Athenaeus: Deipnosophistae: Vol. III.A: Libri VIII-XI Vol. III.B: Epitome [3] 3110558521, 9783110558524

Citation preview

B I B L I O T H E C A SCRIPTORVM GRAECORVM ET ROMANORVM

T E V B N E R I A N A BT 2034

CONSILIATORES TEVBNERIANI GIAN BIAGIO CONTE JAMES DIGGLE DONALD J. MASTRONARDE FRANCO MONTANARI HEINZ-GÜNTHER NESSELRATH DIRK OBBINK OLIVER PRIMAVESI MICHAEL D. REEVE RICHARD J. TARRANT

ATHENAEVS NAVCRATITES DEIPNOSOPHISTAE VOLVMEN III.A LIBRI VIII–XI EDIDIT

S. DOUGLAS OLSON

DE GRUYTER

ISBN 978-3-11-055852-4 e-ISBN (PDF) 978-3-11-056739-7 ISSN 1864-399X Library of Congress Control Number: 2019936569 Bibliographic information published by the Deutsche Nationalbibliothek The Deutsche Nationalbibliothek lists this publication in the Deutsche Nationalbibliografie; detailed bibliographic data are available on the Internet at http://dnb.dnb.de. © 2020 Walter de Gruyter GmbH, Berlin/Boston Greek font: Orthos by Ralph Hancock Printing: CPI books GmbH, Leck www.degruyter.com

hoc volvmine continentvr Praefatio ·····················································································  VII Liber viii ························································································· 1 Liber ix ·························································································  64 Liber x ························································································  154 Liber xi ·······················································································  250 Epitome Liber viii ···············································································  365 Liber ix ··················································································  397 Liber x ···················································································  434 Liber xi ··················································································  483

praefatio This is the third text-volume of my edition of Athenaeus, but the second to be published. The prefatory remarks about the organization and conception of the project that follow are largely identical to those in Volume IV. More extensive comments will be found at the beginning of Volume I, which should be published within the next few years. When Kaibel produced his Athenaeus at the end of the 19th century, many of the fragmentary authors the text preserves had not been carefully edited in independent editions. This is no longer the case, and my sense of my readership, and thus my goals with this edition, are accordingly different from his. Modern standard editions of ancient texts have many substantial advantages. They also tend, however, to conceal their own fragile character, by presenting a much better text than the one that has been transmitted to us by the ancient authorities. The fragmentary comic poets in the monumental Kassel–Austin Poetae Comici Graeci, for example, are uniformly metrical, but only due to the aggressive, often brilliant efforts of modern editors. Put another way, when one reads e.g. comic fragments preserved by Athenaeus in PCG, one generally reads something other than what the manuscripts present, and the authority of the edition is such that that difference tends in practice to be elided. This problem is compounded by the fact that texts such as Kaibel’s Athenaeus attempt to accomplish two different tasks simultaneously, both faithfully representing the source author and offering the best possible version of the quoted text. My edition abandons the latter goal, in large part because this can now be done in a philologically responsible manner, as it could not 100 years ago. My assumption throughout is that users of a critical edition today likely come to Athenaeus not so much because they want to read the material he preserves, but because they want to know how he preserves it. I therefore take it for granted that such readers will have access on the one hand to works such as PCG and the Kannicht–Radt edition of the tragic poets, and on the other hand to a translation such as my own Loeb (which presents improved modern versions

viii

praefatio

of embedded material throughout). My text of Athenaeus, by contrast, offers something much closer to what the manuscripts preserve; to the extent I have improved the text, this has been by attempting to reconstruct what the common ancestor of A and the Epitome manuscripts may have read, not the precise version of the material that Athenaeus himself had in the 2nd century CE (a problematic target in any case), much less what the original authors wrote long before that. My apparatus, meanwhile, is keyed to and to some considerable extent dependent on the standard modern critical editions of quoted sources, and shows how the text in question is generally printed today and why. I assume that readers interested in further modern conjectures, or in alternative readings in other ancient authorities, will consult the critical apparatuses of those editions. As a consequence, this is not a superficially easy text of Athenaeus or of the material he preserves, often in highly problematic form. Instead, my edition is designed to require and reward careful, engaged critical reading and thus — in conjunction with the other sources noted above — to allow a full appreciation of the extraordinary material that has been passed on to us here. Kaibel believed that the Epitome of Athenaeus was made directly from A, and he accordingly reported alternative readings only from C or E, and never from both. As a consequence, it is impossible to tell from Kaibel’s apparatus when a reported reading in an Epitome manuscript represents that tradition as a whole and when it is eccentric. By contrast, I report Epitome readings fully, and also present a text of the Epitome itself in a second fascicle (thus simultaneously replacing Peppink). Kaibel also ignored later witnesses to the text (D B M P Q) and accordingly assigned large numbers of readings to Musurus that are in fact the product of a rich, cumulative 15th-century reception of Athenaeus. He also appears to have paid only passing and fitful attention to the early printed editions, giving many conjectures e.g. to Schweighäuser that belong to earlier scholars. My edition attempts to improve these aspects of the text as well. Readers should note that I cite the late non-Epitome manuscripts only when they disagree with A. Nor do I attempt to catalogue the countless wild errors and misguided conjectures in these manuscripts, most of which

praefatio

ix

make no substantial contribution to my project as I have conceived it. As for the Epitome, I similarly disregard alternative readings in either C or E that are patently wrong or unhelpful when the other manuscript agrees with A. In the apparatus for the Epitome, manuscripts other than C and E are cited only when they agree with those manuscripts against A. An asterisk in superscript above a manuscript designation indicates that the reading is marked as an error in one way or another in the manuscript itself. Final proofs of Volume III were read in Ankara, Turkey, on the campus of Bilkent University, which has been something approaching my permanent home for the last three years. More extensive acknowledgements and thanks for the academic and personal support I have received here and elsewhere will appear in Volume I. Volume III, along with all the rest of this edition, is dedicated to my lovely wife Rachel, who is sitting across from me as I write this on a beautiful spring morning, just as the trees are beginning to bud high on the hills over the city, with a cat on her lap and a text of Thucydides before her. Ankara, Turkey 15 March 2020

Η

5

10

15

20

25

[1] τὴν κατὰ τὴν Λυσιτανίαν (χώρα δ᾿ ἐστὶν αὕτη τῆς Ἰβηρίας, ἣν νῦν Ῥωμαῖοι Σπανίαν ὀνομάζουσι) διηγούμενος εὐδαιμονίαν Πολύβιος ὁ Μεγαλοπολίτης, ἀνδρῶν ἄριστε Τιμόκρατες, ἐν τῇ τετάρτῃ καὶ τριακοστῇ τῶν Ἱστοριῶν (34.8.4–10) φησὶν ὡς αὐτόθι ‖ διὰ τὴν τοῦ ἀέρος εὐκρασίαν καὶ τὰ ζῷα πολύγονα καὶ οἱ ἄνθρωποι, καὶ οἱ ἐν τῇ χώρᾳ καρποὶ οὐδέποτε φθείρονται· ῥόδα μὲν γὰρ αὐτόθι καὶ λευκόια καὶ ἀσπάραγοι καὶ τὰ παραπλήσια τούτοις οὐ πλεῖον διαλείπει μηνῶν τριῶν, τὸ δὲ θαλάττιον ὄψον καὶ κατὰ τὸ πλῆθος καὶ κατὰ τὴν χρηστότητα καὶ κατὰ τὸ κάλλος μεγάλην ἔχει διαφορὰν πρὸς τὸ γινόμενον ἐν τῇ καθ᾿ ἡμᾶς θαλάττῃ. καὶ ὁ μὲν τῶν κριθῶν Σικελικὸς μέδιμνός ἐστι δραχμῆς, ὁ δὲ τῶν πυρῶν ἐννέα ὀβολῶν Ἀλεξανδρίνων, τοῦ δ᾿ οἴνου δραχμῆς ὁ μετρητὴς | καὶ ἔριφος ὁ μέτριος ὀβολοῦ καὶ λαγώς. τῶν δ᾿ ἀρνῶν τριώβολον καὶ τετρώβολον ἡ τιμή, ὗς δὲ πίων ἑκατὸν μνᾶς ἄγων πέντε δραχμῶν καὶ πρόβατον δυεῖν, τάλαντον δὲ σύκων τριῶν ὀβολῶν, μόσχος δραχμῶν πέντε καὶ βοῦς ζύγιμος δέκα. τὰ δὲ τῶν ἀγρίων ζῴων κρέα σχεδὸν οὐδὲ κατηξιοῦτο τιμῆς, ἀλλ᾿ ἐν ἐπιδόσει καὶ χάριτι τὴν ἀλλαγὴν ποιοῦνται τούτων. ἡμῖν δὲ ὁ καλὸς Λαρήνσιος τὴν Ῥώμην Λυσιτανίαν ἑκάστοτε παρέχων ἐμπίπλησι παντοίων ἀγαθῶν ὁσημέραι, μετὰ τοῦ ἡδέος καὶ μεγαλοφρόνως φιλοτιμούμενος, οὐδὲν φερομένοις | οἴκοθεν ἢ λογάρια. [2] πολλῶν δὲ λεχθέντων ἐπὶ τοῖς ἰχθύσι λόγων δῆλος μὲν ἦν ἀχθόμενος ὁ Κύνουλκος. καὶ ὁ καλὸς Δημόκριτος αὐτὸν προφθάσας ἔφη· ἀλλὰ μήν, ἄνδρες ἰχθύες κατὰ τὸν Ἄρχιππον (fr. *30), παρελίπετε (δεῖ γὰρ καὶ ἡμᾶς μικρὰ προσοψωνῆσαι) τοὺς ὀρυκτοὺς ἰχθύας καλουμένους οἳ ἐν Ἡρακλείᾳ γίνονται καὶ περὶ Τίον τοῦ Πόντου τὴν Μιλησίων ἀποικίαν ἱστοροῦντος περὶ αὐτῶν *330f–331b  Eust. p. 1485.19–22 = i.150.35–40 | *331c–e  Eust. p. 1720.36–40 = ii.22.36–40 Tit. Ἀθηναίου Ναυκρατίτου Δειπνοσοφιστῶν τῶν εἰς λ΄ ἀρχὴ τοῦ ιε΄ A ‖ 12  Ἀλεξανδρινῶν A : 11  Σικελικὸς Kaibel : σίκλος A : σίκλος C E Ἀλεξανδρηνῶν C E ‖ 14  δὲ πίων Casaubon : δείπνων A C E ‖ 15  δυεῖν, i.e. ΔΥΕΙΝ Kaibel, ducente Dindorf (δυοῖν) : † δυσιν †, i.e. ΔΥΣΙΝ A : δύο C E B ‖ 25–6  τούς τε ὀρυκτοὺς A : τε delevi ‖ 26  γίνονται C E D B Q : γίγνονται A

330d

331a

331b

331c

2

331d

331e

331f

332a

deip nosop histae

Θεοφράστου (fr. 171 Wimmer). ὁ δ᾿ αὐτὸς οὗτος φιλόσοφος καὶ περὶ τῶν πηγνυμένων διὰ χειμῶνα τῷ κρυστάλλῳ ἱστόρησεν, οἳ οὐ πρότερον αἰσθάνονται οὐδὲ κινοῦνται, πρὶν ἂν εἰς τὰς λοπάδας ἐμβληθέντες ἕψωνται. ἴδιον δὲ παρὰ τούτους | συμβαίνει τὸ περὶ τοὺς ἐν Παφλαγονίᾳ ὀρυκτοὺς καλουμένους ἰχθῦς γινόμενον· ὀρύττεσθαι γὰρ κατὰ βάθους πλέονος τόπους οὔτε ποταμῶν ἐπιχύσεις ἔχοντας οὔτε θερμῶν ναμάτων, καὶ εὑρίσκεσθαι ἐν αὐτοῖς ἰχθῦς ζῶντας. [3] Μνασέας δὲ ὁ Πατρεὺς ἐν τῷ Περίπλῳ (fr. 14 Cappelletto) τοὺς ἐν τῷ Κλείτορι ποταμῷ φησιν ἰχθῦς φθέγγεσθαι, καίτοι μόνους εἰρηκότος Ἀριστοτέλους (fr. 200 Rose = fr. 252 Gigon) φθέγγεσθαι 〈τὸν〉 σκάρον καὶ τὸν ποτάμιον χοῖρον. Φιλοστέφανος δ᾿ ὁ Κυρηναῖος μὲν γένος, Καλλιμάχου (test. 19 Pfeiffer) δὲ γνώριμος, ἐν τῷ Περὶ τῶν Παραδόξων Ποταμῶν (fr. 1 Giannini) ἐν Ἀόρνῳ φησὶ τῷ ποταμῷ | διὰ Φενεοῦ ῥέοντι ἰχθῦς εἶναι φθεγγομένους ὁμοίως κίχλαις, καλεῖσθαι δ᾿ αὐτοὺς ποικιλίας. Νυμφόδωρος δ᾿ ὁ Συρακόσιος ἐν τοῖς Περίπλοις (FGrH 572 F 8 = fr. (5) Giannini) ἐν τῷ Ἑλώρῳ ποταμῷ λάβρακας εἶναί φησι καὶ ἐγχέλεις μεγάλας οὕτω τιθασοὺς ὡς ἐκ τῶν χειρῶν δέχεσθαι τῶν προσφερόντων ἄρτους. ἐγὼ δὲ ἐν τῇ κατὰ Χαλκίδα Ἀρεθούσῃ τεθέαμαι, ἴσως δὲ καὶ ὑμῶν οἱ πλεῖστοι, κεστρεῖς χειροήθεις καὶ ἐγχέλεις ἐνώτια ἐχούσας ἀργυρᾶ καὶ χρυσᾶ λαμβανούσας τε παρὰ τῶν προσφερόντων τροφὰς τά | τε ἀπὸ τῶν ἱερείων σπλάγχνα καὶ τυροὺς χλωρούς. Σῆμος δ᾿ ἐν ἕκτῳ Δηλιάδος (FGrH 396 F 12), Ἀθηναίοις, φησί, θυομένοις ἐν Δήλῳ τὴν χέρνιβα βάψας ὁ παῖς προσήνεγκε κἀν τῇ φιάλῃ μετὰ τοῦ ὕδατος ἰχθῦς κατέχεεν· εἰπεῖν οὖν αὐτοῖς τοὺς τῶν Δηλίων μάντεις ὡς κυριεύσουσι τῆς θαλάσσης. ‖ [4] Πολύβιος δ᾿ ἐν τῇ τετάρτῃ καὶ

*331f  Eust. p. 1223.47–50 = IV.457.15–18 6  κατὰ βάθους πλέονος τοὺς τόπους Schweighäuser : κατὰ βάθος πλέον ἐς τοὺς τόπους A : κατὰ τόπους C E Eust. : τοὺς delevi ‖ 7  θερμῶν A C E Eust. : φανερῶν Schweighäuser, cf. [Arist.] Mir. 835b25 ‖ 9  Ἀρκαδ(ίας) ἐν τῷ Λάδωνι ποταμῷ (v.l.) post ποταμῷ praeb. C E : Ἀρκαδίας περὶ τὸν Λάδωνα praeb. Eust. ‖ 10  μόνους Amg et Musurus : μόνου A : μόνον (sed post Ἀριστοτέλους εἰπόντος) C E Eust. ‖ 11  〈τὸν〉 addidi ‖ 14  Ἀόρνῳ A C E Eust. : cf. Ἀροανίῳ Paus. 8.21.1 ‖ 15  ὁμοίως κίχλαις A : ὡς κίχλας C E : οἷα κίχλαι (structura mutata) Eust. : ὁμοίους κίχλαις Giannini ‖ 22  λαμβανούσας τε καὶ λαμβάνοντας A C E : καὶ λαμβάνοντας delevi

5

10

15

20

25

viii 331c–332d

5

10

15

20

25

30

3

τριακοστῇ τῶν Ἱστοριῶν (34.10.1–4) μετὰ τὴν Πυρήνην φησὶν ἕως τοῦ Νάρβωνος ποταμοῦ πεδίον εἶναι, δι᾿ οὗ φέρεσθαι ποταμοὺς Ἰλλέβεριν καὶ Ῥόσκυνον ῥέοντας παρὰ πόλεις ὁμωνύμους κατοικουμένας ὑπὸ Κελτῶν· ἐν οὖν τῷ πεδίῳ τούτῳ εἶναι τοὺς λεγομένους ἰχθῦς ὀρυκτούς· εἶναί τε τὸ πεδίον λεπτόγειον καὶ πολλὴν ἄγρωστιν ἔχον ἐμπεφυκυῖαν· ὑπὸ δὲ ταύτην διάμμου τῆς γῆς οὔσης ἐπὶ δύο καὶ τρεῖς πήχεις ὑπορρεῖν τὸ πλαζόμενον ἀπὸ τῶν ποταμῶν ὕδωρ· μεθ᾿ οὗ | ἰχθύες κατὰ τὰς παρεκχύσεις 332b ὑποτρέχοντες ὑπὸ τὴν γῆν χάριν τῆς τροφῆς (φιληδοῦσι γὰρ τῇ τῆς ἀγρώστεως ῥίζῃ) πεποιήκασι πᾶν τὸ πεδίον πλῆρες ἰχθύων ὑπογείων, οὓς ἀνορύττοντες λαμβάνουσιν. ἐν Ἰνδοῖς δέ φησι Θεόφραστος (fr. 171 Wimmer) τοὺς ἰχθῦς ἐκ τῶν ποταμῶν εἰς τὴν γῆν ἐξιόντας καὶ πηδῶντας πάλιν εἰς τὸ ὕδωρ ἀπιέναι καθάπερ τοὺς βατράχους, ὁμοίους ὄντας τὴν ἰδέαν τοῖς μαξείνοις καλουμένοις ἰχθύσιν. [5] οὐκ ἔλαθε δέ με οὐδὲ Κλέαρχος ὁ ἀπὸ τοῦ Περιπάτου ὅσ᾿ εἴρηκε καὶ περὶ τοῦ ἐξωκοίτου | καλουμένου 332c ἰχθύος ἐν τῷ ἐπιγραφομένῳ Περὶ τῶν Ἐνύδρων (fr. 101 Wehrli)· εἴρηκε γὰρ — κρατεῖν δ᾿ οἶμαι καὶ τῆς λέξεως οὕτως ἐχούσης· ὁ ἐξώκοιτος ἰχθύς, ὃν ἔνιοι καλοῦσιν ἄδωνιν, τοὔνομα μὲν εἴληφε διὰ τὸ πολλάκις τὰς ἀναπαύσεις ἔξω τοῦ ὑγροῦ ποιεῖσθαι. ἐστὶ δὲ ὑπόπυρρος καὶ ἀπὸ τῶν βραγχίων ἑκατέρωθε τοῦ σώματος μέχρι τῆς κέρκου μίαν ἔχει διηνεκῆ λευκὴν ῥάβδον. ἐστὶ δὲ στρογγύλος ἀλλ᾿ οὐ πλατύς, ὢν κατὰ τὸ μέγεθος ἴσος τοῖς παραιγιαλίταις κεστρινίσκοις· οὗτοι δ᾿ εἰσὶν ὀκταδάκτυλοι | μάλιστα τὸ μῆκος. τὸ 332d δὲ σύνολον ὁμοιότατός ἐστι τῷ καλουμένῳ τράγῳ ἰχθυδίῳ πλὴν τοῦ ὑπὸ τὸν στόμαχον μέλανος, ὃ καλοῦσι τοῦ τράγου πώγωνα. ἐστὶ δ᾿ ὁ ἐξώκοιτος τῶν πετραίων καὶ βιοτεύει περὶ τοὺς πετρώδεις τόπους· καὶ ὅταν ᾖ γαλήνη, συνεξορούσας τῷ κύματι κεῖται ἐπὶ τῶν πετριδίων πολὺν χρόνον ἀναπαυόμενος ἐν τῷ ξηρῷ καὶ μεταστρέφει μὲν ἑαυτὸν πρὸς τὸν ἥλιον. ὅταν δ᾿ ἱκανῶς αὐτῷ τὰ *332c–e  cf. Ael. NA 9.36 3  Ἰλλέβεριν καὶ Ῥόσκυνον] ϊλλέβεριν καὶ ρόσκυνον A : Ἰλύβυρριν καὶ Ῥουσκίνωνα Casaubon, cf. Str. 4.182 ‖ 5  τε A : δὲ Büttner-Wobst 6  ἐμπεφυκυῖαν Meineke : πεφυκυῖαν A ‖ 7  ἐπὶ Schweighäuser : ὑπὸ A C E 18  κρατεῖν A : κρατῶ C E | τῆς λέξεως οὕτως ἐχούσης A : τῆς λέξεως αὐτοῦ, φησίν· ἤτοι μέμνηται οὕτως ἐχούσης C E | ὁ C E : om. A ‖ 23  ἴσος ἐστὶ A : ἐστὶ delevi

4

deip nosop histae

πρὸς τὴν ἀνάπαυσιν ἔχῃ, προσκυλινδεῖται τῷ ὑγρῷ, μέχρι οὗ ἂν | 332e πάλιν ὑπολαβὸν αὐτὸν τὸ κῦμα κατενέγκῃ μετὰ τῆς ἀναρροίας εἰς

τὴν θάλατταν. ὅταν δ᾿ ἐγρηγορὼς ἐν τῷ ξηρῷ τύχῃ, φυλάττεται τῶν ὀρνίθων τοὺς παρευδιαστὰς καλουμένους, ὧν ἐστι κηρύλος, τροχίλος καὶ ὁ τῇ κρεκὶ προσεμφερὴς ἑλώριος· οὗτοι γὰρ ἐν ταῖς εὐδίαις παρὰ τὸ ξηρὸν νεμόμενοι πολλάκις αὐτῷ περιπίπτουσιν, οὓς ὅταν προΐδηται φεύγει πηδῶν καὶ ἀσπαίρων, ἕως ἂν εἰς τὸ ὕδωρ ἀποκολυμβήσῃ. [6] ἔτι ὁ αὐτὸς Κλέαρχος (fr. 104 Wehrli) 332f καὶ ταῦτά φησι σαφέστερον τοῦ Κυρηναίου Φιλοστεφάνου, | οὗ πρότερον ἐμνήσθην (8.331d–e)· ἐπεί τινες τῶν ἰχθύων οὐκ ἔχοντες βρόγχον φθέγγονται. τοιοῦτοι δ᾿ εἰσὶν οἱ περὶ Κλείτορα τῆς Ἀρκαδίας ἐν τῷ Λάδωνι καλουμένῳ ποταμῷ· φθέγγονται γὰρ καὶ πολὺν ἦχον ἀποτελοῦσι. Νικόλαος δ᾿ ὁ Δαμασκηνὸς ἐν τῇ τετάρτῃ πρὸς ταῖς ἑκατὸν τῶν Ἱστοριῶν (FGrH 90 F 74), περὶ Ἀπάμειαν, φησί, τὴν Φρυγιακὴν κατὰ τὰ Μιθριδατικὰ σεισμῶν γενομένων ἀνεφάνησαν περὶ τὴν χώραν αὐτῶν λίμναι τε πρότερον οὐκ οὖσαι καὶ ποταμοὶ καὶ ἄλλαι πηγαὶ ὑπὸ τῆς κινήσεως ἀνοιχθεῖσαι, πολλαὶ δὲ καὶ ἠφανίσθησαν, τοσοῦτό τε ἄλλο ἀνέβλυσεν αὐτῶν ἐν τῇ γῇ πικρόν τε καὶ γλαυκὸν ὕδωρ, πλεῖστον ὅσον ἀπεχούσης τῶν τόπων τῆς θαλάσσης, ὥστε ὀστρέων πλησθῆναι τὸν πλησίον τόπον ἅπαντα καὶ ἰχθύων τῶν τε ἄλλων ὅσα τρέφει ἡ θάλασσα. ‖ 333a οἶδα δὲ καὶ πολλαχοῦ ὕσαντα τὸν θεὸν ἰχθύσι· Φαινίας γοῦν ἐν δευτέρῳ Πρυτάνεων Ἐρεσίων (fr. 17a Wehrli = FGrH 1012 F 7) ἐν Χερρονήσῳ φησὶν ἐπὶ τρεῖς ἡμέρας ὗσαι τὸν θεὸν ἰχθύας. καὶ Φύλαρχος δ᾿ ἐν τετάρτῃ (FGrH 81 F 4a) ἑωρακέναι τινὰς πολλαχοῦ τὸν θεὸν ὕσαντα ἰχθύσι, πολλάκις δὲ καὶ γυρίνοις τοῦ αὐτοῦ συμβαίνοντος. καὶ ἐπὶ βατράχων· Ἡρακλείδης γοῦν ὁ Λέμβος ἐν τῇ πρώτῃ καὶ εἰκοστῇ τῶν Ἱστοριῶν (fr. 3, FHG iii.168), περὶ τὴν

*333a–b  Eust. p. 35.17–23 = I.57.26–34 3  θάλατταν scripsi, cf. φυλάττεται infra : θάλασσαν A C E ‖ 4  παρευδιαστὰς anon. ap. Dalechamps : παρευδιστὰς A C E ‖ 5  ἑλώριος, i.e. ΕΛΩΡΙΟΣ A C E : ἐρῳδιός, i.e. ΕΡΩΔΙΟΣ Wilamowitz ‖ 8  ἀποκολυμβήσῃ Rees : ἀποκυμβήσῃ A : ἀποκυβιστήσῃ C E ‖ 16  λίμναι τε αἱ πρότερον A : λίμνας πρότερον (structura mutata) C E : αἱ del. Kaibel ‖ 19  γλαυκὸν A C E : γλυκὺν Cs Es B ‖ 25–6  πολλαχοῦ τὸν θεὸν ὕσαντα ἰχθύσι ut glossam del. et lacunam hic stat. Dobree ‖ 26  γυρίνοις Dobree : πυροῖς A : fort. ἀποπύρισι, cf. 8.334e, 344c ‖ 27  καὶ ἐπὶ βατράχων A : del. Dobree

5

10

15

20

25

viii 332d–333e

5

10

15

20

25

30

5

Παιονίαν καὶ Δαρδανίαν βατράχους, φησίν, ὗσεν ὁ θεός, καὶ τοσοῦτον αὐτῶν ἐγένετο τὸ πλῆθος ὡς τὰς | οἰκίας καὶ τὰς ὁδοὺς πλήρεις εἶναι. τὰς μὲν οὖν πρώτας ἡμέρας κτείνοντες τούτους καὶ συγκλείοντες τὰς οἰκίας διεκαρτέρουν· ὡς δ᾿ οὐδὲν ἤνυον, ἀλλὰ τά τε σκεύη ἐπληροῦτο καὶ μετὰ τῶν ἐδεσμάτων εὑρίσκοντο συνεψόμενοι καὶ συνοπτώμενοι οἱ βάτραχοι, καὶ πρὸς τούτοις οὔτε τοῖς ὕδασιν ἦν χρῆσθαι οὔτε τοὺς πόδας ἐπὶ τὴν γῆν θεῖναι συσσεσωρευμένων αὐτῶν, ἐνοχλούμενοι δὲ καὶ ὑπὸ τῆς τῶν τετελευτηκότων ὀδμῆς ἔφυγον τὴν χώραν. [7] οἶδα δὲ καὶ Ποσειδώνιον τὸν ἀπὸ τῆς Στοᾶς (FGrH 87 F 29 = fr. 226 Edelstein–Kidd = fr. 101 Theiler) εἰπόντα καὶ περὶ πλήθους ἰχθύων τάδε· ὅτε Τρύφων | ὁ Ἀπαμεὺς ὁ τὴν τῶν Σύρων βασιλείαν ἁρπάσας ἐπολεμεῖτο ὑπὸ Σαρπηδόνος τοῦ Δημητρίου στρατηγοῦ περὶ Πτολεμαΐδα πόλιν, καὶ ὡς ὁ Σαρπηδὼν λειφθεὶς ἀνεχώρησεν εἰς τὴν μεσόγαιαν μετὰ τῶν ἰδίων στρατιωτῶν, οἱ δὲ τοῦ Τρύφωνος ὥδευον κατὰ τὸ πλησίαλον νικήσαντες τῇ μάχῃ, ἐξαίφνης πελάγιον κῦμα ἐξαρθὲν μετέωρον εἰς ὕψος ἐξαίσιον ἐπῆλθε τῇ γῇ καὶ πάντας αὐτοὺς ἐπέκλυσε διέφθειρέ τε ὑποβρυχίους, ἰχθύων τε πολὺν σωρὸν ἀναχωροῦν τὸ κῦμα μετὰ τῶν νεκρῶν κατέλιπε. καὶ οἱ περὶ | τὸν Σαρπηδόνα ἀκούσαντες τὴν συμφορὰν ἐπελθόντες τοῖς μὲν τῶν πολεμίων σώμασιν ἐφήσθησαν, ἰχθύων δὲ ἀφθονίαν ἀπηνέγκαντο καὶ ἔθυσαν Ποσειδῶνι Τροπαίῳ πρὸς τοῖς προαστείοις τῆς πόλεως. [8] οὐ κατασιωπήσομαι δὲ οὐδὲ τοὺς ἐν Λυκίᾳ ἰχθυομάντεις ἄνδρας περὶ ὧν ἱστορεῖ Πολύχαρμος ἐν δευτέρῳ Λυκιακῶν (FGrH 770 F 1) γράφων οὕτως· ὅταν γὰρ διέλθωσι πρὸς τὴν θάλασσαν, οὗ τὸ ἄλσος ἐστὶ πρὸς τῷ αἰγιαλῷ τὸ Ἀπόλλωνος, ἐν ᾧ ἐστιν ἡ δῖνα ἐπὶ τῆς ἀμάθου, παραγίνονται ἔχοντες οἱ μαντευόμενοι ὀβελίσκους δύο | ξυλίνους ἔχοντας ἐφ᾿ ἑκατέρῳ σάρκας ὀπτὰς ἀριθμῷ δέκα. καὶ ὁ μὲν ἱερεὺς κάθηται πρὸς τῷ ἄλσει σιωπῇ, ὁ δὲ μαντευόμενος ἐμβάλλει τοὺς ὀβελίσκους εἰς τὴν δῖναν καὶ ἀποθεωρεῖ τὸ *333c  Eust. p. 1396.20 = i.27.2–3 | *333d–f  Eust. p. 1720.46–7 = ii.23.1–2 6  οὔτε Dindorf : οὐδὲ A C E Eust. ‖ 14  πόλιν A, cf. 8.333d πρὸς τοῖς προαστείοις τῆς πόλεως : λίμνην C E : et πόλιν et λίμνην fort. ut glossae delenda | λειφθεὶς Casaubon : ληφθεὶς A ‖ 16  πλησίαλον C E D B Q M P Eust. Mus : † πλυσιαλον † A | τῇ μάχῃ A : τὴν μάχην C E Eust. ‖ 22  ἐφήσθησαν C E Mus : ἐφείσθησαν A | δὲ C E : τε A ‖ 27  τὸ Kaibel : τοῦ A

333b

333c

333d

333e

6

deip nosop histae

γινόμενον. μετὰ δὲ τὴν ἐμβολὴν τῶν ὀβελίσκων πληροῦται θαλάσσης ἡ δῖνα καὶ παραγίνεται ἰχθύων πλῆθος τοιοῦτον ὥστ᾿ ἐκπλήττεσθαι τὸ ἀόρατον τοῦ πράγματος, τῷ δὲ μεγέθει τοσοῦτον ὥστε καὶ εὐλαβηθῆναι. ὅταν δὲ ἀπαγγείλῃ τὰ εἴδη τῶν ἰχθύων ὁ προφήτης, οὕτω τὸν χρησμὸν λαμβάνει παρὰ τοῦ ἱερέως ὁ 333f μαντευόμενος περὶ | ὧν ηὔξατο. φαίνονται δὲ ὀρφοί, γλαῦκοι, ἐνίοτε δὲ φάλλαιναι ἢ πρίστεις, πολλοὶ δὲ καὶ ἀόρατοι ἰχθῦς καὶ ξένοι τῇ ὄψει. Ἀρτεμίδωρος δ᾿ ἐν τῷ δεκάτῳ τῶν Γεωγραφουμένων λέγεσθαί φησιν ὑπὸ τῶν ἐπιχωρίων πηγὴν ἀναδίδοσθαι γλυκέος ὕδατος, ὅθεν συμβαίνειν δίνας γίνεσθαι· γίνεσθαι δὲ καὶ ἰχθύας ἐν τῷ δινάζοντι τόπῳ μεγάλους. τούτοις δὲ οἱ θυσιάζοντες ἐμβάλλουσιν ἀπαρχὰς τῶν θυσιαζομένων ἐπὶ ξυλίνων ὀβελίσκων 334a ἀναπείροντες κρέα ἑφθὰ καὶ ὀπτὰ καὶ ‖ μάζας καὶ ἄρτους. ὀνομάζεται δὲ ὁ λιμὴν καὶ ὁ τόπος οὗτος Δῖνος. [9] οἶδα δὲ καὶ Φύλαρχον (FGrH 81 F 1) εἰρηκότα που περὶ μεγάλων ἰχθύων καὶ τῶν συμπεμφθέντων αὐτοῖς σύκων χλωρῶν ὅτι αἰνιττόμενος Πάτροκλος ὁ Πτολεμαίου στρατηγὸς Ἀντιγόνῳ τῷ βασιλεῖ ἔπεμψεν, ὡς Δαρείῳ Σκύθαι ἐπερχομένῳ αὐτῶν τῇ χώρᾳ· ἔπεμψαν γὰρ οὗτοι μέν, ὥς φησιν Ἡρόδοτος (4.131.1), ὄρνιν καὶ ὀιστὸν καὶ βάτραχον. ἀλλ᾿ ὅ γε Πάτροκλος, ὡς διὰ τῆς τρίτης τῶν Ἱστοριῶν φησιν ὁ Φύλαρχος, πεμφθέντων τῶν προειρημένων 334b σύκων | καὶ ἰχθύων 〈...〉 ἐτύγχανε δὲ κωθωνιζόμενος ὁ βασιλεύς, καὶ ὡς πάντες διηποροῦντο ἐπὶ τοῖς δώροις, ὁ Ἀντίγονος γελάσας πρὸς τοὺς φίλους ἔφη γινώσκειν τί βούλεται τὰ ξένια· “ἢ γὰρ θαλαττοκρατεῖν ἡμᾶς φησι Πάτροκλος ἢ τῶν σύκων τρώγειν.” [10] οὐ λανθάνει δέ με καὶ ὅτι κοινῶς πάντες οἱ ἰχθύες καμασῆνες ὑπὸ Ἐμπεδοκλέους (31 B 72 D–K) ἐλέχθησαν τοῦ φυσικοῦ οὕτω·

334b–c  Eust. p. 1321.37–8 = IV.804.3–5 | *334b  Eust. p. 1720.44–5 = ii.22.45–6 2  τοσοῦτον καὶ τοιοῦτον (v.ll.) A : τοσούτων C E : καὶ τοιοῦτον del. Kaibel 3  τὸ ἀόρατον Meineke : τὸ ὁρατὸν A : τὴν ὅρασιν C E | τοσοῦτον] τοιούτων (structura mutata) C E : om. A ‖ 7  πρίστεις M P Mus : † πριστις † A : πρηστίδων (structura mutata) C E Eust. | ἀόρατοι Kaibel : † ἀνορατοι † A : ἀνόρατοι B Q M P Mus ‖ 13  ἀναπείροντες Musurus : ἀναπήροντες A 18  ἔπεμψε(ν) C E : ἔπεμπεν A ‖ 19–20  ὄρνιν καὶ ὀιστὸν καὶ βάτραχον A : ὄρνιν καὶ ὀιστὸν καὶ βάτραχον αἰνιττόμενοι C E : ὄρνιθά τε καὶ μῦν καὶ βάτραχον καὶ ὀιστοὺς πέντε Hdt. ‖ 22  lac. indic. Schweighäuser : 〈ᾐνίττετο διὰ τούτων〉 Jacoby, cf. C E αἰνιττόμενος ἔπεμψεν

5

10

15

20

25

viii 333e–334f

7

πῶς καὶ δένδρεα μακρὰ καὶ εἰνάλιοι καμασῆνες,

5

10

15

20

25

καὶ ὅτι ὁ τὰ Κύπρια (Cypr. fr. 9, pp. 49–50 Bernabé) ποιήσας ἔπη, εἴτε Κυπρίας τις | ἐστὶν ἢ Στασῖνος ἢ ὅστις δή ποτε χαίρει ὀνομα- 334c ζόμενος, τὴν Νέμεσιν ποιεῖ διωκομένην ὑπὸ Διὸς καὶ εἰς ἰχθὺν μεταμορφουμένην διὰ τούτων· τοῖς δὲ μέτα τριτάτην Ἑλένην τέκε, θαῦμα βροτοῖσι· τήν ποτε καλλίκομος Νέμεσις φιλότητι μιγεῖσα Ζηνὶ θεῶν βασιλῆι τέκεν κρατερῆς ὑπ᾿ ἀνάγκης· φεῦγε γὰρ οὐδ᾿ ἔθελεν μιχθήμεναι ἐν φιλότητι | πατρὶ Διὶ Κρονίωνι· ἐτείρετο γὰρ φρένας αἰδοῖ 5 καὶ νεμέσει. κατὰ γῆν δὲ καὶ ἀτρύγετον μέλαν ὕδωρ φεῦγεν, Ζεὺς δ᾿ ἐδίωκε — λαβεῖν δ᾿ ἐλιλαίετο θυμῷ — ἄλλοτε μὲν κατὰ κῦμα πολυφλοίσβοιο θαλάσσης ἰχθύι εἰδομένην, πόντον πολὺν ἐξορόθυνεν, ἄλλοτ᾿ ἀν᾿ Ὠκεανὸν ποταμὸν καὶ πείρατα γαίης, 10 ἄλλοτ᾿ ἀν᾿ ἤπειρον πολυβώλακα· γίνετο δ᾿ αἰεὶ θηρία ὅσσ᾿ ἤπειρος αἰνὰ τρέφει, ὄφρα φύγοι νιν. |

334d

[11] οἶδα δὲ καὶ τὰ περὶ τὴν ἀπόπυριν καλουμένην περὶ τὴν 334e Βόλβην λίμνην, περὶ ἧς Ἡγήσανδρος ἐν τοῖς Ὑπομνήμασι (fr. 40, FHG iv.420–1) φησὶν οὕτως· Ἀπολλωνίαν τὴν Χαλκιδικὴν δύο ποταμοὶ περιρρέουσιν, Ἀμμίτης καὶ Ὀλυνθιακός· ἐμβάλλουσι δ᾿ ἀμφότεροι εἰς τὴν Βόλβην λίμνην. ἐπὶ δὲ τοῦ Ὀλυνθιακοῦ μνημεῖόν ἐστιν Ὀλύνθου τοῦ Ἡρακλέους καὶ Βόλβης υἱοῦ. κατὰ δὲ τὸν Ἀνθεστηριῶνα καὶ Ἐλαφηβολιῶνα λέγουσιν οἱ ἐπιχώριοι διότι πέμπει ἡ Βόλβη τὴν ἀπόπυριν Ὀλύνθῳ, καὶ κατὰ τὸν καιρὸν τοῦτον ἀπέραντον πλῆθος ἰχθύων | ἐκ τῆς λίμνης εἰς τὸν Ὀλυνθια- 334f κὸν ἀναβαίνει ποταμόν. ἐστὶ δὲ βραχύς, ὥστε μόλις κρύπτειν τὸ σφυρόν· ἀλλ᾿ οὐδὲν ἧττον τοσοῦτον ἔρχεται πλῆθος ἰχθύων ὥστε τοὺς περιοίκους ἅπαντας ἱκανὸν εἰς τὴν ἑαυτῶν χρείαν συντιθέναι 3  Κυπρίας Severyns, cf. 15.682e : Κύπριος A ‖ 6  τοῖς A : τοὺς Köchly 8  τέκεν A : τέκε Dindorf ‖ 11  κατὰ γῆν, i.e. ΚΑΤΑΓΗΝ Iunius : † καταπην †, i.e. ΚΑΤΑΠΗΝ A ‖ 12  φεῦγεν A : φεῦγε Casaubon 14  ἐξορόθυνεν A : ἐξοροθύνων Wakefield ‖ 16  γίνετο A : γίγνετο Dindorf αἰεὶ A : αἰνὰ Peppmüller ‖ 17  θηρία ὅσσ᾿ A : θηρί᾿, ὅσ᾿ Schweighäuser | αἰνὰ A : πολλὰ Peppmüller ‖ 21  περιρρέουσιν Kaibel : ῥέουσιν A : περὶ Ἀπολλωνίαν … ῥέουσιν Casaubon ‖ 27  ἀναβαίνει scripsi : ἀναβαίνειν A

8

deip nosop histae

τάριχος. θαυμαστὸν δ᾿ ἐστὶ τὸ μὴ παραλλάττειν τὸ τοῦ Ὀλύνθου μνημεῖον. πρότερον μὲν οὖν φασι τοὺς κατὰ τὴν Ἀπολλωνίαν Ἐλαφηβολιῶνος τὰ νόμιμα συντελεῖν τοῖς τελευτήσασι, νῦν δ᾿ Ἀνθεστηριῶνος· διὰ ταύτην οὖν τὴν αἰτίαν μόνοις τούτοις τοῖς μησὶ τοὺς ἰχθῦς τὴν ἀνάβασιν ποιεῖσθαι, ἐν οἷς τοὺς τετελευτηκότας εἰώθασι τιμᾶν. [12] καὶ ταῦτα μὲν ταύτῃ, ἄνδρες ἰχθύες· ὑμεῖς 335a γὰρ πάντα συναθροίσαντες βορὰν ἡμᾶς ‖ τοῖς ἰχθύσι παραβεβλήκατε καὶ οὐκ ἐκείνους ἡμῖν, τοσαῦτα εἰπόντες ὅσα οὐδὲ Ἰχθύας ὁ Μεγαρικὸς φιλόσοφος οὐδ᾿ Ἰχθύων· ὄνομα δὲ καὶ τοῦτο κύριον, οὗ μνημονεύει Τηλεκλείδης ἐν Ἀμφικτύοσι (fr. 9). δι᾿ ὑμᾶς δὲ καὶ τῷ παιδὶ παρακελεύσομαι κατὰ τοὺς Φερεκράτους Μυρμηκανθρώπους (fr. 125)·

5

10

μηδέποτ᾿ ἰχθύν, ὦ Δευκαλίων, μηδ᾿ ἂν αἰτῶ, παραθῇς μοι· καὶ γὰρ ἐν Δήλῳ, φησὶ Σῆμος ὁ Δήλιος ἐν δευτέρῳ Δηλιάδος (FGrH 396 F 4), ὅταν θύωσι τῇ Βριζοῖ — αὕτη δ᾿ ἐστὶν ἐνυπνιόμαντις· βρίζειν δ᾿ οἱ ἀρχαῖοι λέγουσι τὸ καθεύδειν (Od. 12.7)· | 335b

15

ἔνθα δ᾿ ἀποβρίξαντες ἐμείναμεν ἠῶ δῖαν —

ταύτῃ οὖν ὅταν θύωσιν αἱ Δηλιάδες, προσφέρουσιν αὐτῇ σκάφας πάντων πλήρεις ἀγαθῶν πλὴν ἰχθύων διὰ τὸ εὔχεσθαι ταύτῃ περί τε πάντων καὶ ὑπὲρ τῆς τῶν πλοίων σωτηρίας. [13] Χρύσιππον (xxviii fr. 5, SVF iii.199 = Archestr. test. 5 Olson–Sens) δ᾿, ἄνδρες φίλοι, τὸν τῆς Στοᾶς ἡγεμόνα κατὰ πολλὰ θαυμάζων ἔτι μᾶλλον ἐπαινῶ τὸν πολυθρύλητον ἐπὶ τῇ Ὀψολογίᾳ Ἀρχέστρατον ἀεί ποτε μετὰ Φιλαινίδος κατατάττοντα, εἰς ἣν ἀναφέρεται τὸ περὶ 335c ἀφροδισίων ἀκόλαστον σύγγραμμα, ὅπερ φησὶ | ποιῆσαι Αἰσχρίων ὁ Σάμιος ἰαμβοποιὸς Πολυκράτη τὸν σοφιστὴν ἐπὶ διαβολῇ τῆς ἀνθρώπου σωφρονεστάτης γενομένης. ἔχει δὲ οὕτω τὰ ἰαμβεῖα (AP 7.345 = HE 1–9 = SH 4)·

*335a–b  Eust. p. 1720.55–7 = ii.23.11–14 | ii.22.46–23.1 | 335c  Eust. p. 1387.27 = i.14.6–7

*335a  Eust. p. 1720.45–6 =

8  ὅσα Casaubon : ἃ A ‖ 13  ἂν A C E Eust. : ἢν Jacobs ‖ 15–16  ἡ ἐνυπνιόμαντις Kaibel, cf. Hsch. β 1139 : ἡ ἐν ὕπνῳ μάντις A C E Eust. : ἡ delevi ‖ 23  ἀεί scripsi : αἰεί A ‖ 26  ἰαμβοποιὸς, i.e. -ΠΟΙΟΣ Casaubon : † ἰαμβοηθιος †, i.e. -ΗΘΙΟΣ A ‖ 28  ἰαμβεῖα D B Q M P Mus : ἰαμβία A

20

25

9

viii 334f–336a

5

10

15

20

25

ἐγὼ Φιλαινὶς ἡ ᾿πίβωτος ἀνθρώποις ἐνταῦθα γήρᾳ τῷ μακρῷ κεκοίμημαι. μή μ᾿, ὦ μάταιε ναῦτα, τὴν ἄκραν † καμητων † χλεύην τε ποιεῦ καὶ γέλωτα καὶ † λασθνην †. οὐ γὰρ μὰ τὸν Ζεῦν, οὐ μὰ τοὺς κάτω κούρους, | οὐκ ἦν ἐς ἄνδρας μάχλος οὐδὲ δημώδης. Πολυκράτης δὲ τὴν γενὴν Ἀθηναῖος, λόγων τι παιπάλημα καὶ κακὴ γλῶσσα, ἔγραψεν ἅσσ᾿ ἔγραψ᾿· ἐγὼ γὰρ οὐκ οἶδα.

5 335d

ἀλλ᾿ οὖν ὅ γε θαυμασιώτατος Χρύσιππος ἐν τῷ πέμπτῳ Περὶ τοῦ Καλοῦ καὶ τῆς Ἡδονῆς (xxviii fr. 5, SVF iii.199 = Archestr. test. 5 Olson–Sens) φησι· καὶ βιβλία τά τε Φιλαινίδος καὶ τὴν τοῦ Ἀρχεστράτου Γαστρονομίαν καὶ δυνάμεις βρωτικὰς καὶ συνουσιαστικάς, ὁμοίως δὲ καὶ τὰς θεραπαίνας ἐμπείρους τοιῶνδε κινήσεών τε καὶ σχημάτων καὶ περὶ τὴν τούτων μελέτην γινομένας. καὶ πάλιν· ἐκμανθάνειν | τ᾿ αὐτοὺς τὰ τοιαῦτα καὶ κτᾶσθαι τὰ περὶ τούτων 335e γεγραμμένα Φιλαινίδι καὶ Ἀρχεστράτῳ καὶ τοῖς τὰ ὅμοια γράψασιν. κἀν τῷ ἑβδόμῳ δέ φησι· καθάπερ γὰρ οὐκ ἐκμανθάνειν τὰ Φιλαινίδος καὶ τὴν Ἀρχεστράτου Γαστρονομίαν ἔστιν ὡς φέροντά τι πρὸς τὸ ζῆν ἄμεινον. [14] ὑμεῖς δὲ πολλάκις τοῦ Ἀρχεστράτου τούτου μνημονεύσαντες ἀκολασίας ἐπληρώσατε τὸ συμπόσιον. τί γὰρ τῶν ἐπιτρῖψαι δυναμένων παρέλιπεν ὁ καλὸς οὗτος ἐποποιὸς καὶ μόνος ζηλώσας τὸν Σαρδαναπάλλου | τοῦ Ἀνακυνδαράξεω 335f βίον, ὃν ἀδιανοητότερον εἶναι 〈ἢ〉 κατὰ τὴν προσηγορίαν τοῦ πατρὸς Ἀριστοτέλης (fr. 90 Rose) ἔφη, ἐφ᾿ οὗ τῷ τάφῳ ἐπιγεγράφθαι φησὶ Χρύσιππος (xxviii fr. 11, SVF iii.200) τάδε (= Choerilus Iasius? SH 335)· ‖ εὖ εἰδὼς ὅτι θνητὸς ἔφυς σὸν θυμὸν ἄεξε τερπόμενος θαλίῃσι· θανόντι τοι οὔτις ὄνησις. *335f–6a, 336b–d  Eust. p. 1447.29–30, 32 = i.99.42–4, 99.46–100.1 3  ἄκραν A : ἄκρην Meineke | † καμητων †, i.e. ΚΑΜΗ- A : κάμπτων, i.e. ΚΑΜΠ- AP et Musurus ‖ 4  † λασθνην † A : λάσθην AP ‖ 5  Ζεῦν A C E Eust. : Ζῆν᾿ AP ‖ 6  ἦν D B Q M P Mus et AP : ἤιν A ‖ 9  ἅσσ᾿ Musurus : † ασσ᾿ † A : οἷ᾿ AP ‖ 10  ὅ γε Schweighäuser : γε ὁ A ‖ 13  βρωτικὰς A : ἐρωτικὰς Coraes ‖ 23  τὸν C E D B Q M P Mus : τὸ A ‖ 24  〈ἢ〉 add. Madvig 25  τῷ τάφῳ C E : τοῦ τάφου A ‖ 29  τοι C E : σοι A et D.S. AP

336a

10

336b

deip nosop histae

καὶ γὰρ ἐγὼ σποδός εἰμι, Νίνου μεγάλης βασιλεύσας. κεῖν’ ἔχω, ὅσσ᾿ ἔφαγον καὶ ἐφύβρισα καὶ σὺν ἔρωτι τέρπν᾿ ἔπαθον· τὰ δὲ πολλὰ καὶ ὄλβια πάντα λέλυνται. 5 ἥδε σοφὴ βιότοιο παραίνεσις, οὐδέ ποτ᾿ αὐτῆς | λήσομαι· ἐκτήσθω δ᾿ ὁ θέλων τὸν ἀπείρονα χρυσόν.

5

καὶ ἐπὶ τῶν Φαιάκων δὲ ὁ ποιητὴς ἔφη (Od. 8.248–9)· αἰεὶ δ᾿ ἡμῖν δαίς τε φίλη κίθαρίς τε χοροί τε εἵματά τ᾿ ἐξημοιβὰ λοετρά τε θερμὰ καὶ εὐναί. καὶ ἄλλος δέ τίς φησι τῷ Σαρδαναπάλλῳ παραπλήσιος, ὑποτιθέμενος καὶ οὗτος τοῖς μὴ σωφρονοῦσι τοιάδε (adesp. tr. fr. 95)·

336c

10

πᾶσι δὲ θνητοῖς βούλομαι παραινέσαι τοὐφήμερον ζῆν ἡδέως· ὁ γὰρ θανὼν τὸ μηδέν ἐστι καὶ σκιὰ κατὰ χθονός· | μικροῦ δὲ βιότου ζῶντ᾿ ἐπαυρέσθαι χρεών. καὶ Ἄμφις δ᾿ ὁ κωμῳδιοποιὸς ἐν Ἰαλέμῳ (fr. 21) φησίν·

15

ὅστις δὲ θνητὸς γενόμενος μὴ τῷ βίῳ ζητεῖ τι τερπνὸν προσφέρειν, τὰ δ᾿ ἄλλ᾿ ἐᾷ, μάταιός ἐστιν ἔν γ᾿ ἐμοὶ καὶ τοῖς σοφοῖς κριταῖς ἅπασιν ἐκ θεῶν τε δυστυχής. καὶ ἐν τῇ ἐπιγραφομένῃ δὲ Γυναικοκρατίᾳ (fr. 8) τὰ ὅμοια λέγει· πῖνε καὶ παῖζε· θνητὸς ὁ βίος, ὀλίγος οὑπὶ γῇ χρόνος· θάνατος δ’ ὁ θάνατός ἐστιν, ἂν ἅπαξ τις ἀποθάνῃ. 336d καὶ Βακχίδας δέ τις τὸν αὐτὸν | Σαρδαναπάλλῳ ζήσας βίον

ἀποθανὼν ἐπὶ τοῦ τάφου ἐπιγεγραμμένον ἔχει (GVI 1368)·

*335f–6a, 336b–d  Eust. p. 1447.29–30, 32 = i.99.42–4, 99.46–100.1 | *336b  Eust. p. 759.52 = II.744.14–15 2  κεῖν’ A C E : ταῦτ᾿ 8.337a C E et Clem.Al. Plut. : haec Cic. Tusc. 5.35.101 : τόσσ᾿ AP | σὺν ἔρωτι A C E : μετ᾿ ἔρωτος AP ‖ 3  πάντα λέλυνται A C E : κεῖνα λέλειπται AP ‖ 11  πᾶσι A : πᾶσιν Aac P Mus ‖ 14  ζῶντ᾿ M P Mus : ζῶντα A 18  ἔν γ᾿ ἐμοὶ Jacobs (ὥς γ᾿ ἐμοί iam Musurus) : † εργεμοι † A ‖ 21  πῖνε καὶ παῖζε A C E : πῖνε, παῖζε Muret | ὁ βίος C E Mus : ὁ βίος ὁ βίος A 22  θάνατος δ’ ὁ θάνατός A C E : ἀθάνατος ὁ θάνατός Elmsley

20

11

viii 336a–337a

πιέν, φαγὲν καὶ πάντα τᾷ ψυχᾷ δόμεν· κἀγὼ γὰρ ἕστακ᾿ ἀντὶ Βακχίδα λίθος.

5

10

15

20

25

[15] Ἄλεξις δ᾿ ἐν Ἀσωτοδιδασκάλῳ (fr. 25 infra), φησὶ Σωτίων ὁ Ἀλεξανδρεὺς ἐν τοῖς Περὶ τῶν Τίμωνος Σίλλων (fr. 1 Wehrli)· ἐγὼ γὰρ οὐκ ἀπήντησα τῷ δράματι· πλείονα τῆς μέσης καλουμένης κωμῳδίας ἀναγνοὺς δράματα τῶν ὀκτακοσίων καὶ τούτων ἐκλογὰς ποιησάμενος οὐ περιέτυχον τῷ Ἀσωτοδιδασκάλῳ, | ἀλλ᾿ 336e οὐδ᾿ ἀναγραφῆς ἀξιωθέν τινι σύνοιδα· οὔτε γὰρ Καλλίμαχος οὔτε Ἀριστοφάνης αὐτὸ ἀνέγραψαν, ἀλλ᾿ οὐδ᾿ οἱ τὰς ἐν Περγάμῳ ἀναγραφὰς ποιησάμενοι. ὁ δὲ Σωτίων φησὶν ἐν τῷ δράματι Ξανθίαν τινὰ οἰκέτην πεποιῆσθαι προτρεπόμενον ἐπὶ ἡδυπάθειαν ὁμοδούλους ἑαυτοῦ καὶ λέγοντα (Alex. fr. 25)· τί ταῦτα ληρεῖς φληναφῶν ἄνω κάτω Λύκειον, Ἀκαδημίαν, ᾨδείου πύλας, λήρους σοφιστῶν; οὐδὲ ἓν τούτων καλόν. πίνωμεν, ἐμπίνωμεν, ὦ Σίκων, | χαίρωμεν ἕως ἔνεστι τὴν ψυχὴν τρέφειν. τύρβαζε † μανην †· γαστρὸς οὐδὲν ἥδιον. αὕτη πατήρ σοι καὶ πάλιν μήτηρ μόνη. ἀρεταὶ δὲ πρεσβεῖαί τε καὶ στρατηγίαι κόμποι κενοὶ ψοφοῦσιν ἀντ᾿ ὀνειράτων. ψύξει σε δαίμων τῷ πεπρωμένῳ χρόνῳ· ἕξεις δ᾿ ὅσ᾿ ἂν φάγῃς τε καὶ πίῃς μόνα, σποδοὶ δὲ τἄλλα, Περικλέης, Κόδρος, Κίμων.

5

336f

10

[16] κρεῖττον δ᾿ ἂν εἶχε, φησὶν ὁ Χρύσιππος (xxviii fr. 11, SVF iii.200), εἰ μετελήφθη τὰ ἐπὶ τοῦ Σαρδαναπάλλου οὕτως· ‖ εὖ εἰδὼς ὅτι θνητὸς ἔφυς σὸν θυμὸν ἄεξε τερπόμενος μύθοισι· φαγόντι τοι οὔτις ὄνησις.

2  κἀγὼ A C E : κἠγὼ Kaibel ‖ 4  Τίμωνος M P Mus : Σίμωνος A ‖ 8  ἀξιωθέν τινι Kaibel : ἀξιωθέντι A ‖ 14  Ἀκαδημίαν A C E : Ἀκαδήμειαν Dobree ᾨδείου Q : Ὠδείου A C E ‖ 16  ἐμπίνωμεν C E B : † ενπινωμεν † A 18  † μανην † A : Μάνην B M Mus : Μάνη (voc.) Muret ‖ 20  δὲ C E Mus : τε A ‖ 24  σποδοὶ A C E : σποδὸς Dobree | Κόδρος] Κόδρος C : Κόδροι A E 26  ἐπὶ B Q M P Mus : ἐπι A : ἔπη C E ‖ 28  τοι C E : σοι A

337a

12

deip nosop histae

καὶ γὰρ ἐγὼ κακός εἰμί, φαγὼν ὡς πλεῖστα καὶ ἡσθείς. ταῦτ᾿ ἔχω, ὅσσ᾿ ἔμαθον καὶ ἐφρόντισα καὶ μετὰ τούτων ἔσθλ᾿ ἔπαθον· τὰ δὲ λοιπὰ καὶ ἡδέα πάντα λέλειπται. παγκάλως δὲ καὶ Τίμων (SH 845) ἔφη· πάντων μὲν πρώτιστα κακῶν ἐπιθυμίη ἐστί.

5

[17] Κλέαρχος δ᾿ ἐν τοῖς Περὶ Παροιμιῶν (fr. 78 Wehrli = 337b Archestr. test. 3 Olson–Sens) καὶ διδάσκαλον | τοῦ Ἀρχεστράτου

γενέσθαι φησὶ Τερψίωνα, ὃν καὶ πρῶτον Γαστρολογίαν γράψαντα διακελεύεσθαι τοῖς μαθηταῖς τίνων ἀφεκτέον· ἀπεσχεδιακέναι τε τὸν Τερψίωνα καὶ περὶ τῆς χελώνης τάδε·

10

ἢ χρὴ χελώνης ἢ φαγεῖν ἢ μὴ φαγεῖν. ἄλλοι δ᾿ οὕτω λέγουσιν· ἢ δεῖ χελώνης κρέα φαγεῖν ἢ μὴ φαγεῖν. [18] πόθεν δὲ ὑμῖν, ὦ σοφώτατοι, ἐπῆλθε καὶ ὁ ὀψολόγος Δωρίων ὡς καὶ συγγραφεύς τις γενόμενος; ὃν ἐγὼ κρουματοποιὸν οἶδα ὀνομαζόμενον καὶ φίλιχθυν, συγγραφέα δὲ οὔ. ὡς μὲν οὖν κρουμα337c τοποιοῦ | μνημονεύει Μάχων ὁ κωμῳδιοποιὸς (53–63 Gow) οὕτως·

337d

ὁ κρουματοποιὸς Δωρίων ποτ᾿ εἰς Μυλῶν ἐλθὼν κατάλυσιν οὐδαμοῦ μισθωσίμην δυνάμενος εὑρεῖν, ἐν τεμένει καθίσας τινί ὃ πρὸ τῶν πυλῶν ἦν κατὰ τύχην ἱδρυμένον ἰδών τ᾿ ἐπιθύοντα τὸν νεωκόρον, “πρὸς τῆς Ἀθηνᾶς καὶ θεῶν, τίνος, φράσον, ἐστὶν ὁ νεώς, βέλτιστε,” φησίν, “οὑτοσί;” ὁ δ᾿ εἶπεν αὐτῷ· “Ζηνοποσειδῶνος, ξένε.” | ὁ Δωρίων δέ, “πῶς ἂν οὖν ἐνταῦθ᾿,” ἔφη, “δύναιτο καταγώγιον ἐξευρεῖν τις, οὗ καὶ τοὺς θεοὺς φάσκουσιν οἰκεῖν σύνδυο;”

15

20

5 25

10

1  κακός A C E : ῥάκος Roehl ‖ 4  ὁ Τίμων A : ὁ delevi ‖ 11  η χρὴ χελώνης ἢ A : ἢ κρῆ χελώνης δεῖ Meineke ‖ 13  ἢ1 Musurus : εἰ A ‖ 19  Μυλῶν] Μύλων C E Mus : Μυλῶνα A : Μυλῶν᾿ Q M P ‖ 23  ἐπιθύοντα A C E : ἐκεῖ θύοντα Fiorillo ‖ 28  καταγώγιον A C E : καταγωγεῖον Porson

viii 337a–338a

5

10

15

20

25

13

Λυγκεὺς δ᾿ ὁ Σάμιος, ὁ Θεοφράστου μὲν μαθητής, Δούριδος δὲ ἀδελφὸς τοῦ τὰς Ἱστορίας γράψαντος καὶ τυραννήσαντος τῆς πατρίδος, ἐν τοῖς Ἀποφθέγμασι (fr. 32 Dalby)· Δωρίωνι τῷ αὐλητῇ φάσκοντός τινος ἀγαθὸν ἰχθὺν εἶναι βατίδα, “ὥσπερ ἂν εἴ τις”, ἔφη, “ἑφθὸν τρίβωνα ἐσθίοι.” ἐπαινοῦντος δ᾿ ἄλλου τὰ τῶν θύννων ὑπογάστρια, “καὶ μάλα,” ἔφη· “δεῖ μέντοι γε ἐσθίειν αὐτὰ | ὥσπερ ἐγὼ ἐσθίω.” εἰπόντος δέ· “πῶς;”, “ἡδέως”, ἔφη. τοὺς δὲ 337e καράβους ἔφη τρία ἔχειν, διατριβὴν καὶ εὐωχίαν καὶ θεωρίαν. ἐν Κύπρῳ δὲ παρὰ Νικοκρέοντι δειπνῶν ἐπῄνεσε ποτήριόν τι, καὶ ὁ Νικοκρέων ἔφη· “ὅταν βούλῃ, ὁ αὐτὸς τεχνίτης ποιήσει σοι ἕτερον.” “σοί γε,” ἔφη, “ἐμοὶ δὲ τοῦτο δός,” οὐκ ἀνοήτως γε τοῦτο φήσας ὁ αὐλητής· λόγος γὰρ παλαιὸς ὡς ὅτι (anon. FGE 1550–1 = adesp. eleg. fr. 19 = SH 1010)· ἀνδρὶ μὲν αὐλητῆρι θεοὶ νόον οὐκ ἐνέφυσαν, | ἀλλ᾿ ἅμα τῷ φυσῆν χὠ νόος ἐκπέταται.

337f

[19] Ἡγήσανδρος δ᾿ ἐν τοῖς Ὑπομνήμασι (fr. 14, FHG iv.416) τάδε φησὶ περὶ αὐτοῦ· Δωρίων ὁ ὀψοφάγος τοῦ παιδὸς οὐκ ἀγοράσαντος ἰχθῦς μαστιγῶν αὐτὸν ἐκέλευε τῶν ἀρίστων ἰχθύων ὀνόματα λέγειν. τοῦ δὲ παιδὸς ὀρφὸν καὶ γλαυκίσκον ‖ καὶ γόγγρον καὶ 338a τοιούτους ἑτέρους καταριθμοῦντος, “ἰχθύων σε”, φησίν, “ἐκέλευον ὀνόματα λέγειν, οὐ θεῶν.” ὁ αὐτὸς Δωρίων καταγελῶν τοῦ ἐν τῷ Τιμοθέου Ναυτίλῳ (PMG 785) χειμῶνος ἔφασκεν ἐν κακκάβῃ ζεούσῃ μείζονα ἑωρακέναι χειμῶνα. Ἀριστόδημος δ᾿ ἐν δευτέρῳ Γελοίων Ἀπομνημονευμάτων (fr. 8, FHG iii.310) φησί· Δωρίωνος τοῦ κρουματοποιοῦ κυλλόποδος ὄντος ἀπώλετο ἐν συμποσίῳ τοῦ χωλοῦ ποδὸς τὸ βλαυτίον. καὶ ὅς, “οὐθέν”, ἔφη, “πλεῖον καταρά-

337e–f  Eust. p. 1216.34–7 = IV.433.24–5 | 338a  Eust.(1) p. 1538.4–5 = i.219.36–8 | *338a  Eust.(2) p. 872.13 = III.288.7 | 338a  Eust.(3) p. 1290.41 = IV.693.9 | *338a  Eust.(4) p. 1390.51 = i.19.3–4 10  ὅταν Schweighäuser : ὃ ἂν A C E : ἐὰν Meineke ‖ 11  γε2, i.e. ΓΕ C E : τε, i.e. ΤΕ A ‖ 22  Ναυτίλῳ, i.e. -ΥΤΙΛ- A C E : Ναυπλίῳ, i.e. -ΥΠΛCasaubon, cf. Suda τ 620 ‖ 22–3  κακκάβῃ ζεούσῃ As : κακκάβᾳ ζεούσᾳ A E Eust.(1–2) : κακκάβα ζέουσα Eust.(4) : κακκάβᾳ ζεούσῃ Eust.(3) : κακάβᾳ ζεούσᾳ C

14

deip nosop histae

338b σομαι τῷ κλέψαντι ἢ ἁρμόσαι αὐτῷ τὸ | σανδάλιον.” ὅτι δ᾿ ἦν ὁ

Δωρίων οὗτος ἐπὶ ὀψοφαγίᾳ διαβόητος φανερὸν ἐξ ὧν λέγει Μνησίμαχος ὁ κωμῳδιοποιὸς ἐν Φιλίππῳ δράματι (fr. 10)· οὐκ ἀλλὰ καὶ τῆς νυκτός Δωρίων ἔνδον ἐστὶν παρ᾿ ἡμῖν λοπαδοφυσητής. [20] οἶδα δὲ καὶ ἃ ὁ Ἑρμιονεὺς Λᾶσος ἔπαιξε περὶ ἰχθύων, ἅπερ Χαμαιλέων ἀνέγραψεν ὁ Ἡρακλεώτης (fr. 30 Wehrli = fr. 33 Martano) ἐν τῷ περὶ αὐτοῦ συγγράμματι λέγων ὧδε· τὸν Λᾶσόν φασι τὸν ὠμὸν ἰχθὺν ὀπτὸν εἶναι φάσκειν. θαυμαζόντων δὲ 338c πολλῶν ἐπιχειρεῖν ὡς ὃ ἔστιν | ἀκοῦσαι, τοῦτό ἐστιν ἀκουστόν, καὶ ὃ ἔστι νοῆσαι, τοῦτό ἐστι νοητόν· ὡσαύτως οὖν καὶ ὃ ἔστιν ἰδεῖν, τοῦτ᾿ εἶναι ὀπτόν, ὥστ᾿ ἐπειδὴ τὸν ἰχθὺν ἦν ἰδεῖν, ὀπτὸν αὐτὸν εἶναι. καὶ παίζων δέ ποτε ἰχθὺν παρά τινος τῶν ἁλιέων ὑφείλετο καὶ λαβὼν ἔδωκέ τινι τῶν παρεστώτων. ὁρκίζοντος δὲ τοῦ ἁλιέως ὤμοσε μήτ᾿ αὐτὸς ἔχειν τὸν ἰχθὺν μήτ᾿ ἄλλῳ συνειδέναι λαβόντι, διὰ τὸ λαβεῖν μὲν αὐτόν, ἔχειν δὲ ἕτερον, ὃν ἐδίδαξεν ἀπομόσαι πάλιν ὅτι οὔτ᾿ αὐτὸς ἔλαβεν οὔτ᾿ ἄλλον ἔχοντα οἶδεν· εἰλήφει μὲν 338d γὰρ ὁ Λᾶσος, εἶχε δὲ αὐτός. τοιαῦτα | δὲ καὶ Ἐπίχαρμος παίζει, ὥσπερ ἐν Λόγῳ καὶ Λογίνᾳ (fr. 76)· (Α.) ὁ Ζεύς μ᾿ ἐκάλεσε, Πέλοπί γ᾿ ἔρανον ἑστιῶν. (Β.) ἦ παμπόνηρον ὄψον, ὦ ᾿τάν, ὁ γέρανος. (Α.) ἀλλ᾿ οὔτι γέρανον ἀλλ᾿ ἔρανόν τοι λέγω.

5

10

15

20

[21] Ἄλεξις δ᾿ ἐν Δημητρίῳ (fr. 47) Φάυλλόν τινα κωμῳδεῖ ὡς φίλιχθυν ἐν τούτοις· πρότερον μὲν εἰ πνεύσειε βορρᾶς ἢ νότος *338b–c  Eust. p. 481.33 = I.761.21–2 | 338b  Eust. p. 1151.13 = IV.207.12 *338b  Eust. p. 1455.59–61 = i.111.23–4 | *338c  Eust. pp. 1870.63–1871.2 = ii.209.21–4 | 338d  Eust. p. 1634.5–7 = i.348.22–4 4–5  Δωρίων ἔνδον ἐστὶν A : Δωρίων ἔνδον ἐστὶ B Q M P Mus : ἐστι Δωρίων / ἔνδον Porson ‖ 8  αὐτοῦ τοῦ Λάσου A : τοῦ Λάσου (glossam) del. Nauck 9  φασι Schweighäuser : φησι A ‖ 10  ἐπιχειρεῖν λέγειν A : ἐπεχείρει λέγων (structura mutata) C E : ἐπιχειρεῖν λέγοντα Kaibel : λέγειν ut glossam delevi τοῦτό ἐστιν ἀκουστόν C E D B Q M P Mus : τοῦτό ἐστιν ἀκοῦσαι, τοῦτό ἐστιν ἀκουστόν (v.ll.) A ‖ 14  τοῦ ἁλιέως C E : om. A ‖ 19  Λογίνᾳ Casaubon, cf. 3.106e : λόγον εἶναι A C E ‖ 20  ἑστιῶν A C E Eust. : ἱστιῶν Ahrens

25

15

viii 338a–339b

5

ἐν τῇ θαλάττῃ λαμπρός, ἰχθῦς οὐκ ἐνῆν οὐδενὶ φαγεῖν· νῦν δὲ πρὸς τοῖς πνεύμασι τούτοις Φάυλλος προσγέγονε χειμὼν τρίτος· | ἐπὰν γὰρ ἐκνεφίας καταιγίσας τύχῃ ἐς τὴν ἀγοράν, τοὖψον πριάμενος οἴχεται φέρων ἅπαν τὸ ληφθέν, ὥστε γίνεται ἐν τοῖς λαχάνοις τὸ λοιπὸν ἡμῶν ἡ μάχη.

5

338e

Ἀντιφάνης δ᾿ ἐν Ἁλιευομένῃ (fr. 27) φιληδοῦντάς τινας καταλέγων ἰχθύσιν φησί· 10

15

20

25

30

τῆς σηπιάδος πρῶτον, Ἡράκλεις ἄναξ, ἅπαντα τεθολώκασιν. οὐ βαλεῖς πάλιν εἰς τὴν θάλατταν καὶ πλυνεῖς; μὴ φῶσί σε Δωριὰς ἀλλ᾿ † ὀυε † σηπίας εἰληφέναι. | τὸν κάραβον δὲ τὸν πρὸς τὰς μαινίδας ἀπόδος· παχύς γε νὴ Δί᾿. ὦ Ζεῦ, τίς ποτε, ὦ Καλλιμέδων, σὲ κατέδετ᾿ ἄρτι τῶν φίλων; οὐδεὶς ὃς ἂν μὴ κατατιθῇ τὰς συμβολάς. ὑμᾶς δ᾿ ἔταξα δεῦρο πρὸς τὰ δεξιά, τρίγλας, ἔδεσμα τοῦ καλοῦ Καλλισθένους· κατεσθίει γοῦν ἐπὶ μιᾷ τὴν οὐσίαν. καὶ τὸν Σινώπης γόγγρον ἤδη παχυτέρας ‖ ἔχοντ᾿ ἀκάνθας τοῦτον, † εἴ τις λήψεται πρῶτος προσελθών. Μισγόλας γὰρ οὐ πάνυ τούτων ἐδεστής. ἀλλὰ κίθαρος οὑτοσί, ὃν ἂν ἴδῃ τὰς χεῖρας οὐκ ἀφέξεται. καὶ μὴν ἀληθῶς τοῖς κιθαρῳδοῖς ὡς σφόδρα ἅπασιν οὗτος ἐπιπεφυκὼς λανθάνει. ἀνδρῶν τ᾿ ἄριστον Κωβιὸν πηδῶντ᾿ ἔτι τι πρὸς Πυθιονίκην τὴν καλὴν πέμψαι με δεῖ· | ἁδρὸς γάρ ἐστιν. ἀλλ᾿ ὅμως οὐ γεύσεται· ἐπὶ τὸ τάριχός ἐστιν ὡρμηκυῖα γάρ.

5

338f

10

339a

15

20

2  νῦν A C E : νυνὶ Schweighäuser ‖ 6  γίνεται C B : γίτ() E : γίγνεται A 7  ἡμῶν A C E : ἡμῖν P Mus ‖ 10  τῆς σηπιάδος A : τὰς σηπίας δὸς Casaubon ‖ 14  τὸν2 A : τόνδε M P Mus ‖ 22  τοῦτον εἴ A : τουτονὶ Schweighäuser ‖ 28  ἀνδρῶν τ᾿ Schweighäuser (iam ἀνδρῶν δ᾿ Casaubon) : † ἀνδρω † τ᾿ A | τι A : om. D B Q M P Mus

339b

16

deip nosop histae

ἀφύας δὲ λεπτὰς τάσδε καὶ τὴν τρυγόνα χωρὶς Θεανοῖ δεῦρ᾿ ἔθηκ᾿ ἀντιρρόπους. [22] πιθανώτατα ἐν τούτοις ὁ Ἀντιφάνης καὶ τὸν Μισγόλαν κεκωμῴδηκεν ὡς ἐσπουδακότα περὶ κιθαρῳδοὺς καὶ κιθαριστὰς ὡραίους· φησὶ γὰρ καὶ ὁ ῥήτωρ Αἰσχίνης ἐν τῷ Κατὰ Τιμάρχου λόγῳ (1.41) περὶ αὐτοῦ τάδε· Μισγόλας ἐστὶ Ναυκράτους, ἄνδρες Ἀθηναῖοι, Κολλυτεύς, ἀνὴρ τὰ μὲν ἄλλα καλὸς καὶ ἀγαθός, καὶ 339c οὐδαμῇ ἄν τις αὐτὸν μέμψαιτο, περὶ | δὲ τὸ πρᾶγμα τοῦτο δαιμονίως ἐσπουδακὼς καὶ ἀεί τινας εἰωθὼς ἔχειν περὶ αὑτὸν κιθαρῳδοὺς ἢ κιθαριστάς. ταυτὶ δὲ λέγω οὐ τοῦ φορτικοῦ ἕνεκα, ἀλλ᾿ ἵνα γνωρίσητε αὐτὸν ὅστις ἐστί. καὶ Τιμοκλῆς δ᾿ ἐν Σαπφοῖ (fr. 32) φησιν·

5

10

ὁ Μισγόλας οὐ προσιέναι σοι φαίνεται ἀνθοῦσι τοῖς νέοισιν ἠρεθισμένος. Ἄλεξις δ᾿ ἐν Ἀγωνίδι ἢ Ἱππίσκῳ (fr. 3)·

15

ὦ μῆτερ, ἱκετεύω σε, μὴ ᾿πίσειέ μοι τὸν Μισγόλαν· οὐ γὰρ κιθαρῳδός εἰμ᾿ ἐγώ. [23] Πυθιονίκην δέ φησι φιληδεῖν ταρίχῳ (Antiph. fr. 27.20–2 ap. 339d 8.339a–b) ἐπεὶ ἐραστὰς | εἶχε τοὺς Χαιρεφίλου τοῦ ταριχοπώλου

υἱούς, ὡς Νικοκλῆς ἐν Ἀκαρίοις (Timocl. fr. 15) φησίν· Ἄνυτος ὁ παχὺς πρὸς Πυθιονίκην ὅταν ἐλθὼν φάγῃ τι· καλεῖ γὰρ αὐτόν, ὥς φασιν, ὁπόταν Χαιρεφίλου τοὺς δύο σκόμβρους ξενίσῃ μεγάλους † ἡδομένη. καὶ πάλιν (fr. 16)·

339e

ἡ Πυθιονίκη δ᾿ ἀσμένως σε δέξεται, καί σου κατέδεται τυχὸν ἴσως ἃ νῦν ἔχεις λαβὼν παρ᾿ ἡμῶν δῶρ᾿· ἄπληστός ἐστι γάρ. | ὅμως δὲ δοῦναί σοι κέλευσον σαργάνας αὐτήν· ταρίχους εὐπόρως γὰρ τυγχάνει

20

25

5

2  θεὰν † οιδ᾿ εὑρεθη † κἀντιρρόπους A : distinx. Casaubon, Jacobs ‖ 3  ἐν Schweighäuser (δ᾿ ἐν) : ἐπὶ A ‖ 6  ἄνδρες A : ὦ ἄνδρες Aeschin. ‖ 7  Κολλυτεύς Bergk : Κολυττεύς A et Aeschin. ‖ 16  ᾿πίσειέ C E B Mus : πείσειέ A ‖ 18  φησι Musurus : φασι A C E ‖ 20  Νικοκλῆς ἐν Ἀκαρίοις A : Τιμοκλῆς ἐν Ἰκαρίοις Casaubon ‖ 22  φασιν M P Mus : φησιν A ‖ 24  δ᾿ Musurus : δὲ A ‖ 26  δῶρ᾿ M P Mus : δῶρα A ‖ 27  σαργάνας Schweighäuser : † σαργανιας † A

17

viii 339b–340c

ἔχουσα καὶ σύνεστι σαπέρδαις δυσίν, καὶ ταῦτ᾿ ἀνάλτοις καὶ πλατυρρύγχοις τισί.

5

10

πρὸ τούτων δ᾿ ἦν ἐραστὴς αὐτῆς Κωβιός τις ὄνομα. [24] περὶ δὲ Καλλιμέδοντος τοῦ Καράβου, ὅτι καὶ φίλιχθυς ἦν καὶ διάστροφος τοὺς ὀφθαλμούς, | Τιμοκλῆς ἐν Πολυπράγμονι (fr. 29)· 339f εἶθ᾿ ὁ Καλλιμέδων ἄφνω ὁ Κάραβος προσῆλθεν. ἐμβλέπων δ᾿ ἐμοί, ὡς δ’ οὖν ἐδόκει, πρὸς ἕτερον ἄνθρωπόν τινα ἐλάλει· συνεὶς δ᾿ οὐδὲν εἰκότως ἐγὼ ὧν ἔλεγεν ἐπένευον διακενῆς. ‖ τῷ δ᾿ ἄρα βλέπουσι χωρὶς καὶ δοκοῦσιν αἱ κόραι.

5

340a

5

340b

Ἄλεξις δ᾿ ἐν Κρατείᾳ ἢ Φαρμακοπώλῃ (fr. 117)·

15

(Α.) τῷ Καλλιμέδοντι γὰρ θεραπεύω τὰς κόρας ἤδη τετάρτην ἡμέραν. (Β.) ἦσαν κόραι θυγατέρες αὐτῷ; (Α.) τὰς μὲν οὖν τῶν ὀμμάτων, ἃς οὐδ᾿ ὁ Μελάμπους, ὃς μόνος τὰς Προιτίδας | ἔπαυσε μαινομένας, καταστήσειεν ἄν.

ὁμοίως αὐτὸν σκώπτει κἀν τοῖς ἐπιγραφομένοις Συντρέχουσιν (fr. 218), εἰς δὲ ὀψοφαγίαν ἐν μὲν Φαίδωνι ἢ Φαιδρίᾳ (fr. 249) οὕτως· 20

25

(Α.) ἀγορανομήσεις, ἂν θεοὶ θέλωσιν, σύ, ἵνα Καλλιμέδοντ᾿ εἰς τοὖψον, εἰ φιλεῖς ἐμέ, παύσῃς καταιγίζοντα δι᾿ ὅλης ἡμέρας. (Β.) ἔργον τυράννων, οὐκ ἀγορανόμων λέγεις· μάχιμος γὰρ ἁνήρ, χρήσιμος δὲ τῇ πόλει. |

5

τὰ αὐτὰ ἰαμβεῖα φέρεται κἀν τῇ ἐπιγραφομένῃ Εἰς τὸ Φρέαρ (fr. 340c 87). ἐν δὲ Μανδραγοριζομένῃ (fr. 149)· 1  σαπέρδαις Scaliger : † σαπερδ᾿ † εἰς A ‖ 2  πλατυρρύγχοις Musurus : πλατυρύγχοις A ‖ 7  δέ μοι A C E : corr. Meineke ‖ 8  δ’ οὖν A C E : γοῦν Schweighäuser ‖ 9  συνεὶς A C E : συνιεὶς Dindorf ‖ 12  Κρατείᾳ Kaibel, cf. 3.107a, 6.254a : Κρατίᾳ A ‖ 19  Φαίδωνι ἢ Φαιδρίᾳ A : ἢ Φαιδρίᾳ fort. ut glossa delenda vel Φαίδρᾳ scribendum : Φαίδρῳ Meineke : Φείδωνι Arnott 20  θέλωσιν A : θέλωσι Q M P Mus ‖ 21  Καλλιμέδοντ᾿ Musurus : Καλλιμέδοντα A ‖ 24  ἁνήρ Dindorf, ducente Schweighäuser : ἀνήρ A 25  ἰαμβεῖα Q M P Mus : ἰαμβία A

18

deip nosop histae

εἴ τινας μᾶλλον φιλῶ ξένους ἑταίρους ὑμῶν, γενοίμην ἔγχελυς, ἵνα Καλλιμέδων ὁ Κάραβος πρίαιτό με. ἐν δὲ Κρατείᾳ (fr. 118)· καὶ Καλλιμέδων μετ᾿ Ὀρφέως ὁ Κάραβος.

5

Ἀντιφάνης δ᾿ ἐν Γοργύθῳ (fr. 77)· ἧττόν τ᾿ ἀποσταίην ἂν ὧν προειλόμην ἢ Καλλιμέδων γλαύκου πρόοιτ᾿ ἂν κρανίον. | 340d Εὔβουλος δ᾿ ἐν Ἀνασῳζομένοις (fr. 8)·

ἕταιροι δὲ θεοῖσι συμπεπλεγμένοι μετὰ Καράβου σύνεισιν, ὃς μόνος βροτῶν δύναται καταπιεῖν ἐκ ζεόντων λοπαδίων ἅθρους τεμαχίτας ὥστ᾿ ἐνεῖναι μηδὲ ἕν. Θεόφιλος δ᾿ ἐν Ἰατρῷ (fr. 4) ἅμα σκώπτων αὐτοῦ καὶ τὸ ἐν λόγοις ψυχρόν·

340e

10

15

πᾶς δὲ φιλοτίμως πρὸς αὐτὸν τῶν νεανίσκων † ἐγχέλιον παρατέθεικε τῷ πατρί. “τευθὶς ἦν χρηστή, πατρίδιον. πῶς ἔχεις | πρὸς κάραβον;” “ψυχρός ἐστιν, ἄπαγε,” φησί· “ῥητόρων οὐ γεύομαι.” Φιλήμονος δ᾿ ἐν Μετιόντι (fr. 43) εἰπόντος· Ἀγύριος δὲ παρατεθέντος καράβου, ὡς εἶδεν αὐτόν, “χαῖρε πάππα φίλτατε”, εἴπας, “τί ἐπόει;”, τὸν πατέρα κατήσθιεν,

340e  Eust. p. 1283.37–8 = IV.668.7–9 2  ἑταίρους A : ἑτέρους Q M Ps Mus ‖ 4  Κρατείᾳ Kaibel, cf. 3.107a, 6.254a : Κρατίᾳ A ‖ 11  μόνος βροτῶν· μόνος A : μόνος2 om. C E B, del. Musurus 13  ἅθρους A : ἁθρόους C E | τεμαχίτας Schweighäuser : τεμαχήτας A : τεμμαχίτας C E ‖ 17  ἐγχέλιον A : ἐγχέλειον Schweighäuser | παρατέθεικε A : παρατέθηκε B Q M P Mus ‖ 21  Ἀγύριος A C E : Ἀγύρριος Eust. 22  πάππα C E Eust. Mus : πα A

20

19

viii 340c–341b

5

10

15

20

25

Ἡρόδικος δ᾿ ὁ Κρατήτειος ἐν τοῖς Συμμίκτοις Ὑπομνήμασι (p. 126 Düring) τοῦ Καλλιμέδοντος υἱὸν ὄντα ἀπέδειξε τὸν Ἀγύριον. [25] γεγόνασι δὲ καὶ οἵδε ὀψοφάγοι. Ἀνταγόρας μὲν ὁ ποιητὴς οὐκ εἴα τὸν παῖδα | ἀλεῖψαι τὸν ἰχθὺν ἀλλὰ λοῦσαι, ὥς φησιν 340f Ἡγήσανδρος (fr. 15, FHG iv.416). ἐν δὲ στρατοπέδῳ ἕψοντι, φησίν, αὐτῷ γόγγρων λοπάδα καὶ περιεζωσμένῳ Ἀντίγονος ὁ βασιλεὺς παραστάς, “ἆρά γε,” εἶπεν, “ὦ Ἀνταγόρα, τὸν Ὅμηρον οἴει τὰς τοῦ Ἀγαμέμνονος πράξεις ἀναγράψαι γόγγρους ἕψοντα;” κἀκεῖνον οὐ φαύλως εἰπεῖν· “σὺ δὲ οἴει”, φησί, “τὸν Ἀγαμέμνονα τὰς πράξεις ἐκείνας ἐργάσασθαι πολυπραγμονοῦντα τίς ἐν τῷ στρατοπέδῳ γόγγρους ἕψει;” ὄρνιν δὲ ἕψων ποτὲ ὁ Ἀνταγόρας οὐκ ἔφη βαδιεῖσθαι εἰς τὸ βαλανεῖον εὐλαβούμενος μή ποτε οἱ παῖδες τὸν ζωμὸν ἐκροφήσωσι. Φιλοκύδους ‖ δ᾿ εἰπόντος ὅτι ἡ μήτηρ τηρήσει, 341a “ἐγὼ οὖν”, εἶπε, “τῇ μητρὶ ὀρνίθειον ζωμὸν πιστεύσω;” καὶ Ἀνδροκύδης δ᾿ ὁ Κυζικηνὸς ζωγράφος φίλιχθυς ὤν, ὡς ἱστορεῖ Πολέμων (fr. 66 Preller), ἐπὶ τοσοῦτον ἦλθεν ἡδυπαθείας ὡς καὶ τοὺς περὶ τὴν Σκύλλαν ἰχθῦς κατὰ σπουδὴν γράψαι. [26] περὶ δὲ Φιλοξένου τοῦ Κυθηρίου διθυραμβοποιοῦ Μάχων ὁ κωμῳδιοποιὸς (64–86 Gow) τάδε γράφει· ὑπερβολῇ λέγουσι τὸν Φιλόξενον τῶν διθυράμβων τὸν ποιητὴν γεγονέναι | ὀψοφάγον. εἶτα πουλύποδα πηχῶν δυεῖν ἐν ταῖς Συρακούσαις ποτ᾿ αὐτὸν ἀγοράσαι καὶ σκευάσαντα καταφαγεῖν ὅλον σχεδὸν πλὴν τῆς κεφαλῆς, ἁλόντα δ᾿ ὑπὸ δυσπεψίας κακῶς σφόδρ᾿ ἔχειν· εἶτ᾿ ἰατροῦ τινος πρὸς αὐτὸν εἰσελθόντος, ὃς φαύλως πάνυ ὁρῶν αὐτὸν φερόμενον εἶπεν· “εἴ τί σοι ἀνοικονόμητόν ἐστι, διατίθου ταχύ,

65 341b

70

340f–1a  Eust. p. 1428.14–16 = i.73.45–74.1 1  Κρατήτειος Dindorf : Κρατήτιος A ‖ 2  Ἀγύριον A : Ἀγύριος (structura mutata) C E : Ἀγύρριος (structura mutata) Eust. : Ἀγύρριον Schweighäuser 4  ἀλλὰ λοῦσαι Musurus : † αλλουσαι † A ‖ 9  εἰπεῖν A : λόγος εἰπεῖν C E* (λόγον εἰπεῖν scripsi) ‖ 14  ἐγὼ A : ἔγωγ’ C E Eust. ‖ 26  σφόδρ᾿ ἔχειν Musurus : σφόδρα ἔχειν A C E : ἔχειν σφόδρ᾿ Grotius | εἶτ᾿ A : εἶτα C E : εἶτα δ᾿ Grotius ‖ 28  αὐτὸν φερόμενον A C E : φερόμενον αὐτὸν Grotius

20

341c

341d

deip nosop histae

Φιλόξεν᾿· ἀποθανῇ γὰρ ὥρας ἑβδόμης.” | κἀκεῖνος εἶπε· “τέλος ἔχει τὰ πάντα μοι, 75 ἰατρέ,” φησί, “καὶ δεδιοίκηται πάλαι. τοὺς διθυράμβους σὺν θεοῖς καταλιμπάνω ἠνδρωμένους καὶ πάντας ἐστεφανωμένους, οὓς ἀνατίθημι ταῖς ἐμαυτοῦ συντρόφοις Μούσαις. Ἀφροδίτην καὶ Διόνυσον ἐπιτρόπους — 80 ταῦθ᾿ αἱ διαθῆκαι διασαφοῦσιν. ἀλλ᾿ ἐπεὶ ὁ Τιμοθέου Χάρων σχολάζειν οὐκ ἐᾷ, | οὑκ τῆς Νιόβης, χωρεῖν δὲ πορθμὸν ἀναβοᾷ, καλεῖ δὲ μοῖρα νύχιος, ἧς κλύειν χρεών, ἵν᾿ ἔχων ἀποτρέχω πάντα τἀμαυτοῦ κάτω, 85 τοῦ πολύποδός μοι τὸ κατάλοιπον ἀπόδοτε.”

5

10

κἀν ἄλλῳ δὲ μέρει φησί (Macho 87–90 Gow)· Φιλόξενός ποθ᾿, ὡς λέγουσιν, ὁ Κυθήριος εὔξατο τριῶν ἔχειν τὸν λάρυγγα πήχεων, “ὅπως καταπίνω”, φησίν, “ὅτι πλεῖστον χρόνον καὶ πάνθ᾿ ἅμα μοι τὰ βρώμαθ᾿ ἡδονὴν ποῇ.” |

15

90

341e [27] καὶ Διογένης δὲ ὁ κύων ὠμὸν πολύποδα καταφαγὼν ἐπιθε-

μένης αὐτῷ τῆς γαστρὸς ἀπέθανε. περὶ δὲ τοῦ Φιλοξένου καὶ ὁ παρῳδὸς Σώπατρος (fr. 23) λέγων φησί·

20

δισσαῖς γὰρ ἐν μέσαισιν ἰχθύων φοραῖς ἧσται, τὸν Αἴτνης ἐς μέσον λεύσσων σκοπόν. καὶ Ὑπερείδης δὲ ὁ ῥήτωρ ὀψοφάγος ἦν, ὥς φησι Τιμοκλῆς ὁ κωμικὸς ἐν Δήλῳ (fr. 4) διηγούμενος τοὺς παρὰ Ἁρπάλου δωροδο341f κήσαντας. γράφει | δὲ οὕτω· (Α.) Δημοσθένης τάλαντα πεντήκοντ᾿ ἔχει. (Β.) μακάριος, εἴπερ μεταδίδωσι μηδενί. 341c  Eust. p. 1325.29 = IV.819.5 | 341d  Eust. p. 1817.25–6 = ii.141.12–13 1  Φιλόξεν᾿ M P Mus : Φιλόξενε A C E ‖ 3  δεδιοίκηται A C E Eust. : δεδιῴκηται Kuster ‖ 9  σχολάζειν C E P Qs Mus : σχολάζει A ‖ 10  χωρεῖν C E Mus : χωρεῖ A ‖ 13  πολύποδός A C E : πουλύποδός Dindorf, cf. v. 66 supra 15  λέγουσιν A : λέγουσ᾿ M P Mus ‖ 16  εὔξατο A C E : ηὔξατο Dindorf | ἔχειν, i.e. ΕΧ- A C E : σχεῖν, i.e. ΣΧ-Scaliger ‖ 18  ποῇ vel ποῆ A C E : ποιῇ D B

25

21

viii 341b–342b

5

(Α.) καὶ Μοιροκλῆς εἴληφε χρυσίον πολύ. (Β.) ἀνόητος ὁ διδούς, εὐτυχὴς δ᾿ ὁ λαμβάνων. (Α.) εἴτ’ εἴληφε καὶ Δήμων τε καὶ Καλλισθένης. (Β.) πένητες ἦσαν, ὥστε συγγνώμην ἔχω. (Α.) ὅ τ᾿ ἐν λόγοισι δεινὸς Ὑπερείδης ἔχει. ‖ (Β.) τοὺς ἰχθυοπώλας οὗτος ἡμῶν πλουτιεῖ· ὀψοφάγος γὰρ ὥστε τοὺς λάρους εἶναι Σύρους.

5

342a

καὶ ἐν Ἰκαρίοις (fr. 17) δὲ ὁ αὐτὸς ποιητής φησι· 10

15

20

25

τόν τ᾿ ἰχθυόρρουν ποταμὸν Ὑπερείδην πέρασον, ὃς ἠπίαις φωναῖσιν ἔμφρονος λόγου κόμποις παφλάζων ἠπίοις πυκνώμασι πρὸς † πανδυσας † ἔχει † μισθωτὸς ἄρδει πεδία τοῦ δεδωκότος.

5

Φιλέταιρος δ᾿ ἐν Ἀσκληπιῷ (fr. 2) πρὸς | τῷ ὀψοφαγεῖν καὶ κυβεύ- 342b ειν αὐτόν φησι, καθάπερ καὶ Καλλίαν τὸν ῥήτορα Ἀξιόνικος ἐν Φιλευριπίδῃ (fr. 4)· ἄλλον δ᾿ ἰχθὺν μεγέθει πίσυνόν τινα τοῖσδε τόποις ἥκει κομίσας Γλαῦκός τις ἐν πόντῳ † γαλούς † σῖτον ὀψοφάγων 5 καὶ λίχνων ἀνδρῶν ἀγάπημα φέρω κατ᾿ ὤμων. τίνα τῷδ᾿ ἐνέπω τὴν σκευασίαν; πότερον χλωρῷ τρίμματι βρέξας ἢ τῆς ἀγρίας ἅλμης λιάσμασι σῶμα λιπάνας 10 πυρὶ παμφλέκτῳ παραδώσω; ἔφα τις ὡς ἐν ἅλμῃ θερμῇ τοῦτο φάγοι γ᾿ ἑφθὸν ἀνὴρ

3  εἴτ’ A C E : del. Musurus | τε A C E : τι Dobree ‖ 6  ἡμῶν A : ἡμῖν C E πλουτιεῖ C E Mus : πλουτεῖ A ‖ 9  τ᾿ Musurus : τε A C E | πέρασον vel περάσον A C E : πέρα Jacobs, ducente Musurus ‖ 10  ὃς ἠπίαις Jacobs : σηπίαις A : ὃς C E ‖ 14  Ἀσκληπιῷ τὸν Ὑπερείδην A : τὸν Ὑπερείδην ut glossam del. Wilamowitz ‖ 15  Ἀξιόνικος C E D B Mus : Ἀξιόνεικος A ‖ 17  δ᾿ Dindorf : δὲ A ‖ 26  λιάσμασι (vox nihili) A : πάσμασι Erfurdt

22 342c

deip nosop histae

Μοσχίων | φίλαυλος. βοᾷ δ᾿ ὄνειδος ἴδιον, ὦ Καλλία· “ἦ σὺ μὲν ἀμφὶ σῦκα καὶ ἀμφὶ τάριχ᾿ ἀγάλλῃ, τοῦ δ᾿ ἐν ἅλμῃ παρεόντος οὐ γεύῃ χαρίεντος ὄψου,”

15

τὰ μὲν σῦκα, ὡς ἂν συκοφάντην λοιδορῶν, τὰ δὲ ταρίχη, μήποτε καὶ ὡς αἰσχροποιοῦντος. καὶ Ἕρμιππος δέ φησιν ἐν τρίτῳ Περὶ τῶν Ἰσοκράτους Μαθητῶν (fr. 68a II Wehrli = FGrH 1026 F 46c)· ἑωθινὸν τὸν Ὑπερείδην ποιεῖσθαι νῦν τοὺς περιπάτους ἐν τοῖς ἰχθύσι. [28] Τίμαιος δ᾿ ὁ Ταυρομενίτης (cf. FGrH 566 F 156) καὶ Ἀριστοτέλη τὸν φιλόσοφον ὀψοφάγον φησὶ γεγονέναι. καὶ Μάτων | 342d δ᾿ ὁ σοφιστὴς ὀψοφάγος ἦν· δηλοῖ δὲ τοῦτο Ἀντιφάνης ἐν Κιθαρῳδῷ (fr. 116), οὗ ἡ ἀρχή·

5

10

οὐ ψεῦδος οὐδέν φησιν. 15

ὀφθαλμὸν ὤρυττέν τις ὥσπερ ἰχθύος Μάτων προσελθών. (Antiph. fr. 117) Ἀναξίλας δ᾿ ἐν Μονοτρόπῳ (fr. 20)· τοῦ κεστρέως κατεδήδοκεν τὸ κρανίον ἀναρπάσας Μάτων· ἐγὼ δ᾿ ἀπόλλυμαι.

20

342e ὑπερβολὴ γαστριμαργίας τὸ καὶ ἁρπάζειν ἐσθίοντα | καὶ ταῦτα

κρανίον κεστρέως, εἰ μὴ ἄρα οἱ περὶ ταῦτα δεινοὶ ἴσασιν ἐνόν τι χρήσιμον ἐν κεστρέως κρανίῳ, ὅπερ ἐστὶ τῆς Ἀρχεστράτου λιχνείας ἐμφανίσαι ἡμῖν. [29] Ἀντιφάνης δ᾿ ἐν Πλουσίοις (fr. 188) κατάλογον ποιεῖται ὀψοφάγων ἐν τούτοις· Εὔθυνος δ᾿ ἔχων σανδάλιον καὶ σφραγῖδα καὶ μεμυρισμένος ἐλογίζετο τῶν πραγμάτων οὐκ οἶδ᾿ ὅ τι. |

2–3  Καλλία· / ἦ, i.e. ΚΑΛΛΙΑΗ Schweighäuser : καλαϊδη, i.e. ΚΑΛΑΙΔΗ A ‖ 3  τάριχ᾿ A C E : ταρίχι᾿ Meineke ‖ 11  Μάτων Dindorf, cf. infra : Μάτρων A C E ‖ 21  ὑπερβολὴ Casaubon : ὑπερβολῇ A ‖ 23  ὅπερ ἐστὶ Schweighäuser : ὃ πάρεστι A ‖ 27  σανδάλιον A : σανδάλια Koppiers

25

23

viii 342b–343c

5

10

15

Φοινικίδης δὲ Ταυρέας θ᾿ ὁ φίλτατος, ἄνδρες πάλαι ὀψοφάγοι τοιοῦτοί τινες, οἷοι καταβροχθίζειν ἐν ἀγορᾷ τὰ τεμάχη, ὁρῶντες ἐξέθνῃσκον ἐπὶ τῷ πράγματι ἔφερόν τε δεινῶς τὴν ἀνοψίαν πάνυ. κύκλους δὲ συναγείροντες ἔλεγον τάδε, ὡς οὐ βιωτόν ἐστιν οὐδ᾿ ἀνασχετὸν “τῆς μὲν θαλάττης ἀντιποιεῖσθαί τινας ‖ ὑμῶν ἀναλίσκειν τε πολλὰ χρήματα, ὄψου δὲ μηδὲ εἰσπλεῖν μηδὲ γρῦ. τί οὖν ὄφελος τῶν νησιάρχων; ἔστιν δὴ νόμῳ κατακλεῖσαι τοῦτο, παραπομπὴν ποιεῖν τῶν ἰχθύων. νῦν δὲ μακρῷ συνήρπακεν τοὺς ἁλιέας, καὶ Διογείτων νὴ Δία πάντας ἀναπέπεικεν ὡς αὑτὸν φέρειν, κοὐ δημοτικόν γε τοῦτο δρᾷ τοιαῦτα φλῶν. γάμοι δ᾿ ἐκεῖνοι καὶ πότοι νεανίσκοι | ἦσαν.”

342f

5

10 343a

15

20 343b

Εὐφάνης δὲ ἐν Μούσαις (fr. 1)· 20

25

Φοινικίδης δ᾿ ὡς εἶδεν ἐν πλήθει νέων μεστὴν ζέουσαν λοπάδα Νηρίων τέκνων, ἐπίσχετ᾿ ὀργῇ χεῖρας ἠρεθισμένας· “τίς φησιν εἶναι δεινὸς ἐκ κοινοῦ φαγεῖν; τίς ἐκ μέσου τὰ θερμὰ δεινός γ᾿ ἁρπάσαι; ποῦ Κόρυδος ἢ Φυρόμαχος ἢ Νίλλου βία; ἴτω πρὸς ἡμᾶς, καὶ τάχ᾿ οὐδὲν μεταλάβοι.” |

5

[30] τῆς αὐτῆς ἰδέας καὶ Μελάνθιος (TrGF 23 T 2) ἦν ὁ τῆς 343c τραγῳδίας ποιητής· ἔγραψε δὲ καὶ ἐλεγεῖα. κωμῳδοῦσι δ᾿ αὐτὸν ἐπὶ ὀψοφαγίᾳ Λεύκων ἐν Φράτερσιν (fr. 3), Ἀριστοφάνης ἐν

342f  Eust. p. 867.58 = III.270.4 | 343c  Eust. p. 1201.4–6 = IV.384.5–8 11  ἔστιν A : ἔστι D B Mus ‖ 13  νῦν δὲ μακρῷ A : νυνδὶ Μάτων Dindorf, ducente Musurus (νῦν δὲ Μάτρων) ‖ 14–15  Δία πάντας, i.e. ΔΙΑΠ- A : Δία / ἅπαντας, i.e. ΔΙΑΑΠ- Muret ‖ 16  κοὐ Musurus : καὶ οὐ A ‖ 17  νεανίσκοι A : νεανικοὶ Musurus ‖ 20  δ᾿ D B M P Mus : δὲ A ‖ 21  Νηρίων A : Νηρείων P Mus ‖ 24  γ᾿ A : del. Musurus ‖ 25  Νίλλου A : Νείλου Dindorf

24

deip nosop histae

Εἰρήνῃ (803–13), Φερεκράτης ἐν Πετάλῃ (fr. 148). ἐν δὲ τοῖς Ἰχθύσιν (fr. 28) Ἄρχιππος τῷ δράματι ὡς ὀψοφάγον δήσας παραδίδωσι τοῖς ἰχθύσιν ἀντιβρωθησόμενον. ἀλλὰ μὴν καὶ Ἀρίστιππος ὁ Σωκρατικὸς ὀψοφάγος ἦν· ὅστις καὶ ὑπὸ Πλάτωνός ποτε ὀνειδιζόμενος ἐπὶ τῇ ὀψοφαγίᾳ, ὥς φησι Σωτίων (fr. 4 Wehrli) καὶ Ἡγήσανδρος (fr. 17, FHG iv.416–17) 〈…〉 γράφει δ᾿ οὕτως ὁ Δελφός· 343d Ἀρίστιππος Πλάτωνος ἐπιτιμήσαντος | αὐτῷ διότι πολλοὺς ἰχθῦς ἠγόρασε, δυεῖν ὀβολοῖν ἔφησεν ἐωνῆσθαι. τοῦ δὲ Πλάτωνος εἰπόντος διότι· “καὶ αὐτὸς ἂν ἠγόρασα τοσούτου”, “ὁρᾷς οὖν,” εἶπεν, “ὦ Πλάτων, ὅτι οὐκ ἐγὼ ὀψοφάγος, ἀλλὰ σὺ φιλάργυρος.” Ἀντιφάνης δ᾿ ἐν Αὐλητρίδι ἢ Διδύμαις (fr. 50) Φοινικίδην τινὰ ἐπ᾿ ὀψοφαγίᾳ κωμῳδῶν φησιν· ὁ Μενέλαος ἐπολέμησεν ἔτη δέκα τοῖς Τρωσὶ διὰ γυναῖκα τὴν ὄψιν καλήν, Φοινικίδης δὲ Ταυρέᾳ δι᾿ ἔγχελυν. |

5

10

15

343e [31] Δημοσθένης (19.229) δ᾿ ὁ ῥήτωρ Φιλοκράτην, ἐπειδὴ ἐκ τοῦ

προδοτικοῦ χρυσίου πόρνας καὶ ἰχθῦς ἠγόραζεν, εἰς ἀσέλγειαν καὶ ὀψοφαγίαν λοιδορεῖ. Διοκλῆς δὲ ὁ ὀψοφάγος, ὥς φησιν Ἡγήσανδρος (fr. 16, FHG iv.416), πυθομένου τινὸς αὐτοῦ πότερος χρηστότερος ἰχθύς, γόγγρος ἢ λάβραξ, “ὁ μὲν ἑφθός,” ἔφη, “ὁ δὲ ὀπτός.” ὀψοφάγος δ᾿ ἦν καὶ Λεοντεὺς ὁ Ἀργεῖος τραγῳδός, Ἀθηνίωνος μὲν μαθητής, οἰκέτης δὲ γενόμενος Ἰόβα τοῦ Μαυρουσίων βασιλέως, ὥς φησιν Ἀμάραντος ἐν τοῖς Περὶ Σκηνῆς γεγραφέναι φάσκων | 343f εἰς αὐτὸν τόδε τὸ ἐπίγραμμα τὸν Ἰόβαν, ὅτε κακῶς τὴν Ὑψιπύλην (FGrH 275 F 104 = Juba Rex FGE 239–44) ὑπεκρίνατο· μή με Λεοντῆος τραγικοῦ κιναρηφάγον ἦχος λεύσσων Ὑψιπύλης ἐς κακὸν ἦτορ ὅρα· 240 ἤμην γάρ ποτ᾿ ἐγὼ Βάκχῳ φίλος, οὐδέ τινων δὲ γῆρυν † χρυσοβολοις † οὔασιν ἠγάσατο, νῦν δέ με χυτρόποδες κέραμοι καὶ ξηρὰ τάγηνα ‖

6  lac. stat. Kaibel : fort. ὥς φησι Σωτίων 〈…〉. καὶ Ἡγήσανδρος δὲ γράφει οὕτως ὁ Δελφός ‖ 8  δυεῖν A : δυοῖν C E ‖ 13  Μενέλαος A C : Μενέλ E : Μενέλεως P | ἐπολέμησεν A C E : ἐπολέμησ᾿ Morelius ‖ 26  κιναρηφάγον ἦχος Villebrune : † κεναρηφαγονηχοσ † A ‖ 28  τινων δὲ A : τιν᾿ ὧδε Porson 29  † χρυσοβολοις † A : χρυσοβόλοις B Q M P Ald : χρυσολόβοις Porson

20

25

30

viii 343c–344d

25

χήρωσαν φωνῆς γαστρὶ χαριζόμενοι.

344a

[32] † φορουσκον † δέ φησιν Ἡγήσανδρος (fr. 19, FHG iv.417) τὸν ἰχθυοφάγον οὐ δυνηθέντα ὅσον ἤθελεν ἀφελεῖν τοῦ ἰχθύος, ἀλλ᾿ ἀκολουθήσαντος αὐτῷ πλείονος, εἰπεῖν (S. Ant. 714)· 5

“τὰ δ᾿ ἀντιτείνοντ᾿ αὐτόπρεμν᾿ ἀπόλλυται,” καὶ ὅλον τὸν ἰχθὺν ἀναλῶσαι. Βίων (fr. 81 Kindstrand) δὲ προαρπάσαντός τινος τὰ ἐπάνω τοῦ ἰχθύος στρέψας καὶ αὐτὸς καὶ δαψιλῶς φαγὼν ἐπεῖπεν (E. Ba. 1129)· “Ἰνὼ δὲ τἀπὶ θάτερ᾿ ἐξηργάζετο.” |

10

15

20

25

Θεόκριτος δ᾿ ὁ Χῖος τελευτησάσης τῆς γυναικὸς Διοκλεῖ τῷ 344b ὀψοφάγῳ, ἐπειδὴ ποιῶν αὐτῇ τὸ περίδειπνον πάλιν ὠψοφάγει κλαίων ἅμα, “παῦσαι”, φησί, “κλαίων, ὦ πόνηρε· οὐδὲν γὰρ πλέον ὀψοφαγῶν ποιήσεις.” τοῦ δ᾿ αὐτοῦ καὶ τὸν ἀγρὸν καταβεβρωκότος εἰς ὀψοφαγίαν, ἐπειδὴ θερμόν ποτε καταβροχθίσας ἰχθὺν ἔφησε τὸν οὐρανὸν κατακεκαῦσθαι, “λοιπόν”, ἔφησεν, “ἐστίν”, ὁ Θεόκριτος, “σοὶ καὶ τὴν θάλασσαν ἐκπιεῖν, καὶ ἔσῃ τρία τὰ μέγιστα ἠφανικώς, γῆν καὶ θάλασσαν καὶ οὐρανόν.” | Κλέαρ- 344c χος δ᾿ ἐν τοῖς Περὶ Βίων (fr. 58 Wehrli) φίλιχθύν τινα ἀναγράφων φησὶν οὕτω· Τέχνων ὁ παλαιὸς αὐλητὴς Χάρμου τοῦ αὐλητοῦ τελευτήσαντος (ἦν δὲ φίλιχθυς) ἀποπυρίδας ἐπὶ τοῦ μνήματος ἐνήγιζεν αὐτῷ. καὶ Ἄλεξις δ᾿ ὁ ποιητὴς ἦν ὀψοφάγος, ὡς ὁ Σάμιός φησι Λυγκεύς (fr. 33 Dalby = Alex. test. 12)· καὶ σκωπτόμενος ὑπό τινων σπερμολόγων εἰς ἀδηφαγίαν ἐρομένων τε ἐκείνων τί ἂν ἥδιστα φάγοι, ὁ Ἄλεξις, “σπερμολόγους”, ἔφη, “πεφρυγμένους”. [33] Νόθιππον (TrGF 26 T 1) δὲ τὸν τραγῳδιοποιόν, ὃν Ἕρμιππος ἐν ταῖς | Μοίραις (fr. 46) φησίν· 344d εἰ δ᾿ ἦν τὸ γένος τῶν ἀνθρώπων τῶν νῦν τοιόνδε μάχεσθαι, καὶ βατὶς αὐτῶν ἡγεῖτ᾿ ὀπτὴ μεγάλη καὶ πλευρὸν ὕειον, τοὺς μὲν ἄρ᾿ ἄλλους οἰκουρεῖν χρῆν, πέμπειν δὲ Νόθιππον

1  χαριζόμενοι A : χαριζόμενον Schweighäuser ‖ 2  † φορουσκον † A : Φόρουσκος (structura mutata) C E : Φόρουσκον Musurus : Φόρυσκον Kaibel 9  θάτερ᾿ C E M P Mus et Eur. : θάτερα A ‖ 17  θάλασσαν C E D B Mus, cf. θάλασσαν supra : θάλατταν A ‖ 23  ἀδηφαγίαν] ἀδηφαγ E : ἀδδηφαγίαν C : ὀψοφαγίαν A

26

deip nosop histae

ἑκόντα· εἷς γὰρ μόνος ὢν κατεβρόχθισεν ἂν τὴν Πελοπόννησον ἅπασαν. ὅτι δὲ οὗτός ἐστιν ὁ ποιητής, σαφῶς παρίστησι Τηλεκλείδης ἐν Ἡσιόδοις (fr. 17). Μυννίσκος ὁ τραγικὸς ὑποκριτὴς κωμῳδεῖται ὑπὸ Πλάτωνος ἐν Σύρφακι (fr. 175) ὡς ὀψοφάγος οὕτως· | 344e

5

(Α.) ὁδὶ μὲν Ἀναγυράσιος ὀρφώς ἐστί σοι θ᾿ † οὔθ᾿ ὡς φίλος Μυννίσκος ἔσθ᾿ ὁ Χαλκιδεύς. (Β.) καλῶς λέγεις. καὶ Λάμπωνα δὲ τὸν μάντιν ἐπὶ τοῖς ὁμοίοις κωμῳδοῦσι Καλλίας Πεδήταις (fr. 20) καὶ Λύσιππος Βάκχαις (fr. 6). Κρατῖνος δ᾿ ἐν Δραπέτισιν (fr. 62) εἰπὼν περὶ αὐτοῦ·

10

Λάμπωνα, τὸν οὐ βροτῶν ψῆφος δύναται φλεγυρὰ δείπνου φίλων ἀπείργειν, ἐπιφέρει· 344f

15

νῦν δ᾿ αὖτις ἐρυγγάνει· βρύχει γὰρ ἅπαν τὸ παρόν, τρίγλῃ | δὲ κἂν μάχοιτο. [34] Ἡδύλος δ᾿ ἐν Ἐπιγράμμασιν (HE 1863–4) ὀψοφάγους καταλέγων Φαίδωνος μέν τινος ἐν τούτοις μέμνηται· Φαίδων δὲ φυκί᾿ αἰνεῖ καὶ χορδὰς ὁ ψάλτης· ἐστὶ γὰρ ὀψοφάγος.

20

Ἄγιδος δ᾿ ἐν τούτοις (HE 1865–7, 1869–70)· 345a

ἑφθὸς ὁ κάλλιχθυς· νῦν ἔμβαλε τὴν βαλανάγραν, ‖ ἔλθῃ μὴ Πρωτεὺς Ἆγις ὁ τῶν λοπάδων. γίνεθ᾿ ὕδωρ καὶ πῦρ καὶ ὃ βούλεται. ἀλλ᾿ ἀπόκλειε· ἥξει γὰρ τοιαῦτα μεταπλασθεὶς τυχὸν ὡς Ζεὺς χρυσορόης ἐπὶ τήνδ᾿ Ἀκρισίου λοπάδα.

1865 1867 1869 1870

344f–5a  Eust. p. 1503.5–6 = i.174.18–19 7–8  σοι θ᾿ οὔθ᾿ ὡς A : σοι. / (Β.) οἶδ᾿, ᾧ Fritzsche ‖ 8  Μυννίσκος M P Mus, cf. supra : Μύννικος A | ἔσθ᾿ Ms et Blomfield : † ἐσοθ᾿ † A ‖ 20  φυκί᾿ Gow : φύκει A : φύκη C E B | αἰνεῖ καὶ A C E : ἐνεῖκαι Jacobs

25

viii 344d–345e

27

καὶ γυναῖκα δέ τινα Κλειὼ ἐπὶ τοῖς ὁμοίοις σκώπτων φησίν (HE 1871–6)·

5

10

15

20

25

30

ὀψοφάγει, Κλειώ· καταμύομεν. ἢν δὲ θελήσῃς, | ἔσθε μόνη. δραχμῆς ἐστιν ὁ γόγγρος ἅπας. θὲς μόνον ἢ ζώνην ἐνώτιον ἤ τι τοιοῦτον σύσσημον. τὸ δ᾿ ὁρᾶν μὴ μόνον † οὐ λέγομεν. ἡμετέρη σὺ Μέδουσα· λιθούμεθ᾿ ἅπαντα πάλαι που οὐ Γοργοῦς, γόγγρου δ᾿ οἱ μέλεοι λοπάδι.

345b

1875

[35] Ἀριστόδημος δ᾿ ἐν τοῖς Γελοίοις Ἀπομνημονεύμασιν (fr. 10, FHG iii.310) Εὐφράνορά φησι τὸν ὀψοφάγον ἀκούσαντα | ὅτι ἄλλος 345c ἰχθυοφάγος ἀπέθανε θερμὸν ἰχθύος τέμαχος καταπιὼν ἀναφωνῆσαι· “ἱερόσυλος ὁ θάνατος.” Κίνδων δὲ ὁ ὀψοφάγος καὶ Δημύλος (ὀψοφάγος δὲ καὶ οὗτος) γλαύκου παρατεθέντος, ἄλλου δ᾿ οὐδενός, ὁ μὲν τὸν ὀφθαλμὸν κατελάβετο, καὶ ὁ Δημύλος ἐπὶ τὸν ἐκείνου ὀφθαλμὸν ἐπιβαλὼν ἐβιάζετο φωνῶν· “ἄφες καὶ ἀφήσω.” ἐν δείπνῳ δέ ποτε καλῆς λοπάδος ὄψου παρατεθείσης ὁ Δημύλος, οὐκ ἔχων ὅπως αὐτὴν μόνος καταφάγῃ, ἐνέπτυσεν εἰς αὐτήν. Ζήνων δ᾿ ὁ Κιτιεὺς (fr. 290, SVF i.66) ὁ τῆς Στοᾶς κτίστης πρὸς τὸν ὀψοφάγον ᾧ συνέζη ἐπὶ πλείονα χρόνον, καθά φησιν | Ἀντίγονος ὁ 345d Καρύστιος ἐν τῷ Ζήνωνος Βίῳ (pp. 119–20 Wilamowitz = fr. 38A Dorandi), μεγάλου τινὸς κατὰ τύχην ἰχθύος παρατεθέντος, ἄλλου δ᾿ οὐδενὸς παρεσκευασμένου, λαβὼν ὅλον ὁ Ζήνων ἀπὸ τοῦ πίνακος οἷος ἦν κατήσθιε. τοῦ δ᾿ ἐμβλέψαντος αὐτῷ, “τί οὖν”, ἔφη, “τοὺς συζῶντάς σοι οἴει πάσχειν, εἰ σὺ μίαν ἡμέραν μὴ δεδύνησαι ἐνεγκεῖν ὀψοφαγίαν;” Ἴστρος (FGrH 334 F 61) δέ φησι Χοιρίλον τὸν ποιητὴν παρ᾿ Ἀρχελάου τέσσαρας μνᾶς ἐφ᾿ ἡμέρᾳ λαμβάνοντα ταύτας καταναλίσκειν εἰς ὀψοφαγίαν, γενόμενον ὀψοφάγον. οὐκ ἀγνοῶ δὲ καὶ τοὺς ἰχθυοφάγους παῖδας ὧν Κλέαρχος (fr. 98 Wehrli) μνημονεύει | ἐν τῷ Περὶ Θινῶν φάσκων 345e Ψαμμήτιχον τὸν Αἰγυπτίων βασιλέα παῖδας θρέψαι ἰχθυοφάγους

*345e  Eust. p. 1720.52–3 = ii.23.9 7  λιθούμεθ᾿ ἅπαντα A : λιθούμεθα πάντες C : λιθούμεθ πάντες E ‖ 8  γόγγρου C E B : γόγγροι A ‖ 11–12  ἀναφωνῆσαι Schweighäuser : ἀνεφώνησεν A C : ἀνεφώνη() E ‖ 22  ὁ Ζήνων A C E : fort. ut glossa delenda ‖ 23  κατήσθιε Dalechamps (mandebat) : κατεσθίειν A C E

28

deip nosop histae

τὰς πηγὰς τοῦ Νείλου βουλόμενον εὑρεῖν· καὶ ἄλλους δὲ ἀδίψους ἀσκῆσαι τοὺς ἐρευνησομένους τὰς ἐν Λιβύῃ ψάμμους, ὧν ὀλίγοι διεσώθησαν. οἶδα δὲ καὶ τοὺς περὶ Μόσσυνον τῆς Θρᾴκης βοῦς οἳ ἰχθῦς ἐσθίουσι παραβαλλομένους αὐτοῖς εἰς τὰς φάτνας. Φοινικίδης δὲ τοὺς ἰχθῦς παρατιθεὶς τοῖς τὰς συμβολὰς δεδωκόσι τὴν μὲν θάλασσαν ἔλεγε κοινὴν εἶναι, τοὺς δ᾿ ἐν αὐτῇ ἰχθῦς τῶν ὠνησαμέ345f νων. [36] εἴρηται δὲ καὶ ὁ ὀψοφάγος, ὦ ἑταῖροι, καὶ | τὸ ὀψοφαγεῖν. Ἀριστοφάνης ἐν Νεφέλαις δευτέραις (983)·

5

ὀψοφαγεῖν οὐδὲ κιχλίζειν. Κηφισόδωρος Ὑί (fr. 9)·

10

οὐδ᾿ ὀψοφάγος οὐδ᾿ ἀδολέσχης. Μάχων Ἐπιστολῇ (fr. 2)· 346a

346b

ὀψοφάγος εἰμί, τοῦτο δ᾿ ἐστὶ τῆς τέχνης ‖ θεμέλιος ἡμῖν. προσπεπονθέναι τι δεῖ τὸν μὴ τὰ παρατεθέντα λυμανούμενον· πεφροντικὼς αὑτοῦ γὰρ οὐκ ἔσται κακός. ἔπειτ᾿ ἐπὰν ᾖ καθαρὰ τᾀσθητήρια, οὐκ ἂν διαμάρτοις. ἕψε καί γε οὐ πυκνά. ἅλας οὐκ ἔχει· προσένεγκ᾿. ἐπιδεῖταί τινος ἑτέρου· πάλιν γεύου † συμμετρίαν ἁρμόσῃ | ὥσπερ † λυραν ἐπιτειναι· † ὡς ἡδὺς εἶ. εἶθ᾿ ὁπόταν ἤδη πάντα συμφωνεῖν δοκῇς, εἴσαγε διὰ πασῶν † Νικολαΐδας Μυκόνιος.

15

5

20

10

πρὸς τούτοις τοῖς ὀψοφάγοις, ἄνδρες ἑταῖροι, οἶδα καὶ τὸν παρ᾿ ᾿Ηλείοις τιμώμενον Ὀψοφάγον Ἀπόλλωνα· μνημονεύει δ᾿ αὐτοῦ Πολέμων ἐν τῇ Πρὸς Ἄτταλον ἐπιστολῇ (fr. 70 Preller). οἶδα δὲ καὶ τὴν ἐν τῇ Πισάτιδι γραφὴν ἀνακειμένην ἐν τῷ τῆς Ἀλφειώσας 7  ὦ ἑταῖροι Coraes : ὡς ἕτεροι A ‖ 11  οὐδ᾿ ὀψοφάγος bis A : corr. D B Q M P Mus ‖ 15  παρατεθέντα A : παραδοθέντα Meineke ‖ 16  αὑτοῦ Schweighäuser : αὐτοῦ A ‖ 18  γε οὐ A : γεύου Canter, cf. v. 8 infra 19  προσένεγκ᾿ M P Mus : προσένεγκε A ‖ 20  πάλιν, i.e. ΠΑΛΙΝ D B Q M P Mus : † παλιη †, i.e. ΠΑΛΙΗ A ‖ 20–1  συμμετρίαν ἁρμόσῃ ὥσπερ † λυραν ἐπιτειναι· † ὡς ἡδὺς εἶ A : σύ, μέχρι ἂν ἡδὺς ᾖ, / ὥσπερ λύραν ἐπίτειν᾿ ἕως 〈ἂν〉 ἁρμόσῃ Jacobs, Meineke ‖ 27  Πισάτιδι Schweighäuser : Πεισάτιδι A : Πισσάτιδι C E Dpc B

25

viii 345e–346f

5

10

15

20

25

29

Ἀρτέμιδος ἱερῷ (Κλεάνθους δ᾿ ἐστὶ τοῦ Κορινθίου), ἐν ᾗ Ποσειδῶν πεποίηται θύννον τῷ Διὶ | προσφέρων ὠδίνοντι, ὡς ἱστορεῖ Δημήτριος ἐν ὀγδόῳ Τρωικοῦ Διακόσμου (fr. 5 Gaede). [37] καὶ τοσαῦτα μέν, ἔφη ὁ Δημόκριτος, καὶ αὐτὸς ὑμῖν προσοψωνήσας, οὐκ ὀψοφαγήσων παρῆλθον, διὰ τὸν πάντα ἄριστον Οὐλπιανόν, ὃς διὰ τὰ Σύρων πάτρια καὶ ἡμᾶς τῶν ἰχθύων ἀπεστέρησεν ἕτερ᾿ † εξετρειασ † παρεισφέρων. καίτοι γε Ἀντίπατρος ὁ Ταρσεὺς (fr. 64, SVF iii.257) ὁ ἀπὸ τῆς Στοᾶς ἐν τετάρτῳ Περὶ Δεισιδαιμονίας λέγεσθαί φησι πρός τινων ὅτι Γάτις ἡ τῶν Σύρων βασίλισσα οὕτως ἦν ὀψοφάγος ὥστε κηρῦξαι | ἄτερ Γάτιδος μηδένα ἰχθὺν ἐσθίειν· ὑπ᾿ ἀγνοίας δὲ τοὺς πολλοὺς αὐτὴν μὲν Ἀταργάτιν ὀνομάζειν, ἰχθύων δὲ ἀπέχεσθαι. Μνασέας δ᾿ ἐν δευτέρῳ Περὶ Ἀσίας (fr. 31 Cappelletto) φησίν· οὕτως ἐμοὶ ἡ Ἀταργάτις δοκεῖ χαλεπὴ βασίλισσα γεγονέναι καὶ τῶν λαῶν σκληρῶς ἐπεστατηκέναι ὥστε καὶ ἀπονομίσαι αὐτοῖς ἰχθὺν μὴ ἐσθίειν, ἀλλὰ πρὸς αὐτὴν ἀναφέρειν διὰ τὸ ἀρέσαι αὐτῇ τὸ βρῶμα· καὶ διὰ τόδε νόμιμον ἔτι διαμένειν, ἐπὰν εὔξωνται τῇ θεῷ, ἰχθῦς ἀργυροῦς ἢ χρυσοῦς ἀνατιθέναι, τοὺς δὲ ἱερεῖς | πᾶσαν ἡμέραν τῇ θεῷ ἀληθινοὺς ἰχθῦς ἐπὶ τὴν τράπεζαν ὀψοποιησαμένους παρατιθέναι, ἑφθούς τε ὁμοίως καὶ ὀπτούς, οὓς δὴ αὐτοὶ καταναλίσκουσιν οἱ τῆς θεοῦ ἱερεῖς. καὶ μικρὸν προελθὼν πάλιν φησίν· ἡ δέ γε Ἀταργάτις, ὥσπερ Ξάνθος λέγει ὁ Λυδός (FGrH 765 F 17a), ὑπὸ Μόψου τοῦ Λυδοῦ ἁλοῦσα κατεποντίσθη μετὰ Ἰχθύος τοῦ υἱοῦ ἐν τῇ περὶ Ἀσκάλωνα λίμνῃ διὰ τὴν ὕβριν καὶ ὑπὸ τῶν ἰχθύων κατεβρώθη. [38] τάχα δὲ καὶ ὑμεῖς, ἄνδρες φίλοι, ἑκόντες παρελίπετε 〈ἂν〉 ὡς ἱερόν τινα ἰχθὺν τὸν παρ᾿ Ἐφίππῳ | τῷ κωμῳδιοποιῷ, ὅν φησι τῷ Γηρυόνῃ σκευάζεσθαι ἐν τῷ ὁμωνύμῳ δράματι (fr. 5) διὰ τούτων λέγων· τούτῳ δ᾿ ὁπόταν ναέται χώρας ἰχθύν τιν᾿ ἕλωσιν οὐχ ἡμέριον,

*346e  Eust. p. 1720.36 = ii.22.35–6 7  † εξετρειασ † A : ἐξ Ἐρετρείας B Q M P Mus : ἐξ εετρείας D : ἐξ ἑτέρων ἀεὶ Schweighäuser : ἐκ Συρίας Kaibel ‖ 13  οὕτως ἐμοὶ μὲν A : interpunxi et μὲν delevi ‖ 16–17  ἔτι διαμένειν Casaubon : ἐστι διαμένειν A : ἐστιν C E ‖ 17  τῇ θεῷ A : τῇ Ἀταργάτιδι C E ‖ 20  οἱ τῆς θεοῦ ἱερεῖς A : om. C E, fort. ut glossa delenda ‖ 21  προελθὼν D B : προσελθὼν A ‖ 22  Μόψου A C E : Μόξου Müller ‖ 25  〈ἂν〉 addidi ‖ 29  ἕλωσιν A C E : ἕλωσ᾿ Schweighäuser

346c

346d

346e

346f

30

347a

347b

deip nosop histae

τῆς περικλύστου δ᾿ ἁλίας Κρήτης μείζω μεγέθει, λοπάς ἐστ᾿ αὐτῷ δυνατὴ τούτους χωρεῖν ἑκατόν. καὶ περιοίκους ‖ εἶναι ταύτῃ Σίνδους, Λυκίους, Μυγδονιώτας, Κραναούς, Παφίους. τούτους δ᾿ ὕλην κόπτειν, ὁπόταν βασιλεὺς ἕψῃ τὸν μέγαν ἰχθύν· καὶ προσάγοντας, καθ᾿ ὅσον πόλεως ἕστηκεν ὅρος, τοὺς δ᾿ ὑποκαίειν. λίμνην δ᾿ ἐπάγειν ὕδατος μεστὴν εἰς τὴν ἅλμην, τοὺς δ᾿ ἅλας αὐτῷ ζεύγη προσάγειν μηνῶν ὀκτὼ συνεχῶς ἑκατόν. | περιπλεῖν δ᾿ ἐπὶ τοῖς ἄμβωσιν ἄνω πέντε κέλητας πεντασκάλμους περιαγγέλλειν τε κοὐχ ὑποκαίειν Λυκίων πρύτανεις· “ψυχρὸν τουτί. παύου φυσῶν, Μακεδὼν ἄρχων. † σβεννυκελτουσ † μὴ προσκλύσῃς.”

5 5

10 10

15 15

20

οὐκ ἀγνοῶ δ᾿ ὅτι τὰ αὐτὰ ταῦτα εἴρηκεν ὁ Ἔφιππος κἀν Πελτα-

20

347c στῇ τῷ δράματι (fr. 19), ἐν ᾧ καὶ ταῦτα | ἐκείνοις ὑποτέτακται·

τοιαῦθ᾿ ὑθλῶν δειπνεῖ καὶ ζῇ θαυμαζόμενος μετὰ μειρακίων, οὐ γινώσκων ψήφων ἀριθμούς, σεμνὸς σεμνῶς χλανίδ᾿ ἕλκων.

25

εἰς τίνα δὲ ταῦτ᾿ ἀποτεινόμενος ὁ Ἔφιππος εἴρηκεν, ὥρα σοι ζητεῖν, καλὲ Οὐλπιανέ, καὶ διδάσκειν ἡμᾶς. καὶ τῶν εἰρημένων τούτων· εἴ τί σοι ψελλόν τε καὶ δυσεύρετον, 347b  Eust. p. 1539.23–4 = i.222.2 4  ταύτῃ Musurus : ταύτη A ‖ 5  Σίνδους Schweighäuser (v.ll.) A : Ἴνδους C E ‖ 16–17  τε κοὐχ ὑποκαίειν Λυκείων “οὐχ ὑποκαίεις, / Λυκίων πρύτανι;” Wilamowitz, 19  † σβεννυκελτουσ † A : σβέννυ, Κέλθ᾿, ὡς Wilamowitz | -ΚΛΥΣΗΣ A : προσκαύσῃς, i.e. -ΚΑΥΣΗΣ Schweighäuser

: ἐσϊνδοὺς ϊνδοὺς πρύτανεις A : τ᾿· Schweighäuser προσκλύσῃς, i.e.

viii 346f–347f

31

ἐπαναδίπλαζε καὶ σαφῶς ἐκμάνθανε· σχολὴ δὲ πλείων ἢ θέλω πάρεστί μοι,

5

κατὰ τὸν Αἰσχύλου Προμηθέα (816–18). [39] καὶ ὁ Κύνουλκος | ἀνεβόησε· καὶ τίν᾿ ἂν τῶν μεγάλων 347d οὗτος οὐκ ἰχθύων ἀλλὰ ζητήσεων ἐπὶ νοῦν λάβοι; ὃς τὰς ἀκάνθας ἀεὶ ἐκλέγει ἑψητῶν τε καὶ ἀθερινῶν καὶ εἴ τι τούτων ἀτυχέστερόν ἐστιν ἰχθύδιον, τὰ μεγάλα τεμάχη παραπεμπόμενος· καθάπερ γάρ· ἐν ταῖς γεννικαῖς εὐωχίαις,

10

φησὶν ἐν Ἰξίονι Εὔβουλος (fr. 35), ἀμύλων παρόντων ἐσθίουσ᾿ ἑκάστοτε ἄνηθα καὶ σέλινα καὶ φλυαρίας καὶ κάρδαμ᾿ ἐσκευασμένα,

15

20

25

οὕτω μοι δοκεῖ καὶ ὁ λεβητοχάρων Οὐλπιανός, κατὰ | τὸν ἐμὸν 347e Μεγαλοπολίτην Κερκιδᾶν (fr. 11, p. 212 Powell), μηδὲν μὲν ἐσθίειν τῶν ἀνδρὶ προσηκόντων, τηρεῖν δὲ τοὺς ἐσθίοντας, εἰ παρεῖδον ἢ ἄκανθαν ἢ τῶν τραγανῶν τι ἢ χονδρῶδες τῶν παρατεθέντων, οὐδ᾿ ἐπὶ νοῦν βαλλόμενος τὰ τοῦ καλοῦ καὶ λαμπροῦ Αἰσχύλου (test. 112a), ὃς τὰς αὑτοῦ τραγῳδίας τεμάχη εἶναι ἔλεγε τῶν Ὁμήρου μεγάλων δείπνων. φιλόσοφος δὲ ἦν τῶν πάνυ ὁ Αἰσχύλος, ὃς (test. 113a) καὶ ἡττηθεὶς ἀδίκως ποτέ, ὡς Θεόφραστος (fr. 553 Fortenbaugh) ἢ Χαμαιλέων ἐν τῷ Περὶ Ἡδονῆς (fr. 7 Wehrli = fr. 8 Martano) εἴρηκεν, ἔφη Χρόνῳ | τὰς τραγῳδίας 347f ἀνατιθέναι εἰδὼς ὅτι κομιεῖται τὴν προσήκουσαν τιμήν· [40] ὅθεν δὲ καὶ εἰδέναι δύναται ἅπερ εἶπεν Στρατόνικος ὁ κιθαριστὴς εἰς Πρόπιν τὸν Ῥόδιον κιθαρῳδόν· Κλέαρχος γὰρ ἐν τοῖς Περὶ Παροιμιῶν (fr. 80 Wehrli) φησιν ὡς ὁ Στρατόνικος θεασάμενος τὸν Πρόπιν ὄντα τῷ μὲν μεγέθει μέγαν, τῇ δὲ τέχνῃ κακὸν καὶ

*347d  Eust. p. 100.18 = I.157.12–13 | *347d  Eust. p. 1150.42 = IV.204.13–14 347f–8a  Eust. p. 1634.27–32 = i.349.2–7 | 347e–f  Eust. p. 1298.55–8 = IV.721.14–18 14  λεβητοχάρων A : λεβητοχάρης E : λεβητοχάρις C ‖ 17  παρεῖδον Casaubon : † παριδον † A ‖ 18  τὰ A : τὸ Kaibel ‖ 24  ὅθεν scripsi : πόθεν …; A

32

deip nosop histae

ἐλάττονα τοῦ σώματος, ἐπερωτώντων αὐτόν· “ποῖός τίς ἐστιν;”, ‖ 348a εἶπεν· “οὐδεὶς κακὸς μέγας ἰχθύς,” αἰνισσόμενος ὅτι πρῶτον μὲν

οὐδείς ἐστιν, εἶθ᾿ ὅτι κακός, καὶ πρὸς τούτοις μέγας μέν, ἰχθὺς δὲ διὰ τὴν ἀφωνίαν. Θεόφραστος δ᾿ ἐν τῷ Περὶ Γελοίου (fr. 710 Fortenbaugh) λεχθῆναι μέν φησι τὴν παροιμίαν ὑπὸ τοῦ Στρατονίκου, ἀλλ᾿ εἰς Σιμμύκαν τὸν ὑποκριτὴν διελόντος τὴν παροιμίαν (p. 85 Strömberg) “μέγας οὐδεὶς σαπρὸς ἰχθύς.” Ἀριστοτέλης δ᾿ ἐν τῇ Ναξίων Πολιτείᾳ (fr. 558 Rose = fr. 566 Gigon) περὶ τῆς παροι348b μίας οὕτω γράφει· τῶν παρὰ Ναξίοις εὐπόρων οἱ | μὲν πολλοὶ τὸ ἄστυ ᾤκουν, οἱ δὲ ἄλλοι διεσπαρμένοι κατὰ κώμας. ἐν οὖν δή τινι τῶν κωμῶν, ᾗ ὄνομα ἦν Ληϊστάδαι, Τελεσταγόρας ᾤκει, πλούσιός τε σφόδρα καὶ εὐδοκιμῶν καὶ τιμώμενος παρὰ τῷ δήμῳ τοῖς τ᾿ ἄλλοις ἅπασι καὶ τοῖς καθ᾿ ἡμέραν πεμπομένοις. καὶ ὅτε καταβάντες ἐκ τῆς πόλεως δυσωνοῖντό τι τῶν πωλουμένων, ἔθος ἦν τοῖς πωλοῦσι λέγειν ὅτι μᾶλλον ἂν προέλοιντο Τελεσταγόρᾳ δοῦναι ἢ τοσούτου ἀποδόσθαι. νεανίσκοι οὖν τινες ὠνούμενοι 348c μέγαν ἰχθὺν εἰπόντος | τοῦ ἁλιέως τὰ αὐτὰ λυπηθέντες τῷ πολλάκις ἀκούειν ὑποπιόντες ἐκώμασαν πρὸς αὐτόν. δεξαμένου δὲ τοῦ Τελεσταγόρου φιλοφρόνως αὐτοὺς οἱ νεανίσκοι αὐτόν τε ὕβρισαν καὶ δύο θυγατέρας αὐτοῦ ἐπιγάμους· ἐφ᾿ οἷς ἀγανακτήσαντες οἱ Νάξιοι καὶ τὰ ὅπλα ἀναλαβόντες ἐπῆλθον τοῖς νεανίσκοις, καὶ μεγίστη τότε στάσις ἐγένετο προστατοῦντος τῶν Ναξίων Λυγδάμιδος, ὃς ἀπὸ ταύτης τῆς στρατηγίας τύραννος ἀνεφάνη τῆς 348d πατρίδος. [41] οὐκ ἄκαιρον δ᾿ εἶναι νομίζω ἔτι καὶ αὐτός, | ἐπειδήπερ ἐμνήσθην τοῦ κιθαριστοῦ Στρατονίκου (8.347f–8a), λέξαι τι περὶ τῆς εὐστοχίας αὐτοῦ τῶν ἀποκρίσεων· διδάσκων γὰρ κιθαριστάς, ἐπειδὴ ἐν τῷ διδασκαλείῳ εἶχεν ἐννέα μὲν εἰκόνας τῶν Μουσῶν, τοῦ δὲ Ἀπόλλωνος μίαν, μαθητὰς δὲ δύο, πυνθανομένου τινὸς πόσους ἔχοι μαθητὰς ἔφη· “σὺν τοῖς θεοῖς δώδεκα.” εἰς Μύλασα δ᾿ ἐπιδημήσας καὶ κατιδὼν ναοὺς μὲν πολλούς, ἀνθρώπους δὲ ὀλίγους, στὰς ἐν μέσῃ τῇ ἀγορᾷ ἔφη· “ἀκούετε ναοί.” 348d  Eust. p. 1108.40–1 = IV.60.17–19 2  αἰνισσόμενος A : αἰνιττόμενος C E Eust. ‖ 6  Σιμμύκαν A : Σιμύκαν Q P 14  τινὲς ante δυσωνοῖντο praeb. C E ‖ 16  ἀποδόσθαι Coraes : ἀναδόσθαι A C E ‖ 24  νομίζω εἰπεῖν ὅτι A : εἰπεῖν del. Schweighäuser | ἔτι Musurus : ὅτι A 27  διδασκαλείῳ C E Dac M P Mus : διδασκαλίῳ A ‖ 29  ἔχοι A : ἔχει C E D B Q M P ‖ 31  ναοί A C Eust. : def. E : νεῴ Meineke

5

10

15

20

25

30

33

viii 347f–349a

Μάχων (91–167 Gow) δ᾿ αὐτοῦ | ἀναγράφει τάδε ἀπομνημονεύ- 348e ματα·

5

10

15

20

25

Στρατόνικος ἀπεδήμησεν εἰς Πέλλαν ποτὲ παρὰ πλειόνων ἔμπροσθε τοῦτ᾿ ἀκηκοώς, ὡς σπληνικοὺς εἴωθεν ἡ πόλις ποιεῖν. ἐν τῷ βαλανείῳ καταμαθὼν οὖν πλείονας γυμναζομένους τῶν μειρακίων παρὰ τὸ πῦρ κομψῶς τό τε χρῶμα καὶ τὸ σῶμ᾿ ἠσκηκότας διαμαρτάνειν ἔφασκε τοὺς εἰρηκότας αὑτῷ. καταμαθὼν δ᾿ ἡνίκ᾿ ἐξῄει πάλιν τῆς κοιλίας τὸν σπλῆν᾿ ἔχοντα διπλασίονα †· | “καθήμενος γὰρ ἐνθάδ᾿ οὗτος φαίνεται τὰ ἱμάτια τῶν εἰσιόντων λαμβάνων τηρεῖν ἅμα καὶ τοὺς σπλῆνας, εὐθέως ἵνα μηδ᾿ ἡτισοῦν τοῖς ἔνδον ᾖ στενοχωρία.” ψάλτης κακὸς Στρατόνικον ἑστιῶν ποτε ἐπεδείκνυτ᾿ αὐτῷ τὴν τέχνην παρὰ τὸν πότον. οὔσης δὲ λαμπρᾶς καὶ φιλοτίμου τῆς δοχῆς ψαλλόμενος Στρατόνικος οὐκ ἔχων δ᾿ ὅτῳ διαλέξεθ᾿ ἑτέρῳ συγκατέθλα τὸ ποτήριον. ‖ ᾔτησε μεῖζον καὶ κυάθους πολλοὺς λαβὼν τῷ θ᾿ ἡλίῳ τὴν κύλικα δείξας συντόμως πιὼν καθεῦδε ταῦτ᾿ ἐπιτρέψας τῇ Τύχῃ. ἐπὶ κῶμον ἐλθόντων δὲ τῷ ψάλτῃ τινῶν ἑτέρων κατὰ τύχην, ὡς ἔοικε γνωρίμων, ἔξοινος ὁ Στρατόνικος ἐγένετ᾿ εὐθέως. προσπυνθανομένων δ᾿ ὅ τι πολὺν πίνων ἀεὶ οἶνον ἐμεθύσθη συντόμως ἀπεκρίνατο· “ὁ γὰρ ἐπίβουλος κἀναγὴς ψάλτης”, ἔφη,

95

100

348f

105

349a

110

115

*348f–9a  Eust. p. 1692.45–7 = i.426.12–14 3  ὃς ποτὲ A : ποτὲ ὃς D B Q : ποτὲ ὡς M : ὃς om. C P : def. E ‖ 7  τὸ πῦρ A : τῷ πυρὶ Porson ‖ 8  κομψῶς A C E : κομψοὺς Gow ‖ 11  σπλῆν᾿ P Mus : σπλῆνα A C E | διπλασίονα  A C E : διπλάσιον Schweighäuser ‖ 20  διαλέξεθ᾿ Schweighäuser : διαλέξεται C E : διαλέξηθ᾿ A ‖ 27  πολὺν Schweighäuser : πολὺ A : πολλὰ (οἶνον om.) C E ‖ 29  κἀναγὴς Dindorf : καὶ ἐναγὴς A C E Eust.

34

349b

349c

349d

deip nosop histae

“ὡς βοῦν ὑπὸ φάτνῃ δειπνίσας ἀπέκτονεν.” | Στρατόνικος εἰς Ἄβδηρ᾿ ἀποδημήσας ποτὲ ἐπὶ τὸν ἀγῶνα τὸν τιθέμενον αὐτόθι 120 ὁρῶν ἕκαστον τῶν πολιτῶν κατ᾿ ἰδίαν κεκτημένον κήρυκα κηρύττοντά τε ἕκαστον αὐτῶν, ὅτε θέλοι, νουμηνίαν σχεδόν τε τοὺς κήρυκας ἐν τῷ χωρίῳ ὄντας πολὺ πλείους κατὰ λόγον τῶν δημοτῶν 125 ἐπ᾿ ἄκρων ἐβάδιζε τῶν ὀνύχων ἐν τῇ πόλει σχέδην δεδορκὼς ἀτενὲς εἰς τὴν γῆν κάτω. πυνθανομένου δὲ τῶν ξένων αὐτοῦ τινος | τὸ πάθος τὸ γεγονὸς ἐξαπίνης περὶ τοὺς πόδας τοῦτ᾿ εἶπε· “τοῖς ὅλοις μὲν ἔρρωμαι, ξένε, 130 καὶ τῶν κολάκων πολὺ μᾶλλον ἐπὶ δεῖπνον τρέχω, ἀγωνιῶ δὲ καὶ δέδοικα παντελῶς μή ποτ᾿ ἐπιβὰς κήρυκι τὸν πόδ᾿ ἀναπαρῶ.” αὐλεῖν ἐπὶ τοῖς ἱεροῖσιν αὐλητοῦ κακοῦ μέλλοντος ὁ Στρατόνικος, “εὐφήμειν με χρή· 135 σπείσαντες εὐξώμεθα”, φησί, “τοῖς θεοῖς.” Κλέων τις ἦν κιθαρῳδός, ὃς ἐκαλεῖτο Βοῦς, δεινῶς ἀπᾴδων τῇ λύρᾳ τ᾿ οὐ χρώμενος· | τούτου διακούσας ὁ Στρατόνικος εἶφ᾿ ὅτι· “ὄνος λύρας ἐλέγετο, νῦν δὲ Βοῦς λύρας.” 140 Στρατόνικος ὁ κιθαρῳδὸς ὡς Βηρισάδην ἔπλευσεν εἰς τὸν Πόντον ὄντα βασιλέα. πολλοῦ χρόνου δ᾿ ἤδη γεγονότος ἀποτρέχειν ἠβούλετο Στρατόνικος εἰς τὴν Ἑλλάδα. ὡς δ᾿ αὐτόν, ὡς ἔοικεν, οὐ προσίετο 145 τοῦτ᾿, ἀποκριθῆναί φασι τῷ Βηρισάδῃ· “εὖ γὰρ διανοεῖ”, φησίν, “αὐτοῦ καταμένειν;” 349b–c  Eust.(1) p. 1108.43–5 = IV.60.22–61.1 | 349b–c  Eust.(2) p. 1324.24–6 = IV.815.7–9 | 349c–d  Eust. p. 865.29–30 = III.261.24–6 1  ὑπὸ A C E : ἐπὶ D B Q M P Eust. Mus et Od. 4.535 = 11.411 ‖ 11  πυνθανομένου Valckenaer : πυνθανομένων A : ἐρωτῶντος … τινος C E ‖ 16  ποτ᾿ C E M P Mus : ποτε A Eust.(1–2) ‖ 18  εὐφήμειν με χρή A : εὐφήμειν μέχρι B : εὐφήμει μέχρι Porson ‖ 19  εὐξώμεθα A : εὐξώμεσθα Casaubon ‖ 29  φασι P : φησι A ‖ 30  εὖ, i.e. ΕΥ A : σὺ, i.e. ΣΥ Abresch

5

10

15

20

25

30

35

viii 349a–350a

5

10

15

20

25

ἐν τῇ Κορίνθῳ παρεπεδήμησέν ποτε | Στρατόνικος ὁ κιθαρῳδός, εἶτα γραΐδιον ἐνέβλεπεν αὐτῷ κοὐκ ἀφίστατ᾿ οὐδαμοῦ. κᾆθ᾿ ὁ Στρατόνικος· “πρὸς θεῶν, μῆτερ, φράσον τί ἔσθ᾿ ὃ βούλει καὶ τί μ᾿ εἰσβλέπεις ἀεί.” “διηπόρησά,” φησιν· “ἡ μήτηρ σε δέκα μῆνας εἶχε κἀκράτει τῆς κοιλίας, πόλις δ᾿ ἔχουσά σ᾿ ἡμέραν ἀλγεῖ μίαν.” ἡ Νικοκρέοντος εἰσιοῦσα Βιοθέα γυνὴ μετὰ παιδίσκης ἁβρᾶς εἰς τὸν ποταμὸν ἀπεψόφησε, κᾆτα τῶν Σικυωνίων | ἀμυγδάλην ἐπιβᾶσα συνέτριβεν † τυχης †. Στρατόνικος εἶπεν· “οὐχ ὅμοιος ὁ ψόφος.” ὑπὸ νύκτα τῆς φωνῆς δὲ ταύτης οὕνεκα ἐν τῷ πελάγει διέλυσε τὴν παρρησίαν. ἐπιδεικνυμένου πόθ᾿, ὡς ἔοικεν ἐν Ἐφέσῳ, ἀφυοῦς κιθαρῳδοῦ τὸν μαθητὴν τοῖς φίλοις παρὼν κατὰ τύχην ὁ Στρατόνικος τοῦτ᾿ ἔφη· “ὃς αὐτὸς αὑτὸν οὐ † κιθαλλουσκιθα †.”

349e

150

155

349f

160

165

[42] Κλέαρχος δ᾿ ἐν δευτέρῳ Περὶ Φιλίας (fr. 18 Wehrli), Στρατόνικος, φησίν, ὁ κιθαριστὴς ἀναπαύεσθαι μέλλων ἐκέλευεν ἀεὶ τὸν παῖδα προσφέρειν αὑτῷ πιεῖν· “οὐχ ὅτι διψῶ,” φησίν, “ἵνα δὲ μὴ διψήσω.” ἐν δὲ Βυζαντίῳ κιθαρῳδοῦ ‖ τὸ μὲν προοίμιον ᾄσαντος 350a εὖ, ἐν δὲ τοῖς λοιποῖς ἀποτυγχάνοντος ἀναστὰς ἐκήρυξεν· “ὃς ἂν καταμηνύσῃ τὸν τὸ προοίμιον ᾄσαντα κιθαρῳδόν, λήψεται χιλίας δραχμάς.” ἐρωτηθεὶς δ᾿ ὑπό τινος τίνες εἰσὶν οἱ μοχθηρότατοι, τῶν ἐν Παμφυλίᾳ Φασηλίτας μὲν ἔφησε μοχθηροτάτους εἶναι, Σιδήτας 350a–c  Eust. p. 304.3–6 = I.470.24–471.1 | 350a  Eust. p. 886.55 = III.336.9 2  γραΐδιον A C E : γρᾴδιον Dindorf ‖ 3  κοὐκ P : καὶ οὐκ A ‖ 4  κᾆθ᾿ ὁ Casaubon : καθὸ A : κάθ᾿ ὁ D B Q Mpc P Mus : καὶ ὁ C E ‖ 5  μ᾿ P Mus : με A C E | ἀεί C E D B Q M P Mus : αἰεί A ‖ 6  ἡ A : εἰ C E Mus ‖ 7  κἀκράτει Dindorf : καὶ ἐκράτει A C E ‖ 9  Νικοκρέοντος C E : Νικοθέοντος A 10  ποταμὸν A : πότον Casaubon ‖ 11  τῶν Σικυωνίων A : Σικυωνίαν (structura mutata) C E : τῷ Σικυωνίῳ Meineke ‖ 12  συνέτριβεν A : συνέτριψε C E | τυχης A : ταχύ Meineke ‖ 19  † κιθαλλουσκιθα † A : κιθ〈αρίζει φαῦλος ὢν〉 / ἄλλους κιθα〈ρίζων φαυλότατος ὢν δείκνυται〉 Meineke ‖ 21  ἀεὶ C E D B Q M P Mus : αἰεὶ A

36

deip nosop histae

δὲ τῶν ἐν τῇ οἰκουμένῃ. πάλιν δ᾿ ἐπερωτηθείς, ὥς φησιν Ἡγήσανδρος (fr. 11, FHG iv.415), πότερα Βοιωτοὶ βαρβαρώτεροι τυγχάνου350b σιν ὄντες ἢ Θετταλοί, ᾿Ηλείους ἔφησεν. ἀναστήσας δέ | ποτε καὶ τρόπαιον ἐν τῇ διατριβῇ ἐπέγραψε· “κατὰ τῶν κακῶς κιθαριζόντων.” ἐρωτηθεὶς δὲ ὑπό τινος τίνα τῶν πλοίων ἀσφαλέστατά ἐστι, τὰ μακρὰ ἢ τὰ στρογγύλα, “τὰ νενεωλκημένα,” εἶπεν. ἐν Ῥόδῳ δ᾿ ἐπίδειξιν ποιούμενος, ὡς οὐδεὶς ἐπεσημήνατο, καταλιπὼν τὸ θέατρον 〈…〉 ἐξῆλθεν εἰπών· “ὅπου τὸ ἀδάπανον οὐ ποιεῖτε, πῶς ἐγὼ ἐλπίζω παρ᾿ ὑμῶν ἔρανον λήψεσθαι;” “γυμνικοὺς δὲ ἀγῶνας”, ἔφη, “διατιθέτωσαν ᾿Ηλεῖοι, Κορίνθιοι δὲ θυμελικούς, | 350c Ἀθηναῖοι δὲ σκηνικούς· εἰ δέ τις τούτων πλημμελοίη, μαστιγούσθωσαν Λακεδαιμόνιοι,” ἐπισκώπτων τὰς παρ᾿ αὐτοῖς ἀγομένας μαστιγώσεις, ὥς φησι Χαρικλῆς ἐν τῷ πρώτῳ Περὶ τοῦ Ἀστικοῦ Ἀγῶνος (FGrH 367 F 1). Πτολεμαίου δὲ τοῦ βασιλέως περὶ κιθαριστικῆς πρὸς αὐτὸν διαλεγομένου φιλονικότερον, “ἕτερόν ἐστιν,” εἶπεν, “ὦ βασιλεῦ, σκῆπτρον”, ὥς φησι Καπίτων ὁ ἐποποιὸς ἐν τετάρτῳ τῶν Πρὸς Φιλόπαππον Ὑπομνημάτων. παρακληθεὶς δ᾿ ἀκοῦσαί ποτε κιθαρῳδοῦ, μετὰ τὴν ἀκρόασιν ἔφη (Il. 16.250)· | 350d

5

10

15

τῷ δ᾿ ἕτερον μὲν ἔδωκε πατήρ, ἕτερον δ᾿ ἀνένευσε·

καί τινος εἰπόντος· “τὸ ποῖον;”, ἔφη· “κακῶς μὲν κιθαρίζειν ἔδωκεν, ᾄδειν δὲ καλῶς ἀνένευσε.” δοκοῦ δέ ποτε καταπεσούσης καὶ ἀποκτεινάσης ἕνα τῶν πονηρῶν, “ἄνδρες,” ἔφη, “δοκῶ, εἴσι θεοί· εἰ δὲ μή εἰσι, δοκοί εἰσιν.” [43] ἀναγράφει δὲ καὶ τάδε μετὰ τὰ προειρημένα τοῦ Στρατονίκου ἀπομνημονεύματα οὕτω (= Callisthenes FGrH 124 F 5)· Στρατόνικος πρὸς τὸν Χρυσογόνου 350e πατέρα λέγοντα ὅτι πάντα αὐτῷ ὑπάρχει | οἰκεῖα· αὐτὸς μὲν γὰρ ἐργολάβος εἶναι, τῶν δὲ υἱῶν ὁ μὲν διδάξει, ὁ δὲ αὐλήσει, “προσδεῖ γ᾿”, ἔφη ὁ Στρατόνικος, “ἔτι ἑνός.” εἰπόντος δέ· “τίνος;”,

350b  Eust. p. 1606.17–19 = i.310.31–2 | *350c–d  Eust. p. 1056.39–41 = III.838.35–839.3 | 350d  Eust. p. 1586.4–6 = i.283.16–18 8  〈τῆς πόλεως〉 vel sim. | ποιεῖτε] fort. ποιεῖται ‖ 15  φιλονικότερον Kaibel : φιλονεικότερον A ‖ 16  〈ἕτερον δὲ πλῆκτρον〉 post σκῆπτρον add. Musurus 23  δοκοί Schweighäuser : δοκῶ A : δοκῷ C E ‖ 24  ἀπομνημονεύματα scripsi : ἀπομνημονευμάτων A : fort. 〈τῶν〉 τοῦ Στρατονίκου ἀπομνημονευμάτων ‖ 28  γ᾿ … ἔτι A : γέ σοι C E : fort. γέ σοι … ἔτι

20

25

viii 350a–351c

5

10

15

20

25

30

37

“θεάτρου”, ἔφη, “οἰκείου.” ἐρομένου δέ τινος τί τὴν Ἑλλάδα πᾶσαν περινοστεῖ, ἀλλ᾿ οὐκ ἐν μιᾷ πόλει διαμένει, παρὰ τῶν Μουσῶν ἔφη εἰληφέναι τέλος τοὺς Ἕλληνας ἅπαντας, παρ᾿ ὧν πράττεσθαι μισθὸν ἀμουσίας. Φάωνα δὲ ἔφη αὐλεῖν οὐχ ἁρμονίαν ἀλλὰ τὸν Κάδμον. προσποιουμένου δ᾿ εἶναι 〈τοῦ〉 Φάωνος αὐλητικοῦ | καὶ ἔχειν φάσκοντος Μεγαροῖ χορόν, “ληρεῖς,” ἔφη· “ἐκεῖ μὲν γὰρ οὐκ ἔχεις, ἀλλ᾿ ἔχει.” μάλιστα δὲ θαυμάζειν ἔφη τὴν τοῦ σοφιστοῦ Σατύρου μητέρα, ὅτι ὃν οὐδεμία πόλις ἐνεγκεῖν οἵα τε δέκα ἡμέρας, ἐκείνη δέκα μῆνας ἤνεγκε. πυνθανόμενος δὲ ἐν Ἰλίῳ ἐπιδημεῖν αὐτὸν τοῖς Ἰλιείοις, “ἀεὶ”, ἔφησεν, “Ἰλίῳ κακά.” ‖ Μυννάκου δ᾿ αὐτῷ περὶ μουσικῆς διαμφισβητοῦντος οὐ προσέχειν αὐτῷ ἔφη, ὅτι ἀνώτερον τοῦ σφυροῦ λέγει. τὸν δὲ φαῦλον ἰατρὸν ἀπαυθημερίζειν ἔφη ποιεῖν εἰς Ἅιδου τοὺς θεραπευομένους. ἀπαντήσας δέ τινι τῶν γνωρίμων, ὡς εἶδεν ἐσπογγισμένα τὰ ὑποδήματα καλῶς, συνηχθέσθη ὡς πράττοντι κακῶς νομίζων οὐκ ἂν οὕτως ἐσπογγίσθαι καλῶς εἰ μὴ αὐτὸς ἐσπόγγισεν. ἐν Τειχιοῦντι δὲ τῆς Μιλήτου μιγάδων οἰκούντων ὡς ἑώρα πάντας τοὺς τάφους | ξενικοὺς ὄντας, “ἀπίωμεν,” ἔφη, “παῖ· ἐνταῦθα γὰρ οἱ ξένοι ἐοίκασιν ἀποθνῄσκειν, τῶν δ᾿ ἀστῶν οὐδείς.” Ζήθου δὲ τοῦ κιθαριστοῦ διεξιόντος περὶ μουσικῆς, μόνῳ † δὲ οὐκ ἔφη προσήκειν περὶ μουσικῆς λαλεῖν, “ὅς γε”, ἔφη, “τὸ ἀμουσότατον τῶν ὀνομάτων εἵλου, εἰ σεαυτὸν ἀντ᾿ Ἀμφίονος Ζῆθον καλεῖς.” Μακεδόνα δέ τινα κιθαρίζειν διδάσκων ἐκπικρανθεὶς ἐπὶ τῷ μηδὲν αὐτὸν ποιεῖν τῶν δεόντων, “εἰς Μακεδονίαν”, ἔφη. [44] πρὸς βαλανείῳ ψυχρῷ καὶ φαύλῳ κεκοσμημένον ἰδὼν ἡρῷον | λαμπρῶς ὡς ἐξῆλθε λελουμένος κακῶς, “οὐ θαυμάζω”, ἔφη, “ὅτι πολλοὶ ἀνάκεινται πίνακες· ἕκαστον γὰρ τῶν λουομένων ὡς σωθέντα ἀνατιθέναι.” ἐν Αἴνῳ δὲ ἔφη τοὺς μὲν ὀκτὼ μῆνας εἶναι ψῦχος, τοὺς δὲ τέτταρας χειμῶνα· τοὺς δὲ Ποντικοὺς ἐκ τοῦ πολλοῦ ἥκειν πόντου, ὥσπερ ἐκ τοῦ ὀλέθρου. τοὺς δὲ Ῥοδίους ἐκάλει λευκοὺς Κυρηναίους καὶ μνηστήρων πόλιν, τὴν δ᾿ Ἡράκλειαν Ἀνδροκόρινθον καὶ τὸ Βυζάντιον

1  τί scripsi, cf. 8.351d : ὅ τι A : τί ὅτι (v.ll.) C E : διὰ τί Casaubon ‖ 3  παρ᾿, i.e. πε C E Mus : περὶ, i.e. πε A ‖ 4  τὸν Φάωνα A : τὸν delevi ‖ 5  〈τοῦ〉 addidi 10  ἐν τοῖς Ἰλιείοις A C E : ἐν del. Kaibel | ἀεὶ E D B Q M P Mus : αἰεὶ A C 13  Ἅιδου A : Ἅδου C B M Q : Ἄδου E D P ‖ 14  εἶδεν C E : ΐδεν A 15  συνηχθέσθη Musurus : συνήσθη A C E : οὐ Cs Es : συνήχθη Q M Ps 20  μόνῳ δὲ A : μόνῳ δὲ 〈αὐτῷ〉 Jacoby ‖ 28  τέτταρας A : τέσσαρας C E

350f

351a

351b

351c

38

deip nosop histae

351d μασχάλην τῆς Ἑλλάδος, τοὺς δὲ Λευκαδίους ἑώλους | Κορινθίους,

τοὺς δ᾿ Ἀμβρακιώτας Μεμβρακιώτας. ἐκ τῆς δ᾿ Ἡρακλείας ὡς ἐξῄει τὰς πύλας καὶ περιεσκόπει, ἐρομένου τινὸς τί περισκοπεῖ, αἰσχύνεσθαι ἔφη μὴ ὀφθῇ, ὥσπερ ἐκ πορνείου ἐξιών. ἰδὼν δ᾿ ἐν τῷ κύφωνι δεδεμένους δύο, “ὡς μικροπολιτικόν”, ἔφη, “τὸ μὴ δύνασθαι συμπληρῶσαι.” πρὸς δὲ ἁρμονικόν τινα, κηπουρὸν ὄντα πρότερον, ἀμφισβητοῦντ᾿ αὐτῷ περὶ ἁρμονίας ἔφη·

5

ἄρδοι τις ἣν ἕκαστος εἰδείη τέχνην. 351e ἐν Μαρωνείᾳ | δὲ συμπίνων τισὶν ἔχειν ἔφη γνῶναι κατὰ τίνα

τόπον ἐστὶ τῆς πόλεως, ἐὰν κατακαλύψαντες ἄγωσιν. εἶθ᾿ ὡς ἦγον καὶ ἠρώτων, “κατὰ τὸ καπηλεῖον,” ἔφη, ὅτι καπηλεῖα ἐδόκει εἶναι ἡ Μαρώνεια. τὸν δὲ Τηλεφάνην, ἐπεὶ ἀναφυσᾶν ἤρχετο παρακατακείμενος, “ἄνω,” ἔφη, “ὡς οἱ ἐρυγγάνοντες.” τοῦ δὲ βαλανέως ἐν Καρδίᾳ ῥύμμα γῆν μοχθηρὰν καὶ ὕδωρ ἁλμυρὸν παρέχοντος πολιορκεῖσθαι ἔφη κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν. [45] νικήσας δ᾿ 351f ἐν Σικυῶνι τοὺς ἀνταγωνιστὰς ἀνέθηκεν | εἰς τὸ Ἀσκληπιεῖον τρόπαιον ἐπιγράψας· “Στρατόνικος ἀπὸ τῶν κακῶς κιθαριζόντων”. ᾄσαντος δέ τινος ἤρετο 〈τίνος〉 τὸ μέλος· εἰπόντος δ᾿ ὅτι Καρκίνου, “πολύ γε μᾶλλον”, ἔφη, “ἢ ἀνθρώπου.” ἐν Μαρωνείᾳ δ᾿ ἔφη οὐ γίνεσθαι ἔαρ ἀλλ᾿ ἀλέαν. ἐν Φασήλιδι δὲ πρὸς τὸν παῖδα διαμφισβητοῦντος τοῦ βαλανέως περὶ τοῦ ἀργυρίου (ἦν γὰρ νόμος 352a πλείονος λούειν ‖ τοὺς ξένους), “ὦ μιαρέ”, ἔφη, “παῖ, παρὰ χαλκοῦν με μικροῦ Φασηλίτην ἐποίησας.” πρὸς δὲ τὸν ἐπαινοῦντα ἵνα λάβῃ τι, αὐτὸς ἔφη μείζων εἶναι πτωχός. ἐν μικρᾷ δὲ πόλει διδάσκων ἔφη· “αὕτη οὐ πόλις ἐστὶν ἀλλὰ μόλις.” ἐν Πέλλῃ δὲ πρὸς φρέαρ προσελθὼν ἠρώτησεν εἰ πότιμόν ἐστιν. εἰπόντων δὲ τῶν ἱμώντων· “ἡμεῖς γε τοῦτο πίνομεν,” “οὐκ ἄρ᾿”, ἔφη, “πότιμόν ἐστιν·” ἐτύγχανον δ᾿ οἱ ἄνθρωποι χλωροὶ ὄντες. ἐπακούσας δὲ τῆς Ὠδῖνος τῆς Τιμοθέου (PMG 792), “εἰ δ᾿ ἐργολάβον”, ἔφη,

*351d–e  Eust. p. 1623.52–5 = i.334.3–6 | *351f  Eust. p. 1623.57–8 = i.334.8–9 3  τί A C E : fort. 〈ὅ〉 τι ‖ 8  ἄρδοι Coraes : † ἀιδοι † A : ᾄδοι vel ἄδοι C E B Mus ‖ 9  ἔχειν C E : ἐθέλειν A ‖ 12  fort. 〈πᾶσα〉 ἡ Μαρώνεια vel sim. (iam 〈πάντα〉 Jacoby) ‖ 15  θάλατταν A : θάλασσαν C E ‖ 16  Ἀσκληπιεῖον Dindorf : Ἀσκλήπειον A ‖ 18  〈τίνος〉 add. Casaubon

10

15

20

25

viii 351c–352e

5

10

15

20

25

39

“ἔτικτε καὶ μὴ θεόν, ποίας ἂν ἠφίει φωνάς;” Πολυίδου δὲ | σεμνυνομένου ὡς ἐνίκησε Τιμόθεον ὁ μαθητὴς αὐτοῦ Φιλωτᾶς, θαυμάζειν ἔφη, “εἰ ἀγνοεῖς ὅτι οὗτος μὲν ψηφίσματα ποιεῖ, Τιμόθεος δὲ νόμους.” πρὸς Ἄρειον δὲ τὸν ψάλτην ὀχλοῦντά τι αὐτόν, “ψάλλ᾿ ἐς κόρακας”, ἔφη. ἐν Σικυῶνι δὲ πρὸς νακοδέψην γεγενημένος, ἐπεὶ ἐλοιδορεῖτό τι αὐτῷ 〈καὶ〉 “κακόδαιμον” ἔφη, “νακόδαιμον” ἔφη. τοὺς δὲ Ῥοδίους 〈ὁ〉 αὐτὸς Στρατόνικος σπαταλῶνας καὶ θερμοπότας θεωρῶν ἔφη αὐτοὺς λευκοὺς εἶναι Κυρηναίους, καὶ αὐτὴν δὲ τὴν Ῥόδον ἐκάλει μνηστήρων πόλιν, χρώματι μὲν εἰς ἀσωτίαν | διαλλάττειν ἐκείνων ἡγούμενος αὐτούς, ὁμοιότητι δ᾿ εἰς καταφέρειαν ἡδονῆς μνηστήρων τὴν πόλιν εἰκάζων. [46] ζηλωτὴς δὲ 〈διὰ〉 τῶν εὐτραπέλων λόγων τούτων ἐγένετο ὁ Στρατόνικος Σιμωνίδου τοῦ ποιητοῦ, ὥς φησιν Ἔφορος ἐν δευτέρῳ Περὶ Εὑρημάτων (FGrH 70 F 2) φάσκων καὶ Φιλόξενον τὸν Κυθήριον περὶ τὰ ὅμοια ἐσπουδακέναι. Φαινίας δ᾿ ὁ Περιπατητικὸς ἐν δευτέρῳ Περὶ Ποιητῶν (fr. 32 Wehrli = FGrH 1012 F 13), Στρατόνικος, φησίν, ὁ Ἀθηναῖος δοκεῖ τὴν πολυχορδίαν εἰς τὴν ψιλὴν κιθάρισιν πρῶτος εἰσενεγκεῖν καὶ πρῶτος | μαθητὰς τῶν ἁρμονικῶν ἔλαβε καὶ διάγραμμα συνεστήσατο. ἦν δὲ καὶ ἐν τῷ γελοίῳ οὐκ ἀπίθανος. φασὶ δὲ καὶ τελευτῆσαι αὐτὸν διὰ τὴν ἐν τῷ γελοίῳ παρρησίαν ὑπὸ Νικοκλέους τοῦ Κυπρίων βασιλέως φάρμακον πιόντα διὰ τὸ σκώπτειν αὐτοῦ τοὺς υἱούς. [47] τοῦ δ᾿ Ἀριστοτέλους τεθαύμακα, ὃν πολυθρύλητον πεποιήκασιν οἱ σοφοὶ οὗτοι, καλέ μου Δημόκριτε, καὶ τῶν λόγων αὐτοῦ 〈αὐτὸς〉 πρεσβεύεις ὡς καὶ τῶν ἄλλων φιλοσόφων τε καὶ ῥητόρων, τῆς ἀκριβείας, πότ᾿ ἔμαθεν | ἢ παρὰ τίνος ἀνελθόντος ἐκ τοῦ βυθοῦ Πρωτέως ἢ Νηρέως τί ποιοῦσιν οἱ ἰχθύες ἢ πῶς κοιμῶνται ἢ πῶς διαιτῶνται· τοιαῦτα γὰρ συνέγραψεν ὡς εἶναι κατὰ τὸν κωμῳδιοποιόν (adesp. com. fr. 113)·

352b  Eust. p. 894.45–6 = III.360.26–361.2 | 352b  Eust. p. 1456.23–5 = i.112.1–2 *352e  Eust. pp. 1482.64–1483.1 = i.146.42–3 3  οὗτος scripsi : αὐτὸς A ‖ 6  〈καὶ〉 add. Dindorf : sed fort. “κακόδαιμον” ἔφη ut glossa delenda ‖ 7  〈ὁ〉 add. Dindorf ‖ 11  μνηστήρων τὴν πόλιν scripsi : τὴν πόλιν μνηστήρων A ‖ 12  〈διὰ〉 add. Wilamowitz ‖ 18  ἁρμονικῶν Schweighäuser : † αρμενικῶν † A : ἁρμωνικῶν B ‖ 23  ὦ ante καλέ praeb. C E ‖ 24  καὶ εἰ A : εἰ delevi et 〈αὐτὸς〉 infra addidi : καὶ σὺ Kaibel ‖ 25  πότ᾿ ἔμαθεν scripsi : πότε μαθὼν A C E

352b

352c

352d

352e

40

deip nosop histae

θαύματα μωροῖς· φησὶ γοῦν ὅτι (HA 537b22–8a1) κήρυκες μὲν καὶ πάντα τὰ ὀστρακόδερμα 〈…〉 ἀνόχευτον αὐτῶν ἐστι τὸ γένος, καὶ ὅτι (HA 547b8) ἡ πορφύρα καὶ ὁ κῆρυξ μακρόβια· (HA 547b9) ζῆν γὰρ τὴν πορφύραν ἔτη ἓξ πόθεν αὐτῷ εἰδέναι, καὶ ὅτι ἐπὶ πλεῖστον χρόνον ἐν ὀχείᾳ γίνεται ἡ ἔχιδνα, καὶ ὅτι (HA 544b5–7) μέγιστον μέν ἐστιν ἡ 352f φάττα, δεύτερον | δὲ ἡ οἰνάς, ἐλάχιστον δὲ ἡ τρυγών; πόθεν δ᾿ ὅτι (HA 545b18–20) ὁ μὲν ἄρρην ἵππος ζῇ ἔτη πέντε καὶ τριάκοντα, ἡ δὲ θήλεια πλείω τῶν τεσσαράκοντα, βιῶσαι φήσας τινὰ καὶ ἑβδομήκοντα πέντε; ἱστορεῖ δ᾿ ὅτι (HA 539b10–11) καὶ ἐκ τῆς τῶν φθειρῶν ὀχείας αἱ κονίδες γεννῶνται, καὶ ὅτι (HA 551b10–12) ἐκ τοῦ σκώληκος μεταβάλλοντος γίνεται κάμπη, ἐξ ἧς βομβυλιός, ἀφ᾿ οὗ ὁ νεκύδαλλος ὀνομαζόμενος. ἀλλὰ μὴν καὶ τὰς μελίσσας βιοῦν φησι (HA 554b6–7) μέχρι ἐτῶν ἕξ, τινὰς δὲ καὶ ἑπτά. οὐκ ὦφθαι δέ φησιν (GA 759b21–3) οὔτε μέλισσαν οὔτε κηφῆνα ὀχεύον353a τας, ὅθεν ‖ οὐκ εἶναι διιδεῖν πότερα αὐτῶν ἄρρενα ἢ θήλεα. πόθεν δ᾿ ὅτι οἱ ἄνθρωποι ἥσσονες μελισσῶν; ἀεὶ γὰρ αὗται τὴν ἰσότητα τοῦ βίου τηροῦσιν οὐ μεταβαλλόμεναι ἀλλ᾿ ἀγείρουσαι καὶ ἀδιδάκτως ποιοῦσαι· οἱ δ᾿ ἄνθρωποι ἥσσονες μελισσῶν καὶ πλήρεις οἰήσεως, ὡς ἐκεῖναι μέλιτος. πόθεν δ᾿ ἐτήρησεν; ἐν δὲ τῷ Περὶ Μακροβιότητός φησιν ὅτι ὦπταί τις μυῖα ἔτη ἓξ ἢ ἑπτὰ ζήσασα· τίς γὰρ τούτων ἡ ἀπόδειξις; [48] ποῦ δὲ εἶδεν (Mir. 831a2–3) ἐκ κέρατος ἐλάφου κισσὸν ἀναφύντα; γλαῦκες δέ, φησί (HA 353b 619b18–21), καὶ κόρακες ἡμέρας ἀδυνατοῦσι | βλέπειν· διὸ νύκτωρ τὴν τροφὴν ἑαυτοῖς θηρεύουσι καὶ οὐ πᾶσαν νύκτα ἀλλὰ τὴν ἀρχέσπερον· καὶ (HA 492a2–12) τὰς ἰδέας δὲ τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν οὐκ ἐμφερεῖς εἶναι· τοῖς μὲν γὰρ γλαυκαί, τοῖς δὲ μέλαιναι, τοῖς δὲ

352f  Eust. p. 865.9–13 = III.260.24–7 2  γοῦν C E : γὰρ A ‖ 3  lac. indicavi ‖ 4  γὰρ A : γοῦν C E ‖ 5  αὐτῷ εἰδέναι, καὶ Musurus ex αὐτῷ εἰδέναι A et καὶ C E : τοῦτο οἶδε; καὶ Kaibel ‖ 6  γίνεται C E D B Q M P Mus : γίγνεται A ‖ 9  τεσσαράκοντα A C E Eust. : τετταράκοντα Arist. ‖ 10–11  τῆς τῶν φθειρῶν ὀχείας A C E : τῶν φθειρῶν ὀχευομένων Arist. ‖ 17  ἀεὶ scripsi : αἰεὶ A ‖ 20  δ᾿ ἐτήρησεν Kaibel : διετήρησεν A ‖ 24  κόρακες A C E : νυκτικόρακες Arist. ‖ 25  οὐ πᾶσαν νύκτα A C E : οὐ κατὰ πᾶσαν δὲ τὴν νύκτα Arist. ‖ 26  ἀρχέσπερον A C E : ἄχρι ἑσπερίου Arist. : ἀκρέσπερον Dindorf

5

10

15

20

25

viii 352e–353e

5

10

15

20

25

30

41

χαροποί, ἀνθρώποις δὲ ὅτι παντοῖος ὁ ὀφθαλμός. ἠθῶν τε διαφορὰς εἶναι περὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς λέγει· τοὺς μὲν γὰρ αἰγωποὺς τῶν ἀνθρώπων πρὸς ὀξύτητα μὲν ὄψεως εὖ πεφυκέναι, τὰ δ᾿ ἤθη βελτίστους εἶναι· καὶ τῶν ἄλλων τοὺς μὲν ἐκτὸς ἔχειν τοὺς ὀφθαλμούς, τοὺς δὲ ἐντός, ἄλλους δὲ μέσως· καὶ | τοὺς μὲν ἐντὸς ὀξυωπεστά- 353c τους εἶναι, τοὺς δ᾿ ἐκτὸς κακοηθεστάτους· οἱ δὲ μέσως, φησίν, ἔχοντες ἐπιεικεῖς. εἶναι δέ τινας καὶ σκαρδαμυκτικούς, τοὺς δ᾿ ἀτενεῖς, τοὺς δὲ μέσους· ἀναιδεῖς δ᾿ εἶναι τοὺς σκαρδαμυκτικούς, ἀβεβαίους δ᾿ εἶναι τοὺς ἀτενεῖς· τοὺς δὲ μέσους βελτίστων ἠθῶν. μόνον τε (HA 496a14–16; cf. 506b33–7a2) ἄνθρωπον τῶν ζῴων τὴν καρδίαν ἔχειν ἐν τοῖς ἀριστεροῖς μέρεσι, τὰ δ᾿ ἄλλα ζῷα ἐν τῷ μέσῳ. καὶ (HA 501b19–21) τοὺς ἄρρενας τῶν θηλειῶν πλείονας ὀδόντας ἔχειν· τετηρῆσθαι δέ φησι τοῦτο καὶ ἐπὶ προβάτου καὶ ἐπὶ συὸς καὶ ἐπὶ αἰγός. τῶν δὲ ἰχθύων (HA 509b3; GA 716b15–16, 717a18–19) οὐδένα γεννᾶσθαι ὄρχεις | ἔχοντα, μαστοὺς (HA 353d 521b25–6) δὲ οὔτ᾿ ἰχθὺν ἔχειν οὔτε ὄρνιθα, δελφῖνα (HA 506b4–5) δὲ μόνον οὐκ ἔχειν χολήν. ἔνιοι δέ, φησίν (HA 506b15–17), ἐπὶ μὲν τῷ ἥπατι οὐκ ἔχουσιν χολὴν ἀλλὰ πρὸς τοῖς ἐντέροις, ὡς ἔλοψ καὶ συναγρὶς καὶ σμύραινα καὶ ξιφίας καὶ χελιδών. ἡ δὲ ἀμία (HA 506b13–14) παρ᾿ ὅλον τὸ ἔντερον παρατεταμένην ἔχει τὴν χολήν, ἱέραξ δὲ καὶ ἰκτῖνος (HA 506b23–4) πρὸς τῷ ἥπατι καὶ τοῖς ἐντέροις, ὁ δὲ αἰγοκέφαλος (HA 506b22–3) πρὸς τῷ ἥπατι καὶ τῇ κοιλίᾳ, περιστερὰ δὲ καὶ ὄρτυξ καὶ χελιδὼν (HA 506b20–2) οἱ μὲν πρὸς τοῖς ἐντέροις, οἱ δὲ πρὸς τῇ κοιλίᾳ. [49] τὰ δὲ | μαλακόδερμά 353e φησι (cf. HA 565b20–2; GA 755b32–5) καὶ τὰ ὀστρακόδερμα καὶ τὰ σελαχώδη καὶ τὰ ἔντομα πλείονα χρόνον ὀχεύειν· δελφῖνα (HA 540b22–4) δὲ καί τινας τῶν ἰχθύων παρακατακλινομένους ὀχεύειν, καὶ εἶναι τῶν μὲν δελφίνων βραδεῖαν τὴν μῖξιν, τῶν δὲ ἰχθύων ταχεῖαν. ἔτι ὁ λέων, φησί (HA 516b9–11), στερέμνια ἔχει τὰ ὀστᾶ, καὶ κοπτομένων αὐτῶν ὥσπερ ἐκ τῶν λίθων πῦρ ἐκλάμπει. δελφὶς 1  χαροποί Musurus, cf. Arist. χαροπόν : χαρωποί A : χαροπούς (structura mutata) C E | ὁ C E : om. A ‖ 8  μέσους Schweighäuser, cf. τοὺς δὲ μέσους infra : μέσως A : μέσοι Arist. | ἀναιδεῖς A C E : ἀβέβαιος Arist. ‖ 9  ἀβεβαίους A C E : ἀναιδής Arist. ‖ 13  δέ C E : om. A ‖ 14  συὸς A C E : ὑῶν Arist. 15  γεννᾶσθαι A : γενέσθαι C E : om. Arist. ‖ 16  ὄρνιθα scripsi : ὄρνιθας A C E ‖ 17  φησίν Musurus : φασίν A ‖ 19  καὶ χελιδών A : om. Arist. 23  περιστερὰ δὲ καὶ ὄρτυξ A : περιστερὰ κόραξ ὄρτυξ Arist. ‖ 30  ἐκλάμπει C E : ἐκλάμπειν A

42

deip nosop histae

(HA 516b11–12) δὲ ὀστᾶ μὲν ἔχει καὶ οὐκ ἄκανθαν, τὰ δὲ σελάχη (PA 655a23) καὶ χόνδρον καὶ ἄκανθαν, τῶν δ᾿ ἰχθύων 〈… τῶν δὲ ζῴων〉 (HA 487a15–16) τὰ μὲν εἶναι χερσαῖα, τὰ δὲ ἔνυδρα, τὰ (cf. 353f HA 552b11–14) δὲ πυριγενῆ· | εἶναι δέ τινα καὶ ἐφήμερα καλούμενα (HA 552b22–3) ἃ μίαν μόνην ἡμέραν ζῆν· τὰ δὲ ἀμφίβια (cf. HA 487a19–22) εἶναι, ὡς τὸν ποτάμιον ἵππον καὶ κροκόδειλον καὶ ἔνυδριν· πάντα τε τὰ ζῷα (cf. HA 489a30–4; MA 704a11–18) δύο ἡγεμόνας ἔχειν πόδας, καρκίνον δὲ τέσσαρας. ὅσα δ᾿ ἔναιμά ἐστι, φησί, τῶν ζῴων ἢ ἄποδά ἐστιν ἢ δίποδα 〈ἢ τετράποδα〉, ὅσα δὲ τῶν τεσσάρων πλείονας ἔχει πόδας ἄναιμά ἐστι· διὸ (cf. MA 707b5–14) καὶ πάντα τὰ κινούμενα τέσσαρσι σημείοις κινεῖται· ἄνθρωπος μὲν δύο ποσὶ καὶ 〈δύο〉 χερσίν, ὄρνις δὲ δύο ποσὶ καὶ δύο πτέρυξιν, ἔγχελυς καὶ γόγγρος δύο πτερυγίοις καὶ δύο καμπαῖς. ‖ 354a ἔτι τῶν ζῴων (cf. PA 687a6–23) τὰ μὲν ἔχει χεῖρας, ὡς ἄνθρωπος, τὰ δὲ δοκεῖ, ὡς πίθηκος· οὐδὲν γὰρ τῶν ἀλόγων ζῴων δίδωσι καὶ λαμβάνει, πρὸς ἅπερ αἱ χεῖρες ὄργανα δέδονται. πάλιν τῶν ζῴων τὰ μὲν ἄρθρα ἔχει, ὡς ἄνθρωπος, ὄνος, βοῦς, τὰ δὲ ἄναρθρά ἐστιν, οἷον ὄφεις, ὄστρεα, πλεύμονες· πολλά τε τῶν ζῴων οὐ κατὰ πᾶσαν ὥραν φαίνεται, οἷον τὰ φωλεύοντα, καὶ ὅσα δὲ μὴ φωλεύει οὐκ ἀεὶ φαίνεται, οἷον χελιδόνες καὶ πελαργοί. [50] πολλὰ δὲ ἔχων ἔτι 354b λέγειν περὶ ὧν ἐλήρησεν ὁ φαρμακοπώλης | παύσομαι, καίτοι εἰδὼς καὶ Ἐπίκουρον τὸν φιλαληθέστατον ταῦτ᾿ εἰπόντα περὶ αὐτοῦ ἐν τῇ Περὶ Ἐπιτηδευμάτων ἐπιστολῇ (fr. 171 Usener), ὅτι καταφαγὼν τὰ πατρῷα ἐπὶ στρατείαν ὥρμησε καὶ ὅτι ἐν ταύτῃ κακῶς πράττων ἐπὶ τὸ φαρμακοπωλεῖν ἦλθεν· εἶτα ἀναπεπταμένου τοῦ 〈τοῦ〉 Πλάτωνος Περιπάτου, φησί, παραβαλὼν ἑαυτὸν

*354b–c  cf. Ael. VH 5.9   2–3  lac. indic. Kaibel : τῶν δὲ ζῴων pro τῶν δ᾿ ἰχθύων Casaubon ‖ 4  ζῷα post τινα praeb. C E B ‖ 5  μόνην A C E : om. Arist. ‖ 6–7  ὡς τὸν ποτάμιον ἵππον καὶ κροκόδειλον καὶ ἔνυδριν A : ὥσπερ ἐνυδρὶς καὶ λάταξ καὶ κροκόδειλος Arist. ‖ 8  τέσσαρας A C E : τέτταρας scripsit Arist. ‖ 9  〈ἢ τετράποδα〉 add. Qmg M P Mus ex Arist. ‖ 10  τεσσάρων A : τεττάρων scripsit Arist. ‖ 11  τέσσαρσι scripsi, cf. τέσσαρας et τεσσάρων supra : τέτταρσι A 12  〈δύο〉 χερσίν Kaibel : χερσὶ 〈δύο〉 Qs M P Mus | ὄρνις Q M P Mus : ὄρνιξ A 14–15  ἔχει … δοκεῖ A : ἔχειν … δοκεῖν C E ‖ 19  ἀεὶ scripsi : αἰεὶ A 21  παύσομαι scripsi : παύομαι A ‖ 26  〈τοῦ〉 addidi

5

10

15

20

25

viii 353e–354e

5

10

15

43

προσεκάθισε τοῖς λόγοις οὐκ ὢν ἀφυής, καὶ κατὰ μικρὸν εἰς τὴν † θεωρουμένην † ἐξῆλθεν. οἶδα δὲ ὅτι ταῦτα μόνος Ἐπίκουρος εἴρηκε κατ᾿ | αὐτοῦ, οὔτε δ᾿ Εὐβουλίδης (fr. 61 Döring = SSR II B 354c 10) ἀλλ᾿ οὐδὲ Κηφισόδωρος τοιοῦτό τι ἐτόλμησεν εἰπεῖν κατὰ τοῦ Σταγειρίτου, καίτοι καὶ συγγράμματα ἐκδόντες κατὰ τἀνδρός. ἐν δὲ τῇ αὐτῇ ἐπιστολῇ ὁ Ἐπίκουρος (fr. 172 Usener) καὶ Πρωταγόραν φησὶ τὸν σοφιστὴν ἐκ φορμοφόρου καὶ ξυλοφόρου πρῶτον μὲν γενέσθαι γραφέα Δημοκρίτου (68 A 9 D–K)· θαυμασθέντα δ᾿ ὑπ᾿ ἐκείνου ἐπὶ ξύλων τινὶ ἰδίᾳ συνθέσει, ἀπὸ ταύτης τῆς ἀρχῆς ἀναληφθῆναι ὑπ᾿ αὐτοῦ καὶ διδάσκειν ἐν κώμῃ τινὶ γράμματα, ἀφ᾿ ὧν ἐπὶ | τὸ σοφιστεύειν ὁρμῆσαι. κἀγὼ δέ, ἄνδρες συνδαιταλῆς, ἀπὸ 354d τούτων τῶν πολλῶν λόγων τὴν ὁρμὴν ἔχω ἐπὶ τὸ ἤδη γαστρίζεσθαι. εἰπόντος οὖν τινος ἔτι παρασκευάζεσθαι τοὺς μαγείρους διὰ τὴν πολλὴν τῶν λόγων ἑστίασιν ἵνα μὴ ψυχρὰ παρατιθῶσιν, οὐδεὶς γὰρ ἂν φάγοι ψυχρῶν, ὁ Κύνουλκος ἔφη· κατὰ τὸν Ἀλέξιδος τοῦ κωμῳδιοποιοῦ Μίλκωνα (fr. 98)·

20

25

ἐγώ (φησιν) ἐὰν μὴ παραθῶσι θερμά. τἀγαθὸν Πλάτων ἁπανταχοῦ φησ᾿ ἀγαθὸν εἶναι, μανθάνεις; τό θ᾿ ἡδὺ πάντως ἡδὺ κἀκεῖ κἀνθάδε. | οὐκ ἀχαρίτως δὲ καὶ Σφαῖρον (Sphaerus 624, SVF i.140–1 = 40F 354e Long–Sedley), τὸν συσχολάσαντα μὲν Χρυσίππῳ παρὰ Κλεάνθει, μετάπεμπτον δὲ γενόμενον εἰς Ἀλεξάνδρειαν ὑπὸ τοῦ βασιλέως Πτολεμαίου, κηρίνων ποτὲ ἐν τῷ δείπνῳ παρατεθεισῶν ὀρνίθων ἐκτείναντα τὰς χεῖρας ἐπισχεθῆναι ὑπὸ τοῦ βασιλέως ὡς ψεύδει συγκατατιθέμενον. τὸν δ᾿ εὐστόχως ἀποφήνασθαι εἰπόντα οὐ

1–2  εἰς τὴν θεωρουμένην ἐξῆλθεν A : εἰς τὴν οἰκουμένην ἐξῆλθεν vel εἰς τὴν θεωρίαν τοῦ ὄντος ἐξῆλθεν Casaubon : γέγονεν οἷός ἐστι C E ‖ 8  δ᾿ A C E : γὰρ Usener ‖ 12  τούτων τῶν πολλῶν scripsi : τῶν πολλῶν τούτων A 20  ἐὰν A : κἂν Schweighäuser ‖ 20–1  Πλάτων ἁπανταχοῦ φησ᾿ Grotius : Πλάτωνα πανταχοῦ φηὶς A ‖ 23  ἀχαρίτως Casaubon : ἀχαρίστως A 28  ἀποφήνασθαι A : ἀπεφήνατο (structura mutata) C E : ἀποκρίνασθαι Kaibel, cf. D.L. 7.177

44

deip nosop histae

τούτῳ συγκατατίθεσθαι, ὅτι εἰσὶν ὄρνεις, ἀλλ᾿ ὅτι εὔλογόν ἐστι ταύτας ὄρνεις εἶναι· διαφέρειν δὲ τὴν καταληπτικὴν φαντασίαν | 354f τοῦ εὐλόγου· τὴν μὲν γὰρ ἀδιάψευστον εἶναι, τὸ δ᾿ εὔλογον 〈κἂν〉 ἄλλως ἀποβαίνειν. καὶ ἡμῖν οὖν κατὰ τὴν καταληπτικὴν φαντασίαν καὶ τῶν κηρίνων περιενεχθήτω, ἵνα κἂν κατὰ τὴν ὄψιν πλανᾶσθαι δυνώμεθα μὴ πάντα λαλῶμεν. ‖ 355a [51] καὶ μελλόντων ἤδη δειπνεῖν ἐπισχεῖν ἐκέλευσεν ὁ Δάφνος ἐπειπὼν τὸ ἐκ Μαμμακύθου ἢ Αὐρῶν (fr. 3) Μεταγένους ἰαμβεῖον· ὥσπερ ἐπειδὰν δειπνῶμέν που, τότε πλεῖστα λαλοῦμεν ἅπαντες. κἀγώ φημι ἐνδεῶς εἰρῆσθαι τὸν περὶ ἰχθύων λόγον πολλὰ εἰρηκότων καὶ Ἀσκληπιαδῶν παίδων, Φυλοτίμου λέγω ἐν τοῖς Περὶ Τροφῆς (fr. 14 Steckerl) καὶ Μνησιθέου τοῦ Ἀθηναίου (fr. 35 Bertier), ἔτι δὲ Διφίλου τοῦ Σιφνίου· οὗτος γὰρ ἐν τῷ ἐπιγραφο355b μένῳ Περὶ τῶν Προσφερομένων τοῖς Νοσοῦσι καὶ τοῖς | Ὑγιαίνουσί φησιν ὅτι τῶν θαλασσίων ἰχθύων οἱ μὲν πετραῖοί εἰσιν εὔφθαρτοι, εὔχυλοι, σμηκτικοί, κοῦφοι, ὀλιγότροφοι, οἱ δὲ πελάγιοι δυσφθαρτότεροι, πολύτροφοι, δυσοικονόμητοι. καὶ τῶν πετραίων ὁ φύκης καὶ ἡ φυκίς, ἁπαλώτατα ἰχθύδια ὄντα, ἄβρωμα καὶ εὔφθαρτά ἐστιν, ἡ δὲ πέρκη τούτοις προσεοικυῖα κατὰ τόπους ὀλίγῳ διαλλάσσει. οἱ δὲ κωβιοὶ ἀναλογοῦσι τῇ πέρκῃ· ὧν οἱ μικροὶ καὶ οἱ λευκοὶ ἁπαλοί εἰσιν, ἄβρωμοι, εὔχυλοι, εὔπεπτοι· οἱ 355c δὲ χλωροὶ (καλοῦνται δὲ καυλίναι) ξηροί | εἰσι καὶ ἀλιπεῖς. αἱ δὲ χάνναι ἁπαλόσαρκοι, σκληρότεραι δὲ τῆς πέρκης. ὁ δὲ σκάρος ἁπαλόσαρκος, ψαθυρός, γλυκύς, κοῦφος, εὔπεπτος, εὐανάδοτος, εὐκοίλιος. τούτων δὲ ὁ πρόσφατος ὕποπτος, ἐπειδὴ τοὺς θαλασσίους λαγὼς θηρεύων σιτεῖται· διὸ καὶ τὰ ἐντὸς χολέρας ποιητικὰ ἔχει. ἡ δὲ καλουμένη κηρὶς ἁπαλόσαρκος, εὐκοίλιος, εὐστόμαχος· ὁ δὲ χυλὸς αὐτῆς παχύνει καὶ σμήχει. ὀρφὸς ἢ ὀρφὼς εὔχυλος,

3  〈κἂν〉 add. Wilamowitz ‖ 6  ἵνα μὴ A : ἵνα del. Kaibel ‖ 9  ἰαμβεῖον Q M P Mus : ἰαμβίον A ‖ 18  σμηκτικοί E D B M P Mus : σμικτικοί A C ‖ 20  φύκης Schweighäuser : † φυκην † A | ἄβρωμα D B Q : ἄβρομα A ‖ 22  διαλλάσσει scripsi : διαλλάττει A ‖ 23  ἄβρωμοι B Q : ἄβρομοι A C E ‖ 27–8  θαλασσίους A : θαλαττίους C : θαλαττ E ‖ 28  θηρεύων σιτεῖται scripsi : θηρεύοντες σιτοῦνται A : σιτεῖται C E ‖ 30  ἢ ὀρφὼς A C E : fort. ut glossa delenda

5

10

15

20

25

30

viii 354e–356b

5

10

15

20

25

45

πολύχυλος, γλίσχρος, δύσφθαρτος, | πολύτροφος, οὐρητικός· τὰ δὲ πρὸς τῇ κεφαλῇ αὐτοῦ γλίσχρα, εὔπεπτα, τὰ δὲ σαρκώδη δύσπεπτα, βαρύτερα, ἁπαλώτερον δὲ τὸ οὐραῖον. φλέγματος δ᾿ ἐστὶ δραστικὸς ὁ ἰχθὺς καὶ δύσπεπτος. αἱ δὲ σφύραιναι τῶν γόγγρων εἰσὶ τροφιμώτεραι. ἡ δὲ λιμναία ἔγχελυς τῆς θαλασσίας ἐστὶν εὐστομωτέρα καὶ πολυτροφωτέρα. τῷ δὲ μελανούρῳ ἀναλογεῖ ὁ χρύσοφρυς. σκορπίοι δὲ οἱ πελάγιοι καὶ κιρροὶ τροφιμώτεροι | τῶν τεναγωδῶν τῶν ἐν τοῖς αἰγιαλοῖς τῶν μεγάλων. [52] σπάρος δὲ δριμύς, ἁπαλόσαρκος, ἄβρωμος, εὐστόμαχος, οὐρητικός, οὐκ ἄπεπτος, ταγηνιστὸς δὲ δύσπεπτος. τρίγλη εὐστόμαχος, παραστύφουσα, σκληρόσαρκος, δύσφθαρτος, ἐφεκτικὴ κοιλίας καὶ μάλιστα ἡ ἐξ ἀνθράκων· ἡ δὲ ἀπὸ τηγάνου βαρεῖα καὶ δύσπεπτος, κοινῶς δὲ πᾶσα αἵματος ἐκκριτική. συνόδους καὶ χάραξ τοῦ μὲν αὐτοῦ γένους εἰσί, διαφέρει δ᾿ ὁ χάραξ. φάγρος γίνεται μὲν καὶ ποτάμιος, καλλίων δ᾿ ἐστὶν ὁ θαλάσσιος. καπρίσκος καλεῖται | μὲν καὶ μῦς, βρωμώδης δ᾿ ἐστὶ καὶ σκληρός, κιθάρου δ᾿ ἐστὶ δυσπεπτότερος· δέρμα δ᾿ ἔχει εὔστομον. ῥαφὶς ἢ βελόνη (καλεῖται δὲ καὶ ἀβλεννής) δύσπεπτος, ὑγρός, εὐκοίλιος. θρίσσα καὶ τὰ ὁμογενῆ, χαλκὶς καὶ ἐρίτιμος, εὐανάδοτα. κεστρεὺς δὲ γίνεται μὲν καὶ θαλάσσιος καὶ λιμναῖος καὶ ποτάμιος· οὗτος δέ, φησί, καλεῖται καὶ ὀξύρυγχος. ‖ κορακῖνος δ᾿ ὁ ἐκ τοῦ Νείλου 〈…〉· ἥσσων δ᾿ ὁ μέλας τοῦ λευκοῦ καὶ ὁ ἑφθὸς τοῦ ὀπτοῦ· οὗτος γὰρ καὶ εὐστόμαχος καὶ εὐκοίλιος. σάλπη σκληρά, ἄστομος. κρείσσων δὲ ἐν Ἀλεξανδρείᾳ καὶ ἡ τῷ φθινοπώρῳ γινομένη· ὑγρόν τι γὰρ καὶ λευκόν, ἔτι δὲ καὶ ἄβρωμον ἀνίησιν. ὁ γρύλλος ὅμοιος μέν ἐστιν ἐγχέλει, ἄστομος δέ. ὁ δὲ ἱέραξ σκληροσαρκότερος μὲν κόκκυγος, τοῖς δ᾿ ἄλλοις ὅμοιος· καὶ ὁ κόραξ ἱέρακος σκληρότερος. οὐρανοσκόπος δὲ καὶ ὁ ἁγνὸς καλούμενος ἢ καὶ καλλιώνυμος βαρεῖς. βῶξ δὲ ἑφθὸς εὔπεπτος, εὐανάδοτος, ὑγρὸν ἀνιείς, εὐκοίλιος· ὁ δὲ ἀπ᾿ | ἀνθράκων 5  λιμναία Dindorf, ducente Casaubon : λιμνία A C E ‖ 7  fort. καὶ 〈οἱ〉 κιρροὶ ‖ 9  ἄβρωμος Dindorf : ἄβρομος A C E ‖ 10–11  παραστύφουσα C E D B Qpc M P Mus : παραστρύφουσα A ‖ 15  θαλάσσιος scripsi : θαλάττιος A C E 16  βρωμώδης D B : βρομώδης A C E ‖ 17  ἢ A : ἡ καὶ C E | δὲ Dindorf : γε A ‖ 18  εὐκοίλιος C E D B : εὔκοιλος A : εὔχυλος Q M P Mus ‖ 19  ἐρίτιμος Dalechamps : ἐρέτιμος A : ἐρήτιμος Q M P ‖ 21  lac. indicavi | ἥσσων scripsi : ἥττων A ‖ 23  κρείσσων A : κρείττων C E | δὲ A : δ᾿ ἡ Schweighäuser 25  ἄβρωμον Dindorf : ἄβρομον A C E ‖ 28  ἢ καὶ D B Q M P Mus : † ηκη † A ‖ 29  εὐανάδοτος Broadaeus : εὐαπόδοτος A : εὐανάδοτον C E

355d

355e

355f

356a

356b

46

deip nosop histae

γλυκύτερος καὶ ἁπαλώτερος. βάκχος εὔχυλος, πολύχυλος, εὔτροφος. τράγος οὐκ εὔχυλος, ἄπεπτος, βρωμώδης. ψῆττα, βούγλωσσος εὔτροφοι καὶ ἡδεῖαι· τούτοις ἀναλογεῖ καὶ ὁ ῥόμβος. γλαυκίσκοι, κέφαλοι, κεστρεῖς, μυξῖνοι, χελλῶνες ὅμοιοί εἰσι κατὰ τὴν προσφοράν, τοῦ δὲ κεφάλου καταδεέστερός ἐστιν ὁ κεστρεύς, ἥσσων δὲ ὁ μυξῖνος, τελευταῖος ὁ χελλών. [53] θυννὶς δὲ καὶ θύννος βαρεῖς καὶ πολύτροφοι. ὁ δὲ καλούμενος ἀκαρνὰν γλυκύς 356c ἐστι | καὶ παραστύφων, τρόφιμος δὲ καὶ εὐέκκριτος. ἡ δὲ ἀφύη βαρεῖά ἐστι καὶ δύσπεπτος· ὧν ἡ λευκὴ καλεῖται κωβῖτις. καὶ ὁ ἑψητὸς δέ, τὸ μικρὸν ἰχθύδιον, τοῦ αὐτοῦ γένους ἐστί. τῶν δὲ σελαχίων ὁ μὲν βοῦς κρεώδης, ὁ δὲ γαλεὸς κρείσσων ὁ ἀστερίας λεγόμενος. ὁ δὲ ἀλωπεκίας ὅμοιός ἐστι τῇ γεύσει τῷ χερσαίῳ ζῴῳ· διὸ καὶ τοῦ ὀνόματος ἔτυχε. καὶ ἡ βατὶς δὲ εὔστομος, ἡ δὲ ἀστερίας βατίδος ἁπαλωτέρα καὶ εὔχυλος, ὁ δὲ λειόβατος δυσκοιλιώτερος καὶ βρωμώδης. ἡ δὲ νάρκη δύσπεπτος οὖσα τὰ μὲν κατὰ | 356d τὴν κεφαλὴν ἁπαλά τε καὶ εὐστόμαχα ἔχει, ἔτι δὲ εὔπεπτα, τὰ δὲ ἄλλα οὔ· κρείττονες δέ εἰσιν αἱ μικραὶ καὶ μάλιστα αἱ λιτῶς ἑψόμεναι. ἡ δὲ ῥίνη, καὶ αὐτὴ τῶν σελαχίων οὖσα, εὔπεπτός ἐστι καὶ κούφη· ἡ δὲ μείζων καὶ τροφιμωτέρα. κοινῶς δὲ πάντα τὰ σελάχια φυσώδη ἐστὶ καὶ κρεώδη καὶ δυσκατέργαστα, πλεοναζόμενά τε τὰς ὄψεις ἀμβλύνει. ἡ δὲ σηπία καὶ ἑψομένη μὲν ἁπαλὴ καὶ εὔστομος καὶ εὔπεπτος, ἔτι δ᾿ εὐκοίλιος· ὁ δ᾿ ἀπ᾿ αὐτῆς χυλὸς 356e λεπτυντικός ἐστιν αἵματος | καὶ κινητικὸς τῆς δι᾿ αἱμορροΐδων ἐκκρίσεως. τευθὶς δὲ εὐπεπτοτέρα καὶ τρόφιμος, καὶ μᾶλλον ἡ μικρά· ἡ δὲ ἑφθὴ σκληροτέρα ἐστὶ καὶ οὐκ εὔστομος. ὁ δὲ πῶλυψ συνεργεῖ μὲν ἀφροδισίοις, σκληρὸς δ᾿ ἐστὶ καὶ δύσπεπτος· ὁ δὲ μείζων τροφιμώτερος. παρυγραίνει δὲ καὶ κοιλίαν ἑψόμενος ἐπὶ πλεῖον καὶ τὸν στόμαχον ἵστησιν. ἐμφανίζει δὲ καὶ Ἄλεξις ἐν Παμφίλῃ (fr. 175) τοῦ πολύποδος τὸ χρήσιμον λέγων ὧδε· ἐρῶντι δέ, Κτήσων, τί μᾶλλον συμφέρει 2  βρωμώδης D B : βρομώδης A ‖ 2–3  ψῆττα, βούγλωσσος Musurus : ψῆττα, βούγλωσσοι A C E : ψῆτται, βούγλωσσοι D B ‖ 3–4  γλαυκίσκοι A : λευκίσκοι Casaubon ‖ 4  χελλῶνες B, cf. 7.306e : † κολωνες † A ‖ 6  χελλών] χέλλων B, cf. 7.306e : † κολων † A ‖ 9  κωβῖτις vel κωβίτις C* Es : κιβωτίς A : κιβώτις E ‖ 11  κρείσσων A : κρείττων C E ‖ 14  ἀστερίας βατίδος scripsi : ἀστερία βατὶς A ‖ 15  βρωμώδης D B : βρομώδης A ‖ 23  αἱμορροΐδων A C E : αἱμορραγίων lmAmg

5

10

15

20

25

30

viii 356b–357c

47

ὧν νῦν φέρων πάρειμι; κήρυκας, κτένας, | βολβοὺς μέγαν τε πουλύπουν ἰχθῦς θ᾿ ἁδρούς.

5

10

15

20

25

30

356f

ἡ δὲ πηλαμὺς πολύτροφος μέν ἐστι καὶ βαρεῖα, οὐρητικὴ δὲ καὶ δύσπεπτος· ταριχευθεῖσα δὲ κυβίῳ ὁμοίως εὐκοίλιος καὶ λεπτυντική. ἡ δὲ μείζων συνοδοντὶς καλεῖται. ἀναλογῶν μέντοι ὁ χελιδονίας τῇ πηλαμύδι σκληρότερός ἐστιν. ἡ δὲ χελιδὼν ἡ τῷ πουλύπῳ ἐοικυῖα ἔχει τὸ ἀφ᾿ αὑτῆς ὑγρὸν εὔχροιαν ποιοῦν καὶ κινοῦν αἷμα. ‖ ὁ δὲ ὄρκυνος βορβορώδης· καὶ ὁ μείζων προσέοικε τῷ χελιδονίᾳ 357a κατὰ τὴν σκληρότητα, τὰ δὲ ὑπογάστρια αὐτοῦ καὶ ἡ κλεὶς εὔστομα καὶ ἁπαλά. οἱ δὲ κοσταὶ λεγόμενοι ταριχευθέντες εἰσὶ μέσοι. ξανθίας δ᾿ ἐπὶ ποσὸν βρωμώδης ἐστὶ καὶ ἁπαλώτερος τοῦ † ολκίμου †. ταῦτα μὲν οὖν ὁ Δίφιλος εἴρηκεν. [54] ὁ δὲ Ἀθηναῖος Μνησίθεος ἐν τῷ Περὶ Ἐδεστῶν (fr. 38 Bertier) τῶν μειζόνων φησὶν ἰχθύων γένος ὑφ᾿ ὧν μὲν καλεῖσθαι τμητόν, ὑπ᾿ ἄλλων δὲ πελάγιον, οἷον χρυσόφρυς καὶ γλαύκους καὶ φάγρους. εἰσὶ δὲ δυσκατέργαστοι· κατεργασθέντες | δὲ πολλαπλασίαν τροφὴν 357b παρέχουσι. τὸ δὲ τῶν ἀλεπιδώτων γένος, οἷον θύννων, σκόμβρων, θυννίδων, γόγγρων καὶ τῶν τοιούτων, συμβαίνει τούτοις καὶ ἀγελαίοις εἶναι. τὰ μὲν οὖν μήτε καθ᾿ αὑτὰ φαινόμενα μήτ᾿ ἐν ταῖς ἀγέλαις ἐκφερόμενα μᾶλλόν ἐστιν εὔπεπτα, οἷον γόγγροι καὶ καρχαρίαι καὶ τὰ τοιαῦτα. τὰ δὲ ἀγελαῖα γένη τῶν ἰχθύων τούτων τὴν μὲν ἐδωδὴν ἡδεῖαν ἔχει (πίονα γάρ ἐστι), βαρεῖαν δὲ καὶ δυσκατέργαστον· διὸ καὶ ταριχεύεσθαι δύναται μάλιστα καί ἐστι τῶν ταριχηρῶν βέλτιστα γένη ταῦτα. | χρήσιμοι δ᾿ εἰσὶν ὀπτοί· 357c τήκεται γὰρ τὸ πιμελῶδες αὐτῶν. τὰ δὲ καλούμενα δαρτὰ τὸ μὲν ὅλον ἐστὶν ὅσα τραχεῖαν ἔχει τὴν ἐπίφυσιν τοῦ δέρματος, οὐ λεπίσιν ἀλλ᾿ οἷον ἔχουσιν αἱ βατίδες καὶ 〈αἱ〉 ῥῖναι. ταῦτα δὲ πάντα ἐστὶ μὲν εὔθρυπτα, οὐκ εὐώδη δέ. καὶ τροφὰς ἐμποιεῖ τοῖς σώμασιν ὑγράς, ὑπάγει δὲ καὶ τὰς κοιλίας μάλιστα πάντων τῶν ἑψομένων ἰχθύων· τὰ δὲ ὀπτώμενα χείρονα. τὸ δὲ τῶν μαλακίων γένος, οἷον πουλυπόδων τε καὶ σηπιῶν καὶ τῶν τοιούτων, τὴν μὲν 2  θ᾿ Musurus : τε A ‖ 4  κυβίῳ Ds et Rondelet : καλλυβίῳ (v.ll. καλλίῳ et κυβίῳ in unam confusas) A : καὶ κυβίῳ Kaibel ‖ 7  ἀφ᾿ αὑτῆς A : ἀπ’ αὐτῆς C E ‖ 8  χελιδονίᾳ A : πηλαμύδι C E ‖ 11  βρωμώδης D B : βρομώδης A 12  † ολκίμου † A : ὀρκύνου Ds B Q M P Mus ‖ 17  ἀλεπιδώτων Gesner : λεπιδωτῶν A C E ‖ 27  βατίδες A : λεπίδες C E | 〈αἱ〉 addidi ‖ 31  πουλυπόδων scripsi : πολυπόδων A : πολύποδες (structura mutata) C E

48

deip nosop histae

357d σάρκα δύσπεπτον ἔχει· διὸ καὶ πρὸς ἀφροδισιασμοὺς | ἁρμόττου-

σιν· αὐτοὶ μὲν γάρ εἰσι πνευματώδεις, ὁ δὲ τῶν ἀφροδισιασμῶν καιρὸς πνευματώδους προσδεῖται διαθέσεως. βελτίω δὲ ταῦτα γίνεται ἑψηθέντα· τὰς γὰρ ὑγρότητας ἔχει πονηράς· ἰδεῖν γοῦν ἐστὶν οἵας ἀφίησι πλυνόμενα. ταύτας οὖν ἡ ἕψησις ἐκκαλεῖται τῆς σαρκός· μαλακῆς γὰρ τῆς πυρώσεως καὶ μεθ᾿ ὑγροῦ διδομένης οἱονεὶ πλύσις τις αὐτῶν γίνεται, τὰ δ᾿ ὀπτώμενα καταξηραίνει τὰς ὑγρότητας· ἔτι δὲ καὶ τῆς σαρκὸς αὐτῶν φύσει σκληρᾶς οὔσης 357e κατὰ λόγον οὕτως ἔχει | γίνεσθαι αὐτά. [55] ἀφύαι δὲ καὶ μεμβράδες καὶ τριχίδες καὶ τἄλλα ὅσων συγκατεσθίομεν τὰς ἀκάνθας, ταῦτα πάντα τὴν πέψιν φυσώδη ποιεῖ, τὴν δὲ τροφὴν δίδωσιν ὑγράν. τῆς οὖν πέψεως οὐχ ὁμαλιζούσης, ἀλλὰ τῶν μὲν σαρκῶν ἄγαν ταχὺ πεττομένων, τῆς δὲ ἀκάνθης σχολῇ διαλυομένης (καὶ γὰρ ἅμα αἱ ἀφύαι καθ᾿ αὑτὰς ἀκανθώδεις) ἐμποδισμὸς αὐτῶν ἑκατέρου γίνεται περὶ τὴν κατεργασίαν, εἶτα φῦσαι μὲν 357f ἀπὸ τῆς πέψεως, ὑγρασίαι δὲ ἀπὸ τῆς τροφῆς | συμβαίνουσι. βελτίω δ᾿ ἐστὶν ἑψόμενα, τῆς δὲ κοιλίας ἐστὶν ἀνωμάλως ὑπακτικά. τὰ δὲ καλούμενα πετραῖα, κωβιοὶ καὶ σκορπίοι καὶ ψῆτται καὶ τὰ ὅμοια, τοῖς τε σώμασιν ἡμῶν ξηράν τε δίδωσι τροφήν (εὔογκα δ᾿ ἐστὶ καὶ τρόφιμα καὶ πέττεται ταχέως καὶ οὐκ ἐγκαταλείπει περιττώματα πολλά) πνευμάτων τε οὔκ ἐστι περιποιητικά. γίνεται δ᾿ εὐπεπτότερον ἅπαν ὄψον ταῖς σκευασίαις ἁπλῶς ἀρτυθέν· τὰ δὲ πετραῖα καὶ τῇ ἡδονῇ 〈…〉 ἁπλῶς σκευασθέντα. τούτοις δ᾿ ὅμοιόν ἐστι γένος τὸ καλούμενον μαλακόσαρκον, κίχλαι καὶ κόσσυφοι καὶ τὰ ὅμοια· ἐστὶ δὲ ὑγρότερα μὲν ταῦτ᾿ 358a ἐκείνων, ‖ πρὸς δὲ τὰς ἀναλήψεις ἀπόλαυσιν ἔχει πλείω. τῆς μὲν κοιλίας καὶ τῆς οὐρήσεως ὑπακτικώτερα ταῦτ᾿ ἐστὶν ἐκείνων διὰ τὸ καὶ τὰς σάρκας ὑγροτέρας καὶ πλείους ἔχειν τῶν προειρημένων. χρὴ δέ, ἐὰν μὲν τὴν κοιλίαν βούληταί τις ὑπάγειν, ἕψοντα διδόναι· μετρίως δὲ ἐχούσης ὀπτηθέντα γίνεται τρόφιμα. πρὸς δὲ τὰς οὐρήσεις ἀμφοτέρως σκευασθέντα χρήσιμα. [56] οἱ δὲ τόποι τῆς

9  οὕτως ἔχει γίνεσθαι A : ἔχει γίνεσθαι οὕτως C : γίνεσθαι οὕτως E : fort. οὕτως ἔχειν γίνεται ‖ 15  γίνεται C D B Q M P Mus : γίτ() E : γίγνεται A 23  ἀρτυθέν· τὰ C E : ἀρτυθέντα· τὰ, i.e. -ΤΑΤΑ A | lac. indic. et e.g. 〈διαφέρει〉 add. Schweighäuser ‖ 26  ἀπόλαυσιν, i.e. -ΛΑΥΣΙΝ B Qmg M P Mus : ἀπόλλυσιν, i.e. -ΛΛΥΣΙΝ A

5

10

15

20

25

30

viii 357c–358e

5

10

15

20

25

49

θαλάττης ὅπου ποταμοὶ καὶ λίμναι συμβάλλουσιν, ἔτι δὲ τενάγη μεγάλα καὶ κόλποι θαλάττης εἰσίν, ἐνταῦθα μὲν πάντες οἱ ἰχθύες | εἰσὶν ὑγρότεροι καὶ μᾶλλον πίονες ὑπάρχουσι· καὶ ἐσθίεσθαι μέν 358b εἰσιν ἡδίους, πρὸς δὲ τὴν πέψιν καὶ τροφὴν γίνονται χείρους. ἐν δὲ τοῖς αἰγιαλοῖς τοῖς κειμένοις πρὸς τὰ πελάγη καὶ λίαν ἀναπεπταμένοις σκληροὶ καὶ λεπτοὶ καὶ κυματοπλῆγές εἰσιν οἱ πλείους. περὶ δὲ τοὺς ἀγχιβαθεῖς, ἐν οἷς μὴ λίαν ἔγκειται μεγάλα πνεύματα, πρὸς δὲ τούτοις εἴ που καὶ πόλεις σύνεγγύς εἰσιν, ἐνταῦθα δ᾿ ἐστὶ τὰ πλεῖστα γένη τῶν ἰχθύων ὁμαλῶς ἄριστα καὶ πρὸς ἡδονὴν καὶ πρὸς εὐπεψίαν καὶ πρὸς τὴν τροφὴν τοῦ σώματος. δύσπεπτοι δὲ καὶ βαρύτατοι | τῶν θαλαττίων εἰσὶν οἱ μετεκ- 358c βαίνοντες ἐκ τῆς θαλάττης εἴς τε ποταμοὺς καὶ λίμνας, οἷον κεστρεὺς καὶ συλλήβδην τῶν ἰχθύων ὅσοι δύνανται βιοτεύειν ἐν ἀμφοτέροις τοῖς ὕδασι. τῶν δὲ τελείως ἐν τοῖς ποταμοῖς καὶ λίμναις βιοτευόντων ἀμείνους εἰσὶν οἱ ποτάμιοι· σῆψις γὰρ ὕδατος τὸ λιμναῖόν ἐστι. καὶ τῶν ποταμίων δ᾿ αὐτῶν βέλτιστοί εἰσιν οἱ ἐν τοῖς ὀξυτάτοις τῶν ποταμῶν ὄντες οἵ τε πυροῦντες· οὗτοι γὰρ οὐ γίνονται ἐὰν μὴ ποταμὸς ὀξὺς ᾖ καὶ ψυχρός, διαφέρουσι δὲ τῶν ποταμίων ἰχθύων εὐπεψίᾳ. [57] ταῦτα καὶ | παρ᾿ ἡμῶν ἔχετε, 358d ἄνδρες φίλοι, ὀψωνησάντων κατὰ δύναμιν τὴν ἑαυτῶν ὑγιεινῶς· κατὰ γὰρ τὸν Ἀντιφάνους Παράσιτον (fr. 182)· ἐγὼ περὶ τὴν ὀψωνίαν μὲν οὐ πάνυ τι ἐσπούδακ᾿, οὐδ᾿ αὖ συνέτεμον λίαν πάνυ, ὡς ἄν τις ἄλλως ἐξενεχθεῖσιν † ὅπου τοῦ διαλάβοι † κραιπάλην Ἑλληνικῶς. ἀλλὰ μὴν οὐδὲ οὕτως εἰμὶ φίλιχθυς ὡς ὁ παρὰ τῷ αὐτῷ ποιητῇ ἐν Βουταλίωνι, ὅπερ δρᾶμα τῶν Ἀγροίκων ἐστὶν ἑνὸς διασκευή· φησὶ (Antiph. fr. 69) γάρ· |

30

(Α.) καὶ μὴν ἑστιάσω τήμερον ὑμᾶς ἐγώ· σὺ δ᾿ ἀγοράσεις ἡμῖν λαβών, 1  θαλάττης scripsi, cf. θαλάττης infra : θαλάσσης A C E | τενάγη Casaubon : πελάγη A C E ‖ 3  εἰσὶν A : om. C E, fort. delendum ‖ 6  κυματοπλῆγές C E : κυματοπληγεῖς A ‖ 7  τοὺς C E Mus : τὰς A | οἷς C E Mus : αἷς A 11  θαλαττίων scripsi : θαλασσίων A C E ‖ 12  θαλάττης scripsi : θαλάσσης A C E ‖ 22  τι A C E : del. Casaubon ‖ 23  ἐσπούδακ᾿ Casaubon, ducente Musurus (ἐσπούδηκ᾿) : ἐσπούδακα A C E

358e

50

358f

deip nosop histae

Πίστ᾿, ἀργύριον. (Πι.) ἄλλως γὰρ οὐκ ἐπίσταμαι χρηστῶς ἀγοράζειν. (Α.) φράζε δή, Φιλούμενον, ὄψῳ τίνι χαίρεις; (Φι.) πᾶσι. (Α.) καθ᾿ ἕκαστον λέγε·5 ἰχθὺν τίν᾿ ἡδέως φάγοις ἄν; (Φι.) εἰς ἀγρὸν ἦλθες φέρων ποτ᾿ ἰχθυοπώλης μαινίδας καὶ τριγλίδας, καὶ νὴ Δί᾿ ἤρεσεν σφόδρα ἡμῖν ἅπασιν. (Α.) εἶτα καὶ νῦν, εἰπέ μοι, τούτων φάγοις ἄν; (Φι.) κἂν εἴ τις ἄλλος μικρὸς ᾖ· |10 τοὺς γὰρ μεγάλους τούτους ἅπαντας νενόμικα ἀνθρωποφάγους ἰχθῦς. (Α.) τί φῄς, ὦ φίλτατε; ἀνθρωποφάγους, πῶς; (Π.) ὡς ἀνθρωποφάγοι, δῆλον ὅτι· ταῦτα δ᾿ ἐστὶν Ἑλένης βρώματα, ἅ φησιν οὗτος, μαινίδας καὶ τριγλίδας. 15 ἐν δὲ τῷ Ἀγροίκῳ (cf. 7.313b–c) Ἑκάτης βρώματα ἔφη τὰς μαινίδας εἶναι καὶ τὰς τριγλίδας. ἐκφαυλίζων δὲ καὶ Ἔφιππος τοὺς μικροὺς τῶν ἰχθύων ἐν Φιλύρᾳ (fr. 21) φησί·

359a

(Α.) παππία, βούλει δραμὼν ‖ εἰς τὴν ἀγορὰν καταγοράσαι μοι — (Β.) φράζε τί. (Α.) ἰχθῦς φρονοῦντας, ὦ πάτερ. μή μοι βρέφη. (Β.) οὐκ οἶσθ᾿ ὅτι τἀργύριόν † ἐσθ᾿ εἰς ἀργυρον †;

5

10

15

20

[58] ἥδιστος δ᾿ ἐστὶ καὶ ὁ παρὰ τῷ αὐτῷ ποιητῇ ἐν τοῖς Ὀβελιαφόροις (Ephipp. fr. 15) νεανίσκος κατασμικρύνων ἅπαντα τὰ περὶ τὴν ὀψωνίαν καὶ λέγων ὧδε· (Α.) ἀλλ᾿ ἀγόρασον εὐτελῶς· ἅπαντα γὰρ ἱκανόν ἐστι. (Β.) φράζεο δέ ποτε.

*358f–9a  Eust. p. 1720.53–4 = ii.23.10–11 1  Πίστ᾿ Porson : πιστὲ A ‖ 5  ἦλθες A : ἦλθεν Casaubon (iam ἦλθε Musurus) ποτ᾿ Q M P Mus : που τ᾿ (v.ll. που et ποτ᾿) A ‖ 8  κἂν εἴ B : κὰν εἴ A : εἰ del. Musurus ‖ 10  φίλτατε A : φιλτάτη Porson ‖ 11  ὡς ἀνθρωποφάγοι A : οὖν ἄνθρωπος φάγοι 7.313c : οὓς ἂν ἄνθρωπος φάγοι Jacobs, Cobet ‖ 12  Ἑλένης A C E : Ἑκάτης 7.313c ‖ 15  Ἔφιππος C E Eust. : Φίλιππος A ‖ 17  παππία M : παπία A ‖ 18  καταγοράσαι A : κᾆτ᾿ ἀγοράσαι Meineke ‖ 20  ὅτι A : ὁτιὴ Heringa | τἀργύριόν M P Mus : τὸ ἀργύριόν A | ἐσθ᾿ εἰς ἀργυρον A : ἐστ᾿ ἰσάργυρον Heringa (ἐστ᾿ iam Qmg P Mus) ‖ 25  ἅπαντα A : ἅπαν Meineke φράζεο δέ ποτε A : φράζ᾿, ὦ δέσποτα Hanow

25

viii 358e–359d

5

10

(Α.) μὴ πολυτελῶς, ἀλλὰ καθαρείως, ὅ τι | ἀνοησίας ἕνεκ᾿ ἀρκεῖ, τευθίδια, σηπίδια. κἂν κάραβός τις ᾖ λαβεῖν, εἷς ἀρκέσει ἢ δύ᾿ ἐπὶ τὴν τράπεζαν· ἐγχελίδια. Θήβη μὲν ἐνίοτ᾿ ἔρχεται. ἐκ τούτων λαβέ· ἀλεκτρυόνιον, φάττιον, περδίκιον, τοιαῦτα. δασύπους ἐάν τις ἐπέλθῃ, φέρε. (Β.) ὡς μικρολόγος εἶ. (Α.) σὺ λέγε λίαν πολυτελής. πάντως † κρες † ἡμῖν ἐστιν. (Β.) πότερ᾿ ἔπεμψέ τις; (Α.) οὐκ, ἀλλ᾿ ἔθυσεν ἡ γυνή· | τὸ μοσχίον τὸ τῆς Κορώνης αὔριον δειπνήσομεν.

51

359b

5

10 359c

ὁ δὲ παρὰ Μνησιμάχῳ ἐν τῷ ὁμωνύμῳ δράματι (fr. 3) δύσκολος φιλάργυρος ὢν σφόδρα πρὸς τὸν ἀσωτευόμενον νεανίσκον φησίν· 15

20

(Α.) ἀλλ᾿ ἀντιβολῶ σ᾿, ἐπίταττέ μοι μὴ πόλλ᾿ ἄγαν μηδ᾿ ἄγρια λίαν μηδ᾿ ἐπηργυρωμένα, μέτρια δέ, τῷ θείῳ σεαυτοῦ. (Β.) πῶς ἔτι μετριώτερ᾿, ὦ δαιμόνιε; (Α.) πῶς; σύντεμνε καὶ ἐπεξαπάτα με. τοὺς μὲν ἰχθῦς μοι κάλει | 5 ἰχθύδιον, ὄψον δ᾿ ἐὰν λέγῃς ἕτερον, κάλει ὀψάριον· ἥδιον γὰρ ἀπολοῦμαι πολύ. [59] ἐπεὶ δὲ κατὰ θεὸν ἐν τοῖς προκειμένοις 〈…〉, φίλτατε Οὐλπιανέ ἢ ὑμεῖς, γραμματικῶν παῖδες, εἴπατέ μοι τίνι ἐννοίᾳ ὁ Ἔφιππος (fr. 15.12–13 ap. 8.359c) ἔφη·

25

τὸ μοσχίον τὸ τῆς Κορώνης αὔριον δειπνήσομεν· 1  καθαρείως C E : καθαρίως A ‖ 1–2  ὅ τι ἀνοησίας A : ὅ τι ἂν ᾖ / ὁσίας Schweighäuser, ducente Musurus (ὅ τι ἂν ὁσίας) ‖ 2  ἕνεκ᾿ Musurus : ἕνεκα A 4  ἢ δύ᾿ Jacobs : ἡδὺ A | ἐγχελίδια A : ἐγχελύδια D B Q ‖ 5  Θήβη μὲν A : Θήβηθεν Palmerius | ἐκ A C E : del. Jacobs ‖ 7  ἐάν A : ἄν Dindorf | ἐπέλθῃ A : εἰσέλθῃ Porson ‖ 8  λέγε, i.e. ΛΕΓΕ A : δέ γε, i.e. ΔΕΓΕ Casaubon 9  † κρες † (i.e. κρέας?) A : κρέα B : κρέ᾿ Grotius | ἐστιν A : ἐστι D B 10  ἔθυσεν Scaliger : † εὐθυσεν † A ‖ 14  πόλλ᾿ C E D B Mus : πολλὰ A 17  μετριώτερ᾿ Musurus : † μετριωτερα † A : μέτρια C E ‖ 19  ἰχθύδιον A : ἰχθύδι C E : ἰχθύδι᾿ Dawes | δ᾿ ἐὰν] δὲ ἐὰν A C E : δ᾿ ἂν Casaubon ‖ 21  “deest aliquid” Casaubon : “haec mutila” Kaibel : 〈ἦν〉 vel sim. supplendum ‖ 22–3  ὁ Ἔφιππος ἐν τοῖς προειρημένοις A : ἐν τοῖς προειρημένοις delevi

359d

52

deip nosop histae

ἐγὼ γὰρ οἴομαι ἱστορίαν τινὰ εἶναι καὶ ποθῶ μαθεῖν. καὶ ὁ Πλούταρχος ἔφη Ῥοδιακὴν εἶναι λεγομένην ἱστορίαν, ἣν 359e ἐπὶ τοῦ παρόντος ἀποστοματίζειν | οὐ δύνασθαι τῷ πάνυ πρὸ πολλοῦ ἐντετυχηκέναι τῷ ταῦτα περιέχοντι βιβλίῳ. οἶδα δὲ Φοίνικα τὸν Κολοφώνιον (fr. 2, p. 233 Powell) ἰαμβοποιὸν μνημονεύοντά τινων ἀνδρῶν ὡς ἀγειρόντων τῇ κορώνῃ καὶ λεγόντων ταῦτα·

359f

360a

ἐσθλοί, κορώνῃ χεῖρα πρόσδοτε κριθέων, τῇ παιδὶ τἀπόλλωνος, ἢ λέκος πυρῶν ἢ ἄρτον ἢ ἥμαιθον ἢ ὅ τι τις χρῄζει. δότ᾿, ὦγαθοί, τῶν ἕκαστός τις ἐν χερσὶν ἔχει κορώνῃ· χἄλα λήψεται χονδρόν· | φιλεῖ γὰρ αὕτη πάγχυ ταῦτα δαίνυσθαι. ὁ νῦν ἅλας δοὺς αὖθις κηρίον δώσει. ὦ παῖ, θύρην ἄγκλινε· Πλοῦτος ἤκουσε, καὶ τῇ κορώνῃ παρθένος φέρει σῦκα. θεοί, γένοιτο πάντ᾿ ἄμεμπτος ἡ κόρη, κἀφνειὸν ἄνδρα κὠνομαστὸν ἐξεύροι, καὶ τῷ γέροντι πατρὶ κοῦρον εἰς χεῖρας καὶ μητρὶ κούρην εἰς τὰ γοῦνα κατθείη, ‖ θάλος τρέφειν γυναῖκα τοῖς κασιγνήτοις. ἐγὼ δ᾿, ὅκου πόδες φέρουσιν, ὀφθαλμοὺς † ἀμείβομαι Μούσῃσι πρὸς θύρῃς ᾄδων καὶ δόντι καὶ μὴ δόντι πλείονα † τωνγεω †.

5

10

5

15

10

20

15

καὶ ἐπὶ τέλει δὲ τοῦ ἰάμβου φησίν· ἀλλ᾿, ὦγαθοί, ᾿πορέξαθ᾿ ὧν μυχὸς πλουτεῖ· δός, ὦ ἄναξ, δὸς καὶ σὺ πολλά μοι νύμφῃ·

7  λεγόντ(ων) C : λεγόντ E : λέγοντα A ‖ 9  τἀπόλλωνος Dindorf : τοῦ Ἀπόλλωνος A C E ‖ 11  τῶν ἕκαστός τις A C E : τι τῶν ἕκαστος Casaubon 12  χἄλα Dindorf : καὶ ἅλα A C E ‖ 14  αὖθις A C E : αὖθι Musurus 15  ἄγκλινε C E B : † ανκλεινὲ † A | ἤκουσε A C E : ἔκρουσε Bergk ‖ 16  φέρει A C E : φέροι B ‖ 17  γένοιτο C E B Qpc M P Mus : γένοιντο A | κόρη A C E : κούρη Schweighäuser ‖ 22  ὅκου A : ὅκοι Dindorf | φέρουσιν A : φέρωσιν Bergk ‖ 24  πλείονα A : πλεῦνα Bergk | † τωνγεω † A : τῶν 〈Γύ〉γεω Rossbach ‖ 26  ᾿πορέξαθ᾿ Dindorf : ἐπορέξαθ᾿ A : ἐπορέξατε C E ‖ 27  πολλά μοι νύμφῃ A : πότνα μοι νύμφη Ilgen

25

53

viii 359d–360c

νόμος κορώνῃ χεῖρα δοῦν᾿ ἐπαιτούσῃ. τοιαῦτ᾿ εἰδὼς δός τι, καὶ καταχρήσει. |

5

10

15

20

25

κορωνισταὶ δὲ ἐκαλοῦντο οἱ τῇ κορώνῃ ἀγείροντες, ὥς φησι 360b Πάμφιλος ὁ Ἀλεξανδρεὺς ἐν τοῖς Περὶ Ὀνομάτων (fr. XV, p. lxvi Schmidt)· καὶ τὰ ᾀδόμενα δὲ ὑπ᾿ αὐτῶν κορωνίσματα καλεῖται, ὡς ἱστορεῖ Ἁγνοκλῆς ὁ Ῥόδιος ἐν Κορωνισταῖς. [60] καὶ χελιδονίζειν δὲ καλεῖται παρὰ Ῥοδίοις ἀγερμός τις ἄλλος, περὶ οὗ φησι Θέογνις ἐν δευτέρῳ Περὶ τῶν ἐν Ῥόδῳ Θυσιῶν (FGrH 526 F 1) γράφων οὕτως· εἶδος δέ τι τοῦ ἀγείρειν χελιδονίζειν Ῥόδιοι καλοῦσιν, ὃ γίνεται τῷ Βοηδρομιῶνι μηνί. χελιδονίζειν δὲ λέγεται διὰ τὸ | εἰωθὸς ἐπιφωνεῖσθαι (carm. pop. PMG 848)· 360c ἦλθ᾿ ἦλθε χελιδὼν καλὰς ὥρας ἄγουσα καὶ καλοὺς ἐνιαυτούς, ἐπὶ γαστέρα λευκά, ἐπὶ νῶτα μέλαινα. παλάθαν οὐ προκυκλεῖς ἐκ πίονος οἴκου οἴνου τε δέπαστρον τυροῦ τε κάνυστρον; καὶ πυρῶν † α † χελιδὼν καὶ λεκιθίταν οὐκ ἀπωθεῖται· πότερ᾿ ἀπίωμες ἢ λαβώμεθα; εἰ μέν τι δώσεις· εἰ δὲ μή, οὐκ ἐάσομεν· ἢ τὰν θύραν φέρωμες ἢ τὸ ὑπέρθυρον ἢ τὰν γυναῖκα τὰν ἔσω καθημέναν· |

5

10

15

*360b–d  Eust.(1) p. 1914.43–50 = ii.266.3–11 | *360c  Eust.(2) p. 1925.43–4 = ii.279.46–280.2 1  χεῖρα Musurus : † χερα † A | δοῦν᾿ Stephanus : † δουν᾿ † A ‖ 2  τοιαῦτ᾿ εἰδὼς A : τοσαῦτ᾿ ἀείδω· Bergk ‖ 5  δὲ Schweighäuser : τε A ‖ 14  καὶ A C E Eust.(1) : del. Hermann ‖ 16  ἐπὶ C E Eust.(1–2) : κἀπὶ A | μέλαινα C E Eust.(1–2) : μέλανα A ‖ 17  οὐ προκυκλεῖς C E B Mus : † ουπροκυκλεισ † A : σὺ προκύκλει Hermann ‖ 20  τυροῦ C E : τυρῶ A | κάνυστρον C E Mus : † καννυστρον † A ‖ 21  πυρῶν † α † A : πυρῶν ἁ C E B : ἁ Eust. : ἁ del. Musurus : πύρνα Bergk ‖ 24  ἐάσομεν A C E Eust. : ἐάσομες Schweighäuser 26  καθημέναν A C E Eust. : καθημένην As

54 360d

deip nosop histae

μικρὰ μέν ἐστι, ῥᾳδίως μιν οἴσομεν. ἂν δὴ φέρῃς τι, μέγα δή τι φέροις· ἄνοιγ᾿ ἄνοιγε τὰν θύραν χελιδόνι· οὐ γὰρ γέροντές ἐσμεν ἀλλὰ παιδία.

τὸν δὲ ἀγερμὸν τοῦτον κατέδειξε πρῶτος Κλεόβουλος ὁ Λίνδιος ἐν Λίνδῳ χρείας γενομένης συλλογῆς χρημάτων. [61] ἐπεὶ δὲ Ῥοδιακῶν ἱστοριῶν ἐμνήσθημεν, ἰχθυολογήσων καὶ αὐτὸς ὑμῖν ἔρχομαι ἀπὸ τῆς καλῆς Ῥόδου, ἣν εὔιχθυν εἶναί φησιν ὁ ἥδιστος 360e Λυγκεύς (fr. 11 Dalby). Ἐργίας οὖν ὁ Ῥόδιος | ἐν τοῖς περὶ τῆς πατρίδος (FGrH 513 F 1) προειπών τινα περὶ τῶν κατοικισάντων τὴν νῆσον Φοινίκων φησὶν ὡς οἱ περὶ Φάλανθον ἐν τῇ Ἰαλυσῷ πόλιν ἔχοντες ἰσχυροτάτην τὴν Ἀχαΐαν καλουμένην καὶ ὕδατος ἐγκρατεῖς ὄντες χρόνον πολὺν ἀντεῖχον Ἰφίκλῳ πολιορκοῦντι· ἦν γὰρ αὐτοῖς καὶ θέσφατον ἐν χρησμῷ τινι λελεγμένον ἕξειν τὴν χώραν ἕως κόρακες λευκοὶ γένωνται καὶ ἐν τοῖς κρατῆρσιν ἰχθύες φανῶσιν. ἐλπίζοντες οὖν τοῦτ᾿ οὐδέποτε ἔσεσθαι καὶ τὰ πρὸς τὸν 360f πόλεμον ῥᾳθυμοτέρως εἶχον. ὁ δ᾿ Ἴφικλος | πυθόμενος παρά τινος τὰ τῶν Φοινίκων λόγια καὶ ἐνεδρεύσας τοῦ Φαλάνθου πιστόν τινα πορευόμενον ἐφ᾿ ὕδωρ, ᾧ ὄνομα ἦν Λάρκας, καὶ πίστεις πρὸς αὐτὸν ποιησάμενος, θηρεύσας ἰχθύδια ἐκ τῆς κρήνης καὶ ἐμβαλὼν εἰς ὑδρεῖον ἔδωκε τῷ Λάρκᾳ καὶ ἐκέλευσε φέροντα τὸ ὕδωρ τοῦτο ἐκχέαι εἰς τὸν κρατῆρα ὅθεν τῷ Φαλάνθῳ ᾠνοχοεῖτο. καὶ ὁ μὲν ἐποίησε ταῦτα, ὁ δὲ Ἴφικλος κόρακας θηρεύσας καὶ ἀλείψας γύψῳ 361a ἀφῆκε. ‖ Φάλανθος δ᾿ ἰδὼν τοὺς κόρακας ἐπορεύετο καὶ ἐπὶ τὸν κρατῆρα· ὡς δὲ καὶ τοὺς ἰχθῦς εἶδεν, ὑπέλαβε τὴν χώραν οὐκέτι αὑτῶν εἶναι καὶ ἐπεκηρυκεύσατο πρὸς τὸν Ἴφικλον ὑπόσπονδος ὑπεξελθεῖν ἀξιῶν μετὰ τῶν σὺν αὑτῷ. συγκαταθεμένου δὲ τοῦ Ἰφίκλου ἐπιτεχνᾶται ὁ Φάλανθος τοιόνδε τι· καταβαλὼν ἱερεῖα καὶ τὰς κοιλίας ἐκκαθάρας ἐν ταύταις ἐπειρᾶτο ἐξάγειν χρυσίον καὶ ἀργύριον. αἰσθόμενος δ᾿ ὁ Ἴφικλος διεκώλυε· προφέροντός τε 1  μιν A C E : νιν Meineke | οἴσομεν A : οἴσομ E : οἴσομαι C : οἴσομες Schweighäuser ‖ 2  φέρῃς A : φέροις C E ‖ 5  Κλεόβουλος A : Κλεώνυμος C E 9  Ἐργίας C E : Ἐργείας A ‖ 10  κατοικισάντων scripsi : κατοικησάντων A 11  Φάλανθον A C E : Φακᾶς (nom.) Polyzel. ap. 8.361c ‖ 12  Ἀχαΐαν A : Ἀχαιίδα C E | ὕδατος Kaibel : δαιτὸς A C E ‖ 13  πολιορκοῦντι C E : om. A 22  ἐκχέαι A C E : ἐγχέαι Wilamowitz ‖ 25  εἶδεν C E P : ΐδεν A 30  διεκώλυε C E : διεκώλυσε A | προφέροντός C E : προσφέροντός A

5

10

15

20

25

30

viii 360d–361e

5

10

15

20

25

55

τοῦ | Φαλάνθου τὸν ὅρκον ὃν ὤμοσεν, ἐάσειν ἐξάγεσθαι ὅ τι κα τᾷ γαστρὶ αἴρωνται, ἀντισοφίζεται πλοῖα αὐτοῖς διδοὺς ἵνα ἀποκομισθῶσι, παραλύσας τὰ πηδάλια καὶ τὰς κώπας καὶ τὰ ἱστία, ὀμόσαι φήσας πλοῖα παρέξειν ἄλλο δὲ οὐδέν. ἐν ἀπορίᾳ δ᾿ οἱ Φοίνικες ἐχόμενοι πολλὰ μὲν τῶν χρημάτων κατώρυσσον ἐπισημαινόμενοι τοὺς τόπους, ἵν᾿ ὕστερόν ποτε ἀνέλωνται ἀφικόμενοι, πολλὰ δὲ τῷ Ἰφίκλῳ κατέλιπον. ἀπαλλαγέντων οὖν τούτῳ τῷ τρόπῳ ἐκ τῆς χώρας τῶν Φοινίκων κατέσχον | τὰ πράγματα οἱ Ἕλληνες. τὰ δ᾿ αὐτὰ ἱστορήσας καὶ Πολύζηλος ἐν τοῖς Ῥοδιακοῖς (FGrH 521 F 6) τὰ περὶ τῶν ἰχθύων φησί· καὶ τῶν κοράκων μόνοι ᾔδεσαν ὁ Φακᾶς καὶ ἡ θυγάτηρ αὐτοῦ Δορκία. αὕτη δ᾿ ἐρασθεῖσα τοῦ Ἰφίκλου καὶ συνθεμένη περὶ γάμου διὰ τῆς τροφοῦ ἔπεισε τὸν φέροντα τὸ ὕδωρ ἰχθῦς ἀγαγεῖν καὶ ἐμβαλεῖν εἰς τὸν κρατῆρα, καὶ αὐτὴ δὲ τοὺς κόρακας λευκάνασα ἀφῆκε. [62] Κρεώφυλος δ᾿ ἐν τοῖς Ἐφεσίων Ὥροις (FGrH 417 F 1)· οἱ τὴν Ἔφεσον, φησί, κτίζοντες καὶ πολλὰ ταλαιπωρηθέντες ἀπορίᾳ τόπου | τὸ τελευταῖον πέμψαντες εἰς θεοῦ ἠρώτων ὅπου τὸ πόλισμα θῶνται. ὁ δὲ αὐτοῖς ἔχρησεν (Delphic Oracle L54 Fontenrose) ἐνταῦθα οἰκίζειν πόλιν, ᾗτινι ἂν ἰχθὺς δείξῃ καὶ ὗς ἄγριος ὑφηγήσηται. λέγεται οὖν, ὅπου νῦν ἡ κρήνη ἐστὶν 〈ἡ〉 Ὑπέλαιος καλουμένη καὶ ὁ ἱερὸς λιμήν, ἁλιέας ἀριστοποιεῖσθαι, καὶ τῶν ἰχθύων τινὰ ἀποθορόντα σὺν ἀνθρακιᾷ εἰσπεσεῖν εἰς φορυτὸν καὶ ἁφθῆναι ὑπ᾿ αὐτοῦ λόχμην ἐν ᾗ ἔτυχε σῦς ἄγριος ὤν· ὃς ὑπὸ τοῦ πυρὸς θορυβηθεὶς ἐπέδραμε τοῦ ὄρους ἐπὶ πολύ, ὃ δὴ καλεῖται | Τρηχεῖα, καὶ πίπτει ἀκοντισθεὶς ὅπου νῦν ἐστιν ὁ τῆς Ἀθηνᾶς ναός. καὶ διαβάντες οἱ Ἐφέσιοι ἐκ τῆς νήσου ἔτεα εἴκοσιν οἰκήσαντες τὸ δεύτερον κτίζουσι Τρηχεῖαν καὶ τὰ ἐπὶ Κορησσόν, καὶ ἱερὸν Ἀρτέμιδος ἐπὶ τῇ ἀγορῇ ἱδρύσαντο Ἀπόλλωνός τε τοῦ Πυθίου ἐπὶ τῷ λιμένι.

1–2  κα τᾷ γαστρὶ αἴρωνται Kaibel (“ipsa foederis formula”) : κατὰ γαστρὶ αἴρωνται A : κατὰ γαστρὸς αἴρονται C E ‖ 7  κατέλιπον scripsi : κατέλειπον A C E ‖ 11  Φακᾶς A : Φακᾶν (structura mutata) C E : Φάλανθος Ergias, cf. Φαλάνθου supra ‖ 15  Ὥροις Schweighäuser : Ὅροις A 16  ταλαιπωρηθέντες A : περιπλανηθεῖσιν (structura mutata) C E : ταλαιπορηθεῖσιν Cs Es ‖ 19  ᾗτινι ἂν scripsi : ἥντινα A : ᾗ ἂν C E ‖ 20  〈ἡ〉 add. Dindorf ‖ 23  ἔτυχε σῦς A C E : ἔτυχε ὗς D : ἔτυχεν ὗς B ‖ 24  καλεῖται A C E : fort. ἐκαλεῖτο ‖ 26  ἔτεα εἴκοσιν οἰκήσαντες τὸ δεύτερον Kaibel : ἔτεά τ᾿ οἰκήσαντες τὸ δεύτερον εἴκοσι A

361b

361c

361d

361e

56

deip nosop histae

[63] τοιούτων οὖν ἔτι πολλῶν λεγομένων τότε ἐξάκουστος ἐγένετο κατὰ πᾶσαν τὴν πόλιν αὐλῶν τε βόμβος καὶ κυμβάλων ἦχος ἔτι τε τυμπάνων κτύπος μετὰ ᾠδῆς ἅμα γινόμενος. ἔτυχε | 361f δὲ οὖσα ἑορτὴ τὰ Παρίλια μὲν πάλαι καλουμένη, νῦν δὲ Ῥωμαῖα, τῇ τῆς πόλεως Τύχῃ ναοῦ καθιδρυμένου ὑπὸ τοῦ πάντα ἀρίστου καὶ μουσικωτάτου βασιλέως Ἀδριανοῦ· κἀκείνην τὴν ἡμέραν κατ᾿ ἐνιαυτὸν ἐπίσημον ἄγουσι πάντες οἱ τὴν Ῥώμην κατοικοῦντες καὶ οἱ ἐνεπιδημοῦντες τῇ πόλει. ὁ οὖν Οὐλπιανός, ἄνδρες, ἔφη, τί τοῦτο; ‖ 362a

εἰλαπίν᾿ ἠὲ γάμος; ἐπεὶ οὐκ ἔρανος τάδε γ᾿ ἔτ᾿ ἐστίν. (Od. 1.226) καί τινος εἰπόντος ὅτι βαλλίζουσιν οἱ κατὰ τὴν πόλιν ἅπαντες τῇ θεῷ, ὦ λῷστε, ὁ Οὐλπιανὸς γελάσας ἔφη, καὶ τίς Ἑλλήνων τοῦτο βαλλισμὸν ἐκάλεσε, δέον εἰρηκέναι “κωμάζουσιν” ἢ “χορεύουσιν” ἤ τι ἄλλο τῶν εἰρημένων; σὺ δὲ ἡμῖν ἐκ τῆς Συβούρας ὄνομα πριάμενος (Aristias TrGF 9 F 4)·

5

10

15

ἀπώλεσας τὸν οἶνον ἐπιχέας ὕδωρ. 362b καὶ ὁ Μυρτίλος ἔφη· ἀλλὰ μὴν καὶ Ἑλληνικώτερον ἀποδείξω | σοι

τὸ ὄνομα, ὦ φίλε Ἐπιτίμαιε· πάντας γὰρ ἐπιστομίζειν πειρώμενος οὐδενὸς μὲν ἀμαθίαν κατέγνως,

20

σαυτὸν δ᾿ ἀποφαίνεις κενότερον λεβηρίδος. (Stratt. fr. 52) Ἐπίχαρμος, ὦ θαυμασιώτατε, ἐν τοῖς Θεαροῖς μέμνηται τοῦ βαλλισμοῦ, καὶ οὐ μακράν ἐστι τῆς Σικελίας ἡ Ἰταλία. ἐν οὖν τῷ δράματι οἱ θεωροὶ καθορῶντες τὰ ἐν Πυθοῖ ἀναθήματα καὶ περὶ ἑκάστου λέγοντές φασι καὶ τάδε (fr. 68.2–4)· λέβητες, χάλκεοι κρατῆρες, ὀδελοί· τοῖς γα μὰν ὑπωδέλοις

*361f  Eust. p. 1501.34 = i.172.11–12 4  Παρίλια M P Mus : Παλίλια Qmg : Παράλια A C E Eust. ‖ 6  κἀκείνην scripsi : ἐκείνην A ‖ 10  τάδε γ᾿ ἔτ᾿ (v.ll. -ΔΕΓ et -ΔΕΤ in unam confusas) A, cf. 8.362d : τάδε γ᾿ Hom. et Musurus ‖ 15  τῆς Συβούρας, i.e. ΤΗΣ- Pmg : γῆς † σιβουρασ †, i.e. ΓΗΣ- A ‖ 19  Ἐπιτίμαιε Schweighäuser : ἐπεὶ τιμᾷς A 21  κενότερον C* E : κενώτερον A ‖ 26  χάλκεοι A : χάλκιαι Ahrens

25

57

viii 36 1e –3 62e

† καιλωτε † βαλλίζοντες † σιοσσον † χρῆμα | εἴη.

5

10

362c

καὶ Σώφρων δ᾿ ἐν τῇ ἐπιγραφομένῃ Νυμφοπόνῳ (fr. 11) φησί· κἤπειτα λαβὼν προῆχε, τοὶ δ᾿ ἐβάλλιζον. καὶ πάλιν· βαλλίζοντες τὸν θάλαμον σκάτους ἐνέπλησαν. ἀλλὰ μὴν καὶ Ἄλεξις ἐν Κουρίδι (fr. 112) φησί· καὶ γὰρ ἐπικώμων ἀνθρώπων ὁρῶ πλῆθος προσιὸν ὡς τῶν καλῶν τε κἀγαθῶν ἐνθάδε συνόντων. μὴ γένοιτό μοι μόνῳ νύκτωρ ἀπαντῆσαι καλῶς πεπραγόσιν ὑμῖν περὶ τὸν βαλλισμόν· οὐ γὰρ ἄν ποτε | θοἰμάτιον ἀπενέγκαιμι μὴ φύσας πτερά.

5 362d

οἶδα δὲ καὶ ἀλλαχόθι τοὔνομα καὶ ἀναπεμπασάμενος ἐξοίσω. [64] σὺ δὲ ἡμῖν δίκαιος εἶ λέγειν, ὁ καὶ (8.362a) τῶν Ὁμηρικῶν (Od. 1.225–6) μεμνημένος τούτων· 15

τίς δαίς, τίς δὲ ὅμιλος ὅδ᾿ ἔπλετο; τίπτε δέ σε χρεών; εἰλαπίν᾿ ἠὲ γάμος; ἐπεὶ οὐκ ἔρανος τάδ᾿ ἔτ᾿ ἐστί, τίνι διαφέρει ἀλλήλων. ἐπεὶ δὲ σιγᾷς, ἐγὼ ἐρῶ· κατὰ γὰρ τὸν Συρακόσιον ποιητήν (Epich. fr. 161)· τὰ πρὸ τοῦ δύ᾿ ἄνδρες ἔλεγον, εἷς ἐγὼν ἀποχρέω.

20

25

τὰς | θυσίας καὶ τὰς λαμπροτέρας παρασκευὰς ἐκάλουν οἱ παλαιοὶ 362e εἰλαπίνας καὶ τοὺς τούτων μετέχοντας εἰλαπιναστάς. ἔρανοι δέ εἰσιν αἱ ἀπὸ τῶν συμβαλλομένων εἰσαγωγαί, ἀπὸ τοῦ συνερᾶν καὶ συμφέρειν ἕκαστον. καλεῖται δ᾿ ὁ αὐτὸς καὶ ἔρανος καὶ θίασος, καὶ οἱ συνιόντες ἐρανισταὶ καὶ θιασῶται. καλεῖται δὲ καὶ ὁ τῷ Διονύσῳ παρεπόμενος ὄχλος θίασος, ὡς Εὐριπίδης (Ba. 680) φησίν· ὁρῶ δὲ θιάσους τρεῖς γυναικείων χορῶν.

*362e–f  Eust.(2) p. 1702.5–8 = i.438.40–4 | 362e  Eust.(1) p. 1119.11–14 = IV.95.10–96.1 15  χρεών A : χρεώ Hom. ‖ 16  τάδ᾿ ἔτ᾿, i.e. -ΔΕΤ A, cf. 8.362a : τάδε γ᾿, i.e. -ΔΕΓ Hom. et Musurus ‖ 21  fort. ἔρανοι δὲ 〈καὶ φοραί〉 ‖ 22  εἰσαγωγαί A E Eust.(2) : ἰσαγωγαί C : συναγωγή (structura mutata) Eust.(1) ‖ 24  θιασῶται] θιασῖται ἢ θιασῶται Eust.(1) : συνθιασῶται A C Epc Eust. : συνδιασῶται Eac

58

deip nosop histae

362f τοὺς μὲν οὖν θιάσους ἀπὸ τοῦ θεοῦ προσηγόρευον· | καὶ γὰρ αὐτοὺς

τοὺς θεοὺς οἱ Λάκωνες σιούς φασι· τὰς δ᾿ εἰλαπίνας ἀπὸ τῆς ἐν αὐταῖς παρασκευῆς γινομένης καὶ δαπάνης· λαφύττειν γὰρ καὶ λαπάζειν τὸ ἐκκενοῦν καὶ ἀναλίσκειν, ὅθεν καὶ ἐπὶ τοῦ πορθεῖν τὸ ἀλαπάζειν οἱ ποιηταὶ (e.g. Il. 9.328) τάττουσι, καὶ τὰ διαρπαζόμενα κατὰ τὴν λάφυξιν λάφυρα. τὰς δὲ τοιαύτας εὐωχίας Αἰσχύλος (fr. 424) καὶ Εὐριπίδης (e.g. Med. 193) εἰλαπίνας ἀπὸ τοῦ λελαπά363a χθαι. ‖ λάπτειν δὲ τὸ τὴν τροφὴν ἐκπέττειν καὶ κενούμενον λαγαρὸν γίνεσθαι· ὅθεν ἀπὸ μὲν τοῦ λαγαροῦ ἡ λαγών, ὥσπερ καὶ λάγανον, ἀπὸ δὲ τοῦ λαπάττειν λαπάρα. λαφύττειν δέ ἐστι τὸ δαψιλῶς καὶ ἐπὶ πολὺ λαπάττειν καὶ ἐκκενοῦν. τὸ δὲ δαπανᾶν ἀπὸ τοῦ δάπτειν λέγεται· καὶ τοῦτο δὲ τοῦ δαψιλοῦς ἔχεται· διόπερ ἐπὶ τῶν ἀπλήστως καὶ θηριωδῶς ἐσθιόντων τὸ δάψαι καὶ δαρδάψαι. Ὅμηρος (Od. 3.259)· τὸν δ᾿ ἄρα † αλλα † κύνες τε καὶ οἰωνοὶ κατέδαψαν. |

5

10

15

363b τὰς δ᾿ εὐωχίας ἐκάλουν οὐκ ἀπὸ τῆς ὀχῆς, ἥ ἐστι τροφή, ἀλλ᾿ ἀπὸ

τοῦ κατὰ ταῦτα εὖ ἔχειν· εἰς ἃς δὴ συνιόντες οἱ τὸ θεῖον τιμῶντες καὶ εἰς εὐφροσύνην καὶ ἄνεσιν αὑτοὺς μεθιέντες τὸ μὲν ποτὸν μέθυ, τὸν δὲ τοῦτο δωρησάμενον θεὸν Μεθυμναῖον καὶ Λυαῖον καὶ Εὔιον καὶ Ἰήιον προσηγόρευον, ὥσπερ καὶ τὸν μὴ σκυθρωπὸν καὶ σύννουν ἱλαρόν· διὸ καὶ τὸ δαιμόνιον ἵλεων ἠξίουν γίνεσθαι ἐπιφωνοῦντες “ἰὴ ἰή”· ὅθεν καὶ τὸν τόπον ἐν ᾧ τοῦτο ἔπραττον ἱερὸν 363c ὠνόμαζον. ὅτι δὲ τὸν αὐτὸν | ἵλεων καὶ ἱλαρὸν ἔλεγον, δηλοῖ Ἔφιππος ἐν τῷ ἐπιγραφομένῳ δράματι Ἐμπολή (fr. 6)· περὶ ἑταίρας δέ τινος λέγει· ἔπειτά γ᾿ εἰσιόντ᾿, ἐὰν λυπουμένοις τύχῃ τις ἡμῶν, ἐκολάκευσεν ἡδέως·

*362f–3a  Eust. p. 1413.3–10 = i.52.33–42 | *363b–c  Eust. p. 1473.25–9 = i.134.10–15 | 363c  Eust. p. 1411.7–8 = i.49.40–1 9  γίνεσθαι C E D B Eust.(2) : γίγνεσθαι A ‖ 13  τίθεται post δαρδάψαι praeb. C E, post δάψαι Eust.(2) ‖ 15  τὸν δ᾿ ἄρα † αλλα † A : ἀλλ᾿ ἄρα τόν γε Hom. 18  τὸ C E Eust. Mus : † τον † A ‖ 19  τοῦτο E Q M P Eust. Mus : τοῦτον A C 20  Ἰήιον A : Ἤιον C E : Ἤϊος (structura mutata) Eust. ‖ 24  Ἐμπολή A : Ἐμπολῇ B ‖ 26  εἰσιόντ᾿ M P Mus : εἰσιόντα A | λυπουμένοις A : λυπούμενος 13.571e

20

25

59

viii 362e–363f

5

10

15

ἐφίλησεν οὐχὶ συμπιέσασα τὸ στόμα ὥσπερ πολέμιος, ἀλλὰ τοῖσι στρουθίοις χαυνοῦσ᾿ ὁμοίως, ἥ † σε παρεμυθήσατο ἐποίησέ θ᾿ ἱλαρὸν εὐθέως, ἀφεῖλε πᾶν αὐτοῦ τὸ λυποῦν κἀπέδειξεν ἵλεων. |

5

[65] οἱ δ᾿ ἀρχαῖοι καὶ τοὺς θεοὺς ἀνθρωποειδεῖς ὑποστησάμενοι 363d καὶ τὰ περὶ τὰς ἑορτὰς διέταξαν· ὁρῶντες γὰρ ὡς τῆς μὲν ἐπὶ τὰς ἀπολαύσεις ὁρμῆς οὐχ οἷόν τε τοὺς ἀνθρώπους ἀποστῆσαι, χρήσιμον δὲ καὶ συμφέρον τοῖς τοιούτοις εὐτάκτως καὶ κοσμίως ἐθίζειν χρῆσθαι, χρόνον ἀφορίσαντες καὶ τοῖς θεοῖς προθύσαντες οὕτω μεθῆκαν αὑτοὺς εἰς ἄνεσιν, ἵν᾿ ἕκαστος ἡγούμενος ἥκειν τοὺς θεοὺς ἐπὶ τὰς ἀπαρχὰς καὶ τὰς σπονδὰς μετὰ αἰδοῦς τὴν συνουσίαν 363e ποιῆται· Ὅμηρος (Od. 3.435–6) γοῦν | φησιν· ἦλθε δ᾿ Ἀθήνη ἱρῶν ἀντήσουσα. καὶ ὁ Ποσειδῶν (Od. 1.22, 25)· Αἰθίοπας μετεκίαθε τηλόθ᾿ ἐόντας, ἀντιόων ταύρων τε καὶ ἀρνειῶν ἑκατόμβης. καὶ ὁ Ζεύς (Il. 1.424)·

20

χθιζὸς ἔβη μετὰ δαῖτα, θεοὶ δ᾿ ἅμα πάντες ἕποντο. κἂν ἄνθρωπος δέ που παρῇ πρεσβύτερος καὶ τῇ προαιρέσει σπουδαῖος, αἰδοῦνται λέγειν τι τῶν ἀσχημόνων ἢ καὶ πράττειν, ὡς καὶ Ἐπίχαρμός (fr. 163) πού | φησιν· 363f ἀλλὰ καὶ σιγῆν ἀγαθὸν ὅκκα παρέοντι κάρρονες.

363f–4a  Eust. p. 1476.1 = i.137.17–20 2  πολέμιος A C E Eust. : πολέμιον 13.571e | τοῖσι C E B Q M P Eust. Mus et 13.571e A : τοῖσιν A ‖ 3  χαυνοῦσ᾿] χαυνοῦσα A C E Eust. : χανοῦσ᾿ Meineke 4  εὐθέως A : εὐθέως τ᾿ 13.571e ‖ 7  fort. 〈οὕτως〉 διέταξαν vel sim. 15  ἀντήσουσα A C E : ἀντιόωσα Hom. ‖ 20  μετὰ A C E : κατὰ Hom. 22  τῶν ἀσχημόνων A C E : fort. οἱ ἀσχήμονες ‖ 24  παρέοντι vel παρεόντι A C E : παρέωντι Ahrens

60

deip nosop histae

ὑπολαμβάνοντες οὖν τοὺς θεοὺς πλησίον αὑτῶν εἶναι τὰς ἑορτὰς κοσμίως καὶ σωφρόνως διῆγον· ὅθεν οὔτε κατακλίνεσθαι παρὰ τοῖς ἀρχαίοις ἔθος, ἀλλά (e.g. Od. 3.471)· δαίνυνθ᾿ ἑζόμενοι, οὔτ᾿ εἰς μέθην πίνειν, ἀλλ᾿ (e.g. Od. 3.395–6)·

5

ἐπεὶ σπεῖσάν τ᾿ ἔπιόν θ᾿ ὅσον ἤθελε θυμός, ἔβαν οἶκόνδε ἕκαστος. [66] οἱ δὲ νῦν προσποιούμενοι θεοῖς θύειν καὶ συγκαλοῦντες ἐπὶ 364a τὴν θυσίαν τοὺς φίλους καὶ τοὺς οἰκειοτάτους ‖ καταρῶνται μὲν

τοῖς τέκνοις, λοιδοροῦνται δὲ ταῖς γυναιξί, κλαυθμυρίζουσι τοὺς οἰκέτας, ἀπειλοῦσι τοῖς πολλοῖς μονονουχὶ τὸ τοῦ Ὁμήρου λέγοντες (Il. 2.381)·

10

νῦν δ᾿ ἔρχεσθ᾿ ἐπὶ δεῖπνον, ἵνα ξυνάγωμεν ἄρηα, ἐπὶ νοῦν λαμβάνοντες τὰ εἰρημένα ὑπὸ τοῦ τὸν Χείρωνα πεποιηκότος, εἴτε Φερεκράτης (fr. 162) ἐστὶν εἴτε Νικόμαχος ὁ ῥυθμικὸς ἢ ὅστις δή ποτε· 364b

μηδὲ σύ γ᾿ ἄνδρα φίλον καλέσας ἐπὶ δαῖτα θάλειαν | ἄχθου ὁρῶν παρεόντα· κακὸς γὰρ ἀνὴρ τόδε ῥέζει· ἀλλὰ μάλ᾿ εὔκηλος τέρπου φρένα τέρπε τ᾿ ἐκεῖνον. νῦν δὲ τούτων μὲν οὐδ᾿ ὅλως μέμνηνται, τὰ δὲ ἑξῆς αὐτῶν ἐκμανθάνουσιν, ἅπερ πάντα ἐκ τῶν εἰς Ἡσίοδον ἀναφερομένων Μεγάλων Ἠοίων παρῳδεῖται·

364c

15

ἡμῶν δ᾿ ἤν τινά τις καλέσῃ θύων ἐπὶ δεῖπνον, ἀχθόμεθ᾿ ἢν ἔλθῃ, καὶ ὑποβλέπομεν παρεόντα χὤττι τάχιστα θύρας ἐξελθεῖν βουλόμεθ᾿ αὐτόν. | εἶτα γνούς πως τοῦθ᾿ ὑποδεῖται· κᾆτά τις εἶπεν

20

5

5  οὔτ᾿ Dindorf : οὐδ᾿ A C E ‖ 6  τ᾿ ἔπιόν A : ἔπιόν P et (structura mutata) C E : τε πίον Hom. ‖ 10  κλαυθμυρίζουσι Casaubon : καλὰ μυρίζουσι A : πλήττουσι C E B ‖ 20  μέμνηνται M : μέμνηται A ‖ 21  πάντα Casaubon : πάντας A : πάντως Musurus ‖ 21–2  Μεγάλων Ἠοίων καὶ Μεγάλων Ἔργων A : καὶ Μεγάλων Ἔργων del. Dindorf ‖ 22  παρῳδεῖται scripsi : παρῴδηται A : πεπαρῴδηται Meineke ‖ 25  χὤττι Dindorf : χὅττι A | θύρας A : θύραζ᾿ Cobet ‖ 26  ὑποδεῖται· κᾆτά τις Musurus : † ὑποδειτανκατατις † A

25

61

viii 363f–364f

5

τῶν ξυμπινόντων· “ἤδη σύ; τί οὐχ ὑποπίνεις; οὐχ ὑπολύσεις αὐτόν;” ὁ δ᾿ ἄχθεται αὐτὸς ὁ θύων τῷ κατακωλύοντι καὶ εὐθὺς ἔλεξ᾿ ἐλεγεῖα· 10 “μηδένα μήτ᾿ ἄκοντα μένειν κατερύκει παρ᾿ ἡμῖν μήθ᾿ εὕδοντ᾿ ἐπέγειρε, Σιμωνίδη.” οὐ γὰρ ἐπ᾿ οἴνοις τοιαυτὶ λέγομεν δειπνίζοντες φίλον ἄνδρα; ἔτι δὲ καὶ ταῦτα προστίθεμεν (Hes. Op. 722–3)· | μηδὲ πολυξείνου δαιτὸς δυσπέμφελον εἶναι· ἐκ κοινοῦ πλείστη τε χάρις δαπάνη τ᾿ ὀλιγίστη.

10

15

20

25

364d

[67] καὶ θύοντες μὲν τοῖς θεοῖς ὀλίγιστα εἰς τὰς θυσίας καὶ τὰ τυχόντα δαπανῶμεν, ὥσπερ ὁ καλὸς Μένανδρος ἐν τῇ Μέθῃ (fr. 224) παρίστησιν· εἶτ᾿ οὐχ ἅπαντα πράττομεν καὶ θύομεν; ὅπου γε τοῖς θεοῖς μὲν ἠγορασμένον δραχμῶν ἄγω προβάτιον ἀγαπητῶν δέκα, αὐλητρίδας δὲ καὶ μύρον καὶ ψαλτρίας, Μενδαῖον, Θάσιον, ἐγχέλεις, τυρόν, μέλι, | μικροῦ ταλάντου, γίνεταί τε κατὰ λόγον δραχμῶν μὲν ἀγαθῶν ἄξιον λαβεῖν δέκα ἡμᾶς, ἐὰν καὶ καλλιερηθῇ τοῖς θεοῖς, τούτων δὲ πρὸς ταῦτ᾿ ἀνελεῖν τὴν ζημίαν, πῶς οὐχὶ τὸ κακὸν τῶν ἱερῶν διπλάζεται; ἐγὼ μὲν οὖν ὤν γε θεὸς οὐκ εἴασα τὴν ὀσφὺν ἂν ἐπὶ τὸν βωμὸν ἐπιθεῖναί ποτε, εἰ μὴ καθήγιζέν τις ἅμα τὴν ἔγχελυν, ἵνα Καλλιμέδων ἀπέθανεν εἷς τῶν συγγενῶν. |

5 364e

10

[68] ὀνομάζουσι δ᾿ οἱ ἀρχαῖοι καὶ ἐπιδόσιμά τινα δεῖπνα, ἅπερ 364f Ἀλεξανδρεῖς λέγουσιν ἐξ ἐπιδομάτων· Ἄλεξις γοῦν ἐν τῇ Εἰς τὸ Φρέαρ (fr. 85) φησί·

4  ἄκοντα A : ἀέκοντα Thgn. | κατερύκει A : κατέρυκε Thgn. et Musurus 8  δυσπέμφελον A : δυσπέμφελος Hes. ‖ 13  ἅπαντα A : ὅμοια 4.146d 15  ἀγαπητῶν A : ἀγαπητὸν Ds B Mus et 4.146e ‖ 17  Μενδαῖον A : ταύτας 4.146e ‖ 18  ταλάντου A : τάλαντον D B Q M P Mus et 4.146e ‖ 19  ἀγαθῶν A : ἀγαθὸν Casaubon ‖ 21  ἀνελεῖν A : ἀντανελεῖν Dobree

62

deip nosop histae

(Α.) νυνί τε μοι ὁ δεσπότης προὔπεμψεν οἴνου κεράμιον τῶν ἔνδοθεν, † κομιοῦντες κεῖθεν. (Β.) μανθάνω· ἐπιδόσιμον παρὰ τἄλλα τοῦτ᾿ ἔσται. (Α.) φιλῶ αἰσθητικὴν γραῦν.

5

5

καὶ Κρώβυλος ἐν Ψευδυποβολιμαίῳ (fr. 5)· ‖ 365a

(Α.) Λάχης. (Λα.) ἐγὼ δὲ πρὸς σέ. (Α.) πρόαγε. (Λα.) ποῖ; (Α.) ὅποι μ᾿ ἐρωτᾷς; ὡς Φιλουμένην, παρ᾿ ᾗ τἀπιδόσιμ᾿ ἡμῖν ἐστιν· ἧς ἐχθὲς πιεῖν κυάθους ἑκατὸν ἐβιάσω σὺ δώδεκα.

10

οἴδασι δ᾿ οἱ ἀρχαῖοι καὶ τὰ νῦν καλούμενα ἀπὸ σπυρίδος δεῖπνα. ἐμφανίζει δὲ Φερεκράτης περὶ τούτων ἐν Ἐπιλήσμονι ἢ Θαλάσσῃ (fr. 57) οὕτω· συσκευασάμενος δεῖπνον ἓν † τὸ σπυρίδιον ἐβάδιζεν ὡς πρὸς † ωφελην †.

15

τοῦτο δὲ σαφῶς δηλοῖ τὸ ἀπὸ σπυρίδος δεῖπνον, ὅταν τις αὐτὸς | 365b αὑτῷ σκευάσας δεῖπνον καὶ συνθεὶς εἰς σπυρίδα παρά τινα δειπνή-

σων ἴῃ. σύνδειπνον εἴρηκεν ἐπὶ συμποσίου Λυσίας ἐν τῷ Κατὰ Μικίνου Φόνου (fr. 233 Carey)· φησὶ γάρ· ἐκεῖνον ἐπὶ τὸ σύνδειπνον κεκλημένον. καὶ Πλάτων (cf. Smp. 172b) δ᾿ ἔφη· τοῖς τὸ σύνδειπνον ποιησαμένοις. καὶ Ἀριστοφάνης Γηρυτάδῃ (fr. 161)·

20

ἐν τοῖς συνδείπνοις ἐπαινῶν Αἰσχύλον· διόπερ τινὲς καὶ τὸ Σοφοκλέους δρᾶμα κατὰ τὸ οὐδέτερον ἐπιγράφειν ἀξιοῦσι Σύνδειπνον. καλοῦσι δέ τινα καὶ συναγώγιμα δεῖπνα, ὡς Ἄλεξις ἐν Φιλοκάλῳ ἢ Νύμφαις (fr. 253)· | 365c

(Α.) κατάκεισο κἀκείνας κάλει. 365a–b  Eust. p. 1586.17–18 = i.283.31–2 III.927.17–18

|

*365b–c  Eust. p. 1085.42–3 =

3   κομιοῦντες κεῖθεν A : κομιοῦντ᾿ ἐκεῖθεν Casaubon ‖ 8  ὅποι Jacobs : † οπὀυ † A ‖ 10  ἑκατὸν A : ἕκαστον Casaubon ‖ 12  Θαλάσσῃ A : Θαλάττῃ Dindorf ‖ 14  ἓν A : ἐς Meineke, ducente Runkel ‖ 20–1  τοῖς τὸ σύνδειπνον ποιησαμένοις A : τῶν τότε ἐν τῷ συνδείπνῳ παραγενομένων Pl. ‖ 22  τοῖς A : τοῖσι Brunck

25

viii 364f–365e

63

συναγώγιμον ποιῶμεν. (Β.) ἀλλ᾿ εὖ οἶδ᾿ ὅτι κυμινοπρίστης ὁ τρόπος ἐστί σου πάλαι. καὶ Ἔφιππος ἐν Γηρυόνῃ (fr. 4)· 5

καὶ συναγώγιμον συμπόσιον ἐπικληροῦσιν. ἔλεγον δὲ συνάγειν καὶ τὸ μετ᾿ ἀλλήλων πίνειν καὶ συναγώγιον τὸ συμπόσιον. Μένανδρος ἐν Πιμπραμένῃ (fr. 123)· καὶ νῦν ὑπὲρ τούτων συνάγουσι κατὰ μόνας. εἶθ᾿ ἑξῆς ἔφη·

10

ἐπλήρωσέν τε τὸ συναγώγιον. μήποτε δὲ | τοῦτ᾿ ἐστὶ τὸ ἀπὸ συμβολῶν καλούμενον. τίνες δ᾿ εἰσὶν 365d αἱ συμβολαὶ 〈ὁ〉 αὐτὸς Ἄλεξις ἐν Μανδραγοριζομένῃ (fr. 147) σημαίνει διὰ τούτων·

15

20

25

(Α.) ἥξω φέρουσα συμβολὰς τοίνυν ἅμα. (Β.) πῶς συμβολάς; (Α.) τὰς ταινίας οἱ Χαλκιδεῖς καὶ τοὺς ἀλαβάστους συμβολὰς καλοῦσι, γραῦ. Ἀργεῖοι δ᾿ 〈…〉, ὡς ἐν τοῖς Ὑπομνήμασί (fr. 31, FHG iv.419) φησιν Ἡγήσανδρος· γράφει δ᾿ οὕτω· τὴν συμβολὴν τὴν εἰς τὰ συμπόσια ὑπὸ τῶν πινόντων εἰσφερομένην Ἀργεῖοι χῶν καλοῦσι, τὴν δὲ μερίδα αἶσαν. [69] οὐκ | ἀνάρμοστον δὲ καὶ τούτου τοῦ συγγράμματος τέλος 365e εἰληφότος, ἑταῖρε Τιμόκρατες, αὐτοῦ καταπαύσω τὸν λόγον, μὴ καὶ ἡμᾶς τις οἰηθῇ κατὰ τὸν Ἐμπεδοκλέα (31 B 117 D–K) ἰχθῦς ποτε γεγονέναι· φησὶ γὰρ ὁ φυσικός· ἤδη γάρ ποτ᾿ ἐγὼ γενόμην κούρη τε κόρος τε θάμνος τ᾿ οἰωνός τε καὶ ἔξαλος ἔμπορος ἰχθύς. *365d  Eust. p. 1085.50 = III.928.3–5 | 365e  Eust. p. 1838.51–4 = ii.169.8–10 5  ἐπικληροῦσιν A : ἐπιπληροῦσιν Casaubon ‖ 6  πίνειν A : συμπίνειν C E Eust. ‖ 7  ἐν Πιμπραμένῃ A : Ἐμπιμπραμένῃ Schweighäuser, cf. 13.559e 12  〈ὁ〉 Schweighäuser ‖ 17  lac. indicavi ‖ 25  κούρη τε κόρος τε A C E Eust. : κοῦρός τε κόρη τε D.L. Hippolyt. ‖ 26  ἔμπορος A : ἔμπνοος C E Eust. : ἔμπυρος D.L. et Musurus : ἔλλοπος Hippolyt.

Θ 366a

[1] δόρπου δ᾿ ἐξαῦτις μνησώμεθα, † χαίρει † δ᾿ ἐφ᾿ ὕδωρ χευάντων· μῦθοι δὲ καὶ ἠῶθέν περ ἔσονται (Od. 4.213–14),

ἐμοί τε καὶ σοί, ὦ Τιμόκρατες· περιενεχθέντων γὰρ κωλήνων καί τινος εἰπόντος εἰ τακεραί εἰσι, παρὰ τίνι κεῖται τὸ τακερόν;, ὁ Οὐλπιανὸς ἔφη. καὶ σίναπυ δὲ τίς εἴρηκε τὸ νᾶπυ; ὁρῶ γὰρ ἐν παροψίσι περιφερόμενον μετὰ τῶν κωλεῶν· οἶδα γὰρ καὶ οὕτω λεγόμενον κωλεὸν ἀρσενικῶς καὶ οὐχ, ὡς οἱ ἡμεδαποὶ Ἀθηναῖοι, 366b μόνως θηλυκῶς· Ἐπίχαρμος | γοῦν ἐν Μεγαρίδι (fr. 81) φησίν·

5

† ορεατηρηδιον † κωλεοί, σφόνδυλοι, τῶν δὲ βρωμάτων οὐδὲ ἕν. καὶ ἐν Κύκλωπι (fr. 71)·

10

χορδαί τε ἁδύ, ναὶ μὰ Δία, χὠ κωλεός. μάθετε δὲ καὶ τοῦτο παρ᾿ ἐμοῦ, ὦ σοφώτατοι, ὅτι νῦν ὁ Ἐπίχαρμος καὶ χορδὴν ὠνόμασεν, ἀεί ποτε ὀρύαν καλῶν. καὶ ἅλας δὲ ἡδυσμένους ὁρῶ ἐν ἄλλαις παροψίσιν. ἀνηδύντων δὲ ἁλῶν πλήρεις οἱ κυνικοί, παρ᾿ οἷς κατὰ τὸν Ἀντιφάνην ἐν Κωρύκῳ (fr. 132) λέγει τις ἄλλος κύων· 366c

(Α.) τῶν θαλαττίων δ᾿ αἰεὶ | ὄψων ἓν ἔχομεν, διὰ τέλους δὲ τοῦθ᾿, ἅλα. ἐπὶ δὲ τούτοις πίνομεν οἰνάριον. (Β.) εἶδος, νὴ Δί᾿, οἰκίας τρόπον. (Α.) πῶς εἶδος; οἷον τοῖς παροῦσι συμφέρει † απαξαναπασιν † ὀξυβάφῳ ποτηρίῳ.

15

20

5

*366a–b, 368d  Eust. p. 1183.3–6 = IV.324.4–9 Tit. τῶν εἰς λ΄ ἀρχὴ τοῦ ιζ΄ A ‖ 1  † χαίρει † A : χερσὶ Hom. et Musurus 5  σίναπυ Dindorf : σίναπι A ‖ 6  κωλεῶν Casaubon : κωλήνων A ‖ 15  ἐν Κωρύκῳ λέγει scripsi : λέγει δ᾿ ἐν Κωρύκῳ A ‖ 17  αἰεὶ A : ἀεὶ D B Q M P Mus ‖ 18  ἓν ἔχομεν] ἕνεχ᾿ ὁ μὲν A : distinx. Schweighäuser | τοῦθ᾿ Schweighäuser : τοῦτο A ‖ 20  εἶδος A : ἧδος Schweighäuser ‖ 21  † πωσειδοσ † A : πῶς ἧδος Kock, ducente Cobet ‖ 22  † απαξαναπασιν † (v.ll. ἅπαξ πᾶσιν et ἀνὰ πᾶσιν in unam confusas?) A : ἁπαξάπασιν M P Mus

Θ 366a

[1] δόρπου δ᾿ ἐξαῦτις μνησώμεθα, † χαίρει † δ᾿ ἐφ᾿ ὕδωρ χευάντων· μῦθοι δὲ καὶ ἠῶθέν περ ἔσονται (Od. 4.213–14),

ἐμοί τε καὶ σοί, ὦ Τιμόκρατες· περιενεχθέντων γὰρ κωλήνων καί τινος εἰπόντος εἰ τακεραί εἰσι, παρὰ τίνι κεῖται τὸ τακερόν;, ὁ Οὐλπιανὸς ἔφη. καὶ σίναπυ δὲ τίς εἴρηκε τὸ νᾶπυ; ὁρῶ γὰρ ἐν παροψίσι περιφερόμενον μετὰ τῶν κωλεῶν· οἶδα γὰρ καὶ οὕτω λεγόμενον κωλεὸν ἀρσενικῶς καὶ οὐχ, ὡς οἱ ἡμεδαποὶ Ἀθηναῖοι, 366b μόνως θηλυκῶς· Ἐπίχαρμος | γοῦν ἐν Μεγαρίδι (fr. 81) φησίν·

5

† ορεατηρηδιον † κωλεοί, σφόνδυλοι, τῶν δὲ βρωμάτων οὐδὲ ἕν. καὶ ἐν Κύκλωπι (fr. 71)·

10

χορδαί τε ἁδύ, ναὶ μὰ Δία, χὠ κωλεός. μάθετε δὲ καὶ τοῦτο παρ᾿ ἐμοῦ, ὦ σοφώτατοι, ὅτι νῦν ὁ Ἐπίχαρμος καὶ χορδὴν ὠνόμασεν, ἀεί ποτε ὀρύαν καλῶν. καὶ ἅλας δὲ ἡδυσμένους ὁρῶ ἐν ἄλλαις παροψίσιν. ἀνηδύντων δὲ ἁλῶν πλήρεις οἱ κυνικοί, παρ᾿ οἷς κατὰ τὸν Ἀντιφάνην ἐν Κωρύκῳ (fr. 132) λέγει τις ἄλλος κύων· 366c

(Α.) τῶν θαλαττίων δ᾿ αἰεὶ | ὄψων ἓν ἔχομεν, διὰ τέλους δὲ τοῦθ᾿, ἅλα. ἐπὶ δὲ τούτοις πίνομεν οἰνάριον. (Β.) εἶδος, νὴ Δί᾿, οἰκίας τρόπον. (Α.) πῶς εἶδος; οἷον τοῖς παροῦσι συμφέρει † απαξαναπασιν † ὀξυβάφῳ ποτηρίῳ.

15

20

5

*366a–b, 368d  Eust. p. 1183.3–6 = IV.324.4–9 Tit. τῶν εἰς λ΄ ἀρχὴ τοῦ ιζ΄ A ‖ 1  † χαίρει † A : χερσὶ Hom. et Musurus 5  σίναπυ Dindorf : σίναπι A ‖ 6  κωλεῶν Casaubon : κωλήνων A ‖ 15  ἐν Κωρύκῳ λέγει scripsi : λέγει δ᾿ ἐν Κωρύκῳ A ‖ 17  αἰεὶ A : ἀεὶ D B Q M P Mus ‖ 18  ἓν ἔχομεν] ἕνεχ᾿ ὁ μὲν A : distinx. Schweighäuser | τοῦθ᾿ Schweighäuser : τοῦτο A ‖ 20  εἶδος A : ἧδος Schweighäuser ‖ 21  † πωσειδοσ † A : πῶς ἧδος Kock, ducente Cobet ‖ 22  † απαξαναπασιν † (v.ll. ἅπαξ πᾶσιν et ἀνὰ πᾶσιν in unam confusas?) A : ἁπαξάπασιν M P Mus

ix 36 6a –36 7a

5

65

ὁρῶ δὲ καὶ μετὰ ὄξους ἀναμεμιγμένον γάρον· οἶδα δὲ ὅτι νῦν τινες τῶν Ποντικῶν ἰδίᾳ καθ᾿ αὑτὸ κατασκευάζονται ὀξύγαρον. [2] πρὸς ταῦτα ἀπαντήσας ὁ Ζωίλος ἔφη· Ἀριστοφάνης, ὦ οὗτος, ἐν Λημνίαις (fr. 372) τὸ τακερὸν ἔταξεν ἐπὶ τοῦ τρυφεροῦ λέγων οὕτω· | Λῆμνος κυάμους τρέφουσα τακεροὺς καὶ καλούς.

366d

καὶ Φερεκράτης Κραπατάλλοις (fr. 89)· τακεροὺς ποιῆσαι τοὺς ἐρεβίνθους αὐτόθι. 10

σίνηπυ δ᾿ ὠνόμασε Νίκανδρος ὁ Κολοφώνιος ἐν μὲν Θηριακοῖς (921) οὕτως· ἦ μὴν καὶ σικύην χαλκήρεα ἠὲ σίνηπυ. ἐν δὲ τοῖς Γεωργικοῖς (fr. 70.16 Schneider)· σπέρματά τ᾿ ἐνδάκνοντα σινήπυος. καὶ πάλιν (fr. 84 Schneider)·

15

κάρδαμον † ἀρρινον † τε μελάμφυλλόν τε σίνηπυ. Κράτης δ᾿ ἐν τοῖς Περὶ τῆς Ἀττικῆς Λέξεως (FGrH 362 F 11 = fr. 111 Broggiato) Ἀριστοφάνη παριστᾷ λέγοντα· ‖ καὶ βλέπε σίναπυ καὶ τὰ πρόσωπ᾿ ἀνέσπασε,

20

καθά φησι Σέλευκος ἐν τοῖς Περὶ Ἑλληνισμοῦ (fr. 69 Müller). ἐστὶ δ᾿ ὁ στίχος ἐξ Ἱππέων (631) καὶ ἔχει οὕτω· κἄβλεψε νᾶπυ. οὐδεὶς δ᾿ Ἀττικῶν σίναπυ ἔφη. ἔχει δὲ ἑκάτερον λόγον· νᾶπυ μὲν γὰρ οἷον νᾶφυ, ὅτι ἐστέρηται φύσεως· ἀφυὲς γὰρ καὶ μικρόν, ὥσπερ καὶ ἡ ἀφύη· σίναπυ δὲ ὅτι σίνεται τοὺς ὦπας ἐν τῇ ὀδμῇ,

*366f, 367a–b  Eust. p. 1061.1–5 = III.853.6–14 | *367a  Suda ξ 22 9  σίνηπυ Es : σίνηπι A C E Eust. ‖ 11  sic A : ναὶ μὴν καὶ σικύην χαλκήρεα λοιγέι τύψει Nic. ‖ 13  τ᾿ M P Mus et 4.133e : τε A ‖ 15  κάρδαμον † ἀρρινον † A : κάρδαμ᾿ ἀνάρρινόν Casaubon, cf. 9.369b ‖ 18  πρόσωπ᾿ D B M P Mus : πρόσωπα A : μέτωπ᾿ Ar. Eq. 631 (et vide infra)

367a

66

deip nosop histae

ὡς καὶ τὸ κρόμμυον ὅτι τὰς κόρας μύομεν. Ξέναρχος δ᾿ ὁ κωμῳδιοποιὸς ἐν Σκύθαις (fr. 12) ἔφη· 367b

τουτὶ τὸ κακὸν οὐκ ἔστ᾿ ἔτι κακόν, τὸ θυγάτριόν τε μου | σεσινάπηκε διὰ τῆς ξένης.

5

ἁλῶν δὲ καὶ ὄξους μέμνηται ὁ καλὸς Ἀριστοφάνης (fr. 158) ἐν τοῖς περὶ Σθενέλου τοῦ τραγικοῦ (TrGF 32 T 1) λέγων· (Α.) καὶ πῶς ἐγὼ Σθενέλου φάγοιμ᾿ ἂν ῥῆμα; (Β.) εἰς ὄξος ἐμβαπτόμενος ἢ λευκοὺς ἅλας. [3] ἡμεῖς μὲν οὖν σοι ταῦτα, ὦ καλὲ ἄνθρωπε, ζητοῦντι συνεισευπορήσαμεν· σὺ δ᾿ ἡμῖν ἀποκρίνασθαι δίκαιος εἶ παρὰ τίνι ἐπὶ τοῦ ἀγγείου ἡ παροψὶς κεῖται· ἐπὶ μὲν γὰρ ὄψου παρεσκευασμένου 367c ποικίλου | καὶ εἴδους τινὸς τοιούτου Πλάτωνα οἶδα εἰρηκότα ἐν Ἑορταῖς (fr. 32) οὕτως· ὁπόθεν ἔσοιτο μᾶζα καὶ παροψίδες.

10

15

ἐν δὲ Εὐρώπῃ (fr. 43) πάλιν ἐπὶ παροψήματος διὰ πλειόνων εἴρηκεν, ἐν οἷς ἐστι καὶ τάδε·

367d

(Α.) γυνὴ καθεύδουσ᾿ ἐστὶν ἀργόν. (Β.) μανθάνω. (Α.) ἐγρηγορυίας δ᾿ εἰσὶν αἱ παροψίδες αὐταὶ μόνον κρείττους † πολὺ χρῆμ᾿ εἰς ἡδονὴν ἢ τἄλλα. (Β.) βίνου γάρ τινες παροψίδες | εἰσίν, ἀντιβολῶ σ᾿;

20

5

κἀν τοῖς δ᾿ ἑξῆς δίεισιν, ὥσπερ ἐπὶ παροψήματος λέγων, τῶν παροψίδων. ἐν δὲ Φάωνι (fr. 190)· τὰ δ᾿ ἀλλότρι᾿ ἔσθ᾿ ὅμοια ταῖς παροψίσι· βραχὺ γὰρ τέρψαντ᾿ ἐξανάλωται ταχύ. 4  σεσινάπηκε vel σεσινάπηκεν A C E Eust. : σεσινάπικεν Dalechamps 8  ῥῆμα A : ῥήματα Σ Ar. V. 1312 ‖ 9  λευκοὺς A : ξηροὺς Σ Ar. V. 1312 : λεπτοὺς Poll. 6.65 ‖ 10  ὦ C E : om. A ‖ 20  κρείττους A : κρεῖττον Schweighäuser ‖ 21  ἢ τἄλλα. (Β.) βίνου Wilamowitz : † ηταλλαβειν † οὐ A 22  εἰσιν (sic) A : εἰσ᾿ Musurus ‖ 23–4  τῶν παροψίδων A : fort. 〈διὰ〉 τῶν παροψίδων vel τὰς παροψίδας ‖ 25  ἀλλότρι᾿ Casaubon : ἀλλότρια A 26  ἐξανάλωται A : ἐξανήλωται Herwerden

25

ix 367a–368a

67

Ἀριστοφάνης Δαιδάλῳ (fr. 191)· πάσαις γυναιξὶν ἐξ ἑνός γε του ὥσπερ παροψὶς μοιχὸς ἐσκευασμένος. 5

[4] σιωπῶντος οὖν τοῦ Οὐλπιανοῦ, ἀλλ᾿ ἐγώ, φησὶν ὁ Λεωνίδης, εἰπεῖν εἰμι δίκαιος πολλὰ ἤδη σιωπήσας· | πολλοῖς δ᾿ ἀντιλέγειν,

367e

κατὰ τὸν Πάριον Εὔηνον (fr. 1 West2),

10

15

 ἔθος περὶ παντὸς ὁμοίως, ὀρθῶς δ᾿ ἀντιλέγειν, οὐκέτι τοῦτο ἐθέλει. καὶ πρὸς μὲν τούτοις ἀρκεῖ λόγος εἷς ὁ παλαιός· “σοὶ μὲν τοιαῦτα δοκοῦντ᾿ ἔστω, ἐμοὶ δὲ τάδε.” τοὺς ξυνετοὺς δ᾿ ἄν τις πείσειε τάχιστα λέγων εὖ, 5 οἵπερ καὶ ῥᾴστης † εἰς διδασκαλίας. [5] ἐπὶ τοῦ σκεύους οὖν εἴρηκεν, ὦ φιλότης Μυρτίλε (προήρπασα γάρ | σου τὸν λόγον), Ἀντιφάνης Βοιωτίῳ (fr. 61.1)· 367f καλέσασά τε παρατίθησιν ἐν παροψίδι. καὶ Ἄλεξις ἐν Ἡσιόνῃ (fr. 89)·

20

ὡς εἶδε τὴν τράπεζαν ἀνθρώπους δύο φέροντας εἴσω ποικίλων παροψίδων κόσμου βρύουσαν, οὐκέτ᾿ εἰς ἔμ᾿ ἔβλεπον. καὶ ὁ τὰ εἰς Μάγνητα ἀναφερόμενα ποιήσας ἐν Διονύσῳ πρώτῳ (fr. 1)· καὶ ταῦτα μέν μοι τῶν κακῶν παροψίδες. ‖ Ἀχαιὸς δ᾿ ἐν Αἴθωνι σατυρικῷ (TrGF 20 F 7)·

9  τοῦτο ἐθέλει A : τοῦτ᾿ ἐν ἔθει Stob. 2.2.10 ‖ 10  τούτοις A : τούτους Stob. 2.2.10 ‖ 11  μὲν τοιαῦτα D B Q M P Mus : μέντοι αὐτὰ A : μὲν ταῦτα Stob. 2.2.10 ‖ 13  καὶ ῥᾴστης Musurus : † καιραιστῆσ † A : καὶ ῥῄστης West | εἰς A : εἰσὶ Stob. 2.2.10 et Musurus | διδασκαλίας A : διδασκαλίης West 16  καλέσασά A : καλέσας Poll.CL ‖ 18  εἶδε Valckenaer : † ΐδε † A ‖ 20  ἔμ᾿ ἔβλεπον] ἐμὲ βλέπον A : ἐμὲ βλέπων Ds Qs M P Mus : ἔμ᾿ ἔβλεπεν Schweighäuser

368a

68

deip nosop histae

κεκερματίσθω δ᾿ ἄλλα μοι παροψίδων κάθεφθα καὶ κνισηρὰ παραφλογίσματα. Σωτάδης δ᾿ ὁ κωμικὸς Παραλυτρουμένῳ (fr. 3)· παροψὶς εἶναι φαίνομαι τῷ Κρωβύλῳ· τοῦτον μασᾶται, παρακατεσθίει δ᾿ ἐμέ. ἀμφιβόλως δ᾿ εἴρηται παρὰ τῷ Ξενοφῶντι ἐν πρώτῳ Παιδείας (Cyr. 1.3.4)· φησὶ γὰρ ὁ φιλόσοφος· προσῆγεν αὐτῷ παροψίδας καὶ παντοδαπὰ ἐμβάμματα καὶ βρώματα. καὶ παρὰ τῷ τὸν Χείρωνα δὲ πεποιηκότι τὸν εἰς Φερεκράτην ἀναφερόμενον ἐπὶ ἡδύσματος | 368b ἡ παροψὶς κεῖται καὶ οὐχ, ὡς Δίδυμος ἐν τῷ Περὶ Παρεφθορυίας Λέξεως (1 fr. 1, p. 19 Schmidt), ἐπὶ τοῦ ἀγγείου· φησὶ γάρ (Pherecr. fr. 157)· νὴ τὸν Δί᾿ ὥσπερ αἱ παροψίδες τὴν αἰτίαν ἔχουσιν ἀπὸ τῶν ἡδυσμάτων, οὓς ὁ † καλετας † ἀξιοῖ τοῦ μηθενός.

5

10

15

Νικοφῶν Σειρῆσιν (fr. 22)· ἄλλος μαχέσθω περὶ ἕδρας παροψίδι. Ἀριστοφάνης Δαιδάλῳ (fr. 191)· | 368c

πάσαις γυναιξὶν ἐξ ἑνός γέ του ὥσπερ παροψὶς μοιχὸς ἐσκευασμένος.

20

Πλάτων Ἑορταῖς (fr. 32)· ὁπόθεν ἔσοιτο μᾶζα καὶ παροψίδες. περὶ βολβῶν δ᾿ ἀρτύσεως καὶ σκευασίας τὸν λόγον ποιεῖται. οἱ δ᾿ Ἀττικοί, ὦ Συραττικὲ Οὐλπιανέ, καὶ ἔμβαμμα λέγουσιν, ὡς Θεόπομπος ἐν Εἰρήνῃ (fr. 9)· ὁ μὲν ἄρτος ἡδύ, τὸ δὲ φενακίζειν προσὸν |

2  κάθεφθα Cs : κάθεφρα Es : κάτεφρα E : κάτεφθα A C ‖ 6  τὸ παρὰ A : τὸ delevi ‖ 7  παροψίδας A C E : καὶ παροψίδας Xen. ‖ 14  ἔχουσιν A : ἔχουσ᾿ M P Mus ‖ 15  μηθενός A : μηδενός Dindorf ‖ 17  ἄλλος A : ἀλλᾶς Bergk ‖ 26  μὲν γὰρ A : γὰρ om. C E

25

ix 36 8a– 36 8f

69

ἔμβαμμα τοῖς ἄρτοις πονηρὸν γίνεται.

368d

[6] καὶ κωλῆνα δὲ λέγουσι καὶ κωλῆν. Εὔπολις Αὐτολύκῳ (fr. 54)· σκέλη δὲ καὶ κωλῆνες εὐθὺ τοὐρόφου. Εὐριπίδης Σκίρωνι (fr. 677)· 5

οὐδὲ κωλῆνες νεκρῶν. ἀπὸ δὲ τοῦ κωλέα συνῃρημένον ἐστὶν ὡς συκέα συκῆ, λεοντέα λεοντῆ, κωλέα κωλῆ. Ἀριστοφάνης Πλούτῳ δευτέρῳ (1128)· οἴμοι δὲ κωλῆς ἣν ἐγὼ κατήσθιον. καὶ ἐν Δαιταλεῦσι (fr. 236)· |

10

καὶ δελφακίων ἁπαλῶν κωλαῖ καὶ χναυμάτια πτερόεντα.

368e

ἐν δὲ Πελαργοῖς (fr. 449)· κεφαλάς τ᾿ ἀρνῶν κωλᾶς ἐρίφων. Πλάτων Γρυψίν (fr. 17)· ἰχθῦς, κωλᾶς, φύσκας. 15

Ἀμειψίας Κόννῳ (fr. 7.1–2)· δίδοται μάλισθ᾿ ἱερώσυνα, κωλῆ, τὸ πλευρόν, ἡμίκραιρ᾿ ἀριστερά.

20

Ξενοφῶν Κυνηγετικῷ (5.30)· κωλῆν σαρκώδη, λαγόνας ὑγράς. καὶ Ξενοφάνης δ᾿ ὁ Κολοφώνιος ἐν τοῖς Ἐλεγείοις (fr. B 6 West2) φησί· | πέμψας γὰρ κωλῆν ἐρίφου σκέλος ἤραο πῖον ταύρου λαρινοῦ, τίμιον ἀνδρὶ λαχεῖν τοῦ κλέος Ἑλλάδα πᾶσαν ἀφίξεται, οὐδ᾿ ἀπολήξει ἔστ᾿ ἂν ἀοιδάων ᾖ γένος Ἑλλαδικόν.

*366a–b, 368d  Eust. p. 1183.3–6 = IV.324.4–9 1  γίνεται A C E : γίγνεται Morelius ‖ 4  Σκίρωνι Dindorf, cf. 3.76c : Σκείρωνι A ‖ 5  νεκρῶν A : νεβρῶν Casaubon ‖ 24  Ἑλλαδικόν A C E : Ἑλλαδικῶν Cs Es

368f

70

deip nosop histae

[7] ἑξῆς δὲ τούτων πολλῶν καὶ παντοδαπῶν ἐπιφερομένων ἡμεῖς ἐπισημανούμεθα τὰ μνήμης ἄξια· καὶ γὰρ ὀρνίθων πλῆθος ἦν ἀεὶ καὶ χηνῶν, ἔτι δὲ τῶν νεοσσῶν ὀρνίθων οὓς ἵππους τινὲς 369a καλοῦσι, ‖ καὶ χοίρων καὶ τῶν περισπουδάστων φασιανικῶν ὀρνίθων. περὶ λαχάνων οὖν πρότερον ἐκθέμενός σοι καὶ περὶ τῶν ἄλλων μετὰ ταῦτα διηγήσομαι. [8] γογγυλίδες. ταύτας Ἀπολλᾶς ἐν τῷ Περὶ τῶν ἐν Πελοποννήσῳ Πόλεων (fr. 3, FHG iv.307) ὑπὸ Λακεδαιμονίων γαστέρας φησὶ καλεῖσθαι. Νίκανδρος δ᾿ ὁ Κολοφώνιος ἐν ταῖς Γλώσσαις (fr. 132 Schneider) παρὰ Βοιωτοῖς γαστέρας ὀνομάζεσθαι τὰς κράμβας, τὰς δὲ γογγυλίδας ζακελτίδας· Ἀμερίας (p. 8 Hoffmann) δὲ καὶ Τιμαχίδας (fr. 27 Blinkenberg) 369b τὰς κολοκύντας ζακελτίδας καλεῖσθαι. | Σπεύσιππος δ᾿ ἐν δευτέρῳ Ὁμοίων (fr. 24 Tarán), ῥαφανίς, φησί, γογγυλίς, ῥάφυς, ἀνάρρινον ὅμοια. τὴν δὲ ῥάφυν Γλαῦκος ἐν τῷ Ὀψαρτυτικῷ διὰ τοῦ π̄ ψιλῶς καλεῖ ῥάπυν. τούτοις δ᾿ οὐδὲν ἄλλο ἐστὶν ὅμοιον εἰ μὴ ἡ νῦν προσαγορευομένη βουνιάς. Θεόφραστος (HP 7.4.3) δὲ βουνιάδα μὲν οὐκ ὀνομάζει, ἄρρενα δὲ καλεῖ τινα γογγυλίδα· καὶ ἴσως αὕτη ἐστὶν ἡ βουνιάς. Νίκανδρος δ᾿ ἐν τοῖς Γεωργικοῖς (fr. 70.1–5 Schneider) τῆς βουνιάδος μνημονεύει· 369c

γογγυλίδας σπείροις δὲ κυλινδρωτῆς ἐφ᾿ ἅλωος | ὄφρ᾿ ἂν ἴσαι πλαθάνοισι χαμηλότεραι θαλέθωσι· βουνιὰς ἀλλ᾿ εἴσω † ραφανοις εἰσω λαθαρωκοι †· γογγυλίδος δισσὴ γὰρ δ᾿ ἐκ ῥαφάνοιο γενέθλη μακρή τε στιφρή τε φαείνεται ἐν τρασιῇσι.

5

*369a  Eust. p. 1577.63–4 = i.273.32–3 3  ἀεὶ D B Q M P Mus : αἰεὶ A | ἵππους A : πίπους Casaubon ‖ 7  Ἀπολλᾶς Casaubon : Ἀπόλλας A : Ἀπελλᾶς, ut 2.63d, Schweighäuser | Περὶ Qmg M P Mus : μέρει A ‖ 9  γαστέρας A C E Eust. : γάστρας Hsch. γ 193 10  γαστέρας Ds B Qs M P Eust. Mus : γαστέας A : γάστρας C E et Hsch. γ 193 ‖ 13  ζακελτίδας A C E : ζεκελτίδας M P ‖ 17  δὲ … μὲν Schweighäuser : μὲν … μὲν A : μὲν1 et μὲν2 om. Q P : μὲν1 om. D B : μὲν2 om. M Mus 21  κυλινδρωτῆς ἐφ᾿ ἅλωος Casaubon : † κυλίνδρωιτησεφαλωιοσ † A : κυλίνδρῷ τῆς ἐφ᾿ ἅλωος D B Q M P : κυλίνδρῷ γῆς ἐφ᾿ ἅλωος Musurus 22  χαμηλότεραι A : χαμηλοτέροις Gow ‖ 24  δ᾿ A : ἰδ᾿ 4.133d ‖ 25  τρασιῇσι Q P Mus : τρασιῆσι, i.e. ΤΡΑ- A : πρασιῇσι, i.e. ΠΡΑ- D B et 4.133d

5

10

15

20

25

ix 368f–369f

71

Κηφισιακῶν δὲ γογγυλίδων μνημονεύει Κράτης ἐν Ῥήτορσιν (fr. 30) οὕτως· ὡς Κηφισιακαῖσι γογγυλίσι ὅμοια πάνυ. 5

10

15

Θεόφραστος (HP 7.4.3) δὲ γογγυλίδων φησὶν εἶναι γένη δύο, ἄρρεν καὶ θῆλυ, γίνεσθαι δ᾿ ἄμφω ἐκ τοῦ αὐτοῦ σπέρματος. Ποσειδώνιος δ᾿ ὁ ἀπὸ τῆς | Στοᾶς ἐν τῇ ἑβδόμῃ καὶ εἰκοστῇ τῶν Ἱστοριῶν 369d (FGrH 87 F 19 = fr. 70 Edelstein–Kidd = fr. 174 Theiler) περὶ τὴν Δαλματίαν φησὶ γίγνεσθαι γογγυλίδας ἀκηπεύτους καὶ ἀγρίους σταφυλίνους. Δίφιλος δ᾿ ὁ Σίφνιος ἰατρός, ἡ γογγυλίς, φησί, λεπτυντική ἐστι καὶ δριμεῖα καὶ δύσπεπτος, ἔτι δὲ πνευματωτική. κρείσσων δέ, φησίν, ἡ βουνιὰς καθέστηκε· γλυκυτέρα γάρ ἐστι καὶ πεπτικωτέρα πρὸς τῷ εὐστόμαχος εἶναι καὶ τρόφιμος. ἡ δὲ ὀπτωμένη, φησί, γογγυλὶς μᾶλλον πέσσεται, περισσότερον δὲ λεπτύνει. ταύτης μνημονεύει Εὔβουλος ἐν Ἀγκυλίωνι (fr. 3) οὕτως· | ὀπτήσιμον γογγυλίδα ταυτηνὶ φέρω.

369e

καὶ Ἄλεξις ἐν Θεοφορήτῳ (fr. 92)· λαλῶ Πτολεμαίῳ γογγυλίδος ὀπτῶν τόμους.

20

25

ἡ δὲ ταριχευομένη γογγυλὶς λεπτυντικωτέρα ἐστὶ τῆς ἑφθῆς καὶ μάλιστα ἡ διὰ νάπυος γινομένη, ὥς φησιν ὁ Δίφιλος. [9] κράμβη. Εὔδημος ὁ Ἀθηναῖος ἐν τῷ Περὶ Λαχάνων κράμβης φησὶν εἶναι γένη τρία, τῆς τε καλουμένης ἁλμυρίδος καὶ λειοφύλλου καὶ σελινουσίας· τῇ δ᾿ ἡδονῇ πρώτην κεκρίσθαι τὴν ἁλμυρίδα. φύεται | δ᾿ ἐν Ἐρετρίᾳ καὶ Κύμῃ καὶ Ῥόδῳ, ἔτι δὲ 369f Κνίδῳ καὶ Ἐφέσῳ· ἡ δὲ λειόφυλλος ἀνὰ πᾶσαν, φησί, χώραν γίνεται. ἡ δὲ σελινουσία τὴν ὀνομασίαν ἔχει διὰ τὴν οὐλότητα·

*369e  Eust. p. 1368.57 = IV.965.17–18 3  ὡς A : del. Musurus | Κηφισιακαῖσι M Ppc Mus, cf. supra : Κηφησιακαῖσι A | γογγυλίσι A : γογγυλίσιν D B Q M P Mus ‖ 8  Δαλματίαν, i.e. ΔΑΛΜDmg B : † αλματίαν †, i.e. ΑΛΜ- A ‖ 11  κρείσσων scripsi : κρείττων A 13  πέσσεται, περισσότερον scripsi : πέττεται, περιττότερον A ‖ 17  ὀπτῶν A : ὀπτῆς C E ‖ 22  σελινουσίας] σελινουσίης A : σελινουσία (structura mutata) C E, cf. infra : σελινούσσης Meineke ‖ 23  Ἐρετρίᾳ C E Mus : Ἐρετρείᾳ A 25  γίνεται C E D B : γίγνεται A | σελινουσία A C E : σελινοῦσσα Meineke οὐλότητα A : πυκνότητα C E

72

deip nosop histae

ἐμφερὴς γάρ ἐστι σελίνῳ 〈καὶ …〉 καὶ κατὰ τὴν ἄλλην πύκνωσιν. Θεόφραστος (cf. HP 7.4.4) δὲ οὕτω γράφει· τῆς δὲ ῥαφάνου (λέγω δὲ τὴν κράμβην) ἡ μέν ἐστιν οὐλόφυλλος, ἡ δὲ ἀγρία. Δίφιλος δ᾿ ὁ Σίφνιός φησι· κράμβη δὲ καλλίστη γίνεται καὶ γλυκεῖα ἐν Κύμῃ, ἐν δὲ Ἀλεξανδρείᾳ πικρά. τὸ δ᾿ ἐκ Ῥόδου φερόμενον σπέρμα εἰς Ἀλεξάνδρειαν ἐπὶ ἐνιαυτὸν γλυκεῖαν ποιεῖ τὴν κράμβην, μεθ᾿ ὃν χρόνον πάλιν ἐπιχωριάζει. Νίκανδρος δ᾿ ἐν Γεωργικοῖς (fr. 85 Schneider)· ‖ 370a

λείη μὲν κράμβη, ὁτὲ δ᾿ ἀγριὰς ἐμπίπτουσα σπειρομένη πολύφυλλος ἐνηβήσαι πρασιῇσιν ἢ οὔλη καὶ τύριος † ὁθἀμμιτις † πετάλοισιν ἢ ἐπιφοινίσσουσα καὶ αὐχμηρῇσιν ὁμοίη βατραχέη Κύμη τε κακόχροος, ἣ μὲν ἔοικε πέλμασιν οἷσι πέδιλα παλίμβολα κασσύουσιν, ἣν μάντιν λαχάνοισι παλαιόγονοι ἐνέπουσι.

5

10

5 15

μήποτε δὲ ὁ Νίκανδρος μάντιν κέκληκε τὴν κράμβην ἱερὰν οὖσαν, 370b ἐπεὶ καὶ παρ᾿ Ἱππώνακτι | ἐν τοῖς Ἰάμβοις (fr. 107.47–9 Degani)

ἐστί τι λεγόμενον τοιοῦτον· ὁ δ᾿ ἐξολισθὼν ἱκέτευε τὴν κράμβην τὴν ἑπτάφυλλον, ᾗ θύεσκε Πανδώρη † θαργιλιοισιν † ἔγχυτον πρὸ φαρμακοῦ.

20

καὶ Ἀνάνιος (fr. 4 West2) δέ φησι· καὶ σὲ πολλὸν ἀνθρώπων ἐγὼ φιλέω μάλιστα, ναὶ μὰ τὴν κράμβην. καὶ Τηλεκλείδης Πρυτάνεσι (fr. 29)· ναὶ μὰ τὰς κράμβας, ἔφη. καὶ Ἐπίχαρμος ἐν Γᾷ καὶ Θαλάσσᾳ (fr. 22)·

1  lac. indicavi : “haec mutila potius quam corrupta” Kaibel | πύκνωσιν A : ‖ 9  μὲν Q M P Mus : † με † A πιάνωσιν E* : πί[2–3]νωσιν C* 10  σπειρομένη A : σπειρομέναις Gow ‖ 12  ἢ Casaubon : † ηκαι † (v.ll. ἢ et καὶ in unam confusas) A ‖ 21  † θαργιλιοισιν † A : Θαργιλίοισιν D B : Γαργιλίοισι Q P : Γαργιλίοισιν M : Γαργηλίοισιν Musurus : Θαργηλίοισιν Dalechamps, unde Ταργηλίοισιν Schneidewin

25

73

ix 36 9f– 37 0e

ναὶ μὰ τὰν κράμβαν. Εὔπολις Βάπταις (fr. 84.2)· ναὶ μὰ τὰς κράμβας. 5

10

15

20

ἐδόκει δὲ Ἰωνικὸς εἶναι ὁ ὅρκος. καὶ οὐ | παράδοξον εἰ κατὰ τῆς 370c κράμβης τινὲς ὤμνυον, ὁπότε καὶ Ζήνων ὁ Κιτιεὺς ὁ τῆς Στοᾶς κτίστωρ μιμούμενος τὸν κατὰ τῆς κυνὸς ὅρκον Σωκράτους (cf. Pl. Ap. 22a; Grg. 482b; R. 399e) καὶ αὐτὸς ὤμνυε τὴν κάππαριν, ὡς Ἔμπεδός φησιν ἐν Ἀπομνημονεύμασιν (FHG iv.403–4 = Zeno fr. 32a, SVF i.12). [10] Ἀθήνησι δὲ καὶ ταῖς τετοκυίαις κράμβη παρεσκευάζετο ὥς τι ἀντιφάρμακον εἰς τροφήν· Ἔφιππος γοῦν ἐν Γηρυόνῃ (fr. 3) φησίν· ἔπειτα πῶς οὐ στέφανος οὐδείς ἐστι πρόσθε τῶν θυρῶν, | οὐ κνῖσα κρούει ῥινὸς ὑπεροχὰς ἄκρας Ἀμφιδρομίων ὄντων; ἐν οἷς νομίζεται ὀπτᾶν τε τυροῦ Χερρονησίτου τόμους ἕψειν τ᾿ ἐλαίῳ ῥάφανον ἠγκαλισμένην πνίγειν τε παχέων ἀρνίων στηθύνια τίλλειν τε φάττας καὶ κίχλας ὁμοῦ σπίνοις κοινῇ τε χναύειν τευθίσιν σηπίδια πιλεῖν τε πολλὰς πλεκτάνας ἐπιστρόφως πίνειν τε πολλὰς κύλικας εὐζωρεστέρας.

370d

5

10

Ἀντιφάνης δ᾿ ἐν Παρασίτῳ (fr. 181) ὡς εὐτελοῦς βρώματος | τῆς 370e κράμβης μέμνηται ἐν τούτοις· 25

οἷα δ᾿ ἐστὶν οἶσθα, γύναι· † το͂ι † σκόροδα, τυρός, πλακοῦντες, πράγματα ἐλευθέρι᾿, οὐ τάριχος οὐδ᾿ ἡδύσμασιν ἄρνεια † καταπεπλησμενου † δὲ θρυμματὶς τεταραγμένη, καὶ λοπάδες ἀνθρώπων φθοραί.

5

8  Ἔμπεδός Müller : † ἐμποδος † A ‖ 13  πρόσθε A : πρόσθ E : πρόσθεν C 16  τυροῦ C E M P Mus : τυροὺς A ‖ 17  ἠγκαλισμένην A C E : ἠγλαϊσμένην 2.65c ‖ 25  γύναι D B Q M P Mus : † γυναι † A ‖ 26  † το͂ι † A : del. Musurus : ἄρτοι Meineke ‖ 28  † καταπεπλησμενου † δὲ A : καταπεπασμέν᾿ οὐδὲ Jacobs | θρυμματὶς Casaubon : θρίμματις (vox nihili) A

74

deip nosop histae

καὶ μὴν ῥαφάνους γ᾿ ἕψουσιν λιπαράς, ὦ θεοί, ἔτνος, θαῦμ᾿ αὐτοῖς πίσινον. Δίφιλος δ᾿ ἐν Ἀπλήστῳ (fr. 14)· 370f

ἥκει φερόμεν᾿ αὐτόματα πάντα τἀγαθά, | ῥάφανος λιπαρά, σπλαγχνίδια πολλά, σαρκίδια ἁπαλώτατ᾿, οὐδὲν μὰ Δία τοῖς ἐμοῖς βλίτοις ὅμοια πράγματ᾿, οὐδὲ ταῖς θλασταῖς ἐλάαις.

5

5

Ἀλκαῖος Παλαίστρᾳ (fr. 24)· ἤδη δ᾿ ἧψε χύτραν ῥαφάνων.

10

Πολύζηλος δ᾿ ἐν Μουσῶν Γοναῖς (fr. 10) κράμβας αὐτὰς ὀνομάζων φησί· ὑψιπέταλοί τε κράμβαι συχναί. [11] σεῦτλα. τούτων φησὶ Θεόφραστος (HP 7.4.4) εὐχυλότερον 371a εἶναι τὸ λευκὸν ‖ τοῦ μέλανος καὶ ὀλιγοσπερμότερον καὶ καλεῖσθαι Σικελικόν. ἡ δὲ σευτλὶς ἕτερον, φησί, τοῦ τεύτλου ἐστί· διὸ καὶ Δίφιλος ὁ κωμῳδιοποιὸς ἐν Ἥρωι δράματι (fr. 46) ἐπιτιμᾷ τινι ὡς κακῶς λέγοντι καὶ τὰ τεῦτλα † τοῦ ταινας † καλῶν. Εὔδημος δ᾿ ἐν τῷ Περὶ Λαχάνων τέτταρα γένη φησὶν εἶναι τεύτλων, σπαστόν, καυλωτόν, λευκόν, πάνδημον· τοῦτο δ᾿ εἶναι τῇ χρόᾳ φαιόν. Δίφιλος δ᾿ ὁ Σίφνιος τὸ σευτλίον φησὶν εὐχυλότερον εἶναι τῆς κράμβης καὶ θρεπτικώτερον μετρίως· ἐκζεστὸν δὲ καὶ 371b λαμβανόμενον μετὰ νάπυος λεπτυντικώτερον | εἶναι καὶ ἑλμίνθων φθαρτικόν. εὐκοιλιώτερον δὲ τὸ λευκόν, τὸ δὲ μέλαν 371a–b  Eust. p. 1241.19–20 = IV.518.22–4 | 371a  Eust. p. 1129.13–15 = IV.127.16–17 | 371b  Eust. p. 1163.8–9 = IV.255.1–2 1  ἕψουσιν] ἑψοῦσιν A : ἕψουσι D B Q M P Mus ‖ 2  θαῦμ᾿ A : θ᾿ ἅμ᾿ Casaubon αὐτοῖς A : αὐταῖς Meineke ‖ 5  σαρκίδια D B Q M P Mus : † σαρκιδια † A : σαρκία Schweighäuser ‖ 6  ἁπαλώτατ᾿ Musurus : ἁπαλώτατα A | βλίτοις, i.e. ΒΛΙ- Schweighäuser : † βαιτοις †, i.e. ΒΑΙ- A : καὶ τοῖς B Q M P Mus 7  πράγματ᾿ Schweighäuser : πράγματα A ‖ 8  ἐλάαις A : ἐλαίας (structura mutata) C E ‖ 14  ὁ Θεόφραστος A : ὁ om. C E ‖ 16  τεύτλου A : σεύτλου C E 18  τοῦ ταινας vel τουταίνας A C E Eust. : τευτλίδας Ds B ‖ 19  τέτταρα A : τέσσαρα C E

15

20

75

ix 370e–371d

5

10

οὐρητικώτερον· ὑπάρχειν δ᾿ αὐτῶν καὶ τὰς ῥίζας εὐστομωτέρας καὶ πολυτροφωτέρας. [12] σταφυλῖνος. οὗτος δριμύς ἐστι, φησὶν ὁ Δίφιλος, ἱκανῶς δὲ θρεπτικὸς καὶ εὐστόμαχος, μέσως διαχωρητικός τε καὶ πνευματώδης, δύσπεπτος, οὐρητικὸς ἱκανῶς, διεγερτικὸς πρὸς ἀφροδίσια· διὸ καὶ ὑπ᾿ ἐνίων φίλτρον καλεῖται. Νουμήνιος δ᾿ ἐν τῷ Ἁλιευτικῷ (SH 582) φησι· φύλλων δ᾿ ὅσσ᾿ ἄσπαρτα τά τ᾿ ἐρρίζωται ἀρούραις | χείματος ἠδ᾿ ὁπόταν πολυάνθεμον εἶαρ ἵκηται, αὐχμηρὴν σκόλυμόν τε καὶ ἀγριάδα σταφυλῖνον ῥάφιν τ᾿ ἔμπεδον καὶ † καυλιδα † ἀγροιῶτιν.

371c

Νίκανδρος δ᾿ ἐν δευτέρῳ Γεωργικῶν (fr. 71 Schneider) φησιν·

15

20

25

ἐν δέ τι καὶ μαράθου καυλὸς βαθύς, οὐδέ τι ῥίζαι πετρίου, σὺν δ᾿ αὐτὸς ἐπαυχμήεις σταφυλῖνος, σμυρνίον σόγκος τε κυνόγλωσσός τε σέρις τε· σὺν καὶ ἄρου δριμεῖα καταψήχοιο πέτηλα ἠδ᾿ ὅπερ ὄρνιθος καλέεται γάλα.

5

μνημονεύει τοῦ σταφυλίνου καὶ Θεόφραστος (fr. 407 Fortenbaugh). Φαινίας δ᾿ ἐν | πέμπτῳ Περὶ Φυτῶν (fr. 39 Wehrli) γράφει οὕτω· 371d κατὰ δὲ τὴν αὐτοῦ τοῦ σπέρματος φύσιν ὁ καλούμενος σὴψ καὶ τὸ τοῦ σταφυλίνου σπέρμα. κἀν τῷ πρώτῳ δέ φησι· πετασώδη τὴν τῶν σπερμάτων ἀπείληφε φύσιν ἄννησον, μάραθον, σταφυλῖνος, καυκαλίς, κώνειον, κόριον, σκιάς, ἣν ἔνιοι μυηφόνον. ἐπεὶ δὲ ἄρου ἐμνημόνευσεν ὁ Νίκανδρος (fr. 71.4 Schneider), προσαποδοτέον ὅτι καὶ Φαινίας ἐν τῷ προειρημένῳ βιβλίῳ γράφει οὕτω· δρακόντιον, ὃ ἔνιοι † ἀρον ἀρωνια †. τὸν δὲ σταφυλῖνον Διοκλῆς ἐν πρώτῳ

11  † καυλιδα † A : καυκαλίδ᾿ Casaubon ‖ 13  τι1 A : τε Bernard | οὐδέ τι A : ἐν δέ τε Bernard ‖ 14  πετρίου A : πετραίου Schweighäuser | ἐπαυχμήεις OSchneider : † ἐπαυχμηειν † A | σταφυλῖνος B Q M P Mus : † σταιφυλινος † A ‖ 15  σμυρνίον A : σμυρνεῖον JGSchneider ‖ 17  καλέεται, i.e. ΚΑΛΕ- A : κλύεται Schweighäuser : κλέεται, i.e. ΚΛΕ- Dindorf ‖ 23  κώνειον M P Mus : κώνιον A | σκιάς A : σκίλλα Wilamowitz, cf. Hsch. σ 984 σκίλλα· … θανατηφόρος μυῶν ‖ 25  Φαινίας Schweighäuser, cf. 9.371c : Φανίας A 26  † ἀρον ἀρωνια † (v.ll.) A

76

deip nosop histae

371e Ὑγιεινῶν (fr. 199 van der Eijk) ἀσταφυλῖνον καλεῖ. | τὸ δὲ

† καρω † καλούμενον (μέγας δ᾿ ἐστὶ καὶ εὐαυξὴς σταφυλῖνος) εὐχυλότερόν ἐστι τοῦ σταφυλίνου καὶ μᾶλλον θερμαντικώτερον, οὐρητικώτερον, εὐστόμαχον, εὐοικονόμητον, ὡς ὁ Δίφιλος ἱστορεῖ. [13] κεφαλωτόν. τοῦτο καὶ πράσιον καλεῖσθαί φησιν ὁ αὐτὸς Δίφιλος καὶ εὐχυλότερον εἶναι τοῦ καρτοῦ· εἶναι δὲ καὶ αὐτὸ μέσως λεπτυντικὸν θρεπτικόν τε καὶ πνευματῶδες. Ἐπαίνετος δ᾿ ἐν Ὀψαρτυτικῷ τὰ κεφαλωτὰ καλεῖσθαί φησι γηθυλλίδας. τοῦτο δὲ 371f τὸ ὄνομα μνήμης εὑρίσκω | τετυχηκὸς παρὰ μὲν Εὐβούλῳ ἐν Πορνοβοσκῷ (fr. 88) οὕτως·

5

10

οὐκ ἂν δυναίμην ἐμφαγεῖν ἄρτον τινά· παρὰ Γναθαινίῳ γὰρ ἄρτι κατέφαγον ἕψουσαν αὐτὴν καταλαβὼν γηθυλλίδας. οἱ δὲ τὸ γήθυον καλούμενον τοῦτό φασιν εἶναι, οὗ μνημονεύει Φρύνιχος ἐν Κρόνῳ (fr. 12)· ὅπερ ἐξηγούμενος δρᾶμα Δίδυμος (16, pp. 306–7 Schmidt) ὅμοιά φησιν εἶναι τὰ γήθυα τοῖς λεγομένοις ἀμπελοπράσοις, τὰ δ᾿ αὐτὰ καὶ ἐπιθυλλίδας λέγεσθαι. μνημονεύει τῶν γηθυλλίδων καὶ Ἐπίχαρμος ἐν Φιλοκτήτῃ (fr. 132) οὕτως· ‖ 372a

15

ἐν δὲ σκόροδα δύο καὶ γαθυλλίδες δύο. Ἀριστοφάνης Αἰολοσίκωνι δευτέρῳ (fr. 5)·

20

τῶν δὲ γηθύων ῥίζας ἐχούσας σκοροδόμητον φύσιν. Πολέμων δ᾿ ὁ περιηγητὴς ἐν τῷ Περὶ Σαμοθρᾴκης (fr. 36 Preller) καὶ κιττῆσαί φησι τῆς γηθυλλίδος τὴν Λητὼ γράφων οὕτω· διατέτακται παρὰ Δελφοῖς τῇ θυσίᾳ τῶν Θεοξενίων, ὃς ἂν κομίσῃ γηθυλλίδα μεγίστην τῇ Λητοῖ, λαμβάνειν μοῖραν ἀπὸ τῆς τραπέ*371e–2a  Eust. p. 1155.19–21 = IV.222.7–10 2  † καρω † A et lmAmg : κάρτον Musurus ‖ 5  πράσιον C E Mus : πράσειον A 8  γηθυλλίδας, i.e. ΓΗ- Q M P Mus, cf. 9.371f : τηθυλλίδας ἢ γηθυλλίδας (v.ll.) C E : τηθυλλίδας, i.e. ΤΗ- A ‖ 13  ἕψουσαν Dalechamps (elixantem) : † ἐψευσαν † A ‖ 17  ἀμπελοπράσοις D B M Mus : ἀμπελοπράσσοις A : ἀμπελοπράσῳ C E Eust. | ἐπιθυλλίδας A C E : γηθυλλίδας Dalechamps (Gethyllidas) ‖ 19  γαθυλλίδες A : γαθυλλίδας C E : γηθυλλίδας M 22  σκοροδόμητον A : σκοροδομίμητον Toup

25

ix 37 1d –3 72d

5

10

15

20

25

77

ζης· ἑώρακά τε καὶ αὐτὸς οὐκ ἐλάττω γηθυλλίδα γογγυλίδος καὶ τῆς στρογγύλης ῥαφανῖδος. ἱστοροῦσι δὲ τὴν Λητὼ κύουσαν τὸν Ἀπόλλωνα | κιττῆσαι γηθυλλίδος, διὸ δὴ τῆς τιμῆς τετυχηκέναι 372b ταύτης. [14] κολοκύντη. χειμῶνος δὲ ὥρᾳ ποτὲ κολοκυντῶν ἡμῖν περιενεχθεισῶν πάντες ἐθαυμάζομεν νεαρὰς εἶναι νομίζοντες καὶ ὑπεμιμνησκόμεθα ὧν ἐν Ὥραις (fr. 581) ὁ χαρίεις Ἀριστοφάνης εἶπεν ἐπαινῶν τὰς καλὰς Ἀθήνας ἐν τούτοις· (Α.) ὄψει δὲ χειμῶνος μέσου σικυούς, βότρυς, ὀπώραν, στεφάνους ἴων (Β.) κονιορτὸν ἐκτυφλοῦντα. (Α.) ὡυτὸς δ᾿ ἀνὴρ πωλεῖ κίχλας, ἀπίους, σχαδόνας, ἐλάας, 372c πυόν, χόρια, | χελιδόνα, τέττιγας, ἐμβρύεια. ὑρίσους δ᾿ ἴδοις ἂν νιφομένους σύκων ὁμοῦ τε μύρτων. 5 (Β.) ἔπειτα κολοκύντας ὁμοῦ ταῖς γογγυλίσιν ἀροῦσιν, ὥστ᾿ οὐκέτ᾿ οὐδεὶς οἶδ᾿ ὁπηνίκ᾿ ἐστι τοὐνιαυτοῦ; (Α.) μέγιστον ἀγαθόν, εἴπερ ἐστὶ δι᾿ ἐνιαυτοῦ ὅτου τις ἐπιθυμεῖ λαβεῖν. (Β.) κακὸν μὲν οὖν μέγιστον· εἰ μὴ γὰρ ἦν, οὐκ ἂν ἐπεθύμουν οὐδ᾿ ἂν ἐδαπανῶντο. 10 ἐγὼ δὲ τοῦτον ὀλίγον χρόνον φήσας ἀφειλόμην ἄν. (Α.) κἄγωγε ταῖς ἄλλαις πόλεσι δρῶν ταῦτα πλὴν Ἀθηναίων· 372d τούτοις δ᾿ ὑπάρχει ταῦτ᾿, ἐπειδὴ τοὺς | θεοὺς σέβουσιν. (Β.) ἀπέλαυσαν ἄρα σέβοντες ὑμᾶς, ὡς σὺ φῄς. (Α.) τιὴ τί; (Β.) Αἴγυπτον αὐτῶν τὴν πόλιν πεποίηκας ἀντ᾿ Ἀθηνῶν. 15 ἐθαυμάζομεν οὖν τὰς κολοκύντας μηνὶ Ἰανουαρίῳ ἐσθίοντες· χλωραί τε γὰρ ἦσαν καὶ τὸ ἴδιον ἀπεδίδοσαν τοῦ χυμοῦ. ἐτύγχανον δ᾿ οὖσαι τῶν συντεθειμένων ὑπὸ τῶν τὰ τοιαῦτα μαγγανεύειν

*372b–c  Eust. p. 955.3–6 = III.538.22–539.2 1  τε, i.e. ΤΕ A E : τι C : δὲ Wilamowitz : fort. γε, i.e. ΓΕ ‖ 4  ταύτης A : τοιαύτης C E ‖ 6  ἐθαυμάζομεν Dindorf, cf. 9.372d : ἐθαύμαζον A ‖ 11  ὡυτὸς M : ὠυτὸς C E Dpc B Q P Mus : † ωυετοσ † A : αὑτὸς Dindorf ‖ 12  χελιδόνα A C E : χελιδόνας Schweighäuser ‖ 13  νιφομένους A : νιφόμενα (structura mutata) C E : νειφομένους Kassel–Austin ‖ 15  ἐστι C E M Eust. : ἐστὶν A 16  ἐστὶ vel ἔστι C B Q M P Eust. Mus : ἐστιν A : (ἐστὶ) E ‖ 19  τοῦτον A : τοῦτ᾿ Coddaeus | φήσας A : χρήσας Porson ‖ 20  δρῶν A : δρῶ Casaubon 21  Ἀθηναίων A : Ἀθηνῶν Brunck

78

deip nosop histae

εἰδότων ὀψαρτυτῶν. ἐζήτει οὖν ὁ Λαρήνσιος εἰ καὶ τὴν χρῆσιν ταύτην ἠπίσταντο οἱ ἀρχαῖοι. καὶ ὁ Οὐλπιανὸς ἔφη· Νίκανδρος ὁ 372e Κολοφώνιος ἐν τῷ δευτέρῳ | τῶν Γεωργικῶν (fr. 72 Schneider) μνημονεύει ταύτης τῆς χρήσεως σικύας ὀνομάζων τὰς κολοκύντας· οὕτω γὰρ ἐκαλοῦντο, ὡς πρότερον (2.58f–9a) εἰρήκαμεν. λέγει δ᾿ οὕτως·

372f

αὐτὰς μὴν σικύας τμητῶν ἀνὰ κλώσμασι πείραις, ἠέρι δὲ ξήρανον· ἐπεγκρεμάσαιο δὲ καπνῷ, χείμασιν ὄφρ᾿ ἂν δμῶες ἅλις περιχανδέα χύτρον πλήσαντες ῥοφέωσιν ἀεργές, ἔνθα τε μέτρια | ὄσπρια πανσπερμηδὸν ἐπεγχεύῃσιν ἀλετρίς. τῇ ἔνι μὲν σικύης ὅρμους βάλον ἐκπλύναντες, ἐν δὲ μύκην σειράς τε πάλαι λαχάνοισι πλακείσας αὐοτέροις καυλοῖς τε μιγήμεναι † εὐφαοριζη †. ‖

5

10

5

[15] ὄρνεις. ἐπεὶ δὲ καὶ ὄρνεις ἐπῆσαν ταῖς κολοκύνταις καὶ ἄλλοις κνιστοῖς λαχάνοις (οὕτω δ᾿ εἴρηκεν Ἀριστοφάνης ἐν Δηλίᾳ (Ar. fr. dub. 938 = Antiph. fr. dub. 323) τὰ σύγκοπτα λάχανα, κνιστὰ ἢ στέμφυλα), ὁ Μυρτίλος ἔφη· ἀλλὰ μὴν καὶ ὄρνιθας καὶ ὀρνίθια νῦν μόνως ἡ συνήθεια καλεῖ τὰς θηλείας, ὧν ὁρῶ περιφερόμενον πλῆθος — καὶ Χρύσιππος δ᾿ ὁ φιλόσοφος ἐν τῷ πέμπτῳ Περὶ τοῦ Καλοῦ καὶ τῆς Ἡδονῆς (xxviii fr. 4, SVF iii.199) γράφει οὕτω· καθάπερ τινὲς τὰς λευκὰς ὄρνιθας τῶν μελαινῶν 373b ἡδίους εἶναι μᾶλλον — ἀλεκτρυόνας | δὲ καὶ ἀλεκτοριδέας τοὺς ἄρρενας· τῶν ἀρχαίων δὲ τὸ ὄρνις καὶ ἀρσενικῶς καὶ θηλυκῶς λεγόντων ἐπ᾿ ἄλλων ὀρνέων οὐκ ἐπὶ τούτου τοῦ εἰδικοῦ, περὶ οὗ φησιν ἡ συνήθεια “ὄρνιθας ὠνήσασθαι”. Ὅμηρος (Od. 2.181) μὲν οὖν φησιν· 373a

*373a  Eust. p. 872.8–10 = III.287.16–288.3 | 373b–c, 374d  Eust. p. 1440.47–56 = i.91.11–16 7  τμητῶν, i.e. ΤΗΜΤ- A C E : τμηγῶν, i.e. ΤΜΗΓ- Schweighäuser 10  ἀεργές A : ἀεργέες M P Mus ‖ 13  σειράς Schweighäuser : † σιρας † A 14  αὐοτέροις Wilamowitz : αὐλοτέροις (vox nihili) A ‖ 16  Ἀριστοφάνης A C E : Ἀντιφάνης Meineke ‖ 20  περιφερόμενον Casaubon : περιφερομένων A 23  ἀλεκτοριδέας Kaibel : ἀλεκτορίδας A C E ‖ 25  οὐκ ἐπὶ scripsi : οὐ περὶ A εἰδικοῦ Meineke : ϊδικοῦ A : ἰδικῶς (structura mutata) C E Eust.

15

20

25

ix 37 2d –3 73d

79

ὄρνιθες δέ τε πολλοὶ ὑπ᾿ αὐγὰς ἠελίοιο. καὶ ἀλλαχόθι (Il. 14.290) θηλυκῶς· ὄρνιθι λιγυρῇ. καί (Il. 9.323–4)· 5

ὡς δ᾿ ὄρνις ἀπτῆσι νεοσσοῖσι προφέρησι μάστακ᾿, ἐπεί κε λάβησι, κακῶς δέ τέ οἱ πέλει αὐτῇ. | Μένανδρος δ᾿ ἐν Ἐπικλήρῳ πρώτῃ (fr. 132) σαφῶς τὸ ἐπὶ τῆς 373c συνηθείας φησὶν ἐμφανίζων οὕτως·

10

ἀλεκτρυών τις ἐκεκράγει μέγα. “οὐ σοβήσετ᾿ ἔξω”, φησί, “τὰς ὄρνιθας ἀφ᾿ ἡμῶν;” καὶ πάλιν· αὕτη ποτ᾿ ἐξεσόβησε τὰς ὄρνις μόλις. ὀρνίθια δ᾿ εἴρηκε Κρατῖνος ἐν Νεμέσει (fr. 120) οὕτω·

15

τἄλλα πάντ᾿ ὀρνίθια. ἐπὶ δὲ τοῦ ἀρσενικοῦ οὐ μόνον ὄρνιν ἀλλὰ καὶ ὄρνιθα ὁ αὐτὸς 373d Κρατῖνος | ἐν τῷ αὐτῷ δράματι (fr. 121)· ὄρνιθα φοινικόπτερον. καὶ πάλιν (Cratin. fr. 114)·

20

ὄρνιθα τοίνυν δεῖ σε γίνεσθαι μέγαν. καὶ Σοφοκλῆς Ἀντηνορίδαις (fr. 137)· ὄρνιθα καὶ κήρυκα καὶ διάκονον. Αἰσχύλος Καβείροις (fr. 95)· ὄρνιθα δ᾿ οὐ ποιῶ σε τῆς ἐμῆς ὁδοῦ.

11  ὄρνιθας A C E Eust. : ὄρνις Kaibel ‖ 16  ὄρνιν ἀλλὰ καὶ ὄρνιθα C E Eust. : ὄρνιθα ἀλλὰ καὶ ὄρνιν A ‖ 20  γίνεσθαι A : γίγνεσθαι Dindorf ‖ 23  Καβείροις M P Mus : † καβιροις † A

80

deip nosop histae

Ξενοφῶν δ᾿ ἐν δευτέρῳ Παιδείας (Cyr. 1.6.39)· ἐπὶ μὲν τοὺς ὄρνιθας τῷ ἰσχυροτάτῳ χειμῶνι. Μένανδρος Διδύμαις (fr. 115)· ὄρνεις φέρων ἐλήλυθα. καὶ ἑξῆς· ὄρνιθας ἀποστέλλει,

5

φησίν. ὅτι δὲ καὶ ἐπὶ τοῦ πληθυντικοῦ ὄρνις λέγουσι πρόκειται τὸ 373e Μενάνδρειον μαρτύριον (fr. 132.3 ap. 9.373c). | ἀλλὰ καὶ Ἀλκμάν

(PMG 82) πού φησι· λῦσαν δ᾿ ἄπρακτα νεάνιδες ὥστ᾿ ὄρνις ἱέρακος ὑπερπταμένω.

10

καὶ Εὔπολις ἐν Δήμοις (fr. 111)· οὐ δεινὸν οὖν κρίους μ᾿ ἐκγεννᾶν τέκνα ὄρνις θ᾿ ὁμοίως τοὺς νεοττοὺς τῷ πατρί; [16] τὸν δ᾿ ἀλεκτρυόνα ἐκ τῶν ἐναντίων οἱ ἀρχαῖοι καὶ θηλυκῶς εἰρήκασι. Κρατῖνος Νεμέσει (fr. 115)·

373f

15

Λήδα, σὸν ἔργον· δεῖ σ᾿ ὅπως εὐσχημόνως ἀλεκτρυόνος μηδὲν διοίσει τοὺς τρόπους, ἐπὶ τῷδ᾿ ἐπῳάζουσ᾿, ὡς ἂν ἐκλέψῃς καλὸν | ἡμῖν τι καὶ θαυμαστὸν ἐκ τοῦδ᾿ ὄρνεον. Στράττις Ψυχασταῖς (fr. 61)· αἱ δ᾿ ἀλεκτρυόνες ἅπασαι καὶ τὰ χοιρίδια τέθνηκε καὶ τὰ μίκρ᾿ ὀρνίθια.

*374c, 373f  Eust. p. 1479.26–7 = i.141.45–142.1 1–2  τοὺς ὄρνιθας τῷ A : τὰς ὄρνιθας ἐν τῷ Xen. ‖ 2  Διδύμαις Q M P Mus : Διδυμίαις A ‖ 9–10  ὥστ᾿ A : ὥτ᾿ Page ‖ 10  ὄρνις D B, cf. 9.373d : ὄρνιθος A : ὄρνεις Qs M P Mus | ὑπερπταμένω Ursinus : ὑπερπταμένῳ A ‖ 12  κρίους Valckenaer : † κρειους † A | μ᾿ M P Mus : με A : μὲν Wakefield ‖ 13  ὄρνις Casaubon, cf. 9.373d : ὄρνεις A | ὁμοίως A : ὁμοίους Casaubon ‖ 16  σ᾿ M P Mus : σε A ‖ 17  διοίσει A : διοίσεις Musurus ‖ 18  ἐπῳάζουσ᾿] ἐπωάζουσα A : ἐπῴζουσ᾿ Valckenaer ‖ 23  μίκρ᾿ Dindorf : μικρὰ A C : μικρ() E

20

ix 373d–374c

81

Ἀναξανδρίδης Τηρεῖ (fr. 48)· ὀχευομένους δὲ τοὺς κάπρους καὶ τὰς ἀλεκτρυόνας θεωροῦσιν ἄσμενοι. 5

10

15

20

ἐπεὶ δὲ τοῦ κωμικοῦ τούτου ἐμνήσθην καὶ οἶδα τὸ δρᾶμα τὸν Τηρέα αὐτοῦ μὴ κεκριμένον ‖ ἐν τοῖς πρώτοις, ἐκθήσομαι ὑμῖν, 374a ἄνδρες φίλοι, εἰς κρίσιν ἃ εἴρηκε περὶ αὐτοῦ Χαμαιλέων ὁ Ἡρακλεώτης ἐν ἕκτῳ Περὶ Κωμῳδίας (fr. 43 Wehrli = fr. 46 Martano) γράφων ὧδε· Ἀναξανδρίδης (test. 2) διδάσκων ποτὲ διθύραμβον Ἀθήνησιν εἰσῆλθεν ἐφ᾿ ἵππου καὶ ἀπήγγειλέ τι τῶν ἐκ τοῦ ᾄσματος. ἦν δὲ τὴν ὄψιν καλὸς καὶ μέγας καὶ κόμην ἔτρεφε καὶ ἐφόρει ἁλουργίδα καὶ κράσπεδα χρυσᾶ. πικρὸς δ᾿ ὢν τὸ ἦθος ἐποίει τι τοιοῦτο περὶ τὰς κωμῳδίας· ὅτε γὰρ μὴ νικῴη, λαμβάνων ἔδωκεν εἰς | τὸν λιβανωτὸν κατατεμεῖν καὶ οὐ μετεσκεύαζεν 374b ὥσπερ οἱ πολλοί. καὶ πολλὰ ἔχοντα κομψῶς τῶν δραμάτων ἠφάνιζε δυσκολαίνων τοῖς θεαταῖς διὰ τὸ γῆρας. λέγεται δ᾿ εἶναι τὸ γένος Ῥόδιος ἐκ Καμίρου. θαυμάζω οὖν πῶς καὶ ὁ Τηρεὺς περιεσώθη μὴ τυχὼν νίκης καὶ ἄλλα δράματα τῶν ὁμοίων τοῦ αὐτοῦ. καὶ Θεόπομπος δὲ ἐν Εἰρήνῃ (fr. 10) ἐπὶ τῆς θηλείας ἔταξε τὸν ἀλεκτρυόνα λέγων οὕτως· ἄχθομαι δ᾿ ἀπολωλεκὼς ἀλεκτρυόνα τίκτουσαν ᾠὰ πάγκαλα. καὶ Ἀριστοφάνης | Δαιδάλῳ (fr. 193)· ᾠὸν μέγιστον τέτοκεν, ὡς ἀλεκτρυών. καὶ πάλιν (fr. 194.1–2)·

25

πολλαὶ τῶν ἀλεκτρυόνων ὑπηνέμια βίᾳ τίκτουσιν ᾠὰ πολλάκις.

374a–b  Eust. p. 1834.14–16 = ii.163.11–13 | 374a–b  Eust. p. 1273.6–8 = IV.628.16–20 | *374c, 373f  Eust. p. 1479.26–7 = i.141.45–142.1 3  θεωροῦσιν A : θεωροῦσ C E : θεωροῦσ᾿ Schweighäuser ‖ 8  ὧδε M P Mus : ὧιδε A ‖ 16  Καμίρου Schweighäuser : Καμήρου A : Καμείρου M P Mus 25–6  ὑπηνέμια βίᾳ A C E : ὑπηνέμια Eust. : βίᾳ ὑπηνέμια Phot. υ 158

374c

82

deip nosop histae

ἐν δὲ Νεφέλαις (665–6) διδάσκων τὸν πρεσβύτην περὶ ὀνόματος διαφορᾶς φησι· (Στ.) νῦν δὲ πῶς με χρὴ καλεῖν; (Σω.) ἀλεκτρύαιναν, τὸν δ᾿ ἕτερον ἀλέκτορα. λέγεται δὲ καὶ ἀλεκτορὶς καὶ ἀλέκτωρ. Σιμωνίδης (PMG 583)· | 374d

5

ἱμερόφων᾿ ἀλέκτωρ, ἔφη. Κρατῖνος Ὥραις (fr. 279)· ὥσπερ ὁ Περσικὸς ὥραν πᾶσαν καναχῶν ὁλόφωνος ἀλέκτωρ. εἴρηται δ᾿ οὕτως ἐπειδὴ καὶ ἐκ τοῦ λέκτρου ἡμᾶς διεγείρει. οἱ δὲ Δωριεῖς λέγοντες “ὄρνιξ” τὴν γενικὴν διὰ τοῦ χ̄ κλίνουσιν, ὄρνιχος. Ἀλκμὰν (PMG 26.4) δὲ διὰ τοῦ ς̄ τὴν εὐθεῖαν ἐκφέρει·

10

ἁλιπόρφυρος εἴαρος ὄρνις. καὶ τὴν γενικήν (Alcm. PMG 40)· οἶδα δι᾿ ὀρνίχων νόμως παντῶν.

15

[17] δέλφαξ. Ἐπίχαρμος τὸν ἄρρενα χοῖρον οὕτω καλεῖ ἐν Ὀδυσσεῖ Αὐτομόλῳ (fr. 99)· | 374e

δέλφακά τε τῶν γειτόνων τοῖς Ἐλευσινίοις φυλάσσων δαιμονίως ἀπώλεσας οὐχ ἑκών· καὶ ταῦτα δή με συμβολατεύειν ἔφη, τοῖς Ἀχαιοῖσιν προδιδόμην τ᾿ ὤμνυέ με τὸν δέλφακα.

20

καὶ Ἀναξίλας δ᾿ ἐν Κίρκῃ (fr. 12) καὶ ἀρσενικῶς εἴρηκε τὸν δέλφακα καὶ ἐπὶ τοῦ τελείου τέθεικε τοὔνομα εἰπών·

*375a–b, 374d–e, 374f–5a  Eust. p. 1752.11–18 = ii.62.36–43 374d  Eust. p. 1440.47–56 = i.91.11–16

|

373b–c,

11  κλίνουσιν C E Eust. : λέγουσιν A ‖ 13  εἴαρος A : ἔαρος Q M P Mus : ἱαρὸς Hecker ‖ 15  δι᾿ A : δ᾿ Hermann ‖ 20  Ἐλευσινίοις Et.Gen. p. 344.18 et EM p. 255.3 : † ἐλευσινοις † A | ἀπώλεσας A : ἀπώλεσα Petit ‖ 21  ἔφη A : μ᾿ ἔφα POxy. 2429 ‖ 22  προδιδόμην A : προδιδόμειν Ahrens

i x 3 74 c– 37 5b

83

τοὺς μὲν ὀρεινόμους ὑμῶν ποιήσει δέλφακας ὑλιβάτους, τοὺς δὲ πάνθηρας, | ἄλλους ἀγρώστας λύκους, λέοντας. 5

374f

ἐπὶ δὲ τῶν θηλειῶν τοὔνομα τάττει Ἀριστοφάνης Ταγηνισταῖς (fr. 520.6–7)· ἢ δέλφακος ὀπωρινῆς ἠτριαῖον. καὶ ἐν Ἀχαρνεῦσι (786–8)·

10

νέα γάρ ἐστιν· ἀλλὰ δελφακουμένα ἕξει μεγάλην τε καὶ παχεῖαν κἠρυθράν. ‖ ἀλλ᾿ † ἔτραφεν † λῇς, ἅδε τοι χοῖρος καλά.

375a

καὶ Εὔπολις ἐν Χρυσῷ Γένει (fr. 301.1). καὶ Ἱππῶναξ (fr. 136 Degani) δ᾿ ἔφη· ὡς Ἐφεσίη δέλφαξ. 15

κυρίως δ᾿ αἱ θήλειαι οὕτω λεχθεῖεν ἄν, ὡς δελφύας ἔχουσαι· οὕτω δ᾿ αἱ μῆτραι καλοῦνται, καὶ οἱ ἀδελφοὶ ἔνθεν ἐτυμολογοῦνται. περὶ δὲ τῆς ἡλικίας τοῦ ζῴου Κρατῖνός φησιν ἐν Ἀρχιλόχοις (fr. 4)· ἤδη δέλφακες, χοῖροι δὲ τοῖσιν ἄλλοις.

20

Ἀριστοφάνης δ᾿ ὁ γραμματικὸς ἐν τῷ Περὶ Ἡλικιῶν (fr. 170 Slater) φησι· τῶν δὲ συῶν τὰ μὲν ἤδη συμπεπηγότα δέλφακες, τὰ δ᾿ ἁπαλὰ | καὶ ἔνικμα χοῖροι. ἔνθεν τὸ Ὁμηρικὸν (Od. 14.80–1) 375b σαφὲς γίνεται· τά τε δμώεσσι πάρεστι, χοίρε᾿· ἀτὰρ σιάλους γε σύας μνηστῆρες ἔδουσι. *374f  Eust. p. 1752.16 = ii.62.41–2 | *375a–b, 374d–e, 374f–5a  Eust. p. 1752.11–18 = ii.62.36–43 | 375b–c  Eust. p. 1485.55–7 = i.151.34–6 *375b–c  Eust. p. 1752.21–3 = ii.63.2–4 1  ὀρεινόμους A C E : ὀρειονόμους Bergk | ὑλιβάτους A : ὑληβάτας C E : ὑλιβάτας Casaubon ‖ 7  ἠτριαῖον A : ἠτριεα 3.96c–d : ἠτριαίαν 3.110f 10  μεγάλην A : μεγάλαν Ar. ‖ 11  ἔτραφεν A : αἰ τράφεν Musurus et Ar.AΓE : εἴ τράφεν Ar.R : αἰ τρέφεν Ar.recc. : αἰ τράφειν Mueller ‖ 15  ὡς C E Eust. : αἱ A δελφύας C E Eust. : δελφύνας A

84

deip nosop histae

Πλάτων δ᾿ ὁ κωμῳδιοποιὸς ἐν Ποιητῇ (fr. 118) ἀρρενικῶς ἔφη· τὸν δέλφακα ἀπῆγε σιγῇ. ἦν δὲ καὶ παλαιὸς νόμος, ὥς φησιν Ἀνδροτίων (FGrH 324 F 55), τῆς ἐπιγονῆς ἕνεκα τῶν θρεμμάτων μὴ σφάττειν πρόβατον 375c ἄπεκτον ἢ ἄτοκον· διὸ τὰ ἤδη τέλεια | ἤσθιον (Od. 14.81)·

5

ἀτὰρ σιάλους γε σύας μνηστῆρες ἔδουσι· καὶ νῦν δὲ τὴν τῆς Ἀθηνᾶς ἱέρειαν οὐ θύειν ἀμνὴν οὐδὲ τυροῦ γεύεσθαι. καὶ κατὰ χρόνον δέ τινα ἐκλιπόντων τῶν βοῶν, φησὶν Φιλόχορος (FGrH 328 F 169b), νομοθετηθῆναι διὰ τὴν σπάνιν ἀπέχεσθαι αὐτοὺς τῶν ζῴων συναγαγεῖν βουλομένους καὶ πληθῦσαι τῷ μὴ καταθύεσθαι. χοῖρον δ᾿ οἱ Ἴωνες καλοῦσι τὴν θήλειαν, ὡς Ἱππῶναξ (fr. 105.9 Degani)·

10

ἐν σπονδῇ τε καὶ σπλάγχνοισιν ἀγρίας χοίρου. 375d καὶ Σοφοκλῆς | Ἐπιταιναρίοις (fr. 198a)·

15

τοιγὰρ † ϊωδη † φυλάξαι χοῖρος ὥστε δεσμίων. Πτολεμαῖος δ᾿ ὁ τῆς Αἰγύπτου βασιλεὺς ἐν τῷ ἐνάτῳ τῶν Ὑπομνημάτων (FGrH 234 F 10), εἰς Ἄσσον, φησίν, ἐπιδημήσαντί μοι οἱ Ἄσσιοι παρέστησαν χοῖρον ἔχοντα τὸ μὲν ὕψος δύο καὶ ἡμίσους πήχεων, ὅλον δ᾿ ἄρτιον πρὸς τὸ μῆκος, τῇ χροιᾷ χιόνινον· ἔφασάν τε τὸν βασιλέα Εὐμένη τὰ τοιαῦτα ἐπιμελῶς ὠνεῖσθαι παρ᾿ αὐτῶν διδόντα τοῦ ἑνὸς δραχμὰς τετρακισχιλίας. Αἰσχύλος (fr. 309) δέ φησιν· | 375e

ἐγὼ δὲ χοῖρον καὶ μάλ᾿ εὐθηλούμενον τόνδ᾿ ἐν νοτοῦντι κριβάνῳ θήσω· τί γὰρ

375d  Eust. p. 773.9–12 = II.795.15–19 5  τῶν ἑκατῶν θρεμμάτων A : ἑκατῶν om. C E Eust. ‖ 10  ὁ Φιλόχορος A : ὁ om. C E ‖ 11  συναγαγεῖν C E : συνάγειν A ‖ 14  ἐν A : del. Dindorf | ἀγρίας A : ἀγρίης POxy. 2175 ‖ 16  χοῖρος ὥστε δεσμίων A : χοῖρον ὥστε δεσμίαν Casaubon ‖ 18  Ὑπομνημάτων Jacoby, cf. 10.438d, 12.519f, 549e, etc. : Ἀπομνημονευμάτων A ‖ 19  χοῖρον † ὑιον †, i.e. ὕιον ~ ὕειον A : † ὑιον †/ὕιον om. C E Eust., ut glossam del. Schweighäuser ‖ 25  τόνδ᾿ Musurus : τὸν δε A

20

25

ix 37 5b –37 6b

85

ὄψον γένοιτ᾿ ἂν ἀνδρὶ τοῦδε βέλτιον; καὶ πάλιν (fr. 310)· λευκός — τί δ᾿ οὐχί; — καὶ καλῶς ἠφευμένος ὁ χοῖρος· ἕψου μηδὲ λυπηθῇς πυρί. 5

καὶ ἔτι (fr. 311)· θύσας δὲ χοῖρον τόνδε τῆς αὐτῆς ὑὸς ἣ πολλά γ᾿ ἐν δόμοισιν εἴργασται κακὰ δονοῦσα καὶ τρέπουσα τύρβ᾿ ἄνω κάτω. |

10

15

20

ταῦτα δὲ παρέθετο Χαμαιλέων ἐν τῷ Περὶ Αἰσχύλου (fr. 39 Wehrli 375f = fr. 42 Martano). [18] περὶ δὲ ὑῶν ὅτι ἱερόν ἐστι τὸ ζῷον παρὰ Κρησὶν Ἀγαθοκλῆς ὁ Βαβυλώνιος ἐν πρώτῳ Περὶ Κυζίκου (FGrH 472 F 1a) φησὶν οὕτω· μυθεύουσιν ἐν Κρήτῃ γενέσθαι τὴν Διὸς τέκνωσιν ἐπὶ τῆς Δίκτης, ἐν ᾗ καὶ ἀπόρρητος γίνεται θυσία· ‖ λέγεται γὰρ ὡς ἄρα Διὶ θηλὴν ὑπέσχεν ὗς καὶ τῷ σφετέρῳ 376a γρυσμῷ περιοιχνεῦσα τὸν κνυζηθμὸν τοῦ βρέφεος ἀνεπάιστον τοῖς παριοῦσιν ἐτίθει· διὸ πάντες τὸ ζῷον τοῦτο περίσεπτον ἡγοῦνται καὶ οὐκ ἄν, φησί, τῶν κρεῶν δαίσαιντο. Πραίσιοι δὲ καὶ ἱερὰ ῥέζουσιν ὑί, καὶ αὕτη προτελὴς αὐτοῖς ἡ θυσία νενόμισται. τὰ παραπλήσια ἱστορεῖ καὶ Νεάνθης ὁ Κυζικηνὸς ἐν δευτέρῳ Περὶ Τελετῆς (FGrH 84 F 15). πεταλίδων συῶν μνημονεύει Ἀχαιὸς ὁ Ἐρετριεὺς ἐν Αἴθωνι σατυρικῷ (TrGF 20 F 8) λέγων οὕτω· πεταλίδων δέ τοι | συῶν μορφαῖς ταῖσδε πόλλ᾿ ἐπάιον.

25

πεταλίδας δ᾿ αὐτὰς εἴρηκε μεταφέρων ἀπὸ τῶν μόσχων· οὗτοι γὰρ πέτηλοι λέγονται ἀπὸ τῶν κεράτων ὅταν αὐτὰ ἐκπέταλα ἔχωσι. παραπλησίως δὲ τῷ Ἀχαιῷ καὶ Ἐρατοσθένης ἐν Ἀντερινύι (fr. 20, p. 64 Powell) τοὺς σύας λαρινοὺς προσηγόρευσε μεταγαγὼν καὶ

375f–6a  Eust. p. 773.14 = II.795.22–4 | *376a  Eust. p. 1798.23–4 = ii.119.9 376b–c  Eust. pp. 1382.64–1383.2 = i.7.7–9 15  περιοιχνεῦσα τὸν κνυζηθμὸν C E Eust. : περιιχνεῦσα τὸν † κνυζισμον † A ‖ 16  παριοῦσιν Eust. : παροῦσιν A C E ‖ 17  οὐκ ἄν Schweighäuser : οὕς A 18  νενόμισται C E D B Q M P Mus : † ενόμισται † A ‖ 27  μεταγαγὼν A : μετάγων C E

376b

86

deip nosop histae

αὐτὸς ἀπὸ τῶν λαρινῶν βοῶν· οἳ οὕτως ἐκλήθησαν ἤτοι ἀπὸ τοῦ λαρινεύεσθαι, ὅπερ ἐστὶ σιτίζεσθαι — Σώφρων (fr. 99)· βόες δὲ λαρινεύονται — ἢ ἀπό τινος κώμης Ἠπειρωτικῆς Λαρίνης ἢ ἀπὸ 376c τοῦ βουκολοῦντος | αὐτάς· Λαρῖνος δ᾿ οὗτος ἐκαλεῖτο. [19] εἰσαχθέντος δὲ ἡμῖν ποτε καὶ δέλφακος, οὗ τὸ μὲν ἥμισυ κραμβαλέον ἦν ἐπιμελῶς πεποιημένον, τὸ δὲ ἥμισυ ὡς ἂν ἐξ ὕδατος ἡψημένον τακερῶς, καὶ πάντων θαυμαζόντων τοῦ μαγείρου τὴν σοφίαν μέγα φρονῶν ἐκεῖνος ἐπὶ τῇ τέχνῃ ἔφη· ἀλλὰ μὴν οὐδὲ τὴν σφαγὴν ἔχει τις ὑμῶν ἐπιδεῖξαι ὅπου ἐγένετο ἢ πῶς αὐτοῦ ἡ γαστὴρ πεπλήρωται παντοίων ἀγαθῶν· καὶ γὰρ κίχλας ἐν ἑαυτῷ ἔχει καὶ ἄλλα ὀρνίθια ὑπογαστρίων τε μέρη χοιρείων καὶ | 376d μήτρας τόμους καὶ τῶν ᾠῶν τὰ χρυσᾶ, ἔτι δὲ ὀρνίθων (adesp. com. fr. *114) γαστέρας αὐταῖσι μήτραις καὶ καλῶν ζωμῶν πλέας,

5

10

15

καὶ τὰ ἐκ τῶν σαρκῶν εἰς λεπτὰ κατακνιζόμενα καὶ μετὰ πεπερίδων συμπλαττόμενα· ἰσίκια γὰρ (E. Or. 37) ὀνομάζειν αἰδοῦμαι τὸν Οὐλπιανόν, καίπερ αὐτὸν εἰδὼς ἡδέως αὐτοῖς χρώμενον. πλὴν ὁ ἐμός γε συγγραφεὺς Πάξαμος (cf. FHG iv.472) τῶν ἰσικίων μέμνηται, καὶ οὔ μοι φροντὶς Ἀττικῶν χρήσεων. ὑμεῖς οὖν ἐπιδείξατε πῶς τε ὁ χοῖρος ἐσφάγη καὶ πῶς ἐξ ἡμισείας μέν ἐστιν 376e ὀπτός, ἑφθὸς | δὲ κατὰ θάτερα. ἔτ᾿ οὖν ἡμῶν ἀναζητούντων ὁ μάγειρος ἔφη· ἀλλ᾿ ἦ νομίζετέ με ἔλαττον πεπαιδεῦσθαι τῶν ἀρχαίων ἐκείνων μαγείρων περὶ ὧν οἱ κωμῳδιοποιοὶ λέγουσι; Ποσείδιππος μὲν ἐν Χορευούσαις (fr. 28)· μάγειρος δ᾿ ἐστὶν ὁ λέγων πρὸς τοὺς μαθητὰς τάδε· [20] μαθητὰ Λεύκων οἵ τε συνδιάκονοι ὑμεῖς (ἅπας γάρ ἐστιν οἰκεῖος τόπος ὑπὲρ τέχνης λαλεῖν τι)· τῶν ἡδυσμάτων πάντων κράτιστόν ἐστιν ἐν μαγειρικῇ |

11  χοιρείων C E : χοίρων A ‖ 14  γαστέρας C E : γαστέρες A ‖ 15  πλέας Schweighäuser : πλέες A ‖ 30  λαλεῖν, i.e. ΛΑΛ- Casaubon : † ἀλλειν †, i.e. ΑΛΛ- A

20

25

30

87

ix 376b–377c

5

10

15

20

ἀλαζονεία· τὸ καθ᾿ ὅλου δὲ τῶν τεχνῶν † ὀψεισ † δ᾿ ἔχοντι τοῦθ᾿ ἡγούμενον. ξεναγὸς οὗτος, ὅστις ἂν θώρακ᾿ ἔχῃ φολιδωτὸν ἢ δράκοντα σεσιδηρωμένον, ἐφάνη Βριάρεως, ἂν τύχῃ δ᾿ ἐστὶν λαγώς. ὁ μάγειρος ἐὰν μὲν ὑποδιακόνους ἔχων πρὸς τὸν ἰδιώτην καὶ μαθητὰς εἰσίῃ ‖ κυμινοπρίστας πάντας ἢ λιμοὺς καλῶς, ἔπτηξ᾿ ἕκαστος εὐθύς· ἐὰν δ᾿ ἀληθινὸν σαυτὸν παραβάλλῃς, καὶ προσεκδαρεὶς ἄπει. ὅπερ οὖν ὑπεθέμην, τῷ κενῷ χώραν δίδου, καὶ τὰ στόμια γίνωσκε τῶν κεκλημένων· ὥσπερ γὰρ εἰς τἀμπόρια, τῆς τέχνης πέρας τοῦτ᾿ ἔστιν, ἂν εὖ προσδράμῃς πρὸς τὸ στόμα. διακονοῦμεν νῦν γάμους. τὸ θῦμα βοῦς, | ὁ διδοὺς ἐπιφανής, ἐπιφανὴς ὁ λαμβάνων. τούτων γυναῖκες ἱέρειαι † τῇ θεᾷ θεοί, κορύβαντες, αὐλοί, παννυχίδες, ἀναστροφή. ἱππόδρομος οὗτός ἐστί σοι μαγειρικῆς. μέμνησο καὶ σὺ τουτί.

5

376f

10 377a

15

20

377b

καὶ περὶ ἑτέρου δὲ μαγείρου (ὄνομα δ᾿ ἐστὶ Σεύθης) ὁ αὐτός φησι ποιητὴς (Posidipp. fr. 29) οὕτως·

25

ἰδιώτης μέγας | αὐτοῖς ὁ Σεύθης. οἶσθα, ὦ βέλτισθ᾿, ὅτι ἀγαθοῦ στρατηγοῦ διαφέρειν οὐθὲν δοκεῖ. οἱ πολέμιοι πάρεισιν· ὁ βαθὺς τῇ φύσει στρατηγὸς ἕστηκεν καὶ τὸ πρᾶγμ᾿ ἐδέξατο. πολέμιός ἐστι πᾶς ὁ συμπίνων ὄχλος· πίνει γὰρ ἁθρόος οὗτος. εἰσελήλυθεν

377c

5

1  ἀλαζονεία P Mus : ἀλαζονείᾳ A ‖ 2  † ὀψεισ † δ᾿ ἔχοντι A : ὄψει σχεδόν τι Porson ‖ 6  ἐὰν A C E : ἂν Dindorf ‖ 8  καλῶς A C E : καλῶν Grotius 9  ἔπτηξ᾿ Casaubon : † ἐπιτηξ᾿ † A : ἔπειτ᾿ ἦξεν C E | ἐὰν A C E : ἂν Grotius 17  ἱέρειαι A : ἱερέαι Meineke ‖ 20  τουτί A : τοῦτο Meineke ‖ 24  Σεύθης Qpc M P Mus, cf. supra : σευήθης A | οἶσθα A : οἶσθας Pierson | βέλτισθ᾿ Musurus : βέλτιστε A ‖ 25  οὐθὲν A : οὐδὲν C E ‖ 27  ἕστηκεν D B Q M P Mus : † εστηκεν † A : ἕστηκε C E : ἔστη Casaubon ‖ 29  πίνει A C E : κινεῖ Grotius

88

deip nosop histae

ἐκ πεντεκαίδεχ᾿ ἡμερῶν προηλπικὼς τὸ δεῖπνον, ὁρμῆς μεστός, ἐκλελυμένος, τηρῶν πότ᾿ ἐπὶ τὰς χεῖρας οἴσει τις. νόει ὅχλου τοιούτου ῥαχίαν ἠθροισμένην. |

10

377d [21] ὁ δ᾿ ἐν τοῖς Εὔφρονος Συνεφήβοις (fr. 9) μάγειρος ἀκούσατε 5

οἷα παραινεῖ·

377e

ὅταν ἐρανισταῖς, Καρίων, διακονῇς, οὐκ ἔστι παίζειν οὐδ᾿ ἃ μεμάθηκας ποιεῖν. ἐχθὲς κεκινδύνευκας· οὐδεὶς εἶχέ σοι κωβιὸς ὅλως γὰρ ἧπαρ, ἀλλ᾿ ἦσαν κενοί· ἐγκέφαλος ἠλλοίωτο. δεῖ δέ, Καρίων, 5 ὅταν μὲν ἔλθῃς εἰς τοιοῦτον συρφετόν, Δρόμωνα καὶ Κέρδωνα καὶ Σωτηρίδην, μισθὸν διδόντας ὅσον ἂν αἰτήσῃς, ἁπλῶς | εἶναι δίκαιον, οὗ δὲ νῦν βαδίζομεν εἰς τοὺς γάμους, ἀνδροφόνον. ἂν τοῦτ᾿ αἰσθάνῃ, 10 ἐμὸς εἶ μαθητὴς καὶ μάγειρος οὐ κακός. ὁ καιρὸς εὐκτός· ὠφελοῦ. φιλάργυρος ὁ γέρων, ὁ μισθὸς μικρός. εἴ σε λήψομαι νῦν μὴ κατεσθίοντα καὶ τοὺς ἄνθρακας, ἀπόλωλας. εἴσω πάραγε· καὶ γὰρ αὐτὸς οὑτοσὶ 15 προσέρχεθ᾿ ὁ γέρων. ὡς δὲ καὶ γλίσχρον βλέπει. |

10

15

20

377f [22] μέγας δέ ἐστι σοφιστὴς καὶ οὐδὲν τῶν ἰατρῶν εἰς ἀλαζονείαν

〈ἥττων〉 καὶ ὁ παρὰ Σωσιπάτρῳ μάγειρος ἐν Καταψευδομένῳ (fr. 1) λέγων ὧδε· (Α.) οὐ παντελῶς εὐκαταφρόνητος ἡ τέχνη, ἐὰν κατανοήσῃς, ἐστὶν ἡμῶν, Δημύλε. ἀλλὰ πέπαυται τὸ πρᾶγμα, καὶ πάντες σχεδὸν 1  προηλπικὼς C E : προσηλπικὼς A ‖ 2  ἐκλελυμένος A C E : ἐκκεκαυμένος Cobet ‖ 4  ῥαχίαν Schweighäuser : ρακίαν (vox nihili) A ‖ 14  αἰτήσῃς Dindorf : αἰτήσαις A ‖ 15  οὗ A : οἷ Dindorf ‖ 21–2  αὐτὸς οὑτοσὶ προσέρχεθ᾿ ὁ γέρων Q P Mus : αὐτὸς οὑτοσὶ προσέρχεσθ᾿ ὁ γέρων A : οὑτοσὶ / αὐτὸς προσέρχεθ᾿ (ὁ γέρων del.) Kassel ‖ 23  ἀλαζονείαν Q P Mus : ἀλαζονίαν A 24  ἥττων hic addidi : ante τῶν ἰατρῶν Casaubon ‖ 25  ὧδε Q P Mus : ὧιδε A 27  ἐὰν A : ἂν Grotius ‖ 28  πέπαυται, i.e. ΠΕΠΑΥ- A C E : πέπλυται, i.e. ΠΕΠΛΥ- Porson

25

ix 377c– 378d

5

10

15

20

25

30

89

εἶναι μάγειροί φασιν οὐθὲν εἰδότες· ὑπὸ τῶν τοιούτων δ᾿ ἡ τέχνη λυμαίνεται. ‖ 5 ἐπεὶ μάγειρον ἐὰν λάβῃς ἀληθινόν, ἐκ παιδὸς ὀρθῶς εἰς τὸ πρᾶγμ᾿ εἰσηγμένον καὶ τὰς δυνάμεις κατέχοντα καὶ τὰ μαθήματα ἅπαντ᾿ ἐφεξῆς εἰδόθ᾿, ἕτερόν σοι τυχὸν φανήσεται τὸ πρᾶγμα. τρεῖς ἡμεῖς 10 ἐσμὲν ἔτι λοιποί, Βοιδίων καὶ Χαριάδης ἐγώ τε. τοῖς λοιποῖς δὲ προσπέρδου. (Δη.) τί φῄς; ἐγώ; (Α.) τὸ διδασκαλεῖον ἡμεῖς σῴζομεν | τὸ Σίκωνος. οὗτος τῆς τέχνης ἀρχηγὸς ὢν ἐδίδασκεν ἡμᾶς πρῶτον ἀστρολογεῖν, 15 ἔπειτα μετὰ ταῦτ᾿ εὐθὺς ἀρχιτεκτονεῖν. περὶ φύσεως κατεῖχε πάντας τοὺς λόγους· ἐπὶ πᾶσι τούτοις ἔλεγε τὰ στρατηγικά. πρὸ τῆς τέχνης ἔσπευδε ταῦθ᾿ ἡμᾶς μαθεῖν. (Δη.) ἆρα σύ με κόπτειν οἷος εἶ γε, φίλτατε; 20 (Α.) οὐκ, ἀλλ᾿ ἐν ὅσῳ προσέρχετ᾿ ἐξ ἀγορᾶς ὁ παῖς, | μικρὰ διακινήσω σε περὶ τοῦ πράγματος, ἵνα τῷ λαλεῖν λάβωμεν εὔκαιρον χρόνον. (Δη.) Ἄπολλον, ἐργῶδες. (Α.) ἄκουσον, ὦγαθέ· δεῖ τὸν μάγειρον εἰδέναι πρώτιστα μὲν 25 περὶ τῶν μετεώρων, τάς τε τῶν ἄστρων δύσεις καὶ τὰς ἐπιτολάς, καὶ τὸν ἥλιον πότε ἐπὶ τὴν μακράν τε καὶ βραχεῖαν ἡμέραν ἐπάνεισι, κἀν ποίοισίν ἐστι ζῳδίοις· τὰ γὰρ ὄψα πάντα καὶ τὰ βρώματα | σχεδὸν 30 ἐν τῇ περιφορᾷ τῆς ὅλης συντάξεως ἑτέραν ἐν αὑτοῖς λαμβάνει τὴν ἡδονήν. ὁ μὲν οὖν κατέχων τὰ τοιαῦτα τὴν ὥραν ἰδὼν τούτων ἑκάστοις ὡς προσήκει χρήσεται, ὁ δ᾿ ἀγνοῶν ταῦτ᾿ εἰκότως τυντλάζεται. 35 πάλιν τὸ περὶ τῆς ἀρχιτεκτονικῆς ἴσως 3  ἐὰν A : ἂν Grotius ‖ 4  πρᾶγμ᾿ M P Mus : πρᾶγμα A ‖ 6  ἅπαντ᾿ M P Mus : ἅπαντα A | εἰδόθ᾿ Musurus : εἰδότα A ‖ 11  ὢν C E : ἦν A ‖ 13  ταῦτ᾿ Musurus : ταῦτα A ‖ 14  τε post φύσεως praeb. C E ‖ 27  ὄψα φασί A : φασί om. C E : fort. (φησί) ‖ 31  προσήκει Cpc E : προσῆκε A Cac

378a

378b

378c

378d

90

378e

378f

379a

deip nosop histae

ἐθαύμασας τί τῇ τέχνῃ συμβάλλεται. (Δη.) ἐγὼ δ᾿ ἐθαύμασ᾿; (Α.) ἀλλ᾿ ὅμως ἐγὼ φράσω· | τοὐπτάνειον ὀρθῶς καταβαλέσθαι καὶ τὸ φῶς λαμβάνειν ὅσον δεῖ καὶ τὸ πνεῦμ᾿ ἰδεῖν πόθεν 40 ἐστίν, μεγάλην χρείαν τιν᾿ εἰς τὸ πρᾶγμ᾿ ἔχει. ὁ καπνὸς φερόμενος δεῦρο κἀκεῖ διαφορὰν εἴωθε τοῖς ἕψουσιν ἐμποιεῖν τινα. τοιοῦτον ἔτι σοι δίειμι τὰ στρατηγικά. ἔχω γε τὸν μάγειρον. ἡ τάξις σοφὸν 45 ἁπανταχοῦ μέν ἐστι κἀν πάσῃ τέχνῃ, | ἐν τῇ καθ᾿ ἡμᾶς δ᾿ ὥσπερ ἡγεῖται σχεδόν· τὸ γὰρ παραθεῖναι κἀφελεῖν τεταγμένως ἕκαστα καὶ τὸν καιρὸν ἐπὶ τούτοις ἰδεῖν, πότε δεῖ πυκνότερον ἐπαγαγεῖν καὶ πότε βάδην, 50 καὶ πῶς ἔχουσι πρὸς τὸ δεῖπνον καὶ πότ᾿ εὔκαιρον αὐτῶν ἐστι τῶν ὄψων τὰ μὲν θερμὰ παραθεῖναι, τὰ δ᾿ ἐπανέντα, τὰ δὲ μέσως, τὰ δ᾿ ὅλως ἀποψύξαντα, ταῦτα πάντα ‖ ἐν τοῖς στρατηγικοῖσιν ἐξετάζεται 55 μαθήμασιν. (Δη.) τίς δή τι † παραδείξας ἐμοὶ τὰ δέοντ᾿ ἀπελθὼν αὐτὸς ἡσυχίαν ἄγε.

5

10

15

20

[23] καὶ ὁ παρὰ τῷ Ἀλέξιδι δὲ ἐν Μιλησίοις (fr. 153) μάγειρος οὐ μακρὰν τούτου ἐστὶ λέγων τοιάδε·

379b

(Α.) οὐκ ἴστε ταῖς πλείσταισι τῶν τεχνῶν ὅτι οὐχ ἁρχιτέκτων κύριος τῆς ἡδονῆς μόνος καθέστηκ᾿, ἀλλὰ καὶ τῶν χρωμένων συμβάλλεταί τις, ἂν καλῶς χρῶνται, μερίς; | (Β.) οἷόν τι; δεῖ γὰρ κἀμὲ τὸν ξένον μαθεῖν. (Α.) τὸν ὀψοποιὸν σκευάσαι χρηστῶς μόνον

25

5

2  ἐθαύμασ᾿ Q M P Mus : ἐθαύμασα A ‖ 3  τοὐπτάνειον vel τοὐπτανεῖον A C E : τοὐπτάνιον Casaubon | καταβαλέσθαι C E M P Mus : † καταβαλλεσθαι † A ‖ 4  λαμβάνειν A C E : λαβεῖν Casaubon | πνεῦμ᾿ C E Mus : πνεῦμα A 5  ἐστίν C E Mus : ἐστι A ‖ 7  ἕψουσιν, ἑψοῦσιν vel ἕψουσι A C E : ὄψοισιν Dobree ‖ 9  ἔχω γε A : ἔγωγε D B ‖ 12  κἀφελεῖν Musurus : καὶ ἀφελεῖν A C E ‖ 15  πότ᾿ A C E : πότε Musurus ‖ 17  δ᾿ C E Mus : δὲ A ‖ 18  δ᾿ C E Mus : δὲ A ‖ 25  οὐχ ἁρχιτέκτων Bothe : οὐκ ἀρχιτέκτων A ‖ 28  οἷόν] † οῖον † A : ποῖόν Porson

91

ix 378d–379e

5

10

15

20

25

30

δεῖ τοῦτον, ἄλλο δ᾿ οὐδέν. ἂν μὲν οὖν τύχῃ ὁ ταῦτα μέλλων ἐσθίειν τε καὶ κρινεῖν εἰς καιρὸν ἐλθών, ὠφέλησε τὴν τέχνην· ἂν δ᾿ ὑστερίζῃ τῆς τεταγμένης ἀκμῆς, ὥστ᾿ ἢ προοπτήσαντα χλιαίνειν πάλιν ἢ μὴ προοπτήσαντα συντελεῖν ταχύ, ἀπεστέρησε τῆς τέχνης τὴν ἡδονήν. (Β.) εἰς τοὺς σοφιστὰς τὸν μάγειρον ἐγγράφω. | (Α.) ἑστήκαθ᾿ ὑμεῖς, κάεται δέ μοι τὸ πῦρ, ἤδη πυκνοὶ δ᾿ ᾄττουσιν Ἡφαίστου κύνες κούφως πρὸς αἴθραν, οἷς τὸ γίνεσθαί θ᾿ ἅμα καὶ τὴν τελευτὴν τοῦ βίου συνῆψέ τις μόνοις ἀνάγκης θεσμὸς οὐχ ὁρώμενος.

10

15

379c

[24] Εὔφρων δέ, οὗ καὶ πρὸ βραχέος ἐμνήσθην (9.377d–e), ἄνδρες δικασταί — δικαστὰς γὰρ ὑμᾶς οὐκ ὀκνήσαιμ᾿ ἂν καλεῖν ἀναμένων τὴν ὑμετέραν τῶν αἰσθητηρίων κρίσιν — ἐν τοῖς Ἀδελφοῖς τῷ δράματι (fr. 1) ποιήσας | τινὰ μάγειρον πολυμαθῆ καὶ εὐπαίδευτον 379d μνημονεύοντά τε τῶν πρὸ αὑτοῦ τεχνιτῶν καὶ τίνα ἕκαστος εἶχεν ἰδίαν ἀρετὴν καὶ ἐν τίνι ἐπλεονέκτει, ὅμως οὐδενὸς ἐμνήσθη τοιούτου † ὧν ἐγὼ ὑμῖν πολλάκις τυγχάνω παρασκευάζων· λέγει γοῦν οὕτω· πολλῶν μαθητῶν γενομένων ἐμοί, Λύκε, διὰ τὸ νοεῖν ἀεί τι καὶ ψυχὴν ἔχειν ἄπει γεγονὼς μάγειρος ἐκ τῆς οἰκίας ἐν οὐχ ὅλοις δέκα μησί, πολὺ νεώτατος. | Ἆγις Ῥόδιος ὤπτηκεν ἰχθὺν μόνος ἄκρως· Νηρεὺς δ᾿ ὁ Χῖος γόγγρον ἧψε τοῖς θεοῖς· θρῖον τὸ λευκὸν οὑξ Ἀθηνῶν Χαριάδης· ζωμὸς μέλας ἐγένετο πρώτῳ Λαμπρίᾳ· ἀλλᾶντας Ἀφθόνητος, Εὔθυνος φακῆν·

5

379c  Eust. p. 1151.41 = IV.209.4–6 1  τοῦτον A : τοὖψον Pierson ‖ 11  οἷς τὸ Petavius : οἶσθ᾿ ὃ A | γίνεσθαί A : γίγνεσθαί Dindorf, ducente Casaubon ‖ 14  βραχέος D B : βραχέως A 19–20  τοιούτου ὧν A : fort. τοιούτου ὥ〈στε … ἣ〉ν ‖ 20  γοῦν scripsi : δ᾿ οὖν A ‖ 28  θρῖον, i.e. ΘΡΙΟΝ Casaubon : † οριον † i.e. ΟΡΙΟΝ A C* E* Ἀθηνῶν C E : † ανθηνων † A

379e

92

379f

380a

380b

380c

deip nosop histae

ἀπὸ συμβολῶν συνάγουσιν ἀρίστων πόρους. οὗτοι μετ᾿ ἐκείνους τοὺς σοφιστὰς τοὺς πάλαι γεγόνασιν ἡμῶν ἑπτὰ δεύτεροι σοφοί. | ἐγὼ δ᾿ ὁρῶν τὰ πολλὰ προκατειλημμένα εὗρον τὸ κλέπτειν πρῶτος, ὥστε μηδένα μισεῖν με διὰ τοῦτ᾿, ἀλλὰ πάντας λαμβάνειν. ὑπ᾿ ἐμοῦ δ᾿ ὁρῶν σὺ τοῦτο προκατειλημμένον ἴδιον ἐφεύρηκάς τι, καὶ τοῦτ᾿ ἐστὶ σόν. πέμπτην ἔθυον ἡμέραν † οιτινι † οἱ πολλοὶ γέροντες, πλοῦν πολὺν πεπλευκότες, ‖ λεπτὸν ἔριφον καὶ μικρόν. οὐκ ἦν ἐκφορὰ τότε Λεύκῳ κρεῶν οὐδὲ τῷ διδασκάλῳ. ἑτέρους πορίσασθαι δύ᾿ ἐρίφους ἠνάγκασας· τὸ γὰρ ἧπαρ αὐτῶν πολλάκις κοπούμενον † καθεὶς κάτω τὴν χεῖρα τὴν μίαν λαθὼν ἔρριψας εἰς τὸν λάκκον ἰταμῶς τὸν νεφρόν. | πολὺν ἐποίησας θόρυβον. “οὐκ εἶχε νεφρόν”, ἔλεγον. ἔκυπτον οἱ παρόντες ἀποβολῇ. ἔθυσαν ἕτερον· τοῦ δὲ δευτέρου πάνυ τὴν καρδίαν εἶδόν σε καταπίνοντ᾿ ἐγώ. πάλαι μέγας εἶ, γίνωσκε· τοῦ γὰρ μὴ χανεῖν λύκον διακενῆς σὺ μόνος εὕρηκας τέχνην. χορδῆς ὀβελίσκους ἡμέρας ζητουμένους δύ᾿ ἐχθὲς ὠμοὺς εἰς τὸ πῦρ ἀποσβέσας | καὶ πρὸς τὸ δίχορδον ἐτερέτιζες. ᾐσθόμην· ἐκεῖνο δρᾶμα, τοῦτο δ᾿ ἐστὶ παίγνιον.

10

5

15

10

20

15

25

20

30

25

35

[25] μή τις τούτων τῶν δευτέρων ἑπτὰ σοφῶν ὀνομασθέντων τοιοῦτό τι ἐπενόησε περὶ τοῦ χοίρου, πῶς καὶ τὰ ἐντὸς πεπλήρωται καὶ τὸ μὲν ὀπταλέον ἐστὶν αὐτοῦ, τὸ δὲ ἑφθόν, αὐτὸς δ᾿ ἐστὶν ἄσφακτος; δεομένων οὖν ἡμῶν καὶ λιπαρούντων δεικνύναι τὴν σοφίαν, οὐκ ἐρῶ, φησί, τῆτες μὰ τοὺς ἐν Μαραθῶνι κινδυνεύσαντας καὶ πρὸς ἔτι τοὺς ἐν Σαλαμῖνι ναυμαχήσαντας.

6  τοῦτ᾿ Musurus : τοῦτο A ‖ 9  † οιτινι † οἱ A : οἱ Τήνιοι Musurus ‖ 12  τότε Λεύκῳ κρεῶν] τό † τελευκωι κρεων † A : Λύκῳ κρεῶν τότ᾿ Porson 14  κοπούμενον A : σκοπούμενον B : σκοπουμένων Casaubon ‖ 17  εἶχε A : ἔχει Jacobs ‖ 19  πάνυ A : πάλιν Tyrwhitt ‖ 30  δεομένων A : ἀπορούντων C E

30

i x 3 79 e– 38 1a

5

93

ἔδοξεν οὖν πᾶσι | διὰ τὸν τηλικόνδε ὅρκον μὴ βιάζεσθαι τὸν 380d ἄνθρωπον, ἐπ᾿ ἄλλο δέ τι τῶν παραφερομένων τὰς χεῖρας ἐπιβάλλειν. καὶ ὁ Οὐλπιανὸς ἔφη· μὰ τοὺς ἐν Ἀρτεμισίῳ κινδυνεύσαντας οὐδείς τινος γεύσεται πρὶν λεχθῆναι ποῦ κεῖται τὸ παραφέρειν· τὰ γὰρ γεύματα ἐγὼ οἶδα μόνος. καὶ ὁ Μάγνος ἔφη· Ἀριστοφάνης ἐν Προάγωνι (fr. 482)· τί οὐκ ἐκέλευσας παραφέρειν τὰ ποτήρια; |

10

Σώφρων δ᾿ ἐν Γυναικείοις (fr. 14) κατακοινότερον κέχρηται λέγων· 380e παράφερε, Κοικόα, τὸν σκύφον μεστόν. καὶ Πλάτων δ᾿ ἐν Λάκωσιν (fr. 73) ἔφη· πάσας παραφερέτω. Ἄλεξις Παμφίλῃ (fr. 176)· παρέθηκε τὴν τράπεζαν, εἶτα παραφέρων ἀγαθῶν ἁμάξας.

15

περὶ δὲ τῶν γευμάτων ἃ σαυτῶν προὔπιες, ὥρα σοι λέγειν, Οὐλπιανέ· τὸ γὰρ γεῦσαι ἔχομεν ἐν Εὐπόλιδι ἐν Αἰξί (fr. 10)· τοῦδε νῦν γεῦσαι λαβών. καὶ ὁ Οὐλπιανός, Ἔφιππος, ἔφη, ἐν Πελταστῇ (fr. 18)· ἔνθ᾿ ὄνων ἵππων | τε στάσεις καὶ γεύματα οἴνων.

20

380f

Ἀντιφάνης δ᾿ ἐν Διδύμοις (fr. 83)· οἰνογευστεῖ, περιπατεῖ ἐν τοῖς στεφάνοις.

25

[26] ἐπὶ τούτοις ὁ μάγειρος ἔφη· λέξω τοίνυν κἀγὼ οὐκ ἀρχαίαν ἐπίνοιαν ἀλλ᾿ εὕρεσιν ἐμήν — ἵνα μὴ ὁ αὐλητὴς πληγὰς λάβῃ· ὁ γὰρ Εὔβουλος ἐν Λάκωσιν ἢ Λήδᾳ (fr. 60) ἔφη· ‖ ἀλλ᾿ ἠκούσαμεν 381a–b  Eust. p. 908.1 = III.403.6–7 2  τὰς Casaubon : τὸ** A : del. Musurus ‖ 9  παράφερε] περίφερε, i.e. πε- A : πάρφερε Ahrens ‖ 11  παραφερέτω, i.e. πε- Schweighäuser, cf. supra : περιφερέτω, i.e. πε- A

381a

94

deip nosop histae

καὶ τοῦτο, νὴ τὴν Ἑστίαν, οἴκοι ποθ᾿ ὡς ἂν ὁ μάγειρος ἐξαμάρτῃ, τύπτεται, ὥς φησιν, αὑλητὴς παρ᾿ ἡμῖν· Φιλύλλιός (fr. 9) τε ἢ ὁ ποιήσας τὰς Πόλεις φησίν· ὅ τι ἂν τύχῃ μάγειρος ἀδικήσας, τὸν αὐλητὴν λαβεῖν πληγάς — περὶ ἡμιόπτου καὶ ἡμιέφθου καὶ ἀσφάκτου γεμιστοῦ χοίρου. ὁ μὲν χοῖρος ἐσφάγη ὑπὸ τὸν ὦμον σφαγὴν βραχεῖαν (καὶ ἐπέδειξεν). | 381b ἔπειτα ἀπορρεύσαντος τοῦ πολλοῦ αἵματος πάντα τὰ ἐντοσθίδια μετὰ τῆς ἐξαιρέσεως — εἴρηται γὰρ καὶ ἐξαίρεσις,

5

10

ὦ στωμυλῆθραι δαιταλεῖς (adesp. com. fr. *115) — διακλύσας ἐπιμελῶς οἴνῳ πολλάκις ἐκρέμασα ἐκ ποδῶν. εἶτα πάλιν οἴνῳ διέβρεξα, καὶ προεψήσας μετὰ πολλοῦ πεπέρεως τὰ προειρημένα (9.376c–d) χναυμάτια ἔβυσα διὰ τοῦ στόματος πολλὸν ἐπιχέας ζωμὸν εὖ πάνυ πεποιημένον. καὶ μετὰ ταῦτα περιέπλασα τοῦ χοίρου τὴν ἡμίσειαν, ὡς ὁρᾶτε, ἀλφίτοις πολλοῖς 381c κριθῆς ἀναδεύσας αὐτὰ | οἴνῳ καὶ ἐλαίῳ. ἔπειτ᾿ ἐνέθηκα κριβάνῳ ὑποθεὶς τράπεζαν χαλκῆν ἐστάθευσά τε τῷ πυρὶ ὥστε μήτε κατακαῦσαι μήτ᾿ ὠμὸν ἀφελεῖν. καὶ τῆς φορίνης ἤδη γενομένης κραμβαλέας εἴκασα καὶ τἄλλο μέρος ἡψῆσθαι, ἀποβαλών τ᾿ αὐτοῦ τὰ ἄλφιτα οὕτω φέρων ὑμῖν παρέθηκα. [27] τὴν δ᾿ ἐξαίρεσιν, ὦ καλέ μου Οὐλπιανέ, Διονύσιος ὁ κωμῳδιοποιὸς ἐν τοῖς Ὁμωνύμοις (fr. 3) τῷ δράματι οὕτως εἴρηκε ποιήσας τινὰ μάγειρον πρὸς τοὺς μαθητὰς διαλεγόμενον· | 381d

ἄγε δὴ Δρίμων νῦν, εἴ τι κομψὸν ἢ σοφὸν ἢ γλαφυρὸν οἶσθα τῶν σεαυτοῦ πραγμάτων, φανερὸν ποίησον τοῦτο τῷ διδασκάλῳ. νῦν τὴν ἀπόδειξιν τῆς τέχνης αἰτῶ σ᾿ ἐγώ.

3  φησιν A : φασιν Grotius | αὑλητὴς Meineke : ὁ αὐλητὴς A C E : ὁ om. D B ἡμῖν A : ὑμῖν Grotius ‖ 4  Φιλύλλιός, i.e. ΦΙΛΥΛΛ- M P Mus : † φιλυλαιος †, i.e. ΦΙΛΥΛΑ- A ‖ 11  ἡ ἐξαίρεσις A C E : ἡ del. Kaibel ‖ 14  προεψήσας Casaubon : προσεψήσας A C E | πεπέρεως C E : πιπέρεως A ‖ 16  πάνυ A : μάλα C E ‖ 19  ὥστε scripsi : ὡς A ‖ 26  Δρίμων A : Δρόμων Musurus

15

20

25

95

ix 381a–382a

5

10

15

20

25

εἰς πολεμίαν ἄγω σε· θαρρῶν κατάτρεχε. ἀριθμῷ διδόασι τὰ κρέα καὶ τηροῦσί σε· τὰ κρέα ποιήσας ταῦτα καὶ ζέσας σφόδρα τὸν ἀριθμὸν αὐτῶν, ὡς λέγω σοι, σύγχεον. ἰχθὺς ἁδρὸς πάρεστι· τἀντός ἐστι σά. κἂν τέμαχος ἐκκλίνῃς τι, καὶ τοῦτ᾿ ἐστὶ σόν, | ἕως ἂν ἔνδον ὦμεν· ὅταν δ᾿ ἔξω, ἐμόν. ἐξαιρέσεις καὶ τἄλλα τἀκόλουθ᾿ ὅσα οὐδ᾿ ἀριθμὸν οὔτ᾿ ἔλεγχον ἐφ᾿ ἑαυτῶν ἔχει, περικόμματος δὲ τάξιν ἢ θέσιν φέρει, εἰς αὔριον σε κἀμὲ ταῦτ᾿ εὐφρανάτω. λαφυροπώλῃ παντάπασι μεταδίδου, τὴν πάροδον ἵν᾿ ἔχῃς τῶν θυρῶν εὐνουστέραν. τί δεῖ λέγειν με πολλὰ πρὸς συνειδότα; ἐμὸς εἶ μαθητής, σὸς δ᾿ ἐγὼ διδάσκαλος. μέμνησο τῶνδε καὶ βάδιζε δεῦρ᾿ ἅμα. |

5

10 381e

15

20

[28] πάντων οὖν ἡμῶν ἐπαινεσάντων τὸν μάγειρον ἐπί τε τῷ 381f ἑτοίμῳ τῶν λεγομένων καὶ τῇ τῆς τέχνης περιεργίᾳ ὁ καλὸς ἡμῶν ἑστιάτωρ Λαρήνσιος, καὶ πόσῳ κάλλιον, ἔφη, τὰ τοιαῦτα ἐκμανθάνειν τοὺς μαγείρους ἢ ἅπερ παρά τινι τῶν πολιτῶν ἡμῶν, ὃς ὑπὸ πλούτου καὶ τρυφῆς τοὺς τοῦ θαυμασιωτάτου Πλάτωνος διαλόγους ἠνάγκαζεν ἐκμανθάνειν τοὺς μαγείρους φέροντάς τε τὰς λοπάδας ἅμα λέγειν (Pl. Ti. 17a)· “εἷς, δύο, τρεῖς· ‖ ὁ δὲ δὴ 382a τέταρτος ἡμῖν, ὦ φίλε Τίμαιε, ποῦ τῶν χθὲς μὲν δαιτυμόνων, τὰ νῦν δ᾿ ἑστιατόρων;” ἔπειτ᾿ ἄλλος ἀπεκρίνατο· “ἀσθένειά τις αὐτῷ ξυνέπεσεν, ὦ Σώκρατες.” διεξήρχοντό τε τοῦ διαλόγου τὰ πολλὰ τὸν τρόπον τοῦτον, ὡς ἄχθεσθαι μὲν τοὺς εὐωχουμένους, ὑβρίζεσθαι δὲ τὸν πάνσοφον ἐκεῖνον ἄνθρωπον ὁσημέραι, καὶ διὰ τοῦτο πολλοὺς τῶν καθαρείων ἐξόμνυσθαι τὰς παρ᾿ ἐκείνῳ

2  τηροῦσί σε Q M P Mus : † τηρουσησε † A ‖ 3  τὰ κρέα D B Q M P Mus : τὰ † κρεα † A : τακερὰ Casaubon ‖ 7  δ᾿ ἔξω A : ἔξω δ᾿ Schweighäuser ‖ 9  οὐδ᾿ D B M P Mus : οὐδὲ A : οὔτ᾿ Dindorf ‖ 11  εὐφρανάτω Grotius : εὔφρανα· τῷ A 20  πολιτῶν A : fort. συμπολιτῶν ‖ 22  ἐκμανθάνειν Wilamowitz : ἐκμανθάνοντας A : μανθάνοντας C E : fort. ἐκμαθεῖν, sed cf. ἐκμανθάνοντες infra ‖ 28  ἄνθρωπον A C E : om. D B ‖ 29  καθαρείων C E : καθαρίων A

96

deip nosop histae

ἑστιάσεις. οἱ δὲ ἡμέτεροι οὗτοι ἅμα ἴσως ταῦτ᾿ ἐκμανθάνοντες οὐκ ὀλίγην ὑμῖν θυμηδίαν παρέχουσιν. καὶ ὁ παῖς ἐπὶ τῇ μαγειρικῇ | σοφίᾳ ἐπαινεθείς, τί τοιοῦτον 382b εὑρήκασιν, ἔφη, ἢ εἰρήκασιν οἱ πρὸ ἐμοῦ; ἢ ἐπὶ μετρίους ἐμαυτὸν ἄγω † οὐ μεγαλαυχούμενος ἐπ᾿ ἐμαυτῷ; καίτοι καὶ ὁ πρῶτος τῶν τὸν Ὀλυμπίασιν ἀγῶνα ἀναδησαμένων, Κόροιβος ὁ Ἠλεῖος, μάγειρος ἦν καὶ οὐχ οὕτως ὠγκύλλετο ἐπὶ τῇ τέχνῃ ὡς ὁ παρὰ Στράτωνι μάγειρος ἐν τῷ Φοινικίδῃ (fr. 1.1–47), περὶ οὗ τοιαῦτα λέγει ὁ μεμισθωμένος· 382c

382d

[29] σφίγγ᾿ ἄρρεν᾿, οὐ μάγειρον εἰς τὴν οἰκίαν | εἴληφ᾿· ἁπλῶς γὰρ οὐδὲ ἕν, μὰ τοὺς θεούς, ὅσ᾿ ἂν λέγῃ συνίημι. κενὰ ῥήματα πεπορισμένος πάρεστιν· ὡς εἰσῆλθε γάρ, εὐθύς μ᾿ ἐπηρώτησε προσβλέψας μέγα· “πόσους κέκληκας μέροπας ἐπὶ δεῖπνον; λέγε.” “ἐγὼ κέκληκα Μέροπας ἐπὶ δεῖπνον; χολᾷς. τοὺς δὲ Μέροπας τούτους με γινώσκειν δοκεῖς; οὐδεὶς παρέσται· τοῦτο γάρ, νὴ τὸν Δία, | ἐστὶ κατάλοιπον, Μέροπας ἐπὶ δεῖπνον καλεῖν.” “οὐδ᾿ ἄρα παρέσται δαιτυμὼν οὐδὲ εἷς ὅλως;” “οὐκ οἴομαί γε.” Δαιτυμών; ἐλογιζόμην· ἥξει Φιλῖνος, Μοσχίων, Νικήρατος, ὁ δεῖν᾿, ὁ δεῖνα. κατ᾿ ὄνομ᾿ ἀνελογιζόμην· οὐκ ἦν ἐν αὐτοῖς οὐδὲ εἷς μοι Δαιτυμών. “οὐδὲ εἷς παρέσται,” φημί. “τί λέγεις; οὐδὲ εἷς;” σφόδρ᾿ ἠγανάκτησ᾿ ὥσπερ ἠδικημένος εἰ μὴ κέκληκα Δαιτυμόνας. καινὸν πάνυ. |

5

10

5 15

10 20

15

*382b  Eust. p. 879.40–1 = III.308.16–18 1  ἐκμανθάνοντες A : fort. ἐκμαθόντες, sed cf. ἐκμανθάνειν supra ‖ 5  οὐ del. Casaubon ‖ 10  σφίγγ᾿ ἄρρεν᾿ M P Mus : σφίγγα ἄρρενα A C E ‖ 11  εἴληφ᾿ M P Mus : εἴληφα A C E ‖ 12  ὅσ᾿ ἂν A C E : ὧν 14.659b : ὧν ἂν Dobree | κενὰ A C E : καινὰ M P Mus et 14.659b ‖ 20  οὐδὲ εἷς A C E : οὐδεὶς M P Mus : ουθεις PCair. 65445 ‖ 23  ὁ δεῖν᾿ M P Mus : ὁ δεῖνα A et PCair. 65445 : ὁ δ C E 25  οὐδὲ εἷς1 A C E : οὐδεὶς M P Mus ‖ 26  σφόδρ᾿ M P Mus : σφόδρα A C E : ο δ, i.e. ὁ δ᾿ PCair. 65445 ‖ 27  Δαιτυμόνας A E : Δαιτιμόνας C : Δαιτυμονα PCair. 65445

25

ix 382a–383b

5

10

15

20

25

97

“οὐδ᾿ ἄρα θύεις ἐρυσίχθον᾿;” “οὐκ”, ἔφην, “ἐγώ.” “βοῦν δ᾿ εὐρυμέτωπον;” “οὐ θύω βοῦν, ἄθλιε.” 20 “μῆλα θυσιάζεις ἆρα;” “μὰ Δί᾿, ἐγὼ μὲν οὐδέτερον αὐτῶν, προβάτιον δ᾿.” “οὔκουν”, ἔφη, “τὰ μῆλα πρόβατα;” “οὐ μανθάνω τούτων οὐδέν, οὐδὲ βούλομαι. | ἀγροικότερός εἰμ᾿, ὥσθ᾿ ἁπλῶς μοι διαλέγου.” 25 “Ὅμηρον οὐκ οἶσθα λέγοντα;” “καὶ μάλ᾿ ἐξῆν ὃ βούλοιτ᾿, ὦ μάγειρ᾿, αὐτῷ λέγειν. ἀλλὰ τί πρὸς ἡμᾶς τοῦτο, πρὸς τῆς Ἑστίας;” “κατ᾿ ἐκεῖνον ἤδη πρόσεχε καὶ τὰ λοιπά μοι.” “Ὁμηρικῶς γὰρ διανοεῖ μ᾿ ἀπολλύναι;” 30 “οὕτω λαλεῖν εἴωθα.” “μὴ τοίνυν λάλει οὕτω παρ᾿ ἔμοιγ᾿ ὤν.” “ἀλλὰ διὰ τὰς τέτταρας ‖ δραχμὰς ἀποβάλω”, φησί, “τὴν προαίρεσιν; τὰς οὐλοχύτας φέρε δεῦρο.” “τοῦτο δ᾿ ἐστὶ τί;” “κριθαί.” “τί οὖν, ἀπόπληκτε, περιπλοκὰς λέγεις;”35 “πηγὸς πάρεστι;” “πηγός; οὐχὶ λαικάσει ἐρεῖς σαφέστερόν θ᾿ ὃ βούλει μοι λέγειν;” “ἀτάσθαλός γ᾿ εἶ, πρέσβυ,” φησίν. “ἅλας φέρε· τοῦτ᾿ ἐστὶ πηγός. ἀλλὰ δεῖξον χέρνιβα.” παρῆν. ἔθυεν, ἔλεγεν ἄλλα ῥήματα 40 τοιαῦθ᾿ ἅ, μὰ τὴν Γῆν, οὐδὲ εἷς ἤκουσεν ἄν, | μίστυλλα, μοίρας, δίπτυχ᾿, ὀβελούς, ὥστε με τῶν τοῦ Φιλητᾶ λαμβάνοντα βυβλίων σκοπεῖν ἕκαστα τί δύναται τῶν ῥημάτων. πλὴν ἱκετεύω γ᾿ αὐτὸν ἤδη μεταβαλεῖν 45

*383a  Eust. p. 772.37 = II.792.12 1  θύεις C E Qs M P Mus PCair. 65445 : θύει A | ἐρυσίχθον᾿ M P Mus : ἐρυσίχθονα A C E : ρηξιχθονα PCair. 65445 ‖ 3  μὲν A C E : μὲν οὐ M P Mus et PCair. 65445 ‖ 4  δ᾿ Musurus : δέ A C E ‖ 7  εἰμ᾿ Schweighäuser : εἰμι A 8  οἶσθα A C E : οἶδα D B Q : οἶδας Qs M P Mus : οἶσθας Dindorf | μάλ᾿ A : μάλα M P Mus ‖ 9  βούλοιτ᾿, ὦ Coraes : βούλει † τω † A ‖ 12  διανοεῖ D B Q M P Mus : † διανοει † A : διανοῇ C E ‖ 18  λαικάσει Coraes : † λεκας † εἰ A 24  ὥστε με A : ωστ εδει PCair. 65445 ‖ 25  Φιλητᾶ] † φιλτα † A : Φιλήτα M P Mus : Φιλιτα PCair. 65445 ‖ 26  ἕκαστα D B Q M P Mus : † ἑκαστα † A : εκαστον PCair. 65445 ‖ 27  ἱκετεύω γ᾿ A : ικετευον PCair. 65445

382e

382f

383a

383b

98

deip nosop histae

ἀνθρωπίνως λαλεῖν τε. τὸν δ᾿ οὐκ ἂν ταχὺ ἔπεισεν ἡ Πειθώ, μὰ τὴν Γῆν, οἶδ᾿ ὅτι. [30] περίεργον δ᾿ ἐστὶν ὡς ἀληθῶς τὸ πολὺ τῶν μαγείρων γένος περί τε τὰς ἱστορίας καὶ τὰ ὀνόματα· λέγουσι γοῦν αὐτῶν οἱ 383c λογιώτατοι (Zenob. 3.2) “γόνυ κνήμης | ἔγγιον” καὶ (Archestr. fr. 2 Olson–Sens)·

5

περιῆλθον Ἀσίαν καὶ Εὐρώπην. ἐπιτιμῶντες δέ τινί φασι μὴ δεῖν τὸν Οἰνέα Πηλέα (Strömberg p. 29) ποιεῖν. ἐγὼ δὲ ἕνα τῶν ἀρχαίων μαγείρων τεθαύμακα πείρᾳ τῆς τέχνης ἧς εἰσηγήσατο ἀπολαύσας. παράγει δ᾿ αὐτὸν Ἄλεξις ἐν Λέβητι (fr. 129) λέγοντα τάδε·

383d

383e

(Α.) ἧψέ μοι δοκεῖ πνικτόν τιν ̓ ὄψον, δελφάκιον. (Γλ.) ἡδύ γε. (Α.) ἔπειτα προσκέκαυκε. (Γλ.) μηδὲν φροντίσῃς· ἰάσιμον γὰρ τὸ πάθος ἐστί. (Α.) τῷ τρόπῳ; | (Γλ.) ὄξος λαβὼν ἢν εἰς λεκάνην τιν᾿ ἐγχέας 5 ψυχρόν (ξυνιεῖς;), εἶτα θερμὴν τὴν χύτραν εἰς τοὖξος ἐνθείς· διάπυρος γὰρ οὖσ᾿ ἔτι ἕλξει δι᾿ αὑτῆς νοτίδα καὶ ζυμουμένη ὥσπερ κίσηρις λήψεται διεξόδους σομφάς, δι᾿ ὧν τὴν ὑγρασίαν ἐκδέξεται· 10 τὰ κρεᾴδι᾿ ἔσται τ᾿ οὐκ ἀπεξηραμμένα, ἔγχυλα δ᾿ ἀτρεμεὶ καὶ δροσώδη τὴν σχέσιν. (Α.) Ἄπολλον, ὡς ἰατρικῶς. ὦ Γλαυκία, | ταυτὶ ποιήσω. (Γλ.) καὶ παρατίθει γ᾿ αὐτά, παῖ, ὅταν παρατιθῇς (μανθάνεις;), ἐψυγμένα· 15 ἀτμὶς γὰρ οὕτως οὐχὶ προσπηδήσεται ταῖς ῥισίν, ἀλλ᾿ ἄνω μάλ᾿ εἶσι καταφαγών. (Α.) πολλῷ γ᾿ ἀμείνων, ὡς ἔοικας, ἦσθ᾿ ἄρα λογογράφος ἢ μάγειρος. (Γλ.) ὃ λέγεις οὐ λέγεις, τέχνην δ᾿ ὀνειδίζεις. 20 13  δελφάκιον A : δελφάκειον Dindorf ‖ 16  τιν᾿ M P Mus : τινὰ A ‖ 18  ἐνθείς A : ἐνθῇς Dobree ‖ 22  κρεᾴδι᾿ Casaubon : κρέα δ᾿ A ‖ 23  ἔγχυλα D M P Mus : ἐνχυλα A ‖ 28  μάλ᾿ εἶσι Scaliger : † μαλίσει † A ‖ 29  πολλῷ γ᾿, i.e. -Γ Casaubon, ducente Musurus (πολλῶν γ᾿) : πολλῶν τ᾿, i.e. -Τ A

10

15

20

25

30

ix 38 3b –38 4b

99

[31] καὶ μαγείρων μὲν ἅλις, ἄνδρες δαιταλεῖς, μὴ καί τις αὐτῶν τὰ ἐκ Δυσκόλου (644–6) Μενάνδρου βρενθυόμενος | λαρυγγίσῃ 383f τάδε· 5

οὐδὲ εἷς μάγειρον ἀδικήσας ἀθῷος διέφυγεν. ἱεροπρεπής πώς ἐστιν ἡμῶν ἡ τέχνη. ἐγὼ δ᾿ ὑμῖν, κατὰ τὸν ἥδιστον Δίφιλον (fr. 90)·

10

15

20

παρατίθημ᾿ ὁλοσχερῆ ἄρν᾿ ἐς μέσον σύμπτυκτον, ὠνθυλευμένον, χοιρίδια περιφόρινα κρομβώσας ὅλα· δούρειον ἐπάγω χῆνα τῷ φυσήματι. ‖ [32] χήν. περιενεχθέντων δὲ τούτων καὶ ἄλλων περιττῶς 384a ἐσκευασμένων ἔφη τις· οἱ χῆνες σιτευτοί. καὶ ὁ Οὐλπιανός· ὁ δὲ σιτευτὸς χὴν παρὰ τίνι; πρὸς ὃν ὁ Πλούταρχος· Θεόπομπος μὲν ἔφη ὁ Χῖος ἐν ταῖς Ἑλληνικαῖς κἀν τῇ τρισκαιδεκάτῃ δὲ τῶν Φιλιππικῶν (FGrH 115 F 106a) Ἀγησιλάῳ τῷ Λάκωνι εἰς Αἴγυπτον ἀφικομένῳ πέμψαι τοὺς Αἰγυπτίους χῆνας καὶ μόσχους σιτευτούς. καὶ Ἐπιγένης δ᾿ ὁ κωμῳδιοποιὸς ἐν Βάκχαις (fr. 2) φησίν· ἀλλ᾿ εἴ τις ὥσπερ χῆνα ἔτρεφέν μοι λαβὼν σιτευτόν. | καὶ Ἀρχέστρατος (fr. 58 Olson–Sens = SH 189) ἐν τῷ πολυθρυλήτῳ 384b ποιήματι·

25

ὡς καὶ σιτευτοῦ χηνὸς ὁμοῦ σκευάζει νεοττόν, ὀπτὸν ἁπλῶς καὶ τόνδε. σὺ δὲ ἡμῖν, ὦ Οὐλπιανέ, δίκαιος εἶ λέγειν, ὁ περὶ πάντων πάντας ἀπαιτῶν, ποῦ μνήμης ἠξίωται παρὰ τοῖς ἀρχαίοις τὰ πολυτελῆ

8  παρατίθημ᾿ Dindorf : παρατίθημι A ‖ 10  περιφόρινα Dindorf : † περιφορεινα † A ‖ 11  δούρειον Musurus : † δουριον † A ‖ 12  ἄλλων χηνῶν A : χηνῶν ut glossam delevi : ἄλλων ὀρνίθων Gulick ‖ 24  ὡς καὶ σιτευτοῦ χηνὸς A : σιτευτὸν καὶ χηνὸς (ὡς del.) Morelius | σκευάζει A : σκεύαζε Schweighäuser

100

deip nosop histae

ταῦτα τῶν χηνῶν ἥπατα· ὅτι γὰρ χηνοβοσκοὺς οἴδασι μάρτυς Κρατῖνος ἐν Διονυσαλεξάνδρῳ (fr. 49) λέγων· χηνοβοσκοί, βουκόλοι. Ὅμηρος (Od. 15.161) δὲ καὶ θηλυκῶς καὶ ἀρσενικῶς εἴρηκεν· αἰετὸς † αρπιν † χῆνα φέρων.

5

καί (Od. 15.174)· | 384c

ὡς ὅδε χῆν᾿ ἥρπαξ᾿ ἀτιταλλομένην ἐνὶ οἴκῳ. καί (Od. 19.536–7)· χῆνές μοι κατὰ οἶκον ἐείκοσι πυρὸν ἔδουσιν ἐξ ὕδατος.

10

χηνείων δὲ ἡπάτων (περισπούδαστα δὲ ταῦτα κατὰ τὴν Ῥώμην) μνημονεύει Εὔπολις ἐν Στεφανοπώλισι (Eub. fr. 99) λέγων οὕτως· εἰ μὴ σὺ χηνὸς ἧπαρ ἢ ψυχὴν ἔχεις. [33] ἦσαν δὲ καὶ ἡμίκραιραι πολλαὶ δελφάκων· μνημονεύει δ᾿ αὐτῶν Κρώβυλος ἐν Ψευδυποβολιμαίῳ (fr. 6)· | 384d

εἰσῆλθον ἡμίκραιρα τακερὰ δέλφακος. ταύτης μὰ τὸν Δί᾿ οὐχὶ κατέλιπον, λέγω, οὐδέν. μετὰ δὲ ταῦτα ὁ καλούμενος κρεωκάκκαβος· κρέα δ᾿ ἐστὶ ταῦτα συγκεκομμένα μεθ᾿ αἵματος καὶ λίπους ἐν ζωμῷ γεγλυκασμένῳ· λέγειν δὲ οὕτως Ἀριστοφάνης ὁ γραμματικὸς (fr. 351 Slater) Ἀχαιούς, ὁ Μυρτίλος ἔφη. Ἀντικλείδης δ᾿ ἐν ὀγδόῳ Νόστων (FGrH 140 F 5), ἐν δείπνῳ, φησί, μελλόντων Χίων ὑπ᾿ Ἐρυθραίων ἐξ ἐπιβουλῆς ἀναιρεῖσθαι μαθών τις τὸ μέλλον γίνεσθαι ἔφη· |

384e

15

ὦ Χῖοι, πολλὴ γὰρ Ἐρυθραίους ἔχει ὕβρις, 384e–f  Eust. p. 1231.42–3 = IV.486.9–12 5  † αρπιν †, i.e. ΑΡΠΙΝ A : ἀργὴν, i.e. ΑΡΓΗΝ Hom. ‖ 12  Εὔπολις A : Εὔβουλος Casaubon, cf. 13.557f, 15.679b, 690e | Στεφανοπώλισι(ν) Mpc P Mus : Στεφανωπώλισι Mpc : Στεφανοπώλησιν A ‖ 16  εἰσῆλθον A : εἰσῆλθεν Casaubon ‖ 21  〈φησὶν〉 post Ἀριστοφάνης add. Casaubon

20

25

101

ix 38 4b –38 5b

φεύγετε δειπνήσαντες ὑὸς κρέα μηδὲ μένειν βοῦν.

5

10

15

20

ἀναβράστων δὲ κρεῶν μνημονεύει Ἀριστομένης Γόησιν (fr. 8) οὕτως· 〈…〉 καὶ ὄρχεις ἤσθιον, οὓς καὶ νεφροὺς ἐκάλουν. Φιλιππίδης ἐν τῇ Ἀνανεώσει (fr. 5) Γναθαίνης τῆς ἑταίρας τὸ γαστρίμαργον ἐμφανίζων λέγει· ἔπειτ᾿ ἐπὶ τούτοις πᾶσιν ἧκ᾿ ὄρχεις φέρων | πολλούς. τὰ μὲν οὖν γύναια τἄλλ᾿ ἠκκίζετο, ἡ δ᾿ ἀνδροφόνος Γνάθαινα γελάσασα, “καλοί γε”, φησίν, “οἱ νεφροί, νὴ τὴν φίλην Δήμητρα.” καὶ δύ᾿ ἁρπάσασα κατέπιεν, ὥσθ᾿ ὑπτίους ὑπὸ τοῦ γέλωτος καταπεσεῖν.

384f

5

[34] εἰπόντος δὲ καὶ ἄλλου ἥδιστα γεγονέναι καὶ τὸν μετὰ ὀξυλιπάρου ἀλεκτρυόνα ‖ ὁ φιλεπιτιμητὴς Οὐλπιανὸς κατα- 385a κείμενος μόνος, ὀλίγα δ᾿ ἐσθίων καὶ τηρῶν τοὺς λέγοντας ἔφη· ὀξυλίπαρον δὲ τί ἐστι; πλὴν εἰ μὴ καὶ κόττανα ἡμῖν καὶ λέπιδιν, τὰ πάτριά μου νόμιμα βρώματα, ὀνομάζειν μέλλετε. καὶ ὅς· Τιμοκλῆς, ἔφη, ὁ κωμικὸς ἐν Δακτύλῳ (fr. 3) μέμνηται τοῦ ὀξυλιπάρου λέγων οὕτω· γαλεοὺς καὶ βατίδας ὅσα τε τῶν γενῶν ἐν ὀξυλιπάρῳ τρίμματι σκευάζεται. ἀκρολιπάρους δέ τινας ἀνθρώπους κέκληκεν Ἄλεξις | ἐν Πονήρᾳ 385b (fr. 197) οὕτως· ἀκρολίπαροι, τὸ δ᾿ ἄλλο σῶμ᾿ ὑπόξυλον.

25

παρατεθέντος δέ ποτε καὶ ἰχθύος μεγάλου ἐν ὀξάλμῃ καὶ εἰπόντος τινὸς ἥδιστον εἶναι ὀψάριον πᾶν τὸ ἐν ὀξάλμῃ παρατιθέμενον συναγαγὼν τὰς ὀφρῦς ὁ τὰς ἀκάνθας ἀγείρων Οὐλπιανός, ποῦ κεῖται, ἔφη, ὀξάλμη; 〈…〉 ὀψάριον γὰρ παρ᾿ οὐδενὶ τῶν ζώντων λεγόμενον οἶδα. οἱ μὲν οὖν πολλοὶ μακρὰ

3  lac. indic. Casaubon ‖ 7  τἄλλ᾿ M P Mus : τἄλλα A C E | ἠκκίζετο As C E : ἀκκίζετο A : ἀκκιζομένων (structura mutata) Eust. ‖ 10  δύ᾿ P Mus : δύο A C E Eust. ‖ 16–17  ὅς· Τιμοκλῆς Wilamowitz : ὁ Τιμοκλῆς A : Τιμοκλῆς C E 17  Δακτύλῳ A, cf. 7.295b : Δακτυλίῳ Casaubon ‖ 23  σῶμ᾿ P Mus : σῶμα A C : σῶμ E ‖ 27  lac. indicavi, cf. 9.385d

102

deip nosop histae

χαίρειν εἰπόντες αὐτῷ ἐδείπνουν τοῦ Κυνούλκου τὰ ἐξ Αὐρῶν (fr. 2) Μεταγένους ἀναφωνήσαντος· | 385c

ἀλλ᾿, ὦγαθέ, δειπνῶμεν· κἄπειτά με πάντ᾿ ἐπερωτᾶν ὅ τι ἂν βούλῃ· νῦν γὰρ πεινῶν δεινῶς πώς εἰμ᾿ ἐπιλήσμων. καὶ ὁ Μυρτίλος ἡδέως πως συναπογραφόμενος αὐτῷ, ἵνα μηδενὸς μεταλαμβάνῃ, ἀλλὰ πάντα λαλῇ, ἔφη· Κρατῖνος ἐν Ὀδυσσεῦσιν (fr. 150) εἴρηκε τὴν ὀξάλμην διὰ τούτων·

385d

ἀνθ᾿ ὧν πάντας ἑλὼν ὑμᾶς ἐρίηρας ἑταίρους, | φρύξας, ἑψήσας κἀπανθρακίσας, ὀπτήσας, εἰς ἅλμην τε καὶ ὀξάλμην κᾆτ᾿ ἐς σκοροδάλμην χλιερὸν ἐμβάπτων, ὃς ἂν ὀπτότατός μοι ἁπάντων ὑμῶν φαίνηται κατατρώξομαι, ὦ στρατιῶται.

5

10

5

καὶ Ἀριστοφάνης Σφηξίν (330–1)· ἀποφυσήσας εἰς ὀξάλμην ἔμβαλε θερμόν.

15

[35] ὀψάριον δὲ τῶν μὲν ζώντων ἡμεῖς λέγομεν, ἀτὰρ καὶ Πλάτων ἐπὶ τοῦ ἰχθύος ἐν Πεισάνδρῳ (fr. 102)· | 385e

ἤδη φαγών τι πώποθ᾿, οἷα γίνεται, ὀψάριον ἔκαμες, καὶ προσέστη τοῦτό σοι; ἐγὼ δὲ πέρυσι κάραβον φαγών. Φερεκράτης Αὐτομόλοις (fr. 32)· τοὐψάριον τουτὶ παρέθηκέν τις ἡμῖν. Φιλήμων Θησαυρῷ (fr. 32)·

*385d  Eust. p. 1477.44–6 = i.139.41–2 4  δεινῶς C E Ds B Qs M P Mus : δεινός A ‖ 9  ἑψήσας A C E : καὶ ἑψήσας Poll. 6.68, unde χἀψήσας Edmonds | κἀπανθρακίσας Q M P Mus : † καπανθρακισας † A : κἀπ᾿ ἀνθρακιᾶς C E | ὀπτήσας A C E : καὶ ὀπτήσας Poll. 6.68, unde κὠπτήσας Bergk ‖ 11  χλιερὸν A E : χλιερὰν C : χλιαρὸν Q M P Mus et Poll. 6.68 ‖ 15  θερμόν A : θερμήν Ar. ‖ 18  γίνεται B Q M P Mus : γείνεται A : γίγνεται Dindorf ‖ 20  ἐγὼ δὲ A : ἔγωγε Dindorf 22  παρέθηκέν A : παρέθηκέ D B Mus

20

ix 38 5b– 38 6a

103

οὐκ ἔστ᾿ ἀληθὲς παραλογίσασθ᾿ οὐδ᾿ ἔχειν ὀψάρια χρηστά. Μένανδρος Καρχηδονίῳ (fr. 226 Koerte–Thierfelder)· 5

ἐπιθυμιάσας τῷ Βορέᾳ † ϊδιον † ὀψάριον οὐδὲ ἓν ἔλαβον· ἑψήσω φακῆν. | καὶ ἐν Ἐφεσίῳ (fr. 151.1–4)·

385f

ἐπ᾿ ἀρίστῳ λαβὼν ὀψάριον. εἶτ᾿ ἐπιφέρει· 10

τῶν ἰχθυοπωλῶν τις τεττάρων δραχμῶν ἐπώλει κωβιούς. Ἀναξίλας Ὑακίνθῳ Πορνοβοσκῷ (fr. 28)· ἐγὼ δ᾿ ἰὼν ὀψάριον ὑμῖν ἀγοράσω. καὶ μετ᾿ ὀλίγα·

15

σκεύαζε, παῖ, τοὐψάριον ἡμῖν. τὸ δὲ ἐν Ἀναγύρῳ (fr. 45) Ἀριστοφάνους· εἰ μὴ παραμυθῇ μ᾿ ὀψαρίοις ἑκάστοτε, ἀντὶ τοῦ προσοψήμασιν ἀκούομεν· καὶ γὰρ Ἄλεξις ‖ ἐν Παννυχίδι 386a (fr. 177) περιθεὶς μαγείρῳ τὸν λόγον φησίν·

20

(Α.) θερμοτέροις † χαιρεοις † αἰεὶ τοῖς ὀψαρίοις ἢ τὸ μέσον ἢ κατωτέρω; (Β.) κατωτέρω; τί λέγεις, δέσποτα; πῶς οὑτοσὶ ἅνθρωπος; οὐκ ἐπίστασαι ζῆν. (Α.) ψυχρά σοι ἅπαντα παραθῶ; (Β.) μηδαμῶς. (Α.) ζέοντα δέ;

5

4  ἐπιθυμιάσας Bentley : ἐπιθυμίσας A | † ϊδιον † A : 〈λιβαν〉ίδιον Bentley 5  οὐδὲ ἓν A : οὐδὲν Dindorf ‖ 10  τις A : ἀρτίως τις 7.309e ‖ 11  ἐπώλει A : ἐτίμα 7.309e ‖ 17  παραμυθῇ μ᾿] παραμυθῆ μ᾿ B : παραμύθημ᾿ A 20  † χαιρεοις † (v.ll. χαίρεις et χαίροις in unam confusas?) αἰεὶ A : χαιρεοῖς ἀεὶ D B Q : χαίρεις ἀεὶ Qmg M P Mus ‖ 22  λέγεις, δέσποτα; πῶς A : λέγεις δέ; (Α.) ποταπὸς Dobree ‖ 23  ἅνθρωπος Dobree : ἄνθρωπος A

104

386b

386c

deip nosop histae

(Β.) Ἄπολλον. (Α.) οὐκοῦν τὸ μέσον ἔστω. (Β.) δηλαδή. (Α.) τοῦθ᾿ ἕτερος οὐδεὶς τῶν ὁμοτέχνων μου ποιεῖ. | (Β.) οὐκ οἴομ᾿ οὐδ᾿ ἄλλ᾿ οὐδὲν ὧν σὺ νῦν ποιεῖς. (Α.) ἐγὼ δ᾿ ἐρῶ· τοῖς γὰρ ἑστιωμένοις τὸν καιρὸν ἀποδίδωμι τῆς συγκράσεως. 10 (Β.) σὺ πρὸς θεῶν, ἔθυσας τὸν ἔριφον μὴ κόπτ᾿ ἔμ᾿ ἀλλὰ τὰ κρέα. (Α.) παῖδες, παράγετε, παῖδες. ὀπτάνειόν ἐστιν; (Β.) ἔστι. (Α.) καὶ κάπνην ἔχει; (Β.) δῆλον ὅτι. (Α.) μή μοι “δῆλον”. ἀλλ᾿ ἔχει κάπνην; | (Β.) ἔχει. (Α.) κακόν, εἰ τύφουσαν. (Β.) ἀπολεῖ μ᾿ οὑτοσί. 15

5

10

[36] ταῦτά σοι παρ᾿ ἡμῶν τῶν ζώντων, ὀλβιογάστορ Οὐλπιανέ, ἀπεμνημόνευσα· καὶ σὺ γάρ, ὡς ἔοικε, μετ᾿ ἐμοῦ κατὰ τὸν Ἄλεξιν οὐδενὸς ἐμψύχου μεταλαμβάνεις, ὅς φησιν ἐν Ἀτθίδι (fr. 27) τάδε·

386d

ὁ πρῶτος εἰπὼν ὅτι σοφιστὴς οὐδὲ εἷς ἔμψυχον οὐδὲν ἐσθίει, σοφός τις ἦν· ἐγὼ γὰρ ἥκω νῦν ἀγοράσας οὐδὲν | ἔμψυχον. ἰχθῦς ἐπριάμην τεθνηκότας μεγάλους, κρεᾴδι᾿ ἀρνός ἐσθίειν πίονος 5 οὐ ζῶντος· οὐχ οἷόν τε γάρ. τί ἄλλο; ναί, ἡπάτιον ὀπτὸν προσέλαβον. τούτων ἐὰν δείξῃ τις ἢ φωνήν τιν᾿ ἢ ψυχὴν ἔχον, ἀδικεῖν προσομολογῶ καὶ παραβαίνειν τὸν νόμον. 10

ἐπὶ τούτοις οὖν ἔασον ἡμᾶς δειπνεῖν· ἰδοὺ γάρ, ἕως πρὸς σὲ διαλέγομαι, καὶ οἱ φασιανικοὶ παραπεπλεύκασιν ὑπεριδόντες ἡμᾶς διὰ 386e τὴν ἄκαιρόν | σου γλωσσαργίαν. ἀλλ᾿ ἢν ἐμοὶ εἴπῃς, ἔφη ὁ Οὐλπιανός, διδάσκαλε Μυρτίλε, ὁ ὀλβιογάστωρ σοι πόθεν καὶ εἰ φασιανικῶν τις ὀρνίθων μέμνηται τῶν παλαιῶν, ἐγώ σοι (~ Il. 9.360)·

*386e–f  Eust. p. 402.13 = I.633.7–8 4  τοῖς A : τοῖσιν Musurus ‖ 7  κόπτ᾿ ἔμ᾿ Dindorf : κόπτε με A | παῖδες, παράγετε, παῖδες A : παῖδες2 del. Schweighäuser ‖ 8  ὀπτάνειόν A : ὀπτάνιόν Schweighäuser ‖ 16  οὐδὲν A C : def. E : οὐδὲ ἓν Musurus ‖ 18  κρεᾴδι᾿ Meineke : κρεάδι᾿ A : κρέα C E | ἐσθίειν A C E : ἐστι Schweighäuser ‖ 19  ναί A : καὶ D B ‖ 21  τιν᾿ A C E : τι Grotius ‖ 22  προσομολογῶ A C E : ὁμολογῶ Grotius ‖ 25  γλωσσαργίαν A : γλωσσαλγίαν Kaibel

15

20

25

ix 38 6a– 38 7b

105

ἦρι μάλ᾿ οὐκ Ἑλλήσποντον πλεούσας,

5

ἀλλ᾿ εἰς τὴν ἀγορὰν πορευθεὶς ὠνήσομαι φασιανικόν, ὃν συγκατέδομαί σοι. [37] καὶ ὁ Μυρτίλος, ἐπὶ ταύταις, ἔφη, ταῖς συνθήκαις λέγω. τοῦ μὲν ὀλβιογάστορος Ἄμφις μέμνηται ἐν Γυναικομανίᾳ (fr. 10) οὑτωσὶ λέγων· Εὐρύβατε κνισολοιχέ, οὐκ ἔσθ᾿ ὅπως οὐκ ὀλβιογάστωρ | εἶ σύ.

10

15

386f

φασιανικοῦ δὲ ὄρνιθος ὁ ἥδιστος Ἀριστοφάνης ἐν δράματι Ὄρνισιν (68). Ἀττικοὶ δ᾿ εἰσὶ δύο πρεσβῦται ὑπὸ ἀπραγμοσύνης πόλιν ζητοῦντες ἐν ᾗ κατοικήσουσιν ἀπράγμονα· καὶ αὐτοῖς ἀρέσκει ὁ βίος ὁ μετ᾿ ὀρνίθων. ἔρχονται οὖν ὡς τοὺς ὄρνιθας, καὶ αἰφνίδιον αὐτοῖς ἐπιπτάντος ἑνὸς τῶν ὀρνίθων ἀγρίου τὴν ὄψιν δείσαντες ἑαυτοὺς παραμυθούμενοι λέγουσι τά τ᾿ ἄλλα καὶ τάδε (Ar. Av. 67–8)· ‖ ὅδε δὴ τίς ἐστιν ὄρνις; οὐκ ἐρεῖς; ἐπεὶ κεχοδὼς ἔγωγε Φασιανικός.

387a

καὶ τὸ ἐν Νεφέλαις (109) δὲ ἐπὶ τῶν ὀρνίθων ἔγωγε ἀκούω καὶ οὐκ ἐπὶ ἵππων ὡς πολλοί· 20

τοὺς φασιανοὺς οὓς τρέφει Λεωγόρας· δύναται γὰρ ὁ Λεωγόρας καὶ ἵππους τρέφειν καὶ ὄρνεις φασιανούς· κωμῳδεῖται γὰρ ὁ Λεωγόρας ὡς γαστρίμαργος ὑπὸ Πλάτωνος ἐν Περιαλγεῖ (fr. 114.2). Μνησίμαχος δ᾿ ἐν Φιλίππῳ (fr. 9) — εἷς δὲ καὶ οὗτός ἐστι 〈τῶν〉 τῆς μέσης κωμῳδίας ποιητῶν — φησί·

25

καὶ τὸ λεγόμενον, | σπανιώτερον πάρεστιν ὀρνίθων γάλα, καὶ φασιανὸς ἀποτετιλμένος καλῶς. Θεόφραστος δὲ ὁ Ἐρέσιος, Ἀριστοτέλους μαθητής, ἐν τῷ τρίτῳ Περὶ Ζῴων (fr. 371 Fortenbaugh) μνημονεύων αὐτῶν οὑτωσί πως 16  ὁδε A : ὁδὶ δὲ Ar. ‖ 17  ἐπεὶ κεχοδὼς A : ἐπικεχοδὼς Ar. ‖ 24  〈τῶν〉 add. Musurus ‖ 26  σπανιώτερον, i.e. σπανιώτρ A : σπανιώτατον, i.e. σπανιώττ Meineke | γάλα, i.e. ΓΑΛΑ D B Q M P Mus : † ταλα †, i.e. ΤΑΛΑ A ‖ 28  τῷ τρίτῳ scripsi : τῇ γ΄ A

387b

106

387c

387d

387e

387f

deip nosop histae

λέγει· ἔστι δὲ καὶ τοῖς ὄρνισι τοιαύτη διαφορά· τὰ μὲν γὰρ βραχέα καὶ μὴ πτητικά, καθάπερ ἀτταγήν, πέρδιξ, ἀλεκτρυών, φασιανός, εὐθὺς βαδιστικὰ καὶ δασέα. καὶ Ἀριστοτέλης ἐν ὀγδόῳ Ζῴων Ἵστορίας (633a29–b2) γράφει τάδε· εἰσὶ δὲ τῶν ὀρνίθων οἱ μὲν κονιστικοί, | οἱ δὲ λοῦνται, οἱ δὲ οὔτε κονιστικοὶ οὔτε λοῦνται. ὅσοι δὲ μὴ πτητικοὶ ἀλλ᾿ ἐπίγειοι, κονιστικοί, οἷον ἀλεκτορίς, πέρδιξ, ἀτταγήν, φασιανός, κορυδαλλός. μνημονεύει δ᾿ αὐτῶν καὶ Σπεύσιππος ἐν δευτέρῳ Ὁμοίων (fr. 25 Tarán). φασιανὸν δὲ οὗτοι κεκλήκασιν αὐτὸν καὶ οὐ φασιανικόν. [38] Ἀγαθαρχίδης δ᾿ ὁ Κνίδιος ἐν τῇ τετάρτῃ καὶ τριακοστῇ τῶν Εὐρωπιακῶν (FGrH 86 F 15) περὶ τοῦ Φάσιδος ποταμοῦ τὸν λόγον ποιούμενος γράφει καὶ ταῦτα· πλῆθος δ᾿ ὀρνίθων τῶν καλουμένων φασιανῶν φοιτᾷ τροφῆς χάριν πρὸς τὰς ἐκβολὰς τῶν στομάτων. Καλλίξενος δ᾿ | ὁ Ῥόδιος ἐν τετάρτῳ Περὶ Ἀλεξανδρείας (FGrH 627 F 2d) διαγράφων τὴν γενομένην πομπὴν ἐν Ἀλεξανδρείᾳ Πτολεμαίου τοῦ Φιλαδέλφου καλουμένου βασιλέως ὡς μέγα θαῦμα περὶ τῶν ὀρνίθων τούτων οὕτω γράφει· εἶτα ἐφέροντο ἐν ἀγγείοις ψιττακοὶ καὶ ταὼς καὶ μελεαγρίδες καὶ φασιανοὶ καὶ ὄρνιθες Αἰθιοπικοὶ πλήθει πολλοί. Ἀρτεμίδωρος δὲ ὁ Ἀριστοφάνειος ἐν ταῖς ἐπιγραφομέναις Ὀψαρτυτικαῖς Γλώσσαις καὶ Πάμφιλος | ὁ Ἀλεξανδρεὺς ἐν τοῖς Περὶ Ὀνομάτων καὶ Γλωσσῶν (fr. XXXIII, p. lxviii Schmidt) Ἐπαίνετον παρατίθεται λέγοντα ἐν τῷ Ὀψαρτυτικῷ ὅτι ὁ φασιανὸς ὄρνις τατύρας καλεῖται. Πτολεμαῖος δ᾿ ὁ Εὐεργέτης ἐν δευτέρῳ Ὑπομνημάτων (FGrH 234 F 2b) † τεταρτον † φησιν ὀνομάζεσθαι τὸν φασιανὸν ὄρνιν. τοσαῦτά σοι περὶ τῶν φασιανικῶν ὀρνίθων ἔχω λέγειν, οὓς ἐγὼ διὰ σὲ ὥσπερ οἱ πυρέσσοντες περιφερομένους εἶδον. σὺ δὲ κατὰ τὰς συνθήκας ἂν μὴ αὔριον ἀποδῷς τὰ ὡμολογημένα, οὐκ ἐξαπατήσεως δημοσίᾳ σε γράψομαι, | ἀλλὰ τὸν

387f  Eust. p. 852.13 = III.219.18–20 1  βραχέα A C E : βαρέα Dalechamps (graves) ‖ 3  ὀγδόῳ scripsi : ὀγδόῃ A 5  λοῦνται1 A C E : λοῦσται Arist. | λοῦνται2 A : λοῦσται Arist. ‖ 6  δὲ A C E : μὲν Arist. ‖ 7  φασιανός, κορυδαλλός A C E : κορυδαλός, φασιανός Arist. 14  τετάρτῳ scripsi : τετάρτῃ A ‖ 17  ταὼς A : ταοὶ 5.201b : ταῲ Schweighäuser ‖ 19  Ἀριστοφάνειος D B M P Mus : Ἀριστοφάνιος A 23  δευτέρῳ, i.e. β΄ A : δωδεκάτῳ, i.e. ιβ΄ 14.654c ‖ 24  † τεταρτον † A : τέταρόν 14.654c ‖ 26  ἔχω scripsi : ἔχων A ‖ 28  γράψομαι Casaubon : γράφομαι A

5

10

15

20

25

ix 387b–388b

107

Φᾶσιν οἰκήσοντα ἀποπέμψω, ὡς Πολέμων ὁ περιηγητὴς (fr. LIV* Preller) Ἴστρον τὸν Καλλιμάχειον (FGrH 334 T 6) συγγραφέα εἰς τὸν ὁμώνυμον κατεπόντου ποταμόν. [39] ἀτταγᾶς. Ἀριστοφάνης Πελαργοῖς (fr. 448)· 5

10

15

20

ἀτταγᾶς ἥδιστον ἕψειν ἐν ἐπινικίοις κρέας. Ἀλέξανδρος δ᾿ ὁ Μύνδιός (fr. I.7 Wellmann) φησιν ὅτι μικρῷ μὲν μείζων ἐστὶ πέρδικος, ὅλος δὲ κατάγραφος τὰ περὶ τὸν νῶτον, κεραμεοῦς τὴν χρόαν, ὑποπυρρίζων μᾶλλον. θηρεύεται δ᾿ ὑπὸ κυνηγῶν διὰ τὸ βάρος καὶ τὴν τῶν πτερῶν βραχύτητα. ἐστὶ δὲ κονιστικὸς πολύτεκνός τε καὶ σπερμολόγος. Σωκράτης δ᾿ ‖ ἐν τῷ 388a Περὶ Ὅρων καὶ Τόπων καὶ Πυρὸς καὶ Λίθων (Socrates of Cos fr. 17, FHG iv.499–500), ἐκ τῆς Λυδίας μετακομισθέντες, φησίν, εἰς Αἴγυπτον οἱ ἀτταγαῖ καὶ ἀφεθέντες εἰς τὰς ὕλας ἕως μέν τινος ὄρτυγος φωνὴν ἀφίεσαν, ἐπεὶ δὲ τοῦ ποταμοῦ κοίλου ῥυέντος λιμὸς ἐγένετο καὶ πολλοὶ τῶν κατὰ τὴν χώραν ἀπώλλυντο, οὐ διέλιπον σαφέστερον τῶν παίδων τῶν τρανοτάτων ἕως νῦν λέγοντες· “τρὶς τοῖς κακούργοις κακά.” συλληφθέντες δὲ οὐ μόνον οὐ τιθασεύονται, ἀλλ᾿ οὐδὲ φωνὴν ἔτι ἀφιᾶσιν· ἐὰν δὲ ἀφεθῶσι, φωνήεντες πάλιν γίνονται. μνημονεύει αὐτῶν Ἱππῶναξ (fr. 37.1 Degani) οὕτως· | οὐκ ἀταγγᾶς τε καὶ † σιλαγως † καταβρύκων.

25

καὶ Ἀριστοφάνης ἐν Ὄρνισιν (249, 761)· ἐν δ᾿ Ἀχαρνεῦσι (875) καὶ ὡς πλεοναζόντων αὐτῶν ἐν τῇ Μεγαρικῇ. περισπῶσι δ᾿ οἱ Ἀττικοὶ παρὰ τὸν ὀρθὸν λόγον τοὔνομα· τὰ γὰρ εἰς -ας λήγοντα ἐκτεταμένον ὑπὲρ δύο συλλαβάς, ὅτε ἔχει τὸ ᾱ παραλῆγον, βαρύτονά ἐστιν,

*388a  cf. Ael. NA 15.27 | 388b  Eust. p. 854.25–6 = III.226.19–23 2  Ἴστρον Qmg M P Mus : ϊστορῶν A | Καλλιμάχειον Musurus : Καλλιμάχιον A ‖ 8  ὑποπυρρίζων C E Eust. : ὑποπυρίζων A ‖ 11  Ὅρων A : Ὡρῶν Casaubon : Ὄρων Müller (Ὀρῶν scripsit) ‖ 13  ὕλας Ael. : πύλας A 16  τρανοτάτων C E : τρανωτάτων A ‖ 18  φωνήεντες C E : φωνάεντες A 19  γίνονται C E D B : γίγνονται A ‖ 21  ἀταγγᾶς] ἀτάγγας A : † αττας † 14.645c : ἀτταγάς Qpc M P Mus | † σιλαγως † A : † λαγως † 14.645c : λαγοὺς Tzetzes

388b

108

deip nosop histae

οἷον ἀκάμας, Σακάδας, ἀδάμας. λεκτέον δὲ καὶ ἀτταγαῖ καὶ οὐχὶ ἀτταγῆνες. [40] πορφυρίων. ὅτι καὶ τούτου Ἀριστοφάνης (e.g. Av. 304) μέμνηται δῆλον. Πολέμων δ᾿ ἐν πέμπτῳ τῶν Πρὸς Ἀντίγονον | 388c καὶ Ἀδαῖον (fr. 59 Preller) πορφυρίωνά φησι τὸν ὄρνιν διαιτώμενον κατὰ τὰς οἰκίας τὰς ὑπάνδρους τῶν γυναικῶν τηρεῖν πικρῶς καὶ τοιαύτην ἔχειν αἴσθησιν ἐπὶ τῆς μοιχευομένης ὥσθ᾿ ὅταν τοῦθ᾿ ὑπονοήσῃ, προσημαίνει τῷ δεσπότῃ ἀγχόνῃ τὸ ζῆν περιγράψας· οὐ πρότερόν τε, φησί, τροφῆς μεταλαμβάνει, εἰ μὴ περιπατήσει τόπον τινὰ ἐξευρὼν ἑαυτῷ ἐπιτήδειον· μεθ᾿ ὃ κονισάμενος λούεται, εἶτα τρέφεται. Ἀριστοτέλης (fr. 348 Rose = fr. 255 Gigon) δὲ σχιδανόποδά φησιν αὐτὸν εἶναι ἔχειν τε χρῶμα κυάνεον, σκέλη μακρά, ῥύγχος ἠργμένον ἐκ τῆς κεφαλῆς φοινικοῦν, μέγεθος | 388d ἀλεκτρυόνος. στόμαχον δ᾿ ἔχει λεπτόν· διὸ τῶν λαμβανομένων εἰς τὸν πόδα ταμιεύεται μικρὰς τὰς ψωμίδας. κύπτων δὲ πίνει· πενταδάκτυλός τε ὢν τὸν μέσον ἔχει μέγιστον. Ἀλέξανδρος δ᾿ ὁ Μύνδιος ἐν δευτέρῳ Περὶ τῆς τῶν Πτηνῶν Ἱστορίας (fr. I.8 Wellmann) Λίβυν εἶναί φησι τὸν ὄρνιν καὶ τῶν κατὰ τὴν Λιβύην θεῶν ἱερόν. πορφυρίς. Καλλίμαχος δ᾿ ἐν τῷ Περὶ Ὀρνίθων (fr. 414 Pfeiffer) διεστάναι φησὶ πορφυρίωνα πορφυρίδος ἰδίᾳ ἑκάτερον καταριθμούμενος· τὴν τροφήν τε λαμβάνειν τὸν πορφυρίωνα ἐν | 388e σκότῳ καταδυόμενον, ἵνα μή τις αὐτὸν θεάσηται· ἐχθραίνει γὰρ τοὺς προσιόντας αὐτοῦ τῇ τροφῇ. τῆς δὲ πορφυρίδος καὶ Ἀριστοφάνης ἐν Ὄρνισι (304) μνημονεύει. Ἴβυκος (PMG 317a) δέ τινας λαθιπορφυρίδας ὀνομάζει διὰ τούτων· τοῦ μὲν πετάλοισιν ἐπ᾿ ἀκροτάτοισι

388c–d  Eust. p. 1467.13–18 = i.126.10–15 | *388c  cf. Ael. NA 3.42 1  ἀκάμας, Σακάδας, ἀδάμας A : ἀκάμας, ἀδάμας C E : καὶ ὁ Πολυδάμας καὶ ὁ Ἀδάμας καὶ ὁ Ἀκάμας καὶ ὁ Ἀθάμας Eust. p. 854.25 ‖ 9  περιπατήσει C E B : περιπατήσῃ A ‖ 10  ὃ Gesner : ὃν A C E ‖ 12  τε, i.e. ΤΕ C E Q M P : γε, i.e. ΓΕ A ‖ 15  κύπτων scripsi : κάπτων A C E : σκάπτων D Q M P Mus : βάπτων B ‖ 17  Μύνδιος Musurus : Μυνδαῖος A ‖ 23  ἐχθραίνει A : ἐχθαίρει C E 26  λαθιπορφυρίδας Dindorf, ducente Schweighäuser, cf. infra : λαθιπόρφυρας A ‖ 27–109,1  ἀκροτάτοισι ζανθοῖσι A : ἀκροτάτοις / ἱζάνοισι Wilamowitz

5

10

15

20

25

i x 38 8b– 38 9a

109

ζανθοῖσι ποικίλαι πανέλοπες αἰολόδειροι λαθιπορφυρίδες καὶ ἀλκυόνες τανυσίπτεροι. ἐν ἄλλοις δέ φησιν (PMG 317b)· 5

αἰεί μ᾿, ὦ φίλε θυμέ, τανύπτερος ὡς ὅκα πορφυρίς. [41] πέρδιξ. τούτων πολλοὶ μὲν | μέμνηνται, ὡς καὶ Ἀριστο- 388f φάνης (e.g. Av. 297). τοῦ δὲ ὀνόματος αὐτῶν ἔνιοι συστέλλουσι τὴν μέσην συλλαβήν, ὡς Ἀρχίλοχος (fr. 224 West2)· πτώσσουσαν ὥστε πέρδικα.

10

οὕτω καὶ ὄρτυγα καὶ χοίνικα· πολὺ δέ ἐστι τὸ ἐκτεινόμενον παρὰ τοῖς Ἀττικοῖς. Σοφοκλῆς Καμικοῖς (fr. 323)· ὄρνιθος ἦλθ᾿ ἐπώνυμος πέρδικος ἐν κλεινοῖς Ἀθηναίων πάγοις. Φερεκράτης (fr. 160) ἢ ὁ πεποιηκὼς τὸν Χείρωνα·

15

ἔξεισιν ἄκων δεῦρο πέρδικος τρόπον. ‖ Φρύνιχος Τραγῳδοῖς (fr. 55)· τὸν Κλεόμβροτόν τε τοῦ Πέρδικος υἱόν.

20

τὸ δὲ ζῷον ἐπὶ λαγνείας συμβολικῶς παρείληπται. Νικοφῶν ἐν Χειρογάστορσι (fr. 9)· τοὺς ἑψητοὺς καὶ τοὺς πέρδικας ἐκείνους. Ἐπίχαρμος δ᾿ ἐν Κωμασταῖς (fr. 73) βραχέως· σηπίας τ᾿ ἄγαν ἐούσας πέρδικάς τε πετομένους.

25

φησὶ δ᾿ Ἀριστοτέλης (fr. 346 Rose = fr. 256 Gigon) περὶ τοῦ ζῴου τάδε· ὁ πέρδιξ ἐστὶ μὲν χερσαῖος, σχιδανόπους, ζῇ δὲ ἔτη πεντε1–2  ποικίλαι πανελοπες αἰολόδειροι A : ποικίλαι αἰολόδειροι / πανέλοπες Hermann ‖ 2  λαθιπορφυρίδες, i.e. ΛΑΘΙ- Schweighäuser, cf. supra : † αδοιπορφυρίδες †, i.e. ΑΔΟΙ- A ‖ 5  θυμέ, i.e. ΘΥΜΕ Valckenaer : † οὐμε †, i.e. ΟΥΜΕ A ‖ 19  λαγνείας C E : λαγνείαις A ‖ 23  ἄγαν ἐούσας A : ἆγον νεούσας Schweighäuser

389a

110

deip nosop histae

καίδεκα, ἡ δὲ θήλεια καὶ πλείονα· πολυχρονιώτερα γὰρ ἐν τοῖς 389b ὄρνισι τῶν ἀρρένων τὰ θήλεα. ἐπῳάζει δὲ καὶ ἐκτρέφει | καθάπερ ἡ

ἀλεκτορίς. ὅταν δὲ γνῷ ὅτι θηρεύεται, προελθὼν τῆς νεοττιᾶς κυλινδεῖται παρὰ τὰ σκέλη τοῦ θηρεύοντος ἐλπίδα ἐμποιῶν τοῦ συλληφθήσεσθαι, ἐξαπατᾷ τε ἕως ἂν ἀποπτῶσιν οἱ νεοττοί· εἶτα καὶ αὐτὸς ἐξίπταται. [42] ἐστὶ δὲ τὸ ζῷον κακόηθες καὶ πανοῦργον, ἔτι δὲ ἀφροδισιαστικόν· διὸ καὶ τὰ ᾠὰ τῆς θηλείας συντρίβει, ἵνα ἀπολαύῃ τῶν ἀφροδισίων· ὅθεν ἡ θήλεια γινώσκουσα ἀποδιδράσκουσα τίκτει. τὰ αὐτὰ ἱστορεῖ καὶ Καλλίμαχος ἐν τῷ Περὶ 389c Ὀρνέων (fr. 415 Pfeiffer). μάχονται δὲ καὶ οἱ | χῆροι αὐτῶν πρὸς ἀλλήλους καὶ ὁ ἡττηθεὶς ὀχεύεται ὑπὸ τοῦ νικήσαντος· Ἀριστοτέλης (HA 614a2–3) δέ φησιν ὅτι τὸν ἡττηθέντα πάντες ἐν μέρει ὀχεύουσιν. (HA 614a8–9) ὀχεύουσι δὲ καὶ οἱ τιθασοὶ τοὺς ἀγρίους. (HA 614a3–5) ἐπειδὰν δὲ κρατηθῇ τις ὑπὸ τοῦ δευτέρου, οὗτος λάθρᾳ ὀχεύεται ὑπὸ τοῦ κρατιστεύσαντος· γίνεται δὲ τοῦτο κατά τινα ὥραν τοῦ ἔτους, ὡς καὶ ὁ Μύνδιός φησιν Ἀλέξανδρος (fr. I.9 Wellmann). νεοττεύουσι δὲ ἐπὶ γῆς οἱ ἄρρενες καὶ αἱ θήλειαι, διελόμενοι ἕκαστοι οἶκον. (HA 614a10–28) ἐπὶ δὲ τὸν θηρεύοντα πέρδικα ὠθεῖται ὁ τῶν ἀγρίων ἡγεμὼν μαχούμενος· ἁλόντος δὲ | 389d τούτου ἕτερος ἔρχεται μαχούμενος. καὶ ὁπόταν μὲν ἄρρην ᾖ θηρεύων, τοῦτο ποιεῖ· ὅταν δὲ θήλεια ᾖ ἡ θηρεύουσα, ᾄδει ἕως ἂν ἀπατηθῇ ὁ ἡγεμὼν 〈ὑφ᾿〉 αὐτῆς· καὶ οἱ ἄλλοι ἀθροισθέντες ἀποδιώκουσιν ἀπὸ τῆς θηλείας, ὅτι ἐκείνῃ ἀλλ᾿ οὐχ ἑαυτοῖς προσέχει· ὅθεν πολλάκις διὰ ταῦτα σιγῇ προσέρχεται, ὅπως μὴ ἄλλος ἀκούσας τῆς φωνῆς ἔλθῃ μαχούμενος αὐτῷ· ἐνίοτε δὲ ἡ θήλεια τὸν *389b  cf. Ael. NA 3.5, 16 | *389c  cf. Ael. NA 4.16 7  συντρίβει C E D B Q M P Mus : συντρίβῃ A ‖ 8  γινώσκουσα C E D B M : γιγνώσκουσα A ‖ 18  θηρεύοντα A C E : θηρευτὴν Arist. ‖ 19  ὁ τῶν ἀγρίων ἡγεμὼν A C E : τῶν ἀγρίων ὁ ἡγεμὼν Arist. | μαχούμενος Schneidewin, cf. infra : μαχόμενος A C E ‖ 19–20  ἁλόντος δὲ τούτου A C E : τούτου δ’ ἁλόντος Arist. ‖ 21  θηρεύων A C E : ὁ θηρεύων Arist., cf. ἡ θηρεύουσα infra ποιεῖ A C E : ποιοῦσιν Arist. | ὅταν A C E : ἐὰν Arist. | ᾖ ἡ θηρεύουσα A C E : ἡ θηρεύουσα ᾖ Arist. ‖ 21–2  ᾄδει ἕως ἂν ἀπατηθῇ ὁ ἡγεμὼν αὐτῆς A C E : 〈ὑφ᾿〉 addidi : ἀπαντήσῃ pro ἀπατηθῇ Kaibel : καὶ ᾄδουσα, ἀντᾴσῃ δ’ ὁ ἡγεμὼν αὐτῇ Arist. ‖ 23  ἑαυτοῖς προσέχει A : αὑτοῖς προσέχει C E : αὐτοῖς προσέρχεται Arist. ‖ 24  ὅθεν A C E : ὁ δὲ Arist. | σιγῇ A C E : σιωπῇ Arist. προσέρχεται C E : προσέρχονται A ‖ 25  ἀκούσας τῆς φωνῆς A C E : τῆς φωνῆς ἀκούσας Arist.

5

10

15

20

25

ix 38 9a –39 0a

5

10

15

20

111

ἄρρενα προσιόντα κατασιγάζει· πολλάκις τε ἐπῳάζουσα ἐξίσταται ὅταν προσερχόμενον ἐπαισθάνηται τὸν ἄρρενα τῇ θηρευούσῃ, ὑπομένει τε | ὀχευθῆναι ἵνα αὐτὸν ἀποσπάσῃ τῆς θηρευούσης. ἐπὶ 389e τοσοῦτο δ᾿ ἐπτόηνται περὶ τὴν ὀχείαν οἱ πέρδικες καὶ οἱ ὄρτυγες ὡς εἰς τοὺς θηρεύοντας ἐμπίπτειν καθίζοντας ἐπὶ τῶν κεράμων. φασὶ δὲ καὶ τοὺς ἀγομένους θηλείας πέρδικας ἐπὶ θήραν, ὁπόταν ἴδωσιν ἢ ὄσφρωνται τῶν ἀρρένων κατ᾿ ἄνεμον στάντων ἢ περιπετομένων, ἐγκύους γίνεσθαι, τινὰς δὲ καὶ παραυτίκα τίκτειν· πέτονταί τε περὶ τὸν τῆς ὀχείας καιρὸν χάσκοντες καὶ τὴν γλῶσσαν ἔξω ἔχοντες οἵ τε θήλεις καὶ οἱ ἄρρενες. Κλέαρχος δ᾿ ἐν τῷ Περὶ τοῦ Πανικοῦ (fr. 36 Wehrli), οἱ στρουθοί, | φησί, χοἰ πέρδι- 389f κες, ἔτι δὲ οἱ ἀλεκτρυόνες καὶ οἱ ὄρτυγες προΐενται τὴν γονὴν οὐ μόνον ἰδόντες τὰς θηλείας ἀλλὰ κἂν ἀκούσωσιν αὐτῶν τὴν φωνήν· τούτου δὲ αἴτιον ἡ τῇ ψυχῇ γινομένη φαντασία περὶ τῶν πλησιασμῶν. φανερώτατον δὲ γίνεται περὶ τὰς ὀχείας ὅταν ἐξ ἐναντίας αὐτοῖς θῇς κάτοπτρον· προστρέχοντες γὰρ διὰ τὴν ἔμφασιν ἁλίσκονταί τε καὶ προΐενται τὸ σπέρμα, πλὴν τῶν ἀλεκτρυόνων· τούτους δ᾿ ἡ τῆς ἐμφάσεως αἴσθησις εἰς μάχην προάγεται μόνον. ταῦτα μὲν ὁ Κλέαρχος. [43] καλοῦνται δ᾿ οἱ πέρδικες ὑπ᾿ ἐνίων 390a κακκάβαι, ὡς καὶ ὑπ᾿ Ἀλκμᾶνος (PMG 39) ‖ λέγοντος οὕτως· † ἐπηγε † δὲ καὶ μέλος Ἀλκμὰν εὗρε γεγλωσσαμένον

*389e–f  Eust. p. 1681.38–40 = i.410.25–8 | 390a–b  Eust. p. 1290.40 = IV.693. 9–10 | 390a–b  cf. Ael. NA 3.35 1  ἐξίσταται A C E : ἀνίσταται Arist. ‖ 2  προσερχόμενον ἐπαισθάνηται τὸν ἄρρενα τῇ θηρευούσῃ A C E : τῇ θηρευούσῃ θηλείᾳ αἴσθηται προσέχοντα τὸν ἄρρενα Arist. ‖ 3  ὑπομένει τε ὀχευθῆναι, ἵνα (ἵν᾿ C E B) αὐτὸν A C E : ὑπομένει, ἵν’ ὀχευθῇ καὶ Arist. ‖ 3–4  ἐπὶ τοσοῦτον δ᾿ A C E : οὕτω δὲ σφόδρα Arist. ‖ 4  ἐπτόηνται περὶ τὴν ὀχείαν οἱ (οἱ om. C E) πέρδικες καὶ οἱ (οἱ om. C E) ὄρτυγες A C E : καὶ οἱ πέρδικες καὶ οἱ ὄρτυγες ἐπτόηνται περὶ τὴν ὀχείαν Arist. ‖ 5  ἐπὶ τῶν κεράμων A C E : ἐπὶ τὰς κεφαλάς Arist., unde Kaibel ἐπὶ τῶν κεφαλῶν ‖ 6  θηλείας A C E : θήλειαι (structura mutata) Eust. : θήλεις Schweighäuser ‖ 8  γίνεσθαι C E D B M : γίνονται (structura mutata) Eust. : γίγνεσθαι A | τινὰς C E : τινὲς A ‖ 10  οἱ C E M P Mus : om. A 21  † ἐπηγε † δὲ A : ἔπη τάδε Bergk, ϝέπη τάδε Page ‖ 22  γεγλωσσαμένον, i.e. ΓΕ- Meineke : † τεγλωσσαμενον †, i.e. ΤΕ- A : γεγλωσσαμέναν Marzullo

112

deip nosop histae

κακκαβίδων ὄνομα συνθέμενος, σαφῶς ἐμφανίζων ὅτι παρὰ τῶν περδίκων ᾄδειν ἐμάνθανε· διὸ καὶ Χαμαιλέων ὁ Ποντικὸς (fr. 24 Wehrli = fr. 26 Martano) ἔφη τὴν εὕρεσιν τῆς μουσικῆς τοῖς ἀρχαίοις ἐπινοηθῆναι ἀπὸ τῶν ἐν ταῖς ἐρημίαις ᾀδόντων ὀρνίθων· ὧν κατὰ μίμησιν λαβεῖν στάσιν τὴν μουσικήν. οὐ πάντες δ᾿ οἱ πέρδικες, φησί, κακκαβίζουσι· Θεόφραστος γοῦν ἐν τῷ Περὶ Ἑτεροφωνίας τῶν Ὁμογενῶν (fr. 355b 390b Fortenbaugh), οἱ Ἀθήνησι, φησίν, ἐπὶ τάδε | πέρδικες τοῦ Κορυδαλλοῦ πρὸς τὸ ἄστυ κακκαβίζουσιν, οἱ δ᾿ ἐπέκεινα τιττυβίζουσι. Βάσιλις δ᾿ ἐν τῷ δευτέρῳ τῶν Ἰνδικῶν (FGrH 718 F 1), οἱ μικροί, φησίν, ἄνδρες οἱ ταῖς γεράνοις διαπολεμοῦντες πέρδιξιν ὀχήματι χρῶνται. Μενεκλῆς δ᾿ ἐν πρώτῳ τῆς Συναγωγῆς (FGrH 270 F 7), οἱ Πυγμαῖοι, φησί, τοῖς πέρδιξι καὶ ταῖς γεράνοις πολεμοῦσι. τῶν δὲ περδίκων ἐστὶν ἕτερον γένος ἐν Ἰταλίᾳ ἀμαυρὸν τῇ πτερώσει καὶ μικρότερον τῇ ἕξει, τὸ ῥύγχος οὐχὶ κινναβάρινον ἔχον. οἱ δὲ περὶ τὴν Κίρραν πέρδικες ἄβρωτον ἔχουσι τὸ κρέας διὰ τὰς | 390c νομάς. οἱ δὲ περὶ τὴν Βοιωτίαν ἢ οὐ διαβαίνουσιν εἰς τὴν Ἀττικὴν ἢ διαβαίνοντες τῇ φωνῇ διάδηλοι γίνονται, καθάπερ προειρήκαμεν (9.390a–b). τοὺς δὲ περὶ Παφλαγονίαν γινομένους πέρδικάς φησι Θεόφραστος (fr. 356 Fortenbaugh) δύο ἔχειν καρδίας. οἱ δ᾿ ἐν Σκιάθῳ τῇ νήσῳ κοχλίας ἐσθίουσι. τίκτουσι δ᾿ ἐνίοτε καὶ πεντεκαίδεκα καὶ ἑκκαίδεκα. πέτονται δὲ ἐπὶ βραχύ, ὥς φησι Ξενοφῶν ἐν πρώτῳ Ἀναβάσεως (1.5.3) γράφων οὕτω· τὰς δὲ ὠτίδας, ἄν τις ταχὺ ἀνιστῇ, ἐστὶ λαμβάνειν· πέτονταί τε γὰρ βραχὺ ὥσπερ οἱ 390d πέρδικες | καὶ ταχὺ ἀπαγορεύουσι. τὰ δὲ κρέα αὐτῶν ἡδέα ἐστίν. [44] ἀληθῆ λέγειν φησὶ τὸν Ξενοφῶντα ὁ Πλούταρχος περὶ τῶν ὠτίδων· φέρεσθαι γὰρ πάμπολλα τὰ ζῷα ταῦτα εἰς τὴν Ἀλεξάνδρειαν ἀπὸ τῆς παρακειμένης Λιβύης τῆς θήρας αὐτῶν τοιαύτης

390b  Eust. p. 229.28–9 = I.349.10–11 | *390b  Eust. p. 372.17–18 = I.588. 18–20 | 390b  Eust. p. 1322.48–9 = IV.808.15–809.1 | *390c  cf. Ael. NA 10.35; 11.40 | *390d–e, 390f–1a  Eust. p. 1687.53–60 = i.419.39–420.1 1  ὄνομα A : ὄπα Schneidewin ‖ 5  τὴν κατὰ μίμησιν vel τὴν καταμίμησιν A C E : τὴν del. Musurus ‖ 12  πρώτῳ scripsi : πρώτῃ, i.e. Α΄ A ‖ 18  γίνονται C E D B M P Mus : γίγνονται A ‖ 19  γινομένους C E D B P : γιγνομένους A 21  τῇ νήσῳ A C E : fort. ut glossa delenda ‖ 24  ἀνιστῇ Xen. : † ονιστη † A τε A : om. Xen. | οἱ A : om. Xen. ‖ 25  ἡδέα ἐστίν A : ἥδιστα ἦν Xen.

5

10

15

20

25

ix 390a–391a

5

10

15

20

25

113

γινομένης· μιμητικὸν δέ ἐστι τὸ ζῷον τοῦτο, μάλιστα ὧν ἂν ἴδῃ ποιοῦντα ἄνθρωπον. ποιεῖ δ᾿ οὖν ταὐτὰ ὅσα ἂν ἴδῃ τοὺς κυνηγοῦντας πράττοντας. οἱ δὲ στάντες αὐτῶν καταντικρὺ ὑπαλείφονται φαρμάκῳ τοὺς ὀφθαλμοὺς παρασκευάσαντες ἄλλα φάρμακα | κολλητικὰ ὀφθαλμῶν καὶ βλεφάρων, ἅπερ οὐ πόρρω ἑαυτῶν ἐν 390e λεκανίσκαις βραχείαις τιθέασιν. οἱ οὖν ὦτοι θεώμενοι τοὺς ὑπαλειφομένους τὸ αὐτὸ καὶ αὐτοὶ ποιοῦσιν ἐκ τῶν λεκανίδων λαμβάνοντες, καὶ ταχέως ἁλίσκονται. γράφει δὲ περὶ αὐτῶν Ἀριστοτέλης (fr. 354 Rose = fr. 257 Gigon) οὕτως, ὅτι ἐστὶ μὲν τῶν ἐκτοπιζόντων καὶ σχιδανοπόδων καὶ τριδακτύλων, μέγεθος ἀλεκτρυόνος μεγάλου, χρῶμα ὄρτυγος, κεφαλὴ προμήκης, ῥύγχος ὀξύ, τράχηλος λεπτός, ὀφθαλμοὶ μεγάλοι, γλῶττα ὀστώδης, πρόλοβον δ᾿ οὐκ ἔχει. | Ἀλέξανδρος δ᾿ ὁ Μύνδιος (fr. I.10 Wellmann) καὶ προσαγο- 390f ρεύεσθαί φησιν αὐτὸν λαγῳδίαν. φασὶ δ᾿ αὐτὸν καὶ τὴν τροφὴν ἀναμαρυκᾶσθαι ἥδεσθαί τε ἵππῳ· εἰ γοῦν τις δορὰν ἵππων περιθοῖτο, θηρεύσει ὅσους ἂν θέλῃ· προσίασι γάρ. ἐν ἄλλοις δὲ πάλιν φησὶν ὁ Ἀριστοτέλης (fr. 355 Rose = fr. 257 Gigon)· ὁ ὦτός ἐστι μὲν παρόμοιος τῇ γλαυκί, οὔκ ἐστι δὲ νυκτερινός· ἔχει τε περὶ τὰ ὦτα πτερύγια, διὸ καὶ ὦτος καλεῖται· μέγεθος περιστερᾶς, μιμητὴς ἀνθρώπων· ἀντορχούμενος γοῦν ἁλίσκεται. ἀνθρωποειδὴς δ᾿ ἐστὶ τὴν μορφὴν καὶ πάντων μιμητὴς ὅσα ἄνθρωπος ποιεῖ, διόπερ καὶ τοὺς ἐξαπατωμένους ῥᾳδίως ‖ ἐκ τοῦ τυχόντος οἱ κωμι- 391a κοὶ (adesp. com. fr. 209.1) ὤτους καλοῦσιν· ἐν γοῦν τῇ θήρᾳ αὐτῶν ὁ ἐπιτηδειότατος ὀρχεῖται στὰς κατὰ πρόσωπον αὐτῶν, καὶ τὰ ζῷα βλέποντα εἰς τὸν ὀρχούμενον νευροσπαστεῖται. ἄλλος δέ τις ὄπισθεν στὰς καὶ λαθὼν συλλαμβάνει τῇ περὶ τὴν μίμησιν ἡδονῇ κατεχομένους. [45] τὸ δ᾿ αὐτὸ ποιεῖν λέγουσι καὶ τοὺς σκῶπας· καὶ γὰρ τούτους ὀρχήσει λόγος ἁλίσκεσθαι. μνημονεύει δ᾿ αὐτῶν Ὅμηρος (Od. 5.66)· γένος τε ὀρχήσεως ἀπ᾿ αὐτῶν καλεῖται σκὼψ *390d–e, 390f–1a  Eust. p. 1687.53–60 = i.419.39–420.1 | *391a–c  cf. Ael. NA 15.28 | *391a–b  Eust. p. 1523.59–63 = i.200.5–9 1  τὸ ζῷον τοῦτο, ὁ ὦτος A : τὸ ζῷον, ὁ ὦτος C E D B : ὁ ὦτος ut glossam delevi ‖ 7  λεκανίδων A : λεκανιδίων C E Eust. ‖ 12  γλῶττα scripsi : γλῶσσα A C E | πρόλοβον C E B Qs P Mus : πρόλαβον M : † προλογον † A ‖ 14  φασὶ A : φησὶ C E ‖ 16  θέλῃ M P Mus : θέληοι Q : θέλοι A C E ‖ 17  ὁ2 C E : om. A ‖ 18  περὶ C : πε E : παρὰ, i.e. πε A ‖ 22  ἐκ A : ὑπὸ C E ‖ 25  τὸν C E : τὸ A 26  ἡδονῇ A : ὁρμῇ vel ὁρμῆ C E

114

deip nosop histae

λαβὸν τοὔνομα ἀπὸ τῆς περὶ τὸ ζῷον ἐν τῇ κινήσει ποικιλίας. 391b χαίρουσι δὲ οἱ | σκῶπες καὶ ὁμοιότητι, καὶ ἀπ᾿ αὐτῶν ἡμεῖς

σκώπτειν καλοῦμεν τὸ συνεικάζειν καὶ καταστοχάζεσθαι διὰ τὸ τὴν ἐκείνων ἐπιτηδεύειν προαίρεσιν. πάντα δὲ τὰ τῶν ζῴων εὔγλωττα καὶ διηρθρωμένα ἐστὶ τὴν φωνὴν καὶ μιμεῖται τοὺς τῶν ἀνθρώπων καὶ τῶν ἄλλων ὀρνίθων ἤχους, ὥσπερ ψιττακὸς καὶ κίττα. ὁ δὲ σκώψ, ὥς φησιν Ἀλέξανδρος ὁ Μύνδιος (fr. I.11 Wellmann), μικρότερός ἐστι γλαυκὸς καὶ ἐπὶ μολυβδοφανεῖ τῷ χρώματι ὑπόλευκα στίγματα ἔχει δύο τε ἀπὸ τῶν ὀφρύων παρ᾿ 391c ἑκάτερον κρόταφον ἀναφέρει | πτερά. Καλλίμαχος (fr. 418 Pfeiffer) δέ φησι δύο γένη εἶναι σκωπῶν καὶ τοὺς μὲν φθέγγεσθαι, τοὺς δὲ οὔ, διὸ καὶ καλεῖσθαι τοὺς μὲν σκῶπας αὐτῶν, τοὺς δ᾿ ἀείσκωπας. εἰσὶ δὲ γλαυκοί. ὁ δὲ Μύνδιος Ἀλέξανδρός (fr. I.12 Wellmann) φησι τοὺς παρ᾿ Ὁμήρῳ (Od. 5.66) χωρὶς τοῦ ς̄ κῶπας εἶναι καὶ Ἀριστοτέλη (fr. 349 Rose) οὕτως αὐτοὺς ὠνομακέναι· φαίνεσθαί τε τούτους ἀεὶ καὶ μὴ ἐσθίεσθαι· τοὺς δ᾿ ἐν τῷ φθινοπώρῳ φαινομένους δύο ἡμέραις ἢ μιᾷ, τούτους εἶναι ἐδωδίμους. διαφέρουσι δὲ τῶν ἀεισκώπων τῷ τάχει καί εἰσι παραπλήσιοι τρυγόνι καὶ φάττῃ. καὶ 391d Σπεύσιππος δ᾿ | ἐν δευτέρῳ Ὁμοίων (fr. 26 Tarán) χωρὶς τοῦ ς̄ κῶπας αὐτοὺς ὀνομάζει. Ἐπίχαρμος (fr. 164)·

5

10

15

20

σκῶπας, ἔποπας, γλαῦκας. καὶ Μητρόδωρος δ᾿ ἐν τῷ Περὶ Συνηθείας (FGrH 184 F 3) ἀντορχουμένους φησὶν ἁλίσκεσθαι τοὺς σκῶπας. [46] ἐπεὶ δ᾿ ἐν τῷ περὶ τῶν περδίκων λόγῳ ἐμνήσθημεν (9.389a) ὅτι εἰσὶν ὀχευτικώτατοι, προσιστορήσθω ὅτι καὶ ἀλεκτρυὼν ἀφροδισιαστικὸν ὄρνεον· Ἀριστοτέλης (fr. 259 Gigon; cf. HA 614a7–8) γοῦν φησιν ὅτι τῶν ἀνατιθεμένων ἐν τοῖς ἱεροῖς ἀλεκτρυόνων τὸν ἀνατεθέντα οἱ προόντες ὀχεύουσι μέχρις ἂν ἄλλος ἀνατεθῇ· εἰ δὲ μὴ ἀνατεθείη, μάχον391e ται | πρὸς ἀλλήλους, καὶ ὁ ἡττήσας τὸν ἡττηθέντα διὰ παντὸς *391b–c  Eust. p. 1524.3–6 = i.200.14–18 | *391d  cf. Ael. NA 4.16 | 391e–f  Eust. p. 1411.10 = i.49.44–5 1  λαβὸν C E Q : λαβὼν A Eust. ‖ 3  τοὺς † σκωπτομενους † post καταστοχάζεσθαι praeb. A : τοὺς σκωπομ΄ν C E : τῶν σκωπομ΄ν Cs Es : τῶν σκωπτομένων Eust. : ut glossam delevi ‖ 18  τάχει A : πάχει Arist. Ael. 25  τὸ ὄρνεον A : τὸ del. Wilamowitz ‖ 28  μέχρις C E Mus : μέχρι A ‖ 28–9  ἢ μάχονται A : ἢ om. C E

25

ix 39 1a– 39 2c

5

10

15

20

25

30

115

ὀχεύει. ἱστορεῖται δὲ ὅτι καὶ ἀλεκτρυὼν εἰσιὼν οἱανδήποτε θύραν ἐπικλίνει τὸν λόφον καὶ ὅτι τῆς ὀχείας ἑτέρῳ δίχα μάχης οὐ παραχωρεῖ. ὁ δὲ Θεόφραστος (fr. 381 Fortenbaugh) τοὺς ἀγρίους φησὶν ὀχευτικωτέρους εἶναι τῶν ἡμέρων. λέγει δὲ καὶ τοὺς ἄρρενας εὐθὺς ἐξ εὐνῆς ἐθέλειν πλησιάζειν, τὰς δὲ θηλείας προβαινούσης μᾶλλον τῆς ἡμέρας. καὶ οἱ στρουθοὶ δέ εἰσιν ὀχευτικοί· διὸ καὶ Τερψικλῆς τοὺς ἐμφαγόντας φησὶ στρουθῶν ἐπικαταφόρους πρὸς ἀφροδίσια | γίνεσθαι. μήποτε οὖν καὶ ἡ Σαπφὼ (fr. 1.9–10) ἀπὸ τῆς ἱστορίας τὴν Ἀφροδίτην ἐπ᾿ αὐτῶν φησιν ὀχεῖσθαι· καὶ γὰρ ὀχευτικὸν τὸ ζῷον καὶ πολύγονον· τίκτει γοῦν ὁ στρουθός, ὥς φησιν Ἀριστοτέλης (fr. 350 Rose = fr. 260 Gigon), καὶ μέχρις ὀκτώ. Ἀλέξανδρος δ᾿ ὁ Μύνδιος (fr. I.14 Wellmann) δύο γένη φησὶν εἶναι τῶν στρουθῶν, τὸ μὲν ἥμερον, τὸ δὲ ἄγριον· τὰς δὲ θηλείας αὐτῶν ἀσθενεστέρας τά τ᾿ ἄλλα εἶναι καὶ τὸ ῥύγχος κερατοειδεῖς μᾶλλον τὴν χρόαν, τὸ δὲ πρόσωπον οὔτε λίαν λευκὸν ἐχούσας οὔτε μέλαν. Ἀριστοτέλης (fr. 350 Rose = fr. 260 Gigon) δέ φησι τοὺς ἄρρενας τῷ χειμῶνι ἀφανίζεσθαι, διαμένειν ‖ δὲ τὰς θηλείας, τεκμαιρόμενος ἐκ τῆς χρόας τὴν πιθανότητα· ἀλλάττεσθαι γάρ, ὡς τῶν κοσσύφων καὶ φαλαρίδων ἀπολευκαινομένων κατὰ καιρούς. οἱ Ἠλεῖοι δὲ καλοῦσι τοὺς στρουθοὺς δειρήτας, ὡς Νίκανδρός φησιν ὁ Κολοφώνιος ἐν τρίτῳ Γλωσσῶν (fr. 123 Schneider). [47] ὄρτυγες. καθόλου ἐπὶ τῶν εἰς -υξ ληγόντων ὀνομάτων ἐζήτηται τί δή ποτε τῷ αὐτῷ οὐ χρῶνται ἐπὶ γενικῆς συμφώνῳ τῆς τελευταίας συλλαβῆς τυπωτικῷ (λέγω δὲ ὄνυξ καὶ ὄρτυξ). τὰ δὲ εἰς -ξ ἀρσενικὰ ἁπλᾶ δισύλλαβα, ὅταν τῷ ῡ | παρεδρεύηται, ἔχῃ δὲ τῆς τελευταίας συλλαβῆς ἄρχον ἕν τι τῶν ἀμεταβόλων ἢ δι᾿ ὧν ἡ πρώτη συζυγία τῶν βαρυτόνων λέγεται, διὰ τοῦ κ̄ ἐπὶ γενικῆς κλίνεται, κήρυκος, πέλυκος, Ἔρυκος, Βέβρυκος· ὅσα δὲ μὴ τοῦτον ἔχῃ τὸν χαρακτῆρα, διὰ τοῦ γ̄, ὄρτυγος, κόκκυγος, ὄρυγος· σημειῶδες δὲ τὸ ὄνυχος· καθόλου τε τῇ πληθυντικῇ εὐθείᾳ ἑπομένη ἡ ἑνικὴ γενικὴ χρῆται τῷ αὐτῷ συμφώνῳ τῆς τελευταίας τυπωτικῷ, κἂν ἄνευ συμφώνου λέγηται, ὁμοίως. Ἀριστοτέλης (fr. 345 Rose = fr. 261 Gigon) δέ φησιν· ὁ ὄρτυξ ἐστὶ μὲν τῶν | ἐκτοπιζόντων καὶ σχιδανοπόδων, νεοττιὰν δὲ οὐ ποιεῖ ἀλλὰ 7  τοὺς C E Eust. : om. A ‖ 11  μέχρις scripsi : μέχρι A C E ‖ 14  κερατοειδεῖς A : κερατοειδὲς Coraes ‖ 19  οἱ C E : om. A ‖ 25  ἔχῃ C E D B : ἔχει A 29  ἔχῃ A : ἔχει C E D B Q M P Mus

391f

392a

392b

392c

116

deip nosop histae

κονίστραν· καὶ ταύτην σκεπάζει φρυγάνοις διὰ τοὺς ἱέρακας, ἐν ᾗ ἐπῳάζει. Ἀλέξανδρος δ᾿ ὁ Μύνδιος ἐν δευτέρῳ Περὶ Ζῴων (fr. I.15 Wellmann), ὁ θῆλυς, φησίν, ὄρτυξ λεπτοτράχηλός ἐστι τοῦ ἄρρενος οὐκ ἔχων τὰ ὑπὸ τῷ γενείῳ μέλανα. ἀνατμηθεὶς δὲ πρόλοβον οὐχ ὁρᾶται μέγαν ἔχων, καρδίαν δ᾿ ἔχει μεγάλην, καὶ ταύτην τρίλοβον. ἔχει δὲ καὶ ἧπαρ καὶ τὴν χολὴν ἐν τοῖς ἐντέροις 392d κεκολλημένην, σπλῆνα μικρὸν καὶ δυσθεώρητον, ὄρχεις δὲ | ὑπὸ τῷ ἥπατι, ὡς ἀλεκτρυόνες. περὶ δὲ τῆς γενέσεως αὐτῶν Φανόδημος ἐν δευτέρᾳ Ἀτθίδος (FGrH 325 F 2) φησίν· ὡς κατεῖδεν Ἐρυσίχθων Δῆλον τὴν νῆσον τὴν ὑπὸ τῶν ἀρχαίων καλουμένην Ὀρτυγίαν παρ᾿ ὃ τὰς ἀγέλας τῶν ζῴων τούτων φερομένας ἐκ τοῦ πελάγους ἱζάνειν εἰς τὴν νῆσον διὰ τὸ εὔορμον εἶναι 〈…〉 Εὔδοξος δ᾿ ὁ Κνίδιος ἐν πρώτῳ Γῆς Περιόδου (fr. 284a Lasserre) τοὺς Φοίνικας λέγει θύειν τῷ Ἡρακλεῖ ὄρτυγας διὰ τὸ τὸν Ἡρακλέα τὸν Ἀστερίας καὶ Διὸς πορευόμενον εἰς Λιβύην ἀναιρεθῆναι μὲν | 392e ὑπὸ Τυφῶνος, Ἰολάου δ᾿ αὐτῷ προσενέγκαντος ὄρτυγα καὶ προσαγαγόντος ὀσφρανθέντα ἀναβιῶναι· ἔχαιρε γάρ, φησί, καὶ περιὼν τῷ ζῴῳ τούτῳ. [48] ὑποκοριστικῶς δὲ Εὔπολις ἐν Πόλεσιν (fr. 226) αὐτοὺς κέκληκεν ὀρτύγια λέγων οὕτως· (Α.) ὄρτυγας ἔθρεψας σύ τινας ἤδη πώποτε; (Β.) ἔγωγε μικρά γ᾿ ὀρτύγια. κἄπειτα τί;

5

10

15

20

Ἀντιφάνης δ᾿ ἐν Ἀγροίκῳ (fr. 5) ὀρτύγιον εἴρηκεν οὕτως· ὡς δὴ σύ τι ποιεῖν δυνάμενος ὀρτυγίου ψυχὴν ἔχων. Πρατίνας δ᾿ ἐν Δυμαίναις ἢ Καρυάτισιν (TrGF 4 F 1)

392d–e  Eust. p. 1702.50–2 = i.440.2–5 | *392d  Eust. p. 1558.7–9 = i.247.18–20 4  δὲ P Mus, cf. (structura mutata) C E ἔχει δὲ πρόλοβον μικρόν : δ᾿ † εν † A : δὲ ἐν B ‖ 5  ἔχει Schweighäuser : ἔχειν A : ἔχων vel [ἔχειν] Kaibel 6  τρίλοβον Casaubon : τρίβολον A ‖ 8  οἱ ante ἀλεκτρυόνες praeb. C E 9  δευτέρᾳ scripsi : δευτέρῳ A ‖ 10  Ἐρυσίχθων Casaubon : Εὐρυσίχθων A 12  lac. indic. Müller ‖ 13  Γῆς, i.e. ΓΗΣ Musurus : τῆς, i.e. ΤΗΣ A 20  ἔθρεψας Schweighäuser : † θρεψας † A ‖ 23  σύ τι A : τί σὺ C E ‖ 24  fort. ψυχὴν δ᾿ ‖ 25  Δυμαίναις Toup : † δυμαναις † A | Καρυάτισιν Dalechamps (Caryatidibus) : † καριατισιν † A

25

ix 392c–393c

117

ἁδύφωνον

5

ἰδίως καλεῖ τὸν ὄρτυγα, | πλὴν εἰ μή τι παρὰ τοῖς Φλιασίοις ἢ τοῖς 392f Λάκωσι φωνήεντές εἰσιν, ὡς καὶ οἱ πέρδικες. καὶ ἡ σιαλὶς δὲ ἀπὸ τούτου ἂν εἴη, φησὶν ὁ Δίδυμος (1.46, pp. 76–7 Schmidt), ὠνομασμένη· σχεδὸν γὰρ τὰ πλεῖστα τῶν ὀρνέων ἀπὸ τῆς φωνῆς ἔχει τὴν ὀνομασίαν. ἡ δὲ ὀρτυγομήτρα καλουμένη, ἧς μνημονεύει Κράτης ἐν Χείρωσι (Cratin. fr. 264) λέγων· Ἰθακησία ὀρτυγομήτρα

10

15

20

25

— λέγει δὲ περὶ αὐτῆς ὁ ‖ Μύνδιος Ἀλέξανδρος (fr. I.16 Wellmann) 393a ὅτι ἐστὶ τὸ μέγεθος ἡλίκη τρυγών, σκέλη δὲ μακρά, δυσθαλὴς καὶ δειλή. περὶ δὲ τῆς τῶν ὀρτύγων θήρας ἰδίως ἱστορεῖ Κλέαρχος ὁ Σολεὺς ἐν τῷ ἐπιγραφομένῳ Περὶ τῶν ἐν τῇ Πλάτωνος Πολιτείᾳ Μαθηματικῶς Εἰρημένων (fr. 3 Wehrli) γράφων οὕτως· οἱ ὄρτυγες περὶ τὸν τῆς ὀχείας καιρόν, ἐὰν κάτοπτρον ἐξ ἐναντίας τις αὐτῶν καὶ πρὸ τούτου βρόχον θῇ, τρέχοντες πρὸς τὸν ἐμφαινόμενον ἐν τῷ κατόπτρῳ ἐμπίπτουσιν εἰς τὸν βρόχον. καὶ περὶ τῶν κολοιῶν δὲ καλουμένων τὰ ὅμοια ἱστορεῖ ἐν | τούτοις· καὶ τοῖς κολοιοῖς δὲ διὰ 393b τὴν φυσικὴν φιλοστοργίαν, καίπερ τοσοῦτο πανουργίᾳ διαφέρουσιν, ὅμως ὅταν ἐλαίου κρατὴρ τεθῇ πλήρης, οἱ στάντες αὐτῶν ἐπὶ τὸ χεῖλος καὶ καταβλέψαντες ἐπὶ τὸν ἐμφαινόμενον καταράττουσι· διόπερ ἐλαιοβρόχων γενομένων ἡ τῶν πτερῶν αὐτοῖς συγκόλλησις αἰτία γίνεται τῆς ἁλώσεως. τὴν μέσην δὲ τοῦ ὀνόματος συλλαβὴν ἐκτείνουσιν Ἀττικοὶ ὡς δοίδυκα καὶ κήρυκα, ὡς ὁ Ἰξίων φησὶ Δημήτριος ἐν τῷ Περὶ τῆς Ἀλεξανδρέων Διαλέκτου (fr. 40 Staesche). Ἀριστοφάνης | δ᾿ ἐν Εἰρήνῃ (788) συνεσταλμένως ἔφη 393c διὰ τὸ μέτρον· ὄρτυγες οἰκογενεῖς.

393b–c  Eust. p. 1108.49 = IV.61.7–8 | *393b  Eust. p. 1126.31–3 = IV.119. 11–15 | *393b  Eust. p. 1286.47–8 = IV.679.2–3 | *393b  cf. Ael. NA 4.30 1  ἁδύφωνον A : ἡδύφωνον C : ἡδύφω(ον) E ‖ 3  φωνήεντές εἰσιν C E : φωνάεντες A ‖ 7  Κράτης A : Κρατῖνος Casaubon ‖ 10  αὐτῇ ante μακρά praeb. C E | καὶ A : δὲ καὶ C E ‖ 18  καίπερ Kaibel : καὶ γὰρ A 21  γενομένων A Eust. : γινομένων C E

118

deip nosop histae

τῶν δὲ καλουμένων χεννίων (μικρὸν δ᾿ ἐστὶν ὀρτύγιον) μνημονεύει Κλεομένης ἐν τῇ Πρὸς Ἀλέξανδρον ἐπιστολῇ γράφων οὕτω· φαληρίδας ταριχηρὰς μυρίας, τυλάδας πεντακισχιλίας, χέννια ταριχηρὰ μύρια. καὶ Ἵππαρχος ἐν τῇ Αἰγυπτίᾳ Ἰλιάδι (SH 497)· οὐ μοι Αἰγυπτίων βίος ἤρεσεν οἷον ἔχουσι, χέννια τίλλοντες † καλκατιαδεισαλέοντα †. [49] οὐκ ἀπελείποντο δὲ ἡμῶν τοῦ συμποσίου πολλάκις | οὐδὲ κύκνοι, περὶ ὧν φησιν Ἀριστοτέλης (fr. 344 Rose = fr. 262 Gigon)· ὁ κύκνος εὔτεκνός ἐστι καὶ μάχιμος· ἀλληλοκτονεῖ γοῦν ὁ μάχιμος. μάχεται δὲ καὶ τῷ ἀετῷ αὐτὸς μάχης μὴ προαρξάμενος. εἰσὶ δ᾿ ᾠδικοὶ καὶ μάλιστα περὶ τὰς τελευτάς· διαίρουσι δὲ καὶ τὸ πέλαγος ᾄδοντες. ἐστὶ δὲ τῶν στεγανοπόδων καὶ ποηφάγων. ὁ δὲ Μύνδιός φησιν Ἀλέξανδρος (fr. I.17 Wellmann) πολλοῖς τελευτῶσιν παρακολουθήσας οὐκ ἀκοῦσαι ᾀδόντων. ὁ δὲ τὰ Κεφαλίωνος ἐπιγραφόμενα Τρωϊκὰ (FGrH 45 F 1) συνθεὶς Ἡγησιάναξ ὁ 393e Ἀλεξανδρεὺς καὶ τὸν | Ἀχιλλεῖ μονομαχήσαντα Κύκνον φησὶ τραφῆναι ἐν Λευκόφρυι πρὸς τοῦ ὁμωνύμου ὄρνιθος. Βοῖος δ᾿ ἐν Ὀρνιθογονίᾳ ἢ † Βοίῳ †, ὥς φησι Φιλόχορος (FGrH 328 F 214), ὑπὸ Ἄρεως τὸν Κύκνον ὀρνιθωθῆναι καὶ παραγενόμενον ἐπὶ τὸν Σύβαριν ποταμὸν πλησιάσαι γεράνῳ. λέγει δὲ καὶ ἐντίθεσθαι αὐτὸν τῇ νεοττιᾷ πόαν τὴν λεγομένην λυγαίαν. καὶ περὶ τῆς γεράνου δέ φησιν ὁ Βοῖος ὅτι ἦν τις παρὰ τοῖς Πυγμαίοις γυνὴ διάσημος, ὄνομα Γεράνα. αὕτη κατὰ θεὸν τιμωμένη πρὸς τῶν 393f πολιτῶν αὐτὴ τοὺς ὄντως θεοὺς ταπεινῶς | ἦγε, μάλιστα δὲ Ἥραν τε καὶ Ἄρτεμιν. ἀγανακτήσασα οὖν ἡ Ἥρα εἰς ἀπρεπῆ τὴν ὄψιν ὄρνιν μετεμόρφωσε πολέμιόν τε καὶ στυγητὴν κατέστησε τοῖς τιμήσασιν αὐτὴν Πυγμαίοις· γενέσθαι τε λέγει ἐξ αὐτῆς καὶ Νικοδάμαντος τὴν χερσαίαν χελώνην. καθόλου δὲ ὁ ποιήσας

5

393d

393d–e  Eust. p. 254.38–42 = I.388.9–14 | *393e–f  cf. Ael. NA 15.29 *393f–4b, 394d, 395a, 394c  Eust. p. 1712.41–6 = ii.10.17–23 2–3  φαληρίδας Casaubon ; ἀθληρίδας (vox nihili) A ‖ 5  οὐ A : οὐδέ Meineke ‖ 8  ὁ Ἀριστοτέλης A : ὁ om. C E ‖ 10  ἀετῷ Arist. HA 610a1 : αὐτῷ A ‖ 11  διαίρουσι Schweighäuser : διαιροῦσι A C E : διαίρειν (structura mutata) Eust. ‖ 14  Κεφαλίωνος A : Κεφάλωνος Jacoby ‖ 25–6  ἀπρεπῆ τὴν ὄψιν ὄρνιν Meineke : ἀπρεπῆ ὄψιν τὴν ὄρνιν A C E : τὴν ὄρνιν om. Eust. 27  τε, i.e. ΤΕ C E : γε, i.e. ΓΕ A : δὲ Musurus

10

15

20

25

ix 39 3c –39 4c

5

119

ταῦτα τὰ ἔπη πάντα τὰ ὄρνεα ἀνθρώπους ἱστορεῖ πρότερον γεγονέναι. [50] φάσσαι. Ἀριστοτέλης (fr. 347 Rose = fr. 263 Gigon) φησὶ περιστερῶν μὲν εἶναι ἓν γένος, εἴδη δὲ πέντε, γράφων οὕτω· περιστερά, οἰνάς, φάψ, φάττα, ‖ τρυγών. ἐν δὲ πέμπτῳ Περὶ 394a Ζῴων Μορίων τὴν φάβα οὐκ ὀνομάζει, καίτοι Αἰσχύλου ἐν τῷ τραγικῷ Πρωτεῖ (fr. 210) οὕτω μνημονεύοντος τοῦ ὄρνιθος· σιτουμένην δύστηνον ἀθλίαν φάβα μέσακτα πλευρὰ πρὸς πτύοις πεπληγμένην.

10

κἀν Φιλοκτήτῃ (fr. 257) δὲ κατὰ γενικὴν κλίσιν· φαβῶν,

15

20

25

εἴρηκεν. ἡ μὲν οὖν οἰνάς, φησὶν ὁ Ἀριστοτέλης (fr. 264 Gigon; cf. HA 544b6–7), μείζων ἐστὶ τῆς περιστερᾶς, χρῶμα δ᾿ ἔχει οἰνωπόν, ἡ δὲ φὰψ μέσον περιστερᾶς καὶ οἰνάδος, ἡ δὲ φάττα ἀλέκτορος τὸ μέγεθος, χρῶμα δὲ σποδιόν, ἡ δὲ τρυγὼν πάντων ἐλάττων, χρῶμα δὲ τεφρόν· αὕτη δὲ θέρους φαίνεται, τὸν δὲ χειμῶνα φωλεύει. | ἡ δὲ φὰψ καὶ ἡ περιστερὰ ἀεὶ φαίνονται, ἡ δ᾿ οἰνὰς 394b φθινοπώρῳ μόνῳ. πολυχρονιωτέρα δὲ εἶναι λέγεται τούτων ἡ φάττα· καὶ γὰρ τριάκοντα καὶ τεσσαράκοντα ζῇ ἔτη. οὐκ ἀπολείπουσι δ᾿ ἕως θανάτου οὔτε οἱ ἄρρενες τὰς θηλείας οὔτε αἱ θήλειαι τοὺς ἄρρενας, ἀλλὰ καὶ τελευτήσαντος χηρεύει ὁ ὑπολειπόμενος. τὸ δ᾿ αὐτὸ ποιοῦσι καὶ κόρακες καὶ κορῶναι καὶ κολοιοί. ἐπῳάζει δ᾿ ἐκ διαδοχῆς πᾶν τὸ περιστεροειδὲς γένος, καὶ γενομένων τῶν νεοττῶν ὁ ἄρρην ἐμπτύει αὐτοῖς, ὡς μὴ βασκανθῶσι. | τίκτει δὲ 394c ᾠὰ δύο, ὧν τὸ μὲν πρῶτον ἄρρεν ποιεῖ, τὸ δὲ δεύτερον θῆλυ. τίκτουσι δὲ πᾶσαν ὥραν τοῦ ἔτους· διὸ δὴ καὶ δεκάκις τοῦ ἐνιαυτοῦ τιθέασιν, ἐν Αἰγύπτῳ δὲ δωδεκάκις· τεκοῦσα γὰρ τῇ ἐχομένῃ ἡμέρᾳ συλλαμβάνει. ἔτι ἐν τῷ αὐτῷ φησιν 〈ὁ〉 Ἀριστοτέλης ὅτι

*394b–5a  cf. Ael. VH 1.15 | *393f–4b, 394d, 395a, 394c  Eust. p. 1712.41–6 = ii.10.17–23 5  φάττα] φάττ C : φάττη E : φάσσα A ‖ 7  τραγικῷ A : σατυρικῷ Kaibel, ducente Casaubon ‖ 14  μέσον A : μέση vel μέσῃ C E Eust. | φάττα C Eust. : φάττ E : φάσσα A ‖ 17  ἀεὶ C E : αἰεὶ A ‖ 19  φάττα Eust. : φάσσα A C E 28  〈ὁ〉 addidi

120

deip nosop histae

περιστερὰ ἕτερον, πελειὰς δ᾿ ἕτερον, καὶ ὅτι ἡ πελειὰς τιθασὸν γίνεται, περιστερὰ δὲ καὶ μέλαν καὶ μικρὸν καὶ ἐρυθρὸν καὶ τραχύπουν· διὸ οὐδεὶς τρέφει. ἴδιον δὲ λέγει (HA 560b26–561a2) τῆς περιστερᾶς τὸ κυνεῖν αὐτὰς ὅταν μέλλωσιν ἀναβαίνειν, ἢ οὐκ 394d ἀνέχεσθαι τὰς θηλείας. ὁ δὲ πρεσβύτερος, | φησί, καὶ προαναβαίνει καὶ μὴ κύσας· οἱ δὲ νεώτεροι ἀεὶ τοῦτο ποιήσαντες ὀχεύουσι. καὶ αἱ θήλειαι δ᾿ ἀλλήλας ἀναβαίνουσιν, ὅταν ἄρρην μὴ παρῇ, κυνήσασαι· καὶ οὐδὲν προϊέμεναι εἰς ἀλλήλας τίκτουσιν ᾠὰ ἐξ ὧν οὐ γίνεται νεοττός. οἱ δὲ Δωριεῖς τὴν πελειάδα ἀντὶ περιστερᾶς τιθέασιν, ὡς Σώφρων ἐν Γυναικείοις. Καλλίμαχος δ᾿ ἐν τῷ Περὶ Ὀρνέων (fr. 416 Pfeiffer) ὡς διαφορὰς ἐκτίθεται φάσσαν, πυραλλίδα, περιστεράν, τρυγόνα. [51] ὁ δὲ Μύνδιος Ἀλέξανδρος (fr. I.18 394e Wellmann) οὐ πίνειν φησὶ τὴν φάσσαν ἀνακύπτουσαν | ὡς τὴν τρυγόνα καὶ τοῦ χειμῶνος μὴ φθέγγεσθαι, εἰ μὴ εὐδίας γενομένης. λέγεται δὲ ὅτι ἡ οἰνὰς ἐὰν φαγοῦσα τὸ τῆς ἰξίας σπέρμα ἐπί τινος ἀφοδεύσῃ δένδρου, ἰξίαν φύεσθαι. Δαίμαχος δ᾿ ἐν τοῖς Ἰνδικοῖς (FGrH 716 F 4) ἱστορεῖ περιστερὰς μηλίνας γίνεσθαι ἐν Ἰνδοῖς. Χάρων δ᾿ ὁ Λαμψακηνὸς ἐν τοῖς Περσικοῖς (FGrH 262 F 3a) περὶ Μαρδονίου ἱστορῶν καὶ τοῦ διαφθαρέντος στρατοῦ Περσικοῦ περὶ τὸν Ἄθω γράφει καὶ ταῦτα· καὶ λευκαὶ περιστεραὶ τότε πρῶτον εἰς Ἕλληνας ἐφάνησαν, πρότερον οὐ γινόμεναι. ὁ δ᾿ Ἀριστοτέλης (HA 613a2–5) φησὶν ὡς αἱ περιστεραὶ γινομένων | 394f τῶν νεοττῶν τῆς ἁλμυριζούσης γῆς διαμασησάμεναι ἐμπτύουσιν αὐτοῖς διοιγνῦσαι τὸ στόμα, διὰ τούτου παρασκευάζουσαι αὐτοὺς πρὸς τὴν τροφήν. τῆς δὲ Σικελίας ἐν Ἔρυκι καιρός τις ἐστὶν ὃν

*393f–4b, 394d, 395a, 394c  Eust. p. 1712.41–6 = ii.10.17–23 | *394f–5a  cf. Ael. NA 4.2 1  πελειὰς1 C E : πελιὰς A | ἕτερον2 Cs : ἔλαττον A C E* | πελειὰς2 C E Mus : πελιὰς A ‖ 2  ἐρυθρὸν A C E : ἐρυθρόπουν Arist. ‖ 5  τὰς C E : τῆς A ‖ 6  καὶ1 C E et Arist. : om. A | ἀεὶ C E et Arist. : αἰεὶ A ‖ 9  πελειάδα C E P Eust. Mus : πελιάδα A ‖ 10  ὡς Σώφρων ἐν Γυναικείοις] fr. om. Kassel–Austin 11–12  πυραλλίδα M P Mus : πυραλίδα A ‖ 13  φάσσαν A : φάτταν C E ἀνακύπτουσαν C E : ἀνακόπτουσαν A ‖ 16  ἰδίαν ἰξίαν A C E : ἰδίαν (v.l.) om. Q M P Mus ‖ 21  γινόμεναι scripsi : γιγνόμεναι A : γινομένας (structura mutata) C E ‖ 22  αἱ περιστεραὶ Musurus ex Arist. : ἐπ᾿ ἀριστερᾷ A 23  ἁλμυριζούσης, i.e. ΑΛ- Arist. : λαμυριζούσης (vox nihili), i.e. ΛΑ- A

5

10

15

20

25

i x 3 9 4c –39 5c

5

10

121

καλοῦσιν Ἀναγώγια, ἐν ᾧ φασι τὴν θεὸν εἰς Λιβύην ἀνάγεσθαι. τότ᾿ οὖν αἱ περὶ τὸν τόπον περιστεραὶ ἀφανεῖς γίνονται ὡς δὴ τῇ θεῷ συναποδημοῦσαι. καὶ μεθ᾿ ἡμέρας ἐννέα ἐν τοῖς λεγομένοις Καταγωγίοις ‖ μιᾶς προπετασθείσης ἐκ τοῦ πελάγους περιστερᾶς 395a καὶ εἰς τὸν νεὼν εἰσπτάσης παραγίνονται καὶ αἱ λοιπαί. ὅσοι οὖν τότε περιουσίας εὖ ἥκουσι τῶν περιοίκων εὐωχοῦνται, οἱ δὲ λοιποὶ κροταλίζουσι μετὰ χαρᾶς, ὄζει τε πᾶς ὁ τόπος τότε βουτύρου, ᾧ δὴ τεκμηρίῳ χρῶνται τῆς θείας ἐπανόδου. Αὐτοκράτης ἐν τοῖς Ἀχαϊκοῖς (FGrH 297 F 2) καὶ τὸν Δία ἱστορεῖ μεταβαλεῖν τὴν μορφὴν εἰς περιστερὰν ἐρασθέντα παρθένου, Φθίας ὄνομα, ἐν Αἰγίῳ. Ἀττικοὶ δὲ ἀρσενικῶς περιστερὸν καλοῦσιν. Ἄλεξις Συντρέχουσιν (fr. 217)· ὁ λευκὸς Ἀφροδίτης εἰμὶ γὰρ περιστερός. | οἶδε Διόνυσος, οἶδε τὸ μεθύσαι μόνον· εἰ δὲ νέον ἢ παλαιόν, οὐ πεφρόντικεν.

15

395b

ἐν δὲ Δορκίδι ἢ Ποππυζούσῃ (fr. 58) θηλυκῶς εἴρηκε καὶ ὅτι αἱ Σικελικαὶ διάφοροί εἰσι· περιστερὰς ἔνδον τρέφω τῶν Σικελικῶν τούτων πάνυ κομψάς.

20

Φερεκράτης ἐν Γραφεῦσι (fr. 38) φησιν· ἀπόπεμψον ἀγγέλλοντα τὸν περιστερόν. ἐν δὲ Πετάλῃ (fr. 143)· ἀλλ᾿ ὦ περιστέριον ὁμοῖον Καλλισθένει, | πέτου, κόμισον δέ μ᾿ ἐς Κύθηρα καὶ Κύπρον. *393f–4b, 394d, 395a, 394c  Eust. p. 1712.41–6 = ii.10.17–23 | 395c–d  Eust. p. 1451.65 = i.106.11–12 1  Ἀναγώγια Ael. VH 1.15, NA 4.2, cf. infra Καταγωγίοις : Ἀναγωγάς A C E | τὴν θεὸν A : Ἀφροδίτην C E ‖ 4  προπετασθείσης C E : προσπετασθείσης A ‖ 7  βουτύρου scripsi : βούτυρον A C E ‖ 9  μεταβαλεῖν E B : μεταβαλλεῖν C : μεταβάλλειν A ‖ 10  Αἰγίῳ Ael. : Αἰγείῳ A ‖ 12  ὁ A : del. Scaliger ‖ 13  οἶδε1 C E D B M P Mus : † οιδε † A : ὁ δὲ Schweighäuser ‖ 18  τούτων πάνυ τούτων A : τούτων1 et τούτων2 om. C E : τούτων2 om. B M P Mus ‖ 20  Γραφεῦσι A : Γραυσί Meineke, cf. 6.246f ‖ 23  Καλλισθένει A : Κλεισθένει Porson ‖ 24  μ᾿ M P Mus : με A

395c

122

deip nosop histae

Νίκανδρος δὲ ἐν δευτέρῳ Γεωργικῶν (fr. 73 Schneider) τῶν Σικελικῶν μνημονεύων πελειάδων φησί· καί τε σύ γε θρέψαιο Δρακοντιάδας διτοκεύσας ἢ Σικελικὰς μεγάροιο πελειάδας· οὐδέ φιν ἅρπαι οὐδ᾿ ὄφις ὀστρακέοις λωβήσιμοι ἐξενέπονται. [52] νήτται. τούτων, ὥς φησιν Ἀλέξανδρος ὁ Μύνδιος (fr. I.20 Wellmann), ὁ ἄρρην μείζων καὶ ποικιλώτερος. τὸ δὲ λεγόμενον 395d γλαυκίον διὰ τὴν τῶν ὀμμάτων | χρόαν μικρῷ ἔλαττόν ἐστι νήττης. τῶν δὲ βοσκάδων καλουμένων ὁ μὲν ἄρρην κατάγραφος 〈…〉 νήττης. ἔχουσι δὲ οἱ ἄρρενες σιμά τε καὶ ἐλάττονα τῇ συμμετρίᾳ τὰ ῥύγχη. ἡ δὲ μικρὰ κολυμβίς, πάντων ἐλαχίστη τῶν ἐνύδρων, ῥυπαρομέλαινα τὴν χροιὰν καὶ τὸ ῥύγχος ὀξὺ ἔχει σκέπον τε τὰ ὄμματα, τὰ δὲ πολλὰ καταδύεται. ἔστι δὲ καὶ ἄλλο γένος βοσκάδων μεῖζον μὲν νήττης, ἔλαττον δὲ χηναλώπεκος. αἱ δὲ λεγόμεναι φασκάδες μικρῷ μείζονες οὖσαι τῶν μικρῶν κολυμβίδων τὰ λοιπὰ νήτταις εἰσὶ παραπλήσιαι. ἡ δὲ λεγομένη 395e οὐρία οὐ | πολὺ λείπεται νήττης, τῷ χρώματι δὲ ῥυπαροκέραμός ἐστι, τὸ δὲ ῥύγχος μακρόν τε καὶ στενὸν ἔχει. ἡ δὲ φαλαρὶς καὶ αὐτὴ στενὸν ἔχουσα τὸ ῥύγχος στρογγυλωτέρα τὴν ὄψιν οὖσα ἔντεφρος τὴν γαστέρα, μικρῷ μελαντέρα τὸν νῶτον. τῆς δὲ νήττης καὶ 〈τῆς〉 κολυμβίδος, ἀφ᾿ ὧν καὶ τὸ νήχεσθαι καὶ 〈τὸ〉 κολυμβᾶν εἴρηται, μνημονεύει μετὰ καὶ ἄλλων λιμναίων πολλῶν Ἀριστοφάνης ἐν Ἀχαρνεῦσι (875–6) διὰ τούτων· 395f

νάσσας, κολοιούς, ἀτταγᾶς, φαλαρίδας, | τροχίλους, κολύμβους. 395d  Eust. p. 978.5 = III.614.20 | *395d–e  Eust. p. 1452.48–50 = i.106.45– 107.1 | *395e  Eust. p. 1580.1–2 = i.276.5–6 2  πελειάδων Musurus : πελιάδων A ‖ 4  Σικελικὰς A : Σικελὰς Musurus μεγάροιο A : μεγάροισι JGSchneider | πελειάδας Bedrot : πελιάδας A | φιν ἅρπαι Heringa : † φιναρσαι † A ‖ 5  οὐδ᾿ ὄφις ὀστρακέοις λωβήσιμοι OSchneider : † ουδεφινοστρακεοινωμησιμοι † A | ἐξενέπονται Heringa : † ἐξενιπονται † A ‖ 10  lac. indic. Schweighäuser (qui κατάγραφος. 〈ἔστι δὲ ἧττον〉 νήττης scripsit) ‖ 16  παραπλήσιαι C E Qs M Mus : παραπλήσιοι A 17  ῥυπαροκέραμος M P Mus : ῥυποκέραμός A C E : ὑποκέραμος Eust. 21  〈τῆς〉 addidi | κολυμβίδος C E, cf. κολυμβίδων supra : κολυμβάδος A | 〈τὸ〉 addidi

5

10

15

20

25

ix 395c–396b

5

10

123

μνημονεύει αὐτῶν καὶ Καλλίμαχος ἐν τῷ Περὶ Ὀρνέων (fr. 417 Pfeiffer). [53] παρῆσαν δὲ πολλάκις ἡμῖν καὶ οἱ καλούμενοι παραστάται, ὧν μνημονεύει Ἐπαίνετος ἐν Ὀψαρτυτικῷ καὶ Σιμάριστος ἐν τρίτῳ Συνωνύμων καὶ τετάρτῳ. εἰσὶ δ᾿ οἱ ὄρχεις οὕτω καλούμενοι. συγκεκνισωμένων δέ τινων κρεῶν ζωμῷ παραφερομένων ἐπεί τις ἔφη, τῶν πνικτῶν κρεᾳδίων δός, ὁ τῶν ὀνομάτων Δαίδαλος Οὐλπιανός, ‖ αὐτὸς ἐγώ, φησίν, 396a ἀποπνιγήσομαι, εἰ μὴ εἴπῃς ὅπου καὶ σὺ εὗρες τὰ τοιαῦτα κρεᾴδια· οὐ μὴ γὰρ ὀνομάσω πρὶν μαθεῖν. ὁ δέ, Στράττις εἶπεν, ἔφη, ἐν Μακεδόσιν ἢ Κινησίᾳ (fr. 30)· πνικτόν τι τοίνυν ἔστω σοι συχνὸν τοιοῦτον. καὶ Εὔβουλος Κατακολλωμένῳ (fr. 46)·

15

καὶ πνικτὰ Σικελικὰ πατανίων σωρεύματα. Ἀριστοφάνης τ᾿ εἴρηκεν ἐν Σφηξίν (511)· ἐν λοπάδι πεπνιγμένον. Κρατῖνος δ᾿ ἐν Δηλιάσι (fr. 29)· τῷ δ᾿ ὑποτρίψας | τι μέρος πνῖξον καθαρύλλως.

20

25

Ἀντιφάνης δ᾿ ἐν Ἀγροίκῳ (fr. 1)· (Α.) καὶ πρῶτα μὲν αἴρω ποθεινὴν μᾶζαν, ἣν φερέσβιος Δημήτηρ βροτοῖσι χάρμα δωρεῖται φίλον· ἔπειτα πνικτὰ τακερὰ μηκάδων μέλη, χλόην καταμπέχοντα σάρκα νεογενῆ. 5 (Β.) τί λέγεις; (Α.) τραγῳδίαν παραινῶ Σοφοκλέους.

5  Σιμάριστος Casaubon : † σιμαρος † A ‖ 7  καὶ παραφερομένων A : καὶ del. Schweighäuser ‖ 11  Κινησίᾳ A : Παυσανίᾳ Meineke, cf. 13.589a 15  Σικελικὰ A et Poll.CL : Σικελὰ Poll.F ‖ 17  λοπάδι Q M P et Ar. : † ολοπαδι † A ‖ 23  Δημήτηρ A : Δηὼ Casaubon ‖ 26  παραινῶ A : περαίνω Casaubon

396b

124 396c

deip nosop histae

[54] γαλαθηνῶν δὲ χοίρων ποτὲ περιενεχθέντων | καὶ περὶ τούτων ἐζήτησαν οἱ δαιταλεῖς εἰ τὸ ὄνομα εἴρηται. καί τις ἔφη· Φερεκράτης Δουλοδιδασκάλῳ (fr. 49)· γαλαθήν᾿ ἔκλεπτον, οὐ τέλεα. ἐν δὲ Αὐτομόλοις (fr. 33)·

5

οὐ γαλαθηνὸν ἄρ᾿ ὗν θύειν μέλλεις. Ἀλκαῖος Παλαίστρᾳ (fr. 22)· ὁδὶ γὰρ αὐτός ἐστιν· εἴ τι γρύξομαι ὧν σοι λέγω πλέον τι γαλαθηνοῦ μυός. Ἡρόδοτος δ᾿ ἐν τῇ πρώτῃ (1.183.2) φησὶν ὅτι ἐν Βαβυλῶνι ἐπὶ τοῦ χρυσοῦ βωμοῦ οὐκ ἔξεστι θύειν ὅτι μὴ γαλαθηνὰ μοῦνα. Ἀντιφάνης Φιλεταίρῳ (fr. 214)· 396d

10

κομψός γε μικρὸς κρωμακίσκος | οὗτος γαλαθηνός. Ἡνίοχος Πολυεύκτῳ (fr. 2)·

15

ὁ βοῦς χαλκοῦς ἦν ἄν, ἑφθὸς δὲ καὶ πάλαι, ὁ δ᾿ ἴσως γαλαθηνὸν τέθυκε τὸν χοῖρον λαβών. καὶ Ἀνακρέων (PMG 408.1–3) δέ φησιν· οἷά τε νεβρὸν νεοθηλέα γαλαθηνὸν ὅς τ᾿ ἐν ὕλῃ † καιροσσης † ἀπολειφθεὶς ἀπὸ μητρὸς ἐπτοήθη.

20

Κράτης Γείτοσι (fr. 1)· νῦν μὲν γὰρ ἡμῖν παιδικῶν † δαις † ὅκωσπερ ἀρνῶν ἐστι γαλαθηνῶν τε καὶ χοίρων. 396c, e  Eust. p. 1485.53–5 = i.151.31–3 4  γαλαθήν᾿ Meineke : γαλαθηνὰ A ‖ 8  ὁδὶ Schweighäuser : † ὁδει † A 13  οὗτος A : οὑτοσὶ Schweighäuser ‖ 16  δὲ καὶ πάλαι A : δεκάπαλαι Jacobs 20  † καιροσσης † A : κερόσσης Qs Mpc P : κερόεις Musurus : κεροέσσης Σ Pi. et Poll. 5.76 ‖ 24  ὅκωσπερ] † οκωσπερ † A

25

ix 39 6b– 39 7a

125

Σιμωνίδης (PMG 543.7–9) δ᾿ ἐπὶ τοῦ | Περσέως τὴν Δανάην ποιεῖ 396e λέγουσαν·

5

ὦ τέκος, οἷον ἔχω πόνον· σὺ δ᾿ αὖτε † εἰς γαλαθηνῷ δ᾿ ἤτορι κνώσσεις. καὶ ἐν ἄλλοις (PMG 553) ἐπ᾿ Ἀρχεμόρου εἴρηκεν· ἰοστεφάνου γλυκεῖαν ἐδάκρυσαν ψυχὰν ἀποπνέοντα γαλαθηνὸν τέκος.

10

Κλέαρχος δ᾿ ἐν τοῖς Περὶ Βίων (fr. 61 Wehrli) εἰς τοῦτό φησιν ὠμότητος Φάλαριν τὸν τύραννον ἐλάσαι ὡς γαλαθηνὰ θοινᾶσθαι βρέφη. θῆσθαι δ᾿ ἐστὶ τὸ θηλάζειν τὸ γάλα. | Ὅμηρος (Il. 24.58)· 396f Ἕκτωρ γὰρ θνητός τε γυναῖκά τε θήσατο μαζόν, διὰ τὸ ἐντίθεσθαι τὰς θηλὰς εἰς τὰ στόματα τὰ βρέφη· καὶ ὁ τιτθὸς ἐνθένδε διὰ τὸ ἐντίθεσθαι τὰς θηλάς.

15

20

νεβροὺς κοιμήσασαν νεηγενέας γαλαθηνούς. (Od. 4.336) ‖ [55] περιενεχθεισῶν δέ ποτε καὶ δορκάδων ὁ Ἐλεατικὸς 397a ὀνοματολόγος Παλαμήδης ἔφη· οὐκ ἄχαρι κρέας τὸ τῶν δορκώνων. πρὸς ὃν ὁ Μυρτίλος ἔφη· μόνως δορκάδες λέγονται, δόρκωνες δὲ οὔ. Ξενοφῶν Ἀναβάσεως πρώτῳ (1.5.2)· ἐνῆσαν δὲ καὶ ὠτίδες καὶ δορκάδες. [56] ταώς. ὅτι σπάνιος οὗτος ὁ ὄρνις δηλοῖ Ἀντιφάνης ἐν Στρατιώτῃ ἢ Τύχωνι (fr. 203.1–2) λέγων οὕτω· τῶν ταὧν μὲν ὡς † ἀπάξης † ζεῦγος ἤγαγεν μόνον, σπάνιον ὂν τὸ χρῆμα, πλείους εἰσὶ νῦν τῶν ὀρτύγων.

25

καὶ Εὔβουλος ἐν Φοίνικι (fr. 113)· |

*397c, c–e, a  Eust. p. 346.7–13 = I.542.13–19 4  αὖτε εἰς A : ἀωτεῖς, Casaubon ‖ 5  ἤτορι A : ἤθεϊ Bergk | κνώσσεις A : κνοώσσεις D.H. ‖ 8  ψυχὰν A : ψυχὴν As ‖ 15  κοιμήσασαν A : κοιμήσασα M P Mus et Hom. ‖ 16–17  ὁ Ἐλεατικὸς ὀνοματολόγος Παλαμήδης scripsi : ὁ Ἐλεατικὸς Παλαμήδης ὀνοματολόγος A : ὁ Ἐλεατικὸς Παλαμήδης 〈ὁ〉 ὀνοματολόγος Foerster ‖ 23  ἀπάξης A : ἅπαξ τις 14.654e

126 397b

deip nosop histae

καὶ γὰρ ὁ ταὧς διὰ τὸ σπάνιον θαυμάζεται.

ὁ ταὧς, φησὶν Ἀριστοτέλης (fr. 351 Rose = fr. 266 Gigon), σχιδανόπους ἐστὶ καὶ ποιολόγος, καὶ τίκτει τριέτης γενόμενος, ἐν οἷς χρόνοις καὶ τὴν ποικιλίαν τῶν πτερῶν λαμβάνει, ἐπῳάζει δ᾿ ἡμέρας πρὸς τριάκοντα· τίκτει τε ἅπαξ τοῦ ἔτους ᾠὰ δώδεκα, ταῦτα δὲ οὐκ εἰς ἅπαξ ἀλλὰ παρ᾿ ἡμέρας δύο, αἱ δὲ πρωτοτόκοι ὀκτώ. τίκτει δὲ καὶ ὑπηνέμια, ὡς ἡ ἀλεκτορίς, οὐ πλείω δὲ τῶν δύο. ἐκλέπει δὲ καὶ ἐπῳάζει καθάπερ ἡ ἀλεκτορίς. Εὔπολις δ᾿ ἐν 397c Ἀστρατεύτοις (fr. 41) φησὶ περὶ | αὐτοῦ οὕτω· μή ποτε θρέψω παρὰ Φερσεφόνῃ τοιόνδε ταὧν, ὃς τοὺς εὕδοντας ἐγείρει. Ἀντιφῶντι δὲ τῷ ῥήτορι λόγος μὲν γέγραπται ἔχων ἐπίγραμμα Περὶ Ταὧν (fr. 57 Blass–Thalheim), καὶ ἐν αὐτῷ τῷ λόγῳ οὐδεμία μνεία τοῦ ὀνόματος γίνεται, ὄρνεις δὲ ποικίλους πολλάκις ἐν αὐτῷ ὀνομάζει φάσκων τούτους τρέφειν Δῆμον τὸν Πυριλάμπους καὶ πολλοὺς παραγίνεσθαι κατὰ πόθον τῆς τῶν ὀρνίθων θέας ἔκ τε Λακεδαίμονος καὶ Θετταλίας καὶ σπουδὴν ποιεῖσθαι τῶν ᾠῶν 397d μεταλαβεῖν. περὶ δὲ τῆς ἰδέας | αὐτῶν λέγων γράφει· εἴ τις ἐθέλοι καταβαλεῖν εἰς πόλιν τοὺς ὄρνιθας, οἰχήσονται ἀναπτόμενοι. ἐὰν δὲ τῶν πτερύγων ἀποτέμῃ, τὸ κάλλος ἀφαιρήσεται· τὰ πτερὰ γὰρ αὐτῶν τὸ κάλλος ἐστὶν ἀλλ᾿ οὐ τὸ σῶμα. ὅτι δὲ καὶ περισπούδαστος ἦν αὐτῶν ἡ θέα ἐν τῷ αὐτῷ λόγῳ πάλιν φησίν· ἀλλὰ τὰς μὲν νουμηνίας ὁ βουλόμενος εἰσῄει, τὰς δὲ ἄλλας ἡμέρας εἴ τις ἔλθοι βουλόμενος θεάσασθαι, οὐκ ἔστιν ὅστις ἔτυχε. καὶ ταῦτα οὐκ ἐχθὲς 397e οὐδὲ πρῴην, ἀλλ᾿ ἔτη πλέον ἢ τριάκοντά ἐστιν. [57] ταὧς | δὲ λέγουσιν Ἀθηναῖοι, ὥς φησι Τρύφων (fr. 5 Velsen), τὴν τελευταίαν συλλαβὴν περισπῶντες καὶ δασύνοντες. καὶ ἀναγινώσκουσι μὲν

*397c, c–e, a  Eust. p. 346.7–13 = I.542.13–19 | *397d–e  Eust. p. 524.23–4 = II.27.7–8 | *397e–8b  Eust. p. 1271.9–16 = IV.620.11–621.12 | *397e–8a  Eust. p. 150.22 = I.230.26–9 3  τίκτει τε (δ᾿ C E : δὲ M P Mus) ἅπαξ τοῦ ἔτους ᾠὰ δώδεκα post ποιολόγος praeb. A C E : verba post τριάκοντα infra transp. Bedrot, cf. Arist. HA 564a28–9 ‖ 4  χρόνοις (glossam?) A C E : om. Arist. HA 564a26 ‖ 14  ὄρνεις A : ὄρνις C E ‖ 27  ἀναγινώσκουσι Dindorf : ἀναγιγνώσκουσι A

5

10

15

20

25

ix 39 7b –3 98c

127

οὕτω παρ᾿ Εὐπόλιδι ἐν Ἀστρατεύτοις (fr. 41.2) — πρόκειται (9.397c) δὲ τὸ μαρτύριον — καὶ ἐν Ὄρνισιν Ἀριστοφάνους (102)· Τηρεὺς γὰρ εἶ σύ; πότερον ὄρνις ἢ ταὧς; καὶ πάλιν (Av. 269)· 5

10

15

20

25

30

ὄρνις δῆτα. τίς ποτ᾿ ἐστίν; οὐ δήπου ταὧς; λέγουσι δὲ καὶ τὴν δοτικὴν ταὧνι, ὡς ἐν τῷ αὐτῷ Ἀριστοφάνης (Av. 884). ἀμήχανον δὲ παρὰ Ἀττικοῖς καὶ Ἴωσιν ἐν τοῖς ὑπὲρ μίαν συλλαβὴν ὀνόμασι τὴν τελευτῶσαν | ἀπὸ φωνήεντος ἀρχομένην δασύνεσθαι· πάντως γὰρ εἶναι ψιλὴν αὐτὴν παρηκολούθηκεν, οἷον νεώς, λεώς, Τυνδάρεως, Μενέλεως, λειπόνεως, εὔνεως, Νείλεως, πρᾶος, υἱός, Κεῖος, Χῖος, δῖος, χρεῖος, πλεῖος, λεῖος, λαιός, βαιός, φαιός, πηός, γόος, θοός, ῥόος, ζωός· φίλαρχος γὰρ οὖσα καὶ ἡγεμονικὴ τὴν φύσιν ἡ δασύτης τοῖς τελευταίοις μέρεσι τῶν ὀνομάτων οὐδαμῶς ἐγκαθείργνυται. ὠνόμασται δὲ ταὼς ἀπὸ τῆς τάσεως τῶν πτερῶν. ‖ Σέλευκος δ᾿ ἐν τῷ πέμπτῳ Περὶ Ἑλληνισμοῦ (fr. 70 Müller)· ταώς· παραλόγως δ᾿ οἱ Ἀττικοὶ καὶ δασύνουσι καὶ περισπῶσι· τοῖς γὰρ πρώτοις τῶν φωνηέντων κατὰ τὰς ἁπλᾶς τῶν ὀνομάτων ἐκφορὰς συνεκφέρεσθαι ἐθέλει καὶ ἐνταυθοῖ προᾴττουσα καὶ τάχιον ἐκθέουσα δι᾿ ἐπιπολῆς ἐστι τῶν λέξεων. τεκμαιρόμενοι οὖν Ἀθηναῖοι καὶ διὰ τῆς τάξεως τὴν ἐνοῦσαν τῇ προσῳδίᾳ φύσιν οὐκ ἐπὶ τῶν φωνηέντων αὐτὴν τιθέασιν ὥσπερ τὰς ἄλλας, πρὸ δὲ τούτων τάσσουσιν. οἶμαι δὲ καὶ διὰ τοῦ Η̅ στοιχείου τυπώσασθαι τοὺς παλαιοὺς τὴν δασεῖαν· διόπερ καὶ Ῥωμαῖοι | πρὸ πάντων τῶν δασυνομένων ὀνομάτων τὸ Η̅ προγράφουσι τὸ ἡγεμονικὸν αὐτῆς διασημαίνοντες. εἰ δὲ τοιαύτη ἡ δασύτης, μήποτ᾿ ἀλόγως κατὰ τὴν τελευτῶσαν συλλαβὴν ὁ ταὧς πρὸς τῶν Ἀττικῶν προσπνεῖται. [58] πολλῶν οὖν καὶ ἄλλων ἐν τῷ συμποσίῳ περὶ ἑκάστου τῶν εἰσκομιζομένων ῥηθέντων, ἀλλὰ κἀγώ, φησὶν ὁ Λαρήνσιος, κατὰ τὸν πάντα ἄριστον Οὐλπιανὸν προτείνω τι καὶ αὐτὸς ὑμῖν· ζητήσεις γὰρ σιτούμεθα. τὸν τέτρακα τί νομίζετε; καί τινος εἰπόντος, εἶδος ὀρνέου (ἔθος δὲ γραμματικῶν | παισὶ περὶ πάντων 15  Σέλευκος δ᾿ A : καὶ Σέλευκος δέ C E ‖ 17  γὰρ C E : δὲ A 18–19  προᾴττουσα Casaubon : πράττουσα A Cs Es : πρόττουσα C E : προάττειν (structura mutata) Eust.

397f

398a

398b

398c

128

deip nosop histae

τῶν προβαλλομένων λέγειν· “εἶδος φυτοῦ, εἶδος ὀρνέου, εἶδος λίθου”), ὁ Λαρήνσιος ἔφη· καὶ αὐτός, ἀνδρῶν λῷστε, ὅτι ὁ χαρίεις Ἀριστοφάνης ἐν τοῖς Ὄρνισι (882–4) μνημονεύει ἐν τούτοις οἶδα· πορφυρίωνι καὶ πελεκᾶντι καὶ πελεκίνῳ καὶ φλέξιδι καὶ τέτρακι καὶ ταὧνι. ζητῶ δ᾿ ἐγὼ παρ᾿ ὑμῶν μαθεῖν εἰ καὶ παρ᾿ ἄλλῳ τινὶ αὐτοῦ τις γίνεται μνήμη· Ἀλέξανδρος γὰρ ὁ Μύνδιος ἐν δευτέρῳ Περὶ Πτηνῶν Ζῴων (fr. I.21 Wellmann) οὐ τοῦ ὄρνιθος τοῦ μεγάλου μνημονεύει ἀλλά τινος τῶν σμικροτάτων· λέγει γὰρ οὕτω· τέτραξ 398d τὸ μέγεθος ἴσος σπερμολόγῳ, τὸ χρῶμα | κεραμεοῦς, ῥυπαραῖς στιγμαῖς καὶ μεγάλαις γραμμαῖς ποικίλος, καρποφάγος. ὅταν ᾠοτοκῇ δέ, τετράζει τῇ φωνῇ. καὶ Ἐπίχαρμος ἐν Ἥβας Γάμῳ (fr. 42)· λαμβάνοντι γὰρ ὄρτυγας στρουθούς τε καὶ κορυδαλλάς φιλοκονείμονας τέτραγας σπερματολόγους τε κἀγλαὰς συκαλλίδας.

5

10

15

καὶ ἐν ἄλλοις (fr. 85.1–2) δέ φησιν· ἠδ᾿ ἐρῳδιοί τε πολλοὶ μακρὸν καμπυλαύχενες τέτραγές τε καὶ σπερματολόγοι. ἐπεὶ δὲ ὑμεῖς οὐδὲν ἔχετε (σιωπᾶτε γάρ), ἐγὼ καὶ τὸ ὄρνεον ὑμῖν ἐπιδείξω· ἐπιτροπεύων γὰρ ἐν Μυσίᾳ τοῦ κυρίου αὐτοκράτορος | 398e καὶ προϊστάμενος τῶν τῆς ἐπαρχίας ἐκείνης πραγμάτων τεθέαμαι ἐπὶ τῇ χώρᾳ ἐκείνῃ τοὔρνεον. καὶ μαθὼν οὕτω καλούμενον παρὰ τοῖς Μυσοῖς καὶ Παίοσιν ὑπεμνήσθην τῶν ὑπ᾿ Ἀριστοφάνους εἰρημένων τὸν ὄρνιθα. νομίζων δὲ καὶ παρὰ τῷ πολυμαθεστάτῳ Ἀριστοτέλει μνήμης ἠξιῶσθαι τὸ ζῷον ἐν τῇ πολυταλάντῳ

5  πελεκίνῳ P Mus et Ar. : πελεκίννῳ A ‖ 16  στρουθούς τε καὶ κορυδαλλας A : στρουθούς τε κορυδαλλάς 〈τε〉 Porson ‖ 17  τέτραγας … κἀγλαὰς] τέτραγας σπερματολόγους τε καὶ ἀγλαὰς A : ἀγλαὰς C E : τέτραγάς τε σπερματολόγους κἀγλαὰς Porson ‖ 19  ἠδ᾿ A : ἦν δ᾿ 2.65b | μακρὸν καμπυλαύχενες A : μακροκαμπυλαύχενες 2.65b ‖ 20  καὶ A : om. 2.65b 25  ἐκ τῶν A : ἐκ delevi | ὑπ᾿ Ἀριστοφάνους A : ἐν Ὄρνισιν ὁ χαρίεις Ἀριστοφάνης (structura mutata) C E : παρ᾿ Ἀριστοφάνει D : ἐν Ἀριστοφάνει B

20

25

ix 398c–399c

5

10

15

20

25

129

πραγματείᾳ (ὀκτακόσια γὰρ εἰληφέναι τάλαντα παρ᾿ Ἀλεξάνδρου τὸν Σταγειρίτην λόγος ἔχει εἰς τὴν Περὶ τῶν Ζῴων Ἱστορίαν), ὡς οὐδὲν εὗρον περὶ αὐτοῦ λεγόμενον, ἔχαιρον ἔχων ἐχεγγυώτατον μάρτυρα τὸν χαρίεντα | Ἀριστοφάνην (Av. 884). ἅμα δὲ ταῦτα 398f λέγοντος αὐτοῦ εἰσῆλθέ τις φέρων ἐν τῷ ταλάρῳ τὸν τέτρακα. ἦν δὲ τὸ μὲν μέγεθος ὑπὲρ ἀλεκτρυόνα τὸν μέγιστον, τὸ δὲ εἶδος πορφυρίωνι παραπλήσιος· καὶ ἀπὸ τῶν ὤτων ἑκατέρωθεν εἶχε κρεμάμενα ὥσπερ οἱ ἀλεκτρυόνες τὰ κάλλαια, βαρεῖα δ᾿ ἦν ἡ φωνή. ‖ θαυμασάντων οὖν ἡμῶν τὸ εὐανθὲς τοῦ ὄρνιθος μετ᾿ οὐ 399a πολὺ καὶ ἐσκευασμένος παρηνέχθη, καὶ τὰ κρέα αὐτοῦ ἦν παραπλήσια τοῖς τῆς μεγάλης στρουθοῦ, ἣν καὶ αὐτὴν πολλάκις κατεδαισάμεθα. [59] ψύαι. ὁ τὴν τῶν Ἀτρειδῶν Κάθοδον πεποιηκὼς ἐν τῷ τρίτῳ (Nost. fr. 11, p. 98 Bernabé) φησίν· Ἶσον δ᾿ Ἑρμιονεὺς ποσὶ καρπαλίμοισι μετασπὼν ψύας ἔγχεϊ νύξε. Σιμάριστος δ᾿ ἐν τρίτῳ Συνωνύμων οὕτω γράφει· | ὀσφύος αἱ ἐκ 399b πλαγίων σάρκες ἐπανεστηκυῖαι ψύαι. τὰ δ᾿ ἑκατέρωθεν κοιλώματα λέγουσι κύβους † γαλλιας †. Κλέαρχος δ᾿ ἐν δευτέρῳ Περὶ Σκελετῶν (fr. 106a Wehrli) οὕτω φησί· σάρκες μυωταὶ καθ᾿ ἑκάτερον μέρος, ἃς οἱ μὲν ψύας, οἱ δὲ ἀλώπεκας, οἱ δὲ νευρομήτρας καλοῦσι. μνημονεύει δὲ τῶν ψυῶν καὶ Ἱπποκράτης ὁ ἱερώτατος (e.g. Morb. Sacr. 3 = 6.366.14 Littré). ὠνομάσθησαν δ᾿ οὕτω διὰ τὸ ῥᾳδίως ἀποψᾶσθαι ἢ οἷόν τις οὖσα ἐπιψαύουσα σὰρξ καὶ ἐπιπολῆς τοῖς ὀστέοις ὑπάρχουσα. μνημονεύει αὐτῶν καὶ Εὔφρων ὁ κωμικὸς | ἐν 399c Θεωροῖς (fr. 7)· λοβός τις ἐστὶ καὶ ψύαι καλούμεναι· ταύτας ἐπιτεμὼν πρὶν θεωρῆσαι μαθών. [60] οὖθαρ. Τηλεκλείδης Στερροῖς (fr. 33)·

30

ὡς οὖσα θῆλυς εἰκότως οὖθαρ φορῶ. 398f  Eust. p. 1205.28 = IV.397.10–12 2  Σταγειρίτην A C E : Σταγιρίτην Kaibel ‖ 8  κάλλαια Musurus : κάλλεα A C E Eust. ‖ 19  † γαλλιας † A : γαλλίας C E D B Q M P Mus ‖ 24  ἢ C E : om. A | οὖσα A C E : del. Wilamowitz, cf. EM p. 819.15

130

deip nosop histae

Ἡρόδοτος δ᾿ ἐν τῇ τετάρτῃ τῶν Ἱστοριῶν (4.2.1) 〈…〉 φησι. σπανίως δ᾿ ἐστὶν εὑρεῖν τὸ οὖθαρ ἐπὶ τῶν ἄλλων ζῴων λεγόμενον· ὑπογάστριον δὲ μόνον, ὡς ἐπὶ τῶν ἰχθύων, λέγεται. Στράττις Ἀταλάντῃ (fr. 5.1)· 399d

ὑπογάστριον | θύννου τι κἀκροκώλιον.

5

Θεόπομπος Καλλαίσχρῳ (fr. 24)· ἰχθύων δὲ δὴ ὑπογαστρίῳ † διαματερ †. ἐν δὲ Σειρῆσιν (fr. 52) ὑπήτρια καλεῖ τὰ ὑπογάστρια λέγων οὕτω· θύννων τε λευκῶν Σικελικῶν ὑπήτρια.

10

[61] λαγῶς. περὶ τούτου ὁ μὲν ὀψοδαίδαλος Ἀρχέστρατος (fr. 57 Olson–Sens = SH 188) οὕτω φησί·

399e

τοῦ δὲ λαγὼ πολλοί τε τρόποι πολλαί τε θέσεις σκευασίας εἰσί. κεῖνος δ᾿ οὖν ἐστιν ἄριστος, ἂν πεινῶσι μεταξὺ φέρῃς κρέας ὀπτὸν ἑκάστῳ, | θερμόν, ἁπλῶς ἁλίπαστον, ἀφαρπάζων ὀβελίσκου μικρὸν ἐνωμότερον. μὴ λυπείτω δέ σ᾿ ὁρῶντα ἰχῶρα στάζοντα κρεῶν, ἀλλ᾿ ἔσθε λάβρως. αἱ δ᾿ ἄλλαι περίεργοι ἔμοιγ᾿ εἰσὶν διὰ παντὸς σκευασίαι, γλοιῶν καταχύσματα καὶ κατάτυρα καὶ κατέλαια λίαν, ὥσπερ γαλῇ ὀψοποιούντων.

15

5

*399e  Eust. p. 1626.34–5 = i.338.29–30 1  lac. indic. Bedrot : 〈ἐπὶ ἵππων〉 Schweighäuser : τὰς φλέβας τε πίμπλασθαι φυσωμένας τῆς ἵππου καὶ τὸ οὖθαρ κατίεσθαι Hdt. ‖ 5  κἀκροκώλιον 7.302d : καὶ ἀκροκώλιον A ‖ 8  ὑπογάστρίῳ † διαματερ † A : ὑπογάστρια C E : ὑπογάστριον, ὦ Δάματερ 7.302d A C : ὑπογάστρ ὦ Δάματερ 7.302d E 10  λευκῶν A C E : λευκὰ Kaibel ‖ 13  θέσεις A C E : θέμιστες Ribbeck 14  σκευασίας A C E : σκευασίης Brandt | εἰσί A C E : εἰσίν D B ‖ 15  πεινῶσι A* C E : πίνουσι Brandt ‖ 18  ἔσθε A C E : ἔσθιε D B Mus ‖ 20  γλοιῶν C E Eust. : γλυῶν A ‖ 21  λίαν A C E : λίην Brandt | γαλῇ ὀψοποιούντων C E : γαλῆ ὀψοποιοῦντες A

20

ix 399c–400b

131

Ναυκράτης δ᾿ ὁ κωμῳδιοποιὸς ἐν Περσίδι (Nausicr. fr. 2), σπανίως, | φησίν, ἔστιν εὑρεῖν δασύποδα περὶ τὴν Ἀττικήν. λέγει 399f δὲ ὧδε· 5

ἐν τῇ γὰρ Ἀττικῇ τίς εἶδε πώποτε λέοντας ἢ τοιοῦτον ἕτερον θηρίον; οὗ δασύποδ᾿ εὑρεῖν ἐστιν οὐχὶ ῥᾴδιον. Ἀλκαῖος δ᾿ ἐν Καλλιστοῖ (fr. 17) καὶ ὡς πολλῶν ὄντων ἐμφανίζει διὰ τούτων· κορίαννον εἶναί τι λεπτόν, ἵνα τοὺς δασύποδας

10

οὓς ἐὰν λάβωμεν, ἁλσὶ διαπάττειν ἔχῃς. ‖ [62] Τρύφων (fr. 19 Velsen) δέ φησι· τὸν λαγὼν ἐπ᾿ αἰτιατικῆς ἐν 400a Δαναίσιν Ἀριστοφάνης (fr. 263) ὀξυτόνως καὶ μετὰ τοῦ ν̄ λέγει· λύσας ἴσως ἂν τὸν λαγὼν ξυναρπάσειεν ὑμῶν. καὶ ἐν Δαιταλεῦσιν (fr. 218)·

15

20

ἀπόλωλα· τίλλων τὸν λαγὼν ὀφθήσομαι. Ξενοφῶν δ᾿ ἐν Κυνηγετικῷ (e.g. 4.10) χωρὶς τοῦ ν̄ λαγῶ καὶ περισπωμένως, ἐπεὶ τὸ καθ᾿ ἡμᾶς ἐστι λαγός, ὥσπερ δὲ ναὸν λεγόντων ἡμῶν ἐκεῖνοί φασι νεὼν καὶ λαὸν λεών, οὕτω λαγὸν ὀνομαζόντων ἐκεῖνοι λαγὼν ἐροῦσι. τῇ δὲ τὸν λαγὸν ἑνικῇ αἰτιατικῇ | ἀκόλουθός ἐστιν ἡ παρὰ Σοφοκλεῖ ἐν Ἀμύκῳ σατυρικῷ (fr. 400b 111) πληθυντικὴ ὀνομαστική· γέρανοι, χελῶναι, γλαῦκες, ἰκτῖνοι, λαγοί. τῇ δὲ λαγὼν ἡ διὰ τοῦ ω̄ παραπλησίως προσαγορευομένη λαγῲ παρ᾿ Εὐπόλιδι ἐν Κόλαξιν (fr. 174.2–3)·

25

ἵνα πάρα μὲν βατίδες καὶ λαγῲ

*400a–c  Eust. p. 1534.13–20 = i.214.7–15 | *400a–b  Eust. p. 136.42–3 = I.210.19–20 | *400b–d  Eust. p. 1821.23–6 = ii.146.43–147.1 1  Ναυκράτης A C E : Ναυσικράτης Gyraldus ‖ 5  τι ante τοιοῦτον praeb. C E ‖ 6  οὗ Qmg M P Mus : οὐ A : οὐδὲ C E ‖ 9  εἶναί τι A : ἵνα τί Bergk ‖ 10  ἐὰν A : ἂν Toup ‖ 25  λαγῲ Schweighäuser, cf. supra : λαγὼ A C E Eust. et 7.286b

132

deip nosop histae

καὶ γυναῖκες εἰλίποδες. εἴσι δ᾿ οἳ καὶ ταῦτ᾿ ἀλόγως κατὰ τὴν τελευτῶσαν συλλαβὴν περισπωμένως προφέρονται. δεῖ δὲ ὀξυτονεῖν τὴν λέξιν, ἐπειδὴ τὰ 400c εἰς -ος λήγοντα τῶν ὀνομάτων ὁμότονά ἐστι κἂν μεταληφθῇ | εἰς τὸ ω̄ παρ᾿ Ἀττικοῖς· ναὸς νεώς, κάλος κάλως. οὕτω δ᾿ ἐχρήσατο τῷ ὀνόματι καὶ Ἐπίχαρμος (fr. 53.2) καὶ Ἡρόδοτος (e.g. 1.123.4, 124.1) καὶ ὁ τοὺς Εἵλωτας (Eup. fr. 153) ποιήσας. εἶτά ἐστι τὸ μὲν Ἰακὸν λαγός (Amips. fr. 17)·

5

λαγὸν ταράξας πείθει τὸν θαλάσσιον, τὸ δὲ λαγὼς Ἀττικόν. λέγουσι δὲ καὶ Ἀττικοὶ λαγός, ὡς Σοφοκλῆς (fr. 111)·

10

γέρανοι καὶ κορῶναι, γλαῦκες, λαγοί. τὸ μέντοι (Il. 22.310)· ἢ πτῶκα λαγωόν, εἰ μέν ἐστιν Ἰωνικόν, πλεονάζει τὸ ω̄, εἰ δ᾿ Ἀττικόν, τὸ ο̄. λαγῷα

15

400d δὲ λέγεται | 〈τὰ〉 κρέα. [63] Ἡγήσανδρος δ᾿ ὁ Δελφὸς ἐν Ὑπομνή-

μασι (fr. 42, FHG iv.421) κατὰ τὴν Ἀντιγόνου τοῦ Γονατᾶ φησι βασιλείαν τοσοῦτο πλῆθος γενέσθαι λαγῶν ἐν Ἀστυπαλαίᾳ ὡς τοὺς Ἀστυπαλαιεῖς περὶ αὐτῶν μαντεύσασθαι· καὶ τὴν Πυθίαν εἰπεῖν (Delphic Oracle Q233 Fontenrose) κύνας τρέφειν καὶ κυνηγετεῖν· ἁλῶναί τε ἐν ἐνιαυτῷ πλείους τῶν ἑξακισχιλίων. ἐγένετο δὲ τὸ πλῆθος τοῦτο Ἀναφαίου τινὸς ἐμβαλόντος δύο λαγωοὺς εἰς τὴν νῆσον· ὡς καὶ πρότερον Ἀστυπαλαιέως τινὸς ἀφέντος δύο πέρδικας εἰς τὴν Ἀνάφην τοσοῦτο πλῆθος ἐγένετο 400e περδίκων ἐν τῇ Ἀνάφῃ | ὡς κινδυνεῦσαι ἀναστάτους γενέσθαι τοὺς κατοικοῦντας. κατ᾿ ἀρχὰς δ᾿ ἡ μὲν Ἀστυπάλαια οὐκ εἶχε λαγὼς

400c–d  Eust. p. 1821.27 = ii.147.2–3 | 400d–e  Eust. p. 35.25–30 = I.57.36– 58.6 | 400e  Eust. p. 908.3–4 = III.403.9–12 9  πείθει A : πίθι (rectius πῖθι) 10.446d ‖ 12  καὶ κορῶναι A : χελῶναι D et 9.400b | γλαῦκες, λαγοί A : γλαῦκες, ἰκτῖνοι, λαγοί M P Mus et 9.400b 16  〈τὰ〉 addidi

20

25

ix 400b–401a

5

10

15

20

133

ἀλλὰ πέρδικας, 〈ἡ δὲ Ἀνάφη λαγὼς ἀλλὰ οὐ πέρδικας〉. πολύγονον δ᾿ ἐστὶ τὸ ζῷον, ὡς Ξενοφῶν εἴρηκεν ἐν τῷ Κυνηγετικῷ (5.13). καὶ Ἡρόδοτος (3.108.3) δ᾿ οὕτω φησί· τοῦτο μέν, ὅτι ὁ λαγὼς ὑπὸ πάντων θηρεύεται, καὶ θηρίου καὶ ὄρνιθος καὶ ἀνθρώπου, οὕτω δή τι πολύγονόν ἐστιν, ἐπικυΐσκει τε μόνον πάντων θηρίων, καὶ τὸ μὲν δασὺ τῶν τέκνων ἐν τῇ γαστρί, τὸ δὲ ψιλόν, τὸ δὲ ἄρτι ἐν τῇσι μήτρῃσι πλάσσεται, τὸ δ᾿ ἐπαναιρέεται. Πολύβιος δ᾿ ἐν | τῇ 400f δωδεκάτῃ τῶν Ἱστοριῶν (12.3.10) γενέσθαι φησι παρόμοιον τῷ λαγῷ ζῷον τὸν κούνικλον καλούμενον γράφων οὕτως· ὁ δὲ κούνικλος καλούμενος πόρρωθεν μὲν ὁρώμενος εἶναι δοκεῖ λαγὼς μικρός· ὅταν δ᾿ εἰς τὰς χεῖρας λάβῃ τις, μεγάλην ἔχει διαφορὰν καὶ κατὰ τὴν ἐπιφάνειαν καὶ κατὰ τὴν βρῶσιν. γίνεται δὲ τὸ πλεῖον κατὰ γῆς. μνημονεύει δ᾿ αὐτῶν καὶ Ποσειδώνιος ‖ ὁ 401a φιλόσοφος ἐν τῇ Ἱστορίᾳ (FGrH 87 F 61 = fr. 52 Edelstein–Kidd = fr. 90 Theiler)· καὶ ἡμεῖς εἴδομεν πολλοὺς κατὰ τὸν ἀπὸ Δικαιαρχείας πλοῦν ἐπὶ Νέαν πόλιν· νῆσος γάρ ἐστιν οὐ μακρὰν τῆς γῆς κατὰ τὰ τελευταῖα μέρη τῆς Δικαιαρχείας ὑπ᾿ ὀλίγων μὲν κατοικουμένη, πολλοὺς δὲ ἔχουσα τοὺς κουνίκλους τούτους. καλοῦνται δέ τινες καὶ χελιδόνιαι λαγωοί. μνημονεύει Δίφιλος (fr. 1) ἢ Καλλιάδης ἐν Ἀγνοίᾳ οὕτω· (Α.) τί τοῦτο; ποδαπὸς οὗτος; (Β.) χελιδόνιος ὁ δασύπους, † γλαυκια † δ᾿ ἡ μίμαρκυς.

*401a–b  cf. Ael. NA 11.40 | *401a  Eust. p. 1925.43 = ii.279.46 1  〈ἡ δὲ Ἀνάφη λαγὼς ἀλλὰ οὐ πέρδικας〉 Meineke, ex lmAmg ὅτι τὸ παλαιὸν Ἀστυπαλαία μὲν πέρδικας εἶχεν ἀλλ᾿ οὐχὶ λαγώς, Ἀνάφη δὲ λαγοὺς ἀλλ᾿ οὐχὶ πέρδικας ‖ 2  τὸ ζῷον ὁ λαγώς A : ὁ λαγώς C E, ut glossam delevi ‖ 3  λαγὼς A C E : λαγὸς Hdt. ‖ 4  πάντων A C E : παντὸς Hdt. | καὶ1 A C E : om. Hdt. 5  πολύγονόν A C E : πολύγονός Hdt. | ἐπικυΐσκει τε A C E Eust. : ἐπικυΐσκεται Hdt. | μόνον A C E : μόνος Eust. : μοῦνον Hdt. ‖ 6  τῇσι C E Eust. et Hdt. : τῇς A ‖ 8  γενέσθαι scripsi : γίγνεσθαί A : γίνεσθαί C E D B 10  καλούμενος A : om. C E et Plb. ‖ 15–16  Δικαιαρχείας Musurus : Δικαιαρχίας A ‖ 17  Δικαιαρχείας Musurus : Δικαιαρχίας A ‖ 22  χελιδόνιος A, cf. χελιδόνιαι A C E supra : χελιδόνειος Meineke | † γλαυκια † A : γλυκεῖα Meineke

134

deip nosop histae

Θεόπομπος δὲ ἐν τῇ εἰκοστῇ τῶν Ἱστοριῶν (FGrH 115 F 126a) | 401b περὶ τὴν Βισαλτίαν φησὶ λαγωοὺς γενέσθαι δύο ἥπατα ἔχοντας.

[64] συὸς δὲ ἀγρίου ἐπεισενεχθέντος, ὃς κατ᾿ οὐδὲν ἦν ἐλάττων τοῦ † καλοῦ † γραφομένου Καλυδωνίου, προβάλλω, τὶς ἔφη, σοὶ ζητεῖν, φροντιστὰ καὶ λογιστὰ (adesp. com. fr. *116) Οὐλπιανέ, τίς ἱστόρηκε τὸν Καλυδώνιον σῦν θήλειάν τε γεγονέναι καὶ λευκὸν τὴν χρόαν. ὁ δὲ σφόδρα φροντίσας καὶ τὸ προβληθὲν ἀποδιοπομπησάμενος, ἀλλ᾿ ὑμεῖς γε, ἔφη, ἄνδρες γάστρωνες, εἰ μὴ κόρον ἤδη ἔχετε τοσούτων ἐμπλησθέντες, ὑπερβάλλειν μοι 401c δοκεῖτε πάντας | τοὺς ἐπὶ πολυφαγίᾳ διαβοήτους γενομένους· καὶ τίνες εἰσὶν οὗτοι, ζητεῖτε. προφέρεσθαι δὲ δίκαιόν ἐστιν ὑμᾶς σὺν τῷ σ̄ σῦς ἐτυμώτερον· παρὰ τὸ σεύεσθαι γὰρ καὶ ὁρμητικῶς ἔχειν τὸ ζῷον εἴρηται. τέτριπται δὲ καὶ τὸ λέγειν χωρὶς τοῦ κατ᾿ ἀρχὰς σ̄ ὗς· οἱ δὲ σῦν εἰρῆσθαι οἱονεὶ θῦν, τὸν εἰς θυσίαν εὐθετοῦντα. νῦν δέ, εἰ δοκεῖ, ἀποκρίνασθέ μοι τίς μνημονεύει κατὰ τὸ σύνθετον ὁμοίως ἡμῖν συάγρου ἐπὶ τοῦ συὸς τοῦ ἀγρίου· Σοφοκλῆς μὲν γὰρ 401d ἐν Ἀχιλλέως Ἐρασταῖς (fr. 154) ἐπὶ κυνὸς ἔταξε τοὔνομα ἀπὸ | τοῦ σῦς ἀγρεύειν λέγων·

5

10

15

σὺ δ᾿, ὦ Σύαγρε, Πηλιωτικὸν τρέφος. παρ᾿ Ἡροδότῳ δὲ ὄνομα κύριον Σύαγρος, Λάκων γένος, ὁ πρὸς Γέλωνα τὸν Συρακόσιον πρεσβεύσας περὶ τῆς πρὸς τοὺς Μήδους συμμαχίας ἐν τῇ ἐβδόμῃ (7.153.1). καὶ Αἰτωλῶν δὲ οἶδα στρατηγὸν Σύαγρον, οὗ μνημονεύει Φύλαρχος ἐν τετάρτῃ Ἱστοριῶν (FGrH 81 F 5). καὶ ὁ Δημόκριτος ἔφη· ἀεί ποτε σύ, ὦ Οὐλπιανέ, οὐδενὸς μεταλαμβάνειν εἴωθας τῶν παρασκευαζομένων πρὶν μαθεῖν εἰ ἡ 401e χρῆσις μὴ εἴη τῶν ὀνομάτων | παλαιά. κινδυνεύεις οὖν ποτε διὰ ταύτας τὰς φροντίδας, ὥσπερ ὁ Κῷος Φιλητᾶς ζητῶν τὸν καλούμενον ψευδολόγον τῶν λόγων, ὁμοίως ἐκείνῳ διαλυθῆναι· ἰσχνὸς γὰρ πάνυ τὸ σῶμα διὰ τὰς ζητήσεις γενόμενος ἀπέθανεν, 401b, 402a  Eust. p. 773.5 = II.795.8–9 | *402b–c, 401c–d  Eust. p. 1872.4–10, 12–13 = ii.211.13–19, 22–3 2  γενέσθαι scripsi : γίγνεσθαι A : γίνεσθαι C E D B Q M P Mus ‖ 4   καλοῦ A : del. Wilamowitz : μεγάλου tent. Kaibel ‖ 4–5  σοὶ ζητεῖν Schweighäuser : συζητεῖν A ‖ 8  ὑμεῖς Schweighäuser : ὑμῖν A ‖ 19  τρέφος D B Q M P Mus : † τρεφος † A : βρέφος C E Eust. ‖ 28  Φιλητᾶς C E M P Mus : Φιλιτᾶς A

20

25

30

135

i x 40 1a– 40 2b

ὡς τὸ πρὸ τοῦ μνημείου αὐτοῦ ἐπίγραμμα (adesp. FGE 1612–13 = Philet. test. 21 Spanoudakis = test. 7 Sbardella) δηλοῖ· ξεῖνε, Φιλητᾶς εἰμί· λόγων ὁ ψευδόμενός με ὤλεσε καὶ νυκτῶν φροντίδες ἑσπέριοι. 5

[65] ἵν᾿ οὖν μὴ καὶ σὺ ζητῶν τὸν σύαγρον ἀφαυανθῇς, μάθε ὅτι Ἀντιφάνης μὲν ἐν Ἁρπαζομένῃ (fr. 44) οὕτως | ὠνόμασε· 401f λαβὼν ἐπανάξω σύαγρον εἰς τὴν οἰκίαν τῆς νυκτὸς αὐτῆς καὶ λέοντα καὶ λύκον. Διονύσιος δὲ ὁ τύραννος ἐν τῷ Ἀδώνιδι (TrGF 76 F 1)·

10

15

20

25

νυμφῶν ὑπὸ σπήλυγγα τὸν αὐτόστεγον σύαγρον ἐκβόλειον εὔθηρον † κλύειν ᾧ πλεῖστ᾿ ἀπαρχὰς ἀκροθινιάζομαι. Λυγκεὺς δ᾿ ὁ Σάμιος ἐν τῇ Πρὸς Ἀπολλόδωρον ἐπιστολῇ (fr. 18 Dalby) γράφει οὕτως· ἵνα τὰ μὲν αἴγεια ‖ τοῖς παισί, τὰ δὲ 402a συάγρεια μετὰ τῶν φίλων αὐτὸς ἔχῃς. καὶ Ἱππόλοχος δὲ ὁ Μακεδών, οὗ ἐμνημονεύσαμεν ἐν τοῖς πρὸ τούτων (e.g. 4.128a–30d), ἐν τῇ πρὸς τὸν προειρημένον Λυγκέα ἐπιστολῇ ἐμνήσθη συάγρων πολλῶν. ἐπεὶ δὲ σὺ καὶ τὸ προβληθέν σοι ἀποπροσπεποίησαι (9.401b) περὶ τῆς χρόας τοῦ Καλυδωνίου συός, εἴ τις αὐτὸν ἱστορεῖ λευκὸν τὴν χρόαν γεγονότα, ἐροῦμεν ἡμεῖς τὸν εἰπόντα· τὸ δὲ μαρτύριον ἀνίχνευσον σύ· πάλαι γὰρ τυγχάνω ἀνεγνωκὼς τοὺς Κλεομένους τοῦ Ῥηγίνου διθυράμβους, ὧν ἐν τῷ ἐπιγραφομένῳ Μελεάγρῳ (PMG 838) τοῦτο ἱστόρηται. οὐκ | ἀγνοῶ δ᾿ ὅτι οἱ περὶ 402b τὴν Σικελίαν κατοικοῦντες ἀσχέδωρον καλοῦσι τὸν σύαγρον· Αἰσχύλος γοῦν ἐν Φορκίσι (fr. 261) παρεικάζων τὸν Περσέα τῷ ἀγρίῳ τούτῳ συΐ φησιν· ἔδυ δ᾿ ἐς ἄντρον ἀσχέδωρος ὥς.

*402b–c, 401c–d  Eust. p. 1872.4–10, 12–13 = ii.211.13–19, 22–3 3  Φιλητᾶς C E Q M P Mus : † φιλιτασ † A † πλειστ᾿ † A : ὁπλάς τ᾿ Haupt

‖

12  ᾧ πλεῖστ᾿ D B : ὧ

136

deip nosop histae

καὶ Σκίρας (test. 1) — εἷς δ᾿ ἐστὶν οὗτος τῆς Ἰταλικῆς καλουμένης κωμῳδίας ποιητής, γένος Ταραντῖνος — ἐν Μελεάγρῳ (fr. 1) φησίν· ἔνθ᾿ οὔτε ποιμὴν ἀξιοῖ νέμειν βοτὰ οὔτ᾿ ἀσχέδωρος νεμόμενος καπρώζεται. |

5

402c ὅτι δὲ Αἰσχύλος (test. 92a) διατρίψας ἐν Σικελίᾳ πολλαῖς κέχρηται

φωναῖς Σικελικαῖς οὐδὲν θαυμαστόν. [66] περιεφέροντο καὶ ἔριφοι πολλάκις ποικίλως ἐσκευασμένοι, ἄλλοι δὲ καὶ πολὺ τοῦ ὀποῦ ἔχοντες, οἵτινες οὐ τὴν τυχοῦσαν ἡδονὴν παρεῖχον ἡμῖν· καὶ γὰρ τὸ τοῦ αἰγὸς κρέας τροφιμώτατόν ἐστι· Κλειτόμαχος γοῦν ὁ Καρχηδόνιος οὐδενὸς δεύτερος τῶν ἀπὸ τῆς νέας Ἀκαδημείας κατὰ τὴν θεωρίαν ὢν Θηβαῖόν τινα ἀθλητὴν ὑπερβαλεῖν ἰσχύι φησὶ τοὺς καθ᾿ ἑαυτὸν κρέασιν αἰγείοις χρώμενον· εὔτονοι γὰρ καὶ γλίσχροι 〈οἱ〉 χυμοὶ καὶ πολὺν χρόνον | 402d ὑπομένειν ἐν τοῖς ὄγκοις δυνάμενοι. ἐσκώπτετο δὲ ὁ ἀθλητὴς διὰ τὴν ἀπὸ τῶν ἱδρώτων δυσωδίαν. τὰ δ᾿ ὕεια καὶ ἄρνεια κρέα ἀδιαπόνητα ταῖς ἕξεσιν ὑπάρχοντα ῥᾷστα φθείρεται διὰ τὴν πιμελήν. τὰ δὲ παρὰ τοῖς κωμῳδιοποιοῖς λεγόμενα δεῖπνα ἡδίστην ἀκοὴν παρέχει τοῖς ὠσὶ μᾶλλον ἢ τῇ φάρυγγι, ὥσπερ τὰ παρὰ Ἀντιφάνει μὲν ἐν Ἀκεστρίᾳ (fr. 21)·

402e

(Α.) κρέα δὲ τίνος ἥδιστ᾿ ἂν ἐσθίοις (φησί); (Β.) τίνος; εἰς εὐτέλειαν. τῶν προβάτων μὲν οἷς ἔνι | μήτ᾿ ἔρια μήτε τυρός, ἀρνός, φίλτατε. τῶν δ᾿ αἰγείων κατὰ ταὔθ᾿ ἃ μὴ τυρὸν ποιεῖ, ἐρίφου· διὰ τὴν ἐπικαρπίαν γὰρ τῶν ἁδρῶν 5 ταῦτ᾿ ἐσθίων τὰ φαῦλ᾿ ἀνέχομαι. ἐν δὲ Κύκλωπί (fr. 131) φησι· 402c–d, e  Eust. p. 1753.18–22 = ii.64.30–6 | 402e  Eust. p. 1524.13–14 = i.200.26–8 | 402e  Eust. p. 261.18 = I.398.6–7 | *402e  Eust. p. 872.10 = III.288.2–3 9  πολὺ Casaubon : πολλοῦ A ‖ 14  〈οἱ〉 add. Kaibel ‖ 15  ὁ ἀθλητὴς A C E Eust. : fort. ut glossa delenda ‖ 21  κρέα A C E : κρέας Meineke ‖ 24  δ᾿ αἰγείων] δὲ αἰγείων A C E : δ᾿ αἰγιδίων Dobree | ταὔθ᾿ Dindorf : ταὐτὰ A C E ‖ 26  φαῦλ᾿ D B : φαῦλα A : φαυλόττ, i.e. φαυλότατα C E : φαυλότατ᾿ Musurus

10

15

20

25

137

ix 402b–403a

5

10

15

20

25

τῶν χερσαίων δ᾿ ὑμῖν ἥξει παρ᾿ ἐμοῦ ταυτί· βοῦς ἀγελαῖος, τράγος ὑλιβάτας, αἲξ οὐρανία, κριὸς τομίας, κάπρος ἐκτομίας, ὗς οὐ τομίας, δέλφαξ, δασύπους, ἔριφοι, τυρὸς χλωρός, τυρὸς ξηρός, τυρὸς κοπτός, τυρὸς ξυστός, τυρὸς τμητός, τυρὸς πηκτός.

5

[67] Μνησίμαχος δ᾿ ἐν Ἱπποτρόφῳ (fr. 4) τοιαῦτα παρασκευάζει· βαῖν᾿ ἐκ θαλάμων κυπαρισσοτρόφων | ἔξω, Μάνη· στεῖχ᾿ εἰς ἀγορὰν πρὸς τοὺς Ἑρμᾶς, οὗ προσφοιτῶσ᾿ οἱ φύλαρχοι, τούς τε μαθητὰς τοὺς ὡραίους οὓς ἀναβαίνειν ἐπὶ τοὺς ἵππους μελετᾷ Φείδων καὶ καταβαίνειν. οἶσθ᾿ οὓς φράζω; τούτοις τοίνυν ἄγγελλ᾿ ὁτιὴ ψυχρὸν τοὖψον, τὸ ποτὸν θερμόν, ξηρὸν φύραμ᾿, ἄρτοι ξηροί· ‖ σπλάγχν᾿ ὀπτᾶται, χναῦμ᾿ ἥρπασται, κρέας ἐξ ἅλμης ἐξῄρηται, τόμος ἀλλᾶντος, τόμος ἠνύστρου, χορδῆς ἕτερος, φύσκης ἕτερος διαλαιμοτομεῖθ᾿ ὑπὸ τῶν ἔνδον. κρατὴρ ἐξερροίβδητ᾿ οἴνου· πρόποσις χωρεῖ· λείπεται κόρδαξ·

402f

5

10 403a

15

403a  Eust. p. 1719.43 = ii.21.12–13 3  τράγος ὑλιβάτας A : ταῦρος ὑληβάτας C E : ταῦρος ἠλιβάτας Eust. : τράγος ὑλιβάτης Casaubon ‖ 11  κυπαρισσοτρόφων A C E : κυπαρισσορόφων Casaubon ‖ 17  Φείδων C E : † φιδων † A ‖ 19  ἄγγελλ᾿ C E P Mus : ἄγγελ᾿ A ‖ 22  σπλάγχν᾿ Schweighäuser : σπλάχνα A C E | χναῦμ᾿ Meineke : † χναυω † A ‖ 28  λείπεται A C E : λέπεται Porson

138

403b

403c

deip nosop histae

κολασταίνει νοῦς μειράκιον· πάντες δ᾿ ἔνδον, τὰ κάτωθεν ἄνω. μέμνησ᾿ ἃ λέγω, πρόσεχ᾿ οἷς φράζω. χάσκεις; αὐτὸς βλέψον δεῦρ᾿, εἴ πως αὐτὰ φράσεις. αὐτίκ᾿ ἐρῶ σοι πάλιν ἐξ ἀρχῆς. ἥκειν ἤδη καὶ | μὴ μέλλειν τῷ τε μαγείρῳ μὴ λυμαίνεσθ᾿, ὡς τῶν ὄψων ἑφθῶν ὄντων, ὀπτῶν ὄντων, ψυχρῶν ὄντων, καθ᾿ ἕκαστα λέγων· βολβός, ἐλαία, σκόροδον, καυλός, κολοκύντη, ἔτνος, θρῖον, φυλλάς, θύννου τεμάχη, γλάνιδος, γαλεοῦ, ῥίνης, γόγγρου, † φυξικινος † ὅλος, κορακῖνος ὅλος, μεμβράς, σκόμβρος, θυννίς, κωβιὸς † ἠλακατινος † κυνὸς οὐραῖον τῶν καρχαριῶν, νάρκη, βάτραχος, πέρκη, σαῦρος, τριχίας, φυκὶς βριγχός, τρίγλη, κόκκυξ, τρυγών, σμύραινα, φάγρος, μύλλος, λεβίας, | σπάρος, σκάρος, αἰολίας, θρᾷττα, χελιδών, καρίς, τευθίς, ψῆττα, δρακαινίς, πολυπόδιον, σηπία, ὀρφός, κάραβος, ἔσχαρος, ἀφύαι, βελόναι, κεστρεύς, σκορπίος, ἔγχελυς, ἄρτοι, κρέα τ᾿ ἄλλα (τὸ πλῆθος ἀμύθητον)

20

5

25

10

30

15

35

20

40

25

45

403c–d  Eust. p. 1524.8–10 = i.200.20–3 1  κολασταίνει νοῦς μειράκιον A : ἀκολασταίνει νοῦς μειρακίου M P Mus : ἀκολασταίνει νοῦς μειρακίων Schweighäuser ‖ 2  πάντες δ᾿ A : πάντες C E : πάντ᾿ ἐστ᾿ Dobree ‖ 3  μέμνησ᾿ C E : μέμνησθ᾿ A Es ‖ 4  αὐτὸς A C E : οὗτος Casaubon ‖ 5  δεῦρ᾿, εἴ πως A C E : δευρί· πῶς Dobree ‖ 15  † φυξικινος † A : φοξῖνος anon. ap. Dalechamps ‖ 17  † ἠλακατινος † A : ἠλακατήνος Dac B : ἠλακατῆνες 7.301d ‖ 20  βριγχοός A : βρίγκος 7.301d ‖ 22  σπάρος σκάρος (v.ll.) A : σπάρος (σκάρος om.) 7.301d ‖ 25  πολυπόδιον A : πουλυπόδειον Erfurdt | ὀρφός A : ὀρφώς Q M P Mus ‖ 27  ἄρτοι A : ἄρκτοι Meineke

139

ix 40 3a –40 3e

5

10

15

20

25

χηνός, χοίρου, βοός, ἀρνός, οἰός, κάπρου, αἰγός, ἀλεκτρυόνος, νήττης, κίττης, πέρδικος, ἀλωπεκίου. καὶ μετὰ δεῖπνον θαυμαστὸν ὅσ᾿ ἔστ᾿ ἀγαθῶν πλήθη. πᾶς δὲ κατ᾿ οἴκους μάττει, πέττει, τίλλει, κόπτει, τέμνει, εὕει, χαίρει, παίζει, πηδᾷ, δειπνεῖ, πίνει, σκιρτᾷ, | λορδοῖ, κεντεῖ, βινεῖ. σεμναὶ δ᾿ αὐλῶν ἄγαν αἱ φωναί, μολπά, κλαγγὰ θράττει, νεῖται, πνεῖται κούραν κασίας ἀπὸ γᾶς ἁγίας ἁλίας Συρίας, ὀσμὴ σεμνὴ μυκτῆρα δονεῖ λιβάνου μακροῦ, σμύρνης, καλάμου, στύρακος καὶ βάρου, λίνδου, κίνδου † μισθου † μίνθου. τοιάδε δόμους ὁμίχλη κατέχει πάντων ἀγαθῶν ἀνάμεστος.

50

55

403d

60

65

[68] ἐπὶ τούτοις λεγομένοις παρηνέχθη ἡ ῥοδουντία καλουμένη λοπάς, περὶ ἧς ἐξετραγῴδησεν ὁ σοφὸς ἐκεῖνος | μάγειρος 403e (9.406a–b) πρὶν καὶ ἐπιδεῖξαι ὅ τι φέρει· διεχλεύαζέ τε τοὺς πάνυ 〈…〉 μαγείρους γενομένους, ὧν καὶ μνημονεύων ἔφη· τί τοιοῦτον ἐξεῦρεν ὁ παρὰ Ἀναξίππῳ τῷ κωμικῷ μάγειρος, 〈ὃς〉 ἐν τῷ Ἐγκαλυπτομένῳ (fr. 1) τοιάδε ὠγκώσατο;

*403d  Eust. p. 315.18–19 = I.490.2–4 | *403d, 406b  Eust. p. 975.14 = III.605. 3–4 7  εὕει E D B Q M P Mus : † ευει † A : δὕει C* : εὕε Eust. : δεύει Dindorf 9  κεντεῖ βινεῖ (v.ll.) A E Eust. : κεντεῖ κινεῖ C : βινεῖ/κινεῖ del. Meineke 10  ἄγαν αἱ A C E : ἀγαναὶ Jacobs ‖ 11  μολπά A C E Eust. : μολπή As κλαγγὰ A Eust. : κλαγγὴ As : κλανὰ C E | νεῖται πνεῖται (v.ll.) A : νεῖται del. Meineke ‖ 12  κούραν A : κούρην As : κούρα Meineke ‖ 13  γᾶς A : γῆς As D B ‖ 15  μακροῦ A : μάρου Dalechamps (Mari) ‖ 16  καὶ A : del. Dindorf 17  † μισθου † A : μισθοῦ Q M P Mus : κισθοῦ Casaubon ‖ 23  〈περιβοήτους〉 vel sim. supplendum ‖ 24  Ἀναξίππῳ Pierson : Ἀνθίππῳ A : ξανθίππῳ C E 〈ὃς〉 add. Schweighäuser ‖ 25  ὠγκώσατο C : ὠσκώσατο E : ὠγκήσατο A

140

403f

404a

404b

404c

deip nosop histae

(Α.) Σόφων Ἀκαρνὰν καὶ Ῥόδιος Δαμόξενος ἐγένονθ᾿ ἑαυτῶν συμμαθηταὶ τῆς τέχνης· | ἐδίδασκε δ᾿ αὐτοὺς Σικελιώτης Λάβδακος. οὗτοι τὰ μὲν παλαιὰ καὶ θρυλούμενα ἀρτύματ᾿ ἐξήλειψαν ἐκ τῶν βιβλίων καὶ τὴν θυΐαν ἠφάνισαν ἐκ τοῦ μέσου, οἷον λέγω κύμινον, ὄξος, σίλφιον, τυρόν, κορίαννον, οἷς ὁ Κρόνος ἀρτύμασιν ἐχρᾶτο, πάντα † φιλων το † εἶναί θ᾿ ὑπέλαβον ‖ † των † τοῖς παντοπώλην χρώμενον. αὐτοὶ δ᾿ ἔλαιον καὶ λοπάδα καινήν, πάτερ, πῦρ τ᾿ ὀξὺ καὶ μὴ πολλάκις φυσώμενον ἐποίουν· ἀπὸ τούτου πᾶν τὸ δεῖπνον εὐτρεπές. οὗτοί τε πρῶτοι δάκρυα καὶ πταρμὸν πολὺν ἀπὸ τῆς τραπέζης καὶ σίαλον ἀπήγαγον, τῶν τ᾿ ἐσθιόντων ἀνεκάθηραν τοὺς πόρους. ὁ μὲν οὖν Ῥόδιος πιών τιν᾿ ἅλμην ἀπέθανε· | παρὰ τὴν φύσιν γὰρ τὸ ποτὸν ἦν. μάλ᾿ εἰκότως. ὁ Σόφων δὲ πᾶσαν τὴν Ἰωνίαν ἔχει, ἐμὸς γενόμενος, ὦ πάτερ, διδάσκαλος. καὐτὸς φιλοσοφῶ καταλιπεῖν συγγράμματα σπεύδων ἐμαυτοῦ καινὰ τῆς τέχνης. (Β.) παπαῖ· ἐμὲ κατακόψεις οὐχ ὃ θύειν μέλλομεν. (Α.) τὸν ὄρθρον ἐν ταῖς χερσὶν ὄψει βιβλία ἔχοντα καὶ ζητοῦντα κατὰ τὴν τέχνην. | οὐθὲν † χονδρευουσι † διαφέρω τἀσπενδίου. γεύσω δ᾿, ἐὰν βούλησθε, τῶν εὑρημένων. οὐ ταὐτὰ προσάγω πᾶσιν ἀεὶ βρώματα·

403f  Eust. p. 1254.33–4 = IV.574.2–3 i.283.7–9

|

5

5

10

10

15

15

20

20

25

25

*404c–d  Eust. p. 1585.59–62 =

3  ἐδίδασκε C E B Q M P Mus : ἐδίδασκεν A ‖ 6  θυΐαν A C E : θυείαν Casaubon ‖ 9  ἐχρᾶτο A C E : ἐχρῆτο Herwerden | πάντα φιλων το (~ πάντ᾿ ἀφείλοντο) A : πάντ᾿ ἀφεῖλον Dobree ‖ 10  † των † A : τὸν Musurus ‖ 11  δ᾿ C E Q M P Mus : δὲ A ‖ 14  πρῶτοι C E : πρῶτον A ‖ 16  τ᾿ D B M P Mus : τε A C E | ἀνεκάθηραν C E : ἀνεκάθαραν A ‖ 24  χερσὶν A : χερσί μ᾿ Bothe 26  † χονδρευουσι † A : Διοδώρου Meineke ‖ 27  βούλησθε A : βούλησθ C E : βούλῃ, σε Tyrwhitt

141

ix 40 3e –4 04f

5

10

15

20

τεταγμέν᾿ εὐθύς ἐστί μοι πρὸς τὸν βίον. ἕτερ᾿ ἐστὶ τοῖς ἐρῶσι καὶ τοῖς φιλοσόφοις καὶ τοῖς τελώναις. μειράκιον ἐρωμένην ἔχον τὴν πατρῴαν οὐσίαν κατεσθίει· τούτῳ παρέθηκα σηπίας καὶ τευθίδας καὶ τῶν πετραίων ἰχθύων τῶν ποικίλων, ἐμβαμματίοις γλαφυροῖσι κεχορηγημένα· | ὁ γὰρ τοιοῦτός ἐστιν οὐ δειπνητικός, πρὸς τῷ φιλεῖν δὲ τὴν διάνοιάν ἐστ᾿ ἔχων. τῷ φιλοσόφῳ παρέθηκα κωλέαν, πόδας· ἀδηφάγον τὸ ζῷον εἰς ὑπερβολὴν ἐστί. τελώνῃ γλαῦκον, ἔγχελυν, σπάρον· ὅταν ἐγγὺς ἦν δ᾿ ὅδ᾿ ὕστερος, ἀρτύω φακῆν καὶ τὸ περίδειπνον τοῦ βίου λαμπρὸν ποιῶ. τὰ τῶν γερόντων στόματα διαφορὰν ἔχει, νωθρότερα πολλῷ δ᾿ ἐστὶν ἢ τὰ τῶν νέων. | παρατίθημι σίναπι τούτοις καὶ ποιῶ χυλοὺς ἐχομένους δριμύτητος, τὴν φύσιν ἵνα διεγείρας πνευματῶ τὸν ἀέρα. ἰδὼν τὸ πρόσωπον γνώσομ᾿ εἰ ζητεῖ φαγεῖν ἕκαστος ὑμῶν.

30

35 404d

40

45

404e

[69] καὶ ὁ παρὰ Διονυσίῳ δὲ ἐν Θεσμοφόρῳ (fr. 2) μάγειρος, ἄνδρες δαιταλεῖς (οὐ χεῖρον γὰρ καὶ τούτου μνησθῆναι), τί φησί; 25

(Α.) σφόδρα μοι καὶ χάρις αἰεὶ μία, νὴ τοὺς θεούς. ταυτὶ προείπας· τὸν μάγειρον εἰδέναι | πολὺ δεῖ γὰρ αἰεὶ πρότερον οἷς μέλλει ποιεῖν τὸ δεῖπνον ἢ τὸ δεῖπνον ἐγχειρεῖν ποιεῖν· ἐὰν μὲν γὰρ ἕν τις τοῦτ᾿ ἐπιβλέψῃ μόνον, τοὔψον ποιῆσαι κατὰ τρόπον πῶς δεῖ, τίνα

404f

5

1  τεταγμέν᾿ M P Mus : τεταγμένα A C E ‖ 4  τὴν A C E : del. Toup 10  κωλέαν A C E : κωλῆν ἢ Kaibel ‖ 12  ἐστί A C E : ἐστίν M P Mus | τελώνῃ Musurus : τελώνη A C E ‖ 13  ἦν δ᾿ Musurus : ἦν δὲ A : ἢν δὲ C E : ᾖ δ᾿ Dindorf | ὅδ᾿ ὕστερος A C E : ὁ Δύστρος Wilamowitz ‖ 16  νωθρότερα, i.e. νωθρότρ Scaliger : νωθρότατα, i.e. νωθρόττ A : νωθρόττ C E ‖ 17  παρατίθημι σίναπι A C E : σίναπι παρατίθημι Scaliger ‖ 20  εἰ A : οὗ Toup ‖ 22  Διονυσίῳ C : Διονύ E : Διονύσῳ A ‖ 24  καὶ χάρις αἰεὶ μία, i.e. -ΕΙΜΙΑ A : κεχάρισαι, Σιμία, i.e. -ΣΙΜΙΑ Porson, Meineke ‖ 28  ἐὰν A : ἂν Schweighäuser

142

405a

405b

405c

405d

deip nosop histae

τρόπον παραθεῖναι δέ ποτ᾿ ἢ πῶς σκευάσαι, μὴ προΐδητε τοῦτο μηδὲ φροντίσῃ, οὐκέτι μάγειρος, ὀψοποιός δ᾿ ἐστίν. οὐ ταὐτὸν δ᾿ ἐστὶ τοῦτο, πολὺ διήλλαχε. ‖ 10 στρατηγὸς πᾶς καλεῖθ᾿ ὃς ἂν λάβῃ δύναμιν, ὁ μέντοι δυνάμενος κἀν πράγμασιν ἀναστραφῆναι καὶ διαβλέψαι τί που στρατηγός ἐστιν, ἡγεμὼν δὲ θάτερον. οὕτως ἐφ᾿ ἡμῖν σκευάσαι μὲν ἢ τεμεῖν 15 ἡδύσμαθ᾿ ἑψῆσαί τε καὶ φυσᾶν τὸ πῦρ ὁ τυχὼν δύναιτ᾿ ἄν· ὀψοποιὸς οὐ μόνον ἐστὶν ὁ τοιοῦτος, ὁ δὲ μάγειρος ἄλλο τι. | συνιδεῖν τόπον, ὥραν, τὸν καλοῦντα, τὸν πάλιν δειπνοῦντα, πότε δεῖ καὶ τίν᾿ ἰχθὺν ἀγοράσαι † 20 πάντα μὲν λήψει σχεδὸν αἰεὶ γάρ· οὐκ αἰεὶ δὲ τὴν τούτων ἀρχὴν ἔχει θ᾿ ὁμοίαν οὐδ᾿ ἴσην τὴν ἡδονήν. Ἀρχέστρατος γέγραφέν τε καὶ δοξάζεται παρά τισιν οὕτως, ὡς λέγων τι χρήσιμον. 25 τὰ πολλὰ δ᾿ ἠγνόηκε κοὐδὲ ἓν λέγει. | μὴ πάντ᾿ ἄκουε μηδὲ πάντα μάνθανε † τῶν βιαίων ἐσθ᾿ ἕνεκα τὰ γεγραμμένα, κενὰ μᾶλλον ἢ ὅτε ἦν οὐδέπω γεγραμμένα †· οὐδ᾿ ἔστιν εἰπεῖν περὶ μαγειρικῆς, ἐπεὶ 30 εἰπ᾿ ἀρτίως· † ὅρον γὰρ οὐκ ἔσχηκεν † οὗ ὁ καιρός, αὐτὴ δ᾿ ἑαυτῆς ἐστι δεσπότης. ἐὰν δ᾿ εὖ μὲν σὺ χρήσῃ τῇ τέχνῃ, τὸν τῆς τέχνης δὲ καιρὸν ἀπολέσῃς, παραπόλωλεν ἡ τέχνη. 35 (Σιμ.) ἄνθρωπε, μέγας γὰρ εἶ. (Α.) τουτονί δ᾿, ὃν ἀρτίως | ἔφης ἔχοντα πεῖραν ἥκειν πολυτελῶν

1  δέ ποτ᾿ Musurus : δέ ποτε A : δ᾿ ἢ ποτ᾿ Meineke ‖ 2  προΐδητε A : προΐδηται Dobree ‖ 3  δ᾿ ἐστίν A : ἐστι δέ Schweighäuser ‖ 4  ταὐτὸν] † ταυτον † A : ταὐτὸ Musurus ‖ 9  ἡμῖν A : ἡμῶν Richards ‖ 10  ἡδύσμαθ᾿ Musurus : ἡδύσματα A C E ‖ 11  οὐ A : οὖν Bedrot ‖ 16–17  ἀρχὴν ἔχει θ᾿ A : χάριν / ἔχεις Jacobs ‖ 18  γέγραφέν A : γέγραφέ D B ‖ 29  δὲ καιρὸν A C E : καιρὸν δ᾿ Casaubon ‖ 30  γὰρ A : del. Villebrune | δ᾿ M P Mus : δέ A

5

10

15

20

25

30

143

ix 40 4f –40 5f

5

πολλῶν τε δείπνων, ἐπιλαθέσθαι † σημεια † πάντων ποιήσω, θρῖον ἂν δείξω μόνον, παραθῶ δεῖπνον ὄζον αὔρας Ἀττικῆς. ἐξ ἀντλίας † ἡκοντι καὶ γεμοντετι † φορτητικῶν μοι βρωμάτων ἀγωνίαις εἰ μὴ ποιήσω νυστάσαι παροψίδι.

40

[70] πρὸς ταῦτα Αἰμιλιανὸς ἔφη· βέλτιστε, πολλοῖς πολλὰ περὶ μαγειρικῆς | εἰρημέν᾿ ἐστί, 10

405e

κατὰ τοὺς Ἡγησίππου Ἀδελφούς (fr. 1.1–2)· σὺ οὖν ἢ δρῶν τι φαίνου (Hegesipp. Com. fr. 1.3) καινὸν παρὰ τοὺς ἔμπροσθεν ἢ μὴ κόπτε με, καὶ δεῖξον ὃ φέρεις καὶ λέγε τί ἐστι. καὶ ὅς· καταφρονεῖς ὅτι μάγειρός εἰμι ἴσως·

15

ὅσον ἀπὸ ταύτης τῆς τέχνης εἴργασμ᾿ ἐγώ, κατὰ τὸν κωμικὸν Δημήτριον, ὃς ἐν τῷ ἐπιγραφομένῳ Ἀρεοπαγίτῃ (fr. 1) ταῦτ᾿ εἴρηκεν·

20

25

ὅσον ἀπὸ ταύτης τῆς τέχνης εἴργασμ᾿ ἐγώ, οὐδεὶς ὑποκριτής ἐσθ᾿ ὅλως εἰργασμένος. καπνιζομένη τυραννὶς αὕτη ᾿σθ᾿ ἡ τέχνη. | ἀβυρτακοποιὸς παρὰ Σέλευκον ἐγενόμην, παρ᾿ Ἀγαθοκλεῖ πρῶτος εἰσήνεγκ᾿ ἐγὼ τῷ Σικελιώτῃ τυραννικὴν φακῆν. τὸ μέγιστον οὐκ εἴρηκα· Λαχάρους † τινος †, ὅτ᾿ ἦν ὁ λιμός, ἑστιῶντος τοὺς φίλους, ἀνάληψιν ἐποίησεν εἰσενέγκας κάππαριν.

405f

5

405e  Eust. p. 1422.52–3 = i.66.26–7 1  † σημεια † A : σημεῖα D B Q M P Mus : Σιμία Meineke ‖ 4  † ἡκοντι καὶ γεμοντετι † A : ἥκοντα καὶ γέμοντ᾿ ἔτι Meineke ‖ 5  φορτητικῶν (vox nihili), i.e. -ΤΙΚΩΝ A : φορτηγικῶν, i.e. -ΓΙΚΩΝ Meineke ‖ 6  εἰ μὴ A : τἠμῇ Fritzsche ‖ 9  εἰρημέν᾿ Casaubon : εἰρημένα A ‖ 12  κόπτε με A C E : με κόπτε Eust. : κόπτε ἐμέ 7.290b ‖ 26  ἐποίησεν A : ἐποίησ᾿, i.e. ἐποίησ(α) Musurus

144

deip nosop histae

γυμνὴν ἐποίησεν Ἀθηνᾶν Λαχάρης οὐδὲν ἐνοχλοῦσαν, 〈σὲ〉 δ᾿ 406a ἐνοχλοῦντα νῦν ἐγώ, ‖ ὁ Αἰμιλιανὸς ἔφη, εἰ μὴ δείξεις ὅ τι φέρεις.

καὶ ὃς μόλις ἔφη (adesp. com. fr. *117)· ῥοδωνιὰν καλῶ μὲν τὴν λοπάδα ταύτην ἐγώ, ἐσκεύασται δ᾿ οὕτως, ἵνα καὶ ἥδυσμα στεφανωτικὸν μὴ μόνον ἐπὶ τῆς κεφαλῆς λαβὼν σχῇς ἀλλὰ καὶ ἔνδον σεαυτοῦ, καὶ πανδαισίᾳ τὸ σωμάτιον πᾶν ἑστιάσῃς. ῥόδα τὰ εὐοσμότατα ἐν ἴγδει τρίψας ἐπέβαλον ἐγκεφάλους ὀρνίθων τε καὶ χοίρων ἑφθοὺς σφόδρα ἐξινιασθέντας καὶ τῶν ᾠῶν τὰ χρυσᾶ, μεθ᾿ ἃ ἔλαιον, γάρον, πέπερι, οἶνον. καὶ ταῦτα διατρίψας ἐπιμελῶς 406b ἐνέβαλον εἰς λοπάδα καινὴν ἁπαλὸν καὶ συνεχὲς διδοὺς | τὸ πῦρ. καὶ ἅμα λέγων ἀναπετάσας τὴν λοπάδα τοσαύτην εὐωδίαν παρέσχε τῷ συμποσίῳ ὡς ἀληθῶς τινα τῶν παρόντων εἰπεῖν (Il. 14.173–4)· τοῦ καὶ κινυμένοιο Διὸς κατὰ χαλκοβατὲς δῶ ἔμπης ἐς γαῖάν τε καὶ οὐρανὸν ἵκετ᾿ ἀυτμή. τοσαύτη διεχύθη ἀπὸ τῶν ῥόδων εὐωδία. [71] μετὰ ταῦτα περιενεχθεισῶν ὀρνίθων τε ὀπτῶν φακῆς τε 406c καὶ πισῶν αὐταῖς χύτραις, ἔτι δὲ τῶν τοιούτων περὶ ὧν Φαινίας | ὁ Ἐρέσιος ἐν τοῖς Περὶ Φυτῶν (fr. 48 Wehrli) τάδε γράφει· πᾶσα γὰρ χεδροπώδης ἥμερος φύσις ἐνσπέρματος. τὰ μὲν ἑψήσεως ἕνεκα σπείρεται, οἷον κύαμος, πισός· ἐτνηρὸν γὰρ ἐκ τούτων ἕψημα γίνεται· τὰ δὲ πάλιν αὖθις λεκιθώδη, καθάπερ ἄρακος, τὰ δὲ φακώδης, οἷον φακός, τὰ δὲ χόρτου ἕνεκα τῶν τετραπόδων ζῴων, οἷον ὄροβος μὲν ἀροτήρων βοῶν, ἀφάκη δὲ προβάτων. πισοῦ δὲ τοῦ ὀσπρίου μνημονεύει καὶ Εὔπολις ἐν Χρυσῷ Γένει (fr. 323). Ἡλιόδωρος δ᾿ ὁ περιηγητὴς ἐν πρώτῳ Περὶ Ἀκροπόλεως 406d (FGrH 373 F 3), τῆς τῶν πυρῶν, φησίν, ἑψήσεως ἐπινοηθείσης | οἱ μὲν παλαιοὶ πύανον, οἱ δὲ νῦν ὁλόπυρον προσαγορεύουσι.

*403d, 406b  Eust. p. 975.14 = III.605.3–4 | *406d  Eust. p. 1349.10 = IV.901. 3–4 1  〈σὲ〉 add. Schweighäuser ‖ 2  δείξεις Schweighäuser : δείξης A 8  ἐξινιασθέντας C E : ἐξεινιασθέντας A* ‖ 9  γάρον C E : γάρος A ‖ 20  τὰ scripsi : ἡ A ‖ 21  σπείρεται δὲ A : δὲ del. Musurus | ὁ κύαμος A : ὁ del. Wilamowitz ‖ 22–3  τὰ δὲ φακώδης scripsi, ducente Schweighäuser : τὸ δὲ φακῆς A ‖ 23  † ἀφακη † (v.l.) ante φακός A : delevi | τὰ scripsi : τὸ A

5

10

15

20

25

ix 40 5f– 40 7a

5

145

τοιούτων ἔτι πολλῶν λεγομένων ὁ Δημόκριτος ἔφη· ἀλλὰ κἂν τῆς φακῆς ἐάσητε ἡμᾶς μεταλαβεῖν ἢ αὐτῆς γε τῆς χύτρας, μὴ καὶ λίθοις τις ὑμῶν βεβλήσεται κατὰ τὸν Θάσιον Ἡγήμονα. καὶ ὁ Οὐλπιανὸς ἔφη· τίς δ᾿ αὕτη ἡ λιθίνη βαλλητύς; Ἐλευσῖνι γὰρ τῇ ἐμῇ οἶδά τινα πανήγυριν ἀγομένην καὶ καλουμένην Βαλλητύν· περὶ ἧς οὐκ ἄν τι εἴποιμι μὴ παρ᾿ ἑκάστου μισθὸν λαβών. ἀλλ᾿ ἔγωγε, φησὶν ὁ Δημόκριτος, οὐκ ὢν λαβάργυρος ὡρολογητής,

10

15

20

κατὰ τὸν Τίμωνος | Πρόδικον (SH 792), λέξω τὰ περὶ τοῦ Ἡγήμο- 406e νος. [72] Χαμαιλέων ὁ Ποντικὸς ἐν ἕκτῳ Περὶ τῆς Ἀρχαίας Κωμῳδίας (fr. 44 Wehrli = fr. 47 Martano)· Ἡγήμων ὁ Θάσιος ὁ τὰς Παρῳδίας γράψας Φακῆ ἐπεκαλεῖτο καὶ ἐποίησεν ἔν τινι τῶν Παρῳδιῶν· ταῦτά μοι ὁρμαίνοντι παρίστατο Παλλὰς Ἀθήνη χρυσῆν ῥάβδον ἔχουσα, καὶ ἤλασεν εἶπέ τε μῦθον· | “δεινὰ παθοῦσα, Φακῆ βδελυρή, χώρει ᾿ς τὸν ἀγῶνα.” καὶ τότ᾿ ἐγὼ θάρσησα. εἰσῆλθε (test. 4) δέ ποτε καὶ εἰς τὸ θέατρον διδάσκων κωμῳδίαν λίθων ἔχων πλῆρες τὸ ἱμάτιον, οὓς βάλλων εἰς τὴν ὀρχήστραν διαπορεῖν ἐποίησε τοὺς θεατάς. καὶ ὀλίγον διαλιπὼν εἶπε· ‖ λίθοι μὲν οἵδε· βαλλέτω δ᾿ εἴ τις θέλει· Φακῆ δὲ καὶ ἐν θέρει καὶ ἐν χειμῶνι ἀγαθόν.

25

406f

εὐδοκίμει δ᾿ ὁ ἀνὴρ μάλιστα ἐν ταῖς παρῳδίαις καὶ περιβόητος ἦν λέγων τὰ ἔπη πανούργως καὶ ὑποκριτικῶς, καὶ διὰ ταῦτα σφόδρα παρὰ τοῖς Ἀθηναίοις εὐδοκίμει. ἐν δὲ τῇ Γιγαντομαχίᾳ οὕτω σφόδρα τοὺς Ἀθηναίους ἐκήλησεν ὡς ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ πλεῖστα αὐτοὺς γελάσαι, καίτοι ἀγγελθέντων αὐτοῖς ἐν τῷ θεάτρῳ τῶν *406e, 407a–b  Eust. p. 1420.35–42 = i.63.9–14 | 406f, 407a  Eust. p. 1239. 28–30 = IV.512.23–5 1  τοιούτων Schweighäuser : τούτων A ‖ 2  ἐάσητε scripsi : ἐάσατε A ‖ 4  ἡ βαλλητύς A : ἡ del. Casaubon | Ἐλευσῖνι A : fort. ἐν Σιδῶνι hic et 9.407c 6  τι Dpc B : τις A ‖ 9  Πρόδικον Meineke : πρόδειπνον A ‖ 22  Φακῆ δὲ καὶ ἐν θέρει καὶ ἐν χειμῶνι ἀγαθόν A C E : ἀγαθὸν δὲ κἀν χειμῶνι κἀν θέρει Φακῆ Dobree, ducente Schweighäuser ‖ 24  ταῦτα A : τοῦτο C E

407a

146

deip nosop histae

γενομένων περὶ Σικελίαν ἀτυχημάτων, οὐδεὶς 〈δ᾿〉 ἀπέστη, καίτοι 407b σχεδὸν πᾶσι τῶν οἰκείων | ἀπολωλότων. ἔκλαιον οὖν ἐγκαλυψάμε-

νοι, οὐκ ἀνέστησαν δ᾿, ἵνα μὴ γένωνται διαφανεῖς τοῖς ἀπὸ τῶν ἄλλων πόλεων θεωροῦσιν ἀχθόμενοι τῇ συμφορᾷ· διέμειναν δ᾿ ἀκροώμενοι, καίτοι καὶ αὐτοῦ τοῦ Ἡγήμονος, ὡς ἤκουσε, σιωπᾶν διεγνωκότος. καθ᾿ ὃν δὲ χρόνον θαλασσοκρατοῦντες Ἀθηναῖοι ἀνῆγον εἰς ἄστυ τὰς νησιωτικὰς δίκας, γραψάμενός τις καὶ τὸν Ἡγήμονα δίκην ἤγαγεν εἰς τὰς Ἀθήνας. ὁ δὲ παραγενόμενος καὶ συναγαγὼν τοὺς περὶ τὸν Διόνυσον τεχνίτας προσῆλθε μετ᾿ | 407c αὐτῶν Ἀλκιβιάδῃ βοηθεῖν ἀξιῶν. ὁ δὲ θαρρεῖν παρακελευσάμενος εἰπών τε πᾶσιν ἕπεσθαι ἧκεν εἰς τὸ Μητρῷον, ὅπου τῶν δικῶν ἦσαν αἱ γραφαί, καὶ βρέξας τὸν δάκτυλον ἐκ τοῦ στόματος διήλειψε τὴν δίκην τοῦ Ἡγήμονος. ἀγανακτοῦντες δ᾿ ὅ τε γραμματεὺς καὶ ὁ ἄρχων τὰς ἡσυχίας ἤγαγον δι᾿ Ἀλκιβιάδην φυγόντος δι᾿ εὐλάβειαν καὶ τοῦ τὴν δίκην γραψαμένου. [73] αὕτη παρ᾿ ἡμῶν, Οὐλπιανέ, ἡ βαλλητύς· σὺ δ᾿ ὅταν βουληθῇς ἐρεῖς περὶ τῆς Ἐλευσῖνι. 407d καὶ ὁ Οὐλπιανός· ἀλλά με ἀνέμνησας, | καλὲ Δημόκριτε, μνησθεὶς (9.406d) χύτρας ποθοῦντα μαθεῖν πολλάκις τίς ἡ Τηλεμάχου καλουμένη χύτρα καὶ τίς ὁ Τηλέμαχος. καὶ ὁ Δημόκριτος ἔφη· Τιμοκλῆς (test. 2) ὁ τῆς κωμῳδίας ποιητὴς (ἦν δὲ καὶ τραγῳδίας) ἐν μὲν δράματι Λήθῃ (fr. 23) φησί·

407e

μετὰ τοῦτον αὐτῷ Τηλέμαχος συνετύγχανε. καὶ τοῦτον ἀσπασάμενος ἡδέως πάνυ ἔπειτα, “χρῆσόν μοι σύ,” φησί, “τὰς χύτρας | ἐν αἷς συνῆψας τοὺς κυάμους.” καὶ ταῦτά τε εἴρηται καὶ παριόντα Φίλιππον πάνυ τὸν Χαιρεφίλου πόρρωθεν ἀπιδὼν τὸν παχὺν ἐπόππυσεν, εἶτ᾿ ἐκέλευσε πέμπειν σαργάνας.

5

10

15

20

25

5

*407b–c  Eust. p. 1829.41–5 = ii.157.30–4 | 407d, e, 408a  Eust. p. 1394.24–6 = i.24.16–19 1  οὐδεὶς 〈δ᾿〉 scripsi : οὐδεὶς οὖν C E | ἀπέστη A C E Eust. : ἀνέστη lmAmg 26  αἷς συνῆψας A : αἷσιν ἕψεις Bothe ‖ 27  εἴρηται A : εἴρητο Porson Φίλιππον, i.e. ΦΙΛ- A : Φείδιππον, i.e. ΦΕΙΔ- Porson ‖ 29  ἐπόππυσεν A : ἐπόππυσ᾿ Meineke

147

ix 407a–408a

ὅτι δὲ καὶ τῶν δήμων Ἀχαρνεὺς ὁ Τηλέμαχος ὁ αὐτὸς ποιητής φησιν ἐν Διονύσῳ (fr. 7) οὕτως·

5

(Α.) ὁ δ᾿ Ἀχαρνικὸς Τηλέμαχος ἔτι δημηγορεῖ; (Β.) οὗτος δ᾿ ἔοικε τοῖς νεωνήτοις Σύροις. (Α.) πῶς; ἢ τί πράττων; βούλομαι γὰρ εἰδέναι. (Β.) θανατηγὸν καλὴν χύτραν φέρει. | ἐν δ᾿ Ἰκαρίοις Σατύροις (fr. 18) φησίν·

10

15

407f

ὥστ᾿ ἔχειν οὐδὲ ἓν παρ᾿ ἡμῖν. νυκτερεύσας δ᾿ ἀθλίως πρῶτα μὲν σκληρῶς καθεύδω, εἶτα Θούδιππος ὁ λέων παντελῶς ἔπηξεν ἡμᾶς, εἶθ᾿ ὁ λιμὸς ἥπτετο. ἐφέρετο πρὸς Δίωνα τὸν διάπυρον· ἀλλὰ γὰρ οὐδ᾿ ἐκεῖνος οὐθὲν εἶχε. πρὸς δὲ τὸν χρηστὸν δραμὼν 5 Τηλέμαχον Ἀχαρνέα σωρόν τε κυάμων καταλαβὼν ἁρπάσας τούτων ἐνέτραγον † δ᾿ ὄνος, ἡμᾶς ὡς ὁρᾷ, ὁ Κηφισόδωρος περὶ τὸ βῆμ᾿ ἐπέρδετο. ἐκ τούτων δῆλόν ἐστιν (adesp. com. fr. *118) ὅτι Τηλέμαχος ‖ κυάμων χύτρας ἀεὶ σιτούμενος ἦγεν Πυανέψια πορδὴν ἑορτήν. 408a [74] ἔτνους δὲ κυαμίνου μνημονεύει Ἡνίοχος ὁ κωμικὸς ἐν Τροχίλῳ (fr. 4) λέγων οὕτω·

20

(Α.) πρὸς ἐμαυτὸν ἐνθυμούμενος, νὴ τοὺς θεούς, ὅσῳ διαφέρει σῦκα καρδάμων. σὺ δὲ οὐδὲ Παύσωνι φῂς τὸ δεῖνα προσλελαληκέναι; (Β.) καὶ πρᾶγμ᾿ ἠρώτα με δυστράπελον πάνυ, ἔχων δὲ πολλὰς φροντίδων δυσεξόδους. |

5

407d, e, 408a  Eust. p. 1394.24–6 = i.24.16–19 3  δ᾿ Schweighäuser : δὲ A ‖ 6  θανατηγὸν A : θάργηλον Meineke | καλὴν A : ἀγκάλῃ Jacobs ‖ 8  οὐδὲ ἓν A : οὐδὲν Schweighäuser ‖ 9  καθεύδω A : καθηῦδον Jacobs | ὁ λέων A : βδέων Meineke ‖ 10  ἔπηξεν A : ἔπνιξεν Meineke ‖ 14  ἐνέτραγον δ᾿ ὄνος A : ἐνέτραγον. 〈ὁ〉 δ᾿ ὄνος Musurus ‖ 15  βῆμ᾿ Schweighäuser : βῆμα A ‖ 17  χύτρας A : χυτρ E : χύτραν C Eust. | ἀεὶ C E Eust. : αἰεὶ A ‖ 21  σὺ δὲ οὐδὲ (v.ll.) A : οὐδὲ del. Casaubon ‖ 22  δεῖνα B : δειναὶ A ‖ 24  ἔχων A : ἔχον Jacobs | δυσεξόδους A : διεξόδους Boissonade

148 408b

deip nosop histae

(Α.) λέγ᾿ αὐτό· καὶ γὰρ οὐκ ἀγέλοιόν ἐστ᾿ ἴσως. (Β.) ἔτνος κυάμινον διότι τὴν μὲν γαστέρα φυσᾷ, τὸ δὲ πῦρ οὔ. (Α.) χάριεν οἷς γινώσκεται τὸ πρᾶγμα τοῦ Παύσωνος· ὡς δ᾿ ἀεί ποτε περὶ τοὺς κυάμους ἔσθ᾿ οὗτος ὁ σοφιστὴς [75] † τέλος.

10

5

τοιούτων οὖν πολλάκις λεγομένων ὕδωρ ἐφέρετο κατὰ χειρῶν. καὶ πάλιν ὁ Οὐλπιανὸς ἐζήτει εἰ τὸ χέρνιβον εἴρηται, καθάπερ ἡμεῖς λέγομεν ἐν τῇ συνηθείᾳ. καί τις αὐτῷ ἀπήντησεν λέγων τὸ ἐν Ἰλιάδι (24.302–4)· | 408c

ἦ ῥα, καὶ ἀμφίπολον ταμίην ὤτρυν᾿ ὁ γεραιὸς χερσὶν ὕδωρ ἐπιχεῦαι ἀκήρατον· ἡ δὲ παρέστη χέρνιβον ἀμφίπολος πρόχοόν θ᾿ ἅμα χερσὶν ἔχουσα.

Ἀττικοὶ δὲ χερνίβιον λέγουσιν, ὡς Λυσίας ἐν τῷ Κατὰ Ἀλκιβιάδου (= And. 4.29) λέγων οὕτω· τοῖς χρυσοῖς χερνιβίοις καὶ θυμιατηρί408d οις. | χειρόνιπτρον δ᾿ Εὔπολις ἐν Δήμοις (fr. 129)·

10

15

κἄν τις τύχῃ πρῶτος δραμών, εἴληφε χειρόνιπτρον, ἀνὴρ δ᾿ ὅταν τις ἀγαθὸς ᾖ καὶ χρήσιμος πολίτης νικᾷ τε χρηστὸς ὤν, οὐκ ἔστι χειρόνιπτρον. Ἐπίχαρμος δ᾿ ἐν Θεαροῖς (fr. 68.1–2) εἴρηκε χειρόνιβα διὰ τούτων· κιθάρα, τρίποδες, ἅρματα, τράπεζαι, χαλκεῖαι, χειρόνιβα † λοιβλιλέβητες † χάλκειοι.

20

408e ἡ πλείων δὲ χρῆσις “κατὰ χειρὸς ὕδωρ” | εἴωθε λέγειν, ὡς Εὔπο-

λις ἐν Χρυσῷ Γένει (fr. 320) καὶ Ἀμειψίας Σφενδόνῃ (fr. 20) Ἀλκαῖός τε ἐν Ἱερῷ Γάμῳ (fr. 16). πλεῖστον δ᾿ ἐστὶ τοῦτο. Φιλύλλιος δὲ ἐν Αὔγῃ (fr. 3) “κατὰ χειρῶν” εἴρηκεν οὕτω· καὶ δὴ δεδειπνήκασιν αἱ γυναῖκες· ἀλλὰ φέρειν *409d, 409f–10a, 408b–d, 409a–c, 408f  Eust. p. 1401.4–16, 19–20 = i.34.21–35, 39–40 | 408b  Eust. p. 948.38 = III.519.11 1  λέγ᾿ M P Mus : λέγε A ‖ 16  δραμών A : βαλών Phot. et Synag. ‖ 20  κιθάρα A : κιθάραι Meineke | χαλκεῖαι A : χάλκιαι Ahrens ‖ 21  λοιβλιλέβητες, i.e. ΛΟΙΒΛΙΛΕ- A : λοιβάσια, λέβητες, i.e. ΛΟΙΒΑΣΙΑΛΕ- Grotefend χάλκειοι A : χάλκιοι Ahrens ‖ 23  Σφενδόνῃ Casaubon : † σφενδωνι † A 26  ἀλλὰ φέρειν A : ἀλλ᾿ ἀφαιρεῖν Scaliger

25

ix 408b–409b

149

ὥρα ᾿στὶν ἤδη τὰς τραπέζας, εἶτα παρακορῆσαι, ἔπειτα κατὰ χειρῶν ἑκάστῃ καὶ μύρον τι δοῦναι. Μένανδρος Ὑδρίᾳ (fr. 360)· οἱ δὲ κατὰ χειρῶν λαβόντες περιμένουσι, | φίλτατοι. 5

10

408f

[76] Ἀριστοφάνης δὲ ὁ γραμματικὸς ἐν τοῖς Πρὸς τοὺς Καλλιμάχου Πίνακας (fr. 368 Slater) χλευάζει τοὺς οὐκ εἰδότας τὴν διαφορὰν τοῦ κατὰ χειρὸς καὶ τοῦ ἀπονίψασθαι· παρὰ γὰρ τοῖς παλαιοῖς τὸ μὲν πρὸ ἀρίστου καὶ δείπνου λέγεσθαι κατὰ χειρός, τὸ δὲ μετὰ ταῦτα ἀπονίψασθαι. ἔοικε δ᾿ ὁ γραμματικὸς τοῦτο πεφυλαχέναι παρὰ τοῖς Ἀττικοῖς, ‖ ἐπεί τοι Ὅμηρός πῃ (e.g. Od. 1.138) 409a μέν φησι· νίψασθαι· παρὰ δὲ ξεστὴν ἐτάνυσσε τράπεζαν, πῂ δέ (Od. 1.146–7)·

15

τοῖσι δὲ κήρυκες μὲν ὕδωρ ἐπὶ χεῖρας ἔχευαν, σῖτον δὲ δμῳαὶ παρενήνεον ἐν κανέοισι. καὶ Σώφρων ἐν Γυναικείοις (fr. 15)· τάλαινα Καικόα κατὰ χειρὸς δοῦσα ἀπόδος πόχ᾿ ἁμῖν τὰν τράπεζαν. παρὰ μέντοι τοῖς τραγικοῖς καὶ τοῖς κωμικοῖς παροξυτόνως ἀνέγνωσται χερνίβα. παρ᾿ Εὐριπίδῃ ἐν Ἡρακλεῖ (929)· |

20

ἐς χερνίβ᾿ ὡς βάψειεν Ἀλκμήνης τόκος. ἀλλὰ καὶ παρ᾿ Εὐπόλιδι ἐν Αἰξίν (fr. 14)· αὐτοῦ τὴν χερνίβα παύσεις. ἐστὶ δὲ 〈τὸ〉 ὕδωρ εἰς ὃ ἀπέβαπτον δαλὸν ἐκ τοῦ βωμοῦ λαμβάνοντες ἐφ᾿ οὗ τὴν θυσίαν ἐπετέλουν· καὶ τούτῳ περιρραίνοντες τοὺς

*409d, 409f–10a, 408b–d, 409a–c, 408f  Eust. p. 1401.4–16, 19–20 = i.34.21– 35, 39–40 7  τοῦ1 τε A : τε delevi ‖ 16  Καικόα Musurus : καὶ † κοα † A : Κοικόα Schweighäuser ‖ 17  τὰν A : τὴν As Mus ‖ 20  ἐς A : εἰς C E Eust. | χερνίβ᾿ ὡς C E M P Mus et Eur. : χερνίβος Eust. : χερνίβα ὡς A | τόκος A : γόνος C E D B Q M P Eust. Mus et Eur. ‖ 23  〈τὸ〉 addidi ‖ 24  περιρραίνοντες C E D B M Eust. : περιραίνοντες A

409b

150

deip nosop histae

παρόντας ἥγνιζον. χρὴ μέντοι προπαροξυτόνως προφέρεσθαι· τὰ γὰρ τοιάδε ῥηματικὰ σύνθετα εἰς ψ̄ λήγοντα γεγονότα παρὰ τὸν παρακείμενον τὴν παραλήγουσαν τοῦ παρακειμένου φυλάττουσιν, ἄν τε ἔχῃ τοῦτον διὰ τῶν δύο μ̄̄ λεγόμενον, βαρύνεται· λέλειμμαι | 409c αἰγίλιψ, τέτριμμαι οἰκότριψ, κέκλεμμαι βοόκλεψ παρὰ Σοφοκλεῖ Ἑρμῆς (fr. *318), 〈βέβλεμμαι〉 κατῶβλεψ παρὰ Ἀρχελάῳ τῷ Χερρονησίτῃ ἐν τοῖς Ἰδιοφυέσιν (fr. 7 Giannini)· ἐν δὲ ταῖς πλαγίοις τὰ τοιαῦτα ἐπὶ τῆς αὐτῆς συλλαβῆς φυλάττειν τὴν τάσιν. Ἀριστοφάνης δ᾿ ἐν Ἥρωσι (fr. 330) χερνίβιον εἴρηκεν. [77] ἐχρῶντο δ᾿ εἰς τὰς χεῖρας ἀποπλύνοντες αὐτὰς καὶ σμήματι ἀπορρύψεως χάριν, ὡς παρίστησιν Ἀντιφάνης ἐν Κωρύκῳ (fr. 134)· 409d

10

(Α.) ἐν ὅσῳ δ᾿ ἀκροῶμαί σου κέλευσόν τινα | φέρειν ἀπονίψασθαι. (Β.) δότω τις δεῦρ᾿ ὕδωρ καὶ σμῆμα. ἔτι δὲ καὶ εὐώδεσι τὰς χεῖρας κατεχρίοντο τὰς ἀπομαγδαλίας ἀτιμάσαντες, ἃς Λακεδαιμόνιοι ἐκάλουν κυνάδας, ὥς φησι Πολέμων ἐν τῇ Περὶ Ὀνομάτων Ἀδόξων ἐπιστολῇ (fr. 77 Preller). περὶ δὲ τοῦ εὐώδεσι χρίεσθαι τὰς χεῖρας Ἐπιγένης ἢ Ἀντιφάνης (fr. 41) φησὶν ἐν Ἀργυρίου Ἀφανισμῷ οὕτω·

409e

5

καὶ τότε περιπατήσεις κἀπονίψει κατὰ τρόπον | τὰς χεῖρας εὐώδη λαβὼν τὴν γῆν.

15

20

καὶ Φιλόξενος δ᾿ ἐν τῷ ἐπιγραφομένῳ Δείπνῳ (PMG 836(b).40–3) φησίν· ἔπειτα δὲ παῖδες νίπτρ᾿ ἔδοσαν κατὰ χειρῶν

*409d, 409f–10a, 408b–d, 409a–c, 408f  Eust. p. 1401.4–16, 19–20 = i.34.21– 35, 39–40 | 409e  Eust. p. 1887.50 = ii.232.8–9 3–4  φυλάσσουσιν, ἄν τε ἔχῃ Schweighäuser (φυλάττουσιν scripsi, cf. φυλάττειν infra) : φυλάσσουσάν τε ἔχει A : φυλάττοντα ἔχοντά τε C E : φυλάττοντα Eust. ‖ 5  κέκλεμμαι C Eust. : κέκκλεμμαι E : κέκλαμμαι A βοόκλεψ C E Eust. : † βοοικλεψ † A : βοίκλεψ P Mus ‖ 6  〈βέβλεμμαι〉 add. Eust. ‖ 13  δεῦρ᾿ M P Mus : δεῦρο A C E Eust. ‖ 15  ἔτι Schweighäuser : ὅτι A 16  τιμὰς ἀτιμάσαντες A : τιμὰς del. Schweighäuser

25

ix 40 9b –41 0b

5

151

σμήμασιν ἰρινομίκτοις χλιεροθαλπὲς ὕδωρ ἐπεγχέοντες τόσσον ὅσον ἔχρῃζεν, ἔκτριμμά τε λαμπρὰ σινδονυφῆ, δίδοσαν χρίματ᾿ ἀμβροσίοδμα καὶ στεφάνους ἰοθαλέας. Δρόμων δ᾿ ἐν Ψαλτρίᾳ (fr. 2)·

10

15

ἐπεὶ δὲ θᾶττον ἠριστηκότες ἦμεν, περιεῖλε τὰς τραπέζας, νίμματ᾿ ἐπέχει τις, | ἀπενιζόμεθα, τοὺς στεφάνους πάλιν δὲ † σπορινουσ † λαβόντες ἐστεφανούμεθα.

409f

[78] ἐκάλουν δ᾿ ἀπόνιπτρον τὸ ἀπόνιμμα τῶν χειρῶν καὶ τῶν ποδῶν. Ἀριστοφάνης (Ach. 616)· ὥσπερ ἀπόνιπτρον ἐγχέοντες ἑσπέρας.

20

25

ἴσως δὲ καὶ τὴν λεκάνην οὕτως ἔλεγον, ἐν ᾧ τρόπῳ καὶ χειρόνιπτρον. ἰδίως δὲ καλεῖται παρ᾿ Ἀθηναίοις ἀπόνιμμα ἐπὶ τῶν εἰς τιμὴν τοῖς νεκροῖς γινομένων καὶ ἐπὶ τῶν τοὺς ἐναγεῖς καθαιρόντων, ὡς καὶ Κλείδημος ‖ ἐν τῷ ἐπιγραφομένῳ Ἐξηγητικῷ· 410a προθεὶς γὰρ περὶ ἐναγισμῶν γράφει τάδε· ὄρυξαι βόθυνον πρὸς ἑσπέραν τοῦ σήματος. ἔπειτα παρὰ τὸν βόθυνον πρὸς ἑσπέραν βλέπε, ὕδωρ κατάχεε λέγων τάδε· “ὑμῖν ἀπόνιμμα οἷς χρὴ καὶ οἷς θέμις.” ἔπειτα αὖθις μύρον κατάχεε. παρέθετο ταῦτα καὶ Δωρόθεος φάσκων καὶ ἐν τοῖς τῶν Εὐπατριδῶν πατρίοις τάδε γεγράφθαι περὶ τῆς τῶν ἱκετῶν καθάρσεως· | ἔπειτα ἀπονιψάμενος 410b

*409d, 409f–10a, 408b–d, 409a–c, 408f  Eust. p. 1401.4–16, 19–20 = i.34.21– 35, 39–40 2  χλιεροθαλπὲς, i.e. ΧΛΙ- Schweighäuser : χαιεροθαλπὲς, i.e. ΧΑΙ- A 3  ἐπεγχέοντες D B M P Mus : ἐπεπεγχέοντες A ‖ 5  ἔκτριμμά A Eust. : ἐκτρίμματά Q M P Mus ‖ 6  σινδονυφῆ Casaubon : † σινδονυμφη † A : σινδονύφῃ Musurus ‖ 10  ἠριστηκότες ἦμεν A : ἦμεν ἠριστηκότες Casaubon 11  νίμματ᾿ A : νίμματα Schweighäuser ‖ 16  ἐγχέοντες A : ἐκχέοντες Ar. 25  Εὐπατριδῶν KOMueller : θυγατριδῶν A

152

deip nosop histae

αὐτὸς καὶ οἱ ἄλλοι οἱ σπλαγχνεύοντες ὕδωρ λαβὼν κάθαιρε, ἀπόνιζε τὸ αἷμα τοῦ καθαιρομένου, καὶ μετὰ τὸ ἀπόνιμμα ἀνακινήσας εἰς ταὐτὸ ἔγχεε. [79] χειρόμακτρον δὲ καλεῖται ᾧ τὰς χεῖρας ἀπεμάττοντο ὠμολίνῳ· ὅπερ ἐν τοῖς προκειμένοις (PMG 836(b).42 ap. 9.409e) Φιλόξενος ὁ Κυθήριος ὠνόμασεν ἔκτριμμα. Ἀριστοφάνης Ταγηνισταῖς (fr. 516)·

5

φέρε παῖ ταχέως κατὰ χειρὸς ὕδωρ, παράπεμπε τὸ χειρόμακτρον. σημειωτέον δὲ ὅτι καὶ μετὰ τὸ δειπνῆσαι “κατὰ χειρὸς” ἔλεγον, 410c οὐχ ὡς Ἀριστοφάνης ὁ γραμματικός (fr. 368 Slater) | φησιν, ὅτι 10

πρὶν φαγεῖν οἱ Ἀττικοὶ “κατὰ χειρὸς” ἔλεγον, μετὰ δὲ τὸ δειπνῆσαι τὸ “νίψασθαι”. Σοφοκλῆς Οἰνομάῳ (fr. 473)· Σκυθιστὶ χειρόμακτρον ἐκκεκαρμένος. καὶ Ἡρόδοτος ἐν δευτέρᾳ (2.122.1). Ξενοφῶν δ᾿ ἐν πρώτῳ Παιδείας (Cyr. 1.3.5) γράφει· ὅταν δὲ τούτων τινὸς θίγῃς, εὐθὺς ἀποκάθαιρε τὴν χεῖρα εἰς τὰ χειρόμακτρα, ὡς πάνυ ἀχθόμενος ὅτι κατάπλεά σοι ἀπ᾿ αὐτῶν ἐγένετο. Πολέμων δ᾿ ἐν ἕκτῳ τῶν Πρὸς Ἀντίγονον καὶ Ἀδαῖον (fr. 62 Preller) περὶ τῆς διαφορᾶς λέγει τοῦ | 410d κατὰ χειρὸς πρὸς τὸ νίψασθαι. Δημόνικος δ᾿ ἐν τῷ Ἀχελῴῳ (fr. 1) τὸ πρὸ τοῦ δείπνου “κατὰ χειρός” φησι διὰ τούτων·

15

20

ἐσπουδάκει δ᾿ ἕκαστος ὡς ἂν ἐσθίων ἅμα τ᾿ ὀξύπεινον ἄνδρα καὶ Βοιώτιον· τὸ γοῦν κατὰ χειρὸς περιγράφει πᾶς, ὅτι μετὰ δεῖπνον αὐτῷ τοῦτο γίνεται λαβεῖν. ὠμολίνου δὲ μέμνηται Κρατῖνος ἐν Ἀρχιλόχοις (fr. 10)· ὠμολίνοις κόμη βρύουσ᾿ ἀτιμίας πλέως. Σαπφὼ δὲ ὅταν λέγῃ ἐν τῷ πέμπτῳ τῶν Μελῶν (fr. 101) πρὸς τὴν Ἀφροδίτην·

3  χειρόμακτρον lmAmg C E D B Q M P Mus : χειρώμακτρον A ‖ 12  τὸ νίψασθαι A : ἀπονίψασθαι 9.408f ‖ 16  ἀποκάθαιρε A : ἀποκαθαίρει Xen. 21  ἐσθίων A : ἑστιῶν Casaubon ‖ 23  περιγράφει πᾶς A : περιέγραψ᾿, εἴπας Emperius

25

ix 410b–411a

153

χειρόμακτρα δὲ † | καγγονων † πορφύρᾳ † καταυτα μὲν ἀτατιμασεισ † ἔπεμψ᾿ ἀπὺ Φωκάας δῶρα τίμια † καγγονων †, 5

10

15

20

25

410e

κόσμον λέγει κεφαλῆς τὰ χειρόμακτρα, ὡς καὶ Ἑκαταῖος δηλοῖ ἢ ὁ γεγραφὼς τὰς Περιηγήσεις ἐν τῇ Ἀσίᾳ ἐπιγραφομένῃ (FGrH 1 F 358 = T 15b Fowler)· γυναῖκες δ᾿ ἐπὶ τῆς κεφαλῆς ἔχουσι χειρόμακτρα. Ἡρόδοτος δ᾿ ἐν τῇ δευτέρῃ (2.122.1) φησί· μετὰ δὲ ταῦτα ἔλεγον τοῦτον τὸν βασιλέα ζωὸν καταβῆναι κάτω εἰς ὃν οἱ Ἕλληνες Ἀίδην νομίζουσι, κἀκεῖθι συγκυβεύειν τῇ Δήμητρι, καὶ τὰ μὲν νικᾶν αὐτήν, τὰ δὲ ἰσοῦσθαι ὑπ᾿ αὐτῆς· καὶ μὴν | πάλιν ἀναφικέ- 410f σθαι δῶρον ἔχοντα παρ᾿ αὐτῆς χειρόμακτρον χρύσεον. [80] τὸν δὲ τῷ χερνίβῳ ῥάναντα παῖδα διδόντα κατὰ χειρὸς Ἡρακλεῖ ὕδωρ, ὃν ἀπέκτεινεν ὁ Ἡρακλῆς κονδύλῳ, Ἑλλάνικος μὲν ἐν ταῖς Ἱστορίαις (FGrH 4 F 2 = fr. 2 Fowler) Ἀρχίαν φησὶ καλεῖσθαι· δι᾿ ὃν καὶ ἐξεχώρησε Καλυδῶνος· ἐν δὲ τῷ δευτέρῳ τῆς Φορωνίδος Χερίαν αὐτὸν ὀνομάζει. Ἡρόδωρος δ᾿ ἐν ἑπτακαιδεκάτῳ τοῦ καθ᾿ Ἡρακλέα λόγου (FGrH 31 F 3) Εὔνομον. καὶ Κύανθον ‖ δὲ τὸν 411a Πύλητος μὲν υἱόν, ἀδελφὸν δὲ Ἀντιμάχου ἀπέκτεινεν ἄκων Ἡρακλῆς οἰνοχοοῦντα αὐτῷ, ὡς Νίκανδρος ἱστορεῖ ἐν δευτέρῳ Οἰταϊκῶν (fr. 17 Schneider = FGrH 271–2 F 14)· ᾧ καὶ ἀνεῖσθαί φησι τέμενος ὑπὸ τοῦ Ἡρακλέους ἐν Προσχίῳ, ὃ μέχρι νῦν προσαγορεύεσθαι Οἰνοχόου. ἡμεῖς δ᾿ ἐνταῦθα καταπαύσαντες τὸν λόγον ἀρχὴν ποιησόμεθα τῶν ἑξῆς ἀπὸ τῆς τοῦ Ἡρακλέους ἀδηφαγίας.

*410e  Eust. p. 1833.56 = ii.162.25? | *410e  Eust. p. 1783.13–14 = ii.101. 18–19? | 410f  Eust. p. 1900.24–5 = ii.248.7–8 1  χειρόμακτρα A : χερρόμακτρα Ahrens ‖ 9  εἰς ὃν A : ἐς τὸν Hdt. 10  κἀκεῖθι, i.e. -ΘΙ Hdt. : κἀκεῖ οἱ, i.e. ΟΙ A ‖ 11  ἰσοῦσθαι A : ἡσσοῦσθαι B : ἡσσᾶσθαι Musurus : ἑσσοῦσθαι Hdt. | καὶ μὴν A : καί μιν Hdt. 11–12  ἀναφικέσθαι A : ἄνω ἀπικέσθαι Hdt. ‖ 13  χερνίβῳ A : χερνιβίῳ C E Eust. ‖ 14  ὁ Ἡρακλῆς A : fort. ut glossa delenda ‖ 17  Χερίαν A C E : Χαιρίαν Eust. | ἑπτακαιδεκάτῳ scripsi : -δεκάτῃ A ‖ 18  Κύανθον A C E : Κύαθον Q M P Mus ‖ 21  Οἰταϊκῶν P Mus : † οιταιϊκῶν † A

Ι 411b

[1] ἀλλ᾿ ὥσπερ δείπνου γλαφυροῦ ποικίλην εὐωχίαν τὸν ποιητὴν δεῖ παρέχειν τοῖς θεαταῖς τὸν σοφόν, ἵν᾿ ἀπίῃ τις τοῦτο λαβὼν καὶ φαγών. ὥσπερ πιὼν χαίρει, καὶ σκευασία μὴ μί᾿ ᾖ τῆς μουσικῆς, Ἀστυδάμας ὁ τραγικὸς ἐν Ἡρακλεῖ σατυρικῷ (TrGF 60 F 4) φησίν, ἑταῖρε Τιμόκρατες. φέρε εἴπωμεν ἐνταῦθα τοῖς προειρημένοις τὰ ἀκόλουθα, ὅτι ἦν καὶ ὁ Ἡρακλῆς ἀδηφάγος. ἀποφαίνονται δὲ τοῦτο σχεδὸν πάντες ποιηταὶ καὶ συγγραφεῖς. Ἐπίχαρμος μὲν ἐν Βουσίριδι (fr. 18) λέγων· |

411c

πρῶτον μὲν αἴ κ᾿ ἔσθοντ᾿ ἴδοις νιν, ἀποθάνοις· βρέμει μὲν ὁ φάρυγξ ἔνδοθ᾿, ἀραβεῖ δ᾿ ἁ γνάθος, ψοφεῖ δ᾿ ὁ γομφίος, τέτριγ᾿ ὁ κυνόδων, σίζει δὲ ταῖς ῥίνεσσι, κινεῖ δ᾿ οὔατα. Ἴων δ᾿ ἐν Ὀμφάλῃ (TrGF 19 F 29) ἐμφανίσας αὐτοῦ τὴν ἀδηφαγίαν ἐπιφέρει·

5

10

15

ὑπὸ δὲ τῆς εὐφημίας κατέπινε καὶ τὰ κᾶλα καὶ τοὺς ἄνθρακας. 411d παρὰ | Πινδάρου (fr. 168b) δὲ τοῦτ᾿ εἴληφεν εἰπόντος·

διαβοῶν † θερμὰ δ᾿ εἰς ἀνθρακιὰν στέψαν πυρὶ † δ᾿ ὑπνόων τε σώματα. καὶ τότ᾿ ἐγὼ

411b–c  Eust. p. 870.10–12 = III.279.20–3 | 411c  Eust. p. 1629.48–51 = i.343.1–3 | *411c  Eust. p. 1817.17–18 = ii.141.3–4 | *411d–12b  cf. Ael. VH 1.24 Tit. τῶν εἰς λ΄ ἀρχὴ τοῦ ιζ΄ ΐ A ‖ 3  λαβὼν καὶ φαγὼν ὥσπερ πιὼν A : φαγὼν καὶ πιών, ὅπερ λαβὼν Porson ‖ 5–6  φησίν, ἑταῖρε Casaubon : ἑταῖρε, φησί, A ‖ 10  πρῶτον A : πρῶτα C E : πρᾶτον Ahrens ‖ 12  τέτριγ᾿ A C E : τέτριγε δ᾿ Eust. ‖ 13  ῥίνεσσι C E M P Eust. Mus : ῥίνεσι B : ῥίνεσσιν A ‖ 19  διαβοῶν A : δοιὰ βοῶν Boeckh ‖ 20  δ᾿ εἰς A : πρὸς Schroeder ‖ 20–1  δ᾿ εἰς ἀνθρακιὰν στέψαν πυρὶ bis A : corr. M P Mus (et δ᾿ om.) ‖ 21  δ᾿ ὑπνόων τε A : δ᾿ ὤπτων Snell

20

155

x 411b–412 c

σαρκῶν τ᾿ ἐνοπὰν † ἠδ᾿ ὀστέων στεναγμὸν βαρύν· ἦν ἰδόντα διακρῖναι πολλὸς ἐν καιρῷ χρόνος. 5

10

15

20

25

5

τοιοῦτον οὖν αὐτὸν ὑποστησάμενοι ταῖς ἀδηφαγίαις καὶ τῶν ὀρνέων ἀποδεδώκασιν αὐτῷ τὸν λάρον τὸν προσαγορευόμενον βουφάγον. [2] εἰσάγεται δὲ ὁ Ἡρακλῆς καὶ Λεπρεῖ περὶ πολυφαγίας ἐρίζων ἐκείνου προκαλεσαμένου, καὶ νενίκηκε. Ζηνόδοτος ‖ δ᾿ 412a ἐν δευτέρῳ Ἐπιτομῶν (FGrH 19 F 1) Καύκωνός φησι τοῦ Ποσειδῶνος καὶ Ἀστυδαμείας τῆς Φόρβαντος γενέσθαι τὸν Λεπρέα, ὃν τὸν Ἡρακλέα κελεῦσαι δεθῆναι ὅτε Αὐγέαν τὸν μισθὸν ἀπῄτει. Ἡρακλῆς δ᾿ ἐκτελέσας τοὺς ἄθλους ἔρχεται ἐπὶ Καύκωνας καὶ δεηθείσης Ἀστυδαμείας διαλύεται πρὸς τὸν Λεπρέα. καὶ μετὰ ταῦτα ὁ Λεπρεὺς Ἡρακλεῖ ἐρίζει δίσκῳ καὶ ὕδατος ἀντλήσει καὶ ὅστις ἀναλώσει θᾶττον ταῦρον, καὶ λείπεται πάντα. | εἶτα θωρη- 412b χθεὶς προκαλεῖται Ἡρακλέα καὶ θνῄσκει ἐν τῇ μάχῃ. Μᾶτρις δ᾿ ἐν τῷ τοῦ Ἡρακλέους Ἐγκωμίῳ (FGrH 39 F 1) καὶ εἰς πολυποσίαν φησὶ τὸν Ἡρακλέα προκληθῆναι ὑπὸ τοῦ Λεπρέως καὶ πάλιν νικῆσαι. τὰ αὐτὰ ἱστορεῖ καὶ ὁ Χῖος ῥήτωρ Καύκαλος, ὁ Θεοπόμπου τοῦ ἱστοριογράφου ἀδελφός (FGrH 115 T 4), ἐν τῷ τοῦ Ἡρακλέους Ἐγκωμίῳ (FGrH 38 T 1). [3] καὶ τὸν Ὀδυσσέα δὲ Ὅμηρος πολυφάγον καὶ λαίμαργον παραδίδωσιν ὅταν λέγῃ (Od. 7.215–18)· ἀλλ᾿ ἐμὲ μὲν δορπῆσαι ἐάσατε κηδόμενόν περ· | οὐ γάρ τι στυγερῇ ἐπὶ γαστέρι κύντερον ἄλλο ἔπλετο, ἥ τ᾿ ἐκέλευσεν ἕο μνήσασθαι ἀνάγκῃ

215

*412a–b, 412d–13a  Eust. p. 1523.4–10 = i.198.30–8 | 412b–d  Eust. p. 1837. 22–5 = ii.167.19–24 1  ἐνοπὰν A : ἐνοπὴν As ‖ 3  ἰδόντα διακρῖναι A : διακρῖναι ἰδόντα Bergk 8  Καύκωνός C E : † καυκωνου † A ‖ 9  Ἀστυδαμείας M P Mus, cf. infra : Ἀστυδαμίας A ‖ 12  Ἀστυδαμείας C E M P Mus : Ἀστυδαμίας A 13  ἀντλήσει Schweighäuser, cf. Ael. περὶ … ὕδατος ἀντλήσεως : ἀντλῆσαι A C E Eust. ‖ 14  ἀναλώσει, i.e. ΑΝΑΛ- C E Eust. : ἀναδώσει, i.e. ΑΝΑΔ- A καὶ λείπεται C E B M P Eust. Mus : λείπεται Eust. : † καλεπεται † A 18  νικῆσαι scripsi : νικηθῆναι A : νικηθῆναι 〈τὸν Λεπρέα〉 Casaubon

412c

156

deip nosop histae

καὶ μάλα τειρόμενον καὶ ἐνιπλησθῆναι ἀνώγει· ὑπερβάλλουσα γὰρ ἐν τούτοις φαίνεται αὐτοῦ λαιμαργία μετὰ τοῦ μηδὲ ἐν δέοντι τὰ περὶ τῆς γαστρὸς γνωμολογεῖν· ἐχρῆν γάρ, εἰ καὶ ἐλίμωττε, διακαρτερεῖν ἢ μετριάζειν τὰ περὶ τὴν τροφήν. τὸ δὲ τελευταῖον καὶ τὴν τελειοτάτην αὐτοῦ παρίστησι λαιμαργίαν καὶ γαστριμαργίαν (Od. 7.219–21)· | 412d

5

ὡς καὶ ἐγὼ πένθος μὲν ἔχω φρεσίν, ἡ δὲ μάλ᾿ αἰεὶ ἐσθέμεναι κέλεται καὶ πινέμεν, ἐκ δέ με πάντων 220 ληθάνει ὅσσ᾿ ἔπαθον, καὶ ἐνιπλησθῆναι ἀνώγει· ταῦτα γὰρ οὐδ᾿ ἂν ἐκεῖνος ὁ Σαρδανάπαλλος εἰπεῖν ποτε ἂν ἐτόλμησε· γέρων τε ὢν

10

ἤσθιεν ἁρπαλέως κρέα τ᾿ ἄσπετα καὶ μέθυ ἡδύ. (~ Od. 9.162) [4] Θεαγένης δ᾿ ὁ Θάσιος ἀθλητὴς ταῦρον μόνος κατέφαγεν, ὡς Ποσείδιππός φησιν ἐν Ἐπιγράμμασι (120 Austin–Bastianinni = HE 3126–9)· | 412e

15

καίπερ συνθεσίης ἔφαγόν ποτε Μῃόνιον βοῦν· πάτρη γὰρ βρώμην οὐκ ἂν ἐπέσχε Θάσος Θευγένει, ἅσσα φαγὼν ἔτ᾿ ἐπῄτεον· εἵνεκεν οὕτω χάλκεος ἑστήκω χεῖρα προϊσχόμενος.

Μίλων δ᾿ ὁ Κροτωνιάτης, ὥς φησιν ὁ Ἱεραπολίτης Θεόδωρος ἐν τοῖς Περὶ Ἀγώνων (fr. 1, FHG iv.513), ἤσθιε μνᾶς κρεῶν εἴκοσι καὶ τοσαύτας ἄρτων οἴνου τε τρεῖς χοᾶς ἔπινεν. ἐν δὲ Ὀλυμπίᾳ ταῦρον 412f ἀναθέμενος τοῖς ὤμοις | τετραέτη καὶ τοῦτον περιενέγκας τὸ στάδιον, μετὰ ταῦτα δαιτρεύσας μόνος αὐτὸν κατέφαγεν ἐν μιᾷ ἡμέρᾳ· Τίτορμός τε ὁ Αἰτωλὸς διηριστήσατο αὐτῷ βοῦν, ὡς ἱστορεῖ ὁ Αἰτωλὸς Ἀλέξανδρος (fr. 14 Magnelli). Φύλαρχος δέ φησιν ἐν τῇ τρίτῃ τῶν Ἱστοριῶν (FGrH 81 F 3) τὸν Μίλωνα ταῦρον καταφαγεῖν κατακλιθέντα πρὸ τοῦ βωμοῦ τοῦ Διός, διὸ καὶ *412a–b, 412d–13a  Eust. p. 1523.4–10 = i.198.30–8 1  καὶ ἐνιπλησθῆναι ἀνώγει (ex Od. 7.221 infra) A : καὶ ἐνὶ φρεσὶ πένθος ἔχοντα Hom. ‖ 14  Ποσείδιππός B Mus : Ποσειδίππῳ (structura mutata) C E : Ποσίδιππός A ‖ 16  καίπερ A : καὶ περὶ Casaubon ‖ 18  ἅσσα A : ὅσσα Sitzler | εἵνεκεν A : οὕνεκεν Casaubon

20

25

157

x 41 2c –4 13d

ποιῆσαι εἰς αὐτὸν Δωριέα τὸν ποιητὴν τάδε (SH 396 = FGE 159–66)·

5

10

15

20

25

τοῖος ἔην Μίλων ὅτ᾿ ἀπὸ χθονὸς ἤρατο βρῖθος, τετραετῆ δαμάλην, ἐν Διὸς εἰλαπίναις, ‖ ὤμοις δὲ κτῆνος τὸ πελώριον ὡς νέον ἄρνα ἤνεγκεν δι᾿ ὅλης κοῦφα πανηγύρεως. καὶ θάμβος μέν, ἀτὰρ τοῦδε πλέον ἤνυσε θαῦμα πρόσθεν Πεισαίου, ξεῖνε, θυηπολίου· ὃν γὰρ ἐπόμπευσεν βοῦν ἄζυγον, εἰς κρέα τόνδε κόψας πάντα κατ᾿ οὖν μοῦνος ἐδαίσατό νιν.

160 413a

5

Ἀστυδάμας δ᾿ ὁ Μιλήσιος τρὶς Ὀλύμπια νικήσας | κατὰ τὸ ἑξῆς 413b παγκράτιον, κληθείς ποτε ἐπὶ δεῖπνον ὑπὸ Ἀριοβαρζάνου τοῦ Πέρσου καὶ ἀφικόμενος ὑπέσχετο φαγεῖν πάντα τὰ πᾶσι παρασκευασθέντα, καὶ κατέφαγε. τοῦ Πέρσου δ᾿ αὐτὸν ἀξιώσαντος, ὡς ὁ Θεόδωρος (fr. 2, FHG iv.513) ἱστορεῖ, ἄξιόν τι ποιῆσαι τῶν κατὰ τὴν ἰσχὺν φακὸν τῆς κλίνης περίχαλκον ὄντα κλάσας ἐξέτεινε μαλάξας. τελευτήσαντος δ᾿ αὐτοῦ καὶ κατακαυθέντος οὐκ ἐχώρησε μία ὑδρία τὰ ὀστέα, μόλις δὲ δύο. καὶ τὰ τοῖς ἐννέα ἀνδράσι παρεσκευασμένα παρὰ τῷ Ἀριοβαρζάνῃ | εἰς τὸ δεῖπνον μόνον 413c καταφαγεῖν. [5] καὶ οὐδὲν παράδοξον τούτους τοὺς ἄνδρας ἀδηφάγους γενέσθαι· πάντες γὰρ οἱ ἀθλοῦντες μετὰ τῶν γυμνασμάτων καὶ ἐσθίειν πολλὰ διδάσκονται· διὸ καὶ Εὐριπίδης ἐν τῷ πρώτῳ Αὐτολύκῳ (fr. 282) λέγει· κακῶν γὰρ ὄντων μυρίων καθ᾿ Ἑλλάδα οὐδὲν κάκιόν ἐστιν ἀθλητῶν γένους, οἳ πρῶτα μὲν ζῆν οὔτε μανθάνουσιν εὖ οὔτ᾿ ἂν δύναιντο· πῶς γὰρ ὅστις ἔστ᾿ ἀνὴρ γνάθου τε δοῦλος νηδύος θ᾿ ἡσσημένος | κτήσαιτ᾿ ἂν ὄλβον εἰς ὑπερβολὴν πατρός;

5

413a–b  Eust. p. 1289.9–10, 11–13 = IV.687.6–8, 9–12 | *413c, 414c  Eust. p. 1299.20–22 = IV.723.6–11 8  Πεισαίου A : Πισαίου M P Mus ‖ 11  Ἀστυδάμας A C E : Ἀστυδάμαντος (structura mutata) Eust. : Ἀστυάναξ Meineke ‖ 18  ὑδρία C E B Eust. : ὑδρεία A ‖ 24  γὰρ C E Eust. et Gal. : γε A Cs Es ‖ 26  πρῶτα μὲν ζῆν A C E : πρῶτον οἰκεῖν POxy. 3699 et Gal.

413d

158

413e

413f

deip nosop histae

οὐδ᾿ αὖ πένεσθαι καὶ ξυνηρετμεῖν τύχαις οἷοί τ᾿· ἔθη γὰρ οὐκ ἐθισθέντες καλὰ σκληρῶς διαλλάσσουσιν εἰς τἀμήχανα. λαμπροὶ δ᾿ ἐν ἥβῃ καὶ πόλεως ἀγάλματα φοιτῶσ᾿· ὅταν δὲ προσπέσῃ γῆρας πικρόν, τρίβωνες ἐκβαλόντες οἴχονται κρόκας. ἐμεμψάμην δὲ καὶ τὸν Ἑλλήνων νόμον, οἳ τῶνδ᾿ ἕκατι σύλλογον ποιούμενοι τιμῶσ᾿ ἀχρείους ἡδονὰς δαιτὸς χάριν· | τί γὰρ παλαίσας εὖ, τί δ᾿ ὠκύπους ἀνὴρ ἢ δίσκον ἄρας ἢ γνάθον παίσας καλῶς πόλει πατρῷᾳ στέφανον ἤρκεσεν λαβών; πότερα μαχοῦνται πολεμίοισιν ἐν χεροῖν δίσκους ἔχοντες ἢ δι᾿ ἀσπίδων χερὶ θείνοντες ἐκβαλοῦσι πολεμίους πάτρας; οὐδεὶς σιδήρου ταῦτα μωραίνει πέλας στάς. ἄνδρας χρὴ σοφούς τε κἀγαθοὺς φύλλοις στέφεσθαι, χὤστις ἡγεῖται πόλει | κάλλιστα σώφρων καὶ δίκαιος ὢν ἀνήρ, ὅστις γε μύθοις ἔργ᾿ ἀπαλλάσσει κακὰ μάχας τ᾿ ἀφαιρῶν καὶ στάσεις· τοιαῦτα γὰρ πόλει τε πάσῃ πᾶσί θ᾿ Ἕλλησιν καλά.

10 5

15 10

20 15

25 20

[6] ταῦτ᾿ εἴληφεν ὁ Εὐριπίδης ἐκ τῶν τοῦ Κολοφωνίου Ἐλεγείων Ξενοφάνους (fr. B 2 West2) οὕτως εἰρηκότος·

414a

ἀλλ᾿ εἰ μὲν ταχυτῆτι ποδῶν νίκην τις ἄροιτο ἢ πενταθλεύων, ἔνθα Διὸς τέμενος ‖ πὰρ Πίσαο ῥοῇς ἐν Ὀλυμπίῃ, εἴτε παλαίων ἢ καὶ πυκτοσύνην ἀλγινόεσσαν ἔχων † εἴτέτι † δεινὸν ἄεθλον ὃ παγκράτιον καλέουσιν, ἀστοῖσίν κ᾿ εἴη κυδρότερος προσερᾶν,

25

5

1  καὶ ξυνηρετμεῖν C E : καὶ ξυνηρετεῖν A : κἀξυπηρετεῖν Gal. ‖ 3  διαλλάσσουσιν εἰς τἀμήχανα A E : διελλάσσουσιν εἰς τἀμήχανα C : μεταλλάσσουσιν εἰς τἀμήχανον Gal. ‖ 10  τί … τί δ᾿ A C E : τίς … τίς Gal. ‖ 11  ἄρας ἢ γνάθον C E Mus : † αρσηγναθον † A ‖ 18  χὤστις Musurus (κ(αὶ) ὡστις iam P) : καὶ ὅστις A ‖ 20  γε, i.e. ΓΕ A : τε, i.e. ΤΕ Musgrave ‖ 29  † εἴτέτι † A : εἴτε τὸ Wakefield ‖ 30  προσερᾶν A : προσορᾶν Jacobs

30

159

x 41 3d –4 14d

5

10

15

20

25

καί κε προεδρίην φανερὴν ἐν ἀγῶσιν ἄροιτο, καί κεν σῖτ᾿ εἴη δημοσίων κτεάνων ἐκ πόλεως, καὶ δῶρον ὅ οἱ κειμήλιον εἴη — εἴτε καὶ ἵπποισιν· ταῦτά κ᾿ εἰ πάντα λάχοι 10 οὐκ ἐὼν ἄξιος ὥσπερ ἐγώ· ῥώμης γὰρ ἀμείνων | ἀνδρῶν ἠδ᾿ ἵππων ἡμετέρη σοφίη. ἀλλ᾿ εἰκῇ μάλα τοῦτο νομίζεται, οὐδὲ δίκαιον προκρίνειν ῥώμην τῆς ἀγαθῆς σοφίης· οὔτε γὰρ εἰ πύκτης ἀγαθὸς λαοῖσιν ἔτ᾿ εἴη 15 οὔτ᾿ εἰ πενταθλεῖν οὔτε παλαισμοσύνην, οὐδὲ μὲν εἰ ταχυτῆτι ποδῶν, τόπερ ἐστὶ πρότιμον, ῥώμης ὅσσ᾿ ἀνδρῶν ἔργ᾿ ἐν ἀγῶνι πέλει, τοὔνεκεν ἂν δὴ μᾶλλον ἐν εὐνομίῃ πόλις εἴη. | σμικρὸν δ᾿ ἄν τι πόλει χάρμα γένοιτ᾿ ἐπὶ τῷ, 20 εἴ τις ἀεθλεύων νικῷ Πίσαο παρ᾿ ὄχθας· οὐ γὰρ πιαίνει ταῦτα μυχοὺς πόλεως.

414b

414c

πολλὰ δὲ καὶ ἄλλα ὁ Ξενοφάνης κατὰ τὴν ἑαυτοῦ σοφίαν ἐπαγωνίζεται διαβάλλων ὡς ἄχρηστον καὶ ἀλυσιτελὲς τὸ τῆς ἀθλήσεως εἶδος. καὶ Ἀχίλλιος δὲ ὁ Ἐρετριεὺς (Achae. TrGF 20 F *4) περὶ τῆς εὐεξίας τῶν ἀθλητῶν διηγούμενός φησι· γυμνοὶ γὰρ ὤθουν † φαιδίμους βραχίονας | ἥβῃ σφριγῶντες ἐμπορεύονται, νέῳ στίλβοντες ἄνθει καρτερὰς ἐπωμίδας. ἅδην δ᾿ ἐλαίου στέρνα καὶ ποδῶν † κύτος χρίουσιν ὡς ἔχοντες οἴκοθεν τρυφήν.

414d

5

[7] Ἡράκλειτος δ᾿ ἐν τῷ Ξενίζοντι Ἑλένην φησί τινα γυναῖκα πλεῖστα βεβρωκέναι, Ποσείδιππος δ᾿ ἐν Ἐπιγράμμασι (121

*413c, 414c  Eust. p. 1299.20–22 = IV.723.6–11 i.161.6–7

|

414d  Eust. p. 1493.23 =

4  κ᾿ εἰ πάντα A : κἄπαντα P : χ᾿ ἅπαντα B : κε πάντα Schweighäuser 6  σοφίη B M P Mus : † σοφη † A ‖ 9  λαοῖσιν ἔτ᾿ εἴη A : λαοῖσι μετείη Stephanus ‖ 19  ὁ Ἀχίλλιος, i.e. ΑΧΙΛΛΙΟΣ A : ὁ Ἀχαιὸς, i.e. ΑΧΑΙΟΣ Casaubon : ὁ delevi ‖ 25  χρίουσιν B M P Mus : χρεῖουσιν A ‖ 26  Ἡράκλειτος A C E : Ἡρακλείδης Meineke ‖ 27  Ποσείδιππος C E B Mus : Ποσίδιππος A

160

deip nosop histae

Austin–Bastianinni = HE 3134–41) Φυρόμαχον, εἰς ὃν καὶ τόδ᾿ ἐπέγραψε· 414e

Φυρόμαχον, τὸν πάντα φαγεῖν βορόν, οἷα κορώνην | παννυχικήν, αὕτη ῥωγὰς ἔχει κάπετος χλαίνης ἐν τρύχει Πελληνίδος. ἀλλὰ σὺ τούτου καὶ χρῖε στήλην, Ἀττικέ, καὶ στεφάνου, εἴ ποτέ σοι προκύων συνεκώμασεν. ἦλθε δ᾿ ὁ μαυρὰ βλέψας ἐκ πελιῶν νωδὸς ἐπισκυνίων, ὁ τριχιδιφθείρας μονολήκυθος· ἐκ γὰρ ἀγώνων τῶν τότε Ληναϊκὴν ἦλθ᾿ ὑπὸ Καλλιόπην.

3135 5

5

3140 10

414f Ἀμάραντος δὲ ὁ Ἀλεξανδρεὺς ἐν τοῖς Περὶ Σκηνῆς | Ἡρόδωρόν

φησι τὸν Μεγαρέα σαλπιγκτὴν γενέσθαι τὸ μὲν μέγεθος πηχῶν τριῶν καὶ ἡμίσους, εἶναι δὲ καὶ τὰς πλευρὰς ἰσχυρόν· ἐσθίειν δὲ ἄρτων μὲν χοίνικας ἕξ, κρεῶν δὲ λίτρας εἴκοσιν οἵων ἂν εὑρήκοι, πίνειν δὲ χοᾶς δύο καὶ σαλπίζειν ἅμα σάλπιγξι δυσί. κοιμᾶσθαι δὲ ἔθος εἶχεν ἐπὶ λεοντῆς μόνον. ἐσήμαινε δὲ σαλπίζων μέγιστον· 415a Ἄργος γοῦν πολιορκοῦντος Δημητρίου ‖ τοῦ Ἀντιγόνου καὶ οὐ δυναμένων τῶν στρατιωτῶν τὴν ἑλέπολιν προσαγαγεῖν τοῖς τείχεσι διὰ τὸ βάρος ταῖς δύο σάλπιγξι σημαίνων ὑπὸ τῆς ἁδρότητος τοῦ ἤχου τοὺς στρατιώτας ἠνάγκασε προθυμηθέντας προσαγαγεῖν τὴν μηχανήν. ἐνίκησε δὲ τὴν περίοδον δεκάκις καὶ ἐδείπνει καθήμενος, ὡς ἱστορεῖ Νέστωρ ἐν τοῖς Θεατρικοῖς Ὑπομνήμασι. καὶ γυνὴ δὲ ἐσάλπισεν Ἀγλαῒς ἡ Μεγακλέους ἐν τῇ πρώτῃ ἀχθείσῃ μεγάλῃ πομπῇ ἐν Ἀλεξανδρείᾳ τὸ πομπικὸν περιθέτην 415b ἔχουσα καὶ λόφον | ἐπὶ τῆς κεφαλῆς, ὡς δηλοῖ Ποσείδιππος ἐν Ἐπιγράμμασιν (143 Austin–Bastianinni = SH 702). ἤσθιε δὲ καὶ αὐτὴ λίτρας μὲν κρεῶν δώδεκα, ἄρτων δὲ χοίνικας τέσσαρας, καὶ ἔπινεν οἴνου χοᾶ. [8] Λιτυέρσας δὲ ἦν μὲν υἱὸς Μίδου νόθος, *414f–15a  Eust. p. 1242.36–40 = IV.523.18–24 | *415a–b  cf. Ael. VH 1.26 *415b–d, 415f–16e  cf. Ael. VH 1.27 6  χρῖε στήλην Salmasius : † χρεια ἐστηλην † A ‖ 7  εἴ ποτέ σοι Salmasius : εἰπόντες † οι † A | ὁ μαυρὰ (vox nihili) A : ἀμαυρὰ M P Mus 9  τριχιδιφθείρας A : τρεχέδειπνος ἀεὶ Austin ‖ 14  εὑρήκοι M P Mus : εὑρήκει A C E ‖ 16  μόνον scripsi : μόνης A C E | ἐσήμαινε C E : ἐσήμῃνε A 24  περιθέτην A C E : περίθετον … κόμην Ael. ‖ 25  Ποσείδιππος B : Ποσίδιππος A

15

20

25

161

x 41 4d –4 15e

Κελαινῶν δὲ τῶν ἐν Φρυγίᾳ βασιλεύς, ἄγριος ἰδέσθαι καὶ ἀνήμερος ἄνθρωπος, ἀδηφάγος δ᾿ ἰσχυρῶς. λέγει δὲ περὶ αὐτοῦ Σωσίθεος ὁ τραγῳδιοποιὸς ἐν δράματι Δάφνιδι ἢ Λιτυέρσᾳ (TrGF 99 F 2.6–8) οὕτως· 5

ἔσθει μὲν αὐτὸς τρεῖς ὅλους κανθηλίους τρὶς τῆς βραχείας ἡμέρας· πίνει δ᾿ ἕνα | καλὸν μετρητήν, τὸν δὲ καρποφόρον πίθον.

415c

τοιοῦτός ἐστι καὶ ὁ παρὰ Φερεκράτει (fr. 1) ἢ Στράττιδι ἐν Ἀγαθοῖς, περὶ οὗ φησιν· 10

15

20

25

(Α.) ἐγὼ κατεσθίω μόλις τῆς ἡμέρας πένθ᾿ ἡμιμέδιμν᾿, ἐὰν βιάζωμαι. (Β.) μόλις; ὡς ὀλιγόσιτος ἦσθ᾿ ἄρ᾿, ὃς κατεσθίεις τῆς ἡμέρας μακρᾶς τριήρους σιτία. Ξάνθος δ᾿ ἐν τοῖς Λυδιακοῖς (FGrH 765 F 18) Κάμβλητά φησι τὸν βασιλεύσαντα Λυδῶν πολυφάγον γενέσθαι καὶ πολυπότην, ἔτι δὲ γαστρίμαργον. τοῦτον οὖν ποτε νυκτὸς | τὴν ἑαυτοῦ γυναῖκα 415d κατακρεουργήσαντα καταφαγεῖν, ἔπειτα πρωὶ εὑρόντα τὴν χεῖρα τῆς γυναικὸς ἐνοῦσαν ἐν τῷ στόματι ἑαυτὸν ἀποσφάξαι περιβοήτου τῆς πράξεως γενομένης. περὶ δὲ Θυὸς τοῦ Παφλαγόνων βασιλέως, ὅτι καὶ αὐτὸς ἦν πολυφάγος, προειρήκαμεν (4.144e–5a) παραθέμενοι Θεόπομπον ἱστοροῦντα ἐν τῇ πέμπτῃ καὶ τριακοστῇ (FGrH 115 F 179). Ἀρχίλοχος δ᾿ ἐν Τετραμέτροις (fr. 167 West2) Χαρίλαν εἰς τὰ ὅμοια διαβέβληκεν, ὡς οἱ κωμῳδιοποιοὶ (adesp. com. fr. 119) Κλεώνυμον καὶ Πείσανδρον. περὶ δὲ Χαιρίππου φησὶ Φοινικίδης | ἐν Φυλάρχῳ (fr. 3) οὕτω· 415e τὸ τρίτον δὲ πρὸς τούτοισι τὸν σοφώτατον

415c–d  Eust. p. 1630.7–9, 13–19 = i.343.13–14, 17–19 p. 1324.57–61 = IV.817.17–818.3

|

415e–16b  Eust.

2  λέγει δὲ A : φησὶ γοῦν C E ‖ 5  αὐτὸς C E Mus : αὐτοὺς A : ἄρτους Mythogr. anon. Tzetz. | ὅλους A et Tzetz. : ὄνους C E et Mythogr. anon. ‖ 7  καλὸν A C E : καλῶν Mythogr. anon. Tzetz. | δὲ καρποφόρον A : δεκάμφορον Mythogr. anon. Tzetz. ‖ 11  ἡμιμέδιμν᾿ M P Mus : ἡμιμέδιμνα A C E ‖ 12  ἄρ᾿ M P Mus : ἄρα A C E ‖ 14  Κάμβλητά A C E Ael. : Καμβύσις (structura mutata) Eust. 26  τὸ A : om. M P Mus

162

deip nosop histae

Χαίριππον. οὗτος, ὥσπερ οἶδας, ἐσθίει μέχρις ἂν διδῷ τις ἢ λάθῃ διαρραγείς. τοιοῦτ᾿ ἔχει ταμιεῖον, ὥσπερ οἰκίας. [9] Νικόλαος δ᾿ ὁ Περιπατητικὸς ἐν τῇ τρίτῃ πρὸς ταῖς ἑκατὸν τῶν Ἱστοριῶν (FGrH 90 F 73) Μιθριδάτην φησὶ τὸν Ποντικὸν βασιλέα προθέντα ἀγῶνα πολυφαγίας καὶ πολυποσίας — ἦν δὲ τὸ ἆθλον τάλαντον ἀργυρίου — ἀμφότερα νικῆσαι, τοῦ μέντοι ἄθλου ἐκστῆναι τῷ μετ᾿ αὐτὸν κριθέντι Καλαμόδρυι τῷ Κυζικηνῷ 415f ἀθλητῇ. καὶ Τιμοκρέων δ᾿ ὁ Ῥόδιος | ποιητὴς καὶ ἀθλητὴς πένταθλος ἄδην ἔφαγε καὶ ἔπιεν, ὡς τὸ ἐπὶ τοῦ τάφου αὐτοῦ ἐπίγραμμα (FGE 831–2) δηλοῖ·

5

10

πολλὰ πιὼν καὶ πολλὰ φαγὼν καὶ πολλὰ κάκ᾿ εἰπὼν ἀνθρώπους κεῖμαι Τιμοκρέων Ῥόδιος. ‖ 416a Θρασύμαχος δ᾿ ὁ Χαλκηδόνιος ἔν τινι τῶν Προοιμίων (85 B 4

D–K) τὸν Τιμοκρέοντά φησιν ὡς 〈τὸν〉 μέγαν βασιλέα ἀφικόμενον καὶ ξενιζόμενον παρ᾿ αὐτῷ πολλὰ ἐμφορεῖσθαι. πυθομένου δὲ τοῦ βασιλέως ὅ τι ἀπὸ τούτων ἐργάζοιτο, εἶπε Περσῶν ἀναριθμήτους συγκόψειν. καὶ τῇ ὑστεραίᾳ πολλοὺς καθ᾿ ἕνα νικήσας μετὰ τοῦτο ἐχειρονόμησε. πυνθανομένου δὲ τὴν πρόφασιν ἀπολείπεσθαι ἔφη 416b τοσαύτας, εἰ προσίοι | τις, πληγάς. Κλέαρχος δ᾿ ἐν πέμπτῳ Βίων (fr. 52 Wehrli) Καντίβαριν φησὶ τὸν Πέρσην, ὁπότε κοπιάσειε τὰς σιαγόνας ἐσθίων, κεχηνότι καθάπερ εἰς ἄψυχον ἀγγεῖον εἰσαντλεῖν τὴν τροφὴν τοὺς οἰκείους. Ἑλλάνικος δ᾿ ἐν πρώτῳ Δευκαλιωνείας (FGrH 4 F 7 = fr. 7 Fowler) Ἐρυσίχθονά φησι τὸν Μυρμιδόνος, ὅτι ἦν ἄπληστος βορᾶς, Αἴθωνα κληθῆναι. Πολέμων δ᾿ ἐν 416c πρώτῳ τῶν Πρὸς | Τίμαιον (fr. 39 Preller) παρὰ Σικελιώταις φησὶν Ἀδηφαγίας ἱερὸν εἶναι καὶ Σιτοῦς Δήμητρος ἄγαλμα, οὗ

*415b–d, 415f–16e  cf. Ael. VH 1.27 | 416b  Eust. p. 862.8 = III.250.18–19 2  μέχρις C E B Mus : μέχρι A ‖ 5  Ποντικὸν A : Ποντ(ικὸν) C E : fort. Ποντικῶν ‖ 10  ἄδην ἔφαγε Meineke, cf. πολλὰ φαγὼν infra : † δεννεφαγε † A ‖ 15  τοῦτον ante τὸν Τιμοκρέοντα praeb. C E | 〈τὸν〉 addidi 19  ἀπολείπεσθαι A C E Eust. : ὑπολείπεσθαι Sauppe ‖ 21  Καντίβαριν … τὸν Πέρσην A C E : Καντιβάρι … τῷ Πέρσῃ Schweighäuser ‖ 25–6  ἐν πρώτῳ τῶν, i.e. ΕΝΑ΄ΤΩΝ Schweighäuser, cf. 3.109a : ἑνάτῳ, i.e. ΕΝΑΤΩ A

15

20

25

163

x 41 5e –4 16e

πλησίον ἱδρῦσθαι καὶ Ἱμαλίδος, καθάπερ ἐν Δελφοῖς † ερμούχου †, ἐν δὲ Σκώλῳ τῷ Βοιωτιακῷ Μεγαλάρτου καὶ Μεγαλομάζου. [10] καὶ Ἀλκμὰν δ᾿ ὁ ποιητὴς ἑαυτὸν ἀδηφάγον εἶναι παραδίδωσιν ἐν τῷ τρίτῳ (PMG 17) διὰ τούτων· 5

10

καί ποκά τοι δώσω τρίποδος κύτος † ὦκἐνιλεα Γ̄ειρης † ἀλλ᾿ ἔτι νῦν γ᾿ ἄπυρος, τάχα δὲ πλέος ἔτνεος, οἷον ὁ παμφάγος Ἀλκμὰν ἠράσθη χλιερὸν παῖδα † τὰς τροπάς· οὔτι γὰρ οὐ τετυμμένον † ἔσθει, ἀλλὰ τὰ καινὰ γάρ, ὥσπερ ὁ δᾶμος, ζατεύει.

5

κἀν τῷ πέμπτῳ (PMG 20) δὲ ἐμφανίζει αὑτοῦ τὸ ἀδηφάγον λέγων | 416d οὕτως· 15

20

ὥρας δ᾿ ἔσηκε τρεῖς, θέρος καὶ χεῖμα κὠπώραν τρίταν, καὶ τέτρατον τὸ ἦρ, ὅκα σάλλει μέν, ἔσθειεν δ᾿ ἄδαν οὐκ ἔστι.

5

Ἀναξίλας δ᾿ ὁ κωμικὸς περὶ Κτησίου τινὸς διαλεγόμενος ἐν Χρυσοχόῳ δράματί (fr. 30) φησιν· ἤδη σχεδόν τι πάντα σοι πλὴν Κτησίου· δείπνου γὰρ οὗτος, ὡς λέγουσιν οἱ σοφοί, ἀρχήν, τελευτὴν δ᾿ οὐκ ἐπίσταται μόνος.

25

κἀν Πλουσίοις (fr. 25)· (Α.) διαρραγήτω χἄτερος δειπνῶν τις εὖ, | μὴ Κτησίας μόνος. (Β.) τί γάρ σε κωλύει; 1  Ἱμαλίδος Hsch. ι 603 et Musurus : † ειμαλίδος †, i.e. ΕΙΜ- A : Σιμαλίδος, i.e. ΣΙΜ- 3.109a A : Σιμαλία (structura mutata) 3.109a C E ‖ 2  Μεγαλάρτου καὶ semel C E B M P Mus : bis A ‖ 9  χλιερὸν i.e. ΧΛΙ- Casaubon : χαιερον, i.e. ΧΑΙ- A | παῖδα A : πεδὰ Casaubon ‖ 11  καινὰ A : κοινὰ Casaubon ὥσπερ A : ὥπερ Page ‖ 17–18  τὸ ἦρ, ὅκα σάλλει μέν Grotefend, Fiorello, Porson, Schweighäuser : † τοηροκας † ἀλλ᾿ εἰ μὲν A ‖ 18  ἔσθειεν A : ἐσθίην Grotefend ‖ 25  Πλουσίοις Bedrot : Πλούσιος A

416e

164

deip nosop histae

(Α.) δείπνου γὰρ οὗτος, ὡς λέγουσιν οἱ σοφοί, ἀρχήν, τελευτὴν δ᾿ ἔμαθεν οὐδεπώποτε. κἀν Χάρισι (fr. 29) δὲ Κραναόν τινα συγκαταλέγει οὕτως αὐτῷ· οὐκ ἐτὸς ἐρωτῶσιν προσιόντες τινές· “ὄντως ὁ Κραναὸς Κτησίου κατεσθίει ἔλαττον, ἢ δειπνοῦσιν ἀμφότεροι συχνά;”

5

Φιλέταιρος δ᾿ ἐν Ἀταλάντῃ (fr. 3)· 416f

κἂν δέῃ, τροχάζω στάδια πλείω Σωτάδου, | τὸν Ταυρίτην δὲ τοῖς πόνοις ὑπερβαλῶ, τὸν Κτησίαν τε τῷ φαγεῖν ὑπερδραμῶ.

10

Ἀνάξιππος Κεραυνῷ (fr. 3)·

417a

(Α.) ὁρῶ γὰρ ἐκ παλαίστρας τῶν φίλων προσιόντα μοι Δάμιππον. (Β.) τοῦτον λέγεις τὸν πέτρινον; ‖ (Α.) τοῦτον οἱ φίλοι καλοῦσί σοι νυνὶ δι᾿ ἀνδρείαν Κεραυνόν. (Β.) εἰκότως· ἀβάτους ποιεῖν γὰρ τὰς τραπέζας οἴομαι αὐτὸν κατασκήπτοντ᾿ αὐτῇ τῇ γνάθῳ.

15

5

ἐν τούτοις ἐδήλωσεν ὁ κωμικὸς διότι καὶ τὸ δρᾶμα Κεραυνὸν ἀπ᾿ αὐτοῦ ἐπιγέγραφε. Θεόφιλος δ᾿ ἐν Ἐπιδαύρῳ (fr. 3)· Ἀτρεστίδας τις Μαντινεὺς λοχαγὸς ἦν, ἀνδρῶν ἁπάντων πλεῖστα δυνάμενος φαγεῖν.

20

417b ἐν δὲ Παγκρατιαστῇ (fr. 8) παραγαγὼν τὸν ἀθλητὴν ὡς | πολλὰ

ἐσθίοντά φησιν· (Α.) ἑφθῶν μὲν σχεδὸν τρεῖς μνᾶς. (Β.) λέγ᾿ ἄλλο. (Α.) ῥυγχίον, κωλῆν, πόδας τέτταρας υἱούς. (Β.) Ἡράκλεις. (Α.) βοὸς δὲ τρεῖς, 417a  Eust. p. 862.9 = III.250.20–1 III.536.28–537.8

|

417b–d, 418a–b  Eust. p. 954.31–8 =

8  τροχάζω A C E : τροχάσω Cs Es ‖ 9  Ταυρίτην A C E : Ταυρέαν Valckenaer ‖ 17  κατασκήπτοντ᾿ E : κατασκήπτοντα A : κατακήπτοντ᾿ C : κατασκήπτων (structura mutata) Eust. | αὐτῇ A : αὐταῖς C E Eust. ‖ 26  υἱούς A : ὑείους M P Mus et 3.95a | τρεῖς B M P Mus et 3.95a : † τρις † A

25

165

x 4 16 e– 41 7d

ὄρνιθ᾿. (Β.) Ἄπολλον. λέγ᾿ ἕτερον. (Α.) σύκων δύο μνᾶς. (Β.) ἔπιες δὲ πόσον; (Α.) ἀκράτου δώδεκα κοτύλας. (Β.) Ἀπολλόδωρε καὶ Σεβάζιε. 5

5

[11] καὶ ἔθνη δὲ ὅλα εἰς πολυφαγίαν ἐκωμῳδεῖτο, ὡς τὸ Βοιώτιον· Εὔβουλος γοῦν ἐν Ἀντιόπῃ (fr. 11) | φησί· 417c πονεῖν μὲν ἄμες καὶ φαγεῖν μὲν ἀνδρικοὶ καὶ καρτερὴ μέν, † τοῖς δ᾿ Ἀθηναίοις λέγειν καὶ μικρὰ φαγέμεν, τοὶ δὲ Θηβαῖοι μέγα. καὶ ἐν Εὐρώπῃ (fr. 33)·

10

κτίζε Βοιωτῶν πόλιν, ἀνδρῶν ἀρίστων ἐσθίειν δι᾿ ἡμέρας. καὶ ἐν Ἴωνι (fr. 38)· οὕτω σφόδρ᾿ ἐστὶ τοὺς τρόπους Βοιώτιος ὥστ᾿ οὐδὲ δειπνῶν, ὡς λέγουσ᾿, ἐμπίπλαται.

15

20

ἐν δὲ Κέρκωψι (fr. 52)· | μετὰ ταῦτα Θήβας ἦλθον, οὗ τὴν νύχθ᾿ ὅλην τήν θ᾿ ἡμέραν δειπνοῦσι καὶ κοπρῶν᾿ ἔχει ἐπὶ ταῖς θύραις ἕκαστος, οὗ πλήρει βροτῶν οὐκ ἐστὶ μεῖζον ἀγαθόν· ὡς χεζητιῶν μακρὰν βαδίζων, πολλὰ δ᾿ ἐσθίων ἀνήρ, δάκνων τὰ χείλη παγγέλοιός ἐστ᾿ ἰδεῖν.

417d

5

ἐν δὲ τοῖς Μυσοῖς (fr. 66) πρὸς τὸν Ἡρακλέα ποιεῖ τινα τάδε λέγοντα· 25

σὺ μὲν τὸ Θήβης, ὡς λέγεις, πέδον λιπών, ἀνδρῶν ἀρίστων ἐσθίειν δι᾿ ἡμέρας |

1  ὄρνιθ᾿ Musurus : ὄρνιθα A ‖ 2  ἔπιες A : ἐπέπιες Jacobs ‖ 3  Ἀπολλόδωρε A : Ἄπολλον, Ὧρε Valckenaer | Σεβάζιε A : Σαβάζιε M P Mus ‖ 4  Βοιώτιον C E : Βοιωτόν A ‖ 6  πονεῖν μὲν ἄμες A : πονεῖν ἄμμες C E Eust. : πονεῖν μὲν ἅμμες Musurus : πώνειν μὲν ἁμὲς Ahrens | μὲν2 A : μάλ᾿ Porson ‖ 7  καρτερὴ μέν A : καρτερῆσαι μέν B M P : καρτερῆσαι (μέν del.) Musurus : καρτερεῖμεν Ahrens, ducente Dobree ‖ 14  ἐμπίπλαται A C E : ἐμπίμπλαται Dindorf ‖ 16  Θήβας A : Θήβαζ᾿ C E Eust. ‖ 18  βροτῶν A : βροτῷ Casaubon

166 417e

deip nosop histae

ὅλης τραχήλους, καὶ κοπρῶνας πλησίον. Δίφιλος δὲ ἐν Βοιωτίῳ (fr. 22)· οἷος ἐσθίειν πρὸ ἡμέρας ἀρξάμενος ἢ πάλιν πρὸς ἡμέραν. Μνησίμαχος Βουσίριδι (fr. 2)·

5

(Α.) εἰμὶ γὰρ Βοιώτιος, ὀλίγα μὲν λαλῶν— (Β.) δίκαια ταῦτα. (Α.) πολλὰ δ᾿ ἐσθίων. Ἄλεξις Τροφωνίῳ (fr. 239)·

417f

νῦν δ᾿ ἵνα μὴ παντελῶς Βοιώτιοι φαίνησθ᾿ εἶναι τοῖς διασύρειν ὑμᾶς εἰθισμένοις ὡς ἀκίνητοι νῦν εἶναι βοᾶν καὶ πονεῖν μόνον | καὶ δειπνεῖν ἐπιστάμενοι διὰ τέλους τὴν νύχθ᾿ ὅλην, γυμνοῦθ᾿ ἑαυτοὺς θᾶττον ἅπαντες. 5

10

Ἀχαιὸς δ᾿ ἐν Ἄθλοις (TrGF 20 F 3)· 418a

(Α.) πότερα θεωροῖς εἴτ᾿ ἀγωνισταῖς λέγεις; ‖ (Β.) πόλλ᾿ ἐσθίουσιν, ὡς ἐπασκούντων τρόπος. (Α.) ποδαποὶ γάρ εἰσιν οἱ ξένοι; (Β.) Βοιώτιοι.

ἐκ τούτων εἰκός ἐστι καὶ Ἐρατοσθένη ἐν ταῖς Ἐπιστολαῖς (FGrH 241 F 18) Πρέπελλον φῆσαι ἐρωτηθέντα τί αὐτῷ δοκοῦσιν εἶναι Βοιωτοὶ εἰπεῖν· “τί γὰρ ἄλλο ἢ τοιαῦτα ἐλάλουν, οἷα ἂν καὶ τὰ ἀγγεῖα φωνὴν λαβόντα, ὁπόσον ἕκαστος χωρεῖ.” Πολύβιος δ᾿ ὁ Μεγαλοπολίτης ἐν τῇ εἰκοστῇ (20.4.2, 6–7; 20.6.5–7) τῶν Ἱστοριῶν φησιν ὡς οἱ Βοιωτοὶ μεγάλην δόξαν λαβόντες κατὰ τὰ Λευκτρικὰ κατὰ μικρὸν ἀνέπεσον ταῖς ψυχαῖς καὶ ὁρμήσαντες | 418b ἐπ᾿ εὐωχίας καὶ μέθας διέθεντο καὶ κοινωνεῖα τοῖς φίλοις. πολλοὶ

417b–d, 418a–b  Eust. p. 954.31–8 = III.536.28–537.8 1  ὅλης A : ὅλους Musurus ‖ 7  λαλῶν, i.e. ΛΑΛΩΝ Meineke : ἄλλων, i.e. ΑΛΛΩΝ A ‖ 11  πονεῖν A : πίνειν Palmerius ‖ 13  ἑαυτοὺς A : αὑτοὺς Dindorf ‖ 19  Πρέπελλον, i.e. -ΕΛΛΟΝ A : Πέμπελον C E Eust. : Πρεπέλαον, i.e. -ΕΛΑΟΝ Kaibel ‖ 21  ὁπόσον Kaibel : πόσον A C E Eust. ‖ 23  οἱ C E : om. A | μεγάλην C E Eust. et Plb. : μεγίστην A ‖ 25  ἐπ᾿ εὐωχίας A : ἐπ᾿ εὐωχ C E : πρὸς εὐωχίαν Plb. 20.4.7 : εἰς εὐωχίας Plb. 20.6.5

15

20

25

x 417e–418d

5

10

167

δὲ καὶ τῶν ἐχόντων γενεὰς ἀπεμέριζον τοῖς συσσιτίοις τὸ πλέον μέρος τῆς οὐσίας, ὥστε πολλοὺς εἶναι Βοιωτῶν οἷς ὑπῆρχε δεῖπνα τοῦ μηνὸς πλείω τῶν εἰς τὸν μῆνα διατεταγμένων ἡμερῶν· διόπερ Μεγαρεῖς μισήσαντες αὐτῶν τὴν τοιαύτην κατάστασιν ἀπένευσαν εἰς τοὺς Ἀχαιούς. [12] καὶ Φαρσάλιοι δὲ κωμῳδοῦνται ὡς πολυφάγοι· Μνησίμαχος γοῦν ἐν Φιλίππῳ (fr. 8) φησί· (Α.) τῶν Φαρσαλίων | ἥκει τις ἵνα τὰς τραπέζας καταφάγῃ; (Β.) οὐδεὶς πάρεστιν. (Α.) εὖ γε δρῶντες. ἆρά που ὀπτὴν κατεσθίουσι πόλιν Ἀχαιϊκήν;

418c

ὅτι δὲ καὶ πάντες Θετταλοὶ ὡς πολυφάγοι διεβάλλοντο, Κράτης φησὶν ἐν Λαμίᾳ (fr. 21)· ἐπεὶ τριπήχη Θετταλικῶς τετμημένα. 15

τοῦτο δ᾿ εἶπεν ὡς τῶν Θετταλῶν μεγάλα κρέα τεμνόντων. Φιλέταιρος δ᾿ ἐν Λαμπαδηφόροις (fr. 10)· καὶ χειροβαρὲς σαρκὸς ὑείας Θετταλότμητον κρέας. ἔλεγον δὲ καὶ Θετταλικὴν ἔνθεσιν τὴν μεγάλην. Ἕρμιππος Μοίραις (fr. 42)· |

20

ὁ Ζεὺς δὲ τούτων οὐδὲν ἐνθυμούμενος μύων ξυνέπλαττε Θετταλικὴν τὴν ἔνθεσιν. ταῦτα δὲ καπανικὰ εἴρηκεν Ἀριστοφάνης ἐν Ταγηνισταῖς (fr. 507)· (Α.) τί πρὸς τὰ Λυδῶν δεῖπνα καὶ τὰ Θετταλῶν; (Β.) καὶ τὰ Θετταλικὰ μὲν πολὺ καπανικώτερα,

25

οἷον τὰ ἁμαξιαῖα· Θετταλοὶ γὰρ τὰς ἀπήνας καπάνας ἔλεγον. Ξέναρχος Σκύθαις (fr. 11)· |

*418d, c  Eust. p. 857.28–31 = III.237.9–15 | *418d  Suda ξ 22 2  δεῖπνα, i.e. ΔΕΙΠΝΑ M P Mus et Plb. : † δειηνα †, i.e. ΔΕΙΗΝΑ A : δειλινὰ, i.e. ΔΕΙΛΙΝΑ C E B Eust. ‖ 3  διόπερ A : διὸ C E : διὸ καὶ Plb. 4  αὐτῶν A C E : om. Plb. ‖ 5  εἰς A C E : πρὸς Plb. ‖ 13  ἐπεὶ A : ἔπη Casaubon ‖ 23  καὶ A C E : ὧν Eust. : del. Dahler | Θετταλικὰ C E Eust. : Θετταλικῶν A

418d

168 418e

deip nosop histae

(Α.) ἑπτὰ δὲ καπάνας ἔτρεφον εἰς Ὀλυμπίαν. (Β.) τί λέγεις; (Α.) καπάνας Θετταλοὶ πάντες καλοῦσι τὰς ἀπήνας. (Β.) μανθάνω.

[13] Αἰγυπτίους δὲ Ἑκαταῖος (FGrH 1 F 323b) ἀρτοφάγους φησὶν εἶναι κυλλήστιας ἐσθίοντας, τὰς δὲ κριθὰς εἰς ποτὸν καταλέοντας. διὰ ταῦτα καὶ Ἄλεξις ἐν τῷ Περὶ Αὐταρκείας (Alexinus SSR II C 19) ἔφη μετρίᾳ τροφῇ κεχρῆσθαι τὸν Βόκχοριν καὶ τὸν πατέρα αὐτοῦ Νεόχαβιν. καὶ Πυθαγόρας δ᾿ ὁ Σάμιος μετρίᾳ τροφῇ ἐχρῆτο, ὡς ἱστορεῖ Λύκων ὁ Ἰασεὺς ἐν τῷ Περὶ Πυθαγόρου (57.3 D–K). οὐκ ἀπείχετο δὲ ἐμψύχων, ὡς Ἀριστόξενος (fr. 28 Wehrli) 418f εἴρηκεν. Ἀπολλόδωρος | δὲ ὁ ἀριθμητικὸς (FGrH 1097 F 1b) καὶ θῦσαί φησιν αὐτὸν ἑκατόμβην ἐπὶ τῷ εὑρηκέναι ὅτι τριγώνου ὀρθογωνίου ἡ τὴν ὀρθὴν γωνίαν ὑποτείνουσα ἴσον δύναται ταῖς περιεχούσαις· ἡνίκα Πυθαγόρης τὸ περικλεὲς εὕρετο γράμμα, κλεινὸς ἐφ᾿ ᾧ κλεινὴν ἤγαγε βουθυσίην. ‖

5

10

15

419a ἦν δὲ καὶ ὀλιγοπότης ὁ Πυθαγόρας καὶ εὐτελέστατα διεβίου, ὡς

καὶ πολλάκις μέλιτι μόνῳ ἀρκεῖσθαι. τὰ παραπλήσια δ᾿ ἱστορεῖται καὶ περὶ Ἀριστείδου καὶ Ἐπαμεινώνδου καὶ Φωκίωνος καὶ Φορμίωνος τῶν στρατηγῶν. Μάνιος δὲ Κούριος ὁ Ῥωμαίων στρατηγὸς ἐπὶ γογγυλίσι διεβίω πάντα τὸν χρόνον· καὶ Σαβίνων αὐτῷ πολὺ χρυσίον προσπεμπόντων οὐκ ἔφη δεῖσθαι χρυσίου ἕως ἂν τοιαῦτα δειπνῇ. ἱστορεῖ δὲ ταῦτα Μεγακλῆς ἐν τῷ Περὶ Ἐνδόξων Ἀνδρῶν (FHG iv.443 = FGrH 1073 F 1). [14] τῶν δείπνων δὲ πολλοὶ τὰ μέτρια ἀσπάζονται, ὡς Ἄλεξις ἐν Φιλούσῃ (fr. 256) παραδίδωσιν· |

419a  Eust. p. 868.19–20 = III.271.19–21 1  Ὀλυμπίαν A : Ὀλύμπια Meineke ‖ 6  Ἄλεξις A C E : Ἀλεξῖνος Meineke 9  Πυθαγόρου P Mus : Πυθαγορίου A : Πυθαγορείου 〈Βίου〉 Kaibel, cf. Iambl. VP p. 162 N ‖ 13  ἡ τὴν ὀρθὴν γωνίαν ὑποτείνουσα Musurus : τὴν ὀρθὴν γωνίαν ὑποτείνουσα M P : τὴν ὀρθὴν γωνίαν ἡ ὑποτείνουσα B : τὴν ὀρθὸν γων ἡ ὑποτείνουσα C E : τὴν ὀρθὴν γωνία ἡ ὑποτείνουσα A ‖ 17  ὀλιγοπότης C E M P Mus : ὀλιγοπώτης A ‖ 19  Ἐπαμεινώνδου C E : Ἐπαμινώνδου A 20  Μάνιος M P Mus : Μαίνιος A C E : Μάλιος Cs Es | Κούριος M : Κουρίος P Mus : Κουρίων A C E

20

25

x 41 8e –4 19e

169

ἀλλ᾿ ἔγωγε τοῦ τὰ δέοντ᾿ ἔχειν τὰ περιττὰ μισῶ· τοῖς ὑπερβάλλουσι γὰρ τέρψις μὲν οὐκ ἔνεστι, πολυτέλεια δέ.

419b

〈ἐν δὲ〉 Ψευδομένῳ (fr. 261)· 5

τὰ περιττὰ μισῶ· τοῖς ὑπερβάλλουσι γὰρ δαπάνη πρόσεστιν, ἡδονὴ δ᾿ οὐδ᾿ ἡτισοῦν. ἐν δὲ Συντρόφοις (fr. 219)·

10

15

20

25

ὡς ἡδὺ πᾶν τὸ μέτριον· οὔθ᾿ ὑπεργέμων | ἀπέρχομαι νῦν οὔτε κενός, ἀλλ᾿ ἡδέως ἔχων ἐμαυτοῦ. Μνησίθεος (fr. 21 Bertier) γάρ φησι· “δεῖ φεύγειν ἁπάντων τὰς ὑπερβολὰς ἀεί.”

419c

Ἀρίστων δ᾿ ὁ φιλόσοφος ἐν Ἐρωτικῶν Ὁμοίων δευτέρῳ (fr. 24 Wehrli) Πολέμωνά φησι τὸν Ἀκαδημαϊκὸν παραινεῖν τοῖς ἐπὶ δεῖπνον πορευομένοις φροντίζειν ὅπως ἡδὺν πότον ποιῶνται μὴ μόνον εἰς τὸ παρὸν ἀλλὰ καὶ εἰς τὴν αὔριον. Τιμόθεος δ᾿ ὁ Κόνωνος ἐκ τῶν πολυτελῶν καὶ στρατηγικῶν δείπνων παραληφθεὶς ὑπὸ | Πλάτωνος εἰς τὸ ἐν Ἀκαδημείᾳ συμπόσιον καὶ ἑστιαθεὶς ἀφελῶς 419d καὶ μουσικῶς ἔφη ὡς οἱ παρὰ Πλάτωνι δειπνοῦντες καὶ τῇ ὑστεραίᾳ καλῶς γίνονται. ὁ δ᾿ Ἡγήσανδρος ἐν τοῖς Ὑπομνήμασιν (fr. 34, FHG iv.420) ἔφη ὡς καὶ τῇ ὑστεραίᾳ ὁ Τιμόθεος ἀπαντήσας τῷ Πλάτωνι εἶπεν· “ὑμεῖς, ὦ Πλάτων, εὖ δειπνεῖτε μᾶλλον εἰς τὴν ὑστεραίαν ἢ τὴν παροῦσαν ἡμέραν.” Πύρρων δ᾿ ὁ Ἠλεῖος τῶν γνωρίμων τινὸς αὐτὸν ὑποδεξαμένου πολυτελῶς, ὡς 〈ὁ〉 αὐτὸς ἱστορεῖ, “εἰς τὸ λοιπόν,” εἶπεν, “οὐχ ἥξω πρὸς σέ, ἂν | οὕτως 419e ὑποδέχῃ, ἵνα μήτε ἐγὼ σὲ ἀηδῶς ὁρῶ καταδαπανώμενον οὐκ ἀναγκαίως, μήτε σὺ θλιβόμενος κακοπαθῇς· μᾶλλον γὰρ ἡμᾶς τῇ μεθ᾿ ἑαυτῶν συνουσίᾳ προσῆκόν ἐστιν εὐεργετεῖν ἢ τῷ πλήθει τῶν παρατιθεμένων, 〈ὧν〉 οἱ διακονοῦντες τὰ πλεῖστα δαπανῶσιν.” [15] Ἀντίγονος δ᾿ ὁ Καρύστιος ἐν τῷ Μενεδήμου Βίῳ (pp. 99–101 419b–c  Eust. p. 1413.46–7 = i.53.40–1 | *419c–d  cf. Ael. VH 2.18 1  δέοντ᾿ M P Mus : δέοντα A ‖ 4  〈ἐν δὲ〉 add. M Mus : 〈ἐν〉 add.s P2 : 〈καὶ ἐν〉 add. B ‖ 10  δεῖ A C E Eust. : δεῖν B M P Mus ‖ 11  ἀεί C E B M P Mus : αἰεί A 23  πολυτελῶς δέ A : δέ om. C E : πολυτελῶς 〈μέν, …〉 δέ Kaibel | 〈ὁ〉 add. Dobree ‖ 28  〈ὧν〉 add. Casaubon

170

deip nosop histae

Wilamowitz = fr. 26A Dorandi) τὴν διάταξιν διηγούμενος τοῦ παρὰ τῷ φιλοσόφῳ συμποσίου φησὶν ὅτι ἠρίστα μὲν δεύτερος ἢ τρίτος καθ᾿ αὑτόν, καὶ ἔδει καὶ τοὺς λοιποὺς παρεῖναι δεδειπνηκό419f τας· ἦν γὰρ | τὸ τοῦ Μενεδήμου τοιοῦτον ἄριστον. μετὰ δὲ ταῦτα εἰσεκάλουν τοὺς παραγινομένους· ὧν, ὡς ἔοικεν, ὅτε προτερήσειαν ἔνιοι τῆς ὥρας, ἀνακάμπτοντες παρὰ τὰς θύρας ἀνεπυνθάνοντο τῶν ἐξιόντων παίδων τί τὸ παρακείμενον εἴη καὶ πῶς ἔχοι τῆς τοῦ χρόνου συμμετρίας τὸ ἄριστον. ὅτε μὲν οὖν ἀκούσειαν λάχανον ἢ τάριχος, ἀνεχώρουν, ὅτε δ᾿ ὅτι κρεᾴδιον, εἰσῄεσαν εἰς τὸν † ἐπὶ 420a τούτῳ † παρεσκευασμένον οἶκον. ‖ ἦν δὲ τοῦ μὲν θέρους ἡτοιμασμένη ψίαθος ἐφ᾿ ἑκάστης κλίνης, τοῦ δὲ χειμῶνος κώδιον· προσκεφάλαιον δὲ αὐτῶν φέρειν ἕκαστον ἔδει. τὸ δὲ περιαγόμενον ποτήριον οὐ μεῖζον ἦν κοτυλιαίου, τράγημα δὲ θέρμος μὲν ἢ κύαμος συνεχῶς, ποτὲ δὲ καὶ τῶν ὡρίων εἰσεφέρετό τι, τοῦ μὲν θέρους ἄπιος ἢ ῥόα, τοῦ δ᾿ ἔαρος ὦχροι, κατὰ δὲ τὴν χειμερινὴν ὥραν ἰσχάδες. μαρτυρεῖ δὲ καὶ περὶ τούτων Λυκόφρων ὁ Χαλκιδεὺς γράψας σατύρους Μενέδημον (TrGF 100 F 2), ἐν οἷς φησιν ὁ Σιληνὸς πρὸς τοὺς σατύρους· 420b

παῖδες κρατίστου παιδὸς ἐξωλέστατοι, | ἐγὼ μὲν ὑμῖν, ὡς ὁρᾶτε, στρηνιῶ· δεῖπνον γὰρ οὔτ᾿ ἐν Καρίᾳ, μὰ τοὺς θεούς, οὔτ᾿ ἐν Ῥόδῳ τοιοῦτον οὔτ᾿ ἐν Λυδίᾳ κατέχω δεδειπνηκώς. Ἄπολλον, ὡς καλόν.

5

10

15

20

5

καὶ προελθών· ἀλλὰ κυλίκιον ὑδαρὲς ὁ παῖς περιῆγε τοῦ πεντωβόλου ἀτρέμα παρεξεστηκός· ὅ τ᾿ ἀλιτήριος καὶ δημόνικος ἐπεχόρευσε δαψιλὴς θέρμος, πενήτων καὶ τρικλίνους συμπότης. |

25

5

3  καὶ1 A C E : κᾆτ᾿ Wilamowitz (κἆτ᾿ scripsit) ‖ 10  τούτῳ A : τοῦτο C E M P Mus ‖ 12  αὐτῶν A : αὐτὸν C E ‖ 13  ἦν Schweighäuser : ἢ A ‖ 14  ὡρίων C E et D.L. 2.139 : ὡραίων A ‖ 17–18  ὁ Σιληνὸς πρὸς τοὺς σατύρους A : σάτυρος πρὸς τοὺς σιληνούς C E ‖ 19  παιδὸς A C E : πατρὸς Canter ‖ 24  προελθών B Mus : προσελθών A ‖ 28  καὶ δημόνικος A : Μενέδημος C E : καὶ δημόκριτος 2.55c : καὶ δημόκοινος Casaubon | ἐπεχόρευσε 2.55a : ἐπεχώρευε A : ἐξεχόρευσεν C : ἐχεχόρευσεν E ‖ 29  τρικλίνους A : τρικλίνου 2.55a

x 41 9e –4 20e

171

ἑξῆς δέ φησιν ὅτι ζητήσεις ἦσαν παρὰ πότον (TrGF 100 F 3.2–3)·

420c

τράγημα γὰρ ὁ σωφρονιστὴς πᾶσιν ἐν μέσῳ λόγος. ἱστορεῖται δὲ καὶ ὅτι (TrGF 100 F 4)· 5

πολλάκις συνόντας αὐτοὺς ἐπὶ πλεῖον ὁ ὄρνις κατελάμβανε τὴν ἕω καλῶν, τοῖσι δ᾿ οὐδέπω κόρος.

10

15

20

25

[16] Ἀρκεσίλαος δ᾿ ἑστιῶν τινας καὶ ἐλλιπόντων τῶν ἄρτων, νεύσαντος τοῦ παιδὸς ὡς οὐκ ἔτ᾿ εἰσὶν ἀνακαγχάσας καὶ τὼ χεῖρε συγκροτήσας, “οἷόν τι”, ἔφη, “τὸ συμπόσιον ἡμῖν ἐστιν, ἄνδρες φίλοι· ἄρτους ἐπιλελήσμεθ᾿ ἀρκοῦντας πρίασθαι. τρέχε δή, παῖ.” καὶ τοῦτ᾿ ἔλεγεν αὐτὸς γελῶν· | καὶ τῶν παρόντων δ᾿ ἅθρους 420d ἐξεχύθη γέλως καὶ διαγωγὴ πλείων ἐνέπεσε καὶ διατριβή, ὥστε ἥδυσμα γενέσθαι τῷ συμποσίῳ τὴν τῶν ἄρτων ἔνδειαν. ἄλλοτε δὲ ὁ Ἀρκεσίλαος Ἀπελλῇ τῷ γνωρίμῳ προστάξας καθυλίσαι τὸν οἶνον, ἐπειδὴ διὰ τὴν ἀπειρίαν ἐκεῖνος τὰ μὲν ἐτάραττε, τὰ δ᾿ ἐξέχει, καὶ πολὺ θολώτερος ἐφαίνετο ὁ οἶνος, ὑπομειδιάσας ἔφη· “ἐγὼ δὲ καθυλίσαι προσέταξα ἀνθρώπῳ μηδὲν ἑωρακότι ἀγαθόν, ὥσπερ οὐδ᾿ ἐγώ. ἀνάστηθι οὖν σύ, Ἀρίδικες· σὺ δὲ ἀπελθὼν † τὰ | ἑκτὰ τρύπα †.” ταῦτα δ᾿ οὕτως εὔφραινε καὶ ἐξιλάρου τοὺς παρόν- 420e τας ὡς εὐθυμίας πληροῦσθαι. [17] οἱ δὲ νῦν συνάγοντες ἐπὶ τὰ δεῖπνα καὶ μάλιστα οἱ ἀπὸ τῆς καλῆς Ἀλεξανδρείας βοῶσι, κεκράγασι, βλασφημοῦσι τὸν οἰνοχόον, τὸν διάκονον, τὸν μάγειρον· κλαίουσι δ᾿ οἱ παῖδες τυπτόμενοι κονδύλοις ἄλλος ἄλλοθεν. καὶ οὐχ οἶον οἱ κεκλημένοι μετὰ πάσης ἀηδίας δειπνοῦσιν, ἀλλὰ κἂν τύχῃ θυσία τις οὖσα, παρακαλυψάμενος ὁ θεὸς οἰχήσεται καταλι420e–f  Eust. p. 1476.3–4 = i.137.19–20 2  γὰρ A C E : δὲ D.L. 2.139 ‖ 9  δ᾿ C E : δὲ A ‖ 11  ἀνακαγχάσας C E B M P Mus : ἀνακακχάσας A | χεῖρε C E B M P Mus : χεῖρει A ‖ 12  ἡμῖν ἐστιν M : ἡμῶν ἐστιν C E P Mus : ἐστιν ἡμῶν A ‖ 21  Ἀρίδικες A : Ἀρίδικε C E : Ἀρίδεικες Kaibel ‖ 23–4  ἐπὶ τὰ δεῖπνα A : ἐπὶ om. C E, fort. delendum

172

deip nosop histae

420f πὼν οὐ μόνον τὸν οἶκον ἀλλὰ καὶ τὴν | πόλιν ἅπασαν· γελοῖον

γάρ ἐστιν αὐτὸν 〈τὸν〉 εὐφημίαν κηρύξαντα καταρᾶσθαι τῇ γυναικὶ καὶ τοῖς τέκνοις. καὶ τοῖς δειπνοῦσι δ᾿ ἂν εἴποι ὁ τοιοῦτος (Il. 2.381)· νῦν δ᾿ ἔρχεσθ᾿ ἐπὶ δεῖπνον, ἵνα ξυνάγωμεν Ἄρηα·

5

τῷ γὰρ τοιούτῳ ὁ οἶκος (S. OT 4–5) 421a

ὁμοῦ μὲν θυμιαμάτων γέμει, ‖ ὁμοῦ δὲ παιάνων τε καὶ στεναγμάτων. τούτων λεχθέντων ἔφη τις τῶν παρόντων· παραιτητέον εἰς ταῦτ᾿ ἀποβλέποντί ἐστι τὸ γαστρίζεσθαι·

10

ἀτελὲς γὰρ δεῖπνον οὐ ποιεῖ παροινίαν, ὡς Ἄμφις φησὶν ἐν Πανί (fr. 29), οὐδὲ ὕβρεις καὶ προπηλακισμούς, ὡς Ἄλεξις ἐν Ὀδυσσεῖ Ὑφαίνοντι (fr. 160) μαρτυρεῖ διὰ τούτων· 421b

(Α.) φιλεῖ γὰρ ἡ μακρὰ συνουσία καὶ τὰ συμπόσια τὰ πολλὰ καὶ καθ᾿ ἡμέραν | ποιεῖν σκῶψιν. ἡ σκῶψις δὲ λυπεῖ πλέον ἢ τέρπει πολύ· τοῦ κακῶς λέγειν γὰρ ἀρχὴ γίνετ᾿. ἂν δ᾿ εἴπῃς ἅπαξ, εὐθὺς ἀντήκουσας. ἤδη λοιδορεῖσθαι λείπεται, 5 εἶτα τύπτεσθαι δέδεικται καὶ παροινεῖν· ταῦτα γὰρ κατὰ φύσιν πέφυκεν οὕτως. καὶ τί μάντεως ἔδει;

[18] καὶ Μνησίμαχος δὲ ἐν Φιλίππῳ διὰ τὸν ὑπερβάλλοντα κόρον ἐν τοῖς δείπνοις παράγει τι συμπόσιον πολέμου παρασκευὴν ἐπαγγελλόμενον καὶ ὡς ἀληθῶς κατὰ τὸν χαριέστατον 421c Ξενοφῶντα (HG 3.4.17) πολέμου | ἐργαστήριον. λέγει (Mnesim. fr. 7) δ᾿ οὕτως·

*420f–1a, 421c  Eust. p. 1085.45–7 = III.927.22–5 | *421a  Eust. p. 892.38 = III.353.21–2 | 421b  Eust. p. 1312.38–9 = IV.770.21–3 | 421c, d  Eust. p. 754.9–10 = II.721.11–14 2  〈τὸν〉 add. Meineke ‖ 10  ἀποβλέποντί scripsi : ἀποβλέποντάς A 11  ἀτελὲς A C E Eust. : εὐτελὲς Cs Es Mus | γὰρ A : δὲ Schweighäuser 16  πλέον A C E Eust. : πλεῖον Grotius ‖ 17  γίνετ᾿] γίνεται A C E Eust. : γίγνετ᾿ Morelius ‖ 20  τί μάντεως Canter : τιμᾶν τέως A

15

20

25

173

x 420e–421e

5

10

ἆρ᾿ οἶσθ᾿ ὁτιὴ πρὸς ἄνδρας ἐστί σοι μάχη οἳ τὰ ξίφη δειπνοῦμεν ἠκονημένα, ὄψον δὲ δᾷδας ἡμμένας καταπίνομεν; ἐντεῦθεν εὐθὺς ἐπιφέρει τραγήματα ἡμῖν ὁ παῖς μετὰ δεῖπνον ἀκίδας Κρητικὰς ὥσπερ ἐρεβίνθους, δορατίων τε λείψανα κατεαγότ᾿. ἀσπίδας δὲ προσκεφάλαια καὶ θώρακας ἔχομεν, πρὸς ποδῶν δὲ σφενδόνας καὶ τόξα, καταπέλταις δ᾿ ἐστεφανώμεθα. |

5

καὶ ὁ Κολοφώνιος δὲ Φοῖνιξ (fr. 3, p. 234 Powell) φησί·

421d

Νίνου κάδοι μάχαιρα, καὶ κύλιξ αἰχμή, κόμη δὲ τόξα, δήιοι δὲ κρητῆρες, ἵπποι δ᾿ ἄκρητος, κἀλαλὴ “μύρον κεῖται.” 15

20

ἐν δὲ τῷ Παρασίτῳ (fr. 183) Ἄλεξις περὶ πολυφάγου τινὸς διαλεγόμενός φησι· καλοῦσι δ᾿ αὐτὸν πάντες οἱ νεώτεροι Παράσιτον ὑποκόρισμα· τῷ δ᾿ οὐδὲν μέλει. δειπνεῖ δ᾿ ἄφωνος Τήλεφος νεύων μόνον πρὸς τοὺς ἐπερωτῶντάς τι, ὥστε πολλάκις | αὐτὸν ὁ κεκληκὼς τὰ Σαμοθρᾴκι᾿ εὔχεται λῆξαι πνέοντα καὶ γαληνίσαι ποτέ. χειμὼν ὁ μειρακίσκος ἐστὶ τοῖς φίλοις.

5

Δίφιλος δ᾿ ἐν Ἡρακλεῖ (fr. 45) περί τινος τῶν ὁμοίων διαλεγόμενος διέξεισιν· 25

ἐμὲ μὲν οὐχ ὁρᾷς πεπωκότα ἤδη τ᾿ ἀκροθώρακ᾿ ὄντα καὶ θυμούμενον,

421e–f  Eust. p. 1586.40 = i.284.12–13 1  μάχη C E : μαχητέον A ‖ 2  ἠκονημένα Cs Es Eust. : ἠκονημένοι A C E 7  κατεαγότ᾿ Musurus : κατεαγότα A C E Eust. ‖ 9  καταπέλταις C E M Eust. : καταπέλται A : καταπάλταισι Herwerden ‖ 10  ὁ C E : om. A 12  κόμη A C E Eust. : κύμβη Haupt ‖ 13  κἀλαλὴ Dindorf : καὶ ἀλαλὴ A C* E Eust. | κεῖται A : χεῖτε Lachmann ‖ 17  μέλει C E M P Mus : μέλλει A

421e

174

deip nosop histae

τονδὶ δὲ ναστὸν Ἀστίωνος μείζον᾿ ἤδη σχεδὸν δωδέκατον ἠριστηκότα; διὸ καλῶς ἔλεγεν ὁ Βορυσθενίτης Βίων (fr. 14 Kindstrand) οὐ δεῖν 421f ἀπὸ | τῆς τραπέζης τὰς ἡδονὰς πορίζεσθαι ἀλλ᾿ ἀπὸ τοῦ φρονεῖν. ὁ

δ᾿ Εὐριπίδης (fr. 213.4) φησί·

5

φαύλῃ διαίτῃ προσβαλὼν ἥσθην στόμα, ὡς τῆς ἀπὸ τῶν προσφορῶν τέρψεως περὶ τὸ στόμα μᾶλλον γινομένης· Αἰσχύλος τ᾿ ἐν Φινεῖ (fr. 258)· καὶ ψευδόδειπνα πολλὰ μαργώσης γνάθου † ερρυσιας † οἷον στόματος ἐν † πρωτιοχαραι †.

10

ἐν Σθενεβοίᾳ (fr. 670) δ᾿ ὁ Εὐριπίδης περὶ εὐτελείας λέγων· 422a

βίος δὲ πορφυροῦς θαλάσσιος ‖ οὐκ εὐτράπεζος, ἀλλ᾿ ἐπάκτιοι φάτναι. ὑγρὰ δὲ μήτηρ, οὐ πεδοστιβὴς τροφὸς θάλασσα· τήνδ᾿ ἀροῦμεν, ἐκ ταύτης βίος βρόχοισι καὶ πέδαισιν οἴκαδ᾿ ἔρχεται·

15

5

[19] μέγα γὰρ ἀνθρώποις κακὸν ἡ γαστήρ, περὶ ἧς φησιν Ἄλεξις ἐν Συναποθνῄσκουσι (fr. 215)·

422b

μάθοις τ᾿ ἂν οἷον κακὸν ἀνθρώποις ἔσθ᾿ ἡ γαστήρ, διδάσκει δ᾿ οἷ᾿ ἀναγκάζει θ᾿ ὅσα. εἴ τις ἀφέλοι τοῦτ᾿ ἀφ᾿ ἡμῶν τὸ μέρος ἀπὸ τοῦ σώματος, | οὐδ᾿ ἂν ἀδικοῖτ᾿ οὐδὲν οὐδεὶς οὔθ᾿ ὑβρίζοιτ᾿ ἂν ἑκών.

422a–b  Eust. p. 1837.19–21 = ii.167.16–18 | *424e, 425a, c, a, 422b, 424e, 425e, c  Eust. p. 1205.14–17, 19–21, 22 = IV.396.12–14, 15–16, 396.18–397.1, 397.1–3 1  τονδὶ δὲ ναστὸν Heringa : τόνδ᾿ ἴδεν ἀστὸν A | Ἀστίωνος A : Ἀστερίωνος Herwerden | μείζον᾿] μεῖζον A : μείζονα Casaubon ‖ 6  ἥσθην A C E : ἥσθη Stob. ‖ 10  † ερρυσιας † οἷον A : ἐρρυσίαζον Lobeck | † πρωτιοχαραι † A : πρώτῃ χαρᾷ Musurus ‖ 14  πεδοστιβὴς C E Mus : παιδοστιβὴς A ‖ 15  τήνδ᾿ C E M P Mus : τήνδε A ‖ 19  κακὸν ἀνθρώποις A C E : ἀνθρώποις κακὸν Morelius ‖ 20  ἔσθ᾿ A C E : ἐστὶν Morelius | οἷ᾿ M P Mus : οἷα A C E ‖ 21  τοῦτ᾿ C E Eust. : ταῦτ᾿ A ‖ 22  οὐδ᾿ A C E Eust. : οὔτ᾿ Dindorf | ὑβρίζοιτ᾿ ἂν A C E Eust. : ὑβρίζοι τἂν Ahrens

20

175

x 42 1e –4 22e

νῦν δὲ διὰ ταύτην ἅπαντα γίνεται τὰ δυσχερῆ.

5

Δίφιλος δ᾿ ἐν Παρασίτῳ (fr. 60)·

5

10

15

20

25

εὖ γ᾿ ὁ κατάχρυσος εἶπε πόλλ᾿ Εὐριπίδης· “νικᾷ δὲ χρεία μ᾿ ἡ ταλαίπωρός τέ μου γαστήρ·” ταλαιπωρότερον γὰρ οὐδέν ἐστι τῆς γαστρός, εἰς ἣν πρῶτον ἐμβαλεῖς ἀλλ᾿ οὐχ ἕτερον ἀγγεῖον. ἐν πήρᾳ φέροις | ἄρτους ἂν ἀλλ᾿ οὐ ζωμόν, ἢ διαφθερεῖς. εἰς σπυρίδα μάζας ἐμβαλεῖς ἀλλ᾿ οὐ φακῆν, οἰνάριον εἰς λάγυνον ἀλλ᾿ οὐ κάραβον. εἰς τὴν θεοῖς ἐχθρὰν δὲ ταύτην εἰσφόρει πάνθ᾿ ἑαυτοῖς μηδὲν ὁμολογούμενα. κοὐ προστίθημι τἄλλα, διότι πανταχοῦ διὰ τὴν τάλαιναν πάντα ταύτην γίνεται.

5 422c

10

καὶ Κράτης δ᾿ ὁ κυνικός, ὥς φησι Σωσικράτης ἐν ταῖς Διαδοχαῖς (fr. 22, FHG iv.503 = SSR V H 33), ἐπερράπισε Δημήτριον τὸν Φαληρέα (fr. 58b Wehrli = 33a Fortenbaugh–Schütrumpf) | σὺν τῇ 422d πήρᾳ τῶν ἄρτων καὶ λάγυνον πέμψαντα οἴνου· “εἴθε γάρ”, ἔφη, “τὰς κρήνας καὶ ἄρτους ἦν φέρειν.” Στίλπων (SSR II O 21) δ᾿ οὐ κατεπλάγη τὴν ἐγκράτειαν καταφαγὼν σκόροδα καὶ κατακοιμηθεὶς ἐν τῷ τῆς μητρὸς τῶν θεῶν ἱερῷ· ἀπείρητο δὲ τῷ τούτων τι φαγόντι μηδὲ εἰσιέναι. ἐπιστάσης δὲ αὐτῷ τῆς θεοῦ κατὰ τοὺς ὕπνους καὶ εἰπούσης ὅτι· “φιλόσοφος ὤν, ὦ Στίλπων, παραβαίνεις τὰ νόμιμα,” καὶ τὸν δοκεῖν ἀποκρίνασθαι κατὰ τοὺς ὕπνους· “σὺ δέ μοι πάρεχε ἐσθίειν, καὶ σκορόδοις οὐ χρήσομαι.” | [20] ἐπὶ τούτοις ὁ Οὐλπιανὸς ἔφη· ἐπεὶ δεδείπναμεν — εἴρηκε 422e δὲ οὕτως Ἄλεξις ἐν Κουρίδι (fr. 114)· ἐπεὶ πάλαι δεδείπναμεν.

*422e–3a  Eust. p. 1900.8–9 = ii.247.34–5 1  γίνεται A C E : γίγνεται Dindorf ‖ 4  μ᾿ M P Mus : με A C E ‖ 5  γὰρ οὐδέν ἐστι A C E : οὐδέν ἐστι γὰρ Musurus ‖ 6  πρῶτον A : πάντ᾿ ἂν C E ‖ 12  πάνθ᾿ B : πάντα A C E : τὰ πάνθ᾿ Musurus : ἅπανθ᾿ Jacobs ‖ 13  τἄλλα vel τἆλλα B M P Mus : τὰ ἄλλα A C E ‖ 14  ταύτην C E : ταῦτα A ‖ 24  κατὰ τοὺς ὕπνους A C E : del. Meineke

176

deip nosop histae

Εὔβουλος Προκρίδι (fr. 90)· ἡμεῖς δ᾿ οὐδέπω δεδείπναμεν. καὶ πάλιν (fr. 91)· ὃν χρὴ δεδειπνάναι πάλαι. καὶ Ἀντιφάνης ἐν Λεωνίδῃ (fr. 141)·

5

ἀλλὰ πρὶν δεδειπνάναι ἡμᾶς παρέσται. καὶ Ἀριστοφάνης ἐν Προαγῶνι (fr. 480)· ὥρα βαδίζειν μοὐστὶν ἐπὶ τὸν δεσπότην· ἤδη γὰρ αὐτοὺς οἴομαι δεδειπνάναι.

10

καὶ ἐν Δαναίσιν (fr. 260)· | 422f

ἤδη παροινεῖς ἐμὲ πρὶν δεδειπνάναι. καὶ Πλάτων Σοφιστῇ (fr. 157)· 〈…〉. καὶ Ἐπικράτης ὁ Ἀμβρακιώτης (test. 2) — μέσης δ᾿ ἐστὶ κωμῳδίας ποιητής — ἐν Ἀμαζόσιν (fr. 1)·

15

ἐνδειπνάναι γὰρ ἅνδρες εὐκαίρως πάνυ δοκοῦσί μοι. καὶ ἠρίσταμεν δ᾿ εἴρηκεν Ἀριστοφάνης ἐν Ταγηνισταῖς (fr. 513)· ὑποπεπώκαμεν, ὦνδρες, καὶ καλῶς ἠρίσταμεν. ‖ 423a καὶ Ἕρμιππος ἐν Στρατιώταις (fr. 60)·

ἀριστάναι καὶ παριστάναι τουτί. Θεόπομπος Καλλαίσχρῳ (fr. 23)· ἠρίσταμεν· δεῖ γὰρ συνάπτειν τὸν λόγον.

1  Προκρίδι M P Mus, cf. 12.553b : Προκρίδη, i.e. Προκρίδῃ A ‖ 9  μοὐστὶν Dindorf (μοὐστὶ scripsit) : μοίστὶν A ‖ 13  Σοφιστῇ A : Σοφισταῖς Antiatt. δ 32 | lac. indicavi ‖ 16  ἐνδειπνάναι A : δεδειπνάναι Casaubon ‖ 19  ὦνδρες Porson : ὦ ἄνδρες A C : def. E ‖ 21  ἀριστάναι A C : def. E : ἠριστάναι Phot. η 250 | παριστάναι τουτί A : παρεστάναι τουτῳί C : def. E

20

177

x 422e–423d

καταριστᾶν δὲ εἴρηκεν ἐν τῷ Πολιτικῷ (87 B 73 D–K) Ἀντιφῶν οὕτως· ὅτε τις πράγματα τὰ ἑαυτοῦ ἢ τὰ τῶν φίλων κατηρίστηκεν. παραδεδειπνημένος δ᾿ εἴρηκεν Ἄμφις ἐν Πλάνῳ (fr. 31) οὕτω· παραδεδειπνημένος, παῖδες, πάλαι — 5

10

15

20

25

[21] τοῖς οὖν θεοῖς, κατὰ τὸν Πλάτωνα, ὡς ἐν Φιλήβῳ (61b–c) φησίν, εὐχόμενοι κεραννύωμεν, | εἴτε Διόνυσος εἴθ᾿ Ἥφαιστος εἴθ᾿ 423b ὅστις θεῶν ταύτην τὴν τιμὴν εἴληχε τῆς συγκράσεως· καθάπερ γὰρ ἡμῖν οἰνοχόοις τισὶ παρεστᾶσι κρῆναι, καὶ μέλιτος μὲν ἂν ἀπεικάζοι τις τὴν τῆς ἡδονῆς, τὴν δὲ τῆς φρονήσεως νηφαντικὴν καὶ ἄοινον αὐστηροῦ τινος καὶ ὑγιεινοῦ ὕδατος· ἃς προθυμητέον ὡς κάλλιστα συμμιγνύναι. ὥρα οὖν πίνειν ἡμῖν ἐστι, καὶ τῶν παίδων τις ἐκ τοῦ κυλικείου τῶν ποτηρίων παραφερέτω· ὁρῶ γὰρ πλῆθος καλῶν καὶ ποικίλων ἐκπωμάτων. δοθέντος | οὖν ποτηρίου μεγά- 423c λου ἔφη· ἀλλ᾿ ἀκρατέστερόν μοι, ὦ παῖ, τῷ κυάθῳ πληρῶν ἔγχεε εἰς τὴν κύλικα, μὴ κατὰ τὸν κωμῳδιοποιὸν Ἀντιφάνην, ὃς ἐν Διδύμοις (fr. 81) φησί· τὸ ποτήριόν μοι τὸ μέγα προσφέρει λαβών. ἐπεχεάμην ἄκρατον· “οὐχί, παιδίον, κυάθους θεῶν τε καὶ θεαινῶν μυρίους· εἶτ᾿ ἐπὶ τούτοις πᾶσι τῆς σεμνῆς θεᾶς καὶ τοῦ γλυκυτάτου βασιλέως διμοιρίαν.”

5

ἐμοὶ οὖν, ὦ παῖ, ζωρότερον κέραιρε· οὔπω γὰρ | λέγομεν περὶ 423d ἀριθμοῦ κυάθων. δείξω δὲ ὅτι καὶ ὁ κύαθος εἴρηται καὶ τὸ ἀκρατέστερον, καὶ περὶ οἰνοχόων· [22] πρότερον δέ μοι λελέξεται περὶ τοῦ ζωρότερον. Ἀντιφάνης Μειλανίωνι (fr. 147)· τοῦτον ἐγὼ κρίνω μετανιπτρίδα τῆς Ὑγιείας πίνειν ζωροτέρῳ χρώμενον οἰνοχόῳ.

423b  Eust. p. 1306.51–2 = IV.751.9–10 2  ὅτε scripsi, ducente Kaibel (ὅτε δὴ) : ὅτ᾿ ἄν A ‖ 5  οὖν A : δὴ Pl. 7–8  καθάπερ γὰρ A C E : καὶ μὴν καθάπερ Pl. ‖ 8  καὶ A C E : om. Pl. 10  αὐστηροῦ τινος καὶ ὑγιεινοῦ A C E : αὐστηροῦ καὶ ὑγιεινοῦ τινος Pl. 12  κυλικείου Casaubon : κυλικίου A ‖ 14  ἔγχεε A, ut Alc. fr. 346.4 ap. 10.430d : ἔγχει Bedrot ‖ 18  οὐχί A : ἔγχει Meineke ‖ 20  εἶτ᾿ B M P Mus : εἰτ᾿ A : ἔπειτ᾿ Koppiers ‖ 25  Μειλανίωνι A : Μελανίωνι Kock

178

deip nosop histae

ἐν δὲ Λάμπωνι (fr. 137)· ὁ δεῖν᾿, Ἰᾶπυξ, κέρασον εὐζωρέστερον. Ἔφιππος Ἐφήβοις (fr. 10)· 423e

φιάλην ἑκατέρᾳ | ἔδωκεν κεράσας ζωρότερον Ὁμηρικῶς.

5

τινὲς δὲ καὶ τὸ παρ᾿ Ὁμήρῳ (Il. 9.203)· ζωρότερον δὲ κέραιρε, οὐκ ἄκρατον σημαίνειν φασὶν ἀλλὰ θερμόν, ἀπὸ τοῦ ζωτικοῦ καὶ τῆς ζέσεως· ἑταίρων γὰρ παρόντων νέον ἐξ ὑπαρχῆς κεράννυσθαι κρατῆρα ἄτοπον. ἄλλοι δὲ τὸ εὔκρατον, ὥσπερ τὸ δεξιτερὸν ἀντὶ τοῦ δεξιοῦ. τινὲς δέ, ἐπεὶ οἱ ἐνιαυτοὶ ὧροι λέγονται καὶ τὸ ζα- ὅτι μέγεθος ἢ πλῆθος σημαίνει, ζωρὸν τὸν πολυέτη λέγεσθαι. Δίφιλος δ᾿ ἐν Παιδερασταῖς (fr. 57) φησιν· | 423f

(Α.) ἔγχεον σὺ δὴ πιεῖν. (Β.) εὐζωρότερόν γε νὴ Δί᾿, ὦ παῖδες· τὸ γὰρ ὑδαρὲς ἅπαν τοῦτ᾿ ἔστι τῇ ψυχῇ κακόν.

10

15

Θεόφραστος δ᾿ ἐν τῷ Περὶ Μέθης (fr. 574 Fortenbaugh) ζωρότερόν φησιν εἶναι τὸ κεκραμένον παρατιθέμενος Ἐμπεδοκλέους (31 B 35.14–15 D–K) τάδε· ‖ 424a

αἶψα δὲ θνητὰ φύοντο, τὰ πρὶν μάθον ἀθάνατ᾿ εἶναι, ζωρά τε τὰ πρὶν ἄκρητα διαλλάσσοντα κελεύθους. [23] κύαθον δ᾿ ἐπὶ τοῦ ἀντλητῆρος Πλάτων εἴρηκεν ἐν Φάωνι (fr. 192) οὕτω· τῷ στόματι τὸν κύαθον ὧδ᾿ εἰληφότες.

423e–4a  Eust. p. 746.55–7 = II.700.1–4 II.699.7–9

| 424d, 423e  Eust. p. 746.46–7 =

2  δεῖν᾿ Musurus : δεῖνα A ‖ 3  Ἐφήβοις Schweighäuser, cf. 11.482b, 14.642e : † εφηβως † A : Ἐφήβῳ B M P ‖ 5  ἔδωκεν A : ἔδωκε Schweighäuser ‖ 11  ζαPlut. Mor. 677d : ζῷα vel ζῶα A C E ‖ 15  παῖδες A : παῖ, δός Casaubon 20  θνητὰ φύοντο A C E Eust. : θνήτ᾿ ἐφύοντο Simplic. ‖ 21  διαλλάσσοντα A C E : διαλλάττοντα M P Mus : διαλλάξαντα Simplic.

20

x 423d–424c

179

καὶ ἐν Πρέσβεσι (fr. 128)· κυάθους ὅσους ἐκλέπτεθ᾿ ἑκάστοτε. Ἄρχιππος Ἰχθύσι (fr. 21)· κύαθον ἐπριάμην παρὰ Δαισίου. | 5

τοιοῦτόν ἐστι καὶ τὸ ἐν Εἰρήνῃ (541–2) Ἀριστοφάνους·

424b

ὑπωπιασμέναι 〈ἁπαξάπασαι καὶ κυάθους προσκείμεναι〉·

10

τὰ γὰρ ὑπώπια τοῖς κυάθοις περιθλώμενα ἀμαυροῦται. μνημονεύει τοῦ κυάθου καὶ Ξενοφῶν ἐν πρώτῳ Παιδείας (Cyr. 1.3.9) καὶ Κρατῖνος (fr. 464), ἔτι δ᾿ Ἀριστοφάνης (Ach. 1053; Lys. 444) πολλαχοῦ καὶ Εὔβουλος ἐν Ὀρθάννῃ (fr. 79). Φερεκράτης δ᾿ ἐν Λήροις (fr. 112) ἀργυροῦν κύαθον ὠνόμασε. Τίμων δ᾿ ἐν δευτέρῳ Σίλλων (SH 778.3) ἀρυσάνας κέκληκε τοὺς κυάθους φάσκων οὑτωσί· ἀπληστοίνους τ᾿ ἀρυσάνας,

15

ἀπὸ τοῦ ἀρύσασθαι ὀνομάσας. καλοῦνται δὲ καὶ ἀρυστῆρες καὶ | ἀρύστιχοι. Σιμωνίδης (Semon. fr. 25 West2)· 424c ἔδωκεν οὐδεὶς οὐδ᾿ ἀρυστῆρα τρυγός. Ἀριστοφάνης δ᾿ ἐν Σφηξίν (855)· ἐγὼ γὰρ εἶχον τούσδε τοὺς ἀρυστίχους.

20

Φρύνιχος Ποαστρίαις (fr. 42)· κύλικ᾿ ἀρύστιχον. ἔνθεν καὶ ἡ ἀρύταινα. ἔλεγον δὲ καὶ ἔφηβον 〈τὸ〉 τοιοῦτο σκεῦος, ὡς Ζηνοφάνης ἐν τῷ Συγγενικῷ. Πολύβιος δ᾿ ἐν τῇ ἐνάτῃ τῶν Ἱστοριῶν (vol. III p. 55 Buettner–Wobst) καὶ ποταμόν τινα

424b–c  Eust. p. 1159.59 = p. IV.241.8 7  〈ἁπαξάπασαι καὶ κυάθους προσκείμεναι〉 add. Schweighäuser ex Ar. 14  ἀρυσάνας A, cf. supra : ἀρυταίνας 10.445e ‖ 22  〈τὸ〉 add. Dindorf, cf. ΣVΓ Ar. V. 855

180

deip nosop histae

424d ἀναγράφει Κύαθον καλούμενον περὶ | Ἀρσινόην πόλιν Αἰτωλίας.

[24] τῷ δὲ ἀκρατέστερον Ὑπερείδης κέχρηται ἐν τῷ Κατὰ Δημοσθένους (p. 24 Jensen) γράφων οὕτως· εἰ μέν τις ἀκρατέστερον ἔπιεν, ἐλύπει σέ. τούτῳ ὅμοιόν ἐστι τὸ ἀνιηρέστερον καὶ τὸ ἐν Ἡλιάσιν (fr. 72) Αἰσχύλου·

5

ἀφθονέστερον λίβα. καὶ Ἐπίχαρμος δὲ ἐν Πύρρᾳ (fr. 119) εὐωνέστερον ἔφη· καὶ ἐν τῷ Κατὰ Δημάδου (fr. 86 Jensen) δὲ ὁ Ὑπερείδης εἴρηκε ῥᾳδιεστέραν τὴν πόλιν. τῷ δὲ κεραννύειν κέχρηται Πλάτων μὲν ἐν Φιλήβῳ (61b–c)· τοῖς δὴ θεοῖς, ὦ Πρώταρχε, εὐχόμενοι κεραννύωμεν. καὶ 424e Ἀλκαῖος ἐν | Ἱερῷ Γάμῳ (Alc. Com. fr. 15)·

10

κεραννύουσι ἀφανίζουσί τε. Ὑπερείδης Δηλιακῷ (fr. 69 Jensen)· καὶ τὸν κρατῆρα τὸν Πανιώνιον κοινῇ οἱ Ἕλληνες κεραννύουσιν. ᾠνοχόουν δὲ παρὰ τοῖς ἀρχαίοις οἱ εὐγενέστατοι παῖδες, ὡς ὁ τοῦ Μενελάου υἱός (Od. 15.141)·

15

ᾠνοχόει δ᾿ υἱὸς Μενελάου κυδαλίμοιο. καὶ Εὐριπίδης (test. 20) δ᾿ ὁ ποιητὴς ἐν παισὶν ᾠνοχόησε· Θεόφραστος γοῦν ἐν τῷ Περὶ Μέθης (fr. 576 Fortenbaugh) φησί· πυνθάνομαι δ᾿ ἔγωγε καὶ Εὐριπίδην τὸν ποιητὴν (test. 33b) οἰνοχοεῖν 424f Ἀθήνησι τοῖς ὀρχησταῖς καλουμένοις. ὠρχοῦντο | δὲ οὗτοι περὶ τὸν τοῦ Ἀπόλλωνος νεὼν τοῦ Δηλίου τῶν πρώτω〈ν〉 ὄντες Ἀθηναίων καὶ ἐνεδύοντο ἱμάτια τῶν Θηραϊκῶν. ὁ δὲ Ἀπόλλων οὗτός ἐστιν ᾧ 424d, 423e  Eust. p. 746.46–7 = II.699.7–9 | *424e, 425a, c, a, 422b, 424e, 425e, c  Eust. p. 1205.14–17, 19–21, 22 = IV.396.12–14, 15–16, 396.18–397.1, 397.1–3 2  τῷ1 P : τὸ A | Ὑπερείδης M P Mus : Ὑπερίδης A C E ‖ 4  ἀνιηρέστερον C : ἀνηϊρέστερον E : ἀνιαρέστερον A ‖ 6  ἀφθονέστερον λίβα A C E : ἀφθονέστερον Eust. : ἀφθονέστερα λίβα B M P Mus : ἀφθονεστέρα λιβάς Et.Gen. ‖ 7  Πύρρᾳ Musurus, cf. 3.86a : Πύρᾳ A ‖ 8  Ὑπερείδης Musurus : Ὑπερίδης A C E Eust. ‖ 9  κεραννύειν C E : κεραννύουσι A ‖ 10  Πρώταρχε B M et Pl. : Πρόταρχε A ‖ 12  κεραννύουσι A : κεραννύουσιν Schweighäuser 13  Ὑπερείδης Musurus : Ὑπερίδης A ‖ 14  δὲ Schweighäuser : τε A 22  πρώτω̣[ ]ὄ̣ντες A : suppl. Valckenaer ‖ 23  ἐνεδύοντο Schweighäuser : εἰσεδύοντο A : κατεδύοντο B M P Mus

20

x 4 24 c– 42 5c

5

10

15

20

25

181

τὰ Θαργήλια ἄγουσι· καὶ διασῴζεται Φλυῆσιν ἐν τῷ Δαφνηφορείῳ γραφὴ περὶ τούτων. τὰ αὐτὰ ἱστορεῖ καὶ Ἱερώνυμος ὁ Ῥόδιος, Ἀριστοτέλους ὢν μαθητὴς καὶ οὗτος, ἐν τῷ Περὶ Μέθης (fr. 28 Wehrli)· Σαπφώ (fr. 203a) τε ἡ καλὴ πολλαχοῦ Λάριχον τὸν ἀδελφὸν ‖ ἐπαινεῖ ὡς οἰνοχοοῦντα ἐν τῷ πρυτανείῳ τοῖς Μιτυλη- 425a ναίοις. καὶ παρὰ Ῥωμαίοις δὲ οἱ εὐγενέστατοι τῶν παίδων τὴν λειτουργίαν ταύτην ἐκτελοῦσιν ἐν ταῖς δημοτελέσι τῶν θυσιῶν πάντα τοὺς Αἰολεῖς μιμούμενοι, ὡς καὶ κατὰ τοὺς τόνους τῆς φωνῆς. [25] τοσαύτη δ᾿ ἦν ἡ τῶν παλαιοτέρων τρυφὴ περὶ τὰς πολυτελείας, ὥστε μὴ μόνον οἰνοχόους ἔχειν ἀλλὰ καὶ οἰνόπτας· ἀρχὴ γοῦν ἐστιν οἱ οἰνόπται παρὰ Ἀθηναίοις, ἧς μνημονεύει ἐν ταῖς Πόλεσιν (fr. 219) Εὔπολις ἐν τούτοις· | οὓς δ᾿ οὐκ ἂν εἵλεσθ᾿ οὐδ᾿ ἂν οἰνόπτας πρὸ τοῦ, νυνὶ στρατηγούς. ὦ πόλις, πόλις, ὡς εὐτυχὴς εἶ μᾶλλον ἢ καλῶς φρονεῖς.

425b

οἱ δὲ οἰνόπται οὗτοι ἐφεώρων τὰ ἐν τοῖς δείπνοις, εἰ κατ᾿ ἴσον πίνουσιν οἱ συνόντες. καὶ ἦν ἡ ἀρχὴ εὐτελής, ὡς ὁ ῥήτωρ φησὶ Φιλῖνος ἐν τῇ Κροκωνιδῶν Διαδικασίᾳ (II, ii.219 Baiter–Sauppe), καὶ ὅτι τρεῖς ἦσαν οἱ οἰνόπται, οἵτινες καὶ παρεῖχον τοῖς δειπνοῦσι λύχνους καὶ θρυαλλίδας. ἐκάλουν δέ τινες τούτους καὶ ὀφθαλμούς. | παρὰ δὲ Ἐφεσίοις οἱ οἰνοχοοῦντες ἠΐθεοι τῇ τοῦ Ποσειδῶνος ἑορτῇ 425c ταῦροι ἐκαλοῦντο, ὡς Ἀμερίας (p. 6 Hoffmann) φησίν. Ἑλλησπόντιοι δ᾿ ἐπεγχύτην ὀνομάζουσι τὸν οἰνοχόον καὶ τὴν κρεανομίαν κρεωδαισίαν, ὥς φησι Δημήτριος ὁ Σκήψιος ἐν ἕκτῳ καὶ εἰκοστῷ τοῦ Τρωϊκοῦ Διακόσμου (fr. 16 Gaede). τοῖς δὲ θεοῖς οἰνοχοοῦσάν τινες ἱστοροῦσι τὴν Ἁρμονίαν, ὡς Καπίτων ὁ ἐποποιός, Ἀλεξανδρεὺς δὲ γένος, ἐν δευτέρῳ Ἐρωτικῶν. Ἀλκαῖος (fr. 447) δὲ καὶ τὸν

*424e, 425a, c, a, 422b, 424e, 425e, c  Eust. p. 1205.14–17, 19–21, 22 = IV.396. 12–14, 15–16, 396.18–397.1, 397.1–3 | 425b  Eust. p. 1850.21–3 = ii.183.42–3 1  Φλυῆσιν Valckenaer : † φυληισι † A ‖ 1–2  Δαφνηφορείῳ Musurus : Δαφνηφορίῳ A ‖ 5–6  τοῖς Μιτυληναίοις A C : τοῖς Μιτυλν E : τῆς Μιτυλήνης Eust. : τοῖς Μυτιληναίοις Pac et Dindorf ‖ 17  συνόντες A : συνιόντες C E ‖ 18  Κροκωνιδῶν Harp. Κ 70 : Κροκονιδῶν A ‖ 26  ὡς Καπίτων ἱστορεῖ A : ἱστορεῖ del. Kaibel

182

deip nosop histae

Ἑρμῆν εἰσάγει αὐτοῖς οἰνοχόον, ὡς καὶ Σαπφὼ (fr. 141.1–3) λέγουσα· 425d

κῆ δ᾿ | ἀμβροσίας μὲν κράτηρ ἐκέκρατο, Ἑρμαῖς δ᾿ ἑλὼν ὄλπιν θεοῖς οἰνοχοῆσαι.

5

[26] οἱ δὲ παλαιοὶ τοὺς πρὸς ταῖς ὑπηρεσίαις ταύταις κήρυκας ἐκάλουν. Ὅμηρος (Il. 3.245–8)· κήρυκες δ᾿ ἀνὰ ἄστυ φέρον θεῶν ὅρκια πιστά, ἄρνε δύω καὶ οἶνον ἐύφρονα, καρπὸν ἀρούρης, ἀσκῷ ἐν αἰγείῳ· φέρε δὴ κρητῆρα φαεινὸν κήρυξ Ἰδαῖος ἠδὲ χρύσεια κύπελλα.

245 10

καὶ πάλιν (Il. 3.268–70)· | 425e

ἀτὰρ κήρυκες ἀγαυοὶ ὅρκια πιστὰ θεῶν σύναγον, κρητῆρι δὲ οἶνον μίσγον, ἀτὰρ βασιλεῦσιν ὕδωρ ἐπὶ χεῖρας ἔχευαν.

Κλείδημος (FGrH 323 F 5c) δὲ τοὺς μαγείρους κήρυκάς φησι καλεῖσθαι. καὶ τὴν Ἥβην δέ τινες ἀνέπλασαν οἰνοχοοῦσαν αὐτοῖς, ἴσως διὰ τὸ ἡβητήρια καλεῖσθαι τὰ συμπόσια. Κλίνης δὲ τῆς οἰνοχόου Πτολεμαίου τοῦ βασιλέως, ἐπίκλην δὲ Φιλαδέλφου, μνημονεύει 425f Πτολεμαῖος ὁ τοῦ Ἀγησάρχου | ἐν τῇ τρίτῃ τῶν Περὶ Φιλοπάτορα Ἱστοριῶν (FGrH 161 F 3). Πολύβιος δὲ ἐν τῇ τεσσαρεσκαιδεκάτῃ τῶν Ἱστοριῶν (14.11.2) καὶ ἀνδριάντας αὐτῆς ἐν Ἀλεξανδρείᾳ ἑστάναι φησὶ κατὰ πολλὰ μέρη τῆς πόλεως μονοχίτωνας ῥυτὸν κρατοῦντας ἐν ταῖς χερσίν.

*425e, c, e–f  Eust. p. 1402.39–43 = i.36.46–37.4 | *424e, 425a, c, a, 422b, 424e, 425e, c  Eust. p. 1205.14–17, 19–21, 22 = IV.396.12–14, 15–16, 396.18– 397.1, 397.1–3 1  αὐτοῖς scripsi : αὐτὸν A : αὐτῶν Bedrot ‖ 4  ἐκέκρατο A : ἐκέκρατ᾿ Lobel, cf. 2.39a E ἐκέκρατ ‖ 5  Ἑρμαῖς] ἑρμᾶις A | δ᾿ 2.39a C E D B : δὲ A | θεοῖς A : θέοισ᾿ Crusius | οἰνοχοῆσαι A : ἐοινοχόησε Hamm ‖ 8  φέρον θεῶν A : θεῶν φέρον Hom. ‖ 10  δὴ A : δὲ M P Mus et Hom. ‖ 18  ἡβητήρια C E M P Eust. Mus : ϊβητήρια A | Κλίνης A C E Eust. : Κλεινοῦς 13.576f ‖ 23  ἑστάναι A : ἵστανται (structura mutata) C E : ἵσταντο (structura mutata) Eust. : ἀνακεῖσθαι 13.576f | καὶ ante ῥυτὸν praeb. 13.576f

15

20

x 425c–426c

183

[27] ἐπὶ τούτοις τοῖς λόγοις ἐκπίνων τὸ ποτήριον ὁ Οὐλπιανὸς ἔφη· ‖

5

(Α.) τήνδ᾿ ἐγὼ μεστὴν ἅπασαν ἐπονομάσας προπίομαι συγγενέσι πίστωμα φιλίας.

426a

πρὸς ὃν ἔτι πίνοντα τῶν παρόντων τις προσέθηκε τὰ λειπόμενα ἰαμβεῖα· πιὼν ἐρῶ τὰ λοιπά· πνίγομαι γάρ. (Β.) ἀλλ᾿ ἐπιρρόφει. 10

καὶ ὁ Οὐλπιανὸς ἐκπιὼν ἔφη· ταῦτα μὲν Κλέαρχος ἐν Κιθαρῳδῷ (fr. 1), ἐγὼ δὲ κατὰ τοὺς Ἄμφιδος Ἐρίθους (fr. 18) παρακελεύομαι· ὁ παῖς σοβείτω τοῖς ποτηρίοις συχνούς. καί· | πίμπλα σὺ μὲν ἐμοί, σοὶ δ᾿ ἐγὼ δώσω πιεῖν· ἀμυγδαλῆ μὲν παιζέτω παρ᾿ ἀμυγδαλῆν.

15

426b

ταῦτα δ᾿ ἔφη Ξέναρχος ἐν Διδύμοις (fr. 3). αἰτούντων οὖν τῶν μὲν πλέον οἴνου, τῶν δὲ ἴσον ἴσῳ φασκόντων κίρνασθαι, καὶ εἰπόντος τινὸς Ἄρχιππον εἰρηκέναι ἐν δευτέρῳ Ἀμφιτρύωνι (fr. 2)· τίς ἐκέρασε σφῶν, ὦ κακόδαιμον, ἴσον ἴσῳ;, καὶ Κρατῖνον ἐν Πυτίνῃ (fr. 196)·

20

τὸν δ᾿ ἴσον ἴσῳ φέροντ᾿· ἐγὼ δ᾿ ἐκτήκομαι, ἔδοξε πᾶσι λέγειν περὶ τῶν κράσεων | τῶν παρὰ τοῖς ἀρχαίοις. 426c [28] καί τινος εἰπόντος ὅτι Μένανδρος ἐν Ἥρωι (fr. 4 Sandbach) ἔφη·

25

χοῦς κεκραμένου οἴνου· λαβὼν ἔκπιθι τοῦτον,

*426b–d, f, d–e  Eust. p. 1624.32–4, 44–5, 48–50 = i.335.10–12, 24–5, 28–31 426b*  Suda ξ 22 4  ἅπασαν A : ἅπαξ Dobree ‖ 7  ἰαμβεῖα B M P Mus : ἰαμβία A ‖ 12  συχνούς A C E : συχνά Cs Es ‖ 15  Ξέναρχος Canter, cf. 15.693b : Ξενόχαρτος (v.ll. in unam confusas?) A ‖ 20  δ᾿1 M P Mus : δὲ A | φέροντ᾿ Musurus : φέροντα A

184

deip nosop histae

ὁ Δημόκριτος ἔφη· Ἡσίοδος (Op. 596) μέν, ὦ ἑταῖροι, παραινεῖ· τρὶς ὕδατος προχέειν, τὸ δὲ τέτρατον ἱέμεν οἴνου· δι᾿ ὃ καὶ Ἀναξίλας ἐν Νηρεῖ (fr. 23) ἔφη· καίτοι πολύ γ᾿ ἐσθ᾿ ἥδιον· οὐ γὰρ ἄν ποτε ἔπινον τρὶς ὕδατος, οἴνου δ᾿ ἓν μόνον·

5

Ἄλεξις δ᾿ ἐν Τιτθῇ (fr. 228) ἔτι σωφρονικώτερον κιρνάναι παρακελεύεται· | 426d

(Α.) ἰδοὺ γάρ, πάρεστιν οἶνος· οὐκοῦν ἐγχέω † κρίτωνα †; (Β.) πολὺ βέλτιον ἕνα καὶ τέτταρας. (Α.) ὑδαρῆ λέγεις· ὅμως δὲ ταύτην ἐκπιὼν λέγε τι καὶ διατριβήν τε τῷ πότῳ ποιῶμεν.

10

5

καὶ Διοκλῆς ἐν Μελίσσαις (fr. 7)· (Α.) πῶς δὲ καὶ κεκραμένον πίνειν τὸν οἶνον δεῖ; (Β.) μετὰ τέτταρα καὶ δύο.

15

ἡ δ᾿ οὖν κρᾶσις αὕτη παρὰ τὸ ἔθος οὖσα ἐπέμνησε τάχα καὶ τὴν θρυλουμένην παροιμίαν (adesp. com. fr. *732)· ἢ πέντε πίνειν ἢ τρί᾿ ἢ μὴ τέτταρα· 426e ἢ γὰρ δύο πρὸς | πέντε πίνειν φασὶ δεῖν ἢ ἕνα πρὸς τρεῖς. περὶ δὲ

ταύτης τῆς κράσεως Ἴων ὁ ποιητὴς ἐν τῷ Περὶ Χίου (FGrH 392 F 2 = fr. 2 Fowler) φησὶν ὅτι εὑρὼν ὁ μάντις Παλαμήδης ἐμαντεύσατο πλοῦν ἔσεσθαι τοῖς Ἕλλησι πίνουσι τρεῖς πρὸς ἕνα κυάθους. οἱ δ᾿ ἐπιτεταμένως χρώμενοι τῷ ποτῷ δύο οἴνου ἔπινον πρὸς πέντε ὕδατος· Νικοχάρης γοῦν ἐν Ἀμυμώνῃ (fr. 2) πρὸς τοὔνομα παίζων ἔφη· 3  ὃ Schweighäuser (propterea iam Natale) : ὃν A : fort. διὸ ‖ 6  ἐν Τιτθῇ Schweighäuser, cf. 6.241b : ἐντιθεῖ A ‖ 8  γάρ A : del. Musurus ‖ 10  ὑδαρῆ C E : ὑδαρὴν A Cs Es : ὑδαρὴν ἢ ὑδαρῆ Eust. ‖ 11  τε, i.e. ΤΕ A : γε, i.e. ΓΕ C E Mus ‖ 15  μετὰ A C E : με; Dobree ‖ 19  δύο C E M P Eust. Mus : δύω A 21  sic Musurus : εὑρὼν ὁ μάντις Παλαμήδην A : εὑρὼν μάντις Παλαμήδ C E : εὔροον ὁ μάντις Παλαμήδης Blumenthal : (nomen) ὁ μάντις Παλαμήδῃ Jacoby ‖ 22  πλοῦν A C E : πλοῦτον Blumenthal ‖ 24  τοὔνομα A : τὸ ὄνομα τοῦ Οἰνομάου C E

20

25

185

x 42 6c –4 27b

Οἰνόμαος | οὗτος, χαῖρε· πέντε καὶ δύο, κἀγώ τε καὶ σὺ συμπόται γενοίμεθα.

426f

τὰ παραπλήσια εἴρηκε καὶ ἐν Λημνίαις (fr. 16). Ἀμειψίας δ᾿ ἐν Ἀποκοτταβίζουσιν (fr. 4)· 5

ἐγὼ δὲ Διόνυσος πᾶσιν ὑμῖν εἰμὶ πέντε καὶ δύο. Εὔπολις Αἰξί (fr. 6)· Διόνυσε χαῖρε· μή τι πέντε καὶ δύο; Ἕρμιππος Θεοῖς (fr. 24)·

10

ἔπειθ᾿ ὅταν πινώμεθ᾿ ἢ διψώμεθα, εὐχόμεθα πρὸς τοῦθ᾿ ὁ οἶνος † ωκαιρασγενου ‖ οὐκ ἀστου καὶ πηλουγω † φέρω παίζων ἅμα, καυθεὶς γεγένηται τοῦτο πέντε καὶ δύω.

427a

[29] παρὰ δὲ Ἀνακρέοντι (PMG 356(a)) εἷς οἴνου πρὸς δύο ὕδατος· 15

20

25

ἄγε δὴ φέρ᾿ ἡμίν, ὦ παῖ, κελέβην, ὅκως ἄμυστιν προπίω, τὰ μὲν δ᾿ ἐκχέας ὕδατος, τὰ πέντε δ᾿ οἴνου κυάθους, ὡς ἂν † ὑβριστιῶς ανα † δηὖτε βασσαρήσω.

5

καὶ προελθὼν (PMG 356(b)) τὴν ἀκρατοποσίαν Σκυθικὴν καλεῖ πόσιν· ἄγε δηὖτε μηκέθ᾿ οὕτω πατάγῳ τε κἀλαλητῷ Σκυθικὴν πόσιν | παρ᾿ οἴνῳ μελετῶμεν, ἀλλὰ καλοῖς *426b–d, f, d–e  Eust. p. 1624.32–4, 44–5, 48–50 = i.335.10–12, 24–5, 28–31 427b  Eust. p. 1398.4–5 = i.29.42–4 3  Λημνίαις M P Mus, cf. 7.328e : Λιμνίαις A ‖ 9  πινώμεθ᾿ M P Mus : πινώμεθα A ‖ 12  δύω A : δύο Dindorf ‖ 16  δ᾿ ἐκχέας A : δυ᾿ ἐκχέας M P Mus : δ᾿ ἐγχέας B : δέκ᾿ ἐγχέας 11.475c ‖ 18–19  † ὑβριστιῶς ανα † A ‖ 19  δηὖτε Mehlhorn, cf. PMG 356(b).1 infra : † δευτε † A ‖ 20  ἀκρατοποσίαν C E M P Mus : ἀκρατοπωσίαν A ‖ 22  μηκέθ᾿ A : μηκέτ᾿ Page

427b

186

deip nosop histae

ὑποπίνοντες ἐν ὕμνοις.

5

καὶ Λακεδαιμόνιοι δ᾿, ὥς φησιν Ἡρόδοτος ἐν τῇ ἕκτῃ (6.84.1), Κλεομένη τὸν βασιλέα Σκύθαις ὁμιλήσαντα καὶ ἀκρατοπότην γενόμενον ἐκ τῆς μέθης φασὶ μανῆναι. καὶ αὐτοὶ δ᾿ οἱ Λάκωνες, ὅταν βούλωνται ἀκρατέστερον πίνειν, ἐπισκυθίσαι λέγουσι· Χαμαιλέων γοῦν ὁ Ἡρακλεώτης ἐν τῷ Περὶ Μέθης (fr. 10 Wehrli = fr. 11 Martano) περὶ τούτων οὕτω γράφει· ἐπεὶ καὶ Κλεομένη τὸν Σπαρτιάτην φασὶν οἱ Λάκωνες μανῆναι διὰ τὸ Σκύθαις ὁμιλή427c σαντα | μαθεῖν ἀκρατοποτεῖν· ὅθεν ὅταν βούλωνται πιεῖν ἀκρατέστερον, “ἐπισκύθισον” λέγουσιν. Ἀχαιὸς δ᾿ ἐν Αἴθωνι σατυρικῷ (TrGF 20 F 9) τοὺς σατύρους ποιεῖ δυσχεραίνοντας ἐπὶ τῷ ὑδαρῆ πίνειν καὶ λέγοντας· (Α.) μῶν Ἀχελῷος ἦν κεκραμένος πολύς; (Β.) ἀλλ᾿ οὐδὲ λῆξαι τοῦδε τῷ γένει θέμις. (Α.) καλῶς μὲν οὖν ἄγειν † Σκύθη πιεῖν. [30] ἦσαν δὲ 〈αἱ〉 τῶν ἀκρατοποτῶν ἐπιχύσεις, ὥς φησι Θεόφραστος ἐν τῷ Περὶ Μέθης (fr. 570 Fortenbaugh), οὐ παλαιαί· ἀλλ᾿ | 427d ἦν ἀπ᾿ ἀρχῆς τὸ μὲν σπένδειν ἀποδεδομένον τοῖς θεοῖς, ὁ δὲ κότταβος τοῖς ἐρωμένοις· ἐχρῶντο γὰρ ἐπιμελῶς τῷ κοτταβίζειν ὄντος τοῦ παιγνίου Σικελικοῦ, καθάπερ καὶ Ἀνακρέων ὁ Τήιος (PMG 415) πεποίηκε·

5

10

15

20

Σικελικὸν κότταβον ἀγκύλῃ † δαϊζων †· διὸ καὶ τὰ σκολιὰ καλούμενα μέλη τῶν ἀρχαίων ποιητῶν 〈τούτου〉 πλήρη ἐστί· λέγω δ᾿ οἷον καὶ Πίνδαρος (fr. *128) πεποίηκε· χάριτάς τ᾿ Ἀφροδισίων ἐρώτων,

427c  Eust. p. 1624.53 = i.335.34–5 3  ἀκρατοπότην Musurus : ἀκρατοπότ C E : ἀκρατοπότης (structura mutata) 10.436e et Eust. : ἀκρατοπώτην A : ἀκρητοπότην Hdt. ‖ 9  ἀκρατοποτεῖν M P Mus : ἀκρατοπωτεῖν A ‖ 13  Ἀχελῷος A C E Eust. : Ἁχελῷος Dindorf 14  λῆξαι A : λεῖξαι Meineke ‖ 16  〈αἱ〉 add. Casaubon | ἀκρατοποτῶν Toup : ἀκροατῶν A ‖ 17  παλαιαί B M P Mus : † παλιαι † A ‖ 22  Σικελικὸν A : Σικελὸν cens. Ien. ‖ 23  〈τούτου〉 addidi : 〈αὐτοῦ〉 Casaubon ‖ 25  τ᾿ Dindorf : τε A

25

x 42 7 b–4 28a

187

ὄφρα σὺν Χειμάρῳ μεθύων Ἀγάθωνι † δὲ βάλω κότταβον.

5

τοῖς δὲ τετελευτηκόσι τῶν φίλων | ἀπένεμον τὰ πίπτοντα τῆς 427e τροφῆς ἀπὸ τῶν τραπεζῶν· διὸ καὶ Εὐριπίδης (fr. 664) περὶ τῆς Σθενεβοίας φησίν, ἐπειδὴ νομίζει τὸν Βελλεροφόντην τεθνάναι· πεσὸν δέ νιν λέληθεν οὐδὲν ἐκ χερός, ἀλλ᾿ εὐθὺς αὐδᾷ· “τῷ Κορινθίῳ ξένῳ.”

10

[31] οὐκ ἐμέθυον δ᾿ οἱ παλαιοί, ἀλλὰ καὶ Πιττακὸς Περιάνδρῳ τῷ Κορινθίῳ παρῄνει μὴ μεθύσκεσθαι μηδὲ κωμάζειν, “ἵν᾿”, ἔφη, “μὴ γνωσθῇς | οἷος ὢν τυγχάνεις, ἀλλ᾿ οὐχ οἷος προσποιῇ·” 427f κάτοπτρον (γὰρ) εἴδους χαλκός ἐστιν, οἶνος δὲ νοῦ· (A. fr. 393)

15

20

διὸ καὶ καλῶς οἱ παροιμιαζόμενοι (Strömberg p. 30) λέγουσι τὸν οἶνον οὐκ ἔχειν πηδάλια· Ξενοφῶν γοῦν ὁ Γρύλλου παρὰ Διονυσίῳ ποτὲ τῷ Σικελιώτῃ πίνειν ἀναγκάζοντος τοῦ οἰνοχόου προσαγορεύσας ὀνομαστὶ τὸν τύραννον, “τί δή,” ἔφη, “ὦ Διονύσιε, ‖ οὐχὶ 428a καὶ ὁ ὀψοποιὸς ἀγαθὸς ὢν καὶ ποικίλος ἀναγκάζει ἡμᾶς εὐωχουμένους ἐσθίειν καὶ μὴ βουλομένους, ἀλλὰ κοσμίως ἡμῖν παρατίθησι τὴν τράπεζαν σιγῶν;” καὶ Σοφοκλῆς (fr. 735) δὲ ἐν 〈…〉 σατυρικῷ φησιν ὡς ἄρα· τὸ πρὸς βίαν πίνειν ἴσον κακὸν πέφυκε τῷ διψῆν βίᾳ· ὅθεν εἴρηται καὶ τό· οἶνος ἄνωγε γέροντα καὶ οὐκ ἐθέλοντα χορεύειν·

25

Σθένελός (TrGF 32 T 4 = SH 736) τε ὁ ποιητὴς οὐ κακῶς εἴρηκεν·

*427f  Eust. p. 1623.56–7 = i.334.7–8 1  Χειμάρῳ B M P Mus : Χειμαμάρῳ (dittogr.) A | Ἀγάθωνι δὲ A : Ἀγαθωνίδᾳ Wilamowitz ‖ 2  βάλω Snell : βαλῶ A ‖ 8  παλαιοί C : πάλαι A E ‖ 11  ἐστιν A C : ἐστι E : ἐστ᾿ Musurus et Maxim. Conf. ‖ 14  Γρύλλου C E M P Mus : Γρύλου A ‖ 19  ὁ Σοφοκλῆς A : ὁ om. C E ‖ 19–20  lac. stat. M P : ἐν 〈δράματι〉 σατυρικῷ Musurus ‖ 22  κακὸν πέφυκε τῷ διψῆν βίᾳ A C E : πέφυκε τῷ διψῆν κακόν Meineke, Cobet

188

deip nosop histae

οἶνος καὶ φρονέοντας ἐς ἀφροσύνας ἀναβάλλει. | 428b ὁ δὲ Φωκυλίδης (fr. 14, i.60 Diehl3) ἔφη·

χρὴ δ᾿ ἐν συμποσίῳ κυλίκων περινισομενάων ἡδέα κωτίλλοντα καθήμενον οἰνοποτάζειν. ἔτι δὲ καὶ νῦν τοῦτο παραμένει παρ᾿ ἐνίοις τῶν Ἑλλήνων. ἐπεὶ δὲ τρυφᾶν ἤρξαντο καὶ χλιδᾶν, κατερρύησαν ἀπὸ τῶν δίφρων ἐπὶ τὰς κλίνας καὶ λαβόντες σύμμαχον τὴν ἀνάπαυσιν καὶ ῥᾳστώνην ἀνειμένως ἤδη καὶ ἀτάκτως ἐχρῶντο τῇ μέθῃ χορηγούσης, οἶμαι, τῆς παρασκευῆς εἰς τὰς ἡδονάς· [32] διὸ καὶ Ἡσίοδος ἐν ταῖς Ἠοίαις (fr. 239) εἶπεν· | 428c

10

οἷα Διώνυσος δῶκ᾿ ἀνδράσι χάρμα καὶ ἔχθος. ὅστις ἄδην πίνῃ, οἶνος δέ οἱ ἔπλετο μάργος, σὺν δὲ πόδας χεῖράς τε δέει γλῶσσάν τε νόον τε δεσμοῖς ἀφράστοισι, φιλεῖ δέ ἑ μαλθακὸς ὕπνος. καὶ Θέογνις (477–86) δέ φησιν·

428d

5

ἥκω δ᾿ ὡς οἶνος χαριέστατος ἀνδρὶ πεπόσθαι· οὔτε τι νήφων εἰμὶ οὔτε λίαν μεθύων. ὃς δ᾿ ἂν ὑπερβάλῃ πόσιος μέτρον, οὐκέτι κεῖνος | τῆς αὐτοῦ γνώμης καρτερὸς οὐδὲ νόου, 480 μυθεῖται δ᾿ ἀπάλαμνα, τὰ νήφοσι γίνεται αἰσχρά, αἰδεῖται θ᾿ ἔρδων οὐδὲν ὅταν μεθύῃ, τὸ πρὶν ἐὼν σώφρων τε καὶ ἤπιος. ἀλλὰ σὺ ταῦτα γινώσκων μὴ πῖν᾿ οἶνον ὑπερβολάδην,

428b  Eust. p. 745.59 = II.695.2–3 | 428c, d, f  Eust. p. 1598.56–9 = i.300.25–9 1  ἀφροσύνας A C E : ἀφροσύνην Snell ‖ 3  περινισομενάων A : περινισσομενάων C E ‖ 6  χλιδᾶν Pursanus : χλιδῶσι A ‖ 8  χορηγούσης A C E : ὁδηγούσης Kaibel ‖ 11  Διώνυσος C E Mus : Διόνυσος A | ἔχθος A C E : ἄχθος Ruhnken, cf. [Hes.] Sc. 400 ‖ 14  ἀφράστοισι, i.e. -ΟΙϹΙ C E B M P Eust. Mus : ἀφράστοκι, i.e. -ΟΚΙ A ‖ 17  νήφων εἰμὶ A C E : γὰρ νήφων Thgn. | λίαν A C E : λίην Thgn. ‖ 18  ὑπερβάλῃ A : ὑπερβάλοι C E : ὑπερβάλλῃ B Mus et Thgn. | οὐκέτι κεῖνος C E et Thgn. : οὐκέτ᾿ ἐκεῖνος A et Stob. ‖ 19  γνώμης A C E : γλώσσης Thgn. ‖ 21  θ᾿ A C E : δ᾿ M P Mus et Thgn. ‖ 22  τε καὶ ἤπιος A C E : τότε νήπιος Thgn.

15

20

x 428a–429a

189

πρὶν μεθύειν ἄρξῃ δ᾿, ἀπανίστασο, μή σε βιάσθω 485 γαστὴρ ὥστε κακὸν λάτριν ἐφημέριον·

5

10

15

20

25

Ἀνάχαρσίς (fr. A24 Kindstrand) τε ὁ σοφὸς ἐπιδεικνύμενος τὴν τῆς ἀμπέλου δύναμιν τῷ τῶν Σκυθῶν βασιλεῖ καὶ τὰ κλήματα | αὐτῆς 428e δεικνὺς ἔλεγεν ὡς εἰ μὴ καθ᾿ ἕκαστον ἔτος ἔτεμνον οἱ Ἕλληνες τὴν ἄμπελον, ἤδη κἂν ἐν Σκύθαις ἦν. [33] οὐ καλῶς δὲ οἱ πλάττοντες καὶ γράφοντες τὸν Διόνυσον, ἔτι τε οἱ ἄγοντες ἐπὶ τῆς ἁμάξης διὰ μέσης τῆς ἀγορᾶς οἰνωμένον· ἐπιδείκνυνται γὰρ τοῖς θεαταῖς ὅτι καὶ τοῦ θεοῦ κρείττων ἐστὶν ὁ οἶνος. καίτοι γ᾿ οὐδ᾿ ἄν, οἶμαι, ἄνθρωπος σπουδαῖος τοῦθ᾿ ὑπομείνειεν. εἰ δ᾿ ὅτι κατέδειξεν ἡμῖν τὸν οἶνον, διὰ τοῦτο ποιοῦσιν αὐτὸν οὕτω διακείμενον, δῆλον ὅτι καὶ τὴν | Δήμητρα θερίζουσαν ἢ ἐσθίουσαν ποιήσουσιν. ἐπεὶ καὶ 428f Αἰσχύλον (test. 117a) ἐγὼ φαίην ἂν τοῦτο διαμαρτάνειν· πρῶτος γὰρ ἐκεῖνος — καὶ οὐχ, ὡς ἔνιοί φασιν, Εὐριπίδης — παρήγαγε τὴν τῶν μεθυόντων ὄψιν εἰς τραγῳδίαν· ἐν γὰρ τοῖς Καβείροις εἰσάγει τοὺς περὶ Ἰάσονα μεθύοντας. ἃ δ᾿ αὐτὸς ὁ τραγῳδιοποιὸς ἐποίει, ταῦτα τοῖς ἥρωσι περιέθηκε· μεθύων γοῦν ἔγραφε τὰς τραγῳδίας· διὸ καὶ Σοφοκλῆς (test. 52a) αὐτῷ μεμφόμενος ἔλεγεν ὅτι· “ὦ Αἰσχύλε, εἰ καὶ τὰ δέοντα ποιεῖς, ἀλλ᾿ οὖν οὐκ εἰδώς γε ποιεῖς,” ὡς ἱστορεῖ Χαμαιλέων ἐν τῷ Περὶ Αἰσχύλου (fr. 40a Wehrli = fr. 43a Martano). ἀγνοοῦσι (Chamael. fr. [57] Martano) δ᾿ οἱ λέγοντες πρῶτον Ἐπίχαρμον ‖ ἐπὶ τὴν σκηνὴν παραγαγεῖν 429a μεθύοντα, μεθ᾿ ὃν Κράτητα ἐν Γείτοσι. καὶ Ἀλκαῖος δὲ ὁ μελοποιὸς καὶ Ἀριστοφάνης ὁ κωμῳδιοποιὸς μεθύοντες ἔγραφον τὰ ποιήματα· πολλοί τε καὶ ἄλλοι μεθυσκόμενοι λαμπρότερον ἐν τῷ πολέμῳ ἠγωνίσαντο. παρὰ (Chamael. fr. [55] Martano) δὲ Λοκροῖς τοῖς Ἐπιζεφυρίοις εἴ τις ἄκρατον ἔπιε μὴ προστάξαντος ἰατροῦ θεραπείας ἕνεκα, θάνατος ἦν ἡ ζημία Ζαλεύκου τὸν νόμον θέντος. παρὰ δὲ Μασσαλιώταις ἄλλος νόμος τὰς γυναῖκας

428c, d, f  Eust. p. 1598.56–9 = i.300.25–9 | *429a–b  cf. Ael. VH 2.38 1  πρὶν μεθύειν ἄρξῃ δ᾿ ἀπανίστασο A C E : ἀλλ᾿ ἢ πρὶν μεθύειν ὑπανίστασο Thgn. ‖ 5–6  τὴν ἄμπελον A C E : fort. ut glossa delenda ‖ 9  τοῦ A : om. C E, fort. delendum ‖ 13  τὸν Αἰσχύλον A C E : τὸν delevi ‖ 15  Καβείροις M P Mus : Καβίροις A ‖ 16  Ἰάσονα C E M P Mus : τὸν Ἰάσωνα A ‖ 21  δ᾿ C E : τε A : γε Mus ‖ 25  τε A C E : δὲ Kaibel ‖ 29  Μασσαλιώταις M P Mus : † μασσαλεηταις † A : Μασσαλιήταις C E

190

deip nosop histae

ὑδροποτεῖν· ἐν δὲ Μιλήτῳ ἔτι καὶ νῦν φησι Θεόφραστος (fr. 579b 429b Fortenbaugh) | τοῦτ᾿ εἶναι τὸ νόμιμον. παρὰ δὲ Ῥωμαίοις οὔτε

οἰκέτης οἶνον ἔπινεν οὔτε γυνὴ ἐλευθέρα οὔτε τῶν ἐλευθέρων οἱ ἔφηβοι μέχρι τριάκοντα ἐτῶν. ἄτοπος δὲ Ἀνακρέων ὁ πᾶσαν αὑτοῦ τὴν ποίησιν ἐξαρτήσας μέθης· τῇ γὰρ μαλακίᾳ καὶ τῇ τρυφῇ ἐπιδοὺς ἑαυτὸν ἐν τοῖς ποιήμασι διαβέβληται οὐκ εἰδότων τῶν πολλῶν ὅτι νήφων ἐν τῷ γράφειν καὶ ἀγαθὸς ὢν προσποιεῖται μεθύειν οὐκ οὔσης ἀνάγκης. [34] οἱ δὲ ἀγνοοῦντες τὴν τοῦ οἴνου δύναμιν τὸν Διόνυσον φάσκουσι μανιῶν εἶναι αἴτιον τοῖς ἀνθρώ429c ποις | βλασφημοῦντες οὐ μετρίως· ὅθεν ὁ Μελανιππίδης (PMG 760) ἔφη· πάντες δ᾿ ἀπεστύγεον ὕδωρ τὸ πρὶν ἐόντες ἀίδριες οἴνου· τάχα δὴ τάχα τοὶ μὲν οὖν ἀπωλαύοντο, τοὶ δὲ παράπληκτον χέον ὀμφάν. Ἀριστοτέλης δὲ ἐν τῷ Περὶ Μέθης (fr. 107 Rose = fr. 669 Gigon) φησίν· εἰ ὁ οἶνος μετρίως ἀφεψηθείη, πινόμενος ἧττον μεθύσκει· τὴν γὰρ δύναμιν ἀφεψηθέντος αὐτοῦ ἀσθενεστέραν γίνεσθαι. μεθύσκονταί τε, φησίν, οἱ γεραίτεροι τάχιστα δι᾿ ὀλιγότητα καὶ ἀσθένειαν τοῦ περὶ αὐτοὺς ἐνυπάρχοντος φύσει θερμοῦ. καὶ οἱ 429d παντελῶς δὲ | νέοι τάχιον μεθύσκονται διὰ τὸ πλῆθος τοῦ ἐνυπάρχοντος θερμοῦ· τῷ γὰρ ἐκ τοῦ οἴνου προσγινομένῳ κρατοῦνται ῥᾳδίως. μεθύσκονται δὲ κἀν τοῖς ἀλόγοις ζῴοις ὕες μὲν σταφυλῆς στεμφύλων χορτασθέντες καὶ τὸ τῶν κοράκων καὶ τῶν κυνῶν γένος τὴν οἰνοῦτταν καλουμένην φαγόντα βοτάνην, πίθηκος δὲ καὶ ἐλέφας πιόντες οἶνον· διὸ καὶ τὰς θήρας ποιοῦνται τῶν πιθήκων καὶ τῶν κοράκων μεθυσθέντων, τῶν μὲν οἴνῳ, τῶν δὲ τῇ οἰνούττᾳ. τὸ δ᾿ ἐνδελεχῶς μεθύειν,

*429d  cf. Ael. VH 2.40 1  ὑδροποτεῖν C E M P Mus : ὑδροπωτεῖν A ‖ 4  τριάκοντα A C E : πέντε καὶ τριάκοντα Ael. | ὁ Ἀνακρέων A : ὁ om. C E ‖ 12  δ᾿ Dindorf : δὲ A ‖ 14  τάχα δὴ τάχα τάχα A : τάχα3 (dittogr.) om. M P Mus | ἀπωλαύοντο, i.e. -ΩΛΑΥA : ἀπωλλύοντο, i.e. -ΩΛΛΥ- Kaibel ‖ 18  γίνεσθαι C E B : γίγνεσθαι A 29  δ᾿ A C E : γὰρ 10.443f

5

10

15

20

25

191

x 429a–430a

φησὶ Κρώβυλος ἐν Ἀπολειπούσῃ (fr. 3), | τίν᾿ ἡδονὴν ἔχει ἀποστεροῦντα ζῶνθ᾿ ἑαυτὸν τοῦ σωφρονεῖν, ὃ μέγιστον ἡμῶν ἀγαθὸν ἔσχεν ἡ φύσις; 5

10

15

429e

καὶ Ἄλεξις δὲ ἐν τῇ τοῦ Φρυγίου διασκευῇ (fr. 257) φησιν· εἰ τοῦ μεθύσκεσθαι πρότερον τὸ κραιπαλᾶν παρεγίνεθ᾿ ἡμῖν, οὐδ᾿ ἂν εἷς οἶνόν ποτε προσίετο πλείω τοῦ μετρίου. νυνὶ δὲ τὴν τιμωρίαν οὐ προσδοκῶντες τῆς μέθης ἥξειν προχείρως τοὺς ἀκράτους πίνομεν. |

5

τὸν δὲ Σαμαγόρειον οἶνον καλούμενόν φησιν ὁ Ἀριστοτέλης (fr. 429f 109 Rose = fr. 670 Gigon) ἀπὸ τριῶν κοτυλῶν κερασθεισῶν μεθύσκειν ὑπὲρ τεσσαράκοντα ἄνδρας. [35] ταῦτ᾿ εἰπὼν ὁ Δημόκριτος καὶ πιὼν ἔφη· τούτοις εἴ τις ἀντιλέγειν ἔχει, παρίτω· ἀκούσεται γὰρ κατὰ τὸν Εὔηνον (fr. 1.4 West2)· σοὶ μὲν ταῦτα δοκοῦντ᾿ ἐστιν, ἐμοὶ δὲ τάδε.

20

ἐγὼ δ᾿ ἐπεὶ παρεξέβην περὶ τῶν ἀρχαίων κράσεων διαλεγόμενος, ἐπαναλήψομαι τὸν λόγον τὰ ὑπὸ Ἀλκαίου (fr. 346.4) τοῦ μελοποιοῦ λεχθέντα ἐπὶ νοῦν βαλλόμενος· ‖ φησὶ γάρ που οὗτος· 430a ἔγχευε, κέρνα εἰς ἔνα καὶ δύο·

25

ἐν τούτοις γάρ τινες οὐ τὴν κρᾶσιν οἴονται λέγειν αὐτόν, ἀλλὰ σωφρονικὸν ὄντα καθ᾿ ἕνα κύαθον πίνειν καὶ πάλιν κατὰ δύο. τοῦτο δὲ ὁ Ποντικὸς Χαμαιλέων (fr. 12 Wehrli = fr. 13 Martano) ἐκδέδεκται τῆς Ἀλκαίου φιλοινίας ἀπείρως ἔχων· κατὰ γὰρ πᾶσαν 3  σωφρονεῖν A C E : φρονεῖν 10.443f ‖ 7  παρεγίνεθ᾿ A : προσεγίνεθ᾿ C : προσγίνεθ᾿ E : παρεγένεθ᾿ B P Mus : παρεγίγνεθ᾿ Dindorf ‖ 8  πλείω C E : πλεῖον A ‖ 13  τεσσαράκοντα A C E : τετταράκοντα scripsit Aristoteles 17  δοκοῦντ᾿ ἐστιν E Mus : δοκοῦντι C : δοκοῦντες τ᾿ A : δοκοῦντ᾿ ἐστ᾿ M P : δοκοῦντ᾿ ἔστω 9.367e ‖ 19  τὰ Casaubon : τὸν A ‖ 21  ἔγχευε A : ἔγχεε 10.430d : ἔγχεαι 11.481a | κέρνα εἰς A : † κιρναις † 10.430d : κέρναις Meister 22  τούτοις M P Mus : τοῖς A ‖ 23  κύαθον ἄκρατον A : ἄκρατον ut glossam del. Scorza, cf. 10.430c καθ᾿ ἕνα καὶ δύο κυάθους πίνειν ‖ 25  ἐκδέδεκται Kaibel, cf. 10.430c : ἐνδέδεκται A : ἐνδέδεικται M P Mus

192

deip nosop histae

ὥραν καὶ πᾶσαν περίστασιν πίνων ὁ ποιητὴς οὗτος εὑρίσκεται, χειμῶνος μὲν ἐν τούτοις (fr. 338.1–2, 5–8)· 430b

ὔει μὲν ὁ Ζεύς, ἐκ δ᾿ ὠράνω μέγας χείμων, πεπάγασιν δ᾿ ὐδάτων | ῤόαι. κάββαλε τὸν χείμων᾿ ἐπὶ μὲν τίθεις πῦρ, ἐν δὲ † κιρνᾶις † οἶνον ἀφειδέως μέλιχρον, αὐτὰρ ἀμφὶ κόρσᾳ μαλθακὸν ἀμφιγνόφαλλον·

2 5

5

θέρους δέ (fr. 347.1–2)· τέγγε πλεύμονας οἴνῳ, τὸ γὰρ ἄστρον περιτέλλεται, ἀ δ᾿ ὤρα χαλέπα, πάντα δὲ δίψαισ᾿ ὐπὸ καύματος·

10

τοῦ δ᾿ ἔαρος (fr. 367.1)· ἦρος ἀνθεμόεντος ἐπάιον ἐρχομένοιο, καὶ προελθών (fr. 367.2–3)· ἐν δὲ κίρνατε † τω † μελιάδεος ὄττι τάχιστα κράτηρα·

15

ἐν δὲ τοῖς συμπτώμασιν (fr. 335)·

430c

οὐ χρῆ κάκοισι μῦθον ἐπιτρέπειν· προκόψομεν γὰρ οὐδὲν ἀσάμενοι, | ὦ Βύκχι· φάρμακον δ᾿ ἄριστον

430b  Eust. p. 693.5 = II.508.2–3 | 430b  Eust. p. 890.48 = III.348.3 | 430c  Eust. p. 1163.10 = IV.255.3–4 3  δ᾿ Musurus : δὲ A C E | ὠράνω] ὠρανῶ vel ὠρανῷ A C E : ἀρανῶ Musurus : ὀράνω Stephanus ‖ 4  πεπάγασιν A : πεπήγασιν As : πεπήγασι B : πεπάγασι vel πεπαγάσι C E M P Mus : πεπάγαισιν PBouriant 8 | δ᾿ Schweighäuser : δὲ A C E ‖ 5  κάββαλε A C E : κάμβαλλε B M P : κάββαλλε Musurus | χείμων᾿ Schweighäuser : χειμῶνα A C E ‖ 6  † κιρνᾶις † A : κιρνὰς C E : κέρναις Meister ‖ 8  μαλθακὸν A : μόλθακον Lobel ‖ 11  ἀ vel ἁ A C E : ἡ As | χαλέπα] χαλεπά A C E : χαλεπή As | δίψαισ᾿ Neue : † διψαις † A : διψᾶ vel διψᾷ C E ὐπὸ] ὑπὸ A C E : ὐπὰ Ahrens ‖ 15  κίρνατε] κιρνᾶτε A E B : κιρνᾶται C : κέρνατε Meister | † τω † A : τοῦ As C E B | μελιάδεος] μελιαδέος A : μελιηδέος vel μελιήδεος As C E B ‖ 16  κράτηρα] κρατῆρα A : κρατῆρος C E 18  μῦθον A : θῦμον Stephanus | ἐπιτρέπειν A : ἐπιτρέπην Blomfield

20

x 430a–430d

193

οἶνον ἐνεικαμένοις μεθύσθην· ἐν δὲ ταῖς εὐφρόναις (fr. 332)· νῦν χρῆ μεθύσθειν καί τινα πρὸς βίαν πονεῖν, ἐπεὶ δὴ κάτθανε Μύρσιλος. 5

καὶ καθόλου δὲ συμβουλεύων φησί (fr. 342)· μηδὲν ἄλλο φυτεύσῃς πρότερον δένδρον ἀμπέλω.

10

15

πῶς οὖν ἔμελλεν ὁ ἐπὶ τοσοῦτο φιλοπότης νηφάλιος εἶναι καὶ καθ᾿ ἕνα καὶ δύο κυάθους πίνειν; αὐτὸ γοῦν τὸ ποιημάτιον, φησὶ Σέλευκος (fr. 79 Müller), ἀντιμαρτυρεῖ τοῖς οὕτως ἐκδεχομένοις· φησὶ γάρ (Alc. fr. 346)· πίνωμεν· τί τὸν λύχνον | σβέννυμεν; δάκτυλος ἀμέρα. κὰδ δ᾿ ἀνάειρε κυλίχναις μεγάλαις † αιταποικιλα †· οἶνος γὰρ Σεμέλας καὶ Δίος υἶος λαθικάδε᾿ ἀνθρώποισιν ἔδωκεν. ἔγχεε † κιρναις † ἔνα καὶ δύο πλέαις, κὰκ κεφαλᾶς δ᾿ ἀτέρα τὰν ἐτέραν κύλιξ 5 ὠθήτω, ἕνα πρὸς δύο ῥητῶς κιρνάναι κελεύων. [36] ὁ δ᾿ Ἀνακρέων (PMG 409) ἔτι ζωρότερον ἐν οἷς φησι· καθαρῇ δ᾿ ἐν κελέβῃ πέντε καὶ τρεῖς ἀναχείσθω.

430d–e  Eust. p. 1624.50–5 = i.335.31–6 3  μεθύσθειν A : μεθύσθην Buttmann ‖ 4  πονεῖν A : πώνην Ahrens ‖ 6  μηδὲν C E Eust. : μηθὲν A | δένδρον A C E Eust. : δένδρεον Stephanus | ἀμπέλω E P Eust. Mus : ἀμπέλωι vel ἀμπέλῳ A C ‖ 7  φιλοπότης M P Mus : φιλοπώτης A ‖ 11  πίνωμεν A C E : πώνωμεν Meineke | τὸν λύχνον A C E : τὸ λύχνον M P : τὰ λύχν᾿ Porson | σβέννυμεν A C E : † ἀμμενομεν † 11.481a : ὀμμένομεν Ahrens | ἀμέρα] ἁμέρα A : ἡμέρα As ‖ 12  ἀνάειρε A : † άειρε † 11.481a : ἄερρε Ahrens | † αιταποικιλα † A : † αιταποικιλλις † 11.481a : ἄϊτα, ποικίλαις cens. Ien. ‖ 13  οἶνος A : οἶνον 11.481a | Σεμέλας A : Σεμέλης As Δίος] Διὸς A et. 11.481a | λαθικάδε᾿ A : λαθικήδε᾿ As : λαθικηδέα 11.481a 14  ἔδωκεν A : ἔδωκ᾿ Schweighäuser | † κιρναις † A : κιρνὰς C E Mus : κιρνᾷς M : κιρνᾶς B P : κέρνα εἰς 10.430a : κέρνα 11.481a : κέρναις Meister 15  πλέαις A : πλήαις Fick | κεφαλᾶς A : κεφαλῆς As | ἐτέραν] ἑτέραν A : ἀτέραν Bergk ‖ 19  δ᾿ C E : δὲ A | τρεῖς C E : † τρις † A

430d

194

deip nosop histae

Φιλέταιρος δ᾿ ἐν Τηρεῖ (fr. 15) δύο ὕδατος πρὸς τρεῖς ἀκράτου. λέγει δὲ οὕτω· 430e

πεπωκέναι δοκεῖ τὸν | κατὰ δύο καὶ τρεῖς ἀκράτου. Φερεκράτης δ᾿ ἐν Κοριαννοῖ (fr. 76) δύο ὕδατος πρὸς τέσσαρας οἴνου λέγων ὧδε· (Α.) ἄποτος, ὦ Γλύκη. (Γλ.) † ὑδαρην † ἐνέχεέν σοι; (Α.) παντάπασιν μὲν οὖν ὕδωρ. (Γλ.) τί εἰργάσω; πῶς, ὦ κατάρατ᾿, ἐνέχεας; (Β.) δύ᾿ ὕδατος, ὦ μάμμη. (Γλ.) τί δ᾿ οἴνου; (Β.) τέτταρας. (Γλ.) ἔρρ᾿ ἐς κόρακας. βατράχοις οἰνοχοεῖν σ᾿ ἔδει. 5

5

10

430f Ἔφιππος δ᾿ ἐν Κίρκῃ (fr. 11) | τρεῖς πρὸς τέτταρας·

(Α.) οἶνον πίοις ἂν ἀσφαλέστερον πολὺ ὑδαρῆ. (Β.) μὰ τὴν γῆν, ἀλλὰ τρία καὶ τέτταρα. (Α.) οὕτως ἄκρατον, εἰπέ μοι, πίῃ; τί φῄς;

15

[37] ἴσον ἴσῳ δὲ Τιμοκλῆς ἐν Κονισάδῳ (fr. 22)· πατάξω τ᾿ ἴσον ἴσῳ ποτηρίοις μεγάλοις ἅπασαν τὴν ἀλήθειαν φράσαι. ‖ 431a καὶ Ἄλεξις ἐν Δορκίδι ἢ Ποππυζούσῃ (fr. 59)·

τῆς φιλοτησίας ἐγὼ μεστὰς προπίνω ἴσον ἴσῳ κεκραμένας. καὶ Ξέναρχος (fr. 9) ἢ Τιμοκλῆς ἐν Πορφύρᾳ· μὰ τὸν Διόνυσον, σὺ κάπτεις ἴσον ἴσῳ. Σώφιλος δ᾿ ἐν Ἐγχειριδίῳ (fr. 4)·

7  ἄποτος Meineke : † ἀποτες † A ‖ 8  † ὑδαρην † ἐνέχεέν A : ὑδαρῆ ᾿νέχεέν Erfurdt | παντάπασιν A C E Eust. : παντάπασι P Mus ‖ 9  εἰργάσω A C E Eust. : ἠργάσω Kassel–Austin | κατάρατ᾿] κατάρατε A C Eust. : κατάρατ E : κατάρατε 〈δ᾿〉 Meineke ‖ 10  δύ᾿ Dindorf : δύο A C E Eust. ‖ 11  βατράχοις A C E Eust. : βατράχοισιν Erfurdt ‖ 13  οἶνον A C E : οἴνου Cs Es ‖ 14  ὑδαρῆ C E Mus : † ὑδαρην † A : ὑδαρὴν Cs Es ‖ 16  Κονισάδῳ, i.e. -ΑΔΩΙ A : Κονισάλῳ, i.e. -ΑΛΩΙ Musurus ‖ 20  τῆς A : τρεῖς Jacobs ‖ 23  κάπτεις A : λάπτεις Kock

20

x 43 0d –4 31d

195

συνεχὴς ἄκρατος ἐδίδοτ᾿ ἴσον ἴσῳ· πάλιν τὴν μείζον᾿ ᾔτουν. Ἄλεξις Τοκιστῇ ἢ Καταψευδομένῳ (fr. 232)· 5

(Τρ.) μὴ παντελῶς αὐτῷ δίδου | ὑδαρῆ. κατανοεῖς; ἴσον ἴσῳ μικροῦ. καλῶς. (Α.) ἡδύ γε τὸ πῶμα. ποταπὸς ὁ Βρόμιος, Τρύφη; (Τρ.) Θάσιος. (Α.) ὅμοιον. καὶ δίκαιον τοὺς ξένους πίνειν ξενικόν, τοὺς δ᾿ ἐγγενεῖς ἐπιχώριον. 5

431b

ἐν δὲ Ὑποβολιμαίῳ (fr. 246.3–4)· 10

ἀπνευστί τ᾿ ἐκπιών, ὡς ἄν τις ἥδιστ᾿ ἴσον ἴσῳ κεκραμένον. Μένανδρος Ἀδελφοῖς (fr. 2)· ὀκτώ τις ὑποχεῖν ἀνεβόα καὶ δώδεκα | κυάθους, ἕως κατέσεισε φιλοτιμούμενος.

15

20

431c

κατασείειν δὲ ἔλεγον ἐπὶ τῶν ἐν τοῖς πότοις προπιπτόντων τὴν μεταφορὰν λαμβάνοντες ἀπὸ τῶν τοὺς καρποὺς κατασειόντων. Ἄλεξις δ᾿ ἐν Ἀποκοπτομένῃ (fr. 21)· οὐ συμποσίαρχος ἦν γὰρ ἀλλὰ δήμιος ὁ Χαιρέας κυάθους προπίνων εἴκοσιν. ἴσον ἴσῳ πάλιν τὴν μείζονα ᾔτουν. [38] Διόδωρος δ᾿ ὁ Σινωπεὺς ἐν Αὐλητρίδι (fr. 1)·

25

ἐπὰν κυάθους πίνῃ τις, ὦ Κρίτων, δέκα, | εἰ παρ᾿ ἕκαστον ἐνδελεχῶς τὸ ποτήριον πίνειν † τε λοιπόν, τοὺς λογισμοὺς δ᾿ ἐξεμεῖ. ταῦτα σκόπει πρὸς σαυτόν. οὐκ ἀγλαφύρως δὲ Λύσανδρος ὁ Σπαρτιάτης, ὥς φησιν Ἡγήσανδρος ἐν Ὑπομνήμασι (fr. 22, FHG iv.417), τὸν οἶνον ὑδαρῆ πωλούν1  ἐδίδοτ᾿ Dindorf : ἐδίδοτο A ‖ 2  μείζον᾿ Musurus : μείζονα A ‖ 5  ὑδαρῆ Bedrot : † ὑδαρην † A ‖ 15  προπιπτόντων A : ὑποπιπτόντων Musurus : προπινόντων Phot. κ 439 ‖ 20  ἴσον ἴσῳ πάλιν τὴν μείζονα ᾔτουν (ex Sophil. fr. 4.1–2 supra) om. C E, del. Porson ‖ 23  εἰ A : ἀεὶ Dobree ‖ 24  πίνειν A : πίνει Dobree | τε A : τὸ Musurus | δ᾿ ἐξεμεῖ Dobree : † δεξαιμι † A

431d

196

deip nosop histae

των τῶν καπήλων ἐν τῷ στρατοπέδῳ κεκραμένον ἐκέλευσεν αὐτὸν πωλεῖν, ἵν᾿ αὐτὸν ἀκρατέστερον ὠνοῖντο. τὸ παραπλήσιον καὶ Ἄλεξις εἴρηκεν ἐν Αἰσώπῳ (fr. 9) οὕτω· 431e

431f

(Α.) κομψόν γε τοῦτ᾿ ἐστὶ παρ᾿ ὑμῖν | ἐν ταῖς Ἀθήναις δεξιῶς θ᾿ εὑρημένον, ὦ Σόλων. (Σο.) τὸ ποῖον; (Α.) ἐν τοῖς συμποσίοισιν οὐ πίνεται ἄκρατον. (Σο.) οὐ γὰρ ῥᾴδιον· πωλοῦσι γὰρ ἐν ταῖς ἁμάξαις εὐθέως κεκραμένον, 5 οὐχ ἵνα τι κερδαίνωσι, τῶν δ᾿ ὠνουμένων προνοούμενοι τοῦ τὰς κεφαλὰς ὑγιεῖς ἔχειν ἐκ κραιπάλης. τοῦτ᾿ ἔσθ᾿, ὁρᾷς, Ἑλληνικὸς πότος, μετρίοισι χρωμένους ποτηρίοις λαλεῖν τι καὶ ληρεῖν πρὸς αὑτοὺς ἡδέως· | 10 τὸ μὲν γὰρ ἕτερον λουτρόν ἐστιν, οὐ πότος, ψυκτῆρι πίνειν καὶ κάδοις. (Α.) θάνατος μὲν οὖν.

[39] πίνειν δὲ εἰς μέθην, φησὶν ἐν ἕκτῳ Νόμων (775b–c) Πλάτων, οὐδὲ ἄλλοθί που πρέπει πλὴν ἐν ταῖς τοῦ τὸν οἶνον δόντος θεοῦ ἑορταῖς, οὐδ᾿ ἀσφαλές, οὔτ᾿ οὖν περὶ γάμους ἐσπουδακότα, ἐν οἷς ἔμφρονα εἶναι πρέπει μάλιστα νύμφην καὶ νυμφίον μεταβολὴν βίου οὐ μικρὰν μεταλλάττοντας, ἅμα δὲ καὶ τὸ γεννώμενον ὅπως 432a ὅτι μάλιστα ἐξ ἐμφρόνων ἀεὶ γίγνηται· ‖ σχεδὸν γὰρ ἄδηλον ὁποία νὺξ ἢ φῶς αὐτὸ γεννήσει. κἀν τῷ πρώτῳ δὲ τῶν Νόμων (637d–e) φησί· μέθης δὲ αὐτῆς, ὥσπερ Λυδοὶ χρῶνται καὶ Πέρσαι καὶ Καρχηδόνιοι καὶ Κελτοὶ καὶ Ἴβηρες καὶ Θρᾷκες καὶ τὰ

2  πωλεῖν A : fort. πωλεῖσθαι | ἵν᾿ αὐτὸν Casaubon : ἵνα τὸν A ‖ 4  ἐστὶ vel ἔστι A C E : ἐστὶν Schweighäuser ‖ 5  θ᾿ C E Mus : τε A | ὦ Σόλων huc A C E : post παρ᾿ ἡμῖν (sic) in v. 1 supra transp. Musurus ‖ 6  συμποσίοισιν A C E : συμποσίοις Jacobs | πίνεται A : πίνετ᾿ C E : πίνετε Musurus ‖ 12  χρωμένους C E : χρώμενος A ‖ 17  οὐδὲ A : οὐδ᾿ C E B : οὔτε Pl. ‖ 19  ἔμφρονα A et Pl. : ἔμφρονας C E, cf. μεταλλάττοντας infra | εἶναι πρέπει μάλιστα A C E : εἶναι μάλιστα πρέπει M P Mus : μάλιστα εἶναι πρέπει Pl. ‖ 20  βίου οὐ μικρὰν A C E : οὐ σμικρὰν βίου Pl. | μεταλλάττοντας C E Mus et Pl. : μεταλλάττοντος A 21  ὅτι C E B M P Mus et Pl. : ὅττι A | ἀεὶ C E B M P Mus et Pl. : αἰεὶ A 22  κἀν τῷ πρώτῳ, i.e. -ΤΩΙΑ Schweighäuser : κἀν τῷ ἑνδεκάτῳ, i.e. -ΤΩΙΙΑ A : ἐν δὲ ια΄ C E ‖ 23  Λυδοὶ A : Λυδούς (structura mutata) C E : Σκύθαι Pl. ‖ 24–197,1  καὶ τὰ τοιαῦτα γένη A : πολεμικὰ σύμπαντα ὄντα ταῦτα γένη Pl.

5

10

15

20

197

x 43 1d –4 32d

5

10

15

20

25

τοιαῦτα γένη, καθάπερ ὑμεῖς, ὦ Λακεδαιμόνιοι, τὸ παράπαν ἀπέχεσθε. Σκύθαι δὲ καὶ Θρᾷκες ἀκρατοπόται παντάπασι χρώμενοι, γυναῖκές τε καὶ πάντες αὐτοί, καὶ κατὰ τῶν ἱματίων καταχεόμενοι καλὸν καὶ εὔδαιμον ἐπιτήδευμα ἐπιτηδεύειν νενομίκασι. Πέρσαι δὲ καὶ σφόδρα μὲν χρῶνται καὶ ταῖς ἄλλαις τρυφαῖς, ἃς ὑμεῖς ἀποβάλλετε, | ἐν τάξει δὲ μᾶλλον τούτων. [40] ἔπινον 432b πολλοὶ καὶ ἄλφιτα ἐπιβάλλοντες τῷ οἴνῳ, ὡς ὁ Δελφὸς Ἡγήσανδρος (fr. 23, FHG iv.418) φησίν· Ἐπίνικος γοῦν Μνησιπτολέμου ἀνάγνωσιν ποιησαμένου τῶν Ἱστοριῶν (FGrH 164 T 2), ἐν αἷς ἐγέγραπτο ὡς Σέλευκος ἐπηλφίτωσε, γράψας δρᾶμα Μνησιπτόλεμον (fr. 1) καὶ κωμῳδῶν αὐτὸν καὶ περὶ τῆς πόσεως ταῖς ἐκείνου χρώμενος φωναῖς ἐποίησε λέγοντα· ἐπ᾿ ἀλφίτου πίνοντα τοῦ θέρους ποτὲ | ἰδὼν Σέλευκον ἡδέως τὸν βασιλέα ἔγραψα, καὶ παρέδειξα τοῖς πολλοῖς ὅτι, κἂν τὸ τυχὸν ᾖ πραγμάτιον ἢ σφόδρ᾿ εὐτελές, σεμνὸν δύναται τοῦθ᾿ ἡ δύναμις ἡ ᾿μὴ ποιεῖν· “γέροντα Θάσιον τόν τε γῆς ἀπ᾿ Ἀτθίδος ἑσμὸν μελίσσης τῆς ἀκραχόλου γλυκὺν συγκυρκανήσας ἐν σκύφῳ χυτῆς λίθου, Δήμητρος ἀκτῇ πᾶν γεφυρώσας ὑγρὸν κατῃσίμωσα πῶμα, καύματος λύσιν.”

432c

5

10

ὁ δ᾿ αὐτὸς ἱστορεῖ κἀν Θηράσι ταῖς νήσοις ἐπιπάττοντας λέκιθον ἀντὶ ἀλφίτου πίνειν καὶ λέγεσθαι | ταύτην τὴν πόσιν καλλίονα τῆς 432d ἐξ ἀλφίτων. [41] προπόσεις δὲ τὰς γινομένας ἐν τοῖς συμποσίοις Λακεδαιμονίοις οὐκ ἦν ἔθος ποιεῖν οὐδὲ φιλοτησίας διὰ τούτων πρὸς ἀλλήλους ποιεῖσθαι. δηλοῖ δὲ ταῦτα Κριτίας ἐν τοῖς Ἐλεγείοις (fr. B 6 West2)· *432b  Eust. p. 868.59 = III.274.20 | 432c  Eust. p. 1449.7 = i.102.21 1  ὦ Λακεδαιμόνιοι A : om. Pl. ‖ 2  ἀκρατοπόται P : ἀκρατοπῶται A : ἀκρατοπότας (structura mutata) C E : ἀκράτῳ Pl. ‖ 3  πάντες A : om. Pl. ‖ 5  καὶ1 A : om. Pl. ‖ 7  οἱ πολλοὶ A : οἱ om. C E ‖ 10  ἐπηλφίτωσε Stephanus : ἀπηλφίτωσε A : ἀπαλφιτίζοντες (structura mutata) C E Eust. ‖ 10–11  Μνησιπτόλεμον A : ut glossam del. Jacoby ‖ 22  κατῃσίμωσα A : κατησίμωκα C E : κατῃσίμωσε Schweighäuser ‖ 23  ταῖς νήσοις A : fort. ut glossa delenda ἐπιπάττοντας C E : ἐπιτάττοντα A

198

432e

432f

433a

deip nosop histae

καὶ τόδ᾿ ἔθος Σπάρτῃ μελέτημά τε κείμενόν ἐστι· πίνειν τὴν αὐτὴν οἰνοφόρον κύλικα, μηδ᾿ ἀποδωρεῖσθαι προπόσεις ὀνομαστὶ λέγοντα, | μηδ᾿ ἐπὶ δεξιτερὰν χεῖρα κύκλῳ θιάσου. ἄγγεα Λυδὴ χεὶρ ηὗρ᾿ Ἀσιατογενής, 5 καὶ προπόσεις ὀρέγειν ἐπιδέξια, καὶ προκαλεῖσθαι ἐξονομακλήδην ᾧ προπιεῖν ἐθέλει. εἶτ᾿ ἀπὸ τοιούτων πόσεων γλώσσας τελέουσιν εἰς αἰσχροὺς μύθους σῶμά τ᾿ ἀμαυρότερον τεύχουσιν· πρὸς δ᾿ ὄμμ᾿ ἀχλὺς ἀμβλωπὸς ἐφίζει, 10 λῆστις δ᾿ ἐκτήκει μνημοσύνην πραπίδων, | νοῦς δὲ παρέσφαλται· δμῶες δ᾿ ἀκόλαστον ἔχουσιν ἦθος· ἐπεισπίπτει δ᾿ οἰκοτριβὴς δαπάνη. οἱ Λακεδαιμονίων δὲ κόροι πίνουσι τοσοῦτον ὥστε φρέν᾿ εἰς ἱλαρὰν ἀσπίδα πάντ᾿ ἀπάγειν 15 εἴς τε φιλοφροσύνην γλῶσσαν μέτριόν τε γέλωτα. τοιαύτη δὲ πόσις σώματί τ᾿ ὠφέλιμος γνώμῃ τε κτήσει τε· καλῶς δ᾿ εἰς ἔργ᾿ Ἀφροδίτης ‖ πρός θ᾿ ὕπνον ἥρμοσται, τὸν καμάτων λιμένα, πρὸς τὴν τερπνοτάτην τε θεῶν θνητοῖς Ὑγείαν 20 καὶ τὴν Εὐσεβείης γείτονα Σωφροσύνην.

5

10

15

20

ἑξῆς τε πάλιν φησίν·

433b

αἱ γὰρ ὑπὲρ τὸ μέτρον κυλίκων προπόσεις παραχρῆμα τέρψασαι λυποῦσ᾿ εἰς τὸν ἅπαντα χρόνον. ἡ Λακεδαιμονίων δὲ δίαιθ᾿ ὁμαλῶς διάκειται, | ἐσθίειν καὶ πίνειν σύμμετρα πρὸς τὸ φανὲν 25 καὶ τὸ πονεῖν εἶναι δυνατούς· οὐκ ἔστ᾿ ἀπότακτος ἡμέρα οἰνῶσαι σῶμ᾿ ἀμέτροισι πότοις.

433a  Eust. p. 1336.13–4 = IV.858.11–13 III.281.25–282.6

|

433b–d  Eust. p. 870.46–52 =

7  προπιεῖν C E B : προπολεῖν A ‖ 8  τελέουσιν A C E : τε λύουσιν M : τε λύουσι P Mus ‖ 11  λῆστις Cs Es : λῆσις A C E ‖ 20  Ὑγείαν A C E Eust. : Ὑγίειαν M P Mus ‖ 21  Εὐσεβείης A C E Eust. : Εὐσεβίης M P Mus 26  ἐσθίειν A : ἔσθειν B Mus | φανὲν A : φρονεῖν Bach ‖ 27–8  ἀπότακτος ἡμέρα C E : ἀπότακτον † ἡμεραι † A

25

x 432d–433e

5

199

[42] φίλοινος δ᾿ ἐστὶν ὁ πρὸς οἶνον ἕτοιμος, φιλοπότης δὲ ὁ πρὸς πότους, κωθωνιστὴς δὲ ὁ μέχρι μέθης. (Dioscurid. fr. XXIV Weber) πλεῖστον δὲ ἔπινε τῶν μὲν ἡρώων Νέστωρ ὁ τριγέρων· φανερῶς γὰρ αὐτὸς προσέκειτο τῶν ἄλλων μᾶλλον τῷ οἴνῳ καὶ τοῦ Ἀγαμέμνονος αὐτοῦ, ὃν ὡς πολυπότην ἐπιπλήσσει Ἀχιλλεύς (Il. 1.225). ὁ δὲ Νέστωρ καὶ τῆς μεγίστης μάχης ἐνεστηκυίας οὐκ ἀπέχεται | 433c καὶ τοῦ πίνειν· φησὶ γοῦν Ὅμηρος (Il. 14.1)· Νέστορα δ᾿ οὐκ ἔλαθεν ἰαχὴ πίνοντά περ ἔμπης.

10

15

20

25

καὶ μόνου δὲ τούτου τῶν ἡρώων τὸ ποτήριον ἡρμήνευκεν (Il. 11.632–7), ὡς τὴν ἀσπίδα· ἐστρατεύετο γὰρ μετ᾿ αὐτοῦ (Il. 11.632) καθάπερ καὶ τῆς ἀσπίδος ἐκείνης, ἧς φησιν Ἕκτωρ καὶ μέχρις οὐρανοῦ (Il. 8.192) ἥκειν τὸ κλέος. οὐκ ἂν ἁμάρτοι δέ τις καὶ τὸ ποτήριον αὐτοῦ λέγων φιάλην Ἄρεως κατὰ τὸν Ἀντιφάνους Καινέα (fr. 110 = Timoth. PMG 797), ἐν ᾧ λέγεται οὕτως· εἶτ᾿ ἤδη δὸς φιάλην, τὸ ὅπλον Ἄρεως, κατὰ Τιμόθεον, ξυστόν τε | βέλος.

433d

ἀλλὰ μὴν καὶ διὰ τὴν φιλοποσίαν ὁ Νέστωρ καὶ παρ᾿ Ἀχιλλέως φιάλην λαμβάνει δῶρον ἐν τῷ ἐπὶ Πατρόκλῳ ἐπιτελουμένῳ ἀγῶνι (Il. 23.615–24), οὐχ ὅτι † καὶ οὐχὶ τῷ νικηθέντι ἔδωκε δέπας ὁ Ἀχιλλεύς (τοῖς γὰρ φιλοπόταις οὐ παρέπεται τὸ νικᾶν διὰ τὸ ῥᾴθυμον), ἢ ὅτι διὰ δίψαν μάλιστα λείπονται οἱ πύκται διὰ τὸ βαρεῖσθαι τὰς χεῖρας ἀνατείνοντες. ὁ δὲ Εὔμηλος λαμβάνει θώρακα (Il. 23.558–64) δραμὼν ἆθλον ἐπισφαλῶς καὶ ἀμυχθείς (Il. 23.394–7), ἀσφαλείας ὅπλον. [43] τῆς δὲ δίψης οὐδέν | ἐστι 433e πολυποθητότερον· διόπερ καὶ τὸ Ἄργος πολυδίψιον ὁ ποιητὴς (Il. 4.171) ἔφη, τὸ πολυπόθητον διὰ τὸν χρόνον· τὸ δίψος γὰρ πᾶσιν

433f, e  Eust. p. 1701.30–3 = i.437.39–41 1  φιλοπότης C E M P Mus : φιλοπώτης A ‖ 2  κωθωνιστὴς C E : φιλοκωθωνιστὴς A ‖ 5  πολυπότην Eust. Mus : πολυπότ C E : πολυπώτην A ὁ Ἀχιλλεύς A Eust. : ὁ om. C E ‖ 10  τὴν Ἀχιλλέως ἀσπίδα A C E Eust. : Ἀχιλλέως ut glossam delevi ‖ 11  ὁ Ἕκτωρ A : ὁ delevi ‖ 15  εἶτ᾿ ἤδη δὸς, i.e. -ΔΟΣ Emperius : εἰτ᾿ † ηδηλος †, i.e. -ΛΟΣ A | τὸ ὅπλον A : del. Koppiers 17  φιλοποσίαν Arec. Musurus : φιλοπωσίαν A ‖ 20  φιλοπόταις Bedrot : φιλοπώταις A

200

deip nosop histae

ἰσχυρὰν ἐπιθυμίαν ἐμποιεῖ τῆς περιττῆς ἀπολαύσεως, διὸ καὶ Σοφοκλῆς (fr. 763 = adesp. com. fr. *120) φησί· διψῶντι γάρ τοι πάντα προσφέρων σοφὰ οὐκ ἂν πλέον τέρψειας μὴ πιεῖν διδούς. καὶ Ἀρχίλοχος (fr. 125 West2)·

5

μάχης δὲ τῆς σῆς, ὥστε διψέων πιεῖν, ὣς ἐρέω. καὶ τῶν τραγικῶν δέ τις (adesp. tr. fr. 96) ἔφη· | 433f

ἴσχειν κελεύω χεῖρα διψῶσαν φόνου. καὶ Ἀνακρέων (PMG 389)·

10

φίλη γὰρ εἶς ξείνοις· ἔασον δέ με διψῶντα πιεῖν. καὶ Ξενοφῶν δ᾿ ἐν τῷ τρίτῳ τῆς Παιδείας (Cyr. 5.1.1) ποιεῖ τὸν Κῦρον τάδε λέγοντα· ἐγὼ ὑμῖν διψῶ χαρίσασθαι. Πλάτων δ᾿ ἐν τῇ Πολιτείᾳ (562c–d)· ὅταν, οἶμαι, δημοκρατουμένη πόλις ἐλευθερίας διψήσασα κακῶν οἰνοχόων προστατούντων τύχῃ καὶ πορρωτέρω 434a τοῦ δέοντος ἀκράτου μεθυσθῇ. ‖ [44] ἔπινε δὲ καὶ Πρωτέας ὁ Μακεδὼν πλεῖστον, ὥς φησιν Ἕφιππος ἐν τῷ Περὶ τῆς Ἀλεξάνδρου καὶ Ἡφαιστίωνος Ταφῆς (FGrH 126 F 3), καὶ εὐρώστῳ τῷ σώματι διῆγε, καίτοι τῷ πιεῖν ἐγγεγυμνασμένος ὤν· Ἀλέξανδρος γοῦν αἰτήσας ποτὲ ποτήριον δίχουν καὶ πιὼν προὔπιε τῷ Πρωτέᾳ· καὶ ὃς λαβὼν καὶ πολλὰ ὑμνήσας τὸν βασιλέα ἔπιεν, ὡς ὑπὸ πάντων κροταλισθῆναι. καὶ μετ᾿ ὀλίγον τὸ αὐτὸ ποτήριον αἰτήσας ὁ Πρωτέας καὶ πάλιν πιὼν προὔπιε τῷ βασιλεῖ. ὁ δὲ 434b Ἀλέξανδρος λαβὼν | ἔσπασε μὲν γενναίως, οὐ μὴν ὑπήνεγκεν, ἀλλ᾿ ἀπέκλινεν ἐπὶ τὸ προσκεφάλαιον ἀφεὶς τῶν χειρῶν τὸ ποτήριον. καὶ ἐκ τούτου νοσήσας ἀπέθανε τοῦ Διονύσου, φησί, μηνίσαν-

434a–b, d–e  Eust. p. 1834.3–8 = ii.162.39–163.3 1  τῆς περιττῆς C : τῆς περιττ E : τὴν περὶ τῆς A ‖ 2  ὁ Σοφοκλῆς A : ὁ om. C E ‖ 4  μὴ A C E : ἢ Casaubon ‖ 5  ὁ Ἀρχίλοχος A : ὁ om. C E M P Mus ‖ 11  εἶς ξείνοις Schneidewin : † εισξεινεισ † A : εἶ ξένοις Musurus : εἶς ξείνοισιν Page διψῶντα A : διψέοντα Page ‖ 13  χαρίσασθαι A C E : χαρίζεσθαι Xen. 16  ἀκράτου A Eust. : ἀκράτ C E : ἀκράτου αὐτῆς Pl.

15

20

25

201

x 43 3e –4 34e

5

10

15

20

25

τος αὐτῷ, διότι τὴν πατρίδα αὐτοῦ τὰς Θήβας ἐπολιόρκησεν. ἔπινε δὲ ὁ Ἀλέξανδρος πλεῖστον, ὡς καὶ ἀπὸ τῆς μέθης συνεχῶς κοιμᾶσθαι δύο ἡμέρας καὶ δύο νύκτας. δηλοῦται δὲ τοῦτο ἐν ταῖς Ἐφημερίσιν αὐτοῦ (FGrH 117 F 2b), ἃς ἀνέγραψαν (FGrH 117 T 1) Εὐμένης τε ὁ Καρδιανὸς καὶ Διόδοτος ὁ Ἐρυθραῖος. Μένανδρος δὲ ἐν Κόλακί (Kolax fr. 2 Sandbach) φησι· (Βι.) κοτύλας | χωροῦν δέκα ἐν Καππαδοκίᾳ κόνδυ χρυσοῦν, Στρουθία, τρὶς ἔπιον μεστόν γε. (Στ.) Ἀλεξάνδρου πλέον πέπωκας τοῦ βασιλέως. (Βι.) οὐκ ἔλαττον, οὐ μὰ τὴν Ἀθηνᾶν. (Στ.) μέγα γε.

434c

5

Νικοβούλη (FGrH 127 T 1) δὲ ἢ ὁ ἀναθεὶς ταύτῃ τὰ συγγράμματά φησιν (FGrH 127 F 1) ὅτι παρὰ Μηδείῳ τῷ Θεσσαλῷ δειπνῶν ὁ Ἀλέξανδρος εἴκοσιν οὖσιν ἐν τῷ συμποσίῳ πᾶσι προὔπιε παρὰ πάντων τὰ ἴσα λαμβάνων, καὶ ἀναστὰς 〈ἐκ〉 τοῦ συμποσίου μετ᾿ οὐ πολὺ ἀνεπαύετο. Καλλισθένης (FGrH 124 T 12) δὲ ὁ σοφιστής, ὡς Λυγκεὺς ὁ Σάμιός φησιν ἐν τοῖς Ἀπομνημονεύμασι (fr. 34 Dalby) | καὶ Ἀριστόβουλος (FGrH 139 F 32) καὶ Χάρης (FGrH 125 F 13) ἐν 434d ταῖς Ἱστορίαις, ἐν τῷ συμποσίῳ τοῦ Ἀλεξάνδρου τῆς τοῦ ἀκράτου κύλικος εἰς αὐτὸν ἐλθούσης, ὡς διωθεῖτο, εἰπόντος τινὸς αὐτῷ· “διὰ τί οὐ πίνεις;”, “οὐδὲν δέομαι”, ἔφη, “Ἀλεξάνδρου πιὼν τοῦ Ἀσκληπιοῦ δεῖσθαι.” [45] Δαρεῖος δὲ ὁ τοὺς μάγους ἀνελὼν ἐπιγεγραμμένον εἶχεν ἐπὶ τοῦ μνήματος· ἠδυνάμην καὶ οἶνον πίνειν πολὺν καὶ τοῦτον φέρειν καλῶς. Κτησίας (FGrH 688 F 50) δὲ παρ᾿ Ἰνδοῖς φησιν οὐκ εἶναι τῷ βασιλεῖ μεθυσθῆναι· | παρὰ δὲ 434e Πέρσαις τῷ βασιλεῖ ἐφίεται μεθύσκεσθαι μιᾷ ἡμέρᾳ, ἐν ᾗ θύουσι τῷ Μίθρῃ. γράφει δὲ οὕτω περὶ τούτου Δοῦρις ἐν τῇ ἑβδόμῃ τῶν Ἱστοριῶν (FGrH 76 F 5)· ἐν μόνῃ τῶν ἑορτῶν τῶν ἀγομένων ὑπὸ Περσῶν τῷ Μίθρῃ βασιλεὺς μεθύσκεται καὶ τὸ Περσικὸν ὀρχεῖται· 434a–b, d–e  Eust. p. 1834.3–8 = ii.162.39–163.3 | 434e–f  Eust. p. 957.43 = III.547.2–4 1  τὰς Θήβας A C E : fort. ut glossa delenda ‖ 2  δὲ A : δὲ καὶ E : (καὶ) C 9  ἔπιον A C E : ἐπέπιον Meineke ‖ 10  πέπωκας τοῦ βασιλέως A C E : τοῦ βασιλέως πέπωκας Bentley ‖ 12  ἢ ὁ ἀναθεὶς ταύτῃ M P Mus : ᾗ ὁ ἀναθεὶς ταυτὶ A ‖ 15  〈ἐκ〉 add. Kaibel ‖ 20  εἰπόντος τέ A : τέ delevi ‖ 28  τῶν ἀγομένων A : τῇ ἀγομένῃ Meineke

202

434f

435a

435b

435c

deip nosop histae

τῶν δὲ λοιπῶν οὐδεὶς κατὰ τὴν Ἀσίαν, ἀλλὰ πάντες ἀπέχονται κατὰ τὴν ἡμέραν ταύτην τῆς ὀρχήσεως· Πέρσαι γὰρ ὥσπερ ἱππεύειν οὕτω καὶ ὀρχεῖσθαι μανθάνουσι, καὶ νομίζουσι τὴν | τῆς ἐργασίας ταύτης κίνησιν ἐμμελῆ τινα λαμβάνειν γυμνασίαν τῆς τοῦ σώματος ῥώμης. εἰς τοσοῦτο δὲ Ἀλέξανδρος ἐμέθυεν, ὥς φησι Καρύστιος ὁ Περγαμηνὸς ἐν Ἱστορικοῖς Ὑπομνήμασιν (fr. 4, FHG iv.357), ὡς καὶ ἐπὶ ὄνων ἅρματος κωμάζειν· ἐποίουν δὲ τοῦτο, φησί, καὶ οἱ τῶν Περσῶν βασιλεῖς. μήποτ᾿ οὖν διὰ τοῦτο οὐδὲ πρὸς τὰ ἀφροδίσια εἶχεν ὁρμήν· ἐξυδαροῦσθαι γάρ φησιν Ἀριστοτέλης ἐν τοῖς Φυσικοῖς Προβλήμασι (872b20–5) τῶν τοιούτων τὴν γονήν. ‖ Ἱερώνυμός τε ἐν ταῖς Ἐπιστολαῖς (fr. 38 Wehrli) Θεόφραστόν (fr. 578 Fortenbaugh) φησι λέγειν ὅτι Ἀλέξανδρος οὐκ εὖ διέκειτο πρὸς τὰ ἀφροδίσια· Ὀλυμπιάδος γοῦν καὶ παρανακλινάσης αὐτῷ Καλλιξείναν τὴν Θετταλὴν ἑταίραν περικαλλεστάτην οὖσαν, συνειδότος τοῦτο καὶ τοῦ Φιλίππου (εὐλαβοῦντο γὰρ μὴ γύννις εἴη), † πολλάκις ᾔτει αὐτῇ τὸν Ἀλέξανδρον συγγενέσθαι. [46] καὶ Φίλιππος δ᾿ ὁ τοῦ Ἀλεξάνδρου πατὴρ φιλοπότης ἦν, ὡς ἱστορεῖ Θεόπομπος ἐν τῇ ἕκτῃ καὶ εἰκοστῇ τῶν Ἱστοριῶν (FGrH 115 F 163). κἀν ἄλλῳ δὲ μέρει τῆς Ἱστορίας (FGrH 115 F 282) | γράφει· Φίλιππος ἦν τὰ μὲν φύσει μανικὸς καὶ προπετὴς ἐπὶ τῶν κινδύνων, τὰ δὲ διὰ μέθην· ἦν γὰρ πολυπότης καὶ πολλάκις μεθύων ἐξεβοήθει. ἐν δὲ τῇ τρίτῃ καὶ πεντηκοστῇ (FGrH 115 F 236) περὶ τῶν ἐν Χαιρωνείᾳ γενομένων εἰπὼν καὶ ὡς ἐπὶ δεῖπνον ἐκάλεσε τοὺς παραγενομένους τῶν Ἀθηναίων πρέσβεις, φησίν· ὁ δὲ Φίλιππος ἀποχωρησάντων ἐκείνων εὐθέως μετεπέμπετό τινας τῶν ἑταίρων, καλεῖν δ᾿ ἐκέλευε τὰς αὐλητρίδας καὶ Ἀριστόνικον τὸν κιθαρῳδὸν καὶ Δωρίωνα τὸν αὐλητὴν | καὶ τοὺς ἄλλους τοὺς εἰθισμένους αὐτῷ συμπίνειν· περιήγετο γὰρ πανταχοῦ τοὺς τοιούτους ὁ Φίλιππος καὶ κατασκευασάμενος ἦν ὄργανα πολλὰ συμποσίου καὶ συνουσίας· ὢν γὰρ φιλοπότης καὶ τὸν τρόπον ἀκόλαστος *435a  Eust. p. 1680.45–7 = i.409.24–6 2  γὰρ A : δὲ C E ‖ 4  κίνησιν A C E : del. Kaibel ‖ 9  ἐξυδαροῦσθαι C E : ἐξυδροῦσθαι A ‖ 9–10  ὁ Ἀριστοτέλης A : ὁ om. C E ‖ 13  τὰ C E : om. A 16  γύννις Musurus : γύνις A C E Eust. | ἣ ante πολλάκις praeb. C E 17  πολυπότης Musurus : πολυπώτης A ‖ 21  πολυπότης Musurus : πολυπότ C E : πολυπώτης A ‖ 23  Χαιρωνείᾳ M P Mus : Χερωνείᾳ A ‖ 28  περιήγετο B Mus : περιήγητο A ‖ 30  φιλοπότης Bedrot : φιλοπότ C E : φιλοπώτης A

5

10

15

20

25

30

x 434e–435f

5

10

15

20

25

203

καὶ βωμολόχος εἶχε περὶ αὑτὸν συχνοὺς καὶ τῶν περὶ τὴν μουσικὴν ὄντων καὶ τῶν τὰ γέλοια λεγόντων. πιὼν δέ ποτε τὴν νύκτα πᾶσαν καὶ μεθυσθεὶς πολὺ καὶ παίξας, ἀφεὶς ἅπαντας τοὺς ἄλλους ἀπαλλάττεσθαι ἤδη πρὸς ἡμέραν ἐκώμαζεν ὡς τοὺς πρέσβεις | τοὺς τῶν Ἀθηναίων. Καρύστιος δὲ ἐν τοῖς Ἱστορικοῖς Ὑπομνήμα- 435d σιν (fr. 3, FHG iv.357), ὅτε, φησί, μεθύειν προῃρεῖτο Φίλιππος, τοῦτ᾿ ἔλεγε· “χρὴ πίνειν· Ἀντίπατρος γὰρ ἱκανός ἐστι νήφων.” κυβεύοντος δέ ποτε αὐτοῦ καί τινος ἀγγείλαντος ὡς Ἀντίπατρος πάρεστι, διαπορήσας ὦσεν ὑπὸ τὴν κλίνην τὸν ἄβακα. [47] φιλοπότην δὲ καὶ μέθυσον καταλέγει Θεόπομπος (FGrH 115 F 283a) Διονύσιον τὸν νεώτερον, Σικελίας τύραννον, ὃν καὶ τὰς ὄψεις ὑπὸ τοῦ οἴνου διαφθαρῆναι. Ἀριστοτέλης δ᾿ ἐν τῇ Συρακοσίων Πολιτείᾳ (fr. 508 Rose = fr. 605.1 Gigon) | καὶ συνεχῶς φησιν αὐτὸν 435e ἔσθ᾿ ὅτε ἐπὶ ἡμέρας ἐνενήκοντα μεθύειν· διὸ καὶ ἀμβλυωπότερον γενέσθαι τὰς ὄψεις. Θεόφραστος (fr. 548 Fortenbaugh) δέ φησι καὶ τοὺς ἑταίρους αὐτοῦ κολακεύοντας τὴν τυραννίδα προσποιεῖσθαι μὴ βλέπειν καὶ ὑπ᾿ αὐτοῦ χειραγωγεῖσθαι καὶ μήτε τὰ παρατιθέμενα τῶν ἐδεσμάτων μήτε τὰς κύλικας ὁρᾶν· διὸ κληθῆναι Διονυσιοκόλακας. ἔπινε δὲ πλεῖστον καὶ Νυσαῖος ὁ τυραννήσας Συρακοσίων καὶ Ἀπολλοκράτης· Διονυσίου δὲ τοῦ | προτέρου οὗτοι υἱοί, 435f ὡς ὁ Θεόπομπος ἱστορεῖ ἐν τῇ τεσσαρακοστῇ κἀν τῇ ἑξῆς τῶν Ἱστοριῶν. γράφει δὲ οὕτω (FGrH 115 F 188) περὶ τοῦ Νυσαίου· Νυσαῖος ὁ τυραννήσας ὕστερον Συρακοσίων, ὥσπερ ἐπὶ θανάτῳ συνειλημμένος καὶ προειδὼς ὅτι μῆνας ὀλίγους ἤμελλε βιώσεσθαι, γαστριζόμενος καὶ μεθύων διῆγεν. ἐν δὲ τῇ ἐνάτῃ καὶ τριακοστῇ (FGrH 115 F 185) φησίν· Ἀπολλοκράτης ὁ Διονυσίου τοῦ τυράννου *435d–40d  cf. Ael. VH 2.41 | *435d  Eust. p. 1397.51 = i.29.22 1  βωμολόχος A C E : βωμολόχους Bedrot ‖ 2  ποτε C E : om. A ‖ 3  παίξας C E : πατάξας A ‖ 10  φιλοπότην δὲ καὶ μέθυσον scripsi : φιλοπώτας δὲ καὶ μεθύσους A : φιλοπότ, i.e. φιλοπότης (structura mutata) C E ‖ 16–18  προσποιεῖσθαι μὴ βλέπειν καὶ ὑπ᾿ αὐτοῦ τοῦ Διονυσίου χειραγωγεῖσθαι καὶ μήτε τὰ παρατιθέμενα τῶν ἐδεσμάτων μήτε τὰς κύλικας ὁρᾶν A C E : fort. προσποιεῖσθαι μήτε τὰ παρατιθέμενα τῶν ἐδεσμάτων μήτε τὰς κύλικας ὁρᾶν καὶ ὑπ᾿ αὐτοῦ [τοῦ Διονυσίου] χειραγωγεῖσθαι ‖ 17  ὑπ᾿ αὐτοῦ τοῦ Διονυσίου A C E : τοῦ Διονυσίου ut glossam delevi ‖ 18–19  Διονυσιοκόλακας C E, cf. lmAmg Διονυσιοκολάκων : Διονυσοκόλακας A ‖ 24  ἤμελλε C E B P Mus : ἔμελλε M : ἤμελε A | βιώσεσθαι A E : βόσεσθαι C : ἐπιβιώσεσθαι Meineke 25  ἐνάτῃ καὶ τριακοστῇ scripsi : τριακοστῇ ἐνάτῃ A

204

deip nosop histae

436a υἱὸς ἀκόλαστος ‖ ἦν καὶ φιλοπότης· καὶ τῶν κολακευόντων τινὲς

αὐτὸν παρεσκεύαζον ὡς ἔνι μάλιστα ἀλλοτριώτατα πρὸς τὸν πατέρα διακεῖσθαι. καὶ Ἱππαρῖνον δὲ τὸν Διονυσίου φησὶν (FGrH 115 F 186) ὑπὸ μέθης τυραννοῦντα ἀποσφαγῆναι. περὶ δὲ τοῦ Νυσαίου καὶ τάδε γράφει (FGrH 115 F 187)· Νυσαῖος ὁ Διονυσίου τοῦ προτέρου υἱὸς κύριος τῶν ἐν Συρακούσαις γενόμενος πραγμάτων κατεσκευάσατο τέθριππον καὶ τὴν ἐσθῆτα τὴν ποικίλην ἀνέλαβεν, ἔτι δὲ καὶ τὴν ὀψοφαγίαν καὶ τὴν οἰνοφλυγίαν καὶ τὴν 436b τῶν | παίδων καὶ τὴν τῶν γυναικῶν ὕβριν καὶ τῶν ἄλλων ὅσα συντελῆ τούτοις πέφυκε, καὶ τὴν δίαιταν διῆγεν οὕτως. ἐν δὲ τῇ πέμπτῃ καὶ τεσσαρακοστῇ ὁ αὐτὸς περὶ Τιμολάου λέγων τοῦ Θηβαίου φησίν (FGrH 115 F 210)· οὐκ ὀλίγων γὰρ ἤδη γενομένων ἀσελγῶν περὶ τὸν βίον τὸν καθ᾿ ἡμέραν καὶ τοὺς πότους οὐδένα νομίζω τῶν ἐν ταῖς πολιτείαις ὄντων οὔτ᾿ ἀκρατέστερον οὔτε λιχνότερον οὔτε δοῦλον γεγονέναι μᾶλλον τῶν ἡδονῶν, εἰ μή, ὥσπερ εἶπον, Τιμόλαον. ἐν δὲ τῇ τρίτῃ καὶ εἰκοστῇ (FGrH 115 F 436c 143) περὶ Χαριδήμου τοῦ Ὠρείτου | διηγούμενος, ὃν Ἀθηναῖοι πολίτην ἐποιήσαντο, φησί· τήν τε γὰρ δίαιταν ἑωρᾶτο τὴν καθ᾿ ἡμέραν ἀσελγῆ καὶ τοιαύτην ποιούμενος ὥστε πίνειν καὶ μεθύειν ἀεί, καὶ γυναῖκας ἐλευθέρας ἐτόλμα διαφθείρειν· καὶ εἰς τοσοῦτο προῆλθεν ἀκρασίας ὥστε μειράκιόν τι παρὰ τῆς βουλῆς τῆς τῶν Ὀλυνθίων αἰτεῖν ἐπεχείρησεν ὃ τὴν μὲν ὄψιν ἦν εὐειδὲς καὶ χάριεν, ἐτύγχανε δὲ μετὰ Δέρδου τοῦ Μακεδόνος αἰχμάλωτον γεγενημέ436d νον. ἔπινε δὲ πλεῖστον καὶ Ἀρκαδίων (ἄδηλον δ᾿ | εἰ ὁ Φιλίππῳ διεχθρεύσας), ὡς τὸ ἐπίγραμμα (anon. FGE 1624–7) δηλοῖ ὅπερ ἀνέγραψε Πολέμων ἐν τῷ Περὶ τῶν κατὰ Πόλεις Ἐπιγραμμάτων (fr. 79 Preller)· τοῦ πολυκώθωνος τοῦτ᾿ ἠρίον Ἀρκαδίωνος ἄστεος ὀρθώσαντα † δὲ παρ᾿ ἀτραπιτῷ

1625

436d, 437a–b  Eust. p. 746.58, 59–61 = II.700.5–7, 8–11 1  φιλοπότης Casaubon : φιλοπώτης A ‖ 3  Ἱππαρῖνον P Mus et Ael. VH 2.41 : Ἱππαρίνον M : Ἱπαπαρῖνον A ‖ 9  τὴν τῶν A : τὴν del. Kaibel ‖ 10  συντελῆ Kaibel : συντελεῖ A : συντελεῖν Musurus ‖ 11  πέμπτῃ καὶ τεσσαρακοστῇ scripsi : τεσσαρακοστῇ πέμπτῃ A ‖ 20  ἀεί C E B M P Mus : αἰεί A 29  ὀρθώσαντα δὲ A : ὄρθωσαν τᾷδε Musurus : ὤρθωσαν τᾷδε Casaubon

5

10

15

20

25

x 435f–437a

205

υἱῆες Δόρκων καὶ Χαρμύλος. ἔφθιτο δ᾿ ὡνήρ, ἄνθρωπ᾿, ἐκ χανδῆς ζωροποτῶν κύλικας. καὶ Ἐρασίξενον δέ τινα πεπωκέναι πλεῖστόν φησι τὸ ἐπ᾿ αὐτῷ ἐπίγραμμα (Call. HE 1325–6 = AP 7.454)· 5

10

15

20

25

οὐ βαθὺν οἰνοπότην Ἐρασίξενον ἡ δὶς ἐφεξῆς | ἀκρήτου φανερῶς ᾤχετ᾿ ἔχουσα κύλιξ.

436e

[48] ἔπινε δὲ πλεῖστον καὶ Ἀλκέτας ὁ Μακεδών, ὥς φησιν Ἄριστος ὁ Σαλαμίνιος (FGrH 143 F 3), καὶ Διότιμος ὁ Ἀθηναῖος. οὗτος δὲ καὶ Χώνη ἐπεκαλεῖτο· ἐντιθέμενος γὰρ τῷ στόματι χώνην ἀπαύστως ἔπινεν ἐπιχεομένου οἴνου, ὅθεν καὶ Χώνη ἐπεκλήθη, ὥς φησι Πολέμων (fr. 79 Preller). Κλεομένης δὲ ὁ Λακεδαιμόνιος ὅτι καὶ ἀκρατοπότης ἦν προείρηται (10.427b)· ὅτι δὲ διὰ μέθην ἑαυτὸν καὶ μαχαίρᾳ κατέτεμεν Ἡρόδοτος (6.75) | ἱστόρησε. καὶ Ἀλκαῖος δ᾿ ὁ ποιητὴς φιλοπότης ἦν, ὡς προεῖπον 436f (10.429a, 430a–d). Βάτων δ᾿ ὁ Σινωπεὺς ἐν τοῖς Περὶ Ἴωνος τοῦ Ποιητοῦ (FGrH 268 F 6 = Ion test. 8a Fowler) φιλοπότην φησὶ γενέσθαι καὶ ἐρωτικώτατον τὸν Ἴωνα. καὶ αὐτὸς δὲ ἐν τοῖς Ἐλεγείοις (fr. 31 West2) ἐρᾶν μὲν ὁμολογεῖ Χρυσίλλης τῆς Κορινθίας, Τελέου δὲ θυγατρός· ἧς καὶ Περικλέα τὸν Ὀλύμπιον ἐρᾶν φησι Τηλεκλείδης ἐν Ἡσιόδοις (fr. 18). Ξέναρχος δ᾿ ὁ Ῥόδιος διὰ τὴν πολυποσίαν Μετρητὴς ἐπεκαλεῖτο· μνημονεύει αὐτοῦ Εὐφορίων ὁ ἐποποιὸς ἐν Χιλιάσι (fr. 49, p. 39 Powell = fr. 53 van Groningen). [49] Χάρης δ᾿ ὁ Μιτυληναῖος ἐν ταῖς Περὶ Ἀλέξανδρον Ἱστορίαις (FGrH 125 F 19) περὶ Καλάνου ‖ εἰπὼν τοῦ Ἰνδοῦ 437a φιλοσόφου, ὅτι ῥίψας ἑαυτὸν εἰς πυρὰν νενημένην ἀπέθανε, φησὶν ὅτι καὶ ἐπὶ τῷ μνήματι αὐτοῦ διέθηκεν Ἀλέξανδρος γυμνικὸν ἀγῶνα καὶ μουσικὸν ἐγκωμίων. ἔθηκε δέ, φησί, καὶ διὰ τὴν φιλοινίαν τῶν Ἰνδῶν καὶ ἀκρατοποσίας ἀγῶνα, καὶ ἦν ἆθλον τῷ μὲν πρώτῳ τάλαντον, τῷ δὲ δευτέρῳ τριάκοντα μναῖ καὶ τῷ τρίτῳ

*436f–7b  cf. Ael. VH 12.26 | 436d, 437a–b  Eust. p. 746.58, 59–61 = II.700.5–7, 8–11 | 437a  Eust. p. 1398.2–4 = i.29.40–2 1  ἔφθιτο δ᾿, i.e. ΕΦΘΙΤΟΔ Schweighäuser : † εφθη ὁδ᾿ †, i.e. ΕΦΘΗΟΔ A 2  ἄνθρωπ᾿ A : ὤνθρωφ᾿ Kaibel | ἐκ χανδῆς A C E Eust. : ἓκ χανδὸν Dilthey 3  καὶ C E : om. A ‖ 6  φανερῶς A C E : προποθεῖσ᾿ AP ‖ 20  Ξέναρχος A C E : Ξεναγόρας Ael. ‖ 23  Μιτυληναῖος Musurus : Μυτιληναῖος A

206

deip nosop histae

δέκα. τῶν οὖν πιόντων τὸν οἶνον παραχρῆμα μὲν ἐτελεύτησαν ὑπὸ τοῦ ψύχους τριάκοντα καὶ πέντε, μικρὸν δὲ διαλιπόντες ἐν ταῖς 437b σκηναῖς ἕξ. ὁ δὲ πλεῖστον πιὼν καὶ | νικήσας ἔπιε μὲν ἀκράτου χοᾶς τέσσαρας καὶ τὸ τάλαντον ἔλαβεν, ἐβίωσε δὲ ἡμέρας τέσσαρας· ἐκαλεῖτο δὲ Πρόμαχος. Τίμαιος (FGrH 566 F 158a) δέ φησιν ὡς Διονύσιος ὁ τύραννος τῇ τῶν Χοῶν ἑορτῇ τῷ πρώτῳ ἐκπιόντι χοᾶ ἆθλον ἔθηκε στέφανον χρυσοῦν· καὶ ὅτι πρῶτος ἐξέπιε Ξενοκράτης ὁ φιλόσοφος καὶ λαβὼν τὸν χρυσοῦν στέφανον καὶ ἀναλύων τῷ Ἑρμῇ τῷ ἱδρυμένῳ ἐπὶ τῆς αὐλῆς ἐπέθηκεν ᾧπερ εἰώθει καὶ τοὺς ἀνθίνους ἑκάστοτε ἐπιτιθέναι στεφάνους ἑσπέρας ἀπαλλασσόμενος ὡς αὑτόν, καὶ ἐπὶ τούτῳ ἐθαυμάσθη. τὴν δὲ τῶν 437c Χοῶν ἑορτὴν τὴν Ἀθήνησιν | ἐπιτελουμένην Φανόδημός (FGrH 325 F 11) φησι 〈…〉 Δημοφῶντα τὸν βασιλέα βουλόμενον ὑποδέξασθαι παραγενόμενον Ὀρέστην Ἀθήναζε. πρὸς δὲ τὰ ἱερὰ οὐ θέλων αὐτὸν προσιέναι οὐδ᾿ ὁμόσπονδον γενέσθαι μήπω δικασθέντα ἐκέλευσε συγκλεισθῆναί τε τὰ ἱερὰ καὶ χοᾶ οἴνου ἑκάστῳ παρατεθῆναι, τῷ πρώτῳ ἐκπιόντι εἰπὼν ἆθλον δοθήσεσθαι πλακοῦντα· παρήγγειλέ τε καὶ τοῦ πότου παυσαμένους τοὺς μὲν στεφάνους οἷς 437d ἐστεφάνωντο πρὸς τὰ ἱερὰ μὴ τιθέναι διὰ | τὸ ὁμορόφους γενέσθαι τῷ Ὀρέστῃ, περὶ δὲ τὸν χοᾶ τὸν ἑαυτοῦ ἕκαστον περιθεῖναι καὶ τῇ ἱερείᾳ ἀποφέρειν τοὺς στεφάνους πρὸς τὸ ἐν Λίμναις τέμενος, ἔπειτα θύειν ἐν τῷ ἱερῷ τὰ ἐπίλοιπα· καὶ ἔκτοτε τὴν ἑορτὴν κληθῆναι Χοᾶς. τῇ δὲ ἑορτῇ τῶν Χοῶν ἔθος ἐστὶν Ἀθήνησι πέμπεσθαι δῶρά τε καὶ τοὺς μισθοὺς τοῖς σοφισταῖς, οἵπερ καὶ αὐτοὶ συνεκάλουν ἐπὶ ξένια τοὺς γνωρίμους, ὥς φησιν Εὐβουλίδης ὁ διαλεκτικὸς ἐν δράματι Κωμασταῖς (fr. 1) οὕτω· 437e

σοφιστιᾷς, κάκιστε, καὶ Χοῶν δέῃ | τῶν μισθοδώρων οὐκ ἀδείπνων † ἐν τρυφῇ.

437e  Eust.(1) p. 1680.48–50 = i.409.27–9 | 437e  Eust.(2) p. 1905.47–9 = ii.255. 31–2 4  ἐβίωσε A C E : βιοὺς (structura mutata) Eust. : ἐπεβίωσε Meineke ‖ 13  lac. hic indic. Schweighäuser : intra βασιλέα et βουλόμενον Kaibel ‖ 14  τὸν Ὀρέστην A : τὸν om. C E | δὲ C E B M P Mus : τε A ‖ 16  τε τὰ Meineke : τά τε A : τὰ C E ‖ 19  ὁμορόφους Schweighäuser : ὁμορρόφους A : ὁμωροφίους C E ‖ 20  περιθεῖναι B M P Mus : περιθῆναι A : περιθέντας C E

5

10

15

20

25

x 437a–438b

5

207

[50] Ἀντίγονος δ᾿ ὁ Καρύστιος ἐν τῷ Περὶ τοῦ Διονυσίου Βίου τοῦ Ἡρακλεώτου τοῦ Ἐπικληθέντος Μεταθεμένου (p. 126 Wilamowitz = fr. 41 Dorandi = Dion. Heracl. fr. 428, SVF i.94) φησὶ τὸν Διονύσιον τοῖς οἰκέταις συνεορτάζοντα ἐν τῇ τῶν Χοῶν ἑορτῇ καὶ μὴ δυνάμενον διὰ γῆρας χρῆσθαι ᾗ παρειλήφεσαν ἑταίρᾳ ὑποστρέψαντα εἰπεῖν πρὸς τοὺς συνδειπνοῦντας· οὐ δύναμαι τανύσαι, λαβέτω δὲ καὶ ἄλλος. (~ Od. 21.152)

10

15

20

ἦν δὲ ὁ Διονύσιος ἔτι ἐκ νέου, ὥς φησι Νικίας ὁ Νικαεὺς ἐν ταῖς Διαδοχαῖς (FHG iv.464), πρὸς τὰ ἀφροδίσια | ἐκμανὴς καὶ πρὸς τὰς 437f δημοσίας εἰσῄει παιδίσκας ἀδιαφόρως. καί ποτε πορευόμενος μετά τινων γνωρίμων, ὡς ἐγένετο κατὰ τὸ παιδισκεῖον εἰς ὃ τῇ προτεραίᾳ παρεληλυθὼς ὤφειλε χαλκοῦς, ἔχων τότε κατὰ τύχην ἐκτείνας τὴν χεῖρα πάντων ὁρώντων ἀπεδίδου. Ἀνάχαρσις δ᾿ ὁ Σκύθης παρὰ Περιάνδρῳ τεθέντος ἄθλου περὶ τοῦ πίνειν ᾔτησε τὸ νικητήριον πρῶτος μεθυσθεὶς τῶν συμπαρόντων, ‖ ὡς ὄντος τέλους 438a τούτου καὶ τῆς ἐν τῷ πότῳ νίκης ὥσπερ καὶ τῆς ἐν τῷ τρέχειν. Λακύδης δὲ καὶ Τίμων οἱ φιλόσοφοι κληθέντες πρός τινα τῶν γνωρίμων ἐπὶ δύο ἡμέρας καὶ βουλόμενοι συμπεριφέρεσθαι τοῖς παροῦσιν ἔπινον προθυμότερον. τῇ μὲν οὖν πρώτῃ τῶν ἡμερῶν ὁ Λακύδης ἀπῄει πρότερος ἐπιπολάσαντος αὐτῷ τοῦ ποτοῦ, καὶ ὁ Τίμων ὁρῶν αὐτὸν ἀπιόντα ἔφη (Il. 22.393)· ἠράμεθα μέγα κῦδος· ἐπέφνομεν Ἕκτορα δῖον.

25

τῇ δ᾿ ὑστεραίᾳ προαπιόντος τοῦ Τίμωνος διὰ τὸ μὴ δυνηθῆναι ἐκπιεῖν τὴν προποθεῖσαν αὐτῷ κύλικα | ὁ Λακύδης ἰδὼν αὐτὸν 438b ἐπανάγοντα εἶπε (Il. 6.127)· δυστήνων δέ τε παῖδες ἐμῷ μένει ἀντιόωσι. [51] Μυκερῖνον δὲ τὸν Αἰγύπτιον Ἡρόδοτος ἱστορεῖ διὰ τῆς δευτέρας (2.133.4) ἀκούσαντα παρὰ τῶν μάντεων ὅτι ὀλιγοχρόνιός ἐστι, λύχνα ποιησάμενον πολλά, ὁπότε γένοιτο νύξ, πίνειν καὶ

*438a–b  Eust. p. 1275.53–7 = IV.638.21–639.6 | 438b  Eust. p. 1624.9 = i.334. 27–8 7  λαβέτω C E Eust.(1–2) Mus : λαβέσθω A ‖ 8  Νικαεὺς B M P Mus : Νικαιεὺς A ‖ 23  προαπιόντος C E Eust. : προπιόντος A

208

deip nosop histae

εὐπαθεῖν οὔτε ἡμέρας οὔτε νυκτὸς ἀνιέντα· καὶ εἰς τὰ ἕλεα δὲ καὶ τὰ ἄλση νεμόμενον, ἔτι τε ὅπου πύθοιτο ἡβητήρια εἶναι, μεθύσκεσθαι. καὶ Ἄμασιν δὲ τὸν καὶ αὐτὸν Αἰγυπτίων βασιλέα Ἡρόδοτος 438c (2.173.1, 174.1) πολλὰ πεπωκέναι φησίν. Ἑρμείας | δ᾿ ὁ Μηθυμναῖος ἐν τρίτῃ Σικελικῶν (FGrH 558 F 1) φιλοπότην φησὶ γενέσθαι Νικοτέλη τὸν Κορίνθιον. Φαινίας δ᾿ ὁ Ἐρέσιος ἐν τῷ ἐπιγραφομένῳ Τυράννων Ἀναιρέσεις ἐκ Τιμωρίας (fr. 14 Wehrli = FGrH 1012 F 3) Σκόπαν φησὶ τὸν Κρέοντος μὲν υἱόν, Σκόπα δὲ τοῦ παλαιοῦ ὑιδοῦν, φιλοποτοῦντα διατελέσαι καὶ τὴν ἐπάνοδον τὴν ἀπὸ τῶν συμποσίων ποιεῖσθαι ἐπὶ θρόνου καθήμενον καὶ ὑπὸ τεσσάρων βασταζόμενον οὕτως οἴκαδε ἀπιέναι. Φύλαρχος δὲ ἐν τῇ ἕκτῃ τῶν Ἱστοριῶν (FGrH 81 F 6) Ἀντίοχόν φησι τὸν βασιλέα 438d φίλοινον γενόμενον | μεθύσκεσθαί τε καὶ κοιμᾶσθαι ἐπὶ πλέον, εἶθ᾿ ἑσπέρας πάλιν ἀφυπνιζόμενον ἐπιπίνειν· ἐχρημάτιζέ τε, φησί, νήφων μὲν βραχέα τελέως, μεθύων δὲ τὰ πολλά· διὸ περὶ αὐτὸν δύο ἦσαν οἱ διοικοῦντες τὴν βασιλείαν, Ἄριστος καὶ Θεμίσων, Κύπριοι μὲν γένος καὶ ἀδελφοί, ἐρώμενοι δὲ ἀμφότεροι τοῦ Ἀντιόχου. [52] πολυπότης δὲ ἦν καὶ Ἀντίοχος ὁ βασιλεὺς ὁ κληθεὶς Ἐπιφανής, ὁ ὁμηρεύσας παρὰ Ῥωμαίοις, ὃν ἱστορεῖ Πτολεμαῖος ὁ Εὐεργέτης ἐν τῷ τρίτῳ τῶν Ὑπομνημάτων κἀν τῷ πέμπτῳ 438e (FGrH 234 F 3) | φάσκων αὐτὸν εἰς τοὺς Ἰνδικοὺς κώμους καὶ μέθας τραπέντα πολλὰ ἀναλίσκειν. καὶ τὰ περιλειπόμενα δὲ τῶν χρημάτων μεθ᾿ ἡμέραν κωμάζων ὁτὲ μὲν ἐξέχει, ἄλλοτε δὲ ἐν ταῖς δημοσίαις ὁδοῖς ἱστάμενος ἔλεγε· “τίνι ἡ τύχη δίδωσι, λαβέτω,” καὶ ῥίψας τὸ ἀργύριον ᾤχετο. πολλάκις δὲ καὶ πλεκτὸν στέφανον ῥόδων ἔχων ἐπὶ τῆς κεφαλῆς καὶ χρυσοϋφῆ τήβενναν φορῶν μόνος

1  ἡμέρας A C E Eust. : ἡμέρης Hdt. | καὶ εἰς A C E Eust. : ἔς τε Hdt. ‖ 2  ἄλση A C E Eust. : ἄλσεα Hdt. | νεμόμενον A : νεμόμενος (structura mutata) C E Eust. : πλανώμενον Hdt. | πύθοιτο A C E : πυνθάνοιτο Hdt. | ἡβητήρια εἶναι A C* : ἡμητήρια εἶναι E : εἶναι ἐνηβητήρια Hdt. ‖ 5  φιλοπότην B M P Mus : φιλοπώτην A : φιλοπότης (structura mutata) C E ‖ 6  Ἐρέσιος Schweighäuser : † ἀναιρεσιος † A : αἰρέσιος B : Ἐρέσσιος M P Mus ‖ 7  Ἀναιρέσεις scripsi : Ἀναίρεσις A ‖ 8  Σκόπαν, i.e. ΣΚΟΠ- Leopardi : † σκοτταν †, i.e. ΣΚΟΤΤ- A | Σκόπα, i.e. ΣΚΟΠ- Leopardi : † σκοττα †, i.e. ΣΚΟΤΤ- A : Κόττας (structura mutata) C E ‖ 9  φιλοποτοῦντα B M P Mus : φιλοποτῶν (structura mutata) C E : φιλοπωτοῦντα A ‖ 18  πολυπότης B M P Mus : πολυπώτης A ‖ 21  Ἰνδικοὺς, i.e. -ΔΙΚΟΥΣ A C E : Ἰταλικοὺς, i.e. -ΛΙΚΟΥΣ Jacoby ‖ 24  ἱστάμενος ἔλεγε C E : ἱστάμενον λέγειν A

5

10

15

20

25

x 438b–439 c

5

10

15

20

25

209

ἐρέμβετο λίθους ὑπὸ μάλης ἔχων, οἷς ἔβαλλε τῶν ἰδιωτῶν τοὺς ἀκολουθοῦντας αὐτῷ. ἐλούετο δὲ καὶ εἰς τοὺς κοινοὺς λουτρῶνας μύροις | ἀλειφόμενος, καί ποτε συνιδών τις αὐτὸν ἰδιώτης ἔφη· “μακάριος εἶ, ὦ βασιλεῦ· πολυτελὲς ὄζεις.” καὶ ὃς ἡσθείς, “ἐγώ σε”, φησίν, “ὑπερκορῆ τούτου ποιήσω,” καὶ κατὰ τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ ὑδρίσκην ὑπὲρ δύο χοᾶς ἔχουσαν παχέος μύρου καταχυθῆναι ἐκέλευσεν, ὡς καὶ τὸ πλῆθος τῶν ἀγοραιοτέρων εἰς τὸ ἐκχυθὲν συγκυλισθῆναι· ὀλίσθου τε γενομένου αὐτὸς ὁ Ἀντίοχος ἔπεσε καγχάζων καὶ οἱ πλεῖστοι τῶν λουομένων τὸ αὐτὸ ἔπασχον. ‖ Πολύβιος δ᾿ ἐν τῇ ἕκτῃ καὶ εἰκοστῇ τῶν Ἱστοριῶν (26.1a) καλεῖ αὐτὸν Ἐπιμανῆ καὶ οὐκ Ἐπιφανῆ διὰ τὰς πράξεις· οὐ μόνον γὰρ μετὰ δημοτῶν ἀνθρώπων κατέβαινεν εἰς ὁμιλίας, ἀλλὰ καὶ μετὰ τῶν παρεπιδημούντων ξένων καὶ τῶν εὐτελεστάτων συνέπινεν. εἰ δὲ καὶ τῶν νεωτέρων, φησί, ξυναίσθοιτό τινας εὐωχουμένους ὁπουδήποτε, παρῆν μετὰ κεραμίου καὶ συμφωνίας, ὥστε τοὺς πολλοὺς διὰ τὸ παράδοξον ἀνισταμένους φεύγειν. πολλάκις δὲ καὶ τὴν βασιλικὴν ἐσθῆτα | ἀποβαλὼν τήβενναν ἀναλαβὼν περιῄει τὴν ἀγοράν. [53] ἐν δὲ τῇ πρώτῃ καὶ τριακοστῇ ὁ αὐτὸς Πολύβιός (Plb. 30.26) φησι συντελοῦντα αὐτὸν ἐν τῇ Ἀντιοχείᾳ ἀγῶνας συγκαλέσαι πάντας Ἕλληνας † καὶ τῶν βουλομένων τοὺς πολλοὺς ἐπὶ τὴν θέαν. καὶ πλείστων παραγινομένων ἐν τοῖς γυμνασίοις πάντας ἐκ χρυσῶν ὁλκείων ἤλειφε κροκίνῳ μύρῳ καὶ κινναμωμίνῳ καὶ ναρδίνῳ καὶ ἀμαρακίνῳ καὶ ἰρίνῳ. καὶ συγκαλῶν αὐτοὺς εἰς εὐωχίας ποτὲ μὲν χίλια τρίκλινα, ποτὲ δὲ χίλια πεντακόσια | συνεπλήρου μετὰ πολυτελεστάτης κατασκευῆς, καὶ ὁ 1  ἰδιωτῶν Meineke : ἰδίων A C E ‖ 2  δὲ Kaibel : τε A C E ‖ 3  ὅτε καί ποτε (v.ll.) A : ὅτε delevi ‖ 4  〈ὡς〉 πολυτελὲς Kaibel : fort. πολυτελὲς ὄζων 5  ὑπερκορῆ scripsi : ὑπέρκορον A | τούτου M P Mus : τοῦτο A ‖ 8  τε A : δὲ C E | αὐτός γε, i.e. -ΓΕ A : αὐτός τε, i.e. -ΤΕ C E B M P Mus : γε/τε delevi 9  καγχάζων C B M : καγχλάζων P Mus : καχάζων E : κακχάζων A λουομένων C E B M P Mus : λυομένων A ‖ 13  καὶ τῶν εὐτελεστάτων A : καὶ μετὰ τῶν εὐτελεστάτων C E : μετὰ τῶν παρεπιδημούντων … τῶν εὐτελεστάτων (καὶ om.) 5.193d ‖ 14  ξυναίσθοιτό τινας εὐωχουμένους A C E : αἴσθοιτό τινας συνευωχουμένους 5.193d ‖ 15  κεραμίου A : κεραμείου C E : κερατίου Schweighäuser ex D.S. 29.32 ‖ 22  ὁλκείων Ursinus : ὁλκίων A C E 23  καὶ ἰρίνῳ] καὶ † κλιρινωι †, i.e. dittographiam ΚΑΙΚΛΙ- A : καὶ κρινίνῳ M P Mus : † ειρινόν † (structura alia) 5.195d A : ἴρινα (structura alia) 5.195d C E ‖ 24  εὐωχίας A E : εὐωχίαν C M P Mus, cf. 5.195d ἔστρωτο δὲ εἰς εὐωχίαν 25  κατασκευῆς A C E : παρασκευῆς P Mus : διασκευῆς 5.195d

438f

439a

439b

439c

210

deip nosop histae

χειρισμὸς τῆς διακονίας δι᾿ αὐτοῦ ἐγίνετο· κατὰ γὰρ τὰς εἰσόδους ἐφιστάμενος οὓς μὲν εἰσῆγεν, οὓς δὲ ἀνέκλινε, καὶ τοὺς διακόνους δὲ τοὺς τὰς παραθέσεις εἰσφέροντας αὐτὸς εἰσῆγε. καὶ περιπορευόμενος οὗ μὲν προσεκάθιζεν, οὗ δὲ προσανέπιπτε· καί ποτε μὲν ἀποθέμενος μεταξὺ τὸν ψωμόν, ποτὲ δὲ τὸ ποτήριον, ἀνεπήδα καὶ μετανίστατο καὶ περιῄει τὸν πότον προπόσεις λαμβάνων ὀρθὸς 439d ἄλλοτε | παρ᾿ ἄλλοις, ἅμα δὲ τοῖς ἀκροάμασι προσπαίζων. καὶ ὑπὸ τῶν μίμων εἰσεφέρετο ὅλος συγκεκαλυμμένος καὶ ἐτίθετο εἰς τὴν γῆν ὡς εἷς ὢν τῶν μίμων· καὶ τῆς συμφωνίας προκαλουμένης ὁ βασιλεὺς ἀναπηδήσας ὠρχεῖτο καὶ προσέπαιζε τοῖς μίμοις, ὥστε πάντας αἰσχύνεσθαι. τοιαῦτα ἀπεργάζεται τοὺς ταλαιπώρους ἡ πρὸς τῇ μέθῃ ἀπαιδευσία. φιλοπότης δ᾿ ἦν καὶ ὁ ὁμώνυμος αὐτῷ Ἀντίοχος ὁ ἐν Μηδίᾳ πρὸς Ἀρσάκην πολεμήσας, ὡς ἱστορεῖ 439e Ποσειδώνιος ὁ Ἀπαμεὺς | ἐν τῇ ἑκκαιδεκάτῃ τῶν Ἱστοριῶν (FGrH 87 F 11 = fr. 63 Edelstein–Kidd = fr. 155 Theiler)· ἀναιρεθέντος γοῦν αὐτοῦ τὸν Ἀρσάκην θάπτοντα αὐτὸν λέγειν· “ἔσφηλέ σε, Ἀντίοχε, θάρσος καὶ μέθη· ἤλπιζες γὰρ ἐν μεγάλοις ποτηρίοις τὴν Ἀρσάκου βασιλείαν ἐκπιεῖν.” [54] Ἀντίοχος δὲ ὁ μέγας ἐπικαλούμενος, ὃν Ῥωμαῖοι καθεῖλον, ὡς ἱστορεῖ Πολύβιος ἐν τῇ εἰκοστῇ (20.8), παρελθὼν εἰς Χαλκίδα τῆς Εὐβοίας συνετέλει γάμους πεντήκοντα μὲν ἔτη γεγονὼς καὶ δύο τὰ μέγιστα τῶν ἔργων ἀνειληφώς, τήν τε τῶν Ἑλλήνων ἐλευθέρωσιν, ὡς αὐτὸς ἐπηγγέλλετο, καὶ τὸν | 439f πρὸς Ῥωμαίους πόλεμον· ἐρασθεὶς γοῦν παρθένου Χαλκιδικῆς κατὰ τὸν τοῦ πολέμου καιρὸν ἐφιλοτιμήσατο γῆμαι αὐτὴν οἰνοπότης ὢν καὶ μέθαις χαίρων· ἦν δ᾿ αὕτη Κλεοπτολέμου μὲν θυγάτηρ ἑνὸς τῶν ἐπιφανῶν, κάλλει δὲ πάσας ὑπερβάλλουσα. καὶ τοὺς γάμους συντελῶν ἐν τῇ Χαλκίδι αὐτόθι διέτριψε τὸν χειμῶνα, τῶν ἐνεστώτων οὐδ᾿ ἡντινοῦν ποιούμενος πρόνοιαν· ἔθετο δὲ καὶ τῇ παιδὶ ὄνομα Εὔβοιαν. ἡττηθεὶς οὖν τῷ πολέμῳ ἔφυγεν εἰς Ἔφεσον 1  τῆς διακονίας A C E : τῶν πραγμάτων 5.195d ‖ 3  εἰσφέροντας A : φέροντας 5.195e et Musurus ‖ 7  δὲ A C E : δὲ καὶ 5.195e ‖ 8  συγκεκαλυμμένος A C E : κεκαλυμμένος 5.195f ‖ 8–9  ἐτίθετο εἰς τὴν γῆν A C E : εἰς τὴν γῆν ἐτίθετο 5.195f ‖ 9  δῆτα post εἷς ὢν praeb. 5.195f | προκαλουμένης C E B et 5.195f : προσκαλουμένης A ‖ 9–10  ὁ βασιλεὺς A C E : intra μίμων et εἰσεφέρετο supra praeb. 5.195f ‖ 10  προσέπαιζε τοῖς μίμοις A C E : ὑπεκρίνετο μετὰ τῶν γελωτοποιῶν 5.195f ‖ 12  φιλοπότης C E B P Mus : φιλοπώτης A ‖ 13  ὁ C E : om. A ‖ 23  γοῦν A : οὖν C E ‖ 24–5  οἰνοπότης C E B P Mus : οἰνοπώτης A 27  ἐν τῇ Χαλκίδι αὐτόθι A C E : ἐν τῇ Χαλκίδι fort. ut glossa delenda

5

10

15

20

25

x 4 39 c– 44 0d

5

10

15

20

25

211

μετὰ τῆς νεογάμου. ἐν δὲ τῇ δευτέρᾳ (2.4.6) ὁ αὐτὸς Πολύβιος ἱστορεῖ ‖ Ἄγρωνα τὸν Ἰλλυριῶν βασιλέα ἡσθέντα ἐπὶ τῷ νενικηκέναι τοὺς μέγα φρονοῦντας Αἰτωλοὺς πολυπότην ὄντα καὶ εἰς μέθας καὶ εὐωχίας τραπέντα πλευρίτιδι ληφθέντα ἀποθανεῖν. ἐν δὲ τῇ ἐνάτῃ καὶ εἰκοστῇ (29.13) ὁ αὐτὸς Τενθίωνά φησι τὸν τῶν Ἰλλυριῶν βασιλέα διὰ τὴν πολυποσίαν πολλὰ ποιεῖν ἀσελγῆ κατὰ τὸν βίον, νύκτωρ τε ἀεὶ καὶ μεθ᾿ ἡμέραν μεθύοντα. ἀποκτείναντα δὲ καὶ Πλεύρατον τὸν ἀδελφὸν γαμεῖν μέλλοντα τὴν Μενουνίου θυγατέρα αὐτὸν γῆμαι τὴν παῖδα καὶ ὠμῶς χρῆσθαι | τοῖς ἀρχομένοις. καὶ Δημήτριον δέ φησι τὸν ἐκ τῆς Ῥώμης τὴν ὁμηρείαν διαφυγόντα ἐν τῇ τρίτῃ καὶ τριακοστῇ (33.19) βασιλεύσαντα Σύρων πολυπότην ὄντα τὸ πλεῖστον τῆς ἡμέρας μεθύσκεσθαι· Ὀροφέρνην τε ὀλίγον χρόνον Καππαδοκίας βασιλεύσαντα καὶ παριδόντα τὰς πατρίους ἀγωγάς φησιν ἐν τῇ δευτέρᾳ καὶ τριακοστῇ (32.11.10) εἰσαγαγεῖν τὴν Ἰακὴν καὶ τεχνιτικὴν ἀσωτίαν· [55] διόπερ ὁ θειότατος Πλάτων καλῶς νομοθετεῖ ἐν τῷ δευτέρῳ (Lg. 666a–b) τοὺς παῖδας μέχρι ἐτῶν ὀκτωκαίδεκα τὸ παράπαν οἴνου μὴ γεύεσθαι· οὐ γὰρ χρὴ πῦρ ἐπὶ πῦρ ὀχετεύειν, οἴνου δὲ μετρίου γεύεσθαι | μέχρι τριάκοντα ἐτῶν, μέθης δὲ καὶ πολυοινίας τὸ παράπαν τὸν νέον ἀπέχεσθαι· τετταράκοντα δὲ ἐπιβαίνοντα † ἐκ τῶν † ἐν τοῖς συσσιτίοις εὐωχηθέντα καλεῖν τούς τε ἄλλους θεοὺς καὶ δὴ Διόνυσον παρακαλεῖν εἰς τὴν τῶν πρεσβυτῶν τελετὴν ἅμα καὶ παιδείαν, ἣν τοῖς ἀνθρώποις ἐπίκουρον τῆς τοῦ γήρως αὐστηρότητος ἐδωρήσατο τὸν οἶνον φάρμακον, ὥστε ἀνηβᾶν ἡμᾶς καὶ δυσθυμίας λήθην γίγνεσθαι. καὶ ἑξῆς δέ φησι (Lg. 672b)· λόγος | καὶ φήμη ὑπορρεῖ, ὡς ὁ θεὸς οὗτος ὑπὸ τῆς

3  πολυπότην B P Mus : πολυπότης (structura mutata) C E : πολυπώτην A 5  Τενθίωνά, i.e. ΤΕΝ- A : Γενθίωνά, i.e. ΓΕΝ- Casaubon, cf. Ael. VH 2.41 Γέντιος, Liv. 44.30.1 Gentius ‖ 6  πολυποσίαν B M P Mus : πολυπωσίαν A 7  ἀεὶ B M P Mus : αἰεὶ A ‖ 8  Πλεύρατον A : Πλάτορα Hultsch ex Liv. 44.30.3 Platorem | Μενουνίου A : Μονουνίου Froelich ex Livy 44.30.3 Monuni 12  πολυπότην B P Mus : πολυπώτην A : πολυπότης (structura mutata) C E 14–15  δευτέρᾳ καὶ τριακοστῇ scripsi : τριακοστῇ δευτέρᾳ A ‖ 15  τεχνιτικὴν Schweighäuser : τεχνητικὴν A ‖ 19  οἴνου δὲ μετρίου γεύεσθαι A C E : οἴνου μὲν δὴ γεύεσθαι τοῦ μετρίου Pl. ‖ 21  ἐκ τῶν A C E : ἐτῶν M P Mus et Pl. 22  καὶ δὴ A C E : καὶ δὴ καὶ Pl. ‖ 23  παιδείαν A C E : παιδιάν Pl. ‖ 24  τὸν οἶνον A C E et Pl. : fort. ut glossa delenda

440a

440b

440c

440d

212

deip nosop histae

μητρυιᾶς Ἥρας διεφορήθη τῆς ψυχῆς τὴν γνώμην· διὸ τάς τε βακχείας καὶ τὴν μανικὴν πᾶσαν ἐμβάλλει χορείαν τιμωρούμενος· ὅθεν καὶ τὸν οἶνον ἐπὶ τοῦτ᾿ αὐτὸ δεδώρηται. [56] Φάλαικος δ᾿ ἐν τοῖς Ἐπιγράμμασι (HE 2935–8) γυναῖκά τινα ἀναγράφει πολυπότιν, Κλεὼ ὄνομα·

440e

5

χρυσωτὸν κροκόεντα περιζώσασα χιτῶνα 2935 τόνδε Διωνύσῳ δῶρον ἔδωκε Κλεὼ οὕνεκα συμποσίοισι μετέπρεπεν, ἶσα δὲ πίνειν | οὔτις οἱ ἀνθρώπων ἤρισεν οὐδαμά πω. ὅτι δὲ φίλοινον τὸ τῶν γυναικῶν γένος κοινόν. οὐκ ἀχαρίτως δὲ καὶ ὁ Ξέναρχος ἐν τῷ Πεντάθλῳ (fr. 5) γυναῖκά τινα παράγει φρικτότατον ὅρκον ὀμνύουσαν τόνδε·

10

ἐμοὶ γένοιτο σοῦ ζώσης, τέκνον, ἐλεύθερον πιοῦσαν οἶνον ἀποθανεῖν. παρὰ Ῥωμαίοις δέ, ὥς φησι Πολύβιος ἐν τῇ ἕκτῃ (6.11a.4), ἀπείρηται γυναιξὶ πίνειν οἶνον· τὸ δὲ καλούμενον πάσσον πίνουσι. τοῦτο δὲ ποιεῖται μὲν ἐκ τῆς ἀσταφίδος καί ἐστι παραπλήσιον 440f πινόμενον τῷ Αἰγοσθενεῖ τῷ | γλυκεῖ καὶ τῷ Κρητικῷ· διὸ πρὸς τὸ κατεπεῖγον τοῦ δίψους χρῶνται αὐτῷ. λαθεῖν δ᾿ ἐστὶν ἀδύνατον τὴν γυναῖκα πιοῦσαν οἶνον· πρῶτον μὲν γὰρ οὐδ᾿ ἔχει οἴνου κυρείαν ἡ γυνή· πρὸς δὲ τούτοις φιλεῖν δεῖ τοὺς συγγενεῖς τοὺς ἑαυτῆς καὶ τοὺς τοῦ ἀνδρὸς ἕως ἐξανεψιῶν καὶ τοῦτο ποιεῖν καθ᾿ ἡμέραν, ὁπόταν ἴδῃ πρῶτον. λοιπὸν ἀδήλου τῆς ἐντυχίας οὔσης τίσιν ἀπαντήσει φυλάσσεται· τὸ γὰρ πρᾶγμα, κἂν γεύσηται

440e  Eust. p. 1178.16 = IV.306.20–1 | *440e  Eust. p. 1843.31 = ii.175.25 1  μητρυιᾶς A : μρς`, i.e. μητρὸς C : μ()ρος, i.e. μητρὸς E : μητρυᾶς Pl. | Ἥρας A C E et Pl. : fort. ut glossa delendum ‖ 2  τὴν μανικὴν πᾶσαν A C E : πᾶσαν τὴν μανικὴν Pl. ‖ 4–5  πολυπότιν C E : πολυπῶτιν A : πολυπότην B M P Mus ‖ 5  λέγων post ὄνομα praeb. C E ‖ 7  Διωνύσῳ C E : Διονύσῳ A 10  ἀχαρίτως Meineke : ἀχαρίστως A ‖ 14  ἐλεύθερον A C E : ἐλευθέριον Meineke ‖ 16  τὸ Kaibel, cf. τοῦτο infra : τὸν A C E ‖ 17–18  παραπλήσιον πινόμενον scripsi : παραπλήσιος πινόμενος A : παραπλήσιος … πινόμενος C E ‖ 18  Αἰγοσθενεῖ A : Αἰγοσθενίτῃ Schweighäuser, cf. St.Byz. Α 109 21  κυρείαν C E : κυρίαν A ‖ 23  ἴδῃ C E Mus : εἰδῃ A ‖ 24  ἀπαντήσει C E B : ἀπαντήσῃ A

15

20

213

x 440d–441c

5

10

15

20

μόνον, οὐ προσδεῖ διαβολῆς. ‖ Ἄλκιμος δὲ ὁ Σικελιώτης ἐν τῇ 441a ἐπιγραφομένῃ τῶν βίβλων Ἰταλικῇ (FGrH 560 F 2) πάσας φησὶ τὰς ἐν Ἰταλίᾳ γυναῖκας μὴ πίνειν οἶνον ἀπὸ ταύτης τῆς αἰτίας· Ἡρακλῆς περὶ τὴν Κροτωνιᾶτιν γενόμενος, ἐπεὶ πρός τινα οἰκίαν οὖσαν παρὰ τὴν ὁδὸν διψῶν ἀφίκετο, προσελθὼν ᾔτει πιεῖν ἐντεῦθεν. ἔτυχε δ᾿ ἡ γυνὴ τοῦ τὴν οἰκίαν κεκτημένου πίθον οἴνου λαθραίως ὑποίξασα· καὶ πρὸς μὲν τὸν ἄνδρα δεινὸν ἔφη ποιήσειν αὐτόν, εἰ ξένου χάριν τὸν πίθον τοῦτον ἀνοίξειεν, ὕδωρ δ᾿ ἐκέλευσεν αὐτὸν προσενεγκεῖν. | Ἡρακλῆς δ᾿ ἐπὶ θύραις ἑστὼς καὶ ἀκούσας 441b ταῦτα τὸν μὲν ἄνδρα αὐτῆς σφόδρα ἐπῄνεσεν, ὃν ἐκέλευσεν αὐτὸν παρελθόντα εἴσω σκοπεῖν τὸν πίθον· καὶ ὃς εἰσελθὼν λίθινον εὗρε τὸν πίθον γεγονότα. τοῦτο δὲ τὸ σημεῖον ἔτι καὶ νῦν ἐστιν ταῖς ἐπιχωρίαις γυναιξὶ πάσαις ἐν αἰσχρῷ κεῖσθαι τὸ πίνειν οἶνον διὰ τὴν προκειμένην αἰτίαν. [57] οἷαι δ᾿ εἰσὶ παρὰ τοῖς Ἕλλησι μεθύουσαι αἱ γυναῖκες παραδίδωσιν Ἀντιφάνης μὲν ἐν τῇ Ἀκοντιζομένῃ (fr. 25) οὕτω· γείτων ἐστί τις | κάπηλος· οὗτος εὐθώς, ὅταν ἐλθὼν † ποτὲ διψῶσα, μόνος οἶδεν ὥς γ᾿ ἐμοὶ κεράννυται, οὔθ᾿ ὑδαρὲς οὔτ᾿ ἄκρατον· οἶδα δ᾿ ἐγώ ποτε πιοῦσα.

441c

5

καὶ ἐν Μύστιδι (fr. 163)· γυναῖκες δέ εἰσιν αἱ διαλεγόμεναι·

25

(Α.) βούλει καὶ σύ, φιλτάτη, πιεῖν; (Β.) καλῶς ἔχει μοι. (Α.) τοιγαροῦν φέρε· μέχρι γὰρ τριῶν φασι τιμᾶν τοὺς θεούς. Ἄλεξις δὲ Ὀρχηστρίδι (fr. 172)· (Α.) γυναιξὶ δ᾿ ἀρκεῖ πάντ᾿, ἐὰν οἶνος παρῇ πίνειν διαρκής. (Β.) ἀλλὰ μήν, νὴ τὼ θεώ, |

441c–d  Eust. p. 1449.5–7 = i.102.21–2 3  ταύτης τῆς C E : ταύτης A : τοιαύτης Kaibel ‖ 7  ὑποίξασα A C E : ὑπανοίξασα Wilamowitz, cf. ἀνοίξειεν infra ‖ 12  ἐν ταῖς A : ἐν delevi : lac. intra ἐν et ταῖς indic. Wilamowitz ‖ 18  ἐλθὼν A : ἔλθω Morelius ‖ 19  οἶδεν A : οἶδ᾿ Hertelius ‖ 20  οἶδα δ᾿ A : οἶδ᾿ Meineke ‖ 27  γυναιξὶ δ᾿ A : γυναιξὶν C E ‖ 28  τὼ θεώ C E M P Mus : τῷ θεῷ A

214 441d

deip nosop histae

ἔσται γ᾿ ὅσον ἂν βουλώμεθ᾿, ἔσται καὶ μάλα ἡδύς γ᾿, ὀδόντας οὐκ ἔχων, ἤδη σαπρός, λέγων, γέρων γε δαιμονίως. (Α.) ἀσπάζομαι γραῦν Σφίγγα· πρὸς ἐμὲ ὡς αἰνίγματα λέγε καὶ τὰ λοιπά.

5 5

ἐν δὲ Δὶς Πενθοῦντι (fr. 56) Ζωπύρας τινὸς μνημονεύων φησί· καὶ Ζωπύρα, οἰνηρὸν ἀγγεῖον. Ἀντιφάνης Βάκχαις (fr. 58)· ἐπεὶ δὴ τοῦτ᾿ οὐκ ἐστί, κακοδαίμων σφόδρα ὅστις γαμεῖ γυναῖκα, πλὴν ἐν τοῖς Σκύθαις· ἐκεῖ μόνον γὰρ οὐ φύετ᾿ ἄμπελος. |

10

441e Ξέναρχος Πεντάθλῳ (fr. 6)·

ὅρκον δ᾿ ἐγὼ γυναικὸς εἰς οἶνον γράφω. [58] Πλάτων Φάωνι (fr. 188) διηγούμενος ὅσα διὰ τὸν οἶνον συμβαίνει ταῖς γυναιξὶ φησίν·

441f

εἶἑν, γυναῖκες, † ὡς ὑμῖν πάλαι οἶνον γενέσθαι τὴν ἄνοιαν εὔχομαι· ὑμῖν γὰρ οὐθέν, καθάπερ ἡ παροιμία, ἐν τῷ καπήλῳ νοῦς ἐνεῖναί μοι δοκεῖ· εἰ γὰρ Φάωνα δεῖσθ᾿ ἰδεῖν, προτέλεια δεῖ ὑμᾶς ποιῆσαι πολλὰ πρότερον τοιαδί· | πρῶτα μὲν ἐμοὶ γὰρ Κουροτρόφῳ προθύεται πλακοῦς ἐνόρχης, ἄμυλος ἐγκύμων, κίχλαι ἑκκαίδεχ᾿ ὁλόκληροι μέλιτι διαμεμιγμέναι, λαγῷα δώδεκ᾿ ἐπισέληνα. τἄλλα δὲ ἤδη ταῦτ᾿ εὐτελέστατα. ἄκουε δή·

15

20

5

25

10

*441e  Eust. p. 1871.5–6 = ii.209.28 1  ὅσον C E Mus : ὃς A ‖ 2  γ᾿ M P Mus : γε A C E Eust. ‖ 3  λέγων A : πέπων Emperius ‖ 10  δὴ A : δὲ M P Mus ‖ 12  οὐ A C E : οὔτι Musurus : οὐχὶ Dobree | φύετ᾿ Musurus : φύεται A C E ‖ 19  οὐθέν A : οὐδέν B ‖ 20  ἐνεῖναί M P Mus : † ἐνένναί † A ‖ 25  διαμεμιγμέναι A : μεμιγμέναι Heringa

215

x 441d–442c

5

10

βολβῶν μὲν Ὀρθάννῃ τριημίεκτα, Κονισάλῳ δὲ καὶ παραστάταιν δυοῖν ‖ μύρτων πινακίσκος χειρὶ παρατετιλμένων· λύχνων γὰρ ὀσμὰς οὐ φιλοῦσι δαίμονες. πυργης † τετάρτης Κυσί τε καὶ Κυνηγέταις, Λόρδωνι δραχμή, Κυβδάσῳ τριώβολον, ἥρῳ Κέλητι δέρμα καὶ θυλήματα. ταῦτ᾿ ἐστι τἀναλώματ᾿. εἰ μὲν οὖν τάδε προσοίσετ᾿, εἰσέλθοιτ᾿ ἄν· εἰ δὲ μή, μάτην ἔξεστιν ὑμῖν διὰ κενῆς βινητιᾶν.

442a

15

20

Ἀξιόνικος δ᾿ ἐν Φιλίννῃ (fr. 5) φησί· γυναικὶ δὴ πίστευε μὴ πίνειν ὕδωρ.

15

20

25

[59] καὶ ὅλα δὲ ἔθνη περὶ μέθας διατρίβοντα | μνήμης ἠξίωται· 442b Βαίτων γοῦν ὁ Ἀλεξάνδρου βηματιστὴς ἐν τῷ ἐπιγραφομένῳ Σταθμοὶ τῆς Ἀλεξάνδρου Πορείας (FGrH 119 F 1) καὶ Ἀμύντας ἐν τοῖς Σταθμοῖς (FGrH 122 F 5) τὸ τῶν Ταπύρων ἔθνος φασὶν οὕτω φίλοινον εἶναι ὡς καὶ ἀλείμματι ἄλλῳ μηδενὶ χρῆσθαι ἢ τῷ οἴνῳ. τὰ δ᾿ αὐτὰ ἱστορεῖ καὶ Κτησίας ἐν τῷ Περὶ τῶν κατὰ τὴν Ἀσίαν Φόρων (FGrH 688 F 54)· οὗτος δὲ καὶ δικαιοτάτους αὐτοὺς λέγει εἶναι. Ἁρμόδιος δὲ ὁ Λεπρεάτης ἐν τῷ Περὶ τῶν παρὰ Φιγαλεῦσι Νομίμων (FGrH 319 F 2) φιλοπότας φησὶ γενέσθαι Φιγαλεῖς Μεσσηνίοις ἀστυγείτονας ὄντας | καὶ ἀποδημεῖν ἐθισθέντας. 442c Φύλαρχος δ᾿ ἐν ἕκτῃ (FGrH 81 F 7) Βυζαντίους οἰνόφλυγας ὄντας ἐν τοῖς καπηλείοις οἰκεῖν, ἐκμισθώσαντας τοὺς ἑαυτῶν θαλάμους μετὰ τῶν γυναικῶν τοῖς ξένοις, πολεμίας σάλπιγγος οὐδὲ ἐν ὕπνοις ὑπομένοντας ἀκοῦσαι· διὸ καὶ πολεμουμένων ποτὲ αὐτῶν *442c–d  Eust. pp. 1504.63–1505.1 = i.176.40–2 | *442c–d  cf. Ael. VH 3.14 442c  Eust. p. 1242.41 = IV.523.25–524.1 1  τριημίεκτα A : τρί᾿ ἡμιέκτεα Casaubon (ἡμιεκτέα scripsit) ‖ 2  Κονισάλῳ Musurus (Κινησάλῳ iam M P) : † κονησαλλω † A ‖ 6  Λόρδωνι, i.e. ΛΟΡCasaubon : † δορδωνι †, i.e. ΔΟΡ- A | Κυβδάσῳ Dalechamps (Cybdaso) : † κυβδασοι † A ‖ 8  τἀναλώματ᾿ Musurus : τἀναλώματα A ‖ 9  προσοίσετ᾿ Musurus : προσοίσεται A ‖ 16  φασὶν, i.e. φα Natale (scribunt) : φησὶν, i.e. φη A ‖ 20  Λεπρεάτης, i.e. ΛΕ- M P Mus : δεπρεάτης (vox nihili), i.e. ΔΕ- A 21  φιλοπότας C E B M P Mus : φιλοπώτας A ‖ 26  ὑπομένοντας C E : ὑπομένοντες A : ὑπομένων (structura mutata) Eust.

216

deip nosop histae

καὶ οὐ προσκαρτερούντων τοῖς τείχεσι Λεωνίδης ὁ στρατηγὸς ἐκέλευσε τὰ καπηλεῖα ἐπὶ τῶν τειχῶν σκηνοπηγεῖν, καὶ μόλις ποτὲ ἐπαύσαντο λιποτακτοῦντες, ὥς φησι Δάμων ἐν τῷ Περὶ Βυζαντίου (FGrH 389 F 1). Μένανδρος δ᾿ ἐν Ἀρρηφόρῳ ἢ Αὐλητρίδι (fr. 66)· | 442d

πάντας μεθύσους τοὺς ἐμπόρους ποιεῖ τὸ Βυζάντιον. ὅλην ἐπίνομεν τὴν νύκτα διὰ σὲ καὶ σφόδρ᾿ ἄκρατόν μοι δοκῶ· ἀνίσταμαι γοῦν τέτταρας κεφαλὰς ἔχων. κωμῳδοῦνται δὲ ὡς μέθυσοι Ἀργεῖοι μὲν καὶ Τιρύνθιοι ὑπὸ Ἐφίππου ἐν Βουσίριδι (fr. 2). ποιεῖ δὲ τὸν Ἡρακλέα λέγοντα·

442e

5

10

(Ηρ.) οὐκ οἶσθά μ᾿ ὄντα, πρὸς θεῶν, Τιρύνθιον Ἀργεῖον; οἳ μεθύοντες αἰεὶ τὰς μάχας | πάσας μάχονται. (Β.) τοιγαροῦν φεύγουσ᾿ ἀεί. Μιλησίους δ᾿ Εὔβουλος ἐν Κατακολλωμένῳ (fr. 49) ὑβριστὰς εἶναί φησι μεθυσθέντας. Πολέμων δὲ ἐν τῷ Περὶ τῶν κατὰ Πόλεις Ἐπιγραμμάτων (fr. 80 Preller) περὶ Ἠλείων λέγων παρατίθεται τόδε τὸ ἐπίγραμμα (FGE 1628–9)· Ἦλις καὶ μεθύει καὶ ψεύδεται. οἷος ἑκάστου οἶκος, τοίη καὶ συνάπασα πόλις.

[60] Θεόπομπος δ᾿ ἐν τῇ δευτέρᾳ καὶ εἰκοστῇ (FGrH 115 F 139) περὶ Χαλκιδέων ἱστορῶν τῶν ἐν Θρᾴκῃ φησίν· ἐτύγχανον γὰρ 442f τῶν μὲν βελτίστων ἐπιτηδευμάτων ὑπερορῶντες, | ἐπὶ δὲ τοὺς πότους καὶ ῥᾳθυμίαν καὶ πολλὴν ἀκολασίαν ὡρμηκότες ἐπιεικῶς. † τὸ † δ᾿ εἰσὶ πάντες οἱ Θρᾷκες πολυπόται· διὸ καὶ Καλλίμαχος (fr. 178.11–12 Pfeiffer) ἔφη·

*442d–3a  cf. Ael. VH 3.15 | 442d–e  Eust.(1) p. 1178.33–4 = IV.308.3–6 442d–e  Eust.(2) p. 879.38–9 = III.308.12–14 10  θ᾿ ὑπὸ A : θ᾿ del. Musurus ‖ 13  αἰεὶ A : ἀεὶ C E B M P Eust.(1) Mus : ΑΕ Macrob. 5.21.17 ‖ 14  ἀεί C E B M P Eust.(1) Mus : αἰεί A : ΑΕΥ Macrob. 5.21.17 ‖ 20  τοίη A E Eust.(2) : οἴη C : τοιαύτη Meineke ‖ 25  τὸ A : ὅτι … πολυπόται 〈κοινόν〉 Kaibel | πολυπόται B M P Mus : πολυπώται A

15

20

25

x 4 42 c– 44 3c

217

καὶ γὰρ ὁ Θρηϊκίην μὲν ἀπέστυγε χανδὸν ἄμυστιν οἰνοποτεῖν, ὀλίγῳ δ᾿ ἥδετο κισσυβίῳ.

5

10

15

20

25

ἐν δὲ τῇ πεντηκοστῇ (FGrH 115 F 227) ὁ Θεόπομπος περὶ Μηθυμναίων τάδε λέγει· καὶ τὰ μὲν ἐπιτήδεια προσφερομένους πολυτελῶς μετὰ τοῦ κατακεῖσθαι καὶ πίνειν, ἔργον δ᾿ οὐδὲν ἄξιον τῶν ἀναλωμάτων ποιοῦντας. ἔπαυσεν οὖν αὐτοὺς τούτων Κλεομένης ‖ ὁ τύραννος ὁ καὶ τὰς μαστροποὺς τὰς εἰθισμένας προαγωγεύειν 443a ἐλευθέρας γυναῖκας 〈καὶ〉 τρεῖς ἢ τέτταρας τῶν ἐπιφανέστατα πορνευομενῶν ἐνδήσας εἰς σάκκους καταποντίσαι τισὶ προστάξας. καὶ Ἕρμιππος δὲ ἐν τοῖς Περὶ τῶν Ἑπτὰ Σοφῶν (fr. 13 Wehrli = FGrH 1026 F 11) Περίανδρον τὸ αὐτὸ ποιῆσαι. ἐν δὲ τῇ δευτέρᾳ τῶν Φιλιππικῶν (FGrH 115 F 39), Ἰλλυριοί, φησί, δειπνοῦσι καθήμενοι καὶ πίνουσιν, ἄγουσι δὲ καὶ τὰς γυναῖκας εἰς τὰς συνουσίας, καὶ καλὸν αὐταῖς προπίνειν οἷς ἂν τύχωσι τῶν παρόντων· ἐκ δὲ τῶν συμποσίων | αὗται τοὺς ἄνδρας ἀπάγουσι. καὶ κακόβιοι δὲ 443b πάντες εἰσὶ καὶ ζώννυνται τὰς κοιλίας ζώναις πλατείαις ὅταν πίνωσι. καὶ τοῦτο μὲν πρῶτον μετρίως ποιοῦσιν, ἐπειδὰν δὲ σφοδρότερον πίνωσι, μᾶλλον ἀεὶ συνάγουσι τὴν ζώνην. Ἀρδιαῖοι δέ, φησί, κέκτηνται προσπελατῶν ὥσπερ εἱλώτων τριάκοντα μυριάδας. καθ᾿ ἑκάστην δὲ ἡμέραν μεθύουσι καὶ ποιοῦνται συνουσίας καὶ διάκεινται πρὸς ἐδωδὴν καὶ πόσιν ἀκρατέστερον· διὸ καὶ Κελτοὶ πολεμοῦντες αὐτοῖς καὶ εἰδότες αὐτῶν τὴν ἀκρασίαν παρήγγειλαν | ἅπασι τοῖς στρατιώταις δεῖπνον ὡς λαμπρότατον 443c παρασκευάσαντας κατὰ σκηνὴν ἐμβαλεῖν εἰς τὰ σιτία πόαν τινὰ φαρμακώδη δυναμένην διακόπτειν τὰς κοιλίας καὶ διακαθαίρειν. γενομένου δὲ τούτου οἱ μὲν αὐτῶν καταληφθέντες ὑπὸ τῶν Κελτῶν ἀπώλοντο, οἱ δὲ καὶ εἰς τοὺς ποταμοὺς αὑτοὺς ἔρριψαν ἀκράτορες τῶν γαστέρων γενόμενοι.

443c–d  Eust. p. 1243.17–18 = IV.526.14–16 1  καὶ γὰρ, i.e. ΓΑΡ A et POxy. 1362 : αὐτὰρ, i.e. -ΤΑΡ C E ‖ 8  τὰς ἐλευθέρας γυναῖκας A C E : τὰς delevi | 〈καὶ〉 add. Schweighäuser ‖ 8–9  τῶν ἐπιφανέστατα πορνευομενῶν scripsi, ducentibus Madvig et Meineke : τὰς ἐπιφανέστατας πορευομένας A : τὰς ἐπιφανεστάτας C E ‖ 9  καταποντίσαι A : κᾆτα vel κἆτα ποντίσαι C E ‖ 14  οἷς ἂν τύχωσι M P Mus : οἷς ἐὰν τύχωσι A : οἷς ἐντύχωσι C E ‖ 18  ἀεὶ C E B M P Mus : αἰεὶ A | Ἀρδιαῖοι Casaubon : Ἀριαῖοι A C E

218

deip nosop histae

[61] τοιαῦτα πολλὰ ἐφεξῆς καταλέξαντος τοῦ Δημοκρίτου ὁ Ποντιανὸς ἔφη πάντων τούτων εἶναι τῶν δεινῶν μητρόπολιν τὸν 443d οἶνον, δι᾿ ὃν καὶ | τὰς μέθας καὶ τὰς μανίας, ἔτι δὲ καὶ τὰς παροινίας γίνεσθαι· οὗ τοὺς ἐκπαθῶς μεταλαμβάνοντας οὐ κακῶς ὁ Χαλκοῦς ἐπικαλούμενος Διονύσιος ἐν τοῖς Ἐλεγείοις (fr. 5 West2) κυλίκων ἐρέτας ἔφη·

5

καί τινες οἶνον ἄγοντες ἐν εἰρεσίᾳ Διονύσου, συμποσίου ναῦται καὶ κυλίκων ἐρέται, περὶ τοῦδε· τὸ γὰρ φίλον οὐκ ἀπόλωλε. Ἄλεξις δ᾿ ἐν Κουρίδι (fr. 113) περί τινος πλέον πίνοντος διαλεγόμενός φησιν· 443e

ὁ μὲν οὖν ἐμὸς υἱός, οἷον ὑμεῖς ἀρτίως εἴδετε, τοιοῦτος γέγονεν, Οἰνοπίων | τις ἢ Μάρων τις ἢ Κάπηλος ἢ Τιμοκλῆς· μεθύει γάρ, οὐδὲν ἕτερον. ὁ δ᾿ ἕτερος — τί ἂν τύχοιμ᾿ ὀνομάσας; βῶλος, ἄροτρον, γηγενὴς ἄνθρωπος.

10

15

5

χαλεπὸν οὖν ἐστιν, ἄνδρες φίλοι, τὸ μεθύειν· καὶ καλῶς πρὸς τοὺς οὕτω λάπτοντας τὸν οἶνον ὁ αὐτὸς Ἄλεξις ἐν Ὀπώρᾳ (fr. 169) (ἑταίρας δ᾿ ὄνομα τὸ δρᾶμα ἔχει) φησίν·

20

οἶνον πολὺν οὐ κεκραμένον πίνεις μεστὸς ὢν κοὐκ ἐξεμεῖς; κἀν Δακτυλίῳ (fr. 44)· 443f

εἶτ᾿ οὐχ ἁπάντων ἐστὶ τὸ μεθύειν κακὸν | μέγιστον ἀνθρώποισι καὶ βλαβερώτατον; κἀν Ἐπιτρόπῳ (fr. 82) δ᾿ ἔφη· πολὺς γὰρ οἶνος πόλλ᾿ ἁμαρτάνειν ποεῖ.

*443d–e  Eust. p. 1623.51–2 = i.334.1–2 | 443d–e  Eust.(1) p. 962.33 = III.561. 14–15 16  τύχοιμ᾿ C E Eust.(1) : τύχοιμι A ‖ 19  λάπτοντας C E : βλάπτοντας A 27  ποεῖ A : ποιεῖ C E B M

25

x 443c–444c

219

Κρώβυλός τ᾿ ἐν Ἀπολιπούσῃ (fr. 3)· τὸ γὰρ ἐνδελεχῶς μεθύειν τίν᾿ ἡδονὴν † ἔχειν ἀποστεροῦντα ζῶνθ᾿ ἑαυτὸν τοῦ φρονεῖν, ὃ μέγιστον ἡμῶν ἀγαθὸν ἔσχεν ἡ φύσις; 5

10

15

20

25

οὐ χρὴ οὖν μεθύειν· καὶ γὰρ δημοκρατουμένη πόλις, φησὶν Πλάτων ἐν ὀγδόῳ Πολιτείας (562c–d), ‖ ἐλευθερίας διψήσασα 444a κακῶν οἰνοχόων προστατούντων τύχῃ καὶ πορρωτέρω τοῦ δέοντος ἀκράτου † αυτη † μεθυσθῇ, τοὺς ἄρχοντας δή, ἂν μὴ πάνυ πρᾷοι ὦσι καὶ πολλὴν παρέχωσι τὴν ἐλευθερίαν, κολάζει αἰτιωμένη ὡς μιαρούς τε καὶ ὀλιγαρχικούς, τοὺς δὲ κατηκόους τῶν ἀρχόντων προπηλακίζει. ἐν δὲ τῷ τῶν Νόμων ἕκτῳ (773c–d) φησί· τὴν πόλιν εἶναι δεῖ δίκην κεκραμένην κρατῆρος, οὗ μαινόμενος μὲν ὁ οἶνος ἐκκεχυμένος ζῇ, κολαζόμενος δὲ ὑπὸ νήφοντος ἑτέρου θεοῦ καλὴν | κοινωνίαν λαβὼν ἀγαθὸν πῶμα καὶ μέτριον ἀπεργάζεται. 444b [62] τὸ γὰρ παροινεῖν ἐκ τοῦ μεθύειν γίνεται· διὸ καὶ Ἀντιφάνης ἐν Ἀρκαδίᾳ (fr. 42) φησίν· οὔτε γὰρ νήφοντα δεῖ οὐδαμοῦ, πάτερ, παροινεῖν, οὔθ᾿ ὅταν πίνειν δέῃ νοῦν ἔχειν. ὅστις δὲ μεῖζον ἢ κατ᾿ ἄνθρωπον φρονεῖ, μικρῷ πεποιθὼς ἀθλίῳ νομίσματι, εἰς ἄφοδον ἐλθὼν ὅμοιον πᾶσιν αὑτὸν ὄψεται, | 5 ἐὰν σκοπῇ τὰ τῶν ἰατρῶν τοῦ βίου τεκμήρια, τὰς φλέβας ὅποι φέρονται, τὰς ἄνω καὶ τὰς κάτω τεταμένας, δι᾿ ὧν ὁ θνητὸς πᾶς κυβερνᾶται βίος. ἐν δὲ Αἰόλῳ (fr. 19) διαβάλλων ὅσα δεινὰ πράττουσιν οἱ πλέον πίνοντές φησι· Μακαρεὺς ἔρωτι τῶν ὁμοσπόρων μιᾶς πληγεὶς τέως μὲν ἐπεκράτει τῆς συμφορᾶς 2   ἔχειν A : ἔχει M P Mus et 10.429e ‖ 5  ὅταν ante δημοκρατουμένη praeb. Pl. ‖ 6  ὁ Πλάτων A : ὁ om. (structura mutata) C E ‖ 7  πορρωτέρω B M P Mus et Pl. : πορρωτέρῳ A ‖ 8  † αυτη † A : αὕτη B M P Mus : αὐτῆς Pl. 10  κατηκόους τῶν ἀρχόντων A : τῶν ἀρχόντων κατηκόους Pl. 12  κεκραμένην κρατῆρος A C E : κρατῆρος κεκραμένην Pl. | ὁ A C E : om. Pl. ‖ 13  ἐκκεχυμένος A C E : ἐγκεχυμένος Pl. | ζῇ] ζῆ A C E : ζεῖ Pl. et Musurus ‖ 18  οὐδαμοῦ A : οὐδαμῶς C E ‖ 22  ἐὰν A C E : ἂν Schweighäuser

444c

220

444d

deip nosop histae

κατεῖχέ θ᾿ αὑτόν. εἶτα παραλαβών ποτε οἶνον στρατηγόν, ὃς μόνος θνητῶν ἄγει | τὴν τόλμαν εἰς τὸ πρόσθε τῆς εὐβουλίας, νύκτωρ ἀναστὰς ἔτυχεν ὧν ἠβούλετο.

5

καλῶς οὖν ἄρα καὶ Ἀριστοφάνης (fr. 613) Ἀφροδίτης γάλα τὸν οἶνον ἔφη εἰπών·

5

ἡδύς τε πίνειν οἶνος, Ἀφροδίτης γάλα, ὃν πολὺν σπῶντες ἔνιοι παρανόμων ἀφροδισίων ὄρεξιν λαμβάνουσιν. [63] Ἡγήσανδρος δ᾿ ὁ Δελφὸς (fr. 20, FHG iv.417) καὶ ἐξοίνους τινὰς κέκληκε λέγων οὕτω· Κόμων καὶ Ῥοδοφῶν τῶν ἐν Ῥόδῳ πολιτευσαμένων ὄντες ἦσαν ἔξοινοι. καὶ ὁ Κόμων εἰς κυβευτὴν 444e σκώπτων | τὸν Ῥοδοφῶντα ἔλεγεν·

10

ὦ γέρον, ἦ μάλα δή σε νέοι τείρουσι κυβευταί, (~ Il. 8.102) Ῥοδοφῶν τε ἔλεγε τὴν περὶ τὰς γυναῖκας σπουδὴν καὶ τὴν ἀκρασίαν ὠνείδιζεν οὐδεμιᾶς ἀπεχόμενος λοιδορίας. Θεόπομπος δ᾿ ἐν τῇ ἑκκαιδεκάτῃ τῶν Ἱστοριῶν (FGrH 115 F 121) περὶ ἄλλου Ῥοδίου διαλεγόμενός φησι· τοῦ δὲ Ἡγησιλόχου τὰ μὲν ἀχρείου γεγονότος ὑπὸ οἰνοφλυγίας καὶ κύβων καὶ παντάπασιν οὐκ ἔχοντος ἀξίωμα παρὰ τοῖς Ῥοδίοις, ἀλλὰ διαβεβλημένου διὰ τὴν 444f ἀσωτίαν τὴν τοῦ βίου καὶ παρὰ | τοῖς ἑταίροις καὶ παρὰ τοῖς ἄλλοις πολίταις. εἶθ᾿ ἑξῆς λέγων περὶ τῆς ὀλιγαρχίας ἣν κατεστήσατο μετὰ τῶν φίλων ἐπιφέρει· καὶ πολλὰς μὲν γυναῖκας εὐγενεῖς καὶ τῶν πρώτων ἀνδρῶν ᾔσχυναν, οὐκ ὀλίγους δὲ παῖδας καὶ νεανίσκους διέφθειραν. εἰς τοῦτο δὲ προέβησαν ἀσελγείας ὥστε καὶ κυβεύειν ἠξίωσαν πρὸς ἀλλήλους περὶ τῶν γυναικῶν τῶν ἐλευθέρων, καὶ διωμολογοῦντο τοὺς ἐλάττω τοῖς ἀστραγάλοις βάλλον-

*444f–5a  Eust. p. 1397.46–8 = i.29.16–19 10  Κόμων A : Κομηὼν hic et infra B M P Mus : Κομβὼν Meineke, unde Κόμβων Kaibel ‖ 14  Ῥοδοφῶν τε ἔλεγεν P Mus : Ῥοδοφῶντα ἔλεγεν A : Ῥοδοφῶν τε ἐκείνῳ Schweighäuser : fort. λέγων pro ἔλεγε(ν) ‖ 19  ἀξίωμα Natale (dignitate) : ἰδίωμα A : fort. ἴδι〈ον ἀξί〉ωμα ‖ 23  ἀνδρῶν Herwerden : ἀνθρώπων A Musurus : ἀν(θρώπ)ων C E B M P

15

20

25

221

x 44 4c –4 45d

5

10

15

τας ἥντινα χρὴ τῶν πολιτίδων ‖ τῷ νικῶντι εἰς συνουσίαν ἀγαγεῖν 445a οὐδεμίαν ὑπεξαιρούμενοι πρόφασιν, ἀλλ᾿ ὅπως ἕκαστος ἦν δυνατὸς πείθων ἢ βιαζόμενος, οὕτω προστάττοντες ἄγειν. καὶ ταύτην τὴν κυβείαν ἔπαιζον μὲν καὶ τῶν ἄλλων Ῥοδίων τινές, ἐπιφανέστατα δὲ καὶ πλειστάκις αὐτὸς ὁ Ἡγησίλοχος ὁ προστατεῖν τῆς πόλεως ἀξιῶν. Ἀνθέας δὲ ὁ Λίνδιος (SH 46), συγγενὴς δὲ εἶναι φάσκων Κλεοβούλου τοῦ σοφοῦ, ὥς φησι Φιλόδημος ἐν τῷ Περὶ τῶν ἐν Ῥόδῳ Σμινθείων (Philomnest. FGrH 527 F *2), πρεσβύτερος καὶ εὐδαίμων ἄνθρωπος | εὐφυής τε περὶ ποίησιν ὢν πάντα τὸν βίον 445b ἐδιονυσίαζεν ἐσθῆτά τε Διονυσιακὴν φορῶν καὶ πολλοὺς τρέφων συμβάκχους, ἐξῆγέ τε κῶμον ἀεὶ μεθ᾿ ἡμέραν καὶ νύκτωρ. καὶ πρῶτος εὗρε τὴν διὰ τῶν συνθέτων ὀνομάτων ποίησιν, ᾗ Ἀσωπόδωρος ὁ Φλιάσιος ὕστερον ἐχρήσατο ἐν τοῖς Καταλογάδην Ἰάμβοις (SH 222). οὗτος δὲ καὶ κωμῳδίας ἐποίει καὶ ἄλλα πολλὰ ἐν τούτῳ τῷ τρόπῳ τῶν ποιημάτων, ἃ ἐξῆρχε τοῖς μεθ᾿ αὑτοῦ φαλλοφοροῦσι. [64] τούτων ἀκούσας ὁ Οὐλπιανός, ὁ δὲ πάροινος, | ἔφη, καλέ 445c μου Ποντιανέ, παρὰ τίνι κεῖται; καὶ ὃς ἔφη· ἀπολεῖς μ᾿ ἐρωτῶν,

20

κατὰ τὸν καλὸν Ἀγάθωνα (TrGF 39 F 13), καὶ σὺ χὠ νέος τρόπος ἐν οὐ πρέποντι τοῖς λόγοισι χρώμενος. ἐπεὶ δὲ πάντων ἡμᾶς εὐθύνας σοι διδόναι κέκριται, Ἀντιφάνης ἐν Λυδῷ (fr. 144) εἴρηκε·

25

Κολχὶς ἄνθρωπος πάροινος. σὺ δὲ παροινῶν καὶ μεθύων οὐδέπω κόρον ἔχεις οὐδ᾿ ἐπὶ νοῦν λαμβάνεις ὅτι ὑπὸ μέθης ἀπέθανεν Εὐμένης ὁ Περγαμηνὸς ὁ | Φιλεταίρου τοῦ Περγάμου βασιλεύσαντος ἀδελφιδοῦς, ὡς ἱστορεῖ 445d *445a–b  Eust. p. 1277.49–50 = IV.645.20–2 III.653.24–5

|

445b  Eust. p. 989.25 =

1  χρὴ A C E : χρῄζοι Kaibel ‖ 2  ὅπως ἂν A C E : ἂν del. Meineke | ἦν A C E : ᾖ Grenfell–Hunt : εἴη Kaibel ‖ 7  Φιλόδημος A : Φιλόμνηστος Dindorf, cf. 3.74f ‖ 8  Σμινθείων Meineke : Σμινθίων A ‖ 11  τε A : om. C E | ἀεὶ C E B M P Mus : αἰεὶ A ‖ 21  χὠ Dindorf : καὶ ὁ A

222

deip nosop histae

Κτησικλῆς ἐν τρίτῳ Χρόνων (FGrH 245 F 2). ἀλλ᾿ οὐ Περσεὺς ὁ ὑπὸ Ῥωμαίων καθαιρεθείς· κατ᾿ οὐδὲν γὰρ τὸν πατέρα Φίλιππον ἐμιμήσατο· οὔτε γὰρ περὶ γυναῖκας ἐσπουδάκει οὔτε φίλοινος ἦν, ἀλλὰ καὶ οὐ μόνον αὐτὸς μέτριον ἔπινε δειπνῶν ἀλλὰ καὶ οἱ συνόντες αὐτῷ φίλοι, ὡς ἱστορεῖ Πολύβιος ἐν τῇ ἕκτῃ καὶ εἰκοστῇ (25.3.7). σὺ δέ, ὦ Οὐλπιανέ, ἀρίθμοπότης μὲν εἶ κατὰ τὸν Φλιά445e σιον Τίμωνα· οὕτω γὰρ ἐκεῖνος ὠνόμασε τοὺς τὸν πολὺν | σπῶντας οἶνον ἄκρατον ἐν τῷ δευτέρῳ τῶν Σίλλων (SH 778)· ἠὲ βαρὺν βουπλῆγα τομώτερον ἢ Λυκόοργος, ὅς ῥα Διωνύσου ἀρίθμοπότας ἐπέκοπτεν, ἐκ δὲ ῥυτὰ ῥίπτασκεν ἀπληστοίνους τ᾿ ἀρυταίνας· οὐ ποτικὸς δέ. ὠνόμασε δὲ ποτικὸν Ἀλκαῖος Γανυμήδει (fr. 9) οὕτως· 〈…〉. ὅτι δὲ τὸ μεθύειν καὶ τὰς ὄψεις ἡμῶν πλανᾷ σαφῶς 445f ἔδειξεν Ἀνάχαρσις (fr. A31A Kindstrand) | δι᾿ ὧν εἴρηκε δηλώσας ὅτι ψευδεῖς δόξαι τοῖς μεθύουσι γίνονται· συμπότης γάρ τις ἰδὼν αὐτοῦ τὴν γυναῖκα ἐν τῷ συμποσίῳ ἔφη· “ὦ Ἀνάχαρσι, γυναῖκα γεγάμηκας αἰσχράν.” καὶ ὃς ἔφη· “πάνυ γε κἀμοὶ δοκεῖ· ἀλλά μοι ἔγχεον, ὦ παῖ, ποτήριον ἀκρατέστερον, ὅπως αὐτὴν καλὴν ποιήσω.” [65] μετὰ ταῦτα ὁ Οὐλπιανὸς προπιών τινι τῶν ἑταίρων ἔφη· ἀλλὰ κατὰ τὸν Ἀντιφάνην, ὦ φιλότης, ὃς ἐν Ἀγροίκοις (fr. 4) φησίν· ‖ 446a

5

10

15

20

(Α.) ὅλην μύσας ἔκπινε. (Β.) μέγα τὸ φορτίον. (Α.) οὐχ ὅστις αὐτῆς ἐστιν ἐμπείρως ἔχων, πῖθι οὖν, ὦ ἑταῖρε. καὶ (Α.) μὴ μεστὰς αἰεὶ

445e  Eust. p. 989.30 = III.654.7–8 | 445f  Eust. p. 1896.13–14 = ii.242.43–5 446a  Eust. p. 1910.48 = ii.261.30 6  ἀριθμοπότης B M P : ἀριθμοπώτης A : ἀριθμοπότας (structura mutata) C E : ἀρρυθμοπότης Musurus ‖ 10  Διωνύσου C E : Διονύσου A Eust. ἀριθμοπότας C E B Eust. : ἀριθμοπώτας A : ἀρρυθμοπότας Musurus 11  ῥίπτασκεν Musurus : † ορίπτασκεν † A ‖ 13  lac. indic. Bedrot 15  γίνονται B : γίγνονται A : γίνεται C : γιτ(αι) E ‖ 23  ὅλην Musurus : † ὁληην † A ‖ 26  αἰεὶ A : ἀεὶ B M P Mus

25

223

x 44 5d –4 46d

ἕλκωμεν, ὁ αὐτός φησιν Ἀντιφάνης ἐν τῷ Τραυματίᾳ (fr. 205),

5

10

ἀλλὰ καὶ λογισμὸς εἰς μέσον παταξάτω τις καί τι καὶ μελίσκιον, στροφὴ παρελθέτω τις. ἡ αὐτὴ † λέγων ἐστὶ μεταβολὴ παντὸς ἔργου πλὴν ἑνός. 5 παραδίδου δ᾿ ἑξῆς ἐμοὶ οἶνον ἀρκεσίγυιον, ὡς ἔφασκ᾿ Εὐριπίδης. (Β.) Εὐριπίδης γὰρ τοῦτ᾿ ἔφασκεν; | (Α.) ἀλλὰ τίς; (Β.) Φιλόξενος δήπουθεν. (Α.) οὐθὲν διαφέρει, ὦ τᾶν· ἐλέγχεις μ᾿ ἕνεκα συλλαβῆς μιᾶς. 10

446b

καὶ ὅς· τὸ δὲ πῖθι τίς εἴρηκεν; ἀπεσκοτώθης, φίλτατε, ἔφη ὁ Οὐλπιανός, σπάσας οἴνου τοσοῦτο. παρὰ Κρατίνῳ ἔχεις ἐν Ὀδυσσεῦσι (fr. 145)· 15

τῆ νῦν τόδε πῖθι λαβὼν ἤδη, καὶ τοὔνομά μ᾿ εὐθὺς ἐρώτα. καὶ Ἀντιφάνης ἐν Μύστιδι (fr. 161)· |

20

25

(Α.) σὺ δ᾿ ἀλλὰ πῖθι. (Β.) τοῦτο μέν σοι πίσομαι· καὶ γὰρ ἐπαγωγόν, ὦ θεοί, τὸ σχῆμά πως τῆς κύλικός ἐστιν ἄξιόν τε τοῦ κλέους τοῦ τῆς ἑορτῆς. οὗ μὲν ἦμεν ἄρτι γὰρ ἐξ ὀξυβαφίων κεραμεῶν ἐπίνομεν. τούτῳ δέ, τέκνον, πόλλ᾿ ἀγάθ᾿ οἱ θεοὶ τῷ δημιουργῷ δοῖεν ὃς ἐποίησέ σε, | τῆς συμμετρίας καὶ τῆς ἀφελείας οὕνεκα.

446c

5

καὶ Δίφιλος ἐν Βαλανείῳ (fr. 20)· ἔκχεον μεστήν. τὸ θνητὸν περικάλυπτε τῷ θεῷ. 446c  Eust. p. 1253.57 = IV.561.4–5 5  στροφὴ παρελθέτω τις. ἡ αὐτὴ (i.e. ΗΑΥΤ-) λέγων A : στροφὴ λόγων παρελθέτω τις. ἡδύ τοι (i.e. ΗΔΥΤ-) Porson ‖ 6  ἐστὶ A : ἐστὶν Porson 11  ἐλέγχεις M P Mus : † ἐλεγχηις † A ‖ 17  δ᾿ Musurus : δὲ A | πίσομαι A C E Eust. : πείσομαι P Mus ‖ 20  οὗ μὲν ἦμεν Dindorf : † ουμενημεν † A : † οὔ μὲν οὐ μὲν † 11.494d ‖ 22  πόλλ᾿ ἀγάθ᾿] πολλ᾿ ἀγαθὰ A : πολλὰ κἀγαθὰ 11.494d ‖ 26  ἔκχεον A : ἔγχεον Grotius

446d

224

deip nosop histae

πῖθι· ταῦτα γὰρ ἡμῶν Διὸς Ἑταιρείου, πάτερ. Ἀμειψίας † φενδωνι † (fr. 17)· λαγὸν ταράξας πῖθι τὸν θαλάσσιον. Μένανδρος Αὐλητρίσι (fr. 69)· (Α.) † βαλ᾿ ἐς κόρον † ἤδη πώποτ᾿ ἔπιες † σωσιλ απᾶσινπαλινυν † πῖθι· μένει γὰρ κακῶς.

5

[66] πίομαι δὲ ἄνευ τοῦ ῡ λεκτέον, ἐκτείνοντας δὲ τὸ ῑ· οὕτω γὰρ ἔχει καὶ τὸ Ὁμηρικόν (Il. 13.493)· πιόμεν᾿ ἐκ βοτάνης. καὶ Ἀριστοφάνης Ἱππεῦσι (1289)· | 446e

10

κοὔποτ᾿ ἐκ ταὐτοῦ ποτηρίου. καὶ ἐν ἄλλοις (fr. 614)· πικρότατον οἶνον τήμερον πίει τάχα. ἐνίοτε δὲ καὶ συστέλλουσι τὸ ῑ, ὡς Πλάτων ἐν Ταῖς ἀφ᾿ Ἱερῶν (fr. 9)·

15

οὐδ᾿ ὅστις αὐτῆς ἐκπίεται τὰ χρήματα. καὶ ἐν Σύρφακι (fr. 179)· καὶ πίεσθ᾿ ὕδωρ πολύ. πίε δὲ δισυλλάβως Μένανδρος ἐν Ἐγχειριδίῳ (fr. 138 Koerte)· 〈(Α.) πίε.〉 (Β.) πιεῖν ἀναγκάσω τὴν ἱερόσυλον πρῶτα. | 446e  Eust. p. 1253.51 = IV.560.15–561.1 2  † φενδωνι † A : Φείδωνι Musurus : Σφενδόνῃ Casaubon, cf. 6.270f D B Q M P Mus ‖ 3  θαλάσσιον A : rectius θαλάττιον ‖ 5  βαλ᾿ ἐς κόρον, i.e. ΒΑΛΕA : ἑλλέβορον, i.e. ΕΛΛΕ- Heringa ‖ 5–6  † σωσιλαπᾶσινπαλινυν † A : Σωσία; / (Σω) ἅπαξ. (Α.) πάλιν νῦν Heringa, CFHermann ‖ 6  πῖθι] πίθι A : πείθει 9.400c | μένει A : μαίνει Schweighäuser, ducente Bentley ‖ 11  κοὔποτ᾿ A : οὔποτ᾿ Ar. ‖ 13  πίει τάχα ὡς ἀπὸ τοῦ πιοῦμαι A : πιῇ C E Eust. : ὡς ἀπὸ τοῦ πιοῦμαι ut glossam del. Dindorf ‖ 20  〈πίε〉 add. Clericus

20

225

x 446d–447b

καί (Od. 9.347)·

446f

τῆ, πίε οἶνον. καὶ σὺ οὖν, ὦ ἑταῖρε, κατὰ τὸν Ἄλεξιν, ὃς ἐν Διδύμοις (fr. 55) φησί· τούτῳ πρόπιθ᾿, ἵνα καὐτὸς ἄλλῳ, 5

10

καὶ γένηται ἡ παρ᾿ Ἀνακρέοντι (PMG 427) καλουμένη ἐπίστιος· φησὶ γὰρ ὁ μελοποιός· ‖ μηδ᾿ ὥστε κῦμα πόντιον λάλαζε, τῇ πολυκρότῃ σὺν Γαστροδώρῃ καταχύδην πίνουσα τὴν ἐπίστιον.

447a

τοῦτο δ᾿ ἡμεῖς † ἀνίσωνά † φαμεν. [67] σὺ δὲ πιὼν μὴ φοβηθῇς, ὡς εἰς τοὐπίσω μέλλων καταπεσεῖσθαι· τοῦτο γὰρ παθεῖν οὐ δύνανται οἱ τὸν κατὰ Σιμωνίδην (fr. 23 West2) πίνοντες οἶνον ἀμύντορα δυσφροσύναν. 15

20

ἀλλ᾿, ὥς φησιν Ἀριστοτέλης ἐν τῷ Περὶ Μέθης (fr. 106 Rose = fr. 671 Gigon), εἰς τὰ νῶτα καταπίπτουσιν οἱ τὸν κρίθινον πεπωκότες, ὃν πῖνον καλοῦσι, λέγων οὕτω· πλὴν ἴδιόν τι συμβαίνει περὶ τὰς τῶν κριθῶν † | τὸ καλούμενον πῖνον· ὑπὸ μὲν γὰρ τῶν λοιπῶν 447b μεθυστικῶν οἱ μεθυσθέντες ἐπὶ πάντα τὰ μέρη πίπτουσι· καὶ γὰρ ἐπὶ τὰ ἀριστερὰ καὶ δεξιὰ καὶ πρηνεῖς καὶ ὕπτιοι· μόνοι δὲ οἱ τῷ πίνῳ μεθυσθέντες εἰς τοὐπίσω καὶ ὕπτιοι κλίνονται. τὸν δὲ

*447a–b, c  Eust. p. 1270.11–13 = IV.617.5–9 III.286.11–12

|

447a–b  Eust. p. 871.57 =

2  τῆ, πίε οἶνον C E et Hom. : πίε καὶ πῖνε A ‖ 4  πρόπιθ᾿ Dindorf : πρόπιθι A | καὐτὸς Dindorf : καὶ αὐτὸς A ‖ 5  γένηται A : fort. γενήσεται 9  Γαστροδώρῃ A : Γαστροδώρῳ Page ‖ 11   ἀνίσωνά A : ἀνίσωμά Dindorf 12  ὡς εἰς Dobree : σώσεις δὲ A | μέλλων, i.e. ΜΕΛΛ- Dindorf : † μελαων †, i.e. ΜΕΛΑ- A | καταπεσεῖσθαι Musurus : † καταπεσεισθε † A ‖ 13  οἶνον A : fort. ut glossa delendum ‖ 14  δυσφροσύναν A : δυσφροσύνην As : δυσφροσυνάων Musurus ‖ 18  lac. intra τῶν κριθῶν et τὸ καλούμενον indic. Gigon ‖ 18–19  τῶν λοιπῶν τε καὶ μεθυστικῶν A : τῶν λοιπῶν … μεθυστικῶν C E : τε καὶ delevi

226

deip nosop histae

κρίθινον οἶνον καὶ βρῦτόν τινες καλοῦσιν, ὡς Σοφοκλῆς ἐν Τριπτολέμῳ (fr. 610)· βρῦτον δὲ τὸν χερσαῖον οὐ δυεῖν. καὶ Ἀρχίλοχος (fr. 42 West2)· ὥσπερ αὐλῷ βρῦτον ἢ Θράϊξ ἀνὴρ ἢ Φρὺξ ἔβρυζε· κύβδα δ᾿ ἦν πονεομένη.

5

447c μνημονεύει | τοῦ πώματος Αἰσχύλος ἐν Λυκούργῳ (fr. 124)·

κἀκ τῶνδ᾿ ἔπινε βρῦτον ἰσχναίνων χρόνῳ καὶ σεμνοκόπτει τοῦτ᾿ ἐν ἀνδρείᾳ † στεγει †. Ἑλλάνικος δ᾿ ἐν Κτίσεσι (FGrH 4 F 66) καὶ ἐκ ῥιζῶν φησὶ κατασκευάζεσθαι τὸ βρῦτον γράφων ὧδε· πίνουσι δὲ βρῦτον ἐκ τινων ῥιζῶν, καθάπερ οἱ Θρᾷκες ἐκ τῶν κριθῶν. Ἑκαταῖος δ᾿ ἐν δευτέρῳ Περιηγήσεως (FGrH 1 F 323a) εἰπὼν περὶ Αἰγυπτίων ὡς ἀρτοφάγοι εἰσὶν ἐπιφέρει· τὰς κριθὰς εἰς τὸ πῶμα καταλέουσιν. ἐν 447d δὲ τῇ τῆς Εὐρώπης Περιόδῳ (FGrH 1 F 154) Παίονάς φησι | πίνειν βρῦτον ἀπὸ τῶν κριθῶν καὶ παραβίην ἀπὸ κέγχρου καὶ κονύζης· ἀλείφονται δέ, φησίν, ἐλαίῳ ἀπὸ γάλακτος. καὶ ταῦτα μὲν ταύτῃ, [68] τῷ δ᾿ ἡμετέρῳ χρόνῳ οἶνος φίλος † ον †

10

15

θυρσοφόρος μέγα πρεσβεύων Διόνυσος, φησὶν Ἴων ὁ Χῖος ἐν τοῖς Ἐλεγείοις (fr. 26 West2)·

447e

αὕτη γὰρ πρόφασις παντοδαπῶν λογίων, αἵ τε Πανελλήνων ἀγοραὶ θαλίαι τε ἀνάκτων, ἐξ οὗ βοτρυόεσσ᾿ οἰνὰς ὑπὸ χθονίων | πτόρθον ἀνασχομένη θαλερῷ ἐπτύξατο πήχει αἰθέρος· ὀφθαλμῶν δ᾿ ἐξέθορον πυκινοὶ παῖδες, φωνήεντες ὅταν πέσῃ ἄλλος ἐπ᾿ ἄλλῳ,

20

5

1  οἶνον A : τοῦτον C E ‖ 5  Θράϊξ A : Θρέϊξ Wilamowitz ‖ 6  ἔβρυζε A : ἔμυζε Wilamowitz ‖ 9  καὶ σεμνοκόπτει (vox nihili) A : κἀσεμνοκόμπει Dindorf † στεγει † A : τιθείς Herwerden ‖ 11  κατασκευάζεσθαι L Mus : κατασκευάζεται A | ὧδε P Mus : ᾧδε A ‖ 12  τινων lmAmg : τῶν A C E ‖ 14  δὲ post τὰς praeb. C E | εἰς C E : ἐς A ‖ 16  κονύζης M P Mus : κόνυζαν A 18  χρόνῳ A : χορῷ Dindorf ‖ 24  ἐπτύξατο Casaubon : ἐπτήξατο (vox nihili) A : ἐπήξατο C E

25

227

x 447b–448 c

5

10

15

20

25

πρὶν δὲ σιωπῶσιν. παυσάμενοι δὲ βοῆς νέκταρ ἀμέλγονται, μόνον ὄλβιον ἀνθρώποισι, ξυνὸν τοῦ χαίρειν φάρμακον αὐτοφυές. τοῦ θαλίαι φίλα τέκνα φιλοφροσύναι τε χοροί τε | τῶν ἀγαθῶν. βασιλεὺς οἶνος ἔδειξε φύσιν. τοῦ σύ, πάτερ Διόνυσε, φιλοστεφάνοισιν ἀρέσκων ἀνδράσιν, εὐθύμων συμποσίων πρύτανι, χαῖρε· δίδου δ᾿ αἰῶνα, καλῶν ἐπιήρανε ἔργων, πίνειν καὶ παίζειν καὶ τὰ δίκαια φρονεῖν.

10 447f

15

Ἄμφις δ᾿ ἐν Φιλαδέλφοις (fr. 33) ἐπαινῶν τὸν τῶν φιλοποτῶν βίον φησί· ‖ κατὰ πόλλ᾿ ἐπαινῶ μᾶλλον ἡμῶν τὸν βίον τὸν τῶν φιλοποτῶν ἤπερ ὑμῶν τῶν μόνον ἐν τῷ μετώπῳ νοῦν ἔχειν εἰωθότων· ἡ μὲν γὰρ ἐπὶ τοῦ συντετάχθαι διὰ τέλους φρόνησις οὖσα διὰ τὸ λεπτῶς καὶ πυκνῶς πάντ᾿ ἐξετάζειν δέδιεν ἐπὶ τὰ πράγματα ὁρμᾶν προχείρως, ἡ δὲ διὰ τὸ μὴ σαφῶς τί ποτ᾿ ἀφ᾿ ἑκάστου πράγματος συμβήσεται διαλελόγισται † δρᾷ τι καὶ νεανικὸν | καὶ θερμόν.

448a

5

10

448b

[69] μέλλοντος δέ τι τούτοις προστιθέναι τοῦ Οὐλπιανοῦ ὁ Αἰμιλιανὸς ἔφη· ὥρα ἡμῖν, ἄνδρες φίλοι, ζητεῖν τι καὶ περὶ γρίφων, ἵνα τι κἂν βραχὺ διαστῶμεν ἀπὸ τῶν ποτηρίων, κοὐ κατὰ τὴν Καλλίου τοῦ Ἀθηναίου ἐπιγραφομένην Γραμματικὴν Τραγῳδίαν. ἀλλ᾿ ἡμεῖς ζητήσωμεν πρότερον μὲν τίς ὁ ὅρος τοῦ γρίφου, τίνα δὲ Κλεοβουλίνη ἡ Λινδία προὔβαλλεν ἐν τοῖς Αἰνίγμασιν· ἱκανῶς γὰρ εἴρηκε περὶ αὐτῶν ὁ ἑταῖρος | ἡμῶν 448c

447f  Eust. p. 867.43 = III.269.6–7 | 448a  Eust. p. 1015.46 = III.730.3–5 2  μόνον A C E : πόνον Meineke ‖ 6  τοῦ A : τῷ Bergk ‖ 10  φιλοποτῶν Acorr B P Eust. Mus, cf. (structura mutata) φιλοπότην C, φιλοπότ E : φιλοπωτῶν Aac 10–11  βίον φησί scripsi : φησι βίον A ‖ 12  πόλλ᾿ Casaubon : πολλὰ A 13  φιλοποτῶν C E B : φιλοπωτῶν A ‖ 20  διαλελόγισται A : διαλελογίσθαι Musurus ‖ 24  κοὐ scripsi : οὐ A : fort. 〈ἀλλ᾿〉 οὐ

228

deip nosop histae

Διότιμος ὁ Ὀλυμπηνός· καὶ πῶς οἱ κωμῳδιοποιοὶ αὐτῶν μέμνηνται, καὶ τίνα κόλασιν ὑπέμενον οἱ μὴ λύσαντες. καὶ ὁ Λαρήνσιος ἔφη· ὁ μὲν Σολεὺς Κλέαρχος (fr. 86 Wehrli) οὕτως ὁρίζεται· γρῖφος πρόβλημά ἐστι παιστικόν, προστακτικὸν τοῦ διὰ ζητήσεως εὑρεῖν τῇ διανοίᾳ τὸ προβληθὲν τιμῆς ἢ ἐπιζημίου χάριν εἰρημένον. ἐν δὲ τῷ Περὶ Γρίφων ὁ αὐτὸς Κλέαρχός φησιν ἑπτὰ εἴδη εἶναι γρίφων· ἐν γράμματι μέν, οἱονεὶ ἐροῦμεν ἀπὸ τοῦ ᾱ, ὡς ὄνομά τι ἰχθύος ἢ φυτοῦ, ὁμοίως δὲ κἂν | 448d ἔχειν τι κελεύῃ τῶν γραμμάτων ἢ μὴ ἔχειν, καθάπερ οἱ ἄσιγμοι καλούμενοι τῶν γρίφων· ὅθεν καὶ Πίνδαρος (cf. Dith. 2.1–3, 8–11) πρὸς τὸ σ̄ ἐποίησεν ᾠδήν, οἱονεὶ γρίφου τινὸς ἐν μελοποιίᾳ προβληθέντος. ἐν συλλαβῇ δὲ λέγονται γρῖφοι, οἱονεὶ ἐροῦμεν ἔμμετρον ὁτιδήποτε οὗ ἡγεῖται βα-, οἷον βασιλεύς, ἢ ὧν ἔχει τελευτὴν τὸ -ναξ, ὡς Καλλιάναξ, ἢ ὧν τὸν λέοντα καθηγεῖσθαι, οἷον Λεωνίδης, ἢ ἔμπαλιν τελικὸν εἶναι, οἷον Θρασυλέων· ἐν ὀνόματι δέ, οἱονεὶ ἐροῦμεν ὀνόματα ἁπλᾶ ἢ σύνθετα δισύλλαβα | 448e οἷς μορφή τις ἐμφαίνεται τραγικὴ ἢ πάλιν ταπεινή, ἢ ἄθεα ὀνόματα, οἷον Κλεώνυμος, ἢ θεοφόρα, οἷον Διονύσιος, καὶ τοῦτο ἤτοι ἐξ ἑνὸς θεοῦ ἢ πλεόνων, οἷον Ἑρμαφρόδιτος· ἢ ἀπὸ Διὸς ἄρχεσθαι, 〈οἷον〉 Διοκλῆς ἢ Ἑρμοῦ, Ἑρμόδωρος· ἢ λήγειν εἰ τύχοι εἰς -νικος, 〈οἷον … -νικος〉. οἱ δὲ μὴ εἰπόντες ὡς προσετάττετο ἔπινον τὸ ποτήριον. καὶ ὁ μὲν Κλέαρχος οὕτως ὡρίσατο· τί δέ ἐστι τοῦτο τὸ ποτήριον, καλέ μου Οὐλπιανέ, ζήτει. [70] περὶ δὲ τῶν 448f γρίφων Ἀντιφάνης μὲν ἐν Κνοιθιδεῖ ἢ Γάστρωνί (fr. 122) | φησιν· ἐγὼ πρότερον μὲν τοὺς κελεύοντας λέγειν γρίφους παρὰ πότον ᾤμην ληρεῖν σαφῶς λέγοντας οὐδέν· ὁπότε προστάξεταί τις εἰπὼν ἐφεξῆς ὅ τι φέρων τις μὴ φέρει, ἐγέλων νομίζων λῆρον, οὐκ ἂν γενόμενον

5

10

15

20

25

5

1  καὶ scripsi : ἀλλὰ A ‖ 4  ἐστι παιστικόν M P Mus : ἐπιπαιστικόν A C E 7  οἱονεὶ C E : οἷον A ‖ 8  ᾱ A : θ ̄ C E ‖ 12  οἱονεὶ C E : οἷον A ‖ 14  Καλλιάναξ, ἢ ὧν C E B : Καλλιάν † ἀναξηων † A : Καλλιάναξ M P Mus ‖ 16  οἱονεὶ C E : om. A : οἷον Dindorf ‖ 17  οἷς C E : οὗ A ‖ 20  〈οἷον〉 addidi ‖ 21  〈οἷον … -νικος〉 addidi, ducente Schweighäuser | ὡς Wilamowitz : οἷς A 24  Κνοιθιδεῖ Dindorf : † κνοιθιδι † A ‖ 26  πότον B M P Mus : † πωτον † A ᾤμην A : ᾠόμην Musurus ‖ 27  προστάξεταί A : προστάξειέ Cobet : τις προστάττεται Musurus ‖ 28  εἰπὼν A : εἰπεῖν Musurus

229

x 44 8 c–4 49c

5

10

οὐδέποτέ γ᾿, οἶμαι, πρᾶγμα παντελῶς λέγειν, ‖ ἐνέδρας δ᾿ ἕνεκα. νυνὶ δὲ τοῦτ᾿ ἔγνωχ᾿ ὅτι ἀληθὲς ἦν· φέρομεν γὰρ ἔρανόν τιν᾿ ἄνθρωποι δέκα, οὐ φέρει δὲ τούτων τὴν φορὰν οὐδὲ εἷς. σαφῶς οὖν ὅ τι φέρων τις μὴ φέρει, τοῦτ᾿ ἔστιν, ἦν θ᾿ ὁ γρῖφος ἐνταῦθα ῥέπων. καὶ τοῦτο μὲν δὴ κἄστι συγγνώμην ἔχον· ἀλλ᾿ οἷα λογοποιοῦσιν ἐν τῷ πράγματι οἱ τἀργύριον μὴ κατατιθέντες. ὡς σφόδρα | ὁ Φίλιππος ἆρ᾿ ἦν εὐτυχής τις, νὴ Δία.

449a

10

15

449b

ἐν δὲ Ἀφροδισίῳ (fr. 55)·

15

20

(Α.) πότερον ὅταν μέλλω λέγειν σοι τὴν χύτραν, λέγω ἢ τροχοῦ ῥύμαισι τευκτὸν κοιλοσώματον κύτος, πλαστὸν ἐκ γαίης, ἐν ἄλλῃ μητρὸς ὀπτηθὲν στέγῃ, νεογενοῦς ποίμνης δ᾿ ἐν αὑτῇ πνικτὰ γαλακτοθρέμμονα, τακερόχρωτ᾿ εἴδη κύουσαν; (Β.) Ἡράκλεις, ἀποκτενεῖς 5 ἆρά μ᾿, εἰ μὴ γνωρίμως μοι πάνυ φράσεις κρεῶν χύτραν. 449c (Α.) εὖ λέγεις. | ξουθῆς μελίσσης νάμασιν δὲ συμμιγὴς μηκάδων αἰγῶν ἀπόρρους θρόμβος, ἐγκαθήμενος εἰς πλατὺ στέγαστρον ἁγνῆς παρθένου Δηοῦς κόρης, λεπτοσυνθέτους τρυφῶντας μυρίοις καλύμμασιν, 10 ἢ σαφῶς πλακοῦντα φράζω σοι; (Β.) πλακοῦντα βούλομαι. (Α.) Βρομιάδος δ᾿ ἱδρῶτα πηγῆς; (Β.) οἶνον εἰπὲ συντεμών.

449b–c  Eust.(1) p. 1167.9–11 = IV.271.16–20 | 449c  Eust. p. 865.15 = III.261. 2–3 | 449c  Eust. p. 1300.63–4 = IV.730.4–5 1  γ᾿ M P Mus : γε A C E ‖ 3–4  ἔρανόν τιν᾿ ἄνθρωποι δέκα A C E : ἄνθρωποι δέκα / ἔρανόν τιν᾿ Scaliger ‖ 5  οὐδὲ εἷς A C E : οὐδείς Grotius ‖ 9–10  σφόδρα / ὁ Φίλιππος Kaibel, ducentibus M σφόδρ᾿ ὁ Φίλιππος et Musurus σφόδρα / Φίλιππος : σφοδροφίλιππος A ‖ 11  Ἀφροδισίῳ Casaubon : † ἀφροδισῳ † A 12  πότερον A : πότερ᾿ Koppiers ‖ 13  ῥύμαισι Koppiers : † ρυμασι † A : ῥύμασι C Eust. : ῥήμασι E ‖ 16  τακερόχρωτ᾿ εἴδη κύουσαν Porson : † τακεροχρωτιδηκτυουσαν † A ‖ 18  συμμιγὴς A C E Eust.(1) : συμμιγῆ Casaubon ‖ 19  ἀπόρρους θρόμβος ἐγκαθήμενος E Eust.(1) : ἀπόρρους θρόμμος ἐγκαθήμενος C : ἀπόρρουν θρόμβον ἐγκαθήμενον A : ἀπόρρουν θρόμβον, ἐγκαθειμένον Herwerden ‖ 21  λεπτοσυνθέτους τρυφῶντας A : λεπτοσυνθέτοις τρυφῶντα Casaubon ‖ 23  δ᾿ Schweighäuser : δὲ A : τε C E

230

449d

deip nosop histae

(Α.) λιβάδα νῦν † φαιαν † δροσώδη παραλιπόν; (Β.) ὕδωρ φάθι. | (Α.) κασιόπνουν δ᾿ αὔραν δι᾿ αἴθρας; (Β.) σμύρναν εἰπέ μοι μακράν, μηδὲ τοιοῦτον ἄλλο μηδέν, μηδὲ τοὔμπαλιν λέγων, 15 ὅτι δοκεῖ τοῦτ᾿ ἔργον εἶναι μεῖζον, ὥς φασί τινες, αὐτὸ μὲν μηδέν, παρ᾿ αὐτὸ δ᾿ ἄλλα συστρέφειν πυκνά.

5

[71] καὶ Ἄλεξις δὲ ἐν Ὕπνῳ (fr. 242) τοιούτους γρίφους προβάλλει·

449e

449f

(Α.) οὐ θνητὸς οὐδ᾿ ἀθάνατος, ἀλλ᾿ ἔχων τινὰ σύγκρασιν, ὥστε μήτ᾿ ἐν ἀνθρώπου μέρει μήτ᾿ ἐν θεοῦ ζῆν, ἀλλὰ φύεσθαί τ᾿ ἀεὶ | καινῶς φθίνειν τε τὴν παρουσίαν πάλιν, ἀόρατος ὄψιν, γνώριμος δ᾿ ἅπασιν ὤν. (Β.) ἀεὶ σὺ χαίρεις, ὦ γύναι, μ᾿ αἰνίγμασι — (Α.) καὶ μὴν ἁπλᾶ γε καὶ σαφῆ λέγω μαθεῖν. (Β.) τίς οὖν τοσαύτην παῖς ἔχων ἔσται φύσιν; (Α.) ὕπνος, βροτείων, ὦ κόρη, παυστὴρ πόνων.

10

5 15

Εὔβουλος δ᾿ ἐν Σφιγγοκαρίωνι (fr. 106) τοιούτους γρίφους προβάλλει αὐτὸς καὶ ἐπιλύων αὐτούς·

20

(Α.) ἔστι λαλῶν ἄγλωσσος, ὁμώνυμος ἄρρενι θῆλυς, οἰκείων ἀνέμων ταμίας, δασύς, ἄλλοτε λεῖος, | ἀξύνετα ξυνετοῖσι λέγων, νόμον ἐκ νόμου ἕλκων· ἓν δ᾿ ἐστὶν καὶ πολλά, καὶ ἂν τρώσῃ τις, ἄτρωτος. τίς ἔστι τοῦτο; τί ἀπορεῖς; (Β.) Καλλίστρατος. 5

25

449d–e  Eust. p. 1336.14–17 = IV.858.13–17 1  νῦν † φαιαν † A : φαιὰν C E : θεὰν Eust. : νυμφαίαν Meineke | παραλιπόν A : παραλιπὼν Morelius ‖ 3  μοι A : μὴ Grotius ‖ 5  τοιοῦτον A : τοιοῦτ᾿ Erfurdt ‖ 6  φασί A : φασίν Schweighäuser ‖ 12  θεοῦ A : θεοῖς C E Eust. | τ᾿ M P Mus : τε A C E Eust. | ἀεὶ C E B M P Eust. Mus : αἰεὶ A ‖ 15  ἀεὶ C E B Eust. : αἰεὶ A ‖ 17  τοσαύτην A C E : τοιαύτην Hirschig ‖ 19  Σφιγγοκαρίωνι M P Mus, cf. 3.80a, 12.553a : σφιγγοκαρίονι A ‖ 22  ἄλλοτε λεῖος, i.e. -ΛΕΙΟΣ Musurus : † ἀλλοτει δειος † (v.ll. ἀλλοτε et ἀλλοτι in unam confusas et -ΔΕΙΟΣ) A : ἀλλοτι δ() C B : ἄλλοπεδ(), i.e. -ΠΕΔ ~ -ΤΙΕΔ E* ‖ 25  τίς A : τί B M P Mus

231

x 449c–450c

5

(Α.) πρωκτὸς μὲν οὖν οὗτος· σὺ δὲ ληρεῖς ἔχων· οὗτος γὰρ αὑτός ἐστιν ἄγλωττος λάλος, ἓν ὄνομα πολλοῖς, τρωτὸς ἄτρωτος, δασὺς λεῖος. τί βούλει; πνευμάτων πολλῶν φύλαξ. ‖ ἀττελεβόφθαλμος, μὴ πρόστομος, ἀμφικέφαλος, αἰχμητής, παίδων ἀγόνων γόνον ἐξαφανίζων.

10

450a

ἰχνεύμων Αἰγύπτιος·

10

τῶν γὰρ κροκοδείλων οὗτος ᾠὰ λαμβάνων πρὶν θηριοῦσθαι τὸν γόνον κατάγνυσιν, ἔπειτ᾿ ἀφανίζει. διότι δ᾿ ἀμφίστομος; κεντεῖ κάτωθε, τοῖς δὲ χείλεσιν δάκνει. οἶδ᾿ ἐγὼ ὃς νέος ὤν ἐστιν βαρύς, ἂν δὲ γέρων ᾖ, ἄπτερος ὢν κούφως πέταται καὶ γῆν ἀφανίζει.

15

πάππος ἀπ᾿ ἀκάνθης· οὗτος γὰρ 15

20

25

νέος μὲν ὢν | ἕστηκεν ἐν τῷ σπέρματι, ὅταν δ᾿ ἀποβάλῃ τοῦτο, πέτεται κοῦφος ὤν, δήπουθεν ὑπὸ τῶν παιδίων φυσώμενος. 20 ἔστιν ἄγαλμα βεβηκὸς ἄνω, τὰ κάτω δὲ κεχηνός, εἰς πόδας ἐκ κεφαλῆς τετρημένον ὀξὺ διάτρωτον, ἀνθρώπους τίκτον κατὰ τὴν πυγὴν ἕν᾿ ἕκαστον, ὧν οἱ μὲν μοίρας ἔλαχον βίου, οἱ δὲ πλανῶνται, αὐτὸ δ᾿ ἕκαστος ἔχων αὐτόν, † καλέω δὲ φυλάττειν. 2| 5

450b

ταῦτα δ᾿ ὅτι κληρωτικὸν σημαίνει ὑμεῖς διακρίνατε, ἵνα μὴ πάντα 450c παρὰ τοῦ Εὐβούλου λαμβάνωμεν. [72] Ἀντιφάνης δ᾿ ἐν τῷ Προβλήματί (fr. 192) φησιν·

*450a–b  Eust. p. 1343.18–19 = IV.881.15–16 1  δὲ A : δὴ Musurus ‖ 4  βούλει; πνευμάτων Morelius : † βουλεπινευμάτων † A ‖ 8  κροκοδείλων A : κροκοδλ C E : κροκοδίλων Kassel–Austin | λαμβάνων C E B M P Mus : λαμβάνω A ‖ 9  κατάγνυσιν A C E : καταγνύει Porson ‖ 10  δ᾿ Grotius (δ᾿ 〈ἔστ᾿〉 scripsit) : δὲ A C E ‖ 11  κάτωθε A : κάτωθ C E : κάτωθεν B P Mus | δάκνει C E Mus : δάκνων A ‖ 12  ὃς C E : ὡς A ‖ 16  δ᾿ Musurus : δὲ A C E ‖ 18  βεβηκὸς A C E : μεμυκὸς anon. ap. Casaubon ‖ 19  διάτρωτον A C E : διαπρό Lobeck ‖ 20  τίκτον C E : τίκτειν A ‖ 21  βίου C E : βίον A ‖ 23  πάντα A : fort. πλείονα

232

450d

450e

450f

deip nosop histae

(Α.) ἰχθύσιν ἀμφίβληστρον ἀνὴρ πολλοῖς ἐπιβάλλων † οἰηθεὶς μεγάλῃ δαπάνῃ μίαν εἵλκυσε πέρκην· καὶ ταύτην ψευσθεὶς ἄλλην κεστρεὺς † ἴσον αὐτὴν ἦγεν. βουλομένη δ᾿ ἕπεται πέρκη μελανούρῳ. (Β.) κεστρεύς, ἀνήρ, μελάνουρος· οὐκ οἶδ᾿ ὅ τι λέγεις· οὐδὲν λέγεις γάρ. (Α.) ἀλλ᾿ ἐγὼ σαφῶς φράσω. | ἔστι τις ὃς τὰ μὲν ὄντα διδοὺς οὐκ οἶδε δεδωκὼς οἷσι δέδωκ᾿, οὐδ᾿ αὐτὸς ἔχων ὧν οὐδὲν ἐδεῖτο. (Β.) διδούς τις οὐκ ἔδωκεν, οὐδ᾿ ἔχων ἔχει; οὐκ οἶδα τούτων οὐδέν. (Α.) οὐκοῦν ταῦτα καὶ ὁ γρῖφος ἔλεγεν· ὅσα γὰρ οἶσθ᾿ οὐκ οἶσθα νῦν, οὐδ᾿ ὅσα δέδωκας, οὐδ᾿ ὅσ᾿ ἀντ᾿ αὐτῶν ἔχεις. τοιοῦτο τοῦτ᾿ ἦν. (Β.) τοιγαροῦν κἀγώ τινα εἰπεῖν πρὸς ὑμᾶς βούλομαι γρῖφον. (Α.) λέγε. (Β.) πίννη καὶ τρίγλη φωνὰς ἰχθῦ δύ᾿ ἔχουσαι | πόλλ᾿ ἐλάλουν, περὶ ὧν δὲ πρὸς ὅν τ᾿ ᾤοντο λέγειν τι οὐκ ἐλάλουν· οὐδὲν γὰρ ἐμάνθανεν, ὥστε πρὸς ὃν μὲν ἦν αὐταῖς ὁ λόγος, πρὸς δ᾿ αὑτὰς πολλὰ λαλούσας — αὐτὰς ἀμφοτέρας ἡ Δημήτηρ ἐπιτρέψει.

5

5

10

10

15

15

[73] ἐν δὲ Σαπφοῖ (fr. 194) ὁ Ἀντιφάνης αὐτὴν τὴν ποιήτριαν προβάλλουσαν ποιεῖ γρίφους τόνδε τὸν τρόπον, ἐπιλυομένου τινὸς οὕτως· ἡ μὲν γάρ φησιν·

20

(Σα.) ἔστι φύσις θήλεια βρέφη σῴζουσ᾿ ὑπὸ κόλποις | αὑτῆς, † ητα † δ᾿ ἄφωνα βοὴν ἵστησι γεγωνὸν καὶ διὰ πόντιον οἶδμα καὶ ἠπείρου διὰ πάσης οἷς ἐθέλει θνητῶν, τοῖς δ᾿ οὐδὲ παρεοῦσιν ἀκούειν ἔξεστιν· κωφὴν δ᾿ ἀκοῆς αἴσθησιν ἔχουσιν. 5

450e–f  Eust. p. 632.9–12 = II.270.8–10 1  ἐπιβάλλων A : ἐπιβάλλειν Dalechamps (iniecisse) : περιβάλλειν Herwerden ‖ 11  οἶσθ᾿ P Mus : οἶσθα A C E ‖ 16  πρὸς ὅν Casaubon : † προσ σον † A ‖ 19  ἐπιτρέψει A : ἐπιτρίψαι Cobet : ἐπιτρίψει Casaubon 21  ἐπιλυομένου Meineke : ἀπολυομένου A ‖ 24  αὑτῆς Morelius : αὐτῆς vel ἀυτῆς A C E Eust. : αὐτοῖς Cs Es | † ητα † A : ταῦτα C E Eust. Mus : ὄντα Porson, cf. 10.451b ἄφωνα δ᾿ ὄντα ‖ 26  δ᾿ Dobree : δὲ A | παρεοῦσιν A : παροῦσιν Dobree

25

233

x 45 0c –4 51c

ταῦτά τις ἐπιλυόμενός φησιν·

5

10

(Β.) ἡ μὲν φύσις γὰρ ἣν λέγεις ἐστὶν πόλις, βρέφη δ᾿ ἐν αὑτῇ διατρέφει τοὺς ῥήτορας. οὗτοι κεκραγότες δὲ τὰ διαπόντια τἀκ τῆς Ἀσίας καὶ τἀπὸ Θρᾴκης λήμματα ‖ ἕλκουσι δεῦρο. νεμομένων δὲ πλησίον αὐτῶν κάθηται λοιδορουμένων τ᾿ αἰεὶ ὁ δῆμος οὐδὲν οὔτ᾿ ἀκούων οὔθ᾿ ὁρῶν. (Σα.) πῶς γὰρ γένοιτ᾿ ἄν, ὦ πάτερ, ῥήτωρ ἄφωνος; (Β.) ἢν ἁλῷ τρὶς παρανόμων. καὶ μὴν ἀκριβῶς ᾤμην ἐγνωκέναι τὸ ῥηθέν. ἀλλὰ δὴ λέγε.

10

451a

15

ἔπειτα ποιεῖ τὴν Σαπφὼ διαλυομένην τὸν γρῖφον οὕτω· 15

20

25

(Σα.) θήλεια μέν οὖν ἐστὶ φύσις ἐπιστολή, βρέφη δ᾿ ἐν αὑτῇ περιφέρει τὰ γράμματα· | ἄφωνα δ᾿ ὄντα τοῖς πόρρω λαλεῖ οἷς βούλεθ᾿, ἕτερος δ᾿ ἂν τύχῃ τις πλησίον ἑστὼς ἀναγιγνώσκοντος οὐκ ἀκούσεται.

451b

20

[74] Δίφιλος δ᾿ ἐν Θησεῖ (fr. 49) τρεῖς ποτε κόρας Σαμίας φησὶν Ἀδωνίοισιν γριφεύειν παρὰ πότον, προβαλεῖν δ᾿ αὑταῖσι τὸν γρῖφον, “τί πάντων ἰσχυρότατον;” καὶ τὰν μὲν εἰπεῖν· “ὁ σίδαρος,” καὶ φέρειν τούτου τοῦ λόγου τὰν ἀπόδειξιν, διότι τούτῳ πάντ᾿ ὀρύσσουσί τε καὶ τέμνουσι καὶ χρῶντ᾿ εἰς ἅπαντα. εὐδοκιμούσᾳ δ᾿ ἐπάγειν τὰν δευτέραν | φάσκειν τε τὸν χαλκέα πολὺ 451c κρείσσω φέρειν ἰσχύν· ἐπεὶ τοῦτον κατεργαζόμενον καὶ τὸν

*451c–d  Eust. p. 1552.24–5 = i.239.23–4 7  αἰεὶ A : ἀεὶ B M P Mus ‖ 10  ἢν ἁλῷ Cobet : † ην ἀλλω † A ‖ 11  ᾤμην A : ᾠόμην Scaliger ‖ 14  οὖν A C E : νυν Erfurdt | ἐστὶ C E B M P Mus : ἐστὶν A 15  αὑτῇ Morel : αὐτῇ A C E ‖ 18  ἀναγιγνώσκοντος A : ἀναγινώσκοντος C E ‖ 19  φησὶν M P Mus : φασὶν A ‖ 21  τὰν A C E : τὴν As ‖ 22  σίδαρος Kassel–Austin : σίδηρος A : σίδρ C E | τούτου τοῦ λόγου Madvig : τούτου λόγον A : τούτου λόγου M P Mus : τοῦ λόγου C E | τὰν A C E : τὴν As 24  τὰν A C E : τὴν As ‖ 25  κρείσσω scripsi : κρείττω A C E | ἐπεὶ τοῦτον Musurus : ἐπὶ τοῦτον A : τοῦτον γὰρ C E

234

deip nosop histae

σίδαρον τὸν σφοδρὸν κάμπτειν, μαλάσσειν, ὅ τι ἂν χρήζῃ ποεῖν. τὰν δὲ τρίταν ἀποφῆναι πέος ἰσχυρότατον πάντων, διδάσκειν δ᾿ ὅτι καὶ τὸν χαλκέα στένοντα πυγίζουσι τούτῳ. Ἀχαιὸς δ᾿ ὁ Ἐρετριεὺς (TrGF 20 T 7) γλαφυρὸς ὢν ποιητὴς περὶ τὴν σύνθεσιν, ἔσθ᾿ ὅτε καὶ μελαίνει τὴν φράσιν καὶ πολλὰ αἰνιγματωδῶς ἐκφέρει, ὥσπερ ἐν Ἴριδι σατυρικῇ (TrGF 20 F 19)· λέγει γάρ· 451d

5

λιθάργυρος | ὄλπη παρῃωρεῖτο χρίσματος πλεκτὸν Σπαρτιάτην γραπτὸν κύρβιν ἐν διπλῷ ξύλῳ· τὸν γὰρ λευκὸν ἱμάντα βουληθεὶς εἰπεῖν ἐξ οὗ ἡ ἀργυρᾶ λήκυθος ἐξήρτητο, Σπαρτιάτην γραπτὸν ἔφη κύρβιν ἀντὶ τοῦ Σπαρτιᾶτιν σκυτάλην. ὅτι δὲ λευκῷ ἱμάντι περιειλοῦντες τὴν σκυτάλην οἱ Λάκωνες ἔγραφον ἃ ἠβούλοντο εἴρηκεν ἱκανῶς Ἀπολλώνιος ὁ Ῥόδιος ἐν τῷ Περὶ Ἀρχιλόχου (fr. XXII Michaelis). καὶ Στησίχορος δ᾿ ἐν Ἑλένῃ (PMG 188)·

10

15

λιθαργύρεον ποδονιπτῆρα, ἔφη. Ἴων δὲ ἐν Φοίνικι ἢ Καινεῖ (TrGF 19 F 40) δρυὸς ἱδρῶτα εἴρηκε τὸν ἰξὸν ἐν τούτοις· 451e

δρυός μὲν ἱδρὼς καὶ θαμνομήκης ῥάβδος | ἥ τ᾿ Αἰγυπτίη βόσκει λινουλκὸς χλαῖνα θήραγρος πέδη. [75] Θεοδέκτην δὲ τὸν Φασηλίτην (TrGF 72 T 10) φησὶν Ἕρμιππος ἐν τοῖς Περὶ τῶν Ἰσοκράτους Μαθητῶν (fr. 77 Wehrli = FGrH 1026 F 48) ἱκανώτατον γεγονέναι ἀνευρεῖν τὸν προβληθέντα γρῖφον καὶ αὐτὸν προβαλεῖν ἑτέροις ἐπιδεξίως, οἷον τὸν περὶ τῆς

451d  Eust. p. 865.16 = III.261.3–4 | 451e  Eust. p. 1427.29 = i.73.4–6 1  σίδαρον A : σίδηρον As B M P Mus | ποεῖν A C E : ποιεῖν B M P Mus ‖ 2  τὰν A C : τὰς E : τὴν As ‖ 7  δ᾿ post λιθάργυρος praeb. C E Mus, cf. M δόλπη 8  χρίσματος C E Mus : † χρησματος † A : χρίματος Meineke 8–9  πλεκτὸν A C E : πλέα / τὸν Toup ‖ 9  γραπτὸν κύρβιν ἐν διπλῷ ξύλῳ A : γραπτὸν κύρβιν E : γραπτὸν κύρκιν C Es : γραπτὸν ἐν διπλῷ ξύλῳ / κύρβιν Bergk : sed κύρβιν fort. delendum ‖ 16  ποδονιπτῆρα A C E : ποδανιπτῆρα Page ‖ 19  μὲν A C E : μ᾿ (i.e. scriptio plena με) Casaubon ‖ 20  Αἰγυπτίη A : Αἰγυπτία Meineke

20

25

x 4 51 c– 45 2b

235

σκιᾶς· ἔφη γὰρ εἶναί τινα φύσιν ἣ περὶ τὴν γένεσιν καὶ φθίσιν ἐστὶ μεγίστη, περὶ δὲ τὴν ἀκμὴν ἐλαχίστη. λέγει δ᾿ οὕτω (TrGF 72 F 18)· | 5

10

τῆς φύσεως οὔθ᾿ ὅσα γαῖα φέρει τροφὸς οὔθ᾿ ὅσα πόντος οὔτε βροτοῖσιν ἔχει γυίων αὔξησιν ὁμοίαν, ἀλλ᾿ ἐν μὲν γενέσει πρωτοσπόρῳ ἐστὶ μεγίστη, ἐν δὲ μέσαις ἀκμαῖς μικρά, γήρᾳ δὲ πρὸς αὐτῷ μορφῇ καὶ μεγέθει μεῖζον πάλιν ἐστὶν ἁπάντων. 5 κἀν τῷ Οἰδίποδι δὲ τῇ τραγῳδίᾳ (TrGF 72 F 4) τὴν νύκτα καὶ τὴν ἡμέραν εἴρηκεν αἰνιττόμενος· εἰσὶ κασίγνηται διτταί, ὧν ἡ μία τίκτει ‖ τὴν ἑτέραν, αὐτὴ δὲ τεκοῦσ᾿ ὑπὸ τῆσδε τεκνοῦται.

15

20

451f

452a

τοιοῦτό τι καὶ Καλλισθένης ἐν ταῖς Ἑλληνικαῖς (FGrH 124 F 13) φησιν, ὡς Ἀρκάδων πολιορκούντων Κρῶμνον (πολίχνιον δ᾿ ἐστὶν ἱδρυμένον πλησίον Μεγάλης πόλεως) Ἱππόδαμος ὁ Λάκων, εἷς ὢν τῶν πολιορκουμένων, διεκελεύετο τῷ παρὰ Λακεδαιμονίων πρὸς αὐτοὺς ἥκοντι κήρυκι, δηλῶν ἐν αἰνιγμῷ τὴν περὶ αὐτοὺς κατάστασιν, ἀπαγγέλλειν τῇ μητρὶ λύεσθαι τὸ γύναιον δέχ᾿ ἡμερῶν τὸ ἐν Ἀπολλωνίῳ δεδεμένον, ὡς οὐκέτι | λύσιμον ἐσόμενον 452b ἐὰν αὗται παρέλθωσι. καὶ διὰ ταύτης τῆς γνώμης ἐμήνυεν σαφῶς τὸ μήνυμ᾿· αὐτοῦ γάρ ἐστιν ἐν τῷ Ἀπολλωνίῳ παρὰ τὸν τοῦ Ἀπόλλωνος θρόνον διὰ γραφῆς ἀπομεμιμημένος Λιμὸς ἔχων γυναικὸς μορφήν. φανερὸν οὖν ἐγένετο πᾶσιν ὅτι δέκα ἡμέρας ἔτι καρτερῆσαι δύνανται οἱ πολιορκούμενοι διὰ τὸν λιμόν. συνέντες

452a–b  Eust. p. 938.56–8 = III.491.9–11 1  γὰρ A : γοῦν C E | περὶ τὴν γένεσιν καὶ φθίσιν A : παρὰ τὴν γένεσιν καὶ φθίσιν Eust. : περὶ τὴν γένεσιν καὶ περὶ τὴν φθίσιν C E | μάλιστά ante ἐστὶ praeb. C E Eust. ‖ 4  τῆς φύσεως A : τίς φύσις Porson ‖ 8  μεῖζον A : μείζων M P Mus ‖ 11  διτταί A C E : δισσαί Tryph. Trop. 3.193.26 Spengel ‖ 12  τῆσδε C E : τῇδε A ‖ 14  Κρῶμνον A : Κρώμνης (structura mutata) C E, cf. 10.452b : Κρώμναν Schweighäuser ‖ 18  ἀπαγγέλλειν Schneider : ἀπαγγελεῖν A 20  ἐὰν C E M P Mus : ἐν A | αὗται Meineke : αὐται A : αὐτῇ As B : αὐτὰς C E : τι M P Mus ‖ 21  αὐτοῦ scripsi : αὕτη vel αὕτῃ A C E ‖ 22  Λιμὸς M P Mus et Polyaen. 2.15, cf. διὰ τὸν λιμόν infra : Λαιμὸς A C E Eust.

236

deip nosop histae

οὖν οἱ Λάκωνες τὸ λεχθὲν ἐβοήθησαν κατὰ κράτος τοῖς ἐν τῷ Κρώμνῳ. [76] πολλοὶ δὲ 〈τῶν〉 γρίφων καὶ τοιοῦτοί τινές εἰσιν, οἷον· 452c

ἄνδρ᾿ εἶδον πυρὶ χαλκὸν ἐπ᾿ ἀνέρι κολλήσαντα | οὕτω συγκόλλως ὥστε σύναιμα ποιεῖν.

τοῦτο δὲ σημαίνει σικύας προσβολήν. καὶ τὸ Πανάρκους δ᾿ ἐστὶ τοιοῦτον, ὥς φησι Κλέαρχος ἐν τῷ Περὶ Γρίφων (fr. 94 Wehrli), ὅτι· “βάλοι ξύλῳ τε καὶ οὐ ξύλῳ καθημένην ὄρνιθα καὶ οὐκ ὄρνιθα ἀνήρ τε κοὐκ ἀνὴρ λίθῳ τε καὶ οὐ λίθῳ”· τούτων γάρ ἐστι τὸ μὲν νάρθηξ, τὸ δὲ νυκτερίς, τὸ δὲ εὐνοῦχος, τὸ δὲ κίσηρις. καὶ Πλάτων δ᾿ ἐν πέμπτῳ Νόμων (R. 479b–c) μνημονεύει· τοὺς τῶν τεχνυδρίων φιλοσόφους τοῖς ἐν ταῖς ἑστιάσεσιν ἔφη ἐπαμφοτερίζουσιν 452d ἐοικέναι καὶ τῷ τῶν παίδων | αἰνίγματι τῷ περὶ τοῦ εὐνούχου τῆς βολῆς πέρι τῆς νυκτερίδος, ᾧ καὶ ἀφ᾿ οὗ αὐτὸν αὐτὴν αἰνίττονται [77] βαλεῖν. καὶ τὰ Πυθαγόρου δὲ αἰνίγματα τοιαῦτά ἐστιν, ὥς φησι Δημήτριος ὁ Βυζάντιος ἐν τετάρτῳ Περὶ Ποιητῶν (FHG ii.624)· “καρδίαν μὴ ἐσθίειν” ἀντὶ τοῦ “ἀλυπίαν ἀσκεῖν”. “πῦρ μαχαίρᾳ μὴ σκαλεύειν” ἀντὶ τοῦ “τεθυμωμένον ἄνδρα μὴ ἐριδαίνειν”· πῦρ γὰρ ὁ θυμός, ἡ δὲ ἔρις μάχαιρα. “ζυγὸν μὴ ὑπερβαίνειν” ἀντὶ τοῦ “πᾶσαν πλεονεξίαν φεύγειν καὶ στυγεῖν, ζητεῖν δὲ | 452e τὸ ἴσον”. “λεωφόρους μὴ στείχειν” ἀντὶ τοῦ “γνώμῃ 〈τῶν〉 πολλῶν μὴ ἀκολουθεῖν·” εἰκῇ γὰρ ἕκαστος ὅ τι ἂν δόξῃ ἀποκρίνεται· “τὴν δ᾿ εὐθεῖαν ἄγειν ἡγεμόνι χρώμενον τῷ νῷ”. “μὴ καθῆσθαι ἐπὶ χοίνικα” ἀντὶ τοῦ “μὴ σκοπεῖν τὰ ἐφ᾿ ἡμέραν, ἀλλὰ τὴν ἐπιοῦσαν ἀεὶ προσδέχεσθαι”. 〈“ἀποδημοῦντα ἐπὶ τοῖς ὅροις μὴ ἐπιστρέφεσθαι” ἀντὶ τοῦ “… ”〉· ὅρια γὰρ καὶ πέρας ζωῆς ὁ θάνατος· τοῦτον οὖν οὐκ ἐᾷ μετὰ λύπης καὶ φροντίδος προσίεσθαι. [78] τῷ δὲ Θεοδέκτῃ παραπλησίως ἔπαιζε γρίφους καὶ Δρομέας ὁ *452d–e  Eust. p. 1854.8–9 = ii.188.27–9 1  κράτος A : τάχος C E ‖ 1–2  τῷ Κρώμνῳ scripsi, cf. 10.452a : τῇ Κρώμνῃ A ‖ 2  〈τῶν〉 add. Kaibel ‖ 5  ποιεῖν A : ποεῖν C E ‖ 14  ἀφ᾿ A : ἐφ᾿ Pl. 16  Ποιητῶν A : Ποιημάτων Dindorf ‖ 18  σκαλεύειν C E B Mus : σκαλαύειν A ‖ 21  λεωφόρους ὁδοὺς A C E : ὁδοὺς om. D.L. 8.17, del. (glossam) Kaibel 〈τῶν〉 add. Schweighäuser ‖ 25  ἀεὶ C E B M P Mus : αἰεὶ A ‖ 25–6  lac. indic. Schweighäuser : sic explevit Kaibel, ducente Schweighäuser, cf. D.L. 8.17 28  Θεοδέκτῃ Kaibel, cf. 10.451e : Θεοδέκτει A

5

10

15

20

25

x 452b–453c

5

10

15

20

25

237

Κῷος, ὥς φησι Κλέαρχος (fr. 93 Wehrli), | καὶ Ἀριστώνυμος ὁ ψιλοκιθαριστής, ἔτι δὲ Κλέων ὁ μίμαυλος ἐπικαλούμενος, ὅσπερ καὶ τῶν Ἰταλικῶν μίμων ἄριστος γέγονεν αὐτοπρόσωπος ὑποκριτής· καὶ γὰρ Νυμφοδώρου περιῆν ἐν τῷ μνημονευομένῳ μίμῳ. τούτου δὲ καὶ Ἰσχόμαχος ὁ κῆρυξ ἐγένετο ζηλωτής, ὃς ἐν τοῖς κύκλοις ἐποιεῖτο τὰς μιμήσεις· ὡς δ᾿ εὐδοκίμει, μεταβὰς ἐν τοῖς θαύμασιν ὑπεκρίνετο μίμους. τοιοῦτοι δ᾿ ἦσαν οὓς ἐποίουν γρῖφοι, ‖ οἷον ἀγροίκου τινὸς ὑπερπλησθέντος καὶ κακῶς ἔχοντος, ὡς ἠρώτα αὐτὸν ὁ ἰατρὸς μὴ εἰς ἔμετον ἐδείπνησεν, “οὐκ ἔγωγε,” εἰπεῖν, “ἀλλ᾿ εἰς τὴν κοιλίαν.” καὶ πτωχῆς τινος τὴν γαστέρα πονούσης, ἐπεὶ ὁ ἰατρὸς ἐπυνθάνετο μὴ ἐν γαστρὶ ἔχει, “πῶς γε”, εἰπεῖν, “τριταία μὴ βεβρωκυῖα;” τῶν Ἀριστωνύμ〈ου …〉ων δ᾿ ἦν εὐπαρύφων λόγων. καὶ Σωσιφάνης ὁ ποιητὴς (TrGF 92 T 3) εἰς Κηφισοκλέα τὸν ὑποκριτὴν εἶπε λοιδορῶν αὐτὸν ὡς εὐρύστομον· “ἐνέβαλον γὰρ ἄν σου”, φησίν, “εἰς τὰ ἰσχία λίθον, εἰ μὴ καταρραίνειν ἔμελλον | τοὺς περιεστηκότας.” ἀρχαιότατος δ᾿ ἐστὶ λογικὸς γρῖφος καὶ τῆς τοῦ γριφεύειν φύσεως οἰκειότατος· “τί πάντες οὐκ ἐπιστάμενοι διδάσκομεν;” καί· “τί ταὐτὸν οὐδαμοῦ καὶ πανταχοῦ;” καὶ πρὸς τούτοις· “τί ταὐτὸν ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ γῆς καὶ ἐν θαλάσσῃ;” τοῦτο δ᾿ ἐστὶν ὁμωνυμία· καὶ γὰρ ἄρκτος καὶ ὄφις καὶ ἀετὸς καὶ κύων ἐστὶν ἐν οὐρανῷ καὶ ἐν γῇ καὶ ἐν θαλάσσῃ. τὸ δὲ χρόνον σημαίνει· ἅμα γὰρ παρὰ πᾶσιν ὁ αὐτὸς καὶ οὐδαμοῦ διὰ τὸ μὴ ἐν ἑνὶ τόπῳ τὴν φύσιν | ἔχειν. τὸ δὲ προάγον ἐστὶ ψυχὰς ἔχειν· τοῦτο γὰρ οὐθεὶς ἡμῶν ἐπιστάμενος διδάσκει τὸν πλησίον. [79] ὁ δὲ Ἀθηναῖος Καλλίας (Call. Com. test. *7) — ἐζητοῦμεν γὰρ ἔτι πρότερον (7.276a; 10.448b) περὶ αὐτοῦ — μικρὸν ἔμπροσθε γενόμενος τοῖς χρόνοις Στράττιδος (test. 3) ἐποίησε τὴν καλουμένην Γραμματικὴν Θεωρίαν οὕτω διατάξας. πρόλογος μὲν αὐτῆς

7  ἐποίουν A : ἐποίει Wehrli | γρῖφοι scripsi : γρίφους A ‖ 11  γε A C E : γάρ Kaibel ‖ 12  εἰπεῖν Musurus : εἶπεν A : εἶπε C E | lac. indic. Dindorf, ducente Schweighäuser ‖ 13  ὁ Σωσιφάνης A : ὁ om. C E M P Mus ‖ 14  ὡς εἰς A : εἰς om. C E M Mus | εὐρύστομον A C E : fort. εὐρύπρωκτον ‖ 20  θαλάσσῃ scripsi, cf. θαλάσσῃ infra : θαλάττῃ A : θαλάῃ C : θαλα() E ‖ 21  ἀετὸς C E B M P Mus : αἰετὸς A ‖ 24  οὐθεὶς A : οὐδεὶς C E ‖ 28  Θεωρίαν A : Θεωρί C : Θεωρ() E : Τραγῳδίαν M Pmg Mus, cf. 7.276a

452f

453a

453b

453c

238

deip nosop histae

ἐστιν ἐκ τῶν στοιχείων, ὃν χρὴ λέγειν διαιροῦντα κατὰ τὰς παραγραφὰς καὶ τὴν τελευτὴν καταστροφικῶς ποιούμενον εἰς τἄλφα· 453d

βῆτα, γάμμα, | δέλτα, εἶτα θῆτα· θεοῦ γὰρ εἶ γε· ἰῶτα, κάππα, λάβδα, μῦ, νῦ, ξεῖ, τὸ οὖ, πεῖ, ῥῶ, σίγμα, ταῦ, ὖ, παρὸν φεῖ χεῖ τε τῷ ψεῖ εἰς τὸ ὦ.

ὁ χορὸς δὲ γυναικῶν ἐκ τῶν σύνδυο πεποιημένος αὐτῷ ἐστιν ἔμμετρος ἅμα καὶ μεμελοπεποιημένος τόνδε τὸν τρόπον· βῆτα ἄλφα βα, βῆτα εἶ βε, βῆτα ἦτα βη, βῆτα ἰῶτα βι, βῆτα οὖ βο, βῆτα ὖ βυ, βῆτα ὦ βω, καὶ πάλιν ἐν ἀντιστρόφῳ τοῦ μέλους καὶ τοῦ μέτρου· γάμμα ἄλφα 〈γα〉, γάμμα εἶ 〈γε〉, γάμμα ἦτα 〈γη〉, γάμμα ἰῶτα 〈γι〉, γάμμα οὖ 〈γο〉, γάμμα ὖ 〈γυ〉, γάμμα ὦ 〈γω〉, 453e καὶ ἐπὶ τῶν λοιπῶν συλλαβῶν | ὁμοίως ἑκάστων τό τε μέτρον καὶ τὸ μέλος ἐν ἀντιστρόφοις ἔχουσι πᾶσαι ταὐτόν· ὥστε Εὐριπίδην μὴ μόνον ὑπονοεῖσθαι τὴν Μήδειαν ἐντεῦθεν πεποιηκέναι πᾶσαν, ἀλλὰ καὶ τὸ μέλος αὐτὸ μετενηνοχότα φανερὸν εἶναι. τὸν δὲ Σοφοκλέα (test. 175b) διελεῖν φασιν ἀποτολμῆσαι τὸ ποίημα τῷ μέτρῳ τοῦτ᾿ ἀκούσαντα καὶ ποιῆσαι ἐν τῷ Οἰδίποδι (332–3) οὕτως· ἐγὼ οὔτ᾿ ἐμαυτὸν οὔτε σ᾿ ἀλγυνῶ ταῦτα ἐλεγχθείς· διόπερ οἱ λοιποὶ τὰς ἀντιστρόφους ἀπὸ τούτου παρεδέχοντο 453f πάντες, ὡς ἔοικεν, εἰς τὰς τραγῳδίας. | καὶ μετὰ τὸν χορὸν εἰσάγει πάλιν ἐκ τῶν φωνηέντων ῥῆσιν οὕτως (ἣν δεῖ κατὰ τὰς παραγρα-

453d  Eust. p. 1325.33 = IV.819.8 1  ἐκ τῶν στοιχείων, ὃν χρὴ λέγειν ἐκ τῶν στοιχείων A : ὃν χρὴ λέγειν ἐκ τῶν στοιχείων om. M P : ἐκ τῶν στοιχείων2 del. Petit | διαιροῦντα A, cf. 10.453f δεῖ … λέγοντα διαιρεῖν : διαιροῦντας Schweighäuser ‖ 1–2  τὰς παραγραφὰς Petit, cf. 10.453f κατὰ τὰς παραγραφὰς ὁμοίως τοῖς πρόσθε : πάσας γραφὰς A ‖ 2  ποιούμενον scripsi : ποιουμένους A ‖ 3–4  εἶτα θῆτα· θεοῦ γὰρ εἶ γε A : θεοῦ πάρ᾿ εἶ, / ζῆτ᾿, ἦτα, θῆτ᾿ Hermann ‖ 5  σίγμα A : 〈τὸ〉 σίγμα Welcker | ὖ A : 〈τὸ〉 ὖ Welcker ‖ 6  ψεῖ Kaibel : ψ̄ A : ψὶ vel ψῖ M P Mus ‖ 11–12  〈γα〉 κτλ. add. Kaibel ‖ 12  οὖ Dindorf : ο A ‖ 13  ἑκάστων C E : ἕκαστον A ‖ 14  τὸν Εὐριπίδην A : τὸν delevi ‖ 16  μετενηνοχότα B M P Mus : μετενενηχότα A ‖ 19–20  ἐγὼ οὔτ᾿ ἐμαυτὸν οὔτε σ᾿ ἀλγυνῶ. τί ταῦτ᾿ / ἄλλως ἐλέγχεις; Soph. ‖ 19  σ᾿ Musurus et Soph. : σε A

5

10

15

20

239

x 453c–454c

φὰς ὁμοίως τοῖς πρόσθε λέγοντα διαιρεῖν, ἵν᾿ ἡ τοῦ ποιήσαντος ὑπόκρισις σῴζηται κατὰ τὴν δύναμιν)·

5

10

15

20

25

(Α.) ἄλφα μόνον, ὦ γυναῖκες, εἶ τε δεύτερον λέγειν μόνον χρή. (Χο.) καὶ τρίτον μόνον γ᾿ ἐρεῖς. (Α.) ἦτ᾿ ἄρα φήσω. (Χο.) τὸ τέταρτόν τ᾿ αὖ μόνον ἰῶτα, πέμπτον οὖ, τό θ᾿ ἕκτον ὖ μόνον λέγε. (Α.) λοίσθιον δὲ φωνῶ σοι τὸ ὦ τῶν ἑπτὰ φωνῶν, ἑπτὰ δ᾿ ἐν μέτροις μόνον. ‖ καὶ τοῦτο λέξασ᾿ εἶτα δὴ σαυτῇ λάλει.

5 454a

[80] δεδήλωκε δὲ καὶ διὰ τῶν ἰαμβείων γράμμα πρῶτος οὗτος ἀκολαστότερον μὲν κατὰ τὴν διάνοιαν, πεφρασμένον δὲ τὸν τρόπον τοῦτον· κύω γάρ, ὦ γυναῖκες. ἀλλ᾿ αἰδοῖ, φίλαι, ἐν γράμμασι σφῷν τοὔνομ᾿ ἐξερῶ βρέφους. ὀρθὴ μακρὰ γραμμή ᾿στιν· ἐκ δὲ ταύτης μέσης μικρὰ παρεστῶσ᾿ ἑκατέρωθεν ὑπτία. ἔπειτα κύκλος πόδας ἔχων βραχεῖς δύο·

5

ὅθεν ὕστερον, ὡς 〈ἂν〉 ὑπονοήσειέ τις, Μαιάνδριος μὲν ὁ | συγγρα- 454b φεὺς μικρὸν διὰ τῆς ἑρμηνείας τῇ μιμήσει παρεγκλίνας συνέγραψεν ἐν τῷ Παραγγέλματι (FGrH 491 F 6) φορτικώτερον τοῦ ῥηθέντος, Εὐριπίδης δὲ τὴν ἐν τῷ Θησεῖ (fr. 382) ἐγγράμματον ἔοικε ποιῆσαι ῥῆσιν. βοτὴρ δ᾿ ἐστὶν ἀγράμματος αὐτόθι δηλῶν τοὔνομα τοῦ Θησέως ἐπιγεγραμμένον οὕτως· ἐγὼ πέφυκα γραμμάτων μὲν οὐκ ἴδρις, μορφὰς δὲ λέξω καὶ σαφῆ τεκμήρια. κύκλος τις ὡς τόρνοισιν ἐκμετρούμενος, οὗτος δ᾿ ἔχει σημεῖον ἐν μέσῳ σαφές. | τὸ δεύτερον δὲ πρῶτα μὲν γραμμαὶ δύο, ταύτας διείργει δ᾿ ἐν μέσαις ἄλλη μία.

5

5  τὸ τέταρτόν τε A : τό τε τέταρτον Meineke ‖ 9  λέξασ᾿ Schweighäuser : λέξασα A ‖ 10  ἰαμβείων C E M P Mus : ἰαμβίων A ‖ 13  φίλαι A : φίλη As B M P Mus : φίλα C E ‖ 15  ᾿στιν Schweighäuser : ἐστιν A : ἐστι C E P | δὲ ταύτης A C E : δὲ del. Musurus : δ᾿ αὐτῆς Meineke ‖ 18  〈ἂν〉 add. Meineke 20  ἐν τῷ Παραγγέλματι A : ἓν τῶν Παραγγελμάτων Wilamowitz ‖ 21  τὴν ἐγγράμματον A C E : τὴν del. Kaibel ‖ 22  αὐτόθι Casaubon : αὐτῷ τι A

454c

240

deip nosop histae

τρίτον δὲ βόστρυχός τις ὣς εἱλιγμένος. τὸ δ᾿ αὖ τέταρτον ἧν μὲν εἰς ὀρθὸν μία, λοξαὶ δ᾿ ἐπ᾿ αὐτῆς τρεῖς κατεστηριγμέναι εἴσιν. τὸ πέμπτον δ᾿ οὐκ ἐν εὐμαρεῖ φράσαι· γραμμαὶ γάρ εἰσιν ἐκ διεστώτων δύο, αὗται δὲ συντρέχουσιν εἰς μίαν βάσιν. τὸ λοίσθιον δὲ τῷ τρίτῳ προσεμφερές.

10 5

454d τὸ δ᾿ αὐτὸ πεποίηκε καὶ Ἀγάθων ὁ τραγῳδιοποιὸς | ἐν τῷ Τηλέφῳ

(TrGF 39 F 4)· ἀγράμματος γάρ τις κἀνταῦθα δηλοῖ τὴν τοῦ Θησέως ἐπιγραφὴν οὕτω· γραφῆς ὁ πρῶτος ἦν μεσόμφαλος κύκλος· ὀρθοί τε κανόνες ἐζυγωμένοι δύο· Σκυθικῷ τε τόξῳ τρίτον ἦν προσεμφερές. ἔπειτα τριόδους πλάγιος ἦν προσκείμενος· ἐφ᾿ ἑνός τε κανόνος ἦσαν ἐζυγωμένοι δύο. ὅπερ δὲ τὸ τρίτον, ἦν καὶ τελευταῖον πάλιν.

5

10

15

καὶ Θεοδέκτης δ᾿ ὁ Φασηλίτης (TrGF 72 F 6) ἄγροικόν τινα 454e ἀγράμματον | παράγει καὶ τοῦτον τὸ τοῦ Θησέως ὄνομα διαση-

μαίνοντα·

454f

γραφῆς ὁ πρῶτος ἦν μαλακόφθαλμος κύκλος. ἔπειτα δύο οἱ κανόνες ἰσόμετροι πάνυ, τούτους δὲ πλάγιος διαμέτρου συνδεῖ κανών. τρίτον δ᾿ ἑλικτῷ βοστρύχῳ προσεμφερής. ἔπειτα τριόδους πλάγιος, ὣς ἐφαίνετο. πέμπται δ᾿ ἄνωθεν ἰσόμετροι ῥάβδοι δύο, αὗται δὲ συντείνουσιν εἰς βάσιν μίαν. | ἕκτον δ᾿ ὅπερ καὶ πρόσθεν εἶφ᾿, ὁ βόστρυχος.

20

5

καὶ Σοφοκλῆς δὲ τούτῳ παραπλήσιον ἐποίησεν ἐν Ἀμφιαράῳ σατυρικῷ (fr. 121) τὰ γράμματα παράγων ὀρχούμενον. [81] 2  ἧν A C E : ἡ Nauck ‖ 11  κύκλος B M P Mus : κύκλῳ A : τύπος C E 15  ἐζυγωμένοι A C E : del. (glossam) Meineke ‖ 16  καὶ A C E : del. Wilamowitz : fort. τὸ ‖ 20  μαλακόφθαλμος A C E : fort. μεγαλόφθαλμος 21  δύο οἱ A C E : δισσοὶ Valckenaer ‖ 23  τρίτον … προσεμφερής A : τρίτος … προσεμφερής C E : τρίτον …προσεμφερές M P Mus ‖ 24  ὣς C E : ὥστ᾿ A 26  βάσιν μίαν A : μίαν βάσιν C E ‖ 27  εἶφ᾿ C E : εἶπ᾿ A

25

241

x 45 4c –4 55b

Νεοπτόλεμος δὲ ὁ Παριανὸς ἐν τῷ Περὶ Ἐπιγραμμάτων (fr. 7 Mette) ἐν Χαλκηδόνι φησὶν ἐπὶ τοῦ Θρασυμάχου τοῦ σοφιστοῦ μνήματος ἐπιγεγράφθαι τόδε τὸ ἐπίγραμμα (anon. FGE 1568–9)· 5

τοὔνομα θῆτα ῥῶ ἄλφα σὰν ὖ μ̄̄ ἄλφα χῖ οὖ σάν, πατρὶς Χαλκηδών, ἡ δὲ τέχνη σοφίη. τὸ δὲ Καστορίωνος τοῦ Σολέως (SH 310), ὡς ὁ Κλέαρχός (fr. 88 Wehrli) φησιν, εἰς τὸν Πᾶνα ποίημα τοιοῦτόν ἐστι· τῶν ποδῶν ‖ ἕκαστος ὅλοις ὀνόμασι περιειλημμένος πάντας ὁμοίως ἡγεμονι- 455a κοὺς καὶ ἀκολουθητικοὺς ἔχει τοὺς πόδας, οἷον·

10

15

σὲ τὸν † βολοις † νιφοκτύποις δυσχείμερον ναίονθ᾿ † ὁδος †, θηρονόμε Πάν, χθὼν Ἀρκάδων, κλήσω γραφῇ τῇδε σοφῇ πάγκλειτ᾿ ἔπη συνθείς, ἄναξ, δύσγνωστα μὴ σοφοῖς κλύειν, μουσοπόλε θήρ, κηρόχυτον ὃς μείλιγμ᾿ ἱεῖς,

5

καὶ τὰ λοιπὰ τὸν αὐτὸν τρόπον. τούτων δὲ ἕκαστος τῶν ποδῶν, ὡς ἂν τῇ τάξει θῇς, τὸ αὐτὸ μέτρον ἀποδώσει, οὕτω· σὲ τὸν † βολοις † νιφοκτύποις δυσχείμερον, | νιφοκτύποις σὲ τὸν † βολοις † δυσχείμερον.

20

καὶ ὅτι τῶν ποδῶν ἕκαστός ἐστι ἑνδεκαγράμματος. ἔστι καὶ μὴ τοῦτον τὸν τρόπον ἀλλ᾿ ἑτέρως ποιῆσαι ὥστε πλείω πρὸς τὴν χρῆσιν ἐκ τοῦ ἑνὸς ἔχειν οὕτω λέγοντας· μέτρον φράσον μοι τῶν ποδῶν 〈μέτρον λαβών〉. λαβὼν μέτρον μοι τῶν ποδῶν μέτρον φράσον. 455b–c  Eust. p. 1335.52–4 = IV.857.2–3 4  μ̄̄ A C E : μῦ Schweighäuser | χῖ A C E : χεῖ Kaibel ‖ 5  Χαλκηδών As C E B M P Mus : Χαλκαδών A ‖ 10  † βολοις † A : βόλοις B M P Mus : βολαῖς Meineke ‖ 11  ναίονθ᾿ Casaubon : † νεονθ † A | † ὁδος † A : ἕδραν Cobet : fort. ὄρος | χθὼν A : χθόν᾿ Casaubon ‖ 12  τῇδε A : τῇδ᾿ ἐν Porson | πάγκλειτ᾿ Porson : † παγκλητ᾿ † A ‖ 13  σοφοῖς A : σοφῷ Meineke ‖ 14  μουσοπόλε A : μωσοπόλε Cobet | μείλιγμ᾿ ἱεῖς Musurus : † μιλιγμιεις † A ‖ 15  ἕκαστος Wehrli : ἕκαστον A C E ‖ 17  † βολοις † A : βόλοις C E B M P Mus : βολαῖς Meineke ‖ 18  † βολοις † A : βόλοις C E B M P Mus : βολαῖς Meineke 19  ἑνδεκαγράμματος Schweighäuser : δεκαγράμματος A ‖ 22  〈μέτρον λαβών〉 add. Coraes

455b

242

deip nosop histae

οὐ βούλομαι γὰρ τῶν ποδῶν μέτρον λαβεῖν. λαβεῖν μέτρον γὰρ τῶν ποδῶν οὐ βούλομαι. 455c [82] Πίνδαρος δὲ πρὸς τὴν ἀσιγμοποιηθεῖσαν ᾠδήν, | ὡς ὁ αὐτός

φησι Κλέαρχος (fr. 88 Wehrli), οἱονεὶ γρίφου τινὸς ἐν μελοποιίᾳ προβληθέντος, ὡς πολλῶν τούτῳ προσκρουόντων διὰ τὸ ἀδύνατον εἶναι ἀποσχέσθαι τοῦ σίγμα καὶ διὰ τὸ μὴ δοκιμάζειν, ἐποίησε (fr. 70b.1, 3)·

5

πρὶν μὲν εἷρπε † σχοινοτενια † τ᾿ ἀοιδὰ καὶ τὸ † σαντιβοηλον † ἀνθρώποις. ταῦτα σημειώσαιτ᾿ ἄν τις πρὸς τοὺς νοθεύοντας Λάσου τοῦ Ἑρμιονέως (PMG 704) τὴν ἄσιγμον ᾠδήν, ἥτις ἐπιγράφεται Κένταυροι. καὶ ὁ εἰς τὴν Δήμητρα δὲ τὴν ἐν Ἑρμιόνῃ ποιηθεὶς τῷ Λάσῳ 455d ὕμνος ἄσιγμός ἐστιν, ὥς φησιν Ἡρακλείδης | ὁ Ποντικὸς ἐν τρίτῳ Περὶ Μουσικῆς (fr. 161 Wehrli), οὗ ἐστιν ἀρχή (PMG 702.1)· Δάματρα μέλπω Κόραν τε Κλυμένοι᾿ ἄλοχον.

10

15

[83] ἔστιν εὐπορῆσαι καὶ ἄλλων γρίφων· ἐν Φανερᾷ γενόμαν, πάτραν δέ μου ἁλμυρὸν ὕδωρ ἀμφὶς ἔχει, μήτηρ δ᾿ ἔστ᾿ Ἀριθμοῖο πάις. Φανερᾷ μὲν οὖν λέγει τῇ Δήλῳ, ἥτις ὑπὸ θαλάσσης περιέχεται, μήτηρ δ᾿ ἡ Λητώ, ἥτις Κοίου ἐστὶ θυγάτηρ· Μακεδόνες δὲ τὸν 455e ἀριθμὸν κοῖον προσαγορεύουσι. | καὶ ἐπὶ τῆς πτισάνης· κριθῆς ἀφλοίου χυλὸν ὀργάσας πίε. πεποίηται δὲ τῆς πτισάνης τοὔνομα ἀπὸ τοῦ πτίσσειν καὶ ἀνεῖν.

455d  Eust. p. 1558.1–4 = i.247.10–14 | 455e–f  Eust. p. 1339.17 = IV.869. 19–21 | 455e  Eust. p. 1218.29–30 = IV.441.15 5  ἀδύνατον Scaliger : δυνατὸν A ‖ 8  εἷρπε A : ἧρπε 11.467b : ἕρπε Snell † σχοινοτενια † A : σχοινοτένειά 11.467b ‖ 9  † σαντιβοηλον † A : σὰν κίβδηλον 11.467b et Musurus ‖ 12  Ἑρμιόνῃ A : † ερμειονι † 14.624e, ubi Ἑρμιόνι scripsit Dindorf ‖ 15  Δάματρα A : Δήμητρα 14.624e As M P Mus Κλυμένοι᾿ Kaibel : Κλυμένοιο A : † κλυμενοιο † 14.624e ‖ 17  γενόμαν A : γενόμην As C E Eust. ‖ 18  μήτηρ A C E Eust. : Λητώ Cs Emg : fort. μάτηρ 23  πτίσσειν C E Mus : πτίττειν A

20

243

x 455b–456b

καὶ ἐπὶ τοῦ κοχλίου· φέρεται δὲ τοῦτο καὶ ἐν τοῖς Τεύκρου Ὁρισμοῖς (FGrH 274 F 3)· ζῷον ἄπουν ἀνάκανθον ἀνόστεον ὀστρακόνωτον ὄμματά τ᾿ ἐκκύπτοντα προμήκεα κεἰσκύπτοντα. 5

Ἀντιφάνης δ᾿ ἐν Αὑτοῦ Ἐρῶντί (fr. 51) φησι· | τροφαλίδας τε λινοσάρκους, μανθάνεις; τυρὸν λέγω.

455f

Ἀναξανδρίδης Αἰσχρᾷ (fr. 6)·

10

ἀρτίως διηρτάμηκεν, καὶ τὰ μὲν διανεκῆ σώματος μέρη δαμάζετ᾿ ἐν πυρικτίτοισι γᾶς· Τιμόθεος ἔφη ποτ᾿, ἄνδρες, τὴν χύτραν εἶναι λέγων. Τιμοκλῆς δ᾿ ἐν Ἥρωσιν (fr. 13)·

15

(Α.) ὡς δ᾿ ἦν ἠρμένη βίου τιθήνη, πολεμία λιμοῦ, φύλαξ φιλίας, ἰατρὸς ἐκλύτου βουλιμίας, ‖ τράπεζα. (Β.) περιέργως, νὴ τὸν οὐρανόν, ἐξὸν φράσαι “τράπεζα” συντόμως.

456a

5

Πλάτων δ᾿ ἐν τῷ Ἀδώνιδι (fr. 3) χρησμὸν δοθῆναι λέγων Κινύρᾳ ὑπὲρ Ἀδώνιδος τοῦ υἱοῦ φησιν· 20

25

ὦ Κυπρία, βασιλεῦ Κυπρίων, ἀνδρῶν δασυπρώκτων, παῖς σοι κάλλιστος μὲν ἔφυ θαυμαστότατός τε πάντων ἀνθρώπων, δύο δ᾿ αὐτὸν δαίμον᾿ † εχειτον †, | ἡ μὲν ἐλαυνομένη λαθρίοις ἐρετμοῖς, ὁ δ᾿ ἐλαύνων. λέγει δ᾿ Ἀφροδίτην καὶ Διόνυσον· ἀμφότεροι γὰρ ἤρων τοῦ Ἀδώνιδος. καὶ τὸ τῆς Σφιγγὸς δὲ αἴνιγμα Ἀσκληπιάδης ἐν τοῖς Τραγῳδουμένοις (FGrH 12 F 7a = AP 14.64) τοιοῦτον εἶναί φησιν· *455f–6a  Eust. p. 1586.19–20 = i.283.34–5 6  τροφαλίδας C E Eust. Mus : † τροφαλινδας † A ‖ 8  διηρτάμηκεν A : διηρτάμηκε Dindorf | διανεκῆ A : διηνεκῆ As B M P Mus ‖ 9  δαμάζετ᾿] δαμάζετε A : δαμάζεται M : δαμάζετ(αι) P, cf. Musurus † δαμάζετα † | γᾶς A : γῆς As M P Mus ‖ 10  εἶναι A : οἶμαι Boeckh ‖ 19  Κυπρία A C E : Κινύρα M P Mus, cf. Κινύρᾳ supra ‖ 20  τε Cs Es : τοι A C E ‖ 21  † εχειτον † A : ἔχετον C E : ὀλεῖτον Jacobs

456b

244

deip nosop histae

ἔστι δίπουν ἐπὶ γῆς καὶ τετράπουν, οὗ μία φωνή, καὶ τρίπουν, ἀλλάσσει δὲ φύσιν μόνον ὅσσ᾿ ἐπὶ γαῖαν ἑρπετὰ γίνονται ἀνά τ᾿ αἰθέρα καὶ κατὰ πόντον. ἀλλ᾿ ὁπόταν πλείστοισιν ἐρειδόμενον ποσὶ βαίνῃ, ἔνθα τάχος γυίοισιν ἀφαυρότατον πέλει αὑτοῦ. | 5

5

456c [84] γριφώδη δ᾿ ἐστὶ καὶ Σιμωνίδῃ (fr. 69 Diehl) ταῦτα πεποιη-

μένα, ὥς φησι Χαμαιλέων ὁ Ἡρακλεώτης ἐν τῷ Περὶ Σιμωνίδου (fr. 34 Wehrli = fr. 37 Martano)· μιξονόμου τε πατὴρ ἐρίφου καὶ σχέτλιος ἰχθὺς πλησίον ἠρείσαντο καρήατα· παῖδα δὲ νυκτὸς δεξάμενοι βλεφάροισι Διωνύσοιο ἄνακτος βουφόνον οὐκ ἐθέλουσι τιθηνεῖσθαι θεράποντα. φασὶ δ᾿ οἱ μὲν ἐπί τινος τῶν ἀρχαίων ἀναθημάτων ἐν Χαλκίδι τοῦτ᾿ ἐπιγεγράφθαι, πεποιῆσθαι δ᾿ ἐν αὐτῷ τράγον καὶ δελφῖνα, 456d περὶ ὧν εἶναι τὸν λόγον | τοῦτον, οἱ δὲ εἰς ἐπιγόνειον ψαλτήριον δελφῖνα καὶ τράγον εἰργασμένον εἰρῆσθαι, καὶ εἶναι τὸν βουφόνον καὶ τοῦ Διονύσου θεράποντα τὸν διθύραμβον. οἱ δέ φασιν ἐν Ἰουλίδι τὸν τῷ Διονύσῳ θυόμενον βοῦν ὑπό τινος τῶν νεανίσκων παίεσθαι πελέκει, πλησίον δὲ τῆς ἑορτῆς οὔσης εἰς χαλκεῖον δοθῆναι τὸν πέλεκυν· τὸν οὖν Σιμωνίδην ἔτι νέον ὄντα βαδίσαι πρὸς τὸν χαλκέα κομιούμενον αὐτόν· ἰδόντα δὲ καὶ τὸν τεχνίτην κοιμώμενον καὶ τὸν ἀσκὸν καὶ τὸν καρκίνον εἰκῇ κείμενον καὶ 456e ἐπαλλήλως ἔχοντα τὰ ἔμπροσθεν, | οὕτως ἐλθόντα εἰπεῖν πρὸς τοὺς συνήθεις τὸ προειρημένον πρόβλημα· τὸν μὲν γὰρ τοῦ ἐρίφου πατέρα τὸν ἀσκὸν εἶναι, σχέτλιον δὲ ἰχθὺν τὸν καρκίνον, νυκτὸς δὲ παῖδα τὸν ὕπνον, βουφόνον δὲ καὶ Διονύσου θεράποντα τὸν

456f–7a, 456e  Eust. p. 1323.56–7, 58–60 = IV.812.12–14, 16–18 1  τετράπουν A C E : τετράπον AP et Musurus ‖ 2  τρίπουν A C E : τρίπον AP et Musurus | φύσιν A C E : φυὴν Cs Es et AP ‖ 3  γίνονται C E B M P Mus : γείνονται A Es : κινεῖται AP | ἀνά τ᾿ C E et AP : καὶ ἀν᾿ A ‖ 9  τε πατήρ τ᾿ A : τ᾿ om. C E ‖ 10  ἠρείσαντο C E B : ἠρίσαντο A ‖ 11  Διωνύσοιο C : Διονύσοιο A E ‖ 15  ἐπιγόνειον, i.e. ΕΠΙΓΟΝ- West : ἐπιτόνιον, i.e. ΕΠΙΤΟΝ- A C E 16  εἰργασμένον A C E : ἐπειργασμένον Wilamowitz ‖ 20  Σιμωνίδην B Mus : Σιμωνίδη A : Σιμωνίδ C E

10

15

20

25

x 456b–457b

245

πέλεκυν. πεποίηκε δὲ καὶ ἕτερον ἐπίγραμμα ὁ Σιμωνίδης (fr. 70 Diehl) ὃ παρέχει τοῖς ἀπείροις τῆς ἱστορίας ἀπορίαν· φημὶ τὸν οὐκ ἐθέλοντα φέρειν τέττιγος ἄεθλον τῷ Πανοπηϊάδῃ δώσειν μέγα δεῖπνον Ἐπειῷ. | 5

10

λέγεται δὲ ἐν τῇ Καρθαίᾳ διατρίβοντα αὐτὸν διδάσκειν τοὺς 456f χορούς, εἶναι δὲ τὸ χορηγεῖον ἄνω πρὸς Ἀπόλλωνος ἱερῷ μακρὰν τῆς θαλάσσης. ὑδρεύεσθαι οὖν καὶ τοὺς ἄλλους καὶ τοὺς περὶ τὸν Σιμωνίδην κάτωθεν, ἔνθα ἦν ἡ κρήνη, ἀνακομίζοντος αὐτοῖς τὸ ὕδωρ ὄνου ὃν ἐκάλουν Ἐπειὸν διὰ τὸ μυθολογεῖσθαι τοῦτο δρᾶν ἐκεῖνον καὶ ἀναγεγράφθαι ἐν τῷ τοῦ Ἀπόλλωνος ἱερῷ τὸν Τρωϊκὸν μῦθον ἐν ᾧ ὁ Ἐπειὸς ὑδροφορεῖ τοῖς Ἀτρείδαις, ‖ ὡς καὶ 457a Στησίχορός (PMG 200) φησιν· ᾤκτειρε γὰρ αὐτὸν ὕδωρ ἀεὶ φορέοντα Διὸς κούρα βασιλεῦσιν.

15

20

ὑπαρχόντων οὖν τούτων ταχθῆναί φασι τῷ μὴ παραγινομένῳ τῶν χορευτῶν εἰς τὴν ὡρισμένην ὥραν παρέχειν τῷ ὄνῳ χοίνικα κριθῶν. τοῦτ᾿ οὖν κἀν τῷ ποιήματι λέγεσθαι, καὶ εἶναι τὸν μὲν οὐ φέροντα τὸ τοῦ τέττιγος ἄεθλον τὸν οὐκ ἐθέλοντα ᾄδειν, Πανοπηϊάδην δὲ τὸν ὄνον, μέγα δὲ δεῖπνον τὴν χοίνικα τῶν κριθῶν. [85] τοιοῦτόν ἐστι καὶ τὸ Θεόγνιδος (1229–30) τοῦ ποιητοῦ· | ἤδη γάρ με κέκληκε θαλάσσιος οἴκαδε νεκρὸς τεθνηκὼς ζῳῷ φθεγγόμενος στόματι· σημαίνει γὰρ κόχλον. τοιοῦτο δ᾿ ἐστὶ καὶ τὸ ῥήματα λέγειν ἀνθρώπων ὀνόμασιν ὅμοια, οἷον (adesp. tr. fr. 97)·

25

λαβὼν ἀριστόνικον ἐν μάχῃ κράτος. καὶ τὸ περιφερόμενον·

456f–7a, 456e  Eust. p. 1323.56–7, 58–60 = IV.812.12–14, 16–18 | *456f  Eust. p. 1606.61–2 = i.311.38–9 5  Καρθαίᾳ Schweighäuser : Καρθέᾳ A C E ‖ 6  μακρὰν A C E : 〈οὐ〉 μακρὰν Brönstedt ‖ 8  ἀνακομίζοντος δ᾿ A : δ᾿ om. C E ‖ 13  ᾤκτειρε A C E Eust. : ᾤκτιρε Page ‖ 14  ἀεὶ A C E Eust. : αἰεὶ Bergk ‖ 18  τὸ τοῦ C E : τοῦτο A 19  δὲ2 C E : om. A ‖ 22  ζῳῷ] ζωῷ A : ζωῶ C : ζωῶ E

457b

246

457c

deip nosop histae

πέντ᾿ ἄνδρες δέκα ναυσὶ κατέδραμον εἰς ἕνα χῶρον, | ἐν δὲ λίθοις ἐμάχοντο, λίθον δ᾿ οὐκ ἦν ἀνελέσθαι· δίψῃ δ᾿ ἐξώλλυντο, ὕδωρ δ᾿ ὑπερεῖχε γενείου.

[86] τίνα δὲ κόλασιν ὑπέμενον Ἀθήνησιν οἱ μὴ λύσαντες τὸν προτεθέντα γρῖφον, εἴ γε ἔπινον φιάλην κεκερασμένην, ὡς καὶ ὁ Κλέαρχος προεῖπεν ἐν τῷ ὅρῳ; κἀν τῷ πρώτῳ δὲ Περὶ Παροιμιῶν (fr. 63.I Wehrli) γράφει οὕτω· τῶν γρίφων ἡ ζήτησις οὐκ ἀλλοτρία φιλοσοφίας ἐστί, καὶ οἱ παλαιοὶ τὴν τῆς παιδείας ἀπόδειξιν ἐν 457d τούτοις ἐποιοῦντο· προέβαλλον | γὰρ παρὰ τοὺς πότους οὐχ ὥσπερ οἱ νῦν ἐρωτῶντες ἀλλήλους· “τίς τῶν ἀφροδισιαστικῶν συνδυασμῶν;” ἢ “τίς ἢ ποῖος ἰχθὺς ἥδιστος ἢ τίς ἀκμαιότατος;”, ἔτι δέ· “τίς μετ᾿ Ἀρκτοῦρον ἢ μετὰ Πλειάδα ἢ τίς μετὰ Κύνα μάλιστα βρωτός;”· καὶ ἐπὶ τούτοις ἆθλα μὲν τοῖς νικῶσι φιλήματα μίσους ἄξια τοῖς ἐλευθέραν αἴσθησιν ἔχουσι, ζημίαν δὲ τοῖς ἡττηθεῖσιν τάττουσιν ἄκρατον πιεῖν, ὃν ἥδιον τῆς Ὑγιείας πίνουσι· κομιδῇ γάρ ἐστι ταῦτά γέ τινος τοῖς Φιλαινίδος καὶ τοῖς Ἀρχεστράτου 457e (test. 4 Olson–Sens) συγγράμμασιν | ἐνῳκηκότος, ἔτι δὲ περὶ τὰς καλουμένας Γαστρολογίας ἐσπουδακότος· ἀλλὰ μᾶλλον τὰς τοιαύτας, τῷ πρώτῳ ἔπος 〈ἢ〉 ἰαμβεῖον εἰπόντι τὸ ἐχόμενον ἕκαστον λέγειν, καὶ τῷ κεφάλαιον εἰπόντι ἀντειπεῖν ἑτέρου ποιητοῦ τι ὃς τὴν αὐτὴν εἶπε γνώμην· ἔτι δὲ λέγειν † ἕκαστον ἰαμβεῖον· πρός τε τούτοις ἕκαστον εἰπεῖν ὅσων ἂν προσταχθῇ συλλαβῶν ἔμμετρον καὶ † ὅσα ἀπὸ τῆς τῶν γραμμάτων καὶ συλλαβῶν ἔχεται θεωρίας †. ὁμοίως δὲ τοῖς εἰρημένοις ἡγεμόνος ἕκαστον λέγειν ὄνομα τῶν ἐπὶ Τροίαν ἢ τῶν Τρώων, καὶ πόλεως ὄνομα τῶν ἐν τῇ 457f Ἀσίᾳ λέγειν ἀπὸ | τοῦ δοθέντος γράμματος, τὸν δ᾿ ἐχόμενον τῶν ἐν τῇ Εὐρώπῃ, καὶ τοὺς λοιποὺς ἐναλλάξαι ἄν τε Ἑλληνίδος ἄν τε βαρβάρου τάξῃ τις, ὥστε τὴν παιδιὰν μὴ ἄσκεπτον οὖσαν μηνύματα γίνεσθαι τῆς ἑκάστου πρὸς παιδείαν οἰκειότητος· ἐφ᾿ οἷς ἆθλον ἐτίθεσαν στέφανον καὶ εὐφημίαν, οἷς μάλιστα γλυκαίνεται 5  〈ἅλμῃ〉 κεκερασμένην Dobree, cf. 10.458f, 459b ‖ 10–11  συνδυασμῶν E Mus : συνδιασμῶν C : συνδυασμένων A ‖ 18  Γαστρολογίας C E Mus : Ἀστρολογίας A ‖ 19  〈ἢ〉 add. Meineke | ἰαμβεῖον M P Mus : ἰαμβίον A 20  ἀντειπεῖν scripsi, ducente Schweighäuser (ἀντειπεῖν τὸ) : ἀντειπόντος A 21  ἰαμβεῖον M P Mus : ἰαμβίον A ‖ 23  ὅσα ἀπὸ A : ὅσαπερ vel ἀπὸ delendum Dobree : fort. ὅσ᾿ ἂν … ἔχηται ‖ 24  ἕκαστον scripsi : ἑκάστου A 27  ἄν1 B M P Mus : ἐάν A ‖ 28  παιδιὰν Muret : παιδείαν A

5

10

15

20

25

30

x 457b–458 c

247

τὸ φιλεῖν ἀλλήλους. [87] ταῦτα μὲν οὖν Κλέαρχος ‖ εἴρηκε. καὶ ἃ 458a προβάλλειν ἔδει τοιαῦτά τινα εἶναι ἡγοῦμαι· στίχον εἰπεῖν Ὁμηρικὸν ἀπὸ τοῦ ᾱ ἀρχόμενον καὶ εἰς τὸ αὐτὸ στοιχεῖον καταλήγοντα· 5

ἀγχοῦ δ᾿ ἱσταμένη ἔπεα πτερόεντα προσηύδα. (Il. 4.92) ἀλλ᾿ ἄγε νῦν μάστιγα καὶ ἡνία σιγαλόεντα. (Il. 5.226) ἀσπίδας εὐκύκλους λαισήϊά τε πτερόεντα. (Il. 5.453) καὶ πάλιν ὁμοίως ἰαμβεῖα·

10

ἀγαθὸς ἀνὴρ λέγοιτ᾿ ἂν ὁ φέρων τἀγαθά. (adesp. com. fr. 121.1) ἀγαθὸς ἂν εἴη χὠ φέρων καλῶς κακά. (adesp. com. fr. 121.2) | Ὁμηρικοὶ ἀπὸ τοῦ ε̄ ἐπὶ τὸ ε̄·

458b

εὗρε Λυκάονος υἱὸν ἀμύμονά τε κρατερόν τε. (Il. 4.89) ἐν πόλει ὑμετέρῃ, ἐπεὶ οὐκ ἄρ᾿ ἔμελλον ἐγώ γε. (Il. 5.686) 15

ὁμοίως καὶ ἰαμβεῖα· εὐκαταφρόνητός ἐστι πενία, Δερκύλε. (adesp. com. fr. 121.3) ἐπὶ τοῖς παροῦσι τὸν βίον διάπλεκε. (adesp. com. fr. 121.3) Ὁμήρου ἀπὸ 〈τοῦ〉 η̄ ἐπὶ τὸ η̄·

20

ἡ μὲν ἄρ᾿ ὣς εἰποῦσ᾿ ἀπέβη γλαυκῶπις Ἀθήνη. (Il. 5.133) | ἡ δ᾿ ἐν γούνασι πίπτε Διώνης δῖ᾿ Ἀφροδίτη. (Il. 5.370) ἴαμβος· ἡ τῶν φίλων σοι πίστις ἔστω κεκριμένη. (adesp. com. fr. 121.5) ἀπὸ τοῦ ῑ ἐπὶ τὸ ῑ Ὁμήρου·

25

Ἰλίου ἐξαπολοίατ᾿ ἀκήδεστοι καὶ ἄφαντοι. (Il. 6.60) Ἱππόλοχος δ᾿ ἔμ᾿ ἔτικτε, καὶ ἐκ τοῦ φημι γενέσθαι. (Il. 6.206) 458a, b, d, e–f  Eust. p. 1335.33–49 = IV.856.6–17 2  προβάλλειν A C E : fort. προβαλεῖν | ἔδει scripsi : δεῖ A ‖ 8  ἰαμβεῖα C E M P Mus : ἰαμβία A ‖ 11  χὠ Dindorf : καὶ ὁ A C E ‖ 15  ἰαμβεῖα E M P Mus : ἰαμβία A : ἰαμβ C ‖ 16  ἐστι C E B M Mus : ἐστιν A ‖ 18  〈τοῦ〉 addidi 21  ἴαμβος C E : ἴαμβοι A

458c

248

deip nosop histae

ἀπὸ τοῦ σ̄ εἰς τὸ σ̄· συμπάντων Δαναῶν, οὐδ᾿ ἢν Ἀγαμέμνονα εἴπῃς. (Il. 1.90) σοφός ἐστιν ὁ φέρων τἀπὸ τύχης καλῶς. (adesp. com. fr. 121.6) | 458d ἀπὸ τοῦ ω̄ εἰς τὸ ω̄·

5

ὡς δ᾿ ὅτ᾿ ἀπ᾿ Οὐλύμπου νέφος ἔρχεται οὐρανὸν εἴσω. (Il. 16.364) ὠρθωμένην πρὸς ἅπαντα τὴν ψυχὴν ἔχω. (adesp. com. fr. 121.7) προβάλλειν δὲ δεῖ καὶ στίχους ἀσίγμους, οἷον·

10

πάντ᾿ ἐθέλω δόμεναι καὶ ἔτ᾿ οἴκοθεν ἄλλ᾿ ἐπιθεῖναι. (Il. 7.364) καὶ πάλιν στίχους Ὁμηρικοὺς ἀπὸ τῆς πρώτης συλλαβῆς καὶ τῆς ἐσχάτης δηλοῦντας ὄνομα, οἷον· 458e

Αἴας δ᾿ ἐκ Σαλαμῖνος ἄγεν δυοκαίδεκα νῆας. (Il. 2.557) | Φυλείδης, ὃν τίκτε διίφιλος ἱππότα Φυλεύς. (Il. 2.628) ἰητὴρ ἀγαθὸς Ποδαλείριος ἠδὲ Μαχάων. (Il. 2.732)

15

εἴσι καὶ ἄλλοι στίχοι Ὁμηρικοὶ δηλοῦντες σκευῶν ὀνόματα ἀπὸ τῆς πρώτης καὶ ἐσχάτης συλλαβῆς, οἷον· ὀλλυμένων Δαναῶν ὀλοφύρεται ἐν φρεσὶ θυμός. (Il. 8.202) μυθεῖται κατὰ μοῖραν, ἅ πέρ κ᾿ οἴοιτο καὶ ἄλλος. (Od. 17.580) λυγρὸς ἐών, μή πού τι κακὸν καὶ μεῖζον ἐπαύρῃ. (Od. 18.107) | 458f ἄλλοι στίχοι δηλοῦντες ἀπὸ τῆς ἀρχῆς καὶ τοῦ τέλους τῶν ἐδωδί-

μων τί· ἀργυρόπεζα Θέτις, θυγάτηρ ἁλίοιο γέροντος. (Il. 1.538)

458a, b, d, e–f  Eust. p. 1335.33–49 = IV.856.6–17 14  〈Αἴας〉 post νῆας add. Kaibel (cf. infra) ‖ 15  〈Φυλεύς2〉 post Φυλεύς1 add. Kaibel (cf. infra) ‖ 16  ἰητὴρ ἀγαθὸς A : ἰητροὶ μὲν C E : ἰητῆρ᾿ ἀγαθώ, Hom. Μαχάων. Ἴων A : Ἴων (glossam) om. M P ‖ 19  θυμός. ὅλμος A, cf. Eust. : ὅλμος (glossam) om. C E ‖ 20  ἄλλος. μύλος A, cf. Eust. : μύλος (glossam) om. C E ‖ 21  ἐπαύρῃ. λύρη A, cf. Eust. : λύρη (glossam) om. C E ‖ 24  γέροντος. ἄρτος A, cf. Eust. : ἄρτος (glossam) om. C E

20

x 45 8 c–4 59c

249

μή τι σὺ ταῦτα ἕκαστα διείρεο μηδὲ μετάλλα. (Il. 1.550)

5

10

15

20

[88] ἐπεὶ δὲ ἱκανὴν παρέκβασιν πεποιήμεθα περὶ τῶν γρίφων, λεκτέον ἤδη καὶ τίνα κόλασιν ὑπέμενον οἱ μὴ λύσαντες τὸν προτεθέντα γρῖφον. ἔπινον οὗτοι ἅλμην παραμισγομένην τῷ αὑτῶν ποτῷ, καὶ ἔδει προσενέγκασθαι τὸ ποτήριον ἀπνευστί, ὡς Ἀντιφάνης ‖ δηλοῖ ἐν Γανυμήδει (fr. 75) διὰ τούτων· 459a (Α.) οἴμοι περιπλοκὰς λίαν ἐρωτᾷς. (Λα.) ἀλλ᾿ ἐγὼ σαφῶς φράσω· τῆς ἁρπαγῆς τοῦ παιδὸς εἰ ξύνοισθά τι, ταχέως λέγειν χρὴ πρὶν κρέμασθαι. (Α.) πότερά μοι γρῖφον προβαλεῖς τοῦτον εἰπεῖν, δέσποτα, τῆς ἁρπαγῆς τοῦ παιδὸς εἰ ξύνοιδά τι; ἢ τί δύναται τὸ ῥηθέν; (Λα.) ἔξω τις δότω ἱμάντα ταχέως. (Α.) † οῖον † οὐκ ἔγνων ἴσως. ἔπειτα τοῦτο ζημιοῖς με; μηδαμῶς· | ἅλμης δ᾿ ἐχρῆν τι περιφέρειν ποτήριον. (Λα.) οἶσθ᾿ οὖν ὅπως δεῖ σε τοῦτ᾿ ἐκπιεῖν; (Α.) ἐγώ; κομιδῇ γε. (Λα.) πῶς; (Α.) ἐνέχυρον ἀποφέροντά. (Λα.) οὔκ, ἀλλ᾿ ὀπίσω τὼ χεῖρε ποιήσαντα δεῖ ἕλκειν ἀπνευστί.

5

10 459b

[89] τοσαῦτα καὶ περὶ τῶν γρίφων εἰπόντων τῶν δειπνοσοφιστῶν, ἐπειδὴ καὶ ἡμᾶς ἑσπέρα καταλαμβάνει ἀναπεμπαζομένους τὰ εἰρημένα, τὸν περὶ τῶν ἐκπωμάτων λόγον εἰς αὔριον ἀναβαλώμεθα· κατὰ γὰρ τὸν Μεταγένους Φιλοθύτην (fr. 15)· 25

κατ᾿ ἐπεισόδιον | μεταβάλλω τὸν λόγον, ὡς ἂν καιναῖς παροψίσι καὶ πολλαῖς εὐωχήσω τὸ θέατρον, περὶ τῶν ἐκπωμάτων τὸν λόγον ἑξῆς ποιούμενος. 1  μετάλλα. μῆλα A, cf. Eust. : μῆλα (glossam) om. C E ‖ 2  παρέκβασιν Herwerden : παράβασιν A ‖ 5  ἔδει μὴ προσενέγκασθαι A : μὴ om. M P Mus 11  προβαλεῖς A : προβάλλεις Musurus ‖ 12–13  τι; / ἢ τί, i.e. ΤΙΗΤΙ Dindorf et Dobree : † τιν † τι, i.e. ΤΙΝΤΙ A ‖ 14  † οῖον † A : εἶἑν· Schenkl 17  σε τοῦτ᾿ A : τοῦτό σ᾿ Casaubon ‖ 25  μεταβάλλω C E B : μεταβαλῶ A 26  καιναῖς παροψίσι καὶ πολλαῖς A : πολλαῖς παροψίσι καὶ καιναῖς C E : πολλαῖσι παροψίσι καὶ κεναῖς Poll. 10.87 : καιναῖσι παροψίσι καὶ πολλαῖς Meineke

459c

ΙΑ 459d

[1] ἄγε δή, τίς ἀρχὴ τῶν λόγων γενήσεται;,

κατὰ τὸν κωμῳδιοποιὸν Κηφισόδωρον (fr. 13), ἑταῖρε Τιμόκρατες· συναχθέντων γὰρ ἡμῶν καθ᾿ ὥραν μετὰ σπουδῆς διὰ τὰ ἐκπώματα ὁ Οὐλπιανὸς ἔτι καθημένων ἁπάντων, πρὶν καί τινα διαλεχθῆναι, ἔφη· παρὰ μὲν τῷ Ἀδράστῳ, ἄνδρες φίλοι, καθίσαντες οἱ ἀριστεῖς δειπνοῦσιν, ὁ δὲ Πολύιδος ἱερὰ θύων ἐν ὁδῷ παραπορευόμενον τὸν Πετεὼ κατέσχε καὶ κατακλίνας ἐν τῇ πόᾳ θαλλίαν τε κατακλάσας ἀντὶ τραπέζης παρέθηκε τῶν τυθέντων. καὶ τῷ 460a Αὐτολύκῳ ‖ ἐλθόντι (Od. 19.399) Ἰθάκης ἐς πίονα δῆμον ἡ τροφὸς καθημένῳ δηλονότι — οὕτω γὰρ ἐδείπνουν οἱ τότε — τὸν Ὀδυσσέα, φησὶν ὁ ποιητής (Od. 19.401–2), ἐκάθισεν ἐπὶ τῶν γονάτων καὶ οὐχὶ παρὰ τοῖς γόνασιν ἔστησεν. ἡμεῖς οὖν μὴ διατρίβωμεν, ἀλλ᾿ ἤδη κατακλινώμεθα, ἵν᾿ ἡμῖν ὁ Πλούταρχος | 460b περὶ ὧν ἐπαγγέλλεται ποτηρίων ἀποδοὺς τὸν λόγον καὶ τὰς κύλικας πλήρεις ἅπασι προπίῃ. [2] ποτήρια δὲ πρῶτον οἶδα ὀνομάσαντα τὸν Ἀμόργιον ποιητὴν Σιμωνίδην ἐν Ἰάμβοις (Semon. fr. 26 West2) οὕτως·

5

10

15

ἀπὸ τράπεζαν εἷλε † νιν † ποτήρια. καὶ ὁ τὴν Ἀλκμαιωνίδα (fr. 2, p. 33 Bernabé) δὲ ποιήσας φησί· νέκυς δὲ χαμαιστρώτους ἐπί † τινας εὐρείης στιβάδος προέθηκ᾿ αὐτοῖσι, θάλειαν † δὲ τὰ ποτήριά τε στεφάνους τ᾿ ἐπὶ κρασὶν ἔθηκεν·

4  τινα A : τι Kaibel ‖ 12  παῖδα νέον γεγαῶτα κιχήσατο θυγατέρος ἧς· / τόν ῥά οἱ Εὐρύκλεια φίλοις ἐπὶ γούνασι θῆκε / παυομένῳ δόρποιο (= Od. 19.400–2) post ὁ ποιητής praeb. A : ut glossam del. Meineke ‖ 16  ποτήρια A : ποτήριον lmAmg ‖ 21  χαμαιστρώτους A : χαμαιστρώτου Welcker | τινας A : τινὸς Bedrot : τείνας Welcker ‖ 22  προέθηκ᾿ A : παρέθηκ᾿ Meineke ‖ 23  δὲ τὰ A : δαῖτα Fiorillo | τ᾿ A : δ᾿ Kaibel

20

xi 459d–460e

251

ἅπερ ὠνομάσθη ἀπὸ τῆς πόσεως, ὡς τὸ ἔκπωμα οἱ Ἀττικοί, ἐπεὶ ὑδροποτεῖν καὶ οἰνοποτεῖν | λέγουσιν. Ἀριστοφάνης ἐν Ἱππεῦσι 460c (Eq. 198)· γαμφηλαῖσι δράκοντα κόλλαιμον αἱματοπώτην. 5

κἀν τῷ αὐτῷ δὲ ἔφη (Eq. 124)· πολλῷ γ᾿ ὁ Βάκις διεχρῆτο τῷ ποτηρίῳ. καὶ Φερεκράτης ἐν Τυραννίδι (fr. 152.10)· κρείττων μί᾿ ἐστὶ χιλίων ποτηρίων. ὁ δὲ Ἀνακρέων (eleg. fr. 4 West2) ἔφη·

10

οἰνοπότης δὲ πεποίημαι. ἐστὶ δὲ τὸ ῥῆμα καὶ παρὰ τῷ ποιητῇ· οἰνοποτάζων (Il. 20.84) | γὰρ 460d εἴρηκε. καὶ Σαπφὼ δ᾿ ἐν τῷ δευτέρῳ (fr. 44.10) ἔφη· πολλὰ δ᾿ ἀνάριθμα ποτήρια † καλαιφις †. καὶ Ἀλκαῖος (fr. 376)·

15

20

ἐκ δὲ ποτηρίων πώνῃς Διννομένῃ παρίσδων. τιμᾶται δὲ καὶ ἐν Ἀχαίᾳ Δημήτηρ Ποτηριοφόρος κατὰ τὴν Ἀνθέων χῶραν, ὡς Αὐτοκράτης ἱστορεῖ ἐν δευτέρῳ Ἀχαϊκῶν (FGrH 297 F 1). [3] ἄξιον δὲ εἶναι νομίζω ζητῆσαι ὑμᾶς πρὸ τοῦ καταλόγου τῶν ποτηρίων, ὧν πλῆρές ἐστι τὸ κυλικεῖον τοδί· εἴρηται γὰρ οὕτως ἡ τῶν ποτηρίων σκευοθήκη παρ᾿ Ἀριστοφάνει μὲν ἐν Γεωργοῖς (fr. 106)· | ὥσπερ κυλικείου τοὐθόνιον προπέπταται.

*460d  Eust. p. 868.57 = III.274.16–17 | 460d, f  Eust. p. 1271.30–1 = IV.622.6–7 2  ὑδροποτεῖν καὶ οἰνοποτεῖν B M P Mus : ὑδροπωτεῖν καὶ οἰνοπωτεῖν A 4  γαμφηλαῖσι A : γαμφηλῇσι Ar. | κόλλαιμον (vox nihili), i.e. ΚΟΛΛ- A : κοάλεμον, i.e. ΚΟΑΛ- Mus Pcorr. et Ar. ‖ 6  διεχρῆτο A : ἐχρῆτο Ar. 8  κρείττων μι᾿ A : ἡ δὲ κρείττων ἡ μί᾿ 11.481d ‖ 13  πολλὰ δ᾿ A : ἀργύρα τ᾿ POxy. 1232 | † καλαιφις † A : κἀλέφαις POxy. 1232 ‖ 15  ποτηρίων A : ποτήριον Bergk | πώνῃς Διννομένῃ Blomfield, Bergk : † πωνησδιννομενη † A

460e

252

deip nosop histae

ἔστι καὶ παρὰ Ἀναξανδρίδῃ ἐν Μελιλώτῳ (fr. 30). Εὔβουλος δ᾿ ἐν Λήδᾳ (fr. 62)· ὥσπερ σπονδὴν διδοὺς ἐν τῷ κυλικείῳ συντέτριφεν τὰ ποτήρια. κἀν Ψαλτρίᾳ (fr. 116) δ᾿ ἔφη·

5

τὰ κυλικεῖα δ᾿ ἐξεῦρεν ἡμῖν. ἐν δὲ Σεμέλῃ ἢ Διονύσῳ (fr. 95)· Ἑρμῆς ὁ Μαίας λίθινος, ὃν προσεύγμασιν ἐν τῷ κυλικείῳ λαμπρὸν ἐκτετριμμένον. |

10

460f Κρατῖνος δ᾿ ὁ νεώτερος ἐν Χείρωνι (fr. 9)·

πολλοστῷ δ᾿ ἔτι ἐκ τῶν πολεμίων οἴκαδ᾿ ἥκω, συγγενεῖς καὶ φράτερας καὶ δημότας εὑρὼν μόλις εἰς τὸ κυλικεῖον ἐγράφην· Ζεύς ἐστί μοι Ἑρκεῖος, ἐστὶ Φρατόριος, τὰ τέλη τελῶ.

15

5

[4] ἄξιον δ᾿ ἐστὶ ζητῆσαι εἰ οἱ ἀρχαῖοι μεγάλοις ἔπινον ποτηρίοις· 461a Δικαίαρχος μὲν γὰρ ὁ Μεσσήνιος ‖ ὁ Ἀριστοτέλους μαθητὴς ἐν τῷ

Περὶ Ἀλκαίου (fr. 98 Wehrli = fr. 105 Fortenbaugh–Schütrumpf) μικροῖς φησιν αὐτοὺς ἐκπώμασι κεχρῆσθαι καὶ ὑδαρέστερον πεπωκέναι. Χαμαιλέων δ᾿ ὁ Ἡρακλεώτης ἐν τῷ Περὶ Μέθης (fr. 9 Wehrli = fr. 10 Martano), εἴ γε τῆς φωνῆς μνημονεύω, φησίν· εἰ δὲ οἱ ταῖς ἐξουσίαις χρώμενοι καὶ τῷ πλουτεῖν προτιμῶσι τὴν μέθην ταύτην, οὐδὲν θαυμαστόν· οὐκ ἔχοντες γὰρ ἑτέραν ἡδονὴν ταύτης καλλίω οὐδὲ μᾶλλον εὐχερῆ καταφεύγουσιν εἰκότως ἐπὶ τὸν οἶνον· ὅθεν δὴ καὶ τὰ μεγάλα τῶν ἐκπωμάτων ἐπιχώρια γέγονε τοῖς 461b δυνάσταις· | οὐ γὰρ παλαιὸν οὐδὲ τοῦτό γέ ἐστι παρὰ τοῖς Ἕλλη-

460d, f  Eust. p. 1271.30–1 = IV.622.6–7 3  ὥσπερ A : ὡσπερεὶ Schweighäuser ‖ 6  δ᾿ A : δὲ Dindorf ‖ 12  ἔτι A : ἔτει P Mus ‖ 13  οἴκαδ᾿ Schweighäuser : οἴκαδε A ‖ 15  ἐγράφην A C E : ἐνεγράφη Eust. : ἐνεγράφην Porson ‖ 16  Φρατόριος A C E : Φράτριος Bergk 24  θαυμαστόν A : καινόν C E ‖ 27  οὐ Kaibel : οὐδὲ A C E

20

25

xi 460e–461e

5

10

15

20

253

σιν, ἀλλὰ νεωστὶ εὑρέθη πεμφθὲν ἐκ τῶν βαρβάρων· ἐκεῖνοι γὰρ ἀπεστερημένοι τῆς παιδείας ὁρμῶσιν ἐπὶ τὸν πολὺν οἶνον καὶ πορίζονται τροφὰς περιέργους καὶ παντοίας. ἐν δὲ τοῖς περὶ τὴν Ἑλλάδα τόποις οὔτ᾿ ἐν γραφαῖς οὔτ᾿ 〈…〉 ἐπὶ τῶν πρότερον εὑρήσομεν ποτήριον εὐμέγεθες εἰργασμένον πλὴν τῶν ἐπὶ τοῖς ἡρωικοῖς· τὸ γὰρ ῥυτὸν ὀνομαζόμενον μόνοις τοῖς ἥρωσιν ἀπεδίδοσαν· ὃ καὶ δόξει τισὶν ἔχειν ἀπορίαν, εἰ μή τις ἄρα φήσειε διὰ τὴν | ὀξύτητα τῆς ἐπιφανείας τῶν δαιμόνων καταδειχθῆναι τοῦτο· 461c χαλεποὺς γὰρ καὶ πλήκτας τοὺς ἥρωας νομίζουσι καὶ μᾶλλον νύκτωρ ἢ μεθ᾿ ἡμέραν. ὅπως οὖν μὴ διὰ τὸν τρόπον ἀλλὰ διὰ τὴν μέθην φαίνωνται τοιοῦτοι, δημιουργοῦσιν αὐτοὺς πίνοντας ἐκπώμασι μεγάλοις. καί μοι δοκοῦσι λέγειν οὐ κακῶς οἱ φάσκοντες τὸ μέγα ποτήριον φρέαρ ἀργυροῦν εἶναι. ἐν τούτοις ἀγνοεῖν ἔοικεν ὁ Χαμαιλέων ὅτι οὔκ ἐστι μικρὸν τὸ παρ᾿ Ὁμήρῳ (Od. 9.346) διδόμενον τῷ Κύκλωπι ὑπ᾿ Ὀδυσσέως κισσύβιον· | οὐ γὰρ ἂν τρὶς 461d πιὼν οὕτω κατηνέχθη ὑπὸ μέθης τηλικοῦτος ὤν. ἦν οὖν καὶ τότε μεγάλα ποτήρια, εἰ μὴ αἰτιάσεταί τις τὴν δύναμιν τοῦ οἴνου, ἣν αὐτὸς 〈ὁ〉 Ὅμηρος (Od. 9.208–10) ἐξηγήσατο, ἢ τὸ ἄηθες τῆς πόσεως τοῦ Κύκλωπος, ἐπεὶ τὰ πολλὰ ἐγαλακτοπότει (cf. Od. 9.248–9, 297). ἢ τάχα καὶ βαρβαρικὸν ἦν τὸ ἔκπωμα, εἴπερ μέγα ἦν, ἐκ τῆς τῶν Κικόνων εἰλημμένον λείας (cf. Od. 9.41–2). τί οὖν ἔχομεν λέγειν περὶ τοῦ Νέστορος ποτηρίου, ὃ μόλις ἂν νέος βαστάσαι ἴσχυε, Νέστωρ δ᾿ ὁ γέρων ἀμογητὶ ἄειρε (Il. 11.637);

25

περὶ οὗ καὶ αὐτοῦ διδάξει τι ἡμᾶς | ὁ Πλούταρχος. ὥρα οὖν κατα- 461e κλίνεσθαι. [5] καὶ κατακλιθέντων, ἀλλὰ μήν, ὁ Πλούταρχος ἔφη, κατὰ τὸν Φλιάσιον ποιητὴν Πρατίναν (PMG 710), οὐ γᾶν αὐλακισμέναν

461d  Eust. p. 1632.14 = i.632.18–22 | 461e  Eust. p. 1632.18 = i.346.23 4  lac. stat. Schweighäuser ‖ 6  ἡρωικοῖς] ἡρῴοις Kaibel ‖ 11  φαίνωνται C E B P Mus : φαίνονται A ‖ 11–12  ἐν ante ἐκπώμασι μεγάλοις praeb. C E ‖ 18  〈ὁ〉 addidi ‖ 19  ἐγαλακτοπότει C E B M P Mus : γαλακτοποτοῦντα (structura mutata) Eust. : ἐγαλακτοπώτει A ‖ 21  τῶν C E : om. A ‖ 23  ἴσχυε] ἴσχυεν Wilamowitz, cf. Il. 11.636 ἀποκινήσασκε : ἴσχυσε(ν) A C E

254

deip nosop histae

ἀρῶν, ἀλλ᾿ ἄσκαφον μαστεύων κυλικηγορήσων ἔρχομαι, οὐ τῶν Κυλικράνων εἷς ὑπάρχων οὓς χλευάζων Ἕρμιππος ὁ κωμῳδιοποιὸς ἐν τοῖς Ἰάμβοις (fr. 4 West2) φησίν· εἰς τὸ Κυλικράνων βαδίζων σπληνόπεδον ἀφικόμην· εἶδον οὖν τὴν Ἡράκλειαν, καὶ μάλ᾿ ὡραίαν πόλιν. Ἡρακλεῶται δ᾿ εἰσὶν οὗτοι οἱ ὑπὸ τῇ Οἴτῃ κατοικοῦντες, ὥς φησι Νίκανδρος ὁ Θυατειρηνός (FGrH 343 F 12), ὀνομασθῆναι φάσκων 461f αὐτοὺς ἀπό τινος Κύλικος, | γένος Λυδοῦ, ἑνὸς τῶν Ἡρακλεῖ συστρατευσαμένων. μνημονεύει δ᾿ αὐτῶν καὶ Σκυθῖνος ὁ Τήιος ἐν τῇ ἐπιγραφομένῃ Ἱστορίῃ (FGrH 13 F 1 = fr. 1 Fowler) λέγων οὕτως· Ἡρακλῆς λαβὼν Εὔρυτον καὶ τὸν υἱὸν ἔκτεινε φόρους πρήσσοντας παρ᾿ Εὐβοέων † Κυλικρᾶνας ἐξεπόρθησε λῃζομένους, 462a καὶ αὐτόθι πόλιν ἐδείματο Ἡράκλειαν ‖ τὴν Τρηχινίαν καλεομένην. Πολέμων δ᾿ ἐν τῷ πρώτῳ τῶν Πρὸς Ἀδαῖον καὶ Ἀντίγονόν (fr. 56 Preller) φησιν οὕτω· τῆς δ᾿ Ἡρακλείας τῆς ὑπὸ τὴν Οἴτην καὶ Τραχῖνος τῶν οἰκητόρων μεθ᾿ Ἡρακλέους τινὲς ἀφικόμενοι ἐκ Λυδίας Κυλικρᾶνες, οἱ δ᾿ Ἀθαμᾶνες, ἀφ᾿ ὧν οἱ τόποι διαμένουσιν· οἷς οὐδὲ τῆς πολιτείας μετέδοσαν 〈οἱ〉 Ἡρακλεῶται συνοικοῦσιν ἀλλοφύλους ὑπολαβόντες. Κυλικρᾶνες δὲ λέγονται ὅτι τοὺς ὤμους κεχαραγμένοι κύλικας ἦσαν. [6] οἶδα δὲ καὶ Ἑλλάνικον ἐν Ἐθνῶν 462b Ὀνομασίαις (FGrH 4 F 67) λέγοντα | ὅτι Λιβύων τῶν νομάδων

462a–b  Eust. p. 916.49–50 = III.427.23–4 IV.400.18–19

|

462b  Eust. p. 1206.10–12 =

1  ἀρῶν, i.e. ΑΡΩΝ Scaliger : † δρων †, i.e. ΔΡΩΝ A | ἀλλ᾿ ἄσκαφον Bergk : ἀλλὰ † σκαφον † A : ἀλλὰ σκύφον C E Mus : σκύφον Eust. | μαστεύων C E Mus : μαστεύον B : μαντεύων A : ματεύων Fiorillo ‖ 6  μάλ᾿ C E B M P Mus : μᾶλλ᾿ A ‖ 11  Ἱστορίῃ B Ms P Mus : Ἱστορίᾳ M : † ἱστορηι † A | post Ἱστορίῃ “proprium libri nomen fort. intercidit” Kaibel ‖ 13  Κυλικρᾶνας C E, cf. Κυλικρᾶνες infra : † κυλικρινας † A : Κυλικρινας Cs Es : Κυλικρήνας M P Mus : Κυλικρῆνας 〈δ᾿〉 Meineke : 〈καὶ〉 Κυλικρῆνας Kaibel : fort. ἐξεπόρθησε delendum et 〈καὶ〉 Κυλικρῆνας λῃζομένους (sc. Εὔρυτον καὶ τὸν υἱόν) scribendum est ‖ 14  Τρηχινίαν C E : Τρηχηνίαν A : Τραχινίαν M P Mus 17  Τραχῖνος Wilamowitz : Τραχῖνα A ‖ 19  〈οἱ〉 add. M P Mus | συνοικοῦσιν Kaibel : συνοίκους A ‖ 21  κεχαραγμένοι Schweighäuser, cf. Hsch. κ 4496 : κεχραιμένοι A : κεχαρασμένοι P

5

10

15

20

xi 46 1e–4 62e

5

10

15

20

25

255

τινὲς οὐδὲν ἄλλο κέκτηνται ἢ κύλικα καὶ μάχαιραν καὶ ὑδρίαν, καὶ ὅτι οἰκίας ἔχουσιν ἐξ ἀνθερίκου πεποιημένας μικρὰς ὅσον σκιᾶς ἕνεκα, ἃς καὶ περιφέρουσιν ὅπου ἂν πορεύωνται. πολλοῖς δὲ καὶ ὁ ἐν Ἰλλυριοῖς τόπος διαβόητός ἐστιν ὁ καλούμενος Κύλικες, παρ᾿ ᾧ ἐστι τὸ Κάδμου καὶ Ἁρμονίας μνημεῖον, ὡς ἱστορεῖ Φύλαρχος ἐν τῇ δευτέρᾳ καὶ εἰκοστῇ τῶν Ἱστοριῶν (FGrH 81 F 39). καὶ Πολέμων δ᾿ ἐν τῷ Περὶ τοῦ Μορύχου (fr. 75 Preller) ἐν Συρακούσαις φησὶν ἐπ᾿ ἄκρᾳ τῇ νήσῳ πρὸς τῷ Γῆς Ὀλυμπίας | ἱερῷ ἐκτὸς τοῦ 462c τείχους ἐσχάραν τινὰ εἶναι ἀφ᾿ ἧς, φησί, ναυστολοῦσιν ἀναπλέοντες μέχρι τοῦ γενέσθαι τὴν ἐπὶ τοῦ νεὼ τῆς Ἀθηνᾶς ἀόρατον ἀσπίδα· καὶ οὕτως ἀφιᾶσιν εἰς τὴν θάλασσαν κεραμέαν κύλικα καθέντες εἰς αὐτὴν ἄνθεα καὶ κηρία καὶ λιβανωτὸν ἄτμητον καὶ ἄλλα ἄττα μετὰ τούτων ἀρώματα. [7] ὁρῶ οὖν ἡμῶν καὶ αὐτὸς τὸ συμπόσιον κατὰ τὸν Κολοφώνιον Ξενοφάνη (fr. B 1 West2) πλῆρες ὂν πάσης θυμηδίας· | νῦν γὰρ δὴ ζάπεδον καθαρὸν καὶ χεῖρες ἁπάντων 462d καὶ κύλικες. πλεκτοὺς δ᾿ ἀμφιτιθεὶς στεφάνους ἄλλος δ᾿ εὐῶδες μύρον ἐν φιάλῃ παρατείνει, κρητὴρ δ᾿ ἕστηκεν μεστὸς ἐυφροσύνης, ἄλλος δ᾿ οἶνός ἐστιν ἑτοῖμος, ὃς οὔποτέ φησι προδώσειν, 5 μείλιχος ἐν κεράμοις, ἄνθεος ὀσδόμενος. ἐν δὲ μέσοις ἁγνὴν ὀδμὴν λιβανωτὸς ἵησι, ψυχρὸν δ᾿ ἐστὶν ὕδωρ καὶ γλυκὺ καὶ καθαρόν, | πάρκεινται δ᾿ ἄρτοι ξανθοὶ γεραρή τε τράπεζα 462e τυροῦ καὶ μέλιτος πίονος ἀχθομένη, 10 βωμὸς δ᾿ ἄνθεσιν ἀν τὸ μέσον πάντῃ πεπύκασται, μολπὴ δ᾿ ἀμφὶς ἔχει δώματα καὶ θαλίη. *462d  Eust. p. 1633.52–4 = i.348.1–3 3  ὅπου A C E : ὅποι Eust. ‖ 4  τόπος C B M P Mus : τόπ E : τόποις A ‖ 8  Γῆς, i.e. ΓΗΣ Kaibel, cf. Heracl.Pont. fr. 95, Plut. Thes. 6, Paus. 1.18.7 : τῆς, i.e. ΤΗΣ A ‖ 9–10  τὴν κύλικα ναυστολοῦσιν ἀναπλέοντες A : τὴν κύλικα ut glossam delevi : fort. ναυστολοῦντες ἀναπλέουσι ‖ 13  ὁρῶ scripsi : ὁρῶν A ἡμῶν scripsi : ὑμῶν A ‖ 17  ἀμφιτιθεὶς A : ἀμφιτιθεῖ Dindorf ‖ 20  ἐστιν A C E : om. (recte) Eust. et Musurus ‖ 21  ὀσδόμενος A C E Eust. : ὀζόμενος Hermann ‖ 22  ὀδμὴν A : ὀσμὴν C E Eust. ‖ 24  πάρκεινται A : πεκεινται E : παράκεινται C : παρκέαται Wackernagel ‖ 27  θαλίη C E B M P Mus : θαλείη A

256

462f

463a

deip nosop histae

χρὴ δὲ πρῶτον μὲν θεὸν † ὑμνὲν εὔφρονας ἄνδρας εὐφήμοις μύθοις καὶ καθαροῖσι λόγοις | σπείσαντάς τε καὶ εὐξαμένους τὰ δίκαια δύνασθαι πρήσσειν· ταῦτα γὰρ ὦν ἐστι προχειρότερον, οὐχ ὕβρεις· πίνειν δ᾿ ὁπόσον κεν ἔχων ἀφίκοιο οἴκαδ᾿ ἄνευ προπόλου μὴ πάνυ γηραλέος, ἀνδρῶν δ᾿ αἰνεῖν τοῦτον ὃς ἐσθλὰ πιὼν ἀναφαίνει, ὡς ᾖ μνημοσύνη καὶ τόνος ἀμφ᾿ ἀρετῆς, οὔ τι μάχας διέπειν Τιτήνων οὐδὲ Γιγάντων οὐδὲ κενταύρων, πλασμάτων προτέρων, ἢ στάσιας σφεδανάς· τοῖς οὐδὲν χρηστὸν ἔνεστι· ‖ θεῶν προμηθείην αἰὲν ἔχειν ἀγαθήν.

15 5

20 10

[8] καὶ ὁ χαρίεις δ᾿ Ἀνακρέων (eleg. fr. 2 West2) φησίν· οὐ † φιλεος † κρητῆρι παρὰ πλέῳ οἰνοποτάζων νείκεα καὶ πόλεμον δακρυόεντα λέγει, ἀλλ᾿ ὅστις Μουσέων τε καὶ ἀγλαὰ δῶρ᾿ Ἀφροδίτης συμμίσγων ἐρατῆς μνήσκεται εὐφροσύνης. |

15

463b καὶ Ἴων δὲ ὁ Χῖός (fr. 27 West2) φησι·

463c

χαιρέτω ἡμέτερος βασιλεὺς σωτήρ τε πατήρ τε· ἡμῖν δὲ κρητῆρ᾿ οἰνοχόοι θέραπες κιρνάντων προχοαῖσιν ἐν ἀργυρέαις· † ὁ δὲ χρυσὸς οἶνον ἔχων χειρῶν νιζέτω εἰς ἔδαφος. † | σπένδοντες δ᾿ ἁγνῶς Ἡρακλεῖ τ᾿ Ἀλκμήνῃ τε, Προκλεῖ Περσείδαις τ᾿ ἐκ Διὸς ἀρχόμενοι πίνωμεν, παίζωμεν· ἴτω διὰ νυκτὸς ἀοιδή, ὀρχείσθω τις· ἑκὼν δ᾿ ἄρχε φιλοφροσύνης. ὅντινα δ᾿ εὐειδὴς μίμνει θήλεια πάρευνος, κεῖνος τῶν ἄλλων κυδρότερον πίεται.

20

5 25

10

462f  Eust. p. 1560.14–16 = i.250.12–13 1  ὑμνὲν A C* E : ὑμνεῖν Casaubon ‖ 7  πιὼν C E B M P Mus : † πιω † A : fort. ποῶν ‖ 8  ᾖ Ahrens : † η † A : ἡ C E B Mus ‖ 10  πλασμάτων προτέρων A C E : πλάσμα〈τα〉 τῶν προτέρων Schweighäuser ‖ 13  χαρίεις A : χαριέστατος C E ‖ 14  † φιλεος † A : φιλέω, ὃς C E : φίλος, ὃς M P Mus ‖ 20  κρητῆρ᾿ Casaubon : κρητὴρ A : κρητῆρι 11.496c ‖ 21  προχοαῖσιν ἐν ἀργυρεαις A : προχύταισιν ἐν ἀργυρέοις 11.496c

257

x i 4 62 e– 46 3e

ἐποιοῦντο δὲ καὶ οἱ ἑπτὰ καλούμενοι σοφοὶ συμποτικὰς ὁμιλίας· παραμυθεῖται γὰρ ὁ οἶνος καὶ τὴν τοῦ γήρως δυσθυμίαν, φησὶ Θεόφραστος ἐν τῷ Περὶ Μέθης (fr. 569 Fortenbaugh)· [9] διόπερ συνιοῦσι καὶ ἡμῖν ἐπὶ τὰς Διονυσιακὰς ταύτας λαλιὰς 5

οὐδεὶς ἂν εὐλόγως φθονήσαι νοῦν ἔχων, κατὰ τοὺς Ἀλέξιδος Ταραντίνους (fr. 222),

10

15

20

οἳ τῶν πέλας οὐδὲν ἀδικοῦμεν οὐδέν᾿. ἆρ᾿ οἶσθ᾿ ὅτι τὸ καλούμενον ζῆν τοῦτο διατριβῆς χάριν | ὄνομ᾿ ἐστίν, ὑποκόρισμα τῆς ἀνθρωπίνης μοίρας; ἐγὼ γάρ, εἰ μὲν εὖ τις ἢ κακῶς φήσειέ με κρίνειν, οὐκ ἔχοιμ᾿ ἂν φράσαι· ἔγνωκα δ᾿ οὖν οὕτως ἐπισκοπούμενος, εἶναι μανιώδη πάντα τἀνθρώπων ὅλως, ἀποδημίας δὲ τυγχάνειν ἡμᾶς ἀεὶ τοὺς ζῶντας, ὥσπερ εἰς πανήγυρίν τινα ἀφειμένους ἐκ τοῦ θανάτου καὶ τοῦ σκότους εἰς τὴν διατριβὴν εἰς τὸ φῶς τε τοῦθ᾿, ὃ δὴ ὁρῶμεν. ὃς δ᾿ ἂν πλεῖστα γελάσῃ καὶ πίῃ | καὶ τῆς Ἀφροδίτης ἀντιλάβηται τὸν χρόνον τοῦτον ὃν ἀφεῖται, καὶ τύχῃ τ᾿ ἐράνου τινός, πανηγυρίσας ἥδιστ᾿ ἀπῆλθεν οἴκαδε.

5

10

15

καὶ κατὰ τὴν καλὴν οὖν Σαπφώ (fr. 2.13–16)· 25

463d

ἐλθέ, Κύπρι, χρυσείαισιν ἐν κυλίκεσσιν ἁβροῖς

5  οὐδεὶς A C E : οὐδὲ εἷς Dobree ‖ 6  φθονήσαι Musurus : φθονῆσαι A : φθονήσει C E ‖ 9  οὐδὲν ἀδικοῦμεν οὐδέν᾿ P Mus : οὐδὲν ἀδικοῦμεν οὐδένα A C E : οὐδέν᾿ ἀδικοῦμεν οὐδέν M ‖ 13  φήσειέ A C E : φήσει Dobree ‖ 14  δ᾿ οὖν C E : γοῦν A ‖ 15  τἀνθρώπων A : τἀνθρώπεια C : ἀνθρώπεια E ‖ 16  ἀεὶ C E B M P Mus : αἰεὶ A ‖ 22  καὶ A : κἂν Meineke | τ᾿, i.e. Τ A C E : γ᾿, i.e. Γ Musurus ‖ 23  ἥδιστ᾿ C E B Mus : ἥδιστα A ‖ 25  ἐλθέ A : ἔλοισα PSI 1300 26  χρυσείαισιν A : χρυσίαισιν Neue | αβροῖς A : ἄβρως Bergk

463e

258

deip nosop histae

συμμεμιγμένον θαλίαισι νέκταρ οἰνοχοοῦσα

15

τούτοισι τοῖς ἑταίροις ἐμοῖς τε καὶ σοῖς. [10] πρὸς οὓς λεκτέον ὅτι τρόποι εἰσὶ πόσεων κατὰ πόλεις ἴδιοι, ὡς Κριτίας παρίστησιν ἐν τῇ Λακεδαιμονίων Πολιτείᾳ (88 B 33 D–K) διὰ τούτων· ὁ μὲν Χῖος καὶ Θάσιος ἐκ μεγάλων κυλίκων ἐπιδέξια, ὁ δ᾿ Ἀττικὸς ἐκ μικρῶν 463f ἐπιδέξια, ὁ δὲ Θετταλικὸς | ἐκπώματα προπίνειν ὅτῳ ἂν βούλωνται μεγάλα. Λακεδαιμόνιοι δὲ τὴν παρ᾿ αὑτῷ ἕκαστος πίνει, ὁ δὲ παῖς οἰνοχοεῖ ὅσον ἂν ἀποπίῃ. τοῦ δ᾿ ἐπιδέξια πίνειν μνημονεύει καὶ Ἀναξανδρίδης ἐν Ἀγροίκοις (fr. 1) οὕτω· ‖ 464a

(Α.) τίνα δὴ παρεσκευασμένοι πίνειν τρόπον ἐστὲ νυνί; λέγετε. (Β.) τίνα τρόπον πίνειν ἡμεῖς; τοιοῦτον οἷον ἂν καὶ σοὶ δοκῇ. (Α.) βούλεσθε δήπου τὸν ἐπιδέξι᾿, ὦ πάτερ, λέγειν ἐπὶ τῷ πίνοντι; (Β.) τὸν ἐπιδέξια λέγειν; Ἄπολλον, ὡσπερεὶ τεθνηκότι;

5

[11] παραιτητέον δ᾿ ἡμῖν τὰ κεράμεα ποτήρια· καὶ γὰρ Κτησίας (FGrH 688 F 40), παρὰ Πέρσαις, φησίν, ὃν ἂν βασιλεὺς ἀτιμάσῃ, κεραμέοις χρῆται. Χοιρίλος δ᾿ ὁ ἐποποιός (fr. 9, p. 195 Bernabé) | 464b φησι·

5

10

15

20

χερσὶν ὄλβον ἔχω, κύλικος τρύφος ἀμφὶς ἐαγός, ἀνδρῶν δαιτυμόνων ναυάγιον, οἷά τε πολλὰ πνεῦμα Διονύσοιο πρὸς Ὕβρεως ἔκβαλ᾿ ἄνακτος. ἐγὼ δὲ εὖ οἶδα ὅτι ἥδιστα πολλάκις ἐστὶ τὰ κεράμεα ἐκπώματα, ὡς καὶ τὰ παρ᾿ ἡμῖν ἐκ τῆς Κόπτου καταγόμενα· μετὰ γὰρ *464a–c  Eust. p. 1632.1–4 = i.346.4–7 1  συμμεμιγμένον Musurus : συνμεμιγμένον A : ἐμμείχμενον PSI 1300 : o̓ μμεμείχμενον Lanata ‖ 2  οἰνοχοοῦσα A : οἰνοχόεισα Neue ‖ 3  ἐμοῖς τε (i.e. ΤΕ) καὶ σοῖς Schweighäuser : ἐμοῖς γε (i.e. ΓΕ) καὶ σοί A : ἐμοῖς γε καὶ σοῖς M P Mus ‖ 7  προπίνειν (sc. ἐστί) scripsi : προπίνει A C E ‖ 9  οἰνοχοεῖ Musurus : ὁ οἰνοχόος A C E : ὁ οἰνοχόος 〈ἐπιχεῖ〉 Meineke ‖ 12  ἐστὲ νυνί A : νῦν ἐστέ Meineke ‖ 13  πίνειν A : del. Dobree ‖ 16  ὡσπερεὶ A : ὥσπερ ἐπὶ Schweighäuser ‖ 21  χερσὶν A C E : χέρσινον Ebert : fort. χθέζινον 23  Διονύσοιο A C E : Διωνύσοιο Musurus | Ὕβρεως A C E : Ὕβρεος M P Mus : ῞Υβριος B | ἔκβαλ᾿ ἄνακτος A C E : ἔκβαλεν ἀκτάς Canter

25

x i 4 63 e– 46 4f

5

10

15

20

25

259

ἀρωμάτων συμφυραθείσης τῆς γῆς ὀπτᾶται. καὶ Ἀριστοτέλης δὲ ἐν τῷ | Περὶ Μέθης (fr. 110 Rose = fr. 672 Gigon), αἱ Ῥοδιακαί, φησί, προσαγορευόμεναι χυτρίδες διά τε τὴν ἡδονὴν εἰς τὰς μέθας παρεισφέρονται καὶ διὰ τὸ θερμαινομένας τὸν οἶνον ἧττον ποιεῖν μεθύσκειν· σμύρνης γὰρ καὶ σχοίνου καὶ τῶν τοιούτων ἑτέρων εἰς ὕδωρ ἐμβληθέντων ἕψονται, καὶ παραχεόντων εἰς τὸν οἶνον ἧττον μεθύσκουσι. κἀν ἄλλῳ δὲ μέρει φησίν· αἱ Ῥοδιακαὶ χυτρίδες γίνονται σμύρνης, σχοίνου, ἀνήθου, κρόκου, βαλσάμου, ἀμώμου, κιναμώμου συνεψηθέντων· ἀφ᾿ ὧν τὸ γινόμενον τῷ οἴνῳ παραχυθὲν οὕτω μέθας | ἵστησιν ὥστε καὶ τῶν ἀφροδισίων παραλύειν τὰ πνεύματα πέττον. [12] οὐ δεῖ οὖν ἡμᾶς ἐκμανῶς πίνειν ἀποβλέποντας εἰς τὸ πλῆθος τῶν καλῶν τούτων καὶ παντοδαπῶν κατὰ τὰς τέχνας ἐκπωμάτων. τὴν δὲ μανίαν τοὺς πολλοὺς φησὶν Χρύσιππος ἐν τῇ εἰσαγωγῇ τῇ 〈εἰς τὴν〉 Περὶ Ἀγαθῶν καὶ Κακῶν πραγματείαν (fr. 667, SVF iii.167) τοῖς πλείστοις προσάπτειν· καλεῖσθαι γοῦν τὴν μὲν γυναικομανίαν, τὴν δ᾿ ὀρτυγομανίαν· τινὲς δὲ καὶ δοξομανεῖς καλοῦσι τοὺς φιλοδόξους, καθάπερ τοὺς φιλογύνας γυναικομανεῖς καὶ τοὺς φιλόρνιθας | ὀρνιθομανεῖς, τὸ αὐτὸ σημαινόντων τῶν ὀνομάτων τούτων, ὥστε καὶ τὰ λοιπὰ μὴ ἀλλοτρίως καλεῖσθαι τὸν τρόπον τοῦτον· καὶ γὰρ ὁ φίλοψος καὶ ὁ ὀψοφάγος οἷον ὀψομανής ἐστι, καὶ ὁ φίλοινος οἰνομανής, καὶ ὡσαύτως ἐπὶ τῶν ὁμοίων οὐκ ἀλλοτρίως τῆς μανίας κειμένης ἐπ᾿ αὐτοῖς ὡς ἁμαρτάνουσι μανικῶς καὶ τῆς ἀληθείας ἐπὶ πολὺ ἀπαρτωμένοις. [13] ἡμεῖς οὖν, ὡς καὶ παρ᾿ Ἀθηναίοις ἐγίνετο, ἅμα ἀκροώμενοι τῶν γελωτοποιῶν τούτων καὶ μίμων, ἔτι δὲ τῶν ἄλλων τεχνιτῶν ὑποπίνωμεν. | λέγει δὲ περὶ τούτων ὁ Φιλόχορος (FGrH 328 F 171) οὑτωσί· Ἀθηναῖοι τοῖς Διονυσιακοῖς ἀγῶσι τὸ

8  ἀνήθου Wilamowitz : ἄνθους A C E ‖ 9  κιναμώμου C E : κινναμώμου A γινόμενον, i.e. ΓΙΝ- Meineke : πινόμενον, i.e. ΠΙΝ- A C E ‖ 10  〈τὰς〉 μέθας Kaibel ‖ 14  ὁ Χρύσιππος A C E : ὁ delevi ‖ 14–15  εἰσαγωγῇ τῇ 〈εἰς τὴν〉 … πραγματείαν scripsi, cf. 4.159d : εἰσαγωγῇ … πραγματείᾳ A : Εἰσαγωγικῇ … Πραγματείᾳ Kaibel : εἰσαγωγῇ τῆς … πραγματείας Arnim ‖ 13–15  τὴν δὲ μανίαν τοὺς πολλοὺς … προσάπτειν vel τοὺς πολλούς delendum Meineke : τὴν δὲ μανίαν τοὺς πολλοὺς … προσάπτεσθαι A : τὴν μανίαν … πολλαχοῦ προσάπτεσθαι C E ‖ 20  ἀλλοτρίως A : ἀλόγως C E ‖ 22  ἐπ᾿ Kaibel : ἐν A C E ‖ 23  πολὺ scripsi : πλεῖστον Kaibel : πλεῖον A ‖ 23–4  ἀπαρτωμένοις Casaubon : ἀπαρτώμενοι A ‖ 27  ἐν ante τοῖς Διονυσιακοῖς ἀγῶσι praeb. C E

464c

464d

464e

464f

260

deip nosop histae

μὲν πρῶτον ἠριστηκότες καὶ πεπωκότες ἐβάδιζον ἐπὶ τὴν θέαν καὶ ἐστεφανωμένοι ἐθεώρουν, παρὰ δὲ τὸν ἀγῶνα πάντα οἶνος αὐτοῖς ᾠνοχοεῖτο καὶ τραγήματα παρεφέρετο, καὶ τοῖς χοροῖς εἰσιοῦσιν ἐνέχεον πίνειν, καὶ διηγωνισμένοις ὅτ᾿ ἐξεπορεύοντο ἐνέχεον πάλιν· μαρτυρεῖν δὲ τούτοις καὶ Φερεκράτη τὸν κωμικόν (cf. fr. 101), ὅτι μέχρι τῆς καθ᾿ ἑαυτὸν ἡλικίας οὐκ ἀσίτους εἶναι τοὺς 465a θεωροῦντας. Φανόδημος (FGrH 325 F 12) ‖ δὲ πρὸς τὸ ἱερόν φησι τοῦ ἐν Λίμναις Διονύσου τὸ γλεῦκος φέροντας τοὺς Ἀθηναίους ἐκ τῶν πίθων τῷ θεῷ κιρνάναι, εἶτ᾿ αὐτοὺς προσφέρεσθαι· ὅθεν καὶ Λιμναῖον κληθῆναι τὸν Διόνυσον, ὅτι μιχθὲν τὸ γλεῦκος τῷ ὕδατι τότε πρῶτον ἐπόθη κεκραμένον· διόπερ ὀνομασθῆναι τὰς πηγὰς νύμφας καὶ τιθήνας τοῦ Διονύσου, ὅτι τὸν οἶνον αὐξάνει τὸ ὕδωρ κιρνάμενον. ἡσθέντες οὖν τῇ κράσει ἐν ᾠδαῖς ἔμελπον τὸν Διόνυσον χορεύοντες καὶ ἀνακαλοῦντες Εὐάνθη καὶ Διθύραμβον καὶ 465b Βακχευτὰν | καὶ Βρόμιον. καὶ Θεόφραστος δ᾿ ἐν τῷ Περὶ Μέθης (fr. 573 Fortenbaugh) φησὶν ὅτι τοῦ Διονύσου τροφοὶ αἱ νύμφαι κατ᾿ ἀλήθειαν· αἱ γὰρ ἄμπελοι πλεῖστον ὑγρὸν χέουσι τεμνόμεναι καὶ κατὰ φύσιν δακρύουσι· διόπερ καὶ Εὐριπίδης (fr. 896) ἕνα τῶν τοῦ Ἡλίου ἵππων φησὶν εἶναι Βακχίου φιλανθέου Αἴθοπα πεπαίνοντ᾿ ὀρχάτους ὀπωρινούς· ἐξ οὗ βροτοὶ καλοῦσιν οἶνον αἴθοπα. καὶ Ὀδυσσεὺς ὤπασε (Od. 9.208–10) μελιηδέα οἶνον ἐρυθρόν, |

465a–b  Eust. p. 871.42–5 = III.285.16–21 | 465b  Eust. p. 883.62 = III.326.14–16 1  ἐπὶ A : εἰς C E ‖ 3  ᾠνοχοεῖτο C E Mus : ὠνοχοοῖτο B : οἰνοχοεῖτο A ‖ 7  τὸ ἱερόν Jacoby : τῷ ἱερῷ A ‖ 9  εἶτ᾿ αὐτοὺς προσφέρεσθαι Schweighäuser : εἶθ᾿ αὐτοῖς προσφέρεσθαι A : εἶτ᾿ αὐτοὶ προσεφέροντο (structura mutata) C E : fort. εἶτ᾿ αὐτὸ προσφέρεσθαι ‖ 11–12  τὰς πηγὰς νύμφας A C E : αἱ πηγαὶ νύμφαι (structura mutata) Eust. : πηγὰς del. Kaibel ‖ 14  Εὐάνθη A : Εὔαν τε Schweighäuser (Εὐάν τε scripsit), cf. Hsch. ε 6709 ‖ 19  Ἡλίου C B M P Eust. Mus : Ἰλίου A E ‖ 20  φιλανθέου A : φιλανθέος C E Mus : φιλανθέμου Schweighäuser ‖ 21  ὀρχάτους C E B Eust. Mus : † οαρχατους † (v.ll. in unam confusas?) A ‖ 22  αἴθοπα C E B P Eust. Mus : αἰθίοπα A

5

10

15

20

261

xi 464f–465e

ἓν δέπας ἐμπλήσας, ὕδατος ἀνὰ εἴκοσι μέτρα χεῦεν, ὀδμὴ δ᾿ ἡδεῖα ἀπὸ κρητῆρος ὀδώδει.

465c

Τιμόθεος δ᾿ ἐν Κύκλωπι (PMG 780)· 5

10

15

20

ἔχευεν δ᾿ ἓν μὲν δέπας κίσσινον μελαίνας σταγόνος ἀμβρότας ἀφρῷ βρυάζον, εἴκοσιν δὲ μέτρ᾿ ἐνέχευ᾿, ἀνέμισγε δ᾿ αἷμα Βακχίου νεορρύτοις δακρύοισι νυμφᾶν.

5

[14] οἶδα δέ τινας, ἄνδρες θιασῶται, καὶ μέγα φρονήσαντας οὐχ οὕτως ἐπὶ πλούτῳ ὡς ἐπὶ τῷ κεκτῆσθαι πολλὰ ἐκπώματα ἀργυρᾶ τε καὶ χρυσᾶ· ὧν εἷς ἐστι καὶ Πυθέας | ὁ Ἀρκὰς ἐκ Φιγαλείας, ὃς 465d καὶ ἀποθνῄσκων οὐκ ὤκνησεν ὑποθέσθαι τοῖς οἰκείοις ἐπιγράψαι αὐτοῦ τῷ μνήματι τάδε (FGE 315–18)· Πυθέα μνῆμα τόδ᾿ ἔστ᾿, ἀγαθοῦ καὶ σώφρονος ἀνδρός, ὃς κυλίκων ἔσχεν πλῆθος ἀπειρέσιον ἀργυρέων χρυσοῦ τε καὶ ἠλέκτροιο φαεινοῦ τῶν προτέρων πάντων πλείονα πασσάμενος.

315

τοῦτο δ᾿ ἱστορεῖ Ἁρμόδιος ὁ Λεπρεάτης ἐν τῷ Περὶ | τῶν κατὰ 465e Φιγάλειαν Νομίμων (FGrH 319 F 3). Ξενοφῶν δ᾿ ἐν ὀγδόῳ Παιδείας (8.8.18) περὶ Περσῶν λέγων γράφει καὶ ταῦτα· καὶ μὴν ἐκπώματα ἢν μὲν ὡς πλεῖστα ἔχωσι, τούτῳ καλλωπίζονται. ἢν δ᾿ ἐξ ἀδίκων φανερῶς ᾖ μεμηχανημένα, οὐδὲν τούτῳ αἰσχύνονται· πολὺ γὰρ ηὔξηται ἐν αὐτοῖς ἡ ἀδικία τε καὶ αἰσχροκέρδεια. ὁ δὲ

465c  Eust. p. 1631.61 = i.345.44–6 | 465e–f  Eust. p. 1684.6–7 = i.413.24–6 1  ὕδατος δ᾿ A : δ᾿ om. C E et Hom. ‖ 2  χεῦεν A C E : χεῦ᾿ Hom. et Mus. | ἡδεῖα C E et Hom. : ἡδεῖ᾿ A ‖ 4  ἔχευεν A : ἔγχευε Bergk | δ᾿ Fiorillo : δὲ A ‖ 6  μέτρ᾿ C E Eust. Mus : μέτρα A | ἐνέχευ᾿, ἀνέμισγε] ἀνεχευανέμισγε A : ἐνέχευεν, ἀνέμισγε E : ἀνέχευεν, ἀνέμισγε C : ἔχευεν Eust. ‖ 7  δ᾿ αἷμα Fiorillo : † διαμα † A : δ᾿ ἅμα C E B M P Mus | νεορρύτοις C E : † νεωρυτως † A : νεορρύτοισι Wilamowitz ‖ 8  δακρύοισι C : δακρύουσι A E | νυμφᾶν] † νυμφαν † A : πηγᾶν C E ‖ 11  Φιγαλείας (cf. infra) Schweighäuser : Φιαλίας A : Φιγαλίας M P Mus ‖ 12  ὑποθέσθαι C E : ἐπιθέσθαι A 17  πασσάμενος A : ἀσπασάμενος C E : πασάμενος Casaubon ‖ 19  Φιγάλειαν P : Φιγαλείας M : Φιγαλίαν A ‖ 22  ἀδίκων A C E : ἀδίκου Xen. | τούτῳ Kaibel : τῷ A : τοῦτο Xen. : om. C E Mus.

262

deip nosop histae

Οἰδίπους δι᾿ ἐκπώματα τοῖς υἱοῖς κατηράσατο, ὡς ὁ τὴν κυκλικὴν Θηβαΐδα (fr. 2, pp. 23–4 Bernabé) πεποιηκώς φησιν, ὅτι αὐτῷ παρέθηκαν ἔκπωμα ὃ ἀπηγορεύκει, λέγων οὕτως· | 465f

466a

αὐτὰρ ὁ διογενὴς ἥρως ξανθὸς Πολυνείκης πρῶτα μὲν Οἰδιπόδῃ καλὴν παρέθηκε τράπεζαν ἀργυρέην Κάδμοιο θεόφρονος· αὐτὰρ ἔπειτα χρύσεον ἔμπλησεν καλὸν δέπας ἡδέος οἴνου. αὐτὰρ ὅ γ᾿ ὡς φράσθη παρακείμενα πατρὸς ἑοῖο τιμήεντα γέρα, μέγα οἱ κακὸν ἔμπεσε θυμῷ, ‖ αἶψα δὲ παισὶν ἑοῖσι μετ᾿ ἀμφοτέροισιν ἐπαρὰς ἀργαλέας ἠρᾶτο· θεὸν δ᾿ οὐ λάνθαν᾿ Ἐρινύν· ὡς οὔ οἱ † πατρώϊ᾿ ἂν εἴη φιλότητι δάσαντο †, ἀμφοτέροισι δ᾿ ἀεὶ πόλεμοί τε μάχαι τε.

5

5 10

10

[15] Καικίλιος δὲ ὁ ῥήτωρ ὁ ἀπὸ Καλῆς Ἀκτῆς ἐν τῷ Περὶ Ἱστορίας (FGrH 183 F 2) Ἀγαθοκλέα φησὶ τὸν τύραννον ἐκπώματα χρυσᾶ ἐπιδεικνύντα τοῖς ἑταίροις φάσκειν ἐξ ὧν ἐκεράμευσε 466b κατεσκευακέναι ταῦτα. | ὁ δὲ παρὰ Σοφοκλεῖ ἐν τοῖς Λαρισαίοις (fr. 378) Ἀκρίσιος καὶ αὐτὸς ἐκπώματα ὅσα πλεῖστα εἶχεν, ὥς φησιν ὁ τραγικός· πολὺν δ᾿ ἀγῶνα πάγξενον κηρύσσεται χαλκηλάτους λέβητας ἐκτιθεὶς φέρειν καὶ κοῖλα χρυσόκολλα καὶ πανάργυρα ἐκπώματ᾿, εἰς ἀριθμὸν ἑξήκοντα δίς. |

15

20

466c Ποσειδώνιος δ᾿ ἐν ἕκτῃ καὶ εἴκοσι τῶν Ἱστοριῶν (FGrH 87 F 13 =

fr. 65 Edelstein–Kidd = fr. 158 Theiler) Λυσίμαχόν φησι τὸν Βαβυλώνιον καλέσαντα ἐπὶ δεῖπνον Ἵμερον τὸν τυραννήσαντα οὐ μόνον

466b  Eust. p. 1319.48 = IV.797.3–4 | *466c  Eust. p. 977.33–5 = III.613.6–7 1  δι᾿ ἐκπώματα A C E : del. Kaibel ‖ 3  ἔκπωμα ὃ A : ἃ C E : ἔκπωμα ut glossa fort. delendum ‖ 10  ἑοῖσι μετ᾿ A C E : ἑοῖσιν ἐπ᾿ P ‖ 11  θεὸν A C E : θοὴν Castiglioni ‖ 12  πατρώιαν εἴη A : πατρώϊ᾿ ἐνηέϊ Ribbeck ‖ 13  δάσαντο A : δάσαιντο Musurus : δάσσαιντ᾿ Hermann | ἀεὶ B M P Mus : αἰεὶ A 14–15  fort. Περὶ Ἱστορίας 〈τῆς Σικελίας〉 vel sim., cf. 6.272f ‖ 20  πάγξενον Dindorf, ducente Schweighäuser (πάνξενον) : † πανξενα † A ‖ 24  κς´, i.e. ἕκτῃ καὶ εἴκοσι A : ἑκκαιδεκάτῃ, i.e. ις´ Müller

25

xi 465e–781c

5

10

15

263

Βαβυλωνίων ἀλλὰ καὶ Σελευκέων μετὰ τριακοσίων μετὰ τὸ τὰς τραπέζας ἀρθῆναι τετράμνουν ἑκάστῳ τῶν τριακοσίων ἔκπωμα δοῦναι ἀργυροῦν καὶ σπονδοποιησάμενον προπιεῖν ἅμα πᾶσι· καὶ ἀποφέρεσθαι ἔδωκε τὰ ποτήρια. Ἀντικλείδης δ᾿ ὁ Ἀθηναῖος ἐν τῷ ἑκκαιδεκάτῳ Νόστων (FGrH 140 F 4) περὶ Γρᾶ διηγούμενος τοῦ τὴν ἀποικίαν εἰς Λέσβον στείλαντος σὺν ἄλλοις βασιλεῦσι, καὶ ὅτι χρησμὸς ἦν αὐτοῖς δηλώσας καθεῖναι διαπλέοντας τῷ Ποσειδῶνι εἰς τὸ πέλαγος παρθένον, γράφει καὶ ταῦτα· μυθολογοῦσι δὲ τῶν ἐν Μηθύμνῃ τινὲς περὶ τῆς ἀφεθείσης εἰς τὴν θάλασσαν παρθένου καί φασιν | ἐρασθέντα αὐτῆς τῶν ἡγεμόνων τινά, ᾧ ἦν τοὔνομα 466d Ἔναλος, ἐκκολυμβῆσαι βουλόμενον ἀνασῶσαι τὴν παιδίσκην. τότε μὲν οὖν ὑπὸ κύματος αὐτοὺς ἀμφοτέρους κρυφθέντας ἀφανεῖς γενέσθαι, χρόνῳ δ᾿ ὕστερον ἤδη τῆς Μηθύμνης οἰκουμένης παραγενέσθαι τὸν Ἔναλον καὶ διηγεῖσθαι τὸν τρόπον 〈…〉, καὶ ὅτι ἡ μὲν παρθένος παρὰ ταῖς Νηρῇσι διέτριβεν, αὐτὸς δὲ τὰς τοῦ Ποσειδῶνος ἔβοσκεν ἵππους· καί ποτε καὶ κύματος ‖

ΕΚ ΤΟΥ ΙΑ

20

ἐπιφερομένου μεγάλου συγκολυμβήσαντα αὐτὸν ἐκβῆναι | ἔχοντα 781b κύπελλον χρυσοῦ οὕτω θαυμασίου ὡς τὸν παρ᾿ αὐτοῖς αὐτῷ παρα- | 781c βαλλόμενον οὐδὲν διάφορον εἶναι χαλκοῦ. [16] τιμιώτατον δ᾿ ἦν πάλαι τὸ τῶν ἐκπωμάτων κτῆμα· Ἀχιλλεὺς γοῦν ὡς ἐξαίρετόν τι εἶχεν ἀνάθημα δέπας (Il. 16.225–7), οὐδέ τις ἄλλος οὔτε θεῶν πίνεσκεν ἀπ᾿ αὐτοῦ οὔτέ τεῳ σπένδεσκεν, ὅτε μὴ Διί.

1  μετὰ τριακοσιων A : μετ᾿ 〈ἄλλων〉 vel 〈ἑτέρων〉 τριακοσίων Kaibel ‖ 2  τῶν τριακοσίων A : τῶν σὺν αὐτῷ τριακοσίων C E ‖ 5  ις´, i.e. ἑκκαιδεκάτῳ A : ς´, i.e. ἕκτῳ Wilamowitz ‖ 6  ἄλλοις 〈ς΄〉, i.e. 〈ἕξ〉 Tümpel ‖ 7  καθεῖναι Coraes : καταθεῖναι A E : καταθῆναι C P ‖ 8  περὶ τῶν A : περὶ del. Meineke 9  ἀφεθείσης A : καθεθείσης Meineke, cf. καθεῖναι supra ‖ 14  lac. indic. Dalechamps ‖ 16  de A aliqua folia amissa sunt ‖ 17–18  ἐπιφερομένου μεγάλου συγκολυμβήσαντα αὐτὸν ἐκβῆναι ἔχοντα κύπελλον praeb. Mus 20  γοῦν Dindorf : οὖν C E ‖ 23–4  οὔτε θεῶν … σπένδεσκεν E : οὔτι θεῶν … σπένδεσκεν C : οὔτ᾿ ἀνδρῶν … σπένδεσκεν θεῶν Hom.

264

deip nosop histae

καὶ ὁ Πρίαμος δὲ τὸν υἱὸν λυτρούμενος τοῖς ἐπισημοτάτοις κειμηλίοις καὶ δέπας δίδωσι περικαλλές (Il. 24.234). αὐτός γε μὴν ὁ Ζεὺς τῆς Ἡρακλέους γενέσεως ἄξιον ἡγεῖται δῶρον Ἀλκμήνῃ δοθῆναι ποτήριον, ὅπερ Ἀμφιτρύωνι εἰκασθεὶς δίδωσιν (adesp. PMG 952)· | 781d

5

ἁ δ᾿ ὑποδεξαμένα θαήσατο χρύσεον αἶψα ποτήριον. τὸν δὲ Ἥλιον ὁ Στησίχορος (PMG 185) ποτηρίῳ διαπλεῖν φησι τὸν ὠκεανόν, ᾧ καὶ τὸν Ἡρακλέα περαιωθῆναι ἐπὶ τὰς Γηρυόνου βόας ὁρμῶντα. οἴδαμεν δὲ καὶ τὸ Βαθυκλέους τοῦ Ἀρκάδος ποτήριον, ὃ σοφίας ἆθλον ὁ Βαθυκλῆς τῷ κριθέντι ἀρίστῳ τῶν καλουμένων 〈ἑπτὰ〉 σοφῶν ἀπέλιπε. τὸ δὲ Νέστορος ποτήριον πολλοὶ κεραμεύουσι· πλεῖστοι γὰρ περὶ αὐτοῦ συνεγράψαντο. καὶ θεοφιλὲς δὲ τὸ ποτήριον (Il. 4.3–4)· χρυσέοις (γοῦν) δεπάεσσιν ἀλλήλους

δεξιοῦνται. ἐλευθέριον δέ, φησί, καὶ ἐμμελῶς ἐν οἴνῳ διάγειν μὴ κωθωνιζόμενον μηδὲ Θρᾳκίῳ νόμῳ ἄμυστιν οἰνοποτεῖν, ἀλλὰ τῷ πόματι φάρμακον ὑγείας ἐγκιρνάναι τὸν λόγον. | [17] ὅτι διὰ σπουδῆς εἶχον οἱ ἀρχαῖοι ἐγκόλαπτον ἱστορίαν 781e ἔχειν ἐν ἐκπώμασιν· ἐν ταύτῃ δὲ τῇ τέχνῃ εὐδοκίμησαν Κίμων καὶ Ἀθηνοκλῆς. ἐχρῶντο δὲ καὶ λιθοκολλήτοις ἐκπώμασι. Μένανδρος (fr. 438) δέ πού φησι καὶ ποτήριον τορνευτὸν καὶ τορευτά. Ἀντιφάνης (fr. 234)· ἄλλοι δὲ καὶ δὴ βακχείου παλαιγενοῦς ἀφρῷ † σκιὰ καὶ χρυσοκόλλητον δέπας μεστόν, κύκλῳ χορεῦον, ἕλκουσι γνάθοις ὁλκοῖς ἀπαύστοις παντελῶς ἐστραμμένον |

*781d, 469d  Eust. p. 1632.21–3 = i.346.27–9 | 781d  Eust. p. 1319.49 = IV.797. 4–6 6  ποτήριον] “fuit καρχήσιον coll. p. 474f” Kaibel ‖ 10  ὁ Βαθυκλῆς fort. ut glossa delendum ‖ 11  〈ἑπτὰ〉, i.e. 〈ζ〉 add. Meineke ‖ 16  ἐλευθέριον] ἐλευθέριον C : ἐλευθερίων E | ἐμμελῶς Schweighäuser : ἐμμελὲς C E ‖ 19  ἐγκόλαπτον Schweighäuser : ἀκόλαστον C E ‖ 22  τορευτά C : τορνευτα E ‖ 24  βακχείου C E : βακχίου Casaubon ‖ 26  γνάθοις C E : γνάθοιν Meineke

10

15

20

25

265

xi 78 1c –78 2a

τἄνω κάτω δεικνύντες.

5

781f

φησὶ πρός τινα Νικόμαχος (fr. 4)· ὦ χρυσόκλυστα καὶ χρυσοῦς ἐμῶν. Φιλιππίδης (fr. 28)· 5

10

15

τὰ ποτήρι᾿ ἂν ἴδῃς τὰ παρεσκευασμένα, ἅπαντα χρυσᾶ, τρόφιμε, νὴ τὸν οὐρανόν, ὑπερήφαν᾿· ἐγὼ μὲν γὰρ ἐξέστην ἰδών· κρατῆρες ἀργυροῖ, κάδοι καὶ μείζους ἐμοῦ. ὅτι Παρμενίων συγκεφαλαιούμενος ἐν ταῖς Πρὸς Ἀλέξανδρον ἐπιστολαῖς τὰ Περσικὰ λάφυρα, ποτηρίων, ‖ φησί, χρυσῶν σταθ- 782a μὸς τάλαντα Βαβυλώνια ἑβδομήκοντα καὶ τρία, μναῖ πεντήκοντα καὶ δύο. ποτηρίων λιθοκολλήτων σταθμὸς τάλαντα Βαβυλώνια πεντήκοντα καὶ ἕξ, μναῖ τριάκοντα καὶ τέσσαρες. [18] ἔθος δ᾿ ἦν πρότερον ἐν τῷ ποτηρίῳ ὕδωρ ἐμβάλλεσθαι, μεθ᾿ ὃ τὸν οἶνον. Ξενοφάνης (fr. B 5 West2)· οὐδέ κεν ἐν κύλικι πρότερον κεράσειέ τις οἶνον ἐγχεύας, ἀλλ᾿ ὕδωρ καὶ καθύπερθε μέθυ. Ἀνακρέων (PMG 396)·

20

φέρ᾿ ὕδωρ, φέρ᾿ οἶνον, ὦ παῖ, φέρε ἀνθεμεῦνας ἡμὶν στεφάνους ἔνεικον, ὡς μὴ πρὸς τὸν Ἔρωτα πυκταλίζω. πρὸ δὲ τούτων Ἡσίοδος (Op. 595–6)·

*781f  Eust. p. 1632.28–9 = i.346.36–7 | 782a  Eust. p. 1322.53 = IV.809.8–9 782a  Eust. p. 1624.33 = p. i.335.10–12 3  χρυσόκλυστα, i.e. -ΚΛΥ- Letronne : χρυσοκλαύστα (vox nihili, v.ll. -ΚΛΥet -ΚΑΥ- in unam confusas) C E ‖ 5  ποτήρι᾿ Schweighäuser : ποτρ C : ποτήρια E ‖ 7  ὑπερήφανα. ἐγὼ μὲν γὰρ ἐξέστην E : οὐ περήφανα. ἐγὼ μὲν γὰρ ἐξέστην C : ὑπερήφαν᾿, ἁγὼ παρεξέστην Leo ‖ 8  καὶ C E Eust. : del. Schweighäuser ‖ 10  ποτηρίων Casaubon : ποτρ(ων) C : ποτήριον E 12  ποτηρίων λιθοκολλήτων Casaubon : ποτρ λιθοκόλλητ C E ‖ 17  ἐγχεύας C E : ἐγχέας Casaubon | καθύπερθε Casaubon : καθύπερθ E : καθύπερθ(εν) C 19  ἀνθεμεῦνας E : ἀνθιμεῦν(ας) C : ἀνθεμόεντας Page, ducente Casaubon (ἀνθεμεῦντας) ‖ 20  μὴ C E Eust. : δὴ Orion p. 62.31 | τὸν C E Eust. : om. Orion p. 62.31

266

deip nosop histae

κρήνης τ᾿ ἀεννάου καὶ ἀπορρύτου, ἥ τ᾿ ἀθόλωτος, τρὶς ὕδατος προχέειν, τὸ δὲ τέτρατον ἱέμεν οἴνου. Θεόφραστος (fr. 571)· ἐπεὶ καὶ τὰ περὶ τὴν κρᾶσιν ἐναντίως εἶχε τὸ 782b παλαιὸν τῷ νῦν παρ᾿ Ἕλλησιν | ὑπάρχοντι· οὐ γὰρ τὸ ὕδωρ ἐπὶ

τὸν οἶνον ἐπέχεον ἀλλ᾿ ἐπὶ τὸ ὕδωρ τὸν οἶνον, ὅπως ἐν τῷ πίνειν ὑδαρέστερον χρῷντο τῷ ποτῷ καὶ τούτου ποιησάμενοι τὴν ἀπόλαυσιν ἧττον ὀρέγοιντο τοῦ λοιποῦ. καὶ τὸ πλεῖστον δὲ εἰς τοὺς κοττάβους κατανήλισκον. [19] ἔνδοξοι δὲ τορευταὶ Ἀθηνοκλῆς, Κράτης, Στρατόνικος, Μυρμηκίδης ὁ Μιλήσιος, Καλλικράτης ὁ Λάκων καὶ Μῦς, οὗ εἴδομεν σκύφον Ἡρακλεωτικὸν τεχνικῶς ἔχοντα Ἰλίου ἐντετορευμένην πόρθησιν, ἔχοντα ἐπίγραμμα τόδε (anon. FGE 1852–3)·

5

10

γραμμὰ Πηρασίοιο, τέχνα Μυός. ἐμμὶ δὲ ἔργον Ἰλίου αἰπεινᾶς, ἃν ἕλον Αἰακίδαι. | 782c

[20] ὅτι κλεινοὶ λέγονται παρὰ Κρησὶν οἱ ἐρώμενοι. σπουδὴ δὲ αὐτοῖς παῖδας ἁρπάζειν· καὶ τοῖς καλοῖς παρ᾿ αὐτοῖς ἄδοξόν ἐστιν ἐραστοῦ μὴ τυχεῖν. καλοῦνται δὲ οἱ ἁρπασθέντες παρασταθέντες. διδόασι δὲ τῷ ἁρπασθέντι στολὴν καὶ βοῦν καὶ ποτήριον· ἣν καὶ πρεσβύτεροι γενόμενοι φέρουσιν, ἵνα δῆλοι ὦσι κλεινοὶ γενόμενοι. [21] ὁρᾷς, ὅταν πίνωσι ἄνθρωποι, τότε πλουτοῦσι, διαπράττουσι, νικῶσιν δίκας, εὐδαιμονοῦσιν, ὠφελοῦσι τοὺς φίλους· (Ar. Eq. 92–4) |

15

20

782d αὔξει γὰρ καὶ τρέφει μεγαλύνει τε τὴν ψυχὴν ἡ ἐν τοῖς πότοις

διατριβὴ ἀναζωπυροῦσα καὶ ἀνεγείρουσα μετὰ φρονήσεως τὸν ἑκάστου νοῦν, ὥς φησι Πίνδαρος (fr. 124b.5–8)· ἁνίκ᾿ ἀνθρώπων καματώδεες οἴχονται μέριμναι 782c  Eust. p. 1300.55 = IV.729.15 | *782c  Eust. p. 1300.57 = IV.729.17–18 782d–e  Eust. p. 344.24–8 = I.539.1–5 | 782d  Eust. p. 1367.30 = IV.960.14 1  ἀεννάου C E : αἰενάου Hes.ψ4 ψ19 ‖ 2  τέτρατον C : τέταρτον E Eust. 4  ὑπάρχοντι C : ὑπάρχοντα E ‖ 6  ὑδαρέστερον Casaubon : ὑδαρεστρ E : ὑδαρέστερον C : ὑδαρεστέρῳ Kaibel | χρῷντο Schweighäuser : χρῷνται C E 13  Πηρασίοιο C E : Παρρασίοιο Jacobs | ἐμμὶ C E : εἰμὶ Page ‖ 17  τυχεῖν C : ταχεῖν E ‖ 18  ποτήριον] cf. 11.820b ‖ 20  ὁρᾷς E et Ar. : ὁρᾶς δὲ C | πίνωσι C : πίνω E : πίνωσιν Ar. ‖ 25  Πίνδαρος Casaubon : Πίνδρ E : ὁ Πίνδαρος C

25

xi 782a–782f

267

στηθέων ἔξωθεν· πελάγει δ᾿ ἐν πολυχρύσου πλούτου πάντες ἴσᾳ νέομεν ψευδῆ πρὸς ἀκτάν· ὃς μὲν ἀχρήμων, ἀφνειὸς τότε, τοὶ δ᾿ αὖ πλουτέοντες. εἶτ᾿ ἐπάγει (fr. 124b.9)· 5

ἀέξονται φρένας ἀμπελίνοις τόξοις δαμέντες. [22] ἀγκύλη. ποτήριον πρὸς τὴν τῶν κοττάβων παιδιὰν χρήσιμον. Κρατῖνος (fr. 299)·

10

πιεῖν δὲ θάνατος οἶνον ἂν ὕδωρ ἐπῇ. ἀλλ᾿ ἴσον ἴσῳ μάλιστ᾿ ἀκράτου δύο χοέας πίνουσ᾿ ἀπ᾿ ἀγκύλης ἐπονομάζουσα | ἵησι λάταγας τῷ Κορινθίῳ πέει.

782e

καὶ Βακχυλίδης (fr. 17)·

15

20

εὖτε τὴν ἀπ᾿ ἀγκύλης ἵησι τοῖς νεανίαις λευκὸν ἐντείνουσα πῆχυν. ἐντεῦθεν ἐννοοῦμεν τοὺς παρ᾿ Αἰσχύλῳ (fr. 179.4) ἀγκυλητοὺς κοττάβους. λέγονται δὲ καὶ δόρατα ἀγκυλητὰ καὶ μεσάγκυλα ἄλλα ἀπὸ ἀγκύλης ἤτοι τῆς δεξιᾶς χειρός· καὶ ἡ κύλιξ δὲ ἀγκύλη διὰ τὸ ἀπαγκυλοῦν τὴν δεξιὰν χεῖρα ἐν τῇ προέσει· ἦν γὰρ τοῖς παλαιοῖς πεφροντισμένον καλῶς καὶ εὐσχημόνως κότταβον προΐεσθαι, καὶ οἱ πολλοὶ ἐπὶ τούτῳ μᾶλλον ἐφρόνουν μέγα ἢ ἐπὶ τῷ εὖ ἀκοντίζειν. ὠνομάσθη οὖν ἀπὸ τοῦ τῆς χειρὸς σχηματισμοῦ ὃν ποιούμενοι εὐρύθμως ἐρρίπτουν εἰς τὸ κοττάβιον. καὶ οἴκους δὲ ἐπιτηδείους κατεσκεύαζον εἰς ταύτην | τὴν παιδιάν. 782f *782f  Eust. p. 1230.41 = IV.482.8–9 | 782f  Eust. p. 869.24 = III.276.10 1  ἔξωθεν C E : ἔξω Mitscherlich | πολυχρύσου E : πολυχρυου C : πολυχρύσοιο Mitscherlich ‖ 2  ἴσᾳ Hermann : ἶσα vel ἴσα (suo more) C E ‖ 3  ἀφνειὸς C E : ἀφνεὸς Hermann ‖ 5  ἀμπελίνοις C Eust. : ἀμπελίτοις E ‖ 8  ἂν C E Eust. : ἢν Jacobs ‖ 9  μάλιστ᾿ Casaubon : μάλιστα C E | χοέας C E : χοᾶς Pierson 14  τοῖς C E : τοῖσδε τοῖς 15.667c ‖ 15  ἐντείνουσα C E : ἀντείνασα 15.667c 16  ἐννοοῦμεν Kaibel : νοοῦμεν C E ‖ 18  ἄλλα ἀπὸ Wilamowitz : ἀλλ᾿ ἀπὸ C E | ἡ ἀγκύλη E : ἡ ἀγγύλη C : ἡ del. Kaibel (“nisi forte delendum ἡ κύλιξ, cf. AB p. 338.3”) ‖ 19  ἀπαγκυλοῦν C E : ἐπαγκυλοῦν 15.667c | προέσει C : προσέει E* ‖ 21  μᾶλλον ἐφρόνουν μέγα C E : μεῖζον ἐφρόνουν 11.479e

268

deip nosop histae

[23] ὅτι παρὰ Τιμαχίδᾳ (fr. 20 Blinkenberg) αἰακὶς ἡ κύλιξ καλεῖται. ἄκατος. ποτήριον ἐοικὸς πλοίῳ. Ἐπικράτης (fr. 9)· κατάβαλλε τἀκάτια, κυλίκια αἴρου τὰ μείζω, κεὐθὺ τοῦ καρχησίου ἄνελκε τὴν γραῦν, τὴν νέαν τ᾿ ἐπουρίσας πλήρωσον, εὐτρεπῆ τε τὸν κοντὸν ποοῦ καὶ τοὺς κάλους ἔκλυε καὶ χάλα πόδα. ‖ 783a

5

5

ἄωτον. παρὰ Κυπρίοις τὸ ἔκπωμα, ὡς Πάμφιλος. Φιλητᾶς (fr. 2 Dettori = fr. 30 Spanoudakis) δὲ ποτήριον οὖς οὐκ ἔχον. ἄροκλον. ἡ φιάλη παρὰ τῷ Κολοφωνίῳ Νικάνδρῳ (fr. 129 Schneider). [24] ἄλεισον καὶ δέπας τὸ αὐτό. Ὅμηρος ἐν Ὀδυσσείᾳ (3.40–1) περὶ Πεισιστράτου· ἐν δ᾿ οἶνον ἔχευε χρυσείῳ δέπαϊ.

10

15

εἶτα παρακατιὼν τὸ αὐτό (Od. 3.50)· τοὔνεκα σοὶ δώσω χρύσειον ἄλεισον. καὶ ἑξῆς τὸ αὐτὸ πάλιν (Od. 3.63)· δῶκε δὲ Τηλεμάχῳ καλὸν δέπας.

20

φησὶν οὖν Ἀσκληπιάδης ὁ Μυρλεανός (fr. 5 Pagani)· δοκεῖ μοι 783b φιαλῶδες εἶναι τὸ δέπας· σπένδουσι γὰρ | αὐτῷ· λέγει γοῦν Ὅμη-

ρος (Il. 16.225–7) δέπας δι᾿ οὗ Διὶ μόνῳ σπένδεσκεν Ἀχιλλεύς. καλεῖται δὲ δέπας ἤτοι ὅτι δίδοται πᾶσι τοῖς σπένδειν βουλομένοις εἴτε καὶ τοῖς πίνειν, ἢ ὅτι δύο ὦπας εἶχε· ταῦτα δ᾿ ἂν εἴη τὰ ὦτα· *783a  Eust. p. 1429.21–2 = i.75.40–1 | *783b–c, a  Eust. p. 1775.9–14 = ii.92.15–20 | 783b–c  Eust. p. 1776.32–5 = ii.93.36–40 | *783b, d, b  Eust.(1) p. 1624.28–32 = i.335.5–10 | *783b–c, a  Eust. p. 1775.9–14 = ii.92.15–20 4  τἀκάτια C E : τἀκάτεια Kassel | κυλίκια C E : κιλίκια Crusius ‖ 5  κεὐθὺ Schweighäuser : καὶ εὐθὺ C E ‖ 6  τ᾿ C E : δ᾿ Casaubon ‖ 8  κάλους C E : κάλως Valckenaer ‖ 9  Φιλητᾶς Dindorf : Φιλήτας C E ‖ 18  ἄλεισον E et Hom. : ἄλυσον C ‖ 21  Μυρλεανός Casaubon : Μυρλενο E : Μυρλεαν(όν) C ‖ 22  ἐν αὐτῷ C E : ἐν delevi ‖ 23  δι᾿ οὗ] “fort. ἀφ᾿ οὗ” Kaibel

25

xi 78 2f– 78 3d

269

τὸ δὲ ἄλεισον ἤτοι ἀπὸ τοῦ ἄγαν λεῖον εἶναι ἢ ὅτι ἁλίζεται ἐν αὐτῷ τὸ ὑγρόν. ὅτι δὲ δύο ὦτα εἶχε δῆλον (Od. 22.9–10)· ἦ τοι ὁ καλὸν ἄλεισον ἀναιρήσεσθαι ἔμελλε, χρύσεον ἄμφωτον. 5

10

15

20

25

ἀμφικύπελλον δὲ λέγων αὐτὸ (e.g. Od. 3.63) οὐδὲν ἄλλο σημαίνει ἢ ὅτι ἦν ἀμφίκυρτον. Σιληνὸς δὲ ἀμφικύπελλόν φησι τὸ μὴ ἔχον ὦτα. ἄλλοι δὲ τὴν ἀμφι- ἀντὶ τῆς περι- εἶναι, ἵν᾿ ᾖ περίποτον, τὸ πανταχόθεν πίνειν ἐπιτήδειον. Παρθένιος δὲ διὰ | τὸ περικεκυρτῶ- 783c σθαι τὰ ὠτάρια· κυφὸν γὰρ εἶναι τὸ κυρτόν. Ἀνίκητος δὲ τὸ μὲν κύπελλόν φησι φιάλην εἶναι, τὸ δ᾿ ἀμφικύπελλον ὑπερφίαλον, τὸ ὑπερήφανον καὶ καλόν· εἰ μὴ ἄρα τὸ ποικίλον τῇ κατασκευῇ ἄλεισον θέλει τις ἀκούειν, ἔξω λειότητος ὄν. Πείσανδρος (fr. 11, p. 170 Bernabé) δέ φησιν Ἡρακλέα Τελαμῶνι τῆς ἐπὶ Ἴλιον στρατείας ἀριστεῖον ἄλεισον δοῦναι. [25] ὅτι ἐστὶ ποτήριον Ἀμαλθείας κέρας καὶ ἐνιαυτὸς καλούμενον. ἄμφωτις. ξύλινον ποτήριον ᾧ χρῆσθαι τοὺς ἀγροίκους Φιλητᾶς (fr. 1 Dettori = fr. 29 Spanoudakis) φησι τοὺς ἀμέλγοντας εἰς αὐτὸ καὶ | οὕτω πίνοντας. 783d ἄμυστις. καλεῖται μὲν οὕτω πόσις τις ἥν ἐστιν ἀπνευστὶ πίνειν μὴ μύσαντα. καλοῦσι δ᾿ οὕτω καὶ τὰ ποτήρια ἀφ᾿ ὧν ἐστι πιεῖν εὐμαρῶς. καὶ τὸ ῥῆμα δ᾿ ἐξεμύστισε φασί, τὸ ἐφ᾿ ἓν πνεῦμα πιεῖν, ὡς ὁ κωμικὸς Πλάτων (fr. 205)· λύσας δὲ ἀργὴν † στάμνον εὐώδους ποτοῦ ἵησιν εὐθὺς κύλικος εἰς κοῖλον κύτος· ἔπειτ᾿ ἄκρατον κοὐ τεταργανωμένον

783c  Eust. p. 917.57–9 = III.431.19–21 | *783d–e  Eust.(3) p. 1282.29–32 = IV.662.17–663.5 | 783d  Eust.(2) p. 1624.30 = i.335.7–8 | *783d  Eust. p. 1720.5 = ii.21.44–5 5  ἀμφικύπελλον E : ἀμφικύπελον C ‖ 15  ποτήριον Eust. : ποτρ΄ E : πότερον C 17  ἄμφωτις C E Eust. : ἄμφωξις Hsch. α 4166 | Φιλητᾶς C : Φιλήτας E 18  τοὺς ἀμέλγοντας C E Eust.(1–2) : τοὺς del. Kaibel ‖ 22  ἐξεμύστισε C E : ἐκμυστίζειν Eust.(3) : ἐξημύστισε Schweighäuser, cf. infra ‖ 24  εὐώδους C Eust.(3) : εὐώδη E ‖ 25  ἵησιν C Eust.(3) : ἵησι E | κύτος C E : πλάτος Eust.(3) 26  κοὐ Schweighäuser : καὶ οὐ C E Eust.(3)

270

deip nosop histae

ἔπινε κἀξεμύστισεν. 783e ἔπινον δὲ τὴν ἄμυστιν μετὰ μέλους, μεμετρημένου πρὸς | ὠκύτητα

χρόνου, ὡς Ἀμειψίας (fr. 21)· (Α.) αὔλει μοι μέλος, σὺ δ᾿ ᾆδε πρὸς τήνδ᾿· ἐκπίομαι δ᾿ ἐγὼ τέως. (Β.) αὔλει σὺ καὶ τὴν ἄμυστιν λάμβανε. “οὐ χρὴ πόλλ᾿ ἔχειν θνητὸν ἄνθρωπον, ἀλλ᾿ ἐρᾶν καὶ κατεσθίειν· σὺ δὲ κάρτα φείδῃ.”

5

5

[26] Ἀντιγονίς. ἔκπωμα ἀπὸ τοῦ βασιλέως Ἀντιγόνου, ὡς ἀπὸ Σελεύκου Σελευκὶς καὶ ἀπὸ Προυσίου Προυσιάς. ἀναφαία. ἡ θερμοποτὶς παρὰ Κρησίν. 783f ἀρύβαλλος. ποτήριον κάτωθεν εὐρύτερον, | ἄνω δὲ συνηγμένον, ὡς τὰ συσπαστὰ βαλάντια, ἃ καὶ αὐτὰ διὰ τὴν ὁμοιότητα ἀρυβάλλους τινὲς καλοῦσιν. Ἀριστοφάνης Ἱππεῦσι (1094–5)· κατασπένδειν κατὰ τῆς κεφαλῆς ἀρυβάλλῳ ἀμβροσίαν.

10

15

οὐ πόρρω δέ ἐστι τοῦ ἀρυστίχου ὁ ἀρύβαλλος· ἀπὸ τοῦ ἀρύτειν καὶ βάλλειν. λέγουσι δὲ καὶ πρόχουν ἄρυστιν. Σοφοκλῆς (fr. 764)· 784a

κακῶς σὺ πρὸς θεῶν ὀλουμένη, ‖ ἣ τὰς ἀρύστεις ὧδ᾿ ἔχουσ᾿ ἐκώμασας. ἔστι δὲ καὶ πόλις Ἰώνων Ἄρυστις. ἀργυρίς. εἶδος ποτηρίου οὐ μόνον ἐξ ἀργύρου. Ἀναξίλας (fr. 39)· καὶ πίνειν ἐξ ἀργυρίδων χρυσῶν.

*783f  Eust. p. 1405.12–13 = i.41.3–4 | *784a  Eust. p. 1205.53 = IV.399.3–4 784a  Eust. p. 1531.59 = i.210.13 | *784a  Eust. p. 1224.13 = IV.459.2–3 1  κἀξεμύστισε(ν) C E Eust.(3) : κἀξημύστισεν Schweighäuser, cf. supra 7  πόλλ᾿ Dindorf : πολλὰ C E ‖ 9  ἔκπωμα C : ἔκπομα E ‖ 10  Προυσίου C : Προυσέου E | Προυσιάς Schweighäuser, cf. 11.475f : προυσίς C E 17  ἀρυστίχου E : ἀριστίχου C | ἀρύτειν, i.e. ΑΡΥΤ- E Eust. : ἀρύγειν, i.e. ΑΡΥΓ- C ‖ 20  ἐκώμασας Casaubon : ἐκώμα(ας) E : ἐκώμα(εν) C ‖ 21  πόλις] πόσις Kaibel

20

xi 783d–784c

5

10

15

271

[27] βατιάκιον, λαβρώνιος, τραγέλαφος, πρίστις. ποτηρίων ὀνόματα. Περσικὴ δὲ φιάλη ἡ βατιάκη. Ἀλεξάνδρου δὲ τοῦ βασιλέως ἐν ταῖς Ἐπιστολαῖς ταῖς πρὸς τοὺς ἐν τῇ Ἀσίᾳ Σατράπας φέρεταί τις ἐπιστολὴ ἐν ᾗ ταῦτα γέγραπται· βατιάκαι ἀργυραῖ κατάχρυσοι τρεῖς. κόνδυα ἀργυρᾶ ἑκατὸν καὶ ἑβδομήκοντα καὶ ἕξ· τούτων ἐπίχρυσα τριάκοντα καὶ τρία. τισιγίτης ἀργυροῦς εἷς. μύστροι | ἀργυροῖ κατάχρυσοι τριάκοντα καὶ δύο. 784b λαγυνοθήκη ἀργυρᾶ μία. οἰνοφόρον βαρβαρικὸν ἀργυροῦν ποικίλον ἕν. ἄλλα ποτήρια παντοδαπὰ μικρὰ εἴκοσι καὶ ἐννέα, ῥυτὰ καὶ βατιάκαι Λυκιουργεῖς ἐπίχρυσοι καὶ θυμιατήρια καὶ τρυβλία. βῆσσα. ποτήριον παρ᾿ Ἀλεξανδρεῦσι πλατύτερον ἐκ τῶν κάτω μερῶν, ἐστενωμένον ἄνωθεν. [28] βαυκαλίς. ἐν Ἀλεξανδρείᾳ καὶ αὕτη, ὡς Σώπατρος ὁ παρῳδός (fr. 24)· βαυκαλὶς ἡ τετράκυκλος. καὶ πάλιν (fr. 25)· νᾶμα μελισσῶν ἡδὺ μὲν ὄρθρου καταβαυκαλίσαι τοῖς ὑπὸ πολλοῖς κραιπαλοβόσκου δίψης κατόχοις. |

20

κατασκευάζουσι δέ, φησίν, οἱ ἐν Ἀλεξανδρείᾳ τὴν ὕαλον μεταρρυ- 784c θμίζοντες πολλάκις πολλαῖς ἰδέαις ποτηρίων παντὸς τοῦ πανταχόθεν κατακομιζομένου κεράμου τὴν ἰδέαν μιμούμενοι. Λύσιππον τὸν ἀνδριαντοποιόν φασι Κασσάνδρῳ χαριζόμενον, ὅτε συνῴκισε τὴν Κασσάνδρειαν, φιλοδοξοῦντι καὶ βουλομένῳ ἴδιόν τινα εὑρέ-

*784b  Eust. p. 1405.15 = i.41.7–8 1  βατιάκιον, λαβρώνιος, τραγέλαφος, πρίστις] cf. Philem. fr. 90 ap. 11.497f 4  βατιάκαι Casaubon, cf. βατιάκιον supra : βάτια καὶ C E ‖ 8  λαγυνοθήκη Kaibel : λαχανοθήκη C E ‖ 8–9  οἰνοφόρον βαρβαρικὸν … ποικίλον] “fort. explicatio vocabuli τισιγίτης” Kaibel ‖ 9  ἄλλα ποτήρια μικρὰ2 ante ῥυτα praeb. C E : del. Wilamowitz ‖ 10  βατιάκαι Kaibel : βάτια καὶ E : βάσια καὶ C | Λυκιουργεῖς Schweighäuser, cf. 11.486c : Λυκιουργοὶ E : Λυκουργοὶ C 18  πολλοῖς C E : πολλῆς Casaubon ‖ 20–1  ὕαλον μεταρρυθμίζοντες C : ὕαλμ(ον) ταρρυθμίζον(ες) E ‖ 21  πολλάκις πολλαῖς C E : πολλαῖς καὶ ποικίλαις Nauck ‖ 23–4  Κασσάνδρῳ … Κασσάνδρειαν scripsi : Κασάνδρῳ … Κασάνδρειαν C E

272

deip nosop histae

σθαι κέραμον διὰ τὸ πολὺν ἐξάγεσθαι τὸν Μενδαῖον οἶνον ἐκ τῆς πόλεως φιλοτιμηθῆναι καὶ πολλὰ καὶ παντοδαπὰ γένη παραθέμενον κεραμίων ἐξ ἑκάστου ἀποπλασάμενον ἴδιον ποιῆσαι πλάσμα. [29] βῖκος. Ξενοφῶν Ἀναβάσεως πρώτῳ (1.9.25)· Κῦρος | 784d ἔπεμπε βίκους οἴνου ἡμιδεεῖς. ἐστὶ δὲ φιαλῶδες ποτήριον κατὰ τὸν Παριανὸν Πολυδεύκην. βομβυλιός. Θηρίκλειον Ῥοδιακόν, οὗ περὶ τῆς ἰδέας Σωκράτης (Antisth. SSR V A 64) φησίν· οἱ μὲν ἐκ φιάλης πίνοντες ὅσον θέλουσι τάχιστ᾿ ἀπαλλαγήσονται, οἱ δ᾿ ἐκ βομβυλιοῦ κατὰ μικρὸν στάζοντος. ἐστὶ δὲ καὶ ζῷόν τι. Βρομιάδες. ἔκπωμα ὅμοιον τοῖς μακροτέροις τῶν σκύφων. [30] γραμματικόν. ἔκπωμα τὸ γράμματα ἔχον ἐγκεχαραγμένα. Ἄλεξις (fr. 272)· (Α.) τὴν ὄψιν εἴπω τοῦ ποτηρίου γέ σου πρώτιστον. ἦν γὰρ

5

10

15

ΙΑ 466d 466e

στρογγύλον, μικρὸν πάνυ, παλαιόν, ὦτα συντεθλασμένον σφόδρα, | ἔχον κύκλῳ τε γράμματ᾿. (Β.) ἆρά γ᾿ ἕνδεκα χρυσᾶ, Διὸς Σωτῆρος; (Α.) οὐκ ἄλλου μὲν οὖν. τοιοῦτον εἴδομεν ποτήριον γραμματικὸν ἀνακείμενον ἐν Καπύῃ τῆς Καμπανίας τῇ Ἀρτέμιδι, ἀργυροῦν, ἐκ τῶν Ὁμηρικῶν ἐπῶν κατεσκευασμένον καὶ ἐντετυπωμένα ἔχον τὰ ἔπη χρυσοῖς γράμμασιν, ὡς τὸ Νέστορος ὄν. Ἀχαιὸς δ᾿ ὁ τραγικὸς ἐν Ὀμφάλῃ

784d–466d  Eust. p. 1960.12–13 = ii.321.24–5 3  κεραμίων Schweighäuser : κεραμείων C E | ἀποπλασάμενον C : ἀπλοπασάμενον E | ἴδιον Cs Es : ἰδία C E ‖ 10  στάζοντος Koppiers, cf. Hsch. β 802 : στάζοντες C E | intra στάζοντος et ἐστὶ lac. indic. Meineke ‖ 11  ἔκπωμα C : ἔκπομα E | σκύφων Casaubon : σκυφῶν C : κύφων E ‖ 14  σου C E : σοι Schweighäuser ‖ 15  incipit de novo A ‖ 18  τε γράμματ᾿ Schweighäuser : τε γράμματα A C E : τὰ γράμματα Eust. ‖ 22  ἐντετυπωμένα Dindorf, cf. 11.489c : ἐντετυπωμένον A

20

xi 784c–467c

273

(TGrF 20 F 33) καὶ αὐτὸς περὶ γραμματικοῦ ποτηρίου ποιεῖ τοὺς σατύρους τάδε λέγοντας· |

5

10

15

20

ὁ δὲ σκύφος με τοῦ θεοῦ καλεῖ πάλαι τὸ γράμμα † φαῖνον· δέλτ᾿, ἰῶτα καὶ τρίτον ω̄, νῦ, τό τ᾿ ῡ πάρεστι, κοὐκ ἀπουσίαν ἐκ τοὐπέκεινα σὰν τό τ᾿ οὖ κηρύσσετον.

466f

ἐν τούτοις λείπει τὸ ῡ στοιχεῖον, ἐπεὶ πάντες οἱ ἀρχαῖοι τῷ ο̄ ἀπεχρῶντο οὐ μόνον ἐφ᾿ ἧς νῦν τάττεται ‖ δυνάμεως, ἀλλὰ καὶ 467a ὅταν τὴν δίφθογγον διασημαίνῃ διὰ τοῦ ο̄ μόνου γράφουσι. παραπλησίως δὲ καὶ τὸ ε̄ γράφουσιν καὶ ὅταν καθ᾿ αὑτὸ μόνον ἐκφωνῆται καὶ ὅταν συζευγνυμένου τοῦ ῑ. κἀν τοῖς προκειμένοις οὖν οἱ σάτυροι τοῦ Διονύσου τὴν τελευταίαν συλλαβὴν διὰ τοῦ ο̄ μόνου ὡς βραχέος ἐγκεχαραγμένου ἐδήλωσαν ὅτι συνυπακούεσθαι δεῖ καὶ τὸ ῡ, ἵν᾿ ᾖ Διονύσου. τὸ δὲ σὰν ἀντὶ τοῦ σίγμα Δωρικῶς εἰρήκασιν· οἱ γὰρ μουσικοί, καθάπερ πολλάκις Ἀριστόξενός (fr. 87 Wehrli) φησι, τὸ σ̄ λέγειν | παρῃτοῦντο διὰ τὸ σκληρόστομον εἶναι καὶ 467b ἀνεπιτήδειον αὐλῷ. τὸ δὲ ρ̄ διὰ τὸ εὔκολον πολλάκις παραλαμβάνουσι. καὶ τοὺς ἵππους τοὺς τὸ σ̄ ἐγκεχαραγμένον ἔχοντας σαμφόρας καλοῦσιν. Ἀριστοφάνης Νεφέλαις (122)· οὔτ᾿ αὐτὸς οὔθ᾿ ὁ ζύγιος οὔθ᾿ ὁ σαμφόρας. καὶ Πίνδαρος (fr. 70b.1–3) δέ φησι· πρὶν μὲν ἧρπε σχοινοτένειά τ᾿ ἀοιδὰ καὶ τὸ σὰν κίβδηλον ἀπὸ στομάτων.

25

μνημονεύει δὲ τοῦ γραμματικοῦ ἐκπώματος ὡς οὕτω καλουμένου Εὔβουλος ἐν Νεοττίδι (fr. 69) οὕτω· | (Α.) μισῶ κάκιστον γραμματικὸν ἔκπωμ᾿ ἀεί· ἀτὰρ ὡς ὅμοιον οὑμὸς υἱὸς ᾤχετ᾿ ἔχων φιάλιον τῷδε. (Β.) πολλὰ γίνεται 4  φαῖνον A : φαίνων Toup | δέλτ᾿ Musurus : δέλτα A ‖ 5  ω̄ A : ο̄ M P Mus : οὖ Porson | τό τ᾿, i.e. ΤΟΤ Toup : † του †, i.e. ΤΟΥ A ‖ 6  τό τ᾿ Toup : † τοτε † A ‖ 7  τῷ C E Mus : τὸ A ‖ 9  ὅταν … διασημαίνῃ scripsi, cf. ὅταν … ὅταν infra : ὅτε … διασημαίνει A : ὅτε … ἔδει σημαίνειν Wilamowitz ‖ 10  καὶ ὅταν Kaibel : ὅταν καὶ A ‖ 22  ἧρπε Musurus : ἦρπε B M P : ῆρπε A : ἕρπε Snell 26  κάκιστον A : κάκιστα Dobree ‖ 27  ᾤχετ᾿ A : ᾤχετο Dindorf

467c

274

deip nosop histae

ὅμοια. [31] γυάλας. Φιλητᾶς ἐν Ἀτάκτοις (fr. 3 Dettori = fr. 31 Spanoudakis) Μεγαρέας οὕτω φησὶ καλεῖν τὰ ποτήρια. Παρθένιος δ᾿ ὁ τοῦ Διονυσίου ἐν πρώτῳ Περὶ τῶν παρὰ τοῖς Ἱστορικοῖς Λέξεων Ζητουμένων φησί· γυάλας ποτηρίου εἶδος, ὡς Μαρσύας γράφει ὁ ἱερεὺς τοῦ Ἡρακλέους (FGrH 135/6 F 21) οὕτως· ὅταν εἰσίῃ ὁ βασιλεὺς εἰς τὴν πόλιν, συναντᾶν οἴνου πλήρη γυάλαν ἔχοντά τινα, τὸν δὲ λαβόντα σπένδειν. | [32] δεῖνος. Διονύσιος ὁ Σινωπεὺς ἐν Σῳζούσῃ (fr. 5) κατα467d λέγων ὀνόματα ποτηρίων μνημονεύει καὶ τούτου λέγων οὕτως·

5

10

(Α.) ὅσα δ᾿ ἐστὶν εἴδη Θηρικλείων τῶν καλῶν, γύναι δικότυλοι, τρικότυλοι, δεῖνος μέγας χωρῶν μετρητήν, κυμβίον, σκύφοι, ῥυτά. (Β.) ποτήρι᾿ ἡ γραῦς, ἄλλο δ᾿ οὐδὲ ἓν βλέπει. Κλεάνθης δ᾿ ὁ φιλόσοφος ἐν τῷ Περὶ Μεταλήψεως (fr. 591, SVF

15

467e i.133) | ἀπὸ τῶν κατασκευασάντων φησὶν ὀνομασθῆναι τήν τε

Θηρίκλειον κύλικα καὶ τὴν Δεινιάδα. Σέλευκος (fr. 48 Müller) δ᾿ εἰπὼν ἐκπώματος εἶναι γένος τὸν δεῖνον παρατίθεται Στράττιδος ἐκ Μηδείας (fr. 35)· οἶσθ᾿ ᾧ προσέοικεν, ὦ Κρέων, τὸ βρέγμα σου; ἐγᾦδα· δείνῳ περικάτω τετραμμένῳ. Ἀρχέδικος δ᾿ ἐν Διαμαρτάνοντι (fr. 1) παράγων οἰκέτην τινὰ περὶ ἑταιρίδων διαλεγόμενόν φησι· (Α.) Νικοστράτην τιν᾿ ἤγαγον πρῴην σφόδρα

*467f, e–f  (δῖνος) Eust. p. 1207.9–13 = IV.404.20–405.6 2  γυάλας Schweighäuser, cf. infra : γύαλα vel γυάλα A C E | Φιλητᾶς Dindorf (Φιλήτας iam M P Mus) : Φιλίτας A ‖ 3  τὰ ποτήρια γυάλας A : γυάλας ut glossam delevi ‖ 7  συναντᾶν A : ὑπαντᾶν Kaibel ‖ 9  δεῖνος A : δῖνος Eust. | ὅτι καὶ τοῦτο ποτηρίου ὄνομα Διονύσιος A : ὅτι … ὄνομα ut glossam del. Dindorf ‖ 11  δ᾿ Musurus : δὲ A ‖ 12  γύναι, i.e. -ΝΑΙ A : γυάλαι, i.e. -ΑΛΑΙ Letronne | δεῖνος A : δῖνος Kaibel ‖ 18  δεῖνον A : δῖνον scribendum ‖ 21  δείνῳ A : δίνῳ Cobet | τετραμμένω M P : † τετραμμεινω † A : τετρημένῳ Musurus ‖ 24  τιν᾿ Musurus : τινὰ A C E Eust.

20

x i 4 67 c– 46 8b

275

γρυπήν, Σκοτοδείνην ἐπικαλουμένην, ὅτι | δεῖνόν ποτ᾿ ἦρεν ἀργυροῦν ἐν τῷ σκότῳ. (Β.) δεῖνον; καὶ δεινόν, ὦ θεοί. 5

467f

ἐστὶ καὶ γένος ὀρχήσεως, ὡς Ἀπολλοφάνης ἐν Δαλίδι (fr. 1) παρίστησιν· (Α.) οὑτοσὶ δεῖνος. (Β.) τί δεῖνος; (Α.) καὶ καλαθίσκος οὑτοσί.

10

15

20

Τελέσιλλα δὲ ἡ Ἀργεία (PMG 723) καὶ τὴν ἅλω καλεῖ δεῖνον. Κυρηναῖοι δὲ τὸν ποδονιπτῆρα δεῖνον ὀνομάζουσιν, ὡς Φιλητᾶς φησιν ἐν Ἀτάκτοις (fr. 4 Dettori = fr. 21 Spanoudakis). ‖ [33] δέπαστρον. Σιληνὸς καὶ Κλείταρχος ἐν Γλώσσαις παρὰ 468a Κλειτορίοις τὰ ποτήρια καλεῖσθαι. Ἀντίμαχος δ᾿ ὁ Κολοφώνιος ἐν πέμπτῳ Θηβαΐδος (fr. 21 Matthews) φησί· πάντα μάλ᾿, ὅσσ᾿ Ἄδρηστος ἐποιχομένους ἐκέλευσε ῥεξέμεν· ἐν μὲν ὕδωρ, ἐν δ᾿ ἀσκηθὲς μέλι χεῦε † ἀργυρέῳ κρητῆρι περιφραδέως κερόωντες· | νώμησαν δὲ δέπαστρα θοῶς βασιλεῦσιν Ἀχαιῶν † ἐνχερως † ἑστηῶσι, καὶ ἐς λοιβὴν χέον εἶθαρ 5 χρυσείῃ προχόῳ. καὶ πάλιν (fr. 19.8–10 Matthews)· ἄλλοι δὲ κρητῆρα πανάργυρον ἠδὲ δέπαστρα οἰσόντων χρύσεια, τά τ᾿ ἐν μεγάροισιν ἐμοῖσι κείαται. *467f, e–f  (δῖνος) Eust. p. 1207.9–13 = IV.404.20–405.6 1  Σκοτοδείνην vel Σκοτοδεινὴν Cs Es B M P Mus : Σκοτοδίνην C E Eust. : † Σκοτοιδεινην † (v.ll. Σκοτοδίνην et Σκοτοδείνην in unam confusas) A 2  δεῖνόν A C E : δῖνόν Eust. ‖ 3  δεῖνον A C E : δῖνον Eust. | καὶ δεινόν] καὶ † δεινον † A : καὶ om. C E Eust. ‖ 6  δεῖνος … † δεινος † A : δῖνος … δῖνος Blaydes | καλαθίσκος M P Mus : † καλαιθισκος † A ‖ 8  δεῖνον A Cs E : δῖνον Cpc Es, cf. (structura mutata) Eust. δῖνος ‖ 9  Φιλητᾶς Dindorf, ducente Musurus (Φιλήτας) : Φιλίτας A ‖ 10  Ἀτάκτοις Schweighäuser : Ἀττικοῖς A 11  δέπαστρον A : δέπαστρα Bedrot ‖ 14  Ἄδρηστος A : Ἄδραστος M P 15  ῥεξέμεν Musurus : ῥέξαιμεν A | χεῦε A : χεῦαν Schellenberg 18  † ἐνχερως † A : ἐνσχερὼ Jacobs | ἑστηῶσι Hermann : ἑστιῶσι A 21  ἄλλοι Schellenberg : ἄλλος A : ἄλλοις B

468b

276

deip nosop histae

κἀν τοῖς ἑξῆς δέ φησι (fr. 23.5–6 Matthews)· καὶ χρύσεια δέπαστρα καὶ ἀσκηθὲς καὶ † λεβειον † ἔμπλειον μέλιτος, τὸ ῥά οἱ προφερέστερον εἴη. | 468c

[34] δακτυλωτόν. ἔκπωμα οὕτω καλούμενον παρὰ Ἴωνι ἐν Ἀγαμέμνονι (TrGF 19 F 1)·

5

οἷσι δὲ δῶρον ἄξιον δραμήματος ἔκπωμα δακτυλωτόν, ἄχραντον πυρί, Πελίου μέγ᾿ ἆθλον, Κάστορος δ᾿ ἔργον ποδῶν. Ἐπιγένης μὲν οὖν ἀκούει τὸ ἄμφωτον ποτήριον εἰς ὃ οἷόν τε τοὺς δακτύλους διείρειν ἑκατέρωθεν· ἄλλοι δὲ τὸ ἐν κύκλῳ τύπους ἔχον οἷον δακτύλους ἢ τὸ ἔχον ἐξοχὰς οἷα τὰ Σιδώνια ποτήρια ἢ τὸ λεῖον. “ἄχραντον δὲ πυρί” παρὰ τὸ Ὁμηρικὸν (Il. 23.267) 468d

ἄπυρον | κατέθηκε λέβητα τὸ ἐπιτήδειον εἰς ψυχρῶν ὑδάτων ὑποδοχὴν ἢ τὸ πρὸς ψυχροποσίαν εὔθετον· τινὲς δὲ τὸ κέρας. περὶ δὲ τὴν Μολοσσίδα οἱ βόες ὑπερφυῆ ἱστοροῦνται κέρατα ἔχειν, περὶ ὧν τῆς κατασκευῆς Θεόπομπος (FGrH 115 F 284) ἱστορεῖ· ἐξ ὧν πιθανὸν καὶ αὐτὸν ἐσχηκέναι. πλησίον δὲ τῆς Μολοσσίας ἡ Ἰωλκός, ἐν ᾗ ὁ ἐπὶ Πελίᾳ ἀγὼν ἐτέθη. βέλτιον δὲ λέγειν, φησὶν Δίδυμος ἐν τῷ τοῦ δράματος ἐξηγητικῷ (6.8, p. 89 Schmidt), ὅτι παρήκουσεν Ὁμήρου λέγοντος (Il. 23.270)· |

468e

10

πέμπτῳ δ᾿ ἀμφίθετον φιάλην ἀπύρωτον ἔθηκεν·

*468e, 469a, 468e, c, d–f  Eust. pp. 1299.63–4, 1300.5–8 = IV.726.9–11, 726.19–727.4 2  καὶ † λεβειον † A : κελέβειον 11.468b et Musurus : κ[ελέβ]ειο[ν PBerol. 21127 ‖ 6  οἷσι A : οἴσει M P Mus : οἴσῃ Kaibel ‖ 9  Ἐπιγένης Es : Ἐπιμένης A : Ἐπιμένην (structura mutata) C E : Ἐπιγμένης (v.ll. Ἐπιμένης et Ἐπιγένης in unam confusas) M P Mus : fort. Ἐπιμενίδης ‖ 10  διείρειν C E : διαιρεῖν A ‖ 11  Σιδώνια Kaibel (Σιδόνια iam M P Mus) : † σιδενια † A 14  τὸ1 Schweighäuser : τὸν A C E ‖ 19  ὁ Δίδυμος A : ὁ om. C E Eust.

15

20

xi 468b–469b

5

10

15

20

25

277

ἔδοξε γὰρ ἔκπωμα εἶναι· ἐστὶ δὲ χαλκεῖον ἐκπέταλον λεβητῶδες ἐπιτηδείως ἔχον πρὸς ὑδάτων ψυχρῶν ὑποδοχάς· δακτυλωτὸν δ᾿ οἷον κύκλῳ τὴν φιάλην κοιλότητας ἔχουσαν ἔνδοθεν οἷον δακτύλων ἢ ἐπεὶ περιείληπται τοῖς τῶν πινόντων δακτύλοις. τινὲς δὲ “ἀπύρωτον φιάλην” τὸ κέρας· οὐ γὰρ γίνεται διὰ πυρός. λέγοι δ᾿ ἂν ἴσως κατὰ μεταφορὰν ἔκπωμα τὴν φιάλην. Φιλήμων δ᾿ ἐν τοῖς Ἀττικοῖς Ὀνόμασιν ἢ Γλώτταις προθεὶς “καλπίς” | φησι· δακτυ- 468f λωτὸν ἔκπωμα καὶ τὸ ἄμφωτον, εἰς ὅ ἐστιν οἷόν τε τοὺς δακτύλους ἑκατέρωθεν διείρειν· οἱ δὲ τὸ ἔχον κύκλῳ δακτυλοειδεῖς τύπους τινάς. [35] ἐλέφας. οὕτως ἐκαλεῖτο ποτήριόν τι, ὡς Δαμόξενός φησιν ἐν Αὑτὸν Πενθοῦντι (fr. 1)· (Α.) εἰ δ᾿ οὐχ ἱκανόν σοι, τὸν ἐλέφανθ᾿ ἥκει φέρων ὁ παῖς. (Β.) τί δ᾿ ἐστι τοῦτο, πρὸς θεῶν; (Α.) ῥυτὸν ‖ δίκρουνον ἡλίκον τι τρεῖς χωροῦν χοᾶς, Ἄλκωνος ἔργον. προὔπιεν δέ μοι ποτὲ ἐν Κυψέλοις Ἀδαῖος. 5

469a

μνημονεύει τοῦ ποτηρίου τούτου καὶ Ἐπίνικος ἐν Ὑποβαλλομέναις (fr. 2.4), οὗ τὸ μαρτύριον παρέξομαι ἐν τῷ περὶ τοῦ ῥυτοῦ λόγῳ (11.497a–b). [36] ἔφηβος. τὸ καλούμενον ἐμβασικοίταν ποτήριον οὕτω φησὶ καλεῖσθαι Φιλήμων ὁ Ἀθηναῖος ἐν τῷ Περὶ Ἀττικῶν Ὀνομάτων ἢ Γλωσσῶν. Στέφανος δ᾿ ὁ κωμικὸς ἐν Φιλολάκωνί (fr. 1) φησι· | (Σω.) τούτῳ προέπιεν ὁ βασιλεὺς κώμην τινά. (Β.) καινόν τι νῦν τοῦτο γέγονε νῦν ποτήριον; (Σω.) κώμη μὲν οὖν τις ἐστὶ περὶ τὴν Θουρίαν. (Β.) εἰς τὰς Ῥοδιακὰς ὅλος ἀπηνέχθην ἐγὼ 468f–9a  Eust. p. 1286.29 = IV.678.8–9 | *468e, 469a, 468e, c, d–f  Eust. pp. 1299.63–4, 1300.5–8 = IV.726.9–11, 726.19–727.4 1  χαλκεῖον A C E : et χαλκείῳ et χαλκοῦν (structura mutata) Eust. : χαλκίον Meineke ‖ 3  κοιλότητας Eust. : κοιλότητα A C E ‖ 4  ἐπεὶ περιείληπται C E : ἐπιπεριείληπται A : ἐμπεριείληπται Musurus ‖ 9  διείρειν Eust., cf. 11.468c : διαιρεῖν A ‖ 21  ἐμβασικοίταν M P Mus : † ἐνβασικοιταν † A Pac : ἐμβασικοίτας (structura mutata) C E : ἐμβαθυχύταν Eust. | ποτήριον ante † ἐνβασικοιταν † praeb. A : transposui ‖ 25  νῦν1 del. Jacobs ‖ 27  Ῥοδιακὰς JAdam : δ᾿ † οδιακασ † A

469b

278

deip nosop histae

καὶ τοὺς ἐφήβους, Σωσία, τοὺς δυσχερεῖς.

5

[37] ἡδυποτίδες. ταύτας φησὶν ὁ Σάμιος Λυγκεὺς (fr. 16a Dalby) Ῥοδίους ἀντιδημιουργήσασθαι πρὸς τὰς Ἀθήνησι Θηρικλείους, Ἀθηναίων μὲν τοῖς πλουσίοις διὰ τὰ βάρη χαλκευσαμένων τὸν ῥυθμὸν τοῦτον, Ῥοδίων δὲ διὰ τὴν ἐλαφρότητα τῶν ποτηρίων | 469c καὶ τοῖς πένησι τοῦ καλλωπισμοῦ τούτου μεταδιδόντων. μνημονεύει δ᾿ αὐτῶν καὶ Ἐπιγένης ἐν Ἡρωΐνῃ (fr. 5.3–4) διὰ τούτων·

5

ψυκτήρια, κύαθον, κυμβία, ῥυτὰ τέτταρα, ἡδυποτίδας τρεῖς, ἡθμὸν ἀργυροῦν. Σῆμος δ᾿ ἐν πέμπτῳ Δηλιάδος (FGrH 396 F 9) ἀνακεῖσθαί φησιν ἐν Δήλῳ χρυσῆν ἡδυποτίδα Ἐχενίκης ἐπιχωρίας γυναικός, ἧς μνημονεύει καὶ ἐν τῷ ὀγδόῳ (FGrH 396 F 15). Κρατῖνος δ᾿ ὁ νεώτερός (fr. 14) φησι·

10

παρ᾿ Ἀρχεφῶντος ἡδυπότια δώδεκα. [38] Ἡράκλειον. Πείσανδρος ἐν δευτέρῳ Ἡρακλείας (fr. 5, 469d p. 168 Bernabé) | τὸ δέπας ἐν ᾧ διέπλευσεν Ἡρακλῆς τὸν ὠκεανὸν εἶναι μέν φησιν Ἡλίου, λαβεῖν δ᾿ αὐτὸ παρ᾿ Ὠκεανοῦ 〈τὸν〉 Ἡρακλέα. μήποτε δέ, ἐπεὶ μεγάλοις ἔχαιρε ποτηρίοις ὁ ἥρως, διὰ τὸ μέγεθος παίζοντες οἱ ποιηταὶ καὶ συγγραφεῖς πλεῖν αὐτὸν ἐν ποτηρίῳ ἐμυθολόγησαν. Πανύασις δ᾿ ἐν πρώτῳ Ἡρακλείας (fr. 9, pp. 176–7 Bernabé) παρὰ Νηρέως φησὶ τὴν τοῦ Ἡλίου φιάλην κομίσασθαι τὸν Ἡρακλέα καὶ διαπλεῦσαι εἰς Ἐρύθειαν. ὅτι δὲ εἷς ἦν ὁ Ἡρακλῆς τῶν πλεῖστον πινόντων προείπομεν (e.g. 4.153c, 469e 10.412b). ὅτι δὲ καὶ ὁ Ἥλιος ἐπὶ ποτηρίου | διεκομίζετο ἐπὶ τὴν δύσιν Στησίχορος (PMG 185) μὲν οὕτω φησίν·

*469d  Eust. p. 1632.21–5 = i.346.30–2 | *781d, 469d  Eust. p. 1632.21–3 = i.346.27–9 1  δυσχερεῖς Casaubon : † δυσχερισ † A ‖ 4  μὲν τοῖς πλουσίοις scripsi : μὲν αὐτοῖς πλουσίως A : μὲν πλουσίως C E : μὲν ἂν τοῖς πλουσίοις M P : μὲν αὐτὰς τοῖς πλουσίοις Musurus ‖ 8  ψυκτήρια A : ψυκτῆρα 11.502e ‖ 12  τῷ ὀγδόῳ scripsi : τῇ Η΄, i.e. τῇ ὀγδόῃ A ‖ 14  ἡδυπότια A : ἡδυποτίδας Musurus ‖ 16  ὁ Ἡρακλῆς A : ὁ om. C E ‖ 17  Ὠκεανοῦ Musurus : Ὠκεανὸν A | 〈τὸν〉 add. Kaibel ‖ 20  Πανύασις B M P Mus : Πανύασσις A

15

20

25

279

xi 469b–470b

5

Ἅλιος δ᾿ Ὑπεριονίδας δέπας ἐσκατέβαινε χρύσεον, ὄφρα δι᾿ ὠκεανοῖο περάσας ἀφίκοιθ᾿ ἱερᾶς ποτὶ βένθεα νυκτὸς ἐρεμνᾶς, ποτὶ ματέρα κουριδίαν τ᾿ ἄλοχον παίδας τε φίλους. ὁ δ᾿ ἐς ἄλσος ἔβα δάφναισι κατάσκιον | 5 ποσσὶ παῖς Διός.

469f

καὶ Ἀντίμαχος (fr. 86 Matthews) δ᾿ οὑτωσὶ λέγει· τότε δὴ † εὐχρεωι † ἐν δέπαϊ ᾿Ηέλιον † πομπει † ἀγακλυμένη Ἐρύθεια. 10

15

20

25

καὶ Αἰσχύλος ἐν Ἡλιάσιν (fr. 69)· ἔνθ᾿ ἐπὶ δυσμαῖς † ϊσου † πατρὸς Ἡφαιστοτευχὲς δέπας, ἐν τῷ διαβάλλει πολὺν οἰδματόεντα † φέρει δρόμου πόρον οὐθεις † μελανίππου προφυγὼν ἱερᾶς νυκτὸς ἀμολγόν. ‖

5

[39] Μίμνερμος δ᾿ ἐν Ναννοῖ (fr. 12 West2) ἐν εὐνῇ φησι χρυσῇ 470a κατεσκευασμένῃ πρὸς τὴν χρείαν ταύτην ὑπὸ Ἡφαίστου τὸν Ἥλιον καθεύδοντα περαιοῦσθαι πρὸς τὰς ἀνατολὰς αἰνισσόμενος τὸ κοῖλον τοῦ ποτηρίου. λέγει δ᾿ οὕτως· ᾿Ηέλιος μὲν γὰρ ἔλαχεν πόνον ἤματα πάντα, οὐδέ ποτ᾿ ἄμπαυσις γίνεται οὐδεμία ἵπποισίν τε καὶ αὐτῷ ἐπὴν ῥοδοδάκτυλος ᾿Ηὼς ὠκεανὸν προλιποῦσ᾿ οὐρανὸν εἰσαναβῇ· | τὸν μὲν γὰρ διὰ κῦμα φέρει πολυήρατος εὐνή, κοίλη, Ἡφαίστου χερσὶν ἐληλαμένη,

5

*470a–b  Eust. p. 1632.27–8 = i.346.35–6 1  Ἅλιος A : Ἀέλιος Fiorillo | Ὑπεριονίδας A : Ὑπεριονίδης As ‖ 3  ἀφίκοιθ᾿ Blomfield : ἀφίκηθ᾿ A | ἱερᾶς A : ἱαρᾶς Page ‖ 4  ματέρα A : μητέρα As 6  ποσσὶ A : ποσὶ Suchfort ‖ 8  † εὐχρεωι † A : χρυσέῳ Dalechamps (aurea) 9  † πομπει † A : πέμπεσκεν Musurus : πόμπευεν Schweighäuser : πομπεύει Stoll ‖ 18  δ᾿ ἐν Ναννοῖ Musurus : δ᾿ † ἐναννοι † A : δὲ Ναννοῖ Meineke 27  κοίλη A : κοίλην (structura mutata) C E : ποικίλη Kaibel

470b

280

deip nosop histae

χρυσοῦ τιμήεντος, † ὑποπτερον † ἄκρον ἐφ᾿ ὕδωρ εὕδονθ᾿ ὅθ᾿ ἁρπαλέως χοροῦ ἀφ᾿ Ἑσπερίδων γαῖαν ἐς Αἰθιόπων, ἵνα δὴ θοὸν ἅρμα καὶ ἵπποι ἑστᾶσ᾿, ὄφρ᾿ ᾿Ηὼς ἠριγένεια μόλῃ· ἔνθ᾿ ἐπέβη ἑτέρων ὀχέων Ὑπερίονος υἱός.

10 5

Θεόλυτος δ᾿ ἐν δευτέρῳ Ὥρων (FGrH 478 F 1) ἐπὶ λέβητός φησιν | 470c αὐτὸν διαπλεῦσαι τοῦτο πρώτου εἰπόντος τοῦ τὴν Τιτανομαχίαν

(fr. 8, p. 14 Bernabé) ποιήσαντος. Φερεκύδης δ᾿ ἐν τῇ τρίτῃ τῶν Ἱστοριῶν (FGrH 3 F 18a = fr. 18a Fowler) προειπὼν περὶ τοῦ Ὠκεανοῦ ἐπιφέρει· ὁ δ᾿ Ἡρακλῆς ἕλκεται ἐπ᾿ αὐτὸν τὸ τόξον ὡς βαλῶν, καὶ ὁ Ἥλιος παύσασθαι κελεύει, ὁ δὲ δείσας παύεται. Ἥλιος δὲ ἀντὶ τούτου δίδωσιν αὐτῷ τὸ δέπας τὸ χρύσεον, ὃ αὐτὸν ἐφόρει σὺν ταῖς ἵπποις, ἐπὴν δύνῃ, διὰ τοῦ ὠκεανοῦ τὴν νύκτα πρὸς ἑῴην, ἵν᾿ ἀνίσχει. ἔπειτα πορεύεται Ἡρακλῆς ἐν τῷ δέπαϊ 470d τούτῳ ἐς τὴν Ἐρύθειαν. | καὶ ὅτε δὴ ἦν ἐν τῷ πελάγει, Ὠκεανὸς πειρώμενος αὐτοῦ κυμαίνει τὸ δέπας φανταζόμενος. ὁ δὲ τοξεύειν αὐτὸν μέλλει, καὶ αὐτὸν δείσας Ὠκεανὸς παύσασθαι κελεύει. [40] ἠθάνιον. Ἑλλάνικος ἐν Αἰγυπτιακοῖς (FGrH 4 F 53) οὕτω γράφει· Αἰγυπτίων ἐν τοῖς οἴκοις κεῖται φιάλη χαλκῆ καὶ κύαθος χαλκοῦς καὶ ἠθάνιον χάλκεον. ἡμίτομος. ἔκπωμά τι παρ᾿ Ἀττικοῖς ἀπὸ τοῦ σχήματος ὀνομασθέν φησὶ Πάμφιλος ἐν Γλώσσαις (fr. VIIII Schmidt). 470e [41] Θηρίκλειος. ἡ κύλιξ | αὕτη ἐγκάθηται περὶ τὰς λαγόνας ἱκανῶς βαθυνομένη ὦτά τε ἔχει βραχέα, ὡς ἂν κύλιξ οὖσα. καὶ μήποτε Ἄλεξις ἐν Ἡσιόνῃ (fr. 88) Θηρικλείῳ ποιεῖ τὸν Ἡρακλέα πίνοντα ὅτε οὑτωσὶ λέγει· 471b–c, e, 470d–e  Eust. p. 1153.43–7 = IV.214.25–215.3 p. 1646.18–19 = i.365.31

|

*470e  Eust.

1  † ὑποπτερον † A : ὑπόπτερος Heyne ‖ 2  ὅθ᾿] ὁθ᾿ A : om. M P Mus | χοροῦ A : χώρου B Mus ‖ 3  ἵνα δὴ θοὸν, i.e. ΙΝΑΔΗ- Meineke : ἵν᾿ † ἀληθοον †, i.e. ΙΝΑΛΗ- A : ἵνα οἱ θοὸν Musurus ‖ 5  ἑτέρων Musurus : † ἑτερεων † A 11  βαλῶν Schweighäuser : βαλὸν A : βαλὼν B Mus | sic A : fort. καὶ ὁ Ἥλιος δείσας παύσασθαι κελεύει, ὁ δὲ παύεται (Bergk) vel καὶ παύσασθαι κελεύει Ὠκεανός, cf. καὶ αὐτὸν δείσας Ὠκεανὸς παύσασθαι κελεύει infra ‖ 12  αὐτὸν P : αὐτὸς A ‖ 14  ἑῴην, ἵν᾿ Kaibel : ἕω ἥ νιν A | ἀνίσχει ὁ ἥλιος A : ὁ ἥλιος ut glossam del. Kaibel ‖ 15  δὴ Bergk : δὲ A ‖ 21–2  οὕτως ante ὀνομασθέν praeb. C E ‖ 26  ὅτε … λέγει scripsi : ὅταν … λέγῃ A : ὅταν … λέγει M P Mus

10

15

20

25

281

xi 47 0 b–4 71b

5

10

15

20

25

γενόμενος δ᾿ ἔννους μόλις ᾔτησε κύλικα, καὶ λαβὼν ἑξῆς πυκνὰς ἕλκει, καταντλεῖ· κατά τε τὴν παροιμίαν ἀεί ποτ᾿ εὖ μὲν ἀσκός, εὖ δὲ θύλακος ἅνθρωπός ἐστιν.

5

ὅτι δὲ κύλιξ ἐστὶν ἡ Θηρίκλειος σαφῶς παρίστησι | Θεόφραστος ἐν 470f τῇ Περὶ Φυτῶν Ἱστορίᾳ (5.3.2)· διηγούμενος γὰρ περὶ τῆς τερμίνθου φησί· τορνεύεσθαι δὲ ἐξ αὐτῆς καὶ κύλικας Θηρικλείους, ὥστε μηδένα διαγνῶναι πρὸς τὰς κεραμέας. κατασκευάσαι δὲ λέγεται τὴν κύλικα ταύτην Θηρικλῆς ὁ Κορίνθιος κεραμεύς, ἀφ᾿ οὗ καὶ τοὔνομα ἔχει, γεγονὼς τοῖς χρόνοις κατὰ τὸν κωμικὸν Ἀριστοφάνη. μνημονεύει δὲ τῆς κύλικος Θεόπομπος μὲν ἐν Νεμέᾳ (fr. 33) οὕτω· (Σπ.) χώρει σὺ δεῦρο, Θηρικλέους πιστὸν τέκνον, γενναῖον εἶδος· ὄνομά σοι τί θώμεθα; ‖ ἆρ᾿ εἶ κάτοπτρον φύσεως, ἢν πλῆρες δοθῇς; οὐδέν ποτ᾿ ἄλλο. δεῦρο δή, γεμίσω σ᾿ ἐγώ. γραῦ Θεολύτη, γραῦ. (Θε.) τί με καλεῖς σύ; (Σπ.) φιλτάτη, τίν᾿ ἀσπάσωμαι; δεῦρο παρ᾿ ἐμέ, Θεολύτη, παρὰ τὸν νέον ξύνδουλον. οὑτωσὶ καλῶς. (Θε.) Σπινθὴρ τάλας, πειρᾷς με; (Σπ.) ναί, τοιοῦτό τι· φιλοτησίαν δὲ σοι προσπίομαι. δέξαι· πιοῦσα δ᾿ ὁπόσον ἄν σοι θυμὸς ᾖ | ἐμοὶ παράδος τὸ πρῶτον.

471a

5

10

Κλεάνθης δ᾿ ἐν τῷ Περὶ Μεταλήψεως συγγράμματί (fr. 591, SVF i.133) φησι· τὰ τοίνυν εὑρήματα καὶ ὅσα τοιαῦτα ἔτι κατάλοιπά

471b–c, e, 470d–e  Eust. p. 1153.43–7 = IV.214.25–215.3 2  κύλικα C : κύλικ E : † κυλην † A ‖ 4  ἀεί ποτ᾿ C : ἀεί ποτ E : αἰει ποτε A : ἀεί ποτε B Eust. : αἰεί ποτ᾿ Musurus ‖ 9  διαγνῶναι A C E : ἂν διαγνῶναι Thphr. ‖ 11  γεγονὼς A C E : γεγονότος Cs Es ‖ 15  τί θώμεθα Musurus : † τοθωμεθα † A ‖ 16  φύσεως A : φύσεος Porson ‖ 17  γεμίσω Abresch : γε μισῶ A | σ᾿ B M P Mus : σε A ‖ 20  τίν᾿ A : ἵν᾿ Porson ‖ 23  προσπίομαι A : προπίομαι Casaubon ‖ 27  κατάλοιπά von Arnim : καὶ τὰ λοιπά A

471b

282

deip nosop histae

ἐστιν, οἷον Θηρίκλειος, Δεινιάς, Ἰφικρατίς· ταῦτα γὰρ πρότερον συνιστορεῖν τοὺς εὑρόντας. φαίνεται δ᾿ ἔτι καὶ νῦν· εἰ δὲ μὴ ποιεῖ τοῦτο, μεταβεβληκὸς ἂν εἴη μικρὸν τοὔνομα. ἀλλά, καθάπερ εἴρηται, οὐκ ἔστι πιστεῦσαι τῷ τυχόντι. ἄλλοι δ᾿ ἱστοροῦσι Θηρίκλειον ὀνομασθῆναι τὸ ποτήριον διὰ τὸ δορὰς θηρίων αὐτῷ ἐντετυ471c πῶσθαι. | Πάμφιλος δ᾿ ὁ Ἀλεξανδρεὺς (fr. X Schmidt) ἀπὸ τοῦ τὸν Διόνυσον τοὺς θῆρας κλονεῖν σπένδοντα ταῖς κύλιξι ταύταις κατ᾿ αὐτῶν. [42] μνημονεύει τοῦ ἐκπώματος καὶ Ἀντιφάνης ἐν Ὁμοίοις (fr. 172.1–4) οὕτως· ὡς δ᾿ ἐδείπνησαν (συνάψαι βούλομαι γὰρ τὰ μέσῳ)· καὶ Διὸς Σωτῆρος ἦλθε Θηρίκλειον ὄργανον τῆς τρυφερᾶς ἀπὸ Λέσβου σεμνοπόνου σταγόνος πλῆρες, ἀφρίζον, ἕκαστος δεξιτερᾷ δ᾿ ἔλαβεν.

5

10

καὶ Εὔβουλος ἐν μὲν Δόλωνι (fr. 30)· 471d

διένιψα δ᾿ οὐδὲν σκεῦος οὐδεπώποτε· | καθαρώτερον γὰρ τὸν κέραμον εἰργαζόμην ἢ Θηρικλῆς τὰς κύλικας ἡνίκ᾿ ἦν νέος.

15

ἐν δὲ Κυβευταῖς (fr. 56)·

471e

ἄρτι μὲν μάλ᾿ ἀνδρικὴν τῶν Θηρικλείων ὑπεραφρίζουσαν † παρα κωθωνοχειρον † ψηφοπεριβομβήτριαν, μέλαιναν, εὐκύκλωτον ὀξυπύνδακα στίλβουσαν, ἀνταυγοῦσαν, ἐκνενιμμένην, κισσῷ καταβρύουσαν ἐπικαλούμενοι | εἷλκον Διὸς Σωτῆρος.

20

5

471b–c, e, 470d–e  Eust. p. 1153.43–7 = IV.214.25–215.3 1  Ἰφικρατίς Leopardi, cf. EM p. 376.49 : Ἰφικράτης A ‖ 2  συνιστορεῖν A : συνιστορεῖ Musurus ‖ 10  τὰ A : τἀν Koppiers ‖ 12  σεμνοπόνου, i.e. -ΠΟΝΟΥ A C E : σεμνογόνου, i.e. -ΓΟΝΟΥ Kaibel ‖ 16  εἰργαζόμην A : ἠργαζόμην Herwerden ‖ 19  μάλ᾿ ἀνδρικὴν C E : † μαλανανδρικην † A 21  † κωθωνοχειρον † A : κωθωνόχειρον C E B M P : κωθωνοχειλῆ Blaydes 22  ὀξυπύνδακα Schweighäuser : † ὀξυπινδακα † A : ὀξυπίνδακα C E B M P Mus ‖ 24  καταβρύουσαν A C E : κάρα βρύουσαν Porson | ἐπικαλούμενοι A : ἐπικαλούμενος C E

25

283

xi 47 1 b–4 72a

Ἀραρὼς δ᾿ ἢ Εὔβουλος (fr. 42) ἐν Καμπυλίωνι·

5

ὦ γαῖα † κεραμιτιοσε † Θηρικλῆς ποτε ἔτευξε κοίλης λαγόνος εὐρύνας βάθος, ἦ που κατειδὼς τὴν γυναικείαν φύσιν, ὡς οὐχὶ μικροῖς ἥδεται ποτηρίοις. Ἄλεξις δ᾿ ἐν Ἱππεῖ (fr. 101)· καὶ Θηρίκλειός τις κύλιξ στέφανον κύκλῳ ἔχουσα χρυσοῦν· οὐ γὰρ ἐπίκτητόν τινα. καὶ ἐν † ηπακωι † (fr. 5)·

10

15

20

25

μεστὴν ἀκράτου Θηρίκλειον ἔσπασε κοίλην ὑπερθύουσαν. | [43] Τίμαιος δ᾿ ἐν τῇ ὀγδόῃ καὶ εἰκοστῇ τῶν Ἱστοριῶν (FGrH 566 471f F 33) Θηρικλείαν καλεῖ τὴν κύλικα γράφων οὕτω· Πολύξενός τις τῶν ἐκ Ταυρομενίου μεθεστηκότων ταχθεὶς ἐπὶ τὴν πρεσβείαν ἕτερά τε δῶρα παρὰ τοῦ Νικοδήμου καὶ κύλικα Θηρικλείαν λαβὼν ἐπανῆκεν. Ἀδαῖος δ᾿ ἐν τοῖς Περὶ Διαθέσεως τὸ αὐτὸ ὑπολαμβάνει Θηρίκλειον εἶναι καὶ καρχήσιον· ὅτι δὲ διαφέρει, σαφῶς παρίστησι ‖ Καλλίξεινος ἐν τοῖς Περὶ Ἀλεξανδρείας (FGrH 627 F 2a) φάσκων 472a τινὰς ἔχοντας Θηρικλείους πομπεύειν, τοὺς δὲ καρχήσια. ὁποῖον δ᾿ ἐστὶ τὸ καρχήσιον ἐν τοῖς ἑξῆς λεχθήσεται (11.474e–5c). καλεῖται δέ τις καὶ Θηρίκλειος κρατήρ, οὗ μνημονεύει Ἄλεξις ἐν Κύκνῳ (fr. 124)· φαιδρὸς δὲ κρατὴρ Θηρίκλειος ἐν μέσῳ ἕστηκε λευκοῦ νέκταρος παλαιγενοῦς πλήρης, ἀφρίζων· ὃν λαβὼν ἐγὼ κενὸν τρίψας, ποήσας λαμπρόν, ἀσφαλῆ βάσιν στήσας, συνάψας καρπίμοις κισσοῦ κλάδοις ἔστεψα. |

5

2  † κεραμιτιοσε † A : κεραμῖτι, σε C E B Eust. : κεραμί, τίς Porson 8  ἔχουσα M P Mus : ἔχουσαν A | ἐπίκτητόν A : ἐπίτηκτόν Coraes 9  † ηπακωι † A : Ἱππίσκῳ Musurus, cf. 3.120b, 8.339c, 11.502e–f, 15.678e 15  Θηρικλείαν Schweighäuser : θηρίκλειον A

284

deip nosop histae

472b θηλυκῶς δὲ τὴν Θηρίκλειον εἶπε Μένανδρος ἐν Θεοφορουμένῃ

(Theophor. fr. 4 Köerte–Thierfelder)· μέσως μεθύων Θηρίκλειον ἔσπασε. καὶ ἐν Μηναγύρτῃ (fr. 235)· προπίνων Θηρίκλειον τρικότυλον.

5

καὶ Διώξιππος ἐν Φιλαργύρῳ (fr. 4)· (Α.) τῆς Θηρικλείου τῆς μεγάλης χρεία ᾿στί μοι. (Β.) εὖ οἶδα. (Α.) καὶ τῶν Ῥοδιακῶν· ἥδιστα γὰρ ἐκ τῶν τοιούτων † αἴσχεα † ποτηρίων εἴωθα πίνειν.

10

Πολέμων δ᾿ ἐν πρώτῳ Περὶ τῆς Ἀθήνησιν Ἀκροπόλεως (fr. 1 Prel472c ler) | οὐδετέρως ὠνόμασεν εἰπών· τὰ χρυσᾶ Θηρίκλεια ὑπόξυλα

Νεοπτόλεμος ἀνέθηκεν. [44] Ἀπολλόδωρος δ᾿ ὁ Γελῷος ἐν Φιλαδέλφοις ἢ Ἀποκαρτεροῦντί (fr. 4) φησιν· ἐφεξῆς στρώματ᾿, ἀργυρώματα, Θηρίκλειοι, τορευταί, πολυτελῆ ποτήρια ἕτερα.

15

Ἀριστοφῶν δ᾿ ἐν Φιλωνίδῃ (fr. 13)·

472d

(Α.) τοιγαροῦν ἐμοὶ μὲν ἀρτίως ὁ δεσπότης δι᾿ ἀρετὴν τῶν Θηρικλείων εὐκύκλωτον ἀσπίδα | ὑπεραφρίζουσαν, τρυφῶσαν, ἴσον ἴσῳ κεκραμένην προσφέρων ἔδωκεν. (Β.) οἶμαι, χρηστότητος οὕνεκα. (Α.) εἶτ᾿ ἐλευθέραν ἀφῆκε βαπτίσας ἐρρωμένως. 5

20

Θεόφιλος δ᾿ ἐν Βοιωτίᾳ (fr. 2)· τετρακότυλον δὲ κύλικα κεραμεᾶν τινα τῶν Θηρικλείων, πῶς δοκεῖ, κεράννυσι καλῶς, ἀφρῷ ζέουσαν· οὐδ᾿ ἂν Αὐτοκλῆς οὕτως μὰ τὴν γῆν εὐρύθμως τῇ δεξιᾷ 3  〈τὴν〉 Θηρίκλειον Schweighäuser ‖ 7  χρεία ᾿στί Dindorf : χρεία ἔστι A : χρεί᾿ ἐστί M P Mus ‖ 16  Θηρίκλειοι τορευταί A : Θηρίκλεια τορευτὰ Musurus ‖ 26  δοκεῖ A : δοκεῖς M P Mus | κεράννυσι M P Mus : κεράννυσιν A : κεραννύει Porson ‖ 28  γῆν, i.e. ΓΗΝ Scaliger : † την †, i.e. ΤΗΝ A

25

285

xi 472b –473a

ἄρας ἐνώμα. |

5

ἐν δὲ Προιτίσι (fr. 10)·

472e

καὶ κύλικα Θηρίκλειον εἰσφέρει πλέον ἢ κοτύλας χωροῦσαν ἕπτ᾿ Ἀγαθῆς Τύχης. 5

10

ἴσθμιον. Πάμφιλος ἐν τοῖς Περὶ Ὀνομάτων (fr. XI Schmidt) Κυπρίους τὸ ποτήριον οὕτω καλεῖν. [45] κάδος. Σιμμίας ποτήριον παρατιθέμενος Ἀνακρέοντος (PMG 373.1–2)· ἠρίστησα μὲν ἰτρίου λεπτοῦ ἀποκλάς, οἴνου δ᾿ ἐξέπιον κάδον. Ἐπιγένης δ᾿ ἐν Μνηματίῳ (fr. 6) φησί·

15

(Α.) κρατῆρες, κάδοι, ὁλκεῖα, κρουνεῖ᾿. (Β.) ἔστι δὲ † κρουνιαναι † (Α.) † ἀλλα † τί καθ᾿ | ἕκαστον δεῖ λέγειν; ὄψει γὰρ αὐτός. (Β.) βασιλέως υἱὸν λέγεις ἀφῖχθαι; (Α.) δηλαδή, Πιξώδαρον.

472f

5

Ἡδύλος Ἐπιγράμμασι (HE 1853–6)·

20

πίνωμεν· καὶ γάρ τι νέον, καὶ γάρ τι παρ᾿ οἶνον ‖ εὕροιμεν λεπτὸν καί τι μελιχρὸν ἔπος. ἀλλὰ κάδοις Χίου με κατάβρεχε καὶ λέγε· “παῖζε,” Ἡδύλε.” μισῶ ζῆν ἐς κενὸν οὐ μεθύων.

473a

1855

καὶ ἐν ἄλλῳ (HE 1857–62)·

472e  Eust. p. 1847.47 = ii.181.2 1  ἄρας ἐνώμα Jacobs : † ἀιρασαν † ὦμον A : ἄρασαν ὦμον B M P Mus 9  λεπτοῦ A : λεπτὸν 14.646d : λεπτοῦ μικρὸν Hephaest. ‖ 13  κρουνεῖ᾿ Schweighäuser ; † κρουνεια † A | δὲ † κρουνιαναι † A : γὰρ † κρουνειαναι † 11.480a : † κρουνιαναι † 11.486c : γὰρ κρουνεῖα; ναί. Schweighäuser 14  † ἀλλα † A : λουτήρια. ἀλλὰ 11.480b ‖ 19  εὕροιμεν A : εὕροιμ᾿ ἂν Jacobs 21  Ἡδύλε·” μισῶ ζῆν Jacobs (“Ἡδύλε·” μέσω ζῆν iam B Mus) : † ἡδύλεμεσωζην † A

286

473b

deip nosop histae

ἐξ ἠοῦς εἰς νύκτα καὶ ἐκ νυκτῶν † πασισωκλης † εἰς ἠοῦν πίνει τετραχόοισι κάδοις, εἶτ᾿ ἐξαίφνης που τυχὸν οἴχεται· ἀλλὰ παρ᾿ οἶνον Σικελίδου παίζει πολὺ μελιχρότερον, | ἐστὶ δὲ δὴ πολὺ στιβαρώτερος· ὣς δ᾿ ἐπιλάμπει ἡ χάρις ὥστε, φίλε, καὶ γράφε καὶ μέθυε.

1860

Κλείταρχος δ᾿ ἐν ταῖς Γλώσσαις τὸ κεράμιόν φησιν Ἴωνας κάδον καλεῖν. Ἡρόδοτος δ᾿ ἐν τῇ τρίτῃ (3.20.1), φοινικηίου, φησίν, οἴνου κάδον. [46] καδίσκος. Φιλήμων ἐν τῷ προειρημένῳ (11.469a) συγγράμματι ποτηρίου εἶδος. ἀγγεῖον δ᾿ ἐστὶν ἐν ᾧ τοὺς Κτησίους Δίας ἐγκαθιδρύουσιν, ὡς Ἀντικλείδης φησὶν ἐν τῷ Ἐξηγητικῷ ([Anticleides] FGrH 140 F 22 = Autocleides FGrH 353 F *1) γράφων | 473c οὕτω· Διὸς Κτησίου σημεῖα ἱδρύεσθαι χρὴ ὧδε· καδίσκον καινὸν δίωτον ἐπίθημα ἔχοντα στέψαι τὰ ὦτα ἐρίῳ λευκῷ καὶ ἐκ τοῦ ὤμου τοῦ δεξιοῦ καὶ ἐκ τοῦ μετώπου κροκίῳ, καὶ ἐσθεῖναι ὅ τι ἂν εὕρῃς, καὶ εἰσχέαι ἀμβροσίαν. ἡ δ᾿ ἀμβροσία ὕδωρ ἀκραιφνές, ἔλαιον, παγκαρπία· ἅπερ ἔμβαλε. μνημονεύει τοῦ καδίσκου καὶ Στράτων ὁ κωμικὸς ἐν Λημνομέδᾳ (Stratt. fr. 23) λέγων οὕτως· Ἑρμῆς, ὃν ἕλκουσ᾿ οἱ μὲν ἐκ προχοιδίου, οἱ δ᾿ ἐκ καδίσκου ἴσον ἴσῳ κεκραμένον. | 473d

[47] κάνθαρος. ὅτι μὲν πλοίου ὄνομα κοινόν, ὅτι δὲ καὶ ποτήριόν τι οὕτω καλεῖται Ἀμειψίας ἐν Ἀποκοτταβίζουσί (fr. 2.1) φησιν· † ημαμιαι † φέρ᾿ ὀξύβαφα καὶ κανθάρους.

*473c  Eust. p. 1449.11–12 = i.102.27 | *473c  Eust. p. 1633.14 = i.347.23 1  νυκτῶν A : νυκτὸς Meineke | † πασισωκλης † A : Πασισωκλῆς vel Πασισωκλής (ut nomen proprium) B M P Mus : πάλι Σωκλῆς Bergk 4  Σικελίδου A : Σικελίδεω Gow–Page | πολὺ A : πολλὺ B : πουλὺ P Mus 6  φίλε A : φίλος Wilamowitz ‖ 7  κάδον, i.e. ΚΑΔ- lmAmg B M P Mus : καλὸν, i.e. ΚΑΛ- A ‖ 12  Ἀντικλείδης A : Διογένης C E : Αὐτοκλείδης Schwartz 14  σημεῖα A : σιπύας Kaibel, cf. Hsch. κ 59 ‖ 15  ἐπίθημα ἔχοντα Mueller : † ἐπιθηματουντα † A | στέψαι τὰ Jacobs : στέψαντα A ‖ 16  κροκίῳ scripsi : τοῦ κροκίου A : lac. post τοῦ μετώπου indic. Kaibel ‖ 17  καὶ εἰσχέαι] καὶ † ΐσχεαι † A : εἶτ᾿ εἴσχεαι C E : καὶ ἴσχεται B M P Mus ‖ 19  Στράτων A : Στράττις Casaubon, cf. 7.327e ‖ 24  † ημαμιαι † A : ἡ Μανία 15.667f

5

10

15

20

287

xi 473a–474a

Ἄλεξις δ᾿ ἐν Κρατείᾳ (fr. 120) — ὁ δὲ λόγος περί τινος ἐν καπηλείῳ πίνοντος·

5

εἶθ᾿ ὁρῶ τὸν Ἑρμαΐσκον τῶν ἀνδρῶν τούτων τινὰ κάνθαρον καταστρέφοντα, πλησίον δὲ κείμενον στρωματέα τε καὶ γύλιον αὐτοῦ. | Εὔβουλος δ᾿ ἐν Παμφίλῳ (fr. 80) πολλάκις μεμνημένος τοῦ ὀνόμα- 473e τός φησιν·

10

ἐγὼ δέ, καὶ γὰρ ἔτυχεν ὂν κατ᾿ ἀντικρὺ τῆς οἰκίας καινὸν καπηλεῖον μέγα, ἐνταῦθ᾿ ἐπετήρουν τὴν τροφὸν τῆς παρθένου κεράσαι κελεύσας τὸν κάπηλόν μοι χοᾶ ὀβολοῦ παραθεῖναί θ᾿ ὡς μέγιστον κάνθαρον.

5

καὶ πάλιν· ὁ δὲ κάνθαρος πάλαι δὴ καινός· ὡς ξηραίνεται. 15

καὶ ἔτι· ἅμα δὲ λαβοῦσ᾿ ἠφάνικε πηλίκον | τινὰ οἴεσθε μέγεθος † ἀρεσιαν † μέγαν πάνυ, καὶ ξηρὸν ἐπόησ᾿ εὐθέως τὸν κάνθαρον.

473f

Ξέναρχος δ᾿ ἐν Πριάπῳ (fr. 10) φησὶ τάδε· 20

(Α.) σὺ δὲ μηκέτ᾿ ἔγχει, παιδάριον, εἰς ἀργυροῦν, εἰς τὸ βαθὺ δὲ πάλιν ἄγωμεν· εἰς τὸν κάνθαρον, ‖ παιδάριον, ἔγχει. (Β.) νὴ Δί᾿, νὴ τὸν κάνθαρον. Ἐπιγένης Ἡρωίνῃ (fr. 4)·

25

ἀλλ᾿ οὐδὲ κεραμεύουσι νῦν τοὺς κανθάρους, ὦ τάλαν, ἐκείνους τοὺς ἁδρούς, ταπεινὰ δὲ

*473f  Suda ξ 22 1  Κρατείᾳ Kaibel, cf. 3.107a, 6.254a : † κρατιαι † A : Κρατίᾳ B Mus 3  ἀνδρῶν A : ἁδρῶν Hermann ‖ 5  τε A : del. Dindorf ‖ 10  ἐνταῦθ᾿ M P Mus : ἐνταῦθα A ‖ 14  δὴ A : del. Pursanus | καινός A : κενός M P Mus ‖ 21  δὲ πάλιν ἄγωμεν A : δ᾿ ἐπανάγωμεν Meineke ‖ 22  νὴ2 A : εἰς Hanow

474a

288

deip nosop histae

καὶ γλαφυρὰ πάντες, ὡσπερεὶ αὐτὰ τὰ ποτήρι᾿ οὐ τὸν οἶνον πιόμενοι. [48] Σωσικράτης Φιλαδέλφοις (fr. 2)·

474b

λεπτὴ δὲ κυρτοῖς ἐγγελῶσα κύμασιν αὔρα, κόρη Σκείρωνος, ἡσύχῳ ποδὶ | προσῆγε πρᾴως καὶ καλῶς τὸν κάνθαρον.

5

Φρύνιχος Κωμασταῖς (fr. 15)· εἶτα κεραμεύων ἂν οἴκῳ σωφρόνως Χαιρέστρατος ἑκατὸν τῆς ἡμέρας ἔκλαιεν οἴνου κανθάρους. Νικόστρατος Διαβόλῳ (fr. 9)·

10

(Α.) ἡ ναῦς δὲ πότερον εἰκόσορός ἐστιν ἢ κύκνος ἢ κάνθαρος; τουτὶ γὰρ ἐὰν πύθωμ᾿, ὅτι αὐτὸς † περιανω † τὰ πάντ᾿. (Β.) ἀμέλει κυκνοκάνθαρος ἐξ ἀμφοτέρων τούτων κεκεραμευμένος. Μένανδρος δὲ Ναυκλήρῳ (fr. 246.1–8)· 474c

(Α.) ἥκει λιπὼν Αἰγαῖον ἁλμυρὸν βάθος | Θεόφιλος ἡμῖν. ὦ Στράτων, ὡς ἐς καλὸν τὸν υἱὸν εὐτυχοῦντα καὶ σεσωσμένον πρῶτος λέγω σοι τόν τε χρυσοῦν κάνθαρον. (Στρ.) ποῖον; (Α.) τὸ πλοῖον.

15

5

καὶ μετ᾿ ὀλίγα· (Στρ.) τὴν ναῦν σεσῶσθαί μοι λέγεις; (Α.) ἐγὼ τὴν ἐμὴν † κείνην ναῦν Καλλικλῆς ἐποίησε τὸν καλούμενον Εὐφράνορ᾿ † ἐκυβέρνα Θούριος.

1  ὡσπερεὶ M P : ὡς περὶ A : ὥσπερ C E Mus ‖ 2  ποτήρι᾿ Meineke : ποτήρια A : ποτηρ C : ποτρ E ‖ 8  οἴκῳ Casaubon : οἴκω A : οἴκοι Dobree ‖ 11  ἐστιν A : ἐστ᾿ Stephanus ‖ 12  ἐὰν A : ἂν Dindorf | πύθωμ᾿, ὅτι Dindorf : πύθωμαι ὅτι A : πύθωμ᾿ ἔτι, Jacobs ‖ 13  † περιανω † A : περανῶ Jacobs : περιάγω Musurus | πάντ᾿ Dindorf : πάντα A ‖ 14  ἐξ … κεκεραμευμένος ut glossam del. Dindorf ‖ 17  ἐς A : εἰς Macrob. ‖ 18  σεσωσμένον A : σεσωμένον Musurus 22  ἐγὼ τὴν ἐμὴν A : ἔγωγε μήν· Bentley ‖ 24  Εὐφράνορ᾿ A : Εὐφράνωρ Casaubon

20

xi 474a– 475a

5

10

15

20

25

289

Πολέμων δ᾿ ἐν τοῖς Πρὸς Ἀντίγονον περὶ Ζωγράφων (fr. 63 Preller) φησίν· Ἀθήνησιν ἐν τῷ τοῦ Πειρίθου Γάμῳ πεποίηκεν Ἱππεὺς τὴν μὲν οἰνοχόην καὶ τὸ κύπελλον | λίθινα χρυσῷ τὰ χείλη περιτε- 474d ραμνίσας, τὰς δὲ κλισίας ἐλατίνας χαμᾶζε ποικίλοις στρώμασι κεκοσμημένας, 〈τὰ〉 δὲ ἐκπώματα κεραμέους κανθάρους, καὶ τὸν λύχνον ὁμοίως 〈τὸν〉 ἐκ τῆς ὀροφῆς ἐξηρτημένον ἀνακεχυμένας ἔχοντα τὰς φλόγας. ὅτι δὲ καὶ ἀπὸ Κανθάρου κεραμέως ὠνομάσθη τὸ ἔκπωμα Φιλέταιρός φησιν ἐν Ἀχιλλεῖ (fr. 4)· Πηλεύς· ὁ Πηλεὺς δ᾿ ἐστὶν ὄνομα κεραμέως, | ξηροῦ λυχνοποιοῦ, Κανθάρου, πενιχροῦ πάνυ, ἀλλ᾿ οὐ τυράννου νὴ Δία.

474e

ὅτι δὲ καὶ γυναικεῖον κοσμάριόν ἐστι κάνθαρος Ἀντιφάνης εἴρηκεν ἐν Βοιωτίᾳ (fr. 62). [49] καρχήσιον. Καλλίξεινος ὁ Ῥόδιος ἐν τοῖς Περὶ Ἀλεξανδρείας (FGrH 627 F 3) φησὶν ὅτι ποτήριόν ἐστιν ἐπίμηκες, συνηγμένον εἰς μέσον ἐπιεικῶς, ὦτα ἔχον μέχρι τοῦ πυθμένος καθήκοντα· καὶ τάχα διὰ τὸ ἀνατετάσθαι οὕτως ὠνόμασται. ἀρχαιότατον | δ᾿ ἐστὶ ποτήριον τὸ καρχήσιον, εἴ γε Ζεὺς ὁμιλήσας 474f Ἀλκμήνῃ ἔδωκε δῶρον αὐτὸ τῆς μίξεως, ὡς Φερεκύδης ἐν τῇ δευτέρᾳ (FGrH 3 F 13a = fr. 13a Fowler) ἱστορεῖ καὶ Ἡρόδωρος ὁ Ἡρακλεώτης (FGrH 31 F 16 = fr. 16 Fowler). Ἀσκληπιάδης δ᾿ ὁ Μυρλεανὸς (fr. 6 Pagani) κεκλῆσθαί φησιν αὐτὸ ἀπό τινος τῶν ἐν τῇ νηὶ κατασκευασμάτων· τοῦ γὰρ ἱστοῦ τὸ μὲν κατωτάτω πτέρνα καλεῖται, ᾗ ἐμπίπτει εἰς τὴν ληνόν, τὸ δ᾿ οἷον εἰς μέσον τράχηλος, τὸ δὲ πρὸς τῷ τέλει καρχήσιον. ‖ ἔχει δὲ τοῦτο κεραίας ἄνωθεν 475a νευούσας ἐφ᾿ ἑκάτερα τὰ μέρη, καὶ ἐπίκειται τὸ λεγόμενον αὐτῷ θωράκιον, τετράγωνον πάντῃ πλὴν τῆς βάσεως καὶ τῆς κορυφῆς· αὗται δὲ προὔχουσι μικρὸν ἐπ᾿ εὐθείας ἐξωτέρω. ἐπὶ δὲ τοῦ

*474f–5a, 474e, 475c, b  Eust. p. 1423.13–20 = i.67.12–20 2  Ἱππεὺς A C E : Ἵππυς Dindorf, cf. Plin. Nat. 35.141 Hippys 3–4  περιτεραμνίσας A C E : fort. περιτετεραμνισμένα ‖ 5  〈τὰ〉 δὲ ἐκπώματα scripsi : ἐκπώματα δὲ A C E ‖ 6  〈τὸν〉 add. Kaibel ‖ 17  ἐστι δὲ ἱκανῶς ἐπίμηκες τὸ ποτήριον τὸ καρχήσιον ante καὶ τάχα praeb. A : om. C E Eust. 18  ὁ Ζεὺς A C E : ὁ delevi ‖ 24  ᾗ Coraes : ἣ A C E ‖ 25–6  ἄνωθεν νευούσας Dobree : ἄνω συννευούσας A C : ἄνω συνευούσας E

290

deip nosop histae

θωρακίου εἰς ὕψος ἀνήκουσα καὶ ὀξεῖα γινομένη ἐστὶν ἡ λεγομένη ἠλακάτη. μνημονεύει δὲ τῶν καρχησίων καὶ Σαπφὼ (fr. 141.4–6) ἐν τούτοις· κῆνοι δ᾿ ἄρα πάντες καρχάσι᾿ ἔχον κἄλειβον· ἀράσαντο δὲ πάμπαν ἔσλα γάμβρῳ.

5

Σοφοκλῆς Τυροῖ (fr. 660)· προστῆναι μέσην τράπεζαν ἀμφὶ σιτία τὰ καὶ καρχήσια, | 475b πρὸς τὴν τράπεζαν φάσκων προσεληλυθέναι τοὺς δράκοντας καὶ 10

γενέσθαι περὶ τὰ σιτία καὶ τὰ καρχήσια· ἔθος γὰρ ἦν τοῖς ἀρχαίοις ἐπὶ τῶν τραπεζῶν κεκραμένα τιθέναι ποτήρια, καθὰ καὶ Ὅμηρος ποιεῖ. ὠνομάσθη δὲ τὸ καρχήσιον διὰ τὸ τραχύσματα ἔχειν κεγχροειδῆ, καὶ εἴρηται κατὰ ἐναλλαγὴν τοῦ ε̄ πρὸς τὸ ᾱ ἀντὶ τοῦ κερχήσιον· διὸ καὶ Ὅμηρος (Il. 21.541) τοὺς ὑπὸ δίψους κρατουμένους καρχαλέους εἶπε. Χάρων δ᾿ ὁ Λαμψακηνὸς ἐν τοῖς Ὥροις 475c (FGrH 262 F 2) παρὰ Λακεδαιμονίοις φησὶν | ἔτι καὶ εἰς αὐτὸν δείκνυσθαι τὸ δέπας τὸ δοθὲν Ἀλκμήνῃ ὑπὸ Διὸς ὅτε Ἀμφιτρύωνι εἰκάσθη. κάλπιον. ποτηρίου τι γένος Ἐρυθραίου, ὥς φησι Πάμφιλος (fr. XII Schmidt)· εἶναι δ᾿ αὐτὸ οἷόν ἐστι τὸ σκαφίον. [50] κελέβη. τούτου τοῦ ἐκπώματος Ἀνακρέων (PMG 356(a). 1–5) μνημονεύει· ἄγε δὴ φέρ᾿ ἡμίν, ὦ παῖ, κελέβην, ὅπως ἄμυστιν προπίω, τὰ μὲν δέκ᾿ ἐγχέας

*475c  Eust. p. 1476.30–2 = i.138.6–7 | *474f–5a, 474e, 475c, b  Eust. p. 1423. 13–20 = i.67.12–20 1  γινομένη C E B : γιγνομένη A ‖ 5  ἔχον A : ἦχον Ahrens ‖ 6  κἄλειβον Bergk : καὶ ἔλειβον A ‖ 8  προστῆναι A : προσβῆναι Hartung, cf. infra πρὸς τὴν τράπεζαν … προσεληλυθέναι : προσστῆναι Schweighäuser ‖ 9  σιτία τὰ (v.ll. σιτία et σῖτα) καὶ A, cf. περὶ τὰ σιτία καὶ τὰ καρχήσια infra : σῖτα καὶ Macrob. 5.21.6 ‖ 16  Ὥροις Schweighäuser, cf. 12.520d : ὅροις A ‖ 21  εἶναι Kaibel : οἶμαι A ‖ 25  ὅπως A C E Eust. : ὅκως 10.427a

15

20

25

xi 475a–475f

ὕδατος, τὰ πέντε δ᾿ οἴνου κυάθους.

5

10

291

5

ἄδηλον δὲ πότερον εἶδός ἐστι ποτηρίου ἢ πᾶν ποτήριον κελέβη καλεῖται ἀπὸ τοῦ χέειν εἰς αὐτὸ τὴν λοιβὴν ἤτοι λείβειν. τοῦτο δὲ ἐπὶ τοῦ ὑγροῦ συνήθως | ἔταττον, ἀφ᾿ οὗ λέγεται καὶ ὁ λέβης. 475d Σιληνὸς δὲ καὶ Κλείταρχος τοὺς Αἰολεῖς φασιν οὕτω καλεῖν τὸ ποτήριον. Πάμφιλος (fr. XIII Schmidt) δὲ θερμοποτίδα τὴν καλουμένην κελέβην εἶναι. Νίκανδρος δ᾿ ὁ Κολοφώνιος ἐν ταῖς Γλώσσαις (fr. 138 Schneider) ποιμενικὸν ἀγγεῖον μελιτηρὸν τὴν κελέβην εἶναι· καὶ γὰρ Ἀντίμαχος ὁ Κολοφώνιος ἐν πέμπτῳ Θηβαΐδος (fr. 22 Matthews) φησί· κήρυκας ἀθανάτοισι φέρειν μέλανος οἴνοιο ἀσκὸν ἐνίπλειον, κελέβειόν ὅττι φέριστον | οἷσιν ἐνὶ μεγάροις κεῖται μέλιτος πεπληθός.

15

475e

καὶ πάλιν (fr. 20.2–3 Matthews)· ἀτὰρ ἀμφίθετον κελέβειον ἑλόντες ἔμπλειον μέλιτος τὸ ῥά οἱ προφερέστερον ἦεν. ἀλλαχοῦ δέ φησι (fr. 23.5–6 Matthews)·

20

καὶ χρύσεια δέπαστρα καὶ ἀσκηθὲς κελέβειον ἔμπλειον μέλιτος τὸ ῥά οἱ προφερέστερον εἴη· σαφῶς γὰρ νῦν κελέβειον ἀντὶ ἀγγείου τινὸς τέθεικε προειπὼν ποτήρια δέπαστρα. Θεόκριτος δ᾿ ὁ Συρακόσιος ἐν ταῖς Φαρμακευτρίαις (Id. 2.2) φησί· στέψον τὰν κελέβαν φοινικέῳ οἰὸς ἀώτῳ. |

25

καὶ Εὐφορίων (fr. 131, p. 52 Powell = fr. 132 van Groningen)· ἠὲ πόθεν ποταμῶν κελέβῃ ἀποήφυσας ὕδωρ;

3  πότερον Kaibel : ποῖον A ‖ 4  ἤτοι Meineke : ἢ τὸ A C E 7–8  θερμοποτίδα τὴν καλουμένην κελέβην scripsi : τὸ ποτήριον θερμοποτίδα καλουμένην τὴν κελέβην A : μόνην τὴν θερμοποτίδα καλουμένην C E : τὸ θερμοποτίδα καλούμενον τὴν κελέβην Kaibel ‖ 14  ἐνὶ μεγάροις Bedrot (ἐνὶ μεγάροισι iam B M P) : ἐνιμμεγάροις A | κεῖται A : κεῖτο Bergk ‖ 24  τὰν A et Theoc. : τὴν As

475f

292

deip nosop histae

Ἀνακρέων (PMG 383)· ᾠνοχόει δ᾿ ἀμφίπολος μελιχρὸν οἶνον τρικύαθον κελέβην ἔχουσα. Διονύσιος δ᾿ ὁ Λεπτὸς ἐξηγούμενος Θεοδωρίδα τὸ εἰς τὸν Ἔρωτα μέλος (SH 741) τὴν κελέβην φησὶ τίθεσθαι ἐπὶ τοῦ ὀρθοῦ ποτηρίου οἷον Προυσιάδος καὶ Θηρικλείου. ‖ [51] κέρας. τοὺς πρώτους λέγεται τοῖς κέρασι τῶν βοῶν πίνειν· 476a ἀφ᾿ οὗ τὸν Διόνυσον κερατοφυῆ πλάττεσθαι ἔτι τε ταῦρον καλεῖσθαι ὑπὸ πολλῶν ποιητῶν. ἐν δὲ Κυζίκῳ καὶ ταυρόμορφος ἵδρυται. ὅτι δὲ τοῖς κέρασιν ἔπινον δῆλον ἐκ τοῦ καὶ μέχρι νῦν λέγεσθαι, ὅταν συμμίσγωσι τῷ οἴνῳ τὸ ὕδωρ, κεράσαι. καὶ τὸ ἀγγεῖον δ᾿ ἐν ᾧ κιρνᾶται ὁ οἶνος κρατὴρ ἀπὸ τοῦ συγκιρνᾶσθαι ἐν 476b αὐτῷ τὸ ὕδωρ | 〈ἢ〉 ἀπὸ τοῦ κέρατος, οἷον κερατήρ, ἀπὸ τοῦ εἰς κέρας ἐγχεῖσθαι τὸ πόμα. διαμένει δὲ ἔτι καὶ νῦν ἡ τῶν κεράτων κατασκευή· καλοῦσι γοῦν ἔνιοι ταῦτα ῥυτά. καὶ τῶν ποιητῶν δὲ πολλοὶ παράγουσι πίνοντας τοὺς ἀρχαίους κέρασι. Πίνδαρος (fr. 166) μὲν ἐπὶ τῶν Κενταύρων λέγων·

476c

† οδαμαν † δ᾿ ἐπεὶ Φῆρες δάεν ῥιπὰν μελιαδέος οἴνου, ἐσσυμένως ἀπὸ μὲν λευκὸν | γάλα χερσὶ τραπεζᾶν ὤθεον, αὐτόματοι δ᾿ ἐξ ἀργυρέων κεράτων πίνοντες ἐπλάζοντο.

5

10

15

20

5

καὶ Ξενοφῶν δ᾿ ἐν τῷ ἑβδόμῳ τῆς Ἀναβάσεως (7.2.23) διηγούμενος τὸ παρὰ τῷ Θρᾳκὶ Σεύθῃ συμπόσιον γράφει οὕτως· ἐπεὶ δὲ Ξενοφῶν σὺν τοῖς μετ᾿ αὐτοῦ εἰσῆλθε πρὸς τὸν Σεύθην, ἠσπάζοντο μὲν πρῶτον ἀλλήλους καὶ κατὰ τὸν Θρᾴκιον νόμον κέρατα οἴνου

476a–b  Eust. p. 917.54–7 = III.431.15–19 | 476b–c  Eust. p. 916.38–9 = III.427.6–8 | 476d, c, b–c, d  Eust. pp. 917.60–918.1 = III.431.23–432.4 2  ᾠνοχόει A : οἰνοχόει Page ‖ 8  Διόνυσον C E : Διόνυσος (structura mutata) Eust. : Διονύσιον A ‖ 11  κεράσαι φάσκοντες A : φάσκοντες delevi 12  κιρνᾶται C E B M P Mus : κερνᾶται A ‖ 13  〈ἢ〉 add. Kaibel ‖ 14  τὸ κέρας A : τὸ om. C E ‖ 18  † οδαμαν † A : 〈ἀνδρ〉οδάμαν〈τα〉 Casaubon, Boeckh 20  τραπεζᾶν C E Eust. : τράπεζαν A ‖ 23  τῷ ἑβδόμῳ scripsi : τῇ Ζ΄, i.e. τῇ ἑβδόμῃ A

25

xi 475f–476e

293

προὔτεινον. ἐν δὲ τῷ ἕκτῳ (6.1.4) περὶ Παφλαγόνων διηγούμενός φησι· κατακείμενοι δ᾿ ἐν στιβάσιν ἐδείπνουν καὶ ἔπινον κερατίνοις ποτηρίοις. Αἰσχύλος δ᾿ ἐν Περραιβίσι (fr. 185) τοὺς Περραιβοὺς παρίστησιν ἀντὶ ποτηρίων τοῖς κέρασι χρωμένους διὰ τούτων· 5

ἀργυρηλάτοις κέρασι χρυσᾶ στόμια προσβεβλημένοις. καὶ Σοφοκλῆς Πανδώρᾳ (fr. 483)· καὶ πλῆρες ἐκπιόντι χρύσεον κέρας | τρίψει γέμοντα † μαλθακῆς ὑπ᾿ ὠλένης.

10

476d

Ἕρμιππος Μοίραις (fr. 44)· οἶσθα νῦν ὅ μοι ποίησον; τήνδε νῦν μή μοι δίδου, ἐκ δὲ τοῦ κέρατος αὖ μοι δὸς πιεῖν ἅπαξ μόνον.

15

20

Λυκοῦργος δ᾿ ὁ ῥήτωρ ἐν τῷ Κατὰ Δημάδου (fr. 59 Conomis) Φίλιππόν φησι τὸν βασιλέα προπίνειν κέρατι τούτοις οἷς ἐφιλοφρονεῖτο. τοὺς δὲ Παιόνων βασιλεῖς φησι Θεόπομπος ἐν δευτέρᾳ Φιλιππικῶν (FGrH 115 F 38) τῶν βοῶν τῶν παρ᾿ αὐτοῖς γινομένων μεγάλα κέρατα φυόντων ὡς χωρεῖν τρεῖς καὶ τέτταρας χόας ἐκπώματα ποιεῖν ἐξ αὐτῶν τὰ χείλη περιαργυροῦντας καὶ χρυσοῦντας. | καὶ Φιλόξενος δ᾿ ὁ Κυθήριος ἐν τῷ ἐπιγραφομένῳ Δείπνῳ (Philox. 476e Leuc. PMG 836(d)) φησίν· ἐπίνετο νεκτάρεον πόμ᾿ ἐν χρυσαῖς προτομαῖς † τε ἄλλων κεράτων, ἔβρεχον δὲ κατὰ μικρόν.

476d, c, b–c, d  Eust. pp. 917.60–918.1 = III.431.23–432.4 1  προὔτεινον A C E : προὔπινον Xen. | τῷ ἕκτῳ scripsi : τῇ ἕκτῃ A 3  Περραιβίσι Dindorf : † Περρεβοις † A : † Περραιβοις † Arec : Περραίβοις B : Περραιβοῖς M P Mus | Περραιβοὺς M P Mus : Περραίβους B : † Περρεβους † A ‖ 9  ὑπ᾿ ὠλένης M P Mus : † ὑπολαινης † A ‖ 10  Μοίραις Casaubon : † μυραις † A ‖ 17  τέτταρας A : τέσσαρας C E Eust. ‖ 21  ἐπίνετο A : ἔπινε τὸ B M P Mus : πίνετο Meineke ‖ 22  πόμ᾿] πόμα A : πῶμ᾿ Fiorillo χρυσαῖς A : χρυσέαις Meineke ‖ 24  κατὰ μικρόν] καταμικρόν A

294

deip nosop histae

Ἀθηναῖοι δὲ καὶ ἀργυρᾶ ποιοῦντες κέρατα ἔπινον ἐξ αὐτῶν. ἔστι γοῦν τοῦτο εὑρεῖν ἐν τοῖς Δημιοπράτοις ἀναγεγραμμένον οὕτως 〈…〉 ἐκ στήλης ἀνακειμένης ἐν ἀκροπόλει ἣ τὰ ἀναθήματα περιέχει (IG II2 1407.38)· κέρας ἔκπωμα ἀργυροῦν, καὶ περισκελὶς πρόσεστι. [52] κέρνος. ἀγγεῖον κεραμεοῦν ἔχον ἐν αὑτῷ πολλοὺς κοτυλισμοὺς κεκολλημένους ἐν οἷς, φασί (Polemon fr. 88 Preller), 476f μήκωνες λευκοί, πυροί, | κριθαί, πισοί, λάθυροι, ὦχροι, φακοί, κύαμοι, ζειαί, βρόμος, παλάθιον, μέλι, ἔλαιον, οἶνος. ὁ δὲ βαστάσας αὐτὸ οἷον λικνοφορήσας τούτων γεύεται, ὡς ἱστορεῖ Ἀμμώνιος ἐν τρίτῳ Περὶ Βωμῶν καὶ Θυσιῶν (FGrH 361 F 2). [53] κισσύβιον. τὸ μόνωτον ποτήριον Φιλήμων. Νεοπτόλεμος δ᾿ ὁ Παριανὸς ἐν τρίτῳ Γλωσσῶν (fr. 10a Mette) τὸ κίσσινον ποτήριον σημαίνειν παρ᾿ Εὐριπίδῃ ἐν Ἀνδρομέδᾳ (fr. 146)· ‖ 477a

πᾶς δὲ ποιμένων ἔρρει λεώς, ὁ μὲν γάλακτος κίσσινον φέρων σκύφος, πόνων ἀναψυκτῆρ᾿, ὁ δ᾿ ἀμπέλων γάνος·

τὸ γὰρ κισσύβιον, φησί, λέγεται ἐπὶ συνόδου ἀγροικικῆς, ἔνθα προσήκει μάλιστα τὸ ξύλινον ποτήριον. Κλείταρχος δέ φησιν Αἰολεῖς τὸν σκύφον κισσύβιον καλεῖν· Μαρσύας (FGrH 135/6 F 22) δὲ κύπελλον καὶ τὸ ξύλινον ποτήριον. Εὔμολπος δὲ γένος τι ποτηρίου ἴσως, φησί, κατ᾿ ἀρχὰς ἐκ κισσίνου κατασκευασθὲν ξύλου. 477b Νίκανδρος δὲ ὁ Κολοφώνιος ἐν τῷ | πρώτῳ τῶν Αἰτωλικῶν (fr. 1 Schneider) γράφει· ἐν τῇ ἱεροποιίῃ τοῦ Διδυμαίου Διὸς κισσοῦ σπονδοποιέονται πετάχνοισιν πετάλοισιν, ὅθεν τὰ ἀρχαῖα ἐκπώματα κισσύβια φωνέεται. Ὅμηρος (Od. 9.346)· κισσύβιον μετὰ χερσὶν ἔχων μέλανος οἴνοιο. 476f–7b  Eust. p. 1632.6–10 = i.346.9–14 3  lac. indic. Köhler ‖ 4  περισκελὶς Schweighäuser : † περισκελεις † A 6  κοτυλισμοὺς A C E : κοτυλίσκους 11.478d | φασί Musurus (φασίν iam M P) : φησιν A : εἰσι C E ‖ 7  πυροί M P Mus : πυρροί A ‖ 8  κύαμοι … οἶνος C E, cf. 11.478d : om. A ‖ 9  βαστάσας αὐτὸ A C E : τοῦτο βαστάσας 11.478d ‖ 12  φησι ante τὸ κίσσινον praeb. C E ‖ 16  ἀναψυκτῆρ᾿ Mpc P Mus : ἀναψυκτῆρα A C E : ἀνὰ ψυκτῆρα Eust. ‖ 20–1  νοεῖ intra τι et ποτηρίου praeb. C E ‖ 23  ἱεροποιίῃ vel ἱεροποιίη M P Mus : ἱεροποιία B : † ἱεροποιηιϊη † (v.ll. ἱεροποίῃ et ἱεροποιίῃ in unam confusas) A | κισσοῦ C E M P Eust. Mus : κισσοὺς A 24  πετάλοισιν A C E Eust. : fort. πεταλίαισιν vel πετάχνοισιν

5

10

15

20

25

xi 476e–477e

5

10

15

295

Ἀσκληπιάδης δ᾿ ὁ Μυρλεανὸς ἐν τῷ Περὶ τῆς Νεστορίδος (fr. 4 Pagani), σκύφει, φησί, καὶ κισσυβίῳ τῶν μὲν ἐν ἄστει καὶ μετρίων οὐδεὶς ἐχρῆτο, συβῶται δὲ καὶ νομεῖς καὶ οἱ ἐν ἀγρῷ, ὡς Πολύφημος μὲν τῷ κισσυβίῳ (Od. 9.346–61), θατέρῳ δὲ Εὔμαιος (Od. 14.112). Καλλίμαχος (fr. 178.11–14 Pfeiffer) δ᾿ ἔοικε | διαμαρτάνειν 477c ἐν τῇ συγχρήσει τῶν ὀνομάτων λέγων ἐπὶ τοῦ Ἰκίου ξένου τοῦ παρὰ τῷ Ἀθηναίῳ Πόλλιδι συνεστιαθέντος αὐτῷ· καὶ γὰρ ὁ Θρηϊκίην μὲν ἀπήνατο χανδὸν ἄμυστιν ζωροποτεῖν, ὀλίγῳ δ᾿ ἥδετο κισσυβίῳ. τῷ μὲν ἐγὼ τόδ᾿ ἔλεξα περιστείχοντος ἀλείσου τὸ τρίτον· ὁ γὰρ λέγων ἄλεισον τὸ αὐτὸ καὶ κισσύβιον τὴν ἀκριβῆ θέσιν τῶν ὀνομάτων οὐ διαφυλάττει. εἰκάσειε | δ᾿ ἄν τις τὸ κισσύβιον τὸ 477d πρῶτον ὑπὸ ποιμένων ἐργασθῆναι ἐκ κισσίνου ξύλου, ἄλλοι δὲ ἐτυμολογοῦσιν αὐτὸ ἀπὸ τοῦ χεῖσθαι, ὅ ἐστὶ χωρεῖν (Od. 18.17)· οὐδὸς δ᾿ ἀμφοτέρους ὅδε χείσεται.

20

25

καὶ ἡ τοῦ ὄφεως κατάδυσις χειή, ἡ καταδεχομένη τὸ ζῷον· καὶ κήθιον τὸ χήτιον τὸ χωροῦν τοὺς ἀστραγάλους. Διονύσιος δ᾿ ὁ Σάμιος ἐν τοῖς Περὶ τοῦ Κύκλου (FGrH 15 F 4a) τὸ Ὁμηρικὸν κισσύβιον κυμβίον ἔφη γράφων οὕτω· | καὶ αὐτὸν Ὀδυσσεὺς ὁρῶν 477e ταῦτα ποιοῦντα πληρώσας τοῦ οἴνου κυμβίον δίδωσι πιεῖν. [54] κιβώριον. Ἡγήσανδρος ὁ Δελφὸς (fr. 21, FHG iv.417) Εὐφορίωνά (test. 4 van Groningen) φησι τὸν ποιητὴν παρὰ Πρυτάνιδι δειπνοῦντα καὶ ἐπιδεικνυμένου τοῦ Πρυτάνιδος κιβώριά τινα δοκοῦντα πεποιῆσθαι πολυτελῶς, τοῦ κώθωνος εὖ μάλα προβεβηκότος λαβὼν ἓν τῶν κιβωρίων ὡς ἐξοινῶν καὶ μεθύων

477d  Eust. p. 1259.34–7 = IV.581.2–4 i.345.43–6

|

477d, 465c  Eust. p. 1631.60–2 =

1  Μυρλεανὸς M P Mus : Μυραλεανὸς A ‖ 3  ὡς C E : om. A ‖ 8  ἀπήνατο A : ἀπέστυγε 10.442f et POxy. 1362 : ἀνήνατο Macrob. ‖ 9  ζωροποτεῖν A et Macrob. : οἰνοποτεῖν 10.442f et POxy. 1362 ‖ 15  ὅ C E et EM p. 809.52 : τὸ δ᾿ A : ἤγουν pro τὸ δ᾿ ἐστὶ Eust. ‖ 18  χήτιον C E Eust. : κήτιον A 26  προβεβηκότος C E M P Mus : προβεβληκότος A | ὡς ἐξοινῶν καὶ μεθύων A : ὡς ἔξοινον καὶ μεθύοντα (structura mutata) C E : fort. ut glossa delenda (καὶ μεθύων del. iam Herwerden)

296

deip nosop histae

ἐνεούρησε. Δίδυμος (5.39, p. 75 Schmidt) δέ φησι ποτηρίου εἶδος εἶναι· καὶ τάχ᾿ ἂν εἴη τὰ λεγόμενα σκυφία διὰ τὸ κάτωθεν εἰς 477f στενὸν | συνῆχθαι ὡς τὰ Αἰγύπτια κιβώρια. [55] κόνδυ. ποτήριον Ἀσιατικόν. Μένανδρος Κόλακι (Kol. fr. 2.1–2 Körte–Thierfelder)·

5

κοτύλας χωροῦν δέκα καὶ ἐν Καππαδοκίᾳ κόνδυ χρυσοῦν, στρουθίον. Ἵππαρχος Ἀνασῳζομένοις (fr. 1)·

478a

(Α.) προσέχεις τι τούτῳ τῷ στρατιώτῃ; τοῦδε † δειου † ἀργύριον οὗτος; οὐδαμόθεν, εὖ οἶδ᾿ ἐγώ, ἀλλ᾿ ἢ δαπίδιον ἓν ἀγαπητὸν ποικίλον Πέρσας ἔχον καὶ γρῦπας ἐξώλεις τινὰς ‖ τῶν Περσικῶν. (Β.) ἐς κόρακας, ὦ μαστιγία. 5 (Α.) καὶ κόνδυ καὶ ψυκτῆρα καὶ κυμβίον. Νικόμαχος δ᾿ ἐν πρώτῳ Περὶ Ἑορτῶν Αἰγυπτίων (FGrH 662 F 1) φησί· τὸ δὲ κόνδυ ἐστὶ μὲν Περσικόν, τὴν δὲ ἀρχὴν † ἣν Ἕρμιππος ἀστρολογικὸς (SH 486 = fr. 102 Wehrli) ὡς ὁ κόσμος ἐξ οὗ τῶν θεῶν τὰ θαύματα καὶ τὰ καρπώσιμα γίνεσθαι ἐπὶ γῆς † διὸ ἐκ τούτου σπένδεσθαι. Παγκράτης δ᾿ ἐν πρώτῳ Βοκχορηΐδος (FGrH 625 F 1 = SH 602)·

478b

10

15

20

αὐτὰρ ὅ γε σπείσας ἐκ κόνδυος ἀργυφέοιο | νέκταρ ἐπ᾿ ἀλλοδαπὴν οἶμον ἔβαινε πόδα. Κονώνειος. Ἴστρος ὁ Καλλιμάχειος ἐν πρώτῳ Πτολεμαΐδος τῆς ἐν Αἰγύπτῳ Πόλεως (FGrH 334 F 47) γράφει οὕτω· κυλίκων Κονωνείων ζεῦγος καὶ Θηρικλείων χρυσοκλύστων ζεῦγος. [56] κότυλος. τὰ μόνωτα ποτήρια κότυλοι, ὧν καὶ Ἀλκαῖος (fr. 417) μνημονεύει. Διόδωρος δ᾿ ἐν τῷ πρὸς Λυκόφρονα (Gloss. *477f  Eust. p. 1411.14–15 = i.50.2–3 6  καὶ A : om. 10.434c ‖ 7  στρουθίον A C E Eust. : Στρουθία 10.434c 14  ψυκτῆρα A : ψυκτήρια Pac : ψυκτήριον Meineke ‖ 16–17  τὴν ἀρχήν, 〈εἶδος δ᾿ ἔχει, ὥς φησιν〉 Ἕρμιππος Casaubon ‖ 23  Κονώνειος Kaibel : Κονώνιος A Καλλιμάχειος Dindorf : † Καλλιμαχος † A : Καλλιμάχιος M P Mus 24  τῆς ἐν Αἰγύπτῳ Πόλεως A : fort. ut glossa delenda ‖ 25  Κονωνείων Kaibel : Κονωνίων A : Κονώνιοι (structura mutata) C E

25

xi 477e–478d

297

Ital. 128 K–A) παρὰ Σικυωνίοις καὶ Ταραντίνοις ἐπιπολάζειν φησὶ τὸ ἔκπωμα, εἶναι δ᾿ αὐτὸ λουτηρίῳ ἐοικὸς βαθεῖ· ἔχει δὲ καὶ οὖς ἐνιαχῇ. μνημονεύει δὲ αὐτοῦ καὶ Ἴων ὁ Χῖος (TrGF 19 F 51), κότυλον οἴνου πλέον, 5

λέγων. | Ἕρμιππος δὲ ἐν Θεοῖς (fr. 29)·

478c

τόν τε κότυλον πρῶτον ἤνεγκ᾿ ἐνέχυρον τῶν γειτόνων. καὶ Πλάτων ἐν Διὶ Κακουμένῳ (fr. 48), τὸν κότυλον φέρει, 10

φησί· καὶ Ἀριστοφάνης ἐν Βαβυλωνίοις (fr. 68.2). Εὔβουλος δ᾿ ἐν Ὀδυσσεῖ ἢ Πανόπταις (fr. 71)· ὁ δ᾿ ἱερεὺς Εὐήγορος ἐν μέσοις αὐτοῖσιν ἑστὼς τὴν καλὴν σκευὴν ἔχων οἶνον ἐξέσπενδε κοτύλῳ.

15

20

25

Πάμφιλος (fr. XVII Schmidt) δὲ ποτηρίου φησὶν εἶναι γένος, ἴδιον δ᾿ εἶναι Διονύσου. Πολέμων δ᾿ ἐν τῷ Περὶ τοῦ Δίου Κῳδίου (fr. 88 Preller) φησί· μετὰ δὲ ταῦτα τὴν τελετὴν ποιεῖ, καὶ αἱρεῖ τὰ ἐκ τῆς θαλάμης καὶ νέμει ὅσοι ἂν ὦσι τὸ κέρνος περιενηνοχότες. τοῦτο | δ᾿ ἐστὶν ἀγγεῖον κεραμεοῦν ἔχον ἐν αὑτῷ πολλοὺς κοτυλίσκους 478d κεκολλημένους· ἔνι δ᾿ ἐν αὐτοῖς ὅρμινοι, μήκωνες λευκοί, πυροί, κριθαί, πισοί, λάθυροι, ὦχροι, φακοί, κύαμοι, ζειαί, βρόμος, παλάθιον, μέλι, ἔλαιον, οἶνος, γάλα, ὄιον ἔριον ἄπλυτον. ὁ δὴ τοῦτο βαστάσας, οἷον λικνοφορήσας, τούτων γεύεται. [57] κοτύλη. Ἀριστοφάνης Κωκάλῳ (fr. 364)· ἄλλαι ὑποπρεσβύτεραι γρᾶες Θασίου μέλανος μεστὸν † κεραμευομέναις κοτύλαις μεγάλαις ἔγχεον ἐς σφέτερον δέμας οὐδὲν ἄκοσμον, ἔρωτι βιαζό-

2  ἔχει A : fort. ἔχειν ‖ 16  αἱρεῖ τὰ ἐκ Meineke (αἱρεῖ τἀκ scripsit) : † αιρεῖται † ἐκ A : fort. αἱρεῖ τὰ 〈…〉 ἐκ ‖ 17  ὅσοι ἂν ὦσι Casaubon : ὅσοι ἄνω A : ὅσοις ἂν ὦσι Schweighäuser : fort. 〈πᾶσι〉 ὅσοι ἂν ὦσι vel sim. ‖ 19  ἔνι M P Mus : ἔνιοι A : ἔνεισι Kaibel | πυροί B M P Mus : πυρροί A ‖ 21  δὴ A : δὲ M P Mus et 11.476f ‖ 21–2  τοῦτο βαστάσας A : βαστάσας αὐτὸ 11.476f 24  γράες A

298

deip nosop histae

478e μεναι μέλανος | οἴνου ἀκράτου. Σιληνὸς καὶ Κλείταρχος ἔτι τε

Ζηνόδοτος τὴν κύλικα (Il. 23.34)· πάντῃ δ᾿ ἀμφὶ νέκυν κοτυλήρυτον ἔρρεεν αἷμα. καί (cf. Zenob. 5.71 = Prov. 96 Bühler)· πολλὰ μεταξὺ πέλει κοτύλης καὶ χείλεος ἄκρου.

5

Σιμάριστος δὲ τὸ λεπτὸν ποτήριον οὕτω καλεῖσθαι. Διόδωρος δὲ τὸν παρά τισι κότυλον κοτύλην ὠνομακέναι τὸν ποιητήν (Od. 15.312)· πύρνον καὶ κοτύλην· ὃν κύλικα μὲν οὐκ εἶναι, οὐ γὰρ ἔχειν ὦτα, παραπλήσιον δ᾿ ὑπάρχειν λουτηρίῳ βαθεῖ, ποτηρίου δὲ εἶδος εἶναι· δύνασθαι δὲ | 478f καὶ τὸν παρὰ τοῖς Αἰτωλοῖς καί τισι τῶν Ἰώνων λεγόμενον κότυλον, ὃν ὅμοιον ὄντα τῷ προειρημένῳ ἓν οὖς ἔχειν· μνημονεύει δ᾿ αὐτοῦ Κράτης ἐν Παιδιαῖς (fr. 29) καὶ Ἕρμιππος ἐν Θεοῖς (fr. 29.1). Ἀθηναῖοι δὲ μέτρον τι καλοῦσι κοτύλην. Θουκυδίδης (7.87.2)· ἐδίδοσαν μὲν αὐτῶν ἑκάστῳ ἐπὶ ὀκτὼ μῆνας κοτύλην ὕδατος καὶ δύο κοτύλας σίτου. Ἀριστοφάνης Προάγωνι (fr. 481)·

10

15

ὁ δ᾿ ἀλφίτων πριάμενος τρεῖς χοίνικας κοτύλης δεούσας εἴκοσ᾿ ἀπολογίζεται. ‖ 479a Ἀπολλόδωρος (FGrH 244 F 254) δὲ ποτηρίου τι γένος ὑψηλὸν καὶ 20

ἔγκοιλον. πᾶν δὲ τὸ κοῖλον κοτύλην, φησίν, ἐκάλουν οἱ παλαιοί, ὡς καὶ τὸ τῶν χειρῶν κοῖλον· ὅθεν καί· κοτυλήρυτον αἷμα (Il. 23.34),

*478f–9b  Eust. p. 1282.46, 48, 49–50, 52–3, 57–60 = IV.664.3, 5–6, 6–9, 10–11, 664.18–665.6 1  Σιληνὸς M P Mus, cf. 11.783b, 475d, 482f, etc. : † σειληνοσ † A 9  † πυρνον † καὶ κοτύλην A : κοτύλην καὶ πύρνον Hom. ‖ 13  τῷ προειρημένῳ Madvig : τῶν προειρημένων A ‖ 14  Παιδιαῖς Casaubon, cf. Poll. 9.114 : Παιδείαις A ‖ 16  μὲν A : γὰρ Thuc. ‖ 19  εἴκοσ᾿ ἀπολογίζεται A : οἴκαδ᾿ ἀπολογίζεται Mpc P Mus : ἑκτέα λογίζεται Dobree

xi 478d –479d

5

299

τὸ ἀμφοτέραις ταῖς χερσὶν ἀρυσθῆναι δυνάμενον. καὶ ἐγκοτύλη δέ τις παιδιὰ καλεῖται ἐν ᾗ κοιλάναντες τὰς χεῖρας δέχονται τὰ γόνατα τῶν νενικηκότων οἱ νενικημένοι καὶ βαστάζουσιν αὐτούς. Διόδωρος δ᾿ ἐν Ἰταλικαῖς Γλώσσαις καὶ Ἡράκλειτος, ὥς φησι Πάμφιλος (fr. VIII Schmidt), τὴν κοτύλην καλεῖσθαι καὶ ἡμίναν, παρατιθέμενος Ἐπιχάρμου (fr. 289)· | καὶ πιεῖν ὕδωρ διπλάσιον χλιαρόν, ἡμίνας δύο.

479b

καὶ Σώφρων (fr. 100)· κατάστρεψον, τέκνον, τὰν ἡμίναν. κοτυλίσκην δ᾿ εἴρηκε Φερεκράτης ἐν Κοριαννοῖ (fr. 75.4)· 10

(Β.) τὴν κοτυλίσκην. (Α.) μηδαμῶς. Ἀριστοφάνης ἐν Ἀχαρνεῦσι (459)· κοτυλίσκιον τὸ χεῖλος ἀποκεκρουμένον.

15

κοτύλη δὲ καλεῖται καὶ ἡ τοῦ ἰσχίου κοιλότης (Il. 5.305–6), καὶ αἱ τοῦ πολύποδος ἐν ταῖς πλεκτάναις ἐπιφύσεις παραγώγως κοτυληδόνες (e.g. Od. 5.432–3). καὶ τὰ κύμβαλα δ᾿ Αἰσχύλος ἐν ᾿Ηδωνοῖς (fr. 57.6) κοτύλας εἴρηκεν· ὁ δὲ χαλκοδέτοις κοτύλαις ὀτοβεῖ.

20

Μαρσύας (FGrH 135/6 F 23) δέ φησι | τὸ ἐν τῷ ἰσχίῳ ὀστοῦν καλεῖ- 479c σθαι ἄλεισον καὶ κύλικα. κοτυλίσκος δὲ καλεῖται ὁ ἱερὸς τοῦ Διονύσου κρατηρίσκος καὶ οἷς χέονται οἱ μύσται, ὡς Νίκανδρός φησιν ὁ Θυατειρηνὸς (FGrH 343 F 13) παρατιθέμενος τὸ ἐκ Νεφελῶν Ἀριστοφάνους (fr. 395)· μηδὲ στέψω κοτυλίσκον.

25

Σιμμίας δὲ ἀποδίδωσι τὴν κοτύλην ἄλεισον. [58] κοτταβίς. Ἁρμόδιος ὁ Λεπρεάτης ἐν τῷ Περὶ τῶν κατὰ Φιγάλειαν Νομίμων (FGrH 319 F 1.15–16) διεξιὼν περὶ τῶν ἐπιχωρίων δείπνων γράφει καὶ ταῦτα· καθαγισάντων ταῦτα ἐν κεραμεᾷ κοτταβίδι πιεῖν ἑκάστῳ | μικρόν, καὶ ὁ προσφέρων 479d

1  ἐγκοτύλη A C E Eust. : ἐν κοτύλῃ Kaibel ex Poll. 9.122 ‖ 8  κατάστρεψον A C E Eust. : κατάστεψον B ‖ 20  χέονται A : χρῶνται Casaubon, cf. 11.496a et Hsch. κ 3818 ‖ 26  Φιγάλειαν Dindorf ex 4.148f : † φιγαλιαν † A

300

deip nosop histae

ἀνεῖπεν· “εὐδειπνίας.” Ἡγήσανδρος δ᾿ ὁ Δελφὸς ἐν Ὑπομνήμασιν (fr. 32, FHG iv.419), ὧν ἀρχή· ἐν τῇ ἀρίστῃ πολιτείᾳ, φησίν· ὁ καλούμενος κότταβος παρῆλθεν εἰς τὰ συμπόσια τῶν περὶ Σικελίαν, ὥς φησι Δικαίαρχος (fr. 97 Wehrli = fr. 109 Fortenbaugh–Schütrumpf), πρῶτον εἰσαγαγόντων. τοσαύτη δὲ ἐγένετο σπουδὴ περὶ τὸ ἐπιτήδευμα ὥστε εἰς τὰ συμπόσια παρεισφέρειν ἆθλα κοτταβεῖα καλούμενα. εἶτα κύλικες αἱ πρὸς τὸ πρᾶγμα χρήσιμαι μάλιστ᾿ εἶναι δοκοῦσαι κατεσκευάζοντο, καλούμεναι 479e κοτταβίδες. πρὸς δὲ | τούτοις οἶκοι κατεσκευάζοντο κυκλοτερεῖς, ἵνα πάντες εἰς τὸ μέσον τοῦ κοττάβου τεθέντος ἐξ ἀποστήματος ἴσου καὶ τόπων ὁμοίων ἀγωνίζοιντο περὶ τῆς νίκης· οὐ γὰρ μόνον ἐφιλοτιμοῦντο βάλλειν ἐπὶ τὸν σκοπόν ἀλλὰ καὶ καλῶς † ἑκαστα † αὐτῶν · ἔδει γὰρ εἰς τὸν ἀριστερὸν ἀγκῶνα ἐρείσαντα καὶ τῇ δεξιᾷ κυκλώσαντα ὑγρῶς ἀφεῖναι τὴν λάταγα· οὕτω γὰρ ἐκάλουν τὸ πῖπτον ἐκ τῆς κύλικος ὑγρόν· ὥστε ἔνιοι μεῖζον ἐφρόνουν τῶν ἐπὶ τῷ ἀκοντίζειν μέγα φρονούντων. [59] κρατάνιον. μήποτε τὸ νῦν καλούμενον κράνειον ἔκπωμα 479f οὕτως ὠνόμαζον | οἱ ἀρχαῖοι· Πολέμων (fr. 22 Preller) γοῦν ἢ ὅστις ἐστὶν ὁ ποιήσας τὸν ἐπιγραφόμενον Ἑλλαδικὸν περὶ τοῦ ἐν Ὀλυμπίᾳ λέγων Μεταποντίνων ναοῦ γράφει καὶ ταῦτα· ναὸς Μεταποντίνων, ἐν ᾧ φιάλαι ἀργυραῖ ἑκατὸν καὶ τριάκοντα καὶ δύο, οἰνοχόαι ἀργυραῖ δύο, ἀποθυστάνιον ἀργυροῦν, φιάλαι τρεῖς 480a ἐπίχρυσοι. ναὸς Βυζαντίων, ‖ ἐν ᾧ Τρίτων κυπαρίσσινος ἔχων κρατάνιον ἀργυροῦν, Σειρὴν ἀργυρᾶ, καρχήσια δύο ἀργυρᾶ, κύλιξ ἀργυρᾶ, οἰνοχόη χρυσῆ, κέρατα δύο. ἐν δὲ τῷ ναῷ τῆς Ἥρας τῷ παλαιῷ φιάλαι ἀργυραῖ τριάκοντα, κρατάνια ἀργυρᾶ δύο, χύτρος ἀργυροῦς, ἀποθυστάνιον χρυσοῦν, κρατὴρ χρυσοῦς, Κυρηναίων ἀνάθημα, βατιάκιον ἀργυροῦν. κρουνεῖα. Ἐπιγένης Μνηματίῳ (fr. 6.1–2)· 1  εὐδειπνίας 4.149b et Musurus : † εὐδειπνειας † A ‖ 6  fort. 〈ἡ〉 σπουδὴ 7  κοτταβεῖα Schweighäuser : κοττάβια A ‖ 13  † ἑκαστα † αὐτῶν A : ἕκαστα ποιεῖν Wilamowitz ‖ 14  τῇ δεξιᾷ κυκλώσαντα A C E : τὴν δεξιὰν ἀγκυλώσαντα Kaibel ‖ 15  πῖπτον vel πίπτον A C : πίπτειν E : ῥιπτόμενον Kaibel ‖ 15–16  μεῖζον ἐφρόνουν A C E : μᾶλλον ἐφρόνουν μέγα 11.782e 16  τῶν ἐπὶ τῷ ἀκοντίζειν μέγα φρονούντων A C E : ἢ ἐπὶ τῷ εὖ ἀκοντίζειν 11.782e : del. Musurus ‖ 17  κράνειον C E Mus : κρανεῖον A : κρανίον M 22  ἀποθυστάνιον M P, cf. infra : † ἀποθουστανιον † A ‖ 29  κρουνεῖα A : κρουνεῖον C E

5

10

15

20

25

xi 479d –480d

301

(Α.) κρατῆρες, κάδοι, ὁλκεῖα, κρουνεῖ᾿. (Β.) ἔστι γὰρ κρουνεῖα; (Α.) ναί.

5

κυαθίς. κοτυλῶδες ἀγγεῖον. | Σώφρων ἐν τῷ ἐπιγραφομένῳ 480b μίμῳ Γυναῖκες αἳ τὰν Θεόν Φαντι Ἐξελᾶν (fr. 3)· ὑποκατώρυκται δὲ ἐν † κυατθίδι τρικτοι † ἀλεξιφαρμάκων. [60] κύλιξ. Φερεκράτης Δουλοδιδασκάλῳ (fr. 45)· νυνὶ δ᾿ † ἀπονίζειν † τὴν κύλικα δώσων πιεῖν, ἔγχει τ᾿ ἐπιθεὶς τὸν ἡθμόν.

10

15

ταῦτα δ᾿ ἐστὶ κεράμεα ποτήρια καὶ λέγεται ἀπὸ τοῦ κυλίεσθαι τῷ τροχῷ· ἀφ᾿ ὧν καλεῖται τό τε κυλικεῖον, ἐν ᾧ τίθεται τόπῳ τὰ ποτήρια, κἂν ἀργυρᾶ τυγχάνῃ ὄντα, καὶ τὸ κυλικηγορεῖν, ὅταν ἐπὶ τῇ | κύλικί τις ἀγορεύῃ. Ἀθηναῖοι δὲ καὶ τὴν ἰατρικὴν πυξίδα 480c καλοῦσι κυλιχνίδα διὰ τὸ τῷ τόρνῳ κεκυλίσθαι. ἐγένοντο δ᾿ ἐπίσημοι κύλικες αἵ τε Ἀργεῖαι καὶ αἱ Ἀττικαί. καὶ τῶν μὲν Ἀττικῶν μνημονεύει Πίνδαρος (fr. 124a) ἐν τοῖσδε· ὦ Θρασύβουλ᾿, ἐρατᾶν ὄχημ᾿ ἀοιδᾶν τοῦτο πέμπω μεταδόρπιον. ἐν ξυνῷ κεν εἴη συμπόταισί τε γλυκερὸν καὶ Διονύσοιο καρπῷ καὶ κυλίκεσσιν Ἀθαναίαισι κέντρον.

20

αἱ δ᾿ Ἀργεῖαι δοκοῦσι καὶ τὸν τύπον ἔχειν διάφορον πρὸς τὰς | Ἀττικάς· φοξαὶ γοῦν ἦσαν τὸ χεῖλος, ὡς Σιμωνίδης φησὶν ὁ Ἀμόρ- 480d γιος (Semon. fr. 27.1 West2)· αὕτη δὲ φοξίχειλος, 480b–c  Eust. p. 1538.40–1 = i.220.33–5 | *480c–d  Eust. p. 207.10–15 = I.316. 2–7 2  κρουνεῖ᾿ Schweighäuser : κρουνεῖα A | γὰρ κρουνεῖα; ναί Schweighäuser : γὰρ † κρουνειαναι † A : δὲ † κρουνιαναι † 11.472e : † κρουνιαναι † 11.486c 5  † κυατθίδι τρικτοι † A : κυαθίδι τρικτὺς Schweighäuser, ducente Casaubon ‖ 7   ἀπονίζειν A : ἀπόνιζε Bergk : fort. ἀπονίζει … / ἐγχεῖ 13  κυλιχνίδα Kaibel, cf. Antiph. fr. 206.3, Poll. 6.98, Hsch. κ 4504, Phot. κ 1191 : κυλικίδα A C E Eust. ‖ 18  συμπόταισί A : συμπόταισίν Dindorf Διονύσοιο A : Διωνύσοιο Schweighäuser ‖ 19  Ἀθαναίαισι Maehler (Ἀθηναίαισι iam Schneider) : † ἀθηναιεσι † A : Ἀθαναιεῦσι B Mus 23  φοξίχειλος A C E Eust. : φοξὴ χεῖλος Vat. gr. 28 (Σ Il. 2.219) : Ἀργείη κύλιξ add. Σ Il. 2.219 (cf. infra) EM p. 798.21

302

deip nosop histae

ἡ εἰς ὀξὺ ἀνηγμένη, οἷοί εἰσιν οἱ ἄμβικες καλούμενοι· τὸ γὰρ φοξὸν ἐπὶ τούτου τάττουσι, καθότι Ὅμηρος (Il. 2.219) ἐπὶ τοῦ Θερσίτου· φοξὸς ἔην κεφαλήν. καί ἐστιν οἷον φαοξός, ὁ πρὸς τὰ φάη ὀξὺς ὁρώμενος. [61] διάφοροι δὲ κύλικες γίνονται καὶ ἐν τῇ τοῦ συσσίτου ἡμῶν Ἀθηναίου 480e πατρίδι Ναυκράτει· | εἰσὶ γὰρ φιαλώδεις μέν, οὐ κατὰ τόρνον ἀλλ᾿ ὥσπερ δακτύλῳ πεποιημέναι, καὶ ἔχουσιν ὦτα τέσσαρα, πυθμένα εἰς πλάτος ἐκτεταμένον (πολλοὶ δ᾿ ἐν τῇ Ναυκράτει κεραμεῖς, ἀφ᾿ ὧν καὶ ἡ πλησίον τῶν κεραμείων πύλη Κεραμικὴ καλεῖται), καὶ βάπτονται εἰς τὸ δοκεῖν εἶναι ἀργυραῖ. ἐπαινοῦνται δὲ καὶ αἱ Χῖαι κύλικες, ὧν μνημονεύει Ἕρμιππος ἐν Στρατιώταις (fr. 55)·

5

10

Χία δὲ κύλιξ ὑψοῦ κρέμαται περὶ πασσαλόφιν. Γλαύκων δ᾿ ἐν ταῖς Γλώσσαις Κυπρίους φησὶ τὴν κοτύλην κύλικα |

15

480f καλεῖν. Ἱππῶναξ δ᾿ ἐν Συνωνύμοις οὕτω γράφει· ἄλεισον, ποτή-

ριον, κύπελλον, ἄμφωτις, σκύφος, κύλιξ, κώθων, καρχήσιον, φιάλη. Ἀχαιὸς δὲ ὁ Ἐρετριεὺς ἐν Ἀλκμαίωνι (TrGF 20 F 14) ἀντὶ τοῦ κύλικες παραγώγως κυλιχνίδας εἴρηκε διὰ τούτων· ἀλλ᾿ ὡς τάχιστα μέλανα δεῦρ᾿ ἀμνὸν φέρειν κοινόν τε χρὴ κρατῆρα καὶ κυλιχνίδας.

20

481a καὶ Ἀλκαῖος (fr. 346.1–5) ‖ κυλίχνας·

πίνωμεν· τί τὸν λύχνον † ἀμμενομεν †; δάκτυλος ἀμέρα· κὰδ δ᾿ † άειρε † κυλίχναις μεγάλαις, ἄϊτα, ποικίλαις· οἶνον γὰρ Σεμέλας καὶ Δίος λαθικήδεα *480e  Eust. p. 1428.60–1 = i.75.8–9 6  γίνονται, i.e. ΓΙΝ- Bedrot : πίνονται, i.e. ΠΙΝ- A ‖ 16  Ἱππῶναξ A : Ἑρμῶναξ Dobree ‖ 20  δεῦρ᾿ ἀμνὸν Nauck : † δευραμονον † A : δεῦρο μόνον Musurus ‖ 22  κυλίχνας C E : om. A ‖ 23  πίνωμεν A : πώνωμεν Meineke | τὸν λύχνον A : τὰ λύχν᾿ Porson | † ἀμμενομεν † A : σβέννυμεν 10.430d : ὀμμένομεν Ahrens ‖ 24  † άειρε † A : ἀνάειρε 10.430d : ἄερρε Ahrens | ἄϊτα, ποικίλαις, i.e. -ΙΛΑΙΣ cens. Ien. : † αιταποικιλλις †, i.e. -ΙΛΛΙΣ A : † αιταποικιλα † 10.430d ‖ 25  Διὸς A : Διὸς υἱὸς 10.430d | λαθικήδεα M : λαθικηδέα A, cf. λαθικήδε᾿ 10.430d As : λαθικάδε᾿ 10.430d

25

xi 480d–481c

ἀνθρώποισιν ἔδωκεν. ἔγχεαι, κέρνα ἔνα καὶ πλείους.

303

5

καὶ ἐν τῷ δεκάτῳ (fr. 322)· λάταγες ποτέονται κυλίχναν ἀπὸ Τηίαν, 5

10

15

20

ὡς διαφόρων γινομένων καὶ ἐν Τέῳ κυλίκων. [62] Φερεκράτης Κοριαννοῖ (fr. 75)· (Α.) ἐκ τοῦ βαλανείου γὰρ διεφθορὸς ἔρχομαι ξηρὰν ἔχουσα τὴν φάρυγγα. (Β.) δώσω πιεῖν. (Α.) γλίσχρον τέ μου τὸ σίαλον νὴ τὼ θεώ. | (Β.) εἰ λάβω † κυρισοι † τὴν κυλίσκην. (Α.) μηδαμῶς μικράν γε· κινεῖται γὰρ εὐθύς μοι χολὴ ἐξ οὗπερ ἔπιον ἐκ τοιαύτης φάρμακον. εἰς τὴν ἐμὴν νῦν ἔγχεον τὴν μείζονα.

481b

5

ὅτι δὲ μεγάλοις ποτηρίοις αἱ γυναῖκες ἐχρῶντο 〈ὁ〉 αὐτὸς εἴρηκε Φερεκράτης ἐν Τυραννίδι (fr. 152) διὰ τούτων· εἶτα κεραμεύσαντα τοῖς μὲν ἀνδράσιν ποτήρια | πλατέα, τοίχους οὐκ ἔχοντ᾿ ἀλλ᾿ αὐτὸ τοὔδαφος μόνον, κοὐχὶ † δωρουντ᾿ † οὐδὲ κόγχην, ἐμφερῆ γευστηρίοις· φασὶ δ᾿ αὐταῖσι βαθείας κύλικας ὥσπερ ὁλκάδας οἰναγωγούς, περιφερεῖς, λεπτάς, μέσας γαστροιίδας, οὐκ ἀβούλως ἀλλὰ πόρρωθεν κατεσκευασμέναι αὔθ᾿, ὅπως ἀνεκλογίστως πλεῖστος οἶνος ἐκποθῇ. |

481c

5

*481c–d  Eust. p. 1632.30–2 = i.346.37–40 1  ἔδωκεν B M P Mus : † ἐδωκεν † A : ἔδωκ᾿ Schweighäuser | ἔγχεαι, κέρνα A : ἔγχευε, κέρνα εἰς 10.430a : ἔγχεε † κιρναις † 10.430d A : ἔγχεε κιρνὰς 10.430d C E : ἔγχεε κέρναις Meister ‖ 2  πλείους A : πλέαις 10.430d : πλήαις Fick ‖ 4  κυλίχναν A : κυλίχνην As | ἀπὸ A : ἄπο M P : ἀπὺ Ahrens 7  διεφθορὸς A : δίεφθος Casaubon ‖ 8  φάρυγγα A : φάρυγα Toup 9  γλίσχρον Casaubon : † γλαισχρον † A | τε, i.e. ΤΕ A : γέ, i.e. ΓΕ Dobree μου A : μοὐστὶ Dindorf | θεώ P Mus : θεῶι A ‖ 10  κυλίσκην A : κοτυλίσκην 11.479b ‖ 14  〈ὁ〉 add. Schweighäuser ‖ 16  εἶτα κεραμεύσαντα A : εἶτ᾿ ἐκεραμεύσαντο Bergk | μὲν C E : om. A ‖ 17  ἔχοντ᾿ C E M P : ἔχοντα A 18  † δωρουντ᾿ † A : χωροῦντ᾿ Casaubon ‖ 19  φασὶ δ᾿ αὐταῖσι A : ταῖς δὲ γυναιξὶ C E : σφίσι δέ γ᾿ αὐταῖσιν Bergk

304 481d

deip nosop histae

εἶθ᾿ ὅταν τὸν οἶνον αὐτὰς αἰτιώμεθ᾿ ἐκπιεῖν, λοιδοροῦνται κὠμνύουσι μὴ πιεῖν ἀλλ᾿ ἢ μίαν. ἡ δὲ κρείττων ἡ μί᾿ ἐστὶ χιλίων ποτηρίων.

10

[63] κυμβία. τὰ κοῖλα ποτήρια καὶ μικρὰ Σιμάριστος. Δωρόθεος δέ· γένος ποτηρίων βαθέων τὰ κυμβία καὶ ὀρθῶν πυθμένα μὴ ἐχόντων μηδὲ ὦτα. Πτολεμαῖος δὲ ὁ τοῦ Ἀριστονίκου τὰ κυφά. Νίκανδρος δ᾿ ὁ Θυατειρηνὸς (FGrH 343 F 14) τὸ χωρὶς ὠτίων ποτήριον ὠνομακέναι Θεόπομπον ἐν Μήδῳ (fr. 32). Φιλήμων Φάσματι (fr. 87)· 481e

ἐπεὶ δ᾿ ἡ Ῥόδη κυμβίον | ἀκράτου κατασέσεικεν ὑμᾶς ἄνω.

Διονύσιος δ᾿ ὁ Σάμιος ἐν ἕκτῳ Περὶ τοῦ Κύκλου (FGrH 15 F 4b) τὸ αὐτὸ οἴεται εἶναι κισσύβιον καὶ κυμβίον· φησὶ γὰρ ὡς (Od. 9.346) Ὀδυσσεὺς πληρώσας κυμβίον ἀκράτου ὤρεξε τῷ Κύκλωπι. οὐκ ἔστι δὲ μικρὸν τὸ διδόμενον αὐτῷ κισσύβιον παρ᾿ Ὁμήρῳ· οὐ γὰρ ἂν τρὶς πιὼν μέγιστος ὢν τὸ σῶμα ταχέως ὑπὸ τῆς μέθης κατηνέχθη. τοῦ κυμβίου μνημονεύει καὶ Δημοσθένης ἐν τῷ Κατὰ Μειδίου (21.158), ἀκολουθεῖν αὐτῷ φάσκων ῥυτὰ καὶ κυμβία, καὶ 481f ἐν τῷ Κατὰ Εὐέργου | καὶ Μνησιβούλου (47.58). φησὶ δὲ Δίδυμος ὁ γραμματικὸς (5.40, p. 75 Schmidt) ἐπίμηκες εἶναι τὸ ποτήριον καὶ στενὸν τῷ σχήματι, παρόμοιον πλοίῳ. καὶ Ἀναξανδρίδης ἐν Ἀγροίκοις (fr. 3)· (Α.) μεγάλ᾿ ἴσως ποτήρια προπινόμενα καὶ μέστ᾿ ἀκράτου κυμβία ἐκάρωσεν ὑμᾶς. (Β.) ἀνακεχαίτικεν μὲν οὖν. Ἄλεξις Ἱππεῖ (fr. 100)·

482d–e, 483a, 481d  Eust. p. 1205.56–8 = IV.399.8–12 1  αἰτιώμεθ᾿ C E M P Mus : αἰτιώμεθα A et (ordine verborum mutata) Eust. 2  κὠμνύουσι C E M P Eust. Mus : ὠμνύουσι B : κὀμνύουσι A | πιεῖν C E M P Eust. : ᾿κπιεῖν A ‖ 4  τὰ κοῖλα ποτήρια καὶ μικρὰ A : τὰ ποτήρια καὶ πλοῖα μικρὰ Kaibel ‖ 5  ὀρθῶν Cs Es Eust. : ὀρθὸν A C E ‖ 10  ἐπεὶ δ᾿ A : ἔπιεν Macrob. 5.21.7 ‖ 11  κατασέσεικεν A : κατασέσειχ᾿ Meineke ‖ 16  ταχέως ἂν A : ἂν delevi ‖ 18  ῥυτὰ καὶ κυμβία A et 11.496f : κυμβία καὶ ῥυτὰ Dem. 25  ἀνακεχαίτικεν Musurus : ἀνακεχέτικεν (vox nihili) A

5

10

15

20

25

xi 481d –482d

305

(Α.) τά τε κυμβία ἦν ‖ πρόσωπ᾿ ἔχοντα χρυσᾶ παρθένων; (Β.) νὴ τὸν Δί᾿, ἦν γάρ. (Α.) ὦ τάλαιν᾿ ἔγωγε κακῶν. 5

10

15

[64] Ἐρατοσθένης δ᾿ ἐν τῇ Πρὸς Ἀγήτορα τὸν Λάκωνα ἐπιστολῇ (p. 201 Bernhardy) ὡς κυαθῶδες ἀγγεῖον τὸ κυμβίον παραδίδωσι γράφων οὕτω· θαυμάζουσι δὲ οἱ αὐτοὶ καὶ πῶς κύαθον μὴ κεκτημένος ἀλλὰ κυμβίον μόνον φιάλην προσεκέκτητο. δοκεῖ δή μοι τὸ μὲν τῆς τῶν ἀνθρώπων χρείας ἕνεκα, τὸ δὲ τῆς τῶν θεῶν τιμῆς εἰς τὴν κτῆσιν παρειληφέναι. κυάθῳ μὲν οὖν οὐδὲν ἐχρῶντο τότε οὐδὲ κοτύλῃ· | κρατῆρα γὰρ ἵστασαν τοῖς θεοῖς οὐκ ἀργυροῦν οὐδὲ 482b λιθοκόλλητον ἀλλὰ τῆς Κωλιάδος γῆς. τοῦτον δ᾿ ὁσάκις ἐπί τι πληρώσαιεν, ἀποσπείσαντες τοῖς θεοῖς ἐκ τῆς φιάλης ᾠνοχόουν ἐφεξῆς τὸν νεοκρᾶτα βάπτοντες τῷ κυμβίῳ, καθὰ καὶ νῦν παρ᾿ ὑμῖν ποιοῦσιν ἐν τοῖς φιδιτίοις. εἰ δέ ποτε πλεῖον πιεῖν βουληθεῖεν, προσπαρετίθεσαν τοὺς καλουμένους κοτύλους, κάλλιστα καὶ εὐποτώτατα ἐκπωμάτων. ἦσαν δὲ καὶ οὗτοι τῆς αὐτῆς κεραμείας. ὅταν δ᾿ Ἔφιππος ἐν Ἐφήβοις (fr. 9) λέγῃ· | οὐ κύλικας ἐπὶ τὰ δεῖπνα Χαιρήμων φέρει; οὐ κυμβίοισι πεπολέμηκ᾿ Εὐριπίδης;,

20

25

482a

482c

οὐ τὸν τραγικὸν λέγει ποιητὴν ἀλλά τινα ὁμώνυμον αὐτῷ, ἤτοι φίλοινόν τινα ἢ αἰτίαν ἔχοντα οὐ χρηστήν, ὥς φησιν Ἀντίοχος ὁ Ἀλεξανδρεὺς ἐν τῷ Περὶ τῶν ἐν τῇ Μέσῃ Κωμῳδίᾳ Κωμῳδουμένων Ποιητῶν· τὸ γὰρ ἐπάγεσθαι κατὰ τὰς ἑστιάσεις κυμβία καὶ δοκεῖν τούτοις διαμάχεσθαι εἰς ἑκάτερα τείνει. μνημονεύει δ᾿ αὐτοῦ καὶ Ἀναξανδρίδης ἐν Νηρηίσι (fr. 33)· | (Α.) δὸς δὴ τὸν χό᾿ αὐτῷ † συγκωμε † καὶ τὸ κυμβίον φέρων. (Β.) Εὐριπίδης τις σήμερον γενήσεται. καὶ Ἔφιππος ἐν Ὁμοίοις ἢ Ὀβελιαφόροις (fr. 16)· 482d–e, 483a, 481d  Eust. p. 1205.56–8 = IV.399.8–12 3  ἔγωγε A : ἐγὼ Dobree ‖ 7  μόνον Casaubon : μόνην A ‖ 11  τῆς Κωλιάδος γῆς A : γῆς Κωλιάδος Sauppe ‖ 14  φιδιτίοις Schweighäuser : † φιδιτειοις † A ‖ 26  χό᾿ A : χοᾶ Jacobs ‖ 27  † συγκωμε † A : σύ, Κῶμε Dobree 28  σήμερον A : τήμερον Dindorf

482d

306

deip nosop histae

Διονυσίου δὲ δράματ᾿ ἐκμαθεῖν δέοι καὶ Δημοφῶντος ἅττ᾿ ἐποίησεν εἰς κοτύλην, ῥήσεις τε κατὰ τὸ δεῖπνον Θεωρός μοι λέγοι, † λητιτ † οἰκήσαιμι τὴν ἑξῆς θύραν, κυμβία τε παρέχοι μ᾿ ἑστιῶν Εὐριπίδης.

5

5

ὅτι δὲ καὶ πλοῖον ἡ κύμβη Σοφοκλῆς ἐν Ἀνδρομέδᾳ (fr. 127) φησίν· | 482e

ἵπποισιν ἢ κύμβαισι ναυστολεῖς χθόνα; κύββα. ποτήριον Ἀπολλόδωρος (FGrH 244 F 224) Παφίους. [65] κύπελλον. τοῦτο πότερόν ἐστι ταὐτὸν τῷ ἀλείσῳ καὶ τῷ δέπαι † ἢ ὀνόματι διαλλάσσει;

10

τοὺς μὲν ἄρα χρυσέοισι κυπέλλοις υἷες Ἀχαιῶν δειδέχατ᾿ ἄλλοθεν ἄλλος ἀνασταδόν. (Il. 9.670–1) ἢ διάφορος ἦν ὁ τύπος, καὶ οὐχ ὥσπερ τὸ δέπας καὶ τὸ ἄλεισον ἀμφικύπελλον, οὕτω δὲ καὶ τοῦτο, † κυφὸν δὲ μόνον; ἀπὸ γὰρ τῆς 482f κυφότητος τὸ κύπελλον, ὥσπερ καὶ τὸ ἀμφικύπελλον. | ἢ ὅτι παραπλήσιον ἦν ταῖς πέλλαις, συνηγμένον μᾶλλον εἰς τὴν κυφότητα; ἢ ἀμφικύπελλα οἷον ἀμφίκυρτα ἀπὸ τῶν ὤτων, διὰ τὸ τοιαῦτα εἶναι τῇ κατασκευῇ; φησὶ γὰρ καὶ ὁ ποιητής (Od. 22.10)·

15

χρύσεον ἄμφωτον. Ἀντίμαχος δ᾿ ἐν πέμπτῳ Θηβαΐδος (fr. 24 Matthews)· πᾶσιν δ᾿ ἡγεμόνεσσιν ἐποιχόμενοι κήρυκες χρύσεα καλὰ κύπελλα τετυγμένα νωμήσαντο. Σιληνὸς δέ φησι· κύπελλα ἐκπώματα σκύφοις ὅμοια, ὡς καὶ Νίκανδρος ὁ Κολοφώνιος (fr. 140 Schneider). ‖

482e–f, 483a  Eust. p. 1776.35–8 = ii.93.40–4 2  ἅττ᾿ ἐποίησεν Petit : † ατεποιησεν † A : ἅτ᾿ ἐποίησεν B M P Mus | κοτύλην A : Κότυν Casaubon ‖ 3  τὸ A : del. Hertelius | Θεωρός A : Θεόδωρός Meineke ‖ 4  † λητιτ † A : Λάχητί τ᾿ Porson ‖ 5  Εὑριπιδης A : Εὐριπίδῃ Canter ‖ 8  κύββα A : π(ερὶ) κύββης ποτηρίου lmAmg : κύμβα C E B M P Mus, cf. 11.483a | Παφίους B P, cf. 11.483a : † π φιους † A ‖ 10  ἢ ὀνόματι διαλλάσσει A : [ἢ] 〈καὶ〉 ὀνόματι 〈μόνον〉 διαλλάσσει Casaubon : [ἢ] ὀνόματι 〈μόνον〉 διαλλάσσον Polak

20

xi 482d–483d

307

κύπελλα δὲ νεῖμε συβώτης. (Od. 20.253)

5

10

15

20

25

483a

Εὔμολπος δὲ ποτηρίου γένος, ἀπὸ τοῦ κυφὸν εἶναι. Σιμάριστος δὲ τὸ δίωτον ποτήριον Κυπρίους, τὸ δὲ δίωτον καὶ τετράωτον Κρῆτας. Φιλητᾶς (fr. 10 Dettori = fr. 38 Spanoudakis = Gloss. Ital. 29 K–A) δὲ Συρακοσίους κύπελλα καλεῖν τὰ τῆς μάζης καὶ τῶν ἄρτων ἐπὶ τῆς τραπέζης καταλείμματα. κύμβη. Φιλήμων ἐν ταῖς Ἀττικαῖς Φωναῖς κύλικος εἶδος. Ἀπολλόδωρος δ᾿ ἐν τῷ Περὶ Ἐτυμολογιῶν (FGrH 244 F 224) Παφίους τὸ ποτήριον καλεῖν κύμβα. [66] κώθων. Λακωνικὸν ποτήριον, | οὗ μνημονεύει Ξενοφῶν ἐν 483b πρώτῳ Κύρου Παιδείας (1.2.8). Κριτίας δ᾿ ἐν Λακεδαιμονίων Πολιτείᾳ (88 B 34 D–K) γράφει οὕτω· χωρὶς δὲ τούτων τὰ σμικρότατα ἐς τὴν δίαιταν, ὑποδήματα ἄριστα Λακωνικά, ἱμάτια φορεῖν ἥδιστα καὶ χρησιμώτατα· κώθων Λακωνικὸς ἔκπωμα ἐπιτηδειότατον εἰς στρατείαν καὶ εὐφορώτατον ἐν γυλιῷ· οὗ δὲ ἕνεκα στρατιωτικόν, πολλάκις ἀνάγκη ὕδωρ πίνειν οὐ καθαρόν· πρῶτον μὲν οὖν τὸ μὴ λίαν κατάδηλον εἶναι τὸ πόμα· εἶτα ἄμβωνας ὁ κώθων ἔχων ὑπολείπει | τὸ οὐ καθαρὸν ἐν αὑτῷ. καὶ 483c Πολέμων δ᾿ ἐν τρίτῳ τῶν Πρὸς Ἀδαῖον καὶ Ἀντίγονον (fr. 61 Preller), ὅτι κεραμεοῖς ἀγγείοις ἐχρῶντο οἱ Λακεδαιμόνιοι, γράφει οὕτως· ἀλλὰ μὴν ὅτι ἀρχαϊκὸν ἦν τὸ τοιοῦτο τῆς ἀγωγῆς γένος, ὃ καὶ νῦν δρᾶται παρά τισι τῶν Ἑλλήνων· ἐν Ἄργει μὲν ἐν ταῖς δημοσίαις θοίναις, ἐν Λακεδαίμονι δὲ κατὰ τὰς ἑορτὰς ἔν τε τοῖς ἐπινικίοις καὶ τοῖς γάμοις τῶν παρθένων πίνουσιν ἐκ κεραμέων ποτηρίων, ἐν δὲ τοῖς ἄλλοις συμποσίοις καὶ φιδιτίοις ἐν πιθάκναις. μνημονεύει | αὐτοῦ καὶ Ἀρχίλοχος ἐν Ἐλεγείοις (fr. 4.6–9 West2) 483d ὡς ποτηρίου οὕτως·

482d–e, 483a, 481d  Eust. p. 1205.56–8 = IV.399.8–12 4  Φιλητᾶς Dindorf (Φιλήτας iam M P Mus) : Φιλίτας A ‖ 8  τῷ A : τοῖς Schweighäuser ‖ 9  κύμβα A : κύμβαν C E : κύββα Kaibel, cf. 11.482e 14  κώθων M P Mus : καθ᾿ ὧν A ‖ 17  κατάδηλον Bedrot : † καταδολον † A 19  ἐν τρίτῳ, i.e. ΕΝ Γ ΄ scripsi : ἐν τῇ, i.e. ΕΝΤΗΙ A : ἐν τῇ 〈πέμπτῃ〉 Schweighäuser | τῶν om. M P Mus ‖ 21  τοιοῦτο] τοιοῦτον δὲ A : δὲ del. (vel τοιόνδε) Dindorf | δὲ τῆς, i.e. ΔΕΤΗΣ A : λιτῆς, i.e. ΛΙΤΗΣ Meineke | lac. intra γένος et ὃ καὶ indic. Dindorf ‖ 22  δρᾶται A : ὁρᾶται Meineke 25  φιδιτίοις Pac et Schweighäuser : φιδιτείοις A

308

deip nosop histae

ἀλλά τε σὺν κώθωνι θοῆς διὰ σέλματα νηὸς φοίτα καὶ κοίλων πώματ᾿ ἄφελκε κάδων, ἄγρει δ᾿ οἶνον ἐρυθρὸν ἀπὸ τρυγός· οὐδὲ γὰρ ἡμεῖς νήφειν μὲν φυλακῇ τῇδε δυνησόμεθα, ὡς τῆς κύλικος λεγομένης κώθωνος. Ἀριστοφάνης Ἱππεῦσιν (599–600)· 483e

5

εἰς τὰς ἱππαγωγοὺς εἰσεπήδων ἀνδρικῶς πριάμενοι κώθωνας, οἱ δὲ σκόροδα | καὶ κρόμμυα. Ἡνίοχος Γοργόσι (fr. 1)· πιεῖν πιεῖν τις ἐγχείτω λαβὼν πυριγενῆ κυκλοτερῆ βραχύωτον παχύστομον κώθωνα παῖδα φάρυγγος.

10

Θεόπομπος Στρατιώτισιν (fr. 55)· ἐγὼ γὰρ κώθωνος ἐκ στρεψαύχενος † ποιμαν † τὸν τράχηλον ἀνακεκλασμένη;

15

Ἄλεξις Ἐρίθοις (fr. 181)· † εἰτ᾿ εν † τετρακότυλον ἐπεσόβει κώθωνά μοι, πλέον οἴκων κτῆμα. ἀπὸ δὲ τοῦ ποτηρίου τούτου καὶ ἀκρατοκώθωνας καλοῦσι τοὺς πολὺν ἄκρατον σπῶντας, ὡς Ὑπερείδης ἐν τῷ Κατὰ Δημοσθένους 483f (p. 24 Jensen). Καλλίξεινος δ᾿ | ἐν τετάρτῳ Περὶ Ἀλεξανδρείας (FGrH 627 F 2c) ἀναγράφων τὴν τοῦ Φιλαδέλφου πομπὴν καὶ καταλέγων πολλὰ ἐκπώματα γράφει καὶ τάδε· κώθωνες † διάμετροι † δύο. [67] περὶ δὲ τοῦ κωθωνίζεσθαι καὶ ὅτι χρήσιμός ἐστι διὰ χρόνου ὁ κωθωνισμὸς Μνησίθεος ὁ Ἀθηναῖος ἰατρὸς ἐν τῇ 1  ἀλλά τε, i.e. ΑΛΛΑΤΕ A : ἀλλά γε, i.e. ΑΛΛΑΓΕ Musurus et POxy. 854 : ἀλλ᾿ ἄγε Schweighäuser ‖ 4  νήφειν μὲν A : νήφειν ἐν Musurus : νηφέμεν[ POxy. 854 ‖ 8  σκόροδα M P Mus et Ar. : † σκορδα † A | κρόμμυα B M P Mus et Ar. : κρόμυα A ‖ 12  φάρυγγος A C E : φάρυγος Dobree ‖ 15  † ποιμαν † A : πιόμαν C E : πιοίμαν Musurus : ἂν … / … πίοιμι Jacobs, Schweighäuser 17  † εἰτ᾿ εν † A : εἶτα Porson ‖ 18  πλέον, i.e. πλ(ον) A : παλαιὸν Porson 20  πολὺν C E : πλέον A : πλέονα Kaibel | Ὑπερείδης Meineke : Ὑπερίδης A 23–4  διάμετροι A : διμέτρητοι 5.199f

20

25

xi 483d –484d

5

10

15

20

25

309

Περὶ Κωθωνισμοῦ ἐπιστολῇ (fr. 45 Bertier) φησιν οὕτω· συμβαίνει τοὺς μὲν πολὺν ἄκρατον ἐν ταῖς συνουσίαις πίνοντας μεγάλα βλάπτεσθαι καὶ τὸ σῶμα καὶ τὴν ψυχήν. ‖ τὸ μέντοι κωθωνίζεσθαι 484a διά τινων ἡμερῶν δοκεῖ μοι ποιεῖν τινα καὶ τοῦ σώματος κάθαρσιν καὶ τῆς ψυχῆς ἄνεσιν· γίνονται γάρ τινες ἡμῖν ἐκ τῶν καθ᾿ ἡμέραν συμποσίων ἐπιπόλαιοι δριμύτητες. ταύταις οὖν ἐστι τῶν μὲν πόρων οἰκειότατος ὁ διὰ τῆς οὐρήσεως, τῶν δὲ καθάρσεων ἡ διὰ τῶν κωθωνισμῶν πρέπει μάλιστα· κατανίζεται γὰρ τὸ σῶμα τοῖς οἴνοις· ὑγρὸν γὰρ καὶ θερμὸν ὁ οἶνος, τὸ δὲ ἀφ᾿ ἡμῶν διηθούμενον οὖρόν ἐστι δριμύ· τὰ γοῦν ἱμάτια τούτῳ χρώμενοι ῥύμματι | πλύνουσιν οἱ γναφεῖς. τρία δὲ παραφύλαττε ὅταν κωθωνίζῃ· μὴ 484b πονηρὸν οἶνον πίνειν μηδὲ ἄκρατον μηδὲ τραγηματίζεσθαι ἐν τοῖς κωθωνισμοῖς. ὅταν δ᾿ ἱκανῶς ἔχῃς ἤδη, μὴ κοιμῶ πρὶν ἂν ἐμέσῃς πλέον ἢ ἔλαττον. εἶτα ἐὰν μὲν ἐμέσῃς ἱκανῶς, ἀναπαύου μικρὸν περιχεάμενος· ἐὰν δὲ μὴ δυνηθῇς ἱκανῶς κενῶσαι σαυτόν, πλείονι χρῆσαι τῷ λουτρῷ καὶ εἰς τὴν πύελον κατακλίθητι σφόδρα εἰς θερμὸν ὕδωρ. Πολέμων δ᾿ ἐν πέμπτῳ τῶν Πρὸς Ἀδαῖον καὶ Ἀντίγονόν (fr. 60 Preller) | φησι· Διόνυσος Τέλειος καθήμενος ἐπὶ 484c πέτρας· ἐξ εὐωνύμων δ᾿ αὐτοῦ σάτυρος φαλακρὸς ἐν τῇ δεξιᾷ κώθωνα μόνωτον ῥαβδωτὸν κρατῶν. [68] λαβρώνια. ἐκπώματος Περσικοῦ εἶδος ἀπὸ τῆς ἐν τῷ πίνειν λαβρότητος ὠνομασμένον. πλατὺ δ᾿ ἐστὶ τῇ κατασκευῇ καὶ μέγα· ἔχει δὲ καὶ ὦτα μεγάλα. Μένανδρος Ἁλιεῖ (fr. 26)· εὐποροῦμεν, οὐδὲ μετρίως· ἐκ Κυΐνδων χρυσίον, | Περσικαὶ στολαὶ δ᾿ ἐκεῖναι πορφυραῖ, τορεύματ᾿ ἔνδον ἔστ᾿, ἄνδρες, ποτηρίδια τορεύματα κἀκτυπωμάτων πρόσωπα, τραγέλαφοι, λαβρώνια. ἐν δὲ Φιλαδέλφοις (fr. 395)· ἤδη δ᾿ ἐπιχύσεις διάλιθοι, λαβρώνιοι,

484c  Eust. p. 1066.3 = III.868.27–869.1 5  γίνονται C E B M P Mus : γίγνονται A ‖ 6  ἐπιπόλαιοι C E Mus : ἐπιπόλεοι A ‖ 7  ἡ M P : ὁ A C E ‖ 8  κατανίζεται A C E : διανίζεται tent. Kaibel 13  κοιμῶ C E P Mus : κοιμῷ A ‖ 14  μικρὸν C E : μικρῶς A Es ‖ 24  Κυΐνδων Meineke : † κυλινδων † A : κυλίκων Bedrot ‖ 25  τορεύματ᾿ A : τορεύματα Musurus ‖ 29  ἐπιχύσεις Ritschl : ἐπίχυσις A

484d

310

deip nosop histae

Πέρσαι δ᾿ ἔχοντες μυιοσόβας ἑστήκεσαν. Ἵππαρχος δ᾿ ἐν Θαΐδι (fr. 3)· 484e

(Α.) ὁ λαβρώνιος δ᾿ ἐστὶν οὗτος ὄρνις; (Β.) Ἡράκλεις· | ποτήριον χρυσοῦς διακοσίους ἄγον. (Α.) ὢ περιβοήτου, φιλτάτη, λαβρωνίου.

5

Δίφιλος † πιθραυστηι † (fr. 81) καὶ ἄλλα γένη καταλέγων ποτηρίων φησί· (Α.) τραγέλαφος, πρίστις, βατιάκη, λαβρώνιος. † ἀνδραποδιον † δὴ ταῦθ᾿, ὁρᾷς, ἥκιστά γ᾿, ἐκπωμάτων δ᾿ ὀνόματα. (Β.) πρὸς τῆς Ἑστίας. (Α.) ὁ λαβρώνιος χρυσῶν δέ, παῖδες, εἴκοσι.

10

Δίδυμος (5.41, p. 75 Schmidt) δ᾿ ὅμοιον εἶναί φησιν αὐτὸ βομβυλιῷ | 484f ἢ βατιακίῳ.

[69] Λάκαιναι. κυλίκων εἶδος οὕτω λεγόμενον ἢ ἀπὸ τοῦ κεράμου, ὡς τὰ Ἀττικὰ σκεύη, ἢ ἀπὸ τοῦ σχήματος ἐπιχωριάσαντος ἐκεῖ, ὥσπερ 〈…〉 αἱ Θηρίκλειαι λέγονται. Ἀριστοφάνης Δαιταλεῦσι (fr. 225.3–4)·

15

Συβαρίτιδάς τ᾿ εὐωχίας καὶ “Χῖον ἐκ Λακαινᾶν” κυλίκων μέθυ ἡδέως καὶ φίλως. [70] λεπαστή. οἱ μὲν ὀξύνουσι τὴν τελευταίαν, ὡς καλή, οἱ δὲ 485a παροξύνουσιν, ὡς μεγάλη. ‖ τοῦτο δὲ τὸ ποτήριον ὠνομάσθη ἀπὸ

τῶν εἰς τὰς μέθας καὶ τὰς ἀσωτίας πολλὰ ἀναλισκόντων, οὓς λαφύκτας καλοῦμεν. κύλικες δ᾿ ἦσαν μεγάλαι. Ἀριστοφάνης Εἰρήνῃ (916)·

*484f–5a, 485d, b, 486a, 485a  Eust. p. 1246.31–4 = IV.537.7–538.7 1  μυιοσόβας Poll. 10.94 et Musurus : † μυοσοβασ † A | ἑστήκεσαν A : εἱστήκεσαν Blaydes ‖ 3  ἐστιν A : ἔσθ᾿ Musurus ‖ 6  † πιθραυστηι †, i.e. ΠΙA : Τιθραύστῃ, i.e. ΤΙ- Casaubon ‖ 8  τραγέλαφος, πρίστις A : πρίστις, τραγέλαφος Porson ‖ 9  γ᾿ A : γε Musurus ‖ 14  κυλίκων A : κυλικίων C E 15  ἐπιχωριάσαντος C E B : ἐπιχωριάσαντες A ‖ 16  lac. indic. Kaibel, ducente Schweighäuser ‖ 19  κυλίκων μέθυ ἡδέως καὶ φίλως del. Dindorf

20

311

xi 484d –485c

τί δῆτα † νηπιοις † οἴνου κύλικα λεπαστήν; ἀφ᾿ ἧς ἐστι λάψαι, τουτέστιν ἁθρόως πιεῖν, κατεναντίον τῷ λεγομένῳ βομβυλιῷ· φησὶ γάρ που ὁ αὐτός (Ar. fr. 615)· τὸ δ᾿ αἷμα λέλαφας τοὐμόν, ὦναξ δέσποτα, 5

οἷον “ἅθρουν μ᾿ ἐξέπιες”. ἐν δὲ Γηρυτάδῃ (Ar. fr. 174)· ἦν δὲ τὸ πρᾶγμ᾿ ἑορτή· περιέφερεν δ᾿ ἐν | κύκλῳ λεπαστὴν ἡμῖν ταχὺ προσφέρων παῖς † ἐνεχειτε † σφόδρα κυανοβενθῆ,

10

485b

τὸ βάθος παρίστησιν ὁ κωμικὸς τοῦ ποτηρίου. Ἀντιφάνης δὲ ἐν Ἀσκληπιῷ (fr. 47)· τὴν δὴ γραῦν τὴν ἀσθενοῦσαν πάνυ πάλαι, τὴν βρυτικήν, ῥίζιον τρίψας τι μικρὸν δελεάσας τε † γεννητικηι † τὸ μέγεθος κοίλῃ λεπαστῇ τοῦτ᾿ ἐποίησεν ἐκπιεῖν. Φιλύλλιος Αὔγῃ (fr. 5)·

15

20

πάντα γὰρ ἦν μετ᾿ ἀνδρῶν, μειρακίων πινόντων· ὁμοῦ δ᾿ ἄλλων † γραϊδίων μεγάλαισιν οἴνου χαίροντα λεπασταῖς.

5

Θεόπομπος Παμφίλῃ (fr. 41)· σπόγγος, | λεκάνη, πτερόν, λεπαστὴ πάνυ πυκνὴν † ἐκπιοῦσ᾿ ἄκρατον Ἀγαθοῦ Δαίμονος τέττιξ κελαδεῖ. καὶ ἐν Μήδῳ (fr. 31)·

25

ὥς ποτ᾿ ἐκήλησεν Καλλίστρατος υἷας Ἀχαιῶν

1  sic A : πίοις οἴνου κύλικα λεπαστήν C E : τί δῆτ᾿, ἐπειδὰν ἐκπίῃς οἴνου νέου λεπαστήν; Ar. ‖ 4  δ᾿ αἷμα A : δέμας C E : δέπας Eust. ‖ 7  πρᾶγμ᾿ M P Mus : πρᾶγμα A | περιέφερεν δ᾿ ἐν A : περιέφερε δ᾿ ἐν B M P Mus : περιέφερε δὲ Poll. ‖ 11  δὴ A : δὲ B ‖ 12  † γεννητικηι † A : γεννικῇ Casaubon ‖ 16  μετ᾿ A : μέστ᾿ Jacobs ‖ 21  πυκνὴν A : πυκνή, / ἣν Schweighäuser

485c

312

485d

deip nosop histae

κέρμα φίλον διδούς, ὅτε συμμαχίαν ἐρέεινεν· οἶον δ᾿ οὐ κήλησε δέμας λεπτὸν Ῥαδάμανθυν, | Λύσανδρον, κώθωνι, πρὶν αὐτῷ δῶκε λεπαστήν. Ἀμερίας (p. 10 Hoffmann) δέ φησι τὴν οἰνοχόην λεπαστὴν καλεῖσθαι. Ἀριστοφάνης (Ar. Byz. fr. 411 Slater) δὲ καὶ Ἀπολλόδωρος (FGrH 244 F 258) γένος εἶναι κύλικος. Φερεκράτης Κραπατάλλοις (fr. 101)·

5

τῶν θεατῶν δ᾿ ὅστις διψῇ λεπαστὴν λαψάμενος μεστὴν † ἐκκαρυβδισαι. † Νίκανδρος δ᾿ ὁ Κολοφώνιός (fr. 142 Schneider) φησι Δόλοπας οὕτω καλεῖν τὴν κύλικα. Λυκόφρων δ᾿ ἐν τῷ ἐνάτῳ Περὶ Κωμῳδίας (fr. 85 Strecker) παραθέμενος τὰ Φερεκράτους καὶ αὐτὸς 485e εἶναί | φησι γένος κύλικος τὴν λεπαστήν. Μόσχος δ᾿ ἐν Ἐξηγήσει Ῥοδιακῶν Λέξεων κεραμεοῦν ἀγγεῖόν φησιν αὐτὸ εἶναι ἐοικὸς ταῖς λεγομέναις πτωματίσιν, ἐκπεταλώτερον δέ. Ἀρτεμίδωρος δ᾿ ὁ Ἀριστοφάνειος ποτήριον ποιόν. Ἀπολλοφάνης δὲ Κρησί (fr. 7)·

10

15

καὶ λεπαστὰν ἁδύοινον εὐφραίνει δι᾿ ἡμέρας. Θεόπομπος Παμφίλῃ (fr. 42)· 485f

λεπαστὴ μάλα συχνή, | ἣν ἐκπιοῦσ᾿ ἄκρατον Ἀγαθοῦ Δαίμονος περίστατον βοῶσα τὴν κώμην ποεῖ.

20

Νίκανδρος δ᾿ ὁ Θυατειρηνός (FGrH 343 F 15), κύλιξ, φησί, μείζων, παρατιθέμενος Τηλεκλείδου ἐκ Πρυτάνεων (fr. 27.1–2)· καὶ μελιχρὸν οἶνον ἕλκειν ἐξ ἡδυπνόου λεπαστῆς. ‖

*484f–5a, 485d, b, 486a, 485a  Eust. p. 1246.31–4 = IV.537.7–538.7 1  διδούς A : τι διδούς Musurus : διαδούς Dindorf ‖ 17  λεπαστὰν ἁδύοινον (ἡδύ- As) εὐφραίνει A : λεπαστά μ᾿ ἁδύοινος εὐφρανεῖ Porson | † ἡμερας † A : ἁμέρας Meineke ‖ 20  ἐκπιοῦσ᾿ B : ἐκπιοῦσα A ‖ 25  ἡδυπνόου A : ἡδύπνου Schweighäuser

25

313

xi 485c–486c

Ἕρμιππος Μοίραις (fr. 45)·

486a

ἐὰν ἐγὼ πάθω τι τήνδε τὴν λεπαστὴν ἐκπιών, τῷ Διονύσῳ πάντα τἀμαυτοῦ δίδωμι χρήματα. 5

10

15

[71] λοιβάσιον. κύλιξ, ὥς φησι Κλείταρχος καὶ Νίκανδρος ὁ Θυατειρηνός (FGrH 343 F 16), ᾧ τὸ ἔλαιον ἐπισπένδουσι τοῖς ἱεροῖς, σπονδεῖον δὲ ᾧ τὸν οἶνον, καλεῖσθαι λέγων καὶ λοιβίδας τὰ σπονδεῖα ὑπὸ Ἀντιμάχου τοῦ Κολοφωνίου (fr. 26 Matthews). Λέσβιον ὅτι ποτηρίου εἶδος Ἡδύλος παρίστησιν ἐν Ἐπιγράμμασιν (HE 1837–42) οὑτωσὶ λέγων· | ἡ διαπινομένη, κάλλιστον ἀνδράσι θαῦμα κοὐ ψευδές, νῆστις τρεῖς χόας ἐξέπιεν· ἧς τόδε σοί, Παφίη, † ζωρεσμιτρησι † θυωθὲν κεῖται πορφυρέης Λέσβιον ἐξ ὑέλου. ἣν σάου πάντως, ὡς καὶ πάντων ἐπ᾿ ἐκείνης † σοὶ τοῖχοι γλυκερῶν σῦλα φέρωσι πότων.

486b

1840

λουτήριον. Ἐπιγένης Μνηματίῳ (fr. 6.1–4) ἐν τῷ τῶν ποτηρίων καταλόγῳ φησί·

20

(Α.) κρατῆρες, κάδοι, | ὁλκεῖα † κρουνιαναι † λουτήρι᾿. ἀλλὰ τί καθ᾿ ἕκαστον δεῖ λέγειν; ὄψει γὰρ αὐτός. [72] Λυκιουργεῖς. φιάλαι τινὲς οὕτω καλοῦνται ἀπὸ Λύκωνος τοῦ κατεσκευασμένου, ὡς καὶ Κονώνειοι αἱ ὑπὸ Κόνωνος ποιηθεῖσαι. μνημονεύει τοῦ Λύκωνος Δημοσθένης ἐν τῷ Περὶ τοῦ

*484f–5a, 485d, b, 486a, 485a  Eust. p. 1246.31–4 = IV.537.7–538.7 *486c–e  Eust. p. 907.22–6 = III.400.10–17 2  ἐὰν A : ἂν C E Eust. : ἢν Porson ‖ 4  Κλείταρχος Verraert : Κλέαρχος A 5  ᾧ A C E : fort. ᾗ ‖ 6  καὶ λοιβίδας Kaibel : λοιβίδας καὶ A ‖ 10  κάλλιστον A : Καλλίστιον, M P Mus ‖ 12  ἧς τόδε σοί Pierson : † ηστοδεοι † A 19  † κρουνιαναι † A : δὲ † κρουνιαναι † 11.472e : γὰρ † κρουνειαναι † 11.480a : κρουνεῖα; ναί. Schweighäuser ‖ 20  λουτήρι᾿ Schweighäuser : λουτήρια A ‖ 22  Λυκιουργεῖς A C E : περὶ λυκιουργίδων φιαλῶν lmAmg 23  Κονώνειοι Kaibel : Κονώνιοι A C E Eust.

486c

314

deip nosop histae

Στεφάνου κἀν τῷ Πρὸς Τιμόθεον Ὕβρεως λέγων οὕτω ([D.] 49.31)· φιάλας Λυκιουργεῖς δύο. ἐν δὲ τῷ Πρὸς Τιμόθεον (14.31) γράφει· δίδωσιν ἀποθεῖναι τῷ Φορμίωνι μετὰ τῶν χρημάτων καὶ 486d ἄλλας φιάλας Λυκιουργεῖς | δύο. ὅπερ ἐξηγούμενος Δίδυμος ὁ γραμματικὸς (19g, pp. 314–15 Schmidt) τὰς ὑπὸ Λυκίου φησὶ κατεσκευασμένας· ἦν δ᾿ οὗτος τὸ γένος Βοιώτιος ἐξ Ἐλευθερῶν, υἱὸς Μύρωνος τοῦ ἀνδριαντοποιοῦ, ὡς Πολέμων φησὶν ἐν πρώτῳ Περὶ Ἀκροπόλεως (fr. 2 Preller). ἀγνοεῖ δ᾿ ὁ γραμματικὸς ὅτι τὸν τοιοῦτον σχηματισμὸν ἀπὸ κυρίων ὀνομάτων οὐκ ἄν τις εὕροι 486e γινόμενον ἀλλ᾿ ἀπὸ πόλεων | ἢ ἐθνῶν· Ἀριστοφάνης τε γὰρ ἐν Εἰρήνῃ (143) φησί·

5

10

τὸ δὲ πλοῖον ἔσται Ναξιουργὴς κάνθαρος· Κριτίας τ᾿ ἐν τῇ Λακεδαιμονίων Πολιτείᾳ (88 B 35 D–K)· κλίνη Μιλησιουργὴς καὶ δίφρος Μιλησιουργής, κλίνη Χιουργὴς καὶ τράπεζα Ῥηνειοεργής. Ἡρόδοτός τε ἐν τῇ ἑβδόμῃ (7.76) φησί· προβόλους δύο Λυκοεργέας. μήποτ᾿ οὖν καὶ παρὰ τῷ Δημοσθένει ([D.] 49.31, supra) γραπτέον Λυκιοεργέας, ἵν᾿ ἀκούηται τὰ ἐν Λυκίᾳ εἰργασμένα. [73] μέλη. οὕτω καλεῖταί τινα ποτήρια ὧν μνημονεύει Ἀνάξιππος ἐν Φρέατι (fr. 8) λέγων οὕτω· | 486f

σὺ δὲ τὴν μέλην, Συρίσκε, ταυτηνὶ λαβὼν

*486e  Eust. p. 868.20 = III.271.21–2 | 486f–7a  Eust. p. 1400.61 = i.34.13–14 1  Ὕβρεως A : Ὑπὲρ Χρέους Casaubon ‖ 3–4  μετὰ τῶν χρημάτων καὶ ἄλλας φιάλας A : μετ᾿ ἄλλων χρημάτων καὶ φιάλας Dem. ‖ 4  Ἡρόδοτος δὲ ἐν ζ΄· προβόλους δύο Λυκιουργίδας ἡμιεργέας (v.ll.) ὅτι ἀκόντιά ἐστι πρὸς λύκων θήραν ἐπιτήδεια 〈ἢ〉 (add. Kaibel) ἐν Λυκίᾳ εἰργασμένα post δύο praeb. A : del. Schweighäuser, cf. infra ‖ 9  σχηματισμὸν A et Harp. Λ 31, cf. 11.490d : μετασχηματισμὸν C E ‖ 13  τ᾿ Meineke : δ᾿ A ‖ 14  Μιλησιουργὴς A et Harp. Λ 31 : Μολοσσιουργὴς C E Eust. ‖ 15  Ῥηνειοεργής Diels : ρηνιοεργής A, cf. Poll. 7.93 : Κορινθιουργής Eust. | τῇ ἑβδόμῃ M P Mus : τῇ ἑβδόμῳ A (cf. 11.486d ζ΄) : τῇ ζ΄ Harp. Λ 31 ‖ 16  παρὰ 〈τῷ Ἡροδότῳ ὡς καὶ παρὰ〉 τῷ Δημοσθένει Schweighäuser, cf. Harp. Λ 31 μήποτ᾿ οὖν γραπτέον καὶ παρ᾿ Ἡροδότῳ ἐν τῇ ἑβδόμῃ, ἀντὶ τοῦ προβόλους δύο Λυκοεργέας, Λυκιεργέας, ἵνα ὥσπερ παρὰ τῷ Δημοσθένει οὕτως ὀνομάζηται τὰ ἐν Λυκίᾳ εἰργασμένα 17  ἵν᾿ ἀκούηται Schweighäuser : ἵνα καίηται A : ἵνα … ὀνομάζηται Harp. Λ 31 : ἵνα καλῆται tent. Kaibel

15

20

xi 486c –487b

315

ἔνεγκ᾿ ἐπὶ τὸ μνῆμ᾿ ἐκείνῃ, μανθάνεις; καὶ κατάχεον. μετάνιπτρον. ἡ μετὰ τὸ δεῖπνον ἐπὴν ἀπονίψωνται διδομένη κύλιξ. Ἀντιφάνης Λαμπάδι (fr. 135.1–2)· 5

Δαίμονος Ἀγαθοῦ μετάνιπτρον, ἐντραγεῖν, σπονδή, κρότος. ‖ Δίφιλος Σαπφοῖ (fr. 70)·

487a

Ἀρχίλοχε, δέξαι τήνδε τὴν μετανιπτρίδα μεστὴν Διὸς Σωτῆρος, Ἀγαθοῦ Δαίμονος. 10

ἔνιοι δὲ τὴν μετὰ τὸ νίψασθαι πόσιν, ὡς Σέλευκος ἐν Γλώσσαις (fr. 59 Müller). Καλλίας δ᾿ ἐν Κύκλωψι (fr. 9)· καὶ δέξαι τηνδὶ μετανιπτρίδα τῆς Ὑγιείας. Φιλέταιρος Ἀσκληπιῷ (fr. 1)·

15

ἐνέσεισε μεστὴν ἴσον ἴσῳ μετανιπτρίδα μεγάλην, ὑπειπὼν τῆς Ὑγιείας τοὔνομα. Φιλόξενος δ᾿ ὁ διθυραμβοποιὸς ἐν τῷ ἐπιγραφομένῳ Δείπνῳ (PMG 836(c)) μετὰ τὸ ἀπονίψασθαι τὰς χεῖρας | προπίνων τινί φησι· 487b

20

σὺ δὲ τάνδ᾿ † εκβακχια † εὔδροσον πλήρη μετανιπτρίδα δέξαι· πραΰ τί τοι Βρόμιος γάνος τόδε δοὺς ἐπὶ τέρψιν ἅπαντας ἄγει. Ἀντιφάνης Λαμπάδι (fr. 135.1–2)·

25

τράπεζα † φυστημινεισ † ἀλλὰ μὴν Δαίμονος Ἀγαθοῦ μετάνιπτρον. Νικόστρατος Ἀντερώσῃ (fr. 3)·

487b–c  Eust. p. 1258.57–8 = IV.578.23–4 1  ἔνεγκ᾿ A : ἔνεγκον Jacobs ‖ 15  ὑπειπὼν A : ἐπειπὼν Schweighäuser 22  ἅπαντας A : πάντας Meineke

316

deip nosop histae

μετανιπτρίδ᾿ αὐτῷ τῆς Ὑγιείας ἔγχεον. [74] μαστός. Ἀπολλόδωρος ὁ Κυρηναῖος (fr. 5 Dyck), ὡς Πάμφιλός (fr. XXI Schmidt) φησι, Παφίους τὸ ποτήριον οὕτω καλεῖν. μαθαλίδας. Βλαῖσος ἐν | Σατούρνῳ (fr. 2) φησίν· 487c ἑπτὰ μαθαλίδας ἐπίχεε ἡμῖν τῶ γλυκυτάτω.

5

Πάμφιλος (fr. XIX Schmidt) δέ φησι· μήποτε ἐκπώματός ἐστιν εἶδος, ἢ μέτρον οἷον κύαθος. Διόδωρος δὲ κύλικα ἀποδίδωσι. [75] μάνης. ποτηρίου εἶδος. Νίκων Κιθαρῳδῷ (fr. 1)· καὶ πάνυ τις εὐκαίρως προπίνων φησί “πατριῶτα.” μάνην δ᾿ εἶχε κεραμεοῦν ἁδρὸν χωροῦντα κοτύλας πέντ᾿ ἴσως. ἐδεξάμην.

10

παρέθετο τὰ ἰαμβεῖα καὶ Δίδυμος (5.38, pp. 73–5 Schmidt) καὶ 487d Πάμφιλος (fr. XX Schmidt). | καλεῖται δὲ μάνης καὶ τὸ ἐπὶ τοῦ

κοττάβου ἐφεστηκός, ἐφ᾿ οὗ τὰς λάταγας ἐν παιδιᾷ ἔπεμπον· ὅπερ Σοφοκλῆς ἐν Σαλμωνεῖ (fr. 537) χάλκειον ἔφη κάρα λέγων οὕτω·

15

τάδ᾿ ἐστὶ κνισμὸς καὶ φιλημάτων ψόφος· τῷ καλλικοτταβοῦντι νικητήρια τίθημι καὶ βαλόντι χάλκειον κάρα. Ἀντιφάνης Ἀφροδίτης Γοναῖς (fr. 57.5–13)·

487e

(Α.) ἐγὼ ἐπιδείξω· καθ᾿ ὅσον ἂν τὸν κότταβον 5 † ἀφης † ἐπὶ τὴν πλάστιγγα. (Β.) ποῖον ἄν; (Α.) τοῦτο τοὐπικείμενον | ἄνω τὸ μικρόν (Β.) τὸ πινακίσκιον λέγεις; (Α.) τοῦτ᾿ ἐστὶ πλάστιγξ, ἵν᾿ οὗτος ὁ κρατῶν γίνεται.

4  μαθαλίδας A : μασθαλίς (structura mutata) C E : μασθάλης Eust. ‖ 5  τῶ γλυκυτάτω P : τῶι γλυκυτάτωι A ‖ 9  προπίνων A : “προπίνω” Pierson 10  δ᾿ Schweighäuser : δὲ A ‖ 14  ἐφ᾿ Bentley : ἀφ᾿ A ‖ 15  ὁ Σοφοκλῆς A : ὁ delevi | Σαλμωνεῖ M P Mus : † σαλμωνι † A ‖ 17  καλλικοτταβοῦντι A : καλλικοσσαβοῦντι Nauck ‖ 20  ἐπιδείξω A : διδάξω 15.666f et Σ Luc. 21  † ἀφης † A : ἀφεὶς 15.666f A et Σ Luc. : ἀφῆς B M P Mus et 15.666f C E 22  ποῖον ἄν (v.ll. ποῖον et ποίαν) A : ποίαν 15.666f et Σ Luc. | τοὐπικείμενον 15.666f et Σ Luc. : τὸ ὑποκείμενον A ‖ 24  ἵν᾿ A : om. 15.666f | γίνεται 15.666f C E B M P Mus : γινεται A : γίγνεται Dindorf

20

317

xi 48 7 b–4 88a

(Β.) πῶς δ᾿ εἴσεταί τις τοῦτ᾿; (Α.) ἐὰν τύχῃ μόνον αὐτῆς, ἐπὶ τὸν μάνην πεσεῖται, καὶ ψόφος ἔσται πάνυ πολύς. (Β.) πρὸς θεῶν, τῷ κοττάβῳ πρόσεστι καὶ Μάνης τις ὥσπερ οἰκέτης; 5

10

10

Ἕρμιππος Μοίραις (fr. 48.5–10)· ῥάβδον δ᾿ ὄψει (φησί) τὴν κοτταβικὴν ἐν τοῖς ἀχύροισι κυλινδομένην, μάνης δ᾿ οὐδὲν λατάγων ἀίει· τὴν δὲ τάλαιναν πλάστιγγ᾿ | ἂν ἴδοις παρὰ τὸν στροφέα τῆς κηπαίας ἐν τοῖσι κορήμασιν οὖσαν.

5

487f

10

[76] Νεστορίς. περὶ τῆς ἰδέας τοῦ Νέστορος ποτηρίου φησὶν ὁ ποιητής (Il. 11.632–7)· 15

20

πὰρ δὲ δέπας περικαλλές, ὃ οἴκοθεν ἦγ᾿ ὁ γεραιός, χρυσείοις ἥλοισι πεπαρμένον· οὔατα δ᾿ αὐτοῦ τέσσαρ᾿ ἔσαν, δοιαὶ δὲ πελειάδες ἀμφὶς ἕκαστον χρύσειαι νεμέθοντο, δύο δ᾿ ὑπὸ πυθμένες ἦσαν. ‖ 635 ἄλλος μὲν μογέων ἀποκινήσασκε τραπέζης πλεῖον ἐόν, Νέστωρ δ᾿ ὁ γέρων ἀμογητὶ ἄειρεν. ἐν τούτοις ζητεῖται πρῶτον μὲν τί ποτ᾿ ἐστὶ τό (Il. 11.633)· χρυσείοις ἥλοισι πεπαρμένον, ἔπειτα τί τό (Il. 11.633–4)· οὔατα δ᾿ αὐτοῦ τέσσαρ᾿ ἔσαν·

25

τὰ γὰρ ἄλλα ποτήριά φησιν ὁ Μυρλεανὸς Ἀσκληπιάδης ἐν τῷ Περὶ τῆς Νεστορίδος δύο ὦτα ἔχειν. πελειάδας δὲ πῶς ἄν τις ὑπόθοιτο νεμομένας περὶ ἕκαστον τῶν ὤτων; πῶς δὲ καὶ λέγει δύο

1  τοῦτ᾿ Musurus : τοῦτο A | τύχῃ A : θίγῃ Jacobs ‖ 14  δὲ C E et Hom. : om. A ‖ 16  πελειάδες C E Mus et 11.489f et Hom. : πελιάδες A ‖ 17  δύο A C E : δύω Hom. et Mpc Ppc et 11.488f, 491e, 492a ‖ 26  πελειάδας C E Mus : πελιάδας A

488a

318

deip nosop histae

πυθμένας εἶναι τοῦ ποτηρίου; ἰδίως δὲ καὶ τοῦτο λέγεται, ὅτι οἱ 488b μὲν ἄλλοι μογοῦντες | ἐβάσταζον τὸ ποτήριον,

Νέστωρ δ᾿ ὁ γέρων ἀμογητὶ ἄειρεν. (Il. 11.637) ταῦτα προθέμενος ὁ Ἀσκληπιάδης ζητεῖ περὶ τῶν ἥλων, πῶς πεπαρμένους αὐτοὺς δεῖ δέχεσθαι. οἱ μὲν οὖν λέγουσιν ἔξωθεν δεῖν ἐμπείρεσθαι τοὺς χρυσοῦς ἥλους τῷ ἀργυρῷ ἐκπώματι κατὰ τὸν τῆς ἐμπαιστικῆς τέχνης λόγον, ὡς καὶ ἐπὶ τοῦ Ἀχιλλέως σκήπτρου (Il. 1.245–6)· ὣς φάτο χωόμενος, ποτὶ δὲ σκῆπτρον βάλε γαίῃ χρυσείοις ἥλοισι πεπαρμένον·

5

10

488c ἐμφαίνεται γὰρ ὡς τῶν ἥλων ἐμπεπερονημένων | καθάπερ ἐπὶ τῶν

ῥοπάλων καὶ ἐπὶ τοῦ ξίφους τοῦ Ἀγαμέμνονος (Il. 11.29–31)· ἀμφὶ δ᾿ ἄρ᾿ ὤμοισι βάλετο ξίφος· ἐν δέ οἱ ἧλοι χρύσεοι πάμφαινον, ἀτὰρ περὶ κουλεὸν ἦεν ἀργύρεον. Ἀπελλῆς μὲν οὖν ὁ τορευτὴς ἐπεδείκνυε, φησίν, ἡμῖν ἔν τισι Κορινθιακοῖς ἔργοις τὴν τῶν ἥλων θέσιν· ἐξοχὴ δ᾿ ἦν ὀλίγη τοῖς κολαπτῆρσιν ἐπηρμένη καὶ οἱονεὶ κεφαλίδας ἥλων ἀποτελοῦσα. πεπάρθαι δὲ λέγεται τοὺς ἥλους ὑπὸ τοῦ ποιητοῦ οὐχ ὅτι ἔξωθεν 488d πρόσκεινται καὶ | πεπαρμένοι εἰσίν, ἀλλ᾿ ὅτι ἐμπεπαρμένοις ἐοίκασιν ἔξω τε ὀλίγῳ προὔχουσι, μετέωροι τῆς ἄλλης ἐπιφανείας ὄντες. [77] καὶ περὶ τῶν ὤτων οὕτω διορίζονται, ὅτι εἶχε μὲν δύο ὦτα ἄνω, καθότι καὶ τἄλλα ποτήρια, ἄλλα δὲ δύο κατὰ τὸ κύρτωμα μέσον ἐξ ἀμφοῖν τοῖν μεροῖν μικρὰ παρόμοια ταῖς Κορινθιακαῖς ὑδρίαις. ὁ δὲ Ἀπελλῆς ἐντέχνως ἄγαν ὑπέδειξε τὴν τῶν τεσσάρων ὤτων σχέσιν ἔχουσαν ὧδε· ἐκ μιᾶς οἱονεὶ ῥίζης, ἥτις τῷ 488e πυθμένι προσκυρεῖ, καθ᾿ ἑκάτερον τὸ οὖς διασχιδεῖς εἰσι | ῥάβδοι ἐπ᾿ ἀμφοῖν, οὐ πολὺ ἀπ᾿ ἀλλήλων διεστῶσαι διάστημα. αὗται *488b–d  Eust. p. 869.55–9 = III.278.18–23 | 488d–e, 489e–90a, 491d–e, 492a–b  Eust.(1) p. 870.13–26 = III.280.2–22 | 488d  Eust. p. 869.28–9 = III.276.15–17 9  χωόμενος A : Πηλείδης Hom. ‖ 13  ὤμοισι A : ὤμοισιν P Mus et Hom. 14  χρύσεοι A : χρύσειοι M P Mus et Hom. ‖ 27  προσκυρεῖ C E M P Mus, cf. (structura mutata) προσκυρούσης Eust.(1) : † προσκυρρει † A

15

20

25

xi 488a–489b

5

319

μέχρι τοῦ χείλους διήκουσαι τοῦ ποτηρίου καὶ μικρὸν ἔτι μετεωριζόμεναι κατὰ μὲν τὴν ἀπόστασιν τοῦ ἀγγείου φυλάσσουσι τὴν διάσχισιν, κατὰ δὲ τὸ ἀπολῆγον πρὸς τὴν τοῦ χείλους ἔρεισιν πάλιν συμφύονται· καὶ γίνεται τὸν τρόπον τοῦτον τέσσαρα ὦτα. τοῦτο δὲ οὐκ ἐπὶ πάντων ἀλλ᾿ ἐπ᾿ ἐνίων ποτηρίων τὸ εἶδος τῆς κατασκευῆς θεωρεῖται, μάλιστα δὲ τῶν λεγομένων Σελευκίδων. τὸ δ᾿ ἐπὶ τῶν δυεῖν πυθμένων ζητούμενον, | πῶς λέγεται τό (Il. 488f 11.635)· δύω δ᾿ ὑπὸ πυθμένες ἦσαν,

10

15

20

25

διαλύουσιν οὕτω τινές· τῶν ποτηρίων τινὰ μὲν ἕνα πυθμένα ἔχειν τὸν φυσικὸν καὶ συγκεχαλκευμένον τῷ ὅλῳ ποτηρίῳ, καθότι τὰ λεγόμενα κυμβία καὶ τὰς φιάλας καὶ εἴ τι φιαλῶδές ἐστι τὴν ἰδέαν· τινὰ δὲ δύο, ὥσπερ τὰ ᾠοσκύφια καὶ τὰ κανθάρια καὶ τὰς Σελευκίδας καὶ τὰ καρχήσια καὶ τὰ τούτοις ὅμοια· ἕνα μὲν γὰρ εἶναι πυθμένα τὸν κατὰ τὸ κύτος συγκεχαλκευμένον ὅλῳ τῷ ἀγγείῳ, ἕτερον δὲ τὸν πρόσθετον, ἀπὸ ὀξέος ἀρχόμενον, καταλήγοντα δ᾿ εἰς πλατύτερον, ἐφ᾿ οὗ ἵσταται τὸ ποτήριον. ‖ καὶ τὸ τοῦ 489a Νέστορος οὖν δέπας φασὶν εἶναι τοιοῦτο. δύναται δὲ καὶ δύο πυθμένας ὑποτίθεσθαι, τὸν μὲν οἷον τοῦ ποτηρίου φέροντα τὸν ὅλον ὄγκον καὶ κατὰ μείζονα κυκλοειδῆ περιγραφὴν ἔξαρσιν ἔχοντα τοῦ ὕψους σύμμετρον, τὸν δὲ κατ᾿ ἐλάσσω κύκλον συνεχόμενον ἐν τῷ μείζονι, καθ᾿ ὅσον συννεύειν συμβέβηκεν εἰς ὀξὺ τὸν φυσικὸν τοῦ ποτηρίου πυθμένα, ὥστε ὑπὸ δυοῖν πυθμένοιν φέρεσθαι τὸ ἔκπωμα. Διονύσιος δὲ ὁ Θρᾲξ (test. 5 Linke) ἐν Ῥόδῳ λέγεται τὴν Νεστορίδα κατασκευάσαι τῶν μαθητῶν αὐτῷ συνενεγκάντων | τἀργύριον· ὅπερ Προμαθίδας ὁ Ἡρακλεώτης 489b (FGrH 430 F 8) ἐξηγούμενος τὴν κατὰ τὸν Διονύσιον διάταξίν φησι σκύφον εἶναι παρακειμένως ἔχοντα τὰ ὦτα, καθάπερ αἱ δίπρῳροι τῶν νεῶν, περὶ δὲ τὰ ὦτα τὰς περιστεράς· ὡσπερεὶ δέ τινα ῥοπά*488f–9a, 492a, 488f–9b  Eust.(2) p. 869.1–4, 5–7, 10–17 = III.275.1–6, 9–11, 16–28 | *489a–b  Eust.(3) p. 869.20–4 = III.276.3–8 2  φυλάσσουσι scripsi : φυλάττουσι A C E ‖ 4  συμφύονται C E Eust.(1) : συμφυεῖς A : συμφυεῖς 〈εἰσιν〉 Wilamowitz | τέσσαρα C E Eust.(1) : τέτταρα A 7  ἐπὶ A : περὶ C E ‖ 10  ἔχειν Schweighäuser : ἔχει A C E Eust.(2) ‖ 14  τὰ1 C E Eust.(2) : om. A ‖ 20  καὶ A C E : del. Wilamowitz ‖ 21  ἐλάσσω scripsi : ἐλάττω A C E Eust.(2) ‖ 22  τῷ Kaibel : κύκλῳ A C E Eust.(2)

320

deip nosop histae

λια δύο ὑποκεῖσθαι τῷ ποτηρίῳ πλάγια διὰ μήκους· ταῦτα δ᾿ εἶναι τοὺς δύο πυθμένας. ὁποῖόν τι καὶ νῦν ἐστιν ἰδεῖν ἐν Καπύῃ πόλει τῆς Καμπανίας ἀνακείμενον τῇ Ἀρτέμιδι ποτήριον, ὅπερ λέγουσιν ἐκεῖνοι Νέστορος γεγονέναι· ἐστὶ δὲ ἀργύρεον χρυσοῖς γράμμασιν | 489c ἐντετυπωμένα ἔχον τὰ Ὁμηρικὰ ἔπη. [78] ἐγὼ δέ, φησὶν ὁ Μυρλεανός, τάδε λέγω περὶ τοῦ ποτηρίου. οἱ παλαιοὶ οἱ τὰ περὶ τὴν ἥμερον τροφὴν πρῶτοι διαταξάμενοι τοῖς ἀνθρώποις, πειθόμενοι τὸν κόσμον εἶναι σφαιροειδῆ, λαμβάνοντες ἔκ τε 〈τοῦ〉 τοῦ ἡλίου καὶ τῆς σελήνης σχήματος ἐναργεῖς τὰς φαντασίας καὶ τὰ περὶ τὴν ἰδίαν τροφὴν τῷ περιέχοντι κατὰ τὴν ἰδέαν τοῦ σχήματος ἀφομοιοῦν εἶναι δίκαιον ἐνόμιζον· διὸ τὴν τράπεζαν κυκλοειδῆ 489d κατεσκευάσαντο καὶ τοὺς τρίποδας τοὺς τοῖς θεοῖς | καθαγιζομένους, φθόεις κυκλοτερεῖς καὶ ἀστέρας ἔχοντας, οὓς καὶ ἐκάλεσαν σελήνας. καὶ τὸν ἄρτον δ᾿ ἐκάλεσαν ὅτι τῶν σχημάτων ὁ κύκλος ἀπήρτισται καί ἐστι τέλειος. καὶ τὸ ποτήριον οὖν τὸ δεχόμενον τὴν ὑγρὰν τροφὴν κυκλοτερὲς ἐποίησαν κατὰ μίμημα τοῦ κόσμου. τὸ δὲ τοῦ Νέστορος καὶ ἰδιαίτερόν ἐστιν· ἔχει γὰρ καὶ ἀστέρας, οὓς ἥλοις ὁ ποιητὴς ἀπεικάζει διὰ τὸ τοὺς ἀστέρας περιφερεῖς εἶναι τοῖς ἥλοις ὁμοίως καὶ ἐμπεπηγέναι τῷ οὐρανῷ, καθὼς καὶ Ἄρατός (Phaen. 453) φησιν ἐπ᾿ αὐτῶν· | 489e

5

10

15

20

οὐρανῷ αἰὲν ἄρηρεν ἀγάλματα νυκτὸς ἰούσης. περισσῶς δὲ καὶ τοῦτ᾿ ἔφρασεν ὁ ποιητὴς τοὺς χρυσοῦς ἥλους παρατιθεὶς τῇ τοῦ ἀργυροῦ ἐκπώματος φύσει, τὴν τῶν ἀστέρων καὶ τοῦ οὐρανοῦ ἐκτυπῶν κατὰ τὴν ἰδέαν τῆς χρόας οὐσίαν· ὁ μὲν γὰρ οὐρανὸς ἀργύρῳ προσέοικεν, οἱ δ᾿ ἀστέρες χρυσῷ διὰ τὸ 489c–e  Eust.(4) p. 1816.23–37 = ii.139.27–41 | 489c–d  Eust. p. 869.43–8 = III.277.20–278.3 | *489d, 492d–e  Eust. p. 871.1–3 = III.283.1–4 | 488d–e, 489e–90a, 491d–e, 492a–b  Eust.(1) p. 870.13–26 = III.280.2–22 2–3  ἐν Καπύῃ πόλει τῆς Καμπανίας A C E : ἐν Καπύῃ πόλει Καμπανῶν Eust.(3) : πόλει τῆς Καμπανίας fort. ut glossa delenda ‖ 6  οἱ2 scripsi : καὶ A E : (καὶ) C ‖ 8  〈τοῦ〉 addidi : intra σελήνης et σχήματος add. Wilamowitz 9  ἐναργεῖς C E Mus : ἐνεργεῖς A | καὶ τὰς φαντασίας A : φαντασίας C E : τὰς φαντασίας (καὶ del.) Casaubon | τὰ B : τὰς A ‖ 10  ἰδίαν Schweighäuser : ἀίδιον A | τροφὴν Casaubon : στροφὴν A ‖ 13  ἐκάλεσαν scripsi, cf. infra : καλοῦσι A C E : ἐκάλουν Eust.(4) ‖ 19  ὣς ἐμπεπηγέναι A : ὣς om. C E Eust.(4) : ὥσπερ ἐμπεπηγέναι Wilamowitz ‖ 21  αἰὲν ἄρηρεν A C E : εὖ ἐνάρηρεν Arat. ‖ 22  περισσῶς scripsi : περιττῶς A

25

xi 489b–490b

321

πυρῶδες. [79] ὑποθέμενος οὖν κατηστερισμένον τὸ τοῦ Νέστορος ποτήριον μεταβαίνει καὶ ἐπὶ τὰ κράτιστα τῶν ἀπλανῶν ἀστέρων, οἷς δὴ τεκμαίρονται τὰ περὶ τὴν ζωὴν οἱ ἄνθρωποι. | λέγω δὲ τὰς 489f πελειάδας· ὅταν γὰρ εἴπῃ (Il. 11.634–5)· 5

10

δύο δὲ πελειάδες ἀμφὶς ἕκαστον χρύσειαι νεμέθοντο, πελειάδας οὐ σημαίνει τὰς ὄρνιθας, ἅς τινες ὑπονοοῦσι περιστερὰς εἶναι ἁμαρτάνοντες· ἕτερον γὰρ εἶναί φησιν Ἀριστοτέλης (HA 544b1–2) πελειάδα καὶ ἕτερον περιστεράν. πελειάδας δ᾿ ὁ ποιητὴς καλεῖ νῦν τὰς Πλειάδας, πρὸς ἃς σπόρος τε καὶ ἀμητὸς καὶ τῶν καρπῶν ἀρχὴ γενέσεως καὶ συναιρέσεως, καθά φησι καὶ Ἡσίοδος (Op. 383–4)· Πληιάδων Ἀτλαγενέων ἐπιτελλομενάων ‖ ἄρχεσθ᾿ ἀμητοῖ᾿, ἀρότοιο δὲ δυσομενάων.

15

490a

καὶ Ἄρατος (Phaen. 264–7)· αἱ μὲν ὁμῶς ὀλίγαι καὶ ἀφεγγέες, ἀλλ᾿ ὀνομασταὶ ἦρι καὶ ἑσπέριαι, Ζεὺς δ᾿ αἴτιος, εἱλίσσονται, 265 ὅς σφισι καὶ θέρεος καὶ χείματος ἀρχομένοιο σημαίνειν ἐπένευσεν ἐπερχομένου τ᾿ ἀρότοιο.

20

τὰς οὖν τῆς τῶν καρπῶν γενέσεως καὶ τελειώσεως προσημαντικὰς Πλειάδας οἰκείως ἐνετόρευσε τῷ τοῦ σοφωτάτου Νέστορος ὁ ποιητὴς ποτηρίῳ· καὶ γὰρ | τοῦτο τῆς ἑτέρας τροφῆς δεκτικὸν 490b

*490b–c, 491a–c, 490d–e, 492c–d, 490d–e, 491b, 490e–1a, 491c  Eust.(5) pp. 1712.35–41, 46–53, 60–4, 1712.64–1713.5, 6–7 = ii.10.10–17, 23–31, 10.40–11.7 | 491a–c, 490b–c  Eust.(6) p. 1351.32–6, 38–40 = IV.908.20–6, 909.1–7 1  κατηστερισμένον C E Mus : κατεστηρισμένον A ‖ 3  οἱ C E Eust.(1) : om. A 4  πελειάδας] πελει- hic et ubique infra C E Mus, et sic scripsi : πελι- A 5  δύο A C E : δοιαί Hom. et 11.489f, 492a ‖ 7  ἅς Kaibel : ὥς A C E 11  συναιρέσεως Kaibel : συναίρεσις A C E Eust.(1) ‖ 13  Πληιάδων Ἀτλαγενέων C E M P Mus et Hes. : Πλειιάδων Ἀτλαιγενέων A ‖ 14  ἄρχεσθ᾿ C E Mus et Hes. : ἄρχεσθαι A | ἀμητοῖ᾿ Hes. : ἀμητοῖο A C E | δὲ C E Mus et Hes. : τε A ‖ 18  ὅς A : ὃς καί C E : ὅ ut videtur Arat. ‖ 21  ἐνετόρευσε Hemsterhuis : ἐνετόρνευσε(ν) A C E

322

deip nosop histae

ἀγγεῖον· διὸ καὶ τῷ Διὶ τὴν ἀμβροσίαν τὰς Πελειάδας φέρειν φησί (Od. 12.62–3)· τῇ μέν τ᾿ οὐδὲ ποτητὰ παρέρχεται οὐδὲ Πέλειαι τρήρωνες, ταί τ᾿ ἀμβροσίην Διὶ πατρὶ φέρουσιν· οὐ γὰρ τὰς πελειάδας τὰς ὄρνεις φέρειν νομιστέον τῷ Διὶ τὴν ἀμβροσίαν, ὡς 〈οἱ〉 πολλοὶ δοξάζουσιν (ἄσεμνον γάρ), ἀλλὰ τὰς Πλειάδας· οἰκεῖον γὰρ τὰς προσημαινούσας τῷ τῶν ἀνθρώπων γένει τὰς ὥρας, ταύτας καὶ τῷ Διὶ φέρειν τὴν ἀμβροσίαν· διόπερ ἀπὸ τῶν πτηνῶν αὐτὰς χωρίζει λέγων (Od. 12.62)· | 490c

τῇ μέν τ᾿ οὐδὲ ποτητὰ παρέρχεται οὐδὲ Πέλειαι.

5

10

ὅτι δὲ τὰς Πλειάδας τοὺς ἐνδοξοτάτους καὶ τῶν ἀπλανῶν ἄστρων ὑπείληφε δῆλον ἐκ τοῦ προτάσσειν αὐτὰς κατὰ τὴν τῶν ἄλλων συναρίθμησιν (Il. 18.485–7)· ἐν δὲ τὰ τείρεα πάντα, τά τ᾿ οὐρανὸς ἐστεφάνωται, Πληιάδας θ᾿ Ὑάδας τε τό τε σθένος Ὠρίωνος Ἄρκτον θ᾿, ἣν καὶ Ἄμαξαν ἐπίκλησιν καλέουσιν. |

15

490d ἐπλανήθησαν δ᾿ οἱ πολλοὶ νομίζοντες τὰς Πλειάδας ὄρνεις εἶναι

πρῶτον μὲν ἐκ τοῦ ποιητικοῦ σχηματισμοῦ τοῦ κατὰ τὴν πρόσθεσιν τοῦ γράμματος· ἔπειτα δ᾿ ὅτι τὸ τρήρωνες μόνον ἐδέξαντο εἶναι ἐπίθετον τῶν πελειάδων, ἐπεὶ διὰ τὴν ἀσθένειαν εὐλαβὴς ἡ ὄρνις αὕτη· τρεῖν δ᾿ ἐστὶ τὸ εὐλαβεῖσθαι. πιθανὸν δ᾿ ἐστὶ τὸ ἐπίθετον καὶ ἐπὶ τῶν Πλειάδων τιθέμενον· μυθεύονται γὰρ καὶ αὗται τὸν Ὠρίωνα φεύγειν διωκομένης τῆς μητρὸς αὐτῶν Πληιόνης ὑπὸ τοῦ 490e Ὠρίωνος. | [80] ἡ δὲ τοῦ ὀνόματος ἐκτροπή, καθ᾿ ἣν αἱ Πλειάδες

*490d  Eust. p. 1535.55–6 = i.216.44–5 3  Πέλειαι Hom. et Musurus, cf. supra et infra : Πέλεια A ‖ 4  τρήρωνες, ταί Hom. : τρήρων ἐσταί A ‖ 6  〈οἱ〉 add. Dobree, cf. 11.490d ‖ 11  τοὺς ἐνδοξοτάτους καὶ τῶν ἀπλανῶν scripsi : τῶν ἐνδοξοτάτων καὶ ἀπλανῶν A C : τῶν ἐνδοξοττ καὶ ἀπλανῶν E : τῶν ἐνδοξοτάτων ἐν τοῖς ἀπλανέσιν Eust.(5) : τὸ ἐνδοξότατον τῶν ἀπλανῶν Kaibel ‖ 12  προτάσσειν scripsi : προτάττειν A C E | τῶν C E Eust.(5) : om. A ‖ 17  Πλειάδας A C E Eust.(5) : Πελειάδας Kaibel ‖ 23  Πληιόνης C E M P Mus et 11.490f C E P : Πληιόνην (structura mutata) Eust.(5) : † πληϊομης † A : τῆς Πληιόνης 11.490f A : fort. ut glossa delendum

20

xi 490b–490f

5

10

323

λέγονται Πέλειαι καὶ Πελειάδες, παρὰ πολλοῖς ἐστι τῶν ποιητῶν. πρώτη δὲ Μοιρὼ ἡ Βυζαντία (fr. 1.3–4, p. 21 Powell) καλῶς ἐδέξατο τὸν νοῦν τῶν Ὁμήρου ποιημάτων ἐν τῇ Μνημοσύνῃ ἐπιγραφομένῃ φάσκουσα τὴν ἀμβροσίαν τῷ Διὶ τὰς Πλειάδας κομίζειν. Κράτης δ᾿ ὁ κριτικὸς (fr. 59 Broggiato) σφετερισάμενος αὐτῆς τὴν δόξαν ὡς ἴδιον ἐκφέρει τὸν λόγον. καὶ Σιμωνίδης (PMG 555) δὲ τὰς Πλειάδας Πελειάδας εἴρηκεν ἐν τούτοις· δίδωτι δ᾿ εὖ † τες † | Ἑρμᾶς ἐναγώνιος, Μαίας εὐπλοκάμοιο παῖς· ἔτικτε δ᾿ Ἄτλας ἑπτὰ ἰοπλοκάμων φίλαν θυγατέρων † τανγ᾿ † ἔξοχον εἶδος, † ἀγι † καλέονται Πελειάδες οὐράνιαι· 5 σαφῶς γὰρ τὰς Πλειάδας οὔσας Ἄτλαντος θυγατέρας Πελειάδας καλεῖ, καθάπερ καὶ Πίνδαρος (N. 2.10–12)·

15

20

ἐστὶ δ᾿ ἐοικὸς ὀρειᾶν γε Πελειάδων μὴ τηλόθεν Ὠαρίωνα νεῖσθαι· σύνεγγυς γάρ ἐστιν ὁ Ὠρίων τῇ ἀστροθεσίᾳ τῶν Πλειάδων· διὸ καὶ ὁ περὶ ταύτας μῦθος, ὅτι φεύγουσι μετὰ τῆς μητρὸς τῆς Πληιόνης τὸν Ὠρίωνα. ὀρείας δὲ λέγει τὰς Πλειάδας ἐν ἴσῳ τῷ οὐρείας

7  Πελειάδας C E Eust.(5) Mus : Πελιάδας A ‖ 8  † δευτεσερμασ † A : δ᾿ εὖ τέ σ᾿ Ἑρμᾶς M Mus : δεῦτε σ᾿ Ἑρμᾶς P : παῖς, i.e. ΠΑΙΣ, pro † τες † ~ ταῖς, i.e. ΤΑΙΣ Page (et cf. v. 2 παῖς) ‖ 9  Μαίας εὐπλοκάμοιο παῖς A : Μαίαδος οὐρείας ἑλικοβλεφάρου Σ Pind. Σ Lyc. ‖ 10  ἑπτὰ Musurus : † ἐπιτα † A φίλαν θυγατέρων A : φιλᾶν θυγατρῶν Schneidewin ‖ 11  † τανγ᾿ † A : τάνδ᾿ Page | † ἀγι † (pro αἵ γ᾿?) A : αἳ Musurus : ὅσαι Page ‖ 12  Πελειάδες Musurus, cf. supra et infra : Πελιάδες A ‖ 15  δ᾿ Pind. : δὲ A ‖ 16  ὀρειᾶν γε Πελειάδων Pind. : † οριαν † γε Πελιάδων A : ὀρειᾶν τε Πελειάδων Musurus : ὀρίαν Πελειάδων C E : ὀρίας … Πελειάδας (structura mutata) Eust.(5) 17  Ὠαρίωνα νεῖσθαι Pind. et Musurus : ὁ † αριων ἀνεισθαι † A : ὁ Ἀρίων ἀνεῖσθαι C B : ὀαρίων ἀνεῖσθ() E : ὁ Ὠρίων ἀνεῖσθαι M P ‖ 19–20  τῆς Πληιόνης A : τῆς om. C E et 11.490f : τῆς Πληιόνης fort. ut glossa delenda 20  ὀρείας Dindorf : † οριας † A : ὀρίας C E B Mpc P Eust.(5) Mus

490f

324

deip nosop histae

491a κατὰ παράλειψιν τοῦ ῡ, ἐπειδὴ κεῖνται ἐπὶ ‖ τῆς οὐρᾶς τοῦ

Ταύρου. καὶ Αἰσχύλος (fr. 312) δ᾿ ἐκφανέστερον προσπαίζων τῷ ὀνόματι κατὰ τὴν ὁμοφωνίαν φησίν· αἱ δ᾿ ἕπτ᾿ Ἄτλαντος παῖδες ὠνομασμέναι πατρὸς μέγιστον ἆθλον οὐρανοστεγῆ κλαίεσκον, ἔνθα νυκτέρων φαντασμάτων ἔχουσι μορφὰς ἄπτεροι Πελειάδες·

5

ἀπτέρους γὰρ αὐτὰς εἴρηκε διὰ τὴν πρὸς τὰς ὄρνεις ὁμωνυμίαν. ἡ δὲ Μοιρὼ (fr. 1, p. 21 Powell) καὶ αὐτὴ τὸν τρόπον τοῦτόν φησι· | 491b

491c

Ζεὺς δ᾿ ἄρ᾿ ἐνὶ Κρήτῃ τρέφετο μέγας, οὐδ᾿ ἄρα τίς νιν ἠείδει μακάρων· ὁ δ᾿ ἀέξετο πᾶσι μέλεσσι. τὸν μὲν ἄρα τρήρωνες ὑπὸ ζαθέῳ τράφον ἄντρῳ ἀμβροσίην φορέουσαι ἀπ᾿ Ὠκεανοῖο ῥοάων· νέκταρ δ᾿ ἐκ πέτρης μέγας αἰετὸς αἰὲν ἀφύσσων 5 γαμφηλῇς φορέεσκε ποτὸν Διὶ μητιόεντι. τὸν καὶ νικήσας πατέρα Κρόνον εὐρύοπα Ζεὺς ἀθάνατον ποίησε καὶ οὐρανῷ ἐγκατένασσεν. ὣς δ᾿ αὕτως τρήρωσι Πελειάσιν ὤπασε τιμήν, | αἳ δή τοι θέρεος καὶ χείματος ἄγγελοί εἰσι. 10 καὶ Σιμμίας δ᾿ ἐν τῇ Γοργοῖ (fr. 7, p. 112 Powell) φησιν· αἰθέρος ὠκεῖαι πρόπολοι πίλναντο Πέλειαι. Ποσείδιππός τ᾿ ἐν τῇ Ἀσωπίᾳ (Posidipp. 145 Austin–Bastianini = SH 698)· 491a–c, 490b–c  Eust.(6) p. 1351.32–6, 38–40 = IV.908.20–6, 909.1–7 *490b–c, 491a–c, 490d–e, 492c–d, 490d–e, 491b, 490e–1a, 491c  Eust.(5) pp. 1712.35–41, 46–53, 60–4, 1712.64–1713.5, 6–7 = ii.10.10–17, 23–31, 10.40–11.7 1  οὐρᾶς C E B M P Eust.(5) Mus : οὐρίας A ‖ 3  φησίν C E : om. A 7  Πελειάδες C E Mus : Πελειάδας (structura mutata) Eust.(5) : Πελιάδες A 12  τράφον Schweighäuser, cf. C E (prosa) ἔτρεφον : τράφεν A : τρέφον Musurus ‖ 15  γαμφηλῇς C E Eust.(6) : γαμφηλῆ A | φορέεσκε ποτὸν Camerarius : † φορέεσκοπετὸν † (v.ll. πετὸν et ποτὸν in unam confusas) A : φορέεσκε πετὼν M P Mus : φορέεσκε C E Eust.(6) ‖ 16  τὸν A C E : τὸ, et glossam ἤγουν διό add. Eust.(6) : τῷ Powell ‖ 18  Πελειάσιν C E Mus Eust.(5–6) : Πελιάσιν A ‖ 21  αἰθέρος B Mus : αἳ θέρος A ‖ 22  Ποσείδιππός Casaubon : Ποσίδιππός A

10

15

20

325

xi 49 0f– 49 1e

οὐδέ τοι ἀκρόνυχοι ψυχραὶ δύνουσι Πέλειαι. Λαμπροκλῆς δ᾿ ὁ διθυραμβοποιὸς (PMG 736) καὶ ῥητῶς αὐτὰς εἶπεν ὁμωνυμεῖν ταῖς περιστεραῖς ἐν τούτοις· 5

αἵ τε ποταναῖς ὁμώνυμοι πελειάσιν αἰθέρι † κεῖσθαι. καὶ ὁ τὴν εἰς Ἡσίοδον (fr. 288) δὲ ἀναφερομένην ποιήσας Ἀστρονομίαν ἀεὶ Πελειάδας αὐτὰς λέγει· | τὰς δὲ βροτοὶ καλέουσι Πελειάδας.

491d

καὶ πάλιν (Hes. fr. 289)· 10

χειμέριαι δύνουσιν Πελειάδες. καὶ πάλιν (Hes. fr. 290)· τῆμος ἀποκρύπτουσι Πελειάδες.

15

οὐδὲν οὖν ἄπιστον καὶ Ὅμηρον τὰς Πλειάδας κατὰ ποιητικὸν νόμον Πελειάδας ὠνομακέναι. [81] ἀποδεδειγμένου οὖν τοῦ ὅτι Πλειάδες ἦσαν ἐντετορευμέναι τῷ ποτηρίῳ, καθ᾿ ἕκαστον τῶν ὤτων δύο ὑποθετέον εἴτε βούλεταί τις ὀρνιθοφυεῖς κόρας εἴτ᾿ αὖ καὶ ἀνθρωποειδεῖς, ἄστροις δὲ πεποικιλμένας. | τὸ μέντοι (Il. 11.634–5)· 491e ἀμφὶς ἕκαστον χρύσειαι νεμέθοντο,

20

οὐχ ὡς περὶ ἓν ἕκαστον ἀκουστέον· γενήσονται γὰρ οὕτως ὀκτὼ τὸν ἀριθμόν. ἀλλ᾿ ἐπείπερ ἔσχισται μὲν ἑκάτερον τῶν ὤτων εἰς δύο σχίσεις, τούτων δ᾿ αὖ συνάφεια κατὰ τὴν τελευταίαν ὑπόληξιν, “ἕκαστον” μὲν ἂν λέγοιτο καθὸ τέσσαρες αἱ πᾶσαι σχίσεις τῶν

491d–e  Eust. p. 869.40–1 = III.277.15–17 | 492a–b  Eust.(1) p. 870.13–26 = III.280.2–22

488d–e, 489e–90a, 491d–e,

5  πελειάσιν C E Eust.(5) Mus : πελιάσιν A | κεῖσθαι A : κεῖνται C E Eust.(5) : κεῖσθε Schweighäuser ‖ 7  ἀεὶ B M P Mus : αἰεὶ A | Πελειάδας Musurus : Πελιάδας A ‖ 8  Πελειάδας Musurus : Πελιάδας A ‖ 10  δύνουσιν A : δύνουσι B M P Mus | Πελειάδες Musurus : Πελιάδες A ‖ 12  Πελειάδες Musurus : Πελιάδες A ‖ 15  ἐντετορευμέναι C E : ἐντετορνευμέναι A ‖ 23  τέσσαρες C E : τέτταρες A

326

deip nosop histae

ὤτων, ἑκάτερον δὲ καθὸ συμφυῆ πάλιν ἐπὶ τέλει γίνεται τῆς ἀναστάσεως αὐτῶν. ὅταν οὖν εἴπῃ (Il. 11.634–5)· δοιαὶ δὲ πελειάδες ἀμφὶς ἕκαστον χρύσειαι νεμέθοντο, δύω δ᾿ ὑπὸ πυθμένες ἦσαν, 491f καθ᾿ ἑκατέραν | τὴν σχίσιν τῶν ὤτων ἀκουσόμεθα μίαν Πελειάδα· 5

ἃς δοιὰς εἶπε καθὸ συμφυεῖς εἰσιν ἀλλήλαις καὶ συνεζευγμέναι· τὸ γὰρ δοιοὶ καὶ δοιαὶ σημαίνει καὶ τὸ κατ᾿ ἀριθμὸν εἶδος, τὸ δύο, οἷον (Od. 4.129)· δοιοὺς δὲ τρίποδας, δέκα δὲ χρυσοῖο τάλαντα, καί (Od. 16.253)·

10

δοιὼ θεράποντες. σημαίνει δὲ καὶ τὸ συμφυὲς καὶ τὸ συνεζευγμένον κατ᾿ ἀριθμόν, ὡς ἐν τούτοις (Od. 5.476–7)· δοιοὺς δ᾿ ἄρ᾿ ὑπήλυθε θάμνους ἐξ ὁμόθεν πεφυῶτας· ὁ μὲν φυλίης, ὁ δ᾿ ἐλαίης. ‖

15

492a γενήσονται οὖν ἐπὶ τῶν ὤτων τέσσαρες Πελειάδες. [82] ἔπειθ᾿

ὅταν ἐπενέγκῃ τό (Il. 11.634–5)· δοιαὶ δὲ πελειάδες ἀμφὶς ἕκαστον χρύσειαι νεμέθοντο, δύω δ᾿ ὑπὸ πυθμένες ἦσαν, ἀκουστέον οὐ πυθμένας δύο, ἀλλ᾿ οὐδὲ κατὰ διαίρεσιν ἀναγνωστέον, ὡς ὁ Θρᾲξ Διονύσιος, ἀλλὰ κατὰ σύνθετον ὑποπυθμένες, ὅπως ἐπὶ τῶν Πελειάδων ἀκούσωμεν ὅτι τέσσαρες μὲν ἦσαν ἐπὶ τῶν ὤτων, δύο δὲ ὑποπυθμένες, τουτέστιν ὑπὸ τῷ πυθμένι οἷον

488d–e, 489e–90a, 491d–e, 492a–b  Eust.(1) p. 870.13–26 = III.280.2–22 *488f–9a, 492a, 488f–9b  Eust.(2) p. 869.1–4, 5–7, 10–17 = III.275.1–6, 9–11, 16–28 2  ἀναστάσεως A : ἀνατάσεως C E : ἀποστάσεως Kaibel ‖ 3  πελειάδες C E Mus et Hom. : πελιάδες A ‖ 5  Πελειάδα C E : Πελιάδα A ‖ 11  δοιὼ C E et Hom. : δύο A | θεράποντες A C E : θεράποντε Hom. ‖ 14  δοιοὺς C E B M P Mus et Hom. : δυοὺς A ‖ 16  γενήσονται Musurus : γενήσοντ(αι) M P : γενήσοντ᾿ A | Πελειάδες Musurus : Πελιάδες A ‖ 18  πελειάδες Hom. et Musurus et 11.489f : πελιάδες A ‖ 22  ἀκούσωμεν C E : ἀκούωμεν A

20

327

xi 49 1e–4 92e

ὑποπυθμένιοι· ὥστε διακρατεῖσθαι τὸ δέπας ὑπὸ | δυεῖν Πελειά- 492b δων ὑποκειμένων τῷ πυθμένι, ἓξ δὲ τὰς πάσας γενέσθαι Πελειάδας, ἐπείπερ ὁρῶνται τοσαῦται, λέγονται δὲ ἑπτά, καθότι καὶ Ἄρατός (Phaen. 257–61) φησιν· 5

10

15

20

25

ἑπτάποροι δὴ ταί γε μετ᾿ ἀνθρώποις καλέονται, ἓξ οἶαί περ ἐοῦσαι ἐπόψιαι ὀφθαλμοῖσιν. οὐ μέν πως ἀπόλωλεν ἀπευθὴς ἐκ Διὸς ἀστὴρ ἐξ οὗ καὶ γενεῆθεν ἀκούομεν, ἀλλὰ μάλ᾿ αὕτως εἴρηται. ἑπτὰ δὲ κεῖναι ἐπιρρήδην καλέονται. |

260

τὸ ὁρώμενον οὖν ἐν τοῖς ἄστροις καὶ ἐν τῇ φαινομένῃ κατασκευῇ 492c προσηκόντως ἐτόρευσε. τοῦτο μέντοι καὶ ἐπὶ τοῦ Διὸς σημαίνειν πείθονται τὸν ποιητὴν ὅταν λέγῃ (Od. 12.62–5)· τῇ μέν τ᾿ οὐδὲ ποτητὰ παρέρχεται οὐδὲ πέλειαι τρήρωνες, αἵ τ᾿ ἀμβροσίην Διὶ πατρὶ φέρουσιν, ἀλλά τε καὶ τῶν αἰεὶ ἀφαιρεῖται λὶς πέτρη· ἀλλ᾿ ἄλλην ἐνίησι πατὴρ ἐναρίθμιον εἶναι, |

65

ὑπὸ τῆς ὀξύτητος τῶν πλαγκτῶν πετρῶν καὶ τῆς λειότητος 492d ἀφαιρεῖσθαι λέγων μίαν τῶν Πελειάδων, ἄλλην δὲ πρὸς τοῦ Διὸς ἐνίεσθαι χάριν τοῦ σῴζειν τὸν ἀριθμὸν αὐτῶν, ποιητικῶς αἰνισσόμενος ὅτι τῶν Πλειάδων ἓξ ὁρωμένων ὅμως ὁ ἀριθμὸς αὐτῶν οὐκ ἀπόλλυται, λέγονται δὲ καὶ τῷ ἀριθμῷ καὶ τοῖς ὀνόμασιν ἑπτά. [83] πρὸς δὲ τοὺς λέγοντας οὐκ οἰκείως τῷ ποτηρίῳ ἐντετυπῶσθαι τὰς Πλειάδας ξηρῶν τροφῶν οὔσας σημαντικὰς λεκτέον ὅτι τὸ δέπας ἀμφοτέρων τῶν τροφῶν | ἐστι δεκτικόν· κυκεὼν γὰρ ἐν 492e αὐτῷ γίνεται, τοῦτο δ᾿ ἐστὶ πόσις ἐν τῷ κράματι τυρὸν ἔχουσα καὶ

*490b–c, 491a–c, 490d–e, 492c–d, 490d–e, 491b, 490e–1a, 491c  Eust.(5) pp. 1712.35–41, 46–53, 60–4, 1712.64–1713.5, 6–7 = ii.10.10–17, 23–31, 10.40–11.7 2–3  Πελειάδας C Es : Πλειάδας A E ‖ 5  καλέονται A : ὑδέονται Arat. 9  εἴρηται A : εἴρεται Arat. | post καλέονται praeb. ἓξ οἶαί περ ἐοῦσαι ἐπόψιαι ὀφθαλμοῖσι(ν) (= Arat. 258, supra) A C E : ἓξ οἶαί περ ἐοῦσαι praeb. Eust.(1) : om. B ‖ 14  αἵ A C E : ταί Hom. ‖ 15  αἰεὶ A C E : ἀεὶ B M P : αἰὲν Hom. | λὶς C E B et Hom. : † λεις † A ‖ 16  ἐνίησι C E et Hom. : ἀνίησιν A : ἀνίησι M P Mus ‖ 18  Πελειάδων scripsi : Πλειάδων A C E Eust.(5) | τοῦ C E Eust.(5) Mus : τοὺς A ‖ 19–20  αἰνισσόμενος scripsi : αἰνιττόμενος A C E : αἰνιττομένου (structura mutata) Eust.(5)

328

deip nosop histae

ἄλφιτον. ἄμφω δὲ ταῦτα κυκώμενα καὶ οὕτω πινόμενα λέγει ὁ ποιητής (Il. 11.624, 628–32, 638–41)·

492f

τοῖσι δὲ τεῦχε κυκεῶ ἐυπλόκαμος Ἑκαμήδη, ἥ σφωιν μὲν ἐπιπροΐηλε τράπεζαν ἐύξοον, † αὐτας † ἐπ᾿ αὐτῆς χάλκειον κάνεον, ἐπὶ δὲ κρόμυον ποτῷ ὄψον ἠδὲ μέλι χλωρόν, ἐπὶ δ᾿ ἀλφίτου ἱεροῦ ἀκτήν, | πὰρ δὲ δέπας περικαλλὲς ὃ οἴκοθεν ἦγ᾿ ὁ γεραιός, ἐν τῷ ῥά σφι κύκησε γυνὴ εἰκυῖα θεοῖσιν οἴνῳ Πραμνείῳ, ἐπὶ δ᾿ αἴγειον κνῆ τυρὸν κνήστι χαλκείῃ, ἐπὶ δ᾿ ἄλφιτα λευκὰ πάλυνεν· πινέμεναι δ᾿ ἐκέλευεν, ἐπεί ῥ᾿ ὥπλισσε κυκεῶ.

624 628 5

632 638 10

[84] τὸ δέ (Il. 11.636–7)· 493a

ἄλλος μὲν μογέων ἀποκινήσασκε τραπέζης ‖ πλεῖον ἐόν, Νέστωρ δ᾿ ὁ γέρων ἀμογητὶ ἄειρεν,

15

οὐκ ἀκουστέον ἐπὶ μόνων Μαχάονος καὶ Νέστορος, ὡς οἴονταί τινες τὸ ὃς ἀντὶ τοῦ ὃ λαμβάνοντες ἐπὶ τοῦ Μαχάονος (Il. 11.636)· ἀλλ᾿ ὃς μὲν μογέων ἀποκινήσασκε τραπέζης, ἐκ τοῦ μογέων δηλοῦσθαι νομίζοντες, ἐπειδὴ τέτρωται. ὅτι δὲ καθ᾿ Ὅμηρον ὁ Μαχάων οὐ τέτρωται ἐν ἄλλοις δειχθήσεται. ἀγνοοῦσι δ᾿ ὅτι τὸ ἄλλος Ὅμηρος οὐκ ἐπὶ μόνων Μαχάονος καὶ Νέστορος 493b ἔθηκε, δύο γὰρ οὗτοι πίνουσιν, | ἀλλ᾿ εἶπεν ἂν “ἕτερος”· τοῦτο γὰρ ἐπὶ δύο τάσσεσθαι πέφυκεν, ὡς καὶ ἐπὶ τούτων (Il. 3.103)· οἴσετε δ᾿ ἄρν᾿, ἕτερον λευκόν, ἑτέρην δὲ μέλαιναν.

493a–b, 493c–4b, 493c  Eust. p. 870.35–42 = III.281.6–19 3  κυκεῶ A C E : κυκειῶ Hom. ‖ 5  καλὴν κυανόπεζαν (ex Il. 11.629) ante ἐύξοον add. M P Mus | † αὐτας † ἐπ᾿ αὐτῆς A : αὐτὰρ ἐπ᾿ αὐτῆς Hom. et B : αὐτὰρ ἐπ᾿ αὐτῇ M P Mus ‖ 7  ἐπὶ] † ἐπι † A : παρὰ M P Mus et Hom. 9  θεοῖσιν A : θεῇσιν M P Mus et Hom. ‖ 12  κυκεῶ A : κυκειῶ M P Mus et Hom. ‖ 18  ὃς (vel -ος) C E M P Eust. Mus : ὁ A ‖ 24  οἴσετε δ᾿ ἄρν᾿ A C E : οἴσετε ἄρν’ Hom. | ἕτερον μὲν A : μὲν om. C E Mus et Hom.

20

x i 4 92 e– 49 3e

329

ἔπειτα δὲ τὸ ὃς ἀντὶ τοῦ προτακτικοῦ ὃ Ὅμηρος οὐδέποτε τίθησι· τοὔμπαλιν δ᾿ ἀντὶ τοῦ ὃς ὑποτακτικοῦ παραλαμβάνει τὸ προτακτικὸν ὅ, οἷον (Il. 6.153)· ἔνθα δὲ Σίσυφος ἔσκεν, ὃ κέρδιστος γένετ᾿ ἀνδρῶν. 5

ἐλλείπει οὖν τό τις μόριον· τὸ γὰρ πλῆρές ἐστιν (~ Il. 11.636–7)· ἄλλος μέν τις μογέων ἀποκινήσασκε | τραπέζης πλεῖον ἐόν, Νέστωρ δ᾿ ὁ γέρων ἀμογητὶ ἄειρεν,

10

15

20

ὡς παντὸς ἀνθρώπου μόλις ἂν ἀποκινήσαντος ἀπὸ τῆς τραπέζης τὸ ποτήριον, τοῦ δὲ Νέστορος αὐτὸ ῥᾳδίως βαστάζοντος δίχα πόνου καὶ κακοπαθείας· τὸ γὰρ ποτήριον ὑφίσταται μέγα κατὰ τὸ κύτος καὶ βαρὺ τὴν ὁλκήν, ὅπερ φιλοπότης ὢν ὁ Νέστωρ ἐκ τῆς συνεχοῦς συνηθείας ῥᾳδίως βαστάζειν ἔσθενε. [85] Σωσίβιος δ᾿ ὁ λυτικὸς (FGrH 595 F 26) προθεὶς τὰ ἔπη (Il. 11.636–7)· ἄλλος μὲν μογέων ἀποκινήσασκε τραπέζης | πλεῖον ἐόν, Νέστωρ δ᾿ ὁ γέρων ἀμογητὶ ἄειρε,

493d

γράφει κατὰ λέξιν· νῦν τὸ μὲν ἐπιτιμώμενόν ἐστι τῷ ποιητῇ ὅτι τοὺς μὲν λοιποὺς εἶπε μογέοντας ἀείρειν τὸ δέπας, τὸν δὲ Νέστορα μόνον ἀμογητί. ἄλογον δ᾿ 〈ἂν〉 ἐδόκει Διομήδους καὶ Αἴαντος, ἔτι δ᾿ Ἀχιλλέως παρόντων εἰσάγεσθαι τὸν Νέστορα γενναιότερον τῇ ἡλικίᾳ προβεβηκότα. τούτων τοίνυν οὕτω κατηγορουμένων τῇ ἀναστροφῇ χρησάμενοι ἀπολύομεν τὸν ποιητήν· ἀπὸ γὰρ τούτου τοῦ ἑξαμέτρου (Il. 11.637)· | πλεῖον ἐόν, Νέστωρ δ᾿ ὁ γέρων ἀμογητὶ ἄειρεν,

25

493c

ἀπὸ τοῦ μέσου ἐξελόντες τὸ γέρων τάξομεν τοῦ πρώτου στίχου (Il. 11.636) πρὸς τὴν ἀρχὴν ὑπὸ τὸ ἄλλος μέν, εἶτα τὸ ἐξ ἀρχῆς συνεροῦμεν (~ Il. 11.636–7)· 493c  Eust. p. 870.54–6 = III.282.8–12 | 493a–b, 493c–4b, 493c  Eust. p. 870. 35–42 = III.281.6–19 1  τοῦ προτακτικοῦ scripsi : προτακτικοῦ τοῦ A C E ‖ 8  ἀποκινήσαντος Bedrot : ἀποκινήσοντος A ‖ 10  μέγα κατὰ Kaibel : μέγα καὶ κατὰ A : μέγα ὂν κατὰ C E : fort. καὶ μέγα κατὰ ‖ 11  φιλοπότης C E Eust. Mus : φιλοπώτης A ‖ 17  εἶπε Madvig : ἐστι A : ἔφη Wilamowitz ‖ 18  〈ἂν〉 addidi ‖ 22  ἀπὸ 〈κοινοῦ〉 tent. Kaibel

493e

330

deip nosop histae

ἄλλος μὲν γέρων μογέων ἀποκινήσασκε τραπέζης πλεῖον ἐόν, ὁ δὲ Νέστωρ ἀπονητὶ ἄειρε. νῦν οὖν οὕτω τεταγμένων ὁ Νέστωρ φαίνεται τῶν μὲν λοιπῶν πρεσβυτῶν μόνος τὸ δέπας ἀμογητὶ ἀείρων. ταῦτα καὶ ὁ θαυμάσιος λυτικὸς Σωσίβιος, ὃν οὐκ ἀχαρίτως διέπαιξε διὰ τὰς πολυθρυ493f λήτους ταύτας καὶ τοιαύτας | λύσεις Πτολεμαῖος ὁ Φιλάδελφος βασιλεύς· λαμβάνοντος γὰρ αὐτοῦ σύνταξιν βασιλικὴν μεταπεμψάμενος τοὺς ταμίας ἐκέλευσεν, ἐὰν παραγένηται ὁ Σωσίβιος ἐπὶ τὴν ἀπαίτησιν τῆς συντάξεως, λέγειν αὐτῷ ὅτι ἀπείληφε. καὶ μετ᾿ οὐ πολὺ παραγενομένῳ καὶ αἰτοῦντι εἰπόντες δεδωκέναι αὐτῷ τὰς ἡσυχίας εἶχον, ὁ δὲ τῷ βασιλεῖ προσελθὼν κατεμέμφετο τοὺς ταμίας. Πτολεμαῖος 〈δὲ〉 μεταπεμψάμενος αὐτοὺς καὶ ἥκειν 494a κελεύσας μετὰ τῶν βιβλίων ‖ ἐν οἷς αἱ ἀναγραφαί εἰσι τῶν τὰς συντάξεις λαμβανόντων, λαβὼν ταύτας εἰς χεῖρας καὶ κατιδὼν ἔφη καὶ αὐτὸς εἰληφέναι αὐτὸν οὕτως· ἦν ὀνόματα ἐγγεγραμμένα ταῦτα, Σωτῆρος Σωσιγένους Βίωνος Ἀπολλωνίου, εἰς ἃ ἀποβλέψας ὁ βασιλεὺς εἶπεν· “ὦ θαυμάσιε λυτικέ, ἐὰν ἀφέλῃς τοῦ Σωτῆρος τὸ σω- καὶ τοῦ Σωσιγένους τὸ -σι- καὶ τοῦ Βίωνος τὴν πρώτην συλλαβὴν καὶ τὴν τελευταίαν τοῦ Ἀπολλωνίου, εὑρήσεις σαυτὸν ἀπειληφότα κατὰ τὰς σὰς ἐπινοίας. καί· 494b

5

10

15

20

ταῦτ᾿ οὐχ | ὑπ᾿ ἄλλων ἀλλὰ τοῖς σαυτοῦ πτεροῖς, κατὰ τὸν θαυμάσιον Αἰσχύλον (fr. 139.4), ἁλίσκῃ ἀπροσδιονύσους λύσεις πραγματευόμενος.” [86] ὅλμος. ποτήριον κερατίου τρόπον εἰργασμένον. Μενεσθένης ἐν τετάρτῳ Πολιτικῶν (FHG iv.451–2) γράφει οὕτως·

493a–b, 493c–4b, 493c  Eust. p. 870.35–42 = III.281.6–19 | *494b  Eust. p. 1668.16–17 = i.393.23–5 6  τὰς τοιαύτας A C E : τὰς del. Kaibel ‖ 11  εἶχον A : ἦγον C E ‖ 12  〈δὲ〉 add. Musurus, cf. C E ὁ δὲ βασιλεύς ‖ 14  ὁ βασιλεὺς καὶ A : ὁ βασιλεὺς om. C E 15  εἰληφέναι A C E : ἀπειληφέναι Kaibel, cf. ἀπειληφότα infra | ταύτας ante οὕτως praeb. C E ‖ 16  Ἀπολλωνίου Lehrs : Ἀπόλλωνος Δίωνος (v.ll.) A : Ἀπόλλωνος C E ‖ 19  συλλαβὴν βι A : βι om. C E | Ἀπολλωνίου Lehrs : Ἀπόλλωνος A C E ‖ 21  ταῦτ᾿ Kaibel : ταῦτα A E Mus : ταῦτ C : τάδ᾿ Aesch. σαυτοῦ C E B M P Mus : † αυτοῦ † A : αὑτῶν Aesch.

25

331

xi 493e–494e

5

10

15

20

25

Ἀλβατάνης δὲ στρεπτὸν καὶ ὅλμον χρυσοῦν. ὁ δὲ ὅλμος ἐστὶ ποτήριον κερατίου τρόπον εἰργασμένον, ὕψος ὡς πυγονιαῖον. [87] ὀξύβαφον. ἡ μὲν κοινὴ συνήθεια οὕτω καλεῖ τὸ ὄξους δεκτικὸν σκεῦος. ἐστὶ δὲ καὶ ὄνομα ποτηρίου, οὗ μνημονεύει Κρατῖνος μὲν ἐν Πυτίνῃ (fr. 199) | οὕτω· 494c πῶς τις αὐτόν, πῶς τις ἂν ἀπὸ τοῦ πότου παύσειε, τοῦ λίαν πότου; ἐγᾦδα· συντρίψω γὰρ αὐτοῦ τοὺς χοᾶς, καὶ τοὺς καδίσκους συγκεραυνώσω σποδῶν καὶ τἄλλα πάντ᾿ ἀγγεῖα τὰ περὶ τὸν πότον, κοὐδ᾿ ὀξύβαφον οἰνηρὸν ἔτι κεκτήσεται.

5

ὅτι δέ ἐστι τὸ ὀξύβαφον εἶδος κύλικος μικρᾶς κεραμεᾶς σαφῶς παρίστησιν Ἀντιφάνης ἐν Μύστιδι (fr. 161.1–8) διὰ τούτων· γραῦς ἐστι φίλοινος ἐπαινοῦσα κύλικα μεγάλην καὶ ἐξευτελίζουσα τὸ ὀξύβαφον ὡς βραχύ. εἰπόντος | οὖν τινος πρὸς αὐτήν· 494d (Β.) τοῦτο μέν σοι πείσομαι· καὶ γὰρ ἐπαγωγόν, ὦ θεοί, τὸ σχῆμά πως τῆς κύλικός ἐστιν ἄξιόν τε τοῦ κλέους τοῦ τῆς ἑορτῆς. † οὔ μὲν οὐ μὲν ἀρτίως † γὰρ ἐξ ὀξυβαφίων κεραμεῶν ἐπίνομεν· τούτῳ δέ, τέκνον, πολλὰ κἀγάθ᾿ οἱ θεοὶ τῷ δημιουργῷ δοῖεν ὃς ἐποίησε τῆς συμμετρίας καὶ τῆς ἀσφαλείας οὕνεκα.

5

κἀν τοῖς Βαβυλωνίοις οὖν τοῖς Ἀριστοφάνους (fr. 75) ἀκουσόμεθα ποτήριον τὸ ὀξύβαφον ὅταν ὁ Διόνυσος λέγῃ | περὶ τῶν Ἀθήνησι 494e δημαγωγῶν ὡς αὐτὸν ᾔτουν ἐπὶ τὴν δίκην ἀπελθόντα ὀξυβάφω δύο· οὐ γὰρ ἄλλο τι ἡγητέον εἶναι ἢ ὅτι ἐκπώματα ᾔτουν. καὶ τὸ τοῖς ἀποκοτταβίζουσι δὲ ὀξύβαφον τιθέμενον, εἰς ὃ τὰς λάταγας

2  πυγονιαῖον C E Eust. : πυγωνιαῖον A ‖ 4  καὶ C E : om. A ‖ 10  πάντ᾿ B P Mus : πάντα A ‖ 14–15  τὸ ὀξύβαφον Koppiers : τὴν κύλικα A ‖ 16  〈σὺ δ᾿ ἀλλὰ πῖθι, λέγει〉 ante τοῦτο μέν add. Schweighäuser ex 10.446c | πείσομαι B M P Mus : πίσομαι A ‖ 19  οὔ μὲν οὐ μέν· ἀρτίως γὰρ A : οὔ μὲν (dittogr.) del. M P Mus : † ουμενημεν † ἄρτι γὰρ 10.446c A ‖ 21  κἀγάθ᾿ Musurus : κἀγαθὰ A ‖ 22  ἐποίησε A : ἐποίησέ σε 10.446c ‖ 23  ἀσφαλείας A : ἀφελείας 10.446c 24  ἀκουσόμεθα Musurus : ἀκουσώμεθα A

332

deip nosop histae

ἐγχέουσιν, οὐκ ἄλλο τι ἂν εἴη ἢ ἐκπέταλον ποτήριον. μνημονεύει δὲ τοῦ ὀξυβάφου ὡς ποτηρίου καὶ Εὔβουλος ἐν Μυλωθρίδῃ (fr. 65)·

494f

καὶ πιεῖν χωρὶς μέτρω † ὀξύβαφον εἰς τὸ κοινόν· εἶθ᾿ ὑπώμνυτο ὁ μὲν οἶνος ὄξος αὑτὸν εἶναι γνήσιον, | τὸ δ᾿ ὄξος οἶνον αὐτὸν μᾶλλον θατέρου.

[88] οἰνιστηρία. οἱ μέλλοντες ἀποκείρειν τὸν σκόλλυν ἔφηβοι, φησὶ Πάμφιλος (fr. XXIV Schmidt), εἰσφέρουσι τῷ Ἡρακλεῖ μέγα ποτήριον πληρώσαντες οἴνου, ὃ καλοῦσιν οἰνιστηρίαν, καὶ σπείσαντες τοῖς συνελθοῦσι διδόασι πιεῖν. ὄλλιξ. Πάμφιλος ἐν Ἀττικαῖς Λέξεσι (fr. XXV Schmidt) τὸ ξύλινον ποτήριον ἀποδίδωσι. [89] Παναθηναϊκόν. Ποσειδώνιος ὁ φιλόσοφος ἐν ἕκτῃ καὶ τριακοστῇ τῶν Ἱστοριῶν (FGrH 87 F 25 = fr. 76 Edelstein–Kidd = fr. 210 Theiler) ὡς οὕτω καλουμένων τινῶν ποτηρίων μέμνηται 495a γράφων οὕτως· ‖ ἦσαν δὲ καὶ ὀνύχινοι σκύφοι καὶ συνδέσεις τούτων μέχρι δικοτύλων· καὶ Παναθηναϊκὰ μέγιστα, τὰ μὲν δίχοα, τὰ δὲ καὶ μείζονα. πρόαρον. κρατὴρ ξύλινος εἰς ὃν τὸν οἶνον κιρνῶσιν οἱ Ἀττικοί. κοίλοις ἐν προάροις, (adesp. SH 1011) φησὶ Πάμφιλος (fr. XXX Schmidt). [90] πελίκαι. Καλλίστρατος ἐν Ὑπομνήμασι Θρᾳττῶν Κρατίνου (p. 325 n. 49 in Nauck (ed.), Aristophanis Byzantii … fragmenta = Cratin. fr. 88) ἀποδίδωσι κύλικα. Κράτης δ᾿ ἐν δευτέρῳ Ἀττικῆς Διαλέκτου (FGrH 362 F 8 = fr. 108 Broggiato) γράφει οὕτως· οἱ χόες πελίκαι, καθάπερ εἴπομεν, ὠνομάζοντο. ὁ δὲ τύπος ἦν τοῦ ἀγγείου πρότερον μὲν τοῖς Παναθηναϊκοῖς | 495b ἐοικώς, ἡνίκα ἐκαλεῖτο πελίκη, ὕστερον δὲ ἔσχεν οἰνοχόης σχῆμα, οἷοί εἰσιν οἱ ἐν τῇ ἑορτῇ παρατιθέμενοι, ὁποίους δή ποτε ὄλπας ἐκάλουν χρώμενοι πρὸς τὴν τοῦ οἴνου ἔγχυσιν, καθάπερ Ἴων ὁ Χῖος ἐν Εὐρυτίδαις (TrGF 19 F 10) φησίν· 2  Μυλωθρίδῃ A : Μυλωθρίδι Schweighäuser, ducente Dalechamps ‖ 6  αὐτὸν A : αὑτὸ Dindorf ‖ 19  κιρνῶσιν C E M P Mus : κερνᾶσιν A | οἱ Ἀττικοί A : Ἀττικοί C E : οἱ ἀγροῖκοι Wilamowitz ‖ 24  κύλικα A : fort. κύλικας 31  Εὐρυτίδαις Casaubon (Εὐρυτίδῃ iam M P Mus) : † ευριτιδαις † A

5

10

15

20

25

30

xi 49 4e –4 9 5d

333

ἐκ ζαθέων πιθακνῶν ἀφύσσοντες ὄλπαις οἶνον ὑπερφίαλον κελαρύζετε.

5

10

νυνὶ δὲ τὸ μὲν τοιοῦτον ἀγγεῖον καθιερωμένον τινὰ τρόπον ἐν τῇ ἑορτῇ παρατίθεται μόνον, τὸ δ᾿ εἰς τὴν χρείαν πῖπτον μετεσχημάτισται, ἀρυταίνῃ μάλιστα ἐοικός, ὃ δὴ καλοῦμεν χόα. τὴν δὲ | ὄλπην Κλείταρχος Κορινθίους μέν φησι καὶ Βυζαντίους καὶ 495c Κυπρίους τὴν λήκυθον ἀποδιδόναι, Θεσσαλοὺς δὲ τὴν πρόχοον. Σέλευκος δὲ πελίχναν Βοιωτοὺς μὲν τὴν κύλικα, Εὐφρόνιος δὲ ἐν Ὑπομνήμασι (fr. 107 Strecker) τοὺς χόας. [91] πέλλα. ἀγγεῖον σκυφοειδὲς πυθμένα ἔχον πλατύτερον εἰς ὃ ἤμελγον τὸ γάλα. Ὅμηρος (Il. 16.641–2)· ὡς ὅτε μυῖαι σταθμῷ ἔνι βρομέωσιν ἐυγλαγέας κατὰ πέλλας. τοῦτο δὲ Ἱππῶναξ (fr. 21 Degani) λέγει πελλίδα· |

15

ἐκ πελλίδος πίνοντες· οὐ γὰρ ἦν αὐτῇ κύλιξ· ὁ παῖς γὰρ ἐμπεσὼν κατήραξε, δῆλον, οἶμαι, ποιῶν ὅτι ποτήριον μὲν οὐκ ἦν, δι᾿ ἀπορίαν δὲ κύλικος ἐχρῶντο τῇ πελλίδι. καὶ πάλιν (Hippon. fr. 22 Degani)·

20

ἐκ δὲ τῆς πέλλης ἔπινον· ἄλλοτ᾿ αὐτός, ἄλλοτ᾿ Ἀρήτη προὔπινεν. Φοῖνιξ δ᾿ ὁ Κολοφώνιος ἐν τοῖς Ἰάμβοις (fr. 4, p. 234 Powell) ἐπὶ φιάλης τίθησι τὴν λέξιν λέγων οὕτω·

25

Θαλῆς γάρ, ὅστις ἀστέρων † ὀνήιστος καὶ τῶν τότ᾿, ὡς λέγουσιν, πολλῶν ἀνθρώπων

495c–d  Eust. p. 1531.55–9 = i.210.8–12 1  ἀφύσσοντες A : ἀφύσαντες Bergk ‖ 4  εἰς scripsi : ἐς A | χρείαν M P Mus : † χρεαν † A ‖ 6  Κλείταρχος, i.e. ΚΛ- Casaubon : καὶ τάριχος, i.e. ΚΑ- A 13  βρομέωσιν A : βρομέωσι Hom. | ἐυγλαγέας A C E : περιγλαγέας Eust. et Hom. ‖ 15  αὐτῇ A : αὐτοῖς C E Eust. Mus ‖ 26  τότ᾿ M P Mus : τότε A λέγουσιν A : λέγουσι B M P Mus | πολλῶν A : πολλὸν Toup

495d

334

deip nosop histae

ἐὼν ἄριστος, ἔλαβε πελλίδα χρυσῆν. | 495e καὶ ἐν ἄλλῳ δὲ μέρει (Phoen. fr. 5, p. 235 Powell) φησίν·

ἐκ πελλίδος τάργανον καὶ † τηγύιης † χωλοῖσι δακτύλοισι τᾐτέρῃ σπένδει, τρέμων οἷόν περ ἐν βορηίῳ νωδός. Κλείταρχος δὲ ἐν ταῖς Γλώσσαις πελλητῆρα μὲν καλεῖν Θεσσαλοὺς καὶ Αἰολεῖς τὸν ἀμολγέα, πέλλαν δὲ τὸ ποτήριον· Φιλητᾶς δ᾿ ἐν Ἀτάκτοις (fr. 5 Dettori = fr. 33 Spanoudakis) τὴν κύλικα Βοιωτούς. [92] πενταπλόα. μνημονεύει αὐτῆς Φιλόχορος ἐν δευτέρᾳ 495f Ἀτθίδος (FGrH 328 F 15). Ἀριστόδημος δ᾿ ἐν τρίτῳ | Περὶ Πινδάρου (FGrH 383 F 9) τοῖς Σκίροις φησὶν Ἀθήνησι ἀγῶνα ἐπιτελεῖσθαι τῶν ἐφήβων δρόμου· τρέχειν δ᾿ αὐτοὺς ἔχοντας ἀμπέλου κλάδον κατάκαρπον, τὸν καλούμενον ὦσχον. τρέχουσι δ᾿ ἐκ τοῦ ἱεροῦ τοῦ Διονύσου μέχρι τοῦ τῆς Σκιράδος Ἀθηνᾶς ἱεροῦ, καὶ ὁ νικήσας λαμβάνει κύλικα τὴν λεγομένην πενταπλόαν καὶ κωμάζει 496a μετὰ χοροῦ. ‖ πενταπλόα δ᾿ ἡ κύλιξ καλεῖται καθ᾿ ὅσον οἶνον ἔχει καὶ μέλι καὶ τυρὸν καὶ ἄλφιτα καὶ ἐλαίου βραχύ. πέταχνον. ποτήριον ἐκπέταλον οὗ μνημονεύει Ἄλεξις ἐν Δρωπίδῃ (fr. 60.2)· πρόκειται δὲ τὸ μαρτύριον (3.125f). μνημονεύει αὐτοῦ καὶ Ἀριστοφάνης ἐν Δράμασι (fr. 301) λέγων·

5

10

15

20

πάντες δ᾿ ἔνδον † πενταχνευται †. [93] πλημοχόη. σκεῦος κεραμεοῦν βεμβικῶδες ἑδραῖον ἡσυχῇ, ὃ κοτυλίσκον ἔνιοι προσαγορεύουσιν, ὥς φησι Πάμφιλος (fr. XXVIII Schmidt). χρῶνται δὲ αὐτῷ ἐν Ἐλευσῖνι τῇ τελευταίᾳ τῶν 496b μυστηρίων ἡμέρᾳ, ἣν καὶ ἀπ᾿ αὐτοῦ | προσαγορεύουσι Πλημο-

*496a  Eust. p. 598.18–19 = II.179.5–7 1  πελλίδα, i.e. -ΙΔΑ C E B Eust. Mus : πελλιάδα, i.e. -ΙΑΔΑ A ‖ 3  καὶ τηγύιης (vox nihili) A : κατηγυίης Porson ‖ 7  Φιλητᾶς Dindorf (Φιλήτας iam E M P Mus) : Φιλητας C : Φιλίτας A ‖ 12  Ἀθήνησι Meineke : Ἀθήναζε A C E : del. Jacoby ‖ 15  μέχρι A : ἄχρι C E ‖ 18  ἄλφιτα C E : ἄλφιτον A : ἀλφίτων Kaibel ‖ 19  πέταχνον A : πένταχνον C E ‖ 22  † πενταχνευται † A : πενταχνευταί C E : πεταχνοῦνται Casaubon, cf. πέταχνον supra

25

xi 495d –496d

5

335

χόας· ἐν ᾗ δύο πλημοχόας πληρώσαντες τὴν μὲν πρὸς ἀνατολάς, τὴν δὲ πρὸς δύσιν 〈…〉 ἀνιστάμενοι ἀνατρέπουσί τε ἐπιλέγοντες ῥῆσιν μυστικήν. μνημονεύει αὐτῶν καὶ ὁ τὸν Πειρίθουν γράψας, εἴτε Κριτίας ἐστὶν ὁ τύραννος (TrGF 43 F 2 = 88 B 17 D–K) ἢ Εὐριπίδης (fr. 592 Nauck2), λέγων οὕτως· ἵνα πλημοχόας τάσδ᾿ εἰς χθόνιον χάσμ᾿ εὐφήμως προσχέωμεν.

10

πρίστις. ὅτι ποτηρίου εἶδος προείρηται ἐν τῷ περὶ τοῦ βατιακίου λόγῳ (11.784a). [94] προχύτης. εἶδος ἐκπώματος, | ὡς Σιμάριστος ἐν τετάρτῳ 496c Συνωνύμων. Ἴων δ᾿ ὁ Χῖος ἐν Ἐλεγείοις (fr. 27.2–3 West2)· ἡμῖν δὲ κρητῆρι οἰνοχόοι θέραπες κιρνάντων προχύταισιν ἐν ἀργυρέοις.

15

20

25

Φιλητᾶς δ᾿ ἐν Ἀτάκτοις (fr. 6 Dettori = fr. 34 Spanoudakis) ἀγγεῖον ξύλινον ἀφ᾿ οὗ τοὺς ἀγροίκους πίνειν. μνημονεύει αὐτοῦ καὶ Ἀλέξανδρος ἐν † τιγονι † (Alex. Aet. fr. dub. 22, p. 129 Powell = Alexand. Com. fr. dub. 4). Ξενοφῶν δ᾿ ἐν ὀγδόῳ Παιδείας (8.8.10) προχοίδας τινὰς λέγει κύλικας γράφων ὧδε (ὁ δὲ λόγος ἐστὶν αὐτῷ περὶ Περσῶν)· ἦν δὲ αὐτοῖς νόμιμον μὴ προχοίδας εἰσφέρεσθαι εἰς τὰ | συμπόσια, δῆλον ὅτι νομίζοντες τὸ μὴ ὑπερπίνειν 496d ἧττον ἂν καὶ σώματα καὶ γνώμας σφάλλειν. νῦν δὲ τὸ μὲν μὴ εἰσφέρεσθαι ἔτι αὖ καταμένει, τοσοῦτο δὲ πίνουσιν ὥστε ἀντὶ τοῦ εἰσφέρειν αὐτοὶ ἐκφέρονται ἐπειδὰν μηκέτι δύνωνται ὀρθούμενοι ἐξιέναι. Προυσίας. ὅτι τὸ ποτήριον τοῦτο ἔξορθόν ἐστι προείρηται (cf. 11.475f). καὶ ὅτι τὴν προσηγορίαν ἔσχεν ἀπὸ Προυσίου τοῦ Βιθυνίας βασιλεύσαντος καὶ ἐπὶ τρυφῇ καὶ μαλακίᾳ διαβοήτου

1  ἀνατολάς A : ἀνατολήν C E ‖ 2  lac. vel hic vel post ἀνιστάμενοι stat. Kaibel | ἀνιστάμενοι] fort. ἀναστησάμενοι ‖ 7  προσχέωμεν A : προχέωμεν Casaubon ‖ 10  προχύτης A : προχύτη E : προχύτῃ C ‖ 12  κρητῆρι A C E : κρητὴρ 11.463a : κρητῆρ᾿ Musurus | οἰνοχόοι C E et 11.463a : οἰνοχόαι A 14  Φιλητᾶς Dindorf (Φιλήτας iam C E M P Mus) : Φιλίτας A 16  † τιγονι † A : Τιγονίῳ Meineke : Ἀντιγόνῃ Kaibel ‖ 19  μὴ A C E : μηδὲ Xen. ‖ 23  ὀρθούμενοι C E et Xen. : ὀρχούμενοι A ‖ 25  ἔξορθόν A C E : ἐπὶ τοῦ ὀρθοῦ 11.475f

336

deip nosop histae

496e γενομένου ἱστορεῖ Νίκανδρος ὁ Καλχηδόνιος | ἐν τετάρτῳ

Προυσίου Συμπτωμάτων (FGrH 700 F 1). [95] ῥέοντα. οὕτω ποτήριά τινα ἐκαλεῖτο. μνημονεύει δ᾿ αὐτῶν Ἀστυδάμας ἐν Ἑρμῇ (TrGF 60 F 3) λέγων οὕτω· κρατῆρε μὲν πρώτιστον ἀργυρὼ δύο, φιάλας δὲ πεντήκοντα, δέκα δὲ κυμβία, ῥέοντα δώδεχ᾿, ὧν τὰ μὲν δέκ᾿ ἀργυρᾶ ἦν, δύο δὲ χρυσᾶ γρυψί, τὸ δ᾿ ἕτερον Πήγασος. ῥυσίς. φιάλη χρυσῆ, Θεόδωρος (FGrH 346 F 4). Κρατῖνος ἐν Νόμοις (fr. 132.1)·

5

10

ῥυσίδι σπένδων. [96] Ῥοδιάς. Δίφιλος Αἱρησιτείχει (fr. 5.1–2) (τὸ δὲ δρᾶμα 496f τοῦτο Καλλίμαχος (fr. 440 Pfeiffer) | ἐπιγράφει Εὐνοῦχον) λέγει δ᾿

οὕτω· πιεῖν δὲ ἄνδρ᾿ ἕτερον ἢ τῶν Ῥοδιακῶν ἢ τῶν ῥυτῶν. μνημονεύει αὐτῶν καὶ Διώξιππος ἐν Φιλαργύρῳ (fr. 4.2) καὶ Ἀριστοτέλης ἐν τῷ Περὶ Μέθης (fr. 111 Rose = fr. 673 Gigon) Λυγκεύς τε ὁ Σάμιος ἐν ταῖς Ἐπιστολαῖς (fr. 16b Dalby). [97] ῥυτόν. ἔχει τὸ ῡ βραχὺ καὶ ὀξύνεται. Δημοσθένης ἐν τῷ Κατὰ Μειδίου (21.158), ῥυτὰ καὶ κυμβία, φησί, καὶ φιάλας. Δίφιλος δ᾿ ἐν Εὐνούχῳ ἢ Στρατιώτῃ (fr. 5) — ἐστὶ δὲ τὸ δρᾶμα διασκευὴ τοῦ Αἱρησιτείχους — · ‖ 497a

ἔσθ᾿ ὑποσχέσθαι πλείονας· πιεῖν γέ τι ἁδρότερον ἢ τῶν Ῥοδιακῶν ἢ τῶν ῥυτῶν. Ἐπίνικος δ᾿ ἐν Ὑποβαλλομέναις (fr. 2)·

*496e, 497e  Eust. p. 1286.25, 27–8 = IV.678.3–4, 5–6 7  δώδεχ᾿ Schweighäuser (δώδεκ᾿ iam Musurus) : δώδεκα A C E : δέδωκα Eust. | δέκ᾿ Musurus : δέκα A ‖ 8  γρυψί A C E Eust. : γρύψ Schweighäuser, ducente Casaubon ‖ 11  ρυσίδι A : χρυσίδι 11.502a ‖ 15  δὲ A : γέ τι 11.497a 16  ἄνδρ᾿ ἑτερον A : ἁδρότερον 11.497a ‖ 21  ῥυτὰ καὶ κυμβία A et 11.481e : κυμβία καὶ ῥυτὰ Dem. ‖ 24  ὑποσχέσθαι A : ὑποχέασθαι Dindorf

15

20

25

337

xi 496d –497d

5

(Α.) καὶ τῶν ῥυτῶν τὰ μέγιστα τῶν ὄντων τρία πίνειν δεήσει τήμερον πρὸς κλεψύδραν κρουνιζόμενον. (Β.) ἀμφότερα δ᾿ οἰωνιζόμεναι. (Α.) ἔστιν δ᾿ ἐλέφας. (Β.) ἐλέφαντας περιάγει; (Α.) ῥυτὸν χωροῦντα δύο χοᾶς, ὃν οὐδ᾿ ἂν ἐλέφας ἐκπίοι. | 5 ἐγὼ τοῦτο πέπωκα πολλάκις. (Β.) οὐδὲν ἐλέφαντος γὰρ διαφέρεις οὐδὲ σύ. (Α.) ἕτερον τριήρης· τοῦτ᾿ ἴσως χωρεῖ χοᾶ.

497b

περὶ δὲ τοῦ 〈τρίτου〉 ῥυτοῦ λέγων φησίν· 10

15

20

25

30

(Α.) ὁ Βελλεροφόντης ἐστὶν ἀπὸ τοῦ Πηγάσου τὴν πύρπνοον Χίμαιραν εἰσηκοντικώς. εἶἑν· δέχου καὶ τοῦτο.

10

ἐκαλεῖτο δὲ τὸ ῥυτὸν πρότερον κέρας. δοκεῖ δὲ σκευοποιηθῆναι ὑπὸ πρώτου τοῦ Φιλαδέλφου Πτολεμαίου βασιλέως φορήματα γενέσθαι τῶν Ἀρσινόης εἰκόνων· τῇ γὰρ | εὐωνύμῳ χειρὶ τοιοῦτο φέρει 497c δημιούργημα πάντων τῶν ὡραίων πλῆρες ἐμφαινόντων τῶν δημιουργῶν ὡς καὶ τοῦ τῆς Ἀμαλθείας ἐστὶν ὀλβιώτερον τὸ κέρας τοῦτο. μνημονεύει αὐτοῦ Θεοκλῆς ἐν Ἰθυφάλλοις (p. 173 Powell) οὕτως· ἐθύσαμεν γὰρ σήμερον Σωτήρια πάντες οἱ τεχνῖται· μεθ᾿ ὧν πιὼν τὸ δίκερας ὡς τὸν φίλτατον βασιλέα πάρειμι. Διονύσιος δ᾿ ὁ Σινωπεὺς ἐν Σῳζούσῃ (fr. 5.3) καταλέγων τινὰ ποτήρια καὶ τοῦ ῥυτοῦ ἐμνήσθη, ὡς προεῖπον (11.467d). | Ἡδύλος 497d δ᾿ ἐν Ἐπιγράμμασι (HE 1843–52) περὶ τοῦ κατασκευασθέντος ὑπὸ Κτησιβίου τοῦ μηχανοποιοῦ ῥυτοῦ μνημονεύων φησί· ζωροπόται καὶ τοῦτο φιλοζεφύρου κατὰ νηὸν τὸ ῥυτὸν † εἰδείης † δεῦτ᾿ ἴδετ᾿ Ἀρσινόης, ὀρχηστὴν Βησᾶν Αἰγύπτιον, ὃς λιγὺν ἦχον

1845

3  οἰωνιζόμεναι A : οἰωνίζομαι M P Mus ‖ 9  τοῦ 〈τρίτου〉 ῥυτοῦ scripsi, ducente Dobree ‖ 14  φορήματα A : φόρημα C E : φόρημά τι Musurus 28  φιλοζεφύρου Casaubon (φίλον ζεφύρου iam Musurus) : † φιλοζειφυρου † A ‖ 29  εἰδείης A : αἰδοίης Jacobs

338

497e

deip nosop histae

σαλπίζει κρουνοῦ πρὸς ῥύσιν οἰγομένου. καὶ πολέμου σύνθημα, διὰ χρυσέου δὲ γέγωνεν κώδωνος κώμου σύνθημα καὶ θαλίης, Νεῖλος ὁκοῖος ἄναξ μύσταις φίλον ἱεραγωγοῖς εὗρε μέλος θείων πάτριον ἐξ ὑδάτων. | ἀλλὰ Κτησιβίου σοφὸν εὕρεμα τίετε τοῦτο — δεῦτε, νέοι — νηῷ τῷδε παρ᾿ Ἀρσινόης.

1850

Θεόφραστος δ᾿ ἐν τῷ Περὶ Μέθης (fr. 575 Fortenbaugh) τὸ ῥυτόν φησιν ὀνομαζόμενον ποτήριον τοῖς ἥρωσι μόνοις ἀποδίδοσθαι. Δωρόθεος δ᾿ ὁ Σιδώνιός φησι τὰ ῥυτὰ κέρασιν ὅμοια εἶναι, διατετρημένα δέ, ἐξ ὧν κρουνιζόντων λεπτῶς κάτωθεν πίνουσιν, ὠνομάσθαι τε ἀπὸ τῆς ῥύσεως. [98] σαννάκρα. Κράτης ἐν πέμπτῳ Ἀττικῆς Διαλέκτου (FGrH 362 F 10 = fr. 110 Broggiato) ἔκπωμά φησιν εἶναι οὕτω καλούμε497f νον· ἐστὶ δὲ Περσικόν. | Φιλήμων δ᾿ ἐν τῇ Χήρᾳ (fr. 90) βατιακίων μνησθεὶς καὶ τῇ γελοιότητι τοῦ ὀνόματος προσπαίξας φησί·

5

10

15

σαννάκρα, ἱπποτραγέλαφοι, βατιάκια, σαννάκια. Σελευκίς. ὅτι ἀπὸ Σελεύκου τοῦ βασιλέως τὴν προσηγορίαν ἔσχε τὸ ἔκπωμα προείρηται (11.783e) ἱστοροῦντος τοῦτο καὶ Ἀπολλοδώρου τοῦ Ἀθηναίου (FGrH 244 F 273). Πολέμων δ᾿ ἐν πρώτῳ τῶν Πρὸς Ἀδαῖον (fr. 57 Preller), ποτήρια, φησί, παραπλήσια Σελευκίς, Ῥοδιάς, Ἀντιγονίς. ‖ σκαλλίον. κυλίκιον μικρὸν ᾧ σπένδουσιν Αἰολεῖς, ὡς Φιλητᾶς 498a φησιν ἐν Ἀτάκτοις (fr. 7 Dettori = fr. 35 Spanoudakis). [99] σκύφος. τούτου τινὲς τὴν γενικὴν σὺν τῷ σ̄ προφέρονται διὰ παντός, οὐκ εὖ· ὅτε γὰρ ἀρσενικόν ἐστιν ὁ σκύφος, ὡς λύχνος, *496e, 497e  Eust. p. 1286.25, 27–8 = IV.678.3–4, 5–6 | *498a–b, d–f, 499a  Eust.(2) p. 1775.17–22 = ii.92.23–30 1  οἰγομένου Salmasius : † ηγομένου † A ‖ 2  καὶ A : οὐ Jacobs ‖ 3  σύνθημα A : σύμβολα Jacobs ‖ 4  ὁκοῖος A : ὁκοῖον Schweighäuser ‖ 11  δέ scripsi : δ᾿ εἶναι A C E ‖ 13  σαννάκρα A C E lmAmg : σαννάκια Kaibel, cf. infra 15  βατιακίων scripsi, cf. βατιάκια infra et 11.784a : βατιακῶν A 17  σαννάκρα A C E : ut v.l. pro v. 2 σαννάκια del. Kaibel ‖ 24  σκαλλίον Casaubon (σκάλλιον iam B) : κάλλιον A, cf. lmAmg π(ερὶ) καλλίου | Φιλητᾶς Dindorf (Φιλήτας iam M P Mus) : Φιλίτας A

20

25

xi 497d –498d

339

ἄνευ τοῦ σ̄ προοισόμεθα, ὅτε δὲ οὐδέτερον τὸ σκύφος, σὺν τῷ σ̄ κλινοῦμεν σκύφος σκύφους, ὡς τεῖχος τείχους. οἱ δ᾿ Ἀττικοὶ τὴν εὐθεῖαν καὶ ἀρσενικῶς καὶ οὐδετέρως λέγουσιν. Ἡσίοδος δ᾿ ἐν τῷ δευτέρῳ Μελαμποδίας (fr. 271) σὺν τῷ π̄ σκύπφον λέγει· 5

τῷ δὲ Μάρης θοὸς ἄγγελος ἦλθε δι᾿ οἴκου, | πλήσας δ᾿ ἀργύρεον σκύπφον φέρε, δῶκε δ᾿ ἄνακτι.

498b

καὶ πάλιν (fr. 272)·

10

15

καὶ τότε μάντις μὲν δεσμὸν βοὸς αἴνυτο χερσίν, Ἴφικλος δ᾿ ἐπὶ νῶτ᾿ ἐπεμαίετο· τῷ δ᾿ ἐπ ̓ ὄπισθεν σκύπφον ἔχων ἑτέρῃ, ἑτέρῃ δὲ σκῆπτρον ἀείρας ἔστειχεν Φύλακος καὶ ἐνὶ δμώεσσιν ἔειπεν. ὁμοίως δὲ καὶ Ἀναξίμανδρος ἐν τῇ Ἡρωολογίᾳ (FGrH 9 F 1 = fr. 1 Fowler) λέγων | ὧδε· Ἀμφιτρύων δὲ τὴν λείην δασάμενος τοῖς 498c συμμάχοις καὶ τὸν σκύπφον ἔχων ὃν εἵλετο αὑτῷ. καὶ πάλιν· τὸν δὲ σκύπφον Τηλεβόῃ δίδωσι Ποσειδῶν παιδὶ τῷ ἑαυτοῦ, Τηλεβόης δὲ Πτερέλεῳ· τοῦτον ἑλὼν ἀπέπλεεν. ὁμοίως εἴρηκε καὶ Ἀνακρέων (PMG 433)· ἐγὼ δ᾿ ἔχων σκύπφον Ἐρξίωνι τῷ λευκολόφῳ μεστὸν ἐξέπινον,

20

ἀντὶ τοῦ προέπινον· κυρίως γάρ ἐστι τοῦτο προπίνειν, τὸ ἑτέρῳ πρὸ ἑαυτοῦ δοῦναι πιεῖν. καὶ Ὀδυσσεὺς δὲ παρὰ Ὁμήρῳ (Od. 13.57) | Ἀρήτῃ δ᾿ ἐν χερσὶ τίθει δέπας ἀμφικύπελλον. καὶ ἐν Ἰλιάδι (9.224)·

*498c, b  Eust.(1) p. 900.16–18 = III.377.8–11 | *498a–b, d–f, 499a Eust.(2) p. 1775.17–22 = ii.92.23–30 6  δ᾿1 C E M P Eust.(1–2) Mus : δὲ A ‖ 8  μάντις M P Mus : μάντης A B* | βοὸς Hemsterhuis : † βιος † A : βιοῦ Musurus ‖ 9  τῷ Bedrot : τῶ M P Mus : τὸ A 12  Ἡρωολογίᾳ M Mus : Ἡρωολογία B P : Ἡρῳολογίᾳ A ‖ 16  ἑλὼν A : ἔχων Dobree | ἀπέπλεεν A : ἀπέπλει Fowler ‖ 18  σκύπφον B M P Mus : κύπφον A ‖ 21  ὁ Ὀδυσσεὺς δὲ παρὰ τῷ Ὁμήρῳ A : ὁ et τῷ om. C E 23  Ἀρήτῃ δ᾿ ἐν χερσὶ Casaubon : τῇ Ἀρήτῃ· ἡ δ᾿ ἐν χερσὶ A : Ἀρήτῃ δ᾿ ἐν χειρὶ Hom.

498d

340

deip nosop histae

πλησάμενος δ᾿ οἴνοιο δέπας δείδεκτ᾿ Ἀχιλῆα· πληροῦντες γὰρ προέπινον ἀλλήλοις μετὰ προσαγορεύσεως. Πανύασις τρίτῳ Ἡρακλείας (fr. 7, p. 176 Bernabé) φησί· τοῦ κεράσας κρητῆρα μέγαν χρυσοῖο φαεινὸν σκύπφους αἰνυμένους † θαμέας ποτὸν ἡδὺν ἔπινεν.

5

Εὐριπίδης δ᾿ ἐν Εὐρυσθείᾳ (fr. 379) ἀρσενικῶς ἔφη· σκύφος τε μακρός. καὶ Ἀχαιὸς δ᾿ ἐν Ὀμφάλῃ (TrGF 20 F 33.1)· | 498e

ὁ δὲ σκύφος με τοῦ θεοῦ καλεῖς. Σιμωνίδης (PMG 631) δέ·

10

οὐατόεντα σκύφον, ἔφη. Ἴων δ᾿ ἐν Ὀμφάλῃ (TrGF 19 F 26)· οἶνος οὐκ ἔνι ἐν τῷ σκύφει, τὸ 〈σκύφει〉 ἰδίως ἀπὸ τοῦ σκύφος σχηματίσας οὐδετέρως ἔφη. ὁμοίως καὶ Ἐπίχαρμος ἐν Κύκλωπι (fr. 72)·

15

φέρ᾿ ἐγχέας ἐς τὸ σκύφος. καὶ Ἄλεξις ἐν Λευκαδίᾳ (fr. 135)· οἴνου γεραιοῖς χείλεσι μέγα σκύφος. καὶ Ἐπιγένης ἐν Βακχίᾳ (fr. 3)· τὸ σκύφος ἔχαιρον δεχόμενος· Φαίδιμός τε ἐν πρώτῳ Ἡρακλείας (SH 669)·

498e  Eust. p. 870.5 = III.279.13 | 498e  Eust. p. 746.43 = II.699.3 3  Πανύασις M P Mus : Πανύασσις A ‖ 5  αἰνυμένους A : αἰνύμενος Bedrot 6  Εὐρυσθείᾳ A : Εὐρυσθεῖ Casaubon ‖ 9  καλεῖς A : καλεῖ 11.466f 15  〈σκύφει〉 add. M Mus : τῷ pro τὸ B M P Mus ‖ 17  ἐς A : εἰς C E M P Eust.(2) Mus : καὶ B ‖ 19  χείλεσι A : χείλεσιν B ‖ 20  Βακχίᾳ, i.e. -ΙΑΙ A : Βακχίδι, i.e. -ΙΔΙ Kock

20

341

xi 498d–499a

δουράτεον σκύφος εὐρὺ μελιζώροιο ποτοῖο. | καὶ παρ᾿ Ὁμήρῳ (Od. 14.112) δ᾿ Ἀριστοφάνης ὁ Βυζάντιος (p. 201 498f Slater) γράφει· πλησάμενος δ᾿ ἄρα οἱ δῶκε σκύφος, ᾧ περ ἔπινεν. 5

Ἀρίσταρχος δέ· πλησάμενος δ᾿ ἄρα οἱ δῶκε σκύφον, ᾧ περ ἔπινεν.

10

Ἀσκληπιάδης δ᾿ ὁ Μυρλεανὸς ἐν τῷ Περὶ τῆς Νεστορίδος (fr. 7 Pagani) φησὶν ὅτι τῷ σκύφει καὶ τῷ κισσυβίῳ τῶν μὲν ἐν ἄστει καὶ μετρίων οὐδεὶς ἐχρῆτο, συβῶται δὲ καὶ νομεῖς καὶ οἱ ἐν ἀγρῷ, ὡς ὁ Εὔμαιος (Od. 14.112–13) πλησάμενος δῶκε σκύφος, ᾧ περ ἔπινεν, οἴνου ἐνίπλειον. καὶ Ἀλκμὰν (PMG 56) δέ φησι· ‖

15

20

πολλάκι δ᾿ ἐν κορυφαῖς ὀρέων, ὅκα θεοῖς ἅδῃ πολύφανος ἑορτά, χρύσεον ἄγγος ἔχοισα, μέγαν σκύφον, οἷά τε ποιμένες ἄνδρες ἔχουσι, χερσὶ λεόντεον ἐν γάλα θεῖσα τυρὸν ἐτύρησας μέγαν ἄτρυφον Ἀργειοφόντᾳ.

499a

5

Αἰσχύλος δ᾿ ἐν Περραιβίσι (fr. 184) φησί· ποῦ μοι τὰ πολλὰ δῶρα κἀκροθίνια; ποῦ χρυσότευκτα κἀργυρᾶ σκυφώματα;

25

Στησίχορος (PMG 181) δὲ τὸ παρὰ Φόλῳ τῷ κενταύρῳ ποτήριον σκύφιον δέπας καλεῖ ἐν ἴσῳ τῷ σκυφοειδές· λέγει δ᾿ ἐπὶ Ἡρακλέους· |

*498a–b, d–f, 499a  Eust.(2) p. 1775.17–22 = ii.92.23–30 4  καὶ οἱ πλησάμενος δῶκε σκύφος, ᾧ περ ἔπινεν Hom. | ᾧ περ C E Eust.(2), cf. infra : ὧνπερ A ‖ 15  θεοῖς † αδη † A : σιοῖσι ϝάδῃ Page ‖ 16  χρύσεον A : χρύσιον Page ‖ 17  ἔχουσι A : ἔχοισι(ν) Page ‖ 18  ἐν γάλα θεῖσα Hermann : † ἐπαλαθεισα †, i.e. ΕΠΑ- ~ ΕΓΓΑ- A ‖ 19  Ἀργειοφόντᾳ A : Ἀργειφόντᾳ Page ‖ 24–5  τοῦ Ἡρακλέους A : τοῦ om. C E

342 499b

deip nosop histae

σκύφιον δὲ λαβὼν δέπας ἔμμετρον ὡς τριλάγυνον πί᾿ ἐπισχόμενος, τό ῥά οἱ παρέθηκε Φόλος κεράσας. καὶ Ἄρχιππος δὲ ἐν Ἀμφιτρύωνι (fr. 7) οὐδετέρως εἴρηκε. [100] λάγυνον δὲ μέτρου λέγουσιν εἶναι ὄνομα παρὰ τοῖς Ἕλλησιν, ὡς χοὸς καὶ κοτύλης· χωρεῖν δ᾿ αὐτὸ κοτύλας Ἀττικὰς δώδεκα. καὶ ἐν Πάτραις δέ φασι τοῦτ᾿ εἶναι τὸ μέτρον. ἀρσενικῶς δὲ εἴρηκε τὸν λάγυνον Νικόστρατος μὲν ἐν Ἑκάτῃ (fr. 10.1–2)·

499c

5

(Α.) τῶν κατεσταμνισμένων | ἡμῖν λαγύνων πηλίκοι τινές; (Β.) τρίχους. καὶ πάλιν (fr. 10.3)·

10

τὸν μεστὸν ἡμῖν φέρε λάγυνον. καὶ ἐν τῇ ἐπιγραφομένῃ Κλίνῃ (Nicostr. Com. fr. 14)· καὶ δυσχερὴς λάγυνος οὗτος πλησίον ὄξους. Δίφιλος ἐν Ἀνασῳζομένοις (fr. 12)·

15

λάγυνον ἔχω κενόν, ὦ γραῦ, θύλακον δὲ μεστόν. Λυγκεὺς δ᾿ ὁ Σάμιος ἐν τῇ Πρὸς Διαγόραν ἐπιστολῇ (fr. 6 Dalby) γράφει· καθ᾿ ὃν χρόνον ἐπεδήμησας 〈ἐν〉 Σάμῳ, Διαγόρα, πολλάκις οἶδά σε παραγινόμενον εἰς τοὺς παρ᾿ ἐμοὶ πότους, ἐν οἷς λάγυ499d νος κατ᾿ ἄνδρα κείμενος † | οἰνοχοεῖτο, πρὸς ἡδονὴν διδοὺς ἑκάστῳ ποτήριον. Ἀριστοτέλης δ᾿ ἐν τῇ Θετταλῶν Πολιτείᾳ (fr. 499 Rose = fr. 503 Gigon) θηλυκῶς λέγεσθαί φησιν ὑπὸ Θετταλῶν τὴν λάγυνον. καὶ Ῥιανὸς ὁ ἐποποιὸς ἐν Ἐπιγράμμασιν (fr. 75, p. 21 Powell = HE 3246–9)· ἥμισυ μὲν πίσσης κωνίτιδος, ἥμισυ δ᾿ οἴνου, Ἀρχῖν᾿, ἀτρεκέως ἥδε λάγυνος ἔχει,

5  χωρεῖν δ᾿ αὐτὸ κοτύλας Ἀττικὰς δώδεκα ut glossam del. Kaibel ‖ 6  φασι Casaubon : φησι A | τὸ μέτρον τὴν λάγυνον A : τὴν λάγυνον ut glossam delevi ‖ 9  ἀρσενικῶς δὲ εἴρηκε τὸν λάγυνον inter πηλίκοι et τινές praeb. A : ut dittographiam (cf. 11.499b) del. Schweighäuser ‖ 18  〈ἐν〉 add. M P Mus 25  κωνίτιδος Toup : κωπίτιδος (vox nihili) A ‖ 26  Ἀρχῖν᾿ Casaubon : † ἀρχινε † A

20

25

343

xi 4 9 9b– 50 0a

λεπτοτέρης δ᾿ οὐκ οἶδ᾿ ἐρίφου κρέας· πλὴν ὅ γε πέμψας αἰνεῖσθαι πάντων ἄξιος Ἱπποκράτης. οὐδετέρως δὲ Δίφιλος ἐν Ἀδελφοῖς (fr. 3) εἴρηκεν· | 5

10

ὦ τοιχωρύχον ἐκεῖνο καὶ τῶν δυναμένων λαγύνιον· ἔχον βαδίζειν εἰς τὰ γεύμαθ᾿ ὑπὸ μάλης, καὶ τοῦτο πωλεῖν μέχρι ἄν, ὥσπερ ἐν ἐράνῳ, εἷς λοιπὸς ᾖ κάπηλος ἠδικημένος ὑπ᾿ οἰνοπώλου.

499e

5

τὸ δ᾿ ἐν Γηρυονηίδι Στησιχόρου (PMG 181.1)· ἔμμετρον ὡς τριλάγυνον,

15

τὴν τῶν τριῶν γενῶν ἀμφιβολίαν ἔχει. Ἐρατοσθένης (fr. 82, p. 54 Strecker) δέ φησι λέγεσθαι τὴν πέτασον καὶ τὴν στάμνον ὑπό τινων. [101] τὸ δὲ σκύφος ὠνομάσθη ἀπὸ τῆς σκαφίδος. καὶ τοῦτο δ᾿ ἐστὶν ὁμοίως ἀγγεῖον ξύλινον στρογγύλον γάλα καὶ ὀρὸν | δεχόμενον, ὡς καὶ παρ᾿ Ὁμήρῳ (Od. 9.222–3) λέγεται· 499f νέον δ᾿ ὀρῶ ἄγγεα πάντα, γαυλοί τε σκαφίδες τε, τετυγμένα, τοῖς ἐνάμελγεν.

20

25

εἰ μὴ σκύφος οἷον σκύθος τις διὰ τὸ τοὺς Σκύθας περαιτέρω τοῦ δέοντος μεθύσκεσθαι· Ἱερώνυμος δ᾿ ὁ Ῥόδιος ἐν τῷ Περὶ Μέθης (fr. 27 Wehrli = fr. 29 White) καὶ τὸ μεθύσαι Σκυθίσαι φησί· συγγενὲς γὰρ εἶναι τὸ φ̄ ‖ τῷ θ̄ . ὕστερον δὲ κατὰ μίμησιν εἰργάσαντο 500a κεραμέους τε καὶ ἀργυρέους σκύφους· ὧν πρῶτοι μὲν ἐγένοντο καὶ κλέος ἔλαβον οἱ Βοιώτιοι λεγόμενοι χρησαμένου κατὰ τὰς στρατείας πρώτου Ἡρακλέους τῷ γένει· διὸ καὶ Ἡρακλεωτικοὶ *499e–500c  Eust. p. 1775.25–7, 29–34 = ii.92.33–44 1  κρέας A : κρέα Meineke ‖ 4  τοιχωρύχον M P Mus : † τυχωρυχον † A 10  Γηρυονηίδι Heringa (Γηρυονίδι iam Musurus) : Γηρυονίδῃ A | λαγύνοις Στησιχόρου A : λαγύνοις del. Casaubon ‖ 17  νέον δ᾿ ὀρῶ A : ναῖον δ᾿ ὀρῷ Hom. ‖ 19  εἰ μὴ σκύφος A : εἰ μή που σκύφος εἴη C E : εἰ μή που … τὸ σκύφος ἐστὶν Eust. | περαιτέρω C E P Eust. Mus : περραιτέρω B : περαιτέρῳ A 23  ἀργυρέους scripsi : ἀργυροῦς A C E Eust. ‖ 24  οἱ Βοιώτιοι οἱ λεγόμενοι A : οἱ Βοιώτιοι C E Eust. : οἱ Βοιωτοὶ οἱ λεγόμενοι Ἡρακλεωτικοὶ M P Mus : οἱ2 del. Schweighäuser | κατὰ Meineke : διὰ A C E

344

deip nosop histae

πρός τινων καλοῦνται. ἔχουσι μέντοι πρὸς τοὺς ἄλλους διαφοράν· ἔπεστι γὰρ ἐπὶ τῶν ὤτων αὐτοῖς ὁ λεγόμενος Ἡράκλειος δεσμός. μνημονεύει δὲ τῶν Βοιωτίων σκύφων Βακχυλίδης (fr. 21) ἐν τούτοις ποιούμενος τὸν λόγον πρὸς τοὺς Διοσκούρους, καλῶν | 500b αὐτοὺς ἐπὶ ξένια· οὐ βοῶν πάρεστι σώματ᾿ οὔτε χρυσὸς οὔτε πορφύρεοι τάπητες, ἀλλὰ θυμὸς εὐμενὴς Μοῦσά τε γλυκεῖα καὶ Βοιωτίοισιν ἐν σκύφοισιν οἶνος ἡδύς.

5

διήνεγκαν δὲ μετὰ τοὺς Βοιωτίους οἱ Ῥοδιακοὶ λεγόμενοι Δαμοκράτους δημιουργήσαντος· τρίτοι δ᾿ εἰσὶν οἱ Συρακόσιοι. καλεῖται δ᾿ ὁ σκύφος ὑπὸ ᾿Ηπειρωτῶν, ὥς φησι Σέλευκος (fr. 47 Müller), λυρτός, ὑπὸ δὲ Μηθυμναίων, ὡς Παρμένων φησὶν ἐν τῷ Περὶ Διαλέκτου, σκύθος. ἐκαλεῖτο δὲ καὶ Δερκυλλίδας ὁ Λακεδαιμόνιος | 500c Σκύφος, ὥς φησιν Ἔφορος ἐν τῇ ὀκτωκαιδεκάτῃ (FGrH 70 F 71) λέγων οὕτω· Λακεδαιμόνιοι ἀντὶ Θίμβρωνος Δερκυλλίδαν ἔπεμψαν εἰς τὴν Ἀσίαν ἀκούοντες ὅτι πάντα πράττειν εἰώθασιν οἱ περὶ τὴν Ἀσίαν βάρβαροι μετὰ ἀπάτης καὶ δόλου· διόπερ Δερκυλλίδαν ἔπεμψαν ἥκιστα νομίζοντες ἐξαπατηθήσεσθαι· ἦν γὰρ οὐδὲν ἐν τῷ τρόπῳ Λακωνικὸν οὐδ᾿ ἁπλοῦν ἔχων ἀλλὰ πολὺ τὸ πανοῦργον καὶ τὸ θηριῶδες· διὸ καὶ Σκύφον αὐτὸν οἱ Λακεδαιμόνιοι προσηγόρευον. [102] ταβαίτη. Ἀμύντας | ἐν τῷ πρώτῳ τῶν τῆς Ἀσίας Σταθ500d μῶν (FGrH 122 F 1) περὶ τοῦ ἀερομέλιτος καλουμένου διαλεγόμενος γράφει οὕτω· σὺν τοῖς φύλλοις δρέποντες συντιθέασιν εἰς παλάθης Συριακῆς τρόπον πλάττοντες, οἱ δὲ σφαίρας ποιοῦντες. καὶ ἐπειδὰν μέλλωσι προσφέρεσθαι, ἀποκλάσαντες ἀπ᾿ αὐτῶν ἐν τοῖς ξυλίνοις ποτηρίοις, οὓς καλοῦσι ταβαίτας, προβρέχουσι καὶ

3  Βοιωτίων Kaibel, cf. Βοιωτίοισιν infra : Βοιωτικῶν A ‖ 16  Σκύφος A : Σκύθος C E Eust. ‖ 17  Θίμβρωνος (nomen nihili) A : Θίβρων (nom.) Isoc. 10.144 et Xen. HG 3.1, 4.8 ‖ 22  Σκύφον Kaibel, cf. supra : Σκύθον, i.e. ϹΚ- A C E : Σκύθος (structura mutata) Eust. : Σίσυφον, i.e. ϹΙϹ- Xen. HG 3.1.8 24  ταβαίτη C E : ταβαίτας A

5

10

15

20

25

xi 50 0a– 50 0f

345

διηθήσαντες πίνουσι. καί ἐστιν ὅμοιον ὡς ἂν 〈εἴ〉 τις μέλι πίνοι διείς, τούτου δὲ καὶ πολὺ ἥδιον. τραγέλαφος. οὕτω τινὰ καλεῖται | ποτήρια ὧν μνημονεύει 500e Ἄλεξις μὲν ἐν Κονιατῇ (fr. 111)· 5

κυμβία, φιάλαι, τραγέλαφοι, κύλικες. Εὔβουλος δ᾿ ἐν Μετακολλωμένῳ (fr. 47)· ἀλλ᾿ εἰσὶ φιάλαι πέντε, τραγέλαφοι δύο. Μένανδρος δ᾿ ἐν Ἁλιεῖ (fr. 26.4) φησι·

10

τραγέλαφοι, λαβρώνιοι. Ἀντιφάνης Χρυσίδι (fr. 223)·

15

20

(Α.) σαπροπλούτῳ δ᾿, ὡς λέγουσι, νυμφίῳ κεκτημένῳ τάλαντα, παῖδας, ἐπιτρόπους, ζεύγη, καμήλους, στρώματ᾿, ἀργυρώματα, φιάλας, τριήρεις, τραγελάφους, καρχήσια, | γαυλοὺς ὁλοχρύσους (Β.) πλοῖα; (Α.) τοὺς κάδους μὲν οὖν 5 καλοῦσι γαυλοὺς πάντες οἱ προγάστορες. τριήρης. ὅτι καὶ τριήρης εἶδος ἐκπώματος Ἐπίνικος ἐν Ὑποβαλλομέναις (fr. 2.8) δεδήλωκε· προείρηται (11.497b) δὲ τὸ μαρτύριον. ὑστιακόν. ποτήριον ποιὸν Ῥίνθων ἐν Ἡρακλεῖ (fr. 3)· ἐν ὑστιακῷ τε καθαρὸν ἐλατῆρα καθαρῶν τ᾿ ἀλήτων κἀλφίτων ἀπερρόφεις. [103] φιάλη. Ὅμηρος (Il. 23.270) μὲν ὅταν λέγῃ·

25

ἀμφίθετον φιάλην ἀπύρωτον ἔθηκεν, ‖

1  εἴ add. Kaibel ‖ 2  τούτου Meineke : τοῦτο A ‖ 7  Μετακολλωμένῳ A : Κατακολλωμένῳ Schweighäuser, cf. 9.396a, 10.442e, 14.653e ‖ 10  λαβρώνιοι A : λαβρώνια 11.484d ‖ 12  σαπροπλούτῳ A : σατραποπλούτῳ Dobree 18  Ἐπίνικος M P Mus, cf. 11.497a : Εὔνικος A

500f

346

deip nosop histae

501a καί (cf. Il. 23.243)·

χρυσῆν φιάλην καὶ δίπλακα δημόν, οὐ τὸ ποτήριον λέγει ἀλλὰ χαλκίον τι ἐκπέταλον λεβητῶδες, ἴσως δύο ὦτα ἔχον ἐξ ἀμφοτέρων τῶν μερῶν. Παρθένιος δ᾿ ὁ τοῦ Διονυσίου ἀμφίθετον ἀκούει τὴν ἀπύθμενον φιάλην. Ἀπολλόδωρος δ᾿ ὁ Ἀθηναῖος ἐν τῷ Περὶ τοῦ Κρατῆρος ῥησειδίῳ (FGrH 244 F 220) τὴν κατὰ τὸν πυθμένα μὴ δυναμένην τίθεσθαι καὶ ἐρείδεσθαι ἀλλὰ κατὰ τὸ στόμα. τινὲς δέ φασιν ὃν τρόπον ἀμφιφορεὺς λέγεται ὁ 501b ἀμφοτέρωθεν κατὰ τὰ ὦτα δυνάμενος | φέρεσθαι, οὕτω καὶ τὴν ἀμφίθετον φιάλην. Ἀρίσταρχος δὲ τὴν δυναμένην ἐξ ἀμφοτέρων τῶν μερῶν τίθεσθαι, κατὰ τὸν πυθμένα καὶ κατὰ τὸ στόμα. Διονύσιος δ᾿ ὁ Θρᾲξ (fr. 28 Linke) τὴν στρογγύλην τὴν ἀμφιθέουσαν κυκλοτερεῖ τῷ σχήματι. Ἀσκληπιάδης δ᾿ ὁ Μυρλεανός (fr. 8 Pagani), ἡ μὲν φιάλη, φησί, κατ᾿ ἀντιστοιχίαν ἐστὶ πιάλη, ἡ τὸ πιεῖν ἅλις παρέχουσα· μείζων γὰρ τοῦ ποτηρίου. ἡ δὲ καὶ ἀπύρωτος ἢ ψυχρήλατος ἢ ἐπὶ πῦρ οὐκ ἐπιτιθεμένη, καθότι καὶ λέβητα 501c καλεῖ ὁ ποιητὴς | τὸν μὲν (Il. 23.702) ἐμπυριβήτην, τὸν δὲ (Il. 23.885) ἄπυρον·

5

10

15

κὰδ δὲ λέβητ᾿ ἄπυρον, βοὸς ἄξιον, ἀνθεμόεντα, τὸν δεχόμενον ἴσως ὕδωρ ψυχρόν, ὥστε καὶ τὴν φιάλην εἶναι χαλκίῳ προσεοικυῖαν ἐκπετάλῳ δεχομένην ψυχρὸν ὕδωρ. τὴν δ᾿ ἀμφίθετον πότερα δύο βάσεις ἔχειν δεῖ νομίζειν ἐξ ἑκατέρου 501a–d  Eust. pp. 1299.55, 56–7, 58–9, 61, 1299.64–1300.3 = IV.725.14–15, 725.16–726.1, 726.2–3, 7–9, 11–16 | 501a–b  Eust. p. 1289.6 = IV.687.1–2 501a–b  Eust. p. 1445.44 = i.97.35 2  χρυσῆν φιάλην καὶ δίπλακα δημόν Musurus : χρυσῆν φιάλην καὶ δίπλακα † καδημον † (dittogr.) A : χρυσέῃ φιάλῃ καί δίπλακι δημῷ Hom. ‖ 3  χαλκίον Meineke, ducente Schweighäuser : χάλκεόν A C E | τι καὶ A : καὶ om. C E 6  ῥησειδίῳ Heyne : ρησειδίου A ‖ 9–10  οὕτως καὶ τὴν ἀμφίθετον φιάλην A : οὕτω καὶ ἀμφίθετος φιάλη C E : οὕτω καὶ ἀμφίθετον φιάλην Musurus 15  ἅλις Cpc E B P Eust. Mus : ἅλες C*ac : † άλες † A | παρέχουσα Kaibel ex EM p. 793.23 : ἔχουσα A C E ‖ 15–16  ἀμφίθετος καὶ ἀπύρωτος A C E : ἀμφίθετος καὶ del. Schweighäuser (sed καὶ non recte) ‖ 17  ἐμπυριβήτην C E : ἐμπυριβήτης (structura mutata) Eust. : ἐν πυρὶ βήτην A ‖ 18  ἄπυρον C E, cf. infra : ἀπύρωτον A ‖ 21  χαλκίῳ Kaibel : χαλκείῳ A C E : χαλκεῖον (structura mutata) Eust.

20

xi 50 1a –50 1f

5

347

μέρους, ἢ τὸ μὲν ἀμφὶ σημαίνει τὸ περί, τοῦτο δ᾿ αὖ τὸ περιττόν; ὥστε λέγεσθαι τὴν περιττῶς πεποιημένην ἀμφίθετον, ἐπεὶ τὸ ποιῆσαι “θεῖναι” πρὸς τῶν ἀρχαίων ἐλέγετο. δύναται | δὲ καὶ ἡ 501d ἐπὶ τὸν πυθμένα καὶ τὸ στόμα τιθεμένη. ἡ δὲ τοιαύτη θέσις τῶν φιαλῶν Ἰωνική ἐστι καὶ ἀρχαία· ἔτι γοῦν καὶ νῦν οὕτω Μασσαλιῶται τιθέασι τὰς φιάλας ἐπὶ πρόσωπον. [104] Κρατίνου δ᾿ εἰπόντος ἐν Δραπέτισι (fr. 54)· δέχεσθε φιάλας τάσδε βαλανειομφάλους,

10

15

20

Ἐρατοσθένης ἐν τῷ ἑνδεκάτῳ Περὶ Κωμῳδίας (fr. 25, p. 31 Strecker) τὴν λέξιν ἀγνοεῖν φησι Λυκόφρονα· τῶν γὰρ φιαλῶν οἱ ὀμφαλοὶ καὶ τῶν βαλανείων οἱ θόλοι παρόμοιοι, εἰς δὲ τὸ εἶδος οὐκ ἀρύθμως παίζεται. Ἀπίων (FGrH 616 F 49) δὲ | καὶ Διόδωρός φασι· 501e φιάλαι ποιαὶ ὧν ὁ ὀμφαλὸς παραπλήσιος ἠθμῷ. ὁ δὲ Μυρλεανὸς Ἀσκληπιάδης ἐν τοῖς Περὶ Κρατίνου (fr. 9 Pagani = Cratin. test. *40), βαλανειόμφαλοι, φησί, λέγονται, ὅτι οἱ ὀμφαλοὶ αὐτῶν καὶ τῶν βαλανείων οἱ θόλοι ὅμοιοί εἰσι. καὶ Δίδυμος (5.24, pp. 42–4 Schmidt) δὲ τὰ αὐτὰ εἰπὼν παρατίθεται 〈τὰ〉 Λυκόφρονος οὕτως ἔχοντα· ἀπὸ τῶν ὀμφαλῶν τῶν ἐν ταῖς γυναικείαις πυέλοις, ὅθεν τοῖς σκαφίοις ἀρύουσι. Τίμαρχος δ᾿ ἐν τετάρτῳ Περὶ τοῦ Ἐρατοσθένους Ἑρμοῦ, πεπαῖχθαί τις ἂν οἰηθείη, φησί, τὴν λέξιν, διότι τὰ | πλεῖστα τῶν Ἀθήνησι βαλανείων κυκλοειδῆ ταῖς κατασκευαῖς 501f ὄντα τοὺς ἐξαγωγοὺς ἔχει κατὰ μέσον, ἐφ᾿ οὗ χαλκοῦς ὀμφαλὸς ἔπεστιν. Ἴων δ᾿ ἐν Ὀμφάλῃ (TrGF 19 F 20)· ἴτ᾿ ἐκφορεῖτε, παρθένοι, κύπελλα καὶ μεσομφάλους.

25

οὕτω δ᾿ εἴρηκε τὰς βαλανειομφάλους, ὧν Κρατῖνος (fr. 54) μνημονεύει· δέχεσθε φιάλας τάσδε βαλανειομφάλους.

*501d–f  Eust. p. 1261.21–4 = IV.586.7–13 5–6  Μασσαλιῶται C E M P Eust. Mus : Μασσαλιῆται A ‖ 12  παίζεται scripsi, ducentibus Natale (alludit) et Schweighäuser (adluditur) : παίζονται A | Διόδωρός] Ἡρόδωρός Musurus | φασι Jacoby : φησὶ A, cf. 10.442b, 12.539c ‖ 17  〈τὰ〉 add. Toup ‖ 19  ἀρύουσι Casaubon : ἀροῦσιν A ‖ 22  τοὺς ἐξαγωγοὺς A Cs Es : τὰς ἐξαγωγοὺς C E : τὰς ἐξαγωγὰς Eust. | ἐφ᾿ M P Mus : ἀφ᾿ A C E

348

deip nosop histae

καὶ Θεόπομπος δ᾿ ἐν Ἀλθαίᾳ (fr. 4) ἔφη· ‖ 502a

λαβοῦσα πλήρη χρυσέων μεσόμφαλον φιάλην· Τελέστης δ᾿ ἄκατον ὠνόμαζέ νιν, ὡς τοῦ Τελέστου (PMG 811) ἄκατον τὴν φιάλην εἰρηκότος. Φερεκράτης (fr. 134) δὲ ἢ ὁ πεποιηκὼς τοὺς εἰς αὐτὸν ἀναφερομένους Πέρσας φησί·

5

στεφάνους τε πᾶσι κὠμφαλωτὰς χρυσίδας. [105] Ἀθηναῖοι δὲ τὰς μὲν ἀργυρᾶς φιάλας ἀργυρίδας λέγουσι, χρυσίδας δὲ τὰς χρυσᾶς. τῆς δὲ ἀργυρίδος Φερεκράτης μὲν ἐν Πέρσαις (fr. 135) οὕτω μνημονεύει· | 502b

10

οὗτος σύ, ποῖ τὴν ἀργυρίδα τηνδὶ φέρεις; χρυσίδος δὲ Κρατῖνος ἐν Νόμοις (fr. 132)· χρυσίδι σπένδων γέγραφε † τοῖς ὄφεσι πιεῖν διδούς. καὶ Ἕρμιππος ἐν Κέρκωψι (fr. 38)· χρυσίδ᾿ οἴνου πανσέληνον ἐκπιὼν ὑφείλετο.

15

καὶ ὅ γε ἐ〈…〉

819f

ΕΚ ΤΟΥ ΙΑ ἐκαλεῖτο δέ τις καὶ βαλανωτὴ φιάλη, ἧς τῷ πυθμένι χρυσοῖ ὑπέκειντο ἀστράγαλοι. Σῆμος (FGrH 396 F 18) δ᾿ ἐν Δήλῳ ἀνακεῖσθαί φησι χαλκοῦν φοίνικα, Ναξίων ἀνάθημα (cf. T. Homolle, Les archives de l’intendance sacrée à Délos, p. 10 n. 4), καὶ καρυωτὰς φιάλας χρυσᾶς. Ἀναξανδρίδης (fr. dub. 82 = FGrHist 404 F dub. 6) δὲ φιάλας Ἄρεος καλεῖ τὰ ποτήρια ταῦτα. Αἰολεῖς δὲ τὴν φιάλην ἄρακιν καλοῦσι. [106] φθοῖς. πλατεῖαι φιάλαι ὀμφαλωτοί. Εὔπολις (fr. 382)·

1  Ἀλθαίᾳ Schweighäuser : † αλθαι † A ‖ 2  χρυσέων A : χρυσέαν Pierson 9  ἀργυρίδος φιάλης A : φιάλης ut glossam del. Meineke ‖ 16  folio in A deest ‖ 19  〈παρὰ τὸ〉 Ναξίων ἀνάθημα Ross

20

xi 501f–502b

349

σὺν φθοῖσι προπεπτωκώς. |

5

ἔδει δὲ ὀξύνεσθαι ὡς Καρσί, παισί, φθειρσί. 820a φιλοτησία. κύλιξ τις ἣν κατὰ φιλίαν προὔπινον, ὥς φησι Πάμφιλος (fr. XXXVIII Schmidt). Δημοσθένης (19.128) δέ φησι· καὶ φιλοτησίαν προὔπινεν. Ἄλεξις (fr. 293)· φιλοτησίαν σοι τήνδ᾿ ἐγώ, ἰδίᾳ τε καὶ κοινῇ τὴν κύλικα προπίνομεν. ἐκαλεῖτο δὲ καὶ τὸ ἑταιρικὸν συνευωχούμενον φιλοτήσιον. Ἀριστοφάνης (fr. 695)·

10

ἑπτάπους γοῦν ἡ σκιά ᾿στιν ἡ ᾿πὶ τὸ δεῖπνον· ὡς ἤδη καλεῖ μ᾿ ὁ χρόος ὁ φιλοτήσιος. διὰ δὲ τὴν τοιαύτην πρόποσιν ἐκαλεῖτο καὶ κύλιξ φιλοτησία, ὡς ἐν Λυσιστράτῃ (203)·

15

20

δέσποινα Πειθοῖ καὶ | κύλιξ φιλοτησία.

820b

χόννοι. παρὰ Γορτυνίοις ποτηρίου εἶδος, ὅμοιον Θηρικλείῳ, χάλκεον, ὃ δίδοσθαι τῷ ἁρπασθέντι ὑπὸ τοῦ ἐραστοῦ φησιν Ἑρμῶναξ. Χαλκιδικά. ποτήρια, ἴσως ἀπὸ τῆς Χαλκίδος τῆς Θρᾳκικῆς, εὐδοκιμοῦντα. [107] Χυτρίδες. Ἄλεξις

ΙΑ 〈ἐν Ὑπο〉βολιμαίῳ (fr. 246)· ἐγὼ Πτολεμαίου τοῦ βασιλέως τέτταρα 820b  Eust. p. 1153.42 = IV.214.23–4 1  προπεπτωκώς C E : προσπεπωκώς Casaubon ‖ 2  sc. ut φθοισί, non φθοῖσι, scribas ‖ 5  φιλοτησίαν C E : φιλοτησίας Dem. ‖ 7  τὴν C E : del. Jacobs προπίνομεν C : προπίνομ E : προπίομαι Schweighäuser ‖ 10  ᾿στιν C : ᾿στι E 12  χρόος C E : χορὸς Casaubon ‖ 18  Ἑρμῶναξ C E : fort. Ἑρμῶν ‖ 22  incipit iterum A | 〈ἐν Ὑπο〉βολιμαίῳ suppl. Casaubon, cf. 10.431b

502b

350

deip nosop histae

χυτρίδι᾿ ἀκράτου τῆς τ᾿ ἀδελφῆς προσλαβὼν τῆς τοῦ βασιλέως ταὔτ᾿ † ἐκπνευστ᾿ † ἐκπιών, ὡς ἄν τις ἥδιστ᾿ ἴσον ἴσῳ κεκραμένον, | καὶ τῆς Ὁμονοίας, διατί νῦν μὴ κωμάσω ἄνευ λύχνου πρὸς τὸ τηλικοῦτον φῶς;

502c

5

Ἡρόδοτος δ᾿ ἐν τῇ πέμπτῃ τῶν Ἱστοριῶν (5.88.2) νόμον φησὶ θέσθαι Ἀργείους καὶ Αἰγινήτας Ἀττικὸν μηδὲν προσφέρειν πρὸς τὰς θυσίας μηδὲ κέραμον, ἀλλ᾿ ἐκ χυτρίδων ἐπιχωρίων τὸ λοιπὸν αὐτόθι εἶναι πίνειν. καὶ Μελέαγρος δ᾿ ὁ κυνικὸς ἐν τῷ Συμποσίῳ (fr. 1 Riese) οὑτωσὶ γράφει· κἀν τοσούτῳ πρόποσιν αὐτῷ βαρεῖαν διέδωκε, χυτρίδια βαθέα δώδεκα. 502d [108] ψυγεὺς ἢ ψυκτήρ. Πλάτων | ἐν Συμποσίῳ (213e–14a)· “ἀλλὰ φέρε, παῖ,” φάναι, “τὸν ψυκτῆρα ἐκεῖνον,” ἰδόντα αὐτὸν πλέον ἢ ὀκτὼ κοτύλας χωροῦντα. τοῦτον οὖν ἐμπλησάμενον πρῶτον μὲν αὐτὸν ἐκπιεῖν, ἔπειτα τῷ Σωκράτει κελεύειν ἐγχεῖν. παραμηκύνειν ἐγχειροῦντος τοῦ Ἀρχεβούλου εὐκαιρότατα προχέων ὁ παῖς τοῦ οἰναρίου ἀνατρέπει τὸν ψυκτῆρα. Ἄλεξις ἐν Οἰκιζομένῳ (fr. 65) φησί·

5

10

15

τρικότυλον ψυγέα. Διώξιππος Φιλαργύρῳ (fr. 5)· παρ᾿ Ὀλυμπίχου δὲ Θηρικλείους ἔλαβεν ἕξ † ιτάτους † δύο ψυκτῆρας. 502e Μένανδρος δ᾿ ἐν τῷ ἐπιγραφομένῳ | δράματι Χαλκεῖά (fr. 401)

φησι· *503c, 502c–d, 502f–3a  Eust. p. 1632.10–13 = i.346.14–18 1  χυτρίδι᾿ C E Mus : χυτρίδια A ‖ 2  † ἐκπνευστ᾿ † A : ἀπνευστί τ᾿ 10.431b 4  διατί A : Δτ C E : δύο, τί Meineke ‖ 5  λύχνου A C E : λυχνούχου Porson τηλικοῦτον A C E : τηλικοῦτο Porson ‖ 7  Ἀργείους C E B Mus et Hdt. : Ἀργυρείους A ‖ 7–8  πρὸς τὰς θυσίας A : εἰς τὰς θυσίας C E : πρὸς τὸ ἱρὸν Hdt. ‖ 8  ἐπιχωρίων A C E : ἐπιχωριέων Hdt. ‖ 12  ἐν C E Eust. : om. A 14  οὖν om. Pl. ‖ 16–17  παραμηκύνειν … ψυκτῆρα] “ignoti scriptoris verba mutila, ab initio supplendum 〈τὸν πότον〉 παραμηκύνειν” Kaibel, ducente Casaubon ‖ 17–18  ἐν Οἰκιζομένῳ A : ἐν Εἰσοικιζομένῳ Dindorf, cf. 14.613c, 15.691e, 700e : Εἰσοικιζομένῳ (del. ἐν) Kaibel ‖ 21–2  † ἐξιτάτους † A : ἕξ pro ἐξ Casaubon

20

351

xi 502b –503a

τοῦτο δὴ τὸ νῦν ἔθος, “ἄκρατον” ἐβόων, “τὴν μεγάλην.” ψυκτῆρά τις προὔπινεν † αὐτοὺς ἀθλίους ἀπώλλυον. 5

Ἐπιγένης δ᾿ ἐν Ἡρωίνῃ (fr. 5.1–3) καταλέγων πολλὰ ποτήρια καὶ τοῦ ψυγέως οὕτω μνημονεύει· τὴν Θηρίκλειον δεῦρο καὶ τὰ Ῥοδιακὰ κόμισον λαβὼν τοὺς παῖδας. † εἰσοισεισ † μόνος ψυκτῆρα, κύαθον, κυμβία. Στράττις Ψυχασταῖς (fr. 62)·

10

ὁ δέ τις ψυκτῆρ᾿, ὁ δέ τις κύαθον χαλκοῦν κλέψας ἀπορῶν κεῖται, κοτύλη δ᾿ ἀνὰ χοίνικα μάττει. Ἄλεξις | δ᾿ ἐν Ἱππίσκῳ (fr. 2.1–8) ψυκτηρίδιον καλεῖ διὰ τούτων·

15

20

25

ἀπήντων τῷ ξένῳ εἰς τὴν κατάλυσιν † ησονην † αἴθων ἀνήρ. τοῖς παισί τ᾿ εἶπα (δύο γὰρ ἦγον οἴκοθεν) τ᾿ † εκπωματ᾿ † εἰς τὸ φανερὸν ἐκνενιτρωμένα θεῖναι. κύαθος δ᾿ ἦν ἀργυροῦς, τἀκπώματα ἦγεν δύο δραχμάς, κυμβίον δὲ τέτταρας, ‖ ψυκτηρίδιόν τε δύ᾿ ὀβολούς, Φιλιππίδου λεπτότερον.

502f

5

[109] Ἡρακλέων δὲ ὁ Ἐφέσιος (fr. 7 Berndt), ὃν ἡμεῖς, φησί, ψυγέα καλοῦμεν, ψυκτηρίαν τινὲς ὀνομάζουσι· τοὺς δ᾿ Ἀττικοὺς καὶ κωμῳδεῖν τὸν ψυγέα ὡς ξενικὸν ὄνομα. Εὐφορίων ἐν Ἀποδιδούσῃ (Euphro fr. 3)· (Πυ.) ἐπὰν δὲ καλέσῃ ψυγέα τὴν ψυκτηρίαν,

*503c, 502c–d, 502f–3a  Eust. p. 1632.10–13 = i.346.14–18 3   αὐτοὺς A : αὐτοῖς Bentley | ἀπώλλυον A : ἀπολλύων Bentley 7  † εἰσοισεισ † A : εἶτ᾿ οἴσεις Meineke ‖ 17  τ᾿ † εκπωματ᾿ † A : τἀκπώματ᾿ 6.230b, cf. v. 5 τἀκπώματα | ἐκνενιτρωμένα A : ἐκλελιτρωμένα Theodoridis ex Phot. ε 422 ‖ 18  τἀκπώματα (correctionem in v. 4) A : del. Kaibel ‖ 20  δύ᾿ A C E : δέκ᾿ 6.230c ‖ 24  Εὐφορίων A C E : Εὔφρων Meineke

503a

352

503b

deip nosop histae

τὸ σευτλίον δὲ τεῦτλα, φακέαν τὴν φακῆν, τί δεῖ ποιεῖν; εὖ γὰρ εἶπον. (Β.) ὥσπερ χρυσίου | φωνῆς ἀπότεισον, Πυργόθεμι, καταλλαγήν. Ἀντιφάνης Ἱππεῦσι (fr. 108)· (Α.) πῶς οὖν διαιτώμεσθα; (Β.) τὸ μὲν ἐφίππιον στρῶμ᾿ ἐστὶν ἡμῖν, ὁ δὲ καλὸς πῖλος καλὸς ψυκτήρ. τί βούλει; πάντ᾿, Ἀμαλθείας κέρας.

5

ἐν δὲ τῇ Καρίνῃ σαφῶς δηλοῦται ὅτι τούτῳ ἐχρῶντο οἰνοχοοῦντες κυάθῳ· εἰπὼν γάρ (Antiph. fr. 112)· τρίποδα καὶ κάδον παραθέμενος ψυκτῆρά τ᾿ οἴνου μεθύσκεται,

10

ἐν τοῖς ἑξῆς ποιεῖ 〈τὸν〉 αὐτὸν λέγοντα (Antiph. fr. 113)· 503c

πότος | ἔσται σφοδρότερος· οὐκοῦν, εἰ φράσαι τις, οὐκέτι ἔξεστι κυαθίζειν γάρ † τὸν δὲ κάδον ἔξω καὶ τὸ ποτήριον λαβὼν ἀπόφερε τἄλλα πάντα.

15

5

Διονύσιος δὲ ὁ τοῦ Τρύφωνος ἐν τῷ Περὶ Ὀνομάτων, τὸν ψυγέα, φησίν, ἐκάλουν οἱ ἀρχαῖοι δῖνον. Νίκανδρος δ᾿ ὁ Θυατειρηνὸς (FGrH 343 F 17) καλεῖσθαί φησι ψυκτήρια καὶ τοὺς ἀλσώδεις καὶ συσκίους τόπους τοὺς τοῖς θεοῖς ἀνειμένους, ἐν οἷς ἐστὶν ἀναψῦξαι. Αἰσχύλος Νεανίσκοις (fr. 146)· σαύρας ὑπηκόοισιν ἐν ψυκτηρίοις.

*503c, 502c–d, 502f–3a  Eust. p. 1632.10–13 = i.346.14–18 1  τὸ σευτλίον δὲ τεῦτλα A C E : τὸ τευτλίον δὲ σεῦτλα Schweighäuser φακέαν C E : φακέα A ‖ 2  εὖ, i.e. ΕΥ A : σὺ, i.e. ΣΥ Schweighäuser 3  ἀπότεισον Herwerden : † ἀποτισον † A ‖ 6  καλὸς2, i.e. ΚΑΛ- A : κάδος, i.e. ΚΑΔ- Dobree ‖ 8  Καρίνῃ Fabricius : † καρνηι † A ‖ 13  〈τὸν〉 add. Wilamowitz ‖ 21  ψυκτήρια Casaubon, cf. ψυκτηρίοις, ψυκτήρια et ψυκτήριον infra : ψυκτῆρα A : ψυκτῆρας C E Mus : ψυκτῆρες (structura mutata) Eust. 24  σαύρας C E B M P Mus : † σαυρας † A : αὔρας Valckenaer | ὑπηκόοισιν A : ὑποσκίοισιν C E | ψυκτηρίοις C E Mus : ψυκτηρίοισι A

20

353

xi 503a–503f

Εὐριπίδης | Φαέθοντι (fr. 782)·

503d

ψυκτήρια δένδρεα φίλαισιν ὠλέναισι δέξεται. 5

καὶ ὁ τὸν Αἰγίμιον δὲ ποιήσας, εἴθ᾿ Ἡσίοδός (fr. 301) ἐστιν ἢ Κέρκωψ ὁ Μιλήσιος· ἔνθά ποτ᾿ ἔσται ἐμὸν ψυκτήριον, ὄρχαμε λαῶν. [110] ᾠδός. οὕτως ἐκαλεῖτο τὸ ποτήριον, φησὶ Τρύφων ἐν τοῖς Ὀνοματικοῖς (fr. 115 Velsen), τὸ ἐπὶ τῷ σκολίῳ διδόμενον, ὡς Ἀντιφάνης παρίστησιν ἐν Διπλασίοις (fr. 85)·

10

15

20

25

(Α.) τί οὖν ἐνέσται τοῖς θεοῖσιν; (Β.) οὐδὲ ἕν, | ἐὰν μὴ κεράσῃ τις. (Α.) ἴσχε, τὸν ᾠδὸν λάμβανε. ἔπειτα μηδὲν τῶν ἀπηρχαιωμένων τούτων περάνῃς, τὸν Τελαμῶνα, μηδὲ τὸν Παιῶνα, μηδ᾿ Ἁρμόδιον.

503e

5

ᾠοσκύφια. περὶ τῆς ἰδέας τῶν ποτηρίων Ἀσκληπιάδης ὁ Μυρλεανὸς ἐν τῷ Περὶ τῆς Νεστορίδος (fr. 10 Pagani) φησὶν ὅτι δύο πυθμένας ἔχει, ἕνα μὲν τὸν κατὰ τὸ κύτος αὐτῷ συγκεχαλκευμένον, ἕτερον δὲ τὸν πρόσθετον ἀπ᾿ ὀξέος ἀρχόμενον, καταλήγοντα δὲ εἰς πλατύτερον, ἐφ᾿ | οὗ ἵσταται τὸ ποτήριον. 503f ᾠόν. Δίνων ἐν τρίτῳ Περσικῶν (FGrH 690 F 4) φησιν οὕτως· ἐστὶ δὲ ποτίβαζις ἄρτος κρίθινος καὶ πύρινος ὀπτὸς καὶ κυπαρίσσου στέφανος καὶ οἶνος κεκραμένος ἐν ᾠῷ χρυσῷ, οὗ αὐτὸς ὁ βασιλεὺς πίνει. [111] τοσαῦτα εἰπὼν ὁ Πλούταρχος καὶ ὑπὸ πάντων κροταλισθεὶς ᾔτησε φιάλην, ἀφ᾿ ἧς σπείσας ταῖς Μούσαις καὶ τῇ τούτων Μνημοσύνῃ μητρὶ προὔπιε πᾶσι φιλοτησίαν. ἐπειπὼν 〈δέ〉 (Pi. O. 7.1–3)· *503d  Eust. p. 868.21 = III.271.23 | *503e–f  Eust. p. 1775.36–7 = ii.92.46–93.2 3  δένδρεα A : δένδρη Valckenaer | φίλαισιν M P Mus : † φιλοισιν † A δέξεται, i.e. ΔΕ- Casaubon : † λεξεται †, i.e. ΛΕ- A ‖ 4  ὁ τὸν Casaubon (ὁ τὰν iam M P Mus) : † ὁταν † A ‖ 8  σκολίῳ, i.e. ΣΧΟΛ- Musurus : σκοδίῳ (vox nihili), i.e. ΣΧΟΔ- A ‖ 11  ἐὰν A : ἂν Dindorf ‖ 15  ᾠοσκύφια A : ᾠοσκύφιον C E ‖ 19  ἐφ᾿ C E et 11.488f : ἀφ᾿ A ‖ 22  αὐτὸς ὁ Musurus : ὁ αὐτὸς A : ὁ del. Casaubon ‖ 26  προὔπιε Wilamowitz : πρόυπινε A | 〈δέ〉 add. Kaibel

354 504a

deip nosop histae

φιάλαν ‖ ὡς εἴ τις ἀφνειᾶς ἀπὸ χειρὸς ἑλὼν ἔνδον ἀμπέλου καχλάζοισαν δωρήσεται, οὐ μόνον (Pi. O. 7.4) νεανίᾳ γαμβρῷ προπίνων,

5

ἀλλὰ καὶ πᾶσι τοῖς φιλτάτοις, ἔδωκε τῷ παιδὶ περισοβεῖν κελεύσας, τὸ ἐν κύκλῳ πίνειν τοῦτ᾿ εἶναι λέγων, παρατιθέμενος Μενάνδρου ἐκ Περινθίας (Perinth. fr. 5 Koerte = fr. 4 Sandbach)· οὐδεμίαν ἤγρευσ᾿ † ὅλως κύλικα παρῆκεν, ἀλλὰ πίνει τὴν κύκλῳ,

10

καὶ πάλιν ἐκ Θεοφορουμένης (Theophor. fr. 3 Sandbach)· καὶ ταχὺ πάλι τὸ πρῶτον περισόβει ποτήριον αὐτοῖς ἀκράτου. | 504b καὶ Εὐριπίδης δ᾿ ἐν Κρήσσαις (fr. 468)·

15

τὰ δ᾿ ἄλλα χαῖρε κύλικος ἑρπούσης κύκλῳ. αἰτοῦντος δὲ τοῦ γραμματικοῦ Λεωνίδου μεῖζον ποτήριον καὶ εἰπόντος, κρατηρίζωμεν, ἄνδρες φίλοι 〈…〉 οὕτω δὲ τοὺς πότους Λυσανίας φησὶν ὁ Κυρηναῖος Ἡρόδωρον (FGrH 31 F 59 = fr. 59 Fowler) εἰρηκέναι ἐν τούτοις· † ἐπι † δὲ θύσαντες πρὸς δεῖπνον καὶ κρατῆρα καὶ εὐχὰς καὶ παιῶνας ἐτράποντο. καὶ ὁ τοὺς μίμους δὲ πεποιηκώς, οὓς ἀεὶ διὰ χειρὸς ἔχειν Δοῦρίς (FGrH 76 F 72 = Sophr. test. 5) φησι τὸν σοφὸν Πλάτωνα, λέγει που (Sophr. fr. 101) † κηκρατηριχημες † ἀντὶ τοῦ ἐπεπώκειμεν. |

1  φιάλαν A E et Pind. : φιάλας C : φιάλην As ‖ 5  νεανίᾳ M et Pind. : νεανία C E P Mus : νεανίαν A ‖ 7  ἐν κύκλῳ A C E : ut glossam del. Nauck ‖ 9  ἤγρευσ᾿ A : ἡ γραῦς M P Mus ‖ 13  πάλι A : πάλιν B M P Mus ‖ 18  lac. indic. Kaibel, cf. lmAmg ὅτι κρατηρίζειν τὸ πίνειν καὶ κρατῆρα τοὺς πότους ἐκάλουν 19  Λυσανίας, i.e. ΛΥ- Pmg et Valckenaer : δυσανίας, i.e. ΔΥ- A ‖ 20  † ἐπι † A : ἐπεὶ B M P Mus : ἐπείτε Jacoby ‖ 21  κρατῆρα Wilamowitz : κρατῆρας A 22  ἀεὶ B M P Mus : αἰεὶ A ‖ 24  † κηκρατηριχημες † A : κρατηρίζωμέν C E : ἐκρατηρίχθημες Valckenaer | ἐπεπώκειμεν Kaibel : πεπώκειμεν A : συμπίνωμεν C E

20

xi 503f–504f

5

10

15

20

25

30

355

ἀλλὰ μήν, πρὸς θεῶν, ὁ Ποντιανὸς ἔφη, οὐ δεόντως ἐκ μεγάλων πίνετε ποτηρίων τὸν ἥδιστον καὶ χαριέστατον Ξενοφῶντα πρὸ ὀφθαλμῶν ἔχοντες, ὃς ἐν τῷ Συμποσίῳ (2.24–6) φησίν· ὁ δ᾿ αὖ Σωκράτης εἶπεν· “ἀλλὰ πίνειν μέν, ὦ ἄνδρες, καὶ ἐμοὶ πάνυ δοκεῖ· τῷ γὰρ ὄντι ὁ οἶνος ἄρδων τὰς ψυχὰς τὰς μὲν λύπας, ὥσπερ ὁ μανδραγόρας ἀνθρώπους, κοιμίζει, τὰς δὲ φλόγας ἐγείρει. δοκεῖ μέντοι μοι καὶ τὰ τῶν ἀνδρῶν σώματα τὰ αὐτὰ πάσχειν ἅπερ καὶ τὰ τῶν ἐν γῇ φυομένων· καὶ γὰρ ἐκεῖνα, | ὅταν μὲν ὁ θεὸς αὐτὰ ἄγαν ἀθρόως ποτίζῃ, οὐ δύναται ὀρθοῦσθαι οὐδὲ ταῖς ὥραις διαπλοῦσθαι· ὅταν δὲ ὅσῳ ἥδεται, τοσούτῳ πίνῃ, καὶ μάλα ὀρθά τε αὔξεται καὶ θάλλοντα ἀφικνεῖται εἰς τὴν καρπογονίαν. οὕτω δὴ καὶ ἡμεῖς, ἢν μὲν ἀθρόον τὸ ποτὸν ἐγχεώμεθα, ταχὺ ἡμῶν καὶ τὰ σώματα καὶ αἱ γνῶμαι σφαλοῦνται, καὶ οὐδ᾿ ἀναπνεῖν μὴ ὅτι λέγειν δυνησόμεθα· ἢν δὲ ἡμῖν οἱ παῖδες μικραῖς κύλιξι μικρὰ ἐπιψακάζωσιν, ἵνα καὶ ἐγὼ Γοργιείοισι ῥήμασιν εἴπω, οὕτως οὐ βιαζόμενοι μεθύειν | ὑπὸ τοῦ οἴνου ἀλλ᾿ ἀναπειθόμενοι πρὸς τὸ παιγνιωδέστερον ἀφιξόμεθα.” [112] εἰς ταῦτά τις ἀποβλέπων τὰ τοῦ καλοῦ Ξενοφῶντος ἐπιγινώσκειν δυνήσεται ἣν εἶχε πρὸς αὐτὸν ὁ λαμπρότατος Πλάτων ζηλοτυπίαν, ἢ τάχα φιλονίκως εἶχον ἀρχῆθεν πρὸς ἑαυτοὺς οἱ ἄνδρες οὗτοι αἰσθόμενοι τῆς ἰδίας ἑκάτερος ἀρετῆς, καὶ ἴσως καὶ περὶ πρωτείων διεφέροντο οὐ μόνον ἐξ ὧν περὶ Κύρου εἰρήκασι τεκμαιρομένοις ἡμῖν ἀλλὰ κἀκ τῶν αὐτῶν ὑποθέσεων· Συμπόσια μὲν γὰρ γεγράφασιν ἀμφότεροι, | καὶ ἐν αὐτοῖς ὁ μὲν τὰς αὐλητρίδας ἐκβάλλει, ὁ δὲ εἰσάγει. καὶ ὁ μέν, ὡς πρόκειται (11.504c–e), παραιτεῖται πίνειν μεγάλοις ποτηρίοις, ὁ δὲ τὸν Σωκράτην παράγει τῷ ψυκτῆρι πίνοντα μέχρι τῆς ἕω (Pl. Smp. 213e–14a, 223c–d). κἀν τῷ Περὶ Ψυχῆς (Phd. 59b) δὲ ὁ Πλάτων καταλεγόμενος ἕκαστον τῶν παρατυχόντων οὐδὲ κατὰ μικρὸν τοῦ Ξενοφῶντος μέμνηται. καὶ περὶ τοῦ Κύρου οὖν ὁ μὲν (X. Cyr. 1.3.1) λέγει ὡς ἐκ πρώτης ἡλικίας ἐπεπαίδευτο πάντα τὰ πάτρια, ὁ δὲ ὥσπερ ἐναντιούμενος ἐν τρίτῳ Νόμων

6  ἀνθρώπους A C E : τοὺς ἀνθρώπους Xen. | τὰς δὲ φλόγας A C E : τὰς δὲ φιλοφροσύνας, ὥσπερ ἔλαιον φλόγα Xen. ‖ 9–10  ταῖς ὥραις διαπλοῦσθαι A C E : ταῖς αὔραις διαπνεῖσθαι Xen. ‖ 11  δὴ A C E : δὲ Xen. ‖ 12  ἡμῶν A C E : ἡμῖν Xen. ‖ 15  Γοργιείοισι Meineke : Γοργείοισι A : Γοργείοις C E : ἐν Γοργιείοις Xen. ‖ 19  φιλονίκως Kaibel : φιλονείκως A C E ‖ 31  ὁ δὲ Πλάτων A : Πλάτων delevi : sed fort. ὁ μὲν 〈Ξενοφῶν〉 supra scribendum est

504c

504d

504e

504f

356

deip nosop histae

505a (694c–d) φησί· ‖ μαντεύομαι δὲ περὶ Κύρου τὰ μὲν ἄλλα

στρατηγὸν αὐτὸν ἀγαθὸν εἶναι καὶ φιλόπονον, παιδείας δὲ ὀρθῆς οὐδὲ ἧφθαι τὸ παράπαν, οἰκονομίᾳ δ᾿ οὐδ᾿ ᾑτινιοῦν προσεσχηκέναι. ἔοικε δ᾿ ἐκ νέου στρατεύεσθαι παραδούς τε τοὺς παῖδας ταῖς γυναιξὶ τρέφειν. πάλιν ὁ μὲν Ξενοφῶν συναναβὰς Κύρῳ εἰς Πέρσας μετὰ τῶν μυρίων Ἑλλήνων καὶ ἀκριβῶς εἰδὼς τὴν προδοσίαν τοῦ Θεσσαλοῦ Μένωνος, ὅτι αὐτὸς αἴτιος ἐγένετο τοῖς περὶ Κλέαρχον τῆς ἀπωλείας τῆς ὑπὸ Τισσαφέρνου γενομένης, | 505b καὶ οἷός τις ἦν τὸν τρόπον, ὡς χαλεπός, ὡς ἀσελγής, διηγήσατο· ὁ δὲ καλὸς Πλάτων μονονουχὶ εἰπών (Stesich. PMG 192.1)·

5

10

οὐκ ἔστ᾿ ἔτυμος λόγος οὗτος, ἐγκώμια αὐτοῦ διεξέρχεται, ὁ τοὺς ἄλλους ἁπαξαπλῶς κακολογήσας, ἐν μὲν τῇ Πολιτείᾳ (e.g. 606e–7a) Ὅμηρον ἐκβάλλων καὶ τὴν μιμητικὴν ποίησιν, αὐτὸς δὲ τοὺς διαλόγους μιμητικῶς γράψας, ὧν τῆς ἰδέας οὐδ᾿ αὐτὸς εὑρετής ἐστι· πρὸ γὰρ αὐτοῦ τοῦθ᾿ εὗρε τὸ εἶδος τῶν λόγων ὁ Τήιος Ἀλεξαμενός, ὡς Νικίας ὁ Νικαεὺς (FHG 505c iv.464) ἱστορεῖ καὶ Σωτίων (fr. 14 Wehrli). | Ἀριστοτέλης δ᾿ ἐν τῷ Περὶ Ποιητῶν (fr. 72 Rose = fr. 15 Gigon) οὕτω γράφει· οὐκοῦν οὐδὲ ἐμμέτρους 〈ὄντας〉 τοὺς καλουμένους Σώφρονος (test. 3) Μίμους μὴ φῶμεν εἶναι λόγων μιμήσεις, ἢ τοὺς Ἀλεξαμενοῦ τοῦ Τηίου τοὺς πρότερον γραφέντας τῶν Σωκρατικῶν διαλόγους; † ἄντικρυς φάσκων ὁ πολυμαθέστατος Ἀριστοτέλης πρὸ Πλάτωνος διαλόγους γεγραφέναι τὸν Ἀλεξαμενόν. διαβάλλει δὲ ὁ Πλάτων καὶ Θρασύμαχον τὸν Χαλκηδόνιον σοφιστὴν ὅμοιον εἶναι 505d λέγων τῷ ὀνόματι, ἔτι δ᾿ Ἱππίαν καὶ Γοργίαν | καὶ Παρμενίδην καὶ ἑνὶ διαλόγῳ τῷ Πρωταγόρᾳ πολλούς, ὁ τοιαῦτα ἐν τῇ Πολιτείᾳ (562c–d) εἰπών· ὅταν, οἶμαι, δημοκρατουμένη πόλις ἐλευθε-

505b  Eust. p. 1228.21 = IV.475.2–3 2  φιλόπονον A C E : φιλόπολιν Pl. ‖ 3  οὐδ᾿ ᾑτινιοῦν (et δ᾿ om.) M : δ᾿ † οὐδητινι † οὖν A : τε οὐδὲν τὸν νοῦν Pl. ‖ 4–5  παραδούς τε τοὺς παῖδας ταῖς γυναιξὶ A : ταῖς γυναιξὶ παραδούς τοὺς παῖδας Pl. ‖ 5  εἰς A : ὡς C E 8  Τισσαφέρνου M P Mus : Τησσαφέρνου A ‖ 9  διηγήσατο scripsi : διηγησαμένου A : διηγησάμενος φαίνεται C E ‖ 10  δὲ C E : om. A 17  Σωτίων Ionsius : Σωτηρίων A ‖ 19  〈ὄντας〉 add. Kaibel ‖ 20  λόγων scripsi : λόγους καὶ A ‖ 21  πρότερον Bake : πρώτους A | διαλόγους Kaibel, cf. Sophr. test. 4.5 : διαλόγων A

15

20

25

xi 50 4f–5 0 6a

5

10

357

ρίας διψήσασα κακῶν οἰνοχόων τύχῃ καὶ ἀκράτου αὐτῆς μεθυσθῇ. [113] λέγεται δὲ ὡς καὶ ὁ Γοργίας αὐτὸς ἀναγνοὺς τὸν ὁμώνυμον αὑτῷ διάλογον πρὸς τοὺς συνήθεις ἔφη· “ὡς καλῶς οἶδε Πλάτων ἰαμβίζειν.” Ἕρμιππος δὲ ἐν τῷ Περὶ Γοργίου (fr. 63 Wehrli = FGrH 1026 F 41), ὡς ἐπεδήμησε, φησί, ταῖς Ἀθήναις Γοργίας (82 A 7 D–K) μετὰ τὸ ποιήσασθαι τὴν ἀνάθεσιν τῆς ἐν Δελφοῖς ἑαυτοῦ χρυσῆς εἰκόνος εἰπόντος | τοῦ Πλάτωνος ὅτε εἶδεν αὐτόν· “ἥκει 505e ἡμῖν ὁ καλός τε καὶ χρυσοῦς Γοργίας,” ἔφη ὁ Γοργίας· “ἦ καλόν γε αἱ Ἀθῆναι καινὸν τοῦτον Ἀρχίλοχον ἐνηνόχασιν.” ἄλλοι δέ φασιν ὡς ἀναγνοὺς ὁ Γοργίας τὸν Πλάτωνος διάλογον πρὸς τοὺς παρόντας εἶπεν ὅτι οὐδὲν τούτων οὔτ᾿ εἶπεν οὔτ᾿ ἤκουσε. ταὐτά φασι καὶ Φαίδωνα εἰπεῖν ἀναγνόντα τὸν Περὶ Ψυχῆς· διὸ καλῶς ὁ Τίμων (SH 793) περὶ αὐτοῦ ἔφη· ὡς ἀνέπλαττε ὁ Πλάτων πεπλασμένα θύματα εἰδώς·

15

20

25

Παρμενίδῃ μὲν γὰρ καὶ ἐλθεῖν | εἰς λόγους τὸν τοῦ Πλάτωνος 505f Σωκράτην μόλις ἡ ἡλικία συγχωρεῖ, οὐχ ὡς καὶ τοιούτους εἰπεῖν ἢ ἀκοῦσαι λόγους. τὸ δὲ πάντων σχετλιώτατον καὶ τὸ εἰπεῖν οὐδεμιᾶς κατεπειγούσης χρείας ὅτι παιδικὰ γεγόνοι τοῦ Παρμενίδου Ζήνων ὁ πολίτης αὐτοῦ. ἀδύνατον δὲ καὶ Φαῖδρον οὐ μόνον κατὰ Σωκράτη εἶναι, ἦ πού γε καὶ ἐρώμενον αὐτοῦ γεγονέναι, ἀλλὰ μὴν οὐ δύνανται Πάραλος καὶ Ξάνθιππος οἱ Περικλέους υἱοὶ ‖ τῷ Πρωταγόρᾳ διαλέγεσθαι ὅτε 〈τὸ〉 δεύτερον ἐπεδήμησε ταῖς 506a Ἀθήναις, οἱ ἔτι πρότερον τελευτήσαντες. πολλὰ δ᾿ ἐστὶ καὶ ἄλλα λέγειν περὶ αὐτοῦ καὶ δεικνύναι ὡς ἔπλαττε τοὺς διαλόγους. [114] ὅτι δὲ καὶ δυσμενὴς ἦν πρὸς ἅπαντας δῆλον καὶ ἐκ τῶν ἐν τῷ Ἴωνι ἐπιγραφομένῳ, ἐν ᾧ πρῶτον μὲν (533e–4e) κακολογεῖ 9  καινὸν scripsi : καὶ νέον A C E : καὶ del. Meineke ‖ 11  οὔτ᾿ ἤκουσε(ν) παρὰ Πλάτωνος A C E : παρὰ Πλάτωνος ut glossam del. Rossi ‖ 14  ἀνέπλαττε C Mus : ἀνέπλαττ E : ἀνέπλαττεν A : ἀνέπλασσε vel sim. D.L. 3.26 : ἀνέπλασε Suda π 316 | ὁ Πλάτων A : ὁ om. C E et D.L. 3.26 Suda π 316 : Πλάτων ὁ Nauck | θύματα A et Suda π 316 : θαύματα D.L. 3.26 ‖ 17  σχετλιώτατον, i.e. σχετλιώττ B M P Mus : σχετλιώτερον, i.e. σχετλιώτρ A ‖ 21  οὐδὲ ante Πάραλος praeb. C E | υἱοὶ τελευτήσαντες τῷ λοιμῷ A C E : τελευτήσαντες τῷ λοιμῷ del. Kaibel, cf. infra ‖ 22  τῷ C E : om. A | 〈τὸ〉 add. Kaibel, cf. 5.218b 23  οἱ ἔτι πρότερον] οἱ ε΄ (i.e. πέμπτῳ) ἔτει πρότερον Casaubon τελευτήσαντες 〈τῷ λοιμῷ〉 ex supra Kaibel ‖ 26  ἐπιγραφομένῳ B : ἐπιγραφομένων A

358

506b

506c

506d

506e

deip nosop histae

πάντας τοὺς ποιητάς, ἔπειτα (541c–d) καὶ τοὺς ὑπὸ τοῦ δήμου προαγομένους, Φανοσθένη τὸν Ἄνδριον κἀπολλόδωρον τὸν Κυζικηνόν, ἔτι δὲ τὸν Κλαζομένιον Ἡρακλείδην. ἐν δὲ τῷ Μένωνι καὶ τοὺς μεγίστους | παρ᾿ Ἀθηναίοις γενομένους Ἀριστείδη καὶ Θεμιστοκλέα, Μένωνα δὲ ἐπαινεῖ τὸν τοὺς Ἕλληνας προδόντα. ἐν δὲ τῷ Εὐθυδήμῳ 〈Εὐθύδημον〉 καὶ τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ Διονυσιόδωρον προπηλακίζων καὶ καλῶν ὀψιμαθεῖς ἔτι τε ἐριστὰς (271c) ὀνειδίζει αὐτοῖς καὶ τὴν ἐκ Χίου τῆς πατρίδος φυγήν, ἀφ᾿ ἧς ἐν Θουρίοις κατῳκίσθησαν, ἐν δὲ τῷ Περὶ Ἀνδρείας (La. 179c–d) Μελησίαν τὸν Θουκυδίδου τοῦ ἀντιπολιτευσαμένου Περικλεῖ καὶ Λυσίμαχον τὸν Ἀριστείδου τοῦ δικαίου τῆς τῶν πατέρων ἀρετῆς ἀναξίους εἶναι φάσκων. | ἃ δὲ περὶ Ἀλκιβιάδου εἴρηκεν ἐν τῷ Συμποσίῳ οὐδ᾿ εἰς φῶς λέγεσθαί ἐστιν ἄξιον ἔν τε τῷ προτέρῳ τῶν εἰς αὐτὸν διαλόγων· ὁ γὰρ δεύτερος ὑπό τινων Ξενοφῶντος εἶναι λέγεται, ὡς καὶ ἡ Ἀλκυὼν Λέοντος τοῦ Ἀκαδημαϊκοῦ, ὥς φησι Νικίας ὁ Νικαεύς (FHG iv.464). τὰ μὲν οὖν κατὰ Ἀλκιβιάδου λεχθέντα σιωπῶ· ὅτι δὲ τὸν Ἀθηναίων δῆμον εἰκαῖον εἴρηκε κριτὴν ἔτι τε πρόκωπον, Λακεδαιμονίους δὲ ἐπαινῶν ἐπαινεῖ καὶ τοὺς πάντων Ἑλλήνων ἐχθροὺς Πέρσας. καὶ (Alc. I 118e) τὸν ἀδελφὸν δὲ τοῦ Ἀλκιβιάδου Κλεινίαν μαινόμενόν | τε ἀποκαλεῖ καὶ τοὺς υἱοὺς αὐτοῦ ἠλιθίους Μειδίαν (Alc. I 120a) τε ὀρτυγοκόπον, καὶ (Alc. I 132a) τὸν τῶν Ἀθηναίων δῆμον εὐπρόσωπον μὲν εἶναι, δεῖν δ᾿ αὐτὸν ἀποδύσαντας θεωρεῖν· ὀφθήσεται γάρ, φησί, περίβλεπτον ἀξίωμα περικείμενος κάλλους οὐκ ἀληθινοῦ. [115] ἐν δὲ τῷ Κίμωνι οὐδὲ τῆς Θεμιστοκλέους φείδεται κατηγορίας, οὐδὲ τῆς Ἀλκιβιάδου καὶ Μυρωνίδου, ἀλλ᾿ οὐδ᾿ αὐτοῦ τοῦ Κίμωνος. καὶ ὁ Κρίτων δ᾿ αὐτοῦ † Σοφοκλέους περιέχει καταδρομήν, ὁ δὲ Γοργίας οὐ μόνον ἀφ᾿ οὗ τὸ ἐπίγραμμα ἀλλὰ καὶ Ἀρχελάου τοῦ Μακεδονίας | βασιλέως, ὃν (Grg. 471a–b) οὐ μόνον ἐπονείδιστον 6  〈Εὐθύδημον〉 add. Dindorf : 〈αὐτὸν〉 add. M Pcorr. Mus ‖ 6–7  Διονυσιόδωρον A : Διονυσόδωρον Pl. ‖ 7  ἐριστὰς ὀνομάζων A : ὀνομάζων del. Kaibel 17  δῆμον εἰκαῖον M P Mus : δημονικαῖον (vox nihili) A ‖ 18  ἔτι τε πρόκωπον del. Dindorf, cf. εὐπρόσωπον infra ‖ 20  ἀποκαλεῖ C E : ἀποφαίνει A ‖ 23  δεῖν δ᾿ αὐτὸν ἀποδύσαντας θεωρεῖν A C E : ἀποδύντα χρὴ αὐτὸν θεασάσθαι Pl. 25  Θεμιστοκλέους A : Περικλέους C E ‖ 26  Ἀλκιβιάδου καὶ Μυρωνίδου A C E : Περικλέους καὶ Μιλτιάδου Dobree, Casaubon, cf. Pl. Grg. 503c ‖ 27  〈τοῦ〉 ante Σοφοκλέους add. B (quod non sufficit) : αὐτοῦ 〈Κρίτωνος, ἡ δὲ Πολιτεία καὶ〉 Σοφοκλέους Wilamowitz

5

10

15

20

25

xi 506a–507b

5

10

15

20

25

30

359

γένος ἔχειν, ἀλλ᾿ ὅτι καὶ ἀπέκτεινε τὸν δεσπότην. οὗτος δ᾿ ἐστὶν 〈ὁ〉 Πλάτων ὃν Σπεύσιππός φησι φίλτατον ὄντα Φιλίππῳ τῆς βασιλείας αἴτιον γενέσθαι· γράφει γοῦν Καρύστιος ὁ Περγαμηνὸς ἐν τοῖς Ἱστορικοῖς Ὑπομνήμασιν (fr. 1, FHG iv.356–7) οὕτω· Σπεύσιππος (test. 48 Tarán) πυνθανόμενος Φίλιππον βλασφημεῖν περὶ Πλάτωνος εἰς ἐπιστολὴν ἔγραψέ τι τοιοῦτον· ὥσπερ ἀγνοοῦντας τοὺς ἀνθρώπους ὅτι καὶ τὴν ἀρχὴν τῆς βασιλείας Φίλιππος διὰ Πλάτωνος ἔσχεν· Εὐφραῖον γὰρ ἀπέστειλε τὸν | Ὠρείτην πρὸς 506f Περδίκκαν Πλάτων, ὃς ἔπεισεν ἀπομερίσαι τινὰ χώραν Φιλίππῳ. διατρέφων δ᾿ ἐνταῦθα δύναμιν, ὡς ἀπέθανε Περδίκκας, ἐξ ἑτοίμου δυνάμεως ὑπαρχούσης ἐπέπεσε τοῖς πράγμασι. τοῦτο δ᾿ εἴπερ οὕτως ἀληθείας ἔχει, θεὸς ἂν εἰδείη. ὁ δὲ καλὸς αὐτοῦ Πρωταγόρας πρὸς τῷ καταδρομὴν ἔχειν πολλῶν ποιητῶν καὶ σοφῶν ἀνδρῶν ἐκθεατριζόμενον ἔχει καὶ τὸν Καλλίου βίον μᾶλλον τῶν Εὐπόλιδος Κολάκων (test. ii). ἐν δὲ τῷ Μενεξένῳ οὐ μόνον Ἱππίας ὁ Ἡλεῖος χλευάζεται ἀλλὰ καὶ (236a) ὁ Ῥαμνούσιος Ἀντιφῶν καὶ ὁ μουσικὸς Λάμπρος. ἐπιλίποι δ᾿ ἄν με ἡ ἡμέρα, εἰ πάντας ἐθελήσαιμι ‖ ἐπελθεῖν τοὺς κακῶς ἀκούσαντας ὑπὸ 〈τούτου〉 τοῦ σοφοῦ. 507a ἀλλὰ μὴν οὐδ᾿ Ἀντισθένη (SSR V A 147) ἐπαινῶ· καὶ γὰρ καὶ οὗτος πολλοὺς εἰπὼν κακῶς οὐδ᾿ αὐτοῦ τοῦ Πλάτωνος ἀπέσχετο, ἀλλὰ καλέσας αὐτὸν φορτικῶς Σάθωνα ταύτην ἔχοντα τὴν ἐπιγραφὴν διάλογον ἐξέδωκεν. [116] Ἡγήσανδρος δὲ ὁ Δελφὸς ἐν τοῖς Ὑπομνήμασι (fr. 1, FHG iv.412–13) περὶ τῆς πρὸς πάντας τοῦ Πλάτωνος κακοηθείας λέγων γράφει καὶ ταῦτα· μετὰ τὴν Σωκράτους τελευτὴν ἐπὶ πλεῖον τῶν συνήθων ἀθυμούντων ἔν τινι συνουσίᾳ Πλάτων συμπαρὼν λαβὼν τὸ | ποτήριον παρεκάλει μὴ 507b ἀθυμεῖν αὐτούς, ὡς ἱκανὸς αὐτὸς εἴη ἡγεῖσθαι τῆς σχολῆς, καὶ προέπιεν Ἀπολλοδώρῳ. καὶ ὃς εἶπεν· “ἥδιον ἂν παρὰ Σωκράτους τὴν τοῦ φαρμάκου κύλικα εἰλήφειν ἢ παρὰ σοῦ τὴν τοῦ οἴνου πρόποσιν·” ἐδόκει γὰρ Πλάτων φθονερὸς εἶναι καὶ κατὰ τὸ ἦθος οὐδαμῶς εὐδοκιμεῖν· καὶ γὰρ Ἀρίστιππον (SSR IV A 26) πρὸς Διονύσιον ἀποδημήσαντα ἔσκωπτεν αὐτὸς τρὶς εἰς Σικελίαν ἐκπλεύσας, ἅπαξ μὲν τῶν ῥυάκων χάριν, ὅτε καὶ τῷ πρεσβυτέρῳ 2  〈ὁ〉 add. Kaibel | Ἀρχελάῳ Φιλίππῳ A C E : Ἀρχελάῳ (v.l., cf. Pl. Grg. 470d–1d) del. Gomperz, qui et Περδίκκᾳ Φιλίππῳ tentavit ‖ 17  ἐπιλίποι Dindorf : ἐπιλείποι A : ἐπιλίπη C E ‖ 18  〈τούτου〉 addidi : τοῦ σοφοῦ 〈Πλάτωνος〉 Kaibel ‖ 21  τὸν ταύτην A C E : τὸν delevi

360

deip nosop histae

507c Διονυσίῳ συγγενόμενος ἐκινδύνευσε, δὶς δὲ πρὸς τὸν | νεώτερον

Διονύσιον. Αἰσχίνου (SSR III A 4) τε πένητος ὄντος καὶ μαθητὴν ἕνα ἔχοντος, Ξενοκράτην, τοῦτον περιέσπασε. καὶ Φαίδωνι δὲ τὴν τῆς δουλείας ἐφιστὰς δίκην ἐφωράθη. καὶ τὸ καθόλου πᾶσι τοῖς Σωκράτους μαθηταῖς ἐπεφύκει μητρυιᾶς ἔχων διάθεσιν· διόπερ Σωκράτης οὐκ ἀηδῶς περὶ αὐτοῦ στοχαζόμενος ἐνύπνιον ἔφησεν ἑωρακέναι πλειόνων παρόντων· “δοκεῖν γάρ”, ἔφη, “τὸν Πλάτωνα κορώνην γενόμενον ἐπὶ τὴν κεφαλήν μου ἀναπηδήσαντα τὸ 507d φαλακρόν μου κατασκαριφᾶν καὶ κραζεῖν περιβλέπουσαν. | δοκῶ οὖν σε, ὦ Πλάτων, πολλὰ κατὰ τῆς ἐμῆς ψεύσεσθαι κεφαλῆς.” ἦν δὲ ὁ Πλάτων πρὸς τῇ κακοηθείᾳ καὶ φιλόδοξος, ὅστις ἔφησεν· “ἔσχατον τὸν τῆς δόξης χιτῶνα ἐν τῷ θανάτῳ αὐτῷ ἀποδυόμεθα, ἐν διαθήκαις, ἐν ἐκκομιδαῖς, ἐν τάφοις,” ὥς φησι Διοσκουρίδης ἐν τοῖς Ἀπομνημονεύμασι (FGrH 594 F 7). καὶ τὸ πόλιν δὲ θελῆσαι κτίσαι καὶ τὸ νομοθετῆσαι τίς οὐ φήσει πάθος εἶναι φιλοδοξίας; δῆλον δ᾿ ἐστὶ τοῦτο ἐξ ὧν ἐν τῷ Τιμαίῳ (19b–c) λέγει· πέπονθά τι 507e πάθος πρὸς τὴν πολιτείαν, ὥσπερ ἂν εἰ ζωγράφος ἐβούλετο | τὰ ἑαυτοῦ ἔργα κινούμενα καὶ ἐνεργὰ ἰδεῖν, οὕτω κἀγὼ τοὺς πολίτας οὓς διαγράφω. [117] περὶ δὲ τῶν ἐν τοῖς διαλόγοις αὐτοῦ † λελεγμενων † τί ἂν καὶ λέγοι τις; ἡ μὲν γὰρ ψυχὴ ἡ διαπλαττομένη ἀθάνατος ὑπ᾿ αὐτοῦ καὶ κατὰ τὴν ἀπόλυσιν χωριζομένη τοῦ σώματος παρὰ προτέρῳ εἴρηται Ὁμήρῳ· οὗτος γὰρ εἶπεν ὡς ἡ τοῦ Πατρόκλου ψυχὴ (Il. 16.856–7) Ἀϊδόσδε κατῆλθεν ὃν πότμον γοόωσα, λιποῦσ᾿ ἀνδροτῆτα καὶ ἥβην. 507f εἰ δ᾿ οὖν καὶ Πλάτωνος φήσειέν τις εἶναι τὸν λόγον, οὐχ | ὁρῶ τίν᾿

ἐσχήκαμεν ἀπ᾿ αὐτοῦ ὠφέλειαν· ἐὰν γὰρ καὶ συγχωρήσῃ τις μεθίστασθαι τὰς τῶν τετελευτηκότων ψυχὰς εἰς ἄλλας φύσεις καὶ 507c  Eust. p. 560.21 = II.97.18–19 3  Ξενοκράτην A C E : fort. ut glossa delendum | 〈καὶ〉 τοῦτον Kaibel ‖ 8  μου A C E : del. Kaibel ‖ 9  μου A C E : del. Kaibel | κραζεῖν Jacobs : κρατεῖν A C E : κρώζειν Dobree ‖ 10  ψεύσεσθαι Schweighäuser : ψεύδεσθαι A : ψεύσασθαι C E ‖ 12  δόξης A C E : φιλοδοξίας Kaibel ‖ 19–20  † λελεγμενων † A : λεγομένων B : κεκλεμμένων Kaibel : fort. λελῃσμένων ‖ 22  προτέρῳ Kaibel : πρώτῳ A C E ‖ 24  κατῆλθεν A C E : βεβήκει Hom. ‖ 28  καὶ A C E : ἢ Wilamowitz

5

10

15

20

25

xi 50 7b –50 8d

5

10

15

20

25

30

361

πρὸς τὸν μετεωρότερον καὶ καθαρώτερον ἀνέρχεσθαι τόπον, ἅτε κουφότητος μετεχούσας, τί πλέον ἡμῖν; ὧν γὰρ μήτ᾿ ἀνάμνησίς ἐστιν οὗ ποτε ἦμεν μήτ᾿ αἴσθησις, εἰ καὶ τὸ σύνολον ἦμεν, τίς χάρις ταύτης τῆς ἀθανασίας; οἱ δὲ συντεθέντες ὑπ᾿ αὐτοῦ Νόμοι καὶ τούτων ἔτι πρότερον ἡ Πολιτεία ‖ τί πεποιήκασι; καίτοι γε ἔδει καθάπερ τὸν Λυκοῦργον τοὺς Λακεδαιμονίους καὶ τὸν Σόλωνα τοὺς Ἀθηναίους καὶ τὸν Ζάλευκον τοὺς Θουρίους καὶ αὐτόν, εἴπερ ἦσαν χρήσιμοι, πεῖσαί τινας τῶν Ἑλλήνων αὐτοῖς χρήσασθαι· νόμος γάρ ἐστιν, ὥς φησιν Ἀριστοτέλης (Rh.Al. 1420a25–7), λόγος ὡρισμένος καθ᾿ ὁμολογίαν κοινὴν πόλεως μηνύων πῶς δεῖ πράττειν ἕκαστα. ὁ δὲ Πλάτων πῶς; οὐκ ἄτοπον τριῶν Ἀθηναίων γενομένων νομοθετῶν, Δράκοντος καὶ αὐτοῦ τοῦ Πλάτωνος καὶ Σόλωνος, τῶν μὲν τοῖς | νόμοις ἐμμένειν τοὺς πολίτας, τῶν δὲ τοῦ Πλάτωνος καὶ προσκαταγελᾶν; ὁ δ᾿ αὐτὸς λόγος καὶ περὶ τῆς πολιτείας· εἰ καὶ πασῶν ἐστιν αὕτη βελτίων, μὴ πείθοι δ᾿ ἡμᾶς, τί πλέον; ἔοικεν οὖν ὁ Πλάτων οὐ τοῖς οὖσιν ἀνθρώποις γράψαι τοὺς Νόμους ἀλλὰ τοῖς ὑπ᾿ αὐτοῦ διαπλαττομένοις, ὥστε καὶ ζητεῖσθαι τοὺς χρησομένους. ἐχρῆν οὖν ἃ πείσει λέγων, ταῦτα καὶ γράφειν καὶ μὴ ταὐτὰ ποιεῖν τοῖς εὐχομένοις ἀλλὰ τοῖς τῶν ἐνδεχομένων ἀντεχομένοις. [118] χωρὶς τοίνυν τούτων εἴ τις διεξίοι τοὺς Τιμαίους | αὐτοῦ καὶ τοὺς Γοργίας καὶ τοὺς ἄλλους δὲ τοὺς τοιούτους διαλόγους ἐν οἷς καὶ περὶ τῶν ἐν τοῖς μαθήμασι διεξέρχεται καὶ περὶ τῶν κατὰ φύσιν καὶ περὶ πλειόνων ἄλλων, οὐδ᾿ ὣς διὰ ταῦτα θαυμαστέος ἐστίν· ἔχει γάρ τις καὶ παρ᾿ ἑτέρων ταῦτα λαβεῖν ἢ βέλτιον λεχθέντα ἢ μὴ χεῖρον· καὶ γὰρ Θεόπομπος ὁ Χῖος ἐν τῷ Κατὰ τῆς Πλάτωνος Διατριβῆς (FGrH 115 F 259), τοὺς πολλούς, φησί, τῶν διαλόγων αὐτοῦ ἀχρείους καὶ ψευδεῖς ἄν τις εὕροι· ἀλλοτρίους δὲ τοὺς πλείους, ὄντας ἐκ τῶν Ἀριστίππου διατριβῶν, | ἐνίους δὲ κἀκ τῶν Ἀντισθένους, πολλοὺς δὲ κἀκ τῶν Βρύσωνος τοῦ Ἡρακλεώτου. ἀλλὰ τὰ κατὰ τὸν ἄνθρωπον ἅπερ ἐπαγγέλλεται καὶ ἡμεῖς ζητοῦμεν ἐκ τῶν ἐκείνου λόγων, οὐχ εὑρίσκομεν ἀλλὰ *508d  Eust. p. 1406.15–16 = i.42.36–7 3  αἴσθησις ᾖ A : ᾖ om. C E ‖ 11  πῶς; οὐκ ἄτοπον Kaibel : πως vel πῶς οὐκ ἄτοπος A C : πῶς οὐκ ἄτοπο E ‖ 12  νομοθετῶν τῶν γε δὴ γνωριζομένων A C E : τῶν γε δὴ γνωριζομένων ut glossam delevi ‖ 13  τῶν2 A C E : fort. τοὺς 15  ἐστιν A C E : εἴη Meineke ‖ 18  οὖν ἃ πείσει M P Mus : οὗ ἄπεισι A : οὖν οὗ εἰσι C E ‖ 31  ὅπερ οὐχ A : ὅπερ del. Dobree

508a

508b

508c

508d

362

deip nosop histae

συμπόσια μὲν καὶ λόγους ὑπὲρ ἔρωτος εἰρημένους καὶ μάλα ἀπρεπεῖς, οὓς καταφρονῶν τῶν ἀναγνωσομένων συνέθηκεν. ὥσπερ καὶ οἱ πολλοὶ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ τυραννικοί τινες καὶ διάβολοι γενόμενοι· [119] Εὐφραῖος μὲν γὰρ παρὰ Περδίκκᾳ τῷ βασιλεῖ 508e διατρίβων | ἐν Μακεδονίᾳ οὐχ ἧττον αὐτοῦ ἐβασίλευε φαῦλος ὢν καὶ διάβολος, ὃς οὕτω ψυχρῶς συνέταξε τὴν ἑταιρίαν τοῦ βασιλέως ὥστε οὐκ ἐξῆν τοῦ συσσιτίου μετασχεῖν εἰ μή τις ἐπίσταιτο γεωμετρεῖν ἢ φιλοσοφεῖν· ὅθεν Φιλίππου τὴν ἀρχὴν παραλαβόντος Παρμενίων αὐτὸν ἐν Ὠρεῷ λαβὼν ἀπέκτεινεν, ὥς φησι Καρύστιος ἐν Ἱστορικοῖς Ὑπομνήμασι (fr. 2, FHG iv.357). καὶ Κάλλιππος δ᾿ ὁ Ἀθηναῖος, μαθητὴς καὶ αὐτὸς Πλάτωνος, ἑταῖρος Δίωνος καὶ 508f συμμαθητὴς γενόμενος καὶ συναποδημήσας αὐτῷ | εἰς Συρακούσας, ὁρῶν ἤδη τὸν Δίωνα ἐξιδιοποιούμενον τὴν μοναρχίαν ἀποκτείνας αὐτὸν καὶ αὐτὸς τυραννεῖν ἐπιχειρήσας ἀπεσφάγη. Εὐάγων δ᾿ ὁ Λαμψακηνός, ὥς φησιν Εὐρύπυλος (FGrH 1107 F 1) καὶ Δικαιοκλῆς ὁ Κνίδιος ἐν πρώτῳ καὶ ἐνενηκοστῷ Διατριβῶν, ἔτι δὲ Δημοχάρης ὁ ῥήτωρ ἐν τῷ Ὑπὲρ Σοφοκλέους πρὸς Φίλωνα (fr. I.1, p. 341 Baiter–Sauppe), δανείσας τῇ πατρίδι ἀργύριον ἐπὶ ἐνεχύρῳ τῇ ἀκροπόλει καὶ ἀφυστερησάσης τυραννεῖν ἐβουλεύετο, ἕως συνδραμόντες ἐπ᾿ αὐτὸν οἱ Λαμψακηνοὶ καὶ τὰ χρήματα 509a ἀποδόντες ἐξέβαλον. ‖ Τίμαιος δ᾿ ὁ Κυζικηνός, ὡς ὁ αὐτὸς Δημοχάρης φησί, χρήματα καὶ σῖτον ἐπιδοὺς τοῖς πολίταις καὶ διὰ ταῦτα πιστευθεὶς εἶναι χρηστὸς παρὰ τοῖς Κυζικηνοῖς, μικρὸν ἐπισχὼν χρόνον ἐπέθετο τῇ πολιτείᾳ δι᾿ Ἀριδαίου· κριθεὶς δὲ καὶ ἁλοὺς ἐν μὲν τῇ πόλει ἐπέμενε πολιὸς καὶ γεγηρακώς, ἀτίμως δὲ καὶ ἀδόξως διαζῶν. τοιοῦτοι δ᾿ εἰσὶ καὶ νῦν τῶν Ἀκαδημαϊκῶν τινες ἀνοσίως καὶ ἀδόξως βιοῦντες· χρημάτων γὰρ ἐξ ἀσεβείας καὶ 4  Εὐφραῖος Casaubon, cf. 11.506e A E : Εὔφρατος A C E et 11.506 C γρEmg 5–6  ἐβασίλευε et ὃς del. Kaibel ‖ 6  ἑταιρίαν C E M P Mus : ἑταίραν A 9  Παρμενίων A : Παρμενίδης C E ‖ 14  ἀπεσφάγη C E : ἐπεσφάγη A 15  Εὐάγων A C E : Εὐαίων D.L. 3.46 ‖ 16  ἐν πρώτῳ καὶ ἐνενηκοστῷ scripsi, ducente Kaibel (ἐνενηκοστῷ καὶ πρώτῳ) : ἐν ἐνηκοστῷ καὶ πρώτῳ A : ἐν εἰκοστῷ καὶ πρώτῳ B M P Mus ‖ 19  ἀφυστερησάσης (sc. τῆς πόλεως) Wilamowitz : ἀφυστερήσας C E : ἀποστερήσας A | ἐβουλεύετο A : ἐβούλετο C E ‖ 23  παρὰ τοῖς Κυζικηνοῖς A : om. C E, fort. ut glossa delenda 24  πολιτείᾳ A : πατρίδι C E ‖ 25  ἁλοὺς καὶ ἀδοξήσας A C E : καὶ ἀδοξήσας del. Wilamowitz, cf. ἀδόξως διαζῶν infra | πολιὸς καὶ γεγηρακώς scripsi : παλαιὸς καὶ γεγηρακώς A C E : πλούσιος καταγεγηρακώς Kaibel

5

10

15

20

25

363

xi 508d–509e

5

10

15

20

25

παρὰ φύσιν κυριεύσαντες | διὰ γοητείαν νῦν εἰσι περίβλεπτοι. 509b ὥσπερ καὶ Χαίρων ὁ Πελληνεύς, ὃς οὐ μόνῳ Πλάτωνι ἐσχόλακεν ἀλλὰ καὶ Ξενοκράτει· καὶ οὗτος οὖν τῆς πατρίδος πικρῶς τυραννήσας οὐ μόνον τοὺς ἀρίστους τῶν πολιτῶν ἐξήλασεν, ἀλλὰ καὶ τοῖς τούτων δούλοις τὰ κτήματα τῶν δεσποτῶν χαρισάμενος καὶ τὰς ἐκείνων γυναῖκας συνῴκισε πρὸς γάμου κοινωνίαν, ταῦτ᾿ ὠφεληθεὶς ἐκ τῆς καλῆς Πολιτείας καὶ τῶν παρανόμων Νόμων· [120] διὸ καὶ Ἔφιππος ὁ κωμῳδιοποιὸς ἐν Ναυάγῳ (fr. 14) Πλάτωνά | τε αὐτὸν καὶ τῶν γνωρίμων τινὰς κεκωμῴδηκεν ὡς καὶ 509c ἐπ᾿ ἀργυρίῳ συκοφαντοῦντας, ἐμφαίνων ὅτι καὶ πολυτελῶς ἠσκοῦντο καὶ ὅτι τῆς εὐμορφίας τῶν καθ᾿ ἡμᾶς ἀσελγῶν πλείονα πρόνοιαν ἐποιοῦντο. λέγει δ᾿ οὕτως· ἐπεὶ καταστὰς εὔστοχος νεανίας τῶν ἐξ Ἀκαδημίας τις ὑπὸ Πλάτωνα καὶ Βρυσωνοθρασυμαχειοληψικερμάτων πληγεὶς ἀνάγκῃ † λιψιγομισθω † τέχνῃ | συνών τις, οὐκ ἄσκεπτα δυνάμενος λέγειν, εὖ μὲν μαχαίρᾳ ξύστ᾿ ἔχων τριχώματα, εὖ δ᾿ ὑποκαθιεὶς ἄτομα πώγωνος βάθη, εὖ δ᾿ ἐν πεδίλῳ πολλὰ τιθεὶς ὑπόξυρον κνήμης ἱμάντων ἰσομέτροις ἑλίγμασιν ὄγκῳ τε χλανίδος εὖ τεθωρακισμένος, σχῆμ᾿ ἀξιόχρεων ἐπικαθεὶς βακτηρίᾳ, ἀλλότριον οὐκ οἰκεῖον, ὡς ἐμοὶ δοκεῖ, | ἔλεξεν· “ἄνδρες τῆς Ἀθηναίων χθονός.”

5

509d

10

μέχρι τούτων ἡμῖν πεπεραιώσθω καὶ ἥδε ἡ συναγωγή, φίλτατε Τιμόκρατες· ἑξῆς δὲ ἐροῦμεν περὶ τῶν ἐπὶ τρυφῇ διαβοήτων γενομένων.

5  κτήματα A C E : χρήματα P Mus ‖ 13  ἐπεὶ καταστὰς A : ἔπειτ᾿ ἀναστὰς Jacobs ‖ 14  Ἀκαδημίας A : Ἀκαδημείας Dindorf ‖ 18  ξύστ᾿ Musurus : ξυστὰ A ‖ 19  δ᾿ Musurus : δὲ A ‖ 20  πολλὰ, i.e. ΠΟΛΛΑ A : πόδα, i.e. ΠΟΔΑ Scaliger | ὑπόξυρον Scaliger : ὑπὸ ξυρὸν A ‖ 26  πεπεραιώσθω Casaubon, cf. 13.588a : πεπαιρεώσθω A ‖ 28  Ἀθηναίου ια΄ add. A

509e

ἐκ τοῦ ὀγδόου βιβλίου

5

10

15

20

25

30

τὴν κατὰ Λυσιτανίαν (χώρα δ’ αὕτη τῆς Ἰβηρίας, ἣν νῦν Ῥωμαῖοι Σπανίαν ὀνομάζουσι) διηγούμενος εὐδαιμονίαν Πολύβιος ὁ Μεγαλοπολίτης (34.8.4–10) φησὶν ὡς αὐτόθι | διὰ τὴν τοῦ ἀέρος εὐκρασίαν καὶ τὰ ζῷα πολύγονα καὶ οἱ ἄνθρωποι, καὶ οἱ ἐν τῇ χώρᾳ καρποὶ οὐδέποτε φθείρονται· ῥόδα μὲν γὰρ αὐτόθι καὶ λευκόια καὶ ἀσπάραγοι καὶ τὰ παραπλήσια τούτοις οὐ πλεῖον διαλείπει μηνῶν τριῶν, τὸ δὲ θαλάσσιον ὄψον καὶ κατὰ τὸ πλῆθος καὶ κατὰ τὴν χρηστότητα καὶ κατὰ τὸ κάλλος μεγάλην ἔχει διαφορὰν πρὸς τὸ γινόμενον ἐν τῇ καθ’ ἡμᾶς θαλάσσῃ. καὶ ὁ μὲν τῶν κριθῶν σίκλος μέδιμνός ἐστι δραχμῆς, ὁ δὲ τῶν πυρῶν ἐννέα ὀβολῶν Ἀλεξανδρηνῶν, τοῦ δ’ οἴνου δραχμῆς | ὁ μετρητὴς καὶ ἔριφος ὁ μέτριος ὀβολοῦ καὶ λαγώς. τῶν δ’ ἀρνῶν τριώβολον καὶ τετρώβολον ἡ τιμή, ὗς δείπνων ἑκατὸν μνᾶς ἄγων πέντε δραχμῶν καὶ πρόβατον δύο, τάλαντον δὲ σύκων τριῶν ὀβολῶν, μόσχος δραχμῶν πέντε καὶ βοῦς ζύγιμος δέκα. τὰ δὲ τῶν ἀγρίων ζῴων κρέα σχεδὸν οὐδὲ κατηξιοῦτο τιμῆς, ἀλλ’ ἐν ἐπιδόσει καὶ χάριτι τὴν ἀλλαγὴν ποιοῦνται τούτων. ἡμῖν δὲ ὁ καλὸς Λαρίνσιος, φησὶν ὁ ῥήτωρ οὗτος, τὴν Ῥώμην Λυσιτανίαν ἑκάστοτε παρέχων ἐμπίπλησι παντοίων ἀγαθῶν ὁσημέραι, μετὰ τοῦ ἡδέος καὶ μεγαλοφρόνως φιλοτιμούμενος, οὐδὲν φερομένοις | οἴκοθεν ἢ λογάρια. ὅτι ἐν Ἡρακλείᾳ γίνονται οἱ ὀρυκτοὶ καλούμενοι ἰχθύες. ἱστορεῖ δὲ Θεόφραστος (fr. 171 Wimmer) καὶ περὶ τῶν πηγνυμένων διὰ χειμῶνα τῷ κρυστάλλῳ, οἳ οὐ πρότερον αἰσθάνονται οὐδὲ κινοῦνται, πρὶν ἂν εἰς τὰς λοπάδας ἐμβληθέντες ἕψωνται. | εὑρίσκονται δὲ καὶ ἐν Παφλαγονίᾳ ὀρυκτοὶ ἰχθῦς ζῶντες κατὰ τόπους οὔτε ποταμῶν ἐπιχύσεις ἔχοντας οὔτε θερμῶν ναμάτων, τὸ καινότατον. ὅτι Μνασέας ὁ Πατρεύς (fr. 14 Cappelletto) φησι τοὺς ἐν τῷ Κλείτορι ποταμῷ Ἀρκαδίας ἐν τῷ Λάδωνι ποταμῷ ἰχθῦς φθέγγεσθαι, καίτοι Ἀριστοτέλους (fr. 200 Rose = fr. 252 Gigon) εἰπόν-

Tit. ἐκ τοῦ ὀγδόου λόγου E : Ἀθηναίου ἐκ τοῦ ὀγδόου βιβλίου C ‖ 10  σίκλος A : σίκλος C E ‖ 11  Ἀλεξανδρηνῶν C E : Ἀλεξανδρινῶν A ‖ 17  Λαρίνσιος C E : Λαρήνσιος A ‖ 20  φερομένοις A : φερομένους C E ‖ 23  χειμῶνα A : χειμῶ E : χειμῶνος C ‖ 26–7  τὸ καινότατον verba epitomatoris ‖ 29  Ἀρκαδίας Eust. : Ἀρκαδ C E

330d 331a

331b

331c

331d

366

331e

331f

332a

332b

332c 332b 332c

332d

332e

epitome

τος μόνον σκάρον φθέγγεσθαι καὶ τὸν ποτάμιον χοῖρον. Φιλοστέφανος δ’ ὁ Κυρηναῖός (fr. 1 Giannini) φησιν ἐν Ἀόρνῳ ποταμῷ | ἰχθῦς εἶναι φθεγγομένους ὡς κίχλας καὶ καλεῖσθαι ποικιλίας. Νυμφόδωρος (FGrH 572 F 8) δὲ ἐν Ἑλώρῳ ποταμῷ λάβρακας εἶναι καὶ ἐγχέλεις μεγάλας, φησίν, οὕτω τιθασοὺς ὡς ἐκ τῶν χειρῶν δέχεσθαι τῶν προσφερόντων ἄρτους. ἐγὼ δέ, φησὶν οὗτος, ἐν τῇ κατὰ Χαλκίδα Ἀρεθούσῃ τεθέαμαι κεστρεῖς χειροήθεις καὶ ἐγχέλεις ἐνώτια ἐχούσας ἀργυρᾶ καὶ χρυσᾶ, λαμβανούσας τε καὶ λαμβάνοντας ἀπὸ τῶν προσφερόντων τροφάς. | Σῆμος (FGrH 396 F 12) δέ φησιν Ἀθηναίοις θυομένοις ἐν Δήλῳ τὴν χέρνιβα βάψας ὁ παῖς προσήνεγκε κἀν τῇ φιάλῃ μετὰ τοῦ ὕδατος ἰχθῦς κατέχεεν· εἰπεῖν οὖν αὐτοῖς τοὺς τῶν Δηλίων μάντεις ὡς κυριεύσουσι τῆς θαλάσσης. | φησὶ Πολύβιος (34.10.1–4) ἐν τῷ κατὰ Νάρβον ποταμὸν Κελτικῷ πεδίῳ λεπτογείῳ ὄντι καὶ διάμμῳ καὶ πολλὴν ἄγρωστιν ἔχοντι ὑπὸ δύο καὶ τρεῖς πήχεις ὑπορρεῖν τὸ πλαζόμενον ποτάμιον ὕδωρ· μεθ’ οὗ | ἰχθύες κατὰ τὰς παρεκχύσεις ὑποτρέχοντες ὑπὸ τὴν γῆν χάριν τῆς τροφῆς (φιληδοῦσι γὰρ τῇ τῆς ἀγρώστεως ῥίζῃ) πεποιήκασι πᾶν τὸ πεδίον πλῆρες ἰχθύων ὑπογείων, οὓς ἀνορύττοντες λαμβάνουσιν. ἐν Ἰνδοῖς δέ φησι Θεόφραστος (fr. 171 Wimmer) τοὺς ἰχθῦς ἐκ τῶν ποταμῶν εἰς τὴν γῆν ἐξιόντας καὶ πηδῶντας πάλιν εἰς τὸ ὕδωρ ἀπιέναι καθάπερ τοὺς βατράχους. | ὅτι ὁ ἐξώκοιτος ἰχθύς, ὃν ἔνιοι καλοῦσιν ἄδωνιν, ὑπόπυρρός ἐστι καὶ ἀπὸ τῶν βραγχίων ἑκατέρωθε τοῦ σώματος μέχρι τῆς κέρκου μίαν ἔχει διηνεκῆ λευκὴν ῥάβδον, | ὥς φησι Κλέαρχος ὁ Περιπατητικός (fr. 101 Wehrli). | κρατῶ δ’, οἶμαι, καὶ τῆς λέξεως αὐτοῦ, φησίν· ἤτοι μέμνηται οὕτως ἐχούσης· ἐστὶ δὲ στρογγύλος, ἴσος τὸ μέγεθος τοῖς παραιγιαλίταις κεστρινίσκοις· οὗτοι δ’ εἰσὶν ὀκταδάκτυλοι | μάλιστα τὸ μῆκος. ἐστὶ δὲ τῶν πετραίων καὶ βιοτεύει περὶ τοὺς πετρώδεις τόπους· καὶ ὅταν ᾖ γαλήνη, συνεξορούσας τῷ κύματι κεῖται ἐπὶ τῶν πετριδίων πολὺν χρόνον ἀναπαυόμενος ἐν τῷ ξηρῷ καὶ μεταστρέφει μὲν ἑαυτὸν πρὸς τὸν ἥλιον. ὅταν δ’ ἱκανῶς αὐτῷ τὰ πρὸς τὴν ἀνάπαυσιν ἔχῃ, προσκυλινδεῖται τῷ ὑγρῷ, μέχρι οὗ ἂν | πάλιν ὑπολαβὸν αὐτὸν τὸ κῦμα κατενέγκῃ μετὰ τῆς ἀναρροίας εἰς τὴν θάλασσαν. ὅταν δ’ ἐγρηγορὼς ἐν τῷ ξηρῷ τύχῃ, φυλάττεται τῶν ὀρνίθων τοὺς παρευδιστὰς καλουμένους, ὧν ἐστι κηρύλος, τροχίλος καὶ ὁ τῇ κρεκὶ προσεμφερὴς ἑλώριος· οὗτοι γὰρ ἐν ταῖς εὐδίαις παρὰ τὸ

5

10

15

20

25

30

35

viii 33 1d– 33 3d– f

5

10

15

20

25

30

367

ξηρὸν νεμόμενοι πολλάκις αὐτῷ περιπίπτουσιν, οὓς ὅταν προΐδηται φεύγει πηδῶν καὶ ἀσπαίρων, ἕως ἂν εἰς τὸ ὕδωρ ἀποκυβιστήσῃ. | Νικόλαος ὁ Δαμασκηνός (FGrH 90 F 74), περὶ Ἀπάμειαν, φησί, τὴν Φρυγιακὴν σεισμῶν ποτε γενομένων ἀναφανῆναι λίμνας πρότερον οὐκ οὔσας καὶ ποταμοὺς καὶ ἄλλας πηγὰς ὑπὸ τῆς κινήσεως ἀνοιχθείσας, πολλὰς δὲ καὶ ἀφανισθῆναι, τοσοῦτό τε ἀναβλῦσαι πικρὸν καὶ γλαυκὸν ὕδωρ, ὥστε ὀστρέων πλησθῆναι τὸν πάντα τόπον καὶ ἰχθύων τῶν τε ἄλλων ὅσα τρέφει θάλασσα. | οἶδα δέ, φησὶν οὗτος, καὶ πολλαχοῦ τὸν θεὸν ὕσαντα ἰχθύσι· Φαινίας (fr. 17a Wehrli) γοῦν ἐν Χεροννήσῳ φησὶν ἐπὶ τρεῖς ἡμέρας ὗσαι τὸν θεὸν ἰχθύας. τὸ δ’ αὐτὸ καὶ Φίλαρχος (Phylarch. FGrH 81 F 4a) ἱστορεῖ. Ἡρακλείδης δὲ ὁ Λέμβος (fr. 3, FHG iii.168), περὶ Παιονίαν, φησί, καὶ Δαρδανίαν βατράχους ὗσεν ὁ θεός, καὶ τοσοῦτον αὐτῶν ἐγένετο πλῆθος ὡς τὰς | οἰκίας καὶ τὰς ὁδοὺς πλήρεις εἶναι. καὶ τὰς μὲν πρώτας ἡμέρας κτείνοντες τούτους καὶ συγκλείοντες τὰς οἰκίας διεκαρτέρουν· ὡς δ’ οὐδὲν ἤνυον, ἀλλὰ τά τε σκεύη ἐπληροῦντο καὶ μετὰ τῶν ἐδεσμάτων εὑρίσκοντο συνεψόμενοι καὶ συνοπτώμενοι οἱ βάτραχοι, καὶ πρὸς τούτοις οὐδὲ τοῖς ὕδασιν ἦν χρῆσθαι οὔτε τοὺς πόδας ἐπὶ τὴν γῆν θεῖναι συσσεσωρευμένων αὐτῶν, ἐνοχλούμενοι δὲ καὶ ὑπὸ τῆς τῶν τετελευτηκότων ὀδμῆς ἔφυγον τὴν χώραν. φησὶ Ποσειδώνιος ὁ Στωικὸς (FGrH 87 F 29 = fr. 226 Edelstein–Kidd) κροτηθῆναι μὲν μάχην Τρύφωνι | τῷ Ἀπαμεῖ καὶ Σαρπηδόνι τῷ Δημητρίου στρατηγῷ περὶ Πτολεμαΐδα λίμνην. ἐπεὶ δὲ οἱ τοῦ Τρύφωνος ὥδευον κατὰ τὸ πλησίαλον νικήσαντες τὴν μάχην, ἐξαίφνης πελάγιον κῦμα ἐξαρθὲν μετέωρον εἰς ὕψος ἐξαίσιον ἐπῆλθε τῇ γῇ καὶ πάντας αὐτοὺς ἐπέκλυσε διέφθειρέ τε ὑποβρυχίους, ἰχθύων τε πολὺν σωρὸν ἀναχωροῦν τὸ κῦμα μετὰ τῶν νεκρῶν κατέλιπε. καὶ οἱ περὶ | τὸν Σαρπηδόνα ἀκούσαντες τὴν συμφορὰν ἐπελθόντες τοῖς μὲν τῶν πολεμίων σώμασιν ἐφήσθησαν, ἰχθύων δὲ ἀφθονίαν ἀπηνέγκαντο καὶ ἔθυσαν Ποσειδῶνι Τροπαίῳ πρὸς τοῖς προαστείοις τῆς πόλεως. ἱστορεῖ Πολύχαρμος (FGrH 770 F 1) ἐν Λυκίᾳ ἰχθυομάντεις ἄνδρας | καί φησι παρ’ αὐτοῖς τὸν ἱερέα τοῖς 4  σεισμῶν, φησί C E : φησί delevi ‖ 7  γλαυκὸν A C E : γλυκὺν Cs Es B 10  Χεροννήσῳ C E : Χερρονήσῳ A ‖ 11  Φίλαρχος C E : Φύλαρχος A 21–2  ὁ Στωϊκὸς E : ὁ ἱστορικὸς C : τὸν ἀπὸ τῆς Στοᾶς A ‖ 24  λίμνην C E : πόλιν A

332f

333a

333b

333c

333d

333d–f

368

epitome

μαντευομένοις χρησμοὺς διδόναι ὀρφῶν φαινομένων ἢ φαλαινῶν ἢ πρηστίδων πλήθει μὲν τοσούτων ὥστ’ ἐκπλήττεσθαι τὴν ὅρασιν, μεγέθει δὲ τοιούτων ὥστε καὶ εὐλαβηθῆναι· αἳ φαίνονται ὀβελίσκων δύο ξυλίνων εἰς τὴν δίνην ἐμβαλλομένων ἐχόντων ἐφ’ ἑκατέρῳ σάρκας ὀπτὰς ἀριθμῷ δέκα. | 334a ὅτι Δαρείῳ Σκύθαι ἐπερχομένῳ αὐτῶν τῇ χώρᾳ ἔπεμψαν, ὥς φησιν Ἡρόδοτος (4.131.1), ὄρνιν καὶ ὀιστὸν καὶ βάτραχον αἰνιττόμενοι. Πάτροκλος δὲ ὁ Πτολεμαίου στρατηγὸς Ἀντιγόνῳ τῷ βασιλεῖ αἰνιττόμενος ἔπεμψεν ἰχθῦς τε μεγάλους καὶ σῦκα χλωρά. | ἐτύγχανε δὲ κωθωνιζόμενος ὁ βασιλεύς, καὶ ὡς πάντες διηποροῦντο ἐπὶ τοῖς δώροις, ὁ Ἀντίγονος γελάσας πρὸς τοὺς φίλους ἔφη γινώσκειν τί βούλεται τὰ ξένια· “ἢ γὰρ θαλαττοκρατεῖν ἡμᾶς φησι Πάτροκλος ἢ τῶν σύκων τρώγειν.” ὅτι ὁ φυσικὸς Ἐμπεδοκλῆς (31 B 72.1 D–K) κοινῶς πάντας τοὺς ἰχθῦς καμασῆνάς φησι λέγων·

5

10

15

δένδρεα μακρὰ καὶ εἰνάλιοι καμασῆνες. ὅτι ὁ τὰ Κύπρια (fr. 9.1–12, pp. 49–50 Bernabé) ποιήσας ἔπη | 334c τὴν Νέμεσιν ποιεῖ διωκομένην ὑπὸ Διὸς καὶ εἰς ἰχθὺν 335a μεταμορφουμένην ἣ Διοσκούρους καὶ Ἑλένην ἔτεκε. | φησί που

Φερεκράτης (fr. 125)·

20

μηδέποτ’ ἰχθύν, ὦ Δευκαλίων, μηδ’ ἂν αἰτῶ, παραθῇς μοι. 335b | 335a

335b 335c

335b 335e 335f

φησὶ Σῆμος ὁ Δήλιος (FGrH 396 F 4) | τὰς Δηλιάδας, | ὅταν θύωσι τῇ Βριζοῖ — αὕτη δ’ ἐστὶν ἡ ἐν ὕπνῳ μάντις· βρίζειν δὲ τὸ καθεύδειν καθ’ Ὅμηρον (Od. 12.7) καὶ τοὺς ἀρχαίους — | προσφέρειν αὐτῇ σκάφας πάντων πλήρεις ἀγαθῶν πλὴν ἰχθύων διὰ τὸ εὔχεσθαι ταύτῃ περί τε πάντων καὶ ὑπὲρ τῆς τῶν πλοίων σωτηρίας. | σημείωσαι ὅτι εὕρηται αἰτιατικὴ τὸν Ζεῦν ἀπὸ εὐθείας τῆς Ζεῦς παρὰ Πολυκράτει τῷ σοφιστῇ (AP 7.345.5 = HE 5 = SH 4.5). | ὅτι Ἀρχέστρατος (test. 5 Olson–Sens) ἐπὶ ὀψολογίᾳ πολυθρύλλητος, | ἦν δὲ ἐποποιὸς μηδὲν τῶν ἐπιτρῖψαι δυναμένων παραλιπὼν καὶ μόνος ζηλώσας τὸν Σαρδαναπάλου | τοῦ Ἀνακυν2  πρηστίδων C E Eust., mel. πριστίδων : † πριστις † A : πρίστεις P 30–1  πολυθρύλλητος C : πολυθρύλλητ E : πολυθρύλητον (structura alia) A 32  Σαρδαναπάλου C E : Σαρδαναπάλλου A

25

30

viii 333d–f–336e

369

δαράξεω βίον, οὗ τῷ τάφῳ ἐπιγεγράφθαι φησὶ Χρύσιππος (xxviii fr. 11, SVF iii.200) τάδε (Choerilus Iasius? SH 335)· |

5

10

15

20

εὖ εἰδὼς ὅτι θνητὸς ἔφυς σὸν θυμὸν ἀέξαι τερπόμενος θαλίῃσι· θανόντι τοι οὔτις ὄνησις. καὶ γὰρ ἐγὼ σποδός εἰμι, Νίνου μεγάλης βασιλεύσας. κεῖν’ ἔχω, ὅσσ’ ἔφαγον καὶ ἐφύβρισα καὶ σὺν ἔρωτι τέρπν’ ἔπαθον· τὰ δὲ πολλὰ καὶ ὄλβια πάντα λέλυνται. 5 ἥδε σοφὴ βιότοιο παραίνεσις, οὐδέ ποτ’ αὐτῆς | λήσομαι· ἐκτήσθω δ’ ὁ θέλων τὸν ἀπείρονα χρυσόν. |

336a

336b

κρεῖττον δ’ ἂν εἶχε, φησὶν ὁ Χρύσιππος, εἰ μετελήφθη τὰ ἔπη τοῦ 336f Σαρδαναπάλου οὕτως· | εὖ εἰδὼς ὅτι θνητὸς ἔφυς σὸν θυμὸν ἀέξαι τερπόμενος μύθοισι· φαγόντι τοι οὔτις ὄνησις. καὶ γὰρ ἐγὼ κακός εἰμι, φαγὼν ὡς πλεῖστα καὶ ἡσθείς. ταῦτ’ ἔχω, ὅσσ’ ἔμαθον καὶ ἐφρόντισα καὶ μετὰ τούτων ἔσθλ’ ἔπαθον· τὰ δὲ λοιπὰ καὶ ἡδέα πάντα λέλειπται. 5

337a

Κλέαρχος (fr. 78 Wehrli) δέ φησιν Ἀρχεστράτου (test. 3 Olson– Sens) | διδάσκαλον γενέσθαι Τερψίωνα, ὃν καὶ πρῶτον Γαστρολο- 337b γίαν γράψαντα διακελεύεσθαι τοῖς μαθηταῖς τίνων ἀφεκτέον. | ὅτι Βακχίδας τις τὸν αὐτὸν | Σαρδαναπάλῳ ζήσας βίον ἀπο- 336c | 336d θανὼν ἐπὶ τοῦ τάφου ἐπιγεγραμμένον ἔχει (GVI 1368)· πιέν, φαγὲν καὶ πάντα τᾷ ψυχᾷ δῶμεν· κἀγὼ γὰρ ἕστακ’ ἀντὶ Βακχίδα λίθος. | καὶ ἄλλος δὲ τὰ ὅμοια ληρεῖ τις (Amphis fr. 8)·

25

336c

πῖνε καὶ παῖζε· θνητὸς ὁ βίος, ὀλίγος οὑπὶ γῇ χρόνος· θάνατος δ’ ὁ θάνατός ἐστιν, ἂν ἅπαξ τις ἀποθάνῃ. | καὶ δοῦλος δὲ παρά τινι κωμικῷ (Alex. fr. 25.1–12) πεποίηται 336e προτρεπόμενος ἐπὶ ἠδυπάθειαν ὁμοδούλους ἑαυτοῦ καὶ λέγων· τί ταῦτα ληρεῖς, φληναφῶν ἄνω κάτω 1  οὗ Σαρδαναπάλου C E : Σαρδαναπά(λ)λου om. A, ut glossam delevi 3  ἀέξαι vel ἄεξαι C E : ἄεξε A ‖ 12  ἀέξαι vel ἄεξαι C E : ἄεξε A 20  Σαρδαναπάλῳ] Σαρδαναπαλ E : Σαρδαναπάλου C : Σαρδαναπάλλῳ A 27  τινι Peppink : τι C E

370

336f

337a

epitome

Λύκειον, Ἀκαδημίαν, Ὠδείου πύλας, λήρους σοφιστῶν; οὐδὲ ἓν τούτων καλόν. πίνωμεν, ἐμπίνωμεν, | χαίρωμεν ἕως ἔνεστι τὴν ψυχὴν τρέφειν. γαστρὸς οὐδὲν ἥδιον. αὕτη πατήρ σοι καὶ πάλιν μήτηρ μόνη. ἀρεταὶ δὲ πρεσβεῖαί τε καὶ στρατηγίαι κόμποι κενοὶ ψοφοῦσιν ἀντ’ ὀνειράτων. ψύξει σε δαίμων τῷ πεπρωμένῳ χρόνῳ· ἕξεις δ’ ὅσ’ ἂν φάγῃς τε καὶ πίῃς μόνα, σποδοὶ δὲ τἄλλα, Περικλέης, Κόδροι, Κίμων. |

5 5

10 10

ὅτι παγκάλως ὁ Τίμων (SH 845.1) ἔφη· πάντων πρωτίστα κακῶν ἐπιθυμί’ ἐστί. |

337c Μάχων ὁ κωμῳδιοποιός (53–63 Gow) φησιν·

337d

ὁ κρουματοποιὸς Δωρίων ποτ᾿ εἰς Μύλων ἐλθὼν κατάλυσιν οὐδαμοῦ μισθωσίμην δυνάμενος εὑρεῖν, ἐν τεμένει καθίσας ὃ πρὸ τῶν πυλῶν ἦν κατὰ τύχην ἱδρυμένον ἰδών τ’ ἐπιθύοντα τὸν νεωκόρον, “πρὸς τῆς Ἀθηνᾶς καὶ θεῶν, τίνος, φράσον, ἐστὶν ὁ νεώς, βέλτιστε,” φησίν, “οὑτοσί;” ὁ δ’ εἶπεν αὐτῷ, “Ζηνοποσειδῶνος, ξένε.” | ὁ Δωρίων δέ, “πῶς ἂν οὖν ἐνταῦθ’”, ἔφη, “δύναιτο καταγώγιον ἐξευρεῖν τις, οὗ καὶ τοὺς θεοὺς φάσκουσιν οἰκεῖν σύνδυο;”

15

55

20

60

ὅτι Δωρίωνι τῷ αὐλητῇ φάσκοντός τινος ἀγαθὸν ἰχθὺν εἶναι βατίδα, “ὥσπερ ἂν εἴ τις”, ἔφη, “ἑφθὸν τρίβωνα ἐσθίοι.” ἐπαινοῦντος δ’ ἄλλου τὰ τῶν θύννων ὑπογάστρια, “καὶ μάλα,” ἔφη· 337e “δεῖ μέντοι γε ἐσθίειν αὐτὰ | ὥσπερ ἐγὼ ἐσθίω.” εἰπόντος δέ, “πῶς;”, “ἡδέως”, ἔφη. τοὺς δὲ καράβους ἔφη τρία ἔχειν, διατριβήν, εὐωχίαν, θεωρίαν. ἐν Κύπρῳ δὲ παρὰ Νικοκρέοντι δειπνῶν ἐπῄνεσε ποτήριόν τι, καὶ ὁ Νικοκρέων ἔφη, “ὁ αὐτὸς τεχνίτης ποιήσει σοι ἕτερον ὃ ἂν βούλῃ.” “σοί γε,” ἔφη, “ἐμοὶ δὲ τοῦτο 11  Κόδροι A E : Κόδρος (recte) C

25

30

viii 336e–338f

371

δός,” οὐκ ἀνοήτως γε τοῦτο φήσας ὁ αὐλητής· λόγος γὰρ παλαιὸς ὡς ὅτι (anon. FGE 1550–1 = adesp. eleg. fr. 19.1–2 = SH 1010.1–2)· ἀνδρὶ αὐλητῆρι θεοὶ νόον οὐκ ἐνέφυσαν, | ἀλλ’ ἅμα τῷ φυσῆν χὠ νόος ἐκπέταται. 5

10

15

20

25

30

οὐκ ἀγοράσαντος δέ ποτε τοῦ παιδὸς ἰχθῦς μαστιγῶν αὐτὸν ἐκέλευσε τῶν ἀρίστων ἰχθύων ὀνόματα λέγειν. τοῦ δὲ παιδὸς ὀρφὼν καὶ γλαυκίσκον | καὶ γόγγρον καὶ τοιούτους ἑτέρους καταριθμοῦντος, “ἰχθύων σε”, φησίν, “ἐκέλευον ὀνόματα λέγειν, οὐ θεῶν.” ὁ αὐτὸς Δωρίων καταγελῶν τοῦ ἐν τῷ Τιμοθέου Ναυτίλῳ (PMG 785) χειμῶνος ἔφασκεν ἐν κακκάβᾳ ζεούσᾳ μείζονα ἑωρακέναι χειμῶνα. περὶ τούτου φησὶν Ἀριστόδημος (fr. 8, FHG iii.310)· Δωρίωνος τοῦ κρουματοποιοῦ κυλλόποδος ὄντος ἀπώλετο ἐν συμποσίῳ τοῦ χωλοῦ ποδὸς τὸ βλαυτίον. καὶ ὅς, “οὐδέν”, ἔφη, “πλεῖον καταράσομαι τῷ κλέψαντι ἢ ἁρμόσαι αὐτῷ τὸ | σανδάλιον.” τοῦτον ὁ κωμῳδιοποιὸς Μνησίμαχος (fr. 10.2) ὡς πάνυ ὀψοφάγον λοπαδοφυσητὴν ἐκάλεσεν. ὅτι ὁ Ἑρμιονεὺς Λᾶσος παίζων ἔφασκε τὸν ὠμὸν ἰχθὺν ὀπτόν. θαυμαζόντων δὲ πολλῶν ἐπεχείρει λέγων ὅτι ὃ ἔστιν | ἀκοῦσαι, τοῦτό ἐστιν ἀκουστόν, καὶ ὃ ἔστι νοῆσαι, τοῦτό ἐστι νοητόν· ὡσαύτως δὲ καὶ ὃ ἔστιν ἰδεῖν, τοῦτ’ εἶναι ὀπτόν, ὥστ’ ἐπειδὴ τὸν ἰχθὺν ἦν ἰδεῖν, ὀπτὸν αὐτὸν εἶναι. καὶ παίζων δέ ποτε ἰχθὺν ὑφείλετο καὶ λαβὼν ἔδωκέ τινι τῶν παρεστώτων. ὁρκίζοντος δὲ τοῦ ἁλιέως ὤμοσε μήτ’ αὐτὸς ἔχειν τὸν ἰχθὺν μήτ’ ἄλλῳ συνειδέναι λαβόντι, διὰ τὸ λαβεῖν μὲν αὐτόν, ἔχειν δ’ ἕτερον, ὃν ἐδίδαξεν ἀπομόσαι πάλιν ὅτι οὔτ’ αὐτὸς ἔλαβεν οὔτ’ ἄλλον ἔχοντα οἶδεν· εἰλήφει μὲν γὰρ ὁ Λᾶσος, εἶχε δὲ αὐτός. τοιαῦτα | δὲ καὶ Ἐπίχαρμος παίζει, ὡς ἐν Λόγῳ (fr. 76) καὶ λόγον εἶναι·

337f

338a

338b

338c

338d

(Α.) ὁ Ζεῦς μ’ ἐκάλεσε, Πέλοπί γ’ ἔρανον ἑστιῶν. (Β.) ἦ παμπόνηρον ὄψον, ὦ ’τάν, ὁ γέρανος. (Α.) ἀλλ’ οὔτι γέρανον ἀλλ’ ἔρανόν τοι λέγω. | φησὶν Ἀντιφάνης (fr. 27.11) | περί τινος Καλλισθένους ὀψοφαγοῦν- 338e | 338f τος ὅτι· κατεσθίει γε ἐπὶ μιᾷ τρίγλῃ τὴν οὐσίαν. | 7  ὀρφὼν C E : ὀρφὸν A

372

epitome

338d μέμνηται δὲ καὶ Ἄλεξις (fr. 47) Φαΰλλου τινὸς φιλίχθυος, περὶ οὗ

καί φησι·

338e

πρότερον μὲν εἰ πνεύσειε βορρᾶς ἢ νότος ἐν τῇ θαλάσσῃ λαμπρός, ἰχθῦς οὐκ ἐνῆν οὐδενὶ φαγεῖν· νῦν δὲ πρὸς τοῖς πνεύμασι τούτοις Φάυλλος προσγέγονε χειμὼν τρίτος· | ἐπὰν γὰρ ἐκνεφίας καταιγίσας τύχῃ ἐς τὴν ἀγοράν, τοὖψον πριάμενος οἴχεται φέρων ἅπαν τὸ ληφθέν, ὥστε γίνεται ἐν τοῖς λαχάνοις τὸ λοιπὸν ἡμῶν ἡ μάχη. |

5

5

10

339b ὅτι Μισγόλας, οὗ καὶ Αἰσχίνης (1.41) μέμνηται, ἐσπουδακὼς 339c ἦν περὶ κιθαρῳδοὺς καὶ κιθαριστὰς ὡραίους. | περὶ οὗ Τιμοκλῆς

(fr. 32.2) φησιν ὅτι ἦν ἀνθοῦσι τοῖς νέοισιν ἠρεθισμένος. καὶ Ἄλεξις (fr. 3)·

15

ὦ μῆτερ, ἱκετεύω σε, μὴ ᾿πίσειέ μοι τὸν Μισγόλαν· οὐ γὰρ κιθαρῳδός εἰμ’ ἐγώ. 339d Πυθιονίκην δέ φασι φιληδεῖν ταρίχῳ ἐπεὶ ἐραστὰς | εἶχε τοὺς 339e Χαιρεφίλου τοῦ ταριχοπώλου υἱούς. | περὶ Καλλιμέδοντος τοῦ 339f Καράβου, ὅτι φίλιχθυς ἦν καὶ διάστροφος τοὺς ὀφθαλμούς, | φησὶ 20

Τιμοκλῆς (fr. 29)·

340a

εἶθ’ ὁ Καλλιμέδων ἄφνω ὁ Κάραβος προσῆλθεν. ἐμβλέπων δέ μοι, ὡς δ’ οὖν ἐδόκει, πρὸς ἕτερόν τινα ἄνθρωπον ἐλάλει· συνεὶς δ’ οὐδὲν εἰκότως ἐγὼ ὧν ἔλεγε ἐπένευον διακενῆς. | τῷ δ’ ἄρα βλέπουσι χωρὶς καὶ δοκοῦσιν αἱ κόραι.

25

5

περὶ τούτου καὶ Ἄλεξίς (fr. 117.1–5) φησι· (Α.) τῷ Καλλιμέδοντι θεραπεύω τὰς κόρας τετάρτην ἡμέραν. (Β.) ἦσαν κόραι θυγατέρες αὐτῷ; (Α.) τὰς μὲν οὖν τῶν ὀμμάτων, 8  οἴχεται A : οἴχετ E : οἴχετο C ‖ 12  κιθαρῳδοὺς A : κιθαρωδ E : κιθαρῳδὸν C

30

373

viii 338d–341a

ἃς οὐδ’ ὁ Μελάμπους, ὃς μόνος τὰς Προιτίδας | ἔπαυσε μαινομένας, καταστήσειεν ἄν. |

5

καὶ ἀλλαχοῦ δὲ περὶ τοῦ αὐτοῦ ὁ αὐτός (Alex. fr. 149.2–3) φησι· 5

340b 340c

γενοίμην ἔγχελυς, ἵνα Καλλιμέδων ὁ Κάραβος πρίαιτό με. καὶ Ἀντιφάνης (fr. 77.1–2)· ἧττον ἀποσταίην ὧν ἂν προειλόμην ἢ Καλλιμέδων γλαύκου πρόοιτ’ ἂν κρανίον. | Εὔβουλος (fr. 8.2–4)·

10

ὃς μόνος βροτῶν δύναται καταπιεῖν ἐκ ζεόντων λοπαδίων ἁθρόους τεμμαχίτας ὥστ’ ἐνεῖναι μηδὲ ἕν. | τούτου υἱὸς Ἀγύριος, περὶ οὗ Φιλήμων (fr. 43.1–3) φησίν·

15

20

25

30

340d

340e

Ἀγύριος δὲ παρατεθέντος καράβου, ὡς εἶδεν αὐτόν, “χαῖρε πάππα φίλτατε” εἴπας, τὸν πατέρα κατήσθιεν. Ἀνταγόρᾳ τῷ ποιητῇ | ἐν στρατοπέδῳ ἕψοντι γόγγρων λοπάδα 340f καὶ περιεζωσμένῳ Ἀντίγονος ὁ βασιλεὺς παραστάς, “ἆρα,” εἶπεν, “ὦ Ἀνταγόρα, τὸν Ὅμηρον οἴει τὰς τοῦ Ἀγαμέμνονος πράξεις ἀναγράψαι γόγγρους ἕψοντα;” κἀκεῖνον οὐ φαύλως λόγον εἰπεῖν· “σὺ δὲ οἴει τὸν Ἀγαμέμνονα τὰς πράξεις ἐκείνας ἐργάσασθαι πολυπραγμονοῦντα τίς ἐν τῷ στρατοπέδῳ γόγγρους ἕψει;” ὄρνιν δὲ ἕψων ποτὲ Ἀνταγόρας οὐκ ἔφη βαδιεῖσθαι εἰς τὸ βαλανεῖον εὐλαβούμενος μή ποτε οἱ παῖδες τὸν ζωμὸν ἐκροφήσωσι. Φιλοκύδους | δ’ εἰπόντος ὅτι ἡ μήτηρ τηρήσει, “ἔγωγ’ οὖν”, εἶπε, “τῇ 341a μητρὶ ὀρνίθειον ζωμὸν πιστεύσω;” Ἀνδροκύδης ὁ Κυζικηνὸς ζωγράφος φίλιχθυς ὢν ἐπὶ τοσοῦτον ἦλθεν ἡδυπαθείας ὡς καὶ τοὺς περὶ Σκύλλαν ἰχθῦς κατὰ σπουδὴν γράψαι, ὡς ἱστορεῖ Πολέμων (fr. 66 Preller). περὶ Φιλοξένου τοῦ Κυθηρίου διθυραμβοποιοῦ Μάχων ὁ κωμῳδιοποιὸς (64–86 Gow) τάδε φησίν· ὑπερβολῇ λέγουσι τὸν Φιλόξενον 20  λόγον scripsi : λόγος C E*

374

341b

341c

341d

epitome

τῶν διθυράμβων τὸν ποιητὴν γεγονέναι | ὀψοφάγον. εἶτα πουλύποδα πηχῶν δυεῖν ἐν ταῖς Συρακούσαις ποτ’ αὐτὸν ἀγοράσαι καὶ σκευάσαντα καταφαγεῖν σχεδὸν ὅλον πλὴν τῆς κεφαλῆς, ἁλόντα δ’ ὑπὸ δυσπεψίας κακῶς σφόδρα ἔχειν· εἶτα ἰατροῦ τινος πρὸς αὐτὸν εἰσελθόντος, ὃς φαύλως πάνυ ὁρῶν αὐτὸν φερόμενον εἶπεν· “εἴ τί σοι ἀνοικονόμητόν ἐστι, διατίθου ταχύ, Φιλόξενε· ἀποθανῇ γὰρ ὥρας ἑβδόμης.” | ἔφη· “τέλος ἔχει μοι τὰ πάντα, ἰατρέ, καὶ δεδιοίκηται πάλαι. τοὺς διθυράμβους σὺν θεοῖς καταλιμπάνω ἠνδρωμένους καὶ πάντας ἐστεφανωμένους, οὓς ἀνατίθημι ταῖς ἐμαυτοῦ συντρόφοις Μούσαις. Ἀφροδίτην καὶ Διόνυσον ἐπιτρόπους. ἀλλ’ ἐπεὶ ὁ Τιμοθέου Χάρων σχολάζειν οὐκ ἐᾷ, | χωρεῖν δὲ πορθμὸν ἀναβοᾷ, καλεῖ δὲ μοῖρα νύχιος, ἧς κλύειν χρεών, ἵν’ ἔχω πάντα τἀμαυτοῦ, τοῦ πολύποδός μοι τὸ κατάλοιπον ἀπόδοτε.”

65

5

70

10

75

15

80

20

85

καὶ πάλιν ἀλλαχοῦ περὶ τοῦ αὐτοῦ φησιν ὅτι (Macho 88–90 Gow)· εὔξατο τριῶν ἔχειν τὸν λάρυγγα πήχεων, “ὅπως καταπίνω”, φησίν, “ὅτι πλεῖστον χρόνον καὶ πάνθ’ ἅμα μοι τὰ βρώματα ἡδονὴν ποῇ.” |

25

90

341e καὶ Διογένης δὲ ὁ κύων ὠμὸν πολύποδα καταφαγὼν ἐπιθεμένης

αὐτῷ τῆς γαστρὸς ἀπέθανε. καὶ περὶ Ὑπερίδου δὲ τοῦ ῥήτορος ὅτι ὀψοφάγος ἦν, δηλοῖ Τιμοκλῆς (fr. 4.1–8) λέγων ὅτε διηγεῖται τοὺς παρὰ Ἁρπάλου δωροδοκήσαντας· | 341f

(Α.) Δημοσθένης τάλαντα πεντήκοντ᾿ ἔχει. (Β.) μακάριος, εἴπερ μεταδίδωσι μηδενί. (Α.) καὶ Μυροκλῆς εἴληφε χρυσίον πολύ. 28  Ὑπερίδου C E : Ὑπερείδης (structura alia) A ‖ 30  παρὰ A : πε E : περὶ C 33  Μυροκλῆς C E : Μοιροκλῆς A

30

viii 341a–343c

(Β.) ἀνόητος ὁ διδούς, εὐτυχὴς δ’ ὁ λαμβάνων. (Α.) εἴτ’ εἴληφε καὶ Δήμων τε καὶ Καλλισθένης. (Β.) πένητες ἦσαν, ὥστε συγγνώμην ἔχω. (Α.) ὅ τ’ ἐν λόγοισι δεινὸς Ὑπερίδης ἔχει. | (Β.) τοὺς ἰχθυοπώλας οὗτος ἡμῖν πλουτιεῖ.

5

375

5

342a

καὶ ἀλλαχοῦ (Timocl. fr. 17.1–2, 5)· τόν τε ἰχθυόρρουν ποταμὸν Ὑπερίδην πέρασον, ὃς μισθωτὸς ἄρδει πεδία τοῦ δεδωκότος. 10

ἦν δὲ πρὸς | τῷ ὀψοφαγεῖν καὶ κυβευτής. | σὺ μὲν ἀμφὶ σῦκα καὶ ἀμφὶ ταρίχ’ ἀγάλλῃ, | φησὶν Ἀξιόνικος (fr. 4.16–18) | πρός τινα,

2 5 342b 342c 342b | 342c

τοῦ δ’ ἐν ἅλμῃ παρεόντος οὐ γεύῃ χαριέντος ὄψου, 15

τὰ μὲν σῦκα, ὡς συκοφάντην λοιδορῶν, τὰ δὲ ταρίχη, μήποτε καὶ ὡς αἰσχροποιοῦντος. Τίμαιος δὲ ὁ Ταυρομενίτης (cf. FGrH 566 F 156) καὶ Ἀριστοτέλη τὸν φιλόσοφον ὀψοφάγον φησὶ γεγονέναι. καὶ Μάτρων | δ’ ὁ σοφιστὴς ὀψοφάγος ἦν, περὶ οὗ Ἀντιφάνης 342d (fr. 117.1–2) φησίν· ὀφθαλμὸν ὤρυττεν ὥσπερ ἰχθύος Μάτρων προσελθών. |

20

ὁ αὐτὸς Ἀντιφάνης (fr. 188.4–6, 8) | καὶ Φοινικίδην καὶ Ταυρέαν 342e | 342f ὀψοφάγους φησὶν οἵους καταβροχθίζειν ἐν ἀγορᾷ τὰ τεμάχη 25

καὶ δεινῶς πάνυ τὴν ἀνοψίαν φέροντας. | Μελάνθιον δὲ τὸν τραγῳδὸν (TrGF 23 T 2) Ἄρχιππος 343c (fr. 28) ἔν τινι δράματι ὡς ὀψοφάγον δήσας παραδίδωσι τοῖς ἰχθύσιν ἀντιβρωθησόμενον. Ἀρίστιππος ὁ ὀψοφάγος ὁ Σωκρατικὸς 4  Ὑπερίδης C E : Ὑπερείδης A ‖ 7  Ὑπερίδην C E : Ὑπερείδην A

376

epitome

343d ἐπιτιμήσαντος αὐτῷ Πλάτωνος | διότι πολλοὺς ἰχθῦς ἠγόρασε,

δυοῖν ὀβολοῖν ἔφησεν ὠνῆσθαι. τοῦ δὲ Πλάτωνος εἰπόντος διότι, “καὶ αὐτὸς ἂν ἠγόρασα τοσούτου,” “ὁρᾷς οὖν, ὦ Πλάτων,” εἶπεν, “ὅτι οὐκ ἐγὼ ὀψοφάγος, ἀλλὰ σὺ φιλάργυρος.” Ἀντιφάνης (fr. 50) δὲ περὶ Φοινικίδου ὀψοφάγου φησίν·

5

ὁ Μενέλαος ἐπολέμησεν ἔτη δέκα τοῖς Τρωσὶ διὰ γυναῖκα τὴν ὄψιν καλήν, Φοινικίδης δὲ Ταυρέᾳ δι’ ἔγχελυν. | 343e Διοκλῆς ὁ ὀψοφάγος πυθομένου τινὸς αὐτοῦ πότερος χρηστότερος

ἰχθύς, γόγγρος ἢ λάβραξ, “ὁ μὲν ἑφθός,” ἔφη, “ὁ δὲ ὀπτός.” ὀψοφάγος ἦν καὶ Λεοντεὺς ὁ Ἀργεῖος ὁ τραγῳδὸς οἰκέτης γενόμενος Ἰόβα τοῦ Μαυρουσίων βασιλέως. | ὅτι Φόρουσκος ἰχθυοφάγος οὐ δυνηθεὶς ὅσον ἤθελεν ἀφελεῖν τοῦ 344a ἰχθύος, ἀλλ’ ἀκολουθήσαντος αὐτῷ πλείονος, εἶπε (S. Ant. 714)· “τὰ δ’ ἀντιτείνοντ’ αὐτόπρεμν’ ἀπόλλυται,”

10

15

καὶ ὅλον τὸν ἰχθὺν ἀνάλωσε. Βίων (fr. 81 Kindstrand) δὲ προαρπάσαντός τινος τὰ ἐπάνω τοῦ ἰχθύος στρέψας καὶ αὐτὸς καὶ δαψιλῶς φαγὼν ἐπεῖπεν (E. Ba. 1129)· “Ἰνὼ δὲ τἀπὶ θάτερ’ ἐξειργάζετο.” | 344b Θεόκριτος δ’ ὁ Χῖος τελευτησάσης τῆς γυναικὸς Διοκλεῖ τῷ ὀψο- 20

φάγῳ, ἐπεὶ ποιῶν αὐτῇ τὸ περίδειπνον πάλιν ὠψοφάγει κλαίων ἅμα, “παῦσαι”, φησί, “κλαίων, ὦ πόνηρε· οὐδὲν γὰρ πλέον ὀψοφαγῶν ποιήσεις.” τοῦ δ’ αὐτοῦ καὶ τὸν ἀγρὸν καταβεβρωκότος εἰς ὀψοφαγίαν, ἐπεὶ θερμόν ποτε καταβροχθίσας ἰχθὺν ἔφη τὸν οὐρανὸν κατακεκαῦσθαι, “λοιπόν ἐστιν”, ἔφησεν ὁ Θεόκριτος, “σοὶ καὶ τὴν θάλασσαν ἐκπιεῖν, καὶ ἔσῃ τρία τὰ μέγιστα ἠφανικώς, 344c γῆν καὶ θάλασσαν καὶ οὐρανόν.” | Ἄλεξις ὁ ποιητής (test. 12), ἦν δ’ ὀψοφάγος, σκωπτόμενος ὑπό τινων σπερμολόγων εἰς ἀδηφαγίαν ἐρομένων τε ἐκείνων τί ἂν ἥδιστα φάγοι, ὁ Ἄλεξις, “σπερμολόγους”, ἔφη, “πεφρυγμένους”. Ἕρμιππος (fr. 46.1–4) δέ φησι περὶ Νοθίππου (TrGF 26 T 1)· | 344d

εἰ δ’ ἦν τὸ γένος τῶν ἀνθρώπων τῶν νῦν τοιόνδε μάχεσθαι, 28–9  ἀδηφαγίαν] ἀδηφαγ E : ἀδδηφαγίαν C : ὀψοφαγίαν A

25

30

377

viii 343c–345c

καὶ βατὶς αὐτῶν ἡγεῖτ’ ὀπτὴ μεγάλη καὶ πλευρὸν ὕειον, τοὺς μὲν ἄλλους οἰκουρεῖν χρῆν, πέμπειν δὲ Νόθιππον· εἷς γὰρ μόνος ὢν κατεβρόχθισεν ἂν τὴν Πελοπόννησον ἅπασαν. | 5

Κρατῖνος (fr. 62.3–4) δὲ περὶ Λάμπωνος τοῦ μάντεώς φησι·

344e

νῦν δ’ αὖτις ἐρυγγάνει· βρύκει γὰρ ἅπαν τὸ παρόν, τρίγλῃ | δὲ κἂν μάχοιτο.

344f

Ἡδύλος (HE 1863–4) δὲ περὶ Φαίδωνος μέν τινός φησι· 10

Φαίδων δὲ φύκη αἰνεῖ καὶ χορδὰς ὁ ψάλτης, ἐστὶ γὰρ ὀψοφάγος. περὶ δὲ Ἄγιδος οὕτως (Hedyl. HE 1865–7, 1869–70)·

15

ἑφθὸς ὁ κάλλιχθυς· νῦν ἔμβαλε τὴν βαλανάγραν, | ἔλθῃ μὴ Πρωτεὺς Ἆγις ὁ τῶν λοπάδων. γίνεθ’ ὕδωρ καὶ πῦρ καὶ ὃ βούλεται. ἀλλ’ ἀπόκλειε· ἥξει γὰρ μεταπλασθεὶς τυχὸν ὡς Ζεὺς χρυσορρόας ἐπὶ τήνδ’ Ἀκρισίου λοπάδα.

1865 345a

1867 1869 1870

καὶ γυναῖκα δὲ Κλείω ἐπὶ τοῖς ὁμοίοις σκώπτει λέγων (Hedyl. HE 1874–6)· | 20

25

τὸ δ’ ὁρᾶν μὴ μόνον οὐ λέγομεν. ἡμετέρη σὺ Μέδουσα· λιθούμεθα πάντες οὐ Γοργοῦς, γόγγρου δ’ οἱ μέλεοι λοπάδι.

345b

1875

Εὐφράνωρ ὁ ὀψοφάγος ἀκούσας | ὅτι ἄλλος ἰχθυοφάγος ἀπέθανε 345c θερμὸν ἰχθύων τέμμαχος καταπιὼν ἀνεφώνησεν· “ἱερόσυλος ὁ θάνατος.” Κίνδων καὶ Δημύλος οἱ ὀψοφάγοι γλαύκου παρατεθέντος, ἄλλου δ’ οὐδενός, ὁ μὲν τὸν ὀφθαλμὸν κατελάβετο, καὶ ὁ Δημύλος ἐπὶ τὸν ἐκείνου ὀφθαλμὸν ἐπιβαλὼν ἐβιάζετο φωνῶν· “ἄφες καὶ ἀφήσω.” ἐν δείπνῳ δέ ποτε καλῆς λοπάδος ὄψου παρατεθείσης ὁ Δημύλος, οὐκ ἔχων ὅπως αὐτὴν καταφάγῃ, ἐνέπτυσεν εἰς αὐτήν. Ζήνων ὁ Κιττιεὺς ὁ τῆς Στοᾶς κτίστης (fr. 290, SVF i.66)

7  βρύκει C E : βρύχει A ‖ 20  λιθούμεθα πάντες C : λιθούμεθ πάντες E : λιθούμεθ᾿ ἅπαντα A ‖ 23  τέμμαχος C E : τέμαχος A ‖ 29  Κιττιεὺς C E : Κιτιεὺς A

378

epitome

345d πρὸς τὸν ὀψοφάγον ᾧ συνέζη ἐπὶ πλείω χρόνον, | ἐπεὶ μεγάλου

345e

346b 346c 346d

346e

346f

τινὸς κατὰ τύχην ἰχθύος παρατεθέντος, ἀλλ’ οὐδενὸς παρεσκευασμένου, λαβὼν ὅλον ὁ Ζήνων ἀπὸ τοῦ πίνακος οἷος ἦν κατεσθίειν. ὁ δ’ ἐνέβλεψεν αὐτῷ, “τί οὖν οἴει τοὺς συζῶντάς σοι πάσχειν, εἰ σὺ μίαν ἡμέραν μὴ δεδύνησαι ἐνεγκεῖν ὀψοφαγίαν;” Ἴστρος (FGrH 334 F 61) δέ φησι Χοιρίλον τὸν ποιητὴν παρ’ Ἀρχελάου τέσσαρας μνᾶς ἐφ’ ἡμέρᾳ λαμβάνοντα καταναλίσκειν εἰς ὀψοφαγίαν. | Ψαμμίτιχος ὁ τῶν Αἰγυπτίων βασιλεὺς παῖδας ἔθρεψεν ἰχθυοφάγους τὰς πηγὰς τοῦ Νείλου βουλόμενος εὑρεῖν· καὶ ἄλλους ἀδίψους ἤσκησε τοὺς ἐρευνησομένους τὰς ἐν Λιβύῃ ψάμμους, ὧν ὀλίγοι διεσώθησαν. περὶ Μόσυνον τῆς Θρᾴκης βοῦς ἰχθῦς ἐσθίουσι παραβαλλομένους αὐτοῖς εἰς τὰς φάτνας. Φοινικίδης τοὺς ἰχθῦς παρατιθεὶς τοῖς τὰς συμβολὰς δεδωκόσι τὴν μὲν θάλασσαν ἔλεγε κοινὴν εἶναι, τοὺς δ’ ἐν αὐτῇ ἰχθῦς τῶν ὠνησαμένων. | ὅτι παρ’ Ἠλείοις ἐτιμᾶτο Ὀψοφάγος Ἀπόλλων. ὅτι ἐν Πισσάτιδι γραφὴ ἀνάκειται Κλεάνθους τοῦ Κορινθίου ἐν ᾗ Ποσειδῶν πεποίηται θύννον τῷ Διὶ | προσφέρων ὠδίνοντι. Ἀντίπατρος Ταρσεὺς ὁ Στωικός (fr. 64, SVF iii.257) φησι Γάτιν τὴν τῶν Σύρων βασίλισσαν οὕτως εἶναι ὀψοφάγον ὡς κηρῦξαι | ἄτερ Γάτιδος μηδένα ἰχθὺν ἐσθίειν, ἣν ὑπ’ ἀγνοίας πολλοὶ Ἀταργάτιν ὀνομάζουσι· διό, φησὶ Μνασέας (fr. 31 Cappelletto), νόμιμόν ἐστιν, ἐπὰν εὔχωνται τῇ Ἀταργάτιδι, ἰχθῦς ἀργυροῦς ἢ χρυσοῦς ἀνατιθέναι, τοὺς δὲ ἱερεῖς | πᾶσαν ἡμέραν ἀληθινοὺς ἰχθῦς ἐπὶ τὴν τράπεζαν ὀψοποιησαμένους παρατιθέναι, ἑφθούς τε καὶ ὀπτούς, οὓς αὐτοὶ καταναλίσκουσι. κατεποντίσθη δ’ ἡ Ἀταργάτις ὑπὸ Μόψου τοῦ Λυδοῦ ἁλοῦσα μετὰ Ἰχθύος τοῦ υἱοῦ ἐν τῇ περὶ Ἀσκάλωνι λίμνῃ διὰ τὴν ὕβριν καὶ ὑπὸ ἰχθύων ἐβρώθη. Ἔφιππος | ὁ κωμῳδιοποιὸς (fr. 5.1–4, 8) παίζων φησίν· ὁππότε τῷ Γηρυόνῃ ναέται χώρας ἰχθὺν ἕλωσιν, τῆς περικλύστου ἁλίας Κρήτης μείζων μεγέθει λοπάς ἐστ’ αὐτῷ. | 2  ἀλλ’ οὐδενὸς C E : ἄλλου δ᾿ οὐδενὸς A ‖ 4  ὁ δ’ ἐνέβλεψεν αὐτῷ C E : τοῦ δ᾿ ἐμβλέψαντος αὐτῷ … ἔφη A ‖ 7  ἡμέρᾳ A : ἡμέρ C E ‖ 8  Ψαμμίτιχος C E : Ψαμμήτιχον (structura alia) A | ἔθρεψεν C : ἔτρεψεν E : θρέψαι (structura alia) A ‖ 11  Μόσυνον C E : Μόσσυνον A ‖ 16  Πισσάτιδι C E Dpc B : Πεισάτιδι A : Πισάτιδι Schweighäuser

5

10

15

20

25

30

viii 345c –348a

379

ὕλην

347a

δέ φησι (fr. 5.9, 7–10, 12–17)

5

10

κόπτειν Ἴνδους, Λυκίους, Παφίους, ὅταν βασιλεὺς ἕψῃ τὸν μέγαν ἰχθύν· λίμνην δ’ ἐπάγειν ὕδατος μεστὴν εἰς τὴν ἅλμην, τοὺς δ’ ἅλας αὐτῷ ζεύγη προσάγειν μηνῶν ὀκτὼ συνεχῶς ἑκατόν. | περιπλεῖν δ’ ἐπὶ τοῖς ἄμμωσιν ἄνω πέντε κέλητας πεντασκάλμους. |

9 7

10 12

15

τῶν εἰρημένων ([A.] PV 816–18) 15

25

30

347c

εἴ τι ψελλόν τε καὶ δυσεύρετον, ἐπαναδίπλαζε καὶ σαφῶς ἐκμάνθανε· σχολὴ δὲ πλείων ἢ θέλω πάρεστί μοι. | ἀθερίνα φησὶν ἄτυχες ἰχθύδιον. φησὶν Εὔβουλος (fr. 35.2–4)·

20

347b

347d

ἀμύλων παρόντων ἐσθίουσ’ ἄνηθα καὶ σέλινα καὶ φλυαρίας καὶ κάρδαμ’ ἐσκευασμένα. λεβητοχάρης φησὶν ὁ παρὰ τῷ Ἀθηναίῳ τούτῳ Οὐλπιανός· | καὶ 347e ἐσθίοντά τι τῶν τραγανωδῶν ἢ χονδρῶδων ὁ καλὸς καὶ λαμπρὸς Αἰσχύλος (test. 112a) τὰς αὑτοῦ τραγῳδίας τεμμάχη εἶναι ἔλεγε τῶν Ὁμήρου μεγάλων δείπνων. φιλόσοφος δὲ ἦν τῶν πάνυ ὁ Αἰσχύλος, ὃς (test. 113a) καὶ ἡττηθεὶς ἀδίκως ποτὲ ἔφη Χρόνῳ | τὰς τραγῳδίας ἀνατιθέναι εἰδὼς ὅτι κομιεῖται τὴν προσήκουσαν 347f τιμήν. ὅτι Στρατόνικος ὁ κιθαριστὴς ἰδὼν τὸν Ῥόδιον Πρόπιν μεγέθει μὲν μέγαν, τῇ δὲ τέχνῃ κακὸν κιθαρῳδόν, ἐρωτιθείς· “ποῖός τίς ἐστιν;”, | εἶπεν· “οὐδεὶς κακὸς μέγας ἰχθύς,” αἰνιττόμενος ὅτι 348a

22  λεβητοχάρης E : λεβητοχάρις C : λεβητοχάρων A ‖ 23  τραγανωδῶν (vox nihili) C : τραγανωδ E : τραγανῶν A ‖ 24  τεμμάχη C E : τεμάχη A Eust.

380

348b

348c

348a 348d

348e

epitome

πρῶτον μὲν οὐδείς ἐστιν, εἶθ’ ὅτι κακὸς καὶ μέγας μέν, ἰχθὺς δὲ διὰ τὴν ἀφωνίαν. ἔστι δὲ καὶ παροιμία (p. 85 Strömberg) λέγουσα· “μέγας οὐδεὶς σαπρὸς ἰχθύς,” ἣν διεῖλε Στρατόνικος. ὅτι τῶν παρὰ Ναξίοις εὐπόρων οἱ | μὲν τὸ ἄστυ ᾤκουν, οἱ δὲ διεσπαρμένοι κατὰ κώμας, ὧν ἐν μιᾷ καὶ Τελεσταγόρας ᾤκει, πλούσιος καὶ εὐδοκιμῶν καὶ τιμώμενος παρὰ τῷ δήμῳ καὶ τοῖς ἄλλοις καὶ τοῖς καθ’ ἡμέραν πεμπομένοις. καὶ ὅτε καταβάντες ἐκ τῆς πόλεως τινὲς δυσωνοῖντό τι τῶν πωλουμένων, ἔλεγον οἱ πωλοῦντες ὅτι μᾶλλον ἂν ἕλοιντο Τελεσταγόρᾳ δοῦναι ἢ τοσούτων ἀναδόσθαι. νεανίσκοι οὖν τινες ὠνούμενοι μέγαν ἰχθὺν εἰπόντος | τοῦ ἁλιέως τὰ αὐτὰ λυπηθέντες τῷ πολλάκις ἀκούειν ἐκώμασαν πρὸς Τελεσταγόραν καὶ αὐτόν τε ὕβρισαν καὶ δύο θυγατέρας αὐτοῦ ἐπιγάμους· ἐφ’ οἷς ἀγανακτήσαντες οἱ Νάξιοι μεγάλην στάσιν ἐποίησαν προστατοῦντος αὐτῶν Λυγδάμιδος, ὃς ἀπὸ ταύτης τῆς στρατηγίας τῆς πατρίδος ἐτυράννησεν. | ἱστορεῖ Ἀριστοτέλης (fr. 558 Rose = fr. 566 Gigon). | ὅτι εὔστοχος ἦν ἐν ταῖς ἀποκρίσεσιν ὁ Στρατόνικος. διδάσκων οὖν ποτε κιθαριστάς, ἐπεὶ ἐν τῷ διδασκαλείῳ εἶχεν ἐννέα μὲν εἰκόνας Μουσῶν, Ἀπόλλωνος δὲ μίαν, μαθητὰς δὲ δύο, πυνθανομένου τινὸς πόσους ἔχει μαθητὰς ἔφη· “σὺν τοῖς θεοῖς δώδεκα.” εἰς Μύλασσαν ἐπιδημήσας καὶ ἰδὼν ναοὺς πολλούς, ἀνθρώπους δ’ ὀλίγους, στὰς ἐν μέσῃ τῇ ἀγορᾷ ἔφη· “ἀκούετε ναοί.” | ἀπεδήμησεν εἰς Πέλλαν ποτέ, ἀκηκοὼς δ’ ἔμπροσθεν παρὰ πλειόνων (Macho 91–2 Gow)

5

10

15

20

25

σπληνικοὺς εἶναι πολλοὺς ἐν τῇ πόλει. καταμαθὼν δὲ πολλοὺς (Macho 95–7 Gow) γυμναζομένους κομψῶς τό τε χρῶμα καὶ τὸ σῶμα ἠσκηκότας διαμαρτάνειν ἔφασκε τοὺς εἰρηκότας. αὐτὸ ἰδὼν δέ, ἡνίκα ἐξῄει (Macho 98 Gow),

21  Μύλασσαν C E : Μύλασα A | ναοὺς A C E : νεοὺς Es ‖ 22–6  ἀνθρώπους δ’ ὀλίγους … πολλοὺς2 om. E

30

381

viii 348a–349d

τινὰ (Macho 99 Gow) τῆς κοιλίας τὸν σπλῆνα ἔχοντα διπλασίονα | ἔφη (Macho 100–3 Gow)· 5

10

“καθήμενος ἐνθάδε οὗτος φαίνεται τὰ ἱμάτια τῶν εἰσιόντων λαμβάνων τηρεῖν καὶ τοὺς σπλῆνας, ἵνα μηδ’ ἡτισοῦν τοῖς ἔνδον ᾖ στενοχωρία.”

348f

100

μεθυσθεὶς δὲ ὑπὸ ψάλτου κακοῦ παρὰ τὸ μὴ ἔχειν ἐν τῇ ἑστιάσει ὅτῳ διαλέξεται | καὶ πεσὼν εἰς ὕπνον, εἶτα ἔξοινος γεγονὼς καὶ 349a ἐρωτηθεὶς διὰ τί πολλὰ πίων ἐμεθύσθη ἔφη (Macho 117–18 Gow)· “ὁ γὰρ ἐπίβουλος καὶ ἐναγὴς ψάλτης ὡς βοῦν ὑπὸ φάτνῃ δειπνίσας ἀπέκτεινεν.” | ἀποδημήσας εἰς τὸν ἐν Ἀβδήροις τιθέμενον ἀγῶνα καὶ εὑρὼν 349b (Macho 124–7 Gow)

15

ἐν τῷ χωρίῳ κήρυκας πολὺ πλείους κατὰ λόγον τῶν δημοτῶν, ἐπ’ ἄκρων ὀνύχων ἐβάδιζε δεδορκὼς ἀτενὲς εἰς τὴν γῆν κάτω.

125

ἐρωτῶντος δέ τινος | τί 20

349c

τὸ ἐξαπίνης περὶ τοὺς πόδας πάθος (Macho 129 Gow), ἔφη (Macho 130–3 Gow)·

25

“τοῖς μὲν ὅλοις ἔρρωμαι, ξένε, καὶ τῶν κολάκων ἐπὶ δεῖπνον πολὺ μᾶλλον τρέχω, ἀγωνιῶ δὲ μή ποτ’ ἐπιβὰς κήρυκι τὸν πόδα παρῶ.”

130

Κλεῶνος κιθαρῳδοῦ, ὃς ἐκαλεῖτο Βοῦς (Macho 138 Gow), | ἀκούσας εἶπεν (Macho 140 Gow)· “ὄνος λύρας ἐλέγετο, νῦν δὲ Βοῦς λύρας.” 30

ἐν Κορίνθῳ παρεπιδημήσαντι (Macho 149–50 Gow) |

349d

382 349e

epitome

γραΐδιον ἐνέβλεπεν αὐτῷ διηνεκῶς. καὶ ὁ Στρατόνικος· “πρὸς θεῶν, μῆτερ, φράσον τί με εἰσβλέπεις ἀεί;” (Macho 151–2 Gow)

5

καὶ ἡ γραῦς (Macho 153–5 Gow)· “διηπόρησα, εἰ μήτηρ σε δέκα μῆνας εἶχε καὶ ἐκράτει τῆς κοιλίας, πόλις δ’ ἔχουσά σε ἡμέραν ἀλγεῖ μίαν.” | 349f ἀναπαύεσθαι μέλλων ἐκέλευεν ἀεὶ τὸν παῖδα προσφέρειν αὐτῷ 10

πιεῖν· “οὐχ ὅτι διψῶ,” φησίν, “ἵνα δὲ μὴ διψήσω.” ἐν Βυζαντίῳ 350a κιθαρῳδοῦ | τὸ προοίμιον ᾄσαντος εὖ, ἐν δὲ τοῖς λοιποῖς ἀποτυγχάνοντος ἀναστὰς ἐκήρυξεν· “ὃς ἂν καταμηνύσῃ τὸν τὸ προοίμιον ᾄσαντα κιθαρῳδόν, λήψεται χιλίας δραχμάς.” Φασηλίτας Παμφυλίων ἔφη μοχθηροτάτους, Σιδήτας δὲ τῶν ἐν τῇ οἰκουμένῃ. ἐρωτηθεὶς πότερα Βοιωτοὶ βαρβαρώτεροι τυγχάνουσιν ὄντες ἢ Θεττα350b λοί, Ἠλείους ἔφησεν. ἀναστήσας δέ | ποτε τρόπαιον ἐν τῇ διατριβῇ ἐπέγραψε· “κατὰ τῶν κακῶς κιθαριζόντων.” ἐρωτηθεὶς τίνα τῶν πλοίων ἀσφαλέστατα, τὰ μακρὰ ἢ τὰ στρογγύλα, “τὰ νενεωλκημένα,” εἶπεν. ἐν Ῥόδῳ ἐπίδειξιν ποιούμενος, ὡς οὐδεὶς ἐπεσημήνατο, καταλιπὼν τὸ θέατρον ἐξῆλθεν εἰπών· “ὅπου τὸ ἀδάπανον οὐ ποιεῖτε, πῶς ἐλπίζω παρ’ ὑμῶν ἔρανον λήψεσθαι;” “γυμνικοὺς ἀγῶνας”, ἔφη, “διατιθέτωσαν Ἠλεῖοι, Κορίνθιοι 350c θυμελικούς, | Ἀθηναῖοι σκηνικούς· εἰ δέ τις τούτων πλημμελοίη, μαστιγούσθωσαν Λακεδαιμόνιοι,” ἐπισκώπτων τὰς παρ’ αὐτοῖς ἀγομένας μαστιγώσεις. παρακληθεὶς ἀκοῦσαί ποτε κιθαρῳδοῦ, μετὰ τὴν ἀκρόασιν ἔφη (Il. 16.250)· | 350d

15

20

25

τῷ δ’ ἕτερον μὲν ἔδωκε πατήρ, ἕτερον δ’ ἀνένευσε· καί τινος εἰπόντος· “τὸ ποῖον;”, ἔφη· “κακῶς μὲν κιθαρίζειν ἔδωκεν, ᾄδειν δὲ καλῶς ἀνένευσε.” δοκοῦ καταπεσούσης καὶ ἀποκτεινάσης πονηρόν, “ἄνδρες,” ἔφη, “δοκῶ, εἴσι θεοί· εἰ δὲ μή εἰσι, δοκῶ εἰσι.” | 32  δοκῶ A : δοκῷ C E

30

viii 349e–351b

383

Βιοθέα ἡ Νικοκρέοντος γυνὴ ἀπεψόφησέ

349e

κᾆτα Σικυωνίαν | ἀμυγδάλην ἐπιβᾶσα συνέτριψε. (Macho 156–9 Gow)

349f

ποτε, 5

καὶ ὁ Στρατόνικος ἔφη (Macho 160–1 Gow)· “οὐχ ὅμοιος ὁ ψόφος ὁ ὑπὸ νύκτα.” | 10

15

20

25

30

πρὸς τὸν εἰπόντα ὅτι πάντα αὐτῷ ὑπάρχει | οἰκεῖα· αὐτὸς μὲν γὰρ ἐργολάβος εἶναι, τῶν δὲ υἱῶν ὁ μὲν διδάξει, ὁ δὲ αὐλήσει, “προσδεῖ γέ σοι”, ἔφη, “καὶ θεάτρου οἰκείου.” ἐρομένου δέ τινος τί ὅτι τὴν Ἑλλάδα πᾶσαν περινοστεῖ, παρὰ τῶν Μουσῶν ἔφη εἰληφέναι τέλος τοὺς Ἕλληνας ἅπαντας, παρ’ ὧν πράττεσθαι Μουσῶν ἀμουσίας. Φάωνος τοῦ αὐλητοῦ | φάσκοντος Μεγαροῖ ἔχειν χορόν, “ληρεῖς,” ἔφη· “ἐκεῖ μὲν γὰρ οὐκ ἔχεις, ἀλλ’ ἔχῃ.” ἔφη θαυμάζειν τὴν τοῦ σοφιστοῦ Σατύρου μητέρα, ὅτι ὃν οὐδεμία πόλις ἐνεγκεῖν οἵα τε δέκα ἡμέρας, ἐκείνη δέκα μῆνας ἤνεγκε. πυνθανόμενος δὲ ἐν Ἰλίῳ ἐπιδημεῖν αὐτὸν ἐν τοῖς Ἰλιείοις, “ἀεί”, ἔφησεν, “Ἰλίῳ κακά.” | φαῦλον ἰατρὸν ἀπαυθημερίζειν ἔφη ποιεῖν εἰς Ἅδου τοὺς θεραπευομένους. ἀπαντήσας τινὶ τῶν γνωρίμων, ὡς εἶδεν ἐσπογγισμένα τὰ ὑποδήματα καλῶς, συνήσθη ὡς πράττοντι κακῶς νομίζων οὐκ ἂν οὕτως ἐσπογγίσθαι καλῶς εἰ μὴ αὐτὸς ἐσπόγγισεν. ἐν Τειχιοῦντι τῆς Μιλήτου μιγάδων οἰκούντων ὡς ἑώρα πάντας τοὺς τάφους | ξενικοὺς ὄντας, “ἀπίωμεν,” ἔφη, “παῖ· ἐνταῦθα γὰρ οἱ ξένοι ἐοίκασιν ἀποθνῄσκειν, τῶν δ’ ἀστῶν οὐδείς.” Ζήθου δὲ τοῦ κιθαριστοῦ διεξιόντος περὶ μουσικῆς, οὐκ ἔφη προσήκειν περὶ μουσικῆς λαλεῖν, “ὃς τὸ ἀμουσότατον τῶν ὀνομάτων”, φησίν, “εἵλου, εἰ σεαυτὸν ἀντ’ Ἀμφίονος Ζῆθος καλεῖσθαι.” Μακεδόνα τινὰ κιθαρίζειν διδάσκων ἐκπικρανθεὶς ἐπὶ τῷ μηδὲν αὐτὸν τῶν δεόντων ποιεῖν, “εἰς Μακεδονίαν”, ἔφη. πρὸς βαλανείῳ

12  τί ὅτι (v.ll.) C E : ὅ τι A ‖ 14  Μουσῶν C E : μισθὸν A ‖ 20  Ἅδου C B : Ἄδου E D : Ἅιδου A ‖ 22  ὑποδήματα A : ὑπάκμ()τα E* : ὑπήγματα C* συνήσθη] οὐ add. Cs Es ‖ 29  Ζῆθος καλεῖσθαι C E : Ζῆθον καλεῖς A

350d | 350e

350f

351a

351b

384

epitome

351c ψυχρῷ καὶ φαύλῳ κεκοσμημένον ἰδὼν ἡρῷον | λαμπρῶς ὡς ἐξῆλθε

λελουμένος κακῶς, “οὐ θαυμάζω”, ἔφη, “ὅτι πολλοὶ ἀνάκεινται πίνακες· ἕκαστον γὰρ τῶν λουομένων ὡς σωθέντα ἀνατιθέναι.” ἐν Αἴνῳ ἔφη τοὺς ὀκτὼ μῆνας εἶναι ψῦχος, τοὺς δὲ τέσσαρας χειμῶνα· τοὺς Ποντικοὺς ἐκ τοῦ πολλοῦ ἥκειν πόντου, ὥσπερ ἐκ τοῦ ὀλέθρου. τοὺς Ῥοδίους ἐκάλει λευκοὺς Κυρηναίους καὶ μνηστήρων πόλιν, τὴν Ἡράκλειαν Ἀνδροκόρινθον, τὸ Βυζάντιον μασχά351d λην τῆς Ἑλλάδος, τοὺς Λευκαδίους ἑώλους | Κορινθίους, τοὺς δ’ Ἀμβρακιώτας Μεμβρακιώτας. ἐκ τῆς Ἡρακλείας ὡς ἐξῄει τὰς πύλας καὶ περιεσκόπει, ἐρομένου τινὸς τί περισκοπεῖ, αἰσχύνεσθαι ἔφη, μὴ ὀφθῇ, ὥσπερ ἐκ πορνείου ἐξιών. ἰδὼν δὲ ἐν κύφωνι δεδεμένους δύο, “ὡς μικροπολιτικόν”, ἔφη, “τὸ μὴ δύνασθαι συμπληρῶσαι.” πρὸς ἁρμονικόν, κηπουρὸν ὄντα πρότερον, ἀμφισβητοῦντ’ αὐτῷ περὶ ἁρμονίας ἔφη· ᾄδοι τις ἣν ἕκαστος εἰδείη τέχνην.

5

10

15

351e ἐν Μαρωνείᾳ | συμπίνων τισὶν ἔφη ἔχειν γνῶναι κατὰ τίνα τόπον

ἐστὶ τῆς πόλεως, ἐὰν κατακαλύψαντες ἄγωσιν. εἶθ’ ὡς ἦγον καὶ ἠρώτων, “κατὰ τὸ καπηλεῖον,” ἔφη, ὅτι καπηλεῖα ἐδόκει εἶναι ἡ Μαρώνεια. Τηλεφάνει, ἐπεὶ ἀναφυσᾶν ἤρχετο παρακατακείμενος, “ἄνω,” ἔφη, “ὡς οἱ ἐρυγγάνοντες.” βαλανέως ῥύμμα γῆν μοχθηρὰν καὶ ὕδωρ ἁλμυρὸν παρέχοντος πολιορκεῖσθαι ἔφη κατὰ γῆν καὶ θάλασσαν. νικήσας ἐν Σικυῶνι τοὺς ἀνταγωνιστὰς ἀνέθηκε | 351f τρόπαιον ἐπιγράψας· “Στρατόνικος ἀπὸ τῶν κακῶς κιθαριζόντων”. ᾄσαντός τινος ἤρετο τὸ μέλος· εἰπόντος δ’ ὅτι Καρκίνου, “πολύ γε μᾶλλον”, ἔφη, “ἢ ἀνθρώπου.” ἐν Μαρωνείᾳ ἔφη οὐ γίνεσθαι ἔαρ ἀλλ’ ἀλέαν. ἐν Φασήλιδι πρὸς τὸν παῖδα ἀμφισβητοῦντος τοῦ βαλανέως περὶ τοῦ ἀργυρίου (ἦν γὰρ νόμος πλείονος 352a λούειν | τοὺς ξένους), “ὦ μιαρέ”, ἔφη, “παῖ, παρὰ χαλκοῦν με μικροῦ Φασηλίτην ἐποίησας.” πρὸς δὲ τὸν ἐπαινοῦντα ἵνα λάβῃ τι, αὐτὸς μείζων εἶναι ἔφη πτωχός. ἐν μικρᾷ πόλει διδάσκων, “αὕτη οὐ πόλις,” φησίν, “ἀλλὰ μόλις.” ἐν Πέλλῃ πρὸς φρέαρ προσελθὼν ἠρώτησεν εἰ πότιμον. εἰπόντων δὲ τῶν ἱμώντων, ἦσαν δὲ χλωροί, ὡς· “ἡμεῖς γε τοῦτο πίνομεν,” “οὐκ ἄρ’”, ἔφη, “πότι352b μόν ἐστι.” | πρὸς Ἄριον τὸν ψάλτην ὀχλοῦντά τι αὐτῷ, “ψάλλ’ ἐς κόρακας” ἔφη. πρὸς νακοδέψην λοιδορούμενον αὐτῷ, ἐπεὶ ἐκεῖνος 34  Ἄριον C E : Ἄρειον A | αὐτῷ C E : αὐτόν A

20

25

30

35

vii i 35 1b –3 53b

5

10

385

“κακόδαιμον” ἔφη, οὗτος “νακόδαιμον” ἔφη. | φασὶ δὲ τὸν Στρα- 352c τόνικον τοῦτον πολυχορδίαν εἰς τὴν ψιλὴν κιθάρισιν πρῶτον εἰσενεγκεῖν | καὶ διάγραμμα συστήσασθαι, εἶναι δὲ καὶ ἐν τῷ γελοίῳ 352d οὐκ ἀπίθανον καὶ ἐπὶ τῇ τοιαύτῃ παρρησίᾳ αὐτὸν θανεῖν ὑπὸ Νικοκλέος τοῦ Κυπρίων βασιλέως φάρμακον πιόντα διὰ τὸ σκώπτειν αὐτοῦ τοὺς υἱούς. τεθαύμακα, φησίν, ὦ καλέ μου Δημόκριτε, πότε μαθὼν Ἀριστοτέλης | ἢ παρὰ τίνος ἀνελθόντος ἐκ 352e βυθοῦ Πρωτέως ἢ Νηρέως συνέγραψε τί ποιοῦσιν οἱ ἰχθύες ἢ πῶς κοιμῶνται ἢ πῶς διαιτῶνται, ὡς εἶναι κατὰ τὸν κωμῳδιοποιὸν (adesp. com. fr. 113) θαύματα μωροῖς·

15

20

25

30

φησὶ γοῦν ὅτι (HA 537b22–8a1) κήρυκες μὲν καὶ πάντα τὰ ὀστρακόδερμα ἀνόχευτον αὐτῶν τὸ γένος· καὶ ὅτι (HA 547b8) πορφύρα καὶ κῆρυξ μακρόβια· (HA 547b9) ζῇ γοῦν πορφύρα ἔτη ἕξ· καὶ ὅτι ἐπὶ πλεῖστον χρόνον ἐν ὀχείᾳ γίνεται ἡ ἔχιδνα. καὶ ὅτι (HA 544b5–7) μέγιστον ἡ φάττα, | ἐλάχιστον δὲ ἡ τρυγών· καὶ ὅτι (HA 352f 545b18–20) ὁ ἄρρην ἵππος ζῇ ἔτη πέντε καὶ τριάκοντα, ἡ δὲ θήλεια πλείω τῶν τεσσαράκοντα, βιῶναι φήσας τινὰ καὶ ἑβδομήκοντα πέντε· καὶ ὅτι (HA 539b10–11) ἐκ τῆς τῶν φθειρῶν ὀχείας αἱ κονίδες· καὶ ὅτι (HA 551b10–12) ἐκ τοῦ σκώληκος μεταβάλλοντος γίνεται κάμπη, ἐξ ἧς βομβυλιός, ἀφ’ οὗ ὁ νεκύδαλλος. φησὶ (HA 554b6–7) δὲ καὶ τὰς μελίσσας βιοῦν ἔτη ἕξ, τινὰς δὲ καὶ ἑπτά, οὐκ ὦφθαι (GA 759b21–3) δὲ οὔτε μέλισσαν οὔτε κηφῆνα ὀχεύοντα, ὅθεν | οὐκ εἶναι διιδεῖν πότερα αὐτῶν ἄρρενα ἢ θήλεα· ὦπται (HA 353a 554b6–7) δέ τις μυῖα κατ’ αὐτὸν ἔτη ἓξ ἢ ἑπτὰ ζήσασα. ποῦ δὲ εἶδεν (Mir. 831a2–3) ἐκ κέρατος ἐλάφου κισσὸν ἀναφύντα; γλαῦκες δέ, φησί (HA 619b18–21), καὶ κόρακες ἡμέρας ἀδυνατοῦσι | βλέπειν· διὸ νύκτωρ τὴν τροφὴν θηρεύουσι καὶ οὐ πᾶσαν νύκτα 353b ἀλλὰ τὴν ἀρχέσπερον· καὶ (HA 492a2–12) τὰς ἰδέας δὲ τῶν ὀφθαλμῶν τοῖς μὲν γλαυκάς φησι, τοῖς δὲ μελαίνας, τοῖς δὲ χαροπούς. ἀνθρώποις δ’ ὅτι παντοῖος ὁ ὀφθαλμὸς ἠθῶν τε διαφορὰς εἶναι περὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς λέγει· τοὺς μὲν γὰρ αἰγωποὺς τῶν ἀνθρώπων πρὸς ὀξύτητα ὄψεως εὖ πεφυκέναι καὶ τὰ ἤθη βελτίστους· 5  Νικοκλέος C E : Νικοκλέους A ‖ 18  βιῶναι C E : βιῶσαι A : ἐβίωσεν (structura alia) Arist. ‖ 23  ὀχεύοντα C : ὀχευ() E : ὀχεύοντας A ‖ 25  μυῖα A : [. . 4–5 . .] C : [. . 6–7 . .] E

386

epitome

353c καὶ | τοὺς μὲν ἐντὸς ὄντας ὀξυωπεστάτους εἶναι, τοὺς δ’ ἐκτὸς

353d 353e

353f

354a

354b

354c

354d 354e

κακοηθεστάτους, τοὺς δὲ μέσως ἔχοντας ἐπιεικεῖς. καὶ τοὺς μὲν σκαρδαμυκτικοὺς ἀναιδεῖς εἶναι, ἀβεβαίους δὲ τοὺς ἀτενεῖς· τοὺς δὲ μέσους βελτίστων ἠθῶν. μόνον τε (HA 496a14–16; cf. 506b33– 7a2) ἄνθρωπον τῶν ζῴων τὴν καρδίαν ἔχειν ἐν τοῖς ἀριστεροῖς μέρεσι, τὰ δ’ ἄλλ’ ἐν τῷ μέσῳ. καὶ (HA 501b19–21) τοὺς ἄρρενας τῶν θηλειῶν πλείους ὀδόντας ἔχειν· τετηρῆσθαι δέ φησι τοῦτο καὶ ἐπὶ προβάτου καὶ συὸς καὶ αἰγός. τῶν δ’ ἰχθύων (HA 509b3; GA 716b15–16, 717a18–19) οὐδένα γενέσθαι ὄρχεις | ἔχοντα, μαστοὺς (HA 521b25–6) δὲ οὔτ’ ἰχθὺν ἔχειν οὔτ’ ὄρνιθας, δελφῖνα (HA 506b4–5) δὲ μόνον οὐκ ἔχειν χολήν. ἔτι τὰ | μαλακόδερμά φησι (cf. HA 565b20–2; GA 755b32–5) καὶ ὀστρακόδερμα καὶ σελαχώδη καὶ ἔντομα πλείω χρόνον ὀχεύειν· δελφῖνα (HA 540b22–4) δὲ παρακατακλινόμενον, καὶ εἶναι τῶν μὲν δελφίνων βραδεῖαν τὴν μῖξιν, τῶν δ’ ἰχθύων ταχεῖαν. ἔτι ὁ λέων, φησί (HA 516b9–11), στερέμνια ἔχει τὰ ὀστᾶ, καὶ κοπτομένων αὐτῶν ὥσπερ ἐκ τῶν λίθων πῦρ ἐκλάμπει. δελφὶς (HA 516b11–12) δὲ ὀστᾶ ἔχει καὶ οὐκ ἄκανθαν, τὰ δὲ σελάχη (PA 655a23) καὶ χόνδρον καὶ ἄκανθαν. | εἶναι δέ τινα ζῷα ἐφήμερα καλούμενα (HA 552b22–3) ἃ μίαν μόνην ἡμέραν ζῆν· πάντα τε τὰ ζῷα (cf. HA 489a30–4; MA 704a11–18) δύο ἡγεμόνας ἔχειν πόδας, καρκίνον δὲ τέσσαρας. | τῶν ζῴων (cf. PA 687a6–23) τὰ μὲν ἔχειν χεῖρας, ὡς ἄνθρωπος, τὰ δὲ δοκεῖν, ὡς πίθηκος· οὐδὲν γὰρ τῶν ἀλόγων ζῴων δίδωσι καὶ λαμβάνει, πρὸς ἅπερ αἱ χεῖρες ὄργανα δέδονται. πάλιν τὰ μὲν ἔχει ἄρθρα, ὡς ἄνθρωπος, ὄνος, βοῦς, τὰ δὲ ἄναρθρά ἐστιν, ὄφις, ὄστρεα, πλεύμονες. | ὅτι περὶ Ἀριστοτέλους φησὶν Ἐπίκουρος (fr. 171 Usener) ὡς καταφαγὼν τὰ πατρῷα ἐπὶ στρατείαν ὥρμησε καὶ ἐν ταύτῃ κακῶς πράττων ἐπὶ τὸ φαρμακοπωλεῖν ἦλθεν· εἶτα ἀναπεπταμένου τοῦ Πλάτωνος Περιπάτου παραβαλὼν ἑαυτὸν προσεκάθισε τοῖς λόγοις οὐκ ὢν ἀφυής, καὶ κατὰ μικρὸν γέγονεν οἷός ἐστι. | φησὶ δ’ ὁ αὐτὸς (Epicur. fr. 172 Usener) καὶ Πρωταγόραν ἐκ φορμοφόρου καὶ ξυλοφόρου πρῶτον γενέσθαι γραφέα Δημοκρίτου (68 A 9 D–K)· θαυμασθέντα δ’ ὑπ’ ἐκείνου ἐπὶ ξύλων τινῶν ἰδίᾳ συνθέσει, ἀπὸ ταύτης τῆς ἀρχῆς ἀναληφθῆναι ὑπ’ αὐτοῦ καὶ διδάσκειν ἐν κώμῃ τινὶ γράμματα, ἀφ’ ὧν ἐπὶ | τὸ σοφιστεύειν ὁρμῆσαι. | Σφαίρῳ (Sphaerus fr. 624, SVF i.140–1 = 40F Long–Sedley) τῷ 9  γενέσθαι C E : γεννᾶσθαι A ‖ 25  ὄφις C E : ὄφεις A

5

10

15

20

25

30

35

viii 353b–355f

5

387

Χρυσίππου συσχολαστῇ, μεταπέμπτῳ γενομένῳ εἰς Ἀλεξάνδρειαν ὑπὸ Πτολεμαίου, κήρινοί ποτε παρετέθησαν ὄρνιθες. ἐκτείνας οὖν τὰς χεῖρας ἐπεσχέθη ὑπὸ τοῦ βασιλέως ὡς ψεύδει συγκαταθέμενος. ὁ δ’ εὐστόχως ἀπεφήνατο οὐχ ὅτι ὄρνις ἐστὶ συγκαταθέσθαι, ἀλλ’ ὅτι εὔλογόν ἐστι ταύτας ὄρνις εἶναι· διαφέρειν δὲ τὴν καταληπτικὴν φαντασίαν | τοῦ εὐλόγου· τὴν μὲν γὰρ ἀδιάψευστον εἶναι, τὸ δ’ 354f εὔλογον ἄλλως ἀποβαίνειν. | παροιμία ἀρχαῖα τό (Metag. fr. 3.1)· 355a ἐπειδὰν δειπνῶμέν που, τότε πλεῖστα λαλοῦμεν ἅπαντες. |

10

15

20

25

30

ὅτι τῶν θαλασσίων ἰχθύων οἱ πετραῖοι εὔφθαρτοι, εὔχυλοι, σμικτικοί, κοῦφοι, ὀλιγότροφοι, οἱ δὲ πελάγιοι δυσφθαρτότεροι, πολύτροφοι, δυσοικονόμητοι. τῶν δὲ κωβιῶν οἱ μικροὶ καὶ λευκοὶ ἁπαλοί εἰσιν, ἄβρομοι, εὔχυλοι, εὔπεπτοι, οἱ δὲ χλωροὶ ξηροὶ | καὶ ἀλιπεῖς. αἱ δὲ χάνναι ἁπαλόσαρκοι, σκληρότεραι δὲ τῆς πέρκης. ὁ δὲ σκάρος ἁπαλόσαρκος, ψαθυρός, γλυκύς, κοῦφος, εὔπεπτος, εὐανάδοτος, εὐκοίλιος. τούτων δὲ ὁ πρόσφατος ὕποπτος, ἐπεὶ τοὺς θαλαττίους λαγὼς σιτεῖται· διὸ καὶ τὰ ἐντὸς χολέρας ποιητικὰ ἔχει. ἡ κηρὶς ἁπαλόσαρκος, εὐκοίλιος, εὐστόμαχος· ὁ δὲ χυλὸς αὐτῆς παχύνει καὶ σμήχει. ὀρφὸς ἢ ὀρφώς, φησίν, εὔχυλος, πολύχυλος, γλίσχρος, δύσφθαρτος, | πολύτροφος, οὐρητικός· τὰ δὲ πρὸς τῇ κεφαλῇ αὐτοῦ γλίσχρα, εὔπεπτα, τὰ δὲ σαρκώδη δύσπεπτα, βαρύτερα, ἁπαλώτερον δὲ τὸ οὐραῖον. φλέγματος δ’ ἐστὶ δραστικὸς καὶ δύσπεπτος. αἱ σφύραιναι τῶν γόγγρων τροφιμώτεραι. ἡ λιμνία ἔγχελυς τῆς θαλασσίας εὐστομωτέρα καὶ πολυτροφωτέρα. τῷ μελανούρῳ ἀναλογεῖ ὁ χρύσοφρυς. σκόρπιοι οἱ πελάγιοι καὶ κιρροὶ τροφιμώτεροι | τῶν τεναγωδῶν τῶν ἐν τοῖς αἰγιαλοῖς τῶν μεγάλων. ὁ σπάρος δριμύς, ἁπαλόσαρκος, ἄβρομος, εὐστόμαχος, οὐρητικός, οὐκ ἄπεπτος, ταγηνιστὸς δὲ δύσπεπτος. τρίγλη εὐστόμαχος, παραστύφουσα, σκληρόσαρκος, δύσφθαρτος, ἐφεκτικὴ κοιλίας καὶ μάλιστα ἡ ἐξ ἀνθράκων· ἡ δὲ ἀπὸ τηγάνου βαρεῖα καὶ δύσπεπτος, κοινῶς δὲ πᾶσα αἵματος ἐκκριτική. φάγρος καλλίων ὁ θαλάττιος. καπρίσκος | ὃ καὶ μῦς βρομώδης καὶ σκληρός· δέρμα δ’ ἔχει εὔστομον. ῥαφὶς ἡ καὶ βελόνη καὶ ἀβλενὴς δύσπεπτος, ὑγρός, εὐκοίλιος. θρίσσα, χαλκὶς εὐανάδοτα. κεστρεύς 4  ὄρνις ἐστὶ C E : mel. ὄρνις (i.e. ὄρνεις) εἰσὶ ‖ 5  ὄρνις C E : ὄρνεις A 9  θαλασσίων A : θαλα(ων) E : θαλασίων C ‖ 10  σμικτικοί A C : σμηκτικοί (recte) E B ‖ 32  ἀβλενὴς C E : ἀβλεννὴς A

355b

355c

355d

355e

355f

388

epitome

ἐστι καὶ θαλάσσιος καὶ λιμναῖος καὶ ποτάμιος· οὗτος δὲ καλεῖται 356a καὶ ὀξύρυγχος. | σάλπη κρείττων ἡ φθινοπωρινή· ὑγρὸν γάρ τι καὶ

356b 356c

356d

356e

356f

357a

357b

λευκὸν καὶ ἄβρομον ἀνίησιν. ὁ γρύλλος ὅμοιος ἐγχέλει, ἄστομος δέ. βῶξ ἑφθὸς εὔπεπτος, εὐανάδοτον ὑγρὸν ἀνιείς, εὐκοίλιος· ὁ δὲ ἀπ’ | ἀνθράκων γλυκύτερος καὶ ἁπαλώτερος. ψῆττα, βούγλωσσοι εὔτροφοι καὶ ἡδεῖαι· τούτοις ἀναλογεῖ καὶ ὁ ῥόμβος. θυννὶς καὶ θύννος βαρεῖς καὶ πολύτροφοι. ὁ ἀκαρνὰν γλυκὺς | καὶ παραστύφων, τρόφιμος δὲ καὶ εὐέκκριτος. ἡ ἀφύη βαρεῖα καὶ δύσπεπτος· ὧν ἡ λευκὴ καλεῖται κωβῖτις. καὶ ὁ ἑψητὸς δέ, τὸ μικρὸν ἰχθύδιον, τοῦ αὐτοῦ γένους ἐστί. τῶν σελαχίων ὁ βοῦς κρεώδης, ὁ δὲ γαλεὸς ὁ ἀστερίας κρείττων. ὁ ἀλωπεκίας ὅμοιός ἐστι τῇ γεύσει τῷ χερσαίῳ ζῴῳ· διὸ καὶ τοῦ ὀνόματος ἔτυχε. καὶ ἡ βατὶς δὲ εὔστομος. ἡ νάρκη δύσπεπτος οὖσα τὰ κατὰ | τὴν κεφαλὴν ἁπαλὰ καὶ εὐστόμαχα ἔχει καὶ εὔπεπτα, τὰ δ’ ἄλλα οὔ· κρείττους δέ εἰσιν αἱ μικραὶ καὶ μάλιστα αἱ λιτῶς ἑψόμεναι. ἡ ῥίνη, τὸ σελάχιον, εὔπεπτος καὶ κούφη· ἡ δὲ μείζων καὶ τροφιμωτέρα. κοινῶς δὲ πάντα τὰ σελάχια φυσώδη, κρεώδη, δυσκατέργαστα, πλεοναζόμενά τε τὰς ὄψεις ἀμβλύνει. ἡ δὲ σηπία ἑψομένη ἁπαλή, εὔστομος, εὔπεπτος, εὐκοίλιος· ὁ δ’ ἀπ’ αὐτῆς χυλὸς λεπτυντικός ἐστιν αἵματος | καὶ κινητικὸς τῆς δι’ αἱμορροΐδων ἐκκρίσεως. τευθὶς δὲ εὐπεπτοτέρα καὶ τρόφιμος, καὶ μᾶλλον ἡ μικρά. ὁ δὲ πῶλυψ συνεργεῖ μὲν ἀφροδισίοις, σκληρὸς δέ ἐστι καὶ δύσπεπτος· ὁ δὲ μείζων τροφιμώτερος. παρυγραίνει δὲ καὶ κοιλίαν ἑψόμενος ἐπὶ πλεῖον καὶ τὸν στόμαχον ἵστησιν. | ἡ πηλαμὺς πολύτροφος καὶ βαρεῖα, οὐρητική τε καὶ δύσπεπτος· ταριχευθεῖσα δὲ εὐκοίλιος καὶ λεπτυντική. ἡ δὲ μείζων συνοδοντὶς καλεῖται. ἡ δὲ χελιδὼν ἡ τῷ πουλύπῳ ἐοικυῖα ἔχει τὸ ἀπ’ αὐτῆς ὑγρὸν εὔχροιαν ποιοῦν καὶ κινοῦν αἷμα. | ὁ δὲ ὄρκυνος βορβορώδης· καὶ ὁ μείζων σκληρὸς ὡς τῇ πηλαμύδι ἀναλογῶν, τὰ δὲ ὑπογάστρια αὐτοῦ καὶ ἡ κλεὶς εὔστομος καὶ ἁπαλή. Μνησίθεός (fr. 38 Bertier) φησι τῶν μειζόνων ἰχθύων τὸ γένος ὑφ’ ὧν μὲν καλεῖται τμητόν, ὑπ’ ἄλλων δὲ πελάγιον, οἷον χρύσοφρυς, γλαῦκος, φάγρος. εἰσὶ δὲ δυσκατέργαστοι· κατεργασθέντες | δὲ πολλαπλασίαν τροφὴν παρέχουσι. τοῦ δὲ τῶν λεπιδωτῶν γένους, οἷον θύννων, σκόμβρων, θυννίδων, γόγγρων, τὰ μὲν μήτε καθ’ ἑαυτὰ φαινόμενα μήτ’ ἐν ταῖς ἀγέλαις ἐκφερόμενα μᾶλλόν ἐστιν 9  κωβῖτις vel κωβίτις C* Es : κιβώτις E : κιβωτίς A

5

10

15

20

25

30

35

viii 355f–358a

5

10

15

20

25

30

35

389

εὔπεπτα, οἷον γόγγροι καὶ καρχαρίαι. τὰ δ’ ἀγελαῖα τούτων ἐδωδὴν ἡδεῖαν ἔχει (πίονα γάρ), βαρεῖαν δὲ καὶ δυσκατέργαστον· διὸ καὶ ταριχεύεσθαι δύναται μάλιστα καί ἐστι τῶν ταριχηρῶν βέλτιστα γένη ταῦτα. | χρήσιμοι δ’ εἰσὶν ὀπτοί· τήκεται γὰρ τὸ πιμελῶδες αὐτῶν. τὰ δὲ καλούμενα δαρτά, ὧν τραχεῖα ἡ τοῦ δέρματος ἐπίχυσις, οὐ λεπίσιν, ἀλλ’ οἷον ἔχουσιν αἱ λεπίδες καὶ ῥῖναι. εὔθρυπτά εἰσιν, οὐκ εὐώδη δέ. καὶ τροφὰς ἐμποιεῖ ὑγρὰς καὶ ὑπάγει κοιλίαν μάλιστα πάντων τῶν ἑψομένων ἰχθύων· τὰ δὲ ὀπτώμενα χείρονα. μαλάκεια δέ, οἷον πολύποδες καὶ σηπίαι, τὴν σάρκα δύσπεπτον ἔχει· διὸ καὶ πρὸς ἀφροδισιασμοὺς | ἁρμόττουσιν· αὐτοὶ μὲν γάρ εἰσι πνευματώδεις, ὁ δὲ τῶν ἀφροδισιασμῶν καιρὸς πνευματώδους προσδεῖται διαθέσεως. βελτίω δὲ γίνεται ἑψηθέντα· τὰς γὰρ ὑγρότητας ἔχει πονηράς· ἰδεῖν γοῦν ἐστὶν οἵας ἀφίησι πλυνόμενα. ταύτας οὖν ἡ ἕψησις ἐκκαλεῖται τῆς σαρκός· μαλακῆς γὰρ τῆς πυρώσεως καὶ μεθ’ ὑγροῦ διδομένης οἱονεὶ πλύσις τις αὐτῶν γίνεται, τὰ δ’ ὀπτώμενα καταξηραίνει τὰς ὑγρότητας· ἔτι δὲ καὶ τῆς σαρκὸς αὐτῶν φύσει σκληρᾶς οὔσης κατὰ λόγον ἔχει | γίνεσθαι οὕτως αὐτά. ἀφύαι δὲ καὶ μεμβράδες καὶ τριχίδες καὶ τἄλλα ὅσων συγκατεσθίομεν τὰς ἀκάνθας, ταῦτα πάντα τὴν πέψιν φυσώδη ποιεῖ, τὴν δὲ τροφὴν δίδωσιν ὑγράν. τῆς οὖν πέψεως οὐχ ὁμαλιζούσης, ἀλλὰ τῶν μὲν σαρκῶν ἄγαν ταχὺ πεττομένων, τῆς δὲ ἀκάνθης σχολῇ διαλυομένης ἐμποδισμὸς γίνεται περὶ τὴν κατεργασίαν, εἶτα φῦσαι μὲν ἀπὸ τῆς πέψεως, ὑγρασίαι δὲ ἀπὸ τῆς τροφῆς | συμβαίνουσι. βελτίω δ’ ἐστὶν ἑψόμενα, τῆς δὲ κοιλίας ἐστὶν ἀνωμάλως ὑπακτικά. τὰ δὲ πετραῖα, κωβιοί, σκορπίοι, ψῆτται, τὰ ὅμοια ξηρὰν δίδωσι τροφήν (εὔογκα δ’ ἐστὶ καὶ τρόφιμα καὶ πέττεται ταχέως καὶ οὐκ ἐγκαταλείπει περιττώματα πολλά) πνευμάτων τε οὔκ ἐστι ποιητικά. γίνεται δὲ εὐπεπτότερον πᾶν ὄψον ταῖς σκευασίαις ἁπλῶς ἀρτυθέν· τὰ δὲ πετραῖα καὶ τῇ ἡδονῇ ἁπλῶς σκευασθέντα. τὰ δὲ μαλακόσαρκα, κίχλαι, κόσσυφοι, τὰ ὅμοια ὑγρότερα τούτων, | κοιλίας καὶ οὐρήσεως ὑπακτικώτερα διὰ τὸ καὶ σάρκας ὑγροτέρας καὶ πλείους ἔχειν τῶν προειρημένων. χρὴ δέ, ἐὰν μὲν τὴν κοιλίαν βούληταί τις ὑπάγειν, ἕψοντα διδόναι· μετρίως δὲ ἐχούσης ὀπτηθέντα γίνεται τρόφιμα. πρὸς δὲ τὰς οὐρήσεις ἀμφοτέρως σκευασθέντα χρήσιμα. 6  ἐπίχυσις C E : ἐπίφυσιν (structura alia) A | λεπίσιν] λέπισιν C E : λέπεισιν Es | λεπίδες C E : βατίδες A

357c

357d

357e

357f

358a

390

epitome

ὅτι ὅπου τῆς θαλάσσης ποταμοὶ καὶ λίμναι συμβάλλουσιν, ἔτι δὲ πελάγη μεγάλα καὶ κόλποι, ἐνταῦθα πάντες οἱ ἰχθύες | 358b ὑγρότεροι καὶ μᾶλλον πίονες καὶ ἐσθίεσθαι ἡδίους, πρὸς δὲ πέψιν καὶ τροφὴν χείρους. ἐν δὲ τοῖς αἰγιαλοῖς τοῖς ἀναπεπταμένοις σκληροὶ καὶ λεπτοὶ καὶ κυματοπλῆγες οἱ πλείους. περὶ δὲ τοὺς ἀγχιβαθεῖς, ἐν οἷς μὴ λίαν ἔγκειται μεγάλα πνεύματα, πρὸς δὲ εἴ που καὶ πόλεις σύνεγγυς, ἐνταῦθα δὲ τὰ πλεῖστα γένη τῶν ἰχθύων ὁμαλῶς ἄριστα καὶ πρὸς ἡδονὴν καὶ πρὸς εὐπεψίαν καὶ πρὸς 358c τροφὴν σώματος. δύσπεπτοι δὲ καὶ βαρύτατοι | τῶν θαλασσίων οἱ μετεκβαίνοντες ἐκ τῆς θαλάσσης εἰς ποταμοὺς καὶ λίμνας, οἷον κεστρεὺς καὶ συλλήβδην ὅσοι δύνανται βιοτεύειν ἐν ἀμφοτέροις τοῖς ὕδασι. τῶν δὲ τελείως ἐν ποταμοῖς καὶ λίμναις βιοτευόντων ἀμείνους οἱ ποτάμιοι· σῆψις γὰρ ὕδατος τὸ λιμναῖόν ἐστι. καὶ τῶν ποταμίων βέλτιστοι οἱ ἐν τοῖς ὀξυτάτοις τῶν ποταμῶν ὄντες. | 358d

ἐγὼ περὶ τὴν ὀψωνίαν οὐ πάνυ τι ἐσπούδακα,

5

10

15

Ἀντιφάνης (fr. 182.1–2) φησί. | 358e

μαινίδας καὶ τριγλίδας φάγοις ἄν;, |

8 10

20

12 14 15

25

358d ὁ αὐτός φησι ποιητής (Antiph. fr. 69.7–8, 10, 11–12, 14–15)· | 358f

τοὺς γὰρ μεγάλους τούτους ἅπαντας νενόμικα ἀνθρωποφάγους ἰχθῦς. ταῦτα δ’ ἐστὶν Ἑλένης βρώματα, μαινίδες καὶ τριγλίδες.

ἀλλαχοῦ (cf. 7.313b–c) δὲ ὁ αὐτὸς Ἑκάτης βρώματα ταῦτά φησιν. Ἔφιππος δὲ ὁ ποιητὴς (fr. 21.2–3) ἐκφαυλίζων τοὺς μικροὺς ἰχθῦς φησι· | 359a

φράζε ἰχθῦς φρονοῦντας. μή μοι βρέφη. ἀστείως δὲ παρὰ τῷ αὐτῷ ποιητῇ (Ephipp. fr. 15.1, 3–5, 7–8) νεανίσκος τίς φησι κατασμικρύνων τὰ περὶ τὴν ὀψωνίαν· 27  ἰχθῦς] ἰχθύους E : ἰχθύας C

30

viii 358a–360a

5

ἀγόρασον εὐτελῶς, μὴ πολυτελῶς, ἀλλὰ καθαρείως | τευθίδια, σηπίδια, κἂν κάραβός τις ᾖ λαβεῖν, ἀρκέσει. ἐκ τούτων λαβέ. ἀλεκτρυόνιον, φάττιον, περδίκιον,

391 1 3 359b

5 7

καὶ ἑξῆς οὕτω. | καὶ παρὰ Μνησιμάχῳ (fr. 3.1–7) δὲ φιλάργυρος 359c πρὸς τὸν ἀσωτευόμενον νέον φησίν· 10

15

(Α.) ἀντιβολῶ σ’, ἐπίταττέ μοι μὴ πόλλ’ ἄγαν μηδ’ ἄγρια λίαν μηδ’ ἐπηργυρωμένα, μέτρια δέ. (Β.) πῶς μέτρια; (Α.) πῶς; σύντεμνε καὶ ἐξαπάτα με. τοὺς μὲν ἰχθῦς μοι κάλει | ἰχθύδιον, ὄψον δὲ ἐὰν λέγῃς, κάλει ὀψάριον· ἥδιον γὰρ ἀπολοῦμαι πολύ. |

5 358d

ὅτι Φοῖνιξ ὁ Κολοφώνιος (fr. 2.1–14, 18, p. 233 Powell) μνημο- 359e νεύει τινῶν ἀγειρόντων τῇ κορώνῃ καὶ λεγόντων ἄλλα τε καὶ ταῦτα· 20

25

30

ἐσθλοί, κορώνῃ χεῖρα πρόσδοτε κριθέων, τῇ παιδὶ τοῦ Ἀπόλλωνος, ἢ πυροὺς ἢ ἄρτον ἢ ὅτι τις χρῄζει. δότ’, ὦγαθοί, τῶν ἕκαστός τις ἐν χερσὶν ἔχει κορώνῃ· καὶ ἅλα λήψεται χόνδρον· | φιλεῖ γὰρ αὕτη πάγχυ ταῦτα δαίνυσθαι. ὁ νῦν ἅλας δοὺς αὖθις κηρίον δώσει. ὦ παῖ, θύρην ἄγκλινε· Πλοῦτος ἤκουσε, καὶ τῇ κορώνῃ παρθένος σῦκα φέρει. θεοί, γένοιτο πάντ’ ἄμεμπτος ἡ κόρη, κἀφνειὸν ἄνδρα κὠνομαστὸν ἐξεύροι, καὶ τῷ γέροντι πατρὶ κοῦρον εἰς χεῖρας καὶ μητρὶ κούρην εἰς τὰ γοῦνα κατθείη, | θάλος. ἀλλ’, ὦγαθοί, ἐπορέξατε ὧν μυχὸς πλουτεῖ. |

14  ἰχθύδιον A : ἰχθύδι C E

5 359f

10

14 18

360a

392

epitome

360b κορωνισταὶ δὲ ἐκαλοῦντο οἱ τῇ κορώνῃ ἀγείροντες, καὶ τὰ ᾀδόμενα

ὑπ’ αὐτῶν κορωνίσματα. καὶ χελιδονίζειν δὲ καλεῖται παρὰ 360d Ῥοδίοις ἀγερμός τις ἄλλος, | ὃν Κλεώνυμος ὁ Λίνδιος κατέδειξεν 360b ἐν Λίνδῳ χρείας γενομένης συλλογῆς χρημάτων· | ἐγίνετο δὲ 360c Βοηδρομιῶνι μηνί. ἐκαλεῖτο δὲ οὕτω διὰ τὸ | εἰωθὸς ἐπιφωνεῖσθαι 5

(carm. pop. PMG 848)·

360d

ἦλθ’ ἦλθε χελιδὼν καλὰς ὥρας ἄγουσα καὶ καλοὺς ἐνιαυτούς, ἐπὶ γαστέρα λευκά, ἐπὶ νῶτα μέλαινα. παλάθαν οὐ προκυκλεῖς ἐκ πίονος οἴκου οἴνου τε δέπαστρον τυροῦ τε κάνυστρον; καὶ πυρῶν ἁ χελιδὼν καὶ λεκιθίταν οὐκ ἀπωθεῖται· πότερ’ ἀπίωμεν ἢ λαβώμεθα; εἰ μέν τι δώσεις· εἰ δὲ μή, οὐκ ἐάσομεν· ἢ τὰν θύραν φέρομεν ἢ τὸ ὑπέρθυρον ἢ τὰν γυναῖκα τὰν ἔσω καθημέναν· | μικρὰ μέν ἐστι, ῥᾳδίως μιν οἴσομεν. ἂν δὴ φέροις τι, μέγα δή τι φέροις. ἄνοιγ’ ἄνοιγε τὴν θύραν χελιδόνι· οὐ γὰρ γέροντές ἐσμεν ἀλλὰ παιδία.

10

5

15

10

20

15

25

360e φησὶν Ἐργίας ὁ Ῥόδιος (FGrH 513 F 1) | ὡς οἱ περὶ Φάλανθον ἐν

Ἰαλυσῷ Φοινίκες πόλιν ἔχοντες ἰσχυρὰν Ἀχαιίδα καλουμένην καὶ δαιτὸς ἐγκρατεῖς ὄντες χρόνον πολὺν ἀντεῖχον Ἰφίκλῳ πολιορκοῦντι· ἦν γὰρ αὐτοῖς καὶ θέσφατον ἕξειν τὴν χώραν ἕως κόρακες λευκοὶ γένωνται καὶ ἐν τοῖς κρατῆρσιν ἰχθύες φανῶσιν. ἐλπίζοντες οὖν τοῦτ’ οὐδέποτε ἔσεσθαι ῥᾳθύμως εἶχον τὰ πρὸς τὸν πόλεμον. 360f πυθόμενος δὲ | Ἴφικλος παρά τινων τὰ τῶν Φοινίκων λόγια καὶ ἐνεδρεύσας τοῦ Φαλάνθου πιστόν τινα Λάρκαν ἐφ’ ὕδωρ ἀπιόντα καὶ πίστεις πρὸς αὐτὸν ποιησάμενος, θηρεύσας ἰχθύδια ἐκ τῆς κρήνης καὶ ἐμβαλὼν εἰς ὑδρεῖον ἔδωκε τῷ Λάρκᾳ καὶ ἐκέλευσε 3  Κλεώνυμος C E : Κλεόβουλος A ‖ 22  οἴσομεν A : οἴσομ E : οἴσομαι C

30

35

viii 360b–361f

5

10

15

20

25

30

393

φέροντα τὸ ὕδωρ ἐκχέαι εἰς τὸν κρατῆρα ὅθεν τῷ Φαλάνθῳ ᾠνοχοεῖτο. καὶ ὁ μὲν ἐποίησε ταῦτα, ὁ δὲ Ἴφικλος κόρακας θηρεύσας καὶ ἀλείψας γύψῳ ἀφῆκε. | Φάλανθος δ’ ἰδὼν τοὺς κόρακας ἐπορεύετο καὶ ἐπὶ τὸν κρατῆρα· ὡς δὲ καὶ τοὺς ἰχθῦς εἶδεν, ὑπέλαβε τὴν χώραν οὐκέτ’ αὑτῶν εἶναι καὶ ἐπεκηρυκεύσατο πρὸς τὸν Ἴφικλον ὑπόσπονδος ἐξελθεῖν ἀξιῶν μετὰ τῶν σὺν αὑτῷ. συγκαταθεμένου δὲ Ἰφίκλου Φάλανθος καταβαλὼν ἱερεῖα καὶ τὰς κοιλίας ἐκκαθάρας ἐν ταύταις ἐπειρᾶτο ἐξάγειν χρυσίον καὶ ἀργύριον. αἰσθόμενος δὲ Ἴφικλος διεκώλυε· προφέροντός τε τοῦ | Φαλάνθου τὸν ὅρκον ὃν ὤμοσεν, ἐάσειν ἐξάγεσθαι ὅ τι κατὰ γαστρὸς αἴρονται, ἀντισοφίζεται πλοῖα αὐτοῖς δοὺς ἵνα ἀποκομισθῶσι, παραλύσας τὰ πηδάλια καὶ τὰς κώπας καὶ τὰ ἱστία, ὀμόσαι φήσας πλοῖα παρέξειν ἄλλο δ’ οὐδέν. ἐν ἀπορίᾳ δ’ οἱ Φοίνικες ἐχόμενοι πολλὰ μὲν τῶν χρημάτων κατώρυσσον ἐπισημαινόμενοι τοὺς τόπους, ἵν’ ὕστερον ἀνέλωνται ἀφικόμενοι, πολλὰ δὲ τῷ Ἰφίκλῳ κατέλειπον. ἀπαλλαγέντων οὖν οὕτως ἐκ τῆς χώρας τῶν Φοινίκων κατέσχον | τὰ πράγματα οἱ Ἕλληνες. Πολήζηλος (FGrH 521 F 6) δὲ Φακᾶν φησι καὶ τὴν θυγατέρα αὐτοῦ Δορκίαν εἰδέναι τὰ περὶ τῶν ἰχθύων καὶ τῶν κοράκων· τὴν δὲ ἐρασθεῖσαν Ἰφίκλου καὶ συνθεμένην περὶ γάμου πεῖσαι τὸν φέροντα τὸ ὕδωρ ἰχθῦς ἀγαγεῖν καὶ ἐμβαλεῖν εἰς τὸν κρατῆρα, καὶ αὐτὴ δὲ τοὺς κόρακας λευκάνασα ἀφῆκεν. ὅτι τοῖς τὴν Ἔφεσον κτίζουσιν ἀπορίᾳ τόπου πολλὰ περιπλανηθεῖσιν | ἔχρησεν ὁ θεὸς (Delphic Oracle L54 Fontenrose) ἐνταῦθα οἰκίζειν πόλιν, ᾗ ἂν ἰχθὺς δείξῃ καὶ ὗς ἄγριος ἀφηγήσηται· ἐν γοῦν τῇ Ὑπελαίῳ λεγομένῃ κρήνῃ ἐν τῷ ἱερῷ λιμένι λέγεται ἁλιέας ἀριστοποιεῖσθαι, καὶ τῶν ἰχθύων τινὰ ἀποθορόντα σὺν ἀνθρακιᾷ εἰσπεσεῖν εἰς φορυτὸν καὶ ἁφθῆναι ὑπ’ αὐτοῦ λόχμην ἐν ᾗ ἔτυχε σῦς ἄγριος ὤν· ὃς ὑπὸ τοῦ πυρὸς θορυβηθεὶς ἐπέδραμε τοῦ ὄρους ἐπὶ πολύ, ὃ δὴ καλεῖται | Τρηχεῖα, καὶ πίπτει ἀκοντισθείς. κἀνταῦθα ἡ πόλις κτίζεται. | ὅτι παρὰ Ῥωμαίοις ὁ πάντ᾿ ἄριστος καὶ μουσικώτατος Ἀδριανὸς Τύχης ἱερὸν ἱδρύσατο· τὴν γοῦν ἡμέραν ταύτην κατ’ ἐνιαυτὸν ἐπίσημον ἄγουσιν οἱ τὴν Ῥώμην πάντες οἰκοῦντες καὶ οἱ

11  αὐτοῖς A : αὐτοὺς C E ‖ 22–3  περιπλανηθεῖσιν C E : ταλαιπορηθεῖσιν Cs ‖ 24–5  ἀφηγήσηται C E : Es : ταλαιπωρηθέντες (structura alia) A ὑφηγήσηται A

361a

361b

361c

361d

361e 361f

394

epitome

ἐνεπιδημοῦντες τῇ πόλει. ἐκαλεῖτο δὲ ἡ ἑορτὴ πάλαι μὲν τὰ Παράλια, ὕστερον δὲ Ῥωμαῖα. | ὅτι τὸ βαλλίζειν ἤτοι κωμάζειν ἢ χορεύειν ἤ τι τοιοῦτο, καὶ τὸ 362a ἐξ αὐτοῦ παραγόμενον ὁ βαλλισμός, παρὰ πολλοῖς τῶν ἀρχαίων 362b | 362c εὕρηται· | Ἐπίχαρμός (fr. 68.4) τε γάρ, φησί, | καὶ Σώφρων (fr. 362d 11.1–2) καὶ Ἄλεξις (fr. 112.5) μέμνηται τῆς λέξεως. | οἶδα δέ, φησί, καὶ ἀλλαχόθι τοὔνομα καὶ ἀναπεμπασάμενος ἐξοίσω. | 362a 362b 362d

ἀπώλεσας (φησί) τὸν οἶνον ἐπιχέας ὕδωρ. (Aristias TrGF 9 F 4) | σαυτὸν ἀποφαίνεις κενότερον λεβηρίδος. (Stratt. fr. 52) | τὰ πρὸ τοῦ δύ’ ἄνδρες ἔλεγον, εἷς ἐγὼν ἀποχρέω. (Epich. fr. 161)

5

10

ὅτι τὰς | λαμπρὰς θυσίας καὶ παρασκευὰς εἰλαπίνας ἐκάλουν οἱ 362e 362f παλαιοὶ | ἀπὸ τῆς ἐν αὐταῖς παρασκευῆς καὶ δαπάνης· λαφύττειν

363a

362e

362f 363b

363c

γὰρ καὶ λαπάζειν τὸ ἐκκενοῦν καὶ ἀναλίσκειν, ὅθεν καὶ ἐπὶ τοῦ πορθεῖν τὸ ἀλαπάζειν τάττεται, καὶ τὰ διαρπαζόμενα παρὰ τὴν λάφυξιν λάφυρα· εἰλαπίνη γοῦν ἀπὸ τοῦ λελαπάχθαι. | λάπτειν δὲ τὸ τὴν τροφὴν ἐκπέττειν καὶ κενούμενον λαγαρὸν γίνεσθαι· ὅθεν ἀπὸ μὲν τοῦ λαγαροῦ ἡ λαγών, ἀπὸ δὲ τοῦ λάπτειν λαπάρα. λαφύττειν δέ ἐστι τὸ δαψιλῶς καὶ ἐπὶ πολὺ λαπάττειν καὶ ἐκκενοῦν. τὸ δὲ δαπανᾶν ἀπὸ τοῦ δάπτειν λέγεται· καὶ τοῦτο δὲ τοῦ δαψιλῶς ἔχεται· διόπερ ἐπὶ τῶν ἀπλήστως καὶ θηριωδῶς ἐσθιόντων τὸ δάψαι καὶ δαρδάψαι τίθεται. | ἔρανοι δέ εἰσιν αἱ ἀπὸ τῶν συμβαλλομένων εἰσαγωγαί, ἀπὸ τοῦ συνερᾶν καὶ συμφέρειν ἕκαστον. καλεῖται δὲ ὁ ἔρανος καὶ θίασος, καὶ οἱ συνιόντες ἐρανισταὶ καὶ συνθιασῶται. καλεῖται δὲ καὶ ὁ τῷ Διονύσῳ παρεπόμενος ὄχλος θίασος ἀπὸ τοῦ θεοῦ· | καὶ γὰρ αὐτοὺς τοὺς θεοὺς οἱ Λάκωνες σιούς φασι. | εὐωχία δὲ οὐκ ἀπὸ τῆς ὀχῆς, ἥ ἐστι τροφή, ἀλλ’ ἀπὸ τοῦ κατὰ ταῦτα εὖ ἔχειν· εἰς ἃ συνιόντες οἱ τὸ θεῖον τιμῶντες καὶ εἰς εὐφροσύνην καὶ ἄνεσιν ἑαυτοὺς μεθιέντες τὸ μὲν ποτὸν ἐκάλουν μέθυ, τὸν δὲ τοῦτον δόντα θεὸν Μεθυμναῖον καὶ Λυαῖον καὶ Εὔιον καὶ Ἤιον, ὥσπερ καὶ τὸν μὴ σκυθρωπὸν καὶ σύννουν ἱλαρόν· διὸ καὶ τὸ δαιμόνιον ἵλεων ἠξίουν γίνεσθαι ἐπιφωνοῦντες “ἰή ἰή”· ὅθεν καὶ τὸν τόπον ἐν ᾧ τοῦτο ἔπραττον ἱερὸν ὠνόμαζον. | φησὶ περὶ ἑταίρας Ἔφιππος (fr. 6.2–5)· 15  παρὰ C E : κατὰ A ‖ 18  λάπτειν C E : λαπάττειν A ‖ 21  δαψιλῶς C E : δαψιλοῦς A ‖ 30  τοῦτον A C : τοῦτο (recte) E Eust. ‖ 31  Ἤιον C E : Ἰήιον A

15

20

25

30

viii 361f–364a

ἐκολάκευσεν ἡδέως· ἐφίλησεν οὐ συμπιέσασα τὸ στόμα ὥσπερ πολέμιος, ἀλλὰ τοῖσι στρουθίοισι χαυνοῦσα ὁμοίως. | 5

10

395

5

ὅτι οἱ ἀρχαῖοι ἰδόντες ὡς τῆς μὲν ἐπὶ τὰς ἀπολαύσεις ὁρμῆς 363d οὐχ οἷόν τε τοὺς ἀνθρώπους ἀποστῆσαι, χρήσιμον δὲ ταύταις εἰδότες εὐτάκτως καὶ κοσμίως ἐθίζειν χρῆσθαι, χρόνον ἀφορίσαντες καὶ θεοῖς προθύσαντες, ἀνθρωποειδεῖς τούτους ὑποστησάμενοι, οὕτω μεθῆκαν αὑτοὺς εἰς ἄνεσιν, ἵν’ ἕκαστος ἡγούμενος ἥκειν τοὺς θεοὺς ἐπὶ τὰς ἀπαρχὰς καὶ τὰς σπονδὰς μετ’ αἰδοῦς τὴν συνουσίαν ποιῆται. Ὅμηρος (Od. 3.435–6) οὖν | φησιν· 363e ἦλθε δ’ Ἀθήνη ἱρῶν ἀντήσουσα. καὶ Ζεύς (Il. 1.424)·

15

χθιζὸς ἔβη μετὰ δαῖτα. καὶ ἄλλα. κἂν ἄνθρωπος δέ που παρῇ πρεσβύτερος καὶ τῇ προαιρέσει σπουδαῖος, αἰδοῦνται λέγειν τι τῶν ἀσχημόνων καὶ πράττειν, ὡς καὶ Ἐπίχαρμος (fr. 163)· | ἀλλὰ καὶ σιγῆν ἀγαθόν, ὅκκα παρέοντι κάρρονες.

20

363f

ὑπολαμβάνοντες οὖν θεοὺς παρεῖναι κοσμίως ἦγον τὰς ἑορτάς· ὅθεν οὐδὲ κατακλίνεσθαι τοῖς ἀρχαίοις ἔθος, ἀλλά (e.g. Od. 3.471)· δαίνυνθ’ ἑζόμενοι, οὐδ’ εἰς μέθην πίνειν, ἀλλ’ (e.g. Od. 3.395–6)·

25

ἐπεὶ ἔπιόν τ’ ἔσπεισάν θ’ ὅσον ἤθελε θυμός, ἔβαν οἶκόνδε ἕκαστος. οἱ δὲ νῦν προσποιούμενοι θεοῖς θύειν καὶ συγκαλοῦντες ἐπὶ τὴν θυσίαν τοὺς φίλους | καταρῶνται μὲν τοῖς τέκνοις, λοιδοροῦνται δὲ 364a ταῖς γυναιξί, πλήττουσι τοὺς οἰκέτας, ἀπειλοῦσι τοῖς πολλοῖς μονονουχὶ τὸ τοῦ Ὁμήρου λέγοντες (Il. 2.381)·

30

ἔρχεσθ’ ἐπὶ δεῖπνον, ἵνα ξυνάγωμεν ἄρηα. |

396

epitome

364f ὅτι ὀνομάζονται παρὰ τοῖς ἀρχαίοις ἐπιδόσιμά τινα δεῖπνα, ἃ 365a Ἀλεξανδρεῖς λέγουσιν ἐξ ἐπιδομάτων. | οἴδασι δὲ οἱ ἀρχαῖοι καὶ τὰ 365b 365c 365d 365e

ἀπὸ σπυρίδος λεγόμενα δεῖπνα. εἰσὶ δὲ ταῦτα ὅταν τις αὐτὸς | αὑτῷ σκευάσας δεῖπνον καὶ συνθεὶς εἰς σπυρίδα παρά τινα δειπνήσων ἴῃ. σύνδειπνον δὲ ἄλλοι τε καὶ Πλάτων (Smp. 172b) φασὶ τὸ συμπόσιον. καλοῦσι δέ τινα καὶ συναγώγιμα δεῖπνα, | καὶ συνάγειν τὸ μετ’ ἀλλήλων συμπίνειν καὶ συναγώγιον τὸ συμπόσιον ἴσως | τὸ ἀπὸ συμβολῶν. τὴν δὲ εἰς τὰ συμπόσια συμβολὴν Ἀργεῖοι χῶν καλοῦσι, τὴν δὲ μερίδα αἶσαν. | ὅτι φησί που ὁ φυσικὸς Ἐμπεδοκλῆς (31 B 117.1–2 D–K)· ἤδη ποτ’ ἐγὼ γενόμην κούρη τε κόρος τε θάμνος τ’ οἰωνός τε καὶ ἔξαλος ἔμπνοος ἰχθύς.

12  τέλος τῶν ἐκ τοῦ ὀγδόου λόγου add. E

5

10

ἐκ τοῦ ἐνάτου λόγου ὅτι οἱ κωλῆνες λέγονται παρ᾿ Ἀθηναίοις μὲν κωλεοὶ θηλυκῶς 366a μόνως, παρὰ δ᾿ ἑτέροις καὶ ἀρσενικῶς, ὡς Ἐπίχαρμος (fr. 71)· | χορδαί τε ἁδύ, ναὶ μὰ Δία, χὠ κωλεός. | 5

366b

ὅτι παρὰ τοῖς Ποντικοῖς σκευάζεται ὀξύγαρος. 366c ὅτι Ἀριστοφάνης (fr. 372) τὸ τακερὸν ἐπὶ τοῦ τρυφεροῦ ἔταξε λέγων· | Λῆμνος κυάμους τρέφουσα τακεροὺς καὶ καλούς.

366d

καὶ Φερεκράτης (fr. 89.1)· τακεροὺς ἐρεβίνθους. 10

ὅτι τὸ σίνηπι παρὰ Νικάνδρῳ κεῖται τῷ Κολοφωνίῳ (Th. 921; frr. 70.16; 84). | Ἀριστοφάνης δέ φησιν ἐν Ἱππεῦσι (631)· 367a κἄβλεψε νᾶπυ.

15

οὐδεὶς δὲ Ἀττικῶν σίναπυ ἔφη. ἔχει δ᾿ ἑκάτερον λόγον· νᾶπυ μὲν γὰρ οἷον νᾶφυ, ὅτι ἐστέρηται φύσεως, ἀφυὲς καὶ μικρὸν ὄν, ὡς ἡ ἀφύη, σίναπυ δὲ ὅτι σίνεται τοὺς ὦπας ἐν τῇ ὀδμῇ, ὡς καὶ κρόμυον ὅτι τὰς κόρας μύομεν. Ξέναρχος δὲ ὁ κωμῳδιοποιός (fr. 12.2–3) φησι· τὸ θυγάτριόν μου | σεσινάπηκε διὰ τῆς ξένης.

20

25

367b

ταῦτά σοι, ὦ καλὲ ἄνθρωπε, φησί, ζητοῦντι συνεισευπορήσαμεν. | ὅτι παρὰ μὲν Πλάτωνι (Pl. Com. frr. 32; 43.2, 4; 190.1) παροψὶς 367b–c ποικίλον τι ὄψον ἐστί, | παρὰ Ἀντιφάνει (fr. 61.1) δὲ ἐπὶ σκεύους 367e–f κεῖται. | ἡ λέξις καὶ παρὰ Ἀχαιῷ (TrGF 20 F 7.1–2)· 368a παροψίδων κάτεφθα καὶ κνισσηρὰ παραφλογίσματα. Tit. praef. ἐκ τοῦ ἐνάτου λόγου E : Ἀθηναίου ἐκ τοῦ ἐνάτου βιβλίου C 4  ὀξύγαρος C E : ὀξύγαρον scribendum ‖ 10  σίνηπι A C E : σίνηπυ (recte) Es ‖ 16  κρόμυον C E : κρόμμυον A ‖ 23  ἡ λέξις καὶ C : Ἄλεξις δὲ E 25  κάτεφθα A C : κάτεφρα E : κάθεφθα Cs : κάθεφρα Es | κνισσηρὰ C E : κνισηρὰ A

398

epitome

καὶ Σωτάδης (fr. 3)· παροψὶς εἶναι φαίνομαι τῷ Κρωβύλῳ· τοῦτον μασᾶται, παρακατεσθίει δ᾿ ἐμέ. Ξενοφῶν δ᾿ ἐν πρώτῳ Παιδείας (Cyr. 1.3.4) ἀμφιβόλως φησί· προσῆγεν αὐτῷ παροψίδας καὶ παντοδαπὰ ἐμβάμματα καὶ 368c βρώματα. | Ἀττική, φησί, λέξις, ὦ Συραττικὲ Οὐλπιανέ, τὸ ἔμβαμμα. Θεόπομπος (fr. 9) οὖν φησιν· 368d

5

ὁ μὲν ἄρτος ἡδύ, τὸ δὲ φενακίζειν προσὸν | ἔμβαμμα τοῖς ἄρτοις πονηρὸν γίνεται. ὅτι τὸν κωλῆνα καὶ κωλῆν Ἀττικοί φασι. συναιρούμενον, φησίν, ἀπὸ τοῦ κωλέα κωλῆ, ὡς συκέα συκῆ, λεοντέα λεοντῆ. Ἀριστοφάνης (Pl. 1128)·

10

οἴμοι δὲ κωλῆς ἣν ἐγὼ κατήσθιον. | 368e Ξενοφάνης ὁ Κολοφώνιος (fr. B 6 West2)· | 368f

πέμψας γὰρ κωλῆν ἐρίφου σκέλος ἤραο πῖον ταύρου λαρινοῦ, τίμιον ἀνδρὶ λαχεῖν τοῦ κλέος Ἑλλάδα πᾶσαν ἀφίξεται, οὐδ᾿ ἀπολήξει, ἔστ᾿ ἂν ἀοιδῶν ᾖ γένος Ἑλλαδικόν. |

15

369a φασιανῶν, φησί, τῶν περισπουδάστων ὀρνίθων.

ὅτι τὰς γογγυλίδας Λακεδαιμόνιοι γαστέρας καλοῦσι, Βοιωτοὶ δὲ τὰς κράμβας γάστρας, ὥς φησι Νίκανδρος (fr. 132 Schneider), τὰς δὲ γογγυλίδας ζακελτίδας· Ἀμερίας (p. 8 Hoffmann) δὲ καὶ Τιμαχίδας (fr. 27 Blinkenberg) τὰς κολοκύντας φησὶ καλεῖσθαι 369b ζακελτίδας. | Σπεύσιππος (fr. 24 Tarán) δέ φησι· ῥαφανίς, γογγυλίς, ῥάφυς (ἣ καὶ διὰ τοῦ π̄ ῥάπυς), ἀνάρρινον ὅμοια. τούτοις δ᾿ οὐδὲν ἄλλο ὅμοιον εἰ μὴ ἡ βουνιάς, ἣν ἄρρενα καλεῖ 369c γογγυλίδα Θεόφραστος (HP 7.4.3), | ὃς καὶ δύο γένη φησὶ γογγυλίδων, ἄρρενα καὶ θήλειαν, γίνεσθαι δ᾿ ἄμφω ἐκ τοῦ αὐτοῦ 369d σπέρματος. | περὶ ταύτης φησὶ Δίφιλος ὁ Σίφνιος ἰατρός· ἡ γογγυλὶς λεπτυντικὴ καὶ δριμεῖα καὶ δύσπεπτος καὶ πνευματωτική. κρείττων δέ, φησίν, ἡ βουνιάς· γλυκυτέρα γὰρ καὶ πεπτικωτέρα 18  Ἑλλαδικόν A C E : Ἑλλαδικῶν Cs Es ‖ 28  ἄρρενα καὶ θήλειαν C E : ἄρρεν καὶ θῆλυ A

20

25

30

i x 3 68 a– 37 0b

399

καὶ εὐστόμαχος καὶ τρόφιμος. ἡ δὲ ὀπτωμένη μᾶλλον πέττεται, περιττότερον δὲ λεπτύνει. μέμνηται δὲ γογγυλίδος ὀπτῆς Εὔβουλος (fr. 3)· | ὀπτήσιμον γογγυλίδα ταυτηνὶ φέρω. 5

369e

καὶ Ἄλεξις (fr. 92.1)· γογγυλίδος ὀπτῆς τόμους.

10

15

20

ἡ δὲ ταριχευομένη γογγυλὶς λεπτυντικωτέρα ἐστὶ τῆς ἑφθῆς καὶ μάλιστα ἡ διὰ νάπυος γινομένη, ὥς φησιν ὁ Δίφιλος. ὅτι κράμβης γένη τρία, ἁλμυρίς, λειόφυλλος, σελινουσία· τῇ δ᾿ ἡδονῇ πρώτη κέκριται ἁλμυρίς. φύεται | δ᾿ ἐν Ἐρετρίᾳ, Κύμῃ, 369f Ῥόδῳ, Κνίδῳ καὶ Ἐφέσῳ· ἡ δὲ λειόφυλλος ἀνὰ πᾶσαν γίνεται γῆν. ἡ δὲ σελινουσία ὠνόμασται διὰ τὴν πυκνότητα· ἐμφερὴς γάρ ἐστι σελίνῳ κατὰ τὴν πιάνωσιν. Θεόφραστος (cf. HP 7.4.4) δέ φησι· τῆς ῥαφάνου (λέγω δὲ τὴν κράμβην) ἡ μέν ἐστιν οὐλόφυλλος, ἡ δὲ ἀγρία. Δίφιλος δὲ ὁ Σίφνιός φησι· κράμβη καλλίστη γίνεται καὶ γλυκεῖα ἐν Κύμῃ, ἐν δὲ Ἀλεξανδρείᾳ πικρά. τὸ δ᾿ ἐκ Ῥόδου φερόμενον σπέρμα εἰς Ἀλεξάνδρειαν ἐπὶ ἐνιαυτὸν γλυκεῖαν ποιεῖ τὴν κράμβην, μεθ᾿ ὃν χρόνον πάλιν ἐπιχωριάζει. Νίκανδρος (fr. 85.5–7 Schneider) δέ φησι· | Κύμη κακόχροος, ἣ μὲν ἔοικε πέλμασιν οἷσι πέδιλα παλίμβολα κασσύουσιν, ἣν μάντιν λαχάνοισι παλαιόγονοι ἐνέπουσι.

370a

μήποτε δὲ μάντιν καλεῖ τὴν κράμβην ἱερὰν οὖσαν, ἐπεί φησί τι τοιοῦτο καὶ Ἱππώναξ (fr. 107.47–8 Degani)· | 25

ὁ δ᾿ ἐξολισθὼν ἱκέτευε τὴν κράμβην τὴν ἑπτάφυλλον, ᾗ θύεσκε Πανδώρη. καὶ Ἀνάνιος (fr. 4.1–2 West2) δέ φησι· καὶ σὲ φιλέω, ναὶ μὰ τὴν κράμβην.

30

καὶ Ἐπίχαρμος ἐν Γῇ καὶ Θαλάσσᾳ (fr. 22)·

13  πιάνωσιν E* : πί[. 2–3 .]νωσιν C* : πύκνωσιν A

370b

400

epitome

καὶ μὰ τὴν κράμβαν. 370c ἐδόκει δὲ Ἰωνικὸς εἶναι ὅρκος. καὶ οὐ | παράδοξον εἰ κατὰ τῆς

κράμβης τινὲς ὤμνυον, ὁπότε καὶ Ζήνων ὁ Κιττιεὺς ὁ τῆς Στοᾶς κτίστωρ (fr. 32a, SVF i.12) μιμούμενος τὸν κατὰ τῆς κυνὸς ὅρκον Σωκράτους (cf. Pl. Ap. 22a; Grg. 482b; R. 399e) καὶ αὐτὸς ὤμνυε τὴν κάππαριν. Ἀθήνησι δὲ ταῖς τετοκυίαις κράμβη παρεσκευάζετο ὥς τι ἀντιφάρμακον εἰς τροφήν, ὡς Ἔφιππος (fr. 3)·

370d

ἔπειτα πῶς οὐ στέφανος οὐδείς ἐστι πρόσθεν τῶν θυρῶν, | οὐ κνίσσα κρούει ῥινὸς ὑπεροχὰς ἄκρας Ἀμφιδρομίων ὄντων; ἐν οἷς νομίζεται ὀπτᾶν τε τυροῦ Χεροννησίτου τόμους ἕψειν τ᾿ ἐλαίῳ ῥάφανον ἠγκαλισμένην πνίγειν τε παχέων ἀρνείων στηθύνια τίλλειν τε φάττας καὶ κίχλας ὁμοῦ σπίνοις κοινῇ τε τ᾿ ἐναύειν τευθίσι σηπίδια πιλεῖν τε πολλὰς πλεκτάνας ἐπιστρόφως πίνειν τε πολλὰς κύλικας εὐζωρεστέρας.

5

10

5

15

10

370e Ἀντιφάνης (fr. 181.6) δὲ ὡς εὐτελοῦς βρώματος | τῆς κράμβης μέμ370f νηται. | Πολύζηλος (fr. 10.1) δὲ ὑψιπετάλους που κράμβας φησίν. 20

ὅτι θλαστὰς ἐλαίας φησί που Δίφιλος (fr. 14.5). 371a ὅτι εὐχυλώτερον τὸ λευκὸν σεῦτλον | τοῦ μέλανος καὶ ὀλιγο370f σπερμότερον καὶ καλεῖται Σικελικόν, | ὥς φησι Θεόφραστος 371a (HP 7.4.4). | ἡ δὲ σευτλὶς ἕτερον τοῦ σεύτλου· διὸ Δίφιλος ὁ

κωμῳδιοποιὸς (fr. 46) ἐπιτιμᾷ τινι ὡς κακῶς λέγοντι καὶ τὰ τεῦτλα τουταίνας καλῶν. Εὔδημος δὲ τέσσαρα γένη τεύτλων φησί, σπαστόν, καυλωτόν, λευκόν, πάνδημον· τοῦτο δ᾿ εἶναι τῇ χρόᾳ φαιόν. Δίφιλος δ᾿ ὁ Σίφνιος τὸ σευτλίον φησὶν εὐχυλώτερον κράμβης καὶ θρεπτικώτερον μετρίως· ἐκζεστὸν δὲ καὶ λαμβανόμενον 371b μετὰ νάπυος λεπτυντικώτερον | εἶναι καὶ ἑλμίνθων φθαρτικόν. εὐκοιλιώτερον δὲ τὸ λευκόν, τὸ δὲ μέλαν οὐρητικώτερον· εἶναι δ᾿ αὐτῶν καὶ τὰς ῥίζας εὐστομωτέρας καὶ πολυτροφωτέρας.

3  Κιττιεὺς C E : Κιτιεὺς A ‖ 9  πρόσθεν C : πρόσθ E : πρόσθε A ‖ 10  κνίσσα C E : κνῖσα A ‖ 12  Χεροννησίτου C E : Χερρονησίτου A ‖ 22  εὐχυλώτερον C E : εὐχυλότερον A ‖ 28  εὐχυλώτερον C E : εὐχυλότερον A

25

30

i x 3 70 b– 37 2d

5

401

ὅτι ὁ σταφυλῖνος τὸ λάχανον δριμύς, ἱκανῶς θρεπτικός, εὐστόμαχος μέσως διαχωρητικός τε καὶ πνευματώδης, δύσπεπτος, οὐρητικὸς ἱκανῶς, διεγερτικὸς εἰς ἀφροδίσια· διὸ καὶ ὑπ᾿ ἐνίων φίλτρον καλεῖται. | ὅτι τὸ κεφαλωτὸν τὸ καὶ πράσιον εὔχυλον· ὁ δὲ Δίφιλός φησι 371e μέσως λεπτυντικόν, θρεπτικόν, πνευματῶδες. καλοῦσι δὲ αὐτὰ καὶ τηθυλλίδας ἢ γηθυλλίδας. | σκόροδα δύο καὶ γαθυλλίδας δύο. (Epich. fr. 132.1) |

10

15

20

25

30

οἱ δὲ τὸ γήθυον καλούμενόν φασιν εἶναι τὴν γαθυλλίδα, ὃ ὅμοιον ἀμπελοπράσῳ Δίδυμός (16, pp. 306–7 Schmidt) φησι, τὰ δ᾿ αὐτὰ καὶ ἐπιθυλλίδας λέγεσθαι. | Πολέμων δ᾿ ὁ περιηγητὴς (fr. 36 Preller) κιττῆσαί φησι γηθυλλίδος τὴν Λητὼ κύουσαν τὸν Ἀπόλλωνα, | ὅθεν τιμῆς τοιαύτης ταύτην τυχεῖν· | διατέτακται γὰρ παρὰ Δελφοῖς τῇ θυσίᾳ τῶν Θεοξενίων, ὃς ἂν κομίσῃ γηθυλλίδα μεγίστην τῇ Λητοῖ, λαμβάνειν μοῖραν ἀπὸ τῆς τραπέζης. ἑώρακά τε, φησίν, αὐτὸς οὐκ ἐλάττω γηθυλλίδα γογγυλίδος καὶ τῆς στρογγύλης ῥαφανῖδος. | ὅτι ὁ χαρίεις Ἀριστοφάνης (fr. 581.1–4, 6, 5, 7–10) ἐπαινῶν τὰς καλὰς Ἀθήνας ταῦτά φησιν· (Α.) ὄψει δὲ χειμῶνος μέσου σικυούς, βότρυς, ὀπώραν, στεφάνους ἴων, κονιορτὸν ἐκτυφλοῦντα. ὡυτὸς δ᾿ ἀνὴρ πωλεῖ κίχλας, ἀπίους, σχαδόνας, ἐλάας, χόρια, | χελιδόνα, τέττιγας. 4 ἔπειτα κολοκύντας ὁμοῦ ταῖς γογγυλίσιν ἀροῦσιν. 6 ἴδοις δ᾿ ἂν νιφόμενα σῦκα ὁμοῦ τε μύρτα, 5 ὥστ᾿ οὐκέτ᾿ οὐδεὶς οἶδε πηνίκ᾿ ἐστι τοὐνιαυτοῦ, 7 μέγιστον ἀγαθόν, εἴπερ ἐστὶ δι᾿ ἐνιαυτοῦ ὅτου τις ἐπιθυμεῖ λαβεῖν. (Β.) κακὸν μὲν οὖν μέγιστον· εἰ μὴ γὰρ ἦν, οὐκ ἂν ἐπεθύμουν οὐδ᾿ ἂν ἐδαπανῶντο. | 10 εἶτ᾿ ἐπάγει (fr. 581.15) ὅτι σέβοντες τοὺς θεοὺς Αἴγυπτον αὐτῶν τὴν πόλιν πεποίηκας ἀντ᾿ Ἀθηνῶν.

1  τὸ λάχανον glossa ‖ 7  ἢ γηθυλλίδας glossa ‖ 22  ὡυτὸς] ὠυτὸς C E Dpc B : † ωυετοσ † A ‖ 27  ἐστὶ C B : ἐστιν A : (ἐστὶ) E

372a 371f 372a 372b | 372a

372b

372c

372d

402

epitome

μηνί, φησίν, Ἰανουαρίῳ ἐθαυμάζομεν ἐσθίοντες τὰς κολοκύντας· χλωραί τε γὰρ ἦσαν καὶ τὸ ἴδιον ἀπεδίδοσαν τοῦ χυμοῦ. ἐτύγχανον δ᾿ οὖσαι τῶν συντεθειμένων ὑπὸ τῶν τὰ τοιαῦτα μαγγανεύειν εἰδότων ὀψαρτυτῶν. ὅτι Νίκανδρος (fr. 72.1–4 Schneider) | σικύας ὀνομάζει τὰς 372e κολοκύντας λέγων· αὐτὰς μὴν σικύας τμητῶν ἀνὰ κλώμασι πείραις ἠέρι δὲ ξήρανον· ἐπεγκρεμάσαιο δὲ καπνῷ, χείμασιν ὄφρ᾿ ἂν δμῶες ἅλις περιχανδέα χύτρον πλήσαντες ῥοφέωσιν. | ὅτι τὰ σύγκοπτα λάχανα κνιστὰ Ἀριστοφάνης (fr. dub. 938 = Antiph. fr. dub. 323) φησίν. ὅτι ὄρνιθας καὶ ὀρνίθια τὰς θηλείας ἡ συνήθεια ἐκάλει, ὡς Χρύσιππος (xxviii fr. 4, SVF iii.199)· καθάπερ τινές φασι τὰς 373b λευκὰς ὄρνιθας τῶν μελαινῶν ἡδίους εἶναι — ἀλεκτρυόνας | δὲ καὶ ἀλεκτορίδας τοὺς ἄρρενας. ὄρνιθας δέ φαμεν τὰς ἰδικῶς οὕτω 373c καλουμένας, | ὡς Μένανδρος (fr. 132.1–3)·

5

10

373a

ἀλεκτρυών τις ἐκεκράγει μέγα. “οὐ σοβήσετ᾿ ἔξω τὰς ὄρνιθας ἀφ᾿ ἡμῶν;” |

15

20

373b οἱ δὲ ἀρχαῖοι τὸ ὄρνις καὶ ἀρσενικῶς καὶ θηλικῶς λέγουσιν. Ὅμη-

ρος (Od. 2.181)· ὄρνιθές τε πολλοὶ ὑπ᾿ αὐγὰς ἠελίοιο. καί (Il. 14.290)· ὄρνιθι λιγυρῇ. | 373e | 373f καὶ τὸν ἀλεκτρυόνα φασὶ καὶ θηλικῶς. | Στράττις (fr. 61)·

αἱ δ᾿ ἀλεκτρυόνες ἅπασαι καὶ τὰ χοιρίδια τέθνηκε καὶ τὰ μικρὰ ὀρνίθια. 1  μηνί, φησίν, Ἰανουαρίῳ] μ() φη() Ἰανουρ() E : μήν, φησὶν Ἰαννουάριος C* : μηνὶ Ἰανουαρίῳ A ‖ 7  κλώμασι (vox nihili) C E : κλώσμασι A ‖ 11  κνιστὰ A Cs E : κνηστὰ C Es ‖ 21  θηλικῶς C E : θηλυκῶς A ‖ 26  θηλικῶς C E : θηλυκῶς A

25

ix 37 2d–3 7 5b

403

Ἀναξανδρίδης (fr. 48)· ὀχευομένους δὲ τοὺς κάπρους καὶ τὰς ἀλεκτρυόνας θεωροῦσιν ἄσμενοι. | Θεόπομπος (fr. 10.2)· 5

374b

ἀλεκτρυόνα τίκτουσαν ᾠὰ πάγκαλα. Ἀριστοφάνης (fr. 194.1–2)· | πολλαὶ τῶν ἀλεκτρυόνων ὑπηνέμια βίᾳ τίκτουσιν ᾠὰ πολλάκις.

10

15

λέγεται δὲ καὶ ἀλεκτορὶς καὶ ἀλέκτωρ. | εἴρηται δ᾿ οὕτως ἐπεὶ ἐκ τοῦ λέκτρου ἡμᾶς ἐγείρει. τὸ ὄρνις Δωριεῖς “ὄρνιξ” λέγοντες διὰ τοῦ χ̄ κλίνουσιν, ὄρνιχος. | αἰτιατικὴ δὲ τοῦ ὄρνις οὐ μόνον ὄρνιν ἀλλὰ καὶ ὄρνιθα, καὶ οὐ μόνον ὄρνιθες ἀλλὰ καὶ ὄρνις. | ὅτι δέλφαξ ὁ ἄρρην καὶ τέλειος χοῖρος παρ᾿ Ἐπιχάρμῳ (fr. 99.1, 4). | καὶ Ἀναξίλας δ᾿ ἐν Κίρκῃ (fr. 12)· τοὺς μὲν ὀρεινόμους ὑμῶν ποιήσει δέλφακας ὑληβάτας, τοὺς δὲ πάνθηρας, | ἄλλους ἀγρώστας λύκους, λέοντας.

374c 374d 373b–d 374d–e 374e 374f

Ἀριστοφάνης (fr. 520.6) δὲ ἐπὶ θηλείας τάττει τοὔνομα δέλφακος (λέγων) ὀπωρινῆς. | 20

καὶ κυρίως αἱ θήλειαι οὕτω λεχθεῖεν ἄν, ὡς δελφύας ἔχουσαι ἤτοι 375a μήτρας· ὅθεν καὶ οἱ ἀδελφοὶ ἐτυμολογοῦνται. περὶ δὲ τῆς ἡλικίας τοῦ ζῴου φησὶ Κρατῖνος (fr. 4)· ἤδη δέλφακες, χοῖροι δὲ τοῖσιν ἄλλοις.

25

Ἀριστοφάνης δ᾿ ὁ γραμματικός (fr. 170 Slater) φησιν ὅτι τῶν συῶν τὰ μὲν ἤδη συμπεπηγότα δέλφακες, τὰ δ᾿ ἁπαλὰ | καὶ ἔνικμα 375b χοῖροι. ὅθεν σαφὲς τὸ Ὁμηρικὸν (Od. 14.80–1) γίνεται· τά τε δμώεσσι πάρεστι, χοίρε᾿· ἀτὰρ σιάλους γε σύας μνηστῆρες ἔδουσιν. |

3  θεωροῦσιν A : θεωροῦσ C E : θεωροῦσ᾿ Schweighäuser

404

epitome

374a Ἀναξανδρίδης (test. 2) διδάσκων ποτὲ διθύραμβον Ἀθήνησιν εἰσῆλ-

θεν ἐφ᾿ ἵππου καὶ ἀπήγγειλέ τι τῶν ἐκ τοῦ ᾄσματος. ἦν δὲ τὴν ὄψιν καλὸς καὶ μέγας καὶ κόμην ἔτρεφε καὶ ἐφόρει ἁλουργίδα καὶ κράσπεδα χρυσᾶ. πικρὸς δ᾿ ὢν τὸ ἦθος ἐποίει τι τοιοῦτον περὶ τὰς 374b κωμῳδίας· ὅτε γὰρ μὴ νικῴη, λαμβάνων ἔδωκεν εἰς | τὸν λιβανωτὸν κατατεμεῖν καὶ οὐ μετεσκεύαζεν ὡς οἱ πολλοί. καὶ πολλὰ ἔχοντα κομψῶς τῶν δραμάτων ἠφάνιζε δυσκολαίνων τοῖς θεαταῖς διὰ τὸ γῆρας. | ὅτι ἦν παλαιὸς νόμος τῆς ἐπιγονῆς ἕνεκα τῶν θρεμμάτων μὴ 375b 375c σφάττειν πρόβατον ἄπεκτον ἢ ἄτοκον· διὸ τὰ ἤδη τέλεια | ἤσθιον (Od. 14.81)·

5

10

ἀτὰρ σιάλους γε σύας μνηστῆρες ἔδουσιν. ἦν δὲ καὶ ἔθος τὴν τῆς Ἀθηνᾶς ἱέρειαν οὐ θύειν ἀμνὴν οὐδὲ τυροῦ γεύεσθαι. κατὰ χρόνον δέ τινα ἐκλιπόντων τῶν βοῶν, φησὶ Φιλόχορος (FGrH 328 F 169b), νομοθετηθῆναι διὰ τὴν σπάνιν ἀπέχεσθαι τῶν ζῴων συναγαγεῖν βουλομένους καὶ πληθῦσαι τῷ μὴ καταθύεσθαι. χοῖρον δ᾿ οἱ Ἴωνες καλοῦσι τὴν θήλειαν. | 375d ὅτι Πτολεμαῖος ὁ τῆς Αἰγύπτου βασιλεὺς (FGrH 234 F 10) γράφει· εἰς Ἄσσον ἐπιδημήσαντί μοι οἱ Ἄσσιοι παρέστησαν χοῖρον ἔχοντα τὸ μὲν ὕψος δύο ἡμίσους πήχεων, ὅλον δ᾿ ἄρτιον πρὸς τὸ μῆκος, τῇ χροιᾷ χιόνινον. ἔφασάν τε τὸν βασιλέα Εὐμένη τὰ τοιαῦτ᾿ ἐπιμελῶς ὠνεῖσθαι παρ᾿ αὐτῶν διδόντα τοῦ ἑνὸς δραχμὰς τετρακισχιλίας. | ὅτι Χαμαιλέων παρατίθεται ἐν τῷ Περὶ Αἰσχύλου (fr. 39 Wehrli 375f 375d = fr. 42 Martano) ταῦτα | εἰπεῖν τὸν Αἰσχύλον (fr. 309.1–3)· | 375e

15

20

25

ἐγὼ δὲ χοῖρον καὶ μάλ᾿ εὐθηλούμενον ἐν κριβάνῳ θήσω· τί γὰρ ὄψον γένοιτ᾿ ἂν ἀνδρὶ τοῦδε βέλτιον; καὶ πάλιν (fr. 310)· λευκός — τί δ᾿ οὐχί; — καὶ καλῶς ἠφευμένος ὁ χοῖρος· ἕψου μηδὲ λυπηθῇς πυρί. |

375f Ἀγαθοκλῆς ὁ Βαβυλόνιός (FGrH 472 F 1a) φησι· μυθεύουσιν ἐν

Κρήτῃ τὴν Διὸς γενέσθαι τέκνωσιν ἐπὶ τῆς Δίκτης, ἐν ᾗ καὶ ἀπόρ4  τοιοῦτον C E : τοιοῦτο A ‖ 32  Βαβυλόνιός C E : Βαβυλώνιος A

30

ix 374a–381 b

5

10

15

20

405

ρητος γίνεται θυσία· | λέγεται γὰρ ὡς ἄρα Διὶ θηλὴν ὑπέσχεν ὗς καὶ τῷ σφετέρῳ γρυσμῷ περιοιχνεῦσα τὸν κνυζηθμὸν τοῦ βρέφεος ἀνεπάιστον τοῖς παροῦσιν ἐτίθει· διὸ πάντες τὸ ζῷον τοῦτο περίσεπτον ἡγοῦνται. Πραίσιοι δὲ καὶ ἱερὰ ῥέζουσιν ὑί, καὶ αὕτη προτελὴς αὐτοῖς ἡ θυσία νενόμισται. ὅτι Ἀχαῖος ὁ Ἐρετριεὺς (TrGF 20 F 8.1) μέμνηται πεταλίδων συῶν οὕτω | ῥηθεισῶν ἐκ μεταφορᾶς τῶν μόσχων οἳ πέτηλοι λέγονται ἀπὸ τῶν κεράτων ὅταν αὐτὰ ἐκπέταλα ἔχωσιν. Ἐρατοσθένης (fr. 20, p. 64 Powell) δὲ σύας λαρινοὺς προσηγόρευσε μετάγων ἀπὸ τῶν λαρινῶν βοῶν οὕτω κληθέντων ἢ ἀπὸ τοῦ λαρινεύεσθαι, ὅ ἐστι σιτίζεσθαι κατὰ Σώφρωνα (fr. 99.1), ἢ ἀπὸ κώμης Ἠπειρωτικῆς Λαρίνης ἢ ἀπὸ τοῦ βουκολοῦντος | αὐτὰς Λαρίνου. εἰσαχθέντος ἡμῖν, φησί, ποτὲ καὶ δέλφακος, οὗ τὸ μὲν ἥμισυ κραμβαλέον ἦν ἐπιμελῶς πεποιημένον, τὸ δὲ ἥμισυ ὡς ἂν ἐξ ὕδατος ἡψημένον τακερῶς, καὶ πάντων θαυμαζόντων τοῦ μαγείρου τὴν σοφίαν, μέγα φρονῶν ἐκεῖνος ἐπὶ τῇ τέχνῃ ἔφη· ἀλλὰ μὴν οὐδὲ τὴν σφαγὴν ἔχει τις ὑμῶν ἐπιδεῖξαι ὅπου ἐγένετο ἢ πῶς αὐτοῦ ἡ γαστὴρ πεπλήρωται παντοίων ἀγαθῶν· καὶ γὰρ κίχλας ἐν ἑαυτῷ ἔχει καὶ ἄλλα ὀρνίθια ὑπογαστρίων τε μέρη χοιρείων καὶ | μήτρας τόμους καὶ τῶν ᾠῶν τὰ χρυσᾶ, ἔτι δὲ ὀρνίθων

376a

376b

376c

376d

γαστέρας αὐταῖσι μήτραις (adesp. com. fr. 114.1–2), 25

καὶ τὰ ἐκ σαρκῶν εἰς λεπτὰ κατακνιζόμενα καὶ μετὰ πεπερίδων συμπλαττόμενα· ἰσίκια γὰρ (E. Or. 37) ὀνομάζειν αἰδοῦμαι

30

35

τὸν Οὐλπιανόν, καίπερ αὐτὸν εἰδὼς ἡδέως αὐτοῖς χρώμενον. πλὴν ὁ ἐμὸς συγγραφεὺς Πάξαμος (cf. FHG iv.472) τῶν ἰσικίων μέμνηται, καὶ οὔ μοι φροντὶς Ἀττικῶν χρήσεων. ὑμεῖς οὖν ἐπιδείξατε πῶς τε ὁ χοῖρος ἐσφάγη καὶ πῶς ἐξ ἡμισείας μέν ἐστιν ὀπτός, ἑφθὸς | δὲ κατὰ θάτερα. | ἀπορούντων δὲ πάντων καὶ λιπαρούντων 376e | 380c δεικνύειν τὴν σοφίαν, ἔφη· | ὁ μὲν χοῖρος ἐσφάγη ὑπὸ τὸν ὦμον 381a σφαγὴν βραχεῖαν (καὶ ἐπέδειξεν). | ἔπειτα ἀπορρεύσαντος τοῦ 381b πολλοῦ αἵματος πάντα τὰ ἐντοσθίδια μετὰ τῆς ἐξαιρέσεως — εἴρηται γὰρ καὶ ἡ ἐξαίρεσις,

406

epitome

ὦ στωμυλῆθραι δαιταλεῖς (adesp. com. fr. *115) — διακλύσας ἐπιμελῶς οἴνῳ πολλάκις ἐκρέμασα ἐκ ποδῶν. εἶτα πάλιν οἴνῳ διέβρεξα καὶ προσεψήσας μετὰ πολλοῦ πεπέρεως τὰ προειρημένα (9.376c–d) χναυμάτια ἔβυσα διὰ τοῦ στόματος, πολλὸν ἐπιχέας ζωμὸν εὖ μάλα πεποιημένον. καὶ μετὰ ταῦτα περιέπλασα τοῦ χοίρου τὴν ἡμίσειαν, ὡς ὁρᾶτε, ἀλφίτοις πολλοῖς 381c κριθῶν ἀναδεύσας αὐτὰ | οἴνῳ καὶ ἐλαίῳ. ἔπειτα ἐνέθηκα κριβάνῳ ὑποθεὶς τράπεζαν χαλκῆν ἐστάθευσά τε τῷ πυρί, ὡς μήτε κατακαῦσαι μήτ᾿ ὠμὸν ἀφελεῖν. καὶ τῆς ἤδη γενομένης κραμβαλέας εἴκασα καὶ τἄλλο μέρος ἡψῆσθαι ἀποβαλών τ᾿ αὐτοῦ τὰ ἄλφιτα οὕτω φέρων ἡμῖν παρέθηκα. | 376e ὅτι μάγειρός τις παρὰ Ποσειδίππῳ (fr. 28.7–18) ἄλλα τε ἀστεῖα ἔφη καὶ δὴ καὶ ταῦτα· | 376f

377a

ὅστις ἂν θώρακ᾿ ἔχῃ φολιδωτὸν ἢ δράκοντα σεσιδηρωμένον, ἐφάνη Βριάρεως, ἂν τύχῃ δ᾿ ἐστὶ λαγώς. καὶ ὁ μάγειρος ἐὰν μὲν ὑποδιακόνους ἔχων πρὸς τὸν ἰδιώτην καὶ μαθητὰς εἰσίῃ | κυμινοπρίστας πάντας ἢ λιμοὺς καλῶς ἔπειτ᾿ ἦξεν. ἐὰν δ᾿ ἀληθινὸν ἑαυτὸν παραβάλῃς, καὶ προσεκδαρεὶς ἄπει. ὅπερ οὖν ὑπεθέμην, τῷ κενῷ χώραν δίδου, καὶ τὰ στόμια γίνωσκε τῶν κεκλημένων· ὥσπερ γὰρ εἰς τἀμπόρια, τῆς τέχνης πέρας τοῦτ᾿ ἔστιν, ἂν εὖ προσδράμῃς πρὸς τὸ στόμα. |

5

10

15

10

20

15

25

377b καὶ ἄλλος δὲ μάγειρος παρὰ τῷ αὐτῷ (Posidipp. fr. 29.3–10) φησιν·

ὁ μάγειρος | 377c

ἀγαθοῦ στρατηγοῦ διαφέρει οὐδέν. οἱ πολέμιοι πάρεισιν· ὁ βαθὺς τῇ φύσει στρατηγὸς ἕστηκε καὶ τὸ πρᾶγμα ἐδέξατο. πολέμιός ἐστι πᾶς ὁ συμπίνων ὄχλος· πίνει γὰρ ἁθρόος οὗτος. εἰσελήλυθεν ἐκ πεντεκαίδεχ᾿ ἡμερῶν προηλπικὼς τὸ δεῖπνον, ὁρμῆς μεστός, ἐκλελυμένος, 11  ἡμῖν C E : ὑμῖν A

5

30

i x 3 81 b– 37 8d

τηρῶν πότ᾿ ἐπὶ τὰς χεῖρας οἴσει τις. |

407 10

ὁ δὲ παρὰ Σώφρονι (Euphro fr. 9.11–15) μάγειρος | κληθεὶς εἰς 377d | 378e γάμον φησὶ πρὸς τὸν μαθητήν· 5

ἐμὸς εἶ μαθητὴς καὶ μάγειρος οὐ κακός. ὁ καιρὸς εὐκτός· ὠφελοῦ. φιλάργυρος ὁ γέρων, ὁ μισθὸς μικρός. εἴ σε λήψομαι νῦν μὴ κατεσθίοντα καὶ τοὺς ἄνθρακας, ἀπόλωλας. |

15

καὶ παρὰ Σωσιπάτρῳ (fr. 1.1, 3–4) μάγειρός φησιν· 10

οὐκ εὐκαταφρόνητος ἡμῶν ἡ τέχνη. ἀλλὰ πέπαυται τὸ πρᾶγμα, καὶ πάντες σχεδὸν εἶναι μάγειροί φασιν οὐδὲν εἰδότες. |

377f

1 3

εἶτα φησὶν ὅτι καὶ (fr. 1.10–18, 25–36, 39–56) 15

20

25

30

τρεῖς ἡμεῖς ἐσμέν, Βοιδίων, Χαριάδης ἐγώ τε — τοῖς λοιποῖς δὲ προσπέρδου — οἳ τὸ διδασκαλεῖον σῴζομεν | τὸ Σίκωνος, ὃς τῆς τέχνης ἀρχηγὸς ὢν ἐδίδασκεν ἡμᾶς πρῶτον ἀστρολογεῖν, ἔπειτ᾿ εὐθὺς ἀρχιτεκτονεῖν. περὶ φύσεώς τε κατεῖχε πάντας τοὺς λόγους· ἐπὶ πᾶσι τούτοις ἔλεγε τὰ στρατηγικά. | δεῖ γὰρ τὸν μάγειρον εἰδέναι πρώτιστα μὲν περὶ μετεώρων, ἄστρων τε δύσεις καὶ ἐπιτολάς, καὶ τὸν ἥλιον πότε ἐπὶ τὴν μακρὰν καὶ βραχεῖαν ἡμέραν ἐπάνεισι, κἀν ποίοις ἐστὶ ζῳδίοις· τὰ γὰρ ὄψα πάντα καὶ τὰ βρώματα | ἐν τῇ περιφορᾷ τῆς ὅλης συντάξεως ἑτέραν ἐν αὑτοῖς λαμβάνει τὴν ἡδονήν. ὁ μὲν οὖν κατέχων τὰ τοιαῦτα τὴν ὥραν ἰδὼν τούτων ἑκάστοις ὡς προσήκει χρήσεται,

378a

10

378b

15

18 25

378c

30

2  παρὰ Σώφρονι C E : ἐν τοῖς Εὔφρονος Συνεφήβοις A ‖ 17  σῴζομεν A : σῴζομ E : σῴζομαι C ‖ 32  προσήκει Cpc E : προσῆκε A Cac

378d

408

378e

378f

379a

epitome

ὁ δ᾿ ἀγνοῶν ταῦτ᾿ εἰκότως τυντλάζεται. περὶ δὲ ἀρχιτεκτονικῆς ἐκεῖνο ἴσθι· | δεῖ τοὐπτανεῖον ὀρθῶς καταβαλέσθαι καὶ τὸ φῶς λαμβάνειν ὅσον δεῖ καὶ τὸ πνεῦμ᾿ ἰδεῖν πόθεν ἐστίν, ὅ τε καπνὸς φερόμενος δεῦρο κἀκεῖ διαφορὰν εἴωθε τοῖς ἕψουσιν ἐμποιεῖν τινα. ἔτι δίειμί σοι τὰ στρατηγικά. ἡ τάξις σοφὸν πανταχοῦ, | καθ᾿ ἡμᾶς δὲ πάνυ· τὸ γὰρ παραθεῖναι καὶ ἀφελεῖν τεταγμένως ἕκαστα καὶ τὸν καιρὸν ἐπὶ τούτοις ἰδεῖν, πότε δεῖ πυκνότερον ἐπαγαγεῖν καὶ πότε βάδην, καὶ πῶς ἔχουσι πρὸς τὸ δεῖπνον καὶ πότ᾿ εὔκαιρον τὰ μὲν θερμὰ παραθεῖναι, τὰ δ᾿ ἐπανέντα, τὰ δὲ μέσως, τὰ δ᾿ ὅλως ἀποψύξαντα, ταῦτα πάντα | ἐν τοῖς στρατηγικοῖς ἐξετάζεται μαθήμασι. |

35 36 39 40 5

45 10

50 15

55 20

379b λέγει δὲ καὶ ὁ παρὰ Ἀλέξιδι (fr. 153.7–16) μάγειρος·

379c

(Α.) ἂν μὲν οὖν τύχοι ὁ ταῦτα μέλλων ἐσθίειν τε καὶ κρινεῖν εἰς καιρὸν ἐλθών, ὠφέλησε τὴν τέχνην· ἂν δ᾿ ὑστερίζῃ τῆς τεταγμένης ἀκμῆς, ὥστ᾿ ἢ προοπτήσαντα χλιαίνειν πάλιν ἢ μὴ προοπτήσαντα συντελεῖν ταχύ, ἀπεστέρησε τῆς τέχνης τὴν ἡδονήν. (Β.) εἰς τοὺς σοφιστὰς τὸν μάγειρον ἐγγράφω. | (Α.) ἑστήκαθ᾿ ὑμεῖς, κάεται δέ μοι τὸ πῦρ, ἤδη πυκνοὶ δ᾿ ᾄττουσιν Ἡφαίστου κύνες.

379d παρὰ Εὔφρονι (fr. 1.1–9, 11–14) δὲ | μάγειρός φησι·

πολλῶν μαθητῶν γενομένων μοι, Λύκε, διὰ τὸ νοεῖν ἀεί τι καὶ ψυχὴν ἔχειν 22  τύχοι C Es : τύχῃ A Eac

10

25

15

30

ix 378d–381f

5

10

ἄπει γεγονὼς μάγειρος ἐκ τῆς οἰκίας ἐν οὐχ ὅλοις δέκα μησί, πολὺ νεώτατος. | Ἆγις Ῥόδιος ὤπτηκεν ἰχθὺν μόνος ἄκρως· Νηρεὺς δ᾿ ὁ Χῖος γόγγρον ἧψε τοῖς θεοῖς· † οριον † τὸ λευκὸν οὑξ Ἀθηνῶν Χαριάδης· ζωμὸς μέλας ἐγένετο πρώτῳ Λαμπρίᾳ· ἀλλᾶντας Ἀφθόνητος, Εὔθυνος φακῆν. οὗτοι μετ᾿ ἐκείνους τοὺς σοφιστὰς πάλαι γεγόνασιν ἡμῶν ἑπτὰ δεύτεροι σοφοί. | ἐγὼ δ᾿ ὁρῶν τὰ πολλὰ προκατειλημμένα εὗρον τὸ κλέπτειν πρῶτος. |

409

5

379e

9 11 379f

ἔνδοξοι ὅρκοι· μὰ τοὺς ἐν Μαραθῶνι κινδυνεύσαντας ἢ ἐν Ἀρτεμι- 380c–d σίῳ καὶ τοὺς ἐν Σαλαμῖνι ναυμαχήσαντας. | ὅτι Ἀττικὴ λέξις τὸ παραφέρειν· Ἀριστοφάνης (fr. 482.1)· 380d 15

παραφέρειν τὰ ποτήρια. | Ἄλεξις (fr. 176.1–2)·

380e

παραφέρων ἀγαθῶν ἁμάξας. ὡσαύτως καὶ τὸ γεῦμα. Ἔφιππος (fr. 18.1)· | 20

γεύματα οἴνων.

380f

ὡσαύτως καὶ τὸ οἰνογευστεῖ παρ᾿ Ἀντιφάνει (fr. 83.1). | 25

ἂν ὁ μάγειρος ἐξαμαρτάνῃ, τύπτεται ὁ αὐλητής,

381a

φησὶν Εὔβουλος (fr. 60.3–4). | τί δεῖ λέγειν με πολλὰ πρὸς συνειδότα; ἐμὸς εἶ μαθητής, σὸς δ᾿ ἐγὼ διδάσκαλος, | 30

381e

Διονύσιός φησιν ὁ κωμῳδιοποιός (fr. 3.18–19). | 381c ὅτι τῶν παλαιῶν τις, οὗ τὸ ὄνομα ὁ ῥήτωρ σιγᾷ, ἠνάγκαζε 381f τοὺς μαγείρους τοὺς Πλάτωνος διαλόγους μανθάνοντας φέροντάς

410

epitome

382a τε τὰς λοπάδας ἅμα λέγειν (Pl. Ti. 17a)· “εἷς, δύο, τρεῖς· | ὁ δὲ δὴ

τέταρτος ἡμῶν, ὦ φίλε Τίμαιε, ποῦ τῶν χθὲς μὲν δαιτυμόνων, τὰ νῦν δ᾿ ἑστιατόρων;” ἔπειτ᾿ ἄλλος ἀπεκρίνατο· “ἀσθένειά τις αὐτῷ συνέπεσεν, ὦ Σώκρατες.” διεξήρχοντό τε τοῦ διαλόγου τὰ πολλὰ τὸν τρόπον τοῦτον, ὡς ἄχθεσθαι μὲν τοὺς εὐωχουμένους, ὑβρίζεσθαι δὲ τὸν πάνσοφον ἐκεῖνον ἄνθρωπον, καὶ διὰ τοῦτο πολλοὺς τῶν καθαρείων ἐξόμνυσθαι τὰς παρ᾿ ἐκείνῳ ἑστιάσεις. | ὅτι ὁ πρῶτος τὸν Ὀλυμπίασιν ἀγῶνα ἀναδησάμενος, Κόροιβος 382b ὁ Ἠλεῖος, μάγειρος ἦν καὶ οὐχ οὕτως ὠγκύλλετο ἐπὶ τῇ τέχνῃ ὡς ὁ παρὰ Στράτωνι (fr. 1.1–7, 9–23, 26, 30–9) μάγειρος, περὶ οὗ τοιαῦτα λέγει ὁ μεμισθωμένος· 382c

382d

382e

382f

σφίγγα ἄρρενα, οὐ μάγειρον εἰς τὴν οἰκίαν | εἴληφα· ἁπλῶς γὰρ οὐδὲ ἓν ὅσ᾿ ἂν λέγῃ συνίημι. κενὰ ῥήματα πεπορισμένος πάρεστιν· ὡς εἰσῆλθε γάρ, εὐθύς μ᾿ ἐπηρώτησε προσβλέψας μέγα· “πόσους κέκληκας μέροπας ἐπὶ δεῖπνον; λέγε.” “ἐγὼ κέκληκα Μέροπας ἐπὶ δεῖπνον; χολᾷς. οὐδεὶς παρέσται· τοῦτο γάρ, νὴ τὸν Δί᾿, | ἐστὶ κατάλοιπον, Μέροπας ἐπὶ δεῖπνον καλεῖν.” “οὐδ᾿ ἄρα παρέσται δαιτυμὼν οὐδὲ εἷς ὅλως;” “οὐκ οἴομαί γε.” Δαιτυμών; ἐλογιζόμην· ἥξει Φιλῖνος, Μοσχίων, ὁ δεῖνα, ὁ δεῖνα. κατ᾿ ὄνομ᾿ ἀνελογιζόμην· οὐκ ἦν ἐν αὐτοῖς οὐδὲ εἷς μοι Δαιτυμών. “οὐδὲ εἷς παρέσται,” φημί. “τί λέγεις; οὐδὲ εἷς;” σφόδρα ἠγανάκτησεν ὥσπερ ἠδικημένος εἰ μὴ κέκληκα Δαιτυμόνας. | “οὐδ᾿ ἄρα θύεις ἐρυσίχθονα;” “οὐκ”, ἔφην, “ἐγώ.” “βοῦν δ᾿ εὐρυμέτωπον;” “οὐ θύω βοῦν, ἄθλιε.” “μῆλα θυσιάζεις ἆρα;” “μὰ Δί᾿, ἐγὼ μὲν οὐδέτερον αὐτῶν, προβάτιον δέ.” “οὔκουν”, ἔφη, “τὰ μῆλα πρόβατα | Ὅμηρον οὐκ οἶσθα λέγοντα;” “Ὁμηρικῶς γὰρ διανοῇ μ᾿ ἀπολλύναι;” 24  ὁ δεῖνα, ὁ δεῖνα A : ὁδ ὁδ C E

5

10

15

5 7 9 10

20

15

25

20

30

23 26 30

35

ix 381f–384f

5

10

“οὕτω λαλεῖν εἴωθα.” “μὴ τοίνυν λάλει οὕτω παρ᾿ ἔμοιγ᾿ ὤν.” “ἀλλὰ διὰ τὰς τέσσαρας | δραχμὰς ἀποβάλω τὴν προαίρεσιν; τοὺς οὐλοχύτας φέρε δεῦρο.” “τοῦτο δ᾿ ἐστὶ τί;” “κριθαί.” “τί οὖν, ἀπόπληκτε, περιπλοκὰς λέγεις;” “πηγὸς πάρεστι;” “σαφέστερον λέγε.” “ἀτάσθαλος εἶ, πρέσβυ. ἅλας φέρε· τοῦτ᾿ ἐστὶ πηγός.” |

411

383a

35

ὅτι περίεργον τὸ πολὺ τῶν μαγείρων γένος περὶ τὰς ἱστορίας 383b καὶ τὰ ὀνόματα· λέγουσι γοῦν αὐτῶν οἱ λογιώτατοι (Zenob. 3.2) 383c “γόνυ κνήμης | ἔγγιον” καὶ (Archestr. fr. 2 Olson–Sens)· περιῆλθον Ἀσίαν καὶ Εὐρώπην.

15

ἐπιτιμῶντες δέ τινί φασι μὴ δεῖν τὸν Οἰνέα Πηλέα (Strömberg p. 29) ποιεῖν. | ἵνα μή τις, φησί, ἐκεῖνο τοῦ Μενάνδρου (Dysc. 644–5) | 383e λαρυγγίσῃ· 383f οὐδὲ εἷς μάγειρον ἀδικήσας ἀθῷος διέφυγεν. |

20

25

30

ὅτι χηνῶν σιτευτῶν Θεόπομπος (FGrH 115 F 106a) μέμνηται καὶ ἕτεροι δὲ συχνοί. | εὕρηται δὲ καὶ ἀρσενικῶς καὶ θηλικῶς παρ᾿ Ὁμήρῳ (Od. 15.161, 174). | καὶ ὅτι κατὰ Ῥώμην περισπούδαστα ἦσαν τὰ χήνεια ἥπατα. | ὅτι ὁ κρεωκάκκαβος κρέα ἐστὶ συγκεκομμένα μετὰ αἵματος καὶ λίπους ἐν ζωμῷ γεγλυκασμένῳ παρὰ Ἀχαιοῖς. | ὅτι τοὺς ὄρχεις καὶ νεφροὺς ἐκάλουν· Φιλιππίδης (fr. 5.1–6) γοῦν φησι περὶ ἑταίρας· ἔπειτ᾿ ἐπὶ τούτοις ἧκ᾿ ὄρχεις φέρων | πολλούς. τὰ μὲν οὖν γύναια τἄλλα ἠκκίζετο, ἡ δ᾿ ἀνδροφόνος Γνάθαινα γελάσασα, “καλοί γε”, φησίν, “οἱ νεφροί.” καὶ δύο ἁρπάσασα κατέπιεν, ὥσθ᾿ ὑπτίους ὑπὸ τοῦ γέλωτος καταπεσεῖν. |

15  ἐκεῖνο C : ἐκεῖνος E ‖ 20  θηλικῶς C E : θηλυκῶς A

384a–b 384b 384c 384d 384e

384f

5

412

epitome

385a ὁ ῥήτωρ οὗτος τὸν ἐν τῷ δείπνῳ τούτῳ Οὐλπιανὸν φιλεπιτιμητήν 385b φησι καὶ ὀλίγα ἐσθίοντα, τηροῦντα δὲ τοὺς λέγοντας | καὶ

συνάγοντα τὰς ὀφρῦς καὶ τὰς ἀκάνθας ἐγείροντα. | 385a ὅτι ὀξυλιπάρου τριμμάτων Τιμοκλῆς ὁ κωμικὸς (fr. 3.2) μέμνηται. ἀκρολιπάρους δέ τινας ἀνθρώπους κέκληκεν Ἄλεξις (fr. 197)· | 385b

5

ἀκρολίπαροι, τὸ δ᾿ ἄλλο σῶμα ὑπόξυλον. |

385c ὀξάλμης δὲ μέμνηται Κρατῖνος (fr. 150.1–5) λέγων· 385d

πάντας ἑλὼν ὑμᾶς ἐρίηρας ἑταίρους, | φρύξας, ἑψήσας κἀπ᾿ ἀνθρακιᾶς ὀπτήσας, εἰς ἅλμην τε καὶ ὀξάλμην κᾆτ᾿ ἐς σκοροδάλμην χλιερὸν ἐμβάπτων, ὃς ἂν ὀπτότατός μοι ἁπάντων ὑμῶν φαίνηται κατατρώξομαι, ὦ στρατιῶται. |

10

5

385b φησί που Μεταγένης (fr. 2.1–2)· | 385c

ὦγαθέ, δειπνῶμεν· κἄπειτά με πάντ᾿ ἐπερωτᾶν ὅ τι ἂν βούλῃ· νῦν γὰρ πεινῶν δεινῶς πώς εἰμ᾿ ἐπιλήσμων. |

15

385b εἰπόντος, φησίν, Οὐλπιανοῦ τὸ ὀψάριον παρ᾿ οὐδενὶ τῶν ζώντων 385d–6a λέγεσθαι, | παρέφερέ τις πολλὰς χρήσεις δι᾿ ὧν ἐδείκνυτο ἐπὶ 385f ἰχθύος τὴν λέξιν κεῖσθαι. | λέγεται δὲ καὶ ἐπὶ τοῦ προσοψήματος. | 386c ὅτι παρὰ Ἀλέξιδί (fr. 27.1–9) φησί τις· 20

386d

386e

ὁ πρῶτος εἰπὼν ὅτι σοφιστὴς οὐδὲ εἷς ἔμψυχον οὐδὲν ἐσθίει, σοφός τις ἦν· ἐγὼ γὰρ ἥκω νῦν ἀγοράσας οὐδὲν | ἔμψυχον. ἰχθῦς ἐπριάμην τεθνηκότας μεγάλους, κρέα ἀρνὸς ἐσθίειν πίονος οὐ ζῶντος. ἡπάτιον ὀπτὸν προσέλαβον. τούτων ἐὰν δείξῃ τις ἢ φωνήν τιν᾿ ἢ ψυχὴν ἔχον, ἀδικεῖν προσομολογῶ καὶ παραβαίνειν τὸν νόμον. |

5

ὅτι τὸ ὀλβιογάστωρ παρ᾿ Ἄμφιδι (fr. 10) κεῖται· 1  φιλεπιτιμητήν] φιλεπιτιμητής C et (structura alia) A : φιλεπιτιμητόν E 3  ἐγείροντα C E : ἀγείρων (structura alia) A ‖ 22–4  οὐδὲν ἐσθίει … ἔμψυχον om. E

25

30

i x 3 85 a– 38 8c

413

Εὐρύβατε κνισσολοιχέ, οὐκ ἔσθ᾿ ὅπως οὐκ ὀλβιογάστωρ | εἶ σύ.

5

10

15

20

25

30

35

τὸ δὲ φασιανικὸς ὁ φασιανὸς παρὰ Ἀριστοφάνει ἐν Ὄρνισι (68). | φησὶ Θεόφραστος (fr. 371 Fortenbaugh)· ἔστι τοῖς ὄρνισι τοιαύτη διαφορά· τὰ βραχέα καὶ μὴ πτητικά, ὡς ἀτταγήν, πέρδιξ, ἀλεκτρυών, φασιανός, εὐθὺς βαδιστικὰ καὶ δασέα. Ἀριστοτέλης (HA 633a29–b2) δέ φησι· τῶν ὀρνίθων οἱ μὲν κονιστικοί, | οἱ δὲ λοῦνται, οἱ δ᾿ οὐδέτερον. ὅσοι δὲ μὴ πτητικοὶ ἀλλ᾿ ἐπίγειοι, κονιστικοί, οἷον ἀλεκτορίς, πέρδιξ, ἀτταγήν, φασιανός, κορυδαλλός. Ἀγαθαρχίδης (FGrH 86 F 15) δὲ περὶ Φάσιδος τοῦ ποταμοῦ λέγων γράφει· πλῆθος δ᾿ ὀρνίθων τῶν καλουμένων φασιανῶν φοιτᾷ τροφῆς χάριν πρὸς τὰς ἐκβολὰς τῶν στομάτων. | καλεῖται δ᾿ ὁ φασιανὸς καὶ τατύρας, | ὥς φησι Πάμφιλος (fr. XXXIII, p. lxviii Schmidt). | φησί τις τῶν παρὰ τῷ ῥήτορι τούτῳ περὶ τῶν φασιανῶν ὅτι μὴ ἀπεγεύσατο αὐτῶν περὶ τὰς χρήσεις ἀσχολούμενος, οὓς ὥσπερ οἱ πυρέσσοντες περιφερομένους εἶδεν. | ὅτι ἀτταγᾶς μείζων πέρδικος, ὅλος κατάγραφος τὰ περὶ τὸν νῶτον, κεραμεοῦς τὴν χρόαν, ὑποπυρρίζων μᾶλλον. θηρεύεται δ᾿ ὑπὸ κυνηγῶν διὰ τὸ βάρος καὶ τὴν τῶν πτερῶν βραχύτητα. ἐστὶ δὲ κονιστικός, πολύτεκνος, σπερμολόγος. φησὶ δὲ Σωκράτης (fr. 17, FHG iv.499–500) | ὅτι ἐκ Λυδίας μετακομισθέντες εἰς Αἴγυπτον οἱ ἀτταγαῖ καὶ ἀφεθέντες ἕως μέν τινος ὄρτυγος φωνὴν ἀφίεσαν, ἐπεὶ δὲ τοῦ ποταμοῦ κοίλου ῥυέντος λιμὸς ἐγένετο καὶ πολλοὶ τῶν κατὰ τὴν χώραν ἀπώλλυντο, οὐ διέλιπον σαφέστερον τῶν παίδων τῶν τρανοτάτων λέγοντες “τρὶς τοῖς κακούργοις κακά.” συλληφθέντες δὲ οὐ μόνον οὐ τιθασεύονται, ἀλλ᾿ οὐδὲ φωνὴν ἔτι ἀφιᾶσιν· ἐὰν δὲ ἀφεθῶσι, φωνήεντες πάλιν γίνονται. | πλεονάζουσι δὲ ὡς Ἀριστοφάνης ἐν Ἀχαρνεῦσί (875) φησιν ἐν τῇ Μεγαρικῇ. περισπῶσι δ᾿ οἱ Ἀττικοὶ παρὰ τὸν ὀρθὸν λόγον τοὔνομα· τὰ γὰρ εἰς -ας λήγοντα ἐκτεταμένον ὑπὲρ δύο συλλαβάς, ὅτε ἔχει τὸ ᾱ παραλῆγον, βαρύνεται, ἀκάμας, ἀδάμας. λεκτέον δὲ ἀτταγαῖ οὐχὶ ἀτταγῆνες. Πολέμων (fr. 59 Preller) | τὸν πορφυρίωνα τὸν ὄρνεόν φησι διαιτώμενον κατὰ τὰς οἰκίας τὰς ὑπάνδρους τῶν γυναικῶν τηρεῖν πικρῶς καὶ τοιαύτην ἔχειν αἴσθησιν ἐπὶ τῆς μοιχευομένης ὥσθ᾿ ὅταν τοῦθ᾿ ὑπονοήσῃ, προσημαίνει τῷ δεσπότῃ ἀγχόνῃ τὸ 30  ἐκτεταμένον A : ἐκτεταμν E : ἐκτεταμένα C

386f 387b

387c

387e 387d 387e

387f

388a

388b

388c

414

388d

388e 388d 388e 388f 389a

389b

389c

389d

epitome

ζῆν περιγράψας· οὐ πρότερόν τε τροφῆς μεταλαμβάνει, εἰ μὴ περιπατήσει τόπον τινὰ ἐξευρὼν ἑαυτῷ ἐπιτήδειον· μεθ᾿ ὃν κονισάμενος λούεται, εἶτα τρέφεται. σχιδανόποδα δὲ αὐτὸν Ἀριστοτέλης (fr. 348 Rose = fr. 255 Gigon) φησὶν εἶναι ἔχειν τε χρῶμα κυάνεον, σκέλη μακρά, ῥύγχος ἠργμένον ἐκ τῆς κεφαλῆς φοινικοῦν, μέγεθος | ἀλεκτρυόνος. στόμαχον δ᾿ ἔχει λεπτόν· διὸ τῶν λαμβανομένων εἰς τὸν πόδα ταμιεύεται μικρὰς ψωμίδας. κάπτων δὲ πίνει· πενταδάκτυλός τε ὢν τὸν μέσον ἔχει μέγιστον. ἐστὶ δὲ Λίβυς ὄρνις ἱερὸς τῶν ἐκεῖ θεῶν. τροφήν τε, ὥς φησι Καλλίμαχος (fr. 414 Pfeiffer), λαμβάνει ἐν | σκότῳ καταδυόμενος· ἐχθαίρει γὰρ τοὺς προσιόντας αὐτοῦ τῇ τροφῇ. | ἡ δὲ πορφυρὶς διίσταται πορφυρίωνος. | μνημονεύει δὲ αὐτοῦ Ἀριστοφάνης ἐν Ὄρνισιν (304). | ὅτι τοῦ πέρδικος τὴν μέσην συλλαβὴν ἔνιοι συστέλλουσι· πολὺ δέ ἐστι τὸ ἐκτεινόμενον παρὰ Ἀττικοῖς. | παραλαμβάνεται δὲ ἐπὶ λαγνείας συμβολικῶς. περὶ τούτου φησὶν Ἀριστοτέλης (fr. 346 Rose = fr. 256 Gigon)· ὁ πέρδιξ ἐστὶ χερσαῖος, σχιδανόπους, ζῇ δὲ ἔτη πεντεκαίδεκα, ἡ δὲ θήλεια καὶ πλείω· πολυχρονιώτερα γὰρ ἐν τοῖς ὄρνισι τῶν ἀρρένων τὰ θήλεα. ἐπῳάζει δὲ καὶ ἐκτρέφει | ὡς ἡ ἀλεκτορίς. ὅταν δὲ γνῷ ὅτι θηρεύεται, προελθὼν τῆς νεοττιᾶς κυλινδεῖται περὶ τὰ σκέλη τοῦ θηρεύοντος ἐλπίδα ἐμποιῶν τοῦ συλληφθήσεσθαι, ἐξαπατᾷ τε ἕως ἂν ἀποπτῶσιν οἱ νεοττοί· εἶτα καὶ αὐτὸς ἐξίπταται. ἐστὶ δὲ τὸ ζῷον κακόηθες καὶ πανοῦργον καὶ ἀφροδισιαστικόν· διὸ καὶ τὰ ᾠὰ τῆς θηλείας συντρίβει, ἵνα ἀπολαύῃ τῶν ἀφροδισίων· ὅθεν ἡ θήλεια γινώσκουσα ἀποδιδράσκουσα τίκτει. μάχονται δὲ καὶ οἱ | χῆροι αὐτῶν πρὸς ἀλλήλους καὶ ὁ ἡττηθεὶς ὀχεύεται ὑπὸ τοῦ νικήσαντος· Ἀριστοτέλης (HA 614a2–3) δέ φησιν ὅτι τὸν ἡττηθέντα πάντες ἐν μέρει ὀχεύουσιν. (HA 614a8–9) ὀχεύουσι δὲ καὶ οἱ τιθασοὶ τοὺς ἀγρίους. (HA 614a3–5) ἐπειδὰν δὲ κρατηθῇ τις ὑπὸ τοῦ δευτέρου, οὗτος λάθρᾳ ὀχεύεται ὑπὸ τοῦ κρατιστεύσαντος· γίνεται δὲ τοῦτο κατά τινα ὥραν τοῦ ἔτους. νεοττεύουσι δ᾿ ἐπὶ γῆς οἱ ἄρρενες καὶ αἱ θήλειαι, διελόμενοι ἕκαστοι οἶκον. (HA 614a10–28) ἐπὶ δὲ τὸν θηρεύοντα πέρδικα ὠθεῖται ὁ τῶν ἀγρίων ἡγεμὼν μαχόμενος· ἁλόντος δὲ | τούτου ἕτερος ἔρχεται μαχούμενος. καὶ ὁπόταν μὲν ἄρρην ᾖ θηρεύων, τοῦτο ποιεῖ· ὅταν δὲ θήλεια ᾖ ἡ θηρεύουσα, ᾄδει ἕως ἂν 21  περὶ C : πε E : παρὰ A

5

10

15

20

25

30

35

ix 38 8c –39 0c

5

10

15

20

25

30

35

415

ἀπατηθῇ ὁ ἡγεμὼν αὐτῆς· καὶ οἱ ἄλλοι ἀθροισθέντες ἀποδιώκουσιν ἀπὸ τῆς θηλείας, ὅτι ἐκείνῃ ἀλλ᾿ οὐκ αὑτοῖς προσέχει· ὅθεν πολλάκις διὰ ταῦτα σιγῇ προσέρχεται, ὅπως μὴ ἄλλος ἀκούσας τῆς φωνῆς ἔλθῃ μαχούμενος αὐτῷ· ἐνίοτε δὲ ἡ θήλεια τὸν ἄρρενα προσιόντα κατασιγάζει· πολλάκις τε ἐπῳάζουσα ἐξίσταται ὅταν προσερχόμενον ἐπαισθάνηται τὸν ἄρρενα τῇ θηρευούσῃ, ὑπομένει τε | ὀχευθῆναι ἵν᾿ αὐτὸν ἀποσπάσῃ τῆς θηρευούσης. ἐπὶ τοσοῦτο δ᾿ ἐπτόηνται περὶ τὴν ὀχείαν πέρδικες καὶ ὄρτυγες ὡς εἰς τοὺς θηρεύοντας ἐμπίπτειν καθίζοντας ἐπὶ τῶν κεράμων. φασὶ δὲ καὶ τὰς ἀγομένας θηλείας πέρδικας ἐπὶ θήραν, ὁπόταν ἴδωσιν ἢ ὄσφρωνται τῶν ἀρρένων κατ᾿ ἄνεμον στάντων ἢ περιπετομένων, ἐγκύους γίνεσθαι, τινὰς δὲ καὶ παραυτίκα τίκτειν· πέτονταί τε περὶ τὸν τῆς ὀχείας καιρὸν χάσκοντες καὶ τὴν γλῶσσαν ἔξω ἔχοντες οἵ τε θήλεες καὶ οἱ ἄρρενες. Κλέαρχος (fr. 36 Wehrli) δέ φησιν ὅτι οἱ στρουθοὶ | καὶ οἱ πέρδικες καὶ οἱ ὄρτυγες προΐενται τὴν γονὴν οὐ μόνον ἰδόντες τὰς θηλείας ἀλλὰ κἂν ἀκούσωσιν αὐτῶν τὴν φωνήν· τούτου δ᾿ αἴτιον ἡ τῇ ψυχῇ γινομένη φαντασία περὶ τῶν πλησιασμῶν. φανερώτερον δὲ γίνεται περὶ τὰς ὀχείας ὅταν ἐξ ἐναντίας αὐτοῖς θῇς κάτοπτρον· προστρέχοντες γὰρ διὰ τὴν ἔμφασιν ἁλίσκονταί τε καὶ προΐενται τὸ σπέρμα. ἀλεκτρύονας δὲ ἡ τῆς ἐμφάσεως αἴσθησις εἰς μάχην προάγεται μόνον. καλοῦνται δ᾿ οἱ πέρδικες ὑπ᾿ ἐνίων κακκάβαι. | ὁ δὲ Ποντικὸς Χαμαιλέων (fr. 24 Wehrli = fr. 26 Martano) φησὶ τὴν εὕρεσιν τῆς μουσικῆς τοῖς ἀρχαίοις ἐπινοηθῆναι ἀπὸ τῶν ἐν ταῖς ἐρημίαις ᾀδόντων ὀρνίθων· ὧν τὴν καταμίμησιν λαβεῖν στάσιν τὴν μουσικήν. οὐ πάντες δ᾿ οἱ πέρδικες κακκαβίζουσι· Θεόφραστος (fr. 355b Fortenbaugh) γοῦν φησιν ὡς οἱ ἐπὶ τάδε | πέρδικες τοῦ Κορυδαλλοῦ πρὸς τὸ ἄστυ κακκαβίζουσιν, οἱ δ᾿ ἐπέκεινα τιττυβίζουσι. φησὶ δὲ Βάσιλις (FGrH 718 F 1) ὡς οἱ μικροὶ ἄνδρες οἱ ταῖς γεράνοις διαπολεμοῦντες πέρδιξιν ὀχήματι χρῶνται. Μενεκλῆς (FGrH 270 F 7) δέ φησιν· οἱ Πυγμαῖοι τοῖς πέρδιξι καὶ ταῖς γεράνοις πολεμοῦσιν. ἐν Ἰταλίᾳ δὲ περδίκων ἐστὶ γένος ἀμαυρὸν τῇ πτερώσει καὶ μικρότερον τῇ ἕξει, τὸ ῥύγχος οὐ κινναβάρινον ἔχoν. οἱ δὲ περὶ τὴν Κίρραν πέρδικες ἄβρωτον ἔχουσι τὸ κρέας διὰ τὰς | νομάς. οἱ δὲ περὶ Βοιωτίαν ἢ οὐ διαβαίνουσιν εἰς Ἀττικὴν ἢ διαβαίνοντες τῇ φωνῇ διάδηλοι γίνονται, 24  ἐρημίαις A : ἐρημ E : ἐρήμοις C

389e

389f

390a

390b

390c

416

390d

390e

390f

391a

391b

epitome

ὡς προείπομεν (9.390a–b). οἱ δὲ περὶ Παφλαγονίαν δύο ἔχουσι καρδίας, ὥς φησι Θεόφραστος (fr. 356 Fortenbaugh). οἱ δ᾿ ἐν Σκιάθῳ τῇ νήσῳ κοχλίας ἐσθίουσι. τίκτουσι δ᾿ ἐνίοτε καὶ πεντεκαίδεκα καὶ ἑξκαίδεκα. πέτονται δὲ ἐπὶ βραχύ, ὥς φησι Ξενοφῶν ἐν πρώτῳ Ἀναβάσεως (1.5.3). | ὅτι πολλαὶ ὠτίδες εἰς Ἀλεξάνδρειαν φέρονται ἀπὸ τῆς παρακειμένης Λιβύης. θηρῶνται δὲ οὕτω· μιμητικόν ἐστι τὸ ζῷον, ὁ ὦτος, μάλιστα ὧν ἂν ἴδῃ ποιοῦντα ἄνθρωπον. στάντες οὖν οἱ κυνηγοὶ καταντικρὺ αὐτῶν ὑπαλείφονται φαρμάκῳ τοὺς ὀφθαλμοὺς παρασκευάσαντες ἄλλα φάρμακα | κολλητικὰ ὀφθαλμῶν καὶ βλεφάρων, ἃ οὐ πόρρω ἑαυτῶν ἐν λεκανίσκαις βραχείαις τιθέασιν. οἱ οὖν ὦτοι θεώμενοι τοὺς ὑπαλειφομένους τὸ αὐτὸ καὶ αὐτοὶ ποιοῦσιν ἐκ τῶν λεκανιδίων λαμβάνοντες, καὶ ταχέως ἁλίσκονται. γράφει δὲ περὶ αὐτῶν Ἀριστοτέλης (fr. 354 Rose = fr. 257 Gigon) ὅτι ἐστὶ μὲν τῶν ἐκτοπιζόντων καὶ σχιδανοπόδων καὶ τριδακτύλων, μέγεθος ἀλεκτρυόνος μεγάλου, χρῶμα ὄρτυγος, κεφαλὴ προμήκης, ῥύγχος ὀξύ, τράχηλος λεπτός, ὀφθαλμοὶ μεγάλοι, γλῶσσα ὀστώδης, πρόλοβον δ᾿ οὐκ ἔχει. | Ἀλέξανδρος δ᾿ ὁ Μύνδιος (fr. I.10 Wellmann) καὶ λαγῳδίαν αὐτὸν καλεῖσθαί φησι. φησὶ δ᾿ αὐτὸν καὶ τὴν τροφὴν ἀναμαρυκᾶσθαι ἥδεσθαί τε ἵππῳ· εἰ γοῦν τις δορὰν ἵππων περιθοῖτο, θηρεύσοι ὅσους ἂν θέλοι· προσίασι γάρ. ἐν ἄλλοις δὲ πάλιν φησὶν Ἀριστοτέλης (fr. 355 Rose = fr. 257 Gigon)· ὁ ὦτός ἐστιν ὅμοιος τῇ γλαυκί, οὔκ ἐστι δὲ νυκτερινός· ἔχει τε περὶ τὰ ὦτα πτερύγια, διὸ καὶ ὦτος καλεῖται· μέγεθος περιστερᾶς, μιμητὴς ἀνθρώπων· ἀντορχούμενος οὖν ἁλίσκεται. ἀνθρωποειδὴς δ᾿ ἐστὶ τὴν μορφὴν καὶ πάντων μιμητὴς ὅσα ἄνθρωπος ποιεῖ, διὸ τοὺς ἐξαπατωμένους ῥᾳδίως | ὑπὸ τοῦ τυχόντος οἱ κωμικοὶ (adesp. com. fr. 209.1) ὤτους καλοῦσιν· ἐν γοῦν τῇ θήρᾳ αὐτῶν ὁ ἐπιτηδειότατος ὀρχεῖται στὰς κατὰ πρόσωπον αὐτῶν, καὶ τὰ ζῷα βλέποντα εἰς τὸν ὀρχούμενον νευροσπαστεῖται. ἄλλος δέ τις ὄπισθεν στὰς καὶ λαθὼν συλλαμβάνει τῇ περὶ τὴν μίμησιν ὁρμῇ κατεχομένους. τὸ δ᾿ αὐτὸ ποιεῖν φασι καὶ τοὺς σκῶπας· καὶ γὰρ τούτους ὀρχήσει λόγος ἁλίσκεσθαι. μνημονεύει δ᾿ αὐτῶν Ὅμηρος (Od. 5.66)· γένος τε ὀρχήσεως ἀπ᾿ αὐτῶν καλεῖται σκὼψ λαβὸν τοὔνομα ἀπὸ τῆς περὶ τὸ ζῷον ἐν τῇ κινήσει ποικιλίας. χαίρουσι δ᾿ οἱ | σκῶπες καὶ ὁμοιότητι, καὶ ἀπ᾿ 24  περὶ C : πε E : παρὰ A

5

10

15

20

25

30

35

ix 390c–392a

5

10

15

20

25

30

417

αὐτῶν ἡμεῖς σκώπτειν καλοῦμεν τὸ συνεικάζειν καὶ καταστοχάζεσθαι τοὺς σκωπομένους διὰ τὸ τὴν ἐκείνων ἐπιτηδεύειν προαίρεσιν. πάντα δὲ τὰ τῶν ζῴων εὔγλωττα καὶ διηρθρωμένα ἐστὶ τὴν φωνὴν καὶ μιμεῖται τοὺς τῶν ἀνθρώπων καὶ τῶν ἄλλων ὀρνίθων ἤχους, ὡς ψιττακὸς καὶ κίττα. ὁ δὲ σκώψ, ὡς Ἀλέξανδρός φησιν ὁ Μύνδιος (fr. I.11 Wellmann), μικρότερός ἐστι γλαυκὸς καὶ ἐπὶ μολιβδοφανεῖ τῷ χρώματι ὑπόλευκα στίγματα ἔχει δύο τε ἀπὸ τῶν ὀφρύων παρ᾿ ἑκάτερον κρόταφον ἀναφέρει | πτερά. κατὰ δὲ Καλλίμαχον (fr. 418 Pfeiffer) δύο γένη σκωπῶν καὶ οἱ μὲν φθέγγονται, οἱ δ᾿ οὔ, διὸ καὶ καλοῦνται οἱ μὲν σκῶπες, οἱ δ᾿ ἀείσκωπες. Ἀλέξανδρος δ᾿ ὁ Μύνδιος (fr. I.12 Wellmann) κῶπας χωρὶς τοῦ ς̄ τοὺς παρ᾿ Ὁμήρῳ (Od. 5.66) φησὶ καὶ Ἀριστοτέλη (fr. 349 Rose) οὕτως αὐτοὺς ὠνομακέναι· φαίνεσθαί τε τούτους ἀεὶ καὶ μὴ ἐσθίεσθαι· τοὺς δ᾿ ἐν τῷ φθινοπώρῳ φαινομένους δύο ἡμέραις ἢ μιᾷ, τούτους εἶναι ἐδωδίμους. καὶ Σπεύσιππος (fr. 26 Tarán) δὲ | κῶπας αὐτοὺς καλεῖ. Μητρόδωρος (FGrH 184 F 3) δ᾿ ἀντορχουμένους φησὶ τοὺς σκῶπας ἁλίσκεσθαι. ὅτι ἀφροδισιαστικὸς ὁ ἀλεκτρυών· φησὶ γοῦν Ἀριστοτέλης (fr. 259 Gigon; cf. HA 614a7–8) ὅτι τῶν ἀνατιθεμένων ἐν ἱεροῖς ἀλεκτρυόνων τὸν ἀνατεθέντα οἱ προόντες ὀχεύουσι μέχρις ἂν ἄλλος ἀνατεθῇ· εἰ δὲ μὴ ἀνατεθῇ, μάχονται | πρὸς ἀλλήλους, καὶ ὁ ἡττήσας τὸν ἡττηθέντα διὰ παντὸς ὀχεύει. ἱστορεῖται δὲ ὅτι ἀλεκτρυὼν εἰσιὼν οἱανδήποτε θύραν ἐπικλίνει τὸν λόφον καὶ ὅτι τῆς ὀχείας ἑτέρῳ δίχα μάχης οὐ παραχωρεῖ. Θεόφραστος (fr. 381 Fortenbaugh) δέ φησι τοὺς ἀγρίους ὀχευτικωτέρους εἶναι τῶν ἡμέρων καὶ τοὺς ἄρρενας εὐθὺς ἐξ εὐνῆς ἐθέλειν πλησιάζειν, τὰς δὲ θηλείας προβαινούσης μᾶλλον τῆς ἡμέρας. ὀχευτικοὶ δέ εἰσι καὶ οἱ στρουθοί· διὸ καὶ Τερψικλῆς τοὺς ἐμφαγόντας φησὶ στρουθῶν καταφόρους πρὸς ἀφροδίσια | γίνεσθαι. Σαπφὼ (fr. 1.9–10) δὲ διὰ τοῦτο καὶ τὴν Ἀφροδίτην ἐπ᾿ αὐτῶν φησιν ὀχεῖσθαι· καὶ γὰρ ὀχευτικὸν τὸ ζῷον καὶ πολύγονον· τίκτει γοῦν, ὥς φησιν Ἀριστοτέλης (fr. 350 Rose = fr. 260 Gigon), καὶ μέχρι ὀκτώ. φησὶ δὲ Ἀριστοτέλης τοὺς ἄρρενας τῷ χειμῶνι ἀφανίζεσθαι, διαμένειν | δὲ τὰς θηλείας, τεκμαιρόμενος ἐκ τῆς χρόας τὴν πιθανότητα· 2  τοὺς σκωπομένους] τοὺς σκωπομν C E : τῶν σκωπτομν Cs Es : τοὺς † σκωπτομενους † A ‖ 7  μολιβδοφανεῖ C E : μολυβδοφανεῖ A ‖ 21  ἀνατεθῇ2 C E : ἀνατεθείη A

391c

391d

391e

391f

392a

418

392b

392c

392d

392e

epitome

ἀλλάττεσθαι γάρ, ὡς τῶν κοσσύφων καὶ φαλαρίδων, ἀπολευκαινομένων κατὰ καιρούς. καλοῦσι δὲ τοὺς στρουθοὺς οἱ Ἠλεῖοι δειρήτας. διὰ τί τὸ ὄρτυξ καὶ ὄνυξ οὐ χρῶνται ἐπὶ τῆς γενικῆς τῷ αὐτῷ συμφώνῳ τῆς τελευταίας συλλαβῆς τυπωτικῷ, δι᾿ ὅτι τὰ εἰς -ξ̅ ἀρσενικὰ ἁπλᾶ δισύλλαβα, ὅταν τῷ ῡ | παρεδρεύηται, ἔχῃ δὲ τῆς τελευταίας συλλαβῆς ἄρχον ἕν τι τῶν ἀμεταβόλων ἢ δι᾿ ὧν ἡ πρώτη συζυγία τῶν βαρυτόνων λέγεται, διὰ τοῦ κ̄ ἐπὶ γενικῆς κλίνεται, κήρυκος, πέλυκος, Ἔρυκος, Βέβρυκος· ὅσα δὲ μὴ τοῦτον ἔχει τὸν χαρακτῆρα, διὰ τοῦ γ̄, ὄρτυγος, κόκκυγος, ὄρυγος. σημειῶδες τὸ ὄνυχος. ἐστὶ δὲ κατὰ Ἀριστοτέλην (fr. 345 Rose = fr. 261 Gigon) ὁ ὄρτυξ τῶν | ἐκτοπιζόντων καὶ σχιδανοπόδων, νεοττιὰν δὲ οὐ ποιεῖ ἀλλὰ κονίστραν· καὶ ταύτην σκεπάζει φρυγάνοις διὰ τοὺς ἱέρακας, ἐν ᾗ ἐπῳάζει. θῆλυς δὲ ὄρτυξ λεπτοτράχηλός ἐστιν οὐκ ἔχων τοῦ ἄρρενος τὰ ὑπὸ τῷ γενείῳ μέλανα. ἔχει δὲ πρόλοβον μικρόν, καρδίαν μεγάλην καὶ ὄρχεις | ὑπὸ τῷ ἥπατι, ὡς οἱ ἀλεκτρυόνες. ὅτι φησὶ Φανόδημος (FGrH 325 F 2) Ὀρτυγίαν νῆσον καλεῖσθαι παρὰ τὸ τὰς ἀγέλας τῶν ζῴων τούτων φερομένας ἐκ τοῦ πελάγους ἱζάνειν εἰς τὴν νῆσον διὰ τὸ εὔορμον εἶναι. Εὔδοξος (fr. 284a Lasserre) δέ φησι τοὺς Φοίνικας θύειν Ἡρακλεῖ ὄρτυγας διὰ τὸ τὸν Ἀστερίας καὶ Διὸς Ἡρακλέα πορευόμενον εἰς Λιβύην ἀναιρεθῆναι μὲν | ὑπὸ Τυφῶνος, Ἰολάου δ᾿ αὐτῷ προσενέγκαντος ὄρτυγα ὀσφρανθέντα ἀναβιῶναι· ἔχαιρε γάρ, φησί, καὶ περιὼν τῷ ζῴῳ τούτῳ. λέγεται δὲ καὶ ὀρτύγια ὑποκοριστικῶς παρ᾿ Εὐπόλιδι (fr. 226.2). καὶ Ἀντιφάνης (fr. 5.1–2) δέ φησι·

5

10

15

20

25

τί σὺ ποιεῖν δυνάμενος ὀρτυγίου ψυχὴν ἔχων; Πρατίνας (TrGF 4 F 1) δὲ ἡδύφωνόν 392f φησι τὸν ὄρτυγα | καὶ τυχεῖν παρὰ Φλιασίοις ἢ Λάκωσι. φωνήεν- 30 393a τές εἰσιν, ὡς οἱ πέρδικες. ὀρτυγομήτρα δέ, ὥς φησιν ὁ | Μύνδιος

Ἀλέξανδρος (fr. I.16 Wellmann), ἐστὶ τὸ μέγεθος ἡλίκη τρυγών, σκέλη δὲ αὐτῇ μακρά, δυσθαλὴς δὲ καὶ δειλή. ὅτι οἱ ὄρτυγες περὶ τὸν τῆς ὀχείας καιρόν, ἐὰν κάτοπτρον ἐξ ἐναντίας τις αὐτῶν θῇ καὶ πρὸ τούτου βρόχον, τρέχοντες πρὸς τὸν ἐμφαινόμενον ἐν τῷ κατόπτρῳ ἐμπίπτουσιν εἰς τὸν βρόχον, ὡς

35

ix 392a–394a

5

10

15

20

25

30

419

ἱστορεῖ Κλέαρχος (fr. 3 Wehrli). | φησὶ δὲ καὶ τοὺς κολοιοὺς τοσοῦτο διαφέροντας πανουργίᾳ, ὅμως ὅταν ἐλαίου κρατὴρ τεθῇ πλήρης, οἱ στάντες αὐτῶν ἐπὶ τὸ χεῖλος καὶ καταβλέψαντες ἐπὶ τὸν ἐμφαινόμενον καταράττουσι· διὸ ἐλαιοβρόχων γινομένων ἡ τῶν πτερῶν αὐτοῖς συγκόλλησις αἰτία γίνεται τῆς ἁλώσεως. τὴν μέσην δὲ τοῦ ὀνόματος τοῦ ὄρτυγος συλλαβὴν ἐκτείνουσιν Ἀττικοὶ ὡς δοίδυκος, κήρυκος. Ἀριστοφάνης | δ᾿ ἐν Εἰρήνῃ (788) συστέλλει διὰ τὸ μέτρον. ὅτι τὸ χέννιον μικρόν ἐστιν ὀρτύγιον, ὥς φησι Κλεομένης (Hipparch. SH 497.1). | ὅτι ὁ κύκνος εὔτεκνος καὶ μάχιμος· ἀλληλοκτονεῖ γοῦν ὁ μάχιμος. εἰσὶ δ᾿ ᾠδικοὶ μάλιστα περὶ τὰς τελευτάς, ὥς φησιν Ἀριστοτέλης (fr. 344 Rose = fr. 262 Gigon)· διαιροῦσι δὲ καὶ τὸ πέλαγος ᾄδοντες. ἐστὶ δὲ τῶν στεγανοπόδων καὶ ποηφάγων. ὁ δὲ Μύνδιός φησιν Ἀλέξανδρος (fr. I.17 Wellmann) πολλοῖς παρακολουθήσας τελευτῶσιν οὐκ ἀκοῦσαι ᾀδόντων. Ἀγησιάναξ (Hegesian. FGrH 45 F 1) δὲ ἱστορεῖ τὸν | Ἀχιλλεῖ μονομαχήσαντα Κύκνον τραφῆναι ἐν Λευκόφρυι πρὸς ὁμωνύμου ὄρνιθος· Φιλόχορος (FGrH 328 F 214) δέ φησιν ὑπὸ Ἄρεος τὸν Κύκνον ὀρνιθωθῆναι. Βοῖος δὲ περὶ γεράνου φησὶν ὅτι ἦν τις παρὰ Πυγμαίοις γυνὴ διάσημος, ὄνομα Γεράνα. αὕτη κατὰ θεὸν τιμωμένη πρὸς τῶν πολιτῶν αὐτὴ τοὺς ὄντως θεοὺς ταπεινῶς | ἦγε, μάλιστα δὲ Ἥραν καὶ Ἄρτεμιν. ἀγανακτήσασα οὖν Ἥρα εἰς ἀπρεπῆ ὄψιν τὴν ὄρνιν μετεμόρφωσε πολέμιόν τε καὶ στυγητὴν κατέστησε τοῖς τιμήσασι Πυγμαίοις· γενέσθαι τε λέγει ἐξ αὐτῆς καὶ Νικοδάμαντος τὴν χερσαίαν χελώνην. καὶ καθόλου πάντα τὰ ὄρνεα ἀνθρώπους ἱστορεῖ πρότερον γεγονέναι. Ἀριστοτέλης (fr. 347 Rose = fr. 263 Gigon) τὰς φάσσας φησὶ περιστερῶν εἶναι ἓν γένος, εἴδη δὲ πέντε περιστερῶν, περιστερά, οἰνάς, φάψ, φάττη, | τρυγών. οἰνὰς μὲν οὖν περιστερᾶς μείζων, χρῶμα δ᾿ ἔχει οἰνωπόν, ἡ δὲ φὰψ μέση περιστερᾶς καὶ οἰνάδος, ἡ δὲ φάττα ἀλέκτορος τὸ μέγεθος, χρῶμα δὲ σποδιόν, ἡ δὲ τρυγὼν πάντων ἐλάττων, χρῶ-

3  οἱ στάντες A C E Eust. : τοὺς στάντας Es : στάντας τοὺς Cs 4  καταράττουσι A C E Eust. : καταράττειν Cs Es ‖ 6  τοῦ ὄρτυγος glossa, om. A ‖ 16  Ἀγησιάναξ C E : Ἡγησιάναξ vel ᾿Ηγησιάναξ A Cs Es ‖ 18  ὁμωνύμου A : ὁμωνύμ E : ὁμωνυμίας C ‖ 29  περιστερῶν glossa, om. A | φάττη E : φάττ C : φάσσα A

393b

393c

393d

393e

393f

394a

420

epitome

μα δὲ τεφρόν· αὕτη δὲ θέρους φαίνεται, τὸν δὲ χειμῶνα φωλεύει. | 394b ἡ δὲ φὰψ καὶ ἡ περιστερὰ ἀεὶ φαίνεται, ἡ δ᾿ οἰνὰς φθινοπώρῳ

394c

394d

394e

394f

395a

μόνῳ. πολυχρονιωτέρα δὲ τούτων ἡ φάσσα· καὶ γὰρ τριάκοντα καὶ τεσσαράκοντα ζῇ ἔτη. οὐκ ἀπολείπουσι δ᾿ ἕως θανάτου οὔτε οἱ ἄρρενες τὰς θηλείας οὔτε αἱ θήλειαι τοὺς ἄρρενας, ἀλλὰ καὶ τελευτήσαντος χηρεύει ὁ ὑπολειπόμενος. τὸ δ᾿ αὐτὸ ποιοῦσι καὶ κόρακες καὶ κορῶναι καὶ κολοιοί. ἐπῳάζει δ᾿ ἐκ διαδοχῆς πᾶν τὸ περιστεροειδὲς γένος, καὶ γενομένων τῶν νεοττῶν ὁ ἄρρην ἐμπτύει αὐτοῖς, ὡς μὴ βασκανθῶσι. | τίκτει δὲ ᾠὰ δύο καὶ πᾶσαν ὥραν τοῦ ἔτους· διὸ καὶ δεκάκις τοῦ ἐνιαυτοῦ τιθέασιν, ἐν Αἰγύπτῳ δὲ δωδεκάκις· τεκοῦσα γὰρ τῇ ἐχομένῃ ἡμέρᾳ συλλαμβάνει. λέγει δ᾿ Ἀριστοτέλης καὶ ὅτι περιστερὰ ἕτερον, πελειὰς δ᾿ ἔλαττον, καὶ ὅτι ἡ πελειὰς τιθασὸν γίνεται, περιστερὰ δὲ καὶ μέλαν καὶ μικρὸν καὶ ἐρυθρὸν καὶ τραχύπουν. ἴδιον δὲ λέγει τῆς περιστερᾶς τὸ κυνεῖν αὐτὰς ὅταν μέλλωσιν ἀναβαίνειν, ἢ οὐκ ἀνέχεσθαι τὰς θηλείας. ὁ δὲ πρεσβύτερος, | φησί, προαναβαίνει καὶ μὴ κύσας· οἱ δὲ νεώτεροι ἀεὶ τοῦτο ποιήσαντες ὀχεύουσι. καὶ αἱ θήλειαι δ᾿ ἀλλήλας ἀναβαίνουσιν, ὅταν ἄρρην μὴ παρῇ, κύσασαι· καὶ οὐδὲν προϊέμεναι εἰς ἀλλήλας τίκτουσιν ᾠὰ ἐξ ὧν οὐ γίνονται νεοττοί. οἱ δὲ Δωριεῖς τὴν πελειάδα ἀντὶ περιστερᾶς τιθέασιν. Ἀλέξανδρος δὲ ὁ Μύνδιος (fr. I.18 Wellmann) οὐ πίνειν φησὶ τὴν φάτταν ἀνακύπτουσαν | ὡς τὴν τρυγόνα καὶ τοῦ χειμῶνος μὴ φθέγγεσθαι, εἰ μὴ εὐδίας γενομένης. λέγεται δὲ ὅτι ἡ οἰνὰς ἐὰν φαγοῦσα τὸ τῆς ἰξίας σπέρμα ἐπί τινος ἀφοδεύσῃ δένδρου, ἰδίαν ἰξίαν φύεσθαι. Χάρων δ᾿ ὁ Λαμψακηνός (FGrH 262 F 3a) φησιν, ὅτε τὸ μετὰ Μαρδονίου στράτευμα ἐφθάρη περὶ τὸν Ἄθω, λευκὰς περιστερὰς τότε πρῶτον εἰς Ἕλληνας φανῆναι, πρότερον οὐ γινομένας. | ὅτι ἐν Ἔρυκι τῆς Σικελίας κατὰ καιρὸν ὃν καλοῦσιν Ἀναγωγάς, ἐν ᾧ φασιν Ἀφροδίτην εἰς Λιβύην ἀνάγεσθαι, αἱ περὶ τὸν τόπον περιστεραὶ ἀφανεῖς γίνονται ὡς συναποδημοῦσαι αὐτῇ. καὶ μεθ᾿ ἡμέρας ἐννέα ἐν τοῖς λεγομένοις Καταγωγίοις | μιᾶς προπετασθείσης ἐκ τοῦ πελάγους καὶ εἰς τὸν νεὼν εἰσπτάσης παραγίνονται καὶ αἱ λοιπαί. εὐωχοῦνται οὖν τότε οἱ περίοικοι ὅσοι περιουσίας εὖ ἥκουσιν, οἱ δὲ λοιποὶ κροταλίζουσιν, ὄζει τε πᾶς ὁ τόπος τότε βούτυρον, ᾧ δὴ τεκμηρίῳ χρῶνται τῆς θείας ἐπανόδου. 12  ἔλαττον A C E* : ἕτερον Cs ‖ 16  πρεσβύτερος A : πρετρο C E ‖ 18  κύσασαι E : κύσασα C : κυνήσσ() γρEmg : κυνήσασαι A

5

10

15

20

25

30

35

ix 394a–396f

421

Αὐτοκράτης (FGrH 297 F 2) δὲ τὸν Δία ἱστορεῖ μεταβαλεῖν τὴν μορφὴν εἰς περιστερὰν ἐρασθέντα παρθένου Φθίας. ὅτι Ἀττικοὶ ἀρσενικῶς περιστερὸν καλοῦσιν. Ἄλεξις (fr. 217. 1–3)· 5

Ἀφροδίτης εἰμὶ περιστερός. | οἶδε Διόνυσος, οἶδε τὸ μεθύσαι μόνον· εἰ δὲ νέον ἢ παλαιόν, οὐ πεφρόντικε.

395b

διάφοροι δέ εἰσιν αἱ Σικελικαί. Ἄλεξις (fr. 58.1–3)· 10

15

20

25

30

περιστερὰς ἔνδον τρέφω τῶν Σικελικῶν πάνυ κομψάς. | ὅτι ἐν νήτταις μείζων ὁ ἄρρην καὶ ποικιλώτερος. τὸ δὲ λεγόμενον γλαυκίον διὰ τὴν τῶν ὀμμάτων | χρόαν μικρῷ ἔλαττόν ἐστι νήττης. ὅτι τῶν βοσκάδων ὁ ἄρρην σιμὰ καὶ ἐλάττω τῇ συμμετρίᾳ ἔχει τὰ ῥύγχη· ἐστὶ δὲ ἧττον νήττης. ἡ δὲ μικρὰ κολυμβίς, πάντων ἐλαχίστη τῶν ἐνύδρων, ῥυπαρομέλαινα τὴν χροιὰν καὶ ῥύγχος ὀξὺ ἔχει σκέπον τε τὰ ὄμματα, τὰ δὲ πολλὰ καταδύεται. ἔστι δὲ καὶ ἄλλο γένος βοσκάδων μεῖζον νήττης. αἱ δὲ φασκάδες μικρῷ μείζους οὖσαι τῶν μικρῶν κολυμβίδων τὰ λοιπὰ νήτταις εἰσὶ παραπλήσιαι. ἡ οὐρία δὲ οὐ | πολὺ λείπεται νήττης, τῷ χρώματι δὲ ῥυποκέραμός ἐστι, τὸ δὲ ῥύγχος μακρόν τε καὶ στενὸν ἔχει. ἡ δὲ φαλαρὶς στενὸν ἔχουσα τὸ ῥύγχος στρογγυλωτέρα τὴν ὄψιν ἐστίν, ἔντεφρος τὴν γαστέρα, μικρῷ μελαντέρα τὸν νῶτον. ὅτι ἀπὸ νήττης καὶ κολυμβίδος τὸ νήχεσθαι καὶ κολυμβᾶν. | παρῆσαν, φησί τις παρὰ τῷ ῥήτορι τούτῳ, καὶ οἱ παραστάται· εἰσὶ δ᾿ οἱ ὄρχεις οὕτω καλούμενοι. καλεῖ δὲ καὶ αὖθις τὸν Οὐλπιανὸν ὀνομάτων Δαίδαλον. | ὅτι Ἡρόδοτός (1.183.2) φησιν ἐν Βαβυλῶνι ἐπὶ τοῦ χρυσοῦ βωμοῦ μὴ ἐξεῖναι θύειν εἰ μὴ γαλαθηνὰ μοῦνα. | ὅτι Κλέαρχος (fr. 61 Wehrli) εἰς τοῦτό φησιν ὠμότητος Φάλαριν τὸν τύραννον ἐλάσαι ὡς γαλαθηνὰ θοινᾶσθαι βρέφη. ὅτι θῆσθαί ἐστι τὸ θηλάζειν γάλα. | Ὅμηρος (Il. 24.58)· γυναῖκά τε θήσατο μαζόν,

395c 395d

395e

395f

396c 396e 396f

422

epitome

διὰ τὸ ἐντίθεσθαι τὰς θηλὰς εἰς τὰ στόματα τὰ βρέφη· καὶ ὁ τιτθὸς ἐνθένδε διὰ τὸ ἐντίθεσθαι τὰς θηλάς. | ὅτι σφάλλονται οἱ τὰς δορκάδας δόρκωνας λέγοντες. 397a ὅτι σπάνιος ἦν πάλαι ὁ ταώς, ὡς Εὔβουλος (fr. 113)· | 397b

καὶ γὰρ ὁ ταὧς διὰ τὸ σπάνιον θαυμάζεται. |

397a

πλείους δ᾿ εἰσὶ νῦν (φησί) τῶν ὀρτύγων. (Antiph. fr. 203.2) |

5

397b ἐστὶ δέ, Ἀριστοτέλης (fr. 351 Rose = fr. 266 Gigon) φησί, σχιδανό-

πους, ποιολόγος, τίκτει δ᾿ ἅπαξ τοῦ ἔτους ᾠὰ δώδεκα· καὶ τίκτει τριέτης γενόμενος, ἐν οἷς χρόνοις καὶ τὴν ποικιλίαν τῶν πτερῶν λαμβάνει, ἐπῳάζει δ᾿ ἡμέρας πρὸς τριάκοντα· ταύτας δ᾿ οὐκ εἰς ἅπαξ ἀλλὰ παρ᾿ ἡμέρας δύο, αἱ δὲ πρωτοτόκοι ὀκτώ. τίκτει δὲ καὶ ὑπηνέμια, οὐ πλείω δὲ τῶν δύο. ἐκλέπει δὲ καὶ ἐπῳάζει καθάπερ ἡ ἀλεκτορίς. | ὅτι Ἀντιφῶν ὁ ῥήτωρ λόγον μὲν ἔγραψεν ἐπίγραμμα ἔχοντα 397c Περὶ Ταὧν (fr. 57 Blass–Thalheim). ἐν αὐτῷ δὲ τῷ λόγῳ μνείαν τοῦ ὀνόματος οὐ πεποίηται, ποικίλους δὲ ὄρνις ἐν αὐτῷ καλεῖ. 397d γράφει δὲ καὶ περὶ τῆς ἰδέας | αὐτῶν, ὡς ἐὰν τῶν πτερύγων ἀποτέμῃ τις, τὸ κάλλος ἀφαιρήσεται· τὰ πτερὰ γὰρ αὐτῶν τὸ κάλλος ἐστὶν ἀλλ᾿ οὐ τὸ σῶμα. λέγει δὲ καὶ ὅτι περισπούδαστος αὐτῶν ἦν ἡ θέα· τὰς γὰρ νουμηνίας, φησίν, ὁ βουλόμενος εἰσῄει, τὰς δ᾿ ἄλλας ἡμέρας εἴ τις ἔλθῃ βουλόμενος θεάσασθαι, οὐκ ἔστιν 397e ὅστις ἔτυχε. ταὧς | δὲ λέγουσιν Ἀθηναῖοι, ὥς φησι Τρύφων (fr. 5 Velsen), τὴν τελευταίαν συλλαβὴν περισπῶντες καὶ δασύνοντες, ὡς Ἀριστοφάνης (Av. 102)·

10

15

20

25

Τηρεὺς γὰρ εἶ σύ; πότερον ὄρνις ἢ ταὧς; λέγουσι δὲ καὶ τὴν δοτικὴν ταὧνι. ἀμήχανον δὲ παρὰ Ἀττικοῖς καὶ Ἴωσιν ἐν τοῖς ὑπὲρ μίαν συλλαβὴν ὀνόμασι τὴν τελευτῶσαν | 397f ἀπὸ φωνήεντος ἀρχομένην δασύνεσθαι· πάντως γὰρ εἶναι ψιλὴν αὐτὴν παρηκολούθησεν, νεώς, λεώς, Τυνδάρεως, πρᾶος, υἱός, Κεῖος, Χῖος, χρεῖος, πλεῖος, λαιός, βαιός, πηός, γόος, ζωός, θοός, ῥόος· φίλαρχος γὰρ οὖσα καὶ ἡγεμονικὴ τὴν φύσιν ἡ δασύτης τοῖς τελευταίοις μέρεσι τῶν ὀνομάτων οὐδαμῶς ἐγκαθείργνυται. 398a ὠνόμασται δὲ ταὼς ἀπὸ τῆς τάσεως τῶν πτερῶν. | καὶ Σέλευκος 11  ταύτας C E : ταῦτα A ‖ 17  ὄρνις C E : ὄρνεις A

30

i x 3 96 f– 39 9b

5

10

15

20

423

(fr. 70 Müller) δέ φησι παραλόγως τὸ ταὼς δασύνεσθαι καὶ περισπᾶσθαι παρ᾿ Ἀττικοῖς· τοῖς γὰρ πρώτοις τῶν φωνηέντων κατὰ τὰς ἁπλᾶς τῶν ὀνομάτων ἐκφορὰς συνεκφέρεσθαι θέλει καὶ ἐνταυθοῖ πράττουσα καὶ τάχιον ἐκθέουσα δι᾿ ἐπιπολῆς ἐστι τῶν λέξεων. τεκμαιρόμενοι οὖν Ἀθηναῖοι καὶ διὰ τῆς τάξεως τὴν ἐνοῦσαν τῇ προσῳδίᾳ φύσιν οὐκ ἐπὶ τῶν φωνηέντων αὐτὴν τιθέασιν ὡς τὰς ἄλλας, πρὸ δὲ τούτων τάσσουσιν. οἶμαι δὲ καὶ διὰ τοῦ Η̄ στοιχείου τυπώσασθαι τοὺς παλαιοὺς τὴν δασεῖαν· διόπερ καὶ Ῥωμαῖοι | πρὸ πάντων τῶν δασυνομένων ὀνομάτων τὸ Η̄ προγρά- 398b φουσι, τὸ ἡγεμονικὸν αὐτῆς διασημαίνοντες. εἰ δὲ τοιαύτη ἡ δασύτης, ἀλόγως κατὰ τὴν τελευτῶσαν συλλαβὴν τοῦ ταὼς πρὸς τῶν Ἀττικῶν προσπνεῖται. ζητήσεις σιτούμεθα, φησὶ παρὰ τούτῳ τῷ ῥήτορι ὁ δειπνοσοφιστὴς Λαρίνσιος. ἄλλος δέ τίς φησιν ὅτι ἔθος γραμματικῶν | παισὶ περὶ πάντων τῶν προβαλλομένων λέγειν· 398c “εἶδος φυτοῦ, εἶδος ὀρνέου, εἶδος λίθου.” ὅτι Ἀλέξανδρος ὁ Μύνδιός (fr. I.21 Wellmann) φησι περὶ τοῦ μικροῦ τέτρακος οὕτω· τέτραξ τὸ μέγεθος ἴσος σπερμολόγῳ, τὸ χρῶμα | κεραμεοῦς, ῥυπαραῖς στιγμαῖς καὶ μεγάλαις γραμμαῖς 398d ποικίλος, καρποφάγος. ὅταν ᾠοτοκῇ δέ, τετράζει τῇ φωνῇ. φησί που Ἐπίχαρμος (fr. 42.3)· ἀγλαὰς συκαλλίδας.

25

30

ἐστὶ δὲ εἶδος πτηνοῦ. | ὅτι ἐστὶ καὶ μείζων τέτραξ μέγεθος ὑπὲρ ἀλεκτρυόνα τὸν μέγιστον, ἀπὸ τῶν ὤτων ἑκατέρωθεν ἔχων κρεμάμενα ὡς οἱ ἀλεκτρυόνες τὰ κάλλεα. | ἔστι δὲ τὸ ὄρνεον παρὰ Μυσοῖς καὶ Παίοσιν, οὗ ἐχεγγυώτατος μάρτυς ἐν Ὄρνισιν (884) ὁ χαρίεις | Ἀριστοφάνης. | ὁ δὲ πολυμαθέστατος Ἀριστοτέλης οὐκ ἠξίωσεν αὐτὸ μνήμης ἐν τῇ πολυταλάντῳ αὐτοῦ πραγματείᾳ (ὀκτακόσια γὰρ εἰληφέναι τάλαντα παρ᾿ Ἀλεξάνδρου λόγος ἔχει τὸν Σταγειρίτην εἰς τὴν Περὶ Ζῴων Ἱστορίαν). | ὅτι Σιμάριστος γράφει· | ὀσφύος αἱ ἐκ πλαγίων σάρκες ἐπανεστηκυῖαι ψύαι. τὰ δ᾿ ἑκατέρωθεν κοιλώματα λέγουσι κύβους γαλλίας. Κλέαρχος (fr. 106a Wehrli) δέ φησι· σάρκες μυωταὶ καθ᾿ ἑκάτερον μέρος, ἃς οἱ μὲν ψύας, οἱ δ᾿ ἀλώπεκας, οἱ δὲ νευρομήτρας 4  πράττουσα A Cs Es : πρόττουσα (vox nihili) C E : προᾴττουσα Casaubon 13  Λαρίνσιος C E : Λαρήνσιος A ‖ 21  συκαλλίδας A C E : συκαλίδας 2.65b

398f 398e 398f | 398e

399a | 399b

424

epitome

καλοῦσι. μνημονεύει δὲ ψυῶν καὶ ὁ ἱερώτατος Ἱπποκράτης (e.g. Morb. Sacr. 3 = 6.366.14 Littré). ὠνομάσθησαν δ᾿ οὕτω διὰ τὸ ῥᾳδίως ἀποψᾶσθαι ἢ οἷόν τις οὖσα ἐπιψαύουσα σὰρξ καὶ ἐπιπολῆς τοῖς ὀστέοις ὑπάρχουσα. | ὅτι τὸ οὖθαρ σπανίως ἐστὶν εὑρεῖν ἐπὶ τῶν ἄλλων ζῴων 399c λεγόμενον· ὑπογάστριον δὲ μόνον ὡς ἐπὶ τῶν ἰχθύων λέγεται. ἀκύρως οὖν φησι Τηλεκλείδης (fr. 33)·

5

ὡς οὖσα θῆλυς εἰκότως οὖθαρ φορῶ. Στράττις (fr. 5.1) οὖν 399d

ὑπογάστρια | θύννου

10

φησί. καὶ Θεόπομπος (fr. 24.1–2)· ἰχθύων ὑπογάστρια. ἀλλαχοῦ δὲ τὰ αὐτὰ ὑπήτρια (Theopomp. Com. fr. 52)· θύνων τε λευκῶν Σικελῶν ὑπήτρια.

15

Ἀρχέστρατος ὁ ὀψοδαίδαλος (fr. 57.1–9 Olson–Sens = SH 188.1–9)·

399e

τοῦ λαγὼ (φησί) πολλοὶ τρόποι πολλαί τε θέσεις σκευασίας εἰσί. κεῖνος δ᾿ οὖν ἐστιν ἄριστος, ἂν πεινῶσι μεταξὺ φέρῃς κρέας ὀπτὸν ἑκάστῳ, | θερμόν, ἁπλῶς ἁλίπαστον, ἀφαρπάζων ὀβελίσκου μικρὸν ἐνωμότερον. μὴ λυπείτω δέ σ᾿ ὁρῶντα ἰχῶρα στάζοντα κρεῶν, ἀλλ᾿ ἔσθε λάβρως. αἱ δ᾿ ἄλλαι περίεργοι ἔμοιγέ εἰσι διὰ παντὸς σκευασίαι, γλοιῶν καταχύσματα κατάτυρα καὶ κατέλαια λίαν, ὥσπερ γαλῇ ὀψοποιούντων. Ναυκράτης (Nausicr. fr. 2.1–3) δέ· |

399f

ἐν Ἀττικῇ (φησί) τίς εἶδε πώποτε λέοντας ἤ τι τοιοῦτον ἕτερον θηρίον; οὐδὲ δασύποδ᾿ εὑρεῖν ἐστιν οὐχὶ ῥᾴδιον.

15  θύνων C E : θύννων A

20

5

25

ix 399b–401 a

425

Ἀλκαῖος (Alc. Com. fr. 17.1–2) δὲ ὡς πολλῶν ὄντων ἐμφανίζει. | εὕρηται δὲ τὸν λαγὼν ὀξυτόνως μετὰ τοῦ ν̄. Ξενοφῶν δ᾿ ἐν Κυνη- 400a γετικοῖς (e.g. 4.10) χωρὶς τοῦ ν̄ προάγει περισπωμένως. ἔστι δὲ τὸ 400c | 400b καθ᾿ ἡμᾶς | καὶ τὸ Ἰωνικὸν λαγός. | Σοφοκλῆς (fr. 111.1)· 5

γλαῦκες, ἰκτῖνοι, λαγοί. | ὡς δὲ ναὸν καὶ λαὸν λεγόντων ἡμῶν Ἀττικοὶ νεὼν καὶ λεών φασιν, 400a οὕτω λαγὸν ὀνομαζόντων ἐκεῖνοι λαγὼν ἐροῦσιν, | ὡς Εὔπολις (fr. 400b 174.2–3)·

10

15

20

25

30

βατίδες καὶ λαγὼ καὶ γυναῖκες εἰλίποδες. ἀλόγως οὖν ἡ τελευτῶσα περισπᾶται. δεῖ δὲ ὀξυτονεῖν τὴν λέξιν, ἐπεὶ τὰ εἰς -ος λήγοντα τῶν ὀνομάτων ὁμότονά ἐστι, κἂν μεταληφθῇ | εἰς τὸ ω̄ παρ᾿ Ἀττικοῖς. τὸ δὲ λαγωὸς εἰ μὲν Ἰωνικόν, πλεονάζει τὸ ω̄, εἰ δ᾿ Ἀττικόν, τὸ ο̄. λαγῷα δὲ λέγεται | κρέα. Ἡγήσανδρος (fr. 42, FHG iv.421) ἱστορεῖ ἐν Ἀστυπαλαίᾳ τοσοῦτο πλῆθος γενέσθαι λαγῶν ὡς τοὺς Ἀστυπαλαιεῖς περὶ αὐτῶν μαντεύσασθαι· καὶ τὴν Πυθίαν εἰπεῖν (Delphic Oracle Q233 Fontenrose) κύνας τρέφειν καὶ κυνηγετεῖν· ἁλῶναί τε ἐν ἐνιαυτῷ πλείους τῶν ἑξακισχιλίων. ἐγένετο δὲ τὸ πλῆθος τοῦτο Ἀναφαίου τινὸς ἐμβαλόντος δύο λαγωοὺς εἰς τὴν νῆσον· ὡς καὶ πρότερον Ἀστυπαλαιέως τινὸς ἀφέντος δύο πέρδικας εἰς τὴν Ἀνάφην τοσοῦτο πλῆθος ἐγένετο περδίκων ἐν τῇ Ἀνάφῃ | ὡς κινδυνεῦσαι ἀναστάτους γενέσθαι τοὺς κατοικοῦντας. κατ᾿ ἀρχὰς δ᾿ ἡ Ἀστυπάλαια οὐκ εἶχε λαγὼς ἀλλὰ πέρδικας. πολύγονον δ᾿ ἐστὶν ὁ λαγώς· φησὶ γοῦν Ἡρόδοτος (3.108.3)· ὁ λαγὼς ὑπὸ πάντων θηρεύεται, καὶ θηρίου καὶ ὄρνιθος καὶ ἀνθρώπου, οὕτω δή τι πολύγονόν ἐστιν, ἐπικυΐσκει τε μόνον πάντων θηρίων, καὶ τὸ μὲν δασὺ τῶν τέκνων ἐν τῇ γαστρί, τὸ δὲ ψιλόν, τὸ δὲ ἄρτι ἐν τῇσι μήτρῃσι πλάσσεται, τὸ δ᾿ ἐπαναιρέεται. | ὅτι ὁ κούνικλος, ὥς φησι | Πολύβιος (12.3.10), | πόρρωθεν ὁρώμενος εἶναι δοκεῖ λαγὼς μικρός· ὅταν δ᾿ εἰς τὰς χεῖρας λάβῃ τις, μεγάλην ἔχει διαφορὰν καὶ κατὰ τὴν ἐπιφάνειαν καὶ κατὰ τὴν βρῶσιν. γίνεται δὲ τὸ πλεῖστον κατὰ γῆς. | καλοῦνται δέ τινες καὶ χελιδόνιαι λαγωοί, ὥς φησι Δίφιλος (fr. 1.2). Θεόπομπος (FGrH 2–3  Κυνηγετικοῖς C Eust. : Κυνηγετ(ικ) E : Κυνηγετικῷ A

400c 400d

400e

400f | 400e | 400f 401a

426

epitome

401b 115 F 126a) δέ | φησι περὶ Βισαλτίαν γίνεσθαι λαγωοὺς δύο ἥπατα

ἔχοντας. πάλιν φροντιστὴν καὶ λογιστὴν τὸν Οὐλπιανὸν ὁ ῥήτωρ οὗτός φησιν. | 401c ὅτι ἐτυμώτερον τὸ σῦς μετὰ τοῦ σ̄· παρὰ τὸ σεύεσθαι γὰρ καὶ ὁρμητικῶς ἔχειν τὸ ζῷον εἴρηται. τέτριπται δὲ καὶ τὸ λέγειν ὗς· οἱ δὲ σῦν εἰρῆσθαι οἱονεὶ θῦν, τὸν εἰς θυσίαν εὐθετοῦντα. ὅτι Σοφοκλῆς (fr. 154) που τὸ σύαγρον ἐπὶ κυνὸς τάσσει ἀπὸ | 401d τοῦ σῦς ἀγρεύειν λέγων·

5

σὺ δ᾿, ὦ Σύαγρε, Πηλιωτικὸν βρέφος. 401e–2a παρ᾿ Ἡροδότῳ (7.153.1) δὲ ὄνομα κύριον ὁ Σύαγρος, | παρ᾿ 10 401d Ἀντιφάνει (fr. 44.1) δὲ καὶ ἄλλοις πολλοῖς ἐπὶ συὸς ἀγρίου. | φησὶν

οὗτος ὁ ῥήτωρ· σύ, ὦ Οὐλπιανέ, οὐδενὸς μεταλαμβάνειν εἴωθας τῶν παρασκευαζομένων πρὶν μαθεῖν εἰ ἡ χρῆσις μὴ εἴη τῶν 401e ὀνομάτων | παλαιά. κινδυνεύεις οὖν ποτε διὰ ταύτας τὰς φροντίδας ὥσπερ ὁ Κῷος Φιλητᾶς ζητῶν τὸν καλούμενον ψευδολόγον τῶν λόγων διαλυθῆναι· ἰσχνὸς γὰρ πάνυ τὸ σῶμα διὰ τὰς ζητήσεις γενόμενος ἀπέθανεν, ὡς τὸ πρὸ τοῦ μνημείου αὐτοῦ ἐπίγραμμα (adesp. FGE 1612–13 = Philet. test. 21 Spanoudakis = test. 7 Sbardella) δηλοῖ· ξεῖνε, Φιλητᾶς εἰμί· λόγων δ᾿ ὁ ψευδόμενός με ὤλεσε καὶ νυκτῶν φροντίδες ἑσπέριοι. |

15

20

ὅτι τὸν Καλυδώνιον σῦν λευκὸν τὸ χρῶμα ὁ Ῥηγῖνος (PMG 402a 402b 838) ἱστορεῖ. | καὶ ὅτι ἀσχέδωρον οἱ Σικελιῶται καλοῦσι τὸν σύαγρον. τὸ δὲ μαρτύριον παρ᾿ Αἰσχύλῳ (fr. 261)· ἔδυ δ᾿ ἐς ἄντρον ἀσχέδωρος ὥς.

25

καὶ παρὰ Σκίρᾳ Ἰταλῷ κωμωδῷ (fr. 1)· ἔνθ᾿ οὔτε ποιμὴν ἀξιοῖ νέμειν βοτὰ οὔτ᾿ ἀσχέδωρος νεμόμενος καπρώζεται. | 402c οὐδὲν δὲ θαυμαστὸν Αἰσχύλον (test. 92a) ἐν Σικελίᾳ διατρίψαντα

πολλαῖς κεχρῆσθαι φωναῖς Σικελικαῖς. ὅτι τὸ τοῦ αἰγὸς κρέας τροφιμώτατον. Κλειτόμαχος οὖν φησί τινα Θηβαῖον ἀθλητὴν ὑπερβαλεῖν ἰσχύι τοὺς καθ᾿ ἑαυτὸν κρέασιν 22  ὁ Ῥηγῖνος C E : Κλεομένους τοῦ Ῥηγίνου A

30

427

ix 40 1a–4 03a

5

10

αἰγείοις χρώμενον· εὔτονοι γὰρ ἐντεῦθεν καὶ γλίσχροι χυμοὶ καὶ πολὺν χρόνον | ὑπομένειν ἐν τοῖς ὄγκοις δυνάμενοι. ἐσκώπτετο δὲ 402d ὁ ἀθλητὴς διὰ τὴν ἀπὸ τῶν ἱδρώτων δυσωδίαν. τὰ δ᾿ ὕεια καὶ ἄρνεια κρέα ἀδιαπόνητα ταῖς ἕξεσιν ὑπάρχοντα ῥᾷστα φθείρεται διὰ τὴν πιμελήν. φησί τις παρὰ Ἀντιφάνει (fr. 21.1–6)· (Α.) κρέα δὲ τίνος ἥδιστ᾿ ἂν ἐσθίοις; (Β.) προβάτων μὲν οἷς ἔνι | μήτ᾿ ἔρια μήτε τυρός. τῶν δὲ αἰγείων κατὰ ταὐτὰ ἃ μὴ τυρὸν ποιεῖ· διὰ τὴν ἐπικαρπίαν γὰρ τῶν ἁδρῶν ἐσθίων τὰ φαυλότατα ἀνέχομαι.

402e

5

φησὶ δέ που παρὰ τῷ αὐτῷ καὶ ὁ Κύκλωψ (Antiph. fr. 131.1–9)·

15

20

τῶν χερσαίων δ᾿ ὑμῖν ἥξει ταυτί· βοῦς ἀγελαῖος, ταῦρος ὑληβάτας, αἲξ οὐρανία, κριὸς τομίας, κάπρος ἐκτομίας, ὗς οὐ τομίας, δέλφαξ, δασύπους, τυρὸς χλωρός, τυρὸς ξηρός, τυρὸς κοπτός, τυρὸς ξυστός, τυρὸς τμητός, τυρὸς πηκτός.

5

Μνησίμαχος (fr. 4.1–2, 5–18, 20–30) δὲ τοιαῦτα παρασκευάζει·

25

30

35

βαῖν᾿ ἐκ θαλάμων κυπαρισσοτρόφων | ἔξω, Μάνη· στεῖχ᾿ εἰς ἀγορὰν τούς τε μαθητὰς τοὺς ὡραίους οὓς ἀναβαίνειν ἐπὶ τοὺς ἵππους μελετᾷ Φείδων καὶ καταβαίνειν. οἶσθ᾿ οὓς φράζω; τούτοις τοίνυν ἄγγελλ᾿ ὁτιὴ ψυχρὸν τοὖψον, τὸ ποτὸν θερμόν, ξηρὸν φύραμ᾿, ἄρτοι ξηροί· | σπλάχνα ὀπτᾶται, ἥρπασται, κρέα ἐξ ἅλμης ἐξῄρηται, τόμος ἀλλᾶντος, τόμος ἠνύστρου, χορδῆς ἕτερος, φύσκης ἕτερος

2 5

402f

10 403a

15

428

403b

epitome

διαλαιμοτομεῖται. κρατὴρ ἐξερροίβδητ᾿ οἴνου· πρόποσις χωρεῖ· λείπεται κόρδαξ· πάντες ἔνδον, τὰ κάτωθεν ἄνω. μέμνησ᾿ ἃ λέγω, πρόσεχ᾿ οἷς φράζω. χάσκεις αὐτός· βλέψον δεῦρ᾿, εἴ πως αὐτὰ φράσεις. αὐτίκ᾿ ἐρῶ σοι πάλιν ἐξ ἀρχῆς. ἥκειν ἤδη καὶ | μὴ μέλλειν τῷ τε μαγείρῳ μὴ λυμαίνεσθαι, ὡς τῶν ὄψων ἑφθῶν ὄντων, ὀπτῶν ὄντων, ψυχρῶν ὄντων. καθ᾿ ἕκαστα λέγω· βολβός, ἐλαία, σκόροδον, καυλός, κολοκύντη, ἔτνος. |

18 20 5

25 10

30

403c καὶ μυρία τοιαῦτ᾿ εἰπὼν ἐπάγει (fr. 4.52–7, 60–5)·

403d

πᾶς δὲ κατ᾿ οἴκους μάττει, πέττει, τίλλει, κόπτει, εὕει, χαίρει, παίζει, πηδᾷ, δειπνεῖ, πίνει, σκιρτᾷ, | λορδοῖ, κεντεῖ, βινεῖ. σεμναὶ δ᾿ αὐλῶν ἄγαν αἱ φωναί, μολπά, κλανά, ὀσμὴ σεμνὴ μυκτῆρα δονεῖ λιβάνου, σμύρνης, καλάμου, στύρακος, λίνδου, κίνδου, μίνθου. τοιάδε δόμους ὁμίχλη κατέχει πάντων ἀγαθῶν ἀνάμεστος. |

15

55 20

57 60

25

65

402d ταῦτα δὲ πάντα ἡδίστην ἀκοὴν παρέχει τοῖς ὠσὶ μᾶλλον ἢ τῇ 403e

φάρυγγι. | ὅτι παρὰ Ξανθίππῳ τῷ κωμικῷ (Anaxipp. fr. 1.1–9, 11–22, 27– 41, 43–7) μάγειρός τις τοιάδε ὠγκώσατο· Σόφων Ἀκαρνὰν καὶ Ῥόδιος Δαμόξενος 17  εὕει E D B : † ευει † A : δὕει C* : δεύει Dindorf ‖ 21  κλανά (vox nihili) C E : κλαγγά A ‖ 30  Ξανθίππῳ C E : Ἀνθίππῳ A : Ἀναξίππῳ Valckenaer 31  ὠγκώσατο C : ὠσκώσατο E : ὠγκήσατο A

30

ix 403a–404d

5

10

15

20

25

30

ἐγένονθ᾿ ἑαυτῶν συμμαθηταὶ τῆς τέχνης· | ἐδίδασκε δ᾿ αὐτοὺς Σικελιώτης Λάβδακος. οὗτοι τὰ μὲν παλαιὰ καὶ θρυλλούμενα ἀρτύματ᾿ ἐξήλειψαν ἐκ τῶν βιβλίων καὶ τὴν θυΐαν ἠφάνισαν ἐκ τοῦ μέσου, οἷον λέγω κύμινον, ὄξος, σίλφιον, τυρόν, κορίαννον, οἷς ὁ Κρόνος ἀρτύμασιν ἐχρᾶτο. | αὐτοὶ δ᾿ ἔλαιον καὶ λοπάδα καινήν, πάτερ, πῦρ τ᾿ ὀξὺ καὶ μὴ πολλάκις φυσώμενον ἐποίουν· ἀπὸ τούτου πᾶν τὸ δεῖπνον εὐτρεπές. οὗτοί τε πρῶτοι δάκρυα καὶ πταρμὸν πολὺν ἀπὸ τῆς τραπέζης καὶ σίαλον ἀπήγαγον, τῶν τε ἐσθιόντων ἀνεκάθηραν τοὺς πόρους. ὁ μὲν οὖν Ῥόδιος πιών τιν᾿ ἅλμην ἀπέθανε· | παρὰ τὴν φύσιν γὰρ τὸ ποτὸν ἦν. μάλ᾿ εἰκότως. ὁ Σόφων δὲ πᾶσαν τὴν Ἰωνίαν ἔχει, ἐμὸς γενόμενος, ὦ πάτερ, διδάσκαλος. καὐτὸς φιλοσοφῶ καταλιπεῖν συγγράμματα σπεύδων ἐμαυτοῦ καινὰ τῆς τέχνης. | γεύσω δ᾿, ἐὰν βούλησθε, τῶν εὑρημένων. οὐ ταὐτὰ προσάγω πᾶσιν ἀεὶ βρώματα· τεταγμένα εὐθύς ἐστί μοι πρὸς τὸν βίον. ἕτερ᾿ ἐστὶ τοῖς ἐρῶσι καὶ τοῖς φιλοσόφοις καὶ τοῖς τελώναις. μειράκιον ἐρωμένην ἔχον τὴν παροῦσαν οὐσίαν κατεσθίει· τούτῳ παρέθηκα σηπίας καὶ τευθίδας καὶ τῶν πετραίων ἰχθύων τῶν ποικίλων, ἐμβαμματίοις γλαφυροῖσι κεχορηγημένα· | ὁ γὰρ τοιοῦτός ἐστιν οὐ δειπνητικός, πρὸς τῷ φιλεῖν δὲ τὴν διάνοιάν ἐστ᾿ ἔχων. τῷ φιλοσόφῳ παρέθηκα κωλέαν, πόδας· ἀδηφάγον τὸ ζῷον εἰς ὑπερβολὴν ἔστι. τελώνῃ γλαῦκον, ἔγχελυν, σπάρον·

429

403f

5

9 11

404a

15

404b

20 22 27

404c

30

35 404d

40

3  θρυλλούμενα C E : θρυλούμενα A ‖ 26  παροῦσ(αν) οὐσίαν E : παροῦσαν οὐσίαν παροῦσαν C : πατρῴαν οὐσίαν A ‖ 34  τελώνῃ Musurus : τελώνη A C E

430

404e

epitome

ὅταν ἐγγὺς ἦν δὲ ὅδ᾿ ὕστερος, ἀρτύω φακῆν. τὰ τῶν γερόντων στόματα διαφορὰν ἔχει, νωθρότατα πολλῷ δ᾿ ἐστὶν ἢ τὰ τῶν νέων. | παρατίθημι σίναπι τούτοις καὶ ποιῶ χυλοὺς ἐχομένους δριμύτητος, τὴν φύσιν ἵνα διεγείρω.

41 43 45 5

καὶ παρὰ Διονυσίῳ (fr. 2.15–20) ἄλλος μάγειρός φησι· | 405a

405b

σκευάσαι μὲν ἢ τεμεῖν ἡδύσματα ἑψῆσαί τε καὶ φυσᾶν τὸ πῦρ ὁ τυχὼν δύναιτ᾿ ἂν ὀψοποιός· ὁ δὲ μάγειρος ἄλλο τι. | συνιδεῖν τόπον, ὥραν, τὸν καλοῦντα, τὸν πάλιν δειπνοῦντα, πότε δεῖ τιν᾿ ἰχθὺν ἀγοράσαι. |

15 10

20

405c καὶ μετ᾿ ὀλίγα· ἡ μαγειρικὴ (fr. 2.32–5)

ὅρον οὐκ ἔσχηκεν, αὐτὴ δ᾿ ἑαυτῆς ἐστι δεσπότης. ἐὰν δὲ εὖ μὲν σὺ χρήσῃ τῇ τέχνῃ, τὸν τῆς τέχνης δὲ καιρὸν ἀπολέσῃς, παραπόλωλεν ἡ τέχνη. |

15

35

405e ἢ δρῶν τι φαίνου

καινὸν παρὰ τοὺς ἔμπροσθεν ἢ μὴ κόπτε με, (Hegesipp. Com. fr. 1.3)

20

405f φησί τις παρὰ τούτῳ τῷ ῥήτορι. | τυραννικήν πού φησι τὴν φακῆν | 405e ὁ κωμικὸς Δημήτριος (fr. 1.6). | 406a ὅτι ἡ ῥοδουντία ἢ ῥοδωνία μαγειρικῶς καλουμένη λοπὰς

τοιαύτη τις ἦν (adesp. com. fr. *117.1)· ῥόδα τὰ εὐοσμότατα ἐν ἴγδῃ τρίψας ἐπέβαλον ἐγκεφάλους ὀρνίθων τε καὶ χοίρων ἑφθοὺς σφόδρα ἐξινιασθέντας καὶ τῶν ᾠῶν τὰ χρυσᾶ, μεθ᾿ ἃ ἔλαιον, γάρον, πέπερι, οἶνον. καὶ ταῦτα διατρίψας ἐπιμελῶς ἐνέβαλον εἰς 406b λοπάδα καινὴν ἁπαλὸν καὶ συνεχὲς διδοὺς | τὸ πῦρ. καὶ ἅμα λέγων ὁ μάγειρος, φησὶν οὗτος ὁ ῥήτωρ, ἀναπετάσας τὴν λοπάδα

1  ἦν A : ἢν C E ‖ 7  Διονυσίῳ C : Διονύ E : Διονύσῳ A ‖ 24  ῥοδουντία ἢ ῥοδωνία C E : ῥοδωνίαν (structura alia) A ‖ 26  ἴγδῃ C E : ἴγδει A

25

30

ix 40 4d– 40 7b

431

τοσαύτην εὐωδίαν παρέσχε τῷ συμποσίῳ ὡς εἰπεῖν τινα τῶν παρόντων (Il. 14.173–4)· τοῦ καὶ κινυμένοιο Διὸς ποτὶ χαλκοβατὲς δῶ ἔμπης ἐς γαῖάν τε καὶ οὐρανὸν ἵκετ᾿ ἀυτμή. | 5

ὅτι πισσοῦ ὀσπρίου μνημονεύει που Εὔπολις (fr. 323). | ὅτι φησί που Τίμων (SH 792)

406c 406d

λαβάργυρον ὡρολογητὴν

10

τὸν ἐπὶ μισθῷ ὡρολογοῦντα. | ὅτι Ἡγήμων ὁ Θάσιος ὁ τὰς Παρῳδίας γράψας Φακῆ 406e ἐπεκαλεῖτο· φησὶ γοῦν που αὐτός· ταῦτά μοι ὁρμαίνοντι παρίστατο Παλλὰς Ἀθήνη χρυσῆν ῥάβδον ἔχουσα, καὶ ἤλασεν εἶπέ τε μῦθον· | “δεινὰ παθοῦσα, Φακῆ βδελυρή, χώρει ᾿ς τὸν ἀγῶνα.” καὶ τότ᾿ ἐγὼ θάρσησα.

15

εἰσῆλθε δέ ποτε εἰς τὸ θέατρον διδάσκων κωμῳδίαν (test. 4) λίθων ἔχων πλῆρες τὸ ἱμάτιον, οὓς βάλλων εἰς τὴν ὀρχήστραν διαπορεῖν ἐποίησε τοὺς θεατάς. καὶ ὀλίγον διαλιπὼν εἶπε· | λίθοι μὲν οἵδε· βαλλέτω δ᾿ εἴ τις θέλει· Φακῆ δὲ καὶ ἐν θέρει καὶ ἐν χειμῶνι ἀγαθόν.

20

25

30

406f

407a

εὐδοκίμει δὲ μάλιστα ἐν ταῖς παρῳδίαις καὶ περιβόητος ἦν λέγων τὰ ἔπη πανούργως καὶ ὑποκριτικῶς, καὶ διὰ τοῦτο σφόδρα παρ᾿ Ἀθηναίοις εὐδοκίμει. ἐν δὲ τῇ Γιγαντομαχίᾳ οὕτω σφόδρα τοὺς Ἀθηναίους ἐκήλησεν ὡς ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ πλεῖστα αὐτοὺς γελάσαι, καίτοι ἀγγελθέντων αὐτοῖς ἐν τῷ θεάτρῳ τῶν περὶ Σικελίαν ἀτυχημάτων. οὐδεὶς οὖν ἀπέστη, καίτοι σχεδὸν πᾶσι τῶν οἰκείων | ἀπολωλότων. ἔκλαιον οὖν ἐγκαλυψάμενοι, οὐκ ἀνέστη- 407b σαν δ᾿, ἵνα μὴ γένωνται διαφανεῖς τοῖς ἀπὸ τῶν ἄλλων πόλεων θεωροῦσιν ἀχθόμενοι τῇ συμφορᾷ· διέμειναν δ᾿ ἀκροώμενοι, καίτοι καὶ αὐτοῦ τοῦ Ἡγήμονος, ὡς ἤκουσε, σιωπᾶν διεγνωκότος. καθ᾿ ὃν δὲ χρόνον θαλασσοκρατοῦντες Ἀθηναῖοι ἀνῆγον εἰς ἄστυ τὰς νησιωτικὰς δίκας, γραψάμενός τις καὶ τὸν Ἡγήμονα δίκην 5  πισσοῦ C E : πισοῦ A ‖ 9  Παρῳδίας A : Παρωδ E : Παρώδους C ‖ 10  γοῦν E : γάρ C ‖ 20  παρῳδίαις A Eust. : παρωδ E : παρώδοις C

432

epitome

ἤγαγεν εἰς Ἀθήνας. ὁ δὲ παραγενόμενος καὶ συναγαγὼν τοὺς περὶ 407c Διόνυσον τεχνίτας προσῆλθε μετ᾿ | αὐτῶν Ἀλκιβιάδῃ βοηθεῖν

ἀξιῶν. ὁ δὲ θαρρεῖν παρακελευσάμενος εἰπών τε πᾶσιν ἕπεσθαι ἧκεν εἰς τὸ Μητρῷον, ὅπου τῶν δικῶν ἦσαν αἱ γραφαί, καὶ βρέξας τὸν δάκτυλον ἐκ τοῦ στόματος διήλειψε τὴν δίκην τοῦ Ἡγήμονος. ἀγανακτοῦντες δ᾿ ὅ τε γραμματεὺς καὶ ὁ ἄρχων ἡσυχίαν ἦγον δι᾿ Ἀλκιβιάδην φυγόντος δι᾿ εὐλάβειαν καὶ τοῦ τὴν δίκην γραψαμένου. | ὅτι ἡ παροιμία ἡ λέγουσα “Τηλεμάχου χύτρα” τοιαύτη τίς 407d 407e | 408a ἐστιν· | Ἀχαρνεὺς ἦν τῶν δήμων ὁ Τηλέμαχος, | ὃς κυάμων χύτραν ἀεὶ σιτούμενος ἦν. φησί που Ἡνίοχος ὁ κωμικός (fr. 4.2)·

5

10

ὅσῳ διαφέρει σῦκα καρδάμων. | 408b ὃς καὶ (fr. 4.7–8) ἔτνους κυαμίνου μέμνηται, ὃ καὶ φυσᾶν τὴν

γαστέρα φησίν. ὅτι ὃ ἡμεῖς ἐν τῇ συνηθείᾳ χέρνιβόν φαμεν παρ᾿ Ὁμήρῳ κεῖται, ὡς ἐν τῇ Ἰλιάδι (24.303–4)· | 408c

15

ἡ δὲ παρέστη χέρνιβον ἀμφίπολος πρόχοόν θ᾿ ἅμα χερσὶν ἔχουσα. Ἀττικοὶ δὲ χερνίβιόν φασιν, ὡς Λυσίας (= And. 4.29)· τοῖς χρυσοῖς

408d χερνιβίοις καὶ θυμιατηρίοις. | Εὔπολις δ᾿ ἐν Δήμοις (fr. 129.1) 20

χειρόνιπτρόν φησιν, Ἐπίχαρμος (fr. 68.2) δὲ χειρόνιβα. ἡ πλείων 408e δὲ χρῆσις “κατὰ χειρὸς ὕδωρ” | εἴωθε λέγειν καὶ “κατὰ χειρῶν”. | 408f Ἀριστοφάνης δ᾿ ὁ γραμματικός (fr. 368 Slater) φησι παρὰ τοῖς παλαιοῖς τὸ μὲν πρὸ ἀρίστου καὶ δείπνου λέγεσθαι κατὰ χειρός, τὸ δὲ μετὰ ταῦτα ἀπονίψασθαι. ἔοικε δὲ τοῦτο πεφυλαχέναι παρὰ 409a Ἀττικοῖς, | ἐπεί τοι Ὅμηρός (e.g. Od. 1.138) πού φησι·

25

νίψασθαι· παρὰ δὲ ξεστὴν ἐτάνυσε τράπεζαν. παρὰ δὲ τοῖς τραγικοῖς καὶ κωμικοῖς παροξυτόνως εὕρηται χερνίβα. Εὐριπίδης (HF 929)· | 409b

εἰς χερνίβ᾿ ὡς βάψειεν Ἀλκμήνης γόνος. Εὔπολις (fr. 14)·

10  χύτραν C Eust. : χυτρ E : χύτρας A

30

i x 4 07 b– 41 0f

433

αὐτοῦ τὴν χερνίβα παύσεις.

5

10

15

20

25

ἐστὶ δὲ ὕδωρ εἰς ὃ ἀπέβαπτον δαλὸν ἐκ τοῦ βωμοῦ λαμβάνοντες ἐφ᾿ οὗ τὴν θυσίαν ἐπετέλουν· καὶ τούτῳ περιρραίνοντες τοὺς παρόντας ἥγνιζον. χρὴ μέντοι προπαροξυτόνως προφέρεσθαι· τὰ γὰρ τοιάδε ῥηματικὰ σύνθετα εἰς ψ̄ λήγοντα γεγονότα παρὰ τὸν παρακείμενον τὴν παραλήγουσαν τοῦ παρακειμένου φυλάττοντα ἔχοντά τε τοῦτον διὰ τῶν δύο μ̄̄ λεγόμενον, βαρύνονται, λέλειμμαι | αἰγίλιψ, τέτριμμαι οἰκότριψ, κέκλεμμαι βοόκλεψ, κατῶ- 409c βλεψ. | δότω τις δεῦρο ὕδωρ καὶ σμῆμα, Ἀντιφάνης (fr. 134.2–3) πού φησιν. | ὅτι ἀπόνιπτρον ἐκάλουν τὸ τῶν χειρῶν καὶ τῶν ποδῶν ἀπόνιμμα. ἴσως δέ, φησί, καὶ τὴν λεκάνην οὕτως ἔλεγον, ἐν ᾧ τρόπῳ καὶ χειρόνιπτρον. ἰδίως δὲ καλεῖται παρ᾿ Ἀθηναίοις ἀπόνιμμα ἐπὶ τῶν εἰς τιμὴν τοῖς νεκροῖς γινομένων καὶ ἐπὶ τῶν τοὺς ἐναγεῖς καθαιρόντων. Κλείδημος· | ὄρυξαι βόθρον πρὸς ἑσπέραν τοῦ σήματος. ἔπειτα παρὰ τὸν βόθυνον πρὸς ἑσπέραν βλέπε, ὕδωρ κατάχεε λέγων τάδε· “ὑμῖν ἀπόνιμμα οἷς χρὴ καὶ οἷς θέμις.” | ὅτι χειρόμακτρον καλεῖται ᾧ τὰς χεῖρας ἀπεμάττοντο ὠμολίνῳ· ὃ Φιλόξενος ὁ Κυθήριος (PMG 836(b).42) ἔκτριμμα ἐκάλεσεν. | ὅτι Κύανθον | τὸν Πύλητος ἄκων Ἡρακλῆς ἀνεῖλεν οἰνοχοοῦντα αὐτῷ· ᾧ καὶ τέμενος πρὸς Ἡρακλέους ἀνεῖται Οἰνοχόου λεγόμενον, ὡς Νίκανδρος (fr. 17 Schneider = FGrH 271–2 F 14) ἱστορεῖ. | καὶ Ἀρχίαν δὲ ἢ Χερίαν κονδύλῳ ἀπέκτεινε παῖδα διδόντα αὐτῷ κατὰ χειρὸς ὕδωρ τῷ χερνιβίῳ ῥάναντα.

8  κέκλεμμαι C : κέκκλεμμαι E : κέκλαμμαι A ‖ 27  τέλος τῶν ἐκ τοῦ ἐνάτου λόγου add. E

409d

409f

410a

410b

410f | 411a

410f

ἐκ τοῦ δεκάτου λόγου 411b 411c

φησὶ περὶ Ἡρακλέους Ἐπίχαρμος (fr. 18)· | πρῶτα μὲν αἴ κ᾿ ἔσθοντ᾿ ἴδῃς νιν, ἀποθάνῃς· βρέμει μὲν ὁ φάρυγξ ἔνδοθ᾿, ἀραβεῖ δ᾿ ἁ γνάθος, ψοφεῖ δ᾿ ὁ γομφίος, τέτριγ᾿ ὁ κυνόδων, σίζει δὲ ταῖς ῥίνεσσι, κινεῖ δ᾿ οὔατα.

5

Ἴων (TrGF 19 F 29.2) δέ φησι περὶ Ἡρακλέους παίζων ὅτι· κατέπινε καὶ τὰ κᾶλα καὶ τοὺς ἄνθρακας. | 411d ἀνάκειται δὲ αὐτῷ τῶν ὀρνέων ὁ λάρος ὁ προσαγορευόμενος

βουφάγος. εἰσάγεται δὲ Ἡρακλῆς καὶ Λεπρεῖ περὶ πολυφαγίας ἐρίζων, καὶ νενίκηκεν. 412a ὅτι Ζηνόδοτός (FGrH 19 F 1) | φησι Καύκωνος τοῦ Ποσειδῶνος γενέσθαι τὸν Λεπρέα, ὃν κελεῦσαι τὸν Ἡρακλέα δεθῆναι ὅτε Αὐγέαν τὸν μισθὸν ἀπῄτει. Ἡρακλῆς δὲ ἐκτελέσας τοὺς ἄθλους ἔρχεται ἐπὶ Καύκωνας καὶ δεηθείσης Ἀστυδαμείας διαλύεται πρὸς Λεπρέα. εἶτα ὁ Λεπρεὺς Ἡρακλεῖ ἐρίζει δίσκῳ καὶ ὕδατος ἀντλῆσαι καὶ ὅστις ἀναλώσει θᾶττον ταῦρον, καὶ λείπεται πάντα. | 412b εἶτα θωρηχθεὶς προκαλεῖται Ἡρακλέα καὶ θνῄσκει ἐν τῇ μάχῃ. Μᾶτρις δ᾿ ἐν τῷ Ἡρακλέους Ἐγκωμίῳ (FGrH 39 F 1) καὶ εἰς πολυποσίαν φησὶ τὸν Ἡρακλέα προκληθῆναι ὑπὸ Λεπρέως καὶ ἡττηθῆναι. ὅτι τὸν Ὀδυσσέα ἐν πολλοῖς Ὅμηρος πολυφάγον καὶ λαίμαργον παραδίδωσιν, ὡς ἐν τῷ (Od. 7.215)·

10

15

20

ἀλλ᾿ ἐμὲ μὲν δορπῆσαι ἐάσατε | 412c καὶ ἑξῆς· ὑπερβάλλει γὰρ τῇ λαιμαργίᾳ οὐκ ἐν δέοντι περὶ

γαστρὸς γνωμολογῶν· ὃν ἐχρῆν, εἰ καὶ ἐλίμωττε, διακαρτερεῖν ἢ μετριάζειν τὰ περὶ τὴν τροφήν. καὶ ἐν οἷς δέ φησι (Od. 7.219–20)· | 412d

πένθος μὲν ἔχω ἐνὶ φρεσίν, ἡ δὲ μάλ᾿ αἰεὶ ἐσθέμεναι κέλεται

Tit. praef. ἐκ τοῦ Ι λόγου E : Ἀθηναίου ἐκ τοῦ δεκάτου βιβλίου C

25

435

x 41 0f –4 13d

καὶ τὰ ἑξῆς· ταῦτα γὰρ οὐδ᾿ ἂν ἐκεῖνος ὁ Σαρδανάπαλος εἰπεῖν ποτ᾿ ἂν ἐτόλμησε· γέρων τε ὢν ἤσθιεν ἁρπαλέως κρέα τ᾿ ἄσπετα καὶ μέθυ ἡδύ. (~ Od. 9.162) 5

ὅτι Θεαγένης ὁ Θάσιος ἀθλητὴς ταῦρον μόνος κατέφαγεν, ὃς καί φησι παρὰ Ποσειδίππῳ (120.1–2 Austin-Bastianinni = HE 3126–7)· | ἔφαγόν ποτε Μῃόνιον βοῦν· πάτρη γὰρ βρώμην οὐκ ἂν ἐπέσχε Θάσος.

10

15

20

25

30

412e

Μίλων δ᾿ ὁ Κροτωνιάτης ἤσθιε μνᾶς κρεῶν εἴκοσι καὶ τοσαύτας ἄρτων οἴνου τε τρεῖς χοᾶς ἔπινεν. ἐν δὲ Ὀλυμπίᾳ ταῦρον ἀναθέμενος τοῖς ὤμοις | τετραέτη καὶ τοῦτον περιενέγκας τὸ στάδιον, μετὰ 412f ταῦτα δαιτρεύσας μόνος αὐτὸν κατέφαγεν ἐν μιᾷ ἡμέρᾳ. περὶ οὗ ὁ Δωριεύς (SH 396.7–8 = FGE 165–6) φησιν· | ὃν ἐπόμπευσε βοῦν, εἰς κρέα τόνδε κόψας πάντα κατ᾿ οὖν μοῦνος ἐδαίσατό νιν. |

413a

καὶ Τίτορμος δὲ ὁ Αἰτωλὸς διηριστήσατο αὐτῷ βοῦν. | Ἀστυδάμας 412f | 413a δ᾿ ὁ Μιλήσιος τρὶς Ὀλύμπια νικήσας | παγκράτιον, κληθείς ποτε 413b ἐπὶ δεῖπνον ὑπὸ Ἀριοβαρζάνου καὶ ἀφικόμενος ὑπέσχετο φαγεῖν πάντα τὰ πᾶσιν — ἦσαν δὲ ἐννέα, ὥς τινες — παρασκευασθέντα, καὶ κατέφαγε. τοῦ Πέρσου δ᾿ αὐτὸν ἀξιώσαντος ἄξιόν τι ποιῆσαι τῶνͅ κατὰ τὴν ἰσχὺν φακὸν τῆς κλίνης περίχαλκον ὄντα κλάσας ἐξέτεινε μαλάξας. τελευτήσαντος δ᾿ αὐτοῦ καὶ κατακαυθέντος οὐκ ἐχώρησε μία ὑδρία τὰ ὀστέα, μόλις δὲ δύο. | πάντες δὲ κοινῶς οἱ 413c ἀθλοῦντες μετὰ τῶν γυμνασμάτων καὶ ἐσθίειν πολλὰ διδάσκονται· φησὶ γοῦν Εὐριπίδης (fr. 282.1–21)· κακῶν γὰρ ὄντων μυρίων καθ᾿ Ἑλλάδα οὐδὲν κάκιόν ἐστιν ἀθλητῶν γένους, οἳ πρῶτα μὲν ζῆν οὔτε μανθάνουσιν εὖ οὔτ᾿ ἂν δύναιντο· πῶς γὰρ ὅστις ἔστ᾿ ἀνὴρ γνάθου τε δοῦλος νηδύος θ᾿ ἡσσημένος | κτήσαιτ᾿ ἂν ὄλβον εἰς ὑπερβολὴν πατρός;

5

1  Σαρδανάπαλος C E : Σαρδανάπαλλος A ‖ 7  Μῃόνιον A : Μιόνιον C : Μῃόνυον E ‖ 26  γὰρ C E Eust. : γε A Cs Es

413d

436

413e

epitome

οὐδ᾿ αὖ πένεσθαι καὶ ξυνηρετμεῖν τύχαις οἷοί τ᾿· ἔθη γὰρ οὐκ ἐθισθέντες καλὰ σκληρῶς διαλλάσσουσιν εἰς τἀμήχανα. λαμπροὶ δ᾿ ἐν ἥβῃ καὶ πόλεως ἀγάλματα φοιτῶσ᾿· ὅταν δὲ προσπέσῃ γῆρας πικρόν, τρίβωνες ἐκβαλόντες οἴχονται κρόκας. ἐμεμψάμην δὲ καὶ τὸν Ἑλλήνων νόμον, οἳ τῶνδ᾿ ἕκατι σύλλογον ποιούμενοι τιμῶσ᾿ ἀχρείους ἡδονὰς δαιτὸς χάριν· | τί γὰρ παλαίσας εὖ, τί δ᾿ ὠκύπους ἀνὴρ ἢ δίσκον ἄρας ἢ γνάθον παίσας καλῶς πόλει πατρῷᾳ στέφανον ἤρκεσεν λαβών; πότερα μαχοῦνται πολεμίοισι δίσκους ἔχοντες ἢ δι᾿ ἀσπίδων χερὶ θείνοντες ἐκβαλοῦσι πολεμίους πάτρας; |

10 5

15 10

20 15

414c ὅλως δὲ τὰ τῶν ἀθλητῶν

οὐ πιαίνει μυχοὺς πόλεως, | 413f ὥς φησι Ξενοφάνης ὁ Κολοφώνιος (fr. B 2.22 West2). | 414d ὅτι Ἡράκλειτος Ἑλένην φησί τινα γυναῖκα πλεῖστα βεβρω-

κέναι, Ποσείδιππος (121.1 Austin-Bastianinni = HE 3134) δὲ

20

Φυρόμαχον, πάντα φαγεῖν βορόν φησιν. | ὅτι φησὶν Ἡρόδωρον τὸν Μεγαρέα σαλπιγκτὴν γενέσθαι τὸ μὲν μέγεθος πηχῶν τριῶν καὶ ἡμίσους, εἶναι δὲ καὶ τὰς πλευρὰς ἰσχυρόν· ἐσθίειν δὲ ἄρτων μὲν χοίνικας ἕξ, κρεῶν δὲ λίτρας εἴκοσιν οἵων ἂν εὑρήκει, πίνειν δὲ χοᾶς δύο καὶ σαλπίζειν ἅμα σάλπιγξι δυσί. κοιμᾶσθαι δὲ ἔθος εἶχεν ἐπὶ λεοντῆς μόνης. ἐσήμαινε δὲ 415a σαλπίζων μέγιστον. Ἄργος οὖν πολιορκοῦντος Δημητρίου | τοῦ Ἀντιγόνου, οὐ δυναμένων τῶν στρατιωτῶν τὴν ἑλέπολιν προσαγαγεῖν τοῖς τείχεσι διὰ τὸ βάρος, ταῖς δύο σάλπιγξι σημαίνων ὑπὸ τῆς ἁδρότητος τοῦ ἤχου τοὺς στρατιώτας ἠνάγκασε προθυμηθέντας προσαγαγεῖν τὴν μηχανήν. ἐνίκησε δὲ τὴν περίοδον δεκάκις. καὶ γυνὴ δὲ ἐσάλπισεν Ἀγλαῒς ἡ Μεγακλέους ἐν τῇ πρώτῃ ἀχθείσῃ πομπῇ ἐν Ἀλεξανδρείᾳ τὸ πομπικὸν 415b περιθέτην ἔχουσα καὶ λόφον | ἐπὶ τῆς κεφαλῆς. ἤσθιε δὲ καὶ αὐτὴ 414f

25

30

35

x 413d–415f

5

437

λίτρας κρεῶν δώδεκα, ἄρτων δὲ χοίνικας τέσσαρας, καὶ ἔπινεν οἴνου χοᾶ. Λιτυέρσας δὲ υἱὸς Μίδου νόθος, Κελαινῶν τῶν ἐν Φρυγίᾳ βασιλεύς, ἄγριος ἰδέσθαι καὶ ἀνήμερος ἄνθρωπος, ἀδηφάγος ἦν ἰσχυρῶς· φησὶ γοῦν περὶ αὐτοῦ Σωσίθεος (TrGF 99 F 2.6–8)· ἔσθει μὲν αὐτὸς τρεῖς ὄνους κανθηλίους τρὶς τῆς βραχείας ἡμέρας· πίνει δ᾿ ἕνα | καλὸν μετρητήν.

415c

περὶ τοιούτου καὶ Στράττις (Pherecr. fr. 1.1–4) φησίν· 10

15

20

(Α.) ἐγὼ κατεσθίω μόλις τῆς ἡμέρας πένθ᾿ ἡμιμέδιμνα. (Β.) ὡς ὀλιγόσιτος ἦσθ᾿ ἄρα, ὃς κατεσθίεις τῆς ἡμέρας μακρᾶς τριήρους σιτία. Ξάνθος (FGrH 765 F 18) δὲ Κάμβλητά φησι τὸν Λυδῶν βασιλέα φάγον γενέσθαι καὶ πολυπότην, ἔτι δὲ γαστρίμαργον. τοῦτόν ποτε νυκτὸς | τὴν ἑαυτοῦ γυναῖκα κατακρεουργήσαντα φαγεῖν, 415d ἔπειτα πρωὶ εὑρόντα τὴν χεῖρα τῆς γυναικὸς ἐνοῦσαν ἐν τῷ στόματι ἑαυτὸν ἀποσφάξαι περιβοήτου τῆς πράξεως γενομένης. Ἀρχίλοχος (fr. 167 West2) δὲ Χαρίλαν εἰς τὰ ὅμοια διαβέβληκεν, ὡς οἱ κωμῳδιοποιοὶ (adesp. com. fr. 119) Κλεώνυμον καὶ Πείσανδρον. Φοινικίδης (fr. 3.2–4) δὲ περὶ Χαιρίππου φησίν· | οὗτος, ὥσπερ οἶδας, ἐσθίει μέχρις ἂν διδῷ τις ἢ λάθῃ διαρραγείς. τοιοῦτ᾿ ἔχει ταμεῖον, ὥσπερ οἰκίας.

25

30

415e

Νικόλαος (FGrH 90 F 73) δέ φησι Μιθριδάτην τὸν Ποντικὸν βασιλέα προτιθέντα ἀγῶνα πολυφαγίας καὶ πολυποσίας — ἦν δὲ τὸ ἆθλον τάλαντον ἀργυρίου — ἀμφότερα νικῆσαι, τοῦ μέντοι ἄθλου ἐκστῆναι τῷ μετ᾿ αὐτὸν κριθέντι Καλαμόδρυι Κυζικηνῷ ἀθλητῇ. ἐπὶ Τιμοκρέοντι δὲ τῷ Ῥοδίῳ | ποιητῇ καὶ ἀθλητῇ 415f ἐπίγραμμά ἐστι τόδε (FGE 831–2)· πολλὰ πιὼν καὶ πολλὰ φαγὼν καὶ πολλὰ κάκ᾿ εἰπὼν ἀνθρώπους κεῖμαι Τιμοκρέων Ῥόδιος. | 15  φάγον C E : πολυφάγον A

438

epitome

416a Θρασύμαχος (85 B 4 D–K) δέ φησι τοῦτον τὸν Τιμοκρέοντα ὡς

416b

416c 416c–d 416d 416e

μέγαν βασιλέα ἀφικόμενον καὶ ξενιζόμενον παρ᾿ αὐτῷ πολλὰ ἐμφορεῖσθαι. πυθομένου δὲ τοῦ βασιλέως ὅ τι ἀπὸ τούτων ἐργάζοιτο, εἶπε Περσῶν ἀναριθμήτους συγκόψειν. καὶ τῇ ὑστεραίᾳ πολλοὺς καθ᾿ ἕνα νικήσας μετὰ τοῦτο ἐχειρονόμησε. πυνθανομένου δὲ τὴν πρόφασιν ἀπολείπεσθαι ἔφη τοσαύτας, εἰ προσίῃ | τις, πληγάς. Κλέαρχος (fr. 52 Wehrli) δὲ Καντιβάριν φησὶ τὸν Πέρσην, ὁπότε κοπιάσειε τὰς σιαγόνας ἐσθίων, κεχηνότι καθάπερ εἰς ἄψυχον ἀγγεῖον εἰσαντλεῖν τὴν τροφὴν τοὺς οἰκείους. Ἑλλάνικος (FGrH 4 F 7) δ᾿ Ἐρυσίχθονα τὸν Μυρμιδόνος φησίν, ὅτι ἦν ἄπληστος βορᾶς, Αἴθωνα κληθῆναι. Πολέμων (fr. 39 Preller) δέ | φησιν ἐν Σικελίᾳ Ἀδηφαγίας ἱερὸν εἶναι καὶ Σιτοῦς Δήμητρος, ἐν δὲ Σκώλῳ τῷ Βοιωτιακῷ Μεγαλάρτου καὶ Μεγαλομάζου. | Ἀλκμὰν δ᾿ ὁ ποιητὴς (PMG 17.4; 20.4) ἑαυτὸν ἀδηφάγον καὶ παμφάγον καλεῖ. | Ἀναξίλας (frr. 25.3–4 = 30.3–4) δὲ περὶ Κτησίου τινός φησιν, | ᾧ καὶ (fr. 29.2–3) Κραναόν τινα συγκαταλέγει·

5

10

15

δείπνου γὰρ οὗτος ἀρχήν, τελευτὴν δ᾿ ἔμαθεν οὐδεπώποτε. καὶ Φιλέταιρος (fr. 3) δὲ περὶ τοῦ αὐτοῦ φησι· 416f

κἂν δέῃ, τροχάζω στάδια πλείω Σωτάδου, | τὸν Ταυρίτην δὲ τοῖς πόνοις ὑπερβαλῶ, τὸν Κτησίαν τε τῷ φαγεῖν ὑπερδραμῶ.

20

Ἀνάξιππος (fr. 3) δὲ περὶ Δαμίππου φησίν·

417a

(Α.) ὁρῶ γὰρ ἐκ παλαίστρας τῶν φίλων προσιόντα μοι Δάμιππον. (Β.) τοῦτον λέγεις τὸν πέτρινον; | (Α.) τοῦτον οἱ φίλοι καλοῦσί σοι νυνὶ δι᾿ ἀνδρίαν Κεραυνόν. (Β.) εἰκότως· ἀβάτους ποιεῖν γὰρ τὰς τραπέζας οἴομαι αὐτὸν κατασκήπτοντ᾿ αὐταῖς τῇ γνάθῳ. Θεόφιλος (fr. 3) δέ φησιν· Ἀτρεστίδας τις Μαντινεὺς λοχαγὸς ἦν, ἀνδρῶν ἁπάντων πλεῖστα δυνάμενος φαγεῖν. | 20  τροχάζω A C E : τροχάσω Cs Es

25

5 30

x 41 6a–4 18 c

439

καὶ ἔθνη δὲ ὅλα εἰς πολυφαγίαν ἐκωμῳδεῖτο, ὡς τὸ Βοιώτιον, περὶ 417b ὧν Εὔβουλός | (fr. 11.1) φησι· 417c πονεῖν ἄμμες καὶ φαγεῖν ἀνδρικοί. καὶ πάλιν (Eub. fr. 33)· 5

κτίζω Βοιωτῶν πόλιν, ἀνδρῶν ἀρίστων ἐσθίειν δι᾿ ἡμέρας. καὶ πάλιν (Eub. fr. 38)· οὕτω σφόδρ᾿ ἐστὶ τοῖς τρόποις Βοιώτιος ὥστ᾿ οὐδὲ δειπνῶν, ὡς λέγουσ᾿, ἐμπίπλαται. |

10

πάλιν (Eub. fr. 52.1–2)·

417d

μετὰ ταῦτα Θήβαζ᾿ ἦλθον, οὗ τὴν νύχθ᾿ ὅλην τήν θ᾿ ἡμέραν δειπνοῦσιν. |

15

20

25

Ἐρατοσθένης (FGrH 241 F 18) δέ φησι Πέμπελον ἐρωτηθέντα τί 418a αὐτῷ δοκοῦσιν εἶναι Βοιωτοὶ εἰπεῖν· “τί γὰρ ἄλλο ἢ τοιαῦτα ἐλάλουν, οἷα ἂν καὶ τὰ ἀγγεῖα φωνὴν λαβόντα, πόσον ἕκαστος χωρεῖ.” Πολύβιος (cf. 20.4.2, 6–7; 20.6.5–7) δέ φησιν ὅτι οἱ Βοιωτοὶ μεγάλην δόξαν λαβόντες κατὰ τὰ Λευκτρικὰ κατὰ μικρὸν ἀνέπεσον ταῖς ψυχαῖς καὶ ὥρμησαν | ἐπ᾿ εὐωχίας καὶ μέθας. ἐμέρι- 418b ζον οὖν τοῖς συσσιτίοις τὸ πλέον μέρος τῆς οὐσίας, καὶ πολλοὺς εἶναι Βοιωτῶν οἷς ὑπῆρχε δειλινὰ τοῦ μηνὸς πλείω τῶν εἰς τὸν μῆνα διατεταγμένων ἡμερῶν. διὸ Μεγαρεῖς μισήσαντες αὐτῶν τὴν τοιαύτην κατάστασιν ἀπένευσαν εἰς τοὺς Ἀχαιούς. καὶ Φαρσάλιοι δὲ κωμῳδοῦνται ὡς πολυφάγοι. Μνησίμαχος (fr. 8) οὖν φησι· (Α.) τῶν Φαρσαλίων | ἥκει τις ἵνα τὰς τραπέζας καταφάγῃ; (Β.) οὐδεὶς πάρεστιν. (Α.) εὖ γε δρῶντες. ἆρά που ὀπτὴν κατεσθίουσι πόλιν Ἀχαιϊκήν; καὶ Θετταλοὶ δὲ ὡς πολυφάγοι διεβάλλοντο, ὡς Κράτης (fr. 21.1)· τριπήχη Θετταλικῶς τετμημένα.

13  Πέμπελον C E Eust. : Πρέπελλον, i.e. -ΕΛΛΟΝ A : Πρεπέλαον, i.e. -ΕΛΑΟΝ Kaibel ‖ 18  ἐπ᾿ εὐωχίας A : ἐπ᾿ εὐωχ C E

418c

440

epitome

τοῦτο δ᾿ εἶπεν ὡς τῶν Θετταλῶν μεγάλα κρέα τεμνόντων. καὶ Φιλέταιρος (fr. 10)· καὶ χειροβαρὲς σαρκὸς ὑείας Θετταλότμητον κρέας. 418d καὶ Θετταλικὴν δὲ ἔνθεσίν φασι τὴν μεγάλην. | Ἀριστοφάνης (fr.

507.1–2) δέ·

5

(Α.) τὰ Λυδῶν δεῖπνα (φησί) καὶ τὰ Θετταλῶν; (Β.) καὶ τὰ Θετταλικὰ μὲν πολὺ καπανικώτερα, οἷον τὰ ἁμαξιαῖα· Θετταλοὶ γὰρ τὰς ἀπήνας καπάνας ἔλεγον. | 418e Αἰγυπτίους δ᾿ Ἑκαταῖος (FGrH 1 F 323b) ἀρτοφάγους φησὶν εἶναι.

Ἄλεξις (Alexinus SSR II C 19) δὲ μετρίᾳ κεχρῆσθαί φησι τροφῇ Βόκχωριν καὶ τὸν πατέρα αὐτοῦ Νεόχαμιν. καὶ Πυθαγόρας δ᾿ ὁ Σάμιος μετρίᾳ τροφῇ ἐχρῆτο. οὐκ ἀπείχετο δὲ ἐμψύχων, ὡς 418f Ἀριστόξενος (fr. 28 Wehrli) εἴρηκεν. Ἀπολλόδωρος | δὲ καὶ θῦσαί φησιν αὐτὸν ἑκατόμβην ἐπὶ τῷ εὑρηκέναι ὅτι τριγώνου ὀρθογωνίου τὴν ὀρθὸν γωνίαν ἡ ὑποτείνουσα ἴσον δύναται ταῖς περιεχούσαις·

10

15

ἡνίκα Πυθαγόρης τὸ περικλεὲς εὕρατο γράμμα, κλεινὸς ἐφ᾿ ᾧ κλεινὴν ἤγαγε βουθυσίην. | 419a ἦν δὲ καὶ ὀλιγοπότης καὶ εὐτελέστατα διεβίου, ὡς καὶ πολλάκις

μέλιτι μόνῳ ἀρκεῖσθαι. τὰ παραπλήσια δ᾿ ἱστορεῖ καὶ περὶ Ἀριστείδου καὶ Ἐπαμεινώνδου καὶ Φωκίωνος καὶ Φορμίωνος τῶν στρατηγῶν. Μαίνιος δὲ Κουρίων ὁ Ῥωμαίων στρατηγὸς ἐπὶ γογγυλίσι διεβίω πάντα τὸν χρόνον· καὶ Σαβίνων αὐτῷ πολὺ χρυσίον προσπεμπόντων οὐκ ἔφη δεῖσθαι χρυσίου ἕως ἂν τοιαῦτα δειπνῇ. | 419b

τοῖς ὑπερβάλλουσι δαπάνη πρόσεστιν, ἡδονὴ δ᾿ οὐδ᾿ ἡτισοῦν, |

419a | 419b φησὶν Ἄλεξις (fr. 261.1–2). | καὶ πάλιν (Alex. fr. 219.1–3)·

ὡς ἡδὺ πᾶν τὸ μέτριον· οὔθ᾿ ὑπεργέμων |

11  Βόκχωριν C E : Βόκχοριν A | Νεόχαμιν C E : Νεόχαβιν A Cs Es ‖ 15  τὴν ὀρθὸν γωνίαν] τὴν ὀρθὸν γων C E : τὴν ὀρθὴν γωνία A : τὴν ὀρθὴν γωνίαν Musurus ‖ 20  ἱστορεῖ C E : ἱστορεῖται A ‖ 22  Μαίνιος A C E : Μάλιος Cs Es

20

25

x 41 8 c–4 20a

441

ἀπέρχομαι νῦν οὔτε κενός, ἀλλ᾿ ἡδέως

419c

ἔχων ἐμαυτοῦ. καὶ Μνησίθεος (Alex. fr. 219.3–4 = Mnesith. fr. 21 Bertier)· 5

10

15

20

25

30

35

 δεῖ φεύγειν ἁπάντων τὰς ὑπερβολὰς ἀεί. Πολέμων δὲ ὁ Ἀκαδημαϊκὸς παρῄνει τοῖς ἐπὶ δεῖπνον πορευομένοις φροντίζειν ὅπως ἡδὺν πότον ποιῶνται μὴ μόνον εἰς τὸ παρὸν ἀλλὰ καὶ εἰς τὴν αὔριον. Τιμόθεος δ᾿ ὁ Κόνωνος ἐκ τῶν πολυτελῶν καὶ στρατηγικῶν δείπνων παραληφθεὶς ὑπὸ | Πλάτωνος εἰς τὸ ἐν Ἀκαδημίᾳ συμπόσιον καὶ ἑστιαθεὶς ἀφελῶς καὶ μουσικῶς ἔφη ὡς οἱ παρὰ Πλάτωνι δειπνοῦντες καὶ τῇ ὑστεραίᾳ καλῶς γίνονται. καὶ Πλάτωνι δὲ τηνικαῦτα ἀπαντήσας, ὥς φησιν Ἡγήσανδρος (fr. 34, FHG iv.420), εἶπεν· “ὑμεῖς, ὦ Πλάτων, εὖ δειπνεῖτε μᾶλλον εἰς τὴν ὑστεραίαν ἢ τὴν παροῦσαν ἡμέραν.” Πύρρων δ᾿ ὁ Ἠλεῖος τῶν γνωρίμων τινὸς αὐτὸν ὑποδεξαμένου πολυτελῶς, “εἰς τὸ λοιπόν”, εἶπεν, “οὐχ ἥξω πρὸς σέ, ἂν | οὕτως ὑποδέχῃ, ἵνα μήτε ἐγὼ σὲ ἀηδῶς ὁρῶ καταδαπανώμενον οὐκ ἀναγκαίως, μήτε σὺ θλιβόμενος κακοπαθῇς.” Ἀντίγονος (pp. 99–101 Wilamowitz = fr. 26A Dorandi) δὲ τὴν τοῦ παρὰ Μενεδήμῳ τῷ φιλοσόφῳ συμποσίου διάταξιν διηγούμενός φησιν ὅτι ἠρίστα μὲν δεύτερος ἢ τρίτος καθ᾿ αὑτόν, καὶ ἔδει καὶ τοὺς λοιποὺς παρεῖναι δεδειπνηκότας· ἦν γὰρ | τὸ τοῦ Μενεδήμου τοιοῦτον ἄριστον. μετὰ ταῦτα εἰσεκάλουν τοὺς παραγενομένους· ὧν ὅτε προτερήσειαν ἔνιοι τῆς ὥρας, ἀνακάμπτοντες παρὰ τὰς θύρας ἐπυνθάνοντο τῶν ἐξιόντων παίδων τί τὸ παρακείμενον εἴη καὶ πῶς ἔχει τῆς τοῦ χρόνου συμμετρίας τὸ ἄριστον. ὅτε μὲν οὖν ἀκούσειαν λάχανον ἢ τάριχος, ἀνεχώρουν, ὅτε δ᾿ ὅτι κρεᾴδιον, ἐσῄεσαν εἰς τὸν ἐπὶ τοῦτο παρεσκευασμένον οἶκον. | ἦν δὲ τοῦ μὲν θέρους ἡτοιμασμένη ψίαθος ἐφ᾿ ἑκάστης κλίνης, τοῦ δὲ χειμῶνος κώδιον· προσκεφάλαιον δὲ αὐτὸν φέρειν ἕκαστον ἔδει. τὸ δὲ περιαγόμενον ποτήριον οὐ μεῖζον κοτυλιαίου, τράγημα δὲ θέρμος μὲν ἢ κύαμος συνεχῶς, ποτὲ δὲ καὶ τῶν ὡρίων εἰσεφέρετό τι, τοῦ μὲν θέρους ἄπιος ἢ ῥόα, τοῦ δὲ ἔαρος ὦχροι, κατὰ δὲ τὴν χειμερινὴν ὥραν ἰσχάδες· παρὰ γοῦν Λυκόφρονι τῷ Χαλκιδεῖ (TrGF 100 F 2.1–9) σάτυρος πρὸς τοὺς σιληνούς φησι· παῖδες κρατίστου παιδὸς ἐξωλέστατοι, |

419d

419e

419f

420a

442 420b

epitome

ἐγὼ μὲν ὑμῖν, ὡς ὁρᾶτε, στρηνιῶ· δεῖπνον γὰρ οὔτ᾿ ἐν Καρίᾳ, μὰ τοὺς θεούς, οὔτ᾿ ἐν Ῥόδῳ τοιοῦτον οὔτ᾿ ἐν Λυδίᾳ κατέχω δεδειπνηκώς. Ἄπολλον, ὡς καλόν. ἀλλὰ κυλίκιον ὑδαρὲς ὁ παῖς περιῆγε τοῦ πεντωβόλου ἀτρέμα παρεξεστηκός· ὅ τ᾿ ἀλιτήριος Μενέδημος ἐξεχόρευσεν. |

5 5

420c ἑξῆς δὲ ζητήσεις, φησίν, ἦσαν παρὰ πότον (TrGF 100 F 3.2–3)·

τράγημα γὰρ ὁ σωφρονιστὴς πᾶσιν ἐν μέσῳ λόγος.

10

πολλάκις δὲ συνόντας αὐτοὺς ἐπὶ πλεῖον ὄρνις κατελάμβανε

15

τὴν ἕω καλῶν, τοῖσι δ᾿ οὐδέπω κόρος. (TrGF 100 F 4) Ἀρκεσίλαος ἑστιῶν τινας ἐλλιπόντων τῶν ἄρτων, νεύσαντος τοῦ παιδὸς ὡς οὐκ ἔτ᾿ εἰσὶν ἀνακαγχάσας καὶ τὼ χεῖρε συγκροτήσας, “οἷόν τι”, ἔφη, “τὸ συμπόσιον ἡμῶν ἐστιν, ἄνδρες φίλοι· ἄρτους ἐπιλελήσμεθ᾿ ἀρκοῦντας πρίασθαι. τρέχε δή, παῖ.” καὶ τοῦτο 420d ἔλεγεν αὐτὸς γελῶν· | καὶ τῶν παρόντων δ᾿ ἅθρους ἐξεχύθη γέλως καὶ διαγωγὴ πλείων ἐνέπεσε καὶ διατριβή, ὥστε ἥδυσμα γενέσθαι τῷ συμποσίῳ τὴν τῶν ἄρτων ἔνδειαν. ἄλλοτε δὲ Ἀπελλῇ τῷ γνωρίμῳ προστάξας καθυλίσαι τὸν οἶνον, ἐπεὶ διὰ τὴν ἀπειρίαν ἐκεῖνος τὰ μὲν ἐτάραττε, τὰ δ᾿ ἐξέχει, καὶ πολὺ θολώτερος ἐφαίνετο ὁ οἶνος, ὑπομειδιάσας ἔφη· “ἐγὼ δὲ καθυλίσαι προσέταξα ἀνθρώπῳ μηδὲν ἑωρακότι ἀγαθόν, ὥσπερ οὐδ᾿ ἐγώ. ἀνάστηθι οὖν 420e σύ, Ἀρίδικε· σὺ δὲ ἀπελθὼν † τὰ | ἑκτὰ τρύπα †.” ταῦτα δ᾿ οὕτως εὔφραινε καὶ ἐξιλάρου τοὺς παρόντας ὡς εὐθυμίας πληροῦσθαι. οἱ δὲ νῦν συνάγοντες τὰ δεῖπνα καὶ μάλιστα οἱ ἀπὸ τῆς καλῆς Ἀλεξανδρείας βοῶσι, κεκράγασι, βλασφημοῦσι τὸν οἰνοχόον, τὸν διάκονον, τὸν μάγειρον· κλαίουσι δ᾿ οἱ παῖδες τυπτόμενοι κονδύ8  ἐξεχόρευσεν C : ἐχεχόρευσεν E : ἐπεχώρευε A

20

25

30

x 42 0b –4 21d

5

443

λοις ἄλλος ἄλλοθεν. καὶ οἱ κεκλημένοι μετὰ πάσης ἀηδίας δειπνοῦσιν, ἀλλὰ κἂν τύχῃ θυσία τις οὖσα, παρακαλυψάμενος ὁ θεὸς οἰχήσεται καταλιπὼν οὐ μόνον τὸν οἶκον ἀλλὰ καὶ τὴν | πόλιν ἅπασαν· γελοῖον γάρ ἐστιν εὐφημίαν κηρύξαντα καταρᾶ- 420f σθαι τῇ γυναικὶ καὶ τοῖς τέκνοις. καὶ τοῖς δειπνοῦσι δ᾿ ἂν εἴποι ὁ τοιοῦτος (Il. 2.381)· νῦν δ᾿ ἔρχεσθ᾿ ἐπὶ δεῖπνον, ἵνα ξυνάγωμεν Ἄρηα· τῷ γὰρ τοιούτῳ ὁ οἶκος (S. OT 4–5)

10

ὁμοῦ μὲν θυμιαμάτων γέμει, | ὁμοῦ δὲ παιάνων τε καὶ στεναγμάτων.

421a

ἀτελὲς δεῖπνον οὐ ποιεῖ παροινίαν, Ἄμφις (fr. 29.1) φησί. φησὶν Ἄλεξις (fr. 160.1–6)· 15

20

25

30

φιλεῖ ἡ μακρὰ συνουσία καὶ τὰ συμπόσια τὰ πολλὰ καὶ καθ᾿ ἡμέραν | ποιεῖν σκῶψιν. ἡ σκῶψις δὲ λυπεῖ πλέον ἢ τέρπει πολύ· τοῦ κακῶς λέγειν γὰρ ἀρχὴ γίνεται. ἂν δ᾿ εἴπῃς ἅπαξ, εὐθὺς ἀντήκουσας. ἤδη λοιδορεῖσθαι λείπεται, 5 εἶτα τύπτεσθαι.

421b

Φιλιππίδης δὲ παράγει που συμπόσιον πολέμου παρασκευὴν ἐπαγγελλόμενον διὰ τὸν ὑπερβάλλοντα κόρον (Mnesim. fr. 7)· | ἆρ᾿ οἶσθ᾿ ὁτιὴ πρὸς ἄνδρας ἐστί σοι μάχη οἳ τὰ ξίφη δειπνοῦμεν ἠκονημένοι, ὄψον δὲ δᾷδας ἡμμένας καταπίνομεν; ἐντεῦθεν εὐθὺς ἐπιφέρει τραγήματα ἡμῖν ὁ παῖς μετὰ δεῖπνον ἀκίδας Κρητικὰς ὥσπερ ἐρεβίνθους, δορατίων τε λείψανα κατεαγότα. ἀσπίδας δὲ προσκεφάλαια καὶ θώρακας ἔχομεν, πρὸς ποδῶν δὲ σφενδόνας καὶ τόξα, καταπέλταις δ᾿ ἐστεφανώμεθα. |

421c

5

καὶ ὁ Κολοφώνιος δὲ Φοῖνιξ (fr. 3.1–3, p. 234 Powell) φησί· 12  ἀτελὲς A C E : εὐτελὲς Cs Es ‖ 20  Φιλιππίδης C E : Μνησίμαχος δὲ ἐν Φιλίππῳ A ‖ 23  ἠκονημένοι C E : ἠκονημένα Cs Es Eust.

421d

444

epitome

Νίνου κάδοι μάχαιρα, καὶ κύλιξ αἰχμή, κόμη δὲ τόξα, δήιοι δὲ κρατῆρες, ἵπποι δ᾿ ἄκρητος, καὶ ἀλαλὴ “μύρον.” Ἄλεξις (fr. 183) δὲ περὶ πολυφάγου τινός φησι·

421e

καλοῦσι δ᾿ αὐτὸν πάντες οἱ νεώτεροι Παράσιτον ὑποκόρισμα· τῷ δ᾿ οὐδὲν μέλει. δειπνεῖ δ᾿ ἄφωνος Τήλεφος νεύων μόνον πρὸς τοὺς ἐρωτῶντάς τι, ὥστε πολλάκις | αὐτὸν ὁ κεκληκὼς τὰ Σαμοθρᾴκι᾿ εὔχεται λῆξαι πνέοντα καὶ γαληνίσαι ποτέ. χειμὼν ὁ μειρακίσκος ἐστὶ τοῖς φίλοις.

5

5 10

ὅτι ὁ Βορυσθενίτης Βίων (fr. 14 Kindstrand) ἔλεγεν οὐ δεῖν 421f ἀπὸ | τῆς τραπέζης τὰς ἡδονὰς πορίζεσθαι ἀλλ᾿ ἀπὸ τοῦ φρονεῖν. Εὐριπίδης (fr. 213.4) δέ φησι· φαύλῃ διαίτῃ προσβαλὼν ἥσθην στόμα,

15

ὡς τῆς ἀπὸ τῶν προσφορῶν τέρψεως περὶ τὸ στόμα μᾶλλον γινομένης. ὁ αὐτὸς ἐν Σθενεβοίᾳ (fr. 670) φησί· 422a

βίος δὲ πορφυροῦς θαλάσσιος | οὐκ εὐτράπεζος, ἀλλ᾿ ἐπάκτιοι φάτναι. ἁ γᾶ δὲ μήτηρ, οὐ πεδοστιβὴς τροφὸς θάλασσα· τήνδ᾿ ἀροῦμεν, ἐκ ταύτης βίος βρόχοισι καὶ πέδαισιν οἴκαδ᾿ ἔρχεται·

20

5

μέγα γὰρ κακὸν ἡ γαστήρ, περὶ ἧς Ἄλεξίς (fr. 215.1–5) φησι·

422b

μάθοις ἂν οἷον κακὸν ἀνθρώποις ἔσθ᾿ ἡ γαστήρ, διδάσκει δ᾿ οἷα ἀναγκάζει θ᾿ ὅσα. εἴ τις ἀφέλοι τοῦτ᾿ ἀφ᾿ ἡμῶν τὸ μέρος ἀπὸ τοῦ σώματος, | οὐδ᾿ ἂν ἀδικοῖτ᾿ οὐδὲν οὐδεὶς οὔθ᾿ ὑβρίζοιτ᾿ ἂν ἑκών. νῦν δὲ διὰ ταύτην ἅπαντα γίνεται τὰ δυσχερῆ. 5

25

Δίφιλος δέ φησιν (fr. 60)· εὖ γ᾿ ὁ κατάχρυσος εἶπε πόλλ᾿ Εὐριπίδης· “νικᾷ δὲ χρεία με ἡ ταλαίπωρός τέ μου γαστήρ·” ταλαιπωρότερον γὰρ οὐδέν ἐστι τῆς γαστρός, εἰς ἣν πάντ᾿ ἂν ἐμβαλεῖς

30

x 421d–423e

5

10

15

20

ἀλλ᾿ οὐχ ἕτερον ἀγγεῖον. ἐν πήρᾳ φέροις | ἄρτους ἂν ἀλλ᾿ οὐ ζωμόν, ἢ διαφθερεῖς. εἰς σπυρίδα μάζας ἐμβαλεῖς ἀλλ᾿ οὐ φακῆν, οἰνάριον εἰς λάγυνον ἀλλ᾿ οὐ κάραβον. εἰς τὴν θεοῖς ἐχθρὰν δὲ ταύτην εἰσφόρει πάντα ἑαυτοῖς μηδὲν ὁμολογούμενα. κοὐ προστίθημι τὰ ἄλλα, διότι πανταχοῦ διὰ τὴν τάλαιναν πάντα ταύτην γίνεται.

445 5 422c

10

ὅτι ὁ κυνικὸς Κράτης ἐπερράπισε Δημήτριον τὸν Φαληρέα (fr. 58b Wehrli = fr. 33a Fortenbaugh–Schütrumpf) | σὺν τῇ πήρᾳ τῶν 422d ἄρτων καὶ λάγυνον πέμψαντα οἴνου· “εἴθε γάρ”, ἔφη, “τὰς κρήνας καὶ ἄρτον ἦν φέρειν.” Στίλπων (SSR II O 21) καταφαγὼν σκόροδα καὶ κατακοιμηθεὶς ἐν τῷ τῆς Ῥέας ἱερῷ· ἀπείρητο δὲ τῷ τούτων φαγόντι μηδὲ εἰσιέναι· ἐπιστάσης αὐτῷ τῆς δαίμονος καθ᾿ ὕπνους καὶ εἰπούσης ὅτι· “φιλόσοφος ὤν, ὦ Στίλπων, παραβαίνεις τὰ νόμιμα,” ἔδοξεν ἀποκρίνασθαι κατὰ τοὺς ὕπνους· “σὺ δέ μοι πάρεχε ἐσθίειν, καὶ σκορόδοις οὐ χρήσομαι.” οὐ καταπληκτέον οὖν αὐτοῦ τὴν ἐγκράτειαν. | ὅτι εὕρηται παρὰ Ἀλέξιδι (fr. 114.1) τὸ δεδείπναμεν καὶ (fr. 91.1) 422e τὸ δεδειπνάναι, | καὶ παρ᾿ ἄλλοις δὲ συχνοῖς καὶ τὸ ἠρίσταμεν καὶ 422f ἀριστάναι. Ἀριστοφάνης (fr. 513)· ὑποπεπτώκαμεν, ὦ ἄνδρες, καὶ καλῶς ἠρίσταμεν. | Ἕρμιππος (fr. 60)·

423a

ἀριστάναι καὶ παρεστάναι τουτῳί. 25

30

εὕρηται δὲ καὶ τὸ καταριστᾶν καὶ τὸ παραδειπνεῖν. ὅτι Πλάτων ἐν Φιλήβῳ (61c) φησί· | καθάπερ γὰρ ἡμῖν 423b οἰνοχόοις τισὶ πάρεστον αἱ κρῆναι, καὶ μέλιτος μὲν ἂν ἀπεικάζοι τις τὴν ἡδονήν, τὴν δὲ τῆς φρονήσεως νηφαντικὴν καὶ ἄοινον αὐστηροῦ τινος καὶ ὑγιεινοῦ ὕδατος· ἃς προθυμητέον ὡς κάλλιστα συμμιγνύναι. | ὅτι τὸ παρ᾿ Ὁμήρῳ (Il. 9.203) ζωρότερον οὐκ ἄκρατον σημαίνειν 423e τινές φασιν ἀλλὰ θερμόν, ἀπὸ τοῦ ζωτικοῦ καὶ τῆς ζέσεως·

20–5  καὶ παρ’ ἄλλοις … παραδειπνεῖν om. E ‖ 20  ἠρίσταμεν scripsi, cf. infra : ἀρίσταμεν C : def. E ‖ 27  παρέστον αἱ C : παρεστον αἱ E : παρεστᾶσι A

446

epitome

ἑταίρων γὰρ παρόντων νέον ἐξ ὑπαρχῆς κεράννυσθαι κρατῆρα ἄτοπον. ἄλλοι δὲ τὸν εὔκρατον, ὡς τὸ δεξιτερὸν ἀντὶ τοῦ δεξιοῦ. τινὲς δέ, ἐπεὶ οἱ ἐνιαυτοὶ ὧροι λέγονται καὶ τὰ ζῷα ὅτι μέγεθος ἢ πλῆθος σημαίνει, ζωρὸν τὸν πολυέτη λέγεσθαι. Δίφιλος (fr. 57.1–3) δὲ τὸν ἄκρατον νοεῖ· | 423f

ἔγχεον πιεῖν εὐζωρότερον· τὸ γὰρ ὑδαρὲς ἅπαν τοῦτ᾿ ἔστι τῇ ψυχῇ κακόν. Θεόφραστος (fr. 574 Fortenbaugh) δὲ τὸ κεκραμένον, παρατιθέμενος ἐκεῖνο τοῦ Ἐμπεδοκλέους (31 B 35.14–15 D–K)· |

424a

5

10

αἶψα δὲ θνητὰ φύοντο, τὰ πρὶν μάθον ἀθάνατ᾿ εἶναι, ζωρά τε τὰ πρὶν ἄκρητα διαλλάσσοντα κελεύθους.

ὅτι παρὰ πολλοῖς κεῖται κύαθος ὁ ἀντλητήρ· | τούτους δὲ καὶ ἀρυσάνας τινὲς καλοῦσι καὶ ἀρυστῆρας καὶ ἀρυστίχους ἀπὸ τοῦ 424c–d ἀρύσασθαι. ὅθεν καὶ ἡ ἀρύταινα. | παρὰ Πολυβίῳ (vol. III p. 55 424b Buettner–Wobst) δὲ καὶ ποταμὸς Αἰτωλίας ἐστὶ Κύαθος. | φασὶ δὲ 423d τὰ ὑπώπια κυάθοις περιθλώμενα ἀμαυροῦσθαι. | Λάμπων φησί που (Antiph. fr. 137.1)· 424b–c

15

κέρασον εὐζωρέστερον. | 424d Ὑπερίδης (p. 24 Jensen) τε· ἀκρατέστερον ἔπιε. τούτῳ ὅμοιον καὶ 20

τὸ ἀνιηρέστερον καὶ παρ᾿ Αἰσχύλῳ (fr. 72) τό· ἀφθονέστερον λίβα. καὶ Ἐπίχαρμος (fr. 119) δὲ εὐωνέστερόν φησι. καὶ Ὑπερίδης (fr. 86 424e Jensen) δὲ ῥᾳδιεστέραν πόλιν. | παρ᾿ ᾧ (Hyp. fr. 69 Jensen) κεῖται καὶ τὸ κεραννύειν· καὶ τὸν κρατῆρα τὸν Πανιώνιον οἱ Ἕλληνες κεραννύουσιν. ὅτι ᾠνοχόουν παρὰ τοῖς ἀρχαίοις οἱ εὐγενέστατοι παῖδες, ὡς ὁ τοῦ Μενελάου υἱός. Θεόφραστος (fr. 576 Fortenbaugh) δέ φησι· πυνθάνομαι δ᾿ ἔγωγε καὶ Εὐριπίδην τὸν ποιητὴν (test. 33b) 424f οἰνοχοεῖν Ἀθήνησι τοῖς ὀρχησταῖς καλουμένοις. | Σαπφώ (fr. 203a) 425a τε ἡ καλὴ πολλαχοῦ Λάριχον τὸν ἀδελφὸν | ἐπαινεῖ ὡς 17  Λάμπων C E : ἐν δὲ Λάμπωνι A ‖ 21  ἀνιηρέστερον C : ἀνηϊρέστερον E : ἀνιαρέστερον A

25

30

x 42 3e –42 6c

5

447

οἰνοχοοῦντα ἐν τῷ πρυτανείῳ τοῖς Μιτυληναίοις. καὶ παρὰ Ῥωμαίοις δὲ οἱ εὐγενέστατοι τῶν παίδων τὴν λειτουργίαν ταύτην ἐκτελοῦσιν ἐν ταῖς δημοτελέσι τῶν θυσιῶν πάντα τοὺς Αἰολεῖς μιμούμενοι, ὡς καὶ κατὰ τοὺς τόνους τῆς φωνῆς. | ὅτι καὶ οἰνόπται ἀρχὴ παρὰ Ἀθηναίοις | εὐτελής. | Εὔπολις 425a | 425b | (fr. 219)· | 425a οὓς δ᾿ οὐκ ἂν εἵλεσθ᾿ οὐδ᾿ ἂν οἰνόπτας πρὸ τοῦ, νυνὶ στρατηγούς. ὦ πόλις, πόλις, ὡς εὐτυχὴς εἶ μᾶλλον ἢ καλῶς φρονεῖς.

10

15

20

25

οἱ δὲ οἰνόπται ἐφεώρων τὰ ἐν τοῖς δείπνοις, εἰ κατ᾿ ἴσον πίνουσιν οἱ συνιόντες. ἦσαν δὲ τρεῖς οἰνόπται, οἳ καὶ παρεῖχον τοῖς δειπνοῦσι λύχνους καὶ θρυαλλίδας· ἐκάλουν δέ τινες τούτους καὶ ὀφθαλμούς. | παρὰ δὲ Ἐφεσίοις οἱ οἰνοχοοῦντες ἠΐθεοι τῇ τοῦ Ποσειδῶνος ἑορτῇ ταῦροι ἐκαλοῦντο. Ἑλλησπόντιοι δ᾿ ἐπεγχύτην ὀνομάζουσι τὸν οἰνοχόον καὶ τὴν κρεανομίαν κρεωδαισίαν. τινὲς δὲ Ἁρμονίαν τε καὶ Ἑρμῆν οἰνοχοοῦντας τοῖς δαίμοσι παριστοροῦσιν. | οἱ δὲ παλαιοὶ τοὺς πρὸς ταῖς ὑπηρεσίαις ταύταις κήρυκας ἐκάλουν. καὶ ζήτει τὸν Ὅμηρον. | Κλείδημος (FGrH 323 F 5c) δὲ τοὺς μαγείρους κήρυκάς φησι καλεῖσθαι. καὶ Ἥβην δὲ οἰνοχόον πλάττουσί τινες, ἴσως διὰ τὸ ἡβητήρια, φησί, καλεῖσθαι τὰ συμπόσια. ὅτι Κλίνης τῆς οἰνοχόου Πτολεμαίου τοῦ Φιλαδέλφου | ἐν Ἀλεξανδρείᾳ ἀνδριάντες ἵστανται κατὰ πολλὰ μέρη τῆς πόλεως μονοχίτωνες ῥυτὸν κρατοῦντες ἐν ταῖς χερσί. | φησί που Ἄμφις (fr. 18)·

425b

425c

425d 425e

425f 426a

ὁ παῖς σοβείτω τοῖς ποτηρίοις συχνούς. καί (Xenarch. fr. 3)· | πίμπλα σὺ μὲν ἐμοί, σοὶ δ᾿ ἐγὼ δώσω πιεῖν· ἀμυγδαλῆ μὲν παιζέτω παρ᾿ ἀμυγδαλῆν. | ὅτι Ἡσίοδος (Op. 596) παραινεῖ·

30

τρὶς ὕδατος προχέειν, τὸ δὲ τέτρατον ἱέμεν οἴνου.

23  μονοχίτωνες] μονοχίτν C E : μονοχίτωνας (structura alia) A | κρατοῦντες] κρατοῦντας (structura alia) A : κρατοῦντα C E ‖ 25  συχνούς A C E : συχνά Cs Es

426b 426c

448

epitome

Ἄλεξις (fr. 228.1–5) δέ πού φησιν· | 426d

(Α.) ἐγχέωμεν ἕνα καὶ τέτταρας. (Β.) ὑδαρῆ λέγεις· ὅμως δὲ ταύτην ἐκπιὼν λέγε τι καὶ διατριβήν γε τῷ πότῳ ποιῶμεν.

5

5

Διοκλῆς (fr. 7.1–2) δέ φησι· κεκραμένον πίνειν τὸν οἶνον δεῖ μετὰ τέτταρα καὶ δύο. ἡ δ᾿ οὖν κρᾶσις αὕτη παρὰ τὸ ἔθος οὖσα ἐπέμνησε τάχα καὶ τὴν θρυλλουμένην παροιμίαν (adesp. com. fr. *732)·

10

ἢ πέντε πίνειν ἢ τρί᾿ ἢ μὴ τέσσαρα· 426e ἢ γὰρ δύο πρὸς | πέντε πίνειν φασὶ δεῖν ἢ ἕνα πρὸς τρεῖς. περὶ δὲ

ταύτης τῆς κράσεως Ἴων (FGrH 392 F 2) φησὶν ὅτι εὑρὼν μάντις Παλαμήδης ἐμαντεύσατο πλοῦν ἔσεσθαι τοῖς Ἕλλησι πίνουσι τρεῖς πρὸς ἕνα κυάθους. οἱ δ᾿ ἐπιτεταμένως χρώμενοι τῷ ποτῷ δύο οἴνου ἔπινον πρὸς πέντε ὕδατος. Νικοχάρης (fr. 2.1) οὖν παίζων πρὸς τὸ ὄνομα τοῦ Οἰνομάου φησίν· 426f

15

Οἰνόμαος | οὗτος, χαῖρε· πέντε καὶ δύο. καὶ Ἀμειψίας (fr. 4)·

20

ἐγὼ δὲ Διόνυσος πᾶσιν ὑμῖν εἰμὶ πέντε καὶ δύο. | 427a παρὰ δὲ Ἀνακρέοντι (PMG 356(a).3–4) εὕρηται εἷς οἴνου πρὸς δύο

ὕδατος, ὃς καὶ (PMG 356(b).3) τὴν ἀκρατοποσίαν Σκυθικὴν καλεῖ 427b πόσιν. | φησὶν Ἡρόδοτος (6.84.1) Κλεομένη τὸν Λακεδαιμονίων

βασιλέα Σκύθαις ὁμιλήσαντα καὶ ἀκρατοπότην γενόμενον μανῆναι ἐκ τῆς μέθης. οἱ δὲ Λάκωνες, ὅταν βούλωνται ἀκρατέστερον

4  ὑδαρῆ C E : ὑδαρὴν A Cs Es : ὑδαρὴν ἢ ὑδαρῆ Eust. ‖ 5  γε, i.e. ΓΕ C E : τε, i.e. ΤΕ A ‖ 11  θρυλλουμένην C E : θρυλουμένην A ‖ 15  Παλαμήδης Musurus : Παλαμήδ C E : Παλαμήδην A ‖ 25  ἀκρατοπότην Musurus : ἀκρατοπότ C E : ἀκρατοπότης (structura mutata) 10.436e : ἀκρατοπώτην A : ἀκρητοπότην Hdt.

25

x 42 6c –42 8b

449

πίνειν, ἐπισκυθίσαι φασί. | παρ᾿ Ἀχαίῳ (TrGF 20 F 9.1) δὲ οἱ 427c σάτυροι δυσχεραίνοντες ἐπὶ τῷ ὑδαρῆ πίνειν φασί· μῶν Ἀχελῷος ἦν κεκραμένος πολύς; | 5

10

ὅτι τὸ σπένδειν μὲν θεοῖς ἀπεδέδοτο, ὁ δὲ κότταβος τοῖς 427d ἐρωμένοις. Σικελικὸν δὲ παίγνιον οὗτος, ὡς Ἀνακρέων (PMG 415.1) φησίν. ὅτι τοῖς τετελευτηκόσι φίλοις | ἀπένεμον τὰ ἐκ τῶν τραπεζῶν 427e πίπτοντα· διὸ καὶ Εὐριπίδης (fr. 664) περὶ Σθενεβοίας φησίν, ἐπεὶ νομίζει Βελλεροφόντην τεθνάναι· πεσὸν δέ νιν λέληθεν οὐδὲν ἐκ χερός, ἀλλ᾿ εὐθὺς αὐδᾷ· “τῷ Κορινθίῳ ξένῳ.” ὅτι οὐκ ἐμέθυον οἱ πάλαι, ἀλλὰ καὶ Πιττακὸς Περιάνδρῳ τῷ Κορινθίῳ παρῄνει μὴ μεθύσκεσθαι μηδὲ κωμάζειν, “ἵνα μὴ γνωσθῇς”, ἔφη, | “οἷος ὢν τυγχάνεις, ἀλλ᾿ οὐχ οἷος προσποιῇ·” 427f

15

20

κάτοπτρον (γὰρ) εἴδους χαλκός ἐστιν, οἶνος δὲ νοῦ· (A. fr. 393) διὸ καλῶς ἡ παροιμία (Strömberg p. 30) φησὶν οἶνον οὐκ ἔχειν πηδάλια. Ξενοφῶν οὖν ὁ Γρύλλου παρὰ Διονυσίῳ ποτὲ τῷ Σικελιώτῃ πίνειν ἀναγκάζοντος τοῦ οἰνοχόου προσαγορεύσας ὀνομαστὶ τὸν τύραννον, “τί δή,” ἔφη, “ὦ Διονύσιε, | οὐχὶ καὶ ὁ ὀψοποιὸς 428a ἀγαθὸς ὢν καὶ ποικίλος ἀναγκάζει ἡμᾶς εὐωχουμένους ἐσθίειν καὶ μὴ βουλομένους, ἀλλὰ κοσμίως ἡμῖν παρατίθησι τὴν τράπεζαν σιγῶν;” Σοφοκλῆς (fr. 735) δέ πού φησιν ὡς ἄρα· τὸ πρὸς βίαν πίνειν ἴσον κακὸν πέφυκε τῷ διψῆν βίᾳ·

25

ὅθεν εἴρηται καὶ τό· οἶνος ἄνωγε γέροντα καὶ οὐκ ἐθέλοντα χορεύειν. καὶ Σθένελος (TrGF 32 T 4 = SH 736)· οἶνος καὶ φρονέοντας εἰς ἀφροσύνας ἀναβάλλει. | Φωκυλίδης (fr. 14, i.60 Diehl3) δέ φησι·

30

χρὴ δ᾿ ἐν συμποσίῳ κυλίκων περινισσομενάων ἡδέα κωτίλλοντα καθήμενον οἰνοποτάζειν.

428b

450

epitome

ἔτι δὲ καὶ νῦν τοῦτο παραμένει παρά τισι τῶν Ἑλλήνων. ἐπεὶ δὲ τρυφᾶν ἤρξαντο, κατερρύησαν ἀπὸ τῶν δίφρων ἐπὶ τὰς κλίνας καὶ λαβόντες σύμμαχον τὴν ἀνάπαυσιν καὶ ῥᾳστώνην ἀνειμένως ἤδη καὶ ἀτάκτως ἐχρῶντο τῇ μέθῃ χορηγούσης, οἶμαι, τῆς παρασκευῆς εἰς τὰς ἡδονάς· διὸ καὶ Ἡσίοδος ἐν ταῖς Ἠοίαις (fr. 239) φησίν· | 428c

οἷα Διώνυσος δῶκ᾿ ἀνδράσι χάρμα καὶ ἔχθος. ὅστις ἄδην πίνοι, οἶνος δέ οἱ ἔπλετο μάργος, σὺν δὲ πόδας δεῖ ὅτε δέει γλῶσσάν τε νόον τε δεσμοῖσιν ἀφράστοισι, φιλεῖ δέ ἑ μαλθακὸς ὕπνος.

5

10

καὶ Θέογνις (477–86) δέ φησιν·

428d

οἶνος χαριέστατος ἀνδρὶ πεπόσθαι· οὔτε τι νήφων εἰμὶ οὔτε λίαν μεθύων. ὃς δ᾿ ἂν ὑπερβάλοι πόσιος μέτρον, οὐκέτι κεῖνος | τῆς αὐτοῦ γνώμης καρτερὸς οὐδὲ νόου, μυθεῖται δ᾿ ἀπάλαμνα, τὰ νήφουσι γίνεται αἰσχρά, αἰδεῖταί θ᾿ ἔρδων οὐδὲν ὅταν μεθύῃ, τὸ πρὶν ἐὼν σώφρων τε καὶ ἤπιος. ἀλλὰ σὺ ταῦτα γινώσκων μὴ πῖν᾿ οἶνον ὑπερβολάδην, πρὶν μεθύειν ἄρξῃ δ᾿, ἀπανίστασο, μή σε βιάσθω γαστὴρ ὥστε κακὸν λάτριν ἐφημέριον.

480

15

485

20

Ἀνάχαρσίς (fr. A24 Kindstrand) τε ὁ σοφὸς ἐπιδεικνύμενος τὴν τῆς 428e ἀμπέλου δύναμιν τῷ Σκυθῶν βασιλεῖ καὶ τὰ κλήματα | αὐτῆς

δεικνὺς ἔλεγεν ὡς εἰ μὴ καθ᾿ ἕκαστον ἔτος ἔτεμνον οἱ Ἕλληνες τὴν ἄμπελον, ἤδη κἂν ἐν Σκύθαις ἦν. οὐ καλῶς δὲ οἱ πλάττοντες καὶ γράφοντες τὸν Διόνυσον, ἔτι τε οἱ ἄγοντες ἐπὶ τῆς ἁμάξης διὰ μέσης τῆς ἀγορᾶς οἰνωμένον· ἐπιδείκνυνται γὰρ τοῖς θεαταῖς ὅτι καὶ θεοῦ κρείττων ὁ οἶνος. καίτοι γ᾿ οὐδ᾿ ἄν, οἶμαι, ἄνθρωπος σπουδαῖος τοῦθ᾿ ὑπομείνειεν. εἰ δ᾿ ὅτι κατέδειξεν ἡμῖν τὸν οἶνον, 428f ποιοῦσιν αὐτὸν οὕτω διακείμενον, δῆλον ὅτι καὶ τὴν | Δήμητρα θερίζουσαν ἢ ἐσθίουσαν ποιήσουσιν. ἐπεὶ καὶ τὸν Αἰσχύλον (test. 117a) φαίην ἂν διαμαρτάνειν τοῦτό γε· πρῶτος γὰρ ἐκεῖνος — καὶ οὐχ, ὡς ἔνιοί φασιν, Εὐριπίδης — παρήγαγε τὴν τῶν μεθυόντων ὄψιν εἰς τραγῳδίαν τοὺς περὶ Ἰάσονα εἰσάγων που μεθύοντας. ἃ δ᾿ 9  δεῖ ὅτε δέει C E : χεῖράς τε δέει A

25

30

x 4 28 b– 42 9e

5

10

15

20

25

30

451

αὐτὸς ὁ τραγῳδιοποιὸς ἐποίει, ταῦτα τοῖς ἥρωσι περιέθηκε. μεθύων οὖν ἔγραφε τὰς τραγῳδίας· διὸ Σοφοκλῆς (test. 52a) αὐτῷ μεμφόμενος ἔλεγεν· “ὦ Αἰσχύλε, εἰ καὶ τὰ δέοντα ποιεῖς, ἀλλ᾿ οὖν οὐκ εἰδώς γε ποιεῖς.” ἀγνοοῦσι δ᾿ οἱ λέγοντες πρῶτον Ἐπίχαρμον | ἐπὶ σκηνὴν παραγαγεῖν μεθύοντα, μεθ᾿ ὃν Κράτητα. καὶ Ἀλκαῖος δὲ ὁ μελοποιὸς καὶ Ἀριστοφάνης ὁ κωμῳδὸς μεθύοντες ἔγραφον τὰ ποιήματα, πολλοί τε μεθυσκόμενοι λαμπρότερον ἐν τῷ πολέμῳ ἠγωνίσαντο. παρὰ δὲ Λοκροῖς τοῖς Ἐπιζεφυρίοις εἴ τις ἄκρατον ἔπιε μὴ προστάξαντος ἰατροῦ θεραπείας ἕνεκα, θάνατος ἦν ἡ ζημία Ζαλεύκου τὸν νόμον θέντος. παρὰ δὲ Μασσαλιήταις νόμος τὰς γυναῖκας ὑδροποτεῖν. καὶ ἐν Μιλήτῳ δὲ | οὗτος ὁ νόμος ἦν, | φησὶ Θεόφραστος (fr. 579b Fortenbaugh). | παρὰ δὲ Ῥωμαίοις οὔτε οἰκέτης οἶνον ἔπινεν οὔτε γυνὴ ἐλευθέρα οὔτε τῶν ἐλευθέρων ἔφηβος μέχρι τριάκοντα ἐτῶν. ἄτοπος δὲ Ἀνακρέων ὁ πᾶσαν αὑτοῦ τὴν ποίησιν ἐξαρτήσας μέθης· τῇ γὰρ μαλακίᾳ καὶ τῇ τρυφῇ ἐπιδοὺς ἑαυτὸν ἐν τοῖς ποιήμασι διαβέβληται οὐκ εἰδότων τῶν πολλῶν ὅτι νήφων ἐν τῷ γράφειν καὶ ἀγαθὸς ὢν προσποιεῖται μεθύειν οὐκ οὔσης ἀνάγκης. οἱ δὲ ἀγνοοῦντες τὴν τοῦ οἴνου δύναμιν τὸν Διόνυσον φάσκουσι μανιῶν εἶναι αἴτιον τοῖς ἀνθρώποις. | Ἀριστοτέλης δὲ ἐν τῷ Περὶ Μέθης (fr. 107 Rose = fr. 669 Gigon) φησίν· εἰ ὁ οἶνος μετρίως ἀφεψηθείη, πινόμενος ἧττον μεθύσκει· τὴν γὰρ δύναμιν ἀσθενεστέραν αὐτοῦ ἀφεψηθέντος γίνεσθαι. μεθύσκονταί τε, φησίν, οἱ γεραίτεροι τάχιστα δι᾿ ὀλιγότητα καὶ ἀσθένειαν τοῦ περὶ αὐτοὺς φύσει θερμοῦ. καὶ οἱ παντελῶς δὲ | νέοι τάχιον μεθύσκονται διὰ τὸ πλῆθος τοῦ ἐνυπάρχοντος θερμοῦ· τῷ γὰρ ἐκ τοῦ οἴνου προσγινομένῳ ῥᾳδίως κρατεῖται. μεθύσκονται δὲ κἀν τοῖς ἀλόγοις ζῴοις ὕες μὲν σταφυλῆς στεμφύλων χορτασθέντες καὶ τὸ τῶν κοράκων καὶ τῶν κυνῶν γένος τὴν οἰνοῦτταν καλουμένην φαγόντα βοτάνην, πίθηκος δὲ καὶ ἐλέφας πιόντες οἶνον· διὸ καὶ τὰς θήρας ποιοῦνται τῶν πιθήκων καὶ τῶν κοράκων μεθυσθέντων, τῶν μὲν οἴνῳ, τῶν δ᾿ οἰνούττῃ. τὸ δ᾿ ἐνδελεχῶς μεθύειν | τίν᾿ ἡδονὴν ἔχει, φησὶ Κρώβυλος (fr. 3), ἀποστεροῦντα ζῶνθ᾿ ἑαυτὸν τοῦ σωφρονεῖν, 26  κρατεῖται C E : κρατοῦνται A

429a

429b 429a | 429b

429c

429d

429e

452

epitome

ὃ μέγιστον ἡμῶν ἀγαθὸν ἔσχεν ἡ φύσις; καὶ Ἄλεξις (fr. 257) δέ φησιν· εἰ τοῦ μεθύσκεσθαι πρότερον τὸ κραιπαλᾶν προσεγίνεθ᾿ ἡμῖν, οὐδ᾿ ἂν εἷς οἶνόν ποτε προσίετο πλείω τοῦ μετρίου. νυνὶ δὲ τὴν τιμωρίαν οὐ προσδοκῶντες τῆς μέθης ἥξειν προχείρως τοὺς ἀκράτους πίνομεν. |

5

5

429f τὸν δὲ Σαμαγόρειον οἶνον καλούμενόν φησιν Ἀριστοτέλης (fr. 109

Rose = fr. 670 Gigon) ἀπὸ τριῶν κοτυλῶν κερασθεισῶν μεθύσκειν ὑπὲρ τεσσαράκοντα ἄνδρας.

10

σοὶ μὲν ταῦτα δοκοῦντ᾿ ἐστιν, ἐμοὶ δὲ τάδε, φησὶν Εὔηνος (fr. 1.4 West2). | 430a ὅτι Ἀλκαῖος κατὰ πᾶσαν ὥραν καὶ πᾶσαν περίστασιν πίνων εὑρίσκεται, χειμῶνος μὲν οἷον (fr. 338.1–2, 5–7)· 430b

ὕει μὲν ὁ Ζεύς, ἐκ δὲ ὠρανῶ μέγας χειμών, πεπάγασι δὲ ὑδάτων | ῥοαί. κάββαλε τὸν χειμῶνα ἐπὶ μὲν τιθεὶς πῦρ, ἐν δὲ κιρνὰς οἶνον ἀφειδέως μελιχρόν·

15

2 5

θέρους δέ (Alc. fr. 347.1–2)·

20

τέγγε πλεύμονας οἴνῳ, τὸ γὰρ ἄστρον περιτέλλεται, ἀ δ᾿ ὤρα χαλεπά, πάντα δὲ διψᾷ ὑπὸ καύματος. ἔαρος δέ (fr. 367)· εἴαρος ἀνθεμόεντος ἐπάιον ἐρχομένοιο. ἐν δὲ κιρνᾶτε τοῦ μελιήδεος ὅττι τάχιστα κρατῆρος. | 430c καθόλου δὲ συμβουλεύων φησί (fr. 342)·

μηδὲν ἄλλο φυτεύσῃς πρότερον δένδρον ἀμπέλῳ. | 4  προσεγίνεθ᾿ C : προσγίνεθ᾿ E : παρεγίνεθ᾿ A ‖ 11  δοκοῦντ᾿ ἐστιν E : δοκοῦντι C : δοκοῦντες τ᾿ A : δοκοῦντ᾿ ἔστω 9.367e ‖ 28  ἀμπέλωι vel ἀμπέλῳ A C : ἀμπέλω E Eust.

25

x 42 9e –4 31e

453

καὶ πού φησιν (fr. 346.4,1)· ἔγχεε κιρνὰς ἕνα καὶ δύο. | πίνωμεν· τί τὸν λύχνον | σβέννυμεν;

430d 430c | 430d

ὁ δ᾿ Ἀνακρέων (PMG 409) ἔτι ζωρότερον κιρνῶν φησι· 5

καθαρῇ δ᾿ ἐν κελέβῃ πέντε καὶ τρεῖς ἀναχείσθω. Φιλέταιρος (fr. 15) δὲ δύο ὕδατος πρὸς τρεῖς ἀκράτου λέγων· πεπωκέναι δοκεῖ τὸν | κατὰ δύο καὶ τρεῖς ἀκράτου.

430e

Φερεκράτης (fr. 76.2–5) δέ πού φησι· 10

(Α.) παντάπασιν ὕδωρ εἰργάσω. πῶς, ὦ κατάρατε, ἐνέχεας; (Β.) δύο ὕδατος, ὦ μάμμη. (Α.) τί δ᾿ οἴνου; (Β.) τέτταρας. (Α.) ἔρρ᾿ ἐς κόρακας. βατράχοις οἰνοχοεῖν σ᾿ ἔδει. 5 Ἔφιππος (fr. 11.1–3) δέ φησι | τρεῖς πρὸς τέτταρας·

15

430f

(Α.) οἶνον πίοις ἂν ὑδαρῆ. (Β.) μὰ τὴν γῆν, ἀλλὰ τρία καὶ τέσσαρα. (Α.) οὕτως ἄκρατον, εἶπέ μοι, πίῃ; τί φῄς; | ἴσον δὲ ἴσῳ κεκραμένον ἄλλοι τέ φασι | καὶ Ἄλεξις (fr. 232.4–5), 430f–1a | 431b ὅπου κἀκεῖνο κεῖται·

20

δίκαιον τοὺς ξένους πίνειν ξενικόν, τοὺς δ᾿ ἐγγενεῖς ἐπιχώριον· | ὃς καὶ τοῦτό φησιν (Alex. fr. 21.1–2)·

431c

οὐ συμποσίαρχος ἦν γὰρ ἀλλὰ δήμιος ὁ Χαιρέας κυάθους προπίνων εἴκοσι. | 25

κἀκεῖνο (Alex. fr. 9)· (Α.) κομψόν γε τοῦτ᾿ ἐστὶ παρ᾿ ὑμῖν | ἐν ταῖς Ἀθήναις δεξιῶς θ᾿ εὑρημένον, ὦ Σόλων. (Σο.) τὸ ποῖον; (Α.) ἐν τοῖς συμποσίοισιν οὐ πίνετ᾿ 15  οἶνον A C E : οἴνου Cs Es ‖ 16  ὑδαρῆ C E : † ὑδαρην † A : ὑδαρὴν Cs Es

431d 431e

454

431f

epitome

ἄκρατον. (Σο.) οὐ γὰρ ῥᾴδιον· πωλοῦσι γὰρ ἐν ταῖς ἁμάξαις εὐθέως κεκραμένον, οὐχ ἵνα τι κερδαίνωσι, τῶν δ᾿ ὠνουμένων προνοούμενοι τοῦ τὰς κεφαλὰς ὑγιεῖς ἔχειν ἐκ κραιπάλης. τοῦτ᾿ ἔσθ᾿, ὁρᾷς, Ἑλληνικὸς πότος, μετρίοισι χρωμένους ποτηρίοις λαλεῖν τι καὶ ληρεῖν πρὸς αὑτοὺς ἡδέως. | τὸ μὲν γὰρ ἕτερον λουτρόν ἐστιν, οὐ πότος, ψυκτῆρι πίνειν καὶ κάδοις. (Α.) θάνατος μὲν οὖν.

5

5

10

πίνειν δὲ εἰς μέθην, φησὶν ἐν ἕκτῳ Νόμων (775b–c) Πλάτων, οὐδ᾿ ἄλλοθί που πρέπει πλὴν ἐν ταῖς τοῦ τὸν οἶνον δόντος θεοῦ ἑορταῖς οὐδ᾿ ἀσφαλές, οὔτ᾿ οὖν περὶ γάμους ἐσπουδακότα, ἐν οἷς ἔμφρονας εἶναι πρέπει μάλιστα νύμφην καὶ νυμφίον μεταβολὴν βίου οὐ μικρὰν μεταλλάττοντας, ἅμα δὲ καὶ τὸ γινόμενον ὅπως ὅτι 432a μάλιστα ἐξ ἐμφρόνων ἀεὶ γίγνηται· | σχεδὸν γὰρ ἄδηλον ὁποία νὺξ ἢ φῶς αὐτὸ γεννήσει. ἐν δὲ ἑνδεκάτῳ Νόμων (637d–e) ὁ αὐτός φησι Λυδοὺς, Πέρσας, Καρχηδονίους, Ἴβηρας, Κελτούς, Θρᾷκας πάνυ ἀκρατοπότας, οἳ κατὰ τῶν ἱματίων χεόμενοι τὸν οἶνον καλὸν καὶ εὔδαιμον ἐπιτήδευμα ἐπιτηδεύειν νενομίκασιν. | 432b ὅτι πολλοὶ ἀπαλφιτίζοντες τὸν οἶνον ἔπινον· Ἐπίνικος (fr. 1.6–10) γοῦν πού φησι· | 432c

γέροντα Θάσιον τόν τε γῆς ἀπ᾿ Ἀτθίδος ἑσμὸν μελίσσης τῆς ἀκραχόλου γλυκὺν συγκυρκανήσας ἐν σκύφῳ χυτῆς λίθου, Δήμητρος ἀκτῇ πᾶν γεφυρώσας ὑγρὸν κατῃσίμωκα πόμα, καύματος λύσιν.

10

15

20

25

10

ὁ δ᾿ αὐτὸς (Hegesand. fr. 23, FHG iv.418) ἱστορεῖ τινας ἐπιπάττον432d τας λέκιθον ἀντὶ ἀλφίτου πίνειν καὶ λέγεσθαι | ταύτην τὴν πόσιν

καλλίω τῆς ἐξ ἀλφίτων. ὅτι προπόσεις ἐν τοῖς συμποσίοις οὐκ ἐποίουν Λακεδαιμόνιοι. Κριτίας (fr. B 6.1–3, 7–21 West2)· καὶ τόδ᾿ ἔθος Σπάρτῃ μελέτημά τε κείμενόν ἐστι· πίνειν τὴν αὐτὴν οἰνοφόρον κύλικα, 26  κατῃσίμωκα] κατησίμωκα C E : κατῃσίμωσα A ‖ 28  ἀντὶ ἀλφίτου A : ἀντ᾿ ἀλφίτου E : αὐταλφίτου C

30

x 4 31 e– 43 3e

5

10

15

μηδ᾿ ἀποδωρεῖσθαι προπόσεις ὀνομαστὶ λέγοντα | ᾧ προπιεῖν ἐθέλει. εἶτ᾿ ἀπὸ τοιούτων πόσεων γλώσσας τελέουσιν εἰς αἰσχροὺς μύθους σῶμά τ᾿ ἀμαυρότερον τεύχουσι· πρὸς δ᾿ ὄμμ᾿ ἀχλὺς ἀμβλωπὸς ἐφίζει, λῆσις δ᾿ ἐκτήκει μνημοσύνην πραπίδων, | νοῦς δὲ παρέσφαλται· δμῶες δ᾿ ἀκόλαστον ἔχουσιν ἦθος· ἐπεισπίπτει δ᾿ οἰκοτριβὴς δαπάνη. οἱ Λακεδαιμόνιοι δὲ κόροι πίνουσι τοσοῦτον, ὥστε φρέν᾿ εἰς ἱλαρὰν ἀσπίδα πάντ᾿ ἀπαγαγεῖν εἴς τε φιλοφροσύνην γλῶσσαν μέτριόν τε γέλωτα. τοιαύτη δὲ πόσις σώματί τ᾿ ὠφέλιμος γνώμῃ τε κτήσει τε· καλῶς δ᾿ εἰς ἔργ᾿ Ἀφροδίτης | πρός θ᾿ ὕπνον ἥρμοσται, τὸν καμάτων λιμένα, πρὸς τὴν τερπνοτάτην τε θεῶν θνητοῖς Ὑγείαν, καὶ τὴν Εὐσεβείης γείτονα Σωφροσύνην. |

455 3 7

432e

10 432f

15

433a

20

καὶ ἑξῆς δέ φησιν (Critias fr. B 6.26–7 West2) ὡς οὐκ ἔστιν αὐτοῖς

433b

ἀπότακτος ἡμέρα οἰνῶσαι σῶμ᾿ ἀμέτροισι πότοις. 20

25

30

ὅτι φίλοινος ὁ πρὸς οἶνον ἕτοιμος, φιλοπότης δὲ ὁ πρὸς πότους, κωθωνιστὴς δὲ ὁ μέχρι μέθης. πλεῖστον δ᾿ ἔπιε τῶν ἡρώων ὁ τριγέρων Νέστωρ καὶ αὐτοῦ Ἀγαμέμνονος, ὃν ὡς πολυπότην Ἀχιλλεὺς ἐπιπλήττει. | καὶ μόνου δὲ τούτου τὸ ποτήριον Ὅμηρος (Il. 11.632–7) ἡρμήνευσεν, ὡς τὴν Ἀχιλλέως ἀσπίδα· ἐστρατεύετο γὰρ μετ᾿ αὐτοῦ (Il. 11.632), | ὃς καὶ τῆς μεγίστης μάχης ἐνεστηκυίας οὐκ ἀπείχετο | τοῦ πίνειν, ὥς φησιν Ὅμηρος (Il. 14.1). οὐκ ἂν ἁμάρτῃ δέ τις τὸ ποτήριον αὐτοῦ λέγων φιάλην Ἄρεος. | καὶ παρὰ τῷ Ἐπὶ Πατρόκλῳ γοῦν Ἀγῶνι φιάλην παρὰ Ἀχιλλέως λαμβάνει δῶρον. Εὔμηλος δὲ λαμβάνει θώρακα (Il. 23.558–64) δραμὼν ἆθλον ἐπισφαλῶς καὶ εὐμυχθείς (Il. 23.394–7), ἀσφαλείας ὅπλον. τῆς δὲ δίψης οὐδὲν | πολυποθητότερον· διὸ Ἄργος πολυδίψιον (Il. 4.171), τὸ πολυπόθητον διὰ τὸν χρόνον· τὸ δίψος

6  λῆσις A C E : λῆστις Cs Es ‖ 22  πολυπότην Musurus : πολυπότ C E : πολυπώτην A ‖ 27  Ἄρεος C E : Ἄρεως A ‖ 28  γοῦν C E : Ἐπιτελουμένῳ A 30  εὐμυχθείς C E : ἀμυχθείς A Es

433c 433b 433c 433d

433e

456

epitome

γὰρ πᾶσιν ἰσχυρὰν ἐπιθυμίαν ἐμποιεῖ τῆς περιττῆς ἀπολαύσεως· διὸ Σοφοκλῆς (fr. 763 = adesp. com. fr. *120) φησί· διψῶντι γάρ τοι πάντα προσφέρων σοφὰ οὐκ ἂν πλέον τέρψειας μὴ πιεῖν διδούς. καὶ Ἀρχίλοχος (fr. 125 West2)·

5

μάχης τε τῆς σῆς, ὥστε διψέων πιεῖν, ὣς ἐρέω. καὶ τραγικὸς δέ τίς (adesp. tr. fr. 96) φησιν· | 433f

434a

434b 434a 434b

434c

ἴσχειν κελεύω χεῖρα διψῶσαν φόνου. καὶ ὁ Κῦρος παρὰ Ξενοφῶντί (Cyr. 5.1.1) φησι· διψῶ ὑμῖν χαρίσασθαι. καὶ Πλάτων (R. 562c–d)· ὅταν, οἶμαι, δημοκρατουμένη πόλις ἐλευθερίας διψήσασα κακῶν οἰνοχόων προστατούντων τύχῃ καὶ πορρωτέρω τοῦ δέοντος ἀκράτου μεθυσθῇ. | ἔπινε δὲ καὶ Πρωτέας ὁ Μακεδὼν πλεῖστον καὶ εὐρώστῳ τῷ σώματι διῆγεν· Ἀλέξανδρος γοῦν αἰτήσας ποτὲ ποτήριον δίχουν καὶ πιὼν προὔπιε τῷ Πρωτέᾳ· καὶ ὃς λαβὼν καὶ πολλὰ ὑμνήσας τὸν βασιλέα ἔπιεν, ὡς ὑπὸ πάντων κροταλισθῆναι. καὶ μετ᾿ ὀλίγον τὸ αὐτὸ ποτήριον αἰτήσας ὁ Πρωτέας καὶ πάλιν πιὼν προὔπιε τῷ βασιλεῖ. ὁ δὲ Ἀλέξανδρος λαβὼν | ἔσπασε μὲν γενναίως, οὐ μὴν ὑπήνεγκεν, ἀλλ᾿ ἀπέκλινεν ἐπὶ τὸ προσκεφάλαιον ἀφεὶς τῶν χειρῶν τὸ ποτήριον. καὶ ἐκ τούτου νοσήσας ἀπέθανε τοῦ Διονύσου, | φησὶν Ἔφιππος (FGrH 126 F 3), | μηνίσαντος αὐτῷ, διότι τὴν πατρίδα αὐτοῦ τὰς Θήβας ἐπολιόρκησεν. ἔπινε δὲ καὶ ὁ Ἀλέξανδρος πλεῖστον, ὡς καὶ ἀπὸ τῆς μέθης συνεχῶς κοιμᾶσθαι δύο ἡμέρας καὶ δύο νύκτας· φησὶ γοῦν που Μένανδρος (Kolax fr. 2.1–4 Sandbach)·

10

15

20

25

(Βι.) κοτύλας | χωροῦν δέκα κόνδυ χρυσοῦν, Στρουθία, τρὶς ἔπιον μεστόν. (Στ.) Ἀλεξάνδρου πλέον πέπωκας τοῦ βασιλέως.

δειπνῶν δέ ποτε παρὰ Μηδείῳ τῷ Θεσσαλῷ εἴκοσιν οὖσιν ἐν συμποσίῳ πᾶσι προὔπιε παρὰ πάντων τὰ ἴσα λαμβάνων, καὶ 434d ἀναστὰς τοῦ συμποσίου μετ᾿ οὐ πολὺ ἀνεπαύετο. | Δαρεῖος δὲ ὁ 13  ἀκράτου A : ἀκράτ C E ‖ 23  δὲ καὶ E : δὲ A : καὶ per lig. C

30

x 43 3e –4 35d

5

10

15

20

25

30

457

τοὺς μάγους ἀνελὼν ἐπιγεγραμμένον εἶχεν ἐπὶ τοῦ μνήματος· ἠδυνάμην καὶ οἶνον πίνειν πολὺν καὶ τοῦτον φέρειν καλῶς. Κτησίας (FGrH 688 F 50) δὲ παρ᾿ Ἰνδοῖς φησιν οὐκ εἶναι τῷ βασιλεῖ μεθυσθῆναι· | παρὰ δὲ Πέρσαις τῷ βασιλεῖ ἐφίεται μεθύσκεσθαι, ὡς Δοῦρίς (FGrH 76 F 5) φησι, μιᾷ ἡμέρᾳ, ἐν ᾗ τῷ Μίθρῃ θύουσιν, ὅτε καὶ τὸ Περσικὸν ὠρχεῖτο· τῶν δὲ λοιπῶν οὐδεὶς τηνικαῦτα. Πέρσαι δὲ ὥσπερ ἱππεύειν οὕτω καὶ ὀρχεῖσθαι μανθάνουσι, καὶ νομίζουσι τὴν | ἐκ τῆς ἐργασίας ταύτης κίνησιν ἐμμελῆ τινα λαμβάνειν γυμνασίαν τῆς τοῦ σώματος ῥώμης. εἰς τοσοῦτον δὲ Ἀλέξανδρος ἐμέθυεν, ὥς φασιν, ὡς καὶ ἐπὶ ὄνων ἅρματος κωμάζειν· ἐποίουν δὲ τοῦτο καὶ οἱ τῶν Περσῶν βασιλεῖς. μήποτ᾿ οὖν διὰ τοῦτο οὐδὲ πρὸς τὰ ἀφροδίσια εἶχεν ὁρμήν· ἐξυδαροῦσθαι γάρ φησὶν Ἀριστοτέλης ἐν τοῖς Φυσικοῖς Προβλήμασι (872b20–5) τῶν τοιούτων τὴν γονήν. | φησὶ δὲ Θεόφραστος (fr. 578 Fortenbaugh) περὶ αὐτοῦ ὅτι οὐκ εὖ διέκειτο πρὸς τὰ ἀφροδίσια· Ὀλυμπιὰς γοῦν ποτε παρανέκλινεν αὐτῷ τὴν Θετταλὴν ἑταίραν Καλλιξείναν περικαλλεστάτην οὖσαν, συνειδότος καὶ τοῦ Φιλίππου (εὐλαβοῦντο γὰρ μὴ γύνις εἴη), ἣ δὲ πολλάκις ᾔτει αὐτῇ τὸν Ἀλέξανδρον συγγενέσθαι. καὶ περὶ Φιλίππου τοῦ πατρὸς αὐτοῦ Θεόπομπος (FGrH 115 F 282) | λέγει· Φίλιππος ἦν τὰ μὲν φύσει μανικὸς καὶ προπετὴς ἐπὶ τῶν κινδύνων, τὰ δὲ διὰ μέθην· ἦν γὰρ πολυπότης καὶ πολλάκις μεθύων ἐξεβοήθει. | ὅτι Φίλιππος φιλοπότης ὢν καὶ τὸν τρόπον ἀκόλαστος καὶ βωμολόχος εἶχε περὶ αὐτὸν συχνοὺς καὶ τῶν περὶ μουσικὴν ὄντων, | ὡς τόν τε κιθαρῳδὸν Ἀριστόνικον καὶ τὸν αὐλητὴν Δωρίωνα, | καὶ τῶν τὰ γέλοια λεγόντων. πιὼν δέ ποτε τὴν νύκτα πᾶσαν καὶ μεθυσθεὶς πολλὰ καὶ παίξας, ἀφεὶς ἅπαντας τοὺς ἄλλους ἀπαλλάττεσθαι ἤδη πρὸς ἡμέραν ἐκώμαζεν ὡς τοὺς πρέσβεις | τῶν Ἀθηναίων. ὅτε δέ, φησὶ Καρύστιος (fr. 3, FHG iv.357), μεθύειν προῃρεῖτο, ἔλεγε· “χρὴ πίνειν· Ἀντίπατρος γὰρ ἱκανός ἐστι νήφων.” κυβεύοντος δέ ποτε αὐτοῦ καί τινος ἀγγείλαντος ὡς Ἀντίπατρος πάρεστι, διαπορήσας ὦσεν ὑπὸ τὴν κλίνην τὸν ἄβακα. φιλοπότης δὲ ἦν, ὥς φησι Θεόπομπος (FGrH 115 F 283a), καὶ Διονύσιος ὁ νεώτερος, Σικελίας τύραννος, ὃς καὶ τὰς 21–2  πολυπότης Musurus : πολυπότ C E : πολυπώτης A ‖ 23  φιλοπότης Bedrot : φιλοπότ C E : φιλοπώτης A ‖ 33  φιλοπότης] φιλοπότ C E : φιλοπώτας (structura alia) A

434e

434f

435a

435b

435c 435b 435c

435d

458

epitome

435e ὄψεις ὑπὸ τοῦ οἴνου διεφθάρη. Ἀριστοτέλης (fr. 605.1) δέ | φησιν

435f

436a 436b

436c

436d

αὐτὸν ἔσθ᾿ ὅτε συνεχῶς ἐπὶ ἡμέρας ἐνενήκοντα μεθύειν· διὸ καὶ ἀμβλυωπότερον γενέσθαι τὰς ὄψεις. Θεόφραστος (fr. 548 Fortenbaugh) δέ φησι τοὺς ἑταίρους αὐτοῦ κολακεύοντας τὴν τυραννίδα προσποιεῖσθαι μὴ βλέπειν καὶ ὑπ᾿ αὐτοῦ τοῦ Διονυσίου χειραγωγεῖσθαι καὶ μήτε τὰ παρατιθέμενα τῶν ἐδεσμάτων μήτε τὰς κύλικας ὁρᾶν· διὸ κληθῆναι Διονυσιοκόλακας. ἔπινε δὲ πλεῖστον καὶ Νυσαῖος καὶ Ἀπολλοκράτης οἱ Διονυσίου τοῦ | προτέρου υἱοί· φησὶ γοῦν Θεόπομπος (FGrH 115 F 188)· ὁ δὲ Νυσαῖος, ὡς ἐπὶ θανάτῳ συνειλημμένος καὶ προειδὼς ὅτι μῆνας ὀλίγους ἤμελλε βιώσεσθαι, γαστριζόμενος καὶ μεθύων διῆγε. | τέθριππόν τε κατεσκευάσατο καὶ τὴν ἐσθῆτα τὴν ποικίλην ἀνέλαβεν, ἔτι δὲ καὶ τὴν ὀψοφαγίαν καὶ τὴν οἰνοφλυγίαν καὶ τὴν τῶν | παίδων καὶ τὴν τῶν γυναικῶν ὕβριν. καὶ περὶ Τιμολάου δὲ τοῦ Θηβαίου φησὶν ὁ αὐτὸς (Theopomp. FGrH 115 F 210) ὅτι· οὐκ ὀλίγων ἤδη γενομένων ἀσελγῶν περὶ τὸν βίον τὸν καθ᾿ ἡμέραν καὶ τοὺς πότους οὐδένα νομίζω τῶν ἐν ταῖς πολιτείαις ὄντων οὔτ᾿ ἀκρατέστερον οὔτε λιχνότερον οὔτε δοῦλον γεγενημένον μᾶλλον τῶν ἡδονῶν, εἰ μὴ Τιμόλαον. καὶ περὶ Χαριδήμου δὲ τοῦ Ὠρείτου, | ὃν πολίτην Ἀθηναῖοι ἐποίησαν, φησί (Theopomp. FGrH 115 F 143)· τήν τε δίαιταν ἑωρᾶτο τὴν καθ᾿ ἡμέραν ἀσελγῆ καὶ τοιαύτην ποιούμενος, ὥστε πίνειν καὶ μεθύειν ἀεί, καὶ γυναῖκας ἐλευθέρας ἐτόλμα διαφθείρειν· καὶ εἰς τοσοῦτον προῆλθεν ἀκρασίας, ὥστε μειράκιόν τι παρὰ τῆς βουλῆς τῆς τῶν Ὀλυνθίων αἰτεῖν ἐπεχείρησεν ὃ τὴν μὲν ὄψιν ἦν εὐειδὲς καὶ χάριεν, ἦν δὲ καὶ αἰχμάλωτον ἐκ Μακεδονίας. ἔπινε δὲ πλεῖστον καὶ Ἀρκαδίων, | ὥς φησι Πολέμων ἐν τῷ Περὶ τῶν κατὰ Πόλεις Ἐπιγραμμάτων (fr. 79 Preller)·

5

10

15

20

25

τοῦ πολυκώθωνος τοῦτ᾿ ἠρίον Ἀρκαδίωνος, (anon. FGE 1624) ὃς θάνεν

30

ἐκ χανδῆς ζωροποτῶν κύλικος. (anon. FGE 1627) καὶ Ἐρασίξενον δέ τινα πολυπότην φησὶ τὸ εἰς αὐτὸν ἐπίγραμμα (Call. HE 1325–6 = AP 7.454)· 436e

οὐ βαθὺν οἰνοπότην Ἐρασίξενον ἡ δὶς ἐφεξῆς | ἀκρήτου φανερῶς ᾤχετ᾿ ἔχουσα κύλιξ.

35

x 43 5d –43 7e

5

10

15

20

25

30

459

Ἀλκέτας δ᾿ ὁ Μακεδὼν Χώνη ἐπεκαλεῖτο διότι ἐντιθέμενος τῷ στόματι χώνην ἀπαύστως ἔπινεν ἐπιχεομένου οἴνου. Κλεομένης δὲ ὁ Λακεδαιμόνιος ὅτι ἀκρατοπότης ἦν καὶ διὰ τὴν μέθην ἑαυτὸν κατέτεμε μαχαίρᾳ ἱστόρησεν | Ἡρόδοτος (6.75). καὶ Ἴων δὲ ὁ ποιητὴς καὶ Ἀλκαῖος φιλοπόται. Ἴων δὲ καὶ ἐρωτικώτατος ὁμολογῶν ἐν τοῖς Ἐλεγείοις (fr. 31 West2) ἐρᾶν Χρυσίλλης τῆς Κορινθίας, Τελέου θυγατρός· ἧς καὶ Περικλῆς ἤρα ὁ Ὀλύμπιος. Ξέναρχος δὲ ὁ Ῥόδιος διὰ τὴν πολυποσίαν Μετρητὴς ἐπεκαλεῖτο. ὅτι Καλάνου | τοῦ φιλοσόφου ῥίψαντος ἑαυτὸν εἰς τὴν πυρὰν διέθηκεν Ἀλέξανδρος γυμνικὸν ἀγῶνα καὶ μουσικόν. ἔθηκε δὲ καὶ διὰ τὴν τῶν Ἰνδῶν φιλοινίαν, | ὥς φησι Χάρης (FGrH 125 F 19), | ἀκρατοποσίας ἀγῶνα, καὶ ἦν ἆθλον τῷ πρώτῳ τάλαντον, τῷ δευτέρῳ τριάκοντα μναῖ, τῷ τρίτῳ δέκα. τῶν οὖν πιόντων παραχρῆμα μὲν ἐτελεύτησαν ὑπὸ τοῦ ψύχους τριάκοντα καὶ πέντε, μικρὸν δὲ διαλιπόντες ἐν ταῖς σκηναῖς ἕξ. ὁ δὲ πλεῖστον πιὼν καὶ | νικήσας ἔπιε μὲν ἀκράτου χοᾶς τέσσαρας καὶ τὸ τάλαντον ἔλαβεν, ἐβίωσε δὲ ἡμέρας τέσσαρας· ἐκαλεῖτο δὲ Πρόμαχος. ὅτι Διονυσίου τοῦ τυράννου τῇ τῶν Χοῶν ἑορτῇ ἆθλον θέντος στέφανον χρυσοῦν τῷ πρώτῳ ἐκπιόντι χοᾶ πρῶτος ἐξέπιε Ξενοκράτης ὁ φιλόσοφος, καὶ λαβὼν τὸν χρυσοῦν στέφανον καὶ ἀναλύων τῷ Ἑρμῇ ἐπέθηκεν ᾧ εἰώθει καὶ τοὺς ἀνθίνους ἐπιτιθέναι, καὶ ἐθαυμάσθη. | ὅτι Δημοφῶν ὁ βασιλεὺς βουλόμενος ὑποδέξασθαι Ὀρέστην Ἀθήναζε, πρὸς δὲ τὰ ἱερὰ οὐ θέλων αὐτὸν προσιέναι οὐδ᾿ ὁμόσπονδον γενέσθαι μήπω δικασθέντα, ἐκέλευσε συγκλεισθῆναι τὰ ἱερὰ καὶ χοᾶ οἴνου ἑκάστῳ παρατεθῆναι, τῷ πρώτῳ ἐκπιόντι εἰπὼν ἆθλον δοθήσεσθαι πλακοῦντα· παρήγγειλέ τε τοῦ πότου παυσαμένου τοὺς στεφάνους οἷς ἐστεφανώσαντο πρὸς τὰ ἱερὰ μὴ τιθέναι διὰ | τὸ ὁμωροφίους γενέσθαι Ὀρέστῃ, τῇ δὲ ἱερείᾳ ἀποφέρειν πρὸς τὸ ἐν Λίμναις τέμενος, περιθέντας ἕκαστον περὶ τὸν ἑαυτοῦ χοᾶ, ἔπειτα θύειν ἐν τῷ ἱερῷ· καὶ ἔκτοτε κληθῆναι τὴν ἑορτὴν Χοᾶς | φησὶ Φανόδημος (FGrH 325 F 11). | ἐν ταύτῃ τῇ ἑορτῇ ἔθος Ἀθήνησι πέμπεσθαι δῶρα καὶ τοὺς μισθοὺς τοῖς σοφισταῖς, οἳ καὶ αὐτοὶ συνεκάλουν ἐπὶ ξένια τοὺς γνωρίμους. | ἐν 1–2  ἐπεκαλεῖτο διότι ἐντιθέμενος τῷ στόματι χώνην ἀπαύστως om. E 28  παυσαμένου C E : παυσαμένους A ‖ 29  ὁμωροφίους C E : ὁμορρόφους A : ὁμορόφους Schweighäuser

436f

437a 436f 437a

437b

437c

437d

437c | 437d 437e

460

epitome

ταύτῃ τῇ ἑορτῇ ποτε Διονύσιος ὁ Μεταθέμενος ἐπικληθεὶς ὁ Ἡρακλεώτης (fr. 428, SVF i.94) τοῖς οἰκέταις συνεορτάζων καὶ μὴ δυνάμενος διὰ γῆρας χρῆσθαι ᾗ παρείληφεν ἑταίρᾳ ὑποστρέψας εἶπε πρὸς τοὺς συνδειπνοῦντας· οὐ δύναμαι τανύσαι, λαβέτω δὲ καὶ ἄλλος. (~ Od. 21.152)

5

437f ἦν δὲ ἐκ νέου πρὸς τὰ ἀφροδίσια | ἐκμανὴς καὶ πρὸς τὰς δημοσίας

εἰσῄει παιδίσκας ἀδιαφόρως. καί ποτε πορευόμενος μετά τινων γνωρίμων ὡς ἐγένετο κατὰ τὸ παιδισκεῖον εἰς ὃ τῇ προτεραίᾳ παρεληλυθὼς ὤφειλε χαλκοῦς, ἔχων τότε κατὰ τύχην ἐκτείνας τὴν χεῖρα πάντων ὁρώντων ἀπεδίδου. Ἀνάχαρσις δὲ παρὰ Περιάνδρῳ τεθέντος ἄθλου περὶ τοῦ πίνειν ᾔτησε τὸ νικητήριον πρῶτος 438a μεθυσθεὶς τῶν συμπαρόντων, | ὡς ὄντος τέλους τούτου καὶ τῆς ἐν τῷ πότῳ νίκης ὡς καὶ τῆς ἐν τῷ τρέχειν. Λακύδης δὲ καὶ Τίμων οἱ φιλόσοφοι κληθέντες πρός τινα τῶν γνωρίμων ἐπὶ δύο ἡμέρας καὶ βουλόμενοι συμπεριφέρεσθαι τοῖς παροῦσιν ἔπινον προθυμότερον. τῇ μὲν οὖν πρώτῃ τῶν ἡμερῶν ὁ Λακύδης ἀπῄει πρότερος ἐπιπολάσαντος αὐτῷ τοῦ πότου, καὶ ὁ Τίμων ὁρῶν αὐτὸν ἀπιόντα ἔφη (Il. 22.393)·

10

15

ἠράμεθα μέγα κῦδος· ἐπέφνομεν Ἕκτορα δῖον. τῇ δ᾿ ὑστεραίᾳ προαπιόντος τοῦ Τίμωνος διὰ τὸ μὴ δυνηθῆναι

20

438b ἐκπιεῖν τὴν προποθεῖσαν αὐτῷ κύλικα | Λακύδης ἰδὼν αὐτὸν

ἐπανάγοντα εἶπε (Il. 6.127)· δυστήνων δέ τε παῖδες ἐμῷ μένει ἀντιόωσι. Μυκερῖνος ὁ Αἰγύπτιος, ὡς Ἡρόδοτος (2.133.4) ἱστορεῖ, ἀκούσας παρὰ τῶν μάντεων ὡς ὀλιγοχρόνιός ἐστι, λύχνα ποιησάμενος πολλά, ὅτε γένοιτο νύξ, ἔπινε καὶ εὐπάθει οὔτε ἡμέρας οὔτε νυκτὸς ἀνιείς· καὶ εἰς τὰ ἕλεα δὲ καὶ τὰ ἄλση νεμόμενος, ἔτι τε ὅπου πύθοιτο ἡβητήρια εἶναι, ἐμεθύσκετο. καὶ Ἄμασιν δὲ τῶν Αἰγυπτίων βασιλέα ὁ αὐτὸς (Hdt. 2.173.1, 174.1) πολλὰ πεπωκέναι 438c φησί. | φιλοπότης δὲ καὶ Νικοτέλης ὁ Κορίνθιος. καὶ Κόττας δὲ φιλοποτῶν διετέλει καὶ τὴν ἀπὸ συμποσίου ἐπάνοδον ἐποιεῖτο ἐπὶ θρόνου καθήμενος καὶ ὑπὸ τεσσάρων βασταζόμενος. καὶ Ἀντίοχος 438d δὲ ὁ βασιλεύς, ὥς φησι Φύλαρχος (FGrH 81 F 6), | ἐμεθύσκετό τε καὶ ἐκοιμᾶτο ἐπὶ πλέον, εἶθ᾿ ἑσπέρας πάλιν ἀφυπνιζόμενος ἐπέπινεν. ἐχρημάτιζε δὲ νήφων μὲν βραχέα τελέως, μεθύων δὲ τὰ

25

30

35

x 4 37 e– 43 9d

5

10

15

20

25

30

35

461

πολλά· διὸ περὶ αὐτὸν δύο ἦσαν διοικοῦντες τὰ τῆς βασιλείας, Ἄριστος καὶ Θεμίσων, Κύπριοι ἀδελφοί, ἐρώμενοι. Πτολεμαῖος δὲ ὁ Εὐεργέτης (FGrH 234 F 3) ἱστορεῖ Ἀντίοχον τὸν Ἐπιφανῆ, τὸν παρὰ Ῥωμαίοις ὁμηρεύσαντα, | εἰς Ἰνδικοὺς κώμους καὶ μέθας τραπέντα πολλὰ ἀναλίσκειν. καὶ τὰ περιλειπόμενα δὲ τῶν χρημάτων, φησί, μεθ᾿ ἡμέραν κωμάζων ὁτὲ μὲν ἐξέχει, ἄλλοτε δ᾿ ἐν ταῖς δημοσίαις ὁδοῖς ἱστάμενος ἔλεγε· “τίνι ἡ τύχη δίδωσι, λαβέτω·” καὶ ῥίψας τὸ ἀργύριον ᾤχετο. πολλάκις δὲ καὶ πλεκτὸν στέφανον ῥόδων ἔχων ἐπὶ κεφαλῆς καὶ χρυσοϋφῆ τήβενναν φορῶν μόνος ἐρέμβετο λίθους ὑπὸ μάλης ἔχων, οἷς ἔβαλλε τῶν ἰδίων τοὺς ἀκολουθοῦντας. ἐλούετό τε καὶ εἰς τοὺς κοινοὺς λουτρῶνας μύροις | ἀλειφόμενος, καί ποτε συνιδών τις αὐτὸν ἰδιώτης ἔφη· “μακάριος εἶ, ὦ βασιλεῦ· πολυτελὲς ὄζεις.” καὶ ὃς ἡσθεὶς κατὰ τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ ὑδρίσκην ὑπὲρ δύο χοᾶς ἔχουσαν παχέος μύρου καταχυθῆναι ἐκέλευσεν, ὡς καὶ τὸ πλῆθος τῶν ἀγοραίων εἰς τὸ ἐκχυθὲν συγκυλισθῆναι. ὀλίσθου δὲ γενομένου αὐτός τε ὁ Ἀντίοχος ἔπεσε καγχάζων καὶ οἱ πλεῖστοι τῶν λουομένων τὸ αὐτὸ ἔπασχον. | Πολύβιος (26.1a) δὲ αὐτὸν Ἐπιμανῆ φησι καὶ οὐκ Ἐπιφανῆ διὰ τὰς πράξεις· οὐ μόνον γὰρ μετὰ δημοτῶν ἀνθρώπων κατέβαινεν εἰς ὁμιλίας, ἀλλὰ καὶ μετὰ τῶν παρεπιδημούντων ξένων καὶ μετὰ τῶν εὐτελεστάτων ξυνέπινεν. εἰ δὲ καὶ τῶν νεωτέρων ξυναίσθοιτό τινας εὐωχουμένους ὁπουδήποτε, παρῆν μετὰ κεραμείου καὶ συμφωνίας, ὥστε τοὺς πολλοὺς διὰ τὸ παράδοξον ἀνισταμένους φεύγειν. πολλάκις δὲ καὶ τὴν βασιλικὴν ἐσθῆτα | ἀποβαλὼν τήβενναν ἀναλαβὼν περιῄει τὴν ἀγοράν. ἀγῶνας δέ ποτε ἐν Ἀντιοχείᾳ τελῶν τοὺς παραγενομένους ἐν τοῖς γυμνασίοις πάντας ἐκ χρυσῶν ὁλκίων ἤλειφε κροκίνῳ μύρῳ καὶ κινναμωμίνῳ καὶ ναρδίνῳ καὶ ἀμαρακίνῳ. καὶ συγκαλῶν αὐτοὺς εἰς εὐωχίας ποτὲ μὲν χίλια τρίκλινα, ποτὲ δὲ χίλια πεντακόσια | συνεπλήρου μετὰ πολυτελεστάτης κατασκευῆς, καὶ ὁ χειρισμὸς τῆς διακονίας δι᾿ αὐτοῦ ἐγίνετο· κατὰ γὰρ τὰς εἰσόδους ἐφιστάμενος οὓς μὲν εἰσῆγεν, οὓς δὲ ἀνέκλινε, καὶ περιπορευόμενος οὗ μὲν προσεκάθιζεν, οὗ δὲ προσανέπιπτε· καί ποτε μὲν ἀποθέμενος μεταξὺ τὸν ψωμόν, ποτὲ δὲ τὸ ποτήριον, ἀνεπήδα καὶ μετανίστατο καὶ περιῄει τὸν τόπον προπόσεις λαμβάνων ὀρθὸς ἄλλοτε | παρ᾿ ἄλλοις, ἅμα δὲ τοῖς ἀκροάμασι προσπαίζων. καὶ παρὰ τῶν μίμων 22  κεραμείου C E : κεραμίου A

438e

438f

439a

439b

439c

439d

462

439e

439f

440a 439f | 440b

440c

440d

epitome

εἰσεφέρετο ὅλος συγκεκαλυμμένος καὶ ἐτίθετο εἰς τὴν γῆν ὡς εἷς ὢν τῶν μίμων· καὶ τῆς συμφωνίας προκαλουμένης ὁ βασιλεὺς ἀναπηδήσας ὠρχεῖτο καὶ προσέπαιζε τοῖς μίμοις, ὥστε πάντας αἰσχύνεσθαι. τοιαῦτα ἀπεργάζεται τοὺς ταλαιπώρους ἡ πρὸς τῇ μέθῃ ἀπαιδευσία. φιλοπότης δ᾿ ἦν καὶ ὁ ὁμώνυμος αὐτῷ Ἀντίοχος, ὁ ἐν Μηδίᾳ πρὸς Ἀρσάκην πολεμήσας. | ἀναιρεθέντος οὖν αὐτοῦ ἔλεγεν Ἀρσάκης θάπτων αὐτόν· “ἔσφηλέ σε, Ἀντίοχε, θάρσος καὶ μέθη· ἤλπιζες γὰρ ἐν μεγάλοις ποτηρίοις τὴν Ἀρσάκου βασιλείαν ἐκπιεῖν.” Ἀντίοχος δὲ ὁ μέγας, ὃν Ῥωμαῖοι καθεῖλον, παρελθὼν εἰς Χαλκίδα τῆς Εὐβοίας συνετέλει γάμους, πεντήκοντα μὲν ἔτη γεγονὼς καὶ δύο τὰ μέγιστα τῶν ἔργων ἀνειληφώς, τήν τε τῶν Ἑλλήνων ἐλευθερίαν, ὡς αὐτὸς ἐπηγγέλλετο, καὶ τὸν | πρὸς Ῥωμαίους πόλεμον. ἐρασθεὶς οὖν παρθένου Χαλκιδικῆς κατὰ τὸν τοῦ πολέμου καιρὸν ἐφιλοτιμήσατο γῆμαι αὐτὴν οἰνοπότης ὢν καὶ μέθαις χαίρων· ἦν δὲ αὕτη Κλεοπτολέμου θυγάτηρ ἑνὸς τῶν ἐπιφανῶν, κάλλει πάσας ὑπερβάλλουσα. καὶ τοὺς γάμους συντελῶν ἐν τῇ Χαλκίδι αὐτόθι διέτριψε τὸν χειμῶνα, τῶν ἐνεστώτων οὐδ᾿ ἡντινοῦν ποιούμενος πρόνοιαν· ἔθετο δὲ καὶ τῇ παιδὶ ὄνομα Εὔβοιαν. ἡττηθεὶς οὖν τῷ πολέμῳ ἔφυγεν εἰς Ἔφεσον μετὰ τῆς νεογάμου. | Ἄγρων δὲ ὁ Ἰλλυρίων βασιλεύς, ὁ τοὺς Αἰτωλοὺς νενικηκώς, πολυπότης ὢν καὶ εἰς μέθας καὶ εὐωχίας τραπεὶς πλευρίτιδι ληφθεὶς ἀπέθανε, | φησὶ Πολύβιος (2.4.6). | καὶ Δημήτριος δὲ ὁ ἐκ Ῥώμης τὴν ὁμηρείαν διαφυγών, πολυπότης ὢν τὸ πλεῖστον τῆς ἡμέρας ἐμεθύσκετο. καὶ Ὀλοφέρνης δὲ ὁ Καππαδοκίας βασιλεὺς τοιοῦτος ἦν, ὥς φησιν ὁ αὐτός (Plb. 32.11.10)· διὸ ὁ θειότατος Πλάτων (Lg. 666a–b) καλῶς νομοθετεῖ παῖδας μέχρι ἐτῶν ὀκτωκαίδεκα τὸ παράπαν οἴνου μὴ γεύεσθαι· οὐ γὰρ χρὴ πῦρ ἐπὶ πῦρ ὀχετεύειν, οἴνου δὲ μετρίου γεύεσθαι | μέχρι τριάκοντα ἐτῶν, μέθης δὲ καὶ πολυοινίας τὸ παράπαν τὸν νέον ἀπέχεσθαι· τεσσαράκοντα δὲ ἐπιβαίνοντα ἐκ τῶν ἐν τοῖς συσσιτίοις εὐωχηθέντα καλεῖν τούς τε ἄλλους καὶ δὴ Διόνυσον εἰς τὴν τῶν πρεσβυτέρων τελετὴν ἅμα καὶ παιδείαν, ἣν τοῖς ἀνθρώποις ἐπίκουρον τῆς τοῦ γήρως αὐστηρότητος ἐδωρήσατο τὸν οἶνον φάρμακον, ὥστε ἀνηβᾶν ἡμᾶς καὶ δυσθυμίας λήθην γίνεσθαι. καὶ ἑξῆς δέ φησι (Lg. 672b)· | φήμη ὑπορρεῖ, ὡς ὁ θεὸς οὗτος ὑπὸ τῆς 5  Ἀντίοχος A : Ἀρσάκης C E ‖ 24  Ὀλοφέρνης C E : Ὀροφέρνην (structura alia) A et Ael.

5

10

15

20

25

30

35

x 43 9d –44 1b

5

μητρὸς Ἥρας διεφορήθη τῆς ψυχῆς τὴν γνώμην· διὸ τάς τε βακχείας καὶ τὴν μανικὴν πᾶσαν ἐμβάλλει χορείαν τιμωρούμενος, ὅθεν καὶ τὸν οἶνον ἐπὶ τοῦτ᾿ αὐτὸ δεδώρηται. Φάλαικος (HE 2935–8) δὲ γυναῖκά τινα ἀναγράφει πολυπότιν Κλεὼ ὄνομα λέγων· χρυσωτὸν κροκόεντα περιζώσασα χιτῶνα τόνδε Διωνύσῳ δῶρον ἔδωκε Κλεὼ οὕνεκα συμπίοισι μετέπρεπε, ἶσα δὲ πίνειν | οὔτις οἱ ἀνθρώπων ἤρισεν οὐδαμά πω.

10

463

2935

440e

ὅτι δὲ φίλοινον τὸ τῶν γυναικῶν γένος κοινόν. Ξέναρχος (fr. 5) οὖν γυναῖκά τινα παράγει φρικτότατον ὅρκον ὀμνύουσαν τόνδε· ἐμοὶ γένοιτο σοῦ ζώσης, τέκνον, ἐλεύθερον πιοῦσαν οἶνον ἀποθανεῖν.

15

20

25

30

παρὰ δὲ Ῥωμαίοις, φησὶ Πολύβιος (6.11a.4), ἀπείρητο γυναιξὶ πίνειν οἶνον· τὸν δὲ καλούμενον πάσσον πίνουσιν. οὗτος δὲ ποιεῖται μὲν ἐκ τῆς ἀσταφίδος, ἐστὶ δὲ παραπλήσιος τῷ Κρητικῷ πινόμενος τῷ | γλυκεῖ· διὸ πρὸς τὸ κατεπεῖγον τοῦ δίψους χρῶν- 440f ται αὐτῷ. λαθεῖν δ᾿ ἐστὶν ἀδύνατον τὴν γυναῖκα πιοῦσαν οἶνον· πρῶτον μὲν γὰρ οὐδ᾿ ἔχει οἴνου κυρείαν ἡ γυνή· πρὸς δὲ τούτοις φιλεῖν δεῖ τοὺς συγγενεῖς τοὺς ἑαυτῆς καὶ τοὺς τοῦ ἀνδρὸς ἕως ἐξανεψιῶν καὶ τοῦτο καθ᾿ ἡμέραν, ὅταν ἴδῃ πρῶτον. λοιπὸν ἀδήλου τῆς ἐντυχίας οὔσης τίσιν ἀπαντήσει, φυλάσσεται· τὸ γὰρ πρᾶγμα, κἂν γεύσηται μόνον, οὐ προσδεῖ διαβολῆς. | Ἄλκιμος 441a (FGrH 560 F 2) δέ φησι πάσας τὰς ἐν Ἰταλίᾳ γυναῖκας μὴ πίνειν οἶνον ἀπὸ ταύτης τῆς αἰτίας· Ἡρακλῆς περὶ τὴν Κροτωνιᾶτιν γενόμενος, ἐπεὶ πρός τινα οἰκείαν οὖσαν παρὰ τὴν ὁδὸν ἀφίκετο, προσελθὼν ᾔτει πιεῖν ἐντεῦθεν. ἔτυχε δ᾿ ἡ γυνὴ τοῦ τὴν οἰκίαν κεκτημένου πίθον οἴνου λαθραίως ὑποίξασα· καὶ πρὸς τὸν ἄνδρα δεινὸν ἔφη ποιήσειν αὐτόν, εἰ ξένου χάριν τὸν πίθον ἀνοίξειεν, ὕδωρ δὲ ἐκέλευσε δοῦναι. | Ἡρακλῆς δ᾿ ἐπὶ θύραις ἑστὼς καὶ 441b ἀκούσας τὸν ἄνδρα σφόδρα ἐπῄνεσεν, ὃν καὶ ἐκέλευσε παρελθόντα εἴσω σκοπεῖν τὸν πίθον· καὶ ὃς εἰσελθὼν λίθινον εὗρε τὸν πίθον 1  μρς`, i.e. μητρὸς C : μ()ρος, i.e. μητρὸς E : μητρυιᾶς A ‖ 8  συμπίοισι C E : γρ. ἴσως συμποσίοισι Cs Emg : συμποσίοισι A | μετέπρεπε C : μετέπρεπ E : μετέπρεπεν A

464

epitome

γεγονότα. τοῦτο δὲ τὸ σημεῖον ἔτι καὶ νῦν ἐστιν ἐν ταῖς ἐπιχωρίαις γυναιξὶ πάσαις ἐν αἰσχρῷ κεῖσθαι τὸ πίνειν οἶνον διὰ τὴν προκειμένην αἰτίαν. οἷαι δὲ εἰσὶν αἱ παρ᾿ Ἕλλησι μεθύουσαι δηλοῖ Ἀντιφάνης (fr. 163) λέγων· | 441c

(Α.) βούλει καὶ σύ, φιλτάτη, πιεῖν; (Β.) καλῶς ἔχει μοι. (Α.) τοιγαροῦν φέρε· μέχρι γὰρ τριῶν φασι τιμᾶν τοὺς θεούς.

5

καὶ Ἄλεξις (fr. 172.1–7)·

441d

(Α.) γυναιξὶν ἀρκεῖ πάντ᾿, ἐὰν οἶνος παρῇ πίνειν διαρκής. (Β.) ἀλλὰ μήν, νὴ τὼ θεώ, | ἔσται γ᾿ ὅσον ἂν βουλώμεθ᾿, ἔσται καὶ μάλα ἡδύς γε, ὀδόντας οὐκ ἔχων, ἤδη σαπρός, γέρων δαιμονίως. (Α.) ἀσπάζομαι γραῦν Σφίγγα· πρὸς ἐμὲ ὡς αἰνίγματα λέγε καὶ τὰ λοιπά.

10

5 15

ὁ αὐτὸς (fr. 56.1–2) Ζωπύρας τινὸς μνησθεὶς λέγει· Ζωπύρα, οἰνηρὸν ἀγγεῖον. Ἀντιφάνης (fr. 58.1–3)· κακοδαίμων σφόδρα ὃς γαμεῖ γυναῖκα, πλὴν ἐν τοῖς Σκύθαις· ἐκεῖ γὰρ μόνον οὐ φύεται ἄμπελος. |

20

441e Ξέναρχος (fr. 6)·

ὅρκον δ᾿ ἐγὼ γυναικὸς εἰς οἶνον γράφω. | 442a Ἀξιόνικος (fr. 5)·

25

γυναικὶ δὴ πίστευε μὴ πίνειν ὕδωρ. 442b καὶ ὅλα δὲ ἔθνη περὶ μέθας διατρίβοντα | μνήμης ἠξίωται. Τάπυ-

ροι οὖν φίλοινοι οὕτως ὡς ἀλείμματι ἄλλῳ μηδενὶ χρῆσθαι ἢ τῷ οἴνῳ, ὥς φησι Βαίτων (FGrH 119 F 1). Κτησίας (FGrH 688 F 54) δὲ καὶ δικαιοτάτους αὐτούς φησιν εἶναι. Ἁρμόδιος (FGrH 319 F 2) δὲ

30

x 441b–44 3a

5

10

15

465

φιλοπότας λέγει γενέσθαι Φηγαλεῖς Μεσηνίοις ἀστυγείτονας ὄντας | καὶ ἀποδημεῖν ἐθισθέντας. Φύλαρχος (FGrH 81 F 7) δέ φησι 442c Βυζαντίους οἰνόφλυγας ὄντας ἐν τοῖς καπηλείοις οἰκεῖν, ἐκμισθώσαντας τοὺς ἑαυτῶν θαλάμους μετὰ τῶν γυναικῶν τοῖς ξένοις, πολεμίας σάλπιγγος οὐδ᾿ ἐν ὕπνοις ὑπομένοντας ἀκοῦσαι· διὸ καὶ πολεμουμένων ποτὲ αὐτῶν καὶ οὐ προσκαρτερούντων τοῖς τείχεσι Λεωνίδης ὁ στρατηγὸς ἐκέλευε τὰ καπηλεῖα ἐπὶ τῶν τειχῶν σκηνοπηγεῖν, καὶ μόλις ποτὲ ἐπαύσαντο λειποτακτοῦντες. Μένανδρος (fr. 66) δέ φησι· | πάντας μεθύσους τοὺς ἐμπόρους ποιεῖ τὸ Βυζάντιον. ὅλην ἐπίνομεν τὴν νύκτα διὰ σὲ καὶ σφόδρ᾿ ἄκρατόν μοι δοκῶ· ἀνίσταμαι γοῦν τέσσαρας κεφαλὰς ἔχων.

442d

μέθυσοι δὲ καὶ Ἀργεῖοι καὶ Τιρύνθιοι. Ἔφιππος (fr. 2.2–3) οὖν φησιν· οἳ μεθύοντες ἀεὶ τὰς μάχας | πάσας μάχονται. τοιγαροῦν φεύγουσ᾿ ἀεί.

442e

Πολέμων (fr. 80 Preller) δὲ παρατίθεται τόδε τὸ ἐπίγραμμα περὶ Ἠλείων (FGE 1628–9)· 20

Ἦλις καὶ μεθύει καὶ ψεύδεται. οἷος ἑκάστου οἶκος, τοίη καὶ συνάπασα πόλις. τοιοῦτοι κατὰ Θεόπομπον (FGrH 115 F 139) καὶ οἱ ἐν Θρᾴκῃ Χαλκιδεῖς, | καὶ οἱ Θρᾷκες δὲ κατὰ Καλλίμαχον· φησὶ γοῦν (Call. 442f fr. 178.11–12 Pfeiffer)·

25

30

αὐτὰρ ὁ Θρηϊκίην μὲν ἀπέστυγε χανδὸν ἄμυστιν οἰνοποτεῖν, ὀλίγῳ δ᾿ ἥδετο κισσυβίῳ. τοιοῦτοι καὶ Μηθυμναῖοι, οὓς ἔπαυσεν ὁ τύραννος | Κλεομένης, ὁ 443a καὶ τὰς μαστροποὺς τὰς εἰθισμένας προαγωγεύειν τὰς ἐλευθέρας γυναῖκας, τρεῖς ἢ τέσσαρας τὰς ἐπιφανεστάτας ἐνδήσας εἰς σάκκους κᾆτα ποντίσαι τισὶ προστάξας. Ἕρμιππος (Theopomp. Hist. FGrH 115 F 39) δέ φησιν ὅτι Ἰλλυριοὶ δειπνοῦσι καθήμενοι 1  Φηγαλεῖς Μεσηνίοις C E : Φιγαλεῖς Μεσσηνίοις A ‖ 30  κᾆτα ποντίσαι C E : καταποντίσαι A

466

epitome

καὶ πίνουσιν. ἄγουσι δὲ καὶ τὰς γυναῖκας εἰς τὰς συνουσίας, καὶ καλὸν αὐταῖς προπίνειν οἷς ἐντύχωσι τῶν παρόντων· ἐκ δὲ τῶν 443b συμποσίων | αὗται τοὺς ἄνδρας ἀπάγουσι. κακόβιοι δὲ πάντες εἰσὶ καὶ ζώννυνται τὰς κοιλίας ζώναις πλατείαις ὅταν πίνωσιν. ἐπειδὰν δὲ σφοδρότερον πίνωσι, μᾶλλον ἀεὶ συνάγουσι τὴν ζώνην. Ἀριαῖοι δέ, φησὶν ὁ αὐτός, εἶχον προσπελατῶν ὥσπερ εἱλώτων τριάκοντα μυριάδας, ἐμέθυον δὲ ἀεὶ καὶ ἐποιοῦντο συνουσίας· διὸ Κελτοὶ πολεμοῦντες αὐτοῖς καὶ εἰδότες αὐτῶν τὰς ἀκρασίας παρήγγει443c λαν | ἅπασι τοῖς στρατιώταις δεῖπνον ὡς λαμπρότατον κατασκευάσαντας κατὰ σκηνὴν ἐμβαλεῖν εἰς τὰ σιτία πόαν τινὰ φαρμακώδη δυναμένην διακόπτειν τὰς κοιλίας καὶ διακαθαίρειν. γενομένου δὲ τούτου οἱ μὲν καταληφθέντες ὑπὸ τῶν Κελτῶν ἀπώλοντο, οἱ δὲ εἰς τὸν ποταμὸν ἔρριψαν ἑαυτοὺς ἀκράτορες τῶν γαστέρων γενόμενοι. 443d μητρόπολις τῶν δεινῶν ὁ οἶνος, δι᾿ ὃν | αἱ μέθαι, αἱ μανίαι, αἱ παροινίαι· οὗ τοὺς ἐκπαθῶς μεταλαμβάνοντας οὐ κακῶς ὁ Χαλκοῦς Διονύσιος (fr. 5.2 West2) κυλίκων ἐρέτας ἔφη. παρὰ δὲ Ἀλέξιδί (fr. 113.1–6) φησί τις· 443e

ὁ μὲν οὖν ἐμὸς υἱός, οἷον ἀρτίως εἴδετε, τοιοῦτος γέγονεν, Οἰνοπίων | τις ἢ Μάρων τις ἢ Κάπηλος ἢ Τιμοκλῆς· μεθύει γάρ, οὐδὲν ἕτερον. ὁ δ᾿ ἕτερος — τί ἂν τύχοιμ᾿ ὀνομάσας; βῶλος, ἄροτρον, γηγενὴς ἄνθρωπος.

5

10

15

20

5

καλῶς οὖν πρὸς τοὺς οὕτω λάπτοντας τὸν οἶνον ὁ αὐτός φησιν (fr. 169)·

25

οἶνον πολὺν οὐ κεκραμένον πίνεις μεστὸς ὢν κοὐκ ἐξεμεῖς; | 443f καὶ πάλιν (fr. 82)·

πολὺς γὰρ οἶνος πόλλ᾿ ἁμαρτάνειν ποιεῖ. 444a Πλάτων | δ᾿ ἐν ἕκτῳ Νόμων (773c–d) φησί· τὴν πόλιν εἶναι δεῖ 30

δίκην κεκραμένην κρατῆρος, οὗ μαινόμενος μὲν ὁ οἶνος ἐκκεχυμένος ζῇ, ὑποκολαζόμενος δὲ ὑπὸ νήφοντος ἑτέρου θεοῦ καλὴν | 444b κοινωνίαν λαβὼν ἀγαθὸν πόμα καὶ μέτριον ἀπεργάζεται· τὸ γὰρ παροινεῖν ἐκ τοῦ μεθύειν γίνεται· διὸ καὶ Ἀντιφάνης (fr. 42) φησίν·

x 44 3a–4 45 b

5

οὔτε γὰρ νήφοντα δεῖ οὐδαμῶς, πάτερ, παροινεῖν, οὔθ᾿ ὅταν πίνειν δέῃ νοῦν ἔχειν. ὅστις δὲ μεῖζον ἢ κατ᾿ ἄνθρωπον φρονεῖ, μικρῷ πεποιθὼς ἀθλίῳ νομίσματι, εἰς ἄφοδον ἐλθὼν ὅμοιον πᾶσιν αὑτὸν ὄψεται, | ἐὰν σκοπῇ τὰ τῶν ἰατρῶν τοῦ βίου τεκμήρια, τὰς φλέβας ὅποι φέρονται, τὰς ἄνω καὶ τὰς κάτω τεταμένας, δι᾿ ὧν ὁ θνητὸς πᾶς κυβερνᾶται βίος.

467

5 444c

πάλιν ὁ αὐτός πού φησι (fr. 19)· 10

15

Μακαρεὺς ἔρωτι τῶν ὁμοσπόρων μιᾶς πληγεὶς τέως μὲν ἐπεκράτει τῆς συμφορᾶς κατεῖχέ θ᾿ αὑτόν· εἶτα παραλαβών ποτε οἶνον στρατηγόν, ὃς μόνος θνητῶν ἄγει | τὴν τόλμαν εἰς τὸ πρόσθε τῆς εὐβουλίας, νύκτωρ ἀναστὰς ἔτυχεν ὧν ἠβούλετο.

5

444d

καλῶς οὖν ἄρα καὶ Ἀριστοφάνης (fr. 613) φησίν· ἡδύς τε πίνειν οἶνος, Ἀφροδίτης γάλα.

20

25

30

Ἡγήσανδρος (fr. 20, FHG iv.417) δὲ ἐξοίνους τινὰς λέγει. | Θεόπομπος (FGrH 115 F 121) δὲ περί τινῶν φησι Ῥοδίων· | καὶ 444e | 444f πολλὰς μὲν γυναῖκας εὐγενεῖς καὶ τῶν πρώτων ἀνθρώπων ᾔσχυναν, οὐκ ὀλίγους δὲ παῖδας καὶ νεανίσκους διέφθειραν. εἰς τοῦτο δὲ προέβησαν ἀσελγείας, ὥστε καὶ κυβεύειν ἠξίωσαν πρὸς ἀλλήλους περὶ τῶν γυναικῶν τῶν ἐλευθέρων, καὶ διωμολογοῦντο τοὺς ἐλάττω τοῖς ἀστραγάλοις βάλλοντας ἥντινα χρὴ τῶν πολιτίδων | τῷ νικῶντι εἰς συνουσίαν ἀγαγεῖν, ὅπως ἂν ἕκαστος ἦν 445a δυνατὸς πείθων ἢ βιαζόμενος. καὶ ταύτην τὴν κυβείαν ἔπαιζον μὲν καὶ ἄλλοι, ἐπιφανέστατα δὲ Ἡγησίλοχος ὁ προστατεῖν τῆς πόλεως ἀξιῶν. Ἀνθέας (SH 46) δὲ ὁ Κλεοβούλου τοῦ σοφοῦ συγγενής, πρεσβύτερος καὶ εὐδαίμων ἄνθρωπος | εὐφυής τε περὶ ποίησιν 445b ὢν πάντα τὸν βίον ἐδιονυσίαζεν, ἐσθῆτά τε Διονυσιακὴν φορῶν καὶ πολλοὺς τρέφων συμβάκχους ἐξῆγε κῶμον ἀεὶ μεθ᾿ ἡμέραν καὶ νύκτωρ. καὶ πρῶτος εὗρε τὴν διὰ τῶν συνθέτων ὀνομάτων ποίησιν,

20  ἀνθρώπων A : ἀν(θρώπ)ων C E B P

468

epitome

ἐποίει δὲ καὶ κωμῳδίας καὶ ἄλλα πολλὰ ἐν τούτῳ τῷ τρόπῳ τῶν ποιημάτων, ἃ ἐξῆρχε τοῖς μετ᾿ αὐτοῦ φαλλοφοροῦσιν. | ὅτι Εὐμένης ὁ Περγαμηνὸς ὑπὸ μέθης ἀπέθανεν. | 445c 445d ὅτι Τίμων (SH 778.1–2) ἀριθμοπότας φησὶ τοὺς πολὺν | 445e σπῶντας ἄκρατον λέγων·

5

βαρὺν βουπλῆγα τομώτερον ἢ Λυκόοργος, ὅς ῥα Διωνύσου ἀριθμοπότας ἐπέκοπτε. τὸ δὲ καὶ τὰς ὄψεις πλανᾷ, ὡς ἔδειξεν Ἀνάχαρσις (fr. A31A 445f Kindstrand) | δι᾿ ὧν ἔδειξεν ὅτι ψευδεῖς δόξαι τοῖς μεθύουσι γίνεται·

446a 446b 446c 446d

συμπότης γάρ τις ἰδὼν αὐτοῦ τὴν γυναῖκα ἐν τῷ συμποσίῳ ἔφη· “ὦ Ἀνάχαρσι, γυναῖκα γεγάμηκας αἰσχράν.” καὶ ὃς ἔφη· “πάνυ γε κἀμοὶ δοκεῖ· ἀλλά μοι ἔγχεον, ὦ παῖ, ποτήριον ἀκρατέστερον, ὅπως αὐτὴν καλὴν ποιήσω.” | οἶνον δὲ ἀρκεσίγυιον Εὐριπίδης (fr. 1098 N2 = Philox. PMG 832 ap. Antiph. fr. 205.7) πού φησιν. | ὅρα ὅτι τὸ ἀπεσκοτώθης ἀντὶ τοῦ ἐζοφώθης τὸν νοῦν φησί. καὶ ὅτι ἐν χρήσει κεῖται παρὰ Ἀντιφάνει (fr. 161.1) | τὸ πίσομαι ἀντὶ τοῦ πίω. | καὶ ὅτι πίομαι ἄνευ τοῦ ῡ λεκτέον, ἐκτείνοντας τὸ ῑ, φησίν· οὕτω γὰρ ἔχει καὶ τὸ Ὁμηρικόν (Il. 13.493)·

10

15

πιόμεν᾿ ἐκ βοτάνης. | 446e εὕρηται δὲ καὶ τὸ πιοῦμαι, ὡς Ἀριστοφάνης (fr. 614.1)·

20

πικρότατον οἶνον τήμερον πιῇ. 446f ἐνίοτε δὲ καὶ συστέλλεται τὸ ῑ· | Ὅμηρος (Od. 9.347)·

τῆ, πίε οἶνον. | ὅτι οἱ τὸν κρίθινον πεπωκότες, ὃν πῖνον καλοῦσιν, εἰς τὰ νῶτα καταπίπτουσιν, ὥς φησιν Ἀριστοτέλης ἐν τῷ Περὶ Μέθης (fr. 106 447b Rose = fr. 671 Gigon)· | καίτοι ὑπὸ τῶν λοιπῶν, φησί, μεθυστικῶν οἱ μεθυσθέντες ἐπὶ πάντα τὰ μέρη πίπτουσι, μόνοι δὲ οἱ τῷ πίνῳ ὕπτιοι κλίνονται. τὸν δὲ κρίθινον τοῦτον καὶ βρῦτον καλοῦσι 447c Σοφοκλῆς (fr. 610.1) τε καὶ Ἀρχίλοχος (fr. 42.1 West2) | καὶ ἄλλοι. Ἑλλάνικος (FGrH 4 F 66) δέ φησι· πίνουσι δὲ βρῦτον ἐκ τῶν ῥιζῶν, καθάπερ οἱ Θρᾷκες ἐκ τῶν κριθῶν. Ἑκαταῖος (FGrH 1 F 323a) δὲ 447a

9  ἔδειξεν C E : εἴρηκε A | γίνεται C : γιτ(αι) E : γίνονται B : γίγνονται A

25

30

x 4 45 b– 44 8e

469

περὶ Αἰγυπτίων εἰπὼν ὡς ἀρτοφάγοι εἰσὶν ἐπιφέρει· τὰς δὲ κριθὰς εἰς τὸ πόμα καταλέουσιν. | ὅτι φησί που Ἴων ὁ Χῖος (fr. 26.2–12 West2)· οἶνος 447d 5

10

15

πρόφασις παντοδαπῶν λόγων, αἵ τε Πανελλήνων ἀγοραὶ θαλίαι τ᾿ ἀνάκτων, ἐξ οὗ βοτρυόεσσ᾿ οἰνὰς ὑπὸ χθονίων | πτόρθον ἀνασχομένη θαλερῷ ἐπήξατο πήχει αἰθέρος· ὀφθαλμῶν δ᾿ ἐξέθορον πυκινοὶ παῖδες, φωνήεντες ὅταν πέσῃ ἄλλος ἐπ᾿ ἄλλῳ, πρὶν δὲ σιωπῶσι· παυσάμενοι δὲ βοῆς νέκταρ ἀμέλγονται, μόνον ὄλβιον ἀνθρώποισι, τοῦ χαίρειν φάρμακον αὐτοφυές. τοῦ θαλίαι φίλα τέκνα φιλοφροσύναι τε χοροί τε | τῶν ἀγαθῶν βασιλεὺς οἶνος ἔδειξε φύσιν.

5

447e

10 447f

εἶτα ἑξῆς ἐπεύχεται (fr. 26.16 West2) πίνειν καὶ παίζειν καὶ τὰ δίκαια φρονεῖν. Ἄμφις (fr. 33.1–3) δὲ παράγει φιλοπότην τινὰ λέγοντα· |

20

25

30

ἐπαινῶ μᾶλλον ἡμῶν τὸν βίον τὸν τῶν φιλοποτῶν ἤπερ ὑμῶν τῶν μόνον ἐν τῷ μετώπῳ νοῦν ἔχειν εἰωθότων. |

448a

ὅτι γρῖφός ἐστι κατὰ τὸν Σολέα Κλέαρχον (fr. 86 Wehrli) 448c πρόβλημα ἐπιπαιστικόν, προστακτικὸν τοῦ διὰ ζητήσεως εὑρεῖν τῇ διανοίᾳ τὸ προβληθὲν τιμῆς ἢ ἐπιζημίου χάριν εἰρημένον. ἑπτὰ δὲ εἴδη γρίφων φησίν· ἐν γράμματι, οἱονεὶ ἐροῦμεν ὄνομά τι ἰχθύος ἢ φυτοῦ ἀπὸ τοῦ θ̄ ἀρχομένου, ὁμοίως κἂν | ἔχειν τι κελεύῃ 448d ὁ γρῖφος τῶν γραμμάτων ἢ μὴ ἔχειν, καθάπερ οἱ ἄσιγμοι καλούμενοι γρῖφοι· ἐν συλλαβῇ, οἱονεὶ εἴπωμεν ἔμμετρον ὁτιδήποτε οὗ ἡγεῖται βα-, οἷον βασιλεύς, ἢ ὃ ἔχει τελευτὴν τὸ -ναξ, ὡς Καλλιάναξ, ἢ ὧν ὁ λέων καθηγεῖται, οἷον Λεωνίδης, ἢ ἔμπαλιν τελικόν ἐστιν, οἷον Θρασυλέων· ἐν ὀνόματι, οἱονεὶ εἴπωμεν ὀνόματα ἁπλᾶ ἢ σύνθετα δισύλλαβα, | οἷς μορφή τις ἐμφαίνεται 448e τραγικὴ ἢ πάλιν ταπεινή, ἢ ἄθεα ὀνόματα, οἷον Κλεώνυμος, ἢ θεοφόρα, οἷον Διονύσιος, καὶ τοῦτο ἢ ἐξ ἑνὸς θεοῦ, οἷον ἀπὸ Διὸς 13–14  τοῦ θαλίαι … φύσιν om. E

470

epitome

Διοκλῆς καὶ Ἑρμοῦ Ἑρμόδωρος, ἢ πλειόνων, οἷον Ἑρμαφρόδιτος· ἢ εἰ εἰς -νικος τύχοι λήγειν. ὅτι περὶ τῶν γρίφων Ἀντιφάνης (fr. 122.4–11) φησί που ὅτι | 448f πρότερον μὲν ἀκούων

449a

ὅ τι φέρων τις μὴ φέρει, ἐγέλων νομίζων λῆρον, οὐκ ἂν γενόμενον οὐδέποτέ γε, οἶμαι, πρᾶγμα παντελῶς λέγειν, | ἐνέδρας δ᾿ ἕνεκα. νυνὶ δὲ τοῦτ᾿ ἔγνωχ᾿ ὅτι ἀληθὲς ἦν· φέρομεν γὰρ ἔρανόν τιν᾿ ἄνθρωποι δέκα, οὐ φέρει δὲ τούτων τὴν φορὰν οὐδὲ εἷς. σαφῶς οὖν ὅ τι φέρων τις μὴ φέρει, τοῦτ᾿ ἔστι. |

5

5

10

10

449b καὶ ἀλλαχοῦ φησι (Antiph. fr. 55.2–4)·

τροχοῦ ῥύμασι τευκτὸν κοιλοσώματον κύτος, πλαστὸν ἐκ γαίης, ἐν ἄλλῃ μητρὸς ὀπτηθὲν στέγῃ, νεογενοῦς ποίμνης δ᾿ ἐν αὑτῇ πνικτὰ γαλακτοθρέμμονα.

15

εἶτ᾿ ἐπάγει ὅτι (Antiph. fr. 55.6–7)· κρεῶν χύτραν λέγω. | 449c καὶ πάλιν (Antiph. fr. 55.7–9)·

20

ξουθῆς μελίσσης νάμασι συμμιγὴς μηκάδων αἰγῶν ἀπόρρους θρόμβος, ἐγκαθήμενος εἰς πλατὺ στέγαστρον ἁγνῆς παρθένου Δηοῦς κόρης· ἔστι δὲ πλακοῦς. Βρομιάδος τε ἱδρῶτα πηγῆς (Antiph. fr. 55.12) τὸν οἶνόν φησι· καὶ λιβάδα φαιὰν δροσώδη (Antiph. fr. 55.13)

14  ῥύμασι C et Eust. : ῥήμασι E : † ρυμασι † A ‖ 21  νάμασι C : νάμαϊ E : νάμασιν A ‖ 22  ἀπόρρους θρόμβος E Eust. : ἀπόρρους θρόμμος C : ἀπόρρουν θρόμβον A

25

x 44 8e –45 0b

471

τὸ ὕδωρ. | Ἄλεξις (fr. 242.1–6, 8–9) δὲ περὶ ὕπνου τοιοῦτόν τινα 449d γρῖφον προβάλλει·

5

10

(Α.) οὐ θνητὸς οὐδ᾿ ἀθάνατος, ἀλλ᾿ ἔχων τινὰ σύγκρασιν, ὥστε μήτ᾿ ἐν ἀνθρώπου μέρει μήτ᾿ ἐν θεοῖς ζῆν, ἀλλὰ φύεσθαί τε ἀεὶ | καινῶς φθίνειν τε τὴν παρουσίαν πάλιν, ἀόρατος ὄψιν, γνώριμος δ᾿ ἅπασιν ὢν ἀεί. (Β.) τίς οὖν τοσαύτην ἔσται φύσιν ἔχων; (Α.) ὕπνος, βροτείων, ὦ κόρη, παυστὴρ πόνων.

449e

5 6 8

Εὔβουλος (fr. 106.1–4) δὲ τοιοῦτον προβάλλει·

15

ἔστι λαλῶν ἄγλωσσος, ὁμώνυμος ἄρρενι θῆλυς, οἰκείων ἀνέμων ταμίας, δασύς, ἄλλοτε δ᾿ | ἀξύνετα ξυνετοῖσι λέγων, νόμον ἐκ νόμου ἕλκων· ἓν δ᾿ ἐστὶ καὶ πολλά, καὶ ἂν τρώσῃ τις, ἄτρωτος. | πάλιν ὁ αὐτός (fr. 106.10–11)·

449f 450a

ἀττελεβόφθαλμος, μὴ πρόστομος, ἀμφικέφαλος, αἰχμητής, παίδων ἀγόνων γόνον ἐξαφανίζων. ἐστὶ δὲ ἰχνεύμων Αἰγύπτιος· 20

τῶν γὰρ κροκοδείλων (φησίν) οὗτος ᾠὰ λαμβάνων πρὶν θηριοῦσθαι τὸν γόνον κατάγνυσιν, ἔπειτ᾿ ἀφανίζει. διότι δὲ ἀμφίστομος; κεντεῖ κάτωθε, τοῖς δὲ χείλεσιν δάκνει. (Eub. fr. 106.12–15) πάλιν (Eub. fr. 106.16–17)·

25

οἶδ᾿ ἐγὼ ὃς νέος ὤν ἐστι βαρύς, ἂν δὲ γέρων ᾖ, ἄπτερος ὢν κοῦφον πέταται καὶ γῆν ἀφανίζει. λύσις πάππος ἀπ᾿ ἀκάνθης· οὗτος γὰρ νέος μὲν ὢν | ἕστηκεν ἐν τῷ σπέρματι, 13  ἄλλοτε Musurus : ἀλλοτι C : ἄλλοπε E* : † ἀλλοτει † A 17  ἀττελεβόφθαλμος A E : ἀττελεαβόφθαλμος, i.e. v.ll. ἀττελεβόφθαλμος et ἀττελαβόφθαλμος in unam confusas C : ἀττελαβόφθαλμος Es 20  κροκοδείλων A : κροκοδλ C E ‖ 23  κάτωθε A : κάτωθ C E

450b

472

epitome

ὅταν δὲ ἀποβάλῃ τοῦτο, πέτεται κοῦφος ὤν, δήπουθεν ὑπὸ τῶν παιδίων φυσώμενος. (Eub. fr. 106.18–20) πάλιν (Eub. fr. 106.21–4)· ἔστιν ἄγαλμα βεβηκὸς ἄνω, τὰ κάτω δὲ κεχηνός, εἰς πόδας ἐκ κεφαλῆς τετρημένον ὀξὺ διάτρωτον, ἀνθρώπους τίκτον κατὰ τὴν πυγὴν ἕν᾿ ἕκαστον, ὧν οἱ μὲν μοίρας ἔλαχον βίου, οἱ δὲ πλανῶνται. |

5

450c καὶ ζήτει λύσιν. παρὰ δὲ Ἀντιφάνει (fr. 192.7–12) κεῖται τοιοῦτος

γρῖφος· | 450d

(Α.) ἔστι τις ὃς τὰ μὲν ὄντα διδοὺς οὐκ οἶδε δεδωκὼς οἷσι δέδωκ᾿ οὐδ᾿ αὐτὸς ἔχων ὧν ἐδεῖτο. (Β.) διδοὺς δέ τις οὐκ ἔδωκεν οὐδ᾿ ἔχων ἔχει; οὐκ οἶδα τούτων οὐδέν. (Α.) οὐκοῦν ταῦτα καὶ ὁ γρῖφος λέγει· ὅσα γὰρ οἶσθα οὐκ οἶσθα νῦν οὐδ᾿ ὅσα δέδωκας οὐδ᾿ ὅσ᾿ ἀντ᾿ αὐτῶν ἔχεις νῦν. |

10

10 15

450e παρὰ τῷ αὐτῷ (fr. 194.1–3)· 450f

ἔστι φύσις θήλεια βρέφη σῴζουσ᾿ ὑπὸ κόλποις | αὐτῆς, ταῦτα δ᾿ ἄφωνα βοὴν ἵστησι γεγωνὸν καὶ διὰ πόντιον οἶδμα. εἰπόντος δέ τινος (Antiph. fr. 194.6–7) πόλιν εἶναι τρέφουσαν ῥήτορας, οἳ (Antiph. fr. 194.8–10)

451a

κεκραγότες τὰ διαπόντια τἀκ τῆς Ἀσίας καὶ τἀπὸ Θρᾴκης λήμματα | ἕλκουσι, καὶ μὴ καλῶς λύσαντος λέγει ἡ Σαπφώ (Antiph. fr. 194.17–21)·

451b

20

(Σα.) θήλεια μὲν οὖν ἐστὶ φύσις ἐπιστολή, βρέφη δ᾿ ἐν αὐτῇ περιφέρει τὰ γράμματα· | ἄφωνα δ᾿ ὄντα τοῖς πόρρω λαλεῖ οἷς βούλεθ᾿· ἕτερος δ᾿ ἂν τύχῃ τις πλησίον ἑστὼς ἀναγινώσκοντος οὐκ ἀκούσεται.

15  νῦν Cs Es : om. A ‖ 18  αὐτῆς vel ἀυτῆς A C E : αὐτοῖς Cs Es

25

20 30

x 450b–452a

5

10

473

καὶ παρὰ Διφίλῳ (fr. 49) δὲ τρεῖς κόραι Σάμιαι γριφεύονται παρὰ πότον· “τί πάντων ἰσχυρότατον;” καὶ τὰν μὲν εἰπεῖν· “ὁ σίδηρος,” καὶ φέρειν τοῦ λόγου τὰν ἀπόδειξιν, διότι τούτῳ πάντ᾿ ὀρύσσουσί τε καὶ τέμνουσι. τὰν δευτέραν | δ᾿ ἐπάγειν τὸν χαλκέα πολὺ 451c κρείττω φέρειν ἰσχύν· τοῦτον γὰρ κάμπτειν, μαλάσσειν, ὅ τι τ᾿ ἂν χρῄζῃ ποεῖν. τὰν δὲ τρίταν ἀποφῆναι πέος ἰσχυρότατον πάντων, διδάσκειν δ᾿ ὅτι καὶ τὸν χαλκέα στένοντα πυγίζουσι τούτῳ. Ἀχαιὸς (TrGF 20 T 7) δὲ γλαφυρὸς ὢν ποιητὴς περὶ τὴν σύνθεσιν, ἔσθ᾿ ὅτε μελαίνει τὴν φράσιν καὶ πολλὰ αἰνιγματωδῶς ἐκφέρει. λέγει γοῦν που (TrGF 20 F 19.1–4)· λιθάργυρος δ᾿ | ὄλπη παρῃωρεῖτο χρίσματος πλεκτὸν Σπαρτιάτην γραπτὸν κύρβιν·

15

451d

τὸν γὰρ λευκὸν ἱμάντα ἐξ οὗ ἡ ἀργυρᾶ λήκυθος ἐξήρτητο Σπαρτιάτην γραπτὸν ἔφη κύρβιν ἢ Σπαρτιᾶτιν σκυτάλην. ὅτι δὲ λευκῷ ἱμάντι περιειλοῦντες τὴν σκυτάλην οἱ Λάκωνες ἔγραφον ἃ ἠβούλοντο, πολλοὶ εἶπον. καὶ Στησίχορος (PMG 188) δὲ λιθαργύρεον ποδονιπτῆρα

20

ἔφη. Ἴων (TrGF 19 F 40.1–2) δέ πού φησι περὶ τοῦ ἰξοῦ· δρυὸς μὲν ἱδρὼς καὶ θαμνομήκης ῥάβδος. |

25

30

ὅτι Θεοδέκτης ὁ Φασηλίτης (TrGF 72 T 10) ἱκανώτατος ἦν 451e ἀνευρεῖν τὸν προβληθέντα γρῖφον καὶ αὐτὸς προβαλεῖν ἐπιδεξίως· ἔφη (TrGF 72 F 18.3–5) γοῦν περὶ σκιᾶς εἶναί τινα φύσιν ἣ περὶ τὴν γένεσιν καὶ περὶ τὴν φθίσιν μάλιστά ἐστι μεγίστη, περὶ δὲ τὴν ἀκμὴν ἐλαχίστη. | καὶ περὶ νυκτὸς δὲ καὶ ἡμέρας φησίν (TrGF 72 451f F 4)· εἰσὶ κασίγνηται διτταί, ὧν ἡ μία τίκτει | τὴν ἑτέραν, αὐτὴ δὲ τεκοῦσ᾿ ὑπὸ τῆσδε τεκνοῦται.

2  σίδηρος A : σίδρ C E ‖ 8  περὶ A : πε E : παρὰ C ‖ 13–14  γραπτὸν κύρβιν A E : γραπτὸν κύρκιν C Es

452a

474

epitome

ὅτι πολιορκουμένης Κρώμνης τῆς περὶ Μεγάλην πόλιν ὑπὸ Ἀρκάδων Ἱππόδαμος ὁ Λάκων, εἷς ὢν τῶν πολιορκουμένων, διεκελεύετο τῷ παρὰ Λακεδαιμονίων ἥκοντι κήρυκι ἐν αἰνιγμῷ εἰπεῖν τὴν περὶ αὐτοὺς κατάστασιν λέγων λύεσθαι τὸ γύναιον δέχ᾿ 452b ἡμερῶν τὸ ἐν Ἀπολλωνείῳ δεδεμένον, ὡς οὐκέτι | λύσιμον ἐσόμενον ἐὰν αὐτὰς παρέλθωσιν· ἦν δὲ αὕτη παρὰ τὸν τοῦ Ἀπόλλωνος θρόνον διὰ γραφῆς ἀπομεμιμημένος Λαιμὸς ἔχων γυναικὸς μορφήν. φανερὸν οὖν ἐγένετο πᾶσιν ὅτι δέκα ἡμέρας ἔτι καρτερῆσαι δύνανται οἱ πολιορκούμενοι διὰ τὸν λιμόν. συνέντες οὖν οἱ Λάκωνες τὸ λεχθὲν ἐβοήθησαν κατὰ τάχος.

452c

452d

452e

453e | 453f 453a

5

10

ὅτι τό· ἄνδρ᾿ εἶδον πυρὶ χαλκὸν ἐπ᾿ ἀνέρι κολλήσαντα | οὕτω συγκόλλως ὥστε σύναιμα ποεῖν, σικύας σημαίνει προσβολήν. τοῦ δὲ Πανάρκους γρίφου τοῦ ὅτι· “βάλοι ξύλῳ τε καὶ οὐ ξύλῳ καθημένην ὄρνιθα καὶ οὐκ ὄρνιθα ἀνήρ τε καὶ οὐκ ἀνὴρ λίθῳ τε καὶ οὐ λίθῳ”, τὸ μέν ἐστι νάρθηξ, τὸ δὲ νυκτερίς, τὸ δ᾿ εὐνοῦχος, τὸ δὲ κίσσηρις. | αἰνίγματα δέ φησι Δημήτριος ὁ Βυζάντιος (FHG ii.624) καὶ ἐκεῖνα τὰ Πυθαγόρου· “καρδίαν μὴ ἐσθίειν” ἀντὶ τοῦ “ἀλυπίαν ἀσκεῖν”. “πῦρ μαχαίρᾳ μὴ σκαλεύειν” ἀντὶ τοῦ “τεθυμωμένον ἄνδρα μὴ ἐριδαίνειν”. “ζυγὸν μὴ ὑπερβαίνειν” ἀντὶ τοῦ “πᾶσαν πλεονεξίαν φεύγειν καὶ στυγεῖν, ζητεῖν δὲ | τὸ ἴσον”. “λεωφόρους ὁδοὺς μὴ στείχειν” ἀντὶ τοῦ “γνώμῃ πολλῶν μὴ ἀκολουθεῖν· εἰκῇ γὰρ ἕκαστος ὅ τι ἂν δόξῃ, ἀποκρίνεται· τὴν δ᾿ εὐθεῖαν ἄγειν ἡγεμόνι χρώμενον τῷ νῷ”. “μὴ καθῆσθαι ἐπὶ χοίνικα” ἀντὶ τοῦ “μὴ σκοπεῖν τὰ ἐφ᾿ ἡμέραν, ἀλλὰ τὴν ἐπιοῦσαν ἀεὶ προσδέκεσθαι”. | ὅτι Δρομέας ὁ Κῷος | καὶ Κλέων ὁ μίμαυλος, ὃς καὶ τῶν Ἰταλικῶν μίμων ἄριστος γέγονεν αὐτοπρόσωπος ὑποκριτής, ἔπαιζον γρίφους τοιούτους· | ἀγροίκου τινὸς ὑπερπλησθέντος καὶ κακῶς ἔχοντος, ὡς ἠρώτα ὁ ἰατρὸς μὴ εἰς ἔμετον ἐδείπνησεν, “οὐκ ἔγωγε,” εἶπεν, “ἀλλ᾿ εἰς τὴν κοιλίαν.” καὶ πτωχῆς τινος τὴν γαστέρα πονούσης, ἐπεὶ ὁ ἰατρὸς ἐπυνθάνετο μὴ ἐν γαστρὶ ἔχει, “πῶς γε”, εἶπε, “τριταία μὴ βεβρωκυῖα;” ὅτι Σωσιφάνης (TrGF 92 T 3) Κηφισοκλέα τὸν ὑποκριτὴν λοιδορῶν ὡς εὐρύστομον, “ἐνέβαλον ἄν σου”, φησίν, “εἰς τὸ ἰσχίον 17  κίσσηρις C E : κίσηρις A

15

20

25

30

35

x 4 52 a– 45 4b

5

10

15

20

25

30

475

λιθόν, εἰ μὴ καταραίειν ἔμελλον | τοὺς περιεστηκότας.” ἀρχαῖος δέ, φησί, λογικός ἐστι γρῖφος οὗτος· “τί πάντες οὐκ ἐπιστάμενοι διδάσκομεν;” καί· “τί ταὐτὰ οὐδαμοῦ καὶ πανταχοῦ;” καὶ πρὸς τούτοις· “τί ταὐτὸν ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ γῆς καὶ ἐν θαλάσσῃ;” τοῦτο δ᾿ ἐστὶν ὁμωνυμία· καὶ γὰρ ἄρκτος καὶ ὄφις καὶ ἀετὸς καὶ κύων ἐν οὐρανῷ καὶ ἐν γῇ καὶ ἐν θαλάσσῃ. τὸ δὲ χρόνον σημαίνει· ἅμα γὰρ παρὰ πᾶσιν ὁ αὐτὸς καὶ οὐδαμοῦ διὰ τὸ μὴ ἑνὶ τόπῳ τὴν φύσιν | ἔχειν. τὸ δὲ προάγον ἐστὶ ψυχὰς ἔχειν· τοῦτο γὰρ οὐδεὶς ἡμῶν ἐπιστάμενος διδάσκει τὸν πλησίον. ὅτι πρῶτος εὗρεν ἣν Γραμματικὸν καλεῖ Θεωρίαν ὁ Ἀθηναῖος Καλλίας (Call. Com. test. *7), καθ᾿ ἣν πρῶτα μὲν λέγει ἕκαστον τῶν στοιχείων | χορὸς γυναικῶν πεποιημένος αὐτῷ ἐμμέτρως καὶ μεμελοπεποιημένως, | εἶτα καταστρέφει εἰς τἄλφα | τόνδε τὸν τρόπον· βῆτα ἄλφα βα, βῆτα εἶ βε, βῆτα ἦτα βη, καὶ οὕτω δι᾿ ὅλων τῶν φωνῶν. καὶ πάλιν ἐν ἀντιστρόφῳ τοῦ μέλους καὶ τοῦ μέτρου· γάμμα ἄλφα, γάμμα εἶ, γάμμα ἦτα, καὶ ἑξῆς. καὶ ἐπὶ τῶν λοιπῶν συλλαβῶν | ὁμοίως ἑκάστων τό τε μέτρον καὶ τὸ μέλος ἐν ἀντιστρόφοις ἔχουσι πᾶσαι ταὐτό· διὸ οἱ λοιποὶ τὰς ἀντιστρόφους ἀπὸ τούτου παρεδέχοντο πάντες, ὡς ἔοικεν, εἰς τὴν τραγῳδίαν. | δεδήλωκε δέ, φησί, καὶ διὰ τῶν ἰαμβείων γράμμα πρῶτος οὗτος ἀκολαστότερον μὲν κατὰ τὴν διάνοιαν, πεφρασμένον δὲ τὸν τρόπον τοῦτον· κύω γάρ, ὦ γυναῖκες. ἀλλ᾿ αἰδοῖ, φίλα, ἐν γράμμασι σφῷν τοὔνομ᾿ ἐξερῶ βρέφους. ὀρθὴ μακρὰ γραμμή ἐστι· ἐκ δὲ ταύτης μέσης μικρὰ παρεστῶσ᾿ ἑκατέρωθεν ὑπτία. ἔπειτα κύκλος πόδας ἔχων βραχεῖς δύο. |

453b

453c

453d 453c | 453d

453e

454a

5

παρ᾿ Εὐριπίδῃ δὲ καὶ Ἀγάθωνι καὶ Θεοδέκτῃ τὴν ἐγγράμματον 454b–f ῥῆσιν ποιοῦσι. | βοτήρ ἐστί τις | ἢ ἀγροῖκος ἀγράμματος | δηλῶν 454b | 454d | τοὔνομα τοῦ Θησέως ἐπιγεγραμμένον οὕτως. Εὐριπίδης (fr. 382)· 454b ἐγὼ πέφυκα γραμμάτων μὲν οὐκ ἴδρις, μορφὰς δὲ λέξω καὶ σαφῆ τεκμήρια. κύκλος τίς ἐστιν ὡς τόρνοισιν ἐκμετρούμενος,

1  καταραίειν C E : καταρραίνειν A ‖ 4  θαλάσσῃ] cf. infra : θαλάττῃ A : θαλάῃ C : θαλα() E ‖ 10  Γραμματικὸν C E : Γραμματικὴν A

476

454c

epitome

οὗτος δ᾿ ἔχει σημεῖον ἐν μέσῳ σαφές. | τὸ δεύτερον δὲ πρῶτα μὲν γραμμαὶ δύο, ταύτας διείργει δ᾿ ἐν μέσαις ἄλλη μία. τρίτον δὲ βόστρυχός τις ὣς εἱλιγμένος. τὸ δ᾿ αὖ τέταρτον ἦν μὲν εἰς ὀρθὸν μία, λοξαὶ δ᾿ ἐπ᾿ αὐτῆς τρεῖς κατεστηριγμέναι εἴσι. τὸ πέμπτον δ᾿ οὐκ ἐν εὐμαρεῖ φράσαι· γραμμαὶ γάρ εἰσιν ἐκ διεστώτων δύο, αὗται δὲ συντρέχουσιν εἰς μίαν βάσιν. τὸ λοίσθιον δὲ τῷ τρίτῳ προσεμφερές.

5

5

10

10

Ἀγάθωνος (TrGF 39 F 4)· | 454d

γραφῆς ὁ πρῶτος ἦν μεσόμφαλος τύπος· ὀρθοί τε κανόνες ἐζυγωμένοι δύο· Σκυθικῷ τε τόξῳ τρίτον ἦν προσεμφερές. ἔπειτα τριόδους πλάγιος ἦν προσκείμενος· ἐφ᾿ ἑνός τε κανόνος ἦσαν ἐζυγωμένοι δύο. ὅπερ δὲ τὸ τρίτον, ἦν καὶ τελευταῖον πάλιν.

15

5

Θεοδέκτου (TrGF 72 F 6)· | 454e

454f

γραφῆς ὁ πρῶτος ἦν μαλακόφθαλμος κύκλος. ἔπειτα δύο οἱ κανόνες ἰσόμετροι πάνυ, τούτους δὲ πλάγιος διαμέτρου συνδεῖ κανών. τρίτον δ᾿ ἑλικτῷ βοστρύχῳ προσεμφερής. ἔπειτα τριόδους πλάγιος ὣς ἐφαίνετο, πέμπτοι δ᾿ ἄνωθεν ἰσόμετροι ῥάβδοι δύο, αὗται δὲ συντείνουσιν εἰς μίαν βάσιν· | ἕκτον δ᾿ ὅπερ καὶ πρόσθεν εἶφ᾿, ὁ βόστρυχος.

20

5 25

Νεοπτόλεμος δὲ ὁ Παριανός (fr. 7 Mette) φησιν ἐν Χαλκηδόνι ἐπὶ τοῦ Θρασυμάχου τοῦ σοφιστοῦ μνήματος ἐπιγεγράφθαι τόδε τὸ ἐπίγραμμα (anon. FGE 1568–9)· θῆτα ῥῶ ἄλφα σὰν ὖ μ̄̄ ἄλφα χῖ οὖ σάν, πατρὶς Χαλκηδών· ἡ δὲ τέχνη σοφίη. ὅτι Καστορίων ὁ Σολεὺς ἐπίγραμμα εἰς Πᾶνα (SH 310.1 bis) | πάντας ὁμοίους τοὺς πόδας ἡγεμονικοὺς καὶ

455a ἐποίησε

30

x 454b–456a

477

ἀκολουθητικοὺς ἔχον, ὧν ἕκαστον, ὡς ἂν τῇ τάξει θῇς, τὸ αὐτὸ μέτρον ἀποδώσεις, οὕτω· σὲ τὸν βόλοις νιφοκτύποις δυσχείμερον, | νιφοκτύποις σὲ τὸν βόλοις δυσχείμερον. 5

455b

οὗτος δὲ ὁ ῥήτωρ φησὶν εἶναι καὶ ἑτέρως ποιῆσαι, ὥστε πλείω πρὸς τὴν χρῆσιν ἐκ τοῦ ἑνὸς ἔχειν· οὐ βούλομαι γὰρ τῶν ποδῶν μέτρον λαβεῖν, λαβεῖν μέτρον γὰρ τῶν ποδῶν οὐ βούλομαι.

10

ὅτι εὕρηται παρὰ Πινδάρῳ (fr. 70b) ἀσιγμοποιηθεῖσα ᾠδή. | καὶ Ἑρμιονεὺς (Lasus PMG 704) δὲ ἐποίησεν ἄσιγμον ᾠδήν, καὶ 455c Λᾶσος ἄσιγμον ὕμνον εἰς Δήμητρα (PMG 702.1). | ἐν Φανερᾷ γενόμην, πάτραν δέ μου ἁλμυρὸν ὕδωρ ἀμφὶς ἔχει· μήτηρ δ᾿ ἔστ᾿ Ἀριθμοῖο πάις,

15

20

455d

ἤτοι Κοίου· κοῖος γὰρ παρὰ Μακεδόσιν ὁ ἀριθμός. | καὶ ἐπὶ τῆς 455e πισσάνης δέ, ἣ πεποίηται παρὰ τὸ πτίσσειν καὶ ἀνεῖν, ἔστι γρῖφος οὗτος· κριθῆς ἀφλοίου χυλὸν ὀργάσας πίε. καὶ ἐπὶ τοῦ κοχλίου· ζῷον ἄπουν ἀνάκανθον ἀνόστεον ὀστρακόνωτον ὄμματ᾿ ἐκκύπτοντα προμήκεα κεἰσκύπτοντα. Ἀντιφάνης (fr. 51) δέ πού φησι· | τροφαλίδας τε λινοσάρκους, μανθάνεις; τυρὸν λέγω.

455f

Τιμοκλῆς (fr. 13)· 25

(Α.) ὡς δ᾿ ἦν ἠρμένη βίου τιθήνη, πολεμία λιμοῦ, φύλαξ φιλίας, ἰατρὸς ἐκλύτου βουλιμίας, | τράπεζα. (Β.) περιέργως, νὴ τὸν οὐρανόν, ἐξὸν φράσαι “τράπεζα” συντόμως.

456a

5

2  ἀποδώσεις C γρEmg : ἀποτελ(ε)σθ(ε)ίς vel sim. E : ἀποδώσει A ‖ 12  Φανερᾷ ‖ 13  μήτηρ A C E : Λητώ Cs Emg A C E : τῇ νήσῳ Δήλῳ Cs Emg 15  πισσάνης C E : πτισάνης A

478

epitome

ὅτι χρησμὸς ἐδόθη Κινύρᾳ περὶ τοῦ υἱοῦ Ἀδώνιδος (Pl. Com. fr. 3)·

456b

ὦ Κυπρία, βασιλεῦ Κυπρίων, ἀνδρῶν δασυπρώκτων, παῖς σοι κάλλιστος μὲν ἔφυ θαυμαστότατός τοι πάντων ἀνθρώπων, δύο δ᾿ αὐτὸν δαίμον᾿ ἔχετον, | ἡ μὲν ἐλαυνομένη λαθρίοις ἐρετμοῖς, ὁ δ᾿ ἐλαύνων.

5

ἤρων γὰρ Ἀδώνιδος Ἀφροδίτη καὶ Διόνυσος. τὸ δὲ τῆς Σφιγγὸς αἴνιγμα Ἀσκληπιάδης (FGrH 12 F 7a = AP 14.64) τοιοῦτον εἶναί φησιν· ἔστι δίπουν ἐπὶ γῆς καὶ τετράπουν, οὗ μία φωνή, καὶ τρίπουν, ἀλλάσσει δὲ φύσιν μόνον ὅσσ᾿ ἐπὶ γαῖαν ἑρπετὰ γίνονται ἀνά τ᾿ αἰθέρα καὶ κατὰ πόντον. ἀλλ᾿ ὁπόταν πλείοσιν ἐρειδόμενον ποσὶ βαίνῃ, ἔνθα τάχος γυίοισιν ἀφαυρότερον πέλει αὑτοῦ. |

10

5

456c παρὰ δὲ Σιμωνίδῃ (fr. 69 Diehl) γριφώδη ταῦτα·

μιξονόμου τε πατὴρ ἐρίφου καὶ σχέτλιος ἰχθὺς πλησίον ἠρείσαντο καρήατα· παῖδα δὲ νυκτὸς δεξάμενοι βλεφάροισι Διονύσοιο ἄνακτος βουφόνον οὐκ ἐθέλουσι τιθηνεῖσθαι θεράποντα. φασὶ δ᾿ οἱ μὲν ἐπί τινος τῶν ἐν Χαλκίδι ἀναθημάτων τοῦτο γεγράφθαι, πεποιῆσθαι δ᾿ ἐν αὐτῷ τράγον καὶ δελφῖνα, περὶ ὧν εἶναι τὸν 456d λόγον | τοῦτον, οἱ δὲ εἰς τὸ ἐπιτόνιον ψαλτήριον δελφῖνα καὶ τράγον εἰργασμένον εἰρῆσθαι, καὶ εἶναι βουφόνον καὶ Διονύσου θεράποντα τὸν διθύραμβον. οἱ δέ φασιν ἐν Ἰουλίδι τὸν Διονύσῳ θυόμενον βοῦν παίεσθαι πελέκει, πλησίον δὲ τῆς ἑορτῆς οὔσης εἰς χαλκεῖον δοθῆναι τὸν πέλεκυν· τὸν Σιμωνίδην οὖν νέον ὄντα βαδίσαι πρὸς τὸν χαλκέα κομιούμενον αὐτόν· ἰδόντα δὲ καὶ τὸν τεχνίτην κοιμώμενον καὶ τὸν ἀσκὸν καὶ τὸν καρκίνον εἰκῇ κείμε456e νον καὶ ἐπαλλήλως ἔχοντα τὰ ἔμπροσθεν, | οὕτως ἐλθόντα εἰπεῖν πρὸς τοὺς συνήθεις τὸ πρόβλημα· τὸν μὲν γὰρ ἐρίφου πατέρα

1  Κινύρᾳ A E : Κινύρω Es : Κινύραω, i.e. v.ll. Κινύρᾳ et Κινύρῳ in unam confusas C ‖ 3  τοι A C E : τε Cs Es ‖ 10  φύσιν] φυὴν Cs Es ‖ 11  γίνονται C E B : γείνονται A Es ‖ 13  ἀφαυρότερον, i.e. ἀφαυρότρ C E : ἀφαυρότατον, i.e. ἀφαυρόττ A et AP ‖ 17  Διονύσοιο A E : Διωνύσοιο C ‖ 25  Σιμωνίδην B : Σιμωνίδ C E : Σιμωνίδη A

15

20

25

x 456a–457d

479

ἀσκὸν εἶναι, σχέτλιον δὲ ἰχθὺν τὸν καρκίνον, νυκτὸς δὲ παῖδα τὸν ὕπνον, βουφόνον δὲ Διονύσου θεράποντα τὸν πέλεκυν. τὸ δὲ ἐπίγραμμα αὐτοῦ τό (fr. 70.1–2 Diehl)· 5

10

τὸν οὐκ ἐθέλοντα φέρειν τέττιγος ἄεθλον τῷ Πανοπηϊάδῃ δώσειν μέγα δεῖπνον Ἐπείῳ, | τοιοῦτόν ἐστιν· ἐν Καρθέᾳ διατρίβων μακρὰν τῆς θαλάσσης ἐδίδα- 456f σκε τοὺς χορούς. ὑδρεύοντο οὖν αὐτός τε καὶ οἱ ἄλλοι ἐκ τῆς κάτω κρήνης, ἀνακομίζοντος αὐτοῖς τὸ ὕδωρ ὄνου ὃν ἐκάλουν Ἐπειὸν διὰ τὸ κἀκεῖνον ἀναγεγράφθαι ὑδροφορεῖν τοῖς Ἀτρείδαις, | ὡς 457a Στησίχορος (PMG 200)· ᾤκτειρε δ᾿ αὐτὸν ὕδωρ ἀεὶ φορέοντα Διὸς κούρα βασιλεῦσιν.

15

20

ὑπαρχόντων οὖν τούτων ταχθῆναί φασι τῷ μὴ παραγενομένῳ τῶν χορευτῶν εἰς τὴν ὡρισμένην ὥραν παρέχειν τῷ ὄνῳ χοίνικα κριθῶν. τοῦτ᾿ οὖν κἀν τῷ ποιήματι λέγεσθαι, καὶ εἶναι τὸν μὲν οὐ φέροντα τὸ τοῦ τέττιγος ἄεθλον τὸν οὐκ ἐθέλοντα ᾄδειν, Πανοπηϊάδην δὲ τὸν ὄνον, μέγαν δὲ δεῖπνον τὴν χοίνικα τῶν κριθῶν. ἔστι γρῖφος καὶ παρὰ Θεόγνιδι (1229–30)· | ἤδη γάρ με κέκληκε θαλάσσιος οἴκαδε νεκρός, τεθνηκὼς ζωῷ φθεγγόμενος στόματι·

457b

σημαίνει γὰρ κόχλον. τοιοῦτόν ἐστι καὶ τὸ ῥήματα λέγειν ἀνθρώπων ὀνόμασιν ὅμοια, οἷον (adesp. tr. fr. 97)· λαβὼν ἀριστόνικον ἐν μάχῃ κράτος. καὶ τὸ περιφερόμενον· 25

30

πέντ᾿ ἄνδρες δέκα ναυσὶ κατέδραμον εἰς ἕνα χῶρον, | ἐν δὲ λίθοις ἐμάχοντο, λίθους δ᾿ οὐκ ἦν ἀνελέσθαι· δίψει δ᾿ ἐξώλλυντο, ὕδωρ δ᾿ ὑπερεῖχε γενείου.

457c

ὅτι Ἀθήνησιν οἱ μὴ λύσαντες τὰ προτεθέντα γρῖφα ἔπινον φιάλην κεκερασμένην. ἦν δέ, φησὶ Κλέαρχος (fr. 63.I Wehrli), ἡ τῶν γρίφων ζήτησις οὐκ ἀλλοτρία φιλοσοφίας, καὶ οἱ παλαιοὶ τὴν τῆς παιδείας ἀπόδειξιν ἐν τούτοις ἐποιοῦντο· προέβαλον | γὰρ 457d 17  μέγαν C : μέγ(αν) E : μέγα A

480

epitome

παρὰ τοὺς πότους οὐχ ὡς οἱ νῦν ἐρωτῶντες· “ποῖος τῶν συνδυασμῶν ἢ τίς ἰχθὺς ἥδιστος;” καί· “τίς μετ᾿ Ἀρκτοῦρον ἢ μετὰ Πλειάδα ἢ μετὰ Κύνα μάλιστα βρωτός;” καὶ ἐπὶ τούτοις ἆθλα μὲν τοῖς νικῶσι φιλήματα μίσους ἄξια τοῖς ἐλευθέραν αἴσθησιν ἔχουσι, ζημία δὲ τοῖς ἡττηθεῖσιν ἄκρατον πιεῖν, ὃν ἥδιον τῆς Ὑγιείας πίνουσι· κομιδῇ γάρ ἐστι ταῦτά τινος τοῖς Φιλαινίδος καὶ 457e Ἀρχεστράτου (test. 4 Olson–Sens) συγγράμμασιν | ἐνῳκηκότος, ἔτι δὲ περὶ τὰς λεγομένας Γαστρολογίας ἐσπουδακότος. βούλεται 458a δὲ ὁ Κλέαρχος ταῦτα | λέγων τοιαῦτά τινα προβάλλειν· στίχον εἰπεῖν Ὁμηρικὸν ἀπὸ τοῦ ᾱ ἀρχόμενον καὶ εἰς ᾱ καταλήγοντα·

5

10

ἀγχοῦ δ᾿ ἱσταμένη ἔπεα πτεροέντα προσηύδα. (Il. 4.92) ἀλλ᾿ ἄγε νῦν μάστιγα καὶ ἡνία σιγαλόεντα. (Il. 5.226) πάλιν ὁμοίως ἰαμβεῖα· ἀγαθὸς ἀνὴρ λέγοιτ᾿ ἂν ὁ φέρων τἀγαθά. (adesp. com. fr. 121.1) ἀγαθὸς ἂν εἴη καὶ ὁ φέρων καλῶς κακά. (adesp. com. fr. 121.2) |

15

458b Ὁμηρικοὶ ἀπὸ τοῦ ε̄ ἐπὶ τὸ ε̄·

εὗρε Λύκωνος υἱὸν ἀμύμονά τε κρατερόν τε. (Il. 4.89) ἐν πόλει ὑμετέρῃ, ἐπεὶ οὐκ ἔμελλον ἐγώ γε. (Il. 5.686)

20

πάλιν ἰαμβεῖα· εὐκαταφρόνητός ἐστι πενία, Δερκύλε. (adesp. com. fr. 121.3) ἐπὶ τοῖς παροῦσι τὸν βίον διάπλεκε. (adesp. com. fr. 121.4) Ὁμήρου ἀπὸ η̄ ἐπὶ τὸ η̄· 458c

ἡ μὲν ἄρ᾿ ὣς εἰποῦσ᾿ ἀπέβη γλαυκῶπις Ἀθήνη. (Il. 5.133) | ἡ δ᾿ ἐν γούνασι πῖπε Διώνης δῖ᾿ Ἀφροδίτη. (Il. 5.370) ἴαμβος· ἡ τῶν φίλων σοι πίστις ἔστω κεκριμένη. (adesp. com. fr. 121.5)

1–2  συνδυασμῶν E : συνδιασμῶν C : συνδυασμένων A ‖ 21  ἰαμβεῖα E : ἰαμβ C : ἰαμβία A ‖ 26  πῖπε, i.e. ΠΙΠΕ C E : πίπτε, i.e. ΠΙΠΤΕ A

25

x 457d–459b

481

ἀπὸ ῑ ἐπὶ ῑ Ὁμήρου· Ἰλίου ἐξαπολοίατο ἀκήδεστοι καὶ ἄφαντοι. (Il. 6.60) Ἱππόλοχος δ᾿ ἔμ᾿ ἔτικτε, καὶ ἐκ τοῦ φημι γενέσθαι. (Il. 6.206) 5

ἀπὸ σ̄ εἰς σ̄· συμπάντων Δαναῶν, οὐδ᾿ ἢν Ἀγαμέμνονα εἴπῃς. (Il. 1.90) σοφός ἐστιν ὁ φέρων τἀπὸ τύχης καλῶς. (adesp. com. fr. 121.6) | ἀπὸ τοῦ ω̄ ἐπὶ τὸ ω̄·

10

458d

ὡς δ᾿ ὅτ᾿ ἀπ᾿ Οὐλύμπου νέφος ἔρχεται οὐρανὸν εἴσω. (Il. 16.364) ὠρθωμένην πρὸς ἅπαντα τὴν ψυχὴν ἔχω. (adesp. com. fr. 121.7) στίχος δὲ ἄσιγμος οὗτος·

15

πάντ᾿ ἐθέλω δόμεναι καὶ οἴκοθεν ἄλλ᾿ ἐπιδοῦναι. (Il. 7.364) στίχοι ἀπὸ τῆς πρώτης καὶ ἐσχάτης συλλαβῆς δηλοῦντες ὄνομα· Αἴας δ᾿ ἐκ Σαλαμῖνος ἄγεν δυοκαίδέκα νῆας. (Il. 2.557) | Φυλείδης, ὃν τίκτε διίφιλος ἱππότα Φυλεύς. (Il. 2.628) ἰητροὶ μὲν Ποδαλείριος ἠδὲ Μαχάων. (Il. 2.732)

20

458e

καὶ σκευῶν δὲ ὀνόματα ὡσαύτως· ὀλλυμένων Δαναῶν ὀλοφύρεται ἐν φρεσὶ θυμός. (Il. 8.202) μυθεῖται κατὰ μοῖραν, ἅ περ κ᾿ οἴοιτο καὶ ἄλλος. (Od. 17.580) λυγρὸς ἐών, μή πού τι καὶ μεῖζον ἐπαύρῃ. (Od. 18.107) | καί τι ὡσαύτως ἐδώδιμον·

25

458f

ἀργυρόπεζα Θέτις, θυγάτηρ ἁλίοιο γέροντος. (Il. 1.538) μή τι σὺ ταῦτα ἕκαστα διείρεο μηδὲ μετάλλα. (Il. 1.550) Ἀντιφάνης (fr. 75.10) δὲ περὶ τῶν μὴ λυόντων τοὺς γρίφους οὕτω φησίν· | ἅλμης χρῆν περιφέρειν ποτήριον.

30

εἶτ᾿ (fr. 75.13–14)·

459b

482

epitome

ὀπίσω τὼ χέρε ποιήσαντα δεῖ ἕλκειν ἀπνευστί. κατὰ τὸν Μεταγένους, φησί, Φιλοθύτην (fr. 15)· 459c

κατ᾿ ἐπεισόδιον | μεταβάλλω τὸν λόγον, ὡς ἂν πολλαῖς παροψίσι καὶ καιναῖς εὐωχήσω τὸ θέατρον.

1  χέρε C E : χεῖρε A ‖ 5  τέλος τῶν ἐκ τοῦ δεκάτου add. E

5

ἐκ τοῦ ἑνδεκάτου λόγου ἄγε δή, τίς ἀρχὴ τῶν λόγων γενήσεται;,

459d

κατὰ τὸν κωμῳδιοποιὸν Κηφισόδωρον (fr. 13). | ὅτι οἱ ἀρχαῖοι καθήμενοι ἐδείπνουν. |

460a

οἰνοπότης πεποίημαι, 5

φησὶν Ἀνακρέων (eleg. fr. 4.1 West2). | ὅτι τιμᾶται ἐν Ἀχαίᾳ Δημήτηρ Ποτηριοφόρος. 460d ὅτι κυλικεῖον λέγεται ἡ τῶν ποτηρίων σκευοθήκη. Ἀριστοφάνης (fr. 106)· | ὥσπερ κυλικείου τοὐθόνιον προπέπταται. |

10

460c

καὶ Κρατῖνος ὁ νεώτερος (fr. 9.3–5)·

460e 460f

μόλις εἰς τὸ κυλικεῖον ἐγράφην· Ζεύς ἐστί μοι Ἑρκεῖος, ἐστὶ Φρατόριος, τὰ τέλη τελῶ. 15

20

25

30

ὅτι Δικαίαρχος | ὁ Ἀριστοτέλους μαθητὴς (fr. 98 Wehrli = fr. 461a 105 Fortenbaugh–Schütrumpf) μικροῖς φησι τοὺς ἀρχαίους ἐκπώμασι κεχρῆσθαι καὶ ὑδαρέστερον πεπωκέναι. Χαμαιλέων (fr. 9 Wehrli = fr. 10 Manzano) δέ φησιν· οὐδὲν καινὸν ἐὰν οἱ ταῖς ἐξουσίαις χρώμενοι προτιμῶσι τὴν μέθην· οὐκ ἔχοντες γὰρ ἑτέραν ἡδονὴν ταύτης καλλίω οὐδὲ μᾶλλον εὐχερῆ καταφεύγουσιν εἰκότως ἐπὶ τὸν οἶνον· ὅθεν καὶ τὰ μεγάλα τῶν ἐκπωμάτων ἐπιχώρια γέγονε τοῖς δυνάσταις· | οὐδὲ γὰρ παλαιὸν οὐδὲ τοῦτό 461b γέ ἐστι παρὰ τοῖς Ἕλλησιν, ἀλλὰ νεωστὶ εὑρέθη πεμφθὲν ἐκ τῶν βαρβάρων· ἐκεῖνοι γὰρ ἀπεστερημένοι τῆς παιδείας ὁρμῶσιν ἐπὶ τὸν πολὺν οἶνον. ἐν δὲ τοῖς περὶ τὴν Ἑλλάδα τόποις οὐχ εὑρήσομεν ποτήριον εὐμέγεθες εἰργασμένον πλὴν τῶν ἐπὶ τοῖς ἡρωικοῖς· τὸ γὰρ ῥυτὸν ὀνομαζόμενον μόνοις τοῖς ἥρωσιν ἀπεδίδοσαν· | χαλεποὺς γὰρ καὶ πλήκτας τοὺς ἥρωας νομίζουσι 461c καὶ μᾶλλον νύκτωρ ἢ μεθ᾿ ἡμέραν. ὅπως οὖν μὴ διὰ τὸν τρόπον ἀλλὰ διὰ τὴν μέθην φαίνωνται τοιοῦτοι, δημιουργοῦσιν αὐτοὺς πίνοντας ἐν ἐκπώμασι μεγάλοις. καί μοι δοκοῦσι λέγειν οὐ κακῶς Tit. praef. ἐκ τοῦ ια΄ λόγου E : Ἀθηναίου ἐκ τοῦ ἑνδεκάτου βιβλίου C

484

epitome

οἱ λέγοντες τὸ μέγα ποτήριον φρέαρ ἀργυροῦν εἶναι. ἀγνοεῖ δέ, φησίν, ὁ Χαμαιλέων τὸ παρ᾿ Ὁμήρῳ (Od. 9.346) διδόμενον τῷ 461d Κύκλωπι ὑπ᾿ Ὀδυσσέως κισσύβιον· | οὐ γὰρ ἂν τρὶς πιὼν οὕτω κατηνέχθη ὑπὸ μέθης τηλικοῦτος ὤν. ἦν οὖν καὶ τότε μεγάλα ποτήρια, εἰ μὴ αἰτιάσεταί τις τὴν δύναμιν τοῦ οἴνου, ἣν αὐτὸς Ὅμηρος (Od. 9.208–10) ἐξηγήσατο, ἢ τὸ ἄηθες τῆς πόσεως τοῦ Κύκλωπος, ἐπεὶ τὰ πολλὰ ἐγαλακτοπότει (cf. Od. 9.248–9, 297). ἢ τάχα καὶ βαρβαρικὸν ἦν τὸ ἔκπωμα, εἰ μέγα ἦν, ἐκ τῆς τῶν Κικόνων εἰλημμένον λείας (cf. Od. 9.41–2). τί οὖν ἔχομεν περὶ τοῦ Νέστορος ποτηρίου, ὃ μόλις ἂν νέος βαστάσαι ἴσχυσε,

5

10

Νέστωρ δ᾿ ὁ γέρων ἀμογητὶ ἄειρε (Il. 11.637); | 461e κατὰ τὸν Φλιάσιον, φησί, ποιητὴν Πρατίναν (PMG 710.1–2),

οὐ γᾶν αὐλακισμέναν ἀλλὰ σκύφον μαστεύων κυλικηγορήσων ἔρχομαι, οὐ τῶν Κυλικράνων εἷς ὢν οὓς χλευάζων Ἕρμιππός (fr. 4 West2) φησιν·

15

εἰς τὸ Κυλικράνων βαδίζων σπληνόπεδον ἀφικόμην· εἶδον οὖν τὴν Ἡράκλειαν, καὶ μάλ᾿ ὡραίαν πόλιν. 461f Ἡρακλεῶται δ᾿ εἰσὶν οὗτοι οἱ ὑπὸ τῇ Οἴτῃ ἀπὸ Κύλικος, | Λυδοῦ

γένος, ὀνομασθέντες. μνημονεύει δ᾿ αὐτῶν καὶ Σκυθῖνος ὁ Τήιος (FGrH 13 F 1) λέγων· Ἡρακλῆς Εὔρυτον καὶ τὸν υἱὸν κτείνας φόρους πρήσσοντας παρ᾿ Εὐβοέων Κυλικρᾶνας ἐξεπόρθησε, καὶ 462a αὐτόθι πόλιν ἐδείματο Ἡράκλειαν | τὴν Τρηχινίαν καλεομένην. | 462b | 462a Λιβύων δὲ τῶν νομάδων τινές, | ὥς φησιν Ἑλλάνικος (FGrH 4 F 462b 67), | οὐδὲν ἄλλο κέκτηνται ἢ κύλικα καὶ μάχαιραν καὶ ὑδρίαν, οἰκίας δ᾿ ἔχουσιν ἐξ ἀνθερίκου πεποιημένας μικρὰς ὅσον σκιᾶς ἕνεκα, ἃς καὶ περιφέρουσιν ὅπου ἂν πορεύωνται. ἐν Ἰλλυριοῖς δὲ τόπος διαβόητός ἐστιν ὁ καλούμενος Κύλικες. | 462d

κρατὴρ ἕστηκε μεστὸς εὐφροσύνης· ἄλλος δ᾿ οἶνός ἐστιν ἑτοῖμος, ὃς οὔποτέ φησι προδώσειν, μείλιχος ἐν κεράμοις, ἄνθεος ὀσδόμενος.

5

9  ἔχομεν C E : ἔχομεν λέγειν A ‖ 22  Κυλικρᾶνας C E : Κυλικρινας Cs Es : † κυλικρινας † A ‖ 31–485,2  μείλιχος … ἐστὶν om. Cac, add. Cmg

20

25

30

xi 46 1 c–4 63d

5

10

15

485

ἐν δὲ μέσοις ἁγνὴν ὀσμὴν λιβανωτὸς ἵησι, ψυχρὸν δ᾿ ἐστὶν ὕδωρ καὶ γλυκὺ καὶ καθαρόν, | παράκεινται δ᾿ ἄρτοι ξανθοὶ γεραρή τε τράπεζα τυροῦ καὶ μέλιτος πίονος ἀχθομένη, βωμὸς δ᾿ ἄνθεσιν ἀν τὸ μέσον πάντῃ πεπύκασται, μολπὴ δ᾿ ἀμφὶς ἔχει δώματα καὶ θαλίη. χρὴ δὲ πρῶτα μὲν θεὸν ὑμνὲν εὔφρονας ἄνδρας εὐφήμοις μύθοις καὶ καθαροῖσι λόγοις | σπείσαντάς τε καὶ εὐξαμένους τὰ δίκαια δύνασθαι πρήσσειν· πίνειν δ᾿ ὁπόσον κεν ἔχων ἀφίκοιο οἴκαδ᾿ ἄνευ προπόλου μὴ πάνυ γηραλέος, ἀνδρῶν δ᾿ αἰνεῖν τοῦτον ὃς ἐσθλὰ πιὼν ἀναφαίνει, ὡς ἡ μνημοσύνη καὶ τόνος ἀμφ᾿ ἀρετῆς οὔ τι μάχας διέπει Τιτήνων οὐδὲ Γιγάντων οὐδὲ κενταύρων, πλασμάτων προτέρων, |

462e

10

15 462f

20

φησί που Ξενοφάνης ὁ Κολοφώνιος (fr. B 1.4–22 West2). | καὶ ὁ 462c | 463a χαριέστατος δὲ Ἀνακρέων (eleg. fr. 2 West2) φησίν· 20

25

οὐ φιλέω, ὃς κρητῆρι παρὰ πλέῳ οἰνοποτάζων νείκεα καὶ πόλεμον δακρυοέντα λέγει, ἀλλ᾿ ὅστις Μουσέων τε καὶ ἀγλαὰ δῶρ᾿ Ἀφροδίτης συμμίσγων ἐρατῆς μνήσκεται εὐφροσύνης. | ὅτι ἐποιοῦντο καὶ οἱ ἑπτὰ σοφοὶ συμποτικὰς ὁμιλίας· παρα- 463c μυθεῖται γὰρ ὁ οἶνος καὶ τὴν τοῦ γήρως δυσθυμίαν, φησὶ Θεόφραστος (fr. 569 Fortenbaugh)· διὸ συνιοῦσι, φησί, καὶ ἡμῖν ἐπὶ τὰς Διονυσιακὰς ταύτας λαλιὰς οὐδεὶς εὐλόγως φθονήσει, οἵ, κατὰ τὸν Ἄλεξιν (fr. 222.3–17),

30

οὐδὲν ἀδικοῦμεν οὐδένα. ἆρ᾿ οἶσθ᾿ ὅτι τὸ καλούμενον ζῆν τοῦτο διατριβῆς χάριν | ὄνομ᾿ ἐστίν, ὑποκόρισμα τῆς ἀνθρωπίνης μοίρας; ἐγὼ γάρ, εἰ μὲν εὖ τις ἢ κακῶς 3  παράκεινται C : πεκεινται E : πάρκεινται A

5

463d

486

463e

epitome

φήσειέ με κρίνειν, οὐκ ἔχοιμ᾿ ἂν φράσαι· ἔγνωκα δ᾿ οὖν οὕτως ἐπισκοπούμενος, εἶναι μανιώδη πάντα τἀνθρώπεια ὅλως, ἀποδημίας δὲ τυγχάνειν ἡμᾶς ἀεὶ τοὺς ζῶντας, ὡς εἰς πανήγυρίν τινα ἀφειμένους ἐκ τοῦ θανάτου καὶ τοῦ σκότους εἰς τὴν διατριβὴν εἰς τὸ φῶς τε τοῦθ᾿, ὃ δὴ ὁρῶμεν. ὃς δ᾿ ἂν πλεῖστον γελάσῃ καὶ πίῃ | καὶ τῆς Ἀφροδίτης ἀντιλάβηται τὸν χρόνον τοῦτον ὃν ἀφεῖται, τύχῃ τ᾿ ἐράνου τινός, πανηγυρίσας ἥδιστ᾿ ἀπῆλθεν οἴκαδε.

10 5

15

ὅτι τρόποι εἰσὶ πόσεων κατὰ πόλεις ἴδιοι· ὁ μὲν Χῖος καὶ Θάσιος ἐκ μεγάλων κυλίκων ἐπιδέξια, ὁ δ᾿ Ἀττικὸς ἐκ μικρῶν 463f ἐπιδέξια, ὁ δὲ Θετταλικὸς | ἐκπώματα προπίνει ὅτῳ ἂν βούλωνται μεγάλα. Λακεδαιμόνιοι δὲ τὴν παρ᾿ αὑτῷ ἕκαστος πίνει, ὁ δὲ παῖς ὁ οἰνοχόος ὅσον ἂν ἀποπίῃ. | ὅτι παρὰ Πέρσαις ὃν ἂν βασιλεὺς ἀτιμάσῃ, κεραμέοις ποτη464a ρίοις χρῆται, φησὶ Κτησίας (FGrH 688 F 40). Χοιρίλος δ᾿ ὁ 464b ἐποποιός (fr. 9.1–3, p. 195 Bernabé) | φησι· χερσὶν ὄλβον ἔχω, κύλικος τρύφος ἀμφὶς ἐαγός, ἀνδρῶν δαιτυμόνων ναυάγιον, οἷα πολλὰ πνεῦμα Διονύσοιο πρὸς Ὕβρεως ἔκβαλ᾿ ἄνακτος. ἐγὼ εὖ οἶδα, φησίν, ὅτι ἥδιστα πολλάκις ἐστὶ τὰ κεράμεα ἐκπώματα, ὡς τὰ παρ᾿ ἡμῖν ἐκ τῆς Κόπτου καταγόμενα· μετὰ γὰρ ἀρωμάτων συμφυραθείσης τῆς γῆς ὀπτᾶται. καὶ Ἀριστοτέλης δὲ 464c ἐν τῷ | Περὶ Μέθης (fr. 110 Rose = fr. 672 Gigon) φησίν· αἱ Ῥοδιακαὶ προσαγορευόμεναι χυτρίδες διά τε τὴν ἡδονὴν εἰς τὰς μέθας παρεισφέρονται καὶ διὰ τὸ θερμαινομένας τὸν οἶνον ἧττον ποιεῖν μεθύσκειν· σμύρνης γὰρ καὶ σχίνου καὶ τοιούτων ἑτέρων εἰς ὕδωρ ἐμβληθέντων ἕψονται, καὶ παραχεόντων εἰς τὸν οἶνον ἧττον μεθύσκουσι. καὶ ἐν ἄλλῳ δὲ μέρει φησίν· αἱ Ῥοδιακαὶ χυτρίδες γίνονται σμύρνης, σχίνου, ἄνθους, κρόκου, βαλσάμου, ἀμώμου, κιναμώμου συνεψηθέντων· ἀφ᾿ ὧν τὸ πινόμενον τῷ οἴνῳ παραχυ-

3  τἀνθρώπεια C : ἀνθρώπεια E : τἀνθρώπων A ‖ 29  σχίνου C E : σχοίνου A 32  σχίνου C E : σχοίνου A

10

15

20

25

30

xi 463d–465b

5

10

15

20

25

487

θὲν οὕτω μέθας | ἵστησιν ὥστε καὶ τῶν ἀφροδισίων παραλύειν τὰ πνεύματα πέττον. τὴν μανίαν φησὶν ὁ Χρύσιππος (fr. 667, SVF iii.167) πολλαχοῦ προσάπτεσθαι· καλεῖσθαι γοῦν τὴν μὲν γυναικομανίαν, τὴν δ᾿ ὀρτυγομανίαν· τινὲς δὲ καὶ δοξομανεῖς καλοῦσι τοὺς φιλοδόξους, καθάπερ τοὺς φιλογύνας γυναικομανεῖς, | ὥστε καὶ τὰ λοιπὰ μὴ ἀλόγως καλεῖσθαι τὸν τρόπον τοῦτον· καὶ γὰρ ὁ φίλοψος οἷον ὀψομανής ἐστι, καὶ ὁ φίλοινος οἰνομανής, οὐκ ἀλλοτρίως τῆς μανίας κειμένης ἐν αὐτοῖς. | ὅτι Ἀθηναῖοι, ὥς φησι Φιλόχορος (FGrH 328 F 171), ἐν τοῖς Διονυσιακοῖς ἀγῶσι τὸ μὲν πρῶτον ἠριστηκότες καὶ πεπωκότες ἐβάδιζον εἰς τὴν θέαν καὶ ἐστεφανωμένοι ἐθεώρουν, παρὰ δὲ τὸν ἀγῶνα πάντα οἶνος αὐτοῖς ᾠνοχοεῖτο καὶ τραγήματα παρεφέρετο, καὶ τοῖς χοροῖς εἰσιοῦσιν ἐνέχεον πίνειν, καὶ διηγωνισμένοις ὅτ᾿ ἐξεπορεύοντο ἐνέχεον πάλιν. | ὅτι Λίμναι τόπος ἐν Ἀττικῇ, ἔνθα Ἀθηναῖοι γλεῦκος φέροντες καὶ κιρνῶντες τῷ Διονύσῳ εἶτ᾿ αὐτοὶ προσεφέροντο. Λιμναῖος δὲ καλεῖται Διόνυσος, ὅτι μιχθὲν τὸ γλεῦκος τῷ ὕδατι πίνεται κεκραμένον· διὸ ὀνομασθῆναι τὰς πηγὰς νύμφας καὶ τιθήνας Διονύσου, ὅτι τὸν οἶνον αὐξάνει τὸ ὕδωρ κιρνάμενον. | καὶ Θεόφραστος δ᾿ ἐν τῷ Περὶ Μέθης (fr. 573 Fortenbaugh) φησὶν ὅτι τοῦ Διονύσου τροφοὶ αἱ νύμφαι κατ᾿ ἀλήθειαν· αἱ γὰρ ἄμπελοι πλεῖστον ὑγρὸν χέουσι τεμνόμεναι καὶ κατὰ φύσιν δακρύουσιν. Εὐριπίδης (fr. 896) πού φησιν ἕνα τῶν τοῦ Ἡλίου ἵππων εἶναι

464e

464f

465a

465b

Βακχείου φιλανθέος Αἴθοπα πεπαίνοντ᾿ ὀρχάτους ὀπωρινούς· ἐξ οὗ βροτοὶ καλοῦσιν οἶνον αἴθοπα. | Τιμόθεος δέ φησιν ἐν Κύκλωπι (PMG 780.1–5)·

30

464d

ἓν μὲν δέπας κίσσινον μελαίνας σταγόνος ἀμβρότας ἀφρῷ βρυάζον, εἴκοσιν δὲ μέτρ᾿ ἀνέχευεν, ἀνέμισγε δ᾿ ἅμα βακχεῖα νεορρύτοις δακρύουσι πηγᾶν. |

465c

5

ἔστι δὲ παρὰ τὸ Ὁμηρικόν (Od. 9.209–10)· | 30  ἀνέχευεν C : ἀνεχευ- A : ἐνέχευ(εν) E : ἔχευεν Eust. ‖ 32  δακρύουσι A E : δακρύοισι C

465b

488 465c

epitome

ἓν δέπας ἐμπλήσας, ὕδατος ἀνὰ εἴκοσι χεῦεν, ὀδμὴ δ᾿ ἡδεῖα ἀπὸ κρητῆρος ὀδώδει. ὅτι πολλοὶ μέγα ἐφρόνησαν οὐχ οὕτως ἐπὶ πλούτῳ ὡς ἐπὶ τῷ

465d κεκτῆσθαι πολλὰ ἐκπώματα ἀργυρᾶ καὶ χρυσᾶ. Πυθέας | οὖν ὁ

Ἀρκὰς οὐκ ὤκνησεν ὑποθέσθαι τοῖς οἰκείοις ἐπιγράψαι τῷ αὐτοῦ μνήματι τάδε (FGE 315–18)· Πυθέα μνῆμα τόδ᾿ ἔστ᾿, ἀγαθοῦ καὶ σώφρονος ἀνδρός, ὃς κυλίκων ἔσχε πλῆθος ἀπειρέσιον ἀργυρέων χρυσοῦ τε καὶ ἠλέκτροιο φαεινοῦ τῶν προτέρων πάντων ἀσπασάμενος. |

5

315

10

465e Ξενοφῶν δὲ ἐν ὀγδόῳ (8.8.18) Παιδείας περὶ Περσῶν λέγει ταῦτα·

καὶ μὴν ἐκπώματα ἢν ὡς πλεῖστα ἔχωσι, τούτῳ καλλωπίζονται· κἂν ἐξ ἀδίκων φανερῶς ᾖ μεμηχανημένα, οὐδὲν αἰσχύνονται· πολὺ γὰρ ηὔξηται ἐν αὐτοῖς ἡ ἀδικία τε καὶ αἰσχροκέρδεια. ὅτι Οἰδίπους δι᾿ ἐκπώματα τοῖς υἱοῖς κατηράσατο παραθεῖσιν ἃ ἀπηγορεύκει· φησὶ γοῦν ὁ τὴν Θηβαΐδα πεποιηκὼς τὴν κυκλικήν (fr. 2.1–8, pp. 23–4 Bernabé)· | 465f

466a 466b

αὐτὰρ ὁ διογενὴς ἥρως ξανθὸς Πολυνείκης πρῶτα μὲν Οἰδιπόδῃ καλὴν παρέθηκε τράπεζαν ἀργυρέην Κάδμοιο θεόφρονος· αὐτὰρ ἔπειτα χρύσεον ἔμπλησε καλὸν δέπας ἡδέος οἴνου. αὐτὰρ ὅ γ᾿ ὡς φράσθη παρακείμενα πατρὸς ἑοῖο τιμήεντα γέρα, μέγα οἱ κακὸν ἔμπεσε θυμῷ, | αἶψα δὲ παισὶν ἑοῖσι μετ᾿ ἀμφοτέροισιν ἐπαρὰς ἀργαλέας ἠρᾶτο· θεὸν δ᾿ οὐ λάνθαν᾿ Ἐριννύν. |

15

20

5

25

ὅτι ὁ παρὰ Σοφοκλεῖ (fr. 378.1–4) Ἀκρίσιος πολλὰ εἶχεν ἐκπώματα· φησὶν γοῦν· πολὺν δ᾿ ἀγῶνα κηρύσσεται χαλκηλάτους λέβητας ἐκτιθεὶς φέρειν καὶ κοῖλα χρυσόκολλα καὶ πανάργυρα ἐκπώματ᾿, εἰς ἀριθμὸν ἑξήκοντα δίς. |

25  Ἐριννύν C E : Ἐρινύν A

30

xi 46 5c– 46 7e

5

10

15

489

Ποσειδώνιος (FGrH 87 F 13 = fr. 65 Edelstein–Kidd) δὲ Λυσίμαχόν φησι τὸν Βαβυλώνιον καλέσαντα ἐπὶ δεῖπνον τὸν Βαβυλωνίων καὶ Σελευκέων τύραννον Ἵμερον, μετὰ τὸ τὰς τραπέζας ἀρθῆναι τετράμνουν ἑκάστῳ τῶν σὺν αὐτῷ τριακοσίων ὄντων ἔκπωμα δοῦναι, καὶ σπονδοποιησάμενον προπιεῖν ἅμα πᾶσι· καὶ ἀποφέρεσθαι δοῦναι τὰ ποτήρια. | Ἀγαθοκλῆς ὁ τύραννος, ὥς φησι Καικίλιος (FGrH 183 F 2), ἐκπώματα χρυσᾶ ἐπιδεικνὺς τοῖς ἑταίροις ἔφασκεν ἐξ ὧν ἐκεράμευσε κατεσκευακέναι ταῦτα. | ὅτι τοῖς περὶ Γρᾶν ἀποικίαν εἰς Λέσβον στέλλουσι χρησμὸς ἐδόθη καταθεῖναι διαπλέοντας τῷ Ποσειδῶνι εἰς τὸ πέλαγος παρθένον, καὶ δὴ καὶ ἔρριψαν. | ἐρασθεὶς δέ τις αὐτῆς Ἔναλος ἐξεκολύμβησε βουληθεὶς ἀνασῶσαι τὴν παιδίσκην. τότε μὲν οὖν ἀφανεῖς ἀμφότεροι ὑπὸ τοῦ κύματος ἐγένοντο, χρόνῳ δ᾿ ὕστερον ἤδη τῆς Μηθύμνης οἰκουμένης παραγενόμενος ὁ Ἔναλος διηγεῖτο τήν τε παρθένον παρὰ ταῖς Νηριίσι διατρίβειν, αὐτὸν δὲ τὰς τοῦ Ποσειδῶνος βόσκειν ἵππους· καί ποτε κύματος

466c

466a

466c 466d

et quae sequuntur ex C E edita

20

25

30

στρογγύλον, μικρὸν πάνυ, παλαιόν, ὦτα συντεθλασμένον σφόδρα, | ἔχον κύκλῳ τε γράμματα. (Alex. fr. 272.2–4) | ὅτι πάντες οἱ ἀρχαῖοι τῷ ου ἀντὶ τοῦ ο̄ στοιχείου προσεχρῶντο, | παραπλησίως δὲ καὶ τῷ ει ἀντὶ τοῦ ε̄. σαν δὲ τὸ σίγμα Δωρικῶς. οἱ δὲ μουσικοί, ὡς Ἀριστόξενός (fr. 87 Wehrli) φησι, τὸ σ̄ λέγειν | παρῃτοῦντο διὰ τὸ σκληρόστομον εἶναι καὶ ἀνεπιτήδειον αὐλῷ. τὸ δὲ ρ̄ διὰ τὸ εὔκολον πολλάκις παραλαμβάνουσι. καὶ τοὺς ἵππους τοὺς τὸ σ̄ ἐγκεχαραγμένον ἔχοντας σαμφόρας καλοῦσιν, ὡς Ἀριστοφάνης ἐν Νεφέλαις (122). | γυάλα. ποτήρια Μεγαρικά. οἴνου πλήρη γυάλαν ἔχοντά τινα. | Θηρίκλειον καὶ Δεινιὰς ἀπὸ τῶν κατασκευασάντων ἔχουσι τὰ ὀνόματα. λέγεται δὲ ἡ Δεινιὰς καὶ δεῖνος. Ἀρχέδικος (fr. 1)· (Α.) Νικοστράτην τινὰ ἤγαγον πρῴην σφόδρα

9  Γρᾶν C E : Γρᾶ A ‖ 15  Νηριίσι C E : Νηρῇσι A

466d 466e 466f–7a 467a 467b

467c 467e

490

467f

epitome

γρυπήν, Σκοτοδίνην ἐπικαλουμένην, ὅτι | δεῖνόν ποτ᾿ ἦρεν ἀργυροῦν ἐν τῷ σκότῳ. (Β.) δεῖνον; δεινόν, ὦ θεοί.

Τελέσιλλα (PMG 723) δὲ τὴν ἅλω καλεῖ δεῖνον, Κυριναῖοι δὲ τὸν ποδονιπτῆρα. | 468c δακτυλωτόν. Ἴων (TrGF 19 F 1.2–3)·

5

ἔκπωμα δακτυλωτόν, ἄχραντον πυρί, Πελίου μέγ᾿ ἆθλον, Κάστορος δ᾿ ἔργον ποδῶν. δηλοῖ δὲ κατ᾿ Ἐπιμένην τὸ ἄμφωτον ποτήριον εἰς ὃ οἷόν τε τοὺς δακτύλους διείρειν ἑκατέρωθεν· ἄλλοι δὲ τὸ κύκλῳ τύπους ἔχον οἷον δακτύλους ἢ τὸ ἔχον ἐξοχὰς ἢ τὸ λεῖον. “ἄχραντον δὲ πυρί” παρὰ τὸ Ὁμηρικὸν (Il. 23.267) 468d

ἄπυρον | λέβητα τὸν ἐπιτήδειον εἰς ψυχρῶν ὑδάτων ὑποδοχὴν ἢ τὸ πρὸς ψυχροποσίαν εὔθετον· τινὲς δὲ τὸ κέρας. περὶ δὲ τὴν Μολοσσίδα οἱ βόες ἱστοροῦνται ὑπερφυῆ κέρατα ἔχειν. πλησίον δὲ Μολοσσίας ἡ Ἰωλκός, ἐν ᾗ ὁ ἐπὶ Πελίᾳ ἀγὼν ἐτέθη· ἐξ ὧν πιθανὸν καὶ αὐτὸν ἐσχηκέναι. Δίδυμος (6.8, p. 89 Schmidt) δέ φησιν ὅτι παρήκουσεν Ἴων Ὁμήρου εἰπόντος (Il. 23.270)· |

468e

πέμπτῳ δ᾿ ἀμφίθετον φιάλην ἀπύρωτον ἔθηκεν·

ἔδοξε γὰρ ἔκπωμα εἶναι· ἐστὶ δὲ χαλκεῖον ἐκπέταλον λεβητῶδες, ἐπιτηδείως ἔχον πρὸς ὑδάτων ψυχρῶν ὑποδοχάς· δακτυλωτὸν δὲ οἷον κύκλῳ τὴν φιάλην κοιλότητα ἔχουσαν ἔνδοθεν οἷον δακτύλων ἢ ἐπεὶ περιείληπται τοῖς τῶν πινόντων δακτύλοις. τινὲς δὲ “ἀπύρωτον φιάλην” τὸ κέρας· οὐ γὰρ γίνεται διὰ πυρός. | 468f ἐλέφας. Δαμόξενος (fr. 1.2–3)· 469a

10

(Α.) ἐλέφας. (Β.) τί δ᾿ ἐστι τοῦτο, πρὸς θεῶν; (Α.) ῥυτὸν | δίκρουνον ἡλίκον τι τρεῖς χωροῦν χοᾶς.

1  Σκοτοδίνην C E : Σκοτοδείνην Cs Es : † Σκοτοιδείνην †, i.e. v.ll. Σκοτοδίνην et Σκοτοδείνην in unam confusas A ‖ 4  δεῖνον A Cs E : δῖνον Cpc Es, cf. (structura mutata) Eust. δῖνος | Κυριναῖοι C E : Κυρηναῖοι A

15

20

25

x i 4 67 e– 47 0f

5

10

491

ἔστι δὲ καὶ ἔφηβος ποτήριον, ὃ καὶ ἐμβασικοίτας, ὥς φησι Φιλήμων. | ἡδυποτίδες. ταύτας Ῥόδιοι ἀντεδημιουργήσαντο πρὸς τὰς 469b Ἀθήνησι Θηρικλείους, Ἀθηναίων μὲν πλουσίως διὰ τὰ βάρη χαλκευσαμένων τὸν ῥυθμὸν τοῦτον, Ῥοδίων δὲ διὰ τὴν ἐλαφρότητα τῶν ποτηρίων | καὶ τοῖς πένησι τοῦ καλλωπισμοῦ τούτου 469c μεταδιδόντων. Ἡράκλειον. | δέπας ἐν ᾧ διέπλευσεν Ἡρακλῆς τὸν ὠκεανόν· ἦν 469d δὲ Ἡλίου. μήποτε δέ, ἐπεὶ μεγάλοις ἔχαιρε ποτηρίοις, διὰ τὸ μέγεθος παίζοντες πλεῖν αὐτὸν ἐν ποτηρίῳ ἐμυθολόγησαν. | μελανίππου προφυγὼν ἱερᾶς νυκτὸς ἀμολγόν,

15

φησί που Αἰσχύλος (fr. 69.6–7). | ὅτι δὲ καὶ ὁ Ἥλιος ἐπὶ ποτηρίου | διεκομίζετο ἐπὶ τὴν δύσιν 469d | 469e Στησίχορός (PMG 185) φησιν, | ὃ ποτήριον Μίμερμνος (Mimn. fr. 470a 12.5–7 West2) | εὐνὴν κοίλην (φησί), Ἡφαίστου χερσὶν ἐληλαμένην, χρυσοῦ τιμήεντος. |

20

25

30

469f

Φερεκύδης (FGrH 3 F 18a) δέ φησιν ὅτι κυμαίνοντα τὸν Ὠκεανόν, ὅτε εἰς Ἐρύθειαν διέπλει Ἡρακλῆς, μικροῦ κατετόξευσεν Ἡρακλῆς, εἰ μὴ δείσας ἐπαύσατο. | ἠθάνιον. ἔκπωμα παρ᾿ Ἑλλανίκῳ (FGrH 4 F 53). καὶ ἡμίτομος. παρ᾿ Ἀττικοῖς ἀπὸ τοῦ σχήματος οὕτως ὀνομασθέν. Θηρίκλειος. ἡ κύλιξ | αὕτη ἐγκάθηται περὶ τὰς λαγόνας ἱκανῶς βαθυνομένη ὦτά τε ἔχει βραχέα, ὡς ἂν κύλιξ οὖσα. | Θεόφραστος (HP 5.3.2) οὖν διηγούμενος περὶ τῆς τερμίνθου φησί· τορνεύεσθαι ἐξ αὐτῆς καὶ κύλικας Θηρικλείους, ὥστε μηδένα διαγνῶναι πρὸς τὰς κεραμέας. κατασκευάσαι δὲ λέγεται τὴν κύλικα ταύτην Θηρικλῆς ὁ Κορίνθιος † κεραμέαν †, ἀφ᾿ οὗ καὶ τὸ ὄνομα ἔσχε, γεγονὼς τοῖς χρόνοις κατὰ τὸν κωμικὸν Ἀριστοφάνην. Θεόπομπος (Theopomp. Com. fr. 33.1–2)· 15  Μίμερμνος C E : Μίμνερμος A Eust. ‖ 23  ἠθάνιον] ἠθάλιον γρEmg 31  κεραμέαν C : κεραμέας E : κεραμεύς A ‖ 32  γεγονὼς] γεγονότος Cs Es

470b

470c–d

470d

470e 470f

492

epitome

χώρει σὺ δεῦρο, Θηρικλέους πιστὸν τέκνον, γενναῖον. | 471b οἱ δὲ Θηρίκλειον αὐτὸ καλοῦσι διὰ τὸ δορὰς θηρίων αὐτῷ ἐντετυ471c πῶσθαι. | Πάμφιλος (fr. X Schmidt) δ᾿ ἀπὸ τοῦ τὸν Διόνυσον τοὺς

θῆρας κλονεῖν σπένδοντα ταῖς κύλιξι ταύταις κατ᾿ αὐτῶν. μνημονεύει αὐτοῦ καὶ Ἀντιφάνης (fr. 172.2–4)·

5

Θηρίκλειον ὄργανον, τῆς τρυφερᾶς ἀπὸ Λέσβου σεμνοπόνου σταγόνος πλῆρες, ἀφρίζον. | 471d πάλιν (Eub. fr. 56.1–7)·

471e

μαλ᾿ ἀνδρικὴν τῶν Θηρικλείων ὑπεραφρίζουσαν † παρα †, κωθωνόχειρον, ψηφοπεριβομβήτριαν, μέλαιναν, εὐκύκλωτον, ὀξυπίνδακα, στίλβουσαν, ἀνταυγοῦσαν, ἐκνενιμμένην, κισσῷ καταβρύουσαν, ἐπικαλούμενος | εἷλκον Διὸς Σωτῆρος.

10

5

15

καὶ Ἀραρώς (Eub. fr. 42)· ὦ γαῖα κεραμῖτι, σε Θηρικλῆς ποτε ἔτευξε κοίλης λαγόνος εὐρύνας βάθος, ἦ που κατειδὼς τὴν γυναικείαν φύσιν, ὡς οὐχὶ μικροῖς ἥδεται ποτηρίοις. |

20

472b λέγει δὲ καὶ θηλυκῶς Μένανδρος (Theophor. fr. 4 Köerte–Thier472a felder) τὴν Θηρίκλειον καὶ ἄλλοι. | παρὰ δὲ Ἀλέξιδι (fr. 124.1–3)

καὶ Θηρίκλειος κεῖται κρατήρ·

25

φαιδρὸς δὲ κρατὴρ Θηρίκλειος ἐν μέσῳ ἕστηκε λευκοῦ νέκταρος παλαιγενοῦς πλήρης, ἀφρίζων. | 470e Ἄλεξις (fr. 88) περὶ Ἡρακλέους φησί·

γενόμενος δ᾿ ἔννους μόλις ᾔτησε κύλικα, καὶ λαβὼν ἑξῆς πυκνὰς 31  κύλικα C : κύλικ E : † κυλην † A

30

xi 470f–474e

ἕλκει καταντλεῖ, κατά τε τὴν παροιμίαν ἀεί ποτ᾿ εὖ μὲν ἀσκός, εὖ δὲ θύλακος ἅνθρωπός ἐστιν. | 5

493

5

ἴσθμιον. Κύπριον ποτήριον. κάδος. ποτήριον (Hedyl. HE 1855)· |

472e

κάδοις Χίου με κατάβρεχε. |

473a

ὡσαύτως καὶ καδίσκος (Stratt. fr. 23)·

473c

Ἑρμῆς, ὃν ἕλκουσ᾿ οἱ μὲν ἐκ προχοιδίου, οἱ δ᾿ ἐκ καδίσκου ἴσον ἴσῳ κεκραμένον. | 10

15

φησί που Διογένης ([Anticleides] FGrH 140 F 22 = Autocleides 473b FGrH 353 F *1)· | εἶτ᾿ εἰσχέαι ἀμβροσίαν. ἡ δ᾿ ἀμβροσία ὕδωρ 473c ἀκραιφνές, ἔλαιον, παγκαρπία· ἅπερ ἔμβαλε. | 473d | 474a κάνθαρος. πλοίου ὄνομα καὶ ποτηρίου. | Ἐπιγένης (fr. 4)· ἀλλ᾿ οὐδὲ κεραμεύουσι νῦν τοὺς κανθάρους, ὦ τάλαν, ἐκείνους τοὺς ἁδρούς, ταπεινὰ δὲ καὶ γλαφυρὰ πάντες, ὥσπερ αὐτὰ τὰ ποτήρι᾿ οὐ τὸν οἶνον πιόμενοι. Σωσικράτης (fr. 2) δὲ ἐπὶ πλοίου·

20

25

30

λεπτὴ δὲ κυρτοῖς ἐγγελῶσα κύμασιν αὔρα, κόρη Σκείρωνος, ἡσύχῳ ποδὶ | προσῆγε πρᾴως καὶ καλῶς τὸν κάνθαρον. |

474b

Πολέμων (fr. 63 Preller)· Ἀθήνησιν ἐν τῷ τοῦ Πειρίθου Γάμῳ 474c πεποίηκεν Ἵππευς τὴν μὲν οἰνοχόην καὶ τὸ κύπελλον | λίθινα, 474d χρυσῷ τὰ χείλη περιτεραμνίσας, τὰς δὲ κλισίας εἰλατίνας χαμᾶζε ποικίλοις στρώμασι κεκοσμημένας, ἐκπώματα δὲ κεραμέους κανθάρους, καὶ τὸν λύχνον ἐκ τῆς ὀροφῆς ἐξηρτημένον ἀνακεχυμένας ἔχοντα τὰς φλόγας. ὅτι δὲ καὶ ἀπὸ Κανθάρου κεραμέως ὠνομάσθη τὸ ἔκπωμα φησὶ Φιλέταιρος (fr. 4)· Πηλεύς· ὁ Πηλεὺς δ᾿ ἐστὶν ὄνομα κεραμέως, | ξηροῦ λυχνοποιοῦ, Κανθάρου, πενιχροῦ πάνυ. 10  Διογένης C E : Ἀντικλείδης A ‖ 17  ποτήρι᾿ Meineke : ποτήρια A : ποτηρ C : ποτρ E

474e

494

474f

475a

475b

475c 475d | 475c

epitome

ἐστὶ δὲ καὶ γυναικεῖον κοσμάριον κατὰ Ἀντιφάνην (fr. 62). καρχήσιον. ποτήριον ἐπίμηκες, συνηγμένον εἰς μέσον ἐπιεικῶς, ὦτα ἔχον μέχρι τοῦ πυθμένος καθήκοντα· καὶ τάχα διὰ τὸ ἀνατετάσθαι οὕτως ὠνόμασται. ἐστὶ δ᾿ ἀρχαιότατον, | εἴ γε ὁ Ζεὺς ὁμιλήσας Ἀλκμήνῃ δέδωκε δῶρον αὐτὸ μίξεως κατὰ Φερεκύδην (FGrH 3 F 13a). Ἀσκληπιάδης (fr. 6 Pagani) δὲ ἀπό τινος τῶν ἐν τῇ νηὶ κατασκευασμάτων κεκλῆσθαι αὐτό φησι· τοῦ γὰρ ἱστοῦ τὸ μὲν κατωτέρω πτέρνα καλεῖται, ἣ ἐμπίπτει εἰς τὸν ληνόν, τὸ δ᾿ εἰς μέσον τράχηλος, τὸ δὲ πρὸς τῷ τέλει καρχήσιον. | ἔχει δὲ κεραίας ἄνω συννευούσας ἐφ᾿ ἑκάτερα τὰ μέρη, καὶ ἐπίκειται τὸ λεγόμενον θωράκιον, τετράγωνον πάντῃ πλὴν τῆς βάσεως καὶ τῆς κορυφῆς· αὗται δὲ προὔχουσι μικρὸν ἐπ᾿ εὐθείας ἐξωτέρω. ἐπὶ δὲ τοῦ θωρακίου ἡ εἰς ὕψος ἀνήκουσα καὶ ὀξεῖα γινομένη ἐστὶν ἡ λεγομένη ἠλακάτη. | ὠνομάσθη δὲ καρχήσιον διὰ τὸ τραχύσματα ἔχειν κεγχροειδῆ, καὶ εἴρηται κατ᾿ ἐναλλαγὴν τοῦ ε̄ πρὸς τὸ ᾱ ἀντὶ τοῦ κερχήσιον· διὸ καὶ Ὅμηρος (Il. 21.541) τοὺς ὑπὸ δίψους κρατουμένους καρχαλέους φησί. | κάλπιον. εἶδος ποτηρίου. κελέβη. ἴσως πᾶν ποτήριον ἀπὸ τοῦ χέειν εἰς αὐτὸ τὴν λοιβὴν ἢ τὸ λείβειν, | ἀφ᾿ οὗ καὶ λέβης. | Ἀνακρέων (PMG 356(a).1–5)· ἄγε δὴ φέρ᾿ ἡμίν, ὦ παῖ, κελέβην, ὅπως ἄμυστιν προπίω, τὰ μὲν δέκ᾿ ἐγχέας ὕδατος, τὰ πέντε δ᾿ οἴνου κυάθους. |

5

5

10

15

20

25

475d Νίκανδρος δὲ ὁ Κολοφώνιος (fr. 138 Schneider) ποιμενικὸν ἀγ-

γεῖον μελιτηρὸν τὴν κελέβην φησί· Σιληνὸς δὲ τὸ ποτήριον Αἰολικῶς, Πάμφιλος (fr. XIII Schmidt) δὲ μόνην τὴν θερμοποτίδα καλουμένην. | κέρας. τοὺς πρώτους λέγεται τοῖς κέρασι τῶν βοῶν πίνειν· ἀφ᾿ 476a οὗ τὸν Διόνυσον κερατοφυῆ πλάττεσθαι ἔτι τε ταῦρον καλεῖσθαι. ἐν δὲ Κυζίκῳ καὶ ταυρόμορφος ἵδρυται. καὶ μέχρι δὲ νῦν τὴν τοῦ οἴνου μῖξιν τῷ ὕδατι κεράσαι φαμὲν καὶ τὸ ἀγγεῖον ἐν ᾧ κιρνᾶται 476b κρατήρ, | οἱονεὶ κερατήρ, ἀπὸ τοῦ εἰς κέρας ἐγχεῖσθαι τὸ πόμα. 8  κατωτρ, i.e. κατωτέρω C E : κατωτάτω, i.e. κατωττ A | τὸν C E : τὴν A 33  τῷ ὕδατι C : ὕδατι tantum Eust. : τῶν ὑδάτων E

30

xi 47 4e –47 7b

495

διαμένει δὲ ἔτι καὶ νῦν ἡ τῶν κεράτων κατασκευή, καὶ καλοῦνται ῥυτά. Πίνδαρος (fr. 166.1–5)·

5

10

ἐπεὶ Φῆρες δάεν ῥιπὰν μελιηδέος οἴνου, ἀπὸ μὲν λευκὸν | γάλα χερσὶ τραπεζᾶν ὤθεον, αὐτόματοι δ᾿ ἐξ ἀργυρέων κεράτων πίνοντες ἐπλάζοντο.

476c

5

Ξενοφῶν Ἀναβάσεως ἑβδόμῃ (7.2.23)· κατὰ τὸν Θρᾴκιον νόμον κέρατα οἴνου προὔτεινον. καὶ ἐν τῇ ἕκτῃ (6.1.4)· ἔπινον κερατίνοις ποτηρίοις. Αἰσχύλος (fr. 185)· ἀργυρηλάτοις κέρασι χρυσᾶ στόμια προβεβλημένοις. |

15

20

25

φασὶ δὲ Φίλιππον τὸν βασιλέα προπίνειν κέρατι οἷς ἐφιλοφρο- 476d νεῖτο. Θεόπομπος (FGrH 115 F 38) δέ φησι τοὺς Παιόνων βασιλεῖς βοῶν παρ᾿ αὐτοῖς γινομένων μεγάλα κέρατα φυόντων ὡς χωρεῖν τρεῖς καὶ τέσσαρας χόας ἐκπώματα ποιεῖν ἐξ αὐτῶν τὰ χείλη περιαργυροῦντας καὶ χρυσοῦντας. | κέρνος. ἀγγεῖον κεραμεοῦν ἔχον ἐν αὑτῷ πολλοὺς κοτυλισμοὺς 476e κεκολλημένους ἐν οἷς εἰσι μήκωνες, | κριθαί, πισοί, λάθυροι, 476f ὦχροι, φακοί, κύαμοι, ζειαί, βρόμος, παλάθιον, μέλι, ἔλαιον, οἶνος. ὁ δὲ βαστάσας αὐτὸ οἷον λικνοφορήσας τούτων γεύεται· ἱστορεῖ Ἀμμώνιος (FGrH 361 F 2). κισσύβιον. μόνωτον ποτήριον. Νεοπτόλεμος δὲ ὁ Παριανός (fr. 10a Mette) φησι τὸ κίσσινον εἶναι ποτήριον, ὡς Εὐριπίδης (fr. 146)· | πᾶς δὲ ποιμένων ἔρρει λαός, ὁ μὲν γάλακτος κίσσινον φέρων σκύφος, πίνων ἀναψυκτῆρα, ὁ δ᾿ ἀμπέλων γάνος.

30

35

477a

Εὔμολπος δὲ γένος τι νοεῖ ποτηρίου, ἴσως, φησί, κατ᾿ ἀρχὰς ἐκ κισσίνου κατασκευασθὲν ξύλου. Νίκανδρος (fr. 1 Schneider) δέ | φησι· τῷ Διδυμαίῳ Διὶ κισσοῦ σπονδοποιέονται πετάλοισιν, ὅθεν 477b τἀρχαῖ᾿ ἐκπώματα κισσύβια φωνέεται. Ἀσκληπιάδης (fr. 4 Pagani)· κισσυβίῳ τῶν μὲν ἐν ἄστει καὶ μετρίων οὐδεὶς ἐχρῆτο, συβῶται δὲ καὶ νομεῖς καὶ οἱ ἐν ἀγρῷ, ὡς Πολύφημός (Od. 9.346–61) τε καὶ Εὔμαιος (Od. 14.112). Καλλίμαχος (fr. 178.12–13

496

epitome

477c Pfeiffer) | δὲ ἄλεισον τὸ αὐτὸ καλέσας καὶ κισσύβιον τὴν ἀκριβῆ 477d τῶν ὀνομάτων θέσιν οὐ διαφυλάττει. εἰκάσειε | δ᾿ ἄν τις ὑπὸ ποιμέ-

477e

477f

478b

478d | 478e 478f

νων τὸ πρῶτον ἐργασθῆναι ἐκ κισσίνου ξύλου, ἄλλοι δὲ ἀπὸ τοῦ χεῖσθαι, ὅ ἐστι χωρεῖν· ὅθεν καὶ ἡ τοῦ ὄφεως κατάδυσις χειή· καὶ κήθιον τὸ χήτιον τὸ χωροῦν τοὺς ἀστραγάλους. τινὲς δὲ καὶ κυμβίον τὸ αὐτὸ καλοῦσι. | κιβώριον. Ἡγήσανδρος ὁ Δελφὸς (fr. 21, FHG iv.417) Εὐφορίωνά (test. 5 van Groningen) φησι τὸν ποιητὴν δειπνοῦντά που, τοῦ κώθωνος εὖ μάλα προβεβηκότος λαβόντα ἓν τῶν κιβωρίων ὡς ἔξοινον καὶ μεθύοντα ἐνουρῆσαι. συνῆκται δὲ κάτωθεν εἰς στενὸν | ὡς τὰ Αἰγύπτια, φησί, κιβώρια. κόνδυ. ποτήριον Ἀσιατικόν. στρουθίον. Περσικὸν ποτήριον. | λέγονται δέ τινες καὶ κύλικες Κονώνιοι. κότυλος. μόνωτον ποτήριον ἐπιπολάζον Σικυωνίοις καὶ Ταραντίνοις, λουτηρίῳ ἐοικὸς βαθεῖ. | κοτύλη. | ἡ κύλιξ, οἱ δὲ τὸ λεπτὸν ποτήριον. Διόδωρος δέ φησι τὸν παρά τισι κότυλον κοτύλην ὠνομάσθαι, | ὡς Θουκυδίδης (7.87.2)· κοτύλην ὕδατος καὶ δύο κοτύλας σίτου. Ἀριστοφάνης (fr. 481.1–2)·

5

10

15

20

ἀλφίτων χοίνικας τρεῖς κοτύλης δεούσας. | 479a Ἀπολλόδωρος (FGrH 244 F 254) δὲ ποτηρίου τι γένος ὑψηλὸν καὶ

ἔγκοιλον. πᾶν δὲ τὸ κοῖλον κοτύλην ἐκάλουν οἱ παλαιοί, ὡς καὶ τὸ τῶν χειρῶν κοῖλον· ὅθεν καὶ

25

κοτυλήρυτον αἷμα (Il. 23.34) τὸ ἀμφοτέραις ταῖς χερσὶν ἀρυσθῆναι δυνάμενον. καὶ ἐγκοτύλη τις παιδιὰ καλεῖται ἐν ᾗ κοιλάναντες τὰς χεῖρας δέχονται τὰ γόνατα τῶν νενικηκότων οἱ νενικημένοι καὶ βαστάζουσιν αὐτούς. Διόδωρος δὲ τὴν κοτύλην φησὶ καλεῖσθαι καὶ ἡμίναν, ὡς Ἐπίχαρμος (fr. 289.1)· | 479b

ὕδωρ χλιαρόν, ἡμίνας δύο. Σώφρων (fr. 100)· κατάστρεψον, τέκνον, τὴν ἡμίναν. εἴρηται δὲ καὶ κοτυλίσκη καὶ κοτυλίσκιον. Ἀριστοφάνης (Ach. 459)·

30

x i 4 77 b– 48 0d

497

κοτυλίσκιον τὸ χεῖλος ἀποκεκρουμένον.

5

κοτύλη δὲ καλεῖται καὶ ἡ τοῦ ἰσχίου κοιλότης (Il. 5.305–6), καὶ αἱ τοῦ πολύποδος ἐν ταῖς πλεκτάναις ἐπιφύσεις παραγώγως κοτυληδόνες (e.g. Od. 5.432–3). καὶ τὰ κύμβαλα δὲ παρ᾿ Αἰσχύλῳ (fr. 57.6) κοτύλαι· χαλκοδέτοις κοτύλαις ὀτοβεῖ.

10

15

20

25

Μαρσύας (FGrH 135/6 F 23) δὲ | τὸ ἐν τῷ ἰσχίῳ ὀστοῦν καλεῖσθαί φησιν ἄλεισον. κοτταβίς. Ἁρμόδιος (FGrH 319 F 1.15)· καθαγισάντων ἐν κεραμεᾷ κοτταβίδι. | Ἡγήσανδρος (fr. 32, FHG iv.419) δὲ οὕτω φησὶ τὸν καλούμενον κότταβον τοῖς Σικελιώταις εἶναι περισπούδαστον ὡς καὶ | οἴκους κατασκευάζεσθαι κυκλοτερεῖς, ἵνα πάντες εἰς τὸ μέσον τοῦ κοττάβου τεθέντος ἐξ ἀποστήματος ἴσου καὶ τόπων ὁμοίων ἀγωνίζοιντο περὶ τῆς νίκης. καὶ ἦν σπούδασμα εἰς τὸν ἀριστερὸν ἀγκῶνα ἐρείσαντα καὶ τῇ δεξιᾷ κυκλώσαντα ὑγρῶς ἀφεῖναι τὴν λάταγα· οὕτω γὰρ ἐκάλουν τὸ πῖπτον ἐκ τῆς κύλικος ὑγρόν· ὥστε ἔνιοι μεῖζον ἐφρόνουν ἐπὶ τῷ καλῶς κοτταβίζειν τῶν ἐπὶ τῷ ἀκοντίζειν μέγα φρονούντων. κρατάνιον. μήποτε τὸ νῦν καλούμενον κράνειον ἔκπωμα. | κρουνεῖον. εἶδος ποτηρίου. κυαθίς. κοτυλῶδες ἀγγεῖον. | ὅτι κύλιξ λέγεται ἀπὸ τοῦ κυλίεσθαι τῷ τροχῷ. | Ἀθηναῖοι δὲ καὶ τὴν ἰατρικὴν πυξίδα κυλικίδα καλοῦσι διὰ τὸ τῷ τόρνῳ κεκυλίσθαι. ἐγένοντο δ᾿ ἐπίσημοι κύλικες αἵ τ᾿ Ἀργεῖαι καὶ αἱ Ἀττικαί. | φοξαὶ δὲ τὸ χεῖλος αἱ Ἀργεῖαι, ὡς Σιμωνίδης (Semon. fr. 27.1 West2)· αὕτη δὲ φοξίχειλος, ἡ εἰς ὀξὺ ἀνηγμένη. τὸ δὲ φοξὸν ἐπὶ τούτου τάττουσι, καθότι Ὅμηρος (Il. 2.219) ἐπὶ τοῦ Θερσίτου·

30

φοξὸς ἔην κεφαλήν. καί ἐστιν οἷον φαοξός, ὁ πρὸς τὰ φάη ὀξὺς ὁρώμενος. |

479c

479d 479e

480a 480b | 480c

480d

498 480e

epitome

ὅτι ἐν Ναυκράτει πολλοὶ κεραμεῖς, ἔνθα καὶ βάπτονται εἰς τὸ δοκεῖν εἶναι ἀργυρᾶ τὰ κεράμεια. ἐπαινοῦνται δὲ καὶ αἱ Χῖαι κύλικες. Ἕρμιππος (fr. 55)· Χία δὲ κύλιξ ὑψοῦ κρέμαται περὶ πασσαλόφιν. |

5

480f Ἀχαιὸς (TrGF 20 F 14.2) δὲ κυλιχνίδας εἴρηκε παραγώγως, 481a | 481b Ἀλκαῖος (fr. 346.2) δὲ | κυλίχνας. | Φερεκράτης (fr. 152.1–2) δὲ

παίζων φησί· 481c

τοῖς μὲν ἀνδράσι κεραμεύεσθαι ποτήρια | πλατέα, τοίχους οὐκ ἔχοντ᾿ ἀλλ᾿ αὐτὸ τοὔδαφος μόνον.

10

ταῖς δὲ γυναιξὶ (fr. 152.4–5, 7–10)

481d

βαθείας κύλικας ὥσπερ ὁλκάδας οἰναγωγούς, περιφερεῖς, λεπτάς, μεστάς, ὅπως ἀνεκλογίστως πλεῖστος οἶνος ἐκποθῇ. | εἶθ᾿ ὅταν τὸν οἶνον αὐτὰς αἰτιώμεθ᾿ ἐκπιεῖν, λοιδοροῦνται κὠμνύουσι μὴ πιεῖν ἀλλ᾿ ἢ μίαν. ἡ δὲ κρείττων ἡ μί᾿ ἐστὶ χιλίων ποτηρίων.

5 7 15

10

κυμβία. γένος ποτηρίων βαθέων ὀρθὸν πυθμένα μὴ ἔχοντα 481f μηδ᾿ ὦτα. | Δίδυμος (5.40, p. 75 Schmidt) δὲ ἐπίμηκες, στενὸν τῷ 482d σχήματι, ὅμοιον πλοίῳ. | ἐστὶ δὲ καὶ πλοῖον ἡ κύμβη. Σοφοκλῆς 20

(fr. 127)· | 482e

ἵπποισιν ἢ κύμβαισι ναυστολεῖς χθόνα;

ἐστὶ δὲ καὶ κύμβα ποτήριον. κύπελλον. διαλλάσσει ἀλείσου καὶ δέπαος τῷ κυφὸν εἶναι· ἀπὸ 482f γὰρ τῆς κυφότητος τὸ κύπελλον, ὡς καὶ τὸ ἀμφικύπελλον. | ἢ ὅτι παραπλήσιον ἦν ταῖς πέλλαις, συνηγμέναις μᾶλλον εἰς τὴν κυφότητα; ἢ ἀμφικύπελλα οἷον ἀμφίκυρτα ἀπὸ τῶν ὤτων, διὰ τὸ τοιαῦτα εἶναι τῇ κατασκευῇ; Ὅμηρος (Od. 22.10)· χρύσεον ἄμφωτον. |

2  κεράμεια C E : κεράμια vel κεραμεᾶ scribendum est ‖ 18  ὀρθὸν A C E : ὀρθῶν Cs Es ‖ 24  δέπαος scripsi : δέπας C E ‖ 26  συνηγμέναις C : συνηγμ() E : συνηγμένον A

25

xi 480e–485a

499

Σιμάριστος δὲ παρὰ Κυπρίοις τὸ δίωτον ποτήριον. κύμβη. κύλικος εἶδος, ὃ Πάφιοι κύμβαν καλοῦσι. κώθων. Λακωνικὸν ποτήριον. | Ἡνίοχος (fr. 1.1–3)· 5

483a 483e

πιεῖν τις ἐγχείτω λαβὼν πυριγενῆ κυκλοτερῆ βραχύωτον παχύστομον κώθωνα παῖδα φάρυγγος. Θεόπομπος (fr. 55)· ἐγὼ γὰρ κώθωνος ἐκ στρεψαύχενος πιόμαν τὸν τράχηλον ἀνακεκλασμένη;

10

15

20

25

30

35

ἐντεῦθεν ἀκρατοκώθωνες οἱ ἄκρατον σπῶντες πολύν. | Μνησίθεος ὁ Ἀθηναῖος ἰατρὸς (fr. 45 Bertier) περὶ κωθωνισμοῦ φησι· συμβαίνει τοὺς μὲν πολὺν ἄκρατον ἐν ταῖς συνουσίαις πίνοντας μεγάλα βλάπτεσθαι καὶ τὸ σῶμα καὶ τὴν ψυχήν. | τὸ μέντοι κωθωνίζεσθαι διά τινων ἡμερῶν δοκεῖ μοι ποιεῖν τινα καὶ τοῦ σώματος κάθαρσιν καὶ τῆς ψυχῆς ἄνεσιν· γίνονται γάρ τινες ἡμῖν ἐκ τῶν καθ᾿ ἡμέραν συμποσίων ἐπιπόλαιοι δριμύτητες. ταύταις οὖν ἐστι τῶν μὲν πόρων οἰκειότατος ὁ διὰ τῆς οὐρήσεως, τῶν δὲ καθάρσεων ὁ διὰ τῶν κωθωνισμῶν πρέπει μάλιστα· κατανίζεται γὰρ τὸ σῶμα τοῖς οἴνοις· ὑγρὸν γὰρ καὶ θερμὸν ὁ οἶνος, τὸ δὲ ἀφ᾿ ἡμῶν διηθούμενον οὖρόν ἐστι δριμύ· τὰ γοῦν ἱμάτια τούτῳ χρώμενοι ῥύμματι | πλύνουσιν οἱ βαφεῖς. τρία δὲ παραφύλαττε ὅταν κωθωνίζῃ· μὴ πονηρὸν οἶνον πίνειν μηδ᾿ ἄκρατον μηδὲ τραγηματίζεσθαι ἐν τοῖς κωθωνισμοῖς. ὅταν δ᾿ ἱκανῶς ἔχῃς ἤδη, μὴ κοιμῶ πρὶν ἂν ἐμέσῃς πλέον ἢ ἔλαττον. εἶτα ἐὰν μὲν ἐμέσῃς ἱκανῶς, ἀναπαύου μικρὸν περιχεάμενος· ἐὰν δὲ μὴ δυνηθῇς ἱκανῶς κενῶσαι σαυτόν, πλείονι χρῆσαι τῷ λουτρῷ καὶ εἰς τὴν πύελον κατακλίθητι σφόδρα εἰς θερμὸν ὕδωρ. | λαβρώνια. ἔκπωμα Περσικὸν παρὰ τὴν ἐν τῷ πίνειν λαβρότητα, πλατύ, μέγα, ἔχον ὦτα μεγάλα. | εὕρηται δὲ καὶ ἀρσενικῶς ὁ λαβρώνιος. | Λάκαιναι. κυλικίων εἶδος ἢ ἀπὸ τοῦ κεράμου οὕτω λεγόμενον, ὡς τὰ Ἀττικά, ἢ ἀπὸ τοῦ σχήματος ἐπιχωριάσαντος ἐκεῖ. λεπαστή. οἱ μὲν ὀξυτόνως, ὡς καλή, οἱ δέ, ὡς μεγάλη, παροξυτόνως. | ὠνομάσθη δὲ ἀπὸ τῶν εἰς τὰς μέθας πολλὰ ἀναλισκόντων, οὓς λαφύκτας καλοῦμεν. κύλικες δ᾿ ἦσαν μεγάλαι. Ἀριστοφάνης Εἰρήνῃ (916)·

483f

484a

484b

484c 484d–e 484f

485a

500

epitome

πίοις οἴνου κύλικα λεπαστήν; ἀφ᾿ ἧς ἐστι λάψαι, τουτέστιν ἁθρόως πιεῖν· φησὶ γάρ που ὁ αὐτός (Ar. fr. 615)· τὸ δέμας λέλαφας τοὐμόν, ὦναξ δέσποτα, οἷον “ἅθρουν μ᾿ ἐξέπιες”. καὶ ἀλλαχοῦ (Ar. fr. 174.2–3) δὲ |

5

485b | 485d λεπαστὴν κυανοβενθῆ φησι. | Νίκανδρος (fr. 142 Schneider) δέ 486a φησι Δόλοπας οὕτω καλεῖν τὴν κύλικα. | Ἕρμιππος (fr. 45)·

ἂν ἐγὼ πάθω τι τήνδε τὴν λεπαστὴν ἐκπιών, τῷ Διονύσῳ πάντα τἀμαυτοῦ δίδωμι χρήματα.

486b 486c 486d

486e

λοιβάσιον. ᾧ τὸ ἔλαιον ἐπισπένδουσι τοῖς ἱεροῖς, σπονδεῖον δὲ ᾧ τὸν οἶνον. Λέσβιον. ποτηρίου εἶδος. | καὶ λουτήριον. | Λυκιουργεῖς. φιάλαι ἀπὸ Λύκωνος τοῦ κατεσκευασμένου, ὡς καὶ Κονώνιοι αἱ ὑπὸ Κόνωνος ποιηθεῖσαι. | Δίδυμος (19g, pp. 314– 15 Schmidt) δὲ τὰς ὑπὸ Λυκίου· ἦν δὲ οὗτος Βοιώτιος ἀνδριαντοποιός. ἀγνοεῖ δὲ ὁ γραμματικὸς οὗτος Δίδυμος ὅτι τὸν τοιοῦτον μετασχηματισμὸν ἀπὸ τῶν τοιούτων ὀνομάτων οὐκ ἄν τις εὕροι γινόμενον ἀλλ᾿ ἀπὸ πόλεων | ἢ ἐθνῶν. Ἀριστοφάνης Εἰρήνῃ (143)· τὸ δὲ πλοῖον ἔσται Ναξιουργὴς κάνθαρος.

486f 487a 487b | 487c 487f

Κριτίας (88 B 35 D–K)· κλίνη Μολοσσιουργὴς καὶ κλίνη Χιουργής. μέλη. θηλυκῶς. ποτήριόν τι. | μετάνιπτρον. ἡ μετὰ τὸ νίπτρον ἐπὰν ἀπονίψωνται διδομένη κύλιξ. | ἔνιοι δὲ τὴν μετὰ τὸ νίψασθαι πόσιν. | μαστός. παρὰ Παφίοις τὸ ποτήριον. καὶ ἡ μασθαλὶς | δὲ κύλιξ τις. | Νεστορίς. περὶ τῆς ἰδέας τοῦ Νέστορος ποτηρίου φησὶν ὁ ποιητής (Il. 11.632–7)· πὰρ δὲ δέπας περικαλλές, ὃ οἴκοθεν ἦγ᾿ ὁ γεραιός, 4  δέμας C E : δέπας Eust. : δ᾿ αἷμα A ‖ 13  κατεσκευασμένου A : κατασκευασμένου E : κατασκευασαμένου C ‖ 16  Δίδυμος (C E, om. A) glossa 24  νίπτρον C E : δεῖπνον A

10

15

20

25

30

xi 485a–488e

5

χρυσείοις ἥλοισι πεπαρμένον· οὔατα δ᾿ αὐτοῦ τέσσαρ᾿ ἔσαν, δοιαὶ δὲ πελειάδες ἀμφὶς ἕκαστον χρύσειαι νεμέθοντο, δύο δ᾿ ὑπὸ πυθμένες ἦσαν. | ἄλλος μὲν μογέων ἀποκινήσασκε τραπέζης πλεῖον ἐόν, Νέστωρ δ᾿ ὁ γέρων ἀμογητὶ ἄειρεν.

501

635 488a

ἐν τούτοις ζητεῖται τί τό (Il. 11.633)· χρυσείοις ἥλοις πεπαρμένον, εἶτα τί τό (Il. 11.633–4)· 10

15

οὔατα δ᾿ αὐτοῦ τέσσαρα· τὰ γὰρ ἄλλα ποτήριά φησιν ὁ Μυρλεανὸς Ἀσκληπιάδης δύο ὦτα ἔχειν. πελειάδας δὲ πῶς ἄν τις ὑπόθοιτο νεμομένας περὶ ἕκαστον τῶν ὤτων; πῶς δὲ καὶ λέγει δύο πυθμένας εἶναι τοῦ ποτηρίου; ἰδίως δὲ καὶ τοῦτο λέγεται, ὅτι οἱ μὲν ἄλλοι μογοῦντες | ἐβάστα- 488b ζον τὸ ποτήριον, Νέστωρ δ᾿ ὁ γέρων ἀμογητὶ ἄειρεν. (Il. 11.637)

20

25

30

οἱ μὲν οὖν φασιν ἔξωθεν δεῖν ἐμπείρεσθαι τοὺς χρυσοῦς ἥλους τῷ ἀργυρῷ ἐκπώματι κατὰ τὴν ἐμπαιστικὴν τέχνην, ὡς καὶ τὸ τοῦ Ἀχιλλέως σκῆπτρον (Il. 1.246) χρυσείοις ἥλοις ἦν πεπαρμένον | καὶ 488c (Il. 11.29–30) τὸ Ἀγαμέμνονος ξίφος. κατὰ δέ τινας ἐξοχὴ ἦν ὀλίγη τοῖς κολαπτῆρσιν ἐπηρμένη καὶ οἱονεὶ κεφαλίδας ἥλων ἀποτελοῦσα. πεπάρθαι δὲ λέγει τοὺς ἥλους ὁ ποιητὴς οὐχ ὅτι ἔξωθεν πρόσκεινται καὶ | πεπαρμένοι εἰσίν, ἀλλ᾿ ὅτι ἐμπεπαρμένοις 488d ἐοίκασιν ἔξω τε ὀλίγῳ προὔχουσι, μετέωροι τῆς ἄλλης ἐπιφανείας ὄντες. περὶ δὲ τῶν ὤτων οὕτω διορίζονται, ὅτι εἶχε μὲν δύο ὦτα ἄνω, καθότι καὶ τὰ ἄλλα ποτήρια, ἄλλα δὲ δύο κατὰ τὸ κύρτωμα μέσον ἐξ ἀμφοῖν τοῖν μεροῖν μικρὰ παρόμοια ταῖς Κορινθιακαῖς ὑδρίαις. οἱ δὲ ἐκ μιᾶς οἱονεὶ ῥίζης, ἥτις τῷ πυθμένι προσκυρεῖ, φασὶ καθ᾿ ἑκάτερον τὸ οὖς διασχιδεῖς εἶναι | ῥάβδους ἐπ᾿ ἀμφοῖν, οὐ 488e πολὺ ἀλλήλων διεστώσας διάστημα. αὗται μέχρι τοῦ χείλους διήκουσαι τοῦ ποτηρίου καὶ μικρὸν μετεωριζόμεναι κατὰ μὲν τὴν ἀπόστασιν τοῦ ἀγγείου φυλάττουσι τὴν διάσχισιν, κατὰ δὲ τὸ ἀπολῆγον πρὸς τὴν τοῦ χείλους ἔρεισιν πάλιν συμφύονται. καὶ γίνεται τοῦτον τὸν τρόπον τέσσαρα ὦτα. τοῦτο δὲ οὐκ ἐπὶ πάντων

502

epitome

ἀλλ᾿ ἐπ᾿ ἐνίων ποτηρίων, μάλιστα δὲ τῶν λεγομένων Σελευκίδων. 488f τὸ δὲ περὶ τῶν δύο πυθμένων | λύουσιν οὕτω· τῶν ποτηρίων τινὰ

489a

489b

489c

489d

μὲν ἕνα πυθμένα ἔχει τὸν φυσικὸν καὶ συγκεχαλκευμένον τῷ ὅλῳ ποτηρίῳ, ὡς τὰ κυμβία καὶ αἱ φιάλαι καὶ εἴ τι φιαλῶδες τὴν ἰδέαν· τινὰ δὲ δύο, ὡς τὰ ᾠοσκύφια, τὰ καρχήσια, αἱ Σελευκίδες· ἕνα μὲν γὰρ εἶναι πυθμένα τὸν κατὰ τὸ κύτος συγκεχαλκευμένον τῷ ὅλῳ ἀγγείῳ, ἕτερον δὲ τὸν πρόσθετον, ἀπὸ ὀξέος ἀρχόμενον, καταλήγοντα δὲ εἰς πλατύτερον, ἐφ᾿ οὗ ἵσταται τὸ ποτήριον. | καὶ τὸ τοῦ Νέστορος οὖν δέπας φασὶν εἶναι τοιοῦτο. δύναται δὲ καὶ δύο πυθμένας ὑποτίθεσθαι, τὸν μὲν οἷον τοῦ ποτηρίου φέροντα τὸν ὅλον ὄγκον καὶ κατὰ μείζονα κυκλοειδῆ περιγραφὴν ἔξαρσιν ἔχοντα τοῦ ὕψους σύμμετρον, τὸν δὲ κατ᾿ ἐλάττω κύκλον συνεχόμενον ἐν κύκλῳ μείζονι, καθ᾿ ὅσον συννεύειν συμβέβηκεν εἰς τὸ ὀξὺ τὸν φυσικὸν τοῦ ποτηρίου πυθμένα, ὥστε ὑπὸ δυοῖν πυθμένοιν τὸ ἔκπωμα φέρεσθαι. Διονύσιος δὲ ὁ Θρᾲξ (test. 5 Linke) ἐν Ῥόδῳ λέγεται τὴν Νεστορίδα κατασκευάσαι τῶν μαθητῶν αὐτῷ συνενεγκάντων | τἀργύριον· ὅ φασι σκύφον εἶναι παρακειμένως ἔχοντα τὰ ὦτα, καθάπερ αἱ δίπρῳροι τῶν νεῶν, περὶ δὲ τὰ ὦτα τὰς περιστεράς· ὡσπερεὶ δέ τινα ῥοπάλια δύο ὑποκεῖσθαι τῷ ποτηρίῳ πλάγια διὰ μήκους· ταῦτα δ᾿ εἶναι τοὺς δύο πυθμένας. ὁποῖόν τι ἦν ἐν Καπύῃ πόλει τῆς Καμπανίας ἀνακείμενον τῇ Ἀρτέμιδι ποτήριον, ὅ φασιν ἐκεῖνοι Νέστορος γεγονέναι. | ἐγὼ δέ, φησὶν ὁ Μυρλεανός, τάδε λέγω περὶ τοῦ ποτηρίου. οἱ παλαιοὶ καὶ τὰ περὶ τροφὴν πρῶτοι διαταξάμενοι τοῖς ἀνθρώποις, πειθόμενοι τὸν κόσμον εἶναι σφαιροειδῆ, λαμβάνοντες ἐκ τε τοῦ ἡλίου καὶ τῆς σελήνης σχήματος ἐναργεῖς φαντασίας, ἀφομοιοῦν εἶναι δίκαιον ἐνόμιζον· διὸ τὴν τράπεζαν κυκλοειδῆ κατεσκευάσαντο καὶ τοὺς τρίποδας τοὺς τοῖς θεοῖς | καθαγιζομένους, κυκλοτερεῖς καὶ ἀστέρας ἔχοντας, οὓς καὶ καλοῦσι σελήνας. καὶ τὸν ἄρτον δ᾿ ἐκάλεσαν ὅτι τῶν σχημάτων ὁ κύκλος ἀπήρτισται καί ἐστι τέλειος. καὶ τὸ ποτήριον οὖν τὸ δεχόμενον τὴν ὑγρὰν τροφὴν κυκλοτερὲς ἐποίησαν κατὰ μίμημα τοῦ κόσμου. τὸ δὲ τοῦ Νέστορος ποτήριον καὶ ἰδιαίτερόν ἐστιν· ἔχει γὰρ καὶ ἀστέρας, οὓς ἥλοις ὁ ποιητὴς ὀνομάζει διὰ τὸ τοὺς ἀστέρας περιφερεῖς εἶναι τοῖς ἥλοις ὁμοίως καὶ ἐμπεπηγέναι τῷ οὐρανῷ, ὡς Ἄρατός (Phaen. 453) φησιν· |

33  ἥλοις C et (structura alia) A : ἥλ(οις) E : ἥλους scribendum

5

10

15

20

25

30

35

xi 48 8e –49 0b

503

οὐρανῷ αἰὲν ἄρηρεν ἀγάλματα νυκτὸς ἰούσης.

5

10

15

489e

περιττῶς δὲ καὶ τοῦτ᾿ ἔφρασεν ὁ ποιητὴς τοὺς χρυσοῦς ἥλους παρατιθεὶς τῇ τοῦ ἀργυροῦ ἐκπώματος φύσει, τὴν τῶν ἀστέρων καὶ τοῦ οὐρανοῦ ἐκτυπῶν κατὰ τὴν ἰδέαν τῆς χρόας οὐσίαν· ὁ μὲν γὰρ οὐρανὸς ἀργύρῳ προσέοικεν, οἱ δ᾿ ἀστέρες χρυσῷ διὰ τὸ πυρῶδες. ὑποθέμενος οὖν κατηστερισμένον τὸ τοῦ Νέστορος ποτήριον μεταβαίνει καὶ ἐπὶ τὰ κράτιστα τῶν ἀπλανῶν ἀστέρων, οἷς δὴ τεκμαίρονται τὰ περὶ ζωὴν οἱ ἄνθρωποι. | λέγω δὲ τὰς πελειά- 489f δας· ὅταν γὰρ εἴπῃ (Il. 11.634–5)· δύο δὲ πελειάδες ἀμφὶς ἕκαστον χρύσειαι νεμέθοντο, πελειάδας οὐ σημαίνει τὰς ὄρνιθας, ὥς τινες ὑπονοοῦσι, περιστερὰς εἶναι, ἁμαρτάνοντες· ἕτερον γὰρ εἶναί φησιν Ἀριστοτέλης (HA 544b1–2) πελειάδα καὶ ἕτερον περιστεράν. πελειάδας δ᾿ ὁ ποιητὴς καλεῖ νῦν τὰς Πλειάδας, πρὸς ἃς σπόρος καὶ ἀμητὸς καὶ τῶν καρπῶν ἀρχὴ γενέσεως καὶ συναίρεσις, ὡς Ἡσίοδος (Op. 383–4)· Πληιάδων Ἀτλαγενέων ἐπιτελλομενάων | ἄρχεσθ᾿ ἀμητοῖο, ἀρότοιο δὲ δυσομενάων.

490a

καὶ Ἄρατος (Phaen. 264–7)· 20

25

30

αἱ μὲν ὁμῶς ὀλίγαι καὶ ἀφεγγέες, ἀλλ᾿ ὀνομασταὶ ἦρι καὶ ἑσπέριαι, Ζεὺς δ᾿ αἴτιος, εἱλίσσονται, ὃς καί σφισι καὶ θέρεος καὶ χείματος ἀρχομένοιο σημαίνειν ἐπένευσεν ἐπερχομένου τ᾿ ἀρότοιο.

265

τὰς οὖν τῶν καρπῶν γενέσεως καὶ τελειώσεως προσημαντικὰς Πλειάδας οἰκείως ἐνετόρνευσε τῷ τοῦ σοφωτάτου Νέστορος ὁ ποιητὴς ποτηρίῳ· καὶ γὰρ | τοῦτο τῆς ἑτέρας τροφῆς δεκτικὸν 490b ἀγγεῖον· διὸ καὶ τῷ Διὶ τὴν ἀμβροσίαν τὰς Πελειάδας φέρειν φησὶν ἐν Ὀδυσσείᾳ (12.62–3), οὐ τὰς πελειάδας τὰς ὄρνις, ὡς πολλοὶ νομίζουσιν (ἄσεμνον γάρ), ἀλλὰ τὰς Πλειάδας· οἰκεῖον γὰρ τὰς προσημαινούσας τὰς ὥρας τῷ τῶν ἀνθρώπων γένει, ταύτας καὶ τὴν ἀμβροσίαν τῷ Διὶ φέρειν· διὸ ἀπὸ τῶν πτηνῶν αὐτὰς χωρίζει (Od. 12.62)· | 3  φύσει A : φύ(σ)ει C : φύει E

504 490c

epitome

τῇ μέν τ᾿ οὐδὲ ποτατὰ παρέρχεται οὐδὲ Πέλειαι. ὅτι δὲ τὰς Πλειάδας τῶν ἐνδοξοτάτων καὶ ἀπλανῶν ἄστρων ὑπείληφε δῆλον ἐκ τοῦ προτάττειν αὐτὰς κατὰ τὴν τῶν ἄλλων συναρίθμησιν (Il. 18.485–7)· ἐν δὲ τὰ τείρεα πάντα, Πληιάδας θ᾿ Ὑάδας τε τό τε σθένος Ὠρίωνος Ἄρκτον τε. |

5

490d ἐπλανήθησαν δ᾿ οἱ πολλοὶ νομίζοντες τὰς Πλειάδας ὄρνις εἶναι

πρῶτον μὲν ἐκ τοῦ ποιητικοῦ σχηματισμοῦ τοῦ κατὰ πρόσθεσιν γράμματος· ἔπειτα δ᾿ ὅτι καὶ τὸ τρήρωνες μόνων ἐδέξαντο ἐπίθετον εἶναι τῶν πελειάδων, ἐπεὶ διὰ τὴν ἀσθένειαν εὐλαβὴς ἡ ὄρνις αὕτη· τρεῖν δ᾿ ἐστὶ τὸ εὐλαβεῖσθαι. πιθανὸν δ᾿ ἐστὶ τὸ ἐπίθετον καὶ ἐπὶ τῶν Πλειάδων τιθέμενον· μυθεύονται γὰρ καὶ αὗται τὸν Ὠρίωνα φεύγειν διωκομένης τῆς μητρὸς αὐτῶν Πληιόνης ὑπὸ τοῦ 490e Ὠρίωνος. | ἡ δὲ τοῦ ὀνόματος ἐκτροπή, καθ᾿ ἣν αἱ Πλειάδες λέγονται Πέλειαι καὶ Πελειάδες, παρὰ πολλοῖς ἐστι τῶν ποιητῶν· πρώτη γοῦν ἡ Βυζαντία Μοιρὼ (fr. 1.2–4, p. 21 Powell) φάσκει τὴν ἀμβροσίαν τῷ Διὶ τὰς Πλειάδας κομίζειν. Σιμωνίδης (PMG 555.5) 490f δὲ | Πελειάδας οὐρανίας τὰς Πλειάδας φησί. καὶ Πίνδαρος (N. 2.11–12) δέ φησιν·

10

15

20

ὀρίαν Πελειάδων μὴ τηλόθι ὁ Ἀρίων ἀνεῖσθαι· σύνεγγυς γὰρ ὁ Ὠρίων τῇ ἀστροθεσίᾳ τῶν Πλειάδων· διὸ καὶ ὁ περὶ ταύτας μῦθος, ὅτι φεύγουσι μετὰ τῆς μητρὸς Πληιόνης τὸν Ὠρίωνα. ὀρίας δὲ λέγει τὰς Πλειάδας ἐν ἴσῳ τῷ οὐρίας κατὰ 491a παράλειψιν τοῦ ῡ, ἐπεὶ κεῖνται ἐπὶ | τῆς οὐρᾶς τοῦ Ταύρου. καὶ Αἰσχύλος (fr. 312.4) δὲ ἐκφανέστερον προσπαίζων τῷ ὀνόματι κατὰ τὴν ὁμοφωνίαν φησίν·

25

ἄπτεροι Πελειάδες. καὶ Μοιρὼ (fr. 1.1, p. 21 Powell) περὶ Διὸς λέγει· | 491b

Ζεὺς δ᾿ ἄρ᾿ ἐνὶ Κρήτῃ τρέφετο, 10  τρήρωνες A Eust.(5) : τρίρωνες C E* ‖ 24  Πληιόνης A, cf. (structura mutata) Eust.(5) Πληϊόνην et supra : Πλειόνης C E

30

xi 49 0c –49 1f

505

καὶ ὅτι ἔτρεφον αὐτὸν (fr. 1.3–10, p. 21 Powell)

5

10

ὑπὸ ζαθέῳ ἄντρῳ τρήρωνες ἀμβροσίην φορέουσαι ἀπ᾿ Ὠκεανοῖο ῥοάων· νέκταρ δ᾿ ἐκ πέτρης μέγας αἰετὸς αἰὲν ἀφύσσων γαμφηλῇς φορέεσκε Διὶ μητιοέντι. τὸν καὶ νικήσας Κρόνον εὐρύοπα Ζεὺς ἀθάνατον ποίησε καὶ οὐρανῷ ἐγκατένασσεν. ὣς δ᾿ αὕτως τρήρωσι Πελειάσιν ὤπασε τιμήν, | αἳ δή τοι θέρεος καὶ χείματος ἄγγελοί εἰσι.

5

10

491c

Λαμπροκλῆς (PMG 736.1–2) τέ φησιν· αἳ ποταναῖς ὁμώνυμοι πελειάσιν αἰθέρι κεῖνται. |

15

οὐδὲν οὖν ἄπιστον καὶ Ὅμηρον τὰς Πλειάδας ποιητικῷ νόμῳ 491d Πελειάδας ὠνομακέναι. ἀποδεδειγμένου οὖν τοῦ ὅτι Πλειάδες ἦσαν ἐντετορευμέναι τῷ ποτηρίῳ, καθ᾿ ἕκαστον τῶν ὤτων δύο ὑποθετέον εἴτε βούλεταί τις ὀρνιθοφυεῖς κόρας εἴτ᾿ αὖ καὶ ἀνθρω491e ποειδεῖς, ἄστροις δὲ πεποικιλμένας. | τὸ μέντοι (Il. 11.634–5)· ἀμφὶς ἕκαστον χρύσειαι νεμέθοντο,

20

25

οὐχ ὡς περὶ ἓν ἕκαστον ἀκουστέον· γενήσονται γὰρ οὕτως ὀκτὼ τὸν ἀριθμόν. ἀλλ᾿ ἐπείπερ ἔσχισται μὲν ἑκάτερον τῶν ὤτων εἰς δύο σχίσεις, τούτων δ᾿ αὖ συνάφεια κατὰ τὴν τελευταίαν ὑπόληξιν, “ἕκαστον” μὲν ἂν λέγοιτο καθὸ τέσσαρες αἱ πᾶσαι σχίσεις τῶν ὤτων, ἑκάτερον δὲ καθὸ συμφυῆ πάλιν ἐπὶ τέλει γίνονται τῆς ἀνατάσεως αὐτῶν. ὅταν οὖν εἴπῃ (Il. 11.634–5)· δοιαὶ δὲ πελειάδες ἀμφὶς ἕκαστον χρύσειαι νεμέθοντο, δύο δ᾿ ὑπὸ πυθμένες ἦσαν,

30

καθ᾿ ἑκατέραν | σχίσιν τῶν ὤτων ἀκουσόμεθα μίαν Πελειάδα· ἃς 491f δοιὰς εἶπε καθὸ συμφυεῖς εἰσιν ἀλλήλαις καὶ συνεζευγμέναι· τὸ γὰρ δοιοὶ καὶ δοιαὶ σημαίνει καὶ τὸ κατ᾿ ἀριθμὸν εἶδος, οἷον (Od. 16.253)·

24  γίνονται C E : γίνεται A

506

epitome

δοιὼ θεράποντες, καί (Od. 4.129)· δοιοὺς τρίποδας. σημαίνει δὲ καὶ τὸ συμφυὲς καὶ συνεζευγμένον κατ᾿ ἀριθμόν (Od. 5.476–7)·

5

δοιοὺς δ᾿ ἄρ᾿ ὑπήλυθε θάμνους ἐξ ὁμόθεν πεφυῶτας. | 492a ἔπειθ᾿ ὅταν ἐπενέγκῃ τό (Il. 11.635)·

δύο δ᾿ ὑπὸ πυθμένες ἦσαν, ἀκουστέον οὐ πυθμένας δύο, οὐδὲ κατὰ διαίρεσιν ἀναγνωστέον, ὡς ὁ Θρᾲξ Διονύσιος, ἀλλὰ κατὰ σύνθετον ὑποπυθμένες, ὅπως ἐπὶ τῶν Πελειάδων ἀκούσωμεν ὅτι τέσσαρες μὲν ἦσαν ἐπὶ τῶν ὤτων, δύο δὲ ὑποπυθμένες, τουτέστιν ὑποπυθμένιοι· ὥστε διακρατεῖσθαι 492b τὸ δέπας ὑπὸ | δυεῖν Πελειάδων ὑποκειμένων τῷ πυθμένι, ἓξ δὲ τὰς πάσας γενέσθαι Πελειάδας, ἐπείπερ ὁρῶνται τοσαῦται, ὡς καὶ Ἄρατος (Phaen. 261, 258)·

10

15

ἑπτὰ δὲ κεῖναι ἐπιρρήδην καλέονται, ἓξ οἶαί περ ἐοῦσαι ἐπόψιαι ὀφθαλμοῖσι. | 492c τὸ ὁρώμενον οὖν ἐν τοῖς ἄστροις καὶ ἐν τῇ φαινομένῃ κατασκευῇ

προσηκόντως ἐτόρευσεν. ἐν δὲ τῷ (Od. 12.62–5)· τῇ μέν τ᾿ οὐδὲ ποτητὰ παρέρχεται οὐδὲ πέλειαι τρήρωνες, αἵ τ᾿ ἀμβροσίην Διὶ πατρὶ φέρουσιν, ἀλλὰ καὶ τῶν αἰεὶ ἀφαιρεῖται λὶς πέτρη· ἀλλ᾿ ἄλλην ἐνίησι πατὴρ ἐναρίθμιον εἶναι, |

20

65

492d ὑπὸ τῆς ὀξύτητος τῶν πλαγκτῶν πετρῶν καὶ τῆς λειότητος 25

ἀφαιρεῖσθαι λέγει μίαν τῶν Πλειάδων, ἄλλην δὲ πρὸς τοῦ Διὸς ἐνίεσθαι χάριν τοῦ σῴζειν τὸν ἀριθμὸν αὐτῶν, ποιητικῶς αἰνιττόμενος ὅτι τῶν Πλειάδων ἓξ ὁρωμένων ὅμως ὁ ἀριθμὸς αὐτῶν οὐκ ἀπόλλυται, λέγονται δὲ καὶ τῷ ἀριθμῷ καὶ τοῖς ὀνόμασιν ἑπτά. πρὸς δὲ τοὺς λέγοντας οὐκ οἰκείως τῷ ποτηρίῳ ἐντετυπῶσθαι τὰς 15  Πελειάδας C Es : Πλειάδας A E

30

xi 491f –493e

5

507

Πλειάδας ξηρῶν τροφῶν οὔσας σημαντικὰς λεκτέον ὅτι τὸ δέπας ἀμφοτέρων τῶν τροφῶν | ἐστι δεκτικόν· κυκεὼν γὰρ ἐν αὐτῷ 492e γίνεται, τοῦτο δ᾿ ἐστὶ πόσις ἐν τῷ κράματι τυρὸν ἔχουσα καὶ ἄλφιτον. ἄμφω δὲ ταῦτα κυκώμενα καὶ οὕτω πινόμενα λέγει ὁ ποιητὴς ἐν τῷ (Il. 11.624)· τοῖσι δὲ τεῦχε κυκεῶ ἐυπλόκαμος Ἑκαμήδη, καὶ τὰ ἑξῆς. | τὸ δέ (Il. 11.636–7)· ἄλλος μὲν μογέων ἀποκινήσασκε τραπέζης, | Νέστωρ δ᾿ ὁ γέρων ἀμογητὶ ἄειρεν,

10

492f 493a

οὐκ ἀκουστέον ἐπὶ μόνων Μαχάονος καὶ Νέστορος, ὡς οἴονταί τινες λέγοντες (Il. 11.636)· ἀλλ᾿ ὃς μὲν μογέων,

15

ἐπὶ Μαχάονος, τὸ μογέων ἡγεῖσθαι νομίζοντες, ἐπεὶ τέτρωται· ὅτι γὰρ καθ᾿ Ὅμηρον ὁ Μαχάων οὐ τέτρωται ἐν ἄλλοις δειχθήσεται. ἀγνοοῦσι δ᾿ ὅτι ἐπὶ τούτων οὐκ “ἄλλος” | ἀλλ᾿ “ἕτερος” εἶπεν 493b ἂν Ὅμηρος· | δύο γὰρ οὗτοι πίνουσιν. | ἐπὶ δὲ δύο τὸ ἕτερος, ὡς τό 493a | 493b (Il. 3.103)· οἴσετε δ᾿ ἄρν᾿, ἕτερον λευκόν, ἑτέρην δὲ μέλαιναν.

20

ἔπειτα δὲ τὸ ὃς ἀντὶ προτακτικοῦ τοῦ ὃ Ὅμηρος οὐδέποτε τίθησι· τοὔμπαλιν δ᾿ ἀντὶ τοῦ ὃς ὑποτακτικοῦ παραλαμβάνει τὸ προτακτικὸν ὅ (Il. 6.153)· Σίσυφος ἔσκεν, ὃ κέρδιστος γένετ᾿ ἀνδρῶν. ἐλλείπει οὖν τό τις μόριον· τὸ γὰρ πλῆρές ἐστιν (~ Il. 11.636)· ἄλλος μέν τις μογέων ἀποκινήσασκε | τραπέζης

25

30

493c

μέγα ὂν κατὰ τὸ κύτος καὶ βαρὺ τὴν ὁλκήν, Νέστωρ δ᾿ ὁ γέρων φιλοπότης ὢν ἐκ τῆς συνεχοῦς συνηθείας ῥᾳδίως βαστάζειν ἔσθενε. | τί δὲ καὶ Διομήδους καὶ Αἴαντος καὶ Ἀχιλλέως γενναιότε- 493d ρον ἀείρει τὸ δέπας ὁ τῇ ἡλικίᾳ προβεβηκὼς Νέστωρ;, | φησὶ 493c Σωσίβιος (FGrH 595 F 26), | καὶ λύει αὐτὸς τῇ ἀναστροφῇ | ἀπὸ τοῦ 493d | 493e μέσου ἐξελὼν τὸ γέρων, ὡς ἂν λέγῃ (~ Il. 11.636)· 11  λέγοντες C : λέτ(ες) E : λαμβάνοντες A

508

epitome

ἄλλος μὲν γέρων μογέων ἀποκινήσασκε τραπέζης, ὁ δὲ Νέστωρ μόνος τῶν λοιπῶν πρεσβυτῶν φαίνεται τὸ δέπας ἀμογητὶ ἀείρων. ταῦτα ὁ θαυμάσιος λυτικὸς Σωσίβιος, ὃν οὐκ ἀχαρίτως διέπαιξε διὰ τὰς πολυθρυλλήτους ταύτας καὶ τὰς τοιαύ493f τας | λύσεις Πτολεμαῖος ὁ Φιλάδελφος· λαμβάνοντος γὰρ αὐτοῦ σύνταξιν βασιλικὴν μεταπεμψάμενος τοὺς ταμίας ἐκέλευσεν, ἐὰν παραγένηται ὁ Σωσίβιος ἐπὶ τὴν ἀπαίτησιν τῆς συντάξεως, λέγειν αὐτῷ ὅτι ἀπείληφε. καὶ μετ᾿ οὐ πολὺ παραγενομένῳ καὶ αἰτοῦντι εἰπόντες δεδωκέναι τὰς ἡσυχίας ἦγον, ὁ δὲ τῷ βασιλεῖ προσελθὼν κατεμέμφετο τοὺς ταμίας. ὁ δὲ βασιλεὺς ἥκειν αὐτοὺς κελεύσας 494a μετὰ τῶν βιβλίων | ἐν οἷς αἱ ἀναγραφαί εἰσι τῶν τὰς συντάξεις λαβόντων, λαβὼν ταύτας εἰς χεῖρας καὶ κατιδὼν ἔφη καὶ αὐτὸς εἰληφέναι αὐτὸν ταύτας οὕτως· ἦν ὀνόματα ἐγγεγραμμένα ταῦτα, Σωτῆρος Σωσιγένους Βίωνος Ἀπόλλωνος, εἰς ἃ ἀποβλέψας ὁ βασιλεὺς εἶπεν· “ὦ θαυμάσιε λυτικέ, ἐὰν ἀφέλῃς τοῦ Σωτῆρος τὸ σω- καὶ Σωσιγένους τὸ -σι- καὶ τοῦ Βίωνος τὴν πρώτην συλλαβὴν καὶ τὴν τελευταίαν τοῦ Ἀπόλλωνος, εὑρήσεις σαυτὸν ἀπειληφότα τὰς σὰς ἐπινοίας. καί· 494b

10

15

ταῦτα οὐχ | ὑπ᾿ ἄλλων ἀλλὰ τοῖς σαυτοῦ πτεροῖς, ἁλίσκῃ κατὰ τὸν θαυμάσιον Αἰσχύλον (fr. 139.4). ὅλμος. ποτήριον κερατίου τρόπον εἰργασμένον, ὕψος ὡς πυγονιαῖον. ὀξύβαφον. ἡ κοινὴ συνήθεια τὸ ὄξους δεκτικὸν σκεῦος. ἐστὶ δὲ καὶ ὄνομα ποτηρίου. Κρατῖνος (fr. 199.6)· |

494c

5

οὐδ᾿ ὀξύβαφον οἰνηρὸν ἔτι κεκτήσεται.

20

25

Ἀντιφάνης (fr. 161.5) δὲ εἶδος κύλικος μικρᾶς κεραμεᾶς αὐτὸ παρίστησιν· | 494d

ἐξ ὀξυβάφων κεραμεῶν ἐπίνομεν. |

494e καὶ τὸ τοῖς ἀποκοτταβίζουσι δὲ ὀξύβαφον τιθέμενον, εἰς ὃ τὰς

λάταγας ἐγχέουσιν, οὐκ ἄλλο τι ἂν εἴη ἢ ἐκπέταλον ποτήριον. | 494f ποτήριον δέ τι καὶ ἡ οἰνιστηρία. ὄλλιξ. ξύλινον ποτήριον. 4  πολυθρυλλήτους C E : πολυθρυλήτους A

30

xi 49 3e –49 6b

509

Παναθηναϊκόν. | πρόαρον. κρατὴρ ξύλινος εἰς ὃν τὸν οἶνον κιρνῶσιν Ἀττικοί. 495a Πάμφιλος (fr. XXX Schmidt)· κοίλοις ἐν προάροις. (adesp. SH 1011) | 5

πέλλα. ἀγγεῖον σκυφοειδὲς πυθμένα ἔχον πλατύτερον εἰς ὃ 495c ἤμελγον τὸ γάλα. Ὅμηρος (Il. 16.642)· εὐγλαγέας κατὰ πέλλας. παρ᾿ Ἱππώνακτι (fr. 21 Degani) δὲ πελλίς· |

10

ἐκ πελλίδος πίνοντες· οὐ γὰρ ἦν αὐτοῖς κύλιξ· ὁ παῖς γὰρ ἐμπεσὼν κατήραξε.

495d

Φοῖνιξ δ᾿ ὁ Κολοφώνιος (fr. 4.4, p. 234 Powell)· πελλίδα (φησί) χρυσῆν,

15

20

ἤτοι φιάλην. | κατὰ δὲ Κλείταρχον παρὰ Θεσσαλοῖς καὶ Αἰολεῦσι 495e πελλητὴρ ὁ ἀμολγεύς, πέλλα δὲ τὸ ποτήριον. Βοιωτοὶ δὲ τὴν κύλικα πενταπλόαν φασίν, ὡς Φιλήτας (fr. 5 Dettori = fr. 33 Spanoudakis). Ἀριστόδημος (FGrH 383 F 9) δέ | φησιν Ἀθήναζε ἀγῶνα ἐπιτελεῖσθαι τῶν ἐφήβων δρόμου· τρέχειν 495f δ᾿ αὐτοὺς ἔχοντας ἀμπέλου κλάδον κατάκαρπον, τὸν καλούμενον ὦσχον. τρέχουσι δ᾿ ἐκ τοῦ ἱεροῦ τοῦ Διονύσου ἄχρι τοῦ τῆς Σκιράδος Ἀθηνᾶς, καὶ ὁ νικήσας λαμβάνει κύλικα τὴν λεγομένην πενταπλόαν, | οὕτω λεγομένην καθ᾿ ὅσον οἶνον ἔχει καὶ μέλι καὶ 496a τυρὸν καὶ ἄλφιτα καὶ ἐλαίου βραχύ. πένταχνον. ποτήριον ἐκπέταλον. Ἀριστοφάνης (fr. 301)· πάντες δ᾿ ἔνδον πενταχνευταί.

25

30

πλημοχόη. σκεῦος κεραμοῦν βεμβικῶδες ἑδραῖον ἡσυχῇ, ᾧ ἐχρῶντο ἐν Ἐλευσῖνι τῇ τελευταίᾳ τῶν μυστηρίων ἡμέρᾳ, ἣν καὶ ἀπ᾿ αὐτοῦ | Πλημοχόας καλοῦσι· ἐν ᾗ δύο πλημοχόας πλήσαντες 496b τὴν μὲν πρὸς ἀνατολήν, τὴν δὲ πρὸς δύσιν ἀνιστάμενοι ἀνατρέπουσιν ἐπιλέγοντες ῥῆσιν μυστικήν. πρίστις. ποτηρίου εἶδος.

27  πλήσαντες C E : πληρώσαντες A

510 496c

epitome

προχύτη. εἶδος ἐκπώματος. | Ἴων (fr. 27.2–3 West2)· ἡμῖν δὲ κρητῆρι οἰνοχόοι θεράποντες κιρνάντων προχύταισιν ἐν ἀργυρέοις.

Φιλήτας (fr. 6 Dettori = fr. 34 Spanoudakis) δὲ ξύλινον ἀγγεῖον ἀφ᾿ οὗ τοὺς ἀγροίκους πίνειν. Ξενοφῶν δ᾿ ἐν ὀγδόῳ (8.8.10) Παιδείας προχοίδας τινὰς λέγει. ἦν δέ, φησί, τοῖς Πέρσαις νόμιμον μὴ 496d προχοίδας εἰσφέρεσθαι εἰς τὰ | συμπόσια. νῦν δὲ τὸ μὲν μὴ εἰσφέρεσθαι ἔτι αὖ καταμένει, τοσοῦτο δὲ πίνουσιν ὥστε ἀντὶ τοῦ εἰσφέρειν αὐτοὶ ἐκφέρονται ἐπειδὰν μηκέτι δύνωνται ὀρθούμενοι ἐξιέναι. Προυσίας. ἔξορθον ποτήριον τὴν προσηγορίαν σχὸν ἀπὸ Προυσίου τοῦ Βιθυνίας βασιλεύσαντος καὶ ἐπὶ τρυφῇ καὶ μαλακίᾳ διαβοήτου. | ῥέοντα. ποτήριά τινα. Ἀστυδάμας (TrGF 60 F 3.3–4)· 496e ῥέοντα δώδεκα, τόσα ἀργυρᾶ, δύο δὲ χρυσᾶ γρυψί, τὸ δ᾿ ἕτερον Πήγασος. 496f 497a

5

10

15

ῥυσίς. φιάλη χρυσῆ. τῶν ᾀδομένων δὲ καὶ ἡ Ῥοδιάς. | ῥυτόν. βραχύνεται καὶ ὀξύνεται. Δίφιλος (fr. 5.2)· | τῶν Ῥοδιακῶν ἢ τῶν ῥυτῶν. καὶ πάλιν (Epin. fr. 2.4–6)·

497b

ῥυτὸν χωροῦντα δύο χοᾶς, ὃν οὐδ᾿ ἂν ἐλέφας ἐκπίῃ. | ἐγὼ τοῦτο πέπωκα πολλάκις.

ἐκαλεῖτο δὲ πρότερον κέρας. δοκεῖ δὲ σκευοποιηθὲν ὑπὸ πρώτου τοῦ Φιλαδέλφου φόρημα γενέσθαι τῶν Ἀρσινόης εἰκόνων· τῇ γὰρ | 497c εὐωνύμῳ χειρὶ ἐκείνη τοιοῦτον φέρει δημιούργημα πάντων τῶν ὡραίων πλῆρες ἐμφαινόντων τῶν δημιουργῶν ὡς καὶ τοῦ τῆς Ἀμαλθείας ἐστὶν ὀλβιώτερον τὸ κέρας τοῦτο. Θεοκλῆς (p. 173 Powell)· ἐθύσαμεν σήμερον Σωτήρια πάντες οἱ τεχνῖται· μεθ᾿ ὧν πιὼν τὸ δίκερας ὡς τὸν φίλτατον 1  προχύτη E : προχύτῃ C : προχύτης A

20

25

30

x i 4 96 b– 49 8e

511

βασιλέα πάρειμι. |

5

Θεόφραστος δ᾿ ἐν τῷ Περὶ Μέθης (fr. 575 Fortenbaugh) τὸ ῥυτόν 497e φησι ποτήριον τοῖς ἥρωσιν ἀποδίδοσθαι. Δωρόθεος δὲ τὰ ῥυτὰ κέρασιν ὅμοια εἶναι, διατετρημένα δ᾿ εἶναι, ἐξ ὧν κρουνιζόντων λεπτῶς κάτωθεν πίνουσιν, ὠνομάσθαι δὲ ἀπὸ τῆς ῥύσεως. σαννάκρα. ὡς Κράτης (FGrH 362 F 10 = fr. 110 Broggiato) φησὶν 497f ἔκπωμα Περσικόν. | Φιλήμων (fr. 90)· σαννάκρα, ἱπποτραγέλαφοι, βατιάκια, σαννάκια,

10

15

προσπαίζων τῇ γελοιότητι τοῦ ὀνόματος. Σελευκίς. ἀπὸ Σελεύκου βασιλέως. φησὶ δὲ Πολέμων (fr. 57 Preller)· ποτήρια παραπλήσια Σελευκίς, Ῥοδιάς, Ἀντιγονίς. | σκύφος. ὡς λύχνος. ἐστὶ δὲ καὶ οὐδέτερον, ὡς τεῖχος. Ἡσίοδος 498a δ᾿ ἐν τῷ δευτέρῳ Μελαμποδίας (fr. 271.2) μετὰ τοῦ π̄ σκύπφον φησί· | πλήσας δ᾿ ἀργύρεον σκύπφον φέρε, δῶκε δ᾿ ἄνακτι. |

20

498b

καὶ Ἀνακρέων (PMG 433.1) δὲ μετὰ τοῦ π̄ φησίν. 498c ὅτι κυρίως προπίνειν τὸ πρὸ ἑαυτοῦ διδόναι τινί, ὡς Ὀδυσσεὺς παρ᾿ Ὁμήρῳ (Od. 13.57) τῇ | Ἀρήτῃ καὶ ἐν Ἰλιάδι (9.224) 498d Ὀδυσσεύς· δείδεκτ᾿ Ἀχιλλῆα· πληροῦντες γὰρ προέπινον ἀλλήλοις μετὰ προσαγορεύσεως. Εὐριπίδης (fr. 379)· σκύφος τε μακρός,

25

ἀρσενικῶς. | καὶ Σιμωνίδης (PMG 631)· οὐατόεντα σκύφον. Ἴων (TrGF 19 F 26) δὲ οὐδετέρως· οἶνος οὐκ ἔνι ἐν τῷ σκύφει.

30

καὶ Ἐπίχαρμος (fr. 72)· φέρ᾿ ἐγχέας εἰς τὸ σκύφος.

498e

512

epitome

καὶ Φαίδιμος (SH 669)· δουράτεον σκύφος εὐρὺ μελιζώροιο ποτοῖο. | 498f τὸ δὲ παρ᾿ Ὁμήρῳ (Od. 14.112) Ἀριστοφάνης (p. 201 Slater) μὲν

γράφει· πλησάμενος δ᾿ ἄρα οἱ δῶκε σκύφος, ᾧ περ ἔπινεν.

5

Ἀρίσταρχος δέ· σκύφον, ᾧ περ ἔπινεν. 499a ἐστὶ δὲ κατ᾿ Ἀσκληπιάδην ποιμενικώτερον ἀγγεῖον. | Αἰσχύλος (fr.

184) δέ φησι· ποῦ μοι τὰ πολλὰ δῶρα κἀκροθίνια; ποῦ χρυσότευκτα κἀργυρᾶ σκυφώματα;

10

Στησίχορος (PMG 181.1–2) δὲ περὶ Ἡρακλέους· | 499b

σκύφιον λαβὼν δέπας ἔμμετρον ὡς τριλάγυνον πί᾿ ἐπισχόμενος, τό ῥά οἱ παρέθηκε Λόφος κεράσας. λάγυνον δὲ μέτρου ὄνομα παρ᾿ Ἕλλησιν, ὡς χοὸς καὶ κοτύλης, χωροῦν κοτύλας Ἀττικὰς δώδεκα. ἐστὶ δὲ καὶ ἐν Πάτραις ἡ λάγυνος. εἴρηται δὲ καὶ ἀρσενικῶς. Νικόστρατος (fr. 10.2)· |

499c

15

λάγυνος τρίχους. καί (fr. 10.3)· τὸν μεστὸν ἡμῖν φέρε λάγυνον.

20

καί (fr. 14.1–2)· δυσχερὴς λάγυνος οὗτος πλησίον ὄξους. καὶ Δίφιλος (fr. 12)· λάγυνον ἔχω κενόν, ὦ γραῦ, θύλακον δὲ μεστόν. |

14  Λόφος C : Λότφο(ς) E : Φόλος A ‖ 17–22  εἴρηται … λάγυνος bis E

25

xi 49 8 e–5 01b

513

Ἀριστοτέλης δὲ ἐν τῇ Θετταλῶν Πολιτείᾳ (fr. 499 Rose = fr. 503 499d Gigon) θηλυκῶς λέγει τὴν λάγυνον. ἀλλαχοῦ δὲ Δίφιλος (fr. 3.2) 499e οὐδετέρως | λαγύνιον. τὸ δὲ παρὰ Στησιχόρῳ (PMG 181.1)· ἔμμετρον ὡς τριλάγυνον, 5

τὴν τῶν τριῶν γενῶν ἀμφιβολίαν ἔχει. σκύφος δ᾿ ὠνομάσθη ἀπὸ τῆς σκαφίδος, ἥ ἐστιν ἀγγεῖον ξύλινον στρογγύλον γάλα καὶ ὀρρὸν | δεχόμενον. Ὅμηρος (Od. 9.223)· 499f γαυλοί τε σκαφίδες τε, τοῖς ἐνάμελγεν.

10

15

20

25

30

εἰ μή που σκύφος εἴη οἷον σκύθος τις διὰ τὸ τοὺς Σκύθας περαιτέρω τοῦ δέοντος μεθύσκεσθαι· Ἱερώνυμος δὲ καὶ τὸ μεθύσαι Σκυθίσαι φησί· συγγενὲς γὰρ εἶναι τὸ φ̄ | τῷ θ̄. ὕστερον δὲ κατὰ μίμησιν εἰργάσαντο κεραμεοῦς καὶ ἀργυροῦς σκύφους· ὧν πρῶτοι ἐγένοντο καὶ κλέος ἔλαβον οἱ Βοιώτιοι χρησαμένου διὰ τὰς στρατείας πρώτου Ἡρακλέους τῷ γένει· διὸ καὶ Ἡρακλεωτικοὶ καλοῦνται. ἔχουσι δὲ καὶ διαφορὰν πρὸς τοὺς ἄλλους· ἔπεστι γὰρ ἐπὶ τῶν ὤτων αὐτοῖς ὁ λεγόμενος Ἡράκλειος δεσμός. | μετὰ δὲ τούτους διήνεγκαν οἱ Ῥοδιακοί· τρίτοι δ᾿ εἰσὶν οἱ Συρακόσιοι. καλεῖται δ᾿ ὑπὸ Ἠπειρωτῶν λυρτός, ὑπὸ δὲ Μηθυμναίων σκύθος. ἐκαλεῖτο δὲ καὶ Δερκυλλίδας ὁ Λακεδαιμόνιος | Σκύθος. Ἔφορος (FGrH 70 F 71)· Λακεδαιμόνιοι Δερκυλλίδαν ἔπεμψαν εἰς τοὺς ἐν Ἀσίᾳ πάντα μετὰ δόλου πράττοντας βαρβάρους ἥκιστα νομίζοντες ἐξαπατηθήσεσθαι· ἦν γὰρ οὐδὲν ἐν τῷ τρόπῳ Λακωνικὸν οὐδ᾿ ἁπλοῦν ἔχων ἀλλὰ πολὺ τὸ πανοῦργον καὶ τὸ θηριῶδες· διὸ καὶ Σκύθον αὐτὸν οἱ Λακεδαιμόνιοι προσηγόρευον. ταβαίτη. | ξύλινον ποτήριον. καὶ τραγέλαφος δὲ | καὶ τριήρης καὶ ὑαστικόν. φιάλη ἀμφίθετος παρ᾿ Ὁμήρῳ (Il. 23.270), | οὐ τὸ ποτήριον ἀλλὰ χάλκεόν τι ἐκπέταλον λεβητῶδες, ἴσως δύο ὦτα ἔχον ἐξ ἀμφοτέρων τῶν μερῶν. Παρθένιος δὲ φιάλην ἀκούει ἀπύθμενον. Ἀπολλόδωρος δ᾿ ὁ Ἀθηναῖος (FGrH 244 F 220) τὴν κατὰ τὸν πυθμένα μὴ δυναμένην τίθεσθαι καὶ ἐρείδεσθαι ἀλλὰ κατὰ στόμα. τινὲς δέ φασιν ὃν τρόπον ἀμφιφορεὺς λέγεται ὁ ἀμφοτέρωθεν κατὰ τὰ ὦτα δυνάμενος | φέρεσθαι, οὕτω καὶ ἀμφίθετος φιάλη. 7  ὀρρὸν C E : ὀρὸν A ‖ 26  ὑαστικόν C E : ὑστιακόν A ‖ 31  δυναμένην A : δυναμένη C E

500a

500b

500c

500d | 500f 501a

501b

514

epitome

Ἀρίσταρχος δὲ τὴν δυναμένην ἐξ ἀμφοτέρων τῶν μερῶν τίθεσθαι, κατὰ τὸν πυθμένα καὶ κατὰ τὸ στόμα. Διονύσιος δ᾿ ὁ Θρᾲξ (fr. 28 Linke) τὴν στρογγύλην τὴν ἀμφιθέουσαν κυκλοτερεῖ τῷ σχήματι. Ἀσκληπιάδης δὲ ὁ Μυρλεανός (fr. 8 Pagani), ἡ μὲν φιάλη, φησί, κατ᾿ ἀντιστοιχίαν ἐστὶ πιάλη, ἡ τὸ πιεῖν ἅλις ἔχουσα· μείζων γὰρ τοῦ ποτηρίου. ἡ δὲ ἀμφίθετος καὶ ἀπύρωτος ἢ ψυχρήλατος ἢ ἐπὶ 501c πῦρ οὐκ ἐπιτιθεμένη, καθότι καὶ λέβητα καλεῖ ὁ ποιητὴς | τὸν μὲν (Il. 23.702) ἐμπυριβήτην, τὸν δὲ (Il. 23.885) ἄπυρον, τὸν δεχόμενον ἴσως ψυχρόν, ὥστε καὶ τὴν φιάλην εἶναι χαλκείῳ προσεοικυῖαν ἐκπετάλῳ δεχομένην ψυχρὸν ὕδωρ. τὴν δ᾿ ἀμφίθετον πότερα δύο βάσεις ἔχον δεῖ νομίζειν ἐξ ἑκατέρου μέρους, ἢ τὸ μὲν ἀμφὶ σημαίνει τὸ περί, τοῦτο δ᾿ αὖ τὸ περιττόν; ὥστε λέγεσθαι τὸ περιττῶς πεποιημένον ἀμφίθετον, ἐπεὶ τὸ ποιῆσαι “θεῖναι” πρὸς 501d τῶν ἀρχαίων ἐλέγετο. δύναται | δὲ καὶ ἡ ἐπὶ πυθμένα καὶ στόμα τιθεμένη. ἡ δὲ τοιαύτη θέσις τῶν φιαλῶν Ἰωνική ἐστι καὶ ἀρχαία. καὶ Μασσαλιῶται ἔτι τιθέασι τὰς φιάλας ἐπὶ πρόσωπον. Κρατῖνος (fr. 54.1) δὲ

5

10

15

φιάλας βαλανειομφάλους. 501e καὶ ἕτεροί τινές φασιν ὅτι, | ὡς ὁ αὐτὸς Ἀσκληπιάδης (fr. 9 Pagani)

φησίν, οἱ ὀμφαλοὶ αὐτῶν καὶ τῶν βαλανείων οἱ θόλοι ὅμοιοί εἰσι. Λυκόφρων δέ· ἀπὸ τῶν ὀμφαλῶν τῶν ἐν ταῖς γυναικείαις πυέλοις. 501f Τίμαρχος δέ φησι διότι τὰ | πλεῖστα τῶν Ἀθήνησι βαλανείων κυκλοειδῆ ταῖς κατασκευαῖς ὄντα τὰς ἐξαγωγοὺς ἔχει κατὰ μέσον, ἀφ᾿ οὗ χαλκοῦς ὀμφαλὸς ἔπεστιν. Ἴων ἐν Ὀμφάλῃ (TrGF 19 F 20)· ἴτ᾿ ἐκφορεῖτε, παρθένοι, κύπελλα καὶ μεσομφάλους. 502a οὕτω δ᾿ εἶπε τὰς βαλανειομφάλους. | Ἀθηναῖοι δὲ τὰς ἀργυρᾶς 502b φιάλας ἀργυρίδας φασί, τὰς δὲ χρυσᾶς χρυσίδας. | Ἕρμιππος (fr.

38)· χρυσίδ᾿ οἴνου πανσέληνον πιὼν ὑφείλετο.

10  πότερα A : ποτρ C E ‖ 11  ἔχον C E : ἔχειν A ‖ 12–13  τὸ περιττῶς πεποιημένον C E : τὴν περιττῶς πεποιημένην A ‖ 23  τὰς C E : τοὺς A Cs Es

20

25

x i 5 01 b– 50 3e

515

et quae sequuntur ex C E edita

5

10

ἐγὼ Πτολεμαίου τοῦ βασιλέως τέτταρα χυτρίδι᾿ ἀκράτου προσλαβὼν | διατί νῦν μὴ κωμάσω 502c ἄνευ λύχνου πρὸς τὸ τηλικοῦτον φῶς; (Alex. fr. 246.1–2, 5–6) Ἡρόδοτος ἐν τῇ πέμπτῃ (5.88.2) φησὶ νόμον θέσθαι Ἀργείους καὶ Αἰγινήτας Ἀττικὸν μηδὲν προσφέρειν εἰς τὰς θυσίας μηδὲ κέραμον, ἀλλ᾿ ἐκ χυτρίδων ἐπιχωρίων τὸ λοιπὸν αὐτόθι εἶναι πίνειν. ψυγεὺς ἢ ψυκτήρ. Πλάτων | ἐν Συμποσίῳ (213e)· “ἀλλὰ φέρε, 502d παῖ,” φάναι, “τὸν ψυκτῆρα ἐκεῖνον,” ἰδόντα αὐτὸν πλέον ἢ ὀκτὼ κοτύλας χωροῦντα. Ἄλεξις (fr. 65)· τρικότυλον ψυγέα. | ἐν ἄλλοις δὲ καὶ ψυκτήριον αὐτὸ καλεῖ (Alex. fr. 2.7)· |

15

ψυκτηρίδιόν τε δύ᾿ ὀβολοὺς ἄγων.

502f 503a

Ἡρακλέων δ᾿ ὁ Ἐφέσιός (fr. 7 Berndt) φησιν· ὃν ἡμεῖς ψυγέα καλοῦμεν, ψυκτηρίαν τινὲς ὀνομάζουσι· τοὺς δ᾿ Ἀττικοὺς καὶ κωμῳδεῖν τὸν ψυγέα ὡς ξενικὸν ὄνομα, ὡς Εὐφορίων (Euphro fr. 3.1–3)· 20

25

ἐπὰν δὲ καλέσῃ ψυγέα τὴν ψυκτηρίαν, τὸ σευτλίον δὲ τεῦτλα, φακέαν δὲ τὴν φακῆν, τί δεῖ ποιεῖν; | Διονύσιος δὲ ὁ τοῦ Τρύφωνός φησι· τὸν ψυγέα ἐκάλουν οἱ ἀρχαῖοι 503c δῖνον. ὁ Θυατειρηνὸς δὲ Νίκανδρος (FGrH 343 F 17) καλεῖσθαί φησι ψυκτῆρας καὶ τοὺς ἀλσώδεις καὶ συσκίους τόπους, ἐν οἷς ἐστὶν ἀναψῦξαι. Αἰσχύλος (fr. 146)· σαύρας ὑποσκίοισιν ἐν ψυκτηρίοις. |

30

503d ᾠδός. εἶδος ποτηρίου. | ᾠοσκύφιον. διπύθμενον ποτήριον, ὡς ἐν τῷ Περὶ Νεστορίδος 503e (Asclep. Myr. fr. 10 Pagani) ἐρρέθη, ἕνα μὲν πυθμένα ἔχειν τὸν κατὰ τὸ κύτος αὐτῷ συγκεχαλκευμένον, ἕτερον δὲ τὸν πρόσθετον 4  διατί A : Δτ C E ‖ 14  ψυκτήριον C E : ψυκτηρίδιον A, cf. infra

516

epitome

503f ἀπὸ ὀξέος ἀρχόμενον, καταλήγοντα δὲ εἰς πλατύτερον, ἐφ᾿ | οὗ

ἵσταται τὸ ποτήριον. ᾠόν. οἶνος κεκραμένος ἐν ᾠῷ χρυσῷ. 504a

φιάλαν | ὡς εἴ τις ἀφνεᾶς ἀπὸ χειρὸς ἑλὼν ἔνδον ἀμπέλου καχλάζοισαν δωρήσεται, (Pi. O. 7.1–3)

5

οὐ μόνον (Pi. O. 7.4) νεανίᾳ γαμβρῷ προπίνων, ἀλλὰ καὶ πᾶσι τοῖς φιλτάτοις. ὅτι τὸ περισοβεῖν ἐν κύκλῳ τὸ κύκλῳ πίνειν δηλοῖ. Μένανδρος (Perinth. fr. 5.2 Koerte = fr. 4.2 Sandbach)·

10

πίνει τὴν κύκλῳ. καὶ (Theophor. fr. 3.2–3 Sandbach)· πάλιν τὸ πρῶτον περισόβει ποτήριον αὐτοῖς ἀκράτου. |

15

504b Εὐριπίδης (fr. 468)·

τὰ δ᾿ ἄλλα χαῖρε κύλικος ἑρπούσης κύκλῳ. “κρατηρίζωμέν” (Sophr. fr. 101) φησιν ἀντὶ τοῦ συμπίνωμεν. | 504c ὅτι ὁ ἥδιστος καὶ χαριέστατος Ξενοφῶν ἐν τῷ Συμποσίῳ (2.24–6) φησίν· ὁ δ᾿ αὖ Σωκράτης εἶπεν· “ἀλλὰ πίνειν μέν, ὦ ἄνδρες, καὶ ἐμοὶ πάνυ δοκεῖ· τῷ γὰρ ὄντι ὁ οἶνος ἄρδων τὰς ψυχὰς τὰς μὲν λύπας, ὥσπερ ὁ μανδραγόρας ἀνθρώπους, κοιμίζει, τὰς δὲ φλόγας ἐγείρει. δοκεῖ μέντοι μοι καὶ τὰ τῶν ἀνθρώπων σώματα τὰ αὐτὰ πάσχειν ἅπερ καὶ τὰ τῶν ἐν γῇ φυομένων· καὶ γὰρ 504d ἐκεῖνα, | ὅταν μὲν αὐτὰ ὁ θεὸς ἄγαν ἀθρόως ποτίζῃ, οὐ δύνανται ὀρθοῦσθαι οὐδὲ ταῖς ὥραις διαπλοῦσθαι· ὅταν δὲ ὅσῳ ἥδεται, τοσούτῳ πίνῃ, καὶ μάλα ὀρθά τε αὔξεται καὶ θάλλοντα ἀφικνεῖται εἰς καρπογονίαν. οὕτω δὴ καὶ ἡμεῖς, ἢν μὲν ἀθρόον τὸ ποτὸν ἐγχεώμεθα, ταχὺ ἡμῶν καὶ τὰ σώματα καὶ αἱ γνῶμαι σφαλοῦνται, καὶ οὐδ᾿ ἀναπνεῖν μὴ ὅτι λέγειν δυνησόμεθα· ἢν δὲ 8  νεανίᾳ Pind. : νεανία (suo more) C E P Mus : νεανίαν A ‖ 10  περισοβεῖν A : περισοβ C E ‖ 23  ἀνθρώπων C : ἀν(θρώπ)ων E* : ἀνδρῶν A Cs et Xen.

20

25

30

xi 503e–505d

5

10

15

20

517

ἡμῖν οἱ παῖδες μικραῖς κύλιξι μικρὰ ἐπιψεκάζωσιν, ἵνα καὶ ἐγὼ Γοργείοις ῥήμασιν εἴπω, οὕτως οὐ βιαζόμενοι μεθύειν | ὑπὸ τοῦ οἴνου ἀλλ᾿ ἀναπειθόμενοι πρὸς τὸ παιγνιωδέστερον ἀφιξόμεθα.” εἰς ταῦτά τις ἀποβλέπων τὰ τοῦ καλοῦ Ξενοφῶντος εἴσεται ἣν εἶχε πρὸς αὐτὸν ὁ λαμπρότατος Πλάτων ζηλοτυπίαν, ἢ τάχα φιλονείκως εἶχον ἀρχῆθεν οἱ ἄνδρες πρὸς ἑαυτοὺς αἰσθόμενοι τῆς ἰδίας ἑκάτερος ἀρετῆς, καὶ ἴσως καὶ περὶ πρωτείων διεφέροντο, οὐ μόνον ἐξ ὧν περὶ Κύρου εἰρήκασι τεκμαιρομένοις ἡμῖν ἀλλὰ κἀκ τῶν αὐτῶν ὑποθέσεων· Συμπόσια γὰρ γεγράφασιν ἄμφω, | καὶ ἐν αὐτοῖς τὰς αὐλητρίδας ὁ μὲν ἐκβάλλει, ὁ δ᾿ εἰσάγει. καὶ ὁ μὲν παραιτεῖται πίνειν μεγάλοις ποτηρίοις, ὁ δὲ τὸν Σωκράτην παράγει τῷ ψυκτῆρι πίνοντα μέχρι τῆς ἕω (Pl. Smp. 213e–14a, 223c–d). κἀν τῷ Περὶ Ψυχῆς (Phd. 59b) δὲ ὁ Πλάτων καταλεγόμενος ἕκαστον τῶν παρατυχόντων οὐδὲ κατὰ μικρὸν τοῦ Ξενοφῶντος μέμνηται. καὶ περὶ τοῦ Κύρου οὖν ὁ μὲν (X. Cyr. 1.3.1) λέγει ὡς ἐκ πρώτης ἡλικίας ἐπεπαίδευτο πάντα τὰ πάτρια, ὁ δὲ Πλάτων ἐν τρίτῳ Νόμων (694c) | στρατηγὸν μὲν αὐτὸν ἀγαθὸν οἴεσθαί φησι καὶ φιλόπονον, παιδείας δὲ ὀρθῆς οὐδὲ ἧφθαι τὸ παράπαν. πάλιν ὁ μὲν Ξενοφῶν συναναβὰς Κύρῳ ὡς Πέρσας μετὰ τῶν μυρίων Ἑλλήνων καὶ ἀκριβῶς εἰδὼς τὴν προδοσίαν τοῦ Θεσσαλοῦ Μένωνος, | καὶ οἷός τις ἦν τὸν τρόπον, ὡς χαλεπός, ὡς ἀσελγής, διηγησάμενος φαίνεται· ὁ δὲ καλὸς Πλάτων μονονουχὶ εἰπών (Stesich. PMG 192.1)·

504e

504f

505a

505b

οὐκ ἔστ᾿ ἔτυμος ὁ λόγος, 25

30

35

ἐγκώμια αὐτοῦ διεξέρχεται, ὁ τοὺς ἄλλους ἁπαξαπλῶς κακολογήσας καὶ ἐν μὲν τῇ Πολιτείᾳ (e.g. 606e–7a) Ὅμηρον ἐκβάλλων καὶ τὴν μιμητικὴν ποίησιν, αὐτὸς δὲ τοὺς διαλόγους μιμητικῶς γράψας, ὧν τῆς ἰδέας οὐδ᾿ αὐτὸς εὑρετής ἐστιν ἀλλ᾿ ὁ Τήιος Ἀλεξαμενός, ὡς | Ἀριστοτέλης ἐν τῷ Περὶ Ποιητῶν (fr. 72 Rose = 505c fr. 15 Gigon) φησι. διαβάλλει δὲ Πλάτων καὶ Θρασύμαχον τὸν Χαλκηδόνιον σοφιστὴν ὅμοιον εἶναι λέγων τῷ ὀνόματι, ἔτι δ᾿ Ἱππίαν, Γοργίαν, | Παρμενίδην καὶ ἐν Πρωταγόρᾳ δὲ πολλούς. 505d λέγεται δὲ ὅτι Γοργίας αὐτὸς ἀναγνοὺς τὸν ὁμώνυμον αὑτῷ διάλογον πρὸς τοὺς συνήθεις ἔφη· “ὡς καλῶς οἶδε Πλάτων ἰαμβίζειν.” Ἕρμιππος (fr. 63 Wehrli) δέ φησιν· ὡς ἐπεδήμησε ταῖς 1  ἐπιψεκάζωσιν C : ἐπιψηκάζωσιν E : ἐπιψακάζωσιν A et Xen.

518

epitome

Ἀθήναις Γοργίας μετὰ τὴν τῆς ἑαυτοῦ χρυσῆς εἰκόνος ἐν Δελφοῖς 505e ἀνάθεσιν εἰπόντος | τοῦ Πλάτωνος ὅτε εἶδεν αὐτόν· “ἥκει ἡμῖν ὁ

καλός τε καὶ χρυσοῦς Γοργίας,” ἔφη ὁ Γοργίας· “ἦ καλόν γε αἱ Ἀθῆναι καὶ νέον τοῦτον Ἀρχίλοχον ἐνηνόχασιν.” ἄλλοι δέ φασιν ὅτι ἀναγνοὺς τὸν Πλάτωνος διάλογον πρὸς τοὺς παρόντας ἔφη ὅτι οὐδὲν τούτων οὔτ᾿ εἶπεν οὔτ᾿ ἤκουσε παρὰ Πλάτωνος. ταὐτά φασι καὶ Φαίδωνα εἰπεῖν ἀναγνόντα τὸν Περὶ Ψυχῆς· διὸ καλῶς ὁ Τίμων (SH 793.1) περὶ αὐτοῦ ἔφη·

5

ὡς ἀνέπλαττε Πλάτων· 505f Παρμενίδῃ μὲν γὰρ καὶ ἐλθεῖν | εἰς λόγους τὸν τοῦ Πλάτωνος 10

506a

506b 506c

506d

506e

Σωκράτην μόλις ἡ ἡλικία συγχωρεῖ. ἀδύνατον δὲ καὶ Φαῖδρον κατὰ Σωκράτην εἶναι, ἀλλὰ μὴν οὐ δύνανται οὐδὲ Πάραλος καὶ Ξάνθιππος οἱ Περικλέους υἱοὶ | τελευτήσαντες τῷ λοιμῷ τῷ Πρωταγόρᾳ διαλέγεσθαι. ἐκ πολλῶν δὲ καὶ ἄλλων ἐστὶ δεῖξαι ὡς ἔπλαττε τοὺς διαλόγους. ὅτι δὲ καὶ δυσμενὴς ἦν πρὸς ἅπαντας δῆλον ἐξ ὧν πάντας κακολογεῖ πανταχοῦ καὶ τοὺς μεγίστους | παρ᾿ Ἀθηναίοις γενομένους Ἀριστείδην καὶ Θεμιστοκλέα, Μένωνα δ᾿ ἐπαινεῖ τὸν τοὺς Ἕλληνας προδόντα. | ἃ δὲ περὶ Ἀλκιβιάδου εἴρηκεν ἐν τῷ Συμποσίῳ οὐδ᾿ εἰς φῶς λέγεσθαί ἐστιν ἄξιον, Λακεδαιμονίους δὲ ἐπαινεῖ. ἐπαινεῖ καὶ τοὺς πάντων Ἑλλήνων ἐχθροὺς Πέρσας. καὶ (Alc. I 118e) τὸν ἀδελφὸν Ἀλκιβιάδου καὶ Νικίαν μαινόμενόν | τε ἀποκαλεῖ καὶ τοὺς υἱοὺς αὐτοῦ ἠλιθίους Μειδίαν (Alc. I 120a) τε ὀρτυγοκόπον, καὶ (Alc. I 132a) τὸν τῶν Ἀθηναίων δῆμον εὐπρόσωπον μὲν εἶναι, δεῖν δ᾿ αὐτὸν ἀποδύσαντας θεωρεῖν· ὀφθήσεται γάρ, φησί, περίβλεπτον ἀξίωμα περικείμενος κάλλους οὐκ ἀληθινοῦ. ἐν δὲ τῷ Κίμωνι οὐδὲ τῆς Περικλέους φείδεται κατηγορίας, οὐδὲ τῆς Ἀλκιβιάδου καὶ Μυρωνίδου, ἀλλ᾿ οὐδ᾿ αὐτοῦ Κίμωνος. καὶ ὁ Κρίτων δ᾿ αὐτοῦ Σοφοκλέους ἔχει καταδρομήν, ὁ δὲ Γοργίας οὐ μόνον ἀφ᾿ οὗ τὸ ἐπίγραμμα ἀλλὰ καὶ Ἀρχελάου τοῦ Μακεδονίας | βασιλέως, ὃν (Grg. 471a–b) οὐ μόνον ἐπονείδιστον ἔχειν γένος, ἀλλ᾿ ὅτι καὶ ἀπέκτεινε τὸν δεσπότην. οὗτος δ᾿ ἐστὶ Πλάτων, ὃν Σπεύσιππός (test. 48 Tarán) φησι φίλτατον ὄντα Ἀρχελάῳ Φιλίππῳ τῆς βασιλείας αἴτιον γενέσθαι· Εὔφρατον γάρ, 9  ἀνέπλαττε C Mus : ἀνέπλαττ E : ἀνέπλαττεν A ‖ 20  ἐπαινεῖ. ἐπαινεῖ C Eac : ἐπαινῶν ἐπαινεῖ A Epc ‖ 21  καὶ Νικίαν C E : Κλεινίαν A ‖ 26  Περικλέους C E : Θεμιστοκλέους A ‖ 33  Εὔφρατον C γρEmg : Εὐφραῖον A E

15

20

25

30

xi 505d–507d

5

10

15

20

25

30

35

519

φησίν, ἀπέστειλε τὸν | Ὠρείτην πρὸς τὸν Περδίκκαν Πλάτων, ὃς ἔπεισεν ἀπομερίσαι τινὰ χώραν Φιλίππῳ. διατρέφων δ᾿ ἐνταῦθα δύναμιν, ὡς ἀπέθανε Περδίκκας, ἐξ ἑτοίμου δυνάμεως ὑπαρχούσης ἐπέπεσε τοῖς πράγμασι. τοῦτο δ᾿ εἴπερ ἀληθείας οὕτως ἔχει, θεὸς ἂν εἰδείη. καὶ ἐν Μενεξένῳ δὲ πολλοὺς διαβάλλει. ἐπιλίπῃ δ᾿ ἄν με ἡ ἡμέρα, εἰ πάντας ἐθελήσαιμι | λέγειν τοὺς κακῶς ἀκούσαντας ὑπὸ τοῦ σοφοῦ. ἀλλὰ μὴν οὐδ᾿ Ἀντισθένην (SSR V A 147) ἐπαινῶ· καὶ γὰρ καὶ οὗτος πολλοὺς εἰπὼν κακῶς οὐδ᾿ αὐτοῦ τοῦ Πλάτωνος ἀπέσχετο, ἀλλὰ καλέσας αὐτὸν Σάθωνα τὸν ταύτην ἔχοντα τὴν ἐπιγραφὴν λόγον ἐξέδωκεν. ὅτι μετὰ τὴν Σωκράτους τελευτὴν ἐπὶ πλεῖον τῶν συνήθων ἀθυμούντων, ὥς φησιν Ἡγήσανδρος (fr. 1, FHG iv.412–13), ἔν τινι συνουσίᾳ Πλάτων συμπαρὼν λαβὼν τὸ | ποτήριον παρεκάλει μὴ ἀθυμεῖν αὐτούς, ὡς ἱκανὸς αὐτὸς εἴη ἡγεῖσθαι τῆς σχολῆς, καὶ προέπιεν Ἀπολλοδώρῳ. καὶ ὃς εἶπεν· “ἥδιον ἂν παρὰ Σωκράτους τὴν τοῦ φαρμάκου κύλικα εἰλήφειν ἢ παρὰ σοῦ τὴν τοῦ οἴνου πρόποσιν·” ἐδόκει γὰρ Πλάτων φθονερὸς εἶναι καὶ κατὰ τὸ ἦθος οὐδαμῶς εὐδοκιμεῖν· καὶ γὰρ Ἀρίστιππον (SSR IV A 26) πρὸς Διονύσιον ἀποδημήσαντα ἔσκωπτεν αὐτὸς τρὶς εἰς Σικελίαν ἐκπλεύσας, ἅπαξ μὲν τῶν ῥυάκων χάριν, ὅτε καὶ τῷ πρεσβυτέρῳ Διονυσίῳ συγγενόμενος ἐκινδύνευσε, δὶς δὲ πρὸς τὸν | νεώτερον Διονύσιον. Αἰσχίνου (SSR III A 4) τε πένητος ὄντος καὶ μαθητὴν ἕνα ἔχοντος, Ξενοκράτην, τοῦτον περιέσπασε. καὶ Φαίδωνι δὲ τὴν τῆς δουλείας ἐφιστὰς δίκην ἐφωράθη. καὶ τὸ καθόλου πᾶσι τοῖς Σωκράτους μαθηταῖς ἐπεφύκει μητρυιᾶς ἔχων διάθεσιν· διὸ Σωκράτης οὐκ ἀηδῶς περὶ αὐτοῦ στοχαζόμενος ἐνύπνιον ἔφησεν ἑωρακέναι πλειόνων παρόντων· “δοκεῖν γάρ”, ἔφη, “τὸν Πλάτωνα κορώνην γενόμενον ἐπὶ τὴν κεφαλήν μου ἀναπηδήσαντα τὸ φαλακρόν μου κατασκαριφᾶν καὶ κρατεῖν περιβλέπουσαν. | δοκῶ οὖν σε, ὦ Πλάτων, πολλὰ κατὰ τῆς ἐμῆς ψεύσασθαι κεφαλῆς.” ἦν δὲ πρὸς τῇ κακοηθείᾳ καὶ φιλόδοξος, ὃς ἔφησεν· “ἔσχατον τὸν τῆς δόξης χιτῶνα ἐν τῷ θανάτῳ αὐτῷ ἀποδυόμεθα, ἐν διαθήκαις, ἐν ἐκκομιδαῖς, ἐν τάφοις.” καὶ τὸ πόλιν δὲ θελῆσαι κτίσαι καὶ τὸ νομοθετῆσαι τίς οὐ φήσει πάθος εἶναι φιλοδοξίας; λέγει γοῦν ἐν τῷ Τιμαίῳ (19b)· πέπονθά τι πάθος πρὸς τὴν πολιτείαν, ὥσπερ ἂν εἰ 5  ἐπιλίπῃ] ἐπιλίπη C E : ἐπιλείποι A : ἐπιλίποι Dindorf ‖ 10  λόγον C E : διάλογον A

506f

507a

507b

507c

507d

520

epitome

507e ζωγράφος ἐβούλετο | τὰ ἑαυτοῦ ἔργα κινούμενα καὶ ἐνεργὰ ἰδεῖν,

οὕτω κἀγὼ τοὺς πολίτας οὓς διαγράφω. περὶ δὲ τῶν ἐν τοῖς διαλόγοις αὐτοῦ τί ἂν καὶ λέγοι τις; ἡ μὲν γὰρ ψυχὴ ἡ διαπλαττομένη ἀθάνατος ὑπ᾿ αὐτοῦ παρὰ πρώτῳ εἴρηται Ὁμήρῳ. ψυχὴ δέ, φησίν, ἡ τοῦ Πατρόκλου (Il. 16.856)

5

Ἀϊδόσδε κατῆλθεν. 507f εἰ δ᾿ οὖν καὶ Πλάτωνός φησί τις εἶναι τὸν λόγον, οὐχ | ὁρῶ τίν᾿

508a

508b

508c

508d

ἐσχήκαμεν ἀπ᾿ αὐτοῦ ὠφέλειαν· εἰ γὰρ καὶ συγχωρήσει τις μεθίστασθαι τὰς τῶν τετελευτηκότων ψυχὰς εἰς ἄλλας φύσεις καὶ πρὸς τὸν μετεωρότερον καὶ καθαρώτερον ἀνέρχεσθαι τόπον, ἅτε κουφότητος μετεχούσας, τί πλέον ἡμῖν; ὧν γὰρ μήτ᾿ ἀνάμνησίς ἐστιν οὗ ποτε ἦμεν μήτ᾿ αἴσθησις, εἰ τὸ σύνολον ἦμεν, τίς χάρις ταύτης τῆς ἀθανασίας; οἱ δὲ συντεθέντες ὑπ᾿ αὐτοῦ Νόμοι καὶ ἔτι πρότερον ἡ Πολιτεία | τί πεποιήκασι; καίτοι ἔδει καθάπερ τὸν Λυκοῦργον τοὺς Λακεδαιμονίους καὶ τὸν Σόλωνα τοὺς Ἀθηναίους καὶ τὸν Ζάλευκον τοὺς Θουρίους καὶ αὐτόν, εἴπερ ἦσαν χρήσιμοι, πεῖσαί τινας τῶν Ἑλλήνων αὐτοῖς χρήσασθαι· νόμος γάρ ἐστιν, ὥς φησιν Ἀριστοτέλης (Rh.Al. 1420a25–7), λόγος ὡρισμένος καθ᾿ ὁμολογίαν κοινὴν πόλεως μηνύων πῶς δεῖ πράττειν ἕκαστα. ὁ δὲ Πλάτων πῶς οὐκ ἄτοπος τριῶν Ἀθηναίων γενομένων νομοθετῶν τῶν γε δὴ γνωριζομένων, Δράκοντος καὶ αὐτοῦ Πλάτωνος καὶ Σόλωνος, τῶν μὲν τοῖς | νόμοις ἐμμένειν τοὺς πολίτας, τῶν δὲ Πλάτωνος καὶ προσκαταγελᾶν; ὁ δ᾿ αὐτὸς λόγος καὶ περὶ τῆς πολιτείας· εἰ καὶ πασῶν ἐστιν αὕτη βελτίων, μὴ πείθοι δ᾿ ἡμᾶς, τί πλέον; ἔοικεν οὖν ὁ Πλάτων οὐ τοῖς οὖσιν ἀνθρώποις γράψαι τοὺς Νόμους ἀλλὰ τοῖς ὑπ᾿ αὐτοῦ διαπλαττομένοις, ὥστε καὶ ζητεῖσθαι τοὺς χρησομένους. ἐχρῆν οὖν οὗ εἰσι λέγειν ταῦτα καὶ γράφειν καὶ μὴ ταὐτὰ ποιεῖν τοῖς εὐχομένοις ἀλλὰ τοῖς τῶν ἐνδεχομένων ἀντεχομένοις. | ἐν οἷς δὲ περὶ τῶν ἐν μαθήμασι διεξέρχεται καὶ περὶ τῶν κατὰ φύσιν καὶ πλειόνων ἄλλων, οὐδὲ διὰ ταῦτα θαυμαστέος ἐστίν· ἔχει γάρ τις καὶ παρ᾿ ἑτέρων ταῦτα λαβεῖν ἢ βέλτιον λεχθέντα ἢ μὴ χεῖρον. Θεόπομπος (FGrH 115 F 259) οὖν φησι· τοὺς πολλοὺς τῶν διαλόγων αὐτοῦ ἀχρείους καὶ ψευδεῖς ἄν τις εὕροι· ἀλλοτρίους τε τοὺς πλείους, ὄντας ἐκ τῶν Ἀριστίππου διατριβῶν, | ἐνίους δὲ κἀκ τῶν Ἀντισθένους, πολλοὺς δὲ κἀκ τῶν 27  οὗ εἰσι λέγειν C : οὗ εἰσὶ λέ(ειν) E : οὗ ἄπεισι λέγων A

10

15

20

25

30

35

xi 507d–509b

5

10

15

20

25

521

Βρύσωνος τοῦ Ἡρακλεώτου. καὶ οἱ πολλοὶ δὲ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ τυραννικοί τινες καὶ διάβολοι γεγόνασιν. Εὔφρατος μὲν γὰρ παρὰ Περδίκκᾳ τῷ βασιλεῖ διατρίβων | ἐν Μακεδονίᾳ οὐχ ἧττον αὐτοῦ ἐβασίλευε φαῦλος ὢν καὶ διάβολος, ὃς οὕτω ψυχρῶς συνέταξε τὴν ἑταιρίαν τοῦ βασιλέως ὥστε οὐκ ἐξῆν τοῦ συσσιτίου μετασχεῖν εἰ μή τις ἐπίσταιτο γεωμετρεῖν ἢ φιλοσοφεῖν· ὅθεν Φιλίππου τὴν ἀρχὴν παραλαβόντος Παρμενίδης αὐτὸν ἐν Ὠρεῷ λαβὼν ἀπέκτεινε. Κάλλιππος δ᾿ ὁ Ἀθηναῖος, μαθητὴς καὶ αὐτός, ἑταῖρος Δίωνος καὶ συμμαθητὴς γενόμενος καὶ συναποδημήσας αὐτῷ | εἰς Συρακούσας, ὁρῶν ἤδη τὸν Δίωνα ἐξιδιοποιούμενον τὴν μοναρχίαν ἀποκτείνας αὐτὸν καὶ αὐτὸς τυραννεῖν ἐπιχειρήσας ἀπεσφάγη. Εὐάγων δ᾿ ὁ Λαμψακηνὸς δανείσας τῇ πατρίδι ἀργύριον ἐπὶ ἐνεχύρῳ τῇ ἀκροπόλει καὶ ἀφυστερήσας τυραννεῖν ἐβούλετο, ἕως συνδραμόντες ἐπ᾿ αὐτὸν οἱ Λαμψακηνοὶ καὶ τὰ χρήματα ἀποδόντες ἐξέβαλον. | Τίμαιος δ᾿ ὁ Κυζικηνὸς χρήματα καὶ σῖτον ἐπιδοὺς τοῖς πολίταις καὶ πιστευθεὶς εἶναι χρηστός, μικρὸν ἐπισχὼν χρόνον ἐπέθετο τῇ πατρίδι δι᾿ Ἀριδαίου· κριθεὶς δὲ καὶ ἁλοὺς καὶ ἀδοξήσας ἐν μὲν τῇ πόλει ἐπέμενε παλαιὸς καὶ γεγηρακώς, ἀτίμως δὲ διαζῶν. τοιοῦτοι δ᾿ εἰσὶ καὶ νῦν τῶν Ἀκαδημαϊκῶν τινες ἀνοσίως καὶ ἀδόξως βιοῦντες· χρημάτων γὰρ ἐξ ἀσεβείας καὶ παρὰ φύσιν κυριεύσαντες | διὰ γοητείαν νῦν εἰσι περίβλεπτοι. καὶ Ξενοκράτης δὲ τῆς πατρίδος πικρῶς τυραννήσας οὐ μόνον τοὺς ἀρίστους τῶν πολιτῶν ἐξήλασεν, ἀλλὰ καὶ τοῖς τούτων δούλοις τὰ κτήματα τῶν δεσποτῶν χαρισάμενος καὶ τὰς ἐκείνων γυναῖκας συνῴκισε πρὸς γάμου κοινωνίαν, ταῦτ᾿ ὠφεληθεὶς ἐκ τῆς καλῆς Πολιτείας καὶ τῶν παρανόμων Νόμων.

7  Παρμενίδης C E : Παρμενίων A ‖ 26  τέλως (sic) τῶν ἐκ τοῦ ἑνδεκάτου λόγου E

508e

508f

509a

509b