Uma nova história da filosofia ocidental - vol. I: Filosofia antiga 851503526X, 9788515035267

Sir Anthony Kenny apresenta um fascinante guia cobrindo mais de um milênio de pensamento a partir de 400 d.C., traçando

785 191 84MB

Portuguese Pages 400 [397] Year 2008

Report DMCA / Copyright

DOWNLOAD FILE

Polecaj historie

Uma nova história da filosofia ocidental - vol. I: Filosofia antiga
 851503526X, 9788515035267

Citation preview

* Filosofia antiga

UMA NOVA HISTORIA DA FILOSOFIA OCIDENTAL volume I

FILOSOFIA ANTIGA

Tradução

Carlos Alberto Bárbaro Revisão Tremeu

Marcelo Perine

Edições Loyola

Título original: A New History oi Western Phiiosophy Volume I: Ancient Phiiosophy © Sir Anthony Kenny 2004 ISBN 0-19-875273-3

Preparação: Maurício B. Lea Revisão: Maria de Fátima Cavallaro Projeto Gráfico: Ronaldo Hideo Inoue

Edições Loyola Rua 1822,347 04216-000 São Paulo, SP Caixa Postal 42.335-04218-970 São Paulo, SP T5511 69141922 F5511 61634275 [email protected] [email protected] www.loyola.com.br Todos os direitos ser reproduzida meios (eletrônico ou arquivada permissão

reservados.

Nenhuma

ou transmitida ou mecânico,

em qualquer

escrita da

pane

por qualquer incluindo

sistema

desfa obra

forma e/ou fotocópia

ou banco

Editora.

ISBN 978-85-15-03526-7 © EDIÇÕES LOYOLA, São Paulo, 2008

e

pode

quaisquer gravação)

de dados

sem

Sumário

Introdução 13

Orisens: de Pitásoras a Platão 25 As quatro causas Os milésios

25

28

Os pitasóricos Xenófanes Heráclito

33 35

37

Parmênides e os eleatas 41 Empédocles

45

Anaxágoras

50

Os atomistas Os sofistas Sócrates

52 54 58

O Sócrates de Xenofonte O Sócrates de Platão

61 63

A filosofia de fato de Sócrates De Sócrates a Platão A teoria das Idéias

71 75

68

A República de Platão

83

As Leis e o Timeu 87

2 Escolas de pensamento: de Aristóteles a Agostinho 93 Aristóteles na Academia

93

Aristóteles, o biólogo

97

O Liceu e seu programa

102

Retórica e poesia segundo Aristóteles Os tratados éticos de Aristóteles A teoria política de Aristóteles Acosmologia aristotélica

111 117

O legado de Aristóteles e Platão A escola aristotél ica Epicuro

Oestoicismo

Cícero

120

122

124 127

O ceticismo na Academia Lucrécio

104 109

130

131 134

Judaísmo e cristandade A Stoa imperial

135

137

A primeira filosofia cristã

142

O renascimento do platonismo e do aristotelísmo Plotino e Agostinho

143

144

Como argumentar: a lógica 147 A silogística aristotélica

148

O Sobre a interpretação e as Categorias 154 Aristóteles sobre tempo e modalidade

A lógica estóica

161

168

O conhecimento e seus limites: a epistemologia A epistemologia pré-socrática

179

Sócrates, conhecimento e ignorância O conhecimento no Teeteto 186

182

179

Conhecimento e idéias

191

Aristóteles sobre ciência e ilusão A epistemolosia epicurista

195

201

A epistemologia estóica

204

O ceticismo da Academia

208

O ceticismo pirrônico

211

Como as coisas acontecem: a física 215 O continuam

216

Aristóteles sobre o lugar

219

Aristóteles sobre o movimento

221

Aristóteles sobre o tempo

224

Aristóteles sobre a causa e a mudança

227

A opinião dos estóicos sobre a causalidade Causação e determinação

232

Determinismo e liberdade

234

230

6 O que existe: a metafísica 237 A ontologia de Parmênides

238

As Idéias de Platão e os problemas por elas apresentados As formas aristotélicas

255

Essência e qüididade

257

Ser e existência

262

Alma e mente 269 A metempsicose pitagórica Percepção e pensamento

269 273

A imortalidade no Fédon de Platão A anatomia da alma

274

278

Platão e a percepção sensorial

281

A psicologia filosófica de Aristóteles A filosofia helenística da mente

282

289

Vontade, mente e alma na Antigüidade tardia

292

243

8 Como viver: a ética 299 Demócrito, o moralista Sócrates e a virtude

299 302

Platão sobre a justiça e o prazer

306

Aristóteles e a eudaimonía 308 Aristóteles sobre a moral e a virtude intelectual Prazer e felicidade

317

O hedonismo de Epicuro A ética estóica

320

323

9 Deus

333

A teologia natural de Xenófanes Sócrates e Platão sobre a fé

333 335

A teologia em evolução de Platão Os moventes imóveis de Aristóteles Os deuses de Epicuro e dos estóicos Sobre a adivinhação e a astrologia A Trindade de Plotino

337 341 347 353

356

Cronolosia 363 Abreviações e convenções 365 Referências bibliográficas 369 Ilustrações 379 índice remissivo 383

311

100

200

' Ki^Hippo

'4 ,"->

^./

300

"l

400

Acrasas-o^

SIClLIA

^

°ç* § Siracusa

\

^..

V

qCrotona

VQ Eléia/ —N \

1

\

1.

1

:*K "S

" ^Ss.

\ o Nápoles " ~ \ _

\ o Roma

^

\ i

/

/EUS

EPIRUS

n

\

,

C \ < p Pér3amo

,t,enaé

Cítia^-

CRETA

Alexandria &

»t JJMileto

aClazÍHWj, Co|ofon .Caleis ^ < ^ É f e s o

.Assosü}-

CEO?. ;»abcribui»p:incir pía;t toiiíao i dcmcta: nõ acquiní nifí t eogniitonc iltewú.C"rcdimutJ cni w maquiiiji rcnim ipfam fone: qum fauaimua cinta* CIUIí íimpíicw;i ptima pancipu m u : tona po 11cniiimici ad donna cuia -flV jnifdlti dl q* tn k\c na naturali cnã oponet píinio qiicrcrc oitcrminanoíKm pimnpioíú mui'. /

bor nÕ tuú mintfrftitin boi L>f«:indupt fmnonc in mi «iLiunõt:i o.brtnl^uopaíKtpj.JUiíiUÍíi):jt mon4 iniíi u*k ícquti íiut ponif $• LUí r « bitxíi pana pta «góu: wt ruutu:iii( ctonã tru.'iuc oii:i itnpoilitn 1 U íft ui btc íótunow mt (a liftii íapulinui: ni c-upoíi TC ítie tnatnií m iftT bnttbua Ciufjn ruijfd j j> ícií ^"tii ilUrúejufiTÍ:f«ui uiuímí in bilttb" »&iiuhai qú pafutt hi< Jpofitiont UidutU i