Anubio: Carmen Astrologicum Elegiacum (Bibliotheca Teubneriana) [Reprint 2011., 1st ed.] 3598712286, 9783598712289

Citation preview

B I B L I O T H E C A SCRIPTORVM

GRAECORVM

ET

ROMANORVM

T E V B N E R I A N A

ANVBIO CARMEN A S T R O L O G I C V M ELEGIACVM

RECENSVIT

DIRK

OBBINK

M O N A C H I I ET L I P S I A E IN A E D I B V S K . G. S A U R

MMVI

Bibliographic information published by Die Deutsche Nationalbibliothek Die Deutsche Nationalbibliothek lists this publication in the Deutsche Nationalbibliografie, detailed bibliographic date is available in the Internet at http://dnb.d-nb.de, © K. G. Saur Verlag, München und Leipzig 2006 Ein Imprint der Walter de Gruyter GmbH & Co. KG Printed in Germany Alle Rechte vorbehalten. All Rights Strictly Reserved. Jede Art der Vervielfältigung ohne Erlaubnis des Verlags ist unzulässig. Gedruckt auf alterungsbeständigem Papier. Druck und Bindung: Druckhaus „Thomas Müntzer", Bad Langensalza ISBN-13: 978-3-598-71228-9 ISBN-10: 3-598-71228-6

PRAEFATIO Ut multa alia, ita corpus Astrologorum papyri in Aegypto repertae auxerunt: restituerunt etiam partem carminis elegiaci Anubionis cuius fragmenta primum collecta hie eduntur. de eius auctoris uita et opera alibi fusius disserui (u. P.Oxy. LXVI), unde praecipua tantum repetam. Anubionis carminis elegiaci duo fragmenta citant scriptores astrologici posterioris aetatis, quorum alteram apud Hephaestionem (F 2), alteram apud Rhetorium (F 7) seruatum est. accedit aliquot uersuum Anubionis paraphrasis Graeca (T 8, F 9). eisdem uersibus uel potius paraphrasi eorum usus est Firmicus Matemus (F 11), unde haud sine probabilitate conieceris etiam distichos in papyris nuper repertis, quorum uersiones Latinae apud eundem auctorem exstant, Anubionis esse: poetarum enim astrologorum quos cognouimus hie solus scripsit elegos. ipse praeterea Firmicus se Anubionis carmen cognitum habuisse testatur, si quidem Hanubius ille cuius mentionem facit Τ 3, 7s. (mundi itaque genituram hanc esse uoluerunt secuti Aesculapium et Hanubium, cf. IV prooem. 5 e coniectura Teuffeli) poeta est noster, ut uoluit Kroll1. de quo sunt qui dubitent2, sed sine iusta causa, praeterea enim in tractatibus anonymis eius uerba ut έκ των Άνουβίωνοε laudantur (Τ 8, cf. F 12, F 13). nomen ergo eius hoc modo Latine est redditum. nam Aesculapius quoque ille (de quo cf. etiam Firm. math. V 1, 36; VIII 18, 1) scriptor erat libri, cuius titulus ut uidetur erat Moirogenesis. Hephaestio autem Thebanus disticha ad Anoubionis elegeia refert, quibus nihil in Firmici scriptis comparatur. e subscriptione in fine F 5 et e uersione Firmici comparata ordinem fragmentorum F 1 - F 6 restitui et

1

W. Kroll, cd. A n o n . Περι Kpacecoc και φύοεακ των όκτέρων και των α π ο τ ε λ ο υ μ έ ν ω ν και

οημαινομένων astrologorum

έκ τήί αΐ δέ τούτων πράξεκ άπό λόγων και ψήφων ή έμπopίac οθεν αύτοκ ό ßioc aύτάpκηc. Ό Kpovoc Οελήνην τριγωνίζων cυcτάcειc ποιεί μεγάλας npoc β α α λ ε κ και äpχovτac γνωρίζων και ένδόξοικ ποιών, και μάλλον αύξιφωτούα"^ τήε Cελήvηc· λειπoύcηc γαρ αύτί^ πολλήν μείωcιv έ'ξει τά είρημένα. Ό Zεύc "Αρην τριγωνίζων άpχικoύc, δpάcτac, παρ' ήγεμόα τιμωμέvoυc ποιεί, ό Zεύc "Ηλιον τριγωνίζων πλουάους έvδόξoυc, άpχικoύc ποιεί, και τέκνων έστί δοτήρ και εύγaμίac αϊτιος και βίον έπίαιμον παρέχει, ό Zεύc Άφροδίτην τριγωνίζων χαρίεντα και ποθεινόν ποιεί, παρά φίλων προκόπτοντα ή γυναικών. Ό Zεύc Έρμήν τριγωνίζων φρονίμους έπινοητικούς έμπρακτους παρά πολλών εύδοκιμοΰντας τούτων δέ ή πράξκ άπό γραμμάτων ή δημοάων χρειών ή βααλικών ϋπηpεcιώv, τιvάc δέ και άcτpovόμoυc έπιcήμoυc cημaίvει. Ό Ζεύε Οελήνην ίδών έvδόξoυc και έμφανεΐς ήγεμόναο ή δικαοτάς touc μέν δήμου, τoύc δέ αρατιωτών, ποιεί, και μάλλον aύξιφωτoύcηc tt^c Cελήvηc, εί δέ έcτιv ή Cελήvη άφαιρετικη οΰκ aΰτoύc aύθέvτac ποιεί άλλά τoιoύτoιc πpocώπoιc ύπηpετoυμέvoυc.

30

35

40

45

Ό "Apηc "Ηλιον τριγωνίζων άρχυαηκ ποιεί, εί δέ και ecu ν ή γ έ ν ε ^ ήμερινή και τον μέν δεξιόν τόπον ό " Η λ ^ κατέχει, τον δέ 50 λαιόν ό "Αρης έτι βέλτιον τό cχήμa· ήγεμόvεc γάρ ούτοι και δυνά^αι γίνονται. Ό "Aρηc Δία τριγωνίζων, τοΰ Aioc έπικέντρου övtoc και τήc Cελήvηc καλώε έcτώcηc, cτpaτιώτac έπιcήμoυc ποιεί, ζωήc και

6

TESTIMONIA

θανάτου κυρίουο, και μάλλον οταν έπι άρρενικών ώ α ζωδίων- τά γαρ άρρενικά έπί έξουάαο καν ήγεμονίαο παραλαμβάνονται, τά δέ θηλυκά έπί ϋποταγήε. Ό "Αρηο Άφροδίτην τριγωνίζων έμπόρουε, εύγάμουο, φιλoκόcμoυc και μεγαλόφροναε ποιεί, οί τοιούτοι δέ πολλών γυναικών λέχη θηρώαν ήτοι μοιχοί γίνονται. Ό "Αρης τριγωνίζων Έρμήν έμπράκτουο και ουνετούο tic τε λόγουc και εργα, έπιτευκτικούο τε και όξεΐε, έκ ψήφων ή γραμμάτων τον βίον ουλλέγονταο. Ό "Αρηο Cελήvηv τριγωνίζων έπί μεν νυκτερινήο γενέεεω l a c u n a m Kroll ct all. sed Kroll et all.: et A D N W

28

ANVBIONIS col. iii

margo superior ην[ ί [

5

[ [ e[ η·[ CL)v[

10

ειν[ δευ[ ['

[[ 15

[

[ [ [ [ 20

κα [ καιφ[

In margine sinistra iuxta 1. 9 et 1. 10 coronis legitur.

29

CARMEN ASTROLOGICVM COl

Üi

Luna

in

nebula

Cancri,

cum

Sole.

Mercurius

margo superior

( 2 ) si in

^iy Γ

fuerit

finibus

inuenta,

generis

et

Luna

masculini

sidus

praesertim Γ

Mercuni

aeeeperit,

si in A q u a r i o

fuerit

inuenta, nec Venus Ioui trigonica radiatione

[

iungatur, qui sic has

stellas habuerint, numquam filios

Γ

sortiuntur.

(3)

noctialibus

si

in

aequi-

Luna

in

[

horoscopo fuerit inuenta, id est

^Γ

in A r i e t e uel Libra, Iuppiter uero

Ή . [

coniuncti in M C . uel in occasu

et

Mars

partili

socictate

fuerint collocati, V e n u s uero et :

:

Satumus

in

Aquario

ειν[

eundem

δ ε υ [

Capricomo

pariter partium

possidentes qualibet

Martern

steriles

abscisos

et

numerum et

radiatione

facient

uel

constituti

louem

respiciant,

effeminatos

gallos,

et

religionum

caerimoniis seruientes. ( 4 ) Si in domo

Veneris

societate Mars

acquata

coniuncti

pariter

occasum

partis

Satumus

fuerint

uel I M C .

et

constituti,

possidentes,

et in diametro eorum Venus in d o m o Martis posita Saturno et Marti acquata partis sit ratione contraria,

haec

stellarum

ordinatio eunuchi [ nobis ostendit. ( 5 ) KOti Φ [

Luna

diametra

radiatione ambo

in

genituram Si

Mars

sibi

contraria

et

diametro

et

fuerint easdem constituti

partes aeeipiant, Venus uero in 1

e.g. ή ν

(coronis?) , . legendum

[δε] in

e.g. suppleui

9

infra l i n e a m

paragraphos,

m a r g i n c textu q u i d e m cohaerente 10 f o r t , ν ά ι ι Αϊ ' ι ι 21 κ α ι Φ Ι α ε σ ω ν Ι uel Φ Ι α ι ν ω ν e.g. s u p p l e u i

a s t e r i s k o s dextro eiv

pro

eorum

quadrato

fucnt

έ ν constituta, et Vencrcm de diametro Saturnus rcspicicns ut ,, , . , V e n c r c m quidem de diametro, Lunam

uero

et

Martern

de

quadrato respiciat, et Mercurius MC.

possederit,

post

ex

hac

stellarum mixtura aut steriles aut hermaphroditi

aut

certc

[ s i ] et ( 3 )

generantur eunuchi.

(1)

c.

add. et dell. K r o l l et all.

in A .

uel L . A i d . , K r o l l et all.: in A . et L. A D N

eundem Kroll et all.:

e u m d e m Monat

5 bis V e n c r c m

Kroll et all.: Venus A D N

30 F 4

ANVBIONIS P . O x y . L X V I 4 5 0 3 u e r s o ( s a e c . II e x . - I I I in., c o d . p a p . )

a i

]·[

]

[

b I μ[.]

c

ν

ναλλωνοωοο

[

]

ρ

οκοπεα

βιου

χρηγαρτοινοεινταζωδιεν

ν[ ]

[

ατετευχα[

τουοτεπαρονταοοπωακτινεοειαμαθων 5

ητιvαεκτελεcoυcvπεριcταcιvαγγειλειαc ρειαδιακρεινων

οκεψινετητυμιηο

αυτικαγαρ κυθερειεμεοουραν εου

α'κρο

οκυν'

ενιδιοιατοποκιτουπυροεντοαϊτερ ουμβιονου πενιχρανουπρεοβυτεραντε' διδω'α 10

κεντρον

ηvδυvaμιvavτoπocε

ουπαντοκδεκορην αλ

ενεαντε

ουντοι κ α ι β ι ο τ ω νηδιεδωκα

[

ειδετοποεκακοεργονεν[

ova

] c

π ντακτοακ αγαθοικα ε ι ν

τ ά

XOOC τ ε π α ρ ό ν τ α ο

ζ ω δ Γ

ο π α κ

έν ο ί α

οιτινέο

τ έ τ ε υ χ α [ ν

ε ι α

testimonio

uidua

decernitur,

μ α θ ώ ν

quidem

sed

uxor

diuitiarum

affluent!a copiosa. 5

ή

τ ί ν α

έ κ τ ε λ έ ε ο υ α

π ε ρ ί α α α ν

ρ ε ΐ α δ ι α κ ρ ί ν ω ν

ο κ έ ψ ι ν

ά γ γ ε ί λ ε ^

(7)

Sin

Venus

in

MC.

pantcr

c u m Ioue fuerit inuenta, socialo

έτητυμίηc.

ista a d u l t e n o c o g n i t a m α ύ τ ί κ α

γ α ρ

ε < ί > ν

Κ υ θ έ ρ ε ι α

Ι δ ί ο ι α

με