partialiter omnia 219; de participati intellectus condicione 222–223; de ipsius cum participante inter unam substantiam conclusione 223; de divini intellectus condicione 223–224; de intellectualis solum propria ratione 224; de participati intellectus sufficienti divisione 225; quod duplex est participatus intellectus 227–228; quid sit divinus participatus intellectus 228–229; recolliguntur proprietates intellectuum independentium 234–237; quod proprietatum dependentium quaedam respiciunt substantiam, potentiam et operationem simul 235–236; quod quaedam respiciunt tantum substantiam, quaedam potentiam, quaedam intelligentiam 236–237; quod omnis intellectus independens liber est ab accidentalitate 237; ponuntur condiciones independentium 237–238; a quibus animabus participatus intellectus participetur 240; quae animae mutentur secundum intellectum et quae non VIII: 9–10. Intelligentia de intelligentiis secundum Avicennam III: 20; item VIII: 16; respice Natura II: 220–231; item VII: 177–178; anima dependet ab intelligentia 102, 204. Intentio intentionis multiplex significatio ponitur IV: 32–35, subdividuntur intentiones formales 32–35; comparantur ad invicem, ut sunt in causis primordialibus 34–35; quomodo se habent ad invicem, ut sunt in effectibus secundum subiectionem et informationem 35; item quomodo se habent ad invicem secundum susceptionem

Sachregister

41

et locationem 35–36; item quomodo secundum processionem et successionem 36; respice in Gradus IV: 211–215; item ubi Profectum II: 146–149; Intentio boni respice ubi Bonum; et entis ubi Ens et sic de aliis. Intimitas quod Deus est intimior cuiuslibet rei quam ipsa sibi ipsi V: 169, VI: 20–21. Intransmutabile de condicione intransmutabilis IV: 67–69; quod essentia, in eo quod huiusmodi, est intransmutabilis 67–69. Invidia quod in prime bono non est invidia secundum Boethium; quod intellectus habet velle ab invidia relegatum VII: 144. Irradiare de irradiatione primordialium et quomodo totaliora plus irradiant et quid sit irradiatio IV: 28–29; item quod sicut lux corporalis irradiat, ita suo modo lux supersubstantialis 28–29; item radiatio III: 22. Italia I: 43. Iustitia est in Deo.

Laboriosum quod laboriosa inquisitio erat ascendere in Deum per motum obliquum I: 40. Lac est cibus animarum in circulo lacteo et quare pueri primo nutriuntur lacte VI: 159; VIII: 217–221. Lar quid sit V: 51 et Larva; item de Latria. Latibulum dei respice ubi Tenebra. Laus numeri respice ubi Numerus; laus eius, quod est unum I: 151. Lex de lege astrorum, et quod habet duplicem significationem II: 221; lex loci respice ubi Locus infra.

42

Sachregister

Libertas, liberum quod omne imparticipatum est liberum II: 113; quod talis libertas non tollit necessitatem immutabilitatis 113; quod liberum est sui gratia 113; quod libertas tollit necessitatem dependentiae ad aliquam causam 113–114; quod est quadruplex libertas, scilicet ab obligatione, a coactione, ab inevitabilitate et a necessitate positionis 114; quod quodlibet simplicium est sua libertas 114; quod essentia imparticipati est sua libertas 114; quod consimiliter habet libertatem in actione 115; item VI: 122; quod omnis intellectus independens est liber ab omni accidente VII: 235 Limitatum quod antarkes est limitatus in bono I: 182–183. Litteratio id est elementatio I: 47. Locus de duplici loco in generali IV: 191–192; de duplici locatione entium separatorum, scilicet ut superiora locantur in inferioribus et e converso 192–194; item de legibus loci 191–192; de loco Dei secundum Dionysium, quod est summitas divinarum ascensionum et tenebrae 193; item quomodo diversae maneries entium diversimode locantur 193–194; item nota pulchram auctoritatem Anselmi 194–195; qualiter Deus est in loco ubique et qualiter nusquam et proportionaliter dicendum de aliis separatis 194–195; item de illis tenebrae V: 133–137; item quod Deus est ubique 225–227; de locis animarum respice ubi Anima VIII: 217–218. Logos id est verbum. Logostileos id est verbum perfectum. Lumen de lumine intellectuali I: 114; quod prima intelligentia secundum Avicennam stat in lumine primi intellectus 114; quomodo in ea occumbit lumen intellectus primi 114; de fonte luminis II: 47–48; de luminibus supersubstantialibus 47–48; quod lumina supersubstantialia primo recipiunt et habundantius influxum primi et dehinc aliis influunt secundum Dionysium 47–48; differentia inter lumen et lucem 47–48; quare lumina diffundant se III: 15; ibidem de lucido 16; quod sol habet superextentum lumen 19; quod omnia bona descendunt a patre luminum V: 155; quod lumina dicuntur omnia dona, quae ex ingenito lumine per genitum lumen descendunt et per procedens etc. 155. Lux quod derivans esse aliis est lux II: 47–48, 52; quod lux corporalis est forma radiosa essentialiter se diffundens et se ipsam multiplicans, licet secundum aliud esse, et nihilominus manet in sua propria natura III: 15; quod in multiplicando se localiter per se concernit distantiam localem in sui diffusione 16; quod medium radiationis, per quod lux radiat, est lucidum transmissivum passionum 16; quod lux per prius re ipsa et ordine naturae respicit magis distans quam propinquius 16; quod lux

Sachregister

43

per processum rectum multiplicatur 17; quod lux est qualitas perspicui conculcati 17; quod diffundit se essentialiter, universaliter et impausabiliter 17; quod multiplicat se suo incessu inegressibiliter 17; quod lux intellectualis ex immaterialitate correspondente perspicuitati et simplicitati conculcationi diffundit se essentialiter, universaliter et impausabiliter 17; quod non est qualitas, sed essentia separata impassibilis et immixta quae in sua substantia est actio 17; quod multiplicat se per essentiam secundum aliud esse inegressibiliter 17; quod concernit distantiam non situalem, sed requisitam per ordinem essentialem usque ad ultimum quod est capax intellectualitatis et ibi sistit 17; quod prime bonum est supersubstantialis et sola vera lux 17; quod prima substantiarum est lux, ex qua alia participant naturam lucis et unumquodque quantum habet de luce, tantum retinet divini esse 17–18; quod omnis substantia influens in aliam est lux 18; quod fontes lucis intellectualis et corporalis sunt obscurae imagines primae lucis 18; quomodo prima lux radiat et se diffundat in simpliciter omnia 18; quod lucis proprietates sunt simplicitas et sui multiplicatio 19; quod omnis intellectus est lux 19; de conversione lucis sive radii corporalis 22–24; quod lux procedens per directum et incidens corpori polito orthogonaliter convertitur et reflectitur in se ipsam 23; de conversione lucis intellectualis 24–25; de conversione lucis supersubstantialis 25–26; ponuntur quaedam condiciones lucis in generali V: 147; quod tales inveniuntur in natura divinali 148– 149; de luce et tenebris pulchra VI: 66–71; quod lumina tota se penetrant et tamen discreta manent secundum Dionysium VII: 168. Lycius quid interpretatur Lycius et quis fuerit I: 42–43.

Macrobius allegatur frequenter super Somnium Scipionis II: 11–13, 33–38. Macrocosmus id est maior mundus V: 179. Magnitudo, magnum quod magnitudo excluditur ab enter ente IV: 138–142; respice in Quantitas; item 167–175; ponitur magnitudinis descriptio VIII: 253; magni et parvi propria ratio 253; magnitudinis divisio 254; magnitudinis susceptaculi animae declaratio 254. Malum, malitia respice ubi Deterius VI: 60–66. Mania de mania divina V: 111, 178; item VIII: 27–28 est de mania que melior est sobrietate secundum Proclum. Mansio rei in se ipsa multipliciter describitur II: 155–156; de primae causae productivae in se ipsa mansione non obstante eius in producta processione 156–157; de mansione producti in producente in generali 195–196; de triplici modo immanendi in spe-

44

Sachregister

ciali 197; de eorum ad invicem differentia aliquali 197–198; qua ratione artificialia maneant in arte III: 7–8; qua ratione naturalia maneant in natura 8–9. qua ratione omnia causata essentialia maneant in sua causa essentiali 9–10; quod licet Deus procedat ad omnia, tamen manet in se ipso inegressibiliter, et exempla Dionysii de vocare etc. V: 150–152. Materia quod materia caret secundum se omni actu et est una per privationem omnis actus I: 72; quod, quae sunt ex materia sua tota, non transmutantur ad invicem 76; quod ex materia et forma fit unum sine medio 98–99; quod sit dare materiam et formam 102; quod sint radices omnium secundum Avencebrol 102; enumerantur quaedam proprietates materiae 102–103; dividitur materia per eundem Avencebrol 103; quod prima compositio secundum eundem fit ex materia et forma 104; quod nihil est prius eis nisi creator 104; de infinitate materiae 106; quod materia non sit actus, sed componit cum eo 106; item ubi Simplex III: 165; item ubi Potentia IV: 77; distinguitur li ‘materia’ et plura alia VI: 191–194; ex materia accidunt error, corruptio et malitia, et plura alia de materia VIII: 236. Materiale respice supra ubi Immateriale. Medietas quod medietas arithmetica solum habet locum in ordine essentiali III: 183; item 136–140; qualiter deorum ordines medietate colligantur V: 202–203. Medium homo medium tenet locum in partibus universi III: 161; quod sit medium inter omniquaque eternale et omniquaque temporale IV: 242–245; item de illo medio, et improbantur diverse opiniones 240–241; item V: 4–5; item in Participare I: 152; V: 166–171, 225–227; anima humana est media partibilium et impartibilium VIII: 85. Melius I: 154; quod omne simplex aut est melius aut deterius compositis III: 163–169. Melos de hoc pulchra II: 178. Memoria ubi Imago, respice infra. Mens de mente ex summo onata secundum Macrobium pulchre VI: 134 et VII: 160; item de mente, in qua est imago 160–161. Mensura respice ubi Aeternitas; item ubi Terminus; item ubi Motus; agitur de mensura in generali V: 70; quod est duplex mensura in speciali 70–71; quid sit mensura in discretis et continuis 70–71; quod in quolibet genere est unum, primum, mini-

Sachregister

45

mum et simplicissimum et indivisibile, quod est mensura aliorum 71; quod omnis deus est mensura entium 71–72; quid requiratur ad hoc, quod res habeat eandem mensuram 71–72; quod mensura debet esse notissima 72; quid sit modus mensurandi 72; expositio huius: Omnia in mensura, numero, pondere disposuisti etc. VI: 75–78. Mercurius qui et Hermes et Trismegistus. Milesius de Talete Milesio philosopho I: 43. Mixtio IV: 224; V: 121. Mobile, motus, movens de triplici motu secundum Dionysium, per quos ascenditur in notitiam summi, et quomodo per hos auctor Proclus ascenderit, ostenditur I: 37–42; excluduntur errores circa mobilitatem vel immobilitatem entis II: 6; quod est duplex motus, unus, qui est entis in potentia, alius, qui est entis in actu 6–7; ponitur mobilitatis et immobilitatis diversa acceptio 6–8; ponitur multiplicitas utriusque motus 7; quod causae moventur in effectus producendos 7; quod causata moventur in suas causas 7; ponuntur tres descriptiones motus 7; qualiter Deo competat moveri 8; qualiter competat separatis 8; ostenditur, quod omne ens dividitur per motum et immotum 8–9; unde oriatur ratio mobilitatis et immobilitatis 8–9; diversa descriptio motus secundum Aristotelem 10; infertur ex hoc duplex acceptio mobilis et moti 10–11; ponitur intentio Platonis de duplici motu 11–13; ostenditur propria condicio moventis se ipsum 33–34; ponitur circa hoc Aristotelis intentio reprobans aliquid movere se ipsum 34–38; de moventis se ipsum expressa ratione et rationum Aristotelis significatione 38; de motu, qui est actus moventis, propria ratione 38–39; de moventis se ipsum duplici condicione 39–41; quod anima est se ipsam movens et sic conversiva ad se ipsam 41–42; quod omne se ipsum movens est conversivum ad se ipsum 42–43; de mensura motus III: 131–133; motus duplex acceptio IV:  69; causarum mobilium diversificatio 69–70; de fientis a mota causa transmutatione 69–70; de motus caeli naturalitate 180–181 (item VIII: 13–21); de motu dicitur secundum Dionysium 219; item de multiplici motu 219; motus simplex VIII: 163– 165, ibi est de motibus celorum 167–168; quod animae caelorum comproportionantur suis mobilibus 192; motus caeli ubi Caelum III: 137–139 Monarcha de monarchia et monarcha I: 181; quid sit monarchia 181; quod plures sunt monarchiae, scilicet totalis et partiales 181; quot sunt partiales monarchiae 181; quod principanti totali monarchiae competit nomen monarchae absolute 181– 182; quod alii monarchae principantur sub primo 182. Monas quod in monade sunt omnes numeri etc. I: 82–83; item 92; item in Species VII: 169; item in Participare V: 6; item ubi Unitas; quod Deus est monas monadem gignens etc. VI: 49.

46

Sachregister

Mora ubi Terminus; item ubi Aeternitas III: 118. Mors quod omnis mutatio est quaedam mors I: 181; ubi Immortalitas IV: 235–238; mors in futuro absorbebitur in victoriam VIII: 130. Multiplicare respice ubi Lux III: 15–19; ibidem de multiplicatis per processum in natura intellectuali 17; de multiplicatis per processum in natura supersubstantiali 17–18; multiplicatur deus ex uno inegressibiliter V: 151. Multiplicitas quod multiplicitas, diversitas et multiformitas non est referenda ad imparticipata, sed ad participata II: 117. Multitudo multitudinis proprietates I: 71–72; definitiones eiusdem ibidem 72; controversia inter Aristotelem et Platonem de formali originatione multitudinis et unius ac multi 72–74; de qualitate multitudinis et diversitate 74–75; unde causetur multitudo in rebus creatis 75–77; diversa acceptio multitudinis 77; quod omnis multitudo participat uno 78–79; quod participatio diversatur in multitudinibus ibidem 79; de originatione multitudinis per processum ab uno secundum Peripateticos 113–115; de eodem secundum Platonem 115–118; de proprietatibus multitudinis totalis universi 120; quod omnis multitudo submissa est ab uno 122; de totalis multitudinis perfectione 127–129; de ipsius perfectionis triplici condicione 129–130; de causa et ratione inexistendi illas perfectiones in omni multitudine partiali 130; de multitudinis totalis unitate 131; de divisionis ipsius multiplicitate 131–132; quod omnis multitudo aut est ex unitis aut ex unitatibus 133–136; quod omnis ordinis multitudo procedit ab unitate II: 85–88; quod iterum reducitur ad unitatem 94; agitur de multitudine hic intenta in generali III: 181; item de multitudine uniali 181–182; quod multitudo quanto est propinquior primae uni, tanto est minor quantitate et maior virtute 181–183; de aliarum multitudinum ad primae unum secundum propinquitatem et distantiam differentia graduali 183–184; describitur exemplariter in figura et exponitur 184; infiniti diversa acceptio IV: 139–140; excluditur ab enter ente infinitate natura tam multitudine quam magnitudine 140; agitur de multitudine in generali 162; item de multitudine potentiarum in speciali 162–163; item de earum intentione et infinitali 163–164; quod multitudines potentiarum differunt in infinitate 163–164; ostenditur omnis multitudinis infinitarum potentiarum a prime infinitate originatio 163–164; item prime infinitatis modus et condicio et eius ad prime unum immediata subordinatio 163–164; agitur de multitudine in generali VI: 111–113; item de multitudine divinarum unitatum in speciali et quod potest dupliciter accipi 113; quomodo se habet hoc signum ‘omnis’ in multitudinibus 113–114; quod omnis multitudo in actu est finita 115; quod omnis multitudo divinarum unitatum est finita secundum numerum 116; quod est duplex multitudo unitatum VII: 16–17; quae et quot sint illustrantia enter entia multitudinem unitatum et quod omnes dii eam illustrantes sunt occulti inquantum coniuncti prime uni 18; de illustrantium enter entium multitudinem unitatum intelligibili proprietate 18; quod omne tale occultum est et intelligibile 19–20; quod multitudo unita-

Sachregister

47

tum, quae participatur ab imparticipabili intellectu, diversatur, et quod omnis talis intellectualis est 29; quod omnis multitudo unitatum, quae participatur ab omni imparticipabili anima, supermundana est 31–36; quod omnis multitudo unitatum participatarum a sensibili corpore etc. 38–44; de multitudine intentionum subordinatarum in eodem 40. Mundus quod est triplex mundus I: 108; de mundo archetypo 116, 118, 119; de perfectione mundi totali sive ipsius universi 127–129; quod ipse mundus est perfectissimus et omnium generatorum speciosissimus 182; quod mundus dicitur a perfecta absolutaque elegantia 182; mundi diversa acceptio VII: 32–34; ipsius per Trismegistum descriptio 33–34; mundi sensibilis duplex nominatio 34–35; que entia dicantur mundana 35–36; continentiae mundi et unitatis eius ratio atque de perfectione eius 40–41; mundi multiplex condicio et acceptio 41; quod omne corpus sensibile est mundanum 41; quomodo quidam angeli vocantur mundani 43; de mundi animatione 52–54; de animarum mundum animantium diversificatione 55; quid sunt animae mundanae 55; mundi descriptio VIII: 151–153; descripti divisio per binarium, ternarium et quaternarium 153–155; mundanae animae condicio 155–156; agitur de vita animae mundanae 157–159; quod omnis talis periodis utitur 161. Musicen ubi Harmonia II: 178 et VI: 105. Mutatio omnis est mors I: 181.

Nasci, nativitas ubi Generatio. Natura I: 154; de diversa significatione naturae secundum Boethium II: 58; quod usia sive essentia et fisis sive natura frequenter pro eodem accipiuntur 58–59; quid sit proprie natura et quod transumatur ad essentiam supersubstantialem 59; quomodo talis natura subsistat 59; quid sit primo inexistens alicui naturae entium 63; quod natura nihil facit frustra sicut nec deficit in necessariis 138; ubi Processus 183–184; de naturae diversa significatione secundum Boethium 220; de tribus naturae significationibus secundum Trismegistum 221; de definitionibus naturae tertio modo acceptae 222; item, quod est natura secundum causam, secundum essentiam, et secundum participationem 223–224; quod natura in operando praeconcipit finem 224; quod natura agit rememorata ab intelligentiis 224; quod natura est vis particeps rationis 225; quod ars imitatur naturam, sed non assequitur 225; de operationibus naturae secundum Ciceronem 225; quod tales operationes sunt providae et sollertis naturae 225; quod natura non regatur casu 226, ibi nota multa 226; quod negans naturam agere propter finem, negat causam agentem 227; distinctio inter naturam et habens naturam et esse secundum naturam 227; quod causatum per accidens dividitur in naturale et artificiale III: 5; differentia inter naturam et artem et quod artificialia conveniunt cum naturalibus in tribus 6; quomodo causa-

48

Sachregister

tum naturale maneat in sua causa 8; quod naturalia sunt duplicia, ingenerabilia et generabilia 11; quomodo generabilia procedunt in esse et quod quaedam naturalia procedunt in esse non a suo simili 11; quomodo cum natura, ut est causa, procedant naturalia 11–12; de prime natura IV: 50–51; natura humana 54–56; quod illa sit aliquid in rebus 50–57; item quod non sit solum conceptus vel vox secundum Anselmum 55; item quid sit ex Theodoro et quod est imago Dei 55–56; item VIII: 255–256. Naturalis de naturalitate motus caeli IV: 180–181. Naturalis providentia respice infra ubi Providentia, item I: 46. Natus quid stellae conferant natis VIII: 217–218. Navicula ubi Avicula VIII: 151. Necessitas quod finis imponit necessitatem rebus, qualem necessitatem tollit libertas, et qualem non tollit II: 113–114; ubi Libertas; quod ultima dispositio materiae est necessitas ad formam IV: 94–95. Negatio quod negatio et affirmatio in Deo sola voce differunt et non re V: 87–88. Nihil quod ex nihilo impossibile est aliquid componi I: 80; nomen Dei est nihil V: 135– 136; quod Deus omnia in omnibus et in nullo nihil secundum Dionysium 176; 177–179. Nobilitas, nobilis ars est nobilissima III: 6; quod finis nobilissimus est 6; nobilissimum est in causa Dei cooperatorem esse IV: 224–227; intellectus divinus est nobilissimus et plura ibi de nobilitate VII: 63–66; de nobilitate diversa divinarum animarum VIII: 13–16. Nomen, nominare quod antiqui non solum propria nomina et sui ipsorum ac parentum suorum, sed etiam praenomina, agnomina et cognomina in librorum suorum titulis praemiserunt I: 41; quod secundum Dionysium nomen proprie Deo attribuere non possumus, sed nomen boni tamquam dignissimum ipsi sanctificamus, quamvis improprie 140; qualiter Deus nominabilis est et qualiter non et quod eius nomen est nihil vel nihilum V: 133–135. Notitia I: 38; item ubi Cognitio.

Sachregister

49

Nuda debet esse anima in ascensu VIII: 244–246. Numen quod primum est fons numinis II: 47; de numine, quod quidam credunt infundi in statuis V: 52. Numerus de uno, in quo non est numerus, et in quo est I: 87–88; ibi invenies plura de numero; item ubi Multitudo III: 181–185; ibidem de numero entium separatorum 183; item ubi Radix 183, 196; de numero in generali 196; quod numerus cognoscitur divisione continui 196; quod omne, quod in numerum ponitur, fit sub aliquo communi 196; quod numerus describitur 196; quid sit numerus, de quo hic intenditur 196–197; de numero in speciali 197; de conclusis in numero partiali 197; quod est duplex numerus, scilicet perfectus et impartibilis 198; quis numerus ibi intendatur V: 34–35; quod numerus et multitudo essentialiter ordinata accipiuntur proprie 35; quid sit numerus secundum arithmeticum 35; quod omnis divinus numerus unialis est 38–39; expositio huius: "Omnia in pondere numero" etc. VI: 75–78; laus numeri est in decem condicionibus VII: 200–205, nota bene singulas condiciones 200–205; quid sit numerus 205–207; de numero intellectuali qualis sit 207; quod omnis intellectualis numerus finitus est, respice in Intellectus 200–210; de numeris, ex quibus anima est composita VIII: 76–85, ibi nota plura de numeris; de numero animarum 83.

Obiectum ubi Cognitio; ubi Intellectus VII: 60, 104. Obliquum de motu obliquo in Deum I: 40. Oboedientia quod instituta oboediunt imparticipato II: 117; quare inferiora oboediant superioribus 117. Oblivio quomodo anima cadit in eam VIII: 225–228. Obscurum, obscurare quod fontes lucis intellectualis et corporalis sunt obscurae imagines primae lucis III: 18; obscurior participatio boni 18; obumbrabitur et obscurabitur omnis causa in Deum conversa, sicut astra oriente sole secundum Theodorum VI: 42. Occultare, occultum Academici occultabant scientiam suam I: 37; item V: 111; item de occulto VII: 19–20. Occumbere lumen primi respice ubi Lumen I: 114.

50

Sachregister

Omne de illo principio: omne totum est maius etc. I: 81; item de hoc signo ‘omnis’, quod dupliciter accipitur IV: 223; quod Deus erit omnia in omnibus V: 176; quod intellectus est omnis res in actu VII: 94–95; item VI: 41; item de li ‘omne’ 71–72. Omnipotentia Dei de hoc II: 166–167; respice ubi Potentia. Omotages id est coordinatum V: 7–8. Operatio respice I: 175; quod omnis operatio aut est activa vel factiva vel speculativa II: 172; quod operatio intra manens, scilicet speculativa, est causa scientiae 172; quod est duplex operatio intranea primi agentis 173; quod propria operatio primi est speculatio 174; quod est duplex operatio, immanens et emanans 183; de operatione circulari 218; artium quarundam fines sunt operationes, quarundam opera III: 6; de conversivo ad se ipsum secundum operationem 74; de eo, cuius operatio mensuratur tempore 107; de eo, cuius operatio est in aeternitate constituta 123; item de operatione 141–146; qualiter causa ante causatum operatur et post 148–154; quod Deus est immediata causa operationis cuiuslibet creaturae IV: 225–227 (item de hoc VI: 55); in quibus substantia virtus et operatio differunt et in quibus non 226 (VII: 90–91); de eo, quod est aeternale secundum substantiam et operationem vel secundum alterum tantum 231–233; item de eodem et de medio inter ea 241–243; quod omnis deus propria operatione orditur V: 197–198; de substantia, potentia et operatione intellectus VI: 90–91, respice in Intellectus; de operatione intellectus practici 136–137; ad artificiosam operationem in natura intellectuali tria concurrunt 151; de animae, ut anima est, propria operatione VIII: 92; quod anima substantiam habet eternalem, operationem vero secundum tempus 92–93; item respice ubi Anima 177–178. Opinio de hac V: 137–138. Oppositio et species eius IV: 241–244. Optimum IV: 155, V: 40, 150. Opus ad opus concurrunt scientia, potentia et voluntas VII: 151. Oratio exempla pulchra Dionysii de oratione 3 cap. De divinis nominibus VI: 57–58. Orbis quod quaelibet res facit orbem, id est circulum II: 218.

Sachregister

51

Ordinationes deorum VI: 78–80. Ordo quid requirat I: 93–94; ordo omnibus est, ut hoc quidem honorabilius in ipsis sit, hoc autem in honorabilitate secundum, hoc autem tertium et deinceps secundum Eustratium 161; quod ordo est bonum existentibus sicut inordinatio malum 161; quod prime tale est extra ordinem, primo vero in ordine 162; bonum, quod est in ordine, non est illud, quod omnia appetunt 163; bonum simpliciter est extra ordinem universi 167–168; quod tam antarkia quam hierarchia est ordo divinus, sed differenter 177–178; quod bonitas transmittitur a primo intra ordinem per media in extrema 178; quod ordo est proportionalis habitudo et inter se in suis partibus et ad suam prime causam 178; ordinis multiplex acceptio II: 76–77; totius multiplicitatis ad ternarium reductio 77; quod est duplex ordo, originalis et causalis 78; quod talis dicitur ordo naturae 78; quod admittit, immo necessario exigit aequalitatem 78; de condicionibus ordinis originalis 78–79; ordinis descriptio 78–82; condiciones ordinis causalis 79; quod isti duo ordines inveniantur in rerum natura 79–80; multiplex descriptio ordinis causalis 80; declaratio unius descriptionis 80–82; quod ordo causalis est duplex, scilicet essentialis et accidentalis 82; quod essentialis est duplex, scilicet partialis et totalis 82; quod totalis est unus, sed partialis multiplex 82; enumerantur proprietates ordinis essentialis 82; quod ordo naturae incipit ab unitate 85–86; quod omnis ordo causalis incipit ab unitate 87; quod omnis causalis ordinis unitas fundatur in aliqua una intentione, sive sit ordo totalis sive partialis 87; quod omnis causalis ordinis multitudo ad unam, reducitur unitatem, et quare 89–90;quod illud, quod idem est in omni ordine, hoc non procedit ab aliquo ipsius ordinis 90; quid sit unitas trasfusa per ordinem 90–91; quod omnis unitas in ordine causali est principium et finis 91–93; quid sit reductio multitudinis totalis ordinis essentialis 93–94; quod ad illud est reductio, a quo et origo 94; enumerantur et declarantur quaedam condiciones omni ordini causali convenientes secundum proprietatem consonantiae, et exponitur Dionysii dictum de pulchro 4 cap. De divinis nominibus I atque explicantur condiciones per Dionysium positae 98–102; quod duplex est causa prima omnis ordinis causalis 102–103; ponuntur condiciones eius, quod est prime in ordine 103–104; quod omnis ordo causalis habet unum prime sive sit totalis sive partialis 105–108; quod unius prime causae est tantum unus ordo 108–109; quod ordo causalis non admittit aequalitatem 186; quot sufficiant ad ordinem essentialem III: 182; quod est duplex ordo participatorum 190; quod habentia superiorem ordinem in causis subiciuntur in effectibus traditionibus aliarum causarum IV: 32–36; enumerantur ea, quae ad omnem ordinem causalem requiruntur, et sunt sex condiciones 185–186.; quod ex talibus condicionibus colliguntur tria 186; uniuscuiusque ordinis fontalis originatio 186; fontalis originis multiplex condicio 186–188; ordo describitur ex Augustino 204; item dividitur per ordinem totalem et partialem 205–206; quod seyra est ordo totorum 206; quod in omni ordine essentiali finis superioris innexus est principio sibi immediate inferioris 206; de ordinis totorum a determinato principio originatione 206–207; quod talis ordo tendit in sursum 207; de ipsius tenditionis propria ratione 207; de partialis in unoquoque ordine diversa acceptione V: 3; de partialis ibi intenti designatione 4; quid sit partiale cuiuslibet ordinis 4; quod tale partiale potest dupliciter participare monade etc. 6; quod est duplex ordo, originalis et causalis 25–26; quod prius est duplex, scilicet distinctorum personaliter vel non 25–26; nota ibi de distinctorum personaliter

52

Sachregister

multiplici condicione 25–26; quae sint omnis ordinis causalis prima et quomodo habeant forma eorum, quae ante ipsa 31; quod omnis deus a quocumque inceperit ordine emicare etc. 147–148; ordo divinus distinguitur 186; ordinis divini secundum participationem propria condicio 187; plura nota de radicibus primi ordinis et aliorum 187; quae sint omni ordinis divini prima et de exemptione eorum 187– 188; quod omnis divinus ordo distinguitur per tria, scilicet prima, media et ultima 187; de primorum intra ordinem ad proxime subsequentia in exemptione et comparatione 188; quod omnis ordinis prima aliorum modo exempta sunt quam etc. 188; de ordinum deorum duplici acceptione 200; de ipsorum ordinum a suius principiis originatione 200; de eorum in sua principia reductione 201; de ordinum colligatione in generali 201–202; de eorum colligatione in speciali per medietates 202–203; quod omnes ordines colligantur medietate 204; ordinatus primo est propinquius ille deus qui est totalior VI: 11; quod singula assunt diis secundum eorum ordinem 58; divini ordinis distinctio ponitur 82–83; primi ordinis divini ex eius descriptione manifestatio 83–84; proprietatum hic intenti ordinis deductio 84–85; qualiter per omnia secunda pertingat divini ordinis proprietas generalis 85; qualiter idem faciat proprietas specialis 85–86; quod ex talium proprietatum participatione inexistit demissioribus, scilicet rebus naturalibus, generatio temporalis 86–87; ponitur quaedam ordinis descriptio et eius declaratio 105–106; unius ad quod ordinata referuntur in omni ordine duplex consideratio 106–107; quod omnis ordo fundatur in duplici uno, quod et bonum 107; ponitur omnis ordinis distinctio per differentem graduum distributionem 107; distinctorum triplex counitio et counitionis ratio 108; quod omnis divinus ordo sibi ipsi tripliciter counitus est, scilicet a summitate ipsius et a medietate et fine 109; quod procedens causaliter in divinis ordinibus non est natum suscipere omnes potentias producentis 126; ordinis deorum compositio ostenditur 194–195; item de ordine 161. Originalis ordo et processus respice ubi Ordo; de primarum regularium dimensionum originatione II: 215– 216; originalis processus III: 37; item ubi Procedere. Origo sapientiae est altissima I: 41; quod fluentia colliguntur circa originem II: 133; origo est collectiva, cuius est origo 133; de respectu originis ubi Respectus III: 60. Ornatus quod ornatus multa significat et quare ordines dicuntur ornatus VI: 100–101. Os Platonis in philosophia purgatissimum est I: 37.

Pacificum respice infra ubi Pax. Pars respice ubi Totum infra, per totum videlicet; hic respice multa de partibus formae et ante totum IV: 50–51; quod omnis divina anima tres habet partes: forma-

Sachregister

53

lis, intrinseca, essentialis et secundum hoc tres denominationes et tres operationes VIII: 172–173, 176–178. Partiale in ordine quid sit V: 3. Participans, participare, participatum, participatio unius et oppositae multitudinis diversa et multifaria acceptio et unius ab omni multiplicitate participatio I: 77–78; participationis modificatio 79; quod omnis multitudo participat aliqualiter uno 80; praemittitur triplex participationis acceptio 82–83; ponuntur condiciones eius, quod participat 83–84; distinguuntur diversi modi participationis 84–85; quod similitudo et dissimilitudo facit differentes participationes 85; agitur de omni eo, quod participat 85–86; quomodo primum, scilicet unum, participetur 86; ponitur duplex exemplum de centro et sigillo 86, quod omne participans uno unum est et non unum 89; quomodo unius participatione fiant unum, quae fiunt unum per creationem 97; item de his, quae fiunt unum per determinationem 97–98; quod omne, quod fit unum, participatione unius fit unum 98; item de his, quae fiunt unum per generationem 98–99; quod non est medium participatum inter materiam et formam 98–99; quod sit dare bona secundum participationem ex Dionysio 160; quod talia participantia habent multifariam condicionem 161; ibi nota Eustratium de diversitate participantium 161; quod prime bonum praecedit omnia qualitercumque participantia bono 164; quod omne bonum est unitivum participantium ipso 213–215; quod participatorum quaedam sunt simul, licet non secundum idem, participata, participantia et imparticipata II: 115; de fecunditate imparticipati ad instituendum participata 115–117; quod multiplicitas participatorum referenda est ad participata 117; quod instituta a prime imparticipato non sunt proprie participata 118; quod participatio est essentiae assumptio 118; quod participans et participatum sunt idem re et intentione 118; quod imparticipatum instituit a se diversa participantia 118–119; quod participatorum quaedam participantur semper, quaedam non 119; participatae hypostasis ratio 119–120; participatarum hypostasum ad imparticipatas essentias erectio 120–122; quod ad prime imparticipatum simpliciter omnia participata eriguntur 122; quod participare est partem capere 125; quod participatio fit sine medio et cum medio 125; participantium ratio in generali 125–128; quod in coordinatione formali sunt participantia et participata 127; quod omnia genera sunt participationes ultimae speciei 127; quod participans vel est ordine naturae et temporis ante actualem participationem vel non 128; quod participans aliquando est ens in potentia, aliquando in actu 128–130; quod participata participantur separabiliter et inseparabiliter 130; quod proprietates participantium variantur in materialibus et in immaterialibus 130; diversitas participantium, in speciali 128–130; quod participantium quoddam habet rationem subiecti actualis, quoddam rationem subiecti potentialis 131; recolliguntur proprietates participantium in summa aliquali 130–131; de participati ratione 132–133; de ipsius multiplici divisione 132– 133; de participati ad imparticipatum imitatione 133–134; de participantis ad participatum secundum demissionem comparatione 134; de participatorum in imparticipato collectione 134; de participati ad imparticipatum submissione 134; quid sit participatum secundum propriam rationem III: 189; participati divisio in semper et quandoque participantia 190; participatorum ad imparticipata colligatio 190; quid sit subsistere secundum participationem exemplariter, et quae sint talia

54

Sachregister

203; quod omne, quod ex partibus totum, participat ea, quae non ex partibus totalitate IV: 20–23; quod omne totalius in primordialibus et ante partialia in participantia irradiat, et secundum ab illis deficit aliquid participans 26–29; quod participationes aliae alias precedunt 32–36; quomodo partialiora largiantur participantibus sui ipsorum traditiones 36–37; quid sit habens rationem subiecti in participantibus, et quod tale procedit ex perfectioribus et totalioribus 41; quod omne totum simul est enti et participat ente 44–48; agitur de participatione passiva in generali 111–112; ostenditur plures esse modos participationis passivae in speciali 112; quid separabiliter et inseparabiliter participetur in universo totali 112–113; de potentiae inseparabilis, prout hic sumitur, condicione 113–115; de ipsius a participato separabiliter immissione 115–116; de presentiae suae ad participantia propria ratione 116; de participatorum diversa acceptione 121; de incorporeorum in eo, quod participata, propria ratione 121; quod omne incorporeum ad se ipsum conversivum ab aliis participatum separabiliter participatur 121; quale sit ens participans aeternitatem 148; quod multitudo infinitarum potentiarum est totum ex partibus participans ea, quae ante partes totalitate 162; quod universum simpliciter includit omnia uno participantia 162; quod universum infinitarum potentiarum includit omnia participantia infinitate 162; quod per se et primo infinita participat infinitate 162; quod omnia citra ordinem infinitatum participant infinitate 162; quod amethectum est causa omnium, quae participant 201; ostenditur participantium, participatorum et amethectorum diversificatio 211; enumerantur intentiones participatae 211–212; enumeratae distinguuntur 212–213; ostenditur amethectorum in tribus ordinibus ad participantia precessio 213; comparatur amethectus intellectus secundum processionem ad omnia intellectu participantia 213; quod talia participantia sunt in triplici gradu 213; quod participantia vita distinguuntur per tres gradus et eorum diversitas ad invicem ostenditur et de praecessione amethectae vitae 213–214; quod participantium ente amplior est ambitus vitae et intellectus 214–215; quod participantia ente sub tribus gradibus concluduntur 214–215; quod omnia cognitiva cognitione participant propter intellectum primum 220; quod in totali rerum universitate extremum inferius participat mediante extremo superiori, scilicet per triplex medium V: 5; quod eodem modo est in partialibus universitatibus 5–6; quomodo quodlibet partiale cuiuscumque intentionis participare potest monade superioris proxime ordinis 6; agitur de participatione partialium intellectuum 10; item de participatione partialium animarum 10–11; item de participatione partialium naturarum 11–12; quod in qualibet seyra prima possunt participare locatis in superposita proxime seyra, aliae vero non possunt 15–16; agitur de participatione et eius ad assumptionem, permansionem et processionem differentia in generali 63–64; item de diversa participatione in speciali 64–65; quod omnis deus participabilis est excepto uno 65–66; ponitur participantium distinctio 132; participationis notificatio 132; quod indicibilia et incognoscibilia a participantibus capiuntur 132; agitur de participationis passivae condicione 166–167; quod omnis deus a propinquioribus quidem participatus immediate participatur, a remotioribus autem per media vel plura vel pauciora 166–171; participationis deorum duplex modus et condicio 167–168; participationis hic intentae declaratio 170; quod imparticipabilis substantia participat primo supersubstantiales unitates 177–178;quod omnis intellectus est divinus per participationem divinae unitatis 182–183; quod participationes per cognata et similia perficiuntur 183–184; quod deorum proprietates pertingunt usque ad extrema participantium 183–185; agitur de diversa participatione in generali 225; item de

Sachregister

55

mediata et immediata participatione in speciali 225; de distinctarum et terminatarum unitatum a determinatis entibus immediata participatione in universo totali 225–226; de edeificati propria ratione 226; de passiva extensione 226; de omnis edeificati in unam unitatem reductione 227; quod quot sunt participatae unitates, tot sunt participantium entium genera 229–230; quod totalior deus a totaliori genere entium participatur et particularior a particulari VI: 11; quod omnis unitas simul constituit uni ens participans ipsa 22; de participantium divina proprietate et deificorum diversificatione 25–26; quae participantia sunt eadem re et intentione cum participato et quae non 25–26; quid sit supremum inter participantia divina proprietate 26–27; recolliguntur proprietates omnium participantium in generali 33; ostenditur differentia inter participantia divina proprietate et divinis unitatibus in speciali 34; quae sint participantia divinis unitatibus in universo totali 34; participantium divinis proprietatibus inceptionem, mediationem et terminationem 34–37; quod omne idoneum participare participabit 67–68; de duplici intellectuum passiva participatione VII: 151–152; de intellectualium participantium ipsos intellectus distinctione 152–154; quod omnis intellectus secundum substantiam et operationem intellectualibus participatur primitus 154; de participati propria ratione 221–222; de participati intellectus condicione 222–223; de talis intellectus cum participante intra unam substantiam conclusione 223; de participati intellectus sufficienti divisione 225; ostenditur duplex participatorum ordo in generali 227; quod est duplex participatus intellectus in speciali 227–228; quid sit divinus intellectus participatus in universo totali 228–229; quod omnis divinus intellectus participatus ab animabus divinis participatur 231–232; quod omnis intellectus participatus quidem, intellectualis autem solum participatur 234–240; quod omnes animae, quae intellectuali intellectu participant, deorum contemplatrices sunt VIII: 23–25; quae anima sit et dicatur participabilis 89; quod omnis anima participabilis semper entium est et ante generabilia 95–99; ponitur quaedam animae descriptio et eius expositio 123–124; quod omnis anima participabilis corpore utitur primo perpetuo 123–130; ponitur temporis distinctio 143; participantium tempore constante ex divisibilibus condicio 143–144; participantium tempore constante et semper motorum diversificatio 144–145; omne, quod tempore participat, semper autem movetur, periodis mensuratur 147–148. Particeps quod anima est particeps rationis VIII: 123. Parvum respice ubi Magnum. Passio, pati passionis multiplex intentio IV: 102; pati diversa acceptio, et dicitur a ‘pathin’ 103,107; passibilitatis et impassibilitatis duplex ratio 103; quod omne corpus pati secundum se natum est 103–104; quod corpus sit passionale, ostenditur ex tribus 108; distinctio passionis trifaria VIII: 237–238; ibi nota de impassibilitate 237–238. Pater, paternale, paternitas de patre Procli I: 41; quod pater est fons superessentialis deitatis II: 174; quod omne datum descendit a Patre luminum V: 155; Patris multiplex condicio VI: 132–136; paternitatis, patris et paternalis differentiae assignatio 136–137; pater-

56

Sachregister

nalis prae­operositas, praestantia et nobilitas et in divinis proprietatibus sublimitas 137–138; de paternalis causae operatione 177. Patriarcha ubi Pater VI: 136–137. Pax quod est unitiva omnium et aliae condiciones pacis secundum Dionysium I: 215. Peccatum respice ubi Deterius VI: 61–62; quod propter culpam et peccatum homo de beatitudine est eiectus et mortale corpus habet VIII: 127–130. Per se per accidens et per aliud infert per se I: 109; II: 11–13; item de li ‘per se’ VIII: 13–28; item de li ‘per se’ 70–71. Perfectum, perfectio de mundi perfectione I: 127–129; de perfectionis triplici condicione 129–130; quod tales perfectiones aliis multitudinibus inexistunt 130; de bono perfecto 158 et 168, ibi nota plura de perfecto; perfecti multiplex descriptio II: 137–139; proprietatum ipsius enumeratio 139; perfecti multivocatio 139–141; quod ratio perfecti completur in potentia activa, quae est triplex 141–142; perfectorum subdivisio, de quibus intenditur 141–144; quod perfectorum, primae maneriei sunt tres gradus, scilicet perfectorum, per se perfectorum et plus quam perfectorum 142–143; quod tres sunt maneries perfectorum 142–144; exponuntur condiciones superperfecti 143; agitur de processu in generationem omnis perfecti 145–146; quod omne perfectum imitatur omnium unum principium 146–150; quod omne perfectum citra primum agit per intentionem 148–149; quid moveat perfecta ad generandum 149– 150; ostenditur ratio perfectionis et imperfectionis omnium producentium 162; quod prime producens producit ob summam perfectionem 163; quod omne aliud producens producit ad prime talis imitationem 163; item perfectiora etc. III: 19; perfectorum tres gradus et de perfectis et superperfectis et quod li ‘Deus’ convertitur cum unitate per se perfecta V: 47–48; item IV: 44–48; item VI: 70; ponitur perfecti diversa assignatio 148–149; perfecti multiplex condicio 149–151; perfectivi in diis propria ratio 151–152; agitur de perfectione in generali 152–153; quod duplex est rei perfectio secundum Eustratium 153; distinguitur de perfectione in speciali cum decem proprietatibus perfectionis 153–154; quod alia est perfectio superessentialium, essentialium et sic de aliis 154; quod duplex est modus perfectionis secundum Rabbi Mosen 154; quod omne perfectivum in diis divinae perfectionis est causa 154–155; quid sit perfectio divina 154–155. Periodus, periodicum de periodo rerum generabilium et corruptibilium III: 132; periodi diversa acceptio VIII: 145–146; quod semper motum periodis mensuratur 145–147; periodi ibi intenti propria consideratio 146–147; quod vita temporalis animae periodice restituitur 159–161; quod anima mundana periodis utitur 161; periodi animae duplex consideratio 165–166; quod periodus animae mensurat solum motum circularem 166; quod periodus animae mensuratur tempore 167–168; quod periodus quarun-

Sachregister

57

dam animarum mensuratur quodam tempore 168–169; quod periodus prime animae inter totales mensuratur toto tempore 168–169. Peripatetici philosophi qui fuerint: respice I: 44. Perpetuum, perpetuitas differentia perpetuitatis, aeternitatis et sempiternitatis III: 100; descriptio perpetuitatis 102; item divisio eius 102; habitudo immortalis et perpetui ad invicem IV: 235–238; item VI: 54. Persona, personaliter differentiae personae, hypostasis etc. III: 56–57; quod duplex est ordo originalis, scilicet distinctorum personaliter vel non V: 25–26; nota ibi de distinctorum personaliter multiplici condicione 25–26; personarum Trinitas, respice infra Trinitas 154–157. Philosophia quod iste liber vocari potest philosophia divinalis I: 68; quod talis philosophiae finis est prime Deus 68–69. Philosophus quod philosophi aut Cynici aut Peripatetici aut Platonici I: 44; unde et a quo ortum sit nomen philosophi 44–45. Plato respice ubi Os; item ubi Aristoteles; de commendatione Platonis et qui philosophi dicti sunt philosophi Platonici I: 43–44. Plenum, plenitudo descriptio utriusque horum I: 170, 174; quod idem est plenum et superplenum diversimode 174, de plenitudinis propria intentione VII: 178–179; item de plenitudine specierum in intellectibus 179; de plenitudine et superplenitudine 179. Plotinus Plato videtur revixisse in Plotino I: 37. Pluralitas II: 99–100. Plurificatio quod omnis deus plurificat suas derivationes V: 149–150. Pondus V: 72–73; item respice Mensura VI: 75–78. Porta de portis, per quas animae ascendunt in caelum et descendunt VIII: 221–222.

58

Sachregister

Posse, possibilitas, potentia, potestas de processu potentiae ad actum et e converso II: 126–128; agitur de potentiae ratione 164; item de potentiae divisione 165, ibi nota de identitate essentiae cum potentia 165; de omnis producentis propter circumstantiam activae potentiae productione 166–167; quod ad simpliciter posse requiruntur sex condiciones 166–167, ibi nota Anselmum de inquisitione divinae potentiae et de omnipotentia 167; de potentiae activae triplici acceptione III: 173; ibi nota, ad quam fiat comparatio et ad quam non 174; ponitur potentiae distinctio 177; potentiae activae duplex determinatio 177–178; unius determinantis subdistinctio 178; de potentiae impartibilitate et de ipsius partibilitate 178–179; de potentiarum ad invicem comparatione in maioritate et minoritate 179–180; quod potentia activa et passiva opposito modo definiuntur per minimum et per maximum 184–185; de potentiae intentione et eius multiplici acceptione IV: 74–75; de entis hic intenti subdivisione 75–76; de unius partis diversificatione 76; entis in potentia duplex significatio, unius eorum ad actum duplex relatio 78; entis potentialis materialis ad actum tenditio 78–79; quod omni potentiae passivae correspondet actus 79–80; quod una determinatur secundum activam 80; quod omne in potentia ad determinatum actum fit actu per determinatum agens 81; distinctio eius, quod est esse in potentia 81–82; ponuntur condiciones materiae, quae est in potentia 82–83; quae actu potentia existens omnia secundum actum correspondeat materiae, quae est potentia omnia 83–84; de ratione potentiae in generali 86–87; de multiplici potentia in speciali 87; quae potentia hic distribuatur in universo totali 87; actus et potentiae duplex acceptio 87–89; unius subdivisio 89; quod omnis potentia aut est perfecta aut imperfecta 89; quod aliquid est dupliciter in potentia ad formam 93–94; item qualiter potentia determinatur per actum 93–94; quod omne, quod fit, ex duplici fit potentia 95–97; de potentiae inseparabilis condicione 113–115; de talis a participato separabiliter immissione 115–116; de potentia fieri et de eius finitate ac infinitate 135–137; quod omne enter ens est infinitum secundum potentiam 141; de ratione potentiae in generali et ubi primo invenitur 158; item de ratione finitae potentiae et infinitae 159–160; de comparatione finitarum potentiarum penes differentiam inter se et ad infinitas 160–161; de multitudine potentiarum et earum infinitate ac originatione 164; quod potentia unitior est infinitior quam multiplicata 176–178; de potentia infinita incorporea corporis finiti 183; de potentia deorum, qua quilibet providens praehabet, praecomprehendit et preoptinet omnia quibus providet, et quod ita potentia est unialis V: 109. Posterius et prius respice ubi Ordo; item infra ubi Prius. Practicum de intellectu practico et modo eius operandi VII: 136–137. Praecedere, praecessio quod prime bonum praecedit omnia participantia bono I: 164; multiplex praecessionis acceptio II: 43; quod praecedentia praecedant alia 43–44; qualiter participationes precedunt aliae alias et illustrationes aliae alias etc. IV: 32–36; ostenditur amethectorum in tribus ordinibus ad participantia precessio 213; de praecessione amethectae vitae participantium ipsa 213–214; comparatur amethectus intellectus secundum praecessionem ad omnia intellectu participantia, et similiter de

Sachregister

59

amethecta vita 213–214; de praecessione et praesuppositione animarum inter se VIII: 204–206. Pravum respice ubi Deterius. Primarium, primum quod primum dicitur tripliciter II: 187; item dicitur tripliciter 187; ponitur differentia inter principium et primum 187; descriptiones et proprietates primi communes nota 187–189; quod prima non sunt proprie similia secundis, sed e converso 189, ibi nota ex Dionysio de coordinatis, quomodo sunt similia et dissimilia 189; nota ibi condiciones simpliciter primi 189–190; quod omnis processus fit per similitudinem secundorum ad prima 189–190; quod ad simpliciter nulla fit comparatio IV: 27; qualiter prima omnis ordinis habent formam eorum, quae ante ipsa V: 31; quod prima cuiuslibet ordinis maiori modo exempta sunt, prima cuiuslibet ordinis 187–188; secundarii agentis ad primarium subordinatio VI: 18–19; primarii in omnibus secundariis operatio 19–22; qualiter prime unum constituat simpliciter omnia 22; de prima essentia et prima causa VIII: 13. Prime exponitur li ‘prime’ et ponitur differentia multiplex ad li ‘primo’ I: 162; de prime in quolibet ordine II: 55, item 103–104; item de prime causa, quod tale exaltatum est ab effectu IV: 61–62; de prime vel primo bono, vita, intellectu aeternali et sic de simplici quaere quodlibet in loco suo 61–63. Primo IV: 185–189. Primordialis causa quare primordiales causae dicuntur principales I: 82–83; aquae significant primordiales causas II: 46–49, quod omnis primordialis unitas substituit duplicem numerum III: 194–195; de totaliori in primordialibus IV: 27–28; item de eodem 34–35; quod omnis primordialis causa universo suo ordini proprietatem tradit 189; primordiales cause in verbo unum sunt V: 149–150; aquae significant primordiales causas 156–157. Primus homo ubi Homo VIII: 123–130. Princeps de per se principibus primi principatus, qui sunt dii I: 173; item, quod princeps non includitur intra principatum, sed supereminet et continet ipsum 177; quod princeps dicitur dupliciter 177; quid sit principatus 177–178; quod hierarchia est sacer principatus, et plura de hoc 179–180; qualiter Deus est unus primus princeps et alii principes sub eo, et unde dicitur princeps in proposito II: 103–104; de proprio actu ducis seu principis VI: 106. Principatus ubi Princeps IV: 208–209.

60

Sachregister

Principiare respice infra ubi Respectus III: 37. Principium quod principium in plus est quam causa I: 53; quod duo sunt principia istius philosophiae 53; quod omnis scientia utitur suis principiis 54; quod principium scientiarum sortitur diversa vocabula 54; quod tria sunt genera principiorum 54; quod principia scientiarum sunt in triplici differentia, et quae dicantur communissima et quae communia 56; item, quae propria principia scientiarum 56–57; de modo certitudinis veritatis in principiis communissimis et communibus 57–58; de modo certitudinis principiorum in scientiis pure mathematicis 58; de modo apprehensae veritatis et certitudinis propriorum principiorum in scientiis, quae sunt de rebus coniunctis naturae corporali 58–59; quod universale est principium artis et scientiae 59; summatim colliguntur octo notabiles conclusiones de principiis 60–61; quod ex dictis conclusionibus eliciuntur proprietates omnis principii complexi 61; qualiter haec divinalis sapientia procedat quoad notitiam et usum principiorum communissimorum et communium 61–62; qualiter procedat scientifica ex principiis propriis 62–63; quod tres sunt modi cognitionis principiorum 63; quod haec sapientia habet aliquid amplius aliis scientiis in ratione et causa suae certitudinis et indeclinabilis assensus in ipsa sua principia, et qualiter principium cognitivum in ipsa excellat rationem particularem 63–64; quod principia cognitiva aliarum scientiarum solum versantur circa superentia divina 64; quale sit principium cognitivum istius philosophiae 64; quid sit principium primum omnium rerum 74; quod principium est principiati vel principiatorum principium 74; de condicione principiorum intrinsecus rem constituentium et in materialibus et in formalibus 105; quae sint proprietates principiorum illorum, quae sunt unita, scilicet simplicitas, spiritualitas et infinitas 105; de ratione principii et causae in generali 197–199; de differentia principii et causae cum quibusdam condicionibus primi principii, quod est prima causa, in speciali 199–200; ponuntur plures condiciones et descriptiones principii primi, prout est idem cum causa omnium originali et finali 200–201; recolliguntur in summa proprietates primi principii 201; qualiter ex ipsis proprietatibus possumus ascendere in simpliciter primi principii et causae omnium cognitionem 202–205; quod omnium entium principium et causa prima est bonum 205–206; de triplici principio secundum Trismegistum II: 221; item de principio productivo omnium rerum naturalium 229–231; de tribus principiis naturae multae descriptiones IV: 91–93; expositio huius: ‘In principio creavit Deus celum et terram’ etc. 186–188; de principio et principe 208–209; quod Deus est principium sine principio etc. secundum aliam regulam Trismegisti V: 68. Prioritas agitur de priori et posteriori in generali II: 167–168; de posterioritate producti ad producens in speciali 168; de quinque modis prioris, et quod quintus hic intenditur IV: 46–48; respice ubi ordo. Prius respice ubi Ordo; item ubi Prioritas. Privatio de materia et forma et privatione plura pulchra, et quomodo requiruntur in trans­

Sachregister

61

mutatione naturali IV: 91–97; qualiter privatio continetur in habitu nota pulchra VI: 61–62. Procedens, procedere, processio, processus qualiter multitudo procedit ab uno I: 115–117; duplex acceptio processus, scilicet originalis et causalis, et quod prius est ratio secundi 190; quod originalis est intra eandem naturam 190; quod causalis tendit in diversitatem naturae 190; quid sit descriptive uterque in generali 190; de processus ratione et eius duplici acceptione II: 88–89; de procedentium coelementatione 89–90; quod omnis ordo ab unitate incipiens procedit etc. 94; de duplici processu, scilicet potentiae ad actum et actus ad potentiam 126–128; qualiter et ex quo motivo omne perfectum procedat in generationem 145–146; quod omne perfectum citra primum aliquid intendit per sui processum in generationem 148–149; quod conatur in suo processu ad primi imitationem 149–150; quod omne perfectum in generationes procedit etc. 149–150; qualiter prime producens procedat et maneat 156–157; item, quod ita sit proportionaliter de omni causa productiva 157; ponitur processus descriptio et divisio 182–184; quod processus intra manens est relativorum, sed extra manens est absolutorum, in quibus natura inquantum huiusmodi est principians et principiatum 183; unius membri primae divisionis subdivisio et unius partis eius declaratio 184–185; quod omnis processus causalis a prime productivo vel est a ratione vel secundum rationem 184–185, ibi nota expositionem, qualiter bonitates procedunt a prime bono, quia a ratione 184–185; condivisae partis subdivisio et partium expositio 185; quod procedentium secundum rationem est magna diversitas 185; quod omnis processus per similitudinem secundorum ad prima efficitur 189–190; quod omne, quod producitur, procedit in esse essentialiter 194; quod talis processus est aliquo quattuor modorum 194; procedentia distinguuntur 200; procedentium per essentiam propria ratio assignatur 200–201; quod omne procedens ab alio per essentiam convertitur ad id, a quo procedit 203–204; de procedentibus et conversis in generali 214–215; in quibus processio et conversio sint idem, et in quibus differant 215; de modo processus a principio rerum naturalium 231; quod omne, quod convertitur, convertitur ad illud, a quo processum habet, etc. 231; quomodo procedant ab arte artificialia III: 10–11 et quomodo a natura, ut est causa, procedant naturalia 11–12; quomodo a causis essentialibus causata essentialia 12; de multiplicatis per processus in natura corporali, intellectuali et supersubstantiali 15–18; quod omnium eorum, quae secundum processum multiplicantur, prima sunt perfectiora 19; de duplici processione 27; de primae processionis diversificatione 27–28; de possibilitate procedendi a pluribus causis 28; quod omne procedens a pluribus causis per tot convertitur, et per eadem processus et conversio 29–30; quod est duplex processio, originalis et causalis 37; primae subdivisio in generationem et spirationem 37–38; procedentium a se ipsis enumeratio 39–43; procedentium a se ipsis ad alia precessio 43–44; quod impossibile est aliquid procedere a causis infinitis 158; quod Deus est processus sine variatione secundum Hermetis tertiam regulam V: 68; de divino processu et plura de hoc VI: 90–91; proprietates procedentis 119–120; quod procedens non potest suscipere omnes potentias producentis 126. Proclus de auctore Proclo I: 37–38; Proclus allegatur in libro suo De fato et providentia, in quaestionibus De providentia, in libro De malorum existentia, in Elementatione physica et theologica.

62

Sachregister

Producens, producere, productivum omnis productivi originatio a bono I: 139–145; omnium productivorum enumeratio 145–148; quod quidam moderni solum distinguunt triplex genus productivorum 148; quae sint vere et proprie productiva et inter ea differentiae assignatio 148–151; de comparatione productivorum et productorum 151–152; item de eorum comparatione 152–154; quod omne productivum melius est producto 154; de causae productivae multiplici divisione 191–192; quod omne perfectum in generationes procedit, prout potest producere II: 149–150; de ratione causae productivae in speciali 154–155; de proprietatibus omnis causae productivae 155; qualiter prime productivum maneat in se ipso etc. 156–157; ubi producendo incipiat omnis causa productiva in generali 158; quod prime productiva causa producit ea, quae post se, immediate etc. 158–159; ostenditur perfectionis et imperfectionis omnium producentium ratio 161–163; quod prime producentis productio sit ob summam perfectionem 163; quod omnia producentia imitantur in hoc primum 163; de omnis producentis propter circumstantiam potentiae activae productione 166; de omnipotentiae primi productivi sextuplici condicione 166; de posterioritate producti ad producens 168; quod prime producens est actionis indifferentis a sua essentia 173; quod omne producens conformiter se habet ad prime producens 175; de similibus et dissimilibus ad prime producens 176–177; quod producens substituit similia ad se ipsum ante dissimilia 177–179; quod omnia producta sunt suo producenti similia 177; de productione activa, quid sit secundum quid nominis et quid rei 191–192; quod duplex est productio activa, scilicet creatio et informatio 192; quod creatio est actio simpliciter omnia producentis 192; quod informatio est actio aliorum producentium 193; quod proportionaliter est dicendum de productione passiva 193; quod creatio non est medium inter creaturam et Deum, et quomodo creatio se habet ad fieri 193–194; quod omne, quod producitur, procedit in esse essentialiter 194; quod productum non producit nisi in virtute producentis 195; quod solum prime producens est universaliter primum 195; quod productum manet in producente 195–196; de triplici modo immanendi 197; quod illa tria sunt unum re in agentibus per essentiam 197; de principio productivo omnium rerum naturalium 229–231; quod omne, quod est in alio, ab alio solum producitur III: 47–52; agitur de producentibus in generali 141–142; de secundis producentibus in speciali 142–143; de his quae a secundis producuntur in universo totali 143; ostenditur ratio prioritatis producentium 144–145; quod producens quanto in sua intentione est universalius, tanto est actualius 145; quod una res potest a pluribus causis subordinatis produci 158; quod impossibile est aliquid procedere a causis infinitis 158; quod tam in producentibus quam productis est status 158; item comparatur ad invicem procedens et producens VI: 121–122. Proportio est vita VIII: 157–161; ubi Consonantia vel Ordo etc.; item ubi Radix III: 183– 184; item ubi Anima VIII: 214. Proprietas proprietates antarkes I: 171–172; de proprietatibus principii, per quas in Deum ascenditur 202–205; de proprietatibus perfecti II: 139; proprietates primi 187–188; li ‘proprietas’ exponitur IV: 188–189; de proprietate deorum V: 79–80; proprietates unius, proprietates unitatis 220–223; proprietates ordinis divini generales et

Sachregister

63

speciales VI: 83–84; proprietates producentis 119–120; proprietates patris 138; proprietates perfectionis 149–153. Proprium, proprie li ‘proprie’ expositio 227. Prosopon id est persona III: 57. Providentia, providere quod quidam negaverunt providentiam esse V: 93–94; ostenditur multipliciter providentiam esse 95–100; quid sit providentia 98–99; quod providentia est duplex, scilicet naturalis et voluntaria 100; de duplici providentia 100; quod omnis deus in sua existentia habet totum providere 101; quid sit ratio providendi 102; quomodo providere conveniat pluribus 102; quod providentia primitus est in diis 103; quod est prime providens 114–116; quod omne divinum est primum providens in sua universitate 116; quod est impausabiliter providens et universaliter 116; quae sit condicio provisorum 116; quod omne divinum providet essentialiter, universaliter et impausabiliter seu incessabiliter 116; provisorum diversificatio 117; actus providendi difformis participatio 118; actus providendi ad omnia aeternalis extensio 119; actus providendi primitus providentium condicio 120; quod pervenit ad omnia intentioni providentis subiecta 120; quod prime providens est exemptum a providentibus 120–121; quid sit immiscibilitas et inabitudinalitas divinorum 121; quod providentia et unialis excellentia compatiuntur se 121; quod excellentia non submittitur nec providentia exterminatur 122; cognitionis intellectualis et providentionalis differentia 215–216; item distinctio intelligendi et providendi 216; quod omnis intellectus divinus providet ut deus 217; distinctio providentiae in naturalem et voluntariam secundum Augustinum VI: 45; providentiae et fati distinctio 46–48; omnis providentiae causa et ratio et eius bipartita divisio 48–49; providentiae exemptae modus et condicio 49–50; providentiae coordinatae propria intentio 50; quod in ordine providentiae naturalis est duplex processus 90–91. Proximum V: 4–5. Pulchritudo, pulchrificum, pulchrum: de pulchro, pulchrifico, pulchritudine, pulcherrimo et differentia eorum ad invicem et quomodo sunt in deo non in parte, non aliquando secundum Dionysium III: 188–189; item de pulchritudine universi VI: 102–103; item de pulchro pulcherrimo 134; item de pulchritudine mundi VII: 40, 162. Pullulationes quod Filius et Spiritus sanctus sunt pullulationes divinae naturae III: 42; VI: 136. Punctum de fluxu puncti mathematici II: 215–216; quod etiam vocatur supersubstantiale 217; quod punctum antarkicum est unitas 217; de eius reali fluxu in rectum et in circulum 217–218; definitio puncti III: 89.

64

Sachregister

Puritas, purificatum, purum, purgare, purgatio de puro in generali VI: 169–170; descriptio puritatis in speciali 170–171; de purificativo in diis seu causa puritatis 171–172; item de purgatione 171–172; item de purificativo et comparatione eius ad cuius conditivum 174; de purgativo et differentia eius ad reductivum et conversivum 187. Pythagoras de illo I: 43–45.

Qualitas de qualitatibus elementorum et quintae essentiae IV: 181–182; item V: 203; quod corpora sensibilia non fiunt ex coitu substantialium elementorum, sed ex qualitatibus sibi proportionaliter copulatis 174; item VIII: 251–253. Quantitas de quantitatis acceptione et eius maioritate et minoritate III: 184; item de quantitate virtutis 137, 184–185; quod omne quantum est divisibile IV: 138–141; item quod duplex est quantitas, scilicet molis et virtutis 139–140; de quantitate continua et discreta 167–168; de quantitatis et modorum eius propria significatione et ipsius ad separata translatione 176–177; de quantitate et partibus secundum quantitatem 180–181; de grossitiae quantitativa et de dimensionibus quantitatis VIII: 233–234; quid sit quantitas et condiciones ipsius 250–251; item de magnitudine et quantitate 253. Quatuor elementa respice ubi Elementa. Quiditas VII: 60, 160–161 Quies, quiscere respice ubi Motus. Quinta essentia de hac et proprietatibus eius seu qualitatibus IV: 181–182.

Radiatio, radiare, radiale, radius de formis radialibus III: 22; de radio fontano 25; item ubi Irradiatio 22–26. Radix de radicibus, in quibus omnia reserantur secundum Avencebrol I: 102; quod qualem proportionem habent ad invicem radices numerorum entium separatorum, talem habent ad se invicem ipsi numeri et nota ibi de illis radicibus III: 183–184; item quod unitas est origo et radix omnium numerorum IV: 81–82; de radicibus primordialium et aliorum V: 187.

Sachregister

65

Ratio, rationale, ratiocinativum de processu a Deo secundum rationem et a ratione et differentia horum, et quod bonitates procedunt a ratione II: 184–185; de ratiocinativo, quod scilicet cognoscit rem ut simpliciter et universaliter et quod abstrahit a sensitivo IV: 123–126; quid est intelligere rem in ratione sua 123–126; de ratione particulari et universali cum gradibus et officiis eius V: 127–128; item ubi Cognitio; quod anima est spiritus rationalis et de ratione VIII: 89–90; ratio, id est proportio 212–214. Ratum quod bonum et ens secundum Platonem sunt res ratae in natura I: 74. Reducere, reductivum de reductivo in diis VI: 187; de comparatione ipsius ad conversivum et purgativum 187. Regnum, regere, rex quod ordo totalis dicitur regnum IV: 205–206; describitur regnum ex Dionysio 205; exponitur descriptio, ponitur ex Platone descriptio regni 205–206; quod tale regnum dicitur monarchia 206. Regula regulae quaedam Boethii De hebdomadibus exponuntur I: 83–84; regule Hermetis respice in Hermes. Relatio ubi Ordo; item ubi Respectus. Remanere quando intentiones remaneant in ratione et proprietate principiorum et quando determinentur in ulteriores naturas I: 108; item 148–149. Renovare intellectuales virtutes renovat III: 25, V: 149, VI: 69, VII: 21. Replere ubi Plenitudo Repugnantia ubi Oppositio IV: 240–241. Requies ubi Quies. Item de requie animarum I: 35. Res rerum divisio II: 15; res dicitur a reor–reris II: 113, 228. Respectus, respectivum rerum divisio in absolutum, respectivum II: 15; quomodo designatur rei essentia respective 15–16; quod causa respicit causatum et e converso 16; quod respecti-

66

Sachregister

vum habet modum habitudinalem vel ad intra vel ad extra 16; quod omne respectivum vel respicit se ipsum vel superius vel coordinatum vel inferius 16; quales sint modus respectivi ad se ipsum 16–18, ibi nota quattuor condiciones eius, et ponitur exemplum de intellectu 17–18; quod tale generat se ipsum in alio esse respectivo 18; quod processus intra manens est respectivorum et extra absolutorum 183; quod inclinatio est respectus 206; quod est duplex genus respectuum, et unde causentur, et nota 207; quod rerum quaedam sunt absolutae, quaedam respective III: 36; quod respectivum est generalius relativo 36; qualiter respectivum differat ab absoluto in quattuor 36; quod respectus quandoque est ratio principiandi ipsi naturae 37; quod natura aliquando est ratio principiandi ipsi respective 37; quod in natura simplici sunt diversi respectus 60; respectuum originis multiplex condicio 61; respectivorum duplex originatio et eorum ad invicem differentiae 61–63; quod omnis respectus fundatur in proportione 95; rerum divisio in absolutum et respectivum IV: 3; differentia earum ad invicem 3; quod licet differant, tamen de se invicem predicantur et in abstracto 3; quod respectivum capit realitatem suam ex termino 3; quod respectus est duplex, intrinsecus et extrinsecus 3–5; quod intrinsecus est habitudo vel ordo rei 4–5; de respectivorum unitate et eorum identitate et alteritate 5–6; de eorum totalitate et partibilitate 6; quod sicut in intellectibus, ita in divinalibus est interior respectiva transfusio V: 196–197; quod in prime Deo est duplex operatio, interior scilicet respectiva et exterior causalis et ita in quolibet deo proportionaliter 196–197; de respectibus naturae seu originis, penes quos est interior respectiva transfusio in Deo et intellectibus VII: 139. Restitutio de restitutione periodica vitae animae mundanae VIII: 161; item ubi Periodus. Resurrectio de statu, quando secundum Dionysium resurrectionis filii erimus VIII: 25; de statu corporum futurae resurrectionis 247–256. Robur II: 164–167; ubi tractatur de Potentia 164–167.

Sapientia de sapientia et habitu sapientiali respice ubi Habitus I: 65–69; de sapientia divina, quod est habitus, in quo colliguntur omnia principia creatoris V: 75. Sator quod Deus dicitur sator V: 115–116; VI: 133–134, 158; VIII: 123. Saturnus de tempore quo Saturnus complet cursum suum III: 138. Schema de schemate, quid sit et plura de hoc VIII: 250–251.

Sachregister

67

Scientia ubi Cognitio; quod quaelibet scientia utitur principiis et super quo fundatur I: 54; quod mens divina est plenitudo scientiae VII: 158. Secundarium, secundum quod omne producens productivum est secundorum II: 161–169; de significationibus et proprietatibus et descriptionibus secundi sicut et primi 187–189; quod processus fit per similitudinem secundorum ad prima 189–190; quod in processu prima sunt perfectiora secundis III: 19; quod in conversione prima sunt imperfectiora secundis 26; de secundis producentibus et illis qui ab eis producuntur 142–143; de secundorum multiplici condicione et distinctione VI: 126–127. Segregatum ubi Separatio VII: 217–218; item ubi Unitio. Semen quod Deus tradidit diis sementem V: 27–28; de diversis, quae latent in semine et spermate VII: 168; item V: 150 Semper quod semper esse sive bene esse non est semper esse II: 50; de semper ente et de li ‘semper’ IV: 128–129; de eo, quod semper fit 133–134. Sempiternum de sempiternitate respice ubi Perpetuum III: 100. Senarius numerus sex, quod ipse sit primus perfectus III: 182. Sensus, sensitivum de sensitiva cognitione V: 127–128. Separatio assignatur differentia inter abstractionem et separationem, abstractum et separatum, abstrahibile et separabile II: 27–28; enumerantur condiciones, quae requiruntur ad diversos gradus separationis 28–30; quod omne ad se ipsum conversivum habet substantiam separabilem ab omni corpore 31. Separatum quid sit separabiliter et inseparabiliter participare et quid sit potentia inseparabilis et de immixtione separatis IV: 112–116; ponitur in definitione immortalis 236–237; quod intellectus est separatus seu segregatus et unitus aliis VI: 212–220. Septem ubi Sphaera VIII: 243. Sepulcrum animae est corpus VIII: 242.

68

Sachregister

Sexus quod distinctio sexuum non erit in resurrectione secundum Theodorum, et invehitur contra illos, qui dicunt Christum post resurrectionem in sexu aliquo apparuisse VIII: 252. Seyra quid sit seyra secundum quid nominis IV: 206; quid sit quoad quid rei, quod sicut seyra procedit ab uno principio, ita per conversionem tendit sursum in ipsum 206– 207; de seyra in generali V: 13; de duplici condicione seyrae in speciali 13–14; de seyra intellectuali et contentis in ipsa 19. Sigillum sigilli expressiones quales sint secundum Dionysium I: 86; VIII: 22. Silentium angeli pronuntiant deorum silentium II: 159; quod silentium continetur intra sonitum VI: 70. Simile, similitudo quod similitudo et dissimilitudo facit diversas participationes I: 85; quod similia dicuntur proprie et minus proprie II: 175; de similibus et dissimilibus in generali 175–176; ubi inveniatur prima ratio similitudinis 176; quod omnia habent in se similitudinem boni 176; quod tria sunt de ratione similitudinis 176; quid sit similitudo 176; ubi inveniatur realiter similitudo 177; quod omnia producta sint suo producenti similia 177; de similibus et dissimilibus ad proprium producens in speciali 177–178; de substitutione similium ad ipsum producens ante dissimilium productionem in ordine sive totali sive partiali 177–179, ibi nota perpulchras auctoritates 177–179; quod omne producens producit sibi similia iuxta se ante dissimilia 178; aequalitatis proprietates 186; quod ordo causalis non admittit aequalitatem prout differt a similitudine 186; quod bene admittit similitudinem 186; ponitur aequalitatis et similitudinis diversa ratio 186–187; quod nomen similitudinis sumitur tripliciter, et sic habet diversas descriptiones 186–187; quod omnis processus per similitudinem secundorum ad prima efficitur 189–190, nota ibi de conversione similitudinis in coordinatis, sed non in causis et causatis, ex Dionysio 189–190; quod Deus est causa substantificator similitudinis 189; de similitudinis proprietatum enumeratione 209; de similitudinis distinctione et primi membri persecutione 210–212; de secundi declaratione 212; quod omnis conversio per similitudinem efficitur etc. 212; quod quaedam procedunt in esse non a suo simili III: 12; de similitudine divina, quod attingit hierarchia VI: 83. Simplex, simplicitas simplicitas est proprietas principiorum I: 105–106; ponitur differentia impartibilis et simplicis III: 89; item de simplici et composito et in quo completur ratio simplicitatis 89–90; quod omne antipostaton impartibile est et simplex 89–92; item ubi Substantia; divisiones eius in componibile et non componibile 163; ponuntur rationes et proprietates simplicitatis 163–164; simplex secundi modi est duplex, quia vel est simplex incomponibile, et talis est omnimoda simplicitas, vel aliquo modo componibile 165; ibi nota de talibus 165; quae sint secundum substantiam simplicia et quae sint condiciones simpliciter simplicis 165–168; quod extrema

Sachregister

69

universi sunt simplicia secundum substantiam 166; quod materia prima est simplicissima sicut primum simpliciter 166; instantiae contra simplicitatem materiae 166–167; respondetur obiectis et quod materia habet triplex esse 167; qualiter a simpliciter simplici procedatur in compositionem 168; qualiter a compositissimo secedatur in simplicis rationem 168–169; quod simplicia iuxta primum simpliciter sunt meliora compositis 169; quod ultimum simpliciter et quae iuxta ipsum sunt deteriora compositis 169; quod omne simplex secundum substantiam aut est melius aut deterius compositis 169. Simpliciter quod omne antarkes simpliciter bono deterius est I: 177–184; quod simpliciter bonum accipitur tripliciter 182; quod prime et simpliciter boni sunt multae proprietates 182–183; quod omne antarkes simpliciter bono deterius est 183; quod prime Deus est simpliciter bonum et simpliciter unum V: 211–212; item ubi Simplex III: 163–169. Simul de diversa significatione huius termini ‘simul’ VII: 97–98; de simultate omnium intellectorum in actu per essentiam 99–101. Sinus abrahe V: 176. Situs de situ vel positione partium IV: 8–9 quod spirituale abstrahit a loco et situ VIII: 232. Sobrietas de mania, quae melior est sobrietate VIII: 27–28. Societas elementorum V: 203. Sol I: 163; qualiter sol se habet ad effectus eius II: 52; item condiciones solis et comparatio eius ad Deum secundum Dionysium V: 147–148; item quod sol est imago obscura Dei 148; item respice ubi Lux et Lumen et Fons. Solum quod solus Deus est in se et a se etc. I: 183. Sonus quod sonus et silentium sunt ex uno genere VI: 66. Sophistice arguit Aristoteles contra Platonem sophistice I: 161. Species de specie et eo, quod est ultra species IV: 46; de specie in generali 50–51; de duplici

70

Sachregister

specie in speciali 51–54; ostenduntur species esse in universo totali 54–56; quid sit species seu natura humana 54–56; ibi nota Anselmum et Theodorum 55–56; quod species a proprietate accepta concernit plura principia formalia 56–57; quod ex hoc subicitur ad totalia 57; quod species esse appropriatur intellectibus 57; quod omnis species totum quoddam est 57; nota plura in commento de specie 57–58; item de Specie respice ubi Genus. Species pro ideis specierum intellectualium anitas VII: 157–160; quod talis species est exemplar rei operandae 158; earum quiditas 160–161; quomodo sapientes posuerunt species esse 160–161; quod species sunt in mente prime Dei 161; earum pluralitas 161–165; earum quod proportionaliter sunt in aliis diis 165; duplex est modus ponendi species in intellectu creato, verus et falsus 165; duplex esse 165–166; quod species non possunt poni nisi in intellectu 166; quod species sunt finitae 166–167; de earum ad se invicem intraneitate et mutua penetrabilitate ac inconfusibilitate 167; exempla plura ad hoc notabilia de semine, spermate, luce, teorematibus etc. 168–169; quod omnis intellectus est plenitudo ens specierum 173–185; universalis in speciebus intellectualibus distinctio, primi membri multiplex condicio 179–181; maioris vel minoris universalitatis specierum ostensio 183–185; ponitur impugnatio Aristotelis contra Platonem de speciebus 188–190; ostenditur causa dissensionis inter eos de speciebus 190–193; respondetur ad motiva Aristotelis 193–194; de intellectualium specierum condicione 194–196; de ipsarum proprietate 196–197; quod omnis intellectualis species perpetuorum est proxime substitutiva 197–198; specierum et idearum differentiae assignatio VIII: 110–111; item respice ubi Idea. Speciositas ubi Pulchritudo. Speculatio, speculativum de intellectu practico et speculativo multa pulchra VIII: 108–115; item respice Contemplatio. Speculum de proprietatibus speculi purum, clarum etc. VI: 169–170. Sperma de virtute spermatis et quanta diversitas in eo latet VII: 168; item respice Semen. Sphaera qualiter sphaerae caelorum correspondent quattuor elementis VIII: 155; de descensu animarum per septem sphaeras, et quid in qualibet acquirant 243. Spiratio de processione quae dicitur spiratio III: 39; respice Processus. Spiritus, spirituale, spiritualitas spiritualitas est proprietas principiorum unitorum I: 106; unitas spiritus 132–133; expositio huius: “Spiritus Domini ferebatur super aquas” secundum Theodorum 46–47 (item V: 155–156); de natura substantiae spiritualis secundum Avencenbrol

Sachregister

71

IV: 188–189; respice infra Substantia (item II: 46); quod anima est spiritus VIII: 89–90; quod spiritualitas dicitur duobus modis et de spiritualitate corporum gloriosorum 232–233; item de eodem 247–256; item ubi Unitas et Trinitas. Spissum non coniungitur subtili nisi per medium V: 202. Splendor quod Deus est splendor numquam deficiens etc. VI: 63. Stellae de stellis comparibus et plura de stellis VIII: 217–223. Sterile, sterilitas I: 154–155. Subici, subiectum quod habentia superiorem ordinem in causis subiciuntur in effectibus traditionibus aliarum causarum IV: 35–36; de subiecto in generali 38; de duplici subiecto in speciali 38–39; de habente rationem subiecti in universo totali 39–40; quod prime bonum non requirit subiectum, in quod agat 40–41; quod habens rationem subiecti requiritur in omnibus aliis agentibus 41; quod habens rationem subiecti in participantibus procedit ex totalioribus et perfectioribus 41. Subito dicitur tripliciter VI: 72–73. Submissum quod omnis multitudo submissa est ab uno I: 122. Subsistere ubi Substantia; quod sola antipostata sunt per se subsistentia III: 70; quod subsistentium in una intentione quaedam simpliciter subsistunt, quaedam contracte 71; quod subsistentia in pluribus intentionibus sunt triplicia 71; quod per se subsistentia procedunt a se ipsis 71; enumerantur qualitercumque subsistentia 201–202; ponitur omnis subsistentiae causa et ratio 202; infertur subsistentiae modificatio 202–203; de eo quod subsistit principaliformiter 203; de subsistente essentialiter 203; de eo quod subsistit exemplariter 203. Substantia condiciones substantiae spiritualis II: 44–46 (item IV: 188–189); quod prima substantiarum est lux et omnis substantia influens in aliam est lux III: 17 (item VI: 68–81); differentia essentie, substantie et individui 113–114; ponuntur sex termini quibus uti possumus circa substantiam individuam 114–115; que mensurantur a tempore vel secundum substantiam 114–115; quod substantia dicitur a substando vel subsistendo; in quibus substantia, virtus et operatio differant et in quibus non 123 (item IV: 224, 240); de substantiae propria ratione IV: 61–62; quod ratio entis primo invenitur in substantia V: 54.

72

Sachregister

Substare ubi Substantia. Subtile, subtilitas respice ubi Spissum; de dote subtilitatis corporis gloriosi VIII: 233–234; item 247– 248. Sufficiens, sufficiente quod antarkes est sibi sufficiens I: 167; ponitur supersufficientis, sufficientis et insufficientis propria ratio 167; quod secundum Avicennam sufficiens et insufficiens sunt infra perfectum 167; quod secundum Algazelem imperfectum dividitur in sufficiens et in imperfectum absolute 167; quod secundum Avicennam sapientes transtulerunt sufficiens ad certitudinem essendi 167–168; quod secundum Aristotelem perfectum bonum et per se sufficiens idem est 168; quid sit per se sufficiens secundum Eustratium 168; quod in communi idem sunt perfectum et sufficiens 168; quod omne sibi sufficiens est simplex et nullius indigens 168; quod est tripiex bonum, scilicet supersufficiens, sufficiens et deficiens 169–171; quid est bonum supersufficiens et quod est duplex 169; quid sit bonum sufficiens 170. Summitas, summus-a-um quod sit dare summum bonum probatur ex Boethio I: 158; togathon, id est summum IV: 208–209; de summis divinorum ornatuum VI: 102. Superde supersufficiente, supervitali, superintellectuali etc. V: 50–58; quod omnis deus est supersubstantialis, supervitalis, superintellectus 50–58. Super quod superiorum illustrationes sustinent processus inferiorum et supponuntur eis IV: 33–34. Superpositum quod nomen ‘infinitum’ est sibi superpositis infinitum IV: 169. Suppositum, supponi ubi Superius IV: 33–34; ubi Procedere, ubi Trinitas, ubi Persona. Sursum quod omnis seyra in amethectum sursum tendit IV: 207; si in natura invenitur sursum et deorsum 242. Susceptaculum susceptaculi animae partialis duplex acceptio VIII: 225–226; primi et principalis condicio 226–227; ibi nota de eius spiritualitate 226–227; intenti susceptaculi expressio 227–228; quod principale susceptaculum animae conditum est a duplici causa immobili 229–230; quod tale susceptaculum sit spirituale et clarum 232; ibi nota condiciones spiritualitatis 233; de eius subtilitate 233–234; de eius agilitate 234–235; quod omne tale susceptaculum est immateriale, indivisibile et impassibile

Sachregister

73

235–238; ponitur generalis condicio susceptaculi animae partialis 240–241; quod aliquando assumit corporeitatem 241–242; removetur gravis repugnantia 242–243; de ipsorum susceptaculorum descensione et descensus modificatione 243–244; de reascensus condicione 244–245; distinguitur de susceptaculis 247–248; quadruplex condicio materialis susceptaculi et ex hoc ipsum non esse connaturale animae partiali 248–249; quod immateriale susceptaculum est connaturale animae 249–250; schematis talis susceptaculi declaratio 250–251; ratio identitatis ipsius schematis declaratur 253; magnitudo susceptaculi 253. Suscipere VI: 125. Suspensus de animabus suspensis ad proprios intellectus.V: 21–22, 181; VIII: 9.

Tempus temporis triplex acceptio III: 104–106; temporis proprie accepti constitutio et definitio 106–107; mensuratorum ab utroque triplex condicio 107–109; condicio eorum quae a tempore mensurantur secundum substantiam 114; temporis duplex acceptio 126; primi membri explicatio 127; secundi membri ad propositum applicatio 127; quod omnibus subsistentibus secundum tempus, tempus praesubsistit 127; quod quidam dicebant temporalia esse aeterna 130; improbatur talis positio 130–131; quod omne tempus est mensura temporalium 131; item de tempore continuo et discreto 131; quod tempus est mensura motus 134; temporis continui designatio 136; totalitatis eius ostensio 136–137; partium temporis enumeratio 137– 139; quod omne quod secundum tempus existit aut eo quod semper tempore est aut aliquando in parte temporis hypostasim habens 139; quod omnis deus cognoscit temporaliter et intemporaliter V: 142–143; temporis distinctio VIII: 143; participantium tempore constante ex divisibilibus condicio 143–144; participantium tempore et semper motorum diversificatio 144–145; omne, quod tempore participat, semper autem movetur, periodis mensuratur 147–150. Tenebrae de tenebris, quae sunt latibulum Dei V: 54; item 135. Tenditio de tenditione rei sursum IV: 206–207. Thales Milesius fuit magister Anaximandri I: 43. Theologia an sit scientia I: 53. Theoseos id est deificatio V: 179.

74

Sachregister

Totum, totalitas quod aeternum est totum simul III: 120; de totius et partium duplici acceptione 173–174; quod producens totum melius est producente partes 175; quod omne colligens in se plura est quoddam totum IV: 6; quod omnis causa essentialis est quoddam totum 6; quod omnis res habens ordinem essentialem ad aliam vel est totum vel pars vel idem ipsi vel alterum 6; totius omnis seu universi distictio et differentia 8–9; totius triplex acceptio, scilicet perfectionale, integrale et potestativum 9; differentiae inter totalitatem seu universalitatem theologicam et logicam, et est notabile 9–12; totalitatis intentae distinctio, scilicet in ante partes, ex partibus, et in parte, et quae sit quaelibet harum 12; partis diversa acceptio 15–16; totius in parte subdistinctio, scilicet secundum rationem et secundum rem 16; quod totum secundo modo est duplex, scilicet vel corporale vel incorporale 16; quod corporale totum est duplex 16; ibi nota de corde 16; quod totum incorporale est duplex, scilicet intra eandem intentionem vel substantiam 16; quod totum in parte est pars totius ex partibus incorporalibus 17; ostenditur idem in spiritualibus 17–18; item in essentialibus 18; de concurrentibus ad rationem totius ex partibus in generali 20; de toto ex partibus in natura incorporali et hoc sive spirituali sive intellectuali 21; de eodem in natura spirituali et corporali et hoc sive naturali vel morali 21–22; recolligitur totius ex partibus subsistentiae ratio 22; eius in totalitatem ante partes reductio 22; participationis talis totalitatis condicio 22–23; de totalitate imparticipata ex Dionysio 22–23; quod totalius est triplex sicut et totum 26; de totalioris potestativi distinctione, scilicet secundum rem et rationem 27; quod totalius potestativum est triplex, scilicet in corporalibus, animealibus et supernaturalibus, et quidlibet subdistinguitur 27; quale sit totalius in supernaturalibus 27; quod quaedam diversis respectibus sunt partialia et totalia 27; quod ad simpliciter primum nulla fit comparatio 27; quomodo totalius in primordialibus irradiat in participantia 28–29; quod habens rationem subiecti in participantibus procedit ex totalibus et perfectionalibus 41; agitur de ratione totius in generali 44–45; item de ratione totius in speciali 45–46; ibi nota de perfecto et de ternario multiplici 45–46; item de comparatione totius ad ens 46; quod omne totum est ens 46; quod species est quoddam totum 50–51; quod aliud est totum, aliud species 57–58; quod seyra idem est, quod ordo totorum 206; unde ordo totorum originetur 206–207; quod tendit sursum in proprium principium, ubi tenditio terminatur 207; quid sit propria totalitas V: 3; quod partiale est totum in parte 4; quomodo partiale per ipsam participat superiori monade 6; quid sit totus intellectus, tota anima et tota natura, et quomodo per talia fiat participatio monadum 11; de toto, totali et totalitate in generali 157; de comparatione deorum ad invicem in dictis condicionibus 157–158; quod omnis deus totalior est, qui uni est propinquior 157–158; de totalitate intellectuum multimoda VII: 218. Transmutari quod transmutari est duplex IV: 91; item ubi Mobile; de duplici transmutatione animae VIII: 25–28. Trinitas de trinitate creata in intellectu III: 68; de trinitate pulchra V: 154–157; item 191– 194 ubi Deus; item ubi Persona.

Sachregister

75

Trismegistus dicitur quasi triplicis maiestatis: fuit enim rex, philosophus et propheta. Expositio regularum eius respice in Hermes. Tunica respice VIII: 13–28; qualiter animae exuunt tunicas 23–25.

Ubique quod natura humana sit ubique IV: 56–57; quod omnis causa separata ubique est et nusquam 191–195. Uniale, unialiter proprietas divinorum est unialis et ideo omnia sunt in eis unialiter V: 75–81; respice ubi Unitas. Uniformiter de uniformi exemptione VI: 161. Uniri motor unitur tripliciter mobili VIII: 159; item 26. Unitio, unitas, unitum, unum, unibile unum per Algazelem distinguitur I: 77; quomodo Dionysius distinguit unum multipliciter 77; unius et oppositae multitudinis diversa acceptio 77–78; quod in omni multitudine rerum primum est unum 78; quod omnia et omnium pars participat uno secundum Dionysium 79; quod non est idem modus participandi uno 79; quod omnis multitudo participat aliqualiter uno 79–80; quod omne, quod est citra simpliciter unum, participat uno 85; unius multiplex acceptio 87–88; totius multiplicitatis unorum in ternariam divisionem reductio 88–89; quod omne, quod participat uno, unum est et non unum 89; quod creans est simpliciter unum, et quale sit 93; quod sibi simillima sunt quaedam una 93–94; quomodo simpliciter unum determinat suum effectum per immediatam unitatem 94; de modo fiendi unum in esse substantiali 95–97; qualiter ea, quae fiunt per creationem, determinationem et generationem, fiant unum, et quod haec omnia fiant unum participatione unitatis 95–99; quod ex materia et forma fit unum sine medio 97–98; quod et quale sit primo unitum aliorum opinione 101–104; de unibilium secundum intentionem auctoris distinctione et proprietatum enumeratione, quae sunt tres 104–108; de unitorum propter diversitatem suorum principiorum diversificatione, quae sunt simplicitas, spiritualitas et infinitas 105; enumerantur principia rerum transmutabilium cum suis proprietatibus 105–106; de unitis ex principiis formalibus et ipsorum principiorum diversificatione et per consequens unitorum 108; quod necessarium sit dare per se unum, a quo omne unitum est alterum 109–110, ibi nota probationes et Theodorum (82–83); quid sit tale per se ipsum unum 110–111; qualiter multitudo procedat ab uno secundum viam Peripateticorum 113–115; idem secundum opinionem Platonicorum 115–118; respondetur ad rationes Peripateticorum 118–120; quod ab uno immediate procedit multitudo 118–119; quod tam primum exemplar quam exemplatum est unum 119; unius distinctio 120–121; proprietatum hic

76

Sachregister

intenti unius enumeratio 121–122; quod omnis multitudo submissa est ab uno 122; multitudinis totalis unitas ex multis ostenditur, scilicet ex perfectione, omnimoda continuitate et natura, per unitatem exemplaris, per virtutem divini spiritus, per unitatem principii, propter amoris vinculum 132–133; quod omnis res vel est unitas vel multitudo 133; ostenditur sex rationibus unitates esse in rerum natura 134–135; quod ex bonorum omnium unitate oritur primissimus numerus 135; quomodo circa unum et ens diversificantur Plato et Aristoteles 185–190; quod omnia entia procedunt ab una prima causa 192–194; quod bonum est unificum seu unitivum 213–215; unitionis multiplex acceptio 215–217; hic intentae descriptio et ipsius ad unitivum, unitum, uniens seu unificans differentiae assignatio 217–218; quod omnis unitas est bonum 218–219; unius multiplex condicio 219–220; quod bonum est uni idem 221–222, et nota ibi probationes 221–222; de unitatis multiplici acceptione II: 83–85; de unitatis hic intentae proprietatum enumeratione 85; quod est duplex unitas, limitata et illimitata 85; quod omnis ordo incipiat ab unitate 85–88; quid sit unitas transfusa per ordinem 90–91; unitatis diversa acceptio, quia vel est res in anima vel extra animam III: 193; primo modo adhuc est duplex, quia vel est terminus entis vel indivisibilitas abstracta ab hac unitate 193; prima unitas convertitur cum entitate secundum Aristotelem, secunda non convertitur, sed est accidens 193; quod unitas extra animam est duplex, scilicet activa et passiva 194; activa est duplex, quia vel simpliciter est principium omnium primum et tale non est plurificabile vel est principium alicuius determinate universitatis et sic plurificatur 194; unitas ipsa entium subsistit vel substernitur aliis 194; quod primordialis unitas est duplex, quia vel secundum causam vel secundum essentiam 194; quod ex prima unitate procedunt unitates 195; ponitur unius et unitatis differentiae assignatio VI: 15–16; qualiter prime unum substituat simpliciter omnia15–16; quod omnis unitas simul substituit uni participans ipsa 15–22; quod unitas est principium originale multitudinis determinatae 16; unitatis quadruplex descriptio 16–17; differentia inter participantia divina proprietate et divinis unitatibus 34; de effectibus ipsarum unitatum, ubi incipiant participantia divinis unitatibus, ubi medient et terminent 34–37; quae unitatum sit summa et prima, et quod talis est prime virtus et genus ab ipsa institutum est primum participans divinis unitatibus 35; de numero divinarum unitatum et quaelibet talis multitudo divinarum unitatum est finita secundum numerum 116; quod intellectus est unitus et segregatus VII: 217–218 Unitiva discretio et discretio unita, unitio discretiva quod processus est emanatio salvans discretionem unitivam et unitionem discretivam II: 183; quomodo in ordine originali est unitio et discretio ostenditur ex Dionysio V: 25–26; unitio et discretio specierum intellectualium ostenditur per exempla VII: 168–170; de unitione et segregatione plura 217–218; qualiter fit unitio animae et corporis VIII: 124–125. Universale, universalitas quod universale logicum distinguitur per actum, sed universale theologicum, cum sit actus, distinguitur per potentiam et determinatur I: 74; de unitate universalis logici 87; differentia inter universalitatem theologicam et logicam et plures diversitates inter eas IV: 9–12; respice ubi Totum. Universum de perfectione universi I: 127–131; in quibus utimur nomine universi IV: 8–9;

Sachregister

77

respice ubi Mundus, ubi Perfectio; quod unitas et totalitas universi est totalior et absolutior totalitate cuiuscumque intra ordinem contenti 12; quod universum simpliciter includit omnia uno participantia 162; quod universum infinitarum potentiarum includit omnia participantia unitate 164; de pulchritudine universi et qualiter partes eius ad invicem sunt contextae VI: 102–103.

Vacuum processus causalis minus relinquit vacuum quam corporum situs IV: 185–186; item 192, 242, V: 31, 203. Vadich VIII: 106; item 173. Verbum quod primordiales causae in Verbo sunt unum et simplex, sed in effectibus partiuntur V: 150 (item VI: 76); dispositiones omnium rerum attribuuntur Verbo VI: 75–77; item ubi Trinitas. Vertibile est omne, quod creatum est I: 181; anima est vertibilis VIII: 69. Vespertina cognitio et matutina in angelis V: 144. Vestigium respice ubi Imago II: 210–212. Videre, visus quod caelum non videtur nec aliquid eius nisi stellae VII: 38; item nec ignis in sphaera sua videtur 38–39. Virtus de virtute seminis et spermatis VII: 167–168 (item V: 150); respice Semen; item de prime virtute VI: 35, ubi Unum. Vita, vivens ponitur vita in definitione aeternitatis et convenit aeternitas solis vitis per essentiam III: 119; item de eodem 126, 129–130; Quod omnis deus est supervitalis V: 51–56; de vita in generali VI: 163–164; de prime vita in speciali et quod illa est generativa vitae in universo totali 164–165; item de generativo vitae 166; de vita aeterna extra caelum VIII: 17–21; quid sit vita 59–60; distinguuntur modi vitae 60–61; de vita animeali 61–63; de per se vivente 69–70; item de li ‘per se’ 70–71; quod omnis anima substantia est vitalis et cognitiva 133–135; quod omnis anima participabilis est vita 135; quod talis vita condicionatur esse substantiali 135; quod non quocumque substantiali, sed cognitivo 135; quid sit propria vita mundanae animae 155–156; quod periodice restituitur 159–160; quod talis vita temporarie succedit 159–161; quod anima partialis communicat vitam corpori materiali 161; quod soluta proportione solvitur talis communicatio 162.

78

Sachregister

Voluntas, velle quod intellectus habet velle ab invidia relegatum VII: 144; quod voluntas concurrit ad operationem necessario 149–150; quod omnis intellectus subicitur voluntati superessentiali 175–176; quod anima est spiritus voluntatis capax VIII: 89.

Zoe Grece est vita Latine VI: 165. Zoegena id est ad alia fecundum VI: 165.

QUELLENREGISTER

DOCTORES ECCLESIAE de quorum libris et sententiis infra scripta expositio Elementationis theologicae compilata est Dionysius Gregorius Nazianzenus Gregorius Nyssenus Theodorus abbas Constantinopolitanus Maximus commentator sancti Dionysii Origenes super Ioannem Augustinus Ambrosius Bernardus Boethius, qui et Severinus Ioannes Damascenus Eustratius super Ethicorum Hugo de Sancto Victore Richardus prior de Sancto Victore Anselmus Alanus Gilbertus Porretanus Ioannes Scotus Ioannes Saracenus Calcidius Sanctus Thomas de Aquino Dominus Albertus Teutonicus Magister Theodoricus de Vriberg Teutonicus Frater Ulricus de Argentina Frater Arnoldus Luscus Magister Thomas Anglicus minor

PHILOSOPHI FAMOSI de quorum libris et sententiis infra scripta expositio Elementationis theologicae compilata est Plato Aristoteles Hermes Trismegistus Proclus De providentia, De fato et providentia, De malorum existentia et De elementatione physica Avicenna Algazel Alfarabius De causa causarum item De causis Avicebron, qui et Avencebrol Averroes commentator Aristotelis Seneca Tullius, qui et Cicero Apuleius Afer Macrobius Rabbi Moses, qui et Petrus Alphonsi

ADAM PULCHRAE MULIERIS Liber de intelligentiis (ed. C. Baeumker) 2 (2,10–11) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 85 2 (2,12–16) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 85 2 (2,21–23) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 85 6 (8,6) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 31; VI: 68 6 (8,6–7) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 17 7 (8,21–22) . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 17 7 (9,10–11) . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 19 7 (9,19–22) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 31 8 (9,19–24) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 69 8 (19–20) . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 18 20–58 (25,16–71,14) . . . . . . . . VII: 236 25,2(29,27) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 237 27 (32,19–35,20) . . . . . . . . . . . VII: 237 27,1 (32,19) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 237 28 (35,21–36,21) . . . . . . . . . . . VII: 237 28 (35,21–26) . . . . . . . . . . . . . VII: 237 29 (36,22–37,20) . . . . . . . . . . . VII: 237 29,2 (36,24–25) . . . . . . . . . . . . VII: 237 30 (37,21–38,8) . . . . . . . . . . . . VII: 237 32 (39,21–40,2) . . . . . . . . . . . . VII: 237 33 (40,3–17) . . . . . . . . . . . . . . VII: 237 35 (41,13–14) . . . . . . . . . . . . . VII: 237 37 (44,22–46,6) . . . . . . . . . . . . VII: 236 39,1 (47,15–16) . . . . . . . . . . . . VII: 237

rol. 2 (121–122) . . . . . . . . . . . . VII: 172* p prol. 2 (122) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 172* prol. 3 (122) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 172* prol. 4 (122) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 172* prol. 5–6 (122) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 47 1 1 (124) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 83 1 1 (124) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 84 1 4 (125) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 84 2 2 (126) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 84 2 3–7 (126–127) . . . . . . . . . . . . . . . II: 83 2 5 (126) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 85 3 3 (127) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 86 7 1 (131) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 121* 7 2(131) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 93* 8 1(132) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 3* Sermo de sphaera intellegibili (ed. M. T. d’Alverny) 298 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 93* AL BATTANI Opus astronomicum (ed. C. A. Nallino) 51 (124,19–34) . . . . . . . . . . . . VIII: 167 52 (127,33–36) . . . . . . . . . . . VIII: 167* (128,2–4) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 167 ALBERTUS MAGNUS

AETHICUS ISTER Cosmographia (ed. O. Prinz) 1 (87,1–3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 194 (99,16–18) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 194 (100,1–7) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 194 ALANUS DE INSULIS Liber de planctu naturae (ed. N. M. Häring; PL 210) 8 (838,147–149; 451D–452A) . . VI: 63 Regulae caelestis iuris (ed. N. M. Häring) prol. 1 (121) . . . . . . . . I: 47, 54; VII: 172* prol. 1–5 (121–122) . . . . . . . . . . . . . . I: 47 1

Commentaria in I Sententiarum (ed. A. Borgnet) 2 11 (65a–b) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 (67a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 11 (198b) . . . . . . . . . . . . . . . . . . (199a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 2 (207a) . . . . . . . . . . . . . . . . . .

V: 42* V: 45* V: 77* V: 78* V: 77*

Commentaria in II Sententiarum (ed. A. Borgnet) 1 12 (33a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 31* 9 1 (190a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 82* 1 (191a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 82* De IV coaequaevis (ed. A. Borgnet) 3 16 1 (438a) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 15*

Asterisco notantur auctoritates, quae ab editoribus allatae sunt.

84

Quellenregister

De anima (ed. C. Stroick) 1 1 1 (2,32–33) . . . . . . . . . . . . . .VI: 165* 2 6 (31,38–39) . . . . . . . . . . . . VII: 204* 2 7 (34,25–38) . . . . . . . . . . . VIII: 243* 2 7 (34,47–52) . . . . . . . . . . . VIII: 243* 2 15 (60,67–80) . . . . . . . . . . . . VIII: 64* 2 1 3 (67,46–62) . . . . . . . . . . . . VIII: 64* (67,62–68,2) . . . . . . . . . . VIII: 64* 1 7 (74,30–40) . . . . . . . . . . . . VIII: 63* 2 2 (85,29–32) . . . . . . . . . . . . VII: 136* 3 7 (108,1–110,21) . . . . . . . . . VII: 27* 4 1 (149,60–61) . . . . . . . . . . . VII: 204* 4 7 (158,3) . . . . . . . . . . . . . . . .IV: 206* 3 2 2 (178,63–179,80) . . . . . . . VII: 116* 2 4 (182,15–183,45) . . . . . . . VII: 223* 2 6 (185,7) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 50* 2 14 (196,66–198,8) . . . . . . . . VII: 62* 2 15 (199,32) . . . . . . . . . . . . . VII: 137* 2 18 (204,95–205,12) . . . . . . VII: 223* 2 19 (206,2 7–28) . . . . . . . . I: 62*, 63* 3 4 (248,10–18) . . . . . . . . . . . VII: 239* 5 4 (250,21–29) . . . . . . VII: 137*, 143* De animalibus (ed. H. Stadler) 5 1 1 (409,18–20) . . . . . . . . . . . VIII: 217* 11 2 3 (793,26–27) . . . . II: 109*; VII: 158* 14 2 2 31 (964,30–34) . . . . . . . . . . . V: 22* 16 1 12 (1096,16–42) . . . . . . . . VIII: 210* 16 1 14 (1100,34) . . . . . . . . . . . . . II: 228* 2 9 (1138,9–10) . . . . . . . I: 201; VI: 98* 20 2 1 (1306,34–36) . . . . . . . . . . . . II: 48* 2 1 (1306,38–1307,1) . . . . . . . . . II: 48* 2 1 (1307,1–2) . . . . . . . . . . . . . . II: 48* 2 2 (1310,13–14) . . . . . I: 20*; II: 210* De bono (ed. H. Kühle et al.) 1 1 (1,16–17) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 212* 1 1 (2,36–37) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 48* 5 1 1 (261,1–2) . . . . . . . . . II: 223*, 231* De caelo et mundo (ed. P. Hoßfeld) 1 1 2 (4,85–90) . . . . . . . . . . . . . . .IV: 45* 1 2 (5,1–9) . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 44* 1 2 (5,62–66) . . . . . . . . . . . . . . .IV: 45* 1 2 (5,75–78) . . . . . . . . . . . . . . .IV: 44* 1 3 (8,65–68) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 76* 3 4 (64,74–78) . . . . . . . . . . . . .VI: 112* 3 7 (70,90–91) . . . . . . . . . . . . . VII: 32* 4 2 (82,14–15) . . . . . . . . . . . . . . II: 30*

4 4 (84,51–58) . . . . . . . . . . . . . III: 80* 4 4 (84,60–67) . . . . . . . . . . . . . III: 80* 4 4 (84,70–71) . . . . . . . . . . . . . III: 80* 4 4 (84,74–76) . . . . . . . . . . . . . III: 80* 4 4 (84,78–85,12) . . . . . . . . . . . III: 81* 4 4 (85,15–17) . . . . . . . . . . . . . III: 81* 4 4 (85,18–36) . . . . . . . . . . . . . III: 81* 2 2 6 (138,47–50) . . . . . . . . . . . . VIII: 14* 2 6 (138,65–67) . . . . . . . . . . . . VIII: 13* 3 4 (149,40–41) . . . . . . . . . . . . VIII: 18* De causis et processu universitatis (ed. W. Fauser; ed. A. Borgnet) 1 1 3 (8,39–40) . . . . . . . . . . . . . VIII: 14* 1 6 (13,70–71) . . . . . . . . . . . . VIII: 14* 1 10 (18,41–24,14; 380a–383b) I: 200* 1 10 (19,7–19; 380b) . . . . . . . . . I: 200* 1 10 (22,5–6) . . . . . . . . . . VI: 10*, 197* 1 11 (24,17–30; 384a) . . . . . . . . I: 199* 1 11 (24,31–64; 384a–b) . . . . . . I: 199* 2 2 (26,19–24) . . . . . . . . . . . . . . VII: 9* 2 8 (34,46–47) . . . . . . . . . . . . . VII: 48* 2 8 (34,37–48; 399a) . . . . . . . . . II: 231* 3 1 (35,21–35; 400b) . . . . . . . . . II: 114* 3 1 (35,35–36; 401a) . . . . II: 114*, 115* 3 3 (38,62–64) . . . . . . . . . . . . VIII: 16* 3 4 (39,50) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 151* 3 4 (39,57–58) . . . . . . . . . . . . VII: 151* 3 4 (39,57–59) . . . . . . . . . . . VIII: 189* 3 4 (39,58–59) . . . . . . . . . . . . VII: 151* 3 4 (39,60–62) . . . . . . . . . . . . VII: 151* 3 4 (39,68–70) . . . . . . . . . . . . VII: 150* 4 1 (42,38–41) . . . . . . . . . . . . VII: 221* 4 1 (42,75–80; 411a) . . . . . . . . . . II: 51* 4 1 (43,1–2) . . . . . . . . . . . . . . VII: 221* 4 1 (43,3–4) . . . . . . . . . . . . . . VII: 221* 4 1 (43,5) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 221* 4 1 (43,6) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 221* 4 1 (43,8) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 221* 4 1 (43,13) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 221* 4 1 (43,38–39; 411b) . . . . . . . . . . II: 51* 4 1 (43,51) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 222* 4 2 (44,5–6; 412b) . . . . . . . . . . . II: 51* 4 2 (44,7–29; 412b–413a) . . . . . . II: 52* 4 2 (44,37–39; 413a) . . . . . II: 51*, 194* 4 3 (45,23–41; 414a) . . . . . . . . . . II: 90* 4 4 (47,48–51; 417a) . . . . . . . . . . II: 90* 4 5 (48,45–46) . . . . . . . . . . . . VII: 222* 4 6 (51,40–52,5) . . . . . . . . . . . III: 149* 4 7 (52,38–40) . . . . . . . . . . . . VIII: 16* 4 7 (52,54–55) . . . . . . . . . . . . VIII: 16* 4 7 (52,72) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 16*

Quellenregister 4 7 (52,75–53,1) . . . . . . . . . . . VIII: 15* 4 7 (53,3–4) . . . . . . . . . . . . . . VII: 147* 4 7 (53,65–67) . . . . . . . . . . . . VIII: 16* 4 7 (54,49–60) . . . . . . . . . . . . VIII: 17* 4 7 (54,66–79) . . . . . . . . . . . . VIII: 17* 4 7 (54,89–90) . . . . . . . . . . . . VIII: 15* 4 7 (55,5–8) . . . . . . VI: 111*; VIII: 15* 4 8 (55,72–93; 428a–b) . . . . . . . I: 114* 4 8 (55,80–82) . . . . . . . . . . . . VII: 147* 4 8 (55,82) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 148* 4 8 (55,83–84) . . . . . . . . . . . . VII: 148* 4 8 (55,84–85) . . . . . . . . . . . . VII: 148* 4 8 (55,85–87) . . . . . . . . . . . . VII: 148* 4 8 (55,86–88) . . . . . . . . . . . . VII: 148* 4 8 (55,89–90) . . . . . . . . . . . . VII: 148* 4 8 (56,4–5) . . . . . . . . . . . . . . VII: 148* 4 8 (56,6–7) . . . . . . . . . . . . . . VII: 148* 4 8 (56,18–62; 428b–429a) . . . . I: 114* 4 8 (56,19–20) . . . . . . . . . . . . VII: 148* 4 8 (56,20) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 148* 4 8 (56,25) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 148* 4 8 (56,26) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 149* 4 8 (56,27) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 149* 4 8 (56,28–33) . . . . . . . . . . . . VII: 149* 4 8 (56,30) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 148* 4 8 (56,34–35) . . . . . . . . . . . . VII: 149* 4 8 (56,46–47) . . . . . . . . . . . . VII: 148* 4 8 (56,47–48) . . . . . . . VII: 148*, 149* 4 8 (56,52–53) . . . . . . . . . . . . VII: 148* 4 8 (56,54) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 149* 4 8 (56,55) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 149* 4 8 (56,58) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 149* 4 8 (56,63–83; 429a–b) . . . . . . . I: 114* 4 8 (56,64) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 149* 4 8 (57,3–9) . . . . . . . . . . . . . . VII: 149* 4 8 (57,63–64; 430b) . . . . . . . . . I: 115* 2 1 1 (61,39–64) . . . . . . . . . . . . VII: 151* 1 1 (61,66–67) . . . . . . . . . . . . VIII: 14* 1 1 (59,19–-61,68; 433b–435b) . . I: 49* 1 2 (62,11–13) . . . . . . . . . . . . III: 150* 1 2 (62,12) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 148* 1 2 (62,30–31) . . . . . . . . . . . . . VII: 48* 1 2 (62,34–40) . . . . . . . . . . . . VII: 231* 1 2 (62,65–67) . . . . . . . . . . . . VIII: 17* 1 6 (66,90–91) . . . . . . . . . . . . .VI: 111* 1 6 (66,93–67,2) . . . . . . . . . . . VI: 112* 1 11 (74,20) . . . . . . . . . . . . . VIII: 163* 1 11 (74,21–22) . . . . . . . . . . . VIII: 163* 1 11 (74,29–31) . . . . . . . . . . . . VIII: 16* 1 11 (74,32–36) . . . . . . . VIII: 16*, 163* 1 11 (74,33) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 21*

85

1 11 (74,33) . . . . . . . . . . . . . VIII: 166* 1 12 (75,1) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 166* 1 12 (75,3–4) . . . . . . . . VIII: 21*, 166* 1 12 (75,9–20) . . . . . . . VIII: 21*, 166* 1 12 (75,39–40) . . . . . . . . . . . VIII: 163* 1 13 (76,18–19) . . . . . . . . . . . VIII: 173* 1 13 (76,19–20) . . . . . . . . . . . VIII: 172* 1 13 (76,24–25) . . . . . . . . . . . VIII: 173* 1 13 (76,25–33) . . . . . . . . . . . VIII: 173* 2 20 (114,46–48) . . . . . . . . . . III: 119* 2 35 (128,28–30) . . . . . . . . . VIII: 174* 2 36 (129,11–13) . . . . . . . . . VIII: 174* 2 36 (129,68–69) . . . . . . . . . VIII: 175* 2 36 (129,72–75) . . . . . . . . . VIII: 174* 2 36 (130,14–16) . . . . . . . . . VIII: 175* 2 37 (130,40–44) . . . . . . . . . VIII: 175* 2 37 (130,48–52) . . . . . . . . . VIII: 173* 2 37 (130,60–61) . . . . . . . . . . VII: 149* 2 37 (131,6–7) . . . . . . . . . . . VIII: 174* 2 37 (131,12–14) . . . . . . . . . VIII: 175* 2 37 (131,30–31) . . . . . . . . . VIII: 173* 2 38 (131,47–49) . . . . . . . . . . . .IV: 16* 2 38 (131,54–56) . . . . . . . . . VIII: 175* 2 38 (131,69–72) . . . . . . . . . VIII: 175* 2 39 (132,72–74) . . . . . . . . . VIII: 175* 2 39 (133,10–11) . . . . . . . . . VIII: 175* 2 39 (133,13–16) . . . . . . . . . VIII: 175* 2 40 (134,2–4) . . . . . . . . . . . VIII: 176* 2 41 (135,4–5) . . . . . . . . . . . VIII: 176* 2 44 (137,42–43) . . . . . . . . . . . .VI: 71* 3 3 (141,80–142,1) . . . . . VI: 10*, 197* 3 4 (142,67–73; 552b) . . . . . . . II: 208* 3 13 (150,52–151,16; 563a–564a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 93*, 97* 3 14 (151,48–56; 564b) . . . . I: 93*, 97* 3 17(154,11–15) . . . . . . . . . . . . . V: 22* 3 17 (154,16–25) . . . . . . . . . . . . V: 22* 3 17 (154,30–35) . . . . . . . . . . . . V: 22* 3 17 (154,36–51) . . . . . . . . . . . . V: 22* 3 17 (154,60–74) . . . . . . . . . . . . V: 23* 3 17 (154,71–72) . . . . . . . . . . . . V: 23* 4 13 (166,56–167,11) . . . . . . . VI: 112* 5 7 (175,22–23) . . . . . . . . . . . . VIII: 14* 5 18 (183,75–79) . . . . . . . . . . . . . V: 4* 5 18 (183,81–84) . . . . . . . . . . . . . V: 4* 5 18 (184,39–45) . . . . . . . . . . . . . V: 4* 5 19 (184,74–76) . . . . . . . . . . . . . V: 5* 5 19 (184,75–76) . . . . . . . . . . .IV: 206* De generatione et corruptione (ed. P. Hoßfeld) 1 3 7 (145,36–37) . . . . . . . . . . . VII: 215*

86

Quellenregister 4 4 (153,55–57) . . . . . . . . . . . . IV: 106*

De homine (ed. H. Anzulewicz – J.R. Söder) 1.1.1 9 (30,47–51) . . . . . . . . . . . . VIII: 34* De intellectu et intelligibili (ed. A. Borgnet) 1 1 2 (479b) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 14* 1 5 (484a) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 209* 2 5 (496b) . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 13* 2 1 3 (506b–508b) . . . . . . . . . . VII: 197* 1 5 (510b–511b) . . . . . . . . . . . VII: 83* 1 8 (515b–516a) . . . . . . . . . . VII: 137* 1 11 (519a–b) . . . . . . . . . . . . . VIII: 18* De morte et vita (ed. A. Borgnet) 1 2 (346b) . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 63* 2 (346b–347a) . . . . . . . . . . . . VIII: 63* 2 (347a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 165* 2 (347b) . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 63* De natura et origine animae (ed. B. Geyer) 1 1 (3,31) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 48* 2 (4,52–57) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 209* 2 (4,66–72) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 209* 2 (5,45–59) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 209* 2 (5,56) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 30* 3 (6,9–14) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 210* 3 (7,56–61) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 49* 3 (7,58–63) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 210* 3 (8,11–77) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 210* 3 (8,12–13) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 49* 3 (8,53–54) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 50* 3 (8,65–67) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 50* 3 (8,71–79) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 50* 4 (10,73–12,69) . . . . . . . . . . . VIII: 210* 5 (12,74–13,1) . . . . . . . . . . . VIII: 211* 5 (13,25–31) . . . . . . . . . . . . . VIII: 211* 5 (14,15–35) . . . . . . . . . . . . . VIII: 211* 6 (14,49–72) . . . . . . . . . . . . . VIII: 211* 6 (15,8–16) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 212* 8 (17,33) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 163* 2 1 (18,67–19,2) . . . . . . . . . . . . . . II: 40* 1 (19,3–14) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 40* 1 (19,15–35) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 41* 1 (19,35–44) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 41* 1 (19,44–49) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 42* 1 (20,3–8) . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 39* 2 (20,59–64) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 55* 2 (21,26) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 163*

7 (30,35–90) . . . . . . . . . . . . . VIII: 218* 7 (30,90–31,23) . . . . . . . . . . . VIII: 217* 9 (33,72) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 163* De V universalibus (ed. M. Santos Noya; ed. A. Borgnet) 4 2 (60,55–57; 61a) . . . . . . . . . . . IV: 51* 3 (65,19; 65b) . . . . . . . . . . . . . .IV: 51* 5 4 (90,13; 92b) . . . . . . . . . . . . . .IV: 51* De praedicamentis (ed. A. Borgnet) 5 8(259a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 30* 9 (261) . . . . . . . . . . . . . . VI: 54*, 179* De sex principiis (ed. B. Geyer; ed. A. Borgnet) 2 2 (19,30–31; 321b) . . . . . . . . . . IV: 38* 5 (25,11–14; 326a) . . . . . . . . . IV: 106* De principiis motus processivi (ed. B. Geyer) 1 1(48,36) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 22* De vegetabilibus (ed. E. Meyer – C. Jessen) 5 2 1 73 (323) . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 88* 6 2 1 267 (474) . . . . . . . . . . . . . . .VI: 88* Ethica (ed. A. Borgnet) 1 2 4 (22a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 210* 2 4 (22a–b) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 210* 2 4 (22b) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 211* 2 4 (23a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 211* 2 4 (23a–b) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 212* 2 4 (23b) . . . . . . . . . . . . . I: 210*, 212* 3 7 (39a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 213* 3 7 (39a–b) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 213* 3 7 (39b–40a) . . . . . . . . . . . . . . I: 213* 9 3 1 (585a) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 165* Metaphysica (ed. B. Geyer) 1 1 1 (1,13–18) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 24* 1 1 (1,18–26) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 24* 1 1 (1,28–56) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 24* 1 1 (1,57–58) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 25* 1 1 (2,2–4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 25* 1 1 (2,5–15) . . . . . . . . . . . . . I: 23*, 27* 2 8 (25,32–33) . . . . . . . . . . . . . .IV: 36* 3 13 (44,27–29) . . . . . . . . . . . . . II: 231* 3 15 (45,16–46,85) . . . . . . . . . VIII: 15* 4 9 (60,27–28) . . . . . . . . .VI: 54*, 179* 4 10 (60,63–65) . . . . . . . . . . . . . . V: 28*

Quellenregister 5 9 (80,19–81,23) . . . . VII: 190*, 201* 5 9 (80,27) . . . . . . . . . . .V: 64; VII: 32* 5 10–11 (81,24–84,77) . . . . . VII: 188* 5 12 (84,78–85,88) . . . . . . . . VII: 190* 5 14 (87,33–88,56) . . . VII: 188*, 194* 2 2 (92,70–73) . . . . . . . . . . . . . VII: 104* 3 2 1 (112,4–6) . . . . . . . . . . . . . . . V: 64* 2 4 (119,71–120,1) . . . . . . . . . . I: 201* 2 5 (120,80–121,2) . . . . . . . . . . . VI: 8* 2 5 (121,13–20) . . . . . . . . . . . . . . VI: 8* 4 2 2 (174,62–64) . . . . . . . . . . . . . . I: 56* 2 3 (178,64–66) . . . . . . . . . . . . . I: 110* 3 1 (186,34) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 48* 5 1 4 (217,8–26) . . . . . . . . . . . . . . . I: 46* 1 4 (217,63–65) . . . . . . . . . . . VII: 159* 1 8 (227,60–61) . . . . . . . . . . . . . . I: 72* 1 10 (230,56–61) . . . . . . . . . . . . . I: 75* 2 4 (240,80–88) . . . . . . . . . . . . . . V: 30* 2 4 (240,80–92) . . . . . . . . . . . . . . V: 30* 2 4 (240,81–82) . . . . . . . . . . . . . . V: 30* 2 6 (244,22–32) . . . . . . . . . . . . . I: 221* 2 8 (245,47–49) . . . . . . . . . . . . . II: 186* 2 8 (245,47–54) . . . . . . V: 221*; VI: 92* 2 11 (247,58–249,30) . . . . . . . . IV: 46* 3 1 (256,48–52) . . . . . . . . I: 87*; II: 99* 3 2 (260,2–3) . . . . . . . . . . . . . VII: 205* 4 1 (271,59–66) . . . . . . . . . . . . . II: 140* 4 1 (271,67–272,13) . . . . . . . . . II: 140* 4 1 (272,14–17) . . . . . . . . . . . . . II: 140* 4 1 (272,45–49) . . . . . . . . . . . . . II: 140* 4 1 (273,6–9) . . . . . . . . . . . . . . II: 139* 4 2 (273,19–24) . . . . . . . . . . . . . II: 141* 4 2 (273,22–24) . . . . . . . . . . . . III: 182* 4 2 (273,82–94) . . . . . . . . . . . . . II: 141* 4 2 (273,95–96) . . . . . . . . . . . . . II: 141* 4 2 (274,30–31) . . . . . . . . . . . . . II: 141* 6 2 (282,42) . . . . . . . . . . . . . . VII: 214* 6 2 (282,42–43) . . . . . . . . . . . VII: 235* 6 2 (282,43) . . . . . . . . . . . . . . VII: 214* 6 2 (282,45–49) . . . . . . . . . . . . . IV: 15* 6 2 (283,10–12) . . . . . . . . . . . . . IV: 15* 6 3 (283,40–43) . . . . . . . . . . . IV: 9* 6 3 (283,47–57) . . . . . . . . . . . . . . IV: 9* 6 3 (283,57–64) . . . . . . . . . . . . . . IV: 9* 6 4 (284,45–47) . . . . . . . . . . . . . . IV: 8* 6 4 (284,52–56) . . . . . . . . . . . . . . IV: 8* 6 4 (284,56–58) . . . . . . . . . . . . . . IV: 8* 6 4 (284,61–62) . . . . . . . . . . . . . . IV: 8* 6 4 (284,62–64) . . . . . . . . . . . . . . IV: 8* 6 4 (284,64–68) . . . . . . . . . . . . . . IV: 9* 6 4 (284,78–80) . . . . . . . . . . . . . . IV: 8*

87

6 7 (288,14–17) . . . . . . . . . . . . . . VI: 7* 6 7 (288,17–21) . . . . . . . . . . . . . . VI: 7* 6 7 (288,21–28) . . . . . . . . . . . . . . VI: 7* 6 7 (288,28–30) . . . . . . . . . . . . . . VI: 7* 6 7 (288,30–33) . . . . . . . . . . . . . . VI: 7* 6 7 (288,33–35) . . . . . . . . . . . . . . VI: 7* 6 8 (288,42–45) . . . . . . . . . . . . . IV: 26* 6 8 (288,46–289,55) . . . . . . . . . IV: 26* 6 8 (289,56–64) . . . . . . . . . . . . . IV: 26* 6 2 6 (312,40–43) . . . . . . . . . . . . . . V: 64* 2 6 (312,43) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 32* 7 3 10 (365,30–366,59) . . . . . . VII: 193* 3 10 (365,36–37) . . . . . . . . . . VII: 190* 8 1 1 (389,31–32) . . . . . . I: 207*; II: 53*; . . . . . . . . . . . . .III: 13*, 88*; IV: 62* 1 6 (397,2–5) . . . . . . . . . . . . I: 93*, 97* 2 2 (403,9–13)VI: 194*; VIII: 47*, 236* 2 6 (408,83–84) . . . . . . . . . . . . . IV: 51* 2 6 (409,60–61) . . . . . . . . . . . . . IV: 51* 9 1 2 (411,53–56) . . . . . . . . . . . . . . I: 75* 10 2 2 (442,78–81) . . . . . . . . . . . . . II: 186* 2 2 (443,15–39) . . . . . . . . . . . . . VI: 93* 11 1 8 (468,62–72) . . . . . . . . . . . VII: 193* 2 2 (483,56–57) . . . . . . . . . . . . VII: 62* 2 3 (485,32–486,70) . . . . . . . . VII: 62* 2 3 (486,56–63) . . . . . . . . . . . . VIII: 13* 2 4 (487,60–62) . . . . . . VII: 191*, 201* 2 6 (489,63–64) . . . . . . . . . . . . VI: 111* 2 8 (493,44) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 32* 2 11 (497,25) . . . . . . . . . . . . . . VII: 62* 2 12 (499,25) . . . . . . . . . . . . . . . V: 76* 2 12 (499,38–42) . . . . . . . . . . VIII: 14* 2 12 (499,90–91) . . . . . . . . . . VIII: 14* 2 13 (500,56–88) . . . . . . . . . . VIII: 18* 2 19 (506,60–61) . . . . . . . . . . VII: 136* 2 22–25 (510,39–516,16) . . . . VII: 42* 2 22 (510,39–512,37) . . . . . . VIII: 194* 2 23 (512,38–513,90) . . . . . . VIII: 194* 2 31 (523,20–26) . . . . . . . . . . . VII: 61* 2 31 (523,27–32) . . . . . . . . . . . VII: 61* 2 31 (523,32–36) . . . . . . . . . . . VII: 62* 2 31 (523,37–38) . . . . . . . . . . . VII: 62* 2 31 (523,40–41) . . . . . . VII: 62*, 239* 2 32 (524,77–81) . . . . . . . . . . VIII: 192 2 34 (526,32) . . . . . . . . . . . . . VII: 136* 2 36 (528,51–96) . . . . . . . . . . . . V: 99* Physica (ed. P. Hoßfeld; ed. A. Borgnet) 1 3 17 (73,78–74,19; 88a–b) . . . . II: 208* 3 17 (74,13–14) . . . . . . . . . . . . VII: 48* 3 17 (75,15) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 32*

88

Quellenregister

2 1 8 (90,63–73) . . . . . . . . . . . . . V: 128* 1 11 (94,42–43) . . . . . . . . . . . . VII: 48* 2 2 (99,44–45) . . . . . . . . .VI: 54*, 179* 2 2 (100,38–57) . . . . . . . . . . . . . . V: 30* 2 8 (110,83–94) . . . . . . . . . . . . VI: 125* 2 8 (111,15–18) . . . . . . . . . . . . VI: 125* 2 14 (121,30) . . . . . . . . . . . . . .VI: 196* 3 1 4–5(156,75–160,14; 190a–193b)II: 10* 2 3 (174,64–65) . . . . . . . . . . . VII: 209* 2 11 (189,21–190,69) . . . . . . VII: 209* 2 12 (192,28–30) . . . . . . . . . . . III: 96* 2 13 (192,38–48) . . . . . . . . . . VII: 209* 2 15 (196,64) . . . . . . . . . . . . . VII: 208* 2 19 (200,31–33) . . . . . . . . . . VII: 209* 4 3 9 (277,47) . . . . . . . . . . . . . . VII: 205* 5 1 6 (412,24) . . . . . . . . . . . . . . .IV: 106* 7 1 2 (521,52) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 18* 1 6 (529,14–15) . . . . . . . . VI: 54*, 179* 8 2 1 (581,34–35; 558b) . . . . . . . . . II: 6* 2 5 (597,50–51) . . . . . . . . . . . . VIII: 15* 2 5 (597,52–53) . . . . . . . . . . . . VIII: 15* 2 8 (606,39–53) . . . . . . . . . . . VIII: 218* 2 9 (608,9–13) . . . . . . . . . . . . VIII: 14* 3 10 (642,17–18) . . . . . . . . . . . VII: 33* Problemata determinata (ed. J. Weisheipl) 1 (48,14–17) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 16* Quaestiones super De animalibus (ed. E. Filthaut) 14 11 (265,81) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 228* Summa de creaturis (ed. A. Borgnet) 2 1 38 1 (331a) . . . . . . . . . . . . . . .IV: 11* 1 38 4 (334a) . . . . . . . . . . . . . . .IV: 11* Summa theologiae sive de mirabili scientia Dei (I q. 1–50 ed. D. Siedler; I q. 51sqq. ed. A. Borgnet) 1 3 13 1 (40,3–11) . . . . . . . . . . . . . I: 25* 3 13 1 (41,14–20) . . . . . . . . . . . . I: 29* 3 13 4 (46,12–15) . . . . . . . . . . . . . I: 6* 3 13 4 (46,19–21) . . . . . . . . . . . . V: 64* 3 13 4 (46,20–21) . . . . . . . . . . VII: 32* 3 14 1 (51,7–9) . . . . . . . . . . . . VII: 19* 3 14 1 (51,47–51) . . . . . . . . . . VIII: 14* 3 15 2 (67,54–55) . . . . . . . . . . . V: 177* 3 15 3 1(78,55–57) . . . . . . . . . . V: 128* 3 15 3 1(78,57–68) . . . . . . . . . . V: 128* 3 16 (83,18–20) . . . . . . . . . . . . . V: 125* 3 18 2 (88,7–13) . . . . . . . . . . . VIII: 14*

4 20 2 (100,17–24) . . . . . . . . . . V: 162* 4 20 2 (101,46–76) . . . . . . . . . . V: 162* 5 23 1 1 (122,30–33) . . . . . . . . III: 119* 5 23 1 1 (122,41–44) . . . . . . . . III: 119* 5 23 1 1 (122,51) . . . . . . . . . . III: 119* 5 23 1 1 (122,54–55) . . . . . . . . III: 119* 5 23 1 1 (122,63–76) . . . . . . . . III: 119* 5 23 1 1 (122,77–81) . . . . . . . . III: 119* 5 23 1 1 (123,7–16) . . . . . . . . III: 120* 5 23 1 1 (123,20–41) . . . . . . . . III: 120* 5 23 1 1 (123,42–49) . . . . . . . . III: 120* 5 23 1 1 (125,35–45) . . . . . . . . III: 118* 5 23 1 1 (125,85–89) . . . . . . . . III: 118* 5 23 1 1 (125,91–126,5) . . . . . III: 118* 5 23 1 1 (126,6–8) . . . . . . . . . III: 119* 5 23 1 1 (126,11–19) . . . . . . . . III: 117* 5 23 1 2 (128,8–11) . . . . . . . . III: 120* 5 23 1 2 (128,11–26) . . . . . . . . III: 121* 5 23 1 2 (128,27–41) . . . . . . . . III: 121* 5 23 1 2 (128,42–47) . . . . . . . . III: 121* 5 23 1 2 (128,52–57) . . . . . . . . III: 121* 5 23 1 2 (128,63–69) . . . . . . . . III: 121* 5 23 1 2 (129,84–130,5) . . . . . III: 129* 5 23 1 2 (130,32–36) . . . . . . . . III: 129* 5 23 1 2 (130,37–58) . . . . . . . . III: 130* 5 23 1 2 (130,65–72) . . . . . . . . III: 130* 5 23 3 2 (137,89–94) . . . . . . . . III: 104* 5 23 3 2 (138,1–4) . . . . . . . . . III: 104* 5 23 3 2 (138,23–28) . . . . . . . . III: 104* 5 23 3 2 (138,30–33) . . . . . . . . III: 105* 5 23 3 2 (138,41–50) . . . . . . . . III: 105* 5 23 3 2 (138,74–79) . . . . . . . . III: 104* 5 23 3 2 (138,79–80) . . . . . . . . III: 104* 5 23 3 2 (138,83–85) . . . . . . . . III: 105* 5 23 3 2 (139,31–43) . . . . . . . . III: 131* 5 23 3 3 (140,38–41) . . . . . . . . III: 133* 5 23 3 3 (140,41–42) . . . . . . . . III: 133* 5 23 3 3 (140,42–47) . . . . . . . . III: 133* 6 26 1 2 (173,60–61) . . . . . I: 115*,139*, . . . . . 212*; II: 3*, 44*; V: 64*, 208* 6 26 1 2 (175,45) . . . . . . . . . . . . I: 212* 6 26 1 2 (175,48–49) . . . . . . . . . I: 212* 6 26 1 2 (175,50–51) . . . . . . . . . I: 212* 6 26 1 3 (183,84–85) . . . . . . . . . . I: 75* 6 26 1 3 2 (185,50–71) . . . . . . . . V: 64* 6 26 1 3 2 (185,53–55) . . . . . . . . V: 65* 6 28 (214,1–8) . . . . . . . . . . . . . . V: 36* 6 28 (214,9–11) . . . . . . . . . . . . . . V: 36* 6 28 (214,12–26) . . . . . . . . . . . . V: 36* 6 28 (214,26–37) . . . . . . . . . . . . V: 36* 6 29 2 (223,55) . . . . . . . . . . . . . II: 228*

Quellenregister 6 29 11 (215,27–44) . . . . . . . . . . V: 33* 6 29 11 (215,45–50) . . . . . . . . . . V: 34* 6 29 11 (216,2–7) . . . . . . . . . . . . V: 35* 6 29 11 (216,23–27) . . . . . . . . . . V: 35* 6 29 11 (216,63) . . . . . . . . . . . . . V: 44* 6 29 11 (216,66–80) . . . . . . . . . . V: 45* 7 30 1 (227,21–29) . . . . . . . . . . III: 41* 7 30 1 (227,30–31) . . . . . . . . . . III: 42* 7 30 1 (227,36–37) . . . . . . . . . . III: 42* 7 30 1 (228,75–77) . . . . . . . . . VI: 134* 8 35 2 (267,68–69) . . . . . . . . VIII: 121* 8 35 2 (268,23–24) . . . . . . . . VIII: 121* 9 38 (288,59–60) . . . . . . . . . . . V: 177* 9 41 2 1 (316,59–65) . . . . . . . . . . II: 76* 9 41 2 1 (317,24–28) . . . . . . . . . . II: 79* 9 41 2 1 (317,36–40) . . . . . . . . . . II: 79* 9 41 2 1 (317,88–89) . . . . . . . . . . II: 78* 9 41 2 1 (318,1–18) . . . . . . . . . . II: 79* 10 43 1 (331,18–36) . . . . . . . . . III: 56* 10 43 1 (331,35–40) . . . . . . . . . III: 57* 10 43 1 (331,37–39) . . . . . . . . . III: 57* 10 43 1 (331,40–51) . . . . . . . . . III: 57* 10 43 1 (331,41–44) . . . . . . . . . III: 57* 10 43 1 (332,2–8) . . . . . . . . . . . III: 57* 10 43 1 (332,12–24) . . . . . . . . . III: 57* 10 43 1 (332,50–60) . . . . . . . . . III: 57* 10 43 1 (332,61–67) . . . . . . . . . III: 57* 10 43 1 (332,80–82) . . . . . . . . . III: 57* 10 43 1 (333,6–9) . . . . . . . . . . . III: 57* 10 43 1 (333,37–40) . . . . . . . . . III: 58* 10 43 1 (333,40–48) . . . . . . . . . III: 58* 10 43 1 (333,49–64) . . . . . . . . . III: 58* 10 43 1 (333,65–80) . . . . . . . . . III: 58* 10 43 1 (333,81–92) . . . . . . . . . III: 59* 10 43 1 (333,94–334,11) . . . . . III: 59* 10 43 1 (334,53–56) . . . . . . . . . III: 59* 10 43 1 (334,59–61) . . . . . . . . . III: 59* 10 43 1 (335,68–70) . . . . . . . . . III: 59* 12 50A (386,6–9) . . . . . . . . . . . V: 154* 12 50A (386,41–43) . . . . . . . . . V: 155* 12 50A (386,45–46) . . . . . . . . . V: 154* 13 53 2 (561b) . . . . . . . . . . . . VII: 32* 13 55 2 1 (559b–560a) I: 10*; V: 167* 13 55 2 1 (560a) . . . . . . . . . . I: 8*, 10* 15 60 4 1 (612a–b) . . . . . . . . . . . . V: 76 15 60 4 1 (612b) . . . . . . . . . . . . . . V: 76 15 60 4 1 (612b–613a) . . . . . . . . . V: 76 15 60 4 1 (613a) . . . . . . . . . . . . . V: 78* 2 1 3 3 1 (22a) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 75* 1 3 3 1 (22a–b) . . . . . . . . . . . . . . I: 76* 1 3 3 1 (22b) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 76*

89

1 3 3 1 (22b–23a) . . . . . . . . . . . . I: 76* 1 3 3 1 (23a) . . . . . . . . . . . . . . . I: 116*; . . . . . . . . . . .VI: 10*, 197*; VII: 32* 1 3 3 1 (23b) . . . . . . . . . . . . . . . I: 116* 1 3 3 1 (25a) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 76* 1 3 3 1 (25b) . . . . . . I: 77*, 117*, 118* 1 3 3 1 (26a) . . . . . . . . . . . . . . . I: 118* 1 3 3 1 (26a–b) . . . . . . . . . . . . . I: 119* 1 3 3 1 (26b) . . . . . . . . . . . . . . . I: 119* 1 3 3 1 (27a) . . . . . . . . . . . . . . . I: 119* 1 3 3 1 (27b) . . . . . . . . . . . . . . . I: 119* 1 3 3 1 (28a–b) . . . . . . . . . . . . . I: 119* 1 4 1 2 (67a) . . . . . . . . . . . . . . VII: 47* 1 4 1 2 (73a) . . . . . . . . . . . . . . VII: 32* 1 4 1 2 (74a) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 24* 1 4 2 1 4 (81b) . . . . . . . . . . . . . VI: 31* 1 4 2 5 1 (97a) . . . . . . . . . . . . VIII: 14* 9 53 3 (568a) . . . . . . . . . . . . . . VI: 111* 12 69 (16a–b) . . . . . . . . . . . . . VIII: 34* Super Dionysium De caelesti hierarchia (ed. P. Simon – W. Kübel; ed. A. Borgnet) Prol. (2,19–20) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 204* 3 (45,65–46,30; 76a–77a) . . . . . . I: 179* (46,30–47,3; 77a–b) . . . . . . . . . I: 179* (46,39–49; 77a) . . . . . . . . . . . . . I: 179* (46,87–47,3) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 82* (47,40–47) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 82* 4 (63,65–69) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 112* (71,69) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 30* 7 (98,18–19) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 185* (98,56–59) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 185* 8 (125,91–126,5) . . . . . . . . . . . . . VI: 31* 9 (137–158) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 43* (139,3–9) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 184* (140,86–141,10; 253a) . . . . . . . I: 180* (148,16–21) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 173* (148,24–26) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 172* (148,77–149,41) . . . . . . . . . . . VI: 173* 12 (179,19–24) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 14* (181,57–61) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 14* (182,47–74) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 45* 15 (227,21–35) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 39* Super Dionysium De divinis nominibus (ed. P. Simon) 1 58 (36,53–54) . . . . . . . . . . . . . . VI: 23* 2 13 (52,34–36) . . . . . . . . . . . . . VIII: 63* 13 (52,45–51) . . . . . . . . . . . . . VIII: 64* 3 5 (104,19–22) . . . . . . . . . . . . . VII: 13* 5 (104,30–31) . . . . . . . . . . . . . VII: 13* 4 11 (120,3) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 26*

90

Quellenregister

11 (120,9–17) . . . . . . . . . . . . . VII: 28* 12 (121,20–31) . . . . . . . . . . . . VII: 27* 12 (121,31–37) . . . . . . . . . . . . VII: 27* 12 (121,37–38) . . . . . . . . . . . . VII: 27* 12 (121,38–39) . . . . . . . . . . . . VII: 27* 12 (121,39–45) . . . . . . . . . . . . VII: 27* 12 (121,46–48) . . . . . . . . . . . . VII: 27* 12 (121,46–56) . . . . . . . . . . . . VII: 27* 12 (122,8–10) . . . . . . . . . . . . . VII: 28* 13 (122,47–58) . . . . . . . . . . . . VII: 29* 13 (122,58–63) . . . . . . . . . . . . VII: 29* 22 (129,24–26) . . . . . . . . . . . VII: 224* 35 (141,40–41) . . . . . . . . . . . . . . V: 30* 54 (161,52–73) . . . . . . . . . . . . VI: 182* 67 (176,10–11) . . . . . . . . . . . . VII: 33* 68 (177,4–10) . . . . . . . . . . . . . VII: 42* 68 (177,10–13) . . . . . . . . . . . . VII: 42* 68 (177,14–24) . . . . . . . . . . . . VII: 42* 68 (177,24–31) . . . . . . . . . . . . VII: 42* 68 (177,31–35) . . . . . . . . . . . . VII: 43* 68 (177,35–36) . . . . . . . . . . . . VII: 43* 68 (177,36–37) . . . . . . . . . . . . VII: 43* 68 (177,37–44) . . . . . . . . . . . . VII: 43* 68 (177,44–46) . . . . . . . . . . . . VII: 43* 68 (177,47–48) . . . . . . . . . . . . VII: 43* 68 (177,50) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 43* 68 (177,51–52) . . . . . . . . . . . . VII: 43* 68 (177,52–55) . . . . . . . . . . . . VII: 43* 68 (177,55–58) . . . . . . . . . . . . VII: 43* 68 (177,58–59) . . . . . . . . . . . . VII: 43* 84 (190,44–45) . . . . . . . . . . . . . . I: 28* 110 (209,25–39) . . . . . . . . . . . VI: 165* 181 (266,57–59) . . . . . . . . . . VII: 176* 182 (267,30–46) . . . . . . . . . . . VI: 169* 5 4 (305,40–50) . . . . . . . . . . . . . . VI: 27* 20 (314,53–54) . . . . . . . . . . . . . . V: 65* 9 8–9 (383,22–23,29–30) . . . . . . . VII: 5* 13 (385,23–24) . . . . . . . . . . . . . V: 177* 21 (390,71–72) . . . . . . . . . . . . . . . II: 7* 21 (390,72–74) . . . . . . . . . . . . . . . II: 7* 23 (392,11–13) . . . . . . . . . . . . . VI: 54* 11 19 (420,51–52) . . . . . . . . . . . . VI: 112* 12 7 (430,35–40) . . . . . . . . . . . . . . . V: 41* 13 5 (434,61–63) . . . . . . . . . . . . . VI: 149* 6 (435,36–41) . . . . . . . . . . . . . VI: 151* Super Ethica (ed. W. Kübel) 6 3 479 (409,63–85) . . . . . . . . . VII: 142* 7 8 646 (553,24–25) . . . . . . . . . VII: 151*

Super Isaiam (ed. H. Ostlender) 4 1 (64,81) . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 100* ALBUMASAR Introductorium maius in astronomiam (ed. R. Lemay; cod. Laurent. Plut. XXIX 12) 1 3 (26,882–885; 8ra) . . . . . . . . . . I: 205 4 (26,912–913) . . . . . . . . . . . . . VI: 125 5 (36,1253–42,1517; 15ra–17va) II: 226 ALCHERUS CLARAEVALLENSIS De spiritu et anima (PL 40) Praef. (779–780) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 5 1 (781) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 123 6 (783) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 108 8 (784) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 116 13 (788) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 89 24 (796) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 95 (796) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 116 ALEXANDER Alexandri et Dindimi Collatio (PL 201) (1371A) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 42 ALEXANDER DE APHRODISIA De intellectu et intellecto (ed. G. Théry) (78–79) . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 137* ALEXANDER HALENSIS Glossa in librum I Sententiarum Petri Lombardi (ed. Quaracchi 1951) 1 36 (23,25–26) . . . . . . . . . . . . . . . V: 64* Summa fratris Alexandri (ed. Quaracchi 1924–1948) 1 333 (163b) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 64* 1 357 (434–435) . . . . . . . . . . . . . . II: 28* 1 396 (584–585) . . . . . . . . . . . . . III: 57* 2 224 (658a–b) . . . . . . . . . . . . . . V: 154* ALFARABIUS De intellectu et intellecto (ed. E. Gilson) (121) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 137*

Quellenregister De ortu scientiarum (ed. C. Baeumker) 1 (18,20–26) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 25 2 (22,27–30) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 25 ALFREDUS ANGLICUS De motu cordis (ed. C. Baeumker) Prol. (2,7–9) . . . . . . . . . . . . . VIII: 100, 197 Super de plantis (ed. R.  J. Long) (145,3–4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 175 (145,4–146,6) . . . . . . . . . . . . . . . V: 175 (146,5–6) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 175 ALGAZEL Metaphysica (ed. J. T. Muckle) 1 1 2 (27,21–28,27) . . . . . . . . . . VII: 180 1 3 (32,10) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 77* 1 3 (32,11–33,9) . . . . . . . . . . . . . . I: 77 1 3 (33,9–20) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 77 2 1–12 (52–61) . . . . . . . . . . . . . . I: 199 2 6 (54,10–12) . . . . . . . . . . . . . VI: 124 2 6 (54,16–17) . . . . . . . . . . . . . VI: 124 2 6 (54,18–23) . . . . . . . . . . . . . . II: 148 2 12 (58,30–32) . . . . . . . . . . . . . . V: 200 3 10 (79,19–28) . . . . . . . . . . . . . II: 148 3 10 (79,20–80,4) . . . . . . . . . . . II: 146 3 11 (87,3–6) . . . . . . . . . . . . . . . . . .I: 5 4 1 1 (91,3–4) . . . . . . . . . . . . . . VI: 151 4 1 2 (91,14–24) . . . . . . . . I: 167, 209* 4 1 2 (91,16–17) . . . . . . . . II: 126, 137; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 149 4 1 2 (91,17–18) . . . . . . . . . . . . II: 137; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 149 4 1 2 (91,32–33) . . . . . . . . . . . . . I: 172; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 164 4 1 2 (91,34) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 172 4 1 2 (92,4–8) . . . . . . . . . . . . . . III: 164 4 3 1 (105,28–106,5) . . . . . . . . VIII: 15* 4 3 3 (110,34–111,2) . . . . . . . . . . I: 210 4 3 3 (111,6–11) . . . . . . . . . . . . II: 148 4 3 3 (111,28–31) . . . . . . . . . . . . I: 210 4 3 4 (112,17–23) . . . . . . . . . . . VIII: 16 5 (120,21–23) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 48 5 (126,2–8) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 119 5 (129,4–5) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 212

91 ALHAZEN

Opticae thesaurus (II ed. A. M. Smith; VII ed. P. Pietquin; ed. Basileae 1572) 2 3 32 (105,224–225) . . . . . . . . . . VI: 73 3 32–35 (105,221–107,270) . . . . VI: 72 3 33 (106,245–249) . . . . . . . . . . VI: 73 3 35 (106,263–264) . . . . . . . . . . VI: 72 3 57 (119,30–33) . . . . . . . . . . . . VI: 73 3 60 (121,96–98) . . . . . . . . . . . . VI: 73 3 60 (121,101–122,143) . . . . . . . VI: 73 4 4 (103) . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 184* 7 (104–106) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 59 10 (108) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 59 16 (112) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 23* 5 1 (125) . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 184* 11 (131–132) . . . . . . . . . . . . . VII: 176* 7 prooem. (231) . . . . . . . . . . . . . III: 23* 7 7 (335,186–337,208) . . . . . . . . VIII: 256



ALPETRAGIUS De motibus caelorum (ed. F.  J. Carmody) 1–3 (71–80) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 15* 2 23 (77–78) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 15* 3 12 (80) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 111 4 8 (82) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 111 5 2 (82) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 111 7 18 (90–91) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 15* 8 1–3 (92) . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 15* AMBROSIASTER Commentarius in Epistulas s. Pauli (ed. H. I. Vogels) Rom. I 19 (39,28–41,3) . . . . . . . . . . . . I: 5 AMBROSIUS De fide ad Gratianum Augustum (ed. O. Faller) 1 1 7 (7,11) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 43* De spiritu sancto (ed. O. Faller) 1 7 81 (48,1–49,2) . . . . . . . . . . . . VI: 120 Expositio Evangelii secundum Lucam (ed. M. Adriaen) 1 24–27 (18,369–20,432) . . . . . . . . . I: 7*

92

Quellenregister

Hexameron (ed. C. Schenkl) 3 4 18 (71,16–72,14) . . . . . . . . . . . V: 203

7 (105,9–16) . . . . . . . . . . . . . . . II: 167 7 (105,27–106,2) . . . . . . . . . . . . II: 167 18 (114,22–24) . . . . . . . . . . . . . VI: 53*

ANARITIUS

APULEIUS

In decem libros priores Elementorum Euclidis Commentarii (ed. M. Curtze) 1 (1,7–15) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 215* 1 (6,10sqq.) . . . . . . . . . . . . . . . II: 216*

De Deo Socratis (ed. C. Moreschini; ed. P. Thomas) 1 (7,1–3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 50 (7,1–8,5) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 45 (7,6–9) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 50 3 (10,12–11,2) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 51 (11,1–11; 9,13–10,3) . . . . . . . . . . . I: 29 (11,3–10) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 50 (11,8–10) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 50 5 (14,5–6) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 95 6 (16,1–2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 51 7 (17,5) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 51 9 (19,7–9) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 51 11 (20,14–15) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 51 12 (22,4–10) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 51 (22,15–16) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 179* (22,22) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 51 13 (23,3–5) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 51 (23,10–11) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 51 15 (25,4–10) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 51 (26,4–9) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 51 (26,12–17) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 51 16 (27,4–11) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 51 (27,7–28,7) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 173

ANSELMUS Cur Deus homo (ed. F. S. Schmitt) 2 18 (129,12–13) . . . . . . . . . . . . . . I: 168 De incarnatione Verbi (ed. F. S. Schmitt) 1 (9,20–10,13) . . . . . . . . . . . . . . IV: 55 6 (20,13–14) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 53* 8 (22,22–23,5) . . . . . . . . . . . . . . . I: 159 Monologion (ed. F. S. Schmitt) 1 (14,10–13) . . . . . . . . . . I: 151; VI: 5* 4 (16,31–17,29) . . . . . . . . . . I: 158, 160 6 (18,22–19,7) . . . . . . . . . . . . . . . I: 110 7 (21,9–13) . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 40 7 (21,13–21) . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 40 7 (21,21–22,10) . . . . . . . . . . . . . . IV: 41 22 (39,13–15) . . . . . . . . . . . . . . IV: 194 22 (39,17–40,21) . . . . . . . . . . . IV: 194 22 (40,24–29) . . . . . . . . . . . . . . IV: 194 22 (41,4–9) . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 195 22 (41,11–18) . . . . . . . . . . . . . . IV: 195 24 (42,13–14) . . . . . . . . . . . . . . III: 130 25 (43,3–8) . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 68 25 (43,8–14) . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 68 25 (43,18–28) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 68 25 (44,1–2) . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 69 26 (44,6–11) . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 69 34 (53,19–21) . . . . . . . . . . III: 8; IV: 80 34 (53,21–54,1) . . . . . . . . . . . . . . IV: 83 35 (54,8–10) . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 83 36 (55,2–10) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 78 36 (55,4–6) . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 83 Proslogion (ed. F. S. Schmitt) 1 (100,15–18) . . . . . . . . . . . . . . II: 167 2 (101,3–5) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 167 5 (104,15–16) . . . . . . . . . . . . . . . I: 212

De Platone et eius dogmate (ed. C. Moreschini) 1 9 (98,1–8) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 16* Liber de mundo (ed. C. Moreschini) 1 289 (148,5–6) . . . . . . . . . . . . . VII: 34 ARISTOTELES Analytica posteriora (ed. W. D. Ross) 1 1 (71a1–2) . . . . . . . I: 54, 59, 61; II: 182 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 228 2 (72a7) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 55 2 (72a14–24) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 55 2 (72a18–20) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 55 3 (72b24) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 137 4 (73a34–b24) . . . . . . . . . . . . . VII: 60* 4 (73a37–b3) . . . . . . . . . . . . . . . II: 60* 4 (73b3–5) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 107 6 (75a35) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 125 7 (75b2–6) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 115

Quellenregister 10 (76b23–39) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 55 27 (87a36) . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 89 28 (87a38–39) . . . . . . . . . .I: 144; III: 3 34 (89b10–15) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 57 2 19 (99b32–100b5) . . . . . . . . . . . II: 182 19 (100a1) . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 84 19 (100a3–9) . . . . . . . . . . I: 62; VII: 42 tr. Iacobi (ed. L. Minio-Paluello – B. G. Dod) I: 54, 59 Analytica priora (ed. W. D. Ross) 2 23 (68b8–13) . . . . . . . . . . . . . . . II: 212 27 (70a10–11) . . . . . . . . . . . . . . II: 212 27 (70b7–9) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 212 Categoriae (ed. L. Minio-Paluello) 2 (1a20–b9) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 48 5 (2a11–3b9) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 77 5 (2a11–13) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 56 5 (2a14–17) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 56 6 (4b20–5a14) . . . . . . . . . . . . .VI: 114* 6 (5b11) . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 253 8 (10a11–12) . . . . . . . . . . . . . . III: 160 8 (10a11–12) . . . . . VIII: 96*; VIII: 250 8 (10a11–16) . . . . . . . . . . . . . . . V: 30* 9 (11b1–2) . . . . . VII: 120, 142*, 198* 11 (14a17–18) . . . . . . . . . . . . . VII: 120 12 (14a34–35) . . . . . I: 141, 153*, 187; . . . . . . . . . . . . . . II: 188*; III: 152*; . . . . . . . . . . . . . VI: 121, 168*, 174* 12 (14b2–5) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 120 13 (14b24) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 98 13 (14b24–25) . . . . . . . . . . . . . . VII: 97 13 (14b27) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 98 13 (14b27–28) . . . . . . . . . . . . . . VII: 98 13 (14b29) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 98 13 (15a3–4) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 98 tr. Boethii (ed. L. Minio-Paluello) VI: 114*, 121, 168*, 174* De anima (ed. W. D. Ross) 1 1 (402a1–2) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 3 1 (402a6–7) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 4 1 (402a12–22) . . . . . . . . . . . . . VIII: 4* 1 (402b7–8) . . . . . . . . . IV: 10; VII: 190 1 (402b7–9) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 180 1 (402b16–22) . . . . . . . . . . . . . . V: 130 1 (402b21–22) . . . . . . . .I: 179; V: 131* 2 (404b18–27) . . . . . . . . . . . . . VIII: 80 3 (407b23–24) . . . . . . . . . . . . . VIII: 49

93

3 (407b24–25) . . . . . . . . . . . . . VIII: 49 5 (411a8) . . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 89* 2 1 (412a1–413a3) . . . . . . . . . . VIII: 158 1 (412a27–28) . . . . . . . . . VIII: 18, 227 1 (413a9) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 159* 2 (413a22–25) . . . . . . . . . . . . . VI: 165 2 (413b20 sqq.) . . . . . . . . . . . . VIII: 118 2 (414a11–12) . . . . . . .IV: 80*; VI: 67* 2 (414a12–28) . . . . . . . . . . VIII: 35, 44 2 (414a25–27) . . . . . . . . . . . . . VIII: 49 3 (414a29–b2) . . . . . . . . . . . . . . VI: 165 3 (414b31–32) . . . . . . . . . . . . . VIII: 73 3 (415a1–10) . . . . . . . . . . . . . . VI: 165 4 (415a22–416b31) . . . . . . . . VII: 238* 4 (415b12–13) . . . . . V: 76; VIII: 64, 98 4 (416a16–17) . . . . . . . . . . . . . . II: 140 4–3 3 (416b32–429a9) . . . . . VII: 238* 5 (417b22–23) . . . . . . . . . . . . . VII: 181 7 (418a31–b1) . . . . . . . . . . . . . VII: 27* 3 2 (425b26–27) . . . . . . . . . . . . . . . V: 79 2 (426a30–b7) . . . . . . . . . . . . VIII: 55* 4–7 (429a10–431b19) . . . . . . . . VII: 48 4 (429a10 sqq.) . . . . . . . . . . . . VIII: 174 4 (429a12) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 117* 4 (429a13–14) . . . . . . . . . . VII: 81, 114 4 (429a13–15) . . . . . . . . . . . . VIII: 237 4 (429a14) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 195* 4 (429a15) . . . . . . . VII: 50*, 63*, 138* 4 (429a17–18) . . . . . . . VII: 114*, 123* 4 (429a18) . . . . . . . VII: 62*, 116*, 138* 4 (429a19–20) . . . . . . . . . . . . VII: 116* 4 (429a19–21) . . . . . . . . . . . . VIII: 118 4 (429a20) . . . . . . . . . . . . VII: 80, 116* 4 (429a20–b5) . . . . . . . . . . . . VIII: 55* 4 (429a22–24) . . . . . . . . . . . . VIII: 118 4 (429a24) . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 80 4 (429a24–25) . . . . . . . . . . . . . VII: 50* 4 (429a27–28) VII: 51*, 80; VIII: 114* 4 (429a28) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 48* 4 (429b3–4) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 50* 4 (429b5) VII: 61*, 62*, 79*, 138*, 237* 4 (429b9) . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 86 4 (429b23) . . . . VII: 25*, 58, 62*, 63*, . . . . . . . . . . . . . . . . 138*, 235*, 237 4 (429b23–24) . . . . . . . . VII: 24*, 25*, . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51*, 61*, 62* 4 (429b24–25) . . . . . . . . . . . . . . . II: 7* 4 (429b24–31) . . . . . . . . . . . . VIII: 56* 4 (429b30–31) . . . . . . . . . . VII: 58*, 70 4 (429b31–430a1) . . . . . . . . VIII: 114* 4 (430a2–3) . . . . . . . . . .III: 68; VII: 86

94

Quellenregister

5 (430a10–14) . . . . . . . . . . . . . . IV: 79 5 (430a10–11) . . . . . . . . . VII: 111, 112 5 (430a10–25) . . . . . . . . . . . . . VIII: 55 5 (430a11–13) . . . . . . . . . VII: 111, 112 5 (430a13–14) . . . . . . . . . . . . . VII: 112 5 (430a14–15) . . . I: 31; III: 19; V: 140; . . . . . . . . . . . . VII: 58, 80, 94*, 99*, . . . . . . . . . . . . . 112*, 137, 140, 143; . . . . . . . . . . . . . VIII: 109*, 114, 118 5 (430a15) . . . . . . II: 40; VII: 58, 112*, . . . . . . . . . . . . . . . . . .137,143*,186* 5 (430a15–19) . . . . . . . . . VIII: 65, 103 5 (430a17) . . . . . . . . . . . II: 28; VII: 112 5 (430a17–18) . . . . . . . . . . V: 181, 121; . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 10, 51*, 66, . . . . . . . . . . . . . 112, 116, 117*, 179* 5 (430a18) . . . . . . . . . . . III: 19, 66*, 77 . . . . . . . . . . . . VII: 8*, 25*, 62*,63*, . . . . . . . . . . . 66, 79*, 85*, 112, 116, . . . . . . . . . . . 117*, 138, 223*, 237* 5 (430a18–19) . . . . . . . . . . . . . . . I: 153 . . . . . . . . . . . . . . . VII: 66, 113, 117* 5 (430a19–20) . . . . . . . . . . . . . . VII: 66 5 (430a20) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 80* 5 (430a20–22) . . . . . . . . . . . . . . VII: 66 5 (430a22) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 80* 5 (430a23) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 116* 5 (430a24–25) . . . . . . . . . . . . . III: 86* 5 (430a25) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 81* 6 (430a26–27) . . . . . . . . . . . . .IV: 124* 6 (430b27–29) . . . . . . IV: 52*; VII: 100 6 (430a31–b1) . . . . . . . . . . . . . . V: 144 6 (430b11–13) . . . . . . . . . . . . . . V: 144 7 (431a6–7) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 6; . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 60*, 228* 7 (431a16–17) . . . . VII: 223*; VIII: 10 7 (431a17) . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 82 7 (431b2) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 182 7 (431b17–19) . . . . . . . . . . . . . VII: 50* 8 (431b20–432a2) . . . . . . . . . . VII: 159 8 (431b21–23) . . . . . . . . . . . VIII: 197* 8 (431b29–432a1) . . . . . . . . . . VII: 27* 8 (431b29) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 87* 8 (432a6–9) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 182 8 (432a8–9) . . . . . . . . . . . . . . VII: 223* 8 (432b13–14) . . . . . . . . . . . . VII: 238* 8 (432b19–20) . . . . . . . . . . . . VII: 238* 9 (432b21–22) . . . . . .II: 138; VIII: 46* 9 (432b22) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 130* tr. Michaelis Scoti (ed. F. S. Crawford) III: 19*, 77; VII: 66, 112; VIII: 118

tr. vetus (ed. C. Stroick) I: 130*; II: 138*, 140*; V: 76; VI: 89*; VIII: 18, 49, 64, 98, 118, 174, 227 tr. Guillelmi (ed. R.-A. Gauthier) III: 19*, 66* De animalium incessu (ed. W. Ogle) 2 (704b15) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 46* 8 (708a10) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 46* 11 (711a7) . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 47 De caelo (ed. D. J. Allan) 1 1 (268a11–12) . . . . . . . . . . . . . VII: 213 1 (268a11–14) . . . . . . . . . . . . . .IV: 44* 1 (268a14–15) . . . . . . . . . . . . . . II: 141 1 (268a20–21) . . . . . . . . VII: 210*, 212 1 (268a20–22) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 72 1 (268a22–24) . . . . . . . . . . . . . . II: 141 1 (268a30–b5) . . . . . . . . . . . . . . II: 139 1 (268b4) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 168* 1 (268b4–10) . . . . . . . . . . . . . . . V: 220 1 (268b9–10) . . . . . . . . . . . . . . . I: 129* 2 (268b18–20) . . . . . . . . . . . . . . III: 16 2 (268b26–269a18) . . . . . . . . . . . II: 41 3 (269b26–28) . . . . . . . . . . . . . IV: 242 3 (270a12–22) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 76 4 (271a33) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 46* 4 (280b6–14) . . . . . . . . . . . . . . . III: 80 6 (273a7–21) . . . . . . . . . . . . . . IV: 180 I: 154*; III: 174; IV: 54 6 (274a7–8) 7 (275b25–29) . . . . . . . . . . . . . . VII: 52 8 (277b12–13) . . . . . . . . . . . . . VI: 112 9 (279a20–22) . . . . . . . . . . . . . VIII: 18 9 (279a32–34) . . . . . . . . . . . . . . . I: 193 9 (279a32–33) . . . . . . . . . . . . . . . I: 202 11 (281a10) . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 86 12 (282b1–283a4) . . . . . . . . VIII: 144* 12 (282b4) . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 38 2 1 (284a13–18) . . . . . . . . . . . . .IV: 183* 1 (284a27–29) . . . . . . . . . . . . . VIII: 18 2 (284b21–22) . . . . . . . . . . . VIII: 174* 2(284b30–32) . . . . . . . . . . . . VIII: 174* 2(285a29) . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 18 2 (285a29–30) . . . . . . . . . . . . . VII: 52* 2(285b16–22) . . . . . . . . . . . . . VIII: 145 3 (286a8–9) I: 218*; III: 73; IV: 231*; . . . . . . . . . . . . . . . . V: 195; VIII: 46 3 (286a9) . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 172 4 (286b14–18) . . . . . . . . . . . . . . VI: 94 4 (286b18–19) . . . . . . . . . . . . . . I: 168*

Quellenregister 5 (287b24–25) . . . . . . . . . . . . . VI: 123 6 (288b2–4) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 13 11 (291b13–14) . . . . . III: 77; VIII: 46* 12 (292a20–21) . . . . . . . . . . . . . VIII: 18 12 (292a22–24) . . . . . . . . . . . . . . I: 210 3 2 (301a4–6) . . . . . . . . . . . II: 80; V: 201 2 (301a5) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 115 3 (302a15–18) . . . . . . . . . . . . . IV: 180 4 3 (310b2) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 222* tr. Gerardi (ed. I. Opelt – P. Hoßfeld) I: 129*, 202*; II: 172; V: 195, 201; VI: 72, 123; VIII: 13, 18, 174 tr. Michaelis Scoti (t. comm., Venetiis 1562) II: 172 De divinatione per somnium (ed. H.  J. Drossaart Lulofs) 2 (463b22–25) . . . . . . . . . VIII: 21, 166 De generatione animalium (ed. I. Bekker) 1 1 (715b14–16) . . . . . . . . . . . . . . II: 138 2 1 (731b28–30) . . . . . . . . . . . . . . . II: 69 1 (731b30–31) . . . . . . . . . . . . . VIII: 3* 1 (734a31) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 6 1 (734b36) . . . . . . . . . VII: 137*, 143* 3 (736b8 sqq.) . . . . . . . . . . . . VIII: 210 3 (736b21–28) . . . . . . . . . . . III: 94, 95 3 (737a27–28) . . . . . . . . . . . . . . II: 228 4 (739b19–20) . . . . . . . . . . . . . . I: 130* 4 (740b28) . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 4 6 (742a19) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 187 6 (742a19–22) . . . . . . . . . . . . . . II: 187 6 (742a22) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 187 8 (747b29) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 98* 5 1 (778b28–29) . . . . . . . . . . . . . II: 178* transl. Michaelis Scoti (ed. A. M. I. van Oppenraaij) VI: 98* De generatione et corruptione (ed. I. Bekker) 1 5 (320b16–17) . . . . . . . . . . . . . .IV: 94* 5 (321b19–22) . . . . . . . . . . . . . VII: 215 6 (322b9–22) . . . . . . . . . . . . . . V: 216* 6 (322b22) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 73* 6 (323a20) . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 106 7 (323b31–32) . . . . . . . . . . . . . VI: 23* 9 (326b29–34) . . . . . . . . . . . . VIII: 30* 10 (328b22) . . . . I: 216; II: 101; V: 121 10 (328b22–23) . . . . . . . . . . . . VIII: 35* 2 9 (335a32–33) . . . . . . . . . . . . VIII: 235 10 (336a15–16) . . . . . . . . . . . . VIII: 145

95

10 (336a27–28) . . . . . . I: 172*, II: 109; . . . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 10*, 197* 10 (336b13–15) . . . . IV: 160*; VIII: 145 tr. Gerardi (ed. P. Hoßfeld) I: 216*; V: 121 tr. vetus (ed. J. Judycka) VIII: 35* De insomniis (ed. H.  J. Drossaart Lulofs) 1 (458b15–20) . . . . . . . . . . VIII: 21, 166 (459a8–10) . . . . . . . . . . . VIII: 21, 166 De interpretatione (ed. L. Minio-Paluello) 1 (16a6–7) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 7 (16a12–13) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 60 De memoria et reminiscentia (ed. I. Bekker) 1 (449b31) . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 223 (450b20–27) . . . . . . . . . . . . . VIII: 121* De partibus animalium (ed. I. Bekker) 1 5 (645a11–15) . . . . . . II: 109; VII: 158 2 13 (658a9) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 46* 3 1 (661b23–24) . . . . . . . . . . . . . . I: 130* 4 10 (687a2–23) . . . . . . . . . . . . . VII: 137 10 (687a9–10) . . . . . . . . . . . . . . V: 22* 10 (687a18–21) . . . . . . . . . . . . . . V: 22* 11 (691b4) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 130* 12 (694a15) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 130* 13 (695b19) . . . . . . . . . . . . . . . I: 130* Ethica Nicomachea (ed. L. Bywater) 1 1 (1094a1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 6 1 (1094a1–22) . . . . . . . . . . . . . . . III: 6 1 (1094a2–3) . . . . . . . . . .I: 213; V: 221 1 (1094a3) . . . . . . . . . . . . . . I: 186, 212 1 (1094a3–6) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 6 1 (1094a14–16) . . . . . . . . . . . . . . . III: 6 4 (1096b5–6) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 121 4 (1096b6) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 206 4 (1096a11–12) . . . . . . . . . . . . VII: 189 4 (1096b13–14) . . . . . . . . . . . . . . I: 209 4 (1096b26–29) . . . . . . . . . . . . . . . I: 73 5 (1097a27–30) . . . . . . . . . . . . . II: 143 5 (1097a30–b21) . . . . . . . . . . . . . I: 209 5 (1097a33–34) . . . . . . . . . . . . . I: 109* 5 (1097b7–8) . . . . . . . . . . . I: 168, 209* 6 (1098a15) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 138 7 (1098a33–b2) . . . . . . . . . . . . . . . I: 63

96

Quellenregister

7 (1098b3–4) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 63 9 (1099a24) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 214 13 (1102b30–31) . . . . . . . . . . VIII: 173 3 3 (1112a31–33) . . . . . . . . . . . . VII: 142 3 (1111a22–24) . . . . . . . . . . . . . II: 163 6 3 (1139b15–17) . . . . . . . . . . . . . . . I: 57 3 (1139b17–18) . . . . . . . . . . . . . . . I: 57 3 (1139b26) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 54 4 (1140a4–5) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 75 4 (1140a10) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 75 4 (1140a13–15) . . . . . . . . . . . . . . . III: 6 4 (1140a16–23) . . . . . . . . . . . . . . . III: 6 4 (1140a21–22) . . . . . . . . . . . . . . . V: 75 6 (1140b33–1141a8) . . . . . . . . . . . I: 57 6 (1141a2–3) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 117 7 (1141a9–20) . . . . . . . . . . . . . . . I: 117 7 (1141a16–20) . . . . . . . . . . . . . . . I: 66 7 (1141a17–20) . . . . . . . . . . I: 201, 205 7 (1141a17–18) . . . . . . . . . . . . I: 66, 67 7 (1141b2–3) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 68 9 (1142a25–26) . . . . . . . . . . . . . . . I: 54 13 (1144a1–2) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 42 7 13 (1152b27) . . . . . . . . . . . . . . . I: 210 8 2 (1155b20–23) . . . . . . . . . . . . . . I: 214 2 (1155b21–26) . . . . . . . . . . . . . . I: 210 2 (1155b23–26) . . . . . . . . . . . . . I: 210* 2 (1155b24) . . . . . . . . . . I: 214; II: 173 3–4 (1156a6–b24) . . . . . . . . . . . . I: 214 4 (1156b22–23) . . . . . . . . . . . . . . I: 214 5 (1157b29–30) . . . . . . . . . . . . . . . V: 62 9 8 (1168b31–35) . . . . . . . . . . . . VI: 165* 8 (1168b35–169a1) . . . . . . . . .VI: 165* 10 2 (1172b14–15) . . . . . . . . . . . . . . I: 210 2 (1172b21) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 210 4 (1174a12) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 75 4 (1174a12–b5) . . . . . . . . . . . . . . III: 38 4 (1175a12) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 171 6 (1176a33–b5) . . . . . . . . . . . . . II: 171* 7 (1178a2–7) . . . . . . . . . . . . . .VI: 165* 7 (1178a6–7) . . . . . . . . . . . . . .IV: 214* 8 (1178a9–b8) . . . . . . . . . . . . . . II: 174 8 (1178b10–18) . . . . . . . . . . . . . II: 174 8 (1178b18–20) . . . . . . . . . . . . . II: 171 9 (1079a24–27) . . . . . . . . . . . . . . . V: 63 tr. Roberti Grosseteste (ed. R.-A. Gauthier) I: 54*, 57*, 63*, 66*, 68*, 210*, 213*; II: 138*; III: 6* Magna moralia (ed. I. Bekker) 1 34 (1195a1–15) . . . . . . . . . . . . VIII: 71*

Metaphysica (ed. W. Jaeger) 1 1 (980a15–16) . . . . . . . . . . . . . . II: 182 1 (980a21–22) . . . . . . . . . . . . VII: 136* 1 (980a21–981a1) . . . . . . . . . . . VII: 42 1 (980a26–27) . . . . . . . . . . . . . VII: 192 1 (980a27–981a12) . . . . . . . . . . II: 182 1 (980b28–981a12) . . . . . . I: 59, 61, 62 1 (981a5–7) . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 6 2 (982a17–18) . . . . . . . . . . . . . . . V: 75 2 (982b24–28) . . . . . . . . . . . . . . II: 121 3 (984b15–18) . . . . . . . . . . . . . . . II: 80 5 (986b18–19) . . . . . . . . . . . . . . V: 28* 6 (987b7–8) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 27* 6 (987b14–18) . . . . . . . . . . . . VII: 190* 6 (987b16) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 188 6 (987b18) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 27 9 (991a8–14) . . . . . . . . VII: 189*, 192* 9 (991a27–b1) . . . . . . . . . . . . . VII: 193 9 (991b9–992a24) . . . . . . . . . VII: 188* 9 (991b21–22) . . . . . VII: 189, 193, 194 9 (991b23–24) . . . . . . . . . . . . . VII: 194 9 (992a10–b24) . . . . . . . . . . . . VII: 191 9 (992a20–22) . . . . . . . . . . . . VII: 191* 9 (992b24–993a10) . . . . . VII: 188, 194 2 1 (993b9–11) . . . . . . VII: 104*; VIII: 5 1 (993b24–25) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 78 1 (993b25–27) . . . . . . . . . . . . . . . I: 110 1 (993b26–31) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 78 2 (994al–2) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 48 2 (994a1–8) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 49 2 (994al–11) . . . . . . . . . . . . . . . II: 108 2 (994a11–13) . . . . . . . . . . II: 187, 188 2 (994a11–15) . . . . . . . . . . . . . . I: 118; . . . . . . . . . . II: 99, 101, 141; III: 182 2 (994b22–23) . . . . . . . . . . . . . . . I: 110 2 (994b26–27) . . . . . . . . . . . . . VI: 116 2 (994b27–29) . . . . . . . . . . . . . VII: 158 2 (994b30–31) . . . . . . . . I: 134; II: 107 3 1 (995b35) . . . . II: 62*; III: 52; IV: 71* 2 (996a23–26) . . . . . . . . I: 117; II: 121 3 (998b11–14) . . . . . . . . . . . . . . . I: 201 3 (998b22–28) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 8 3 (999a1–6) . . . . .I: 201; II: 188; VI: 98 3 (999a13–14) . . . . . . . . . . . . . . . I: 205 3 (999al7–19) . . . . . . . . . . . . . . . I: 200 4 (999b9–10) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 92 II: 62*; III: 52*; IV: 71* 4 (999b24) 4 (1001a21–22) . . . . . . . . . . . . . . IV: 33 5 (1002a30–34) . . . . . . . . . . . . . . II: 31 6 (1003a7–17) . . . . . . . . . . . . . VI: 190*

Quellenregister 4 1 (1003a21–32) . . . . . . . . . . . . . . I: 188 2 (1003a33–34) . . . . . . . . . . . . . . . I: 73 2 (1003a33–b5) . . . . . . . . . . . . . . . V: 15 2 (1003a33–b10) . . . . . . . . . . . . VI: 12* 2 (1003b6–10) . . . . . . . . . . . . . VI: 77* 2 (1003b11–15) . . . . . . . . . . . . . . VI: 11 2 (1003b22–25) . . . . . . . I: 186; IV: 33* 2 (1003b22–33) . . . . . . . . . . . . . . I: 141 2 (1003b30–36) . . . . . . . . . . . . . II: 186 2 (1003b32–33) . . . . . . . . . . . . . . II: 84 2 (1004a15–16) . . . . . . . . . . . . . IV: 93* 2 (1004b20) . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 33 3 (1005b11–17) . . . . . . . . . . . . . . . I: 65 3–4 (1005b19–1009a5) . . . . I: 56, 61*; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 189* 4 (1007a11–20) . . . . . . . . . . . . . . I: 110 6 (1011b18–20) . . . . . . . . . . . . VII: 227 6 (1011b19–20) . . . . . . . . . . . . . IV: 93* 5 1 (1012b34–1013a23) I: 66; VI: 189* 1 (1013a19–20) . . . . . . . . . . . . VI: 189* 1 (1013a20–23) . . . . . . . . . . . . VI: 189* 2 (1013a26–28) . . . . . . . . . . . . . VIII: 62 2 (1013b14 sqq.) . . . . . . . . . . VIII: 113 3 (1014a26–27) . . . . . . . . . . . . . IV: 180 3 (1014a35–37) . . . . . . . . . . . . . . . I: 45 3 (1014b9–15) . . . . . . . . . . . . . VII: 159 4 (1014b16–17) . . . . . . . . . . . . . II: 220 4 (1014b17–18) . . . . II: 78, 220; III: 38 4 (1014b18–20) . . . . . . . . . . . . . II: 220 4 (1014b26–32) . . . . . . . . . . . . . II: 220 4 (1015a7–8) . . . . . . . . . . . . . . . II: 221 4 (1015a10–11) . . . . . . . . . . . . . II: 221 4 (1015a10–13) . . . . . . . . . . . . VII: 159 4 (1015a11–13) . . . . . . . . . . . . . II: 221 4 (1015a13–17) . . . . . . . . . . . . . II: 221 5 (1015b11–14) . . . . . . . . . . . . . . I: 172 5 (1015b14–15) . . . . . . . . . . . . . III: 164 6 (1015b16–1017a6) . . . . . . . . . . . I: 77 6 (1015b36–1016bl7) . . . . . . . . . I: 108 6 (1016b1–3) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 121 6 (1016b3–5) . . . . . . . . . .I: 87; III: 193 6 (1016b3–8) . . . . . . . . . . . . . . . II: 187 6 (1016b12–17) . . . . . . . . . . V: 206, 220 6 (1016b17–21) . . . . . . . . . . . . . . I: 135 6 (1016b17–31) . . . . . . . . . I: 109, 121* 6 (1016b18) . . . . . . . . . . . . . . VII: 206 6 (1016b31–1017a3) . . . . . . . . . . I: 109 6 (1016b32–33) . . . . . . . . . . . . . . . I: 75 7 (1017a7–8) . . . . . . . . . . . . . . IV: 111 7 (1017a7–b9) . . . . . . . . . . . . . . IV: 46 8 (1017b10–27) . . . . . . . . . . . . . . III: 76

97

9 (1017b27) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 221 9 (1018a4–7) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 221 9 (1018a7–9) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 221 9 (1018a15–17) . . . . . . . . . . . . . . VI: 92 11 (1018b9–11) . . . . . . . . . . . . . II: 188 11 (1018b9–14) . . . . . II: 167*; III: 151 11 (1018b9–1019a14) . . . . . . . . IV: 46 11 (1018b14–19) . . . . . . . . . . . II: 167* 11 (1018b19–21) . . . . . . . . . . . II: 167* 11 (1018b22–26) . . . . . . . . . . . II: 168* 11 (1018b26) . . . . . . . . . . . . . . II: 167* 11 (1019a2–4) . . . . . . . . . . . . . II: 168* 11 (1019a7–10) . . . . . . . . . . . . . II: 168* 12 (1019a15–32) . . . . . . . . . . . . II: 165 12 (1019a15–b15) . . . . . . . . . . . IV: 86 13 (1020a7) . . . . . . . . . . . . . . VII: 208* 13 (1020a7–8) VII: 207*, 208*; VIII: 237 13 (1020a7–32) . . . . . . . . . . . VII: 207* 13 (1020a14–26) . . . . . . . . . . . IV: 176 13 (1020a23–26) . . . . . . . . . . VIII: 253 14 (1020a33) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 87 14 (1020b5–6) . . . . . . . . . . . . VIII: 251 14 (1020b13–15) . . . . . . . . II: 176, 177 15 (1020b26–32) . . . . . . . . . . . . . IV: 4 15 (1021a12–13) . . . . . . . . . . . . . V: 70 15 (1021a14–16) . . . . . .III: 68; VII: 86 15 (1021a14–19) . . . . . . . . . . . . IV: 77 15 (1021a29–32) . . . . . . . . . . . . II: 193 15 (1021a29–b3) . . . . . . . . . . VII: 123* 16 (1021b12) . . . . . . . . . . . V: 206, 220 16 (1021b12–13) . . . . . . . . . . . . II: 140 16 (1021b12–25) . . . . . . . . . . . . . II: 39 16 (1021b14–17) II: 138, 140; VI: 148 16 (1021b21–23) . . . . . . . . . . . . II: 140 16 (1021b23–25) II: 138, 140; VI: 149 16 (1021b30–1022a3) . . . . . . . . II: 139 17 (1022a4–6) . . . . . . . . . . . . . IV: 150 17 (1022a4–13) . . . . . . . . . . . . . IV: 150 17 (1022a7–8) . . . . . . . . . . . . . IV: 150 17 (1022a9–10) . . . . . . . I: 201; IV: 150 17 (1022a12–13) . . . . . . . . . . . IV: 150 19 (1022b1) . . . . . . . III: 167; VII: 65* 25 (1023b12) . . . . . . . . . . . . . VII: 214 25 (1023b12–14) . . . . IV: 15*; VII: 214 25 (1023b12–19) . . . . . . . . . . . VII: 215 25 (1023b13) . . . . . . . . . . . . . VII: 214 25 (1023b14) . . . . . . . . . . . . . VII: 214 25 (1023b17–22) . . . . . . . . . . . VII: 214 25 (1023b18–19) . . . . . . . . . . . VII: 215 25 (1023b19–20) . . . . . . . . . . . VII: 215 25 (1023b22–24) . . . . . . . . . . . . VII: 65

98

Quellenregister

25 (1023b24–25) . . . . . . . . . . . VII: 215 26 (1023b26) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 9* 26 (1023b26–27) . . . . . . . . . . . VII: 213 26 (1023b26–28) . . . . . . . . . . . . . IV: 9 26 (1023b26–32) . . . . . . . . . . . . . .VI: 7 26 (1023b29–30) . . . . . . . . . . . . . IV: 9 26 (1023b29–31) . . . . . . . . . . VII: 213* 26 (1023b33–34) . . . . . . . . . . VII: 213* 26 (1024a2–3) . . . . . . . . . . . . . . IV: 8* 26 (1024a3–4) . . . . . . . . . . . . . . IV: 9* 26 (1024a7–8) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 8 27 (1024a11–28) . . . . . . . . . . . . IV: 26 6 1 (1025b3–10) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 54 1 (1025b32–34) . . . . . . . . . . . . . . II: 30 1 (1026a19–32) . . . . . . . . . . . . . . . I: 68 1 (1026a21–22) . . . . . . . . . . . . . VIII: 3 4 (1027b25–27) . . . . . . . . . . . . . . I: 186 7 1 (1028a11–13) . . . . . . . . . . . . . . . V: 29 1 (1028a18–20) . . . . . . . . . . . . . IV: 95* 1 (1028a31–b2) . . . . . . . . . . . . . . II: 77 2 (1028b19–21) . . VII: 190*, 191*, 201* 3 (1029a11–13) . . . . . . . . . . . . VII: 235 3 (1029a20–21) . . . . . . . . . . . . . I: 103* 4 (1029b16–27) . . . . . . . . . . . . VIII: 45* 4 (1030a17–18) . . . . . . . . . . . VII: 188* 7 (1032a20–22) . . . . . . . . . . . . . VIII: 43 7 (1032a20–22) . . . . . . . . . . . . . I: 103* 7 (1032a22–26) . . . . . . . . . . . . . . I: 117 7 (1032a27–30) . . . . . . . . . . . . VIII: 30* 7 (1032a32–b1) . . . . . . . . . . . . VII: 158 7 (1032a32–b2) . . . . . . . . . . . . . . . III: 8 7 (1032b1–2) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 62 7 (1032b5) . . . . . . . . . . . VII: 159, 197 7 (1032b11–12) . . . . . . . . . . . VII: 221* 7 (1032b12) . . . . . . . . . . . . . . VII: 197 7 (1032b21–32) . . . . . . . . . . . . . . . III: 7 7 (1032b30–1033a1) . . . . . . . . . IV: 94* 8 (1033b19–21) . . . . . . . VII: 192*, 193 8 (1033b29–32) . . . . . . . . . . . . . II: 108 8 (1033b29–33) . . . . . . . . . . . III: 10, 11 8 (1033b29–34) . . . . . . . . . . . . . . I: 117 8 (1033b34–1034a1) . . . . . . . . . . III: 11 8 (1034a1–2) . . . . . . . . . . . . . . . III: 11 8 (1034a4–5) . . . . . . . . . . . . . . . III: 11 9 (1034a9–10) . . . . . . . . . . . . . . III: 10 9 (1034a33–b1) . . . . . . . . . . . . . II: 108 9 (1034b16–17) . . . . . . . . . . . . . . III: 10 9 (1034b19–21) . . . . . . . . . . . . . . III: 10 10 (1034b20–24) . . . . . . . . . . . VII: 216 10 (1034b32–33) . . . . . . . . . . . VII: 215 10 (1035b4–1036a12) . . . . . . II: 18, 25

10 (1035b4–6) . . . . . . . . . . . . . VII: 167 10 (1035b4–20) . . . . . . . . . . . . VII: 234 10 (1035b4–31) . . . . . . . . . . . . VII: 215 10 (1035b9–12) . . . . . . . . . . . . . . II: 66 10 (1035b11–12) . . . . . . . . . . . VII: 109 10 (1035b13–14) . . . . . . . . . . . VII: 216 10 (1035b14–20) . . . . . . . . . . . VIII: 45 10 (1035b20–22) . . . . . . . . . . . . . II: 66 10 (1035b32) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 62 10 (1035b34–1036a1) . . . . . . . . IV: 51 10 (1036a8–9) . . . . . . . . . . . . VIII: 42* 11 (1036a26–1036b5) . . . . . . . . IV: 51 11 (1036a26–1037b7) . . . . . . . VII: 193 11 (1036a33–34) . . . . . . . . . . VII: 190* 12 (1037b27–1038a33) . . . . . . . . II: 77 12 (1038a15) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 70 13 (1039a3–7) . . . . . . . . . . . . . . VI: 196 13 (1039a7) . . . . . . . . . . . . I: 72; IV: 77 14 (1039a24–1039b19) . . . . . . VII: 189 14 (1039a25–26) . . . . . . . VII: 189, 194 14 (1039a26) . . . . . . . . . . . . . VII: 167* 14 (1039a26–28) . . . . . . . . . . . . IV: 50 14 (1039a27–28) . . . . . . . . . . VII: 189* 14 (1039a28) . . . . . . . . . . VII: 189, 194 14 (1039b3–4) . . . . . . . . . . . . VII: 189* 14 (1039b7–8) . . . . . . . . . . . . VII: 189* 14 (1039b8–9) . . . . . . . . . . . . VII: 189* 15 (1039b27–29) . . . . . . . . . . . VII: 189 15 (1039b28–30) . . . . . . . . . . . VII: 189 15 (1040a1–5) . . . . . . . . . . . . . VII: 194 15 (1040a1–7) . . . . . . . . . . . . VII: 189* 15 (1040a2) . . . . . . . . . . . . . . VII: 188* 15 (1040a8) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 189 17 (1041a26–28) . . . . . . . . . . . VIII: 62 8 3 (1043a36–37) II: 127; IV: 47*; V: 228 3 (1043b1–2) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 62 4 (1044a32–35) . . . . . . . . . . . . . IV: 102 4 (1044a32–1044b1) . . . . . . . VII: 142* 4 (1044a36) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 62 4 (1044b3) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 164 4 (1044b6–7) . . . . . . . . . . . . . . IV: 102 4 (1044b6–8) . . . . . . . . . . . . . . . III: 87 4 (1044b6–11) . . . . . . . . VIII: 47, 236* 4 (1044b6–12) . . . . . . . . . . . . II: 65, 67 4 (1044b7–9) . . . . . . . . . . . . . . VI: 194 4 (1044b9) . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 102 5 (1044b29–34) . . . . . . . . . . . . . II: 128 6 (1045a23–25) . . . . . . . . . . VIII: 45, 48 6 (1045a30–33) . . . . . . . . . . . . . . IV: 51 6 (1045a36–b1) . . . . . . III: 87; VIII: 45 6 (1045b3–7) . . . . . . . . . . . . . VIII: 46*

Quellenregister 6 (1045b5–6) . . . . . . . . . . . . . . . III: 82 6 (1045b7–12) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 99 6 (1045b21–23) . . . . . . . . . . . . VIII: 46* 6 (1045b23) . . . . . . . . . . . . . . . III: 166 6 (1045b30–33) . . . . . . . . . . . . . VI: 196 9 1 (1046a9–13) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 75 1 (1046a11–15) . . . . . . . . . . . . . . IV: 77 1 (1046a28–29) . . . . . . . . . . . . . III: 163 3 (1047b1–2) . . . . . . . . . . . . . . VI: 196 6 (1048b6–9) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 78 7 (1049a14–16) . . . . . . . . . . . VII: 152* 8 (1049b4–8) . . . . . . . . . . . . . . . II: 188 8 (1049b24–25) . . . . . . . . . . . . . VII: 82 8 (1049b24–27) . . . . . . . . . . . . . . . I: 96 8 (1050a4) . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 42 8 (1050a4–14) . . . . . . I: 106*; II: 129*; . . . . . . . . . . . . . . . . .IV: 71*; VI: 32* 8 (1050a15–16) . . . . . . I: 103*; III: 166 9 (1051a5–11) . . . . . . . . . . . . . . IV: 83 9 (1051a29–31) . . . . . . . . . . . . . . I: 186 10 1 (1052a35–b1) . . . . . . . . . . . . . . V: 222 1 (1052b15–24) . . . . . . . . . . . . . . V: 220 1 (1052b16) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 121 1 (1052b18–19) . . . . . . . . . . . . . II: 108 1 (1052b18–24) . . . . . . . . . . . . . . I: 121 1 (1052b20) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 70 1 (1052b31–32) . . . . . . . . . . . . . II: 108 2 (1053b16–24) . . . . . . . . . . . . . . .VI: 8 2 (1053b20–21) . . . . . . . . . . . . . . . V: 37 2 (1053b20–21) . . . . . . . . . . . I: 73, 186; . . . . . . . . . . . . . . . . . . .III: 165; IV: 33 2 (1053b20–22) . . . . . . . . I: 77; II: 108; . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 31; IV: 129 3 (1054a20–23) . . . . . . . . . . . . . . III: 91 3 (1054a29–32) . . . . . . . . . . . . . II: 186 3 (1054b3–13) . . . . . . . . . . . . . . VI: 92 3 (1054b3–14) . . . . . . . . . . . . . . II: 175 3 (1054b11–13) . . . . . . . . . . . . . VI: 93* 4 (1055a6–7) . . . . . . . . . . . . . . .IV: 94* 4 (1055a10–12) . . . . . . . . . . . . . . VI: 71 4 (1055a11–17) . . . . . . . . . . . . . . VI: 71 4 (1055a12–16) . . . . . . . II: 138; VI: 148 4 (1055a33–b3) . . . . . . . . . . . . . . I: 72* 6 (1057a3–5) . . . . . . . . . . . . . VII: 206* 10 (1058b26–29) . . . . . .II: 66; VIII: 46 10 (1058b28–29) . . . I: 95, 105; IV: 99; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 228 10 (1059a9) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 87 10 (1059a9–10) . . . . . . . . . . . I: 95, 105; . . . . . . . . . . . . . II: 66; IV: 99; V: 228 11 1 (1059b31) . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 33

99

1 (1059b34–35) . . . . . . . . I: 201; VI: 98 2 (1060b4–5) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 33 8 (1065a27) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 48* 12 2 (1069b24–26) . . . . . . . . . . . . VIII: 48* 2 (1069b32–34) . . . . . . . . . . . . . . IV: 92 3–4 (169b35–170b35) . . . . . VIII: 248* 3 (1070a9) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 152* 3 (1070a21–22) . . . . . . . . . . . . . . I: 188 3 (1070a29–30) . . . . . . . . . . . . VII: 157 4 (1070b22–24) . . . . . . . . . . . . . . I: 197 4 (1070b30–35) . . . . . . . . . . . . VII: 159 4 (1070b35) . . . . . . . . . . . . . . VII: 159 6–7 (1071b3–1073a13) . . . . . . VIII: 13 6 (1071b20) . . . . . . . . . . . . . . VII: 62* 6 (1071b21) . . . . . VII: 61*, 62*, 237* 7 (1072a21–23) . . . . . . . . . . . . . IV: 241 7 (1072a25–26) . . . . . . . . . . . . . II: 174 I: 203; III: 8; VII: 231* 7 (1072a26) 7 (1072a26–27) . . . . . . . . . . . . . . II: 94 7 (1072a26–1072b3) . . . . . . . . VI: 111* 7 (1072a32–33) . . . . . . . . . . . . . III: 163 7 (1072b3) . . . . . . . . . . . . I: 203; III: 8 7 (1072b4–8) . . . . . . . . . . . . . . . II: 172 7 (1072b15–1073a6) . . . . . . . . . VIII: 49 7 (1072b23–28) . . . . . . VII: 89; VIII: 61 7 (1072b24–30) . . . . . . . . . . . . . II: 172 7 (1072b28–29) . . . . . . . . . . . . . VIII: 14 7 (1072b30–34) . . . . . . . I: 201; VI: 152 7 (1072b30–1073a1) . . . . . . . . . II: 142 7 (1073a8) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 115* 8 (1073a23–24) . . . . . . . . . . . . VII: 103 8 (1073a28–38) . . . . . . . . . . . . VIII: 193 8 (1073b3–1074a31) . . . . . . . . . VII: 42 8–9 (1073a14–1075a10) . . . . . . VII: 48 8 (1073b17–32) . . . . . . . . . . . . VIII: 194 8 (1073b32–1074a14) . . . . . . VIII: 194 8 (1074a14–16) . . . . . . . . . . . . VIII: 193 8 (1074a15–17) . . . . . . . . . . . . VIII: 195 8 (1074b1–1074b14) . . . . . . . . . . . V: 40 9 (1074b15) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 63 9 (1074b15–17) . . . . . . . . . . . . . VII: 63 9 (1074b15–1075a1) . . . . . . . . . II: 172 9 (1074b17–19) . . . . . . . . . VII: 63, 77* 9 (1074b18–19) . . . . . . . . . . . . . VII: 64 9 (1074b19–20) . . . . . . . . . . VII: 64, 98 9 (1074b20–21) . . . . . . . . . . . . . VII: 64 9 (1074b21–23) . . . . . . . . . . . . . VII: 66 9 (1074b23) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 67 9 (1074b23–24) . . . . . . . . . . . . . VII: 67 9 (1074b25) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 67 9 (1074b25–27) . . . . . . . . . . . . . . VII: 6

100

Quellenregister

9 (1074b27) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 67 9 (1074b28–29) . . . . . . . . . . . . . VII: 67 9 (1074b29–32) . . . . . . . . . . . . . VII: 68 9 (1074b32–33) . . . . . . . . . . . . . VII: 68 9 (1074b33–34) . . . . . . . . . . VII: 68, 88 9 (1074b34–35) . . . . . . . . . . . . . VII: 88 9 (1074b35–36) . . . . . . . . . . . . . VII: 87 9 (1074b36–39) . . . . . . . . . . . . . VII: 68 9 (1074b38–1075a1) . . . . VII: 64*, 74*, . . . . . . . . . 79*, 80*, 88*, 235*, 237 9 (1074b38–1075a1) . . . . . . . . . II: 165 9 (1075a2–3) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 69 9 (1075a2–5) . . . . . . . IV: 232; VIII: 48 9 (1075a3–5) . . . . . . . . . II: 18, 70, 165; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 26*, 69 9 (1075a5) . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 71 9 (1075a5–6) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 71 9 (1075a6–7) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 71 9 (1075a6–10) . . . . . . . . . . . I: 172, 205 10 (1075a11–15) I: 210; II: 85, 92, 149 10 (1075a11–13) . . . . . . . . . . . . VI: 106 10 (1075a14–15) I: 133, 164; II: 77, 92 10(1075a14–16) . . . . . . . . . . . . . V: 202 10 (1075a15–25) . . . . . . . . V: 201, 204 10 (1075a19–25) . . . . . . . . . . . . . V: 99 10 (1076a3–4) . . . . . . . . . . II: 103, 104 13 4 (1078b7–8) . . . . . . . . . . . . . . VII: 191 9 (1085a25–26) . . . . . . . . . . . VII: 189* tr. Guillelmi (ed. Vuillemin-Diem; t. lect., ed. M.-R. Cathala – R. M. Spiazzi) II: 165*, 187*; VII: 62; VIII: 193, 63, 88, 98 tr. Michaelis Scoti (II ed. G. Darms; t. comm., Venetiis 1562) I: 78*, 103*, 186*; II: 78*, 92*, 138*, 172*,188*; III: 38*, 82*; VI: 71, 148, 189*; VII: 64; VIII: 5 tr. media (ed. B. Geyer; ed. G. Vuillemin-Diem) I: 45*, 56*; III: 6*, 8*, 10*, 11*, 87*, 151*, 163*, 164*; V: 37, 70, 75; VIII: 14 eteorologica M (ed. I. Bekker) 1 3 (340b22–23) . . . . . . . . . . . . . . V: 175 2 3 (354b25) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 125* 4 3 (380a13–15) . . . . . . . . . . . . . . II: 138 3 (380a14–15) . . . . . . . . . . . . . . II: 141 7 (384b2–3) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 122

Physica ( ed. W. D. Ross) 1 1 (184a1–2) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 197 1 (184a12–14) . . . . . . . . . . . . . V: 131* 1 (184a18) . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 42 1 (184a20–25) . . . . . . . . . . . . . VI: 190 2 (184b15–186a4) . . . . . . . . . . VI: 190* 2 (185a1–2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 6 4 (187a20–188a17) . . . . . . . . . . . II: 6* 7–9 (189b30–192b3) . . . . . . . . . . IV: 92 7 (190b17–191a7) . . . . . . . . . . IV: 101 7 (191a7–8) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 42 9 (192a16–17) . . . . . . . . . . . . . . II: 208 9 (192a16–19) . . . . . . . . . . . . . II: 131* 9 (192a16–23) . . . . . . . . . . . . . . II: 208 9 (192a28–29) . . . . . . . . . . . . . VIII: 55 2 1 (192b20–23) . . . . . . . . II: 223; V: 11* 1 (192b32–193a1) . . . . . . . . . . . II: 227 1 (192b32–34) . . . . . . . . . . II: 131, 228 1 (192b35–193a1) . . . . . . . . . . . II: 228 1 (193b12–18) . . . . . . . . . . . . . . . III: 7 2 (193b31–35) . . . . . . . . . . . . . . . II: 30 2 (193b35) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 27 2 (194a20–21) . . . . . . . . . . . . . VIII: 62 2 (194a21–22) . . . . . . . . . . . . . . . III: 6 2 (194a27–30) . . . . . . . . . . . . . . II: 132 2 (194a27–30) . . . . . . . . . . . . . . VII: 48 2 (194a29–30) . . . . . . . . . . . . . . II: 120 2 (194a33–34) . . . . . . . . . . . . . . II: 226 2 (194a36–b5) . . . . . . . . . . . . . . . III: 7 2 (194b7–8) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 226 2 (194b13) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 248* 2 (194b13) . . . . II: 144*; VI: 146*, 181 3 (194b26–27) . . . . . . . V: 29*; VIII: 62 3 (195a11–14) . . . . . . . . . . . . . VI: 122 3 (195b21–28) . . . . . . . . . . . . . VI: 125 5 (196b7–22) . . . . . . . . . . . . . . . III: 63 6 (198a7–8) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 188 8 (198b16–199a8) . . . . . . . . . . . II: 224 8 (198b32–199a8) . . . . . . . . . . . II: 225 8 (199a3–5) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 226 8 (199a20–23) . . . . . . . . . . . . . . II: 227 8 (199a23–26) . . . . . . . . . . . . . . II: 227 8 (199a26–30) . . . . . . . . . . . . . . II: 227 8 (199a30–32) . . . . . . . . . . . . . . II: 227 8 (199a33–b8) . . . . . . . . . . . . . . II: 227 8 (199b1–5) . . . . . . . . . . . . . VIII: 236* 8 (199b26–28) . . . . . . . . . . . . . . . III: 6 8 (199b29–33) . . . . . . . . . . . . . . . III: 7 9 (199b34–200a34) . . . . . . . . . . II: 163 3 1 (200b29–31) . . . . . . . . . . . . III: 122*

Quellenregister 1 (201a10–11) . . . . . .II: 10*; VIII: 150 4 (203b6) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 195 4 (203b30) . . . . . . . . I: 108*; VII: 198* . . . . . . . . . . . . . VIII: 46*, 91*, 132* 4 (204a6–7) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 208 6 (206a22) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 209 6 (206b16–17) . . . . . . . . . . . . . VII: 209 6 (206b30–33) . . . . . . . . . . . . . III: 196 6 (207a8–10) I: 129*, 160*; VII: 210, 213 6 (207a9–10) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 71 6 (207a11–12) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 71 6 (207a12) . . . . . . . . . . . VI: 71; VII: 213 6 (207a13–14) . . I: 129; III: 91*, 119*; IV: 205*; V: 161*; VI: 3*, 71, 113* 7 (207b5) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 209 7 (207b13) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 35* 7 (207b20–21) . . . . . . . . . . . . . VII: 208 7 (207b29–31) . . . . . . . . . . . . . VII: 209 4 2 (209b9) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 106 4 (211b31–212a2) . . . . . VIII: 47, 235* 4 (212a20–21) . IV: 191; VIII: 156, 216 6 (213b6–7) . . . . . . . . . . . . . . VII: 177* 8 (215a3–4) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 188 8 (215a24–b12) . . . . . . . . . . . . . VIII: 7 11 (219a15–29) . . . . . . . . . . . . VIII: 143 11 (219b1–2) . . . . III: 107*, 109, 136* 11 (219b5–9) . . . . . . . . . . . . . . VII: 205 11 (220a3–4) . . . . . . . . . . . . . . VII: 206 12 (220b10–12) . . . . . . . . . . . . VII: 206 12 (220b25–26) . . . . . . . . . . . . VII: 205 12 (220b32–221a1) . . . . . . . . . IV: 243 12 (221a4–5) . . . . . . . . . . . . . VII: 231* 5 1 (224a35–b4) . . . . . . . . . . . . . . . II: 92 1 (224b35–225a2) . . . . . . . . . . . . II: 92 1 (225a15–17) . . . . . . . . . . . . . . . II: 52 2 (225b13–14) . . . . . . . . . . . . .IV: 106* 3 (226b21–22) . . . . . . . . . . . . . . VII: 98 4 (228a6–12) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 76 4 (228b11–14) . . . . . . . . . . V: 206, 220 6 (230b10–15) . . . . . . . II: 209; VI: 97* 6 1 (231b1–10) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 4* 1 (231b10–18) . . . . . . . . . . . . . VI: 195 2 (233a21–23) . . . . . . . . . . . . . . . II: 6* 2 (233a24–31) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 6 4 (234b10) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 139 4 (234b10–19) . . . . . . . . . . . . . . . II: 92 4 (234b10–20) . . . . . . . . . . . . . III: 106 4 (234b21–24) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 7 4 (234b21–24) . . . . . . . . . . . . . IV: 182 4 (235a13–17) . . . . . . . IV: 182; VIII: 7 5 (235b6–9) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 92

101

9 (239b5–240b7) . . . . . . . . . . . . . . II: 6 9 (240a19–22) . . . . . . . . . . . . . . . II: 6* 9 (240a29–32) . . . . . . . . . . . . . . . II: 6* 9 (240a33–b7) . . . . . . . . . . . . VIII: 157 10 (241a26–27) . . . . . . . . . . . . II: 6*, 92 7 1 (241b34) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 11 1 (241b34) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 7 1 (241b34) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 182* 2 (243a32–34) . . . . . . . . . . . . . VIII: 18 3 (246a13–15) . . . . . . . II: 137; VI: 149 3 (246a13–16) . . . . . . . . . . . . . . II: 138 3 (246a15–16) . . . . . . . . . . . . . . II: 138 3 (246b28–30) . . . . . . . . . . VI: 93, 148 3 (246b30–247a20) . . . . . . . . . . . VI: 93 4 (249a3–5) . . . . . . . . . . . I: 151; VI: 5* 8 1 (250b11–23) . . . . . . . . . . . . . . . V: 76 1 (250b14–15) . . . . . . . . . . . . VIII: 17* 1 (251b1–4) . . . . . . . . . . . . . . .IV: 182* 1 (251b1–4) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 7 1 (252a11–12) . . . . . . . . . . . . . VII: 48* 1 (252a12) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 201 1 (252a12–21) . . . . . . . . . . . . . . V: 201 1 (252a13) . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 174 2 (252b26–27) . . . . . . . . . . . . . VII: 33* 3 (254a11–12) . . . . . . . . . . . . . III: 117 4 (254b14–17) II: 38; IV: 182*; VIII: 7 4 (255a12–19) . . . . . . IV: 182*; VIII: 7 4 (256a1) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 15* 5 (256a4–258b9) . . . . . . . . . . . . . II: 40 5–10 (256a4–267b26) . . . . . . . VIII: 13 5 (257a33–34) . . . . . . . IV: 182; VIII: 7 5 (257b8–9) . . . . . . . . . . . . VIII: 6*, 30 5 (258a6–8) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 14* 6–10 (258b10–267b26) . . . . . . . . III: 8 7 (260b17–18) . . . . . . . . . . . . . VI: 121 7 (260b17–19) . . . . . . . . . . . I: 136, 153 9 (265a15–16) . . . . . . . . . . . . . VII: 49* 10 (266b25 sqq.) . . . . . . . . . . . . VIII: 7 10 (267b26) . . . . . . . . . . . . . . . III: 179 tr. vetus (ed. P. Hoßfeld; F. Bossier – J. Brams) V: 161*, 201; VI: 3*, 71, 93, 113*, 146*, 148, 181, 195; VIII: 15* tr. Michaelis Scoti (t. comm., Venetiis 1562) II: 137, 188*; VI: 93, 148; VIII: 156, 216 tr. Guillelmi (t. lect., ed. M. Maggiolo) I: 197*; II: 137; III: 174* opica T (ed. W.  D. Ross) 1 11 (104b19–20) . . . . . . . . . . . . . . . I: 55

102

Quellenregister

3 3 (118b21–22) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 17 5 5 (134b23–24) . . . . . . . . . . . . . . . I: 151 6 5–6 (143a14–b21) . . . . . . . . . . . . II: 77 6 (144a28–b3) . . . . . . . . . . . . . . VI: 8* tr. Boethii (ed. L. Minio-Paluello) I: 17 PS.–ARISTOTELES e causis proprietatum elementorum D (Venetiis 1572) 1 (206raB) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 211 e mundo D (ed. W. L. Lorimer – L. Minio-Paluello) 7 (401a12–401b30; 48,6–49,20)VIII: 14* e regimine dominorum sive Secretum secretoD rum (ed. R. Steele) 3 6 (127,3–6) . . . . . . . . . . . . . VIII: 14* e proprietatibus elementorum D (ed. P. Hoßfeld) (92,72) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 34 ASCLEPIUS sclepius A (ed. C. Moreschini; ed. P. Thomas) 1 (37,4–5; 36,4–6) . . . . . . . . . . . . . I: 47 1 (39,4–8) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 192 2 (40,22–41,15) . . . . . . . . . . . . . VI: 192 3 (41,15–16) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 53 3 (41,17) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 53, 55 3 (41,19–20; 38,15–16) . . . . . . . . . I: 48 3 (41,19–23; 38,15–20) . . . . . . . . . I: 48 3 (41,25–42,1) . . . . . . . . . . . . . . VII: 53 3 (42,4–5; 38,27–39,1) . . . . . . . . . I: 15 3 (42,4–5) . . . . . . . . . VII: 33; VIII: 152 3 (42,7) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 161 3 (42,7–8) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 197 6–10 (44,3–49,17; 40–46) . . . . I: 23, 27 6 (44,26) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 16* 6 (45,1–3; 41,17–18) . . . . . . . . . . I: 133 6 (45,1–2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 193 6 (45,2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 52 8 (46,5–7) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 192 8 (46,10–13) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 192 12 (52,3–4; 48,15–16) . . . . . . . . . . I: 48 13–18 (52,8–57,8) . . . . . . . . VIII: 156* 13 (52,17–19; 49,5–7) . . . . I: 22; II: 80 13 (52,17–53,1; 49,5–10) . . II: 98, 178; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 105

13 (52,19–20; 49,7–9) . . . . . . . . . II: 80 13 (52,19–53,1; 49,7–10) . . . . . . . I: 22 14 (53,1–22; 49,19–50,2) . . . . . . I: 202 14 (53,9–11) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 193 15 (54,5) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 53 16 (55,4–6) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 152 16 (55,5–6; 51,11–12) . . . . . . . . . . I: 22 17 (55,13–16; 51,21–22) . . . . . . . I: 17; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 152 17 (56,3–5) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 154 17 (56,8–9) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 161 18 (56,11–13) . . . . . . . . . . . . . VII: 161 18 (56,16–17) . . . . . . V: 193; VIII: 154 19 (57,11–14) . . . . . . . . . . . . . VIII: 154 19 (57,17–21) . . . . . . . . . . . . . . VII: 19 20 (59,9–13) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 20 20 (59,10) . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 20 20 (59,13) . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 20 20 (59,20–60,1) . . . . . . . . . . . . . VII: 20 20 (60,4–5) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 193 20 (60,4–6) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 134 23 (63,14–15) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 40 23 (63,14–17) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 52 23 (63,19) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 52 23 (64,12–16) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 91 23–24 (64,12–20) . . . . . . . . . . V: 40, 91 23 (64,14–16) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 52 24 (64,17–18) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 52 24 (64,18–20) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 52 25 (66,21–67,2) . . . . . VII: 33; VIII: 152 25 (66,21–67,4; 62,17–20) . . . . . . I: 14, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20, 22* 26 (69,3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 193 30 (73,9–10) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 152 30 (74,6–9; 69,10–12) . . . . . . . . . I: 183 30 (74,9–10; 69,13–14) . . . . . . . . I: 183 31 (74,13–75,15; 69,18–20) . . . II: 106 34 (79,7–11) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 54 34 (79,14–18; 74,21–22) . . . . . . . II: 94 34 (79,22–24) . . . . . . . . . . . . . . VII: 53 34 (79,22–80,1) . . . . . . . . . . . . . VI: 103 35 (79,24–26) . . . . . . . . . . . . . . VII: 54 37 (81,18–82,1) . . . . . . . . . . . . . . . V: 52 39 (84,6–8; 79,11–12) . . . . . . . . . . I: 15 39 (84,6–9; 79,11–13) . . . . . . . . . II: 79 39 (84,8) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 201 39 (84,8–9; 79,12–13) . . . . . . . . . . I: 16 40 (84,10–12; 79,14) . . . . . . . . . . IV: 45 40 (84,11–12; 79,15–16) . . . . . . . II: 79 41 (85,27; 81,6) . . . . . . . . . . . . . . IV: 44

Quellenregister

AUCTORITATES ARISTOTELIS

uctoritates Aristotelis (ed. J. Hamesse) A 1 31 (117,34–35) . . . . . . . . . . . . . . I: 72* 259 (137,53) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 92* 279 (138,78–79) . . . . . . . II: 103*, 104* 282 (139,86) . . . . . . III: 97; VIII: 210* 2 17 (141,24) . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 92* 57 (145,11) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 27* 83 (147,44) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 196* 152 (152,54) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 52* 225 (158,65) . . . . . . . . . . . . . . . III: 179 3 22 (161,20) . . . . . . . . . I: 154*; III: 174 12 186 (246,60–64) . . . . . . . . . . . VI: 165* 32 11 (305,44–46) . . . . . . . . . . . . . . V: 10* 33 1 (306,64–65) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 30 11 (307,76) . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 102 36 78 (327,3) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 151* AUGUSTINUS onfessiones C (ed. L. Verheijen; M. Skutella) 7 8 12 (100,36) . . . . . . . . . . . . . . . III: 40 9 13 (101,4–8) . . . . . . . . . . . . . . III: 40 9 13 (101,5–19) . . . . . . . . . . . . . . V: 191 9 13 (101,11–12) . . . . . . . . . . . . III: 40 9 13 (101,14–15) . . . . . . . . . . . . III: 40 9 14 (101,20–22) . . . . . . . . . . . . III: 40 9 14 (101,23–102,25) . . . . . . . . . III: 40 9 14 (101,32–34) . . . . . . . . . . . . III: 40 9 14 (101,36) . . . . . . . . . . . . . . . III: 41 9 14 (102,24–25) . . . . . . . . . . . . V: 192 11 20 26 (207,5–8) . . . . . . . . . . . . III: 127* 12 3 3 (218,12–13; 295,29–30) . . . I: 102* 7 7 (220,13–16) . . . . . . . . . . . . . VIII: 49 7 7 (220,14–16; 298,13–14) . . . . I: 120 8 8 (220,1–26) . . . . . . . . . . . . . VIII: 49 8 8 (220,8–10; 298,25–27) I: 103*, 120 9 9 (221,10–11; 300,1–2) . . . . . I: 103* 13 11 12 (247,7–8) . . . . . . . . . . . . . . IV: 56 ontra Academicos C (ed. W.  M. Green) 3 17 37 (57,6–9) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 43 17 37 (57,15–21) . . . . . . . . . . . . . . I: 44 18 41 (59,41–60,43) . . . . . . . . . . . I: 37 18 41 (60,43–46) . . . . . . . . . . . . . . I: 37 19 42 (60,1–5) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 44 20 43 (60,5–7) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 37 Contra Iulianum (PL 44) 5 15 52 (813) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 209

103

Contra Maximinum haereticum Arianorum episcopum (PL 42) 2 13 (770) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 17 2 23 5 (800) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 155* Contra sermonem Arianorum (PL 42) 34 32 (706) . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 188 De civitate Dei (ed. B. Dombart – A. Kalb) 4 24 (118,1–119,17) . . . . . . . . . . . . V: 41 24 (119,13–17) . . . . . . . . . . . . . . . V: 41 25 (119,1–23) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 41 5 8 (135,5–9) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 193 9 (138,103–104) . . . . . . . . . . . . VI: 123 11 (142,10–11) . . . . . . . . . . . . . VIII: 77 7 9 (193,17–19) . . . . . . . . . . . . . . . I: 153 9 (193,18–19) . . . . . . . . . . . . . VI: 121* 9 (193,21–22) . . . . . . . . . . . . . . VI: 123 9 (194,194,53) . . . . . . . . . . . . . .VI: 89* 8 1 (217,34–39) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 43 2 (217,1–218,48) . . . . . . . . . . . . . . I: 43 3 (219,31–32) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 43 4 (219,1–3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 43 4 (220,24–221,62) . . . . . . . . . . . . . I: 32 4 (220,25–28) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 44 4 (220,33–38) . . . . . . . . . . . . . I: 44, 50 4 (220,35–36) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 41 4 (220,50–60) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 41 4–5 (220,56–221,2) . . . . . . . . . . . . I: 50 6–8 (222–225) . . . . . . . . . . . . VII: 197* 6 (223,45–224,53) . . . . . . . . . . . . . I: 33 7 (224,16–20) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 33 7 (224,18–20) . . . . . . . . . . . . . . . I: 204 8 (224,2–6) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 33 13 (230,31–32) . . . . . . . . . . . . . . . I: 44 9 16 (264,12–19) . . . . . . . . . . . . . . . V: 50 10 14 (288,11–18) . . . . . . . . . . . . . . . V: 97 23 (296,10–11) . . . . . . . . . . . . . . V: 193 23 (296,11–20) . . . . . . . . . . . . . . V: 193 23 (296,13) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 193* 29 (306,95–99) . . . . . . . . . . . . . . III: 41 11 10 (330,1–2) . . . . . . . . III: 163; VI: 52* 10 (330,25–27) . . . . . . . . . . . . . III: 163 21 (340,47–50) . . . . . . . . . . . . . II: 147 21 (340,48–51) . . . . . . . . . . . . . . I: 140 23 (342,21–22) . . . . . . . . . . . . . II: 147 24 (343,30–344,33) . . . . . . . . . . . I: 140 25 (344,12) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 42 30 (350,33–34) . . . . . . . . . . . . VII: 200 12 26 (382,11–18) . . . . . . . . . . . . . . VI: 20

104

Quellenregister

13 16 (397,22–34) . . . . . . . . . . . . . . .III: 5 19 1 (659,121–123) . . . . . . . . . . . . . . I: 51 2 (660,8–9) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 51 13 (679,11–12) . . . . . . . . . I: 15; II: 80; . . . . . . . IV: 204; V: 201; VI: 77, 106 22 24 (848,57–60) . . . . . . . . . . . . . . VI: 20 De diversis quaestionibus LXXXIII ( ed. A. Mutzenbecher) 46 (70,2–6) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 160 46 (70,7–11) . . . . . . . . . . . . . . VII: 160 46 (70,10–11) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 9 46 (71,21–26) . . . . . . . . . . . . . VII: 161 46 (71,26–32) . . . . . . . . . . I: 9; VII: 161 46 (71,33–72,40) . . . . . . . . I: 7, 32*, 33 46 (72,51) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 163 46 (72,51–52) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 76 46 (72,53–73,63) . . . . . . . VII: 163, 164 46 (73,60–73) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 33 e doctrina Christiana D (ed. J. Martin) 1 5 5 (9,6–16) . . . . . . . . . . . . . . . V: 157* e Genesi ad litteram D (ed. J. Zycha) 1 1 (4,15–17) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 19 4 (7,18–8,21) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 19 4 (8,5–21) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 76* 15 (22,13) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 43* 18 (26,25–27,5) . . . . . . . . . . . . . V: 157* 2 6 (41,6–8) . . . . . . . . . . . VIII: 119*, 259 7 (43,19–28) . . . . . . . . . . VII: 190, 191 8 (44,10–14) . . . . . . . . . . . . . . VII: 190 3 10 (74,5–8) . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 105 24 (92,8–9) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 103 4 1 (94,7–10) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 81 2 (94,11–12) . . . . . . . . . . . . . VIII: 195* 2 (98,1–4) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 195* 3 (99,1–22) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 75 3 (99,4–8) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 72 3 (99,9–10) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 73 3 (99,11–27) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 73 3 (99,15–17) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 76* 4 (101,5–6) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 73 4–5 (101,7–14) . . . . . . . . . . . . . . . V: 73 6 (102,23–103,2) . . . . . . . . . . . VIII: 81 16 (112,27–113,1) . . . . . . . . . . . . II: 92 18 (117,5–7) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 153 24 (123,19–124,17) . . . . . . . . VII: 185* 32 (129,19–131,22) . . . . . . . . VII: 185* 32 (129,25–130,10) . . . . . . . . . . . . .I: 6 5 13–18 (156–161) . . . . . . . . . . . . . . .I: 9

10–11 (182,18–185,8) . . . . . . . . . . . 31* 7 18 (215,17–20) . . . . . . . . VIII: 62*, 103 19–20 (215,21–217,12) . . . . . VIII: 113 21 (218,1–14) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 4* 22 (221,9–11) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 20 24 (222,20–23) . . . . . . . . . . . . VIII: 202 24 (223,3–6) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 202 28 (225,13–23) . . . . . . . . . . . . VIII: 202 28 (227,16–22) . . . . . . . . . . . . VIII: 203 8 9 (243,25–244,7) . . . . . . . . . . . . . VI: 45 9 (243,25–244,20) . . . . I: 46; II: 77, 80; . . . . . . . . . . . . . . . VII: 12*, 21*, 41* 9 (244,2–3) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 100 9 (244,3−4) . . . . . . . . . . V: 173*; VI: 45 9 (244,3–5) . . . . . . . . . . . . . . VII: 185* 9 (244,10–14) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 45 9 (245,3–5) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 45 20 (259,6–8) . . . . . . . . . . . . . . . III: 104 9 17 (291,9–292,4) . . . . . . . . . . . . VI: 31* 10 21–22 (324,24–326,10) . . . . . VIII: 203 12 16 (401,10–403,3) . . . . . . . . . VIII: 113 16 (402,1–5) . . . . . . . . . . . . . . . II: 188 23–24 (414,22–417,21) . . . . . VIII: 113 32 (427,27–28) . . . . . . . . . . . . . . V: 177 e immortalitate animae D (ed. W. Hörmann; PL 32) 1–3 (101,2–105,6) . . . . . . . . . . VIII: 73 1–4 (101,2–106,2) . . . . . . . . . . VIII: 66 1 1 (102,4) . . . . . . . . . . . . VII: 116, 117 1 1 (102,5–7) . . . . . . . . . . . . . . VII: 116 1 1 (102,7) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 117* 4 5–6 (106,3–107,26) . . . . . . . . VIII: 73 4 6 (107,16–21) . . . . . . . . . . . . VIII: 114 4 6 (107,22–26; 1024) . . . . . . . . . . I: 21 4 6 (107,23–25) . . . . . . . . . . . . VIII: 114 7 12 (113,4) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 116 8 14 (116,12–13) . . . . . . . . . . . VIII: 70 9 16 (117,17–118,9) . . . . . . . . . VIII: 73 12 19–25 (121,4–128,22) . . . . . VIII: 73 15 24 (125,14–15) . . . . . . . . . . VII: 117 15 24 (125,15–16) . . . . . . . . . . VII: 117 15 24 (125,21) . . . . . . . . . . . . . VII: 117 e libero arbitrio D (ed. W. M. Green) 2 8–12 20–33 (250,1–260,20) VIII: 77* 8 24 (253,115–118) . . . . . . . . VIII: 77* 9 26 (254,51–57) . . . . . . . . . . . . . V: 90 11 30 (258,29–31) . . . . . . . . . VIII: 77* 11 31 (258,34–35) . . . . . . . . . VIII: 77*

Quellenregister De musica (PL 32) 6 2 3 (1164) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 186 4 5 (1165) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 186 6 16–9 24 (1171–1177) . . VIII: 81, 82* 10–14 25–46 (1177–1187) . . . . II: 209 10 25 (1177) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 96 12 34 (1181) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 77 13 38 (1184) . . . . . . V: 221; VI: 96, 103 13 42 (1185) . . . . . . . . . . . VIII: 81, 82* 14 46 (1187) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 96 e natura boni D (ed. J. Zycha; PL 42) 3 (856,17; 553) . . . . . . . I: 15*; II: 212* 28 (868,18–20) . . . . . . . . . . . . . V: 155* e ordine D (ed. W. M. Green) 1 4 10 (94,22–26) . . . . . . . . . . . . . . . I: 43 2 1 2 (107,22–23) . . . . . . . . . . . . . . II: 77 e quantitate animae D (ed. W. Hörmann) 16 27 (164,5) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 94 34 77 (226,5–7) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 99* e Trinitate D (ed. W.  J. Mountain – F. Glorie) 1 1 1 (28,34–35) . . . . . . . . . . . . . . V: 69* 1 1 (28,35–36) . . . . . . . . . . I: 152, 170; . . . . . . . . . . . .III: 62*; VI: 119, 197* 8 15 (47,6–8) . . . . . . . . . . . . . . .VI: 52* 2 9 15 (100,29–30) . . . . . . . . . . . . . I: 181 3 8 13 (140,31–33) . . . . . . . . . . . .VI: 31* 9 16 (143,1–18) . . . . . . . . . . VI: 20, 31* 9 19 (145,66–146,80) . . . . . . . . . VI: 20 5 10 11 (217,2–218,6) . . . . . . . . . . . I: 83 10 11 (218,11–13) . . . . . . . . . . . . . I: 83 6 10 11 (241,20–23) . . . . . . I: 8; VII: 178 10 11 (241,21–22) . . . . . . . . . . . . . 134 8 3 4 (272,17) . . . . . . I: 51*, 145*, 202*; . . . . . . . . . . . . . . . . V: 211; VI: 128* 9 12 18 (309,30–31) . . . . . . . . . . VII: 101 10 3 5 (317,11–13) . . . . . . . . . . . . . VIII: 4 11 17 (329,1–3) . . . . . . . . . . . . . VIII: 79 11 18 (330,29–32) . . . . . . VIII: 72, 117 11 18 (330,29–331,63) . . . . . . . . III: 69 11 18 (331,40) . . . . . . . . . . . . . . III: 69 11 (331,40–42) . . . . . . . . . VIII: 72, 117 11 5 8 (344,29–30) . . . . . . . . I: 139; II: 148 12 7 12 (367,104–106) . . . . . . . . . . . I: 32* 14 7 9 (433,19) . . . . . . . . . . . .I: 32*; V: 63 7 9 (433,19–22) . . . . . . . . VIII: 65, 103

105

10 13 (441,25–29) . . . . . . . . . . . III: 68 15 2 3 (462,36–45) . . . . . . . . . . . . . . . I: 6* 7 11 (475,11–12) . . . . . . . . . . . VIII: 65 9 15 (481,6) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 250 21 40 (518,12–21) . . . . . . . . . VIII: 103 e vera religione D (ed. K. D. Daur) 1 1 (187,3–4) . . . . . . . . . . . . . . . I: 202 3 3 (189,13–16) . . . . . . . VI: 54*, 179* 18 35 (208,6–7) . . . . . . . . . . . . II: 147 36 (209,21–27) . . . . . . . . . . . . . VI: 31* 29 52 (221,13–18) . . . . . . . . . . . . II: 69 30 55 (223,30–33) . . . . . . . . . . . . I: 121 30 55 (223,31–32) . . . . . . . . . . V: 221* 34 63 (228,13–14) . . . . . . . . . . . VI: 52 36 66 (230,1–25) . . . . . . . . . . . . VI: 53 40 74 (235,3–4) . . . . . . . . . . . . . VI: 103 43 80 (241,29–30) . . . . . . . . . . VI: 103 narrationes in Psalmos E (ed. E. Dekkers – J. Fraipont) 8 12 (54,1–2) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 148* 26 11 (158,31–159,32) I: 51*, 145*, 202*; . . . . . . . . . . . . . . . . V: 211; VI: 128* 66 2 (858,31) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 128* pistulae E (ed. A. Goldbacher) 3 (7,47–49) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 221 3 (7,49–51) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 221 7 19 (293,1–4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 7 8 20 (293,13–14) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 7 14 4 (34,22–35,2) . . . . . . . . . . . . . VII: 169 18 2 (45,14–15) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 53* 118 4 24 (688,18) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 3* 147 7 19 (292,10–11) . . . . . . . . . . . . . . I: 7 187 5 17 (95,8–12) . . . . . . . . . . . . . . VI: 5* 187 6 18 (96,7–8) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 4* In Ioannis Evangelium (ed. R. Willems) 1 13 (8,38–40) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 84* 17 (10,1–11) . . . . . . . . . . . . . . . II: 197* 105 3 (604,5–7) . . . . . . . . . . . . . . . V: 193* Soliloquia (ed. W. Hörmann; PL 32) 1 1 2 (4,16–17; 869) . . . . . . II: 26; VI: 95 1 2 (5,2–4; 870) . . . . . . . . . . . . . . . I: 42 1 3 (5,8–10) . . . . . . . . . . . . . . .VI: 134* 1 3 (5,13–15) . . . . . . . . . . . . . . VI: 179* 1 3 (5,6–7; 5,13–15; 870) . . . I: 42, 204

106

Quellenregister AVENCEBROL

F ons vitae (ed. C. Baeumker) 1 2 (3,30–4,9) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 5 2 (4,1–9) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 50 2 (4,23–25) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 50 2 (5,2–4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 50 4 (6,13–15) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 50 4 (6,21–22) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 19 5 (7,16–8,3) . . . . . . . . . . . . . I: 101, 102 5 (7,17–27) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 192 6 (9,9–10) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 192 6 (9,10–17) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 192 8 (11,21–22 ) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 42 10–11 (12,28–15,12) . . . . . . I: 101, 102 10 (13,15–17) . . . . . . . . . . . . . . . I: 103 11 (14,22–24) . . . . . . . . . . . . . . . I: 103 14–15 (17,1–19,20) . . . . . . . I: 101, 102 2 1 (23,6) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 66 1 (26,9) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 66 2 (26,19–24) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 103 3 (29,12–21) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 6 (35,14–15) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 36 9 (40,21–22) . . . . . . . . . . . . . . . II: 162 11 (43,1–13) . . . . . . . . . . . . . VII: 100* 12 (43,24–25) . . . . . . . . . . . . . . II: 222 12 (44,8–19) . . . . . I: 117; II: 109; III: 7 14 (47,17–19) . . . . . . . . . . . . . . . II: 66 14 (47,24–26) . . . . . . . . . . . . . . IV: 191 14 (48,12–49,2) . . . . . . . . . . . . . IV: 191 14 (49,4–7) . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 192 14 (49,10–12) . . . . . . . . . . . . . VIII: 156 14 (49,18–19) . . . . . . . . . . . . . . IV: 192 16–20 (50–62) . . . . . . . . . . . . . . . I: 132 16 (51,17–19) . . . . . . . . . . VI: 192, 195 17 (55,1–3) . . . . . . . . . . I: 132; VII: 208 18 (56,26–57,3) . . . . . . . . . . . . VII: 208 18 (57,27–58,1) . . . . . . . . . . . . VII: 208 19 (59,15–23) . . . . . . . . . . . . . . . I: 132 19 (59,25–28) . . . . . . . . . . . . . . . I: 132 19 (60,10–13) . . . . . . . . . . . . . . . I: 132 20 (60,20–21) . . . . . . . . . . . . . . VI: 179 20 (60,28–61,4) . . . . . . . . . . . . . . VI: 16 20 (60,28–61,3) . . . . . . . . . . . . . II: 131 20 (61,4–21) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 17 20 (61,5–6) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 134 20 (61,7–8) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 134 20–21 (61,9–62,24) . . . . . . . . . . II: 131 20 (61,16) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 17 21 (62,9–20) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 17 21 (62,20–63,24) . . . . . . . . . . . . VI: 17

21 (63,4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 91 21 (63,5) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 91 22 (64,5–7) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 132 23 (66,20–68,11) . . . . . . . . . . . . . I: 107 3 1 (73,15–17) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 203 2 (75,10–17) . . . . . . . . . . . . . . VII: 46* 2 (76,6–7) . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 164 3 (78,20) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 46 6 (91,28–29) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 49 7 (93,9–16) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 66 11 (102,24–27) . . . . . . . . . . . . . VII: 46 11 (103,1–2) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 46 13 (106,7–22) . . . . . . . . . . . . . . IV: 107 13 (107,1–3) . . . . . . . . . . . . . . VII: 121 13 (107,10–20) . . . . . IV: 107; VII: 141 13 (107,11–12) . . . . . . . . . . . . . VI: 179 13 (107,11–20) . . . . . . . . . . . . . . . I: 99 13 (107,11–108,12) . . . . . . . . . . II: 149 13 (107,13) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 179 13 (108,8–12) . . . . . . . . . . . . . . . V: 203 14 (108,19–26) . . . . . . . . . . . . . . . I: 99 14 (108,26–109,1) . . . . . . . . . . VII: 142 14 (109,10–12) . . . . . . . . . . . . . IV: 102 15 (109,16–110,22) . . . . . . . . II: 44, 45 15 (111,12–26) . . . . . . . . . . . . II: 44, 46 16 (113,5–7) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 48 16 (113,26–114,6) . . .II: 116; VIII: 190 17 (116,25–117,1) . . . . . . . . . . . . . I: 95 17 (118,8–9) . . . . . . . . . . . . . . . II: 131 18 (119,3–15) . . . . . . . . . . . . . VII: 127 18 (120,6–21) . . . . . . . . . . . . . . IV: 188 18 (120,27–121,10) . . . . . . . . . IV: 188 18 (120,27–121,6) . . . . . . . . . II: 44, 46 18 (121,4–15) . . . . . . . . . . . . . . . III: 17 18 (121,15–17) . . . . . . . . . . . . . IV: 189 19 (122,23) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 35 19 (123,5–9) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 35 19 (123,21) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 164 20 (125,23–126,4) . . . . . . . . . . . . I: 172 22 (130,4–11) . . . . . . . . . . . . . VIII: 120 22 (130,15–131,4) . . . . . . . . . VIII: 120 22 (131,12–13) . . . . . . . . . . . . VII: 173 22 (131,12–14) . . . . . . . . . . . . VII: 173 22 (131,15–16) . . . . . . . . . . . . VII: 173 22 (131,18–19) . . . . . . . . . . . . . IV: 123 22 (131,23–26) . . . . . . . . . . . . VII: 173 23 (132,1–9) . . . . . . . . . . . . . . II: 54, 55 23 (132,5–6) . . . . . . . . . . . . . . VII: 173 23 (132,6–7) . . . . . . . . . . . . . . VII: 173 23 (132,11–12) . . . . . . . . . . . . . IV: 123 23 (132,13–14) . . . . . IV: 123; VII: 174

Quellenregister 23 (132,14) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 174 23 (132,15–16) . . . . . . . . . . . . VII: 174 23 (132,22–133,14) . . . . . . . . VIII: 109 23 (132,22–134,6) . . . . . . . . . . . . II: 54 23 (133,7–12) . . . . . . . . . II: 54; III: 31 23 (133,15–20) . . . . . . . . . . . . . IV: 123 23 (133,16–17) . . . . . . . . . . . . . . VI: 86 24 (134,3–4) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 122 24 (134,19–135,2) . . . . . . . . . VIII: 120 24 (136,6) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 175 24 (136,6–7) . . . . . . . . . . . . . . . II: 134 24 (136,12–16) . . . . . . . . . . . . II: 54, 55 24 (136,18) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 134 24 (136,20) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 175 24 (136,20–21) . . . . . . . . . . . . . . II: 54 24 (137,5–6) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 54 24 (137,13–25) . . . . . . . . . . . . II: 54, 55 25–26 (138,9–143,5) . . . . . . . . VIII: 119 25 (138,15–17) . . . . . . . . . . . . VII: 46* 25 (138,23–139,2) . . . . . . . . . . VII: 174 26 (142,17–18) . . . . . . . . . . . . . . VI: 86 26 (142,23–24) . . . . . . . . . . . . . . VI: 86 27 (143,6–7) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 86 29 (147,14–18) . . . . . . . . . . . . VII: 174 29 (148,3–12) . . . . . . . . . . . . VII: 127* 31 (151,7–10) . . . . . . . . . . . . . VII: 174 32 (153,11–14) . . . . . . . . . . . . VIII: 122 33 (157,15) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 132 35 (159,19–160,4) . . . . . II: 133; III: 19 35 (160,20–161,13) . . . . . . . . . . II: 133 36 (161,14–162,10) . . . I: 47,84; II: 131 36 (161,21–23) . . . . . . . . . . . . . VI: 127 38 (167,4–12) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 86 38 (167,12–26) . . . . . . . . . . . . VII: 127 38 (167,15) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 99 39 (169,14–18) . . . . . . . . . . . . VII: 128 40 (169,23–25) . . . . . . . . . . . . VIII: 110 40 (170,2–19) . . . . . . . . . . . . . VIII: 110 42 (172,25–173,1) . . . . . . . . . . . . II: 66 43 (175,24 sqq.) . . . . . . . . . . . . VIII: 6 43 (176,1–3) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 116 43 (176,4–5) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 35 43 (176,8–12) . . . . . . . . . . . . . . IV: 116 43 (176,20–21) . . . . . . . . . . . . . . II: 13 43–44 (176,20–177,2) . . . . . . . . II: 230 44–45 (176,25–181,9) . . . . . . . IV: 212 44–49 (176,25–190,10) . . . . . VIII: 160 44 (177,4–6) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 66 44 (177,4–14) . . . . . . . . . . . . . . II: 230 44 (178,2–5) . . . . . . . . . . . . . . . II: 230 44 (178,9–19) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 51

107

44 (179,6–10) . . . . . . . . . . . . . . II: 230 44 (179,9–10) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 30 45 (179,6–10) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 52 45 (179,11–14) . . . . . . . . . . . . . VIII: 52 45 (179,29–180,7) . . . . . . . . . . . II: 230 45 (180,10–19) . . . . . . . . . . . . . II: 230 45 (180,25–28) . . . . . . . . . . . . . II: 230 46 (181,14–18) . . . . . . IV: 212; VIII: 52 46 (181,20–23) . . . . . . . . . . . . . VIII: 52 46 (182,3–6) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 52 46 (183,10–12) . . . . . . . . . . . . . IV: 212 46 (183,14–15) . . . . . . . . . . . . . IV: 212 46 (183,17–21) . . . . . . . . . . . . . IV: 212 47 (184,14–17) . . . . . . . . . . . . . IV: 212 47 (185,4–6) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 212 47 (185,8–9) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 212 47 (185,11) . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 212 47 (185,13–16) . . . . . . . . . . . . . IV: 212 47 (185,25–26) . . . . . . . . . . . . . IV: 212 49 (188,6–9) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 52 49 (188,25–189,3) . . . . . . . . . . VIII: 52 49 (189,5–8) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 52 51 (194,1–9) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 202 52 (196,5–20) . . . . . . . . . . . . . VII: 121 52 (196,18–20) . . . . . . . . . . . . VII: 124 52 (196,24–197,15) . . . . . . . . . VII: 125 53 (197,17–19) . . . . . . . . . . . . VII: 125 53 (198,1–7) . . . . . . . . . . . . . . VII: 125 53 (198,25–199,2) . . . . . . . . . . VII: 125 54 (199,8–17) . . . . . I: 47, 84; VIII: 106 54 (199,15–17) . . . . . . . . . . . . . VI: 127 55 (201,10–15) . . . . . . . II: 117; III: 19 55 (201,22–202,4) . . . . . . . . . . . II: 117 55 (202,7–8) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 47 55 (202,7–13) . . . . . . . . . . . . . . II: 118 55 (202,10–12) . . . . . . . . . . . . . VII: 47 57 (205,11–13) . . . . . . . . . . . . VIII: 151 58 (208,19–22) . . . . . . . . . . . . VIII: 190 58 (209,2–7) . . . . . . . . . . . . . . . II: 117 58 (209,13–14) . . . . . . . . . . . . . II: 117 4 4 (217,15) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 132 6 (222,19–223,6) . . . . . . . . . I: 101, 102 6 (222,25–28) . . . . . . . . . . . . . . VI: 192 6 (223,7–225,22) . . . . . . . . . I: 101, 102 6 (224,11–225,15) . . . . . . . . . . . IV: 81 6 (224,15–225,22) . . . . . . . . I: 101, 102 6 (225,23–226,7) . . . . . . . . . I: 101, 102 6 (226,2–7) . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 82 8 (230,16) . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 83 10 (234,22–23) . . . . . . . . . . . . . . V: 223 11 (235,6) . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 83

108

Quellenregister

11 (235,10–15) . . . . . . . . . . . . . . V: 223 11 (235,18–26) . . . . . . . . . . . . . . V: 223 11 (235,18–29) . . . . . . . . . . . . . . II: 83 11 (235,19–20) . . . . . . . . . . . . . . I: 72* 11 (235,19–21) . . I: 134; V: 222; VI: 16 11 (235,19–22) . . . . . I: 121, 122; II: 85 12 (238,7–8) . . . . . . . . . . . . . VIII: 5, 80 12 (238,13–16) . . . . . . . . . . . VIII: 5, 80 13 (238,23–239,2) . . . . . . . . . . VIII: 80 13 (239,5–16) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 81 13 (239,22–240,9) . . . . . . . . . . . . II: 83 13 (240,10–14) . . . . . . . . . . . . . . II: 83 15 (245,12–16) . . . . . . . . I: 201; VI: 98 15 (245,19–21) . . . . . . . . I: 201; VI: 98 16 (247,17–18) . . . . I: 127, 132; VII: 33 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 151 19 (252,1–5) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 83 20 (253,26–254,6) . . . . . . . . . . . II: 132 20 (256,12) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 86 5 (257–338) . . . . . . . . . . . . . . . II: 127 6 (267,6–15) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 99 7 (268,1–5) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 99 9 (272,18–273,10) . . . . . . . . . . . . II: 83 10–18 (274,8–292,17) . . . . . . VIII: 235 13 (280,3–5) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 94 13 (280,13–281,3) . . . . . . . . . . . VII: 95 13 (280,14–19) . . . . . . . . . . . . VII: 174 13 (281,5–6) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 95 13 (281,15–19) . . . . . . . . . VII: 95, 103 14 (282,4–19) . . . . . . . . . . . . . . VII: 95 14 (282,23–283,25) . . . . . . . . . . VII: 96 15 (284,15–18) . . . . . . . . . . . . VII: 100 15 (285,8–10) . . . . . . . . . . . . . VII: 101 16 (286,8–9) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 96 16 (286,18–22) . . . . . . . . . . . . . VII: 96 16 (286,23–287,11) . . . . . . . . . . VII: 96 16 (287,14–21) . . . . . . . . . . . . . VII: 96 16 (287,23–24) . . . . . . . . . . . . . VII: 96 16 (288,1–4) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 96 17 (289,19–20) . . . . . . . . . . . . . VII: 97 17 (289,19–22) . . . . . . . . . . . . VII: 151 17 (289,19–290,1) . . . . . . . . . . . . VI: 87 17 (289,20) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 175 17 (289,20–21) . . . . . . . . . . . VII: 191* 17 (288,21) . . . . . . . . . . . . VII: 97, 175 18 (290,8–12) . . . . . . . . . . . . . . VII: 97 18 (290,9–14) . . . . . . . . . . . . . VII: 179 18 (290,9–19) . . . . . . . . . . . . . . VII: 97 18 (290,20–291,7) . . . . . . . . . . . VII: 97 18 (290,22–291,12) . . . . . . . . . VII: 177 18 (291,5) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 113*

18 (291,17–18) . . . . . . . . . . . . . . II: 66 18 (291,18–20) . . . . . . . . . . . . VII: 177 19 (294,5–10) . . . . . . . . . . . . . . . II: 66 20 (294,18–295,16) . . . . . . . . . . II: 134 21 (296,23–24) . . . . . . . . . . . . VII: 174 21 (297,5–10) . . . . . . . . . . . . . VII: 174 21 (297,7) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 132 22 (298,15–17) . . . . . . . I: 103; IV: 36* 22 (298,20–21) . . . . . . . . . . . . . II: 131 23 (300,13–26) . . . . . . . . . . I: 101, 102 23 (300,14–26) . . . . . . . . . . . . . VI: 192 23 (300,17–20) . . . . . . . . . . . . . VI: 192 23 (300,20–23) . . . . . . . . . . . . . VI: 193 23 (300,23–26) . . . . . . . . . . . . . VI: 193 24 (301,15–302,7) . . . . . . . . . VIII: 155 24 (301,16–302,7) . . . . . . . . . . . . I: 131 25 (303,21–25) . . . . . . . . . . . . . . I: 216 25 (303,22–25) . . . . . . . . . . . . . . . I: 99 26 (305,24–25) . . . . . . . . . . . . . . I: 117 27 (307,10–12) . . . . . . . . . . . . . . . I: 99 30 (311,8–11) . . . . . . . . . . . . . . IV: 194 30 (313,11–13) . . . . . . . . . . . . . II: 131 31 (315,5–7) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 215 31 (315,5–21) . . . . . . . . . . . . . . . I: 216 31 (315,8–16) . . . . . . . . . . . . . . . I: 215 31 (315,12) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 222 31 (315,20–21) . . . . . . . . I: 215; V: 222 32 (316,21–23) . . . . . . . . . . . . . II: 121 32 (317,9–11) . . . . . . . . . . . I: 216, 219 32 (317,11–12) . . . . . . . . . . . . I: 96, 99 32 (317,25–26) . . . . . . . . . . . . . VIII: 48 32 (317,25–318,2) . . . . . . . . . . . . . I: 96 34 (320,7–8) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 66 34 (320,17) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 96 35 (321,3–5) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 107 35 (321,6–9) . . . . . . . . . . . . I: 216, 230 35 (321,9–16) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 96 35 (321,12–17) . . . . . . . . . . . . . . I: 216 35 (321,16–17) . . . . . . . . . I: 96; VI: 17 36 (323,9) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 205 36 (323,17) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 205 36 (323,17–20) . . . . . . . . . . . . . . I: 215 37 (325,2–4) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 205 41 (330,17–20) . . . . . . . . . . . . VII: 178 41 (330,21–22) . . . . . . . . . . . . VII: 178 AVERROES ategoriae C (Venetiis 1562) 4 (42rB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 88

Quellenregister e anima D (ed. F. S. Crawford) 1 1 (4,31–35) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 3 2 (4,14–16) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 4 2 (4,18–5,37) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 4 2 (5,33–37) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 4 5 (8,19–9,26) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 5* 8 (12,22–26) . . . . . . . . . . . . . . VII: 181 8 (12,25–26) . . . . . . . . I: 186*; IV: 53* 2 9 (144,11–145,51) . . . . . . . . VIII: 175* 51 (208,14–16) . . . . . . . . . . . . VIII: 113 60 (220,15–17) . . . . . . . . . . . . VII: 181 3 1–36 (379,1–502,666) . . . . . . . . VII: 48 2 (381,26) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 114 2 (382,15–16) . . . . . . . . . . . . . VII: 114 3 (382,16) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 50* 4 (385,63) . . . . . . . VII: 50*, 114, 138* 4 (385,65–69) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 44 4 (385,65–66) . . . . . . . . . VII: 50*, 114 4 (385,67) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 50* 4 (385,67–69) . . . . . . . . . . . . . VII: 114 4 (385,68) . . . . . . . . . . . . VII: 50*, 81* 4 (385,69) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 114 4 (385,75) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 50* 4 (385,83) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 116 4 (386,81–82) . . . . . . . . . . . . . VII: 114 4 (386,84–85) . . . . . . . . . VII: 50*, 114 4 (386,89–90) . . . . . . VII: 114; VIII: 43 5 (388,35–37) . . . . . . . . . . . . . . IV: 82* 5 (388,36–37) . . . . . . . . . . . . . VII: 50* 5 (388,37) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 114 5 (389,57–62) . . . . . . VII: 114; VIII: 43 5 (389,58) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 114 5 (390,88) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 82* 5 (395,231) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 115 5 (396,268–276) . . . . . . . . . . . VII: 115 5 (398,319–320) . . . . . . . . . . . VII: 115 5 (401,424–409,653) . . . . . . . . . . V: 20* 5 (401,425) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 82 5 (404,503) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 80 5 (404,503–504) . . . . . . . . . . . . VII: 76; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 114* 5 (409,646–648) . . . . . . . . . . . VII: 191 5 (409,657–410,663) . . . . . . . . . VIII: 48 5 (410,663–667) . . . . . . . . . . . . VIII: 48 5 (411,703–706) . . . . . . . . . . VII: 137* 6 (413,11) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 50* 6 (414,17) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 115 6 (414,20–21) . . . . . . . . . . . . . VII: 115 6 (414,22–23) . . . . . . . . . . . . . VII: 50* 6 (414,40–41) . . . . . . . . . . . . . VII: 50*

109

6 (415,59–416,91) . . . . . . . . I: 62*, 63* 6 (415,59–416,78) . . . . . . . . . . .IV: 11* 6 (415,62–64) . . . . . . I: 62; IV: 11*, 52 6 (415,69–70) . . . . . . . . . . . . . VII: 115 6 (416,71–72) . . . . . . . . . . . . . VII: 115 6 (416,77) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 115 6 (416,81–82) . . . . . . . . . . . . . VII: 115 7 (418,30) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 115* 7 (418,36) . . . . . . . . . . . . VII: 50*, 115 15 (434,6–20) . . . . . . . . . . . . . . III: 68; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 82, 86 15 (434,11–14) . . . . . . . . . . . . VII: 27* 16 (435,7–436,40) . . . . . . . . . VIII: 48* 18 (439,73–74) . . . . . . . . III: 55; V: 20* 19 (440,13) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 66 19 (440,13–441,14) . . . . . . . . . . VII: 66 19 (442,57–58) . . . . . . . . . . . . . VII: 66 19 (442,62–64) . . . . . . . . . . . . . . V: 20* 19 (443,87–91) . . . . . . . . . . . . . VII: 66 20 (444,13–35) . . . . . . . . . . . . . VII: 66 20 (444,35–446,93) . . . . . . . . . . VII: 66 20 (452,265–453,282) . . . . . . . VII: 80* 21 (455,17–20) . . . . . . . . . . . . IV: 124* 36 (481,51–52) . . . . . . . . . . . VII: 115* 36 (481,52) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 50* 36 (500,592–593) . . . . . . . . . . . VIII: 9 De caelo (ed. F. J. Carmody – R. Arnzen; ed. Venetiis 1562) 1 2 (6,45–61; 2vK–L) . . . . . . . . . .IV: 44* 3 (7,12–14) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 72 5 (13,39–42) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 15* 20 (38,71–72) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 48 39 (108,37–47; 31rD) . . . . . . . . . II: 19 63 (120,10–121,17) . . . . . . . VIII: 177* 95 (178,11; 63vK) . . . . . . . . . . . . IV: 54 106 (202,20–203,3; 72vH–I) . . . . II: 30 2 3 (274,6–31; 96vL–97rA) . . . . IV: 183* 3 (274,21–25) . . . . . . . . . . . . . VIII: 15* 15 (292,12–15) . . . . . . . . . . . VIII: 145* 17 (299,66–75; 106vK) . . . . . . . II: 162* 17 (299,76–84; 106vL) . . . . . . . II: 172 17 (299,76–300,93; 106vL–M) . II: 161* 17 (299,84–300,93; 106vM) . . II: 146, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162* 21 (305,20–28; 108vM) . . . . . . II: 162* 23 (309,13–310,21; 110vG) . . . . I: 168* 34 (328,51–329,62; 117vI–K) . . II: 225 61 (391,37–42) . . . . . . . . . . . . VIII: 15* 71 (407,9–408,14) . . . . . . . . . VIII: 192 104 (467,117–118) . . . . . . . . . . VI: 123

110

Quellenregister

3 31 (562,17–27; 201rA) . . . . . . IV: 180* 67 (634,93–102; 227rB) . . . . . IV: 224* 72 (645,91–98; 230vM) . . . . . . . . II: 31 e generatione et corruptione D (ed. F. H. Fobes – S. Kurland; Venetiis 1562) 2 48 (136,19–137,20; 382vI) . . . . IV: 181 2 55 (146,6–8) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 145 De substantia orbis ( ed. Venetiis 1562) 1 (3vH) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 67 1 (3vM–4rA) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 236 1 (3vM–4rA) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 19 1 (4rA–E) . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 30 1 (4rB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 19 1 (5rB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 126 1 (5rC–D) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 125 1 (5rC–5vG) . . . . . . . . . VIII: 51, 83, 87 1 (5vH–I) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 153* 2 (6rA–7rA) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 19 2 (6vG–H) . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 17 2 (6vH) . . . . . . . . . . . . . VIII: 47*, 236* 2 (6vH–L) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 184 2 (6vI) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 67 2 (6vI–K) . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 134 2 (6vK) . . . . . . . . . . . . II: 67; VIII: 230 2 (7rA) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 19 2 (7rB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 30 2 (7vG) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 18, 19 3 (9rE–F) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 192* 3 (9vG–H) . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 136 3 (9vH–I) . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 136 3 (10rA–B) . . . . . . . . . . VIII: 47*, 236* 4 (10vG) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 13 4 (10vH) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 192* 5 (10vL) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 17 etaphysica M (II ed. G. Darms; V ed. R. Ponzalli; IX ed. B. Bürke; ed. Venetiis 1562) 1 6 (8vG) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 158 26 (18rA–B) . . . . . . . . . . . . . . VII: 181 27 (18rF) . . . . . . . . . . . . VII: 158*, 181 27 (18vG) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 181 36 (22rC) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 115 38 (22vI–K) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 206 41 (23vH–I) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 206 2 1 (54,50) . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 47 4 (58,22––26) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 78 10 (70,10–11) . . . . . . . . . . . . . . II: 188 11 (72,24–25) . . . . . . . . . . . . . . . I: 110

12 (73,14–15) . . . . . . . . . . . . . . VI: 116 12 (74,16–17) . . . . . . . . . . . . . . VI: 116 16 (79,11–80,21) . . . . . . . . . . . . . II: 30 3 2 (49rA–B) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 8 2 (49rB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 8 3 (41rB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 31 11 (50rF) . . . . . . . . . . II: 188*; VI: 195 16 (58rB) . . . . . . . . . . . . I: 135; II: 108 4 1 (64rD–E) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 188* 2 (65rF–vI) . . . . . . . . . . . . I: 46; V: 15* 2 (65vI) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 77 3 (67rF–vG) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 84 5 4 (83,29–35) . . . . . . . . . I: 197; IV: 59* 4 (83,31–33) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 198 4 (86,78–8 7,88) . . . . . . . . . . . . . . I: 45 6 (103,102–107) . . . . . . . . . . . . . I: 172 8–11 (108,63–119,270) . . . . . . . I: 108* 11 (116,210–117,218)I: 104*, 109*, 121* 11 (119,263) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 93 16 (140,53–55) . . . . . . . . . . . . . II: 167* 16 (140,59–60) . . . . . . . . . . . . . II: 167* 16 (141,69–71) . . . . . . . . . . . . . II: 167* 16 (141,74–78) . . . . . . . . . . . . . II: 168* 16 (141,82–142,94) . . . . . . . . . II: 168* 16 (144,133–136) . . . . . . . . . . . II: 168* 17 (150,93–94) . . . . . . . . . . . . . II: 165 17 (155,190–194) . . . . . . . . . . . II: 165 18 (158,28–161,93) . . . . . . . . VII: 205* 18 (158,38–40) . . . . . . . . . . . . VII: 208 18 (159,62–160,64) . . . . . . . . VIII: 253 19 (163,34–164,41) . . . . . . . . . . IV: 87 19 (164,49–51) . . . . . . . . . . . . . II: 176* 19 (166,78–81) . . . . . . . . . . . . . II: 176* 19 (166,80) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 177* 20 (176,135–142) . . . . . . . . . . . . IV: 52 21 (181,54–56) . . . . . . . . . . . . . . VII: 7 21 (181,58–59) . . . . . . . . . . . . . . VII: 7 21 (182,77–82) . . . . . . . . . . . . . VI: 152 31 (214, 36–38) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 7 31 (215,58–59) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 8 6 2 (146r13) . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 30 2 (146rB–F) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 30 7 5 (156rA) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 191* 5 (156rB–C) . . . . . . . . . . . . . . VI: 191* 6 (172rF–vG) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 7 23 (173vG) . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 8 23 (173vH) . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 8 23 (173vI) . . . . . . . . . III: 7*; VII: 197* 23 (173vI–K) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 8 23 (174rA) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 197 23 (174rC) . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 7

Quellenregister 28 (178rD) . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 11 28 (178rF–vG) . . . . . . . . . . . . . . III: 11 28 (178vH–I) . . . . . . . . . . . . . . . III: 11 29 (179rB–C) . . . . . . . . . . . . . . . III: 10 29 (179rE–F) . . . . . . . . . . . . . . . III: 10 29 (179rF) . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 10 33 (183rD) . . . . . . . . . VII: 215*, 235* 39 (191vM) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 216 48 (199rA) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 195 51 (200vG–H) . . . . . . . . . . . . . . IV: 50 57 (205vH) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 200 8 4 (211rF) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 48* 7 (215vK–L) II: 127*; IV: 47*; V: 228* 9 (217rD) . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 164 12 (219vM–220rA) . . . . . . . . . . VIII: 47 12 (220rE–F) . . . . . . . . . . . . . . . III: 87 12 (220rM) VI: 194*; VIII: 47*, 236* 14 (222rD–vH) . . . . . . . . . . . . . II: 128 16 (224vK–L) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 46 16 (224vL) . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 164 16 (224vM) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 166 16 (225rE) . . . . . . . . . . . . I: 99; VIII: 46 16 (225rF) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 99 9 5 (34,20–27; 229vM) . . . . . . . . . . I: 72* 7 (38,39–45) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 20 7 (38,40) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 21 7 (38,41–43) . . . . . . . . . VI: 21; VIII: 30 7 (38,42–43; 231vH) . . . . . . . . . . II: 69 20 (68,13–18; 246rB) . . . . . . . . I: 186* 10 2 (251vK) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 115 2 (251K–L) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 70* 6 (255vL) . . . . I: 77, 186; III: 31*, 196; . . . . . . . . . . . IV: 128*; V: 37*; VI: 8 13 (261vG–H) . . . . . . . II: 138; VI: 149 13 (261vH) . . . . . . . . . . . . . VI: 71, 148 12 4 (292rD) . . . . . . . . . . . VII: 181, 192* 5 (292vM) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 191 6 (295rC) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 191 6 (295rD) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 191 13 (299vH) . . . . . . . . . . . . . . VII: 152* 14 (301vG) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 157 16 (302vH) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 188 18 (303vK) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 48* 18 (305rB) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 165 18 (305rD) . . . . . . . . . . II: 224; VII: 49 18 (305rD–E) II: 224; III: 12; VII: 48* 18 (305rD–E) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 86 18 (305rE) . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 49 18 (305vI) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 120 23 (308vK) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 197 23 (309rB) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 157*

111

24 (309rE) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 159* 24 (309rF) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 159* 24 (309rF–309vI) . . . . . . . . … III: 150 24 (309vG) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 159 25 (310rB) . . . . . III: 77; VII: 8, 62, 235 25 (310rD) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 150 27 (311vH) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 181 35 (317vL) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 49* 35 (318rA) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 49* 36 (318vH) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 18* 38 (321rC) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 62* 38 (321rC–D) . . . . . . . . . . . II: 172, 174 38 (321rF–vG) . . .II: 18*, 70*; VII: 28* 39 (322rD–F) . . . . . . . . . . . . . . II: 172 41 (324vG) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 192* 42–51 (326rA–337rC) . . . . . . . . VII: 48 44–48 (327rD–333rC) . . . . . . . VII: 42* 50 (334rA–D) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 40 51 (335rD) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 63 51 (335rD–E) . . . . . . . . . . . . . . VII: 63 51 (335rD–337rC) . . . . . . . . . . II: 172 51 (335rE–F) . . . . . . . . . . VII: 63, 140* 51 (335rF) . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 76 51 (335rF–335vG) . . . . . . . . . . . VII: 64 51 (335vG) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 64 51 (335vH) . . . . . . . . . . . . . VII: 66, 67 51 (335vH–I) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 67 51 (335vI–K) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 67 51 (335vK) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 67 51 (335vK–L) . . . . . . . . . . . . . . VII: 67 51 (335vL–M) . . . . . . . . . . . . . . VII: 68 51 (335vM) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 68 51 (335vM–336rA) . . . . . . . . . . VII: 68 51 (336rA) . . . . . . . . . VII: 68, 70*, 88 51 (336rA–B) . . . . . . . . . . . . . . VII: 88 51 (336rA–337rB) . . . . . . . . . II: 18, 25 51 (336rB–C) . . . . . . . . . . . . . . VII: 87 51 (336rC–D) . . . . . . . . . . . . . . VII: 68 51 (336rD) . . . . VII: 28*, 64, 88*, 74*, . . . . . . . . . . . . . 79*,80*, 235*, 237* 51 (336rD) . . . . . . . . . II: 18*, 70*, 165 51 (336rE) . . . . . . . VII: 69, 70, 71, 74* 51 (336rE–F) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 69 51 (336rF–vG) . . . . . . . . . . . . . . VII: 71 51 (336vG–H) . . . . . . . . . . . . . . VII: 71 51 (336vI) . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 43 51 (336vI–K) . . . . I: 172*, 204; VII: 71 51 (336vK–L) . . . . . . . . . . . . . . VII: 71 51 (336vL–M) . . .II: 18*, 70*; VII: 28* 51 (337rB) . . . . . . . . . IV: 125*; V: 140* 52 (337vH–M) . . . . . . . . . . . . . . VI: 106

112

Quellenregister

52 (337vK–L) . . . . . . . . . I: 210*; II: 92 52 (338rB) . . . . . . . . . . . . II: 92; VI: 107 52 (338rE–F) . . . . . . . . . . . . . . . II: 224 Physica (ed. Venetiis 1562) 1 1 (6rB–C) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 198 1 (6rB) . . . . . . . . . . . . . . . I: 197; II: 89 1 (6rE) . . . . . . . . . . . . . II: 126; IV: 79* 3 (7rC–D) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 190* 8 (9vL–M) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 201 17 (13vF–14rA) . . . . . . . . . . . . VII: 214 63 (37vM–38rA) . . . . . . . . . . . . . IV: 67 69 (40vL) . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 131 79 (45rC) . . . . . . . . . . . . . VIII: 47, 235 81 (46rD) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 208* 2 4 (49vL) . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 131* 23 (57vG–H) . . . . . . . . . . . . . II: 91, 92 77 (77rE–vK) . . . . . . . . . . . . . . . II: 225 78 (78rB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 227 3 37 (102rC) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 211 60 (114rE–vG) . . . . . . . . . . . VII: 209* 68 (117vH) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 209 68 (118rA) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 209 4 38 (138vI) . . . . . . . . . . . . VIII: 47, 235* 41 (140rA–B) . . . . . . . . . . . . . IV: 191* 43 (142vH–I) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 70 71 (159vI) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 5* 71 (159vK) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 151 131 (202rE) . . . . . . . . . . . . . . VII: 206* 5 2 (207vH) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 83* 3 (207vM–208rA) . . . . . . I: 203; II: 187 13 (218vH) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 187 42 (233rF) . I: 168*; II: 138; VI: 4*, 148 6 3 (248rE) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 195 85 (300rF–vG) . . . . . . . . . . . . VIII: 157 7 18 (320vI) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 139* 18 (320vK) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 139 8 27 (365rF) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 7, 126 27 (365rF) . . . . . . . . . . . . . . . II: 11*, 38 32 (370vG) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 213 37 (376vL) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 49* 56 (397rE) . . . . . . . . . . . . . I: 153*, 203; . . . . . . . . . . . . . . . . II: 187; VI: 121* 75 (419rF) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 49* 85 (423vG) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 179 AVICENNA e anima D (ed. S. Van Riet) 1 5 (89,48–53) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 11* 5 1 (78,35–36) . . . . . . . . . VII: 136*, 137

1 (79,45–46) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 79 6 (150,64) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 137* e causis et principiis naturalium D (ed. S. Van Riet) 1 6 (61,44–58) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 65 etaphysica M (ed. S. Van Riet) 1 2 (10,73–78) . . . . . . . . . IV: 32; V: 129* 6 (43–44) . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 139 2 1 (67,41–43) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 57 1 (67,42–43) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 58 2 (69,89–90) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 19 2 (70,5–11) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 19 2 (70,11–71,18) . . . . . . . . . . . . . . II: 19 2 (71,18–33) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 20 2 (71,34–72,42) . . . . . . . . . . . . . . II: 20 2 (72,42–46) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 20 2 (73,74–74,81) . . . . . . . . . . . . . . II: 22 2 (73,76–78) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 31 4 (96,3–10) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 121 3 1 (106,52–53) . . . . . . . . . . . . . . V: 222* 2 (112,80–113,91) . . . . II: 143; VI: 152 3 (114,31) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 206* 3 (115,36–37) . . . . . . . . . . . . . . . I: 72* 3 (115,46) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 206* 3 (115,48–116,49) . . . . . . . . . . . . V: 33 3 (116,55–56) . . . . . . . . . . . . . . . I: 72* 3 (116,66–68) . . . . . . . . . . . . VII: 206* 3 (117,87) . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 193 4 1 (184,3–10) . . . . . . . . . . . . . . . II: 167 1 (184,11–13) . . . . . . II: 167; III: 151* 1 (185,16–18) . . . . . . . . . . . . . . II: 167 1 (185,20–24) . . . . . . . . . . . . . . II: 167 1 (185,23–186,37) . . . . . . . . . . . II: 168 1 (186,38–45) . . . . . . . . . . . . . . II: 168 1 (186,46–187,69) . . . . . . . . . . . II: 168 2 (198,73–199,75) . . . . . . . . . . . VI: 124 2 (212,43–44) . . . . . . . . II: 137; VI: 149 2 (212,44–45) . . . . . . . . . . . . . . . I: 212 3 (213,73–214,82) . . . . . . . . . . . . VII: 7 3 (213,74) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 151* 3 (214,75–82) . . . . . . . . . . . . . . II: 140 3 (214,85) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 151* 3 (215,17–216,23) . . . . . . . I: 167, 209* 3 (216,23–24) . . . . . . . . . . . I: 167, 169 3 (216,26) . . . . . . . . . . . . . . I: 167, 169 3 (216,28–30) . . . . . . . . . . . I: 167, 169 3 (216,30–32) . . . . II: 126, 137; VI: 149 3 (216,35–36) . . . . . . . . . . . . . . II: 125 3 (216,36–217,39) . . . . . . . I: 167, 209*

Quellenregister 3 (216,37–217,39) . . . . . . . . . . . II: 125 3 (217,39–47) . . . . . . . . . . . . . . II: 126 3 (217,48–218,63) . . . . . . . . . . . VI: 72 3 (217,50–51) . . . . . . . . . . . . . VII: 214 3 (217,54–55) . . . . . . . . . . . . . . II: 137 3 (217,56–57) . . . . . . . . . . . . . VII: 214 3 (218,65–66) . . . . . . . . . . . . . VII: 214 3 (218,67–69) . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 8 3 (218,71–72) . . . . . . . . . . . . . VII: 214 3 (218,80) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 172 3 (218,80–219,87) . . . . . . . . . VII: 214* 3 (218,81–219,83) . . . . . . . . . . VII: 215 3 (219,84–86) . . . . . . . . . . . . . VII: 215 5 1 (227,7–10) . . . . . . . . . . . . . . VII: 180 1 (227,12–14) . . . . . . . . . . . . . VII: 180 1 (227,15) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 180 1 (228,20–21) . . . . . . . . . . . . . VII: 180 2 (239,71) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 180 2 (241,9–10) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 7 2 (244,80–245,82) . . . . . . . . . . . . VI: 7 2 (245,82–84) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 7 2 (245,84–91) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 7 2 (245,91–93) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 7 2 (245,93–94) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 7 2 (245,94–95) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 7 5 (265,67) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 235* 6 1 (291,8–9) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 153 1 (291,10–12) . . . . . . . . . . . . . . II: 153 1 (291,12–14) . . . . . . . . . . . . . . II: 153 1 (291,14–292,15) . . . . . . . . . . . II: 153 1 (291,24–25) . . . . . . . . . . . . . . II: 153 1 (292,19–23) . . . . . . . . . . . . . . II: 154 1 (292,24–25) . . . . . . . . . . . . . . . II: 91 1 (292,27–37) . . . . . . . . . . . . . VI: 189* 1 (300,88–91) . . . . . . . . . . . . . . VI: 124 2 (301,17–19) . . . . . . . . . . . . . . VI: 124 3 (309,81–82) . . . . . . . . . . . . . . VI: 122 3 (317,70–318,73) . . . . . . . . . . . VI: 125 4 (325,39) . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 91 4 (325,46–47) . . . . . . . . . . . . . . . II: 91 5 (326,63–64) . . . . . . . . . . . . . . . II: 92 5 (326,64) . . . . . . . . . . . . . . II: 91, 139* 5 (339,34–37) . . . . . . . . . . . . . . II: 146 5 (343,26–29) . . . . . . . . . . . . . . II: 148 5 (345,54–62) . . . . . . . . . . . . . . II: 148 5 (345,66–69) . . . . . . . . . . . . . . II: 148 7 1 (350,27–29) . . . . . . . . V: 221*; VI: 92 2 (360,25–361,56) . . . . . . . . . . VII: 160 8 1 (376,4–9) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 201 1 (376,13–14) . . . . . . . . . . . . . . . I: 203 2 (390,2) . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 166

113

3 (394,77–78) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 91 3 (394,84) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 91 3 (395,100–2) . . . . . . . . . . . . . . II: 121 4–6 (397,55–414,7) . . . . . . . . . . . I: 199 5 (411,35–36) . . . . . . . . . . . . . . . I: 203 6 (411,47) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 203 6 (412,55–61) . . . . . . . . . . . . . . II: 116 6 (412,62–68) . . . . . . . . . . . . . . . V: 211 6 (412,70–413,71) . . . . . . . . . . . . V: 64 6 (413,71–78) . . . . . . . . . . . . . . . V: 211 6 (413,83–84) . . . . . . . . . . . . . VI: 170* 7 (424,2–5) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 80 7 (431,42–46) . . . . . . . I: 182*; V: 208* 9 1 (434,3–435,19) . . . . . . . . . . . . . I: 199 1 (434,8–9) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 204* 1 (434,11–12) . . . . . . . . . . . . . . . I: 203 1 (435,26–28) . . . . . . . . . . . . . . VI: 123 1 (446,48) . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 18 2 (447,52–448,79) . . . . . . . . . VIII: 15* 2 (462,43–48) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 16 2 (463,68–71) . . . . . . . . . . . . . VIII: 14* 3 (466,31–467,39) . . . . . . . . . . . II: 148 3 (469,83–88) . . . . . . . . . . . . . . II: 148 3 (469,86–87) . . . . . . . . . . . . . . II: 150 3 (469,96–470,98) . . . . . . . . . . . II: 121 3 (473,64–79) . . . . . . . . . . . . . VIII: 15* 4 (476,40–481,53) . . . . . . . . . . . . I: 199 4 (477,56–58) . . . . . . . . . . . . . . . I: 117 4 (478,78–79) . . . . . . . . . . . . . . . I: 117 4 (479,92–93) . . . . . . . . . . . . . . . I: 113 4 (479,97–6) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 113 4 (481–487) . . . . . II: 18*,70*; VII: 28* 4 (481,39–46) . . . . . . . . . . . . . . . I: 113 4 (481,43–484,99) . . . . . . . . . . . III: 19 4 (481,47–53) . . . . . . . . . . . I: 93*, 114 4 (481,53–484,99) . . . . . . . . . . . . I: 114 4 (487,79–80) . . . . . . . . . . . . . VI: 112* 6 (501,83–502,86) . . . . . . . . . .VI: 112* 10 1 (522,7–8) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 200 1 (522,9–11) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 16 hysica P (ed. S. Van Riet) 1 1 (17,8–12) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 190* 12 (105,40–41) . . . . . . . . . . . . . VI: 124 S ufficientia (ed. Venetiis 1508) 1 7 (17vA) . . . . . . . . . . . . . . . II: 227, 228 7 (17vA–B) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 228 7 (17vC) . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 228 10 (19ra) . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 153

114

Quellenregister

12 (19vb) . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 153 12 (19vb–20rb) . . . . . . . . . . . . . II: 154 12 (20ra) . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 154

BARTHOLOMEUS ANGLICUS

e rerum proprietatibus D (ed. Frankfurt 1601) 8 40 (425) . . . . . . . . . . . . . VI: 68*, 179* BASILIUS omiliae IX in Hexaemeron H (PG 29) 2 6 (44A–B) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 157* BEDA e natura rerum D (ed. C. W. Jones) 3 (192,7–9) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 152* 3 (194,7–9) . . . . . . . . I: 127*; VI: 100* e temporum ratione D (ed. C. W. Jones) 3 (277,27–29; 278,38–39) . . . . VII: 202* BERNARDUS CLARAEVALLENSIS e consideratione (ed. J. Leclercq – D H. M. Rochais) 2 2 5 (414,6–7) . . . . . . . . . . . . . VIII: 181 5 2 4 (469,16–17) . . . . . . . . . . . . VIII: 181 e diligendo Deo D (ed. J. Leclercq – H. M. Rochais) 10 27 (142,11–12) . . . . . . . . . . . . . . V: 179 28 (143,15–24) . . . . . . . . . . . . . . V: 179 BERNARDUS SILVESTRIS osmographia C (ed. P. Dronke) 1 2 14 (103,9–11) . . . . . . . . . . . . . V: 156* BIBLIA SACRA enesis G 1 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 46 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 15 26 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 129* 2 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 202* 7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 128 15 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 45 27 . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 21*, 27*, 32

15 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 20* euteronomium D 32 4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 54*, 212* xodus E 20 11 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 202* 31 17 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 202* Iob 26 11 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 19 salmi P 4 7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 31 17 12 . . . . . . . I: 14*; V: 54, 135*; VII: 20* 25 8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 18 32 9 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 14 41 2–5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 33 47 4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 19* 49 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 12* 11 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 30 71 17 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 202* 73 16 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 22* 86 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 19* 91 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 22 6–7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 22 94 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . .I: 12*; III: 173 95 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 41*, 167* 6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 29 96 6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 30 9 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 12*, 16* 103 1–2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 29 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 19* 104 1–2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 30 144 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 17* 148 4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 14* 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 14 6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 16* roverbia P 9 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 18* Sapientia 7 17 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 76* 21 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 22* 23 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 22* 26 . . . . . . . . . . . . . I: 29*; VI: 70*, 133* 8 1 . . . . . . I: 15*; II: 158*,212*;V: 116*; . . . .VI: 39*, 55*, 75*, 76*; VIII: 77* 11 20 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 201* 20 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 133* 21 . . . . . . . I: 15*; II: 212*; V: 72*,73*; . . . . . . . VI: 75*, 76*, 77*; VII: 205* 13 1–4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 6 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .I: 6

Quellenregister Ecclesiasticus 1 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 41* 7 26 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 77 24 7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 19 42 16 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 17* 43 10 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 20* 20 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 29 I saias 6 3 VII: 177* 12 5 I: 17* 61 10 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 100* I eremias 31 23 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 30 aruch B 3 24–25 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 18 aniel D 3 56 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 17* vangelium secundum Lucam E 16 22 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 176* 20 35 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 252 36 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 185* 56 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 25 vangelium secundum Marcum E 12 25 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 252 vangelium secundum Matthaeum E 22 30 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 252 vangelium secundum Ioannem E 1 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 192 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 133* 3–4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 76* 5 . . . . . . . . . . . . I: 31*; V: 192; VI: 66* 9 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 34* 5 17 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 202 d Romanos A 1 19 . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 5, 6; V: 191* 19–20 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 33* 20 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 5 25 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 22*, 27* 5 12 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 128* 8 19 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 255* 11 36 . . . . I: 94*; V: 126*, 154*; VI: 102* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 259* 13 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 201* d Corinthios 1 A 1 24 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 133* 2 9 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 249

115

6 17 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 179 8 5–6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 12 8 6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 23 12 11 . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 23; V: 98* 13 12 . . . . . . . . . . . . . . . I: 31*; VIII: 188* 15 28 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 42* 44 . . . . . . . . . . V: 177*; VIII: 128, 232* 53 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 128* d Corinthios II A 5 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 249 d Ephesios A 2 21–22 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 20* 3 14–15 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 140* 19 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 179* 4 4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 23 5–6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 23 d Philippenses A 2 6–11 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 192* 7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 130* 4 7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 26* d Colossenses A 1 15 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 8; VI: 133* 16 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 76* d Timotheum I A 1 17 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .I: 7 2 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 51* 6 16 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 14*; V: 54 d Thessalonicenses I A 4 17 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 25 d Hebraeos A 1 3 . . . . . . . . . . . . . I: 29*, 34*; VI: 133* 11 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .I: 8 pistula Iacobi E 1 17 . . . . . . . . . I: 202*; II: 50*; V: 155*; . . . . . . . . . . . . . . VI: 40*, 133*, 135* pistula Ioannis I E 1 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 68 3 1–2 . . . . . . . . . . . . . . . . II: 209; VI: 96* BOETHIUS ontra Eutychen et Nestorium C (ed. H. F. Stewart – E. K. Rand) 1 (76,1–78,15) . . . . . . . . . . . . . . . II: 58 1 (78,19–80,58) . . . . . . . . . . . . . . II: 58 1 (78,34–80,40) . . . . . . . . . . . . . II: 221 1 (80,5 7–58) . . . . . . . . . . . . . . . II: 220 3 (84–90) . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 59

116

Quellenregister

3 (88,45–46) . . . . . . . . . . . . . III: 57, 58 6 (110,53–55) . . . . . . . . . . . . . . VI: 194 6 (110,56–57) . . . . . . . . . . . . . . VI: 193 e institutione arithmetica D (ed. G. Friedlein) 1 1 (7,26–8,4) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 204 1 (8,11–13) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 204 1 (9,6–8) . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 204 1 (9,26–10,10) . . . . . . . . . . . . . VII: 205 1 (10,10–15) . . . . . . . . . . . . . . VII: 205 2 (12,14–17) . . . . . . . . . . . . . . VII: 200 2 (12,14–15) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 48 28 (60,1–2) . . . . . . . . . . . . . . VII: 204* e arithmetica D (ed. H. Oosthout – J. Schilling) 1 2 (14,2–3; 12,14–15) . . . II: 59; III: 181 2 (14,2–3) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 77* 3 (15,3–16,4; 13,11–12) . . . . . . . I: 72* 3 (15,2–16,4) . . . . . . . . . . . . . . . V: 35* 19 (50,43–52; 41,6–16) . . . . . . . II: 141 20 (51,7–13) . . . . . . . . . . . . . VIII: 195* 20 (52,30–36) . . . . . . . . . . . . VIII: 195* 2 28 (147,20–25; 118,16–22) . . . . . II: 89 41 (175,15–176,20; 139,13–19) II: 126 41 (176,18–20) . . . . . . . . . . VI: 8, 229* e institutione musica D (ed. G. Friedlein) 1 1 (179,16–180,11) . . . . . . . . . . VII: 203 1 (181,14–16) . . . . . . . . . . . . . VII: 203 1 (184,5–185,9) . . . . . . . . . . . . VII: 204 1 (187,9–10) . . . . . . . . . . . . . . VII: 203 2 5 (231,7) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 172* e topicis differentiis D (ed. D.Z. Nikitas) 1 7 (17,19–18,8) . . . . . . . . . . . . . V: 128* 3 3 (52,17–53,1) . . . . . . . . . . . . . V: 177* e differentiis topicis D (PL 64) 3 (1197C) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 100* 3 (1198B) . . . . . . . . . . . I: 207*; II: 53*; . . . . . . . . . . .III: 13*, 15, 88*; IV: 62* e Trinitate D (ed. C. Moreschini; ed. H. F. Stewart – E. K. Rand) prol. (165,1; 2,1) . . . . . . . . . . . . . . I: 41 1 (168,58–62; 6,27–30) . . . . . . . . . I: 75 2 (169,78–81) . . . . . . . . . . . . . VIII: 150 2 (169,78–82; 8,16–20) . . . . . . . . . I: 48

2 (169,79–81; 8,17–19) . . . . . . . . . I: 67 2 (169,79–81; 8,17–18) . . . . . . . . I: 64* 2 (170,92–104) . . . . . . . . . . . . . V: 162* 2 (170,100–102; 10,38–39) . . . III: 164 2 (170,100–102; 10,37–40) . . . . . I: 87; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 39, 71 2 (170,100–103) . . . . . . . . . . . . . . . V: 162* 2 (170,105–106; 10,43) . . . . II: 17, 139 2 (171,113–115) . . . . . . . . . . . . . V: 28* 2 (171,113–116; 12,51–54) . . . . I: 213; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 97 2 (171,115–116) . . . . . . . . . . . . . V: 28* 2 (171,118–124) . . . . . . . . . . . . . . V: 34 4 (176,243–248; 20,72–22,77) . III: 100 I n Categorias Aristotelis (PL 64) 1 (172B–C) . . . . . . . . . . . . II: 59*; III: 48 (172C–173C) . . . . . . . . . . II: 59; III: 48 (181D–202A) . . . . . . . . . . . . . . . III: 57 2 (202D) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 114 (203A) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 114 I n Isagogen Porphyrii commenta (ed. sec.) (ed. S. Brandt) 1 4 (11,3–14) . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 51 11 (166,18–167,7) . . . . . . . . . . V: 139* 11 (167,6) . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 124* 2 4 (179,5–10) . . . . . . . . . . . . . . . V: 128* 5 (184,21–22) . . . . . . . . . . . . . . II: 143* 6 (190,23–191,10) . . . . . . . . . . . . . I: 75 3 2 (203,14) . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 51* 4 (209,1–3) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 143* 5 (215,19–20) . . . . . . . . . . . . . . IV: 51* 8 (225,13–14) . . . . . . . . . . . . . . IV: 51* 3 9 (228,18) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 92 9 (228,20) . . . . . . . V: 177*, 221; VI: 92 4 6 (257,8–10) . . . . . . . . . . . . . . II: 143 * 15 (276,3–4) . . . . II: 62; IV: 188; VI: 77 In Topica Ciceronis (PL 64) 2 (1065C) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 177* 2 (1078D) . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 150 hilosophiae consolatio P (ed. C. Moreschini; ed. L. Bieler) tit. (3,5; 1,1) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 41 1 1 (4,23–5,12; 2,1–11) . . . . . . . . . . I: 49 1 (5,12–15; 2,12–14) . . . . . . . . . . . I: 49 1 (5,17–21; 2,16–19) . . . . . . . . . . . I: 49 6 (23,7–11) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 96 2 m.8 (56,13–18; 36,13–18) . . . . . . I: 133

Quellenregister m.8 (56,28–30; 36,28–30) . . . . . . I: 133 3 2 (59,9–10; 38,9–10) . . . . . . . . . . I: 49* m.2 (63,34–64,38; 40,34–41,38) II: 93, . . . . . . . . . . . . . . 218; III: 26; VI: 95 m.6 (72,1–2) . . . . . . . . . . . . . . . V: 227 m.9 (79,3; 51,3) I: 205; II: 156; III: 8 m.9 (79,3–80,6; 51,3–52,6) . . . . II: 147 m.9 (79,1; 51,1) . . . . . . V: 115; VI: 135 m.9 (79,1–2) . . . . . . . V: 115; VIII: 123 m.9 (79,2–3; 51,2–3) . . . . . . . . VI: 133 m.9 (80,4–6; 52,4–6) . . . . . . I: 117, 139, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142; V: 116 m.9 (80,4–8; 52,4–8) . . . . . . . . . II: 105 m.9 (80,6–8; 52,6–8) . . . . I: 15, 50, 116; VI: 134; VII: 32, 162, 164; VIII: 151 m.9 (80,6–9; 52,6–9) . . . . . . . . . . I: 128 m.9 (80,10; 52,10) . . VI: 135; VIII: 155 m.9 (80,10–12) . . . . . . . . . . . . . . V: 203 m.9 (80,10–13; 52,10–13) . . . . VII: 202 m.9 (80,10–14; 52,13–14) . . . . . VI: 135; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 54, 55 m.9 (80,13–14) . . . . . . . . . . . . . VIII: 80 m.9 (80,13–21) . . . . . . . . . . . . VIII: 201 m.9 (80,18–21; 52,18–21) . VI: 135, 158 m.9 (80,22–23; 52,22–23) . . . . . VI: 136 m.9 (80,22–28; 52,22–28) . . . . . . . I: 35 m.9 (80,26–27; 52,26–27) . . . . . VI: 136 m.9 (80,28; 52,28) . . . . . . . . . VI: 185* 10 (81,9–17; 53,8–16) I: 158, 160; II: 4 10 (81,15–17; 53,14–16) . . . . . . . I: 90; . . . . . . . . II: 168, 169, 178; VIII: 205 10 (81,21–84,86; 53,20–54,78) . . I: 209 10 (81,25; 53,23) . . . . . . . . . . . . . I: 212 10 (83,64–71; 54,58–64) . . I: 158, 160; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 92 10 (83,66–71; 54,60–64) . . . . . . II: 107 10 (83,80–84,85) . . . . . . . . . . VIII: 185 10 (83,80–84,86; 54,71–78) . . . . . I: 49 10 (84,85–86; 54,76–78) . . . I: 12, 173; . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 93; VI: 154 10 (85,118–119; 55,106–107) . . . I: 212 10 (85,118–129; 55,106–116) . . . I: 117 10 (85,119–121; 55,107–109) . . . I: 213 11 (86,1–91,121; 56,1–59,109) . . II: 92 11 (87,23–24; 57,21–22) . . . . . . I: 115, . . . . . . . . . . . . . . 117, 140, 141, 159 11 (87,23–26; 57,21–24) . . . . . . . I: 222 11 (87,27–29; 57,25–26) . . . I: 86, 219; . . . . . . . II: 83; III: 96*; V: 207, 220 11 (88,38–40; 57,35–36) . . . I: 86, 219; . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 83; III: 96*

117

11 (88,44–51; 57,40–46) . . . . . . . I: 219 11 (88,48–49; 57,43–45) I: 219; III: 33 11 (89,67–73; 58,60–66) . . . . . . . I: 219 11 (90,95–101; 58,86–91) . . . . . . I: 219 11 (90,100–101) . . . . . . . . . . . . . V: 221 11 (90,103–104) . . . . . . . . . . . . . V: 221 11 (90,103–105; 59,92–94) . . . . . I: 219 11 (90,103–109) . . . . . . . I: 222; V: 221 m.11 (91,1–16) . . . . . . . . . . . . VIII: 225 m.11 (91,11–12; 59,11–12) . . . . . I: 21; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 264* m.11 (91,11–16; 59,11–60,16) . . . I: 61 12 (91,118–121) . . . . . . . . . . . . . V: 63* 12 (92,14–15) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 96 12 (92,14–25; 60,13–22) . . . . . . . . I: 41 12 (95,96–102; 62,87–93) . . . . . II: 155 4 2 (105,86–87) . . . . . . . . . . . . . . . V: 69* 2 (106,105–108; 68,96–69,98) . . II: 79; . . . . . . . . . . . . . . . VII: 205; VIII: 49 6 (122,20–23; 79,18–21) . . . . . . II: 224 6 (122,20–123,62; 79,18–80,57) VI: 46 6 (122,30–32; 79,27–29) . . . . . . . V: 98; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 76 6 (123,53–54) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 98 6 (123,62–124,69; 80,57–64) . . . VI: 47 6 (124,69–78; 80,64-72) . . . . . . . VI: 47 6 (128,184–129,189) . . . . . . . . . . . V: 41 6 (128,186) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 42 m.6 (130,34–131,38; 85,34–48) II: 218; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 26 m.6 (131,40–41; 85,40–41) . . . . . VI: 95 m.6 (131,43; 85,43) . . . . . . . . . . VI: 95 m.6 (131,44–45; 85,44–45) . . . . . VI: 94 m.6 (131,44–48; 85,44–48) . . . . I: 133; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 93 m.6 (131,46–48; 85,46–48) . . . . V: 226; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 95, 153 II: 117*, 5 4 (149,72–74; 96,66–97,68) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129*; IV: 34* 4 (149,80–88) . . . . . . . . . . . . . VIII: 123 4 (149,86–88; 97,78–80) . . I: 37, 39, 67 m.4 (151,10–25) . . . . . . . . . . VIII: 136 m.4 (152,30–40) . . . . . . . . . . VIII: 228 m.4 (152,35–40) . . . . . . . . . . VIII: 113 6 (155,9–10; 101,8–9) . . . . . . . III: 119; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .IV: 46, 230 6 (155,12–15; 101,12–14) . . . . . III: 120 6 (155,17–156,37; 101,16–34) . III: 131 6 (156,24–28; 101,22–25) . . . . . III: 120 6 (156,39–40; 101,36–102,45) . III: 129 6 (156,51–157,52; 102,47–48) . III: 129

118

Quellenregister

uomodo substantiae in eo quod sint Q bonae sint (ed. C. Moreschini; ed. H. F. Stewart – E. K. Rand) (187,17–18; 40,18–19) . . . . . . . . . I: 55 (187,17–25; 40,18–27) . . . . . . . . I: 56* (187,23–24) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 156 (187,26–27; 40,28–29) . . . . . . . III: 164 (187,26–28; 40,28–30) . . . . . . . . . I: 83 (187,29–31; 40,31–34) . . . . . . . . . I: 83 (188,32–34; 40,35–37) . . . . . . . . . I: 83 (188,35–36; 40,38–40) . . . . . . . . . I: 84 (188,37–38; 42,41–42) . . . I: 84; III: 56 (188,38–40; 42,42–44) . . . . . . . . . I: 84 (188,41–42; 42,45–46) I: 84; III: 164; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 4 (188,41–43; 42,45–48) . . . . . . . II: 120 (188,43; 42,47–48) . . . . . I: 84; III: 164 (188,44–45; 42,49–50) II: 209; VI: 97 (188,49–54; 42,56–61) . . . . . . . . I: 157 (188,49–194,164; 42,56–50,174) I: 141 (188,50–52; 42,58–59) . . . . . . . II: 209 (188,53–61; 42,60–68) . . . . . . . . I: 209 (189,44–194,50) . . . . . . . . . . . . . III: 34 (191,111–118; 46,121–127) . . . . I: 146 (191,111–192,130; 46,121–48,140) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .I: 157; V: 64 (193,55; 50,165) . . . . . . . . . . . . . I: 212 Utrum Pater et Filius et Spiritus sanctus de divinitate substantialiter praedicentur (ed. C. Moreschini; ed. H. F. Stewart – E.  K. Rand) (182,1; 32,1) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 41 BONAVENTURA ollationes in Hexaemeron C (ed. F. Delorme) 1 1 2 2 20 (62) . . . . . . . . . . . . . . . V: 129* ommentaria in II librum Sententiarum magiC stri Petri Lombardi (ed. Quaracchi 1885) 7 2 2 1 (198a) . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 31* 18 1 2 (434a–438b) . . . . . . . . . . . . VI: 31* ommentaria in IV librum Sententiarum magiC stri Petri Lombardi (ed. Quaracchi 1889) 1 1 dub. 2 (29a) . . . . . . . . .VI: 54*, 179*

I tinerarium mentis in Deum (ed. Quaracchi 1891) 4 1 (306a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 34* 5 3 (308b) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 126* 3–6 (308b–309b) . . . . . . . . . . . V: 126* 7–8 (309b–310b) . . . . . . . . . . . V: 126*

CALCIDIUS ommentarius in Timaeum C (ed. J. H. Waszink) 25 (75,16–76,2) . . . . VII: 33*; VIII: 151 29 (79,6–23) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 154 29 (79,14–19) . . . . . . . . . . . . . . . I: 131 30 (80,1–10) . . . . . . VII: 33*; VIII: 151 32–33 (81,19–83,19) . . . . . . . . . VIII: 78 40 sqq. (89,3 sqq.) . . . . . . . . . . VIII: 80 137 (178,5–7) VII: 33*; VIII: 151, 218 227 (243,4–5) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 34 229–233 (244,11–247,12) . . . . VIII: 78* 353 (323,12) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 27* 353 (323,12–14) . . . . . . . . . . . VII: 32* 355 (325,10) . . . . . . . . . . II: 187; VI: 92 CAMPANUS NOVARIENSIS ommentarius in Euclidis Elementa C (ed. H. L. L. Busard) VIII: 212 5 diff. 3 comm. (160,37–40) diff. 3 comm. (160,43–161,45) VIII: 212 CASSIODORUS xpositio in Psalterium E (PL 70) 70 8 (498C) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 17* CICERO e divinatione D (ed. R. Giomini; ed. W. Ax) 1 55–56 126–127 (72,8–21; 60b,16–30) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 193 56 128 (73,11–12) . . . . . . . . . . . . V: 91 2 28 60 (105,13–19) . . . . . . . . . . VI: 123 2 28 60 (105,25–26) . . . . . . . . . . VI: 123 e inventione D (ed. E. Stroebel) 1 26 39 (34b,23–25) . . . . . . . . . . .III: 129 30 46 (39b,12–14) . . . . . II: 209; VI: 96 2 55 166 (150b,18–19) . . . . . . . . . . . I: 17

Quellenregister e natura deorum D (ed. O. Plasberg – W. Ax) 1 2 2 (2,18–26) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 95 2 3–4 (2,29–3,2) . . . . . . . . . . . . . . V: 95 2 4 (3,2–4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 96 13 33 (14,10–18) . . . . . . . . . . . VIII: 14 14 36 (15,13–15) . . . . . . . . . . . . . V: 62 16 43 (18,12–17) . . . . . . . . . . . . . V: 62 17 44 (18,21) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 61 17 44 (18,24–26) . . . . . . . . . . . . . V: 61 17 44 (18,27–28) . . . . . . . . . . . . . V: 61 23 63 (25,2–7) . . . . . . . . . . . . . . . V: 61 23 63 (25,5–6) . . . . . . . . . . . . . . . V: 61 27 77 (30,11–12) . . . . . . II: 209; VI: 96 27 77 (30,15–18) . . . . . . II: 209; VI: 96 40 110 (43,20–21) . . . . . . . . . . . II: 171 40 110 (43,21) . . . . . . . . . . . . . . II: 171 41 116–42 117 (45,23–46,118) . . . V: 95 43 121 (47,11–16) . . . . . . . . . . . . V: 95 44 122 (47,30–48,3) . . . . . . . . . . . V: 95 2 1 2 (49,17–19) . . . . . . . . . . . . . . VII: 20 2 5 (50,18–22) . . . . . . . . . . . . . . . V: 90 2 5 (50,22–27) . . . . . . . . . . . . . . V: 91* 3 7 (51,19–22) . . . . . . . . . . . . . . . V: 91 5 13 (54,5–6) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 62 5 13 (54,8–9) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 90 5 13–14 (54,10–21) . . . . . . . . . . . V: 90 5 14 (54,28–30) . . . . . . . . . . . . . . . V: 90 5–7 15–19 (54,27–57,4) . . . . . . II: 225 6–7 16–19 (55,11–57,4) . . . . . . . . I: 40 7 18 (56,17) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 114 7 18 (56,18–20) . . . . . . . . . . . . . . . I: 16 7 18 (56,20–21) . . . . . . . . . . . . . . V: 115 7 19 (57,2–4) . . . . . . . . . .I: 133; V: 194 8 22 (57,21–22) . . . . . . . . . . . . . VII: 53 8 22 (57,26) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 53 8 22 (57,26–27) . . . . . . . . . . . . . VII: 53 9 24 (58,26–27) . . . . . . . . . . . . . VII: 52 11 29–30 (60,5–26) . . . . . . . . . . II: 226 12 32 (61,20–21) . . . . . . . . . . . . II: 226 12 32 (61,22–24) . . . . . . . . . . . . II: 226 12 33 sqq. (61,25 sqq.) . . . . . . VIII: 4* 13–14 35–38 (62,8–63,18) . . . . . I: 128 13 36 (62,20–21) . . . . . . . . . . VIII: 153 14 38 (63,18–21) . . . . . . . . . . . . . I: 129 15 40–41 (64,4–26) . . . . . . . . VIII: 155 18 47 (67,6–7) . . . . . . . . . . . . . . VI: 94 18 47 (67,7–9) . . . . . . . . . . . . . . VI: 94 23 60–61 (72,11–73,5) . . . . . . . . . V: 41 23 60–61 (72,14–16) . . . . . . . . . . . V: 41 30 75 (79,14–16) . . . . . . . . . . . VIII: 14

119

30 75 (79,23–24) . . . . . . . . . . . . . V: 96 30 76 (79,28–29) . . . . . . . . . . . . . V: 96 30 77 (80,11–13) . . . . . . . . . . . . . V: 96 32 81 (81,19–21) . . . . . . . . . . . . II: 224 32 81 (81,20–25) . . . . . . . . . . . . II: 225 32 81 (81,22) . . . . . . . . . . . . . . . V: 115 32 81 (81,24–25) . . . . . . . . . . . VII: 48* 32 82 (82,3–4) . . . . . . . . . . . . . . . V: 96 33 83 (82,9–16) . . . . . . . . . . . . . . . V: 96 33 83–35 90 (82,9–85,24) . . . . . . . V: 96 33 83 (82,15–16) . . . . . . . . . . . V: 115* 34 86 (83,15–18) . . . . . I: 15; VIII: 153 34 86 (83,15–20) . . . . . . . . . . . V: 115* 34 86 (83,21–23) . . . . . . . . . . . . II: 226 34 86 (83,21–24) . . . . . . . . . . . V: 115* 34–35 87–90 (83,27–85,24) . . . . V: 115 34 87 (83,31–84,2) . . . . . . . . . . II: 226 35 87 (83,31–84,1) . . . . . . . . . . V: 115* 35 90 (85,20–24) . . . . . . . . . . . . II: 226 37 95 (87,7–27) . . . . . . . . . . . . . VIII: 14 38 96 (88,4–6) . . . . . . . . . . . . . . . I: 192 38 97 (88,6–18) . . . . . . . . . . . . . II: 226 44 115 (96,3) . . . . . . . . . . . . . . . II: 225 45–53 116–132 (96,7–103,27) . II: 226 45–53 116–132 (96,16–103,27) II: 225; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 114 53 132 (103,25–27) . . . . . . . . . . II: 225 53 132 (104,2–4) . . . . . . . . . . VIII: 153 56 140 (106,24–27) . . . . . . . . . . II: 225 61 153 (112,9–19) . . . . . . . . . . VIII: 4* 62 154 (112,29–31) . . . . . . . . VIII: 153 62 154 (112,30–31) . . . . . . . . . . . . I: 17 65 162–163 (115,21–116,6) . . . . . V: 96 66 165 (116,30–32) . . . . . . . . . . . V: 97 66 167 (117,9–10) . . . . . . . . . V: 91, 97 S omnium Scipionis (ed. J. Willis) 8 (162,31–32) . . . . . . . I: 200*; VI: 97* 8 (162,32) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 177* usculanae disputationes T (ed. M. Pohlenz) 1 13 30 (232,13–17) . . . . . . . . . . . . V: 61 13 30 (232,17–20) . . . . . . . . . . . . V: 62 22–23 53–54 (243,26–245,3) II: 33, 34 23 54 (244,11–13) . . . . . . I: 200; VI: 97 3 2 3 (317,24–318,1) . . . . . . . . . . . . I: 17 4 6 12 (367,8–9) . . . . . . . . . . . . . . . I: 213 5 2 5 (406,3–5) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 42 2 5–6 (406,9–16) . . . . . . . . . . . . . . I: 42 3 7 (407,7–9) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 44

120

Quellenregister

3 8–9 (407,19–408,3) . . . . . . . . . . I: 44 3 9 (408,3–14) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 45 3 9 (408,14–20) . . . . . . . . . . . . . . . I: 45 3 10 (408,21–22) . . . . . . . . . . . . . . I: 45 COMMENTATOR I n librum Dionysii De divinis nominibus (cod. Paris. Lat. 17341) 4 (220ra) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 28 4 (222rb–va) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 146 4 (231ra) . . . . . . . . . . . . . . . II: 26, 122 5 (247ra) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 88 5 (247ra–b) . . . I: 10, 14, 15*; VII: 164* 5 (247rb) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 10 5 (247rb–va) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 10 5 (249rb–va) . . . . . . . . . . . . . . . III: 195 9 (269rb) . . . . . . . . . . . . . . . II: 24, 121 9 (269rb–va) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 7 9 (269va) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 39 12 (276va) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 41* 13 (278va) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 122 DIONYSIUS PS.–AREOPAGITA e caelesti hierarchia D (PG 3; G. Heil; Dionysiaca) 1 1 (120B; 7,3; 727,3) . II: 50; VI: 135, 150* 1 (120B; 7,3–4; 727,3–728,1) . . VI: 133 1 (120B–121A; 7,3–8; 727,3–729,2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 202 1 (120B; 7,6–7; 728,4) . . . . . . . . V: 27* 2 (121A–B; 8,1–5; 730,3–731,3)VI: 193; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 48 2 (121B; 8,5–8; 731,3–732,3) . . . V: 151 2 (121B–C; 8,10–13; 733,1–4) . . . I: 25 2 1 (135D–137A; 9,20; 741,2) . . . VI: 100 3 (140C–D; 12,12–14) . . . . . . . . V: 133 3 (141A; 13,4–5; 759,4) . . . . . . VI: 100 3 1 (164D; 17,3) . . . . . . . . . . . . . . VI: 82 1 (164D; 17,3–5; 785,2–786,1)I: 178, 179 2 (164D; 17,4–5) . . . . . . . . . . . . . VI: 83 2 (165A; 17,10−11; 787,1−2) . . . I: 179; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 155 2 (165A; 18,6–8; 789,1–3) . . . . VI: 154 2 (165B; 18,11; 790,2) . . . . . . . VI: 100 2 (165B; 18,14–17; 791,1–4) . . . VI: 83, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155 2 (165B–C; 18,14–20,25; 791,1–798,4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 179 2 (165B; 18,16; 791,3) IV: 226; VI: 22 2 (165B–C; 19,1–2) . . . . . . .VI: 82, 84*

2 (165B–C; 18,17–19,3; 791,4–792,4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 180 3 (165D–168A; 19,9–21; 794,3–797,3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 187 3 (165D; 19,10) . . . . . . . . . . . . . VI: 186 3 (168A; 19,19–21; 797,1–3) . . VI: 155 3 (168A; 19,21; 797,4) . . . . . . . VI: 100 4 1 (177C; 20,9–13; 800,3–801,3) II: 44, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87; V: 208 1 (177C; 20,9–11; 800,4–801,1) V: 63 1 (177C; 20,11–12; 801,1–2) . . . . V: 64 1 (177C; 20,15; 802,1–2) . . . . II: 87, 91 3 (181A; 22,14–22) . . . . . . . . VIII: 191 5 (196A–B; 25,1–4; 821,1–822,1) II: 28 (196B–D; 25,1–24; 821,1–827,2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 249 (196B; 25,4; 822,2–4) . . . . . . VI: 100 (196C–D; 25,20–22; 826,1–3) II: 102 (196D; 25,24; 827,2) . . . . . . . VI: 100 6 1 (200C; 26,1; 828,2–3) . . . . . . VI: 100 2 (200D; 26,11–15; 830,3–831,4) VII: 12 2 (200D; 26,13–15; 831,2–4) . . VII: 43 2 (201A; 26,17) . . . . . . . . . . . . . VII: 43 7 1 (205C; 28,6; 841,1) . . . . . . VII: 185* 2 (208A; 28,21; 844,4) . . . . . . . . . V: 21 2 (208B; 28,23–29,3; 845,3–846,4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 86* 2 (208B; 28,23–29,5; 845,3–847,2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 172* 2 (208D; 29,19–22; 851,3–852,1) II: 158 3 (209C–D; 30,17–31,5; 857,1–860,1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 158 3 (209C; 30,23–24) . . . . . . .VI: 82, 186 3 (209C; 30,23–31,1; 858,3–859,1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 186 4 (209D–212A; 31,6–13; 860,1–862,1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 218 4 (209D–211A; 31,9–18; 861,1–863,3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 158 8 1 (237C–D; 32,17–33,8; 870,3–873,1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 62 1 (237C; 33,2) . . . . . . . . . . . . . VII: 43* 1 (237D; 33,8–10) . . . . . . . . . . VII: 43* 1 (237D–240A; 33,8–15; 873,2–875,1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 163 1 (240A; 33,20–21) . . . . . . . . . VII: 43* 9 1 (257B; 36,5–6) . . . . . . . . . . . . VI: 184 1 (257B; 36,5–10; 893,2–895,1) VI: 184 3 (260D; 38,7–8; 906,2–3) . . . . . I: 161 3 (260D; 38,7–10; 906,2–907,1) I: 85 10 2 (273B; 40,17; 921,4) . . . . . . . VI: 107

Quellenregister 2 (273B; 40,17–19) . . . . . . . . VIII: 191 2 (273B; 40,17–18; 921,4–922,1) II: 89 11 2 (284D; 41,22–42,2; 930,1–2) . . I: 180; . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 56; VII: 236 12 1 (292C; 42,13–14; 934,3–4) VII: 185 2 (292C–D; 42,18–43,1; 935,2–937,1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 185 2 (292C–293A; 42,18–43,8; 935,2-938,3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 15 2 (293A; 43,4–5) . . . . . . . . . . . . . V: 14 2 (293A; 43,4–5; 937,4) . . . . . . . . V: 14 3 (293B; 43,12–19;939,3–941,3) V: 44 13 3 (301A; 44,17–18; 946,4–947,1) VI: 145 3 (300D–301D; 44,17–46,1; 946,4– 955,2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 41 3 (301A–B; 44,17–45,7; 946,4–950,3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 100 3 (301A; 44,20–24; 947,4–948,3) VI: 145 3 (301A–B; 44,24–45,14; 948,4–952,2) I: 161, 204; II: 118; III: 20; VI: 145 3 (301C; 45,15–18; 952,3–953,2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 16* 4 (305A–C; 48,4–21; 968,2–972,4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 171 4 (305B; 48,6–14; 968,4–971,1) V: 170; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 101 4 (305C; 48,16–17; 971,2–4) . . . V: 170 15 2 (329A–B; 52,11–14; 995,3–996,2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 39 2 (329A; 52,12; 995,4) . . . . . VII: 170* 3 (332B; 54,2–4; 1006,3–1007,1)VII: 185 tr. Eriugenae (Dionysiaca; ed. P. Simon – W. Kübel) I: 179; V: 14, 16*, 44, 133; VI: 82, 83, 150, 185, 186; VII: 43; VIII: 191 e divinis nominibus D (PG 3; ed. B.R. Suchla; ed. P. Simon) 1 1 (585B–588A; 107,4–109,2; 4,84–5,69) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 68 1 (588A–B; 108,6–109,11; 5,65–75)V: 54 1 (588B; 109,13; 5,76) . . . . . . . III: 194 1 (588B; 109,15–16; 5,77–78) . . . V: 55 2 (588C–589A; 110,5–111,2; 9,78–14,82) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 23 2 (588C; 110,5–6; 9,78) . . . . . VIII: 182 2 (588C; 110,6; 9,78–79) . . . . . . I: 140; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 3; VII: 20 2 (588C–D; 110,4–15; 9,78–14,78) I: 5 2 (588C; 110,12; 13,77) . . . . . VII: 16* 2 (588D–589A; 110,13–111,2; 14,78–82) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 182

121

3 (589C; 112,2–3; 17,79–80) . . IV: 199 4 (592B–C; 114,7–115,5; 24,61–67) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 25, 185 4 (592C–D; 115,6–13; 24,67–25,69) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 28, 185 4 (592D–593A; 115,10–16; 25,67–71) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 134 4 (592D; 115,12–14; 25,69) . . . . . II: 3 4–5 (593A–B; 115,16–116,4; 29,61–65) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 131 5 (593C; 116,15–117,4; 30,55–58) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 136 6 (596A–C; 118,11–119,9; 38,51–39,67) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 86 2 (636B–652A; 122,1–137,13; 44–97)II: 25 1 (636B; 122,1; 44,52) . . . . . . . . I: 191 1 (636C; 122,10–123,1) . . . . . . . . V: 42 2–5 (637D–641D; 124,16–128,15; 55,64– 67,64) . . . . . . . . . . . . . I: 190; II: 183 3 (640B; 125,13–18) . . . . . . . . . . . V: 42 3 (640B; 125,13–20; 57,65–69) . . II: 85 4 (640D–641A; 126,7–17; 58,64–69) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 86 4 (641A; 126,11–17; 58,66–69) . . V: 25* 4 (641A; 126,14–127,3; 58,66–71)IV: 62 4 (641A–B; 126,11–127,7; 58,66–74) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 25 4 (641A; 126,14–127,1; 58,67–69) I: 8 4 (641A; 126,15–16; 58,68) . . . VI: 164 4 (641A; 126,15–16; 58,69) . . . III: 194 4 (641B–C; 127,8–128,2; 58,74–59,60) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 168 4–5 (641C–D; 128,3–15; 59,60–67,63) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 26 5 (641D–643B; 128,8–130,4; 66,81– 71,60) . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 175* 5 (641D; 128,8–13; 66,82–67,64) . . . . . . . . . II: 86, 88; III: 40; VI: 137 5 (641D; 128,11–13; 67,62–63) II: 174* 5 (641D–644A; 128,15–17; 70,66–67) . . . . . . . . .I: 115, 116; II: 87; VI: 143 5–6 (641D–644C; 128,15–130,4; 70,66– 71,60) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 191 5–6 (644A–C; 129,4–130,4; 70,70– 71,60) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 86, 161 5 (644A; 129,6–130,4; 70,71–71,60) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 119 5 (644A; 129,4–6) . . . . . . . . . . VIII: 22 5–6 (644A–B; 129,7–15; 70,71–71,57) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 22 I: 8 7 (645A; 131,5–7; 80,78–81,78)

122

Quellenregister

7 (645B; 132,1–4; 82,76–77) . . . . I: 11; . . . . . . . . . . . . . II: 47, 78, 86; III: 42 7–8 (645B–C; 132,1–13; 82,76–83,70) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 136 8 (645C; 132,6–13; 82,79–83,70) III: 42 8 (645C; 132,6–13; 82,79–83,70) VI: 141 8 (645 C; 132,7–9; 82,80) . . . . . . II: 47 8 (645C; 132,14–17; 83,70–72) I: 151; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 124 8 (645C–D; 132,14–133,4; 83,70–76) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 12 8 (645D; 132,15–16; 83,71) . . . II: 176 8 (645D; 133,3–4; 83,75–76) . . . I: 151 10 (648C; 134,7–11; 92,62–64) . . . V: 72 10 (648C; 134,13–15; 92,66–68) V: 72 11 (649A–C; 135,10–136,12; 96,57–68) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 217 11 (649B; 135,13–136,1; 96,59–61) . . . . . . . . . . . .I: 115; II: 156; VI: 143 11 (649B; 136,3–10; 96,59–65) . . II: 80, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87; III: 18 11 (649B–C; 135,14–136,12; 96,59–68) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 151 11 (649B; 136,1–5; 96,61–64) . . . I: 115 11 (649C; 136,7–10; 96,65–67) . . I: 115 11 (649B–C;136,13–17; 97,57–59)III: 18 11 (649C; 136,15–16; 97,58) . . . . I: 12 11 (649D; 136,16–17; 97,58–59) V: 151 11 (649D–652A; 137,1–5; 97,61–63)I: 12 3 1 (680B; 138,4; 101,62) . . . . . . VII: 13 1 (680B; 138,6–10; 101,64–66) . . VI: 57 1 (680B; 138,9–10; 101,66) . . . . VI: 54 1 (680B; 138,11–12; 101,66–67) VI: 54 1 (680C; 138,13–139,6; 107,72–75)VI: 58 4 1 (693B; 143,9–144,1; 113,71–73)I: 187, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204 1–13 (693B–712B; 143,9–159,20; 113,71–221,69) . . . . . . I: 182; V: 208 1 (693B; 143,10–144,1; 113,72–73) . . . . . . . . . . . . . I: 202; II: 44; V: 148 1 (693B; 143,12–144,5; 113,73–117,76) I: 115*, 139, 142, 163, 212; II: 3*, 44; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 18 1 (693B; 144,1–2; 117,74) . . . . . V: 147 1 (693B; 144,2–3; 117,74–75) . . V: 147 1 (693B; 144,1–5; 117,74–76) . . II: 44, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47; IV: 187 1 (693B; 144,3–4; 117,75–76) . . I: 158; . . . . . . . . . . . . . . VII: 21*; VIII: 100 1 (693B–C; 144,4–7; 117,76–119,78) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 115

1 (693B; 144,6–7; 119,77) VII: 28, 140; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 100 1 (693D; 144,10; 119,79–80) . . . II: 21 1 (693D; 144,10–12; 119,79–81)VI: 193 1 (696A; 144,12–15; 126,56–57) I: 214 1 (696A; 144,16; 126,58) . . . VII: 224* 2 (696A; 144,18–19; 126,58–59) I: 214 2 (696A–B; 144,18–145,4; 126,58–61) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 120 2 (696B; 145,4–6; 126,62–63) VIII: 100 2 (696C; 145,10–16; 130,70–73) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 100 2 (696C; 145,11; 130,71) . . . . VII: 175 2–3 (696D–697A; 146,4–12) . . VIII: 57 3 (697A; 146,6; 142,64) . . . . . . . . I: 64 3 (697A; 146,6–7; 142,64–65) . . . I: 187 3 (697A; 146,7–9; 142,64–66) . . I: 164; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 139 3 (697A; 146,10–11; 142,66–67) I: 213 3 (697A; 146,10–12; 142,66–68) II: 208 4 (697B–C; 147,2–8; 155,75–67) V: 148 4 (697B; 155,75–157,71) . . . I: 139, 142 4 (697C; 147,4–8; 157,65–67) . . I: 163, . . . . . . . . . . . 204; III: 18, 20; V: 120 4 (697C; 147,11–12; 157,68–69) V: 120, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148 4 (697C; 147,11–15; 157,68–71) III: 19 4 (697C; 147,11–12; 157,69) . . . V: 148 (697C–700A; 147,12–148,2; 157,69–74) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 120 4 (697D; 147,15–18; 157,71–72) VI: 69 4 (697D–700A; 148,1–5; 157,73–161,82) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 145 4 (700A; 148,3–6; 161,81–82) . . II: 52; . . . . . . . . . . . . . . . . .IV: 187; VI: 181 4 (700A; 148,8; 162,77) . . . . . . . I: 204 4 (700 A–B; 148,8–16; 162,77–82)VI: 135 4 (700A–B; 148,12–15; 162,78–80) II: 93 4 (700A–B; 148,12–16; 162,78–81)II: 204 4 (700A–B; 148,13–15; 162,79–80)I: 211 4 (700B; 148,15–18; 162,80–82) II: 27 4 (700B; 148,16–18; 162,81–82) II: 204, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208, 208* VII: 21* 6 (701A; 150,1–2; 175,72) 6 (701A; 150,1–3; 175,72–73) . . . II: 47; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 21* 6 (701A; 150,1–3; 175,72–74) . . I: 163; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 42 6 (701A–B; 150,1–7; 175,72–76) I: 169; . . . . . . . . . . . .V: 149; VI: 69; VII: 21 6 (701A; 150,1–14; 175,72–80) . . III: 25

Quellenregister 6 (701A; 150,2–3; 175,73) VII: 35, 41, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43, 43* 7 (701C–D; 150,15–151,12; 180,83– 187,77) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 28 7 (701C–704A; 150,15–151,17; 180,83– 187,81) . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 188 7 (701C; 151,5–9; 184,78–80) . VI: 135 7 (701C–D; 151,5–10; 184,78–81) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 101 7 (704A; 151,16–19; 187,80–190,70) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 28; VI: 128 7 (704A; 151,18–152,8; 190,69) VI: 101 7 (704A; 151,18–19; 190,69–70) VII: 176 7 (704A; 152,1–3; 190,71) . . . . . I: 214 7 (704A; 152,3–4; 190,71–72) . II: 106, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163 7 (704B; 152,7; 192,80) I: 28; VI: 128 7 (704B; 152,12–13; 195,71) . . VI: 101 7 (704B; 152,14; 195,71–72) . . . . II: 99 7 (704B; 152,14–16; 195,71–73) I: 214 7 (704B; 152,14–15; 195,72) II: 99, 100; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 90* 7 (704B–C; 152,14–21; 195,72–76) . . . . . . . . . . . . . . . II: 82; 98; VI: 85* 7 (704B; 152,16; 195,73) . . . . . II: 100 7 (704B; 152,16–18; 195,73–74) II: 101 7 (704B; 152,18; 195,74) . . . . . II: 101 7 (704B–C; 152,12–20) . . . . . VIII: 204 7 (704B; 152,20; 195,75) . . . . . II: 102 7 (704B; 152,20; 195,75–76) . . . II: 102 II: 7 7 (704C; 152,22–153,1; 195,77) 8 (704D; 153,4; 197,71) . . . . . . . III: 29 8 (704D–705A; 153,4–9; 197,71–74) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 97 8–9 (704D–705B; 153,4–16; 197,71– 204,82) . . . I: 37; II: 7; III: 29; V: 190 9 (705A; 153,10–16; 190C–192A; 202,79–82) . . I: 38; V: 190; VIII: 184 9 (705A–B; 153,10–154,6; 190C–193D; 202,79–82 et 204,78–82) . . . VIII: 26 10 (705B; 154,7–10; 207,73–74) I: 193 10 (705C; 154,11–17; 208,54–57)VI: 101 10 (705C; 154,20–22; 208,59–60) III: 29 10 (705D–708A; 154,20–155,6; 208, 59–64) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 101 10 (705D; 154,23–155,2; 208,60–62) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 106 10 (705C; 155,3; 208,62) . . . . . . III: 29 10 (708A; 155,8–11; 211,74–76) II: 16, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 10 (708A; 155,8–20; 211,74–213,77)

123

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 32 10 (708A; 155,9–11; 211,75–76) II: 148 10 (708A–B; 155,14–16; 213,74–75) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 7, 24; VI: 134 10 (708A–B; 155,14–20; 213,74–77) . . . . . . . . . . . . . . .I: 115*, 139*, 212; . . . . . . . . . . . . . II: 3*, 44, 145, 147; . . . . . . . . . . . . III: 141; V: 64; VI: 48 10 (708; 155,16–17; 213,75) VII: 147 10 (708B; 155,18–20; 213,75–77) II: 24; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 134 10 (708; 155,18–19; 213,76) VII: 147 10 (708B; 155,19–20; 213,77) . . . . II: 7 11 (708D–709A; 156,13–157,3; 215,63– 69) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 40 11 (708D; 156,15–19; 215,64–66) I: 217 11 (708D; 156,17–18; 215,65–66) II: 71 12 (709C; 158,5–6; 218,71–72) . III: 29; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 204 12–13 (709D–712A; 158,13–3; 218,68– 219,66) . . . . . . . . . . . III: 33; VI: 49 12–13 (709D–712A; 158,13–19; 218,69– 219,64) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 108 13 (712A–B; 159,9–14; 219,68–71) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 49 13 (712A–B; 159,9–14; 219,68–72) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 146 13 (712A; 159,10–11; 219,69) VII: 146* 13 (712A–B; 159,9–11; 219,69–70) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 105 13 (712A–B; 159,11–14; 219,69–72) . . . . . . . . . . . . . I: 76; III: 41; VI: 96* 13 (712B; 159,14; 219,71–72) . . . I: 202 14 (712C; 160,1-2; 223,74–75) . . II: 26 14 (712C–713A; 160,1–15; 223,74– 224,78) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 95 14 (712C–D; 160,2–13; 223,75–224,75) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 26 14 (713C–D; 160,2–14; 223,75–224,77) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 122 14 (712C; 160,5–6; 223,76–224,72) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 214; II: 173 14 (712D–713A; 160,12–15; 224,76– 78) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 26; VI: 95 14 (713A; 160,14–18; 225,74–76)III: 33 15 (713B;161,3; 225,75) . . . . . . V: 105 16 (713B; 161,11; 229,65) . . . . . III: 29 17 (713D; 162,2–5; 229,70–72) II: 26; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 108 20 (717C; 165,12–13; 250,58–59) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 160, 168, 204

124

Quellenregister

20 (717C–D; 165,12–15; 250,58–60) . . . . . . . . . . . . II: 178; V: 85; VI: 113 20 (717C–D; 165,12–16; 250,58–61) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 128 20 (717C–720A; 165,12–166,1; 250,58– 65) . . . . . . . . . . . . . . I: 77, 139, 142 20 (717C–720A; 165,12–166,3; 250,58– 66) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 41 20 (717C–720A; 165,12–166,4; 250,58– 67) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 119 20 (717C–720A; 165,12–166,7; 250,58– 68) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 146 20 (717C–721A; 165,12–168,5; 250,58– 258,64) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 175 20 (717C; 165,13; 250,59) I: 19*, 29* 20 (717C–720A; 165,13–166,1; 250, 59–65) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 63* 20 (717C–720A; 165,13–166,4; 250, 59–67) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 160 20 (717D–720A; 165,15–20; 250, 60–63) . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 80 20 (717D–720A; 165,17–166,1; 250, 61–65) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 169 20 (720A; 165,21–166,1; 250,63–65) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 80 20 (720A; 166,1–3; 250,65–66) . VI: 145 20 (720A; 166,3–7; 250,66–68) . . . V: 65 20 (720A–B; 255,75–76) . . . I: 141, 187 20 (720B; 166,14–15; 255,77–78) V: 55 20 (720B; 255,79–80) . . . . . I: 141, 187 20 (720C; 258,53–54) . . . . . . . . . I: 141 22 (724B; 169,20–170,5; 264,84– 265,76) II: 211; VI: 169; VII: 175 22 (724B; 169,22–170,1; 264,85–86) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 21 22 (724B; 170,1; 264,86) . . . . VII: 175 23 (725B; 171,14–16; 270,69–70) VI: 63 30 (732A–B; 176,7–8; 292,73–74)VI: 61 31 (732B; 176,9–11; 292,74–75) VI: 64 32 (732C; 177,4–6; 293,66–68) . . VI: 65 32 (732C–D; 177,7–15; 293,68–73) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 61 32 (733 A; 178,1–2; 293,76–77)VI: 63, 64 33 (733B–C; 178,13–17; 297,81–84)V: 99 5 1 (816B; 180,9–10; 303,53–54) . . I: 212 1 (816B; 180,9–13; 303,53–56) . . . V: 55 1 (816B; 180,10–11; 303,54–55) I: 212; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 3; VII: 20 1 (816B; 181,1–3; 303,56–57) . . I: 142, . . . . . . . . . . . . . 187; III: 141; VI: 27 1 (816B; 181,2–3; 303,56–57) . . VI: 166

2 (816B; 181,1–6; 303,56–58) . . . V: 55 2 (816 C–817 A; 181,11–21; 303,61– 305,83) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 27 3 (817 A; 182,1–4; 306,79–81) . . VI: 28 3 (817B–C; 182,4–16; 306,81–87)VI: 28 3 (817A–B; 182,10–14; 306,84–86) I: 86 3 (817A–B; 182,10–16; 306,84–87) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 128 3 (817B; 182,14–16; 306,86–87) I: 86, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204 4 (817C; 182,17–19; 307,71–72) VI: 29 4 (817C; 182,17–21; 307,71–73) II: 3 4 (817C–D; 182,17–183,4; 307,71–76) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 204 4 (817C; 182,18; 307,72) . . . . . . V: 136 4 (817D; 183,4; 311,70) . . . . . . . VI: 30 4 (817D; 183,4–5; 311,70–71) . . . II: 4; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 28 4 (817D; 183,4–7; 311,70–72) . . . V: 79 5 (820A; 183,18–21; 313,68–70) II: 4; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 214 5 (820A; 183,14–17; 313,68–69) I: 9; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 173 5 (820B; 184,2; 313,71) . . . . . . . II: 90 5–6 (820A; 184,2–21; 313,71–316,79) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 59 5 (820B; 184,3–6; 313,72–74) . . . V: 79 5 (820B; 184,4–7; 313,73–316,72) I: 10, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14, 15* 5 (820B–C; 184,6–21; 316,71–79) II: 4 5 (820B; 184,10–11; 316,73) . . . . I: 217 6 (820D; 184,18–21; 316,78–79)V: 79 6 (820D; 184,20–21; 316,79) . . . V: 80 6 (820D; 184,21–185,3; 317,68–70) . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 195; V: 80 6 (820D–821A; 184,21–185,11; 317,68– 74) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 79; V: 152 7 (821A–B; 185,12–15; 317,74–75)V: 152 7 (821B–C; 185,18–25; 319,82–87)I: 204 8 (821C; 186,4–5; 320,65) . . . . . . V: 21 8 (821D–824A; 186,15–187,1; 320,70– 72) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 4 8 (824B; 187,11–12; 321,78–79) V: 136 8 (824B–C; 187,17–188,6; 323,79–85) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 119 8 (824B–824C; 187,17–188,10;323,79– 324,66) . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 224 8 (824C; 188,2–3; 323,82–83) VII: 165 8–9 (824C–825A; 188,3–17; 323,82– 324,69) . . . . . . .V: 224; VII: 163, 164 8 (824C; 188,6–10; 324,64–66) . . . . I: 8

Quellenregister 8–9 (824C–825A; 188,6–17; 324,64–69) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 167 8 (824C; 188,8; 324,65) VII: 157, 166* 9 (825A; 188,18–189,6; 324,70–74) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 152 6 1 (856A; 190,3–5; 327,77–79) . VIII: 60 1 (856A–B; 190,3–10; 327,77–79; 329, 72–75) . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 235 1 (856A; 190,3–4; 327,78) . . . . VI: 164 1 (856A; 190,3–5; 327,78–79) . VI: 158 1 (856A–B; 190,5–6; 329,72–73)IV: 220 1 (856B; 190,8–10; 329,74–75) .VIII: 60 1 (856B; 191,1–4; 329,76–77) . . VI: 164 1 (856B; 191,5; 329,78) . . . . . VIII: 135 1 (856B; 191,5–6; 329,78) . . . . VIII: 38 2 (856C; 191,9–10; 331,70–71) .VIII: 61 2 (856C; 191,9–15; 331,70–73) . IV: 237 2 (856C–857A; 191,15–192,8; 331,73– 79) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 238 3 (857B; 192,15–19; 335,69–336,63) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 214 3 (857B; 192,15–20; 335,69–336,64) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 61 3 (857B; 192,15–193,3; 335,69–336,66) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 167 7 1 (865C; 194,7–10; 337,69–71) . . . I: 64 1 (865C; 194,10–12; 337,71–73) I: 217; . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 103, 137 1 (865C–868A; 194,10–15; 337,71–74) . . . . . I: 40, 64; V: 178; VIII: 25, 184 1 (865C; 194,11; 337,72) . . . . . . V: 63; . . . . . . . .VII: 17, 31*, 224; VIII: 103 1 (865C; 194,11–12; 337,72) . . VII: 17, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .223*, 224 1 (865C; 194,11–12; 337,72–73) . . . I: 7, 23, 25, 26, 31*, 65; II: 71, 72, 130; V: 223 1 (865C–D; 194,12–15; 337,72–74) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 224 1 (865D–868A; 194,12–14; 337,73–74) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 25 1 (868A; 194,18; 341,85) . . . . . . I: 204 1–2 (868A–C; 194,20–195,11; 343,79– 84) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 24 2 (868B; 195,3–11; 343,79–84) VIII: 185 2 (868B; 195,8–11; 343,82–84) . . . I: 68 2 (868B–C; 195,12–16; 345,72–74) . . . . . . . . . . . . . . I: 68; VIII: 26, 184 2 (868C; 195,14–15; 345,73–74) II: 71 2 (868D–869A; 196,6–12; 346,66–70) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 135 2 (869A; 196,12–14; 346,70–71) V: 142

125

2 (869A–B; 196,17–21; 346,73–75)V: 142 2 (869B; 197,3; 350,76) . . . . . . . V: 142 2 (869B; 197,4–7; 350,77–78) . . V: 142 2 (869B–C; 197,5–12; 350,77–81)V: 142* 3 (869C–D; 197,17-22; 355,80–83) I: 69 3 (872A–B; 198,12–15; 359,76–78) I: 68; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 129* 3 (872B; 198,18–19; 359,79–80) V: 21* 8 2 (889D; 201,1–4; 368,71–73) . VI: 167 3 (889D; 201,1–6; 368,71–74) . . I: 205; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 173 2 (889D–892A; 201,1–10; 368,71–77) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 155 2 (889D; 201,6; 368,74) . . . . . . . . . I: 9 3 (892B; 201,17–21; 368,81–83) I: 94; . . . . . . . . . . . . III: 172, 179; IV: 155 3 (892B; 201,17–21; 368,81–84) VI: 35 5 (892C–D; 202,6–13; 369,66–70)VI: 158 3 (892D; 202,13–14; 369,71) . . III: 101 5 (892D–893A; 202,13–203,2; 369,71– 77) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 159 7 (893D–896A; 204,5–11; 371,65–69) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 30; II: 174 9 (896D–897A; 205,16–206,7; 375,66– 72) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 160 9 (897A; 206,5–7; 375,71–72) . . II: 186 9 (897B–C; 206,20–207,5; 376,50–54) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 186 9 (897C; 207,2–5; 376,52–54) . VI: 160 9 4 (912B; 209,9; 380,68) . . . . . . VII: 6* 4 (912B; 209,9–12; 380,68–70) . V: 122; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 5 4 (912B–C; 209,9–14; 380,68–71) I: 221; . . . . . . . . . . . . . II: 101, 157; VII: 6* 4 (912B; 209,9–10; 380,68–69) . . I: 115; . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 156; VII: 6* 4 (912B; 209,10; 380,69) . . . . . II: 156; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 6* 4 (912B; 209,10–12; 380,69–70) II: 156 4 (912B; 209,12; 380,70) . . . . . VII: 6* 4 (912B; 209,13; 380,71) . . . . . VII: 6* 4 (912B; 209,13–14; 380,71) . . . VII: 6* 4 (912C; 209,71–210,5; 380,71–75) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 117 4 (912C; 210,2; 380,73) . . . VII: 6*, 7* 4 (912C; 210,2–6; 380,73–76) . . I: 221, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 234 4 (912C; 210,2; 380,73–74) . . . II: 156; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 5 4 (912C; 210,2; 380,74) . . . . . . VII: 5* 4 (912C; 210,2–5; 380,74–75) . . II: 156

126

Quellenregister

4 (912C; 210,4–5; 380,75) . . . . VII: 6* 4 (912C; 210,5; 380,75) . . . . . . VII: 7* 5 (912D; 210,7–10; 383,64–65) II: 157 5 (912D; 210,7–11; 383,64–66) V: 122 6 (913C–916A; 211,7–212,4; 384,79– 385,76) . . . . . . . . . . . . . I: 20; II: 210 6 (913C; 211,15–18; 384,80–82)II: 176, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 210 6 (913C; 211,15–19; 384,80–385,73)I: 27 6–7 (913C–916A; 212,1–15; 385,74–83) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 189 8 (916B; 212,16–213,2; 387,80–83) II: 8; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 144 8 (916B–C; 212,16–213,5; 387,80–84) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 156 8 (916B; 212,17–18; 387,81) . . . I: 202, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205; II: 156 8 (91611; 212,18–213,1; 387,81–82) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 156 8 (916B; 212,18–213,3; 387,81–83) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 157 8 (916B; 213,1; 387,82) . . . . . . II: 156 9 (916C; 213,7–8; 388,77–78) . . . . II: 7 9 (916C; 213,8–20; 388,78–85) . IV: 219 9 (916C; 213,11–14; 388,80–82) . . II: 8 9 (916C–D; 213,12–20; 388,80–85) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 69; VI: 144 9 (916C–D; 213,15–20; 388,82–85) II: 8 10 1 (936D; 214,10–14; 396,67–69) II: 166 1 (936D–937A; 214,10–215,7; 396,67– 398,87) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 39 1 (936C–937A; 214,10–215,7; 396,68– 398,87) . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 208 1 (937A; 214,15–215,3; 396,70–72) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 166 2 (937B; 215,8–9; 399,72–73) . . VI: 128 3 (937C; 216,8–9; 401,80–81) . III: 118 3 (940A; 216,16–17; 407,76) . . VI: 128 2 (949C; 219,2–5; 414,75–76) . VI: 108 2 (949D–952A; 219,8–22; 415,74–80) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 109 11 1 (948D; 217,6–8; 410,73–74) . . I: 215 1 (949A–B; 218,7–14; 414,65–69) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 157 2 (949C–952B; 219,3–24; 414,75– 415,82) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 215 I: 26 2 (949D; 219,8–11; 415,72–74) 2 (949D–952A; 219,11–13; 415,74–76) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 102 2 (952A; 219,14–17; 415,76–78) II: 102 2 (952A; 219,21–22; 415,79–80) II: 157

6 (956A–B; 222,14–18; 422,68–71) V: 34 6 (953D–956A; 221,13–223,3; 422,68– 73) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 28 6 (953B–956B; 221,13– 223,14; 422,68– 425,81) . . . . . . . . . .I: 10, 28; III: 187 6 (956A; 223,1–3; 422,71–73) . . . . I: 13 6 (956A–B; 223,4–14; 425,75–81)II: 113 6 (956B; 223,4–7; 425,75–77) . . . V: 34 6 (956B; 223,10–11; 425,79–80) . V: 66 12 1 (969A; 427,66) . . . . . . . . . . . . . . I: 16 2 (969A; 224,8–9; 427,71–72) VI: 171* 2 (969B; 224,9–10; 427,72) . . . VI: 100 2 (969B; 224,10; 427,72) . . . . . IV: 205 2 (969B; 224,10–12; 427,72–73) IV: 61 2 (969B–C; 224,11–12; 427,72–74) I: 181 2 (969C; 224,13–225,2; 427,74–75) V: 42 2 (969C; 224,13–225,3; 427,74–76) V: 41 2 (969C; 225,2; 427,75) . . . . . . . . V: 42 2 (969C; 225,2–3; 427,75–76) . . . V: 42 3 (969C–D; 225,6–8; 431,61–62) VI: 171 4 (972A–B; 225,17–20; 431,68–70) V: 66 4 (972B; 225,20–226,5; 431,70–72) V: 43 13 1 (977B; 226,7–11; 432,66–68) . II: 143; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 46 1 (977B; 226,9; 432,67) . . . . . . IV: 154 1 (977B; 226,9–11; 432,67–68) . II: 143 1 (977B; 226,9–227,1; 432,67–70)I: 168 1 (977B; 226,9–227,5; 432,67–73)VI: 149 1 (977B; 226,9–10; 432,68) II: 44, 45, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .143; VI: 150 1 (977B; 226,10–13; 432,68–69) IV: 154 1 (977B; 226,11–227,1; 432,68–70) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 146 1 (977B; 226,11–227,1; 432,69–70) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 150 1 (977B; 227,1–3; 432,70–71) . . . I: 170 1 (977B–C; 227,1–5; 432,70–73)II: 143; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 150 1 (977B; 227,2; 432,71) . . . . . . II: 138 1 (977B; 227,2–3; 432,71–72) . . II: 146 1 (977B–C; 227,2–5; 432,71–73) I: 174, . . . . . . . . . . . . . . . . . .183; II: 44, 45; . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 18; V: 147 1–2 (977B–C; 227,1–7; 432,71–435,69) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 46 1–3 (977B–980B; 226,9–228,7) . . V: 72 2 (977C; 227,6; 435,68) . . . . . . . . I: 23 2 (977C–D; 227,6–7; 435,68–69) I: 77, . . . . . . . . . . . . . . 204; II: 85; III: 197 2 (977C; 227,6–12; 435,68–72) . . I: 115 2–3 (977C–980B; 227,6–228,2; 435,68–

Quellenregister 80) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 72* 2 (977C; 227,7–8; 435,69) . . . . . I: 122 2 (977C–980A; 227,7–12; 435,69–72) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 79 2 (977C; 227,11–12; 435,71–72) . I: 77; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 222 2 (977C; 227,11–228,1; 435,71–77)I: 134 2 (980A; 227,15; 435,73–74) . . . IV: 54 2 (980A; 227,15–16; 435,73–75) . . I: 75 2 (980A; 227,15–16; 435,74–75) I: 135; . . . . . . . . . . . . . . . . II: 44, 45; V: 222 2 (980A; 227,16–17; 435,75)I: 85; V: 38 2 (980A; 227,19–228,1; 435,76–77)I: 121 3 (980B–C; 228,3–15; 435,78–441,78) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 122; IV: 23 2 (977C; 227,8; 435,89) . . . . . . . V: 222 3 (980B;228,9–13; 441,75–77) . . I: 164 3 (980B; 228,12–14; 441,76–78) . II: 93 3 (980C; 228,12–16; 441,76–79) . V: 34 3 (980B; 228,12–13; 441,77) II: 44, 45 3 (980C; 228,17–229,2; 444,62–65) . . . . . . . . . .I: 120; IV: 23, 154; V: 37 3 (980C; 228,18–21; 444,63–64)VI: 198 3 (980C–D; 228,19–229,5; 444,63–68) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 15 3 (980C; 229,1–2; 444,65) . . . . . V: 134 3 (980D–981A; 229,1–3; 444,65–66)V: 37 3 (980C–D; 229,1–5; 444,65–68) . . I: 77 3 (980C; 229,2; 444,66) . . . . . . . I: 120 3 (980D; 229,3–5; 444,66–68) III: 197; . . . . . . . . IV: 23, 155; V: 37; VI: 198 3 (980D; 229,3–10; 444,66–70) . . V: 37 3 (980D; 229,3–5; 444,67–68) . . I: 120 3 (981A; 229,10–230,1; 446,65–70) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 134 3 (981A; 229,10–230,5; 446,65–72) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 20 3 (981A; 229,15–230,1; 446,67–70) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 140, 145; II: 3 3 (981A–B; 229,15–230,4; 446,67–72) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 27 3 (981A; 229,16–17; 446,68–69) I: 187 tr. Eriugenae (Dionysiaca) I: 9*, 23, 64, 65, 187*, 217; II: 4, 71, 72*, 86, 130*, 166; III: 141; IV: 155; V: 55, 63, 136*, 148, 148*, 178, 223; VI: 27, 49, 100, 136, 166; VII: 5, 43, 224; VIII: 25, 26, 103, 137, 184 tr. Roberti (Dionysiaca) VII: 146

127

e ecclesiastica hierarchia D (PG 3; ed. G. Heil; Dionysiaca) 1 3 (376A; 66,12–13; 1090,3–4) . . V: 106; . . . . . . . . . VII: 4*, 12, 13*, 223, 224 3 (376A; 66,12–13; 1090,4) . . . VII: 6* 3 (376A; 66,13; 1090,4) . . . . . . . VII: 4*, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14*, 224 3 (376A; 66,16; 1091,4) . . . . VIII: 119* 4 (376B; 66,20–67,4; 1092,3–1094,3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 226 3 3 (429A; 82,17–20; 1182,3–1183,2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 156 3 14 (445A; 94,5–8; 1254,1–4) . . V: 148 14–15 (445A–C; 94,5–22; 1254,1– 1258,3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 102 14 (445A; 94,6–8; 1254,2–4) . . . II: 48; . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 19; VI: 142 4 1 (473B–C; 96,5–7; 1265,4–1266,1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 178* 1 (473C; 96,8–9; 1266,2–4) . VII: 178* 5 4 (504C–D; 106,24–107,6; 1330,1– 1332,1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 101 6 3 (533A; 116,18; 1386,4) VII: 39; VIII: 65 6 (537A; 119,16–18; 1402,3–1403,1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 172 6 (537A–B; 119,18–27; 1403,1–1405,2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 172 7 5 (560B–C; 125,20–23; 1438,3–1439,2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 176 tr. Eriugenae (Dionysiaca) V: 101*, 106, 176, 177, 226; VII: 224 e mystica theologia D (PG 3; ed. A.M. Ritter; ed. P. Simon) 1 1 (997A; 431,3; 456,80) . . . I: 12; V: 85 1 (997A–B; 141,4–142,4; 456,81–84) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 27, 31 1 (997B; 142,2; 456,87) . . . . . VII: 176 1 (997B; 142,5–9; 457,66–68) . . . I: 26, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27, 32 1 (997B–1000A; 142,5–11; 457,66–70) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 181 1 (997B; 142,7; 457,67) . . . . . . . V: 134 1 (997B–1000A; 432,9–11; 457,68–70) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 26, 32 1 (1000A; 142,10; 457,69) V: 134, 137; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 16* 2 (1000A; 142,12–14; 457,71–72)IV: 35 2 (1000A; 142,12–15; 457,71–73) I: 64 3 (1000C; 143,13–17; 459,82–84) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 25; VIII: 182 3 (1000C; 143,16–17; 459,84) . . V: 134

128

Quellenregister

3 (1000C; 143,17–144,3; 461,78–81) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 193 3 (1000C–1001A; 143,17–144,9; 461,78–84) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 32 3 (1000D; 144,3–5; 461,81–82) V: 134 3 (1000C; 144,3–9; 461,81–84) VIII: 182 3 (1001A; 144,9–10; 461,84) . . . . I: 32; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 182 3 (1001A; 144,10–15; 461,84–87) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 134; VIII: 138 2 1 (1025A; 145,1–5; 465,67–69) . . V: 135 5 (1045D–148B; 149,1–150,9; 473,60– 72) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 20 tr. Eriugenae (Dionysiaca) VIII: 182 Epistulae (PG 3; ed. A. M. Ritter; ed. P. Simon) 1 (1065A–B; 156,3–157,5; 479,59–65) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 135 2 (1068A; 158,3; 483,70) . . . . . . . I: 178; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 34, 35 (1068A–1069A; 158,3-11; 483,70–75) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 11 (1069A; 158,6–9; 483,72–74) . . . . V: 34 3 (1069B; 159,3–4; 485,71) . . . . . . VI: 72 5 (1073A; 493,72) . . . . . . . . . . . . . . I: 25 (1073A; 162,3–5; 493,72–74) . . . . I: 31; . . . . . . . . . . . . . . . . . .V: 54; VII: 21* (1073A; 162,3–7; 493,72–75) . . . V: 135 (1073A; 162,5–10; 493,74–76) . . . I: 26 9 2 (1108B; 198,15–199,1; 538,75–76) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 5, 40 2 (1108B; 200,4–9; 541,75–78) . III: 204 2 (1108D; 200,7–9; 541,77–78) II: 4, 100 2–3 (1109A–B; 201,1–12; 542,82–87) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 159 3 (1109B; 201,10–13; 542,86–88) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 135 3 (1109B–C; 202,2–4; 543,60–61) II: 157 3 (1109C; 202,8–9; 543,63–64) . . . I: 92; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 98 3 (1109C–D; 202,8–203,3; 543,63–67) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 90 3–4 (1109C–D; 202,10–203,7; 543,64– 69) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 157 4 (1112B; 203,15–204,6; 543,74–77) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 159 4–5 (1112B; 204,5 sqq.; 544,71sqq.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 219 5 (1112C; 204,13–205,1; 544,74–75) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 159

t r. Eriugenae (ed. P. Simon) V: 135

DOMINICUS GUNDISSALINUS

e anima D (ed. J. T. Muckle) prol. (31,3–6) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 6* e processione mundi D (ed. G. Bülow) (2,1–3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 5, 40 (19,14–23) . . . . . . . . . . . . . . I: 101, 104 (20,7–21,3) . . . . . . . . . . . . . I: 101, 102 (20,15–21,3) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 191 (21,3–22,24) . . . . . . . . . . . . I: 101, 102 (21,5–15) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 192 (21,16–19) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 193 (22,1–4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 193 (22,4–9) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 193 (26,11–29,6) . . . . . . . . I: 93*, 101, 104 (29,4–5) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 101, 104 (38,22–39,2) . . . . . . . . I: 93*, 101, 104 (39,2–6) . . . . . . . . . . . . I: 93*, 101, 104 e unitate D (ed. P. Correns) (1,2–4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 16 (1,5–7) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 16 (1,6–14) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 16 (3,8–9) . . . . . .I: 86*, 101*, 104*, 219*; . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 83; III: 96* (4,8–10) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 17 (4,19–20) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 17 (5,3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 16 (5,16–6,26) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 17 (9,13–10,13) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 78 EUCLIDES lementa E (ed. J. L. Heiberg – E. S. Stamatis; ed. Venetiis 1509; ed. H. L. L. Busard) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 45 1 def. 1 (1,1; 4r; 55,3) . . . . . . . . . . III: 89 def. 15 (2,9–13; 4r; 56,23–25) . . . I: 57 def. 19 (3,9–10; 4r; 56,34–35) . . II: 61* post. 2 (4,16–17; 4v; 58,56) . . . . . . I: 58; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 209 post. 4 (5,3; 4v; 58,59) . . . . . . I: 57, 58 comm.an.conc. 1 (5,9; 4v; 58,66) I: 62* comm.an.conc. 2 (5,10; 4v; 58,67) I: 56 comm.an.conc. 3 (5,11–12; 4v; 58,68)

Quellenregister . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 62* comm.an.conc. 8 (6,4; 4v; 58,76) I: 56, . . . . . . . . . . 62*, 81*; VI: 73*, 189* prop. 1 (7,2–8,9; 5r; 59,89–60,106) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 94 5 def. 1 (1,2–3; 32r; 160,3–4) . . . IV: 15; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 214 def. 3 (1,6–7; 32r; 160,19–20) VIII: 212 def. 4 (1,8–9; 32v;161,71) . . . . VIII: 213 7 def. 11 (104,3–4; 54r; 230,18–19) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 15 10 prop. 5 (8,16–17; 75r; 308,81–82) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 136 prop. 6 (9,19–20; 75r; 308,91–92) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 115 EUSTRATIUS I n Ethicam Nicomacheam commentarius (ed. G. Heylbut; H. P. F. Mercken; VI cod. Vat. Lat. 2171) 1 1 (6,26–28; 9,23–26) . . . . . . . . . . . III: 6 1 (8,11–12; 13,31–32) . . . . . . . . . I: 213 1 (8,34–36;15,57–58) . . . . . . . . . V: 22* 2 (19,16–19; 32,25–31) . . . . . . . . III: 6 4 (39,25–41,36; 68,49–71,52) VII: 190 4 (39,32–34; 68,60–62) . . . . . . . . . I: 37 4 (40,4–5; 68,67–69) . . . . . . . . . . II: 93 4 (40,13–17; 68,77–69,83) . . . . . II: 93 4 (40,18–22; 69,85–88) . . . . . . . . IV: 9 VII: 183 4 (40,20–31; 69,86–70,00) 4 (40,22–23; 69,89) . . . . . . . . . VII: 165 4 (40,22–24; 69,89–91) . . . . . . VII: 193 4 (40,22–27; 69,89–95) . . . . . . . III: 53; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 10* 4 (40,23; 69,90) . . . . . . . . . . . . VII: 165 4 (40,24–34; 69,91–70,4) . . . . VII: 216 4 (40,25–27; 69,92–95) . . . . . . VII: 165 4 (40,26; 69,93–94) . . . VII: 190*, 191* 4 (40,27–38; 69,95–70,8) . . . . . . IV: 10 4 (40,30; 69,98) . . . . . . . . . . . . VII: 193 4 (41,2–15; 70,13–28) . . . . . . . . IV: 10 4 (41,16–22; 70,30–71,36) . . . . . III: 54 4 (41,16–29; 70,30–71,45) . . . . . IV: 51 4 (41,16–29; 70,30–45) . . . . . . VII: 196 4 (41,19; 70,32–33) . . . . . . . . . VII: 197 4 (41,23–24; 71,37–40) . . . . . . VII: 165 4 (41,23–24; 71,38–39) . . . . . . VII: 197 4 (45,8–11; 76,92–95) . . . . . . . . . I: 161 4 (45,11–15; 76,95–77,99) . . . . . . I: 74, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187, 203 4 (45,11–14; 76,95–77,99) . . . . . I: 164

129

4 (45,14; 76,98–77,99) . . . . . . . VI: 28* 4 (45,14–15; 76,98–77,99) . . . . . I: 187 4 (45,18–20; 77,3–5) . . . . I: 162*, 164 4 (45,25–38; 77,10–25) . . . . . . . . I: 187 4 (45,36–38; 77,22–25) . . . . . . . . I: 161 4 (46,20–31; 78,54–79,67) . . . . . I: 161 4 (46,20–37; 78,54–79,74) . . . . VI: 145 4 (51,10–14; 86,67–70) . . . . . . . V: 206 4 (51,11–14; 86,67–70) . . . . . . . . I: 121 5 (62,21–22; 104,98–100) . . . . . . I: 168 6 (70,21–27; 117,46–54) . . . . . . II: 138 7 (75,7–9; 124,46–48) . . . . . . . . . . I: 63 7 (76,17–27; 126,98–127,12) . . . . I: 63 6 3 (288,18–20; 2171, 104ra) . . . VI: 149 4 (288,18–22; 2171, 104ra) . . . VI: 153 4 (288,18–22; 2171, 104ra) . . . . II: 139 6 (317,15–19; 111rb) . . . . . . . . . . I: 57 7 (318,27–321,15; 111va–112rb)VII: 190 7 (319,8–11; 111vb) . . . . . . . . . . . I: 57 7 (321,21–22; 112rb) . . . . . . . . . . I: 66 7 (321,29–35; 112va) . . . . . . . . . . I: 54 7 (322,2–323,5; 112vb–113ra) . . . I: 66 7 (322,13–15; 112va) . . . . . . . . . . I: 66 7 (324,4–5; 113ra) . . . . . . . . . . . . I: 67 7 (324,32–33; 113rb) . . . . . . . . . . I: 67 9 (350,34–351,3; 119vb) . . . . . . . . I: 54 12 (377,38–378,2; 126vb) . . . . . VII: 29 13 (387,7–9; 129ra) . . . . . . . . . . . I: 42 10 7 (578,12; 200vb) . . . . . . . . . . . II: 172 7 (579,26–28; 201ra) . . . . . . . . II: 173 7 (579,29–582,2; 201ra–va) . . . II: 173 8 (597,26–27; 205va) . . . . . . . . II: 172 8 (597,27–29; 205va–b) . . . . . . II: 172 8 (598,10–12; 205vb) . . . . . . . . II: 172 8 (600,1–4; 206rb) . . . . . . . . . . II: 172

GENNADIUS MASSILIENSIS

De ecclesiasticis dogmatibus (PL 42) 14 (1216) . . . . . . VIII: 191*, 203, 211* 18 (1216) . . . . . . . . . . VIII: 191*, 211*

GISLEBERTUS PICTAVIENSIS

xpositio in Boethii librum De bonorum E ebdomade (ed. N. Häring) prol. 7 (184,32–38) . . . . . . . . . . . I: 48* prol. 8 (184,39–45) . . . . . . . . . . . I: 48* 1 32 (194,79–80) . . . . . . . . . . . . . . I: 83

130

Quellenregister

xpositio in Boethii librum De Trinitate E (ed. N. Häring) 1 3 38 (109,37–38) . . . . . . . . . . . V: 162* 4 76 (130,46) . . . . . . . . . . . . . . III: 100 4 82 (131,89–91) . . . . . . . . . . . III: 118 4 86 (132,14–18) . . . . . . . . . . . III: 100 4 86 (132,16–19) . . . . . . . . . . . III: 118 GLOSSA lossa interlinearis G (ed. Lugduni 1545) Iob 26 11 (51r) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 19* salmi P 70 8 (184v) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 17* lossa ordinaria G (ed. Argentinae 1480-1481; PL 113) enesis G 1 1 (I, 9A; 68B) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 76 1 (I, 9A; 68C) . . . . . . . . . . . . . . V: 176* salmi P 4 7 (II, 461A; 849D) . . . . . . . . . . . . . I: 31 GREGORIUS Homiliae in Hiezechielem prophetam (ed. M. Adriaen) 1 8 16 (109,308–314) . . . . . . . . . . .VI: 39 I n Evangelium homiliae (PL 76) 34 10 (1252A) . . . . . . . . . . . . VII: 185*

GUILLELMUS DE ALVERNIA e legibus D (ed. Parisiis 1674) 20 (55bC) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 122 23 (66bE–F) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 52* 23 (66bF–H) . . . . . . . . . . . . . . . V: 52* 23 (67aB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 53* 24 (67aD–77aB) . . . . . . . . . . . . . . V: 92 24 (69bA) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 92 24 (71aC) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 92 24 (72aE–F) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 92 24 (73aA–B) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 92 24 (73bB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 92 24 (73bC–D) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 93 26 (85aA) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 52* 26 (85aA–B) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 53* 26 (85bB–C) . . . . . . . . . . . . . . . V: 53* e universo D (ed. Parisiis 1674) 1 2 16 (707b) . . . . . . . . . . . . . VIII: 146* GUILLELMUS DE CONCHIS losae super Platonem G (ed. E. A. Jeauneau) 36 (67,3) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 114* HALY ommentum in Quadripartitum Ptolemaei C (ed. Venetiis 1493) prol. (2vb) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 25 HIERONYMUS

oralia in Iob M (ed. M. Adriaen) 2 12 20 (72,26–33) . . . . . . . . . . . . .VI: 39 5 34 62 (262,31–34) . . . . . . . . . . .VI: 54* 16 43 54 (830,17–20) . . . . . . . . . . .VI: 53*

ebraicae quaestiones in libro Geneseos H (ed. P. de Lagarde) 1 2 (4,8–11) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 157* 32 28 (41,8–14) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 18* HILARIUS PICTAVIENSIS



e synodis D (PL 10) 13 (490B) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 21

GREGORIUS NYSSENUS

e hominis opificio D (ed. Cappuyns; PG 44) 11 (220,46–221,30; 153C–156B)VIII: 117 14 (230,3–29; 173D–176B) . . VIII: 117 15 (231,26–38; 177B–C;) . . . . VIII: 117 27 (251,12–16; 225D–228A) . VIII: 129 27 (251,22–23; 228B). .VIII: 129*, 250* 28–29 (252,33–256,36; 229B–240B) . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 128*, 129

HONORIUS AUGUSTODUNENSIS lavis physicae C (ed. P. Lucentini; n. 316 sqq. ed. P. Arfé; PL 122) 6 (5,10–12) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 107 6 (5,12–6,19) . . . . . . . . . . . . . . . V: 107

Quellenregister 13 (10,24–11,29) . . . . . . . . . . . . . V: 93 17 (13,10–11) . . . . . . . . . . . . . . . V: 41* 24 (17,9–17) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 86* 25 (17,5–18,11) . . . . . . . . . . . . . . V: 86* 25 (17,6–8) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 86* 25 (18,13–14) . . . . . . . . . . . . . . . V: 86* 25 (18,19–35) . . . . . . . . . . . . . . . V: 86* 25 (18,36–37) . . . . . . . . . . . . . . . V: 86* 25 (18,39–41) . . . . . . . . . . . . . . . V: 86* 25 (18,42–19,55) . . . . . . . . . . . . V: 87* 47 (29,2–30,17) . . . . . . . . . . . . VIII: 245 65 (45,4) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 7, 24* 65 (45,4–5) . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 7 65 (45,6) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 7, 39 67 (46,4–47,16) . . . . . . . . . . . . . II: 202 67 (46,4–47,16) . . . . . . . . . . . . . III: 32* 67 (46,6–8) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 24 67 (46,8–47,16) . . . . . . . . . . . . . . II: 26 67 (47,23–28) . . . . . . . . . . . . . . II: 202 76 (54,8–10) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 253 76 (54,8–12) . . . . . . . . . . . . . . . V: 176* 76 (54,10–13) . . . . . . . . . . . . . VIII: 254 82–83 (59,15–2) . . . . . . . . . . . . IV: 187 87 (62,2–3) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 156 87 (62,4–5) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 15 87 (62,4–12) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 46 87 (62,4–17) . . . . . . . . . . . . V: 157, 224 90 (65,19–21) . . . . . . . . . . . . . . IV: 202 91 (66,19–25) . . . . . . . . . . . . . . V: 155* 91 (66,29–39) . . . . . . . . . . . . . . . V: 155 91 (66,39–42) . . . . . . . . . . . . . . . V: 224 93 (67,15–21) . . . . . . . . . . . . . VIII: 127 94–95 (68,18–69,15) . . . . . . . . VIII: 127 102–104 (74,24–75,10) . . . . . VIII: 127 105 (76,2–9) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 128 116 (85,4–86,21) . . . . . . . . . . . V: 167* 116 (86,21–41) . . . . . . . . . . . . . . V: 167 116 (86,31–41) . . . . . . . . . . . . . . . I: 82 116 (86,31–37) . . . . . . . . . . . . . . I: 78* 118 (88,4–14) . . . . . . . . . . . . . I: 82, 84 118 (88,14–21) . . . . . . . . . . . . . . V: 150 119 (89,8–17) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 35 120 (90,3–5) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 36 124 (91,2–92,30) . . . . . . . . . . . II: 118 124 (92,22–25) . . . . . . . . . I: 83; IV: 46 124 (92,30–34) . . . . . . . . . . . . . . II: 50 124 (92,34–93,39) . . . . . . . . . . . . II: 50 125 (93,3–5) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 50 126 (93,7–9) . . . . . . . . . . . I: 83; II: 118 126–127 (93,7–94,7) . . . . . . . . . . II: 47 126 (93,7–94,13) . . . . . . . . . . . V: 132*

131

126 (93,10) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 63 126 (94,13–19) . . . . . . . . . . . . . . V: 224 131 (98,2–99,25) . . . . . . . . . . . . II: 187 131 (99,15–25) . . . . . . . . . . . . . . . I: 22 136 (104,4–20) . . . . . . . . . . . . . . . V: 64 136 (104,15) . . . . . . . V: 166*; VI: 112* 136–137 (104,20–24) . . . . . . . . . . V: 98 136–137 (104,20–105,4) . . . . . . . . I: 92 142 (110,4–6) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 92 142 (111,13–14) . . . . . . . . . . . . . . I: 92 142 (111,19–22) . . . . . . . . . . . . . . I: 92 150 (116,9) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 34*
 154 (120,8–16) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 98 155 (122,24–36) . . . . . . . . . . . . . V: 150 155 (122,26–35) . . . . . . . . . . . VII: 168 162 (128,11–12) . . . . . . . . . . . . . V: 136 163 (128,2–129,13) . . . . . . . . . . V: 136 164 (130,2–6) . . . . . . . . . . . . . . . V: 136 165 (130,5–131,21) . . . . . . . . . . V: 100 167 (132,7–10) . . . . . . . . . . . . . . VI: 42 167 (132,19–26) . . . . . . . . . . . . . VI: 40 170 (135,20–22) . . . . . . . . . . . . . VI: 40 171 (135,2–136,12) . . . . . . . . . . VI: 42 177 (140,30–31) . . . . . . . . . . . . . V: 174 179 (141,4–142,7) . . . . . . . . . . . V: 173 179 (142,15–19) . . . . . . . . . . . . . V: 173 179 (142,19–24) . . . . . . . . . . . . . V: 174 187 (147,12–15) . . . . . . . . . . . . . V: 174 188 (148,22–24) . . . . . . . . . . . . . V: 174 193 (153,2–18) . . . . . . . . . . . . . . V: 174 195 (154,2–7) . . . . . . . . . . . . . . . V: 174 195 (155,8–11) . . . . . . . . . . . . . . V: 175 211–212 (167,5–168,20) . . . . . VIII: 59 211 (168,31–32) . . . . . . . . . . . . VI: 164 211 (168,33) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 164 211 (168,33–35) . . . . . . . . . . . . VI: 164 212 (168,2–9) . . . . . . . . . . . . . . VI: 165 212 (168,9–14) . . . . . . . . . . . . . VI: 165 217 (171,15–21) . . . . . . . . . . . . VIII: 82 218 (171,2–15) . . . . . . . . . . . . . VIII: 82 220 (172,1) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 34* 222 (173,5–174,20) . . . . . . . . . VIII: 52 225 (176,9–12) . . . . . . . . . . . . VIII: 57* 246 (194,7–9) . . . . . . . . . . . . . VIII: 255 246 (194,9–14) . . . . . . . . . . . . VIII: 255 251–252 (200,19–22) . . . . . . . VIII: 259 253 (200,2–3) . . . . . . . . . VIII: 119, 259 253 (201,11–13) . . . . . . . . . . . VIII: 119 254 (202,6–203,32) . . . . . . . . VIII: 259 254 (203,43–51) . . . . . . . . . . . VIII: 117 258 (210,20–36) . . . . . . . . . . . VIII: 119

132

Quellenregister

268 (215,10–16) . . . . . . . . . . . . VIII: 79 268 (215,14–16) . . . . . . . . . . . VIII: 117 268 (216,20–24) . . . . . . . . . . . . VIII: 73 268 (216,20–31) . . . . . . . . . . . VIII: 117 272 (219,2–4) . . . . . . . . . . . . . VIII: 253 272 (219,2–220,6) . . . . . . . . . VIII: 129 272 (220,11–29) . . . . . . . . . . . VIII: 129 272 (220,27–31) . . . . . . . . . . . VIII: 256 273 (221,2–7) . . . . . . . . . . . . . VIII: 129 273 (221,2–9) . . . . . . . . . . . . . VIII: 256 273 (221,29–31) . . . . . . . . . . . VIII: 129 273 (221,29–222,39) . . . . . . . . VIII: 250 301 (253,3 7–47) . . . . . . . . . . . . . II: 59 302 (256,79–80) . . . . . . . . . . . . V: 166* 302–303 (256,87–257,7) . . . . . V: 168* 313 (264,27–42) . . . . . . . . . . . . . V: 177 314 (265,7–16) . . . . . . . . . . . . . V: 179* 316 (61,1–13; 881B–C) . . . . . . VII: 169 317 (61,15–62,37; 881C–882A)VII: 169 320 (63,63–69; 882C) . . . . . . . . . II: 19 320–321 (63,63–74; 882C–D) . IV: 104 326–328 (66,152–67,185) . . . . VIII: 129 327–328 (66,161–67,185; 884C–D) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 105 330–331 (68,227–70,268) . . . . VIII: 261 331 (70,271) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 262 331 (70,273–288) . . . . . . . . . . VIII: 262 333 (71,328–72,346; 887D–888A) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 14; IV: 202 348 (83,663–666) . . . . . . . . . . VIII: 253 349–351 (84,718–86,757) . . . . VIII: 252 351 (86,746–747) . . . . . . . . . . VIII: 248 359 (93,958–971) . . . . . . . . . . VIII: 247 360–361 (94,1001–1017; 903A–B)II: 49 361 (95,1029–1030; 903C) . . . . . II: 50 361 (95,1039,1049; 903D–904A) II: 50 383 (117,1795–1800; 920B–C) . . V: 136 398 (130,2211–2232) . . . . . . . VIII: 249 410–411 (143,2660–2664; 941D–942A) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 55 412 –413 (144,2684–145,2709; 942B– 942D) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 56 413 (145,2706–2722; 942D–943A) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 66 413 (145,2726–2729; 943B) . . . . IV: 56 416 (147,2786–2788; 944B) . . . . IV: 56

HUGO DE S. VICTORE

Commentaria in Hierarchiam caelestem (PL 175) 1 1 (926A) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 6

Quaestiones et decisiones in Epistolas d. Pauli ( PL 175) Rom. 34 (440A) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .I: 8 e sacramentis D (PL 176) 1 5,3 (248) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 133*

HUGUTIO PISANUS

erivationes D (cod. Pisan. Univ. 692) “Celo” (21vb) . . . . . . . . . . . . . . . I: 14* “Doxa” (38vb) . . . . . . . . . . . . . . . I: 41* “Duco” (38va) . . . . . . . . . . . . . . I: 154* “Imitor” (59va) . . . . . . . . . . . . . II: 210* “Imitor” (59va) . . . . . . . . . . . . . . I: 20* “Yle” (69rb) . . . . . . I: 45*, 47*; II: 89* IOANNES DAMASCENUS De fide orthodoxa (PG 94; ed. B. Kotter; ed. E. M. Buytaert) 1 1 (789B; 7,14–15; 12,21–23) . . . . . I: 6; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 62 1 (789B; 7,15–17; 12,23–24) . . . . . .I: 6 2 (8,6–8; 13,9–11) . . . . . . . . . . . VII: 19 4 (800B; 13,26–31; 20,33–21,39) II: 3 8 (19,30–31; 30,36–38) . . . . . . VI: 132 8 (19,35–20,37; 30,41–44) . . . . VI: 133 8 (20,37–42; 30,44–48) . . . . . . VI: 133 8 (813A; 21,67–69; 32,77–80) . . III: 37 8 (817A–B; 23,123–132; 35,141–36,150) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 201 8 (817C; 24,133–138; 36,151–156) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 202 8 (24,142–146; 37,160–164) . . VI: 140 V: 125*, 130*, 133* 9 (31,13; 49,17) 9 (31,14–15; 49,18–22) . . . . . . . . V: 42 9 (32,16–17; 49,23–24) . . . . . . . . V: 42 2 3 (865B–868A; 45,9–11; 69,11–14) I: 180 3 (45,9–10; 69,11–13) . . . . . . .VI: 194* 3 (865B; 45,9–10; 69,11–12) . . . . II: 21 3 (868A; 45,13–14; 69,16–17) . . . II: 21 3 (868A–B; 46,15–24; 70,18–30) I: 181 3 (868A; 46,16–17; 70,19–20) . . . . I: 181; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 9 3 (48,79–81; 74,98–101) . . . . VIII: 202 12 (77,40–52; 115,51–60) . . . . . VIII: 69 19 (937B–C; 86,2–9; 129,2–10) II: 28* 22 (90,71–91,83; 137,85–100) . . VI: 79 22 (90,78–80; 137,95–969) . . . . VI: 79 28 (99,9–11; 154,12–155,14) . . . VI: 46

Quellenregister 29 (100,2; 155,3) . . . . . . . . . . . . . V: 98 29 (100,3–4; 155,4–5) . . . . . . . . . V: 98 29 (100,4–12; 155,5–156,14) . . . VI: 46 29 (100,4–12; 155,5–156,14) . . V: 108* 29 (100,6–10; 155,8−156,12) . . . . V: 98 29 (101,26; 157,30–31) . . . . . . . VI: 46 3 15 (1048A; 144,6–10; 228,8–14) I: 218 15 (1048A; 144,7–8; 228,10–11) I: 217* 15 (1048B; 145,13–16; 229,18–20) I: 218 15 (1048B; 145,20; 229,26–27) . . I: 218 15 (1052B; 146,56–59; 231,66–232,69) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 222 15 (1056B; 149,127; 236,147–148) I: 218 4 8 (181,16–17; 291,47–48) . . . . . . . V: 35 ialectica D (ed. B. Kotter; ed. O. A. Colligan) 1 (4)(57,3–6; 1,5–6) . . . . . . . . . . . VI: 75 1 (4)(57,6–58,10; 1,6–9) . . . . . . . . VI: 75 1 (4)(59,55–58; 1,23–24) . . . . . . . VI: 75 21 (37)(105,8–11; 20,11–15) . . . . . III: 196 25 (42)(108,5–6; 23,8) . . . . . . . . VII: 180 VII: 180 32 (48)(114,16–17; 29,21–23) 33 (49)(115,26–28; 30,33–34) . . . III: 196 44 (60)(129,5; 44,7) . . . . . . . . . . . VII: 98 44 (60)(129,5–6; 44,8) . . . . . . . . . VII: 98 44 (60)(129,6; 44,15) . . . . . . . . . . VII: 98 48 (65)(134,66; 50,90) . . . . . . . . VII: 180

IOANNES DE IANDUNO

uaestiones in duodecim libros Metaphysicae Q (ed. Venetiis 1553) 2 6 (28rA) . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 234* S uper libros Aristotelis De anima quaestiones (ed. Venetiis 1587) 2 3 (78) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 208*

IOANNES PECHAM

erspectiva communis P (ed. D. C. Lindberg) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 45 1 1 (62,2–5) . . . . . . . . . . I: 59*; VI: 189* 2 10–11 (164,117–132) . . . . . . VII: 184* ractatus de perspectiva T (ed. D.C. Lindberg) 4 (40,151) . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 38*



133 IOANNES SCOTUS ERIUGENA

milia O (ed. E. Jeauneau) 9 (242,18–19) . . . . . . . . . . . . . . II: 196 9 (244,25–28) . . . . . . . . . . . . . . II: 196 10 (246,10–248,13) . . . . . . . . . . II: 196 10 (248,16–19) . . . . . . . . . . . . . II: 196 10 (248,22–24) . . . . . . . . . . . . . II: 196 10 (250,26–252,34) . . . . . . . . . . II: 196

IORDANUS NEMORARIUS

rithmetica A (ed. Parisiis 1496) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 45 ISAAC ISRAELI iber de definitionibus L (ed. J. T. Muckle) (313,25–27) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 29 (313,26–27) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 203 (315,28–316,15) . . . . . . . . . . . . . I: 200 (320,12–13) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 223 (320,13–15) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 223 (320,15–17) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 223 (320,19–24) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 223 (320,24–26) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 223 (340) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 79 (372,10–13) . . . . . . . . . . . . . . . III: 118 ISIDORUS tymologiae E (ed. W. M. Lindsay) 1 1 53 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 42* 3 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 47 11 (n.1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 64* 5 29 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 202* 30 1–22 . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 202* 6 3 4 (4) . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 121* 8 6 2–3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 44 11 (34) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 142* 9 3 21 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 177* 13 1 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 14*, 127* 1 (1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 152 1 (2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 152 1 (2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 100* 11 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 34 12 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 34* 31 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 103*

134

Quellenregister LACTANTIUS

ivinae Institutiones D (ed. S. Brandt) 4 6 (288,1–4) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 192* 6 (288,14–288,1) . . . . . . . . . . . V: 192* 6 (291,8) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 192* LIBER iber de causis L (ed. A. Pattin) 1 1 (134,1–2) I: 192, 193; III: 143, 150 6–11 (135,17–136,38) . . . . . . . . II: 129 2 24–26 (139,88–97) . . . . . . . . . . I: 108* 3 27–36 (139,1–141,36) . . . . . . . . VII: 49 27–30 (139,98–140,10) . . . . . . . . II: 16 27 (139,98) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 163* 27 (139,98) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 29 28 (139,1–3) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 177 29 (139,4–6) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 178 30 (140,7–10) . . . . . . . . . . . . . VIII: 178 32 (140,13–14) . . . . . . . VIII: 106, 108, . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116, 173, 203 4 37 (142,37–38) . . . . . . . . . . . . . . I: 188 37 (142,37) . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 35 5 (6) 57 (147,22) . . . . . . . . . . . . . VII: 19 (6) 57 (147,24–25) . . . . . . . . . . VII: 19 (6) 57 (147,25–27) . . . . . . . . . . VII: 19 6 (7)–12(13)64–114 (149–164) . .II: 18*, . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70*; VII: 28* (7)–12 (13) (149–164) . . . . . . VII: 28* (7)64–65 (149,65–68) . . . . . . . VII: 51* 7 (8)72–74 (152,6–19) . . . . . . . . VII: 51* 9 (10)92 (158,8) . . . . . . . . . . . VII: 179* 11 (12)103 (161,64–66) . . . . . . . . IV: 223 II: 117*, (12)106–108 (162,76–90) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129*; IV: 34* 13 (14)121 (165,33–166,34) . . . . VIII: 176 14 (15)124 (167,50–51) . . . . . . . . IV: 126 (15)124 (167,51) . . . . . . . . . VII: 113* (15)125 (167,52–55) . . . . . . . . IV: 126 16 (17)138 (171,15–16) . . . . . . . . . VI: 35 17 (18)145 (173,45–47) III: 119*; VIII: 62 (18)145 (173,46–47) . . . . II: 39; V: 76; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 163 18 (19)149 (174,64–65) . . . . . . . VII: 228* (19)149 (174,65) . . . . . . . . . . VII: 228 (19)150 (175,79) . . . . . . . . . . VII: 228 19 (20)155 (177,97–98) . . . . . . . . . . I: 203 (20)155 (177,97–98) . . . . . . . . . V: 42* (20)157 (177,3–5) . . . . . . . . . . . I: 203

(20)157 (177,10–11) . . . . . . . . V: 162* 20 (21)162 (180,48–49) . . . . . . . . . . I: 203 28 (29)199 (192,52–53) . . . . . . . . . . II: 17 30 (31)211 (198,44–45) . . . . . . . . IV: 243 (31)210 (199,55–61) . . . . . . . . VII: 229 (31)211 (199,55–61) . . . . . . . . IV: 246 31 (32)215 (200,77) . . . . . . . . . . VII: 229 (32)215 (200,78) . . . . . . . . . VII: 229* iber de causis primis et secundis L (ed. R. de Vaux) 1 (88,1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 144 1 (88,1–2) . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 194 1 (88,1–7) . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 199 2 (88,11) . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 194 2 (91,11–15) . . . . . . . . . . . . . . . III: 144 2 (91,15–16) . . . . . . . . . . . I: 9; III: 144 2 (92,10) . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 145 2 (92,12–16) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 9 2 (92,12–93,4) . . . . . . . . . . . . . III: 145 2 (93,4–6) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 9 2 (93,7–94,3) . . . . . . . . . . . . . . III: 195 4 (97,19–98,1) . . . . . . . . . . . . . III: 145 8 (117,7) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 102* iber de sex rerum principiis (ed. P. Lucentini L – M.D. Delp; ed. T. Silverstein) 1 2 (149,4–20) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 190 2 (150,44–50) . . . . . . . . . . . . . . VI: 190 2 (149,4–5; 248) . . . . . . . . . . II: 67; 221 2 (149,5–22; 248) . . . . . . . . . . . II: 221 2 (149,8–12; 248) . . . . . . . . . . . . I: 193 2 (149,19–22; 248) . . . . . . . . II: 67, 222 2 (149,22–150,43; 248–249) . . . II: 222 2 (150,44–50; 249) . . . . . . . . . . II: 221 2 (150,48–50; 249) . . . . . . . . . . . I: 192 3 (151,1–8; 249–250) . . . . . . . . . I: 193 3 (151,3–8; 250) . . . . . . . VII: 164, 179 3 (151,8–11; 250) I: 193; VII: 164, 179 3 (151,8–17; 250) . . . . . . . . . . VII: 164 3 (151,11–13; 250) . . . . . . . . . VII: 179 3 (152,21–24; 250–251) . . . . . . . I: 193 2 4 (153,3–9; 251) . . . . . . . . . . . VII: 163 4 (153,11–15; 251) . . . . . . . . . . VII: 34 4 (153,11–154,35) . . . . . . . . . VIII: 152 4 (153,15–16; 252) . . . . . . . . . . VII: 35 4 (153,16–20; 252) . . . . . . . . . . VII: 35 4 (153,20–21; 252) . . . . . . . . . . VII: 35 4 (153,21–154,23; 252) . . . . . . . VII: 35 4 (154,23–25; 252) . . . . . . . . . . VII: 35 4 (154,25–27; 252) . . . . . . . . . . VII: 35 4 (154,25–29) . . . . . . . . . . . . . . . V: 115

Quellenregister 4 (154,27–29; 252) . . . . . . . . . . VII: 35 4 (154,29–31; 252) . . . . . . . . . . VII: 35 4 (154,31–35; 252) . . . . . . . . . . VII: 35 5 17 (187,5–6; 282) . . . . . . . . . . . II: 222 17 (187,6–8; 282) . . . . . . . . . . . II: 222 17 (187,8–10; 282) . . . . . . . . . . II: 223 17 (187,10–16; 282) . . . . . . . . . II: 223 iber de sex principiis L (ed. L. Minio-Paluello; ed. R. Meyer) 1 1 (35,3–4;3,52) . . . . . . . . . . . . . V: 30 2 16 (38,14–15) . . . . . . . . . . . . . . IV: 38 2 20 (39,11–12) . . . . . . . . . . . . . IV: 106 4 41 (43,13–17) . . . . . . . . . . . . . III: 131 5 48 (45,8–9) . . . . . . . . . . . . . . IV: 191 iber Vasilographus L (ed. O. Holder-Egger) (162) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 194 (164) . . . . . . . . . . . . III: 42; V: 154, 194 iber XXIV philosophorum L (ed. F. Hudry; ed. C. Baeumker) prol. (3,2–7) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 59 1 (5,1; 208,1) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 83 1 (5,1–2; 208,1–2) II: 86; III: 42, 194; . . . . . . . . V: 193; VI: 16, 49, 52, 141 1 (5,3–4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 193 1 comm. (5,3–6; 208,3–6) . . . . . . II: 86 2 (7,1–2; 208,8–9) . . . . . I: 18*; II: 121; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 195 3 (9,1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 3 3 (9,1; 208,17) . . . . . . . . . . . . . IV: 197 3 (9,2–7) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 3 4 (10,1–2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 193 5 (11,1–7) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 83 6 (12,1–2) . . . . . . . . . . I: 46, 84; VI: 127 7 (13,1–2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 68 7 (13,1–2; 209,19–20) . . . . . . I: 46, 202 7 (13,3–9) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 68 10 (16,2–3; 210,16) . . . . . . . . . . . I: 203 11 (18,1–2; 211,5–6) . . . . . I: 203; V: 59 11 (18,3–7) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 59 15 (22,1) . . . . . . . . . . VI: 163; VIII: 60 16 (23,1–3) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 133 21 (28,1–2) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 137 22 (29,1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 155 22 (29,1–3) . . . . . . . . . V: 154; VII: 196 22 (29,4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 154 22 (29,4–12) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 154 22 (29,9–10) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 156 22 (29,12) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 156 23 (31,1–2) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 135

135

pars altera (ed. F. Hudry) 5 (43,6–7) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 83 7 (48,16–49,24) . . . . . . . . . . . . . . . V: 69 11 (58,21–23) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 59 11 (58,24–30) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 60 11 (58,31–32). . . . . . . . . . . . . VIII: 21* 11 (58,31–34). . . . . . . . . . . . . . . . V: 60 11 (58,35–36). . . . . . . . . . . . . . . . V: 60 11 (58,37–38). . . . . . . . . . . . . . . . V: 61 15 (64,20). . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 163 22 (81,79–80). . . . . . . . . . . . . . . V: 156 22 (81,83–86). . . . . . . . . . . . . . . V: 156 MACROBIUS ommentarii in Somnium Scipionis C (ed. J. Willis) 1 2 (6,22–7,1) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 134 2 (6,22–23) . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 208 2 (6,25–27) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 160 5 (15,4–5) I: 170; II: 45; VI: 4; VII: 178 5 (15,18–27) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 21 5 (17,12–18) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 21 6 (18–34) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 19 6 (19,21–20,3) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 19 6 (19,26–30) . . . . . . . . . . . . . . VII: 206 6 (19,31–20,3) . . . . . . . . . . . . . VII: 164 6 (20,22 sqq.) . . . . . . . . . . . . VIII: 195* 6 (25,25–26,6) . . . . . . . . . . . . . VIII: 78 6 (26,18–28) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 78 6 (26,21–22) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 54 6 (26,27–27,2) . . . . . . . . . . . . . . VII: 54 6 (30,23–31,6) . . . . . . . . . . . . . VII: 203 8 (37,22 sqq.) . . . . . . . . . . . . VIII: 160* 8 (37,23–28) . . . . . . . . . . . . . VIII: 197* 8 (39,2–4) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 160 9 (40,2–6) . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 5 9 (40,4–6) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 223 9 (40,14–19) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 223 9 (41,25–42,2) . . . . . . . . . . . . VIII: 235 11 (45,8–13) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 242 11 (45,21–29) . . . . . . . . . . . . . VIII: 242 11 (46,1–16) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 132 11 (46,1–16) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 153 11 (46,25–47,5) . . . . . . . . . . . . VIII: 10* 11 (46,25–47,7) . . . . . . . . . . . . VIII: 155 11 (47,9–21) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 154 11 (47,18–29) . . . . . . . . . . . . . VIII: 220 12 (47,31–48,5) . . . . . . . . . . . . VIII: 221 12 (48,5–49,12) . . . . . . . . . . . VIII: 217* 12 (48,5–11) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 221

136

Quellenregister

12 (48,11 sqq.) . . . . . . . . . . . . VIII: 235 12 (48,18–24) . . . . . . . . . . . . . VIII: 221 12 (48,27–49,12) . . . . . . . . . . VIII: 221 12 (48,32–49,3) . . . . . . . . . . . . VIII: 103 12 (49,12–21) . . . . . . . . . . . . VIII: 222* 12 (50,11–51,9) . . . . . . . . . . . . VIII: 220 13 (53,28–30) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 82 13 (54,1) . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 82 14 (55,30–57,12) . . . . . . . . . . VIII: 229 14 (56,6–8) . . . . . . II: 103, 104; VI: 178 14 (56,21–22) . . . . . . . . . . . . . . . II: 67 14 (58,5–7) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 130 14 (58,5–7) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 119 14 (58,7–12) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 203 14 (58,11) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 5* 14 (58,5–6) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 103* 14 (58,8–13) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 130 14 (58,11–13) . . . . . . . . . . . . . VII: 231 14 (58,30–31) . . . . . . . . . . . . . . . I: 16* 2 2 (101,18–26) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 78 2 (101,18–25) . . . . . . . . . . . . . VII: 201 2 (102,3–10) . . . . . . . . . . . . . . VII: 201 2 (102,11–103,5) . . . . . . . . . . . VIII: 78 2 (102,11–24) . . . . . . . . . . . . . VII: 201 12 (132,3–6) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 159 13 (133,15–18) . . . . . . . . . . . . . . II: 33 13 (133,17–18) . . . . . . . I: 200; II: 121; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 97 13 (133,18) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 177 13 (133,23–24) . . . . . . . . . . . . . . II: 33 13 (133,28–134,2) . . . . . . . . . . . . II: 33 13 (134,2–3) . . . . . . . . . . . . . . II: 33, 34 14 (135,11–18) . . . . . . . . . . . . . . II: 34 14 (138,12–24) . . . . . . . . . . . . . . II: 35 14 (138,24–26) . . . . . . . . . . . . . . II: 35 14 (138,26–139,24) . . . . . . . . . . . II: 35 14–15 (140,9–25) . . . . . . . . . . . . II: 35 15 (141,1–11) . . . . . . . . . . . . . . . II: 12 15 (141,12–20) . . . . . . . . . . . . . . II: 12 15 (141,22–27) . . . . . . . . . . . . . . II: 12 15 (142,4–143,5) . . . . . . . . . . . . . II: 12 15 (143,6–8) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 82 15 (144,19–26) . . . . . . . . . . . . . . II: 11 15 (144,20–22) . . . . . . . . . . . . . . II: 33 15 (145,23–29) . . . . . . . . . . . . . . II: 34 16 (146,15–21) . . . . . . . . . . . . . . II: 36 16 (146,26–147,22) . . . . . . . . . . . II: 37 16 (147,26–148,7) . . . . . . . . . . . . II: 37 16 (148,12–14) . . . . . . . . . . . . . . II: 37 16 (148,15–22) . . . . . . . . . . . . . . II: 37 16 (148,28–149,17) . . . . . . . . . . . II: 37

16 (149,26–150,1) . . . . . . . . . . . . II: 38 16 (150,1–25) . . . . . . . . . . . . . . . II: 34 16 (150,25–32) . . . . . . . . . . . . . . II: 34 16 (150,32–151,4) . . . . . . . . . . . . II: 34

MARTIANUS CAPELLA

e nuptiis Mercurii et Philologiae D (ed. J. Willis) 1 7 (4,13–14) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 93*

MAXIMUS CONFESSOR

mbigua A (ed. E. Jeauneau; PG 91) 3 (1085A) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 167* 13 (1225D–1228A) . . . . . . . . . . . V: 107 37 (184,131–137) . . . . . . . . . . VII: 34*

MOSES MAIMONIDES

ux neutrorum D (ed. Parisiis 1520) prooem. (4r) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 236 1 3 (6r) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 109 33 (12v) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .I: 5 48 (17v) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 48 52 (19v) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 119 54 (21r) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 151 68 (27v) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 19* 68 (28r) . . . . . . . . . . . . . I: 193; VI: 112 71 (31v) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 34* 2 1 (39v) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 194 6 (42v) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 18 31 (60r) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 187 38 (64v) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 154 3 14 (77v) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 125 18 (80r) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 94 18 (80v) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 94 18 (80v–81r) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 94 18 (81r) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 94, 95 19(82r–v) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 96 26 (88r–v) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 148 52 (109v–110r) . . . . . . . . . . . . . . . I: 48 54 (112v) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 19 NEMESIUS EMESENUS e natura hominis D (ed. M. Morani; PG 40; G. Verbeke – J. R. Moncho) 2 (16,12–21; 23,13–23) . . . . . . VIII: 35 2 (17,16–19,8; 24,41–26,84) . . VIII: 35

Quellenregister 2 (19,10–20; 26,85–27,96) . . . . VIII: 36 2 (19,24–20,9; 27,00–12) . . . . . VIII: 36 2 (20,12–20; 28,15–23) . . . . . . VIII: 37 2 (21,1–2; 28,27–28) . . . . . . . . . VIII: 37 2 (21,4–11; 29,30–39) . . . . . . . VIII: 37 2 (21,16–22; 29,45–51) . . . . . . VIII: 37 2 (22,3–6; 30,57–70) . . . . . . . . . VIII: 37 2 (22,18–23,2; 30,72–82) . . . . . VIII: 32 2 (23,7–13; 31,87–94) . . . . . . . VIII: 32 2 (23,16–23; 32,97–4) . . . . . . . VIII: 32 2 (23,24 sqq.; 32,5 sqq.) . . . . . VIII: 32 2 (26,13–28,10; 35,75–38,25) . . . II: 68; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 32 2 (28,9–11; 38,24–27) . . . . . . . VIII: 34 2 (28,10–11; 565A; 38,25–26) . . . II: 68 2 (30,4–16; 40,71–85) . . . . . . . VIII: 83 2 (30,18–23; 40,87–41,93) VIII: 34, 201 2 (30,23–31,1; 41,93–96) . . . . VIII: 201 2 (31,1–5; 41,96–00) . . . . . . . . VIII: 202 2 (31,5–8; 41,00–4) . . . . . . . . . VIII: 34 2 (31,23–32,2; 42,20–27) . . . . VIII: 202 2 (32,21–23; 577A; 43,47–49) . . II: 68 2 (33,20–23; 580A; 44,68–71) . . . II: 68 2 (33,20–34,1; 44,68–75) . . . . . VII: 55 2 (33,20–34,16; 44,68–45,90) . . V: 180 2 (33,20–21; 44,69) . . . . . . . . . . V: 180 2 (34,18–35,13; 45,92–46,15) VIII: 160 2 (35,7–11; 46,8–13) . . . . . . . . VIII: 161 3 (38,12–13; 50,5–6) . . . . . . . . VIII: 124 3 (38,20–23; 592B; 51,15–18) . . . I: 216 3 (39,5–9; 593A; 51,23–28) . . . . . I: 216 3 (39,16–20; 593B; 52,36–39) . . II: 101 3 (39,16–22; 52,36–41) . . . . . VIII: 124 3 (39,17–40,2; 593B–596A; 52,37–44) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 217 3 (40,1–14; 52,43–53,57) . . . . VIII: 124 3 (40,2–41,10; 596A–600A; 52,44–54,77) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 217 3 (40,19–41,10; 53,63–54,77) VIII: 125 3 (42,18; 601B; 55,9) . . . . . . . . . I: 217 41 (125,4–5;158,52) . . . . . . . . . . V: 98* 41 (125,6–7;158,53–54) . . . . . . . V: 98* 41 (125,7–17; 158,54−159,66) . V: 98*; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 46* NICOLAUS AMBIANENSIS e arte seu articulis catholicae fidei D (ed. M. Dreyer; PL 210) prol. (78,2; 597C) . . . . . . .I: 152; III: 4 prol. (79,8; 598C) . . . . .VI: 120*, 121* prol. (79,8; 598C) . . .I: 152, 193; III: 4

137

1 1 (79,20; 597D . . . . . . . I: 193, 202*; . . . . . . . . . . VI: 19*, 23*, 30*, 138* 3 (80,11; 599A) . . . . . . . . . . I: 152, 170; . . . . . . . . . . . . II: 53; III: 4; VI: 119* 4–5 (80,16–81,4; 599B–C) . . . . . II: 65 7 (81,12; 600A) . . . . . . . . . . . . . . II: 53 8 (81,16; 600A) . . . . . . . . . . I: 152, 170; . . . . . . . . . . . . II: 53; III: 4; VI: 121* 8 (81,16–18; 600 A) . . . . . . . . . VII: 82 12 (82,3–4; 600B) . . . . . . . . . .VI: 122* 16 (82,27–28; 601A) . . . . . VII: 19, 19* NICOLAUS DAMASCENUS e plantis D (ed. H. J. Drossaart Lulofs – E. L. J. Poortman) 1 1 (520,24) . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 18 ORIGENES e principiis D (ed. H. Crouzel – M. Simonetti) 2 2 2 (246,1–248,47) . . . . . . . . . VIII: 130 3 2–3 (250,29–258,142) . . . . . VIII: 130 3 2 (252,33–254,76) . . . . . . . . . IV: 105 10 2 (376,45–50) . . . . . . . . . . VIII: 251 OVIDIUS etamorphoses M (ed. R. Ehwald) 2 1–4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 221 PAPIAS lementarium doctrinae erudimentum E (ed. V. De Angelis; ed. Venetiis 1496) “Apollo” (301,77) . . . . . . . . . . . . I: 42* “Character” (50b) . . . . . . . . . . . V: 30* “Cluere” (68a) . . . . . . . . . . . . . . . I: 37 “Custos” (83b) . . . . . . . . . . . . . VI: 158 “Deterior” (90b) . . . . . . . . . . . . VI: 60 “Dia” (91a) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 41* “Dubius” (98b) . . . . . . . . . . . . . V: 128* “Elementum” (103a) . . . . . . . . . I: 47* “Idioma” (150a) . . . . . . . . . . . . V: 212* “Illustrare,illustris” (152a) VII: 16* “Iupiter” (168b) . . . . . . . . . . . VI: 142* “Licium” (181b) . . . . . . . . . . . . . I: 42* “Luchinus” (181b) . . . . . . . . . . . . I: 43 “Mundus” (212b) . . . . . . . I: 14*, 127*; . . . . . . . VI: 100*; VII: 34; VIII: 152* “Pater” (249b) . . . . . . . . . . . . . VI: 132

138

Quellenregister

“Schema” (307a) . . . . . . . . . . VIII: 250 “Subsistentia” (338b) . . . . . . . VIII: 95* PETRUS HELIAE S umma super Priscianum (ed. L. Reilly) (181,39–182,40) . . . . . . III: 47*; V: 77* (182,50–51) . . . . . . . . . III: 47*; V: 77*

PETRUS HISPANUS

S ummulae logicales (ed. L. M. De Rijk) 2 11 (20,5–30) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 99* 18 (22,10) . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 62* 3 2 (28,13) . . . . . . . . . . . II: 59*; III: 48* 5 3 (56,12) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 62* 3 (58,4–5) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 62* 7 75 (126,31–32) . . . . . . . . . . . . VIII: 46*

PETRUS LOMBARDUS

ollectanea in Epistulas d. Pauli C (PL 191–192) Rom. 1 18–19 (1326B) . . . . . . . . . . . . . I: 6 1 18–19 (1326C–D) . . . . . . . . . . . . .I: 5 11 36 (1492D) . . . . . . . . . . . . . V: 154* 11 36 (1492D–1493A) . . . . . . . V: 155* 11 36 (1493B–C) . . . . . . . . . . . V: 155* 11 36 (1494C–D) . . . . . . . . . . . V: 157* 11 36 (1495A) . . . . . . . . . . . . . V: 156* 11 36 (1495B) . . . . . . . . . . . . . V: 156* I Tim. 1 6–17 (333C) . . . . . . . . . . . . . . I: 7 Hebr. 11 2–4 (489D–490A) . . . . . . . . . I: 8 Commentaria in Psalmos (PL 191) 4 7 (88A) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 32* 41 4 (417B) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 34* 4–5 (417B–418A) . . . . . . . . . . . . . I: 34 S ententiae (ed. Grottaferrata 1971) 1 2 4 (64,2–3) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 43* 3 1 1 (69,6–7) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 6 3 1 1 (69,8) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 5* 3 1 2 (69,11–14) . . . . . . . . . . . . . . I: 5* 2 12 6 (388,37–389,1) . . . . . . . . . VI: 76* PLATO orgias G (ed. J. Burnet) (523b3) . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 160

haedo P (ed. J. Burnet; L. Minio-Paluello) (73a7 sqq.) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 114 (79c) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 221 (80b; 37,10–14) . . . . . . . . . . . . . VIII: 66 (82a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 160 (90c4–6; 50,16–17) . . . . . . . . . . . . I: 24 (102d6–e3) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 124* espublica R (ed. J. Burnet) 4 (435b) . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 78* 5 (462c–e) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 124* 10 (621a6–7) . . . . . . . . . . . . . VIII: 222 imaeus T (ed. J. Burnet; J. H. Waszink) (24c2–3; 16,13–14) . . . . . . . . . . . V: 91 (27d5–29d3; 20,15–22,14) . . . . . . I: 40 (27d5–28a4; 20,15–20) . . . . . VIII: 152 (27d6–28a4; 20,16–20) . . . . . . . . . I: 16 (28a5–6; 20,21–22) . . . . . . . . . . VI: 123 (28c3–5; 21,11–13) . . . .V: 198; VI: 178 (28c4–5; 21,12–13) . . . . . . . . . . VII: 19 (28c5–29a3; 21,13–18) . . . . . . . II: 105 (28c6–29a2; 21,13–15) VII: 162, 164 (29a2–3; 21,16–18) . . . . . . . . . VII: 159 (29a2–4; 21,15–19) . . . . . . . . . VII: 162 (29a2; 21,15) . . . . . . . . . . . . . . VII: 162 (29a2–b2; 21,15–23) . . . . . . . . . . I: 127 (29a5; 21,21) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 182 (29a6–b4; 21,19–22,2) VII: 33; VIII: 151 (29b1–5; 21,23–22,3) . . . . . . . VII: 157 (29b2–3; 21,23–22,1) . . . . . . . . VII: 19 (29c1–2; 22,5–7) . . . . . . . . . . . VII: 162 (29d7–e2; 22,17–19) . . . . . . . . VII: 151 (29d7–e2; 22,17–19) . . . . . . . . . . I: 139 (29d7–e2; 22,17–19) . . . . . . II: 147, 148 29d–30a (22,18–30,22) . . . . . . . . V: 64 (29e1–3; 22,18–20) . . . . . . . I: 127, 182 (29e1–2; 22,18–19) . . . . . . . . . . . I: 22* (29e1–2; 22,17–19) . . . . . . . . . VII: 178 (29e2; 22,18–19) . . . . . VII: 144*, 147* (29e4–30a2; 22,20–21) . . . . . . VII: 149 (30a2–b6; 22,23–23.8) . . . . . . . . I: 128 (30a6–7; 23,3–4) . . . . . . . . . . . VI: 103 (30a6–7; 23,3–4) . . . . . . . . . . . . VII: 53 (30b1–2; 23,5) . . . . . . . . . . . . . . VII: 53 (30b3–7; 23,6–8) . . . . . . . . . . . . VII: 53 (30b3; 23,5–6) . . . . . . . . . . . . . . VII: 56 (30b4–5; 23,7) . . . . . . . . . . . . . . VII: 53 (30b6–c1; 23,8–9) . . . . . . . . . . . VII: 34

Quellenregister (30b7–8; 23,8–9) . . . . . . . . . . . VII: 53* (30b7–c1; 23,8–9) . . . . . . . . . . . VII: 53 (30c2–3; 23,10–11) . . . . . . . . . . VII: 33 (30c2–3; 23,10–11) . . . . . . . . VIII: 151 (30c3; 23,11) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 53 (30c4–5; 23,11–13) . . . . . . . . . . . I: 127 (30c5; 23,12) . . . . . . . . . . . . . . VII: 162 (30c7–8; 23,13–14) . . . . . . . . . . VII: 53 (30d1–31a1; 23,16–18) . . . . . I: 15, 127 (30d1–2; 23,16–17) . . . . . . . . . VII: 162 (30d1–31a1; 23,16–18) . . . . . . . VII: 34 (30d2; 23,16–17) . . . . . . . . . . . . VII: 53 (30d2–3; 23,17–18) . . . . . . . . . VII: 162 (30d3; 23,16) . . . . . . . . . . . . . . VII: 53 (31a2–b3; 23,20–24,4) . . . . . . . . I: 116; . . . . . . . . II: 108; VII: 158; VIII: 153 (31a3–b3; 23,21–24,4) . . . . . . . . . V: 27 (31a4–8; 23,22–24,2) . . . . . I: 131, 132 (31a2–3; 23,20–21) . . . . . . . . . . II: 105 (31a3–4; 23,21–22) . . . . . . . . . . II: 105 (31a4–8; 23,22–24,2) . . . . . . . . II: 106 (31c4–32c3; 24,11–25,10) . . . VII: 205* (32c4–5; 25,11–12) . . . . . . . . . . V: 203 (32c5–33b2; 25,11–20) . . . . . . . . I: 128 (33a7–b2; 25,19–20) . . . . . . VII: 40, 41 (33b2–5; 25,20–23) . . . . . . . . . . VII: 40 (33b6–7; 25,23–24) . . . . . . . . . . VII: 40 (33b7–c1; 25,24) . . . . . . . . . . . . VII: 40 (33c1–2; 26,1–2) . . . . . . . . . . . . VII: 41 (34al –5; 26,10–13) . . . . . . . . . II: 215 (34a8–b2; 26,14–17) . . . . . . . . . VII: 41 (34a8–b2; 26,14–16) . . . . . . . . VIII: 152 (34b2; 26,16) . . . . . . . . . . . . . . . V: 114 (34b2–6; 26,17–20) . . . . . . . . . . VII: 41 (34b3–4; 26,17–18) . . . . . . . . . . VII: 54 (34b4; 26,19) . . . . . . . . . . . . . . VII: 54 (303–4; 26,17–19) . . . . . . . . . . . . . I: 16 (34e1–5; 27,2–6) . . . . . . . . . . . . . I: 205 (35a1–7; 27,6–14) . . . . . . . . . . . . I: 131 (35a1; 27,7) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 55* (35a sqq.; 27,6 sqq) . . . . . . . . VIII: 200 (35a sqq.; 27,7 sqq.) . . . . . . . . VIII: 103 (35a; 27,7–15) . . . . . . . . . . . . VIII: 221 (35a1; 27,7) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 78 (35a1–7; 27,6–14) . . . . . . VIII: 79, 154 (35a1–2; 27,7–8) . . . . . . . . . . . VII: 55* (35b1 sqq.; 27,15 sqq.) . . . VIII: 76, 80 (35b4–c2; 27,18–23) . . . . . . . . VII: 54*; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 78 (36d8–e1; 29,1–2) . . . . . . . . . . . VII: 54 (36e2–5; 29,3–6) . . . . . . . . . . . . VII: 54

139

(36e5–37a2; 29,6–8) . . . . . . VII: 33, 54; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 151 (37a5; 29,10) . . . . . . . . . . . . . . . II: 215 (37c2–5; 29,17–18) . . . . . . . . VIII: 137 (38b8–c1; 30,17) . . . . . . . . . . . VII: 32* (39b4–5; 31,22–23) . . . . . . . . VII: 177* (39e2–7; 32,15–17) . . . . . . . . . VII: 162 (39e7–8; 32,18–19) . . . . . . . . . VII: 194 (40a2–3; 33,4–5) . . . . . . . . . . VII: 177* (41a3–d3; 35,7–36,13) III: 41; IV: 139 (41a7–d2; 35,9–36,11) . . . . . . . . . III: 5 (41a7 sqq.; 35,5 sqq.) . . . . . . . VIII: 190 (41a7; 35,9–10) . . . . . . . . . . . . . VIII: 14 (41a7–8; 35,9–10) . . . . . . . . . VIII: 200 (41a7–b6; 35,9–17) . . . . . . . . . . . . II: 9 (41a7–b2; 35,9–13) . . . . . . . . . . I: 181; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 161 (41a7–8; 35,9–10) . . . . . . . . . . . VI: 133 (41a8; 35,10) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 50 (41b4–6; 35,15–17) . . . . . . . . . . VI: 161 (41b8–c2; 35,19–36,1) . . . . . . . . I: 129 (41c5–d4; 36,5–13) . . . . . . . . . . . II: 41 (41c6–d12; 36,5–11) . . . . . . . . VIII: 200 (41c–d; 36,9–13) . . . . . . . . . . VIII: 218 (41d4–e3; 36,14–21) . . . . . . . . VIII: 200 (42c4; 37,10) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 9 (42c4–d2; 37,15–38,2) . . . . . . VIII: 223 (44c1–4; 35,20–36,3) . . . . . . . . . V: 114 (44d1–2; 36,9–10) . . . . . . . . . . VI: 133 (48b3–4; 45,20) . . . . . . . . . . . . VII: 158 (48e2–49a4; 46,10–19) . . . . . . . . V: 29 (49a5–6; 46,19–20) . . . . I: 103*; IV: 36 (49e7–5Oa1; 47,16–17) . . . . . . I: 103* (50a1–4; 47,17–21) . . .I: 103*; III: 166 (50d4–7; 48,17–19) . . . . . . . . . . . . I: 30 (51a7–b1; 49,10–14) . . III: 167; VII: 47 (51a7–b2; 49,11–13) . . . . . . . . . I: 103* (51e5–6; 50,9–10) . . . . . . . . . . . . . I: 26 (52c3–5; 51,1–3) . . . . . I: 120; VII: 47* PLINIUS aturalis historia N (ed. K. Mayhoff) 2 1 1–2 (128,12–20) I: 16, 17; VIII: 153 1 1 (128,19) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 114 2 5 (129,16–17) . . . . . . . . . . . VIII: 152* 4 8 (130,15–17) . . . . . . . . . . . VIII: 152* 4 8 (130,16–17) . . . . . . . . . . . . . VII: 34 4 8 (130,17) . . . . . . . . . . . . I: 127*, 182 7 5 (132,14–22) . . . . . . . . . . . . V: 40, 91

140

Quellenregister PORPHYRIUS

Isagoge (ed. A. Busse; L. Minio-Paluello – B. G. Dod) (4,15; 9,10–12) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 8 (6,11–12; 12,7) . . . . . . . V: 229*; VI: 8* (6,13–15; 12,9–11) . . . . . . . . . VIII: 77* (6,21; 12,18–19) . . . . . . . . . . . . II: 127; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 54; V: 33 (10,22–11,1; 17,16) . . . . . . . . . . IV: 50 (11,12–17; 18,9–15)I: 98; III: 52; IV: 82 (12,17; 20,1) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 62 (12,24–25; 20,7–8) . . . . . . . . . . VIII: 31 (14,20–21; 23,2) . . . . . . . . . . . . . IV: 51 (15,6–7; 23,15–16) . . . . . . . . . . . IV: 50 (15,15; 23,24–25) . . . . . . . . . . . . IV: 82 (17,8–9; 125,19–20) . IV: 11*; VII: 182 PRISCIANUS I nstitutionum grammaticarum libri XVIII (ed. M. Hertz) 13 50 (53,14–23) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 77 17 10 (114,18–20) . . . . . . . . . . . . . . . V: 77 PROCLUS e X dubitationibus circa providentiam D (ed. H. Boese) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 40 1 3–4 (4,2–6,16) . . . . . . . . . . . . . . V: 110 3–4 (4,11–6,5) . . . . . . . . . . . . . . V: 215 3 (4,11–6,19) . . . . . . . . . . VII: 105, 219 4 (6,1–5) . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 124 4 (6,12–13) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 220 4 (6,17–8,35) . . . . . . . . . . . . . . . V: 102 4 (8,27–28) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 220 4 (8,31–32) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 220 4 (8,32–33) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 220 4 (8,33–34) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 220 5 (8,5–8) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 220 5 (8,15–10,19) . . . . . . . . . . . . . IV: 147 5 (8,16–10,17) . . . . . . . . . . . . . . . I: 221 5 (8,16–9,17) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 88 5 (8,16) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 220 5 (10,17–25) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 141 5 (10,22) . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 147 5 (10,24–25) . . . . . . . . . I: 220; IV: 147 5 (10,25–30) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 162 5 (10,25–38) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 143 5 (10,27–30) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 220 5 (10,33–37) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 125

2 7 (12,2–18) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 101 7 (12,2–22) IV: 221; V: 109; VIII: 138 7 (12,7–8) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 218 7 (12,16–18) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 218 7 (14,30–36) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 144 8(14,4–18) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 144 8 (16,24–35) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 112 8 (16,24–31) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 143 8 (16,35–40) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 145 3 10 (18,6–11) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 207 10 (18,16–17) . . . . . . . . . I: 220; V: 207 10 (18,13–14) . . . . . . . . . . . . . . . I: 220 10 (18,16) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 121 10 (18,18–21) . . . . . . IV: 12; VII: 183* 3 10 (18,21–25) . . . . . . . . . . . . . . IV: 168 10 (18,21–29) . . . . . . . . . . . . . . . I: 220 10–11 (18,21–33) . . . . . . . . . . VI: 143* 10 (18,26–31) . . . . . . . . . . . . . . IV: 170 11 (18,3–20,6) . . . . . . . . . I: 81; IV: 178 11 (18,32−34) . . . . . . . . . . . . . . . V: 108 11 (18,34–20,6) . . . . . . . . . . . . . . V: 211 11 (20,7–11) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 169 11 (20,11–15) . . . . . . . . . . . . . . IV: 170 11 (20,17–18) . . . . . . . . . . . . . . VI: 128 11 (20,17–21) . . . . . . . . IV: 168; V: 108 11 (20,21–30) . . . . . . . . . I: 79; IV: 177 12 (20,31−22,11) . . . . . . . . . . . . V: 108 14 (24,17–19) . . . . . . . . . . . . . . IV: 172 15 (28,37–38) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 43 15–16 (28,35–4) . . . . . . . . . . . . . V: 116 16 (28,9–10) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 89* 16 (28,15–18) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 56 16 (28,18–21) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 56 17 (30,1–5) . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 221 17 (30,7–8) . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 221 17 (30,7–9) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 207 17 (30,7–18) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 117 17 (30,9–22) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 50 17–18 (30,19–32,16) . . . . . . . . . V: 118* 18 (32,1–2) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 207 18 (32,6–16) . . . . . . . . . . . . . . . III: 181 18 (32,8–9) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 88 19 (32,1–34,8) . . . . . . . . . . . . . V: 118* 20 (34,8–19) . . . . . . . . . . . . . . . V: 119* 20 (34,10–19) . . . . . . . . . . . . . . . V: 171 4 22 (36,2–38,26) . . . . . . . . . . . . . . VI: 56 23–24 (38,1–40,9) . . . . . . . . . . . V: 119 23 (38,3–12) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 57* 4 23 (38,6–11) . . . . . . . . . . . . . . . III: 190 25 (42,13–20) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 34 8 57 (92,1–94,35) . . . . . . . . . . . VIII: 160*

Quellenregister

141

10 63 (102,1–104,16) . . . . . . . . . . . . . I: 12 63 (102,1–104,16) . . . . . . . . . . . II: 120 63 (102,3–7) . . . . . . . . . . . . . . . III: 197 63 (102,7) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 29 63 (102,7–8) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 29 63 (102,7–9) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 102 63 (102,7–104,11) . . . . . . .I: 78; V: 102 63 (102,7–104,12) . . . . . . . I: 158, 209; . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 203; V: 99 63 (102,7–104,20) . . . . . . . . . . . V: 216 63 (102,9–10) . . . . . . . . . . I: 29; V: 102 63 (102,10–104,11) . . . . . . . . . . . . I: 30 63 (102,11–104,12) . . . . . . . . . . V: 102 63 (104,11–16) . . . . . . . . . . . . . III: 197 63 (104,14–16) . . . . . . . . . . . . . . V: 184 63 (104,16–22) . . . . . . . . . . . . . III: 197 63 (104,24–26) . . . . . . . . . . . . . III: 197 64 (104,4–106,6) . . . . . . . . . . . . V: 102 64 (104,36–39) . . . . . . . . . . . . . III: 198 64 (106,1–10) . . . . . . . . . . . . . . . V: 217 64–65 (106,7–9) . . . . . . . . . . . . . V: 103 64 (106,9–11) . . . . . . . . . I: 23, 65, 217; . . . . . . . . . . . . . . . II: 40; VIII: 103* 64 (106,9–12) . . II: 72; V: 184; VIII: 65 64 (106,10) . . . . II: 130; V: 223; VII: 17 64 (106,11–12) . . . . . . . . . . . . . . . I: 25 65 (106,8–10) . . . . . . . . . . . . . . . II: 72 65 (106,8–12) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 23 65 (106,11–18) . . . . . . . . . . . . . . V: 217 65 (106,18–108,32) . . . . . . . . . . V: 218 66 (108,2–4) . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 27

13 (193,6–7) . . . . . . . . . . . . I: 160, 170 13 (193,8–11) . . . . . . . . II: 87; III: 195 3 14 (194,1–195 25) . . . . . . . . . . . . II: 28 14 (194,8–13) . . . . . . . . . . . . . . VII: 12 14 (194,8–18) . . . . . . . . . . I: 13; II: 158 14 (194,15–16) . . . . . . . . . . . . . . I: 160 6 20 (199,3–200,12) . . . . . . . . . VIII: 219 21 (200,6–13) . . . . . . . . . . . . . VIII: 220 21–22 (200,15–201,11) . . . . . VIII: 222 7 23 (201,6–18) . . . . . . . . . . . . . VIII: 218 23 (201,7–202,9) . . . . . . . . . . . . . . I: 25 23 (201,18–22) . . . . . . . . . . . . VIII: 219 23 (202,9–20) . . . . . . . . . . . . . VIII: 244 24 (203,9–17) . . . . . . . . . . . . . VIII: 223 24 (203,29–204,37) . . . . . VIII: 24, 223 24 (204,36–37) . . . . . . . . . . . . VIII: 226 11 36 (220,6–7) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 163 15 43 (234,20–21) . . . . . . . . . . . . . VII: 32 17 47 (240,2–11) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 64 48 (240,8–242,16) . . . . . . . . . . . VI: 64 49 (242,15–19) . . . . . . . . . . . . . . VI: 64 18 50 (242,21–244,11) . . . . . . . . . . VI: 64 50 (244,13–25) . . . . . . . . . . . . . . VI: 65 19 51 (246,1–16) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 61 21 55–57 (254,1–256,18) . . . . . . . . VI: 62 22 58 (256,1–2) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 65 58 (256,11–258,20) . . . . . . . . . . VI: 65 58 (258,24–27) . . . . . . . . . . . . . . VI: 65 58 (258,32–36) . . . . . . . . . . . . . . VI: 65 23 61 (264,1–18) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 71 61 (264,10–18) . . . . . . . . . . . . . . VI: 65

e malorum subsistentia D (ed. H. Boese) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 41 1 4 (178,28–32) . . . . . . . . . . . . . . . I: 214 4 (178,28–29) . . . . . . . . . . . . . . . II: 59 5 (178,3–180,5) . . . . . . . . . . . . . . I: 214 6 (180,3–182,10) . . . . . . . . . . . . . I: 152 7 (184,3–25) . . . . . . . . . . . . . . . III: 189 10 (190,7–12) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 66 2 11 (190,5) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 173 11 (190,5–10) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 16 11 (190,5–192,24) . . . . . . . . . . . . V: 72 11 (190,7–9) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 173 11 (190,15–191,17) . . . . . . . . . . . . I: 12 11 (190,15–192,24) . . . . . . . . . . . I: 173 11 (192,21–23) . . . . . . II: 1, 20; V: 208 11 (192,23–24) . . . . . . . . . . . . . . II: 48 12 (192,1–3) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 174 13 (193,1–11) . . . . . . . . . . . . . . . I: 135 13 (193,1–7) . . . . . . . . . . . . . . . III: 194

e providentia et fato D (ed. H. Boese) 1 2 (110,18) . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 18 2 3 (110,6–111,8) . . . . . . . . . . . . . . VI: 47 4 (111,4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 47 4 (111,5–8) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 47 4 9 (115,1–20) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 243 5 13 (118,2–120,5) . . . . . . . . . . . . . II: 48 13 (118,16–120,11) . . . . . . . . . . VI: 47 13–14 (120,29–122,16) . . . . . . . VI: 48 6 15 (122,2–10) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 38 15 (122,3–5) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 31 15 (122,3–10) . . . . . . . . . . . . . . . III: 95 16 (122,11–124,19) . . . . . . . . . VIII: 39 16 (124,17–19) . . . . . . III: 75; VIII: 26 17 (124,1–3) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 75 17 (124,1–14) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 26 17–19 (124,1–128,24) . . . . . . . VIII: 39 17 (124,12–14) . . . . . . . . . . . . . . III: 75 17 (124,20–24) . . . . . . . . . . . . . . . I: 38

142

Quellenregister

17 (124,20–23) . . . . . . . . . . . . . VIII: 27 17 (124,22–24) . . . . . . . . . . . . . . III: 75 18 (124,1–126,8) I: 38; III: 75; VIII: 27 19 (126,1–3) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 38 19 (126,1–10) . . . . . . . . . . . . . . . III: 75 19 (126,1–128,24) . . . . . . . . . . VIII: 27 19 (126,3–10) . . . . . . . . . . . . . VIII: 186 19 (126,5–6) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 38 19 (126,8–9) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 39 19 (126,8–128,13) . . . . . . . . . . III: 188 7 20 (128,1–4) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 76 20 (128,6–8) . . . . . . . . . . . . . VIII: 222* 20 (130,16–17) . . . II: 81; IV: 192, 242; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 203 20 (130,16–18) . . . . . . . . . . . . . III: 190 22 (130,4–7) . . . . . . . . . . . . . VIII: 222* 8 27–29 (136,1–138,15) . . . . . . . I: 26, 39 27 (136,6–9) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 136 28 (136,1–4) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 136 28 (136,1–138,5) . . . . . . .I: 64; V: 128* 29 (138,1–15) . . . . . . . . . I: 64; V: 129* 29 (138,1–5) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 136 29 (138,7–15) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 67 30–31 (139,1–140,16) . . . . . . VIII: 136 30 (139,1–7) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 64 30 (139,1–21) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 39 30 (139,7–10) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 57 30 (139,8–21) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 65 30 (139,11–14) . . . . . . . . . . . . . . . I: 26 30 (139,18–20) . . . . . . . . . . . . . . . I: 26 31 (139,1–140,12) . . . . . . . . . . . . . I: 40 31 (139,1–140,16) . . . . . . . . . . . . I: 217 31–32 (139,1–140,5) . . . . . . . . . . . I: 65 31 (139,2–140,6) I: 65; II: 72; V: 111 31 (139,4–140,7) . . . . . . . . . . . . V: 178 31–32 (139,24–140,8) . . . . . . . . . . I: 27 31 (140,5–6) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 104 31 (140,6) . . . . . . . V: 63; VIII: 65, 103 31 (140,6–7) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 177 31 (140,6–9) . . . . . . . . . . . . . . . V: 129* 31 (140,7–9) . . . . . . . . . . . . . . VII: 107 31–32 (140,14–4) . . . . . . . . . . . . V: 178 32 (140,1–5) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 44 32 (140,1–7) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 111 32 (140,2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 223 11 41 (150,8–14) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 39 41 (150,14–19) . . . . . . . . . . . . . VIII: 39 43 (152,3–154,12) . . . . . . . . . . VIII: 39 lementatio physica E (ed. H. Boese) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 45

1 def. 1 (30,3) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 34 5 (32,7) . . . . . . . . . . . . . . .IV: 100, 110 11 (36,1–16) . . . . . . . . . . . . . . . III: 106 12 (36,17) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 150 13 (36,28) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 150 17 (38,30) . . . . . . IV: 136; VIII: 56, 143 2 def. 1 (46,19) . . . . . . . . . . . . . . IV: 140 def. 6 (46,25) . . . . . . . . . . . . . VIII: 244 def. 1 (47,20) . . . . . . . . . . . . . . II: 216 def. 2 (47,21) . . . . . . . . . . . . . . II: 216 def. 3 (47,22) . . . . . . . . . . . . . . II: 216 def. 4 (47,23) . . . . . . . . . . . . . . II: 216 def. 5 (47,24) . . . . . . . . . . . . . . II: 216 def. 6 (47,25) . . . . . . . . . . . . . . II: 216 def. 8 (47,28) . . . . . . . . . . . . . . II: 216 def. 9 (47,29) . . . . . . . . . . . . . . II: 216 def. 10 (47,30–31) . . . . . . . . . . II: 216 def. 13 (48,3) . . . . . . . . VIII: 143*, 149 2 (48,10–11) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 244 3 (48,20–21) . . . . . . . . . . VIII: 144, 244 4 (48,28) . . . . . . . . . . . . VIII: 144, 165 def. 13 (49,3) . . . . . . . . . . . . . . III: 106 lementatio theologica E (ed. E. R. Dodds; H. Boese; C. Vansteenkiste) 1 (2,1; 3,1; 264) . . . . . . I: 101, 112, 124; . . . II: 107, 124; IV: 140; V: 57, 222; . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 15; VII: 226 1 comm. (2,2–4; 3,2–4; 264) . . . . IV: 151 1 comm. (2,2–14; 3,2–14; 264–265) I: 137; . . . . . . . . . . .IV: 151; V: 74; VII: 226 1 comm. (2,7–9; 3,7–9; 264) . . . . . I: 126 1 comm. (2,10; 3,10; 265) . . . . . VI: 118 1 comm. (2,10–14; 3,11–14; 265) I: 124 1–12 (2–14; 3–9; 264–270) . . . . . . . I: 40 2 (2,15; 3,1; 265) . . . . . . I: 101, 111, 125; . . . . II: 110, 136; V: 57, 65, 67, 231; . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 25, 33, 127 3 (4,1; 4,1; 265) I: 101; II: 136; IV: 24; 89 3 (4,1; 4,1–2; 265) IV: 89; V: 231; VI: 127 4 (4,9; 4,1; 265) . . I: 71; II: 72, 110, 136; V: 57, 194; VI: 30, 127, 197; VIII: 50 4 comm. (4,10–18; 4,2–9; 265) . . . I: 133 4 (4,9–18; 4,1–9; 265–266) . . II: 110, 136 5 (4,19; 4,1; 266) . II: 71, 72, 74, 96, 107, 134, 135, 136*, 209; V: 57; VI: 15, 19 5 comm. (6,13; 5,24-25; 266) I: 96*; II: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 6 (6,22; 5,1; 267) . . . . . I: 71, 209; II: 72; III: 182, 194; V: 35, 45, 195; . . VI: 19, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113

Quellenregister 6 comm. (6,25–26; 6,4–6; 267) . . IV: 211 6 comm. (6,26–28; 6,6–7; 267) . . . . V: 35 6 comm. (6,29–30; 6,8–9; 267) . . . . V: 35 7 (8,1–2; 6,1–2; 267) . . . . . I: 53, 71, 195; . . . . . . . II: 32, 56, 72, 146, 152, 180; III: 12, 88, 93, 152, 155, 168, 171, 198; . . . . IV: 84, 85, 190, 207; V: 210, 160; . . . . . . . . . . . . . .VI: 120, 122; VII: 198 7 (8,1–28; 6,1–7,25; 267–268) VII: 124 7 comm. (8,27–28; 7,25; 268) . . . . IV: 90 7 comm. (8,23–24; 6,21–7,22; 268)V: 221 8 (8,29–30; 7,1–2; 268) . . . . . . I: 53, 169, . . . 176, 184*, 185, 202, 203, 204, 205; . . . II: 55, 72, 107, 120, 125, 146, 233; . III: 29, 34, 43, 171; IV: 190, 207, 210; . . V: 39, 57, 82, 102, 194; VI: 6, 9, 128, . . . . . . . . . . . . .140; VII: 102; VIII: 134 8–10 (8,29–12,7; 7,1–8,10; 268–269) . I: 185 8 comm. (8,31; 7,3; 268) . . . . . . . V: 221 8 comm. (8,31–10,13; 7,3–16; 268)I: 208; 8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 176; V: 39 9 (10,14–15; 7,1–2; 268) . . . . . . . . IV: 45 9 (10,14–16; 7,1–3; 268) II: 32, 125, 146; . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 20, 44, 45; IV: 187; V: 194, 198, 208; VI: 120 9 comm. (10,16–28; 7,4–8,14; 268) . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 46, 65, 93 9 comm. (10,17–28; 7,4–8,14; 268) V: 164 9 comm. (10,23–28; 7,9–14; 268) VIII: 88 10 (10,29–30; 8,1; 269) . . I: 203, 204, 208; . . . . . . . . . .II: 55, 72, 107, 125, 146; III: 29, 34, 45, 46, 171; IV: 45, 208; . . . .V: 46, 194, 213; VI: 6, 9, 60, 122 10 comm. (10,31;8,2; 269) . . . . . . . . V: 61 10 comm. (10,31–12,7; 8,2–10; 269)V: 164 11 (12,8; 8,1; 269) . . . . . I: 209; II: 14, 75; . . . . . . . . . . VI: 18, 55, 118; VIII: 97 11 (12,8–34; 8,1–9,22; 269) VII: 8, 210, 47 11 comm. (12,9–34; 8,2–9,22; 269)III: 158 12 (14,1–2; 9,1; 269) . . . . . . . . I: 185, 209 . . . . . . . . . .II: 72, 75, 122, 124, 233; III: 46, 142, 165; IV: 40, 156, 187, 210; . . . . V: 211; VI: 9, 55, 118, 122, 128; . . . . . . . . . . . . . . . VII: 178; VIII: 97 12 comm. (14,3–23; 9,2–19; 270) . I: 151*, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175* 13 (14,24; 10,1; 270) . . . . . . . . . . . . V: 209 13 (14,24–25; 10,1–2; 270) . . II: 5, 45, 72, . . . . . . 75, 84, 87, 93, 107, 123, 139; . . . . . . . III: 180; IV: 33, 203; V: 84*, . . . . . . . . . 85, 87, 89, 209; VIII: 172

143

13 (14,25; 10,2; 270) IV: 5, 151, 156, 211; . . . . . . . . . . . V: 39, 55, 57, 130, 209; . . . . VI: 6*, 10, 11*, 24, 31*, 106, 118 13 comm. (14,29; 10,6; 270) . . . . . . III: 96 13 comm. (16,7–8; 10,15–17; 270) V: 130 14 (16,9–12; 10,1–4; 270) . . . . I: 131, 185 . . . . . . . . II: 15, 74, 160, 229; IV: 69; . . . . . . . . . . . VIII: 97, 154, 157, 165 14 (16,9–10; 10,1–2; 270) IV: 236; V: 179 14 comm. (16,28–29; 11,19–20; 271) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 70, 73, 74 15 (16,30; 11,1; 271) . . . . II: 3, 32, 33, 42; . . . . . . . III: 60, 66, 92; IV: 118, 183; . . . . . . . . . . . . . VI: 185; VIII: 41, 87 15 comm. (16,31–18,6; 11,2–11; 271) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 60 II: 33; III: 66; 16 (18,7–8; 11,1–2; 271) . . . . .IV: 121; VI: 185; VII: 118, 119; . . . . . . . VIII: 20*, 39, 40, 41, 87, 96 16 (18,7–20; 11,1–14; 271) . . . . . VII: 104 16 comm. (18,9–10; 11,3–4; 271) . IV: 122 17 (18,21; 12,1; 272) II: 229; III: 66, 80; IV: 120, 236; VIII: 40, 74, 94, 157 18 (20,3–4; 12,1–2; 272) . . . . II: 73, 76, 85, 90, 123, 124, 134, 136, 159, 184, 195; . . . III: 8, 147, 204; IV: 6, 17, 164, 183, . . .189, 190, 227; VI: 23, 147; VII: 26*, . . . . 74, 198*; VIII: 110, 115, 258, 263 18 (20,3–20; 12,1–13,17; 272) . . . VII: 10, . . . . . . . . . . . . . . . . . . .124, 125, 230 18 comm. (20,5–9; 12,3–6; 272) . . . VI: 84 18 comm. (20,5–20; 12,3–13,17; 272) . . . . . . . . . . VII: 198, 221; VIII: 118 18 comm. (20,18–20; 13,15–17; 272) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 107 19 (20,21–23; 13,1–3; 272) II: 74, 76, 81, . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100; III: 148; . . . . . . . . . . . IV: 149, 163, 204, 231; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 72 20 (22,1; 13,1; 273) . . . . . V: 23; VII: 230; . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 3, 31, 97 20 (22,1–3; 13,1–3; 273) . . . . . I: 41, 131; II: 18*, 70*, 76, 96, 160, 200, 234; . . . . . . . . . . . . IV: 193; V: 9; VIII: 51 20 (22,1–31; 13,1–14,31; 273) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 28*, 76, 119 20 (22,13–31; 13,13–14,31; 273) VII: 118 21 (24,1–3; 14,1–3; 273) II: 98, 108, 110, . . . . . . . . . . 112, 141, 169, 180, 217; . . . . III: 3, 11, 22, 93, 158, 166, 197; . . . . . . . . IV: 22, 164, 186, 190, 207;

144

Quellenregister

V: 39, 153, 231; VI: 18, 52, 88, 183; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 208 21 (24,1–33; 14,1–15,31; 273–274) . . . . . . . . . . . II: 107, 124; III: 93, 158, 197 21 (24,1–2; 14,1–2; 273) V: 200, 224, 150; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 181 21 (24,2–3; 14,2–3; 273) . . . . . . . IV: 164; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 201, 227 21 comm. (24,4; 14,4; 273) . . . . . .VI: 19* 21 comm. (24,4–5; 14,4–5; 273) . . . V: 195 21 comm. (24,4–7; 14,4–7; 273–274) V: 49 21 comm. (24,4–21; 14,4–15,21; 273–274) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 7, 159 21 comm. (24,4–33; 14,4–15,31; 273–274) . . . . . . . . . II: 110; III: 27, 158, 197; IV: 62, 185, 209; V: 228; VII: 105 21 comm. (24,8–21; 14,8–15,21; 274)IV: 22 21 comm. (24,9–10; 14,9–10; 274) III: 27; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 209 21 comm. (24,10–15; 14,10–15,15; 274) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 62 21 comm. (24,12–15; 14,12–15,14; 274) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 185 21 comm. (24,15–21; 15,15–21; 274) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 107 21 comm. (24,18–19; 15,18–19; 274) III: 27 22 (26,1–2; 15,1–2; 274) . . . . II: 112, 114, . . . . . . . . . 168, 189; III: 3, 143, 194; . . . . . . . . IV: 62, 164, 187, 207, 231; V: 33, 60, 67, 116, 127, 191, 215, 225; . . . . . . . . . . .VI: 183; VII: 69; VIII: 8 22 (26,1–21; 15,1–16,20; 274–275) . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 124; VII: 8 22 comm. (26,3–21; 15,3–16,20; 274–275) . . . . . . . . . . . . . . . . .III: 158; VII: 48 23 (26,22; 16,1; 275) IV: 61, 187; VII: 57 23 (26,22–24; 16,1–2; 275) . . II: 134, 135; III: 128, 202; IV: 112, 121, 156, 157, . . . . . . . . . . . . . . .161, 164, 197, 200 23 (26,22–28,7; 16,1–17; 275) . . . . VII: 56 23 comm. (26,25–26; 16,3–4; 275) V: 120, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184 23 comm. (26,25–27; 16,3–5; 275) IV: 112, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113; V: 188 23 comm. (26,25–28,7; 16,3–17; 275) II: 132, 177; III: 190; IV: 112, 113, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164 23 comm. (26,30; 16,8; 275) . . . . . VI: 25* 23 comm. (26,30–34; 16,8–11; 275) V: 66 23 comm. (26,32–34; 16,10–11; 275) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 164

24 (28,8–9; 16,1–2; 275) II: 152; III: 28,126; IV: 24, 54, 112, 121, 143, 156, 157, . . . . . . . . . . 161, 165, 211; VI: 29, 31 24 (28,8–20; 16,1–17,13; 275) . . . . VII: 56 24 comm. (28,10–13; 16,3–17,6; 275) IV: 90 III: 24 comm. (28,17–18; 17,10–11; 275) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128 25 (28,21–22; 17,1–2; 276) . . II: 159, 175; . . . . . . III: 42, 203; VI: 15; VIII: 144 25 comm. (28,23–25; 17,3–5; 276) VI: 15 26 (30,10; 18,1; 276) . . . . . . V: 151; VII: 6 26 (30,10–11; 18,1–2; 276) . . II: 177, 199, . . . 219; IV: 66, 197; V: 160; VI: 144 26 comm. (30,22–23; 18,12–13; 276) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 197 27 (30,25–26; 18,1–2; 277) III: 147, 199; IV: 84, 85, 97; V: 112, 160; VI: 144 27 comm. (30,27–32,9; 18,3–15; 277) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 156 28 (32,10–11; 19,1; 277) . . . . . . . . I: 135*; II: 190, 195, 198; III: 44, 139, 165, 199; IV: 190; V: 39, 44, 58, 168; VI: 93, 117; . . . . . .VII: 47, 57, 57*; VIII: 57, 204 28 (32,10–34,2; 19,1–24; 277) . . . . . VII: 9 29 (34,3–4; 19,1–2; 278) II: 100, 196, 198; III: 29, 30, 110, 139, 199; IV: 228, . . . . . . . . . 242, 244; V: 16, 100, 204; . . . . . . . . . . VI: 92, 120, 197; VII: 47 29 (34,3–11; 19,1–20,8; 278) . . . . VII: 240 29 comm. (34,5–11; 19,3–20,3; 278)V: 153 30 (34,12–27; 20,1–14; 278) . . . . . VII: 12 30 (34,12–13; 20,1–2; 278) . . . III: 3, 203; . . . . .IV: 169, 225; VII: 74; VIII: 262 30 comm. (34,14–27; 20,3–14; 278) II: 203; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 119 31 (34,28–29; 20,1–2; 278) II: 214; III: 3, . . . . . . . 72; IV: 207; V: 7, 183, 227; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 99, 120 31 comm. (34,30–36,2; 20,3–9; 278) II: 206, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232; III: 72 32 (36,3; 21,1; 278) . . . . . . . . . . . . . . . V: 7 32 (36,3–4; 21,1–2; 278) I: 28*; II: 232; . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 29; VI: 92 32 comm. (36,5–10; 21,3–8; 278–279) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 216 32 comm. (36,6–7; 21,4–5; 278–279) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 103 33 (36,11–12; 21,1–2; 279) . . . III: 26, 29; . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 97; VIII: 246 33 comm. (36,13–19; 21,3–8; 279) III: 26 34 (36,20–22; 21,1–2; 279) . .III: 72; V: 7;

Quellenregister . . . . . . . . . . . . VI: 99, 120; VIII: 107 34 comm. (36,23–38,8; 21,3–22,19; 279) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 157; VII: 119 34 comm. (38,3–5; 22,15–16; 279) VII: 8, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158 34 comm. (36,23–24; 21,3–4; 279) IV: 207; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 153 35 (38,9–10; 22,1–2; 279) . . . IV: 187, 225; . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 99; VIII: 262 35 (38,9–29; 22,1–20; 279–280) . . VII: 12 36 (38,30–32; 22,1–3; 280) . . . III: 26, 44, . . . . . . 198, 199; IV: 207; V: 18, 150; . . . . . . . . VI: 91, 126, 127; VIII: 187 36 (38,30–31; 22,1–2; 280) . . V: 168, 202; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 145, 152 36 comm. (38,33–50,1; 22,4–23,5; 280) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 180 37 (40,7–8; 23,1–2; 280) IV: 211; V: 202 37 (40,7–9; 23,1–3; 280)IV: 207; VI: 81, 98 38 (40,17–18; 23,1–2; 280) V: 170; VI: 102 38 (40,17–19; 23,1–3; 280) . . V: 7; VI: 109 40 (42,8–9; 24,1–2; 281) . . . . . . . . VI: 140 40 (42,8–9; 24,1–3; 281) . . . . . III: 78, 82, . . . . . . . . . . . . 83, 92, 93; IV: 40, 87; . . . . . . V: 194, 198; VIII: 74, 91, 94* 40 (42,9; 24,2–3; 281) . . . . . . . . . VII: 83*; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 53*, 74 40 comm. (42,10–22; 24,4–18; 281)III: 65, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93 41 (42,30–31; 25,1–2; 281) III: 92, 98, 177; IV: 87; V: 198; VI: 34, 120, 141; VIII: 87 41 comm. (44,1; 25,4; 281) . . . . . III: 110 42 (44,11; 25,1; 282) III: 92; IV: 87, 120; . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 74*, 91, 96 43 (44,25; 26,1; 282) . . . . IV: 87, 120, 169; . . . . . . . VI: 185; VIII: 74, 86, 94, 96 44 (46,1–2; 26,1–2; 282) . . . . . IV: 87, 127; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 39, 94 44 comm. (46,3; 26,3; 282) . . . . . . VII: 36 44 comm. (46,4; 26,4–5; 282) . . . IV: 233 44 comm. (46,4–5; 26,5; 282) . . . . VII: 36 45 (46,12; 26,1; 283) III: 97, 116; IV: 87 45 comm. (46,16–17; 26,5–6; 283) III: 110 46 (46,20; 27,1; 283) . . . III: 97; IV: 40, 87 47 (46,29; 27,1; 283) . . . . . . . . III: 97, 98; . . . . . IV: 87, 110, 142; V: 156; VI: 5; . . . . . . . . .VII: 118; VIII: 20*, 53, 97 48 (48,5–6; 27,1; 283) . . . . . . . . . . . IV: 87 48 comm. (48,10; 27,4; 283) . . . . . VIII: 97 48 comm. (48,10; 27,4–5; 283) . . . VIII: 96 49 (48,11; 27,1; 283) IV: 87, 239; VIII: 91

145

49 comm. (48,14–15; 27,4–5; 284) IV: 138 50 (48,16–17; 28,1–3; 284) . . . . . III: 124; . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 94, 99, 216 50 (48,17; 28,2–3; 284) . . . . . . . . . IV: 250 51 (50,1; 28,1; 284) . . . . . . . . . . . . VI: 123 51 (50,1–2; 28,1–2; 284) III: 123; IV: 87; . . . . . . . VII: 93; VIII: 71, 92, 94, 98 52 (50,7; 28,1; 284) IV: 46; V: 68; VI: 123; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 6*, 231 52 (50,7–11; 28,1–5; 284) . . . . . . . VIII: 91 52 (50,7–14; 28,1–8; 284) . . . . . . VIII: 157 52 (50,7–23; 28,1–29,17; 284) . . . . VII: 92 52 (50,10–11; 28,4–5; 284) VI: 123; VIII: 71 52 (50,10–14; 28,4–8; 284) . . . . . VIII: 165 52 (50,11–14; 28,5–8; 284) . . . . . . VIII: 92 52 comm. (50,15; 28,9; 284) . . . . VIII: 131 52 comm. (50,15–16; 28,9–29,10; 284) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .IV: 129, 130 52 comm. (50,21–22; 29,14–15; 284) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 28, 45 53 comm. (50,26–29; 29,3–6; 285) IV: 230 54 (52,8–1029,1–2; 285) . . . . . . . . IV: 148 54 (52,9–10; 29,2; 285) . . . . . . . . . IV: 230 55 (52,15–16; 30,1–2; 285) VIII: 143, 169 55 comm. (52,20–21; 30,6–7; 285) IV: 161 55 comm. (52,30–31; 30,16–17; 286) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 102 55 comm. (52,30–54,3; 30,16–21; 286) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 172 56 (54,4; 30,1; 286) . . . . . . . . . . VIII: 204 56 (54,4–5; 30,1–2; 286) . . . . III: 155, 158; . . . . . . . . . . . . . V: 226; VI: 137, 197 III: 147, 153; 56 (54,4–6; 30,1–3; 286) IV: 28, 31, 196, 226; V: 7; VI: 124, 19, 23, 55, 178, 198; VII: 216; VIII: 56, 230 56 (54,5; 30,2; 286) . . . . . . . . . . . . VI: 138 56 comm. (54,7–22; 30,4–31,18; 286) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 174 56 comm. (54,8–10; 30,5–6; 286) . IV: 169 56 comm. (54,16–19; 31,12–15; 286) . . VI: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55 57 (54,23; 31,1) . . . . . . . . . . . VI: 138, 156 57 (54,23–24; 31,1–2; 286) . . . . . III: 168; . . .IV: 28, 30, 145, 195, 196, 217, 226; . . . . V: 7; VI: 21, 23, 55, 124, 138, 197 57 comm. (56,16; 32,22–23; 287) . . IV: 57 57 comm. (56,16; 32,22; 287) VII: 158* 58 (56,17–18; 32,1–2; 287) . . . . . VII: 216; . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 88, 134, 204 58 comm. (56,19–27; 32,3–11) . . . VI: 199 58 comm. (56,25–27; 32,8–10; 287) III: 169

146

Quellenregister

59 (56,28; 32,1; 287) . . . . . IV: 67; V: 163 59 (56,28–29; 32,1–2; 287) . . . . . . . I: 105; III: 31, 168; IV: 66, 71, 94, 152, 159, . . . . . . . . . 167; VI: 31, 61; VIII: 196 59 comm. (56,30–58,2; 32,3–12; 287) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 107* 59 comm. (54,34–36; 32,7–8; 287) IV: 35 59 comm. (56,36–37; 32,8–10; 287) V: 46 59 comm. (56,37; 32,9–10; 287) . . IV: 42; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 31 59 comm. (58,1–2; 32,10–11; 287)III: 178; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 46 60 (58,3–4; 32,1–2; 287) . . . . . . . . VI: 175 IV: 42; V: 159 60 (58,3–5; 32,1–3; 287) 61 (58,16–17; 33,1–2; 288) . . V: 109, 189; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 198 62 (58,22–23; 33,1–2; 288) II: 99; V: 159, . . . .187; VI: 114, 198; VII: 184, 186, 186*, 210; VIII: 193, 195, 198, 199 62 (58,22–23; 33,1; 288) . . . . . . . VIII: 198 62 (58,23; 33,2; 288) . . . . . . . . . . . IV: 142 63 (60,1; 34,1; 288) . . . . IV: 121, 156, 157; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 105, 150 63 (60,1–3; 34,1–3; 288) II: 115; III: 202; IV: 111, 112, 113, 161, 164, 200, 201, 212; V: 132; VI: 31, 89; VII: 227; VIII: 89 63 (60,1–19; 34,1–20; 288–289) . . VII: 56 63 (60,2–3; 34,3; 288) . . . . . . . . . VII: 227 63 comm. (60,8–10; 34,10; 288) VII: 228* 63 comm. (60,10–11; 34,11–12; 288) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 227, 228* 63 comm. (60,13–14; 34,14–15; 288) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 228 63 comm. (60,14; 34,15; 288) VII: 228* 63 comm. (60,14–15; 34,16; 288–289) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 227, 228* 64 (60,20; 34,1; 289) . . . V: 35, 224; VI: 34 64 (60,20–21; 34,1–2; 289) IV: 213; V: 38; . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 72*, 207* 64 (60,20–22;34,1–3; 289) . . . . . . III: 202; . . . . . IV: 28, 62, 163; V: 48, 85, 153, . . . . . 180, 194, 200, 207; VI: 10, 89; . . . . . . . . . . .VII: 9*, 72*; VIII: 8, 61 64 (60,20–62,12; 34,1–35,24; 289) VII: 81 64 (60,21; 34,2; 289) . . . . . . . . . . . . VII: 8 64 (289; 34,2–3; 289) . . . IV: 205; VII: 207 64 comm. (60,31; 34,11; 289) VII: 207* 64 comm. (62,5–6; 35,18–19; 289) V: 35 65 (62,13; 35,1; 289) . . . . . . . . . VII: 129* 65 (62,13–14; 35,1–2; 289) . . . IV: 12, 13; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 103

65 (62,13–14; 35,1–3; 289) . . II: 223, 224; . . . IV: 6, 34, 54, 154, 156, 189, 198, 227, 229; V: 11, 19, 33, 37, 81, 105, . . . . . . 127, 186, 214; VI: 9*, 44, 63; VII: 3, 14, 69; VIII: 8, 61, 89, 90, 134, 258 65 (62,13–23; 35,1–11; 289–90) . . VII: 56 65 (62,13–14; 35,2–3; 289) . . . . . . . VII: 5 66 (62,24–25; 35,1–2; 290) V: 157; VI: 105 67 (64,1–2; 36,1; 290) . . . IV: 49, 156, 187; . . . . . . . . . . . .V: 157; VI: 3; VII: 218 67 comm. (64,3–4; 36,2–3; 290) VII: 216 67 comm. (64,9–11; 36,7–9; 290) . . IV: 22 68 (64,15; 36,1; 290) . . . . . . . . . . VII: 218 69 (64,24–25; 37,1–2; 291) IV: 162; V: 157 69 (64,24; 37,1; 291) . . . . . . VII: 102, 218 70 comm. (66,21–22; 37,9–10; 291) IV: 36 71 (66,31–32; 38,1–2; 292) . . . . . . . VI: 25 71 (66,31–68,2; 38,1–4; 292) . . . . . IV: 82; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 261 71 (66,31–68,5; 38,1–7; 292) . . . . . . IV: 89 71 (66,31–68,8; 38,1–9; 292) IV: 42; V: 80; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 88, 133 71 (68,2–4; 38,3–5; 292) . . . . . . . . VII: 17 71 (68,4–8; 38,5–9; 292) . . . . . . . . . IV: 65 71 (68,6–8; 38,7–9; 292) . . . . . . . . . IV: 82 72 (68,17–18; 38,1–2; 292) . . . IV: 82, 89; . . . . V: 80; VI: 25; VIII: 88, 134, 260 72 (68,17–29; 38,1–39,12) . . . . . . VII: 124 73 (68,30–31; 39,1–2; 292) . . . . . . . IV: 28 74 (70,15–16; 39,1–2; 293) VI: 180; VII: 216 74 (70,15–16; 39,1–3; 293) . . VI: 181, 183 74 comm. (70,22–24; 40,9–10; 293) VI: 180 75 (70,28–29; 40,1; 293) . . . . IV: 113, 186, . . 187, 195, 200; V: 65, 120, 188, 225; VI: 4, 17*, 50, 55*, 124; VIII: 9, 14, 101 75 (70,28–72,4; 40,1–10; 293) . . . . . VII: 8 I: 17*; II: 68; 76 (72,5–6; 40,1–2; 293) . . . . . IV: 105; VII: 81, 199; VII: 126; . . . . . . VIII: 106, 111, 231, 238, 248 77 (294; 41,1–2) . . . . . . . . .IV: 93, 97, 118 77 (294; 41,1–3) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 95 77 (294; 41,1–5) . . . . . . . . . . . . IV: 97, 98 77 (72,20–23; 41,1–5) . . . . . . . . . VIII: 30 77 (72,20–23; 41,1–5) . . . . . . VI: 125, 196 77 (41,1–21) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 84 77 (41,4–5) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 94 78 (74,8; 41,1; 294) . . . . . . . IV: 93, 95, 98 78 (74,8–17; 41,1–42,8; 294–295) . VII: 84 79 (74,18; 42,1; 295) . . . IV: 118; VIII: 120 79 (74,18–26; 42,1–9; 295) . . . . . . VII: 84 80 (74,27; 42,1; 295) . . . . . . . . . . . IV: 240

Quellenregister 80 (74,27–28; 42,1–2; 295) . . . . . IV: 130; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 6, 30* 80 (74,27–28; 42,1–3; 295) . . . . . . IV: 131 80 (74,29–30; 42,4–5; 295) . . IV: 130, 240 80 comm. (74,31; 42,6; 295) . . . . . VII: 38 81 (76,12–13; 43,1; 295) . . . . . . . . VII: 13 81 (76,12–13; 43,1–2; 295) . . IV: 163, 197; . . . V: 184, 225; VI: 63; VII: 25, 152; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 102 82 (76,22; 43,1; 296) . . . . . . . . . . . . V: 225 82 (76,22–23; 43,1–2; 296) . . . . . VIII: 131 83 (76,29–30; 43,1–2; 296) . . . VIII: 40, 67 84 (78,5; 44,1; 296) . . . . IV: 153, 160, 161, . . . . . . . 183, 217, 230; VIII: 97, 131 85 (78,12; 44,1; 296) . . . . . . . VIII: 98, 165 86 (78,19–20; 44,1–2; 297) . . . . . . . . II: 5; . . . . . . . . . . . . .IV: 153, 163; VI: 129 86 (78,10–80,14; 44,1–45,27; 297) VII: 11 86 comm. (78,25–26; 44,7–8; 297)VII: 11* 86 comm. (78,26; 44,8; 297) . . . . VII: 11* 87 (80,15; 45,1; 297) . . . . . . . . . . . IV: 149 87 comm. (80,22–23; 45,8–9; 298) IV: 147 88 (80,25; 46,1; 298) . . . . . . . . . . . VIII: 98 88 (80,25–26; 46,1–2; 298) II: 5; VIII: 97 88 (80,25–32; 46,1–9; 298) . . . . . . VII: 11 89 (82,1; 46,1; 289) . . . . . . . . . . . . . . II: 5; . . . . . . . IV: 154, 158, 163, 217, 218; . . . . . . . . . . VI: 25, 29, 196; VIII: 98 90 (82,7–8; 46,1–2; 298) IV: 158; VI: 26, 197 90 comm. (82,9–16; 46,3–9; 298) . . VI: 26 90 comm. (82,12–13; 46,6–7; 298) VI: 29 92 (82,23–24; 47,1–2; 299) . . . . . . . VI: 29 92 (82,23–25; 47,1–3; 299) . . . . . . IV: 177 92 (82,23–26; 47,1–4; 299) VI: 26; VIII: 134 92 comm. (82,27–35; 47,5–13; 299) VI: 26 92 comm. (82,30–31; 47,8–9; 299) VI: 29 92 comm. (82,34; 47,12; 299) . . . IV: 218; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 29 93 (84,1–2; 47,1–2; 299)IV: 174, 193, 217; V: 131; VI: 129, 131*; VIII: 149, 191 95 (84,28–29; 48,1; 300) . . . . . . . . VI: 117; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 198 96 (86,1–2; 48,1; 300) . . . . . . . . . . IV: 136 97 (86,8–9; 49,1–2; 300) V: 7, 69, 89, 149, 199, 231; VI: 107; VII: 232; VIII: 61 97 (86,8–10; 49,1–3; 300) II: 90; IV: 207, . . . . . . . . 218, 222; V: 38, 39, 57, 67, . . . . . 153, 225; VI: 85, 88, 147, 156; . . . . . . . . VII: 102, 226; VIII: 8, 263 97 (86,8–26; 49,1–17; 300) . . . . . . VII: 10 98 (86,37; 49,1; 301) IV: 226; VI: 40, 54;

147

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 113 98 comm. (86,32; 49,6; 301) . . . . . IV: 236 99 (88,20–21; 50,1–2; 301)V: 60, 125, 162; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 102 99 (88,20–22; 50,1–3; 301) . . IV: 222, 226, . . . . . . . . . . . . . 231; V: 130; VII: 70 99 (88,20–23; 50,1–4; 301) . . . . . . . . . . . . V: 69, 84*, 163; VI: 29, 98; VIII: 124 99 (88,20–33; 50,1–51,14; 301) . . . . VII: 8 99 (88,22–23; 50,3–4; 301) VI: 164; VII: 58 99 (88,23; 50,4; 301) . . . . IV: 218; VII: 69 99 comm. (88,24; 50,5; 301) . . . . . VII: 14 99 comm. (88,24–33; 50,5–51,14; 301) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 14 100 (90,1–2; 51,1–2; 302) . . . V: 6, 20, 57, . . . . . . . . 69, 84*, 201, 227; VIII: 9* 100 (90,1–3; 51,1–3; 302) . . . . . . IV: 226; V: 54, 60, 231; VI: 88, 98; VIII: 89 100 (90,2–3; 51,2–3; 302) . . . . . . . VII: 69 101 (90,17; 51,1; 491) . . . . . . . . . VII: 69 101 (90,17; 51,1–2; 491) . . . . . . VIII: 102 101 (90,17–19; 51,1–4; 491) . . IV: 222; V: 57; . . . . . . . . . . . . . VI: 88; VIII: 87, 131 101 (90,17–31; 51,1–52,16; 491) . VII: 73 101 (90,18–19; 51,2–4; 491) . . . . . . . V: 55 101 (90,18–19; 51,3; 491) . . . . . . IV: 238 102 (92,1–2; 52,1–2) . . . . . . . VI: 29, 197 102 (92,2–3; 52,2–3) . . . . . . . . . . VI: 164 102 (92,9–10; 52,9) . . . . . . . . . . . VI: 163 102 comm. (92,9–10; 52,9; 492) III: 122, . . . . . . . . 119; IV: 65, 148, 220, 230; . . . . . . . . . . . . . . V: 76; VIII: 62, 90* 103 (92,13; 52,1; 492) . . . . . . . V: 57, 79; VI: 126*; VII: 58, 175; VIII: 88, 118 103 (92,13–15; 52,1–3; 492) . . . . . . . V: 47 103 (92,13–16; 52,1–4; 492) . . . . V: 6, 81; VI: 44; VII: 133; VIII: 23, 110, 134 105 (94,8; 53,1; 493) . . . . . . . . . . VIII: 72 105 comm. (94,9–20; 53,3–54,2; 493) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 21* 105 comm. (94,17–20; 53,11–54,14; 493) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 130 106 (94,21–23; 54,1–4; 493) . . . . III: 133; . . . . . . . . . . . VII: 229; VIII: 93, 216 107 (94,32–33; 54,1–2; 493) VIII: 97, 216, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217 107 comm. (96,4–6; 54,6–8; 493) VIII: 98 108 (96,9–10; 54,1–2; 494) . . . . . . V: 132 108 (96,9–11; 54,1–3; 494) . . . . . . V: 169 108 (96,9–12; 54,1–4; 494) . . . . . . V: 225; . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 27; VII: 232

148

Quellenregister

08 (96,9–22; 54,1–55,14; 494) . . VII: 39 1 109 (96,23–25; 55,1–3; 494) . V: 169; VII: 26 109 (96,23–28; 55,1–6; 494) . . . . . . V: 225 109 (96,25–26; 55,3–5; 494) . . . . VIII: 102 109 (96,26–28; 55,5–6; 494) . . . . . VII: 39 110 (98,1–2; 55,1–2; 494) . . . . . . VII: 226 110 (98,1–3; 55,1–3; 494) V: 225; VIII: 180 110 (98,1–5; 55,1–5; 494) . . . . . . . .V: 31; . . . . . . . . . . . . . VI: 27, 127; VII: 224 110 (98,1–17; 55,1–56,16; 494–495) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 226 110 (98,2–3; 55,2–3; 494) . . . . . . . . VII: 4 110 (98,4–5; 55,3–5; 494)V: 169 ; VIII: 10 110 comm. (98,12–14; 56,12–13; 495) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 77 111 (98,18; 56,1; 495) . . . . . . . . VII: 28* 111 (98,18–19; 56,1–2; 495) . . . . V: 21*; . . . . . . . . . . . . . VI: 48; VII: 4*, 226* 111 (98,18–19; 56,1–3; 495) . V: 169, 215; . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 3, 26, 224 111 (98,18–23; 56,1–7; 495) . . . . . V: 200; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 37, 127 VII: 228, 111 (98,18–32; 56,1–15; 495) 241 111 (98,19–21; 56,3–4; 495) . . . . VII: 231 111 comm. (98,24–27; 56,8–11; 495) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 26 111 comm. (98,25–26; 56,10; 495) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 228* 112 (98,33–34; 56,1; 495) V: 169; VI: 37; . . . . . . . .VII: 232; VIII: 10, 179, 187 113 (100,5; 57,1; 495) . . . . V: 48, 74, 79, . . . . . . . . 81, 160, 186; VI: 114, 117; . . . . . . . . . . . . . . . VII: 17, 70*, 206 113 comm. (100,10; 57,6; 495) V: 105, 194 113 comm. (100,10–11; 57,6–7; 495) . . . . . . . . . . . . . . . V: 65, 211; VI: 31 113 comm. (100,10–12; 57,6–8) . . . VI: 9 113 comm. (100,11–12; 57,7–8; 495)V: 84* 113 comm. (100,13–15; 57,9–11; 495) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 164 114 sqq. (100,16 sqq.; 57,1 sqq.; 496) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 51* 114 (100,16; 57,1; 496) . . . . . . V: 35, 80; . . . . VI: 174; VII: 4*, 22*, 70*, 107, . . . . . . . . . . . . . . . 129*, 213*, 219* 114 (100,16; 57,1–2; 496) . . . . . . . VIII: 9 114 (100,16–17; 57,1–2; 496) V: 65, 67, . . . . . . . 72, 74, 79, 81, 87, 141, 149, . . . 153, 157, 158, 159, 164,198, 206, . . . 210, 213, 223; VI: 5, 24, 52,113,

114 114 115 115 115 116 116 117 117 118 118 118 118 118 118 119 119 119 119 119 119 119 119 120 120 120 121 121 121 121 121

. . . . 141, 149, 156, 19; VIII: 22, 179 comm. (100,18–21; 57,3–6; 496) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 28 comm. (100,25–26; 57,9–10; 496) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 8* (100,28; 57,1; 496)V: 151; VI: 53, 156 (100,28; 57,1–2; 496) V: 87, 89, 112, . . . . . . . . . . 137, 141, 231; VIII: 139 comm. (100,31–32; 57,5–6; 496) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 9*, 17, 41 (102,13; 58,1; 496) . . . . . . . . II: 113; . . . . . .V: 81, 85, 91, 230; VI: 34, 164 comm. (102,13–27; 58,2–14; 496-497) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 25 (102,28; 59,1; 497) V: 220; VI: 175 comm. (102,29–104,4; 59,2–9; 497) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 156 (104,5–6; 59,1–2; 497) . . V: 109, 210 (104,5–7; 59,1–3; 497) . . . . . . V: 108 (104,5–7; 59,1–4; 497) . . V: 112, 146, 217; VI: 4, 24, 77; VIII: 108, 139 (104,6; 59,2; 497) . . . . . . . . . . V: 109 (104,7; 59,3; 497) . . . . . . . . VII: 107 (104,7; 59,3–4; 497) . . . . . . . . VI: 69 (104,16; 59,1; 497) . . . . V: 106, 130, . . . . . . . . . . . . . . 199, 207; VIII: 189 (104,16–17; 59,1–3; 497) . . . . V: 107 (104,16–19; 59,1–4; 497) V: 112, 213; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 24 comm. (104,20; 59,5; 497) . . . V: 209 comm. (104,20–21; 59,5–6; 497) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 25* comm. (104,20–26; 59,5–9; 497–498) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 158 comm. (104,20–2659,5–60,10; 497498) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 5 comm. (104,20–30; 59,5–60,14; 497– 498) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 99 (104,31–32; 60,1; 498) . . . . . . V: 199 (104,31–32; 60,1–2; 498) . . . . . I: 40; . . . . . . V: 217, 219; VI: 48; VIII: 177 comm. (106,6; 60,10–11; 498) V: 217 (106,10–11; 60,1–2; 498) . . . . V: 116 (106,10–12; 60,1–3; 498) . . . VI: 129; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 172 comm. (106,21–22; 61,11–12; 498) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 53 comm. (106,31–32; 61,20–21; 499) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 4*, 53 comm. (106,31–33; 61,20–22; 499) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 24

Quellenregister 22 1 122 122 122 123 123 123 123 123 123 124 124 124 125 125 125 126 127 127 128 128 129 129 129 129 129 129 129 129 129 129 129 129 130

(108,1–4; 61,1–4; 499) . . VI: 50, 171 comm. (108,16–17; 61,14–15; 499) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 170 (108,19–21; 61,17–18; 499) VII: 178 (108,21; 62,19; 499) . . . . . . . . VII: 5 (108,25; 62,1; 499) . . . . . . . VII: 11* (108,25–26; 62,1–2; 499) . . . VI: 129; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 21* (108,25–27; 62,1–3; 499) . . . . VII: 20 (108,25–28; 62,1–4; 499) . . . . I: 189; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 23 (108,25–110,9; 62,1–17; 499–500) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 22 (108,26–27; 62,2–3; 499) . . . . VII: 33 comm. (110,14–16; 62,5–6; 500) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 61 comm. (110,21–22; 63,10–11; 500) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 61 comm. (110,23–28; 63,12–16, 500) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 61 (110,29–31; 63,1–3; 500) . . . . V: 225; . . . . . . . . . . . . . VI: 91, 143, 144; 146 (110,29–32; 63,1–4; 500) . . . . V: 169; . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 4, 166; VII: 9 (110,31–32; 63,3–4; 500) . . . . . VI: 40 (112,14–15; 63,1–2; 500) . . . . V: 189; . . . . . . . . . . . . VI: 11, 130; VIII: 23* V: 210; VI: 53; (112,25; 64,1; 501) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 8* (112,25–26; 64,1–2; 501) . . . . V: 170 (114,1–3; 64,1–3; 501) . . V: 178, 204 (114,2–3; 64,2–3; 501) . . . . . . V: 183 (114,12–15; 65,1–5; 501) . . . . I: 210; . . . . . . . . V: 45, 170, 200; VI: 37, 48; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 179 (114,12–13; 65,1; 501) . . V: 202, 215 (114,12–32; 65,1–20; 501–502; ) . . . . . . . . . . . . . VII: 39, 40, 45, 119, 228 (114,13; 65,1–2; 501) . . . . . . VII: 231 (114,13–14; 65,1–3; 501) VIII: 9, 208 (114,13–14; 65,2–3; 501) . . . . . VII: 3 (114,13–14; 65,3; 501) . . . . . . V: 215 VII: 223 (114,13–15; 65,3–5; 501) (114,14; 65,3; 501) . . . . . . . VII: 223 VII: 231 (114,14–15; 65,4–5; 501) comm. (114,16–17; 65,6–7; 502) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 44 comm. (114,28–31; 65,17–20; 502) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 230 (116,1–2; 65,1–2; 502) . VI: 109, 126, . . . . . . . . . . . . . . 129, 161; VIII: 187

30 1 131 133 133 133 133 133 133 133 133 133 133 134 134 135 135 135 135 136 136 136 136 136 137 137 138 138 139 140 142 144 145 146 146 146 147 147

149 (116,1–4; 65,1–4; 502) . . . . . VIII: 86 (116,15; 66,1; 502) VI: 40, 138; VII: 9 (118,8–9; 67,1; 503) . . . . . . . . VI: 40 (118,8–11; 67,1–4; 503) . . . . . VI: 15 (118,10–11; 67,2–4; 503) . . . . VI: 166 (118,10; 67,3; 503) . . . . . . . . . VI: 24 comm. (118,12–13; 67,5; 503)VI: 130 comm. (118,13–14; 67,5–6; 503) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 25 comm. (118,13; 67,6; 503) . . VI: 166 comm. (118,15–19; 67,7–11; 503) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 183 comm. (118,16–17; 67,9; 503) VI: 24 comm. (118,17–19; 67,10–11; 503) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 133 (118,20; 67,1–2; 503) . . . . . VII: 9, 71 (118,20–32; 67,1–13; 503–504) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 228 (120,1–2; 67,1; 504) . . . . . VI: 11, 34 (120,1–4; 67,1–3; 504) . . . VI: 88, 89, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113, 139 (120,3–4; 67,2–3; 504) . . . VI: 34, 91 comm. (120,5–8; 67,4–68,7; 504) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 130 (120,17–18; 68,1–2; 504) . . . . VI: 29 (120,17–19; 68,1–3; 504) VI: 11, 91, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139, 181 (120,17–20; 68,1–4; 504) . . . . VI: 34, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88, 89, 131 (120,19; 68,3; 504) . . . . . . . . . VI: 29 (120,19–20; 68,3–4; 504) . . . . VI: 29 (120,31; 68,1; 505) . . . . . . . . . VI: 22 (120,31–122,6; 68,1–69,10; 505) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 23 (122,7; 69,1; 505) . . . . . . . . . VII: 15 (122,7–8; 69,1–2; 505) V: 171; VI: 29; . . . . . . . . . . . .VII: 12; VIII: 134, 172 (122,21–33; 69,1–70,12; 505) VII: 12 comm. (124,17–18; 70,15–16; 506) I: 207*; IV: 6*; VII: 133*; VIII: 105 (124,27–28; 71,1–2; 506) . . . VI: 111 (126,19–20; 71,1–2; 507) . . . VI: 175 comm. (128,7–16; 72,7–15; 507–508) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 175 (128,22–24; 72,1–3; 508) . . . VIII: 86 (128,22–24; 72,1–3; 508) VI: 108, 109 comm. (128,27; 73,5; 508) . . . I: 210 (128,32–33; 73,1–2; 508) VII: 224*; . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 10, 86, 217 comm. (128,34–130,3; 73,3–6; 508) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 16*

150

Quellenregister

47 comm. (130,1; 73,4; 508) . . . . I: 210 1 147 comm. (130,2; 73,5; 508) . . . III: 29; . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 31*; VI: 103 148 (130,4–5; 73,1–2; 508) I: 210; II: 99; . . . . .VI: 161; VII: 217; VIII: 86, 191 148 comm. (130,6; 73,3; 508) . . . VI: 129 148 comm. (130,16–19; 73,11–13; 509) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 109 151 (132,26–27; 75,1–2; 510) VI: 177, 178 152 comm. (134,10–12; 75,5–7; 510) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 183 152 comm. (134,10–14; 75,5–8; 510) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 147 155 comm. (136,18–19; 76,7; 511) VI: 177, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178 156 comm. (136,26–33; 77,4–10; 511) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 185 156 comm. (136,27; 77,5; 511) . . VI: 174 158 (138,26–27; 78,7; 512) . . . . . . VII: 76 160 (140,5–13; 78,1–79,8; 512–513) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 28 161 (140,14–15; 79,1–3; 513) . . . . VII: 28 163 (142,9–10; 79,1–2; 513) . . . . . II: 112 164 (142,17–18; 80,1–2; 514) . . . II: 112 164 comm. (142,20; 80,4; 514) . . VII: 57 165 (142,26–27; 80,1–2; 514) VII: 39, 57; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 24 166 (144,9; 81,1; 514) . . . . VII: 109, 129 166 (144,9–11; 81,1–3; 514) . . . . . . II: 70; . . . . . . . . . . . . . . VII: 152*; VIII: 68 166–183 (144,9–160,20; 81,1–90,8; 514– 521) . . . . . . . . . II: 18*, 70*; VII: 28* 166 comm. (144,20–21; 81,12–13; 514) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 152 VII: 99, 236* 167 (144,22; 81,1; 514) 167 (144,22–146,15; 81,1–82,26; 514– 515) . . . . . . . . . . . VII: 91, 150*, 152 167 (144,23; 81,2; 514) . . . . . . . VII: 103 167–182 (144,22–160,12; 81,1–89,2; 514– 521) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 70 167 comm. (146,5–6; 81,16; 515) VII: 77 VII: 85* 168 (146,16–17; 82,1–2; 515) 168–170 (146,16–148,27; 82,1–83,25; 515–516) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 150 169 (146,24; 82,1; 515) . . . . . . . . VII: 6* 169 (146,24–25; 82,1–2; 515) . . . . II: 70; . . . IV: 148; VII: 118, 155, 229, 231; . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 92, 96, 265 169 (146,24–148,3; 82,1–10; 515–516) . . . . . . . . .VII: 98*, 119*, 124, 126*, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199*, 234*

69 comm. (146,26–29; 82,3–6; 515) 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 145 169 comm. (148,3; 82,10; 516) VII: 158, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198 170 (148,4; 83,1; 516) . . . . VII: 99*, 113, . . . . . . . . . . . . . . . . .129, 186*, 236* 170 (148,4–5; 83,1–3; 516) . . . . . II: 112; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 178 170 (148,4–27; 83,1–25; 516) VII: 234* 170 (148,11–12; 83,8–9; 516) VII: 107* 171 (150,1; 83,1; 516) . . VII: 7, 167, 171, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173, 192 171 comm. (150,7–8; 84,7–8; 516) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 152, 152* VII: 113, 172 (150,15–16; 84,1–2; 517) . . . . . . . . . . . . . . 175, 188; VIII: 110 173 (150,22–23; 84,1–2; 517) . . . . I: 21*; . . . . . . . . . . . . . . VII: 157, 175, 234; . . . . . . . . . . . . . VIII: 108, 110, 114 173 (150,22–152,7; 84,1–85,17; 517) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 195 173 comm. (152,5; 85,15; 517) VII: 166 174 (152,8; 85,1; 517) . . VII: 149*, 165*, . . . . . . . . . . . . 166, 175*, 178, 236* 174 (152,8–9; 85,1–2; 517)II: 7; VII: 147* VII: 241 175 (152,19–20; 85,1–2; 518) 175 (152,20; 85,2; 518) . . . . . . . VII: 240 176 comm. (154,22; 86,19; 518) VII: 62*, . . . . . . . . . . . . . . . . . .84*, 88*, 113* 177 (156,1; 87,1; 519) I: 21*; II: 7; IV: 57; . . .VI: 179*, 180*; VII: 7*, 61*, 122*, . . . 179, 179*, 184*, 186*, 191*, 195, 207*, 216, 217*, 234; VIII: 108, 174 178 (156,25; 87,1; 519) I: 21*; VI: 180* 180 (158,11–15; 88,1–6; 520) . . . II: 112; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 105 180 comm. (158,16–18; 88,7–10; 520) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 105 181 (158,19–20; 89,1–2; 520) VII: 51*, 232 182 (160,5–6; 89,1–2; 521) . . . . VII: 241; . . . . . . . . . . . VIII: 12, 102, 189, 193 182 (160,5–12; 89,1–8; 521) . . . . VII: 51* VIII: 12, 183 (160,13–15; 90,1–3; 521) . . . . . . . . . . . . . . . .24, 102, 189, 265 184 (160,21–22; 90,1–2; 521) . . . VIII: 96 184 (160,21–23; 90,1–3; 521) . . . . II: 68; . . . . . . VIII: 156, 166, 172, 188, 189, . . . . . . . . . . . . . . .224, 246, 263, 265 185 (162,1; 90,1; 521) . . . . VIII: 177, 180 185 (162,1–3; 90,1–4; 521) . . . . .VIII: 41, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166, 193

Quellenregister 85 1 185 186 186 187 188 189 190 191 191 193 194 194 195 195 196 197 197 198 199 201 201 201 202 203 204 205 206 206 206 206 207

(162,2–3; 90,3–4; 521) . . . . VIII: 187 comm. (162,4; 90,5; 521) VIII: 187 (162,13; 91,1; 522) . . . . . . . VIII: 116 (162,13–14; 91,1–2; 522) VIII: 53*, . . . 56*, 58, 62, 86, 91, 96, 97, 103*, . . . . . . 125, 131, 142, 176, 213, 260 (162,24; 91,1; 522) . . . . VIII: 76, 91, . . . . . 96, 97, 159, 176, 213, 264, 265 (164,1; 91,1; 522) . . VIII: 72, 75, 90, . . . . . . . . . . . . . . . .91, 116, 135, 142 (164,20; 92,1; 523) . . . . . . . VII: 55*; . . . . . . . VIII: 86, 88, 90, 91, 94, 116 (166,1–2; 92,1–2; 523) . . . . . . III: 90; . . . . . . . . . . . . .VIII: 91, 93, 97, 103, . . . . . . 118, 122, 139, 141, 154, 176 (166,26; 93,1–2; 524) . . . . . VIII: 165 (166,26–27; 93,1–2; 524) . . . . II: 70; . . . . VIII: 96, 98, 99, 125, 131, 155, . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157, 198, 217 (168,20; 94,1; 524) . . . . . . . . II: 69*; . . . . . . VIII: 114, 163, 174, 189, 203 (168,30; 95,1; 525) . . . . . . . . . I: 21*; . . . . . . . . . . . . . III: 8; VIII: 121, 174 comm. (168,31; 95,2; 525) VII: 158* (170,4; 95,1; 525) . . . . . . . . . . . III: 9 (170,4–5; 95,1–2; 525) . . . . . . I: 21*; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 175 (170,18–19; 95,1–2; 525) II: 16*, 29; . . . . . . . . . . . . . .VIII: 157, 197, 214, . . . . . . . 215, 216, 231, 236, 239, 247 (172,1–2; 96,1–2; 525) . . . . VIII: 213 (172,1–4; 96,1–4; 525) . . . . VIII: 157 (172,23–24; 96,1–2; 526) VIII: 162 (174,1–2; 97,1–2; 526) . . . . VIII: 244 (176,1; 98,1; 527) . . . . . . . . VII: 28* (176,1–5; 98,1–5; 527) . . . . VIII: 193 (176,3–4; 98,4; 527) . . . . . . . VII: 28 (176,18–30; 98,1–99,13; 527–528) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 9* (176,31–32; 99,1–2; 528) VIII: 206 (178,10–12; 99,1–3; 528) VIII: 224 (180,4–6; 100,1–3; 529) . . . . VIII: 231 (180,15; 101,1; 529) . . . . . . VIII: 246 (180,15–16; 101,1–2; 529) VII: 239*; . . . . . . . . . . VIII: 96*, 225, 243, 258 comm. (180,25–27; 101,9–11; 529) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 146 comm. (180,27–28; 101,11–12; 529) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 246 (180,30–31; 101,1–2; 529) VIII: 236, . . . . . . . . . . . . . . . . . . .238, 242, 256

151

208 (182,4–5; 101,1–2; 530) . . . . VIII: 247 xpositio in Parmenidem Platonis E (ed. V. Cousin; C. Steel) 2 (730,28–34; 91,3–8) . . . . . . . . . . III: 53 (732,1–6; 92,39–42) . . . . . . . . . . III: 54 3 (788,2; 136,99–137,00) . . . . . . . . . I: 17 PTOLEMAEUS S yntaxis mathematica (ed. J. L. Heiberg) 1 1 (5,13–15) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 205 1 (5,13–15) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 15 8 (26–30) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 167 7 2 (12–16) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 167 QUODVULTDEUS dversus quinque haereses A (ed. R. Braun) 3 4 (265,15–17) . . . . . . . . . . . . . . . 5 (265,20–21) . . . . . . . . . . . . . . . 5 (265,22–24) . . . . . . . . . . . . . . . 6–7 (265,27–30) . . . . . . . . . . . . . 7 (265,30–31) . . . . . . . . . . . . . . . 7 (265,31–266,33) . . . . . . . . . . . 13 (266,54) . . . . . . . . . . . . . . . . . 18–20 (268,78–84) . . . . . . . . . . . 20 (268,85) . . . . . . . . . . . . . . . . . RABANUS MAURUS

V: 192 V: 192 V: 192 V: 192 V: 192 V: 192 V: 192 V: 192 V: 192

De universo (PL 111) 10 4 (287 B–290 C) . . . . . . . . . . VII: 202*

RICHARDUS DE S. VICTORE

Beniamin maior (ed. M.-A. Aris; PL 196) 1 4 (9,25–26) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 181 4 (9,27–28) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 181 6 (12,13–18) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 183 6 (12,12–28; 70B–C) . . . . . . . . . . I: 34* 5 2 (124,18–20) . . . . . . . . . . . . . VIII: 183 3 (126,15–16) . . . . . . . . . . . . . VIII: 183 4 (127,26–29) . . . . . . . . . . . . . VIII: 183 5 (129,3–5) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 183 8 (131,33–34) . . . . . . . . . . . . . VIII: 183 8 (133,11–13) . . . . . . . . . . . . . VIII: 183 9 (133,18–20) . . . . . . . . . . . . . VIII: 183 9 (133,29) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 183

152

Quellenregister

9 (134,5–7) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 183 14 (143,18–19) . . . . . . . . . . . . VIII: 183 14 (143,20–23) . . . . . . . . . . . . VIII: 183 15 (143,31–33) . . . . . . . . . . . . VIII: 184 e Trinitate D (ed. J. Ribaillier) 1 6 (91,7–8) . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 104 2 4 (111,4–9) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 100 4 (111,9–10) . . . . . . . . . . . . . . . III: 118 9 (115,6–7) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 104 9 (116,22–31) . . . . . . . . . . . . . . III: 120 19 (125,4–5) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 159 19 (125,5–126,29) . . . . . . . . . . . . I: 159

ROBERTUS GROSSETESTE

S uper Dionysii De divinis nominibus (ed. D.H. Pouillon) 4 (321,13–19) . . . . . . . . . . . . . . V: 190* ROGERUS BACON e multiplicatione specierum D (ed. D. Lindberg) 2 1 (94,79–84) . . . . . . . . . . . . . . . III: 23* 2 (98,53–100,70) . . . . . . . . . . . III: 23* SENECA e beneficiis D (ed. C. Hosius) 4 7 (87,8–9) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 193 4 7 (91,2–4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 53 pistulae morales E (ed. L. D. Reynolds) 9 9 (19,4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 94 18 3 (47,12–14) . . . . . . . . . . . . . . . II: 209 30 11 (87,11–12) . . . . . . . . . . . . . . II: 186 41 2 (108,7–9) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 193 58 16 (156,29–157,1) . . . . . . . . . . VII: 193 18 (157,10) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 164 18 (157,11–12) . . . . . . . . . . . . VII: 160 18 (157,12–13) . . . . . . . . . . . . VII: 160 18 (157,13) . . . . . . . . . . . VII: 164, 201 19 (157,14) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 164 19 (157,15–16) . . . . . . . . . . . . VII: 160 27 (159,21) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 201 27 (159,21–22) . . . . . . . . . . . . VII: 201 27 (159,22) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 201 65 7 (176,29) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 160 7 (177,1–2) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 160 7 (177,4–6) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 161

7 (177,6–7) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 163 8 (177,15) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 160 14 (178,21–22) . . . . . . I: 152; VI: 121* 66 9 (183,9–10) . . . I: 170; II: 138; VI: 148 45 (191,22–23) . . . . . . . . . . . . . . I: 179 67 5 (195,12) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 213 71 24 (215,6–7) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 5 27 (215,21–22) . . . . . . . . . . . . . . . . 195 87 32 (310,6) . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 214 90 34 (342,2–3) . . . . . . . . . . . . . . . II: 116 102 21 (430,2–5) . . . . . . . . . . . . . . V: 190 21 (430,3–5) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 3 104 23–24 (439,25–440,11) . . . . . VIII: 3 aturales quaestiones N (ed. A. Gercke) 1 1 (1,1–14) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 49 SYMBOLUM nchiridion Symbolorum E (ed. H. Denzinger) S ymbolum Constantinopolitanum 150 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 133* S ymbolum Quicumque (75) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 68* TABIT IBN QURRA iber De motu octavae sphaerae L (ed. J. M. Millás Vallicrosa) 11 (99) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 138 12 (100) . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 138 13sq. (101sq.) . . . . . . . . . VIII: 146, 168 THEODORICUS DE VRIBERCH De accidentibus (ed. M. R. Pagnoni-Sturlese) 2 1 (55,14–23) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 60* 3 (55,26–31) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 60* 3 1 (56,34–37) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 60* 2 (56,43–47) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 60* 3 (56,56–64) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 60* 3 (56,64–68) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 61 4 (57,69–79) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 60* 4 (57,87) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 207* 5 (57,89–93) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 61* 8 (63,89) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 77* (63,90–96) . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 77* 2 (63,98–64,104) . . . . . . . . . . . III: 77* 3 (64,105–108) . . . . . . . . . . . . . III: 77* 9 2 (65,9–65,13) . . . . . . . . . . . . . III: 48*

Quellenregister 3 (65,14–65,21) . . . . . . . . . . . . . 4 (65,22–65,24) . . . . . . . . . . . . . 5 (65,25–65,31) . . . . . . . . . . . . . 6 (65,36–65,40) . . . . . . . . . . . . .

III: 48* III: 48* III: 48* III: 48*

e animatione caeli D (ed. L. Sturlese) 4 3 (15,88–16,95) . . . . . . . . . . . . III: 158* 7 1 (17,35–46) . . . . . . . . . . . . . . . I: 150* 4 (18,62–65) . . . . . . . . . . . . . . . I: 151* 8 2 (19,15–18) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 27* 2 (19,16–17) . . . . . . . . . . . . . . . II: 197* 10 3 (21,87) . . . . . . . . . . . . . . . I: 93*, 97* 11 1 (22,2) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 93*, 97* 14 1 (25,3–10) . . . . . . IV: 246*; VII: 229* 2 (25,11–18) . . . . . IV: 246*; VII: 229* 2–3 (25,13–33) . . . . . . . . . . . VIII: 111* 3 (25,19–34) . . . . . . . . . . . . . . IV: 247* 15 1 (26,38–41) . . . . . . . . . . . . . . IV: 247* 2 (26,42–53) . . . . . . . . . . . . . . IV: 247* 2–3 (26,42–57) . . . . . . . . . . . VII: 230* 2 (26,48–51) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 84* 3 (26,54–57) . . . . . . . . . . . . . . IV: 247* 4 (26,58–60) . . . . . . . . . . . . . . IV: 183* 16 1 (26,63–66) . . . . . . . . . . . . . . IV: 183* 1 (27,73–76) . . . . . . . . . . . . . . IV: 183* 17 1 (27,4–8) . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 182* 1–2 (27,4–12) . . . . . . . . . . . II: 11*, 38* 1–7 (27,6–28,45) . . . . . . . . . . . VIII: 8* 1–2 (27,9–14) . . . . . . . . . . . . VIII: 126* 2 (27,11–28,19) . . . . . . . . . . . . IV: 182* 3 (28,20–26) . . . . . . . . . . . . . . IV: 182* 4 (28,27–29) . . . . . . . . . . . . . . IV: 182* 5 (28,30) . . . . . . . . . . . . . . . . .IV: 183* 6 (28,33–38) . . . . . . . . . . . . . . IV: 183* 7 (28,44–46) . . . . . . . . . . . . . . IV: 183* 18 1(29,55–66) . . . . . . . . . . . . . . . II: 114* 1 (29,60) . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 8* 1 (29,63–65) . . . . . . . . . . . . . . IV: 183* 19 1 (29,68–30,73) . . . . . . . . . . . . IV: 248* 2 (30,74–75) . . . . . . . . . . . . . . IV: 248* 20 1 (30,76–31,113) . . . . . . . VII: 21*, 41* 1 (30,78–84) . . . . . . . . . . . . . . IV: 248* 1–3 (30,78–95) . . . . . . . . . . . . VIII: 17* 21 1 (31,1–10) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 248* 2 (31,15–16) . . . . . . . . . . . . . . IV: 248* 22 1 (31,18–21) . . . . . . . . . . . . . . IV: 248* 2 (32,22–23) . . . . . . . . . . . . . . IV: 248* 31 1 (38,16–17) . . . . . . . . . . . . . . . II: 143* 34–35 (40,77–42,59) . . . . . . . . . . . II: 114* 35 5 (41,25–30) . . . . . . . . . . . . . VIII: 64* 5 (41,29–30) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 40*

153

7 (42,39–44) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 40* 36 1 (42,62–69) . . . . . . . . . . . . . . . III: 90* 1 (42,64–67) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 27* 1 (42,64) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 182* 1 (42,67) . . . . . . . . . . . . VII: 62*, 182* 1 (42,67–69) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 28 1 (42,69–43,71) . . . . . . . . . . . . VII: 24* 1 (42,69) . . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 28* 1–2 (43,70–73) . . . . . . . . . . . . . . II: 28* 2 (43,72–79) . . . . . . . . . . . . . . VII: 42* 2 (43,73–75) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 28* 3 (43,80–84) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 29* 3 (43,81–83) . . . . . . . . . . . . . . VII: 25* 4 (43,89–92) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 29* 4 (43,89–90) . . . . . . . . . . . . . . VII: 25* 6 (44,106–107) . . . . . . . . . . . . VII: 24* 10 (168,1–26) . . . . . . . . . . . . . . . II: 29* 37 2 (45,6–13) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 62* 2 (45,8–11) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 126* 5 (46,34–36) . . . . . . . . . . . . . VII: 231* e cognitione entium separatorum D (ed. H. Steffan) 6 1 (172,82–83) . . . . . . . . . . . . VII: 120* 1 (172,83–86) . . . . . . . . . . . . VII: 120* 2 (172,87–91) . . . . . . . . . . . . VII: 120* 2 (172,91) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 120* 3 (173,96) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 120* 3 (173,97–98) . . . . . . . . . . . . VII: 120* 3 (173,99–100) . . . . . . . . . . . VII: 121* 3 (173,100) . . . . . . . . . . . . . . VII: 121* 3 (173,101) . . . . . . . . . . . . . . VII: 121* 3 (173,102–103) . . . . . . . . . . VII: 121* 4 (173,104–105) . . . . . . . . . . VII: 121* 10 2 (176,7–10) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 11* 3 (176,15–177,23) . . . . . . . . . VII: 102* 3 (177,17–20) . . . . . . . . . . . . . . IV: 11* 4 (177,25–26) . . . . . . . . . . . . . . IV: 11* 21 2 (185,42–44) . . . . . . . . . . . . . . VI: 84* 22 5 (186,84–88) . . . . . . . . . . . . VII: 121* 5 (186,85–86) . . . . . . . . . . . . VII: 123* 5 (186,89–90) . . . . . . . . . . . . VII: 121* 23 1 (186,93) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 138* 1 (186,93–94) . . . . . . III: 9*; VII: 122* 1 (186,94) . . . . . . . . . . VII: 138*, 139* 1 (187,95–97) . . . . . . III: 9*; VII: 122* 2 (187,98–99) . . . . . . III: 9*; VII: 122* 3 (187,100–103) . . . . III: 9*; VII: 122* 4 (187,104–106) . . . . III: 9*; VII: 122* 5 (187,107) . . . . . . . . III: 9*; VII: 122* 6 (187,108) . . . . . . . . . . . . . . VII: 122* 6 (187,110) . . . . . . . . . . . . . . VII: 122*

154

Quellenregister

24 1 (187,4) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 122* 2 (187,7–13) . . . . . . . . . . . . . . . . II: 55* 2 (187,7–12) . . . . . . . . II: 196*; III: 9*; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 138* 3 (187,14–188,21) . . . . . . . . . VII: 139* 3 (188,21–22) . . . . . . . . . . . . VII: 139* 4 (188,23–24) . . . . . . . . . . . . VII: 139* 4 (188,25) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 139* 45 1–2 (211,1–21) . . . . . . . . . . . VII: 185* 56 2 (219,64–68) . . . . . . VI: 45*; VII: 185 59 6 (220–224) . . . . . . . . . . . . . . VII: 185* 65 4 (227,17–30) . . . . . . . . . . . . . . III: 91* 69 2 (232,35–41) . . . . . . . . . . . . . . I: 153* 74 3 (237,103–105) . . . . . . . . . . . IV: 186* 3 (237,105–110) . . . . . . . . . . . IV: 186* 75 1 (237,4–5) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 149* 1 (237,6–238,7) . . . . . . . . . . . . . I: 149* 2 (238,11–17) . . . . . . . . . . . . . . I: 149* 3 (238,18–20) . . . . . . . . . . . . . . I: 140* 3 (238,20–23) . . . . . . . I: 149*; III: 73* 4 (238,24–30) . . . . . . . . . . . . . . I: 150* 76 1 (238,34–35) . . . . . . . . . . . . . . I: 150* 3–4 (239,41–50) . . . . . . . . . . . . I: 150* 6 (239,59–63) . . . . . . . . . . . . . . I: 150* 79 3 (242,36–46) . . . . . . . . . . . . . . . II: 91* 3 (242,37–46) . . . . . . . . . . . . . IV: 186* 92 1–2 (254,30–33) . . . . . . . . . . . VIII: 62* 3 (254,38–255,40) . . . . . . . . . VIII: 62* e coloribus D (ed. R. Rehn) 9 4 (284) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 22* e corporibus caelestibus D (ed. L. Sturlese) 1 2–3 (379,9–11) . . . II: 30*, 65*; IV: 99* 3 (379,12–14) . . . . . . . . . . . . . . IV: 99* 3 (379,14–20) . . . . . . . . . . . . . . IV: 99* 5 (379,33–380,36) . . . . . . . . . .IV: 102* 5 (380,38) . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 102* 2 1 (381,74–75) . . . . . . . . . . . . . . IV: 99* 1 (381,74–76) . . . . . . . . . . . . . . . II: 65* 1 (381,74–77) . . . . . . . . . . . . . . . II: 30* 2 (381,78–80) . . . . . . . . . . . . . IV: 100* 2 (381,83–88) . . . . . . . . . . . . . IV: 100* e dotibus corporum gloriosorum D (ed. L. Sturlese) 1 1–2 (269,54–72) . . . . . . . . . . . . V: 176* 3 2 (271,49–55) . . . . . . . . . . . . VIII: 226* 4 (271,66–272,71) . . . . . . . . VIII: 226* 4 2–4 (272,7–273,28) . . . . . . . VIII: 233*

4–5 (272,3–273,36) . . . . . . . VIII: 227* 7 2 (274,54–61) . . . . . . . . . . . . . IV: 103* 2 (274,55–61) . . . . . . . . . . . . . . III: 95* 8 4 (275,100–103) . . . . . . . . . . . IV: 103* 9 1–4 (275,2–276,26) . . . . . . . VIII: 233* 9 (276,18) . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 38* 10 1–2 (276,29–40) . . . . . . . . . . VIII: 233* 11 1–4 (276,43–277,70) . . . . . . . VIII: 234* 14 1–3 (279,34–51) . . . . . . . . . . VIII: 235* 24 2 (286,81) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 137* e elementis corporum naturalium D (ed. M.R. Pagnoni-Sturlese) 1 2–3 (59,22–28) . . . . . . . . . . . . IV: 180* 2 1 (60,30–36) . . . . . . . . . . . . . . IV: 181* 2 (60,41–43) . . . . . . . . . . . . . . IV: 181* 4 1 (61,66–68) . . . . . . . . . . . . . . IV: 181* 2 (61,69–72) . . . . . . . . . . . . . . IV: 181* 7 3 (63,17–21) . . . . . . . . . . . . . . IV: 182* e ente et essentia D (ed. R. Imbach) 2 2 (40,69) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 82* 2 (40,70–73) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 82* 3 (40,78–79) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 83* 4 (40,82–87) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 83* e habitibus D (ed. H. Steffan) 2 2–3 (9,21–29) . . . . . . . . . . . . . . I: 153* e intellectu et intelligibili D (ed. B. Mojsisch) 1 1 1 (137,3–6) . . . . . . . . . . . . . . . I: 218* 1 1 (137,3–7) . . . . . . . III: 73*; V: 195* 2 (137,11–30) . . . . . . . . . . . . VII: 235* 2 1–3 (137,13–24) . . . . . . . . . . V: 195* 2 3 (137,22–23) . . . . . . . . . . . . VII: 81* 2 3 (137,24–25) . . . . . . . . VII: 80*, 81* 3 1 (138,33–37) . . . . . . . . . . . . . V: 195* 3 1 (138,34) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 83* 4 1 (138,44–46) . . . . . . . . . . . . . V: 229* 5 1 (139,63–74) . . . . . . . . . . . . . V: 196* 6 1 (139,2–140,10) . . . . . . . . . . V: 196* 6 1 (140,9) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 40* 7 1 (140,15) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 58* 7 1 (140,17) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 64* 7 1 (140,21–22) . . . . . . . VII: 51*, 153* 7 3 (141,33) . . . . . . . . . . . VII: 81*, 236 7 3 (141,34–35) . . . . . . . . . . . . VII: 81* 7 (141,43–142,74) . . . . . . . . . VII: 236* 8 1–2 (141,46–142,67) . . . . . . . V: 196* 8 1 (141,47) . . . . . . . . . . . . . . VII: 139*

Quellenregister 8 2 (141,52) . . . . . . . . . . . . . . VII: 139* 8 2 (141,52–53) . . . . . . . . . . . VII: 139* 8 2 (141,55) . . . . . . . . . . . . . . VII: 113* 8 2 (142,63–64) . . VII: 139*, 140*, 144* 8 2 (142,66–67) . . . . . . . . . . . VII: 141* 8 2 (142,67) . . . . . . . . . . . . . . VII: 144* 8 2 (142,68–71) . . . . . . . . . . . VII: 144* 9 1 (142,77–80) . . . . . . . . . . . . . V: 196* 10 2 (143,7–13) . . . . . . . . . . . VII: 141* 10 2 (143,10–11) . . . . . . . . . . VII: 210* 10 2 (143,16–17) . . . . . . . . . . VII: 141* III: 73*; VII: 141* 10 3 (143,22–25) 10 3 (143,22–26) . . . . . . . . . . . . I: 130* 10 3 (143,22–28) . . . . . . . . . . . V: 195* 11 1 (144,39–40) . . . . . . . . . . VII: 147* 12 (144,58–145,75) . . . . . . . . VII: 237* 12 (146,13–14) . . . . . . . . . . . . . II: 196* 12 (146,13–15) . . . . . . . . . . . . . II: 177* 2 1 1 (146,1–147,47) . . . . . . . . VII: 236* 1 1 (146,6) . . . . . . . . . . . VII: 33*, 63*, . . . . . . . . . . . . . . . . 99*, 219*, 234* 1 1 (146,7–8) . . . . . . . . . . . . . VII: 137* 1 1 (146,8–9) . . . . . . . . . . . . . . VII: 94* 1 2 (146,13–16) . . . . . . . . . . . VII: 133* 1 2 (146,17–18) . . . . . . . . . . . VII: 133* 1 2 (146,18–22) . . . . . IV: 6*; VII: 133* 2 1 (147,50–52) . . . . . . . . . . . . VII: 58* 2 1 (147,51–52) . . . . . . . . VII: 52*, 79* 2 3 (148,66–70) . . . . . . . . . . . VIII: 104* 2 3 (148,67–70) . . . . . . . . . . . . . I: 207* 3 2 (148,83) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 82* 4 (149,2–3) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 115* 4 (149,95–97) . . . . . . . . VIII: 62*, 103* VIII: 73*, 79* 5 1–3 (149,6–150,30) 7 2–4 (150,49–151,70) . . . . . VIII: 105* 7 3 (151,56–60) . . . . . . . . . . . . VIII: 65* 7 3 (151,60–65) . . . . . . . . . . . . VIII: 65* 7 4 (151,73–75) . . . . . . . . . . . VIII: 105* 8 5–7 (152,99–115) . . . . . . . VIII: 105* 8 7 (152,111–115) . . . . . . . . . . .IV: 16* 9 1 (152,3–153,9) . . . . . . . . . . . IV: 17* 9 2 (153,10–14) . . . . . . . . . . . . . IV: 17* 9 3 (153,15–22) . . . . . . . . . . . . . IV: 17* 9 4 (153,23–27) . . . . . . . . . . . . . IV: 17* 10 1 (153,29–30) . . . . . . . . . . . .IV: 16* 10 1–2 (153,29–154,55) . . . . VIII: 105* 10 1 (153,30–154,40) . . . . . . . . IV: 18* 10 1 (153,34) . . . . . . . . . VII: 79*, 223* 10 1 (153,36–37) . . . . . VII: 153*, 154* 10 1 (153,37–40) . . . . . . . . . . . VII: 28* 10 1 (153,38–154,40) IV: 236*; VII: 4*

155

10 1 (154,39) . . . . . . . . . . . . . VII: 154* 10 2 (153,44–154,48) . . . . . . . . IV: 18* 10 3 (154,51–55) . . . . . . . . . . . .IV: 18* 13 (155,82–97) . . . . . . . . . . . VII: 236* 13 1 (155,83–85) . . . . . . . . . . . VII: 58* 13 2 (155,86) . . . . . . . . . . . . . . VII: 58* 13 2 (155,87–89) . . . . . . . . . . . VII: 58* 13 2 (155,89–90) . . . . . . . . . . . VII: 58* 13 3 (155,91–94) . . . . . . . . . . . VII: 58* VII: 110* 14 1–2 (155,101–156,117) 17 3 (158,61–62) . . . . . . . . . . VII: 111* 18 2 (158,72–73) . . . . . . . . . . VII: 111* 18 2 (158,73–74) . . . . . . . . . . VII: 111* 18 2 (158,75–76) . . . . . . . . . . VII: 111* 18 2 (158,76–77) . . . . . . . . . . VII: 109* 18 3 (159,77) . . . . . . . . . . . . . VII: 111* 19 1–4 (159,81–108) . . . . . . . VIII: 102* 19 2 (159,83–86) . . . . . . . . . . . .IV: 60* 19 2 (159,90–91) . . . . . . . . . . . . III: 8* 19 2 (159,91) . . . . . . . . . . . . . VII: 111* 19 2 (159,91–92) . . . . . . . . . . . .IV: 60* 19 3 (159,93–99) . . . . . . . . . . . .IV: 60* 20 4 (160,22–25) . . . . . . . . . . . . II: 81* II: 81*; V: 70* 21 3 (161,62–162,69) 21 3 (161,66–162,73) I: 130*; VI: 115* 22 1 (162,93–163,107) . . . . . VII: 113* 27 3 (166,78–83) . . . . . . . . . . . . I: 153* 33 4 (171,14–16) . . . . . . . . . . III: 113* 33 5 (172,23) . . . . . . . . . . . . . . .VI: 58* 33 5 (172,23) . . .VII: 6*, 11*, 33*, 61*, . . . . . . . . 62*, 79*, 92*, 109*, 111*, . . . . . 117*, 123*, 167*, 194*, 195*, . . . . . . . . . . . . . . . . 212*, 213*, 234* 34 (172,29–173,55) . . . . . . . . VII: 236* 35 2 (173,61) . . . . . . . . . . . . . VII: 194* 35 2 (173,61–62) . . . . . . . . . . VII: 194* 35 2 (173,62–63) . . . . . . . . . . VII: 194* 35 3 (173,70–71) . . . . . . . . . . VII: 128* 35 3 (173,71) . . . . . . . . . . . . . VII: 195* 35 3 (173,72) . . . . . . . . . . . . . VII: 195* 35 3 (173,72–75) . . . . . . . . . . VII: 128* 35 3 (173,72–73) . . . . . . . . . . VII: 195* 35 3 (173,73–74) . . . . . . . . . . VII: 195* 35 4 (173,77–79) . . . . . . . . . . VII: 195* 36 3 (174,106–175,115) . . . . VIII: 114* 36 3 (174,107–175,114) . . . . VII: 128* 36 3 (174,108) . . . . . . . . . . . . . VII: 33* 36 3 (174,108–109) . . . . . . . . . VII: 99* 36 3 (175,115) . . . . . . . . . . . . VII: 195* 38 1 (176,33) . . . . . . . . . . VII: 59*, 77* 38 1 (176,33–34) . . . . . . . VII: 59*, 74*

156

Quellenregister

38 1 (176,34) . . . . . . . . . . . . . . VII: 59* 38 1 (176,34–35) . . . . . . . . . . . VII: 59* 38 1 (176,35) . . . . . . . . . . . . . . VII: 76* 38 1 (176,38–39) . . . . . . . . . . VII: 113* 39 1 (176,49–50) . . . . . . . . . . . VII: 59* 40 1 (177,65) . . . . . . . . . . . . . VII: 113* 41 1 (177,79–80) . . . . . . . . . . . VII: 74* 41 1 (177,80–82) . . . . . . . . . . . VII: 74* 41 1 (177,81) . . . . . . . . . . . . . . VII: 13* 41 2 (178,83–86) . . . . . . . . . . . VII: 75* 41 2 (178,85) . . . . . . . . . . . . . . VII: 85* VII: 76*, 84*, 134 41 2 (178,85–86) 41 2 (178,86) . . . . . . . . . . . . . . VII: 85* 41 3 (178,91–97) . . . . . . . . . . . VII: 75* 42 1 (178,104) . . . . . . . . . . . . . VII: 84* 3 1 2 (179,7–8) . . . . . . . . . . . . . . VII: 80* 1 2 (179,8) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 80* 1 2 (179,8–10) . . . . . . . . . . . . . VII: 80* 2 1 (179,15) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 81* 2 1 (179,17) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 81* 2 1 (179,21) . . . . . . . . . . . . . . VII: 116* 5 2 (181,67) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 80* 6 4 (181,83–85) . . . . . . . . . . . . VII: 84* 6 4 (181,84–85) . . . . . . . . . . . . VII: 80* 6 4 (181,86–182,87) . . . . . . . . VII: 80* 6 4 (182,87) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 80* 6 4 (182,88) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 80* 6 4 (182,88–89) . . . . . . . . . . . . VII: 81* 6 4 (182,89) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 81* 8 1 (183,3–5) . . . . . . . . . . . . . . III: 66* 8 1–7 (183,3–184,41) . . . . . . . . V: 216* 8 1 (183,4) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 20* 8 1 (183,18–29) . . . . . . . . . . . . . . V: 20* 8 6 (183,30–184,34) . . . . . . . . . III: 67* 8 7 (184,35–41) . . . . . . . . . . . . . III: 67* 9 1 (184,54–56) . . . . . . . . . . . . VII: 58* 9 1 (184,56) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 58* 10 2 (185,70–89) . . . . . . . . . . . III: 66* 14 3 (187,12–14) . . . . . . . . . . . VII: 76* 14 3 (188,48) . . . . . . . . . . . . . . VII: 80* 16 2 (189,29–30) . . . . . . VII: 81*, 100* 16 2 (189,30–32) . . . . . . . . . . . VII: 59* 16 5 (189,46–47) . . . . . . . . . . . VII: 59* 16 8 (190,60–61) . . . . . . . . . . . VII: 59* 16 9 (190,66) . . . . . . . . . . . . . . VII: 59* 18 1–19 1 (191,38–192,60) . . . . V: 79* 18 3 (191,26) . . . . . . . . . . . . . . VII: 60* 19 1 (192,51–58) . . . . . . . . . . . . VI: 18* 19 2 (192,61–64) . . . . . .V: 79*; VI: 18* 20 1 (192,72–193,78) . . . . . . . . VI: 19* 20 2 (193,79–83) . . . . . . . . . . . . VI: 19*

21 2 (193,103–104) . . . . . . . . . . II: 53* 21 3 (194,111–112) . . . . . . . . . . II: 53* 21 2 (194,111–117) . . . . . . . . . II: 132* 21 3 (194,112–116) . . . . . . . . . . II: 53* 25 2 (197,60–61) . . . . . . . . . . . VII: 86* 25 4 (197,75–79) . . . . . . II: 195*, 233* 25 5 (197,81–85) . . . . . . . . . . . II: 201* 26 6 (197,88–198,92) . . . . . . . . II: 201* 25 7 (198,102–106) . . . . . . . . . II: 201* 27 2 (200,26) . . . . . . . . . . . . I: 62*, 63* 27 2 (200,26–32) . . . . . . . . . . VII: 182* 27 2–3 (200,26–39) . . . . . . . . . .IV: 11* 27 3 (200,33–34) . . . . . . . . . . VII: 182* 27 3 (200,34–37) . . . . . . . . . . VII: 182* 27 3 (200,36) . . . . . . . . . . . . . VII: 183* 27 3 (200,37–39) . . . . . . . . . . VII: 182* 32 2 (171,109–112) . . . . . . . . . II: 184* 33 4 (171,15–16) . . . . . . . . . . . II: 185* 33 5 (172,22–28) . . . . . . . . . . . II: 185* 35 1 (173,59–60) . . . . . . . . . . . II: 184* 35 2 (173,61–63) . . . . . . . . . . . II: 184* 35 2 (173,64) . . . . . . . . . . . . . . II: 184* 35 2 (173,65–67) . . . . . . . . . . . II: 184* 36 2 (174,101–103) . . . . . . . . . II: 184* 36 3 (174,106–108) . . . . . . . . . II: 184* 36 3 (174,109–110) . . . . . . . . . II: 185* 36 3 (174,110–175,111) . . . . . . II: 185* 36 3 (175,115) . . . . . . . . . . . . . II: 185* 41 1–2 (177,79–178,86) . . . . . . II: 203* e intelligentiis et motoribus caelorum D (ed. L. Sturlese) 3 9 (357,92–96) . . . . . . . . . . . . VIII: 167* 5 2 (358,37–41) . . . . . . . . . . . . VIII: 193* 3–4 (358,44–55) . . . . . . . . . . VIII: 194* 5–7 (359,56–66) . . . . . . . . . . VIII: 195* 10 (360,92–99) . . . . . . . . . . . VIII: 194* 6 1–2 (360,5–12) . . . . . . . . . . . VIII: 194* e iride D (ed. L. Sturlese) 1 3 5 (125–131) . . . . . . . . . . . . . . III: 22* 2 (157) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 22* De luce et eius origine ( ed. R. Rehn) 7 3 (13,48–50) . . . . . . . . . . . . . . . III: 95* 3 (13,54–55) . . . . . . . . . . . . . . . III: 95* 4 (14,69–80) . . . . . . . . . . . . . . . III: 96* 14 1 (20,91–100) . . . . . . . . . . . . . . III: 15* 17 3 (22,55–59) . . . . . . . . . . . . . . VII: 38*

Quellenregister e magis et minus D (ed. R. Imbach – H. Steffan) 6 1 (51,2–5) . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 176* 2 (51,6–9) . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 176* 3 (51,12–52,13) . . . . . . . . . . . . IV: 176* 4 (52,20–27) . . . . . . . . . . . . . . IV: 176* 11 3 (55,58–61) . . . . . . . . . . . . . . III: 113* 3 (55,61–62) . . . . . . . . . . . . . . III: 113* 3–4 (55,63–65) . . . . . . . . . . . . III: 114* 4 (55,66–67) . . . . . . . . . . . . . . III: 114* 5–6 (56,69–76) . . . . . . . . . . . . III: 114* 17 1 (59,18–21) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 8* 19 2 (60,50–54) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 77* e mensuris D (ed. R. Rehn) 1 1 (215,22–26) . . . . . . . . . . . . . III: 101* 2 (216,33–38) . . . . . . . . . . . . . III: 101* 2 5 (217,87–89) . . . . . . . . . . . . . III: 122* 6 (218,98–105) . . . . III: 122*; IV: 146* 7 (218,106–111) . . . . . . . . . . . IV: 147* 13 (219,147–151) . . . . . . . . . . III: 108* 15 (220,158–165) . . . . . . . . . . III: 108* 17 (220,176–183) . . . . . . . . . . III: 108* 20 (221,194–196) . . . . . . . . . . III: 132* 21 (221,197–198) . . . . . . . . . . III: 132* 22 (221,199–201) . . . . . . . . . . III: 132* 23 (221,202–203) . . . . . . . . . . III: 132* 24 (221,206–209) . . . . . . . . . . III: 132* 26 (221,219–220) . . . . . . . . . . III: 132* 33 (222,248–252) . . . . . . . . . . III: 109* 34 (222,253–257) . . . . . . . . . . III: 109* 35 (223,258–260) . . . . . . . . . . III: 109* 36 (223,261–263) . . . . . . . . . . III: 109* 37 (223,264–266) . . . . . . . . . . III: 109* 38 (223,267–269) . . . . . . . . . . III: 109* 39 (223,271–277) . . . . . . . . . . III: 105* 39 (223,279–288) . . . . . . . . . . III: 105* 40 (223,289–224,302) . . . . . . III: 106* 40 (224,302–304) . . . . . . . . . . III: 106* 46 (224,315–319) . . . . . . . . . . III: 108* 47 (224,320–325) . . . . . . . . . . III: 108* 48 (225,326–328) . . . . . . . . . . III: 108* 48 (225,328–338) . . . . . . . . . . III: 109* 3 1 (225,6–8) . . . . . . . . . . . . . . . III: 101* 1 (225,8–9) . . . . . . . . . . . . . . . III: 101* 2 (225,10–12) . . . . . . . . . . . . . III: 101* 3 (225,13–15) . . . . . . . . . . . . . III: 101* 5 (226,22–25) . . . . . . . . . . . . . III: 101* 7 (226,30–41) . . . . . . . . . . . . . III: 102* 13 (227,72–80) . . . . . . . . . . . . III: 102* 4 18 (232,139–141) . . . . . . . . . . III: 114*

157

18 (232,141–145) . . . . . . . . . . III: 110* 21 (232,155–160) . . . . . . . . . . III: 114* 22 (233,168–183) . . . . . . . . . . III: 114* 23 (233,184–187) . . . . . . . . . . III: 115* 24 (233,188–196) . . . . . . . . . . III: 115* 25 (233,198–200) . . . . . . . . . . III: 115* 25–26 (233,198–234,204) . . . . IV: 232* 26 (233,201–234,204) . . . . . . III: 115* 26 (234,204–207) . . . . . . . . . . III: 115* 5 5 (236,54–55) . . . . . . . . . . . . . IV: 232* e miscibilibus in mixto D (ed. W.A. Wallace) 1 1 (30,57–60) . . . . . . . . . . . . . . . V: 175* 2 (31,61–63) . . . . . . . . . . . . . . . V: 175* 2–4 (31,64–81) . . . . . . . . . . . . . V: 175* 2 1–3 (31,87–32,106) . . . . . . . . . V: 175* 3 1 (32,7–9) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 166* 2 (32,10–14) . . . . . . . . . . . . . . III: 167* 3 (32,15–23) . . . . . . . . . . . . . . III: 167* 4 (33,24–28) . . . . . . . . . . . . . . III: 167* 8 1 (37,34–43) . . . . . . . . . . . . . . . V: 121* 2 (37,42–51) . . . . . . . . . . . . . . IV: 224* 2 (37,43–45) . . . . . . . . . . . . . . . V: 121* e natura contrariorum D (ed. R. Imbach) 2 2 (83,22–23) . . . . . . . . . . . . . . VII: 51* 15 2 (95,21–24) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 73* 16 2 (95,30–35) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 73* 17 1–2 (96,54–57) . . . . . . . . . . . . . . I: 73* 18 1–2 (97,81–90) . . . . . . . . . . . . . . I: 73* 19 3 (97,105–98,109) . . . . . . . . . . .VI: 12* 19 3 (98,110–111) . . . . . . . . . . . . . VI: 11* 20 1 (98,2–10) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 73* 21 1–2 (98,16–26) . . . . . . . . . . . . . . I: 73* 23 1–3 (99,30–45) . . . . . . . . . . . . . . I: 73* 24 2–3 (99,53–100,70) . . . . . . . . . . . I: 73* 29 3 (103,65–104,66) . . . . . . . . . . .IV: 92* 5 (104,73) . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 92* 5 (104,75–78) . . . . . . . . . . . . . . IV: 92* 29 6 (104,80–84) . . . . . . . . . . . . . . IV: 92* 7–8 (104,85–93) . . . . . . . . . . . . IV: 92* 30 1–2 (104,2–105,10) . . . . . . . . . .IV: 92* 1–2 (105,37–106,42) . . . . . . . . . IV: 92* 3 (107,74–79) . . . . . . . . . . . . . . IV: 96* 35 1–2 (107,3–108,13) . . . . . . . . . .IV: 96* 36 1 (108,25–27) . . . . . . . . . . . . . . IV: 93* 37 1–2 (108,40–109,51) . . . . . . . . . IV: 96* 39 2 (109,77–79) . . . . . . . . . . . . . . IV: 93* 2 (110,82–89) . . . . . . . . . . . . . . IV: 93* 40 5 (111,24–29) . . . . . . . . . . . . . . IV: 97*

158

Quellenregister

41 1 (111,36–39) . . . . . . . . . . . . . . IV: 97* 44 1 (113,11–12) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 73 44 3 (114,21–24) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 73 46 2 (114,35–38) . . . . . . . . . . . . . . V: 229* e natura et proprietate continuorum D (ed. R. Rehn) 2 3 (253,5–7) . . . . . . . . . . . . . . . . III: 90* 3 3 (256,34–36) . . . . . . . . . . . . . III: 107* 4 (256,37–257,43) . . . . . . . . . III: 107* 4 (257,46–48) . . . . . . . . . . . . . III: 127* 4 20 (263,159–162) . . . . . . . . . . . II: 126* 5 1 1 (264,11–14) . . . . . . . . . . . . III: 106* 1 1 (264,15–22) . . . . . . . . . . . . III: 106* 1 2 (264,23–27) . . . . . . . . . . . . III: 106* 1 3 (264,28–34) . . . . . . . . . . . . III: 106* 2 1 (265,36–51) . . . . . . . . . . . . III: 107* 2 1 (265,50–52) . . . . . . . . . . . . III: 136* 2 2 (265,53–58) . . . . . . . . . . . . III: 136* 2 3 (265,59–62) . . . . . . . . . . . . III: 136* 3 1 (265,66–266,70) . . . . . . . . III: 136* 3 2 (266,71–79) . . . . . . . . . . . . III: 137* 3 3 (266,80–81) . . . . . . . . . . . . III: 137* 3 4 (266,89–90) . . . . . . . . . . . . III: 137* 3 4 (266,90–91) . . . . . . . . . . . . III: 137* 3 4 (266,91–94) . . . . . . . . . . . . III: 137* 3 5 (266,95–101) . . . . . . . . . . III: 137* 3 5 (266,101–105) . . . . . . . . . III: 137* De origine rerum praedicamentalium (ed. L. Sturlese) 1 4 (138,54–59) . . . . . . . . . . . . . . I: 197* 1 (138,55–57) . . . . . . . . . . . . . . IV: 59* 1 (138,57–59) . . . . . . . . . . . . . . IV: 59* 8 (139,90–95) . . . . . . . . . . . . . . I: 188* 14 (141,153–142,157) . . . . . . . III: 64* 14 (141,146) . . . . . . . . . . . . . VII: 153* 2 7 (145,20–146,23) . . . . . . . . . . . V: 15* 7 (146,23–29) . . . . . . . . . . . . . . . V: 15* 14 (148,91–96) . . . . . . . . . . . . . . IV: 4* 27 (150,180) . . . . V: 54*; VII: 61*, 90* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 95* 27 (150,180–181) . . . . . . . . . . . II: 231 34 (151,221–223) . . . . . . . . . . . . IV: 4* 36 (152,245–251) . . . . . . . . . . . II: 193* 3 2–3 (158,69) . . . . . . . . . . . . . . . II: 126* 8 (159,37–39) . . . . . . . . . . . . . . II: 126* 8 (159,40–42) . . . . . . . . . . . . . . I: 186* 9–11 (160,49–57) . . . . . . . . . . . II: 126* 9–11 (160,49–63) . . . . . . . . . . . IV: 47* 9–11(160,49–161,77) . . . . . . . . V: 228* 11 (160,60–62) . . . . . . . . . . . . . II: 127*

11 (160,65–75) . . . . . . II: 127*; IV: 47* 12 (161,78–80) . . . . . . . . . . . . . IV: 47* 12 (161,78–81) . . . . . . . . . . . . . II: 126* 12 (161,78–83) . . . . . . . . . . . . . V: 229* 12 (161,86–99) . . . . . . . . . . . . . V: 229* 28 (165,225) . . . . . . . . . . . VII: 5*, 32* 4 1 (169,3–4) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 186* 7 (170,38–52) . . . . . . . . . . . . . . IV: 79* 7 (170,54–56) . . . . . . . . . . . . . . IV: 79* 17 (173,155–162) . . . . . . . . . . . II: 129* 17 (173,155–168) . . . . . . . . . . . IV: 78* 17 (173,162–166) . . . . . . . . . . . II: 129* 21 (174,208–210) . . . . . . . . . . . V: 187* 25 (175,241–176,254) . . . . . . . . VI: 10* 33 (178,332–334) . . . . . . . . . . . V: 228* 33 (178,341–349) . . . . . . . . . . . VI: 11* 5 5 (182,27–28) . . . . . . . . . . . . . VII: 81* 17 (184,117–121) . . . . . . . . . . . . IV: 5* 17 (184,121–185,131) . . . . . . . . IV: 6* 21 (186,161–163) . . . . . . . . . . VII: 85* 26 (187,221) . . . . . . . . . . . . . . VII: 81* 26 (187,221–188,233) . . . . . . . .IV: 52* 26 (188,229–231) . . . . . . . . . . VII: 85* 27 (188,234–235) . . . . . . . . . . . IV: 52* 27 (188,238–244) . . . . . . . . . . . IV: 52* 28 (188,245–246) . . . . . . . . . . VII: 83* 28 (188,249–260) . . . . . . . . . . . IV: 53* 28 (188,261–263) . . . . . . . . . . . IV: 53* 30 (189,264–269) . . . . . . . . . . . IV: 53* 33(190,298–311) . . . . . . . . . . . .IV: 53* 36 (191,346–348) . . . . . . . . . . III: 158* 36 (192,364) . . . . . . . . . . . . . . VII: 29* 36 (192,364–368) . . . . . . . . . . III: 157* 36 (192,366–369) . . . . . . . . . . . III: 28* 42 (193,419–420) . . . . . . . . . . VII: 13* 42 (193,423–424) . . . . . . . . . . VII: 13* 42 (193,424–425) . . . . . . . . . . VII: 13* 50 (195,490–492) . . . . . . . . . . . II: 216* 50 (195,491–493) . . . . . . . . . . . . II: 28* 50 (195,494–497) . . . . . . . . . . . II: 217* 51 (195,500–502) . . . . . . . . . . . II: 217* 51 (196,508–522) . . . . . . . . . . . II: 217* 53 (197,43–47) . . . . . . . . . . . . . . II: 28* e quiditatibus entium D (ed. J.D. Cavigioli – R. Imbach) 1 2 (99,8–9) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 97* 5 3 (105,35–36) . . . . . . . II: 62*; III: 52*; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 71* 7 3 (109,38–41) . . . . . . . I: 185*; IV: 32*; . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 36*; VI: 8*

Quellenregister e subiecto theologiae D (ed. L. Sturlese) 3 5–6 (281,69–84) . . . . . . I: 46*; V: 100* 3 5 (281,70–74) . . . . . . . V: 173*; VI: 45* e substantiis spiritualibus et corporibus D futurae resurrectionis (ed. M.R. Pagnoni-Sturlese) 1 1 (303,1–3) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 193* 1 (303,2–4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 9* 2 1 (304,42–43) . . . . . . . V: 173*; VI: 45* 3 4 (305,75) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 137* 8 (306,114) . . . . . . . . . . . . . . VII: 137* 9 (308,58) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 198 8 3 (309,80–81) . . . . . . . . . . . I: 93*, 97* 14 2–3 (313,16–21) . . . . . . . VIII: 217* 3 (313,21–29) . . . . . . . . . . . . . IV: 191* 4 (313,30–31) . . . . . . . . . . . . . IV: 192* 4–6 (313,30–38) . . . . . . . . . . VIII: 217* 15 1 (314,52–54) . . . . . . . . . . . . . IV: 193* 2 (314,55–61) . . . . . . . . . . . . . IV: 193* 16 1 (315,80–82) . . . . . . . . . . . . . IV: 193* 1 (315,87–92) . . . . . . . . . . . . . IV: 193* 17 1 (315,94–97) . . . . . . . . . . . . . IV: 193* 26 1 (324,19–24) . . . . . . . . . . . . . . V: 176* 27 1–2 (325,27–42) . . . . . . . . . . . . V: 176* 3 (325,44–47) . . . . . . . . . . . . . . V: 176* 4 (325,48–51) . . . . . . . . . . . . . . V: 176* 7 (326,62–64) . . . . . . . . . . . . . . V: 177* 8 (326,71–78) . . . . . . . . . . . . . . . V: 177 8 (326,73) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 176* 9 (326,79–85) . . . . . . . . . . . . . . V: 177* 28 2 (327,6–15) . . . . . . . . . . . . . . . IV: 20* 3 (327,16–18) . . . . . . . . . . . . . . IV: 20* 4 (327,19–24) . . . . . . . . . . . . . . IV: 20* 4 (327,25–27) . . . . . . . . . . . . . . IV: 21* 4 (327,30–34) . . . . . . . . . . . . . . IV: 21* 5 sqq. (327,35 sqq.) . . . . . . . VIII: 241* 5 (327,35–328,39) . . . . . . . . . . .IV: 21* 5 (328,39–48) . . . . . . . . . . . . . . IV: 21* 6 (328,49–55) . . . . . . . . . . . . . . IV: 21* 31 3 (333,52–58) . . . . . . . . . . . . VIII: 241* 32 1 (334,78–81) . . . . . . . . . . . . VIII: 241* 2 (334,82–85) . . . . . . . . . . . . VIII: 242* 3 (335,94–96) . . . . . . . . . . . . VIII: 242* 36 1–3 (338,3–13) . . . . . . . . . . . VIII: 232* 1–5 (338,3–339,28) . . . . . . . VIII: 241* 7–8 (339,32–39) . . . . . . . . . . VIII: 232* 8 (339,34–37) . . . . . . . . . . . . . . V: 176* 9 (339,43–48) . . . . . . . . . . . . VIII: 241* 37 1–9 (340,56–342,128) . . . . . VIII: 243*

159

e visione beatifica D (ed. B. Mojsisch) prooem. 1 (13,2–10) VI: 107*; VIII: 191* prooem. 2 (13,14–19) . . . . . . . . . .VI: 108* prooem. 2 (13,22–23) . . . . . . . . . . VII: 224 prooem. 4 (14,34–35) . . . . . . . . . . . . I: 26* prooem. 5 (14,43–50) . . . . . . . . . VII: 176* prooem. 6 (14,54–55) . . . . . . . . . . VII: 17* 1.1 (15,2–3) . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 117* 1 1(15,2–7) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 63* 1.1.1. (15,10–16,58) . . . . . VII: 175*, 223* 1.1.1.1. 1 (17,61–63) . . . . . . . . . . . . . I: 21* 1.1.1.1. 1 (17,62–63) . . . . . . . . . . . II: 211* 1.1.1.3.2. 3 (19,23) . . . . . . . . . . . . VII: 86* 1.1.1.3.4. 2 (20,68–21,77) . . . . . . . III: 68* 1.1.1.3.4. 2 (21,71) . . . . . . . . . . . . VII: 86* 1.1.1.3.4. 2 (21,71–74) . . . . . . . . . VII: 86* 1.1.1.3.5. 2 (21,92–94) . . . . . . . . . VII: 82* VII: 65*, 72*, 98*, 1.1.1.3.6. 2 (22,111) . . . . . . . . . . . . . . . . . 154*,230*,236* 1.1.1.3.6. 2 (22,112) . . . . . . . VII: 72*, 99* 1.1.1.3.6. 2 (22,114) . . . . . . VII: 33*, 234* 1.1.1.3.6. 2 (22,114–116) . . . . . . . VII: 99* 1.1.1.3.6. 2 (22,116–117) . . . . . . VII: 100* 1.1.2.1. 1 (22,4–5) . . . . . . . . . . . . . VII: 98* 1.1.2.1. 1 (22,8–9) . . . . . . . . . . . . . VII: 98* 1.1.2.1. 2 (23,10) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 98 1.1.2.1. 2 (23,10–11) . . . . . . . . . . . VII: 98* 1.1.2.1. 4 (23,34–35) . . . . . . . . . . VII: 236* 1.1.2.1. 4 (23,39–40) . . . . . . . . . . VII: 117* 1.1.2.3. 1 (24,57–59) . . . . . . . . . . VII: 112* 1.1.2.3. 1 (24,59) VII: 58*, 85*, 79*, 223* 1.1.2.3. 1 (24,58–59) . . . . . . . . . . . . VII: 66 1.1.3. 2 (26,5–14) . . . . . . . . . . . . . . V: 107* 1.1.3. 2 (26,12–16) . . . . . . . . . . . . . III: 78* 1.1.3. 3 (26,17–24) . . . . . . . . . . . . . III: 78* 1.1.3. 5 (27,40) . . . . . . . . . . . . . . VII: 113* 1.1.4. 1 (28,2–3) . . . . . . . . . . . . . VII: 129* 1.1.4. 1 (28,3) . . . . . . VII: 63*, 127*, 128*, . . . . . . . . . . . . . . . . 131*, 138*, 234* 1.1.4. 2 (28,5–6) . . . . . . . . . . . . . VII: 127* 1.1.4. 2 (28,5–7) . . . . . . . . . . . . . VII: 131* 1.1.4. 2 (28,8–10) . . . . . . . . . . . . VII: 132* 1.1.4. 2 (28,10–29,13) . . . . . . . . . VII: 132* 1.1.4. 3 (29,14–21) . . . . . . . . . . . VII: 132* 1.1.4. 3 (29,15–16) . . . . . . . . . . . . VII: 99* 1.1.4. 3 (29,16–17) . . . . . . . . . . . . VII: 99* 1.1.4. 4 (29,23–25) . . . . . . . . . . . . VII: 99* 1.1.4. 6 (29,35–30,43) . . . . . . . . VIII: 114* 1.1.5. 1 (30,62) . . . . . . . . . . . . . . VII: 104* 1.1.5. 1 (30,63) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 99*

160

Quellenregister

.1.5. 1 (30,63–66) . . . . . . . . . . . . VII: 99* 1 1.1.5. 1 (30,65–66) . . . . . . . . . . . . VII: 99* 1.1.5. 1 (30,66) . . . . . . . . . . . . . . VII: 104* 1.1.5. 1 (30,66–68) . . . . . . . . . . . . VII: 99* 1.1.6. 2 (31,12) . . . . . . . . . . . . . . VII: 112* 1.1.6. 2 (31,15) . . . . . . . . . . . . . . VII: 112* 1.1.7. (31,19–33,70) . . . . . . . . . . VII: 235* 1.1.9. (35,64–76) . . . . . . . . . . . . . VII: 235* 1.2.1.,1 (36,4–6) . . . . . . . . . . . . . VII: 129* 1.2.1.1.1. 1 (37,10–19) . . . . . . . . VII: 129* 1.2.1.1.2. 1 (37,21–25) . . . . . . . . VII: 130* 1.2.1.1.2. 2 (37,32–35) . . . . . . . . VII: 169* 1.2.1.1.3. 1 (38,42–45) . . . . . . . . VII: 130* 1.2.1.1.3. 2 (38,47–51) . . . . . . . . VII: 161* 1.2.1.1.3. 3 (38,56–60) . . . . . . . . VII: 161* 1.2.1.1.3. 5 (39,78) . . . . . . . . . . . VII: 161* 1.2.1.1.4. 1 (39,5–13) . . . . . . . . . VII: 130* 1.2.1.1.4. 1 (39,9–40,24) . . . . . . . . . VI: 84* 1.2.1.1.4. 4 (40,34–38) . . . . . . . . VII: 133* 1.2.1.1.5. 2 (41,61–64) . . . . . . . . VII: 130* 1.2.1.1.5. 2 (41,65–66) . . . . . . . . VII: 130* 1.2.1.1.5. 2 (41,67–69) . . . . . . . . VII: 130* 1.2.1.1.6 1 (41,1–42,51) . . . . . . . . . II: 211* 1.2.1.1.6. 6 (42,40–41) . . . . . . . . VII: 130* 1.2.1.1.6 6–7 1 (42,40–43,5) . . . . VIII: 22* 1.2.1.1.6. 6 (42,41–43) . . . . . . . . VII: 130* 1.2.1.1.6. 6 (42,43–44) . . . . . . . . VII: 130* 1.2.1.1.6. 6 (42,47–48) . . . . . . . . . VII: 130 1.2.1.1.6. 6 (42,48–49) . . . . . . . . VII: 131* 1.2.1.1.6. 6 (42,50–51) . . . . . . . . VII: 131* 1.2.1.1.7. 1 (43,3) . . . . . II: 211*; VII: 131* 1.2.1.1.7. 1 (43,4) . . . . . . . . . . . . VII: 131* 1.2.1.1.7. 1 (43,4–5) . . . . II: 211*; VI: 85*, . . . . . . . . . . . . . . . . 133*; VII: 131* 1.2.1.1.7. 1 (43,5) . . . . . . . . . . . . VII: 131* 1.2.1.1.7. 1 (43,6) . . . . . . . . . . . . VII: 131* 1.2.1.1.7. 1(43,6–44,7) . . . . . . . . . VII: 88* 1.2.1.1.7. 2 (43,14–17) . . . . . . . . . VII: 73* 1.2.1.1.7. 2 (43,16–19) . . . . . . . . . . III: 24* 1.2.1.1.7. 2 (43,17–23) . . . . . . . . . VII: 73* 1.2.1.1.7. 2 (43,19) . . . . . . . . . . . . VII: 84* 1.2.1.1.7. 2 (43,21) . . . . . . . . . . . . VII: 84* 1.2.1.1.7. 2 (43,21–22) . . . . . . . . . VII: 84* 1.2.1.1.7. 2 (43,22–23) . . . . . . . . . VII: 84* 1.2.1.1.7. 3 (43,24–26) . . . . . . . . . VII: 73* 1.2.1.1.7. 3 (43,26–28) . . . . . . . . . VII: 73* 1.2.1.1.7. 4 (43,29–31) . . . . . . . . . VII: 73* 1.2.1.1.7. 4 (43,31–33) . . . . . . . . . VII: 73* 1.2.1.1.7. 4 (43,33–44,40) . . . . . . . VII: 73* 1.2.1.1.7. 4 (43,33–44,41) . . . . . . . III: 24* 1.2.1.1.7. 4 (44,40–46) . . . . . . . . . VII: 74*

1.2.1.3. 3 (45,21–27) . . . . . . . . . . . III: 69* 1.2.2.1. 3 (46,16–17) . . . . . . . . . . . VII: 59* 1.2.2.3. 1 (49,10–13) . . . . . . . . . . . III: 68* 1.2.2.3. 2 (49,18) . . . . . . . . . . . . . . III: 68* 1.2.2.4.2.2 1 (51,95–52,8) . . . . . VIII: 103* 1.3.1. 1 (53,47–57) . . . . . . . . . . . . . II: 175* 1.3.3. 4 (56,24) . . . . . . . . . . VII: 51*, 153* 1.3.3. 5 (57,39) . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 3 1.3.3. 9 (58,78–81) . . . . . . . . . . . . . III: 43* 1.3.3. 12(59,128–130) . . . . . . . . . . V: 129* 1.3.3. 12 (59,129) . . . . . . . . . . . . . VII: 83* 1.3.3. 14 (60,149) . . . . . . . . . . . . . . VII: 3* 1.5. 6 (62,52–63,58) . . . . . . . . . . . . II: 215* 2.1. 3 (64,16–17) . . . . . . . . . . . . . VII: 117* 2.3. 2 (65,14) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 185* 2.3. 5 (66,40–47) . . . . . . . . . . . . . . III: 74* 2.3. 6 (67,48–50) . . . . . . . . . . . . . VII: 153* 2.4. 10 (67,73–74) . . . . . . . . . VII: 82*, 86* 3.1. 6 (69,35–36) . . . . . . . . . . . . . . VII: 86* 3.1. 6 (69,36–38) . . . . . . . . . . . . . . III: 68* 3.2.2. 2 (71,7) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 91* 3.2.2. 2 (71,8) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 91* VII: 8, 9, 11*, 25*, 62*, 3.2.4. 5 (74,28) . . . . . . 91*, 146*, 234*, 235*, 237* 3.2.4. 10 (75,59) . . . . . . . . . . . . . VII: 120* 3.2.6. 2 (79,9–13) . . . . . . . . . . . . . . I: 153* 3.2.8.1. 1 (82,28) . . . . . . . . . . . . . . VII: 64* 3.2.8.1. 1 (82,29–32) . . . . . . . . . . . VII: 64* 3.2.8.1. 1 (82,30) . . . . . . . . . . . . . . VII: 76* 3.2.8.1. 2 (82,33–35) . . . . . . . . . . . VII: 65* 3.2.8.1. 3 (82,36–83,40) . . . . . . . . VII: 65* 3.2.8.1. 3 (82,37) . . . . . . . . . . . . . . VII: 76* 3.2.8.1. 4 (83,41–42) . . . . . . . . . . . VII: 65* 3.2.8.1. 5 (83,43–45) . . . . . . . . . . . VII: 65* 3.2.8.1. 5 (83,45) . . . . . . . . . . . . . . VII: 65* 3.2.8.1. 5 (83,46) . . . . . . . . . . . . . . VII: 65* 3.2.8.1. 5 (83,47) . . . . . . . . . . . . . . VII: 65* 3.2.8.1. 5 (83,48–49) . . . . . . . . . . . VII: 65* 3.2.8.1. 5 (83,49–52) . . . . . . . . . . . VII: 65* 3.2.8.1. 5 (83,51–52) . . . . . . . . . . VII: 132* 3.2.8.1. 6 (83,53–54) . . . . . . VII: 65*, 132* 3.2.8.1. 6 (83,55–56) . . . . . . VII: 65*, 132* 3.2.8.1. 6 (83,56–57) . . . . . . . . . . VII: 132* 3.2.8.1. 6 (83,57) . . . . . . . . . . . . . . VII: 86* 3.2.8.1. 7 (83,59) . . . . . . . . . . . . . . VII: 65* 3.2.8.2. 1 (83,3–84,13) . . . . . . . . VII: 133* 3.2.8.2. 2 (84,15–16) . . . . . . . . . . VII: 133* 3.2.8.2. 10 (85,59–60) . . . . . . . . . . VII: 86* 3.2.9.2. sqq. (88,1–96,90) . . . . . . . II: 229* 3.2.9.3. 6 (90,71–77) . . . . . . . . . . .IV: 231* 3.2.9.4. (90,93) . . . . . . . . . . . . . . . . I: 148*

Quellenregister .2.9.4. 1 (90,2–9) . . . . . . . . . . . . .IV: 232* 3 3.2.9.4. 2 (90,16–91,18) . . . . . . . . . II: 200* 3.2.9.4. 2 (91,21) . . . . . . . . . . . . . . II: 200* 3.2.9.12 (103,76–77) . . . . . . . . . . . VII: 86* 4.1,2 (105,10–11) . . . . . . . . . . . . . VII: 224 4.2.1. 7 (107,83) . . . . . . . . . . . . . VII: 137* 4.2.2. 6 (110,17–19) . . . . . . . . . . . . II: 233* 4.3.12 (111,47–112,55) . . . . . . . . . V: 181* 4.3.1.4 (112,70) . . . . . . . . . . . . . . . V: 181* 4.3.2.2–4 (114,3–20) . . . . . . . . . . . V: 182* 4.3.2. 5 (114,28) . . . . . . . . . . . . . VII: 137* 4.3.2. 9 (115,54) . . . . . . . . . . . . . . VII: 82* F ragmentum de ratione potentiae (ed. M.R. Pagnoni-Sturlese) 1 (377,3–5) . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 90* (377,3–8) . . . . . . . . . . . . . . . . . .IV: 74* 1–2 (377,3–13) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 164* 1 (377,5–6) . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 90* 2 (377,9–21) . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 74* (377,9–10) . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 90* (377,10–11) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 90* 4 (377,26–30) . . . . . . . . IV: 75*; VII: 90* (377,26–378,3 7) . . . . . . . . . . . II: 164* (377,30–31) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 90* (377,32) . . . . . . . . . . . . . . . . . VII: 90* (377,32–36) . . . . . . . . . . . . . . . .IV: 75* 5–6 (378,42–55) . . . . . . . . . . . . . . . .IV: 75* 10 (378,73–379,78) . . . . . . . . . . . . IV: 75* (379,81–82) . . . . . . . . . . . . . . . .IV: 75* 11 (379,84–85) . . . . . . . . . . . . . . . .IV: 76* 18 (380,126–131) . . . . . . . . . . . . . . IV: 4* (380,126–132) . . . . . . . . . . . . . II: 207* 19 (380,135) . . . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 4* 20 (381,145–154) . . . . . . . . . . . . . . IV: 4* (381,156) . . . . . . . . . . . . . . . . . II: 207* 23 (381,171–175) . . . . . . . II: 207*; IV: 5* 24 (382,188–189) . . . . . . . . VII: 81*, 123* uaestio utrum in Deo sit aliqua vis cognitiva Q inferior intellectu (ed. M. R. Pagnoni-Sturlese) 1.1 1 (293,18–19) . . . . . . . . . . . . . . V: 139* 1.1. 2 (293,20–21) . . . . . . . . . . . . .IV: 124* 1.1. 3 (293,22–27) . . . . . . . . . . . . .IV: 124* 1.1. 4 (293,28–31) . . . . . . . . . . . . .IV: 124* 1.1 5–8 (294,34–51) . . . . . . . . . . . . V: 139* 1.1. 6 (294,36–38) . . . . . . . . . . . . .IV: 124* 1.1. 7 (294,44–45) . . . . . . . . . . . . .IV: 124* 1.1. 8 (294,49–50) . . . . . . . . . . . . .IV: 124* 1.1. 9 (294,52–62) . . . . . . . . . . . . .IV: 125* 1.1. 9 (294,58–59) . . . . . . . . . . . . . . II: 18*

161

.1 9–10 (294,52–295,67) . . . . . . . V: 140* 1 1.1. 10 (294,63–295,67) . . . . . . . . IV: 125* 1.2. 1 (295,69–73) . . . . . . . . . . . . .IV: 125* 1.2.1–4 (295,69–88) . . . . . . . . . . . . V: 140* 1.2. 2 (295,74–75) . . . . . . . . . . . . .IV: 125* 1.2. 3 (295,76–79) . . . . . . . . . . . . .IV: 125* 1.2. 4 (295,80–86) . . . . . . . . . . . . .IV: 126* 1.2. 4 (295,84–86) . . . . . . . . . . . . . III: 31* 1.2. 4 (295,87–88) . . . . . . . . . . . . . III: 31* 1.3.3–4 (296,13–24) . . . . . . . . . . . . V: 140* 1.4.1. 3 (297,52–56) . . . . . . . . . . VII: 222* 1.4.1.,4 (297,60–63) . . . . . . . . . . VII: 222* 1.4.2. 1 (297,69–298,76) . . . . . . . . . IV: 80* 1.4.2. 1 (297,68–298,73) . . . . . . . VII: 222* 1.4.2.1. 1 (298,5) . . . . . . . . . . . . . VII: 222* 1.4.2. 1 (298,76–77) . . . . . . . . . . VII: 222* 1.4.2.1. 4 (299,29–30) . . . . . . . . . VII: 222* 1.4.2.1. 7 (299,54–58) . . . . . . . . . VII: 223* 1.4.2.2. 5 (301,42–45) . . . . . . . . . . III: 52* 1.4.2.2. 5–7 (301,43–60) . . . . . . I: 93*, 98* 1.4.2.2. 6 (301,49–51) . . . . . . . . . . III: 52* 1.4.2.2. 7 (301,52–60) . . . . . . . . . . III: 52* 1.4.2.2. 10 (302,70–74) . . . . . . . I: 93*, 97* 2.1. 7 (304,56–59) . . . . . . . . . . . . . III: 97* 2.1. 8 (304,60–62) . . . . . . . . . . . . . III: 97* 2.1. 9 (305,67–77) . . . . . . . . . . . . . III: 83* 2.1. 10 (305,78–85) . . . . . . . . . . . . . III: 82* 2.1. 10 (305,79–83) . . . . . . . . . . . . . III: 98* 2.2.2. 1 (308,37–43) . . . . . . . . . . . . IV: 94* 2.2.2. 2 (309,44–48) . . . . . . . . . . . . IV: 94* 2.2.2. 2–3 (309,48–56) . . . . . . . . . . IV: 94* 2.2.2. 4 (309,70–71) . . . . . . . . . . . . VI: 31* 2.2.2. 5 (309,72–310,77) . . . . . . . . . VI: 67* 2.2.2. 6 (310,78–81) . . . . . . . . . . . . IV: 94* 2.2.2. 6 (310,78–86) . . . . . . . . . . . . VI: 67* 2.2.2. 6 (310,79–84) . . . . . . . . . . . . II: 130* 2.2.2. 6 (310,79–86) . . . . . . . . . . . . IV: 80* 2.2.2. 7 (310,88–94) . . . . . . . . . . . . IV: 94* 2.2.2. 7 (310,88–95) . . . . . . . . . . . . II: 130* 2.2.3. 2 (311,9–13) . . . . . . . . . . . . . IV: 95* 2.2.3. 4 (312,40–41) . . . . . . . . . . . . IV: 95* 2.2.3. 5 (312,48–51) . . . . . . . . . . . . IV: 95* 2.2.3. 6 (312,52–58) . . . . . . . . . . . . IV: 95* uaestio utrum substantia spiritualis sit comQ posita ex materia et forma (ed. M. R. Pagnoni-Sturlese) 2 1 (328,4–23) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 49* 2–3 (328,24–329,38) . . . . . . . . VIII: 49* 17 (331,136–332,140) . . . . . . . .IV: 82* 17 (332,144–163) . . . . . . . . . . . IV: 83* 18 (332,164–170) . . . . . . . . . . VIII: 42*

162

Quellenregister

21 (333,204–334,217) . . . . . . VIII: 47* 21 (334,217–225) . . . . . . . . . . VIII: 47* 25 (335,252–269) . . . . . . . . . . VIII: 45* 26 (335,270–336,277) . . . . . . VIII: 45* 3 1(336,4–5) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 48* 1 (336,2–5) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 193* 3 (336,8–10) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 45* 6 (336,18–337,35) . . . . . . . . . VIII: 45* 7–9 (337,36–338,59) . . . . . . . . VIII: 46* THOMAS AQUINAS Contra errores Graecorum (ed. H.-F. Dondaine) 1 23 (A 84,11–13) . . . . . . . . . . . . VI: 21* 23 (A 84,16–23) . . . . . . . . . . . . VI: 22* e ente et essentia D (Opera omnia XLIII, Roma 1976, S. 369– 381) 3 (375,100–101) . . . . . . . . . . . . . .IV: 53* I n Aristotelis librum De anima commentarium (ed. A. M. Pirotta) 2 13 396–398 (101) . . . . . . . . I: 62*, 63* I n Aristotelis librum De caelo et mundo (ed. R. M. Spiazzi) 2 3 12 (157–158) . . . . . . . . . . . . VIII: 145 I n s. Pauli Apostoli Epistulas commentarium (ed. Taurini 1929) Col. 1 4 (119a) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 8* I n De divinis nominibus (ed. C. Pera) 4 18 524 (188) . . . . . . . . . . . . . .VI: 170* I n Physica (ed. M. Maggiolo) 8 2 3 (505b) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 196* uaestiones disputatae de potentia Q (ed. P. M. Pession) 3 9 resp. (65a–b) . . . . . . . . . . . VIII: 203 Quaestiones disputatae de spiritualibus creaturis (ed. M. Calcaterra – T. S. Centi) 6 corp. (390–394) . . . . . . . . . . . IV: 247* uaestiones disputatae de veritate Q (ed. A. Dondaine) 1 1 (5,129–161) . . . . . . . . . . . . . . . VI: 8* 1 1 resp. (6,186–187) . . . . . . . . VII: 204* 3 2 sed contra (103,103–105) . . . . V: 75*

5 1 ad 4 (140,219–22) . . . . . . . . . . V: 98* 8 9 resp. (250) . . . . . . . . . . . . . .IV: 248* S criptum super libros Sententiarum Petri Lombardi (ed. P. Mandonnet – F. Moos) 1 7 2 2 3 (185) . . . . . . . . . . . . . . V: 177* 8 1 3 (199–200) . . . . . . . . . . . . . . V: 36* 31 1 2 (721) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 68* 34 3 1 (796) . . . . . . . . . . . . . . . V: 177* 2 17 2 1 (420) . . . . . . . . . . . . . . VI: 195* 4 1 1 1 5 (11) . . . . . . . . . . . . . . . V: 177* S ententia libri De anima (ed. Leon. 1984) 3 1 (207,358–363) . . . . . . . . . . . . . V: 20* S umma contra Gentiles (ed. Torino–Roma 1940) 1 26 (27b) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 195* 2 92 n. 1787 . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 247* S umma theologiae (ed. Alba–Roma 1962) 1 42 1 ad 1 . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 254* 54 1 corp. . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 248* 55 1 corp. . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 248* 55 2 corp. . . . . . . . . . . . . . . . . IV: 248* S uper librum De causis expositio (ed. H. D. Saffrey) 2 (12,1–6) . . . . . . . . . . . . . . . . . III: 117* 18 (102,19–27) . . . . . . . . . . . . . . .VI: 164* 19 (105,15–19) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 21* 19 (106,21–24) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 21* 19 (107,1–3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 21* 19 (107,3–11) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 21* 24 (122,19–123,4) . . . . . . . . . . . . . VI: 56* 24 (124,13–15) . . . . . . . . . . . . . . .VI: 112* THOMAS DE EBORACO Sapientiale ( I, 18 ed. F. Hudry; Cod. Flor. Conv. Soppr. A. VI. 437) 1 5 (5vb) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 61*, 62* 5 (6ra) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 63* 5 (6ra–b) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 90* 6 (6rb) . . . . . . . . . . . . . . . V: 91*, 190* 6 (6va) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 191* 6 (6va–b) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 191* 6 (6vb) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 191* 7 (8ra) . . . . . . . . . . . . . . V: 114*, 115* 7 (8ra–b) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 115* 7 (8rb) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 115*

Quellenregister 8 (9ra) . . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 5*, 6* 10 (10va) . . . . . . . . . . V: 91*, 40*, 41* 10 (10vb) . . . . . . . . . . . . . . . V: 41*, 93 14(14ra–b) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 193* 14 (14va) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 194* 14 (14rb) . . . . . . . . . V: 193*; VI: 134* 16 (17ra) . . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 52* 16 (17rb) . . . . . . . . . . . . . .VI: 52*, 53* 16 (17va) . . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 53* 16 (17vb) . . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 53* 16 (18ra) . . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 53* 16 (18rb) . . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 54* 16 (19rb) . . . . . . . . . . . . .VI: 54*, 179* 16 (20va) . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 179* 16 (21rb) . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 134* 17 (22rb) . . . . . . . . . . . . . .VI: 95*, 96* 17 (23vb) . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 179* 17 (24ra) . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 178* 18 (90,73–77) . . . . . . . . . . . . . . VI: 93* 18 (90,83–91) . . . . . . . . . . . . . . VI: 93* 18 (91,99–107) . . . . . . . . . . . . . VI: 94* 18 (94,205–207) . . . . . . . . . . . . . VI: 3* 18 (94,208–212) . . . . . . . . . . . . . VI: 3* 18 (95,215) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 4* 18 (95,221–224) . . . . . . . . . . . . . VI: 4* 18 (95,234–235) . . . . . . . . . . . . . VI: 4* 18 (95,237–96,245) . . . . . . . . . . VI: 4* 18 (96,251–261) . . . . . . . . . . . . . VI: 5* 18 (96,255) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 4* 20 (26vb–27va) . . . . . . . . . . . . VI: 112* 32 (37vb) . . . . . . . . . . . . V: 207*, 211* 32 (37vb–38ra) . . . . . . . . . . . . . V: 208* 32 (38ra) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 208* 32 (38rb) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 208* 32 (38va) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 201* 32 (38va–b) . . . . . . . . . . . . . . . V: 201* 32 (38vb) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 202* 34 (40rb) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 200* 35 (40va) . . . . . . . . . . . . . . V: 93*, 94* 35 (40vb) . . . . . . . . . . . . . . V: 94*, 95* 36 (41rb) . . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 95* 36 (41rb–41va) . . . . . . . . . . . . . . V: 95* 36 (41va–b) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 96* 36 (42ra–b) . . . . . . . . . . . . . . . . V: 97* 2 2 (51rb) . . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 103* 11 (68vb–69ra) . . . . . . . . . . . . VI: 192* 11 (68vb) . . . . . . . . . . . . . . . . .VI: 192* 11 (69ra) . . . . . . . . . . . .VI: 193*, 296* 3 24 (119ra) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 114* 26 (121rb) . . . . . . . . . . . VI: 114*, 115* 5 8 (145va) . . . . . . . . .VI: 121*; VI: 121*

163

8 (145va–b) . . . . . . . . . . . . . . .VI: 122* 8 (145vb–146ra) . . . . . . . . . . . VI: 122* 8 (145vb) . . . . . . . . . . . .VI: 123*, 124* 8 (146ra) . . . . . . . . . . . .VI: 124*, 125* 11 (149va) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 19* 11 (149va–b) . . . . . . . . . . . . . . .VI: 20* 11 (149vb) . . . . . . . . . . . . . VI: 20*, 21* 11 (150rb) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 21* 12 (150vb) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 21* 21 (164ra) . . . . . . . . . . . . . VI: 97*, 98* 21 (164rb) . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 98* 21 (164vb) . . . . . . . . . . . VI: 189*, 190* 21 (164vb–165ra) . . . . . . . . . . VI: 190* 21 (165ra–b) . . . . . . . . . . . . . .VI: 191* 21 (165ra) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 190* 21 (165rb) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 191* 26 (171ra) . . . . . . . VI: 72*, 148*, 149* 26 (171va–b) . . . . . . . . . . . . . .VI: 153* 26 (171vb) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 154* 29 (175ra) . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 195* 6 2 (184vb–185ra) . . . . . . . V: 206*,220* 2 (185ra) . . . . . . . . V: 207, 220*, 221* 2 (185ra–b) . . . . . V: 221*, 222*, 223* 5 (188rb–188va) . . . . . . . . . . . . VI: 97* 5 (188rb) . . . . . . . . . . . . . .VI: 92*, 93* 18 (193rb) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 211* 20 (196rb) . . . . . . . . . . . VI: 126*, 128* 7 1 (212ra–b) . . . . . . . . . . . . .VIII: 153 * 6 (61vb) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 156* 6 (62ra–b) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 154* 6 (62rb) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 155* 15 (212vb) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 3*, 4* 15 (212vb–213ra) . . . . . . . . . . . VIII: 4* 15 (213ra) . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 5* 15 (213ra–b) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 5* 16 (213va) . . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 6* 16 (213va–b) . . . . . . . . . . . . . . VIII: 6* 17 (214vb–215ra) . . . . . . . . . . VIII: 30* 17 (215ra) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 31* 17 (215rb) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 31* 18 (215vb) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 31* 18 (216ra) . . . . . . . VIII: 76*, 77*, 108* 18 (216ra–b) . . . . . . . . . . . . . VIII: 79* 18 (216rb) . . . . . . . . . . . . VIII: 80*, 81* 18 (216rb–va) . . . . . . . . . . . . . VIII: 81* 18 (216va) . . . . . . . . . . . . VIII: 32*, 82* 18 (216vb) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 78* 19 (217ra–b) . . . . . . . . . . . . . VIII: 34* 19 (217rb) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 35* 19 (217vb) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 35* 23 (222rb) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 44*

164

Quellenregister

23 (222va) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 43* 24 (223ra) . . . . . . . . . . . VIII: 48*, 235* THOMAS GALLUS araphrasis super De divinis nominibus P (Dionysiaca) 4 (683,195–684,193) . . . . . . . . . . V: 190* 11 (705b) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .I: 9 ULRICUS DE ARGENTINA e summo bono D (I ed. B. Mojsisch; II, 1–4 ed. A. de Libera; II, 5–6 ed. A. Beccarisi; III, 1-3 ed. S. Tuzzo; IV, 1-2,7, ed. S. Pieperhoff; IV,1, ed. F. Lescoe; IV, 2,8–14 ed. A. Palazzo; IV,2,15–24 ed. B. Mojsisch, F. Retucci; IV, 3 ed. A. Palazzo; cod. Vat. Lat. 1131) 1 1 5 (14,12–13) . . . . . . . . . . . . . VII: 34* 1 8 (21,8) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 14* 2 2 2 (31,38–32,39) . . . . . . . . . . VIII: 14* 2 2 (32,39) . . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 14* 2 2 (32,39–40) . . . . . . . . . . . . VIII: 14* 2 3 (34,7) . . . . . . . . . . . . . . . . . V: 125* 2 3 (34,8–29) . . . . . . . . . . . . . . V: 125* 1–2 (44,6–45,28) . . . . . . . . . . . . V: 64* 3 2 (45,29–37) . . . . . . . . . . . . . . V: 65* 4 1 (117,6–26) . . . . . . . . . . . . VIII: 64* 4 1 (118,39–119,61) . . . . . . . . VIII: 63* 4 1 (119,72–73) . . . . . . . . . . . . VIII: 14* 4 1 (119,72–74) . . . . . . . . . . . . VIII: 14* 4 2 (120,1–121,31) . . . . . . . . . VIII: 72* 4 4 (132,13–21) . . . . . . . . . . . . VI: 165* 4 4 (132,22–239) . . . . . . . . . . .VI: 165* 4 4 (133,31–34) . . . . . . . . . . . . VI: 165* 4 4 (133,38–42) . . . . . . . . . . . . VI: 165* 5 2 (10,84) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 14* 5 9 (51,7–12) . . . . . . . . . . . . . . . V: 77* 5 9 (51,13–17) . . . . . . . . . . . . . . V: 77* 5 9 (52,23–29) . . . . . . . . . . . . . . V: 77* 5 9 (52,30–33) . . . . . . . . . . . . . . V: 77* 5 9 (52,35–37) . . . . . . . . . . . . . . V: 77* 5 9 (52,38–42) . . . . . . . . . . . . . . V: 77* 5 9 (52,43–49) . . . . . . . . . . . . . . V: 78* 5 15 (97,2–98,31) . . . . . . . . . . . . V: 77* 5 15 (97,3–12) . . . . . . . . . . . . . .VI: 76* 5 15 (97,14–98,29) . . . . . . . . . . VI: 79* 5 15 (99,55–63) . . . . . . . . . . . . . VI: 79* 5 15 (99,72–74) . . . . . . . . . . . . . VI: 80* 5 15 (99,75–82) . . . . . . . . . . . . . VI: 76*

5 15 (100,83–90) . . . . . . . . . . . .VI: 76* 5 16 (108,2–10) . . . . . . . . . . . . . . V: 42* 5 16 (108,10) . . . . . . . . . . . . . . . V: 42* 5 16 (108,10–17) . . . . . . . . . . . . V: 42* 5 16 (108,19–109,36) . . . . . . . . . V: 42* 5 16 (109,37–48) . . . . . . . . . . . . V: 43* 5 16 (109,49–110,61) . . . . . . . . . V: 43* 5 16 (110,67–72) . . . . . . . . . . . . V: 45* 5 16 (112,120–124) . . . . . . . . . . V: 99* 5 16 (112,125–135) . . . . . . . . . . V: 99* 5 16 (114,186–203) . . . . . . . . . . V: 98* 5 17 (121,3–7) . . . . . . . . . . . . . V: 105* 5 17 (121,7–8) . . . . . . . . . . . . . V: 105* 5 18 (145,256–261) . . . . . . . . . . V: 43* 5 18 (145,258–146,266) . . . . . . V: 100* 5 18 (145,263−146,266) V: 173*; VI: 45* 5 18 (146,267–273) . . . . . . . . . .VI: 45* 6 1 (190,145–151) . . . . . . . . . . .VI: 38* 6 1 (190,151–191,163) . . . . . . . VI: 38* 6 2 (191,3–6) . . . . . . . . . . . . . . .VI: 39* 6 2 (191,10–192,22) . . . . . . . . . VI: 39* 3 2 3 (47,106–120) . . . . . . . . . . . . V: 68* 2 6 (54,3–9; 48rb–va) . . . . . . . . . I: 190 2 6 (54,8–55,18; 48rb) II: 182*, 183* 4 1 1 (10,237–11,246) . . . . . . . . . . V: 27* 1 7 (43,247–248) . . . . . . . . . . VIII: 14* 1 8 (45,52–46,57) . . . . . . . . . . VIII: 14* 1 8 (46,58) . . . . . . . . . . . . . . . VIII: 14* 3 1 (4,23–33) . . . . . . . . . . . . . VIII: 13* 3 1 (4,38–45) . . . . . . . . . . . . . VIII: 14* 3 1 (5,60–79) . . . . . . . . . . . . . VIII: 14* 3 1 (6,80–85) . . . . . . . . . . . . . VIII: 14* 3 1 (7,105–121) . . . . . . . . . . . . VIII: 15* 3 1 (7,122–8,133) . . . . . . . . . . VIII: 16* 3 1 (8,135–138) . . . . . . . . . . . . VIII: 16* 3 1 (9,147–148) . . . . . . . . . . . . . VIII: 7* 3 1 (9,152–162) . . . . . . . . . . . . . VIII: 8* 3 1 (9,162–164) . . . . . . . . . . . . VIII: 19* 3 1 (10,184–11,205) . . . . . . . . VIII: 17* 3 1 (11,222–226) . . . . . . . . . . VIII: 17* 3 1 (11,227–233) . . . . . . . . . . VIII: 18* 3 1 (12,234–248) . . . . . . . . . . VIII: 18* 3 1 (12,255–276) . . . . . . . . . . VIII: 19* 3 1 (13,277–288) . . . . . . . . . . VIII: 19* 3 1 (14,300–317) . . . . . . . . . . VIII: 16* 3 1 (14,300–15,333) . . . . . . . VIII: 164* 3 1 (15,334–344) . . . . . . . . . . VIII: 21* 3 1 (15,334–345) . . . . . . . . . VIII: 166* 3 1 (17,390–391) . . . . . . . . . VIII: 172* 3 1 (17,391–399) . . . . . . . . . VIII: 173* 3 1 (17,400–18,418) . . . . . . . VIII: 175*

Quellenregister 3 1 (17,400–19,446) . . . . . . . VIII: 175* 3 1 (19,447–20,469) . . . . . . . VIII: 176* 3 2 (21,4–22,13) . . . . . . . . . . VIII: 192* 3 2 (22,24–29) . . . . . . . . . . . VIII: 194* 3 2 (23,62–67) . . . . . . . . . . . VIII: 194* 3 2 (24,70–71) . . . . . . . . . . . VIII: 167* 4 1 1 (8,177–9,188; 155,8–21) . . . I: 200* 1 1 (9,189–194; 155,22–156,6) . I: 200* 1 1 (9,195–11,264; 156,7–160,8) I: 200* 1 4 (23,2–6; 183,4–9) . . . . . . . . II: 113* 1 4 (23,6–8; 183,10–12) . . . . . . II: 114* 1 4 (23,8; 183,12–13) . . . . . . . . II: 114* 1 4 (23,11; 183,16–17) . . . . . . . II: 114* 1 4 (23,13–15; 184,1–4) . . . . . . II: 114* 1 4 (24,21–23; 184,12–14) . . . . II: 114* 1 4 (24,25–26; 184,16–18) . . . . II: 115* 1 5 (27,17–19; 191,5–8) . . . . . . II: 51* 1 5 (28,32–36; 192,2–6) . . . . . . . II: 51* 1 5 (29,83–84; 195,4–6) . . . . . . . II: 51* 1 5 (30,88–100; 195,11–196,5) . . II: 52* 1 5 (30,103–104; 196,8–9) . . . . II: 194* 1 5 (30,115–117; 197,2–4) . . . . . II: 48* 1 5 (31,122–129; 197,11–20) . . . II: 49* 1 6 (34,56–35,70) . . . . . . . . . . III: 149* 2 3 (75,219–225) . . . . . . . . . . III: 150* 2 5 2 (94,18–23) . . . . . . . . . . . . . V: 27* 2 5 3 (95,54–59) . . . . . . . . . . . . . V: 27* 2 5 4–5 (95,64–96,77) . . . . . . . . V: 28* 2 5 6 (97,103–106) . . . . . . . . . . . V: 28* 2 5 7 (97,110–122) . . . . . . . . . . . V: 28* 2 5 11 (99,193–100,198) . . . . . . V: 31* 2 5 17 (103,286–305) . . . . . . . . . V: 29* 2 5 18 (103,306–104,329) . . . . . . V: 29* 2 5 18 (104,332–338) . . . . . . . . . V: 29* 2 5 19 (104,339–348) . . . . . . . . . V: 30*

165

2 5 22 (106,397–402) . . . . . . . . . V: 30* 2 6 (110,72) . . . . . . . . . . . . . . . VII: 34* 2 6 (110,73–74) . . . . . . . . . . . . VII: 34* 2 7 (121,42–44) . . . . . . . . . . . . III: 167* 2 7 (121,45–42) . . . . . . . . . . . . III: 167* 2 9 (27,23–28,52; 82ra) . . . . . . . I: 114* 2 9 (32,149–33,171; 82va–b) VI: 111*, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112* 2 14 (92,62–69; 88rb–va) . . . . . . V: 70* 2 14 (92,70–93,102; 88va) . . . . . V: 71* 2 20 (78,130–79,170; 98rb) . . . . II: 10* 2 23 (154,520–156,549; 45ra–b)III: 152* 3 3 (51,367–52,373) . . . . . . . . . . . V: 4* 3 3 (52,374–375) . . . . . . . . . . . . . V: 4* 3 3 (52,382–387) . . . . . . . . . . . . . V: 4* 3 3 (52,395–396) . . . . . . . . . . . . . V: 5* 3 3 (52,396–53,399) . . . . . . . . . . . V: 5* 3 10 (152,16–153,32) . . . . . . . . VI: 82* 3 10 (153,32–46) . . . . . . . . . . . .VI: 83* VERGILIUS clogae E (ed. R. A. B. Mynors) 3 60 (8) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI: 89*

VITA SECUNDI PHILOSOPHI

ita Secundi philosophi V (ed. B. E. Perry) 8 1 (78,12; 94) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 18 1 (78,12–15; 94) . . . . . . . . . . . VIII: 153 1 (78,13; 94) . . . . . . . . . . . . . . . . . I: 20 1 (78,13–14; 94) . . . . . . . . . . . . . . I: 17 3 (78,21–80,3; 95) . . . . . . . . . . . III: 18

NAMENREGISTER

Abraham V: 176 Academici I: 37 Adam Pulchrae Mulieris: vide Alanus Aesculapius V: 51 Aethicus V: 194 Alanus I: 3, 31, 47; II: 83–86; VI: 63, 68; VII: 26 Albategnus VIII: 167 Albertus I: 3; V: 76 Albumasar I: 205; II: 226; VI: 125 Alexander I: 197; III: 42; VI: 191; VII: 66 Alfarabius I: 4, 9, 25; III: 144, 145, 194, 195; IV: 199; VII: 102 Alfredus Anglicus V: 175 Algazel I: 4, 5, 77, 167, 172, 199, 210, 212; II: 119, 126, 137, 136, 148; III: 164; V: 200; VI: 124, 149, 151; VII: 147, 180; VIII: 16, 48 Alhazen I: 59; VI: 72 Alii I: 49; II: 19, 90, 91, 208, 224; III: 56, 57, 97, 119; IV: 139; V: 20, 40; VII: 149; VIII: 15, 17, 59, 65, 79, 153, 160, 203 Aliqui: vide Quidam Alpetragius VI: 111; VIII: 15 Ambrosius I: 3, 5, 7; V: 203; VI: 120 Ammonius I: 217; II: 101; VIII: 35, 124 Anaxagoras I: 43; II: 6 Anaximander I: 43 Anaximenes I: 43 Anselmus (id est Guillelmus de Alvernia) V: 92, 93 Anselmus I: 3, 1l0, 1l1, 151, 158–160, 168, 212; II: 167, 182; III: 8, 130; IV: 40, 55, 68, 69, 80, 83, 194, 195; V: 78 Apollo I: 42 Apostolus: vide Paulus Apuleius I: 4, 29: V: 45, 50, 51, 52, 95; VI: 173; VII: 34 Archelaus I: 43 Archytas Tarentinus I: 229; II: 126; VI: 8 Ariani I: 7 Aristoteles I: 4, 17, 27, 31, 39, 42, 45, 54–57, 59–63, 65–68, 72–78, 87, 95, 96, 99, 105, 106, 108–1l0, 117, 118, 121, 129, 133–136, 141, 144, 151, 153, 161, 164, 168, 172, 179, 185–188, 197, 200–205, 209, 210, 212–214, 216, 221; II: 6, 7, 9–11, 18, 21, 25, 27, 28, 30, 31,

33, 34, 36–38, 40, 41, 48, 52, 65–70, 77, 78, 80, 84, 85, 92, 94, 99, 101, 103, 104, 107, 108, 120, 121, 126–128, 131, 132, 137–143, 149, 163, 165, 171–177, 182, 186–188, 193, 208, 209, 212, 220, 221, 223–225, 227, 228; III: 3, 6, 8, 110–12, 16, 19, 31, 38, 48, 56, 63, 68, 73, 76, 77, 80, 82, 87, 89, 91, 94, 95, 107, 117, 130, 131, 163, 164, 166, 179, 182, 193, 196; IV: 4, 5, 8, 9, 10, 26, 32, 33, 36, 46, 50– 52, 54, 70, 75, 77–80, 82, 86, 87, 92, 99, 101, 102, 106, 111, 150, 176, 180–182, 191, 214, 241–243; V: 15, 29, 36, 37, 40, 62, 63, 70, 75, 76, 79, 94, 99, 121, 130, 144, 175, 181, 195, 201, 202, 204, 206, 220, 221, 222, 227, 228; VI: 7–11, 17, 20, 71, 72, 92–94, 98, 106, 112, 115, 116, 121–123, 125, 148, 149, 152, 165, 181, 189, 190, 194–196; VII: 10, 31, 34, 42, 48, 49, 59, 60, 63, 64, 66, 69, 71, 75, 76, 80–82, 86–88, 97–100, 103, 104, 109, 111, 112, 114, 116, 120, 132, 136, 137, 140, 142, 143, 149, 151, 157–160, 166, 167, 180, 181, 188–194, 197, 205, 208, 209, 212–215, 223, 227, 234, 235, 237; VIII: 3–5, 7, 9, 10, 13, 14, 18, 21, 30, 32, 34, 35, 38, 42–49, 55, 61, 62, 71, 73, 80, 82–84, 103, 113, 114, 118, 136, 137, 143, 145, 157, 158, 166, 173, 174, 177, 193–195, 209–211, 216, 228, 235– 237, 248, 250, 251, 253 Arnoldus Luscus I: 3; VIII: 147 Asclepius I: 14, 47, 133, 183, 202; II: 79, 80, 94, 98, 106; V: 52; VIII: 152, 154 Auctor: vide Proclus Augustinus I: 3, 6–9, 15, 17, 21, 32, 33, 37, 41, 43, 44, 46, 50, 51, 83, 120, 121, 139, 152, 153, 170, 181, 193, 202, 204; II: 26, 69, 77, 80, 92, 138, 147, 148, 186, 188, 209; III: 5, 40, 41, 68, 69, 104, 163; IV: 56, 105, 204; V: 41, 63, 72, 73, 76, 90, 97, 100, 154, 177, 191–193, 201, 211, 221; VI: 20, 21, 45, 52, 53, 75, 77, 94–96, 103, 106, 119, 123, 134, 153; VII: 101, 116, 160, 161, 163, 164, 168, 178, 190, 191, 200; VIII: 4, 19, 49, 62, 66, 70, 72, 73, 77, 79, 81, 103, 113, 114, 116, 117, 202, 203, 250, 252, 259

170

Namenregister

Avencebrol I: 4, 47, 50, 72, 78, 84, 95, 96, 99, 101–103, 107, 1l7, 121, 122, 127, 131, 132, 134, 172, 201, 205, 215, 216, 218, 219; II: 13, 44–46, 48, 54, 55, 66, 83, 85, 109, 116–118, 121, 127, 131– 134, 149, 162, 174, 222, 230, 231; III: 7, 17, 19, 31, 164; IV: 42, 81, 82, 83, 102, 107, 111, 116, 123, 188, 191, 192, 194, 212; V: 35, 202, 203, 222, 223; VI: 16, 17, 36, 86, 87, 91, 98, 127, 179, 192, 193, 195, 197; VII: 19, 33, 46, 47, 49, 94–97, 99–101, 103, 118, 121, 124, 125, 128, 141, 142, 149, 151, 174, 175, 177–179, 208; VIII: 5, 6, 30, 35, 48, 51, 52, 80, 81, 106, 109, 110, 112, 119, 120, 122, 151, 155, 156, 160, 190, 235 Averroes I: 4, 45, 46, 62, 77, 78, 99, 1l0, 135, 172, 186, 188, 197, 198, 200, 201, 203, 204, 213; II: 18, 19, 25, 30, 31, 38, 67, 69, 84, 89, 91, 92, 108, 126, 128, 131, 138, 139, 146, 165, 172, 187, 188, 224, 225, 227; III: 7, 8, 10–12, 66, 68, 77, 87, 150, 154, 164, 166; IV: 8, 52, 54, 67, 82, 87, 88, 92, 134, 136, 181; V: 20, 37, 40, 184, 185, 211; VI: 7, 8, 20, 71, 72, 86, 93, 106, 107, 115, 116, 123, 148, 149, 152, 191, 194, 195; VII: 7, 8, 28, 48, 49, 62–64, 66–72, 76, 80, 82, 86–88, 114, 115, 153, 157–159, 165, 179–181, 191, 197, 206, 208, 209, 214, 216, 234, 235; VIII: 3, 4, 7, 9, 17–19, 30, 43, 44, 46–48, 51, 70, 83, 87, 113, 120, 125, 126, 145, 157, 192, 230, 236, 253 Averroistae II: 234 Avicebron: vide Avencebrol Avicenna I: 4, 77, 1l3, 1l7, 167–169, 172, 199, 203, 212; II: 19, 22, 31, 80, 84, 91, 92, 116, 121, 125, 126, 137, 140, 143, 146, 148, 150, 153, 154, 167, 227; III: 19, 57, 58, 193; IV: 8, 32, 139; V: 33, 64, 65, 200, 201, 211; VI: 7, 72, 79, 91, 92, 121–125, 149, 152; VII: 7, 137, 147, 149, 160, 166, 179, 180, 214, 215; VIII: 16 Bernardus Claraevallensis I: 3; V: 179; VIII: 181 Boethius I: 3, 12, 15, 21, 34, 39, 41, 48–50, 56, 61, 67, 75, 83, 84, 86, 87, 90, 1l5– 1l7, 128, 133, 139–142, 146, 157–160, 173, 205, 209, 212, 213, 219, 222; II: 4,

17, 58, 59, 62, 79, 83, 89, 92, 93, 105, 107, 120, 126, 129, 139, 141, 147, 155, 168, 178, 209, 218, 220, 221, 224; III: 8, 26, 33, 34, 39, 48, 56, 57, 58, 59, 71, 97, 100, 119, 129, 130, 131, 150, 164; IV: 46, 51, 188, 230; V: 34, 41, 42, 64, 93, 96, 98, 115, 203, 207, 220, 221, 226, 227; VI: 4, 8, 16, 46, 47, 76, 77, 92, 94, 95, 97, 98, 114, 133–135, 153, 154, 158, 193; VII: 32, 54, 55, 97, 98, 132, 162, 164, 198, 200, 202–205; VIII: 49, 71, 80, 113, 123, 127, 136, 150, 151, 155, 156, 185, 201, 205, 225, 226, 228 Calcidius I: 3, 131; II: 187; V: 114; VI: 92; VII: 33; VIII: 34, 80, 154, 218 Callippus VIII: 195 Campanus VIII: 212 Chaldaei I: 20; II: 210; VII: 63 Chronius VIII: 160 Chrysippus VIII: 37 Chrysostomus VII: 165 Cicero I: 4, 15–17, 40, 42, 44, 45, 128, 132, 192, 193, 200, 213; II: 33, 34, 171, 209, 224–226; III: 5, 129; V: 41, 61, 62, 75, 90, 91, 95–97, 114, 115, 194; VI: 94, 96, 97, 123; VII: 20, 52, 53; VIII: 153, 155, 242 Cleanthes V: 90; VIII: 37 Clemens V: 167, 224; VII: 163 Commentator: vide Averroes, Eustratius, Gilbertus Porretanus, Maximus Conradus Keller de Rotwila VIII: 266 Critias VIII: 35 Cynici I: 44 Cyrillus VIII: 203 Damascenus: vide Ioannes Damascenus Democritus VIII: 35 Diadochus I: 41, 42, 44 Dicearcus VIII: 32 Didimus III: 42 Dinarkus: vide Dicearcus Diocles Carystius VII: 203 Diogenes I: 43 Dionysius I: 3, 5–14, 16, 20, 21, 23, 25–28, 30–32, 37, 38, 40, 64, 65, 67–69, 72, 75–79, 85, 86, 92, 94, 1l5, 116, 119– 122, 134, 135, 139–142, 145, 151, 158, 160, 161, 163, 164, 168–170, 174, 175, 178–183, 187, 190, 193, 202–205, 211–

Namenregister 215, 217, 221; II: 3–5, 7, 8, 16, 17, 21, 24–28, 44, 47, 48, 50, 52, 71, 72, 78, 80, 82, 85–91, 93, 98–102, 106, 113, 116– 119, 122, 128, 130, 138, 143, 145–148, 156, 158, 163, 166, 169, 173, 174, 176, 178, 186, 189, 190, 202–204, 206, 208, 210, 211; III: 18–20, 25, 29, 30, 32, 34, 40–42, 100, 118, 141, 172, 173, 179, 187–189, 191, 195, 197, 294; IV: 23, 35, 36, 56, 61, 62, 154, 155, 163, 187, 193, 199, 205, 208, 209, 219, 220, 223, 224, 225, 226, 232, 235, 237, 238, 249; V: 14, 15, 21, 25, 26, 34, 37, 39, 41–44, 46, 54, 55, 59, 60, 63–65, 66, 69, 72, 79, 80, 85, 86, 99, 100, 101, 105, 106, 120, 122, 131, 133–136, 142, 147–149, 151, 167, 170, 171, 176–178, 190, 204, 208, 209, 222, 224, 226; VI: 12, 15, 16, 22, 27–29, 35, 39, 41, 42, 48, 49, 54, 57, 58, 61, 62, 64, 69, 72, 82, 83, 95, 97, 100– 103, 107–109, 113, 124, 128, 134–137, 140–145, 149, 150, 154, 155, 158–161, 164, 166, 167, 169, 171, 172, 181, 184, 186, 187, 193, 198; VII: 5, 12–14, 17, 20, 21, 28, 31, 39, 41, 43, 140, 146, 147, 163–165, 168, 170, 175, 176, 185, 217, 223, 224, 236; VIII: 22–26, 28, 48, 57, 60, 61, 100, 101, 103, 135, 137, 139, 181, 182, 184, 185, 191, 218, 219 Doctor VIII: 35 Doctores I: 30, 56; VIII: 130 Dominicus Gundissalinus I: 5, 40, 101, 104, 215; VI: 191, 192, 196, 197 Dorotheus I: 25, 26 Empedocles II: 6 Epicurus I: 170; V: 94; VIII: 35 Eridanus II: 34 Euclides I: 45, 56, 58; III: 89, 136; IV: 15, 140; VI: 94, 115; VII: 214; VIII: 212, 213 Eunomius VIII: 34 Eustratius I: 3, 37, 42, 54, 57, 63, 66, 67, 74, 121, 122, 161, 164, 168, 187, 203, 213; II: 93, 139, 172, 173; III: 6, 7, 29, 53, 54; IV: 9, 51, 223; V: 206; VI: 145, 153; VII: 29, 165, 183, 184, 190, 193, 196, 197, 216 Euxodus VIII: 194, 195 Expositores VII: 228; VIII: 59 Expositor/-es Dionysii II: 122; V: 190

171

Gaius I: 11, 178 Galenus VIII: 32 Gentiles VIII: 160 Gilbertus Pictavensis I: 3, 83; III: 100, 118; V: 30 Graeci I: 10, 44; II: 58, 88; III: 57, 59; IV: 26, 208; V: 22, 41, 174; VI: 134; VII: 34; VIII: 152, 246 Graecia I: 43 Grammatici II: 89; III: 47; VII: 8 Gregorius Nazianzenus I: 3, 218; VI: 39; VIII: 117, 129 Gregorius Nyssenus I: 3, 216, 217; II: 68, 101; V: 180; VII: 55; VIII: 32, 57, 73, 83, 124, 160, 201 Gundissalinus: vide Dominicus Gundissalinus Haly I: 25 Heraclides Ponticus I: 44 Heraclitus I: 24; II: 6, 8; VIII: 35 Hermes Trismegistus I: 4, 14–17, 20, 22, 23, 46–48, 84, 133, 192, 193, 202, 203; II: 67, 79, 80, 83, 86, 94, 98, 106, 121, 178, 220, 221, 224; III: 42, 119, 191; IV: 44, 105, 197; V: 40, 50, 52, 59, 68, 83, 91, 115, 133, 135, 137, 154, 155, 192, 193, 201; VI: 3, 16, 49, 52, 103, 105, 127, 134, 141, 163, 190, 192; VII: 19, 33, 34, 52, 53, 55, 161, 163, 164, 178, 196, 197; VIII: 16, 60, 152, 154, 156 Hieronymus I: 30; V: 194 Hilarius I: 21 Hippus philosophus VIII: 35 Hippocrates VIII: 32 Hister II: 34 Homerus I: 130; V: 203 Honorius Augustodunensis: vide Theodorus abbas Constantinopolitanus Hugo de Sancto Victore I: 3, 6, 8 Iamblicus VIII: 161 Indi I: 20; II: 210 Indocti I: 64; IV: 35; V: 61 Ioannes II: 209 Ioannes Damascenus I: 3, 6, 180, 181, 218, 222; II: 3, 21; III: 37, 196; IV: 201, 202; V: 35, 42, 62, 97, 98; VI: 46, 75, 79, 132, 133, 140; VII: 19, 97, 180; VIII: 69, 202 Ioannes Pecham I: 45 Ioannes Saracenus I: 3, 25

172

Namenregister

Ioannes Scotus I: 3, 25 Iordanus Nemorarius I: 45 Isaac III: 118 Isaac Israeli I: 200; II: 223; VI: 79; VII: 29, 204, 214; VIII: 203 Isidorus I: 44, 47; VI: 60; VII: 34; VIII: 152 Israel I: 18 Italia I: 43 Iudaei V: 95 Keller: vide Conradus Labeo I: 44 Lar V: 51 Latini III: 58; VIII: 203 Leon I: 44 Licius I: 42–44 Luciferiani VIII: 203 Lucilius I: 170; II: 116 Macrobius I: 4, 19, 130, 132, 170, 177, 200; II: 11–13, 21, 33, 34, 36, 45, 67, 103, 104, 119, 121; IV: 44, 193; V: 203; VI: 4, 97, 134; VII: 54, 160, 167, 178, 201–203, 206; VIII: 5, 78, 79, 82, 103, 153–156, 159, 160, 218, 220, 221, 223, 229, 230, 235, 242 Magister Platonis: vide Socrates Magister Plotini: vide Ammonius Magna Graecia I: 43 Maimonides: vide Moses Maimonides Manichaei II: 68 Mauri V: 94 Maximus I: 3, 10, 14, 146; II: 7, 24, 26, 39, 88, 121, 122; III: 193; V: 14, 41; VIII: 130 Mercurius: vide Hermes Trismegistus Modernus/i VI: 20 Moses I: 32; V: 95 Moses Maimonides I: 4, 5, 48, 193; II: 119, 148, 187; V: 94, 95, 96; VI: 112, 125, 151, 154, 194; VII: 19, 34; VIII: 18, 109, 201, 202, 236 Nemesius Emesenus: vide Gregorius Nyssenus Nilus II: 34 Numenius VIII: 35 Origenes I: 3; II: 196; IV: 105; VIII: 130, 203, 251

Ovidius VIII: 221 Papias I: 37, 43; VI: 60, 158; VII: 16, 34; VIII: 250 Parmenides II: 156 Patriarchi V: 176 Paulus I: 5, 8, 12; VIII: 128, 249 Peripatetici I: 21, 44, 65, 77, 113, 115–117; VI: 6; VII: 149; VIII: 15, 16, 209–212, 227 Perspectivi III: 15, 19, 22, 23; VII: 38 Petrus Alphonsi I: 4 Philosophantes I: 24, 116; II: 217; V: 40, 50, 92; VI: 111; VII: 161 Philosophi I: 10, 32, 40, 41, 43, 44, 45, 47, 72, 83, 116, 188, 200; II: 6, 28, 148, 154, 155, 222, 223; III: 19; IV: 182; V: 45, 59, 61, 96, 167, 174, 175, 191; VI: 16; VII: 151, 160; VIII: 14, 18, 35, 37 Philosophus: vide Aristoteles Phliasii I: 44 Phlius I: 44 Plato I: 4, 15, 16, 24, 26, 27, 29, 30, 32–34, 37, 39–41, 43, 44, 50, 56, 61, 65, 72–74, 116, 120, 127–129, 131, 132, 139, 161, 164, 181, 182, 185–189, 203–205; II: 9, 11, 12, 21, 33, 34–36, 40, 41, 48, 62, 68, 105, 106, 108, 143, 147, 148, 187, 215, 223; III: 5, 41, 52, 53, 151, 166, 167, 181, 196; IV: 5, 36, 46, 51, 71, 139, 205, 206; V: 27, 29, 30, 36, 37, 40, 50, 63, 64, 91, 92, 111, 114, 118, 178, 180, 192, 198, 203, 227, 228, 229; VI: 6, 7, 9, 17, 65, 87, 92, 103, 123, 133,161, 178; VII: 19, 33, 34, 40, 47, 53–56, 97, 149, 151, 157–164, 178, 183, 188–194, 196, 197, 201, 203–205, 216, 221; VIII: 4, 5, 14, 31, 32, 34, 52, 59, 66, 76–80, 82, 103, 114, 136, 137, 146, 151–154, 158–161, 190, 200, 201, 203, 209, 221, 226, 228 Platonici I: 10, 33, 37, 43, 44, 77, 113, 115, 143, 188; II: 36, 67, 143, 234; III: 40, 143; IV: 10, 214; V: 34, 44, 191; VI: 15; VII: 216; VIII: 16, 37, 155, 157, 161, 191, 192, 203, 204, 217, 221, 222, 225– 227, 243, 244, 255, 264 Plinius I: 16, 17, 182; V: 40, 91, 114; VI: 68, 179; VII: 34; VIII: 153 Plotinus I: 37, 217; II: 101; V: 97; VIII: 35, 124, 159, 160 Poetae V: 45

Namenregister Porphyrius I: 98; II: 62, 107; III: 52; IV: 11, 50, 51, 54, 82; V: 33, 193, 221; VI: 8, 9; VII: 182; VIII: 31, 161 Praepositinus III: 57, 59 Priscianus V: 77 Proclus V: 3, 13, 19, 25, 33, 39, 40, 44, 50, 51, 59, 72, 75, 82, 83, 89, 90, 94, 100, 102, 105, 108–111, 116, 117, 119, 125, 139, 141, 143–145, 147, 154, 161–163, 166, 171, 173, 178, 183, 184, 186, 190, 200, 203, 206–208, 211, 214–220, 223; VIII: 3, 5, 6, 9, 11, 13, 21, 23–26, 30, 38–42, 59, 65, 69, 75, 76, 88, 89, 95, 96, 100, 103, 107, 108, 112, 113, 122, 123, 133, 136– 138, 143, 151, 154, 156, 158, 163, 166, 170, 172, 177, 181, 186, 188, 190, 192, 200, 207, 209, 216, 218–220, 222, 223, 225, 228, 232, 240, 244, 247, 249, 258 Ptolemaeus I: 25, 205; VIII: 15, 146, 147, 167, 168 Pythagoras I: 43–45; IV: 44, 206; V: 5; VII: 204, 231; VIII: 31, 76, 78 Pythagorici I: 121, 201; II: 143; V: 206; VIII: 35, 82 Quidam I: 7–8, 11, 18, 49, 63, 93, 97, 148; II: 20, 28, 48, 70, 90, 114, 148, 175, 208, 224, 227; III: 32, 71, 86, 96, 129– 131, 149, 188; IV: 11, 35, 52, 78, 147, 160, 213, 232, 243; V: 20, 23, 34, 40, 45, 126, 135, 136, 175, 176, 210, 224; VI: 16, 31, 112, 163; VII: 38, 51, 83, 126, 153, 157, 166, 202, 223, 235; VIII: 13, 18, 31, 37, 47, 65, 79, 80, 147, 159, 160, 191, 194, 201, 203, 217 Rabbi Moses: vide Moses Maimonides Richardus de Sancto Victore I: 3, 159; III: 100, 101, 118; VIII: 181–184 Sapiens quidam I: 18; II: 48; VIII: 77 Sapientes I: 42, 44, 49, 167; III: 131; V: 93, 95, 133, 166, 190; VI: 194; VII: 7, 96, 160, 164; VIII: 78, 130, 261 Sapientes divini V: 167; VIII: 229 Sapientes mundi V: 61, 190; VII: 200; VIII: 59, 152 Secundus philosophus I: 17, 20; III: 18; VIII: 153 Seneca I: 4, 49, 152, 170, 193, 213, 214; II: 94, 116, 138, 186, 209; V: 190, 193; VI:

173

53, 148, 195; VII: 160, 161, 163, 154, 167, 193, 201; VIII: 3, 5 Sequaces Avicennae I: 168 Sequaces (sectatores) Platonis I: 32, 37. 43; II: 36; V: 40; VII: 163, 164, 196; VIII: 14, 158, 160 Sibylla III: 42; V: 154, 192, 194 Simmias VIII: 32 Socrates I: 43; II: 187; VIII: 32, 222 Stoici II: 34; VIII: 34–37 Straton Peripateticus VII: 203 Tanais II: 34 Thales I: 43 Thebit ben Korath III: 138; VIII: 146, 168 Themistius III: 12; VII: 66, 80, 114, 191; VIII: 17, 43 Theodoricus de Vriberch I: 3; IV: 246, 247; VI: 73, 164 Theodorus abbas Constantinopolitanus I: 3, 14, 15, 22, 82, 92, 93; II: 7, 19, 24, 26, 39, 46, 47, 49, 50, 59, 118, 178, 202; IV: 55, 56, 187, 202; V: 63, 64, 93, 98–100, 107, 136, 150, 155–157, 167, 173, 175, 177, 178, 224; VI: 35, 36, 40, 42, 66; VII: 128, 168, 169; VIII: 52, 53, 59, 60, 73, 79, 82, 117, 119, 127, 130, 132, 161, 245, 247– 250, 252–254, 256, 259–262 Theologi I: 6, 27, 28, 32, 40, 48, 65, 83, 116, 140, 214; II: 8, 9, 25, 44, 72, 122, 176, 210; III: 188; V: 111, 178; VI: 27; VIII: 23, 52, 95, 137, 229 Theologizantes I: 116; III: 108, 188 Theophastus VII: 114; VIII: 43 Thomas Anglicus I: 3 Thomas de Aquino I: 3; VIII: 203 Thomas Gallus I: 9 Timotheus I: 32; VIII: 181 Titus I: 5, 40, 92; II: 4, 90, 157; III: 204; VIII: 219 Trismegistus: vide Hermes Trismegistus Tullius: vide Cicero Ulricus de Argentina I: 3 Varro I: 47 Vercellensis: vide Thomas Gallus Vergilius VIII: 82 Xenocrates VIII: 36 Zeno II: 6

LITERATURVERZEICHNIS

Adam Pulchrae Mulieris, Liber de intelligentiis, ed. C. Baeumker, in: C. Baeumker, Witelo, ein Philosoph und Naturforscher des XIII. Jahrhunderts, in: Baeumkers Beiträge 3,2 (1908), S. 1–71. Aethicus Ister, Cosmographia, ed. O. Prinz, München 1993 = Monumenta Germaniae Historica. Quelles zur Geistesgeschichte des Mittelalters, 14. Alanus de Insulis, Liber de planctu naturae, ed. N. M. Häring, in: Studi Medievali 19 (1978) S. 797–879. – Regulae caelestis iuris, ed. N. M. Häring, in: Archives d’histoire doctrinale et littéraire du Moyen Age 48 (1981) S. 121–226. – Sermo de sphaera intelligibili, ed M.-T. d’Alverny, in: Alain de Lille: Textes inedits, Paris 1965, S. 295–306. Al Battani, Opus astronomicum, ed. C. A. Nallino, Mailand 1903-1907 (Hildesheim–New York 1977). Albertus Magnus, Commentaria in I Sententiarum, ed. A. Borgnet, Paris 1893 = Opera omnia 25. – Commentaria in II Sententiarum, ed. A. Borgnet, Paris 1894 = Opera omnia 27. – De anima, ed. C. Stroick, Münster i. W. 1968 = Opera omnia, editio Coloniensis 7,1. – De animalibus, ed. H. Stadler, in: Baeumkers Beiträge 15–16 (1916–1920). – De bono, ed. H. Kühle, K. Feckes, B. Geyer, W. Kübel, Münster i. W. 1951 = Opera omnia, editio Coloniensis 28. – De caelo et mundo, ed. P. Hoßfeld, Münster i. W. 1971 = Opera omnia, editio Coloniensis 5,1. – De causis et processu universitatis, ed. A. Borgnet, Paris 1891 = Opera omnia 10, S. 361–628. – De causis et processu universitatis a prima causa, ed. W. Fauser, Münster i. W. 1993 = Opera omnia, editio Coloniensis 17,2. – De generatione et corruptione, ed. P. Hoßfeld, Münster i.W. 1980 = Opera omnia, editio Coloniensis 5,2, S. 107–219. – De homine, ed. H. Anzulewicz – J. R. Söder, Münster i. W. 2008 = Opera omnia, editio Coloniensis 27,2. – De intellectu et intelligibili, ed. A. Borgnet, Paris 1890 = Opera omnia 9, S. 477–525. – De morte et vita, ed. A. Borgnet, Paris 1891 = Opera Omnia 9, S. 345–373. – De natura et origine animae, ed. B. Geyer, Münster i. W. 1955 = Opera omnia, editio Coloniensis 12, S. 1–44. – De praedicamentis, ed. A. Borgnet, Paris 1890 = Opera Omnia 1, S. 1–304. – De sex principiis, ed. A. Borgnet, Paris 1890 = Opera omnia 1, S. 305–372. – De vegetabilibus libri VII, ed. E. Meyer – C. Jessen, Berlin 1867. – De IV coaequaevis, ed. A. Borgnet, Paris 1895 = Opera omnia 34, S. 307–798. – Ethica, ed. A. Borgnet, Paris 1891 = Opera omnia 7. – Super Ethica, ed. W. Kübel, Münster i.W. 1987 = Opera omnia, editio Coloniensis 14,2. – Metaphysica, ed. B. Geyer, Münster i.W. 1960–1964 = Opera omnia, editio Coloniensis 16,1–2. – Physica, ed. A. Borgnet, Paris 1890 = Opera omnia 3. – Physica, ed. P. Hoßfeld, Münster i. W. 1987–1993 = Opera omnia, editio Coloniensis 4,1–2. – Problemata determinata, ed. J. Weisheipl, Münster i. W. 1975 = Opera omnia, editio Coloniensis 17,1, S. 45–64. – Quaestiones super De animalibus, ed. E. Filthaut, Münster i.W. 1955 = Opera omnia, editio Coloniensis 12, S. 77–321.

178

Literaturverzeichnis

– Summa de creaturis, ed. A Borgnet, Paris 1895–1896 = Opera omnia 34–35. – Summa theologiae sive de mirabili scientia Dei, libri I, pars I, quaestiones 1–50A, ed. D. Siedler – W. Kübel – H. G. Vogels, Münster i. W. 1978 = Opera omnia, editio Coloniensis 34,1. – Summa theologiae, ed. A. Borgnet, Paris 1895 = Opera omnia 31–33. – Super Dionysium De caelesti hierarchia, ed. A. Borgnet, Paris 1892 = Opera omnia 14, S. 1–468. – Super Dionysium De caelesti hierarchia, ed. P. Simon – W. Kübel, Münster i. W. 1993 = Opera omnia, editio Coloniensis 36,1. – Super Dionysium De divinis nominibus, ed. P. Simon, Münster i. W. 1972 = Opera omnia, editio Coloniensis 37,1. – Super Dionysii Mysticam theologiam et Epistulas, ed. P. Simon, Münster i.W. 1978 = Opera omnia, editio Coloniensis 37,2, S. 453–475. – Super Isaiam, ed. H. Ostlender, Münster i. W. 1952 = Opera omnia, editio Coloniensis 19. – Super Porphyrium de V universalibus, ed. A. Borgnet, Paris 1890 = Opera omnia 1, S. 1–148. Albumasar, Introductorium maius in astronomiam, Cod. Firenze, Biblioteca Medicea Laurenziana, Plut. XXIX, 12. – Introductorium maius in astronomiam, ed. R. Lemay, Napoli 1995–1996. Alcherus Claraevallensis, De spiritu et anima, PL 40, Sp. 779–831. Alexander de Aphodisia, De intellectu et intellecto, ed. G. Théry, Autour du décret 1210: II. – Alexandre d’Aphrodise, aperçu sur l’influence de sa noétique, in: Bibliothèque Thomiste 7 (1926) S. 74–83. Alexander Halensis, Summa theologica, Ad Claras Aquas (Quaracchi) 1924–1948. Alexandri regis magni macedonum et Dindimi Bragmanorum regis per litteras pulcherrima collatio, in PL 101, Sp. 1366–1374. Alfarabius, De intellectu et intellecto, ed. É. Gilson, Les sources gréco-arabes de l’augustinisme avicennisant, in: Archives d’histoire doctrinale et littéraire du Moyen Age 4 (1929) S. 115–141. – De ortu scientiarum, ed. C. Baeumker, in: Baeumkers Beiträge 19,3 (1916). Alfredus Anglicus, De motu cordis, ed. C. Baeumker, in: Baeumkers Beiträge 23,1–2 (1923). – Super De plantis, ed. R. J. Long, in: Alfred of Sareschel’s Commentary on the PseudoAristotelian De plantis: A critical edition, Medieval Studies 47 (1985) S. 125–167. Alexander de Hales, Glossa in quatuor libros Sententiarum Petri Lombardi, in librum I, Quaracchi 1951 = Bibliotheca Franciscana Scholastica Medii Aevi 12. – Summa theologica, libri II pars I, Ad Claras Aquas [Quaracchi] 1928. – Summa theologica, libri II pars II, Ad Claras Aquas [Quaracchi] 1930. Algazel, Metaphysica, ed. J. T. Muckle, Toronto 1933. Alhazen, Opticae thesaurus, ed. F. Risner, Basileae 1572. – Opticae thesaurus, ed. A. M. Smith, Philadelphia 2001. – Perspectiva, ed. P. Pietquin, in: Le septième livre du traité De aspectibus d’Alhazen, traduction latine médiévale de l’Optique d’Ibn al-Haytham, Bruxelles 2010. Alpetragius, De motibus caelorum, ed. F. J. Carmody, Berkeley–Los Angeles 1952. Ambrosiaster, Commentarius in epistulas Paulinas. Pars prima. In epistulam ad Romanos, ed. H. J. Vogels, Wien 1966 = Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum 81,1. Ambrosius, De fide ad Gratianum Augustum, ed. O. Faller, Wien 1962 = Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum 78. – De spiritu sancto, ed. O. Faller, Wien 1964 = Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum 79. – Expositio Evangelii secundum Lucam, ed. M. Adriaen, Turnhout 1957 = Corpus Christianorum. Series Latina 14.

Literaturverzeichnis

179

– Hexaemeron, ed. C. Schenkl, Wien 1987 = Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum 32,1, S. 1–261. Anaritius, In decem libros priores Elementorum Euclidis Commentarii, ed. M. Curtze, Leip­zig 1899 = Euclidis Opera omnia, suppl. Anselmus, Opera omnia, ed. F. S. Schmitt, Stuttgart–Bad Cannstatt 1968. Apuleius, De Deo Socratis, ed. P. Thomas, in: Apulei Opera quae supersunt 3, Leipzig 1908, S. 6–35. – De deo Socratis, ed. C. Moreschini, Stuttgart–Leipzig 1991 = Apulei opera quae supersunt 3, S. 7–38. – De mundo, ed. C. Moreschini, in: Apulei Opera quae supersunt 3, Stuttgart–Leipzig 1991, S. 146–188. – De Platone et eius dogmate, ed. C. Moreschini, Stuttgart–Leipzig 1991 = Apulei opera quae supersunt 3, S. 87–145. Aristoteles, Analytica priora et posteriora, ed. W. D. Ross, Oxford 1964. – Analytica posteriora, translatio Iacobi, ed. L. Minio-Paluello – B. G. Dod, Brügge–Paris 1968 = Aristoteles Latinus 4,1–4, S. 5–107. – Categoriae et Liber de interpretatione, ed. L. Minio-Paluello, Oxford 1949. – Categoriae, translatio Boethii, ed. L. Minio-Paluello, Brügge–Paris 1961 = Aristoteles Latinus 1, 1–5. – De anima, ed. W. D. Ross, Oxford 81989. – De anima, translatio vetus, ed. C. Stroick, in: Albertus Magnus, De anima, Münster i. W. 1968. – De anima, translatio Guillelmi, ed. R.-A. Gauthier, in: Thomas de Aquino, Sententia libri De anima, Rom–Paris 1984. – De animalium incessu, ed. W. Ogle, Oxford 1949. – De caelo, ed. D. J. Allan, Oxford 41965. – De caelo, translatio Gerardi, ed. P. Hoßfeld, in: Albertus Magnus, De caelo et mundo, Münster i.W. 1971. – De caelo, translatio Michaelis Scoti, in: Aristotelis Opera cum Averrois commentariis, 5, Venetiis 1562. – De divinatione per somnum, ed. J. J. Drossaart Lulofs, in: Aristotelis De insomniis et de divinatione per somnum, Leiden 1947 = Philosophia antiqua 2,1, S. 17–24. – De generatione animalium, ed. I. Bekker, in: Opera, ex recensione I. Bekkeri edidit Academia Regia Borussica. Ed. altera, quam curavit O. Gigon, Berlin 1960, I, S. 715–789. – De generatione animalium, ed. H. J. Drossaart Lulofs, Oxford 1965. – De generatione animalium, translatio Michaelis Scoti, ed. A. M. I. van Oppenraaij, Leiden 1992 = Aristoteles Semiticus-Latinus 5. – De generatione et corruptione, in: Opera, ex recensione I. Bekkeri, Berlin 1831–1870, S. 314–338. – De generatione et corruptione, translatio Gerardi, ed. P. Hoßfeld, in: Albertus Magnus, De natura loci, De causis proprietatum elementorum, De generatione et corruptione, Münster i. W. 1980 = Opera omnia, editio Coloniensis 7,2, S. 109–213. – De generatione et corruptione, translatio vetus, ed. J. Judycka, Leiden 1986 = Aristoteles Latinus 9,1. – De insomniis, ed. H. J. Drossaart Lulofs, in: Aristotelis De insomniis et de divinatione per somnum, Leiden 1947 = Philosophia antiqua 2,1, S. 1–16. – De memoria et reminiscentia, in: Opera, ex recensione I. Bekkeri, Berlin 1831–1870, S. 449–453. – De partibus animalium, ed. I. Bekker, in: Opera, Berlin 1960, I, S. 639–697. – Ethica Nicomachea, ed. L. Bywater, Oxford 1894.

180

Literaturverzeichnis

– Ethica Nicomachea, translatio Roberti Grosseteste, ed. R.-A. Gauthier, Leiden–Brüssel 1972 = Aristoteles latinus 26,1–3. – Magna moralia, in: Opera, ex recensione I. Bekkeri, Berlin 1831–1870, S. 1181–1213. – Metaphysica, ed. W. Jaeger, Oxford 101989. – Metaphysica, translatio anonyma sive ‘media’, ed. G. Vuillemin-Diem, Leiden 1976 = Aristoteles Latinus 25,2. – Metaphysica, translatio media, ed. B. Geyer, in: Albertus Magnus,Metaphysica, Münster i.W. 1960–1964. – Metaphysica, translatio Michaelis Scoti, in: Aristotelis Opera cum Averrois commenta‑ riis, 8, Venetiis 1562. – Metaphysica, translatio Guillelmi, ed. M.-R. Cathala – R. M. Spiazzi, in: Thomas Aquihas, In duodecim libros Metaphysicorum Aristotelis expositio, Turin 1971. – Metaphysica, Recensio et translatio Guillelmi, ed. G. Vuillemin-Diem, Leiden 1995 = Aristoteles latinus 25,3,2. – Meteorologica, in: Opera, ex recensione I. Bekkeri, Berlin 1831–1870, S. 338–390. – Physica, ed. W. D. Ross, Oxford 101990. – Physica, translatio vetus, ed. F. Bossier – J. Brams, Leiden–New York 1990 = Aristoteles Latinus 7,1–2. – Physica, translatio vetus, ed. P. Hoßfeld, in: Albertus Magnus, Physica, ed. P. Hoßfeld, Münster i. W. 1987–1993. – Physica, translatio Michaelis Scoti, in: Aristotelis Opera cum Averrois commentariis, 4, Venetiis 1562. – Physica, translatio Guillelmi, ed. M. Maggiolo, in: Thomas Aquinas, In octo libros Physicorum Aristotelis expositio, Turin–Rom 1965. – Topica et sophistici elenchi, ed. W. D. Ross, Oxford 1958. – Topica, translatio Boethii, ed. L. Minio-Paluello, Leiden 1969 = Aristoteles Latinus 5,1– 3, S. 5–179. Ps.-Aristoteles, De causis proprietatum elementorum, in: Aristotelis Opera cum Averrois commentariis, 7, Venetiis 1562. – De mundo, ed. W.L. Lorimer – L. Minio-Paluello, Brügge–Paris, 1965 = Aristoteles Latinus, 11, 1–2 [editio altera]. – De proprietatibus elementorum, in: Albertus Magnus, De natura loci. De causis proprietatum elementorum. De generatione et corruptione, ed. P. Hoßfeld, Münster i.W. 1980 = Opera omnia, editio Coloniensis 5,2, S. 49–104. – De regimine dominorum, ed. R. Steele, in: Roger Bacon, Secretum secretorum cum glossis et notulis, Oxford 1920. – Secretum secretorum cum glossis et notulis. Versio vetusta anglo-normanica ed. R. Steele, Oxford 1920 = Opera hactenus inedita Rogeri Baconi 5, S. 25–172. Asclepius, ed. P. Thomas, in: Apulei Opera quae supersunt 3, Leipzig 1908, S. 36–81. – Asclepius, ed. C. Moreschini, Stuttgart–Leipzig 1991 = Apulei opera quae supersunt 1991, S. 39–86. Auctoritates Aristotelis, ed. J. Hamesse, Löwen–Paris 1974 = Philosophes médiévaux 17. Augustinus, Confessiones, ed. M. Skutella, Stuttgart 1969. – Confessiones, ed. L. Verheijen, Turnhout 1971 = Corpus Christianorum. Series Latina 27. – Contra Academicos, ed. W. M. Green, Tumhout 1970 = Corpus Christianorum. Series Latina 29, S. 1–61. – Contra Iulianum, PL 44, Sp. 641–874. – Contra Maximinum haereticum Arianorum episcopum, PL 42, Sp. 743–814. – Contra sermonem Arianorum, PL 42, Sp. 683–708. – De civitate Dei, ed. B. Dombart – A. Kalb, Turnhout 1955 = Corpus Christianorum. Series Latina 47–48.

Literaturverzeichnis

181

– De diversis quaestionibus octoginta tribus, ed. A. Mutzenbecher, Turnhout 1975 = Corpus Christianorum. Series Latina 44A, S. 1–249. – De doctrina christiana, ed. J. Martin, Turnhout 1962 = Corpus Christianorum. Series Latina 32, S. 1–167. – De Genesi ad litteram, ed. J. Zycha, Prag–Wien–Leipzig 1894 = Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum 28,1. – De immortalitate animae, PL 32, Sp. 1021–1034. – De immortalitate animae, ed. W. Hörmann, Wien 1986 = Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum 89. – De libero arbitrio, ed. W. M. Green, Turnhout 1970 = Corpus Christiamorum. Series Latina, S. 205–321. – De musica, PL 32, Sp. 1081–1194. – De natura boni, PL 42, Sp. 551–572. – De natura boni, ed. J. Zycha, Prag–Wien–Leipzig 1892 = Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum 25,2, S. 853–889. – De ordine, ed. W. M. Green, Turnhout 1970 = Corpus Christianorum. Series Latina 29, S. 89–137. – De quantitate animae, ed. W. Hörmann, Wien 1986 = Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum 89, S. 129–231. – De Trinitate. Libri XV, ed. W. J. Mountain – F. Glorie, Turnhout 1968 = Corpus Christiamorum. Series Latina 50–50A. – De vera religione, ed. K.-D. Daur, Turnhout 1962 = Corpus Christianorum. Series Latina 32, S. 187–260. – Enarrationes in Psalmos, ed. E. Dekkers – J. Fraipont, Turnhout 1956 = Corpus Christianorum. Series Latina 38–40. – Epistulae, ed. A. Goldbacher, Wien 1895–1923 = Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum 34,1–2, 44, 57, 58. – Epistulae I–LV, ed. K. D. Daur, Turnhout 2004 = Corpus Christianorum. Series Latina 31. – In Iohannis Evangelium, ed. R. Willems, Turnhout 1954 (21990) = Corpus Christianorum. Series Latina 36. – Soliloquia, PL 32, Sp. 869–904. Avencebrol, Fons vitae, ed. C. Baeumker, in: Baeumkers Beiträge 1 (1892–1895). Averroes, Aristotelis Opera cum Averrois commentariis, Venetiis 1562–1574 (Nachdruck Frankfurt a. M. 1962). – Commentarium magnum in Aristotelis De anima libros, ed. F. S. Crawford, Cambridge Mass. 1953 = Corpus commentariorum Averrois in Aristotelem, versionum Latinarum vol. 6,1. – Commentum magnum super libro De caelo et mundo Aristotelis, ed. F. J. Carmody – R. Arnzen, Löwen 2003 = Recherches de Théologie et Philosophie médiévales. Bibliotheca 4.1.1–2. – Commentarium medium in Aristotelis De generatione et corruptione libros, ed. F. H. Fobes – S. Kurland, Cambridge Mass. 1956 = Corpus commentariorum Averrois in Aristotelem, versionum Latinarum vol. 4,1. – In Aristotelis librum II (a) Metaphysicorum commentarius, ed. G. Darms, Freiburg i.Ü. 1966 = Thomistische Studien 11. – In librum V (D) Metaphysicorum Aristotelis commentarius, ed. R. Ponzalli, Bern 1971 = Scritti pubblicati sotto gli auspici della Società Svizzera di Scienze morali 13. – Das neunte Buch (Q) des lateinischen grossen Metaphysik-Kommentar von Averroes, ed. B. Bürke, Bern 1969 = Scritti pubblicati sotto gli auspici della Società Svizzera di Scienze morali 10.

182

Literaturverzeichnis

Avicenna, Liber de anima seu sextus de naturalibus, ed. S. Van Riet, Löwen–Leiden 1968– 1972. – (Metaphysica) Liber de philosophia prima sive scientia divina, ed. S. Van Riet, Löwen– Leiden 1977–1980. – (Physica) Liber primus naturalium, Tractatus primus, De causis et principiis naturalium, ed S. Van Riet, Löwen–Leiden 1992. – Sufficientia, in: Opera, Venetiis 1508 (Nachdruck Frankfurt a.M. 1961). Bartholomeus Anglicus, De rerum proprietatibus, Frankfurt 1601 (Nachdruck Frankfurt a.M. 1964). Basilius Caesarensis, Homiliae IX in Hexaemeron, PG 29, Sp. 3–208. Beda, De natura rerum, ed. C. W. Jones, Turnhout 1975 = Corpus Christianorum. Series Latina 123A, S. 189–234. – De temporum ratione, ed. C. W. Jones, Turnhout 1977 = Corpus Christianorum. Series Latina 123B. Bernardus Claraevallensis, De consideratione, ed. J. Leclercq – H. M. Rochais, Rom 1963 = Sancti Bernardi Opera III, S. 379–493. – De diligendo Deo, ed. J. Leclercq – H. M. Rochais, Rom 1963 = Sancti Bernardi Opera III, S. 119–154. Bernardus Silvestris, Cosmographia, ed. P. Dronke, Leiden 1978 = Textus minores 53. Bertholdus de Mosburch, Expositio super Elementationem theologicam Procli. Prologus. Propositiones 1–13, ed. M. R. Pagnoni-Sturlese – L. Sturlese, Hamburg 1984 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi VI,1. – Expositio super Elementationem theologicam Procli. Propositiones 14–34, ed. L. Sturlese – M. R. Pagnoni-Sturlese – B. Mojsisch, Hamburg 1986 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi VI,2. – Expositio super Elementationem theologicam Procli. Propositiones 35–65, ed. A. Sannino, Hamburg 2000 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi VI,3. – Expositio super Elementationem theologicam Procli. Propositiones 66–107, ed. I. Zavattero, Hamburg 2003 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi VI,4. – Expositio super Elementationem theologicam Procli. Propositiones 108–135, ed. F. Retucci, Hamburg 2011 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi VI,5. – Expositio super Elementationem theologicam Procli. Propositiones 136–159, ed. F. Retucci, Hamburg 2007 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi VI,6. – Expositio super Elementationem theologicam Procli. Propositiones 160–183, ed. U. R. Jeck – I. J. Tautz, Hamburg 2003 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi VI,7. – Expositio super Elementationem theologicam Procli, 184–211, De animabus, ed. L. Sturlese, Rom 1974 = Temi e testi 18. – Expositio super Elementationem theologicam Procli. Propositiones 184–211, ed. L. Sturlese, Hamburg 2014 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi VI,8. – Tabula contentorum in Expositione super Elementationem theologicam Procli, a cura di A. Beccarisi, presentazione di L. Sturlese, Pisa 2000 = Centro di cultura medievale 9. Biblia Sacra iuxta Vulgatam versionem, ed. R. Weber (adiuvantibus B. Fischer – I. Gribomont – H. F. D. Sparks – W. Thiele), 2 voll., Stuttgart 1969. Boethius, Contra Eutychen et Nestorium, ed. H. F. Stewart – E. K. Rand, in: The theological tractates, with an English Translation by H. F. Stewart – E. K. Rand, London 1968, S.  72–128. – De arithmetica, ed. H. Oosthout – J. Schilling, Turnhout 1999 = Corpus Christianorum. Series Latina 94A. – De differentiis topicis, in PL 64, Sp. 1173–1216. – De institutione arithmetica, ed. G. Friedlein, Leipzig 1867.

Literaturverzeichnis

183

– De institutione musica, ed. G. Friedlein, Leipzig 1867. – De topicis differentiis, ed. D. Z. Nikitas, Athen–Paris–Brüssel 1990 = Corpus philosophorum Medii Aevi – Philosophi byzantini 5. – De Trinitate, ed. H.-F. Stewart – E. K. Rand, in: The theological tractates, London 1968, S. 2–30. – De Trinitate, ed. C. Moreschini, München–Leipzig 2000, in: Boethius, De consolatione philosophiae. Opuscula theologica, S. 165–181. – In categorias Aristotelis, PL 64, Sp. 159–294. – In Isagogen Porphyrii commenta, ed. S. Brandt, Wien–Leipzig 1906 = Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum 48. – In topicis Ciceronis Commentariorum libri, PL 64, Sp. 1039–1174. – Philosophiae consolatio, ed. L. Bieler, Turnhout 1957 = Corpus Christianorum. Series Latina 94. – Philosophiae consolatio, ed. C. Moreschini, München–Leipzig 2000, in: Boethius, De consolatione philosophiae. Opuscula theologica, S. 3–162. – Quomodo substantiae in eo quod sint bonae sint, ed. H.-F. Stewart – E. K. Rand, in: The Theological Tractates, S. 38–50. – Quomodo substantiae in eo quod sint bonae sint, ed. C. Moreschini, München–Leipzig 2000, in: Boethius, De consolatione philosophiae. Opuscula theologica, S. 186–194. – Utrum Pater et Filius et Spiritus sanctus de divinitate substantialiter praedicentur, ed. H.-F. Stewart – E. K. Rand, in: The Theological Tractates, S. 32–36. Bonaventura, Collationes in Hexaemeron, ed. F. Delorme, Ad Claras Aquas [Quaracchi] 1934 = Bibliotheca Francisca Scholastica Medii Aevi, Bd. 8. – Commentaria in quatuor libros Sententiarum magistri Petri Lombardi, in librum II, Ad Claras Aquas [Quaracchi] 1885 = Opera omnia 2. – Commentaria in quatuor libros Sententiarum magistri Petri Lombardi, in librum IV, Ad Claras Aquas [Quaracchi] 1889 = Opera omnia 4. – Itinerarium mentis, Ad Claras Aquas [Quaracchi] 1891 = Opera omnia 5, S. 293–316. Calcidius, Commentarius, ed. J. H. Waszink, in: Plato, Timaeus a Calcidio translatus commentarioque instructus, London–Leiden 1962 = Plato Latinus 4, S. 57–346. Campanus Novariensis, Commentarius in Euclidis Elementa, in: Campanus of Novara and Euclid’s Elements, ed. H. L. L. Busard, Stuttgart 2005 = Boethius. Texte und Abhandlungen zur Geschichte der Mathematik und der Naturawissenschaften, 51,1. Cassiodorus, Expositio in Psalterium, PL 70, Sp. 9–1056. Cicero, De divinatione, ed. W. Ax, Leipzig 1938 = Scripta quae manserunt omnia 14, S.  lb–129b. – De divinatione, ed. R. Giomini, Leipzig 1975 = Scripta quae manserunt omnia 46, S. 1–148. – De inventione, ed. E. Stroebel, Leipzig 1915 = Scripta quae manserunt omnia I, S. lb–156b. – De natura deorum, ed. O. Plasberg – W. Ax, Leipzig 1933 = Scripta quae manserunt omnia 45, S. 1–160. – Somnium Scipionis, ed. J. Willis, in: Macrobius, Commentarii in Somnium Scipionis, Leipzig 1970, S. 155–163. – Tusculanae disputationes, ed. M. Pohlenz, Leipzig 1919 = Scripta quae manserunt omnia 13, S. 217–459. Commentator, In librum Dionysii De divinis nominibus, Cod. BNF, Paris. Lat. 17341. Dionysius ps. -Areopagita, Dionysiaca, recuil donnant l’ensemble des traductions latines des ouvrages attribués au Denys de l’Aréopage, Brügge, 1937ff., 2 Bde.

184

Literaturverzeichnis

– Corpus Dionysiacum I–II, ed. B. R. Suchla, G. Heil und A. M. Ritter, Berlin–New York 1990–1991 = Patristische Texte und Studien 33, 36. – De caelesti hierarchia, PG 3, Sp. 119–340. – De caelesti hierarchia, ed. G. Heil, Berlin–New York 1991, in: Corpus Dionysiacum II, S. 1–59. – De caelesti hierarchia, translatio Eriugenae, ed. P. Simon – W. Kübel, in: Albertus Magnus, Super Dionysium De caelesti hierarchia, Münster i. W. 1993. – De caelesti hierarchia, translatio Ioannis Saraceni, in Dionysiaca, S. 727–1039. – De divinis nominibus, PG 3, Sp. 585–984. – De divinis nominibus, ed. B. R. Suchla, Berlin–New York 1990, in: Corpus Dionysiacum I. – De divinis nominibus, translatio Ioannis Saraceni, ed. P. Simon, in: Albertus Magnus, Super Dionysium De divinis nominibus, Münster i. W. 1972. – De divinis nominibus, translatio Eriugenae, in: Dionysiaca, S. 1–561. – De ecclesiastica hierarchia, PG 3, Sp. 369–584. – De ecclesiastica hierarchia, ed. G. Heil, Berlin–New York 1991, in: Corpus Dionysiacum 11, S. 61–132. – De ecclesiastica hierarchia, translatio Ioannis Saraceni, in: Dionysiaca, S. 1069–1476. – De mystica theologia, PG 3, Sp. 997–1048. – De mystica theologia, ed. A. M. Ritter, Berlin–New York 1991, in: Corpus Dionysiacum II, S. 141–150. – De mystica theologia, translatio Ioannis Saraceni, ed. P. Simon, in: Albertus Magnus, Super Dionysii Mysticam theologiam et Epistulas, Münster i.W. 1978 = Opera omnia, editio Coloniensis 37,2, S. 453–475. – Epistulae PG 3, Sp. 1065–1122. – Epistulae, ed. A. M. Ritter, Berlin–New York 1991, in: Corpus Dionysiacum II, S. 151–210. – Epistulae, translatio Ioannis Saraceni, ed. P. Simon, in: Albertus Magnus, Super Dionysii Mysticam theologiam et Epistulas, Münster i.W. 1978 = Opera omnia, editio Coloniensis 37,2, S. 479–554. – Epistulae, translatio Eriugenae, in: Dionysiaca, S. 605–669, 1479–1578. Dominicus Gundissalinus, De anima, ed. J. T. Muckle, in: Mediaeval Studies 2 (1940) S. 31–103. – De processione mundi, ed. G. Bülow, in: Baeumkers Beiträge 24,3 (1925). – De unitate, ed. P. Correns, in: Baeumkers Beiträge 1,1 (1891). Enchiridion symbolorum, definitionum et declarationum de rebus fidei et morum, ed. H. Denzinger – A. Schönmetzer, Barcelona–Freiburg Br.–Rom 1976. Euclides, Elementa, ed. J. L. Heiberg – E. S. Stamatis, Leipzig 1969–1977. – Elementa, The first Latin translation of Euclid’s Elements commonly ascribed to Adelard of Bath, ed. H. L. L. Busard, Toronto 1983. – Elementa, ed. H. L. L. Busard, in: Campanus of Novara and Euclid’s Elements, Stuttgart 2005 = Boethius. Texte und Abhandlungen zur Geschichte der Mathematik und der Naturawissenschaften, 51,1. – Opera a Campano interprete fidissimo tralata, Venetiis 1509. Eustratius, In Ethicam Nicomacheam commentarius, ed. G. Heylbut, Berlin 1892 = Commentaria in Aristotelem Graeca 20. – In Ethicam Nicomacheam commentarius, translatio Roberti Grossateste, ed. H. P. F. Mercken, The Greek Commentaries on the Nicomachean Ethics of Aristotle, I, Leiden, 1973 = Corpus Latinum commentariorum in Aristotelem Graecorum 6,1. – In Ethicam Nicomacheam commentarius, translatio Roberti Grosseteste, Cod. Vat. Lat. 2171.

Literaturverzeichnis

185

Franciscus de Retza, Comestorium b. Mariae virginis, Cod. Klosterneuburg, StB, 43. Gennadius Massiliensis, De ecclesiasticis dogmatibus, PL 42, Sp. 1213–1222. Gislebertus Pictavensis, Expositio in Boecii librum De Trinitate, ed. N. M. Häring, in: The Comentaries on Boethius by Gilbert of Poitiers, Toronto 1966, S. 51–180. Glossa inter1inearis, in: Biblia Sacra cum Glossis interlineari et ordinaria …, Lugduni 1545. Glossa ordinaria, in: PL 113–114. Glossa ordinaria, in: Biblia Latina cum Glossa ordinaria, Argentinae 1480–1481. Gregorius Magnus, Homiliae in Evangelium, PL 76, Sp. 1075–1312. – Homiliae in Hiezechielem prophetam, ed. M. Adriaen, Turnhout 1971 = Corpus Christianorum. Series Latina 142. – Moralia in Iob. Libri XI–XXII, ed. M. Adriaen, Turnhout 1979 = Corpus Christianorum. Series Latina 143–143A. Gregorius Nyssenus, De hominis opificio, PG 44. Guillelmus de Alvernia, Opera omnia, Pariis 1674 (Nachdruck Frankfurt a.M. 1963). Guillelmus de Conches, Glosae super Platonem, ed. E. A. Jeauneau, Turnhout 2006 = Corpus Christianorum. Continuatio mediaevalis 203,3. Haly, Commentum in Quadripartitum Ptolemaei, in: Ptolemaeus, Quadripartitum, Centiloquium … cum Commento Haly Heben Rodan, Venetiis 1493. Hieronymus, Hebraicae quaestiones in libro Geneseos, ed. P. de Lagarde, Turnhout 1959 = Corpus Christianorum. Series Latina 72, S. 1–56. Hilarius Pictaviensis, Liber de synodis, PL 10, Sp. 479–546. Honorius Augustoduniensis, Clavis physicae, ed. P. Lucentini, Rom 1974 = Temi e testi 21. – La Clavis physicae (316–529) di Honorius Augustoduniensis, ed. P. Arfé, Neapel 2012. Hugo de S. Victore, Commentaria in Hierarchiam caelestem, PL 175, Sp. 923–1154. – De sacramentis Christianae fidei, PL 176, Sp. 173–618. – Quaestiones et decisiones in Epistolas d. Pauli, PL 175, Sp. 431–634. Hugutio Pisanus, Derivationes, Cod. Pisa, Biblioteca universitaria, 692. Ioannes Damascenus, Expositio fidei, ed. B. Kotter, Berlin–New York 1973, in: Die Schriften des Johannes von Damaskos II = Patristische Texte und Studien 12. – De fide orthodoxa, PG 94, Sp. 781–1228. – De fide orthodoxa, translatio Burgundionis, ed. E. M. Buytaert, St. Bonaventure 1955 = Franciscan Institute Publications. Text series 8. – Dialectica, ed. B. Kotter, Berlin–New York 1969, in: Die Schriften des Johannes von Damaskos I = Patristische Texte und Studien 7. – Dialectica, translatio Roberti Grosseteste, ed. O. A. Colligan, St. Bonaventure 1953 = Franciscan Institute Publications. Text series 6. Ioannes de Ianduno, Quaestiones in duodecim libros Metaphysicae, Venetiis 1553 (Nachdruck Frankfurt a.M. 1966). – Super libros Aristotelis De anima quaestiones, Venetiis 1587 (Nachdruck Frankfurt a.M. 1966). Ioannes Pecham, Perspectiva communis, ed. D. C. Lindberg, Madison 1970. – Tractatus de perspectiva, ed. D. C. Lindberg, St. Bonaventure (N. Y.) 1972. Ioannes Scotus Eriugena, De divisione naturae, PL 122, Sp. 439–1022. – Homilia, ed. E. Jeauneau, Paris 1961 = Sources Chrétiennes 151. – Periphyseon (De divisione naturae), liber III, ed. E. Jeauneau, Turnhout 1999 = Corpus Christianorum. Continuatio Mediaevalis 163. Iordanus Nemorarius, Arithmetica, Parisiis 1496. Isaac Israeli, Liber de definitionibus, ed. J. T. Muckle, in: Archives d’histoire doctrinale et litteraire du Moyen Age 11 (1937–1938) S. 328–340.

186

Literaturverzeichnis

Isidorus, Etymologiarum sive Originum libri XX, ed. W. M. Lindsay, Oxford 1911. Lactantius, Divinae institutiones, ed. S. Brandt, Prag–Wien–Leipzig 1890 = Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum 19, S. 1–672. Liber de causis, ed. A. Pattin, in: Tijdschrift voor filosofie 28 (1966) S. 134–203. Liber de causis primis et secundis, ed. R. de Vaux, in: Notes et textes sur l’avicennisme latin aux confins des XIIe–XIIIe siè­cles, Paris 1934 = Bibliothèque thomiste 20, S. 88–140. Liber de sex rerum principiis, ed. T. Silverstein, in: Archives d’histoire doctrinale et littéraire du Moyen Age 22 (1955) S. 247–302. Liber de sex rerum principiis, ed. P. Lucentini – M. D. Delp, Turnhout 2006 = Corpus Christianorum. Continuatio Mediaevalis 142. – Liber XXIV philosophorum, ed. C. Baeumker, in: C. Baeumker, Studien und Charak‑ teristiken zur Geschichte der Philosophie insbesondere des Mittelalters, Baeumkers Beiträge 25, 1–2 (1927) S. 207–214. – Liber XXIV philosophorum, ed. F. Hudry, Turnhout 1997 = Corpus Christianorum Continuatio Mediaevalis 143A. – Liber sex principiorum, ed. L. Minio-Paluello – B. G. Dod, Brügge–Paris 1966 = Aristoteles Latinus I, fasc. 6–7, Categoriarum Supplementa, S. 35–59. – Liber sex principiorum, ed. R. Meyer, in: Albertus Magnus, De sex principiis, ed. R. Meyer, Münster i. W. 2006 = Opera omnia, editio Coloniensis 1,2. – Liber Vasilographus, ed. O. Holder-Egger, in: Neues Archiv der Gesellschaft für Ältere Deutsche Geschichtskunde, S. 155–173. Macrobius, Commentarii in Somnium Scipionis, ed. J. Willis, Leipzig 1970. Martianus Capella, De nuptiis Mercurii et Philologiae, ed. J. Willis, Leipzig 1983. Maximus Confessor, Ambigua, PG 91, Sp. 1031–1418. – Ambigua ad Iohannem iuxta Iohannis Scotti Eriugenae latinum interpretationem, ed. E. Jeauneau, Turnhout 1988 = Corpus Christianorum. Series Graeca 18. Moses Maimonides, Dux seu director dubitantium aut perplexorum, Parisiis 1520 (Nachdruck Frankfurt a. M. 1964). Nemesius Emesenus, De natura hominis, PG 40, Sp. 503–818. – De natura hominis, ed. M. Morani, Leipzig 1987. – De natura hominis, translatio Burgundionis, ed. G. Verbeke – J. R. Moncho, Leiden 1975 = Corpus Latinum commentariorum in Aristotelem Graecorum, Suppl. 1. Nicolaus Ambianensis, De arte seu articulis catholicae fidei, PL 210, Sp. 595–618. – De arte seu articulis catholicae fidei, ed M. Dreyer = Baeumkers Beiträge N.F. 37 (1993). Nicolaus Damascenus, De plantis libri. Five Translations, ed. H. J. Drossaart Lulofs – E. L. J. Poortman, Amsterdam–Oxford–New York 1989 = Aristoteles Semitico–Latinus, (The Latin Translation S. 515–561). Origenes, Peri Archon, Traité des principes. I, ed. H. Crouzel – M. Simonetti, Paris 1978 = Sources Chrétiennes 252. Ovidius, Metamorphoses, ed. R. Ehwald, Leipzig 1915. Papias, Elementarium doctrinae rudimentum, ed. V. De Angelis, Mailand 1977 ff. = Testi e documenti per lo studio dell’antichità 58. – Elementarium doctrinae rudimentum, Venetiis 1496 (Nachdruck Turin 1966). Petrus Helias, Summa super Priscianum, ed. L. Reilly, Toronto 1993. Petrus Hispanus, Summulae logicales, ed. L. M. De Rijk, Assen 1972 = Philosophical Texts and Studies 22.

Literaturverzeichnis

187

Petrus Lombardus, Collectanea in Epistulas d. Pauli, PL 191, Sp. 1297–1696; PL 192, Sp. 9–520. – Commentaria in Psalmos, PL 191, Sp. 55–1296. – Sententiae in IV libris distinctae. Ed. tertia, Grottaferrata 1971–1981 = Spicilegium Bonaventurianum 4–5. Plato, Opera, ed. J. Burnet, Oxford 1900–1907. – Phaedo, translatio Henrici Aristippi, ed. L. Minio-Paluello, London 1950 = Plato Latinus 2. – Timaeus a Calcidio translatus commentarioque instructus, ed. J. H. Waszink, London– Leiden 1962 = Plato Latinus 4, S. 5–52. Plinius, Naturalis historia, ed. K. Mayhoff, Leipzig 1892–1909. Porphyrius, Isagoge, ed. A. Busse, Berlin 1887 = Commentaria in Aristotelem Graeca 4,1. – Isagoge, translatio Boethii, ed. L. Minio-Paluello – B. G. Dod, Brügge–Paris 1966 = Aristoteles Latinus 1, 6–7, S. 5–31. Priscianus Caesarensis, Institutionum grammaticarum libri XVIII, ed. M. Hertz, Leipzig 1859 (Nachdruck 2002). Proclus, Expositio in Parmenidem Platonis, ed. V. Cousin, Paris 1864 (Nachdruck Hildesheim 1961) = Opera inedita 3. – Expositio in Parmenidem Platonis, translatio Guillelmi, ed. C. Steel, Löwen–Leiden 1982 = Ancient and Medieval Philosophy, Ser. 1,3. – De X dubitationibus circa providentiam, ed. H. Boese, in: Procli Diadochi Tria opuscula, Berlin 1960 = Quellen und Studien zur Geschichte der Philosophie, 1, S. 3–108. – De malorum subsistentia, ed. H. Boese, in: Procli Diadochi Tria Opuscula, S. 172–265. – De providentia et fato, ed. H. Boese, in: Procli Diadochi Tria Opuscula, S. 109–171. – Elementatio physica, ed. H. Boese, in: H. Boese, Die mittelalterliche Übersetzung der Stoicheiosis physike des Proclus, Berlin 1958. – Elementatio theologica, ed. E. R. Dodds, Oxford 21963. – Elementatio theologica, translatio Guillelmi, ed. C. Vansteenkiste, in: Tijdschrift voor philosophie 13 (1951) S. 263–302, S. 491–531. – Elementatio theologica, translata a Guillelmo de Morbecca, ed. H. Boese, Löwen 1987 = Ancient and Medieval Philosophy, Ser. 1/5. – Proclus Arabus. Zwanzig Abschnitte aus der Institutio theologica in arabischer Übersetzung, eingel., hrsg. und erkl. von G. Endress, Wiesbaden 1973 = Beiruter Texte und Studien 10. – In Platonis theologiam, ed. H. D. Saffrey – L. G. Westerink, Paris 1968–1997. Ptolemaeus, Syntaxis mathematica, ed. J. L. Heiberg, Leipzig 1898–1903. Quodvultdeus, Adversus quinque haereses, ed. R. Braun, Turnout 1976 = Corpus Christianorum. Series Latina 60, S. 259–301. Rabanus Maurus, De universo, in: PL 111, Sp. 9–614. Richardus de S. Victore, Beniamin maior, in: PL 196, Sp. 63–192. – De contemplatione sive Benjamin Maior, ed. M.-A. Aris, in: M.-A. Aris, Contemplatio. Phi­ losophische Studien zum Traktat Benjamin Maior des Richard von St. Victor, Frankfurt a.M. 1996 (Fuldaer Studien 6), S. 1–148. – De Trinitate, ed.J. Ribaillier, Paris 1958 = Textes philosophiques du Moyen Age 6. Robertus Grosseteste, Super Dionysii De divinis nominibus, ed. D. H. Pouillon, in: La beauté, propriété transcendentale. Chez les Scolastiques (1220–1270), Archives d’histoire doctrinale et littéraire du Moyen Age 21 (1946) S. 263–329. Rogerus Bacon, De multiplicatione specierum, ed. D. Lindberg, in: Roger Bacon’s Philosophy of nature. A critical edition, with English Translation, Introduction and Notes of the De multiplicatione specierum and De speculis comburentibus, Oxford 1983, S. 1–269.

188

Literaturverzeichnis

Seneca, De beneficiis, ed. C. Hosius, Leipzig 1914. – Epistulae morales ad Lucilium, ed. L. D. Reynolds, Oxford 1965. – Naturales quaestiones, ed. A. Gercke, Leipzig 1907. Septuaginta. Id est Vetus Testamentum graece iuxta LXX interpretes. Volumen I Leges et historiae, ed. A. Rahlfs, Stuttgart 91935. Septuaginta. Id est Vetus Testamentum graece iuxta LXX interpretes. Volumen II Libri poetici et prophetici, ed. A. Rahlfs, Stuttgart 91935. Tabit ibn Qurra, Liber de motu octavae sphaerae, ed. J. M. Millas Vallicrora, in: Al-Andalus 10 (1945) S. 98–198. Theodoricus de Vriberg, De accidentibus, ed. M. R. Pagnoni-Sturlese, in: Opera omniia 3, Hamburg 1983 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi II,3, S. 53–90. – De animatione caeli, ed. L. Sturlese, in: Opera omnia 3, Hamburg 1983 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi 2,3, S. 11–46. – De coloribus, ed. R. Rehn, in: Opera omnia 4, Hamburg 1985 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi II,4, S. 276–298. – De cognitione entium separatorum, ed. H. Steffan, in: Opera omnia 2, Hamburg 1980 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi 2,2, S. 161–260. – De corporibus caelestibus quoad naturam eorum corporalem, ed. L. Sturlese, in: Opera omnia 2, Hamburg 1980 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi 2,2, S. 377–385. – De dotibus corporum gloriosorum, ed. L. Sturlese, in: Opera omnia 2, Hamburg 1980 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi II,2, S. 261–289. – De elementis corporum naturalium, ed. M. R. Pagnoni-Sturlese, in: Opera omnia 4, Hamburg 1985 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi II,4, S. 49–93. – De ente et essentia, ed. R. Imbach, in: Opera omnia 2, Hamburg 1980 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi II,2, S. 25–42. – De habitibus, ed. H. Steffan, in: Opera omnia 2, Hamburg 1980 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi II,2, S. 7–16. – De intellectu et intelligibili, ed. B. Mojsisch, in: Opera omnia 1, Hamburg 1977 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi 2,1, S. 131–210. – De intelligentiis et motoribus caelorum, ed. L. Sturlese, in: Opera omnia 2, Hamburg 1980 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi 2,2, S. 343–370. – De iride et de radialibus impressionibus, ed. M. R. Pagnoni-Sturlese – L. Sturlese, in: Opera omnia 4, Hamburg 1985 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi II,4, S. 115–268. – De luce et eius origine, ed. R. Rehn, in: Opera omnia 4, Hamburg 1985 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi II,4, S. 1–24. – De magis et minus, ed. H. Steffan, in: Opera omnia 2, Hamburg 1980 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi 2,2, S. 47–77. – De mensuris, ed. R. Rehn, in: Opera omnia 3, Hamburg 1983 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi 2,3, S. 212–247. – De miscibilibus in mixto, ed. W. A. Wallace, in: Opera omnia 4, Hamburg 1985 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi II,4, S. 25–47. – De natura contrariorum, ed. R. Imbach, in: Opera omnia 2, Hamburg 1980 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi 2,2, S. 79–135. – De natura et proprietate continuorum, ed. R. Rehn, in: Opera omnia 3, Hamburg 1983 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi 2,3, S. 249–273. – De origine rerum praedicamentalium, ed. L. Sturlese, in: Opera omnia 3, Hamburg 1983 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi 2,3, S. 135–201. – De quiditatibus entium, ed. ed. J.-D. Cavigioli – R. Imbach, in: Opera omnia 3, Hamburg

Literaturverzeichnis

189

1983 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi 2,3, S. 97–118. De substantiis spiritualibus et corporibus futurae resurrectionis, ed. M.  R. Pagnoni-Sturlese, in: Opera omnia 2, Hamburg 1980 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi 2,2, S. 299–342. – De subiecto theologiae, ed. L. Sturlese, in: Opera omnia 3, Hamburg 1983 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi 2,3, S. 275–282. – De visione beatifica, ed. B. Mojsisch, in: Opera omnia 1, Hamburg 1977 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi 2,1, S. 9–124. – Fragmentum de ratione potentiae, ed. M. R. Pagnoni-Sturlese, in: Opera omnia 3, Hamburg 1983 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi 2,3, S. 377–382. – Quaestio utrum in Deo sit aliqua vis cognitiva inferior intellectu, ed. M. R. Pagnoni-Sturlese, in: Opera omnia 3, Hamburg 1983 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi 2,3, S. 291–315. – Quaestio utrum substantia spiritualis sit composita ex materia et forma, ed. B. Mojsisch, in: Opera omnia 3, Hamburg 1983 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi 2,3, S. 317–339. Thomas Aquinas, Contra errores graecorum, ed. A. Dondaine, Rom 1968 = Opera omnia, editio Leonina 40. – De ente et essentia, Rom 1976 = Opera omnia, editio Leonina 43, S. 369–381. – De veritate, ed. A. Dondaine, Rom 1970–1976 = Opera omnia, editio Leonina 22. – In Aristotelis librum De anima commentarium, ed. A. M. Pirotta, Turin 41959. – In Aristotelis libros De caelo et mundo, De Generatione et Corruptione, Meteorologicorum Expositio, ed. R.M. Spiazzi, Marietti, Turin–Rom 1953. – In librum Beati Dionysii De divinis nominibus expositio, ed. C. Pera, Turin–Rom 1950. – In octos libros Physicorum Aristotelis expositio, ed. M. Maggiolo, Turin 1965. – In omnes s. Pauli Apostoli epistolas commentaria, Turin 71929. – Quaestiones disputatae, 2 voll., ed. R. Spiazzi – P. Bazzi – M. Calcaterra – T. S. Centi – E. Odetto – P. M. Pession, Turin–Rom 101964–1965. – Scriptum super libros Sententiarum Petri Lombardi, I–IV, ed. P. Mandonnet – F. Moos, Paris 1929–1947. – Sententia libri De anima, Rom–Paris 1984 = Opera omnia, editio Leonina 45,1. – Summa contra gentiles, Editio Leonina Manualis, Turin–Rom 1940. – Summae theologiae, Alba–Rom 1962. – Super librum De causis expositio, ed. H.-D. Saffrey, Freiburg–Löwen 1954 = Textus philosophici Friburgenses 4/5. Thomas de Eboraco, Sapientiale, Firenze, Biblioteca Nazionale Centrale, Conv. soppr. A.VI. 437. – Sapientiale, lib. I cap. 18, ed. F. Hudry, in: Liber XXIV philosophorum, ed. F. Hudry, Turn­ hout 1997 = Corpus Christianorum Continuatio Maedievalis 143A, S. 85–96. Thomas Gallus, Paraphrasis super De divinis nominibus, in: Dionysiaca, S. 673–708. –

Ulricus de Argentina, De summo bono, Città del Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Cod. Vat. Lat. 1311. – De summo bono. Liber 1, ed. B. Mojsisch, Hamburg 1989 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi I,1. – De summo bono II, 1–4, ed. A. de Libera, Hamburg 1987 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi 1,2(1). – De summo bono II, 5–6, ed. A. Beccarisi, Hamburg 2007 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi I,2(2). – De summo bono III, 1–3, ed. S. Tuzzo, Hamburg 2004 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi I,3(1).

190

Literaturverzeichnis

– De summo bono IV, 1, ed. F. J. Lescoe, in: God as First Principle in Ulrich of Strasbourg, New York 1979, S. 145–242. – De summo bono IV, 1–2,7, ed. S. Pieperhoff, Hamburg 1987 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi 1,4(1). – De summo bono IV, 2,8–14, ed. A. Palazzo, Hamburg 2012 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi 1,4(2). – De summo bono IV, 2,15–24, ed. B. Mojsisch – F. Retucci, Hamburg 2008 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi 1,4(3). – De summo bono IV, 3, ed. A. Palazzo, Hamburg 2005 = Corpus Philosophorum Teutonicorum Medii Aevi I,4(3). Vergilius, Ecloga, ed. R. A. Mynors, Oxford 1969. Vita Secundi philosophi, ed. B. E. Perry, in: Secundus the Silent Philosopher. The Greek Life of Secundus, Ithaca 1964 = Philological Monographs 22, S. 68–100.