Uzbek 09 [9]

Table of contents :
Cover_Uzbeki G-9
Contests_Uzbeki G-9
Uzbeki G-9

Citation preview

‫معارف وزیرلیگی‬

‫اۉزبېک تیلی‬ ‫تۉ ّقیزینچی صنف درسليک کتابی‬

‫باسیلگن ییلی‪1399 :‬‬

‫سرود ملی‬ ‫دا وطــن افغانستـــــان دى‬

‫دا عـــزت د هـــر افـغـان دى‬

‫دا وطــن د ټولو کـــور دى‬

‫د بـــــلـوڅــــــو د ازبـکـــــــو‬

‫کور د ســولې کور د تورې‬ ‫د پښتــــون او هــــزاره وو‬

‫ورسره عرب‪ ،‬گوجــــر دي‬

‫براهوي دي‪ ،‬قزلباش دي‬ ‫دا هېـــــواد بــه تل ځليږي‬ ‫په سينــــه کــې د آسيـــــا به‬ ‫نــوم د حق مو دى رهبـــــر‬

‫هر بچی يې قهرمـــــــان دى‬ ‫د تـــرکـمنــــــو د تـــاجـکـــــو‬

‫پــاميــــريان‪ ،‬نـورستانيــــــان‬ ‫هـــــم ايمـــاق‪ ،‬هم پشـه ېان‬

‫لـکـــه لـمــــر پـر شنـــه آسمـان‬

‫لـکـــه زړه وي جـــاويـــــدان‬ ‫وايــو اهلل اکبر وايو اهلل اکبر‬

‫معارف وزیرلیگی‬

‫اۉزبېک تیلی‬ ‫تۉقّیزینچی صنف درسلیک کتابی‬ ‫‪ -9‬صنف‬

‫باسیلگن ییلی‪ 9311 :‬هـ ‪ .‬ش‪.‬‬ ‫الف‬

‫کتاب مشخصاتی‬ ‫‪------------------------------------------------------------------------------‬‬‫مضمون‪ :‬اۉزبېک تیلی درسلیک کتابی‬ ‫مؤلفلر‪ :‬تعلیمی نصاب اۉزبېک بۉلیمی درسلیک کتابلر مؤلفلری‬ ‫تېکشیرووچیلر‪ :‬تعلیمی نصاب اۉزبېک بۉلیمی درسلیک کتابلر مؤلفلری‬ ‫صنف‪ :‬تۉقّیزینچی‬ ‫متن تیلی‪ :‬اۉزبېکی‬ ‫یوکسلتیرووچی‪ :‬درسلیک کتابلر تألیفی و تعلیمی نصابی نینگ یوکسلتیریش عمومی ریاستی‬ ‫ترقهتووچی‪ :‬معارف وزیرلیگی عامه آگاهلیگی و روابط ریاستی‬ ‫باسیلگن ییلی‪ :‬هجری شمسی ‪9311‬‬ ‫ایمیل آدرس‪[email protected] :‬‬

‫‪--------------------------------------------------------------------‬‬‫درسلیک کتابلر معارف وزیرلیگیگه تېگیشلی بۉلیب‪ ،‬بازارده آلدی‪ -‬ساتدیگه اجازه‬ ‫بېریلمهیدی‪ .‬متخلفلر بیلن قانونی معامله بۉلهدی‪.‬‬ ‫ب‬

‫معارف وزیرینینگ پیامی‬ ‫اقرأ باسم ربک‬ ‫اهلل‪‬‬

‫بیزگه حیات بغیشلهگن و اۉقیش و یازیش بویوک نعمتیگه اېگه قیلگن تینگری تعالیدن منتدارمیز و‬ ‫تمانیدن بیرینچی قتله اۉقیش پیامی نازل بۉلگن اېنگ سۉنگی پیغمبر حضرت محمد مصطفی‪‬گه کۉپ درودلر بۉلسین‪.‬‬

‫‪9311‬نچی ییلی‪ ،‬معارف ییلی نامیگـه مسـمی بـۉلگنلیگـی برچـهلرگـه معلـود دیـر‪ .‬شـوندهی بیزنینـگ عزیـز‬ ‫مملکتیمیزده تعلم و تربیه تیزیمینینگ اَیریم بۉلیملریده اساسی اۉزگریشلر کېلیشی ممکن‪ .‬اۉقیتووچی‪ ،‬اۉقووچی‪ ،‬کتـاب‪،‬‬ ‫مکتب‪ ،‬اداره و آته‪-‬آنهلر کېنگش ادارهلری‪ ،‬افغانستان معارف تیزیمینینگ اساسی و آلتیلیـک عنصـرلریدن حسـابلنهدی و‬ ‫بولر مملکت تعلیم و تربیهسینی رواجلنتیشریشده مهم رول اۉینهیدی‪ .‬بوندهی بیـر مهـم پیتـده‪ ،‬افغانسـتان معـارفینینـگ‬ ‫بویوک عایلهسی و باشچیسی‪ ،‬مملکت تعلیم و تربیهسینینگ زمانوی تیزیمینی رواجلنتیریشده اساسی اۉزگریشلر یـرهتـیش‬ ‫اوچون قرار قبول قیلگن‪.‬‬ ‫شو اوچون‪ ،‬تعلیمی نصابنی اصالح و رواجلنتیریش‪ ،‬معارف وزیرلیگینینگ مهم بیرینچی درجهدهگـی ایشـلریدن‬ ‫سنهلهدی‪ .‬درسلیک کتابلر کیفیتی‪ ،‬محتواسی و اولرنی مکتبلر‪ ،‬مدرسهلـر و باشـ ه دولتـی و شخصـی تعلیمـی ادارهلـرده‬ ‫ترقهتیش جریانی تۉغریسیده اعتبار قرهتیش معارف وزیرلیگینینگ دستورلریده بیرینچی اۉرینده دیـر‪ .‬بیزنینـگ درسـلیک‬ ‫کتابلریمز کیفیتلی بۉلمهگن صورتده‪ ،‬مملکتده تعلیمی پایدار هدفلرگه اېریشهآلمهیمیز‪.‬‬ ‫یوقاریدهگی ذکر بۉلگن هدفلر و بیر مهم تعلیمی تیزیمگه اېریشیش اوچون‪ ،‬مملکت بۉییچه برچه اۉقیتـووچیلردن‪،‬‬ ‫اولرنی کېلهجک نسلنینگ تربیهالووچیلری صفتیده‪ ،‬التماس قیلهمیز که اولر اوشبو کتـاب و محتواسـینی عزیـز بالـهلرگـه‬ ‫اۉرگهتیش جریانیده هرقندهی سعی و حرکتلریدن باش تارتمهسینلر و دینی‪ ،‬ملی و انت ـاد فکرلـی بـۉلگن فعـال و آگـاه‬ ‫نسلنی تربیهلش اوچون کوشش قیلسینلر‪ .‬اۉقیتووچیلر‪ ،‬هرکـون ینگـی تعهـد و مسـؤولیت پـییرلیکدن تشـ ری‪ ،‬عزیـز‬ ‫اۉقووچیلرنینگ ی ین کېلهجکده افغانستاننینگ ثمرهلی‪ ،‬متمدن و معمار خل ی صفتیده رواجلهنیشینـی نیـت قیلیـب‪ ،‬درس‬ ‫بېریشنی باشلهسینلر‪.‬‬ ‫عزیز اۉقووچیلردن‪ ،‬اولرنی مملکتنینگ کېلهجک اېنگ ارزشلی سرمایهسی صفتیده‪ ،‬ایستهیمن که اولر فرصتنی‬ ‫قۉلدن بېرمهی‪ ،‬اۉقیتووچیلرنینگ درسیدن ادب و احتراد کمالی بیلن علم اۉرگهنیب‪ ،‬اولرنینگ بیلیمیدن تۉغری شکلده‬ ‫فایدهلنسینلر‪.‬‬ ‫آخرده‪ ،‬مملکت برچه تعلیمی ایش بیلرمانلری‪ ،‬تعلیم و تربیت دانشمندلری و اوشبو درسلیک کتـابنـی تیـارلش و‬ ‫ایدیت قیلیش اوچون جدی سعی و حرکت قیلگن تعلیمی نصاب بۉلیمیدهگـی فنـی همکـارلردن منتـدارچیلیک بیلـدیریب‪،‬‬ ‫اولرگه تینگری تعالیدن بو م دس و انسانساز یۉلده موف یتلیک ایستهیمن‪.‬‬ ‫بیر معیاری و رواجلنگن معارف تیزیمیگه اېریشیش و آزاد خلقلی آباد‪ ،‬آگاه و مرفه افغانستان آرزوسی بیلن‪.‬‬ ‫دکتور محمد میرویس بلخی‬ ‫معارف وزیری‬

‫ج‬

‫فهرست‬ ‫وقت‬

‫ب ېت‬

‫سان‬

‫عنوان‬

‫‪9‬‬

‫حمد ‪..............................................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪9‬‬

‫‪2‬‬

‫حضرت محمد(ص) نینگ هجرت قیلگنلری ‪.......................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪5‬‬

‫‪3‬‬

‫اینی‪ -‬آغهلیک و تېنگلیک ‪.......................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪91‬‬

‫‪4‬‬

‫حادثه تۉستدن یوز بېرهدی ‪........................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪94‬‬

‫‪5‬‬

‫مطالعه اهمیتی ‪....................................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪21‬‬

‫‪6‬‬

‫قوتیلیش طوقی ‪...................................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪26‬‬

‫‪1‬‬

‫صوفی اهلل یار ‪.....................................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪39‬‬

‫‪8‬‬

‫یېماق نی حددن آشیرمنگ! ‪........................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪31‬‬

‫‪1‬‬

‫تورکلر قندهی خطلردن فایدهلنگنلر ‪................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪49‬‬

‫‪91‬‬

‫گلبدن بېگیم ‪......................................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪46‬‬

‫‪99‬‬

‫هرات "مصلی" سی ‪................................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪59‬‬

‫‪92‬‬

‫قرآن قصهلریدن احسن ال صص ‪.................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪51‬‬ ‫د‬

‫‪93‬‬

‫تواضع و ادب ‪...................................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪63‬‬

‫‪94‬‬

‫اماد زمخشری ‪..................................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪66‬‬

‫‪95‬‬

‫میرزا اولوغ بېک ‪................................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪19‬‬

‫‪96‬‬

‫قهر و غضب نی یېنگیش ‪......................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪18‬‬

‫‪91‬‬

‫دموکراسی ‪.....................................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪83‬‬

‫‪98‬‬

‫گۉر اۉغلی ‪......................................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪88‬‬

‫‪91‬‬

‫انسان حیاتیده برق نینگ ن شی ‪.................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪13‬‬

‫‪21‬‬

‫قیس ه داستان ‪..................................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪11‬‬

‫‪29‬‬

‫یششده تجارت نینگ ن شی ‪.....................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪919‬‬

‫‪22‬‬

‫علّامه صالح الدین سلجوقی ‪....................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪916‬‬

‫‪23‬‬

‫حکایت ‪.........................................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪999‬‬

‫‪24‬‬

‫تن ید نی تن آلیش ‪.............................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪996‬‬

‫‪25‬‬

‫مجالس النفایس ‪................................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪929‬‬

‫‪26‬‬

‫اېرکینلیک فرشته سی ‪..........................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪926‬‬

‫‪21‬‬

‫اماد بخاری(رح) ‪.................................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪939‬‬

‫‪28‬‬

‫موف یت سیرلری ‪................................................‬‬

‫ایکّی درسلیک ساعتی‬

‫‪935‬‬

‫‪21‬‬

‫لغتلر ‪.........................................................................................‬‬

‫هـ‬

‫‪931‬‬

(

)

: -

-

«

»

( (

)

(

) (

)

.

)

:

. :

-

:

-

(

:

-

)

:(

-

)

-

.

: :(

........

:

)

-

.

: :

....

-

: -

.

...

:

-*

................. ................... ............... ..............

-* .

-

: .

.

-

-

. . : !

-

.

« »

-

"

. "

.

. «

»

»:

« ( -

. -

(

)

. .

»

(

)

:

)

.

.

-

-

:

:

-* * -* »

.

« .

. . :

-

-

-

-

-

-*

(

)

-* -* -

.

(

)

-

: -

. .

«

»-

-

! . -

!

.

»

. « -

.

. -

-

-

-

-

-

. :

. -

.

. .

-

-

-

-

:

-

-

-

-

.

(

-

:(

)

)

.

. ....... .......

.....

..... .

.....

...... .......

.....

....... ...... ......... .....

...... ....... .

- -

.

-

-

. . . .

:

.

-

:

»

.

-

.

.

. :

«.

-

. .

.

« : .

»

«. : »

. .

«

: . .

-

-

-

.

-

-

-

.

-

-

.

-

: . .

-

! !

.

: :

:

. :

:

:

! -

: !

:

-

! !

.

. .

-

.

: -

-

.

-

.

-

-

. . -

.

.

.

.

-

. . . . .

. .

:

.

.

-

-

: . . .

.

-

-

-

(

)

:

.

«

» -

. . «

«

»

:

» «

:

»

:

»: -

.

« «

.

»

« «

». (

)

«

»

» »

«

:

«

» .

-

. ........................ ...................... .......................... ..........................

-

-

: -

.

( (

:

.

-

.

. .

. . .

.

-

-

. :

.

-

. (

)

:

:

-

: .

-

:

-

: -

. :

-

:

.

.

. .

:

-

:

:

: .

.

.

. -

-

-

-

.

.

.

.

.

.

.

:

.

.

-

-

: -

. .

" : "

:

" "

"

"

. (. . . ()

)

) (

(...

)

"

-

"

"

(

) : -

"

-

.

-

.

-

" . "

"

-

"

. -

: -

«

»

.

-

.

.

. .

. .

:

: «

»

.

»

.

« -

.

. :

-

-

.

«

»

:

: -

)

-

-

. -

.

.

!

:

-

:

-

-

-

. .

-

-

-

-

-

.

-

-

.

-

: . .

«

-

»

: -

. . -

.

. -

. . . .

. ) .

-

. . . »

-

«

»:

.

«

» « .

:

«

» .

»

. :

«....

.

»

«

: .

.

. .

-

: »-

«

«

»

.

-

.

:

:

«

»

:

: ....!

!

!

-

:

! -

!......

!...

.

!

!... . !

:

:

-

-

: -

.

. .

.

"

"

( "

-

"

)

.

-

(

.

.

)

"

"

. . "

"

"

(

"

.

"

.

.

"

.

" "

"

"

"

.

) .

)

"

" (

"

. "

. . .

. . -

. .

.

"

"

"

.

:

. .

.

"

" "

-

"

-

"

"

.

-

:

-

:

:

-

. .

"

"

(

)

.

:

.

.

. . ) .

)

:

)

)

(

: -

)

-

: .

-

-

.

. .

:

"

-

-

(

-

.

)

-

-

. .

. -

.

.

"

. . "

-

:

.

"

" .

-

-

"

-

.

-

" "

" "

"

:

: -

.

: (

) :

.

. "

" "

"

- -

. -

-

.

.

-

.

-

.

-

.

-

: : -

«

»

. .

. .

. .

.

. .

(

)

:

.

-

: -

!

.

-

.

«

» :

(

)

:

) -

. -

-

(

.

:

)

-

.

(

)

( (

)

(

(

(

)

(

)

)

)

(

.

(

)

(

(

) )

(

)

(

)

(

)

(

)

)

)

( (

)

)

(

)

-

. (

-

)

(

)

(

)

. "

. .

(

(

)

)

.

-

(

)

-

:

.

!

(

)

(

(

)

( (

)

)

(

. ":

)

.

)

. . (

)

.

(

)

(

-

)

.

-

(

)

.

(

)

-

: .

(

)

(

(

* * * *

)

)

. .

.

: )

:

.

)

)

-

) . :

.

-

: :

-

-

. .

: .

+(

)

-

.

-

(

)

-

. .

.

-

-

-

.

. )

: . .

.

-

.

-

.

-

-

-

. -

-

. :

: . . .

-

.

. : .

.

-

:

. -

. : .

-

: -

: -

.

.

.

:

-

.

-

-

!

-

!

-

-

-

-

.

)

-

-

-

-

.

-

. . .

) . .

-

. .

.

.

. . . .

. .

-

. (

)

. "

"

.

"

"

.

.

) "

.

"

.

. -

"

" -

( ) " :

"

" "

"

"

.

: (

)

.

.

.

.

. .

(

)

. .

-

. :

-

-

. -

.

:

-

.

-

.

-

. .

: -

. .

:

-

:

-

:

: : :

.

-

:

:

-

: -

. -

. .

-

.

.

:

.

-

-

. -

-

.

. .

-

(

)

:

«. )

«

»

:

»

)

.

. .

-

. )

-

)

-

-

-

:

.

: ) :

-

- .

:

-

- :

.

.

.

-

.

-

. -

-

-

-

-

-

-

: :

.

-

.

.

. . . . . .

. .

. . . .

.

.

.

. -

: . .

-

-

-

.

«

-

»

.

(

) :

-

-

:

:

:

.

:

-

:

(

)

"

) ( .

)

)

«

»

-

.

«

»-

»-

«

. . .

«

. -

» .

. -

.

.

«

-

«

. .

. .

.

.

-

. -

.

» »

:

. .

«

»

«

»

-

«

»-

. -

«

»

: : -

(

)

.

( «

»

)

. :

.

)

.

(

)

) ( :

.

-

-

»

« «

»

-

-

. «

»

-

-

«

»

.

-

.

-

. :

. "

"

. .

"

" " .

" "

"

-

.

" "

"

.

" "

"

!

"

.

-

. ".

.

.

.

:

. -

-

.

.

-

-

.

.

. .

.

.

)

(...

)

(... . :

-

-

-

. .

. -

:

: . -

-

.

. .

" ........

-

.

.

.

......... " "

.

.

-

.

. .

-

-

-

.

:

- :

:

:

-

. ". .........

......... . ..........

. :

-

-

....... .

.

.

«

»-

-

. .

. . )

.

. . : . . .

. .

. .

(.

-

)

.

.

:

-

:

.

.

!

«

:

»

: -

.

«

»

» .

:

. -

.

:

. «

» «

« .

»

-

« -

-

»

: -

.

-

. . .

-

.

. .

(

)

-

. .

.

«

» .

(

)

(

) -

-

.

. . . .

:

.

.

-

.

-

. .

-

-

. . .

-

.

-

:

(

. «

».

«

)

«

-

»

(

«

»

»

«

) »

:

.

«

» « (

-

»

) «

-

»

» « -

«

-

» .

( «

«

)

» -

.

» . « «

»

.

» -

«

»

.

-

.

-

. .

. :

.

" .

." "

" "

"

. .

. .

: .

. .

:

-

.

-

. -

. .

:

-

:

.

-

.

.

-

.

.

-

. . . . . .

-

-

.

-

-

. .

-

-

-

-

. .

-

. .

: -

: -

-

. .

-

.

.

.

-

-

.

!

.

. -

-

. . . !

-

.

-

!! -

"

.

.

"

-

.

"

. .

-

" .

"

..!

"

:

.

. -

. -

: () (......

)

-

(

)



»)

.

-

()

. (

-

)

) ( (

-

)

-

)

:

-

. ).

). ).

-

-

: (

-

) ).

(

)

)

:

-

. .

-

-

.

-

.

-

.

-

-

-

.

." . .

.

"

.

. -

-

.

. ".

:

(

)

" ".

":

. .

-

-

: ".

"

: ."

": (

:

*

)

*

."

" : :

"

"

"

:

(

:

)

."

" :

.

"

" -

: "

"

"

"

"

"

"

"

"

" ... -

:

.

"

"

"

"

" - "

" " -

" "

" " "

"

" " "

"

"

" "

":

-

.

. :

-

.

-

-

. . (

)

. .

. .

. . .

. .

.

. .

. .

:

( .

)

-

.

: .

-

-

-

-

. .

:

:

.

-

.

. :

-

. .

-

-

(

-

.

-

)

:

-

) .

: (

!

-

- ( - (

)

-

-

(

-

) . .

. (

-

-

-

-

:

).

-

)

-

. ) . (

-

-

-

-

)

... ...

...

... ...

...

... ... ...

... ...

...

...

... .

... ...

...

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . -

. :

:

-

.

***

.

***

.

***

-

-

.

***

.

.

.

***

***

*** .

.

***

)

: .

.

:

-

-

: -

-

« .

« .

»

» « «

»

»

-

.

:

-

: ! :

:

: .

: :

-

.

.

-

.

.

.

..

... ..

...

...

... ... ... ...

...

... ...

...

:

-

. :

-

-

.

.

.

.

.

.

. .

. -

.

.

.

: .

. -

-

-

-

-

:

-

. "

"

. . : .

-

: -

. . . "

" " .

. -

"

.

.

.

.

«

» «

.

.

»

-

:

-

.

-

...

...

...

...

... ...

... ...

... ...

.

...

... ...

... -

.

.

:

: : :

-

:

-

:

-

:

-

:

:

:

(

)

:

.

:

:

: - : :

:

:

-

-

: )

:

-

-

:

-

-

-

:

-

-

:

-

: )

-

.

-

. :

: : : :

-

:

-

:

-

:

-

-

:

:

:

: :

:



.

.

:

. :

.

:

. :

.

: :

-

:

:

-

. : .

-

.

-



:

. :

:

:

:

-

:

:

:

-

:

:

-

:

-

:

:

:

-

:

:

-

. :

-

-

-

:

:

:

:

-

:

-

-

-

.

.

:

-

. :

-

:

-

. :

-

:

.

:

-

: :

:

: :

-

: :

-

-

-

:

. :

: . :

.

: -

.

-

-

:

-

-

. :

.

.

-

-

-

.

:

:

-

:

-

: :

-

:

-

:

:

-

-

. -

-

:

)

-

:

.

-

: :

:

-

-

: : : :

-

:

: :

-

.

-

-

:

:

-

:

-

-

:

-

:

:

:

-

:

:

. .

-

:

-

:

-

:

:

-

: :

-

-

:

:

:

:

:

:

.

:

.

-

-

:

: :

:

:

:

:

:

-

:

-

:

:

.

-

-

:

-

-

-

: :

-

:

:

:

:

:

:

-

: :

-

-

-

:

:

-

: : :

:

:

.

.

-

. :

-

:

-

:

-

.

-

-

:

-

:

: : :

-

-

-

-

:

:

: :

:

: :

:

:

:

:

-

:

-

:

:

:

:

-

-

-

-

:

-

-

(

-

: :

:

:

: :

-

:

-

:

:

:

-

-

-

:

-

:

-

-

)

-

-

:

-

.

:

:

-

:

: :

-

: . :

-

:

.

-

: : :

. :

:

:

:

-

:

: :

-

: :

:

-

: : :

-

:

-

-

:

-

-

-

:

-

:

-

.

-

:

:

:

-

:

:

-

:

:

-

:

:

.

.

-

. :

.

-