Sir Anthony Kenny apresenta um fascinante guia cobrindo mais de um milênio de pensamento a partir de 400 d.C., traçando
785 191 84MB
Portuguese Pages 400 [397] Year 2008
* Filosofia antiga
UMA NOVA HISTORIA DA FILOSOFIA OCIDENTAL volume I
FILOSOFIA ANTIGA
Tradução
Carlos Alberto Bárbaro Revisão Tremeu
Marcelo Perine
Edições Loyola
Título original: A New History oi Western Phiiosophy Volume I: Ancient Phiiosophy © Sir Anthony Kenny 2004 ISBN 0-19-875273-3
Preparação: Maurício B. Lea Revisão: Maria de Fátima Cavallaro Projeto Gráfico: Ronaldo Hideo Inoue
Edições Loyola Rua 1822,347 04216-000 São Paulo, SP Caixa Postal 42.335-04218-970 São Paulo, SP T5511 69141922 F5511 61634275 [email protected] [email protected] www.loyola.com.br Todos os direitos ser reproduzida meios (eletrônico ou arquivada permissão
reservados.
Nenhuma
ou transmitida ou mecânico,
em qualquer
escrita da
pane
por qualquer incluindo
sistema
desfa obra
forma e/ou fotocópia
ou banco
Editora.
ISBN 978-85-15-03526-7 © EDIÇÕES LOYOLA, São Paulo, 2008
e
pode
quaisquer gravação)
de dados
sem
Sumário
Introdução 13
Orisens: de Pitásoras a Platão 25 As quatro causas Os milésios
25
28
Os pitasóricos Xenófanes Heráclito
33 35
37
Parmênides e os eleatas 41 Empédocles
45
Anaxágoras
50
Os atomistas Os sofistas Sócrates
52 54 58
O Sócrates de Xenofonte O Sócrates de Platão
61 63
A filosofia de fato de Sócrates De Sócrates a Platão A teoria das Idéias
71 75
68
A República de Platão
83
As Leis e o Timeu 87
2 Escolas de pensamento: de Aristóteles a Agostinho 93 Aristóteles na Academia
93
Aristóteles, o biólogo
97
O Liceu e seu programa
102
Retórica e poesia segundo Aristóteles Os tratados éticos de Aristóteles A teoria política de Aristóteles Acosmologia aristotélica
111 117
O legado de Aristóteles e Platão A escola aristotél ica Epicuro
Oestoicismo
Cícero
120
122
124 127
O ceticismo na Academia Lucrécio
104 109
130
131 134
Judaísmo e cristandade A Stoa imperial
135
137
A primeira filosofia cristã
142
O renascimento do platonismo e do aristotelísmo Plotino e Agostinho
143
144
Como argumentar: a lógica 147 A silogística aristotélica
148
O Sobre a interpretação e as Categorias 154 Aristóteles sobre tempo e modalidade
A lógica estóica
161
168
O conhecimento e seus limites: a epistemologia A epistemologia pré-socrática
179
Sócrates, conhecimento e ignorância O conhecimento no Teeteto 186
182
179
Conhecimento e idéias
191
Aristóteles sobre ciência e ilusão A epistemolosia epicurista
195
201
A epistemologia estóica
204
O ceticismo da Academia
208
O ceticismo pirrônico
211
Como as coisas acontecem: a física 215 O continuam
216
Aristóteles sobre o lugar
219
Aristóteles sobre o movimento
221
Aristóteles sobre o tempo
224
Aristóteles sobre a causa e a mudança
227
A opinião dos estóicos sobre a causalidade Causação e determinação
232
Determinismo e liberdade
234
230
6 O que existe: a metafísica 237 A ontologia de Parmênides
238
As Idéias de Platão e os problemas por elas apresentados As formas aristotélicas
255
Essência e qüididade
257
Ser e existência
262
Alma e mente 269 A metempsicose pitagórica Percepção e pensamento
269 273
A imortalidade no Fédon de Platão A anatomia da alma
274
278
Platão e a percepção sensorial
281
A psicologia filosófica de Aristóteles A filosofia helenística da mente
282
289
Vontade, mente e alma na Antigüidade tardia
292
243
8 Como viver: a ética 299 Demócrito, o moralista Sócrates e a virtude
299 302
Platão sobre a justiça e o prazer
306
Aristóteles e a eudaimonía 308 Aristóteles sobre a moral e a virtude intelectual Prazer e felicidade
317
O hedonismo de Epicuro A ética estóica
320
323
9 Deus
333
A teologia natural de Xenófanes Sócrates e Platão sobre a fé
333 335
A teologia em evolução de Platão Os moventes imóveis de Aristóteles Os deuses de Epicuro e dos estóicos Sobre a adivinhação e a astrologia A Trindade de Plotino
337 341 347 353
356
Cronolosia 363 Abreviações e convenções 365 Referências bibliográficas 369 Ilustrações 379 índice remissivo 383
311
100
200
' Ki^Hippo
'4 ,"->
^./
300
"l
400
Acrasas-o^
SIClLIA
^
°ç* § Siracusa
\
^..
V
qCrotona
VQ Eléia/ —N \
1
\
1.
1
:*K "S
" ^Ss.
\ o Nápoles " ~ \ _
\ o Roma
^
\ i
/
/EUS
EPIRUS
n
\
,
C \ < p Pér3amo
,t,enaé
Cítia^-
CRETA
Alexandria &
»t JJMileto
aClazÍHWj, Co|ofon .Caleis ^ < ^ É f e s o
.Assosü}-
CEO?. ;»abcribui»p:incir pía;t toiiíao i dcmcta: nõ acquiní nifí t eogniitonc iltewú.C"rcdimutJ cni w maquiiiji rcnim ipfam fone: qum fauaimua cinta* CIUIí íimpíicw;i ptima pancipu m u : tona po 11cniiimici ad donna cuia -flV jnifdlti dl q* tn k\c na naturali cnã oponet píinio qiicrcrc oitcrminanoíKm pimnpioíú mui'. /
bor nÕ tuú mintfrftitin boi L>f«:indupt fmnonc in mi «iLiunõt:i o.brtnl^uopaíKtpj.JUiíiUÍíi):jt mon4 iniíi u*k ícquti íiut ponif $• LUí r « bitxíi pana pta «góu: wt ruutu:iii( ctonã tru.'iuc oii:i itnpoilitn 1 U íft ui btc íótunow mt (a liftii íapulinui: ni c-upoíi TC ítie tnatnií m iftT bnttbua Ciufjn ruijfd j j> ícií ^"tii ilUrúejufiTÍ:f«ui uiuímí in bilttb" »&iiuhai qú pafutt hi< Jpofitiont UidutU i