Thesaurus Graeco Latinorum Eruditionis Scholasticae, sive Ratio Docendi Ac Discendi, Facili, plana et Compendaria Prorsus Via [1 ed.]

Citation preview

T H E S A V R V S Eruditionis Scholafticse, S I V E

RATIO

DISCENDI,

FACILI,

PRORSVS

p e n d i a r i a

Avtoribvs

D O C E N D I AC

G raecis

PLANA

ET

EX OPTIMIS L a t i n i s . Et Sv p e l l e x

et

VIA:

COM-

Q^VIBVSQyE Instrvctis-

fima verborum, locutionum, rerum , fententiarum, exemplorum, eorumq? omnium, quse tum docentibus, tum difcentibus , adminiculo vtilifsimo effe 5 atq? ad eruditionem negotio facili & expedito comparandam facere poliunt: Cv

M

A D I V N C T A

I N

P L E R I S

Q_V E

LOCIS

I N T E R P R E T A T I O N E

Germanica n ota, viitata,accom m oda & eleganti: I ta o m n i a

de

i ndvstria

a t q_v

c o l l e c t a

e

a c c o mmo d a t a

,

vc & locos communes yocum rerumcjj multiplicium locupletifsimospr^ftare pofsint:

Bafilio Fab ro So rano.

A d d ita ett &■

S p i f i o l a , ροί ΐ J^m cupatoriam , ad

in qua ratio ac form a totius Operis, θ ', W fummo cumfruttu quisyti C

vm

G

r a t i a

P

r i n

.

e t

A

P

L

I

C

r i v i l e g i o

y g v s t

,

E

l e c t

I P

.

S I

s7

λε

P

s .

M

v c i s

M

I*

a i e s t

S

.

a x o n

e t

.

I I I *

eoροβ ώ }

explicut

f

{ univeeI ttais^ 1 BiBUOnttK I l HElOEl^B&ROy

UNlVERSITATsl bibuothek

tHfilDBLBERG 1

N O B I L I T A T E GENERIS AC

MAIORVM,

TVTE,

P I E T A T E , VIR.*

ERVDITIONE,

S A P I E N T I A

e t

CELEBRITATE

CLARISSIMIS,

ST R E N V I S Μ

PHO

AB ,

b v r g

L

A

e i v s d e m q

D R E jE

,

A

M

D.

g i o

S

,

,

L a

a v r e n t i o

C

r o s i c k

H

i l m a r o

B

v r t f e l d

a

,

t e i n b e r g

S

t

d e c k

d

,

d

. A

I

. F

,

n d r e j

,

,

d

. F

D.

A

. M

AB

AsSEN-

E

.

d

A

a b

,

,

A

s'

. A N-

d

A

e t

-

v g v s t o

r n e s t o

r i d e r i c o

S

a

VV

A

d o l p h o

, I

e l c h i .o r i e t

F

l b e r t o

E

a

D

VV

H

,

.

H d

. B

d

D

b

H

o l l e

a

,

d. a

v r c h a r d o r o n

-

.

C

h r i s t o

.

a

F

V L R I C H O

i l d e s h e m

o m s d o r f

.

e o r

e n n i n g o

O L F F G A N G O a

H

i n s i n g e r o

,

G

a d r i a n o a b

­

Η £ Ν-

D.

o h a n n i

e t

d

o a c h i

I v S T O A

V L F E N,

r a c k s d o r f

o h a n n i a

,

. I

d

E T

Asso

r i s e

M

,

a l d e r n

C v N R A D O

e o r g i o

r a n c i s c o

ET

v d o l

Η E N R I C H O , B V R C Η A R D O , CvN-

,

. I

HACIO

c

c o n i v n c t i s s i m i s

o a c h i m o

d

A

RICHO

e n

IO HANN I

D.

D.

L

H

. I

Η Ο I M,

ILLVSTRIBVS

e t

o h a n n i

a v r i t i o d

g e s t a r v m

o a c h i m o

v n c h h a v s e n

. M

e b e r l i n g d

d

G

M

e i n b e r g

P Η O R O AB

VV

,

,

d.

a

r e

p a t r v e l i b v s

S cH V L E N B V R G , D.

. I

d

i l d e b r a n d o

SCHVVEICHLEN, r i c o

e

e i e n d o r f

H

e t

A

m o

^v

s c h o e t

ScH VLEN BVRG ,

r a d o

c i a

INCLYTIS,

D.

f r a t r i b v s

a

HVMAN ITATE,

p i u

,

e l d h e i m

ENSLEBEN,

l v

v d o v i c o

v m

SPLENDIDISSIMIS,

V

a

s e n b v r g

a

ET

α τ τ η ι λ

11

r e

,

A

e t

, D o m in is a c

P a t r o n i s fu is c l e m e n t i f s i m i s S c o b f e r u a n d i f s i m i s ,

BASILIVS . s. p.

FABER D.

,

Lephantipropemodum de quoaudiuifepe (affirm at apud Tlautum quifiiam hoc vulgo a multis dicif oleregrauidum eumperpetuos dea cem effi annos)pofleaquam multis com tinuis magnis & difficilimis laboribus fiudijs communibus re&ifiime cupiens confultum exa clufifiem tanj^n has lucubrationes meas,par a tum quafidecennem,atq^ huc & illuc circumjpicerem cogita* rem, quos nampatronos & defenjores earum acciperepofiem: Oblati

,

; , ,

,

*

x

mihi

mih id en k , « U n itu s qm fim nfirati vos eftis,generofi, clanfim i, illuBres, inclyti & U m d iS ftm W . ‘Proinde vobis etiam, qua,e* cuna hoc ingenii & Iludiorum meorum mommentummncupo: -vos patronos & vindices eligo: vos amicos hac haeredes deniq eorum, qua defludtjsrelinquo, monumentorum fi,tuo. fdaeocupidius, qubdfciam vos clanjlimos viros coniunxiife cum generis nobilifitmi amplitudine &■ claritate, pieta* tem fummam, virtutem atql eruditionem,qua: vero demum v e r if ima funtnobilitas, v t de vobis, M aioribusqvejbrudicipofiitac debeat, non illudfolum,quodde Palamede Virgilius prodidit, _____ E tn o s aliquod nomenq?decus££,

Jlludq, rurfusy quodmutata vnica vocula accomodare ad illuflre amplitudines vefirasy hoc modo vifum nobis eH: Qtiis genus a proauis ingens, clarumqf paternae Nomen erat virtutis.

Sed & alterius

Ψ ο β ΐα L atin i illud:

T o ta licet veteres exornent vndiq? Cerae A tria: N obilitasfolaeftatcg vnica virtus.

S t illud: Exaltat virtus nobilitatqjGenus*

Soli igitur mihi claripimi atq αιηρΙϊβίΜΐ viri digni vififuiflis-tquihus & indicium ac cenjuram, & patrocincomm diorum meorum^eju o rm α βιάηιίαΐο continua integrhquemaomoduni ofiendimm decennij> prodit tandem in lucem 'Lhejaurus gua Latina, feti eruditionis (/pectam emnh ac quantum per ingenij tenuitatempoffem m ei?profliti vtrunq,.) Lrceditos enim vos fem i ejje humanitate ea·,eruditione & p ru d v demodo ac dextre de hum m odi Jcriptwnis genere, verum edam vindicare ab iniurijs &■ calumnijs maleuolorum, quos mdices ( y cenjores iniquiores eo, atqacerbiores habere fe r e [olent, quo ( y difficiliora atq^ vtiliorafiunt, ac laude approbanda, pofiitis.

(y

E te n im indicium ( y oraiu gorum quigloria excellunt dem cum illorum, qui nonfecundum virtutem viuunt, atq^ ideo gloria omni ( y laude defiituuntur, oratione, quemadmodum relleJcripfit Eocta

fc ia L i —

I

N V N

C

Edita (fracus monia,eloquentiaeprinceps.

V

P

A

T

O

R

I

A

.

i l l e , cuiusfingulosuerfm, fingula putauit ejje C ic e r o E u r ip id e s

------------yctQ oie r

ίων λοκάντων & rm

ταυτΰv

fn EhefaurOporro colligendo affirm prafiitijfifummamfidem me ac diligentiam, eo qua tum dif i entium,tum d o c e n t i u m m a x i m o emo* lumento u i f a f u e r i n t , u t & citius,facilius &ad eruditio* nem a j p i r a n d i f a c u l t a s ipfis atqadiumentum,dari in maEt quamuis argumenti fim ilis aliquot extent hominum eruditorum de Lingua Latina libri, tamen Ehefiaurhic, qui esl nerofifim iatqfnclytiviri,diuerfusab illis prorfus est: fiationem enim tum docendi, tum difiendiproponit: Eum quicquid in Autori* bus, quorum in tradendo maxime tefiimonijs utimur, uefiententiofum, elegans atqegregium lexhibet atq^explicat, u ti LeBoraquus ac candidus animaduertet. Vt igiturLucubrationes meas has Scholafiicas,nec ipfe defiam, & conjcientiamtenuitatisingenij meipraedicare, ac uel ad* mirari, uel extollere, nec uolo nec pofjum: Ita necfin e tione tamen aliqua prorfus,emittere publicum debui, cum quid ae* teri laboresfim iles, non autem eosdem profefii, pnefiiterint uideam: St inferiora non minus approbatione, quamfumma quafunt, admi* ratione digna efe uideantur: Q u a nefequi quidempotui, aut uolui, nec id mihifiudium , & conatum permifit Operis huius ratio, (sr fin is: Sedhonefium ejfe duxi infecundis, quemadmodum honefium id ejfe in Oratorefuo Cicero retulit, tertijsueconfifiere. fnterpretatus quadamfum ex illis qua occafione cuiuslibet ad* duco uocis exempla, tefiimoma,fententias & locutiones (fermanice quantum potui breuiter & diligenter, quod uideam in tradendo ne* quaquam ejfe negligendam elegantiam fermonis uernaculi,(y necejfi artis atq^indufiria nullius, Latinorum fignatam elegantem poffe prafiare expofitionem, rio difcentibusinculcanda, atq ab ijs in omnibus qua Latine ipfis ponuntur, exigenda esti u t adfuefiant ab ineunte fa tim atate ad curam faltem aliquam, reSle difiendi accomodandi ad linguas alias Cfermanicam: cuius ufus maximus, &■ m ecclefiafiicis & · po* Λ 3 liticis

,

E

P

r

S

T.

N

V

N

C

V

P

A

Τ.

liticis ett concionibus,quas haberi abillis oportet diorum abfolutionem,feu ecclefiaflicis,feup U miniflrandis p r o f i c i u n t u r . J S L a m &■ Cfro p u e r i , Jprimis flatimannisad certam & venuftamfiormam L in g u a dicendi, Vtrunq

ώ

folicite atq accurateadfuefiebant igitur de induflria& magno proflare

in hoc ‘Thejauro conatus quibusq? AutoribusLatinis

,

f u m , nimvt