Turkish Handbook for English Speakers (Handbook series) 1840594969, 9781840594966

Citation preview

MILET LANGUAGE LEARNING

Turkish Handbook Phrase Book Grammar Dictionary

B. Orhan Doğan

Milet Publishing

Milet Language Learning Series Turkish Handbook Milet Publishing Smallfields Cottage, Cox Green Rudgwick, Horsham, West Sussex RH12 3DE England [email protected] www.milet.com www.milet.co.uk First edition published by Milet Publishing in 2006 Second edition published by Milet Publishing in 2016 © Orhan Doğan, 2005 © Milet Publishing, 2005 ISBN 978-1-84059-496-6 All rights reserved. No part of this publication may be reproduced in any form or by any means without the written permission of the publishers.

3

Foreword Introducing the ideal, authoritative and accessible guide to Turkish language for English speakers! The Turkish Handbook for English Speakers features over 2,000 sample sentences and idioms, a Turkish-English dictionary with over 5,000 words, Turkish grammar, tenses in Turkish, passive voice, indirect speech, conditional sentences, irregular verbs, and much more. B. Orhan Do‫ؽ‬an has taught English in Turkey for over 20 years and has developed and written English language teaching materials since 1996. He is a graduate of Istanbul’s prestigious Bosphorous University. He is the author of the English Handbook for Turkish Speakers (ISBN 1840594500) and the Starting Turkish (ISBN 1840594977).

4

Contents

CONTENTS

øÇøNDEKøLER

Turkish Alphabet and Pronunciation Guide Soft G The circumflex accent

PHRASE BOOK KONUùMA KILAVUZU ESSENTIALS

TEMEL KONULAR

Some useful statements Baz yararl deyiúler

Questions Sorular Greetings Selâmlaúmalar – Karúlaúmalar Polite phrases Kibar deyiúler Language problems Dil sorunlar Wanting Bir úey isteme Introductions Tanúma Talking about yourself and your family Kendiniz ve aileniz hakknda konuúma Jobs Meslekler The weather Hava Emergency – Lost Acil durum - Kayp Telling the time Zaman söylemek Some useful words Baz yararl sözcükler Some opposites Baz karútlar Quantities Miktarlar Signs and notices Levhalar ve Uyarlar

12 13 14

15 15

15

16 18 20 20 22 23 23 27 31 32 34 34 35 36 37

MONEY PARA Changing money Para bozdurma At the bank Bankada Business terms øú terimleri

39 39 40 41

TRAVEL YOLCULUK On arrival Varúta Baggage Bagaj Buying a ticket Bilet alma Bus - Coach - Tram Otobüs - Uzun yol Otobüsü - Tramvay Tren ve Metro Train and Underground Reservations & Inquiries Yer ayrtma - Bilgi alma

43 43 45 46

Departure Kalkú

47 49 49 51

Contents

Arrival Varú On the train Trende

Boat Vapur Plane Uçak Taxi Taksi Dolmuú (Shared Taxi)

Asking the way - Directions Yol sorma - Tarifler Travelling by car Arabayla yolculuk etme

General Genel Breakdown Arza Parts of a car Arabann parçalar

Road signs Yol iúaretleri Car hire Araba kiralama

51 52 53 55 57 58 60 63 63 66 68 69 70

ACCOMMODATION KONAKLAMA Hotels - Motels - Guest Houses Holiday Villages Oteller - Moteller - Pansiyonlar - Tatil Köyleri Booking a room - Checking in Oda ayrtma - Kaydolma Registration form Kayt formu General requirements Genel gereksinimler Hotel staff Otel personeli Checking out Ayrlú Camping Kamp yapma

72

RESTAURANT RESTORAN Turkish Cuisine Türk Mutfa÷ Going to a restaurant – Reservation Restorana Gidiú - Yer ayrtma Ordering Sipariú Breakfast and Tea Kahvalt ve Çay Drinks øçkiler Complaints ùikâyetler Paying Hesap Ödeme Restaurant Vocabulary Restoran Sözlü÷ü The menu Mönü

85 85

Starters Mezeler (Antreler) Soups Çorbalar Meat Et Fish – Seafood Balk - Deniz ürünleri Egg dishes Yumurtal yemekler Vegetables and Salads Sebzeler ve Salatalar

72 72 78 78 81 82 83

85 87 90 91 93 94 95 96 96 98 98 99 100 100

5

6

Contents

Game and Poultry Av ve Kümes hayvanlar Pastries Hamuriúi Desserts and Cakes Tatllar ve Pastalar Fruit Meyve - Yemiú Spices and Herbs Baharatlar ve Otlar Drinks øçkiler Some cooking methods Baz Yemek Yapma Yöntemleri Some Traditional Turkish Meals

102 102 102 104 104 105 106

Baz Geleneksel Türk yemekleri

106

SIGHTSEEING TURøSTøK GEZø Opening times Açlú saatleri Visiting places Yerleri ziyaret etme Countryside Krsal bölge

109 111 112 114

MAKING FRIENDS ARKADAù EDøNME Invitations Davetler Dating - Going out Randevulaúma - Çkma

116 116 117

SHOPPING - SERVICES ALIùVERøù - HøZMETLER 121 Shops - Stores - Services Dükkânlar - Ma÷azalar - Hizmetler 121 General phrases Genel deyiúler 123 In the shop Dükkânda - Ma÷azada 123 Choosing Seçme 125 Defining the article Eúyay tanmlama 126 Colours Renkler 126 Complaints ùikâyetler 127 Paying Ödeme 128 Clothes Giysiler 129 Clothes and Accessories Giysiler ve Aksesuarlar 131 Size Beden 132 Shoes Ayakkablar 133 Chemist’s (Drugstore) Eczane 135 Pharmaceutical Eczaclkla ilgili 135 Toiletry Güzellik ürünleri 137 Buying food and drink Yiyecek ve içecek satn alma 138 Bookshop - Newsstand - Stationer’s Kitapç - Gazete Bayii - Krtasiyeci 140 Music – CD – DVD – Video Müzik - CD - DVD - Video 142

Contents Laundry – Dry-cleaner’s Çamaúrhane - Kuru temizleyici Hairdresser and Barber Kuaför ve Berber Electrical appliances Elektrikli aletler Camping equipment - Hardware Kamp malzemeleri - Hrdavat Photography Foto÷rafçlk Tobacconist’s Sigara - Tütün Spectacles - Contact lenses Gözlük - Lens Jeweller’s Kuyumcu Dükkân Watchmaker’s Saatçi Toys Oyuncaklar Repairs Tamir At the Post Office Postanede Telephoning Telefon etme

143 144 146 147 149 152 154 155 157 157 158 159 161

ENTERTAINMENT - RELAXING EöLENCE - DøNLENCE Cinema - Theatre Sinema - Tiyatro Concert - Ballet - Opera Konser - Bale - Opera Nightclubs - Discos Gece kulüpleri - Diskotekler Sports and Games Spor ve Oyunlar On the beach Plâjda

164 164 167 168 169 171

HEALTH SAöLIK General Genel Ailments Hastalklar Parts of the body Vücudun organlar Treatment Tedavi Women’s section Kadn bölümü Dentist Diú Hekimi

173 173 174 178 179 182 183

REFERENCE SECTION BAùVURU BÖLÜMÜ Numbers Saylar Conversion tables Days Günler Months - Seasons Aylar - Mevsimler Countries Ülkeler

184 184 186 187 188 189

7

8

Contents

GRAMMAR DøLBøLGøSø

192

Turkish Language Subject Pronouns Interrogatives Demonstratives Syllabification Turkish Names Ne Kadar , Kaç Tane, Birkaç , Biraz , Birçok (How Much, How Many, A Few, A Little, Lots Of) Kaç Yaúndasnz? How old are you? Vowel Harmony Rule Adjectives And Indefinite Article Question Tag (De÷il mi?) Emphatics The Plural Baz Some Changes in Consonants Suffixes Verbs Imperative Derived Verbs The Verb ‘OLMAK’ : ‘TO BE’ Present tense forms of ‘olmak’: ‘to be’ Buffers Possessive Case Possessive Pronouns Compounds Kendi The Suffix ‘-ki’ Var, Yok [There is(n’t) / are(n’t) - (not) to have(got)] Simple Past Tense Di’li geçmiú zaman Past Tense Forms of ‘olmak’ : to be’: idim, idin, idi, …, Present Continuous Tense (ùimdiki Zaman) Past Continuous Tense (ùimdiki Zamann Hikâyesi) Accusative Case Accusative Case of Interrogative Pronouns Accusative Case of Demonstratives Accusative Case of Personal Pronouns Dative , Locative and Ablative Cases

192 195 195 196 196 196 197 198 198 200 201 202 202 203 204 206 209 211 212 213 213 217 218 218 220 221 222 224 226 230 234 238 239 240 241 241 241

Contents Dative Case of Nouns (to) Dative Case of Personal Pronouns (to) Ablative Case of Nouns (from) Ablative Case of Personal Pronouns (from) Locative Case of Nouns (in, on, at) Locative Case of Personal Pronouns De / Da (too, also) Telling the Time Nere, Bura, Ora, ùura Expressions of Location øç Dú Alt Üst Üzeri Ön Arka Yan Ara(s) Civar Simple Present Tense (Geniú Zaman) The verbs ‘gitmek’ and ‘etmek’ in the simple present tense Some special uses of Simple Present Tense Gelir gelmez (as soon as he comes) Simple Present in the Past (Giderdim ) Future Tense (Gelecek Zaman) The verbs ‘gitmek’ and ‘etmek’ in the future tense Future in the Past Past Indefinite (Miú’li geçmiú zaman) Present Indefinite Future Indefinite (Sanki) …mú/miú gibi (as if …) Future Perfect Tense Gelmiú Olmal - he must have come Questions Auxiliary Verbs (Yapmak - Etmek) Diye The Participle ‘Verb Stem + (y)en / an’ (Relative) The Suffix ‘(y)erek / arak’ øken

241 242 242 242 242 243 243 244 244 246 246 246 246 246 247 247 247 247 248 248 248 253 253 254 254 255 259 259 260 262 262 262 263 263 264 267 268 269 271 271

9

10

Contents Abbreviation Infinitive and Gerund (Gelmek , Gelme ) Accusative Case Dative Case østemek - to want 1st person plural, past tense (gerundive form) Accusative and Dative cases Necessity 1. Meli, Mal 2. Zorunda Olmak 3. Gerek 4. …e gereksinimi (ihtiyac) olmak Necessity in the Past Conditionals Comparison Kadar (as as ) … ile ayn (the same as ) Superlatives Reported Speech Statement Imperative Necessity (Meli/Mal) Question Past Perfect (continuous) Tense (Miú’li geçmiú zamann hikâyesi) Postpositions Ra÷men (Karún) Karú Göre Kyasla Do÷ru Kadar Önce Sonra Dolay Baúka Beri øle Gibi The Postposition ‘øçin’ …den beri, …dir (Since , For ) Usages of ‘AS’

272 273 275 275 275 276 278 280 280 281 282 283 284 285 290 291 291 292 292 292 295 297 298 299 301 301 302 302 302 302 302 303 303 304 304 305 305 305 306 307 309

Contents Yapabilmek (to be able to do, can, may) In the Present Continuous Tense In the Simple Past Tense In the Simple Present Tense In the Past Continuous Tense In the Simple Present In The Past In the Past Indefinite In the Future Tense Çok Fazla, Aúr [too (excess)] Causative Verbs Passive Verbs The Suffix ‘…CE/CA/ÇE/ÇA’ Öyle (So) Hâlâ - Artk (Still - Anymore) Bile , Daha da (Even) Bütün, Hepsi, Hepimiz, Ço÷u Bir úey, Bir yer, Biri(si) , Kimse Hiç (Ever, Never, Any) (Her) iki de, (Her) ikisi de [Both (of), Neither (of)] Ne…ne (de) (Neither…nor) Hem…hem (de) (Both…and) Ya…ya da (Either…or)

310 310 311 311 312 313 314 315 316 317 319 323 324 325 326 327 327 328 330 331 332 332

SÖZLÜK

333

DICTIONARY

11

12

Turkish Alphabet & Pronunciation

Turkish Alphabet and Pronunciation Guide The Turkish alphabet consists of 29 letters - 8 vowels (a, e, , i, o, ö, u, ü) and 21 consonants. Turkish spelling is phonetic. The same letter always indicates the same sound. Each letter has exactly one associated sound which never changes. LETTER Symbol used in the book A a ah B b b C c j D d d E e eh F f f G g ö ÷ H h I 

ø

g

PRONUNCIATION as u in “run” as in English as g in “gender” as in English as e in “get” as in English as g in “get”, “go” (**)

(soft g) (*) h ı

i

ee

J j

zh

K k

k

L l M m N n

l m n

as h as io as e as u as e as e as i as ee as s as ge

in in in in in in in in in in

“hello” “nation” “halted” “measure” “kitchen” “open” “bit” “keen” “measure” “garage”

as k in “kitchen” (**) as c in “cook” as in English as in English as in English

Turkish Alphabet & Pronunciation O o

o

Ö ö

ur

P R S ù T U

p r s ú t u

p r s sh t oo

Ü V Y Z

ü v y z

ew v y z

as o in “object” as a in “ball” as u in “urge“ as eu in French “peu” as ö in German “österreich” as in English as r in “rent“ as s in “send” as sh in “shade” as in English as u in “put” as oo in “book” as ü in German “über” as in English as y in “yes” as in English

(*) SOFT G (Yumuúak g : ÷ - ö ) When it is preceded and followed by e, i, ö or ü (front vowels, formed in the front of the mouth), it sounds approximately like English ‘y’, as in lawyer [as in de÷il (dayeel - not)]. If it is preceded and followed by a, , o or u (back vowels, formed in the back of the mouth) or it is word-final, it indicates that the preceding vowel is lengthened, as in da÷ (daa - mountain). The ‘yumuúak g’ never begins a word. (**) When the letters G and K are preceded and followed by a front vowel, they are followed by a ysound as in ‘angular’ and ‘cure’.

$ Note that Q,

W and X do not occur in the Turkish alphabet.

13

14

Turkish Alphabet & Pronunciation

$ The

English Alphabet does not have the following letters which the Turkish Alphabet contains: Ç ç I  (the undotted i) (*) ö ÷ Ö ö ù ú Ü ü

(*) The capital form of ‘  ’ is ‘ I ’ The capital form of ' i ' is ‘ ø ’ (the dotted i).

Stress

In Turkish words the stress is variable and depends on the position of the word in the sentence. It normally falls on the last syllable except in placenames and adverbs. In compound words the stress falls on the last syllable of the first element.

THE CIRCUMFLEX ACCENT ( ^ ) „ This accent may stand over the vowels ‘a,  and u’. „ When it stands over the letter ‘a’ which is preceded by g, k or l , the circumflex accent indicates that the preceding consonant is followed by a short ‘y’ sound. x x x x x

Lâtin kârl kanaatkâr lâmba dükkân

Latin profitable contented, abstinent lamp shop

„ Elsewhere the circumflex indicates that the vowel it stands over is to be prolonged. x x x x

âciz dâhi dâhil millî

weak, incapable genius included, not excepting, with national

PHRASE BOOK

15 ESSENTIALS

Temel konular Essentials

KONUMA KILAVUZU

ESSENTIALS TEMEL KONULAR Some Useful Statements Bazı Yararlı Deyiler •Yes. Evet. ehveht

• No. Hayır. hahyır

•Thank you. Teekkür ederim. tehshehkk(y)ewr ehdehreem

• Please. Lütfen. lewtfehn • Welcome. Ho geldiniz. hosh g(y)ehldeeneez

•Here it is. Burada. boorahdah

• Here they are. Buradalar. boorahdahlahr

•There it is. Orada. orahdah

• There they are. Oradalar. orahdahlahr

•There is/are ... ... vardır. … vahrdır

• Is/Are there ...? ... var mı? … vahr mı

TEMEL KONULAR

•That’s all right/You’re welcome. Bir ey deil (Rica ederim). beer shehy dayeel (reejah ehdehreem)

ESSENTIALS

16

Essentials Temel konular •There isn’t/aren’t ... ... yok(tur). … yoktoor

• There isn’t / aren’t any. Hiç yok(tur). heech yok(toor)

•I know. Biliyorum. beeleeyoroom

• I don’t know. Bilmiyorum. beelmeeyoroom

• I think so. Öyle sanıyorum. ur(y)leh sahnıyoroom

• I’m in a hurry. Acelem var. ahjehlehm vahr

•Leave me alone. Beni rahat bırakın. behnee rahhaht bırahkın

• Just a minute, please. Bir dakika, lütfen. beer dahkeekah lewtfehn

•This way, please. Bu taraftan, lütfen. boo tahrahftahn lewtfehn

• Come in. çeri gelin. eechehree g(y)ehleen

Questions Sorular • What?

• What is that? O ne(dir)? o neh(deer)

• Who?

• Who is that? O kim(dir? o k(y)eem(deer)

• How?

• Where? Nerede? nehrehdeh

• How

• How many? Kaç tane? kahch taaneh

Ne? neh

TEMEL KONULAR

Kim? k(y)eem

Nasıl? nahssıl much? Ne kadar? neh kahdahr

• When?

Ne zaman? neh zahmahn

• How

far? Ne kadar uzaklıkta? neh kahdahr oozahklıktah

• Why?

Niçin?, Neden? neecheen, nehdehn

• Which?

Hangi? hahng(y)ee

17 ESSENTIALS

Temel konular Essentials

• How

long? • May I have…? Ne kadar zaman(dır)? ..... alabilir miyim? neh kahdahr zahmahn(dır) … ahlahbeeleer meeyeem

• How

can I get there? Oraya nasıl gidebilirim? orahyah nahssıl g(y)eedehbeeleereem

• What

must I do? Ne yapmam gerek? / Ne yapmalıyım? neh yahpmahm g(y)ehrehk / neh yahpmahlıyım

• Where

can I find…? Nerede .... bulabilirim? nehrehdeh ... boolahbeeleereem

• Where

can I get…?. Nereden .... alabilirim? nehrehdehn ... ahlahbeeleereem • What’s the matter? Sorun nedir? soroon nehdeer

•Fine, thanks. And you? yi(yim), teekkürler. Ya siz? eeyee(yeem), tehshehkk(y)ewrlehr. yah seez • What

would you like?/What do you want? Ne istiyorsun(uz)? neh eesteeyorsoon(ooz)

TEMEL KONULAR

•How are you? Nasılsınız? nahssılsınız

ESSENTIALS

18

Essentials Temel konular • Do

you have…?/Have you got…? (Sizde) ..... var mı? (seezdeh) … vahr mı

• Can

you help me? Bana yardım edebilir misiniz? bahnah yahrdım ehdehbeeleer meesseeneez

• Can

I help you? Size yardım edebilir miyim? seezeh yahrdım ehdehbeeleer meeyeem

• Can

you tell me…? Bana ....... söyleyebilir misiniz? bahnah surylehyehbeeleer meesseeneez

• Can

you show me…? Bana ..... gösterebilir misiniz? bahnah ... g(y)urstehrehbeeleer meesseeneez

Greetings Selâmlamalar - Karılamalar •Hello/Hi ! Merhaba ! mehrhahbah

• Good morning. Günaydın. g(y)ewnahydın

TEMEL KONULAR

• Good day/Good afternoon. • Good evening. yi günler. yi akamlar. eeyee g(y)ewnlehr eeyee ahkshahmlahr • Good night. yi geceler. eeyee g(y)ehjehlehr

• Welcome. Ho geldiniz. hosh g(y)ehldeeneez

•Congratulations. Tebrikler. tehbreeklehr

• Have a good holiday. yi tatiller. eeyee taateellehr

•Good luck!/All the best. • Have a good journey. yi anslar. yi yolculuklar. eeyee yoljoolooklahr eeyee shahnslahr •Best wishes. yi dileklerimle. eeyee deelehklehreemleh

• Happy New Year! yi yıllar. eeyee yıllahr

•Happy birthday. Mutlu yıllar. mootloo yıllahr

• How are you? Nasılsınız? nahssılsınız

19 ESSENTIALS

Temel konular Essentials

•Fine, thanks. And you? yi, teekkürler. Ya siz? eeyee, tehsehkk(y)ewrlehr.. yah seez •How is your wife? • How is your husband? Einiz (Karınız) nasıl? Einiz (Kocanız) nasıl? ehsheeneez (kahrınız) nahssıl ehsheeneez (kojahnız) nahssıl •How is your ‘son/daughter’? ‘Olunuz / Kızınız’ nasıl? ‘ooloonooz / kızınız’ nahssıl • See you ‘later/tomorrow’. ‘Sonra / Yarın’ görüürüz. ‘sonrah / yahrın’ g(y)urrewshewrewz

•Goodbye. Allahaısmarladık (*) / Hoça kalın (*) / Güle güle (**). ahlahsmaa(r)lahdık / hohshchah kahlın / g(y)ewleh g(y)ewleh (*) : (**) :

said by the person who leaves said by the person who remains

TEMEL KONULAR

•My regards to… ....’(y)a / (y)e selâmlar. ....yah / yeh sehl(y)amlahr

ESSENTIALS

20

Essentials Temel konular

Polite Phrases

Kibar Deyiler

• Excuse

• Sorry. Özür dilerim. urzewr deelehreem

me. Affedersiniz. ahfehdehrseeneez

• Thank

you (very much). (Çok) Teekkür ederim. (chok) tehsehkk(y)ewr ehdehreem

•That’s all right/You’re welcome./Don’t mention it. Bir ey deil. beer shehy dayeel •Everything all right? Her ey yolunda mı? hehr shey yoloondah mı •I beg your pardon. Pardon / Affedersiniz / Efendim? (Duyamadım!) pahrdon/ahfehdehrseeneez /ehfehndeem(dooyahmahdım) •Am I disturbing you? Sizi rahatsız ediyor muyum? seezee rahatsız ehdeeyor mooyoom

TEMEL KONULAR

•Thank you for your help. Yardımınız için teekkür ederim. yahrdımınız eecheen tehshehkk(y)ewr ehdehreem

Language Problems •I

don’t speak Turkish. Türkçe bilmiyorum. tewrkcheh beelmeeyoroom

Dil Sorunları • Do you understand? Anlıyor musunuz? ahnlıyor moosoonooz

21

• I don’t understand. Anlamıyorum. ahnlahmıyoroom

ESSENTIALS

• I understand. Anlıyorum. ahnlıyoroom

Temel konular Essentials

•Please speak (more) slowly. Lütfen (daha) yava konuun. lewtfehn (dahhah) yahvash konooshoon •I can understand if you speak more slowly. Daha yava konuursanız, anlayabilirim. dahhah yahvahsh konooshoorssahnız ahnlahyahbeeleereem • Would you say that again, please? Tekrar söyler misiniz, lütfen? tehkrahr surylehr meesseeneez lewtfehn •Could you spell it? Heceler misiniz, lütfen? hehjehlehr meesseeneez lewtfehn •Please would you write it down? Lütfen onu yazar mısınız? lewtfehn onoo yahzahr mıssınız •What does that mean in Turkish? O, Türkçe’de ne anlama gelir? o, tewrkchehdeh neh ahnlahmah g(y)ehleer

•How do you say that in Turkish? Türkçe’de o nasıl söylenir? tewrkchehdeh o nahssıl surylehneer •I’ll see if I can find it in the book. Bakayım onu kitapta bulabilir miyim. bahkahyım onoo keetahptah boolahbeeleer meeyeem

TEMEL KONULAR

•What do you call this in Turkish? Türkçe’de buna ne denir? tewrkchehdeh boonah neh dehneer

ESSENTIALS

22

Essentials Temel konular • Could you point to the ‘word/phrase/sentence’ in the book? ‘Sözcüü / Deyimi / Tümceyi’ kitapta gösterir misiniz, lütfen? ‘surzjewyew / dayeemee / tewmjehyee’ keetahptah g(y)ursstehreer meesseeneez lewtfehn •Can you translate this for me? Bunu bana tercüme edebilir misiniz? boonoo bahnah tehrjewmeh ehdehbeeleer meesseeneez •Does anybody here speak English? Burada birisi ngilizce biliyor mu? boorahdah beereesee eengeeleezjeh beeleeyor moo

Wanting

Bir ey isteme

‘give/bring/show’ me … Lütfen bana ..... ‘verin(iz)/ getirin(iz)/ gösterin(iz)’. lewtfehn bahnah ….. ‘vehreen(eez) / g(y)ehteereen(eez) / g(y)urstehreen(eez)’

• Please

• I’d

like… .... istiyorum / rica ediyorum. eesteeyoroom / reejah ehdeeyoroom like… .... istiyoruz / rica ediyoruz. eesteeyorooz / reejah ehdeeyorooz

TEMEL KONULAR

• We’d

‘tired/hungry/thirsty’. Yorgunum / Acıktım / Susadım. yorgoonoom / ahjıktım / soossahdım

• I’m

• ‘I’m/We’re’

looking for… …. arıyorum / arıyoruz. …. ahrıyoroom / ahrıyoruuz

Temel konular Essentials • ‘I’m/We’re’

ESSENTIALS

lost. Kayboldum / Kaybolduk. kahyboldoom / kahyboldook

•It’s ‘urgent/important’. Acildir / Önemlidir. aajeeldeer / urnehmleedeer

Introductions •My name is… Benim adım ..... behneem ahdım …

23

Tanıma • What’s your name? Adınız ne(dir)? ahdınız neh(deer)

•May I introduce…? (Size) ........’yi tanıtırabilir miyim? seezeh ….’yee tahnıshtırahbeeleer meeyeem •This is my ‘wife/husband/ partner’. Bu benim ‘karım / kocam / eim’. boo behneem ‘kahrım / kojahm / ehsheem’ •This is my ‘girlfriend/boyfriend’. Bu benim ‘kız arkadaım / erkek arkadaım’. boo behneem ‘kız ahrkahdahshım/ehrk(y)ehk ahrkahdahshım’

Talking about yourself and your family

Kendiniz ve aileniz hakkında konuma •What nationality are you? Milliyetiniz nedir? meelleeyehteeneez nehdeer

TEMEL KONULAR

•Nice to meet you./How do you do? Tanıtıımıza sevindim (Memnun oldum). tahnıshtıımızah sehveendeem / mehmnoon oldoom

24

Essentials Temel konular

ESSENTIALS

•I’m… Ben ........ (y)ım/im/um/üm. behn …. (y)ım/eem/oom/ewm American British Canadian French German Greek Italian Russian Spanish Turkish

Amerikalı ngiliz Kanadalı Fransız Alman Yunanlı talyan Rus spanyol Türk

ahmehreekahlı eeng(y)eeleez kahnahdahlı frahnsız ahlmahn yoonahnlı eetahlyahn roos eespahnyol tewrk

• ‘He/She’ is American. ‘O (erkek) / O (kadın)’ Amerikalı(dır). ‘o [ehrk(y)ehk] / o (kahdın)’ ahmehreekahlı(dır) •Where do you come from?/ Where are you from? Nerelisiniz? nehrehleesseeneez •I come from Switzerland./I’m from Switzerland. sviçreliyim. eesveechrehleeyeem

TEMEL KONULAR

•Where does ‘he/she’ come from? ‘O (erkek) / O (kadın)’ nereli? ‘o [ehrk(y)ehk] / o (kahdın)’ nehrehlee • ‘He/She’ comes from Scotland. ‘O (erkek) / O (kadın)’ skoçyalı. ‘o [ehrk(y)ehk] / o (kahdın)’ eeskochyahlı •How long have you been here? Ne kadar zamandır buradasınız? neh kahdahr zahmahndır boorahdahsınız

•I’ve been here for three ‘days / weeks’. Üç ‘gündür / haftadır’ buradayım. ewch ‘g(y)ewndewr / hahftahdır’ boorahdahyım •Are you on your own? Yalnız mısınız? yahlnız mısınız •I’m with… My children My daughter My family My friend My husband My partner My son My wife

25 ESSENTIALS

Temel konular Essentials

... ile birlikteyim. …. eeleh beerleektehyeem Çocuklarım Kızım Ailem Arkadaım Kocam Eim Olum Karım

chojooklahrım kızım a:eelehm ahrkahdahshım kojahm ehsheem o:loom kahrım

•Are you ‘single/married’? Bekar mısınız? / Evli misiniz? behk(y)ahr mısınız / ehvlee meesseeneez •I’m single/married. Bekarım / Evliyim. behk(y)ahrım / ehvleeyeem

•I have three children. Üç çocuum var. ewch chojoooom vahr •I have one son. Bir (tane) olum var. beer taaneh awloom vahr

• I have two daughters. ki kızım var. eek(y)ee kızım vahr

TEMEL KONULAR

•Do you have any children? Hiç çocuunuz var mı? heech chojoooonooz vahr mı

ESSENTIALS

26

Essentials Temel konular •How old is your ‘son/daughter’? ‘Olunuz / Kızınız’ kaç yaında? ‘o:loonooz / kızınız’ kahch yahshındah •My ‘son/daughter’ is three years old. ‘Olum / Kızım’ üç yaında. ‘o:loom / kızım’ ewch yahshındah •Do you have any brothers or sisters? Erkek kardeiniz ya da kız kardeiniz var mı? ehrk(y)ehk kahrdehsheeneez yah dah kız kahrdehsheeneez vahr mı •I have two ‘brothers/sisters’. ki ‘erkek kardeim / kız kardeim’ var. eek(y)ee ‘ehrk(y)ehk kahrdehsheem / kız kahrdehsheem’ vahr •Where are you staying? Nerede kalıyorsunuz? nehrehdeh kahlıyorsoonooz

• Are you on holiday? Tatilde misiniz? taadeeldeh meesseeneez

•I’m staying in a hotel. Bir otelde kalıyorum. beer otehldeh kahlıyoroom

• I’m on holiday. Tatildeyim. taadeeldehyeem

TEMEL KONULAR

•I’m here on a business trip. Burada bir i gezisindeyim. boorahdah beer eesh g(y)ehzeeseendehyeem •Is this your first visit? • This is my first visit. Bu ilk geliiniz mi? Bu ilk geliim. boo eelk g(y)ehleesheeneez mee boo eelk g(y)ehleesheem •This is the ‘second/third’ time I’ve been here. Bu buraya ‘ikinci / üçüncü’ geliim. boo boorahyah ‘eek(y)eenjee / ewchewnjew’ g(y)ehleesheem

•Where do you live? • I live in London. Londra’da yaıyorum. Nerede yaıyorsunuz? nehrehdeh yahshıyorsoonooz londrahdah yahshıyoroom •What are your hobbies? Hobileriniz nelerdir? hobeelehreeneez nehlehrdeer

27 ESSENTIALS

Temel konular Essentials

•My hobbies are ‘music/sports/cinema’. Hobilerim ‘müzik / spor / sinema’ .... hobeelehreem ‘mewzeek / spor / seenehmah’ •Do you like…? ....den /dan holanır mısınız? …dehn / dahn hoshlahnır mıssınız .....den/dan holanırım. ….dehn / dahn hoshlahnırım

dancing reading swimming travelling

Jobs

Dans etme Okuma Yüzme Yolculuk etme

dahns ehtmeh okoomah yewzmeh yoljoolook ehtmeh

Meslekler

• What’s your job? Mesleiniz nedir? mehslayeeneez nehdeer • I’m a ‘teacher/student’. Ben bir ‘öretmenim / örenciyim’. behn beer ur’rehtmehneem / ur’rehnjeeyeem

TEMEL KONULAR TEMEL KONULAR

•I like …

28

Essentials Temel konular

ESSENTIALS

• I’m a ‘businessman / businesswoman / civil servant’. Ben bir ‘i adamıyım / i kadınıyım / memurum’. behn beer ‘eesh ahdahmıyım / eesh kahdınıyım / mehmooroom’ • What is ‘his/her’ job? ‘Onun (erkek) / Onun (kadın)’ meslei nedir? ‘onoon [ehrk(y)ehk] / onoon (kahdın)’ mehslayee nehdeer • ‘He/She’ is a journalist. ‘O (erkek) / O (kadın)’ bir gazeteci. ‘o [ehrk(y)ehk] / o (kahdın)’ beer gahzehtehjee muhasebeci moohahssehbehjee aktör, erkek oyuncu ahkturr, [ehrk(y)ek] oyoonjoo actress aktris, kadın oyuncu ahktrteess, (kahdın) oyoonjoo advertiser reklamcı rehkl(y)ahmjı announcer spiker speek(y)ehr archaeologist arkeolog ahrk(y)eholog architect mimar meemahr artist sanatçı sahnahtchı artist, painter ressam rehssahm author, writer yazar yahzahr baker fırıncı fırınjı bank official banka memuru bahnkah mehmooroo barber berber behrbehr barman barmen bahrmehn businessman i adamı eesh ahdahmı businesswoman i kadını eesh kahdını butcher kasap kahssahp cameraman kameraman kahmehrahmahn captain kaptan kahptahn carpenter marangoz mahrahngoz cashier kasiyer kahsseeyehr chemist eczacı ehjzahjı civil servant memur mehmoor

TEMEL KONULAR

accountant actor

ESSENTIALS

açı ahshchı gümrük görevlisi g(y)ewmrewk g(y)urrehvleessee dancer dansçı, dansör (man), dansöz (woman) dahnschı, dahnsurr, dahnsurz decorator dekoratör dehkorahturr dentist di hekimi deesh hehk(y)eemee doctor doktor doktor doorkeeper kapıcı kahpıjı driver oför shofurr economist ekonomist ehkonomeest electrician elektrikçi ehlehktreekchee engineer mühendis mewhehndeess farmer çiftçi cheeftchee fashion designer modacı modahjı fireman itfaiyeci eetfaheeyehjee fisherman balıkçı bahlıkchı fishmonger balık satıcısı bahlık sahtıjıssı florist çiçekçi cheechehkchee footballer futbolcu footboljoo furniture-maker mobilyacı mobeelyahjı gardener bahçıvan bahhchıvahn glazier camcı jahmjı graphic designer grafiker grahfeek(y)ehr greengrocer manav mahnahv grocer bakkal bahkkahl guide rehber rehhbehr hairdresser kuaför kooahfurr hostess hostes hostess housewife ev hanımı ehv hahnımı industrialist sanayici sahnaayeejee inspector müfetti mewfehtteesh insurer sigortacı seegortahjı jeweller kuyumcu kooyoomjoo jockey jokey zhok(y)ehy journalist gazeteci gahzehtehjee judge hakim haak(y)eem lawyer avukat ahvookaht librarian kütüphane görevlisi k(y)ewtewphaaneh g(y)urrehvleessee locksmith çilingir cheeleeng(y)eer mechanic tamirci taameerjee merchant tüccar tewjjahr cook customs officer

29

TEMEL KONULAR

Temel konular Essentials

TEMEL KONULAR

ESSENTIALS

30

Essentials Temel konular miner madenci maadehnjee model manken mahnk(y)ehn musician müzisyen mewzeesyehn newsagent gazete bayii gahzehteh bahyeeee notary noter notehr nurse hemire hehmsheereh officer subay, memur soobahy, mehmoor photographer fotorafçı fotawrahfchı pilot pilot peelot plumber su tesisatçısı soo tehsseessahtchıssı poet air shaheer policeman, policewoman polis poleess politician politikacı poleeteekahjı porter hamal hahmahl postman postacı postahjı priest papaz pahpahz printer matbaacı mahtbahahjı programmer programcı prograhmjı prosecutor savcı sahvjı psychologist psikolog pseekolog publisher yayımcı / yayıncı yahyımjı / yahyınjı real-estate agent emlâkçı ehml(y)ahkchı receptionist resepsiyon görevlisi rehsehpseeyon g(y)urrehvleessee referee hakem hahk(y)ehm reporter muhabir moohaabeer retired emekli ehmehklee sailor denizci dehneezjee scientist bilim adamı beeleem ahdahmı sculptor heykeltıra hehyk(y)ehltırash secretary sekreter sehkrehtehr servant hizmetçi heezmehtchee shop assistant tezgâhtar tehzg(y)ahhtahr singer arkıcı shahrkıjı soldier asker ahsk(y)ehr sportsman, sportswoman sporcu sporjoo surgeon cerrah jehrrahh tailor terzi tehrzee teacher öretmen urrehtmehn technician teknisyen tehkneesyehn trade unionist sendikacı segndeekahjı translator çevirmen chehveermehn treasurer veznedar vehznehdahr

veterinarian waiter, waitress watch repairer watchmaker worker

The weather

veteriner garson saat tamircisi saatçi içi

vehtehreenehr gahrson sahaht tahmeerjeessee sahahtchee eeshchee

31 ESSENTIALS

Temel konular Essentials

Hava

•What ‘lovely/awful’ weather. Ne ‘güzel / kötü’ (bir) hava! neh ‘g(y)ewzehl / k(y)urtew’ (beer) hahvah •It’s ‘hot/cold’ today, isn’t it? Bugün ‘sıcak / souk’, deil mi? boog(y)ewn ‘sıjahk / sawook’, dayeel mee •Is it usually as warm as this? Her zaman bu kadar sıcak olur mu? hehr zahmahn boo kahdahr sıjahk oloor moo •What’s the weather forecast? Hava raporu nasıl? hahvah rahporoo nahssıl

•Will it be sunny tomorrow? Yarın güneli olur mu ? yahrın g(y)ewnehshlee oloor moo •I think it’s going to be a nice day tomorrow. Sanırım yarın güzel bir gün olacak. sahnırım yahrın g(y)ewzehl beer g(y)ewn olahjahk

TEMEL KONULAR

•Do you think it’s going to ‘rain/snow’? ‘Yamur / Kar’ yaacaını düünüyor musunuz? ‘yahmoor / kahr’ yahahjahını dewshewnewyor moossoonooz

ESSENTIALS

32

Essentials Temel konular cloud fog frost ice lightning moon rain sky snow star sun thunder thunderstorm wind

bulut booloot sis seess don don buz booz imek sheemshehk ay ahy yamur yaamoor gök g(y)urk kar khar yıldız yıldız güne g(y)ewnehsh gök gürültüsü g(y)urk g(y)ewrewltewssew fırtına fırtınah rüzgâr rewzg(y)ahr

Emergency - Lost Acil durum - Kayıp

Turkey has an enviable record of low crime. Many factors can be attributed to this, including enduring family ties, close communities, respect for law and order, low incidence of drug use and restricted access to guns. Probably the most common crime in Turkey is pickpocketing in crowded parts of cities.

TEMEL KONULAR

• Help ! mdat ! eemdaht

• Look out ! Dikkat ! deekkaht

• Danger ! Tehlike ! tehhleek(y)eh

•Call the police ! Polis çaırın ! polees chaaırın

• Fire ! Yangın ! yahngın

• Poison! Zehir! zehheer

•Get a doctor ! Doktor çaırın ! doktor chaaırın

• I’m ill ! Hastayım ! hahstahyım

• Gas ! Gaz ! gahz

•Stop thief! • Get help quickly! Çabuk yardım getirin ! Hırsızı durdurun ! hırssızı doordooroon chahbook yahrdım g(y)ehteereen •Stop that ‘man/woman’! u ‘adamı / kadını’ durdurun! shoo ‘ahdahmı / kahdını’ doordooroon •Leave me alone! Beni rahat bırakın! behnee rahhaht bırahkın

• I’m lost. Kayboldum. kahyboldoom

•Embassy Büyükelçilik bewyewkehlcheeleek

• Consulate Konsolosluk konsoloslook

33 ESSENTIALS

Temel konular Essentials

• Where’s the ‘police station/lost property office’? ‘Polis karakolu / Kayıp eya bürosu’ nerededir? ‘polees kahrahkoloo / kahyıp ehshyah bewrossoo’ nehrehdehdeer •I want to report a theft. Bir hırsızlıı bildirmek istiyorum. beer hırssızlıı beeldeermehk eesteeyoroom

POLICE RESCUE : TRAFFIC POLICE : GENDARME (in rural areas) : FIRE : AMBULANCE : DOCTOR :

155 154 156 110 112 113

TEMEL KONULAR

• ‘My ‘money/wallet/handbag’ has been stolen. ‘Param / Cüzdanım / El çantam’ çalındı. ‘pahrahm / jewzdahnım / ehl chahntahm’ chahlındı’

ESSENTIALS

34

Essentials Temel konular

Telling the time Zamanı söylemek • What

time is it? Saat kaç? sahaht kahch

• It’s five o’clock. Saat be. sahaht behsh

• It’s

• It’s five to seven. Yediye be var. yehdeeyeh behsh vahr

ten past six. Altıyı on geçiyor. ahltıyı on g(y)ehcheeyor

• It’s

half past nine. Dokuz buçuk. dokooz boochook

• It’s a quarter to two. kiye çeyrek var. eek(y)eeyeh chehyrehk vahr

• It’s

a quarter past ten. Onu çeyrek geçiyor. onoo chehyrehk g(y)ehcheeyor

TEMEL KONULAR

Some useful words Bazı yararlı sözcükler about above after along among and around at before behind below/under between down perhaps downstairs

hakkında üstünde …den sonra boyunca arasında ve çevresinde -da / -de önce arka(sın)da altında arasında aaıda belki aaı katta

hahkkındah ewstewndeh …dehn sonrah boyoonjah ahrahsındah veh chehvrehsseendeh dah / deh urnjeh ahrkahsındah ahltındah ahrahsındah ahshaaıdah behlk(y)ee ahshaaı katta

for from in through near never next to none not nothing inside now on only or outside since soon then to too (also) towards until upstairs up very with without yet

sırasında, esnasında sırahssındah, ehsnahssındah için eecheen -den / -dan dehn / dahn içinde eecheendeh içinden eecheendehn yakın yahkın hiç heech yanında, bitiik yahnındah, beeteesheek hiç biri(si) heech beeree(see) deil dayeel hiçbir ey heechbeer shehy içeride eechehreedeh imdi sheemdee üstünde ewstewndeh yalnızca, sadece yahlnızjah, sahdehjeh veya, ya da vehyah, yah dah dıarıda dısahrıdah beri behree yakında, çok geçmeden yahkındah, chok g(y)echmehdehn sonra sonrah -e / -a / -ye / -ya -eh / -ah / yeh / yah de / da , bir de , ayrıca deh / dah, beer deh, ahyrıjah -e doru -eh dawroo -e kadar -eh kahdahr yukarı katta yookahrı kahttah yukarıda yookahrıdah çok chok ile eeleh -sız / -siz -sız / -seez henüz hehnewz

Some opposites Bazı Karıtlar beautiful/ugly güzel / çirkin g(y)ewzehl / cheerk(y)een before/after önce / sonra urnjeh / sonrah better/worse daha iyi / daha kötü dahhah eeyee / dahhah k(y)urtew cheap/expensive ucuz / pahalı oojooz / pahhahlı

ESSENTIALS

during

35

TEMEL KONULAR

Temel konular Essentials

ESSENTIALS

36

Essentials Temel konular cold/hot souk / sıcak sawook / sıjahk early/late erken / geç ehrk(y)ehn / g(y)ehch easy/difficult kolay / zor kolahy / zor empty/full bo / dolu bosh / doloo free (vacant)/occupied serbest / megul sehrbehst / mehshgool good/bad iyi / kötü eeyee / k(y)urtew here/there burada / orada boorahdah / orahdah inside/outside içeride / dıarıda eechehreedeh / dıshahrıdah light/heavy hafif / aır hahfeef / aaır near/far yakın / uzak yahkın / oozahk new/old yeni / eski yehnee / ehsk(y)ee next/last gelecek / son g(y)ehlehjehk / son open/shut açık / kapalı ahchık / kahpahlı right/wrong doru / yanlı dawroo / yahnlısh slow/quick yava / çabuk yahvahsh / chabook small/big küçük / büyük k(y)ewchewk / bewyewk young/old genç / yalı g(y)ehnch / yahshlı

Quantities

Miktarlar

TEMEL KONULAR

a little/a lot biraz / çok beerahz / chok few/a few az / birkaç ahz / beerkahch How much? Ne kadar ? neh kahdahr How many? Kaç tane? kahch tahneh much/too much çok / pek çok chok / pehk chok many/too many çok / pek çok chok / pehk chok enough/too yeter / daha yehtehr / dahhah some/any biraz / hiç beerahz / heech more/less daha çok / daha az dahhah chok / dahhah ahz more than… ... den daha çok …dehn dahhah chok less than… ....den daha az …dehn dahhah ahz a bowl of soup

a bunch of roses a can of fruit juice a cup of tea

bir tas çorba beer thas chorbah bir demet (deste) gül beer dehmeht (dehsteh) g(y)ewl bir kutu meyve suyu beer kootoo mehyveh sooyoo bir fincan çay beer feenjahn chahy

a glass of water

bir bardak su beer bahrdahk soo a jar of jam bir kavanoz reçel beer kahvahnoz rehchehl a lump of ice bir parça buz beer pahrchah booz a packet of chocolate bir paket çikolata beer pahk(y)eht cheekolahtah a slice of bread bir dilim ekmek beer deeleem ehkmehk a tank of gas (petrol) bir depo benzin beer dehpo behnzeen

37 ESSENTIALS

Temel konular Essentials

Acil çıkıı ahjeel chıkıshı Açık ahchık Ana hatlar (train, etc.) ahnah hahtlahr Asansör ahshansurr Banliyö hatları bahnleeyur hahtlahrı Bayanlar bahyahnlahr Baylar bahylahr Bekleme odası behklehmeh odahssı Bekleyiniz behklehyeeneez Bisiklet Yolu beesseekleht yoloo Bo bosh Bo yer yok(tur) bosh yehr yok)toor) Çekiniz chehk(y)eeneez Çıkı chıkısh Danıma dahnıshmah Dikkat deekkaht Dokunmayınız dokoonmahyınız Girilmez g(y)eereelmehz Giri g(y)eereesh Giri serbest (bedava) g(y)eereesh sehrbehst (behdahvah) çilmez (su) eecheelmehz (soo) çme suyu eechmeh sooyoo tiniz eeteneez

Emergency Exit Open Main lines Lift , Elevator Suburban lines Ladies, Women Gentlemen, Men Waiting Room Wait Cycle Path Vacant No Vacancy Pull Exit Information Caution Do not touch No entrance Entrance Admission free Not for drinking Drinking water Push

TEMEL KONULAR

Signs and notices Levhalar ve Uyarılar

TEMEL KONULAR

ESSENTIALS

38

Essentials Temel konular Kalkı, Gidi, Hareket Departure kahlkısh, g(y)eedeesh, hahrehk(y)eht Kapalı kahpahlı Closed Kasa kahsah Cash desk Kayıp eya kahyıp ehshyah Lost property Kiralık k(y)eerahlık For rent, to hire Köpek var k(y)urpehk vahr Beware of the dog Lütfen zili çalınız lewtfehn zeelee chahlınız Please ring Megul mehshgool Occupied/Engaged Metro mehtro Underground Otobüs otobewss Bus Otobüs duraı otobewss dooraaı Bus stop Ölüm tehlikesi urlewm tehhleek(y)ehssee Danger of death Özel urzehl Private Rezerve rehzehrveh Reserved Satılık sahtılık For sale Sigara içilmez seegahrah echeelmehz No smoking Tehlike tehhleek(y)eh Danger Tek yönlü yol tehk yurnlew yol One-way street Varı, Geli vahrısh, g(y)ehleesh Arrival Yer yok / Hepsi satıldı Sold out yehr yok / hehpssee sahtıldı (Saat) ... den ... e kadar açık Open from… to… (sahaht) …dehn …eh kahdahr ahchık ..... yasak(tır) yahssahk(tır) ..... forbidden No unauthorized access Yetkili olmayan giremez yehtk(y)eelee olmahyahn g(y)eerehmehz

MONEY PARA

39 MONEY

Para Money

Changing money Para Bozdurma • Where is the nearest ‘bank/currencyexchange office/bureau de change’? En yakın ‘banka / döviz bürosu’ nerede(dir)? ehn yahkın ‘bahnkah / durveez bewrosoo’ nehrehdehdeer

•I’d like to change some traveller’s cheques. Seyahat çeki bozdurmak istiyorum. sehyahhaht chehk(e)ee bozdoormahk eesteeyoroom •Where can I change some ‘dollars/pounds’? Nerede biraz ‘dolar / sterlin’ bozdurabilirim? nehrehdeh beerahz ‘dolahr / stehrleen’ bozdoorahbeeleereem

ESSENTIALS

•I’d like to change some ‘dollars/pounds’. ‘Dolar / Sterlin’ bozdurmak istiyorum. ‘dolahr / stehrleen’ bozdoormahk eesteeyoroom

• What’s the rate for the ‘dollar/pound’ today? Bugünkü ‘dolar / sterlin’ kuru nedir? boog(y)ewnk(y)ew ‘dolahr / stehrleen’ kooroo nehdeer

• What commission do you charge?

Ne kadar komisyon alıyorsunuz? neh kahdahr komeesyon ahlıyorsoonooz

PARA

•Can you change this into ‘dollars/pounds (sterling)’? Bunu ‘dolara / ngiliz Lirasına’ çevirebilir misiniz? boonoo ‘dolahrah / eeng(y)eeleez leerahssınah (sethrleeneh) chehveerehbeeleer meesseeneez’

MONEY

40

Money Para •Please give me some smaller notes. Daha küçük kâıt para verin, lütfen. dahhah k(y)ewchewk k(y)ahıt pahrah vehreen lewtfehn

At the bank

Bankada

• I’d like to open an account.

Bir hesap açtırmak istiyorum. beer hehsahp ahchtırmahk eesteeyoroom

• How much do I have in my account?

Hesabımda ne kadar param var? hehsahbımdah neh kahdahr pahrahm vahr

• I’d like to pay some money into my account.

Hesabıma biraz para yatırmak istiyorum. hehsahbımah beerahz pahrah yahtırmahk eesteeyoroom

• I’d like to pay this into my account.

Bunu hesabıma yatırmak istiyorum. boonoo hehsahbımah yahtırmahk eesteeyoroom

• I’d like to withdraw some money.

Biraz para çekmek istiyorum. beerahz pahrah chehkmehk eesteeyoroom

• I’m expecting some money from London. Has it

arrived? Londra’dan para bekliyorum. Geldi mi (acaba)? londrahdahn pahrah behkleeyoroom. g(y)ehldee mee (ahjahbah)

• Give me…notes (bills), please.

PARA

...... lık banknotlar verin, lütfen. ….lık bahnknotlahr vehreen lewtfehn

• Do you have any identification?

Bir kimliiniz var mı? beer k(y)eemleeeeneez vahr mı

• Sign here, please.

Burayı imzalayın, lütfen. boorahyı eemzahlahyın lewtfehn

41 MONEY

Para Money

• Go to the cashier, please.

Veznedara gidin, lütfen. vehznehdahrah g(y)eedeen lewtfehn

Business terms • My name is…

Adım .... (dir). ahdım …(deer)

 Terimleri • Here’s my card. Buyurun, kartım. booyooroon, kahrtım

• I have an appointment with…

.... ile bir randevum var. … eeleh beer rahndehvoom vahr

• Can you give me an estimate of the cost?

balance bilanço beelahncho bond senet sehneht capital sermaye sehrmaayeh cheque çek chehk company irket sheerk(y)eht consumption tüketim tewk(y)ehteem contract sözleme surzlehshmeh cost maliyet maaleeyeht cost bedel behdehl demand talep tahlehp discount indirim (ıskonto) eendeereem (ıskonto) economy ekonomi ehkonomee expenses masraflar mahsrahflahr export ihracat (dı satım) eehraajaht (dısh sahtım) goods mallar mahllahr import ithalat (dı alım) eethaal(y)aht (dısh ahlım) inflation enflasyon ehnflahsyon

PARA

Bana yaklaık bir maliyet verebilir misiniz? bahnah yahklahshık beer mahleeyeht vehrehbeeleer meesseeneez

PARA

MONEY

42

Money Para interest faiz faaeez investment yatırım yahtırım invoice fatura fahtoorah labour emek, i gücü ehmehk, eesh g(y)ewjew loss kayıp (zarar) kahyıp (zahrahr) market pazar pahzahr mortgage ipotek eepotehk packing ambalajlama ahmbahlahzhlahmah payment ödeme urdehmeh percentage yüzde yewzdeh price fiyat feeyaht product ürün ewrewn production üretim ewrehteem productivity verimlilik vehreemleeleek profit kâr k(y)ar purchase satın alma sahtın ahlmah quality kalite kahleeteh quantity miktar meektahr rate oran orahn resource kaynak kahynahk sale satı sahtısh sample örnek urrnehk savings tasarruf, birikim tahssahrroof [beereek(y)eem] services hizmetler heezmehtlehr share hisse senedi heesseh sehnehdee stock exchange borsa borssah supply arz ahrz value deer dayehr

TRAVEL YOLCULUK On arrival Varıta

43 TRAVEL

Yolculuk Travel

• Your

passport, please. • Here’s my passport. Pasaportunuz, lütfen. te pasaportum. pahssahportoonooz lewtfehn eeshteh pahssahportoom long will you be staying here? Burada ne kadar kalacaksınız? boorahdah neh kahdahr kahlahjahkssınız be staying ‘a few days/a week/a month’. ‘Birkaç gün / Bir hafta / Bir ay’ kalacaım. ‘beerkahch g(y)ewn / beer hahftah / beer ahy kahlahjaaım’

• I’ll

MONEY

• How

• Are

you together? • I’m travelling alone. Birlikte misiniz? Yalnız yolculuk ediyorum. beerleekteh meesseeneez yahlnız yoljoolook ehdeeyoroom

• I’m

travelling with a friend. Bir arkadaımla yolculuk ediyorum. beer ahrkahdahshımlah yoljoolook ehdeeyoroom

• How

much money have you got? (Yanınızda) Ne kadar paranız var? (yahnınızdah) neh kahdahr pahrahnız vahr have…‘dollars/pounds’. .... ‘dolarım / sterlinim’ var. …. ‘dolahrım / stehrleeneem’ vahr

•I

here on business. • I’m here on holiday  için buradayım. Burada tatildeyim. boorahdah taateeldehyeem eesh eecheen boorahdahyım

• I’m

just passing through. Yalnızca transit geçiyorum. yahlnızjah trahnseet g(y)ehcheeyoroom

YOLCULUK

• I’m

TRAVEL

44

Travel Yolculuk • Do

you have anything to declare? Deklare edecek (Bildirecek) bir eyiniz var mı? dehklahreh ehdehjehk (beeldeerehjehk) beer shehyeeneez vahr mı

•I

have nothing to declare. Deklare edecek (Bildirecek) bir eyim yok. dehklahreh ehdehjehk (beeldeerehjehk) beer shehyeem yok

• Please

open this bag. Lütfen bu çantayı açın. lewtfehn boo chahntahyı ahchın

• Do

you have any other luggage? Baka bagajınız var mı? bahshkah bahgahzhınız vahr mı

•I

have… Yanımda ..... var. yahnımdah … vahr

• It’s for my personal use. O, özel kullanımım için. o, urzehl koollahnımım eecheen

• You’ll

have to pay duty on this. Bunun için gümrük vergisi ödemeniz gerekiyor. boonoon eecheen g(y)ewmrewk vehrg(y)eessee urdehmehneez g(y)ehrehk(y)eeyor

YOLCULUK

•Where is the…?

...... nerede(dir)? … nehrehdeh(deer)

booking office Bilet giesi beeleht g(y)eeshehssee bus stop Otobüs duraı otobewss dooraaı information office Danıma bürosu dahnıshmah bewrossoo newsstand Gazete bayii gahzehteh baayeeee platform four Peron dört pehron durrt restaurant Restoran rehstorahn station stasyon eestahssyon

•Where can I get a taxi? Nerede bir taksi bulabilirim? nehrehdeh beer tahkssee boolahbeeleereem

•How can I get to the town centre? ehir merkezine nasıl gidebilirim? shehheer mehrk(y)ehzeeneh nahssıl g(y)eedehbeeleereem

45 TRAVEL

Yolculuk Travel

•Is there a bus into town? ehir merkezine bir otobüs var mı? shehheer mehrk(y)ehzeeneh beer otobewss vahr mı • How long does it take to get there? Oraya gitmek ne kadar zaman alır? orahyah g(y)eetmehk neh kahdahr zahmahn ahlır •How many kilometres? Kaç kilometre? kahch k(y)eelomehtreh

Baggage

Bagaj

• Where are the luggage trolleys?

Bagaj arabaları nerede(dir)? bahgahzh ahrahbahlahrı nehrehdeh(deer)

• Porter!

Hamal! / Bakar mısınız? hahmahl / bahkahr mıssınız

• Please take these. Lütfen bunları alın. lewtfehn boonlahrı ahlın

•Please take this luggage to ‘the taxi/the bus’ u bagajı ‘taksiye / otobüse’ götürün, lütfen. shoo bahgahzhı ‘tahksseeyeh / otobewsseh’ g(y)urtewrewn lewtfehn Bagajımı taımama yardım eder misiniz? bahgahzhımı tahshımahmah yahrdım ehdehr meesseeneez

• I’d like to leave my luggage.

Bagajımı bırakmak istiyorum. bahgahzhımı bırahkmahk eesteeyoroom

YOLCULUK

• Can you help me with my luggage?

TRAVEL

46

Travel Yolculuk • I’d like to register my luggage.

Bagajımı teslim etmek istiyorum. bahgahzhımı tehsleem ehtmehk eesteeyoroom

Buying a ticket

Bilet alma

• Where’s the booking office?

Bilet giesi nerededir? beeleht g(y)eeshehssee nehrehdehdeer?

• Where’s the nearest travel agent’s?

En yakın seyahat ajansı nerededir? ehn yahkın sehyahhaht ahzhahnsı nehrehdehdeer?

• I’d like a ticket to…

..... ya bir bilet rica ediyorum. ..... yah beer beeleht reejah ehdeeyoroom

• I’d like to reserve a seat.

Bir yer ayırtmak istiyorum. beer yehr ahyırtmahk eesteeyoroom

• Do you have a timetable, please?

Bir tarife var mı acaba? beer tahreefeh vahr mı ahjahbah

• Is there a special rate for children?

Çocuklar için özel bir fiyat var mı? chojooklahr eecheen urzehl beer feeyaht vahr mı

• How long is this ticket valid for?

YOLCULUK

Bu bilet ne kadar süre geçerli? boo beeleht neh kahdahr sewreh g(y)ehchehrlee single(one-way) gidi g(y)eedeesh return (roundtrip) gidi-dönü g(y)eedeesh-durnewsh first/second class birinci / ikinci mevki

beereenjee / eek(y)eenjee mehvk(y)ee

Bus, Coach, Tram

Otobüs, Uzun yol Otobüsü, Tramvay

Many tourists prefer travelling by bus in Turkey, because Turkey has an excellent bus service to virtually any single corner of the country. It is cheap, reliable, on time and exceptionally comfortable, unlike many European and US bus carriers. All bus companies operate new and luxurious buses. Hosts and hostesses serve soft drinks such as coffee, water, cola, juice and tea, which are complimentary. Also long-distance tickets usually include breakfast. Many buses are equipped with a video system, and recent movies are shown during the journeys on selected routes. All major cities are also connected by rail, but bus service is superior to the rail service.

47 TRAVEL

Yolculuk Travel

• How often do the ‘buses/trams’ run?

‘Otobüsler / Tramvaylar’ ne sıklıkta çalııyor? ‘otobewsslehr / trahmvahylahr’ neh sıklıktah chahlıshıyor

• The ‘buses/trams’ run every ten minutes.

‘Otobüsler / Tramvaylar’on dakikada bir kalkar. ‘otobewsslehr / trahmvahylahr’on dahk(y)eekahdah beer kahlkahr

• How long does the journey take?

• Which bus do I take to…?

.....’ye gitmek için hangi otobüse binmeliyim? .....’yeh g(y)eetmehk eecheen hahng(y)ee otobewsseh beenmehleeyeem

YOLCULUK

Yolculuk ne kadar sürüyor? yoljoolook neh kahdahr sewrewyor

TRAVEL

48

Travel Yolculuk • You should take a number…

.... numaralı otobüse binmelisiniz. .... noomahrahlı otobewsseh beenmehleesseeneez

• Where can I get a bus to…?

...... otobüsüne nereden binebilirim? ...... otobewssewneh nehrehdehn beenehbeeleereem

• Which bus goes to the town centre?

Hangi otobüs ehir merkezine gider? hahng(y)ee otobewss shehheer mehrk(y)ehzeeneh g(y)eedehr

• Where is the ticket office?

Bilet giesi nerede? beeleht g(y)eeshehssee nehrehdeh

• When is the ‘first/last/next’ bus to…?

....’ya ‘ilk / son / bir sonraki’ otobüs ne zaman? ....yah ‘eelk / son / beer sonrahk(y)ee’ otobewss neh zahmahn

• What’s the fare to…?

.......’e yolculuk ücreti nedir? .......’eh yoljoolook ewjrehtee nehdeer

• Does the coach stop in…?

Otobüs ........’da duruyor mu? otobewss ......’dah doorooyor moo

• Do I have to change buses?

Aktarma yapmam gerekir mi? ahktahrmah yahpmahm g(y)ehrehk(y)eer mee

YOLCULUK

• When does the coach leave?

Otobüs ne zaman kalkıyor? otobewss neh zahmahn kahlkıyor

• I want to get off at…

..... de inmek istiyorum. ..... deh eenmehk eesteeyoroom

• Can we stop, please?

Durabilir miyiz, lütfen? doorahbeeleer meeyeez, lewtfehn

49 TRAVEL

Yolculuk Travel

• Can you tell me when to get off?

Ne zaman ineceimi söyler misiniz? neh zahmahn eenehjayeemee surylehr meesseeneez

• You get off at the next stop.

Bir sonraki durakta inin. beer sonrahk(y)ee doorahktah eeneen

• What time does the coach arrive in…?

Otobüs ........’ya ne zaman varıyor? otobewss ........’yah neh zahmahn vahrıyor

Train and Underground Tren ve Metro Reservations and Inquiries Yer ayırtma ve Bilgi alma • Where is the ‘railway station/ticket office’?

‘Tren istasyonu / Bilet giesi’ nerede(dir)? ‘trehn eestahsyonoo / beeleht g(y)eeshehssee’ nehrehdeh(deer)

• When is the ‘first/last/next’ train to…?

‘lk / Son / Gelecek (Bir sonraki)’..... treni ne zaman? ‘eelk / son / g(y)ehlehjehk (beer sonrahk(y)ee)’ …

• There

is a train to … at nine. .....’a saat dokuzda bir tren var. …’ah sahaht dokoozdah beer trehn vahr

YOLCULUK

trehnee neh zahmahn

TRAVEL

50

Travel Yolculuk • Is there ‘an earlier/a later’ train?

‘Daha önce / Daha sonra’ bir tren var mı? ‘dahhah urnjeh / dahhah sonrah’ beer trehn vahr mı

• How many stations are there to…?

....’a kaç istasyon var? …’ah kahch eestahsyon vahr

• Is this the train to Istanbul?

Bu stanbul treni midir? boo eestahnbool trehnee meedeer

• How long does it take to get there?

Oraya gitmek ne kadar zaman alır? orahyah g(y)eetmehk neh kahdahr zahmahn ahlır

• Where’s platform six?

Altı numaralı peron nerededir? ahltı noomahrahlı pehron nehrehdehdeer six is ‘on the right/on the left/over there’. Altı numaralı peron ‘sada / solda / orada’. ahltı noomahrahlı pehron ‘saadah / soldah / orahdah’

• Platform

• Is there a sleeping car on the train?

Trende yataklı vagon var mı? trehndeh yahtahklı vahgon vahr mı

Changing

Aktarma

YOLCULUK

• Is this a through train?

Bu tren ekspres midir? boo trehn ehksprehs meedeer

• Is there a connection to…?

......’ya balantı var mı? …’yah baalahntı vahr mı

• Do I have to change trains?

Tren deitirmem gerekiyor mu? trehn dayeeshteermehm g(y)ehrehk(y)eeyor moo

51 TRAVEL

Yolculuk Travel

• Where do I change?

Nerede aktarma yapacaım? nehrehdeh ahktahrmah yahpahjaaım

• You have to change at…

....’de aktarma yapmanız gerekiyor. …’deh ahktahrmah yahpmahnız g(y)ehrehk(y)eeyor

• Is there enough time to change?

Aktarma yapmak için yeterli zaman var mı? ahktahrmah yahpmahk eecheen yehtehrlee zahmahn vahr mı

Departure

Kalkı

• What time does the train to … leave?

....... treni ne zaman kalkıyor? …. trehnee neh zahmahn kahlkıyor

• Which platform does the train to … leave from?

....... treni hangi perondan kalkıyor? …. trehnee hahng(y)ee pehrondahn kahlkıyor

• Your train will leave from platform five.

Treniniz be numaralı perondan kalkacak. trehneeneez behsh noomahrahlı pehrondahn kahlkahjahk

Arrival

Varı

.......’a ne zaman varıyor? …’ah neh zahmahn vahrıyor

• Does the train stop at…?

Tren ......’de/da durur mu? trehn …’deh/dah dooroor moo

YOLCULUK

• What time does it arrive in…?

TRAVEL

52

Travel Yolculuk • Which platform does the train from … arrive at?

..... treni hangi perona geliyor? … trehnee hahng(y)ee pehronah g(y)ehleeyor

• The train from … is now arriving on platform two.

.... treni, u anda, iki numaralı perona varıyor. … trehnee, shoo ahndah, eek(y)ee noomahrahlı pehronah vahrıyor

On the train

Trende

• Is this seat free? • I think this is my seat.

Bu yer bo mu? boo yehr bosh moo

Sanırım burası benim yerim. sahnırım boorahssı behneem yehreem

• Excuse me. Could I get past ?

Affedersiniz. Geçebilir miyim? ahfehdehrseeneez g(y)ehchehbeeleer meeyeem

• Where is the sleeping car?

Yataklı vagon nerede(dir)? yahtahklı vahgon nehrehdeh(deer)

• When do we get to…?

.......’e ne zaman varırız? …’eh neh zahmahn vahrırız

• Would you let me know before we get to…?

.......’a varmadan önce, bana bildirir misiniz? …’ah vahrmahdahn urnjeh, bahnah beeldeereer meesseeneez

• How long does the train stop here for?

YOLCULUK

Tren burada ne kadar duruyor? trehn boorahdah neh kahdahr doorooyor

• Would you wake me at seven o’clock?

Beni saat yedide uyandırır mısınız? behnee sahaht yehdeedeh ooyahndırır mıssınız

Boat and Hydrofoil Service Vapur ve Deniz Otobüsü Servisi

53 TRAVEL

Yolculuk Travel

If you would like to travel between the European and Asian sides in stanbul, in addition to crossing the bridges, there are boats, ferries and hydrofoils that depart from certain locations (European side: Eminönü, Karaköy, Beikta, Bakırköy, Aksaray. Asian side: Kadıköy, Üsküdar, Kartal, Haydarpaa) on both sides. The best way of seeing the Bosphorus is to take a ferry from Eminönü. The ships which depart from stanbul travel along the coasts of the Aegean and Mediterranean Sea. Turkish Maritime Organization (Türkiye Denizcilik letmeleri) run regular ferry service between Venice and Izmir once a week during the summer. There are a number of private ferry boats running between the Greek Islands of Rhodes, Cos, Samos, Chios and the Turkish ports of zmir, Çeme, Ayvalık, Bodrum, Marmaris and Kuadası. • Where’s the embarkation point?

skele nerede(dir)? eesk(y)ehleh nehrehdeh(deer)

Buradan ..... a bir ‘vapur / araba vapuru’ var mı? boorahdahn …ah beer ‘vahpoor / ahrahbah vahpooroo’ vahr mı

• How often do the boats leave?

Vapurlar ne sıklıkta kalkıyor? vahpoorlahr neh sıklıktah kahlkıyor

YOLCULUK

• Is there a ‘boat/(car) ferry’ from here to…?

TRAVEL

54

Travel Yolculuk • When does the next boat leave?

Bir sonraki vapur ne zaman kalkıyor? beer sonrahk(y)ee vahpoor neh zahmahn kahlkıyor

• I’d like a boat ‘token/ticket’ to…

.......’a bir vapur ‘jetonu / bileti’ rica ediyorum. …’ah beer vahpoor ‘zhehtonoo / beelehtee’ reejah ehdeeyoroom

• Can I book a single-berth cabin?

Tek kiilik bir yataklı kamara ayırtabilir miyim? tehk k(y)eesheeleek beer yahtahklı kahmahrah ahyırtahbeeleer meeyeem

• How many berths are there in the cabin?

Kamarada kaç ranza (yatak) var? kahmahrahdah kahch rahnzah (yahtahk) vahr

• How long does it take to get there?

Oraya varmak ne kadar zaman alır? orahyah vahrmahk neh kahdahr zahmahn ahlır

• How long does the crossing take?

Karıya geçi ne kadar zaman alır? kahrshıyah g(y)ehcheesh neh kahdahr zahmahn ahlır

• How long do we stay in port?

YOLCULUK

Limanda ne kadar süre kalıyoruz? leemahndah neh kahdahr sewreh kahlıyorooz

vapur vahpoor kamara kahmahrah güverte g(y)ewvehrteh çift yataklı cheeft yahtahklı araba vapuru ahrahbah vahpooroo deniz otobüsü dehneez otobewssew can simidi / emniyet kemeri jahn seemeedee / ehmneeyeht k(y)ehmehree lifeboat cankurtaran sandalı jahnkoortahrahn sahndahlı lifejacket can yelei jahn yehlayee port liman leemahn ship gemi g(y)ehmee boat cabin deck double ferry hydrofoil lifebelt

Plane

Uçak

Turkish Airlines provide an extensive network of service to many Turkish cities, including Adana, Ankara, Antalya, Bodrum, Bursa, Dalaman, Denizli, Diyarbakir, Erzurum, Gaziantep, Izmir, Kayseri, Konya, Malatya, Samsun, Trabzon and Van from Istanbul. Many other Anatolian destinations have direct flights from Ankara. In addition to Turkish Airlines, other private companies provide service on these domestic routes.

55 TRAVEL

Yolculuk Travel

•Where’s the airline office? Havayolları bürosu nerede(dir)? hahvahyollahrı bewrosoo nehrehdeh(deer) •Is there a flight to…? .....’a uçu var mı? …’ah oochoosh vahr mı

• Is it a direct flight? Direkt bir uçu mu? deerehkt beer oochoosh moo

•Is there a connection to…? .......’a balantı var mı? …’ah baalahntı vahr mı •When is the next flight to…? .......’a bir sonraki uçu ne zaman? …’ah beer sonrahk(y)ee oochoosh neh zahmahn

•I’d like to book two seats on the plane to… ..... uçaında iki kiilik yer ayırtmak istiyorum. … oochaaındah eek(y)ee k(y)eesheeleek yehr ahyırtmahk eesteeyoroom

YOLCULUK

•I’d like a ticket to… .......’a bir bilet rica ediyorum. …’ah beer beeleht reejah ehdeeyoroom

TRAVEL

56

Travel Yolculuk first class birinci mevki beereenjee mehvk(y)ee single gidi g(y)eedeesh return (roundtrip) gidi-dönü g(y)eedeesh-durnewsh economy turist mevki tooreest mehvk(y)ee departure kalkı kahlkısh arrival varı vahrısh

•How can I get to the airport? Havaalanına nasıl gidebilirim? hahvahahlahnınah nahssıl g(y)eedehbeeleereem •Is there a bus to the airport? Havaalanına bir otobüs var mı? hahvahahlahnınah beer otobewss vahr mı •What’s the flight number? Uçu numarası nedir? oochoosh noomahrahssı nehdeer •What time do we take off? Ne zaman kalkıyoruz? neh zahmahn kahlkıyorooz •What time do we arrive? Ne zaman varıyoruz? neh zahmahn vahrıyorooz

YOLCULUK

•What time do I have to check in? Bagajların kaydını saat kaçta yaptırmalıyım? bahgahzhlahrın kahydını sahaht kahchtah yahptırmahlıyım •I’d like to cancel my reservation to… ... e olan rezervasyonumu iptal etmek istiyorum. …eh olahn rehzehrvahsyonoomoo eeptahl ehtmehk eesteeyoroom •I’d like to change my reservation. Rezervasyonumu deitirmek istiyorum. rehzehrvahsyonoomoo dayeeshteermehk eesteeyoroom

Taxi

Taksi

• Please call me a taxi.

57 TRAVEL

Yolculuk Travel

Bana bir taksi çaırın, lütfen? bahnah beer tahksee chaaırın lewtfehn

• Where can I find a taxi?

Nerede bir taksi bulabilirim? nehrehdeh beer tahksee boolahbeeleereem

• How far is it to…?

Orası .....’ye/ya ne kadar uzaklıkta(dır)? orahssı …’yeh/yah neh kahdahr oozahklıktah(dır)

• Are you free?

Bo musunuz? bosh moossoonooz

• How much will you charge to take me to…

Beni ....ye/ya götürmek için ne kadar alırsınız? behnee …yeh/yah g(y)urtewrmehk eecheen neh kahdahr ahlırsınız

• Take me to…

Beni .... (n)e/(n)a götürün. behnee …(n)eh/(n)ah g(y)urtewrewn

this address bu adres boo ahdrehs the … Hotel ..... oteli ..... otehlee the airport havaalanı hahvahahlahnı the railway station tren istasyonu trehn eestahsyonah the town centre ehir merkezi shehheer mehrk(y)ehzee

Doru gidin. dawroo g(y)eedeen

• Can you hurry? I’m late.

Acele edebilir misiniz? Geciktim. ahjehleh ehdehbeeleer meesseeneez g(y)ehjeekteem

YOLCULUK

• Go straight ahead.

TRAVEL

58

Travel Yolculuk • Could you drive more slowly?

Daha yava kullanabilir miydiniz? dahhah yahvahsh koollahnahbeeleer meeydeeneez

• Turn ‘left/right’ at the next corner.

Bir sonraki köeden ‘sola / saa’ dönün. beer sonrahk(y)ee k(y)urshehdehn ‘solah / saaah’ durnewn

• Please stop here.

Burada durum, lütfen. boorahdah dooroon lewtfehn

• I’ll be back in five minutes.

Be dakikada dönerim. behsh dahk(y)eekahdah durnehreem

• Could you wait for me?

Beni bekler misiniz, lütfen? behnee behklehr meesseeneez lewtfehn

• Could you help me carry my luggage?

Bagajlarımı taımama yardım edebilir miydiniz? bahgahzhlahrımı tahshımahmah yahrdım ehdehbeeleer meeydeeneez

YOLCULUK

Dolmu (Shared Taxi)

A Turkish dolmu (dolmoosh – literally ‘filled’) is a shared taxi or minibus running a predetermined route, with each passenger paying only a portion of the normal fare. Dolmushes operate within cities, and between cities and nearby towns and villages. Every small city and country town has a dolmu terminal as well as a bus terminal. In city centers there may be legally designated dolmu stops, usually marked by blue signs bearing a big white ‘D’.

The car or minibus waits at the beginning of its route until most or all of its seats are filled. When you want to get out, say ‘necek var!’ (eenehjehk vahr – ‘Someone wants to get off!’) Fares are usually under $1.00 within a city. City-tovillage routes, which tend to be longer, may have higher fares but are still far less than a private taxi.

59 TRAVEL

Yolculuk Travel

• Where can I get a dolmu to…

......’e giden bir dolmu nerede bulabilirim? ...’eh g(y)eedehn beer dolmoosh nehrehdeh boolahbeeleereem

• Where is the dolmu stop?

Dolmu duraı nerededir? dolmoosh dooraaı nehrehdehdeer

• Is this the dolmu to…?

Bu …… dolmuu mu? boo ….. dolmooshoo moo

• Are you going to Taksim?

Taksim’e gidiyor musunuz? tahkseemeh g(y)eedeeyor moossoonooz

• Is … on the dolmu route?

........ dolmu yolu üzerinde midir? .... dolmoosh yoloo ewzehreendeh meedeer

• How much is it to Taksim?

• I want to get off at…

......’de inmek istiyorum. ….. ‘deh eenmehk eesteeyoroom

YOLCULUK

Taksim ne kadar? tahkseem neh kahdahr

TRAVEL

60

Travel Yolculuk

Asking the way - Directions

Yol sorma - Tarifler Asking the way

Yol sorma

•How far is it to … from here? ....... buradan ne kadar uzaklıktadır? … boorahdahn neh kahdahr oozahklıktahdır •How far is it to the next ‘village/town’? Bir sonraki ‘köye / kasabaya’ ne kadar var? beer sonrahk(y)ee ‘k(y)uryeh / kahssahbahyah’ neh kahdahr vahr •Can you tell me the way to…? Bana ..... yolunu tarif edebilir misiniz? bahnah … yoloonoo tahreef ehdehbeeleer meesseeneez •How do I get to…? • In which direction is…? .....’a nasıl giderim? ..... hangi yöndedir? …’ah nahssıl g(y)eedehreem … hahng(y)ee yurndehdeer •How do we get on to the motorway to…? ..... otoyoluna nasıl çıkabiliriz? … otoyoloonah nahssıl chıkahbeeleereez

YOLCULUK

•Which is the best road to…? .....’a giden en iyi yol hangisidir? …’ah g(y)eedehn ehn eeyee yol hahng(y)eesseedeer •Will we get there by evening? Oraya akama kadar varır mıyız? orahyah ahkshahmah kahdahr vahrır mıyız •Where does this road lead to? Bu yol nereye çıkıyor? boo yol nehrehyeh chıkıyor

•Are we on the right road for…? .... için doru yolda mıyız? … eecheen dawroo yoldah mıyız

61 TRAVEL

Yolculuk Travel

•How long does it take to get there? Oraya varmak ne kadar zaman alır? orahyah vahrmahk neh kahdahr zahmahn ahlır • How long does it take ‘by car/on foot’? ‘Arabayla / Yürüyerek’ ne kadar zaman alır? ‘ahrahbahylah / yewrewyehrehk’ neh kahdahr zahmahn ahlır •Where can I find this address? Bu adresi nasıl (nerede) bulabilirim? boo ahdrehssee nahssıl (nehrehdeh) boolahbeeleereem •Can I get there on foot? Oraya yürüyerek gidebilir miyim? orahyah yewrewyehrehk g(y)eedehbeeleer meeyeem •What’s the name of this place? Bu yerin adı nedir? boo yehreen ahdı nehdeer

•Can you show me on the map where it is? Onun nerede olduunu haritada gösterebilir misiniz? onoon nehrehdeh oldoooonoo hahreetahdah g(y)urstehrehbeeleer meesseeneez •Can you tell me where … is? Bana, ...'nin nerede olduunu söyleyebilir misiniz? bahnah, …’neen nehrehdeh oldoooonoo surylehyehbeeleer meesseeneez

YOLCULUK

•Would you show me on the map where I am? Nerede bulunduumu haritada gösterir misiniz? nehrehdeh booloondoooomoo hahreetahdah g(y)urstehreer meesseeneez

TRAVEL

62

Travel Yolculuk

Directions

Tarifler

• You’re

on the wrong road. • Go straight ahead. Yanlı yoldasınız. Doru gidin. yahnlısh yoldahssınız dawroo g(y)eedeen

• Follow

the signs for… .... iaretlerini izleyin. … eeshahrehtlehreenee eezlehyeen there on the ‘left/right’. Orada ‘solda / sada’. orahdah ‘soldah / saadah’

• It’s

•

Take the … road • Straight ahead. Doru ileride. ..... yolundan gidin. … yoloondahn g(y)eedeen dawroo eelehreedeh

• You

have to go back to… ....’a geri dönmeniz gerekiyor. …’ah g(y)ehree durnmehneez g(y)ehrehk(y)eeyor

• It’s

about fifteen minutes from here. Buradan yaklaık olarak on be dakika (tutar). boorahdahn yahklahshık olahrahk on behsh dahk(y)eekah (tootahr)

• ‘Opposite/next

to/behind’ ......... ......nin ‘karısında / yanında / arkasında’. …neen ‘kahrshıssındah / yahnındah / ahrkahssındah’

YOLCULUK

• Turn

right at the traffic lights. Trafik ııklarından saa dönün. trahfeek ıshıklahrındahn saaah durnewn

• Turn

left at the next corner. Bir sonraki köeden sola dönün. beer sonrahk(y)ee k(y)urshehdehn solah durnewn

Yolculuk Travel left by the school. Okulun oradan sola dönün. okooloon orahdahn solah durnewn

TRAVEL

• Turn

63

• Go

along … Road. .... yolu boyunca gidin. … yoloo boyoonjah g(y)eedeen

the ‘first/second/third’ turning on the right. Sadaki ‘birinci / ikinci / üçüncü’ yola sapın. saadahk(y)ee ‘beereenjee / eek(y)eenjee / ewchewnjew’ yolah sahpın

• Take

‘can/can’t’ get there on foot. Oraya yürüyerek ‘gidebilirsiniz / gidemezsiniz’. orahyah yewrewyehrehk ‘g(y)eedehbeeleerseeneez g(y)eedehmehzseeneez’

• You

/

Travelling by car

Arabayla yolculuk etme

TEM (Trans Europe Motorway) connects all European cities to Istanbul, and from there an extensive network of Turkish interstates and highways connects Istanbul to all Turkish cities.

General

Genel

•What’s the charge per hour? Saat ücreti ne kadar? sahaht ewjrehtee neh kahdahr

YOLCULUK

• Where’s the (nearest) ‘car park/garage’? (En yakın) ‘Otopark / Garaj’ nerededir? (ehn yahkın) ‘otopahrk / gahrahzh’ nehrehdehdeer

TRAVEL

64

Travel Yolculuk •May I park here? Buraya park edebilir miyim? boorahyah pahrk ehdehbeeleer meeyeem •How long can I park here? Burada ne kadar süre park edebilirim? boorahdah neh kahdahr sewreh pahrk ehdehbeeleereem •How far to the next filling station? Gelecek (Bir sonraki) benzin istasyonu ne kadar uzakta? g(y)ehlehjehk (beer sonrahk(y)ee) behnzeen eestahsyonoo neh kahdahr oozahktah •Where’s the nearest ‘filling station/garage’? En yakın ‘benzin istasyonu / garaj’ nerededir? ehn yahkın ‘behnzeen eestahsyonoo / gahrahzh’ nehrehdehdeer •Fill it up, please. Doldurun, lütfen. doldooroon lewtfehn •Could you give me … ‘gallons/litres’ of petrol (gasoline)? ....... ‘galon / litre’ benzin verir misiniz? … ‘gahlon / leetreh’ behnzeen vehreer meesseeneez

YOLCULUK

diesel motorin regular normal super süper

motoreen normahl sewpehr

•Please clean the windscreen. Ön camı silin, lütfen. urn jahmı seeleen lewtfehn •Please check the…

.... kontrol edin, lütfen. …. kontrol ehdeen lewtfehn

battery brake fluid water oil spare tyre

Aküyü Fren hidrolik yaını Suyu Yaı Yedek lastii

ahk(y)ewyew frehn heedroleek yaaını sooyoo yaaı yehdehk lahstee(y)ee

65 TRAVEL

Yolculuk Travel

•The oil needs changing Yaın deimesi gerekiyor. yaaın dayeeshmehsee g(y)ehrehk(y)eeyor •Please wash the car. Arabayı yıkayın, lütfen. ahrahbahyı yıkahyın lewtfehn •Can you change the…? ...... deitirebilir misiniz? … dayeeshteerehbeeleer meesseeneez spark plugs Bujileri boozheelehree wipers Cam sileceini jahm seelehjayeenee tyre Lastii lahstee(y)ee fan-belt Vantilatör kayıını vahnteelahturr kahyıshını

•Check the tyre pressures, please. Lâstiklerin havasını kontrol edin, lütfen. l(y)ahsteeklehreen hahvahssını kontrol ehdeen lewtfehn

•What time does the garage close? Garaj ne zaman kapanıyor? gahrahzh neh zahmahn kahpahnıyor

YOLCULUK

•Can you fix this flat tyre? Bu patlak lâstii tamir edebilir misiniz? boo pahtlahk l(y)ahstee(y)ee taameer ehdehbeeleer meesseeneez

TRAVEL

66

Travel Yolculuk

Breakdown

Arıza

•Where’s there a telephone? Nerede bir telefon vardır? nehrehdeh beer tehlehfon vahrdır •May I use your telephone? Telefonunuzu kullanabilir miyim? tehlehfonoonoozoo koollahnahbeeleer meeyeem •Where’s the nearest garage? En yakın garaj nerededir? ehn yahkın gahrahzh nehrehdehdeer •My car has broken down. Arabam bozuldu. ahrahbahm bozooldoo •Please send a tow truck. Lütfen bir çekme aracı gönderin. lewtfehn beer chehkmeh ahrahjı g(y)urndehreen •Can you send a mechanic? Bir tamirci gönderebilir misiniz? beer tahmeerjee g(y)urndehrehbeeleer meesseeneez

YOLCULUK

•Can you send someone to look at it? Bakmak için birisini gönderebilir misiniz? bahkmahk eecheen beereesseenee g(y)urndehrehbeeleer meesseeneez •The radiator is leaking. Radyatör su sızdırıyor. rahdyahturr soo sızdırıyor •The battery needs charging. Akünün arj edilmesi gerekiyor. ahk(y)ewnewn shahrzh ehdeelmehssee g(y)ehrehk(y)eeyor

•The engine is overheating. Motor aırı ısınıyor. motor ahshırı ıssınıyor

67 TRAVEL

Yolculuk Travel

•There’s a ‘petrol/oil’ leak. Bir ‘benzin / ya’ sızıntısı var. beer ‘behnzeen / yaa’ sızıntıssı vahr •There’s a smell of petrol. • My car won’t start. Bir benzin kokusu var. Arabam çalımıyor. beer behnzeen kokoossoo vahr ahrahbahm chahlıshmıyor •The carburettor needs adjusting. Karbüratörün ayarlanması gerekiyor. kahrbewrahturrewn ahyahrlahnmahssı g(y)ehrehk(y)eeyor •I have a flat tyre. Can you mend it? Lâstiim patlak. Onarabilir misiniz? l(y)ahstee(y)eem pahtlahk onahrahbeeleer meesseeneez •There is something wrong with the… ......(n)de/da bir problem var. …(n)deh/dah beer problehm vahr

•How long will it take to repair? Tamir etmek ne kadar sürer? taameer ehtmehk neh kahdahr sewrehr

YOLCULUK

brakes frenler frehnlehr carburettor karbüratör kahrbewrahturr engine motor motor fan-belt vantilatör kayıı vahnteelahturr kahyıshı gearbox vites kutusu veetehs kootoossoo radiator radyatör rahdyahturr wheel tekerlek tehk(y)ehrlehk

YOLCULUK

TRAVEL

68

Travel Yolculuk

Parts of a car

Arabanın parçaları

accelerator anti-freeze axle battery boot (trunk) brake bulb bumper carburettor clutch

gaz pedalı gahz pehdahlı antifriz ahnteefreez dingil, mil deeng(y)eel, meel akü ahk(y)ew bahgahzh bagaj fren frehn ampul ahmpool tampon tahmpon karbüratör kahrbewrahturr debriyaj, kavrama

cylinder differential distilled water

silindir seeleendeer diferansiyel deefehrahnseeyehl damıtık su (akü suyu)

dehbreeyahzh, kahvrahmah

dahmıtık soo (ahk(y)ew sooyoo)

distributor distribütör deestreebewturr dynamo dinamo deenahmo engine motor motor exhaust egzoz ehgzoz fan-belt vantilatör kayıı vahnteelahturr kahyıshı filter filtre feeltreh fog-lamp sis lambası sees lahmbahssı fuse-box sigorta kutusu seegortah kootoossoo gasket conta jontah gears vitesler veetehslehr gearbox vites kutusu veetehs kootoossoo grease ya, yalamak yaa, yaalahmahk handbrake el freni ehl frehnee heater ısıtıcı ıssıtıjı horn korna kornah ignition (key) kontak anahtarı kontahk ahnahhtahrı g(y)urstehrg(y)eh indicator gösterge jack kriko kreeko lights farlar fahrlahr lock (catch) kilit k(y)eeleet mirror ayna ahynah oil ya yaa

petrol benzin behnzeen peeston piston piston plug buji boozhee plug spanner buji anahtarı boozhee ahnahhtahrı pump pompa pompah puncture patlak (lastik) pahtlahk (lahsteek) radiator radyatör rahdyahturr reverse gear geri vites g(y)ehree veetehs seat koltuk koltook shaft aft shahft silencer susturucu soostooroojoo spanner somun anahtarı somoon ahnahhtahrı speedometer hızölçer hızurlchehr spring yay yahy starter mar motoru mahrsh motoroo steering wheel direksiyon deerehkseeyon tank benzin deposu behnzeen dehposoo

ASGAR HIZ AZAM HIZ BOZUK YOL ÇIKI DARALAN YOL DKKAT DÖNEL KAVAK DUR DURULMAZ DÜÜK BANKET FARLARI YAKINIZ GEÇMEK YASAKTIR GRLMEZ GÜVENLK ERD KAVAK KAYA DÜEBLR KAYGAN YOL OKUL

Yol aretleri MINIMUM SPEED MAXIMUM SPEED POOR SURFACE EXIT ROAD NARROWS CAUTION ROUNDABOUT STOP NO STOPPING LOW VERGE HEADLIGHTS ON NO PASSING NO ENTRY HARD SHOULDER JUNCTION FALLING ROCK SLIPPERY ROAD SCHOOL

YOLCULUK

Road Signs

69 TRAVEL

Yolculuk Travel

TRAVEL

70

Travel Yolculuk PARK YAPILMAZ TEHLKE TEHLKEL VRAJ TEK YÖNLÜ YOL TRAFK IIKLARI VRAJ / DÖNEMEÇ YAVA YAYA YOL ÇALIMASI YUMUAK BANKET

Car hire

NO PARKING DANGER DANGEROUS BEND ONE-WAY STREET TRAFFIC SIGNALS BEND SLOW DOWN PEDESTRIANS ROAD WORKS SOFT VERGE

Araba Kiralama

•Where can I hire a car? Nerede bir araba kiralayabilirim? nehrehdeh beer ahrahbah k(y)eerahlahyahbeeleereem •I’d like to rent(hire) a car. Bir araba kiralamak istiyorum. beer ahrahbah k(y)eerahlahmahk eesteeyoroom •A ‘small/big/automatic’ car. ‘Küçük / Büyük / Otomatik’ bir araba (olsun). ‘k(y)ewchewk / bewyewk / otomahteek’ beer ahrahbah (olsoon)

YOLCULUK

•I’d like it for a ‘day/week’. Bir ‘günlüüne / haftalıına’ istiyorum. beer ‘g(y)ewnlewewneh / hahftahlııınah’ eesteeyoroom •How much does it cost per ‘day/week’? ‘Günlüü / Haftalıı’ ne kadar? ‘g(y)ewnlewew / hahftahlııı’ neh kahdahr •What’s the charge per ‘kilometre/mile’? ‘Kilometre / Mil’ baına ücret nedir? ‘k(y)eelomehtreh / meel’ bahshınah ewjreht nehdeer

•Do you have any special rates? Özel tarifeleriniz var mı? urzehl tahreefehlehreeneez vahr mı

71 TRAVEL

Yolculuk Travel

•Are there any weekend arrangements? Hafta sonu anlamaları var mı? hahftah sonoo ahnlahshmahlahrı vahr mı •I’d like fully comprehensive insurance. Tam kapsamlı sigorta rica ediyorum. tahm kahpsahmlı seegortah reejah ehdeeyoroom •I want to leave the car in Istanbul. Arabayı stanbul’da bırakmak istiyorum. ahrahbahyı eestahnbooldah bırahkmahk eesteeyoroom •How much is the deposit? Depozito ne kadar? dehpozeeto neh kahdahr •May I see your driving licence? Ehliyetinizi görebilir miyim? ehhleeyehteeneezee g(y)urrehbeeleer meeyeem •Here is my driving licence. Buyurun, ehliyetim. booyooroon, ehhleeyehteem

•Could you show me the lights, please? Farları gösterir misiniz, lütfen? fahrlahrı g(y)urstehreer meesseeneez lewtfehn

YOLCULUK

•Would you sign here, please? Burayı imzalar mısınız, lütfen? boorahyı eemzahlahr mıssınız lewtfehn

ACCOMMODATION

72

Accommodation Konaklama

ACCOMMODATION KONAKLAMA

• HOTELS - MOTELS - GUEST HOUSES HOLIDAY VILLAGES

OTELLER-MOTELLER-PANSYONLAR-TATL KÖYLER

At the majority of five-star and four-star hotels, all rooms and suites have private bathrooms, central heating, air-conditioning, direct dial telephones, music, satellite TVs, minibars and baby sitting, drycleaning and room service. At the majority of motels, all rooms have private baths. Some motels include air-conditioning and a fridge. Bathrooms and toilets are usually communal at guest houses. At the majority of guest houses, there may be a kitchen where you can cook and share a fridge. At the majority of holiday villages, there is a swimming pool. Shopping facilities are provided.

Booking a room - Checking in Oda ayırtma - Kaydolma

KONAKLAMA

• My name is… Adım ....... (dır) ahdım …(dır)

• I have a reservation. Rezervasyonum var. rehzehrvahsyonoom vahr

•I’ve reserved two rooms. ki oda rezerve ettirdim. eek(y)ee odah rehzehrveh ehtteerdeem •Here’s the confirmation. te teyit. eeshteh tehyeet

•Do you have any vacancies? Hiç bo odanız var mı? heech bosh odahnız vahr mı •We don’t have any vacancies. Hiç bo yerimiz yok. heech bosh yehreemeez yok

73 ACCOMMODATION

Konaklama Accommodation

•Do you know another good hotel? Baka iyi bir otel biliyor musunuz? bahshkah eeyee beer otehl beeleeyor moossoonooz •How long will you be staying? Ne kadar kalacaksınız? neh kahdahr kahlahjahksınız •We’ll be staying overnight only. Yalnızca bir gece kalacaız. yahlnızjah beer g(y)ehjeh kahlahjaaız •We’ll be staying ‘a few days/a week’. ‘Birkaç gün / Bir hafta’ kalacaız. ‘beerkahch g(y)ewn / beer hahftah’ kahlahjaaız • Is it for one night only? Yalnızca bir gecelik mi? yahlnızjah beer g(y)ehjehleek mee

•The room is on the ‘second/third’ floor. Oda ‘ikinci / üçüncü’ katta. odah ‘eek(y)eenjee / ewchewnjew’ kahttah •Do you have a room on the first floor? Birinci katta bir odanız var mı? beereenjee kahttah beer odahnız vahr mı

KONAKLAMA

•What floor is the room on? Oda kaçıncı katta? odah kahchınjı kahttah

ACCOMMODATION

74

Accommodation Konaklama •Do you have another room? Baka bir odanız var mı? bahshkah beer odahnız vahr mı •This is the only room vacant. Tek bo oda bu. tehk bosh odah boo •I’d like a ‘single/double’ room. ‘Tek yataklı/Çift yataklı’ bir oda rica ediyorum. ‘tehk yahtahklı / cheeft yahtahklı’ beer odah reejah ehdeeyoroom ROOMS TO LET/VACANCIES NO VACANCIES

KONAKLAMA

•Do you have a room…?

KRALIK ODALAR BO ODA YOK

.... bir odanız var mı? … beer odahnız vahr mı

at the back Arka tarafta ahrkah tahrahftah at the front Ön tarafta urn tahrahftah overlooking the sea Denize bakan dehneezeh bahkahn with a balcony Balkonlu bahlkonloo with a bathroom Banyolu bahnyoloo with a double bed Çift kiilik (duble) yataklı cheeft k(y)eesheeleek (doobleh) yahtahklı with a shower Dulu dooshloo with a telephone Telefonlu tehlehfonloo with a television Televizyonlu tehlehveezyonloo with a toilet Tuvaletli toovahlehtlee with a view Manzaralı mahnzahrahlı with heating Isıtmalı ıssıtmahlı with hot water Sıcak sulu sıjahk sooloo with running water Lâvabolu l(y)ahvahboloo with twin beds ki yataklı eek(y)ee yahtahklı

•Is there air conditioning? Souk hava tertibatı var mı? sawook hahvah tehrteebahtı vahr mı

•I’d like a quiet room. Sessiz bir oda rica ediyorum. sehsseez beer odah reejah ehdeeyoroom •Could you put a cot in the room? Odaya bir çocuk karyolası koyabilir misiniz? odahyah beer chojook kahryolahssı koyahbeeleer meesseeneez

75 ACCOMMODATION

Konaklama Accommodation

•Is there ‘a laundry service/room service’? ‘Çamaır servisi / Oda servisi’ var mı? ‘chahmahshır sehrveessee / odah sehrveessee’ vahr mı •Is there a ‘telephone/radio/television’ in the room? Odada ‘telefon / radyo / televizyon’ var mı? odahdah ‘tehlehfon / rahdyo / tehlehveezyon’ vahr mı •May we see the room? Odayı görebilir miyiz? odahyı g(y)urrehbeeleer meeyeez •I don’t like this room. Bu odayı beenmedim. boo odahyı bayehnmehdeem •Fine. I’ll take this room. yi. Bu odayı tutuyorum. eeyee. boo odahyı tootooyoroom

cold dark hot noisy small

Çok ....... souk karanlık sıcak gürültülü küçük

chok … sawook kahrahnlık sıjahk g(y)ewrewltewlew k(y)ewchewk

KONAKLAMA

•It’s too…

ACCOMMODATION

76

Accommodation Konaklama •Do you have anything better? Daha iyi bir eyiniz var mı? dahhah eeyee beer shehyeeneez vahr mı •Could we have another room? Baka bir oda alabilir miyiz? bahshkah beer odah ahlahbeeleer meeyeez •How much is the room per ‘night/week’? Odanın ‘gecelik / haftalık’ fiyatı ne kadar? odahnın ‘g(y)ehjehleek / hahftahlık’ feeyahtı neh kahdahr •Do you have a weekly rate? Haftalık bir fiyat tarifeniz var mı? hahftahlık beer feeyaht tahreefehneez vahr mı •Is ‘service/breakfast’ included? ‘Servis / Kahvaltı’ dahil mi? ‘sehrvees / kahhvahltı’ dahheel mee •Does that include V.A.T.(value added tax)? K.D.V.(katma deer vergisi) dahil mi? kah.deh.veh (kahtmah dayehr vehrg(y)eessee) dahheel mee •What’s the price for bed and breakfast? Yatak ve kahvaltı fiyatı ne kadar? yahtahk veh kahhvahltı feeyahtı neh kahdahr

KONAKLAMA

•What’s the price for ‘full board/half board’? ‘Tam pansiyon / Yarım pansiyon’ fiyatı ne kadar? ‘tahm pahnseeyon / yahrım pahnseeyon’ feeyahtı neh kahdahr •That’s too expensive. Çok pahalı. chok pahhahlı

•Do you have nothing cheaper? Daha ucuz bir eyiniz yok mu? dahhah oojooz beer shehyeeneez yok moo •What do we pay for the children? Çocuklar için ne kadar ödüyoruz? chojooklahr eecheen neh kahdahr urdewyorooz

77 ACCOMMODATION

Konaklama Accommodation

•Do you charge for the baby? Bebek için ücret alıyor musunuz? behbehk eecheen ewjreht ahlıyor moossoonooz •What’s the room number? Oda numarası kaç? odah noomahrahssı kahch •Where can I park my car? Arabamı nereye park edebilirim? ahrahbahmı nehrehyeh pahrk ehdehbeeleereem • Will you have our luggage sent up? Bagajımızı yukarı gönderir misiniz? bahgahzhımızı yookahrı g(y)urndehreer meesseeneez •May I see your passport, please? Pasaportunuzu görebilir miyim, lütfen? pahssahportoonoozoo g(y)urrehbeeleer meeyeem lewtfehn

•Please sign here. Burayı imzalayın, lütfen. boorahyı eemzahlahyın lewtfehn

KONAKLAMA

•Would you mind filling in this registration form? Bu kayıt formunu doldurur musunuz? boo kahyıt formoonoo doldooroor moossoonooz

ACCOMMODATION

78

Accommodation Konaklama

Registration Form

Kayıt Formu Last name - First name

Soyadı - Adı soyahdı – ahdı

Pasaport Numarası Passport number pahssahport noomahrahssı Adres

ahdrehs

Address

Semt / Mahalle sehmt / mahhahlleh Home town Sokak / Cadde sokahk / jahddeh

Numara

noomahrah

Street

Number

ehir - Ülke

shehheer-ewlk(y)eh City - Country

Meslek

mehslehk

Doum tarihi

dawoom tahreehee Date of birth

mza

eemzah

Uyruk (Tâbiiyet) ooyrook (taabeeeeyeht) Nationality Doum yeri Tarih

dawoom yehree taareeh

Occupation

Place of birth Date

Signature

General requirements Genel Gereksinimler

KONAKLAMA

• Where’s the dining room? Yemek salonu nerededir? yehmehk sahlonoo nehrehdehdeer •Where are the toilets? Tuvaletler nerededir? toovahlehtlehr nehrehdehdeer •When is breakfast? Kahvaltı ne zaman? kahhvahltı neh zahmahn

• Do you have a buffet? Büfe(niz) var mı? bewfeh(neez) vahr mı

•Any messages for me? Benim için mesaj var mı ? / Beni arayan var mı? behneem eecheen mehsahzh vahr mı / behnee ahrahyahn vahr mı •Can I leave this in your safe? Bunu sizin kasanıza bırakabilir miyim? boonoo seezeen kahssahnızah bırahkahbeeleer meeyeem

79 ACCOMMODATION

Konaklama Accommodation

•Please order a taxi. Bir taksi çaırın, lütfen. beer tahksee chaaırın lewtfehn •I’ll be back very late. Çok geç döneceim. chok g(y)ehch durnehjayeem •Would you wake me at …, please? Beni (saat) .... de uyandırır mısınız, lütfen? behnee (sahaht) ...deh ooyahndırır mıssınız lewtfehn •The key to room …, please. ..... (numaralı) odanın anahtarı, lütfen. … (noomahrahlı) odahnın ahnahhtahrı lewtfehn •Where’s the lift (elevator)? Asansör nerede? ahssahnsurr nehrehdeh

•I’d like breakfast in my room, please. Kahvaltıyı odama istiyorum, lütfen. kahhvahltıyı odahmah eesteeyoroom lewtfehn •May I have some more hangers, please? Biraz daha askı alabilir miyim, lütfen? beerahz dahhah ahskı ahlahbeeleer meeyeem lewtfehn

KONAKLAMA

•What’s the voltage here? Burada voltaj nedir? boorahdah voltahzh nehdeer

ACCOMMODATION

80

Accommodation Konaklama •May I have another sheet? Baka bir çaraf alabilir miyim? bahshkah beer chahrshahf ahlahbeeleer meeyeem •May I have a blanket? Bir battaniye alabilir miyim? beer bahttaaneeyeh ahlahbeeleer meeyeem •May I have a reading lamp? Bir baucu (okuma) lâmbası alabilir miyim? beer bahshoojoo (okoomah) l(y)ahmbahssı ahlahbeeleer meeyeem •There’s no ‘ashtray/soap’ in my room. Odamda hiç ‘kül tablası / sabun’ yok. odahmdah heech ‘k(y)ewl tahblahssı / sahboon’ yok •There’s no ‘(hot) water/towels’ in my room. Odamda hiç ‘(sıcak) su / havlu’ yok. odahmdah heech ‘(sıjahk) soo / hahvloo’ yok •Our room hasn’t been prepared. Odamız hazırlanmamı. odahmız hahzırlahnmahmısh

KONAKLAMA

•The tap (faucet) is dripping. Musluk damlıyor. mooslook dahmlıyor •The washbasin is blocked. Lâvabo tıkalı. l(y)ahvahbo tıkahlı •There’s no toilet paper in the lavatory. Tuvalette hiç tuvalet kâıdı yok. toovahlehtteh heech toovahleht k(y)aaıdı yok

•The … doesn’t work.

..... çalımıyor. …. chahlıshmıyor

air conditioning fan heating light radio switch television

Souk hava tertibatı sawook hahvah tehrteebahtı Vantilâtör vahnteel(y)ahturr Isıtma ıssıtmah Iık ıshık Radyo rahdyo Elektrik dümesi ehlehktreek dewmehssee Televizyon tehlehveezyon

81 ACCOMMODATION

Konaklama Accommodation

•The bulb is burned out. Ampul yanmı. ahmpool yahnmısh •The ‘plug/shutter/blind’ is broken. ‘Elektrik fii / Panjur / Kepenk’ bozuk. ‘ehlehktreek feeshee / pahnzhoor / k(y)ehpehnk’ bozook

Hotel staff

Otel personeli

komi komee kapıcı kahpıjı oda temizlikçisi odah tehmeezleekcheessee manager müdür mewdewr porter hamal hahmahl receptionist resepsiyon görevlisi rehsehpseeyon g(y)urrehvleessee switchboard operator santral memuru sahntrahl mehmooroo waiter garson gahrson waitress kadın (bayan) garson kahdın (bahyahn) gahrson bellboy hall porter maid

KONAKLAMA

KONAKLAMA

•Could you get it repaired? Tamir ettirebilir misiniz? taameer ehtteerehbeeleer meesseeneez

ACCOMMODATION

82

Accommodation Konaklama

Checking out

Ayrılı

•I’m leaving early in the morning. Sabah erkenden ayrılıyorum. sahbahh ehrk(y)ehndehn ahyrılıyoroom •May I have my bill, please? Hesabımı alabilir miyim, lütfen? hehsahbımı ahlahbeeleer meeyeem lewtfehn •We’ll be checking out around noon. Öleye doru ayrılacaız. urlehyeh dawroo ahyrılahjaaız •We have to leave at once. Hemen ayrılmamız gerekiyor. hehmehn ahyrılmahmız g(y)ehrehk(y)eeyor •I’ll pay ‘cash/by credit card’. ‘Nakit / Kredi kartı ile’ ödeyeceim. ‘nahk(y)eet / krehdee kahrtı eeleh’ urdehyehjayeem •I think there’s a mistake in the bill. Sanırım hesapta bir yanlılık var. sahnırım hehsahptah beer yahnlıshlık vahr

KONAKLAMA

•Please order a taxi for me. Bana bir taksi çaırır mısınız, lütfen? bahnah beer tahksee chaaırır mıssınız lewtfehn •Could you have my luggage brought down? Bagajımı aaı getirtir misiniz, lütfen? bahgahzhımı ahshaaı g(y)ehteerteer meesseeneez lewtfehn •Here’s my forwarding address. Gideceim yerin adresi burada. g(y)eedehjayeem yehreen ahdrehssee boorahdah

•It’s been a very enjoyable stay. Burada kalmak çok güzeldi. boorahdah kahlmahk chok g(y)ewzehldee

Camping

Kamp yapma

Campsites are open from April to October. They offer showers, toilets, laundry facilities, kitchen, electricity and a shop.

83 ACCOMMODATION

Konaklama Accommodation

•Can we camp here? Burada kamp yapabilir miyiz? boorahdah kahmp yahpahbeeleer meeyeez •Is there a camping site near here? Yakınlarda bir kamping yeri var mı? yahkınlahrdah beer kahmpeeng yehree vahr mı •Do you have room for a ‘tent/caravan’? ‘Çadır / Karavan’ için bo yeriniz var mı? ‘chahdır / kahrahvahn’ eecheen bosh yehreeneez vahr mı •What’s the charge for a ‘car/tent/caravan’? Bir ‘araba / çadır / karavan’ için ücret ne kadar? beer ‘ahrahbah / chahdır / kahrahvahn’ eecheen ewjreht neh kahdahr

per day per person per week

.....ücret ne kadar? … ewjreht neh kahdahr

Günlük Kii baına Haftalık

g(y)ewnlewk k(y)eeshee bahshınah hahftahlık

•Can we hire a tent? Bir çadır kiralayabilir miyiz? beer chahdır k(y)eerahlahyahbeeleer meeyeez

KONAKLAMA

•What’s the charge…?

ACCOMMODATION

84

Accommodation Konaklama •Can we park our caravan here? Karavanımızı burada park edebilir miyiz? kahrahvahnımızı boorahdah pahrk ehdehbeeleer meeyeez •Where are the ‘toilets/showers’? ‘Tuvaletler / Dular’ nerede? ‘toovahlehtlehr /dooshlahr’ nehrehdeh •Are there shopping facilities? Alıveri olanakları var mı? ahlıshvehreesh olahnahklahrı vahr mı •Is there drinking water? çme suyu var mı? eechmeh sooyoo vahr mı

• Is there electricity? Elektrik var mı? ehlehktreek vahr mı

• Is there a ‘playground/restaurant ‘? ‘Oyun alanı / Restoran’ var mı? ‘oyoon ahlahnı / rehstorahn’ vahr mı •Is this drinking water? Bu içme suyu mudur? boo eechmeh sooyoo moodoor •May we light a fire? Ate yakabilir miyiz? ahtehsh yahkahbeeleer meeyeez

KONAKLAMA

•How long is the walk to the youth hostel? Örenci yurduna yürüyü ne kadar sürer? urrehnjee yoordoonah yewrewyewsh neh kahdahr sewrehr •Is there a footpath to…? ....’ye bir patika (keçi yolu) var mı? …’yeh beer pahteekah (k(y)ehchee yoloo) vahr mı •How far is the next village? Bir sonraki köy ne kadar uzakta? beer sonrahk(y)ee k(y)ury neh kahdahr oozahktah

RESTAURANT

RESTORAN

Turkish Cuisine Türk Mutfaı An absolutely wonderful surprise, when you visit Turkey, is the food! It is fresh, tasty and filling. Whether you eat in restaurants, at stand-up food booths, outside at the seashore, literally on the sidewalk in town, or at a friend's home, the eating experience is wonderful. When you first visit Turkey and see the customary fully garnished table, you might easily imagine yourself at a Sultan’s banquet. The everyday table is arrayed with a fantastic variety of dishes: soups like ‘Kırmızı Mercimek Çorbası’ (red lentil soup), ‘meze’ (hors d’oeuvres), aubergine purée, white cheese, ‘Pilaki’ (cold beans in sauce), deep-fried shellfish, börek (dumpling), melons, delicious seasonal fruits and the ‘Zeytinyalılar’ (dishes cooked with olive oil).

85 RESTAURANT

Restoran Restaurant

Going to a restaurant - Reservation Restorana Gidi - Yer ayırtma

•I’m hungry./I’m thirsty. Acıktım. / Susadım. ahjıktım / soosahdım •Where can we get a snack? Nerede hafif yemekler bulabiliriz? nehrehdeh hahfeef yehmehklehr boolahbeeleereez

RESTORAN

•Can you suggest a ‘good/cheap’ restaurant? ‘yi / Ucuz’ bir restoran önerebilir misiniz? ‘eeyee / oojooz’ beer rehstorahn urnehrehbeeleer meesseeneez

RESTAURANT

86

Restaurant Restoran •I’d like to reserve a table for four. Dört kiilik bir masa ayırtmak istiyorum. durrt k(y)eesheeleek beer mahssah ahyırtmahk eesteeyoroom •Do you have a table for four? Dört kiilik bir masanız var mı? durrt k(y)eesheeleek beer mahssahnız vahr mı •Is there a table…?

.... bir masa var mı? … beer mahssah vahr mı

by the window

Pencere kenarında pehnjehreh k(y)ehnahrındah in a corner Köede k(y)urshehdeh on the terrace Terasta tehrahstah outside Dıarıda dıshahrıdah in a non-smoking area Sigara içilmeyen bir yerde seegahrah eecheelmehyehn beer yehrdeh

•I’d like to reserve a table for ‘tomorrow/this evening’. ‘Yarına/Bu akama’ bir masa ayırtmak istiyorum. ‘yahrınah / boo ahkshahmah’ beer mahssah ahyırtmahk eesteeyoroom •I’d like to reserve a table for dinner. Akam yemei için bir masa ayırtmak istiyorum. ahkshahm yehmayee eecheen beer mahssah ahyırtmahk eesteeyoroom

RESTORAN

•We’ll come at eight. • My name is… Saat sekizde geliriz. (Benim) adım .... sahaht sehk(y)eezdeh g(y)ehleereez (behneem) ahdım … •I’ve reserved a table for four. My name is… Dört kiilik bir masa ayırtmıtım. Adım .... durrt k(y)eesheeleek beer mahssah ahyırtmıshtım. ahdım …

•This way, please. Bu taraftan, lütfen. boo tahrahftahn lewtfehn

Ordering

Sipari

87 RESTAURANT

Restoran Restaurant

•Waiter/Waitress! Garson! gahrson •We’d like something to ‘eat/drink’. ‘Yemek / çmek’ için bir ey istiyoruz. ‘yehmehk / eechmehk’ eecheen beer shehy eesteeyorooz •May I see the menu, please? Mönüye bakabilir miyim, lütfen? murnewyeh bahkahbeeleer meeyeem, lewtfehn •Do you have anything ready quickly? Çabuk hazır olan bir eyiniz var mı? chahbook hahzır olahn beer shehyeeneez vahr mı •Do you have any local dishes? Yerli yemekleriniz var mı? yehrlee yehmehklehreeneez vahr mı •Do you serve snacks? Hafif yemekler veriyor musunuz? hahfeef yehmehklehr vehreeyor moossoonooz • We’re in a hurry. Acelemiz var. ahjehlehmeez vahr

•Could I have a … please? Bir .... alabilir miyim, lütfen? beer … ahlahbeeleer meeyeem lewtfehn

RESTORAN

•What do you recommend? Ne tavsiye edersiniz? neh tahvseeyeh ehdehrseeneez

RESTAURANT

88

Restaurant Restoran fork glass knife napkin plate spoon

çatal bardak bıçak peçete tabak kaık

chahtahl bahrdahk bıchahk pehchehteh tahbahk kahshık

•May I have some…? Biraz .... alabilir miyim? beerahz … ahlahbeeleer meeyeem bread lemon salt sugar vinegar

ekmek limon tuz eker sirke

ehkmehk leemon tooz shehk(y)ehr seerk(y)eh

•May I have beans instead of peas? Bezelye yerine fasulye alabilir miyim? behzehlyeh yehreeneh fahsoolyeh ahlahbeeleer meeyeem •Without ‘sauce/oil’, please. ‘Sossuz (Salçasız) / Yasız’ (olsun), lütfen. ‘sossooz (sahlchahsız) / yaasız’ (olsoon) lewtfehn •I’d like some more. Biraz daha rica ediyorum. beerahz dahhah reejah ehdeeyoroom

RESTORAN

•Nothing more, thanks. Bu kadar yeter, teekkür ederim. boo kahdahr yehtehr, tehshehkk(y)ewr ehdehreem •I’m on a special diet. • I don’t drink alcohol. Özel bir rejimdeyim. Alkol kullanmıyorum. urzehl beer rehzheemdehyeem ahlkol koollahnmıyoroom •I mustn’t eat food containing… .... içeren yemekler yememeliyim. … eechehrehn yehmehklehr yehmehmehleeyeem

fat flour salt sugar

ya un tuz eker

yaa oon tooz shehk(y)ehr

•Do you have any vegetarian dishes? Vejetaryen yemekleriniz var mı? vehzhehtahryehn yehmehklehreeneez vahr mı

89 RESTAURANT

Restoran Restaurant

•Do you have … for diabetics? eker hastaları için .... var mı? shehk(y)ehr hahstahlahrı eecheen … vahr mı a special menu cakes fruit juice

özel bir mönü pasta meyve suyu

urzehl beer murnew pahstah mehyveh sooyoo

•Can I have artificial sweetener? Yapay tatlandırıcı (Sakarin) alabilir miyim? yahpahy tahtlahndırıjı (sahkahreen) ahlahbeeleer meeyeem •May I have an ashtray? Bir kül tablası alabilir miyim? beer k(y)ewl tahblahssı ahlahbeeleer meeyeem •Where are the toilets? Tuvaletler nerede? toovahlehtlehr nehrehdeh

• What would you like to drink ? Ne içersiniz? neh eechehrseeneez • I recommend this. • We don’t have… Bunu tavsiye ederim. Bizde .... yoktur. boonoo tahvseeyeh ehdehreem beezdeh … yoktoor

RESTORAN

• What would you like? • Would you like…? Ne arzu edersiniz? .... ister misiniz? neh ahrzoo ehdehrseeneez … eestehr meesseeneez

RESTAURANT

90

Restaurant Restoran •Would you like to try…? ..... denemek (tatmak) ister miydiniz? … dehnehmehk (tahtmahk) eestehr meeydeeneez

Breakfast and Tea

Kahvaltı ve Çay

•I’d like breakfast, please. Kahvaltı istiyorum, lütfen. kahhvahltı eesteeyoroom lewtfehn • I’ll have (a/an/some) ...... (Bir / Biraz) .... alırım. (beer / beerahz) … ahlırım yoomoortah

eggs

yumurta

fruit juice grapefruit ham and eggs

meyve suyu mehyveh sooyoo greyfurt (suyu) grehyfoort (sooyoo) jambon ve yumurta zhahmbon veh yoomoortah reçel rehchehl marmelat mahrmehlaht portakal suyu portahkahl sooyoo kızarmı ekmek kızahrmısh ehkmehk yourt yawoort

soft-boiled egg rafadan yumurta rahfahdahn yoomoortah hard-boiled egg katı yumurta kahtı yoomoortah

jam marmalade orange toast yoghurt

•May I have some…? ..... alabilir miyim? ..…ahlahbeeleer meeyeem

RESTORAN

bread butter cheese coffee

ekmek tereyaı peynir kahve

black koyu decaffeinated kafeinsiz with milk sütlü

honey bal hot chocolate sütlü kakao milk süt cold hot

souk sıcak

ehkmehk tehrehyaaı pehyneer kahhveh

koyoo kahfeheenseez sewtlew

bahl sewtlew kahkaho sewt sawook sıjahk

olives zeytin pepper karabiber rolls küçük ekmek(ler) salt tuz sugar eker tea çay with lemon with milk

Drinks

limonlu sütlü

zehyteen kahrahbeebehr k(y)ewchewk ehkmehk(lehr) tooz shehk(y)ehr chahy leemonloo sewtlew

91 RESTAURANT

Restoran Restaurant

çkiler

•What will you have to drink? çecek ne alırsınız? eechehjehk neh ahlırsınız •I’d like a glass of ‘vodka/gin and tonic’. Bir bardak ‘votka / cin-tonik’ rica ediyorum. beer bahrdahk ‘votkah / jeen-toneek’ reejah ehdeeyoroom •A (double) whisky, please. Bir (duble) viski, lütfen. beer (doobleh) veesk(y)ee lewtfehn

Cheers! Your health!

bir ie beer sheesheh bir duble beer doobleh bir bardak beer bahrdahk duble doobleh yarım ie yahrım sheesheh sek sehk buzlu boozloo tek tehk meyve suyuyla mehyveh sooyooylah sodayla sodahylah suyla sooylah erefe! Salıınıza!

shehrehfeh saalııınızah

RESTORAN

a bottle a double a glass double half a bottle neat (straight) on the rocks single with fruit juice with soda with water

RESTAURANT

92

Restaurant Restoran •I’d like a ‘bottle/glass’ of beer, please. Bir ‘ie / bardak’ bira rica ediyorum. beer ‘sheesheh / bahrdahk’ beerah reejah ehdeeyoroom •A ‘dark/light’ beer, please. ‘Siyah / Beyaz’ bir bira, lütfen. seeyahh / behyahz’ beer beerah lewtfehn •I’d like a bottle of wine, please. Bir ie arap rica ediyorum. beer sheesheh shahrahp reejah ehdeeyoroom •A bottle of the local wine, please. Bir ie yöresel (yerli) arap, lütfen. beer sheesheh yurrehsehl (yehrlee) shahrahp lewtfehn •What’s this wine called? Bu arabın adı nedir? boo shahrahbın ahdı nehdeer

RESTORAN

•Do you serve wine by the ‘glass/bottle’? arabı ‘bardakla / ieyle’ veriyor musunuz? shahrahbı ‘bahrdahklah / sheeshehyleh’ vehreeyor moossoonooz white wine beyaz arap red wine kırmızı arap half a bottle yarım ie a glass bir bardak a carafe bir sürahi light hafif dry sek sweet tatlı sparkling köpüklü at room temperature oda ısısında chilled soutulmu

behyahz shahrahp kırmızı shahrahp yahrım sheesheh beer bahrdahk beer sewrahhee hahfeef sehk tahtlı k(y)urpewklew odah ıssıssındah sawootoolmoosh

•Please bring me another… Bir ..... daha getirir misiniz, lütfen? beer … dahhah g(y)ehteereer meesseeneez lewtfehn

•Please bring me some champagne. ampanya getirir misiniz, lütfen? shahmpahnyah g(y)ehteereer meesseeneez lewtfehn •I’d like a glass of water, please. Bir bardak su rica ediyorum. beer bahrdahk soo reejah ehdeeyoroom

93 RESTAURANT

Restoran Restaurant

•I’d like a ‘mineral water/fruit juice’, please. Bir ‘maden suyu / meyve suyu’ rica ediyorum. beer ‘mahdehn sooyoo / mehyveh sooyoo’ reejah ehdeeyoroom •A cup of ‘tea/coffee’, please. Bir fincan ‘çay / kahve’, lütfen. beer feenjahn ‘chahy / kahhveh’, lewtfehn

Complaints

ikâyetler

•There’s a ‘glass/plate’ missing. Bir ‘bardak / tabak’ eksik. beer ‘bahrdahk / tahbahk’ ehkseek

•This isn’t what I ordered. Bu ısmarladıım ey deil. boo ısmahrlahdııım shehy dayeel

•I don’t have a ‘spoon/fork/knife’. ‘Kaıım / Çatalım / Bıçaım’ yok. ‘kahshııım / chahtahlım / bıchaaım’ yok •I don’t like this. Bunu beenmedim. boonoo bayehnmehdeem

RESTORAN

•There must be a mistake. I asked for… Bir yanlılık olmalı. Ben .... ısmarlamıtım. beer yahnlıshlık olmahlı. behn … ısmahrlahmıshtım

RESTAURANT

94

Restaurant Restoran •This is too ‘salty/sour/spicy’. Bu çok ‘tuzlu / eki / baharatlı ‘. boo chok ‘toozloo / ehkshee / bahhahrahtlı’ eht ….

•The meat is… Et .... overdone too rare tough underdone

chok peeshmeesh chok chee(y) sehrt ahz peeshmeesh

çok pimi çok çi sert az pimi

• The food is cold. Yemek souk. yehmehk sawook

• This is stale. Bu bayat. boo bahyaht

•This ‘plate/knife/spoon/glass’ isn’t clean. Bu ‘tabak / bıçak / kaık / bardak’ temiz deil. boo ‘tahbahk / bıchahk / kahshık / bahrdahk’ tehmeez dayeel •Please ask the head waiter to come over. ef garsonu çaırır mısınız, lütfen? shehf gahrsonoo chaaırır mıssınız lewtfehn

Paying

Hesap Ödeme

• The bill, please! • I’d like to pay.

Hesap, lütfen ! hehsahp lewtfehn

Hesabı ödemek istiyorum. hehsahbı urdehmehk eesteeyoroom

• May we have separate bills?

RESTORAN

Ayrı hesaplar alabilir miyiz? ahyrı hehsahplahr ahlahbeeleer meeyeez

• Does it include service?

Servisi içeriyor mu? / Servis dahil mi? sehrveessee eechehreeyor moo / sehrvees daaheel mee

• I think there’s a mistake in this bill.

Sanırım bu hesapta bir yanlılık var. sahnırım boo hehsahptah beer yahnlıshlık vahr

• What is this amount for?

Bu miktar (tutar) ne için? boo meektahr (tootahr) neh eecheen

95 RESTAURANT

Restoran Restaurant

• I didn’t have ‘soup/chicken’.

‘Çorba / Tavuk’ almadım. ‘chorbah / tahvook’ ahlmahdım

• Can I pay by credit card?

Kredi kartı ile ödeyebilir miyim? krehdee kahrtı eeleh urdehyehbeeleer meeyeem

• Thank you. This is for you.

Teekkür ederim. Bu sizin için. tehshehkk(y)ewr ehdehreem. boo seezeen eecheen

• Keep the change.

Üstü kalsın. ewstew kahlsın

• That was delicious. Çok güzeldi. chok g(y)ewzehldee

• We enjoyed it. Thank you.

Beendik. Teekkür ederiz. bayehndeek. tehshehkk(y)ewr ehdehreez

az pimi az ekerli baharat bahi bardak bıçak biber çatal ekmek

ahz peeshmeesh ahz shehk(y)ehrlee bahhahraht bahhsheesh bahrdahk bıchahk beebehr chahtahl ehkmehk

rare slightly sweet seasoning (spice) tip glass knife pepper fork bread

RESTORAN

Restaurant Vocabulary Restoran Sözlüü

RESTAURANT

96

Restaurant Restoran fincan fincan tabaı garson hardal kaık kül tablası kürdan limon masa masa örtüsü peçete sirke sos sulu yemek ef garson eker tabak tas, kâse tereyaı tuz vestiyer ya zeytinyaı

The menu

RESTORAN

Mezeler

feenjahn feenjahn tahbaaı gahrson hahrdahl kahshık k(y)ewl tahblahssı k(y)ewrdahn leemon mahssah mahssah urrtewssew pehchehteh seerk(y)eh sos sooloo yehmehk shehf gahrson shehk(y)ehr tahbahk tahs, k(y)aaseh tehrehyaaı tooz vehsteeyehr yaa zehyteenyaaı

cup saucer waiter, waitress mustard spoon ashtray toothpick lemon table tablecloth napkin vinegar sauce home cooking headwaiter sugar plate bowl butter salt cloakroom oil olive oil

Mönü

Starters (Appetizers)

Meze is the general category of successive small dishes that begin the Turkish meal. These are eaten, along with wine or raki, until the main course is served. Meze specialties exalt the originality and skill of a restaurant. A typical meze menu includes dried and marinated mackerel; fresh salad greens in thick yogurt sauce with garlic; plates of cold vegetable dishes, cooked or fried in olive oil; savory deep-fried mussels and calamari; tomato and cucumber salad; fish eggs; marinated stuffed aubergine; red lentil balls; and peppers with spices and nuts.

RESTAURANT

ænchewehz anchovies behyahz pehyneer medium soft-brined cheese beyin salatası behyeen sahlahtahssı brain salad beyin behyeen brain böbrek burbrehk kidneys cacık jahjık whipped yogurt with garlic, oil and cucumber cier jee(y)ehr liver çerkez peyniri chehrk(y)ehz pehyneeree buffalo cheese deniz ürünleri kokteyli dehneez ewrewnlehree koktehylee seafood cocktail dil deel tongue domuz pastırması domooz pahstırmahssı bacon enginar ehng(y)eenahr artichoke havyar hahvyahr caviar ıstakoz ıstahkoz lobster istiridye eesteereedyeh oysters jambon zhahmbon ham kalamar kahlahmahr calamary (taze / eski) kaar peyniri (taazeh / ehsk(y)ee) kahshahr pehyneeree (fresh / mature) firm yellowish cheese kavun kahvoon melon kılıç balıı füme kılıch bahlııı fewmeh smoked swordfish köfte k(y)urfteh rissole midye meedyeh mussels patlıcan salatası pahtlıjahn sahlahtahssı aubergine salad, aubergine purée pavurya pahvooryah crab peynir pehyneer cheese piyaz peeyahz haricot bean salad salyangoz sahlyahngoz snails sardalya sahrdahlyah sardines som balıı füme som bahlııı fewmeh smoked salmon sosis sosees sausage ton balıı ton bahlııı tuna fish tulum peyniri tooloom pehyneeree dry, salty goat’s milk cheese turu toorshoo pickle yeil zeytin yehsheel zehyteen green olives yılan balıı fümeyılahn bahlııı fewmeh smoked eel ançüez beyaz peynir

97

RESTORAN

Restoran Restaurant

RESTAURANT

98

Restaurant Restoran

Soups

yoghurt olives

Çorbalar

bezelye çorbası domates çorbası et suyuna çorba fasulye çorbası havuç çorbası irmik çorbası kereviz çorbası mercimek çorbası mısır çorbası patates çorbası peynir çorbası pirinç çorbası sebze çorbası soan çorbası tavuk çorbası tavuk suyu un çorbası yılan balıı çorbası

Meat

RESTORAN

yawoort zehyteen

yourt zeytin

behzehlyeh chorbahssı pea soup domahtehs chorbahssı tomato soup eht sooyoonah chorbah broth fahsoolyeh chorbahssı bean soup hahvooch chorbahssı carrot soup eermeek chorbahssı semolina soup k(y)ehrehveez chorbahssı celery soup mehrjeemehk chorbahssı lentil soup mıssır chorbahssı corn soup pahtahtehs chorbahssı potato soup pehyneer chorbahssı cheese soup peereench chorbahssı rice soup sehbzeh chorbahssı vegetable soup sawahn chorbahssı onion soup tahvook chorbahssı chicken soup tahvook sooyoo chicken consommé oon chorbahssı flour soup yılahn bahlııı chorbahssı eel soup

Et

biftek bonfile böbrek cier dana eti dana pirzola fileto göüs kıyma koyun eti köfte kuzu (eti) pirzola sıır eti kızartma sıır eti

beeftehk bonfeeleh burbrehk jee(y)ehr dahnah ehtee dahnah peerzolah feelehto g(y)urews kıymah koyoon ehtee k(y)urfteh koozoo (ehtee) peerzolah sııır ehtee kızahrtmah sııır ehtee

steak beefsteak kidney liver veal veal cutlet(s) fillet breast mince mutton rissole lamb chop roast beef beef

halama koyun halama koyun kızartma kuzu kızartma tas kebap

hahshlahmah koyoon hahshlahmah koyoon kızahrtmah koozoo kızahrtmah tahs k(y)ehbahp

Fish - Seafood

stew mutton stew roast mutton roast lamb goulash

Balık - Deniz ürünleri

99 RESTAURANT

Restoran Restaurant

alabalık barbunya dil balıı gümü balıı hamsi ıstakoz istavrit istiridye kalkan karagöz karides kefal, tekir kılıç balıı kırlangıç balıı lakerda levrek lüfer mercan mezgit midye morina pavurya pisi balıı ringa balıı sardalye sazan som balıı tekir ton balıı turna uskumru yılan balıı zargana

ahlahbahlık bahrboonyah deel bahlııı g(y)ewmewsh bahlııı hahmsee ıstahkoz eestahvreet eesteereedyeh kahlkahn kahrahg(y)urz kahreedehs k(y)ehfahl, tehk(y)eer kılıch bahlııı kırlahngıch bahlııı lahk(y)ehrdah lehvrehk lewfehr mehrjahn mehzg(y)eet meedyeh moreenah pahvooryah peessee bahlııı reengah bahlııı sahrdahlyeh sahzahn som bahlııı tehk(y)eer ton bahlııı toornah ooskoomroo yılahn bahlııı zahrgahnah

trout red mullet sole sand smelt anchovies lobster horse mackerel oysters turbot black bream shrimp, prawns mullet swordfish gurnard salted tuna sea bass blue fish red sea bream whiting, haddock mussels cod crab plaice, halibut herring sardines carp salmon striped mullet tuna fish pike mackerel eel garfish

RESTORAN

Turkey offers a large variety of freshly caught seafood. Seafood is delicious, but it’s also expensive.

RESTAURANT

100 Restaurant Restoran

Egg dishes

Yumurtalı Yemekler

halanmı yumurta hahshlahnmısh yoomoortah katı rafadan

boiled eggs

kahtı rahfahdahn

hard soft

(kabuksuz) halanmı yumurta poached eggs (kahbooksooz) hahshlahnmısh yoomoortah çılbır chılbır poached eggs with yoghurt tavada (kızarmı) yumurta fried eggs tahvahdah (kızahrmısh) yoomoortah omlet omleht omelette peynirli omlet pehyneerlee omleht yeillikli omlet yehsheelleeklee omleht ıspanaklı omlet ıspahnahklı omleht mantarlı omlet mahntahrlı omleht

omelette with cheese omelette with herbs spinach omelette

omelette with mushrooms

Sebzeler - Salatalar Vegetables - Salads

bahklah broad beans bahmyah okra behzehlyeh peas beebehr peppers chahlı fahsoolyehssee string beans cheeroz sahlahtahssı cured mackerel salad çoban salatası chobahn sahlahtahssı tomato, cucumber and onion salad domates domahtehs tomatoes domates salatası domahtehs sahlahtahssı tomato salad enginar ehng(y)eenahr artichoke fasulye fahsoolyeh beans havuç hahvooch carrots havuç salatası hahvooch sahlahtahssı carrot salad ıspanak ıspahnahk spinach kabak kahbahk pumpkin

RESTORAN

bakla bamya bezelye biber çalı fasulyesi çiroz salatası

RESTAURANT

kapuska, lâhana kahpooskah, l(y)ahhahnah cabbage karıık salata kahrıshık sahlahtah mixed salad karnabahar kahrnahbahhahr cauliflower karnabahar salatası kahrnahbahhahr sahlahtassı cauliflower salad kereviz k(y)ehrehveez celery kereviz salatası k(y)ehrehveez sahlahtahssı celery salad kestane k(y)ehstaaneh chestnuts kukonmaz kooshkonmahz asparagus mantar mahntahr mushrooms marul mahrool lettuce marul salatası mahrool sahlahtahssı lettuce salad mercimek mehrjeemehk lentils mevsim salatası mehvseem sahlahtahssı salad of the season mısır mıssır sweet corn pancar pahnjahr beetroot pancar salatası pahnjahr sahlahtahssı beetroot salad patates pahtahtehs potatoes patates salatası pahtahtehs sahlahtahssı potato salad patlıcan pahtlıjahn eggplant (aubergine) patlıcan salatası pahtlıjahn sahlahtahssı aubergine(eggplant) salad pırasa pırahssah leeks pirinç peereench rice piyaz peeyahz haricot bean salad rus salatası roos sahlahtahssı diced vegetable salad sakız kabaı sahkız kahbaaı marrow salatalık (hıyar) sahlahtahlık (hıyahr) cucumber sarımsak sahrımsahk garlic semizotu sehmeezotoo purslane semizotu salatası sehmeezotoo sahlahtahssı purslane salad soan sawahn onions algam shahlgahm turnip tatlı biber tahtlı beebehr sweet peppers taze fasulye tahzeh fahsoolyeh green beans taze soan tahzeh sawahn spring onions turp toorp radish turp salatası toorp sahlahtahssı radish salad yeil salata yehsheel sahlahtah green salad

101

RESTORAN

Restoran Restaurant

RESTAURANT

102 Restaurant Restoran

Game and Poultry Av ve kümes hayvanları bıldırcın hindi keklik sülün tavuk yaban domuzu yaban kazı yaban ördei yaban tavanı

Pastry

bıldırjın heendee k(y)ehkleek sewlewn tahvook yahbahn domoozoo yahbahn kahzı yahbahn urrdayee yahbahn tahvshahnı

quail turkey partridge pheasant chicken wild boar wild goose wild duck hare

Hamurii

börek burrehk dumpling kıymalı börek kıymahlı burrehk minced meat pie etli / meyveli börek ehtlee / mehyvehlee burrehk pie patatesli börek pahtahtehslee burrehk potato dumplings makarna mahkahrnah macaroni mantı mahntı ravioli yeillikli börek yehsheelleeklee burrehk herb dumplings

Desserts and Cakes

ahjıbahdehm koorahbeeyehssee macaroon aure ahshooreh a pudding made from cereals, dried and fresh fruits, nuts, sugar and spices bademli krema bahdehmlee krehmah almond cream baharatlı pasta bahhahrahtlı pahstah spiced cake komposto komposto stewed fruit baklava bahklahvah a Turkish dessert made of paper-thin layers of pastry, chopped nuts and honey. One of the most well-known sweets associated with Turkish cuisine bülbül yuvası bewlbewl yoovahssı (nightingale’s nest) pastry filled with a pistachio and walnut purée dondurma dondoormah ice cream acıbadem kurabiyesi

RESTORAN

Tatlılar ve Pastalar

karıık sade meyveli

kahrıshık saadeh mehyvehlee

assorted ice cream sorbet (sherbet)

RESTAURANT

elmalı pasta ehlmahlı pahstah apple cake fındıklı pasta fındıklı pahstah nut cake frape (urupla karıtırılmı süt) frahpeh (shoorooplah kahrıshtırılmısh sewt) milkshake gözleme g(y)urzlehmeh pancake erikli pasta ehreeklee pahstah plum cake güllaç g(y)ewllahch rose-flavoured pudding helva hehlvah a sweetmeat dessert made by pan-sautéing flour, semolina and pine nuts in butter, sugar and water kabak tatlısı kahbahk tahtlıssı a dessert made by cooking pieces of pumpkin in syrup kadayıf kahdahyıf finely-shredded pastry baked in syrup kadın göbei tatlısı kahdın g(y)urbayee tahtlıssı doughnut kahveli pasta kahhvehlee pahstah coffee cake krem karamel krehm kahrahmehl creme caramel kazan dibi kahzahn deebee caramelized milk puding kekül k(y)ehshk(y)ewl a milk pudding made from coconuts krem okola krehm shokolah chocolate pudding lokum lokoom a Turkish delight made from sugar, cornstarch, gelatin and grape juice meyveli pasta mehyvehlee pahstah fruit cake meyvesalatası mehyveh sahlahtahssı fruit salad muhallebi, puding moohahllehbee, poodeeng pudding peynir pastası pehyneer pahstahssı cheesecake revani rehvaanee (a soft) semolina cake sufle soofleh soufflé ekerpare shehk(y)ehrpaareh baked biscuits with sugary syrup tahin taaheen a thick paste made of ground sesame seeds tavuk gösü tahvook g(y)ursew chicken breast pudding turta, pasta toortah tart yourt yawoort yoghurt

103

RESTORAN

Restoran Restaurant

RESTAURANT

104 Restaurant Restoran

Fruit

Meyve ve Yemi

ahududu ananas armut ayva badem bektai üzümü böürtlen ceviz çilek dut elma erik fındık frenk üzümü incir karpuz hindistan cevizi hurma kavun kayısı kiraz mandalina muz nar portakal eftali üzüm

ahhoodoodoo raspberries ahnahnahss pineapple ahrmoot pear ahyvah quince bahdehm almond behktahshee ewzewmew gooseberries burewrtlehn blackberries jehveez walnuts cheelehk strawberries doot mulberries ehlmah apple ehreek plums fındık hazelnuts frehnk ewzewmew blackcurrants eenjeer figs kahrpooz watermelon heendeestahn jehveezee coconut hoormah dates kahvoon melon kahyıssı apricot k(y)eerahz cherries mahndahleenah tangerine, mandarin mooz banana nahr pomegranate portahkahl orange shehftahlee peach ewzewm grapes

RESTORAN

Spices and Herbs hardal karabiber kekik kırmızı biber kimyon maydanoz nane sarımsak tuz

Baharatlar ve Otlar

hahrdahl kahrahbeebehr k(y)ehk(y)eek kırmızı beebehr k(y)eemyon mahydahnoz nahneh sahrımsahk tooz

mustard black pepper thyme red pepper (chilli) cumin parsley mint garlic salt

Drinks

çkiler

ayran ahyrahn a Turkish drink made from beaten yogurt, cold water and salt bira beerah beer buzlu çay boozloo chahy iced tea cin-tonik jeen-toneek gin and tonic çay chahy tea sütlü çay

sewtlew chahy

tea with milk

açık, bardakla beyaz kırmızı sek tatlı

ahchık, bahrdahklah behyahz kırmızı sehk tahtlı

open, by glass white red dry sweet

105 RESTAURANT

Restoran Restaurant

vermut viski votka

vehrmoot veesk(y)ee votkah

vermouth whisky (whiskey) vodka

RESTORAN

elma suyu ehlmah sooyoo apple juice elma arabı ehlmah shahrahbı cider spanyol arabı eespahnyol shahrahbı sherry kahve kahhveh coffee konyak konyahk brandy likör leek(y)urr liqueur limonata leemonahtah lemonade maden suyu mahdehn sooyoo mineral water meyve suyu mehyveh sooyoo fruit juice portakal suyu portahkahl sooyoo orangeade porto porto port rakı rahkı the anise-flavoured, stirred, national Turkish drink. Sometimes referred to as ‘lion's milk’ because of its intense flavor rom rom rum salep sahlehp a popular drink made from powdered iris root sıcak alkollü içki sıjahk ahlkollew eechk(y)ee grog soda sodah soda water su soo water süt sewt milk arap shahrahp wine

RESTAURANT

106 Restaurant Restoran

Some Cooking Methods Bazı Yemek Yapma Yöntemleri buulama dolma fırında halama ızgara kızarmı tavada kızarmı

boooolahmah dolmah fırındah hahshlahmah ızgahrah kızahrmısh tahvahdah kızahrmısh

steamed stuffed baked poached grilled roasted fried

tandır tahndır a beehive-shaped oven used to bake ’pide’ and other Turkish breads

tava tahvah a Turkish term referring to a frying pan, or food that has been breaded and fried sarma sahrmah a generic Turkish term that refers to any dish of wrapped grape or cabbage leaves. Fillings are either minced meat or rice.

Some Traditional Turkish Meals Bazı Geleneksel Türk yemekleri

RESTORAN

Dolma dolmah The generic term for stuffed vegetables; a derivative of the Turkish verb ‘doldurmak’ meaning ‘to fill’ or ‘to stuff’. The most commonly used vegetables are zucchini, aubergine, tomatoes, cabbage and vine leaves. Biber dolması beebehr dolmahssı Stuffed peppers Domates dolması domahtehs dolmahssı Stuffed tomatoes Kabak dolması kahbahk dolmahssı Stuffed vegetable marrow Midye dolması meedyeh dolmahssı Minced mussels with rice and onions

Fırında arpa ehriyesi fırındah ahrpah shehhreeyehssee Baked oat noodles

mam Bayıldı eemahm bahyıldı Eggplant cooked in olive oil Kavurma kahvoormah Small cubes of braised, browned lamb. Served in stews.

107 RESTAURANT

Restoran Restaurant

Kebap k(y)ehbahp Marinated and spiced small pieces of poultry, fish, ground meat or vegetables, skewered and grilled in a tandir Adana kebap ahdahnah k(y)ehbahp Spicy skewered ground meat, named after the southern city where it originated. Döner Kebap durnehr k(y)ehbahp A Turkish kebab made by stacking alternating layers of ground meat and sliced leg of lamb on a large upright skewer, then slowly rotating them in front of vertical grills. As the outer layer of the meat is roasted, thin slices are shaved and served. i Kebap sheesh k(y)ehbahp Grilled cubes of skewered meat.

Kıymalı su börei Minced meat pie

kıymahlı soo burrayee

Kuzu güveç koozoo g(y)ewvehch Lamb stew with garlic, onions, tomatoes, potatoes, dill and bay leaves

Menemen mehnehmehn Eggs with tomato and pepper Pide peedeh Turkish-style pizza

RESTORAN

Mantı mahntı Small pasta dumplings of dough, filled with minced meat. Similar to ravioli, manti is traditionally complemented with generous servings of garlic yogurt, a dash of melted butter and paprika.

RESTAURANT

108 Restaurant Restoran Pilaki peel(y)akee A Turkish dish consisting of beans, onions and olive oil. Served with lemon. Pilav peelahv A steamed rice dish often made with meat, shellfish or vegetables in a seasoned broth. Along with bread, pilav is another staple in Turkish cuisine. The most common versions are cracked-wheat and rice. The Turkish pilaff is distinguished by its smooth, soft buttery morsels of rice. Bulgur pilavı boolgoor peelahvı

Cracked wheat pilaw ç pilav eech peelahv

Fried chicken pilaw

Kuzu pilav koozoo peelahv

Lamb pilaw with raisins, pine nuts and onions

Piyaz peeyahz A dried bean, egg and vegetable salad. Sucuk soojook A Turkish cooked meat made from lamb and beef. Similar to pepperoni.

RESTORAN

Türlü

tewrlew

mixed vegetables

SIGHTSEEING

TURSTK GEZ

•What are the main places of interest? Görülmeye deer (lgi çekici) yerler nelerdir? g(y)urrewlmehyeh dayehr (eelg(y)ee chehk(y)eejee) yehrlehr nehlehrdeer

109 SIGHTSEEING

Turistik Gezi Sightseeing

•We are here for a ‘day/week’. Bir ‘günlüüne / haftalıına’ buradayız. beer ‘g(y)ewnlewewneh / hahftahlııınah’ boorahdahyız •Is there ‘a Turkish/an English’- speaking guide? ‘Türkçe / ngilizce’ bilen bir rehber var mı? ‘tewrkcheh / eeng(y)eeleezjeh’ beelehn beer rehhbehr vahr mı •Can you recommend a sightseeing tour? Bir turistik tur önerebilir misiniz? beer tooreesteek toor urnehrehbeeleer meesseeneez •I’d like to hire a private guide for half a day. Yarım gün için özel bir rehber tutmak istiyorum. yahrım g(y)ewn eecheen urzehl beer rehhbehr tootmahk eesteeyoroom

•What time does the tour start? Tur saat kaçta balıyor? toor sahaht kahchtah bahshlıyor •Where do we leave from? Nereden hareket edeceiz? nehrehdehn hahrehk(y)eht ehdehjayeez

TURSTK GEZ

•Does the guide speak English? Rehber ngilizce biliyor mu? rehhbehr eeng(y)eeleezjeh beeleeyor moo

SIGHTSEEING

110 Sightseeing Turistik Gezi •Can the bus pick us up at the hotel? Otobüs bizi otelden alabilir mi? otobewss beezee otehldehn ahlahbeeleer mee •What time do we get back? Ne zaman geri dönüyoruz? neh zahmahn g(y)ehree durnewyorooz

TURSTK GEZ

•Where is/are the…?

..... nerededir? …. nehrehdehdeer

art gallery Sanat galerisi sahnaht gahlehreessee bazaar Çarı chahrshı botanical gardens Botanik bahçeleri botahneek bahhchehlehree business district Ticaret merkezi teejahreht mehrk(y)ehzee castle ato shahto cathedral Katedral kahtehdrahl cave Maara maarah church Kilise k(y)eeleesseh city centre/downtown area ehir merkezi shehheer mehrk(y)ehzee city walls Surlar soorlahr concert hall Konser salonu konsehr sahlonoo courthouse Mahkeme mahhk(y)ehmeh exhibition Sergi sehrg(y)ee factory Fabrika fahbreekah fair Fuar fooahr flea market Bit pazarı beet pahzahrı fortress Kale kahleh fountain Çeme chehshmeh harbour Liman leemahn lake Göl g(y)url library Kütüphane k(y)ewtewphaaneh market Pazar pahzahr memorial Anıt ahnıt monastery / convent Manastır mahnahstır monument Abide aabeedeh mosque Cami jaamee museum Müze mewzeh old town Eski ehir ehsk(y)ee shehheer

opera house Opera binası opehrah beenahssı palace Saray sahrahy park Park pahrk parliament building Parlamento binası pahrlahmehnto beenahssı ruins Harabeler hahrahbehlehr shopping area Alıveri bölgesi ahlıshvehreesh burlg(y)ehssee square Meydan mehydahn stadium Stadyum stahdyoom statue Heykel hehyk(y)ehl stock exchange Borsa borsah temple Tapınak tahpınahk theatre Tiyatro teeyahtro tower Kule kooleh university Üniversite ewneevehrseeteh zoo Hayvanat bahçesi hahyvahnaht bahhchehssee

Opening times

111 SIGHTSEEING

Turistik Gezi Sightseeing

Açılı saatleri

•When is the museum open? Müze ne zaman açıktır? mewzeh neh zahmahn ahchıktır •What time does the palace open? Saray saat kaçta açılıyor? sahrahy sahaht kahchtah ahchılıyor

•Can we have a look? Bir bakabilir miyiz? beer bahkahbeeleer meeyeez •What are the opening hours? Hangi saatlerde açıktır? hahng(y)ee sahahtlehrdeh ahchıktır

TURSTK GEZ

•Can I visit the monastery? Manastırı ziyaret edebilir miyim? mahnahstırı zeeyahreht ehdehbeeleer meeyeem

SIGHTSEEING

112 Sightseeing Turistik Gezi • When does it close? • Is it open today? Saat kaçta kapanıyor? Bugün açık mıdır? sahaht kahchtah kahpahnıyor boog(y)ewn ahchık mıdır •It’s ‘open/closed’ today. Bugün ‘açıktır / kapalıdır’. boog(y)ewn ‘ahchıktır / kahpahlıdır’

Visiting places Yerleri ziyaret etme •Where is the ticket office? Bilet giesi nerededir? beeleht g(y)eeshehssee nehrehdehdeer •How much is the entrance fee? Giri ücreti ne kadar? g(y)eereesh ewjrehtee neh kahdahr •Is there a reduction for…? ..... için bir indirim var mı? … eecheen beer eendeereem vahr mı children groups pensioners students the disabled

çocuklar gruplar emekliler örenciler özürlüler

chojooklahr grooplahr ehmehkleelehr ur’rehnjeelehr urzewrlewlehr

TURSTK GEZ

•Will there be a guide? Rehber olacak mı? rehhbehr olahjahk mı •Two adults and one child. ki yetikin ve bir çocuk. eek(y)ee yehteeshk(y)een veh beer chojook •Where can I get a catalogue? Nereden bir katalog alabilirim? nehrehdehn beer kahtahlog ahlahbeeleereem

•Can we take photos? Fotoraf çekebilir miyiz? fotawrahf chehk(y)ehbeeleer meeyeez •Photographs are prohibited. Fotoraf yasaktır. fotawrahf yahssahktır

113 SIGHTSEEING

Turistik Gezi Sightseeing

•Please leave your bag in the cloakroom. Çantanızı vestiyerde bırakın, lütfen. chahntahnızı vehsteeyehrdeh bırahkın lewtfehn •Follow the guide, please. Rehberi izleyin, lütfen. rehhbehree eezlehyeen lewtfehn •What’s that building? u bina nedir? shoo beenah nehdeer amazing beautiful gloomy impressive interesting magnificent pretty strange tremendous

• When was it built? Bu ne zaman yapıldı? boo neh zahmahn yahpıldı

aırtıcı shahshırtıjı güzel g(y)ewzehl karanlık (kasvetli) kahrahnlık (kahsvehtlee) etkileyici ehtk(y)eelehyeejee ilginç eelg(y)eench görkemli g(y)urrk(y)ehmlee sevimli sehveemlee tuhaf toohahf müthi mewtheesh

•Who was the ‘painter/sculptor/architect’? ‘Ressam / Heykeltıra / Mimar’ kimdi? ‘rehssahm / hehyk(y)ehltırahsh / meemahr’ k(y)eemdee •When did ‘he/she’ live? Ne zaman yaadı? neh zahmahn yahshahdı

TURSTK GEZ

•Who painted that picture? u tabloyu kim yaptı? shoo tahbloyoo k(y)eem yahptı

SIGHTSEEING

114 Sightseeing Turistik Gezi •Where’s the house where … lived? ....’nin yaamı olduu ev nerededir? …’neen yahshahmısh oldoooo ehv nehrehdehdeer •I’m interested in… antiques archaeology art botany coins economics fine arts geology handicrafts history medicine music painting pottery religion sculpture

..... ile ilgileniyorum. …. eeleh eelg(y)eelehneeyoroom

Antika eya ahnteekah ehshyah Arkeoloji ahrk(y)eholozhee Sanat sahnaht Botanik (Bitkibilim) botahneek (beetk(y)eebeeleem) Madeni paralar mahdehnee pahrahlahr Ekonomi ehkonomee Güzel sanatlar g(y)ewzehl sahnahtlahr Jeoloji zheholozhee El sanatları ehl sahnahtlahrı Tarih taareeh Tıp tıp Müzik mewzeek Resim rehseem Çömlekçilik churmlehkcheeleek Din deen Heykeltıralık hehyk(y)ehltırahshlık

•Is it possible to buy a ‘postcard/souvenir’ here? Burada ‘posta kartı / hatıralık eya’ almak olanaklı mı (mümkün mü) ? boorahdah ‘postah kahrtı / hahtırahlık ehshyah’ ahlmahk olahnahklı mı (mewmk(y)ewn mew)

TURSTK GEZ

•Is it possible to sit down for a while here? Burada biraz oturmak olanaklı mı (mümkün mü? boorahdah beerahz otoormahk olahnahklı mı (mewmk(y)ewn mew)

Countryside

Kırsal Bölge

•Is there a scenic route to…? .....’ye izlenecek manzaralı bir yol var mı? …’yeh eezlehnehjehk mahnzahrahlı beer yol vahr mı

•Can we get there on foot? Oraya yürüyerek gidebilir miyiz? orahyah yewrewyehrehk g(y)eedehbeeleer meeyeez •How high is that mountain? u daın yükseklii ne kadardır? shoo daaın yewksehklee(y)ee neh kahdahrdır

115 SIGHTSEEING

Turistik Gezi Sightseeing

•How far is it to…? ....... ne kadar uzaklıktadır? … neh kahdahr oozahklıktahdır

cliff uçurum, yar oochooroom, yahr farm çiftlik cheeftleek field tarla tahrlah footpath keçi yolu, patika k(y)ehchee yoloo, pahteekah forest orman ormahn garden bahçe bahhcheh hill tepe tehpeh house ev ehv lake göl g(y)url meadow çayır, otlak chahyır, otlahk mountain da daa mountain pass geçit g(y)ehcheet path patika pahteekah pond gölcük, gölek g(y)urljewk, g(y)urlehk river nehir, ırmak nehheer, ırmahk road yol yol sea deniz dehneez spring kaynak kahynahk village köy k(y)ury vineyard ba baa waterfall çalayan chaalahyahn

TURSTK GEZ

•What kind of ‘animal/bird/flower/tree’ is that? Bu ne tür bir ‘hayvan / ku / çiçek / aaç? boo neh tewr beer ‘hahyvahn / koosh / cheechehk / aaahch

MAKING FRIENDS

116 Making Friends Arkada Edinme

MAKING FRIENDS

ARKADA EDNME Invitations

Davetler

•There is a party. Are you coming? Bir parti var. (Siz de) geliyor musunuz? beer pahrtee vahr. (seez deh) g(y)ehleeyor moossoonooz • Would you like to have dinner with us on…? .... günü bizimle akam yemei yemek ister misiniz? ... g(y)ewnew beezeemleh ahkshahm yehmayee yehmehk eestehr meesseeneez •Can you come round for a drink this evening? Bu akam bir içki içmeye gelebilir misiniz? boo ahkshahm beer eechk(y)ee eechmehyeh g(y)ehlehbeeleer meesseeneez •May I invite you to lunch? Sizi öle yemeine davet edebilir miyim? seezee urleh yehmayeeneh daaveht ehdehbeeleer meeyeem •That’s very kind of you. Çok naziksiniz. chok naazeekseeneez

ARKADA EDNME

•Great, I’d love to come. Harika. Büyük bir zevkle gelirim. hahreekah. bewyewk beer zehvkleh g(y)ehleereem •I’m afraid I have to leave now. Ne yazık ki imdi ayrılmak zorundayım. neh yahzık k(y)ee sheemdee ahyrılmahk zoroondahyım •Next time you must come and visit us. Gelecek sefere, sizi bize bekliyoruz. g(y)ehlehjehk sehfehreh, seezee beezeh behkleeyorooz

Dating - Going out Randevulama- Çıkma •May I join you? Size katılabilir miyim? seezeh kahtılahbeeleer meeyeem •Why don’t you join us? Bize katılsanıza. beezeh kahtılsahnızah

117 MAKING FRIENDS

Arkada Edinme Making Friends

•Are you waiting for someone? Birisini mi bekliyorsunuz? beereesseenee mee behkleeyorsoonooz •Do you mind if I sit here? Buraya oturmam sizi rahatsız eder mi? boorahyah otoormahm seezee rahhahtsız ehdehr mee •May I get you a drink? Size bir içki getirebilir miyim? seezeh beer eechk(y)ee g(y)ehteerehbeeleer meeyeem •Do you have a light, please? Ateiniz var mı acaba? ahtehsheeneez vahr mı ahjahbah

•Do you smoke? Sigara içiyor musunuz? seegahrah eecheeyor moossoonooz •No, I don’t, thanks. I’ve given it up. Hayır, içmiyorum, teekkürler. Bıraktım. hahyır, eechmeeyoroom, tehshehkk(y)ewrlehr. bırahktım

ARKADA EDNME

•Would you like a cigarette? Bir sigara ister misiniz? beer seegahrah eestehr meesseeneez

MAKING FRIENDS

118 Making Friends Arkada Edinme •Do you mind if I smoke? Sigara içersem rahatsız olur musunuz? seegahrah eechehrsehm rahhahtsız oloor moossoonooz •Why are you laughing? Neden gülüyorsunuz? nehdehn g(y)ewlewyorsoonooz •Is my Turkish that bad? Türkçem o kadar kötü mü? tewrkchehm o kahdahr k(y)urtew mew •Are you doing anything tonight? Bu akam bir ey yapıyor musunuz? boo ahkshahm beer shehy yahpıyor moossoonooz •Would you like to go out with me tonight? Bu akam benimle çıkmak ister misiniz? boo ahkshahm behneemleh chıkmahk eestehr meesseeneez •Are you free this evening? Bu akam serbest misiniz (bo musunuz) ? boo ahkshahm sehrbehst meesseeneez (bosh moossoonooz)

ARKADA EDNME

•Would you like to go dancing with me tonight? Bu akam benimle dansa gitmek ister misiniz? boo ahkshahm behneemleh dahnsah g(y)eetmehk eestehr meesseeneez •I know a good discotheque. yi bir diskotek biliyorum. eeyee beer deeskotehk beeleeyoroom •Shall we go to the cinema? Sinemaya gidelim mi? seenehmahyah g(y)eedehleem mee

119

•Would you like to go for a drive? Arabayla gezmek ister misiniz? ahrahbahylah g(y)ehzmehk eestehr meesseeneez •I’d love to. Thank you. Çok iyi olur. Teekkür ederim. chok eeyee oloor. tehshehkk(y)ewr ehdehreem

MAKING FRIENDS

Arkada Edinme Making Friends

•Thank you, but I’m busy. Teekkür ederim, ama megulüm. tehshehkk(y)ewr ehdehreem, ahmah mehshgoolewm •Leave me alone, please. Beni rahat bırakın, lütfen. behnee rahhaht bırahkın, lewtfehn •Where shall we meet? Nerede bulualım? nehrehdeh boolooshahlım

• I’ll call you at… Sizi saat ....de ararım. seezee sahaht ...deh ahrahrım

•What’s your phone number? Telefon numaranız nedir? tehlehfon noomahrahnız nehdeer •I’ll pick you up at your hotel. Sizi otelinizden alırım. seezee otehleeneezdehn ahlırım

•What time shall I come? Ne zaman geleyim? neh zahmahn g(y)ehlehyeem •What time do you have to be back? Ne zaman geri dönmeniz gerekiyor? neh zahmahn g(y)ehree durnmehneez g(y)ehrehk(y)eeyor

ARKADA EDNME

• I’ll pick you up at nine. Sizi (saat) dokuzda alırım. seezee (sahaht) dokoozdah ahlırım

MAKING FRIENDS

120 Making Friends Arkada Edinme •I’ll take you home. Sizi evinize götüreyim. seezee ehveeneezeh g(y)urtewrehyeem •Do you live alone? Yalnız mı yaıyorsunuz? yahlnız mı yahshıyorsoonooz •Thank you. It’s been a wonderful evening. Teekkür ederim. Nefis (Harika) bir akam oldu. tehshehkk(y)ewr ehdehreem. nehfees (haareekah) beer ahkshahm oldoo •Can I see you again? Sizi tekrar görebilir miyim? seezee tehkrahr g(y)urrehbeeleer meeyeem •Hope to see you again soon. Yakında sizi yine göreceimi umarım. yahkındah seezee yeeneh g(y)urrehjayeemee oomahrım

ARKADA EDNME

•See you ‘soon/tomorrow’. ‘Yakında / Yarın’ görümek üzere. ‘yahkındah / yahrın’ g(y)urrewshmehk ewzehreh

SHOPPING - SERVICES

ALIVER - HZMETLER

Shops - Stores - Services Dükkânlar - Maazalar - Hizmetler •Where’s the best…? En iyi ....... nerededir? ehn eeyee ....... nehrehdehdeer

121 SHOPPING - SERVICES

Alıveri - Hizmetler Shopping - Services

•Can you recommend a…? Bir ....... önerebilir misiniz? beer ....... urnehrehbeeleer meesseeneez •Where’s the nearest…? En yakın ....... nerededir? ehn yahkın ....... nehrehdehdeer antikacı dükkânı ahnteekahjı dewkk(y)ahnı art gallery sanat galerisi sahnaht gahlehreessee baker’s fırın fırın bank banka bahnkah bookshop kitapçı k(y)eetahpchı butcher’s kasap kahssahp cake shop/pastry shop/tearoom pastane pahstaaneh camera shop fotorafçı dükkânı fotawrahfchı dewkk(y)ahnı carpet seller’s halıcı hahlıjı computer store bilgisayar maazası beelg(y)eesahyahr maaahzahssı delicatessen arküteri shahrk(y)ewtehree drugstore/chemist’s/pharmacy eczane ehjzaaneh dry-cleaner’s kuru temizleyici kooroo tehmeezlehyeejee fishmonger’s balıkçı dükkânı bahlıkchı dewkk(y)ahnı

ALIVER - HZMETLER

antique shop

ALIVER - HZMETLER

SHOPPING - SERVICES

122 Shopping - Services florist’s

Alıveri - Hizmetler

çiçekçi dükkânı cheechehkchee dewkk(y)ahnı furrier’s kürk maazası k(y)ewrk maaahzahssı gift shop hediye dükkânı hehdeeyeh dewkk(y)ahnı green grocer’s manav mahnahv grocer’s bakkal dükkânı bahkkahl dewkk(y)ahnı hairdresser’s kuaför kooahfurr hardware store/ironmonger’s nalbur nahlboor hospital hastane hahstaaneh ironmonger’s hırdavatçı dükkânı hırdahvahtchı dewkk(y)ahnı jeweller’s kuyumcu dükkânı kooyoomjoo dewkk(y)ahnı laundry çamaırhane chahmahshırhaaneh library kütüphane k(y)ewtewphaaneh newsagent’s gazete bayii gahzehteh bahyeeee optician gözlükçü g(y)urzlewkchew petrol/gas station benzin istasyonu behnzeen eestahsyonoo post office postane postaaneh second-hand shop eskici dükkânı ehsk(y)eejee dewkk(y)ahnı shoe shop ayakkabı maazası ahyahkkahbı maaahzahssı sports shop spor maazası spor maaahzahssı stationer’s kırtasiyeci kırtahsseeyehjee toy shop oyuncakçı dükkânı oyoonjahkchı dewkk(y)ahnı travel agency seyahat acentesi sehyahhaht ahjehntehssee watchmaker’s saatçi sahahtchee

General phrases Genel Deyiler •Where’s there a good…? Nerede iyi bir .... vardır? nehrehdeh eeyee beer .... vahrdır •Where can I buy a…? Nerede bir .......... satın alabilirim? nehrehdeh beer ..... sahtın ahlahbeeleereem

123 SHOPPING - SERVICES

Alıveri - Hizmetler Shopping - Services

•How do I get there? Oraya nasıl giderim? orahyah nahssıl g(y)eedehreem •Is it far from here? Buraya uzak mı(dır)? boorahyah oozahk mı(dır)

In the shop

Dükkânda, Maazada

•Excuse me, do you have any…? Afedersiniz, (sizde) ......... var mı? ahfehdehrseeneez, (seezdeh) ..... vahr mı •Where’s the … department? ....... bölümü nerede(dir)? ...... burlewmew nehrehdeh(deer) •Where’s the lift (elevator)? Asansör nerede(dir)? ahssahnsurr nehrehdeh(deer)

ALIVER - HZMETLER

•Can you help me? Bana yardımcı olabilir misiniz? bahnah yahrdımjı olahbeeleer meesseeneez

SHOPPING - SERVICES

124 Shopping - Services •I’m just looking. Sadece bakıyorum. saadehjeh bahkıyoroom

Alıveri - Hizmetler • Do you sell…? .... satıyor musunuz? ..... sahtıyor moossoonooz

•I’d like to buy… ....... satın almak istiyorum. ...... sahtın ahlmahk eesteeyoroom •Can you show me ‘this/that’? Bana ‘bunu / unu’ gösterebilir misiniz ? bahnah ‘boonoo / shoonoo’ g(y)urstehrehbeeleer meesseeneez •Send it to this address, please. Bu adrese gönderin, lütfen. boo ahdrehseh g(y)urndehreen lewtfehn •Will I have any difficulty with Customs? Gümrükte bir zorlukla karılaır mıyım? g(y)ewmrewkteh beer zorlooklah kahrshılahshır mıyım •Would you wrap it up for me, please? Onu benim için sarar mısınız, lütfen? onoo behneem eecheen sahrahr mıssınız, lewtfehn

ALIVER - HZMETLER

•Can I help you? Size yardımcı olabilir miyim? seezeh yahrdımjı olahbeeleer meeyeem •I’m sorry, we do not have any. Ne yazık ki, bizde yok. neh yahzık k(y)ee, beezdeh yok •You’ll find them in that corner. Onları u köede bulursunuz. onlahrı shoo k(y)urshehdeh booloorsoonooz

•Will you take it with you?/Shall we send it? Yanınızda mı götüreceksiniz?/ Gönderelim mi? yahnınızdah mı g(y)urtewrehjehkseeneez / g(y)urndehrehleem mee •Anything else? Baka bir ey (var mı)? bahshkah beer shehy (vahr mı)

Choosing

Seçme

125 SHOPPING - SERVICES

Alıveri - Hizmetler Shopping - Services

•No, I don’t like it. Hayır, onu beenmedim. hahyır, onoo bayehnmehdeem •Can you show me a ‘dark/light’ one. ‘Koyu renk / Açık renk’ bir tane gösterebilir misiniz? ‘koyoo rehnk / ahchık rehnk’ beer tahneh g(y)urstehrehbeeleer meesseeneez •I don’t want anything too expensive. Çok pahalı bir ey istemiyorum. chok pahhahlı beer shehy eestehmeeyoroom

•I like the one in the window. Vitrindekini beendim. veetreendehk(y)eenee bayehndeem •I like the colour but not the style. Rengi beendim, fakat stili beenmedim. rehng(y)ee bayehndeem, fahkaht steelee bayehnmehdeem •Do you have anything ‘better/cheaper’? ‘Daha iyi / Daha ucuz’ bir eyiniz var mı? ‘dahhah eeyee / dahhah oojooz’ beer shehyeeneez vahr mı

ALIVER - HZMETLER

•I’d like something in ‘blue/leather’. ‘Mavi / Deri’ bir ey rica ediyorum. ‘maavee / dehree’ beer shehy reejah ehdeeyoroom

SHOPPING - SERVICES

126 Shopping - Services • I’ll take it. Bunu alıyorum. boonoo ahlıyoroom

Alıveri - Hizmetler • How much is it? Ne kadar? neh kahdahr

Defining the article •I’d like a … one. big cheap dark good heavy large light oval rectangular round small square sturdy

Colours

Eyayı tanımlama

..... bir tane rica ediyorum. .… beer tahneh reejah ehdeeyoroom

Büyük Ucuz Koyu renk yi Aır Büyük Hafif Oval Dikdörtgen Yuvarlak Küçük Kare Salam

bewyewk oojooz koyoo rehnk eeyee aaır bewyewk hahfeef ovahl deekdurrtg(y)ehn yoovahrlahk k(y)ewchewk kahreh saalahm

Renkler

ALIVER - HZMETLER

• I don’t like the colour. Bu rengi beenmedim. boo rehng(y)ee bayehnmehdeem •Do you have a lighter shade? Daha açık tonda bir ey var mı? dahhah ahchık tondah beer shehy vahr mı •A darker shade, please. Daha koyu ton olsun, lütfen. dahhah koyoo ton olsoon lewtfehn •Something to match this. Buna uygun bir ey olsun. boonah ooygoon beer shehy olsoon

• I’d like something in… ... bir ey rica ediyorum. … beer shehy reejah ehdeeyoroom beige black blue brown gold green grey mauve orange pink purple red silver turquoise white yellow

Bej Siyah Mavi Kahverengi Altın rengi Yeil Gri Açık mor Portakal rengi Pembe Mor Kırmızı Gümü rengi Turkuvaz Beyaz Sarı

Complaints

behzh seeyahh maavee kahhvehrehng(y)ee ahltın rehng(y)ee yehsheel gree ahchık mor portahkahl rehng(y)ee pehmbeh mor kırmızı g(y)ewmewsh rehng(y)ee toorkoovahz behyahz sahrı

127 SHOPPING - SERVICES

Alıveri - Hizmetler Shopping - Services

ikâyetler

•I bought this yesterday. Bunu dün satın aldım. boonoo dewn sahtın ahldım •It doesn’t ‘work/fit’. Çalımıyor. / Uymuyor. chahlıshmıyor / ooymooyor •I’d like a refund. Paranın geri ödenmesini istiyorum. pahrahnın g(y)ehree urdehnmehsseenee eesteeyoroom

ALIVER - HZMETLER

•I want to return this. Bunu geri vermek istiyorum. boonoo g(y)ehree vehrmehk eesteeyoroom

SHOPPING - SERVICES

128 Shopping - Services

Alıveri - Hizmetler

•Here’s the receipt. te makbuz. eeshteh mahkbooz •I want to see the manager. Müdürü görmek istiyorum. mewdewrew g(y)urrmehk eesteeyoroom •Can you exchange this, please? Bunu deitirebilir misiniz, lütfen? boonoo dayeeshteerehbeeleer meesseeneez lewtfehn

Paying

Ödeme

•How much is this? Bu ne kadar? boo neh kahdahr •Can I pay by traveller’s check? Seyahat çeki ile ödeyebilir miyim? sehyahhaht chehk(y)ee eeleh urdehyehbeeleer meeyeem

ALIVER - HZMETLER

•I think there’s a mistake in the bill. Sanırım hesapta bir yanlılık var. sahnırım hehsahptah beer yahnlıshlık vahr •May I have a receipt, please? Makbuz alabilir miyim, lütfen? mahkbooz ahlahbeeleer meeyeem, lewtfehn •You’ve given me too ‘much/little’ change. Çok ‘fazla / az’ bozukluk verdiniz. chok ‘fahzlah / ahz’ bozooklook vehrdeeneez •Please pay the cashier. Kasiyere ödeme yapın, lütfen. kahsseeyehreh urdehmeh yahpın lewtfehn

Clothes

Giysiler

•Where’s the ‘coats/underwear/haberdashery’ department? ‘Ceket / ç çamaırı / Tuhafiye’ bölümü nerede? ‘jehk(y)eht / eech chahmahshırı / toohahfeeyeh’ burlewmew nehrehdeh •I’d like … for a (eight-year-old) ‘boy/girl’. (Sekiz yaındaki) Bir ‘erkek / kız’ çocuk için ...... istiyorum. (sehk(y)eez yahshındahk(y)ee) beer ‘ehrk(y)ehk / kız’ chojook eecheen ...... eesteeyoroom

129 SHOPPING - SERVICES

Alıveri - Hizmetler Shopping - Services

•Where are the beach clothes? Plaj giysileri nerededir? plahzh g(y)eeysseelehree nehrehdehdeer •Where can I find ‘socks/stockings’? Nerede çorap bulabilirim? nehrehdeh chorahp boolahbeeleereem

•Is that ‘made here/imported/handmade’? Burada mı yapılmı / thal mi / El ii mi? boorahdah mı yahpılmısh / eethahl mee / ehl eeshee mee •Do you have anything of better quality? Daha kaliteli bir eyiniz var mı? dahhah kahleetehlee beer shehyeeneez vahr mı •I’d like something finer. Daha ince bir ey rica ediyorum. dahhah eenjeh beer shehy reejah ehdeeyoroom

ALIVER - HZMETLER

•Do you have anything in…? .... kumaından (yapılmı) bir ey var mı? ...... koomahshındahn (yahpılmısh) beer shehy vahr mı

SHOPPING - SERVICES

130 Shopping - Services

Alıveri - Hizmetler

•Is this ‘pure cotton/pure wool/synthetic’? Saf pamuklu mu / Saf yünlü mü / Sentetik mi? sahf pahmookloo moo / sahf yewnlew mew / sehntehteek mee •Where’s the ‘mirror/fitting room’? ‘Ayna / Giyinme kabini’ nerededir? ‘ahynah / g(y)eeyeenmeh kahbeenee’ nehrehdehdeer •Can I try it on? Deneyebilir miyim? dehnehyehbeeleer meeyeem

ALIVER - HZMETLER

• It fits very well. Çok iyi uydu. chok eeyee ooydoo cambric chiffon corduroy cotton denim lace gabardine leather linen poplin satin silk suede towelling velvet velveteen wool

• It doesn’t fit. Uymadı. ooymahdı • What’s it made of? Neden yapılmıtır? nehdehn yahpılmıshtır

patiska ifon fitilli kadife pamuklu blucin kumaı dantel gabardin deri keten poplin saten ipek süet havlu kuma kadife ince fitilli kadife yün

pahteeskah sheefon feeteellee kahdeefeh pahmookloo bloojeen koomahshı dahntehl gahbahrdeen dehree k(y)ehtehn popleen sahtehn eepehk seweht hahvloo koomahsh kahdeefeh eenjeh feeteellee kahdeefeh yewn

anorak anorak ahnorahk bathing cap bone boneh bathing suit, swimsuit mayo mahyo bathrobe sabahlık sahbahhlık belt kemer k(y)ehmehr blouse bluz blooz bra sutyen sootyehn buckle toka tokah button düme dew(y)meh cap kasket kahsk(y)eht cardigan hırka hırkah coat manto, palto mahnto, pahlto dress elbise ehlbeesseh evening dress gece elbisesi g(y)ehjeh ehlbeessehssee girdle korse korseh gloves eldiven ehldeevehn handbag el çantası ehl chahntahssı hat apka shahpkah jacket ceket jehk(y)eht jeans kot, blucin kot, bloojeen jersey, pullover kazak kahzahk kneesocks uzun çorap oozoon chorahp nightdress gecelik g(y)ehjehleek panties bayan külotu bahyahn k(y)ewlotoo pants, trousers pantolon pahntolon pantyhose külotlu çorap k(y)ewlotloo chorahp pyjamas pijama peezhahmah raincoat yamurluk yaamoorlook scarf atkı ahtkı shirt gömlek g(y)urmlehk shorts ort short skirt etek ehtehk slip erkek külotu ehrk(y)ehk k(y)ewlotoo socks erkek çorabı ehrk(y)ehk chorahbı

SHOPPING - SERVICES

Clothes and accessories Giysiler ve Aksesuarlar

131

ALIVER - HZMETLER

Alıveri - Hizmetler Shopping - Services

SHOPPING - SERVICES

132 Shopping - Services

Alıveri - Hizmetler

sports jacket spor ceket spor jehk(y)eht stockings çorap chorahp suit (man’s) erkek elbisesi ehrk(y)ehk ehlbeessehssee suit (woman’s) tayyör tahyyurr sweater kazak kahzahk swimming trunks erkek mayosu ehrk(y)ehk mahyosoo tie kravat krahvaht tracksuit eofman ehshofmahn umbrella emsiye shehmseeyeh underpants don don undershirt fanila fahneelah waistcoat, vest yelek yehlehk zip fermuar fehrmooahr

Size

Beden

•I don’t know the ‘English/American’ sizes. ‘ngiliz / Amerikan’ bedenlerini bilmiyorum. ‘eeng(y)eeleez / ahmehreekahn’ behdehnlehreenee beelmeeyoroom •I don’t know what size I take. Hangi beden kullandıımı bilmiyorum. hahng(y)ee behdehn koollahndııımı beelmeeyoroom

ALIVER - HZMETLER

•Could you measure me? Ölçülerimi alır mısınız, lütfen? urlchewlehreemee ahlır mıssınız lewtfehn •I take a size thirty-eight. Otuz sekiz beden kullanıyorum. otooz sehk(y)eez behdehn koollahnıyoroom Women’s Dresses, etc. Kadın Elbiseleri, vb. Turkish 36 38 40 42 44 46 British 10 12 14 16 18 20 American 8 10 12 14 16 18

Men’s suits, etc. Turkish 46 British / American 36

48 38

Erkek elbiseleri, vb. 50 40

52 42

54 44

Men’s shirts Turkish

Erkek gömlekleri

Men’s socks Turkish

Erkek çorapları

35 36 British / American 13 ½ 14

38 15

41 16

39/40 41/42 43/44 British / American 10 10 ½ 11

Stockings Turkish

0 British / American 8

Kadın çorapları

2 9

3 9½

4 5 10 10 ½

47/48 12

6 11

Ayakkabılar

• I’d like a pair of…

Bir çift ...... rica ediyorum . beer cheeft ...... reejah ehdeeyoroom

boots plimsolls (sneakers) sandals shoes

flat with rubber soles

çizme cheezmeh tenis ayakkabısı tehnees ahyahkkahbıssı sandalet sahndahleht ayakkabı ahyahkkahbı düz dewz kauçuk tabanlı

kahoochook tahbahnlı

with leather soles

kösele tabanlı

with a heel

ökçeli

slippers

45/46 11 ½

45 18

terlik

k(y)ursehleh tahbahnlı urkchehlee tehrleek

•Do you have it another colour? Baka bir renk var mı? bahshkah beer rehnk vahr mı

ALIVER - HZMETLER

Shoes

1 8½

43 17

56 46

133 SHOPPING - SERVICES

Alıveri - Hizmetler Shopping - Services

SHOPPING - SERVICES

134 Shopping - Services

Alıveri - Hizmetler

•Do you have the same in black? Aynısının siyahı var mı? ahynıssının seeyahhı vahr mı •These are too ‘small/big’. Bunlar çok ‘küçük / büyük’. boonlahr chok ‘k(y)ewchewk / bewyewk’ •Do you have a ‘larger/smaller’ size? ‘Daha büyük / Daha küçük’ bir numara var mı? ‘dahhah bewyewk / dahhah k(y)ewchewk’ beer noomahrah vahr mı leather rubber cloth suede

deri kauçuk kuma süet

dehree kahoochook koomahsh seweht

•I need some ‘shoe polish/shoelaces’. Biraz ‘Ayakkabı boyası/Ayakkabı baı’na ihtiyacım var. beerahz ‘ahyahkkahbı boyahssı / ahyahkkahbı baaı’nah eehteeyahjım vahr

ALIVER - HZMETLER

Women’s shoes Kadın ayakkabıları Turkish 36 37 38 39 British 4.5 5 5.5-6.5 7 American 6 6.5 7-8 8.5 Men’s shoes Turkish 40 British 6 American 6.5

41 7 7.5

Erkek ayakkabıları 42 8 8.5

43 9 9.5

44 10 10.5

40 7.5 9 45 11 11.5

Chemist’s (Drugstore)

Eczane

•Where’s the nearest (all-night) chemist’s? En yakın (nöbetçi) eczane nerededir? ehn yahkın (nurbehtchee) ehjzahneh nehrehdehdeer •What time does the chemist’s close? Eczane ne zaman kapanır? ehjzahneh neh zahmahn kahpahnır

Pharmaceutical

135 SHOPPING - SERVICES

Alıveri - Hizmetler Shopping - Services

Eczacılıkla ilgili

•Do you have a small first-aid kit? Sizde, küçük bir ilk-yardım çantası bulunur mu? seezdeh, k(y)ewchewk beer eelk-yahrdım chahntahssı booloonoor moo •Can you prepare this prescription for me, please? Bana bu reçeteyi hazırlayabilir misiniz, lütfen? bahnah boo rehchehtehyee hahzırlahyahbeeleer meesseeneez, lewtfehn

•I’d like some ‘aspirin/sun cream’. ‘Aspirin / Güne kremi’ rica ediyorum. ‘ahspeereen / g(y)ewnehsh krehmee’ reejah ehdeeyoroom •Can I have ‘a/an/some’… ‘Bir / Biraz’ ........ alabilir miyim? ‘beer / beerahz’ ..... ahlahbeeleer meeyeem analgesic arı kesici aarı k(y)ehsseejee aspirin aspirin ahspeereen antiseptic cream yara merhemi yahrah mehrhehmee

ALIVER - HZMETLER

•Can I get it without a prescription? Onu reçetesiz alabilir miyim? onoo rehchehtehsseez ahlahbeeleer meeyeem

SHOPPING - SERVICES

136 Shopping - Services

Alıveri - Hizmetler

baby food bebek maması band-aids plaster condoms prezervatif cotton wool pamuk cough drops boaz pastili disinfectant dezenfektan ear drops kulak damlası eye drops göz damlası feeding bottle biberon insect repellent böcek ilacı iodine tentürdiyot iron tablets demir hapı laxative müshil mouthwash gargara nose drops burun damlası powder talk pudrası sleeping pills uyku ilâcı vitamin pills vitamin thermometer termometre tissues kâıt mendil tranquillizers yatıtırıcı

behbehk mahmahssı plahstehr prehzehrvahteef pahmook bawahz pahsteelee dehzehnfehktahn koolahk dahmlahssı g(y)urz dahmlahssı beebehron burjehk eelahjı tehntewrdeeyot dehmeer hahpı mewseel gahrgahrah booroon dahmlahssı tahlk poodrahssı ooykoo eel(y)ahjı veetahmeen tehrmomehtreh k(y)aaıt mehndeel yahtıshtırıjı

•Can you give me something for… Bana ........... için bir ey verebilir misiniz? bahnah ....... eecheen beer shehy vehrehbeeleer meesseeneez

ALIVER - HZMETLER

a hangover

içki mahmurluu eechk(y)ee mahhmoorloooo constipation peklik pehkleek a cough öksürük urksewrewk diarrhoea ishal eeshahl a headache ba arısı bahsh aarıssı insect bites böcek sokması burjehk sokmahssı indigestion mide bozukluu meedeh bozookloooo sea sickness deniz tutması dehneez tootmahssı sunburn güne yanıı g(y)ewnehsh yahnııı travel sickness yol tutması yol tootmahssı

Güzellik ürünleri

aftershave lotion tıra losyonu tırahsh losyonoo astringent lotion yüz losyonu yewz losyonoo blusher allık ahllık body lotion vücut losyonu vewjoot losyonoo comb tarak tahrahk cream (for ‘dry/greasy’ skin) krem (kuru / yalı cilt için) krehm (kooroo/yaalı jeelt eecheen) curlers bigudi beegoodee dye saç boyası sahch boyahssı emery board manikür takımı mahneek(y)ewr tahkımı eye shadow far fahr eyeliner göz kalemi g(y)urz kahlehmee face powder yüz pudrası yewz poodrahssı hair gel saç jölesi sahch zhurlehssee hair slide saç tokası sahch tokahssı hair slide toka tokah hairbrush saç fırçası sahch fırchahssı hairspray saç spreyi sahch sprehyee hand cream el kremi ehl krehmee lipstick ruj roozh mascara rimel reemehl moisturizing cream nemlendirici krem nehmlehndeereejee krehm nail clippers tırnak makası tırnahk mahkahssı nail polish remover aseton ahsehton perfume parfüm pahrfewm razor blades tıra bıçaı tırahsh bıchaaı shampoo (for dry hair) ampuan (kuru saç için) shahmpooahn (kooroo sahch eecheen) shampoo (for greasy hair) ampuan (yalı saç için) shahmpooahn (yaalı sahch eecheen) shaving brush tıra fırçası tırahsh fırchahssı shaving cream tıra kremi tırahsh krehmee soap sabun sahboon suntan cream/oil güne kremi / yaı g(y)ewnehsh krehmee/yaaı toilet paper tuvalet kâıdı toovahleht k(y)ahıdı toilet water kolonya kolonyah toothbrush di fırçası deesh fırchahssı toothpaste di macunu deesh mahjoonoo

SHOPPING - SERVICES

Toiletries

137

ALIVER - HZMETLER

Alıveri - Hizmetler Shopping - Services

SHOPPING - SERVICES

138 Shopping - Services

Alıveri - Hizmetler

Buying food and drink Yiyecek ve içecek satın alma •Do you have any bread? Ekmek var mı? ehkmehk vahr mı •A loaf of bread, please. Bir (somun) ekmek, lütfen. beer (somoon) ehkmehk lewtfehn •Can I help myself? Kendim alabilir miyim? k(y)ehndeem ahlahbeeleer meeyeem •Do you sell frozen foods? Dondurulmu yiyecek satıyor musunuz? dondooroolmoosh yeeyehjehk sahtıyor moossoonooz •What sort of cheese do you have? Ne tür peyniriniz var? neh tewr pehyneereeneez vahr

ALIVER - HZMETLER

•A bottle of ‘milk/beer/wine’, please. Bir ie ‘süt / bira / arap’, lütfen. beer sheesheh ‘sewt / beerah / shahrahp’ lewtfehn •I’d like…

.... rica ediyorum / istiyorum.

…. reejah ehdeeyoroom / eesteeyoroom

a box of chocolates beer Bir kutu çikolata beer kootoo cheekolahtah a jar of jam Bir kavanoz reçel beer kahvahnoz rehchehl a packet of tea Bir paket çay beer pahk(y)eht chahy a tin(can) of peas Bir kutu bezelye beer kootoo behzehlyeh

a tube of mustard six eggs ten slices of salami

Bir tüp hardal beer tewp hahrdahl Altı yumurta ahltı yoomoortah On dilim salam on deeleem sahlahm

•Give me ‘half a kilo/a kilo/two kilos’ of…, please. Bana ‘yarım / bir / iki’ kilo .... verin, lütfen. bahnah ‘yahrım / beer / eek(y)ee’ k(y)eelo ..... vehreen lewtfehn apples bananas grapes mandarins onions oranges pears potatoes tomatoes

elma muz üzüm mandalina soan portakal armut patates domates

139 SHOPPING - SERVICES

Alıveri - Hizmetler Shopping - Services

ehlmah mooz ewzewm mahndahleenah sawahn portahkahl ahrmoot pahtahtehs domahtehs

•How much a ‘bottle/kilo’? ‘iesi / Kilosu’ ne kadar? ‘sheeshehssee / k(y)eelosoo’ neh kahdahr

ALIVER - HZMETLER

•These pears are too ‘soft/hard’. Bu armutlar çok ‘yumuak / sert’. boo ahrmootlahr chok ‘yoomooshahk / sehrt’

SHOPPING - SERVICES

140 Shopping - Services

Alıveri - Hizmetler

Bookshop - Newsstand - Stationer’s Kitapçı - Gazete Bayii - Kırtasiyeci •Where is the nearest bookshop? En yakın kitapçı nerededir? ehn yahkın k(y)eetahpchı nehrehdehdeer •Can you recommend a good bookshop ? yi bir kitapçı önerebilir misiniz? eeyee beer k(y)eetahpchı urnehrehbeeleer meesseeneez •Where’s the guidebook section? Rehber kitaplar bölümü nerede? rehhbehr k(y)eetahplahr burlewmew nehrehdeh •Where can I buy a English-language newspaper? Nereden ngilizce bir gazete satın alabilirim? nehrehdehn eeng(y)eeleezjeh beer gahzehteh sahtın ahlahbeeleereem

ALIVER - HZMETLER

•Do you sell ‘Turkish / English / American’ magazines? ‘Türk / ngiliz / Amerikan’ dergileri satıyor musunuz? ‘tewrk / eeng(y)eeleez / ahmehreekahn’ dehrg(y)eelehree sahtıyor moossoonooz •Do you have second-hand books? Sizde kullanılmı kitaplar bulunur mu? seezdeh koollahnılmısh k(y)eetahplahr booloonoor moo •Do you have a photocopier? Sizde fotokopi makinesi bulunur mu? seezdeh fotokopee mahk(y)eenehssee booloonoor moo •I’d like a ‘road map/map of the city’. Bir ‘karayolları haritası / ehir haritası’ istiyorum. beer ‘kahrahyollahrı hahreetahssı / shehheer hahreetahssı’ eesteeyoroom

•Do you have any of …’s books in English? ......’in ngilizce kitapları var mı? ......’een eeng(y)eeleezjeh k(y)eetahplahrı vahr mı •I’d like a dictionary. Bir sözlük rica ediyorum. beer surzlewk reejah ehdeeyoroom •pocket dictionary. cep sözlüü jehp surzlewew

• Turkish - English Türkçe - ngilizce tewrkcheh - eeng(y)eeleezjeh

141 SHOPPING - SERVICES

Alıveri - Hizmetler Shopping - Services

•I’d like ‘a/an/some’… ‘Bir / Birkaç (Biraz)’...... rica ediyorum. ‘beer / beerkahch (beerahz)’ ....... reejah ehdeeyoroom adres defteri ahdrehs dehftehree ataç ahtahch tükenmez kalem tewk(y)ehnmehz kahlehm calendar takvim tahkveem crayons mum boya moom boyah drawing pins raptiye rahpteeyeh adhesive tape seloteyp sehlotehyp envelopes mektup zarfı mehktoop zahrfı eraser silgi seelg(y)ee exercise book defter dehftehr felt-tip pen keçeli kalem k(y)ehchehlee kahlehm fountain pen dolmakalem dolmahkahlehm glue yapıtırıcı yahpıshtırıjı grammar book dilbilgisi kitabı deelbeelg(y)eessee k(y)eetahbı ink mürekkep mewrehkk(y)ehp notebook not defteri not dehftehree notepaper mektup kâıdı mehktoop k(y)aaıdı paintbox boya kutusu boyah kootoossoo paper kâıt k(y)aaıt pencil kurun kalem koorshoon kahlehm pencil sharpener kalemtıra kahlehmtırahsh carbon paper karbon kâıdı kahrbon k(y)aaıdı playing cards oyun kaıdı oyoon kaaıdı

ALIVER - HZMETLER

address book paperclips ballpoint pen

SHOPPING - SERVICES

142 Shopping - Services postcard ruler tracing paper writing pad

Alıveri - Hizmetler

kartpostal cetvel kopya kâıdı bloknot

kahrtpostahl jehtvehl kopyah k(y)ahıdı bloknot

Music - CD - DVD - Video Müzik - CD - DVD - Video •Do you have any CDs by…? Sizde ......’nin CD’leri var mı? seezdeh …’neen cd’lehree vahr mı •Are there any new CDs by…? ......’nin yeni CD’leri bulunur mu? .......’neen yehnee cd’lehree booloonoor moo •I’d like a…

ALIVER - HZMETLER

(blank) cassette videocassette CD DVD

Bir ........ rica ediyorum. beer ...... reejah ehdeeyoroom (bo) kaset video kaseti CD DVD

(bosh) kahseht veedeho kahsehtee cd dvd

•Can I listen to this CD? Bu CD’yi dinleyebilir miyim? boo cd’yee deenlehyehbeeleer meeyeem •Do you have any recordings of local music? Sizde yöresel müzik kasetleri bulunur mu? seezdeh yurrehsehl mewzeek kahsehtlehree booloonoor moo

chamber music oda müzii odah mewzee(y)ee classical music klasik müzik klahsseek mewzeek instrumental music enstrümantal müzik ehnstrewmahntahl mewzeek jazz caz jahz light music hafif müzik hahfeef mewzeek folk music halk müzii hahlk mewzee(y)ee orchestral music orkestra müzii ork(y)ehstrah mewzee(y)ee pop music pop müzik pop mewzeek vocal music çok sesli müzik chok sehslee mewzeek

143 SHOPPING - SERVICES

Alıveri - Hizmetler Shopping - Services

Laundry – Dry-cleaner’s Çamaırhane - Kuru temizleyici •I’d like these clothes ........ Bu elbiseleri .......... istiyorum. boo ehlbeessehlehree ...... eesteeyoroom temizletmek ütületmek yıkatmak

•I need them… ....... gerekiyor.

tehmeezlehtmehk ewtewlehtmehk yıkahtmahk

g(y)ehrehk(y)eeyor

today Bugün boog(y)ewn tomorrow Yarın yahrın as soon as possible En kısa zamanda ehn kıssah zahmahndah tonight Bu akam boo ahkshahm before Sunday Pazar’dan önce pahzahrdahn urnjeh

•Can you get this stain out? Bu lekeyi çıkarabilir misiniz? boo lehk(y)ehyee chıkahrahbeeleer meesseeneez

ALIVER - HZMETLER

cleaned ironed/pressed washed

SHOPPING - SERVICES

144 Shopping - Services

Alıveri - Hizmetler

•Can you ‘stitch/mend’ this? Bunu ‘dikebilir misiniz / onarabilir misiniz? boonoo ‘deek(y)ehbeeleer meesseeneez / onahrahbeeleer meesseeneez •When will they be ready? Ne zaman hazır olur? neh zahmahn hahzır oloor •They will be ready tomorrow. Yarın hazır olur. yahrın hahzır oloor •Is my laundry ready? • This isn’t mine. Bu benimki deil. Çamaırlarım hazır mı? chahmahshırlahrım hahzır mı boo behneemk(y)ee dayeel •There’s something missing. Bir ey kayıp. beer shehy kahyıp

ALIVER - HZMETLER

Hairdresser and Barber Kuaför ve Berber •May I make an appointment for this morning ? Bu sabah için bir randevu alabilir miyim? boo sahbahh eecheen beer rahndehvoo ahlahbeeleer meeyeem •I want my hair cut. Saçımı kestirmek istiyorum. sahchımı k(y)ehsteermehk eesteeyoroom •I want my hair trimmed. Saçımı biraz kısaltmak istiyorum. sahchımı beerahz kıssahltmahk eesteeyoroom

•I’d like a haircut, please. Bir saç kesimi rica ediyorum. beer sahch k(y)ehsseemee reejah ehdeeyoroom •Not too short at the sides. Kenarlar çok kısa olmasın. k(y)ehnahrlahr chok kıssah olmahssın •A little more off the ‘top/back’. ‘Üstten / Arkadan’ biraz daha (alın). ‘ewsttehn / ahrkahdahn’ beerahz dahhah (ahlın)

145 SHOPPING - SERVICES

Alıveri - Hizmetler Shopping - Services

•Please do not use any hairspray. Saç spreyi kullanmayın, lütfen. sahch sprehyee koollahnmahyın lewtfehn •Do you have a colour chart? Bir renk katalounuz var mı? beer rehnk kahtahlooonooz vahr mı •I don’t want any oil. Briyantin istemiyorum. breeyahnteen eestehmeeyoroom

•The water is too ‘cold/hot’. Su çok ‘souk / sıcak’. soo chok ‘sawook / sıjahk’ •I’d like a shave. Bir sakal tıraı rica ediyorum. beer sahkahl tırahshı reejah ehdeeyoroom •Would you trim my ‘beard/moustache’? ‘Sakalımı / Bıyıımı’ düzeltir misiniz, lütfen? ‘sahkahlımı / bıyııımı’ dewzehlteer meesseeneez lewtfehn

ALIVER - HZMETLER

•My hair is ‘greasy/dry/normal’. Saçım ‘yalı / kuru / normal’. sahchım ‘yaalı / kooroo / normahl’

SHOPPING - SERVICES

146 Shopping - Services

Alıveri - Hizmetler

•Thank you. I like it very much. Teekkür ederim. Çok beendim. tehshehkk(y)ewr ehdehreem. chok bayehndeem bleach blow dry manicure dye permanent wave shampoo and set

renk açma fönleme manikür boyama perma mizanpli

rehnk ahchmah furnlehmeh mahneek(y)ewr boyahmah pehrmah meezahnplee

Electrical appliances Elektrikli aletler •What’s the voltage? Voltaj nedir? voltahzh nehdeer •Do you have a battery for this? Bunun için bir piliniz var mı? boonoon eecheen beer peeleeneez vahr mı

ALIVER - HZMETLER

•Can you show me how it works? Bana onun nasıl çalıtıını gösterebilir misiniz? bahnah onoon nahssıl chahlıshtııını g(y)urstehrehbeeleer meesseeneez •I’d like ‘a/an/some’… ‘Bir / Birkaç’ .......... rica ediyorum. ‘beer / beerkahch’ ....... reejah ehdeeyoroom adaptör ahdahpturr amplifikatör ahmpleefeekahturr ampul ahmpool hesap makinesi hehsahp mahk(y)eenehssee car radio oto radyosu oto rahdyosoo cassette recorder teyp tehyp extension lead uzatma kordonu oozahtmah kordonoo fuse sigorta seegortah

adaptor amplifier light bulb calculator

kulaklık koolahklık fi feesh radyo rahdyo tıra makinesi tırahsh mahk(y)eenehssee speakers hoparlör hopahrlurr (portable) television (portatif) televizyon (portahteef) tehlehveezyon video recorder video veedeho

headphones plug radio shaver

147 SHOPPING - SERVICES

Alıveri - Hizmetler Shopping - Services

Camping equipment - Hardware Kamp malzemeleri - Hırdavat •Where’s the camping equipment ? Kamp malzemeleri nerededir? kahmp mahlzehmehlehree nehrehdehdeer

•Where can I get a can-opener? Nerede bir konserve açacaı bulabilirim? nehrehdeh beer konsehrveh ahchahjaaı boolahbeeleereem

axe balta bahltah blanket battaniye bahttahneeyeh knives bıçak bıchahk bottle-opener ie açacaı sheesheh ahchahjaaı bucket kova kovah butane gas bütan gaz bewtahn gahz camp bed kamp yataı kahmp yahtaaı candle(s) mum moom can-opener konserve açacaı konsehrveh ahchahjaaı (folding) chair (portatif) sandalye (portahteef) sahndahlyeh compass pusula poossoolah cool box soutucu sawootoojoo

ALIVER - HZMETLER

•I’d like to buy ‘a/an/some’… ‘Bir / Birkaç’ ..... satın almak istiyorum. ‘beer / beerkahch’ ...... sahtın ahlmahk eesteeyoroom

ALIVER - HZMETLER

SHOPPING - SERVICES

148 Shopping - Services

Alıveri - Hizmetler

tirbuon teerbooshon tabak çanak takımı tahbahk chahnahk tahkımı cutlery çatal bıçak takımı chahtahl bıchahk tahkımı deck chair ezlong shehzlong first-aid kit ilk yardım çantası eelk yahrdım chahntahssı fishing tackle olta oltah flashlight cep feneri jehp fehnehree folding table portatif (seyyar) masa portahteef (sehyyahr) mahssah food box yiyecek kutusu yeeyehjehk kootoossoo fork(s) çatal chahtahl frying pan tava tahvah glass bardak bahrdahk hammer çekiç chehk(y)eech hammock hamak hahmahk ice pack buz torbası booz torbahssı paraffin (kerosene) gazyaı gahzyaaı kettle çaydanlık chahydahnlık lamp lamba lahmbah lantern fener fehnehr matches kibrit k(y)eebreet mattress minder, ilte meendehr, sheelteh mosquito net cibinlik jeebeenleek mug(s) marapa mahshrahpah penknife çakı chahkı picnic basket piknik sepeti peekneek sehpehtee pillow yastık yahstık plastic bag plastik torba plahsteek torbah plate(s) tabak tahbahk rope halat hahlaht rucksack sırt çantası sırt chahntahssı saucepan tencere tehnjehreh saucer(s) fincan tabaı feenjahn tahbaaı cup(s) fincan feenjahn scissors makas mahkahs screwdriver tornavida tornahveedah sleeping bag uyku tulumu ooykoo tooloomoo spoon(s) kaık kahshık string ip, sicim eep, seejeem teaspoon(s) çay kaıı chahy kahshııı corkscrew crockery

tent tent peg(s) tent pole groundsheet tool kit torch tumbler(s) vacuum flask washing powder water carrier water flask

Photography

çadır çadır çubuu çadır direi çadır zemini alet çantası cep feneri bardak termos çamaır tozu su bidonu matara

chahdır chahdır chooboooo chahdır deerayee chahdır zehmeenee aaleht chahntahssı jehp fehnehree bahrdahk tehrmos chahmahshır tozoo soo beedonoo mahtahrah

149 SHOPPING - SERVICES

Alıveri - Hizmetler Shopping - Services

Fotorafçılık

•I’d like to have some passport photos taken. Vesikalık fotoraf çektirmek istiyorum. vehsseekahlık fotawrahf chehkteermehk eesteeyoroom •I’d like to buy a camera. Bir fotoraf makinesi satın almak istiyorum. beer fotawrahf mahk(y)eenehssee sahtın ahlmahk eesteeyoroom

•I’d like an automatic camera. Otomatik bir fotoraf makinesi istiyorum. otomahteek beer fotawrahf mahk(y)eenehssee eesteeyoroom •Do you have a film for this camera? Bu fotoraf makinesi için bir film var mı? boo fotawrahf mahk(y)eenehssee eecheen beer feelm vahr mı

ALIVER - HZMETLER

•Can you show me some video cameras, please? Video kameraları gösterebilir misiniz, lütfen? video kahmehrahlahrı g(y)urstehrehbeeleer meesseeneez lewtfehn

SHOPPING - SERVICES

150 Shopping - Services

Alıveri - Hizmetler

artificial light type yapay ıık tipi

yahpahy ıshık teepee

cartridge kaset kahseht colour renkli rehnklee daylight type gün ııı tipi g(y)ewn ıshııı teepee fast film hızlı film hızlı feelm 24/36 exposures yirmi dört / otuz altı pozluk

yeermee durrt / otooz ahltı pozlook

•Do you have a ‘four/five’-megapixel digital camera? ‘Dört / Be’ megapiksel bir dijital kamera var mı? ‘durrt / behsh’ mehgahpeeksehl beer deezheetahl kahmehrah vahr mı

ALIVER - HZMETLER

•I’d like to buy ‘a sixty-four MB/an extra’ memory card for my digital camera. Dijital fotoraf makinem için ‘altmı dört MB / ek’ bir hafıza kartı satın almak istiyorum. deezheetahl fotawrahf mahk(y)eenehm eecheen ‘ahltmısh durrt mb / ehk’ beer hahfızah kahrtı sahtın ahlmahk eesteeyoroom •I’d like to buy a digital camera with… ……….lı/li/lu/lü bir dijital fotoraf makinesi satın almak istiyorum. ………lı/lee/loo/lew beer deezheetahl fotawrahf mahk(y)eenehssee sahtın ahlmahk eesteeyoroom flahsh

flash

Fla

a CCD sensor

CCD sensor (algılayıcı) ccd sehnsor (ahlgılahyıjı)

a resolution of five megapixels Be megapiksel çözünürlük behsh mehgahpeeksehl churzewnewrlewk

a thirty-two MB memory Otuz iki32 MB hafıza otooz eek(y)ee mb hahfızah

a USB cable USB kablo usb kahblo a wide-angle lens Geni açılı objektif g(y)ehneesh ahchılı obzhehkteef LCD screen

LCD ekran

‘optical/digital’ zoom lens ‘Optik / Dijital’ uzaklık ayarlı mercek

lcd ehkrahn

151 SHOPPING - SERVICES

Alıveri - Hizmetler Shopping - Services

‘opteek / deezheetahl’ oozahklık ahyahrlı mehrjehk

•I’d like ‘a/an’ ....... Bir .......... istiyorum. beer ...... eesteeyoroom

•How much do you charge for processing? Banyo için ne kadar ücret alıyorsunuz? bahnyo eecheen neh kahdahr ewjreht ahlıyorsoonooz •I’d like ‘one/two/three’ prints of each negative. Her negatifin ‘bir / iki / üç’ baskısını rica ediyorum. hehr nehgahteefeen ‘beer / eek(y)ee / ewch’ bahskıssını reejah ehdeeyoroom

ALIVER - HZMETLER

battery pil peel battery charger pil arj aleti peel shahrzh ahlehtee cable release deklanör dehklahnshurr camera case fotoraf çantası fotawrahf chahntahssı digital camera printer dijital fotoraf makinesi yazıcısı deezheetahl fotawrahf mahk(y)eenehssee yahzıjıssı filter filtre feeltreh flash fla flahsh lens objektif obzhehkteef lens cap objektif kapaı obzhehkteef kahpaaı memory card hafıza kartı hahfızah kahrtı slide projector slayt projektör slahyt prozhehkturr USB cable USB kablosu usb kahblosoo wide-angle lens geni açılı objektif g(y)ehneesh ahchılı obzhehkteef

ALIVER - HZMETLER

SHOPPING - SERVICES

152 Shopping - Services

•With a glossy finish. / With a matt finish. Parlak baskı. / Mat baskı. pahrlahk bahskı / maht bahskı •Will you enlarge this, please? Bunu büyültebilir misiniz, lütfen? boonoo bewyewltehbeeleer meesseeneez lewtfehn •When will they be ready? Ne zaman hazır olur? neh zahmahn hahzır oloor •There’s something wrong with the… ..... arızalı. ........ aarızahlı poz sahyıjı flahsh LCD screen LCD ekran lcd ehkrahn lens Objektif / Mercek obzhehkteef / mehrjehk light meter Pozometre pozomehtreh tehlehmehtreh range-finder Telemetre USB cable USB kablosu usb kahblosoo shutter Obtüratör / Kapak obtewrahturr / kahpahk exposure counter Poz sayıcı flash Fla

Tobacconist’s ALIVER - HZMETLER

Alıveri - Hizmetler

Sigara – Tütün

•What ‘cigarettes/cigars’ do you have? Sizde hangi ‘sigaralar / purolar’ var? seezdeh hahng(y)ee ‘seegahrahlahr / poorolahr’ vahr •A packet of … (cigarettes), please. Bir paket ........ (sigarası), lütfen. beer pahk(y)eht......... (seegahrahssı) lewtfehn

•Do you have ‘English / American / Turkish’ cigarettes? ‘ngiliz / Amerikan / Türk’ sigaraları var mı? ‘eeng(y)eeleez / ahmehreekahn / tewrk’ seegahrahlahrı vahr mı •I’d like a carton. Bir karton rica ediyorum. beer kahrton reejah ehdeeyoroom

153 SHOPPING - SERVICES

Alıveri - Hizmetler Shopping - Services

•I’d like to buy a lighter. Bir çakmak satın almak istiyorum. beer chahkmahk sahtın ahlmahk eesteeyoroom

cigarette holder sigara aızlıı seegahrah aaızlııı filter-tipped filtreli feeltrehlee without filter filtresiz feeltrehsseez king size uzun oozoon light/dark tobacco açık/koyu tütün ahchık / koyoo tewtewn menthol mentollü mehntollew mild/strong yumuak/sert yoomooshahk /sehrt snuff enfiye ehnfeeyeh matches kibrit k(y)eebreet pipe pipo peepo pipe tobacco pipo tütünü peepo tewtewnew

ALIVER - HZMETLER

•Do you have pipe cleaners? Pipo temizleyicisi var mı? peepo tehmeezlehyeejeessee vahr mı

SHOPPING - SERVICES

154 Shopping - Services

Alıveri - Hizmetler

Spectacles - Contact lenses Gözlük - Lens •I’ve broken my glasses. Can you repair them? Gözlüümü kırdım. Tamir edebilir misiniz? g(y)urzlewewmew kırdım. taameer ehdehbeeleer meesseeneez •The frame is broken. Çerçeve kırık. chehrchehveh kırık •Can you change the lenses? Camları deitirebilir misiniz? jahmlahrı dayeeshteerehbeeleer meesseeneez •I’d like tinted lenses. Hafif renkli cam istiyorum. hahfeef rehnklee jahm eesteeyoroom •When will they be ready? Ne zaman hazır olur? neh zahmahn hahzır oloor

ALIVER - HZMETLER

•I’d like a pair of sunglasses. Güne gözlüü rica ediyorum. g(y)ewnehsh g(y)urzlewew reejah ehdeeyoroom •Please give me a spectacle case. Bir gözlük kılıfı verir misiniz, lütfen? beer g(y)urzlewk kılıfı vehreer meesseeneez lewtfehn •I’m ‘short-sighted/longsighted’. Ben ‘miyobum / hipermetrobum’. behn ‘meeyoboom / heepehrmehtroboom’ •May I look in a mirror? Aynaya bakabilir miyim? ahynahyah bahkahbeeleer meeyeem

•I’ve lost my contact lenses. Kontakt lenslerimi kaybettim. kontahkt lehnslehreemee kahybehtteem •I’d like some contact lenses. Kontakt lens rica ediyorum. kontahkt lehns reejah ehdeeyoroom •Do you have any contact lens solution? Kontakt lens solüsyonu var mı? kontahkt lehns solewsyonoo vahr mı

Jeweller’s

155 SHOPPING - SERVICES

Alıveri - Hizmetler Shopping - Services

Kuyumcu Dükkânı

•Do you have anything ‘in gold/in silver’? ‘Altından / Gümüten’ bir eyiniz var mı? ‘ahltındahn /g(y)ewmewshtehn’ beer shehyeeneez vahr mı •Could I see that, please? unu görebilir miyim, lütfen? shoonoo g(y)urrehbeeleer meeyeem lewtfehn •Is this real ‘gold/silver? Bu gerçek ‘altın mıdır / gümü müdür’? boo g(y)ehrchehk ‘ahltın mıdır / g(y)ewmewsh mewdewr’

•I’d like ‘a/an/some’ ....... ‘Bir / Birkaç’ ......... rica ediyorum. ‘beer / beerkahch’ ....... reejah ehdeeyoroom bracelet brooch chain clip, pin cross cufflinks cutlery

bilezik bro zincir ine haç kol dümesi çatal-bıçak takımı

beelehzeek brosh zeenjeer ee(y)neh hahch kol dewmehssee chahtahl-bıchahk tahkımı

ALIVER - HZMETLER

•How many carats is this? Bu kaç ayar (kırat)? boo kahch ahyahr (kıraht)

SHOPPING - SERVICES

156 Shopping - Services

earrings küpe k(y)ewpeh engagement ring nian yüzüü neeshahn yewzewew gem mücevher mewjehvhehr jewel box mücevher kutusu mewjehvhehr kootoossoo necklace kolye kolyeh pendant pandantif, küpe pahndahnteef, k(y)ewpeh ring yüzük yewzewk rosary tespih tehspeeh silverware gümü çatal-bıçak-kaık g(y)ewmewsh chahtahl-bıchahk-kahshık tie pin/clip kravat inesi krahvaht ee(y)nehssee wedding ring alyans ahlyahns Amber Amethyst

ALIVER - HZMETLER

Alıveri - Hizmetler

Kehribar k(y)ehhreebahr Ametist (mor yakut) ahmehteest (mor yaakoot) Copper Bakır bahkır Coral Mercan mehrjahn Crystal Kristal kreestahl Chromium Krom krom Cut glass Kesme cam k(y)ehsmeh jahm Diamond Elmas ehlmahs Enamel Mine meeneh Gold Altın ahltın Gold-plated Altın kaplama ahltın kahplahmah Ivory Fildii feeldeeshee Jade Yeim yehsheem Emerald Zümrüt zewmrewt Onyx Oniks oneeks Pearl nci eenjee Platinum Platin plahteen Ruby Yakut yahkoot Sapphire Safir sahfeer Silver-plated Gümü kaplama g(y)ewmewsh kahplahmah Stainless steel Paslanmaz çelik pahslahnmahz chehleek Topaz Topaz (sarı yakut) topahz (sahrı yahkoot) Turquoise Firuze feeroozeh

Watch-maker’s

Saatçi

•Can you clean this watch? Bu saati temizleyebilir misiniz? boo sahahtee tehmeezlehyehbeeleer meesseeneez •The ‘winder/spring/strap/glass’ is broken. ‘Pim / Yay / Kayı / Cam’ kırılmı. ‘peem / yahy / kahyısh / jahm’ kırılmısh

157 SHOPPING - SERVICES

Alıveri - Hizmetler Shopping - Services

•When will it be ready? Ne zaman hazır olur? neh zahmahn hahzır oloor •I’d like ‘a/an’… (Bir) ... rica ediyorum. (beer) ...... reejah ehdeeyoroom

quartz digital automatic waterproof

watchstrap wristwatch

Toys

chahlahr sahaht peel sahaht jehp sahahtee sahaht kuvars koovahrs dijital deezheetahl otomatik otomahteek su geçirmez soo g(y)ehcheermehz kol saati kayıı kol sahahtee kahyıshı kol saati kol sahahtee çalar saat pil saat cep saati saat

Oyuncaklar

•I’d like a toy for a five-year-old girl. Be yaında bir kız (çocuk) için bir oyuncak istiyorum. behsh yahshındah beer kız (chojook) eecheen beer oyoonjahk eesteeyoroom

ALIVER - HZMETLER

alarm clock battery clock pocket watch watch

SHOPPING - SERVICES

158 Shopping - Services

Alıveri - Hizmetler

• I’d like a game for a six-year-old boy. Altı yaında bir erkek çocuk için bir oyun istiyorum. ahltı yahshındah beer ehrk(y)ehk chojook eecheen beer oyoon eesteeyoroom ball top top beach ball deniz topu dehneez topoo book kitap k(y)eetahp building blocks inaat kutuları eenshahaht kootoolahrı card game iskambil oyunu eeskahmbeel oyoonoo chess set satranç takımı sahtrahnch tahkımı colouring book boyama kitabı boyahmah k(y)eetahbı doll oyuncak bebek oyoonjahk behbehk flippers palet pahleht pail (bucket ) kova kovah shovel (spade) kürek k(y)ewrehk skate paten pahtehn snorkel norkel shnork(y)ehl toy car oyuncak araba oyoonjahk ahrahbah videogame video oyunu veedeho oyoonoo

Repairs

Tamir

ALIVER - HZMETLER

•I’d like to have these shoes repaired. Bu ayakkabıları tamir ettirmek istiyorum. boo ahyahkkahbılahrı taameer ehtteermehk eesteeyoroom •I’d like new soles and heels. Yeni taban ve ökçe istiyorum. yehnee tahbahn veh urkcheh eesteeyoroom •Can you stitch this? Bunu dikebilir misiniz? boonoo deek(y)ehbeeleer meesseeneez

•Can you sew on this button? Bu dümeyi dikebilir misiniz? boo dewmehyee deek(y)ehbeeleer meesseeneez •This is broken. Can you repair it? Bu bozuk. Tamir edebilir misiniz? boo bozook. tahmeer ehdehbeeleer meesseeneez •Can you repair this camera? Bu fotoraf makinesini tamir edebilir misiniz? boo fotawrahf mahk(y)eenehsseenee taameer ehdehbeeleer meesseeneez

159 SHOPPING - SERVICES

Alıveri - Hizmetler Shopping - Services

•Can you repair this watch? Bu saati tamir edebilir misiniz? boo sahahtee taameer ehdehbeeleer meesseeneez •It’s ‘slow/fast’. Geri kalıyor / leri gidiyor. g(y)ehree kahlıyor / eelehree g(y)eedeeyor •The ‘winder/spring/glass/strap’ is broken. ‘Pimi / Yayı / Camı / Kayıı’ kırık. ‘peemee / yahyı / jahmı / kahyıshı’ kırık

At the post office

Postanede

•Where’s the nearest post office? En yakın postane nerededir? ehn yahkın postahneh nehrehdehdeer •What time does the post office ‘open/close’? Postane ne zaman ‘açılıyor / kapanıyor’? postahneh neh zahmahn ‘ahchılıyor / kahpahnıyor’

ALIVER - HZMETLER

•When will they be ready? Ne zaman hazır olur? neh zahmahn hahzır oloor

SHOPPING - SERVICES

160 Shopping - Services

Alıveri - Hizmetler

•Where’s the letter (mail) box? Posta kutusu nerededir? postah kootoossoo nehrehdehdeer •I’d like to send this parcel. Bu paketi göndermek istiyorum. boo pahk(y)ehtee g(y)urndehrmehk eesteeyoroom •Do I need to fill in a customs declaration form? Gümrük beyannamesi doldurmalı mıyım? g(y)ewmrewk behyahnnahmehssee doldoormahlı mıyım •At which counter can I get stamps? Hangi gieden pul alabilirim? hahng(y)ee g(y)eeshehdehn pool ahlahbeeleereem •A stamp for this ‘card/letter’, please. Bu ‘kart / mektup’ için bir pul, lütfen. boo ‘kahrt / mehktoop’ eecheen beer pool lewtfehn

ALIVER - HZMETLER

•What’s the postage for a letter to London? Londra’ya mektup ücreti nedir? londrah’yah mehktoop ewjrehtee nehdeer •How much is it to send a letter surface mail to Australia? Avustralya’ya adi postayla bir mektup göndermek ne kadar? ahvoostrahlyah’yah aadee postahylah beer mehktoop g(y)urndehrmehk neh kahdahr •What’s the airmail to the USA ? ABD’ye uçak postası ne kadar? ah-beh-deh’yeh (ahmehreekah beerlehsheek dehvlehtlehreeneh) oochahk postahssı neh kahdahr

Abroad Yurt Dıı yoort dıshı Airmail Uçak postası oochahk postahssı Express Ekspres ehksprehs Inland Yurt çi yoort eechee Local ehir çi shehheer eechee Money order Havale hahvaaleh Registered mail Taahhütlü tahahhewtlew Surface mail Adi posta aadee postah

•I’d like to send a telegram. Bir telgraf göndermek istiyorum. beer tehlgrahf g(y)urndehrmehk eesteeyoroom

161 SHOPPING - SERVICES

Alıveri - Hizmetler Shopping - Services

•How much does it cost per word? Kelimesi ne kadar? k(y)ehleemehssee neh kahdahr •May I have a form, please? Bir form alabilir miyim, lütfen? beer form ahlahbeeleer meeyeem lewtfehn

Telephoning

Telefon etme

•May I use your phone? Telefonunuzu kullanabilir miyim? tehlehfonoonoozoo koollahnahbeeleer meeyeem •I’d like to telephone Italy. talya’ya telefon etmek istiyorum. eetahlyah’yah tehlehfon ehtmehk eesteeyoroom

ALIVER - HZMETLER

•Where’s the nearest telephone (booth)? En yakın telefon (kulübesi) nerededir? ehn yahkın tehlehfon (koolewbehssee) nehrehdehdeer

SHOPPING - SERVICES

162 Shopping - Services

Alıveri - Hizmetler

•Please give me an international telephone card. Bana uluslararası bir telefon kartı verin, lütfen. bahnah oolooslahrahrahssı beer tehlehfon kahrtı vehreen, lewtfehn •Will you get me this number? Bana bu numarayı balar mısınız? bahnah boo noomahrahyı baalahr mıssınız •Do you have a telephone directory? Bir telefon rehberiniz var mı? beer tehlehfon rehhbehreeneez vahr mı •What’s the area code for…? ...... için alan kodu nedir? …. eecheen ahlahn kodoo nehdeer •Could you tell me the cost of the call afterwards? Sonra bana görüme bedelini söyler misiniz, lütfen? sonrah bahnah g(y)urrewshmeh behdehleenee surylehr meesseeneez lewtfehn •I’d like to reverse the charges. Ödemeli aramak istiyorum. urdehmehlee ahrahmahk eesteeyoroom

ALIVER - HZMETLER

•Hello, this is … speaking. Alo, ben ..... ahlo, behn ......

• Is that…? Siz ...... misiniz? seez ….meesseeneez

•I’d like to speak to… ......ile konumak istiyorum. ..... eeleh konooshmahk eesteeyoroom •Please speak ‘louder/more slowly’. ‘Daha yüksek sesle / Daha yava’ konuur musunuz, lütfen. ‘dahhah yewksehk sehsleh / dahhah yahvahsh’ konooshoor moosoonooz lewtfehn

•I was cut off; can you reconnect me? Konumam kesildi; beni yeniden balayabilir misiniz? konooshmahm k(y)ehsseeldee; behnee yehneedehn baalahyahbeeleer meesseeneez •Hold the line, please. Hattan ayrılmayın, lütfen. hahttahn ahyrılmahyın lewtfehn

163 SHOPPING - SERVICES

Alıveri - Hizmetler Shopping - Services

•Would you try again later, please? Daha sonra tekrar dener misiniz, lütfen? dahhah sonrah tehkrahr dehnehr meesseeneez lewtfehn

ALIVER - HZMETLER

•What was the cost of that call? Bu görümenin fiyatı ne kadar? boo g(y)urrewshmehneen feeyahtı neh kahdahr

ENTERTAINMENT - RELAXING

164 Entertainment - Relaxing

Elence - Dinlence

ENTERTAINMENT - RELAXING ELENCE - DNLENCE

There are a variety of concerts, shows and ballet performances in stanbul you can catch during your stay. You should check the local papers for details. stanbul receives all the popular foreign movies which are not censored or modified in anyway.

Cinema - Theatre

Sinema - Tiyatro

•What’s on at the cinema tonight? Bu akam sinemada ne oynuyor? boo ahkshahm seenehmahdah neh oynooyor •Where’s that new film directed by … being shown? .....’nin yönettii yeni film nerede gösteriliyor? …..’neen yurnehttee(y)ee yehnee feelm nehrehdeh g(y)urstehreeleeyor

ELENCE - DNLENCE

•Can you recommend ‘a good film/a comedy’? ‘yi bir film / Bir komedi’ önerebilir misiniz? ‘eeyee beer feelm / beer komehdee’ urnehrehbeeleer meesseeneez •Who’s in it? Kimler oynuyor? k(y)eemlehr oynooyor

• Who’s the director? Yönetmen kim? yurnehtmehn k(y)eem

•Who’s playing the lead ? Barolde kim oynuyor? bahshroldeh k(y)eem oynooyor •What’s playing at the theatre? Tiyatroda ne oynuyor? teeyahtrodah neh oynooyor

•What sort of play is it?/Who is it by? Ne tür bir oyun? / Kimin eseri? neh tewr beer oyoon / k(y)eemeen ehsehree •Which theatre is that new play by … being performed at? ....’nin yeni oyunu hangi tiyatroda gösteriliyor? .....’neen yehnee oyoonoo hahng(y)ee teeyahtrodah g(y)urstehreeleeyor •What time does it begin? Saat kaçta balıyor? sahaht kahchtah bahshlıyor

165 ENTERTAINMENT - RELAXING

Elence - Dinlence Entertainment - Relaxing

•Are there any seats for ‘tonight/tomorrow evening’? ‘Bu gece / Yarın akam’ için yer var mı? ‘boo g(y)ehjeh / yahrın ahkshahm’ eecheen yehr vahr mı •How much are the tickets? Biletler ne kadar? beelehtlehr neh kahdahr

•Please give me two tickets for the matinée on Sunday. Pazar günkü matine için iki bilet verir misiniz, lütfen? pahzahr g(y)ewnk(y)ew mahteeneh eecheen eek(y)ee beeleht vehreer meesseeneez lewtfehn •I’m sorry, we’re sold out. Üzgünüm; hepsi satıldı. ewzg(y)ewnewm; hehpsee sahtıldı

ELENCE - DNLENCE

•I’d like to book seats for Saturday. Cumartesi için yer ayırtmak istiyorum. joomahrtehssee eecheen yehr ahyırtmahk eesteeyoroom

ENTERTAINMENT - RELAXING

166 Entertainment - Relaxing

Elence - Dinlence

•There are only a few seats left in the circle. Yalnızca balkonda kalan bir iki yer var. yahlnızjah bahlkondah kahlahn beer eek(y)ee yehr vahr •I’d like to reserve two seats for the show on Monday evening. Pazartesi akamı gösterisi için iki yer ayırtmak istiyorum. pahzahrtehssee ahkshahmı g(y)urstehreessee eecheen eek(y)ee yehr ahyırtmahk eesteeyoroom •How much are the seats in ‘stalls/circle’? ‘Salondaki / Balkondaki’ yerler ne kadar? ‘sahlondahk(y)ee / bahlkondahk(y)ee’ yehrlehr neh kahdahr •Not too far back. • Somewhere in the middle. Çok arkada olmasın. Ortalarda olsun. chok ahrkahdah olmahssın ortahlahrdah olsoon •May I have a programme, please? Bir program alabilir miyim, lütfen? beer prograhm ahlahbeeleer meeyeem lewtfehn

ELENCE - DNLENCE

•Where’s the cloakroom? Vestiyer nerede? vehsteeyehr nehrehdeh •Where are these seats? Bu yerler (koltuklar) nerededir? boo yehrlehr (koltooklahr) nehrehdehdeer •May I see your ticket? Biletinizi görebilir miyim? beelehteeneezee g(y)urrehbeeleer meeyeem •This is your seat. Yeriniz burası. yehreeneez boorahssı

Concert - Ballet - Opera Konser - Bale - Opera •Where is the ‘opera house/concert hall’? ‘Opera binası / Konser salonu ‘ nerededir? ‘opehrah beenahssı / konsehr sahlonoo ‘nehrehdehdeer •Can you recommend ‘a concert/a ballet/an opera’? Bir ‘konser / bale / opera’ önerebilir misiniz? beer ‘konsehr / bahleh / opehrah’ urnehrehbeeleer meesseeneez

167 ENTERTAINMENT - RELAXING

Elence - Dinlence Entertainment - Relaxing

•What’s on at the opera tonight? Bu akam operada ne var? boo ahkshahm opehrahdah neh vahr •Who’s the ‘soloist/conductor’? ‘Solist / Orkestra efi’ kim? ‘soleest / ork(y)ehstrah shehfee’ k(y)eem •Which orchestra is playing? Hangi orkestra çalıyor? hahng(y)ee ork(y)ehstrah chahlıyor

•Who’s ‘singing/dancing’? Kim ‘arkı söylüyor / dans ediyor’? k(y)eem ‘shahrkı surylewyor / dahns ehdeeyor’

ELENCE - DNLENCE

•What are they playing? Hangi eseri çalıyorlar? hahng(y)ee ehsehree chahlıyorlahr

ENTERTAINMENT - RELAXING

168 Entertainment - Relaxing

Elence - Dinlence

Nightclubs - Discos Gece kulüpleri - Diskotekler

You ought to visit a nightclub with belly dancing during your stay. You can also enjoy some traditional folk dancing, like the Sword and Shield Dance or the Spoon Dance. •Can you recommend a good ‘nightclub/show’? yi bir ‘gece kulübü / gösteri’ önerebilir misiniz? eeyee beer ‘g(y)ehjeh koolewbew / g(y)urstehree’ urnehrehbeeleer meesseeneez •Is there a good ‘discotheque/jazz club’ here? Burada iyi bir ‘diskotek / caz kulübü’ var mı? boorahdah eeyee beer ‘deeskotehk / jahz koolewbew’ vahr mı

•Do you know a good discotheque? yi bir diskotek biliyor musunuz? eeyee beer deeskotehk beeleeyor moossoonooz

ELENCE - DNLENCE

•Would you like to dance? Dans etmek ister misiniz? dahns ehtmehk eestehr meesseeneez •What time is the floorshow? Gösteri (Elence programı) ne zaman? g(y)urstehree (ehylehnjeh prograhmı) neh zahmahn •What time does the show start? Gösteri (ov) ne zaman balıyor? g(y)urstehree (shov) neh zahmahn bahshlıyor

169

Sports and games Spor ve oyunlar

There are a variety of sports facilities in big cities. All major hotels provide private swimming pools, tennis courts and fitness centres. •Where is the nearest ‘tennis court/golf course’? En yakın ‘tenis kortu / golf sahası’ nerededir? ehn yahkın ‘tehnees kortoo / golf sahhahssı’ nehrehdehdeer

ENTERTAINMENT - RELAXING

Elence - Dinlence Entertainment - Relaxing

•What’s the charge per ‘game/day/hour’? ‘Oyun baına / Günlük / Saatlik’ ücret ne kadar? ‘oyoon bahshınah / g(y)ewnlewk / sahahtleek’ ewjreht neh kahdahr •Can we hire rackets? Raket kiralayabilir miyiz? rahk(y)eht k(y)eerahlahyahbeeleer meeyeez

•I’d like to go fishing; do I need a permit? Balıa gitmek istiyorum; bir izin gerekiyor mu? bahlııah g(y)eetmehk eesteeyoroom; beer eezeen g(y)ehrehk(y)eeyor moo •Where’s the stadium? Stadyum nerededir? stahdyoom nehrehdehdeer

ELENCE - DNLENCE

•Where can we go ‘swimming/fishing’? Nerede ‘yüzmeye / balık tutmaya’ gidebiliriz? nehrehdeh ‘yewzmehyeh / bahlık tootmahyah’ g(y)eedehbeeleereez

ENTERTAINMENT - RELAXING

170 Entertainment - Relaxing

Elence - Dinlence

•I want to go to a ‘football match/tennis tournament’. Bir ‘futbol maçına / tenis turnuvasına’ gitmek istiyorum. beer ‘footbol mahchınah / tehnees toornoovahssınah’ g(y)eetmehk eesteeyoroom •Are the seats in the ‘sun/shade’? Yerler ‘günete mi / gölgede mi’? yehrlehr ‘g(y)ewnehshteh mee / g(y)urlg(y)ehdeh mee’ •Who’s playing?/When does it start? Kim (Kimler) oynuyor? / Ne zaman balıyor? k(y)eem [k(y)eemlehr] oynooyor / neh zahmahn bahshlıyor • What’s the score? Skor nedir? skor nehdeer

• Who’s winning? Kim kazanıyor? k(y)eem kahzahnıyor

•Is there a swimming pool here? Burada bir yüzme havuzu var mı? boorahdah beer yewzmeh hahvoozoo vahr mı

ELENCE - DNLENCE

•Is it ‘indoor/open air’? ‘Kapalı mı / Açık mı’? ‘kahpahlı mı / ahchık mı’

• Is it heated? Isıtması var mı? ıssıtmahssı vahr mı

•What’s the admission charge? Giri ücreti ne kadar? g(y)eereesh ewjrehtee neh kahdahr •Can you swim in the ‘lake/river’? ‘Gölde / Nehirde’ yüzülüyor mu? ‘g(y)urldeh / nehheerdeh’ yewzewlewyor moo •Where is the race course? • Who’s the jockey? Hipodrom nerede? Jokey kim? heepodrom nehrehdeh zhok(y)ehy k(y)eem

•Can I hire (rent) ‘skates/ski equipment’? ‘Paten/Kayak malzemesi’ kiralayabilir miyim? ‘pahtehn / kahyahk mahlzehmehssee’ k(y)eerahlahyahbeeleer meeyeem •Is there a ‘ski slope/skating rink’? Bir ‘kayak yapma yeri / paten sahası’ var mı? beer ‘kahyahk yahpmah yehree / pahtehn sahhahssı’ vahr mı

On the beach

Plâjda

•Is the beach ‘sand/pebbles/rocks’? Plâj ‘kum mu / çakıl mı / kayalık mı’? pl(y)ahzh ‘koom moo / chahkıl mı / kahyahlık mı’

171 ENTERTAINMENT - RELAXING

Elence - Dinlence Entertainment - Relaxing

•Can I hire a…? Bir ......... kiralayabilir miyim? beer ....... k(y)eerahlahyahbeeleer meeyeem ezlong shehzlong motorbotu motorbotoo sandal sahndahl yelkenli tekne yehlk(y)ehnlee tehkneh güne emsiyesi g(y)ewnehsh shehmseeyehssee

•Can I hire diving equipment? Dalı malzemesi kiralayabilir miyim? dahlısh mahlzehmehssee k(y)eerahlahyahbeeleer meeyeem •What does it cost by the hour? Saati ne kadar? sahahtee neh kahdahr • The sea is very calm. Deniz çok sakin. dehneez chok sahk(y)een

• Is there a lifeguard? Cankurtaran var mı? jahnkoortahrahn vahr mı

ELENCE - DNLENCE

deckchair motor boat rowing boat sailing boat sunshade

ENTERTAINMENT - RELAXING

172 Entertainment - Relaxing

Elence - Dinlence

•Is it safe for small children? Küçük çocuklar için güvenceli midir? k(y)ewchewk chojooklahr eecheen g(y)ewvehnjehlee meedeer •Is it safe to swim here? Burada yüzmek güvenceli midir? boorahdah yewzmehk g(y)ewvehnjehlee meedeer •Is the bathing safe from this bay? Bu körfezden denize girmek güvenceli midir? boo k(y)urrfehzdehn dehneezeh g(y)eermehk g(y)ewvehnjehlee meedeer •Bathing ‘prohibited/dangerous’. Denize girmek ‘yasaklanmıtır / tehlikelidir’. dehneezeh g(y)eermehk ‘yahssahklahnmıshtır / tehhleek(y)ehleedeer’ •There’s a strong current here. Burada güçlü bir akıntı var. boorahdah g(y)ewchlew beer ahkıntı vahr •It’s very deep here. Burası çok derindir. boorahssı chok dehreendeer

ELENCE - DNLENCE

•Are you a strong swimmer? yi bir yüzücü müsünüz? eeyee beer yewzewjew mewssewnewz •I’d like to hire a cabin for ‘the day/two hours’. ‘ki günlüüne / iki saatliine’ bir kabin tutmak istiyorum. ‘eek(y)ee g(y)ewnlewewneh / eek(y)ee sahahtlee(y)eeneh’ beer kahbeen tootmahk eesteeyoroom •Can we water ski here? Burada su kayaı yapabilir miyiz? boorahdah soo kahyaaı yahpahbeeleer meeyeez

Salık Health

General

SALIK

HEALTH

HEALTH

173

Genel

•I must see a doctor. Bir doktora görünmem gerekiyor. beer doktorah g(y)urrewnmehm g(y)ehrehk(y)eeyor •Is there a doctor’s surgery near here? Buralarda bir doktor muayenehanesi var mıdır? boorahlahrdah beer doktor mooahyehnehhahnehssee vahr mıdır •Where’s the doctor’s surgery? Doktorun muayenehanesi nerededir? doktoroon mooahyehnehhahnehssee nehrehdehdeer •Where can I find a doctor who speaks ‘English/ French/German’? Nerede ‘ngilizce / Fransızca / Almanca’ konuan bir doktor bulabilirim? nehrehdeh ‘eeng(y)eeleezjeh / frahnssızjah / ahlmahnjah’ konooshahn beer doktor boolahbeeleereem •Can you recommend ‘a/an’…? Bir ........ önerebilir misiniz? beer ....... urnehrehbeeleer meesseeneez çocuk doktoru dahiliyeci göz doktoru jinekolog

• What are the surgery hours?

Muayene saatleri nelerdir? mooahyehneh sahahtlehree nehlehrdeer

chojook doktoroo dahheeleeyehjee g(y)urz doktoroo zheenehkolog SALIK

children’s doctor general practitioner eye specialist gynaecologist

HEALTH

174 Health

Salık

•Could the doctor come to see me here? Doktor beni görmeye buraya gelebilir mi? doktor behnee g(y)urrmehyeh boorahyah g(y)ehlehbeeleer mee •Can I have an appointment as soon as possible? Mümkün olduu kadar çabuk bir randevu alabilir miyim? mewmk(y)ewn oldoooo kahdahr chahbook beer rahndehvoo ahlahbeeleer meeyeem •Can I have an appointment for tomorrow? Yarına bir randevu alabilir miyim? yahrınah beer rahndehvoo ahlahbeeleer meeyeem

Ailments

Hastalıklar

• I’m ill. • I feel unwell. Hastayım. Kendimi kötü hissediyorum. k(y)ehndeemee k(y)urtew heessehdeeyoroom hahstahyım •I feel nauseous. Midem bulanıyor. meedehm boolahnıyor

• I feel shivery. Titriyorum. teetreeyoroom

•I feel dizzy. Baım dönüyor. bahshım durnewyor

• I’ve got a fever. Ateim var. ahtehsheem vahr

SALIK

•My temperature is thirty-nine degrees Centigrade. Ateim otuz dokuz derece. ahtehsheem otooz dokooz dehrehjeh •I’ve been vomiting. Kusuyorum. koossooyoroom

• My stomach is upset Midem bozuk. meedehm bozook

•I’ve got diarrhoea. shalim var. eeshahleem vahr

• I’m constipated. Kabızım. kahbızım

175 HEALTH

Salık Health

•I’ve got a cold. Souk algınlıım var / Üüttüm. sawook ahlgınlııım vahr / ewshewttewm •I’ve got a pain in my ‘right/left’ arm. ‘Sa / Sol’ kolumda bir arı var. ‘saa / sol’ koloomdah beer aarı vahr •My nose keeps bleeding. Sürekli burnum kanıyor. sewrehklee boornoom kahnıyor •I have difficulty in breathing. Soluma güçlüüm var. soloomah g(y)ewchlewewm vahr • I can’t eat. Yemek yiyemiyorum. yehmehk yeeyehmeeyoroom

•My stomach hurts. Midem arıyor. meedehm aarıyor

• I’ve got a backache. Belim arıyor. behleem aarıyor

•I have an earache. Kulaım arıyor. koolaaım aarıyor

• I have a headache. Baım arıyor. bahshım aarıyor

•I have sunstroke. Güne çarptı. g(y)ewnehsh chahrptı

• I have a sore throat. Boazım arıyor. bawahzım aarıyor

•I have a bad cough. Kötü bir öksürüüm var. k(y)urtew beer urksewrewewm vahr

SALIK

•I can’t sleep. Uyuyamıyorum. ooyooyahmıyoroom

HEALTH

176 Health

Salık

•I’m allergic to… • I’m diabetic. eker hastasıyım. .....'ye alerjim var. ...... 'yeh ahlehrzheem vahr shehk(y)ehr hahstahssıyım •My blood pressure is too ‘low/high’. Tansiyonum çok ‘düük / yüksek’. tahnseeyonoom chok ‘dewshewk / yewksehk’ abscess appendicitis asthma infection influenza insomnia itch jaundice measles pneumonia sunburn tonsillitis ulcer

çıban (apse) chıbahn (ahpseh) apandisit ahpahndeesseet astım ahstım enfeksiyon ehnfehkseeyon grip greep uykusuzluk ooykoossoozlook kaıntı kahshıntı sarılık sahrılık kızamık kızahmık zatürree zahtewrreheh güne yanıı g(y)ewnehsh yahnııı bademcik iltihabı bahdehmjeek eelteehahbı ülser ewlsehr

•I think I have food poisoning. Zehirlendiimi sanıyorum. zehheerlehndee(y)eemee sahnıyoroom •There’s been an accident. Bir kaza oldu. beer kahzah oldoo

SALIK

•My child has had a fall. Çocuum dütü. chojoooom dewshtew • ‘He/She’ has hurt ‘his/her’ head. Baından yaralandı. bahshındahn yahrahlahndı

•I’ve ‘cut/burned’ my hand. • My wrist hurts. Bileim acıyor. Elimi ‘kestim / yaktım’. ehleemee ‘k(y)ehsteem / yahktım’ beelayeem ahjıyor

177 HEALTH

Salık Health

•I think I’ve sprained my ankle. Sanırım, ayak bileimi incittim. sahnırım, ahyahk beelayeemee eenjeetteem •I fell down and hurt my arm. Dütüm ve kolumu incittim. dewshtewm veh koloomoo eenjeetteem •My ‘ankle/leg’ is swollen. ‘Ayak bileim / Bacaım’ iti. ‘ahyahk beelayeem / bahjaaım’ sheeshtee •I can’t move my ‘leg/arm’. ‘Bacaımı / Kolumu’ kımıldatamıyorum. ‘bahjaaımı / koloomoo’ kımıldahtahmıyoroom •There’s something in my eye. Gözümde bir ey var. g(y)urzewmdeh beer shehy vahr •I have a ‘wound/boil/bruise/graze/rash’. Bir ‘yara / çıban / çürük / sıyrık / isilik’ var. beer ‘yahrah / chıbahn / chewrewk / sıyrık / eesseeleek’ vahr • I have a blister. Su topladı. soo toplahdı

•I’ve been bitten by a dog. Bir köpek tarafından ısırıldım. beer k(y)urpehk tahrahfındahn ıssırıldım

SALIK

•I have an insect bite. Böcek soktu. burjehk soktoo

SALIK

HEALTH

178 Health

Salık

Parts of the body Vücudun organları arm back bladder bone bowel breast cheek chest ear elbow eye face finger genitals gums hand head heart heel hip jaw, chin joint kidney knee kneecap leg lip liver lung mouth muscle nail neck nerve

kol kol sırt sırt idrar torbası (mesane) eedrahr torbahssı (mehsaaneh) kemik k(y)ehmeek baırsak baaırsahk meme mehmeh yanak yahnahk göüs g(y)urews kulak koolahk dirsek deersehk göz g(y)urz yüz yewz parmak pahrmahk cinsel organlar jeensehl orgahnlahr di etleri deesh ehtlehree el ehl ba bahsh kalp kahlp topuk topook kalça kahlchah çene chehneh eklem ehklehm böbrek burbrehk diz deez diz kapaı deez kahpaaı bacak bahjahk dudak doodahk karacier kahrahjee(y)ehr akcier ahkjee(y)ehr aız aaız kas kahs tırnak tırnahk boyun boyoon sinir seeneer

nervous system sinir sistemi seeneer seestehmee nose burun booroon rib kaburga kemii kahboorgah k(y)ehmee(y)ee shoulder omuz omooz skin deri dehree spine bel kemii behl k(y)ehmee(y)ee spine omurga omoorgah stomach mide meedeh temple akak shahkahk throat boaz bawahz thumb baparmak bahshpahrmahk toe ayak parmaı ahyahk pahrmaaı tongue dil deel tonsils bademcikler bahdehmjeeklehr vein damar dahmahr wrist bilek beelehk

Treatment

179 HEALTH

Salık Health

Tedavi

•This is my usual medication. Bu her zaman kullandıım ilaçtır. boo hehr zahmahn koollahndııım eelahchtır •Could you give me another prescription? Baka bir reçete yazabilir misiniz? bahshkah beer rehchehteh yahzahbeeleer meesseeneez •I don’t want anything too strong. Çok kuvvetli bir ilaç istemiyorum. chok koovvehtlee beer eelahch eestehmeeyoroom

•Can you prescribe a ‘painkiller/sedative’? Bir ‘arı kesici / sakinletirici’ yazabilir misiniz? beer ‘aarı k(y)ehsseejee / sahk(y)eenlehshteereejee’ yahzahbeeleer meesseeneez

SALIK

•Can you prescribe an antidepressant? Bir yatıtırıcı yazabilir misiniz? beer yahtıshtırıjı yahzahbeeleer meesseeneez

HEALTH

180 Health

Salık

•How many times a day should I take it? Bunu günde kaç kez almalıyım? boonoo g(y)ewndeh kahch k(y)ehz ahlmahlıyım •Must I swallow them whole? Bunları bütün olarak mı yutmalıyım? boonlahrı bewtewn olahrahk mı yootmahlıyım •Must I stay in bed? Yatakta kalmam gerekiyor mu? yahtahktah kahlmahm g(y)ehrehk(y)eeyor moo •When can I travel again? Tekrar ne zaman yolculuk edebilirim? tehkrahr neh zahmahn yoljoolook ehdehbeeleereem •I feel better now. imdi kendimi daha iyi hissediyorum. sheemdee k(y)ehndeemee dahhah eeyee heessehdeeyoroom •Do you have a temperature? Ateiniz var mı? ahtehsheeneez vahr mı •I’ll take your ‘temperature/blood pressure’. ‘Ateinizi / Tansiyonunuzu’ ölçeceim. ‘ahtehsheeneezee / tahnseeyonoonoozoo’ urlchehjayeem •Where does it hurt? Neresi acıyor (arıyor)? nehrehssee ahjıyor (aarıyor)

SALIK

•Do you have a pain here? Burası acıyor mu (arıyor mu)? boorahssı ahjıyor moo (aarıyor moo) •How long have you had the pain? Ne kadar zamandır arınız var? neh kahdahr zahmahndır aarınız vahr

•I want you to have an x-ray taken. Bir röntgen çektirmenizi istiyorum. beer rurntg(y)ehn chehkteermehneezee eesteeyoroom

181 HEALTH

Salık Health

•I’d like a specimen of your ‘blood/urine’. Bir ‘kan / idrar’ örneinizi istiyorum. beer ‘kahn / eedrahr’ urrnayeeneezee eesteeyoroom •Open your mouth. Azınızı açın. aazınızı ahchın •Breathe ‘in/out’. Nefes ‘alın / verin’. nehfehs ‘ahlın / vehreen’

• Put out your tongue. Dilinizi çıkarın. deeleeneezee chıkahrın • Please lie down. Lütfen yatın. lewtfehn yahtın

•It’s infected. Mikrop kapmı. meekrop kahpmısh •You have food poisoning. Yemekten zehirlenmisiniz. yehmehktehn zehheerlehnmeeshseeneez •You have a sexually transmitted disease. Cinsel yoldan bulaan bir hastalıa yakalanmısınız. jeensehl yoldahn boolahshahn beer hahstahlıah yahkahlahnmıshsınız

•I’ll give you some antibiotics. Size bir antibiyotik vereceim. seezeh beer ahnteebeeyoteek vehrehjayeem

SALIK

•I’ll have to put it in plaster. Alçıya koymam gerekecek. ahlchıyah koymahm g(y)ehrehk(y)ehjehk

HEALTH

182 Health

Salık

•Take this three times a day. Bunu günde üç kez alın. boonoo g(y)ewndeh ewch k(y)ehz ahlın •I’ll give you an injection. Size bir ine yazacaım. seezeh beer ee(y)neh yahzahjaaım •Come and see me again in two days’ time. ki gün içinde gelip beni tekrar görün. eek(y)ee g(y)ewn eecheendeh g(y)ehleep behnee tehkrahr g(y)urrewn

Women’s section

Kadın bölümü

•I haven’t had my period for two months. ki aydır regl (aybaı) olmadım. eek(y)ee ahydır rehgl (ahybahshı) olmahdım •I have period pains. Regl arılarım var. rehgl aarılahrım vahr •I have a vaginal infection. Vajinal bir enfeksiyonum var. vahzheenahl beer ehnfehkseeyonoom vahr •I’m two months’ pregnant. ki aylık hamileyim. eek(y)ee ahylık hahmeelehyeem

SALIK

•I’m on the pill. Doum kontrol hapı alıyorum. dawoom kontrol hahpı ahlıyoroom

Dentist

Di Hekimi

•I must see a dentist. Bir di hekimine görünmem gerekiyor. beer deesh hehk(y)eemeeneh g(y)urrewnmehm g(y)ehrehk(y)eeyor

183 HEALTH

Salık Health

•Can you recommend a good dentist? yi bir di hekimi önerebilir misiniz? eeyee beer deesh hehk(y)eemee urnehrehbeeleer meesseeneez •I have a toothache. Diim arıyor. deesheem aarıyor

• I have an abscess. Bir apse var. beer ahpseh vahr

•Can you fix it temporarily? imdilik düzeltebilir misiniz? sheemdeeleek dewzehltehbeeleer meesseeneez •This tooth ‘has broken off/hurts’. Bu di ‘kırıldı / arıyor’. boo deesh ‘kırıldı / aarıyor’ arkadaki aaıdaki öndeki yukarıdaki

ahrkahdahk(y)ee ahshaaıdahk(y)ee urndehk(y)ee yookahrıdahk(y)ee

SALIK

at the back at the bottom at the front at the top

BAVURU BÖLÜMÜ

REFERENCE SECTION

184 Reference Section Bavuru Bölümü

REFERENCE SECTION BAVURU BÖLÜMÜ

Numbers Sayılar 0 zero, 1 one 2 two 3 three 4 four 5 five 6 six 7 seven 8 eight 9 nine 10 ten 11 eleven 12 twelve 13 thirteen 14 fourteen 15 fifteen 16 sixteen 17 seventeen 18 eighteen 19 nineteen 20 twenty 21 twenty-one 22 twenty-two 23 twenty-three 30 thirty 40 forty 50 fifty 60 sixty 70 seventy 80 eighty 90 ninety 99 ninety-nine

sıfır bir iki üç dört be altı yedi sekiz dokuz on on bir on iki on üç on dört on be on altı on yedi on sekiz on dokuz yirmi yirmi bir yirmi iki yirmi üç otuz kırk elli altmı yetmi seksen doksan doksan dokuz

sıfır beer eek(y)ee ewch durrt behsh ahltı yehdee sehk(y)eez dokooz on on beer on eek(y)ee on ewch on durrt on behsh on ahltı on yehdee on sehk(y)eez on dokooz yeermee yeermee beer yeermee eek(y)ee yeermee ewch otooz kırk ehllee ahltmısh yehtmeesh seksehn doksahn doksahn dokooz

hundred yüz yewz two hundred iki yüz eek(y)ee yewz thousand bin been two thousand iki bin eek(y)ee been ten thousand on bin on been twenty thousand yirmi bin yeermee been a hundred thousand yüz bin yewz been two hundred thousand iki yüz bin eek(y)ee yewz been 1,000,000 a million bir milyon beer meelyon 1,000,000,000 a billion bir milyar beer meelyahr 100 200 1,000 2,000 10,000 20,000 100,000 200,000

first second third fourth fifth sixth seventh eighth ninth tenth

SIRA SAYILARI

birinci ikinci üçüncü dördüncü beinci altıncı yedinci sekizinci dokuzuncu onuncu

beereenjee ek(y)eenjee ewchewnjew durrdewnjew behsheenjee ahltınjı yehdeenjee sehk(y)eezeenjee dokoozoonjoo onoonjoo

one book, a book bir kitap beer k(y)eetahp (the) two books iki kitap eek(y)ee k(y)eetahp one time, once bir kez beer k(y)ehz two times, twice iki kez eek(y)ee k(y)ehz three times üç kez ewch k(y)ehz half an hour yarım saat yahrım sahaht half a kilo yarım kilo yahrım k(y)eelo half an apple yarım elma yahrım ehlmah one and a half kilos bir buçuk kilo beer boochook k(y)eelo • two and a half hours iki buçuk saat eek(y)ee boochook sahaht • one percent yüzde bir yewzdeh beer • one by one birer birer beerehr beerehr

• • • • • • • • •

BAVURU BÖLÜMÜ

ORDINAL NUMBERS

185 REFERENCE SECTION

Bavuru Bölümü Reference Section

REFERENCE SECTION

186 Reference Section Bavuru Bölümü • 1991 • 1987 • 2005

bin dokuz yüz doksan bir been dokuz yewz doksan beer bin dokuz yüz seksen yedi been dokuz yewz seksehn yehdee iki bin be eek(y)ee been behsh

CONVERSION TABLES Length Measures 1 inch = 2.54 cm 1 foot = 30.479 cm. = 12 inches 1 yard (yd) = 0.914 m. = 3 feet = 36 inches 1 mile (ml) = 1609.34 m. 1 nautical mile : 1 deniz mili = 1850 m 1 metre = 39.40 inches = 3.28 feet = 1.09 yards 1 kilometre = 0.62 miles

Weight Measures

BAVURU BÖLÜMÜ

1 ounce (oz) = 28.35 gr. 1 pound (lb) = 16 oz = 0.454 kg 1 stone (st) = 14 lbs = 6.35 kg 1 hundredweight (cwt) = 112 lbs = 50.80 kg 1 ton = 20 cwt 1 metric ton (tonne) = 100 kg 1 short ton (American) = 907 kg 1 long ton (English) = 1016 kg 1 kilogram = 35 oz = 2.2 lbs

Fluid Measures 1 gallon : American = 3.79 litre English = 4.54 litre 1 quart =1/4 gallon American = 0.946 litre English = 1.136 litre

1 pint : 1/8 gallon American = 0.473 litre English = 0.568 litre

Temperature Measures

1 santigrat = [(1x1.8) + 32] degrees Fahrenheit Centigrade

Fahrenheit

- 25 - 20 -5 0 5 10 25

Days

- 13 -4 23 32 39.5 50 77

187 REFERENCE SECTION

Bavuru Bölümü Reference Section

Günler

Monday Tuesday Wednesday Thursday Friday Saturday Sunday

Pazartesi Salı Çaramba Perembe Cuma Cumartesi Pazar

pahzahrtehssee sahlı chahrshahmbah pehrshehmbeh joomah joomahrtehssee pahzahr

• • • • • • • •

Pazartesi günü pahzahrtehssee g(y)ewnew on Tuesday Salı günü sahlı g(y)ewnew yesterday dün dewn today bugün boog(y)ewn tomorrow yarın yahrın the day before yesterday önceki gün urnjehk(y)ee g(y)ewn the day after tomorrow öbür gün urbewr g(y)ewn morning sabah sahbahh in the morning sabahleyin sahbahhlayeen

BAVURU BÖLÜMÜ

• on Monday

REFERENCE SECTION

188 Reference Section Bavuru Bölümü • afternoon öleden sonra urlehdehn sonrah • in the afternoon öleden sonra(ları) urlehdehn sonrah(lahrı) • evening akam ahkshahm • in the evening akamleyin ahkshahmlayeen • night gece g(y)ehjeh • at night geceleyin g(y)ehjehlayeen

Months - Seasons Aylar - Mevsimler January February March April May June July August September October November December

Ocak ubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Austos Eylül Ekim Kasım Aralık

ojahk shoobaht mahrt neessahn mahyıs hahzeerahn tehmmooz aaoostos ehylewl ehk(y)eem kahssım ahrahlık

• in March Martta, Mart ayında mahrttah, mahrt ahyındah

BAVURU BÖLÜMÜ

• the first of February ubatın biri shoobahtın beeree • on the second of April Nisanın ikisinde neessahnın eek(y)eesseendeh • on the fifth of February ubatın beinde shoobahtın behsheendeh • the sixth of May Mayısın altısı

mahyıssın ahltıssı

• the beginning of October Ekimin baı ehk(y)eemeen bahshı • the end of November Kasımın sonu kahssımın sonoo Winter Spring Summer Autumn

kısh eelkbahhahr yahz sonbahhahr

Kı lkbahar Yaz Sonbahar

189 REFERENCE SECTION

Bavuru Bölümü Reference Section

• in autumn sonbaharda sonbahhahrdah • in spring ilkbaharda eelkbahhahrdah • during the winter kı boyunca kısh boyoonjah

Afghanistan Albania Algeria Argentina Armenia Azerbaijan Bolivia Brazil Bulgaria Canada China Cuba Cyprus Denmark Egypt England Finland France Georgia Germany Great Britain India Iran

Ülkeler Afganistan Arnavutluk Cezayir Arjantin Ermenistan Azerbaycan Bolivya Brezilya Bulgaristan Kanada Çin Küba Kıbrıs Danimarka Mısır ngiltere Finlandiya Fransa Gürcistan Almanya Büyük Britanya Hindistan ran

ahfgahneestahn ahrnahvootlook jehzaayeer ahrzhahnteen ehrmehneestahn ahzehrbahyjahn boleevyah brehzeelyah boolgahreestahn kahnahdah cheen k(y)ewbah kıbrıs dahneemahrkah mıssır eeng(y)eeltehreh feenlahndeeyah frahnsah g(y)ewrjeestahn ahlmahnyah bewyewk breetahnyah heendeestahn eerahn

BAVURU BÖLÜMÜ

Countries

BAVURU BÖLÜMÜ

REFERENCE SECTION

190 Reference Section Bavuru Bölümü Iraq Ireland Israel Italy Japan Jordan Kenya Korea Kuwait Lebanon Libya Luxembourg Hungary Malaysia Mexico Netherlands New Zealand Greece Nicaragua Nigeria Norway Pakistan Panama Palestine Paraguay Peru Philippines Poland Portugal Romania Russia Saudi Arabia Scotland Somalia South Africa Spain Sudan Sweden Switzerland Syria Taiwan Thailand Tunisia Turkey

Irak rlanda srail talya Japonya Ürdün Kenya Kore Kuveyt Lübnan Libya Lüksembourg Macaristan Malezya Meksika Hollanda Yeni Zelanda Yunanistan Nikaragua Nijerya Norveç Pakistan Panama Filistin Paraguay Peru Filipinler Polonya Portekiz Romanya Rusya Suudi Arabistan skoçya Somali Güney Afrika spanya Sudan sveç sviçre Suriye Tayvan Tayland Tunus Türkiye

ırahk eerlahndah eesraheel eetahlyah zhahponyah ewrdewn k(y)ehnyah koreh koovehyt lewbnahn leebyah lewksehmbooorg mahjahreestahn mahlehzyah mehkseekah hollahndah yehnee zehlahndah yoonahneestahn neekahrahgooah neezhehryah norvehch pahk(y)eestahn pahnahmah feeleesteen pahrahgooahy pehroo feeleepeenlehr polonyah portehk(y)eez romahnyah roosyah soooodee ahrahbeestahn eeskochyah somahlee g(y)ewnehy ahfreekah eespahnyah soodahn eesvehch eesveechreh sooreeyeh tahyvahn tahylahnd toonoos tewrk(y)eeyeh

Uganda Uganda oogahndah United States A. B. D. / Amerika Birlelik Devletleri) ah beh deh / ahmehreekah beerlehsheek dehvlehtlehree Uruguay Uruguay ooroogooahy Venezuela Venezuela vehnehzooehlah Vietnam Vietnam veeehtnahm Wales Galler gahllehr Yemen Yemen yehmehn Zambia Zambiya zahmbeeyah

191 REFERENCE SECTION

Bavuru Bölümü Reference Section

Kıtalar Continents

South America

Asya ahsyah Avrupa ahvroopah Afrika ahfreekah Avustralya ahvoostrahlyah Kuzey Amerika koozehy ahmehreekah Güney Amerika g(y)ewnehy ahmehreekah

BAVURU BÖLÜMÜ

Asia Europe Africa Australia North America

GRAMMAR

192 Grammar Dilbilgisi

GRAMMAR DLBLGS

DLBLGS

Turkish Language The Turkish language is a member of the Turkic subdivision of the Altaic subfamily of the UralAltaic family of languages. The Turkic group of languages has a total of some 180 million speakers in Turkey, Azerbaijan, Central Asia and parts of Russia and China. Turkish, the official language of Turkey, is the most important of these tongues and has the largest number of speakers, some 70 million, chiefly in Turkey. As one of the most widely spoken languages in the world, It is also spoken by minorities in thirty-five other countries. Other major Turkic languages include Azerbaijani, Kazakh, Tatar, Uzbek, Uigur, Chuvash, Kyrgyz and Turkmen. When the Turks came from middle Asia to Anatolia about a thousand years ago, they came in contact with Islam and the Arabic societies. Since the Turks accepted Islam, Arabic and Persian words started infiltrating the language. During the course of over six hundred years of the Ottoman Empire, Turkish kept borrowing loan words from these two languages.

DLBLGS

Towards the end of the nineteenth century, this reached a point where the language was often called the Ottoman language. This is because Turkish had been inundated with so many loan words that the language became a mix of Turkish, Arabic and Persian. In contemporary Turkey, the Ottoman language is almost incomprehensible. Modern Turkish is a product of the reform work started since the formation of the Turkish republic in 1923. After Atatürk founded the Republic of Turkey, he established the ‘Turkish Language Foundation’ (Türk Dil Kurumu, TDK), whose task was to replace Arabic and Persian origin words with their new Turkish counterparts. The foundation did succeed in expelling several hundred Arabic words from the language, which are now considered obsolete in Turkish today. While most of the words introduced to the language by the TDK are new, the TDK also suggested using old Turkish words which had not been used in the language for centuries. Turkish is written using a modified version of the Latin alphabet, which was introduced in 1928 by Kemal Atatürk as part of his efforts to modernize Turkey. Until 1928, Turkish was written using a modified version of the Arabic alphabet, but use of the Arabic alphabet was outlawed after the Latin alphabet was introduced. The speech of educated people in stanbul is the standard form of the language. With a few exceptions, the main features which distinguish the Altaic languages from IndoEuropean are as follows:  Adjectives always precede nouns

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 193

GRAMMAR

194 Grammar Dilbilgisi

 The absence of gender Turkish takes English’s lack of grammatical gender to its logical conculsion, the third-person pronoun ‘o’ can refer to ‘he, she or it’.  Vowel harmony is a feature of all Ural-Altaic tongues One of the characteristic features of Turkish is the vowel harmony (if the first vowel of a Turkish word is a front vowel, the second and other vowels of the same word are usually the same vowel or another front vowel).

DLBLGS

 Agglutination Turkish, like Finnish and Hungarian, is an agglutinating language, which means that it attaches its grammatical information to the ends of words, and although complex, it works extremely regularly. Turkish is known for having an abundance of suffixes, and it has no prefixes (some Arabic loan words have their own prefixes, but those are the common prefixes of Arabic). Suffixes can derive words and also establish the tense meanings. Like Finnish, you may run into very long words. Some words can be so complex that they constitute whole sentences in themselves - try this one on for size: Afyonkarahisarlılatıramadıklarımızdan mısınız? (Aren't you one of those people whom we tried - unsuccessfully - to make resemble the citizens of Afyonkarahisar?).  Verbs come at the end of the sentence Word order in Turkish is usually ‘Subject - Object - Verb’ similar to Japanese, but this can be changed for stress purposes.

Like Japanese and Korean, Turkish distinguishes subject, but uses word order instead of a particle or agglutination. The subject of a sentence takes initial position, subsequent related information comes before the verb, and peripheral information follows the verb. In Turkish, all verbs are regular.

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 195

SUBJECT PRONOUNS ben sen o biz siz onlar

I you (informal, familiar singular) he, she, it we you (formal, polite singular and plural) they

nasıl? ne? kim? kaç? ne zaman? nerede? nereye? hangi?

how?, what? who? how many?, how much? when?, what time? where? where?, to what place? which?

DLBLGS

INTERROGATIVES

GRAMMAR

196 Grammar Dilbilgisi

DEMONSTRATIVES bu bunlar u unlar o onlar

this these that those that those

SYLLABIFICATION Turkish has six syllable patterns. Each syllable begins with a single consonant or a single vowel. Examples: • • • • • •

genç alt sen el ne o

young bottom you hand what he, she, it, that (demonstrative)

TURKISH NAMES  For the names of men, ‘Bay’ or ‘Bey’ indicates English ‘Mr’ Bay (Atakan) Demir (or) Atakan Bey (after the first name:) DLBLGS

Mr. (Atakan) Demir

 For the names of women ‘Bayan’ or ‘Hanım’ indicates either ‘Mrs’ or ‘Miss’: Bayan Pınar Demir (or) Pınar Hanım (after the first name) Mrs (Miss) (Pınar) Demir

How much, how many, a few, a little, lots of

 The counting word ‘Kaç’ is used to mean ‘how many?’ and ‘how much?’. • • • • •

ne kadar? kaç tane? kaç para? kaç dolar? kaç lira?

how much? how many? how much money? how many dollars? how many lira?

• • • • • • •

çok az çok az biraz birkaç çok fazla birçok

much, many, lots of little, few very little a little few, a few too much, too many lots of , a lot of, plenty of

• • • • •

para çok para az para çok az para çok fazla para

money much money, lots of money little money very little money too much money

• • • • •

bir elma birkaç elma çok elma birçok elma çok fazla elma

one apple, an apple a few apples many apples a lot of apples too many apples

• • • • •

eker az eker biraz eker çok az eker çok fazla eker

sugar little sugar a little sugar very little sugar too much sugar

Note that the above counting words are followed by singular nouns.

DLBLGS

Ne kadar, Kaç tane, Birkaç, Biraz, Birçok

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 197

GRAMMAR

198 Grammar Dilbilgisi

 Countable nouns may be preceded by the countable word ‘tane’

• • • • •

kaç elma? kaç tane elma? altı sandalye (*) altı tane sandalye be(tane) kitap (**)

how many apples? how many apples? six chairs six chairs five books

(*) Note that numbers are followed by singular nouns. (**) The word ‘tane’ may be omitted.

Kaç Yaındasınız? - How old are you? (Ben) Kaç yaındayım? How old am I? (Sen) (O) (Biz) (Siz) (Onlar)

Kaç yaındasın? Kaç yaında? Kaç yaındayız? Kaç yaındasınız? Kaç yaında(lar)?

How old are you? How old is he/she/it? How old are we? How old are you? How old are they?

(Ben) (Sen) (O) (Biz) (Siz) (Onlar)

Otuz yaındayım Otuz yaındasın Otuz yaında Otuz yaındayız Otuz yaındasınız Otuz yaında(lar)

I’m thirty years old You’re thirty years old He’s thirty years old We’re thirty years old You’re thirty years old They’re thirty years old

DLBLGS

♦ VOWEL HARMONY RULE There are two groups of vowels in the Turkish alphabet :

A) a , ı , o , u B) e , i , ö , ü

♦ The vowels in the group A are called back vowels. They are formed toward the back of the mouth. ♦ The vowels in the group B are called front vowels. They are formed in front of the mouth. 

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 199

Vowel Harmony Rule :

All the vowels in original Turkish words tend to be in the same group. The final vowel of the word is called a ‘dominant vowel’. The group of the final vowel in the word determines the group of the vowel in the suffix. If another suffix is to be added to the first suffix, the vowel in the first suffix becomes the dominant vowel. Study the following examples and try to understand how the harmony rule works. • • • • • • • •

güzeldir kedidir yalıdır adadır uzundur yoldur üzgündür köydür

…… is pretty, beautiful …… is (a) cat …… is old …… (an) island …… is tall, long …… (a) road …… is sad, worried …… (a) village

that, in the above examples, the vowel harmony is four-way. A suffix uses one of the four vowels i ı ü u depending on whether the previous vowel is front or back, rounded or unrounded (to make that explicit: i after front unrounded i e, or ı after back unrounded ı a, or ü after front rounded ü ö, or u after back rounded u o).

DLBLGS

Note

GRAMMAR

200 Grammar Dilbilgisi

ADJECTIVES - INDEFINITE ARTICLE

Adjective + noun is used as in English.

The adjective modifies the noun it precedes.

• • • • •

güzel kız genç kadın ilginç kitap uzun (boylu) çocuk kısa (boylu) adam

(the) pretty girl (the) young woman (the) interesting book (the) tall child (the) short man

 Note

that there is no definite article (the) in Turkish. Any noun may be understood with or without ‘the’.

 The English indefinite article(a, an) is expressed in Turkish by bir. The word bir serves as the indefinite article and as the numeral ‘one’. • • • • •

bir adam bir köpek bir çocuk bir limon bir bardak su

a man, one man a dog, one dog a child, one child a lemon, one lemon a glass of water, one glass of water

♦ When the indefinite article and adjective(s) modify one noun, the indefinite article is followed by the noun.

DLBLGS

• • • •

Güzel bir kız Çok uzun bir çocuk Genç, güzel bir kız Ne güzel bir kız !

A pretty girl A very tall child A young, pretty girl What a pretty girl !

♦In the following sentences the adjectives preceded by the nouns are used as predicate adjectives. The suffix ‘dır/dir/dur/dür’ which is the third-person form (present tense) of ‘to be: olmak’ may be omitted. It is normally used in the formal written language.

• • • • • •

Bu kız güzel(dir). This girl is pretty. Bu çocuk üzgün(dür). This child is sad. Bu iyi(dir). This is good. Bu kadın yalı(dır). This woman is old. Bu ev yeni(dir), dier ev eski(dir). This house is new, the other house is old. Bu adam uzun boylu(dur). This man is tall.

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 201

♦ You can use the word ‘deil: not’ to make the above sentences negative. • • • •

Bu kız güzel deil(dir). Bu iyi deil(dir). Bu adam genç deil(dir). Bu ev yeni deil(dir).

This girl is not pretty. This is not good. This man is not young. This house is not new.

 ‘mı/mi/mu/mü’ is the interrogative particle. It is written as an independent word.

• • • •

..... güzel mi(dir)? ..... akıllı mı(dır)? ..... büyük mü(dür)? ..... ucuz mu(dur)?

is is is is

• • • •

..... güzel deil mi? ..... akıllı deil mi? ..... büyük deil mi? ..... ucuz deil mi?

isn’t ....... isn’t ....... isn’t ....... isn’t .......

..... pretty? ..... intelligent? ..... big? ..... cheap? pretty? intelligent? big? cheap?

Question Tag

‘deil mi?’ is also used as an equivalent to • • •

O pahalı(dır), deil mi? It is expensive, isn’t it? Onlar ucuz(dur) , deil mi? They are cheap, aren’t they? O bir doktor(dur), deil mi? She/he is a doctor, isn’t she(he)?

DLBLGS

‘question tags’.

GRAMMAR

202 Grammar Dilbilgisi

EMPHATICS There are special emphatic forms of many adjectives. You can find them in dictionaries as separate words. The stress falls on the first syllable. • •

kara kapkara

black black as can be

• •

siyah simsiyah

black black as can be

• •

beyaz bembeyaz

white white as can be

• •

pembe pespembe

pink pink as can be

• •

kırmızı kıpkırmızı

red red as can be

• •

mavi masmavi

blue blue as can be

• •

mor mosmor

purple purple as can be

• •

yeil yemyeil

green green as can be

• •

çıplak naked çır(ıl)çıplak stark naked

• •

uzun upuzun

long extremely long

DLBLGS

THE PLURAL The plural is formed by adding the suffix ‘ler/lar’ to the singular.

After e, i, o, ü in the last syllable : -ler After a, ı, o, u in the last syllable : -lar

• •

çocuk çocuklar

(the) child (the) children

• •

defter defterler

(the) notebook (the) notebooks

• •

masa masalar

(the) table (the) tables

• •

etek etekler

(the) skirt (the) skirts

• •

da dalar

(the) mountain (the) mountains

• •

gün günler

(the) day (the) days

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 203

Bazı (some)

Bazı is the word for English ‘some’. It is followed by a noun with a plural suffix. • • • • • •

bazı kızlar bazı günler bazı çocuklar bazı zamanlar bazı dalar bazı göller

some girls some days some children sometimes some mountains some lakes

• • • •

adam kadın kız çocuk

adamlar kadınlar kızlar çocuklar

iki adam be kadın yedi kız dokuz çocuk

DLBLGS

 When a noun is preceded by a number, the plural suffix is not used.

GRAMMAR

204 Grammar Dilbilgisi

CHANGES IN CONSONANTS There are two groups of consonants in the Turkish Alphabet:

A) Voiceless consonants : ç, f, h, k, p, s, , t B) Voiced consonants : All other consonants  The voiceless consonants ‘ç, k, p and t’ may be replaced by their voiced counterparts ‘c, , b and d’. We can show them by following symbols: 

ü

ç/c

k/

p/b

t/d

 Two sorts of consonant change may occur: 1) The initial consonant of the suffix may be changed.  When the suffix begins with the variable consonant ‘t/d or ç/c’:

DLBLGS

a. If the suffix is attached to a voiced consonant, the first variable consonant appears as ‘d’ or ‘c’. • • • • • • • • • •

cam camcı çay çaycı güzel güzeldir uzun uzundur kalın kalındır

glass glass-seller tea tea-maker, tea-seller pretty ... is pretty tall ... is tall thick ... is thick

b. If the suffix is attached to a voiceless consonant, the initial consonant of the suffix appears as ‘ç’ or ‘t’. • • • • • • • • • • • •

süt sütçü a açı balık balıkçı büyük büyüktür küçük küçüktür genç gençtir

milk milkman cooked food cook fish fisherman big(huge, large) ...is big(huge, large) small(little) ... is small(little) young ....is young

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 205

2) Final consonant of preceding word may be changed.  When the final letter is a voiceless variable consonant, it remains unchanged unless it is followed by a suffixed vowel. balık (the) fish

balıkçı (the) fisherman

•

koltuk (the) armchair

•

aaç (the) tree

balıı the fish (objective definite)

koltukta koltuu in the armchair the armchair (obj. def.)

aaçta in the tree

aacı the tree (obj. def.) DLBLGS

•

DLBLGS

GRAMMAR

206 Grammar Dilbilgisi

SUFFIXES The most essential characteristic of Turkish is its use of suffixes. Where English uses separate words and prefixes, Turkish expresses the sense by means of suffixes. Turkish does not use prefixes except for a few words borrowed from other languages. A suffix is often added to a Turkish word in order to convey the meaning. Suffixes can derive words and also establish the tense meanings. Two examples are as follows:

1) Yaz is the root for verb write. By adding the negation suffix -ma, we have yazma, which means ‘do not write’. By adding the suffix -mı (the suffix for past indefinite), we have yazmamı, which means ‘he/she/it (allegedly, reportedly) has not written’. By adding another suffix, -tı (the suffix for simple past tense), we have yazmamıtı, meaning ‘he/she/it had not written’. By adding the suffix -n (the suffix for singular second person in verbal system), we obtain yazmamıtın, meaning ‘you had not written’. We can add another suffix -ız (the suffix which pluralizes the second person singular): yazmamıtınız ‘you (plural) had not written’. We can go even one step further and insert the question particle -mı (with the addition of consonant -y-, which becomes necessary to avoid having two contiguous sounds of ı and d) between the two suffixes of -mi and -ti: yazmamı mıydınız? ‘hadn’t you (plural) written?’.

Finally, we can add the suffix -a (meaning not be able to) right after the verb root: yazamamı mıydınız? ‘hadn’t you (plural) been able to write?’.

2) Göz means eye. By adding the suffix -lük, we have gözlük, which means ‘glasses’. If we add another suffix -çü we have gözlükçü, which means ‘someone who sells glasses’. By adding another suffix -lük, we have gözlükçülük, which means ‘the business of selling glasses’. To this word, we can add the suffix -te (which is the suffix for ‘in’, ‘on’, ‘at’), making the word gözlükçülükte, which means ‘in the business of selling glasses’.

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 207

The suffixes ‘...lı/li/lu/lü’ and ‘…sız/siz/suz/süz’

 The suffix ‘...lı / li / lu / lü’ is used to form

adjectives meaning ‘possessed of’, ‘having’.

• • • • •

akıl ev tuz örtü umut

intelligence house salt cover hope

akıllı evli tuzlu örtülü umutlu

intelligent married salty covered hopeful

 The suffix ‘…sız/siz/suz/süz’ is used to form • • • • • • • • •

akıllı intelligent umutlu hopeful dikkatli careful renkli colourful mutlu happy tozlu dusty baarılı successful güçlü powerful akıllı intelligent

akılsız unreasonable, foolish umutsuz hopeless dikkatsiz careless renksiz colourless mutsuz unhappy tozsuz dustless baarısız unsuccessful güçsüz powerless akılsız stupid

DLBLGS

adjectives meaning ‘without’, ‘-less’.

GRAMMAR

208 Grammar Dilbilgisi

The suffix ‘…lık/lik/luk/lük’ This suffix is used to form abstract nouns or the name of the profession. It usually means ‘-ness’. • •

güzel güzellik

beautiful beauty

• •

bankacı bankacılık

banker banking

• •

parasız parasızlık

moneyless destitution, poverty

• •

akıllı akıllılık

clever, intelligent wisdom, intelligence

• •

büyük büyüklük

great, large greatness, size

• •

gazeteci gazetecilik

journalist journalism

• •

küçük küçüklük

small smallness

• •

suçlu suçluluk

guilty guiltiness

• •

suçsuz suçsuzluk

innocent innocence

• •

ucuz ucuzluk

cheap cheapness

DLBLGS

The suffix ‘…c(ç)ı / c(ç)i / c(ç)u / c(ç)ü’ Nouns formed by using this suffix indicate the person who does the profession. • •

kitap book futbol football

kitapçı futbolcu

bookseller footballer

• • • •

tamir odun sanat süt

repair firewood art milk

tamirci oduncu sanatçı sütçü

repairman seller of firewood artisan milkman

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 209

The suffix ‘…c(ç)ık / c(ç)ik / c(ç)uk / c(ç)ük’ This suffix is used after nouns to form the diminutive. It indicates smallness, affection, sarcasm or contempt. • •

kitap kitapçık

book little book

• •

ada adacık

island little island, isle

• •

Ali Alicik

little Ali, good old Ali

• •

minik minicik

tiny very tiny

• •

ufak ufacık

little tiny

adam adamcaız

man poor man

 A final ‘k’ may drop out before the suffix.

 The suffix ‘…c(ç)aız / c(ç)eiz’ is used pityingly. • •

The infinitive is formed by adding the suffix ‘mek/mak’ to the simple verb( verb stem) which is the singular imperative. The infinitive is the verb form in the Turkish dictionaries. In this form the final syllable of the verb appears as ‘mek’ or ‘mak’.

DLBLGS

VERBS

GRAMMAR

210 Grammar Dilbilgisi Infinitive gelmek gitmek oturmak olmak okumak yazmak bakmak gülmek

Verb stem gel come git go otur sit ol be oku read yaz write bak look gül laugh

coming, to come going, to go sitting, to sit being, to be reading, to read writing, to write looking, to look laughing, to laugh

Negative Form A verb is turned into the negative by attaching the negative sign ‘me/ma’ directly to the verb stem. In the negative form the stress falls on the first syllable of the word. gitmemek gitme !

not going, not to go don’t go!

Verb Stem + ‘(y)ı / (y)i / (y)u / (y)ü’

DLBLGS

forms the noun of manner. • •

yürümek to walk yürüyü (way of) walking

• •

bakmak to look bakı (way of) looking (after)

• •

aramak to search, to investigate arayı (way of) searching, (way) of investigating,

Verb Stem + ‘ ıcı / ici / ucu / ücü ’

indicates the person who performs the action involved. • •

yüzmek to swim komak to run

yüzücü swimmer koucu runner

• •

satmak to sell satıcı seller almak to buy, to receive alıcı buyer, receiver

Gidelim - Let’s go yapayım yapsın yapalım yapsınlar

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 211

let me do/let me make let him do/let him make let us do/let us make let them do/let them make

• • • • • •

Koayım Gideyim Yürüsün Gitsin Okuyalım Gelsinler

Let me run Let me go Let him walk Let her go Let us read Let them come

• • • •

Gidelim mi? Okusun mu? Yürüsünler mi? Okuyayım mı?

Shall we go? Shall he read? Shall they walk? Shall I read?

Infinitive gelmek coming, to come

Imperative singular plural gel

gelin

come

git

gidin

go

görmek seeing, to see

gör

görün

see

okumak reading, to read

oku

okuyun

read

yazmak writing, to write yaz

yazın

write

bakmak looking, to look

bakın

look

gitmek

going, to go

bak

DLBLGS

IMPERATIVE

GRAMMAR

212 Grammar Dilbilgisi

Formal gelmek gitmek görmek okumak yazmak bakmak

: : : : : :

geliniz gidiniz görünüz okuyunuz yazınız bakınız

come (please) go (please) see (please) read (please) write (please) look (please)

Negative

The negative syllable ‘me/ma’ is attached directly to the verb stem. Other suffixes are added to it. Singular

gelme gitme görme okuma yazma bakma

Plural

gelmeyin gitmeyin görmeyin okumayın yazmayın bakmayın

Formal

gelmeyiniz gitmeyiniz görmeyiniz okumayınız yazmayınız bakmayınız

don’t come don’t go don’t see don’t read don’t write don’t look

 There is a strong stress on the syllable preceding the negative syllable ‘me/ma’.

DERIVED VERBS

Verbs can be derived from substantives or modifiers by the following means.

DLBLGS

1. The suffix ‘al/el’ • •

az azalmak

little, few, small, not much to lessen, to become less

• •

çok çoalmak

many, much, very to increase, become more

2. The suffix ‘la/le’ geni genilemek

wide, extensive to widen, to expand

umut umutlanmak

hope to become hopeful

• •

beyaz beyazlamak

white to get white

• •

güzel güzellemek

beautiful to become beautiful

• •

3. The suffix ‘lan/len’ • •

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 213

4. The suffix ‘la/le’

♦ THE VERB ‘OLMAK: TO BE’

The forms of the Turkish verb ‘to be’ appear as suffixes. They are never used alone, as separate words (when the verb ‘olmak’is used separately it means ‘to become, to happen’: hasta olmak to become ill).

PRESENT TENSE FORMS OF ‘OLMAK’ Positive I am I am I am I am I am

a doctor a manufacturer a diver. a teacher. a worker.

Sen bir doktorsun Sen bir fabrikatörsün Sen bir dalgıçsın Sen bir öretmensin Sen bir içisin

You are a doctor. You are a manufacturer. You are a diver. You are a teacher. You are a worker.

DLBLGS

Ben bir doktorum Ben bir fabrikatörüm Ben bir dalgıcım Ben bir öretmenim Ben bir içiyim*

DLBLGS

GRAMMAR

214 Grammar Dilbilgisi O bir doktordur O bir fabrikatördür O bir dalgıçtır O bir öretmendir O bir içidir

He/She is a doctor He/She is a manufacturer He/She is a diver He/She is a teacher He/She is a worker

Biz doktoruz Biz fabrikatörüz Biz dalgıcız Biz öretmeniz Biz içiyiz*

We are (the) doctors We are (the) manufacturers We are (the) divers We are (the) teachers We are (the) workers

Siz doktorsunuz Siz fabrikatörsünüz Siz dalgıçsınız Siz öretmensiniz Siz içisiniz

You are (the) doctors You are (the) manufacturers You are (the) divers You are (the) teachers You are (the) workers

Onlar doktordur Onlar doktordurlar Onlar doktorlardır Onlar fabrikatördür Onlar fabrikatördürler Onlar fabrikatörlerdir Onlar dalgıçtır Onlar dalgıçtırlar Onlar dalgıçlardır Onlar öretmendir Onlar öretmendirler Onlar öretmenlerdir Onlar içidir Onlar içidirler Onlar içilerdir

They are (the) doctors They are (the) doctors They are (the) doctors They are (the) manufacturers They are (the) manufacturers They are (the) manufacturers They are (the) divers They are (the) divers They are (the) divers They are (the) teachers They are (the) teachers They are (the) teachers They are (the) workers They are (the) workers They are (the) workers

* The first letter (y) in the suffix is a buffer [the buffers (y, n, or s) are used to avoid the contact between two vowels following each other]

Negative Form

Ben bir doktor deilim Sen bir doktor deilsin O bir doktor deildir Biz doktor deiliz Siz doktor deilsiniz Onlar doktor deiller Onlar doktor deildir(ler)

Questions

I am not a doctor You are not a doctor He(she) is not a doctor We are not (the) doctors You are not (the) doctors They are not (the) doctors They are not (the) doctors

Ben bir doktor muyum? Ben bir fabrikatör müyüm? Ben bir dalgıç mıyım? Ben bir öretmen miyim? Ben bir içi miyim?

Am Am Am Am Am

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 215

I a doctor? I a manufacturer? I a diver? I a teacher? I a worker?

Sen bir doktor musun? Are you a doctor? Sen bir fabrikatör müsün? Are you a manufacturer? Sen bir dalgıç mısın? Are you a diver? Sen bir öretmen misin? Are you a teacher? O bir doktor mu(dur)? O bir fabrikatör mü(dür)? O bir dalgıç mı(dır)? O bir öretmen mi(dir)?

Are we (the) doctors? Are we (the) manufacturers? Are we (the) divers? Are we (the) teachers?

Siz doktor musunuz? Are you (the) doctors? Siz fabrikatör müsünüz? Are you (the) manufacturers? Siz dalgıç mısınız? Are you (the) divers? Siz öretmen misiniz? Are you (the) teachers? Onlar doktor mu(dur)? Onlar doktorlar mı(dır)? Onlar doktor mudurlar?

Are they (the) doctors? Are they (the) doctors? Are they (the) doctors?

DLBLGS

Biz doktor muyuz? Biz fabrikatör müyüz? Biz dalgıç mıyız? Biz öretmen miyiz?

Is he/she a doctor? Is he/she a manufacturer? Is he/she a diver? Is he/she a teacher?

GRAMMAR

216 Grammar Dilbilgisi Onlar fabrikatör mü(dür)? Are they (the) manufacturers? Onlar fabrikatörler mi(dir)? Are they (the) manufacturers? Onlar fabrikatör müdürler? Are they (the) manufacturers? Onlar dalgıç mı(dır)? Are they (the) divers? Onlar dalgıçlar mı(dır)? Are they (the) divers? Onlar dalgıç mıdırlar? Are they (the) divers? Onlar öretmen mi(dir)? Are they (the) teachers? Onlar öretmenler mi(dir)? Are they (the) teachers? Onlar öretmen midirler? Are they (the) teachers?

Negative interrogative

Ben bir doktor deil miyim? Sen bir doktor deil misin? O bir doktor deil mi(dir)? Biz doktor deil miyiz? Siz doktor deil misiniz? Onlar doktor deil midir(ler)?

Third-Person Form

Note that the present-tense form of the verb ‘to

be’ appears as the suffix ‘dır/dir/dur/dür’ in the third person singular and plural.

 When the vowel in the final syllable of the verb is ‘a’ or ‘ı’, the vowel in the suffix appears as ‘ı’.

DLBLGS

• •

… yalıdır … aslandır

... is/are old ... is/are (a/the) lion(s)

 When the vowel in the final syllable of the verb is ‘e’ or ‘i’, the vowel in the suffix appears as ‘i’. • •

… güzeldir … çirkindir

... is/are pretty, beautiful ... is/are ugly

 When the vowel in the final syllable of the verb is ‘o’ or ‘u’, the vowel in the suffix appears as ‘u’. • •

… sarhotur … uzundur

... is/are drunk ... is/are tall, long

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 217

 When the vowel in the final syllable of the verb is ‘ö’ or ‘ü’, the vowel in the suffix appears as ‘ü’. • •

… sürücüdür ... is/are (a/the) driver(s) … önsözdür ... is/are (a-an/the) preface(s), introduction(s)

BUFFERS

Turkish has three buffers used between two vowels: y, n and s. A) banka bankaya

(the) bank to the bank

B) cadde Atatürk Caddesi

(the) street Atatürk Street (the) brush hair brush (*)

fırça saç fırçası

C) Saç fırçasına to the hair brush Atatürk Caddesine to Atatürk Street

(*) Atatürk caddesi, saç fırçası :

 When the second noun ends in a consonant, it takes the suffix ‘ı/i/u/ü’.  When the second noun ends in a vowel, it takes the buffer ‘s’ between the noun and the suffix. • •

Tepebaı Oteli stiklal caddesi

Tepebaı Hotel stiklal Street

DLBLGS

 When the first noun modifies a second one:

GRAMMAR

218 Grammar Dilbilgisi

POSSESSIVE CASE Possessive Pronouns Ben Sen O Biz Siz Onlar Kim?

I You He, She, It We You They Who?

Benim Senin Onun Bizim Sizin Onların Kimin?

My Your His, Her, Its Our Your Their Whose?

DLBLGS

 When the possessive pronoun is followed by a noun, the noun takes the possessive suffix, too. • • • • • •

defter bilgisayar okul ödül bahçe halı

• • • • • •

benim defterim benim bilgisayarım benim okulum benim ödülüm benim bahçem benim halım

my notebook my computer my school my prize my garden my carpet

• • • • • •

senin defterin senin bilgisayarın senin okulun senin ödülün senin bahçen senin halın

your notebook your computer your school your prize your garden your carpet

• •

onun defteri onun bilgisayarı

his (her) notebook his (her) computer

notebook computer school prize garden carpet

• • • •

onun okulu onun ödülü onun bahçesi onun halısı

his (her) school his (her) prize his (her) garden his (her) carpet

• • • • • •

bizim defterimiz bizim bilgisayarımız bizim okulumuz bizim ödülümüz bizim bahçemiz bizim halımız

our notebook our computer our school our prize our garden our carpet

• • • • • •

sizin defteriniz sizin bilgisayarınız sizin okulunuz sizin ödülünüz sizin bahçeniz sizin halınız

your notebook your computer your school your prize your garden your carpet

• • • • • •

onların defteri onların bilgisayarı onların okulu onların ödülü onların bahçesi onların halısı

their notebook their computer their school their prize their garden their carpet

benim defterlerim senin bilgisayarların onun ödülleri bizim bahçelerimiz sizin halılarınız onların kalemleri

my notebooks your computers his(her) prizes our gardens your carpets their pens (or pencils)

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 219

 When the noun is plural, the possessive suffix is attached to the plural suffix. • • • • • •

• • • • •

defterim defterin defteri defterimiz defterleri

my notebook your notebook his/her notebook (or their notebook) our notebook their notebooks (or his/her notebooks)

DLBLGS

 The possessive pronouns may be omitted.

GRAMMAR

220 Grammar Dilbilgisi

Compounds • • • • • • •

• •

Ali’nin kitabı Ali’s book; the book of Ali Tom’un defteri Tom’s notebook; the notebook of Tom çocuun eli the child’s hand; the hand of the child adamın yüzü the man’s face; the face of the man kadının saçı the woman’s hair; the hair of the woman otelin odası(*) the hotel’s room; the room of the hotel irketin müdürü the company’s manager; the manager of the company fırının unu the bakery’s flour; the flour of the bakery terzinin inesi (*) the tailor’s spindle; the spindle of tailor

(*)The above suffixes (sı/si) must be distinguished

DLBLGS

from the suffixes in the noun-noun compounds: • •

okulun bahçesi okul bahçesi

the garden of the school the school garden

• •

otelin odası otel odası

the room of the hotel the hotel room

• •

duvar halısı the wall carpet (benim) duvar halım my wall carpet

• •

di fırçası (senin) di fırçan

the toothbrush your toothbrush

ev house bilgisayar computer gazete newspaper araba car okul school göz eye radyo radio ütü iron

evin the house’s, of the house bilgisayarın the computer’s, of the computer gazetenin the newspaper’s, of the newspaper arabanın the car’s, of the car okulun the school’s, of the school gözün the eye’s, of the eye radyonun the radio’s, of the radio ütünün the iron’s, of the iron

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 221

Kendi The word ‘kendi’ means ‘self’. It is often used with possessive constructions. • (benim) kendi bilgisayarım my own computer • (senin) kendi bilgisayarın your own computer

 Note that possessive pronouns (benim, senin, etc.) may be omitted.

kendim kendin kendi(si) kendimiz kendiniz kendileri

myself yourself himself/herself ourselves yourselves themselves

DLBLGS

Kendim, Kendin, .....

GRAMMAR

222 Grammar Dilbilgisi •

Onu kendim onardım. I repaired it myself

Tek baıma, Tek baına... (Yalnız ) tek baıma by myself/on my own (sen) tek baına by yourself/on your own (o) tek baına by himself/on his own by herself/on her own tek baımıza by ourselves/on our own tek baın(ız)a by yourselves/on your own tek ba(lar)ına by themselves/on their own •

Tek baıma / yalnız) yolculuk yapmayı istemiyorum. I don't want to travel on my own/by myself.

THE SUFFIX ‘-K’ 1. As an adjective, it is attached to a substantive. • •

önceki gün dün akamki kar

the previous day yesterday evening’s snow

2.As an adjectival expression, it is attached to a locative suffix.

DLBLGS

• • •

masadaki kitap bahçedeki çiçekler elimdeki kalem

•

the book on the table the flowers in the garden the pen in my hand

-u kitabı verir misiniz, lütfen. -Give me that book, please. -Hangi kitap? -Which book? -Masanın üzerindeki kitap. -The book on the table.

3. As the equivalents to English possessive pronouns (mine, yours…), it is attached to the possessive forms of nouns and personal pronouns. • • • • • • • • •

Bu kalem benimki(dir) This pen is mine. Seninki nerede(dir)? Where is yours? Onunki burada(dır). His/hers/its is here. These are ours. Bunlar bizimkiler(dir). Bu bizimki(dir). This is ours. unlar sizinkiler(dir). Those are yours. u sizinki(dir). That is yours. Onlarınki(ler) masanın üzerinde(dir). Theirs are on the table. Bu onlarınki(dir). This is theirs.

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 223

POSSESSIVE PRONOUNS

benimki seninki onunki bizimki sizinki

onlarınki • • • •

mine yours his / hers ours yours theirs

plural

benimkiler seninkiler onunkiler bizimkiler sizinkiler

onlarınkiler

Bu, benim kitabım(dır). This is my book. Bu kitap, benimki(dir). This book is mine. Bunlar, benim kitaplarım(dır). These are my books. Bu kitaplar, benimkiler(dir). These books are mine.

Note that ‘-ki’ does not conform to vowel harmony.

DLBLGS

Singular

GRAMMAR

224 Grammar Dilbilgisi  ‘ki’ is also used as relative in an unfinished

expression:

•

O kadar çok gezdim ki… I travelled so much that....

•

Öyle(sine) güzeldi ki... She was so beautiful that...

VAR , YOK

[ there is(n’t) / are(n’t) , (not) to have (got) ] The words ‘var’ and ‘yok’ are always followed by the verb ‘to be’ which may be omitted in the present tense.

var : extant, in existence yok : non-extant, not in existence These words have two principal uses:

DLBLGS

1. Their first function is to express possession. •

(Benim) bir arabam var(dır). I have (got) a car.

•

Atakan’ın bir evi var(dır). Atakan has (got) a house.

•

Kız kardeiniz var mı(dır)? Have you got a sister/Do you have a sister ?

•

Pınar’ın üç çocuu var(dır). Pınar has (got) three children.

•

Ege’nin erkek kardeleri var mı(dır)? Has Ege got any brothers/Does she have any brothers?

•

Aslı’nın hiç erkek kardei yok(tur). Aslı hasn’t (got) any brothers.

•

Onun bir kız arkadaı vardı. He had a girl-friend.

•

Hiç paran(ız) var mı(dır)? Have you got any money/Do you have any money?

•

Merve’nin çok parası var(dır). Merve has (got) a lot of money.

•

(Senin) Babanın arabası var mı(dır)? Has your father got a car/Does your father have a car?

•

Gonca’nın hiç çocuu yok(tur). Gonca has (got) no children.

•

Orhan’ın hiç parası yok(tur). Orhan hasn’t (got) any money.

•

Sizde (Yanınızda) hiç para yok mu(dur)? Haven’t you got any money with you?/ Don’t you have any money with you?

•

Kimin be çocuu var(dır)? Who has (got) five children?

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 225

•

Masanın üstünde bir kitap var(dır). There is a book on the table.

•

Masanın üstünde hiç kitap var mı(dır)? Are there any books on the table?

•

Baka seçenek(ler) var mı(dır)? Are there any other alternatives?

•

Masanın üstünde be kitap var(dır). There are five books on the table.

•

Evde bir televizyon ve bir yatak var(dır). There are a television and a bed in the house.

DLBLGS

2. Their second function is to express the English ‘there is/are (not)’

GRAMMAR

226 Grammar Dilbilgisi •

Orada hiç okul yok(tur). There aren’t any schools there.

•

Köyünüzde (hiç) okul var mı(dır)? Is there any school in your village?

•

Okulda hiç örenci yok(tur). There aren’t any students in the school.

•

Burada (hiç) kimse yok(tur). There isn’t anybody here.

•

Bardakta hiç çay var mı(dır)? Is there any tea in the glass ?

•

Bardakta hiç çay yok(tur). There isn’t any tea in the glass.

•

Bardakta hiç su yok mu(dur)? Isn’t there any water in the glass?

SIMPLE PAST TENSE

D’L GEÇM ZAMAN

The Turkish ‘Simple Past Tense’ is used to talk about an action that is finished or has been completed in the past. It can also be used as an equivalent to the English ‘Present Perfect Tense’.

(*)

(ben) geldim I came, I did come, I have come

DLBLGS

(*) Personal pronouns may be omitted.

 All the simple past tense suffixes (which are the past tense forms of ‘to be’) begin with the variable consonant ‘t/d’.

1. The suffix begins with ‘d’ when the verb stem ends in a voiced consonant.

2. The suffix begins with ‘t’ when the verb stem ends in a voiceless consonant. 3. The suffix begins with ‘d’ when the verb stem ends in a vowel.

When the dominant vowel in the verb stem is ‘e’ or ‘i’: gelmek seçmek elemek silmek gitmek

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 227

coming, to come to choose, to select, to elect eliminate, sift, select to wipe, to erase to go

1 geldim geldin geldi geldik geldiniz geldiler

2 seçtim seçtin seçti seçtik seçtiniz seçtiler

sildim sildin sildi sildik sildiniz sildiler

gittim gittin gitti gittik gittiniz gittiler

3 eledim eledin eledi eledik elediniz elediler

dalmak bakmak kırmak alımak

to dive to look to break to get used to

daldım daldın daldı daldık daldınız daldılar

baktım baktın baktı baktık baktınız baktılar

DLBLGS

When the dominant vowel is ‘a’ or ‘ı’:

GRAMMAR

228 Grammar Dilbilgisi kırdım kırdın kırdı kırdık kırdınız kırdılar

alıtım alıtın alıtı alıtık alıtınız alıtılar

olmak komak kurtulmak konumak

to be to run to escape, to get free, to be saved to talk, to speak

oldum oldun oldu olduk oldunuz oldular

kotum kotun kotu kotuk kotunuz kotular

kurtuldum kurtuldun kurtuldu kurtulduk kurtuldunuz kurtuldular

konutum konutun konutu konutuk konutunuz konutular

bölmek öpmek götürmek gözükmek

to separate, to divide to kiss to take away, to lead to be seen

böldüm böldün böldü böldük böldünüz böldüler

öptüm öptün öptü öptük öptünüz öptüler

When the dominant vowel is ‘o’ or ‘u’

DLBLGS

When the dominant vowel is ‘ö’ or ‘ü’

götürdüm götürdün götürdü götürdük götürdünüz götürdüler

gözüktüm gözüktün gözüktü gözüktük gözüktünüz gözüktüler

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 229

Negative

The simple past tense suffix is preceded by the negative syllable ‘me/ma’.

• • • •

gelmedim seçmedin silmedi gitmedik elemediniz dalmadılar bakmadım kırmadın alımadı

I didn’t come, I haven’t come you didn’t choose, you haven’t chosen he didn’t wipe, I haven’t wiped we didn’t go, we haven’t gone you didn’t select, you haven’t selected they didn’t dive, they haven’t dived I didn’t look , I haven’t looked you didn’t break, you haven’t broken she didn’t get used to, she haven’t get used to götürmedik we didn’t lead, we haven’t led gözükmediniz you didn’t seem, you haven't seemed bölmediler they didn’t divide, they haven’t divided öpmediler they didn’t kiss, they haven’t kissed

Interrogative • • • • • • • •

geldim mi? did I come?, have I come? aldık mı? did we take?, have we taken? gördün mü? did you see?, have you seen? okudunuz mu? did you read?, have you read? Kim geldi? who came?, who has come? Ne zaman geldiniz? when did you come?, when have you come? Nasıl geldiler? how did they come?, how have they come? Niye gelmediniz? why didn’t you come?, why haven’t you come?

DLBLGS

• • • • • • • • •

GRAMMAR

230 Grammar Dilbilgisi •

Neden gelmediniz? why didn’t you come? why haven’t you come?

Negative Interrogative:

The interrogative sign is ‘mı/mi’ • • • • • • • •

gelmedim mi? didn’t I come?, haven’t I come? almadık mı? didn’t we take?, haven’t we taken? görmedin mi? didn’t you see?, haven’t you seen? okumadınız mı? didn’t you read?, haven’t you read? geldin mi? did you come?, have you come? sen mi geldin is it you who came? dün geldin mi? did you come yesterday? dün mü geldin? did you come yesterday?

Past Tense Forms of ‘OLMAK: TO BE’ Ben öretmen Sen öretmen O öretmen Biz öretmen Siz öretmen Onlar öretmen

idim idin idi idik idiniz idiler

I was (the) teacher You were (the) teacher He(She) was (the) teacher We were (the) teachers You were (the) teachers They were (the) teachers

 The past tense forms of ‘to be’(idim, idin, idi, idik, idiniz, idiler) are usually used as suffixes. Study the following examples :

DLBLGS

Positive: Ben bir doktordum Ben bir fabrikatördüm Ben bir dalgıçtım Ben bir öretmendim Ben bir içiydim(*)

I was a doctor. I was a manufacturer. I was a diver. I was a teacher. I was a worker.

You were a doctor. You were manufacturer. You were a diver. You were a teacher. You were a worker.

O bir doktordu O bir fabrikatördü O bir dalgıçtı O bir öretmendi O bir içiydi (*)

He (She) was a doctor. He (She) was a manufacturer. He (he) was a diver. He (She) was a teacher. He (She) was a worker.

Biz doktorduk Biz fabrikatördük Biz dalgıctık Biz öretmendik Biz içiydik (*)

We were (the) doctors. We were (the) manufacturers. We were (the) divers. We were (the) teachers. We were (the) workers.

Siz doktordunuz Siz fabrikatördünüz Siz dalgıçtınız Siz öretmendiniz Siz içiydiniz (*)

You were (the) doctors. You were (the) manufacturers. You were (the) divers. You were (the) teachers. You were (the) workers.

Onlar doktordu Onlar doktordular Onlar doktorlardı Onlar fabrikatördü Onlar fabrikatördüler Onlar fabrikatörlerdi Onlar dalgıçtı Onlar dalgıçtılar Onlar dalgıçlardı Onlar öretmendi Onlar öretmendiler Onlar öretmenlerdi Onlar içiydi (*) Onlar içiydiler (*) Onlar içilerdi

They were (the) doctors. They were (the) doctors. They were (the) doctors. They were (the) manufacturers. They were (the) manufacturers. They were (the) manufacturers. They were (the) divers. They were (the) divers. They were (the) divers. They were (the) teachers. They were (the) teachers. They were (the) teachers. They were (the) workers. They were (the) workers. They were (the) workers.

DLBLGS

Sen bir doktordun Sen bir fabrikatördün Sen bir dalgıçtın Sen bir öretmendin Sen bir içiydin (*)

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 231

GRAMMAR

232 Grammar Dilbilgisi Benim bir arabam vardı

I had a car.

Odada iki yatak vardı There were two beds in the room.

(*) When the main word ends in a vowel, the buffer ‘y’ is inserted between that vowel and the past suffix. Negative Ben bir doktor deildim Sen bir doktor deildin O bir doktor deildi Biz doktor deildik Siz doktor deildiniz Onlar doktor deillerdi Onlar doktor deildi(ler) Hiç param yoktu

I was not a doctor. You were not a doctor. He(She) was not a doctor. We were not (the) doctors. You were not (the) doctors. They were not (the) doctors. They were not (the) doctors.

I didn’t have any money.

Tabakta hiç peynir yoktu There wasn’t any cheese on the plate.

Interrogative Ben bir doktor muydum? Was I a doctor? Ben bir fabrikatör müydüm? Was I a manufacturer? Ben bir dalgıç mıydım? Was I a diver? Ben bir öretmen miydim? Was I a teacher? Ben bir içi miydim? Was I a worker?

DLBLGS

Sen bir doktor muydun? Were you a doctor? Sen bir fabrikatör müydün? Were you a manufacturer? Sen bir dalgıç mıydın? Were you a diver? Sen bir öretmen miydin? Were you a teacher? O bir doktor muydu? Was he(she) a doctor? O bir fabrikatör müydü? Was he (she) a manufacturer? O bir dalgıç mıydı? Was he(she) a diver? O bir öretmen miydi? Was he(she) a teacher?

Biz doktor muyduk? Were we (the) doctors? Biz fabrikatör müydük? Were we (the) manufacturers? Biz dalgıç mıydık? Were we (the) divers? Biz öretmen miydik? Were we (the) teachers?

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 233

Siz doktor muydunuz? Were you (the) doctors? Siz fabrikatör müydünüz? Were you (the) manufacturers? Siz dalgıç mıydınız? Were you (the) divers? Siz öretmen miydiniz? Were you (the) teachers? Onlar doktor muydu? Were they (the) doctors? Onlar doktorlar mıydı? Were they (the) doctors? Onlar doktor muydular? Were they (the) doctors? Onlar fabrikatör müydü? Were they (the) manufacturers? Onlar fabrikatörler miydi? Were they (the) manufacturers? Onlar fabrikatör müydüler? Were they (the) manufacturers? Onlar dalgıç mıydı? Were they (the) divers? Onlar dalgıçlar mıydı? Were they (the) divers? Onlar dalgıç mıydılar? Were they (the) divers? Onlar öretmen miydi? Were they (the) teachers? Onlar öretmenler miydi? Were they (the) teachers? Onlar öretmen miydiler? Were they (the) teachers?

Ben bir doktor deil miydim? Sen bir doktor deil miydin? O bir doktor deil miydi? Biz doktor deil miydik? Siz doktor deil miydiniz? Onlar doktor deil miydiler?

DLBLGS

Negative Interrogative

GRAMMAR

234 Grammar Dilbilgisi

PRESENT CONTINUOUS TENSE

MDK ZAMAN (Ben) (Sen) (O) (Biz) (Siz) (Onlar) •

verb stem + (ı / i / u / ü) + yor + um verb stem + (ı / i / u / ü) + yor + sun verb stem + (ı / i / u / ü) + yor verb stem + (ı / i / u / ü) + yor + uz verb stem + (ı / i / u / ü) + yor + sunuz verb stem + (ı / i / u / ü) + yor + lar

bakmak (Ben) (Sen) (O) (Biz) (Siz) (Onlar)

•

DLBLGS

bakıyorum bakıyorsun bakıyor bakıyoruz bakıyorsunuz bakıyorlar

I am looking. You are looking. He (she, it) is looking. We are looking. You are looking. They are looking.

gelmek to come (Ben) (Sen) (O) (Biz) (Siz) (Onlar)

•

to look

geliyorum geliyorsun geliyor geliyoruz geliyorsunuz geliyorlar

I am coming. You are coming. He (she, it) is coming. We are coming. You are coming. They are coming.

okumak to read (Ben) (Sen) (O) (Biz) (Siz) (Onlar)

okuyorum okuyorsun okuyor okuyoruz okuyorsunuz okuyorlar

I am reading. You are reading. He (she, it) is reading. We are reading. You are reading. They are reading.

•

yürümek (Ben) (Sen) (O) (Biz) (Siz) (Onlar)

to walk

yürüyorum yürüyorsun yürüyor yürüyoruz yürüyorsunuz yürüyorlar

I am walking. You are walking. He (she, it) is walking. We are walking. You are walking. They are walking.

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 235

Negative *

In the present continuous tense the negative sign is m(ı/i/u/ü). (Ben) verb stem + m(ı / i / u / ü) + yor um (Sen) verb stem + m(ı / i / u / ü) + yor sun (O) verb stem + m(ı / i / u / ü) + yor (Biz) verb stem + m(ı / i / u / ü) + yor uz (Siz) verb stem + m(ı / i / u / ü) + yor sunuz (Onlar) verb stem + m(ı / i / u / ü) + yor lar • • • • • •

(Ben) (Sen) (O) (Biz) (Siz) (Onlar)

gelmiyorum I am not coming gelmiyorsun You are not coming gelmiyor He (she, it) is not coming gelmiyoruz We are not coming gelmiyorsunuz You are not coming gelmiyorlar They are not coming

(Ben) verb stem + (ı / i / u / ü) + yor mu yum? (Sen) verb stem + (ı / i / u / ü) + yor mu sun? (O) verb stem + (ı / i / u / ü) + yor mu? (Biz) verb stem + (ı / i / u / ü) + yor mu yuz? (Siz) verb stem + (ı / i / u / ü) + yor mu sunuz? (Onlar) verb stem + (ı / i / u / ü) + yor lar mı?

DLBLGS

Interrogative

GRAMMAR

236 Grammar Dilbilgisi • • • • • •

(Ben) (Sen) (O) (Biz) (Siz) (Onlar)

geliyor muyum? geliyor musun? geliyor mu? geliyor muyuz? geliyor musunuz? geliyorlar mı?

Am I coming? Are you coming? Is he (she, it) coming? Are we coming? Are you coming? Are they coming?

Negative interrogative (Ben) (Sen) (O) (Biz) (Siz) (Onlar) • • • • • •

verb stem + m(ı / i / u / ü) + yor mu yum? verb stem + m(ı / i / u / ü) + yor mu sun? verb stem + m(ı / i / u / ü) + yor mu? verb stem + m(ı / i / u / ü) + yor mu yuz? verb stem + m(ı / i / u / ü) + yor mu sunuz? verb stem + m(ı / i / u / ü) + yor lar mı?

(Ben) gelmiyor muyum? Am I not coming? (Sen) gelmiyor musun? Aren’t you coming? (O) gelmiyor mu? Isn’t he (she, it) coming? (Biz) gelmiyor muyuz? Aren’t we coming? (Siz) gelmiyor musunuz? Aren’t you coming? (Onlar)gelmiyorlar mı? Aren’t they coming?

The verbs 'gitmek, etmek' in the present continuous tense

DLBLGS

The last letter ‘t’ in the stems of these verbs is a variable consonant (t/d). • • • • • •

gidiyorum gidiyorsun gidiyor gidiyoruz gidiyorsunuz gidiyorlar

I am going. You are going. He (she, it) is going. We are going. You are going. They are going.

• •

ediyorum ediyorsun

I am doing. You are doing.

• • • •

ediyor ediyoruz ediyorsunuz ediyorlar

He (she, it) is doing. We are doing. You are doing. They are doing.

………………………………………………..

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 237

*Negative Verb

Most of the negative signs (or syllables) begin with ‘m’ in Turkish. The second letter of the syllable is ‘e, a, i, ı, ü or u’ (due to the vowel harmony rule). The negative syllable is attached directly to the verb stem, and other suffixes are added to it.  gelmemek • • • • • • •

not to come

gelmiyorum gelmedim okumuyorum okumadım bakmıyorum götürmüyorum oturmuyorum

I am not coming. I didn’t come(I haven’t come). I am not reading. I didn’t read(I haven’t read). I am not looking. I am not taking away. I am not sitting.

……………………………………………….. A Special Form of Present Continuous Tense Infinitive + Locative suffix + Present tense form of ‘to be’

• • • • • •

(Ben) (Sen) (O) (Biz) (Siz) (Onlar)

gelmekteyim gelmektesin gelmektedir gelmekteyiz gelmektesiniz gelmektedirler

I am coming. You are coming. He (she, it) is coming. We are coming. You are coming. They are coming.

DLBLGS

gelmekte olmak: to be in the act of coming

GRAMMAR

238 Grammar Dilbilgisi

Negative • • • • • •

(Ben) (Sen) (O) (Biz) (Siz) (Onlar)

gelmekte deilim I am not coming. gelmekte deilsin You are not coming. gelmekte deil(dir) He is not coming. gelmekte deiliz We are not coming. gelmekte deilsiniz You are not coming. gelmekte deiller They are not coming.

Interrogative • • • • • •

(Ben) (Sen) (O) (Biz) (Siz) (Onlar)

gelmekte miyim? gelmekte misin? gelmekte mi(dir)? gelmekte miyiz? gelmekte misiniz? gelmekte midirler?

Am I coming? Are you coming? Is (she, it) he coming? Are we coming? Are you coming? Are they coming?

PAST CONTINUOUS TENSE

MDK ZAMANIN HKÂYES

(Ben) geliyor + dum I was coming, I used to come

DLBLGS

Third person singular, present continuous + Past tense form of ‘to be’ (-dum,-dun…etc.) • • • • • •

geliyordum geliyordun geliyordu geliyorduk geliyordunuz geliyorlardı

I was coming. You were coming. He (she, it) was coming. We were coming. You were coming. They were coming.

Negative: • • • • • •

gelmiyordum gelmiyordun gelmiyordu gelmiyorduk gelmiyordunuz gelmiyorlardı

Interrogative: • • • • • •

I wasn’t coming. You weren’t coming. He (she, it) wasn’t coming. We weren’t coming. You weren’t coming. They weren’t coming.

geliyor muydum? geliyor muydun? geliyor muydu? geliyor muyduk? geliyor muydunuz? geliyorlar mıydı?

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 239

Was I coming? Were you coming? Was he (she, it) coming? Were we coming? Were you coming? Were they coming?

Negative Interrogative: • • • • • •

gelmiyor muydum? gelmiyor muydun? gelmiyor muydu? gelmiyor muyduk? gelmiyor muydunuz? gelmiyorlar mıydı?

Wasn’t I coming? Weren’t you coming? Wasn’t he (she/it) coming? Weren’t we coming? Weren’t you coming? Weren’t they coming?

 The accusative case is formed by the suffix ‘ı/i/u/ü’.  The substantive to which the accusative suffix is attached is the direct object of a verb.  When the substantive ends in a vowel, the buffer ‘y’ is needed between the vowel and the suffix. • •

kalem Kalemi gördüm

(the) pen, (the) pencil I saw the pencil.

DLBLGS

ACCUSATIVE CASE

GRAMMAR

240 Grammar Dilbilgisi • •

masa Masayı taıdılar

• •

televizyon (the) television Televizyonu satın aldım I bought the television.

• •

üzüm grape Üzümü yediniz mi? Have you eaten the grapes?

(the) table They carried the table.

 The plural suffix precedes the accusative suffix. • •

kalemler (the) pens Kalemleri getirdiniz mi? Have you brought the pens?

• •

masalar (the) tables Masaları temizlediniz mi? Did you clean the tables?

When the substantive ends in a variable consonant (ç, k, p or t): • • •

aaç balık kitap

aacı balıı kitabı

(the) tree (the) fish (the) book

• Accusative Case of Interrogative Pronouns

DLBLGS

Kim? Who? Ne? What?

Kimi? Whom? Neyi? What?

• Accusative Case of Demonstratives bu u o bunlar unlar onlar

objective definite

bunu(*) unu onu bunları unları onları

this

that

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 241

that

these

those

those

(*)Note that the buffer ‘n’ is used with the demonstratives ‘bu, u, o’.

• Accusative Case of Personal Pronouns ben sen o biz siz onlar

beni seni onu bizi sizi onları

I

you

he, she, it we

you

they

me

you

him, her, it us

you

them

DATIVE , LOCATIVE and ABLATIVE CASES

Dative Case of Nouns ev okul kedi oda Ali

house school cat room

eve okula kediye odaya Ali’ye

to the house to the school to the cat to the room to Ali

DLBLGS

The dative suffix is: ‘(y)e/(y)a’

GRAMMAR

242 Grammar Dilbilgisi

Dative Case of Personal Pronouns ben sen o biz siz onlar

I you he, she, it we you they

bana sana ona bize size onlara

to me to you to him, her, it to us to you to them

Ablative Case of Nouns

The ablative suffix is: ‘den/dan’ ev house araba car otobüs bus aaç tree

evden arabadan otobüsten aaçtan

from from from from

(the) house (the) car (the) bus (the) tree

Ablative Case of Personal Pronouns ben sen o biz siz onlar

I you he, she, it we you they

benden senden ondan bizden sizden onlardan

from me from you from him, her, it from us from you from them

Locative Case of Nouns (in, on, at)

DLBLGS

The locative suffix is: ‘d(t)e/d(t)a’ ev house, home araba car otobüs bus aaç tree

evde in the house, at home arabada in the car otobüste on the bus aaçta in the tree

Locative Case of Personal Pronouns ben sen o biz siz onlar

I you he, she, it we you they

bende sende onda bizde sizde onlarda

at me at you at him, at her, at it at us at you at them

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 243

DE/DA (too, also) Orhan da geldi.

Orhan came too.

u kitabı da istiyorum. I also want that book.

 You have to distinguish this word from the locative suffix.  This word is used as an independent word but it conforms in vowel harmony to the preceding word. • •

Ece de gitti . Aslı’yı da gördüm.

Ece went too. I have also seen Aslı.

Aslı da Okan da sen de ben de

both Aslı and Okan both you and me

• •

DLBLGS

 When it is repeated, it means ‘both…and’

GRAMMAR

244 Grammar Dilbilgisi

♦ TELLING THE TIME Saat kaç?

What time is it?

•

Saat * .....

• • • • • • • • • • • •

iki onu be geçiyor altıya on var yedi buçuk üçe çeyrek var dokuzu çeyrek geçiyor (Saat) birde (Saat) bete (Saat) ona yirmi kala** (Saat) onu yirmi geçe*** (Saat) dokuza be kala (Saat) dokuzu be geçe

It’s ...... two o’clock. five past ten ten to six half past seven a quarter to three a quarter past nine at one (o'clock) at five (o'clock) at twenty to ten at ten twenty at five to nine at nine five

* The word ‘saat’ may be omitted. ** The origin of ‘kala’ is the verb ‘kalmak’ *** The origin of ‘geçe’ is the verb ‘geçmek’

NERE, BURA, ORA, URA

DLBLGS

neresi? burası orası urası

what place? this place that place that place

 The roots of these words are:

nere, bura, ora, ura

 These absolute forms are not used in modern literary Turkish.

Dative Forms nereye? buraya oraya uraya

to where? to here to there to there

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 245

• Dün nereye gittin? Where did you go yesterday? • Buraya geldiler. They came here. • Oraya gittiler . They went there. • uraya gitti. He went there.

Locative Forms nerede? burada orada urada

• • • • •

at what place? at this place at that place at that place

(Benim) kalemim nerede(dir)? Where is my pen? Kaleminiz burada(dır). Your pen is here. te, (o kalem) burada(dır). Here it is. Kalemin orada(dır). Your pen is there. Kalemin urada(dır). Your pen is there.

Ablative Forms

• • • • •

from where? from here from there from there

Nereden geldiler? Londra’dan geldiler. Buradan gittiler. Oradan geldiler. uradan geldiler.

Where did they come from? They came from London. They went from here. They came from there. They came from there.

DLBLGS

nereden? buradan oradan uradan

GRAMMAR

246 Grammar Dilbilgisi

EXPRESSIONS OF LOCATION Ç : (the) inside, interior dolap: cupboard

• • •

dolabın içi (the) inside of a cupboard dolabın içinde in the cupboard dolabın içine into the cupboard

♦ as an adjective:

iç kapı inside door

DI : (the) outside, exterior • •

evin dıı (the) outside of a house evin dıında outside the house

♦ as an adjective:

dı kapı

outside door

ALT : bottom, base, under part kutu : (the) box

• • • •

kutunun altı kutunun altında kutunun altına kutunun altından

♦ as an adjective :

(the) bottom of the box under the box under the box from under the box alt bölüm bottom part

ÜST : top, upper part, outside surface gardırop : (the) wardrobe

gardırobun üstü (the) top of the wardrobe gardırobun üstünde on (the) top of the wardrobe gardırobun üstünden from the top of the wardrobe Kitap masanın üstündedir. The book is on the table. • Kitabımı masanın üstüne koydum. I put my book on the table. ♦ as an adjective : üst bölüm upper part

DLBLGS

• • • •

ÜZER : space or place over kent : city

• •

evin üzerinden over the house Uçak kentin üzerinden geçti. The plane passed over the city.

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 247

ÖN : space in front, front part, foreground evin önü (the) front of the house

•

Evin önünde Aye’yi gördüm. I saw Aye in front of the house.

•

Önümden bir araba geçti. A car passed in front of me.

•

Radyoyu dolabın önüne koydum. I put the radio in front of the cupboard.

♦ as an adjective :

ön kapı

front door

ARKA : space in back, back part, far side •

Kutunun arkasında bir kitap gördüm. I saw a book behind the box.

•

Evin arkasına kutuyu koydular. They put the box behind the house.

•

Arkamdan bir araba geçti. A car passed behind me.

♦ as an adjective :

arka kapı back door

•

Merve’nin yanında, Okan’ı gördüm. I saw Okan beside Merve.

•

Radyo kitabın yanındadır. The radio is beside the book.

•

Sinema tiyatronun yanında(dır). The cinema is next to the theatre.

DLBLGS

YAN : side, place next, vicinity of a thing

GRAMMAR

248 Grammar Dilbilgisi •

yan yana

side by side

•

yan etki

side-effect

ARA(SI) : middle, intermediate, space between •

Araba aramızdan geçti. The car passed between us.

•

Eskiehir, Ankara ile stanbul arasındadır. Eskiehir is between Ankara and Istanbul.

•

Kitabımı, televizyon ile radyonun arasına koydum. I put my book between the television and the radio.

♦ as an adjective :

ara yol middle way

CVAR : around, nearby •

evin civarında around the house

•

Okulun civarında, bazı örenciler gördüm. I saw some students around the school.

SIMPLE PRESENT TENSE

GEN ZAMAN

 When the verb stem ends in a consonant :

DLBLGS

Verb Tense particle Personal Stem + (a/e/ı/i/ü/u)r + suffix

gel gel gel gel gel gel

ir ir ir ir ir ir

im sin

I come you come he (she, it) comes iz we come siniz you come ler they come

• • • • •

alırım bakarım gülerim görürüm konuurum

I take I look I laugh I see I speak

•

Her sabah erken kalkarım. I get up early every morning.

•

Hemireler hastalara bakarlar. Nurses look after patients.

•

Yüzme havuzu 9.00’da açılır. The swimming pool opens at 9.00.

•

Dünya günein çevresinde döner. The world goes round the sun.

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 249

 When the verb stem ends in a vowel : Verb Stem + r + Personal suffix

r r r r r r

um sun

I read you read he (she, it) reads uz we read sunuz you read lar they read

• • •

yürürüm I walk tararım I comb ezberlerim I memorize

•

Genellikle haftada iki kez tenis oynarım. I usually play tennis twice a week.

•

Su 100 santigrat derecede kaynar. Water boils at 100 degrees centigrade.

•

Her gün yürürüm. I walk every day.

•

Sık televizyon izlerim. I often watch television.

DLBLGS

oku oku oku oku oku oku

DLBLGS

GRAMMAR

250 Grammar Dilbilgisi •

Her akam kitap okurum. I read a book every evening.

Negative Verb Personal Stem + me(z) / ma(z) + suffix

gel gel gel gel gel gel

me mez mez me mez mez

m sin

oku oku oku oku oku oku

ma maz maz ma maz maz

m sın

I don’t come you don’t come he (she, it) doesn’t come yiz we don’t come siniz you don’t come ler they don’t come I don’t read you don’t read he (she, it) doesn’t read yız we don’t read sınız you don’t read lar they don’t read

•

Güne batıdan domaz. The sun doesn’t rise in the west.

•

Her akam televizyon izlemeyiz. We don’t watch television every evening.

•

Ben sık çay içmem. I don’t often drink tea.

• • • •

Fare kedi yakalamaz / Fareler kedi yakalamaz / Fareler kedileri yakalamaz / Fareler kedi(leri) yakalamazlar. Mice don’t catch cats.

Interrogative

okur okur okur okur okur okurlar

mu mu mu? mu mu mı?

yim? sin?

do I come? do you come? does he (she, it) come? yiz? do we come? siniz? do you come? do they come? yum? sun?

do I read? do you read? does he(she, it) read? yuz? do we read? sunuz? do you read? do they read?

• • •

bakar mıyım? yürür müsün? görür müyüz?

•

Her sabah erken kalkar mısın? Do you get up early every morning?

•

Hemireler hastalara bakarlar mı? Do nurses look after patients?

•

Yüzme havuzu 9.00’da açılır mı? Does the swimming pool open at 9.00?

•

Dünya günein çevresinde döner mi? Does the world go round the sun?

•

Genellikle haftada iki kez tenis oynar mısınız? Do you usually play tennis twice a week?

•

Su 100 santigrat derecede kaynar mı? Does water boil at 100 degrees centigrade?

do I look? do you walk? do we see?

DLBLGS

mı/mi/ mu/mü gel ir mi gel ir mi gel ir mi ? gel ir mi gel ir mi gel irler mi ?

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 251

GRAMMAR

252 Grammar Dilbilgisi •

Her gün yürür müsün? Do you walk every day?

•

Sık televizyon izler misiniz? Do you often watch television?

•

Her akam kitap okur mu? Does she read a book every evening?

Negative Interrogative gel gel gel gel gel gel

DLBLGS

sat sat sat sat sat sat

mez/maz mez mi yim? mez mi sin? mez mi ? doesn’t mez mi yiz? mez mi siniz? mez(ler) mi ?

don’t I come? don’t you come? he (she, it) come? don’t we come? don’t you come? don’t they come?

maz mı yım? don’t I sell? maz mı sın? don’t you sell? maz mı? doesn’t he (she, it) sell? maz mı yız? don’t we sell? maz mı sınız? don’t you sell? maz(lar) mı? don’t they sell?

•

Her sabah erken kalkmaz mısın? Don’t you get up early every morning?

•

Hemireler hastalara bakmazlar mı? Don’t nurses look after patients?

•

Yüzme havuzu 9.00’da açılmaz mı? Doesn’t the swimming pool open at 9.00?

•

Dünya günein çevresinde dönmez mi? Doesn’t the world go round the sun?

•

Su 100 santigrat derecede kaynamaz mı? Doesn’t water boil at 100 degrees centigrade?

•

Her gün yürümez misin? Don’t you walk every day?

•

Sık televizyon izlemez misiniz? Don’t you often watch television?

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 253

 The verbs 'gitmek’ and ‘etmek' in the simple present tense:

The last letter ‘t’ in the stems of these verbs is a variable consonant (t/d). giderim gidersin gider gideriz gidersiniz giderler

I go you go he (she, it) goes we go you go they go

ederim edersin eder ederiz edersiniz ederler

I do you do he (she, it) does we do you do they do

•

Bu akam onu geri getiririm. I’ll bring it back this evening.

•

Kapıyı kapatır mısınız, lütfen? Will you shut the door, please?

•

imdi ona telefon ederim. I’ll phone her now.

•

Yarın arabanızı tamir ederim. I’ll repair your car tomorrow.

•

Alıverii ben yaparım. I’ll do the shopping.

DLBLGS

Some special uses of Simple Present Tense:

GRAMMAR

254 Grammar Dilbilgisi

 gelir gelmez - as soon as he comes: •

Kitap okumayı bitirir bitirmez, sinemaya gideceim. As soon as I finish reading the book, I’ll go to the cinema.

•

stanbul’a varır varmaz, onlarla konuacaız. As soon as we arrive in Istanbul, we’ll speak to them.

SIMPLE PRESENT IN THE PAST GDERDM : I used to go/I would go The past general verb meaning ‘used to’ is formed by adding the necessary past tense form of ‘to be’ to the third person singular, simple present. • • • • • •

(ben) (sen) (o) (biz) (siz) (onlar)

giderdim giderdin giderdi giderdik giderdiniz giderlerdi

I used to go, I would go. You used to go. He/she/it used to go. We used to go. You used to go. They used to go.

gitmezdim gitmezdin gitmezdi gitmezdik gitmezdiniz gitmezlerdi

I used not to go You used not to go. He/she/it used not to go. We used not to go. You used not to go. They used not to go.

DLBLGS

Negative • • • • • •

(ben) (sen) (o) (biz) (siz) (onlar)

Interrogative • • • • • •

(ben) (sen) (o) (biz) (siz) (onlar)

gider miydim? Did I use to go? gider miydin ? Did you used to go? gider miydi? Did he/she/it use to go? gider miydik? Did we used to go? gider miydiniz? Did you used to go? giderler miydi? Did they used to go?

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 255

Negative Interrogative • • • • • •

(ben) (sen) (o) (biz) (siz) (onlar)

gitmez miydim? Didn’t I used to go? gitmez miydin? Didn’t you used to go? gitmez miydi? Didn’t he/she/it used to go? gitmez miydik? Didn’t we used to go? gitmez miydiniz? Didn’t you used to go? gitmezler miydi? Didn’t they used to go?

FUTURE TENSE

GELECEK ZAMAN

Future tense particle Verb stem + (ecek / acak) + Personal suffix (ben) gel ece** im

sin

iz siniz ler

DLBLGS

I will (am going to) come (sen) gel ecek you will (are going to) come (o) gel ecek he/she/it will (is going to) come (biz) gel ece** we will (are going to) come (siz) gel ecek you will (are going to)come (onlar) gel ecek they will (are going to) come

GRAMMAR

256 Grammar Dilbilgisi

(ben) oku *yaca** I will (am going to) read (sen) oku yacak you will (are going to) read (o) oku yacak he/she/it will (is going to) read (biz) oku yaca** we will (are going to) read (siz) oku yacak you will (are going to) read (onlar) oku yacak they will (are going to) read

ım sın

ız sınız lar

DLBLGS

*Note that the last letter in the stem of the verb ‘okumak’ is a vowel (oku). The buffer ‘y’ is put between two vowels. **The future tense particle is ‘ecek/acak’. ‘k’ is a variable consonant (k/). •

yazmak yazacaım

to write I will write

•

komak koacaksın

to run you will run

•

yürümek yürüyecek

to walk he will walk

•

temizlemek temizleyeceiz

to clean we will clean

•

boyamak boyayacaksınız

to paint you will paint

•

deitirmek deitirecekler

to change they will change

 There isn’t any difference of translation between ‘will’ and ‘be going to’.

geleceim : I will come or I’m going to come

Negative

Negative sign gel me *yece gel me yecek gel me yecek gel me yece gel me yecek gel me yecek ma ma ma ma ma ma

I won’t come you won’t come he/she/it won’t come iz we won’t come siniz you won’t come ler they won’t come

yaca yacak yacak yaca yacak yacak

* 'y’ is a buffer • • • • • •

im sin

ım sın

I won’t read you won’t read he/she/it won’t read ız we won’t read sınız you won’t read lar they won’t read

yazmayacaım komayacaksın yürümeyecek temizlemeyeceiz boyamayacaksınız deitirmeyecekler

Interrogative gel gel gel gel gel gel

ecek ecek ecek ecek ecek ecek(ler)

mi mi mi? mi mi mi?

I won’t write you won’t run he won’t walk we won’t clean you won’t paint they won’t change

yim? will I come? sin? will you come? will he/she/it come? yiz? will we come? siniz? will you come? will they come?

DLBLGS

oku oku oku oku oku oku

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 257

258 Grammar Dilbilgisi GRAMMAR

oku oku oku oku oku oku • • • • • •

yacak mı yacak mı yacak mı? yacak mı yacak mı yacak(lar) mı?

yım? will I read? sın? will you read? will he/she/it read? yız? will we read? sınız? will you read? will they read?

yazacak mıyım? koacak mısın? yürüyecek mi? temizleyecek miyiz? boyayacak mısınız? deitirecek(ler) mi?

will I write? will you run? will he walk? will we clean? will you paint? will they change?

Negative Interrogative gel gel gel gel gel gel

DLBLGS

oku oku oku oku oku oku • • • • • •

me me me me me me

yecek yecek yecek yecek yecek yecek(ler)

ma ma ma ma ma ma

mi yim? won’t I come? mi sin? won’t you come? mi? won’t he/she/it come? mi yiz? won’t we come? mi siniz? won’t you come? mi? won’t they come?

yacak yacak yacak yacak yacak yacak(lar)

mı yım? won’t I read? mı sın? won’t you read? mı? won’t he/she/it read? mı yız? won’t we read? mı sınız? won’t you read? mı? won’t they read?

yazmayacak mıyım? won’t I write? komayacak mısın? won’t you run? yürümeyecek mi? won’t he/she/it walk? temizlemeyecek miyiz? won’t we clean? boyamayacak mısınız? won’t you paint? deitirmeyecek(ler) mi? won’t they change?

 The verbs 'gitmek’ and ‘etmek' in the future tense

The last letter ‘t’ in the stems of these verbs is a variable consonant (t/d). gideceim gideceksin gidecek gideceiz gideceksiniz gidecekler

I will go you will go he will go we will go you will go they will go

edeceim edeceksin edecek edeceiz edeceksiniz edecekler

I will do you will do he will do we will do you will do they will do

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 259

FUTURE IN THE PAST Third person singular, future + Past tense suffix

gidecektim gidecektin gidecekti gidecektik gidecektiniz gideceklerdi •

I was going to go you were going to go he/she/it was going to go we were going to go you were going to go they were going to go

Bir mektup yazacaktım fakat unuttum. I was going to write a letter but I forgot.

DLBLGS

(Ben) gidecek + tim I was going to go

GRAMMAR

260 Grammar Dilbilgisi •

Futbol oynayacaktık fakat yamur yadı. We were going to play football but it rained.

PAST INDEFINITE (GTM)

M’L GEÇM ZAMAN

 In the simple past tense (past definite tense): When you say ‘o gitti - he went’, you are sure he went ( it is definite).  In the past indefinite form: When you say ‘o gitmi’, it means ‘he (allegedly, reportedly, presumably, unconsciously) went’ but you may not be sure enough to say ‘o gitti’.

(ben) (sen) (o) (biz) (siz) (onlar)

DLBLGS

•

Past indefinite particle Verb ( mı / mi / Personal stem mu / mü ) suffix

git git git git git git

mi mi mi mi mi mi

im sin

iz siniz ler

yazmak : to write

yazmıım I (allegedly, reportedly) wrote/have written yazmısın you(reportedly, allegedly) wrote/have written yazmı he (allegedly, reportedly) wrote/has written yazmıız we (allegedly, reportedly) wrote/have written yazmısınız you (allegedly, reportedly) wrote/have written

yazmılar they (allegedly, reportedly) wrote/have written

Negative yazmamıım I (allegedly, reportedly) didn’t write/haven’t written yazmamısın you (allegedly, reportedly) didn’t write/haven’t written yazmamı he (allegedly, reportedly) didn’t write/hasn’t written yazmamıız we (allegedly, reportedly) didn’t write/haven’t written yazmamısınız you (allegedly, reportedly) didn’t write/haven’t written yazmamılar they (allegedly, reportedly) didn’t write/haven’t written

Interrogative yazmı mıyım? yazmı mıyım? yazmı mı? yazmı mıyız? yazmı mısınız? yazmılar mı?

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 261

Negative-Interrogative yazmamı mıyım? yazmamı mısın? yazmamı mı? yazmamı mıyız? yazmamı mısınız? yazmamılar mı?

•

yi yüzermi (or:yüzüyormu). It seems (it is said) he used to swim well.

•

Okula gitmezmiim (or:gitmiyormuum). It is said I used not to go to the school. (but I don’t remember)

DLBLGS

 When the indefinite particle ‘mi/mı’ is preceded by the third person singular and plural, simple present/present continuous:

GRAMMAR

262 Grammar Dilbilgisi •

Çok iyi ngilizce konuurmusun (or:konuuyormusun). It is said (it seems) you used to speak English very well.

•

Her gün gazete okurlarmı (or:okuyorlarmı). It is said (it seems) they used to read newspaper every day.

•

Her ay daa tırmanırmısınız (or:tırmanıyormusunuz). It is said (it seems) you used to climb mountains every month.

•

Tatilimizi Türkiye’de geçirirmiiz (or:geçiriyormuuz) It is said we used to spend our holiday in Turkey.

(but we don’t remember).

Present Indefinite •

Aslı, imdi, Ankara’da yaıyormu. It is said that Aslı is living in Ankara.

•

Müge, her sabah saat sekizde kalkarmı (or: kalkıyormu). It is said that Müge gets up at 8 o’clock every morning.

Future Indefinite •

Grev, yarın balayacakmı. It is said that the strike will begin tomorrow.

DLBLGS

(Sanki) ....mı/mi gibi (as if …): •

(Sanki) uyumamı gibi görünüyorsunuz. You look as if you haven’t slept.

•

Bana, (sanki) deliymiim gibi baktılar. They looked at me as if I was mad.

•

(Sanki) yamur yaacakmı gibi görünüyordu. It looked as if it was going to rain.

•

Ev, (sanki) içinde hiç kimse yaamıyormu gibi görünüyordu. The house looked as if nobody was living in it.

•

Bana, (sanki) kendi oullarıymıım gibi davranıyorlar. They treat me as if I were their own son.

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 263

FUTURE PERFECT TENSE Past indefinite, third person singular + Future tense of ‘olmak: to be’ (Ben) gelmi olacaım I will have come •

Siz oraya gidinceye kadar, dükkan kapanmı olacak. By the time you get there, the shop will have closed.

•

Sen eve gelinceye kadar, ben uyumu olacaım. By the time you come home, I will have slept.

• • • • • •

gelmi olmalıyım gelmi olmalısın gelmi olmalı gelmi olmalıyız gelmi olmalısınız gelmi olmalı(lar)

I must have come. You must have come. He must have come. We must have come. You must have come. They must have come.

DLBLGS

GELM OLMALI - HE MUST HAVE COME

264 Grammar Dilbilgisi GRAMMAR

• • • • • •

gelmi olabilirim (olabilirdim) I might have come. gelmi olabilirsin (olabilirdin) You might have come. gelmi olabilir (olabilirdi) He might have come. gelmi olabiliriz (olabilirdik) We might have come. gelmi olabilirsiniz (olabilirdiniz) You might have come. gelmi olabilir(ler) [olabilir(ler)di] They might have come.

Note also: • •

Sen Okan olmalısın. You must be Okan. Kitap masanın üstünde olmalı. The book must be on the table.

QUESTIONS

DLBLGS

 We usually make questions by using the interrogative particle ‘mı/mi/mu/mü’. The interrogative particle is followed by the personal suffix. • • • • • • • •

okuyor muyum? okuyor musun? okuyor muydunuz? okudunuz mu? okuyacak mısınız? okuyabilir misiniz? gördü mü? yürüdün mü?

am I reading? are you reading? were you reading? did you read? are you going to read? can you read? did he/she see? did you walk?

Note that ‘question particle + personal suffix’ is written separately.

INTERROGATIVES • • • • • • • • • • • • •

hangi? which? kaç (tane / adet)? how many? (saat) kaç? what time, what? kaç yaında? how old? kim? who? nasıl? how? ne? what? ne kadar? how much? ne kadar sık ? / ne sıklıkta? how often? ne zaman? when?, what time? neden / niçin? why? nerede? where? nereye? where?

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 265

Study the following examples:

• • • • • • •

Kim yemek için bir ey istiyor? Who wants something to eat?

Radyoyu kim icat etti? Who invented the radio? Bu düme bu makineyi çalıtırır mı ? *(1) Does this switch operate this machine? Bu düme mi bu makineyi çalıtırıyor? *(2) Does this switch operate this machine? Hangi düme bu makineyi çalıtırıyor? Bu makineyi hangi düme çalıtırıyor? Which switch operates this machine? Kapıyı kilitlediniz mi ? *(1) Have you locked the door? Kapıyı mı kilitlediniz ? *(2) Have you locked the door?

DLBLGS

•

DLBLGS

GRAMMAR

266 Grammar Dilbilgisi • •

Neden kapıyı kilitlemediniz? Kapıyı neden kilitlemediniz? Why didn’t you lock the door?

•

(Onlar) gittiler mi ? *(1) Did they go?

•

Onlar mı gitti(ler) ? *(2) Did they go?

•

Nereye gittiler? Where have they gone?

•

Nerede yaıyorsunuz? Where do you live?

•

Eviniz nerede(dir)? Where is your house?

•

Film baladı mı? Has the film begun?

•

Film ne zaman balıyor? When does the film begin?

•

Gidecek misiniz? Are you going to go?

•

Ne zaman gideceksiniz? When are you going to go?

•

Saat kaç? What time is it?

•

Kaç yaındasınız? How old are you?

•

O kitabı okuyor musun? *(1) Are you reading that book?

•

O kitabı mı okuyorsun? *(2) Are you reading that book?

•

Hangi kitabı okuyorsun? Which book are you reading?

•

O kitabı okuyor muydun? Were you reading that book?

•

Ne yazacaktınız? What were you going to write?

•

Mektubu yazacak mıydın? *(1) Were you going to write the letter?

•

Mektubu mu yazacaktın? *(2) Were you going to write the letter?

•

Sigara içer miydiniz? Did you used to smoke?

•

Ne kadar sık (or: Ne sıklıkta) sinemaya gidersiniz ? How often do you go to the cinema?

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 267

*(1) The verb of the sentence is emphasized. *(2) The object of the sentence is emphasized.

AUXILIARY VERBS (YAPMAK - ETMEK) The most common auxiliary verbs are ‘etmek’ and ‘yapmak’. Both mean ‘to do, doing’. They are rarely used as main verbs. These verbs are used with numerous nouns, especially with Arabic ones. gevezelik gevezelik etmek

• •

dua dua etmek

• •

teekkür teekkür etmek

chattering to chatter

(to do the action ‘gevezelik’)

prayer to pray (to do the action ‘dua’) thanks to thank

(to do the action ‘teekkür’)

DLBLGS

• •

GRAMMAR

268 Grammar Dilbilgisi • •

yolculuk travel, travelling yolculuk yapmak to travel

• •

hareket hareket etmek

(to do the action ‘yolculuk’) movement, act to move, to act

(to do the action ‘hareket’)

 The cognate object is very often used in Turkish. • •

yemek yemek yemek

food to eat (food)

• •

diki diki dikmek

sewing to sew (sewing)

• •

yazı yazı yazmak

writing to write (writing)

DYE The gerundive ‘diye’ comes from the verb ‘demek: to say’.

DLBLGS

1. It is used with direct quotations. •

Okan ‘Kitabım nerede?’ diye bana sordu. Okan asked me, ‘Where is my book?’

•

‘Gelmeyeceim’ diye baırdı. He shouted ‘I won’t come.’

•

‘Biz sinemaya gideceiz’ diye yanıtladım. I answered ‘We’re going to go to the cinema.’

2. It means ‘hoping that, on the supposition that’ •

Yamur yaar (or: yaacak) diye dıarı çıkmadım. I didn’t go out, on the supposition that it would rain.

•

Türkçe çalıırız (or: çalıacaız) diye yanıma kitabımı aldım. I took my book with me, hoping that we would study Turkish.

•

Arkadaı gelir (or: gelecek) diye evde kaldı ve bekledi. He stayed at home and waited, on the supposition that his friend would come.

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 269

3. ‘Ne diye’ may be used instead of ‘niçin/neden: why’ •

Ne diye partiye gelmedin? Why didn’t you come to the party?

•

Paris’e ne diye gidiyorsunuz? Why are you going to Paris?

THE PARTICIPLE ‘VERB STEM + (Y)EN / AN’ (RELATIVE)

In Turkish there are no single words equivalent to the English relative pronouns. The participles are used to express the relatives.

gelen adam

•

Gelen çocuk Okan’dı. The boy who came was Okan.

•

stanbul’da yaayan birçok insan tanıyorum. I know a lot of people who live in Istanbul.

•

Olan her ey benim hatamdı. Everything that happened was my fault.

•

Kitap okuyan adam onun babasıdır. The man reading a book is her father.

DLBLGS

the man who is coming (comes/came/have come/had come/was coming)

GRAMMAR

270 Grammar Dilbilgisi •

Mutsuz sonları olan öyküleri sevmem. I don’t like stories that have unhappy endings.

•

Bu kitap evden kaçan bir kız hakkındadır. This book is about a girl who runs away from home.

•

Polis arabamı çalan adamı yakaladı. The police have caught the man who stole my car.

•

(Bir) vejetaryen et yemeyen kiidir. A vegetarian is someone who doesn’t eat meat.

•

Kazada yaralanan adam, hastaneye götürüldü. The man injured in the accident was taken to the hospital.

•

Özgür ile konuan kızı tanıyor musun? Do you know the girl talking to Özgür ?

•

Çalan (Çalmakta olan) bir zil tarafından uyandırıldım. I was woken up by a bell ringing.

•

Ula'ın, hepsi evli olan üç erkek kardei var. Ula has three brothers, all of whom are married.

DLBLGS

• Note also : •

arabada olan adam or arabadaki adam the man in the car

•

aaçta olan kedi or aaçtaki kedi the cat in the tree

•

masada olan kalem or masadaki kalem the pen on the table

THE SUFFIX ‘-(Y) EREK/ARAK’ Verb Stem + ‘(y)erek/arak’

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 271

When two actions happen at the same time, you can use the suffix ‘…erek/arak’ for one of the verbs. The main clause usually comes second. The buffer ‘y’ is used when the verb stem ends in a vowel. •

(Biz) gülerek, caddede yürüyorduk. We were walking along the street laughing.

•

Baırarak, evden dıarı kotu. He/She ran out of the house shouting.

•

(Ben) Kitap okuyarak, koltukta oturuyordum. I was sitting in an armchair reading a book.

KEN We use ‘iken(=-ken)’ when one action happens during another. It is used for the longer action. The longer action is the first part of the sentence.

• •

Okan, tenis oynarken, kolunu incitti. (or: Tenis oynarken, Okan kolunu incitti) Okan hurt his arm while playing tennis.

•

Yolu geçerken dikkatli ol. Be careful when crossing the road.

•

Tıra olurken, kendimi kestim. I cut myself shaving.

DLBLGS

Third person singular, simple present + ken

GRAMMAR

272 Grammar Dilbilgisi •

Onu, bir ey yaparken gördüm. I saw him doing something.

•

Onu, caddede yürürken gördük. We saw him walking along the street.

•

Kayıp çocuklar, son olarak, nehir kenarında oynarken görüldüler. The missing boys were last seen playing near the river.

•

Onu, dans ederken hiç görmedim. I’ve never seen her dancing.

•

Aslı, fırından pastaları alırken, kendini yaktı. Aslı burnt herself as she was taking the cakes out of the oven.

ABBREVIATION The suffix [(y) ı/i/u/ü] p preceded by a verb stem is used as an abbreviating device. Verb Stem + The Suffix [ (y) ı/i/u/ü ] p •

Dün, Okan okula gidip Aslı’yı gördü. Okan went to the school and saw Aslı yesterday.

Note that in such a sentence ‘he went and saw’, the first verb receives only the abbreviating suffix, the second verb receives all the necessary suffixes.

DLBLGS

•

Ali, yerine koup oturdu. Ali ran to his place and sat down.

Negative Form •

Dün Okan okula gelip beni görmedi. Yesterday Okan didn’t come to school and see me.

•

Geçen hafta Ankara’ya gitmeyip Bursa’ya gittim. Last week I didn’t go to Ankara. (instead,) I went to Bursa.

 Another abbreviating device is to use the first verb in the simple present, third person singular (the personal suffixes are omitted).The last verb receives all the necessary suffixes. •

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 273

Onlar her gün okula gelir , beni görürlerdi. They would come to school each day and see me.

INFINITIVE AND GERUND GELMEK, GELME

 When the last letter (k) in the infinitive is dropped out, the gerund is formed.

gelmek

to come

gitmek

to go

okumak to read yazmak to write

gelme gelmeme gitme gitmeme okuma okumama yazma yazmama

coming not coming going not going

reading not reading writing not writing

not confuse ‘gerund’ with ‘negative imperative’. In the negative imperative, there is a strong stress on the syllable preceding the negative syllable ‘me/ma’. In the gerund, the stress is on the last syllable (me/ma).

 gelme

coming

• gelme don’t come

DLBLGS

Do

GRAMMAR

274 Grammar Dilbilgisi

Benim okumam, Senin gitmen, …….. (benim) okumam my reading (senin) gelmen your coming (onun) gelmemesi his/her /its not coming (bizim) gitmemiz our going (sizin) yürümemeniz your not walking (onların) yazmaları their writing don’t like Betty’s being rude to me. Betty’nin bana karı kaba olmasından holanmıyorum.

•I

teacher doesn’t like their coming to school late. Öretmen onların okula geç gelmesinden holanmıyor.

• The

used to hate his smoking. Onun sigara içmesinden nefret ederdi.

• She

The infinitive may be used as the subject of the verb ‘to be’. • •

Komak zor(dur). Gülmek iyi(dir).

Running is difficult. Laughing is good.

The verb ‘istemek: want’ usually takes an infinitive as object.

DLBLGS

• •

Yürümek istiyorum. I want to walk. Gelmek istemedi. He didn’t want to come.

 With the ablative suffix, the gerund refers to a negative meaning ‘without…’ •

Kitabı, okumadan, Aslı’ya verdim. I gave the book to Aslı without having read it.

Accusative case •

Erken kalkmayı severim. I like getting up early.

•

Okumayı severim. I like reading.

•

Yürümeyi tercih ederim. I prefer walking.

•

Sizin gitmenizi istiyorum. I want you to go.

•

Okan’dan bana yardım etmesini istedim I asked Okan to help me.

•

Zengin olmayı isterim. I would like to be rich.

•

Partiye gelmeyi istiyor musun? Would you like to come to the party?

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 275

Dative case •

Çalımaya devam etti. He continued to work.

•

Bebek alamaya baladı. The baby began to cry.

•

Yürümeye karar verdim. I decided to walk.

• Babam, arabasını (benim) kullanmama , izin verdi. My father allowed me to use his car.

 This verb also means ‘to wish for, to require, to ask for, would like (to)… etc’.  The verb ‘istemek’ is preceded by a noun or an infinitive which is used as object.

DLBLGS

STEMEK – TO WANT

GRAMMAR

276 Grammar Dilbilgisi • • • • • • • •

• •

Yürümek istiyorum. I want to walk.

Televizyon izlemek istiyordum (istedim). I wanted to watch television. Komak istiyordum (istedim). I wanted to run.

Bir fincan kahve istiyorum (rica ediyorum). I would like a cup of coffee. Ne yapmak istiyorsunuz? What do you want to do? Konumak istemiyorum. I don’t want to talk.

Sinemaya gitmek istemiyorum. I don’t want to go to the cinema.

Senin (or: senden) bu kitabı okumanı istiyorum. I want you to read this book.

O, benim (or:benden), o kitabı okumamı istedi. He/She wanted me to read that book.

Onlar, bizim (or:bizden), gitmemizi istiyorlardı. They wanted us to go.

First Person Plural, Simple Past (gerundive)

DLBLGS

First Person plural, simple past + Possessive suffix (benim) geldiim (senin) geldiin (onun) geldii (bizim) geldiimiz (sizin) geldiiniz (onların) geldii (or: geldikleri)

that the words ‘geldiim, geldiin, geldii…’ are used in possessive case. The main word (gerundive) is ‘geldik’, which is the first person plural, simple past. The last letter ‘k’ is a variable consonant (k/).

Note

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 277

 This gerundive form has three principal uses:

1. As a relative adverb: [O(nun)] geldii zaman •

Eve geldiim zaman (or: Eve gelince/eve geldiimde), sana telefon ederim. When I come home, I’ll call you.

•

Yamur durduu zaman (or: Yamur durunca / yamur durduunda), dıarı çıkacaız. When the rain stops, we’ll go out.

•

Yarın Aslı’yı gördüüm zaman (or: Yarın Aslı'yı görünce/ Yarın Aslı'yı gördüümde), onu partiye çaıracaım. When I see Aslı tomorrow, I’ll invite her to the party.

•

Ali dersini bitirdii zaman (or: Ali dersini bitirince / Ali dersini bitirdiinde), bahçeye gitti. Ali went to the garden when he had finished his lesson.

•

stanbul’a geldiimiz gün (or: stanbul'a geldiimizde) yamur yaıyordu. The day we arrived in Istanbul, it was raining.

DLBLGS

when he comes/came/has come

GRAMMAR

278 Grammar Dilbilgisi

2. As an objective relative pronoun: gördüü adam the man whom she sees (or: saw/has seen) •

Gördüün kadın Pınar’ın annesidir. The woman whom you see is Pınar’s mother.

•

Kalemini aldıım adam onun babasıdır. The man whose pen I took is her father.

•

Kaldıımız otel temiz deildi. The hotel where we stayed wasn’t clean.

•

Kaybettiiniz anahtarları buldunuz mu? Have you found the keys you lost?

•

Okan'ın konutuu kızı tanıyorum. I know the girl Okan is talking to.

3. With the postposition ‘ÇN’ •

siz olduu için, çok parası yok. Being unemployed, he hasn’t got much money.

•

Filmi, önceden iki kez gördüümüz için, sinemaya gitmek istemedik. Having already seen the film twice, we didn’t want to go to the cinema.

DLBLGS

Accusative and Dative Cases •

(Sen) nereye gittiini biliyor musun? Do you know where you are going (or: went/have gone/had gone)?

•

(Onun) geldiine inanmıyorum. I don’t believe that he came (or: is coming/have come/had come).

Okan’ın nereye gittiini biliyor musun? Do you know where Okan is going (or: went/has gone/had gone/was going)?

•

Arabamı nereye park ettiimi hatırlayamıyorum. I can’t remember where I parked (or: have parked/had parked) my car.

•

(Sizin) neden güldüünüzü bana söyleyin. Tell me why you are laughing (or: have laughed/had laughed/laughed/were laughing).

•

(Bizim) nasıl olduumuzu sordu. He asked how we were.

•

Ne yaptıımı hatırlamıyorum. I don’t remember what I did (have done/had done/was doing).

•

Sizi tekrar gördüüme sevindim. I’m glad to see you again.

•

(Sizin) neden gittiinize aırıyorum. I’m surprised at why you went (or: have gone/had gone/are going/were going).

•

(Onun) geldiini gördüm. I saw him come/coming.

•

(Sizin) kotuunuzu gördük. We saw you run/running.

•

Ali'nin yürüdüünü gördü. He/She saw Ali walk/walking.

•

Onların geldiini(or: geldiklerini) gördüm. I saw them come/coming.

•

Affedersiniz! Otobüs duraının nerede olduunu söyleyebilir misiniz? Excuse me! Can you tell me where the bus station is?

DLBLGS

•

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 279

GRAMMAR

280 Grammar Dilbilgisi

NECESSITY 1. THE PARTICLE ‘MEL/MAL’

 The particle ‘meli/malı’ means ‘must, have to, be obliged to…etc’. It is attached to the verb stem and followed by the required form of ‘olmak: to be’ Gitmeliyim I have to go (gitmek :to go) Okumalıyım I have to read (okumak :to read) • • • • • •

(ben) yürümeliyim (sen) yürümelisin (o) yürümeli(dir) (biz) yürümeliyiz (siz) yürümelisiniz (onlar) yürümeli(dir)ler

• • • • • •

komalıyım komalısın komalı(dır) komalıyız komalısınız komalı(dır)lar

I have to walk you have to walk he / she / it has to walk we have to walk you have to walk they have to walk

I have to run you have to run he/she/it has to run we have to run you have to run they have to run

Negative

DLBLGS

(ben) gitmemeliyim I mustn’t go • • • • • •

yürümemeliyim yürümemelisin yürümemeli(dir) yürümemeliyiz yürümemelisiniz yürümemeli(dir)ler

I mustn’t walk you mustn’t walk he mustn’t walk we mustn’t walk you mustn’t walk they mustn’t walk

• • • • • •

komamalıyım komamalısın komamalı komamalıyız komamalısınız komamalı(dır)lar

Interrogative • • • • • • • •

gitmeli miyim? gitmeli misin? gitmeli mi(dir)? gitmeli miyiz? gitmeli misiniz? gitmeli midirler? gitmemeli miyim? gitmemeli misiniz?

I mustn’t run you mustn’t run she mustn’t run we mustn’t run you mustn’t run they mustn’t run

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 281

do I have to go? do you have to go? does she have to go? do we have to go? do you have to go? do they have to go? mustn’t I go? mustn’t you go?

2. ZORUNDA OLMAK(be obliged to/have to) The required form of ‘olmak: to be’ is attached to the word ‘zorunda’, which is preceded by an infinitive. (Ben) gitmek zorundayım I am obliged to (have to) go

(ben) gitmek zorundayım I am obliged to go (sen) gitmek zorundasın you are obliged to go (o) gitmek zorunda(dır) she is obliged to go (biz) gitmek zorundayız we are obliged to go (siz) gitmek zorundasınız you are obliged to go (onlar) gitmek zorunda(dır)lar they are obliged to go

Negative • • • • • •

gitmek zorunda deilim gitmek zorunda deilsin gitmek zorunda deil(dir) gitmek zorunda deiliz gitmek zorunda deilsiniz gitmek zorunda deil(dir)ler

I don’t have to go you don’t have to go he doesn’t have to go we don’t have to go you don’t have to go they don’t have to go

DLBLGS

• • • • • •

GRAMMAR

282 Grammar Dilbilgisi

Interrogative • • •

gitmek zorunda mıyım? do I have to go? gitmek zorunda mısınız? do you have to go? gitmek zorunda deil misiniz? don’t you have to go?

3. GEREK

The following forms of this word are preceded by the necessary possessive form of the gerund.

affirmative

DLBLGS

gerek gerekiyor gerekir gerekli

negative

gerek deil gerekmiyor gerekmez gerekli deil

•

Gitmem gerekiyor (gerek / gerekir / gerekli). I have to go/I should go.

•

Gitmen gerekiyor (gerek / gerekir / gerekli). You have to go/You should go.

•

Gitmesi gerekiyor (gerek / gerekir / gerekli). He has to go/He should go.

•

Gitmemiz gerekiyor (gerek / gerekir / gerekli). We have to go/We should go.

•

Gitmeniz gerekiyor (gerek / gerekir / gerekli). You have to go/You should go.

•

Gitmeleri gerekiyor (gerek / gerekir / gerekli). They have to go/They should go.

•

Gitmem gerekmiyor ( gerekmez / gerekli deil). I don’t have to go.

•

Gitmemem gerekiyor ( gerek / gerekir / gerekli). I shouldn’t (or: mustn’t) go.

4. ...(Y)E/A GEREKSNM OLMAK (or HTYACI OLMAK) : to be in need of… The word ‘gereksinim / ihtiyaç’ is used in the possessive case. •

(Benim) paraya gereksinimim (or: ihtiyacım) var(dır). I need money.

•

(Senin) paraya gereksinimin (or: ihtiyacın) var(dır). You need money.

•

(Onun) paraya gereksinimi (or: ihtiyacı) var(dır). He/She needs money.

•

(Bizim) paraya gereksinimimiz (or: ihtiyacımız) var. We need money.

•

(Sizin) paraya gereksiniminiz (or: ihtiyacınız) var. You need money.

•

(Onların) paraya gereksinimleri (or: ihtiyaçları) var . They need money.

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 283

Negative •

(Benim) paraya gereksinimim yok(tur). I don’t need money.

•

(Senin) paraya gereksinimin yok(tur). You don’t need money.

•

(Sizin) paraya gereksiniminiz var mı(dır)? Do you need money?

•

(Onun) paraya gereksinimi yok mu(dur)? Doesn’t he need money?

DLBLGS

Interrogative

GRAMMAR

284 Grammar Dilbilgisi

Necessity in the past

•

yapmalıydım I had to do/I should have done yapmalıydın you had to do/you should have done yapmalıydı he had to do/he should have done yapmalıydık we had to do/we should have done yapmalıydınız you had to do/you should have done yapmalıydılar they had to do/they should have done yapmamalıydım I shouldn’t have done yapmamalıydın you shouldn’t have done yapmamalıydı he shouldn’t have done yapmamalıydık we shouldn’t have done yapmamalıydınız you shouldn’t have done yapmamalıydılar they shouldn’t have done yapmak zorundaydım

•

yapmak zorundaydın

•

yapmak zorundaydı

•

yapmak zorundaydık

•

yapmak zorundaydınız

•

yapmak zorundaydılar

• • • • • • •

yapmak zorunda deildim yapmak zorunda deildin yapmak zorunda deildi yapmak zorunda deildik yapmak zorunda deildiniz yapmak zorunda deildiler gitmem gerekiyordu

•

gitmen gerekiyordu

•

gitmem gerekmiyordu

• • • • • • • • • •

DLBLGS

• •

I had to do/I should have done

you had to do/you should have done he had to do/he should have done we had to do/we should have done you had to do/you should have done they had to do/they should have done

I didn’t have to do you didn’t have to do she didn’t have to do we didn’t have to do you didn’t have to do they didn’t have to do

I had to go/I should have gone

you had to go/you should have gone I didn’t have to go/I shouldn’t have gone

Dilbilgisi Grammar 285 •

gitmen gerekmiyordu

• •

gitmemem gerekiyordu I shouldn’t have gone gitmemen gerekiyordu you shouldn’t have gone

CONDITIONALS

The conditional words are ‘eer’ and ‘ise’. ‘Eer’ is the word for ‘if’. It is usually omitted. ‘Ise’ is usually used as the particle ‘-(y)se…/(y)sa… The necessary suffixes are added to it.

(*)

(eer) (ben) (eer) (sen) (eer) (o) (eer) (biz) (eer) (siz) (eer) (onlar)

gelir + se gelir + se gelir + se gelir + se gelir + se gelir(ler)

+ m + n + k + niz + se

GRAMMAR

you didn’t have to go/you shouldn’t have gone

if I come if you come if he comes if we come if you come if they come

if I don’t come if you don’t come if he doesn’t come + k if we don’t come + niz if you don’t come + se if they don’t come (*) Personal pronouns may be omitted.

(eer) gelmez + se (eer) gelmez + se (eer) gelmez + se (eer) gelmez + se (eer) gelmez + se (eer) gelmez(ler)

+ m + n

Simple present or Present continuous, Third person singular + ise + personal suffix

DLBLGS

Type 1 A) The verb in the if part of the sentence:

286 Grammar Dilbilgisi GRAMMAR

•

•

• • •

•

Kitabı bulursam, onu sana vereceim (or: veririm). If I find the book, I’ll give it to you.

Kilo vermek istiyorsan, daha az ekmek yemelisin. If you want to lose weight, you must eat less bread. Daha az ekmek yersek, kilo veririz. If we eat less bread, we lose weight.

Kar yaıı durursa, dıarı çıkabiliriz. If it stops snowing, we can go out.

Telefonun çalımıyorsa, benimkini kullanabilirsin. If your telephone doesn’t work, you can use mine.

stersen, bu irkette sana bir i salarım. If you like, I’ll get a job for you in this company.

•

Otobüs bekliyorsanız, kuyrua girin. If you’re waiting for the bus, join the queue.

•

(Onlar)daha az ekmek yerlerse, kilo verirler.(*) If they eat less bread, they lose weight.

(*) Note that the verbs are used in the third person plural.

B) The verb in the if clause:

Simple past tense, third person singular + ise + personal suffix

DLBLGS

 In the other part of the sentence the verb is usually used in the future tense. •

Mektubu yazdıysan, onu postalayacaım (or: postalayayım) If you have written the letter, I’ll post it (let me post it).

•

Ev ödevini bitirdiysen, televizyon izleyeceim. If you have finished your homework, I’ll watch television.

Type 2

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 287

The verb in the if part of the sentence: Verb stem + ise + personal suffix Positive (ben) gelsem (sen) gelsen (o) gelse (biz) gelsek (siz) gelseniz (onlar) gelse(ler)

Negative gelmesem gelmesen gelmese gelmesek gelmeseniz gelmese(ler)

•

•

• •

•

Bir milyon dolar kazansan, ne yaparsın (or: yapardın)? If you won a million pounds, what would you do? Bu kadar çok sigara içmese, öksürüünden kurtulur(du). If he didn’t smoke so much, he would get rid of his cough. Onu ziyaret etmesek, çok kızar(dı). If we didn’t visit him, he would be very angry. Çok param olsa, u arabayı satın alabilir(d)im. If I had a lot of money, I could (would be able to) buy that car. Saçımı kırmızıya boyasam, herkes bana güler(di). If I dyed my hair red, everyone would laugh at me.

DLBLGS

 In the other part of the sentence the verb is usually used in the simple present tense or simple present in the past.

GRAMMAR

288 Grammar Dilbilgisi •

Sigara içmeyi bıraksan, daha salıklı hissedebilirsin. (or: hissedebilirdin) If you stopped smoking, you might feel healthier.

 Keke Keke gitsem • • •

I wish I went

Keke bir arabam olsa I wish I had a car Keke daha uzun boylu olsam I wish I were taller, Keke odam daha büyük olsa I wish my room was larger.

...sem / sam iyi olur: I’d better (should) .... • • • • • •

gitsem iyi olur. gitsen iyi olur. gitse iyi olur. gitsek iyi olur. gitseniz iyi olur. gitseler iyi olur.

I’d better go. you’d better go. he’d (she’d) better go. we’d better go. you’d better go. they’d better go.

Type 3 The verb in the if part of the sentence:

DLBLGS

Verb stem + ise + past tense form of ‘to be’ (ben) gelseydim (sen) gelseydin (o) gelseydi (biz) gelseydik (siz) gelseydiniz (onlar) gelselerdi or: gelseydi(ler)

/ gelmeseydim / gelmeseydin / gelmeseydi / gelmeseydik / gelmeseydiniz / gelmeselerdi / or: gelmeseydi(ler)

 In the other part of the sentence the verb is usually used in the future in the past or simple present in the past. •

Hasta olduunu bilseydim, seni görmeye gelecektim. (or: gelirdim) If I had known that you were ill, I would have come to see you.

•

Dün gece partiye gitseydin, Aslı’yı görecektin. (or:görürdün) If you had gone to the party last night, you would have seen Aslı.

•

areti görseydik, durabilecektik. (or:durabilirdik) If we had seen the signal, we could (might) have stopped.

•

Zamanımız olsaydı, müzeyi ziyaret edecektik. (or:ederdik) If we had time, we would have visited the museum.

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 289

 Keke

•

Keke bu kadar çok yemeseydim. I wish I hadn’t eaten so much.

•

Keke hava daha sıcak olsaydı. I wish it had been warmer.

•

Keke kapıyı boyamasaydım. I wish I hadn’t painted the door.

DLBLGS

Keke gelseydim. I wish I had come.

GRAMMAR

290 Grammar Dilbilgisi

COMPARISON pahalı daha* pahalı

expensive more expensive

hızlı daha hızlı

fast faster

* ‘daha pahalı’ and ‘daha hızlı’ are comparative forms. We use the word ‘daha: more’ before the adjectives. • • • • • •

ucuz erken büyük yava akıllı zor

cheap early big, large slow intelligent difficult

daha ucuz daha erken daha büyük daha yava daha akıllı daha zor

cheaper earlier bigger, larger slower more intelligent more difficult

DLBLGS

 The suffix ’d(t)en/d(t)an is used to mean English ‘than’. Study the following examples: •

Daha yava konuur musunuz, lütfen ? Could you speak more slowly, please ?

•

Daha sık tenis oynardık. We used to play tennis more often.

•

Bura Ula’tan daha uzun boylu(dur). Bura is taller than Ula.

•

Okan Yılmaz’dan daha zengin(dir). Okan is richer than Yılmaz.

•

Trenle yolculuk etmek, otobüsle yolculuk etmekten daha ucuz(dur). Travelling by train is cheaper than travelling by bus.

•

Sınav beklediimizden daha kolaydı. The examination was easier than we expected.

•

Sandıınızdan daha az zamanınız var. You’ve got less time than you thought.

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 291

beklemek : to expect , to wait

beklediimden daha ....

more ..... than I expected

beklediinden daha ....

more ..... than you expected

beklediinden daha ....

more ..... than she expected

beklediimizden daha ....

more ..... than we expected

beklediinizden daha ....

more ..... than you expected

beklediklerinden daha ....

more ..... than I expected

•

Okan, Ali kadar zengin(dir). Okan is as rich as Ali.

•

Yürümek, otobüsle gitmek kadar çabuk deil(dir) Walking is not as quick as taking a bus.

•

Sınav, beklediimiz kadar zordu. The examination was as difficult as we expected.

•

afak, göründüü kadar yalı deil(dir). afak is not as old as he looks.

... LE AYNI (the same as…) •

Bülent, benimle aynı ücreti alıyor. Bülent gets the same salary as me.

DLBLGS

KADAR (as … as )

GRAMMAR

292 Grammar Dilbilgisi •

Merve, Aslı’yla aynı yata(dır). Merve is the same age as Aslı.

•

Senin saçın, benimkiyle aynı renkte(dir). Your hair is the same colour as mine.

SUPERLATIVES pahalı araba en pahalı araba

expensive car the most expensive car

kolay sınav en kolay sınav

easy examination the easiest examination

 The adjectives are preceded by ‘en’. • • • • • •

büyük big temiz clean yava slow zor difficult iyi good rahat comfortable

en büyük en temiz en yava en zor en iyi en rahat

the biggest the cleanest the slowest the most difficult the best the most comfortable

REPORTED SPEECH • STATEMENT •

DLBLGS

•

• •

Ben, ‘bu kitabı okuyorum’ dedim. * I said, ‘I am reading this book.’

Ben o kitabı okuduumu (or: okumakta olduumu) söyledim.* I said I was reading that book.

Ben, ‘bu kitabı okudum’ dedim. I said, ‘I have read this book.’

Ben o kitabı okuduumu söyledim. I said I had read that book.

•

• •

• •

• •

• •

• •

Sen, ‘bu kitabı okuyorum’ dedin. You said, ‘I am reading this book.’

Sen o kitabı okuduunu (or: okumakta olduunu) söyledin. You said you was reading that book.

Sen, ‘bu kitabı okudum’ dedin. You said, ‘I have read this book.’

Sen o kitabı okuduunu söyledin. You said you had read that book.

Tolga, ‘gazete okuyorum’ dedi. Tolga said, ‘I’m reading the newspaper.’

Tolga, gazete okuduunu (or: okumakta olduunu) söyledi. Tolga said he was reading the newspaper.

Orhan, ‘ben bu kitabı okudum’ dedi. Orhan said, ‘I have read this book.’ Orhan, o kitabı okuduunu söyledi. Orhan said he had read that book.

Ula, ‘Ben erken kalkarım’ dedi. Ula said, ‘I get up early.’

Ula, erken kalktıını (or: kalkmakta olduunu) söyledi. Ula said he got up early.

Orhan, ‘bu benim okuduum en iyi kitaptır’ dedi. Orhan said, ‘this is the best book I’ve ever read.’ Orhan, onun okuduu en iyi kitap olduunu söyledi. Orhan said that was the best book he had ever read.

*demek, söylemek : to say

DLBLGS

•

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 293

GRAMMAR

294 Grammar Dilbilgisi Singular Tense of the The verb in the reported subject verb in the main speech speech st 1 person plural, simple past Ben, Present tense (gerund) + possessive suffix + Sen, O / Past tense accusative suffix (geldiimi, geldiini) * rd 3 person singular future Ben, (gerund) + possessive suffix + Future tense Sen, O accusative suffix (geleceimi, geleceini) * Plural subject st 1 person plural , simple past Biz, Siz, Present tense (gerund)+ possessive suffix + Onlar / Past tense accusative suffix (geldiimizi, geldiinizi, geldiklerini) rd 3 person singular future Biz, Siz Future tense (gerund) + possessive suffix + Onlar accusative suffix (geleceimizi, geleceinizi, geleceklerini)

(*) The last letter ‘k’ in the gerundive form is a variable consonant (k/). • •

•

DLBLGS

•

• •

Pınar, ‘yeni bir araba satın alacaım’ dedi. Pınar said, ‘I’m going to buy a new car.’

Pınar, yeni bir araba satın alacaını söyledi. Pınar said she was going to buy a new car.

Ula, ‘biz gidiyoruz’ dedi. Ula said ‘we’re going.’

Ula, gitmekte olduklarını (or:gittiklerini ) söyledi. Ula said they were going.

Aslı , ‘biz gittik’ dedi. Aslı said ‘we went/have gone.’ Aslı, gittiklerini söyledi. Aslı said they had gone.

• •

• •

• •

Tolga, ‘onlar geldi(ler)’ dedi. Tolga said ‘they came/have come.’

Tolga onların* geldiini (or: geldiklerini) söyledi. Tolga said they had come.

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 295

Tolga, ‘Aslı geldi’ dedi. Tolga said ‘Aslı came/has come.’ Tolga Aslı’nın* geldiini söyledi. Tolga said Aslı had come.

Bura, ‘onlar ngiltere’ye gidecekler’ dedi. Bura said, ‘they will go to England.’ Bura, onların* ngiltere’ye gideceini (or: gideceklerini) söyledi. Bura said they would go to England.

*Note that the subjects ‘onlar’ and ‘Aslı’ have possessive suffixes.

• IMPERATIVE •

•

•

Orhan, bana ‘çabuk yaz’ dedi. Orhan told me, ‘write quickly. ‘

Orhan, bana, çabuk yazmamı söyledi. Orhan told me to write quickly.

or:

Orhan, benden, çabuk yazmamı istedi Orhan asked me to write quickly.

Tolga, sana ‘dıarı bak’ dedi. Tolga told you, ‘look out.’

•

Tolga, sana, dıarı bakmanı söyledi. Tolga told you to look out.

•

Tolga, senden, dıarı bakmanı istedi. Tolga asked you to look out.

or:

DLBLGS

•

GRAMMAR

296 Grammar Dilbilgisi • •

•

•

Ula, Bura’ya, piyano çalmasını söyledi. Ula told Bura to play the piano.

or:

Ula, Bura’dan, piyano çalmasını istedi. Ula asked Bura to play the piano.

Merve, bize ‘kapıyı açın’ dedi. Merve told us, ‘open the door.’

•

Merve, bize, kapıyı açmamızı söyledi. Merve told us to open the door.

•

Merve, bizden, kapıyı açmamızı istedi. Merve asked us to open the door.

• •

•

•

DLBLGS

Ula, Bura’ya ‘piyano çal’ dedi. Ula told Bura, ‘play the piano.’

or:

Anneniz, size, ‘okula gidin’ dedi. Your mother told you, ‘go to school.’

Anneniz, size, okula gitmenizi söyledi. Your mother told you to go to school.

or:

Anneniz, sizden, okula gitmenizi istedi. Your mother asked you to go to school.

Özlem, onlara ‘çoraplarınızı çıkarın’ dedi. Özlem told them, ‘pull your socks up.’

•

Özlem, onlara, çoraplarını çıkarmalarını söyledi. Özlem told them to pull their socks up.

•

Özlem, onlardan, çoraplarını çıkarmalarını istedi. Özlem asked them to pull their socks up.

or:

Negative • •

Tolga, sana ‘dıarı bakma’ dedi. Tolga told you, ‘don’t look out.’

Tolga, senden, dıarı bakmamanı istedi. Tolga asked you not to look out.

• •

Ula, Bura’ya ‘piyano çalma’ dedi. Ula told Bura, ‘don’t play the piano.’

Ula, Bura’ya, piyano çalmamasını söyledi. Ula told Bura not to play the piano.

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 297

• NECESSITY (MEL / MALI) • •

• • •

• •

•

Emre, ‘gelecek hafta gitmeliyim’ dedi. Emre said, ‘I must go next week.’

Emre, gelecek hafta gitmesi gerektiini, söyledi

or:

Emre, gelecek hafta gitmek zorunda olduunu, söyledi. Emre said he would have to go the following week.

Aslı, bana,’imdi gitmelisin’ dedi. Aslı told me, ‘you must go now.’

Aslı, bana, hemen gitmem gerektiini, söyledi

or:

Aslı, bana, hemen gitmek zorunda olduumu, söyledi. Aslı told me I had to go at once.

Okan, bize,’ilerinizi bitirmelisiniz’ dedi. Okan told us, ‘you must finish your work.’

Okan, bize, ilerimizi bitirmemiz gerektiini, söyledi.

or:

Okan, bize, ilerimizi bitirmek zorunda olduumuzu, söyledi. Okan told us we had to finish our work. DLBLGS

•

GRAMMAR

298 Grammar Dilbilgisi

• QUESTION If the question has question-word:

 •

•

•

•

•

•

•

•

Onur, bana, hangi kitabı okumakta olduumu sordu. Onur asked me which book I was reading.

Öretmen, Tolga’ya,’adın ne(dir)?’ dedi (or: diye sordu). The teacher asked Tolga, ‘what’s your name?’ Öretmen, Tolga’ya, adının ne olduunu sordu. The teacher asked Tolga what his name was.

Özlem, bize,’nereye gittiniz ? ‘ dedi(or: diye sordu). Özlem asked us, ‘where have you gone?’ Özlem, bize, nereye gittiimizi sordu. Özlem asked us where we had gone.

Ula, onlara,’ne yapacaksınız? ‘ dedi (or: diye sordu). Ula asked them, ‘what are you going to do?’ Ula, onlara, ne yapacaklarını sordu. Ula asked them what they were going to do.

If the question has no question-word:

 •

DLBLGS

Onur, bana,’hangi kitabı okuyorsun?’ dedi (or: diye sordu). Onur asked me, ‘which book are you reading?’

•

Özben, bana,’telefonunu kullanabilir miyim?’ diye sordu. Özben asked me, ‘may I use your telephone?’ Özben, bana, telefonumu kullanıp kullanamayacaını sordu. Özben asked me if she might use my telephone.

• •

•

•

•

•

Özge, bize,’sık tenis oynar mısınız?’ diye sordu. Özge asked us, ‘do you often play tennis?’ Özge, bize, sık tenis oynayıp oynamadıımızı sordu. Özge asked us if we often played tennis.

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 299

afak, onlara,’Aslı’yı partinize çaırdınız mı?’ diye sordu. afak asked them, ‘did you invite Aslı to your party?’

afak, onlara, Aslı’yı partilerine çaırıp çaırmadıklarını sordu. afak asked them if they had invited Aslı to their party.

Özlem, Emre’ye,’ngiltere’ye gidecek misin?’ diye sordu. Özlem asked Emre, ‘will you go to England?’ Özlem, Emre’ye, ngiltere’ye gidip gitmeyeceini sordu. Özlem asked Emre if he would go to England.

PAST PERFECT (CONTINUOUS) TENSE

M’L GEÇM ZAMANIN HKÂYES Past indefinite, third person singular + Past tense form of ‘to be: olmak ’ • • • • • •

gelmitim gelmitin gelmiti gelmitik gelmitiniz gelmilerdi

I had come, I had been coming you had come he/she/it had come we had come you had come they had come

DLBLGS

gitmitim : I had gone, I had been going

DLBLGS

GRAMMAR

300 Grammar Dilbilgisi • • • • • •

gelmemitim gelmemitin gelmemiti gelmemitik gelmemitiniz gelmemilerdi

• • • • • •

gelmi miydim? gelmi miydin? gelmi miydi? gelmi miydik? gelmi miydiniz? gelmi miydi(ler)?

had I come? had you come? had he/she/it come? had we come? had you come? had they come?

• • • • • •

gelmemi miydim? gelmemi miydin? gelmemi miydi? gelmemi miydik? gelmemi miydiniz? gelmemi miydi(ler)?

hadn’t I come? hadn’t you come? hadn’t he/she/it come? hadn’t we come? hadn’t you come? hadn’t they come?

•

Partiye geldiimde, Aslı gitmiti. When I arrived at the party, Aslı had gone.

•

Ev çok kirliydi. Haftalardır temizlememitik. The house was too dirty. We hadn't cleaned it for weeks.

•

Pencereden baktıımda, yamur yamıtı. When I looked out of the window, it had been raining.

•

Otobüs geldiinde, üç saat beklemitik. When the bus came, we had been waiting for three hours.

I hadn’t come you hadn’t come he/she/it hadn’t come we hadn’t come you hadn’t come they hadn’t come

POSTPOSITIONS

We can study the postpositions in three groups: 1. The group in which the preceding substantives have the dative suffixes.

GRAMMAR

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 301

a) RAMEN (KARIN): despite, in spite of • • •

yoksulluuna ramen (yoksulluuna karın) despite his poverty buna ramen (buna karın) despite this yürümemize ramen (yürümemize karın) despite our walking

•

Yamura ramen, tatilimiz zevkli geçti. In spite of the rain, we enjoyed our holiday.

•

Trafie ramen, zamanında vardık. In spite of the traffic, we arrived on time.

•

Çok yorgun olmama ramen, uyuyamadım. I couldn’t sleep although I was very tired.

•

Trafik çok kötü olmasına ramen, zamanında vardık. Although the traffic was very bad, we arrived on time.

•

Onu, önceden hiç görmememe ramen, bir fotoraftan tanıdım. (or= Önceden hiç görmememe ramen, onu bir fotoraftan tanıdım.) Although I had never seen him before, I recognized him from a photograph.

DLBLGS

DLBLGS

olmama ramen olmana ramen olmasına ramen olmamıza ramen olmanıza ramen olmalarına ramen

GRAMMAR

302 Grammar Dilbilgisi

b) KARI: against, contrary, counter, opposite • •

bize karı karı-etki

against us, opposite us counter-effect

c) GÖRE : according to • •

bize göre according to us Orhan Doan’a göre according to Orhan Doan

d) KIYASLA: in regard to, compared with •

Fizie kıyasla, kimya daha ilginçtir. Compared with physics, chemistry is more interesting.

•

Komaya kıyasla, yüzme daha iyidir. Compared with running, swimming is better.

e) DORU: straight toward • •

eve doru straight toward the house arabaya doru straight toward the car

f) KADAR: until, up to, as far as, by

DLBLGS

a time + ....(y)e / (y)a kadar = not later than •

Saat sekize kadar evde olmalıyız. We have to be at home by 8 o’clock.

•

Partiye gelip gelemeyeceinizi, Pazar’a kadar söyleyin. Tell me by Sunday whether or not you can come to the party.

•

Pazartesi’ye kadar geri geleceiz. We’ll be back by Monday.

•

Saat on ikiye kadar çalıacaım. I’ll be working until 12 o’clock.

•

Saat ona kadar, iimizi bitirmi olacaız. We won’t have finished our work until 10 o’clock.

[verb stem + (y)ıncaya/(y)inceye] kadar = by the time something happens/happened •

O gelinceye kadar, konukların çou gitmiti. By the time he arrived, most of the guests had left.

•

Siz bu mektubu alıncaya kadar, ben Ankara’da olacaım. By the time you receive this letter, I’ll be in Ankara.

•

imi bitirinceye kadar, çok yoruldum. By the time I finished my work, I was very tired.

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 303

2. The group in which the preceding substantives have the ablative suffixes: a) ÖNCE: before • • •

saat yediden önce before seven o’clock sizden önce before you, earlier than you komadan önce before running

♦ When we use ‘önce’ with the verbs : • •

gelmek to come gelmeden önce before coming

• •

gitmek gitmeden önce

• •

görmek to see görmeden önce before seeing

b) SONRA: after • • •

saat yediden sonra after seven o’clock yedi saatten sonra after seven hours bizden sonra after us

DLBLGS

to go before going

GRAMMAR

304 Grammar Dilbilgisi

♦ When we use ‘sonra’ with the verbs: • •

gelmek geldikten sonra

to come after coming

• •

gitmek gittikten sonra

to go after going

• •

yazmak yazdıktan sonra

to write after writing

• •

okumak okuduktan sonra

to read after reading

• •

yürümek to walk yürüdükten sonra after walking

• •

görmek gördükten sonra

to see after seeing

• •

silmek sildikten sonra

to clean, to wipe after cleaning (wiping)

• •

satmak sattıktan sonra

to sell after selling

• •

balamak to fasten, to tie baladıktan sonra after fastening

Note that ‘geldik, gittik…etc.’ are the gerundive forms (first person plural, simple past).

c) DOLAYI: because of • •

DLBLGS

•

(onun) elbisesinden dolayı because of her (his) clothes onlardan dolayı because of them (sizin) gelmenizden dolayı because of your coming

d) BAKA: except for, apart from, other than •

sizden (senden) baka except for you

•

onun kalemlerinden baka apart from his (her) pens

e) BER: since, for • •

iki saatten beri for two hours bin yedi yüz seksen dokuzdan beri

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 305

since 1789

3. In this group when the preceding substantive is

a personal pronoun (except: onlar), a singular interrogative pronoun or a singular demonstrative, it requires the possessive suffix. Otherwise it is not followed by any suffixes. a) LE: with, by ‘ile’ is usually used as the suffix [-(y)le/-(y)la] • • • • • • • • • • • •

with me ben(im)le sen(in)le with you on(un)la with him/her/it with us biz(im)le siz(in)le with you onlarla with them bun(un)la birlikte together with this, moreover babası ile, babasıyla with his(her) father ei ile,( karısı ile), eiyle (karısıyla) with his wife kim ile, kim(in)le ? with whom? ne ile, neyle ? by what? tren ile, trenle by train

• • •

kitap ile kalem Pınar ile Okan okuma ile yazma

 It may also be used to mean ‘and’:

b) GB: like, similar to • • •

bunun gibi (onun) arkadaı gibi benim gibi

like this like his friend like me

DLBLGS

(the) book and (the) pen Pınar and Okan reading and writing

GRAMMAR

306 Grammar Dilbilgisi •

Bu ev çok güzel. Bir saray gibi. This house is very nice. It’s like a palace.

•

O, benim gibi, bir öretmen. He’s a teacher, like me.

•

Evde herkes hasta. Evimiz bir hastane gibi. Everyone is ill at home. Our house is like a hospital.

ÇN : for, because of , by reason of • • • •

bunun için benim için okumak için kadınlar için

because of this, for this for me for reading for (the) women

DLBLGS

We use the postposition ‘için’ to talk about the purpose of doing something (why someone does/did/will do something). •

Bir mektup postalamak için dıarı çıktım. I went out to post a letter.

•

Türkçe örenmek için Türkiye’ye gideceim. I’m going to go to Turkey to learn Turkish.

•

Geç kalmamak için acele ettik. We hurried so that we wouldn’t be late.

•

Otobüsü kaçırmamak için erken ayrılın. Leave early so that you don’t miss the bus.

•

Yorgun hissettiim için erken yattım. As I was feeling tired, I went to bed early.

•

Bize yakın oturdukları için, onları oldukça sık görüyoruz. As they live near us, we see them quite often.

•

siz olduu için, çok parası yok. Being unemployed, he hasn’t got much money.

•

Filmi, önceden iki kez gördüümüz için, sinemaya gitmek istemedik. Having already seen the film twice, we didn’t want to go to the cinema.

•

Güzel bir gün olduu için, bir yürüyüe gitmeye karar verdik. As it was a nice day, we decided to go for a walk.

•

Yarın bayram olduu için, bütün dükkanlar kapalı olacak. As tomorrow is a public holiday, all the shops will be closed.

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 307

görmek : to see gördüüm için because I’m seeing/see/saw/have seen gördüün(üz) için because you’re seeing/see/saw/have seen gördüü için because she’s seeing/sees/saw/has seen gördüümüz için because we’re seeing/see/saw/have seen gördükleri için because they’re seeing/see/saw/have seen

 Çünkü - because

•

Geç kaldıım için, sinemaya gitmedim. Because I was late, I didn’t go to the cinema. or : Sinemaya gitmedim, çünkü geç kalmıtım. I didn’t go to the cinema because I had been late.

...DEN BER, .... DR (since ...., for .....)

 We use both ‘…den/dan beri’ and ‘…dır/dir/dur/dür’ to say how long something had been happening.

DLBLGS

•

GRAMMAR

308 Grammar Dilbilgisi •

ki aydır (or: iki aydan beri) sigara içmiyorum. I haven’t smoked for two months.

•

On yıldır (or: on yıldan beri) stanbul’da yaıyorum. I have been living in Istanbul for ten years.

•

Üç saattir (or: üç saatten beri) seni bekliyorum. I've been waiting for you for three hours.

 We use ‘…den/dan beri’ when we say the beginning of the period. •

Kasım'dan beri sigara içmedim. I haven’t smoked since November.

•

1987’den beri stanbul’da yaıyorum I have been living in Istanbul since 1987.

•

ubat' tan beri burada çalııyor. She's been working here since February.

•

Ahmet'i, Salı'dan beri görmedim. I haven't seen Ahmet since Tuesday.

 We use ‘…dir/dır/dür/dur’ when we say the period of time. •

Ahmet'i, üç gündür görmedim. I haven't seen Ahmet for three days.

•

Be aydır burada çalııyor. She's been working here for five months.

DLBLGS

 Question: •

Ne kadar zamandan beri burada çalııyorsunuz? How long have you been working here?

•

Ne kadar zamandır stanbul’da yaıyorsunuz? How long have you been living in Istanbul?

USAGES OF ‘AS’ The English word ‘as’ has mainly five meanings in Turkish:

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 309

•

Bildiiniz gibi, bugün onun doum günü(dür). As you know, today is her birthday.

•

Her zamanki gibi geç kaldınız. You are late, as usual.

•

Aslı göründüü kadar yalı deil. Aslı is not as old as she looks.

•

Bana, mümkün olduu kadar çabuk para gönderin, lütfen. Send me money as soon as possible please.

•

Bir taksi oförü olarak çalııyorum. I work as a taxi driver.

•

Sava sırasında, bu oteli, bir hastane olarak kullandılar. During the war they used this hotel as a hospital.

•

Ben ayrılırken, Bura geldi. Bura arrived, as I left.

•

Biz dıarı çıkarken, yamur yamaya baladı. As we were going out, it started to rain.

•

Güzel bir gün olduu için, bir yürüyüe gitmeye karar verdik. As it was a nice day, we decided to go for a walk.

•

Yarın bayram olduu için, bütün dükkanlar kapalı olacak. As tomorrow is a public holiday, all the shops will be closed.

DLBLGS

gibi, kadar, olarak, iken, için

GRAMMAR

310 Grammar Dilbilgisi

YAPABLMEK (TO BE ABLE /CAN/MAY) Verb stem + (y)e /a + bil + mek* to be able to do * bilmek : (literally) to know ( how to ), to be able, to learn

Negative: Verb stem + (y) e / (y) a + memek / mamak

In The Present Continuous Tense: yapmak to do • • • • • •

yapabiliyorum yapabiliyorsun yapabiliyor yapabiliyoruz yapabiliyorsunuz yapabiliyorlar

I can (am able to) do you can (are able to) do he can (is able to) do we can (are able to) do you can (are able to) do they can (are able to) do

• • • • • •

yapamıyorum yapamıyorsun yapamıyor yapamıyoruz yapamıyorsunuz yapamıyorlar

I can’t (am not able to) do you can’t (are not able to)do he can’t (is not able to) do we can’t (are not able to) do you can’t (are not able to) do they can’t (are not able to) do

DLBLGS

Interrogative • •

yapabiliyor muyum? yapabiliyor musun?

can I do? can you do?

• •

yapamıyor muyum? yapamıyor musun?

can’t I do? can’t you do?

In The Simple Past Tense: gelmek to come •

gelebildim

• • • • •

gelebildin gelebildi gelebildik gelebildiniz gelebildiler

I was able (= managed) to come, I have been able to come you were able to come she was able to come we were able to come you were able to come they were able to come

• • • • • •

gelemedim gelemedin gelemedi gelemedik gelemediniz gelemediler

I wasn’t able to come you weren’t able to come she wasn’t able to come we weren’t able to come you weren’t able to come they weren’t able to come

• •

gelebildim mi? gelebildin mi?

was I able to come? were you able to come?

• •

gelemedim mi? gelemedin mi?

wasn’t I able to come? weren’t you able to come?

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 311

In The Simple Present Tense: In the simple present tense we may also use it to talk about the possible happenings or possible actions in the future and to ask for permission. • • • • • •

gidebilirim gidebilirsin gidebilir gidebiliriz gidebilirsiniz gidebilirler

I can go, I am able to go, I may go you can go he can go we can go you can go they can go

DLBLGS

gitmek to go

GRAMMAR

312 Grammar Dilbilgisi • • • • • • • •

gidemem gidemezsin gidemez gidemeyiz gidemezsiniz gidemezler

I can’t go, I am not able to go (*) you can’t go he can’t go we can’t go you can’t go they can’t go

gidebilir miyim? can I go, may I go? gidebilir misin? can you go?

• •

gidemez miyim? can’t I go? gidemez misin? can’t you go?

• • • • • •

gidemeyebilirim I may not be able to go gidemeyebilirsin you may not be able to go gidemeyebilir he may not be able to go gidemeyebiliriz we may not be able to go gidemeyebilirsiniz you may not be able to go gidemeyebilirler they may not be able to go

(*)The negative sentences above don’t express possibility.  To express the negative possibility:

In The Past Continuous Tense: komak to run • • • • • •

DLBLGS

• • • • • •

koabiliyordum I was being able to run I could run, I used to be able to run koabiliyordun you were being able to run koabiliyordu he was being able to run koabiliyorduk we were being able to run koabiliyordunuz you were being able to run koabiliyorlardı they were being able to run koamıyordum I wasn’t being able to run I couldn’t run, I didn’t use to be able to run koamıyordun you weren’t being able to run koamıyordu he wasn’t being able to run koamıyorduk we weren’t being able to run koamıyordunuz you weren’t being able to run koamıyorlardı they weren’t being able to run

• • • •

koabiliyor muydum? was I being able to run? koabiliyor muydun? were you being able to run? koamıyor muydum? wasn’t I being able to run? koamıyor muydun? weren’t you being able to run?

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 313

In ‘The Simple Present in the Past’: yürümek

to walk

• • • • •

yürüyebilirdim I could walk I used to be able to walk, I might have walked (*) yürüyebilirdin you could walk yürüyebilirdi she could walk yürüyebilirdik we could walk yürüyebilirdiniz you could walk yürüyebilirlerdi they could walk

•

yürüyemezdim

•

• • • • •

I couldn’t walk I didn’t use to be able to walk yürüyemezdin you couldn’t walk yürüyemezdi she couldn’t walk yürüyemezdik we couldn’t walk yürüyemezdiniz you couldn’t walk yürüyemezlerdi they couldn’t walk

• •

yürüyebilir miydim? could I walk? yürüyebilir miydin? could you walk?

• •

yürüyemez miydim? couldn’t I walk? yürüyemez miydin? couldn’t you walk?

Note also: •

Yürümü olabilir He might have walked

DLBLGS

(*)The positive verb may also express the possibility.

GRAMMAR

314 Grammar Dilbilgisi

In The Past Indefinite: yazmak •

• • • • • •

• • • • • •

DLBLGS

• • •

to write

yazabilmiim I (allegedly, reportedly) was able to write I (allegedly, reportedly) have been able to write yazabilmisin you (allegedly, reportedly) were able to write yazabilmi he (allegedly, reportedly) was able to write yazabilmiiz we (allegedly, reportedly) were able to write yazabilmisiniz you (allegedly, reportedly) were able to write yazabilmiler they (allegedly, reportedly) were able to write yazamamıım I (allegedly, reportedly) wasn’t able to write I (allegedly, reportedly) have been able to write yazamamısın you (allegedly, reportedly) weren’t able to write yazamamı he (allegedly, reportedly) wasn’t able to write yazamamıız we (allegedly, reportedly) weren’t able to write yazamamısınız you (allegedly, reportedly) weren’t able to write yazamamılar they (allegedly, reportedly) weren’t able to write yazabilmi miyim? was I (allegedly, reportedly) able to write? yazabilmi misin? were you (allegedly, reportedly) able to write? yazamamı mıyım? wasn’t I (allegedly, reportedly) able to write? yazamamı mısın? weren’t you(allegedly, reportedly) able to write?

• • • • • • • • • • • •

yazabilirmiim It is said I used to be able to write yazabilirmisin It is said you used to be able to write yazabilirmi It is said he used to be able to write yazabilirmiiz It is said we used to be able to write yazabilirmisiniz It is said you used to be able to write yazabilirlermi It is said they used to be able to write

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 315

yazamazmıım It is said I didn’t used to be able to write yazamazmısın It is said you didn’t used to be able to write yazamazmı It is said he didn’t use to be able to write yazamazmıız It is said we didn’t use to be able to write yazamazmısınız It is said you didn’t use to be able to write yazamazlarmı It is said they didn’t use to be able to write

In The Future Tense:

görmek to see görebileceim I will (am going to) be able to see • görebileceksin you will be able to see • görebilecek she will be able to see • görebileceiz we will be able to see • görebileceksiniz you will be able to see • görebilecekler they will be able to see

• • •

göremeyeceim I won’t (am not going to) be able to see göremeyeceksin you won’t be able to see göremeyecek she won’t be able to see

DLBLGS

•

GRAMMAR

316 Grammar Dilbilgisi • • •

göremeyeceiz we won’t be able to see göremeyeceksiniz you won’t be able to see göremeyecekler they won’t be able to see

• •

görebilecek miyim? görebilecek misin?

• •

göremeyecek miyim? won’t I be able to see? göremeyecek misin? won’t you be able to see?

will I be able to see? will you be able to see?

 ÇOK FAZLA, AIRI - TOO (EXCESS) •

Bu problem çok zor. This problem is very difficult.

Bu problem aırı (çok fazla) zor. Onu çözemem. This problem is too difficult. I can’t solve it. or: • Bu problem (benim)* çözemeyeceim* kadar zor This problem is too difficult for me to solve.

•

* -im: possessive suffix, çözemeyecek: gerundive

DLBLGS

Verb stem + (y) amayacak / emeyecek kadar •

Okul (benim) yürüyemeyeceim* kadar uzak. (Okul çok fazla uzak. Oraya yürüyemem.) The school is too far for me to walk.

•

Okul (senin) yürüyemeyecein* kadar uzak. The school is too far for you to walk.

•

Okul (onun) yürüyemeyecei* kadar uzak. The school is too far for him to walk.

•

Okul (bizim) yürüyemeyeceimiz* kadar uzak. The school is too far for us to walk.

•

Okul (sizin) yürüyemeyeceiniz* kadar uzak. The school is too far for you to walk.

•

Okul (onların) yürüyemeyecekleri* kadar uzak. The school is too far for them to walk.

(*) Note that ‘yürüyemeyeceim(iz), yürüyemeyecein(iz), yürüyemeyecei, yürüyemeyecekleri’ are the possessive forms of the gerundive ‘yürüyemeyecek: he/she/it will not be able to walk’.

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 317

 Note also: •

Okul (benim) yürüyebileceim** kadar yakın. The school is near enough for me to walk.

•

Bu problem (senin) çözebilecein** kadar kolay. This problem is easy enough for you to solve.

(**) Note that ‘yürüyebileceim(iz), yürüyebilecein(iz), yürüyebilecei, yürüyebilecekleri’ are the possessive forms of ‘yürüyebilecek: he/she/it will be able to walk’.

CAUSATIVE VERBS Dün çatıyı tamir ettirdim I had the roof repaired yesterday. Ona çatıyı tamir ettirttim. I made him repair the roof.

 In a causative a person does not perform an action directly. When you add the letter -(t) to the particle, it indicates that the person causes it to happen by forcing another person to do it.

DLBLGS

 Verbs whose stems end in a consonant form the causative by adding the particle ‘(d/t)ir/ır/ür/ur -(t)’ to the verb stem.

GRAMMAR

318 Grammar Dilbilgisi tamir etmek to repair •

Dün arabayı tamir ettirdim. I had the car repaired yesterday.

•

Yarın arabamı tamir ettireceim. I’m going to have my car repaired tomorrow.

•

Ona arabayı tamir ettirttim. I made him repair the car.

kesmek

to cut

•

Saçımı kestireceim. I’m going to have my hair cut.

•

Ayda bir kez saçımı kestiririm. I have my hair cut once a month.

kırmak •

to break

Tom, bir kavgada, burnunu kırdırdı. Tom had his nose broken in a fight.

çalmak to steal •

Ali, trende, parasını çaldırdı. Ali had his money stolen on the train.

dans etmek •

Müzik, beni, dans ettirtir. Music makes me dance.

almak

DLBLGS

•

to dance

to take

Annesi, ona, ilacını aldırttı. His mother made him take his medicine.

gülmek to laugh •

O, bizi, güldürttü. He made us laugh.

 Verbs whose stems end in a vowel form the causative by adding ‘t’ or ‘(t)tir/tır/tür/tur’. When you use (t)tir/tır/tür/tur, the causative verb has more force and authority. boyamak to paint : • Evi, kıtan önce boyatmak istiyorum. I want to get the house painted before winter. •

Evi, ona boyattırdım. I made him paint the house.

•

u anda evi boyatıyoruz. We are having the house painted at the moment.

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 319

 Some exceptions: • •

demek dedirtmek

to say to make someone say

• • •

yemek yedirmek yedirtmek

to eat to cause to eat, to feed to make someone eat

• •

doldurmak doldurtmak

to fill to have something filled

• •

oturmak oturtmak

to sit down to cause someone to sit down

PASSIVE VERBS

1)Verbs whose stems end in a consonant (other yapmak vermek sunmak görmek

to do to give to present to see

yapılmak verilmek sunulmak görülmek

to be done to be given to be presented to be seen

DLBLGS

than -l) form the passive by adding ‘ıl/il/ul/ül’ to the verb stem.

320 Grammar Dilbilgisi GRAMMAR

yapılmamak verilmemek sunulmamak görülmemek

not to be done not to be given not to be presented not to be seen

•

Bu ev 1815'te (bin sekiz yüz on bete) yapıldı. This house was built in 1815.

•

Aslı Amerika’ya gönderilecek. Aslı will be sent to America.

•

Problem çözülüyor. The problem is being solved.

•

O dün görüldü. He was seen yesterday.

2) Verbs whose stems end in ‘-l’ form the passive by adding ‘ın/in/un/ün’. almak silmek bulmak gülmek

to take to clean to find to laugh

DLBLGS

alınmamak silinmemek bulunmamak gülünmemek

alınmak silinmek bulunmak gülünmek

to be taken to be cleaned to be found to be laughed

not to be taken not to be cleaned not to be found not to be laughed

• • •

çalmak çalınmak çalınmamak

to steal to be stolen not to be stolen

• • •

satın almak satın alınmak satın alınmamak

to buy to be bought not to be bought

•

Arabam çalındı. My car was stolen.

•

O kitaplar, satın alındı(lar). Those books were bought.

•

Tahta, Ali tarafından silindi. The blackboard has been cleaned by Ali.

•

Mektup, bizim tarafımızdan alındı. The letter has been received by us.

•

Ona, herkes tarafından gülünüyor. He is being laughed at by everybody.

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 321

3)Verbs whose stems end in a vowel form the passive by adding ‘n’.

• • • • • • • • • • • • • • • •

kapamak kapanmak

to close, to shut to be closed, to be shut

söylemek söylenmek

to say to be said

temizlemek temizlenmek

to clean to be cleaned

balamak balanmak

kazımak kazınmak

okumak okunmak

beklemek beklenmek

to begin to be begun

to scrape off to be scraped off

to read to be read

to wait, to expect to be waited, to be expected

Pencereler temizlendi. The windows have been cleaned.

ki adam, polis tarafından tutuklandı. Two men were arrested by the police.

Biz izleniyorduk. ( or: Biz takip ediliyorduk. ) We were being followed. Bu kitap okunmalı. This book should be read.

DLBLGS

• •

GRAMMAR

322 Grammar Dilbilgisi •

Onun, Antalya’da yaadıı söyleniyor. It is said that he/she is living in Antalya.

•

Grevin, yarın balaması bekleniyor. It is expected that the strike will begin tomorrow.

 The word ‘taraf’ is used in

a possessive construction + ablative

to show the agent. • • • • • •

(benim) tarafımdan (senin) tarafından (onun) tarafından (bizim) tarafımızdan (sizin) tarafınızdan onların tarafından

by me by you by him/her by us by you by them

 The agent is usually used between the noun and the verb. • O gazete (birçok insan tarafından) okunur. That newspaper is read (by a lot of people). • Arabam (tamirci tarafından) tamir ediliyor. My car is being repaired (by the repairman). • Amerika, (Kolombo tarafından) kefedildi. America was discovered (by Columbus) (kefetmek:to discover) • Bütün pencereler (onlar tarafından) temizlendi. All the windows were (have been) cleaned by them.

DLBLGS

• Saatim (sizin tarafınızdan) bulunmutu. My watch had been found (by you). • Gelecek yıl, (onlar tarafından) yeni bir fabrika yapılacak. A new factory will be built next year (by them).

THE SUFFIX ‘-CA/CE/ÇA/ÇE’ This suffix has four principal uses:

1)

2)

• •

çocuk çocukça

child childishly, like a child

• •

aptal aptalca

stupid stupidly

• •

akıllı akıllıca

clever, reasonable reasonably

• •

ho hoça

pleasant, agreeable pleasantly, agreeably

• •

souk soukça

cold rather cold

• • •

Türkçe ngilizce Rusça

the Turkish language the English language the Russian language

• •

ben bence

I as I see it, in my opinion

• •

sen sence

you as you see it, in your opinion

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 323

• •

on onlarca

ten tens and tens

• •

bin binlerce

thousand thousands and thousands

• •

yüzyıl yüzyıllarca

century centuries and centuries

4) Simple past, first person plural + c(ç)e / c(ç)a

DLBLGS

3) After the plural suffix:

GRAMMAR

324 Grammar Dilbilgisi

 This form expresses the ideas of ‘whenever’, ‘as long as’. •

Bebek, ona baktıkça, aladı. Whenever she looked at it, the baby wept.

•

Dikkatli sürdükçe (dikkatli sürdüün sürece), arabamı kullanabilirsin. You can use my car, as long as you drive carefully.

 Negative: •

Sen baırmadıkça (sen baırmazsan), ben duyamam I can’t hear unless you shout.

•

Çok fazla ses yapmadıkça (çok fazla ses yapmazsa), çocuk burada kalabilir. The child can stay here providing she doesn’t make too much noise.

 ‘gittikçe - gradually’: •

Gittikçe imanlıyorsun. You are gradually growing fat.

ÖYLE (SO)

DLBLGS

1) öyle=öylesine=o kadar •

Öyle (=Öylesine / O kadar) yorgunum ki… I’m so tired that…

•

Öyle (=Öylesine / O kadar) güzel bir hava ki… It’s such lovely weather that…

•

O kadar (=Öylesine / Öyle) yava yürüme. Don’t walk so slowly.

•

(Onun), O kadar (=Öylesine / Öyle) yalı olduunu fark etmedim. I didn’t realize he was so old.

•

2) •

Onu, o kadar (=öylesine / öyle) uzun bir süredir görmedik ki… We haven’t seen him for so long that…

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 325

-(Kendimi) yorgun hissediyorum. - I’m feeling tired. -Ben de öyle.

So am I.

-Onun adını hatırlayamıyorum. - I can’t remember her name. •

-Ben de öyle.

Neither can I.

• •

Sanırım öyle. Öyle umarım.

I think so. I hope so.

HÂLÂ - ARTIK (STILL - ANYMORE)

We use ‘hâlâ’ to say that a situation or action is continuing. It is the word for ‘still’. •

Hâlâ aynı evde oturuyoruz. We’re still living in the same house.

•

Ahmet hâlâ isiz. Ahmet is still unemployed.

•

Aye hâlâ bana yazmadı. Aye still hasn’t written to me.

•

Bay Okçu artık burada çalımıyor. Mr. Okçu doesn’t work here any more/any longer.

•

Biz artık arkada deiliz. We are no longer friends.

DLBLGS

We use ‘artık: no longer, any longer’ to say that a situation has changed.

DLBLGS

GRAMMAR

326 Grammar Dilbilgisi

BLE - DAHA DA

 We use ‘bile or daha da (or = daha bile)’ to say that something is unusual or surprising. They are used to mean ‘even’. • •

En iyi arkadaı bile, ona borç vermezdi. (or: Ona, en iyi arkadaı bile, borç vermezdi.) Even his best friend wouldn’t lend him anything.

•

Çok zengin bir ülke. En fakir insanların bile arabası var. It’s a very rich country. Even the poorest people own cars.

•

Aslı bütün dünyayı gezdi. Antarktika’da bile bulundu. Aslı has travelled all over the world. She has even been to the Antarctic.

•

Yatakta bile kravat takar. He even wears it in bed.

•

Kızgın olduum zaman bile, hiç baırmam. I never shout, even when I’m angry.

•

Seni yarın görmesem bile, hafta sonundan önce kesinlikle görüürüz. Even if I don’t see you tomorrow, we’re sure to see each other before the weekend.

•

Dün çok sıcaktı ancak bugün daha da ( =daha bile) sıcak. It was very hot yesterday but today it’s even hotter.

•

Ben saat bete kalktım fakat Aye daha da (= daha bile) erken kalktı. I got up at 5 o’clock but Aye got up even earlier.

BÜTÜN, HEPS, HEPMZ, ÇOU • • • • • • • •

Bütün arabaların tekerlei vardır. All cars have wheels.

Bunların hepsi benim(dir). All of these are mine.

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 327

Arkadalarımın çou, stanbul’da yaar. Most of my friends live in Istanbul. Bugün, bütün yediim bir sandviç(tir). All I’ve eaten today is a sandwich. Bütün kitabı okudum. I’ve read all the book.

Bütün yaamını Hindistan’da geçirdi. He spent all his life in India. Bütün haftayı plajda geçirdi. She spent all week on the beach.

Hepimiz, yemekten sonra, hastalandık. We all felt ill after the meal. (bizim) hepimiz (sizin) hepiniz (onların) hepsi

we all, all of us you all, all of you they all, all of them

•

Gözümde bir ey var. I’ve got something in my eye.

•

Biri(si) gelebilir. Anybody may come.

•

Biri(si) sizi görmek istiyor. Someone wants to see you.

•

Bir eye ihtiyacınız varsa, yalnızca isteyin (yeter). If you need anything, just ask.

DLBLGS

BR EY, BR YER, BR(S) , KMSE

GRAMMAR

328 Grammar Dilbilgisi •

Doum günü hediyen için, istediin (herhangi) bir eyi alabilirsin. You can have anything you want for your birthday present.

•

Tatilimde (herhangi) bir yere gitmek istiyorum. I want to go anywhere during my holiday.

•

Onlardan biri(si) geldi. One of them came.

•

stediiniz (herhangi) bir arkıyı söyleyebilirsiniz. Benim için fark etmez. You can sing any song you want. I don’t mind.

•

Kimse var mı? Is anybody there?

•

Sorusu olan biri(si) varsa, yanıtlayabilirim. If anyone has any questions, I can answer them.

•

Kimsenin sorusu yoksa, gidebilirim. If no one has any questions, I can go.

•

Biri(si) kahvesini halıya döktü. Someone has spilt his/her coffee on the carpet.

HÇ, (HER) K … DE, NE … NE (DE) …, HEM … HEM DE…, YA… YA DA…

DLBLGS

•

HÇ 1. It is used to mean ‘ever, never, or any’ •

Hiç stanbul’da bulundunuz mu? Have you ever been to Istanbul?

•

stanbul’da hiç bulundunuz mu? Have you ever been to Istanbul?

•

Hiç otobüsle yolculuk ettiniz mi? Have you ever travelled by bus?

•

Otobüsle hiç yolculuk ettiniz mi? Have you ever travelled by bus?

•

Hiç otobüsle yolculuk etmedim. I have never travelled by bus.

•

Otobüsle hiç yolculuk etmedim. I have never travelled by bus.

•

Orada hiç kitap gördün mü? Have you seen any books there ?

•

Hiç arkadaım yok. I don’t have any friends(at all).

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 329

2. It is used to mean ‘at all’ • •

Hiç mutlu deilim. Hiç honut deilim.

I’m not happy at all. I’m not pleased at all.

• •

Hiçbir ey görmedim. Hiçbir ey demedik.

I didn’t see anything. We didn’t say anything.

•

(Onların) hiç çocukları yok. They don’t have any children.

•

Dolapta hiç peynir var mı? Is there any cheese in the fridge?

•

Hiç açık dükkan yok. There are no shops open.

•

Arkadalarımın hiçbiri(si) stanbul’da yaamıyor. None of my friends live in Istanbul.

•

(Onların) hiçbiri(si) gelmedi. None of them came.

•

Bunların hiçbiri(si) benim deil. None of these are mine.

(bizim) hiçbirimiz none of us. (sizin) hiçbiriniz none of you (onların / bunların) hiçbiri(si) none of them/these

DLBLGS

Study the following examples :

330 Grammar Dilbilgisi GRAMMAR

• •

• •

• •

•

(Hiç) kimse beni ziyaret etmeye gelmedi. / Beni ziyaret etmeye (hiç) kimse gelmedi. No one came to visit me. (Hiç) kimseyi görmedim. I haven’t seen anybody.

(Hiç) kimse onu gördü mü? / Onu (hiç) kimse gördü mü? Has anybody seen it? Hiçbir ey yapmadım. I did nothing.

Hiçbir yere gitmiyorum. I’m going nowhere.

(HER) K(S) … DE • • •

• • • •

DLBLGS

(Hiç) kimse telefon etmedi Nobody telephoned.

(Her) iki restoran da çok iyi(dir). Both restaurants are very good. (Her) iki restoran da pahalı deil(dir) Neither restaurant is expensive. (Her) iki restorana da gidebiliriz. Benim için fark etmez. We can go to either restaurant. I don’t mind. (Her) iki restoranı da beenmedim. I didn’t like either restaurant. Bu restoranların (her) ikisi de çok iyi(dir). Both of these restaurants are very good. Restoranların (her) ikisi de pahalı deil. Neither of the restaurants is expensive. (Her) ikimiz de çok yorgunduk. Both of us were very tired. (bizim) (her) ikimiz de (sizin) (her) ikiniz de (onların) (her) ikisi de

both of us both of you both of them

NE … NE (DE) …

The word ‘ne’ has five principal uses:

1) As the interrogative for ‘what?’: • •

2)

• •

3)

•

4)

•

Ne yaptın? Ne dedi?

What did you do? What did he(she) say?

Ne güzel bir kız! Ne güzel!

What a beautiful girl! How lovely!

(Her) Ne söyle(r)sem (söylüyorsam), dorudur. Whatever I say is true. Ne düündüün(üz), benim sorunum deil. What you think is not my problem.

5) ne...ne (de)... (neither …. nor):  ‘de’ is used to mean ‘too, either or also’. It may be omitted.

• •

Ne Ali, ne (de) Aye, bizi görmedi. Bizi, ne Ali gördü, ne (de) Aye (gördü). Neither Ali nor Aye saw us.

•

Ne sen gidiyorsun, ne (de) onlar (gidiyorlar). Neither you nor they are going.

• •

Ne Aslı ne de Yılmaz, partiye gelmedi. Partiye, ne Aslı geldi, ne (de) Yılmaz (geldi). Neither Aslı nor Yılmaz came to the party. DLBLGS

•

GRAMMAR

Dilbilgisi Grammar 331

GRAMMAR

332 Grammar Dilbilgisi

•

HEM…HEM DE… (BOTH…AND…) •

Hem Ali gördü, hem (de) Aye (gördü). Both Ali and Aye saw.

•

Hem sen geldin, hem (de) ben (geldim) Both you and I came.

• •

Onlar hem yorgundular, hem (de) aç. Onlar hem yorgun, hem (de) açtılar. They were both tired and hungry.

• •

Film hem sıkıcı, hem (de) uzundu Film hem sıkıcıydı, hem (de) uzun. The film was both boring and long.

•

Hem Aslı, hem (de) Okan geç kaldı(lar) Both Aslı and Okan were late.

•

YA… YA (DA) … (EITHER…OR…) ♦ •

Ya Ali gördü, ya (da) Aye (gördü). Either Ali or Aye saw.

•

Ya spanyol(dur), ya (da) talyan(dır). He’s either Spanish or Italian.

•

Onlar, ya sinemaya gittiler, ya (da) tiyatroya (gittiler). Onlar, ya sinemaya, ya (da) tiyatroya gittiler. They went either to the cinema or to the theatre.

•

DLBLGS

‘da’ is used to mean ‘too’. It may be omitted.

ENGLISH - TURKISH

DICTIONARY NGLZCE - TÜRKÇE

SÖZLÜK

 Abbreviations n. adj. v. ad. pn. pp. con.

Kısaltmalar

noun adjective verb adverb pronoun postposition conjunction

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

abed 333

a , an bir, herhangi bir, a bit biraz, bir parça a.m. öleden önce aback geride, geriye. abacus n.. hesap cetveli, abaküs. abaft geride, kıç tarafında. abandon n. serbestlik, kayıtsızlık, kendini bırakma, v. terk etmek, (yüzüstü) bırakmak, yarıda bırakmak abash v. utandırmak, abashed adj. utanmı abate v. inmek, indirmek, azal(t)mak, abatement n. azal(t)ma, indirim. abbacy n. ba rahiplik, abbess n. ba rahibe, abbot n. ba rahip. abbreviate v. kısaltmak, abbreviation n. kısaltma. ABC n. alfabe, abece. abdicate v. hakkından vazgeçmek, terk etmek, istifa etmek, abdication adj. istifa, terk. abdomen n. karın, batın, abdominal adj. karna ait. abduct v. (birisini) zorla kaçırmak, daa kaldırmak abduction n. daa kaldırma, zorla insan kaçırma. abed ad. yatakta.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

A - a

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

334 accident abeyance n. henüz karara balanmamı. abhor v. nefret etmek, abhorrence adj. nefret, tiksinme. abide v. kalmak, durmak. ability n. kabiliyet, yetenek. abject adj. alçak, sefil. able adj. muktedir, güçlü. ablution n. aptes. abnormal adj. anormal. abode n. konut, ikametgâh, oturulan yer. abolish v. kaldırmak, iptal etmek. abominable adj. irenç, nefret verici, çok kötü. abortion n. çocuk düürme, düük. abound v. bol bulunmak, dolu olmak. about ad. hakkında, dair, etrafında, hemen hemen, civarında, aaı yukarı, öyle böyle. above pp. üstünde, yukarı, yukarıda, yukarısında, above all her eyden üstün, özellikle. abrade v. aındırmak, (deri) sıyırmak, abrasion n. sıyırma, sıyrık, aın(dır)ma. abreast ad. aynı hizada, yan yana. abridge v. kısmak, kısaltmak, özetlemek. abroad ad. yabancı ülkede, hariçte, dıarıda. abrupt adj. beklenmedik, ani, sert, dik (yamaç). absence n. yokluk, eksiklik. absent adj. yok, eksik, bulunmayan absolute adj. mutlak, kesin, absolutely ad. kesinlikle absolve v. suç baılamak, temize çıkartmak, beraat ettirmek. abstain v. çekinmek, geri durmak. abstention n. çekinme, geri durma. abstinence n. geri durma, sakınma, (yemek için) perhiz. abstract v. ayırmak, çıkarmak, soyutlamak, özetlemek, ad. soyut, özet. absurd adj. anlamsız, saçma, gülünç. abundance n. çokluk, zenginlik, bolluk. abuse n. suiistimal, küfür, v. kötüye kullanmak, abusive adj. aaılayıcı, kötüye kullanan, yolsuz. abyss n. uçurum, yar, yerin dibi. acacia n. akasya. academic adj. , ad. akademik, üniversiteye ait. accelerate v. çabuklatırmak, hızlandırmak. accelerator n. gaz pedalı. accent n. aksan, ive. accept v. kabul etmek, acceptance n. kabul, onama. access n. giri, girme, geçit, v. girebilmek. access road n. giri yolu, accessible ulaılabilir,eriilebilir, accessory ikinci derecede, yardımcı. accident n. tesadüf, rastlantı, kaza, arıza, accidental adj. kazara, tesadüfi, rastlantı sonucu.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

acclimatize v. alıtırmak yabancı iklime alıtırmak. accommodate v. uydurmak, yerletirmek, accommodation n. uyma, yerleme, konaklama. accompaniment n. refakat, beraber bulunma, elik. accompany v. elik etmek. accomplice n. suç ortaı. accomplish v. sonuçlandırmak, bitirmek, baarmak, accomplished adj. marifetli, usta, accomplishment n. baarı. accord n. uyum, razı olma, akort, of one’s own accord kendiliinden, kendi gayreti ile, with one accord hep birlikte, accordance n. uygunluk, according to … ye göre account v. hesap vermek, sorumlu olmak, ad. asla, on account of den dolayı, yüzünden, sebebiyle, take account of hesaba katmak, accountant n. muhasebeci, sayman, accountancy n. muhasebe. accredit v. onaylamak, yetki vermek. accrue v. artmak, üremek, çoalmak. accumulate v. toplamak, biriktirmek, artırmak, accumulation n. toplama, yıın,biriktirme, accumulator n. akümülatör. accuracy n. doruluk, zamanında olma, kesinlik, accurate doru, tam, kesin. accursed adj. lânetli, uursuz. accuse v. suçlamak, itham etmek, accusation n. suçlama,itham, accusative yükleme, i hali, accuser n. davacı, accuse (someone) of (birisini) bir ey için suçlamak. accustom v. alıtırmak, accustomed adj. alıık, alıkın. acetate n. sirke, asetat. ache n. arı, sızı, v. arımak, sızlamak. achieve v. elde etmek, meydana çıkarmak, baarmak achievement n. baarı. acid n. asit, eki. acknowledge v. kabul etmek, dorulamak, tanımak, acknowledgement n. dorulama, kabul, alındı. acorn n. mee palamudu. acoustic n. ses, yankı, akustie ait. acquaint v. tanıtmak, bildirmek. acquire v. elde etmek, ele geçirmek, kazanmak, acquirement n. kazanma, elde etme, baarı, hüner. acquisition n. edinim, kazanç, elde edilen ey. acquit v. beraat ettirmek, (borcunu) ödemek, akla(n)mak, acquittal n. beraat, aklanma. acre n. ngiliz dönümü (0.40 hektar), god’s acre n. mezarlık. acrid adj. acı, buruk, kekre. acrobat n. cambaz, akrobat. across pp. çapraz, çaprazlamasına, karıdan karıya, bir yandan bir yana. act n. hareket, i, yapılan ey v. rol yapmak, hareket etmek, davranmak, action n. faaliyet, etki, dava, muharebe, çarpıma.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

act 335

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

336 adorn active adj. faal, enerjik, canlı. activity n. faaliyet, etkinlik. actor n. aktör, rol yapan, oyuncu, actress n. kadın oyuncu. actual adj. gerçek, asıl, güncel, actuality n. gerçeklik, hakikat, güncellik. acute adj. keskin, iddetli, keskin zekâlı, çabuk anlayılı. adage n. atasözü, deyi. adapt v. uyarlamak, uygun bir hale getirmek. adaptable adj. uydurulabilir, kullanılabilir. add v. katmak, eklemek, ulamak. addict n. müptelâ, dükün, tiryaki. adding n. ekleyen, adding machine hesap / toplama makinesi. addition n. ilâve, ek, zam, additional adj. eklenilen, ek olarak. address n. adres. adept adj. usta, üstat, mahir. adequacy n. yeterlik, kifayet, uygunluk, adequate adj. yeterli, uygun. adhere v. yapımak, tutmak, katılmak, adhesive n. yapıkan, yapııcı, adhesive tape n. bant, plaster. adjacent adj. yan komu, bitiik komu. adjective n. sıfat. adjoin n. bitiik olma, v. bititirmek. adjourn v. tehir etmek, ertelemek, adjournment n. erteleme, sonraya bırakma. adjudicate v. karar vermek. adjunct adj. ikinci derece, tali olan ey, yardımcı. adjust v. dorulamak, düzeltmek, düzenlemek, adjustment n. ayarlama, uydurma, düzeltme. administer v. yönetmek, idare etmek, tayin etmek, atamak, administration n. yönetim, idare, administrator n. yönetici, idareci, müdür. admiral n. amiral. admiration n. hayranlık, takdir, admire v. takdir etmek, çok beenmek, admirer n. çok beenen, takdir eden, aık. admire v. hayran olmak, takdir etmek, admirable adj. beenilmeye deer, çok güzel, hayranlık uyandırıcı. admissible adj. kabul olunabilir, dinlenebilir. admit v. itiraf etmek, kabul etmek, admittance n. kabul, giri, admittedly ad. gerçekten, itiraf edildii gibi. admonish v. ikaz etmek, uyarmak, admonition n. uyarı, tembih. ado tela, gürültü. adolescence n. genç, bulua ermemi, yeni yetmelik. adopt v. kabullenmek, benimsemek, evlât edinmek, adoption n. kabul etme, evlât edinme. adorable adj. tapılacak, tapılacak kadar güzel, adore v. çılgınca sevmek, tap(ın)mak, adoration n. tapma, ak. adorn v. süslemek, adornment n. süs, ziynet.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

adrift adj. sularla sürüklenen, akıntıya kapılmı. adroit adj. mahir, becerikli, usta. adult adj. yetikin, bulua ermi, büyük. adulterate v. karıtırmak, bozmak, adulteration n. karıtırma, adulterer n. zina yapan erkek, adulteress n. zina yapan kadın, adultery n. zina. advance n. ilerleme, gelime, advanced adj. ilerlemi, ileri, advancement n. ilerleme, terfi. advantage n. öncelik, avantaj, çıkar, fayda, take advantage of yararlanmak, advantageous adj. faydalı, yararlı. advent n. gelme, Noel yortusundan önceki dört hafta, adventure n. macera, serüven, adventurer n. maceraperest, adventurous adj. maceraya dükün, cesaretli. adverb n. zarf. adversary n. muhalif, düman, adverse adj. zıt, ters, aksi. advertise v. ilân etmek, reklâm vermek, advertisement n. ilân, reklâm, advertiser n. ilân eden, reklâm yapan, reklâmlarla dolu gazete. advice n. nasihat, öüt, tavsiye, öneri. advisable adj. yerinde, akla uygun, adviser (advisor) n. danıman, müavir, advisory board n. danıma kurulu. advise v. öüt vermek. advocate n. avukat, savunucu, advocate v. savunmak, tarafını tutmak, müdafaa etmek. adz n. keser. aerial n. anten, adj. havaya ait, havai. aero- hava- aerodrome n. askeri havaalanı, aeronautics n. havacılık, aeroplane n. uçak. aesthetics n. estetik, güzellik, güzel duygu. afar ad. uzak, afar off uzakta. affair n. mesele, i, olay. affect v. etkilemek, tesir etmek, dokunmak. affectation n. gösteri, yapmacık, naz. affection n. muhabbet, sevgi. affectionate adj. sevecen, efkatli. affinity n. yakınlık, benzeme. affirm v. tasdik etmek, onamak. affirmation n. tasdik, onay, affirmative adj. müspet, olumlu. affix v. eklemek, yapıtırmak. afflict v. acı vermek, eziyet etmek, affliction n. dert, keder. affluence n. zenginlik, bolluk. afford v. gücü yetmek, vermek, meydana getirmek. affront n. hakaret, v. hakaret etmek. afire adj. tutumu, yanan. afloat ad. su üzerinde durmakta, yüzmekte. afraid adj. korkmu, korkan, be afraid of v. korkmak, I am afraid maalesef, korkarım ki, ne yazık ki, afraid of (something / someone) (bir eyden / birisinden) korkmu.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

afraid 337

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

338 air afresh ad. tekrar, yeniden, yeni batan. after ad. sonra, bundan sonra, -den sonra, itibaren, after all bununla birlikte, sonunda, ne de olsa, after that bundan sonra, afternoon ikindi, öleden sonra, good afternoon iyi öleden sonra, merhaba, afterthought n. sonradan akla gelen fikir, afterwards ad. sonradan. again ad. tekrar, yine, bir daha, bundan baka, again and again tekrar tekrar, time and again defalarca. against pp. –ye karı, -ye muhalif, ramen, karısında , aykırı. age n. ya, ça, devir, under age reit olmayan, küçük, aged adj. yalı, yıllanmı, ageless adj. yalanmaz, her zaman taze. agency n. ajans, aracı, daire, vekillik, vasıta, agenda n. ajanda, gündem, agent n. acente, vekil, casus, ajan. agglomeration n. toplanma, yıılma, küme. aggrandize v. büyütmek. aggravate v. kızdırmak, zorlatırmak, fenalatırmak, aggravation n. hiddet, zorlatırma. aggression n. tecavüz, saldırı, aggressive n. saldırgan, aggressor n. saldıran. agile adj. çevik, atik, becerikli, faal. agitate v. oynatmak, kımıldatmak, sallamak, tahrik etmek, kıkırtmak, agitation n. heyecan, tahrik, agitator n. kıkırtıcı, tahrikçi. ago ad. evvel, önce. agonizing adj. acı verici, ıstırap verici, agony n. iddetli acı, ıstıraptan kıvranma. agrarian adj. tarımsal, zirai. agree v. aynı fikirde olmak, razı olmak, uyumak, anlamak, agree with -ile anlamak, bir fikirde olmak, agreeable adj. uygun, ho, nazik, agreement n. anlama, sözleme. agricultural adj. tarımsal, zirai, agriculture n. tarım, ziraat. aground adj. karaya oturmu. ague n. sıtma, bataklık humması. ahead ad. ilerisinde, önde, ileriye. aid n. yardım, destek, imdat, v. yardım etmek. ailing keyifsiz, rahatsız, ölmeye yakın. aim n. nian alma, hedef, amaç, aim at v. hedeflemek, nian almak, aimless adj. gayesiz, amaçsız. air n. hava, nefes, tavır, name, in the open air açıkta, airconditioned adj. klimalı, otomatik soutmalı/ısıtmalı olan, aircraft uçak, aircraft carrier n. uçak gemisi, air cushion n. iirme yastık, airfield n. hava alanı, air force n. hava kuvvetleri, air hostess n. hostes, airlift hava köprüsü, airline n. hava yolu, airliner n. yolcu uçaı, airmail n. uçak postası, airman n. havacı, airplane n. uçak, air-pocket n. hava boluu, airport n. havaalanı, air raid n. hava saldırısı, air raid shelter n. sıınak, airship n. hava gemisi, airy adj. havalı, havadar.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ajar ad. yarı açık, aralık (kapı). alabaster n. ak mermer, su mermeri. alacrity n. canlılık, çeviklik, isteklilik. alarm n. tehlike iareti, alarm, v. tehlikeyi haber vermek, alarm bell n. tehlike çanı, alarm clock n. çalar saat. Albania n. Arnavutluk. Algeria n. Cezayir. alias n. dier ad, lâkap, takma ad. alibi n. suç ilendii anda baka yerde bulunduu iddiası, mazeret, kanıt. alien n. ecnebi, yabancı, uymayan. alight v. inmek, konmak, adj. yanmakta olan, ııkları yanan, ateler içinde. align v. sıraya koymak, sıralamak, hizaya gelmek. alike adj. e, benzer, aynı. aliment n. yiyecek, besin, alimentary adj. besine dair, sindirim. alimony n. nafaka. alive adj. canlı, hayatta, diri. all adj. hepsi, tamamen, bütün, all of us hepimiz, all right tamam, haklısın, pekâlâ, all of a sudden birdenbire. allegation n. iddia, tez, ileri sürme, allege v. ileri sürmek, iddia etmek allegedly ad. dediklerine göre. alleviate v. azaltmak, hafifletmek, yatıtırmak. alley n. dar yol, aaçlı yol, blind alley çıkmaz yol, bu iin sonu yok. alliance n. güç birlii, ittifak, birlik. allied adj. müttefik. allocate v. pay etmek, bölütürmek. allot v. hisselere bölmek, ayırmak. all-out tüm gücüyle. allow v. izin vermek, razı olmak, ho görmek. allow for hesap etmek. allowable adj. ho görülebilir, kabul edilebilir, allowance n. izin, gelir, maa, harçlık. all-weather adj. her havaya uygun. almost ad. aaı yukarı, az kaldı, hemen hemen. alms n. sadaka. alms house n. kimsesizler evi, darülaceze. alone ad. yalnız, tek baına, sade. let alone rahat bırakmak, dokunmamak, kendi haline bırakmak. along uzunlamasına, boyunca. all along ta baından beri, öteden beri. come along hemen gel, buraya gel, haydi bakalım, haydi gel. along with birlikte. along side yan yana. already ad. imdiye kadar, daha imdiden, kadar, zaten. also ad. dahi, de, ayrıca, bir de. alter v. tadil etmek, deitirmek. although con. bununla beraber, her ne kadar. altogether ad. hep beraber, beraberce, birlikte. always ad. daima, her zaman. amaze v. aırtmak, hayret ettirmek, amazing adj. aırtıcı.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

amaze 339

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

340 anvil ambassador n. büyükelçi. ambition n. hırs, ihtiras, ambitious hırslı, ihtiraslı. ambush v. pusuya düürmek, pusuya yatmak. American adj. Amerikalı ,Amerikan, Amerika’ya ait amid(st) pp. ortasında. among n. (ikiden fazla ey) arasında amulet n. tılsım, muska, nazarlık. amuse v. elendirmek, güldürmek, amusement n. elence. an bir, herhangi bir. analogous adj. benzer, kıyas edilebilir, analogy n. iliki, benzerlik. Anatolia n. Anadolu. ancestor n. cet, ata, ancestral adj. dededen kalma, ancestry n. dedeler, ecdat. anchor n. gemi demiri, çapa, v. demir atmak. ancient adj. eski. and con. ve, ile, bir de, daha, de. and so on vesaire. two and two ikier ikier. anew ad. tekrar, yeniden. angel n. melek. anger n. hiddet, öfke, darılma. angle {1} n. açı, köe, görü açısı. angle {2} v. eik olarak koymak. angle {3} v. olta ile balık avlamak. angle for tutmaya çalımak. angry adj. hiddetli, kızgın, öfkeli, dargın, angrily ad. hiddetle, öfke ile, angry about (bir eye) kızgın, angry with (birisi)ne kızgın. anguish n. büyük acı, ıstırap, keder. angular n. açı, köe, köeli. animal n. hayvan. animate n. canlı, animate v. canlandırmak, hareketlendirmek. animosity n. dümanlık, nefret ankle n. ayak bilei, topuun yan kemii. annihilate v. yok etmek, imha etmek. anniversary n. yıldönümü. annoy v. rahatsız etmek, taciz etmek, kızdırmak, annoying adj. can sıkıcı, annoyed about bir eye öfkeli, sıkıntılı, annoyed with birisine öfkeli annual n. senelik, yıllık. annul v. feshetmek, yürürlükten kaldırmak, bozmak. another adj. baka, dier, one after another sırayla. answer n. yanıt, cevap, v. yanıtlamak. ant n. karınca. antagonism n. karıtlık, dümanlık, rekabet, antagonist n. karıt, muhalif, düman. anthem n. ilahi, national anthem ulusal mar. anti- karı, zıt. anvil n. örs.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

anxiety n. endie, kaygı, tasa, anxious adj. endieli, kaygılı, merak içinde, be anxious about arzulamak, can atmak. any ad. bir, herhangi, bazı, bir miktar. not any hiç. any more baka, daha fazla. anybody/anyone bir kimse, biri(si),kim, herkes. anyhow/anyway her nasılsa, nasıl olsa, herhalde, her neyse, anymore artık. anything (herhangi) bir ey, ne olsa, her ey. anywhere nerede olursa olsun, her (hangi bir) yerde. apart ad. bir tarafta, ayrı ayrı, ayrılmı, apart from -den baka, apartment n. apartman, oda. ape n. maymun. aperture n. aralık, açıklık, delik. apiece ad. adam baına, beher, her biri. aplenty ad. bol bol olarak. apologize v. özür dilemek. apoplectic n. felçli, inmeli, apoplexy n. felç, inme. appall v. korkutmak, dehet içinde bırakmak. apparel n. giyim, elbise. apparent adj. aikar, besbelli, apparently ad. görünüe göre, anlaılan, galiba. appear v. gözükmek, belirmek. appease v. teskin etmek, yatıtırmak. appendix n. ilave, ek, körbaırsak. apple n. elma. applicable adj. tatbik edilebilir, uygulanabilir. apply v. müracaat etmek, üstüne koymak, bavurmak. appoint v. kararlatırmak, atamak, appointee n. atanmı. April n. Nisan. apron n. önlük. apt adj. elverili, uygun, yerinde. aquarium n. akvaryum arbitrary adj. keyfi. architect n. mimar. area n. saha, alan, avlu, yüz ölçüsü. aren’t = are not Argentina n. Arjantin argument n. tartıma, münakaa arid adj. kurak, çorak, kavruk. arise v. kalkmak, çıkmak, domak. arm {1} n. kol, ube. arm {2} v. silah, silahlanmak, silahlandırmak. Armenia n. Ermenistan. armful ad. kucak dolusu. army n. ordu. around ad. etrafında, çevre(sin)de, yaklaık olarak, yakın(ın)da, orada burada. arrange v. düzeltmek, sıraya koymak , ayarlamak, düzenlemek.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

ar 341

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

342 auburn arrest v. tut(ukla)mak, yakalamak, tevkif etmek. arrive v. varmak, gelmek, ulamak, arrival n. varı, gelme, ulama. arrogance n. kibir, kendini beenme, küstahça gurur. arrow n. ok, ok iareti. arsenal n. tersane, cephanelik. arson n. kundakçılık. art n. sanat, zanaat, hüner. artful adj. kurnaz, hilekâr. artichoke n. enginar. article n. makale, fıkra, eya, tanım edatı. artificial adj. suni, yapma, yapay. as ad. kadar, iken, gibi, olarak, çünkü. ashore ad. karada, sahilde. ashtray n. kül tablası Asia n. Asya. aside ad. bir tarafa, köeye, yana, aside from -den baka. ask v. sormak, rica etmek, istemek, davet etmek, ask for sormak, istemek. asleep adj. uykuda. aspect n. görü, manzara, tavır, yön. ass n. merkep, eek, sersem, ahmak. assent n. onama, rıza gösterme. assert v. iddia etmek, ileri sürmek. assistant n. yardımcı. assure v. güvence vermek, temin etmek. astonish v. hayret ettirmek, aırtmak, astonishment hayret, akınlık. astute adj. kurnaz, cin fikirli, zeki. asunder ad. parçalara ayrılmı, ayrı. asylum n. barınak, sıınak. at pp. de, da, ye, halinde, yanında, üstünde, at home evde, at all hiç, at last sonunda, at once hemen, derhal. attach v. balamak, birletirmek, haczetmek. attack n. akın, saldırı, v. saldırmak. attain v. ermek, ulamak, elde etmek. attempt n. giriim, deneme, yeltenme, v. girimek, teebbüs etmek, gayret etmek. attend v. hazır bulunmak, beraberinde olmak, refakat etmek, dinlemek, dikkat etmek, attendant n. hizmetçi, attention n. dikkat, hazır ol. attic n. tavan arası. attitude n. davranı, tutum, vaziyet. attract v. çekmek, cezp etmek, attraction n. cazibe, çekim, attractive adj. cazibeli, çekici, alımlı. attribute v. atfetmek, vermek, attribution n. nitelik, özellik sıfat, simge. auburn n. kestane rengi.

auction n. mezat, açık artırma, auctioneer n. mezatçı. audacious atak, cüretli, atılgan, audacity n. küstahlık. audibility n. duyulabilme, audible adj. duyulur, kulakla iitilebilir. audibly ad. iitilir durumda. August n. Austos, adj. aziz, yüce. aunt n. teyze, hala, yenge. Australia n. Avustralya. Austria n. Avusturya. autumn n. sonbahar, hazan. auxiliary n. yardımcı, yedek. avail v. yaramak, faydalı olmak, available adj. mevcut, emre hazır, elverili. avalanche n. çı, heyelan. avenge v. öcünü almak, acısını çıkartmak. avenue n. geni cadde, iki tarafı aaçlı yol. avoid v. sakınmak, kaçınmak, avoidance n. sakınma. avow v. açık söylemek, itiraf etmek, avowal n. itiraf. await v. beklemek. awake adj. uyanık, v. uyanmak, uyandırmak. away ad. ötede, uzakta, uzaa. awhile ad. bir müddet, kısa bir süre. awkward adj. acemi, beceriksiz, sıkıntılı. awl n. tı, biz. awning n. gölgelik, tente. awry n. çarpık, eri, go awry v. ters gitmek. axe n. balta. azure n. gök mavisi, mavi gök rengi.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

bait 343

babe n. bebek, küçük çocuk. baby n. bebek. bachelor n. bekar, ergin erkek. back n. arka, sırt, geri, back v. arka çıkmak, desteklemek, back-ache n. arka/sırt arısı. bacon n. tuzlanmı tütsülenmi domuz eti, domuz pastırması. bad adj. berbat, kötü, kusurlu, deersiz, bad for you sizin için zararlı, want badly çok istemek. badge n. iaret, plaka, rozet. baffle v. aciz bırakmak, bozmak, aırtmak. bag n. çanta, torba, çuval, kese. baggage n. bagaj, taınacak yolcu eyası. bagginess (elbise için) bolluk, baggy adj. (elbise için) üsten sarkan, çok bol. bagpipe n. gayda, bagpipes n. tulum çalgısı. bail n. kefalet, teminat, kefil. bait n. (kapan veya olta için) yem.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

B - b

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

344 barrage bake v. (fırında) piirmek, baked pimi, sertlemi, baker n. fırıncı, ekmekçi, bakery n. fırın, ekmekçi dükkânı, baking piirme, kızartma, baker n. fırıncı. balance n. balans, terazi, kantar, denge, mizan. balcony n. balkon. bald adj. kel, saçları dökülmü. balderdash n. saçma sapan söz, palavra. bale n. balya, denk. ball n. top, küre. ballad(e) n. arkı, türkü, iir. ballot n. kura, oy, v. oy vermek, kura çekmek, ballot box n. oy sandıı. ballpoint n. tükenmez kalem. banana n. muz. band {1} n. erit, bant, kayı. band {2} topluluk, takım, güruh. band {3} bando, müzik topluluu. bandage n. sargı, bandaj, v. sarmak. bandit n. ekıya, haydut. bangle n. bilezik, halka. banish v. sürgün etmek, banishment n. sürgün. banister n. tırabzan. bank n. kıyı, kenar, yaka, banka, v. bankaya yatırmak. bank account n. banka hesabı, bank card n. kredi kartı., banknote n. banknot. banner n. bayrak, sancak. banns n. evlenme ilânı. banquet n. ölen, ziyafet. bar {1} n. çubuk, çizgi, engel, çıta, (mahkemede)baro, suçlu yeri. bar {2} v. kol demiri ile kapatmak, yasak etmek. barb n. ok ucu, olta kancası, diken, barbed wire n. dikenli tel. barbarian n. barbar, vahi, barbarous adj. barbar(ca), gaddar(ca), kaba, uygarlıktan uzak. barber n. berber. bare adj. çıplak, açık, çorak, sade, a bare living ancak hayatını kazanabilmek. bare-faced adj. utanmaz, yüzsüz, bare-headed adj. baı açık, apkasız, barely ad. hemen hemen, ancak, bareness n. çıplaklık. bargain n. ticari anlama, i, pazarlık, kelepir, elden düme, indirimli, v. pazarlık etmek, ummak, beklemek. barge n. mavna, yük dubası, salapurya. bark {1} n. kabuk, aaç kabuu. bark {2} v. havlamak. barley n. arpa. barn n. ambar, samanlık, ahır. barometer n. barometre. barrack(s) n. kıla. barrage n. bent, baraj, nehir barajı.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

barrel n. varil, fıçı, v. fıçıya koymak. barren adj. kıraç, kısır, çorak, verimsiz. barricade n. barikat, engel, mania. barrier n. set, çit, korkuluk. barrister n. avukat, savunucu, dava vekili. barter n. takas, trampa, dei toku, v. trampa etmek. base n. taban, temel, esas, kural, v. temelini atmak, esasını koymak, kurmak. baseball n. beysbol. basement n. bodrum katı, baseness alçaklık, adilik. bashful adj. mahcup, çekingen. basic adj. asıl, temel. basin n. tas, küvet, leen, havuz. basis n. prensip, esas, ilke. bask v. günelenmek. basket n. sepet, küfe, zembil, basketball n. basketbol. bastard adj. piç. baste {1} v. teyellemek, ilitirmek. baste {2} v. üzerine ya dökmek, dayak atmak. bastion n. teyel, dayak atma. bat {1} n. yarasa. bat {2} n. sopa, raket, çomak. bat {3} n. sürat, hız. bath n. banyo, yıkanma yeri, yunak, v. banyo yapmak, yıkamak. bathe v. (denizde) yıkanmak, yüzmek. bathrobe n. bornoz, sabahlık bathtub n. küvet. batman n. emir eri. batter n. hırpalamak, battered adj. harap olmu, hırpalanmı. battery n. batarya, pil. battle n. mücadele, sava. battlefield n. sava alanı. battleship n. sava gemisi, zırhlı gemi. bawl v. bar bar baırmak, haykırmak. bay {1} n. defne aacı. bay {2} n. doru (at rengi). bay {3} n. koy, körfez. bay {4} v. (köpek) havlamak, keep at bay mertçe saldırmak, sıkıtırmak. bay {5} n. cumba, duvar bölmesi, sick bay n. revir. bazaar n. pazar, çarı. be v. olmak, bulunmak, be in love aık olmak, be sorry about bir ey için üzgün olmak, be terrified of bir eyden/birisinden çok korkmu olmak. beach n. kumsal, plaj, beachwear n. plaj elbisesi. beacon n. fener, iaret kulesi, yüksekte iaret vermek için yakılan ate. bead n. boncuk, tespih. beak n. gaga. bean n. fasulye, bakla, baklagiller.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

bean 345

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

346 believe bear n. ayı. beard n. sakal, bearded adj. sakallı. bearer n. hamil, taıyan, bearing n. iliki, davranı, tavır. beast n. (dört ayaklı) hayvan, canavar, beastly hayvanca, canavarca. beat {1} n. vurma, çalma, tempo. beat {2} v. dövmek, vurmak. beautiful adj. güzel, ho, beautify v. güzelletirmek, beauty n. güzellik, beautician n. makyaj uzmanı, güzellik uzmanı. because con. çünkü, zira, because of nedeniyle, dolayı, yüzünden. beckon v. (birine) iaret etmek. become v. olmak, dönümek, yakımak, becoming adj. uygun, yakıık alır. bed n. yatak, yatacak yer, karyola, bed and breakfast yatak ve kahvaltı servisi, bedroom n. yatak odası, bedtime yatma zamanı. bee n. bal arısı. beef n. sıır eti, beefsteak n. biftek. beehive n. arı kovanı, beekeeper n. arıcı, beeline n. en kısa yol. been olmu, imi, gitmi. beer n. bira. beet n. pancar. beetle n. tokmak, böcek. befall v. vuku bulmak, baına gelmek. before ad. (-den) önce, the day before bir gün önce, beforehand daha önce, evvelden, before long en kısa zamanda, çok geçmeden. beg n. dilenme, v. dilemek, rica etmek, istemek, I beg your pardon sizden özür dilerim, affedersiniz. beggar n. dilenci, çapkın. begin v. balamak, to begin with ilk olarak, beginning balangıç, kaynak. begone defol. begrudge v. çok görmek, gözü kalmak. behalf n. yan, taraf, on behalf of adına,namına,lehinde. behave v. davranmak, hareket etmek, behave yourself uslu dur, terbiyeni takın, behaviour n. davranı. behead v. boynunu vurmak, idam etmek. behind n. kıç, arka, ad. arka(sın)da, gerisinde, pp. arka plân. behold v. bakmak, görmek, beholden adj. borçlu, minnettar. being n. olu, yaratık, varlık, insan. belated adj. gecikmi, geceye kalmı. belch n. geirme, v. geirmek, püskürtmek. Belgium n. Belçika. belief n. inanç, iman, güven. believe v. inanmak, güvenmek, iman etmek.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

belittle v. küçültmek, alçaltmak. bell n. çan, zil, kampana, bellboy / bellhop n. komi. bellow v. böürmek, kükremek, baırmak. belly n. karın, göbek. belong v. ait olmak, belongings n. kiisel eya, pılı pırtı. beloved adj. sevilen, sevgili, aziz. below ad. aaı(sında), alt(ında), aaıda. belt n. kuak, kemer, kayı. bench n. sıra, kanepe, tezgâh. bend n. kıvrım, kavis, viraj, ba, düüm, v. bükmek, emek, kıvırmak, kıvrılmak. beneath ad. altında, altta. benediction n. hayır duası, kutsama, takdis. benefaction n. iyilik, hayır. beneficent adj. hayırsever, yardımsever. beneficial adj. faydalı, yararlı, hayırlı. benefit n. yarar, fayda, hayır, kâr, v. faydalı olmak, iyilii dokunmak. benevolence adj. iyi kalpli, yardımsever, kâr amacı gütmeyen. benevolent adj. iyilik, hayırseverlik bent n. meyil, eim. adj. eri, bükük. bequeath v. vasiyet etmek, bequest n. vasiyet edilen ey, baı. bereave v. yoksun bırakmak, elinden almak, bereavement n. yoksunluk, büyük kayıp. beret n. bere. berry n. böürtlen, çilek. berserk adj. vahi (savaçı), çılgın, go berserk çıldırmak. berth n. kuet, yatak, ranza. beseech v. yalvarmak. beside pp. yanına, yanında, beside oneself kendini kaybetmi. besides ad. bundan baka, ayrıca, üstelik. besiege v. kuatmak. best n. en iyisi, adj. en iyi, en çok, en uygun, at best olsa olsa, bestseller satı rekoru kıran kitap, best of my knowledge bildiime göre. bestial adj. hayvanca, vahi. bestow v. vermek, baılamak, hediye etmek. bet n. bahis, iddia, v. bahse girmek, iddia etmek. betray v. ihanet etmek, aldatmak, betrayal n. ihanet, ele verme, betrayer n. hain, ihanet eden. betroth v. nianlamak, betrothal n. nian. better adj. daha iyi, daha güzel, daha çok, get the better of yenmek, üstün olmak, get better iyilemek, better and better gittikçe daha iyi. between pp. (iki nesne ya da kii) arasında, arada, araya, between you and me lâf aramızda. beverage n. içecek, merubat.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

beverage 347

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

348 blank bevy n. küme, grup, sürü. bewail v. bir eye alamak, hayıflanmak. beware v. sakınmak, dikkat etmek. bewitch v. büyülemek. bewitching adj. büyüleyici. beyond pp. ileri, öte, ötede, öteye, dıında, üstünde, çok fazla. bias n. eilim, ön yargı, biased adj. ön yargılı. bicycle n. bisiklet. bid v. emretmek, teklif etmek, önermek, söylemek, açık arttırmada fiyat arttırmak, bid farewell n. teklif. big adj. iri, büyük, kocaman, önemli. bigamy n. iki elilik. bigot n. tutucu, banaz, dar kafalı, bigotry n. dar kafalılık, bigoted adj. tutucu, banaz. bike n. bisiklet. bilateral adj. iki taraflı. bilberry n. yaban mersini. bile bayl n. öd, safra. billboard n. ilân tahtası. billfold n. cüzdan. billiards n. bilârdo. billow n. büyük dalga, v. dalgalanmak. bin n. kutu, sandık, ambar. bind v. balamak, sarmak, ciltlemek, mecbur etmek. binoculars n. dürbün. bird n. ku, bird’s eye view ku bakıı. birth n. doma, doum, give birth to dourmak, date of birth doum tarihi, birthplace doum yeri, birthday doum günü bit n. gem, parça, lokma, kırıntı. bitch n. dii köpek, kahpe. bite n. ısırma, ısırık, lokma, di yarası, v. ısırmak, sokmak, dilemek. bitter adj. acı, keskin, sert. bitumen n. zift, katran. blab v. gevezelik etmek, n. geveze, bo boaz. black adj. kara, siyah, zenci, kirli, black art büyü, black pepper kara biber, blackboard n. kara tahta, yazı tahtası, blacken v. karartma, iftira atma, blackhead n. ben, benek, blacking n. ayakkabı boyası, blackmail n. antaj, black market kara borsa, blacksmith n. demirci, nalbant, blacktop n. asfalt, asfaltlamak. bladder n. mesane, sidik torbası. blade n. bıçak azı, jilet, kılıç. blame n. ayıplama, kınama, kusur, v. ayıplamak, kınamak. to be blamed for suçlu olmak, sorumlu olmak, blameless ad. suçsuz, kusursuz, blame (something) on (bir ey)in suçunu birisine bulmak. blanch v. aartmak, beyazlatmak, soldurmak. blank adj. bo, açık, yazısız, anlamsız, akın.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

blanket n. battaniye. blatant adj. apaçık, belirli. bleed v. kan kaybetmek, kanamak. blend n. harman, karıım, v. harmanlamak, karıtırmak. blender n. karıtırıcı. bless v. kutsamak, hayır duası etmek, bless my soul aman Allah, bless me vay canına. blind adj. kör, anlayısız, çıkmaz sokak, n. perde, kepenk. blink v. göz kırpmak. blithe adj. neeli, en, sevinçli. block n. blok, kütük, engel, v. tıkamak, engel olmak, blond n. , adj. sarıın (kimse), blonde sarıın (kadın). blood n. kan, soy, ırk, bloodcurdling tüyler ürpertici, bloodless adj. kansız, bloody adj. kanayan, kanlı, belâlı. blossom n. bahar çiçei, v. çiçek açmak, gelimek. blot n. leke, kusur. blouse n. bluz blow n. vuru, darbe, iddetli rüzgâr. blubber n. balina yaı v. yüksek sesle alamak. blue adj. mavi. blurt v. düünmeden söylemek, blurt out azından kaçırmak. blush v. (yüzü) kızarmak, utanmak. board n. tahta, (pansiyonda) yemek, yönetim kurulu, boarding school n. yatılı okul, boarder n. pansiyoner, yatılı örenci, boarding house n. pansiyon. boat n. kayık, sandal, tekne, bot, gemi, boatman n. sandalcı. bobbin n. bobin, makara. body n. vücut, gövde. bogus adj. sahte, yapmacık. boil n. çıban, v. kaynamak, halamak, kaynatmak, boiled egg kaynamı yumurta, boiler n. buhar kazanı. bold adj. cesur, atılgan, küstah. bomb n. bomba. bond n. ba, iliki, bono, kefalet, v. kefil olmak. bone n. kemik, kılçık. bonus n. ikramiye, prim. boo v. yuhalamak. booby n. ahmak. book n. kitap, defter, v. yer ayırtmak, rezervasyon, bookcase kitap dolabı, booking office bilet giesi, bookshop n. kitap evi, kitapçı. boot n. ayakkabı, çizme. booze n. alkollü içki. border n. kenar, sınır, border on sınır komusu olmak. bore v. delmek, oymak, usandırmak, can sıkmak, bored with den sıkılmı boring n. can sıkıcı. born adj. domu, be born domak.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

born 349

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

350 brief borough n. kasaba, ilçe, küçük ehir. borrow v. borç almak, ödünç almak. bosom n. göüs, sine, kucak, adj. samimi, bosom friend samimi dost. boss n. iveren, amir, patron, v. yönetmek. botch v. bozmak, beceriksizlik. both her ikisi de, adj. her iki. bother n. canını sıkma, sıkıntı, v. taciz etmek, canını sıkmak. bottle n. ie, biberon, v. ielemek. bottom n. dip, alt, temel, kıç. boulder n. kaya parçası. boundary n. sınır, hudut, out of bounds yasak bölge. bow n. yay, kavis, gök kuaı. bowl n. kase,tas, çanak, v. yuvarlanmak, to bowl over yere yıkmak, devirmek. box n. kutu, sandık. boy n. erkek çocuk, olan. bra n. sutyen. bracelet n. bilezik, kelepçe. bracket n. kol, destek, parantez, v. birletirmek, birbirine balamak. braid n. örgü, belik, kurdele, v. saç örmek, kurdele takmak. brain n. beyin, brainless adj. akılsız. brake n. fren, v. frenlemek, fren yapmak. bran n. kepek. branch n. dal, kol, ube, v. kollara ayrılmak, dal budak salmak. brass adj. pirinç (maden), n. pirinçten yapılmı nefesli sazlar, brassy adj. arsız, yüzsüz, küstah. brave adj. cesur, yakııklı, v. göüs germek, bravely ad. cesurca, bravery n. kahramanlık. bravo aferin. Brazil n. Brezilya, Brazilian adj. Brezilyalı, Brezilya’ya ait. bread n. ekmek. breadth n. genilik, en. break n. kırık, ara, açıklık, mola, ans, fırsat, v. kırmak, koparmak, bozmak. break down bozulmak, çökmek, breakdown n. bozulma, arıza, çökme, break off ayrılmak, ayırmak, break the law suç ilemek. breakfast n. kahvaltı. breakwater n. dalgakıran. breast n. göüs, meme. breath n. nefes, soluk, nefes alma. breathe v. nefes almak. bribe n. rüvet, v. rüvet vermek. brick n. tula, bricklayer n. duvarcı. bride n. gelin. bridge n. köprü, briç, bridge over atlatmak. brief adj. kısa, özet.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

bright adj. parlak, berrak, renkli, canlı, zeki. bring v. getirmek, bring along yanında getirmek, bring up yetitirmek, büyütmek. Britain n. Britanya. British n. ngiliz, ngiltere’ye ait. broad adj. geni, belli, sınırsız. broadcast n. radyo yayını, v. radyo ile yayınlamak. broadminded adj. açık fikirli. brochure n. broür. broke adj. meteliksiz. broken adj. kırık, kopuk, bozuk, broken-hearted kalbi kırık. broom n. saplı süpürge, broomstick n. süpürge sopası. brothel n. genelev. brother n. erkek karde, brotherly kardeçe. brown adj. kahverengi. brush n. fırça, çalılık, v. fırçalamak. bucket n. kova. buddy n. arkada, kafadar. budget n. bütçe. buffalo n. manda. buffet {1} n. büfe. buffet {2} n. yumruk, tokat, v. yumruk atmak, tokatlamak. build v. ina etmek, yapmak, kurmak, building yapı, bina. bulb n. çiçek soanı, elektrik ampulü. Bulgaria n. Bulgaristan, Bulgarian adj. Bulgar, Bulgaristan’a ait. bull n. boa, bulldog n. buldok köpei. bullet n. mermi, kurun. bumper n. (oto) tampon, azına kadar dolu bardak. bunch n. demet, salkım. bunny n. tavan. burden n. yük, aırlık, v. yüklemek, yüklenmek. bureau n. yazıhane, büro. burglar n. hırsız, ev hırsızı. burn n. yanık, yanık yeri, v. yanmak, yakmak. bursar n. muhasebeci. burst n. patlama, çatlama, v. patlamak, patlatmak, yarılmak. bus n. otobüs. bush n. çalı, fidan. business n. i, meslek, görev, ticaret. busy adj. megul, faal, ilek. but pp. fakat, ama, lakin, den baka. butcher n. kasap, v. kesmek, butchery n. kasaplık, katliam. butt n. fıçı, dipçik, v. tos vurmak. butter n. tereyaı, v. tereyaı sürmek. butterfingers n. sakar kimse. butterfly n. kelebek. buttock n. kalça, but, kaba et. button n. düme, elektrik dümesi, button up v. iliklemek.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

button 351

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

352 candle buttress n. ayak, destek, v. desteklemek. buy v. satın almak, buyer n. alıcı, müteri. by pp. ile, kadar, tarafından, yakınında, kenarında, -in yanında, vasıtasıyla, göre. bye bye Allahaısmarladık, güle güle, hoça kal by-pass n. kestirme, v. gidermek, atlatmak.

C -c cab n. taksi, kiralık araba, makinist, (kamyonda) oförün yeri. cabbage n. lâhana. cabin n. kamara, kabin, kulübe. cabinet n. bakanlar kurulu, kabine, çekmeceli dolap, küçük özel oda. cable n. kablo, halat, telgraf, v. telgraf çekmek. café n. pastane, çayhane, kahvehane, küçük lokanta. cafeteria n. kafeterya. cage n. kafes, v. kafese koymak. cagey adj. kurnaz, açıkgöz. cake n. pasta, kek, çörek, v. katılamak, cake tin n. kek kalıbı. calamity n. belâ, felaket. calculate v. hesaplamak, calculation hesap, calculator n. hesap makinesi. calendar n. takvim. calf n. dana, buzaı, baldır. calico n. basma. call v. baırmak, seslenmek, çaırmak, telefon etmek, isimlendirmek, call at uramak, caller n. telefon eden, ziyaretçi. callow adj. tecrübesiz, acemi. callus n. nasır. calm adj. sakin, durgun, calmness n. sakinlik. cambric n. patiska, ince beyaz kuma. camel n. deve, camelhair deve tüyü. camera n. fotoraf makinesi, kamera. camp n. kamp, kıla, v. kamp yapmak. can {1} aux. gücü yetmek, -ebilmek. can {2} n. marapa, teneke kutu, kap. Canada n. Kanada, Canadian adj. Kanadalı ,Kanada’ya ait. canal n. kanal, su yolu. canary n. kanarya. cancel v. iptal etmek, üstüne çizgi çekmek, silmek. cancer n. kanser. candid adj. samimi, dürüst. candidate n. aday. candle n. mum, candlelight n. mum ııı, candlestick n. amdan.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

candy n. eker, bonbon. capability n. yetenek, capable adj. yetenekli, kabiliyetli. capacity n. kapasite, hacim, yetenek, güç, iktidar. capital n. bakent, büyük harf, sermaye. captain n. kaptan, yüzbaı, deniz albayı. captivate v. büyülemek. captive n. esir, tutsak, mahpus, captivity n. tutsaklık. capture n. zaptetme, ele geçirme, v. yakalamak, ele geçirmek, esir etmek. car n. otomobil, vagon. car park n. otopark caravan n. karavan card n. kart, karton, iskambil kaıdı. care n. dikkat, bakım, merak, endie, v. merak etmek, ilgilenmek, önemsemek, aldırı etmek, carefree adj. dertsiz, kaygısız, careful adj. dikkatli, careless adj. dikkatsiz, care about birisini /bir eyi önemsemek, care for birisine (bir hastaya yalıya vb.) bakmak , bir eyden holanmak. career n. kariyer, meslek yaamı caress n. okama, kucaklama, v. okamak. cargo n. yük, kargo. caries n. di çürümesi. carnival n. karnaval, elence, enlik. carpenter n. marangoz, doramacı. carpet n. halı. carriage n. araba, vagon, taıma, nakliye. carrot n. havuç. carry v. taımak, nakletmek. cart n. atlı yük arabası. carton n. karton kutu, mukavva kutu. cartoon n. çizgi film, karikatür, çizgi roman. case n. durum, olay,dava, sorun, kılıf, in any case her durumda. cash n. para, pein para, nakit, v. tahsil etmek, paraya çevirmek. cashier n. kasiyer. casket n. mücevher kutusu. castle n. kale, hisar, ato. cat n. kedi. catch n. tutma, yakalama, v. tutmak, yakalamak, yetimek (taıta). cathedral n. katedral, büyük kilise. catholic n. katolik. cattle n. sıır. cauliflower n. karnabahar . cause n. neden, sebep, amaç, v. neden olmak, dourmak, causeless adj. nedensiz. caution n. dikkat, uyarı, v. uyarmak. cease v. durmak, bitmek, bitirmek, ceaseless sürekli. ceiling n. tavan.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

ceiling 353

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

354 cheek celebrate v. kutlamak, celebration n. kutlama. celebrated n. ünlü. cell n. hücre, küçük oda, pil. cement n. çimento, tutkal, v. yapıtırmak, beton kaplamak. cemetery n. mezarlık. census n. nüfus sayımı. cent n. doların yüzde biri. center (centre) n. merkez, orta, v. ortaya koymak, ortalamak. central n. telefon santralı, adj. merkezi, orta. century n. yüzyıl. certain adj. kesin, belli, emin, for certain üphesiz, kukusuz. certificate n. diploma, belge, vesika. certitude n. kesinlik. chain n. zincir, v. zincirlemek, chain down zincirle balamak. chair n. sandalye, kürsü, v. bakanlık etmek. chairman n. (toplantıda) bakan. chalk n. tebeir. challenge n. meydan okuma, v. meydan okumak. champ v. ısırmak, çinemek. champagne n. ampanya. champion n. ampiyon, v. savunmak, desteklemek. chance n. ans, talih, fırsat, v. rast gelmek, adj. ans eseri. chandelier n. avize. change n. deitirme, deiim, para bozma, v. deitirmek, deimek, para bozdurmak. channel n. kanal, nehir yataı, televizyon kanalı, v. yöneltmek, kanal açmak. chaos n. kaos, büyük karııklık chapter n. bölüm character n. karakter, tip, nitelik, kiilik. chard n. pazı. charge n. fiyat, ücret, suçlama, arj, görev, v. fiyatlandırmak, suçlamak, arj etmek, görevlendirmek, charge (someone) with (birisi)ni bir eyle suçlandırmak, (birisi)ni bir eyle görevlendirmek, free of charge parasız, karılıksız. charitable adj. iyiliksever, cömert, efkatli. charity n. iyilik, baı, yardım dernei. charm n. cazibe, büyü, muska, v. cezp etmek. charter n. patent, v. (gemi, uçak) kiralamak. chase n. av, v. kovalamak, avlamak. chat n. sohbet, v. sohbet etmek, konumak. cheap adj. ucuz, deersiz. cheat n. hile, dolandırıcılık, dalavere, v. hile yapmak, dolandırmak. check n. kontrol, vestiyer fii, lokantada hesap, çek, v. engellemek, kontrol etmek, emanete teslim etmek, check out otelden ayrılmak. cheek n. yanak, yüzsüzlük, küstahlık, cheeky yüzsüz, küstah.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

cheer n. nee, tevik, alkı, cheerful adj. neeli, en. cheese n. peynir. chemist n. kimyager, eczacı, chemistry n. kimya. cheque (check) n. (banka) çek. cherry n. kiraz. chess n. satranç. chestnut n. kestane (aacı), doru (at). chew v. çinemek. chick n. civciv. chicken n. piliç, tavuk, adj. korkak. chief n. ef, adj. büyük, belli balı, chiefly ad. balıca. child n. çocuk, children çocuklar. chilli n. kırmızı biber. chimney n. baca. chin n. çene. chip n. çentik, kumar fii, kırıntı, chips n. patates kızartması. chocolate n. çikolata. choice n. seçme, tercih, seçenek, adj. seçkin. choose v. seçmek, tercih etmek. Christ n. sa. Christian Hıristiyan. Christmas n. Noel. cider n. elma arabı. cigar n. puro. cigarette n. sigara. cinema n. sinema. cinnamon n. tarçın. circle n. daire, çember, halka, v. etrafını dönmek, çember içine almak. circular adj. çember eklinde, yuvarlak, sirküler. circumstance n. hal, durum. circus n. sirk. city n. ehir, kent, site. civilization n. uygarlık. claim n. talep, iddia, v. hakkını istemek, iddia etmek. clam n. midye. clap n. el çırpma, alkılama, v. alkılamak. clash n. çarpma, çarpıma, v. çarpımak. class n. sınıf, zümre, çeit, mevki, v. sınıflandırmak, classroom, n. sınıf (odası). classify v. sınıflamak. clause n. madde, fıkra, cümlecik. claw n. (hayvan) pençe, tırnak, v. pençelemek, tırnaklamak. clean adj. temiz, pak, v. temizlemek, cleaner’s n. kuru temizleyici dükkânı clear adj. berrak, açık, net, temiz, v. temizlemek, temize çıkarmak, ad. tamamen. clearly ad. açık bir ekilde. clerk n. kâtip, sekreter.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

clerk 355

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

356 comfort clever adj. akıllı, zeki, becerikli. client n. müteri. climate n. iklim, hava. climb v. tırmanmak, çıkmak, climber dacı. clip n. klips, pens, kesme, v. kırkmak, kırpmak. cloak n. pelerin, cloakroom vestiyer. clock n. saat (masa, duvar), v. saat tutmak. close n. yakın, son, v. kapatmak, closed adj. kapalı. closet n. küçük oda, kabine, dolap, hela. cloth n. kuma, bez, masa örtüsü, clothing n. giyim. clothe v. giydirmek, üstünü örtmek, clothes elbise. cloud n. bulut, cloudy adj. bulutlu. cloven n. karanfil. club n. kulüp, dernek, sopa, v. sopa ile dövmek. clue n. ip ucu, iz, anahtar. clumsy adj. hantal, sakar, beceriksiz. clutch n. kavrama, tutma, debriyaj, v. kavramak, kapmak. coach n. antrenör, koç, fayton, v. antrenörlük. coal n. kömür. coarse adj. adi, kaba, ilenmemi, coarseness n. kabalık. coast n. kıyı, sahil, v. sahil boyunca gitmek. coat n. palto, ceket, v. kaplamak. cock n. horoz, (tüfek) tetik, v. hazır etmek, kurmak. adj. erkek. cockpit n. pilot kabini. code n. ifre, kanun, v. ifrelemek, Morse code n. Mors alfabesi. coffee n. kahve, coffeepot n. kahve cezvesi. coffin n. tabut. coiffeur n. berber, kuaför. coin n. metal para, v. para basmak. cold n. souk algınlıı, nezle, adj. souk, üümü. colic n. iddetli mide arısı, sancı. collar n. yaka, gerdanlık, tasma. colleague n. meslekta. collect v. toplamak, biriktirmek,tahsil etmek, adj. ödemeli. collection n. toplama, koleksiyon. college n. üniversite, yüksek okul, kolej. collide v. çarpmak, çarpımak, collide with birisiyle / bir eyle çarpımak. colour n. renk, boya, v. boyamak, coloured adj. renkli, boyalı. column n. sütun, kolon, direk, gazete sütunu. comb n. tarak, ibik, petek, v. taramak, taranmak. come v. gelmek, sonuçlanmak, come along ilerlemek, acele etmek, come back geri gelmek, come in içeri girmek, come across rastlamak. comedian n. komedyen, comedy n. güldürü, komedi. comfort n. konfor, refah, teselli, v. teselli etmek, yatıtırmak, comfortable adj. rahat, konforlu.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

comic adj. komik. comma n. virgül. command n. emir, komuta, yetki, v. emretmek, yönetmek. commander n. komutan, (deniz) binbaı. commend v. övmek. comment n. yorum, v. fikrini söylemek. commerce n. ticaret, i. commercial adj. ticari. commission n. görev, hizmet, kurul, komisyon. committee n. kurul, heyet, komite. common adj. genel, herkese ait, kamusal. communal adj. toplumsal. communism n. komünizm. community n. toplum, halk. companion n. arkada, yolda. company n. irket, ortaklık, grup, arkadalık. compare v. karılatırmak, kıyaslamak. comparison n. karılatırma, kıyaslama. compartment n. daire, bölme, kompartıman. compass n. pusula, pergel. compel v. zorlamak, mecbur etmek. compensate v. bedelini ödemek, zararını karılamak, tazmin etmek. competence n. yeterlik, ustalık, salahiyet, competent n. yetkili. competition n. yarıma, rekabet, competitor n. rakip. complain v. ikâyet etmek, içini dökmek, complaint n. ikâyet, dert, keyifsizlik. complement n. tamamlayıcı, tümleç, v. tamamlamak. complete adj. tamam, eksiksiz, bütün, v. tamamlamak. complex adj. karıık, kompleks. complicate v. güçletirmek, karıtırmak, complicated adj. karmaık. compliment n. iltifat, kompliman, v. iltifat etmek, övmek. compose v. birletirmek, bestelemek, dizmek, composer n. bestekâr. composition n. bileim, kompozisyon, beste. compound v. birletirmek, karıtırmak, adj. bileik, karıık. comprehend v. anlamak, kavramak, kapsamak. comprehensive adj. kapsamlı, geni, ayrıntılı. compress n. kompres, v. sıkmak. compulsion n. zorlama, zorunluluk. compute v. hesaplamak, computer n. bilgisayar. conceal v. gizlemek, saklamak concentrate v. younla(tır)mak, aklını bir noktaya toplamak, özünü çıkartmak, concentration n. toplama, aklını bir noktada toplama, younluk. concept n. fikir, kavram, görü.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

concept 357

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

358 constant concern n. ilgi, endie, merak, v. ilgilendirmek, concern about den endielenmek, concerning hakkında. concert n. konser. concession n. teslim, ödün, imtiyaz. concise adj. öz, kısa, özlü. conclude v. sonuçlandırmak, bir karara varmak, sonuç çıkarmak, conclusion n. sonuç, netice. concrete {1} n. beton. v. beton kaplamak, adj. betondan yapılmı. concrete {2} adj. somut, gerçek, belirli. concrete {3} v. katılamak, ekillenmek. condition n. hal, durum, koul, art. conditional adj. artlı, kayıtlı. condom n. kondom, kaput, prezervatif. conduct n. davranı, tavır, hareket, v. davranmak, idare etmek. confess v. itiraf etmek, kabul etmek, confession n. itiraf. confidence n. güven, gizlilik, sırdalık. confidential adj. mahrem, gizli. confirm v. onaylamak, dorulamak, confirmation n. tasdik, teyit, belgeleme, dorulama, onay, ispat. confront v. karılatırmak, karı gelmek. confuse v. karıtırmak, aırmak. confusion n. akınlık, karııklık. congratulate v. tebrik etmek, kutlamak, congratulate (someone) on (birisi)ni bir ey için kutlamak. congress n. kongre, toplantı. connect v. balamak, birletirmek. connection n. balantı, ilgi, iliki. conquer v. fethetmek, zaptetmek, yenmek. conscience n. vicdan, conscientious adj. vicdanlı. conscious adj. bilinçli, haberdar, uyanık. consent n. rıza, izin, v. razı olmak, izin vermek. consequence n. sonuç, akıbet, consequently ad. sonuç olarak, onun için. conservation n. koruma, muhafaza, conservative adj. tutucu, muhafazakâr. conserve n. koruma, saklama, v. korumak, konserve yapmak. consider v. düünmek, tartmak, hesaba katmak, considerable adj. önemli, epey,hayli, çok, büyük. consideration n. düünce, hesaba katma, bedel, ilgilenme, göz önüne alma. consist v. ibaret olmak. consistent adj. tutarlı. console v. teselli etmek, avutmak, n. konsol. consonant n. sessiz harf. conspiracy n. komplo, gizli antlama, suikast, conspirator n. suikastçı. constant adj. deimez, sabit, sürekli.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

constipate v. kabız olmak, kabız yapmak. constipated adj. kabız, kabız olmu, constipation n. kabızlık. constitution n. anayasa, yaradılı, karakter. construct v. kurmak, ina etmek. construction n. inaat, yapı, bina. consulate n. konsolosluk. consult v. danımak, müracaat etmek. consume v. tüketmek, bitirmek, yok etmek. consumption n. tüketim. contact n. iliki, temas, balantı, v. balantı kurmak. contagious adj. bulaıcı. contain v. kapsamak, içermek, içine almak. contemporary n. çada. content {1} n. honutluk, kıvanç, v. honut etmek, adj. honut, memnun. content {2} n. öz, içerik, gerçek anlam, içindekiler, v. iddia etmek, yarımak. contents adj. içerik, içindekiler. contention n. tartıma, çekime, mücadele, münakaa. continent n. anakara, kıta, continental adj. kıtasal. continue v. devam etmek, sür(dür)mek, continuous ad. sürekli, devamlı, kesintisiz. contort v. bükmek, burmak, çarpıtmak. contraband n. kaçak (mal), kaçakçılık. contract {1} v. daral(t)mak, büzmek kısal(t)mak, (hastalık, alıkanlık, vb.) kapmak, contraction n. daralma, kısalma, büzülme, çekme. contract {2} n. kontrat, sözleme. contrary n. aksi, ters, zıt, muhalif, on the contrary aksine. contrast n. tezat, terslik, aykırılık. contribute v. baılamak, yardım etmek, katkıda bulunmak. contribution n. baı, katkı. control n. kontrol, denetim, egemenlik, idare, controller n. denetçi. convene v. toplamak, toplanmak. convenient adj. uygun, rahat, elverili. convent n. rahibe manastırı. conversation n. konuma,sohbet convince v. inandırmak, ikna etmek, convinced adj. emin. cook n. açı, v. pimek, piirmek. cool n. serinlik, soukkanlılık, v. serinlemek, serinletmek, adj. serin, sakin, kayıtsız, cooler n. soutma aleti, cool box n. soutucu. cooperate v. i birlii yapmak, birlikte çalımak. cop n. polis. copier n. kopyacı, fotokopi makinesi. copper n. bakır. copper n. bakır, v. bakır kaplamak, bakır rengi vermek. copy n. kopya, suret, yazı, v. kopyalamak.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

copy 359

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

360 crawl coral n. mercan, adj. mercandan, mercana benzer. corduroy n. fitilli kadife (kuma). core n. öz, göbek. cork n. (ie) tıpa, mantar, v. tıpalamak. corkscrew n. tirbuon, mantar tıpa açacaı. corn n. mısır, hububat, nasır, corncob n. mısır koçanı, popcorn n. mısır patlaı. corner n. köe, köe baı. cornstarch n. mısır niastası, mısır unu. corporation n. (anonim) irket, ortaklık, kurum, dernek. correct v. düzeltmek, adj. doru, yanlısız. correspond v. uymak, karılamak, benzemek, haberlemek, correspondence n. yazıma, haberleme, muhaberat. corridor n. koridor, geçit. corset n. korse. cosmic(al) adj. evren(sel). cosmopolitan n. ulus inancı olmayan, kozmopolit. cost n. eder, bedel, fiyat, maliyet, v. mal olmak, deeri olmak, bedeli olmak, at any cost neye mal olursa, her ne pahasına. cot n. (çocuk) portatif karyola. cotton n. pamuk, pamuk bezi, adj. pamuklu, cotton wool n. pamuk iplii. cough n. öksürük, v. öksürmek, cough drop n. öksürük pastili. council n. meclis, konsey, encümen. count v. saymak, hesapla()mak, hesaba katmak. counter n. sayıcı, tezgah, sayaç, fi, v. karı koymak, adj. karı, zıt, aksi. country n. ülke, memleket, yurt, tara, countryman n. hemehri, vatanda. couple n. çift, karı koca, v. birletirmek, çiftletirmek. courage cesaret, mertlik, courageous adj. cesur, yiit, mert. course n. ders, kurs, rota, gidi, yön, oyun alanı, yarı pisti, parkur, of course tabii, elbette, kukusuz. course n. ders, kurs, rota, of course tabii, elbette. court n. avlu, bahçe, alan, mahkeme (heyeti), courthouse n. adliye sarayı, mahkeme binası, ilçe hükümet binası. cousin n. kuzen, hala ya da amca çocuu. cover n. kap, örtü, kılıf, v. kapamak, örtmek, gizlemek. cow n. inek, cowboy n. inek çobanı, kovboy. crab n. yengeç. craft n. el sanatı, marifet, tekne, gemi. crag n. kayalık, sarp uçurum. cramp n. kramp, adale kasılması, karın arısı. crash n. iddetli gürültü, patırtı, ezme, buruturma, mahvetme, v. düüp parçalanmak, çatırdamak, çökmek, crash into bir eye gürültü ile çarpmak. crawl v. sürünmek, emeklemek.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

crayon n. mum boya, renkli kalem, boyalı kalem, v. mum boya ile resim yapmak, renkli kalemle boyamak. crazy adj. deli, çılgın. cream n. cilt kremi, krema, kaymak. create v. yaratmak, meydana getirmek, creative adj. yaratıcı. creature n. yaratık. credit n. kredi, güven, itibar, v. itimat etmek, güvenmek. creditor n. alacaklı, kredi açan kii. creek n. çay, dere, koy, nehir azı. creep v. sürünmek, emeklemek, sürünerek gitmek, ürpermek. crew n. tayfa, mürettebat, ekip. crime n. cürüm, suç, cinayet, criminal n. suçlu, cani, adj. suça ait crisis n. kriz, buhran. critic n. tenkit eden, eletirmen, kusur bulan, critical adj. eletiriye ait, tenkitçi, tehlikeli, kritik, nazik. crock n. çanak, çömlek, testi, saksı. crockery n. çanak çömlek yapma sanatı. crocodile n. timsah. crop n. ekin, ürün, yıın, crop up meydana çıkarmak. cross n. çarpı iareti, haç, v. çarpı iareti koymak, karıya geçmek, amak, çaprazlamak, karılamak, adj. dargın, cross up iini bozmak, crossword çapraz bilmece crossroads n. kavak. crow n. karga, horoz ötüü, cıvıltı, v. ötmek, böbürlenmek, sevinçten baırmak. crowbar n. kaldıraç. crowd n. kalabalık, yıın, ahali, v. doldurmak, sıkıtırmak. cruel adj. zalim, gaddar. cry v. alamak, baırmak, feryat etmek crystal n. kristal, billur, effaf ey, kol saati camı, adj. billur gibi, effaf,berrak. Cuba n. Küba. cucumber n. hıyar, salatalık. cucumber n. salatalık, hıyar. cuddle v. kucaklamak, barına basmak. cue n. iaret, ipucu, isteka. cufflink n. kol dümesi. cultivate v. topraı ilemek, ekip biçmek. culture n. kültür, terbiye, uygarlık, ekin, yetitirme. cumin n. kimyon. cup n. fincan, bardak, kupa. cupboard n. dolap, büfe. curd n. yumuak ve tuzsuz lor peyniri, kesilmi süt. cure n. tedavi, çare, ilaç, v. tedavi etmek. curio n. biblo, ender ey. curiosity n. merak, antika, biblo, curious adj. meraklı, hevesli. curl n. kıvrım, bukle, v. kıvrılmak, bükülmek, curler n. bigudi.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

curl 361

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

362 dawn curly adj. kıvırcık. currency n. nakit para, geçerlilik, döviz. current n. akıntı, akım, adj. geçerli, bu günkü, cari. curse n. lânet, beddua, v. lânet etmek, küfür etmek. curtain n. perde, pano, siper. curve n. eri, kavis, viraj, v. emek, bükmek. custom n. örf, gelenek, alıkanlık. customer n. müteri, gümrükçü. customs n. gümrük.customs officer n. gümrük memuru. cut n. kesik, yara, dilim, parça, v. kesmek, dilimlemek, cut (something) into (bir ey)i parçalara (keserek) bölmek, ayırmak, cut down kesip indirmek, cut glass n. desenli cam. cut off v. kesmek, keserek çıkarmak. cutlery n. çatal bıçak takımı. cutlet n. pirzola, külbastı. cycle n. dönem, devre, dönme, tur, devir, bisiklet, motosiklet, v. bisiklet/motosiklet sürmek. Cyprus n. Kıbrıs, Cypriot n. Kıbrıslı. cyst n. kist, ur.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

D - d dad(dy) n. baba(cıım). daily n. günlük, gündelik. dairy n. mandıra, sütçü dükkânı. daisy n. papatya. dam n. bent, baraj, v. baraj yapmak. damage n. zarar, ziyan, hasar, masraf, v. zarar vermek, hasar yapmak, damages n. tazminat. damn v. lânet etmek, küfür etmek. damp n. nem, rutubet, v. ıslatmak, bastırmak, söndürmek, adj. nemli, ıslak. dance n. dans, v. dans etmek, dancer n. dansçı, dansöz, dansör. danger n. tehlike, in danger tehlikede. dangerous adj. tehlikeli. dapper adj. ık, zarif, ufak tefek. dare v. cesaret etmek, cüret etmek, meydan okumak. dark n. karanlık, adj. karanlık, koyu, gizli, darkroom n. karanlık oda. darling n. sevgili. data n. veri, bilgi. date n. tarih, zaman, randevu, v. tarih atmak, randevulamak. daughter n. kız evlât. dawdle v. zaman kaybetmek, oyalanmak. dawn n. afak, gün aarması, v. afak sökmek, gün aarmak, aydınlanmak.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

day n. gün, gündüz, the other day geçen gün. daylight n. gün ııı. dazzle v. göz kamatırmak, baını döndürmek. dead adj. ölü, ölmü, cansız. deaf adj. saır. deal n. pazarlık, anlama, oyun kâıdı daıtma, dealer n. satıcı, tüccar, oyun kâıdı daıtan kii. dean n. dekan. dear adj. sevgili, aziz, samimi, deerli. dearth n. yokluk, kıtlık. death n. ölüm. debt n. borç, debtor n. borçlu. deceive v. aldatmak, kandırmak, deceiver n. hilekar. December n. Aralık ayı. decency n. terbiye, edep, decent adj. uygun, münasip, terbiyeli, zararsız. decide v. karar vermek, kararlatırmak, karar verdirmek, belirlemek decision n. karar, hüküm, yargı. deck n. güverte, vagonun üst bölümü. deck chair n. ezlong declare v. bildirmek, beyan etmek, ilân etmek, açıkça söylemek, declaration n. ilân, bildirim, beyan, açıklama. decline n. çökü, batma, alçalma. decorate v. süslemek, donatmak. decoration n. süs, süsleme. decorator n. dekoratör, tasarımcı. decrease n. azalma, eksilme, v. azalmak, eksilmek, azaltmak, eksiltmek. decrepit adj. eskimi, yıpranmı. deep adj. derin, deepfreeze n. derin dondurucu. deer n. geyik, karaca. default n. ödememek, ihmal etmek, kusur göstermek. defeat n. yenilgi, malubiyet, v. yenmek, bozguna uratmak. defect n. kusur, eksik, noksan, sakatlık. defect v. terk etmek, ayrılmak, isyan etmek. defence n. savunma, koruma. defend v. savunmak, müdafaa etmek. defile n. geçit, boaz, v. sıra ile geçmek. define v. tanımlamak, tarif etmek. definite adj. belli, kesin, belirli. defy v. meydan okumak, direnmek. degeneracy n. yozlama, degenerate adj. yozlamı, dejenere olmu. degree n. derece, aama, diploma. delay n. erteleme, v. ertelemek, geciktirmek. delectation n. elence, holanma, büyük zevk. delegate n. delege, temsilci.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

delegate 363

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

364 desire delicacy n. zarafet, nezaket, incelik, delicate adj. nazik, narin, ince, titiz, nefis, zarif. delicatessen n. meze, hazır yemekler, mezeci dükkanı, arküteri. delicious adj. lezzetli, nefis. delight n. haz, zevk, sevinç, v. sevindirmek, zevk almak, sevinmek, delightful adj. ho, nefis, zevkli, delighted with den honut. deliver v. teslim etmek, vermek, daıtmak, ulatırmak. delivery n. daıtım, doum, teslim. delta n. üçgen. demand n. istek, talep, v. talep etmek, istemek. demerit n. kusur, hata. demi- yarı. demise n. ölüm, vefat. demolish v. yıkmak, tahrip etmek. demonstrate v. kanıtlamak, göstermek, gösteri yapmak. demonstration n. gösteri, kanıtlama. denim n. kaba pamuklu kuma, kot pantolon kumaı. Denmark Danimarka. dense adj. youn, sık. dentist n. diçi. deny v. yalanlamak, inkar etmek. depart v. hareket etmek, ayrılmak. department n. ube, kısım, bölüm, dal, department store n. büyük maaza. departure n. hareket, kalkı, gidi. depend v. asılmak, asılı olmak. depend on v. -e balı olmak, tabi olmak, dependent (dependant) adj. balı, bakasının korumasına gereksinimi olan. deplete v. boaltmak, tüketmek. deposit n. emanet, depozit, mevduat, tabaka, tortu, v. emanete bırakmak, bankaya yatırmak. deprave v. ahlâkını bozmak, batan çıkarmak. depress v. bastırmak, alçaltmak, indirmek, keyfini kaçırmak, üzmek, canını sıkmak, zayıflatmak, depression durgunluk, çöküntü. depth n. derinlik. descent v. inmek, soyundan gelmek. describe v. tanımlamak, açıklamak, anlatmak, description n. tanımlama, tarif etme, cins, çeit. desert n. çöl, sahra. desert {1} n. çöl, bozkır, ıssız yer. desert {2} v. bırakmak, terk etmek, kaçmak, firar etmek desert {3} n. deer, liyakat. deserve v. hak etmek, lâyık olmak. design n. tasarı, taslak,desen. v. tasarlamak, çizmek, designer adj. tasarımcı, modacı. desire n. arzu, istek, v. arzulamak, istemek.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

desk n. okul sırası, yazı masası, kürsü. desperate adj. umutsuz, çaresiz, çılgın. despite pp. -e ramen, -e karın. dessert n. meyve veya tatlı (yemek sonunda). destination n. gidilecek yer, varı yeri, hedef. destine v. ayırmak, tahsis etmek. destiny n. kader, alın yazısı. destroy v. tahrip etmek, yıkmak, yok etmek. detail n. detay, ayrıntı. detect v. meydana çıkarmak, kefetmek. detective n. dedektif, sivil polis memuru. determine v. sınırlamak, belirlemek, determination n. azim, kararlılık, sınırlama, saptama. develop v. gelimek, gelitirmek, büyütmek. development n. gelime. device n. aygıt, alet, cihaz, icat, hile. devil n. eytan, devilish adj. eytanca. devote v. vakfetmek, adamak. devour v. yutmak, silip süpürmek. dew n. çiy, ebnem. diabetes n. eker hastalıı, diyabet, diabetic eker hastası. diagnose v. tanımak, tehis etmek, diagnosis n. tehis, tanı. dial n. kadran, v. telefon numarasını çevirmek. dialogue n. karılıklı konuma, tartıma, diyalog. diameter n. çap. diamond n. elmas, karo (iskambilde) diaper n. çocuk bezi. diarrhoea (diarrhea) n. diyare, ishal. diary n. hatıra defteri, günlük. dice v. küp eklinde kesmek, n. zar, oyun zarı, die n. zar, oyun zarı. dictate v. dikte ettirmek, yazdırmak, zorla kabul ettirmek. diction n. konuma tarzı, telâffuz, dictionary n. sözlük. die n. zar, oyun zarı, ans, v. ölmek, vefat etmek. diet n. perhiz, rejim, günlük besin, v. perhiz yapmak. differ v. farklı olmak, ayrılmak. difference n. ayrılık, fark, different adj. farklı, ayrı, baka. differential n. diferansiyel, diferansiyel dilisi. difficult adj. zor, güç, çetin, inatçı. difficulty n. zorluk, güçlük, sıkıntı. dig n. kazı, kinaye, v. kazmak, kazı yapmak. digest {1} n. özet. digest {2} v. sindirmek, hazmetmek, örenmek. digestion n. sindirim. digress v. konudan ayrılmak. dilute v. sulandırmak, su katmak. dimension n. boyut, ebat, ölçü.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

dimension 365

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

366 disperse dine v. akam yemei yemek / vermek, dining room n. yemek odası. dinghy n. küçük bot. dinner n. akam yemei. dip n. daldırma, dalıp çıkma, v. daldırmak, batırmak, batmak, dalmak. diplomacy n. siyaset, diplomasi. direct adj. dorudan doruya, dolaysız, v. idare etmek, yönetmek, yöneltmek. direction n. yön, taraf, yönetim, idare. directive n. talimat, direktif, yönerge, emir. directly ad. dorudan doruya, dolaysız olarak, hemen. director n. müdür, yönetici. directory n. telefon rehberi, kılavuz, adres defteri. dirt n. kir, toz, leke, dirty adj. kirli, pis. disabled adj. özürlü, bedensel engelli. disappear v. gözden kaybolmak disappoint v. hayal kırıklıına ura(t)mak. disarm v. silahsızlan(dır)mak. disaster n. felaket, belâ, disastrous adj. feci, yıkıcı. discharge n. boaltma, salıverme, dearj, v. çıkarmak, boaltmak, iten çıkartmak. disclaim v. inkar etmek, reddetmek, tanımamak. disconcert v. aırtmak. discount n. indirim, ıskonto, v. indirim yapmak, (senet , vb.)kırdırmak. discourage v. umudunu kırmak, vazgeçirmeye uramak. discover v. kefetmek, meydana çıkarmak, discoverer n. kâif, discovery n. keif. discuss v. tartımak, görümek. disease n. hastalık. disfigure v. eklini bozmak, çirkinletirmek. disgrace n. rezalet, ayıp, v. rezil etmek, utandırmak. disgust n. nefret, tiksinme, v. tiksindirmek, bezdirmek. dish n. büyük yemek tabaı, yemek, küvet, v. ortasını çukurlatırmak, iini bozmak, dishwasher n. bulaık makinesi. disillusion v. hayalini yıkmak, hayalden kurtarmak, gözünü açmak. disinfect v. dezenfekte etmek, disinfectant n., adj. antiseptik, dezenfektan, mikrop öldürücü. dislike n. houna gitmeyi, beenmeyi, v. holanmamak. dismantle v. sökmek. dismiss v. iten çıkarmak, kovmak, defetmek, daıtmak. disorder n. karııklık, düzensizlik. disown v. inkar etmek, sahip çıkmamak, tanımamak. dispatch n. gönderme, nakliye, v. göndermek, sevk etmek. dispensary n. dispanser. disperse v. daıtmak, daılmak, yayılmak.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

display n. gösterme, sergileme, v. göstermek, sergilemek. displease v. gücendirmek, beenmemek, houna gitmemek. dispose v. düzenlemek. dispute n. tartıma, münakaa, v. tartımak, kabullenmemek. dissolve v. (suda) eritmek, çözmek, son vermek. distance n. mesafe, uzaklık. distend v. iirmek, imek, gerilmek. distil v. damıtmak, süzmek, (konu vb.) özünü çıkarmak, distilled adj. damıtılmı, arıtılmı, süzülmü. distinct adj. belli, açık, farklı, distinction n. fark, ayırma. distinguish v. ayırt etmek, ayırmak, distinguished adj. ünlü, seçkin, ayrıcalıklı, mümtaz. distract v. ilgiyi baka yöne çekmek. distress n. acı, elem, üzüntü, sıkıntı, v. üzmek, sıkıntıya sokmak. distribute v. daıtmak, tevzi etmek, pay etmek, distributor n. daıtımcı. district n. bölge, yöre, semt, mıntıka. disturb v. rahatsız etmek, düzenini bozmak. disturbance n. karııklık, rahatsızlık. ditch n. hendek, çukur. dive v. dalmak. diversion n. elence, sapma, baka yöne çevirme. divide n. bölme, pay etme, v. böl(ütür)mek, ayırmak, paylatırmak, daıtmak, divide (something) into (bir ey)i parçalara bölmek, ayırmak. divine adj. ilahi, kutsal, v. kefetmek, kehanette bulunmak. divorce n. boanma, v. boanmak, boamak. dizzy adj. baı dönen, ba döndürücü, sersem, akın, gözü kararmı, v. sersemletmek, baını döndürmek. do v. yapmak, etmek. doctor n. doktor. doctrine n. öreti, doktrin, meslek, mezhep. document n. belge, senet, v. belgelemek. dog n. köpek. dole n. sadaka, baı. doll n. (oyuncak) bebek, dolly n. bebek, kukla. dollar n. dolar. dolphin n. yunus balıı. dome n. kubbe. domestic adj. eve ait, ehli, yurt içi, iç, dahili. dominant adj. hakim, egemen, üstün, nüfuzlu. donate v. hediye etmek, baılamak. donkey n. eek. door n. kapı, doorkeeper n. kapıcı. dormitory n. yatakhane, örenci yurdu. dosage n. dozaj, dose n. doz, v. dozunu ayarlamak double n. , adj. çift, iki misli, ikilik, v. çiftlemek, iki misli yapmak, ikilemek, iki kat yapmak, ad. iki misli olarak.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

double 367

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

368 dump doubt n. üphe, kuku, v. üphelenmek, kukulanmak, beyond doubt üphesiz, in doubt üpheli, no doubt hiç üphesiz, doubtful üpheli, kararsız. dove n. kumru, güvercin. down adj. , ad. , pp. aaı, aaıya doru, downfall n. düü, yaı, yıkılı, downpour n. saanak, downstairs alt kat(ta), aaıda, aaıya, merdivenden inme. downtown n. ehrin merkezi, çarının bulunduu taraf, adj. ehrin merkezinde, aaı, ad. çarı istikametinde, ehir merkezine doru. dowry n. çeyiz. doze v. uyuklamak, kestirmek. dozen n. düzine. draft n. taslak, tasarı, v. tasarlamak, çizmek, plânlamak. drag v. sürüklemek, çekmek. dragon n. ejderha. drain n. laım, pis su yolu, v. akıtmak, (laım suyunu) boaltmak, drainage kanalizasyon. draw n. kura çekilii, v. çekmek, germek, çizmek. dread n. korku, endie, v. korkmak, endie etmek. dream n. rüya, hayal, v. rüya görmek, hayal kurmak, dream about birisini /bir eyi rüyada görmek, dream of bir eyin / bir ey yapmanın hayalini kurmak. dress n. elbise, giyim, v. giyinmek, giydirmek, dressmaker n. kadın terzisi. drier adj. daha kuru, dried kurutulmu. drink n. içki, içecek, v. içmek, erefe kaldırmak. drip v. damlamak, damlatmak. drive v. sürmek, götürmek, yürütmek, araba kullanmak, drive into bir eye araba ile çarpmak, driving licence n. sürücü belgesi, ehliyet. driver n. oför, sürücü. drizzle v. çiselemek. droop v. sarkmak, bükülmek, kuvvetten dümek. drop n. damla, düme, düü, v. düürmek, damlatmak. dropper n. damlalık. drown v. (suda) bomak, boulmak. drugstore n. eczane drunk adj. sarho, drunkard n. ayya. dry v. kurutmak, kurulamak, kurumak, adj. kuru, susuz, kurak, dryer n. kurutucu, dry-clean (kuru) temizlemek. dubious adj. üpheli, belirsiz. duck n. ördek. due n. hak, adj. ödenmesi gereken, vadesi gelmi, uygun, gereken, due to yüzünden, dolayı. dull adj. sıkıntılı, aptal, donuk. dumb adj. dilsiz, dili tutulmu. dump v. atmak, boaltmak, fiyatları düürmek, dumping n. ucuzluk, indirim.

dumpling n. hamur tatlısı. dung n. gübre, v. gübrelemek. dungeon n. zindan. duplex adj. çift, dubleks. duplicate n. suret, kopya, bir eyin aynısı, v. kopyasını çıkarmak, duplicator n. çoaltma (teksir) makinesi. during pp. esnasında, sırasında, boyunca, süresince. dusk n. akam karanlıı, gün kararması, az karanlık. dust n. toz, çöp, v. tozunu silkmek, fırçalamak, dustbin n. çöp tenekesi, dustcloth n. toz bezi, dustpan n. fara, dusty adj. tozlu, toz gibi, dustman n. çöpçü. duty n. görev, vazife, vergi. dwarf n. adj. cüce, bodur. dwell v. oturmak, ikamet etmek. dye n. boya, saç boyası, kuma boyası, renk, boyayıcı madde, v. boyamak. dye n. boya, v. boyamak. dynamic adj. enerjik, dinamik. dynamo n. dinamo. dysentery n. dizanteri, kanlı basur.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

educate 369

each adj. her, her bir, each one her biri. eager adj. istekli, gayretli. eagle n. kartal. ear n. kulak, give ear to kulak vermek, earring n. küpe, earache n. kulak arısı. early ad. ilk, önce, erken, erkenden, early days eski günlerde. earn v. kazanmak, edinmek, hak etmek. earring n. küpe. earth n. toprak, yeryüzü, dünya. earthquake n. deprem, zelzele. ease n. rahat, huzur, rahatlık, kolaylık, v. rahat ettirmek, gevetmek. east n. dou, eastern adj. douya ait. easy adj. kolay, rahat, easily ad. kolayca, rahatça. eat v. yemek, tüketmek, kemirmek. echo n. yankı, eko. economic adj. ekonomik, economy n. ekonomi, iktisat. ecstasy n. kendinden geçme, cokunluk. Eden n. cennet bahçesi, Aden rem baı. edge n. kenar, sırt, bıçak azı. edit v. yayımlamak, telif etmek, edition n. baskı, basım, editor n. yazı ileri müdürü, editör, yayımcı, basımcı. educate v. eitmek, öretmek, education n. eitim, öretim, tahsil.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

E - e

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

370 empire eel n. yılanbalıı. effect n. etki, sonuç, v. baarmak, sonuçlandırmak, etkilemek, effective adj. etkili. effervescent adj. köpüren, cokun. efficient adj. etkin, yeterli, ehil. effort n. gayret, çaba. egg n. yumurta. eggplant n. patlıcan. ego n. ben, ego, egotism n. bencillik, egoizm. Egypt n. Mısır, Egyptian adj. Mısırlı, Mısır’a ait. eight sekiz, eighteen on sekiz eighty seksen. either ikisinden biri, her iki, her biri. elbow n. dirsek, v. dirsekle dürtmek. elder n. daha yalı olan, elderly adj. yalı, geçkin. elect v. seçmek, election n. seçim, elector n. seçmen. electric adj. elektrikli, electrician n. elektrikçi, electricity n. elektrik. elegance n. zarafet, ıklık, incelik. elegant adj. zarif, ık. element n. eleman, unsur, elementary adj. temel, balangıç, elementary school n. ilkokul. elephant n. fil. elevator adj. asansör. eleven adj. on bir. eliminate v. elemek, çıkarmak. else adj. baka, daha, dier, what else bundan baka ne var, elsewhere ad. baka yerde. elude v. sakınmak, baından savmak, kaçamak yapmak. embarkation n. gemiye/uçaa binme, bindirme, yükleme, bir ie balama, girime, embarkation point n. yükleme noktası. embarrass v. aırtıp utandırmak, yüzünü kara çıkartmak, sıkıntıya sokmak, bozmak, rahatsız etmek. embassy n. elçilik. emblem n. sembol, rumuz, amblem. embolden v. tevik etmek, cesaret vermek. embrace v. kucaklamak, barına basmak. embroider v. nakı ilemek, süslemek, embroidery n. nakı, süs. emerald n. zümrüt. emerge v. birdenbire ortaya çıkmak, domak. emergency n. acil vaka, olaanüstü durum, ani tehlike. emery n. zımpara. emigrant adj. göçmen, muhacir, emigrate v. göçmek. emission n. yayma. emotion n. heyecan, duygu, emotional adj. duygulu, heyecanlı. emperor n. imparator. empire n. imparatorluk.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

employ v. kullanmak, ie almak, i vermek, employee n. içi, memur, employer n. patron, iveren, employment n. i, görev. empower v. yetki vermek, izin vermek. empty adj. bo, v. boaltmak, dökmek. emsalsiz, esiz. enable v. güçlendirmek, olanak vermek. enact v. kanunlatırmak, yasa çıkartmak. enamel n. emay, mine, di minesi, parlatıcı boya, v. minelemek, parlatmak, emay ile kaplamak. encase v. örtmek, kapatmak. encircle v. kuatmak, çevrelemek. enclosure n. zarfa konulan nesne, kapatma, çevrilmi arsa. encode v. ifrelemek, ifre ile yazma. encourage v. tevik etmek, cesaret vermek. encyclopaedia n. ansiklopedi. end n. son, uç, bitim, v. sona ermek, bit(ir)mek. endanger v. tehlikeye atmak. endless adj. sonsuz. endure v. tahammül etmek, katlanmak, dayanmak. enemy n. düman. energetic adj. enerjik, faal, energy n. enerji, kudret, güç. engage v. ie almak, ücretle tutmak, megul etmek, engaged adj. tutulmu, nianlı, engaged to ile nianlı, engagement n. meguliyet, nianlanma, randevu, rehin. engine n. makine, motor, lokomatif. engineer n. mühendis. England n. ngiltere, English adj. ngiliz, ngiltere’ye ait, ngilizce. enjoy v. zevk almak, beenmek, holanmak, enjoyable adj. zevkli, ho. enlarge v. büyütmek, çoaltmak, geniletmek. enlighten v. bilgi vermek, aydınlatmak. enlist v. asker yazmak/yazılmak, (gönüllü olarak) asker olmak. enormous adj. kocaman, çok büyük, aırı. enough adj. kafi, yeter, yeterli. enrich v. zenginletirmek, güçlendirmek. enrol v. üye kaydetmek, askere yaz(ıl)mak, üye olmak. enslave v. köle yapmak, esir etmek. ensure v. salamak, temin etmek. enter n. giri, v. girmek, dahil olmak. enterprise n. giriim, teebbüs. entertain v. elendirmek, aırlamak, entertaining adj. elenceli, ho, entertainment n. elence, aırlama, ziyafet. enthusiasm n. gayret, heves, istek, cokunluk, evk. entice v. ayartmak. entire adj. tam, bütün, entirely ad. büsbütün, tamamen, tümüyle. entrance n. giri, antre. entreat v. yalvarmak, çok rica etmek.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

entreat 371

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

372 every entry n. giri, antre, kayıt. enumerate v. teker teker saymak. envelop v. sarmak, kuatmak, envelope n. zarf. environment n. çevre, civar, yöre. envy n. gıpta, imrenme, haset, kıskanma v. gıpta etmek, kıskanmak, imrenmek. epidemic n. salgın. epilepsy n. sara. equal adj. eit, aynı, e deerli, equality n. eitlik. equator n. ekvator. equipment n. donatım, malzeme, teçhizat, araç gereç, cihaz, ekipman. era n. tarih, devir, ça. erase v. silmek, çizmek, bozmak, eraser n. silgi. erect adj. dikili, dimdik, v. dikmek, ina etmek. error adj. hata, yanlı. escalator n. yürüyen merdiven. escape n. kaçma, kurtulu, v. kaçmak, kurtulmak. escort n. koruma, muhafız, v. elik etmek. especial adj. özel, seçkin, especially ad. bilhassa, özellikle. essay n. makale, yazı, deneme, v. denemek, tecrübe etmek. essence n. öz, esas, asıl, ruh, esans. essential adj. asıl, esaslı, kaçınılmaz, gerçek, essentially ad. aslında, zaten. establish v. kurmak, yerletirmek, onaylamak, tahakkuk ettirmek, establishment n. kurum, kurma, kurulu. estate n. mal, mülk, arazi, emlak. estimate n. tahmin etme, kestirme, deer biçme, saptama, oranlama, v. tahmin etmek, kestirmek, deer biçmek, saptamak, oranlamak. etc (et cetera) vesaire. eternal adj. ebedi, sonsuz, eternity n. sonsuzluk, ebediyet. ethics n. töre bilim. ethnic adj. etnik, ırksal, budunsal, töresel, kavmi. Europe n. Avrupa. evade v. kaçınmak, sakınmak, -den kurtulmak. evaporate v. buharlamak, buharlatırmak. eve n. Havva, arife gecesi, akam. even adj. düz, aynı hizada, eit, düzenli, sakin, ad. bile, hatta, v. düzeltmek, tesviye etmek, even number çift sayı. evening n. akam, good evening iyi akamlar. event n. olay, vaka. eventual adj. sonuçta, eventually ad. sonuç olarak. ever ad. daima, her zaman, herhangi bir zamanda, forever sonsuza kadar. every adj. her, her bir, her türlü, everybody herkes, everyday her günkü, everything her ey, everywhere her yer(e), her yerde.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

evidence n. kanıt, delil, tanıklık. evident adj. açık, aikar, belli. evil n. fenalık, kötülük, zarar, dert, adj. günahkar, fena, kötü, . exact adj. tam, kesin, aynen, exactly ad. tamamen, kesin olarak, aynen. exaggerate v. abartmak. examination n. sınav, yoklama, muayene. examine v. incelemek, muayene etmek, gözden geçirmek, imtihan etmek. example n. örnek, for example örnein, mesela. excel v. üstün olmak, geçmek. except v. hariç tutmak, ayrı tutmak, saymamak, pp. -den baka, nin dıında, exception n. istisna, ayrılık. excess n. aırılık, fazlalık. exchange n. dei toku, takas, v. (para, döviz) bozmak, deitirmek. excite v. heyecanlandırmak, uyandırmak, kıkırtmak, excited adj. heyecanlı, excited about -den dolayı heyecanlı, exciting adj. heyecan verici, excitement n. heyecan, tela, uyarılma, cokunluk. exclamation n. ünlem, haykırı, sevinç ya da hayret ifadesi. exclude v. hariç tutmak, hesaba katmamak, exclusive adj. özel, umuma açık olmayan. excursion n. gezi, yolculuk. excuse n. özür, mazeret, v. affetmek, excuse me özür dilerim, affedersiniz. execute v. yapmak, yerine getirmek, idam etmek, execution n. idam, infaz. exemption n. muafiyet, istisna, ayrılık. exercise n. egzersiz, idman, uygulama, alıtırma. exhale v. nefes vermek, dıarı vermek, üflemek. exhaust n. egzoz, v. tüketmek, bitirmek. exhibit n. sergi, v. sergilemek, exhibition n. sergi, sergile(n)me. exile n. sürgün, v. sürgüne göndermek, sürmek. exist v. varolmak, yaamak, bulunmak, existence n. varolu, varlık, yaayı. exit n. çıkı. exotic adj. yabancı ülkeden gelen, egzotik. expect v. beklemek, ummak, tahmin etmek, expectation n. bekleme, umut etme. expel v. kovmak, sürmek, çıkarmak. expend v. harcamak. expense n. masraf, gider, expensive adj. masraflı, pahalı. experience n. tecrübe, deney, v. baından geçmek, denemek, görmek, experienced adj. tecrübeli, görgülü, deneyimli. experiment n. deneme, tecrübe, deneyim, v. deney yapmak, experimental adj. deneysel.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

experiment 373

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

374 fair expert n. uzman, bir iin ehli, usta, eksper. expire v. sona ermek, ölmek. explain v. açıklamak, explanation n. açıklama, izahat. explode v. patlamak, patlatmak. explore v. aratırmak, kefetmek, incelemek, explorer n. kaif. explosive adj. patlayıcı. export n. ihraç, dı satım, ihraç malı, v. ihraç etmek, ihracat yapmak. expose v. karı karıya getirmek, maruz bırakmak, tehir etmek, açıkta bırakmak, maskesini indirmek. exposure n. meydana çıkarma, kefetme, ( fotoraf) poz. express v. ifade etmek, anlatmak, adj. belli, kesin, hızlı, (tren) ekspres, expression n. ifade, deyim, yüz ifadesi. extant adj. hâlâ mevcut, var, kaybolmamı. extend v. uzatmak, uzamak, yaymak. extend v. uzatmak, uzamak, yaymak, extensive adj. kapsamlı, yaygın, büyük çapta. extension n. uzatma, uzama, geniletme, uzantı. extensive adj. kapsamlı, yaygın, büyük çapta. extent n. derece, ölçü, miktar. exterior adj. dı taraf, harici. external adj. dı, harici. extra adj. fazladan, ek, ekstra. extraordinary adj. olaanüstü, fevkalade, sıra dıı. extreme adj. aırı, had safhada, son derece, extremely ad. aırı derecede, extremity n. uç, sınır. eye n. göz, ine delii, bakı, eyebrow n. ka, eyelash n. kirpik, eyelid n. göz kapaı, eyewitness n. görgü tanıı, eyeliner n. göz kalemi. eye shadow n. göz farı.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

F - f fabric n. yapı, bina, kuma, bez. fabricate v. yapmak, imal etmek. fabulous adj. efsanevi. face n. yüz, çehre, saygınlık, karılamak. facilitate v. kolaylatırmak, facility n. kolaylık, rahatlık, facilities n. olanaklar, vasıta, tesis, bina. fact n. gerçek, olay, in fact gerçekten. factor n. faktör, etken, çarpan. factory n. fabrika. fade v. solmak, zayıflamak, eriyip gitmek. fail v. baaramamak, baarısızlıa uramak, failure n. baarısızlık, failed baarısız. faint adj. baygın, zayıf, belirsiz, v. bayılmak. fair n. fuar, sergi, pazar, panayır, adj. dürüst, adil, doru, fairly ad. eitlikle, oldukça.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

fairy n. peri. faith n. inanç, itikat, güven, faithful adj. sadık, güvenilir, faithless adj. vefasız, sadık olmayan, hain. falcon n. doan, ahin. fall n. düme, dökülme, yıkılma, çökme, v. dümek, dökülmek, yamak, fall asleep uykuya dalmak, fall in love aık olmak. fallow n. nadas, v. nadasa bırakmak. false adj. yanlı, sahte, taklit. fame n. an, öhret, nam, ün. familiar adj. aina, bildik, tanıdık. family n. aile, family name soyadı. famous adj. ünlü, mehur, famous for -i ile ünlü. fan n. vantilatör, pervane, yelpaze, v. yelpazelenmek, savurmak. fanatic adj. banaz, yobaz, fanatik. fancy n. hayal, dü, rüya, v. hayal kurmak. fantasy n. hayal. far adj. uzak, far away uzakta. fare n. yol parası, bilet ücreti. farewell n. elveda. farm n. çiftlik, tarla, v. ekip biçmek, çiftçilik yapmak, farmhouse n. çiftlik evi, farmer n. çiftçi. farther adj. daha uzak, daha öte, daha fazla. fascinating adj. büyüleyici, sürükleyici. fashion n. moda, tarz, biçim, v. ekil vermek, fashionable adj. modaya uygun, zarif, fashion designer n. moda tasarımcısı .fast n. oruç, perhiz, v. oruç tutmak, perhiz yapmak, adj. , ad. çabuk, hızlı, seri, fast food hazır yiyecek. fasten v. balamak, tutturmak, dikmek. fat n. ya, adj. iman, fatty iman, semiz, yalı, iko. fate n. kader, yazgı. father n. baba, ata. faucet n. musluk. favour(favor) n. lütuf, iltifat, yardım v. lütuf göstermek, kayırmak, taraftarı olmak, tercih etmek, favourable adj. uygun, elverili, favourite adj. favori, gözde, en beenilen. fear n. korku, endie, kuruntu, v. korkmak, fearful adj. korkunç, fearless adj. korkusuz. february n. ubat. federal adj. federal, federe, federation n. birlik, federasyon. fee n. vizite, ücret. feed n. yem, besin, gıda, karın doyurma, v. yedirmek, beslemek, yemek yemek, otlamak. feel v. hissetmek, duymak, elle yoklamak, feeling n. his, duygu, dokunma. fellow n. kii, adam, yolda. felt-tip adj. keçe uçlu, keçeli. female n. dii, kadın. fence n. çit, parmaklık, v. etrafını çit veya parmaklıkla çevirmek.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

fence 375

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

376 fix ferment n. maya, ekime, fermentation n. mayalama. ferry n. feribot, araba vapuru, v. vapurla karı sahile taımak. fertile adj. verimli, bereketli, fertilize v. gübrelemek, verimini artırmak. fever n. vucut ısısı, ate, heyecan, tela. few adj. az, az miktar veya kii. fiancé(e) n. nianlı. fiction n. roman, hikâye, masal türü, dü, hayal, uydurma. fiddle n. keman, fiddler n. kemancı. fidelity n. sadakat, vefa. field n. tarla, alan, kır. fierce adj. vahi, azgın, iddetli. fifteen n. on be. fifth adj. beinci. fifty adj. elli. fig n. incir (aacı), süslü elbise, önemsiz ey. fight n. kavga, dövü, sava, v. kavga etmek, savamak, fighter n. savaçı. figure n. ekil, biçim, sayı, rakam, vücut, v. hesaplamak, ekil vermek. file n. ee, törpü, dosya, v. eelemek, dosyalamak. fill v. dolmak, doldurmak, filling n. doldurma, dolgu. fillet n. saç bandı, kurdele, bonfile. film n. ince tabaka, zar, filim. filter n. filtre, süzgeç, v. süzmek. filter-tipped adj. filtreli. final adj. son(uncu), kesin. finance n. maliye, finans mali iler, v. masrafları karılamak, financial adj. mali, parasal. find v. bulmak, kefetmek. fine adj. güzel, ho, iyi, nazik, fine arts n. güzel sanatlar, finely ad. iyi bir ekilde, güzel bir biçimde. finger n. parmak. finish n. son, bitirme, v. bit(ir)mek, sona erdirmek, tüketmek. Finland n. Finlandiya. fire n. ate, alev, yangın, v. atelemek, ate etmek, tututurmak, iten atmak. fireman n. itfaiyeci. firm n. irket, firma, adj. salam, katı, sıkı, v, salamlatırmak, pekitirmek, sabitletirmek. first birinci, ilk, önce, first-aid n. ilkyardım. fish n. balık, v. balık avlamak, fisher, fisherman n. balıkçı, fishmonger n. balıkçı, fishmonger’s n. balıkçı dükkanı. fist n. yumruk, v. yumruklamak, fistful n. avuç dolusu. fit n. hastalık nöbeti, sara, adj. uygun, elverili, salıklı, idmanlı, formda, v. uymak, uydurmak, hazırlamak, donatmak. five adj. be. fix v. sabitletirmek, tespit etmek, takmak, tamir etmek.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

flabby adj. gevek, yumuak, sarkık. flag n. bayrak, flama, sancak, rozet, bandıra, yassı kaldırım taı, bir tür dere sazı, v. pörsümek, erimek flame n. alev, iddet, öfke, v. alevlenmek, öfkelenmek. flash n. ani ıık, ııltı, imek, püskül, saçak, flashlight n. el feneri. flask n. barutluk, termos, küçük ve yassı ie. flat adj. düz, yassı, yatay, v. yassılamak, düzeltmek, neesini bozmak. flat n. apartman dairesi, adj. düz, yassı, harap, mat, dorudan. flatter v. pohpohlamak, övmek. flavour (flavor) n. tat, lezzet, v. tat vermek, flavoured (flavored) adj. lezzetli. flea n. pire, flea market n. bit pazarı. flee v. kaç(ın)mak, tüymek, gelip geçmek. fleet n. filo, donanma. flesh n. et, vücut, ten. flick n. hafif vuru, fiske v. hafifçe vurmak, fiske vurmak. flight n. uçu, seyir, göç, kaçı. flint n. çakmak taı. flip v. fiske vurmak. flipper n. kaplumbaa, penguen vb. hayvanların kanadı, flippers n. palet, yüzme paleti. flit v. hızla (gölge gibi) geçmek, çırpınmak, uraya buraya uçmak. float n. amandıra, duba, sal v. yüzmek, yüzdürmek, batmamak. flog v. dövmek, kırbaçlamak, (argoda) satmak. flood n. sel, takın, su basması v. sel basmak, tamak. floor n. yer, zemin, döeme, taban, kat. floor n. yer, zemin, döeme, taban. flop n. yere ya da suya düen bir cismin çıkardıı ses, v. birdenbire (suya) dümek. florist n. çiçekçi, çiçek yetitiricisi.florist’s n. çiçekçi dükkanı. flour n. un. flout v. aldırmamak, tepmek, karı koymak, küçümsemek. flow v. akmak, dolamak. flower n. çiçek, v. çiçek açmak. flu n. grip. fluid adj. akıcı, sıvı. fluster n. tela, heyecan, v. telaa düürmek, aırmak, aırtmak, bocalamak. fly n. sinek, olta inesi, uçu, adj. kurnaz, açıkgöz, v. uçmak, uçurmak, uçakla gitmek, hızla komak, kaçmak. foam n. köpük, v. köpürmek, foam rubber n. sünger. focus n. odak, v. bir noktaya getirmek, odaklamak, ayarlamak. foe n. düman, hasım. fog n. sis, duman, foggy adj. sisli, bulutlu. foil n. ince yaprak, madeni ince tabaka, foya, ayna sırrı, v. engellemek, iini bozmak.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

foil 377

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

378 fortieth fold n. kat, kıvrım, büklüm, aıl, v. katlamak, katlanmak, sarmak, kuatmak, folding n. katlama, adj. katlanır, açılır kapanır, ad. katlayarak. folk n. halk, avam, ulus, folk music n. halk müzii. follow v. takip etmek, izlemek,riayet etmek, following n. taraftar, adj. takip eden, izleyen. fond adj. meraklı, dükün, seven, to be fond of -ye dükün olmak, bayılmak fondle v. okamak, sevmek. food n. yiyecek, yemek, besin, gıda. fool n. aptal, ahmak, enayi, soytarı, maskara v. aldatmak, kandırmak, foolish adj. akılsız, saçma, ahmak, salak. foot n. ayak, kadem, (uzunluk ölçü birimi) ayak, football n. futbol, ayaktopu, footballer n. futbolcufootnote n. dip not. footpath n. keçi yolu, patika. for pp. için, -den dolayı, -den beri, nedeniyle, çünkü, zira, for sale satılık, for example örnein, mesela, for rent ad. kiralık. forbid v. yasaklamak, menetmek, God forbid Allah korusun, forbidden adj. yasak, yasaklanmı, yasaklı. force n. güç, kuvvet, erk, v. zorlamak, mecbur etmek. ford n. (ırmakta) sı yer, v. derenin sı yerinden geçmek. fore adj. ön, ön taraf. forecast n. tahmin, olacak bir eyi belirleme, v. gelecekte olacak bir durum (özellikle hava) hakkında tahmin yapmak, weather forecast n. hava raporu forefinger n. iaret parmaı. forehead n. alın. foreign adj. yabancı, harici, dı foreigner n. yabancı, ecnebi. foreman n. ustabaı, içi baı. foresight n. tedbir, ihtiyat, önsezi, basiret. forest n. orman, v. aaçlandırmak. forever ad. daima, her zaman. forget v. unutmak, ihmal etmek, forgetful unutkan. forgive v. affetmek, baılamak, forgive (someone) for (birisi)ni yaptıı bir ey için affetmek fork n. çatal, bel, maa, v. bellemek, bel ile kazmak, çatallamak, ikiye ayrılmak. form n. ekil, biçim, form, tarz, yol, yöntem, kalıp, çizelge, cetvel, forma, form, bavuru, v. oluturmak, biçimlendirmek, düzenlemek, meydana gelmek, olumak. formal adj. resmi, formality n. formalite, usul, resmiyet. format n. genel biçim. former n. tornacı, taslakçı, kalıp(çı), adj. önceki, evvelki, formerly ad. eskiden, daha önce. fort n. kale, hisar, tabya. forte n. hüner, beceri, ustalık. forth ad. ileri, dıarı, ileriye doru, forthcoming adj. gelecek, yakında çıkacak, önümüzdeki. fortieth adj. kırkıncı.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

fortnight n. iki hafta, on be gün. fortress n. kale, hisar. fortunate adj. anslı, talihli, fortunately çok ükür, ans eseri, bereket versin. fortune n. talih, ans, kısmet, fortune-teller n. falcı. forty adj. kırk. forward n. ileri, forvet, akıncı, saldıran, adj. , ad. ilerideki, öndeki, ön, öne, ileriye doru v. ilerletmek, göndermek. foul n. (sporda) faul, yanılgı v. kirletmek, bozmak, adj. irenç, pis, ayıp. found v. kurmak, tesis etmek, temelini atmak, foundation n. kurulu, kurum, tesis, founder kurucu. fountain n. çeme, kaynak, fıskiye, fountain pen n. dolma kalem. four dört, fourteen on dört, fourth dördüncü. fox n. tilki, tilki gibi kurnaz olan kii. fragile adj. kırılgan, kolay kırılır, ince, nazik. fragment n. küçük parça, kısım, kesit. frame n. çerçeve, bina iskeleti, kafes, çatı, v. çerçevelemek, taslaını yapmak, düzenlemek, birisini suçlu göstermek için tuzak kurmak, tertip yapmak, dalavere çevirmek, framework çatı, iskelet. France n. Fransa frank Frenk, adj. açık sözlü, samimi, frankly ad. açıkça. free adj. , ad. hür, özgür, serbest, bedava, v. serbest bırakmak, freedom hürriyet, özgürlük, serbestlik. freeze n. don, donma, buz tutma, v. donmak, dondurmak, buz tutmak, freezing dondurucu. freight n. navlun, yük, taıma. French n. Fransız, Fransızca, adj. Fransız, Fransa’ya ait, Frenchman n. Fransız. frequency n. sıklık derecesi, frekans, frequently ad. sık sık. fresh adj. taze, körpe, canlı, yeni, freshly ad. taze olarak, dipdiri. friction n. sürtme, sürtünme, friksiyon. Friday n. Cuma. fridge n. buzdolabı. fried n. (yada) kızarmı, kızartılmı. friend n. arkada, dost, ahbap, friendly adj. arkadaça, dostça, friendship arkadalık, dostluk. fright n. dehet, korku, frighten v. korkutmak, ürkütmek, frightened of -den ürkmü. frog n. kurbaa, tırnak içi (atlarda), toka, çapraz. from pp. den, dan, dolayı, nedeniyle. front n. ön, yüz, cephe, frontier n. sınır, bo bölge. frost n. kıraı, ayaz, don. frozen adj. donmu, buz kesmi, donuk. fruit n. meyve, yemi, fruitful adj. verimli.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

fruit 379

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

380 garment fry v. tavada kızarmak, kızartmak, frying n. kızartma.frying pan n. tava. fuel n. akaryakıt. fulfil v. yerine getirmek, ifa etmek, yapmak, gerçekletirmek. full adj. dolu, megul, full-time tam gün, full of ile dolu. fun n. elence, zevk, aka. function n. görev, vazife, i, fonksiyon, v. i görmek, görevini yapmak, çalımak. fund n. fon, kapital, tahsisat. fundamental adj. asli, belli balı, temel. funeral n. cenaze töreni. funny adj. komik, gülünç, tuhaf, acayip. fur n. kürk, post. furious adj. öfkeli, kızgın, azgın, furious about bir eye aırı kızgın, furious with birisine aırı kızgın. furnish v. döemek, donatmak, tedarik etmek. furniture n. mobilya, mefruat, furniture-maker n. mobilyacı. furrier n. kürkçü, furrier’s n. kürkçü dükkanı. further ad. daha ileri, ayrıca. fury n. öfke, kızgınlık, iddet. fuse n. sigorta, fitil, havai fiek fitili, v. erimek, eritmek, eriyip birbiriyle kaynamak, fitil koymak, sigorta atmak. fuss n. gereksiz tela, yaygara, gürültü. futile adj. bo, beyhude, deersiz. future n. gelecek, istikbal.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

G - g gabardine n. gabardin. gain n. kazanç, kâr, fayda, v. kazanmak, elde etmek. gallery n. dehliz, tünel, galeri. gallon n. galon (785 lt.) gallop v. dört nala gitmek. gallows n. daraacı. gamble n. kumar, v. kumar oynamak. gambol v. hoplamak, sıçramak. game n. oyun, spor. gang n. çete, güruh, ekip, takım gangrene n. kangren. gangster n. gangster, haydut. gap n. gedik, yarık, delik, boluk, aralık. gape v. esnemek, hayretten azı açık kalmak, azını açarak bakmak. garden n. bahçe, bostan, gardener n. bahçıvan. garfish n. zargana (balık) garlic n. sarımsak. garment n. giyim eyası, elbise.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

garret n. tavan arası. gas n. gaz, havagazı, benzin, gasoline n. benzin. gasket n. conta gate n. bahçe kapısı, büyük kapı. gather v. toplamak, toplanmak, biriktirmek. gear n. dili, dili takımı, tertibat, vites. gelatin n. jelatin gem n. kıymetli ta, cevher. general n. general, adj. genel, umumi, generally ad. çounlukla, genel olarak. generation n. kuak, nesil. generosity n. cömertlik, generous adj. eli açık, cömert. genocide n. soykırım. gentle adj. nazik, kibar, soylu, hafif, gentleman n. kibar adam, centilmen. gentry n. kibar tabaka, asillerden sonra gelen toplumsal sınıf. geography n. corafya. geology n. jeoloji, yerbilim. Georgia n. Gürcistan. German n. , adj. Alman, Almanca, Almanya’ya ait, Germany n. Almanya. gerund n. fiile ‘ ing ’eklenerek yapılan isim. get v. elde etmek, almak, kazanmak, erimek, varmak, ulamak, tutmak, olmak, yakalamak, vurmak, ile balantı kurmak, (hastalıa) yakalanmak, yaptırmak, ettirmek, get back geri dönmek, (para) geri almak get off ayrılmak, ayrılıp gitmek, yola çıkmak. ghost n. hayalet, hortlak, cin. giant n. dev, adj. dev gibi kocaman. gift n. hediye, armaan, yetenek, kabiliyet. giggle v. kıkır kıkır gülmek, kıkırdamak. gill n. solungaç gin n. cin. gipsy (gypsy) n. çingene. gird v. kuak sarmak, kemerle balamak, çevrelemek, girdle n. kuak, kemer, korse. girl n. kız, sevgili, girl-friend n. kız arkada. give v. vermek, ödemek, devretmek, give up vazgeçmek, bırakmak. glad adj. memnun, honut, neeli, gladly ad. memnuniyetle. glamour çekicilik, cazibe, alım, parlaklık, sihir. glance v. bakıvermek, göz atmak. glare v. parıldamak, öfkeli bir ekilde bakmak. glass n. cam, cam bardak, kadeh, glasses n. gözlük. glazier n. camcı. gleam n. ıık, parıltı, parlaklık, v. parıldamak. glider n. planör. glimpse n. göze ilime, bir anlık bakı, v. gözüne ilimek.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

glimpse 381

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

382 grate glint n. parıltı, v. parıldamak. globe n. küre, yuvarlak, dünya. gloom n. sıkıntı, kasvet, hüzün, gloomy adj. karanlık, kasvetli. glorious adj. anlı, erefli, muhteem, parlak. glory n. an, eref, debdebe, parlaklık. glossary n. sözleri açıklayan küçük sözlük. glossy adj. parlak ve düz, cilalı. glove n. eldiven. glue n. zamk, tutkal, v. tutkallamak. go v. gitmek, go down azalmak, dümek, go out dıarı çıkmak. goal n. amaç, hedef, gol. goat n. keçi, teke, olak, zampara, ahmak, enayi. God n. Tanrı, lâh, Allah. gold n. altın, altın para. golden adj. altın renkli, altından, Golden Horn n. Haliç (altın boynuz), gold-plate n. altın kaplama eya, gold-plated adj. altın kaplama. good adj. iyi, güzel, ho, goodbye Allahaısmarladık, güle güle, hoça kal, goodness n. iyilik, erdem, goods n. eya, mal, good morning günaydın, good afternoon tünaydın, goodlooking iyi görünülü. goose n. kaz, budala, gooseberries n. bektai üzümü. gossip n. dedikodu, gevezelik, v. gevezelik etmek. goulash n. Macarlar’ın tas kebabı, gula. government n. hükümet. governor n. vali, müdür, yönetici. grab v. kapmak, ele geçirmek. grace n. zarafet, nezaket, çekicilik merhamet, graceful adj. zarif, nazik. gracious adj. cana yakın, ho sohbet, nazik, merhametli. grade n. derece, basamak, sınıf, v. sınıflandırmak, derecelere ayırmak. graduate {1} n. mezun, diplomalı, v. mezun olmak, diploma almak. graduate {2} v. üniversiteden mezun olmak, diploma almak. grain n. ekin, tahıl, tohum. gram(me) n. gram. grammar n. dilbilgisi. grand adj. büyük, muhteem, görkemli, grandchild n. torun, granddaughter n. kız torun, grandfather n. büyükbaba, dede, grandmother n. büyükanne, nine, grandparents n. büyükanne ve büyükbaba, grandson n. erkek torun. grant n. baı, ödenek, v. baılamak, vermek, ödemek. grape n. üzüm, asma, grapefruit n. greyfurt. graphic n. grafik, adj. çizgisel, graphic designer n. grafik tasarımcısı. grass n. ot, çimen, çayır. grate n. demir parmaklık, ızgara, v. rendelemek, di gıcırdatmak.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

grateful adj. minnettar, müteekkir. gratitude n. minnettarlık, ükran. grave n. mezar, kabir, adj. ciddi, düünceli, aır (hastalık) v. kazımak, gravestone n. mezar taı, graveyard n. mezarlık. gravity n. yer çekimi, çekim, ciddiyet, önem. graze n. sıyrık, bere, v. otlamak, otlatmak, sıyırmak, sıyırıp geçmek. grease n. makine yaı, v. yalamak, greasy adj. yalı. great adj. büyük, ulu, iri, kocaman, muazzam. Great Britain n. Büyük Britanya. Greece n. Yunanistan. greed n. hırs, tamah, açgözlülük, oburluk, greedy adj. hırslı, obur, açgözlü. Greek n. , adj. Yunan(lı), (eski) Yunanca, Yunanistan’a ait. green adj. yeil, greengrocer n. manav, green grocer’s n. manav dükkanı. grey adj. gri. grief n. keder, acı, hüzün, esef. grill n. ızgara, v. ızgarada piirmek, grilled adj. ızgara olmu, ızgarada pimi, parmaklıklı, kafesli. grin n. sırıtma, sırıtı, v. sırıtmak. grip n. kavrama, sıkı tutma, el sıkma, v. sıkı tutmak, kavramak. groan n. inilti, v. inlemek. grocer n. bakkal, grocer’s n. bakkal dükkanı.grocery n. bakkal dükkânı. groom n. seyis, uak, damat, v. tımar etmek. gross n. düzine (on iki), hantal, toptan, brut. adj. kaba, iman, hantal. ground n. yer, zemin, toprak, arazi. group n. grup, küme, takım, v. grup halinde toplanmak. grove n. koru, aaçlık. grow v. büyümek, gelimek, yeti(tir)mek, çoalmak, artmak, growth n. kalkınma, gelime, büyüme. guarantee n. kefil, teminat, garanti, v. kefil olmak, garanti etmek. guard n. koruma, bekçi, muhafız, v. korumak, beklemek. guardian n. gardiyan, bekçi. guess n. tahmin, v. tahmin etmek, sanmak. guest n. konuk, misafir, davetli, guest-house n. pansiyon, konuk evi. guide n. rehber, kılavuz, v. yol göstermek, kılavuzluk etmek, guidance n. kılavuzluk. guide n. rehber, kılavuz. v. yol göstermek, kılavuzluk etmek, guidance n. kılavuzluk. guilty adj. suçlu, günahkâr. gulf n. körfez. gull n. martı(giller). gum n. dieti, zamk, v. yapıtırmak, gummy adj. sakız gibi, yapıkan.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

gum 383

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

384 hangover gun n. silâh, top, tüfek, tabanca, gunpowder n. barut. gurnard n. kırlangıçbalıı. guy n. adam, herif, v. alay etmek. guzzle v. atıtırmak, tıkınmak. gym n. beden eitimi, gymnastics n. idman, beden eitimi. gynaecologist n. jinekolog. gypsy n. çingene. gyrate v. devretmek, dönmek.

H - h haberdashery n. tuhafiye, tuhafiye eyası yada dükkanı, tuhafiyecilik. habit n. adet, alıkanlık, huy, v. giydirmek. haddock n. mezgit. hail n. dolu, v. dolu yamak, çaırmak, alkılamak, selamlamak. hair n. saç, kıl, tüy, hairdresser n. berber, kuaför, hairdresser’s n. kuaför salonu, berber dükkânı, hairpin n. firkete, saç tokası, hairbrush n. saç fırçası, hairdresser n. kuaför, hairdresser’s n. kuaför dükkanı. half adj. yarım, yarı, ad. yarı yarıya. halibut n. kalkana benzer yassı ve büyük bir balık. hall n. salon, hol. hall porter n. otel kapıcısı. hallo (telefonda) alo, baksan(ız)a, yahu, hey. halter n. yular. ham n. jambon, but, kasaba, köy. hamburger n. köfteli sandviç. hamlet n. küçük köy. hammer n. çekiç, v. çekiçle çakmak, yumruklamak. hammock n. hamak, branda yatak. hamper n. büyük kapaı olan sepet, v. engellemek. hand n. el, ibre, saatin akrebi, v, el ile vermek, uzatmak, handbook n. el kitabı, handbag n. el çantası, handmade n. el yapımı. handicap n. engel, handikap, v. engellemek. handicraft n. el sanatı, el becerisi. handkerchief n. mendil. handle n. sap, kulp, v. el sürmek, ele almak, yönetmek, kullanmak. handsome adj. yakııklı. handwriting n. el yazısı. handy adj. el altında, hazır, kullanılı. hang v. asmak, asılı olmak, sarkıtmak, idam etmek. hanger n. çengel, askı. hangover n. akamdan kalmılık, mahmurluk, kalıntı, sonuç, içkiden kaynaklanan baarısı.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

hanker v. arzulamak, özlemek, beslemek. happen v. olmak, meydana gelmek, vuku bulmak, happen to birisinin/bir eyin baına bir ey gelmek. happy adj. mutlu, sevinçli, happiness n. mutluluk. harbour n. liman, barınak, v. barınmak, sıınmak. hard adj. zor, güç, sert, katı,kuvvetle, güçlükle, hardly ad. hemen hemen hiç, güçlükle, hardworking adj. çalıkan. hardware n. madeni eya, hırdavat, silah, nalbur dükkanı, (bilgisayar) donanım. hare n. yabani tavan. haricot n. koyun eti yahnisi, haricotbean n. kuru fasulye. hark v. dinlemek. harlot n. fahie, orospu. harm n. zarar, ziyan, kötülük, v. zarar vermek, harmful adj. zararlı, harmless adj. zararsız. harmony n. ahenk, uyum. harsh adj. sert, kaba, hain, hırçın, harshly ad. sertçe. harvest n. hasat, ürün. haste n. acele, hız, hasty adj. hızlı, aceleci, tez, seri. hat n. apka. hate n. nefret, kin, v. nefret etmek, kin beslemek. hatred n. kin, nefret. have v. sahip olmak, malik olmak, have out aldırtmak, çıkartmak. haven n. liman, sıınak. haze n. sis, pus, duman, v. rahat vermemek, taciz etmek, hazy adj. sisli, puslu, dumanlı. hazelnut n. fındık. he pn. o (erkek). head n. ba, kafa, kelle, reis, headache n. ba arısı, headmaster n. okul müdürü, ba öretmen, headquarters n. karargâh, yönetim merkezi, heading n. balık, konu, headphone n. telefon veya radyo kulaklıı. heal v. iyiletirmek, iyilemek. health n. sıhhat, salık, afiyet, healthy adj. sıhhatli, salıklı. hear v. iitmek, duymak, haber almak. heart n. kalp, yürek, hearty n. candan, yürekten, kuvvetli. heat n. ısı, sıcaklık, öfke, v. ısınmak, ısıtmak, kızmak, heating n. ısıtıcı, tahrik edici. heave v. fırlatmak, atmak, kaldırmak. heaven n. gök, sema, cennet. heavy adj. aır, iddetli, güçlü, heavily ad. iddetli, aır ekilde. heed n. dikkat, ihtimam, aldırı v. dikkat etmek, aldırmak. heel n. topuk, ökçe, (argoda) alçak herif. height n. yükseklik, yükselti, rakım. heir n. mirasçı, varis. hell n. cehennem. hello merhaba, alo.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

hello 385

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

386 horizon help n. yardım, çare, yardımcı, v. yardım etmek, faydalı olmak, imdat, yardım edin, helper n. yardımcı, hizmetçi, helpless adj. aciz, çaresiz, gücü yetmez. hen n. tavuk, dii ku. henna n. kına. her zamir. (dii) ona, onu, onun. herald n. haberci, müjdeci, v. haber vermek, müjdelemek. herb n. (nane vb.) ot, ifalı bitki. herd n. hayvan sürüsü, v. hayvan gütmek, önüne katmak. here ad. burada, buraya, burası, ite. hero n. kahraman, yiit. heroin n. eroin. herring n. ringa balıı, çapraz diki, teyel. hesitate v. tereddüt etmek, duraksamak. hey haydi, hey. heyday n. altın ça, en güzel dönem. hi merhaba. hide n. hayvan derisi, post, v. saklamak, saklanmak, gizlemek. high adj. yüksek, yukarı, highly ad. epey, pek çok, hayli, highway n. anayol, karayolu, otoyol. hijack v. (taıt, uçak, vb.) kaçırmak. hill n. tepe, tepecik, bayır, yoku, yıın,küme, v. tepelemek, yımak. him ad. onu, ona (erkek için) hint n. ima, kinaye, üstü kapalı anlatma v. ima etmek, üstü kapalı anlatmak. hip n. kalça, kaba et, açıkgöz. hire n. kira, kiralama, v. kiralamak. his ad. onun, onunki (erkek için). history n. tarih. hit v. vurmak, çarpmak, isabet etmek. hive n. arı kovanı, arı kovanı gibi yer. hobby n. zevk için urama, ilgi, merak, hobi. hold v. tutmak, kavramak, ayrılmamak, içine almak, hold up durdurmak, yolunu kesip soymak. hold v. tutmak, kavramak, içine almak, hold up durdurmak, yolunu kesip soymak. holiday n. tatil, tatil günü, bayram günü. Holland n. Hollanda. holy adj. kutsal. home n. ev, yuva, vatan, yurt, homesick adj. yurt özlemi çeken, homework n. ev ödevi. honest adj. dürüst, namuslu, hilesiz. honey n. bal, honeymoon n. balayı. honour n. onur, eref, namus. hope n. umut, v. umut etmek, hopeful adj. umutlu, hopeless adj. umutsuz. horizon n. ufuk, horizontal adj. yatay, ufka ait.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

horn n. boynuz, klâkson, korna. horrible adj. dehetli, korkunç, müthi, berbat. horror n. korku, dehet. horse n. at, beygir, horse mackerel n. istavrit. hospital n. hastane. hospitality n. konukseverlik. host n. (erkek) ev sahibi, otel sahibi, konuk eden kii. hostage n. rehine, tutsak. hostel n. örenci yurdu. hostess n. ev sahibesi, hostes. hot adj. sıcak, kızgın, acı. hotel n. otel. hour n. saat (zaman birimi olarak). house n. ev, mesken, hane, v. barındırmak, evine almak, household n. ev halkı, aile, housewife n. ev kadını, housework n. ev ii. how ad. nasıl, ne ekilde, how are you ? nasılsınız ?, how do you do ? ne yapıyorsunuz, nasıl gidiyor ? how long kaç zaman, however ad. bununla birlikte, her ne kadar. hug v. kucaklamak, sarılmak. huge adj. çok iri, kocaman. hum n. vızıltı, uultu, v. vızıldamak. human n. insan, adj. insani, insanca, insana ait, humanity n. insanlık, beeriyet. humble adj. alçak gönüllü. humiliate v. utandırmak, küçük düürmek. humorous adj. gülünç, komik. humour n. huy, mizaç, mizah, aka, ruh hali, geçici istek. hundred adj. yüz (sayı), hundredweight n. yüz libre hunger n. açlık, iddetli arzu, v. acıkmak, özlemini duymak, hungry adj. aç, arzulu. hunt v. avlamak, avlanmak, peine dümek, hunter n. avcı. hurricane n. kasırga. hurry v. acele etmek, sık boaz etmek, hurry up çabuk ol, acele et. hurt n. yara, bere, acı, v. yaralamak, zarar vermek, incitmek. husband n. koca (e). hush n. sessizlik, örtbas, sus, v. susturmak, susmak, örtbas etmek. hut n. kulübe, baraka. hydrofoil n. kızaklı bot, gemi kayaı, deniz altı yatay dümeni, kayakla su üzerinde giden küçük gemi. hydrophobia n. kuduz hastalıı. hyphen n. tire iareti. hypnosis n. ipnoz, hypnotic adj. uyutucu. hypodermic n. ine, ırınga.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

hypodermic 387

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

388 import

I - i I pn. ben. ice n. buz, ice cream n. dondurma. idea n. fikir, düünce. ideal n. ilke, ülkü, ideal, adj. ülküsel, ideal, idealist n. ülkücü, idealist. identify v. tehis etmek, belirlemek, kimliini saptamak, identification n. kimlik saptanması. identity n. kimlik, hüviyet, benzerlik. idiom n. deyim, ive, dil. idle adj. isiz, aylak, v. bota gezmek, oyalanmak. if con. eer, ise, ayet. ignition n. tutuma, tututurma, ateleme, ate alma, yakma, oto ateleme tertibatı, kontak. ignorant adj. cahil, haberi olmayan. ignore v. aldırmamak, önemsememek, görmezlikten gelmek, bilmemek. ilk n. çeit, tür, cins. ill adj. hasta, rahatsız, kötü, illness n. hastalık. illegal adj. yasal olmayan, kanunsuz. illegitimate n. meru olmayan, yasa dıı, piç. illiterate adj. okumamı, cahil. illogical adj. mantıksız, mantıa aykırı. illumination n. aydınlatma, aydınlanma. illustrate v. resimlemek, örneklemek, illustrated adj. resimli. image n. görüntü, ekil, imaj. imagine v. hayal etmek, göz önünde canlandırmak. imitate v. taklit emek, benzetmek, imitation n. taklit, benzer. immediate adj. acil, anında yapılması gereken, immediately ad. derhal, hemen. immemorial adj. çok eski. immerse v. daldırmak, suya batırmak. immigrate v. göç etmek, immigrant n. göçmen, immigration n. göç. impassable adj. geçilemez, aılamaz. impatient adj. sabırsız. imperative adj. zorunlu, mecburi, emir. imperfect adj. kusurlu, eksik, tam olmayan, imperfection n. kusur, noksan. imperil v. tehlikeye atmak. impermeable adj. geçirgen olmayan. impertinent adj. küstah, terbiyesiz. imply v. dolaylı anlatmak, demek, ima etmek. impolite n. terbiyesiz, nezaketsiz. import n. ithalat, dı alım, v. ithal etmek, imported adj. ithal edilmi, ithal, importer n. ithalatçı.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

importance n. önem, important adj. önemli. impossible adj. imkânsız, olanaksız. impress v. etkilemek, impression n. etki, izlenim, baskı, basım, impressive n. etkileyici. imprison v. hapsetmek. improbable adj. inanılmaz, olasılıı olmayan, ihtimal dıı. improve v. iyiletirmek, yoluna koymak, düzeltmek, düzelmek, improvement n. düzelme, gelime, ilerleme. impulse n. itici güç, ani arzu, dürtü. impute v. atfetmek, üstüne yıkmak, suçlamak. in pp. içinde, içeriye, içine, de - da, in front of önünde, in spite of …ye ramen, karın. inability n. iktidarsızlık, yetersizlik. incapable adj. yeteneksiz, kabiliyetsiz. inch n. pus, 25.4 mm(uzunluk ölçüsü). incident n. olay, hadise. inclination n. meyil, eilim, heves, incline v. emek, eilmek. include v. kapsamak, içermek, içine almak, inclusive adj. içine alan, dahil. included adj. dahil, kapsamında, içinde. income n. gelir, kazanç. incomparable adj. kıyaslanamaz. inconvenient adj. sakıncalı, uygun olmayan, elverisiz. incorrect adj. doru olmayan, yanlı, düzeltilmemi. incredible adj. inanılmaz. incriminate v. suçlamak. indebted adj. borçlu, gönül borçlusu, müteekkir, minnettar. indeed ad. gerçekten, hakikaten, öyle mi. indefinite adj. belirsiz. independence n. baımsızlık, independent adj. baımsız. index n. indeks, fihrist, sıralaç. India n. Hindistan, Indian n. , adj. Hintli, Kızılderili. indicate v. göstermek, iaret etmek. indicator n. sinyal, ibre, gösterge, delil, belirti. indict v. suçlamak, sorguya çekmek, dava açmak, mahkemeye vermek. indifferent adj. ilgisiz, kayıtsız, aldırmaz. indigestion n. hazımsızlık, sindirim güçlüü indignant adj. öfkeli, kızgın. indirect adj. dolaık, dolambaçlı, dolaylı. indispensable adj. gerekli, vazgeçilmez. individual adj. birey, kii, fert, tek, yalnız, individually ad. kiisel olarak, ayrı ayrı, ahsen. indoor adj. ev içine ait, ev içinde yapılan, kapalı alana ilikin, kapalı alanda yapılan. indoor adj. ev içine ait, ev içinde yapılan. induce v. neden olmak, tevik etmek, ikna etmek, sonuç çıkarmak.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

induce 389

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

390 inn industrial adj. endüstriye ait, sınai, industrialist n. sanayici, fabrikatör. industrious adj. çalıkan, enerjik. industry n. sanayi, endüstri. inefficient adj. etkisiz, verimsiz. inevitable adj. kaçınılmaz, zorunlu. infant n. küçük çocuk, bebek. infantry n. piyade, yaya asker. infect v. bulatırmak, hastalıı sirayet ettirmek, (hastalık) geçirmek, infected adj. virüslü, iltihaplı. infection n. bulama, geçme, bulatırma, enfeksiyon, infectious adj. bulaıcı. inferior adj. aaısında, ikinci derece, ast, kalitesiz, inferiority n. aaılık, adilik. infest v. sarmak, bol miktarda bulunmak. infidelity n. sadakatsizlik, ihanet, aldatma. infinite adj. sonsuz, sınırsız, infinitely ad. son derece, infinity n. sonsuzluk. inflame v. tututurmak, alevlendirmek. inflate v. hava ile iirmek, piyasaya aırı ölçüde para çıkarmak, enflasyon yapmak. inflexible adj. bükülmez, inatçı. inflict v. ceza vermek, dayak atmak, arı veya acı vermek, infliction n. ceza, eziyet, dayak. influence n. etki, nüfus, v. etkilemek, influential adj. etkili, sözü geçer. influenza n. grip. inform v. bilgi vermek, haber vermek, information haber, bilgi, danıma, informant haber veren kimse, haberci, gammaz. informal adj. teklifsiz, resmi olmayan, information n. malumat, bilgi, haber, danıma, istihbarat. inhabitant n. oturan, ikamet eden kimse. inhale v. nefes almak, nefesi içine çekmek. inherit v. miras almak, mirasa konmak. inheritor n. mirasçı, varis. inhuman adj. insanlık dıı, gaddar. initial n. ilk harf, adj. bataki, ilk, birinci, önde giden, initially ad. balangıçta, önce. initiate v. balatmak, alıtırmak, (ilk kuralları) göstermek. inject v. enjeksiyon yapmak, içeri sokmak, ırınga etmek. injection n. içeriye atma, içeriye atılan ey, konu dıı bir fikri ortaya atma, ine, enjeksiyon. injure v. zarar vermek, incitmek, zedelemek, injured yaralı. ink n. mürekkep, inkpot n. mürekkep hokkası. inland n. bir memleketin denizden uzak yerleri, memleketin içerisi, dahil, iç, adj. dahili, denizden uzak, ad. içeriye doru, içerilerde, denizden uzakta. inn n. han, otel, innkeeper n. hancı, otelci.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

inner adj. dahili, iç, gizli. innocent adj. masum, suçsuz, günahsız. input n. girdi. inquire v. sormak, soruturmak, aratırmak, inquiry n. sorgu, soruturma, aratırma. insane adj. deli, akıl hastası. insect n. böcek, haere. insert v. araya sıkıtırmak, sokmak, eklemek. inside n. iç, iç taraf, dahil, adj. içteki, dahili, pp. içerisine, içerisinde. insincere adj. içten olmayan, riyakar, iki yüzlü. insist v. ısrar etmek, üstelemek. insolent adj. küstah, terbiyesiz, arsız. insomnia n. uykusuzluk, uyuyamamazlık. inspect v. denetlemek, muayene etmek, inspector n. müfetti, kontrol memuru. inspire v. esinlemek, ilham etmek, inspiration n. ilham, esin. install v. yerine koymak, kurmak, tesis etmek, installment n. taksit, kısım. instant n. an, dakika, ani, derhal, instantly ad. aniden, hemen, derhal. instead ad. yerine, karılık olarak. instep n. ayaın üst kısmı. instinct n. içgüdü. institute n. kurulu, müessese, kurum, enstitü, v. kurmak, tesis etmek. instruct v. okutmak, öretmek, tanıtmak, talimat vermek, instructions n. talimat, direktif, tanıtım. instrument n. alet, enstrüman, çalgı, araç, vasıta, instrumental adj. enstrümental, yardımcı, aracı olan, yararlı, tesirli. insufficient adj. eksik, yetersiz. insulate v. yalıtmak, izole etmek. insult n. hakaret, v. hakaret etmek, aaılamak. insure v. sigorta etmek, güvenceye almak, insurance n. sigorta, insured adj. sigortalı, insurer n. sigortacı. intellect n. akıl, zihin, idrak, intellectual adj. aydın, kültürlü,akıllı, entelektüel. intelligence n. akıl, zeka, istihbarat, intelligent adj. zeki, akıllı, anlayılı. intend v. niyet etmek, kastetmek, tasarlamak. intent n. amaç, niyet, kasıt, adj. dikkatli, niyetli, intention n. niyet, kasıt, intentional adj. kasıtlı, intentionally ad. kasten, kasıtlı olarak, intently ad. dikkatle. inter {1} v. gömmek. inter- {2} -arası(nda) intercourse n. iliki, cinsel iliki.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

intercourse 391

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

392 ironic interest n. ilgi, merak, kazanç, faiz, v. ilgilendirmek, meraklandırmak, interesting adj. ilginç, enteresan, interested in ile ilgili. interfere v. karımak, burnunu sokmak, müdahale etmek. interior n. iç, dahil, adj. dahili. intermediate adj. orta, ortadaki, aradaki. internal adj. iç, dahili. international adj. uluslararası, internationally ad. uluslararası olarak. interpret v. yorumlamak, tercüme etmek. interrupt v. sözünü kesmek, araya girmek, yarıda kesmek. intersect v. kesimek, kat etmek, kesmek. interval n. fasıla, aralık, süre. interview v. röportaj yapmak, görümek. into pp. -ye/ya, içine, içeriye, -in içerisine, içeri doru. intolerable adj. çekilmez, dayanılmaz, tahammül edilmez. intoxicant v. sarho edici. intransitive adj. geçisiz, nesnesiz (fiil). introduce v. tanıtırmak, takdim etmek, balatmak. introduction n. takdim, tanıtma, balangıç. invade v. saldırmak, istila etmek. invalid {1} adj. geçersiz, hükümsüz, invalidate v. iptal etmek. invalid {2} n. hasta, yatalak, sakat. invaluable adj. çok deerli, paha biçilmez. invasion n. istila, akın, tecavüz. invent v. icat etmek, yaratmak, invention n. icat, bulu. invert v. ters yüz etmek, tersine çevirmek. invest v. yatırım yapmak, para yatırmak, para harcamak, investor n. yatırımcı. investigate v. aratırmak, incelemek, investigation n. aratırma, soruturma, tahkikat. investment n. yatırım, para koyma, yatırılan sermaye, salanan gelir. invisible adj. gözle görülmez, gizli. invite v. davet etmek, çaırmak, invitation n. davet, çarı, davetiye. invoice n. fatura. involve v. sokmak, bulatırmak, karıtırmak, içermek, kapsamak, gerektirmek. inward adj. iç, dahili, içe doru. iodine n. iyot, tentürdiyot. Iran n. ran. Iraq n. Irak. Ireland n. rlanda. iris n. iris, gözbebei çevresindeki renkli kısım. iron n. demir, ütü, v. ütülemek, adj. demir gibi, ironed adj. ütülü. ironic adj. kinayeli, alaylı, alay eden.

ronmonger n. demir eya satıcısı, hırdavatçı, nalbur. ironmonger’s n. hırdavatçı dükkanı, nalburiye. irregular adj. düzensiz, kuralsız. irritate v. kızdırmak, sinirlendirmek, tahrik etmek, irritable adj. çabuk kızan, sinirli, titiz. Islam n. slâm, slâmiyet, Müslümanlık. island n. ada. isle n. adacık. isolate v. ayırmak, izole etmek. Israel n. srail. issue n. yayımlama, yayın, basım, mesele, v. basmak, çıkmak, çıkartmak, daıtmak, yayımlamak. it ad. (cansızlar ve hayvanlar için) o, onu, ona. Italy n. talya, Italian n. , adj. talyan, talya’ya ait. itch n. kaınma, kaıntı, uyuz hastalıı, iddetli arzu, v. kaınmak, gidimek, can atmak, çok istemek. its adj. (cansızlar ve hayvanlar için) onun, ad. onunki, itself ad. kendisi. ivory n. fil dii.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

job 393

jab v. dürtmek, saplamak. jack n. kriko, delikanlı (iskambilde) bacak veya vale. jacket n. ceket. jade n. yeimtaı, yeim, yeim yeili. jail n. cezaevi, hapishane, v. hapsetmek. jam n. reçel, marmelat, v. sıkımak, sıkıtırmak, sıkııklık. January n. Ocak ayı. Japan n. Japonya. jar n. kavanoz. jaundice n. sarılık, taraf tutma, önyargı. jaw n. çene, jawbone n. çene kemii. jealous adj. kıskanç, jealousy n. kıskançlık, haset. jean n. kaba pamuklu kuma, jeans n. blucin. jeep n. cip, arazi otosu. jeer n. alay, v. alay etmek, elenmek. jelly n. pelte, jöle. jersey n. jarse, yün kazak, süveter. Jesus n. sa peygamber. Jew n. Yahudi. jewel n. kıymetli ta, mücevher, takı. jeweller n. kuyumcu, jeweller’s n. kuyumcu dükkanı.jewellery n. mücevherat, kuyumculuk. job n. görev, meslek, i, hizmet.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

J - j

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

394 kimono jockey n. binici, jokey, duvarcı çıraı, rençper, yamak, v. jokey olarak at binmek, en iyi vaziyeti elde etmek için manevra yapmak, hile yapmak. jog v. sarsmak, dürtmek, yava yava yol almak. join v. katılmak, birlemek, bir araya getirmek. joint n. eklem, (piirmek için) et parçası, ek yeri, ortak, adj. birleik, bitiik, müterek. joke n. aka, fıkra, v. aka yapmak. jolt n. sarsıntı, sarsma, v. sarsmak. Jordan n. Ürdün. journal n. gazete, dergi, gündem, journalist n. gazeteci. journey n. seyahat, gezi, yolculuk, v. seyahat etmek. joy n. sevinç, nee, zevk. judge n. yargıç, hakem, bilirkii, v. hüküm vermek, judgement n. yargı, hüküm,karar. juice n. meyve suyu. July n. Temmuz. jump n. atlama, sıçrama, zıplama, v. atlamak, sıçramak, zıplamak, fırlamak. junction n. kavak. June n. Haziran. jungle n. vahi ve balta girmemi orman. junior adj. genç, yaça küçük, kıdemsiz. just adj. doru, dürüst, adaletli, hak bilir, ad. tam, az önce, ancak, yalnızca, sadece. justice n. adalet, hak,doruluk. justify v. dorulamak, haklı çıkarmak, kanıtlamak. jut n. çıkıntı, jut out v. ileri çıkmak, çıkıntı yapmak.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

K - k kangaroo n. kanguru. keel n. gemi omurgası. keep v. tutmak, saklamak, korumak, muhafaza etmek, bırakmamak. Kenya n. Kenya. Kenyan adj. Kenyalı, Kenya’ya ait. Kenyan adj. Kenyalı, Kenya’ya ait. kernel n. tahıl tanesi, çekirdek içi, iç. kerosene n. gaz yaı, gaz, petrol. kettle n. tencere, çaydanlık. key n. anahtar. kick n. tekme, v. tekmelemek, çiftelemek, topa vurmak. kid n. çocuk , olak. kidnap v. fidye için birini kaçırmak. kidney n. böbrek. kill v. öldürmek, killer n. katil. kimono n. sabahlık, kimono.

kind çeit, tür, cins, nevi, nazik. kindergarten n. ana okulu, yuva. king n. kral. kipper n. çiroz. kiss n. öpücük, buse, v. öpümek. kit n. aygıt, araç, teçhizat, donatı, kedi yavrusu, enik. kitchen n. mutfak. kite n. uçurtma, çaylak. knapsack n. sırt çantası. knead v. masaj yapmak, ovmak. knee n. diz, pantolonun diz kısmı, kneecap n. dizkapaı kemii, v. bir kimseyi dizkapaından vurmak. kneel v. diz çökmek. knife n. bıçak, çakı, v. bıçaklamak. knit n. örgü, v. örgü örmek, sıkı balamak. knob n. kapı tokmaı. knock v. vurmak, çarpmak, (kapı) vurmak, çalmak. know n. bilgi, v. bilmek, tanımak, haberi olmak, known adj. tanınmı, bilinen, knowledge n. bilgi, ilim. kohl n. sürme. kook(y) n. deli, kaçık. Korea n. Kore. Kuwait n. Kuveyt.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

lamp 395

label n. etiket. laboratory n. laboratuar. Labour (labor) n. emek, i, içi sınıfı, labourer (laborer) n. içi. lace n. bacık, ba, dantela. lack n. olmayı, eksiklik, yok(sun)luk, v. eksii olmak, yoksun kalmak. laconic adj. az ve öz, özlü. lad n. delikanlı, genç. ladder n. portatif merdiven. lade v. yüklemek. ladle n. kepçe. lady n. bayan,hanımefendi. lag n. geri kalma, gerileme, gecikme, v. geri kalmak, gerilemek, gecikmek. lair n. in, yatak. lake n. göl. lamb n. kuzu, kuzu eti. lamp n. lâmba.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

L - l

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

396 leaves land n. ülke, kara, toprak, arsa, v. karaya çıkmak, yere inmek, karaya çıkarmak, landlady n. ev sahibesi, pansiyoncu kadın, landlord n. ev sahibi, otelci veya pansiyoncu adam, landscape n. manzara. lane n. dar yol, patika, yol eridi. language n. lisan, dil. lantern n. el feneri. large n. büyük, iri lascivious adj. ehvetli. last adj. son, sonuncu, geçen, önceki, v. sürmek, devam etmek, dayanmak, yetmek, last night dün gece. latch n. kapı mandalı, sürgü, v. sürgülemek, mandallamak. late adj. geç, geç kalmı, gecikmi, rahmetli, later daha geç, daha sonra, lately ad. son günlerde, yakınlarda. latter adj. son, sonraki, son zamanlarda. laud n. övme, v. övmek, methetmek. laugh n. gülme, gülü, v. gülmek, laughter n. kahkaha, laugh at birisine / bir eye gülmek. launder v. yıkamak, yıkayıp ütülemek, laundress n. çamaırcı kadın. laundry n. çamaırhane, kirli çamaır. lavabo n. lâvabo. lavatory n. tuvalet, yıkanma yeri. law n. kanun, yasa, adalet, lawful adj. yasal, lawless adj. kanunsuz, yasaya aykırı, lawyer n. avukat. lawn n. çimenlik, çimen. lawsuit n. dava. lawyer n. avukat, hukukçu, dava vekili. laxative n. ishal, müshil. lay v. yatırmak, koymak, sermek, (sofra) kurmak, hazırlamak, lay on üzerine at(ıl)mak. lazy adj. tembel, haylaz. lead {2} n. liderlik etme, önde bulunma, barol, kılavuzluk, v. götürmek, göstermek, idare etmek, baında olmak, liderlik etmek leader reis, lider, rehber, leading adj. önde olan, yol gösteren. lead {1} n. kurun, kurundan yapılmı, v. kurunla kaplamak. leaf n. yaprak. leak n. sızıntı, kaçak, v. sızmak, açıa vurmak. lean n. eilim, meyil, v. meyletmek, eilmek, dayanmak,yaslanmak, adj. zayıf, yasız, kıt. leap v. sıçramak, hoplamak, zıplamak, leapfrog n. birdirbir. learn v. örenmek, duymak, haber almak. lease n. kiralama, kira kontratı, v. kiralamak. least adj. , ad. en küçük, en ufak, en az, asgari, at least hiç olmazsa, en azından, bari. leather n. deri, kösele. leave n. izin, veda, ruhsat, v. bırakmak, terk etmek, ayrılmak. leaves n. yapraklar, yeillik.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

Lebanon n. Lübnan. leek n. pırasa. left n. sol, lefty n. solak, adj. kalan, artan. leg n. bacak. legal adj. kanuni, yasal, meru. legend n. efsane, masal, hikâye. lemon n. limon, lemonade n. limonata. lend v. ödünç vermek, borç vermek. length adj. uzunluk, boy, süre. lens n. mercek, göz mercei. lentil n. mercimek. less daha az,eksik, noksan. lessee n. kiracı. lesson n. ders. let v. izin vermek, bırakmak, kiralamak, let’s go gidelim, to let alone rahat bırakmak. lethal adj. öldürücü. letter n. mektup, harf, letterbox n. posta kutusu. lettuce n. salata, kıvırcık salata, marul. level n. seviye, düzey, düzlem, v. düzlemek, düzeltmek, tahrip etmek. levy v. (vergi, asker vb.) zorla toplamak. lewd adj. edepsiz, ahlâksız, ehvet dükünü. liar n. yalancı. liberal n. açık fikirli, serbest düünceli, liberal. liberate v. özgürlüünü salamak, serbest bırakmak, liberation n. kurtulu, kurtarma, serbest bırakma, liberty n. hürriyet, özgürlük. library n. kütüphane, kitaplık, librarian n. kütüphaneci. Libya n. Libya. license n. ruhsat, izin, lisans. licentious n. ahlâksız, uçarı. lick n. yalama, yalayı, v. yalamak, yalayıp geçmek, dayak atmak. lid n. kapak. lie n. yalan(lama), yalan söyleme, tekzip v. yalan söylemek, yatmak, uzanmak, olmak, bulunmak, durmak, kalmak, yayılmak. lien n. ipotek. life n. hayat, yaam, canlılık, can, lifebelt n. can kurtaran kemeri, lifeboat n. can kurtaran sandalı, lifeguard n. cankurtaran, lifesaver n. cankurtaran. lift n. asansör, yükseltme, v. kaldırmak, yükselmek, yükseltmek. light {1} n. ıık, aydınlık, lamba, elektrik, görünüm, açı, açık (koyu deil), v. yakmak, tututurmak, yanmak, tutumak, aydınlanmak, ıık vermek, lighter n. çakmak. light {2} v. konmak, inmek, adj. hafif, önemsiz, yapılması kolay, lighter n. çakmak, yakıcı/tututurucu ey, lightning n. imek, yıldırım.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

light 397

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

398 lodge like pp. gibi, benzer, adj. e, v. holanmak, beenmek. likely adj. olası, muhtemel. lime n. kireç. limit n. sınır, son, uç, had, v. sınırlandırmak. limp n. topallama, v. topallamak, aksamak, adj. yumuak, gevek. line n. hat, çizgi, yol, mısra,sıra. linen n. keten bezi, iç çamaırı. linen n. keten, iç çamaırı, bez. linesman n. (demiryolu vb.) hattı içisi, (sporda) yan hakem. lining n. astar. link n. halka, zincir halkası, v. zincirlemek, birbirine balamak, birletirmek. lion n. aslan. lip n. dudak, lipstick n. ruj. liqueur n. likör, alkollü ve tatlı içki. liquid n. sıvı, adj. akıcı, paraya kolay çevrilebilir. liquor n. içki, çözelti. lira n. lira (para). list n. liste, fihrist. listen v. dinlemek, kulak vermek, dikkat etmek, listener n. dinleyici. literature n. edebiyat, yazın, literatür. litre n. litre. little n. az miktar, az zaman, ufak ey, adj. küçük, ufak, kısa, a little biraz. live {1} adj. canlı, diri, hayatta, neeli. live {2} v. yaamak, oturmak, hayat sürmek, live on belirli bir para ya da gıda ile geçinmek, yaamayı sürdürmek. liver n. karacier. living n. yaam tarzı, geçinme, geçim, adj. yaayan, canlı, diri. lizard n. kertenkele. load n. yük, kaygı, arj, v. yüklemek, yükletmek, sıkıntı vermek. loaf n. somun (ekmek), kelle. , fv. bo dolamak, kaytarmak, sallanmak, yava çalımak. loathe v. tiksinmek, nefret etmek lobe n. kulak memesi. lobster n. ıstakoz. local adj. yerel, mahalli, yöresel. locate v. yerletirmek, oturmak, yerini belirlemek. lock n. kilit, silâh tetii, emniyet, perçem, bukle saç lülesi, yataklık eden kii, v. kilitle(n)mek, kenetle(n)mek, iç içe geçirmek, sıkıtırarak çalımasını engellemek. locket n. madalyon. locksmith n. çilingir. locust n. çekirge. lodge n. kapıcı evi, kulübe, kır evi, v. misafir etmek, yerletirmek, lodger n. kiracı, lodging n. pansiyon, kiralık oda.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

lonely adj. yalnız, kimsesiz, ıssız. long adj. uzun, uzun süren, yorucu, ad. uzun zamandır, çoktan, long ago çok eskiden, çok önceden. long v. çok istemek, arzulamak, can atmak. look v. bakmak, görünmek, gözükmek, görünü, looking glass n. ayna, look after birisinin / bir eyin bakımını üstlenmek, look at birisine / bir eye bakmak, look for birisini/bir eyi aramak, bulmaya çalımak, look into incelemek, look over göz gezdirmeklook out v. dikkat etmek loose adj. bol, gevek, balanmamı, loosen v. gevetmek, çözmek. lord n. efendi, aa, lort. lore n. ilim, bilgi. lose v. kaybetmek, yitirmek, tutamamak. loss n. kayıp, zarar, ziyan, hasar, lost kayıp lot n. miktar, adet, kura, talih, kader, kısmet, arazi parçası. lotion n. losyon. lottery n. piyango, lotarya,çekili. loud adj. gürültü(lü), patırtı(lı), yüksek ses(li), loudspeaker n. hoparlör. lounge n. dinlenme odası, hol, salon, kanepe. louse n. bit. lout n. hantal, kaba adam. love n. ak, sevgi, sevgili, v. aık olmak, sevmek, lovely adj. sevimli, cana yakın, ho, lover n. aık, sevgili. low adj. alçak, basık, düük, bodur, lower v. indirmek, alçaltmak, adj. daha aaı, daha alçak. loyal adj. vefakar, sadık. luck n. ans, baht, talih, uur, lucky anslı, talihli, uurlu. lug n. sap, kulp, çeki, v. güçlükle itmek, çekmek, sürüklemek. luggage n. bagaj, yolcu eyası, bavul. luminary n. ıık, ıık kaynaı, tanınmı kimse, luminous adj. ııklı, parlak. lump n. parça, küme, topak, yıın, öbek, v. yımak, bir araya getirmek. lunch n. öle yemei. lung n. akcier. lunge n. saldırı, hamle, v. saldırmak. lurch n. yalpa, mükül durum, v. yalpalamak, sendelemek. lurk v. pusuda beklemek, gizlenmek. lust n. ehvet, hırs, lustful adj. ehvetli. lusty adj. dinç, güçlü, gürbüz. Luxembourg n. Lüksemburg. luxuriant adj. bereketli, çok bol, çok süslü, luxurious adj. süslü, lüks, zevk verici, çok rahat. lynx n. vaak.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

lynx 399

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

400 manual

M - m mac(k)intosh n. yamurluk. macabre adj. dehetli, ölümle ilgili. macaroni n. makarna. macaroon n. acıbadem kurabiyesi, bademli kurabiye. machine n. makine, motorlu araç, machine gun n. makineli tüfek, machinist n. makinist. mackerel n. uskumru. macro- büyük, iri, makro. mad adj. deli, çılgın, like mad deli gibi, get mad kızmak, madhouse n. tımarhane. madam n. bayan, hanımefendi, madam. madden delirtmek. magazine n. dergi. magic n. sihir, büyü, magical adj. sihirli, magician n. sihirbaz, büyücü. magnification n. büyültme. magnificent adj. fevkalade, muhteem. maid n. kadın hizmetçi, kız, bakire. maiden n. genç kız gibi, bakire. mail n. posta, posta arabası, v. postalamak, mailbox n. posta kutusu. maim v. sakatlamak. main adj. ana, esas, temel, mainland n. anakara, mainly ad. balıca, asıl. maintenance n. bakım, geçim, temin. maize n. Mısır (budayı). majestic adj. görkemli, ahane, heybetli. major adj. binbaı, esas, çok önemli, balıca, majority n. oy çokluu, çounluk, ekseriyet. make v. yapmak, yaratmak, imal etmek, meydana getirmek, maker adj. yapıcı, imalâtçı. Malaysia n. Malezya. male adj. erkek. malign n. zararlı, kötü, v. iftira etmek, kötülemek, yermek. malt n. malt, biralık arpa. mam(m)a n. anne(ciim). mammy n. anne(ciim), zenci dadı. man n. erkek, adam, insan, manly adj. erkekçe. manage v. idare etmek, yönetmek, kullanmak, management n. idare, yönetim, manager n. yönetmen, yönetici, müdür. mandarin n. mandalina, kuzey Çin lehçesi, eski Çin’de yüksek memur. manifesto n. bildiri, beyanname. mantle n. kolsuz manto, pelerin. manual adj. ele ait, elle yapılan, el kitabı.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

manufacture n. imalât, v. imal etmek, manufacturer n. imalâtçı, üretici, fabrikatör. manuscript n. el yazması. many adj. çok, bir çok, bir hayli, so many o kadar çok. map n. harita, plân, v. haritasını yapmak, plânlamak. maraud v. yamalamak, talan etmek. marble n. mermer, bilye, misket. march n. asker yürüyüü, resmi yürüyü, mar, sınır, v. yürümek, resmi yürüyü yapmak. March n. Mart ayı. mare n. kısrak. mariner n. gemici, bahriyeli. maritime adj. denizci, denizcilie ait, deniz, denize yakın. mark n. iaret, belirti, iz, marka, (ders) not, v. iaretlemek, damga vurmak, not vermek. market n. çarı, pazar, piyasa, v. pazarlamak, satıa çıkarmak. marmalade n. marmelat. marrow n. ilik, kemik ilii, öz, sakız kabaı. marry v. evlenmek, evlendirmek, married adj. evli, married to ile evli, marriage n. evlilik, evlenme. marshal n. mareal, polis müdürü, v. sıraya koymak, düzenlemek. martial adj. savaa özgü, askeri, martial law n. sıkı yönetim. martyr n. ehit, acı çeken kii, v. acı çekmek, ikence etmek. mascara n. mascara, sürme, rastık, rimel, kirpik boyası. mash v. ezmek, püre yapmak. mask n. maske, v. maskelemek. masquerade n. maskeli balo. massacre n. katliam, kırım, v. katletmek, kılıçtan geçirmek. massage n. ovma, masaj, v. ovmak, masaj yapmak. master n. efendi, sahip, üstat, usta, üniversitede lisans üstü derece, masterly ustaca, masterpiece n. aheser, ba yapıt. mat n. hasır, paspas, donuk, mat. match n. kibrit, fitil, maç, v. uymak, uydurmak, dengi olmak, karılatırmak, evlendirmek. material n. ham madde, materyal, madde, malzeme, kuma adj. maddesel, özdeksel, etkili, önemli. mathematics n. matematik. maths n. matematik . matriculate n. üniversite adayı, v. kaydetmek, üniversiteye örenci olarak kaydetmek, kaydedilmek. matter n. madde, mesele, sorun, konu, i, v. sorun, önemi olmak. mattress n. yatak,ilte, uzun minder, döek, hasır. mature n. olgun, v. olgunlamak, vadesi gelmek. maul , mall v. dövmek, berelemek, hırpalamak. mausoleum n. anıt mezar, türbe, mozole. mauve n. leylak rengi, açık mor.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

mauve 401

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

402 merry maverick n. damgalanmamı dana, baımsız, parti disiplinine uymayan politikacı, toplum kurallarına uymayan insan. May n. Mayıs ayı. may aux. -ebilmek, mümkün olmak, olasılıı olmak. maybe ad. belki, olabilir. mayor n. Belediye bakanı. me ad. beni, bana. meadow n. çayır, otlak, mera, çimenlik. meal n. yemek, öün, yulaf ezmesi, elenmemi kaba un, mealtime n. yemek vakti. mean v. demek istemek, kastetmek, anlamına gelmek, niyet etmek, meaning anlam. meantime, meanwhile n. ara, aradaki zaman, süre, ad. arada, aynı zamanda, bu sırada. measles n. kızamık. measure n. ölçü, ölçü birimi, önlem, v. ölçmek. meat n. et, meaty adj. etli, özlü. mechanic n. makinist, makine ustası, teknisyen, mechanical adj. mekanik, makineye ait. medal, medallion n. madalya. medical adj. tıbbi, iyiletirici. medication n. ilaç, tıbbi tedavi. medicine n. ilaç, deva, tıp. Mediterranean n. Akdeniz. medium n. orta durum, çevre, vasıta, araç. medlar n. mumula. meet v. karılamak, görümek, rastlamak, tanımak, bulumak, toplanmak, meeting n. toplantı, miting. melody n. melodi, arkı, name. melon n. kavun. melt v. erimek, eritmek, yumuatmak, yumuamak. member n. üye, organ, aza. memorable adj. anılmaya deer, unutulmaz. memorial n. anıt, abide. memory n. hafıza, bellek, hatıra, anı. men çoul n. erkekler, adamlar. mend v. tamir etmek, onarmak, iyiletirmek. mental adj. zihinsel, mentality n. zihniyet, akıl, zeka. mention n. söyleme, anma, v. sözünü etmek, anmak. menu n. yemek listesi, mönü. merchant n. tüccar, tacir. merciful adj. merhametli. mercy n. merhamet, acıma, rahmet, aman. mere adj. katıksız, saf, gerçek, yalnız, ancak, merely ad. sadece, ancak, yalnız. meridian n. meridyen, boylam. merit n. erdem, deer, fazilet, v. hak etmek, layık olmak. merry adj. en, neeli.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

mess n. karııklık, düzensizlik, pislik. message n. haber, mesaj. metal n. metal, maden, metallic adj. madeni. meter n. sayaç, saat, metre, v. saatle ölçmek, gas meter n. gaz sayacı. method n. metot, usul, yöntem. metre n. metre, iir vezni ölçüsü. metropolis n. metropol, anakent. Mexico n. Meksika. mica n. mika, evren pulu. microbe n. mikrop. middle adj. orta, ara, vasat. midnight n. gece yarısı. midwife n. ebe. might {1} n. kuvvet, kudret, güç. might {2} ‘ yardımcı fiilinin geçmi zamanı. migrant n. , adj. göçmen, göçücü, göçen, göçebe. migrate v. göç etmek. mild adj. ılıman, yumuak, kibar. mildew n. küf, v. küflenmek. mile n. mil. military adj. askeri. milk n. süt, v. süt samak, milkman n. sütçü, milkshake n. (urupla karıtırılıp) çalkalanmı süt. mill n. deirmen, fabrika, imalâthane, v. öütmek. millennium n. bin yıllık dönem. million n. milyon, millionaire n. milyoner. minaret n. minare. mince n. kıyma, v. kıymak. mind n. akıl, zihin, fikir, v. aldırı etmek, önemsemek, bakmak. mine n. maden, maden ocaı, ad. benimki, miner n. madenci, maden içisi, mayın döeyen asker. mineral adj. madeni, madensel, mineral. minimum adj. asgari, en az, en aaı, minimum. minister n. bakan, ministry n. bakanlık. mink n. Amerikan vizonu. minor n. rütünü ispat etmemi kimse, yaça küçük kimse, ergin olmayan kimse, adj. daha küçük, daha az, önemsiz, minority n. azınlık. mint n. nane, darphane, v. madeni para basmak. minus adj. eksi. minute n. dakika, kısa süre, an. miracle n. mucize, harika. mirage n. serap. mirror n. ayna. mis- yanlı-, kötü-. misbehave v. yaramazlık etmek, yanlı davranmak. miscalculate v. yanlı hesap etmek.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

miscalculate 403

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

404 moor miscellaneous adj. çeitli, karıık. miserable adj. yoksul, sefil, dertli, mutsuz. misery n. sefalet, dert, ıstırap, mutsuzluk. misfit n. uygun gelmeyi. misfortune n. talihsizlik, belâ. misgovernment n. kötü yönetim. mislay v. kaybetmek, yanlı yere koymak. misread v. yanlı anlamak, yanlı okumak, yanlı yorumlamak. miss {1} n. genç kız, bekâr bayan. miss {2} v. isabet ettirememek, hedefi vuramamak, boa gitmek, (otobüs vb.) kaçırmak, yakalayamamak, özlemek, missing adj. eksik, kayıp, olmayan. Miss n. (evlenmemi) bayan. missile n. mermi, kurun, mızrak, füze. missing adj. kayıp, yitik, eksik. mist n. duman, sis, pus, v. çiselemek, sisli olmak, sisle kapla(n)mak, misty adj. sisli, puslu, dumanlı. mistake n. hata, yanlılık, v. hata etmek, yanlı anlamak, yanılmak. mister n. bay. mistress n. bayan, ev sahibesi, metres. mix v. karıtırmak, katmak, birletirmek, mixture n. karıım, mixed adj. karıık, karma, karıtırılmı, çeitli, melez. moan n. inilti, v. inlemek. mob n. insan kalabalıı, avam, ayak takımı, v. etrafına üümek. mobile adj. hareket eden, gezici, oynak. mock v. alay etmek, elenmek, önem vermemek, dalga geçmek için taklit etmek. moderate n. makul, orta karar, ılımlı. modern adj. çada, yeni, modern, modernize v. modernletirmek, yenilemek, çaa uydurmak. modest adj. alçak gönüllü, gösterisiz. mohair n. tiftik yünü. moist adj. rutubetli, nemli, ıslak, moisture n. nem, rutubet. moment n. (çok kısa) an, önem, güç, fırsat, uygun zaman. monastery n. manastır. Monday n. Pazartesi. money n. para, money order para havalesi. monkey n. maymun. monopoly n. tekel. monotonous adj. tekdüze, sıkıcı, monoton. month n. ay (otuz gün), monthly ad. ayda bir, aylık. monument n. anıt, abide. mood n. ruh hali, keyif, uyum, akort. moon n. ay, kamer, uydu, moonlight n. mehtap, ay ııı. moor v. demir atmak, güvence altına almak, amandıraya balamak.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

moral adj. ahlâki, ahlâka ait, manevi, morale n. maneviyat, yürek gücü. more n. daha çok miktar, adj. daha çok, daha fazla, ad. daha, moreover bundan baka, üstelik, zaten, ayrıca, bir de. morello n. vine. morning n. sabah, good morning günaydın. mortal n. insan, beer, adj. ölümlü, fani. mortar n. harç, havai fiek kızaı, havan topu, havan v. harçla sıvamak, havan topu atmak. mortgage n. rehin, ipotek, v. ipotek etmek, rehine vermek. Moslem adj. Müslüman, slâm. mosque n. cami. mosquito n. sivrisinek, mosquito net n. cibinlik. moss n. yosun, bataklık. most adj. en çok, çok fazla, ad. son derece, çok, en, pek. motel n. motel. mother n. anne, mother-in-law n. kaynana, kayınvalide. motion n. hareket, devinim, önerge, kanun teklifi, i, çalıma, dürtü, güdü, v. yönlendirmek, iaret yapmak . motivate v. harekete getirmek, sevk etmek, motive n. sebep, neden, güdü, dürtü. mountain n. da, tepe. mourn v. yas tutmak, yasını tutmak. mouse n. fare, sıçan. moustache (mustache) n. bıyık. mouth n. aız, mouthwash n. gargara, aız yıkamak için kullanılan antiseptik bir sıvı. move v. harekete geçmek, kımıldatmak, oynatmak, kımıldamak, taınmak, movement n. hareket, moving adj. hareketli, acıklı, dokunaklı. movie n. sinema filmi. , the movies n. sinema. mow v. biçmek, tırpanlamak. Mr. n. bay. Mrs. adj. n. (evli) bayan. much adj. çok, çok fazla, çokça, epeyce. mud n. çamur, muddy adj. çamurlu, kirli. mug n. kulplu bardak, kupa, marapa. mulberry n. dut. mule n. katır. mullet n. kefal, tekir balıı. multiple adj. çok yönlü, çok kısımlı, çeitli, katlı, misilli. multiply v. çoaltmak, çoalmak, üremek, çarpmak. mummy n. anne(ciim), mumya. municipal adj. belediyeye ait, municipality n. belediye. murder n. cinayet, v. öldürmek, katletmek, murderer n. katil, cani. murmur n. mırıltı, v. mırıldanmak. muscle n. kas, adale.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

muscle 405

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

406 neglect museum n. müze. mushroom n. mantar. mushy adj. lâpa gibi. music n. müzik, name, makam, nota, musical n. müzikal, musician n. müzisyen, çalgıcı. Muslim n. Müslüman, adj. slam. mussel n. midye. must n. zorunluluk, aux. -meli, -malı. mustache n. bıyık. mustard n. hardal. mutter n. mırıltı, homurdanma, v. mırıldanmak, homurdanmak. mutton n. koyun eti, mutton-chop n. koyun pirzolası. my benim. myself ad. kendim, ben. mystery n. sır, esrar, gizem, mysterious adj. esrarengiz, gizemli, sır dolu. mystify v. çok aırtmak, hayrete düürmek. myth n. efsane, mit.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

N - n nacre n. sedef, nacreous adj. sedefli. nail n. çivi, tırnak, v. çivilemek, kavramak, meydana çıkarmak, yakalamak. naked adj. çıplak, yalın. name n. ad, isim, ün, v. isimlendirmek, atamak. nape n. ense. napkin n. peçete. narrow adj. dar, sınırlı, v. daraltmak, eninden almak, sınırlamak, kısmak, daralmak, çekmek, ensizlemek. narrow adj. dar, sınırlı. nation n. ulus, millet, national adj. ulusal, milli, nationality n. milliyet, uyruk. native n. yerli, doutan. natural adj. doal. nature n. doa, tabiat, yaradılı, dünya. naval sadj. bahriye (denizcilik) ile ilgili, naval base n. deniz üssü. navy n. deniz kuvvetleri, donanma. near ad. yakın, yakında, hemen hemen, neredeyse, nearby adj. yakınında, yanında. neat adj. temiz, düzenli, net, açık. necessary adj. gerekli, zorunlu, if necessary gerekirse. neck n. boyun, boaz, necklace n. gerdanlık, kolye. need n. ihtiyaç, gereksinme, v. ihtiyacı olmak. needle n. ine, örgü ii, ibre. negative adj. olumsuzluk, eksi, ters, negatif. neglect v. ihmal etmek, bolamak, aldırmamak.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

negotiate v. müzakere etmek, görümek, tartımak, negotiation n. görüme, müzakere. neighbour n. komu, v. bitiik olmak. neither adj. ad. hiçbiri, ne bu, ne öteki. nephew n. erkek yeen. nerve n. sinir, arsızlık, yüzsüzlük, küstahlık, cüret, v. kuvvet ve cesaret vermek, cesur olmak, nervous adj. sinirli, asabi. nest n. yuva, ku yuvası, v. yuva yapmak. net n. a, tuzak, network n. ebeke, adj. saf, net, kesintisiz. Netherlands n. Hollanda. never ad. asla, hiçbir zaman, hiç, katiyen. new adj. yeni, taze, acemi. New Zealand n. Yeni Zelanda. news n. haber, havadis, newspaper n. gazete. newsagent n. gazete/dergi vb. satıcısı, newsagent’s n. gazete bayii. next adj. sonraki, gelecek, ertesi, öbür, ad. hemen sonra, next to -e bitiik, -nin hemen yanında. Nicaragua n. Nikaragua. nice adj. ho, güzel, iyi, zarif, nefis, tatlı. niece n. kız yeen. Nigeria n. Nijerya. night n. gece, akam, nightdress n. gecelik. night n. gece, akam. nine dokuz, nineteen on dokuz, ninety doksan. ninth adj. dokuzuncu. no ad. hayır, yok, hiç, öyle deil. noble adj. asil, soylu. nobody ad. hiç kimse. noise n. ses, gürültü, amata, noiseless adj. sessiz, gürültüsüz, noisy adj. gürültülü, gürültücü, yaygaracı. none ad. hiçbiri, hiç kimse. nonsense n. saçma, anlamsız, bo. nonstop adj. aralıksız, durmaksızın. noon n. öle (vakti). nor con. ne, ne de. normal adj. normal, normalization n. n. normalleme. north n. kuzey, northern adj. kuzeye ait, kuzeyli. Norway n. Norveç. nose n. burun, v. koklamak. not n. kısa not. notary n. noter. note n. not, iaret, nota, v. not etmek, notebook n. defter. note n. not, iaret, nota, kaıt para v. not etmek, dikkat etmek, notebook defter. nothing n. hiçbir ey, hiç. nothing n. hiçbir ey, hiç.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

nothing 407

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

408 obvious notice n. ilan, ihbar, özen, dikkat, farkına varma, v. dikkat etmek, farkında olmak, önem vermek. noun n. isim, ad. nourishing adj. besleyici. novel n. roman, adj. yeni, yeni çıkmı, novelist n. romancı. November n. Kasım ayı. now ad. imdi, u anda, con. madem ki, ite. nowadays ad. bu günlerde. nowhere ad. hiçbir yerde. nuance n. ayrıntı, ince fark, nüans. nude adj. çıplak, nudity n. çıplaklık. nudge n. dürtme, v. dürtmek, sürüklemek. nugget n. külçe. nuisance n. sıkıntı, dert, ba belası. numb v. uyuturmak, adj. uyuuk, duygusuz. number n. sayı, numara, adet, rakam, v. numaralamak. nun n. rahibe. nurse n. hemire, hastabakıcı, nursery n. çocuk odası, kre, fidanlık, nursery school n. ana okulu. nut n. fındık, ceviz, cıvata somunu, nutty adj. fındıklı. nuzzle v. burnu ile dürtmek, sokulmak, koklamak.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

O - o o’clock n. saat (saat balarını bildirmek için), it’s five o’clock saat be. oak n. mee. oar n. kürek, v. kürek çekmek, oarsman n. kürekçi. oat n. yulaf. oath n. yemin, ant, take an oath yemin etmek. obey v. itaat etmek, boyun emek. obituary n. ölüm ilanı, anma yazısı. object {1} n. madde, nesne, hedef, amaç. object {2} v. itiraz etmek, protesto etmek, karı koymak, razı gelmemek. objective adj. duygularına kapılmadan, nesnel, objektif. obligation n. zorunluluk, senet, borç, obligatory adj. mecburi, zorunlu. obscene adj. müstehcen, açık saçık. observation n. gözlem, inceleme, observatory n. rasathane, gözlemevi. obsolete adj. eski, eskimi, kullanılmayan. obstacle n. engel. obstinacy n. inatçılık, obstinate adj. inatçı, dik kafalı. obtain v. bulmak, elde etmek, almak, kabul etmek. obvious adj. aikar, besbelli, açık, net, obviously ad. açıkça.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

occasion n. fırsat, vesile, sebep, gereklilik, durum, vaziyet, fv. yol açmak, fırsat yaratmak, neden olmak. occasionally ad. ara sıra, bazen. occupy v. igal etmek, megul etmek, uramak, occupation n. meguliyet, i, meslek, sanat, igaloccupied adj. megul, dolu, igal altında, igal edilmi. occur v. olmak, meydana gelmek, vuku bulmak. ocean n. okyanus. October n. Ekim ayı. octopus n. ahtapot. ocular adj. göze ait, gözle görülür, oculist n. göz doktoru. of pp. -in, -nin, -li, -den, -nin hakkında, of course tabi (ki), mümkün, elbette. off adj. bozuk, yorgun, kötü, listeden çıkarılmı, muhtemel, nezaketsiz, standart dıı, öteki, sada olan, sadaki, sapa, saygısız, solmu, olası, bozulmu, çalımayan, berbat, uzak, anssız, talihsiz, terbiyesiz, tükenmi, uygun olmayan, izinli, pp. -den, dan, -den uzak, sapa, ad. uzaa, dıarıya, öteye, ötede. offal n. sakatat, süprüntü, çerçöp. offence n. kusur, hata, kabahat, hücum, offensive n. hücüm, saldırı, adj. saldırıcı, saldırgan. offend v. kızdırmak, gücendirmek. offer n. teklif, öneri, v. teklif etmek, sunmak, önermek. offhand adj. düünmeden yapılmı, hazırlıksız, rasgele, nezaketsiz. office n. yazıhane, iyeri, büro, ofis, officer n. memur, subay, official adj. resmi, memur. often ad. sık sık, çou kez. oh ya, öyle mi, sahi, oo. oil n. ya, sıvı ya, petrol, v. yalamak. okay (OK) peki, tamam, doru, uygun. okra n. bamya. old adj. yalı, ihtiyar, eski. olive n. zeytin, olive oil n. zeytin yaı. omelette n. omlet. on pp. üzerinde, üstünde, üstüne, -de,-da, and so on vb. (ve böyle), vs. (vesaire),on foot ad. yürüyerek, yayan.once ad. bir kez, bir defa, vaktiyle, eskiden. one adj. bir, tek (tane), one by one ad. birer birer, teker teker, one way adj. tek yönlü, gidi. onion n. soan. onlooker n. seyirci. only adj. biricik, tek, ad. yalnızca, ancak, sadece. onto pp. üstüne. open adj. açık, serbest, meydanda, aleni, v. açmak, açılmak, balamak, balatmak, opening n. açılı, balangıç, delik, açıklık, openly ad. açıkça, saklamadan, alenen. operate v. i görmek, ilemek, ameliyat etmek.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

operate 409

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

410 oven opinion n. fikir, düünce, tahmin, görü. opportune adj. uygun, tam yerinde, opportunist n. fırsatçı, opportunity n. fırsat, elverili durum, olanak. oppose v. karı gelmek, engel olmak, direnmek, opposite adj. karı, karıda, karı karıya, zıt, ters. opt v. seçmek, yelemek. optic adj. göze ait, görsel, optician n. gözlükçü. optimist n. iyimser. or con. yahut, veya, yoksa, ya da. oral adj. sözlü, aızdan. orange n. portakal, orangeade n. portakal urubu. order n. düzen, tertip, emir, sipari, rütbe, sınıf, biçem, v. düzenlemek, emretmek, sipari etmek, ısmarlamak, atamak, tayin etmek. ordinary adj. olaan, her zamanki, adi, sıradan. organ n. organ, uzuv, araç. organize v. kurmak, örgütlemek, tertip etmek, düzenlemek, organization n. örgüt, kurum, organizasyon. orient n. dou, dou ülkeleri, oriental adj. doulu, Asyalı, douya ait, oryantal. origin n. i. köken, balangıç, kaynak, original adj. ilk, asıl, ilk ekli, kökeni, balangıcı, orijinal. ornament n. süs, ziynet, v. süslemek. orphan n. yetim, öksüz. oscillate v. (sarkaç gibi) sallan(dır)mak. ostrich n. devekuu. other adj. dier, öteki, öbür, baka, ad. baka türlü, otherwise ad. baka türlü, aksi takdirde. otter n. su samuru, samur kürk. Ottoman n. Osmanlı. ought n. yükümlülük, zorunluluk, aux. - meli, - malı, gerek, -sa iyi olur. ounce n. 28,3 gr. our adj. bizim, ours ad. bizimki, bize ait. out ad. dıarı, dıarıya, dıarıda, uzakta, outcome n. sonuç, outdoor (evden) dıarıda olan, açık havada yapılan. outlaw n. kanun kaçaı, haydut, kanuna karı gelen, v. yasa dıı saymak, yasaklamak. outline n. taslak, kroki v. taslaını çizmek. output n. verim, randıman. outside n. dı, dı taraf, dıında, ad. dıarıda. outspoken adj. açık sözlü, samimi. outstanding adj. önemli, göze çarpan. oval adj. oval, yumurta biçiminde olan. oven n. fırın.

over pp. üzerinden, üzerinde, üstünde, yukarısı, normalden fazla, aırı, üzerinden aarak, sırasında, adj. bitmi, ad. yukarıda, tekrar, batan, overall adj. bir uçtan bir uca, etraflı, ad. genel olarak, overcast adj. bulutlu, hüzünlü, overcharge v. fazla hesap çıkarmak, gereinden fazla yüklemek. overcoat n. palto. overdone adj. abartılmı, iirilmi, fazla pimi, aırıya kaçmı. overflow v. tamak. overhear v. kulak misafiri olmak. overheat v. fazla ısıtmak, aırı ısınmak. overheating n. aırı ısınma, fazla ısıtma. overlook v. gözden kaçırmak, dikkate almamak, önem vermemek, yüksek bir yerden bakmak, muayene yada tefti etmek, overlooking n. göz yumma, müsamaha, nezaret. overnight ad. geceleyin, gece esnasında, aniden, bir anda. overpass n. üst geçit, v. görmezlikten gelmek. oversea adj. deniz aırı. overt adj. aleni, açık olarak yapılan. overtime n. fazla mesai. overturn v. devirmek, altüst etmek. overwork v. aırı çalımak. owe v. borçlu olmak, borcu olmak, owing to …yüzünden, …den dolayı. owl n. bayku. own adj. kendisine ait, kendi kendine, has, kendi v. malik olmak, sahip olmak, owner n. mal sahibi, ownership n. mülkiyet. ox n. öküz, sıır, oxcart n. öküz arabası, oxen n. öküzler. oxygen n. oksijen. oyster n. istiridye.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

pain 411

pace n. adım, yürüyü, v. adımlamak. pack n. bohça, deste, denk, paket, v. paket yapmak, denk yapmak, istif etmek. package n. paket, ambalaj. packet n. paket, çıkın, bohça, deste, büyük miktarda para, ciddi sorun, v. paketlemek. pact n. anlama, sözleme, pakt. pad n. pamuk vs. tampon, bloknot, ıstampa. padlock n. asma kilit. page n. sayfa. pail n. kova. pain n. acı, arı, sızı, elem, keder, painful adj. acı veren, zahmetli, painkiller n. arı kesici, arı dindirici ilaç, painless adj. acısız, arısız.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

P - p

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

412 partner paint n. (yalı) boya, allık, makyaj, boyama v. boyamak, resim yapmak, painter n. ressam, boyacı, painting n. boyama. pair n. e, çift, v. eletirmek. Pakistan n. Pakistan. palace n. saray. pale n. sivri kazık, adj. soluk, uçuk. Palestine n. Filistin. palm n. palmiye, el ayası, avuç içi. pan n. tava, çanak, kefe. Panama n. Panama. pancake n. tava keki, gözleme, krep. pane n. pencere camının bbir parçası, levha. panel n. levha, pano, açık oturum, panel. panic n. ürkme, korku, panik. panties, panty n. (kadın) külot. pantry n. kiler. pants n. pantolon, don. pantyhose n. külotlu çorap. papa n. baba. paper n. kâıt, evrak, gazete, v. kâıt kaplamak, paperclip n. ata, tel raptiye. paprika n. kırmızı biber. parachute n. paraüt, parachutist n. paraütçü. paradise n. cennet. paraffin n. parafin, gazyaı, mum, v. parafin uygulamak, parafinlemek. Paraguay n. Paraguay. parallel adj. paralel, benzer, v. benzemek. paralyze (paralyse) v. felce uramak, felç olmak. paramount adj. üstün, en önemli. parasite n. asalak, parazit. parcel n. paket, koli, parsel, v. parsellemek. parch v. kavurup kurutmak, yakmak. pardon n. af, baılama, v. affetmek. parent n. ebeveyn, anne-baba. park n. park, otopark, v. park etmek, parking n. park yapma, parkway n. bulvar. parliament n. parlamento, ulusal meclis. parquet n. parke. parrot n. papaan. parsley n. maydanoz. part n. parça, kısım, pay, hisse, organ, v. ayırmak, ayrılmak, bölmek. participate v. katılmak, itirak etmek. participle n. ortaç, sıfat, eylem. particle n. zerre, tanecik, edat, ek. particular n. özel, belirli, particularly ad. özellikle, bilhassa. partner n. ortak, e.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

partridge n. keklik. part-time adj. yarım günlük. party n. parti, ziyafet, elence, siyasi parti. pass n. geçit, boaz, geçi, ebeke, paso, v. geçmek, geçirmek, amak, pass through n. düz geçi, v. içinden geçmek, nüfuz etmek. passage n. pasaj, geçi, gidi, geçit. passenger n. yolcu. passion n. hırs, ihtiras, tutku, ehvet. passive adj. eylem yapmayan, pasif, edilgen. passport n. pasaport. past n. geçmi zaman, adj. geçmi, bitmi, olmu, geçmi zamana ait, ad. öbür tarafa geçerek, aded. -den sonra, ın ötesinde, ilerisinde, öbür tarafın(d)a. pastry n. hamur ii, pasta. path n. patika, keçi yolu. pathetic adj. acıklı, dokunaklı. patience n. sabır, dayanıklılık. patient n. hasta, adj. sabırlı, dayanıklı. patriot n. yurtsever. patrol n. karakol, devriye, v. devriye gezmek. pattern n. örnek, model, ablon. pave v. kaldırım döemek, pavement n. kaldırım. pay n. maa, ücret, bedel, v. ödemek, karılıını vermek, pay for bir eyin parasını ödemek. payment n. ödeme. pea n. bezelye. peace n. barı, sulh, rahat, huzur. peach n. eftali. peanut n. yer fıstıı. pear n. armut. pearl n. inci. peasant n. köylü. pebble n. çakıl taı. peck v. gagalamak. peculiar adj. garip, acayip. pedal n. pedal. pedestrian n. yaya, adj. yürümeye ait, yaya yürüyen, aır, sıkıcı, sıradan. pee n. çi, ieme, v. iemek. peg n. aaç çivi, mandal, askı. pelt v. talamak, dövmek, topa tutmak. pen n. dolmakalem. pencil n. kurun kalem, pencil- sharpener n. kalemtıra. pendant n. asılı ey, pandantif, kolye süsü, sallantılı küpe süsü, avize. penetrate v. delip girmek, içine gitmek, nüfus etmek. penguin n. penguen.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

penguin 413

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

414 philately peninsula n. yarımada. penknife n. çakı. penniless adj. parasız. pension {2} n. emekli maaı. pension {1} n. pansiyon, pensioner n. emekli aylıı alan kimse, emekli, darülacezede yaayan kimse, yatılı okul örencisi. people n. halk, ahali, insanlar, ulus, kiiler. pepper n. biber. per pp. aracılııyla, tarafından, her bir, -in baına. perceive v. sezmek, hissetmek, algılamak, fark etmek. percent n., yüzde (oran), percentage n. yüzde (oranı), yüzdelik. perch n. levrek. perfect n. geçmi zaman, v. tamamlamak, bitirmek, adj. tam, mükemmel, kusursuz, perfectly ad. tümüyle, mükemmel olarak. perform v. yapmak, yerine getirmek, icra etmek, (tiyatroda) rolünü oynamak. perfume n. parfüm, güzel koku. perhaps ad. belki. peril n. tehlike, v. tehlikeye atmak, perilous adj. tehlikeli. period n. devir, ça, devre, dönem, periodically ad. belli aralıklarla, zaman zaman. permanent adj. sürekli, devamlı, daimi, permanent wave adj. bozulmayan, deimez, sabit, sürekli. permission n. izin, ruhsat. permit n. izin, permi, ruhsat, paso, v. izin vermek, ruhsat vermek, permi. persist v. ısrar etmek, sebat etmek, devam etmek, dayanmak, direnmek. person n. ahıs, kii, insan, personal adj. kiisel, ahsi, personally ad. ahsen, bizzat, fikrimce, kiisel olarak. personnel in. personel, kadro. perspire v. terlemek, perspiration n. ter, terleme. persuade v. ikna etmek, razı etmek, kandırmak. pert adj. arsız, ımarık. perturb v. rahatsız etmek, kaygılandırmak, meraklandırmak. Peru n. Peru. pessimism n. kötümserlik, karamsarlık, pessimist n. karamsar kii, kötümser kii, pessimistic adj. kötümser. pest n. ba belâsı. petition n. dilekçe, rica, dilek. petrol n. benzin, petrol, petrol station n. benzin istasyonu, petroleum n. petrol, gaz. petty adj. önemsiz, ufak tefek. pew n. oturulacak yer, koltuk, sandalye. phantom n. hayalet, hayal. pharmacy n. eczacılık, eczane. pheasant n. sülün. philately n. pulculuk, pul koleksiyonculuu.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

Philippines n. Filipinler. philosopher n. filozof, felsefeci, düünür. phone n. telefon, v. telefon etmek. photo n. fotoraf, photograph n. fotoraf, photographer n. fotorafçı. photocopier n. fotokopi makinesi. phrase n. deyim, ibare, cümlecik. physical adj. fiziksel, bedensel, physics n. fizik, physician n. doktor. physique n. fiziksel yapı, bünye. piano n. piyano, pianist n. piyona çalan, piyanist. pick n. (sivri) kazma, kürdan, seçenek, seçim, v. toplamak, kazmak, seçmek, ayıklamak, pick up n. kürdan, kazma, seçenek, hasat, toplanan ürün miktarı, v. kaldırmak, toplamak, koparmak, yolmak, (dil) kulaktan örenmek. pickle n. turu. picklock n. maymuncuk. pickpocket n. yankesici. pickup n. pikap, küçük kamyon, kamyonet. picnic n. kır gezisi, piknik. pictorial adj. resimli, resimli dergi. picture n. resim, tablo, the pictures n. sinema, picturesque adj. resim gibi, resme uygun, ho. pie n. börek, turta. piece n. parça, kısım, dama taı. pier n. iskele, rıhtım, destek, kemer, payanda. pig n. domuz. pigeon n. güvercin. pike n. turnabalıı, kabartmalı pamuklu kuma, mızrak, engel. pilchard n. sardalye. pile {1} n. yıın, küme, v. yımak, kümelemek. pile {2} n. büyük kazık, v. kazık çakmak. pill n. hap. pillage n. yama, v. yamalamak. pillar n. direk, sütun, dikme. pillow n. yastık. pilot n. pilot, kılavuz, rehber, v. kılavuzluk yapmak, uçak kullanmak. pimple n. sivilce. pin n. toplu ine, yaka inesi, kravat inesi. pincers n. kerpeten, pense. pinch n. çimdik, v. çimdiklemek, sıkıtırmak, acıtmak. pine n. çam, çam aacı, çam kerestesi, v. zayıflamak, bitmek. pineapple n. ananas. pink adj. pembe. pint n. 0,473 litrelik sıvı ölçü birimi, 1/8 galon. pioneer n. öncü, v. yol açmak, öncülük yapmak. pious adj. sofu, dindar.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

pious 415

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

416 pneumonia pip n. çekirdek. pipe n. boru, düdük, pipo, pipeline petrol boru hattı. pirate n. korsan, v. korsanlık yapmak. piss v. iemek, bardaktan boanırcasına yamak. pistachio n. antep fıstıı. pistol n. tabanca. pitcher n. testi, sürahi, marapa. piteous adj. acıklı, acınacak. pity n. merhamet, acıma, v. acımak, merhamet etmek, pitiable adj. acıklı, what a pity ne yazık. pivot n. mil, eksen, mihver v. bir eksen etrafında dön(dür)mek. pixy n. peri, cin. placard n. duvar ilânı, afi, v. afi asmak, ilân etmek. place n. yer, mahal, alan, v. yerletirmek, koymak. plaice n. pisi balıı. plain adj. düzlük, ova, açık, sade. plan n. plân, kroki, taslak, v. plânını çizmek, plânlamak, tasarlamak, plane n. uçak, rende, adj. düz, düzlem, yüzey. planet n. gezegen. plant n. bitki, fabrika, v. fidan vs. ekmek, dikmek. plaster n. sıva, alçı, yakı, plaster, v. sıvamak, yakı yapmak, bantlamak. plate n. tabak, madeni levha, plaka. platform n. sahanlık, kürsü, taraça, düz çatı, peron, yayla, plato, platform. platinum n. platin. play n. oyun, piyes, v. oynamak, elenmek, çalgı (aleti) çalmak, player n. oyuncu, playground n. oyun alanı. plaza n. meydan, çarı yeri. pleasant adj. ho, güzel, pleasantly ad. hoça. please v. honut etmek, sevindirmek, houna gitmek, lütfen, pleasing adj. ho, sevimli. pleasure n. zevk, keyif, honutluk. plenty n. bolluk, çokluk, adj. bereketli. pliers n. kerpeten. plimsoll n. lastik ayakkabı. plot n. arsa, parsel, entrika, gizli plân. pluck v. koparmak, çekmek, asılmak plug n. tapa, tıkaç, elektrik fii, buji. plum n. erik. plum n. erik. plumber n. su tesisatçısı, muslukçu. plump adj. iman, tombul. plural adj. n. çoul. plus adj. artı, pozitif, pp. ayrıca, ve, ve de. pneumonia n. zatürree.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

poach v. yumurtayı kırıp kaynar su veya süt içinde piirmek, izinsiz hayvan avlamak, bakasının hakkına tecavüz etmek, poached adj. sıcak suda pimi, halanmı. pocket n. cep, v. cebe koymak. poem n. iir. poet n. air, ozan. point n. nokta, puan, uç, özellik, amaç, v. iaret etmek, göstermek. poison n. zehir, v. zehirlemek, poisonous adj. zehirli. Poland n. Polonya, Pole n. n. Polonyalı, Polish adj. Polonyalı,Polonya’ya ait. pole n. kutup, sırık, direk. police n. polis, zabıta, policeman n. polis memuru, police station n. karakol. policy n. siyaset, politika, poliçe, sigorta senedi. polish {1} n. cila, v. cilâlamak, parlatmak. Polish {2} n. , adj. Polonyalı, lehçe, Lehli, Polonya’ya ait. polite adj. nazik, kibar, politely ad. nezaketle, kibarca, politeness n. terbiye, nezaket, kibarlık, incelik. political adj. siyasi, siyasetle ilgili, politik, politician n. politikacı, political scientist n. siyaset bilimci, politics politika . poll n. seçim, kamuoyu aratırması, anket, oy sayısı, kii, seçim sonucu, v. oy vermek, oy almak, anket yapmak, saç kesmek, aacın tepesini budamak. pollute v. kirletmek, pollution n. kirlilik, kirlenme. pomegranate n. nar, nar aacı. pond n. ufak göl, havuz, gölcük, gölet. pony n. midilli, bodur at. poodle n. kani köpei. pool n. havuz, su birikintisi, gölcük. poor n. yoksul, zavallı, poorhouse n. dükünler evi, darülaceze. pop n. patlama sesi, pop müzii, v. patlamak, patlatmak, takmak, adj. birdenbire, ansızın, popcorn patlamı mısır. pope n. baba, Ortodoks papazı. poplin n. pamuk, keten veya ipekten sık dokunmu bir tür ince kuma, poplin. poppy n. gelincik, haha. populace n. halk, avam. popular adj. halka ait, halk için, halkın houna giden, popüler. population n. nüfus. pork n. domuz eti. port n. liman, iskele. portable adj. taınabilir, portatif. porter n. hamal, kapıcı. portion n. hisse, pay, parça, porsiyon, v. bölütürmek. portrait n. portre, resim. Portugal n. Portekiz. position n. yer, mevki, durum, pozisyon, görev.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

position 417

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

418 present positive adj. olumlu, kesin, gerçek, üphesiz, pozitif. possess v. sahip olmak, hükmetmek, possessive adj. hükmeden, aitlik, iyelik. possibility n. olanak, imkan, ihtimal, olabilirlik, possible adj. mümkün, olanaklı, olası. post n. posta, direk, kazık, görev, v. asmak, yapıtırmak, ilan etmek, postalamak, koymak, yerletirmek, postage n. posta ücreti, poster n. afi, postman n. postacı, post office n. postane. postage n. posta ücreti. postpone v. ertelemek. posy n. çiçek demeti. pot n. toprak kap, çömlek, kavanoz, potter n. çömlekçi, pottery n. çanak, çömlek, çömlekçilik. potato n. patates. pottery n. çanak çömlek ii, çömlekçilik. pouch n. kese, torba. poultry n. kümes hayvanları. pound n. ngiliz lirası, sterlin, libre (454 gram). pour v. akmak, akıtmak, dökülmek. poverty n. yoksulluk. powder n. pudra, toz, barut. power n. kuvvet, kudret, güç, yetki, powerful adj. kuvvetli, güçlü, etkili, sert. practical adj. kolay uygulanabilir, kullanılı, becerikli, pratik. practice n. uygulama, tatbikat, egzersiz, idman, prova, v. uygulamak, yapmak, practise v. yapmak, uygulamak, çalımak. practitioner n. pratisyen hekim, avukat. praise n. övgü, v. övmek. prawn n. karides. pray v. dua etmek, ibadet etmek, yalvarmak, prayer n. dua. preach v. vaaz vermek, nasihat etmek, preacher n. vaiz. precious adj. kıymetli, deerli, pahalı. predicate n. yüklem, v. bildirmek, onaylamak, dorulamak. preface n. önsöz, balangıç. prefer v. tercih etmek, yelemek. prefix n. önek. pregnant adj. gebe, hamile. preliminary adj. balangıca ait, hazırlayıcı, ilk, ön. premier n. babakan, adj. birinci, ilk, asıl, premiere n. gala. premium n. prim, satıtaki hediye. prepare v. hazırlamak, hazırlanmak. preposition n. edat, ilgeç, öntakı. prescription n. reçete. present {1} adj. imdiki, hazır, halihazır, hediye, n. imdiki (zaman), hediye, armaan. present {2} v. takdim etmek, sunmak, arz etmek, huzura çıkarmak, presenter n. sunucu.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

president n. bakan. press n. baskı, basın, basım, basımevi, basın mensupları, ütü, sıkıtırma, pres, cendere, matbaa makinesi, v. basmak, baskı yapmak, sıkıtırmak, ütülemek. pressure n. basınç, baskı, zorlama. prestige n. prestij, saygınlık, itibar. presume v. farz etmek, varsaymak, öngörmek, tahmin etmek, ihtimal vermek. pretty adj. ho, sevimli, güzel, ad. oldukça, hayli. prevail v. yenmek, galip gelmek, geçerli olmak. prevent v. engel olmak, önlemek, durdurmak, preventive adj. önleyici, engelleyici. previous adj. önceki, sabık. prey n. av, kurban. price n. fiyat, bedel, deer. prick v. (diken) batmak, sokmak, delmek, prickle n. karıncalanma, diken, ine, v. inelemek. pride n. gurur, kibir. priest n. papaz, rahip. primary n. asıl, ana, en önemli, balıca, primary school n. ilkokul. prime n. gençlik, en güzel ça, olgunluk çaı, balangıç, adj. birinci, ilk, esas, balıca, ba. primitive adj. ilkel, basit, kaba, iptidai. prince n. prens. princess n. prenses. principal n. balıca, en önemli, ef, ba, müdür. principle n. prensip, ilke, ahlak. print n. damga, basma, basma ii, v. basmak, yayımlamak, printer n. basımcı, matbaacı, yazıcı. priority n. kıdemlilik, öncelik, üstünlük hakkı. prison n. cezaevi, hapishane, prisoner n. mahkum, tutuklu, esir. private n. er, asker, adj. özel, kiisel, gizli, mahrem. privilege n. ayrıcalık, imtiyaz, özel izin, privileged adj. imtiyazlı. prize n. ödül, mükafat, v. deer vermek. probable adj. muhtemel, olası, probably ad. muhtemelen, belki de, galiba. problem n. sorun, mesele, problem. procedure n. ilem, yol, usul, prosedür. proceed v. ilerlemek, devam etmek, takip etmek. process n. ilem, yöntem, eylem, süreç, gelime. produce v. meydana getirmek, üretmek, çıkarmak. product n. ürün, mahsul, sonuç, production n. imal, üretim, sahneye koyma, productivity n. verimlilik, üretkenlik. profane v. kirletmek, saygısızca kullanmak. profess v. itiraf etmek, açıkça söylemek, bildirmek. profession n. meslek, i kolu, professional adj. mesleki, meslee ait, profesyonel.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

profession 419

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

420 provoke professor n. profesör. proficiency n. yeterlilik, beceriklilik. profit n. kâr, kazanç, fayda, v. kâr etmek, yararlanmak. profound adj. çok derin, engin, içten. programme n. program, v. programlamak, programmer n. programcı, program yapımcısı, bilgisayar programcısı. progress n. ilerleme, gelime, kalkınma, yükselme, gidi, yürüyü, v. ilerlemek, kalkınmak, gelimek, ileriye gitmek. prohibit v. yasaklamak, engel olmak, prohibited adj. yasaklanmı, yasak, yasaklı. project n. plân, proje, tasarı, v. fırlatmak, plânlamak, tasarlamak, projection n. fırlatma, yansıtma, gösterim. proletarian n. içi sınıfı, emekçi. promise n. vaat, söz, umut, v. vaat etmek, söz vermek, promising adj. umut verici. promote v. ilerletmek, terfi ettirmek, tevik etmek, promotion n. terfi, ilerleme. promptly ad. hemen, derhal, çabucak. pronoun n. zamir. pronounce v. telâffuz etmek, söylemek, beyan etmek. pronunciation n. telâffuz, söyleni. proof n. delil, kanıt. propeller n. uçak pervanesi, uskur, çark. proper adj. uygun,properly ad. uygun ekilde, haklı olarak, tümüyle. property n. mal, mülk, emlak. prophet n. peygamber, nebi. proportion n. oran, nispet, orantı. proposal n. öneri, teklif, evlenme teklifi. propose v. önermek, teklif etmek, evlenme teklifinde bulunmak. proprietor n. mal sahibi. prosecutor n. davacı, ikayetçi, savcı. prospect n. manzara, görünü, umut, bekleyi, ihtimal, olasılık. prospectus n. tarife, tanıtım ilânı, prospektüs. prosper v. baarılı olmak, gelimek, zenginlemek, prosperous adj. baarılı, ii yolunda, refah içinde. prostitute n. orospu, fahie. protect v. korumak, kayırmak, protection n. koruma, himaye. protest {1} v. protesto etmek, itiraz etmek, iddia etmek, beyan etmek, bildirmek. protest {2} n. protesto, itiraz, ihbar, iddia, beyanname, bildirim. proud adj. gururlu, marur, kibirli, kendini beenmi. prove v. kanıtlamak, ispat etmek, doruluunu saptamak. proverb n. atasözü, deyi. provide v. temin etmek, salamak, donatmak. province n. il, eyalet provision n. hazırlık, tedarik, koul, art, provisions n. erzak. provoke v. kıkırtmak, tahrik etmek, neden olmak.

Q - q quad n. hapis, kodes, üniversite avlusu, hapishane avlusu. quail {2} n. bıldırcın. quail {1} v. cesaretini yitirmek, sinmek, ürkmek. quake n. titreme, deprem, zelzele, v. titremek, sallanmak, sarsılmak. qualification n. nitelendirme, nitelik, vasıf, özellik, qualified adj. kaliteli, vasıflı, ehliyetli, quality kalite, nitelik, vasıf. quantity n. nicelik, miktar, sayı. quarrel n. kavga, çekime, v. kavga etmek.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

psychologist n. psikolog, ruhbilimci. psychology n. psikoloji, ruhbilim. public adj. umumi, halk için, halka ait, aleni, ulusal, publication n. yayın, ilân, duyuru, publicity n. propaganda, umuma açıklık. publish v. (kitap vs.) yayımlamak, basmak, ilân etmek, publisher n. yayımcı, yayıncı, yayınevi, basımcı. pudding n. muhallebi, puding. pull n. çekme, çeki, dayanıklılık, v. çekmek, koparmak. pullover n. kazak, süveter. pulse n. nabız, v. nabız atmak, çarpıntı. pump n. pompa, tulumba, v. tulumbayla çekmek, pompalamak. pumpkin n. kabak, balkabaı. punctual adj. dakik, tam vaktinde, zamanında. punctuate v. noktalamak, punctuation n. noktalama. puncture n. delme, delik, patlama, v. delmek, lâstii patlamak. punish v. cezalandırmak, punishment n. ceza. pup n. köpek yavrusu, kendini beenmi kii, v. yavrulamak. pupil n. örenci, gözbebei. puppet n. kukla. puppy n. köpek yavrusu. purchase n. satın alınan ey, v. satın almak. pure adj. saf, halis, arı, temiz. purée n. püre, ezme, koyu sebze çorbası, v. püre yapmak. purge v. temizlemek, yok etmek. purple adj. mor. purpose n. maksat, amaç, niyet, v. niyet etmek. purse n. para kesesi, hazine. purslane n. semizotu. pursue v. izlemek, takip etmek, kovalamak. push n. itme, dürtme, çaba, v. itmek, dürtmek. put v. koymak, yerletirmek. puzzle n. bilmece, bulmaca, v. aırmak, aırtmak. pygmy n. cüce. pyjamas n. pijama. pyramid n. piramit.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

quarrel 421

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

422 railroad quart n. bir litreye yakın hacim ölçüsü, galonun dörtte biri. quarter n. dörtte bir, çeyrek. quay n. rıhtım, iskele. queen n. kraliçe. queer adj. acayip, garip, üpheli, hasta, alıılmamı, sapık. quern n. el deirmeni. question n. soru, söz konusu, mesele, v. sormak, sorguya çekmek, üphe etmek, karı gelmek. queue n. kuyruk (bekleyen kiiler), sıra, dizi, saç örgüsü. quick adj. çabuk, hızlı, çevik, tez elden, quickly ad. çabuk, acele. quiet adj. sessiz, sakin, durgun, hareketsiz, quietly ad. sakin bir ekilde, sessizce, hareketsizce. quince n. ayva, ayva aacı. quit v. bırakmak, terk etmek, vazgeçmek, ayrılmak. quite ad. tamamen, epey, bütün bütün, oldukça. quiver n. titreme, kıpırtı, sadak, ok kılıfı v. titre()mek. quiz n. küçük sınav, test, alay, aka, v. alay etmek, aka yapmak, sorgulamak, sorguya çekmek. quota n. hisse, pay, kontenjan, kota. quote v. aktarmak, sözünden veya yazıdan parça almak, piyasa fiyatını bildirmek, tırnak içine almak. quotidian adj. günlük, gündelik.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

R - r rabbit n. tavan. race {1} n. yarı, kou, v. yarımak, komak. race {2} n. ırk, soy, nesil. rack n. parmaklıklı raf, ot yemlii, askı, fırtına izi, yayvan bulut, ikence aracı v. ikence etmek, rafa koymak, rahvan gitmek, rüzgârın önünde uçmak. racket n. raket. radar n. radar. radiance n. parlaklık. radiate v. saçmak, ısı veya ıın yaymak, radiator n. radyatör. radical adj. köke ait, köklü, esaslı, radikal. radio n. radyo, telsiz telefon, telgraf. radish n. (kırmızı) turp. radius n. yarıçap. raft n. sal. rage n. aırı öfke, hiddet, tutku, v. çok öfkelenmek, kudurmak, köpürmek. ragged adj. pejmürde, düzensiz, olgunlamamı. raid n. akın, hücum, baskın, v. akın etmek, baskın yapmak. rail n. tırabzan, merdiven parmaklıı, (demiryolu) ray. railroad , railway n. demiryolu.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

rain n. yamur, v. yamur yamak, rainbow n. gökkuaı, raincoat n. yamurluk, rainy yamurlu . raise v. kaldırmak, yüksel(t)mek, yetitirmek, çoaltmak, artırmak. Ramadan n. Ramazan ayı. rampart n. sur, set, savunma aracı, koruma. ranch n. hayvan üretme çiftlii. rancour n. kin, hınç, rancorous adj. kinci. range n. sıra, dizi, menzil, uzaklık, v. sıralamak, dizmek, sınıflandırmak, ranger n. korucu. rank n. sıra, dizi, rütbe, derece. rap n. hafif vuru, darbe, v. vurmak. rape v. tecavüz etmek, ırzına geçmek. rapid adj. çabuk, hızlı, rapidly ad. hızlı ekilde. rare adj. nadir, az bulunur, seyrek, rarely ad. nadiren, seyrek olarak. rare adj. nadir, az bulunur, seyrek, az pimi (et) rarely ad. nadiren, seyrek olarak. rascal n. yaramaz, çapkın, serseri, namussuz adam, dolandırıcı. rash n. kurdeen, piik, isilik, vücutta meydana gelen kırmızı lekeler, adj. düücesiz, atak, gözü kara, aceleci. raspberry n. ahududu, aaççilei. rat n. büyük fare, sıçan. rate n. oran, nispet, fiyat, derece. rather ad. oldukça, epeyce, az çok. ratio n. nispet, oran. rational adj. makul, mantıklı, aklı baında, rasyonel. rattle n. takırtı, zırıltı, gevezelik, bo laf, v. çatırdatmak, aklını karıtırmak, takırdamak, zırıldatmak. ravioli n. talyan usulü mantı, ravyoli. raw adj. pimemi, çi, ham, tecrübesiz. ray n. ıın, ua. raze v. tahrip etmek, (temelinden) yıkmak. razor n. ustura, tıra makinesi. reaction n. tepki, karılık, reaksiyon. read v. okumak, yorumlamak, reader n. okuyucu. ready adj. hazır. real adj. gerçek, asıl, hakikat, real estate n. gayrimenkul, mülk, taınmaz mal, reality n. gerçek, sahi, hakikat, really ad. gerçekten, hakikaten, real estate agent (realtor) n. emlak komisyoncusu. realize v. gerçekletirmek, anlamak, idrak etmek, farkında olmak, tanımak, kavramak. rear n. geri, arka, v. (çocuk, hayvan, bitki, vb.) yetitirmek, adj. gerideki, arkadaki. reason n. sebep, neden, gerekçe, akıl, mantık, reasonable adj. makul, mantıklı, akla uygun. rebel {1} adj. asi, isyan eden, ba kaldıran.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

rebel 423

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

424 reflex rebel {2} v. isyan etmek, ayaklanmak, rebellion n. isyan, rebellious adj. isyankar. rebound v. geri sıçramak, geri tepmek. recall v. geri çaırmak, hatırlatmak, anımsamak. receipt n. makbuz, alındı. receive v. almak, kabul etmek, karılamak, receiver n. alıcı (radyo vs.), tahsildar. recent adj. bu yakında, son, geçenlerde, yeni olmu, recently ad. son zamanlarda. reception n. kabul, kabul etme, resepsiyon, kabul merasimi. receptionist n. resepsiyon memuru, resepsiyonist. recess n. tatil, teneffüs, girinti, oyuk, ara, paydos, fv. oymak, hücreye koymak, hücre yapmak, recession n. geri çekilme, istirahata çekilme, durgunluk. recipe n. yemek tarifesi, reçete. reckless adj. umursamaz, korkusuz, dikkatsiz. recognize v. tanımak, onaylamak, seçmek, ayırt etmek, itiraf etmek, kabul etmek, dorulamak. recollect {1} v. hatırlamak, anımsamak. recollect {2} v. yeniden toplamak. recommend v. tavsiye etmek, öütlemek, önermek. recompense n. ödül, ödeme, misilleme, karılıını verme, v. ödüllendirmek, telafi etmek, tazmin etmek, karılıını vermek. reconnect v. yeniden balanmak, tekrar balantı kurmak. record {1} n. kayıt, plak, rekor, v. kaydetmek, plaa almak, record {1} n. kayıt, plak, rekor. record {1} v. kaydetmek, plaa almak recorder n. kaydeden kii, kaydeden alet, teyp, recording n. plak, bant, kayıt. recourse n. bavuru, müracaat, yardım dileme, yardım kaynaı. recover v. geri almak, tekrar ele geçirmek, iyilemek, düzelmek, recovery n. geri alma, düzelme, iyileme, kalkınma. rectangular adj. dikdörtgen eklinde, dikdörtgensel. recur v. yinelemek, yeniden olmak, tekrarlamak. red adj. kırmızı. red mullet n. barbunya balıı. red sea bream n. mercan balıı. reduce v. azalmak, küçülmek, reduction n. indirim, tenzilât. refer v. göndermek, havale etmek, bavurmak, danımak. referee n. hakem. reference n. müracaat, bavuru, ilgi, bonservis, söz etme, belge, delil, gözetme, hesaba katma, yetki, tanıklık, ekspertiz. refine v. arıtmak, inceltmek, rafine etmek, refinery n. rafineri, tasfiyehane. reflect v. yansıtmak, yansımak, düünmek, reflection n. yansıma, düünce, reflector n. yansıtıcı, reflektör. reflex n. tepki, yansıtma, refleks.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

reform v. ıslah etmek, iyiletirmek, düzeltmek, reform, v. ıslah etmek, düzeltmek, reform yapmak. refrain v. sakınmak, çekinmek. refresh v. tazelemek, canlandırmak, dinlendirmek, refreshment n. hafif yiyecek, içecek, serinletici (içki vs.) refrigerator n. buzdolabı, soutucu. refund {1} v. ödemek, parayı geri vermek. refund {2} n. yeniden sermaye salamak. refund {3} n. paranın geri verilmesi, iade edilen para. refuse n. süprüntü, çerçöp, mutfak artıı, çöpçü arabası v. reddetmek, kaçınmak, kabul etmemek, çekinmek. regard n. iliki, bakı, itibar, hürmet, saygı. , v. göz önünde bulundurmak, bakmak, saymak, varsaymak, ait olmak, regarding pp. hakkında, ait, nazaran, regardless n. bakmaksızın, önemsemeden. regatta n. deniz sporları günü, yat ve kotra yarıları. region n. diyar, ülke, bölge, mıntıka, nahiye. register n. sicil, kütük, v. kaydetmek, deftere yazmak, registered adj. kayıtlı, taahhütlü. regret n. esef, üzüntü, v. esef etmek, üzülmek. regular adj. düzenli, muntazam, kurallı. regulate v. düzenlemek, ayarlamak, regulator n. düzenleyici, regülatör. rehabilitate v. eski hakları geri vermek, onarmak, ıslah etmek, iyiletirmek. reign n. egemenlik, hükümdarlık, v. saltanat sürmek, egemen olmak. rein n. dizgin, yular, yönetim. , v. yönetmek, sevk etmek. reinforce v. güçlendirmek, takviye etmek. reject v. reddetmek, geri çevirmek. rejoin {1} v. kavumak, karılık vermek, yeniden katılmak. rejoin {2} v. tekrar birletirmek, yeniden katılmak. relate v. anlatmak, balantısı olmak, ilgili olmak, relation n. iliki, akraba, ilgi, anlatı. relative adj. balantılı, göreli, ilikin, akraba. relax v. geve(t)mek, dinlen(dir)mek, yumua(t)mak, relaxation n. geveme, dinlenme, istirahat. relay v. naklen yayınlamak, nakletmek, elden ele geçirmek, bakalarına vermek,. release v. kurtarmak, serbest bırakmak, piyasaya çıkarmak, harekete geçirmek. relent v. yumuamak, merhamete gelmek. relevant adj. uygun, ilgili, balı. reliable adj. güvenilir. reliance n. güvenme, itimat. relic n. kalıntı, kutsal emanet, yadigar, armaan. relief n. yardım, kurtarma, ferahlama, rahatlama, kabartma resim.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

relief 425

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

426 require relieve v. ferahlatmak, hafifletmek, sakinletirmek, kurtarmak, nöbetini almak. religion n. din, inanç, religious adj. dindar, dinsel. reluctant adj. isteksiz, gönülsüz. rely v. güvenmek, itimat etmek, rely on birisine / bir eye güvenmek. remain v. (elde) kalmak, artmak, durmak. remark n. söz, yorum, hatırlatma, v. söylemek, demek, beyan etmek, gözlemlemek. remedy n. çare, ilâç, deva, v. gereine bakmak, bakmak, düzeltmek, iyiletirmek. remember v. hatırlamak, anımsamak, anmak. remind v. hatırlatmak, anımsatmak. remittance n. para havalesi, gönderilen para. remorse n. pimanlık, vicdan azabı. remove v. kaldırmak, uzaklatırmak, taınmak, çıkarmak, removal n. kaldırma, taınma, uzaklatırma, yerini deitirme, çıkarma. rent n. kira, v. kiralamak. repair n. tamir, onarım, v. tamir etmek, onarmak. reparation n. onarım, tamirat. repayment n. geri ödeme repeat n. tekrar, v. tekrarlamak, ezbere söylemek. repel v. defetmek, reddetmek, püskürtmek, repellent n. sinek vb. kovucu madde, adj. irenç, tiksindirici, uzaklatırıcı. repent v. piman olmak, repentance n. pimanlık. repetition n. tekrarlama, tekrarlanma. replace v. yerine bakasını koymak, yerini doldurmak, iade etmek, yerini almak. reply n. cevap, yanıt v. yanıtlamak, cevap vermek, karılık vermek. report n. önerge, rapor, anlatı, fezleke, bildiri, v. söylemek, haber vermek, bildirmek, rapor etmek, reporter n. (gazetede) muhabir. represent v. göstermek, temsil etmek, sunmak, anlatmak, vekili olmak, representative n. vekil, temsilci, delege, milletvekili. repress v. baskı altında tutmak, bastırmak. reprint n. yeni baskı, v. yeniden basmak, suret çıkarmak. reproach n. kınama, ayıplama, v. sitem etmek, kınamak, ayıplamak. reproduce v. yeniden oluturmak, dourmak, üretmek, tekrarlamak, kopya etmek, reproduction n. üretme, kopya, yeniden basma. reprove v. (hafifçe) azarlamak, serzenite bulunmak. republic n. Cumhuriyet. reputation n. ad, ün, öhret. request n. dilek, istek, rica, talep, v. rica etmek, istemek. require v. gerek(sin)mek, istemek, requirement n. gereksinim, ihtiyaç.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

rescue n. kurtarma, kurtulu, v. kurtarmak, rescuer n. kurtarıcı. research n. aratırma, tetkik, v. aratırmak. resemble v. benzemek, resemblance n. benzeyi. reserve n. ihtiyat, yedek, kayıt, koul, koruma bölgesi, çekingenlik, v. yedek olarak saklamak, saklamak, ayırmak, kenara koymak, reservation n. yer ayırtma, rezervasyon, ayrıcalık, hak kullanabilme koulu. reserved adj. ayrılmı, saklı, azı sıkı. reservoir n. su deposu, biriktirici. residence n. ikamet, konut, ikametgah, resident adj. bir yerde devamlı oturan, sakin. resign v. istifa etmek, bırakmak, vazgeçmek. resist v. direnmek, dayanmak, resistance n. direnç, rezistans, resistant adj. direnen. resolute adj. sebatkar, cesur, kararlı, azimli, resolution n. azim, karar, kararlılık. resolve v. kararlatırmak, karar vermek, halletmek, çözmek. resort n. dinlenme yeri, sayfiye, barınak, v. sık gitmek, resort to bavurmak. resource n. kaynak, olanak, çare. respect n. saygı, itibar, bakım, yön, iliki, v. saygı göstermek, respectable adj. saygıdeer, saygın. respond v. yanıtlamak, cevap vermek, response n. cevap, yanıt. responsible adj. sorumlu, güvenilir, responsible for bir eyden sorumlu. rest {1} n. kalan, ötesi, dierleri, artan. rest {2} v. dinlenmek, yatmak, oturmak, kalmak. restaurant n. lokanta. restoration n. onarma, restore v. geri vermek, eski haline getirmek, yenilemek, onarmak. restriction n. sınırlama, kısıtlama, art, koul. result n. sonuç. resumée n. yeniden balamak. retail n. perakende, retailer n. perakendeci. retire v. çekilmek, emekli olmak, retired adj. emekli, emekliye ayrılmı. retort n. cevap, yanıt, karılık v. sert yanıt vermek, cevabı yapıtırıvermek. return n. geri dönü, iade, kazanç, v. geri dönmek, geri gelmek, geri vermek, kâr salamak. reveal v. açıklamak, açıa vurmak. revenge n. intikam, rövan, v. intikam almak. reverend adj. saygıdeer, muhterem. reverse adj. ters, zıt, arka, sırt, v. tersine çevirmek, geri götürmek, yerlerini deitirmek. revile v. küfretmek, sövmek, tahkir etmek, yermek.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

revile 427

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

428 romance revision n. düzeltme, revizyon. revive v. yeniden canlandırmak. revolt n. isyan, v. isyan etmek, ayaklanmak, karı koymak. revolution n. devrim, inkılap, dönme, devir. revolve v. dönmek, devretmek, çevirmek. reward n. ödül, mükâfat, v. ödüllendirmek. reword v. yeni sözcüklerle konumak. rheumatism n. romatizma. rib n. kaburga kemii. ribbon n. kurdele, erit. rice n. pirinç. rich adj. zengin, verimli, bol, bereketli, riches n. servet, zenginlik, varlık. rid v. kurtarmak, get rid of baından savmak, kurtulmak. ride v. (ata, bisiklete vs.) binmek, gitmek rider n. binici, riding n. binicilik. ridiculous adj. gülünç, tuhaf, saçma. rifle n. yivli tüfek, v. namluya yiv açmak, cepleri karıtırıp soymak, soyup soana çevirmek. right n. sa taraf, adj. sa (taraf), doru, haklı, uygun, tam, ad. doru, dosdoru. ring n. zil sesi, çan sesi, halka, çember, yüzük, ring, v. (zil, çan) çalmak, çınlamak, çember içine almak, kuatmak. rinse v. çalkalamak, durulamak. riot n. kargaa, ayaklanma, v. ayaklanmak. ripe adj. olgun, olgunlamı, ripen v. olgunlamak. rise n. dou, yükseli, artı, v. yükselmek, artmak, ayaa kalkmak, (güne) domak. risk n. tehlike, risk v. tehlikeye girmek, göze almak, risky adj. tehlikeli. rissole n. et ya da balık köftesi. rival n. rakip, v. rekabet etmek. river n. nehir, ırmak. road n. yol. roar v. gürlemek, kükremek. roast n. kızartma, v. fırında kızartmak, kavurmak, adj. kızarmı, kızartılmı, roasted adj. kızarmı, kavrulmu, kavruk. , rob v. soymak, çalmak, robber n. hırsız, soyguncu, haydut, robbery n. hırsızlık, soygun. rock n. kaya(lık), sallanma, v. sallamak, sallanmak, sarsılmak, rocky n. kayalık. rod n. çubuk, denek, sırık. role n. rol. roll n. makara, silindir, top, rulo, yuvarlanma, v. yuvarlanmak, yuvarlamak, dönmek, rulo yapmak, roller n. silindir, tekerlek, paten. romance n. romantizm, romantik ak, ak macerası.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

Romania n. Romanya. romantic adj. romantik, iirsel. roof n. çatı, dam. room n. oda, yer. root n. kök, esas, temel, kaynak, v. köklemek, kökletirmek. rope n. ip, halat, v. iple balamak. rosary n. tespih. rose n. gül. rosy adj. pembemsi, gül renkli. rot v. çürümek, çürütmek. rotten adj. çürük, bozuk, berbat. rough adj. taslak, pürüzlü, inili çıkılı, kaba, sert, zahmetli, (deniz) dalgalı, ad. kabaca, roughly ad. aaı yukarı, yaklaık olarak, kabaca. round n. daire, yuvarlak, sefer, dönem, gezi, dolama, sıra, devir, daıtım yapma, v. etrafını dolamak, çevrelemek, yuvarlaklatırmak, (köeyi, vb.) dönmek, pp. hakkında, dair, roundabout n. atlıkarınca, dönmedolap, ada kavaı, adj. dolambaçlı, dolaık, dolaylı, roundtrip gidi-dönü. rouse v. uyandırmak, uyanmak, kıkırtmak, canlanmak. route n. yol, rota. routine n. alıılmı i programı, alııldıı gibi, rutin, adj. alıılmı. row {1} n. dizi, sıra, v. kürek çekmek. row {2} n. kavga, gürültü, v. kavga çıkarmak. royal adj. krala ait, ahane, muhteem. rub n. sürtme, sürtünme, ovma, ovalama, engel, v. sürtmek, sürtünmek, ovmak, ovalamak. rubber n. kauçuk, lâstik, silgi. rubber n. silgi, kauçuk, lastik, lastik ayakkabı, v. lastik kaplamak. ruby n. yakut, lal, adj. kırmızı. rucksack n. sırt çantası. rudder n. dümen. rude adj. kaba, terbiyesiz, ilkel. rug n. kilim, halı. ruin n. harabe, yıkıntı, yıkılma, v. tahrip etmek, yıkmak. rule n. kural, usul, idare, v. idare etmek, yönetmek, hükmetmek, ruler n. yönetici, hükümdar, cetvel. rumour n. söylenti, dedikodu. run n. kou, rabet, süre, zincir, yürürlük, dörtnal, kaçamak, v. komak, kaçmak, akmak, ilemek, iletmek, uza(n)mak, akın etmek, runner n. koucu, run into bir eye çarpmak, run off sıvımak, kaçmak. rush n. acele, hamle, saldırı, v. acele ile gitmek, acele etmek, acele et(tir)mek, komak, saldırmak. Russia n. Rusya, Russian s , n. Rus, Rusya’ya ait. Russia n. Rusya, Russian s , n. Rus, Rusya’ya ait. rust n. pas, v. paslanmak, rusty adj. paslı. rustle n. hıırtı, v. hıırdamak, hıırdatmak.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

rustle 429

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

430 save rut n. tekerlek izi, oluk, deimez program. ruthless adj. merhametsiz, acımasız. rye n. çavdar.

S - s sable n. samur kürkü, samur rengi adj. siyah renk. sabotage n. sabotaj, v. baltalamak. sacred adj. kutsal. sacrifice n. kurban, v. kurban etmek. sad adj. kederli, acıklı, üzgün. safe adj. emin, salam, güvenceli, emniyetli, tehlikesiz, safety ad. emniyet, güvenlik. sail n. yelkenli, yelken, deniz yolculuu, v. gemi ile gitmek, yelken açmak, sailor n. gemici, denizci. saint n. aziz, evliya. sake hatır (for ile kullanılır), for my sake hatırım için, for God’s sake Allah akına. salad n. salata. salami n. salam. salary n. maa, aylık, ücret. sale n. satı, salesman n. satıcı. salmon n. somon balıı. saloon n. salon, bar, meyhane. salt n. tuz, v. tuzlamak, salted adj. salamura, tuzlanmı, salty adj. tuzlu. salve n. merhem. same adj. aynı, tıpkı. sample n. örnek, numune, model. sandal n. çarık, sandal, sandalet. sapphire n. safir, parlak mavi renk, gökyakut, safir rengi. sarcastic adj. küçümseyen, ineleyen, alaycı. sardine n. sardalye. Satan n. eytan. satellite n. uydu. satin n. saten, atlas, adj. sateni andıran, parlak. satisfy v. memnun etmek, honut etmek, tatmin etmek, satisfaction n. memnuniyet, honutluk, tatmin. Saturday n. Cumartesi. sauce n. salça, sos, saucepan n. tencere, sos tavası. saucer n. çay tabaı, fincan tabaı. Saudi Arabia n. Suudi Arabistan. sausage n. sucuk, sosis, salam. save pp., con. -den baka, hariç, ancak, yalnız. save v. kurtarmak, korumak, saklamak, biriktirmek, tasarruf etmek, savings n. biriktirilmi para, birikim, tasarruflar, saviour n. kurtarıcı, Hz. sa.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

saw n. testere, bıçkı, atasözü v. testere ile kesmek, sawdust n. tala. say v. söylemek, demek, ad. aaı yukarı, mesela, saying n. söz, deyim, atasözü. scaffold n. yapı iskelesi, daraacı. scale n. ölçü, ölçek, terazi kefesi, derece, cetvel, balık pulu, v. tırmanmak, pullarını temizlemek, üst kısmını kazımak, aırlıında olmak, hesaplamak, tartmak, uydurmak, ayarlamak. scallop n. tarak denilen deniz böcei kap olarak kullanılan tarak kabuu, tarak kabuu biçiminde ilenmi oya, fisto, v. tarak kabuu biçiminde kesmek. scandal n. skandal, rezalet, kepazelik, iftira, dedikodu. Scandinavia n. skandinavya. scarce adj. az bulunur, seyrek, nadir, kıt. scare n. korku, panik, v. korkutmak, ürkütmek. scarf n. earp, atkı, kakol, v. iki kerestenin ucunu birbirine geçirerek eklemek. scarlet adj. kırmızı, kızıl, al. scatter v. daıtmak, serpmek, yaymak,. scenario n. senaryo. scene n. manzara, sahne, olay, olay yeri, scenery n. manzara, sahne dekoru. scenic adj. sahneye ait, doal manzaralı. schedule n. liste, program, tarife, v. liste yapmak, programlamak. scheme n. plân, proje, tasarı. scholar n. burslu, okumu kii, bilgin, scholarship n. burs, ilim. school n. okul, schoolroom n. sınıf, dershane. science n. ilim, bilim, bilgi, fen, scientist n. bilim adamı. scissors n. makas. scold v. azarlamak, paylamak. scope n. saha, alan, teleskop, mikroskop. scorch v. kavurmak, dalamak, yakmak. score n. sayı, puan, iaret, çizgi, hesap, v. sayı kazanmak, çizmek, puanları saymak. scorn n. küçümseme, hor görme, v. küçümsemek. Scot adj. skoçyalı. Scotland n. skoçya. scoundrel n. kötü adam, adj. hain, adi, alçak. scourge n. felâket, afet, kamçı. scout n. izci, öncü, gözcü, v. kefetmek. scratch v. tırmalamak, kaımak, kazımak. scream n. haykırma, çılık, feryat, v. haykırmak, çılık atmak, feryat etmek. screen n. beyaz perde, ekran, paravan, elek, kalbur, v. perde çekmek, elekten ya da kalburdan geçirmek. screw n. vida, uskur, v. vidalamak, screw-driver n. tornavida. script n. el yazısı, senaryo, yazı düzeni. sculptor n. heykeltıra, sculpture n. heykel, heykeltıralık.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

sculptor 431

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

432 separable scurf n. kepek, kabuk. sea n. deniz, sea bass n. levrek, seafood n. yenilebilen deniz ürünü. seal n. mühür, damga, ayı balıı, fok, v. mühürlemek, kapatmak. seaport ) n. liman, iskele. search n. ara(tır)ma, v. aratırmak, aramak, yoklamak, search on birisini / bir eyi aramak, aratırmak. seaside n. kıyı, deniz kenarı, sahil. season n. mevsim. seasoning n. yemeklere lezzet veren baharat, çeni. seat n. oturacak yer, koltuk, v. oturtmak, yerletirmek. second n. ikinci, yardımcı, saniye, v. yardım etmek, seconder n. destekleyici, secondary adj. ikinci derecede, second-class ikinci mevki, second-hand kullanılmı, elden düme. secret n. sır, giz, adj. gizli, saklı, esrarlı, top secret çok gizli. secretary n. sekreter. section n. kısım, bölüm, parça, ube, kesit, manga. security n. güvenlik, emniyet, rehin, güvence. sedative n. uyku ilacı, adj. yatıtırıcı, sakinletirici, uyutucu. seduce v. ayartmak, batan çıkartmak, kandırmak. see v. görmek, bakmak, anlamak. seed n. tohum, çekirdek. seek v. aramak, aratırmak, örenmeye çalımak. seem v. (gibi) görünmek, gibi gelmek. seep v. sızmak, süzülmek. seesaw n. tahtaravelli, inip çıkma. tahterevalli seize v. tutmak, yakalamak, kavramak, kapmak. seldom ad. nadiren, seyrek olarak, pek az. select v. seçmek, adj. seçme, seçkin, selection n. seçme, seçmeler. self n. kendi, kii, öz, selfish adj. bencil, self-willed nadj. inatçı, bencil. sell v. satmak, seller n. satıcı. semen n. meni, sperma. semester n. dönem, sömestr. semicolon n. noktalı virgül. semolina n. irmik. senate n. senato, senator n. senatör. send v. göndermek, yollamak. senior adj. yaça büyük, kıdemli. sensation n. duyu, duygu, his, heyecan. sense n. anlam, his, duyu, zeka, duygu, akıl. , v. hissetmek, farkında olmak, sensible duyarlı. sensitive adj. duygulu, duyarlı, alıngan, duygusal, hassas. sensual adj. ehvetli, ehvete dükün, sensuality n. ehvet. sentence n. cümle, karar, hüküm, v. mahkum etmek. separable adj. ayrılabilir, ayrılabilen.

seven n. yedi, seventeen n. on yedi, seventh adj. yedinci, seventy n. yetmi. sever v. ayırmak, bölmek, kesmek, yarmak, parçala(n)mak. several adj. bir miktar, birkaç, çeitli, ayrı, baka. severe adj. sert, iddetli, hain, fazla ciddi. sew v. (diki) dikmek. sex n. cinsellik, cinsel iliki, cins, seks, sexually ad. cinsel bakımdan. shabby adj. pejmürde, eski püskü, kılıksız. shade n. gölgelik, gölge, siper, perde, shady adj. gölgeli, üpheli, gizli. shadow n. gölge, karanlık, yansıma, hayalet, v. gölgelemek, kararmak, gizlice takip etmek. shaft n. ok, mil, sütun gövdesi, maden kuyusu. shake v. sarsmak, sarsılmak, sallamak, sallanmak, çalkalamak, titremek, el sıkmak. shall aux. -ecek, -acak. shallow adj. sı, yüzeysel, derinlii olmayan. shame n. utanç, ayıp, rezalet, v. utandırmak. shampoo n. ampuan. shape n. ekil, biçim, v. ekil vermek, biçimlendirmek. share n. pay, hisse, hisse senedi, v. paylamak. shark n. köpek balıı. sharp n. keskin, sivri, zeki, çok dikkatli. sharpen v. bilemek, keskinletirmek.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

separate {1} n. ayrı, baımsız, müstakil, v. ayırmak, ayrılmak, bölmek. separate {2} v. ayırmak, ayrılmak, bölmek. September n. Eylül ayı. sergeant n. çavu, komiser yardımcısı. serial adj. seri halinde, dizi, tefrika. series n. seri, sıra, dizi. serious adj. ciddi, aırbalı, önemli, seriously ad. ciddi olarak. serpent n. yılan, bir tür havai fiek, yılan takım yıldızı. servant n. hizmetçi, uak. serve v. hizmet etmek, i görmek. service n. hizmet, yardım, fayda, fv. bakmak, bakım yapmak, onarmak. sesame n. susam. session n. toplantı, oturum. set n. takım, grup, seri, koleksiyon, televizyon ya da radyo alıcısı, biçim, durum, bükülme, tavır, hal, adj. belirli, yerlemi, düzenli, ayarlı, v. tanzim etmek, kurmak, batmak, koymak, götürmek, yerletirmek, kararlatırmak, saptamak. settee n. kanepe, ezlong. settle v. yerlemek, yerletirmek, iskan etmek, durulmak, düzeltmek, karara balamak, halletmek, imar etmek.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

sharpen 433

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

434 shut shave n. (sakal) tıra, v. tıra olmak, tıra etmek. shawl n. al. she ad. (dii) o, n. kadın, adj. dii. sheep n. koyun(lar). sheet n. yatak çarafı, kâıt yapraı, levha, tabaka. shelf n. raf. shell n. kabuk, midye kabuu, mermi kovanı. shelter n. sıınak, barınak, siper, fv. barındırmak. shepherd n. çoban, rehber, v. yol göstermek, çobanlık etmek. sherry n. beyaz spanyol arabı. shield n. kalkan, siper, v. korumak, siper olmak. shift n. deime, deitirme, nöbet, vardiya, v. deimek, deitirmek, yerini deitirmek. shine n. parıltı, parlaklık, v. parlamak, parlatmak. ship n. gemi, vapur, v. (mal) gemi ile nakletmek, shipyard n. tersane. shirt n. gömlek. shiver n. ufak parça, titreme, heyecan, v. titremek, çok üümek, parçala(n)ma. shivery adj. titrek, ürperen, souk, titretici. shock n. sarsıntı, sarsma, darbe, ok, v. sarsmak, çok aırmak. shoe n. ayakkabı, shoelace n. ayakkabı baı. shoot n. atı, filiz, sürgün, v. atmak, fırlatmak, top veya tüfek atmak, (tüfekle) vurmak, (resim) çekmek, fıkırmak. shop n. dükkân, shop assistant n. tezgahtar, shopkeeper n. dükkâncı, shopping n. alıveri. shore n. kıyı, sahil, destek, dayanak, shoreline n. kıyı hattı. short adj. kısa, kısa boylu, shortage kıtlık, yokluk, short of bir eyden yoksun, mahrum, shorten v. kısalmak, kısaltmak, shorthand n. stenografi. shorts n. kısa pantolon/don, ort. should tavsiye, öneri, hafif zorunluluk belirten yardımcı fiil, meli/malı. shoulder n. omuz, destek, v. omuzlamak, destek vermek. shout n. baırma, feryat, çılık, v. baırmak, çılık atmak, shout at birisine (kızgın ekilde) baırmak, shout to birisine (duyması için) baırmak. shovel n. kürek, kürek dolusu, v. küremek. show n. gösteri, sergi, v. göstermek, sergilemek. shower n. du, saanak, v. saanak halinde yamak. shred n. parça, dilim, lime, v. parçalamak, ufak parçalara ayırmak, kıymak, shredded adj. kıyılmı doranmı. shrimp n. karides. shrink v. çekmek, daralmak, büzülmek, küçülmek. shudder n. ürperti, titreme, v. ürkmek, titremek. shut v. kapamak, kapatmak, kapanmak, adj. kapalı, kapanmı, shut up sus, çeneni kapa.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

shutter n. kepenk, pencere kanadı, pancur, v. kepenk takmak, pancurla örtmek. shy adj. utangaç, sıkılgan, çekingen. sick adj. hasta, sickness n. hastalık. side n. kenar, yan, taraf. sidle v. sokulmak. siege n. kuatma. siesta n. öle uykusu. sieve n. kalbur, elek. sigh v. iç çekmek. sight n. görme, manzara, niangah, görü, sightseeing n. turistik gezi, sightseer n. turist. sign n. iaret, iz, belirti, v. iaret etmek, imzalamak, signal n. iaret, v. iaret etmek. signature n. imza. significant adj. anlamlı, önemli. silence n. sükut, sessizlik, v. susturmak, silencer n. susturucu, ses azaltıcı, amortisör, silent adj. sessiz, az konuan, suskun. silk n. ipek, adj. ipekli. silly adj. aptal, sersem, budala. silver n. gümü, gümü para, gümü eya, silver-plated adj. gümüle kaplanmı, gümü kaplı, silverware n. gümü eya, gümü sofra takımı. similar adj. benzer, gibi, similar to bir eyle benzer. simple adj. basit, kolay, yalın, sade, simplify v. basitletirmek, sadeletirmek, simply ad. sadece, sade bir ekilde. sin n. günah, suç, kabahat, v. günah ilemek. since pp. -den beri, con. -den dolayı, madem ki, ad. o zamandan beri, önce. sincere adj. candan, içten, samimi, sincerely ad. içtenlikle, samimiyetimle. sing v. arkı söylemek, ötmek, akımak, singer n. arkıcı. single n. tek kiilik oda, adj. tek, yegane, yalnız, ayrı, bekâr, tek kiilik, singly ad. yalnız, tek baına. singular adj. tekil, yalnız, tek, esiz. sink n. lâvabo, bulaık çukuru, musluk taı, fosseptik, pislik çukuru, v. batmak, batırmak, gömülmek, azal(t)mak. sinner adj. günahkar. sip n. yudum, v. yudumlamak. sir n. efendim, beyefendi. sister n. kız karde, abla, hemire. sit v. oturmak, tünemek, sitting room n. oturma odası. site n. yer, mahal, konum, mevki, arsa. situation n. durum, görev, yer, mevki. six adj. altı, sixteen adj. on altı, sixty adj. altmı. size n. hacim, büyüklük, boy, boyut, ölçü. skate n. tırpana balıı, buz pateni, v. paten kaymak, skating rink n. paten yapma, patenle kayma.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

skate 435

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

436 smile skeleton n. iskelet, çatı, kafes. sketch n. taslak, kroki, skeç. ski n. kayak, v. kaymak, kayak yapmak, ski slope n. kayak rampası. skill n. hüner, marifet, beceri, ustalık. skin n. deri post, kabuk, v. derisini yüzmek, kabuunu soymak. skip v. zıplamak, sıçramak, atlamak. skirt n. etek, eteklik, kenar, v. kenarından geçmek. skull n. kafatası, kafa. skunk n. kokarca. sky n. gökyüzü, gök, hava, skyline n. ufuk çizgisi, skyscraper n. gökdelen. slander n. iftira, v. iftira etmek. slang n. argo. slap n. tokat, v. tokatlamak, ad. ansızın. slaughter n. hayvan kesme, katliam, v. kesmek, kan dökmek. slave n. köle, esir. sledge n. kızak. sleep n. uyku, v. uyumak, sleepy adj. uykulu, uykusu gelmi, sleeping bag n. uyku tulumu. sleeve n. ( ceket, gömlek) kolu, kol düzeni. slender adj. narin, ince, uzun, yetersiz. slice n. dilim, parça, v. dilimlemek. slide n. kayma, kaydırma, kaydırak, slayt, v. kaymak, kaydırmak. slight adj. önemsiz, hafif, az, v. küçümsemek, slightly ad. az, biraz, hafifçe. slim adj. ince uzun yapılı, narin, zayıf. slip n. yanlı, hata, sürçme, don, kayma, v. kaymak, kayar gibi gitmek, slippery adj. kaygan, kaypak. slipper n. terlik. slippery adj. kaygan, kayan, güvenilmez, hilekar. slit n. kesik, yara, yırtık, yarık, yırtmaç, v. kesmek, yarmak, sökmek. slogan n. parola, slogan. slope n. bayır, yamaç, meyil, yoku, v. meyletmek, eilim göstermek. slot n. yarık, delik, aralık, zaman dilimi, mevki. slow adj. yava, aır, gecikmi, hantal, v. yavalamak, slowly ad. yava yava, aır aır. slump v. birden dümek, çökmek, kendini atıvermek, yıılmak. smack n. amar, v. aplatmak. small adj. ufak, küçük, az, önemsiz. smart adj. akıllı, kurnaz, ık, zarif. smash v. ezmek, ezilmek. smell n. koku, v. koklamak, kokmak. smelt v. eritmek, maden arıtmak, arındırmak. smile n. gülümseme, v. gülümsemek, smile at birisine / bir eye gülmek.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

smoke n. duman, v. sigara içmek, tütmek, smoking n. sigara içme, no smoking sigara içilmez. smooth adj. düz, düzgün, pürüzsüz, akıcı. smuggler n. kaçakçı (gemisi). snack n. hafif yemek, çerez. snail n. salyangoz. snake n. yılan. snap n. ısırma, çıt çıt, v. kopmak, koparmak, ısırmak için saldırmak. snatch v. kapmak, koparmak, kavramak, zorla almak. sneakers n. jimnastik ayakkabısı. sneeze v. aksırmak, hapırmak. snob n. züppe, snobbery n. züppelik. snore n. horultu, v. horlamak. snow n. kar, v. kar yamak. so ad. öyle, öyleyse, böyle, böylece, öyle, o kadar, bundan dolayı. soak v. ıslanmak, ıslatmak. soap n. sabun, v. sabunlamak. sober adj. aklı baında, aırbalı, ayık. soccer n. futbol. social adj. sosyal, toplumsal. society n. topluluk, toplum, sosyete, kurum, dernek. sock n. kısa çorap. socket n. duy, priz, fi, yuva. soda n. soda. soft adj. yumuak, tatlı, hafif, uysal, soften v. yumua(t)mak. soil n. toprak, v. kirletmek, lekelemek, lekelenmek. solar adj. günee ait, günele ilgili. soldier n. asker, er. sole n. ayakkabı tabanı (pençesi), taban, dil balıı, adj. yalnız, tek. solid adj. katı, salam, kesiksiz, tam. solve v. halletmek, çözmek. Somalia n. Somali. some adj. bazı, kimi, biraz, birkaç, bir takım, somebody ad. birisi, bir kimse, somehow ad. her nasılsa, someone ad. birisi, someplace ad. bir yere, bir yerde, something n. bir ey, sometime adj. eski, sabık, ad. bir zaman, ileride sometimes ad. bazen, ara sıra, somewhere ad. bir yere, bir yerde. son n. oul, erkek evlât. song n. arkı, türkü, name. soon ad. hemen, imdi, yakında, çok geçmeden. sop n. hıçkırık, v. hıçkırmak. sorbet n. erbet, buzlu su. sorcerer n. sihirbaz, büyücü. sore adj. arılı, yaralı, acıyan, küskün.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

sore 437

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

438 spend sorrow n. acı, keder, üzüntü, dert. sorry adj. üzgün, kederli, müteessir, piman, üzücü. sort n. tür, çeit. soufflé n. sufle tatlısı/yemei, adj. içi bo, iirilerek piirilmi. soul n. ruh, can, kii, kimse. sound n. ses, gürültü, v. ses çıkarmak, ses vermek, gibi gelmek. soup n. çorba. sour adj. eki, hırçın, huysuz. source n. kaynak, köken. south n. güney, southeast n. güneydou, southern adj. güneye ait, güneyli, güney .... souvenir n. hatıra. space n. uzay, yer, alan, mesafe, boluk, spaceman n. astronot. spade n. bahçıvan beli, mahmuz, (iskambil) maça, v. bellemek, bel ile kazmak. Spain n. spanya, Spaniard n. spanyol, Spanish adj. spanyol, spanyolca, spanya’ya ait. span n. karı. spangle n. küçük parlak nesne, pul. spanner n. ngiliz anahtarı, karıla ölçen kii veya alet. spare adj. yedek, fazla, zayıf, az, eksik, yetersiz, pinti, serbest, v. esirgemek, kayırmak, bir kenara koymak, zaman vermek, tutumlu olmak, kullandırmamak, sa bırakmak, olmaksızın yapmak, baılamak. spark n. kıvılcım. sparkle v. parlamak, parıldamak. sparkling adj. parlayan, pırıldayan, canlı, parlak. sparrow n. serçe. sparse adj. seyrek, daınık. spasm n. kasılma, spazm. speak v. konumak, ifade etmek, söylemek, speak to birisiyle konumak, speaker n. konumacı, spiker. spear n. mızrak, zıpkın. special adj. özel, müstesna, specialist n. uzman, specially ad. bilhassa, özel olarak, özellikle. specify v. (açıkça, kesin olarak) belirtmek, nitelendirmek. specimen n. örnek, model, numune, simge. spectacle n. manzara, görünüm, spectacles n. gözlük. spectacular adj. görülmeye deer, ho görünülü, harikulade. spectator n. (maç vs.) seyirci, izleyici. speculate v. tahmin etmek, düünmek, istif yapmak, spekülasyon yapmak, speculator n. spekülatör, vurguncu, kara borsacı. speech n. konuma, nutuk. speed n. hız, sürat, çabukluk, speedometer n. spidometre, hızölçer, taksimetre, hız göstergesi. spell n. büyü, v. hecelemek, büyülemek. spend v. harcamak, (vakit) geçirmek, spend (money) on bir ey için (para) harcamak.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

spice n. baharat, v. baharat koymak, spicy adj. baharlı, baharatlı, çenili, acılı, heyecan veren, merak uyandıran. spider n. örümcek. spill v. dökmek, dökülmek, akıtmak, yuvarlamak, yayılmak, saçılmak. spin v. emek, eirmek, bükmek, iplik yapmak, döndürmek. spinach n. ıspanak. spine n. bel kemii, omurga, diken, kılçık. spiral n. helezon, spiral, sarmal eri, sarmal hareket, adj. sarmal, helezoni, burmalı, fv. sarmal yapmak, helezon ekline getirmek. spirit n. ruh, can, cin, heves, maneviyat. spiritual adj. ruhani, kutsal. spit n. tükürük, v. tükürmek. spite n. kin, garez. splendid adj. muhteem, ahane, mükemmel. split n. yarık, çatlak, v. yarmak, çatlatmak, bölmek. spoil n. avanta, çalıntı, ganimet, kalıntı, v. bozmak, berbat etmek, ımartmak, spoilt adj. ımarık, bozulmu. spokesman n. sözcü. sponge n. sünger. sponsor n. kefil, sponsor, v. kefil olmak, para vermek, himaye etmek, desteklemek. spook n. hayalet, casus, v. birden korkutmak. spool n. makara, masura. spoon n. kaık. sport n. spor, oyun, elence, v. elenmek, oynamak, sportsman n. sporcu. spot n. benek, nokta, yer, mahal, projektör ııı, spotless adj. lekesiz, temiz, kusursuz. spouse n. e, karı veya koca. sprain n. burkulma, incinme, v. burkulmak, incinmek. spray n. serpinti, püskürtücü, v. püskürtmek, toz gibi serpmek. spread v. yaymak, sermek, uzatmak, yayılmak, daıtmak. spring n. ilkbahar, kaynak, pınar, v. sıçramak, fırlamak. spring n. ilkbahar, kaynak, pınar, fırlayı, esneme, çeviklik, bükülme, yay, zemberek, v. sıçramak, fırlamak. sprite n. cin, peri, hayalet, hortlak. spur n. mahmuz, tevik. spy n. casus, ajan, v. casusluk etmek. squad n. takım, ekip. square n. kare, alan, meydan. squash n. bal kabaı, ezme, v. ezmek. squeak v. gıcırdamak, ciyak ciyak baırmak, tiz sesle konumak, kıl payı baarmak. squeeze v. sıkmak, sıkıtırmak, sıdırmak. squire n. bey, köy aası, kavalye, övalyeliin bir altındaki rütbe. squirrel n. sincap.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

squirrel 439

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

440 steel stab n. bıçak yarası, bıçaklama, giriim, sancı, v. bıçaklamak, saplamak, arı saplanmak. stability n. deimezlik, istikrar, denge, stabilize v. saptamak, dengesini salamak, salamlatırmak. stable n. özel ahır, yarı atı, adj. sabit, deimez, sürekli, kararlı, kalıcı, v. ahıra koymak. stadium n. stat, stadyum. staff n. denek, sopa, kadro, personel. stage n. sahne, sahne hayatı, merhale, aama, derece, safha, tiyatro sahnesi, v. sahneye koymak, temsil etmek. stagger v. sendelemek, yalpalamak, bocalamak, aır(t)mak, sersemle(t)mek. stain n. leke, boya, v. lekelemek, lekelenmek, stainless steel n. paslanmaz çelik. stair n. merdiven basamaı, stairs merdiven. stake n. kazık, hisse, v. kazıa balamak, çubuklarla desteklemek, tehlikeye sokmak. stale adj. bayat, eski, yıpranmı, v. bayatlamak. stall n. küçük dükkân, ahır, araba park yeri, tezgah, aldatma, oyalama, v. ahıra kapatmak, dur(dur)mak , aldatma giriiminde bulunmak, zaman kazanmak, çamura (kara, vb.) saplanmak. stammer n. kekemelik, v. kekelemek. stamp n. posta pulu, pul, damga, kae, mühür, v. damgalamak, ayaını yere vurmak. stand n. duru, yer, tezgâh, sergi, v. ayakta durmak, dayanmak,katlanmak, standard n. ölçü birimi, düzey, standart. star n. yıldız, sinema yıldızı. stare v. dik dik bakmak, bakıp kalmak. start n. balangıç, balama, kalkı, çıkı, v. balamak, harekete geçmek, kalkmak, hareket etmek. startle v. ürkütmek, korkutmak, aırtmak. starve v. açlıktan ölmek. state n. durum, vaziyet, devlet, v. bildirmek, söylemek, adj. resmi, devlete ait, statesman n. devlet adamı. statement n. ifade, demeç. station n. istasyon, durak yeri. stationer n. kırtasiyeci, stationer’s n. kırtasiye dükkanı, stationery n. kırtasiye. statue n. heykel. status n. durum, hal, vaziyet, sosyal ya da hukuki durum, yetki, rol, status quo u andaki durum, statü. stay v. kalmak, durmak, konuk olmak, stay away uzak durmak. steady adj. devamlı, sabit, steadily ad. durmadan. steak n. biftek. steal v. çalmak, aırmak, hırsızlık yapmak. steam n. buhar, buu, steamed adj. buulanmı.steamboat n. buharlı gemi. steel n. çelik.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

steep adj. dik, yalçın, sarp. steer v. dümenle idare etmek, seyretmek, ilerlemek. steering wheel n. direksiyon. step n. adım, basamak, kapı eii, ayak sesi, v. adım atmak, yürümek, gitmek. steppe n. bozkır. stern adj. sert, hain, ciddi, arka taraf, geminin kıçı. stew n. güveç, yahni, türlü, endie, kuruntu, stewed adj. piirilmi. steward n. vekilharç, kamarot, gemi garsonu, stewardess n. kadın kamarot. stick n. tahta parçası, çubuk, denek, sopa, baston, v. saplamak, delmek, yapıtırmak, sticky adj. yapıkan. stiff adj. katı, sert, eilmez, bükülmez, inatçı. still adj. hareketsiz, durgun, v. sakinletirmek, yatıtırmak, ad. hâlâ, yine de, daima, bununla beraber. stimulate v. uyarmak, canlandırmak, tevik etmek. sting v. (akrep, arı vs.) sokmak, batmak, acı vermek. stingy n. cimri. stir v. harekete geçirmek, karıtırmak, uyarmak, tahrik etmek, stirred adj. karımı. stitch n. diki, ilmik, teyel, v. diki dikmek. stock n. stok, depo malları, hisse senedi, v. stok yapmak, yımak, stock exchange menkul kıymetler borsası. stocking n. uzun çorap. stomach n. mide, karın, v. hazmetmek, sindirmek. stone n. ta, deerli ta, meyve çekirdei, 3,14 librelik ngiliz ölçüsü (=6,35 kg.), v. talamak, çekirdeini çıkarmak, hadım etmek, döemek. stool n. tabure, oturak. stop n. durma, durak, v. durmak, durdurmak, stop etmek, engellemek, kalmak. store n. maaza, dükkân, depo, v. saklamak, depo etmek, biriktirmek. stork n. leylek. storm n. fırtına, bora, stormy adj. fırtınalı. story n. hikâye, öykü, masal, palavra, makale. stove n. soba, ocak, fırın. straight adj. düz, dümdüz, doru, derli toplu, straighten out düzeltmek. strain v. çabalamak, burkmak, burkulmak, germek, gerilmek. strange adj. tuhaf, acayip, yabancı. stranger n. yabancı. strangle v. bomak, boazlamak. strap n. kayı, erit,v. kayıla balamak. straw n. saman çöpü, zerre, çok küçük ey, kamı. strawberry n. çilek.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

strawberry 441

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

442 substitute stray v. yoldan ayrılmak, yoldan sapmak, adj. baıbo, serseri, kaybolmu çocuk ya da hayvan. stream n. çay, dere, akıntı, v. akmak. street n. cadde, sokak, yol. strength n. kuvvet, güç, dayanıklılık. stress n. baskı, gerilim, gerginlik, vurgu. stretch v. uzanmak, uzayıp gitmek, uzatmak, gerilmek, stretcher n. sedye. strict adj. sıkı, kesin, iddetli, tam, strictly ad. tam anlamıyla. strike n. grev, çarpma, vurma, v. vurmak, çarpmak, grev yapmak. string n. ip, sicim, dizi, tel, kordon. strip n. erit, uzun dar parça, v. soymak, soyunmak. stripe n. ince erit, çizgi, çubuk, v. çizgilerle süslemek, striped adj. çizgili. stroke n. vuru, darbe, v. okamak, vurmak, sıvazlamak, kürekçilere hareket için iaret vermek. strong adj. salam, güçlü, dayanıklı, iddetli, keskin. structure n. yapı, bina, bünye. struggle n. ura, mücadele, çaba, v. uramak, mücadele etmek, çabalamak. student n. örenci, talebe. studio n. stüdyo. studious adj. çalıkan, gayretli, dikkatli, çabalayan. study n. tahsil, örenim, tetkik, inceleme, çalıma, okuma, çalıma odası, v. okumak, çalımak, aratırmak, örenim yapmak. stuff n. madde, malzeme, eya, v. tıka basa doldurmak, stuffed adj. doldurulmu, tıkabasa, tıklım tıklım dolu. stumble v. kösteklenmek, tökezlemek, sendelemek, sürçmek, hata yapmak. stupid adj. akılsız, aptal, ahmak, budala. sturdy adj. kuvvetli, dayanıklı, güçlü, salam, azimli. style n. tarz, biçim, üslup, moda. subject {1} n. konu, ders, mevzu, söz konusu, (dilbilgisi) özne, uyruk, fail, gerekçe adj. balı, tabi, maruz. subject {2} v. boyun edirmek, maruz bırakmak, uratmak, boyunduruk altına aldırmak. subjunctive n. art kipi, dilek kipi. submarine n. denizaltı. submit v. teslim etmek, arz etmek, sunmak, boyun emek. subordinate adj. tabi, balı, ikincil. subscribe v. abone olmak, kayıt olmak, yazılmak, subscription n. abonelik, imza, baı, katkı, üye aidatı. subsequent adj. sonra gelen, sonraki. substance n. madde, cisim, öz, esas, varlık. substantial adj. gerçek, önemli, salam, esaslı. substantive n. ad, isim, sadj. dayanıklı, salam, müstakil, baımsız. substitute n. vekil, bedel, v. yerine koymak, vekil tayin etmek.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

subtract v. ( matematikte) çıkarmak. suburb n. civar, mahalle, banliyö, varo, suburban adj. varo, banliyö, varota oturan. subversive adj. yıkıcı, altüst eden. subway n. metro, yeraltı geçidi. succeed v. baarmak, becermek, izlemek, yerine geçmek. success n. baarı, baarılı kii, successful adj. baarılı, successfully ad. baarılı ekilde. successive adj. art arda gelen, birbirini izleyen, aralıksız. such adj. öyle, böyle, öyle, bunun gibi, bu derece. suck v. emmek. Sudan n. Sudan. sudden adj. ani, suddenly ad. ansızın. suede n. süet. suffer v. acı çekmek, zarar görmek, katlanmak, cefa çekmek. suffice v. kafi gelmek, yetimek, yetmek, sufficient adj. yeterli, kafi. suffix (dilbilgisinde) sonek. suffocate v. (dumandan) bo(ul)mak, nefes alamamak. sugar n. eker. suggest v. önermek, ima etmek, teklif etmek, suggestion n. öneri, teklif. suicide n. intihar. suit n. takım elbise, kostüm, v. yakımak, uygun gelmek. suitable adj. uygun. suitcase n. valiz, bavul. suite n. maiyet, (otel) dairesi. sum n. toplam, tutar, v. toplamak. summer n. yaz. sun n. güne, sunburn n. güne yanıı, v. güneten yanmak, sunflower n. ay çiçei, sunlight n. güne ııı, sunny adj. güneli, aydınlık, sunrise n. afak vakti, gün douu, sunset n. gün batımı, akam, sunshade n. günelik, güne emsiyesi, tente, sunstroke n. güne çarpması, baına güne geçmesi. Sunday n. Pazar (gün). super adj. üstün, yüksek, süper, mükemmel. superior adj. daha üstün, yüksek. superlative adj. en yüksek, en üstün. superstition n. batıl inanç. supper n. akam yemei, yemekli gece toplantısı, akama doru yenen hafif yemek. supply n. arz, sunu, tedarik, salama, stok, mevcut, v. ihtiyacı karılamak, tedarik etmek, arz etmek, sunmak. support n. destek, yardım, v. desteklemek. suppose v. sanmak, farz etmek, varsaymak. suppress v. bastırmak, zorla tutmak, önlemek, örtmek. supreme adj. en üstün, en yüksek.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

supreme 443

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

444 switch sure adj. emin, kesin, güvenilir, salam, tabii, elbette, surely ad. elbette, muhakkak. surf n. kıyıdaki dalgaların köpükleri, kıyıya çarpan dalgalar, v. sörf yapmak, dalga üzerinde gitmek. surface n. yüz, yüzey, dı görünü, surface mail n. kara veya deniz yoluyla gönderilen posta, adi posta. surgeon n. cerrah, operatör, surgery n. ameliyat. surname n. soyadı. surpass v. üstün olmak, geçmek. surplus n. fazla, artan miktar. surprise n. sürpriz, hayret, akınlık, v. aır(t)mak, surprised at/by bir eye aırmı. surrender n. teslim olma, teslim etme, v. teslim olmak, teslim etmek, bırakmak, vazgeçmek. surround v. etrafını çevirmek, kuatmak, surroundings n. çevre, muhit. survey n. plânlama, aratırma, yoklama, inceleme, anket, v. bakmak, göz gezdirmek, dikkatle incelemek. survive v. sa kalmak, yaamak, survivor n. sa kalan kimse. suspect n. sanık, üpheli, v. üphelenmek, tahmin etmek, suspect someone of birisinin bir ey yapmasından üphelenmek. suspend v. asmak, ertelemek, vazgeçmek, askıda bırakmak. suspender n. askı, pantolon askısı, jartiyer. suspension n. asma, asılma, erteleme, vazgeçme. suspicion n. üphe, kuku. suspicious adj. üpheli, üpheye dümü. swallow n. kırlangıç, boaz, yudum, yutma, v. yut(kun)mak, sineye çekmek, sözünden dönmek, katlanmak, caymak. swan n. kuu. swarm n. arı kümesi, kabalık, küme, v. oul vermek, yıılmak, yıın halinde üümek, toplanmak. swear v. yemin etmek, küfretmek. sweater n. kazak, süveter. Sweden n. sveç, Swedish adj. sveçli, sveç’e ait. sweet adj. tatlı, ekerli, ho, sweetener n. tatlandırıcı, eker yerine kullanılan tat verici madde, rüvet, sweetheart n. sevgili. sweetheart n. sevgili. swell v. imek, kabarmak, swelling n. i, ilik. swift adj. hızlı, süratli. swim v. yüzmek, swimmer n. yüzücü, swimsuit n. mayo. swindler n. dolandırıcı. swine n. domuz, herifçiolu, hınzır. swing n. salıncak, v. sallanmak, sallamak. switch n. elektrik dümesi, alter, demiryolu makası, v. (düme, alter, vb.) çevirmek, makas deitirmek, öbür hatta geçirmek, vurmak, dövmek.

T - t tab n. askı, kayı, etiket. table n. masa, sofra, cetvel, liste, tablo, tablecloth n. masa örtüsü, sofra bezi. tackle n. halat takımı, palanga, donatım, v. tutmak, zaptetmek, uramak, çaresine bakmak. tacky adj. yapıkan, yırtık pırtık. tag n. küçük etiket, fi, pusula, ek, takı, saçak, v. takmak, damgalamak, birletirmek, eklemek. tail n. kuyruk, paranın resimli yanı (yazı). tailor n. terzi. Taiwan n. Tayvan. take v. almak, götürmek, yakalamak, anlamak, take away alıp götürmek, take care of birisine/bir eye bakmak, ilgilenmek, dikkat etmek. tale n. masal, hikâye, yalan, dedikodu. talent n. yetenek, hüner. talk v. konumak, söylemek, görümek, dedikodu yapmak, talk to birisiyle konumak. tall adj. uzun (boylu). tallow n. mum yaı, donyaı. tandem ad. art arda. tangerine n. mandalina. tank n. sarnıç, tank, depo, tanker n. tanker. tap n. musluk, tapa, fıçı tapası, v. hafifçe vurmak. tape n. bant, erit, kurdele, teyp, tape recorder n. kasetçalar . tar n. katran, v. katranlamak. target n. hedef, amaç. tart n. turta, eki, adj. ters, acı. task n. görev, i, vazife, hizmet.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

switchboard n. telefon santrali, anahtar tablosu. switchboard operator n. santral memuru. Switzerland n. sviçre. swollen adj. imi, kabarık, gururlu, çalımlı, kibirli. sword n. kılıç, swordfish n. kılıçbalıı. syllable n. hece. symbol n. simge, sembol. sympathy n. ilgi duyma, efkat, sempati. symptom n. belirti. synonym n. e anlamlı sözcük. synthetic adj. sentetik, suni. Syria n. Suriye. syrup n. urup. system n. sistem, yöntem, usul, systematic adj. sistemli, düzenli, sistematik.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

task 445

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

446 tenth tassel n. püskül. taste n. tat, lezzet, zevk, v. tatmak, tat vermek, tadı olmak, tasty adj. lezzetli, tatlı. tatter n. paçavra. tattoo n. dövme, v. dövme yapmak. tavern n. meyhane, taverna. tax n. vergi, v. vergilendirmek. tea n. çay, teacup n. çay bardaı, teapot n. çaydanlık. teach v. öretmek, okutmak, eitmek, teacher n. öretmen. team n. takım, ekip, v. takım kurmak. tear {1} n. gözyaı, tearful adj. alayan, tearfully ad. alayarak. tear {2} v. yırtmak, yırtılmak, yaralamak, kesmek, parçalamak, çok üzmek, bölmek. tease v. taciz etmek, kızdırmak, takılmak. teat n. emzik, meme (ucu). technical adj. teknik, technician n. teknisyen. teem v. çok olmak, dolu olmak, kaynamak, dökülmek. teenager n. on üç ile on dokuz yalar arasındaki genç. teens n. on üç ile on dokuz yalarındaki gençler. teethe v. di çıkarmak. teetotaler n. alkol kullanmayan kii. telegram n. telgraf. telephone n. telefon, v. telefon etmek. television n. televizyon. tell n. söylemek, anlatmak tell v. anlatmak, söylemek, bildirmek, fark etmek, etkilemek, telling n. anlatma, söyleme, adj. etkili, tesirli. temperature n. ısı, hararet, sıcaklık. temple n. akak, tapınak. temporal n. akak kemii, adj. zamana ait, dünyevi, akak kemii ile ilgili. temporary adj. geçici. tempt v. ayartmak, batan çıkarmak, tahrik etmek, temptation n. ayartma, batan çıkarma. ten adj. on, tenth adj. onuncu. tenant n. kiracı. tend v. eilimi olmak, meyletmek, yöneltmek, bakmak, gütmek. tender n. yardımcı gemi, hizmet eden, bakıcı, kömür vagonu, kayık, teklif, v. sunmak, teklif etmek, teklif mektubu vermek, adj. yumuak, nazik, sevgi dolu. tennis n. tenis. tense n. fiil zamanı, v. ger(il)mek, gerginlemek, adj. gergin, sinirli. tension n. gerilim, gerginlik, tansiyon. tent n. çadır. tenth adj. onuncu.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

term n. terim, söz, süre, art, dönem, sömestr. terminal n. son, nihayet, uçta olan, dönem sonu, gar, terminal. terminate v. bitirmek, son vermek, yok etmek. terrace n. taraça, teras. terrible adj. korkunç, dehetli. terrify v. korkutmak, dehete düürmek. territory n. bölge, ülke, arazi. toprak, alan. terror n. dehet, korku, terör, terrorist n. terörist. terse adj. kısa, özlü. test n. sınav, test, deney, tecrübe, v. tecrübe etmek, denemek, sınav yapmak. testify v. tanıklık etmek, ifade vermek, kanıtlamak. testimonial n. bonservis, tavsiye mektubu. testimony n. tanıklık, ifade, kanıt, belge. testy n. ters, hırçın. text n. metin, okuma parçası, konu, textbook n. okuma kitabı, ders kitabı. textile n. tekstil, mensucat, dokuma. Thailand n. Tayland. than con. -dan, -den, daha. thank v. teekkür etmek, thank God Allaha ükür, thanks n. teekkür, teekkürler, thank someone for birisine bir ey yaptıı için teekkür etmek. that ad. u, o, ki, ki o, öyle, o kadar. theatre n. tiyatro. theft n. hırsızlık. their adj. onların, theirs ad. onlarınki. them ad. onları, onlara, themselves kendileri. theme n. konu, tema. then ad. o zaman, ondan sonra, u halde, sonra. theory n. teori, kuram. there ad. orada, oraya, orası, therefore ad. onun için, o yüzden, bundan dolayı. thermometer n. termometre, ısı ölçer. these ad. bunlar. they ad. onlar. thick adj. kalın, koyu, sık. thief n. hırsız. thin adj. ince, zayıf, seyrek, hafif. thing n. ey, nesne, madde. think v. düünmek, sanmak, tasarlamak, thinker n. düünür, think about / think of birisi ya da bir ey hakkında düünmek. third adj. üçüncü. thirst n. susuzluk, v. susamak, thirsty adj. susuz, susamı, kurak, susatıcı, susatan, hasret kalmı. thirteen adj. on üç, thirty adj. otuz. this ad. adj. bu, u.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

this 447

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

448 tip thorough adj. tam, mükemmel, thoroughly ad. tamamen, adamakıllı, bütünüyle. those ad. onlar, unlar. though con. her ne kadar, gerçi, -dii halde, ise de, olsa da. thought n. fikir, düünce, görü, thoughtful adj. düünceli. thousand adj. bin. threat n. tehdit, gözdaı, tehlike, threaten v. tehdit etmek, gözdaı vermek. three adj. üç. thrice ad. üç kere, üç misli. thrill v. heyecanlandırmak, heyecanlanmak, titremek. throat n. boaz, gırtlak. throb v. çarpmak, vurmak, zonklamak, nabız atmak. throes n. iddetli sancı. throne n. taht. through pp. vasıtasıyla, sayesinde, ad. bir yandan öbür yana, sonuna kadar, içinden, arasından, throughout pp. batan baa, her tarafında, süresince. throw n. atma, v. atmak, fırlatmak, throw something at birisine vurmak amacıyla bir ey atmak, throw something to birisine tutması amacıyla bir ey atmak. thumb n. ba parmak. thumbtack n. raptiye, resim çivisi. thunder n. gök gürültüsü, v. gürlemek, thunderstorm n. gök gürültüsü, gürültülü fırtına, saanak. Thursday n. Perembe. thus ad. böylece, bu nedenle. thyme n. kekik. tick n. kene, tıkırtı, kılıf, v. tıkırdamak, ilemek, yürümek. ticket n. bilet. tide n. gel-git. tidy adj. temiz, düzenli, muntazam, toplu. tie n. ba, boyunbaı, kravat, v. balamak. tiger n. kaplan. tight adj. sıkı, gergin, dar, sızdırmaz, eli sıkı, tighten v. sıkıtırmak, sıkımak. tile n. kiremit, yassı tula, çini, fayans. till pp. -e kadar, -e gelinceye kadar, -e dein, o kadar, n. kasa, para çekmecesi. timber n. kereste. time n. zaman, vakit, süre, mühlet, vade, kere, defa, saat. timetable n. tren veya vapur tarifesi, zaman çizelgesi, ders programı. timid adj. korkak, sıkılgan, ürkek, utangaç. tin n. teneke, teneke kutu, kalay, v. kalaylamak, kutulara doldurmak, konserve yapmak. tiny adj. minicik, ufacık. tip n. uç, burun, tepe, aızlık, bahi, ipucu.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

tipsy adj. sarho, çakırkeyif. tire v. yormak, yorulmak, usandırmak, usanmak, bıkmak, bıktırmak, tired adj. yorgun, bitkin, usanmı, tired of bir eyden yorgun, yorulmu, tiresome adj. yorucu. tissue n. doku, ince kâıt, kâıt mendil. title n. kitap balıı, balık, isim, unvan. to pp. -a, -e, -ya, -ye, -e doru, için, -mak, -mek, ile. toad n. kurbaa, irenç kii. toast n. kızartılmı ekmek, tost, v. erefine kadeh kaldırmak, sıhhatine içmek, toaster n. tost makinesi. tobacco n. tütün. today ad. bugün. toe n. ayak parmaı, ayak ucu, toenail n. ayak tırnaı. together ad. beraber, birlikte, bir arada. toil n. çok zor i, zahmetli i, v. yorulmak, didinmek, zahmet çekmek. toilet n. tuvalet. token n. jeton, kart, fi, belirti, gösterge, v. göstermek, iaret etmek, sembolü olmak. tolerate v. ho görmek, katlanmak. tomato n. domates. tomorrow ad. n. yarın. tone n. ton, ses tonu, müzik sesi, renk tonu. tongs n. maa. tongue n. dil, lisan, konuma tarzı. tonic n. ilâç, tonik. tonight ad. bu gece, bu akam. tonsil n. bademcik. tonsillitis n. bademcik iltihabı. too ad. da, de, dahi, çok, fazla, aırı, ilaveten, keza. tool n. alet, tools n. takım. tooth n. di, toothache n. di arısı, toothbrush n. di fırçası, toothpaste n. di macunu, toothpick n. kürdan. top n. zirve, doruk, üst, önde gelen, birinci sınıf, topaç, v. zirvede olmak, listenin birincisi olmak, kapak takmak, (engel) amak, top-secret adj. çok gizli. topic n. konu, mevzu. torch n. meale, el feneri. toreador n. boa güreçisi. torment n. eziyet, ikence, azap, dert, v. ikence etmek, azap çektirmek, üzmek. tornado n. kasırga. torpedo n. torpil, havai fiek, v. torpillemek. torrent n. sel, akıntı. tortoise n. kaplumbaa. torture n. ikence, eziyet, v. ikence etmek. tosh n. saçma, uydurma. total adj. tüm, bütün, toplam, totally ad. tamamen, büsbütün.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

total 449

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

450 transparent touch n. temas, dokunu, v. dokunmak, ellemek, demek. tough adj. çok sert, salam, zor, inatçı, çetin. tour n. gezi, seyahat, tur, turne, tourist n. turist. tournament n. yarıma, turnuva. tow n. yedek ücret, yedekte çekme, v. çekmek, yedee almak. toward(s) pp. -e doru, tarafına doru, -e karı, -e yakın. towel n. havlu, v. havlu ile silmek/kurulamak, towelling n. havluluk bez. tower n. kule, burç, hisar. town n. kasaba, ehir. toy n. oyuncak, süs eyası. trace n. iz, belirti, eser, nian, kalıntı, v. izlemek, izini sürmeki bulmak, ortaya çıkarmak, tracing n. kopya, kopya etme, iz, yol. trace n. iz, belirti, kalıntı, v. izlemek. trachea n. nefes borusu. track n. iz, eser, keçi yolu, patika, ray. tracksuit n. eofman. tractor n. traktör. trade n. i, meslek, sanat, zanaat, alıveri, takas, esnaf sınıfı, v. ticaret yapmak, i yapmak, alıveri yapmak, trading n. alıveri, trade unionist n. sendikacı. tradition n. gelenek, görenek, örf, adet, anane. traffic n. trafik. tragedy n. trajedi, acıklı olay, felâket. trail n. iz, patika, keçi yolu, kuyruk, v. izlemek, sürüklemek, trailer n. römork, karavan, treyler. train n. tren, katar, sıra, dizi, silsile, takım, v. alıtırmak, terbiye etmek, idman yaptırmak, trainer n. antrenör, trained adj. eitilmi, terbiye edilmi, yetitirilmi, training n. terbiye, eitim, talim, idman. traitor n. vatan haini, hain. tram n. tramvay. tramp n. serseri, avare, serserice dolama, v. aır adımlarla (serserice) yürümek. tranquillizer n. yatıtırıcı ey, teskin edici ilaç. transfer n. nakil, devir, v. nakletmek, devretmek, aktarmak, deitirmek, havale etmek. transform v. (huyunu, biçimini, vb.) deitirmek. transient adj. geçici. transit n. geçme, geçi, transit, v. transit geçmek, transitive adj. geçili. translate v. tercüme etmek, çevirmek, dönütürmek, translation n. tercüme, çeviri. translator n. tercüman, çevirmen, mütercim. transmit v. göndermek, geçirmek, yaymak, ulatırmak. transparent adj. saydam, açık, berrak, geçirgen, kolay fark edilen, aikar.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

transplant v. bir yerden alıp baka yere yerletirmek, baka yere nakletmek. transport v. taımak, nakletmek, sürgün etmek. transpose v. yerini veya sırasını deitirmek. trap n. tuzak, kapan, v. tuzaa düürmek. travel n. yolculuk, seyahat, v. seyahat etmek, hareket etmek. traveller’s cheques tray n. tepsi, tabla, ashtray n. kül tablası. treachery n. hainlik, ihanet. treason n. vatana ihanet, hainlik. treasure n. hazine, define, servet. treasurer n. haznedar, veznedar. treat v. muamele etmek, davranmak, tedavi etmek, ele almak, müzakere etmek, ikramda bulunmak, treatment n. muamele, davranı, ilem, tedavi, bakım. treaty n. antlama. tree n. aaç. tremble v. titremek, ürpermek. tremendous adj. çok büyük, kocaman, heybetli. trench n. hendek, çukur, siper. trial n. deneme, tecrübe, prova, yargılama, teebbüs. triangle n. üçgen, üç köeli, gönye. tribe n. kabile, airet, oymak, boy tribal adj. kabileye ait. trice n. an, lâhza. trick n. hile, dolap, numara, oyun, muziplik, eytanlık, trickster n. düzenbaz, hilekar. trigger n. tetik, deklanör, v. balatmak, eyleme geçirmek. trim adj. temiz, düzenli, v. temizlemek, düzenlemek, budamak, kazıklamak. trinket n. biblo, ufak süs eyası, öteberi. trio n. üçlü, üçlü grup. trip n. kısa yolculuk, gezinti, hata, yanlı. tripe n. ikembe. triple adj. üç kat, üç misli. tripod n. üç ayaklı sehpa, üç ayak. triumph n. zafer, baarı. trivial adj. önemsiz, saçma, ufak tefek, sıradan. trolley n. tramvay, el arabası, servis arabası. troop n. kalabalık, sürü, takım, askerler, askeri birlikler. trophy n. kupa, ganimet, hatıra. trouble n. dert, üzüntü, sıkıntı, zorluk, güçlük, ıstırap, tasa, v. rahatsız etmek, canını sıkmak, zahmet vermek. trousers n. pantolon. trousseau n. çeyiz. trout n. alabalık. Troy n. Truva, Hisarlık. truce n. atekes, anlama, mütareke, fasıla, ara.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

truce 451

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

452 twig truck n. el arabası, yük arabası, kamyon, takas, dei toku, deersiz eya, döküntü, iliki, alıveri, meyve-sebze, v. trampa etmek, takas etmek, alıveri yapmak, kamyonla taımak, nakletmek. true adj. doru, gerçek, sadık, vefalı, truly ad. gerçekten, içtenlikle, doru olarak. trumpet n. borazan, trompet. trunk n. gövde, beden, aaç gövdesi, sandık, hortum, otomobil bagajı, adj. demiryolu veya telgraf ana hattına ait. trust n. güven, itimat, emniyet, v. güvenmek, itimat etmek, emniyet etmek. truth n. gerçek, doru. try n. tecrübe, deney, deneme, urama, v. uramak, gayret etmek, denemek, aratırmak, trying adj. güç, yorucu, zahmetli. tub n. tekne, leen, küvet, yarım fıçı. tube n. tüp, boru, tünel, iç lâstik, tubeless adj. iç lastiksiz. tuberculosis n. verem, tüberküloz. Tuesday n. Salı. tuition n. öretim, okul ücreti, okul taksiti. tulip n. lâle. tumbler n. su bardaı, akrobat, cambaz, hacı yatmaz, takla atan güvercin, mandal. tumult n. gürültü, patırtı. tuna n. ton balıı, orkinos. tune n. name, melodi, müzik, beste. Tunisia n. Tunus. tunnel n. tünel, galeri. turban n. sarık, türban. turbot n. kalkan balıı. turbulence n. çalkantılı hava, bozuk hava, gürültü, karııklık, hava boluu. Turk n. Türk, Turkey n. Türkiye, Turkish adj. Türklere/Türkiye’ye ait, Türkçe. turkey n. hindi, turkey n. hindi. turmoil n. gürültü, hengâme, telâ. turn n. dönme, dönü, devir, viraj, sıra, köe, v. dönmek, çevirmek, döndürmek, dönümek, haline getirmek, ters yüz etmek, turner n. tornacı,döndüren kii ya da ey, beden eitimi uzmanı, turn out çıkmak ,olmak, sonuçlanmak. turnip n. algam. turtle n. deniz kaplumbaası. tutor n. özel öretmen, v. özel ders vermek. tweezers n. cımbız. twelve adj. on iki, twelfth adj. on ikinci. twenty adj. yirmi. twice ad. iki kere, iki defa, iki katı. twig n. ince dal, sürgün, çubuk, atardamarın küçük kolu.

U - u udder n. inek memesi. Uganda n. Uganda. ugly adj. çirkin, naho, kötü, irenç. ulcer n. yara, ülser. ultimate adj. son, en son, nihai. ultra adj. son derece, aırı. ultra- son derece, ultraviolet adj. mor ötesi, ültraviyole. umbrella n. emsiye. unable adj. güçsüz, elinden gelmez, beceriksiz. unanimity n. oybirlii, unanimously ad. oybirliiyle, ittifakla. unauthorized adj. yetkisiz, resmi olmayan. unaware adj. habersiz. unbearable adj. tahammül edilmez, dayanılmaz, bunaltıcı. unbutton v. dümelerini çözmek. uncertain adj. kukulu, üpheli, belirsiz. unclaimed adj. sahipsiz, istenmemi. uncle n. amca, dayı, enite. unclean adj. kirli, pis. uncomfortable adj. rahatsız, rahatsız edici. unconscious adj. baygın, bilinçsiz, bihaber. unconventional adj. göreneklere uymayan, resmi olmayan. uncover v. örtüsünü açmak, meydana çıkarmak. under pp. altında, altına, -den aaı, aaısına, underclothes n. iç çamaırı. under pp. altında, altına, -den aaı, aaısına. underclothes n. iç çamaırı. underdone adj. az pimi, yeterince piirilmemi. underfoot ad. ayak altında, yol üstünde, geçilecek yerde.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

twilight n. alaca karanlık, afak, son günler. twin adj. n. ikiz, benzer, e, çift. twinkle v. göz kırpıtırmak, parıldamak, yanıp sönmek. twist v. bükmek, bükülmek, burmak, burkulmak, kıvırmak, çevirmek, döndürmek. two adj. iki. type n. tip, cins, çeit, örnek, model, sembol, v. daktilo ile yazmak, typewriter n. yazı makinesi, daktilo. typhoid n. tifo. typhoon n. tayfun, kasırga, tufan. typhus n. tifüs. typical adj. tipik, örnek. typify v. temsil etmek, simgelemek. typo n. baskı hatası. tyrant n. gaddar, zalim. tyre n. otomobil lâstii.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

underfoot 453

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

454 unjust undergo v. maruz kalmak, katlanmak. undergraduate n. üniversite örencisi. underground ad. yeraltında, gizli, metro, yeraltı geçidi. underline v. (satır) altını çizmek, belirtmek. undermine v. baltalamak, sabote etmek, yıkmak. underneath ad. pp. altına, altında, altından. underpants n. külot, don. undershirt n. atlet, fanila. understand v. anlamak, kavramak, bilmek. understandable adj. anlaılabilir. undertake v. üstlenmek, üzerine almak, garanti etmek. undertaker n. cenaze ileri görevlisi. underwear n. iç çamaırı. underwrite v. sigorta etmek. undesirable adj. sakıncalı, istenilmeyen. undeveloped adj. gelimemi, banyo edilmemi. undoubted adj. üphesiz, kukusuz, kesin. undress v. soyunmak, soymak. undying adj. ölmez, sonsuz. uneasy adj. rahatsız, huzursuz, gergin, endieli. unemployed adj. isiz, unemployment n. isizlik. unending adj. bitmez, tükenmez, sonsuz. unerring adj. yanılmaz, doru, kesin. unexpected adj. beklenilmedik, umulmadık, unexpectedly ad. beklenmedik ekilde. unfasten v. çözmek, gevetmek, çözülmek. unfit adj. uygun olmayan, uygunsuz, uymaz. unforgettable adj. unutulmaz. unforgivable adj. affedilmez. unfortunate adj. anssız, biçare, baarısız, aksi, unfortunately ad. maalesef, ne yazık ki. unhappy adj. mutsuz, üzüntülü. unhealthy adj. salıksız unhurt adj. zarar görmemi. unification n. birletirme. uniform adj. üniforma, muntazam, bir kararda. union n. birleme, birlik, sendika. unique adj. tek, esiz, yegâne, biricik. unit n. birim, unite. unite v. birletirmek, balamak, birlemek, United Kingdom n. Britanya Krallıı, United Nations n. Birlemi Milletler, United States n. Birleik Devletler ( A.B.D.) unity n. birlik. universal adj. evrensel. universe n. evren, kâinat. university n. üniversite. unjust adj. haksız, adaletsiz.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

unknown n. meçhul kii, adj. bilinmeyen, meçhul, tanınmayan, yabancı. unlace v. baını çözmek. unlearn v. unutmak. unless con. meer ki, -medikçe. unlike adj. farklı, benzemez, unlikely adj. muhtemel olmayan, ihtimal dıı. unload v. yükünü boaltmak. unlucky adj. talihsiz, ansız. unmarried adj. evli olmayan, bekâr. unmatched adj. esiz, emsalsiz. unnatural adj. doal olmayan, anormal, tuhaf. unobserved adj. görülmemi, fark edilmemi. unpack v. bavuldan çıkarmak, bohça açmak. unpaid adj. ödenmemi. unpleasant adj. naho, ho olmayan, çirkin. unpopular adj. tutulmayan, sevilmeyen, gözden dümü. unpractical adj. pratik olmayan, kolay uygulanamayan. unprepared adj. hazırlıksız, hazırlanmadan söylenmi. unquestionable adj. üphesiz, muhakkak, kuku götürmez. unreasonable adj. mantıksız. unrest n. huzursuzluk, rahatsızlık, kargaa. unripe adj. ham, olgunlamamı. unsafe adj. tehlikeli, güvenilmez, emniyetsiz. unsaid adj. söylenmemi. unsatisfactory adj. tatmin etmeyen, yetersiz. unseen adj. göze görünmeyen, gizli, kefedilmemi. unsteady adj. sallanan, salam olmayan, oynak, deiken. unsuccessful adj. baarısız. unsuitable adj. uygunsuz, yakııksız. unsurpassed adj. geçilemez, üstün, esiz. untidy adj. düzensiz, daınık until pp. con. -e kadar, -e dein, -e dek. unto pp. -e kadar. untrue adj. yalan, sahte, vefasız. unusual adj. nadir, görülmemi, seyrek. unwary adj. uyanık olmayan, dikkatsiz, tedbirsiz. unwell adj. rahatsız, hasta. unwilling adj. isteksiz, gönülsüz. unwrap v. çözmek, açmak, çözülmek, açılmak. up ad. yukarı(ya), yukarıda, up to …ye kadar , -e ait, -e balı, up to date adj. güncel, imdiki, en yeni, modern. upbeat adj. elenceli, neeli, mutlu. uphold v. desteklemek, kaldırmak, onaylamak. upkeep n. bakım, bakım masrafı. upland n. yayla, yüksek arazi. upon pp. üstüne, üzerine, üstünde, üzerinde. upper adj. üst, daha üst, yukarıdaki, rütbece daha büyük.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

upper 455

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

456 value upraise v. yukarı kaldırmak. upright adj. dik, dikey, dürüst, ad. dikine. uprising n. kalkma, yükselme, güne doması, isyan, ayaklanma, bakaldırma. upset adj. huzursuz, keyifsiz, bozulmu. v. keyfini bozmak, altüst etmek, bozmak. upshot n. netice, sonuç. upside n. üst taraf. , upside-down adj. altüst, tepetaklak. upstairs n. üst kat, adj. yukarıdaki, ad. yukarıya, yukarıda. upward(s) ad. yukarı, yukarıya doru. urban adj. ehirle ilgili, kentsel, ehirde bulunan. urge v. ısrar etmek, zorlamak, sıkıtırmak, uyarmak. , urgent adj. acil, zorunlu, kaçınılmaz. urine n. idrar. Uruguay n. Uruguay. us ad. bizi, bize. usage n. kullanım, örf, adet, usul. use n. yarar, fayda, kullanım, v. kullanmak, yararlanmak. , used adj. kullanılmı, useful adj. yararlı, faydalı, useless adj. faydasız, ie yaramaz, yararsız. usual adj. olaan, alıılmı, her zamanki. , usually genellikle. usurp v. gasp etmek, el koymak. usury n. tefecilik. utility n. yarar, fayda. utilize v. yararlanmak, kullanmak. utmost adj. azami, en uzak, en büyük, son derece. utter v. söylemek, dile getirmek, anlatmak. , adj. tam, son derece, kesin.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

V - v vacancy n. boluk, bo yer, aralık, vacant adj. bo. vacate v. boaltmak, terk etmek, bırakmak, vacation n. tatil. vaccinate v. aılamak, aı yapmak. vacuum n. boluk, vacuum cleaner n. elektrik süpürgesi, vacuum flask n. vakum iesi, termos iesi. vagabond adj. serseri, külhanbeyi, derbeder, aylak, amaçsız. vague adj. belirsiz, üpheli. vain adj. sonuçsuz, bo, nafile, anlamsız, deersiz, kibirli, gururlu, kendini beenmi, bo, in vain bo yere. valentine n. seçilen sevgili, gönderilen mektup, resim vb., yazılı uyarı. valid adj. yürülükte olan, geçerli. valley n. vadi, dere. valour n. yiitlik, mertlik, cesaret. value n. deer, v. deer biçmek, valuable n. deerli ey, adj. deerli, value added tax n. katma deer vergisi.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

valve n. supap, valf, kapakçık, lâmba, tüp. vamp n. uh kadın, yamalık, kundura yüzü, fv. para için batan çıkarmak, yamamak, yeni yüz geçirmek. van n. kapalı yük arabası, yük vagonu, kamyonet, minibüs, öncü (gemi), karavan. elebaı. vanguard n. öncü, ileri kol, ön cephe. vanish v. gözden kaybolmak, yok olmak. vanity n. kibir, gurur, hiçlik, gösteri. vanquish v. yenmek. vapour n. buhar, duman. variety n. deiiklik, farklılık, çeit, tür. various adj. çeitli, farklı, türlü, deiik. varnish n. vernik, cilâ. vase n. vazo. vast n. geni, engin, çok büyük. vault n. kubbe, gök, mahzeni atlayı, çatı kemeri, v. atlamak, üstünü kemerle örtmek. veal n. dana eti. vegetable n. sebze, yeillik, bitki, adj. bitkisel, vegetarian n. et yemeyen kii . vehicle n. taıt, araç, vasıta. veil n. peçe, örtü, perde, duvak, v. örtmek. vein n. (toplar)damar. velvet n. kadife, adj. kadife gibi, velveteen n. pamuklu kadife. vend v. sat(ıl)mak. venerable adj. saygıdeer, muhterem, kutsal. Venezuela n. Venezuela. vengeance n. öç, intikam. ventilate v. havalandırmak, ventilator n. vantilatör. venture n. risk, riziko, cüret, v. cüret etmek, göze almak, riske atmak. verb n. fiil, eylem. verdict n. karar, hüküm, yargı. verge n. sınır, hudut, hat, eik, daire, denek, v. meyletmek, yönelmek, -e doru gitmek, sınırlamak. verify v. dorulamak, soruturmak, gerçeklemek. vermin n. haarat, böcek. versatile adj. i bilir, çok yönlü, verimli, becerikli. verse n. iir, dize, mısra. version n. çeviri, tercüme, yorum. vertical adj. dikey, düey. very adj. pek, çok, tıpkı, aynısı. vessel n. gemi, tekne, kap, tas, kanal. veteran n. kıdemli asker, emekli asker, adj. kıdemli. veterinarian n. veteriner, baytar. veterinary n. veteriner. veterinary n. veteriner, baytar, adj. veterinerlie ilikin. veto n. yasak, veto.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

veto 457

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

458 vomit via pp. yolu ile, -den geçerek. vice {1} n. kötü huy, günah, suç, çapkınlık. vice {2} pp. –in yerine, yerinde. vice {3} öntakı.adj. ikinci , as, yardımcı, muavin. vice {4} n. mengene. vice versa ad. karılık olarak, ve tersine. vicinity n. etraf, civar, çevre, semt, komuluk. victim n. kurban, madur. victory n. zafer, galibiyet. Vietnam n. Vietnam. view n. bakı, görü, manzara, fikir, düünce. vile adj. aaılık, pis, irenç, alçak. village n. köy, villager n. köylü. vine n. asma, vineyard n. üzüm baı. vinegar n. sirke. vineyard n. üzüm baı, faaliyet alanı. violate v. bozmak, ihlâl etmek, tecavüz etmek. violent adj. iddetli, zorlu, sert. violet n. meneke (rengi), mor. violin n. keman, violinist n. kemancı. virgin n. bakire, kız. virtue n. erdem, fazilet, meziyet. visa n. vize, v. vize etmek. visible adj. görülebilir, görünür, belli. vision n. görü, görme gücü, hayal, rüya. visit n. ziyaret, tefti, misafirlik, v. ziyaret etmek, visitor n. ziyaretçi. vista n. manzara, açık alan, koridor. visual adj. optik, görmeye ait, görülebilir. vital adj. yaamsal, yaayan, hayat dolu. vivacious adj. canlı, neeli, hayat dolu, en. vivid adj. parlak, canlı. vocabulary n. kısa sözlük, kelime bilgisi. vocal n. insan veya hayvan sesi, sesli harf, adj. insan sesine ait, sesle söylenen, sesli, ses gibi, sesli harf gibi veya ona ait, vocal music n. sesli/seslendirilmi müzik. vocation n. meslek, i, sanat, çarı. vogue n. moda, rabet, beenme. voice n. insan sesi, ses, ifade, söz söyleme hakkı. void n. boluk, eksiklik, adj. bo, ıssız, anlamsız, yararsız, etkisiz, hükümsüz. volcano n. volkan. volley n. yaylım ate, vole, atma. voltage n. gerilim, voltaj. voluble adj. konukan, dilli. volume n. cilt, hacim, güç. voluntary adj. isteyerek, gönüllü, volunteer n. gönüllü. vomit n. kusma, v. kusmak.

W - w wacky n. kaçık, deli, saçma, sapık. wag v. sallamak, sallanmak, okuldan kaçmak. wage n. ücret, haftalık, maa. waggon n. yük vagonu, çekçek, katar, zırhlı araç. wail v. feryat etmek, çılık atmak. waistcoat n. yelek. wait v. beklemek, hazır olmak, wait for birisini / bir eyi beklemek, waitress n. bayan garson. waiter n. (bay) garson. waitress n. bayan garson. waive v. hakkından vazgeçmek, feragat etmek, ertelemek, göz önüne almamak. wake v. uyanmak, uyandırmak, farkında olmak. Wales n. Galler, Gal eyaleti, Galler ülkesi. walk v. yürümek, dolamak, gezinmek, walker n. yaya, walking n. yürüyü. wall n. duvar, sur, v. duvar çekmek. wallet n. para cüzdanı. walnut n. ceviz, ceviz aacı, ceviz kerestesi, ceviz rengi. want v. istemek, arzu etmek, wanted adj. aranan, istenen. war n. sava, mücadele, çatıma, v. savamak. warble v. akımak, ötmek. wardrobe n. elbise dolabı, gardırop. warfare n. sava, harp hali. warm adj. ılık, sıcak, hararetli, canlı, heyecanlı, warm-blooded adj. sıcak kanlı. warn v. uyarmak, warn someone about birisini bir ey hakkında uyarmak, warn someone against birisini bir ey yapmaması için uyarmak. warrant n. yetki, hak, ruhsat, garanti, haklı neden, kefalet. warrior n. savaçı. wash v. yıkamak, yıkanmak. washbasin n. lavabo. wasp n. eek arısı. wastage n. gereksiz, israf, fire. waste v. çarçur etmek, harcamak, israf etmek, adj. atılmı, kullanılmaz, ıssız, bo, harap.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

vortex n. girdap, kasırga, anafor. vote n. oy, oy hakkı, v. oy vermek. vow n. ant, yemin, adak, v. ant içmek, adamak. vowel n. ünlü, sesli harf. voyage n. yolculuk, deniz yolculuu, seyahat, v. yolculuk etmek. vulgar adj. kaba, terbiyesiz, bayaı, aaılık. vulture n. akbaba.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

waste 459

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

460 wheel watch n. cep veya kol saati, gözetleme, nöbetçilik, fv. izlemek, gözlemek, beklemek, kollamak, seyretmek, watchmaker n. saatçi, saat üreticisi. watchmaker’s n. saatçi dükkanı, watch repairer n. saat tamircisi. watchstrap n. saat kayıı. water n. su, deniz, göl, gölet, maden suyu, watery adj. sulu. waterfall n. elale, çalayan. watermelon n. karpuz. waterproof n. yamurluk, adj. su geçirmez, su geçirmeyen, su sızdırmaz, v. su geçirmez hale getirmek. wave n. dalga, el sallama, v. sallamak, dalgalanmak, cold wave n. souk dalgası, wavelength n. dalga boyu. wax n. bal mumu, mum, parafin, öfke, kızgınlık, v. büyümek, artmak, mumlamak, kesilmek, wax paper n. yalı kâıt, wax beautiful v. gittikçe güzellemek. way n. yol, taraf, geçilen yer, gidi, tarz, yöntem, biçim, gitme, byway n. sapa yol, by the way giderken, yolda, aklıma gelmiken, unutmadan söyleyeyim ki, wayside n. yol kenarı, way-worn adj. yol yorgunu. we ad. biz. weak adj. zayıf, güçsüz, halsiz, bitkin. wealth n. zenginlik, servet, varlık, wealthy adj. zengin, varlıklı. weapon n. silâh. wear v. giymek, takmak, taımak, kullanmak, eskitmek. weasel n. sansar, çakal, sinsi kii, muhbir, samur, gelincik. weather n. hava, weather forecast n. hava raporu. web n. dokuma, örgü, a, örümcek aı. wed v. evlenmek, evlendirmek, wedded adj. evli, wedding n. nikâh, düün. Wednesday n. Çaramba. week n. hafta, weekday n. i günü, weekend n. hafta sonu, weekly adj. haftalık. weep v. alamak, (gözyaı) dökmek, su sızmak. weigh v. tartmak, iyice hesaplamak, düünmek, aırlıında olmak. weight n. aırlık, yük, sıklet. welcome v. ho karılamak, içtenlikle karılamak, nezaket göstermek, ho geldiniz, buyurun. welfare n. salık, esenlik, sıhhat, iyi hal, refah. well adj. salıklı, sıhhatli, iyi, ad. iyi, ho, güzel, pekâlâ, ya. west n. batı, western n. kovboy romanı veya filmi, adj. batıya ait. wet adj. ıslak, rutubetli, v. ıslatmak. whale n. balina. wharf n. iskele, rıhtım. what ad. ne, ne kadar, nasıl, hangi. whatever her ne, herhangi. whatsoever adj. , ad. ne, hangi, bütünü, hepsi, herhangi biri. wheat n. buday. wheel n. tekerlek, çark, dolap.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

when ad. ne zaman, con. ne zaman ki, ta ki, -e kadar, olur olmaz, olduu zaman, olduunda, -iken, whenever con. her ne zaman. where ad. nerede, nereye, wherever her nereye, nerede olursa. whether con. olup olmadıını, -mediini, -ise de, -mi acaba. which ad. , adj. hangi, hangisi, con. olan, bulunan, ki o(nlar) which so ever adj. , ad. herhangisi. while n. müddet, süre, con. -iken, sırasında, müddetçe, sürece, olduu halde, for a while bir süre. whip n. kamçı, v. kamçılamak. whirl v. hızla dönmek, savrulmak. whisky (whiskey) n. viski. whisper n. fısıltı, v. fısıldamak. whistle n. ıslık, düdük, v. ıslık çalmak. white adj. beyaz, whiteness adj. beyazlık, whitewash n. badana, v. badana yapmak. whiting n. mezgit, arıtılmı tebeir tozu. who ad. kim, con. o(nlar) ki, whoever ad. kim olursa olsun, her kim, whose kimin. whole adj. tam, bütün, toptan, wholesale n. toptan satı. whore n. orospu, fahie. why ad. niçin, neden, niye. wick n. fitil, köy, ehir, mandıra. wicker n. sepet ii, hasır. wide adj. geni, açık, engin, widely ad. genellikle, geni ölçüde, widespread adj. yaygın. widow n. dul kadın, widower n. dul erkek. width n. en, genilik. wield v. kullanmak, icra etmek, elinde bulundurmak, savurmak, para çalmak. wife n. karı, e, zevce, hanım. wig n. peruk, takma saç. wild adj. yabani, vahi, çılgın, kızgın, dönek, güvenilmez. wile n. oyun, hile. will {1} aux. -acak, -ecek. will {2} n. istek, dilek, amaç, vasiyetname, v. dilemek, istemek, vasiyetname bırakmak, willing adj. istekli. willow n. söüt, hallaç makinesi. win v. kazanmak, yenmek, galip gelmek, elde etmek. wind {1} n. rüzgâr, yel, v. dönmek, dolamak, dolatırmak, dolanmak, sarmak, çevirmek, saat kurmak, winding adj. dolambaçlı, sarmal, windmill n. yel deirmeni, windpipe n. nefes borusu, windy adj. rüzgârlı. wind {2} v. sar(ıl)mak, dola(n)mak, çevirmek, winder n. saat kurgusu, saat anahtarı, zemberek, sarmaık, çıkrık, helezonlu merdiven. window n. pencere, pencere çerçevesi, vitrin. windscreen n. otomobil ön camı.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

windscreen 461

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

462 would windward adj. n. rüzgâr üstünde, rüzgâr yönünde, rüzgâra karı olan. wine n. arap, winery n. araphane. wing n. kanat, kol, (otomobilde) çamurluk. wink n. göz kırpma, gözle iaret, v. göz kırpmak. winner n. kazanan kimse, yenen. winter n. kı, v. kılamak. wipe v. silmek, kurulamak, temizlemek, wiper n. silici, silme aleti, oto silecei, kontak kolu, dirsekli makara. wire n. tel, kablo, telgraf teli, wireless n. radyo, adj. telsiz. wisdom n. akıl, akıllılık. wise n. usul, tarz, yöntem, adj. akıllı, tedbirli, bilge, anlayılı, yetenekli, usta. wish n. arzu, istek, dilek, v. istemek, arzu etmek, dilemek, wishful adj. arzulu, istekli, wishbone n. lades kemii. wit n. akıl, zekâ, duygu, nükte. witch n. büyücü kadın, cadı. with pp. ile, birlikte, -den, -e, -e ramen, -e karı, -in yanında. withdraw v. geri çek(il)mek, geri almak, withdrawal n. geri çekilme. within ad. içeride, pp. zarfında, süresinde, -in içinde. without pp. -sız, -meden, hariç, dıında, olmaksızın. witness n. tanık, ahit, kanıt, v. ahit olmak. wizard n. sihirbaz. wolf n. kurt. woman n. kadın. wonder n. harika, mucize, hayret, aılacak ey, v. hayret etmek, amak, hayran olmak, I wonder acaba, wonderful adj. harikulade, ahane, olaanüstü. wood n. tahta, odun, orman, koru, wooden adj. tahtadan yapılmı, ahap ii, woodpecker n. aaçkakan. wool n. yün, yapaı, woolen adj. yünlü. word n. söz, sözcük, kelime. work n. i, görev, çalıma, eser, v. çalımak, i yapmak, iletmek, çalıtırmak, worker n. içi, workman n. içi, workshop n. atölye. world n. dünya, evren, world war n. dünya savaı, worldwide adj. dünya çapında, evrensel. worm n. kurt, solucan, aaılık kimse, wormy adj. kurtlu. worry n. üzüntü, tasa, endie, v. tasalanmak, üzülmek, worried adj. endieli, üzgün. worse adj. daha kötü, beter. worship n. ibadet, tapınma, v. ibadet etmek, tapınmak. worst adj. en kötü, ad. en kötü ekilde. worth n. deer, kıymet, bedel, pp. deerinde, v. deerinde olmak, worthy adj. deerli. would aux. -ecek(ti), -irdi (will’in geçmi zamanı)

wound n. yara, bere, gönül yarası, v. yaralamak, incitmek. wrap n. giysi, atkı, sargı, örtü, v. sarmak, sarmalamak, bürümek, wrap up v. sarmak, paket yapmak. wreak n. öç, hınç, v. öç almak, iddetle dile getirmek. wreath n. çelenk. wreck n. virane, harabe, v. gemiyi karaya oturtmak, enkaz haline getirmek. wren n. çalıkuu, çok küçük ötücü bir ku. wrench n. ingiliz anahtarı, bük(ül)me, bur(kul)ma, v. burmak, burkmak, burkulmak. wrest v. zorla elde etmek, bükmek, zorlamak, wrestler n. güreçi. wretch n. sefil, zavallı, alçak. wrinkle n. buruuk, kırıık, v. buruturmak, kırıtırmak. wrist n. bilek, wristwatch n. kol saati write v. yazmak, writer n. yazar, writing n. yazı, el yazısı, yazarlık, writing pad n. defter, üzerine not yazılan küçük defter. writhe v. kıvranmak, kıvırmak, debelenmek. wrong adj. yanlı, haksız, ters, uygunsuz. wry adj. eri, çarpık, acı, yanlı, ineleyici.

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

yolk 463

X - x xenon n. ksenon, aır bir gaz türü. xenophobia n. yabancı dümanlıı. Xmas (Christmas) n. Noel, Hıristiyan yortusu. X-ray n. röntgen ıını. xylonite n. selüloit.

yacht n. yat, v. yatla dolamak, yachting n. yatçılık. Yank n. Amerikalı. Yankee n. Kuzey Amerikalı, Amerikalı. yap v. (acı acı) havlamak, saçma sapan konumak. yard n. yarda (0.914 m.), avlu, alan, tersane. yawn v. esnemek. year n. sene, yıl, ya, yearly adj. yıllık, ad. her yıl. yell n. feryat, çılık, baırma, v. çılık atmak, baırmak. yellow adj. sarı, yellowness n. sarılık. Yemen n. Yemen. yes ad. evet. yesterday n. ad. dün. yet ad. henüz, daha, imdiye kadar, hâlâ. , con. ama, ancak, ve yine, gerçi, bununla beraber. yolk n. yumurta sarısı.

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

Y - y

NGLZCE – TÜRKÇE SÖZLÜK

ENGLISH – TURKISH DICTIONARY

464 zoo you ad. sen, siz, seni, sizi, sana, size. young n. genç, yavru, adj. genç, küçük, yeni, taze, tecrübesiz, youngster n. çocuk, delikanlı. your ad. senin, sizin, yours seninki, sizinki, yourself kendin(iz). your health! interj. Salıınıza! youth n. gençlik, tazelik, genç adam, delikanlı, youth hostel n. gençlik yurdu, örenci yurdu. Yule n. Noel. yummy adj. lezzetli, tatlı, nefis.

Z - z Zambia n. Zambiya. zany n. soytarı, palyaço, maskara, adj. tuhaf, gülünç. zeal n. gayret, heves, istek, zealous adj. gayretli, istekli. zebra n. yaban eei, zebra. zenith n. zirve, doruk, baucu. zephyr n. meltem, esinti. zero n. sıfır. zigzag n. dolambaçlı yol, v. zikzak çizerek gitmek, adj. zikzak, dolambaçlı, eri bürü. zilch n. hiç, sıfır. zinc n. çinko. zip n. vız sesi, çaba, gayret, v. fermuarı kapatmak / açmak, hızlı gitmek, zipper n. fermuar. zone n. mıntıka, bölge, yöre, kuak, daire. zoo n. hayvanat bahçesi, zoology n. hayvanbilim.