Systematisches Repertorium Zur Buchzensur 1542-1700 : Inquisition.

Table of contents :
SYSTEMATISCHES REPERTORIUM ZUR BUCHZENSUR 1542–1700: INQUISITION......Page 3
INHALT......Page 5
Einleitung zum Systematischen Repertorium zur Inquisition 1542–1700......Page 7
Introduzione al Repertorio Sistematico sull’Inquisizione 1542–1700......Page 29
Introduction to the Systematic Repertory on book censorship by the inquisition 1542–1700......Page 47
Abkürzungsverzeichnis......Page 64
Systematisches Repertorium......Page 75
ACDF SO CL......Page 77
ACDF SO Tit.Libr.......Page 909
Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22......Page 1069
Weitere Bücherverbote des SO......Page 1092

Citation preview

Wolf (Hg.) Systematisches Repertorium zur Buchzensur 1542–1700 Inquisition

___________________

RÖMISCHE INQUISITION UND INDEXKONGREGATION GRUNDLAGENFORSCHUNG II: 1542–1700 herausgegeben von Hubert Wolf

2020

FERDINAND SCHÖNINGH

Hubert Wolf (Hg.) ________________________________________________

SYSTEMATISCHES REPERTORIUM ZUR BUCHZENSUR 1542–1700 INQUISITION Bearbeitet von Bruno Boute Unter Mitarbeit von Gian Luca D’Errico, Andrea Katharina Ottens und Florian Warnsloh

2020

FERDINAND SCHÖNINGH

Gedruckt mit Unterstützung der Deutschen Forschungsgemeinschaft

Umschlagabbildung: Gutachten von Emmanuel Schelstrate zu dem Werk von Louis Ellies Du Pin, De Antiqua Ecclesiae Disciplina Dissertationes Historicae …, Paris 1686, das am 22. Januar 1688 durch ein Breve Innozenz’ XI. verboten wurde (ACDF SO CL 1686-1687, Bl. 177v)

Bibliografische Information der Deutschen Nationalbibliothek

Die Deutsche Nationalbibliothek verzeichnet diese Publikation in der Deutschen Nationalbibliografie; detaillierte bibliografische Daten sind im Internet über http://dnb.d-nb.de abrufbar.

Alle Rechte vorbehalten. Dieses Werk sowie einzelne Teile desselben sind urheberrechtlich geschützt. Jede Verwertung in anderen als den gesetzlich zugelassenen Fällen ist ohne vorherige schriftliche Zustimmung des Verlags nicht zulässig.

© 2020 Verlag Ferdinand Schöningh, ein Imprint der Brill-Gruppe (Koninklijke Brill NV, Leiden, Niederlande; Brill USA Inc., Boston MA, USA; Brill Asia Pte Ltd, Singapore; Brill Deutschland GmbH, Paderborn, Deutschland) Internet: www.schoeningh.de Einbandgestaltung: Evelyn Ziegler, München Herstellung: Brill Deutschland GmbH, Paderborn

ISBN 978-3-506-78919-8 (hardback) ISBN 978-3-657-78919-1 (e-book)

V

Inhaltsverzeichnis

INHALT Einleitung zum Systematischen Repertorium zur Inquisition 1542–1700 Von Hubert Wolf.......................................................................................................IX Introduzione al Repertorio Sistematico sull’Inquisizione 1542–1700 Traduzione di Hedwig Rosenmöller.................................................................... XXX Introduction to the Systematic Repertory on book censorship by the inquisition 1542–1700 Translation by Elisabeth-Marie Richter............................................................ XLVIII Abkürzungsverzeichnis ...................................................................................... LXVI

Systematisches Repertorium ACDF SO CL ............................................................................................................. 3 ACDF SO Tit.Libr. ................................................................................................. 835 Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22 ..................................................................... 995 Weitere Bücherverbote des SO............................................................................. 1018

Inhaltsverzeichnis

VI

VII



EINLEITUNG ZUM SYSTEMATISCHEN REPERTORIUM ZUR INQUISITION 1542–1700 Hubert Wolf „Auctores sacri suorum Librorum non sunt Auctores, sed Scriptores, & Notarij, & tam­ quam instrumenta; Auctor enim est Spiritus Sanctus, qui ipsorum linguae, & calamo insidet, ac praeest.“1 Dieses Zitat stammt aus dem viel benutzten Psalmenkommentar von Gilbert Génébrard.2 Übersetzt lautet es: „Die heiligen Schriftsteller sind nicht die eigentlichen Autoren ihrer Bücher, sondern vielmehr Schreiber und Notare, sozusagen Werkzeuge. Autor nämlich ist der Heilige Geist, der von ihrer Sprache und ihrer Feder Besitz ergreift und sie führt.“ Der Heilige Geist als Autor oder zumindest als Inspirator der Schriftsteller, die sich der Verbreitung des katholischen Glaubens widmen? Für die Lehre von der Verbalinspiration der Texte der Heiligen Schrift ist diese Aussage nicht ungewöhnlich. Aber was ist, wenn ein Autor anderer Werke diese Federführung des Heiligen Geistes beschwört? Konnte ein solcher Rekurs auf den Spiritus Sanctus um 1680/90 ausreichen, um sich in den Fängen der 1542 gegründeten „Heiligen Römischen und Universalen Inquisition“ beziehungsweise der 1571 neben dem Heiligen Offizium errichteten Indexkongregation wiederzufinden? Carlo Caldori jedenfalls dürfte es bereut haben, dieses Zitat in der ausführlichen Widmung zu seinem Traktat „Del Sacro Santo Sacrificio della Messa“ verwendet zu haben. Caldoris Buch, das 1682 in zweiter Auflage in Fabriano (Marken) erschien und als Leitfaden für angehende Priester angelegt war, erregte im Frühjahr 1690 die Aufmerksamkeit der römischen Inquisitionsbehörde. Sie ließ es durch ihren Zensor Paolo Andrea Borelli überprüfen. Sein Gutachten bestätigte die Verdachtsmomente, so dass das Sanctum Officium schließlich dekretierte, das Werk des Kanonikers aus Fabriano sei von der Indexkongregation „bis zur Korrektur“ („donec corrigatur“) zu verbieten. Auch ein Versuch von Caldoris Bruder, im Dezember 1690 mit einer Carlo Caldori, Del sacro santo sacrificio della Messa per li sacerdoti nouelli, e per quelli, che sono prossimi alla dignità sacerdotale. / Del canonico Carlo Caldori. Da Fabriano [...]. - In Iesi : per Giu­ seppe Serafini, impressore dell’illustriss. communità, 1682, [1]. 2 Vgl. Gilbert Génébrard, Psalmi Davidis, Vvlgata editione, calendario hebraeo, syro, graeco, latino, hymnis, argumentis, & commentarijs genuinum & primarium Psalmorum sensum, Hebraismosque breuiter aperientibus, / A G. Genebrardo […]. - Parisiis : Oliua Petri L’Huillier, 1581, 157. 1

Hubert Wolf

VIII

Bittschrift die Rücknahme dieses Verbotes zu bewirken, blieb erfolglos. Stattdessen erhielt der zuständige Inquisitor von Gubbio aus Rom Order, die noch verfügbaren Exemplare des Werkes umgehend aus dem Verkehr zu ziehen.3 Auslöser der Indizierung war bezeichnenderweise jenes Widmungsschreiben Caldoris mit dem Zitat, das den Heiligen Geist als Inspirator heiliger Literatur ausmacht. Dies allein reichte der Römischen Inquisition und ihrer „kleinen Schwester“, der Indexkongregation, freilich nicht für eine Verurteilung. Doch Caldori hatte mit der Verwendung des Zitats auf den Autor einer Reihe von Schriften abgehoben, die Rom zwei Jahre zuvor verboten hatte: Piermatteo Petrucci. Petrucci, ein Oratorianer, Bischof von Jesi und Exponent der quietistischen Bewegung in Italien, war im Dezember 1687 in Rom zum Widerruf seiner Lehren gezwungen worden. Im Februar 1688 wurden die meisten seiner Schriften auf den „Index der verbotenen Bücher“ gesetzt. Caldoris Traktat folgte zwei Jahre später. Unter den vielen hundert Zensurverfahren des 16. und 17. Jahrhunderts ist der Fall Caldori nur einer, der im vorliegenden „Systematischen Repertorium zur Inquisition“ im Bereich Buchzensur dokumentiert ist. An diesem Fall lassen sich der innere Zusammenhang und die Verschränkung des Repertoriums mit den weiteren Bänden der „Grundlagenforschung“ exemplarisch demonstrieren: Das Verfahren gegen Caldoris Traktat „Del Sacro Santo Sacrificio della Messa“ begann im Sanctum Officium. Somit werden dessen Verlauf und die entsprechende Aktenlage in diesem Band beschrieben. Weil die Inquisition den Fall jedoch an die Indexkongregation verwies, mit dem Auftrag, den Titel „donec corrigatur“ zu verbieten und das Verbot zu publizieren, wird dieses anschließende Verfahren im „Repertorium zur Indexkongregation“ unter dem Sitzungsdatum 29. August 1690 dokumentiert. Das Verbotsplakat, mit dem das römische Urteil schließlich publik gemacht wurde, findet der Benutzer in der „Edition der Bandi“ (Bando vom 29. August 1690). Die Schlüsselfiguren dieser Causa, die auf Seiten der römischen Zensurbehörden mitgewirkt haben, können in den Bänden „Personen und Profile“ nachgeschlagen werden. Es findet sich dort zum Beispiel ein Biogramm zum Zensor Caldoris, Borelli, aber auch zu dem eigentlichen Protagonisten des Falls, Piermatteo Petrucci.4 Denn dieser hatte mit dem römischen Zensurapparat nicht nur als „Angeklagter“ zu tun. Vor seiner Verurteilung war er von Innozenz XI., einem Sympathisanten des Quietismus, zum Kardinal, und in dieser Eigenschaft zum Mitglied der Indexkongregation erhoben worden. „Karrieren“ wie die Petruccis, die vom Zensor zum Zensurierten und umgekehrt verliefen, finden sich nicht wenige in der Geschichte der Römischen Inquisition, was nur einer der Gründe ist, warum die Geschichte dieser Institution die Forscherinnen und Forscher immer wieder neu fasziniert. Die Systematischen Repertorien, welche die Zensurverfahren erschließen, unterscheiden sich in ihrem Aufbau grundlegend: Während das Repertorium des Index die einzelnen Sitzungen der Kongregation auf Basis der Diarien respektive der Sitzungseinladungen vollständig dokumentiert, wurden für das Repertorium der Inquisition die für die repressive und präventive Buchzensur einschlägigen Aktenserien syste Zu dem Fall vgl. ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 7. Das Biogramm zu Borelli in: Personen und Profile; jenes zu Petrucci in: Prosopographie 18. Jh.

3 4

IX

Einleitung 1542–1700

matisch ausgewertet. Dies resultiert sowohl aus der signifikant größeren Sitzungshäufigkeit des Sanctum Officium als auch dem breit gefächerten Aufgabenbereich der Suprema, in welchem die Buchzensur – anders als in der Indexkongregation, die nur für Buchzensur zuständig war – lediglich einen Aspekt unter vielen anderen darstellt. Nach diesem Prinzip wurden bereits die Bände zur Grundlagenforschung 1814–1917 und 1701–1813 erarbeitet.5 Konsequenz dieses Vorgehens ist jedoch eine Einschränkung: Das Repertorium zur Inquisition kann anders als das zur Indexkongregation keinen Anspruch auf Vollständigkeit erheben. Dies gilt vor allem für Zensurfälle, die in Archivserien liegen, die im Rahmen der Projektarbeit nicht ausgewertet werden konnten. Betrachtet man zudem die archivalische Situation insgesamt, wird deutlich, wie unmöglich eine Totaldokumentation wäre. Denn selbst eine systematische Gesamterschließung aller Bestände des Sanctum Officium, die im Unterschied zu den viel kompakteren Beständen der Indexkongregation letztlich unmöglich ist, würde wegen der zahlreichen Materialien zur Buchzensur, die außerhalb des ACDF aufbewahrt werden, keinen Vollständigkeitsanspruch erheben können. Um diese Einschränkung wenigstens teilweise zu kompensieren, haben wir uns entschieden, für das 16. und 17. Jahrhundert die tatsächlich konsultierten Quellenserien vertiefter als für das 18. und 19. Jahrhundert zu erschließen, das Material differenzierter zu beschreiben und damit mehr Informationen zu den einzelnen Fällen zu bieten. Dem systematischen Anspruch des Repertoriums wird dabei auf zweifache Weise Rechnung getragen: erstens wird ein systematischer Umgang mit dem Material gewählt, indem dieses in jeder Fallaufnahme auf vergleichbare Weise bearbeitet wird; zweitens wird durch die systematische Auswertung der Akten für jedes Verfahren eine konkrete Verfahrens-„Anatomie“ in einer standardisierten Form geboten. Dies lässt sich unter anderem am Ausbau der Rubrik „Weiterhin beiliegend“ festmachen. Die Anlage des Repertoriums nach Archivserien statt nach Sitzungen wie in der Indexkongregation hat auch die Konsequenz, dass – abgesehen von den Gutachtern – das am Verfahren beteiligte Kongregationspersonal nicht systematisch genannt wird. Einen größeren Einblick in die personelle Zusammensetzung der Behörde bieten jedoch die Bände „Personen und Profile 1542–1700“, die neben den im Gutachterblock des Repertoriums genannten Zensoren das Kernpersonal der Römischen Inquisition behandelt, näherhin die Kardinalsmitglieder, Kommissare, Assessoren, Notare und die Magistri Sacri Palatii.6

Vgl. Wolf, Einleitung 1814–1917, 64f. und 82; Wolf, Einleitung zu den Systematischen Repertorien 1701–1813, VIII. 6 Zu den Erfassungskriterien vgl. die Einleitung Personen und Profile. 5

Hubert Wolf

X

Die Quellen und ihre Erschliessung Für das Systematische Repertorium Inquisition wurden folgende drei grundlegende Archivbestände aus dem ACDF herangezogen: 1. Insgesamt 22 Aktenkonvolute der Serie ACDF Sanctum Officium Censurae Librorum 1570–1700 (SO CL) mit einer unterschiedlichen Anzahl von Faszikeln, die Material zu einem oder mehreren verhandelten Werken enthalten. Wie für das 18. und 19. Jahrhundert bieten die Rubricella zum Archivbestand einen ersten Zugang zu diesem Material. In den quantitativ wie qualitativ sehr unterschiedlichen Faszikeln befinden sich: a) gelegentlich die verhandelten Werke beziehungsweise Manuskripte; b) Korrespondenzen mit Inquisitoren, Nuntien und Ordinarien, die vor Ort mit den Fällen betraut waren, sowie mit weiteren Personen (etwa Ordensprokuratoren oder Autoren). Häufig wurde das römische Verfahren über eine solche Korrespondenz „von außen“ eingeleitet. Die im Sanctum Officium eingegangenen Schreiben beziehungsweise Kanzleivermerke zu denselben liegen den Faszikeln häufiger bei als die Antwortentwürfe der Inquisition. Deren Inhalt lässt sich jedoch oft zumindest in Grundzügen über die Dekrete der Behörde ermitteln; c) kongregationsinternes Material wie etwa Gutachten, Protokolle zu den Sitzungen der Qualifikatoren oder Konsultoren des Sanctum Officium, Relationen zum Verfahren (etwa vom Assessor), Votenlisten der Kardinäle, die das Abstimmungsverhalten der Kongregationsmitglieder im Kardinalsrang dokumentieren; Entwürfe für Verbote oder Widerrufsformeln; d) kongregationsexternes Material wie etwa Gesuche (beispielsweise von Autoren oder Ordensoberen); Erläuterungen von Autoren, deren Werk verhandelt wurde; externe Gutachten, die etwa im Auftrag von Lokalinquisitoren oder Bischöfen verfasst wurden. Ferner liegen den Faszikeln bisweilen Werke bei, die selbst nicht Gegenstand der Verhandlungen waren. 2. Für den Untersuchungszeitraum sind weiterhin neun Bände der ACDF Sanctum Officium Tituli Librorum (1640–1701) (SO Tit. Libr.) einschlägig. Ein Zirkularschreiben vom 28. Januar 1640 beschreibt den Entstehungskontext des hier abgelegten Materials. Die italienischen Lokalinquisitoren wurden darin nämlich aufgefordert, dem Sanctum Officium ab sofort die Frontispizen jener Werke, die in ihrem Amtsbereich in Druck gegeben beziehungsweise veröffentlicht werden sollten, zuzustellen.7 Dementsprechend befinden sich in den Bänden hunderte von Briefen, die von Lokalinquisitoren oder Nuntien nicht selten über das Staatssekretariat der Kongregation überstellt wurden. Bei den hier in Rede stehenden Büchern handelt es sich folglich um (noch) nicht Das Schreiben befindet sich im ersten Band der den Zeitraum 1640 bis 1658 umfassenden Serie der Tituli Librorum. Edition und Übersetzung bei Jyri Hasecker, Quellen zum System päpstlicher Pressekontrolle in der Neuzeit (1487–1966) (Römische Inquisition und Indexkongregation 19), Pa­ derborn u.a. 2016, 315 und 548 (B 9).

7

XI

Einleitung 1542–1700

veröffentlichte Werke. Mitunter wurde in dieser Serie aber auch die Übergabe bereits veröffentlichter Schriften an das Sanctum Officium archiviert. Diese Beobachtung zusammen mit dem Befund, dass Anfragen mit dem Zweck, sich die Erteilung des Imprimaturs durch die römische Zentrale absichern zu lassen, bisweilen auch in der Serie SO CL abgelegt wurden, zeugt von einer gewissen Elastizität bei der im 18. Jahrhundert erfolgten Ordnung des Materials im Archiv der Kongregation. In den Bänden, die ab 1678 in Faszikel gebunden wurden, finden sich: a) Korrespondenz von Lokalinquisitoren; b) meistens eine handschriftliche Abschrift der Frontispizen; c) darüber hinaus liegen sporadisch kleinere Druckwerke, Gutachten, Relationen und ähnliches bei, wobei dies im Vergleich zur Serie SO CL eher selten der Fall ist. 3. Schließlich befinden sich im Band ACDF Index Protocolli 22 (Index Prot.) zwei Listen mit Dekreten des Sanctum Officium zur Buchzensur in der zweiten Hälfte des 16. Jahrhunderts. Sie stellen den besten systematischen Zugang zur Zensurtätigkeit des Sanctum Officium in der zweiten Hälfte des 16. Jahr­ hunderts dar und wurden vermutlich um das Jahr 1601 für den internen Gebrauch erstellt, wahrscheinlich im Kontext der Arbeit an der Neuausgabe des „Index Librorum Prohibitorum“. Sie folgen chronologisch aufeinander, weshalb die erste bereits vorgelegen haben dürfte, als die zweite angefertigt wurde: a) die erste Liste findet sich in ACDF Index Prot. 22 (Bl. 554r–561v), trägt keinen Titel und bietet Dekrete aus der Zeit von 1550 bis 1596. Ihr geht eine „Nota Alphabetica Librorum omnium a Cong[regatio]ne Romana S. Officii damnatorum ab Anno 1550 usque ad annu[m] 1596 per Notariu[m] ex Decretis S. Officii tradita“8 voran; b) die zweite Liste findet sich in ACDF Index Prot. 22 (Bl. 172r–174r), trägt den Titel „Decreta facta in Cong[regatio]nib[us] S.R. et Univ[ersa]lis Inq[uisitio]nis occasione diversor[um] libror[um] Decreta 1597–1601“ und bietet folglich Dekrete aus der Zeit von 1597 bis 1601. Neben diesen grundlegenden Serien wurden vor allem zwei weitere Archivbestände unterstützend hinzugezogen, aus denen weitere Fälle sowie Verfahrensdetails aufgenommen wurden: 1. Der Bestand ACDF Sanctum Officium Stanza Storica (SO St.St.) macht mehr als die Hälfte des Archivmaterials in der Kongregation für die Glaubenslehre aus: Die mehr als 2.500 Bände der Serie füllen mehrere hundert Regalmeter. Inhaltlich handelt es sich um eine Sammlung älterer Serien und Miscellanea, in der auch Fälle Eingang fanden, deren Dokumentation zu voluminös war, um sie in die Censurae Librorum aufzunehmen, oder die sich mit einem bestimmten Thema beschäftigen und deshalb als ausgegliederte Subserie archiviert wurden. Eine Logik dafür, wann solche Fälle in die Stanza Storica überführt wurden, lässt sich aber nicht herleiten, da sich ähnliche Causen Vgl. ACDF Index Prot. 22, Bl. 550r–552r.

8

Hubert Wolf

XII

auch in der Serie Censurae Librorum erhalten haben. Aus einigen Bandtiteln geht deutlich hervor, dass sich in diesem Konvolut relevantes Material zur Buchzensur befindet. Doch auch in anderen Bänden (zum Beispiel in den Beständen zum Jansenismus, in den Bänden zu „Dubia circa Sacramenta“ wie auch in den „Spogli“ von Kardinälen, beispielsweise von Ulderico Carpegna oder Girolamo Casanate) lässt sich einschlägiges Material zur Buchzensur finden, da diese natürlich nicht in einem Vakuum sondern im Rahmen breiterer Kontroversen stattfand. Diese wurden in Auswahl ausgewertet. 2. Ergänzend heranzuziehen sind die Decreta Sancti Officii 1600–1660 (SO Decreta), also die „Protokollbücher“ der Inquisition, in denen die Beschlüsse der Sitzungen der Kardinalsmitglieder (Feria III. und IV.) sowie der Versammlungen der Kongregation „coram Sanctissimo“ (in der Regel Feria V.) dokumentiert werden. Ab 1600 füllt im Durchschnitt jedes Jahr einen Band, was angesichts der Sitzungshäufigkeit und dem breiten Aufgabenbereich nicht verwundert. Neben den Beschlüssen wird zumeist ein kurzer Hinweis auf den Referenzpunkt des Beschlusses, etwa das verfahrensauslösende Gesuch, gegeben. Die Decreta-Bände verfügen über eigene Indices. Und in diesen findet sich ab 1600 in der Regel der Eintrag „Liber/Libri cui Titulus“. Auf diese Weise wird es möglich, einschlägige Entscheidungen der Kongregation zu Druckwerken in den Decreta-Bänden aufzufinden, die sich ohne den entsprechenden Vermerk nur durch eine zeitlich ungemein aufwändige und deshalb für einen längeren Untersuchungszeitraum wie den unseren nicht zu leistende Komplettsichtung der Decreta-Bände bewerkstelligen ließe. Allerdings ist zu konstatieren, dass über die Registereinträge nicht alle Entscheidungen des Sanctum Officium zu Buchzensuren aufgefunden werden können, da die Verweise unvollständig sind und sich beispielsweise unter anderen Einträgen ebenfalls zensurrelevante Entscheidungen verbergen können, oder auch, weil Entscheidungen von Partikularkongregationen nicht in den Decreta dokumentiert wurden. Dieser Befund führt zu einem vierteiligen Aufbau des Repertoriums zur Inquisition: Grundlage ist und bleibt, wie schon in den Repertorien zum 18. und 19. Jahrhundert, die Serie Censurae Librorum, die einzige Serie, die ausschließlich Zensurfälle dokumentiert. Diese wird systematisch ausgewertet, vollständig aufgenommen und mit Materialien aus den Beständen SO Decreta, Tituli Librorum und, falls es Verweise gibt, der Stanza Storica ergänzt. Wie schon für das 18. Jahrhundert wurde auch die Serie Tituli Librorum für den hier dokumentierten Untersuchungszeitraum systematisch ausgewertet. In der Regel werden die Ergebnisse dem entsprechenden Eintrag in SO CL zugeordnet, damit alle Informationen, die sich zu ein und derselben Verhandlung in unterschiedlichen Serien erhalten haben, gebündelt vorgelegt werden. Eine Volldokumentation der Serie Tituli Librorum, näherhin der Schreiben, mit denen die lokalen Inquisitionen über die Genehmigung oder Verweigerung der Druckerlaubnis für Schriften Bericht erstatteten, ginge jedoch über die Ziele der Grundlagenforschung hinaus, wenngleich sie für die Buchgeschichte und die Verfahrensabläufe innerhalb des Sanctum Officium,

XIII

Einleitung 1542–1700

namentlich für die Kommunikation zwischen Zentrale und Peripherie, durchaus interessant wären. Aufgenommen werden nur zwei Typologien von Verfahren: erstens alle Fälle, in denen dekretiert wurde, dass das Werk zur weiteren Überprüfung nach Rom geschickt werden sollte, und zweitens die Causae, in denen dem Faszikel ein Exemplar des nach Rom gesandten Druckwerkes beiliegt oder dessen Übersendung zumindest eindeutig dokumentiert wurde. In diesen Fällen bildet das Material in Tituli Librorum sozusagen den Auftakt zu einem Verfahren im Sanctum Officium, das gelegentlich weiteren Niederschlag in der Serie Censurae Librorum findet. Faszikel aus dem Bestand Tituli Librorum werden nur dann im separaten Teil „Tituli Librorum“ des Repertoriums aufgenommen, wenn kein Faszikel zu den verhandelten Werken in Censurae Librorum aufgefunden wurde. Für die Aufnahme der Bestände aus der Stanza Storica bilden die Censurae Librorum den Referenzpunkt: Sie finden über einen Querverweis Eingang ins Repertorium, wenn in der Serie Censurae Librorum ein leerer Faszikel liegt und dort auf die Ablage des Materials in der Stanza Storica hingewiesen wird. In diesen Fällen wurden über das im Intranet der Glaubenskongregation verfügbare elektronische Inventar des ACDF die einschlägigen Bände in den Beständen der Stanza Storica identifiziert und das Material systematisch und vollständig bearbeitet nach dem Modell der Fallaufnahmen aus Censurae Librorum. Die Decreta SO wurden nur in Ergänzung zu den genannten Beständen Censurae Librorum (gegebenenfalls Stanza Storica) und Tituli Librorum aufgenommen, und zwar für den Zeitraum 1600 bis 1660, da in dieser Zeit die Informationen in den genannten Serien noch weniger standardisiert waren als in der späteren Zeit, so dass die Einträge aus den Decreta SO hier mitunter weiterführende Informationen liefern können. Einen dritten separaten Teil des Repertoriums bilden die Dekret-Listen des Sanc­ tum Officium, die aus dem Bestand Index Prot. 22 stammen. Da diese Listen die „Gründerzeit“ der Inquisition, näherhin die zweite Hälfte des 16. Jahrhunderts thematisieren, wurden diese systematisch aufgenommen (sofern sie nicht in SO CL auftauchen). Diese Listen können Informationslücken schließen, die nach der Erschließung der anderen Quellenserien bleiben, da auch für die Decreta SO für die Zeit von 1548 bis 1600 gilt, dass eindeutig der Buchzensur zuweisbare Angaben relativ selten sind. In einem vierten Teil finden sich „Weitere Bücherverbote des SO“. Hierbei handelt es sich um Verbote des Sanctum Officium, die zwar auf einem Bando stehen, zu denen aber kein weiteres Material in den Kernserien SO CL und SO Tit. Libr. aufgefunden werden konnte. Zu diesen Verfahren kann sich gegebenenfalls Material in anderen Archivbeständen der Kongregation wie etwa den SO Decreta oder der Stanza Storica befinden. Dem konnte aber im Rahmen des systematischen Repertoriums nicht weiter nachgegangen werden. Das erschlossene Material ist innerhalb des Untersuchungszeitraums sehr ungleich verteilt. Nur etwa ein Viertel der Unterlagen beziehen sich auf die Gründungszeit und die Jahrzehnte bis 1660, knapp drei Viertel dagegen auf den Zeitabschnitt 1660 bis 1700. Für den letztgenannten Zeitraum lassen sich Quantität, Qualität und Standar-

Hubert Wolf

XIV

disierung der Überlieferung durchaus mit derjenigen der ersten Hälfte des 18. Jahrhunderts vergleichen. Dieses Ungleichgewicht heißt aber nicht, dass vom Sanctum Officium in der ersten Hälfte des 17. Jahrhunderts weniger Bücher zensiert worden wären als sonst. Denn vergleicht man die Zahl der Einträge „Liber cui titulus“ in den Registern der SO Decreta von 1600 bis 1660 mit der Zahl der verhandelten Werke in der zweiten Hälfte des 17. Jahrhundert, wird deutlich, dass keine grundlegende „Konjunkturänderung“ wahrnehmbar ist. Eine Ursache für die unterschiedliche Erschließungsdichte im Repertorium ist schlicht die Tatsache, dass die Überlieferung in den berücksichtigten Serien in der früheren Zeit lückenhafter ist. Natürlich liegt dies auch in der Natur des älteren Archivmaterials. Interessanterweise macht man genau dieselbe Beobachtung auch bei der Auswertung anderer Bestände der vatikanischen Archive. Eine entsprechende elaborierte „Archivkultur“ der einzelnen kurialen Behörden9 entwickelte sich erst nach und nach. Für das ausgehende 16. und den Beginn des 17. Jahrhunderts sind etwa die Archive der Papstfamilien – wie der Borghese, Ludovisi-Boncompagni, Barberini – im Vatikanischen Geheimarchiv und der Apostolischen Bibliothek äußerst wichtig. Diese enthalten viele Theologica und dementsprechend vermutlich auch umfangreiches Material zur Buchzensur, sie konnten aber für das Repertorium nicht ausgewertet werden. Dazu kommt ein weiterer Grund. In den Jahren 1640 bis 1660 wurde das Material der Partikularkongregationen zum Jansenismus gesondert archiviert. Die entsprechenden Bestände liegen in der Stanza Storica und dokumentieren vor allem die römische Auseinandersetzung mit der Publizistik und Traktatistik in Frankreich und Belgien. Diese Bestände konnten, wie bereits ausgeführt, für das Repertorium nur sehr selektiv berücksichtigt werden.

Zum Aufbau des Repertoriums Inquisition Der Aufbau der Einträge folgt weitgehend dem Vorbild der Repertorien zum 18. und 19. Jahrhundert, ist für die verwendeten Serien SO CL und SO Tit. Libr. weitgehend identisch und liefert exakte Informationen zum verhandelten Werk, zu Verlauf und Ergebnis des Verfahrens sowie weitere interessante Zusatzinformationen.10

Vgl. Erwin Gatz, Art. Kurie, Römische II, in: TRE 20 (1990), 347–352 (Lit.). Die Beispiele wurden so gewählt, dass sie mehrere Besonderheiten enthalten. Wegen der Redundanzen werden keine Beispiele aus Tit. Libr. und Index Prot. 22 geboten.

9

10

XV

Einleitung 1542–1700

ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 9 1663. Censura in duos libros D. Renati des Cartes. 1.us: inscrib[itur]: Meditationes de prima Philosophia. 2.us: Specimina Philosophiae, seù dissertatio de Methodo rectè regendae rationis, et veritatis in scientiis investigandae. 1. ♦ Descartes, René: Renati Des Cartes// Meditationes// De Prima// Philosophia,// In quibus Dei existentia, & animae humanae à// corpore distinctio, demonstrantur.// His adjunctae sunt variae objectiones doctorum virorum in istas// de Deo & anima demonstrationes;// Cvm Responsionibvs Avthoris.// Tertia editio prioribus auctior & emendatior. - Amstelodami : Apud Ludovicum Elzevirium, 1650. - 191 S. ; 4°. ULB Münster521 2. ♦ Descartes, René: Renati Des Cartes Specimina Philosophiae: seu dissertatio de methodo rectè regendae rationis, et veritatis in scientiis investigandae: Dioptrice, et Meteora; ex Gallico translata, et ab auctore perlecta, variisque in locis emendata. - Amstelodami : Jansson, 1656. - 290 S. ; 8°. GVK532 Ferner wurden verhandelt: 3. ♦ Descartes, René: Renati Des-Cartes Principia philosophiae. - Amstelodami : apud Ludovicum Elzevirium, 1644. - [24], 310, [2] S. ; 4º. SBN543 4. ♦ Descartes, René: Passiones// Animae, / Per// Renatvm Des Cartes:// Gallicè ab ipso conscriptae, nunc autem in exterorum// gratiam Latina civitate donatae// Ab H. D. M. I. V. L. - Amstelodami : Apud Ludovicum Elzevirium, 1650 [ersch. 1654]. - [12] Bl., 98 S., [3] Bl. ; 4°. GVK554 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Agostino Tartaglia OCD Bl. 290r–291v, 4 S., [28. September 1663] (zu Nr. 1–2)56

Gutachter: Gutachten:

Stefano Spinola CRS Bl. 289r/v, 2 S., [3. Oktober 1663](zu Nr. 3–4)576

Enthalten in: Descartes, Rene: Opera Philosophia. Editio secunda. - Amstelodami : Elze­vier, 1650. - Getr. Zähl. ; 4°. ULB Münster. Die verhandelte Ausg. wurde nicht ermittelt. 53 Die Ausg., die Gegenstand der Verhandlungen war, wurde nicht ermittelt. Das Werk war bereits ersch.: Descartes, René: Renati Des Cartes Specimina Philosophiae: Sev Dissertatio de Methodo Rectè regendae ra­tionis, & veritatis in scientiis investigandae: Dioptrice, Et Meteora: Ex Gallico translata, & ab Auctore pre­lecta, varrisque in locis emendata. - Amstelodami : Elzevirius, 1650 [ersch. 1654]. - [8], 316 S. ; 4°. GVK. 54 Das Werk war mehrfach ersch. Die verhandelte Ausg. wurde nicht ermittelt. 55 Das Werk war mehrfach ersch. Die verhandelte Ausg. wurde nicht ermittelt. 56 Im Begleitschreiben vom 28. September 1663, Bl. 288r, gab der Gutachter an, die Traktate, die sich auf Meteore und Mathematik bezogen, nicht berücksichtigt zu haben, da sie der theo­ logischen Zensur nicht unterlagen. 57 Datum der Zuweisung der Gutachten an Kard. Pallavicino. 52

Hubert Wolf

XVI

Dekret: Bando:

SO 10. Oktober 1663 donec corrigatur (zu Nr. 1)587 CIndex 20. November 1663 donec corrigatur

Dekret: Bando:

SO 10. Oktober 1663 donec corrigatur (zu Nr. 2)598 nicht aufgefunden

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3–4)609

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Jacobus Pontanus ; (3) Artistenfakultät der Univ. Löwen; (4) Giovanni Agostino Tartaglia OCD Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 9. September 1662: Abschrift des Dekretes der Artistenfakultät in Löwen gegen philosophische Bücher, die dem Glauben widersprechen, und betr. den Eid, in philosophischen Debatten immer die katholische Wahrheit zu vertreten, welchen die Graduierenden im Rahmen der „Actus Licentiae“ leisten mussten, Bl. 281r/v, 2 S., 29. August 1662 In den Akten auch erwähnt: Dorlincx, Petrus (Praes.): [Thesen: Löwen ca. 1662; Medizin, geprägt vom Cartesianismus]. Die Thesen wurden nicht ermittelt.

Bl. 293v: die Werke Nr. 1–2 sollten donec corrigatur verboten werden, weshalb das Verbotsdekret an die CIndex weitergeleitet werden sollte. – Zur Vorgeschichte des Verfahrens vgl. die beiliegende Korrespondenz zwischen dem Internuntius von Brüssel, dem Staatssekretariat und der Univ. Löwen vom Sommer 1662 zur Abfassung des anti-cartesianischen Eides für die Graduierenden der Artistenfakultät. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 9. September 1662, Bl. 278r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 25. September 1662, Bl. 287v; SO 11. Oktober 1662, Bl. 287v. 59 Bl. 293v: die Werke Nr. 1–2 sollten donec corrigatur verboten werden, weshalb das Verbotsdekret an die CIndex weitergeleitet werden sollte. – Zur Vorgeschichte des Verfahrens vgl. die beiliegende Korrespondenz zwischen dem Internuntius von Brüssel, dem Staatssekretariat und der Univ. Löwen vom Sommer 1662 zur Abfassung des anti-cartesianischen Eides für die Graduierenden der Artistenfakultät. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 9. September 1662, Bl. 278r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 25. September 1662, Bl. 287v; SO 11. Oktober 1662, Bl. 287v. 60 Zur Vorgeschichte des Verfahrens vgl. die beiliegende Korrespondenz zwischen dem Internuntius von Brüssel, dem Staatssekretariat und der Univ. Löwen vom Sommer 1662 zur Abfassung des anti-cartesianischen Eides für die Graduierenden der Artistenfakultät. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 9. September 1662, Bl. 278r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 25. September 1662, Bl. 287v; SO 11. Oktober 1662, Bl. 287v. – Das Werk Nr. 4 wurde donec corrigatur verboten: vgl. Bando CIndex 20. November 1663. 58

XVII

Einleitung 1542–1700

1. In der Kopfzeile wird die Archivserie mit der Angabe von Bandsignatur und Faszikelnummer genannt. Da die Faszikelnummern für den Registerband zur Grundlagenforschung zentrale Referenzpunkte darstellen, wurden sie in den Fällen, in denen die Quellen diese Information nicht bieten, in eckigen Klammern ergänzt: a) Liegt einem Band des Bestandes SO CL ein Faszikel bei, der nicht in der Rubricella verzeichnet und folglich auch dort mit keiner Nummer versehen wurde, wird die vorhergehende Faszikelnummer mit „bis“, „ter“, „quater“ erweitert. Nicht selten handelt es sich in diesen Fällen um Faszikel, deren Inhalt in der Stanza Storica abgelegt wurde. b) In den ersten vier Bänden der Tituli Librorum für die Zeit von 1640 bis 1677 ist das Material zwar chronologisch sortiert, es liegt aber keine Faszikelzählung vor. c) Bei den Dekreten des Sanctum Officium der in ACDF Index Prot. 22 liegenden Listen wurde für jeden Dekreteintrag eine Kopfzeile gebildet und damit der notwendige Einzelverweis für das Register geschaffen. Die Kopfzeile besteht aus der Signatur plus Nummerierung, wobei die Dekrete chronologisch sortiert wurden. Nach der Kopfzeile folgt der bei der Serie SO CL vorhandene Faszikeltitel, der der Rubricella entnommen wird. Fehlt er dort, wurde die Faszikelaufschrift aus dem Archivbestand transkribiert. Da ein solcher Titel bei den anderen Serien nicht vorliegt, entfällt der Eintrag. Mit dem Rubricella-Eintrag vergleichbar ist die Angabe des Bando-Eintrages bei der Liste der „Weiteren Bücherverbote des SO“. 2. Nach Signatur und Faszikeltitel folgen die exakten bibliographischen Nachweise der verhandelten Werke. Standen mehrere Titel auf der Agenda, werden diese in der Reihenfolge ihrer Nennung im Rubricella-Eintrag durchnummeriert. Es kann aber vorkommen, dass in der Rubricella nicht alle Werke verzeichnet sind, deren Verhandlung der jeweilige Fallfaszikel dokumentiert. Diese Werke werden, auch wenn sie nicht im Faszikeltitel erwähnt waren, unter der Rubrik „Ferner wurde(n) verhandelt“ bibliographisch nachgewiesen und in Fortführung der Rubricella-Zählung durchnummeriert. Falls das Material zum Fall in die Stanza Storica verbracht wurde, findet sich im Anschluss an die Bibliographie der verhandelten Titel ein entsprechender Verweis auf den Bestand, gekennzeichnet mit einem → und hervorgehoben durch Fettdruck.

Hubert Wolf

XVIII

ACDF SO CL 1641–1654, [Nr. 25bis] 1653. Censura in seguentem Propositionem desumpta[m] a nescio quo libro: In Sacramento Eucharistiae non remanent accidentia panis, et vini sed species intentionales panis, et vini emissae a Corpore Christi, vel a pane, et vino relictae. Chiavetta, Giovanni Battista: Trvtina// D. Ioannis Baptistae// Chiavettae Canonici, Et// Doct. Theol. Panormitan// Qva// D. D. Iosephi Balli// Sententia Eo Libro Contenta, Cvivs// Titvlvs est [Aenigma Dissolvtvm] De// Modo Existendi Christi Domi-//ni Svb Speciebvs Panis, Et Vi-//ni In Avgvstissimo Ev-//charistiae Sacra-//mento// Ad aequissimum Examen expenditur. - In Ciuitate Mon. Reg. : Apud Petrum Scaglione, 1643 (Imp. Abh. Gezio V. G. S. V. Impr. de Denti Pr.). - [2] Bl., 91 S. ; 4°. SBN →ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 2 Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Battista Seghezzi da Martinengo OP] nicht aufgefunden [3. März 1649]

Gutachter:

Kard. Vincenzo Maculano da Fiorenzuola OP; Kard. Juan de Lugo SJ; Vincenzo Preti da Serravalle OP; Raffaele Aversa CCRRMM; Modesto Gavazzi da Ferrara OFMConv; Tommaso Campanella OCarm; Paolo Luchini OSA; Marcantonio da Carpenedolo OFMCap; Giovanni Agostino Tartaglia OCD215 ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 2, Bl. 67r/v und Bl. 70r, 3 S., 9. No­ vember 1653216

Gutachten:

Dekret: SO 3. März 1649;2173[SO] 23. November 1653;2184SO 12. Mai 16552195 Bando: nicht aufgefunden; SO 12. Mai 1655 Weitere Akten des SO: Sitzungseinladung für die Kongr. vom 7. November 1653, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 2, Bl. 66r, 1 S., 30. Oktober 16532206 Lt. Vermerk, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 2, Bl. 66r, wurde die dem Werk entnommene Proposition auch weitergeleitet an Pietro Sforza Pallavicino SJ. 216 Protokoll der Qual.-Sitzung. Eine Reinschrift liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 2, Bl. 68r–69r. 217 ACDF SO Decreta 1649, Bl. 30v: die Inquisitoren des Königreichs Sizilien sollten die Exemplare des Werkes einsammeln und nicht erlauben, dass die im Werk vertretene Lehre verbreitet wurde; hierüber sollte der Comm. SO eine Instruktion erstellen. 218 Fasz.-Aufschrift, Bl. 580r: der Papst ordnete an, das Werk, das diese Proposition enthielt, mit Nennung der genauen theologischen Qualifizierung zu verbieten. 219 ACDF SO Decreta 1655, Bl. 58r/v: Dekret veröffentlicht durch das Bando desselben Datums. 220 Nach Vermerk, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 2, Bl. 66r, wurde die Sitzungseinladung ebenfalls weitergeleitet an Pietro Sforza Pallavicino SJ. 215

XIX

Einleitung 1542–1700

3. Es folgen die Rubriken Gutachter/Gutachten und Dekret/Bando, mit denen eine standardisierte Anatomie des Verfahrens zu den verhandelten Werken geboten wird: a) Gutachter/Gutachten:11 Erfasst wurden generell alle römischen Gutachten. Da analog zum 18., aber im Unterschied zum 19. Jahrhundert sämtliche Gutachten nur handschriftlich vorliegen, wurde auf die entsprechende Klassifizierung („hs.“/ „Druck“) verzichtet. Die Rubrik entfällt komplett, wenn dem Faszikel kein Gutachten beiliegt. Falls mehrere Werke verhandelt wurden, wird erst verzeichnet, zu welchen Werken kein Gutachten vorliegt, danach folgen die beiliegenden Gutachten, wobei zur eindeutigen Zuordnung der Gutachten die Nummerierung der verhandelten Werke in runden Klammern angegeben wird. Falls mehrere Gutachten zu einem Werk oder zu mehreren Werken vorhanden sind, werden sie in chronologischer Reihenfolge aufgelistet. Falls nicht sicher identifiziert werden konnte, auf welche Werke sich das Gutachten bezieht, wurde die Zuordnung zum Werk mit einem Fragezeichen versehen und mit einer Anmerkung kommentiert. Zu jedem Gutachten wird durch die Blattangabe die genaue Ablage im Fallfaszikel angegeben. Falls das Gutachten aus einem anderen Bestand stammt, wird ein vollständiger Quellennachweis geboten. Darüber hinaus finden sich in dem Eintrag Angaben zu Umfang und Datum des Gutachtens. Steht das Datum in eckigen Klammern, so war das Gutachten nicht datiert und die Datierung wurde aus Sitzungsprotokollen oder Begleitschreiben ermittelt. Damit gibt sie einen Terminus ante quem für das Gutachten an, zumeist das Datum der Sitzung, in der die Kardinäle des Sanctum Officium über das Gutachten berieten. Ist das Datum in eckigen Klammern gesetzt und mit einem Fragezeichen versehen, handelt es sich um das Datum der Beauftragung mit dem Gutachten, das in der Regel ein Dekretdatum ist und seltener einem Kanzleivermerk entnommen wurde. Das Datum ist in diesen Fällen als Terminus post quem für eine etwaige Erstellung des Gutachtens zu verstehen. Da über die Beauftragung hinaus keine weiteren Hinweise zu dem Gutachten vorliegen, kann nicht einmal gesagt werden, ob es tatsächlich verfasst wurde. Die Namensansetzung der Gutachter folgt den Festlegungen im Band Personen und Profile. Falls ein in diesem Repertorium erwähnter Gutachter bereits in den Bänden zu 1701–1813 einen Eintrag erhalten hat, wird in einer Anmerkung darauf verwiesen; falls der Gutachter nicht identifiziert werden konnte, wird dies durch den Vermerk „keine Angabe“ kenntlich gemacht. Alle in diesem Repertorium in der entsprechenden Rubrik genannten Gutachten sind, sofern der Verfasser identifiziert werden konnte, auch in den Biogrammen zu den Gutachtern im Band zu den Personen und Profilen aufgelistet. Zur Aufnahme von Gutachtern und Gutachten vgl. generell Wolf, Einleitung, 86f.; Wolf, Einleitung 1701–1813, XIIIf.

11

Hubert Wolf

XX

Eine Neuerung gegenüber den Repertorien für das 18. und 19. Jahrhundert ist die Verzeichnung der gemeinsamen Sitzungen der Theologen des Sanctum Officium. Ist dies der Fall, kann in der Sparte „Gutachten“ in der Regel das Protokoll der entsprechenden Sitzung dokumentiert werden, in der die Theologen ihre Beurteilung (Qualifikation) über ein Werk beziehungsweise über die dem Werk entnommene Propositionen abgegeben haben.12 Die Protokolle verzeichnen immer alle Teilnehmer der Sitzung, die in der Sparte „Gutachter“ in der von der Quelle gebotenen Reihenfolge en bloc aufgeführt werden. Wenn Gutachten von mehreren Gutachtern verfasst beziehungsweise unterschrieben wurden, der Nachweis auf eine gemeinsame Sitzung zur Urteilsfindung aber fehlt, werden diese Dokumente wie schon im 18. Jahrhundert als gemeinsames Gutachten gewertet und dementsprechend jeder Gutachter in einer eigenen Gutachter-Zeile verzeichnet. Eckige Klammern kommen zur Anwendung, wenn keine Unterschrift des Gutachters vorhanden ist und der Gutachter aus den Akten (zum Beispiel aus einem Dorsalvermerk, aus Angaben in Dekreten oder Relationen, oder seltener durch Handschriftenvergleich) ermittelt wurde. Falls die Zuordnung eines Gutachtens unsicher ist, wird dies in einer Fußnote weiter erläutert. Der Gutachtername wird in eckige Klammern gesetzt und mit einem Fragezeichen versehen, wenn in den Quellen nur die Beauftragung des Gutachters ermittelt werden konnte und kein Gutachten beziehungsweise kein Hinweis auf ein Referat zu finden war. Die Beauftragungen wurden dennoch verzeichnet, weil erstens die Möglichkeit besteht, dass die Gutachten in anderen Beständen des ACDF oder in anderen Archiven aufgefunden werden könnten und weil sie zweitens eine wichtige Information für weitere Recherchen sowohl zum Fall wie auch zum Gutachter darstellen (so können Beauftragungen etwa helfen, einen spezifischen Kompetenzbereich eines Gutachters zu ermitteln). b) Dekret/Bando: Wurden in den Bänden zum 18. Jahrhundert lediglich Verbotsdekret und Datum des Bando verzeichnet, werden jetzt für alle verhandelten Werke Einträge in der Dekretsrubrik und damit eine genaue Information über den römischen Verfahrensausgang geboten. Aufgenommen werden die „Hauptdekrete“, das heißt die Beschlüsse, die eine Endentscheidung für den Fall darstellen. Kam es zur Wiedereröffnung von Verfahren, werden diejenigen Dekrete verzeichnet, die die verschiedenen Verfahren oder Verfahrensabschnitte dokumentieren. Kamen mehrere Werke zur Verhandlung, werden die Dekrete in chronologischer Reihenfolge unter Angabe der Werknummerierung des Repertoriums aufgelistet. In den Fällen, in denen diese Dokumente in einer Anmerkung als „Protokoll der Qualifikatorensitzung“ identifiziert werden, bezieht sich die Bezeichnung „Qualifikatoren“ nicht auf Amt oder Rang der Teilnehmer, sondern auf die spezifische Methode der theologischen Zensur.

12

XXI

Einleitung 1542–1700 Läuft das Verfahren identisch ab, werden die Dekrete zu mehreren Werken nur einmal aufgenommen,13 bei voneinander unabhängigen Verfahren oder bei Verfahren mit nur wenigen Gemeinsamkeiten (wie etwa der Anzeige) erhält jedes Werk einen separaten Dekretseintrag.14 Zu verbotenen Werken wird neben dem Dekret auch die primäre Publikationsform des Verbots verzeichnet: Wurde das Verbot auf einem Bando von Inquisition (Kürzel SO) oder Indexkongregation (Kürzel CIndex) publiziert, ist dies unter dem entsprechenden Datum in der Edition der Bandi auffindbar; wurde das Verbot als Edikt des Magister Sacri Palatii oder als päpstliches Breve beziehungsweise durch eine päpstliche Bulle veröffentlicht, ist dies verzeichnet, aber nicht in die Edition der Bandi eingegangen; falls das Werk verboten, aber keine Publikation des Verbots ermittelt werden konnte, wird diese Information in einer Fußnote zum Dekret aufgenommen. In den Fußnoten zum Dekret werden, sofern ermittelbar, wichtige Informationen zum Verfahrensverlauf dokumentiert: eine leicht standardisierte, freie Wiedergabe des Beschlusses auf Deutsch;15 Auskünfte zur Einleitung beziehungsweise Wiedereröffnung des Verfahrens;16 Daten und Erläuterungen der Interlokute des Sanctum Officium, also jener Entscheidungen, die die Behörde vor dem Endbeschluss zu einem Fall traf;17 ein Hinweis, falls ein Werk in anderen Einträgen im Repertorium vorkommt; und, falls kein Verbotsdekret ermittelt werden konnte, ein Vermerk zum Verbot des Werkes.18

Die Nummern der verhandelten Werke werden dabei in runden Klammern angegeben. Eine Ausnahme für dieses Vorgehen stellt Beispiel 1 dar: hier sind die Dekrete zu den Werken unter Nr. 1 und Nr. 2 zwar gleich, da aber das Werk unter Nr. 1 auf einem Bando genannt wird, das Werk unter Nr. 2 nicht, wird zu den beiden Werken je ein separater Eintrag erstellt. 14 Die dadurch auftretende mehrfache Wiedergabe derselben Informationen wurde bewusst in Kauf genommen, um dem Nutzer die Verhandlungsschritte möglichst kompakt zu präsentieren. 15 Wiedergegeben wird nur der Beschluss selbst. Hinweise auf Verfahrensaspekte, wie etwa die Vorlage eines Gutachtens oder Schreibens, bleiben in der Regel unberücksichtigt, da sie an anderer Stelle in der Fallaufnahme dokumentiert werden. 16 Hierbei handelt es sich meistens um Briefe oder Gesuche, mit denen ein oder mehrere Werke angezeigt bzw. schlicht nach Rom geschickt wurden; in anderen Fällen ist die Übersendung von Titelblättern oder Manuskripten an das Sanctum Officium in Zusammenhang von Imprimaturfragen als Verfahrenseröffnung anzusehen. Zu diesen Informationen wird, wo möglich, eine Datierung geboten, die zusammen mit dem Dekretdatum einen chronologischen Rahmen des Verfahrens (Anfang und Ende) liefert. 17 Hierbei handelt es sich etwa um: Anweisungen, das Werk bzw. Manuskript dem Sanctum Officium zuzustellen, Beauftragungen von Gutachtern, Vorlesung und Bestätigung des Erhalts von Korrespondenz usw. – also um alle Dekrete, die (wahrscheinlich) keinen Endpunkt des Verfahrens darstellen. Zu ihnen wird neben dem Datum nur der Fundort in der Akte bzw. in einem anderen Quellenbestand wie ACDF SO Decreta mit Blattangabe geboten; aufgenommen werden sie aufgrund des damit einhergehenden enormen Arbeitsaufwandes nicht. Für die Verfahrensdokumentation kommt diesen Interlokuten eine doppelte Funktion zu: erstens liefern sie eine Chronologie des Verfahrens und zweitens bieten sie, da diese Dekrete als Dorsalvermerke auf ferner beiliegenden Dokumenten auftauchen, wichtige Hinweise für die chronologische Einordnung dieses Materials in den Verfahrensverlauf. 18 Dieser kommt in drei Fällen zum Einsatz: 1. falls das Werk verboten wurde, obwohl kein Verbotsdekret ermittelt wurde; 2. falls das Werk in dieser oder in einer früheren Ausgabe bereits verboten worden war; und 3. falls das Werk in einer anderen (späteren) Ausgabe (nachträglich) verboten wurde. 13

Hubert Wolf

XXII

Gerade diese Angaben stellen im Vergleich zum 18. und 19. Jahrhundert einen entscheidenden Mehrwert dar und ermöglichen es, die oft komplexe Verfahrensanatomie besser zu verstehen und schneller zu rekonstruieren. 4. In der letzten Rubrik wird das ferner beiliegende Material systematisch verzeichnet. Schon in den vorhergehenden Bänden gab es die Rubrik Weiterhin beiliegend. Im Repertorium des 19. Jahrhunderts wurde sie dafür verwendet, um alle Druckwerke (Bücher, Zeitungen, Andachtsbilder usw.) zu verzeichnen, die sich zwar im Faszikel befanden, aber nicht verhandelt wurden. Beim Band zum 18. Jahrhundert kamen mithilfe dieser Rubrik die vielfältigen Verflechtungen zwischen der Inquisition in Rom und den lokalen Behörden zum Vorschein, indem Hinweise auf das in Rom liegende „periphere“ Material (Relationen von Lokalinquisitoren usw.) erfolgten. Wurde die bunte Mischung von weiteren Dokumenten in den vielen Faszikeln und Bänden bislang nur teilweise und eher unsystematisch verzeichnet, wird sie im vorliegenden Band erstmals systematisch verzeichnet, wofür vier Rubriken eingeführt wurden: a) Korrespondenten: Die gesamte einem Faszikel beiliegende Korrespondenz wird über die Nennung der Korrespondenten zusammengestellt. Die Schreiben beziehungsweise Gesuche, die eine Schlüsselfunktion einnehmen und einen Referenzpunkt für Einleitung oder Wiedereröffnung des Verfahrens darstellen, werden in der Fußnote zum Dekret genannt. Ansonsten wird die Korrespondenz dazu genutzt, die als Anlage aus der Peripherie nach Rom gesandten Akten inhaltlich und chronologisch im Verfahren einzuordnen. Falls ein Korrespondent ein kirchlicher Würdenträger ist und dieser über sein Amt eindeutig identifiziert werden kann, wird kein Personenname, sondern nur das Amt angegeben. Von dieser Regel wird dann eine Ausnahme gemacht, wenn ein Bischof oder Inquisitor Autor eines verhandelten Werkes ist. So lässt sich auf den ersten Blick erkennen, dass der Autor unter den Korrespondenten zu finden ist. b) Weitere Akten des SO: In dieser Rubrik wird das kongregationsinterne Material, das dem Faszikel beiliegt, verzeichnet: Es handelt sich etwa um Relationen (in erster Linie selbständige Dokumente und keine Dorsalvermerke zu einzelnen Aktenstücken), Notizen, Listen mit den Voten der Kardinäle, oder um im Sanctum Officium entworfene Widerrufungsformeln. Nicht aufgenommen werden die Bandi-Drucke des Sanctum Officium und deren handschriftliche Entwürfe, da diese bereits in den Bandi ediert beziehungsweise verzeichnet worden sind. c) Ferner beiliegend: Hier wird das dem Faszikel beiliegende Material dokumentiert, das kongregationsextern entstanden ist, zum Beispiel Gesuche, Anzeigen, Erläuterungen beziehungsweise Antwortschriften von Autoren, Werke, Thesendrucke oder Manuskripte, die nicht verhandelt wurden, aber dem Faszikel

XXIII

Einleitung 1542–1700 dennoch beiliegen, Relationen und Gutachten aus der Peripherie (aus Lokalinquisitionen, Bistümern, Nuntiaturen) sowie Akten anderer Kongregationen (etwa Indexkongregation, Ritenkongregation, Propagandakongregation). Wo möglich werden diese Dokumente als Anlagen zur jeweiligen Korrespondenz, mit der sie dem Sanctum Officium zugestellt wurden, verzeichnet, um dadurch ihre inhaltliche wie chronologische Einordnung innerhalb des Verfahrens zu erleichtern. d) In den Akten auch erwähnt: Aufgeführt werden in den Akten erwähnte Werke, die weder zur Verhandlung kamen noch dem Faszikel beiliegen. Die Werke werden in alphabetischer Reihenfolge angegeben. Anders als in den anderen Rubriken wird hier kein Vollständigkeitsanspruch erhoben; die Auswahl dient dem Zweck, den weiteren Kontext des jeweiligen Falls aufzuzeigen.

Bando SO 21. Mai 1663 Manuale Catholicorum hodiernis controuersijs amicè componendis, maximè necessarium. Authore Alethophilo Charitopoitano, impressum Charitopoli anno 1663. Charitopolitanus, Alethophilos [Courtot, Jean]: Manvale// Catholicorvm// Hodiernis Controversiis// Amice Componendis// Maxime Necessarivm.// Ex scripturâ, Conciliis, SS. Patribus, summis// Pontificibus, atque celebrioribus Aucto-//ribus fideliter contextum.// De consensu Superiorum, necnon Doctorum// approbatione.// Secunda Editio multò locupletior.// Cum Ecclesiae traditione ad nouarum Thesium// refutationem, nec non Celeberrimi Parisiensis// Senatusconsulti confirmationem. / Auctore Alethophilo Charitopolitano Con-//greg. de fide propag. - Charitopoli : [S.n.], 1663. - [2] Bl., 214, 8 S. ; 12°. BM-Lyon

Die Einträge der Repertoriumsteile „Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22“ und „Weitere Bücherverbote des SO“ bieten in der Kopfzeile den durchnummerierten Eintrag der Index-Listen beziehungsweise das Datum des Bandos. Die Identifizierung des verbotenen Werks erfolgt wie gewohnt mit dem exakten bibliographischen Nachweis.

Hubert Wolf

XXIV

Richtlinien der wissenschaftlichen Bibliographie Das Ziel der oft aufwendigen bibliographischen Recherchen bestand darin, ein verbotenes beziehungsweise verhandeltes Werk möglichst genau zu bestimmen und genau jene Ausgabe nachzuweisen, welche die Zensoren in Rom ihren Gutachten zugrunde legten und auf die ein Verbot abzielte. Der bibliographische Eintrag findet sich in den unterschiedlichen Teilbänden der Grundlagenforschung in einheitlicher Form, nur für den Band Personen und Profile wird er verkürzt geboten. Dabei ist zu beachten, dass zuweilen auch unterschiedliche Ausgaben desselben Werkes in Rom verhandelt und/oder verboten wurden, woraus sich unterschiedliche bibliographische Einträge zu ein und demselben Werk ergeben können. Die Bibliographie in diesem Repertorium stützt sich auf die Angaben aus den Gutachten oder aus anderen für den entsprechenden Eintrag herangezogenen Archivalien des ACDF. Ist aus den Archivalien nicht erkennbar, welche Ausgabe verhandelt wurde, werden – sofern vorhanden – die Angaben des Bando zugrunde gelegt. Ist die verhandelte Ausgabe anhand der Archivalien und der Bandi nicht ermittelbar, wird die zeitnächste Ausgabe vor dem Zeitpunkt der Verhandlung angegeben und in einer Fußnote auf die früheste recherchierte Ausgabe verwiesen. Die Form der bibliographischen Einträge orientiert sich weitgehend an den in der Einleitung zu den Bänden der Grundlagenforschung zum 18. Jahrhundert dargelegten Kriterien,19 wurde aber in einigen wenigen Punkten behutsam an die Besonderheiten des 16. und 17. Jahrhunderts angepasst. Folgende Hinweise sollen dies näher erläutern: Für alle Angaben innerhalb einer Titelaufnahme wird die jeweils zugrunde liegende Informationsquelle, meist durch ein Kürzel für eine Bibliothek oder einen Verbundkatalog, deutlich unterscheidbar benannt. In der Titelaufnahme beziehen sich die Angaben zu Titel, Umfang und Format immer auf ein und dasselbe real existierende Exemplar einer bestimmten Bibliothek. Für die wenigen nicht nachgewiesenen Titel wird nach den vorhandenen Archivalien und dem Bando-Eintrag eine möglichst detaillierte Titelaufnahme erstellt. Die Ansetzung der Verfassernamen erfolgt in der Regel nach der Gemeinsamen Normdatei der Deutschen Nationalbibliothek oder einem großen nationalen Verbundkatalog aus dem Sprachraum des Verfassers; daraus ergibt sich, dass der Name entweder in der volkssprachlichen Namensansetzung oder in der in der Literatur hauptsächlich verbreiteten Variante angegeben wird. Zur Unterscheidung zweier Verfasser desselben Namens werden diese durch den Namenszusatz „“ / „“ unterschieden. Die Ämter regierender Herrscher und kirchlicher Würdenträger werden unabhängig vom Beginn der jeweiligen Amtszeit angegeben, beispielsweise „“ auch dann, wenn der Verfasser erst Jahre nach dem Erscheinen eines Werkes und dessen Verbot zum Kardinal erhoben wurde. Bei den Verfassern, die als Mitarbeiter der römischen Zensurbehörden oder als externe Gutachter einen Vgl. Wolf, Einleitung 1701–1813, XXV–XXXII.

19

XXV

Einleitung 1542–1700

Eintrag in den Personen und Profilen erhalten haben, wird mit einer Fußnote auf die Bände Personen und Profile respektive Prosopographie 18. Jahrhundert verwiesen. Ihre Namensansetzung richtet sich nach der dort zugrunde gelegten Ansetzungsform. Die Angabe „Anonym“ bezeichnet das Fehlen einer Verfasserangabe. Ermittelte Angaben zu Verfasser und Erscheinungsvermerk, die aus dem verwendeten Katalogeintrag hervorgehen, bedürfen keiner Fußnote, sondern nur der eckigen Klammern. Diese können jedoch über die Angaben des Katalogeintrages hinausgehen, wenn sie in eckige Klammern gesetzt und in einer Fußnote mit Nachweis erläutert werden. Die Titelaufnahme zielt auf größtmögliche Vollständigkeit. In vielen Fällen konnten Titelblätter transkribiert werden. Widmungen werden nach Vorlage vom Titelblatt übernommen. Zwischen Hauptsachtitel und Nebensachtitel wird nicht unterschieden. Auch die Abtrennung der Ausgabenbezeichnung durch einen Querstrich entfällt, wenn ein Titelblatt transkribiert werden konnte. Ligaturen werden ohne Hinzufügung eckiger Klammern aufgelöst. Auf dem Titelblatt abgedruckte Privilegien und Druckgenehmigungen werden transkribiert und in runde Klammern gesetzt. Ansetzungstitel, also normierte Formen des Titels wie „[Epistolae]“ für „Epistolarum Liber“, werden nicht vermerkt.

Abschliessende Überlegungen zum Nutzen des Repertoriums Die im Repertorium gebotene systematische Erschließung von Quellenmaterial ersetzt für die Aufarbeitung eines Zensurfalls zwar nicht den Gang ins Archiv, aber sie hilft dem Forscher, die kostbare Archivzeit in Rom effizient nutzen zu können: es wird nicht nur ein Überblick über das vorhandene Material und seinen Umfang geliefert, sondern auch eine Anatomie des jeweiligen Verfahrens. Damit wird seine Struktur aufgezeigt und eine chronologische wie inhaltliche Verortung der verzeichneten Quellen in das Archivmaterial zum Fall geboten, wodurch eine erste, aber zugleich bereits recht detaillierte Fallskizze entsteht, die den weiteren Archivrecherchen als Fundament dienen kann. Das Systematische Repertorium richtet sich wie alle Bände der Grundlagenforschung nicht nur an Fachhistoriker und Kenner der römischen Archive. Es soll im Gegenteil Wissenschaftler aus allen Fakultäten – von der Jurisprudenz über die Philosophie und Theologie bis zu den Literaturwissenschaften – helfen, sich mit indizierten Werken aus ihren Fachgebieten anhand des Archivmaterials von Inquisition- und Indexkongregation zu beschäftigen. Gerade das Thema Buchzensur in der Inquisition ist ein Buch mit mindestens sieben Siegeln. Diese zu öffnen und das Buch lesbar zu machen, ist die Hauptaufgabe dieses Repertoriums. Zuhause am Schreib-

Hubert Wolf

XXVI

tisch kann jeder Interessent feststellen, ob und welche Werke aus seinem Bereich in Rom angezeigt und untersucht wurden, ob sie verboten wurden oder nicht, wo das Material liegt, ob es sich lohnt, nach Rom zu fahren. Wenngleich hierbei einerseits aufgrund der Menge an Material kein Vollständigkeitsanspruch erhoben werden kann, wurde andererseits bewusst keine thematische oder geographische Einschränkung für die Verzeichnung der Akten gewählt. Auch die Ausweitung des Repertoriums mithilfe weiterer Archivbestände zur Buchzensur innerhalb des ACDF soll einen möglichst kompletten Einblick in die Facetten der einzelnen Verfahren ermöglichen. Und so sollen die Fallaufnahmen durch das gewählte Vorgehen repräsentativ und untereinander vergleichbar sein. Zugleich bieten sie die Möglichkeit, sehr präzise zu einzelnen Autoren, Werken und Mitarbeitern der Kongregationen zu recherchieren, vor allem im Zusammenspiel mit den anderen Teilen der Grundlagenforschung, deren Querverbindungen durch den Registerband erschlossen werden. Nicht zuletzt ermöglicht die systematische Erschließung einer Fülle von Informationen in den Repertorien zu Inquisition und Indexkongregation, sich einen Quellenkorpus zu einem inhaltlichen Thema der Buchzensur oder zu einer bestimmten Werkgattung zusammenzustellen, was so von keinem anderen Hilfsmittel zur römischen Buchzensur geleistet wird. Inquisition

1570–1700

1701–1813

1814–1917

Verhandelte Bücher insgesamt

Ca. 1.95020

Ca. 1.700

Ca. 1.100

Buchverbote

Ca. 85021

Ca. 550

Ca. 290

Nicht verbotene Bücher

Ca. 1.10022

Ca. 1.150

Ca. 810

202122

Ein erster Überblick über die bloße Zahl der verhandelten Bücher, der verbotenen wie nicht verbotenen, lässt ahnen, welche Fundgrube dieses Repertorium allein in der Inquisition darstellt.

Diese Zahl setzt sich zusammen aus den verbotenen und nicht verbotenen Büchern. Mehrbändige Werke, bei denen das Gesamtwerk verboten wurde, zählen als ein Verbot. Wenn jedoch für jeden Band eines Gesamtwerks eine eigenständige Entscheidung getroffen wurde und so keine Aussage zum Gesamtwerk getroffen werden konnte, wurden die Entscheidungen separat gezählt. Verboten wurden im Einzelnen: Ca. 650 durch das SO, dazu kommen ca. 60 von der Indexkongregation ans SO überwiesene Bände und zusätzlich ca. 140 unter „Weitere Bücherverbote des SO“ gezählten Werke. 22 Zu „nicht verboten“ zählen auch Werke, bei denen kein Beschluss gefasst wurde, die Entscheidung nicht weiter nachvollziehbar ist und alle anderen Zweifelsfälle. 20 21

XXVII

Einleitung 1542–1700

Dank Mit der Vorlage der Bände der „Grundlagenforschung 1542–1700“ kommt das Projekt „Buchzensur durch Römische Inquisition und Indexkongregation“ zum Abschluss. Seit 2002 wurden vom Projektteam, finanziert durch die Deutsche Forschungsgemeinschaft, über zwölf Jahre hinweg hunderte Meter von Archivschachteln systematisch durchgesehen und unzählige Dokumente zur Verzeichnung in den drei Säulen der Grundlagenforschung aufgenommen. Dass ein solches Mammutprojekt nicht mit dem Stichtag 31. Dezember 2015 enden würde, war klar, dass die Fertigstellung der Bände sich dann länger hinziehen würde, eigentlich auch. Die verschlungenen Qualifizierungswege und Folgen des WissZeitVG für Mitarbeiterinnen und Mitarbeiter an Universitäten verlangen eben ihren Tribut. So bleibt mir, am Ende der Beschäftigung mit über vier Jahrhunderten Buchzensur und Institutionengeschichte und als Projektleiter dreier DFG-Langfristvorhaben in diesem Dank drei Anliegen zu formulieren: 1. nicht alles muss bis ins Detail geregelt werden (das lehrt uns die Zensurpraxis des Vatikan); 2. immer schön gelassen bleiben (das gilt vor allem in der Forschungs- und Universitätsverwaltung); und schließlich und besonders 3. nie die Dankbarkeit für ein funktionierendes Team und nie die Freude an der Projektarbeit verlieren. Ohne die hervorragenden Fördermöglichkeiten in Langfristvorhaben wäre ein solches Projekt nicht möglich gewesen. Und so gilt mein Dank den Präsidenten der DFG, allen voran Prof. Dr. Ernst Ludwig Winnacker und Prof. Dr. Matthias Kleiner, die ich beide in Rom durch die Archive des Vatikan führen durfte, den zuständigen Fachkollegien und den Programmdirektoren Dr. Achim Haag und ganz besonders Dr. Guido Lammers sowie allen Mitarbeiterinnen und Mitarbeitern in Bonn und Berlin. Stellvertretend für alle Archive und Institutionen möchte ich danken dem Archiv der Kongregation für die Glaubenslehre in Person von Direktor Dr. Alejandro Cifres, Archivar Dr. Daniel Ponziani sowie Fabrizio Faccenda und Fabrizio De Sibi. Es war sicher nicht einfach, das Projektteam stets vorbehaltlos zu unterstützen. Nach den Vorarbeiten des 2018 plötzlich verstorbenen Volker Dinkels (für die Bibliographie) und Liesbeth Ickx-Lemmens (für die Rubricella) hat die Verantwortung für das vorliegende Repertorium Dr. Bruno Boute übernommen. Ihm gilt mein besonderer Dank für die Bearbeitung dieses schwierigen Zeitraums und die stets konstruktive Entscheidungskraft bei der Erstellung des Repertoriums. Ihm zur Seite standen Dr. Gianluca D’Errico, Andrea Ottens und Florian Warnsloh. Ohne das Projekt- und das Seminarteam hätte sich dieses Vorhaben definitiv nicht schultern lassen. Dazu gehören die inhaltlichen Diskussionen, die selbstverständliche Aufteilung von Arbeitsbereichen, die technische Unterstützung genauso wie die Entlastung von der Verwaltung, das Aufstöbern von Manuskripten, die es eigentlich nicht mehr gibt, oder auch einfach die Koordination und Abwicklung nach Projektende … Und so darf ich danken: den Wissenschaftlichen Mitarbeiterinnen und Mitarbeitern des Buchzensurprojektes Dr. Andreea Badea, PD Dr. Thomas Brockmann, Dr. Jyri Hasecker und Dr. Judith Schepers; den Studentischen Hilfskräften, besonders Michael Ballhausen, Tobias Heinrich, Mirjam Meyer, Florian Reddeker, Andreas Schoch

Hubert Wolf

XXVIII

und Dorothe Stöver; meiner Fremdsprachenkorrespondentin Hedwig Rosenmöller für ihre akribischen bibliographischen Recherchen und die italienische Übersetzung der Einleitung, Dr. Elisabeth-Marie Richter für die englische Fassung; Therese Hansberger für die Recherche und Titelaufnahmen hebräischer Werke; meinem Geschäftsführer PD Dr. Thomas Bauer und Maria Schmiemann, und schließlich meiner Wissenschaftskommunikation und meinem Wissenschaftsmanagement, namentlich Dr. Barbara Schüler. Katharina Hörsting von Zeilenform hat sowohl geduldig als auch mit unüberbietbarer Präzision den Satz übernommen und der Schöningh-Verlag hat sich nachsichtig bei der mehrfachen Verschiebung der Manuskriptabgabe gezeigt. Und so möge dieses Repertorium möglichst viele Forscherinnen und Forscher ermutigen, mit den reichhaltigen Quellen im Archiv der Kongregation für die Glaubenslehre zu arbeiten und vielfältige interessante Fragen an das geheimste und geheimnisvollste aller Kirchenarchive zu stellen. Dafür haben wir die Grundlagenforschung erarbeitet.

XXIX

Introduzione 1542–1700

INTRODUZIONE AL REPERTORIO SISTEMATICO SULL’INQUISIZIONE 1542–1700 Traduzione di Hedwig Rosenmöller «Auctores sacri suorum Librorum non sunt Auctores, sed Scriptores, & Notarij, & tamquam instrumenta; Auctor enim est Spiritus Sanctus, qui ipsorum linguae, & calamo insidet, ac praeest.»1 Questa citazione è tratta dall’utilizzatissimo commentario ai salmi di Gilbert Génébrard.2 Ecco la traduzione: «Gli autori sacri non sono gli autori veri e propri dei loro libri, ma piuttosto scrivani e notai, come degli strumenti; il vero autore è lo Spirito Santo che prende possesso e comando della loro lingua e della loro penna.» Lo Spirito Santo quale autore o perlomeno ispiratore degli scrittori dedicati alla propagazione della fede cattolica? Per la dottrina dell’ispirazione verbale dei testi della Sacra Scrittura una tale affermazione non sembra fuori dell’ordinario. E se parlando di un autore di altre opere si afferma che la sua penna fu guidata dallo Spirito Santo? Poteva un tale ricorso allo Spiritus Sanctus bastare negli anni 1680/90 per ritrovarsi nelle grinfie della «Sacra Romana e Universale Inquisizione», fondata nel 1542, oppure in quelle della Congregazione dell’Indice, fondata nel 1571 per affiancare il Sant’Uffizio? Carlo Caldori perlomeno si sarà pentito di avere adoperato questa citazione nella lunga dedica preposta al suo trattato «Del Sacro Santo Sacrificio della Messa». Il libro del Caldori nel 1682 apparve in seconda edizione a Fabriano (Marche) ed era concepito quale manuale per i candidati al sacerdozio. Nella primavera del 1690 suscitò l’attenzione dell’Inquisizione romana che lo fece esaminare dal suo censore Paolo Andrea Borelli il cui parere confermò i sospetti, sicché il Sanctum Officium decretò che l’opera del canonico di Fabriano sarebbe dovuta essere proibita dalla Congregazione dell’Indice con la clausola «finché non sarà corretta» («donec corrigatur»). Una supplica del dicembre 1690, con cui il fratello del Caldori cercò di ottenere la revoca della proibizione, non ebbe l’effetto desiderato in quanto l’inquisitore Carlo Caldori, Del sacro santo sacrificio della Messa per li sacerdoti nouelli, e per quelli, che sono prossimi alla dignità sacerdotale. / Del canonico Carlo Caldori. Da Fabriano [...]. - In Iesi : per Giu­ seppe Serafini, impressore dell’illustriss. communità, 1682, [1]. 2 Cfr. Gilbert Génébrard, Psalmi Davidis, Vvlgata editione, calendario hebraeo, syro, graeco, latino, hymnis, argumentis, & commentarijs genuinum & primarium Psalmorum sensum, Hebraismosque breuiter aperientibus, / A G. Genebrardo […]. - Parisiis : Oliua Petri L’Huillier, 1581, 157. 1

Hubert Wolf

XXX

di Gubbio ricevette ordine da Roma di farsi consegnare dal supplicante gli esemplari rimasti ancora in suo possesso.3 Il fattore decisivo per la messa all’Indice fu la dedica del Caldori con la citazione che individua nello Spirito Santo l’ispiratore della letteratura sacra. L’Inquisizione Romana e la sua sorella minore, la Congregazione dell’Indice, ebbero tuttavia un motivo più forte per condannare l’opera in quanto Caldori aveva riferito tale citazione all’autore di una serie di libri che due anni prima erano stati dichiarati proibiti dalle autorità romane: Piermatteo Petrucci. L’oratoriano Petrucci, vescovo di Jesi e esponente del movimento quietista in Italia, nel dicembre 1687 era stato costretto a Roma a ritrattare le sue dottrine. Nel febbraio 1688 i suoi scritti furono messi all’«Indice dei libri proibiti», il trattato di Caldori due anni dopo. Il caso Caldori è soltanto uno tra le molte centinaia di procedimenti di censura libraria nei secoli XVI e XVII documentati in questo «Repertorio Sistematico sull’Inquisizione». Si tratta di un caso esemplare per illustrare la coesione interna e i collegamenti fra il Repertorio e gli altri volumi della ricerca di base. Il procedimento contro il trattato «Del Sacro Santo Sacrificio della Messa» di Caldori ebbe inizio presso il Sant’Uffizio. Pertanto il suo percorso e i documenti relativi vengono descritti in questo volume. Siccome tuttavia l’Inquisizione passò il caso alla Congregazione dell’Indice con l’ordine di proibire il titolo «donec corrigatur» e di pubblicare tale condanna, il procedimento successivo si trova documentato nel Repertorio sulla Congregazione dell’Indice nella seduta del 29 agosto 1690. Il manifesto di proibizione con cui si rese infine pubblica la condanna romana, si trova nell’Edizione dei Bandi (Bando del 29 agosto 1690). Per i personaggi chiave che in seno alle autorità censorie romane hanno contribuito a questo caso si possono consultare i volumi «Personen und Profile». Ivi si trova per esempio uno specchietto biografico sul censore di Caldori, Borelli, ma anche sul vero protagonista del caso, Piermatteo Petrucci.4 Il ruolo di Petrucci rispetto all’apparato censorio romano non si limitava a quello di «imputato». Prima ancora che molte sue opere fossero condannate, Petrucci era stato creato cardinale da Innocenzo XI, un fautore del quietismo; e da cardinale era diventato membro della Congregazione dell’Indice. «Carriere» come quella del Petrucci, che si svolgono da censore a censurato e viceversa, non si trovano tanto di rado nella storia dell’Inquisizione Romana, il che costituisce solo uno dei motivi per cui lo studio di questa Istituzione non perde mai il suo fascino per gli storici. I due Repertori Sistematici che descrivono i procedimenti di censura si distinguono sostanzialmente per quanto riguarda la loro struttura: mentre il Repertorio sulla Congregazione dell’Indice documenta una per una le singole sedute della Congregazione in base ai diari oppure alle convocazioni alle sedute, per il Repertorio sull’Inquisizione sono state analizzate sistematicamente le serie d’archivio riguardanti la censura libraria repressiva e preventiva. Tale differenza risulta da un lato dalla maggio­re frequenza delle sedute del Sant’Uffizio e dall’altro dalla vasta area di competenze della Suprema, tra le quali la censura libraria – diversamente dalla Sul caso cfr. ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 7. Cfr. lo specchietto biografico su Borelli in: Personen und Profile; quello relativo a Petrucci in: Prosopographie 18. Jh.

3 4

XXXI

Introduzione 1542–1700

Congregazione dell’Indice, competente soltanto per la censura libraria – rappresenta solo un aspetto tra molti altri. Lo stesso principio fu già seguito nell’elaborazione dei volumi della ricerca di base 1814–1917 e 1701–1813.5 Tale approccio comporta tuttavia una limitazione: il Repertorio sull’Inquisizione non può pretendere di essere esaustivo. Ciò vale innanzitutto per quei casi di censura libraria che sono conservati nelle serie d’archivio che non si sono potute analizzare nel quadro di questo progetto. Considerando inoltre la situazione archivistica complessiva risulta evidente quanto impossibile sarebbe una documentazione completa. Infatti, anche un’analisi sistematica di tutti i fondi del Sant’Uffizio, che – diversamente da quanto vale per i fondi molto più compatti della Congregazione dell’Indice – sarebbe impossibile, non potrebbe reclamare per sé una totale esaustività perché molto materiale attinente alla censura libraria è conservato fuori dall’ACDF. Per compensare almeno in parte tale limitazione abbiamo deciso di descrivere le serie di fonti del XVI e XVII secolo in modo più approfondito e differenziato di quanto abbiamo fatto per i secoli XVIII e XIX, mettendo così a disposizione degli utenti più informazioni riguardanti i singoli casi. Il Repertorio ambisce alla sistematicità e la realizza in due modi. In primo luogo si sceglie un trattamento sistematico del materiale archivistico che per ogni singolo caso viene registrato ed elaborato in maniera similare; in secondo luogo si offre per ogni procedimento, tramite l’analisi sistematica degli atti, la concreta «anatomia» dello stesso procedimento in forma standardizzata. Ciò si vede tra l’altro nell’ampliamento della rubrica «Weiterhin beiliegend» (ulteriormente allegati). L’impostazione del Repertorio in base alle serie d’archivio (e non in base alla cronologia delle singole sedute come nel caso del Repertorio della Congregazione dell’Indice) comporta che – a parte i periti – le persone attinenti alla congregazione e coinvolte nel procedimento non vengono esplicitate sistematicamente. Una visione più approfondita della composizione personale del dicastero si ottiene consultando i volumi «Personen und Profile 1542–1700», che prende in esame il personale chiave dell’Inquisizione Romana, vale a dire non solo i censori menzionati nel Repertorio nell’apposito blocco dedicato ai periti, ma anche i cardinali membri, i commissari, gli assessori, i notai e i maestri del sacro palazzo.6

Le fonti e la loro descrizione Il Repertorio Sistematico sull’Inquisizione si basa anzitutto su tre fondi d’archivio dell’ACDF. Cfr. Wolf, Einleitung 1814–1917, 64s e 82; Wolf, Einleitung zu den Systematischen Repertorien 1701–1813, VIII. 6 Sui criteri di registrazione cfr. l’introduzione al volume «Personen und Profile». 5

Hubert Wolf

XXXII

1. Complessivamente 22 buste di atti della serie ACDF Sanctum Officium Censurae Librorum 1570–1700 (SO CL) con un numero variabile di fascicoli che contengono del materiale su una o più opere trattate. Come per i secoli XVIII e XIX le Rubricelle relative al fondo archivistico offrono un primo accesso a questo materiale. All’interno dei fascicoli, che divergono notevolmente in termini quantitativi e qualitativi, si trovano: a) talvolta le opere trattate, a stampa o manoscritte; b) le corrispondenze con gli inquisitori, nunzi e vescovi competenti in materia a livello locale e le corrispondenze con altre persone (per esempio con i procuratori degli ordini religiosi o con gli autori delle opere trattate). Spesso un procedimento a Roma venne iniziato proprio da una tale corrispondenza «dall’esterno». Nei fascicoli si trovano più spesso gli scritti ricevuti dal Sant’Uffizio o le relative annotazioni di cancelleria piuttosto che le minute delle risposte dell’Inquisizione. Spesso tuttavia il contenuto di tali risposte può essere individuato almeno in linea di massima in base ai decreti del dicastero; c) del materiale interno alla congregazione come per esempio i pareri, i verbali delle sedute dei qualificatori o consultori del Sant’Uffizio, le relazioni sul procedimento (dell’assessore), le liste dei voti dei cardinali che documentano come votavano i singoli cardinali membri della congregazione; le bozze di condanne o di formule di ritrattazione; d) del materiale esterno alla congregazione come le suppliche (inviate per esempio dagli autori o dai superiori degli ordini religiosi cui essi appartenevano); le delucidazioni di autori di opere trattate; perizie esterne redatte per esempio dietro incarico degli inquisitori o vescovi locali. Inoltre nei fascicoli si trovano talvolta opere che non furono oggetto di trattazione. 2. Per il periodo preso in esame sono pertinenti inoltre nove volumi degli ACDF Sanctum Officium Tituli Librorum (1640–1701) (SO Tit. Libr.). Una circolare del 28 gennaio 1640 descrive il contesto della genesi del materiale qui archiviato. Gli inquisitori locali italiani furono richiesti di inviare al Sant’Uffizio i frontespizi delle opere da stamparsi o pubblicarsi nella loro area di competenza.7 Nei volumi si trovano pertanto centinaia di lettere, molte delle quali trasmesse alla congregazione dagli inquisitori locali o dai nunzi tramite la segreteria di stato. Si tratta pertanto di opere non (ancora) pubblicate. Talvolta in questa serie fu anche documentata la trasmissione al Sant’Uffizio di scritti già pubblicati. Considerando che suppliche simili, cioè aventi lo scopo di farsi concedere l’imprimatur dall’autorità centrale romana, talvolta furono archiviate anche nella serie SO CL, possiamo costatare che all’interno dell’archivio della congregazione i criteri adoperati nella sistemazione del materiale All’interno della serie Tituli Librorum lo scritto si trova nel primo volume che copre il periodo dal 1640 al 1658. Edizione e traduzione in Jyri Hasecker, Quellen zum System päpstlicher Pressekontrolle in der Neuzeit (1487–1966) (Römische Inquisition und Indexkongregation 19), Paderborn e.a. 2016, 315 e 548 (B 9).

7

XXXIII

Introduzione 1542–1700

erano caratterizzati da una certa flessibilità. Nei volumi, che a partire dal 1678 furono suddivisi in fascicoli, si trovano: a) le corrispondenze degli inquisitori locali; b) il più delle volte una trascrizione manoscritta dei frontespizi; c) inoltre vi si trovano sporadicamente accluse delle piccole opere a stampa, pareri, relazioni e simili, tuttavia molto raramente se si paragona questa con la serie SO CL. 3. Infine nel volume ACDF Index Protocolli 22 (Index Prot.) si trovano due liste di decreti di censura libraria del Sant’Uffizio della seconda metà del secolo XVI. Esse offrono il migliore accesso disponibile all’attività censoria del Sant’Uffizio. Furono redatte probabilmente attorno al 1601 per uso interno, verosimilmente nel contesto dei lavori per la riedizione dell’«Index Librorum Prohibitorum». Si susseguono cronologicamente, per cui è probabile che la prima fosse già esistente al momento della stesura della seconda: a) la prima lista si trova in ACDF Index Prot. 22 (fol. 554r–561v), è senza titolo e elenca decreti del periodo dal 1550 al 1596. È preceduta da una «Nota Alphabetica Librorum omnium a Cong[regatio]ne Romana S. Officii damnatorum ab Anno 1550 usque ad annu[m] 1596 per Notariu[m] ex Decretis S. Officii tradita»8; b) la seconda lista si trova in ACDF Index Prot. 22 (fol. 172r–174r), è intitolata «Decreta facta in Cong[regatio]nib[us] S.R. et Univ[ersa]lis Inq[uisitio]nis occasione diversor[um] libror[um] Decreta 1597–1601» e riferisce pertanto decreti del periodo dal 1597 al 1601. Accanto a tali serie fondamentali ci si è avvalsi soprattutto di altri due fondi d’archivio da cui sono stati raccolti ulteriori casi e dettagli dei singoli procedimenti: 1. Il fondo ACDF Sanctum Officium Stanza Storica (SO St.St.) costituisce più della metà del materiale dell’Archivio della Congregazione per la Dottrina della Fede. Soltanto gli oltre 2500 volumi di questa serie riempiono centinaia di metri di scaffale. La Stanza Storica raccoglie serie e miscellanee antiche e contiene tra l’altro dei casi la cui documentazione era troppo voluminosa per poterli inserire nelle Censurae Librorum oppure delle serie tematiche archiviate a parte. Una logica spiegazione perché determinati casi furono inseriti nella Stanza Storica non si può dedurre, perché cause del tutto simili sono preservate anche nella serie Censurae Librorum. Da alcuni titoli dei volumi risulta chiaramente l’attinenza del materiale contenuto con la censura libraria. Ma anche in altri volumi (per esempio nei fondi sul giansenismo, nei volumi «Dubia circa Sacramenta» come anche negli «Spogli» di cardinali, per esempio Ulderico Carpegna oppure Girolamo Casanate) si può trovare del mate­ riale pertinente la censura libraria, perché essa ovviamente non si esercitava in una campana di vetro, ma nel quadro di più ampie controversie. Una parte di tali fondi è stata esaminata selettivamente.

Cfr. ACDF Index Prot. 22, fol. 550r–552r.

8

Hubert Wolf

XXXIV

2. Per integrare si sono consultati anche i Decreta Sancti Officii 1600–1660 (SO Decreta), i «volumi dei protocolli» dell’Inquisizione, in cui sono documentate le delibere prese nelle sedute dei cardinali membri (feria III e IV) e delle adu­ nanze della Congregazione «coram Sanctissimo» (di norma feria V). Dal 1600 i decreta riempiono in media un volume per anno, il che non meraviglia considerando l’alta frequenza delle sedute e la vasta area di competenze. Accanto alle delibere il più delle volte si fa anche un breve cenno al dato di riferimento del singolo decreto, per esempio la supplica che mette in moto il procedimento. I volumi dei decreti dispongono di indici in cui si trova dal 1600 di norma la formula «Liber/Libri cui Titulus». Tale espressione facilita il ritrovamento, nei volumi dei Decreta, delle decisioni della congregazione in materia di opere a stampa che sarebbero, senza tale annotazione, rintracciabili soltanto tramite una laboriosa visione completa dei volumi stessi la quale, prendendo in esame ‒ come nel caso nostro ‒ un periodo piuttosto lungo, non risulta fattibile. Si deve tuttavia costatare che attraverso le annotazioni nel registro non si possono trovare tutte le decisioni del Sant’Uffizio in materia di censura libraria, perché i rinvii sono incompleti e perché anche registrazioni che non riportano la detta formula possono contenere decisioni attinenti alla censura, oppure anche perché le delibere di congregazioni particolari non sono documentate nei volumi dei Decreta. Questi fattori determinano la struttura quadripartita del Repertorio sull’Inquisi­ zione: La base è, come già per i Repertori sui secoli XVIII e XIX, la serie Censurae Librorum, l’unica serie che documenta esclusivamente casi di censura libraria. Di questa serie si forniscono un’analisi sistematica e una descrizione completa, che sono integrate da materiali provenienti dai fondi Decreta SO, Tituli Librorum e, quando ci sono dei rimandi, dalla Stanza Storica. Anche la serie Tituli Librorum è stata sottoposta a un’analisi sistematica per il periodo preso in esame, così come si era fatto per il secolo XVIII. Di regola i risultati si riportano insieme a quelli della relativa registrazione in SO CL, affine di riunire tutte le informazioni riguardanti un singolo procedimento conservatesi nelle diverse serie. Una documentazione completa della serie Tituli Librorum che contiene, per i singoli scritti, le lettere con le quali le inquisizioni locali rendevano conto della concessione o del rifiuto dell’imprimatur, esulerebbe tuttavia dalle finalità della ricerca di base, sebbene una tale documentazione sarebbe di non poco interesse per la storia del libro e per illustrare le fasi procedurali interne al Sant’Uffizio, in particolare per quanto riguarda la comunicazione tra la centrale e la periferia. Due tipologie di procedimenti sono state accolte nella ricerca di base: in primo luogo tutti i casi in cui fu decretato che l’opera sarebbe dovuta essere mandata a Roma per essere esaminata, e in secondo luogo le cause in cui nel fascicolo si trova o un esemplare fisico di un’opera a stampa o la documentazione del suo invio a Roma. In questi casi il materiale conservato nei Tituli Librorum dà l’avvio a un procedimento del Sant’Uffizio che in taluni casi trova riscontro nella serie Censurae Librorum.

XXXV

Introduzione 1542–1700

Nella sezione distinta del Repertorio intitolata «Tituli Librorum» vengono riportati i fascicoli dell’omonima serie soltanto nei casi in cui non è stato trovato alcun fascicolo sulle opere trattate nella serie Censurae Librorum. Tale serie ha costituito il dato di riferimento per valutare se procedere o non all’acquisizione dei fondi della Stanza Storica. Il materiale della Stanza Storica trova ingresso nel Repertorio se nella serie Censurae Librorum troviamo un fascicolo vuoto oppure il rinvio alla sistemazione del materiale appunto nella Stanza Storica. Tramite l’inventario elettronico dell’ACDF disponibile sull’Intranet della Congregazione per la Dottrina della Fede sono stati in questi casi identificati i volumi relativi conservati nei fondi della Stanza Storica; e il materiale è stato elaborato in modo sistematico e completo sullo stesso modello seguito nel Repertorio per registrare i singoli casi della serie Censurae Librorum. I Decreta SO sono stati inclusi nel Repertorio esclusivamente per integrare i detti fondi Censurae Librorum (o in taluni casi Stanza Storica) e Tituli Librorum, e soltanto per il periodo dal 1600 al 1660, perché nelle dette serie in tale periodo le informazioni si trovano ancora meno uniformate che nei tempi successivi, cosicché le registrazioni dai Decreta SO possono in taluni casi fornire delle informazioni supplementari. Una terza parte separata del Repertorio è formata dalle liste di decreti del Sant’Uffizio provenienti dal volume Index Prot. 22. Siccome queste liste tematizzano i primi decenni dopo l’istituzione dell’Inquisizione e riguardano pertanto la seconda metà del secolo XVI, le informazioni ivi fornite sono state incluse nel Repertorio sistematicamente (se non sono contenute in SO CL). La lacuna informativa rimasta dopo la descrizione degli altri fondi si può colmare grazie a tali liste, perché anche nei Decreta SO del periodo dal 1548 al 1600 i dati attribuibili univocamente alla censura libraria sono relativamente rari. Una quarta parte contiene «Weitere Bücherverbote des SO» (ulteriori condanne di libri del Sant’Uffizio). Si tratta di proibizioni del Sant’Uffizio che si trovano su un Bando ma sulle quali non si sono potute rintracciare ulteriori informazioni nelle serie, per noi fondamentali, SO CL e SO Tit. Libr. Per una parte di questi procedimenti si trova del materiale negli altri fondi della Congregazione come nei Decreta SO oppure nella Stanza Storica. Nell’ambito del Repertorio Sistematico tuttavia non si è potuto approfondire questo punto. All’interno del periodo preso in esame, il materiale descritto è distribuito in modo molto diseguale. Solo un quarto dei documenti si riferisce agli inizi dell’Inquisizione e ai decenni fino al 1660, quasi tre quarti invece al periodo dal 1660 al 1700. Per quest’ultimo periodo la quantità, la qualità e il livello di uniformazione della trasmissione documentaria sono paragonabili a quelli della prima metà del secolo XVIII. Questo squilibrio non significa tuttavia che il Sant’Uffizio nella prima metà del secolo XVII avesse censurato meno libri che negli altri periodi. Poiché paragonando il numero delle annotazioni «Liber cui titulus» negli indici analitici dei Decreta SO dal 1600 al 1660 con il numero delle opere soggette a trattazione nella seconda metà del secolo XVII, non si percepisce un cambiamento sostanziale nell’intensità delle attività.

Hubert Wolf

XXXVI

Un motivo per cui nel Repertorio, per una parte del periodo preso in esame, tro­ viamo meno titoli documentati, sta nel semplice fatto che la trasmissione documentaria all’interno delle serie analizzate è più lacunosa nella parte che riguarda il periodo più remoto. Ciò è dovuto anche alla natura del materiale archivistico più antico. La stessa osservazione si ripete anche nell’analisi di altri fondi degli archivi vaticani. Un’elaborata cultura dell’archiviazione si sviluppò, all’interno dei singoli organismi curiali,9 soltanto in modo graduale. Di notevole importanza per la fine del secolo XVI e l’inizio del XVII sono gli archivi delle famiglie dei Pontefici – come i Borghe­se, i Ludovisi-Boncompagni, i Barberini – archivi conservati nell’Archivio Segreto Vaticano e nella Biblioteca Apostolica Vaticana. Essi contengono molti scritti d’ambito teologico e quindi anche vaste documentazioni sulla censura libraria; non si sono potuti tuttavia esaminare per questo Repertorio. Si aggiunge un altro motivo. Negli anni dal 1640 al 1660 il materiale delle congregazioni particolari sul giansenismo fu archiviato a parte e formò dei fondi che si trovano ora nella Stanza Storica. Documentano innanzitutto il conflitto tra le autorità romane e la pubblicistica e trattatistica in Francia e in Belgio. Tali fondi per questo Repertorio si sono potuti prendere in considerazione, come già accennato, soltanto in modo alquanto selettivo.

La struttura del Repertorio dell’Inquisizione La struttura della documentazione dei singoli casi segue a grandi linee il modello dei Repertori per i secoli XVIII e XIX ed è in gran parte identica per le serie SO CL e Tit. Libr., fornendo informazioni esatte sull’opera trattata, sullo svolgimento del procedimento e sul suo esito e anche informazioni supplementari interessanti (cfr. pag. XVf.).10 1. Nell’occhiello si riporta la serie d’archivio con l’indicazione della segnatura del volume e il numero del fascicolo. Siccome i numeri dei fascicoli sono dei punti di riferimento essenziali per l’indice analitico per la ricerca di base, essi sono stati, nei casi in cui le fonti non offrono tale informazione, aggiunti tra parentesi quadre: a) Se in un volume del fondo SO CL si trova allegato un fascicolo non elencato nella Rubricella e pertanto non fornito di numerazione, si adopera il numero del fascicolo precedente con l’aggiunta «bis», «ter», «quater». Non di rado in questi casi si tratta di fascicoli il cui contenuto fu archiviato nella Stanza Storica.

Cfr. Erwin Gatz, Art. Kurie, Römische II, in: TRE 20 (1990), 347–352 (Lit.). Gli esempi forniti sono stati scelti perché presentano molteplici particolarità. A causa delle ridondanze non si forniscono esempi dai Tit. Libr. o Index Prot. 22.

9

10

XXXVII

Introduzione 1542–1700

b) Nei primi quattro volumi dei Tituli Librorum per il periodo dal 1640 al 1677 il materiale si trova in ordine cronologico ma senza numerazione dei fascicoli. c) Nel caso dei decreti del Sant’Uffizio elencati nelle liste archiviate in ACDF Index Prot. 22, per ogni annotazione di un decreto si è creato un proprio occhiello e con ciò il rimando necessario all’Indice analitico. L’occhiello consta della segnatura e della numerazione; i decreti sono riportati in ordine cronologico. All’occhiello segue il titolo del fascicolo (nella serie SO CL i fascicoli sono forniti di titolo), tratto dalla Rubricella, e se lì manca, lo si trascrive dall’intitolazione del fascicolo stesso. I fascicoli delle altre serie non portano titoli, e di conseguenza in questi casi viene a cadere l’annotazione relativa. Analogamente alla trascrizione dei dati tratti dalla Rubricella, riportiamo la dicitura del Bando laddove il riferimento è l’elenco delle «Weitere Bücherverbote des SO» (ulteriori condanne di libri del Sant’Uffizio). 2. Alla segnatura e al titolo del fascicolo seguono le testimonianze bibliografiche esatte delle opere trattate. Nel caso di più titoli, essi sono stati numerati nell’ordine in cui si trovano elencati nell’annotazione della Rubricella. Non sempre la Rubricella riporta tutti i titoli di opere di cui tratta il relativo fascicolo; le testimonianze bibliografiche di tali opere sono elencate - proseguendo la numerazione progressiva della Rubricella - sotto la rubrica «Ferner wurde(n) verhandelt» (inoltre fu trattato / furono trattati). Se il materiale relativo al caso fu trasferito nella Stanza Storica, le testimonianze bibliografiche dei titoli trattati sono seguite da un rimando a tale fondo, evidenziato da una freccia «→» e dal grassetto (cfr. pag. XVIII). 3. Seguono le rubriche «Gutachter/Gutachten» (periti/pareri) e «Dekret/Bando» (decreto/Bando) che sono centrali per fornire, per ognuna delle opere trattate, un’anatomia standardizzata dei procedimenti: a) «Gutachter/Gutachten» (periti/pareri):11 Sono stati riportati di norma tutti i pareri romani. Tutti i pareri sono manoscritti, come i pareri del secolo XVIII, diversamente da quelli del secolo XIX (che sono perlopiù stampati); pertanto non si adopera la distinzione fra manoscritto e stampa. La rubrica relativa ai periti e pareri viene meno se non si trova alcun parere allegato al fascicolo. Quando sono state trattate più opere, si riportano in primo luogo le opere per cui non vi è alcun parere; seguono i pareri allegati, ai quali per chiarezza si aggiunge fra parentesi tonde la numerazione dell’opera esaminata corrispondente. Quando siamo di fronte a più pareri relativi a una o più opere, essi si elencano in ordine cronologico. Quando non si è potuto stabilire con certezza a quali opere si riferisca un parere, all’abbinamento proposto si aggiunge un punto interrogativo e un commento in una nota a piè di pagina. Sui criteri seguiti per inserire periti e pareri cfr. in generale Wolf, Einleitung, 86s; Wolf, Einleitung 1701–1813, XIIIs.

11

Hubert Wolf

XXXVIII

Per ogni parere si indica la foliazione e con essa la collocazione esatta all’interno del fascicolo. Se il parere appartiene ad un altro fondo, se ne fornisce l’esatto riferimento archivistico. Inoltre si danno per ogni parere il numero di pagine e la data. La messa tra parentesi quadre della data indica che il parere non è datato e che la datazione è desunta dai protocolli delle sedute o dagli scritti accompagnatori. In questi casi si tratta di un terminus ante quem per il parere, per lo più è la data della seduta in cui i cardinali del Sant’Uffizio discussero il parere. L’aggiunta di un punto interrogativo alla data fra parentesi quadre indica che si tratta della data in cui il perito fu incaricato. Di norma è la data di un decreto o più di rado la data desunta da un’annotazione di cancelleria. In questi casi la data è da intendersi come terminus post quem per un’eventuale stesura del parere commissionato; siccome al di là dell’incarico non abbiamo altre informazioni sul parere, non è neanche dato sapere se fosse stato effettivamente redatto. Le intestazioni dei nomi dei periti seguono quelle del volume «Personen und Profile». Se un perito nominato in questo Repertorio è già presente con un proprio profilo nei volumi relativi al periodo dal 1701 al 1813, se ne dà informazione in una nota. Se non è stato possibile identificare il perito, ciò è contrassegnato dalla dicitura «keine Angabe» (nessuna informazione). Tutti i pareri menzionati nella rubrica apposita di questo Repertorio sono elencati, nel caso l’autore del parere sia stato identificato, anche negli specchietti biografici relativi ai periti nel volume «Personen und Profile». Un’innovazione rispetto ai Repertori sui secoli XVIII e XIX è la segnalazione delle riunioni congiunte dei teologi del Sant’Uffizio. Per una tale riu­ nione, nella sezione «Gutachten» (pareri) di regola si adduce il protocollo della seduta in cui i teologi diedero la loro valutazione (qualificazione) di un’opera o di proposizioni tratte dalla stessa.12 I protocolli elencano sempre tutti i partecipanti alla riunione, che sono indicati in blocco nella sezione «Gutachter» (periti) nell’ordine in cui sono dati dalla fonte. Pareri redatti o sottoscritti da più periti, cui manca però il riferimento a una riunione congiunta per arrivare al voto, vengono considerati - come già nel caso del secolo XVIII - come parere congiunto, e ogni perito è quindi riportato in una propria riga. Le parentesi quadre sono utilizzate quando manca la firma del perito e costui fu individuato in base ai documenti d’archivio (per esempio una nota dorsale, informazioni tratte da decreti o relazioni, oppure più di rado il riconoscimento della grafia). Quando l’attribuzione di un parere è incerta, si fornisce un chiarimento in una nota a piè di pagina. Il nome del perito è messo tra parentesi quadre e dotato di un punto interrogativo, quando nelle fonti è stato possibile accertare soltanto l’incarico dato al perito e Nel caso in cui un tale documento è identificato in una nota quale «Protokoll der Qualifikatorensitzung» (Protocollo della seduta dei qualificatori), la denominazione «Qualifikatoren» (qualificatori) non si riferisce alla carica o al rango dei partecipanti, ma al metodo specifico della censura teologica.

12

XXXIX

Introduzione 1542–1700

non invece il parere o il riferimento a una relazione. Gli incarichi sono stati tuttavia menzionati perché in primo luogo sussiste la possibilità che i pareri potrebbero in futuro rintracciarsi in altri fondi dell’ACDF oppure in altri archivi, e in secondo luogo perché rappresentano un’informazione importante sia sul caso sia sul perito (gli incarichi potrebbero per esempio aiutare a stabilire una specifica area di competenza di un perito). b) Dekret/Bando (decreto/Bando): Mentre nella ricerca di base sul secolo XVIII si riportavano soltanto il decreto di proibizione e la data del Bando, ora per tutte le opere trattate si forniscono indicazioni nella rubrica dei decreti e pertanto informazioni precise sull’esito del procedimento romano. Vengono riportati i decreti principali, e cioè quelle deliberazioni che rappresentano la decisione finale sul caso. Nel caso di riapertura del procedimento si riportano quei decreti che documentano i diversi procedimenti o fasi degli stessi. Se più opere furono oggetto di procedimento, i decreti sono elencati in ordine cronologico indicando la numerazione delle opere come da Repertorio. Se un procedimento riguardante più opere ha un decorso unico e identico, i rispettivi decreti sono riportati soltanto una volta;13 se ci sono procedimenti indipendenti tra di loro o se ci sono soltanto pochi dettagli che accomunano dei procedimenti (come per esempio la denuncia), ad ogni opera è dedicata una indicazione separata del relativo decreto.14 Per le opere proibite si riporta non soltanto il decreto ma anche la prima forma di pubblicazione della proibizione: una proibizione pubblicata su un Bando dell’Inquisizione (abbreviazione: SO) o della Congregazione del­l’Indice (abbreviazione: CIndex) si può trovare nell’edizione dei Bandi sotto la data indicata; una proibizione pubblicata come editto del maestro del sacro palazzo o come breve o bolla del pontefice viene menzionata anche se non è inclusa nell’edizione dei Bandi; quando non è stato possibile documentare alcuna pubblicazione della proibizione si inserisce questa informazione accanto all’indicazione del decreto in una nota a piè di pagina. Nelle note a piè di pagina apposte al decreto si documentano – quando è stato possibile trovarle – informazioni importanti sul decorso del procedimento: una riproduzione libera, senza seguire un rigido standard, in lingua tedesca, della decisione;15 informazioni sull’avvio o sulla riapertura del procedimento;16 dati e delucidazioni rispetto ai decreti interlocutori del I numeri delle opere trattate sono in questi casi indicati fra parentesi tonde. Un’eccezione a questo modo di procedere si vede nell’esempio 1: qui i decreti sulle opere sotto i numeri 1 e 2 sono identici, ma siccome l’opera del numero 1 compare su un Bando e l’opera del numero 2 no, per le due opere si fanno due registrazioni distinte. 14 Facendo così, al lettore si presentano alcune informazioni consapevolmente più volte in modo identico, con l’intenzione di presentare i singoli passi del procedimento in maniera compatta. 15 Si riporta soltanto la decisione stessa; dati su aspetti del procedimento come la relazione di un parere o scritto, di norma non sono considerati perché sono documentati in altro luogo dell’esposizione del caso. 16 Si tratta solitamente di lettere o suppliche con cui una o più opere furono denunciate o semplicemente segnalate e inviate a Roma; in altri casi l’invio al Sant’Uffizio di frontespizi o manoscritti segnala 13

Hubert Wolf

XL

Sant’Uffizio, che sono quelle decisioni che l’autorità prendeva attorno a un caso prima del giudizio finale;17 un rinvio se l’opera compare in altre voci del Repertorio; una nota sulla condanna dell’opera se non è stato possibile individuare il decreto di proibizione.18 Proprio queste informazioni costituiscono un valore aggiunto decisivo rispetto ai volumi sui secoli XVIII e XIX, e aiutano a comprendere meglio e a ricostruire più agevolmente l’anatomia spesso complessa del procedimento. 4. Nell’ultima rubrica si elencano in modo sistematico i materiali aggiuntivi che si trovano allegati. Già nei volumi precedenti della ricerca di base è stata utilizzata la rubrica «Weiterhin beiliegend» (ulteriormente allegati). Nel Repertorio per il secolo XIX essa fu adoperata per elencare tutte le opere a stampa (libri, giornali, immagini devozionali ecc.), che si trovano nel fascicolo, ma non furono oggetto di trattazione. Nel volume sul secolo XVIII questa rubrica aiutava a far luce sulle interconnessioni tra l’Inquisizione di Roma e le autorità locali, con rimandi al materiale delle «periferie» (relazioni di inquisitori locali ecc.) conservato a Roma. La variegata mistione di ulteriori documenti allegati che si trovano nei numerosi fascicoli e volumi è stata elencata negli altri volumi della ricerca di base in modo parziale e poco sistematico, mentre in questo volume i documenti sono riportati sistematicamente, per cui sono state introdotte quattro sottorubriche: a) «Korrespondenten» (corrispondenti): Indicando i nomi dei corrispondenti si tiene conto della totalità della corrispondenza che si trova allegata nel fascicolo. Le lettere o le suppliche che hanno una funzione chiave e costituiscono un punto di riferimento per l’avvio o la riapertura di un procedimento, sono menzionate nella nota a piè di pagina apposta al decreto. Inoltre si estraggono dalle corrispondenze informazioni utili a valutare e collocare nella cronologia del procedimento anche quei documenti che, allegati alle stesse corrispondenze, furono tra­ smessi dalla periferia. Se un corrispondente è un dignitario ecclesiastico identificabile in modo certo in base alla carica da lui ricoperta, non si riporta il nome di persona l’avvio del procedimento in questioni di imprimatur. Per queste informazioni si da, se possibile, la datazione che insieme alla data del decreto fornisce il quadro cronologico del procedimento (inizio e fine). 17 Tali decreti servono per esempio a richiedere di trasmettere un’opera o un manoscritto al Sant’Uffizio; incaricare dei periti; leggere e confermare di avere ricevuto degli scritti ecc. Sono decreti che (presumibilmente) non costituiscono il punto finale di un procedimento. Si fornisce accanto alla data soltanto l’ubicazione all’interno del fascicolo oppure in un altro fondo archivistico, come ACDF SO Decreta, con la foliazione. Non se ne descrivono i contenuti a causa dell’eccessivo carico di lavoro che ciò avrebbe comportato. Per la documentazione del procedimento questi decreti interlocutori hanno una doppia funzione. Da un lato forniscono una cronologia del procedimento. Siccome dall’altro lato sono posti come note dorsali sui documenti ulteriormente allegati, danno importanti indicazioni per la sistemazione cronologica di questo materiale nel corso del procedimento. 18 In tre casi si adopera una tale nota: 1. se l’opera fu proibita, ma non fu reperito alcun decreto di condanna; 2. se l’opera era già stata proibita in questa oppure in una edizione precedente; e 3. se l’opera fu (più tardi) proibita in altra edizione (posteriore).

XLI

Introduzione 1542–1700

ma soltanto la carica. Da questa regola si prescinde nel caso in cui un ve­ scovo o un inquisitore qui menzionato sia anche autore di un’opera oggetto di trattazione; sarà così subito evidente che l’autore è anche uno dei corrispondenti. b) «Weitere Akten des SO» (altri atti del Sant’Uffizio): In questa rubrica si elencano i materiali che si trovano in allegato al fa­ scicolo e provengono dall’interno della Congregazione stessa: si tratta per esempio di relazioni (in primo luogo di documenti a sé stanti, e non di note dorsali apposte a singole unità archivistiche), di appunti, di elenchi dei voti dei cardinali oppure di formule di ritrattazione concepite all’interno del Sant’Uffizio. Non sono stati elencati i Bandi stampati del Sant’Uffizio e le bozze manoscritte degli stessi, perché editi o riportati nel volume dedicato ai Bandi. c) «Ferner beiliegend» (ulteriormente allegati): Qui si documenta il materiale del fascicolo che ebbe origine all’esterno della Congregazione, per esempio suppliche, denunce, delucidazioni o ri­ sposte di autori, opere, tesi stampate o manoscritti; si tratta di testi che non furono trattati ma che sono stati inseriti nel fascicolo: relazioni e pareri provenienti dalla periferia (da inquisizioni locali, diocesi, nunziature) e atti di altre congregazioni (come la Congregazione dell’Indice, la Congregazio­ ne dei Riti, quella di Propaganda). Laddove fu possibile, questi documenti sono stati elencati come allegati della relativa corrispondenza inviata al Sant’Uffizio, per facilitare in tal modo la sistemazione cronologica e la contestualizzazione all’interno del procedimento. d) «In den Akten auch erwähnt» (altre opere menzionate nei documenti): Vengono riportate opere che non furono oggetto di trattazione e che non si trovano allegate al fascicolo. Le opere sono elencate in ordine alfabetico. Diversamente dalle altre rubriche questa non ha la pretesa di essere esaustiva; la scelta avviene allo scopo di delucidare il contesto del caso in questione. Tutte le informazioni relative ad un dato caso contenute nella parte del Repertorio intitolata «Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22» (decreti del Sant’Uffizio in ACDF Index Prot. 22) sono precedute da un occhiello con la detta collocazione e la nostra numerazione progressiva; nella sezione del Repertorio «Weitere Bücherverbote des SO» (ulteriori condanne di libri del Sant’Uffizio) le informazioni sono riportate sotto l’indicazione della data del Bando (cfr. pag. XXIII). L’identificazione dell’opera proibita avviene come di consueto con l’esatta testimonianza bibliografica.

Hubert Wolf

XLII

Linee guida della bibliografia scientifica Lo scopo della ricerca bibliografica, spesso impegnativa, sussisteva nell’individuare con la maggiore esattezza possibile un’opera proibita o oggetto di trattazione, e documentare precisamente l’edizione sulla quale un censore romano aveva basato il suo parere e a cui mirava una condanna. Il riscontro dei dati bibliografici viene dato, nei vari volumi della ricerca di base, in modo uniforme; soltanto nel volume «Personen und Profile» lo si trova in forma abbreviata. Bisogna tenere presente che talvolta edizioni diverse della stessa opera venivano trattate e/o proibite, per cui possono risultare indicazioni bibliografiche diverse per un’unica opera. La bibliografia in questo Repertorio si basa su dati provenienti dai pareri o da altri documenti dell’ACDF utili a individuare e documentare l’edizione. Se dai documenti d’archivio non si può dedurre quale edizione fu oggetto di trattazione, ci si riferisce ai dati del Bando – se esistenti. Se non si può individuare l’edizione trattata in base ai documenti o al Bando, si indica l’ultima edizione precedente la trattazione, e in una nota a piè di pagina si documenta l’edizione più remota dell’opera ricercata. La forma dei riferimenti bibliografici è orientata essenzialmente ai criteri esposti nell’introduzione alla ricerca di base sul secolo XVIII,19 essa è stata tuttavia adeguata in pochi punti alle particolarità dei secoli XVI e XVII. Le seguenti avvertenze po­ trebbero essere d’aiuto: I dati relativi a ciascuna opera contengono l’indicazione differenziata delle fonti da cui è derivata l’informazione bibliografica, solitamente tramite la sigla di un catalogo di una biblioteca ovvero di un catalogo collettivo. Nel riportare l’opera, le indicazioni relative al titolo, al numero delle pagine e al formato, si riferiscono sempre al medesimo esemplare di fatto esistente in una determinata biblioteca. Per le poche opere non documentate nelle biblioteche il titolo è stato ricostruito nel modo più dettagliato possibile sulla base delle informazioni contenute nei documenti d’archivio e della dicitura del Bando. L’intestazione del nome dell’autore segue di regola la Gemeinsame Normdatei della Deutsche Nationalbibliothek oppure in alcuni casi un’altra biblioteca nazionale o grande catalogo collettivo dell’area linguistica dell’autore. Di conseguenza il nome viene riportato o nella lingua nazionale oppure nella variante preferita dalla letteratura scientifica. Per distinguere due autori omonimi si introduce l’aggiunta «» (il vecchio) oppure «» (il giovane). Le cariche di sovrani re­ gnanti o alti dignitari della Chiesa sono menzionate indipendentemente dal momento di assunzione delle funzioni; per esempio quella di «» (cardinale) viene riportata anche se l’autore fu elevato alla dignità di cardinale molto tempo dopo la pubblicazione e la condanna di un libro. Per gli autori che, quali collaboratori delle autorità censorie romane o periti esterni, hanno già un proprio profilo in uno dei volumi prosopografici, si rinvia, in una nota a piè di pagina, ai volumi «Personen und Profile» oppure «Prosopographie 18. Jahrhundert». L’intestazione dei loro nomi Cfr. Wolf, Einleitung 1701–1813, XXV–XXXII.

19

XLIII

Introduzione 1542–1700

segue quella di tali volumi. Quando manca il nome dell’autore, si ricorre al termine «Anonym» (anonimo). I dati supplementari sull’autore, sul luogo di edizione e sull’editore desunti dal catalogo consultato, non hanno richiesto alcuna nota a piè di pagina, ma sono stati posti tra parentesi quadre. Nel caso in cui essi, viceversa, contengano ulteriori indicazioni oltre quelle fornite dal catalogo, i medesimi sono stati posti tra parentesi quadre e muniti di una nota a piè di pagina che fornisce chiarimenti sulla documentazione. Nel riportare le informazioni sulle opere si è mirato alla massima completezza possibile. In molti casi è stato possibile trascrivere i frontespizi. Eventuali dediche sono state riportate così come appaiono sull’originale. Non si è fatta distinzione tra titolo principale e sottotitolo. Quando è stato possibile trascrivere il frontespizio, non si è messo alcun trattino per separare l’indicazione dell’edizione. Le legature sono sciolte senza utilizzare parentesi quadre. Privilegi e imprimatur sono stati trascritti e posti tra parentesi tonde. Ci si è astenuti dall’indicazione di un’intestazione uniforme del titolo, per esempio «[Epistolae]» prima di «Epistolarum Liber».

Riflessioni conclusive sull’utilità del Repertorio La descrizione sistematica del materiale archivistico fornita da questo Repertorio certo non sostituisce, per un esame approfondito di un caso di censura, la visita nell’archivio, ma può aiutare il ricercatore a potere utilizzare in modo effettivo il tempo dedicato alle ricerche d’archivio a Roma: non solo si fornisce uno sguardo d’insieme sul materiale esistente e la sua mole, ma anche un’anatomia del procedimento in questione. Si rende trasparente la struttura del procedimento e si offre una sistemazione cronologica e tematica dei documenti rilevati rispetto al materiale d’archivio relativo al caso. Così prende forma un primo, ma già piuttosto dettagliato disegno del caso che può servire da base per ulteriori ricerche d’archivio. Il Repertorio Sistematico si rivolge, come tutti i volumi della ricerca di base, non soltanto agli storici specializzati e ai conoscitori degli archivi romani. Al contrario vuole aiutare gli scienziati di tutte le facoltà – dalla giurisprudenza alla filosofia alla teologia e alle scienze letterarie – a occuparsi di opere censurate che appartengano all’ambito delle loro materie di specializzazione, basandosi sul materiale d’archivio delle Congregazioni dell’Indice e dell’Inquisizione. Proprio questo tema della censura libraria effettuata dall’Inquisizione sembra inaccessibile come un libro con sette sigilli. Il compito principale di questo Repertorio consiste nell’aprire i sigilli e rendere leggibile tale libro. Ogni persona interessata può comodamente dalla scrivania di casa propria determinare se e quali opere della sua area di ricerca furono denunciate e trattate a Roma, se furono proibite o no, dove si trovano i documenti relativi, e infine se vale la pena fare un viaggio a Roma.

Hubert Wolf

XLIV

Sebbene, già per la mole di documenti, non possa essere avanzata alcuna pretesa di completezza, consapevolmente non è stato scelto alcun limite tematico o geografico nel rilevamento dei documenti. Riferendosi anche ad altri fondi all’interno dell’ACDF dedicati alla censura libraria, il Repertorio è stato allargato allo scopo di consentire all’utente di farsi un quadro il più completo possibile delle sfaccettature dei singoli procedimenti. Le registrazioni dei singoli casi sono pertanto concepite per essere rappresentative e paragonabili tra di loro. Al tempo stesso consentono di eseguire delle ricerche precise attorno a singoli autori, opere e collaboratori delle congregazioni, soprattutto anche nell’interazione con le altre parti della ricerca di base, le cui interconnessioni vengono fornite nel volume dell’Indice analitico. La descrizione sistematica di una grande quantità di informazioni nei Repertori sulle Congregazioni dell’Inquisizione e dell’Indice consente infine di raggruppare individualmente un corpus di fonti archivistiche su un argomento trattato dalla censura libraria o su un genere di opere, il che non viene in misura paragonabile compiuto da alcun altro strumento ausiliare allo studio della censura libraria romana. Inquisizione

1570–1700

1701–1813

1814–1917

totale dei libri trattati

ca. 1.95020

ca. 1.700

ca. 1.100

condanne di libri

ca. 85021

ca. 550

ca. 290

opere non condannate

ca. 1.10022

ca. 1.150

ca. 810

202122

Il semplice sguardo ai numeri dei libri trattati, di quelli proibiti e di quelli non proi­ biti, fa già presagire quale miniera il presente Repertorio rappresenti per la ricerca sull’Inquisizione.

Questo numero si compone della somma delle opere proibite e non proibite. Opere a più volumi che furono proibite in toto contano come una condanna. Laddove tuttavia per ogni singolo volume di un’opera fu presa una decisione a parte, senza arrivare ad una sentenza sull’opera completa, le decisioni sono state contate separatamente. Si tratta di ca. 650 condanne di libri del Sant’Uffizio cui si aggiungono le condanne di ca. 60 volumi trasmessi dalla Congregazione dell’Indice al Sant’Uffizio e inoltre ca. 140 della categoria «weitere Bücherverbote» (ulteriori condanne). 22 Tra le opere non proibite si contano in questa tabella anche le opere su cui non fu presa alcuna decisione oppure su cui non esiste una decisione documentata, inoltre tutti gli altri casi dubbi. 20 21

XLV

Introduzione 1542–1700

Ringraziamenti Con la presentazione dei volumi della ricerca di base relativi al periodo dal 1542 al 1700 il progetto «Buchzensur durch Römische Inquisition und Indexkongregation» (censura libraria dell’Inquisizione Romana e della Congregazione dell’Indice) arriva alla sua conclusione. Dal 2002, e per dodici anni, il team del progetto finanziato dalla Fondazione tedesca per la ricerca Deutsche Forschungsgemeinschaft (DFG) ha visionato sistematicamente centinaia di metri di scatole d’archivio, e ha riportato e descritto innumerevoli documenti nelle tre parti della ricerca di base. Che un tale progetto gigantesco non sarebbe stato terminato entro la scadenza del 31 dicembre 2015, era prevedibile come anche che la redazione finale dei volumi avrebbe richie­ sto più tempo. I tortuosi percorsi di qualificazione e le conseguenze della legge tedesca sul lavoro a tempo determinato dei collaboratori scientifici presso le università (WissZeitVG) hanno preteso il loro tributo. Così non mi resta, a conclusione dello studio di oltre quattro secoli di censura libraria e di storia delle istituzioni, nonché come direttore di tre progetti a lungo termine finanziati dalla DFG, che formulare, con questo ringraziamento, tre auspici: 1. non tutto deve essere regolato nel dettaglio (così insegna la prassi della censura delle autorità censorie romane); 2. prendere tutto con calma (ciò vale soprattutto nell’amministrazione della ricerca e dell’università) e infine, soprattutto 3. non perdere mai la gratitudine per un team che funziona e la gioia del lavoro nei progetti. Senza le straordinarie possibilità di finanziamento di progetti a lungo termine, un progetto come questo non sarebbe stato pensabile. Pertanto il mio ringraziamento va ai Presidenti della DFG, in primo luogo al Prof. Dr. Ernst Ludwig Winnacker e al Prof. Dr. Matthias Kleiner (ebbi l’onore di far da Cicerone ad entrambi negli archivi del Vaticano), agli organi competenti e agli esperti, al direttore di programma Dr. Achim Haag e in particolare al direttore di programma Dr. Guido Lammers e a tutto lo staff di Bonn e di Berlino. In rappresentanza anche di tutti gli altri archivi e di tutte le altre istituzioni ringrazio l’Archivio della Congregazione per la Dottrina della Fede nella persona del direttore Dr. Alejandro Cifres, dell’archivista Dr. Daniel Ponziani e di Fabrizio Faccenda e Fabrizio De Sibi. Non può essere sempre stato facile, durante gli anni, dare un incondizionato sostegno al team del progetto. Dopo i lavori preliminari del compianto Volker Dinkels (per la bibliografia) e Liesbeth Ickx-Lemmens (per la Rubricella), il Dr. Bruno Boute si è assunto la responsabi­ lità di questo Repertorio. Voglio in particolare ringraziarlo per avere lavorato su un periodo difficile e per la sua forza decisionale sempre costruttiva nella stesura del Repertorio. Egli è stato affiancato dal Dr. Gianluca D’Errico, da Andrea Ottens e da Florian Warnsloh. Senza la squadra del progetto e della mia cattedra, questa impresa non si sarebbe potuta affrontare. Penso alle discussioni approfondite, al buon funzionamento della divisione degli ambiti di lavoro, al supporto sul piano tecnico e amministrativo, al reperimento di manoscritti che si supponeva non essere più esistenti, o anche sem-

Hubert Wolf

XLVI

plicemente al coordinamento e ai lavori per la conclusione del progetto anche dopo la scadenza ufficiale. … Desidero dunque ringraziare: le collaboratrici scientifiche e i collaboratori scientifici del progetto sulla censura libraria Dr. Andreea Badea, PD Dr. Thomas Brockmann, Dr. Jyri Hasecker e Dr. Judith Schepers; gli studenti che hanno prestato la loro collaborazione, in particolare Michael Ballhausen, Tobias Heinrich, Mirjam Meyer, Florian Reddeker, Andreas Schoch e Dorothe Stöver; la mia corrispondente in lingue estere Hedwig Rosenmöller per le sue ricerche bibliografiche meticolose e per la versione italiana dell’introduzione, Dr. Elisabeth-Marie Richter per la versione inglese; Therese Hansberger per la ricerca e messa a punto dei riferimenti bibliografici di opere in lingua ebraica; l’amministratore del mio Seminario, il PD Dr. Thomas Bauer, insieme a Maria Schmiemann, e infine, per quanto riguarda le questioni di comunicazione scientifica e management della ricerca, Dr. Barbara Schüler. Katharina Hörsting con la sua ditta Zeilenform si è occupata con una tranquillità stoica e con precisione insuperabile della composizione tipografica, e la casa editrice Schöningh si è dimostrata indulgente di fronte al ripetuto rinvio della consegna del manoscritto. Mi auguro che questo Repertorio incoraggi molte ricercatrici e molti ricercatori a lavorare con le ricche fonti dell’Archivio della Congregazione per la Dottrina della Fede e a rivolgere molteplici domande interessanti al più misterioso degli archivi ecclesiastici. È questo il motivo per cui abbiamo messo a punto questa ricerca di base.

Introduction 1542–1700 XLVII

Introduction 1542–1700

INTRODUCTION TO THE SYSTEMATIC REPERTORY ON BOOK CENSORSHIP BY THE INQUISITION 1542–1700 Translation by Elisabeth-Marie Richter “Auctores sacri suorum Librorum non sunt Auctores, sed Scriptores, & Notarij, & tamquam instrumenta; Auctor enim est Spiritus Sanctus, qui ipsorum linguae, & calamo insidet, ac praeest.”1 This quotation is taken from Gilbert Génébrard’s popular psalm commentary.2 Translated it reads: “The holy writers are not the true authors of their books, but rather scribes and notaries, tools so to speak. The author, in fact, is the Holy Spirit, who takes possession of their language and their pen and guides them”. According to this quote the Holy Spirit was the author of works dedicated to the spread of the Catholic faith or at least inspired those writers that compiled them – a statement that was not uncommon for the doctrine of the verbal inspiration of Scriptural Texts. But what happened if the author of another work evoked this guidance of the Holy Spirit? Thinking of the 1680s/90s: was such an appeal to the Spiritus Sanctus sufficient for author and work to end up in the clutches of the Holy Roman and Universal Inquisition, founded in 1542, or before the Congregation of the Index, established in 1571 as addition to the Holy Office? Carlo Caldori surely regretted using this quotation in the lenghty dedication to his tract “Del Sacro Santo Sacrificio della Messa”. Caldori’s book, the second edition of which appeared in Fabriano (Marche) in 1682, was intended as a manual for prospective priests. In the spring of 1690, it attracted the Inquisition’s attention. The Roman tribunal had it checked by its censor Paolo Andrea Borelli. His report confirmed all suspicions, so that the Holy Office eventually decreed that the tract written by the canon from Fabriano should be prohibited “donec corrigatur” by the Congregation of the Index. A petitionary letter from Caldori’s brother, who pleaded to rescind this prohibition in December 1690, was unsuccessful. Instead, the Inquisitor of Gubbio, who Carlo Caldori, Del sacro santo sacrificio della Messa per li sacerdoti nouelli, e per quelli, che sono prossimi alla dignità sacerdotale. / Del canonico Carlo Caldori. Da Fabriano [...]. - In Iesi: per Giu­ seppe Serafini, impressore dell’illustriss. communità, 1682, [1]. 2 Cfr. Gilbert Génébrard, Psalmi Davidis, Vvlgata editione, calendario hebraeo, syro, graeco, latino, hymnis, argumentis, & commentarijs genuinum & primarium Psalmorum sensum, Hebraismosque breuiter aperientibus, / A G. Genebrardo […]. - Parisiis: Oliua Petri L’Huillier, 1581, 157. 1

Hubert Wolf

XLVIII

was responsible for Fabriano, received an order from Rome to immediately withdraw the remaining copies of the book from circulation.3 Significantly, the trigger for this book ban was Caldori’s dedication, which contained the quotation that identified the Holy Spirit as inspiration of sacred literature. This alone was, of course, not enough for the Roman Inquisition and its “little sister”, the Congregation of the Index, to condemn it. By using this quotation Caldori had drawn attention to an author most of whose works had been forbidden two years earlier: Piermatteo Petrucci, an Oratorian, who was bishop of Jesi and one of the leading men of the quietist movement in Italy. In December 1687, he had been forced to revoke his teachings in Rome. In February 1688, the majority of his publications were placed on the Index of Prohibited Books. Caldori’s treatise followed suit two years later. Caldori’s case is just one of the many hundreds of book censorship proceedings held in the 16th and 17th century that are documented in the present “Systematic Repertory on Book Censorship by the Inquisition”. This case exemplifies that the repertory is closely connected and entangled with the other volumes of the basic research. The proceedings against Caldori’s tract “Del Sacro Santo Sacrificio della Messa” were initiated in the Holy Office. Therefore, its course and the corresponding documents are described in the present volume. As, however, the men in the Inquisition referred the case to the Congregation of the Index, whom they ordered to prohibit the book “donec corrigatur” and to publish the ban, the subsequent proceedings are documented in the “Systematic Repertory on Book Censorship by the Congregation of the Index” listed under the date of the session held on 29 August 1690. The bando, on which the Roman judgment was made public, can be found in the edited bandi collection (Bando of 29 August 1690). The key figures within the Roman censorship bodies that were involved in this case can be looked up in “Personen und Profile”. There you will, for example, find the biographical profiles of Caldori’s censor, Borelli, and of the actual protagonist in the case, Piermatteo Petrucci.4 He did not only know the Roman censorship apparatus from the part of the dock. Before his works and teaching were condemned, he had been created cardinal by Innocent XI, a sympathizer of Quietism, and had joined the Congregation of the Index. In the history of the Roman Inquisition, “careers” that resemble Petrucci’s are all but unusual; indeed, there are many censors that were censored and vice versa. And this is only one of the reasons why the history of this institution does not cease to fascinate researchers until today. The systematic repertories, which describe the censorship proceedings, fundamentally differ in their structures. The repertory of the Congregation of the Index fully documents the individual sessions deducing the relevant information from the diarii or the invitations to the sessions. When compiling the repertory on book censorship by the Congregation of the Index the series relevant to repressive and preventive book censorship were evaluated systematically. The fact that we chose divergent approaches when compiling the two repertories is due to the fact that the Holy Office convened On this case see ACDF SO CL 1690–1692, no. 7. See Borelli’s biographical profile in: Personen und Profile; Petrucci’s in: Prosopographie 18. Jh.

3 4

XLIX

Introduction 1542–1700

significantly more often and dealt with a wide range of tasks, so that book censorship only represented one duty among many others – whereas the Congregation of the Index was solely responsible for book censorship. The volumes of the basic research 1814–1917 and 1701–1813 were compiled according to the same principle.5 Consequently, however, there is a limitation: unlike the repertory for the Congregation of the Index, the repertory for the Inquisition cannot claim to be complete. This primarily applies to censorship cases documented in archival series that could not be evaluated within the framework of the project. Besides, due to the overall archival situation a total documentation is most difficult to accomplish. Not only is it hardly manageable to evaluate all collections of the Holy Office due to the abundance of material (the collections of the Congregation of the Index, in contrast, are much more compact); as comprehensive material on book censorship is kept outside the ACDF it is sheer impossible to raise a claim to completeness. In order to at least partially compensate for this restriction, we decided to describe the collections consulted for the 16th and 17th century more in detail than for the 18th and 19th century. Hence, more information on the individual cases is provided. The systematic claim of the repertory is taken account of in two ways: firstly, the material is dealt with systematically by presenting it in a similar way for each case; secondly, the systematic evaluation of the material enables to trace a precise “anatomy” for each case in a standardized form. This, for example, can be seen if you look at the expansion of the “Weiterhin beiliegend” (also enclosed) section. The repertory’s structure, which is arranged according to the archival series (and not according to the sessions as in the repertory for the Congregation of the Index), also entails that only the censors are systemically named, whereas the mention of all further congregational personnel involved in the proceedings is omitted. However, the volumes “Personen und Profile 1542–1700” offer a greater insight into the composition of the censorship body. They present the core personnel of the Roman Inquisition beyond the censors cited in the expert block of the repertory, more specif­ ically the cardinal members, commissioners, assessors, notaries and the Magistri Sacri Palatii.6

Accessing the sources When preparing the systematic repertory documenting the censorship activities of the Inquisition the following three basic archival collections from the ACDF were consulted: See Wolf, Einleitung 1814–1917, 64f. and 82; Wolf, Einleitung zu den Systematischen Repertorien 1701–1813, VIII. 6 On the criteria according to which they were included see the introduction in Personen und Profile. 5

Hubert Wolf

L

1. a total of 22 bundles of the series ACDF Sanctum Officium Censurae Librorum 1570–1700 (SO CL), each with a varying number of fascicles containing material on one or more works that were dealt with by the Inquisition. As for the 18th and 19th century, the Rubricella on this series offer a first access to this material. The fascicles that are quite diverse both quantitatively and qualitatively contain: a) in some cases, the works or manuscripts that were dealt with; b) correspondence with inquisitors, nuncios and ordinaries who were entrusted with the cases on site, as well as with other persons (such as procurators of religious orders or authors). Quite often the censorship proceedings were initiated after such correspondence “from the outside” had arrived in Rome. The letters received by the Holy Office and chancery notations thereon are more often contained in the fascicles than the drafts of the answers authored by the Inquisition. However, in many cases the decrees help to reconstruct their content, if only in general terms. c) the congregation’s internal material, such as the censors’ reports, minutes of the meetings of the qualificators or consultors of the Holy Office, the relationes on the proceedings (for instance, authored by the assessor), lists that document the voting behaviour of the congregation’s cardinal members; drafts for bans or revocation formulae; d) the external material received by the congregation, such as requests (e.g. from authors or religious superiors); explanations by authors whose works were dealt with; external reports, for example commissioned by local inquisitors or bishops. Furthermore, the fascicles sometimes contain works that finally were not dealt with by the Inquisition. 2. nine volumes of ACDF Sanctum Officium Tituli Librorum (1640–1701) (SO Tit. Libr.) are relevant for the period in question. A circular letter dated 28 January 1640 reveals where the material deposited here comes from. Therein all Italian local inquisitors were requested to immediately send the Holy Office the frontispieces of those works which were to be printed or published in the area they were responsible for.7 Accordingly, the volumes contain hundreds of letters which were handed over to the congregation by local inquisitors or nuncios, frequently via the Secretariat of State. The books in question here are therefore works not published (yet). Occasionally, however, this series documents that some works that had already been published were handed over to the Holy Office. This observation as well as the discovery that requests to have a granted imprimatur backed by the central Roman office were sometimes also filed in the SO CL series, testifies to a certain elasticity in the arrangement of the material in the congregation’s archive during the 18th century. In the volumes bundled in fascicles from 1678 onwards we find: The letter is filed in the first volume of the series Tituli Librorum comprising the period from 1640 to 1658. Edition and translation in Jyri Hasecker, Quellen zum System päpstlicher Pressekontrolle in der Neuzeit (1487–1966) (Römische Inquisition und Indexkongregation 19), Paderborn et al. 2016, 315 and 548 (B 9).

7

LI

Introduction 1542–1700

a) correspondence with local inquisitors; b) most commonly a handwritten copy of the frontispieces; c) sporadically, less comprehensive publications, reports, relationes and the like are included, although this is only seldom the case in comparison to the SO CL series. 3. Finally, the volume ACDF Index Protocolli 22 (Index Prot.) contains two lists of decrees on book censorship that the Holy Office compiled in the second half of the 16th century. They represent the best way to systematically approach the Holy Office’s censorship activities during the second half of the 16th century. Most probably, they were created for internal use around 1601, while the new edition of the Index Librorum Prohibitorum was prepared. The lists follow each other chronologically, which is why the first one was probably already there when the second one was compiled. a) the first list is filed in ACDF Index Prot.  22 (fol. 554r–561v), bears no title and quotes decrees from 1550 to 1596. It is preceded by a “Nota Alphabetica Librorum omnium a Cong[regatio]ne Romana S. Officii damnatorum ab Anno 1550 usque ad annu[m] 1596 per Notariu[m] ex Decretis S. Officii tradita”;8 b) the second list is filed in ACDF Index Prot. 22 (fol. 172r–174r). It is entitled “Decreta facta in Cong[regatio]nib[us] S. R. et Univ[ersa]lis Inq[uisitio]nis occasione diversor[um] libror[um] Decreta 1597–1601”, hence citing decrees from 1597 to 1601. Apart from these basic series, two other archival collections were consulted, which grant an insight into further censorship cases and details of the proceedings: 1. The documents filed in ACDF Sanctum Officium Stanza Storica (SO St.St.) make up more than half of the ACDF’s entire material: the series consists of more than 2.500 volumes that fill several hundreds of metres of shelf space. It is a collection of older series and Miscellanea, which also include cases whose documentation was too voluminous to be filed in Censurae Librorum or which deal with a specific topic and were therefore filed as a separate sub-series. It is, however, impossible to deduce a systematics according to which certain cases were transferred to the Stanza Storica, since similar causae are preserved in Censurae Librorum. Some of the volumes’ titles unmistakably suggest that the bundle indicated contains material on book censorship. In other volumes (such as in the archival collections on Jansenism, in the volumes on “Dubia circa Sacramenta” as well as in the “Spogli” of cardinals as Ulderico Carpe­ gna or Girolamo Casanate) relevant material can be found as well, since, of course, book censorship did not take place in an isolated space, but within the framework of broader controversies. They were evaluated selectively. 2. Additionally, the Decreta Sancti Officii 1600–1660 (SO Decreta), i.e. the Inquisition’s “log books”, were consulted. They document the decisions made in the cardinals’ sessions (Feria III and IV) and in the congregation’s meetings See ACDF Index Prot. 22, fol. 550r–552r.

8

Hubert Wolf

LII

“coram Sanctissimo” (generally Feria V). Since 1600, averagely one volume was filled each year, which is not surprising given the frequency of meetings and the wide range of tasks. In most cases, not only the decisions, but also a brief hint to the reference point of the decisions is given, such as the request or denunciation that prompted the proceedings. The Decreta volumes have their own indices. From 1600 onwards, they commonly contain the entry “Liber/Libri cui Titulus”, which makes it easy to discover the congregation’s decisions on printed works in the Decreta volumes. If it were not for these entries, a complete examination of the Decreta volumes would be indispens­ able, which, of course, is hardly viable and extremely time-consuming when dealing with an investigation period as long as ours. However, it is important to bear in mind that not all decisions on book censorship arrived at by the Holy Office can be found via the register entries; on the one hand, the references are incomplete and on the other, some decisions relevant to censorship may be veiled behind other entries. Moreover, some decisions made during the particular congregations were not documented in the Decreta. Considering these findings, we decided to divide the repertory for the Inquisition into four parts: Just as in the volumes pertaining to the 18th and 19th century, the basis is and shall be Censurae Librorum, the only series exclusively documenting censorship cases. It was evaluated systematically, recorded in full and complemented with materials from SO Decreta, Tituli Librorum and, in case we found any references there, from the Stanza Storica. As for the 18th century, the Tituli Librorum series was systematically evaluated for the period investigated here. As a rule, the results thereby obtained are assigned to the corresponding entry in SO CL, so that all information on one and the same censorship case obtained in different series is jointly listed. However, a full documentation of the Tituli Librorum series, more precisely of the letters in which the local inquisitions reported on the approval or refusal of printing licenses for certain works, would go beyond the scope of the basic research. Nevertheless, it is worth mentioning that they are of great interest for book history and for the course of the proceedings within the Holy Office, especially with regard to how centre and periphery communicated. Only two kinds of proceedings are included: firstly, all cases in which it was decreed that the work should be sent to Rome for further examination, and secondly, those causae in which a copy of the printed work sent to Rome was enclosed with the fascicle or in which at least its transmission was clearly documented. In these cases, the material in Tituli Librorum, so to speak, presents the prelude to the proceedings within the Holy Office, which occasionally recur in Censurae Librorum. Only in case no fascicle on the works dealt with was found in Censurae Librorum are fascicles from Tituli Librorum included below in the repertory’s separate section “Tituli Librorum”. Whether collections of the Stanza Storica are recorded depends on Censurae Librorum: they are included in the repertory, if there is an empty fascicle in Censurae Librorum with a cross-reference indicating that the material was transferred to the

LIII

Introduction 1542–1700

Stanza Storica. In these cases, the electronic inventory of the ACDF available in the congregation’s intranet was used to identify the relevant volumes in the Stanza Storica collections. Subsequently, the material was included systematically and in full according to the model applied for the cases from Censurae Librorum. For the period from 1600 to 1660 the Decreta SO were only included in addition to the aforementioned Censurae Librorum (p. r. n. Stanza Storica) and Tituli Librorum; during this stage the information in these series appears in an even less standardized form than later, so that the entries from the Decreta SO sometimes provide further information here. The Holy Office’s “Dekret-Listen” (decree lists) build up a third separate section within the repertory. They are filed in Index Prot. 22. Since these lists concern the Inquisition’s “founding period”, more precisely the second half of the 16th century, they were systematically included (unless they appear in SO CL). These lists can bridge information gaps remaining after the evaluation of the other source series, since indications unequivocally assignable to book censorship are relatively rare for the Decreta SO from 1548 to 1600. A fourth part contains “Weitere Bücherverbote des SO” (further book bans by the SO). These prohibitions imposed by the Sanctum Officium were published on a bando, without there being further documents on the case in the core series SO CL and SO Tit. Libr. Material on these proceedings may be kept in the congregation’s other archival collections, such as the SO Decreta or the Stanza Storica. However, this could not be investigated within the framework of research on the systematic repertory. Time-wise, the material evaluated and thereafter documented in the repertory is distributed very unevenly within the investigation period. Only about a quarter of the documents pertain to the foundation period and the decades up to 1660, while a little less than three quarters relate to the period from 1660 to 1700. For the latter period, the quantity, quality and standardisation of the historical material can be compared to that of the first half of the 18th century. However, this imbalance does not mean that the Holy Office censored fewer books in the first half of the 17th century. For if we compare the number of entries quoting “Liber cui titulus” in the registers of SO Decreta from 1600 to 1660 with the number of works dealt with in the second half of the 17th century, it becomes obvious that no fundamental change in the congre­ gation’s prohibition behaviour is perceptible. One reason for the divergent concentration of documents recorded in the repertory is simply the fact that the documents preserved in the series considered turned out to be more incomplete during the earlier years. Of course, this also lies in the nature of older archival material. Quite interestingly, precisely the same observation is made when evaluating other collections in the Vatican archives. Only gradually did elaborate archival customs and rules come up within the single curial authorities.9 For the late 16th and early 17th century, for example, the archives of the “papal families” kept in the Vatican Secret Archives and the Apostolic Library – such as the Borghese, See Erwin Gatz, art. Kurie, Römische II, in: TRE 20 (1990), 347–352 (lit.).

9

Hubert Wolf

LIV

the Ludovisi-Boncompagni or the Barberini – are of high importance. They contain several theological writings and therefore probably also extensive material on book censorship. However, it was impossible to evaluate them when compiling the present repertory, also because the material on the special sessions on Jansenism held in the years from 1640 to 1660 was archived separately. The corresponding collections are located in the Stanza Storica and primarily document the Roman debates on French and Belgian journalism in France and Belgium. As stated above, these collections could only be considered very selectively when compiling the present repertory.

The structure of the repertory documenting the Inquisition’s book censorship proceedings The structure of the case entries largely resembles that of the repertories pertaining to the 18th and 19th century. It is broadly similar for SO CL and SO Tit. Libr. and provides precise information on the work dealt with, the course and outcome of the proceedings as well as further additional information that might be of interest (see illustration on p. XVf.).10 1. In the headline the archival series, the location of the relevant volume and the fascicle number are indicated. Since the fascicle numbers are central reference points for the index volume of the basic research series, they were added in square brackets in case the sources did not provide this information: a) If a volume of SO CL contains a fascicle that is not listed in the Rubricella and therefore has not been assigned a number, the previous fascicle number is resumed and expanded by “bis”, “ter” or “quater”. Frequently, this is the case with fascicles whose content has been filed in the Stanza Storica. b) The material contained in the first four volumes of Tituli Librorum for the period from 1640 to 1677 is arranged chronologically. The fascicles are not numbered consecutively. c) As far as the Holy Office’s decrees cited in the lists filed in ACDF Index Prot. 22 are concerned, a headline is provided for each decree entry, thus creating the necessary reference for the register. The headline contains the location and the number referring to this entry, the decrees being arranged chronologically. The headline is followed by the title of the fascicle indicated in SO CL, which is deduced from the Rubricella. In case it is missing, the fascicle’s label was transcribed from the archival collections. Since a similar title is missing in The examples were chosen so as to contain various peculiarities. Due to redundancy, no examples from Tit. Libr. and from Index Prot. 22 are given.

10

LV

Introduction 1542–1700

the other series, the entry is omitted there. The Rubricella entry resembles the Bando entry in the list of “further book prohibitions by the SO”. 2. The location and the fascicle’s title are followed by the precise bibliographical identification of the works dealt with. If more than one work was on the agenda, the books’ titles are numbered consecutively in the order in which they appear in the Rubricella entry. However, it may occur that not all the works whose negotiation is documented in the respective fascicles on the case are listed in the Rubricella. Although they are not mentioned in the fascicle’s title, these works are bibliographically identified in the section “Ferner wurde(n) verhandelt” (also dealt with) and numbered consecutively resuming the Rubricella’s count. If the material on the case was transferred to the Stanza Storica, the bibliography of the works dealt with is followed by a corresponding reference to the collections, marked → and highlighted in bold (see illustration on p. XVIII). 3. This is followed by the sections “Gutachter/Gutachten” (censor/report) and “Dekret/Bando” (decree/bando), which offer a standardized “anatomy” of the proceedings on the works dealt with: a) “Gutachter/Gutachten”:11 In general, all Roman reports were recorded. As in the 18th, but unlike the 19th century, only a handwritten version of all reports is available. The corresponding classification (“hs.”/“Druck”, “ms.”/“print”) could therefore be omitted. This section is completely missing if the fascicle does not contain any reports. If several works were dealt with, those works no reports were detected on are recorded first. Subsequently, all reports enclosed to the files are cited, indicating the numbering of the works dealt with in round brackets in order to assign the reports to them unambiguously. If more than one report was authored on one or several works, they are listed in chronological order. If it remained uncertain which works the report refer to, the titles in question are furnished with a question mark and a comment. The location of each report is specified by indicating the folio within the fascicle on the case. If the report is filed in other collections, a complete source reference is provided. In addition, the entry contains information on the length and the date of the report. If the date is in square brackets, the report was not dated so that it had to be reconstructed from minutes of the sessions or from covering letters. It thus indicates a terminus ante quem, usually the date of the session in which the cardinal members of the Holy Office discussed the censor’s report. If the date is in square brackets and furnished with a question mark, it indicates the date on which it was commissioned. This information was commonly reconstructed from a decree or sometimes from chancery notations. In these cases, the date is to be regarded as a terminus post-quem for a possible preparation of the report. Since there are no further references to On including censors and reports in general see Wolf, Einleitung, 86f.; Wolf, Einleitung 1701–1813, XIIIf.

11

Hubert Wolf

LVI

the report apart from it being commissioned, it is not even possible to say whether it was actually written. The indication of the censors’ names follows the definitions given in “Personen und Profile”. If a censor mentioned in the present repertory was already assigned an entry in the volumes on the period from 1701 to 1813, this is referred to in a note. If the censor could not be identified, the note “keine Angabe” (no information) is given. All reports mentioned in the corresponding section of this repertory are, in case their author could be identified, also listed in the censors’ biographical profiles in “Personen und Profile”. Other than in the repertories pertaining to the 18th and 19th century the joint sessions of the Holy Office’s theologians are documented as well. If they took place, the minutes of the session in which the theologians gave their verdict (qualification) on a work or on propositions taken from it were recorded in the report section.12 The minutes list all participants that took part in the meeting. In the “Gutachter” section, they are listed en bloc following the order in which they are cited in the source document. If reports were authored or signed by several censors, without there being evidence on a joint meeting to reach the verdict, these documents are taken as joint reports, just as in the volumes on the 18th century. Accordingly, each censor is recorded in a line of his own. Square brackets are used if the report is unsigned and if the censor’s identity was determined from the files (e.g. from an endorsement, from indications in the decrees or the relationes, or occasionally by comparing handwritings). If a censor’s authorship is uncertain, this is explained in a footnote. The censor’s name is then quoted in square brackets and furnished with a question mark, if the sources only offer information on him being commissioned and if no report and no reference to him presenting it could be found. Nevertheless, the fact that he was commissioned is recorded for two reasons: firstly, because the report may possibly be found in other collections of the ACDF or in other archives and, secondly, because this fact represents an important starting point for further research on both the case and the censor (it may e.g. be helpful to ascertain if the censor covered a specific area of competence). b) “Dekret/Bando” (decree/bando): Whereas in the volumes pertaining to the 18th century only the prohibition decree and the date of the bando were recorded, entries in the decree section are now provided for all the works dealt with, thus offering precise information on the outcome of the Roman proceedings. We recorded the “principal decrees”, i.e. the decisions that represent a final decision for the case. If a case was reopened, we recorded all those decrees that document In case these documents are identified as “minutes of the qualificators’ meeting” in a note, the term “qualificators” does not refer to the participants’ office or rank, but to the specific method of theological censorship.

12

LVII

Introduction 1542–1700 the various proceedings or proceedings stages. If several works were dealt with, the decrees are listed in chronological order, following the numbering of the works in the repertory. If the proceedings took an identical course, the decrees on several works are only recorded once.13 In case the proceedings were independent of each other or just had a few similarities (e.g. a common denunciation), each work is given a decree entry of its own.14 Not only the decree, but also the primary form of the prohibition’s publica­ tion is listed: if the prohibition was published on a bando of the Inquisition (abbreviation: SO) or of the Congregation of the Index (abbreviation: CIndex), it is listed under the corresponding date in the edited bandi collection. If the prohibition was published as an edict issued by the Magister Sacri Palatii, as a papal breve or by a papal bull, it is recorded, but not included in the edited bandi collection. If the work was prohibited, but no publication of the prohibition could be ascertained, this information is included in a footnote to the decree. The footnotes to the decree contain important information on the course of the proceedings, as far as its single stages can be ascertained: a slightly standardised, free reproduction of the verdict in German;15 information on the initiation or reopening of the proceedings;16 dates and explanations of the Holy Office’s “interlocutory decrees”, i.e. those decisions made by the authority before the final decision on a case;17 the indication if a work appears in other entries within the repertory; and, if no prohibition decree could be ascertained, a note on the prohibition of the work.18

The numbers of the works dealt with are given in round brackets. Example 1 presents an exception to this rule: here, the decrees on the works listed under nos. 1 and 2 are identical, but since the work quoted under no. 1 is mentioned on a bando, whereas the one listed under no. 2 is not, a separate entry is offered for each of the two works. 14 The consequent multiple reproduction of identical information was deliberately put up with in order to present the steps of the proceedings as compactly as possible. 15 Only the verdict itself is quoted. References to procedural aspects, such as the submission of a report or a letter, are generally not taken into account, since they are documented elsewhere. 16 These usually include letters or requests, in which one or more works were denounced or simply sent to Rome; in other cases, the fact that title pages or manuscripts were sent to the Sanctum Officium in the context of imprimatur questions is to be regarded as the opening of proceedings. Where possible, this information is enhanced by a date which, together with the date of the decree, provides the chronological framework for the proceedings (beginning and end). 17 These include: instructions to send the work or manuscript to the Sanctum Officium, commissions of censors, reading and confirmation of the receipt of letters, etc. – in other words, “decrees” that (probably) do not represent a terminus for the proceedings. In addition to their date, only their location within the files or in another source collection (such as ACDF SO Decreta) is given, including a page reference. These interlocutory decrees are not recorded due to the enormous amount of work involved. They have a double function for the documentation of the proceedings: firstly, they give an overview of the proceedings’ chronology and secondly, they provide important information on the chronological classification of the material within the proceedings, as these decrees appear as endorsements on documents that are enclosed as well. 18 This is done in three cases: 1) if the work was banned, but no prohibition decree could be ascertained; 2) if the work was already banned in this or an earlier edition; and 3) if the work was (subsequently) banned in another (later) edition. 13

Hubert Wolf

LVIII

The value of these indications is substantial when compared to the volumes on the 18th and 19th century, as they offer useful tools to understand and to reconstruct the complex process anatomy. 4. In the last section, material additionally attached is listed systematically. The section “Weiterhin beiliegend” had already been introduced in the previous volumes. In the repertory pertaining to the 19th century it was used to list all the printed works (books, newspapers, devotional pictures, etc.) contained in the fascicle without being dealt with. In the volumes relating to the 18th century this section helped to show that the Inquisition in Rome was intertwined with the local authorities in many ways, as it offered multifarious hints to the “peripheral” material in Rome (relationes from local inquisitors, etc.). While the potpourri of other documents contained in the mass of fascicles and volumes had so far been recorded only partially and rather unsystematically, it is now for the first time recorded systematically. Therefore, four categories were introduced: a) “Korrespondenten” (correspondents): The entire correspondence enclosed with the fascicle is compiled and all those persons involved are enumerated. The letters or requests, which play a key part and represent a reference point for the initiation or reopening of the proceedings, are mentioned in the footnote to the decree. Besides, the correspondence is used to class all documents received from the periphery with the proceedings, both in terms of content and chronology. In case a correspondent is a Church dignitary, who can be clearly identified because of his office, it is not the person’s name, but only his office that is cited. An exception to this rule is made when a bishop or inquisitor is the author of a work dealt with. Thus, you see straightaway that the author is among the correspondents. b) “Weitere Akten des SO” (further SO material): In this section the congregation’s internal material attached to the fascicle is recorded: this includes the relationes (chiefly independent documents and no endorsements pertaining to individual documents), notes, lists containing the cardinals’ votes and the revocation formulae drafted by the Sanctum Officium. The Holy Office’s bandi prints and their handwritten drafts are not comprised, as they are included or recorded in the edited bandi collection. c) “Ferner beiliegend” (also enclosed): Here, the material enclosed with the fascicle from outside the congregation is documented. This includes requests, denunciations, explanations or replies from authors, works, printed theses or manuscripts that finally were not dealt with, but enclosed with the fascicle, relationes and reports from the periphery (from local inquisitions, dioceses, nunciatures) as well as documents from other congregations (e.g. the Congregation of the Index, the Congregation of Rites and the Propaganda Fide). Where possible, these documents are listed as attachments to the respective letters enclosed

LIX

Introduction 1542–1700

to which they were sent to the Holy Office. This helps to class them with the proceedings both chronologically and as far as their content is concerned. d) “In den Akten auch erwähnt” (also mentioned in the files): Here, those works mentioned in the files that neither came to trial nor were attached to the fascicle are listed in alphabetical order. In contrast to the other sections, no claim to completeness is made here; the selection answers the purpose of showing the wider context of the respective case. In the headline of the entries pertaining to the repertory’s parts “Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22” and “Weitere Bücherverbote des SO” you will find the numbered entry of the lists filed in Index Prot.  22 respectively in case of further book bans by the Holy Office the date of the bandi (see illustration on p. XXIII). As usual, the forbidden work is identified by means of a precise bibliographical reference.

Bibliographical guidelines The aim of the often time-consuming bibliographical research was to identify a forbidden or negotiated work as accurately as possible, quoting precisely the edition on which the censors in Rome based their report and which a ban was aimed at. In all the volumes of the basic research, the bibliographical entry is presented in a standardized form, albeit shortened in “Personen und Profile”. As occasionally different editions of the same work were dealt with and/or banned in Rome, different bibliographical entries may in some cases be presented for one and the same work. The bibliography in this repertory is based on information gathered from the reports or from other documents filed in the ACDF and used for the respective entries. If the documents offer no hints on the edition that was dealt with, the information from the bando is taken as a basis, in case it is available. If the edition dealt with cannot be determined neither from the documents nor from the bandi, the edition that appeared most shortly before the proceedings is indicated with a footnote referring to the edition that was determined to have appeared the earliest. The form of the bibliographical entries is largely based on the criteria set out in the introduction to the volumes of the basic research pertaining to the 18th century.19 A few points, however, have been carefully adapted to the particularities of the 16th and 17th century. Below this will be explained in greater detail. The source of information for all data offered within a title record is identified in a clearly distinguishable manner, usually by citing the abbreviation of a library or a union catalogue. All information on a work’s title, length and format offered in the title record refer to one and the same copy physically existing in a particular library. For See Wolf, Einleitung 1701–1813, XXV–XXXII.

19

Hubert Wolf

LX

the few titles no information could be provided on, a title record is created as detailed as possible according to the existing documents and the bando entry. The authors’ names are usually quoted according to the GND (Gemeinsame Normdatei, Integrated Authority File) of the German National Library or a large national union catalogue from the author’s language area. Consequently, the name is given either in the vernacular language or in the variant mainly used in literature. To distinguish between two authors of the same name, the name affix “” / “” is added. The offices of rulers and Church dignitaries are indicated independently of the beginning of the respective term of office; “”, for example, is quoted even if the author was elevated to Cardinal only years after a work was published and prohibited. If authors received an entry in “Personen und Profile”, either as employees of the Roman censorship authorities or as external experts, a footnote refers to the respective volumes or to the “Prosopography” pertaining to the 18th century. Their names are quoted according to the standardized form determined there. The specification “Anonym” (anonymous) shows that the author’s name is missing. Data on the author and the imprint obtained from the catalogue entry used does not require a footnote, only square brackets. In case they go beyond the indications contained in the catalogue entry, they are put in square brackets and explained in a footnote that offers further evidence. The title entry is intended to be as complete as possible. In many cases we transcribed title pages. Dedications on the title page are included as found on the front page. No distinction is made between main and secondary titles. In case a title page was transcribed, the indication of the edition is not separated from the title by means of a horizontal line. Ligatures are dissolved without adding square brackets. Privileges and printing permissions published on the title page are transcribed and put in round brackets. Standardized forms of the title such as “[Epistolae]” for “Epistolarum Liber” are not included.

Concluding considerations on the use of the repertory Although the repertory systematically describes the source material on book censorship, this does not release researchers from visiting the archives in order to analyse a censorship case. The present volume rather helps them to make efficient use of the precious time in the Roman archive: not only an overview of the available material and its extent is provided, but also of the anatomy of the respective proceedings. By highlighting its structure and classifying the relevant sources on the case both chrono­logically and in terms of content, a first, but already quite detailed sketch of the case is offered, which can be used as a basis for further archival research.

LXI

Introduction 1542–1700

As all volumes of the basic research, the systematic repertory is not only intended for expert historians and connoisseurs of the Roman archives. On the contrary, it is supposed to help scholars from all disciplines – from law studies to philosophy and theology to literary studies – to explore the prohibition of works from their fields based on the archival material of the Inquisition and the Congregation of the Index. Book censorship by the Inquisition truly is a book of at least seven seals. Opening these seals and making the book readable is the main goal of this repertory. At home at the desk, anyone interested can find out which works from their discipline were reported and examined in Rome, whether they were banned or not, where the material is located – and whether it is worth going to Rome. Although on the one hand no claim to completeness can be made here due to the quantity of material, we on the other hand deliberately decided not to set any thematic or geographical restrictions when describing the documents. By adding further ACDF collections on book censorship to the repertory we aimed at providing as complete an insight into the facets of the individual proceedings as possible. The approach chosen therefore pursues the aim of making the case studies rep­ resentative and comparable. At the same time, it enables precise in-depth research on individual authors, works and collaborators of the congregations, most notably because of the entanglement with the other volumes of the basic research; all crossreferences are disclosed in the register volume. Systematically gathering a plethora of information from the repertories on the Inquisition and the Congregation of the Index, offers the possibility to compile a corpus of sources on a specific subject related to book censorship or on a particular genre or work – something which no other tool on Roman book censorship accomplishes so far. Inquisition

1570–1700

1701–1813

1814–1917

Books dealt with

ca. 1.95020

ca. 1.700

ca. 1.100

Book bans

ca. 85021

ca. 550

ca. 290

Books finally not prohibited

ca. 1.10022

ca. 1.150

ca. 810

202122

A first overview of the sheer number of books dealt with, both forbidden and not forbidden, gives an idea of the treasure trove this repertory represents for the Inquisition alone. This number is made up of the prohibited and not prohibited books. If in case of multi-volume works the complete works are prohibited, this ban is counted as a single ban. If, however, separate decisions were arrived at for each volume and if therefore it is impossible to make statements on the complete work, the single decisions were counted separately. More specifically, the following bans were imposed: approx. 650 by the SO, plus approx. 60 volumes that were transferred to the Holy Office by the Congregation of the Index and additionally about 140 works counted under “further book prohibitions”. 22 “Not prohibited” also includes those works no decision has been reached on, no decision could be reconstructed on and all other cases of doubt. 20 21

Hubert Wolf

LXII

Acknowledgments With the presentation of the volumes of the “Basic Research 1542–1700” the project “Book Censorship by the Roman Inquisition and the Congregation of the Index” comes to an end. Ever since 2002, the project team, financed by the German Research Foundation (DFG), has systematically evaluated uncountable metres of shelf space of archive boxes over a period of twelve years and recorded countless documents in the “three pillars” of the basic research. It was clear that such a mammoth project would not end on 31 December 2015 prompt, but that the completion of the volumes would take longer. The intertwined qualification paths and restrictions caused by the law on fixed-term contracts for employees at German universities (WissZeitVG) just take their toll. So, after working on more than four centuries of book censorship and institutional history and as the project leader of three DFG long-term projects, there are three concerns for me left to address in these acknowledgments: 1) not everything has to be regulated down to the last detail (this is what the Vatican’s censorship practice teaches us); 2) always keep calm (this applies to research and university administration above all); and finally and especially: 3) never lose gratitude for a working team and the joy in project work. Such a project would not have been possible were it not for the excellent funding opportunities in long-term projects. And this is why I would like to thank the presidents of the DFG, above all Prof. Dr. Ernst Ludwig Winnacker and Prof. Dr. Matthias Kleiner, both of whom I had the honour of leading through the Vatican archives in Rome, the responsible reviewers and committees as well as the programme directors, Dr. Achim Haag and especially Dr. Guido Lammers, and all the staff in Bonn and Berlin. In place of all the archives and institutions I would like to thank the archive of the Congregation for the Doctrine of the Faith, more precisely its director Dr. Alejandro Cifres, its archivist Dr. Daniel Ponziani as well as Fabrizio Faccenda and Fabrizio De Sibi. It was certainly not always easy to support the project team unreservedly. After the ground had been prepared by the recently deceased Volker Dinkels (as far as the bibliography is concerned) and Liesbeth Ickx-Lemmens (as far as the Rubricella are concerned), Dr. Bruno Boute took over the responsibility for the present repertory. My special thanks go to him for his work on this difficult period and for his unceasing and constructive decision-making power in the preparation of the repertory. He was assisted by Dr. Gianluca D’Errico, Andrea Ottens and Florian Warnsloh. Without the contribution of the project and seminar team, it would definitely have proved difficult to shoulder this project. This includes all discussions on the content, the self-evident division of work areas, the technical support as well as the relief from all paperwork burdens, the unearthing of manuscripts that actually no longer exist, or simply the coordination and handling after the end of the project... And so I would like to thank: the scientific staff of the book censorship project Dr. Andreea Badea, PD Dr. Thomas Brockmann, Dr. Jyri Hasecker and Dr. Judith Schepers; the student assistants, especially Michael Ballhausen, Tobias Heinrich, Mirjam Meyer,

LXIII

Introduction 1542–1700

Florian Reddeker, Andreas Schoch and Dorothe Stöver; my foreign language correspondent Hedwig Rosenmöller for her meticulous bibliographical research and the Italian translation of the introduction, Dr. Elisabeth-Marie Richter for the preparation of the English version; Therese Hansberger for the research and recording of titles of Hebrew works: my managing director PD Dr. Thomas Bauer and my secretary Maria Schmiemann, and finally my science communication and science management team, in the person of Dr. Barbara Schüler. Katharina Hörsting of “Zeilenform” took over the typeset patiently and with unsurpassable precision, and the publishing house Schöningh was indulgent in the multiple postponement of the manuscript delivery. And so, let this repertory encourage as many researchers as possible to work with the rich sources treasured in the archive of the Congregation for the Doctrine of the Faith and to pose many interesting questions to the most secret and the most arcane of all Church archives. It is for this purpose that we are publishing the basic research volumes.

Abkürzungsverzeichnis

LXIV

ABKÜRZUNGSVERZEICHNIS Allgemein ♦ (bei bibliografischen Angaben): „Ermittelt wurde …“ [ ] Leerstelle in der Vorlage Anh. Anhang Anm. Anmerkung Aufl. Auflage(n) Ausg. Ausgabe(n) Bd. Band Bde. Bände Bearb. Bearbeiter beigef. beigefügt Bl. Blatt bzw. beziehungsweise ca. circa dt. deutsch ed./éd. Auflage eingest. eingestellt Einl. Einleitung engl. englisch enth. enthält/enthalten Ersch. erscheint/erschien/Erscheinen Erstausg. Erstausgabe f./ff. folgende Fak. Fakultät Fasz. Faszikel Forts. Fortsetzung franz. französisch gedr. gedruckt griech. griechisch hebr. hebräisch Hg./hg. Herausgeber/herausgegeben Hl./hl. Heilige(r)/heilig hs. handschriftlich

LXV i.e. id est ital. italienisch Jg. Jahrgang Kap. Kapitel kath. katholisch Kongr. Kongregation Kopft. Kopftitel lat. lateinisch lt. laut Mitarb. Mitarbeiter Mitverf. Mitverfasser Ms./Mss. Manuskript/Manuskripte Nachdr. Nachdruck ND Neudruck Neuausg. Neuausgabe niederländ. niederländisch Nr. Nummer o.A. ohne Angabe(n) o.Bl. ohne Blatt o.D. ohne Datum Orig. Original Praes. Praeses r recto Resp. Respondent röm. römisch S. Seite s. siehe S.a. sine anno S.l. sine loco S.n. sine nomine s.o. siehe oben s.u. siehe unten Sp. Spalte Suppl. Supplement teilw. teilweise theol. theologisch Titelbl. Titelblatt/Titelblätter tom. tomus/tomo u.a. und andere/unter anderem u.d.T. unter dem Titel Übers. Übersetzer/Übersetzung übers. übersetzt Umschlagt. Umschlagtitel Univ. Universität

Abkürzungsverzeichnis

Abkürzungsverzeichnis

LXVI

unvollst. unvollständig v verso Verf./verf. Verfasser/verfasst Verl. Verlag vermutl. vermutlich Verz. Verzeichnis vgl. vergleiche vol. volumen/volumina Vort. Vortitel Vortitelbl. Vortitelblatt z.T. zum Teil Zeitschr. Zeitschrift

Ämter und Titel Ass. Assessor Bf. Bischof/Bischöfe bfl. bischöflich Comm. Commissarius Ebf. Erzbischof/Erzbischöfe ebfl. erzbischöflich Kard. Kardinal/Kardinäle Kard.-Staatssekr. Kardinal-Staatssekretär Kons. Konsultor/Konsultoren Generalprok. Generalprokurator Hz. Herzog Hzt. Herzogtum Inq. Inquisitor/Inquisitoren MSP Magister Sacri Palatii Präf. Präfekt Prok. Prokurator Qual. Qualifikator/Qualifikatoren Sekr. Sekretär Staatssekr. Staatssekretär(e)

LXVII

Abkürzungsverzeichnis

Orden B Congregatio Clericorum Regularium Sancti Pauli, Barnabitae - Barnabiten CCRRMM Ordo Clericorum Regularium Minorum - Mindere Regular ­kleriker CR Ordo Clericorum Regularium (vulgo Theatinorum) - Theatiner CRL Congregatio Sanctissimi Salvatoris Lateranensis; Canonici Regulares Congregationis Lateranensis - Augustiner-Chorherren vom Lateran CRS Ordo Clericorum Regularium a Somasca - Somasker MI Ordo Clericorum Regularium Ministrantium Infirmis - Regular kleriker zum Dienst an den Kranken, Kamillianer OAD Ordo Augustiniensium Discalceatorum - Unbeschuhte Augus tiner OCarm Fratrum Beatae Mariae Virginis de Monte Carmelo - Karmeliten OCD Ordo Fratrum Discalceatorum Beatae Mariae Virginis de Monte Carmelo - Unbeschuhte Karmeliten OCist Ordo Cisterciensis - Zisterzienser OdeM Ordo Beatae Mariae Virginis de Mercede - Mercedarier OFM Ordo Fratrum Minorum - Franziskaner, Minderbrüder OFMCap Ordo Fratrum Minorum Capuccinorum - Kapuziner OFMConv Ordo Fratrum Minorum Conventualium - Konventualen, Mino riten, Schwarze Franziskaner OFMObs Ordo Fratrum Minorum (Regularis) Observantiae (de Obser vantia) - Franziskaner-Observanten OFMRec Ordo Fratrum Minorum (Strictioris Observantiae) Recollec torum - Franziskaner-Rekollekten OFMRef Ordo Fratrum Minorum (Strictioris Observantiae) Reforma torum - Franziskaner-Reformaten OM Ordo Minimorum - Minimen, Paulaner OMD Ordo Clericorum Regularium Matris Dei - Regularkleriker der Mutter Gottes OMel Ordo Melitensis - Malteser, Johanniter OP Ordo Fratrum Praedicatorum - Dominikaner OPraem Ordo Praemonstratensis - Prämonstratenser Or Institutum Oratorii Sancti Philippi Nerii - Oratorianer OSA Ordo (Fratrum Eremitarum) Sancti Augustini - Augustiner (-Eremiten) OSB Ordo Sancti Benedicti - Benediktiner OSBCam Congregatio Camaldulensis Ordinis Sancti Benedicti - Kamal dulenser OSBCoel Ordo Sancti Benedicti Coelestinensi - Cölestiner

Abkürzungsverzeichnis

LXVIII

OSBOliv Congregatio Sanctae Mariae Montis Oliveti Ordinis Sancti Benedicti, Ordo Sancti Benedicti Montis Oliveti - Olivetaner OSBSilv Congregatio Silvestrina Ordinis Sancti Benedicti, Ordo Sancti Benedicti de Montefano - Silvestriner OSBVal Congregatio Vallis Umbrosae Ordinis Sancti Benedicti -Valom brosaner OSH Ordo Sancti Hieronymi - Hieronymiten OSM Ordo Servorum Mariae - Serviten PO Congregatio Piorum Operariorum SJ Societas Jesu - Gesellschaft Jesu, Jesuiten SP Ordo Clericorum Regularium Pauperum Matris Dei Scholarum Piarum - Arme Regularkleriker der Mutter Gottes von den frommen Schulen, Piaristen, Scolopi TOR Tertius Ordo Regularis Sancti Francisci - Regulierter Dritter Orden des hl. Franziskus

Behörden CConcilio Konzilskongregation CIndex Indexkongregation CIndulg Kongregation für die Ablässe und Reliquien CJans (Sonder-)Kongregation gegen den Jansenismus Congr. gen. Congregatio generalis Congr. part. Congregatio particularis CProp Kongregation für die Glaubensverbreitung CRiti Ritenkongregation PoenitAp Apostolische Pönitentiarie SO Kongregation des Heiligen Offiziums

Siglen der Kataloge und Bibliotheken

Abes

L’agence bibliographique de l’enseignement supérieur (Verbundkatalog, Frankreich)

ACDF

Archivio della Congregazione per la Dottrina della Fede (Vatikan­stadt)

LXIX

Abkürzungsverzeichnis

BAV

Biblioteca Apostolica Vaticana (Vatikanstadt)

BCRS

Biblioteca centrale della Regione siciliana (Palermo)

BCU Lausanne

Bibliothèque cantonale et universitaire (Lausanne)

BCUM

Biblioteca del Campus Universitari de Manresa (Barcelona)

BFCP

Biblioteca Francescano-Cappuccina Provinciale Archivio Provinciale Cappuccini Lombardi (Mailand)

Biblioteca Casanatense

Biblioteca Casanatense (Rom)

BL

British Library - Integrated Catalogue (Großbritannien)

BM-Lyon

Bibliothèque municipale de Lyon

BNC.Es

Biblioteca de Catalunya (Barcelona)

BNCF

Biblioteca Nazionale Centrale Firenze (Florenz)

BNdN

Biblioteca Nazionale di Napoli

BNE

Biblioteca Nacional de España (Madrid)

BNF

Bibliothèque nationale de France (Paris)

BNL

Bibliothèque nationale de Luxembourg

BPEB

Biblioteca Pública Episcopal del Seminari de Barcelona

BSB

Bayerische Staatsbibliothek (München)

BUCM

Biblioteca Universidad Complutense de Madrid

BVB

Bayerischer Bibliotheksverbund (Verbundkatalog)

BVE

Biblioteca nazionale centrale di Roma (Italien)

BVH

Les Bibliothèques Virtuelles Humanistes

BVPB

Biblioteca Virtual de Patrimonio Bibliográfico

Cataloghi Storici

ICCU - Biblioteca Digitale Italiana - Cataloghi Storici (Verbundkatalog)

CBT

Catalogo Bibliografico trentino (Verbundkatalog)

CCFr

Catalogue collectif de France (Verbundkatalog)

CCPB

Catálogo Colectivo del Patrimonio Bibliografico Español (Verbundkatalog)

CCUC

Catàleg Col·lectiu de les Universitats de Catalunya (Verbundkatalog, Barcelona)

CIB

Catalogo del Polo Bolognese del Servizio Bibliotecario Nazionale (Verbundkatalog)

COPAC

Copac National, Academic, & Specialist Library Catalogue (Verbundkatalog, Großbritannien)

Abkürzungsverzeichnis

LXX

CUA

Catholic University of America (Washington, D.C.)

Digibug

Repositorio Institucional de la Universidad de Granada

DNB

Deutsche Nationalbibliothek (Berlin, Frankfurt am Main, Leipzig)

Duke

Duke University Libraries (Durham, North Carolina)

EEBO

Early English Books Online

EROMM

Europäisches Register der Mikroformmaster und digitalen Master

Gallica

Gallica - Bibliothèque numérique de la BNF

GBV

Gemeinsamer Bibliotheksverbund (Verbundkatalog der Länder Bremen, Hamburg, MecklenburgVorpommern, Niedersachsen, Sachsen-Anhalt, SchleswigHolstein, Thüringen und der Stiftung Preußischer Kulturbesitz)

GVK

Gemeinsamer Verbundkatalog

HAB

Herzog August Bibliothek (Wolfenbüttel)

HAMNET

Folger Shakespeare Library (Washington, D.C.)

HBZ

Hochschulbibliothekszentrum des Landes Nordrhein-Westfalen (Verbundkatalog)

HeBIS

Hessisches BibliotheksInformationsSystem (Verbundkatalog)

Holy Cross

College of the Holy Cross (Worcester, Massachusetts)

HU

Union Catalog of the Harvard Libraries (Hollis Catalog) (Cambridge, Massachusetts)

Huntington

Huntington Library Catalogue Library (San Marino, California)

IC

Internet Culturale. Cataloghi e Collezioni Digitali delle Biblioteche Italiane

IDS Luzern

IDS Luzern (Verbundkatalog Luzerner Bibliotheken)

KaRo

Katalog Rozproszony Bibliotek (Verbundkatalog, Polen)

KB

Koninklijke Bibliotheek - Nationale bibliotheek van Nederland (Den Haag)

KBDK

Det Kongelige Bibliotek (Kopenhagen, Dänemark)

KBR

Bibliothèque royale de Belgique - Koninklijke Bibliotheek van België (Brüssel)

KOBV

Kooperativer Bibliotheksverbund Berlin-Brandenburg (Verbundkatalog)

KU Leuven

Katholieke Universiteit Leuven

Lascito Nani

Lascito Nani, Biblioteca Nazionale Marziana, Venezia

LXXI

Abkürzungsverzeichnis

LBÖS

Die Landesbibliotheken Österreichs und Südtirols (Verbundkatalog)

LIBRIS

Det Nationella Biblioteks-datasystemet (Verbundkatalog)

LIMO

Leuvens Integraal Bibliotheek- en Informatiesysteem (Katholieke Universiteit Leuven)

MAI

MetaOPAC Azalai Italiano (Verbundkatalog)

MG Firenze

Museo Galileo Firenze

Mirlyn

Library Catalog of the University of Michigan (Ann Arbor, Michigan)

NKČR

Národní knihovna České republiky (Nationalbibliothek der Tschechischen Republik, Prag)

NLI

National Library of Israel (Jerusalem)

ÖBV

Österreichischer Bibliothekenverbund (Verbundkatalog)

ÖNB

Österreichische Nationalbibliothek (Wien)

Orbis

Yale University Library Catalog (New Haven, Connecticut)

PORBASE

Base Nacional de Dados Bibliográphicos (Verbundkatalog)

REBIUN

Red de Bibliotecas Universitarias (Verbundkatalog)

RERO

Réseau des bibliothèques de Suisse occidentale (Verbundkatalog)

Robbins

Catalogue of Manuscripts in the Robbins Collection - University of California (Berkeley, CA)

SBB

Staatsbibliothek zu Berlin

SBN

Servizio Bibliotecario Nazionale (Verbundkatalog)

SBND

Staatliche Bibliothek Neuburg an der Donau

SLUB

Sächsische Landesbibliothek - Staats- und Universitätsbibliothek Dresden (Dresden)

SOLO

University of Oxford - Search Oxford Libraries Online

Sudoc

Catalogue du Système Universitaire de Documentation (Französischer Verbundkatalog)

SWB

Südwestdeutscher Bibliotheksverbund (Verbundkatalog)

Swissbib

Metakatalog der Schweizer Hochschulbibliotheken und der Schweizerischen Nationalbibliothek

UB ErlangenNürnberg

Katalog der Universitätsbibliothek Erlangen-Nürnberg

UBL

Universitätsbibliothek Leipzig

UBM

Universitätsbibliothek München

UBN

Universiteitsbibliotheek Radboud Universiteit Nijmegen (Nijmegen)

Abkürzungsverzeichnis

LXXII

UBVU

Universiteitsbibliotheek VU (Vrije Universiteit Amsterdam)

U-CAT

Universiteit Leiden - Universiteitsbibliotheek

UCB

University of California, Berkeley Library

UGent

Universiteitsbibliotheek Gent

UGR

Universidad de Granada

ULB Münster

Universitäts- und Landesbibliothek Münster

Unicat

Union Catalogue of Belgian Libraries

UniGre

Pontificia Università Gregoriana - Biblioteca (Rom)

UniMaas

Universiteitsbibliotheek Maastricht

UU

Universiteitsbibliotheek Utrecht (Utrecht)

UvA

Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam (Amsterdam, Niederlande)

VD16

Verzeichnis der im deutschen Sprachbereich erschienenen Drucke des 16. Jahrhunderts

VD17

Das Verzeichnis der im deutschen Sprachraum erschienenen Drucke des 17. Jahrhunderts

ZDB

Zeitschriftendatenbank

Bibliographische Nachschlagewerke und Literatur Bujanda

Bujanda, Jesús Martínez de: Index librorum prohibitorum 16001966 (Index des livres interdits ; 11). - Montréal 2002.

DBI

Dizionario biografico degli Italiani. Hg. vom Istituto della Enciclopedia Italiana. - Roma 1960-.

Heller 16

Heller, Marvin J.: The Sixteenth Century Hebrew Book. An Abridged Thesaurus (Brillʼs Series in Jewish Studies  ; 33). - 2 vol. - Leiden ; Boston 2004.

Heller 17

Heller, Marvin J.: The Seventeenth Century Hebrew Book: An Abridged Thesaurus (Brill’s Series in Jewish Studies ; 41). - 2 vol. - Leiden ; Boston 2011.

Hoogewerff

Hoogewerff, Godefridus Johannes: Bescheiden in Italië omtrent Nederlandsche kunstenaars en geleerden. Derde Deel. Rome. Overige Bibliotheken (Rijks Geschiedkundige Publikatien, Kleine Serie ; 17). - ‘S-Gravenhage 1917

LXXIII

Abkürzungsverzeichnis

Mazzuchelli

Mazzuchelli, Giammaria: Gli scrittori d’Italia, cioè notizie storiche e critiche intorno alle vite, e agli scritti dei letterati italiani. - Brescia : Giambatista Bossini, 1753-1763. - 6 vol.

Sommervogel

Sommervogel, Carlos: Bibliothèque de la Compagnie de Jésus. Nouvelle édition refondue et considerablement augmentée. - 12 vol. - Bruxelles ; Paris 1890-1932.

Spini

Spini, Ugo: Le edizioni bresciane del Seicento Catalogo cronologico delle opere stampate a Brescia e a Salò (Fonti e strumenti ; 11). - Milano 1988.

Weller

Weller, Emil: Lexicon pseudonymorum. Wörterbuch der Pseudonymen aller Zeiten und Völker oder Verzeichnis jener Autoren, die sich falscher Namen bedienten. - 2. Nachdr.-Aufl. der 2. verm. u. verb. Aufl. Regensburg 1886. - Hildesheim [u.a.] 1977.

Willaert

Willaert, Leopold: Bibliotheca janseniana belgica. Répertoire des imprimés concernant les controverses théologiques en la relation avec le jansénianisme dans les Pays-Bas catholiques et le Pays de Liège aux XVII. et XVIII. siècles (Bibliothèque de la Faculté de Philosophie et Lettres de Namur ; 4, 5, 12). - 3 vol. Namur 1949-1951.

Edition der Bandi 18. Jh.

Wolf, Hubert (Hg.): Römische Bücherverbote. Edition der Bandi von Inquisition und Indexkongregation 1701-1813. Auf der Basis von Vorarbeiten von Herman H. Schwedt bearb. von Ursula Paintner und Christian Wiesneth (Römische Inquisition und Indexkongregation Grundlagenforschung I: 1701-1813). Paderborn u.a. 2009.

Personen und Profile

Wolf, Hubert (Hg.): Personen und Profile. Bearbeitet von Jyri Hasecker und Judith Schepers (Römische Inquisition und Indexkongregation Grundlagenforschung III: 1542-1700). - 2 Bde. Paderborn u.a. (vorauss. 2019).

Prosopo­gra­ phie 18. Jh.

Wolf, Hubert (Hg.): Prosopographie von Römischer Inquisition und Indexkongregation 1701-1813. Von Herman H. Schwedt, unter Mitarbeit von Jyri Hasecker, Dominik Höink und Judith Schepers. (Römische Inquisition und Indexkongregation: Grund­ lagenforschung III: 1701-1813). - 2 Bde. - Paderborn u.a. 2010.

Prosopo­gra­ phie 19. Jh.

Wolf, Hubert (Hg.): Prosopographie von Römischer Inquisition und Indexkongregation. Von Herman H. Schwedt unter Mitarbeit von Tobias Lagatz. - 2 Bde. - Paderborn u. a. 2005.

Repertorium Inquisition 18. Jh.

Wolf, Hubert (Hg.): Systematisches Repertorium zur Buchzen­ sur. Römische Inquisition 1701­-1814. Bearbeitet von Bruno Boute und Cecilia Cristellon (Römische Inquisition und Indexkongre­ gation Grundlagenforschung II: 1701-1814). - Paderborn u.a. 2009.

Abkürzungsverzeichnis

LXXIV

1



Systematisches Repertorium Römische Inquisition



2

3

ACDF SO CL 1570–1606

ACDF SO CL 1570–1606 ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 1 1570. Censura in Librum de Beneficio Christi. ♦ Anonym [Fontanini, Benedetto ?]: Trattato utilissimo del beneficio di Giesu Christo crocifisso, verso i Christiani. - Venetiis : Bernhardinus de Bindonis, 1543. - 8°. GVK1 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 3r–5v, 6 S., o.D.2

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 6r/v, 2 S., o.D.3

Dekret:

nicht aufgefunden

ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 2 1570. Censura in Libru[m], in quo asseritur Ioannem Apostolu[m] fuisse majoris Authoritatis aliis Pontificibus, et sic fuisse magis caput in Ecclesia, quam fuerint S[ummi] Pontifices. Anonym: [Liber, in quo asseritur Joannem Apostolum fuisse majoris authoritatis aliis pontificibus, et sic fuisse magis caput in Ecclesia, quam fuerint SS. Pontifices]. Das Werk wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 10r–13v, 8 S., o.D.4

Dekret:

nicht aufgefunden

Weitere Akten des SO: Abschrift und Kurzfassung u.d.T. „Copia cuiusdam scripturae, cuius tamen multa verba superflua sunt praetermissa, et aliqua i[m]o multa mutata, servata tamen integritate sensus“, Bl. 8r/v, 2 S., o.D.

Umfangsangaben nach COPAC: 70, [2] S. Das Werk ist mehrfach ersch. und übers. worden. Es konnte nicht eindeutig ermittelt werden, welche Ausg. verhandelt wurde. Das Werk [bzw. ein ähnlicher Titel] wird nach ÖNB auch Aonio Paleario zugeschrieben. 2 Das Gutachten wurde ediert in Giorgio Caravale: Il Beneficio di Cristo e l’Inquisizione romana: un caso di censure tardive, in: Susanna Peyronel (Hg.), Cinquant’anni di storiografia italiana sulla riforma e i movimenti ereticali in Italia 1950–2000. - Turin 2002, S. 151–174, hier S. 171–174. 3 Die röm. Herkunft konnte nicht mit Sicherheit festgestellt werden. Bezieht sich auf fünf Propositionen. 4 U.d.T. „Censura Quaestionis cum explicatione et responsione ad probationes“. 1

ACDF SO CL 1570–1606

4

ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 3 1570. Censura in quasdam Propositiones extractas a quibusda[m] Libris manuscriptis Canonici Nicolai Pancazino Argaren[sis]. 1. Pancazino, Nicola: [Annotationes cuiusdam in Topica Ciceronis] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt. 2. Pancazino, Nicola: [Liber ubi descripta sunt varia eius progymnasmata] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt. 3. Pancazino, Nicola: [Liber ubi descriptae sunt sententiae notatu dignae] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt. 4. Pancazino, Nicola: [In alio libello descriptum est iudicium quoddam chiromanticum cui videtur fidem adhibuisse propter annotationes in margine positas tum etiam ex eventibus quos literis tradidit in libello rationum] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt. Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1–4)

Ferner beiliegend: Gutachten verf. von Guido Bellino SJ und Bernardino Ferrari SJ aus Sassari, mit Beglaubigung der Abschrift durch den Notar der Inquisition des Königreichs Sardinien, Bl. 15r–16v, 4 S., o.D. (zu Nr. 1–4) ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 4 1572. Censura in Libros de subtilitate, et varietate reru[m] Hieronymi Cardani Professoris Medici. 1. Cardano, Girolamo: Hieronymi Cardani [...] De subtilitate libri 21. Ab authore plusquam mille locis illustrati, nonnullis etiam cum additionibus. Addita insuper Apologia aduersus calumniatorem, qua uis horum librorum aperitur. - Basileae : ex officina Petrina, 1560 mense Martio. - [88], 1426, [6] S. ; 8º. SBN 2. Cardano, Girolamo: Hieronymi Cardani Mediolanensis Medici. De rervm varietate. Libri XVII. Adiectus est capitum, rerum & sententiarum notatu dignissimarum Index. - Basileae : per Henrichvm Petri, 1557. - [16] Bl., 1194 S., [32] Bl. ÖBV Ferner wurden verhandelt: 3. ♦ Cardano, Girolamo: Hieronymi Cardani medici Mediolanensis, De sapientia libri quinque. [...]. (S. 1–273). Enthalten in: Cardano, Girolamo: Hieronymi Cardani medici Mediolanensis, De sapientia libri quinque. Eiusdem De consolatione libri tres, aliàs aediti, sed nunc ab eodem authore recogniti. Eiusdem, de libris proprijs, liber unus. Omnia locupleti indice decorata. - Excusum Norimbergae : apud Iohan. Petreium, 1544. - [24], 431, [1] S. ; 4°. SBN5 4. ♦ Cardano, Girolamo: Hieronymi Cardani medici Mediolanensis, De consolatione libri tres [...]. (1  Bl., [2] S., S. 278–431). Enthalten in: Cardano, Girolamo: Das Werk war mehrfach ersch.

5

5

ACDF SO CL 1570–1606

Hieronymi Cardani medici Mediolanensis, De sapientia libri quinque. Eiusdem De consolatione libri tres, aliàs aediti, sed nunc ab eodem authore recogniti. Eiusdem, de libris proprijs, liber unus. Omnia locupleti indice decorata. - Excusum Norimbergae :  apud Iohan. Petreium, 1544. - [24], 431, [1] S. ; 4°. SBN6 5. ♦ Cardano, Girolamo ; Ptolemaeus, Claudius: Hieronymi Cardani [...] In Cl. Ptole­ maei Pelusiensis 4. De astrorum iudicij, aut, ut uulgò uocant, Quadripartitae construc­tio­ nis libros commentaria, [...] Nunc primùm in lucem aedita. - Basileae : excudebat Basi­ leae Henrichus Petri, mense martio 1554. - [20], 363, [3], 403-513, [3] S. ; 2º. SBN7 Gutachter: Gutachten:

Alfonso Chacón OP Bl. 19r–33v, 28 S., 25. August 1572 (zu Nr. 1–2)8

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 35r–40v, 12 S., o.D. (zu Nr. 3)9

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 42r–45v, 8 S., o.D. (zu Nr. 3–5)10

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1–5)

ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 5 1583. Censura in Propositiones, et Libru[m] Philippi Mocenici Archiep[iscop]i Cypri, cui titul[us]: Alla Mag. Madama Paolo Mocenica circa le vie, e progressi spirituali. Mocenigo, Filippo : Alla Mag.ca// Mad.a Paola// Moceniga Bon,// Sorella sua Caris-//sima, & hon.da// Philippo Mocenigo Arcives.vo di Cipro// circa le vie, et Pro-//gressi spirituali. - [S.a.]. - 257 S. (Ms.). ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 5, unter Bl. 192bisr→Raccolta dei Libri della Censura Librorum11 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 70r–73v, 8 S., [6. Oktober 1583]12

Dekret:

SO 6. Oktober 158313

8 9 6 7



10 11



12 13

Das Werk war mehrfach ersch. Das Werk war mehrfach ersch. Im Auftrag des Kard. Francisco Pacheco de Toledo, gerichtet an Kard. Scipione Rebiba. U.d.T. „Insigniora loca ex libro de sapientia Cardani collecta“ mit Qualifikation der im Werk enthaltenen Aussagen in den Marginalien. Weitere „Loci“, ohne Titel. Enth.: Oratione, la quale frequentata potria giovar// non poco al progresso spirituale, et seria bene// dirla innanzi l’imagine del crucifisso, et piu// presto in modo di meditatione, che leggendola [2 S.]. [S.a.] (Ms.). Eine Abschrift liegt bei, Bl. 91r–95r. Bl. 191r: der Papst sprach Filippo Mocenigo von der Ketzerei („haereticus“) bzw. vom Verdacht der Ketzerei („suspectus de heresi“) frei. Das in diesem Verfahren verhandelte Ms. hingegen sollte, obwohl es in vergangener Zeit von mehreren frommen Männern (inkl. des Inq. von Venedig) approbiert worden war, wegen neu ermittelter, uneindeutiger und unklarer Propositionen supprimiert werden; zirkulierende Exemplare sollten dem SO zu deren Supprimierung zugestellt bzw. eingesammelt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben Mocenigos an Kard. Giacomo Savelli vom 28. Februar 1583, Bl. 106r.

ACDF SO CL 1570–1606

6

Korrespondenten: (1) Inq. von Venedig; (2) Kard. Scipione Rebiba; (3) [Kard. Ludovico Madruzzo]; (4) Kard. Giacomo Savelli; (5) Kard. Michele Ghisleri; (6) Filippo Mocenigo; (7) Kard. Giulio Antonio Santori; (8) Papst Gregor XIII. Weitere Akten des SO: (1) Deposition „pro exoneratione conscientiae“ vor dem Comm. SO, ohne Unterschrift, von Antonio da Venezia OP, Bl. 49r–50v, 4 S., 9. Mai 1562;14 (2) Befragungen, mit Unterschrift, von Teofilo Marzio [Variante: Martino] da Siena OSBCas, Bl. 79r–88v, 10 S., 24. September 1576; Bl. 96r–99v, 8 S., 11. März 1580; (3) Befragungen, mit Unterschrift, von Filippo Mocenigo durch Kard. Giulio Antonio Santori, den Ass. SO und den Comm. SO, Bl. 116r–140v, 10 S., 8. Juni 1583; Bl. 145r–171v, 54 S., 11., 16., 23. und 24. Juli 1583; Bl. 174r–186r, 25 S., 28. und 30. Juli 1583 Ferner beiliegend: (1) „Litterae et depositiones, missae et remissae, e Venetiis resp. ve super causa domini Philippi Archiepiscopi Nicosiensis 1574.“ Enth.: Befragungen, im Auftrag des SO, von Federico de Fabris, Priester in Verona und Einwohner von Venedig, vor dem Inq. von Venedig, Bl. 59r, 1 S., 25. Juli 1574; Bl. 60r–61r, 3 S., 12. August 1574; (2) Schrift u.d.T. „Si sostiene che il detto de frate de 15. Maggio 1562 contra l’arcivesc° di Cipro et a lui letto il mese di gugno 1574 non po’ portar alcuna sorte di pregiudicio all’arcivescovo per le infrascritte cause et raggioni“, Bl. 65r–68v, 8 S., o.D.;15 (3) als Anlage zur Befragung des Paters Teofilo Marzio da Siena OSBCas vom 11. März 1580: Abschrift einer anonymen Schrift [von Filippo Mocenigo?], u.d.T. „Copia della risposta dalle obiettioni sopra il libro della vita spirituale“, Bl. 100r–101v, 3 S., [ca. 1576];16 (4) anonyme Schrift u.d.T. „Copia responsionis ultimae, ad duo obiecta“, Bl. 77r/v, 2 S., o.D.; (5) vom Autor eingereicht aus Anlass der Befragung vom 8. Juni 1583: Patentbrief des Kard. Michele Ghisleri, mit dem er Filippo Mocenigo zum Vikar für Zypern ernannte, Bl. 103r/v, 2 S., 19. Mai 1564; (6) als Anlagen zu einem Schreiben von Filippo Mocenigo an den [Ass. SO?, weitergeleitet an Kard. Giacomo Savelli?] vom 28. Februar 1583: „Informatione circa il libretto ricercatomi“, verf. von Filippo Mocenigo, Bl. 108r–110r, 5 S., [28. Fe­bruar 1583]; Gesuch von Filippo Mocenigo an Papst Gregor XIII., Bl. 113r/v, 2 S., [28. Februar 1583]; (7) Antwort von Filippo Mocenigo auf die ihm vorgeworfenen Propositionen, Bl. 141r–142r, 3 S., o.D.; (8) als Anlage zu einem Schreiben von Filippo Mocenigo [an den Ass. SO?] vom 25. Mai 1583: Bezeugung der Zulassung des von Filippo Mocenigo verf. Werkes „le vie e progressi spirituali“ durch den Inq. von Venedig am 13. März 1576, Bl. 143a, 1 S., 11. März 1583; (9) als Anlage zu einem Schreiben von Filippo Mocenigo [an den Ass. SO] vom 3. August 1583: eine Schrift, verf. von Mocenigo, zu seinen Aussagen im Rahmen seines Prozesses, Bl. 188r–189v, 4 S., [3. August 1583] Marginalien: „Ex libro investigationum incept. 23 Aprilis 1561 fol. 12.“ Eine Abschrift liegt bei, Bl. 53r–54r. 15 Die Herkunft der Schrift wurde nicht ermittelt. 16 Datierung nach Angabe in der Befragung zu den Gesprächen zwischen Mocigeno und dem Anzeige­ steller in Rom. Gemäß dem Inhalt handelt es sich vermutl. um eine Antwort des Autors auf die 16 [von Teofilo da Marzio OSBCas?] erhobenen Vorwürfe gegen sein Werk; es könnte sich demnach um die vom Anzeigesteller dem Kard.-Inquisitor zugestellte Schrift handeln; erwähnt in Peter Godman: The Saint as Censor. Robert Bellarmine between Inquisition and Index. - Leiden/Boston/Köln 2000, S. 23. Eine Abschrift, ohne Titel, [Incipit: circa li dubbii mossi contra le sententie, si dice:] liegt ebenfalls bei, Bl. 74r–76r, [ca. 1576?]. Laut Dorsalanschrift ist die Schrift an Kard. Ludovico Madruzzo gerichtet. 14

7

ACDF SO CL 1570–1606

ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 6 1590. Censura in Libru[m] Apologeticu[m] Nicolai Bocherii inscript[um]: Virdunensis Episcopatus N. Bocherii ad DD. Romae in Rota Judices. Boucher, Nicolas : Virdvnensis// Episcopatvs N. Bocherii.// Ad D. D. Romae in Rota Ivdices. - Virdvni  :  Ex officina Richardi Gregorii, Typographi dicti D. // Episcopi & Comitis Virdunen[sis], 1590. ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 6, Bl. 197r→Raccolta dei Libri della Censura Librorum17 Gutachter: Gutachten:

Vincenzo Bonardo OP Bl. 204r–208v, 10 S., [30. Juni 1593]18

Gutachter: Gutachten:

Bartolomé de Miranda OP Bl. 220r–224v, 12 S., [7. September 1593]19

Gutachter: Gutachten:

Vincenzo Bonardo OP Bl. 212r–215v, 8 S., [26. Januar 1594]20

Dekret:

SO 16. August 1593;21 nicht aufgefunden22

Korrespondenten: (1) Jean Colin ; (2) Claude l’Abbé Weitere Akten des SO: Notizen zum Verlauf des Verfahrens bis zum Dekret SO 16. August 1593, Bl. 195r/v, 2 S., [nach 16. August 1593] Ferner beiliegend: Gesuch [verf. von Jean Colin; Claude l’Abbé] an einen nicht identifizierten Angehörigen des SO [weitergeleitet an Kard. Giulio Antonio Santori] um Prüfung der im Gesuch enthaltenen fraglichen Stellen, Bl. 198r/v, 2 S., [15. Juni 1593]

Das Werk liegt der Raccolta nur partim bei. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [6], 248, [2] S. ; 4°. 18 U.d.T. „Censura RP Magistri Vincentii Vicarii et procuratoris generalis ordinis Praedicatorum in Librum inscriptum Virdunensis Episcopatus“. 19 U.d.T. „Censura Reu. Patris Magistri Sacri Palatii, in Librum inscriptum Virdunensis episcopatus“. 20 U.d.T. „Residuum censurae dicti rev. Patris [...] in reliquam partem integri libri inscripti Virdunensis episcopatus“. 21 Bl. 195v: Kard. [Girolamo Bernieri OP] referierte den Fall und approbierte die Zensur von Vincenzo Bonardo OP; wegen der Tatsache, dass die Betreiber des Verbots weder das gesamte [Werk], noch ein legitimes Mandat des Domkapitels vorgelegt hatten, war er jedoch der Meinung, dass der Vorgang nicht weitergeführt und das Verfahren vielmehr unter Berücksichtigung der Rechtsordnung fortgesetzt werden sollte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch, Bl. 198r/v. – Vgl. ferner das Dekret SO 30. Juni 1593, Bl. 209v. 22 Vgl. ferner den Vermerk, Bl. 225v, zur Weiterleitung des Gutachtens des MSP an Kard. Girolamo Bernieri OP am 9. September 1593 und zur Rückgabe am 14. September 1593. 17

ACDF SO CL 1570–1606

8

ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 7 1591. Acta in Libru[m] Eduardi Gratlei Angli. Anonym [Gratley, Edward?]: [liber, qui Eduardo Gratleo adscribitur in quo universos Angliae Catholicos ad uniendum se suasque vires cum Regina contra expeditionem externorum hortatur]. Das Werk wurde nicht ermittelt.23 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [17. November 1591]24

Gutachter: Gutachten:

[Bartolomé de Miranda OP]; [Giovanni Antonio Onorati]; [Vincenzo Bruniatti da Montesanto OP]; [Vincenzo Bonardo OP] Bl. 228r–229v und 246r, 5 S., 17. November 159125

Dekret:

nicht aufgefunden

Korrespondenten: (1) [Gilbert Gifford]; (2) [Kard. William Allen]; (3) [Robert Persons SJ ]; (4) [George Brigneti]; (5) [Thomas Fitzherbert] Weitere Akten des SO: (1) als Anlage zu einem Sitzungsprotokoll der mit dem Fall beauftragten Kongr. vom 17. November 1591: Traductum ex libro, qui Eduardo Gratleo adscribit.// in quo universos Angliae Catholicos ad uniendum se// suasq. vires cum Regina contra expeditionem// externorum hortatur. - [S.a.]. - 27 S. (Ms.) ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 7, Bl. 230r–243r;26 (2) Notizen zur Vorbereitung der Befragung Gratleys, Bl. 248r/v, 2 S., 19. August 1592; (3) Relatio u.d.T. „Anglicana. Summarium processus contra Odoardum Gratleum“, Bl. 250r–264r, 15 S., [15. Juni 1588–30. April 1590]

Ermittelt wurde: Anonym: An// Exhortacion// to all English Subiects, to// ioine for the defence of Queene// Elziabeth, and// their natiue country. - [S.l.] : Printed by Richard Johnes, [S.a.]. EEBO. Er­ scheinungsort und -jahr nach COPAC: [London], [1588]. 24 U.d.T. „Notata contra Odoardum Gratleum Anglum circa aliqua, quae dicit in suo libro, et in epistola praefixa ipsi libro“, enthalten in den Prozessakten fol. 4. Das Gutachten diente als Grundlage und wurde im gemeinsamen Votum der Kongr. „in Causa Odoardi Gratlei“ vom 17. November 1591 approbiert. 25 Sitzungsprotokoll einer mit dem Fall beauftragten Kongr., ohne Unterschriften der Beteiligten. 26 Enth.: Loquitur ad Jesuitas eamq. Fautores externorum// quae in margine quoq. habentur eiusdem Authoris// sunt omnia sincere, et religiose, et quantum// fieri potest ad verbum traducta. [Incipit: Si vos Maiestatis Suae odium, et furorem ita esse// iam confirmata in catholicos existimatis ut// flecti non possit iudicare eam opportebit] [Explicit: contra vim// externorum tyrannorum.// Valete Vester in Charitate I. R. Maij 14 1586.] (Bl. 230r–236r); Ex seditiosa quadam ep.la eiusdem Authoris quam libro suo praefigit et fingit esse cuiusdam Jesuitae in Transiluaniam ad dominica-//num quendam Anglum Romae commorantem// qui Jesuita fieri promiserat. [Incipit: Cum in transilvania intellexissem ad aliam te//vitae conditionem] [Explicit: nisi qua.tus fuerit societati n.rae subordinata 9. Maij// Pr. ut Amant.me in xpo. JC.] (Bl. 236r–237v); Ex ficta responsione f.ris dominicani// ad praecedentem Jesuitae ep.lam. Incipit: [Post acceptam lectamq. Ep.lam vestram cogitaue-//ram subito responsionem aliquam] [Explicit: in communem christianor. Societa=//tem sint admissi.] (Bl. 237v–239v); [Gutachten u.d.T.] Notata contra Eduardum Grattleum// Anglum ob quae dignum uidetur, ut// de eo per sanctum officium Inquirat. [Incipit: Primo loco liber ille quem non ita multo ante// scripsit et obtulit Walsinghamo praecipuo// Reginae Angliae secretario] [Explicit: de libro hoc sediotiss.o et impio ab illo// scripto] (Bl. 239r–243r). 23

9

ACDF SO CL 1570–1606

ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 8 1598. Acta in Librum P[at]ris Henrici Henriquez Soc[ietatis] Iesu, ins[criptu]m: De Clave Pontificis. Henriques, Henrique: De Pontificis romani clave. Doctore Henrico Henriquez è so­ cietate Iesu autore. Lib. I De pontificis potestate & electione. Lib. II De censuris pontifici reservatis. Lib. III De concilii autoritate. Lib. IIII De legibus cum indice [...]. - Sa­ lamanticae : ex officina Ioannis & Andreae Renaut fratrum, 1593. - 116, 260 S. ; 4°. SBN Gutachter: Gutachten:

keine Angabe27 Bl. 270r/v und 289r, 3 S., [27. Januar 1598]28

Gutachter: Gutachten:

Alberto Drago da Fiorenzuola OP Bl. 356r/v und Bl. 361r, 3 S., [27. Juni 1598]29

Gutachter: Gutachten:

Benedetto Giustiniani SJ Bl. 292r–296v, 10 S., [17. August 1598]30

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 362r–377v, 32 S., o.D.

Gutachter: Gutachten:

Bartolomé de Miranda OP Bl. 380r–384r, 5 S., o.D.31

Gutachter: Gutachten:

Juan Vicente de Astorga OP32 Bl. 386r–400v, 30 S., o.D.33

Dekret:

kein Datum vorhanden34

Korrespondenten: (1) Henrique Henriques SJ; (2) Kard. Giulio Antonio Santori; (3) [Kard. Ludovico Madruzzo]; (4) Papst Clemens VIII. In der „Defensio“ von Henrique Henriques SJ, die der Autor dem Kard. Giulio Antonio Santori mit Schreiben vom 27. Januar 1598 zustellte, wird auf die Beteiligung Kard. Arrigonis und mehrerer Theo­logen des SO an der Qualifikation einiger Propositionen hingewiesen. 28 Propositionen, die nach Angabe im Entwurf der Sentenz, Bl. 268r, aufgrund der Vorarbeiten eines nicht näher identifizierten Theol. im Rahmen einer gemeinsamen Sitzung der Theologen des SO erstellt wurde mit dem Zweck, vom Autor weitere Erklärungen einzuholen. Eine Abschrift liegt bei, Bl. 357r/v. 29 Der Gutachter bezog sich auf eine Auswahl von Propositionen. Eine Abschrift liegt dem Fasz. ebenfalls bei, Bl. 358r/v. 30 Verhandelt wurden elf dem Werk entnommene Propositionen. Bezieht sich auf den im Werk enthaltenen Traktat „De tollenda vi“. 31 Bezieht sich (nach Angabe im Konzept der Sentenz Bl. 269r) auf den im Werk enthaltenen Traktat „de Tollenda Vi“. Das Gutachten ist demnach in der 2. Phase des Verfahrens zu verorten. 32 Die Identifizierung des Gutachters ist unsicher, die Namensform der Quelle lautet „Fr. Joannes Vincent.“ 33 U.d.T. „Manifestatio intentionis Autoris libri simul cum censura“. Bezieht sich (nach Angabe im Konzept der Sentenz, Bl. 269r) auf den im Werk enthaltenen Traktat „De tollenda vi“. Das Gutachten ist demnach in der 2. Phase des Verfahrens zu verorten. 34 Bl. 267r: auf Anordnung des Papstes wurde Henrique Henriques SJ im Palast der Inquisition in Rom in Haft genommen und zum Widerruf der hier verhandelten Propositionen aus seinem Werk gezwungen. Außerdem wurde ihm auferlegt, die Drucklegung dieser Bücher nicht weiter zu verfolgen und das bereits gedruckte Werk nicht zu verbreiten, sondern es zu supprimieren. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Entwurf des Urteils, Bl. 268r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 18. Februar 1598, Bl. 284v; SO 19. Februar 1598, Bl. 284v. 27

ACDF SO CL 1570–1606

10

Weitere Akten des SO: „Minuta Sententiae contra Patrem Henricum“, mit Anamnese des Verfahrens, Bl. 268r–269v und 290r, 5 S., [11. August 1598] Ferner beiliegend: (1) Von Henrique Henriques SJ verf. „Responsio ad ea quae observantur circa quasdam ex 12 propositionibus in lib. Henrici de Pontificis Clave“, Bl. 271r/v und Bl. 288r/v, 4 S., [28. Mai 1598]; eingefügt: von Henrique Henriques SJ verf. „Declaratio quarundam propositionum quae sunt in libris impressis Henrici, et melior resolutio rebus mature perpensis et consultis“, Bl. 272r/v und 287r, 3 S., o.D.; Gesuche des Autors [an den Ass. SO?] und den Papst um Schutz und zeitliche Verschiebung seiner Residenzpflicht (cohabitatio) im Ordenskonvent, Bl. 273r–275v, 8 S., 12. Februar, 5. März und 29. April 1598; „Responsiones“ von Henrique Henriques SJ auf die Qualifizierung der 12 Propositionen, die ihm zugeschrieben wurden, Bl. 277r–282v, 12 S., [30. Dezember 1598]; (2) weiteres Material mit Gesuchen von Henrique Henriques SJ an den Papst und an Angehörige der Kongregation wegen seiner Residenz im Ordenskonvent, Bl. 337r–355v, 38 S., [5. März 1598]; (3) „Exemplum Scripturae Patris Henrici Datae S.D.N.“, Bl.  299r–307r, 9 S., [24. März 1598]; (4) Gesuch von Henrique Henriques SJ an Kard. Giulio Antonio Santori, Bl. 308r, 1 S., [27. Januar 1598]; als Anlage: „2.da Defensio doctoris Henrici Henriquez circa aliquot propositiones quas illustrissimus D Cardinalis Arrigonius re consulta cum theologis, et cum eodem p.° censore observat in lib. De Pontificis Clave“, mit Schwerpunkt auf dem Thema „de tollenda vi“, Bl. 309r–333r, 49 S., [27. Januar 1598] ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 9 1599. Censura in Libros Iacobi Menochii de Consiliis, et de Arbitrariis Iudicibus. 1. ♦ Menochio, Giacomo: Consiliorum, siue responsorum, D. Iacobi Menochii Papiensis, diuini atque humani iuris peritissimi [...] liber primus [–decimus]. Opus rerum amoena tractatione iucundum, & decisionum iudiciosa grauitate fructuosum: scholis denique & foro, discentibus atque docentibus vtile & necessarium. Nunc primum in Germania, supra editiones alias omnes, magno studio, a mendis castigatius; & characterum varietate distinctis allegationibus ornatius, editum. Cum indice locupletissimo. - Francofurti : sumptibus haeredum Andreae Wecheli & Ioan. Gymnici, 1594–1599. - 10 vol. ; 2°. SBN35 2. Menochio, Giacomo: Iacobi Menochii Papiensis [...] De arbitrariis iudicum quaestionibus et causis, libri duo quibus tota fere iuris pars, quae a iudicum arbitrio & potestate pendet [...] magno iusdiscentium, docentium & discentium commodo. Accessit postremae huic editioni eiusdem argumenti centuria sexta nunc recens a d. auctore conscripta [...] cum indicibus quatuor, quibus omnia quae hoc volumine pertractantur, quam commodissime annotantur. - Coloniae Agrippinae : apud viduam, & haeredes Ioan. Gymnici, sub Monocerote, 1599. - 2 Teile in 1 vol. [96], 696; 101, [3] S. ; 2°. SBN36 Das Werk war mehrfach ersch. Das Werk war mehrfach ersch. Vgl. Menochio, Giacomo: Iacobi Menochii iurisconsulti excellentissimi, [...] De arbitrariis iudicum quaestionibus et caussis, libri duo: nunc primum in lucem editi, uaria, recondita, perfectaque eruditione referti: & omnibus, iudicia praesertim exercentibus, oppido quam necessarii. Adiecta sunt summaria, indicesque duo, argumentorum vnus: alter rerum, sententiarumque insignium. - Venetiis : apud Io. Baptistam Somaschum, & fratres, 1569. - [72], 84, [2], 85-150, [1],

35 36

11 Gutachter: Gutachten:

ACDF SO CL 1570–1606 [Anselmo Dandini senior]37 Bl. 405r–406v, 411r–412v, 417r/v, 10 S., [2. Oktober 1599] (zu Nr. 1–2)38

Gutachter: [Kard. Camillo Borghese]; [Kard. Pompeo Arrigoni]; [Kard. Roberto Bellarmino SJ]; [Ippolito Maria Beccaria da Mondovì OP]; [Anselmo Dandini senior] Gutachten: Bl. 407r/v und Bl. 416r/v, 4 S., [2. Oktober 1599] (zu Nr. 1–2)39 Gutachter: Gutachten: Gutachter: Gutachten:

[Kard. Camillo Borghese]; [Kard. Pompeo Arrigoni]; [Kard. Roberto Bellarmino SJ]; [Ippolito Maria Beccaria da Mondovì OP]; [Anselmo Dandini senior] Bl. 410r/v, 2 S., 2. Oktober 1599 (zu Nr. 2)40 [Kard. Camillo Borghese]; [Kard. Pompeo Arrigoni]; [Kard. Roberto Bellarmino SJ]; [Ippolito Maria Beccaria da Mondovì OP]; [Anselmo Dandini senior] Bl. 417v–418r, 2 S., 2. Oktober 1599 (zu Nr. 1–2)41

Dekret:

SO 22. Juli 1599;42 SO 29. Juli 1599;43 SO 2. Oktober 159944 (zu Nr. 1)

Dekret:

SO 2. August 1599;45 SO 2. Oktober 1599;46 [SO 9. Januar 1603]; SO 29. Januar 1603;47 SO 11. Februar 160548 (zu Nr. 2)

39 37 38



40

43 44 41 42



45 46



47



48

151-220, [2], 221-289, [1], 290-380 c. ; 2°. SBN. Es folgten weitere Ausg. Vgl. für die 1603–1605 verhandelte Neuausg. aus Venedig: ♦ Menochio, Giacomo: Iacobi Menochii Papiensis [...] De arbitrariis iudicum quaestionibus, & causis [...] Haec omnium postrema aeditione ab ipso auctore recogniti [...] - Venetiis : apud haeredem Hieronymi Scoti, 1605. - [8], 1008, [108] S. ; 2°. SBN. Ermittelt wurden auch die Ausg.: Venetiis : apud Io. antonio e Jacobum de Francisci, 1605. - [8], 1008, [108] S. ; 2°. SBN; Menochio, Giacomo: D. Iacobi Menochii iurisconsulti papiensis, regij, ducalisque senatoris, redituum extraordinariorum regiae maiestatis catholicae praesidis, ac senatoris consilij consiliarij mediolanensis, diuini, atque humani iuris scientia peritissimi, De arbitrariis iudicum. Libri secundi Centuria sexta. Mediolani : apud Hieronymum Bordonum, & Petrum Martirem Locarnum, 1602. - [8], 144 S. ; 2°. SBN. Die Identifizierung des Gutachters ist unsicher. Eine Abschrift liegt dem Fasz. bei, Bl. 420r–424r. Protokoll der Qual.-Sitzung mit Auflistung von 17 fraglichen Stellen. Eine Abschrift liegt dem Fasz. bei, Bl. 408r/v und Bl. 415r/v. Protokoll der Qual.-Sitzung. Von anderer Hand [Dandini?] finden sich Notizen in den Marginalien; Bl. 413r: eine weitere Version (wohl eine frühere Fassung, die von dieser anderen Hand ergänzt wurde und dann als Grundlage für die Reinschrift diente), liegt dem Fasz. bei, Bl. 409r/v. Protokoll der Qual.-Sitzung, im Anschluss an das Gutachten [Dandinis]. Vgl. auch Bl. 425r/v. ACDF Index Prot. 22, Bl. 172v: der Verkauf wurde bis zur Revision des Werkes verboten. ACDF Index Prot. 22, Bl. 172v: der Verkauf sollte verboten werden bis ein Beschluss gefasst wurde. Bl.  425r: Auflistung und Qualifizierung mehrerer fraglicher Propositionen. Mit dieser Liste wurde angebl. eine Expurgation des Werkes vorgenommen. ACDF Index Prot. 22, Bl. 173v: das Werk wurde donec corrigatur verboten. Bl.  425r: Auflistung und Qualifizierung mehrerer fraglicher Propositionen. Mit dieser Liste wurde angebl. eine Expurgation des Werkes vorgenommen. ACDF SO Decreta 1603, Bl. 24v: nach Referat des Dekretes SO 9. Januar 1603 zur Korrektur einer im Werk enthaltenen fraglichen Stelle wurde mündlich ein Beschluss gefasst. Den Inq. von Mailand und Venedig sollte dieser Beschluss mitgeteilt werden, damit dieser rechtzeitig ausgeführt werde. ACDF SO Decreta 1605, Bl. 27v: der Inq. von Venedig sollte das Werk nach der bereits veröffentlichten Mailänder Ausg. unter Beachtung der ihm erteilten Anordnungen drucken lassen.

ACDF SO CL 1570–1606

12

ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 10 1600. Censura in Libellu[m] ins[criptu]m: Ordine, che deve tenere il Confessore nella Confessione mandato dal Vescovo di Policastro con ordine, che tutti i confessori dovessero tenere tal modo nel Confessare. Missanello, Nicola Francesco : Ordine, che deve tenere il Confessore nella Confessione mandato dal Vescovo di Policastro con ordine, che tutti i confessori dovessero tenere tal modo nel Confessare. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen.49 Dekret:

nicht aufgefunden

Ferner beiliegend: (1) „Annotamento delli luochi heretici, che havemo trovati nello libretto intitulato Ordine, che deue tenere il confessore nella confessione, mandato dal uescouo di Policastro per la diocese con ordine, che tutti li confessori dovessero tenire tal modo nel confessare“, zusammengetragen von Marcello Migliaccio di Matalone OP und ferner unterschrieben von Giovanni Francesco Alois da Napoli OCarm, Paolo da Forlì OP und Matteo da Lagonigro OFMCap, Bl. 429r–430v, 4 S., o.D.;50 (2) „Luochi suspetti d’Heresia notati nella confessione mandata dal vescovo de Policastro per la sua diocesi“, Bl. 433r/v, 2 S., o.D.; (3) lat. Notizen zum Ms., verf. von Tommaso da Capua [Ordenszugehörigkeit unbekannt] im Auftrag des Generalvikars Giovanni Battista Accattati, Bl. 431r/v und 435r, 3 S., o.D. ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 11 1600. Observationes in declarationem D[omi]ni Francisci Filii, et Fratris Regis Ducis de Alenzon. François : [Declaratio Domini Francisci Filii, et Fratris Regis Ducis de Alençon.] Das Werk wurde nicht ermittelt.51 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 440r–442v, 5 S., o.D.

Dekret:

nicht aufgefunden

Aus dem Hinweis, dass es sich bei dem Werk um eine in der Diöz. zu verbreitende (und verbreitete) bfl. Anweisung an die Beichtväter handelt, lässt sich vorsichtig schließen, dass es sich um ein gedrucktes Werk handelte. 50 Ein weiteres Exemplar mit abweichendem Schluss in Form eines Fazits, ohne Unterschriften, liegt dem Fasz. bei, Bl. 429r–430r. 51 Ermittelt wurde: François : Declaration// faicte par Monseigneur// le duc d’Alençon Fils & Frere de// Roy, des causes & raisons de son departement// de la Court, & de la saincte intention// qu’il a au restablissement de// l’vnion, bien & repos// de la France. - Imprimé à Bloys : [S.n.], 1575. ÖNB. Umfangs- und Formatangaben nach Abes: 8 S. ; 4°. Im Gutachten wurde allerdings auf die S. 3–71 verwiesen; außerdem wird Bl. 441r auf die Tätigkeit eines Übers. verwiesen. 49

13

ACDF SO CL 1570–1606

ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 12 1600. Censura in opera Cardinalis Cajetani. 1. Thomas   ;  Cajetan, Tommaso de Vio: Summa sacrae theologiae: in qua quicquid in vtroque testamento continetur, vt doctè, ita & piè & fideliter per quaestiones, & responsiones explicatur, Diuo Thoma Aquinate Doctore Angelico autore, in tres potissimùm partes quatuor tomis contentas, diuisa. Cuius prima pars hoc primo tomo pertractatur, reuerendissimi Thomae a Vio Caietani [...] commentarijs illustrata. Cui pro omnium studiosorum commodo adiecimus eiusdem Diui Thomae tractatum de Dei omnipotentia, praescientia, praedestinatione: Thomae etiam à Vio quaestiones aliquot de infinititate intensiua, ac tratatum de nominum analogia, de potentia neutra, & conceptu entis, omni cura ac studio emendata. Huic etiam toti summae ita à summi iudicij viris expolitae [...] accesserunt tùm supplementum tertiae partis, tùm ad marginem luculentae annotationes [...] Indices [...] copiosissimos sequentes docent paginae [...]. - Lugduni : apud Haeredes Iacobi Iuntae, 1558. - [56], 524 S. ; 2°. COPAC52 2. Politi, Ambrosio Catarino: F. Ambrosii Catharini Politi [...] Annotationes in Commentaria Caietani denuò multò locupletiores & castigatiores redditae. Quod ex eiusdem subiecta praefatione, & indice copioso facilè patebit. - Lugduni : apud Mathiam Bonhomme, 1542. - 586, [14] S. ; 8º. SBN53 Ferner wurden verhandelt: 3. Savonarola, Girolamo: [Predigten]. Die verhandelte Ausg. wurde nicht ermittelt. 4. ♦ Gropper, Johann: Enchiridion christianae institutionis in Concilio Prouinciali Coloniensi editum, opus omnibus uerae pietatis cultoribus longe utilissimum. In quo haec continentur Expositio simboli Apostolici. Assertio & doctrina de. 7. Ecclesiae sacramentis. De ratione ac modo orandi Deum, cum expositione orationis Dominicae, De natura, distinctione, vi, ac usu legis, cum subiuncta explicatione Decalogi. Venetiis : apud Andream Arriuabenum ad signum Putei, 1543. - [24], 444 S. ; 8°. SBN Gutachter: Gutachten:

[Stefano Verasis da Asti OP] Bl. 446r/v, 2 S., [1558] (zu Nr. 1)54

Drei weitere Bde. sind ersch.: Prima secundae partis; Secunda secundae partis; Tertia pars. - Lugduni : apud Haeredes Iacobi Iuntae, 1558. COPAC. Das Werk war bereits ersch.: Thomas  ; Cajetan, Tommaso de Vio: Prima pars operum Sancti Thomae Aquinatis. Operum, seu Summae Theologiae Diui Thomae Aquitanis, [...] Pars prima, Reuerendiss. Thomae a Vio, tit. sancti presbyteri, cardinalis Caietani commentariis illustrata: [...] Indice rerum omnium singularium copiosissimum sequentes docent pagina. - Lugduni : apud Vincentium a Portonarijs, 1541 (Lugduni : excudebat Joannes Crispinus, 1540 mense Februario). - [20], 263, [1] Bl. ; 2º. SBN. Teil des Gesamtwerks Thomas  ; Cajetan, Tommaso de Vio: Prima (–Tertia) pars operum Sancti Thomae Aquinatis. Operum seu Summae theologiae Diui Thomae Aquitanis. - [Lugduni] : apud Vincentium a Portonarijs, 1541–1542. - 4 vol. ; 2º. SBN. 53 Das Werk war bereits ersch.: Politi, Ambrosio Catarino: Ad [...] Ioannem de Fenario, [...] ordinis praedicatorum Annotationes fratris Ambrosij Catharini Politi Senensis, eiusdem ordinis, in excerpta quaedam de commentarijs reuerendissimi cardinalis Caietani S. Xisti, dogmata. - Parisijs : apud Simonem Colinaeum, 1535. - [32], 374, [2] S. ; 8º. SBN. 54 U.d.T. „Prima Pars“. Das Gutachten wurde ediert und kommentiert in Arnold, Claus: Die Römische Zensur der Werke Cajetans und Contarinis (1558–1601). Grenzen der theologischen Konfessionali­ sierung (Römische Inquisition und Indexkongregation 10). - Paderborn 2008, S. 107–111. 52

ACDF SO CL 1570–1606 Gutachter: Gutachten:

[Stefano Verasis da Asti OP]55 Bl. 447r–448v, 4 S., [1558] (zu Nr. 1)56

Gutachter: Gutachten:

[Stefano Verasis da Asti OP]57 Bl. 449r/v, 2 S., [1558] (zu Nr. 1)58

Gutachter: Gutachten:

Keine Angabe Bl. 448d r–448f v, 6 S., o.D. (zu Nr. 2)59

Gutachter: Gutachten:

Keine Angabe Bl. 448b r–448c r, 3 S., o.D. (zu Nr. 3)60

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Bartolomeo Ferro da Lugo OP Bl. 452r–455r, 7 S., [1558/1559] (zu Nr. 4)61

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Bartolomeo Ferro da Lugo OP62 Bl. 456r–460v, 10 S., [1558] (zu Nr. 2)63

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1–4)

14

ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 13 1602. Censura in Summam P[at]ris Henrici Henriquez Jesuitae. Henriques, Henrique: Svmmae// Theologiae// Moralis,// Tomus Primus. / Doct. Henrico Henriqvez// Societatis Iesv Authore,// In Academia Salmanticensi// Sacrae Theologiae Professore.// In quo, non Sacramentorum solum, tàm in generali, quàm in particulari, sed Indulgentiarum// etiam, Censurarum Ecclesiasticarum, Excommunicationis, Suspensionis, Interdicti,// & Irregularitatis, Finisq; Hominis doctrina omnis, non erudita minus,// quàm Methodica breuitate dilucidè explicantur.// Cum quadruplici Indice, Capitum, Authorum, Sacrae paginae, Rerumque// notatu dignissimarum locupletissimo. - Venetiis : Apud Damianum Zenarum, 1600 (Svperiorvm Permissv). BSB64 Nach Angabe auf der Rückseite des Gutachtens. Dort ferner die Notiz „Ad Inq[uisitio]nem“. U.d.T. „Explanata a Caietano I expur 3i partis Sancti Thomae q m ip[s]ius doctrinae non sunt consona“ und „In opusculis additis ad tertiam partem“. Das Gutachten wurde ediert und kommentiert in Arnold, Die römische Zensur der Werke Cajetans (s.o.), S. 111–118. 57 Nach Angabe auf der Rückseite des Gutachtens. Dort ferner die Notiz „Ad Inq[uisitio]nem“. 58 U.d.T. „In Opusculis additis ad tertiam Partem“. Das Gutachten wurde ediert und kommentiert in Arnold, Die römische Zensur der Werke Cajetans (s.o.), S. 111–118. 59 Von derselben Hand wie das Gutachten zu Nr. 3, Bl. 448b r–448c r. 60 Nach den inhaltlichen Angaben im Gutachten (Hinweis auf die Paulusbriefe usw.) wurde das Votum dem Werk Nr. 3 zugeordnet. Weitere Hinweise auf Expurgationsversuche zu Savonarola in Arnold, Die römische Zensur der Werke Cajetans (s.o.), S. 73, dort der Verweis auf: AGOP Misc. Savonaroliana XIV. 284, Bl. 35r–75v. Der Ausschnitt des Gutachtens, der sich auf Cajetan bezieht, wurde ediert und kommentiert in ebd., S. 75–83. Von derselben Hand wie das Gutachten zu Nr. 2, Bl. 448d r–448f r. 61 U.d.T. „De Sacramentis in Communi“. Dort ferner die Notiz „Ad Inq[uisitio]nem“. Datum ergänzt nach Arnold, Die römische Zensur der Werke Cajetans (s.o.), S. 70. 62 U.d.T. „Annotationes ex Caietano super Testamentum Novum“. Nach Arnold, Die römische Zensur der Werke Cajetans (s.o.), S. 70, scheint das Gutachten eher auf ein Verbot als auf eine Expurgation hinzuarbeiten. 63 Das Gutachten wurde ediert und kommentiert in Arnold, Die römische Zensur der Werke Cajetans (s.o.), S. 87–99. 64 Das Werk war bereits mehrfach ersch. Vgl. Henriques, Henrique: Theologiae moralis summa, tribus tomis comprehensa. Tomus primus. De fine hominis & sanctissimis ecclesiae sacramentis. Quid alijs 55 56

15

ACDF SO CL 1570–1606

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Roberto Bellarmino SJ?] nicht aufgefunden [11. Dezember 1601?]65

Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Paoli SJ] Bl. 467r–475v, 18 S., [5. Oktober 1602]66

Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Paoli SJ] Bl. 477r–483r, 13 S., [5. Oktober 1602]67

Gutachter: Gutachten:

[Diodato Gentile da Genova OP?] nicht aufgefunden [13. November 1602?]

Dekret: Bando:

SO 26. April 1600 donec corrigatur68 Edikt MSP 7. August 1603 donec corrigatur69

ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 14 1604. Censura in Libru[m] ins[scriptu]m: Patris Antonii Caraccioli Ord[inis] Cleric[orum] Regular[ium]: De Scopo institutae Psalmodiae Apologiae. Madrid 1604. Caracciolo, Antonio70: Patris Antonii// Caracioli, Ordinis// Clericorvm Regvlarivm,// Qui vulgò in Italia Theatini nuncupantur,// de scopo institutae psalmodiae// Apologiae. - En Madrid  :  En Casa de Pedro Madrigal, 1604 (Con Licencia). - 24 S. ; 2°. ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 14, unter Bl. 492r Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [1. Juli 1604?]

Gutachter: Gutachten:

Kard. Cesare Baronio unter Bl. 492r, 12 S., o.D.71

Dekret:

nicht aufgefunden72

Korrespondenten: (1) Claudio Acquaviva SJ ; (2) Papst Clemens VIII. tomis contineatur, habetur lib. 7 in fine. Doctore Henrico Henriquez è Societate Iesu autore in Academia Salmanticensi sacrae theologiae professore. - Salmanticae : ex officina Ioannis Ferdinandez, 1591 [–1593]. - 2 Teile in 1 vol., 18], 595 [i.e.593], [31], 599–1336, [2], 182, [46] S. ; 2°. SBN. Teil 2 hat ein eigenes Titelbl.: Doctoris Henrici Henriquez [...] Altera pars summae theologiae moralis. De sanctiss. Eucharistia. - Salmanticae : excudebat Ioannis Ferdinandus, 1593. 65 Gegenstand der Beauftragung war die Sichtung eines Gutachtens zum Werk. 66 U.d.T. „Correctio iuxta animadversiones in summam de sacris Patris Henrici“. Evtl. im Auftrag des Kard. Roberto Bellarmino SJ. 67 U.d.T. „Quae sequuntur delenda erunt in glossa“. Evtl. im Auftrag des Kard. Roberto Bellarmino SJ. 68 ACDF Index Prot. 22, Bl 172v: das Werk sollte donec corrigatur verboten werden. – Zur Korrektur des Werkes, vgl. ferner die Dekrete SO 1. August 1601, ACDF SO Decreta 1601, Bl. 327r; SO 11. Dezember 1601, ACDF SO Decreta 1601, Bl. 436r; SO 10. Januar 1602, ACDF SO Decreta 1602, Bl. 17r; SO 13. November 1602, Bl. 484v. 69 Datum des Affixums. 70 Zu Caracciolo vgl. Personen und Profile. 71 In Form von hs. Vermerken (S. 3) und Unterstreichungen im Werk. 72 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Generals SJ, Bl. 487r. – Vgl. ferner das [Dekret SO] 1. Juli 1604, Bl. 491v.

ACDF SO CL 1570–1606

16

Ferner beiliegend: Gesuch des Generaloberen SJ an den Papst, das Werk zu verbieten bzw. das päpstliche Verbot zur Veröffentlichung einer von Gregorio de Valencia SJ verf. Antwortschrift aufzuheben, Bl. 488r, 1 S., [1. Juli 1604]; als Anlage: „Quaedam notata in Apologiis P. Antonii Caraccioli Theatini“, Bl. 489r/v, 2 S., o.D. In den Akten auch erwähnt: Valencia, Gregorio de: Tomus tertius. Complectens materias secunda secundae diui Thomae. Cum varijs indicibus. - Venetijs : apud Florauantem Pratum, 1598. - [12] S., 1–764 col., 765–802, [1] S., 803–1236 col., 1237– 1238 S., 1239–1550 col., 1551–1552 S., 1553–1584 col., 1585–1586 S., 1587–1606 col., 1607–1608 S., 1609–1680 col., 1681–1682 p., 1683–1786 col., [50] S. ; 2°. SBN73 ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 15 1605. Censura in Libru[m], qui inscribitur: Utriusque juris emporiu[m] Authore Petro Augustino Morla Valentino. Morla, Pedro Augusto: Emporium utriusque juris quaestionum in usu forensi admodum frequentium in quinque divisum partes. - Valentiae : per Alvarum Franco et Didacum de la Torre, 1599. - 2°. PORBASE Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachten:

[Kard. Lorenzo Bianchetti?] [Kard. Pompeo Arrigoni?] [Kard. Girolamo Bernieri OP?] nicht aufgefunden [16. Juni 1605?]74

Gutachter: Gutachten:

[Benedetto Giustiniani SJ] Bl. 501r–506r, 11 S., [19. Oktober 1605]75

Gutachter: Gutachten:

[Francisco Peña?] nicht aufgefunden [16. November 1605?]

Dekret:

nicht aufgefunden76

Ferner beiliegend: Gutachten mit einer Auflistung 25 problematischer Stellen u.d.T. „In libro, qui inscribitur Vtriusque Juris emporium Quaestionum, Auctore Petro August. Morla Valentino, continentur infrascripti errores“, Bl. 495r/v und Bl. 498r, 3 S., [15. Juni 1605];77 eingefügt: Widerlegungen und Korrekturen zu Bd. 3 des Gesamtwerkes: Valencia, Gregorio de: Gregorij de Valentia Metimnensis, e Societate Iesu, sacro s. theol. in Academia Ingolstadiensi prof. Commentariorum theologicorum tomi quatuor. In quibus omnes materiae, quae continentur in Summa Theologica diui Thomae Aquinatis, ordine explicantur [...]. - Venetijs : apud Florauantem Pratum, 1598–1601. - 4 vol ; 2°. SBN. Das Werk war bereits ersch.: vgl. die Ausg. Ingolstadii : excudebat Dauid Sartorius, 1591–1597. - 4 vol. ; 2°. SBN. 74 Die drei Kard. wurden zeitgleich mit Benedetto Giustiniani SJ mit der Prüfung des Werkes beauftragt. 75 Bezieht sich auf die im Gutachten unter Bl. 495r/v und Bl. 498r aufgeführten 25 problematischen Stellen. 76 Vgl. ferner die Dekrete SO 15. Juni 1605, ACDF SO Decreta 1604–1605, Bl. 307r; SO 16. Juni 1605, Bl. 498v und ACDF SO Decreta 1604–1605, Bl. 309r; SO 7. Juli 1605, ACDF SO Decreta 1604–1605, Bl. 330v; SO 14. Oktober 1605, ACDF SO Decreta 1604–1605, Bl. 409v; SO 19. Oktober 1605, Bl. 506v und ACDF SO Decreta 1604–1605, Bl. 412r; SO 16. November 1605, Bl. 506v und ACDF SO Decreta 1604–1605, Bl. 435v. 77 Möglicherweise stammte das Schriftstück aus den Kreisen um Francisco Peña. Eine Abschrift, vermutl. verf. zwecks Weiterleitung an die Kardinäle und an Benedetto Giustiniani SJ gemäß Dekret 73

17

ACDF SO CL 1570–1606

den Propositionen 1–23, u.d.T. „Supradicta capita continent manifestum errorem“, Bl. 496r–497v, 4 S., o.D. ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 16 1605. Quaeritur: An post Decretu[m] Clementis VIII. sub die 20. Iunii 1602, in quo condemnatur Propositio, asserens licere per litteras, seu Internunciu[m] confessario absenti peccata sacramentaliter confiteri, et ab eode[m] absente absolutionem obtinere, Doctrina P. Suárez contenta in Tomo 4. Com[m] ent[ariorum] in 3.a parte D. Thomae Disput. 21. Sect. 4. circa eande[m] materiam, ac de sensu dicti decreti, sit apertè contraria dispositioni ejusde[m] decreti? ♦ Suárez, Francisco: Commentariorvm// Ac// Dispvtati-//onvm,// In Tertiam Partem Diui Thomae,// Thomvs Qvartvs.// Expositionem quaestionum Diui Thomae, ab LXXXIII. vsque ad finem: Cum// Disputationibus de Virtute Poenitentiae in primis, complectens.// Adduntur deinde Disputationibus de Clauibus, & Sacramento Poenitentiae, de Ex-//trema vnctione, Purgatorio, Suffragiis, & Indulgentiis. / Authore P. D. Francisco Svarez Granatensi, è Societate Iesv, Sacrae Theologiae, in celebri Conimbricési Academia, Primario Professore. - Conimbricae : Ex Officina Antonij à Mariz, per eius generum & cohaeredem Didacum Gomez Loureyro, Academiae Architypographum, 1602 (Cum Priuilegio Regis Catholici, pro Castella, & Lusitania. Cum facultate Inquisitorum, & Ordinarii). - [8], 1224, [40] S. ; 2°. Biblioteca Pública del Estado - Biblioteca Provincial de Córdoba - Signatura: 31/106 Tomvs Qvartvs78 Gutachter: Gutachten:

Peter Lombard; Jerónimo Xavierre OP; Diodato Gentile da Genova OP; Juan de Rada OFMObs; Anselmo Marzato da Monopoli OFMCap; Diego Álvarez OP; Michelangelo Seghezzi da Lodi OP Bl. 514r/v, 2 S., 7. Juni 160379

SO 16. Juni 1605, Bl. 498v, liegt dem Fasz. bei, Bl. 499r–500r. Die eingefügten Korrekturen wurden vermutl. nicht weitergeleitet. 78 Vgl. Suárez, Francisco: Commentariorvm// Ac// Dispvtati-//onvm,// In Tertiam Partem Diui Thomae,// Tomvs Quartvs.// Expositionem quaestionum Diui Thomae, ab LXXXIIII. vsque ad finem: Cum// Disputationibus de Virtute Poenitentiae in primis, complectens.// Adduntur deinde Disputationes de Clauibus, & Sacramento Poenitentiae, de Ex-//trema vnctione, Purgatorio, Suffragiis, & Indulgentiis. / Authore P. D. Francisco Svarez Granatensi, è Societate Iesv, Sacrae Theologiae, in celebri Conimbricensi Academia, Primario Professore. - Conimbricae : Ex Officina Antonij à Mariz, per eius generem & cohaeredem Didacum Gomez Loureyro, Academiae Architypographym 1602 (Cum Priuilegio Regis Catholici, pro Castella, & Lusitania. Cum facultate Inquisitorum, & Ordinarii). BCUM. Dieses Exemplar enthält nicht die hier verhandelte 4. Sektion der Disp. XXI., obwohl diese in das Inhaltsverzeichnis aufgenommen und in der 3. Sektion derselben Disputatio (S. 509) auf ebendiese verwiesen worden war. Vgl. auch den hs. Vermerk, S. 509. Das Werk war vor, während und nach den Verhandlungen in Rom 1603–1605 mehrfach ersch.: vgl. beispielsweise Suárez, Francisco: Commentariorum ac disputationum in tertiam partem diui Thomae, tomus quartus: accuratam quaestionum d. Thomae, ab 84. vsque ad finem, & Disputationum de virtutem paenitentiae, De clauibus, De sacramentis paenitentiae [...] Autore p. d. Francisco Suárez [...] Accesserunt indices quinque: quaestionum & articulorum primus: Disputationum & Sectionum secundus: [...] quartus: rerum & verborum postremus. Opus de nuovo in lucem editum & a mendis quam accuratissime repurgatum. - Lugduni : sumptibus Horatij Cardon, 1603. - [8], 828, [40] S. ; 2°. SBN; oder auch die Ausg.: Venezia : Apud Societatem Minimam, 1605. - 4 vol. ; 2°. SBN. 79 Protokoll der Qual.-Sitzung. Datumsvariante Bl. 555r/v: 8. Juni 1603.

ACDF SO CL 1570–1606

18

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Antonio Bovio OCarm Bl. 515r–518v, 8 S., [ca. 10. April 1604]80

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [14. Juni 1605]81

Gutachter: Gutachten:

[Peter Lombard] nicht aufgefunden [22. April 1608]82

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Roberto Bellarmino SJ] nicht aufgefunden

Dekret:

SO 31. Juli 1603 donec corrigatur;83 SO 7. August 1603;84 nicht aufgefunden;85 SO 13. Juli 160586 nicht aufgefunden

Bando:

Korrespondenten: (1) Generaloberer SJ; (2) Inq. von Venedig; (3) [Peter Lombard]; (4) [Leonardus Lessius SJ]; (5) Francisco Suárez SJ; (6) [Kard. Domenico Pinelli] Weitere Akten des SO: (1) [Bando] In generali Congregatione Sanctae Romanae, & vniversalis Inquisitio-//nis, habita in Palatio Apostolico, in Monte Quirinali, coram// S.D.N.D. Clemente, diuina prouidentia Papa VIII. [Incipit: Proposita Qvaestione// Vtrum liceat per literas, seu internuntium confessario absenti, pec-// cata Sacramentaliter con­fiteri, & ab eodem absente absolutio-//nem obtinere] (Einblattdruck). - Romae :  Ex Typo­graphia Camerae Apostolicae, 1602. ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 16, Bl. 512v–513r; (2) Abschrift der Zensuren, Gesuche und Dekrete 1603–1605, Bl. 571r–573v und 580r–581v, 10 S., [5. August 1605]; (3) Relation zum Das Gutachten wurde verf. als Antwort auf die Beschlüsse, die die von Clemens VIII. mit dem Fall beauftragten Theologen gefasst hatten und mit denen der Gutachter nicht einverstanden war. 81 Qual.-Sitzung, Datum und gemeinsames Votum erwähnt in der Relation, Bl. 575r. 82 „Attestatio“ erwähnt in der Relation, Bl. 575r. 83 Bl. 573r: das Werk mit seiner Interpretation des Dekrets SO 20. Juni 1602 zum Bußsakrament wurde donec corrigatur verboten. Eine korrigierte Fassung zur Aufhebung des Verbotes sollte vom SO revidiert und approbiert werden; die bereits verbreiteten Exemplare der verbotenen Ausg. sollten eingesammelt werden. Francisco Suárez SJ sollte die Kompilation und Veröffentlichung theologischer Schriften ohne Prüfung und Approbation durch das SO untersagt werden. – Vgl. ferner das Dekret SO 7. Mai 1603, ACDF SO Decreta 1603, Bl. 98v. 84 Bl. 572v: der Papst ordnete an, die fraglichen Abschnitte (Disput. XXI, Sect. 4) zu entfernen und in einer Neuaufl. nicht wieder abzudrucken; falls weitere Irrtümer ermittelt würden, sollten diese ebenfalls revidiert werden. Dieses sollte dem Generaloberen SJ und den Buchhändlern mitgeteilt werden; der Inq. wurde angewiesen, weitere Fehler zu melden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die Abschrift des Gesuchs des Generaloberen SJ, Bl. 572v. – Vgl. ferner das Dekret SO 6. August 1603, Bl. 572v. 85 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die Abschrift des Gesuchs von Francisco Suárez SJ an den Papst, Bl. 572v–573r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 12. Februar 1604, Bl. 573r/v; SO 15. Juli 1604, Bl. 580r; SO 2. Dezember 1604, Bl. 581r.  86 Bl. 542v: der Papst ordnete in Übereinstimmung mit der Mehrheit der Kard. und Konsultoren SO an, dass Suárez aus seinem Werk die Sektion [Disp. XXI, Sect. 4], in der das Dekret SO 20. Juni 1602 [Clemens VIII.] und ein anderes Dekret des hl. Leo I. verhandelt wurden, entfernen sollte. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die Abschrift des Gesuchs von Francisco Suárez SJ an die Kardinäle SO, Bl. 573v und Bl. 580r [wohl im Zusammenhang mit dem Ableben von Papst Clemens VIII.]. – Vgl. ferner die Dekrete SO 25. April 1605, Bl. 581r; SO 20. Juli 1605, ACDF SO Decreta 1604–1605, Bl. 338v; SO 27. Juli 1605, Bl. 581r und ACDF SO Decreta 1604–16105, Bl. 349r; SO 5. August 1605, Bl. 581v und SO 18. August 1605, ACDF SO Decreta 1604–1605, Bl. 367v. – Zum 5. Bd., vgl. ACDF SO Decreta 1606, Bl. 160v. Vgl. zu den Verhandlungen in den 1620er Jahren auch ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 18. 80

19

ACDF SO CL 1570–1606

Verlauf des Verfahrens in den Jah­ren 1603–1605: mit Bezug auf die Verhandlungen in den 1620er Jahren aus Anlass der Veröffentlichung des Rituale Romanum während des Pontifikats Pauls V.; mit Erläuterung der Dekrete SO 24. Januar und 24. Februar 1622; und mit Verweis auf ein Dubium von Seiten der Inquisitoren von Portugal, veranlasst durch erneute Streitigkeiten im Zuge der Veröffentlichung des Rituale Romanum, Bl. 574r–577v, 8 S., [nach dem Tod Gregors XV.] Ferner beiliegend: (1) „Suárez disput. Xxi de confessione. An sit necessarium, ut sacerdos in praesentia poenitentis confessionem audiat, in fine n° 9 concludit sub his verbis.“ Vom Autor verf. und an Kard. Domenico Pinelli gerichtet, Bl. 510r/v, 2 S., o.D.; (2) Gesuch von Francisco Suárez SJ an die Kardinäle SO, die im Gesuch enthaltene weitere Erklärung seiner Lehre zu berücksichtigen, Bl. 535r, 1 S., [2. Dezember 1604]; (3) Gesuch von Francisco Suárez SJ [gerichtet an das oder vom SO weitergeleitet] an Kard. Domenico Pinelli, Bl. 537r/v, 2 S., [ca. 2. Dezember 1604?]; (4) Schriftstück, dessen Herkunft sich aus den Akten nicht ermitteln lässt: [Incipit: Aegrotus, qui cum signis contritionis postulat ad se vocari confessarium] [Explicit: Ad quod// et’ facit Manuale Dioecesis Burgensis, et consuetudo Sacerdotù curator. absolventiù huiusmodi], Bl. 539r–540r, 3 S., o.D.; Notizen mit Nennung von Autoritäten, auf die man sich in diesem Fall beziehen kann, Bl. 540A–r, 1 S., o.D.; (5) Gesuch von Francisco Suárez SJ an den Papst mit Bezugnahme auf die Zensuren seines Werkes vom 7. Juni 1603 und 10. April 1604; mit systematischer Widerlegung der Zensuren und mit der Bitte um Berücksichtigung seiner Argumente, Bl. 521r–534r, 27 S., [zwischen 15. Juli 1604 und 13. Juli 1605?]; (6) [Textentwurf, der den zu entfernenden Abschnitt ersetzen soll] Suárez, Francisco: Sectio Quarta.// Vtrum sit de necessitate confessionis quòd// poenitens immediate, et per se ipsum// reuelet sacerdoti peccata sua. - [S.a.] - 20 S. (Ms.). ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 16, Bl. 544r–553v; (7) [verf. von der PoenitAp?] An absolvendus sit, qui confessionem petit, & signa// contritionis exhibet, et postea sensum amittit, super=//venienteque confessario nullum doloris signum potest// ostendere: Confessarius tamen ex aliorum re-//latu de signis exhibitis habet testimonium. [Incipit: Partem affirmativuam huius controversiae sequuntur Sacerdotale Roma-//num antiquum] [Explicit: approbati ecclesiae Catholicae ritus, silentium perpetuū indicatur.] - [nach 1620] - 31 S. (Ms.). ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 16, Bl. 584r–598r In den Akten auch erwähnt: (1) Rituale romanum Pauli V pont. max. iussu editum. Roma : ex Typographia Camerae Apostolicae, 1614. - [8], 384 S. ; 8. SBN (2) Sylvius, Franciscus: Francisci Syluii a Brania comitis [...] Commentarius, in tertiam partem S. Tho. Aquinatis doctoris angelici et communis: et in eiusdem supplementum centesima quaestione auctum. - Duaci : sumptibus Marci Wyon, typographi iurati, sub signo Phoenicis, 1618 - 2 Teile in 1 vol. ; 2°. SBN ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 17 1605. Censura in Libru[m], cui titul[us]: Esame degli ingegni degli Uomini di Giovanni Huarte. ♦ Huarte, Juan  ; Camilli, Camillo (Übers.): Essame// De Glingegni// De Glihvomini,// Per apprender le Scienze:// Nel quale, scoprendosi la varietà delle

ACDF SO CL 1570–1606

20

nature, si// mostra, a che professione sia atto ciascuno, &// quanto profitto habbia fatto in essa: / Di Gio. Hvarte:// Nuouamente tradotto dalla lingua Spagnuola// Da M. Camillo Camilli. (Con Privilegi). - In Venetia : [S.n.], 1602. - 367 S. BNC.Es87 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 604r–605v, 4 S., o.D.

Dekret:

nicht aufgefunden88

ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 18 1606. Censura in Libru[m] ins[criptu]m: Ferdinandi Martinez Mascharenas Algarbioru[m] Regni Episcopi Tractatus de Auxiliis divinae gratiae ad actus supernatural[es]. Lugduni 1605. Mascarenhas, Fernando M.: Ferd. Martinez Mascarenhas Algarbiorum regni episcopi Tractatus, de auxilijs diuina[e] gratia[e] ad actus supernaturales, in tres partes diuisus : 1. De uarijs diuina[e] gratia[e] diuisionibus 2. De gratia efficacj, et eius distinctione a non efficacj. 3. De efficacia gratia[e] [...]. [Tractatus, de auxiliis divinae gratiae ad actus supernaturales, in tres partes divisus]. - Lugduni : sumptibus Horatii Cardon, 1605. - [20], 284, [8] S. ; 8°. COPAC Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 608r–609r, 3 S., o.D.89

Dekret:

nicht aufgefunden90

ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 19 1606. Acta in Libru[m] Henrici Cuyckii Episcopi Ruremonden[sis], cui titul[us]: De novi Testamenti sacrificio Sermones XX. Acta in Libru[m]: Liturgica, seu de sacrificiis materiati Altaris Authore Iacobo Iansonio Professore in Universitate Lovanii. 1. Cuyckius, Henricus : De Novi// Testamen-//ti Sacri-//ficio, Sermo­nes XX.// Auctore Reuerendiss. Dn. Henrico// Cvyckio Ruraemondensis// Ecclesiae Epis­copo. Das Werk war bereits ersch.: Huarte, Juan  ; Camilli, Camillo (Übers.): Essame de gl’ingegni degli huomini, per apprender le scienze nel quale scoprendosi la varietà delle nature si mostra a che professione sia atto ciascuno et quanto profitto habbia fatto in essa: Di Gio. Huarte; nuouamente tradotto dalla lingua spagnuola da m. Camillo Camilli. - Venetia : [Aldus], 1582. - [8] Bl., 367 S. ; 8°. GVK. Vgl. Huarte, Juan : Examen de ingenios, para las sciencias. Donde se muestra la differencia de habilidades que ay en los hombres, y el genero de letras que a cada vno responde en particular. Es obra donde el que leyere con attencion hallara la maniera de su ingenio, [...] compuesta por el doctor Iuan huarte de sant juan, natural de sant Iuan del pie del puerto. - Con licencia impresso en Baeça : en casa de Iuan baptista de montoya, [1575]. - [8], 356 c. ; 8º. SBN. 88 Das span. Orig. des Werkes wurde (oder war bereits) verboten (worden): vgl. Godman: The Saint as Censor (s.o.), S. 118–120. Die ital. Ausg. des Werkes wurde ebenfalls verboten: vgl. Edikt MSP 16. Dezember 1605 (Datum des Affixums). 89 U.d.T. „Brevis Censura“. Die Herkunft des Gutachtens wurde nicht ermittelt. 90 Vgl. Vermerk, Bl. 608r, zum Revisionsverfahren in Lissabon mit Beteiligung von Luis De Angelis OFM und Antonio Freire OSA, Lektor Theol. im dortigen Ordensstudium. 87

21

ACDF SO CL 1570–1606

- Leodii : apud Arnoldum de Coersvvaremia [...], 1604. - [1] Bl., 156, [3] fol. ; 4°. ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 19, unter Bl. 703r→Raccolta dei Libri della Censura Librorum91 2. Jansonius, Jacobus : Litvrgica// Sive// De Sacrificiis// Materiati Altaris// Libri Qvatvor.// Adiunctâ in Coronicem (unà cum re-//rum Indice) Sacri Canonis quo// Romana Ecclesia vtitur expositione.// Avthore// Iacobo Ianssonio// Aemsteledamensi, Sacrae// Scripturae Louanii Professore. Lovanii : Apud Ioannem Masium [...], 1604 (Cum Gratia & Priuilegio ad Sexennium). - 8°. KU Leuven Centrale Bibliotheek BRES: Tabularium - CaaA1590 Ferner wurden verhandelt: 3. Monceaux, François de: Aaron purgatus, sive de Vitulo aureo libri duo, simul cheru­ borum Mosis, vitulorum Jeroboami, theraphorum Michae formam et historiam [...] expli­­ cantes, auctore Francisco Moncaeio. - Atrebati : ex typ. G. Riverii, 1606. - 393 S. ; 16°. BNF 4. Costerus, Franciscus: [Expositio Evangeliorum, ac novi testamenti idiomatis Flandricae] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt.92 5. Farinacci, Prospero ; Palthenius, Zacharias (Hg.): Decisionum nouissimarum Rotae Romanae, siue Sacri Palatii Romani, pars quarta, continens tum decisiones varias, tum declarationes Concilij Tridentini. E bibliotheca manuscripta dn. Prosperi Farinacii IC. Romani, toti orbi communicatas. - [Francoforte]  :  prostat in officina Paltheniana, 1608. - [4], 169, [3] S. ; 2°. SBN Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 5)

Gutachter:

Peter Lombard; Juan de Rada OFMObs; Giulio Santucci da Filottrano OFMConv; Girolamo Pallantieri OFMConv; Luis Ystella de Valencia OP; Agostino Galamini OP; Diego Álvarez OP; Gregório Nunes Coronel OSA; Benedetto Giustiniani SJ; Giovanni Antonio Bovio OCarm; Pietro Antonio Da Ponte CR; Eliseo Masini da Bologna OP Bl. 622r–625r, 7 S., 17. Juni, 6. und 21. Juli, 11. und 30. August 1606 (zu Nr. 2)93

Gutachten: Gutachter:

Gutachten:

Peter Lombard; Juan de Rada OFMObs; Giulio Santucci da Filottrano OFMConv; Girolamo Pallantieri OFMConv; Luis Ystella de Valencia OP; Agostino Galamini OP; Diego Álvarez OP; Gregório Nunes Coronel OSA; Benedetto Giustiniani SJ; Giovanni Antonio Bovio OCarm; Pietro Antonio Da Ponte CR; Eliseo Masini da Bologna OP Bl. 626r/v, 2 S., 30. August und 19. September 1606 (zu Nr. 1)94

Mit hs. Anmerkungen in den Marginalien, eingetragen vom Autor, zwecks Korrektur des Werkes. Enthält ferner eine hs. „Censura et correctio Auctoris“ von derselben Hand, 2 S. 92 Gedruckt wurde: Costerus, Franciscus: Het nieu testament onses Heeren Jesu Christi met korte uytlegghinghen door Franciscum Costerum. - T’Antwerpen : By Joachim Trognaesius, 1614. - 2°. KB. 93 Protokoll der Qual.-Sitzung. Gegenstand waren 9, dem Werk von der theol. Fak. von Löwen entnommenen und vom Nuntius von Brüssel übersandten, Propositionen. 94 Protokoll der Qual.-Sitzung. Gegenstand des Verfahrens war die 8. Predigt u.d.T. „Sacrificium a sa­ cramento distingui, ipsamque externi sacrificii rationem (quae praeter hostiae transmutationem, clara eius requirit oblationem) & in Cruce et Coena novissima et Missae sacrificio inveniri.“ 91

ACDF SO CL 1570–1606

22

Gutachter: [Kard. Roberto Bellarmino SJ?] Gutachter: [Kard. Girolamo Bernieri OP?] Gutachter: [Kard. Anselmo Marzato da Monopoli OFMCap?] Gutachten: nicht aufgefunden [20. September 1606?] (zu Nr. 1–2)95 Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Antonio Bovio OCarm?] nicht aufgefunden [4. Januar 1607?] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 636r/v, 3 S., [24. April 1607] (zu Nr. 2)96

Gutachter:

Peter Lombard; Juan de Rada OFMObs; Diego Álvarez OP; Giulio Santucci da Filottrano OFMConv; Girolamo Pallantieri OFMConv; Giovanni Antonio Bovio OCarm; Agostino Galamini OP; Luis Ystella de Valencia OP; Gregório Nunes Coronel OSA; Benedetto Giustiniani SJ; Raffaele Rastelli CR; Eliseo Masini da Bologna OP Bl. 630r/v, 2 S., 24. August 1607 (zu Nr. 1)97

Gutachten: Gutachter: Gutachten:

Peter Lombard; Agostino Galamini OP; Luis Ystella de Valencia OP; Stefano de Vicariis OP; Gregório Nunes Coronel OSA; Tomás de Lemos OP; Benedetto Giustiniani SJ; Raffaele Rastelli CR Bl. 680r/v, 2 S., 15. Februar 1608 (zu Nr. 4)98

Gutachter: Gutachten:

[Peter Lombard]99 Bl. 664r–665r, 3 S., [27. Juni 1608] (zu Nr. 2)100

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [27. Juni 1608] (zu Nr. 2)101

Gutachter: [Kard. Roberto Bellarmino SJ] Gutachter: [Kard. Girolamo Bernieri OP] Gutachter: [Kard. Anne de Pérusse d’Escars De Givry] Gutachten: nicht aufgefunden [11. September 1608] (zu Nr. 1)102

Den Kardinälen wurden die Werke, zusammen mit den bislang in Löwen und Rom verf. Schriften, Akten und Gutachten, zur Sichtung weitergeleitet. 96 U.d.T. „Delenda, et corrigenda ex libro cui titulus Liturgica sive de sacrificiis materiati altaris etc. auctore Jacobo Janssonio etc.“ Eine in der Nuntiatur von Brüssel verf. Abschrift liegt dem Fasz. ebenfalls bei, Bl. 647r–648r. 97 Protokoll einer Sitzung, in der die Korrektur des Werkes Gegenstand war. Eine anonymisierte Abschrift u.d.T. „Haec sunt tollenda, et corrigenda ex libro, cui titulus est, de novi testamenti sacrificio sermones 20. Authre r.mo d.no Henrico Cuckio Ruremonden. Eccl.iae Ep.o.“ liegt dem Fasz. bei, Bl. 631r. 98 Protokoll einer Sitzung, in der die in die Neuausg. aufzunehmende „Nova Explicatio“ geprüft werden sollte. 99 Nach Angabe in der Relation, Bl. 688r. 100 Verhandelt wurde ein vom Autor korrigiertes [und der Kongregation mit Schreiben des Nuntius von Brüssel vom 29. September 1607 übersandtes] Exemplar. Eine Abschrift des Gutachtens liegt dem Fasz. bei, Bl. 666r–667r. 101 Sitzung der Theol. des SO, belegt in der Relation, Bl. 688r. Gegenstand der Verhandlungen war das Gutachten von Peter Lombard. 102 Gegenstand der Beauftragung war der einzufügende Sermo 20., der die fragliche 8. Predigt der 1. Ausg. ersetzen sollte. 95

23

ACDF SO CL 1570–1606

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Roberto Bellarmino SJ] Bl. 705r, 1 S., [12. September 1608] (zu Nr. 1)103

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [24. Oktober 1607?] (zu Nr. 2)104

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [24. Oktober 1607] (zu Nr. 3)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [6. Dezember 1607] (zu Nr. 3)

Dekret:

SO 18. Oktober 1607;105 SO 24. Januar 1608;106 SO 26. März 1608;107 SO 11. September 1608108 (zu Nr. 1)

Korrekturen. Gegenstand der Korrektur war der einzufügende Sermo 20., der die fragliche 8. Predigt der 1. Ausg. ersetzen sollte. Ediert in Godman: The Saint as Censor (s.o.), S. 297. 104 Gegenstand der Beauftragung waren die mit Schreiben des Nuntius von Brüssel an Kard. Pompeo Arrigoni vom 29. September 1607 übersandten Erläuterungen, Bl. 654r–663v. 105 ACDF SO Decreta 1607, Bl. 632v: der Papst ordnete an, die Korrekturanweisungen dem Nuntius von Brüssel zu übersenden, der sie Henricus Cuyckius zwecks Korrektur des Werkes zustellen sollte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat] vom 11. März [1606], Bl. 612r, mit dem Schreiben wurden die beiden Werke übersandt. – Vgl. ferner die Dekrete SO 13. April 1606, Bl. 613v und ACDF SO Decreta 1606, Bl. 82r; SO 20. September 1606, ACDF SO Decreta 1606, Bl. 205r; SO 4. Januar 1607, Bl. 632r und ACDF SO Decreta 1607, Bl. 10v; SO 26. September 1607, Bl. 645v und ACDF SO Decreta 1607, Bl. 216r. 106 Bl. 671v und ACDF SO Decreta 1608, Bl. 51: der Papst ordnete auf Bitte des Autors an, den Beschluss [Dekret SO 18. Oktober 1607] nicht zu veröffentlichen, damit der Ruf des Bf. keinen Schaden erleide. Im Gegenzug sollte der Bf. die Beteiligung des SO an der Korrektur des Werkes nicht bekannt machen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Brüssel an Kard. Pompeo Arrigoni vom 29. Dezember 1607, Bl. 669r. 107 Bl. 683v und ACDF SO Decreta 1608, Bl. 129: der Nuntius von Brüssel sollte weiter mit dem Autor verhandeln, damit er sein Werk gemäß der übersandten Emendierung korrigiere, ohne aber eine von ihm vorgeschlagene weitere Korrektur zur Substanz von Brot und Wein zu unternehmen; außerdem sollte er die Predigt, die die 8. Predigt ersetzen sollte, dem SO zur Approbation zustellen, bevor er das Werk erneut in Druck gebe. Die Exemplare der ersten Ausg. sollten eingesammelt und supprimiert werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Brüssel an Kard. Giovanni Garzia Millini vom 9. Februar 1608, Bl. 681r, mit Übersendung des von der Hand des Autors emendierten Exemplars des Werkes, das dem Fasz. beilag, vgl. Bl. 703r→Raccolta dei Libri della Censura Librorum. 108 Bl. 702v und ACDF SO Decreta 1608, Bl. 393–394: Der Papst beauftragte Kard. Roberto Bellarmino SJ mit der Erstellung von Korrekturanweisungen zur Übersendung an den Autor. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Brüssel an Kard. Pompeo Arrigoni vom 19. Juli 1608, Bl. 694r, mit Übersendung des Ms. einer neuen Predigt, die die als bes. problematisch ange­ sehene 8. Predigt ersetzen sollte. – Vgl. ferner die Dekrete SO 14. August 1608, Bl. 702v und ACDF SO Decreta 1608, Bl. 348–349; SO 4. November 1608, Bl. 710v. – Das Werk wurde nicht erneut gedruckt; hierfür war möglicherweise das Ableben des Autors Ende 1609 der Grund. 103

ACDF SO CL 1570–1606

24

Dekret:

SO 4. Januar 1607;109 nicht aufgefunden;110 SO 3. Juli 1608;111 nicht aufgefunden112 (zu Nr. 2)

Dekret: Bando:

SO 6. Dezember 1607 (zu Nr. 3)113 Edikt MSP 7. September 1609114

Dekret:

nicht aufgefunden;115 SO 24. September 1609116 (zu Nr. 4)

Dekret:

SO 12. Juni 1608;117 SO 26. Februar 1609118 (zu Nr. 5)

Bl. 632r und ACDF SO Decreta 1607, Bl. 10v: der Papst ordnete an, Jacobus Jansonius eine Abschrift der Zensuren zu übermitteln mit der Auflage, das Werk zu korrigieren und die korrigierte Fassung vor deren Veröffentlichung dem SO zuzustellen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat] vom 11. März [1606], Bl. 612r, mit dem Schreiben wurden die beiden Werke übersandt. – Vgl. ferner die Dekrete SO 13. April 1606, Bl. 613v und ACDF SO Decreta 1606, Bl. 82r; SO 20. September 1606, ACDF SO Decreta 1606, Bl. 205r; SO 24. April 1607, Bl. 635r und ACDF SO Decreta 1607, Bl. 98v; SO 21. Juni 1607, Bl. 639v; SO 14. August 1607, ACDF SO Decreta 1607, Bl. 186r; SO 16. August 1607, Bl. 643v und ACDF SO Decreta 1607, Bl. 188r; SO 20 September 1607, Bl. 645v und ACDF SO Decreta 1607, Bl. 214r/v. 110 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Jacobus Jansonius an das SO, Bl. 651r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 24. Oktober 1607, Bl. 653v; SO 29. November 1607, ACDF SO Decreta 1607, Bl. 262r. 111 Bl. 689r und ACDF SO Decreta 1608, Bl. 282–283: der Papst ordnete an, dass der Autor das Werk gemäß den Ergebnissen des letzten Revisionsverfahrens [in einer Neuausg.] korrigieren sollte. Ferner sollte er das Werk [in der aktuellen Fassung] supprimieren, da es schwierig sei, alle Korrekturen einzutragen; ansonsten werde das Werk [formell] verboten. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Brüssel an Kard. Pompeo Arrigoni vom 29. September 1607, Bl. 646r, mit Übersendung eines vom Autor korrigierten Exemplars und mehrerer dem Fasz. beilie­ genden Schriften. – Vgl. ferner die Dekrete SO 24. Oktober 1607, Bl. 653v; SO 12. März 1608, ACDF SO Decreta 1608, Bl. 109; SO 23. August 1608, Bl. 691v; SO 11. September 1608, Bl. 708v; SO 4. November 1608, Bl. 710v; SO 6. November 1608, ACDF SO Decreta 1608, Bl. 483. 112 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Kard. Roberto Bellarmino SJ vom 4. September 1609, Bl. 717r, mit Verweis auf den Hinweis von Leonardus Lessius SJ, Theol.-Prof. im Ordenskolleg in Löwen, dass das Werk schon immer sehr verbreitet war. – Vgl. ferner die Dekrete SO 2. September 1609, Bl. 716v und ACDF SO Decreta 1609, Bl. 362; SO 3. September 1609, ACDF SO Decreta 1609, Bl. 368. 113 ACDF SO Decreta 1607, Bl. 268r: nach Referat der Zensur der Theol. des SO und der Voten der Kard. ordnete der Papst das Verbot des Werkes an. – Vgl. ferner die Dekrete SO 24. Oktober 1607, ACDF SO Decreta 1607, Bl. 234r; SO 3. Januar 1608, ACDF SO Decreta 1608, Bl. 17; SO 18. Juni 1608, Bl. 688v. 114 Datum des Affixums. 115 Vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Giovanni Garzia Millini vom 24. März 1608, Bl. 685r, als Antwort auf ein Schreiben Kard. Millinis vom 26. April 1608. 116 Dekret SO 24. September 1609, ACDF SO Decreta 1609, Bl. 396: der Druck und die Lektüre des Werkes sollten gestattet werden mit der Auflage, nicht anzugeben, dass das Werk vom Hl. Stuhl approbiert worden war. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1609, Bl. 396r, auf ein Gesuch des Provinzials der Ordensprovinz Flandern, auf ein Schreiben des Nuntius von Brüssel vom 29. August 1609 und auf eine Stellungnahme der theol. Fak. von Löwen. 117 ACDF SO Decreta 1608, Bl. 249: der Inq. von Venedig sollte den ND nicht erlauben. Das vom Inq. übersandte Exemplar sollte an Kard. Girolamo Pamphili weitergeleitet werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1608, Bl. 196, auf ein Schreiben des Inq. von Venedig vom 26. April 1608 zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND. – Vgl. ferner die Dekrete SO 8. Mai 1608, ACDF SO Decreta 1608, Bl. 196; SO 9. Dezember 1608, ACDF SO Decreta 1608, Bl. 519. – Das Werk wurde verboten: vgl. Edikt MSP 7. September 1609 (Datum des Affixums). 118 Bl. 715v: das Schreiben des Nuntius von Brüssel vom 31. Januar 1609 wurde in Anwesenheit des Paps­tes zur Kenntnis genommen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Brüssel [an Kard. Pompeo Arrigoni] vom 31. Januar 1609, Bl. 713r, mit Übersendung des Titelbl. – Vgl. ferner (zur Ausg. Lyon : Landry, 1614. - 8°. Abes) das Dekret SO 5. November 1614, ACDF SO Decreta 1614, Bl. 530. 109

25

ACDF SO CL 1570–1606

Korrespondenten: (1) Nuntius von Brüssel; (2) Kard. Scipione Borghese; (3) Henricus Cuyckius ; (4) Papst Paul V.; (5) Joannes Clarius ; (6) Jacobus Baius ; (7) Joannes Malderus ; (8) Peter Lombard; (9) Kard. Pompeo Arrigoni; (10) Jacobus Jansonius ; (11) Kard. Giovanni Garzia Millini; (12) Kard. Roberto Bellarmino; (13) [Leonardus Lessius SJ]; (14) Ass. SO; (15) [Marzio Malacrida ]; (16) [Inq. von Venedig]; (17) [Inq. von Bergamo]; (18) [Inq. von Avignon] Weitere Akten des SO: Relation, u.d.T. „Quoad Jansonium“, Bl. 689r, 1 S., [3. Juli 1608] (zu Nr. 2) Ferner beiliegend: (1) als Anlagen zu einem Schreiben des Nuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat] vom 11. März 1606: „A. Articuli ex Liturgica D. Jansonii excerpti, et de humanitate Illustrissimi et reverendissimi domini Octavii Frangipani archiepiscopi, et nuncii Apostolici, eidem transmissi“; anschließend: „Jacobus Jansonius ad articulos praemissos respondet in hunc modum“, mit Unterschrift Jansonius’, Bl. 614r–615v, 4 S., [11. März 1606]; „B. Articuli ex Liturgica D. Jansonii per facultatem S. Theol. Lovanien. Excerpti et per eandem facultatem eidem exhibiti“; anschließend: „Responsio D. Jansonii ad artic.os praemissos“ mit Unterschrift Jansonius’, Bl. 616r–619r, 7 S., [11. März 1606] (zu Nr. 2); (2) [als Anlage zu einem dem Fasz. nicht beiliegenden, dem Schreiben vom 11. März 1606 vorausgegangenen Schreiben des Nuntius von Brüssel an das Staatssekretariat?]: Gutachten, [verf. von den Jesuiten in Brüssel?], übermittelt vom Staatssekretariat u.d.T. „IHS. Ex libro reverendissimi D. Henrici Cuyckii“, Bl. 620r–621r, 3 S., [11. März 1606] (zu Nr. 1); (3) Gesuch von Henricus Cuyckius, Bf. von Roermond, an Paul V. um Schutz gegen seinen Gegner Jacobus Baius, Bl. 628r–629r, 3 S., 30. Juni 1606 (zu Nr. 1); (4) Gesuch von Peter Lombard, die im beigef. Schreiben der theol. Fak. von Löwen geäußerten Desiderate zu genehmigen, Bl. 640r, 1 S., [16. August 1607]; als Anlage: gesiegeltes und vom Pedell und Notar der Fak. Andreas Sassenus unterschriebenes Gesuch der theol. Fak. von Löwen an Peter Lombard, Bl. 641r, 1 S., 20. Juli 1607 (zu Nr. 2); (5) als Anlagen zu einem Schreiben des Nuntius von Brüssel an Kard. Pompeo Arrigoni vom 29. September 1607: Abschrift der vom SO auferlegten Korrekturen, Bl. 647r–648r, 3 S., [29. September 1607]; in die Neuausg. einzufügendes Widmungsschreiben von Jacobus Jansonius an Paul V.: Jansonius, Jacobus: Sanctissimo in Christo Patri ac D.no nostro// Paulo Papae Quinto.// [Incipit: Beatissime Pater.// Triennium est ex quo in lucem emisi Liturgicam, siue, de sacrificiis// materiati altaris libros 4.] [Explicit: Louanii è collegio Adriani VI. Praedecessoris uestri 19. Septemb.// Anno millesimo sexcentesimo septimo.// B.T.// Ad oscula pedum// Jacobus Jansonius]. - 1607. - 2 S. (Ms.). ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 19, Bl. 649r/v; als Anlagen: Gesuch von Jacobus Jansonius an das SO mit Erläuterungen zum Widmungsschreiben, Bl. 650r, 1 S., [29. September 1607]; Gesuch von Jacobus Jansonius an das SO mit Erläuterungen und mit der Bitte um Berücksichtigung der Schwierigkeiten, die bei der Korrektur des Werkes aufgetreten waren, Bl. 651r–652r, 3 S., 18. September 1607; als Anlage: Jansonius, Jacobus: Nova explicatio sententiae de oblati-//one Sacrificii Missae a Jacobo Janso-//nio per suam Liturgicam prius euul-//gatae. - [1607]. - 1 Bl., 18 S.

ACDF SO CL 1570–1606

26

(Ms.). ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 19, Bl. 654r–663v119 (zu Nr. 2); (6) „Censura, et Correctio Autoris“ mit folgendem Vermerk in den Marginalien: „Copia delle parole scritte di mano de monsignor vescovo Ruremondense circa la correctione da farsi scritte in principio del suo libro, intitolato de novi testamenti sacrificio“, Bl. 683r/v, 2 S., [26. März 1608] (zu Nr. 1); (7) als Anlagen zur Abschrift eines Schreibens von Henricus Cuyckius an den Nuntius von Brüssel vom 6. Juli 1608: Gesuch von Henricus Cuyckius an Paul V., Bl.  696r, 1 S., 4. Juli 1608 (zu Nr. 1);120 Anonym [Cuyckius, Henricus ]: Amvletum Sive// Αλεξίκακον Adversvs Venena// Perfidiae Belgicae. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.] - [56 S.] ; 4°. ACDF SO CL 1570– 1606, Nr. 19, unter Bl. 704r; (8) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Brüssel an Kard. Pompeo Arrigoni vom 19. Juli 1608: Cuyckius, Henricus: De Missae Sacrificio Sermo 20. De vario Altarium usu qui apud fideles ab exordio mundi fuit. - 8 S. - [1608] (Ms.). ACDF SO CL 1570–1606, Nr. 19, Bl. 699r–702v (zu Nr. 1); (9) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Brüssel [an Kard. Pompeo Arrigoni] vom 31. Januar 1609: Erklärung des Bf. von Roermond Henricus Cuyckius mit der Bestätigung, dass er sich den letzten Korrekturanweisungen des SO [zur 8. Predigt] unterwerfen wird, Bl. 714r, 1 S., 13. Januar 1609 (zu Nr. 1); (10) als Anlage zu einem Schreiben des Kard. Roberto Bellarmino SJ an einen nicht spezifizierten Adressaten vom 4. September 1609: „Ex literis P. Leonardi Lessii datis Lovanii, die 11. Juni 1609“, Bl. 716r, 1 S., 11. Juni 1609 (zu Nr. 2)

Ein weiteres Exemplar liegt dem Fasz. bei, Bl. 673r. Variante des Titels (S. 1, Bl. 655r): Breuis et cohaerens declaratio et// explicatio sententiae de sacrificii// ratione priore aeditione scriptae. 120 Ein weiteres Exemplar liegt dem Fasz. bei, Bl. 695v. 119

27

ACDF SO CL 1607–1625

ACDF SO CL 1607–1625

ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 1 1607. Elenchus revelationu[m], quae sub nomine B. Amadaei manuscriptae circumferuntur, de quibus com[m]une est Iudiciu[m], quod Naeniis, et Muliercularu[m] narrationibus refertae sint. [Liste der Offenbarungen, die dem seligen Amadeus zugeschrieben und handschriftlich verbreitet wurden]. Die Manuskripte bzw. die Liste wurden nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 3r–6r, 7 S., o.D.1

Dekret:

nicht aufgefunden

ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 2 1607. Acta in impressione Breviarii et Missalis in Lingua Illyrica. 1. Girolamo  ; Alberti, Matteo (Bearb.): [kroatische Übers. des Missale Romanum und des Breviariums] (Mss.?). Die Manuskripte wurden nicht nachgewiesen.2 Ferner wurde verhandelt: 2. ♦ Vincentino, Ventura [Lonigo, Gaspare]: Consilium super controuersia vertente inter beatissimum Paulum papam 5. Ac serenissimam rempublicam Venetam. Occasione nonnullorum statutorum, ac cuiusdam censurae. Auctore Ventura Vincentino [...] Ad [...] Leonardum Donatum amplissimumque senatum. - Venetiis : apud Rubertum Meiettum, 1606. - 209, [3] S. ; 4°. SBN Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [28. August 1608?] (zu Nr. 2)

Die Herkunft des Gutachtens wurde nicht ermittelt. Gedruckt wurde nachträglich von dritter Seite: ♦ Kašić, Bartol: Ritual Rimski istomaccen Slovinski. Rituale Romanum Urbani VIII. Pont. Max. jussu editum Illyrica lingua / po Bartolomeu Kassichiu. - Romae : Typ. S. Congr. de Prop. Fide, 1640. - 450 S. ; 4°. Abes. Eine frühere Übers. Kašićs wurde nicht zum Imprimatur zugelassen. Das Werk gilt seitdem als verschollen. Vgl. auch: Mario Grčević: Das kroatische volkssprachliche Missale Romanum des 16. Jahrhunderts. Philologisch-linguistische Untersuchung. - Mannheim 2005.

1 2

ACDF SO CL 1607–1625 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [4. September 1608?] (zu Nr. 2)

Dekret:

SO 3. Januar 1609 (zu Nr. 1)3

Dekret:

SO 4. Dezember 1608 (zu Nr. 2)4

28

Korrespondenten: (1) Nuntius von Graz; (2) Ass. SO; (3) Kard. Giovanni Garzia Millini; (4) Kard. Pompeo Arrigoni; (5) Bf. von Krk; (6) Bf. von Osor; (7) Girolamo da Sebenico OFMCap ; (8) Nuntius von Venedig; (9) Kard. Scipione Borghese; (10) Matteo Alberti ; (11) [Inq. von Ferrara?] Ferner beiliegend: (1) Korrekturen, verf. von Matteo Alberti da Spalato und von Girolamo da Sebenico OFMCap, dem Nuntius von Graz zugestellt, Bl. 45r–46v, 4 S., 25. September 1608; (2) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Venedig an Kard. Pompeo Arrigoni vom 13. September 1608: Relation an den Papst zur Lage im westlichen Balkan, verf. von Gia. Francesco de Verthenegic Histriano OFM aus dem Ordenskonvent S. Bernardino in Verona, Bl. 35r–38v, 8 S., 7. August 1608 ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 3 1609. Acta in Librum: Apologia pro Iuramento Fidelitatis, primu[m] quidem ab Anonymo, nunc verò ab ipso Authore, et potentissimo Rege Iacobo &c. Britaniae Rege Fidei defensore denuò edita. Londini 1609. 1. James I. : Apologia// Pro Ivramento// Fidelitatis,// Primùm quidem Ανωνυμος: Nunc// verò ab Ipso Avctore, Serenissimo ac// Potentiss. Principe, Iacobo Dei gratiâ// Magnae Brittaniae, Franciae// & Hiberniae Rege, Fidei De-//fensore denuò edita.// Cui praemissa est Praefatio Moni-//toria Sacratiss. Caesari Rodolpho II.// Semper Avgvsto, Caeterīsq; Christiani Orbis// Sereniss. ac Potentiss. Monarchis ac Regibus: Illu-//stris. Celsissimisque Liberis Principi-//bus, Rebuspublicis [sic] atque Ordi-//nibus inscripta, eodem// Avctore [...]. - Londini : Excudebat [i.e. for]

Bl. 49v: von den Grazer Jesuiten sollte eine Korrektur durchgeführt werden; danach sollte eine Drucklegung erwogen werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Graz, Apostolischer Visitator der Kirchen zwischen Trieste und Fiume [Rijeka, Kroatien], an den Ass. SO vom 4. November 1607, Bl. 10r, mit Verweis auf die weit verbreitete, an den Papst gerichtete Bitte, wegen des Mangels an Lateinkenntnissen die hl. Messe in der Volkssprache zelebrieren zu dürfen. Diese Bitte führte zur Korrektur der in der Region gängigen vortridentinischen, volkssprachlichen Missalien und Breviere; durch den Tod von Clemens VIII. wurde dieses Unternehmen jedoch unterbrochen. – Vgl. ferner die Dekrete SO 22. November 1607, Bl. 21v; SO 13. Dezember 1607, Bl. 20v; SO 12. März 1608, Bl. 19v; SO 27. März 1608, Bl. 18v; SO 24. Juli 1608, Bl. 31r; SO 19. September 1608, Bl. 28v; SO 1. Oktober 1608, Bl. 40v; SO 23 Oktober 1608, Bl. 39v und ACDF SO Decreta 1608, Bl. 453; Dekret SO 30. Oktober 1608, Bl. 38v; SO 11. Dezember 1608, Bl. 51v. 4 ACDF SO Decreta 1608, Bl. 516: der Nuntius von Venedig [oder der Inq. von Ferrara] sollte den Autor empfangen und eine Abschwörung bewirken. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Venedig an Kard. Pompeo Arrigoni vom 13. September 1608, Bl. 33r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 28. August 1608, ACDF SO Decreta 1608, Bl. 371; SO 4. September 1608, ACDF SO Decreta 1608, Bl. 379; SO 23. Oktober 1608, ACDF SO Decreta 1608, Bl. 453; SO 26. November 1608, ACDF SO Decreta 1608, Bl. 502. 3

29

ACDF SO CL 1607–1625

Ioannes Norton, Serenissimae Regiae Maiestatis, in Latinis, Graecis, & Hebraicis Typographus, 1609. (Cum privilegio Regali). EEBO5 Ferner wurden verhandelt: 2. Dollabella, Horatius : Prvritanus// vel Nec omne, nex ex omni.// Sive// Apologia pro Pvritanis, & nouatoribus// vniversis.// In Qua// Et Mores, & opiniones Novorum Hominum nostri temporis// auctoritate Scripturae affirmantur & infrimantur// Ad// Reformatos huius Saeculi Fratres, Germanos,// Gallos et Britannos// Addita est etiam, per Appendicem, similis Apologia pro Libro Ser.// Jacobi Regis Magnae Britanniae nuperrimè edito & Inscripto// Praefatio Monitoria ad Omnes Monarchas,// & Principes christianos &c. / Per Horativm Dolabellam Neapolitanum. - Lvtetiae Britannorum [i.e. Saint Omer] : apud Isaacvm Iacobi, 1609. - 40, [4] S. ; 8°. ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 3, Bl. 100r–123r6 3. Andrewes, Lancelot: Tortura Torti, sive, Ad Matthaei Torti librum responsio / qui nuper editus contra Apologiam Serenissimi Potentissimique Principis, Iacobi, Dei gratia, Magnae Britanniae, Franciae, & Hiberniae Regis, pro juramento fidelitatis. Londini : Excudebat Robertus Barkerus, serenissae Regiae Maiestatis typographus, 1609. - [8], 402, [2] S. ; 4°. COPAC 4. Barlow, William: An Answer// To// A Catholike// English-Man (So By// Him-Selfe Entitvled) Who,// without a Name, passed his Censure vpon the Apology, made by the Right// High and mightie Prince Iames by the// Grace of God King of Great Brittain,// France, and Ireland etc. for the// Oath of Alle-// geance;// Which Censvre Is Heere// Examined And Refvted// By the Bishop of Lincoln. - London : Printed by Thomas Haueland for Mathew Law [...], 1609. EEBO7

Umfangs- und Formatangaben nach COPAC: [4], 160, [16]; [2], 136, [6] S. ; 12°. Das Werk war bereits ersch. [Titelvariante und Ausg. nach KB]: Anonym [James I. ]: Triplici Nodo Triplex Cuneus, Sive apologia pro juramento fidelitatis, adversus duo brevia P. Pauli Quinti, et Epistolam Cardinalis Bellarmini, ad G. Blackvellum Archipresbyterum nuper scriptam. Londini : G. Barker, 1607. - 8°. KB. Das Werk wurde mehrfach übers.: vgl. bspw.: James I. ; Mayer, Wolfgang (Übers.): Ein trewhertzige Ermahnung desz [...] Königs in gross Britannien Jacobi desz Ersten: an Röm. Keys. Mayt. unnd alle anderen Potentaten [...] unnd Stände der Christenheit / Aus dem zu Londen [...] lateinisch gedruckten Exemplar in teutsche Sprach ubersetzt. - [S.l.] [Basel?] : [S.n.], 1609. - 8°. RERO; James I. : Apologie pour le serment de fidelite que le serenissime Roy de la grand’Bretagne requiert de tous ses sujets, tant ecclesiastiques que seculiers, [...] Premierement mise en lumiere sans nom, maintenant reconnue par l’auteur, le tres-haut, trepuissant, & tres-excellent prince, Iaques [...] Roy de la grand’Bretagne, &c. Deffenseur de la foy. Contre deux briefs du pape Paul 5. aux catholiques romains anglois [...] Ensemble un ample aduertissement, ou preface du dit seigneur roy, a tous les marques, rois. - A Geneve : sur la copie imprimee a Londres par Iean Norton, 1609. - 324, [2] S. ; 12°. SBN. 6 Autor und Druckort waren gemäß dem Schreiben des Nuntius von Brüssel vom 22. August 1609, Bl. 99r, fingiert. 7 Umfangs- und Formatangaben nach COPAC: [12], 390 S. 5

ACDF SO CL 1607–1625

30

5. Lessius, Leonardus: [Gegenschrift gegen: James I. : Apologia Pro Ivramento Fidelitatis]. (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt.8 6. Barclay, William ; Barclay, John (Hg.): De// Potestate// Papae:// An & quatenus in Reges &// Principes seculares ius & impe-//rium habeat: / Gvil. Barclaii I. C.// Liber posthumus [...]. - [Mussiponti] : [apud F.M. Bois et J. Garnich], 1609. - [8] Bl., 343 S. ; 8°. Gallica9 7. Bale, John : Das Werk wurde nicht spezifiziert. Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2–3 und Nr. 5)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Roberto Bellarmino SJ]10 Bl. 57r, 1 S., [24. Juli 1609] (zu Nr. 1)11

Gutachter: Gutachten:

[Luis Ystella de Valencia OP?] nicht aufgefunden [24. September 1609?] (zu Nr. 6)

Gutachter: Gutachten:

[Robert Persons SJ?] nicht aufgefunden [14. Oktober 1609?] (zu Nr. 4)12

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Roberto Bellarmino SJ?] nicht aufgefunden [22. Oktober 1609?] (zu Nr. 6) 13

Gutachter: Gutachten:

[Peter Lombard?] nicht aufgefunden [4. März 1610?] (zu Nr. 7)14

Dekret: Bando:

SO 9. Juli 1609 (zu Nr. 1)15 Edikt MSP 23. Juli 1609

Gedruckt wurde: Lessius, Leonardus: Defensio potestatis summi pontificis, aduersus librum regis magnae Britanniae, Guilielmi Barclaij Scoti, & M. Georgij Blacuelli. Authore Leonardo Lessio societatis Iesu sacrae theologiae professore. - Caesaraugustae : apud Cristophorum Iouium, 1611. - [24], 416 S. ; 4º. SBN. Nach COPAC wurden Druckort und Verl. fingiert: Caesaraugustae [i.e. SaintOmer] : apud Cristophorum Iouium [i.e. engl. Jesuiten]. 9 Abweichende Angaben zu Erscheinungsort und Drucker dieser Ausg.: London : Eliot’s Court Press. BVE, EEBO. Vgl. jedoch eine weitere, auch im Erscheinungsvermerk identisch scheinende Ausg.: Barclay, William ; Barclay, John (Hg.): De// Potestate// Papae:// An & quatenus in Reges &// Principes seculares ius & impe-//rium habeat: / Gvil. Barclaii I. C.// Liber posthumus [...]. - Mvssiponti : Apud Franciscvm Dv Bois, & Iacobvm Garnich, 1609. - [8] Bl., 343 S. ; 8°. BM-Lyon. 10 Das Gutachten wurde als Autograph des Kard. identifiziert und ediert in Godman, The Saint as Censor (s.o.), S. 298–299. 11 U.d.T. „In libro regis Angliae manifestae haereses continentur“. Vgl. Vermerk, Bl. 58v. 12 Aus den Akten lässt sich nicht eindeutig schließen, ob mit der Weiterleitung des Werkes auch eine Beauftragung für dessen Begutachtung intendiert war. 13 Aus den Akten lässt sich nicht eindeutig schließen, ob mit der Weiterleitung des Werkes auch eine Beauftragung für dessen Begutachtung intendiert war. 14 Aus den Akten lässt sich nicht eindeutig schließen, ob mit der Weiterleitung des Werkes auch eine Beauftragung für dessen Begutachtung intendiert war. Vgl. die kongregationsinterne Notiz, Bl. 167r. 15 Bl. 59v: Der Papst verbot das Buch und ordnete an, ein Verbotsedikt zu erlassen und den Inquisitoren zur Kenntnis zu geben. Außerdem werde der Papst mit dem Botschafter der Republik Venedig verhandeln, damit der Doge das Werk [als Geschenk des Königs von England] nicht in Empfang nehme. Die dem Fasz. beiliegende Korrespondenz bezieht sich auf die Verbreitung des Verbotes, 8

31

ACDF SO CL 1607–1625

Dekret:

SO 10. September 1609 (zu Nr. 2)16

Dekret: Bando:

SO 17. September 1609;17 SO 29. Oktober 160918 (zu Nr. 3) nicht aufgefunden

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 4)19

Dekret:

SO 21. Januar 1610 (zu Nr. 5)20

die Rezeption des Werkes unter den kath. Fürsten und die röm. Versuche, informell die kath. Publizistik gegen das Werk zu lenken. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Brüssel vom 20. Juni 1609, Bl. 54r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 9. Juli 1609, Bl. 55v; SO 21. Juli 1609, ACDF SO Decreta 1609, Bl. 290; SO 23. Juli 1609, Bl. 61v und ACDF SO Decreta 1609, Bl. 297; SO 29. Juli 1609, Bl. 64v und ACDF SO Decreta 1609, Bl. 302; SO 30. Juli 1609, ACDF SO Decreta 1609, Bl. 308; SO 6. August 1609, Bl. 75v; SO 6. August 1609, Bl. 79v und ACDF SO Decreta 1609, Bl. 320; SO 13. August 1609, Bl. 81v; SO 13. August 1609, ACDF SO Decreta 1609, Bl. 329; SO 20. August 1609, Bl. 82v und ACDF SO Decreta 1609, Bl. 340; SO 20. August 1609, Bl. 87v und ACDF SO Decreta 1609, Bl. 341; SO 27. August 1609, Bl. 85v, Bl. 86v, Bl. 92v und ACDF SO Decreta 1609, Bl. 359; SO 3. September 1609, Bl. 96v, ACDF SO Decreta 1609, Bl. 367; SO 10. September 1609, Bl. 125v und ACDF SO Decreta 1609, Bl. 387; SO 17. September 1609, Bl. 129v und ACDF SO Decreta 1609, Bl. 395; SO 17. September 1609, Bl. 133v und ACDF SO Decreta 1609, Bl. 395; SO 24. September 1609, Bl. 138v und ACDF SO Decreta 1609, Bl. 412; SO 24. September 1609, Bl. 140v und ACDF SO Decreta 1609, Bl. 412; SO 1. Oktober 1609, Bl. 144v und ACDF SO Decreta 1609, Bl. 417; SO 7. Oktober 1609, ACDF SO Decreta 1609, Bl. 421; SO 8. Oktober 1609, Bl. 147v und ACDF SO Decreta 1609, Bl. 421; SO 22. Oktober 1609, ACDF SO Decreta 1609, Bl. 440; SO 31. Dezember 1610, Bl. 154v und ACDF SO Decreta 1610, Bl. 9; SO 31. Dezember 1610 [1609], Bl. 156v und ACDF SO Decreta 1610, Bl. 10; SO 21. Januar 1610, ACDF SO Decreta 1610, Bl. 37; SO 18. März 1610, ACDF SO Decreta 1610, Bl. 116. 16 Bl. 124v und ACDF SO Decreta 1609, Bl. 377: Das Schreiben [des Nuntius von Brüssel vom 22. August 1609] wurde in Anwesenheit des Papstes zur Kenntnis genommen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Brüssel vom 22. August 1609, Bl. 99r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner die Dekrete SO 26. September 1609, ACDF SO Decreta 1609, Bl. 405; SO 22. Oktober 1609, ACDF SO Decreta 1609, Bl. 440. 17 Bl. 127v: das Schreiben [des Nuntius von Brüssel vom 29. August 1609] wurde in Anwesenheit des Papstes zur Kenntnis genommen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Brüssel vom 29. August 1609, Bl. 126r, mit Übersendung des Werkes. Vgl. ferner das Schreiben des Nuntius von Paris vom 18. August 1609, Bl. 97r, mit Ankündigung der Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner die Dekrete SO 10. September 1609, Bl. 125v; SO 7. Oktober 1609, Bl. 149v. 18 Bl. 453: der Papst ordnete das Verbot des Werkes und die Veröffentlichung des entsprechenden Ediktes an. 19 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris [an das Staatssekretariat?] vom 15. September 1609, Bl. 148r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 7. Oktober 1609, Bl. 149v; SO 14. Oktober 1609, ACDF SO Decreta 1609, Bl. 426. 20 ACDF SO Decreta 1610, Bl. 37: der Papst ordnete an, dem Nuntius von Brüssel zu schreiben, die Gegenschrift von Leonardus Lessius SJ [auf dessen Bitte hin] von einem Gelehrten der Univ. [Löwen] sorgfältig revidieren zu lassen, wobei darauf geachtet werden sollte, dass die Schrift keine Widersprüche zur päpstlichen Autorität enthalte (bes. zum Anspruch auf das Absetzungsrecht von Fürsten) und dass die Schrift den kath. Glauben verteidige. Außerdem sollte nicht auf röm. Anordnungen bzw. Approbationen für das Werk hingewiesen werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1610, Bl. 37, auf ein Schreiben des Nuntius von Brüssel vom 26. Dezember 1609 mit Verweis auf den Abschluss der Gegenschrift von Leonardus Lessius SJ und mit Übermittlung der Bitte, das Revisionsverfahren von den Theol. der Univ. Löwen durchführen zu lassen. – Vgl. ferner das Dekret SO 18. März 1610, Bl. 169v.

ACDF SO CL 1607–1625 Dekret: Bando:

SO 22. Oktober 1609 (zu Nr. 6)21 CIndex 10. Mai 1613

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 7)22

32

Korrespondenten: (1) Kard. Scipione Borghese; (2) Kard. Pompeo Arrigoni; (3) Kard. Giovanni Garzia Millini; (4) Kard. Domenico Pinelli (5) Nuntius von Brüssel; (6) Nuntius von Venedig; (7) Nuntius von Paris; (8) Nuntius von Turin; (9) Nuntius von Prag; (10) Nuntius von Wien; (11) Nuntius von Warschau; (12) Inq. von Parma; (13) Inq. von Venedig; (14) [Inq. von Malta]; (15) Giulio della Torre ; (16) Nuntius von Neapel; (17) Doge von Genua; (18) Maximilian I ; (19) James I. ; (20) Sigismund III. ; (21) Erzpriester von England; (22) [Inq. von Verona] Weitere Akten des SO: (1) Notizen zur Weiterleitung der Schriften des Königs von England und von John Bale, Bf. von Ossory, an Peter Lombard, der die Bücher refutieren sollte, Bl. 167r, 1 S., 23. Februar und 4. März 1610 (zu Nr. 1 und Nr. 7); (2) [Bando] Edictvm Magistri Sacri Palatii Apostolici.// [Incipit: Cvm hoc anno ; annisq; proximè elapsis in lucem prodierint infrascripti// libri, videlicet] [Explicit: Dat. Romae in aedibus nostrae solitae residentiae, die 23. Iulij an-//no à Natiuitate D. N. Iesu Christi 1609.// Fr. Luoduicus Istella Sac. Pal. Apost. Magister. // Locus + sigilli.// Paulus Spada Not.// Die 23. Iulii 1609. Supradictum Edictum affixum, & publicatum fuit in Acie Campi Florae, & ad Valuas Cancellariae Apo-// stolicae, ac aliis locis, ut supra, ut moris est, per me Petrum mattheum Lucarutium publicum Cursorem.] - Romae : Ex Typographia Reu. Camerae Apostolicae, 1609. - (Einblattdruck). ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 3, Bl. 72r (zu Nr. 1) In den Akten auch erwähnt: (1) Anonym: La Confessione di Teodoro Beza, corretta, & stampata di nuouo in Roma per ordine del Papa. - [Genf] : [S.n.], [S.a.]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. (2) Bellarmino, Roberto23: Apologia Roberti s. r. e. cardinalis Bellarmini, pro responsione sua ad librum Iacobi magnae Britanniae regis, cuius titulus est, Triplici nodo triplex cuneus; in qua Apologia refellitur praefatio monitoria regis eiusdem. Accessit eadem ipsa responsio iterum recusa, quae sub nomine Matthaei Torti anno superiore prodierat. - Romae : apud Bartholomaeum Zannettum, 1609. - [8], 254, [2] S. ; 4º. SBN (3) Bellarmino, Roberto: Tractatus de potestate summi pontificis in rebus temporalibus. Aduersus Gulielmum Barclaium. Auctore Roberto S. R. E. card. Bellarmino. - Romae : ex typographia Bartholomaei Zannetti, 1610. - 277, [3] S. ; 8º. SBN (4) Popoli, Vittor de: Il piouano cioe sedici sermoni composti da messer Vittor De Popoli piouano di san Germano sopra’l catechismo romano. - [S.l.] : [S.n.], 1580. - 413, [3] S. ; 12º. SBN ACDF SO Decreta 1609, Bl. 440: das Werk wurde verboten; der Papst ordnete an, es an Kard. Roberto Bellarmino SJ weiterzuleiten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 18. August 1609, Bl. 97r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner die Dekrete SO 24. September 1609, ACDF SO Decreta 1609, Bl. 397; SO 7. Oktober 1609, ACDF SO Decreta 1609, Bl. 417; SO 29. Oktober 1609, ACDF SO Decreta 1609, Bl. 453. 22 Vgl. jedoch den Vermerk, Bl. 167r. 23 Zu Bellarmin vgl. Personen und Profile. 21

33

ACDF SO CL 1607–1625

ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 4 1612. Acta contra Conradu[m] Worsium Lectorem Universitatis Leidae sectator[em] doctrinaru[m] Athaei Harminii. 1. Winwood, Rodolph: Oratie// Gedaen door den doorluchtigen Eerentvesten// Welgheborenen Heere Rodolphus Winwood Ridder// Ambassadeur van wegē zijne Majesteijt van groot Bri-//tannien, etc. aan de grootmog. Heeren Staten generael// van de vereenichde Nederlanden, 1611.// Aengaende de beroepinge Conradi Vorstii, tot de professie// der H. Theologie in de Universiteyt tot Leyden.// Gheexhibeert ter vergaderinghe vande Hoochmoghende Heeren Staten Generael vande Gheunieerde Nederlanden. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.] - 4 S. ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 4, Bl. 178Ar24 2. James I. : Declaration// dv serenissime// Roy de la Grand’ Bretaigne,// sur les actions deuers les estats// Generaux des Pays bas vnis,// touchant le faict de Conradus// Vorstius. - A Londres : Chez Iean Norton, Imprimeur ordinaire du roy ès langues estrangeres, 1612. - 61 S. ; 16°. ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 4, Bl. 183r–218r 3a. Synodvs. - Dordrechti : Apud Ioannem Berewout, & Franciscum// Bosselaer, Socios Caninij, 1619. - [9], 128 S. ; 4°. Enth.: Sententia// Synodi// Nationalis Dordrechtanae de// Doctrinâ// Conradi Vorstii,// S. Theol. Doct.// Simulque// Decretvm Illvstrivm// & Potentum Dominorum Ordinum// Hollandiae & Vvest-Frisiae quod est// illam subsecutum. - Hagae-Comitis  :  Ex Officina Hillebrand Iacobi, Ordinarii & Iurati Praepotentum DD. Ordinum Generalium Typographi, 1619. ACDF SO CL 1607– 1625, Nr. 4, unter Bl. 219Ar→Raccolta dei Libri della Censura Librorum25 Beiliegend eine hs. lat. Übers., Bl. 177r–179r. Mit hs. Unterstreichungen S. *4, mit eigenem Titelbl: Jvdicivm// Synodi// Nationalis,// Reformatarvm// Ecclesiarvm Belgicarvm,// habitae// Dordrechti,// Anno 1618. & 1619.// Cui etiam interfuerunt plurimi insignes Theologi// Reformatarum Ecclesiarum Magnae Britanniae,// Palatinatus Electoralis, Hassiae, Helvetiae, Cor-//respondentiae Vvedderavicae, Genevensis, Bre-//mensis, & Emdanae,// De// Quinque Doctrinae// Capitibus in Ecclesiis Belgicis Controversis.// Promulgatum VI. May, M.D.xix.// Cum Priuilegio. Das Werk war mehrfach ersch. (vgl. u.a. Nr. 3b–c) in mehreren Sprachen: vgl. [u.a.] Synodvs. - Tot Dordrecht : By Isaac Ianssen Canin, ende zijne Medestanders, 1619. KB. Mit eigenem Titelbl.: Oordeel// des// Synodi Nationalis// Der Gereformeerde Kercken van de// Vereenichde Nederlanden:// ghehouden binnen// Dordrecht.// Inden Iare 1618. ende 1619// Welcke geassisteert is ghe­weest met uele tref-//licke Theologen, uyt de Gereformeer-//de Kercken van Groot Britagnien, de Cheur-Vorste-//lijcke Palz, Hessen, Switserlant, de Wedderavi-//sche Correspondentie, Geneven, Bremen// ende Embden:// Over// De bekende Vijff Hooft-Stucken der Leere// daer van inde Gereformeerde Kercken deser// Vereenichde Ne­ derlanden verschil is gevallen.// uytghesproken op den 6. May. 1619.// Uyt het Latijn ghetrouwelijck in’t Neder-//duytsch overgheset (Met Privilegie voor seven Iaren.); The Ivdgement// Of The Synode// Holden at// Dort,// Concerning the fiue Articles:// As also their sentence touching// Conradvs Vorstivs. London : Printed By Iohn Bill, 1619. EEBO; Ivgement dv Synode National, des Eglises Réformées tenu à Dordrecht, l’an 1618 & 1619: ausquels aussi se sont trouvez les théologiens des Eglises Reformées de la Grande Bretagne, du Palatinat Electoral, de Hessen, de Suisse, de la correspondance de Wedderau, de Genève, de Breme, & d’Emden; touchant les cinq articles, debatus es églises dudit Pays-Bas; translaté [...] du latin en françois. - Genève : Marceau, 1619. - 88 S. ; 8°. SWB; Urtheil des// Synodi Na-//tionalis// Der reformirten Kir-//chen in den vereinigten Ni-//derlanden,// Gehalten in Dordrecht// im iahre 1618. und 1619.// Bei welchem gewesen viel treffliche Theologen aus den reformirten//Kirchen aus grooß Britannien, Churfürstlicher Pfalz, Hessen,// Schweizerland, Wedderawischen correspondenz,// Genf, Bremen und Embden// Uber// Die bekante fünf Hauptstücke der lehre,// darvon in re-//formirten kirchen der vereinigten Niderlanden un-//einigkeit entstanden,// Außgesprochen den 6. Maji 1619.// Aus dem Latei­ nischen und Niderländischen ins Hochteutsche// trewlich übersetzet. - [S.l.] : [S.n.], 1619. - 60 S. BSB.

24 25

ACDF SO CL 1607–1625

34

3b. ♦ Ivdicivm// Synodi// Nationalis// Reformatarvm Ecclesiarvm// Belgicarvm// Habitae// Dordrechti// Anno 1618. & 1619.// Cui plurimi insignes Theologi Reformatarum Ecclesiarum// Angliae, Germaniae, Galliae, interfuerunt,// De Qvinqve Doctrinae Capitibvs// in Ecclesiis Belgicis controversis,// Promulgatum VI. Maij. MDCXIX.// Subjunctae sunt Sententiae, Edicta, Ivdicia ab Ordin.// General. Bel. & Synodo Nation. lata in publicae pacis// & Ecclesiarum Reformatarum Perturbatores. - Omnia ad Exemplaria Dordrechti & Hagae-Comitis impressa fideliter recusa. Heydelbergae : [S.n.], 1619. - [4] Bl., 68, 72 S. ; 4°. VD17 3c. Sententia,// De// Divina// Praedestinatione,// & annexis ei Capitibus,// Qvam// Synodvs Dordrechtana// Verbo Dei consentaneam, atque in// Ecclesijs Reformatis hactenus re-//ceptam esse judicat, quibus-//dam Articulis expo-//sita. BSB26 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

[Desiderio Scaglia OP] Bl. 220r–221r, 3 S., o.D. (zu Nr. 3[a?])

Gutachter: Gutachten:

[Tomás de Lemos OP] Bl. 222r–224v, 6 S., [2. Oktober 1619] (zu Nr. 3[a?])

Dekret:

SO 2. Februar 1612 (zu Nr. 1)27

Dekret:

SO 26. April 1612 (zu Nr. 2)28

Dekret: Bando:

SO 3. Oktober 1619 (zu Nr. 3a)29 CIndex 22. Oktober 1619

Dekret: Bando:

SO 19. Dezember 1619 (zu Nr. 3b–c)30 CIndex 16. März 1621

Korrespondenten: (1) Philippe Maes ; (2) Nuntius von Paris; (3) Nuntius von Brüssel

Nach der Praefatio auf S. 1; mit eigenem Titelbl. enthalten in: Ivdicivm// Synodi// Nationalis,// Reformatarvm// Ecclesiarvm Belgicarvm,// habitae// Dordrechti,// Anno 1618. & 1619.// Cui etiam interfuerunt plurimi insignes Theologi// Reformatarum Ecclesiarum, Magnae Britanniae,// Palatinatus Electoralis, Hassiae, Helvetiae, Cor-//respondentiae Wedderavicae, Genevensis, Bre-//mensis, & Emdanae,// De// Quinque Doctrinae// Capitibus in Ecclesijs Belgicis Controversis.// Promulgatum VI. May, M.DC.XIX. (Cum Privilegio.). - Dordrechti : Apud Iohannem Berewout, & Franciscum Borsalaer, Socios Isaci Canini, 1619. - [6] Bl., 128 S. BSB. 27 Bl. 176v: in Anwesenheit des Papstes wurde das Schreiben an Philip Maes zur Kenntnis genommen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben eines unbekannten Absenders an den Residenten von Flandern in Rom vom 3. Dezember 1611, Bl. 175r, vermutl. mit Übersendung des Werkes. 28 Bl. 182v: das Schreiben des Nuntius von Paris vom 27. März 1612 wurde in Anwesenheit des Papstes zur Kenntnis genommen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Scipione Borghese vom 27. März 1612, Bl. 219r, mit Übersendung des Werkes. 29 Bl. 226v: das Schreiben des Nuntius von Brüssel vom 7. September 1619 wurde zur Kenntnis genommen. Anders in ACDF SO Decreta 1619–1620, Bl. 137v: der Papst ordnete das Verbot des Werkes an. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Brüssel an Kard. Scipione Borghese vom 7. September 1619, Bl. 219r, mit Übersendung des Werkes. 30 ACDF SO Decreta 1619–1620, Bl. 174r: der Papst ordnete das Verbot der beiden Werke an. 26

35

ACDF SO CL 1607–1625

Ferner beiliegend: Na-Sporingh,// Hoe ende in vvat manieren// De Door-luchtighe, ende Hoogh-ghebooren// Vorst,// De Prince Van// Orangien, Hoogh-//Loffelijcker memorie,// De Bescherminghe deser Landen heeft aenghe-//nomen,// om de Neder-landtsche Belijdenisse, als in allen deelen// met godts woordt accorderende, te// mainteneren:// En t’Gevoelen der Contra-Remonstranten, in’t stuck vande// Predestinatie met den aencleven vandien, als// Schrift–matigh overal in te voeren. - [S.1.] : [S.n.], Ghedruckt in’t Jaer 1617. - [1 Bl.], 12 S. ; 4°. ACDF SO CL 1607– 1625, Nr. 4, Bl. 237r–244r31 In den Akten auch erwähnt: ♦ Vorstius, Conradus: Tractatus theologicus de Deo, sive de natura & attributis Dei: omnia fere ad hanc materiam pertinentia [...] decem disputationibus, antehac in illustri Schola Steinfurtensi, diverso tempore, publicè habitis, breviter & methodicè comprehendens [...] Accesserunt [...] annotationes [...] nunc [...] demum perfectae [...] / Auctore Conrado Vorstio. - Steinfurti : excudebat Theoph. Caesar, 1610. - [20], 466 [i.e. 562], [2] S. ; 4°. KB ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 5 1612. Censura in Regulas Ursulinaru[m] Mutinae. [Regola della Compagnia delle vergini di Sant’Orsola (…) Modena.] [Modena] : [S.n.], [S.a.]. Das Werk wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

[Desiderio Scaglia OP] nicht aufgefunden [22. August 1619]32

Dekret:

nicht aufgefunden;33 SO 3. Oktober 1619;34 SO 5. Dezember 161935

Korrespondenten: [Bf. von Modena] ACDF SO CL 1607–1625, [Nr. 5bis] 1612. Acta in Libr[um] Edmundi Richer: De Ecclesiastica, et Politica Potestate.

Beiliegend eine hs. lat. Übers., 227r–235r. Vermutl. Bl. 249r–251r, 5 S. 33 Für die Jahre 1612–1618 wurden keine Verhandlungen ermittelt. Die Angabe in der Rubricella bzw. auf dem Faszikelumschlag ist möglicherweise fehlerhaft. 34 ACDF SO Decreta 1619, Bl. 359 und ACDF SO Decreta 1619–1620, Bl. 117v: der Papst ordnete an, den Bf. von Modena schriftlich aufzufordern, das Werk gemäß dem Gutachten korrigieren zu lassen und diese korrigierte Fassung dem SO zuzustellen, bevor er weitere Schritte unternimmt. – Zur Wiedereröffnung bzw. zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1619–1620, Bl. 53r, auf die Übersendung des Werkes durch den Bf. von Modena. – Vgl. ferner die Dekrete SO 7. Mai 1619, ACDF SO Decreta 1619, Bl. 158 und ACDF SO Decreta 1619–1620, Bl. 61v; SO 22. August 1619, ACDF SO Decreta 1619, Bl. 304 und ACDF SO Decreta 1619–1620, Bl. 117r. 35 ACDF SO Decreta 1619, Bl. 440 und ACDF SO Decreta 1619–1620, Bl. 168r: das Werk mit der Regel für die Kongr. der Ursulinen von Modena sollte gemäß den in Rom festgelegten Modalitäten korrigiert werden. Der Bf. sollte dabei die Korrektur selber ausführen, sodass weder die Absprachen mit dem SO noch dessen Beteiligung bekannt würden. Es sollte nämlich nicht der Eindruck entstehen, das SO hätte die Regel approbiert. Das (unkorrigierte) Werk sollte danach supprimiert werden. 31 32

ACDF SO CL 1607–1625

36

1. Anonym [Richer, Edmond]: De// Ecclesiastica// Et Politica// Potestate,// Liber vnus.// Ecclesia, Est Politia Mo-//narchica, ad finem supernaturalem instituta: regimine ari-//stocratico, quod omnium optimum & naturae conuenientissi-// mum est, temperata à summo animarum pastore Domino// nostro Jesu Christo. Parisiis : [S.n.], 1611. - [2] Bl., 30 S. ; 4°. Gallica36 Ferner wurden verhandelt: 2. Servin, Louis: Plaidoyez de M.re Loys Servin conseiller du Roy en son Conseil d’Estat, & son Aduocat general en sa Cour de parlement. : A la fin desquels sont les arrests interuenus sur iceuls. - A Paris : Chez Iean de Heuqueuille [...], 1603−1613. - 4 vol. ; 8°. SOLO 3. Vigor, Simon: Apologia// Simonis// Vigorii In Magno// Consilio Regis// Consiliarij, De suprema Ecclesiae// auctoritate, aduersùs M. Andraeam// Duval Doctorem & Professorem// Theologiae. - Avgvstae Tricass. : Apud Petrum Chevillot, Typographum Regium, 1615. - [16], 274, [2] S. ; 8°. BVE 4. Vigor, Simon: De L’Estat// Et Govvernement// De L’Eglise,// Qvatre Livres.// 1. De la Monarchie Ecclesiastique.// 2. De l’Infaillibilité.// 3. De la Discipline Ecclesiastique.// 4. Des Conciles.// Avec,// La preface, contenant vne sommaire// response au liure de M.e Theophraste// Bouju, dict beaulieu, de la Defense de// la Hierarchie de l’Eglise, & de nostre// S. Pere le Pape, &c.// Ensemble,// Vne Epistre sur la pretenduë Iustification des faulsetez// de M.C. Durand, Docteur en Theologie, en son dis-//cours, intitulé, Aduis, &c.// Par Me. Simon Vigor, Con-//seiller du Roy en son Grand Conseil. - A Troyes : chez Pierre Sovrdet [...], 1621. - 467 S. ; 8°. EROMM 5. Duval, André: Libelli// De// Ecclesiastica// Et Politica// Potestate.// Elenchvs.// Pro Svprema Romani// Pontificis in Ecclesiam authoritate.// Ad Illvstriss. Et Reverendiss.// S.R.E. Cardinalem Dom. Iacobvm Davy// Dv Perron, Senonum Archiepiscopum// Galliarum & Germaniae primatem & magnum// Franciae Eleemosynarium, &c.// Authore Andrea Dv Val Doctore Sor-//bonico, & sacrae Theologiae in Parisiensi// Academiâ Regio Professore. - Parisiis : Apud Franciscvm Iacqvin [...], 1612 (Cvm Approbatione Doctorvm). - [12], 160 S. ; 8º. BVE 6. Durand, Claude: Aduis d’vn docteur de Paris, sur vn liure intitulé, De la puissance ecclesiastique et politique. - A Paris : [S.n.], 1612. - [8], 181, [1] S. ; 8º. SBN 7. Bouju, Théophraste: Devx Advis,// L’Vn Svr Le Livre De M.e// Edmond Richer Doctevr En// Theologie de la faculté de Paris: intitulé, De la// puissance Ecclesiastique et Politique.// L’Avtre,// Svr Vn Livre Dont L’Avthevr// Ne Se Nomme Point, Qvi est In-//titulé: Commentaire de l’auctorité de quelque Con-//cile General que ce soit, sur Vgl. auch Anonym [Richer, Edmond]: De// Ecclesiastica// Et Politica// Potestate,// Liber vnus.// Ecclesia Est Politia// Monarchica, ad finem supernaturalem instituta: re-//gimine aristocratico, quod omnium optimum & na-//turae conuenientißimum est, temperata à summo// animarum pastore Domino nostro Jesu Christo. - Parisiis : [S.n.], 1611. - 37 S. ÖNB. Vgl. auch Anonym [Richer, Edmond]: De La// Pvissance// Ecclesiastiqve// Et Politiqve.// L’Eglise est vne police Monarchique,// instituee à vne fin supernaturelle:// Conduite d’vn gouuernement Ari-//stocratique, par la souuerain Pa-//steur des ames nostre Seigneur Je-//sus-Christ. - A Paris : [S.n.], 1612. - 48 S. ; 8º. BVE.

36

37

ACDF SO CL 1607–1625

le Pape: De la responce Synodale donnée a Basle, &c.// Par Me. Theophraste Bovjv, sieur de Beaulieu// Conseiller & Aumosnier ordinaire du Roy. - A Paris : Chez Iean Orry, [...], 1613. BSB 8. Froger, Grégoire: M. G. Frogerii judicium de libro inscripto, Controversia Anglicana, auctore R. P. M. Becano, etc. - [S.l.] : [S.n.], 1613. - 4°. COPAC 9. Duval, André: De Svprema// Romani// Pontificis// In Ecclesiam// Potestate// Dispvtatio Qvadripartita.// I. De natura & subiecto Potestatis Ecclesiasticae.// II. De Pontificis in definiendo infallibilitate.// III. De Disciplina Ecclesiastica.// IV. De Pontificis & Concilij comparatione.// Avctore// Andraea Dvvallio, Doctore// Sorbonico, & in Academia Parisiensi Regio// Theologiae professore. Parisiis : Excudeb: Dionysivs Langlaevs [...] 1614. BSB 10. Kellison, Matthew: [De summi pontificis auctoritate in temporalibus. Alternative Beschreibung: de ecclesiastica et civili potestate. 8 Kap.] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt.37 →ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 138 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 1−4, Nr. 8)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Roberto Bellarmino SJ] ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 40r, 1 S., [1. Mai 1612] (zu Nr. 5)39

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Roberto Bellarmino SJ?] nicht aufgefunden [9. Mai 1613?] (zu Nr. 6−7)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Roberto Bellarmino SJ?] nicht aufgefunden [20. Februar 1614?] (zu Nr. 9)

Gutachter: Gutachten:

[Andrea Giustiniani OP] nicht aufgefunden [20. Mai 1614] (zu Nr. 9)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Roberto Bellarmino SJ?] nicht aufgefunden [12. Juni 1614?] (zu Nr. 9)40

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [13. August 1614] (Nr. 10)

Gutachter: Gutachten:

[James Bonaventura Hepburn OM?] nicht aufgefunden [13. August 1614?] (Nr. 10)41

Ermittelt wurde: I.E. [Kellison, Matthew]: The right and iurisdiction of the prelate, and the prince. Or, A treatise of ecclesiasticall, and regal, authoritie. / Compyled by I.E. student of diuinitie for the ful instruction and appeaseme[n]t of the consciences of English catholikes co[n]cerning the late oath of pretended allegeance. together with a cleere & ample declaration[n] of euery clause thereof. [Douai] : Imprinted with licence of superiours [by P. Auroi] 1617. - 316, [2] S. ; 8°. COPAC. Enthält nach EEBO 15 Kap. 38 Mit Band-Index. 39 Korrekturanweisungen. 40 Gegenstand der Beauftragung war die Sichtung der vom Comm. SO verf. Annotationen. 41 Hepburn wurde mit der Korrektur und der Übers. des Werkes beauftragt. 37

ACDF SO CL 1607–1625 Dekret:

38

Bando:

SO 29. Februar 1612;42 SO 14. Februar 1613;43 SO 6. Februar 1620;44 SO 13. Januar 1622;45 SO 2. Januar 163146 (zu Nr. 1) CIndex 10. Mai 1613; CIndex 2. Dezember 1622

Dekret: Bando:

nicht aufgefunden;47 SO 13. Januar 162248 (zu Nr. 2) CIndex 2. Dezember 1622 donec corrigatur

ACDF SO Decreta 1612, Bl. 93: der Nuntius sollte dafür sorgen, dass das an die theol. Fak. von Paris ergangene Verbot, eine Sitzung zur Zensur des Werkes abzuhalten und mit dem Nuntius oder seinen Mit­arbeitern zu verhandeln, widerrufen werde. Edmond Richer, der enttarnte Autor des anonymen Werkes, sollte aus seinem Amt als Syndicus der Fakultät entlassen werden. Frigemont, Dr. des Kollegs von Navarra, der mit dem Auditor der Nuntiatur verhandelt hatte und deshalb vom Parlament gerügt worden war, sollte rehabilitiert werden. Der Anwalt Louis Servin sollte entlassen werden. Der Nuntius sollte ferner Kard. Jacques Davy du Perron und den anderen Bf., die in Paris das Werk verurteilt hatten, seine Hilfe anbieten; der Kard. sollte auch gebeten werden, bei der Königin-Regentin auf weitere Maßnahmen zu drängen. Ferner sollte der Nuntius erreichen, dass die Zensur nicht nur von den in Paris anwesenden, sondern auch von den anderen Bf. in Frankreich unterschrieben würde. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in der Abschrift des Schreibens des Nuntius von Paris an Kard. Scipione Borghese vom 14. Februar 1612, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 3r, auf die vorausgegangene Übersendung der anonymen Fassung des Werkes. − Vgl. ferner die Dekrete SO 1. März 1612, ACDF SO Decreta 1612, Bl. 98; SO 22. März 1612, ACDF SO Decreta 1612, Bl. 132; SO 11. April 1612, ACDF SO Decreta 1612, Bl. 155; SO 26. April 1612, ACDF SO Decreta 1612, Bl. 176; SO 11. Oktober 1612, ACDF SO Decreta Bl. 493. 43 ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 76v und ACDF SO Decreta 1613, Bl. 79r: der Papst ordnete an, das Werk per Dekret CIndex verbieten zu lassen. Das Verbot sollte zusammen mit anderen Bücherverboten publiziert werden, damit das Werk nicht mehr Bekanntheit erhalte, als es verdiente. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 17. Januar 1613, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 75r. 44 ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 146v und ACDF SO Decreta 1619−1620, Bl. 200v: zur Absichtser­ klärung Edmond Richers an Kard. Henri de Gondi [de Retz], Bf. von Paris, seine Lehre widerrufen zu wollen, und zum Vorhaben des Letztgenannten, sich von Kard. Jacques Davy du Perron und dem Bf. der Kirchenprovinz Sens beraten zu lassen, ordnete der Papst an, die Entscheidung des Kard. und der anderen Bf. abzuwarten und ggf. den Kard. die Affäre selber abwickeln zu lassen. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 17. Januar 1620, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 136r. 45 ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 150[bis]v und ACDF SO Decreta 1622, Bl. 24: Der Papst approbierte die Empfehlungen [erstens, die Werke zu verbieten; zweitens, mit dem König zu verhandeln, damit die Autoren, die als königliche Beamte tätig waren, bestraft würden; drittens, ein Breve an den König zu erlassen]. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die Relation [des Kard. François d’Escoubleau de Sourdis] an den Papst, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 150r, mit Empfehlung wei­terer Maßnahmen. − Vgl. ferner die Dekrete SO 31. März 1622, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 154v und ACDF SO Decreta 1622, Bl. 108; SO 27. Mai 1622, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 164v und ACDF SO Decreta 1622, Bl. 206v. 46 ACDF SO Decreta 1631, Bl. 4r: das Werk sollte auf Anordnung des Papstes im SO aufbewahrt werden. 47 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1614, Bl. 53, auf Versuche sei­ tens des Nuntius von Paris und des Pariser Ordensmannes Bruno Ruade OCart, Louis Servin dazu zu bewegen, das Werk zu korrigieren. − Vgl. ferner die Dekrete SO 23. Januar 1614, ACDF SO Decreta 1614, Bl. 53; SO 20. März 1614, ACDF SO Decreta 1614, Bl. 154; SO 25. September 1614, ACDF SO Decreta 1614, Bl. 464. 48 ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 150[bis]v und ACDF SO Decreta 1622, Bl. 24: der Papst approbierte die Empfehlungen [erstens, die Werke zu verbieten; zweitens, mit dem König zu verhandeln, damit die Autoren, die als königliche Beamte tätig waren, bestraft würden; drittens, ein Breve an den König zu erlassen]. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die Relation [des Kard. François d’Escoubleau de Sourdis] an den Papst, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 150r, mit Empfehlung weiterer Maßnahmen. − Vgl. ferner die Dekrete SO 31. März 1622, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 154v und ACDF 42

39

ACDF SO CL 1607–1625

Dekret: Bando:

SO 9. Juli 1615;49 SO 13. Januar 162250 (zu Nr. 3) CIndex 16. März 1621; nicht aufgefunden

Dekret: Bando:

SO 13. Januar 1622 (zu Nr. 4)51 CIndex 2. Dezember 1622

Dekret:

SO 12. April 1612 (zu Nr. 5)52

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 6−7)53

Dekret:

SO 21. Juli 1613 (zu Nr. 8)54

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 9)55

Dekret:

[SO 9. Oktober 1614?] (zu Nr. 10)56

SO Decreta 1622, Bl. 108; SO 27. Mai 1622, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 164v und ACDF SO Decreta 1622, Bl. 206v. 49 ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 133v und ACDF SO Decreta 1615, Bl. 329: das Werk sollte von der CIndex geprüft werden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Scipione Borghese vom 4. Juni 1615, Bl. 132r, mit Übersendung des Werkes. 50 ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 150[bis]v und ACDF SO Decreta 1622, Bl. 24: der Papst approbierte die Empfehlungen [erstens, die Werke zu verbieten; zweitens, mit dem König zu verhandeln, damit die Autoren, die als königliche Beamte tätig waren, bestraft würden; drittens, ein Breve an den König zu erlassen]. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die Relation [des Kard. François d’Escoubleau de Sourdis] an den Papst, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 150r, mit Empfehlung wei­terer Maßnahmen. − Vgl. ferner die Dekrete SO 23. Januar 1614, ACDF SO Decreta 1614, Bl. 53; SO 20. März 1614, ACDF SO Decreta 1614, Bl. 154; SO 25. September 1614, ACDF SO Decreta 1614, Bl. 464. 51 ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 150[bis]v und ACDF SO Decreta 1622, Bl. 24: der Papst approbierte die Empfehlungen [erstens, die Werke zu verbieten; zweitens, mit dem König zu verhandeln, damit die Autoren, die als königliche Beamte tätig waren, bestraft würden; drittens, ein Breve an den König zu erlassen]. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Relation [des Kard. François d’Escoubleau de Sourdis] an den Papst, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 150r, mit Empfehlung weiterer Maßnahmen. Vgl. (parallel) das Schreiben des Nuntius von Luzern vom 20. November 1621, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 148r. − Vgl. ferner die Dekrete SO 13. Januar 1622, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 149v; SO 31. März 1622, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 154v und ACDF SO Decreta 1622, Bl. 108; SO 8. April 1622, ACDF SO Decreta 1622, Bl. 191v; SO 27. Mai 1622, ACDF SO St.St. H2-a, Nr. 1, Bl. 164v und ACDF SO Decreta 1622, Bl. 206v. 52 ACDF SO Decreta 1612, Bl. 161: der Papst wies Kard. François de la Rochefoucauld an, dem Autor durch ein Schreiben die zu korrigierenden Stellen zu übermitteln. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Scipione Borghese vom 15. März 1612, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 27r, mit Übersendung des Werkes. − Vgl. ferner die Dekrete SO 5. Juli 1612, ACDF SO Decreta 1612, Bl. 296; SO 19. Juli 1612, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 53v und ACDF SO Decreta 1612, Bl. 328; SO 18. April 1613, ACDF SO Decreta 1613, Bl. 179. 53 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. [Scipione Borghese] vom 11. April 1613, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 82r, mit Übersendung der Werke. − Vgl. ferner das Dekret SO 9. Mai 1613, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 84v und ACDF SO Decreta 1613, Bl. 209. 54 ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 87v: der Papst ordnete an, dass der Nuntius mit Grégoire Froger verhandeln solle, damit dieser zu gegebener Zeit erkläre, dass die Fragmente seiner Schrift gegen Richer ohne seine Zustimmung veröffentlicht worden waren. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Giovanni Garzia Millini vom 18. Juni 1613, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 85r. 55 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris [an Kard. Scipione Borghese] vom 28. Januar 1614, Bl. 86r, mit Übersendung des Werkes. − Vgl. ferner die Dekrete SO 20. Februar 1614, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 86v; SO 12. Juni 1614, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 117v; SO 18. Dezember 1614, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 131v. 56 ACDF SO Decreta 1614, Bl. 490: der Papst ordnete an, die Schrift von Matthew Kellison über die zivile und kirchliche Autorität dem Nuntius von Brüssel zu übermitteln, der sich darum bemühen sollte,

ACDF SO CL 1607–1625

40

Korrespondenten: (1) Kard. Roberto Bellarmino SJ; (2) André Duval ; (3) François de Sales; (4) Kard. Scipione Borghese; (5) Nuntius von Paris; (6) Maria de’Medici ; (7) Papst Paul V.; (8) Kard. Pompeo Arrigoni; (9) Kard. Giovanni Garzia Millini; (10) [Kard. François de la Rochefoucauld]; (11) Matthew Kellison; (12) Nuntius von Brüssel; (13) Nuntius von Luzern Weitere Akten des SO: (1) Relation zu einem Schreiben des Nuntius von Luzern vom 26. November 1621, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 149v, 1 S., [13. Januar 1622] (zu Nr. 4); (2) Notizen u.d.T. „In Formula Edmundi Richer“, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl.  139r/v und 144r/v, 4 S., [22. April 1622]; (3) Verz. der auf Anordnung des Papstes zu indizierenden Werke, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 151r, 1 S., [13. Januar 1622?] (zu Nr. 2−4) Ferner beiliegend: (1) als Anlagen zur Korrespondenz des Nuntius von Paris an Kard. Scipione Borghese vom 13.−15. Februar 1612: hs. ital. Übers. der Erklärung des Kard. Jacques Davy du Perron, Ebf. von Sens, und der Suffraganbf. seiner Kirchenprovinz zum anstehenden Verbot des Werkes, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 13r/v, 2 S., 12. Februar 1612 (zu Nr. 1); hs. ital. Übers.: „Extrait des Régistres du Parlement“ mit Verbot, auf Drängen des Generalprok. des Königs, an die theol. Fak. von Paris, eine Sitzung einzuberufen [i.e. eine Zensur zu erlassen], bis Edmond Richer vom Parlement gehört wurde, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 14r, 1 S., 31. Januar 1612 (zu Nr. 1); hs. ital. Übers.: „Extrait des Régistres du Parlement“, mit Anordnung an den Autor, die bereits veröffentlichten Exemplare einzusammeln, und mit Wiederholung des Tagungsverbots an die theol. Fak. von Paris, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 15r/v, 2 S., 1. Februar 1612 (zu Nr. 1); „Punti contenuti nell’Arresto pronunciato di bocca del Primo Presidente il primo di febraro 1612 toccante il libro de potetstate ecclesiastica, et politica“, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 16r, 1 S., o.D. (zu Nr. 1); (2) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris [an Kard. Scipione Borghese?] vom 27. März 1612: [Edikt] Iacqves par la permission diuine Cardinal de la sain-//cte Eglise Romaine, du Tiltre de Saincte Agnes in Agone,// dict du Perron, Archeuesque de Sens, Primat des Gaules// & de Germanie; Henry Euesque de Paris, François Eues-//que d’Auxerre, Iean Euesque de Meaux, Gabriel Euesque// d’Orleans, René Euesque de Troyes, Eustache Euesque de Neuers, & Philippe Euesque de Chartres, prouinciale-//ment assemblez: A tous ceux qui ces presentes lettres verront, Salut en no-//stre Seigneur. [Incipit: Comme ainsi soit que le deuoir de nos charges nous oblige] [Explicit: Faict à Paris en// nostre Congregation Prouinciale le Mardy 13. Iour de Mars, l’an de salut mil// six cens douze. Signé [...] Et plus bas,// pour copie collationnee à l’original, Par commandement de Messeigneurs// les Reuerendissimes Cardinal Archevesque de Sens, & Euesques susdits,// Bavdovyn pour Secrétaire] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 46r (zu Nr. dass der Autor sie auf Engl. sowie auf Lat. in Druck gebe. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Scipione Borghese vom 22. Februar 1614, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 88r, mit Übersendung eines Inhaltsverzeichnisses. − Vgl. ferner die Dekrete SO 13. März 1614, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 93v und ACDF SO Decreta 1614, Bl. 142; SO 1. Mai 1614, ACDF SO Decreta 1614, Bl. 219; SO 28. Mai 1614, ACDF SO Decreta 1614, Bl. 258; SO 13. August 1614, ACDF SO Decreta 1614, Bl. 391; SO 7. Januar 1615, ACDF SO Decreta 1615, Bl. 19.

41

ACDF SO CL 1607–1625

1);57 (3) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris [an Kard. Scipione Borghese?] vom 11. September 1612: [Edikt] Pavl Par La Grace De Diev Et Dv Sainct Siege// Apostoliqve Archevesqve D’Aix, Charles Euesque// de Riez, Barthelemy Euesque de Frejus, & Toussaincts Euesque de Sisteron Pro-//uincialement assemblez A tous ceux qui ces presentes lettres verront, salut en nostre Seigneur. [Incipit: Sçavoir Faisons Qve Apres auoir veu & diligemment examiné certain liure] [Explicit: Donné à Aix en nostre congregation// Provinciale, le Ieudy vingt-quatriesme iour de May, l’an de grace mil six cens douze. Ainsi signé (…) Et seellé en placards de cire rouge] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, unter Bl. 62r58 (zu Nr. 1); (4) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Scipione Borghese vom 20. Dezember 1612: Recueil de// Plusieurs actes remarquables pour l’istoire// de ce Temps.// Desquels l’Indice se veoit en la page// suiuante.// S. Hieronimus Zach. xii. Populus// Dei inquit// Via Regia gradiemur, nec ad dexteram// nec ad sinistram declin[a]bimus.// 1612. - [1612]. - 19 S. (Ms.). ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 65r−74r;59 (5) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris vom 17. Januar 1620: hs. lat. Fassung der Erklärung von Edmond Richer an Kard. Jacques Davy du Perron zur Widerrufung seiner Lehre; [Incipit: Ego Edmundus Richerius Doctor Sacrae Facultatis Theologicae Parisi//ensis et magnus magister Collegii Cardinalitii Universitatis Parisiensis// Subsignatus, semper prae me tuli, atque etiam nunc prae me fero nullo// alio unquam animo, proposito, aut consilio me libellum de ecclesiastica// et politica potestate anno 1611 scripsisse, quam ut demonstrarem breuiter// quaenam essent principia doctrinae maiorum scholae Parisiensis] [Explicit: S. Sedi Ap.licae, et optimae, ac sanctissimae matris Ecclesiae Catholicae// Ap.licae, et Romanae iudicio sponte et alacri animo subjijcere, sicut et alias// toties subieci: in cuius rei fidem (…) obsignaui], ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl.  137r, 1 S., [17. Januar 1620]; ital. Übers. des (franz.) Widerrufs, der von André Duval u.a. verf., von Edmond Richer jedoch abgelehnt wurde, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 144r, 1 S., [17. Januar 1620] (zu Nr. 1); (6) Relation des Kard. François d’Escoubleau de Sourdis mit Empfehlung weiterer röm. Maßnahmen unter Beteiligung der theol. Fak. von Paris und der Regierung Frankreichs, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 150r/v, 2 S., [13. Januar 1622] (zu Nr. 1−4); (7) Declaratio Edmundi Richerii super editione libri sui// de Ecclesiastica et Politica potestate. [Incipit: ego Edmundus Richer presbiter dioecesis Lingouiensis Doctor Sacrae// facultatis Theologiae Parisiensis, et magnus Magister Collegii Cardi-//nalis Universitatis Parisiensis subsignatus. Cum perspexerim quasdam// Propositiones libelli a me scripti], notarielles Instrument, mit Bestätigung von Kard. Armand du Plessy de Richelieu über den Erhalt des Autografs, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 165r−166r, 3 S., 7. Dezember 1629 [Notarielles Verbot der anonymen Fassung. Eine hs. lat. Übers. liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 36r/v, und war dem Staatssekretariat bereits mit Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Scipione Borghese vom 15. März 1612 übermittelt worden. 58 Hs. Affixum: 27. Mai 1612. 59 Abschrift von: Anonym: Recveil// De// Plvsievrs Actes// Remarqvables Povr// L’Histoire De Ce// Temps;// Desquels l’Indice se veoit en la page// suiuante.// S. Hieronimvs Zach. XII.// Popvlvs Dei,// Inqvit,// Via Regia Gradiemvr,// Nec Ad Dexteram// Nec Ad Sinistram// Declinabimvs. - [S.l.] : [S.n.], 1613. - 20 S. ; 2°. UCM. Vgl. hierzu den Vermerk, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 77v. Das Werk wurde fortgesetzt: Recveil// De// Plvsievrs Actes// Et// Memoires// Remarqvables Povr// L’Histoire De Ce Temps;// Desquels l’indice se veoit en la page// suiuante. - [S.l.] : [S.n.], 1613. - 6 S. UGent. 57

ACDF SO CL 1607–1625

42

Instrument] und 20. Dezember 1629 [Attestatio] (zu Nr. 1); (8) Anonym: Relatio// Eorvm Qvae// Acta Svnt In Sacra// Theologiae Facultate Parisiensi// sub finem Anni 1629. Enth.: Declaratio Edmvndi// Richerii super editione Li-//belli sui, de Ecclesiastica & // Politica potestate - [S.l.] : [S.n.], 1630. - [1] Bl., 12 S. ; 4°. ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 166[bis]r (zu Nr. 1); (9) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Giovanni Garzia Millini vom 5. Juni 1614: „Responsio Andreae du Vallii ad ea, quae in suo de potestate papae libro omissione vel mutatione digna iudicantur“, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 95r−99v, 10 S., [5. Juni 1614] (zu Nr. 9); (10) als Anlage zu einem Schreiben von André Duval an Kard. Pompeo Arrigoni vom 18. November 1614: „Andreas Du Uallius Theologus Parisiensis Illustriss. & Reverendiss. S.R.E. Cardinali Bellarmino“, mit den Anmerkungen des Autors zu den Korrekturen von Kard. Roberto Bellarmino SJ, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 119r−130v, [18. November 1614]60 (zu Nr. 9) In den Akten auch erwähnt: (1) Anonym [Vigor, Simon]: Ex// Responsione// Synodali Data// Basileae Oratoribvs// D. Eugenij PP. IV. in congre-//gatione generali III. Non. Sep-//tembr. M. CD. XXXII.// De auctoritate cuiuslibet Concilij generalis// supra PP. & quolibet fideles;// Pars praecipua.// Et in eam Commentarius. - Coloniae : Sumptibus Theophili Franci, 1613. - [6], 121, [3] Bl. ; 8°. VD1761 (2) Beaumanoir, Louis de [Richeome, Louis]: Plainte justificative de Louis de Beaumanoir pour les pères jésuites, contre la remonstrance & plaincte de Mre Louis Servin advocat du roy. Addressée à la cour de parlement de Paris. - [S.l.] : [S.n.], 1615. - 35 S. ; 8°. Abes ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 6 1613. Censura in Libr[um], cui titulus: Ex responsione Synodali data Basiliae Oratoribus D. Eugenii PP. IV. 1. Anonym [Vigor, Simon]: Ex// Responsione// Synodali Data// Basiliae Oratoribvs// D. Eugenij PP. IV. in congre-//gatione generali III. Non. Sep-//tembr. M. CD. XXXII.// De auctoritate cuiuslibet Concilij generalis// supra PP. & quolibet fideles;// Pars praecipua.// Et in eam Commentarius. - Coloniae : Sumptibus Theophili Franci, 1613. - [6], 121, [3] Bl. ; 8°. VD17 Ferner wurden verhandelt: 2. ♦ Suárez, Francisco: Defensio Fidei Catholicae, Et Apostolicae (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.62 3. Barret, William: Ivs Regis,// Siuè// De Absoluto & independenti// Secularium Principum dominio// & obsequio eis debito.// Aduersus fictam Iuris Subditorum praeex-// In den Marginalien finden sich Bemerkungen des Kard. Roberto Bellarmino SJ zu diesem Schreiben. Vgl. ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 6. 62 Gedruckt wurde: Suárez, Francisco: Defensio// Fidei Catholicae,// Et Apostolicae// Aduersus Anglicanae sectae errores,// Cvm Responsione// Ad Apologiam Pro Ivramento Fidelitatis,// & Praefationem monitoriam Serenissimi Iacobi Angliae Regis. / Authore P. D. Francisco Svario Granatensi è Societate Iesv// Sacrae Theologiae in celebri Conimbricensi Academia Primario Professore.// Ad Serenissimos Totivs Christiani// Orbis Catholicos Reges, ac Principes. - Conimbricae : Apud Didacum Gomez de Loureyro [...], 1613 (Cvm Privilegiis Regis Catholici.). - [16], 780, [27] S. BAV. 60 61

43

ACDF SO CL 1607–1625

istentiam aut populi in principatum me-//ram ceßionem: praecipuè contra Pa-//palem in Reges & Principes// Secularem potestatem.// Libri tres.// In quibus Summo Pontifici Ius non esse// Principes deponere aut ciuiliter plectere // Autoritate sacrâ, Historica & Forensi// Probat Gvil. Barret, Anglus I. C.// Et obiecta diluit.// Haec populo Dei secunda constitutio. - Basileiae : apud Hieronomum Pistum [...], 1612. - [20] Bl., 544 S. BAV 4. Barclay, John: Ioannis// Barclaii// Pietas.// Sive Pvblicae Pro Regibvs,// Ac Principibvs, Et Privatae Pro// Guilielmo Barclaio Parente Vindiciae.// Aduersus Roberti S. R. E. Cardinalis Bellarmini// Tractatum, De Potestate Summi Pontificis// in rebus Temporalibus. - Parisiis : Ex Typis P. Mettayer Typographi & Bibliopolae Regij, 1612. - [6] Bl., 798 [i.e. 796] S., [2] Bl. ; 4°. BVE 5. Widdrington, Roger [Preston, Thomas]: Apologia// Cardinalis Bel-//larmini Pro Ivre// Principvm.// Aduersus suas ipsius rationes pro auctoritate// Papali Principes Seculares in ordine ad// bonum spirituale deponendi. / Authore Rogero Widringtono// Catholico Anglo [...]. - Cosmopoli [i.e. London] : Apud Theophilum Pratum [i.e. Richard Field], 1611. - [24], 359, [1] S. ; 8°. EEBO (SOLO)63 6. Popoli, Vittor de: Il piouano cioe sedici sermoni composti da messer Vittor De Popoli piouano di san Germano sopra’l catechismo romano. - [S.l.] : [S.n.], 1580. 413, [3] S. ; 12º. SBN 7. Anonym: La Confessione di Teodoro Beza, corretta, & stampata di nuouo in Roma per ordine del Papa. - [Genf] : [S.n.], [S.a.]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. 8. Blackwell, George ; Wilson, John (Übers.): In Georgivm// Blacvellvm An-// gliae Archipresbyterum// A Clemente Papa Octauo// designatum// Qvaestio Bipartita:// Cuius Actio prior Archipresbyteri// iusiurandum de Fidelitate// praestitum.// Altera eiusdem iuramenti Assertionem, contra// Cardinalis Bellarmini// Literas, continet. Londini : Excudebat Ioannes Norton [...], 1609. - 208, [4] p. BAV64 9. Anonym ; Theophilus Johannes [Châteillon, Sébastien (Hg., Übers.)]: Theologia// Germanica.// Libellvs Avrevs:// Hoc est, breuis & praegnans: Quomodo// sit exuendus vetus homo, induen-//dusque nouus.// Ex Germanico translatus, Ioanne// Theophilo interprete. - Antverpiae  :  Ex officina Christophori Plantini, 1558 (Cum priuilegio). - 124 S. BSB65 Vgl. auch Widdrington, Roger [Preston, Thomas]: Apologia// Cardinalis Bel-//larmini Pro Iv-//re Principvm.// Aduersùs suas ipsius rationes pro auctori-//tate Papali Principes Seculares in ordine// ad bonum spirituale deponendi. / Authore Rogero Widdringtono// Catholico Anglo [...]. - Cosmopoli [i.e. Paris] : Apud Theophilum Pratum [i.e. Denis Binet], 1611. - [24], 359, [1] S. ; 8°. BVE. 64 Übers. ermittelt nach COPAC. Vgl. Blackwell, George: A large examination taken at Lambeth, according to his Maiesties direction, point by point, of M. G. Blakwell, made Arch-priest of England, by Pope Clement 8: Vpon occasion of a certaine answere of his, without the priuitie of the state, to a letter lately sent vnto him from Cardinall Bellarmine, blaming him for taking the oath of Allegeance. Together with the Cardinals letter, and M. Blakwels said answere vnto it. Also M. Blakwels letter to the Romish Catholickes in England, aswell ecclesiasticall, as lay. - Imprinted at London : By Robert Barker, printer to the Kings most excellent Maiestie, 1609. - [48], 170, [2] S. GVK. 65 Vgl. Anonym ; Luther, Martin (Hg.): Eyn deutsch Theologia. das ist// Eyn edles Buchleyn, von rechtem vorstand, was// Adam vnd Christus sey, vnd wie Adam yn// vns sterben, vnd Christus ersteen sall. - [zu Wittenburg] : [durch Joannem Gruenenberg], 1518. - [40] Bl. ; 4°. BSB; Anonym ; Luther, Martin (Hg.): Eyn geystlich edles Buchleynn.// von rechter vnderscheyd// vnd vorstand. was der// alt 63

ACDF SO CL 1607–1625

44

10. Keckermann, Bartholomäus: Systema Disciplinae Politicae: Cum Rerum & Verborum Indice copioso / Publicis Praelectionibus Anno MDCVI. propositum In Gymnasio Dantiscano, a Bartholomaeo Keckermanno Dantiscano, philosophiae Professore. Seorsim Accessit Synopsis Disciplinae Oeconomicae, Dispositionem eius breviter adumbrans; eodem Autore. - Hanoviae : Antonius, 1607. - [4] Bl., 600 S., [23], [1] Bl., 112 S. ; 8°. GVK 11. Alsted, Johann Heinrich: Ioan. Henrici// Alstedii// Systema// Mnemonicvm// Dvplex// I. Minvs, Succincto praeceptorum ordine Quatuor libris adorna-// tum.// II. Maivs, pleniore praeceptorum Methodo, & Commentariis scri-// ptis ad praeceptorum illustrationem adornatum Septem libris.// In Quibus artis memoratiuae praecepta plene & methodice traduntur: & tota// simul ratio docendi, discendi, Scholas, aperiendi, adeoq[ue] Modvs// Stvdendi solide explicatur: & a pseudo-memoristarum, pseudo-//Lullistarum, pseudo-Cabbalistarum imposturis discernitur atq[ue] vin-//dicatur.// Ad Illustrem & Generosissimum Heroem & Dominum, Dominum// Georgivm, Comitem ab Hodicz &c. - Francofurti : Prostat [...] Paltheniana, 1610. - [8] Bl., 54 S., S. 65–136, 32 S., [10] Bl., S. 49–830 [i.e. 838], 731 S., [1] Bl., [10] gef. Bl. ; 8°. VD17 12. Anonym [Richer, Edmond]: De// Ecclesiastica// Et Politica// Potestate,// Liber vnus.// Ecclesia, Est Politia Mo-//narchica, ad finem supernaturalem instituta: regimine ari-//stocratico, quod omnium optimum & naturae conuenientissi-// mum est, temperata à summo animarum pastore Domino// nostro Jesu Christo. Parisiis : [S.n.], 1611. - [2] Bl., 30 S. ; 4°. Gallica Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 4–5; Nr. 7–8; Nr. 11–12)

Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Maria Guanzelli da Brisighella OP?] nicht aufgefunden [28. September 1604?] (zu Nr. 6)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Roberto Bellarmino SJ] nicht aufgefunden [23. Juni 1609] (zu Nr. 6)

Gutachter: Gutachten:

[Luis Ystella de Valencia OP?] nicht aufgefunden [14. August 1609?] (zu Nr. 10)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [5. April 1612] (zu Nr. 9)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Roberto Bellarmino SJ] nicht aufgefunden [21. Februar 1613] (zu Nr. 3)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 266r–270v, 10 S., o.D. (zu Nr. 1)

vñ new mensche sey. Was Adams// vñ was gottis kind sey. vñ wie Adã// ynn vns sterben vnnd Christus// ersteen sall. - [zu Wittenbergk] : [durch Joanne[m] Grunenbergk], 1516. - [14] Bl. ; 4°. VD16.

45 Gutachter:

ACDF SO CL 1607–1625

Gutachten:

Peter Lombard; Serafino Secchi da Pavia OP; Luis Ystella de Valencia OP; Andrea Giustiniani OP; Agostino Cassandri OFMConv; Tomás de Lemos OP; Gregório Nunes Coronel OSA; Raffaele Rastelli CR Bl. 271r, 1 S., 15. April 1613 (zu Nr. 1)66

Gutachter: Gutachter: Gutachten:

[Kard. Ferdinando Taverna?] [Giovanni Antonio Bovio OCarm?] nicht aufgefunden [5. Juli 1612?] (zu Nr. 2)

Dekret: Bando:

SO 14. Februar 1613 (zu Nr. 1)67 CIndex 10. Mai 1613

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)68

Dekret: Bando:

SO 21. Februar 1613 (zu Nr. 3)69 CIndex 12. Dezember 1624

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 4)70

Dekret: Bando:

SO 7. Februar 1613 (zu Nr. 5)71 CIndex 10. Mai 1613

Dekret: Bando:

nicht aufgefunden;72 SO 1. Juli 160973 (zu Nr. 6) Edikt MSP 23. Juli 1609

Dekret:

SO 27. März 1608 (zu Nr. 7)74

Protokoll der Qual.-Sitzung. Bl. 261r: der Papst ordnete an, das Werk (das hier Richer zugeschrieben wurde, vgl. dazu de Franceschi, Silvio Hermann: La crise théologico-politique du premier âge baroque. Antiromanisme doctrinal, pouvoir pastoral et raison du prince: le Saint-Siège face au prisme français 1607–1627. - Paris 2009, S. 441) durch ein Dekret CIndex zu verbieten und dieses Verbot mit dem Verbot dreier weiterer Werke zu veröffentlichen, damit das Werk die Aufmerksamkeit bekomme, die es verdiene. 68 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben [von Francisco Suárez SJ?] [an das SO?] vom 9. April 1612, Bl. 260r, mit Übersendung der [Manuskripte]. – Vgl. ferner das Dekret SO 5. Juli 1612, Bl. 264v und ACDF SO Decreta 1612, Bl. 295. 69 Bl. 261r: das Werk wurde verboten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. evtl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1613, Bl. 89, auf ein Schreiben des Nuntius von Paris vom 29. Januar 1613. – Zur Ausg. [London] : prostant Francofurti ap. Soc. bibliopolarum Landinensium, 1617. - 8°. COPAC, vgl. ferner die Dekrete SO 1. Juni 1633, ACDF SO Decreta 1633, Bl. 88v; SO 7. Juli 1633, ACDF SO Decreta 1633, Bl. 115v; SO 15. Februar 1634, ACDF SO Decreta 1634, Bl. 35v. 70 Vgl. die Auflistung der verhandelten Titel, Bl. 261r. – Das Werk wurde verboten: vgl. Bando CIndex 10. Mai 1613. 71 Bl. 261r: der Papst ordnete an, dass die CIndex über ein etwaiges Verbot des Werkes beraten solle. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1613, Bl. 62, auf ein Schreiben des Nuntius von Köln vom 6. Januar 1613. – Vgl. ferner das Dekret SO 6. Februar 1613, ACDF SO Decreta 1613, Bl. 62. 72 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1604–1605, Bl. 131r, auf die Korrespondenz des Inq. von Saluzzo vom Juni 1604. –Vgl. ferner die Dekrete SO 22. Juli 1604, ACDF SO Decreta 1604–1605, Bl. 131r; SO 28. September 1604, ACDF SO Decreta 1604–1605, Bl. 176r/v. 73 Bl. 261r und ACDF SO Decreta 1609, Bl. 259: das Werk wurde verboten. – Vgl. ferner das Dekret SO 23. Juni 1609, ACDF SO Decreta 1609, Bl. 247. 74 Bl. 261r und ACDF SO Decreta 1608, Bl. 223: die Nuntien von Turin und Luzern sollten die Bf. und Inq. anweisen, es nicht zuzulassen, dass das Werk importiert bzw. verkauft werde. Darüber hinaus sollten sie das Werk verbieten. – Das Werk wurde verboten: vgl. Edikt MSP 23. Juli 1609. 66 67

ACDF SO CL 1607–1625

46

Dekret: Bando:

SO 17. Juni 1610;75 SO 1. Juli 161076 (zu Nr. 8) CIndex 12. Dezember 1624

Dekret:

SO 5. April 1612 (zu Nr. 9)77

Dekret:

nicht aufgefunden;78 SO 30. Oktober 1609;79 SO 24. November 160980 (zu Nr. 10)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 11)81

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 12)82

Korrespondenten: (1) [Francisco Suárez SJ?]; (2) [Inq. von Ancona]; (3) [Inq. von Mailand]; (4) [Ebf. von Perugia]; (5) [Thomas Fitzherbert]; (6) [Inq. von Saluzzo]; (7) [Nuntius von Luzern]; (8) [Nuntius von Turin]; (9) [Inq. von Verona] Weitere Akten des SO: Auflistung mehrerer Titel, die verhandelt bzw. verboten wurden; vermutl. in Zusammenhang mit der Vorbereitung des Bandos CIndex 10. Mai 1613, Bl. 261r/v; 2 S., 1608–1613 Ferner beiliegend: „Summa Praecedentis libri 3 cum apostrophe ad regem Angliae“, Bl. 259r/v, 2 S., o.D. In den Akten auch erwähnt: (1) Barclay, William: De// Potestate// Papae:// An & quatenus in Reges &// Principes seculars ius & impe-//rium habeat: / Gvil. Barclaii I. C.// Liber posthumus.// Reddite Caesari quae sunt Caesaris,// & quae Dei Deo. [Mussiponti] : [apud F. M. Boris et J. Garnich], 1609. - [14], 343 S. ; 8°. Gallica (2) ♦ Gerson, Jean: Doctissimi acutissimique viri Johannis de Gersonno theologi [...] tractatus de ecclesiastica potestate & origine iuris ac legum in Constantiensi concilio editus [...]. - [Parigi] : venundantur a Reginaldo Chaudiere, 1417 [i.e. 1517]. - [28] S. ; 8°. SBN

Bl. 261r und ACDF SO Decreta 1609, Bl. 261: das Werk wurde verboten. ACDF SO Decreta 1609, Bl. 283: der Papst ordnete an, das Verbot des Werkes zu veröffentlichen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1609, Bl. 277, auf ein Gesuch von Thomas Fitzherbert um Veröffentlichung des Verbotes und um eine Anordnung an den Erzpriester von England, die Priester, die vermutl. an der Approbation der Eidesformel beteiligt waren, zu befragen. – Vgl. ferner das Dekret SO 30. Juni 1610, ACDF SO Decreta 1610, Bl. 277. 77 Bl. 261r und ACDF SO Decreta 1612, Bl. 152: der Papst ordnete an, das Werk und das zugehörige Gutachten an die CIndex weiterzuleiten. – Das Werk wurde verboten: vgl. Bando CIndex 10. Mai 1613. 78 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1609, Bl. 335, auf ein Schreiben des Inq. von Ancona mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 14. August 1609, Bl. 261v und ACDF SO Decreta 1609, Bl. 335. 79 ACDF SO Decreta 1609, Bl. 459: der Inq. [von Mailand] sollte darauf achten, dass das Werk im Rahmen der Messe in Recanati nicht [in seinen Amtsbereich?] eingeführt würde. 80 Bl. 261v und ACDF SO Decreta 1609, Bl. 494: der Ebf. von Perugia sollte das Werk suspendieren und ein Exemplar dem SO zustellen. 81 Vgl. ferner das Dekret SO 14. Oktober 1611, Bl. 261v und ACDF SO Decreta 1611, Bl. 457. – Das Werk wurde verboten: vgl. Bando CIndex 10. Mai 1613. 82 Vgl. die Auflistung der verhandelten Titel, Bl. 261r. – Das Werk wurde verboten: vgl. Bando CIndex 10. Mai 1613. 75 76

47

ACDF SO CL 1607–1625

ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 7 1614., et 1615. Acta in Arrestu[m] Senatus Parisien[sis] anni 1615., in quo confirmantur priora Edicta anni 1561., 1594., 1610. et 1614. adversus Pontificia[m] Potestatem, in quibus etia[m] prohibetur tu[m] Liber P. Marianna S[ocietatis] I[esu] De Rege, et Regis institutiones tu[m] Liber P. Suárez: Defensio Fidei Catholicae et Apostolicae &c. 1. Arrest De La// Cour de Parlement du// 2. Ianuier 1615.// Touchant La Sovveraineté// du Roy au temporel, & contre la pernicieuse// Doctrine d’attenter aux personnes sacrées// des Roys.// En Svite Dvqvel Sont// Les Arrests Donnés Svr Le// mesme subiect. - A Paris : Chez F. Morel, & P. Mettayer, Imprimeurs & Libraires ordinaires du Roy, 1615. - 29 S. ; 4°. ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 7, Bl. 326r–341v83 Ferner wurden verhandelt: 2. Davy du Perron, Jacques : Harangue faicte de la part de la chambre ecclesiastique, en celle du tiers estat, sur l’article du serment. Par monseigneur le cardinal du Perron, archeuesque de Sens, primat des Gaules et de Germanie, et grand aumosnier de France. - A Paris : par Antoine Estiene, imprimeur du Roy, 1615. - [4], 108 [i.e. 114], [2] S. ; 4º. SBN 3. James I.  ; [Moulin, Pierre Du]: Déclaration du [...] roy Jaques I Roy de la Grand’Bretaigne, France et Irlande [...] pour le droit des rois et indépendance de leurs couronnes, contre la harangue de l’illustrissime Cardinal Du Perron, prononcée en la Chambre du Tiers-Estat le XV. de Janvier 1615. - A Londres : J. Bill, 1615. - 14–126 S. ; 4°. Abes 4. Edmondes, Thomas: Remonstrances// Faictes// Par L’Ambassadevr// De La Grande Breta-//gne au Roy, & à la Reyne// sa mere, en Iuin 1615. - [S.l] : [S.n.], 1615. - 22 S. Boston Public Library84 5. Moulin, Pierre Du  ;  Laubéran de Montigny, François de  ;  Durant, Samuel  ;  Mestrezat, Jean: Defense de la confession des eglises reformees de France, contre les accusations du sieur Arnoux iesuite, deduites en vn sermon fait en la presence du roy a Fontainebleau, par lesquelles il soustient que les passages cottes en la marge de nostre confession sont faux & inutiles [...]. - derniere edition, reueue Enth.: Extraict des registres de Parlement; Arrest et proces verbal d’execution d’icely contre Iehan Tanquerel, du 12. de Decembre 1561; Arrest contre Fr. Florentin Iacob, du 19. de Iuillet 1595; Arrest contre le parricide de Henry le Grand du 27. de May 1610; Arrest contre le livre de Mariana, intitule, de rege & regis Institutione du 8. de iuin 1610; Arrest contre le liure intitulé Francisci Suárez e Societate Iesu Doctoris Theologi Defensio Fidei Catholicae et Apostolicae adversus Anglicanae sectae errores. Du 26. de Iuin 1614. 84 Das Werk wurde mehrfach übers.: Edmondes, Thomas: Remonstrances// Made By The Kings// Maiesties Ambassadovr// vnto the French King and the Queene// his Mother, Iune last past, 1615.// Concerning the marriages with Spaine;// As also certayne Diabolicall opinions maintayned by// Cardinall Perron, about the deposing// and murthering// of Kings.// Together with the French Kings Letter to// the Prince of Conde, Dated the 26.// of Iuly last, 1615. and the Prince// his Answere thereunto.// Translated according to the French Copie. - London : Printed by William Stansby for Nathaniel Butter [...], 1615. EEBO. Vgl. auch Edmondes, Thomas: Remonstrantien ghedaen door den ambassadeur van Groot Britannien, aen den coninck ende aen de coninginne zyn moeder, in iunio 1615. - [S.l.] : [S.n.], 1615. SBB. 83

ACDF SO CL 1607–1625

48

& corrigee. - A La Rochelle; et se vendent a Charenton : par Sam. Petit, 1617. - 46, [2] S. ; 8°. SBN85 6. Marino, Giambattista: [una scrittura in prosa nella nostra lingua in risposta dei detti ministri] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt.86 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 1 und Nr. 4–5)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [14. Mai 1615?] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [10. Juni 1615?] (zu Nr. 3)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Felice Centini d’Ascoli OFMConv?] nicht aufgefunden [20. September 1617?] (zu Nr. 6)

Dekret:

SO 3. Juli 1614;87 nicht aufgefunden88 (zu Nr. 1)

Dekret:

SO 10. Juni 1615 (zu Nr. 2)89

Dekret:

SO 17. September 1615;90 nicht aufgefunden;91 (zu Nr. 3)

Autoren ergänzt nach Abes. Gedruckt wurde: Marino, Giambattista: La sferza inuettiua ai quattro ministri della iniquità. / Del caualier Gio. Battista Marino. - In Parigi : presso Tussan Du Bray [...], 1625. - 70, [2] S. ; 8º. SBN. 87 ACDF SO Decreta 1614, Bl. 323: der Papst ordnete an, den Nuntius von Paris schriftlich aufzufordern, sich weiter darum zu bemühen, dass das Werk nicht zensuriert werde. – Zur Einleitung des Verfahrens, vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1614, Bl. 323, auf ein Schreiben des Nuntius von Paris vom 5. Juni 1614. – Vgl. ferner das Dekret SO 23. Oktober 1614, Bl. 281v/283v und ACDF SO Decreta 1614, Bl. 514. 88 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die Abschriften der Korrespondenz des Nuntius von Paris [an Kard. Scipione Borghese] vom 16. und 17. Januar 1615, Bl. 294r und Bl. 296r–301v. – Vgl. ferner die Dekrete SO 29. Januar 1615, Bl. 354r–355v; SO 19. Februar 1615, Bl. 365v; sowie die Vermerke zu den Verhandlungen am 22. und 25. März 1615, Bl. 283v. 89 Bl. 456v: Das Schreiben des Kard. Jacques Davy du Perron an Papst Paul V. vom 5. Mai 1615 wurde in Anwesenheit des Papstes zur Kenntnis genommen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Scipione Borghese vom 9. April 1615, Bl. 449r, mit Hinweis auf die Übersendung des Werkes mit der früheren Korrespondenz. – Vgl. ferner das Dekret SO 14. Mai 1615, Bl. 452v und ACDF SO Decreta 1615, Bl. 242. 90 Bl. 477v und 478v: die Schreiben des Nuntius von Brüssel an Kard. Scipione Borghese über die von Rom geforderten Maßnahmen gegen die Verbreitung des Werkes wurden in Anwesenheit des Papstes zur Kenntnis genommen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. [wohl parallel zu den Verhandlungen mit dem Nuntius von Paris] das Schreiben des Nuntius von Brüssel an Kard. Scipione Borghese vom 22. August 1615, Bl. 472r, und an Kard. Giovanni Garzia Millini desselben Datums, Bl. 471r, mit Verweis auf die vorausgegangene Übersendung des Werkes und auf die Suspendierung und Einsammlung der in Belgien verbreiteten Exemplare auf Anordnung des Kard. Giovanni Garzia Millini. 91 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. [wohl parallel zu den Verhandlungen mit dem Nuntius von Brüssel] das Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Scipione Borghese vom 7. Mai 1615, Bl. 453r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner die Dekrete SO 10. Juni 1615, ACDF SO Decreta 1615, Bl. 288; SO 4. und 6. August 1615, Bl. 463v. 85 86

49

ACDF SO CL 1607–1625

Dekret:

SO 29. September 1615 (zu Nr. 4)92

Dekret: Bando:

SO 17. August 1617 (zu Nr. 5)93 nicht aufgefunden

Dekret: nicht aufgefunden (zu Nr. 6)94 Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Kard. François de Joyeuse; (3) Maria de’ Medici ; (4) Kard. Scipione Borghese; (5) Klerikerkammer der Generalstände des Königreichs Frankreich; (6) Papst Paul V.; (7) Adelskammer der Generalstände des Königreichs Frankreich; (8) Pierre Coton SJ; (9) Claudio Acquaviva SJ ; (10) Paolo Emilio Filonardi; (11) Kard. François d’Escoubleau de Sourdis; (12) Kard. Jacques Davy du Peronne; (13) [Kard. Pietro Aldobrandini?]; (14) Kard. Ferdinando Gonzaga; (15) Nuntius von Brüssel; (16) Kard. Giovanni Garzia Millini; (17) [Don Diego Sarmiento, Conde de Gondomar ]; (18) Henri II. de Bourbon[-Condé]; (19) [?] d’Umala Weitere Akten des SO: (1) Relation zur Korrespondenz des Nuntius von Paris vom 16. und 17.  Januar 1615, Bl.  289r–292r, 7 S., [29.  Januar 1615] (zu Nr. 1); (2) Relation zu den „Arrests“ des Parlamentes aus Anlass des Erscheinens des Werkes Nr. 5, Bl. 491r, 1 S., [17. August 1617] Ferner beiliegend: (1) Ital. Übers. (verf. von Antoine Pacot SJ, Pönitentiar am Petersdom), des „Arrestum suspensionis decreti facti ad librum P. Suárez“ vom 16. Dezember 1614, Bl. 284r, 1 S., 26. März 1615;95 beiliegend: Ital. Übers.: „Atto fattosi dal Re sopra l’arresto contro il P. Suárez“; Bl. 285r, 1 S., 16. Dezember 1614 (zu Nr. 1); (2) Fasz. u.d.T. „De Arresto facto a parlamento Parisiis die 2. Januarii 1615 occasione comitiorum generalium totius regni“: (neben der Korrespondenz mit Kard. Scipione Borghese) mehrere Relationen des Nuntius von Paris mit ital. Übers. von Akten, entstanden im Rahmen der Verhandlungen zwischen König, Parlament, Adelskammer und Klerikerkammer des Königreichs sowie des Conseil d’Etat zur Suspendierung des „Arrest“ vom 2. Januar 1615, Bl. 289r–325v; 72 S., Januar 1615;96 (3) ital. Übers. (verf. von Antoine Pacot SJ) der königl. Suspendierungen vom 16. Dezember 1614 und vom 6. Januar 1615 der „Arrests“ des Parlamentes von Paris jeweils vom 26. Juni 1614 und vom 2. Januar 1615, Bl. 350r–352r, 5 S, 26. März 1615; (4) Avis Donné Bl. 487v: die Kardinäle nahmen das Schreiben des Nuntius von Paris vom 27. August 1615 zur Kennt­ nis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Scipione Borghese vom 27. August 1615, Bl. 480r, mit Übersendung des Werkes. 93 Bl. 508v: der Papst ordnete an, dass [der Nuntius] weiter auf eine Zensur des Werkes drängen sollte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Scipione Borghese vom 19. Juli 1617, Bl. 493r (mit Übersendung des Werkes) und vom 25. Juli 1617, Bl. 494r. – Vgl. ferner das Dekret SO 17. August 1617, Bl. 496v und ACDF SO Decreta 1617, Bl. 325. 94 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Scipione Borghese vom 16. August 1617, Bl. 509r, und an Kard. Giovanni Garzia Millini vom 16. August 1617, Bl. 510r, mit Übersendung des Ms. Eine Drucklegung des Ms. wurde nicht vorgenommen. – Vgl. ferner das Dekret SO 20. September 1617, Bl. 512v und ACDF SO Decreta 1617, Bl. 368. 95 Das Orig. auf Pergament, unterzeichnet vom König und von Brulart, wurde lt. Marginalien am 26. März 1615 ebenfalls dem Papst bekanntgegeben. 96 Vgl. dazu die Notiz auf dem Fasz.-Umschlag, Bl. 288r, über die Rückgabe der Orig. an den Bf. von Foligno, [Staats]sekretär des Papstes, am 13. Februar 1615. 92

ACDF SO CL 1607–1625

50

Av// Roy en son Conseil, par// Monseigneur le Prince [de Condé],// sur l’Article du Tiers Estat, con-//traditions du Clergé, & Arrests// du Parlement, le quatriesme de// Janvier 1615. - [S.n.] : [S.a.], S.l. - 13 S. ; 4°. ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 7, Bl. 356r–363r,97 (5) Plaincte// Ivstificative// De Lovis de Beavmanoir// pour les Peres Jesuites.// Contre la Remonstrance// & plaincte de M.re Lovis Servin, Avocat du Roy.// Adressee à la Cour de Parlement// de Paris. - [S.l.] : [S.n.], 1615. - [1] Bl., 33 S. ; 4°. ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 7, Bl. 388r–405r; (6) Anonym [Escoubleau de Sourdis, François d’ ]: Discovrs de l’Av-//thorité et Pvissance// Royale, contre l’Aduis puis n’a-//gueres imprimé au prejudice// d’icelle, & du repos de cest Estat. - [S.l.] : [S.n.], 1615. - [1] Bl., 14 S. ; 4°. ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 7, Bl. 406r–414v; (7) Anonym [Coton, Pierre]: Manifeste// De Ce Qvi Se// Passa Dernierement// aux Estats generaux, entre le// Clergé & le tiers Estat. - [S.l.] : [S.n.], 1615. - [1] Bl., 43 S. ; 4°. ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 7, Bl. 414r–437v; (8) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris vom 15. Juli 1615: „Rimostranze dell’Ambasciattore d’Inghilterra fatte al Re Christianissimo e alla Regina sua Madre [contro l’Arenga del sig. Card. Di Perona]“, Bl. 460r–461v, 4 S., [15. Juli 1615] (zu Nr. 4); (9) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Brüssel an die Kard. Giovanni Garzia Millini und Scipione Borghese vom 22. August 1615: „Sostanza di quello che l’ambasciattore d’Inghilterra residente in Parigi ha rappresentato ultimamente d’ordine del suo Re al Re di Francia, e alla Regina sua madre nel presentare il libro composto dal detto re d’Inghilterra contro il Cardinal de Perona“, Bl. 473r–475v, 6 S., [22. August 1615] (zu Nr. 4);98 (10) [als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Giovanni Garzia Millini oder Scipione Borghese]: hs. ital. Übers. des gedruckten franz. Originals u.d.T. „Risposta del Re a le Rimostranze presentate alle loro Maesta per l’ambasciattore del Re della Gran Bretagna,“ Bl. 482r–487r; 9 S., [August–September 1615];99 (11) ital. Übers. eines franz. Schreibens von Henri II. de Bourbon[-Condé] an Mons. Abbate d’Umala vom 9. Mai 1616, Bl. 489r, 1 S., [23. Mai 1616];100 (12) als Anlagen zur Korrespondenz des Nuntius von Paris an Kard. Scipione Borghese vom 19. und 25. Juli 1617: Abschrift des Verbotsdekretes des Lieutenant Civils Louis Seguiers, Bl. 498r/v, 2 S., 13. Juli 1617 (zu Nr. 6); Abschrift des „Extraict des Registres du Conseil d’Etat“, Bl. 499r–502v, 8 S., 25. Juni und 20. Juli 1617; Abschrift des „Extraict des registres du Parlement“, Bl. 503r, 1 S., 17. Juli 1617 (zu Nr. 6);101 (13) weitere Korrespondenz des Nuntius von Paris und entsprechende Dekrete zur religiösen Lage in Frankreich und zum Verhältnis der gallikanischen Kirche zum Hl. Stuhl, Bl. 513r–527v, 30 S., 26. Dezember 1617–13. Dezember 1618 Eine hs. ital. Übers. liegt bei u.d.T. „Voto ch’ha dato il Signor Prencipe di Condé al Re nel suo Consiglio, sopra l’articolo del Terzo Stato, le contradittioni del Clero, e gli Arresti del Parlamento a 4 di Gennaro 1615“, 4 S., Bl. 366r–367v. 98 In dieser Korrespondenz wurde ebenfalls auf die Verbindungen zwischen dem Botschafter des span. Königs in London, Don Diego de Sarmiento, Conde de Gondomar, und seinem Amtskollegen in Brüssel hingewiesen, über den die „Remonstrances“ nach Rom weitergeleitet wurden. 99 Vgl. Louis XIII. : Response Dv Roy Avx Remonstrances Presentees `aleurs Maiestez par Sieur Edmondes Ambassadeur du Roy de la grande Bretaigne. - [S.l.] : [S.n.], 1615. - 11 S., 8°. SBB. 100 Vgl. hierzu Dekret SO 23. Mai 1616, Bl. 490v. 101 Ital. Übers. der Extraits und des Dekretes des Lieutenants civils liegen dem Fasz. bei, Bl. 497r/v und 506r–507r. 97

51

ACDF SO CL 1607–1625

In den Akten auch erwähnt: (1) Mariana, Juan de: Ioannis Marianae Hispani, e Soc. Iesu, De rege et regis institutione libri 3. - Toleti : apud Petrum Rodericum typo. regium, 1599. - [8], 446, [10] S. ; 4°. SBN (2) Suárez, Francisco: Defensio// Fidei Catholicae,// Et Apostolicae// Aduersus Anglicanae sectae errores,// Cvm Responsione// Ad Apologiam Pro Ivramento Fidelitatis,// & Praefationem monitoriam Serenissimi Iacobi Angliae Regis. / Authore P. D. Francisco Svario Granatensi è Societate Iesv// Sacrae Theologiae in celebri Conimbricensi Academia Primario Professore.// Ad Serenissimos Totivs Christiani// Orbis Catholicos Reges, ac Principes. - Conimbricae : Apud Didacum Gomez de Loureyro [...], 1613 (Cvm Privilegiis Regis Catholici.). - [16], 780, [27] S. BAV ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 8 1615. Censura in Libr[um] ins[scriptu]m: Reru[m], et Vrbis Amstelodamen­ siu[m] Historia &c. Authore Iacobo Isaaco Pontano &c. Amstelodami 1611. Pontanus, Johannes Isaacus: Rerum Et Urbis// Amstelodamensium// Historia.// In qua Hollandie primum atque inde Amstelandiae,// oppidiq; natales, exordia, progreßus, privilegia, statuta// eventaq; mirabilia cum novis urbis incrementis com-// mercijsque ac navigationibus longinquis, aliaque ad// politiam spectantia, additis suo loco tabulis ari incisis, ad haec usque tempora, observata annorum serie// accuratè omnia deducuntur.// Auctore// Ioh. Isacio Pontano.// Accedunt sub calcem Auctores vetustiores duo nunquam// editi: Quorum nomina & seriem versa pagella indicabit. - Amsterodami : [...] Judocus Hondius, 1611. - [4] Bl., 292 S., [3] Bl., 38 S., [2] Bl. BSB Dekret: Bando:

SO 15. Juli 1615102 CIndex 12. November 1616

Korrespondenten: [Inq. von Ferrara] Ferner beiliegend: Externes Gutachten u.d.T. „Censura dell’heresie, errori, et bestemie contenute nel libro di questo titolo“, dem SO vom Inq. von Ferrara zugesandt, Bl. 534r–537v, 8 S., [1. Juni 1615] ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 9 1617. Censura in Libru[m] ins[criptu]m: delle Turbolenze di Francia d’Alessandro Campiglia &c. Venezia 1617. Campiglia, Alessandro: Delle Tvrbvlenze// Della Francia// In Vita// Del Re Henrico// Il Grande, / D’Alessandro Campiglia// Libri X.// Ne’ Qvali Non Sol Si Narra La Nascita,// l’educatione, la ragione di succedere alla Corona, i trauagli,// le grandi Imprese di quel Rè, le Guerre, le Leghe, le// diuisioni del Regno, la Pace, e la libertà donata;// Mà si trattano Politicamente gl’interessi, & i fini particolari,// c’hebbero à ACDF SO Decreta 1615, Bl. 333: das Werk sollte durch Dekret CIndex verboten werden; die CIndex sollte das Werk nachträglich dem SO zurückgeben. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1615, Bl. 277, auf ein Schreiben des Inq. von Ferrara vom 27. Mai 1615. – Vgl. ferner das Dekret SO 3. Juni 1615, ACDF SO Decreta 1615, Bl. 277.

102

ACDF SO CL 1607–1625

52

quel tempo i Prencipi dell’Evrota. - In Venetia : Appresso Giorgio Valentini, 1617 (Con Privilegio). BVB103 Dekret:

nicht aufgefunden;104 nicht aufgefunden105

Korrespondenten: [Inq. von Mailand]; [Inq. von Venedig] Ferner beiliegend: Externes Gutachten u.d.T. „Censura del libro Intitolato Delle Turbulenze della Francia &tc. D’Alessandro Campiglia &tc In Venetia 1617“, Bl. 541r–542v, 4 S., [26. Januar 1618]106 ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 10 1617. Censura in Libr[um] P. Cresveli Angli contro Dialogu[m] ins[criptu]m: Deus et Rex. Creswell, Joseph: [Gegenschrift gegen: Anonym: Deus et Rex: sive Dialogus]. [S.a.]. (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

[Kard. Roberto Bellarmino SJ]107 Bl. 546r/v, 2 S., [30. November 1617]108

Dekret:

SO 30. November 1617;109 SO 5. Juli 1618110

Korrespondenten: [Joseph Creswell SJ] In den Akten auch erwähnt: Anonym [Mocket, Richard]: Devs & Rex:// Sive// Dialogvs,// quo demonstratur, Sere-//nißimum D. nostrum Iacobvm// Regem, imme­diatè sub Deo// constitutum in Regnis suis,// iustissimè sibi vendicare// quicquid in iuramen­ to// Fidelitatis,// requiritur. - Cantabrigiae : [By C. Legge] (Excusum cum speciali Regiae Maiestatis priuilegio & mandato), 1615. - [4], 89, [1] S. EEBO (Huntington)111 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [12], 683, [29] S. ; 4°. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1617, Bl. 56, auf ein Schreiben des Inq. von Mailand vom 25. Januar 1617 mit Übersendung eines Gutachtens zum Werk. – Vgl. ferner das Dekret SO 7. Februar 1617, ACDF SO Decreta 1617, Bl. 56. – Das Werk wurde verboten: vgl. Bando CIndex 16. März 1621 donec corrigatur. 105 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1637, Bl. 48r, auf ein Schreiben des Inq. von Venedig vom 27. Februar 1637 mit Verweis auf die Bitte um Korrekturanweisungen für einen ND. – Vgl. ferner das Dekret SO 12. März 1637, ACDF SO Decreta 1637, Bl. 48r. 106 Als Anlage zu einem Schreiben desselben Datums mit der Bitte, das Werk und das vom Korrespondenten verf. Gutachten der CIndex zuzustellen. 107 Vgl. ACDF SO Decreta 1617, Bl. 461. 108 Edition des Gutachtens in Godman: The Saint as Censor (s.o.), S. 307. 109 Bl. 547v und ACDF SO Decreta 1617, Bl. 461: das Gutachten des Kard. Roberto Bellarmino SJ sollte dem Autor zugeschickt werden, der seine Schrift entsprechend korrigieren sollte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1617, Bl. 418, auf ein Schreiben von Joseph Creswell SJ vom 25. September 1617 [mit Übersendung des Ms.?]. – Vgl. ferner das Dekret SO 26. Oktober 1617, ACDF SO Decreta 1617, Bl. 418. 110 ACDF SO Decreta 1618, Bl. 236: Kard. Roberto Bellarmino erklärte, dass der Papst angeordnet habe, Joseph Creswell SJ zu schreiben, dass er nicht zur Schau stellen sollte, dass er von röm. Seite eine Approbation erhalten habe. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1618, Bl. 236, auf ein Schreiben von Joseph Creswell SJ [an den Papst?] vom 10. Mai 1618. 111 Weitere Ausg.: Anonym [Mocket, Richard]: Deus & Rex:// Sive// Dialogvs,// quo demonstratur, Sere-//nißimum D. nostrum Iacobvm// Regem, immediatè sub Deo// constitutum in Regnis suis,// 103 104

53

ACDF SO CL 1607–1625

ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 11 1617. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Brevis, et Methodica Institutio Christianae Fidei &c. Authore Iacobo Episcopo Audomarense. Audomari 1617. Blaze, Jacques: Brevis Ac Methodica// Institvtio// Continens// Praecipua Christianae Fidei Mysteria:// E Sacra Scriptvra,// SS. Patribus & Concilijs collecta.// Addita est Compendiaria Methodus Con-//scientiam ad Confessionem generalem// discutiendi.// Omnibus Cuiuscumque Status homini-//bus, sed praecipuè Sacerdotibus ac Pasto-// ribus perutilis. / Latinè nunc primùm edita mandante Reverendissimo// Domino Iacobo Blasaeo Audomarensi Epis-//copo, ex occasione quam subsequens Epistola declarat. - Avdomari : Typis Caroli Boscardi, sub Nomine Iesv, 1617. BSB112 Gutachter: Gutachten:

Costantino Pallamolla B Bl. 550r–551r, 3 S., o.D.

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Roberto Bellarmino SJ] nicht aufgefunden [2. Mai 1617]

Dekret:

SO 2. Mai 1617113

Korrespondenten: (1) [Joseph Creswell SJ]; (2) [Kard. Scipione Borghese] ACDF SO CL 1607–1625, [Nr. 11bis] 1618. Acta in impressione Libri ins[cript]i: Compunzione Spirituale della Città di Cesena in occasione delle Prediche del P.F. Giacinto da Casale Cappuccino. 1. Giacinto : La Spirituale Metamorfosi della// Città di Cesena.// Seguita dell’anno 1618 per la predicatione quadragesi-//male del m[olt]o R[everen] do P[adre] Fra Giacinto da Casale Capuccino. - [S.a.]. - [1] Bl., 54 S. (Ms.). ACDF SO St.St. O-3-e, Nr.1, Bl. 22r−48v114

iustissimè sibi vendicare// quicquid in iuramento// Fidelitatis// requiritur. - Londini : [Eliot’s Court Press], 1615 (Excusum cum speciali Regiae Maiestatis priuilegio & mandato). - [2] Bl., 88, [2] S. ; 8°. EEBO (HAMNET). Erschien im selben Jahr auch auf Englisch: Anonym [Mocket, Richard]: God// and the// King:// Or,// A Dialogue shewing that// our Soueraigne Lord King Iames,// being immediate vnder God within// his Dominions,// Doth rightfully claime whatsoeuer// is required by the Oath of// Alle­geance. - London : Imprinted [by John Beale?] by his Maiesties speciall priuiledge and command, 1615. - [4], 69, [3] S. ; 4°. EEBO (Huntington); Anonym [Mocket, Richard]: God// and the// King:// Or// A Dialogue shewing that// our Soueraigne Lord King Iames,// being immediate vnder God within// his Dominions,// Doth rightfully claime whatsoeuer// is required by the Oath of// Allegeance. - London : Imprinted [by John Beale] by his Maiesties speciall priuiledge and command, 1615. - [8], 93, [3] S. ; 8°. EEBO (BL). 112 Formatangaben nach Abes: 295 S. ; [8°]. 113 ACDF SO Decreta 1617, Bl. 194 [schwer lesbar]: das Werk sollte gemäß den von Kard. Roberto Bellarmino SJ eingetragenen Korrekturanweisungen korrigiert werden. Dies sollte Kard. Scipione Borghese Joseph Creswell SJ mitteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens, vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1617, Bl. 194 und im Vermerk, Bl. 551r, auf die Übersendung des Werkes von Joseph Creswell SJ. 114 Gedruckt wurde: Giacinto : Compunzione Spirituale. - Brescia : [S.n.], 1618. Das Werk wurde nicht nachgewiesen.

ACDF SO CL 1607–1625

54

Ferner wurden verhandelt: 2. ♦ Tonti, Michelangelo: Ordini, et auuertimenti per l’oratione delle quarant’hore, da esporsi nella chiesa della Croce nella settimana santa del corrente anno 16[..] [Cesena]. - In Cesena : nella stamperia del Neri, [S.a.] (Einblattdruck). SBN115 3. Giacinto : Sette// Considerationi// Per Disporsi// à venir vtilmente all’Oratione delle// Quarant’hore,// Che puotranno farsi i sette giorni che precederanno, cominciando dalla Dominica di Passione fino à quel-//la delle Palme.// Del Predicatore Capuccino del Duo-//mo di Milano.// Aggionte alcune altre diuotioni, & essercitii// spirituali per trattenersi in questi// giorni santi. - In Milano : Per Marco Tullio Malatesta [...], [1613]. - [1] Bl., 33 S. ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 1, unter Bl. 95r116 4. Giacinto : Le// Penitenze// Di Brescia// Et I Frvtti Ammirabili Operati// da Dio Nostro Signore in quella città,// Per le Prediche, e Sermoni fatti la Settimana Santa all’Oratio-// ne delle Quarant’Hore in quella Cathedrale l’anno 1615.// Dal Reuerendo Padre Frà Giacinto da Casale// Predicator Capuccino.// Dedicata// Alli Serenissimi Duchi Di Baviera. - In Milano : Per Gio. Angelo Naua; 1615 (Con licenza de’ Superiori Et con Priuilegio). - [1] Bl., [20] S. ; 4°. ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 1, Bl. 73r−82v 5. Giacinto : La// Trasformatione// Di Piacenza// Operata Da Dio// Col mezzo delle Prediche Quaresimali,// E Sermoni della Settimana Santa all’Oratione delle// Quarant’Hore fatti nel Duomo// L’anno 1617.// Dal R.P.F. Giacinto da Casale// Predicatore Capuccino;// Aggiontiui vna Relatione della solennissima Incoronatione del-//la Madonna del Popolo, seguita nella medesima Città,// e Chiesa, il giorno dell’Ottaua di Pasqua. - In Brescia : Per Francesco Marchetti, [S.a.] (Con Licenza de’ Superiori). - [1] Bl., [2], [24] S. ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 1, Bl. 83r−94v →ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 1117 Dekret:

SO 2. Mai 1618;118 SO 31. Januar 1619119 (zu Nr. 1)

Die Identifizierung des hier verhandelten, vom Bf. von Cesena erlassenen Hirtenbriefes mit dem ermittelten Werk ist unsicher. Nach SBN war das Werk vermutl. nach 1630 ersch. 116 Erscheinungsjahr ergänzt nach Angabe im Schreiben des Inq. von Mailand vom 8. Juli 1620, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 1, Bl. 71r. Das Werk war im selben Jahr bereits ersch.: Giacinto : Sette considerationi per disporsi à venir vtilmente all’oratione delle Quarant’hore [...] Del predicatore Cappuccino del Duomo di Milano. Aggiunte alcune altre diuotioni, & essercitij spirituali per trattenersi in questi giorni santi. - In Milano : per l’her. di Pacifico Pontio, & Gio. Battista Piccaglia stampatori archiep., 1613. - 33 [i.e. 35] S. ; 12°. SBN. 117 Mit Band-Index. Weiteres Material zu Giacinto da Casale OFMCap in ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 2. 118 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 1, Bl. 52v: die „Acta“ von Giacinto da Casale OFMCap sollten nicht gedr. werden. Seine Ordensoberen sollten kontaktiert werden und bewirken, dass er ähnliche Unternehmungen unterlasse. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Faenza vom 26. April 1618, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 1, Bl. 50r, mit Verweis auf einen Bericht des Vikars der Inquisition von Cesena. − Vgl. ferner das Dekret SO 29. November 1618, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 1, Bl. 52v. 119 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 1, Bl. 67v und ACDF SO Decreta 1619−1620, Bl. 18r: das Werk sollte unterdrückt werden. Der Inquisitor sollte Informationen über jene Personen sammeln, welche die plakatierten Exemplare des Ediktes des Inq. von Faenza vom 14. Januar 1619 abgerissen hatten. Kard. Giovanni Garzia Millini sollte mit den Ordensoberen OFMCap sprechen und dafür sorgen, dass Giacinto da Casale OFMCap ähnliche Unternehmungen unterlasse. Dem Bf. von Cesena sollte geschrieben werden, dass die bfl. Kurie keine Werke ohne Wissen der inquisitorialen Behörden einführen 115

55

ACDF SO CL 1607–1625

Dekret:

SO 31. Januar 1619 (zu Nr. 2)120

Dekret:

SO 21. Juli 1620;121 SO 21. Juli 1620122 (zu Nr. 3)

Dekret:

SO 16. Juni 1620 (zu Nr. 4−5)123

Korrespondenten: (1) Inq. von Florenz; (2) Inq. von Faenza; (3) [Vikar der Inquisition von Cesena]; (4) Kard. Giovanni Garzia Millini; (5) [Comm. SO]; (6) Giovanni Jacopo Agoselli [OFMCap] , (7) Konservatoren der Stadt Cesena; (8) Alessandro d’Ales OFMCap ; (9) Francesco Marchetti ; (10) Claudio Rutti ; (11) Kard. Michelangelo Tonti ; (12) [Bf. von Piacenza]; (13) Girolamo da Brescia OFMCap;124 (14) Vincenzo da Caravaggio OFMCap; (15) Kard. Roberto Bellarmino SJ; (16) Inq. von Brescia; (17) Inq. von Mailand Weitere Akten des SO: (1) Notizen für ein Schreiben an den Inq. von Faenza, Bl. 53r, 1 S., [12. Mai 1618]; (2) Auflistung der Dekrete SO 5. April 1617, SO 29. November 1618, und SO 31. Januar 1631 zur Korrespondenz des Bf. von Piacenza vom 23. März 1617; des Inq. von Florenz vom 19. November 1618; und des Inq. von Faenza vom 23. Januar 1617 bzgl. der Tätigkeiten von Giacinto da Casale OFMCap, Bl. 68r, 1 S., o.D. Ferner beiliegend: (1) Trinciavelli, Jacopo : Narratione Di Alcvni// Effetti maravigliosi operati da Iddio nella// Valle di Nievole di Toscana per il P. Fra Giaci:to// da Casale di Monferrato Cappuccino, è// Predicatore Apostolico// Descritti per utile di ogn’anima christiana da// Jacopo Trinciavelli da Borgo a dürfe. In der Zwischenzeit sollte der Inq. von Faenza keine „novitates“ einführen und künftig ohne Genehmigung des SO keine Edikte mit Bücherverboten plakatieren. Vgl. ferner die Verhandlungen zu Nr. 2 unter demselben Datum. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Faenza vom 23. Januar 1619, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 1, Bl. 54r, mit Übersendung des Ms. und mit Verweis auf die vorausgegangene Übersendung der gedruckten Fassung an den Comm. SO. 120 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 1, Bl. 67v und ACDF SO Decreta 1619−1620, Bl. 18r: der Inq. von Faenza sollte diskret die Exemplare des Hirtenbriefes einsammeln und ein Exemplar dem SO zustellen. Vgl. ferner die Verhandlungen zu Nr. 1 unter demselben Datum. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Faenza vom 23. Januar 1619, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 1, Bl. 66r, mit Hinweis auf eine Anzeige von Mirrò Brissio OP und auf Maßnahmen zur Unterdrückung des Werkes. 121 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 1, Bl. 97v und ACDF SO Decreta 1620, Bl. 262: der Inq. von Mailand sollte alle Exemplare des Werkes einsammeln. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Vincenzo da Caravaggio OFMCap an Kard. Roberto Bellarmino SJ vom 19. Mai 1620, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 1, Bl. 70r, mit Übersendung des Werkes. − Vgl. ferner das Dekret SO 23. Mai 1620, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 1, Bl. 98v und ACDF SO Decreta 1620, Bl. 226. 122 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 1, Bl. 96v und ACDF SO Decreta 1620, Bl. 262: der Inq. von Brescia sollte sich die beiden Exemplare, die er beim Buchhändler gefunden hatte, aushändigen lassen. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Brescia vom 8. Juli 1620, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 1, Bl. 72r, mit Übersendung des Werkes in Antwort auf ein Schreiben des SO vom 26. Juni 1620. 123 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 1, Bl. 99v: der Generalobere OFMCap sollte auf den aktuellen Stand [des Verfahrens gegen Giacinto da Casale OFMCap] gebracht werden. Er sollte angewiesen werden, darauf zu achten, dass im Refektorium nur aus approbierten Werken vorgelesen werde. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Girolamo da Brescia OFMCap vom 1. Juni 1620, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 1, Bl. 69v, mit Übersendung der Schriften. 124 Band-Index: Giuliano da Brescia OFMCap.

ACDF SO CL 1607–1625

56

Buggiano// Sacerdote della Iuriditione di// Monsignore Preposto di Pescia// A. CIϽ IϽCXVIII. - [1618]. - [1] Bl., [21] S. (Ms.) ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 1, Bl. 1r−13r; (2) als Anlagen zu einem Schreiben des Inq. von Faenza vom 23. Januar 1619: [Edikt] Editto// Del Sant’ Officio. [Noi fra Girolamo Maria Zambeccari] [Explicit: sotto le pene contenute nell’indice, delli libri Prohibiti, In quorum fidem Datum Fave[n]-// tiae die 14. Ianuarii 1619.// Ita est Frater Hieronimus Maria Zanbeccarius Inquisitor Fauentiae.] (Einblatdruck). ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 1, Bl. 64r; beglaubigte Abschrift der notariellen Akte zur Feststellung der illegalen Entfernung plakatierter Edikte des Inq. von Faenza vom 14. Januar 1619, Bl. 55r−56r, 3 S., [23. Januar 1619]; beglaubigte Abschrift des Protokolls der Befragung von Claudio Rutti als „sponte comparens“ vor dem Vikar der Inquisition von Cesena, Bl. 57r/v und 60r, 3 S., 17. Januar 1619; (3) Gesuch von Giovanni Jacopo Agoselli OFMCap , mit Verweis auf die Weigerung des Vikars der Inquisition von Cesena, seinem Bericht über die Wunder des Giacinto da Casale OFMCap die Druckerlaubnis zu erteilen, und mit der Bitte um Korrekturanweisungen, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 1, Bl. 61r/v, 24. Januar 1619; (4) Gesuch von Girolamo da Brescia OFMCap um Auskunft, ob die Schriften des Giacinto da Casale OFMCap im Refektorium vorgelesen werden dürften, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 1, Bl. 69r, 1 S., 1. Juni 1620 (zu Nr. 4−5) ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 12 1620. Censura in Libru[m]: Speculu[m] avreu[m] communiu[m] contra communes Hieronymi Zevaglias Advocati in Curia Toletana. Tom[us] 4. 1. ♦ Zeballos, Jerónimo de: Specvlvm Avrevm,// Opinionvm Commvnivm// Contra Commvnes Qvaestiones,// Practicarvm In Ivre Canonico, Civili, et// Regio Repertarvm.// Tomvs Qvartvs.// Avtore, Hieronymo De Zevallos// Hispano Iurisconsulto, & in Regia Ciuitate Toletana in sede no-//bilium Equitum Decurionem, & Aduocato.// Opvs Tam Ivdicibvs, Qvam Cavsarvm// patronis, & omnibus in iure versantibus, valdè necessarium.// Et de titulis Regibus Hispaniae competentibus, & eorum Senatoribus, & Auditoribus ad cog-//noscendum per viam violentiae in causis Ecclesiasticis, & inter personas Ecclesiasticas, vbi ver-//sa pagina ostendit.// Et de titulis Regibus Hispaniae competentibus ad debellandos Indos Barbaros, illorumq; Reg-//na possidendi in quaest.fin. àn. 101. vsque ad 309.// Ad Philippvm III. Hispaniarvm, Et Novi Orbis Regem// Catholicum Maximum, eiusq; Supremi Praetorii Pefectum, & Consiliarios integerrimos. - Salmanticae : Apud Antoniam Ramirez, viduam, Expensis Nicolai Martini del Castillo, Bibliopolae, 1613 (Cum Privilegio). - [52], 378 [i.e. 380], [44] p. ; 2°. BUCM125 Ferner wurde verhandelt: 2. ♦ Zeballos, Jerónimo de: Tractatvs,// De Cognitio-//ne Per Viam Violen-//tiae in Cavsis Ecclesia-//sticis, Et Inter Personas// Ecclesiasticas duplex;// Cvivs In Prima Parte, Hvivs Co-//gnitionis proponitur theorica, hoc est, Regis Hispaniarum circa// Res temporales potestas manifestatur// In Secvnda, Eivsdem Cognitionis Praxis, Hoc Est, Ad Ivdi-//ces à Rege Hispaniae constitutos recursus; quibus, CLXIV. quaestionibus// Das Werk war mehrfach ersch.

125

57

ACDF SO CL 1607–1625

patens praemunitur aditus:// In vtroque tam civilis quàm Hispanici juris leges plurimae nouê &// curiosè explicantur. / à// Hieronymo De Cevallos Hispano To-//letano l. C. & Nobilium in Toletana vrbe decurione. [...]. - Coloniae : Sumptibus Haeredum Lazari Zetzneri Bibliop., 1620. - [8] Bl., 458 S., [14] Bl. ; 2°. VD17126 Gutachter: Gutachten:

Antonio Lelio Bl. 589r–590v und 593r, 5 S., [8. Juli 1622] (zu Nr. 1)127

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 591r–592v, 4 S., o.D. (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Desiderio Scaglia OP] nicht aufgefunden [21. Juli 1620] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 556r, 1 S., [21. Juli 1620] (zu Nr. 1)128

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Desiderio Scaglia OP?] nicht aufgefunden [9. August 1622?] (zu Nr. 2)

Dekret: Bando:

SO 4. Januar 1622;129 SO 20. Juli 1622130 (zu Nr. 1) CIndex 12. Dezember 1624

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)131

Korrespondenten: (1) Nuntius von Madrid; (2) Antonio Lelio; (3) [Inq. von Modena]; (4) [Generalvikar von Neapel] In den Akten auch erwähnt: ♦ Besold, Christoph: Christophori Besoldi Jcti Operis politici variis digressionibus philologicis & juridicis illustrati. Editio nova. Reipublicae naturam et constitutionem; ejusque in omnibus partibus gubernationem: libellis duodecim (quorum seriem versa pagella refert) absolvens. - Argentorati : sumptibus haeredum Lazari Zetzneri, 1622–1641. - 12 vol. ; 4°. SBN Druckort vermutl. fingiert. Lazarus Zetzner war Drucker und Verleger in Straßburg. Vgl. VD17. Verhandelt wurde der vierte Band. Wahrscheinlich wurde das Gutachten in Rom im Auftrag des Korrespondenten aus Genua verf. U.d.T. „Censura in Speculum Aureorum Communium contra communes Hieronymi Zevallos Advocati in Civitate Toletana Tom. 4.“ 128 Gemeinsames Votum, angebl. im Rahmen einer Qual.-Sitzung, deren Datum aber fehlt. 129 ACDF SO Decreta 1622, Bl. 9: Eine Abschrift des Gutachtens bzw. der Zensur sollte dem Sekr. CIndex zwecks Verbot durch Bando CIndex zugestellt werden. Danach sollte dem Nuntius von Madrid geschrieben werden, mit dem Generalinq. über die Einleitung eines gerichtlichen Verfahrens gegen den Autor zu beraten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Schreiben von Antonio Lelio an das SO vom 8. Juli 1622, Bl. 558r, auf die Verhandlungen unter Paul V. – Vgl. ferner das Dekret SO 21. Juli 1620, Bl. 556r. 130 ACDF SO Decreta 1622, Bl. 212: Nachdem die Qualifikationen der im Werk enthaltenen Propositionen referiert worden waren, beschlossen die Kardinäle, den Nuntius von Madrid um weitere Informationen zum Fall zu bitten. 131 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1620, Bl. 445, auf ein Schreiben des [General]vikars von Neapel vom 21. November 1620. – Vgl. ferner das Dekret SO 4. Dezember 1620, ACDF SO Decreta 1620, Bl. 445r. Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Madrid [Kard. di S. Marcello] an einen nicht identifizierten Adressaten vom 26. Juli 1622, Bl. 557r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 9. August 1622, Bl. 596v und ACDF SO Decreta 1622, Bl. 232; SO 16. November 1623, ACDF SO Decreta 1623, Bl. 310r; SO 20. Dezember 1623, ACDF SO Decreta 1623, Bl. 325r. 126 127

ACDF SO CL 1607–1625

58

ACDF SO CL 1607–1625, [Nr. 12bis] 1620. Decretu[m] S. Cong[regatio]nis sub die 18. Mart[ii] 1620. Statuens, ut Liber ins[criptu]s: I sette dolori della Madonna &c. mittatur ad S[acram] Cong[regatione]m Indicis. 1. Anonym: [Septem Psalmi B. Mariae Virginis]. - Fabriano : [S.n.], 1619. Das Werk wurde nicht ermittelt.132 2. Cambi, Bartolomeo : Le sette trombe per risuegliare il peccatore à penitenza; et il di lui conforto per rallegrarlo dallo spauenteuole vdito suono di esse. Operette vtilissime molto, & di notabile profitto, per la salute dell’anime de’ peccatori, & peccatrici. Composte dal r.p.f. Bartolomeo da Saluthio. Enth.: Cambi, Bartolomeo : Conforto del peccatore. Operetta di diuersi componimenti spirituali ripiena per rallegrar l’animo del peccatore dal suono delle trombe smarrito e spauentato; mit eigenem Titelbl.: Cambi, Bartolomeo : Cuore dell’anima amorosa da portarsi di continuo nel seno in segno dell’amore, che si porta al benignissimo Giesu; mit eigenem Titelbl.: Anonym: Septem psalmi poenitentiales beatae Mariae virginis. - In Venetia : appresso Barezzo Barezzi, 1619. - 3 Teile ([12], 348; 168; 120 S.) in 1 vol. ; 12°. SBN133 →ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 2 Dekret:

SO 30. Dezember 1619 (zu Nr. 1)134

Dekret:

SO 20. Mai 1620 (zu Nr. 2)135

Alternatives Erscheinungsjahr nach ACDF SO Decreta 1620, Bl. 14: 1618. Die Angabe in der Rubricella ist fehlerhaft. Das Werk hat eine lange Rezeptionsgeschichte und war europaweit bereits mehrfach auf lat. sowie in Volkssprachen ersch. Die ferner in den Akten erwähnten, möglicherweise selbständig vorliegenden Ausg. Venedig : [S.n.], 1614 oder Urbino [ohne weitere Angaben] wurden nicht ermittelt. Ebensowenig konnte festgestellt werden, ob den Verhandlungen die lat. oder die ital. Fassung zugrunde lag. 133 Das Gesamtwerk war bereits mehrfach ersch. In den Akten wird erwähnt: Cambi, Bartolomeo : Le sette trombe per risuegliare il peccatore à penitenza. Operetta vtilissima, e di molto profitto, per la salute dell’anime dè peccatori, & peccatrici. Composta dal R.P.F. Bartolomeo da Saluthio [...] - In Venetia : appresso Francesco Rampazetto, 1612. - 551, [1] S. ; 12°. SBN. Enth.: Cambi, Bartolomeo : Conforto del peccatore. Operetta di diuersi componimenti spirituali ripie­ na [...] Composta dal R.P.F. Bartolomeo da Saluthio. Die vom Inq. von Venedig am 12. August 1612 genehmigte Ausg. Venetia : Barezzo Barezzi, 1612, mit demselben Anh., wurde nicht ermittelt. Der hier verhandelte Teil: septem psalmi poenitentiales beatae Mariae Virginis wurde erstmals in die hier verhandelte Ausg. aufgenommen. 134 ACDF SO Decreta 1620, Bl. 3: das Werk sollte keinesfalls gedr. werden; außerdem sollte Kard. Roberto Bellarmino SJ in der Sache gehört werden. Dieser Beschluss wurde durch Dekret SO 8. Januar 1620, ACDF SO Decreta 1620, Bl. 14, bestätigt, mit der Ergänzung, dass der Inq. von Ancona untersuchen sollte, wer die Druckerlaubnis für die in Fabriano ersch. Ausg. erteilt hatte. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1620, Bl. 3, auf ein Schreiben des Inq. von Ancona vom 8. Dezember 1620 zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND. 135 ACDF SO Decreta 1620, Bl. 183: der hier verhandelte Teil u.d.T. „Psalmi poenitentiales“ sollte aus dem Gesamtwerk des Bartolomeo Cambi da Saluzzo, [das durch Dekret SO 18. März 1620 zur Prüfung an die CIndex weitergeleitet worden war], entfernt werden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 7. Februar 1620, ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 2, Bl. 9r, mit Verweis auf die Übersendung des Werkes. Vgl. außerdem das Schreiben des Inq. von Perugia vom 10. März 1620, ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 2, Bl. 10r, mit Übersendung eines Berichtes des Vikars der Inquisition in Fabriano. − Vgl. ferner die Dekrete SO 19. Februar 1620, ACDF SO Decreta 1619−1620, 132

59

ACDF SO CL 1607–1625

Korrespondenten: (1) [Inq. von Ancona]; (2) Inq. von Venedig; (3) Inq. von Perugia; (4) Vikar der Inquisition in Fabriano ACDF SO CL 1607–1625, [Nr. 12ter] 1620. Decretu[m] S. Cong[regatio]nis sub die 5. Novembr[is] 1620. Statuens, ut Liberculus ins[criptu]s: Corona della S[antissi]ma Trinita &c. Napoli 1619, supprimatur, et exemplaria colligantur. Anonym: Corona// Della Santissima// Trinità// Ristampata ad istanza delli Fratelli// della Congregatione della Santis-//sima Annuntiata della casa Profes-//sa di Napoli, della Compagnia di// Giesv’. - In Napoli : Per Scipione Bonino, 1619. - [1] Bl., 14 S. ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 1, unter Bl. 4r →ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 1136 Dekret:

SO 14. Oktober 1620;137 SO 5. November 1620138

Korrespondenten: (1) Kard. Giovanni Garzia Millini; (2) Kard. Decio Carafa (3) Generalvikar von Neapel; (4) Gregorio Mastrilli SJ ACDF SO CL 1607–1625, [Nr. 12quater] 1620. Decretu[m] S. Cong[regatio]nis sub die 26. Mart[ii] 1620. Statuens, ut supprimatur Medalia, et Author folii: Maghen David, et Abraham. Breve discorso di questa antichissima Medaglia estratto dal Libro del P. Anguisola &c. reddat ratione[m], qua vendit huiusmodi Medalias. 1a. Anonym: Maghen David, Et Abraham.// Breve Discorso E Compendiosa// essaminatione della natura è proprità di questa// antichissima Medaglia// Estratto// Dal Libro Sopra Cio Novellamente// in luce del M.R.P. Predicatore Don Angelo Gabriele Angui-//scola, Canonico Regolare del Salvatore Lateranense. - In Milano, Piacenza, et Lodi : Apresso Paolo Bertoetti ad instanza di Gio. Giacomo d’Arco, Hebreo fatto Christiano, 1619 (Con licenza de’Superiori) (Einblattdruck). ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, unter Bl. 31r139 Bl. 205v; SO 18. März 1620, ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 2, Bl. 13v und ACDF SO Decreta 1620, Bl. 98; SO 28. April 1620, ACDF SO Decreta 1620, Bl. 152. 136 Mit Band-Index. 137 ACDF SO Decreta 1620, Bl. 373: dem Inq. von Faenza sollte geschrieben werden, dass er richtig gehandelt hatte, die Erlaubnis für einen ND zu verweigern. Ferner sollte [der Ebf. von] Neapel die Exemplare des Werkes einsammeln. Außerdem kündigte Kard. Roberto Bellarmino SJ an, mit dem Generaloberen SJ sprechen zu wollen, damit dieser darauf achte, dass die Jesuiten zukünftig auf derlei „novitates“ verzichteten. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1620, Bl. 373, auf ein Schreiben des Inq. von Faenza vom 3. Oktober 1620. 138 ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 1, Bl. 6v und ACDF SO Decreta 1620, Bl. 407: der Papst ordnete an, das Werk zu unterdrücken und die Exemplare einzusammeln. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Kard. Decio Carafa vom 23. Oktober 1620, ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 1, Bl. 2r, mit Übersendung des Werkes und mit Verweis auf dessen Revision durch Cornelio Tirabosco OP und durch den Kanoniker Rutilio Gallacini. 139 Mit einer bildlichen Darstellung des Medaillons.

ACDF SO CL 1607–1625

60

1b. Anonym: Maghen David Et Abraham// Breue discorso è compendiosa essaminattione della natura è pro//prietà di questa antichissima Medaglia.// Estratto// Dal libro sopra ciò novellamente in luce del M.R.P. Predicatore,// Don Angelo Gabriele Anguisciola, Canonico Regolare// del Salvatore Lateranense. - In Milano, & in Pauia : Per Giacomo Ardizzoni, 1619 (Con licenza d[e’] Superiori) (Einblattdruck). ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, unter Bl. 38r140 1c. Anonym: Maghen David, Et Abraham.// Breve Discorso E Compendiosa// essaminatione della natura è proprietà di questa// antichissima Medaglia// Estratto// Dal Libro Sopra Cio Novellamente// in luce del M.R.P. Predicatore Don Angelo Gabriele Angui-//scola, Canonico Regolare del Salvatore Lateranense. - In Milano, & In Piacenza : Per Alessandro Bazachi, Ad instanza di Gio. Giacomo d’Arco, & Giulio Cesare Misurachi Hebrei fatti Christiani, 1619 (Con licenza de’ Superiori) (Einblattdruck). ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, Bl. 65r−66v141 2. Anguissola, Angelo Gabriele: Della hebraica medaglia detta Maghen Dauid et Abraam. Dichiaratione di don Angelo Gabriello Anguissola canonico regolare del Salvatore Lateranense. - In Milano : Appresso Giacomo Lantoni, 1617. - [12], 49, [3] S., [4] ; 2°. SBN →ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4 Gutachter: Gutachten:

[Roberto Bellarmino SJ] nicht aufgefunden [26. März 1620] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Roberto Bellarmino SJ?] nicht aufgefunden [22. April 1620?] (zu Nr. 2)

Dekret:

SO 26. März 1620;142 SO 15. Dezember 1620143 (zu Nr. 1)

Mit einer bildlichen Darstellung des Medaillons. Mit einer bildlichen Darstellung des Medaillons. 142 ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, Bl. 32v: der Papst ordnete an, die Medaillons zu unterdrücken. Der für deren Verbreitung Verantwortliche sollte begründen, warum er diese Medaillons verkaufe. Außerdem sollte der Inq. dem SO das Werk Nr. 2 zustellen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Novara vom 10. März 1620, ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, Bl. 29r, mit Übersendung des Einblattdruckes Nr. 1a und mit Verweis auf die Verbreitung der dort abgebildeten Medaillons in seinem Amtsbezirk. 143 ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, Bl.  67v und ACDF SO Decreta 1619−1620, Bl.  441r: der Inq. von Genua sollte über die Verbotsdekrete von Juli und August benachrichtigt werden. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 4. Dezember 1620, ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, Bl. 64r, mit Übersendung des Einblattdruckes Nr. 1c zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND. 140 141

61 Dekret: Bando:

ACDF SO CL 1607–1625 SO 4. Juni 1620;144 SO 23. Juli 1620;145 SO 30. Juli 1620146 (zu Nr. 2) CIndex 16. März 1621

Korrespondenten: (1) Inq. von Novara; (2) Inq. von Florenz; (3) Fedele di S. Germano OFMCap; (4) Inq. von Piacenza; (5) [Kard. Giovanni Garzia Millini]; (6) Inq. von Mailand; (7) [Ebf. von Mailand] (8) Angelo Gabriele Anguissola CRL ; (9) Inq. von Genua Weitere Akten des SO: (1) Zusammenfassung der Erklärungen von Angelo Gabriele Anguissola CRL zu seiner Autorschaft und zu seinem hinter dem Buch stehenden Anliegen, mit Anmerkungen in den Marginalien, ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, Bl. 46r, 1 S., [26. Mai 1620]; als Anlage: Protokoll der Befragung von Angelo Gabriele Anguissola CRL vor dem SO, mit Unterschrift Anguissolas, ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, Bl. 47r−51v, 10 S., 26. Mai 1620; bildliche Darstellung beider Seiten des Medaillons, mit hebr. Inschriften, die dem SO von Angelo Gabriele Anguissola CRL vorgelegt wurde, ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, eingefaltet unter Bl.  52r−53v, 4 S., [26. Mai 1620]; (2) „Expeditionsakte“ zur Benachrichtigung des Autors vom Comm. SO bzgl. des Dekretes SO 4. Juni 1620, ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, Bl. 56r, 1 S., 14. Juni 1620 Ferner beiliegend: (1) gesiegelter und beglaubigter Auszug aus den Registern der Inquisition von Piacenza, dem SO vorgelegt von Angelo Gabriele Anguissola CRL, mit „praeceptum“ an den Autor, dass er gemäß dem Schreiben des Kard. Giovanni Garzia Millini in Rom vor dem SO erscheinen musste, ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, Bl. 43r, 1 S., 7. Mai 1620; (2) Teilfasz. u.d.T. „1744. Monte Rotondo. Si ricerca, se debbasi permettere certa Medaglia chiamata: Maghen David“, ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, Bl. 68r−74v, 14 S., [1744]

ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, Bl. 54r und ACDF SO Decreta 1620, Bl. 203: dem Autor sollte verboten werden, künftig ohne Lizenz des SO etwas in Druck zu geben. Das Werk sollte außerdem unterdrückt und die Exemplare durch den Autor eingesammelt werden. Auch sollte Anguissola in Rom erscheinen. Der Ebf. und der Inq. von Mailand sollten wachsam bleiben bei der Revision von Büchern, die in Druck gehen sollten. Der Inq. von Piacenza sollte per „praeceptum“ dem Goldschmied verbieten, ähnliche Medaillons herzustellen, in seinem Besitz befindliche Exemplare sollten dem Inq. zugestellt und eingeschmolzen werden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Verhandlungen zum Einblattdruck Nr. 1. Vgl. [parallel] das Schreiben des Inq. von Florenz vom 10. März 1620, ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, Bl. 33r. − Vgl. ferner die Dekrete SO 19. März 1620, ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, Bl. 36v; SO 26. März 1620; ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, Bl. 32v; SO 8. April 1620, ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, Bl. 39v; SO 22. April 1620, ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, Bl. 41v; SO 20. Mai 1620, ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, Bl. 45v und den Vermerk, ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, Bl. 44v. 145 ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, Bl. 62v: der Papst ordnete an, das Werk zu verbieten. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Angelo Gabriele Anguissola CRL vom 7. Juli 1620, ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, Bl. 59r, das Schreiben des Inq. von Piacenza vom 16. Juli 1620, ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, Bl. 60r und die Antwort des Inq. von Mailand vom 24. Juni 1620, ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, Bl. 58r. − Vgl. ferner das Dekret SO 23. Juli 1620, ACDF SO St.St. O-3-g, Nr. 4, Bl. 63v und den Hinweis in ACDF SO Decreta 1619−1620, Bl. 441r, auf ein Dekret SO in August 1620. 146 ACDF SO Decreta 1620, Bl. 277: [erneut in Antwort auf ein Schreiben des Inq. von Piacenza vom 16. Juli 1620, mit Verweis auf die Beteiligung der Kapuziner in der Region an der Verbreitung]: der Papst ordnete an, das Werk und das Medaillon zu verbieten und deren Exemplare einzusammeln. 144

ACDF SO CL 1607–1625

62

ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 13 1620. Acta in Libru[m] Ticonis Dani ins[criptu]m: Progismnatata astronomica. ♦ Brahe, Tycho: Prima pars De restitutione motuum solis et lunae stellarumque inerrantium tractat. Et praetereá de admirandâ nova stella anno 1572. exortâ luculenter agit. - Typis inchoata Vraniburgi Daniae; absoluta Pragae Bohemiae, 1602. - 8 Bl., 9–112 S., 28 [i.e. 27], [1], 112–256 S., 257–272 Bl., 273–822, [12] S. SBN147 Gutachter: Gutachten:

[Kard. Roberto Bellarmino SJ]148 Bl. 606r, 1 S., [12. August 1620]

Dekret:

SO 12. August 1620149

Korrespondenten: [Inq. von Mailand] Ferner beiliegend: [als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Mailand vom 17. Juni 1620?]: Gutachten, Bl. 607r/v, 2 S., [17. Juni 1620]150 ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 14 1621. Censura ad Litanias, quas mittit serenis[simu]s Dux Bavariae Gulielmus. Wilhelm V. (Hg.)  ;  Goppelsrieder, Kaspar (Hg.): Fasci­ culus// Sacra-//rvm Lita-//niarum.// Ex// Sanctis Scri-//ptvris Et Pa-//tribus. - Mo­ nachii : [Herzogliche Privatdruckerei], 1600. - [6] Bl., 470 S. ; 8°. VD16 Wilhelm V. (Hg.): Fascicvlvs// Sacrarvm// Orationvm// Et Litaniarvm, Ad// Vsvm Qvotidianvm// Christiani hominis, ex sanctis Scri-//pturis & Patribus col-//lectus. - Monachii : [S.n.], 1607. - [6], 457 [i.e. 467], [7] S. ; 8º. BNCF Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 612r/v, 2 S., o.D.151

Gutachter: Gutachten:

Theodorus Busaeus SJ Bl. 613r/v, 2 S., 20. Januar 1621152

Teil 1 des Gesamtwerkes: Brahe, Tycho: Tychonis Brahe Astronomiae instauratae progymnasmata. - Typis inchoata Vraniburgi Daniae; absoluta Pragae Bohemiae : typis Schumanianis, 1602–1603. - 2 vol. ; 4°. SBN. Das Werk war bereits ersch. (vgl. die Ausg.: Vraniburgi : in insula Hellesponti Danici Huenna imprimebat authoris typographus Christophorus Vveida, 1588. SBN) und wurde mehr­fach gedr. Vgl. Exudi primum coepta Vraniburgi Daniae,// ast Pragae Bohemiae absoluta. - Prostant Francofurti : apud Godefridum Tampachium (Cum Caesaris et Regum quorundam priuilegiis.), 1610. VD17. 148 Nach Godman, The Saint as Censor (s.o.), S. 221 (Edition des Gutachtens: S. 307), handelt es sich um ein Autograph des Kard. 149 Bl. 609v und ACDF SO Decreta 1619–1620, Bl. 382r: die Kardinäle ordneten an, die Namen der Häretiker und die ihnen geltenden Lobreden zu entfernen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1619–1620, Bl. 362r, auf ein Schreiben des Inq. von Mailand vom 17. Juni 1620. – Vgl. ferner die Dekrete SO 1. Juli 1620, ACDF SO Decreta 1619–1620, Bl. 362r; SO 29. Juli 1620, ACDF SO Decreta 1619–1620, Bl. 376v. 150 Die Herkunft des Gutachtens konnte aus den Akten nicht sicher festgestellt werden. Hinweis auf die Übergabe eines Gutachtens mit Schreiben des Inq. von Mailand in ACDF SO Decreta 1619–1620, Bl. 376v. 151 Korrekturen. 152 Korrekturen.

147

63

ACDF SO CL 1607–1625

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 614r, 1 S., o.D.

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Roberto Bellarmino SJ] Bl. 615r/v, 2 S., o.D.153

Dekret:

nicht aufgefunden

Korrespondenten: (1) Giovanni Battista Crivelli ; (2) Kard. Roberto Bellarmino SJ ACDF SO CL 1607–1625, [Nr. 14bis] 1622. Acta in libros ins[criptos]: 1. Plasdoisez Tom. 1. 2. 3. 4. Ludovici Servini. 2.us Apologia de Monarchia, de Infallibilitate, de Disciplina Ecclesiastica et de Conciliis adversus Andream Duval &c. Authore Simone Vigor. 3.us De l’Estat et Governement del’Eglise &c. Authore Simone Vigor.154 1. Servin, Louis: Plaidoyez de M.re Loys Servin conseiller du Roy en son Conseil d’Estat, & son Aduocat general en sa Cour de parlement. : A la fin desquels sont les arrests interuenus sur iceuls. - A Paris : Chez Iean de Heuqueuille [...], 1603−1613. - 4 Vol. ; 8°. SOLO 2. Vigor, Simon: Apologia// Simonis// Vigorii In Magno// Consilio Regis// Consiliarij, De suprema Ecclesiae// auctoritate, aduersùs M. Andraeam// Duval Doctorem & Professorem// Theologiae. - Avgvstae Tricass. : Apud Petrum Chevillot, Typographum Regium, 1615. - [16], 274, [2] S. ; 8°. BVE 3. Vigor, Simon: De L’Estat// Et Govvernement// De L’Eglise,// Qvatre Livres.// 1. De la Monarchie Ecclesiastique.// 2. De l’Infaillibilité.// 3. De la Discipline Ecclesiastique.// 4. Des Conciles.// Avec,// La preface, contenant vne sommaire// response au liure de M.e Theoprhaste// Bouju, dict Beaulieu, de la Defense de// la Hierarchie de l’Eglise, & de nostre// S. Pere le Pape, &c.// Ensemble,// une Epistre sur la pretenduë Iustification des faulsetez// de M.C. Durand, Docteur en Theologie, en son dis-//cours, intitulé, Aduis, &c.// Par Me. Simon Vigor, Con-//seiller du Roy en son Grand Conseil. - A Troyes : chez Pierre Sovrdet [...], 1621. - 467 S. ; 8°. EROMM Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−3)155

Korrekturen. U.d.T. „Censura brevis ad litanias quas misit serenissimus dux Bavariae Guilielmus“. Das Gutachten wurde als Autograph des Kard. identifiziert und ediert in Godman: The Saint as Censor (s.o.), S. 308–309. 154 Wegen des Zusammenhanges mit den Verhandlungen zum Richerismus wurden die Akten unter ACDF SO CL 1607−1625, [Nr. 5bis]→ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1 abgelegt. 155 Wegen des Zusammenhanges mit den Verhandlungen zum Richerismus wurden die Akten unter ACDF SO CL 1607−1625, [Nr. 5bis]→ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1 aufgenommen. 153

ACDF SO CL 1607–1625

64

ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 15 1622. Acta in Propositiones excerptas etia[m] ab Vniversitate Sorbonae ex Libello ins[cript]o Compendiu[m] quaestionu[m] Regulariu[m] R.A.P. Emanuel[is] Roderici Lusitani Ord[ini]s Minor[um] Lugduni 1620. Rodrigues, Manuel: Compendium quaestionum Regularium / R. admodum P. Emanue­ lis Roderici Lusitani, S. T. lectoris prou. S. Iacobi reg. obseru. ordin. Mino. diffinitoris [...] Opera ac studio quorundam Fratrum Minorum Recollectorum. - Lugduni : apud. Ant. Pillehotte (sub signo SS. Trinitatis), 1620. - [24], 408 S. ; 32°. SBN156 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 635r–629r, 9 S., [21. Juli 1622]157

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [21. Juli 1622?]158

Dekret:

nicht aufgefunden159

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Kard. Ludovico Ludovisi; (3) Maria de’ Medici ; (4) Michel de Marillac; (5) Ridolfo Ridolfi Sforza Ferner beiliegend: (1) „Oppositio 4 doctorum Parisiensium contra praetensam censuram Eman. Roderic.“, Bl. 628r/v und 647r, 3 S., 4. Juli 1622; (3) „Propositiones damnandae a facultate Parisiensi extractae ex libris Roderici ordinis Minorum“, Bl. 630r/v, 2 S., [21. Juli 1622?] In den Akten auch erwähnt: (1) ♦ Anonym [Vigor, Simon]: Ex// Responsione// Synodali Data// Basileae Oratoribvs// D. Eugenij PP. IV. in congre-//gatione generali III. Non. Sep-//tembr. M. CD. XXXII.// De auctoritate cuiuslibet Concilij generalis// supra PP. & quolibet fideles;// pars praecipua.// Et in eam Commentarius. - Coloniae : Sumptibus Theophili Franci, 1613. - [6], 121, [3] Bl. ; 8°. VD17 (2) ♦ Richer, Edmond: De// Ecclesiastica// Et Politica// Potestate,// Liber vnus.// Ecclesia, Est Politia Monar-//chica, ad finem supernaturalem instituta: regimine// aristocratico, quod omnium optimum & naturae// conuenientissimum est, temperata à summo anima-//rum pastore Domino nostro Jesu Christo. - Juxta Exemplar Parisiis Excusum : [S.n.], 1612. - [1] Bl., 43 S. ; 4°. VD17 Im Gutachten wurde zudem eine weitere Ausg. angeführt: Rodriguez, Manuel: Compendivm// Qvaestio-//nvm Regvla-//rivm / R. Admodvm Patris// Emanvelis Roderici// Lvsitani, S. T. Lectoris, Prov.// S. Iacobi Reg. Obseru. Ordin. Minor.// Diffinitoris:// Ad Commodiorem Vsvm Per Aphorismos Or-//dine Alphabetico digestum// Operâ ac studio quorundam Fratrum Minorum Recollectorum. - Coloniae Agrippinae : Apud Ioannem Kinchivm sub Monocerote, Anno 1618 (Cum Permissu Superiorum). - [2] Bl., 84 S. BSB. Laut Gutachten war das Werk bereits 1600 und 1601 in Salamanca ersch. Diese Ausg. konnte nicht ermittelt werden. 157 Propositiones. U.d.T. „Propositiones excerptae ex libello, cui titulus est [...]“. Wahrscheinlich röm. Herkunft. 158 Der Auftrag betraf die in Rom erstellten Gutachten bzw. Propositionen. 159 Vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1622, Bl. 224r, auf früher verf. Gutachten bzw. Propositionen. Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1622, Bl. 224r, auf ein Schreiben des Nuntius von Paris vom 19. Juni 1622. – Vgl. ferner das Dekret SO 21. Juli 1622, Bl. 644v und ACDF SO Decreta 1622, Bl. 224r. 156

65

ACDF SO CL 1607–1625

ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 16 1623. Censura in Libru[m] Archiepiscopi Philippensis. ♦ Rovenius, Philippus : Tractatvs de missionibvs ad propagandam fidem, et conuersionem infidelium & haereticorum instituendis, in partes quinque distributus [...] / avthore Philippo Rovenio. - Lovanii : Typis Henrici Hastenii, 1624. - [14], 118, [2] S. ; 8°. KB ♦ Rovenius, Philippus : Tractatvs De// Missionibvs// Ad Pro­ pagandam// Fidem Et Conversionem// Infidelium & Haereticorum instituendis, Triplici Censorvm Calcvlo// Romano, Parisiensi Louaniensi, contra eius// Impugnatores munitus,// Omnibus qui animarum curam gerunt perutilis. / Avthore Reverendißimo & Ill. D. Philippo// Rovenio Archiepiscopo Philippensi,// Vicario Apostolico.// Editio Secvnda.// Illvstrissimo Et Reverendissimo// Antistitum Coetui qui Lutetiam conuenerunt, dicata.// Cui acceßit insignis ad calcem Apologia eiusdem Tractatus, per// Camillum Caesa­rem, Sac, Theol. & I. V. Doctorem,// Censoremque librorum Roma.// Opusculum pietate, breuitate & Apostolicorum verborum// pondere singulare. - Parisiis : Apud Tvssanvm Dv Bray [...], 1625 (Cum Privilegio Regis, & Approb.). - [20], 142 S. BAV Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 652r–665v, 8 S., o.D.160

Dekret:

[SO 2. April 1626]161

ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 17 1623. Censura in Libru[m] Doct. Ricardi Smithi Anglicè scriptu[m] contra Thoma[m] Bellu[m] Apostatam. Agitur de Potestate S[ummi] Pontificis in Reges, et Principes. ♦ Smith, Richard: An Answer// To Thomas Bels// Late Challeng Named// By Him The Dovvnfal// Of Popery// Wherin Al His Argvments// are answered, his manifold vntruths, slaun-//ders, ignorance, contradictions, and// corruption of Scripture, & Fathers// discouered and disproued:// With One Table Of The// Articles and Chapters, and an other of the// more markable things conteyned// in this booke.// VVhat controuersies be here handled is// declared in the next page. / By S. R. [...]. - At Doway : Imprinted by Lavrence Kellam, at the signe of the holie Lambe, 1606. - [64], 446, [34] S. EEBO162 Qualifizierung von Propositionen. Die röm. Herkunft des Gutachtens kann aus den Akten nicht sicher erwiesen werden. 161 ACDF SO Decreta 1626, Bl. 56r: die Kardinäle nahmen ein Schreiben des Nuntius von Brüssel vom 7. März 1626 zur Kenntnis, in dem berichtet wurde, dass Rovenius bereit sei, sein Werk zu korrigieren. Aus diesem Schreiben lässt sich schließen, dass das röm. Verfahren auf eine Korrektur des Werkes hingewirkt hatte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1624, Bl. 67r, auf ein Schreiben des Nuntius von Brüssel vom 3. März 1624. – Vgl. ferner das Dekret SO 18. April 1624, ACDF SO Decreta 1624, Bl. 67r. 162 Das Werk war bereits ersch.: Smith, Richard: An answer to Thomas Bels late challeng named by him The dovvnfal of popery wherin al his arguments are answered, his manifold vntruths, slaunders, ignorance, contradictions, and corruption of Scripture, & Fathers discouered and disproued: with one table of the articles and chapter, and an other of the more markable things conteyned in this booke. 160

ACDF SO CL 1607–1625 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 682r–687v, 12 S., o.D.163

Dekret:

nicht aufgefunden

66

Ferner beiliegend: Gesuch von John Norton und Paul Walsingrave an Kard. Lorenzo Bianchetti (†1612) mit Verweis auf ihre Bitte an den Papst um Abberufung von Richard Smith als Erzpriester von England; mit Verweis auf die Veröffentlichung des Werkes vor drei Jahren und mit der Bitte um Maßnahmen, Bl. 670r–671r, 3 S., [ca. 1608–1609]; als Anlage: Abschrift des ersten Kap. des verhandelten Werkes: Smith, Richard: Of the Popes Superiority// Chap. 1// Bells arguments against the Popes Superiority// answered, diverse his untruthes, and dissimu-//lations therein discovered. - [S.a.] - 4 S. (Ms.). ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 17, Bl. 672r–673v; hs. lat. Übers. Smith, Richard: De Primatu summi Pontificis// Caput primum// Respondetur argumentis Beli contra prima-//tum papae, in quibus variae eius falsitates// et dissimulationes deteguntur. [S.a.]. - 5 S. (Ms.). ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 17, Bl. 674r–676r; Gutachten u.d.T. „Censura breuis de quibusdam quae hoc capite primo libro D.ris Ricardi Smitei contra Belum haereticum continentur“, Bl. 678r–680v, 6 S., o.D.164 In den Akten auch erwähnt: Bell, Thomas: The dovvnefall of poperie proposed by way of a new challenge to all English Iesuits and Iesuited or Italianized papists: daring them all iointly, and euery one of them seuerally, to make answere thereunto if they can, or haue any truth on their side; knowing for a truth that otherwise all the world will crie with open mouths, fie vpon them, and their patched hotch-potch religion. - London : Printed by A[dam] Islip for Arthur Iohnson [...], 1604. - [12], 155, [1] S. COPAC ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 18 1624. Acta in scripta P[at]ris Nicolai Chicon Galli, in quibus praetendit probare reperiri plures errores in Operibus P[at]ris. Suárez. 1. ♦ Suárez, Francisco: R. P. Francisci Suárez [...] De diuina gratia pars prima [– postrema]. - Moguntiae : sumptibus Hermanni Mylii Birkmanni: excudebat Balthasar Lippius, 1620–1621. - 2 vol. ; 2°. SBN Ferner wurden verhandelt: 2. Gennadius   ;  Elmenhorst, Geverhard (Hg.): Gennadii// Massiliensis// Presbyteri// Liber// De// Ecclesiasticis Dogmatibvs// Veteris Cvivsdam// Theologi// Homilia Sacra.// Marcialis// Episcopi Lemovicensis// Epistolae.// Geverhartvs Elmenhorstivs// Ex Ms. provulgavit, & Notas// addidit. - Hamburgae : [S.n.], 1614. BNF165 What controuersies be here handled is declared in the next page. By S. R. - At Doway : Imprinted by Laurence Kellam, at the signe of the holie Lambe, 1605. - [64], 446, [34] S. LIBRIS. 163 U.d.T. „Ex libro Responsionis S.R. Angli Catholici ad librum Prouocationis Thomae Beli haeretici et Apostatae etiam Angli de his octo Articulis“. Das Gutachten bezieht sich auf die lat. Fassung des 1. Kap. und auf das [von Norton und Walsingrave eingereichte] Gutachten. 164 Eine anonyme Bearbeitung dieses Gutachtens findet sich unter Bl. 687r/v, 2 S., o.D., u.d.T. „De censura facta de quibusdam sententiis notatis ex parte precipue in 1° cap: ex parte aliqua in Cap. 8.“ 165 Formatangabe nach GVK: 250 S. ; [4°]. Laut GVK ist Gennadius von Marseille nicht der Verf.

67

ACDF SO CL 1607–1625

3. Valerianus  ; Sirmond, Jacques (Hg.): Sancti Valeriani Episcopi Cemeliensis Homiliae XX.: Item, Epistola ad Monachos, de virtutibus et ordine doctrinae Apostolicae. - Lutetiae : Cramoisy, 1623. SBB166 4. Raynaud, Théophile: [Contra criminatorem minimum]. Das Werk wurde nicht ermittelt.167 5. Chicon, Nicolas: tractatus de Natura humana instituita, destituita, et restituita etc. - 3 vol. (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 6. Raynaud, Théophile: Valerianus Cemeliensis episcopus, [...] Disquisitio theologica, qua Massiliensium, siue Semipelagianorum error circa salutis initium, accurate excutitut: & Parcus charitatis, Valeriani criminator, repellitur. A Theophilo Raynaudo. - Lugduni : sumptibus Claudii Landry, 1632. - [8], 222, [10] S. ; 8º. SBN168 Gutachter: Gutachten:

[Marcantonio Cappello OFMConv?] nicht aufgefunden [5. August 1625?] (zu Nr. 1)169

Gutachter: Gutachten:

[Domenico Campanella OCarm?] nicht aufgefunden [5. August 1625?] (zu Nr. 1)170

Gutachter: Gutachten:

[Agostino Oreggi?] nicht aufgefunden [7. Januar 1626?] (zu Nr. 2–3)171

Gutachter: Gutachten:

[Niccolò Ridolfi OP?] nicht aufgefunden [7. Januar 1626?] (zu Nr. 2–3)172

Gutachter:

Gutachten:

Niccolò Ridolfi OP; Ippolito Maria Lanci OP; Lorenzo Orsacchi da Empoli OSA; Domenico Campanella OCarm; Nicola Riccardi OP; Alessandro Boccabella; Ilarione Rancati OCist; Terenzio Alciati SJ; Luke Wadding OFMObs; Costantino Testi da Ferrara OP Bl. 716r/v, 2 S., 3. Juli 1626 (zu Nr. 1)173

Gutachter: Gutachten:

[Ilarione Rancati OCist] nicht aufgefunden [7. Juli 1626] (zu Nr. 1)

Teil des Gesamtwerkes: Leo  ; Maximus  ; Chrysologus, Petrus  ; Fulgentius  ; Valerianus ; Sirmond, Jacques (Hg.): SS. PP. Leonis Magni Romani Pontificis Eivs Nominis Primi, Maximi Tavrinensis Episcopi, Petri Chrysologi Ravennatis Episcopi, Fvlgentii Episcopi Rvspensis, & Valeriani Episcopi Cemeliensis, Opera omnia quae reperiri potuerunt. / Leo . - Lutetiae : Cramoisy, 1623. - [6] Bl., 544 Sp., [2] Bl., Sp. 549–706, [12] Bl., 1 S., Sp. 2–445, [10] Bl., 1 S., Sp. 2–695, [1] Bl., Sp. 702–789, [9] Bl. ; 2°. SBB. Das Werk war bereits ersch.: Valerianus  ; Sirmond, Jacques (Hg.): Sancti Valeriani Episcopi Cemelensis Homiliae XX: Item Epistoli ad Monachos [...]; Omnia nunc primum, praeter unicam Homilian, [...] in lucem edita. - Lutetiae Parisiorum : [sumptibus Sebastianus Cramoisy], 1612. - 238 S. ; 8°. GVK. Umfangsangaben nach SWB: [1] Bl., Sp. 702–789, [9] Bl.  167 Vermutl. identisch mit Nr. 6. 168 Vermutl. identisch mit Nr. 4. 169 Gegenstand des Auftrags an den Gutachter waren die Konklusionen, die Nicolas Chicon OM vorlegen sollte. 170 Gegenstand des Auftrags an den Gutachter waren die Konklusionen, die Nicolas Chicon OM vorlegen sollte. 171 Ein nicht gezeichnetes Gutachten zu Nr. 2 befindet sich in ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 2. 172 Ein nicht gezeichnetes Gutachten zu Nr. 2 befindet sich in ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 2. 173 Protokoll der Qual.-Sitzung, in der Nicolas Chicon OM seine Vorwürfe gegen Suárez erläutern sollte. 166

ACDF SO CL 1607–1625

68

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [23. März 1632?] (zu Nr. 4 [Nr. 6?])

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Desiderio Scaglia OP?] nicht aufgefunden [31. September 1633] (zu Nr. 3–4 [Nr. 6?])

Dekret:

nicht aufgefunden;174 SO 26. August 1626;175 SO 2. September 1626;176 SO 11. Oktober 1634;177 SO 26. August 1637178 (zu Nr. 1)

Dekret: Bando:

SO 19. November 1625;179 nicht aufgefunden180 (zu Nr. 2) CIndex 4. Februar 1627

Dekret:

nicht aufgefunden;181 SO 31. August 1633182 (zu Nr. 3)

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Schreiben von Costantino Testi da Ferrara OP [an Kard. Desiderio Scaglia OP] vom 27. August 1624, Bl. 692r, auf die Bitte eines franz. Ordensmitglieds OM [ohne Namensangabe, i.e. Nicolas Chicon OM] an den General OM, eine Gegenschrift gegen ein Werk, das Francisco Suárez SJ zugeschrieben wurde, veröffentlichen zu dürfen. – Vgl. ferner die Dekrete SO 30. August 1624, ACDF SO Decreta 1624, Bl. 145r; SO 18. September 1624, Bl. 695v; SO 24. Oktober 1624, Bl. 697v und ACDF SO Decreta 1624, Bl. 166v. 175 ACDF SO Decreta 1626, Bl. 147v: nach Referat der Gesuche von Nicolas Chicon OM und vom Ge­ neraloberen SJ entschieden die Kardinäle nach langer Debatte, Nicolas Chicon OM zu antworten, dass das SO die von ihm eingereichten Propositionen in Erwägung zöge und, falls notwendig, Maßnahmen ergreifen werde. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Nicolas Chicon OM, Bl. 698r und die an das SO gerichtete Auflistung von 43 fraglichen Propositionen, Bl. 700r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 23. Juli 1625, Bl. 701v und ACDF SO Decreta 1625, Bl. 125v; SO 5. August 1625, Bl. 703v und ACDF SO Decreta 1625, Bl. 132r; SO 11. März 1626, Bl. 707v und ACDF SO Decreta 1626, Bl. 43v; SO 20. April 1626, Bl. 709v; SO 13. Mai 1626, Bl. 711v; SO 17. Juni 1626, Bl. 713v; SO 7. Juli 1626, ACDF SO Decreta 1626, Bl. 116r; SO 29. Juli 1626, Bl. 720v. 176 ACDF SO Decreta 1626, Bl. 156r: nachdem Agostino Oreggi die dem Papst von Nicolas Chicon OM zugestellten Schriften referiert hatte, wurde erklärt, dass es Absicht des Papstes sei, dass Nicolas Chicon OM dem SO eine Nota zu den seiner Ansicht nach falschen Propositionen zustelle und dann nach Frankreich zurückkehre. Die Kardinäle beauftragten den Comm. SO mit der Ausführung des päpstlichen Willens und wiesen ihn an, in diesem Sinn mit den Ordensoberen OM zu verhandeln. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1626, Bl. 156r, auf das Referat von Agostino Oreggi zu einem Gesuch von Nicolas Chicon OM an den Papst. 177 ACDF SO Decreta 1634, Bl. 174v: der Bittsteller sollte sich an Kard. Desiderio Scaglia OP wenden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Nicolas Chicon OM, Bl. 766r. – Vgl. ferner das Dekret SO 29. November 1634, Bl. 771v. 178 Bl. 800v: die Kardinäle nahmen ein Gesuch von Nicolas Chicon OM zur Kenntnis. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Nicolas Chicon OM, Bl. 799r. – Vgl. ferner das Dekret SO 22. April 1637, Bl. 798v. 179 Bl. 705v und ACDF SO Decreta 1625, Bl. 191r: das Werk sollte verboten werden. Vgl. den Vermerk über die Zusendung des Werkes an den Sekr. CIndex zwecks Verbot am 25. November 1625. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Nicolas Chicon OM, Bl. 704r. – Vgl. auch ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 19; ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 2. 180 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1626, Bl. 5v, auf die Bitte von Nicolas Chicon OM, die Werke Nr. 2–3 zu verbieten. – Vgl. ferner das Dekret SO 7. Januar 1626, ACDF SO Decreta 1626, Bl. 5v. 181 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 19. Vgl. ferner den Hinweis in ACDF SO Decreta 1626, Bl. 5v, auf die Bitte von Nicolas Chicon OM, die Werke Nr. 2–3 zu verbieten. – Vgl. ferner das Dekret SO 7. Januar 1626, ACDF SO Decreta 1626, Bl. 5v. – Weitere Verhandlungen in ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 19. 182 Bl. 759r und ACDF SO Decreta 1633, Bl. 150v: nach dem Referat von Desiderio Scaglia OP beschlossen die Kardinäle, die Dekrete SO 4. Juni 1626 und SO 16. Januar 1631 auszuführen [der Inhalt der Dekrete wurde nicht wiedergegeben]. Ilarione Rancati OCist sollte dies dem General SJ mitteilen und durch die Übergabe einer Abschrift der Dekrete auf deren Umsetzung drängen. – Zur Wiedereröffnung 174

69

ACDF SO CL 1607–1625

Dekret:

SO 16. Januar 1631;183 SO 31. August 1633;184 SO 11. Oktober 1634185 (zu Nr. 4 [=Nr. 6?])

Dekret:

SO 6. Oktober 1632;186 nicht aufgefunden187 (zu Nr. 5)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 6 [=Nr. 4?])188

Korrespondenten: (1) Costantino Testi da Ferrara OP; (2) Kard. Desiderio Scaglia OP; (3) Nicolas Chicon OM; (4) Provinzial der Ordensprovinz OM Tours; (5) Generaloberer OM; (6) Nuntius von Paris; (7) Jacques Sirmond SJ; (8) Muzio Vitelleschi SJ Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben von Costantino Testi da Ferrara OP an Kard. Desiderio Scaglia OP vom 27. August 1624: Auflistung von 43 fraglichen Propositionen, die dem Francisco Suárez SJ zugeschriebenen, posthum ersch. Werk entnommen wurden, u.d.T. „Isagoge Errorum“, Bl. 693r–694r, 3 S., [27. August 1624] (zu Nr. 1); (2) Gesuch von Nicolas Chicon OM [an das SO? an den General des Ordens?] um Prüfung der Propositionen, die Francisco Suárez SJ zugeschrieben wurden, Bl. 698r; 1 S., [ca. 23. Juli 1625]; als Anlage: „Isagoge Errorum“ [identisch mit der Auflistung Bl. 693r–694r], Bl. 698v–699r, 2 S., [23. Juli 1625]; Abschrift für die Kardinäle SO u.d.T. „Errores qui in duobus libris defuncti Patris Suaris sparsim reperiuntur sunt, qui sequuntur:“, Bl.  700r–701r, 3 S., [23. Juli 1625] (zu Nr. 1); (3) Gesuch von Nicolas Chicon OM mit Verweis auf ein Gespräch mit Kard. Felice Centini d’Ascoli OFMConv, das auf Anweisung des SO stattgefunden hat, und mit der Bitte um Prüfung einer in diesem Zusammenhang entstandenen Zensur, Bl. 702r, 1 S., [5. August 1625] (zu Nr. 1); (4) Gesuch von Nicolas Chicon OM mit Verweis des Verfahrens vgl. das Gesuch von Nicolas Chicon OM, Bl. 759r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 4. März 1632, Bl. 744v und ACDF SO Decreta 1632, Bl. 42r; SO 2. März 1633, Bl. 762v. 183 Bl. 738v und ACDF SO Decreta 1631, Bl. 8v: der Papst ordnete in Reaktion auf das Gesuch des Ordensoberen OM an, den Generaloberen SJ anzuweisen, das Werk einzubehalten bzw. einzusammeln und dem SO ein Exemplar zuzustellen, falls ihm eines vorliege. Auch der Nuntius sollte angewiesen werden, zur weiteren Prüfung ein Exemplar zu übersenden; außerdem sollte der Ordensobere OM Nicolas Chicon OM beruhigen und ihm versichern, dass sich das SO mit dem Fall beschäftigen werde, weshalb er nichts unternehmen solle. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Generals OM, Bl. 724r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 27. August 1631, Bl. 740v; SO 4. März 1632, Bl. 744v und ACDF SO Decreta 1632, Bl. 42r; SO 23. März 1632, Bl. 748v und ACDF SO Decreta 1632, Bl. 51r; SO 7. Dezember 1632, Bl. 754v. 184 Bl. 759r und ACDF SO Decreta 1633, Bl. 150v: vgl. die vorvorige Fußnote zu Nr. 3. 185 ACDF SO Decreta 1634, Bl. 174v: der Bittsteller sollte sich an Kard. Desiderio Scaglia OP wenden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Nicolas Chicon OM, Bl. 766r. 186 Bl. 152r und ACDF SO Decreta 1632, Bl. 152r: Nach Kenntnisnahme eines Gesuchs von Nicolas Chicon OM, Bl. 751r, ordneten die Kardinäle an, dass der Comm. SO die Ordensoberen bitten sollte, Chicon gut zu behandeln; eine Entscheidung hinsichtlich der Drucklegung des Ms. sollte erst nach reiflicher Überlegung getroffen werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Nicolas Chicon OM, Bl. 741r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 4. März 1632, Bl. 744v und ACDF SO Decreta 1632, Bl. 42r; SO 23. März 1632, Bl. 748v und ACDF SO Decreta 1632, Bl. 51r; SO 2. Juni 1632, Bl. 750v; SO 19. Januar 1633, Bl. 756v; SO 13. April 1633, Bl. 758v. 187 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Nicolas Chicon OM, Bl. 772r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 16. April 1636, Bl. 773v; SO 28. Januar 1637, Bl. 794v. 188 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an das SO vom 12. Mai 1631, Bl. 760r, das Bezug nimmt auf die Anordnung des SO vom 18. Januar 1631 [gemäß Dekret SO 16. Januar 1631], das Werk zu übersenden. – Vgl. evtl. ferner die Dekrete SO 21. Juni 1634, Bl. 765v; SO 11. Oktober 1634, Bl. 767v.

ACDF SO CL 1607–1625

70

auf seine Schwierigkeiten mit lokalen Ordensoberen und Korrektoren und mit der Bitte um Prüfung des Werkes, Bl. 704r, 1 S., [19. November 1625] (zu Nr. 2); (5) Gesuch von Nicolas Chicon OM um Prüfung und Verbot der 43 Thesen, die Suárez zugeschrieben wurden, Bl.  706r, 1 S., [11. März 1626]; (6) Gesuch von Nicolas Chicon OM mit Verweis auf den Abschluss der Prüfung der 43 Propositionen vor 10 Monaten und mit der Bitte um eine zügige Entscheidung, Bl. 708r, 1 S., [28. April 1626]; (7) Gesuch von Nicolas Chicon OM um eine zügige Entscheidung zu den 43 Suárez zugeschriebenen Propositionen und mit der Bitte, über die Verhandlungen zu Gennadius und zum Pelagianer Valerianus unterrichtet zu werden, Bl. 710r, 1 S., [13. Mai 1626] (zu Nr. 1–3); (8) Gesuch von Nicolas Chicon OM mit erneuter Bitte um eine Entscheidung, Bl. 712r, 1 S., [17. Juni 1626] (zu Nr. 1); (9) Als Anlage zu einem Protokoll der Qual.-Sitzung: „Catalogus errorum qualificandorum iuxta ordinem mihi praescriptum“, Bl. 717r, 1 S., [vermutl. 3. Juli 1626]; (10) zwei Propositionen [verschriftlicht von Nicolas Chicon OM?], die den Qual. SO zugestellt werden sollten, Bl. 722r, 1 S., [8. August 1626] (zu Nr. 1); (11) Gesuch von Nicolas Chicon OM mit Verweis auf die Verhandlung der von ihm angezeigten Propositionen; mit Verweis auf die Weigerung mehrerer Gutachter, sich in dem Fall zu äußern, bzw. auf deren Neigung, die Irrtümer von Francisco Suárez zu verteidigen; mit Verweis auf das Ausstehen einer Entscheidung über die beiden anderen Autoren, die von Nicolas Chicon OM angezeigt wurden, und mit der Bitte um Erlaubnis, selbst gegen die Lehre Suárez’ und ihre Vertreter veröffentlichen zu dürfen, Bl. 715r, 1 S., [29. Juli 1626] (zu Nr. 1–3); (12) Gesuch des Generaloberen OM mit Verweis auf die Auseinandersetzungen zwischen Nicolas Chicon OM und Théophile Raynaud SJ und mit der Bitte um Maßnahmen, Bl.  724r/v, 2 S., [31.  Januar 1631] (zu Nr. 1–3); als Anlage: Appellation von Nicolas Chicon OM gegen seine disziplinarische Maßregelung durch den Provinzial der Ordensprovinz OM von Tours, Bl. 725r/v, 2 S., 12 August 1630; (13) Gesuch des Provinzials der Ordensprovinz OM von Tours um Abberufung von Nicolas Chicon OM aus seiner Ordensprovinz, Bl. 739r, 1 S., [27. August 1631]; (14) Gesuch von Nicolas Chicon OM mit Verweis auf die Verweigerung der Druckerlaubnis durch die Ordensoberen für die von ihm verf. Mss. und mit der Bitte um Rückgabe seiner Schriften und um Rückerstattung der im Rahmen seiner Auseinandersetzung mit den Ordensoberen entstandenen Kosten wie der für die Veröffentlichung zur Verfügung gestellten Finanzen, Bl. 741r, 1 S., [4. März 1632] (zu Nr. 4–5); (15) Gesuch von Nicolas Chicon OM mit der Bitte um Verbot des Werkes von Théophile Raynaud SJ bzw. um Erlaubnis, eine Gegenschrift veröffentlichen zu dürfen, und mit der Bitte, über die Veröffentlichung und Finanzierung der drei von ihm verf. Bde. zu entscheiden, Bl. 747r, 1 S., [23. März 1632] (zu Nr. 4 [=Nr. 6?]; zu Nr. 5); (16) Gesuch von Nicolas Chicon OM mit Verweis auf die Weigerung des Provinzials OM der Ordensprovinz von Tours, die Mss. dem SO zuzustellen; mit Verweis auf die anderen gegen ihn laufenden Maßnahmen und mit der Bitte, ihm die Residenz im röm. Ordenskonvent zu gestatten, Bl. 749r, 1 S., [2. Juni 1632] (zu Nr. 5); (17) Gesuch von Nicolas Chicon OM mit Verweis auf die frühere Zusendung von Ausführungen zum Pelagianismus von Valerianus an den MSP; mit der Erklärung seiner Bereitschaft, noch weitere Ausführungen einzusenden, und mit Unterwerfung unter das SO, Bl. 751r, 1 S., [6. Oktober 1632]; (18) Gesuch von Nicolas Chicon OM um Verbot eines Werkes von Théophile Raynaud SJ, Bl. 753r, 1 S., [7. Dezember

71

ACDF SO CL 1607–1625

1632] (zu Nr. 4 [=Nr. 6?]); (19) Gesuch von Nicolas Chicon OM mit Appellation an das SO gegen seine Maßregelung durch die Ordensoberen und mit der Bitte um eine Verurteilung von Valerianus als Pelagianer, Bl. 755r, 1 S., [19. Januar 1633] (zu Nr. 4); (20) Gesuch von Nicolas Chicon OM mit Verweis auf Dekret SO 16. Januar 1631, durch das die Verbreitung des gegen ihn gerichteten Werkes von Théophile Raynaud SJ verhindert werden sollte; mit der Bitte um Ausführung dieses Dekretes und mit Anzeige von Raynaud als „suspectus de haeresi“, Bl. 759r, 1 S., [2. März 1633] (zu Nr. 3–4 [=Nr. 6?]); (21) Gesuch von Nicolas Chicon OM an Kard. Antonio Barberini senior OFMCap mit Verweis auf die Verschiebung einer Entscheidung des SO auf Druck seiner Gegner und mit der Bitte, die Verhandlungen zu den Fällen Gennadius, Valerianus und Théophile Raynaud abzuschließen, Bl. 763r, 1 S., [21. Juni 1634]; (22) Gesuch von Nicolas Chicon OM mit der Bitte um Veröffentlichung des Verbotes des Werkes von Théophile Raynaud und um Prüfung dreier bereits früher dem SO zugestellter, den Werken Suarèz entnommener Propositionen, Bl. 766r, 1 S., [11. Oktober 1634] (zu Nr. 4 [=Nr. 6?]; zu Nr. 1); (23) Gesuch von Nicolas Chicon OM mit Bitte um Prüfung des in den Suarèz zugeschriebenen Propositionen enthaltenen Nestorianismus, Bl. 768r, 1 S., [29. November 1634]; als Anlage: „Patris Suaris doctrinae cum Nestoriana haeresi non tam paralellum, quam eius paritas cum additmento erroris super haeresim“, Bl. 770r, 1 S., [29. November 1634]; (24) Gesuch von Nicolas Chicon OM mit der Bitte um Anweisung an den Provinzial der Ordensprovinz OM von Tours, seine Mss. und die zugehörigen Druckzuschüsse dem SO zuzustellen, Bl.  772r, 1 S, [16. April 1636] (zu Nr. 5); (25) weitere Gesuche im Rahmen der Auseinandersetzungen zwischen Nicolas Chicon OM und dem röm. Ordenskonvent Ss. Trinità dei Monti, wo er seit mehreren Jahren residierte, Bl. 774r–785v, 24 S., [November–Dezember 1636];189 (26) Gesuch des Generals SJ mit der Bitte, ihm mitzuteilen, welche Schritte Nicolas Chicon OM beim SO gegen die Lehre von Francisco Suárez SJ unternommen habe, Bl. 795r, 1 S., [1637?]; (27) Gesuch von Nicolas Chicon OM mit der Bitte um Prüfung der Suárez zugeschriebenen Propositionen, Bl. 797r, 1 S., 22. April 1637; (28) Gesuch von Nicolas Chicon OM mit Nennung von 7 zu prüfenden und zu verbietenden Propositionen, Bl. 799r, 1 S., [26. August 1637] ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 19 1625. Acta in doctrina[m] homiliaru[m], quas P. Syrmundus Soc[ietatis] Iesu sub titulo S[ancti] Valeriani Episcopi Canobien[sis] typis mandari curavit. 1. Valerianus  ; Sirmond, Jacques (Hg.): Sancti Valeriani Episcopi Cemeliensis Homiliae XX.: Item, Epistola ad Monachos, de virtutibus et ordine doctrinae Apostolicae. - Lutetiae : Cramoisy, 1623. SBB190 Vgl. die Dekrete SO 12. November 1636, Bl. 781v; SO 19. November 1636, Bl. 782v; SO 26. November 1636, Bl. 784v; SO 2. Dezember 1636, Bl. 785v. 190 Teil des Gesamtwerkes: Leo  ; Maximus  ; Chrysologus, Petrus  ; Fulgentius  ; Valerianus ; Sirmond, Jacques (Hg.): SS. PP. Leonis Magni Romani Pontificis Eivs Nominis Primi, Maximi Tavrinensis Episcopi, Petri Chrysologi Ravennatis Episcopi, Fvlgentii Episcopi Rvspensis, & Valeriani Episcopi Cemeliensis, Opera omnia quae reperiri potuerunt. / Leo . - Lutetiae : Cramoisy, 1623. - [6] Bl., 544 189

ACDF SO CL 1607–1625

72

Ferner wurden verhandelt: 2. Gennadius  ; Elmenhorst, Geverhard (Hg.): Gennadii// Massiliensis// Presbyteri// Liber// De// Ecclesiasticis Dogmatibvs// Veteris Cvivsdam// Theologi// Homilia Sacra.// Marcialis// Episcopi Lemovicensis// Epistolae// Geverhartvs Elmenhorstivs// Ex Ms. provulgavit, & Notas// addidit. Hamburgae : [S.n.], 1614. - 250 S. BNF191 3. ♦ Gennadius  ; Fuchte, Johann von (Hg.): S. Gennadii Massiliensis Presbyteri Libellvs, In quo Catalogum illustrium Ecclesiae doctorum à D. Hieronymo consignatum pertexit, ac centum scriptores ordine recenset. Recognitus, et quatuor diuersarum editionum collatione emendatus. Cum Indice. Helmaestadii : Lucius, 1612. - [4] Bl., 34 S., [1] Bl. ; 4°. GVK 4. Valerianus : De Bono Disciplinae. [Incipit: Incipit Liber S. Valeriani Cimelen. Episcopi, de// Bono Disciplinae.// Multi qui sanae doctr. ae adversan.r] [Explicit: ille ab eis rationē exiget, qui eorū// potestati suā eccliā credidit.// Explicit. Amen.] - [S.a.]. - 12 S. (Ms.). ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 19, Bl. 815r–821v192 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 4)

Gutachter:

Gutachten:

Costantino Testi da Ferrara OP; Terenzio Alciati SJ; Luke Wadding OFMObs; Ilarione Rancati OCist; Alessandro Boccabella; Nicola Riccardi OP; Domenico Campanella OCarm; Thomás de Lemos OP; Lorenzo Orsacchi da Empoli OSA; Agostino Oreggi; Ippolito Maria Lanci OP; Niccolò Ridolfi OP Bl. 804r–805r, 3 S., 31. Dezember 1625 (zu Nr. 1) 193

Gutachter: Gutachten:

[Agostino Oreggi?] nicht aufgefunden [7. Januar 1626?] (zu Nr. 1–3)194

Gutachter: Gutachten:

[Niccolò Ridolfi OP?] nicht aufgefunden [7. Januar 1626?] (zu Nr. 1–3)195

Gutachter:

Niccolò Ridolfi OP; Ippolito Maria Comm SO; Agostino Oreggio; Lorenzo Orsacchi da Empoli OSA; Francesco da Genova OFMCap; Tomás de Lemos OP; Raffaele Rastelli CR; Domenico Campa­

Sp., [2] Bl., Sp. 549–706, [12] Bl., 1 S., Sp. 2–445, [10] Bl., 1 S., Sp. 2–695, [1] Bl., Sp. 702–789, [9] Bl. ; 2°. SBB. Das Werk war bereits ersch.: Valerianus  ; Sirmond, Jacques (Hg.): Sancti Valeriani Episcopi Cemelensis Homiliae XX: Item Epistoli ad Monachos [...] ; Omnia nunc primum, praeter unicam Homilian, [...] in lucem edita. - Lutetiae Parisiorum : [sumptibus Sebastianus Cramoisy], 1612. - 238 S. ; 8°. GVK. Umfangsangaben nach SWB: [1] Bl., Sp. 702–789, [9] Bl. 191 Formatangabe nach GVK: [4°]. Laut GVK ist Gennadius von Marseille nicht der Verf. 192 Mit einem Vermerk, Bl. 821v, von Pius Reher OSB, der das Orig. in der Bibliothek von Sankt Gallen beschreibt und die Abschrift am 25. Juli 1626 beglaubigt. Darüber hinaus bietet er weitere Informationen zum Ms. und dessen Herkunft in der Bibliothek von Sankt Gallen. 193 Reinschrift eines Protokolls der Qual.-Sitzung. Das Orig. liegt dem Fasz. bei unter Bl. 808r–809r. 194 Ein nicht gezeichnetes Gutachten zu Nr. 2 befindet sich in ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 2. 195 Ein nicht gezeichnetes Gutachten zu Nr. 2 befindet sich in ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 2.

73

ACDF SO CL 1607–1625

Gutachten:

nella OCarm; Nicola Riccardi OP; Alessandro Boccabella; Ilarione Rancati OCist; Terenzio Alciati SJ; Luke Wadding OFMObs; Costantino Testi da Ferrara OP Bl. 805r/v, 2 S., 16. Februar 1626 (zu Nr. 1)196

Dekret:

SO 4. Juni 1626 (zu Nr. 1)197

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)198

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)199

Dekret:

SO 17. September 1626 (zu Nr. 4)200

Korrespondenten: (1) Nicolas Chicon OM; (2) Jacques Sirmond SJ; (3) Muzio Vitelleschi SJ; (4) Nuntius von Luzern; (5) Kard. Giovanni Garzia Millini; (6) [Kard. Lorenzo Magalotti]; (7) Bernhard Müller Ferner beiliegend: Gesuch von Nicolas Chicon OM mit Auflistung der drei bereits dem SO zur Prüfung vorgelegten Werke und mit der Bitte um Maßnahmen, Bl. 803r, 1 S., [18. Dezember 1625] ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 20 1625. Decret[um] S[acrae] Cong[regatio]nis sub die 18 Februar[ii] 1625. Statuens Episcopos non teneri ostendere Inq[uisitio]ni eoru[m] decreta Synodalia, antequa[m] typis edantur. Reinschrift eines Protokolls der Qual.-Sitzung. Bl. 824v: nach Kenntnisnahme des Schreibens von Jacques Sirmond SJ an den Ordensoberen Muzio Vitelleschi SJ vom 24. April 1624, Bl. 813r, ordnete der Papst an, dass der Ordensobere SJ Sirmond auffordern sollte, in den ND eine Warnung einzufügen, welche die Leser auf fragliche Stellen und Aussagen aufmerksam macht. Zudem sollte Sirmond erläutern, weshalb er dem Autor der Homilien als Heiligen betitelt habe. Da es zwei Personen mit dem Namen Valerianus gegeben hatte, von denen einer Semipelagianer war, sollte Sirmond außerdem nachweisen, dass der Autor der Predigten nicht der Semipelagianer war. Die Warnung an den Leser sollte Sirmond vor der Veröffentlichung dem SO zustellen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Nicolas Chicon OM, Bl. 803r. – Vgl. ferner den Vermerk 18. Dezember 1625 zu einem Dekret SO, Bl. 806r und ACDF SO Decreta 1625, Bl. 208v, und die Dekrete SO 7. Januar 1626, Bl. 812v und ACDF SO Decreta 1626, Bl. 5v; SO 11. Februar 1626, Bl. 806r und ACDF SO Decreta 1626, Bl. 27v; SO 5. März 1626, Bl. 809v; SO 29. April 1626, ACDF SO Decreta 1626, Bl. 69v. 198 Zur Vorgeschichte vgl. ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 18. Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Nicolas Chicon OM, Bl. 803r. – Vgl. ferner das Dekret SO 7. Januar 1626, Bl. 812v und ACDF SO Decreta 1626, Bl. 5v. – Das Werk war bereits verboten worden: vgl. Dekret SO 9. November 1625, Bl. 806r. Das Bando CIndex 4. Februar 1627, das das Verbot publizieren sollte, war zum Zeitpunkt des hier verhandelten Gesuchs von Nicolas Chicons OM noch nicht veröffentlicht worden. – Vgl. auch ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 2. 199 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Nicolas Chicon OM, Bl. 803r. – Vgl. ferner das Dekret SO 7. Januar 1626, Bl. 812v und ACDF SO Decreta 1626, Bl. 5v. 200 Bl. 823v und ACDF SO Decreta 1626, Bl. 169r: das Schreiben des Nuntius von Luzern vom 14. August 1626 mit dem, auf Anordnung des SO, eine Abschrift des Ms. aus der Bibliothek von Sankt Gallen übersandt wurde, wurde zur Kenntnis genommen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Jacques Sirmond SJ an Muzio Vitelleschi SJ vom 24. April 1626, Bl. 813r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 4. Juni 1626, Bl. 824v; SO 12. Juni 1626, ACDF SO Decreta 1626, Bl. 98v; SO 20. August 1626, Bl. 827v. 196 197

ACDF SO CL 1607–1625

74

In hac positione reperitur decretu[m], quo decernitur Confratres S[anctae] Crucis Arimini nulla[m] habere jurisdictionem in Ecclesia PP. Minor[um] Convent[ualium], sed cu[m] translatum fuerit S[anctum] Off[iciu]m poenas Dominicanos, dictos Confratres se adunare debere pro audienda Missa solemni, aliaq[ue] peragenda in Ecclesia S. Cathaldi Ord[ini]s Pred[icatoru]m. 1. Regola// Della Venera-//bile, E Santa Compa-//gnia Della Cro-//ce di Rimino. - In Cesena : Apresso Bartolomeo Raverii, 1578. - [1], 10, [1] Bl. ; 4°. ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 20, Bl. 837r–848r201 2. Decreta// Dioecesanae// Synodi// Arminiensis Primae// Ab Illvstriss. Et Reverendiss.// D. Cypriano Pavonio// Eccl. Ariminen. Episcopo// celebratae// Anno Domini M.DC.XXIII. die vii.// & viii. Nouembris.// quibus accesserunt Decreta Dioecesana in sex Synodis, olim à// Reverendissimis Episcopis Castellio, & Salicinio diuersis// temporibus promulgata, Sex Voluminibus distincta,// & marginalibus annotationibus aucta, ad falici-//orem intelligentiam, & executionem.// Locupletissimo Indice rerum omnium, quae in toto// hoc volumine continentur adiecto. - Arimini : per Ioannem Symbenium, [1625]. - [1] Bl., 68 S. ; 4°. ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 20, Bl. 849r–888v202 Dekret:

SO 18. Februar 1625;203 SO 16. April 1625204 (zu Nr. 1–2)

Korrespondenten: Inq. von Rimini

Mit hs. Anmerkungen des Inq. von Rimini in den Marginalien. Das Werk liegt dem Fasz. nur partim bei. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: 68, [2], 69-236, [42] S. ; 4°. Mit hs. Anmerkungen des Inq. von Rimini in den Marginalien. 203 Bl. 835v: [dem Inq. von Rimini] sollte mitgeteilt werden, dass Bf. ihre Synodaldekrete vor der Drucklegung nicht der Inquisition vorlegen müssten; falls er [in den Synodaldekreten] aus Sicht der Inquisition problematische Aussagen gefunden habe, sollte er das SO benachrichtigen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 6. Februar 1625, Bl. 830r. 204 Bl. 887v: die Kard. erklärten, dass die Werke aus Sicht der Inquisition keine problematischen Aussagen beinhalten. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 13. März 1625, Bl. 831r, mit Übersendung der beiden von ihm mit hs. Anmerkungen versehenen Werken. 201 202

75

ACDF SO CL 1626–1640

ACDF SO CL 1626–1640

ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 1 1626. Acta in Libris Annalium P[at]ris Abrahami Bzovii Ord[inis] Praed[icatoru]m et signanter circa 16. Tomu[m], in quo de Concilio Basilien[si], et de Electione Amadaei Sabaudiae Ducis in Pontificem contro Eugeniu[m], et circa 20 Tomu[m], in quo de Historia Concilii Tridentini agitur. Bzowski, Abraham: Annalium ecclesiasticorum post illustriss. et reuerendiss. D. D. Caesarem Baronium, S. R. E. cardinalem bibliothecar. Tomus 13. [–19]. Rerum in orbe christiano ab anno 1198. [–1535] Gestarum narrationem complectens, / auctore R. P. Fr. Abrahamo Bzouio Polono [...]. - Coloniae Agrippinae : apud Antonium Boetzerum, 1616–1630. - 7 vol. ; 2°. SBN1 Bd. 13. Bzowski, Abraham: Annalium ecclesiasticorum [...] Tomus 13: Rerum in orbe christiano ab anno Domini 1198. Usque ad annum Domini 1299. gestarum, narrationem complectens. Auctore R. P. Fr. Abrahamo Bzovio polono. Opus nunc primum in lucem editum. - Antuerpiae : apud Henricum Aertssium, anno 1617. - [16], 903, [141] S. ; 2°. SBN Bd. 14. Bzowski, Abraham: Annalium ecclesiasticorum [...] Tomus 14. Rerum in orbe christiano ab Anno Domini 1300. vsque ad Annum Dom. 1378. gestarum narrationem complectens. Auctore R. P. Fr. Abrahamo Bzouio polono [...] Opus nunc primum in lucem editum. - Coloniae Agrippinae : apud Antonium Boetzerum, 1618. - [12] S., 1580 col., [18], 8 S. SBN Bd. 15. Bzowski, Abraham: Annalium ecclesiasticorum [...] Tomus 15. Rerum in orbe christiano ab Anno Domini 1378. vsque ad Annum Domini 1431. gestarum narrationem complectens. Authore R. P. Fr. Abrahamo Bzouio polono [...] Opus nunc primum in lucem editum. - Coloniae Agrippinae : sumptibus Antonii Boetzeri, 1622. - [8], 764, [44] S. ; 2°. SBN Bd. 16 [1]. Bzowski, Abraham: Annalivm// Ecclesiasticorvm// Post// Illvstriss. Et Reverend. Dom.// D. Caesarem Baronivm,// S. R. E. Cardinalem// Bibliothecarivm.// Tomus XVI.// Rervm In Orbe Christiano Ab Anno// Domini 1431. vsq; ad annum Domini 1448. gestarum// narrationem complectens. / Avthore.// R. P. Fr. Abrahamo Bzovio// Polono, SS. Theol. Doctore,// Ordinis Praedicatorum.// Opus nunc primùm in lucem editum. - Coloniae Agrippinae : sumptibus Antonii Boëtzeri Forts. von: Baronio, Cesare: Annales ecclesiastici. Auctore Caesare Baronio [...] Tomus primus [– duodecimus]. – Romae : ex typographia Vaticana, 1588-1607. - 12 vol. ; 2°. SBN. Zu Baronio vgl. Personen und Profile.

1

ACDF SO CL 1626–1640

76

Haeredum, 1624. (Cum licentia & facultate superiorum). - [6] Bl., 803 S., [5] Bl. ; 2° VD172 Bd. 16 [2]. Bzowski, Abraham: Annalium Ecclesiasticorum [...] Tomus 16. Ab Anno Domini 1431. usque ad annum Domini 1448. - Coloniae Agrippinae : sumptibus Antonii Boëtzeri Haeredum, 1624. Das Werk wurde nicht nachgewiesen.3 Bd. 17. Bzowski, Abraham: Annalium ecclesiasticorum [...] Tomus 17. Ab Anno Domini 1447. usque ad annum Domini 1471. Enth.: [Leben des vom Baseler Konzil gewählten Gegenpapstes Amadeus VIII. von Savoyen - Felix V (1439–1449)] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.4 Bd. 18. Bzowski, Abraham: Annalium ecclesiasticorum [...] Tomus 18. Rerum in orbe christiano ab anno Domini 1471. vsque ad annum Domini 1503. gestarum narrationem complectens. Authore R. P. Fr. Abrahamo Bzouio polono. - Coloniae Agrippinae : sumptibus Antonij Boetzeri haeredum, 1627. - [12], 618 [i.e. 616], [20] S. SBN Bd. 19. Bzowski, Abraham: Annalivm// Ecclesiasticorvm// Post// Illvstriss. Et Reverend: Dom.// D. Caesarem Baronivm,// S. R. E. Cardinalem.// Bibliothecarivm.// Tomus XIX.// Rervm In Orbe Christiano Ab Anno// Domini 1503. vsque ad Annum Domini 1535. gestarum// narrationem complectens. / Avthore// R. P. Fr. Abrahamo Bzovio// Polono, SS. Theol. Doctore,// Ordinis Praedicatorum.// Opus nunc primum in lucem editum. - Coloniae Agrippinae : Sumptibus Antonii Boëtzeri Haeredum, 1630 (Cum licentia & facultate Superiorum). - [7] Bl., 910 S., [2] Bl. ; 2°. VD17 Bd. 20. Bzowski, Abraham - Annalium ecclesiasticarum [...] Tomus 20. [...] Ab Anno Domini 1535. usque ad Annum Domini 1565. - Coloniae Agrippinae : Apud Ioannem Mvnich, 1640 (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.5 Bd. 21–24. Bzowski, Abraham - Annalium ecclesiasticarum [...] Tomus 21–24. [...] Ab Anno Domini 1565. usque ad Annum Domini 1624. - 4 vol. (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.6 Ausg. für die Frühlingsmesse [Frankfurt?]. Ausg. für die Herbstmesse [Frankfurt?]. 4 Gedruckt wurde: Ad Annvm Christi M. CD. LII. Nvm. XXI.// (pag. 81.) post illa verba: Syluius de statu Europae, &c. [Incipit: Felix Princeps, ac nimiùm felix] [Explicit: Deficiens demum in senectute bonâ post obitum// etiam Miracvlis mvltis// clarus effulsit.// Finis]. Enthalten in (27 nicht paginierten S. nach S. 687): Bzowski, Abraham: Annalivm// Ecclesiasticorvm// Post// Illvstriss. Et Reverend. Dom.// D. Caesarem Baronivm,// S. R. E. Cardinalem// Bibliothecarivm.// Tomus XVII.// Rervm In Orbe Christiano Ab Anno// Domini 1447. vsque ad annum Domini 1471. gestarum// narrationem complectens. / Avthore// R. P. Fr. Abrahamo Bzovio// Polono, SS. Theol. Doctore,// Ordinis Praedicatorum.// Opus nunc primùm in lucem editum. - Coloniae Agrippinae : Sumptibus Antonij Boëtzeri Haeredvm, 1625 (Cum licentia & facultate Superiorum). - [1] Bl., [4], 687, [27], [8] S. BSB. 5 Nach Korrektur wurde veröffentlicht: Bzowski, Abraham: Annalivm / R. P. F.// Abrahami Bzovii// Poloni, SS. Theologiae// Doctoris, Ord. Praedicat.// Continuatio// Tomvs XX.// Rervm In Orbe Christiano// Ab Anno Dñi 1534. vsque ad Annum Dñi 1565. gestarum// Narrationem complectens.// His Accesservnt Pietas Romana Paucis// Ab Amydeno delineata, Siluester Pont. Max. & S. Adalberti// Pragensium ArchiAntistitis & Martyris Passio.// Opus nunc primum in lucem editum. - Coloniae Agrippinae : Apud Ioannem Mvnich, 1640 (Cum Licentia & Facultate Superiorum). - [9] Bl., 607 [i.e. 609] S., [6] Bl. ; 2°. GVK. 6 Gedruckt wurde: Bzowski, Abraham: Pius Quintus Romanus pontifex. Siue Annalivm ecclesiasticorum avtore R. P. F. Abrahamo Bzovio Polono [...] Tomvs posthumus et vltimus rerum in orbe chris2 3

77

ACDF SO CL 1626–1640

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Bd. 21–24)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Desiderio Scaglia OP] nicht aufgefunden [3. September 1625] (zu Bd. 16 [1]–[2])7

Gutachter: Gutachten:

Michele Ghislieri CR8 Bl. 85r, 1 S., 20. März 1628 (zu Bd. 19)9

Gutachter: Gutachten:

Michele Ghislieri CR Bl. 67r, 1 S., 4. August 1628 (zu Bd. 20)10

Gutachter: Gutachten:

[Teodoro Foresti OFMCap?] nicht aufgefunden [11. April 1630?] (zu den bereits gedruckten Bde.; i.e. zu Bd. 13–19?)

Gutachter: Gutachten:

[Giulio Rospigliosi?] nicht aufgefunden [11. April 1630?] (zu den bereits gedruckten Bde.; i.e. zu Bd. 13–19?)

Gutachter: Gutachten:

[Michele Ghislieri CR?] nicht aufgefunden [11. April 1630?] (zu den bereits gedruckten Bde.; i.e. zu Bd. 13–19?)

Gutachter: Gutachten:

[Ilarione Rancati OCist?] nicht aufgefunden [11. April 1630?] (zu den bereits gedruckten Bde.; i.e. zu Bd. 13–19?)

Gutachter: Gutachten:

[Orazio Giustiniani Or?] nicht aufgefunden [23. Mai 1630?] (zu Bd. 20)

Gutachter: Gutachten:

[Ilarione Rancati OCist?] nicht aufgefunden [20. Juni 1630?] (zu Bd. 20)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 153r/v und 156r, 3 S., [4. August 1640] (zu Bd. 20)11

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Bd. 13–15, Bd. 17–18)12

tiano ab anno Domini 1566. vsque ad 1572. (hoc est sub Pii 5. pontificatu) gestarum narrationem complectens. Prima editio. - Romae : typis Michaelis Herculis, 1672. - [12] S., 1024 [i.e. 1224] col., [24] S. ; 2°. SBN. 7 Jedoch liegen mehrere Dokumente bei, die mit dem von Kard. Desiderio Scaglia OP (lt. Begleit­ schreiben vom 3. September 1625, Bl. 36r) durchgeführten Abgleich zu den S. 539–544 und 721–722 im Zusammenhang stehen: Bl. 9r–11v, 6 S.; Bl. 17r, 1 S.; Bl. 19r, 1 S.; Bl. 22r, 1 S.; Bl. 27r/v, 2 S.; Bl. 30r, 1 S. und Bl. 33r–34v, 4 S. 8 Im Auftrag des MSP. 9 Abschrift einer in den Druck aufgenommenen Genehmigung. Darunter das Imprimatur des MSP Niccolò Ridolfi OP und die Erlaubnis vom Magister Generalis OP, die Werke in Druck zu geben; vgl. auch die Approbation von Matthias Hijrschid OP zu Bd. 19 vom 1. Mai 1628. 10 In Form einer Approbation im Auftrag des MSP; vermutl. Abschrift der in das Ms. aufgenommenen Genehmigungen. 11 Korrekturen. 12 Vgl. hierzu Kraus, Andreas, Die Annales Ecclesiastici des Abraham Bzovius und Maxi­milian I. von Bayern, in: Iserloh, Erwin/Repgen, Konrad (Hg.): Reformata Reformanda. Fest­gabe für Hubert

ACDF SO CL 1626–1640

78

Dekret:

SO 16. Mai 1640 (zu Bd. 14)13

Dekret:

SO 28. August 1625;14 SO 12. Februar 162615 (zu Bd. 16 [1]–[2])

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Bd. 17)16

Dekret:

SO 30. November 1628 (zu Bd. 19)17

Dekret:

SO 14. März 1640 (zu Bd. [19?–]20)18

Jedin zum 17. Juni 1965, Münster 1965, S. 252–303. Zur Einleitung bzw. Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. evtl. das Gesuch von Abraham Bzowski OP, Bl. 66r. – Vgl. evtl. ferner das Dekret SO 11. April 1630, Bl. 69v und ACDF SO Decreta 1630, Bl. 62v. – Vgl. auch ACDF SO Decreta 1619–1620, Bl. 127v: Hinweis auf Bzowskis Tätigkeit als Historiograf. 13 Bl. 95v und ACDF SO Decreta 1640, Bl. 71r: Paul Richard Stravius sollte erläutert werden, dass nicht der Druck des 2. Bandes [i.e. Bd. 14] verboten worden war, sondern der des 20. Bandes; Stravius sollte dieses Missverständnis aufklären. – Zur Einleitung bzw. Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Paul Richard Stravius vom 14. April 1640, Bl. 94r, in Antwort auf eine Anordnung des SO (die ihm vom Nuntius von Köln übermittelt worden war), die er in dem Sinne verstanden hatte, dass der Druck des 2. Bandes des Werkes [also Bd. 14] in Antwerpen unterbunden werden sollte. 14 Bl. 15v: der Papst ordnete an, ein allgemeines Dekret zu erlassen, damit Einwohner der Stadt Rom oder des Kirchenstaats ihre Werke nicht ohne vorausgegangene Approbation durch den MSP in Rom bzw. durch die Ordinarien und die Lokalinquisitionen anderswo drucken lassen. Ferner sollten Nicolaus Alemannus OSB, Abraham Bzowski OP und andere Autoren, die im Apostolischen Palast verblieben bzw. einen Auftrag vom Papst bekommen hatten, unter Androhung der Exkommunikation angewiesen werden, nichts ohne vorausgegangene Approbation des MSP in Druck zu geben, der vor der Erteilung derselben im SO referieren sollte. Die Verhandlungen zum hier in Rede stehenden Werk sollten in der nächsten Sitzung der Kard. fortgesetzt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Köln vom 25. Januar 1625, Bl. 8r, mit der Angabe, dass Bzowski ihm mehrere Folien zu Teilen der ersten Ausg. (veröffentlicht auf der Buchmesse im Frühling 1624) übersandt hatte, die er in einer neuen Ausg. (veröffentlicht auf der Buchmesse im Herbst 1624) ersetzt hatte. Gegenstand der Modifizierungen waren die Abschnitte über das Baseler Konzil und über die Wahl des Gegenpapstes Amadeus von Savoyen. – Vgl. ferner die Dekrete SO 19. Juni 1625, ACDF SO Decreta 1625, Bl. 108v; SO 27. August 1625, ACDF SO Decreta 1625, Bl. 144r. 15 Bl. 43v und ACDF SO Decreta 1626, Bl. 28v: Nach Referat des Schreibens des Inq. von Köln vom 10. Januar 1626, Bl. 42r, ordnete der Papst an, den Inq. von Köln schriftlich aufzufordern, die Veröffentlichung der bereits gedruckten Exemplare der 2. Ausg. des 16. Bandes zu erlauben; weitere Exemplare dieser Ausg. sollten aber ohne diese Modifizierungen gedr. werden. Der Inq. sollte desweiteren dafür sorgen, dass künftige Neudrucke auf Basis der 1. Ausg. und nicht der modifizierten 2. Ausg. entstünden. Ferner sollte der Inq. ein Exemplar beider Ausg. dem SO zusenden. – Zur Fortsetzung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Köln vom 28. Juli 1625, Bl. 3r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 11. September 1625, Bl. 16v; SO 3. Februar 1626, Bl. 41v und ACDF SO Decreta 1626, Bl. 20v. 16 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Köln vom 28. Juli 1625, Bl. 3r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 27. August 1625, ACDF SO Decreta 1625, Bl. 144r; SO 28. August 1625, Bl. 15v. 17 Bl. 49v: [nach Referat des Schreibens des Nuntius von Köln vom 3. November 1628, Bl. 44r, mit der Angabe, dass der 19. Bd. die Zeit bis 1535 und nicht die Geschichte des Trienter Konzils behandele], ordnete der Papst an, dass Kard. Desiderio Scaglia OP Abraham Bzowski OP über das Verbot, die Konzilstexte des Tridentinums zu veröffentlichen, und über die Anweisung, etwaige Mss. zu diesem Thema einzubehalten, damit sie nicht gedr. würden, informieren sollte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Köln vom 3. November 1628, Bl. 44r, in Antwort auf die Anordnung des SO vom 30. September 1628, die Veröffentlichung einer Geschichte des Trienter Konzils durch Bzowski zu verhindern. – Vgl. ferner die Dekrete SO 5. Oktober 1628, Bl. 43v; SO 6. Dezember 1628, Bl. 55v. 18 Bl. 87v und ACDF SO Decreta 1640, Bl. 40r: in Antwort auf seine Schreiben vom 1. Januar und 12. Februar 1640 sollte dem Nuntius von Köln mitgeteilt werden, dass im Fall einer Weigerung des Verlegers, die Drucklegung des 19. und 20. Bandes auszusetzen [gemeint sind wohl die beide Bde. des 20. Bandes], alle Werke, die er künftig auf dem Markt bringen wolle, in Italien verboten würden, selbst wenn sie der kath. Lehre nicht widersprechen; falls er sich aus finanziellen Gründen weigere,

79

ACDF SO CL 1626–1640

Dekret:

SO 3. Januar 1630;19 SO 18. April 1630;20 nicht aufgefunden21 (zu Bd. 20)

Dekret:

SO 2. April 1640;22 SO 30. Mai 1640;23 SO 2. August 164024 (zu Bd. 20)

Dekret:

SO 24. Mai 1640;25 SO 17. Oktober 164026 (zu Bd. 21)

den Druck auszusetzen, sollte ihm die Summe von 100 röm. scudi zugesagt werden. – Zur Einleitung bzw. Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben Kard. Marzio Ginettis an Kard. [Francesco] Barberini vom 4. September 1639, Bl. 80r, mit Bezug auf die Anweisung Barberinis an den Nuntius von Köln, die gedruckten Exemplare des 19. und 20. Bandes einzusammeln und die Orig. einzubehalten. – Vgl. ferner die Dekrete SO 28. September 1639, Bl. 83v; SO 12. Oktober 1639, Bl. 82v. 19 Bl. 57v und ACDF SO Decreta 1630, Bl. 7r: der Papst ordnete an, den Nuntius von Köln für die Anordnung der Suspendierung der Drucklegung zu loben. Der Nuntius sollte vorrangig die Inhalte zur Geschichte des Trienter Konzils prüfen und untersuchen, wann der Bd. beim Drucker oder dem Korrespondenten von Abraham Bzowski OP in Köln angekommen war, damit ermittelt werden könne, ob der Autor gegen das Dekret SO [30. November 1628] verstoßen hat. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Köln an Kard. Francesco Barberini vom 7. Dezember 1629, Bl. 56r, mit Verweis auf eine Anordnung des SO vom 30. September 1627 [wohl: 1628]; auf ein Schreiben des Generalvikars von Köln; und auf die Suspendierung der Drucklegung. – Vgl. ferner das Dekret SO 13. März 1630, Bl. 62v und ACDF SO Decreta 1630, Bl. 44v. 20 Bl. 75v und ACDF SO Decreta 1630, Bl. 67r: der Papst lehnte die Bitte um Aufhebung des Drucklegungsverbotes ab. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Abraham Bzowski OP, Bl. 72r. 21 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Abraham Bzowski OP, Bl. 76r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 20. Juni 1630, Bl. 79v und ACDF SO Decreta 1630, Bl. 99v; SO 23. Mai 1630, Bl. 71v. 22 ACDF SO Decreta 1640, Bl. 40r: der Nuntius sollte den Druck verhindern und sich das Ms. zustellen lassen, damit es nicht anderswo in Druck gegeben werde. Dem Verleger sollte mitgeteilt werden, dass im Fall einer Weigerung alle seine Veröffentlichungen verboten würden. Ferner sollten seine Förderer im Kölner Senat angewiesen werden, seinen Widerstand nicht zu fördern. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Köln vom 4. Februar 1640, Bl. 88r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 6. März 1640, Bl. 93v und ACDF SO Decreta 1640, Bl. 36v; SO 24. Maij 1640, Bl. 107v und ACDF SO Decreta 1640, Bl. 75v. 23 Bl. 111v und ACDF SO Decreta 1640, Bl. 79v: der Nuntius von Wien sollte dem Kaiser erklären, dass der Bd. nur verboten wurde, damit die Welt nicht über die Geschichte des Trienter Konzils getäuscht werde und dass folglich nach Tilgung der Fehler die Veröffentlichung des 20. Bd. zugelassen werde. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Wien vom 5. Mai 1640, Bl. 109r. 24 Bl. 144v und ACDF SO Decreta 1640, Bl. 118v: der Papst ordnete an, dem Verleger die Drucklegung unter Auflage von Modifizierungen, die er nach Rom senden sollte, zu gestatten. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Köln vom 30. Juni 1640, Bl. 136r, mit Übermittlung des Gesuches des Senates von Köln an den Papst vom 15. Juni 1640, Bl. 137r und des Gesuches von Johannes Münich an den Senat von Köln, Bl. 138r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 14. Juni 1640, Bl. 115v [nicht eingetragen]; SO 11. Juli 1640, Bl. 117v [nicht eingetragen]; SO 22. August 1640, Bl. 146v und ACDF SO Decreta 1640, Bl. 108v. 25 Bl. 107v und ACDF SO Decreta 1640, Bl. 75v: der Nuntius von Köln sollte dafür sorgen, dass die Mss. ihm oder dem Bf. von Osnabrück zugestellt werden, damit sie nach Rom übersandt oder verbrannt werden könnten. Gleichzeitig sollten zwei Breven verschickt werden: eines an den Kölner Senat und ein weiteres an den Bf. von Osnabrück. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Köln vom 29. April 1640, Bl. 106r. 26 Bl. 150v: der Nuntius von Köln sollte darauf hinwirken, dass das vierbändige Ms. nicht gedruckt würde; falls dies jedoch unvermeidlich erscheine, sollte er dafür sorgen, dass dem Druck ein von der Nuntiatur gesteuertes Revisionsverfahren vorausgehe. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Köln an Kard. Francesco Barberini vom 9. September 1640, Bl. 148r. – Vgl. ferner das Dekret SO 31. Oktober 1640, Bl. 157v.

ACDF SO CL 1626–1640

80

Korrespondenten: (1) Inq. von Köln; (2) Kard. Desiderio Scaglia OP; (3) Kard. Francesco Barberini;27 (4) Nuntius von Köln; (5) Generalvikar von Köln; (6) Tommaso Sergusi OP ; (7) Abraham Bzowski OP; (8) Ass. SO; (9) Papst Urban VIII.; (10) Kard. Marzio Ginetti; (11) Offizial von Köln (12) Paul Richard Stravius ; (13) Bf. von Osnabrück; (14) Johannes Münich ; (15) Nuntius von Wien; (16) Senat der Stadt Köln; (17) Konstantin Münich Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Köln vom 25. Januar 1625: Gegenüberstellungen der beiden Ausg. von 1624, Bl. 9r–11v, 6 S. [25. Januar 1625] (zu Bd. 16 [1]–[2]); (2) als Anlagen zu einem Schreiben des Inq. von Köln vom 20. Juli 1625: weitere Gegenüberstellungen und Abschnitte aus den beiden Ausg., Bl. 17r–34v, 16 S., [20. Juli 1625]; Information zur ersten und zweiten (geänderten) Ausg. des Werkes, mit Empfängerliste; Bl.  5r, 1 S., [20. Juli 1625]; beglaubigte Abschrift der Befragung durch die Inquisition in Köln von Vincenzo Giustiniani OP, Lektor Theol. im Dominikanerkonvent und Korrektor des Werkes, zu den Modifikationen in der zweiten Ausg. von 1624, Bl. 6r, 1 S., 19. Juli 1625 (zu Bd. 16 [1]–[2]); (3) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Köln vom 28. Juli 1625: Abschrift zweier Gesuche (die er angebl. während seines letzten Aufenthalts in Rom beim SO eingereicht hat) zu den Strategien ital. und span. Autoren, die strikteren Kontrollen zu umgehen, indem sie ihre Werke im Reich oder in Frankreich drucken lassen; und zur Strategie der Buchhändler (v.a. aus Köln und Antwerpen), die zur Kostenersparnis Bücher in protestantischen Gebieten unter fingiertem Erscheinungsort Köln oder Antwerpen drucken ließen, Bl.  35r, 1 S., [ca. 1623]; (4) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Köln vom 27. Dezember 1625: Entwurf eines an den Inq. und die Ordinarien gerichteten Dekretes zur Verbreitung unterschiedlicher Exemplare des Werkes, mit Anordnung der zu treffenden Maßnahmen, Bl.  39r, 1 S., [27. Dezember 1625] (zu Bd. 16 [2]); (5) Gesuch von Abraham Bzowski OP an Papst Urban VIII. mit Verweis auf die Anordnung des Papstes an den Generaloberen OP, die bereits gedruckten Bde. einem weiteren Revisionsverfahren zwecks Korrektur zu unterziehen, und mit der Bitte um die Beauftragung von Gutachtern, Bl. 66r, 1 S., [11. April 1630] (zu Nr. 13–19?); (6) Gesuch von Abraham Bzowski OP an Papst Urban VIII. mit Verweis auf die Revision des Werkes durch Michele Ghislieri CR und mit der Bitte um Aufhebung des Verbotes für die Verleger, das Ms. zu drucken bzw. mit der Bitte um Beauftragung zweier Theologen in Köln zur weiteren Revision des Werkes, Bl.72r, 1 S., [18. April 1630] (zu Bd. 20); (7) Gesuch von Abraham Bzowski OP an Papst Urban VIII. mit Verweis auf die Stellungnahme von Michele Ghislieri CR und mit der Bitte, das [Manuskript], das noch nicht nach Köln geschickt wurde, mit den Werken von Castello abgleichen zu lassen, Bl. 70r, 1 S., [23. Mai 1630] (zu Bd. 20); (8) Gesuch von Abraham Bzowski OP an Papst Urban VIII., den Ass. SO mit der Befragung der Revisoren Michele Ghislieri CR und Sig. Suárez zu beauftragen und danach die Druckerlaubnis zu erteilen, Bl. 76r, 1 S., [20. Juni 1630]; als Anlage: Stellungnahme von Michele Ghislieri CR, dass er Möglicherweise ist gelegentlich auch Kard. Antonio Marcello Barberini gemeint.

27

81

ACDF SO CL 1626–1640

das Ms. revidiert und begutachtet habe, Bl. 77r, 1 S., 11. Juni 1630 (zu Bd. 20); (9) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Köln an Kard. [Francesco Barberini] vom 1. Januar 1640: Abschrift der „Approbationes et Censurae“, Bl. 85r/v, 2 S., 20 März 1628–1. Mai 1628 (zu Bd. 19); (10) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Köln [an Kard. Francesco Barberini] vom 22. April 1640: Abschrift, „Mandatum Inhibitionis Procuratorum Fiscalium contra Münich Bibliopolam“, erlassen vom Offizial der ebfl. Kurie von Köln, Bl. 100r/v, 2 S., 10. März 1640 (zu Bd. 20); (11) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Köln [an Kard. Francesco Barberini] vom 30. Juni 1640: Gesuch des Kölner Senats an Papst Urban VIII., Bl. 136r, 1 S., 15. Juni 1640; als Anlage: Gesuch des Verlegers Johannes Münich, beim Papst für eine Erteilung der Druckerlaubnis zu plädieren, Bl. 138r, 1 S., [15. Juni 1640]; (12) als Anlagen zu einem Schreiben des Nuntius von Köln [an Kard. Francesco Barberini] vom 17. Juni 1640: „Designatio exemplarium Tomi 20.mi Annalium Bzouii distractorum“, unterschrieben von Johannes Münich mit der Angabe, welche Exemplare wiedererworben bzw. einbehalten werden könnten, Bl. 160r/v, 2 S., [ca. Juni 1640]28; Notarielle Akte zur Beschlagnahmung der verbliebenen Exemplare und Folien, Bl. 123r, 1 S., 16. Juni 1640 (zu Bd. 20–24); (13) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Köln [an Kard. Francesco Barberini] vom 29. September 1640: Korrekturen u.d.T. „Questa è la corretione fatta al XX volume deg:i Annali ecclesiastici del Bzouio“, Bl. 154r–155r, 2 S., [29. September 1640] (zu Bd. 20); (14) formelle Registrierung des Mandats des Nuntius von Köln durch den Kölner Senat, das Werk nur mit den von Rom aufgetragenen Korrekturen zu veröffentlichen, Bl. 158r, 1 S., 1. Oktober 1640 (zu Bd. 20) In den Akten auch erwähnt: (1) Amydenius, Theodorus: De pietate Romana libellus in quatuor partes diuisus. Auctore Theodoro Amydeno in Romana curia caussarum aduocato. - Romae : typis Iacobi Mascardi, 1625. - 228 S. ; 8°. SBN (2) Castello, [?]: [Geschichte des Konzils von Trient]. Autor und Werk wurden nicht ermittelt. (3) ♦ Gautier : Das Werk wurde nicht ermittelt. (4) Hozjusz, Stanisław: [Relationes]. Das Werk wurde nicht ermittelt.29 (5) ♦ Salon, Miguel Bartolomé ; Soto, Francesco (Übers.) ; Frassinelli, Paolo (Bearb.): Vita del b. Tomaso di Villanoua, arciuescouo di Valenza, detto Limosiniero [...] Composta in lingua spagnuola dal p. m. f. Michele Salone [...] Tradotta nella toscana dal padre Francesco Soto [...] e ridotta in compendio dal p. maestro f. Paolo Frassinelli. - In Bologna : presso gli heredi di Bartolomeo Cochi, 1621. - 269, [7] S. ; 12°. SBN (6) Soave, Paolo [Sarpi, Paolo] ; Dominis, Marcantonio De (Bearb.): Historia del Concilio tridentino. Nella quale si scoprono tutti gl’artificii della Corte di Roma, per impedire che né la veritá di dogmi si palesasse, né la riforma del papato, & della Chiesa si trattasse. Di Pietro Soave polano. - In Londra : appresso Giovan. Billio. Regio stampatore, 1619. - [8], 806, [10] S. ; 2°. SBN (7) Thomas : Summa totius theologiae [...]: in 3 partes ab auctore distributa. - Antverpiae : Bellagamba, 1624. GVK30 (8) Torsellini, Orazio: Horatii Mehrere Fassungen bzw. Bearbeitungen dieser Akte liegen dem Fasz. bei: Bl. 124r/v und Bl. 161r/v, jeweils ohne Unterschrift. 29 Gemeint ist wohl die mehrfach edierte Korrespondenz des Kard. zum Konzil von Trient. 30 Nach Angabe in einem Schreiben des Inq. von Köln an das SO vom 20. Juli 1625 wurde der Druckort fingiert. Mutmaßl. Druckort: Genf. 28

ACDF SO CL 1626–1640

82

Tursellini Romani e Societate Iesu Lauretanae historiae libri quinque. - Duaci : ex officina Ioannis Bogardi, 1600. - 373, [11] S. ; 12°. SBN ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 2 1626. Iudiciu[m] D. Henrici Spondani super libris Francisci Veroni, scilicet Methodus agendi cu[m] Haereticis. 1. Véron, François: Méthode nouvelle, facile et solide de convaincre de nullité la religion prétendue réformée en tous les poincts controversez, ou la Destruction totale de l’hérésie par la seule Escriture saincte exposée selon la mesme Escriture par les saincts Pères séants ès conciles des quatre premiers siècles, de l’impression de Basle ou d’autre ville hérétique, avec l’examen selon cette méthode de toute la Confession de foy et du catéchisme des ministres ; la réfutation de poinct en poinct du Bouclier de foy et des „Fuittes et évasions“ de Du Moulin et du „Désespoir“ de Ferry, [...] livres escrits contre ceste Méthode, et des traittez de Rivet, Chorin, Vanturin, Faucher, [...] contre la mesme Méthode; apologie pour nosseigneurs les cardinaux Du Perron et de Richelieu contre La Vallade, Blondel, etc. [...]; autre apologie pour le S. Sacrement de l’Eucharistie contre J. Mestrezat, [...] en ses trois livres „De la Communion à Jésus Christ“; response générale à tous les livres de Calvin, Bèze, Du Plessis Mornay, Kemnitius, Vorstius, aux confessions d’Ausbourg, de Saxe, d’Angleterre et à tous les livres et presches des ministres, et cartels de deffy addressez ausdits ministres pour l’usage des missionnaires de la Congrégation de la propagation de la foy [...] Par M. François Véron. - Paris : F. Targa, 1625. - XX S. ; 8°. BNF Ferner wurden verhandelt: 2. Véron, François: Relation du voyage au Languedoc du P. Véron, envoyé du Roy pour la réduction des desvoyez, ou Combats victorieux pour la religion catholique contre les ministres de Nismes, Montpelier, Béziers, Alés, et de tout le bas Languedoc et des Sévènes avec les conversions qui s’en sont ensuivies, mouvements généraux des principaux de Montpelier, Nismes, etc. à abjurer l’hérésie, et establissement de la Congrégation des missionnaires fondée par les Estats généraux du Languedoc convoquez à Béziers. Le tout représenté à Nosseigneurs les prélats et députez de clergé assemblez à Paris, par M. François Véron. - Paris : F. Targa, 1625. - 32 S. ; 8°. BNF 3. Gennadius  ; Elmenhorst, Geverhard (Hg.): Gennadii// Massiliensis// Presbyteri// Liber// De// Ecclesiasticis Dogmatibvs// Veteris Cvivsdam// Theologi// Homilia Sacra.// Marcialis// Episcopi Lemovicensis// Epistolae// Geverhartvs Elmenhorstivs// Ex Ms. provulgavit, & Notas// addidit. Hamburgae : [S.n.], 1614. - 250 S. BNF31

Formatangabe nach GVK: [4°]. Laut GVK ist Gennadius von Marseille nicht der Verf.

31

83

ACDF SO CL 1626–1640

Gutachter: Gutachten:

[Henri de Sponde] nicht aufgefunden [20. März 1626] (zu Nr. 2)32

Gutachter: Gutachten:

Henri de Sponde Bl. 167r, 1 S., 20. März 1626 (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 168r–169r, 3 S., o.D. (zu Nr. 3)33

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1–2)34

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)35

Korrespondenten: [Nicolas Chicon OM] ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 3 1626. Acta in Librum Neapoli furtivè impressu[m], cui titul[us]: Commentaria super ritus Magnae Curiae Vicariae, Authore D. Petro Vrias Hispano Magnae Curiae Iudice Ordinario. 1. Urries, Pedro de: Commentaria super ritus Magnae Curiae Vicariae. Authore D. Petro Vrias Hispano Magnae Curiae Iudice Ordinario. - [Neapel] : [Domenico di Ferrante Maccarano], [S.a]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen.36 Ferner wurde verhandelt: 2. Urries, Pedro de: Aestivvm Otivm,// Ad// Repetitionem Ritvs CC.XXXV.// Mag. Cvr. Vicar. Regni Neapolitani;// Incipit, Item seruat ipsa Curia, quòd nullus Clericus, etc.// Ad Illvstrissimvm, Atqve Excellentissimvm Dominvm// Don Antonivm Alvarez// A Toleto, Et Beamont,// Dvcem Albae, Ac Neapolitani Regni// Proregem Amplissimum. / Avthore// Don Petro de Vrries, Hispano Ivreconsvlto;// Olim,// In Florentissima Oscensi Academia, Ivris// Pontificij, vespertinae Cathedrae, publico, & ordinario Interprete;// Nvnc Vero,// In Eadem Magna Cvria Vicariae, Regio// Criminalium Causarum Iudice.// Cum Summarijs, & Indice notabilium rerum, quae in Opere continentur. - Dvaci : Excudebat Gvlielmvs Alkostivs, Anno 1624. (Cvm Privilegio). - [13], 623, [31] S. BAV 3. Anonym: Tractatus de remediis regibus, caeterisque Catholicis liberis princibus & eorum ministris competen. Aduersus archiepiscopos, Episcopos. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen.

Im Gutachten wird auf eine frühere Begutachtung dieses Werkes durch denselben Gutachter hinge­ wiesen. 33 Beauftragt wurden Agostino Oreggi und Niccolò Ridolfi OP. Vgl. hierzu ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 18. 34 Vgl. ferner das Dekret SO 23. Januar 1626, ACDF SO Decreta 1626, Bl. 16r. 35 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1626, Bl.  5v, auf ein Gesuch von Nicolas Chicon OM mit der Bitte um Verbot der Werke Nr. 2–3. – Vgl. ferner das Dekret SO 7. Januar 1626, ACDF SO Decreta 1626, Bl. 5v; vgl. ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 18. 36 Möglicherweise handelt es sich hierbei um eine Titelvariante des Werkes Nr. 2. 32

ACDF SO CL 1626–1640 Dekret: Bando:

SO 2. April 1626 (zu Nr. 1)37 nicht aufgefunden

Dekret: Bando:

nicht aufgefunden;38 SO 3. September 162639 (zu Nr. 2) CIndex 4. Februar 1627

Dekret:

SO 25. Mai 1627 (zu Nr. 1–2)40

Dekret:

nicht aufgefunden;41 SO 20. September 160742 (zu Nr. 3)

84

Korrespondenten: (1) Comm. der Inquisition von Neapel ; (2) [Nuntius von Madrid]; (3) [Pedro de Urries]; (4) [Nuntius von Neapel]; (5) [Inq. von Mailand]; (6) [Ebf. von Cosenza]; (7) [Kard. Ottavio Acquaviva d’Aragona]; (8) Comm. der Inquisition von Neapel Ferner beiliegend: Abschrift der Dekrete zum Buchdruck vom 5. Laterankonzil und vom Tridentinum, 174r/v, 2 S., o.D.43

Bl. 176v und ACDF SO Decreta 1626, Bl. 55v: der Papst ordnete an, das Buch zu verbieten und den Nuntius von Madrid über das Verbot zu informieren, damit er mit Hilfe der Generalinq. von Spanien, die er involvieren sollte, dafür sorge, dass sich das Werk nicht auf der Iberischen Halbinsel verbrei­ te. Ferner sollte der Nuntius darauf hingewiesen werden, dass 1607 ein ähnliches Werk zunächst in Rom und dann auch in Spanien auf Anordnung der Generalinq. verboten worden war. Dem Inq. von Mailand sollte ebenfalls geschrieben werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Comm. der Inquisition von Neapel vom 6. Januar 1626, Bl. 173r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 23. April 1626, ACDF SO Decreta 1626, Bl. 68r; SO 1. Oktober 1626, ACDF SO Decreta 1626, Bl. 183v. 38 Vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1626, Bl. 157v, auf das vorausgegangene Verbot des Werkes. 39 ACDF SO Decreta 1626, Bl. 157v: der Papst ordnete an, dass hierauf nicht schriftlich geantwortet werden sollte. Wenn der Autor ein anderes Werk kompiliere, solle er dies dem SO zur Erteilung der Druckerlaubnis zustellen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1626, Bl. 157v, auf ein Gesuch von Pedro de Urries mit der Bitte um Korrekturanweisungen für einen ND. 40 Es konnte nicht mit Sicherheit festgestellt werden, auf welches Werk sich das Dekret bezieht. ACDF SO Decreta 1627, Bl. 90r: dem Nuntius von Madrid sollte geschrieben werden, dass er, falls sich neue Anfragen ergäben, argumentieren sollte, dass das Werk wegen des Fehlens der Drucklizenz, des Autorennamens, des Druckortes usw. und aus anderen wichtigen Gründen verboten worden war, wobei er verschweigen sollte, dass das Werk sich auch gegen Propositionen richte, die die kirchliche Gerichts­ barkeit beschränkten. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1627, Bl. 90r, auf ein Schreiben des Comm. der Inquisition von Neapel vom 4. Mai 1627 mit Verweis auf Intrigen gegen das röm. Verbot der Werke von Pedro de Urries aus den Kreisen des Vizekönigs. 41 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1606, Bl. 203r, auf ein Schrei­ ben des Ebf. von Cosenza [aus Neapel] vom 8. September 1606. – Vgl. ferner die Dekrete SO 14. September 1606, ACDF SO Decreta 1606, Bl. 203r. 42 ACDF SO Decreta 1607, Bl. 214r: Nach Referat des Schreibens des Nuntius von Madrid vom 4. August 1607 mit Übersendung des Verbotsediktes der span. Inquisition ordnete der Papst an, Kard. Ottavio Acquaviva d’Aragona und den Comm. der Inquisition von Neapel schriftlich über die Ereignisse in Spanien zu informieren. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1607, Bl. 9v, auf ein Schreiben des Nuntius von Madrid vom 26. November 1606 mit Verweis auf die Verhandlungen mit dem Generalinq. von Spanien, der die Verbreitung des Werkes in seinem Amtsgebiet verhindern sollte. – Vgl. ferner die Dekrete SO 4. Januar 1607, ACDF SO Decreta 1607, Bl. 9v; SO 29. März 1607; ACDF SO Decreta 1607, Bl. 80r/v. – Das Werk wurde verboten: vgl. Edikt MSP 7. September 1609 (Datum des Affixums). 43 Die Herkunft des Dokumentes konnte nicht mit Sicherheit festgestellt werden. 37

85

ACDF SO CL 1626–1640

ACDF SO CL 1626–1640, [Nr. 3bis] 1626. Acta in Librum Sacerdotis Ioseph[i] Balli de Accidentibus Eucharisticis. 1. Balli, Giuseppe: Aenigma dissolutum (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Ferner wurde verhandelt: 2. Balli, Giuseppe: Epilogvs// Apologeticvs// Subiecti, selectarumque, assertionum, Probationum, Censurarum,// Defensionum et Authoritatum, quae diffunduntur in// Aenigmate dissoluto, et Apologiis pro eadem// Ratione exaratis, praecipue e// Catena excerptus.// Ad Sanctissimum D[omi]num N[ost]rum// Vrbanvm VIII Pont. Max. [1629]. - 78 S. (Ms.). ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 1, Bl. 22r−60r →ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 144 Gutachter: Gutachten:

[Niccolò Ridolfi OP] nicht aufgefunden [22. Oktober 1625] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 1, Bl. 20r/v, 2 S., o.D. (zu Nr. 2?)45

Gutachter: Gutachten:

[Ilarione Rancati OCist?] nicht aufgefunden [29. November 1628?] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

[Agostino Oreggi?] nicht aufgefunden [29. November 1628?] (zu Nr. 2)

Gutachter:

Domenico Campanella OCarm; Ilarione Rancati OCist; Luke Wadding OFMObs ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 1, Bl. 61r, 1 S., 22. Januar 1629 (zu Nr. 2)46

Gutachten: Dekret:

nicht aufgefunden;47 SO 18. Februar 1626;48 SO 6. Mai 162649 (zu Nr. 1)

Mit Band-Index. Liste von 13, dem Ms. entnommenen Propositionen u.d.T. „Propositiones censendae et qualificandae a RRPP et DD de sacrosancto eucharistiae sacramento, extractae ex codice“. 46 Protokoll einer Qual.-Sitzung. 47 Vgl. ferner das Dekret SO 22. Oktober 1625, ACDF SO Decreta 1625, Bl. 179r. 48 ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 1, Bl. 3v und ACDF SO Decreta 1626, Bl. 32r: die Kardinäle verweigerten die Druckerlaubnis. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giuseppe Balli, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 1, Bl. 2r. 49 ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 1, Bl. 7v: Giuseppe Balli sollte per „praeceptum“ aufgetragen werden, alle seine Schriften, welche die Lehre seines Buches enthielten, dem SO zuzustellen und diese Lehre niemandem gegenüber mehr schriftlich oder mündlich zu thematisieren. Ferner sollte er dem SO melden, ob seine Lehre Anhänger gefunden habe. Dieser Beschluss sollte den Inquisitoren von Sizilien mitgeteilt werden. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giuseppe Balli, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 1, Bl. 4r. 44 45

ACDF SO CL 1626–1640 Dekret:

86

SO 29. November 1628;50 nicht aufgefunden51 (zu Nr. 2)

Korrespondenten: (1) Giuseppe Balli ; (2) Ebf. von Palermo; (3) [Inquisitoren des Königreiches Sizilien] Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Giuseppe Balli mit Verweis auf ein bereits abgeschlossenes Revisionsverfahren im SO und mit der Bitte, seine Eucharistielehre für irrtumsfrei zu erklären [bzw. mit Bitte um Druckerlaubnis], ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 1, Bl. 2r, 1 S., [18. Februar 1626] (zu Nr. 1); (2) Gesuch von Giuseppe Balli mit der Bitte um Erläuterung der Verweigerung der Druckerlaubnis durch Dekret SO 18. Februar 1626, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 1, Bl. 4r/v, 2 S., [6. Mai 1626] (zu Nr. 1); (3) Gesuch von Giuseppe Balli mit der Bitte um einen Beschluss zu dem von ihm eingereichten Manuskript, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 1, Bl. 14r, 1 S., o.D. (zu Nr. 1); (4) Gesuch von Giuseppe Balli an Kard. Ludovico Ludovisi mit der Bitte, sein Anliegen nochmals vorbringen zu dürfen, und mit der Vorstellung seines Vorhabens, für ein besseres Verständnis einen Epilog einzureichen, den er unter dem Schutz des Kard. veröffentlichen wollte, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 1, Bl. 9r, 1 S. [ca. 9. August 1628?]; als Anlage: „Summa xx capitum ex corpore epilogi“, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 1, Bl. 10r, 1 S., [ca. 9. August 1628?] (zu Nr. 1−2); (5) Gesuch von Giuseppe Balli an Papst Urban VIII. mit der Bitte um Prüfung zwecks Erteilung der Druckerlaubnis, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 1, Bl. 15r, 1 S., [29. November 1628], als Anlage: Abschrift des Vorwortes, einer an Papst Urban VIII. gerichteten Einführungsrede und des Inhaltsverzeichnisses, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 1, Bl. 16r−17r, 3 S., [29. November 1628] (zu Nr. 2); (6) Gesuch von Giuseppe Balli mit der Bitte um Prüfung und Genehmigung der beiden von ihm eingereichten Manuskripte, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 1, Bl. 14r, 1 S., [Nach 12. Januar 1629] (zu Nr. 1−2) ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 4 1626. Acta in Epistolam Dogmaticam Fr. Deodati Solera Ord[inis] S. Augustini ad Cirillum praetensu[m] Patriarcham Constantinopolitanum. Solera, Diodato: Epistola Dogmatica / di Mr fra Diodato Solera Agostiniano// Scritta a Cirillo Lucari Candioto asserto Patriarca Constantinopolitano. [Incipit: A Cirillo Lucari asserto Patriarca Costantinopolitano// Costantino Rosso ò parente ò pur intimo amico] [et entrar saluo nell’ouile di Christo. Amen.// Di Napoli, li 20 di Ottobre 1626.// l’Indig.mo seruo di Christo, e della// Romana Chiesa sua sposa.] [1626]. - 20 S. (Ms.). ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 4, Bl. 190r–199v52 ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 1, Bl.  18v: es sollte nichts [geantwortet/unternommen werden]. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giuseppe Balli, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 1, Bl. 9r. − Vgl. ferner das Dekret SO 9. August 1628, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 1, Bl. 13v. Ob hier das Werk Nr. 1 oder Nr. 2 gemeint war, konnte nicht eindeutig festgestellt werden: vgl. Vermerk, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 1, Bl. 23r, zur Zustellung des Ms. Nr. 2 durch Giuseppe Balli am 12. [Januar 1629]. 51 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Vermerk, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 1, Bl.  23r, zur Zustellung des Ms. am 12. [Januar 1629]. 52 Gedruckt wurde: Solera, Diodato: Epistola// Dogmatica// Scritta a Cirillo Lucari Pseudo// Patriarca Constantinopo-//litano, / Dal P. M. Fr. Diodato Solera// Agostiniano Patritio Cretense.// Consecrata// All’immortalità dell`Eminentiss. e Reuerendiss. Prin-//cipe, il Signor Cardinale.// D. Francesco// Barberino,// Protettore della Grecia, e Nipote della Santità// di Nostro Signore// Papa Vrbano VIII. - In Napoli : Per Gio: Domenico Montanaro, 1634. - 92 S. BUCM. 50

87

ACDF SO CL 1626–1640

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 187r, 1 S., [3. Dezember 1626]53

Dekret:

SO 3. Dezember 162654

Korrespondenten: (1) Comm. der Inquisition von Neapel ; (2) Angelo Sciarra ; (3) Diodato Solera OSA; (4) Raffaele Rastelli ; (5) Papst Urban VIII. Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Comm. der Inquisition von Neapel vom 23. Mai 1626: Abschrift des Gesuchs von Diodato Solera OSA an den Comm. der Inquisition von Neapel um Erlaubnis, ein dogmatisches Schreiben an den Patriarchen von Konstantinopel richten zu dürfen, Bl. 183r, 1 S., [18. Mai 1626] ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 5 1627. Instantia Neophyti Rodini Monaci S. Basilii pro facultate imprimendi Libru[m] de Sacramentis, et peccatis &c. in Lingua Graeca. Rhodinus, Neophytus: [Griech. Schrift, zu den Sakramenten und zur Sünde.] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.55 Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Matteo Cariofilo?] nicht aufgefunden [7. Dezember 1627?]

Dekret:

nicht aufgefunden56

Korrespondenten: (1) Neophytus Rhodinus OSBas; (2) Kard. Ottavio Bandini Ferner beiliegend: Gesuch mit der Bitte um Druckerlaubnis von Neophytus Rhodinus OSBas, Alumnus des griech. Kollegs Hagios Athanasios in Rom, Bl. 205r, 1 S., [7. Dezember 1627] ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 6 1627. Acta in Conclusiones Pauli de Agar Cavallionen[sis] Apostatae Ord[inis] Praed[icatoru]m Genevae degentis, alias Fr. Iosephi, in quibus principalia Fidei Catholicae dogmata repelluntur. Kurznotiz, deren Herkunft nicht eindeutig festgestellt werden konnte. Bl. 202v: der Papst ordnete an, dem Comm. der Inquisition von Neapel zu schreiben, [Diodato Solera OSA] Schweigen aufzuerlegen und nicht zuzulassen, dass ein ähnliches dogmatisches Schreiben an den Patriarchen von Konstantinopel gerichtet werde. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Comm. der Inquisition von Neapel vom 23. Mai 1626, Bl. 182r. – Vgl. ferner das Dekret SO 4. Juni 1626, Bl. 185v. 55 Gedruckt wurde: ♦ Rhodinus, Neophytus: Συνοψις Των Θειων// Και Iερων Tης// Εκκλησιας Μυστηρίων,// Eις ωφελειαν των Iερεων,// Aπλη φρασει παρα Νεοφυτου Iερομοναχου Ρο-//δινου Κυπριου του Σιναιτου συντεθεισα. [Synopsis tōn theiōn kai hierōn tēs Ecclēsias mystēriōn, eis ōpheleian tōn hiereōn, haplē phrasei para Neophytou hieromonachou Rhodinou Kypriou tou Sinaitou syntetheisa] [...]. - Romae : typis & expensis Sac. Congr. de Prop. Fide, 1633 (Superiorum Permissu). - [16], 239, [1] S. ; 8º. BVE. 56 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Neophytos Rhodinus an Kard. Ottavio Bandini, Bl. 206r. – Vgl. ferner das Dekret SO 7. Dezember 1627, Bl. 207v und ACDF SO Decreta 1627, Bl. 210v. 53 54

ACDF SO CL 1626–1640

88

1. Turettinus, Benedictus (Praes.) ; Agar, Paulus d’ (Resp.): Theses Theologicae,// de// Antichristo;// Quas,// Deo Favente,// Sub Praesidio// Reverendi Clarissimiq(ue) viri, D. D. Benedicti// Turretini, SS. Theologiae, in Inclyta// Genevensium Academia Professoris, dignissimi// & ecclesiae ibidem Pastoris vigilantissimi:// Publico examini subjicit// Paulvs d’Agar Cavallionensis.// Ad diem xxi Aprilis, hora locoque solitis. - Genevae : Typis Joannis De La Planche, 1627 (Superiorum permissu & Priuilegio). - 8 S. ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 6, Bl. 213r–216v 2. Alberti, Carlo  ; Villata, Giacomo : Diabolicarum Conclusionum// Quas de Antichristo Paulus D’Agar// Cauallionensis in Lucem edidit// sub auspiciis non Pastoris sed impastoris// Malignissimi propugnandas// Breuis Impugnatio// Jussu Perillustris ac R.mi DD Fabricii a Burdesia Episcopi// Cauallionensis dignissimi Praesulisq. Vigilantissimi. - [1627]. - 45 S. (Ms.). ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 6, Bl. 221r–232v und Bl. 233r–245r 3. Anonym [Riccardi, Nicola57]: Ad Theses Pseudologicas// Pro Antichristo// Quas// (Deo Permittente// vt probati manifesti fiant)// in Angulo Geneuae// Lucifuga Paulus Agarenus// Praeiudicatas olim, examinandas iterùm// reis detulit.// Antitheses Theologicas// De Antichristo,// Scriptis publicis comprobandas,// sub praesidio veritatis// Orthodoxus Theologus// respondit. - [S.a.] - 15 S. (Ms.) ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 6, Bl. 249r–257r Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 1 und Nr. 3)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 232r, 1 S., [14. Oktober 1627] (zu Nr. 2)58

Dekret:

SO 29. Juli 1627 (zu Nr. 1)59

Dekret:

SO 14. Oktober 1627 (zu Nr. 2–3)60

Korrespondenten: Bf. von Cavaillon

Zu Riccardi vgl. Personen und Profile. Korrekturanweisung. Weitere Korrekturen wurden in die Marginalien des Ms. eingetragen. 59 Bl. 218v: der Papst approbierte die Entscheidung des Bf., der fähige Gelehrte seiner Wahl damit beauftragen wollte, auf die von ihm übersandten Propositionen mit einer Erwiderung zu antworten, unter der Auflage, dass die Antwort, bevor sie veröffentlicht wird, dem SO für eine weitere Prüfung übersandt werde. In der Zwischenzeit sollte der Bf. den hier verhandelten Thesendruck einsammeln und verbieten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Bf. von Cavaillon vom 30. Juni 1627, Bl. 211r, mit Übersendung des Werkes. 60 Bl. 218v: falls es dem Bf., dem Provinzial und den Vikar opportun erscheine, sollten sie die beiden Gegenschriften drucken lassen. Die röm. Beteiligung am Revisionsverfahren zu Nr. 2 und die röm. Herkunft des Ms. Nr. 3 sollten jedoch verschwiegen werden. Der Name des Autors (zu Nr. 3) sollte nicht erwähnt werden; vielmehr sollte die Autorschaft dem Provinzial und seinem Vikar oder einem anderen Ordensangehörigen zugeschrieben werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Dekret SO 29. Juli 1627, Bl. 218v, zu Nr. 1, und [parallel] das Schreiben des Bf. von Cavaillon vom 19. Juli 1627, Bl. 219r, mit Übersendung des Ms. Nr. 2 zur Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. Dekret SO 19. August 1627, Bl. 218v. 57 58

89

ACDF SO CL 1626–1640

ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 7 1629. Diversi casus, et resolutiones in materia Cambioru[m] vulgò della Ricorsa. Licentia favore Raphael[i] Turri Ianuen[si] pro imprimendo Libro: De Cambiis. 1. Bruno, Celestino : Trattato del Cambio della Ricorsa. [Firenze?] : [S.n.], [1623] (im Druck/im Erscheinen). Das Werk wurde nicht nach­ gewiesen. 2. Sansalvatore, Antonio Benedetto: Trattato// Della Ricorsa// E Continvationi// De Cambii// Fatte à se stesso, e di quei che si fanno// da Fiera, à Fiera. / Del M. P. P. D. Antonio di S. Salvatore// Chierico Regolare di S. Paolo in Genuoa. - In Lvcca : [S.n.], 1620 (Con Licenza De’ Svperiori). - [5] Bl., 136 S. BAV 3. Sansalvatore, Antonio Benedetto: Discorso// E Parere// D’vn Theologo// intorno al Cambio della ricorsa à// se stesso (Con Privilegio). - In Milano : Appresso Gio. Battista Bidelli, 1623 (Con licenza de’Superiori). - [72 S.]. BVE. Enthalten in: Sansalvatore, Antonio Benedetto: Decisione// D’vn Caso, E Con Esso// D’Alcvni Altri Dvbii// in materia di Cambij. / Del P. D. Antonio di S. Salvatore// De Chierici Regolari, di San Paolo, detti// Barnabiti.// Di ordine dell’Illustriss & Reuerendiss. Sig. Cardinal// Spinola, Arciuescouo di Genoua,// Ad instantia di quei Signori Negotianti, che l’Anno 1604. furono sopra questo deputati. - In Milano : Appresso Gio. Battista Bidelli, 1623. (Con licenza de’ Superiori). - 144, [8] S. ; 8°. BVE61 4. Torre, Raffaele Della: [Libro in materia de’ cambi] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt.62 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2–4)

Gutachter: Gutachten:

[Francesco da Genova OFMCap?] nicht aufgefunden [22. November 1623?] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

[Ferdinando OCarm?]63 nicht aufgefunden [22. November 1623?] (zu Nr. 1)

Dekret:

nicht aufgefunden;64 nicht aufgefunden65 (zu Nr. 1)

Das Werk war bereits ersch.: Sansalvatore, Antonio Benedetto: Decisione d’un caso e concesso d’alcuni altri dubii in materia de cambii. / Del P. D. Antonio di S. Salvatore [...]. - In Lucca : appresso O. Guidoboni, 1610. BAV. 62 Gedruckt wurde: Della Torre, Raffaele: Tractatus de cambijs / auctore Raphaele de Turri. - [Genuae] : [excudebat Petrus Ioannes Calenzanus], [1641]. - [16], 563, [1], 16, [110] S. SBN. 63 Der Gutachter wurde nicht identifiziert. 64 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Florenz vom 9. Mai 1623, Bl. 264r, mit Verweis auf seine Erteilung der Druckerlaubnis nach Abschluss des Revisionsverfahrens und mit Verweis auf die nachträgliche Bitte des Bf. von Siena um Verweigerung des Publiceturs. – Vgl. ferner das Dekret SO 17. Mai 1623, Bl. 267v und ACDF SO Decreta 1623, Bl. 173r. 65 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1623, Bl. 190v, auf ein Gesuch von Celestino Bruno da Venosa OSA mit der Bitte um Erteilung des Publiceturs [vermutl. das Gesuch unter Bl. 284r]. – Vgl. ferner die Dekrete SO 31. Mai 1623, ACDF SO Decreta 1623, Bl. 190v; SO 30. Juni 1623, ACDF SO Decreta 1623, Bl. 232v; SO 16. November 1623, ACDF SO Decreta 1623, Bl. 310r; SO 22. November 1623, Bl. 274v. 61

ACDF SO CL 1626–1640 Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2–3)66

Dekret:

SO 14. Dezember 1639;67 SO 28. März 164068 (zu Nr. 4)

90

Korrespondenten: (1) Inq. von Florenz; (2) Ebf. von Siena; (3) Celestino Bruno da Venosa OSA; (4) Inq. von Genua; (5) Inq. von Bergamo; (6) Inq. von Bologna; (7) Inq. von Mailand; (8) Republik Genua; (9) Ebf. von Genua; (10) Rafaelle della Torre; (11) [Generalvikar von Genua]; (12) Papst Urban VIII.; (13) Papst Alexander VII. Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des ehemaligen Inq. von Florenz an das SO vom 30. Juni 1623: [Hirtenbrief] Lettera Pastorale// Di auuertimento nella materia de’ Cambi.// [Incipit: Alessandro Petrucci per Grazia di Dio,// e della sedia apostolica arcivescovo della Santa Chiesa di Siena.] [Explicit: Dat. Nel nostro Arcivescoval Palazzo il di 15. di Luglio 1622// Alessandro Arcivescovo di Siena.// Bernardino Bartolini Cancell.]. - In Siena : Appresso Emilio Bonetti, 1622 (Einblattdruck). ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 7, unter Bl. 270r (zu Nr. 1); (2) als Anlage zu einem Schreiben von Celestino Bruno da Venosa OSA an das SO vom 15. November 1623: Sitzungseinladung vom Generalvikar des Erzbistums Mailand für eine Kongregation, die sich zwei Dubia zu den Wechselbriefen widmen sollte, Bl.  273r, 1 S., 30. Oktober 1623 (zu Nr. 1); (3) Gesuch von Celestino Bruno da Venosa OSA an das SO mit Verweis auf die mehrfache Approbation des Werkes und mit der Bitte um Aufhebung der Suspendierung der Drucklegung bzw. um Erteilung des Publiceturs, Bl.  284r, 1 S., [vermutl. verhandelt am 17. Mai 1623] (zu Nr. 1); (4) Gesuch der Republik Genua an Papst Urban VIII. mit Verweis auf das Verbot des Werkes und mit der Bitte um Erlaubnis, eine Theologenversammlung einberufen zu dürfen, deren Ergebnisse dem Hl. Stuhl zugestellt werden sollten, Bl. 278r, 1 S., [17. Juli 1625] (zu Nr. 2); (5) Gesuch der Republik Genua an Papst Urban VIII. mit Verweis auf das Verbot des Werkes und auf die erste, mit päpstlicher Genehmigung einberufene Theologenversammlung; und mit der Bitte um Erlaubnis für die Einberufung einer weiteren Versammlung, die sich mit den konkreten Praktiken in der Republik Genua beschäftigen sollte, Bl. 282r, 1 S., [4. September 1625] (zu Nr. 2); (6) weiteres Material, das im Zusammenhang einer Congr. part. zusammengetragen Die Werke waren bereits verboten worden: vgl. Bando CIndex 12. Dezember 1624 und das Konzept des Rundschreibens an die Inquisitoren von Florenz, Siena, Genua, Bergamo, Bologna und Mailand vom 1. März 1625, Bl. 275r, mit besonderer Vermeldung dieses Verbotes. Diese Verbote bildeten den Anlass für die mit päpstlicher Genehmigung durch die Republik Genua einberufene Versammlung von Theol., die sich mit der Problematik der Wechselbriefe beschäftigen sollte, und für die entsprechenden Verhandlungen in Rom. 67 ACDF SO Decreta 1639, Bl. 191v: nach Referat einer Relation des Ebf. von Genua zum Druck des Werkes ordneten die Kardinäle an, dem Generalvikar von Genua zu schreiben, dass er gemeinsam mit dem Inq. von Genua die Druckerlaubnis erteilen sollte. 68 Bl. 325v und ACDF SO Decreta 1640, Bl. 46v: der Inq. von Genua sollte gemeinsam mit dem Generalvikar von Genua und mit zwei Gelehrten die Dubia gemäß der Anordnung des SO vom 17. Dezember 1639 [Dekret SO 14. Dezember 1639] untersuchen und lösen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1640, Bl. 46v, auf ein Gesuch von Rafaelle Della Torre an das SO mit der Bitte, sein Ms. zu revidieren und die ihm vom Jesuiten Bianchi vorgeworfenen Dubia zu besprechen. – Vgl. ferner die Dekrete SO 25. April 1640, Bl. 324v; SO 9. Mai 1640, Bl. 326v und ACDF SO Decreta 1640, Bl. 67v. – Zum Autor vgl. auch die Dekrete SO 27. August 1664, Bl. 335v; SO 1. Oktober 1664, Bl. 334v (kein konkreter Zensurfall); und das Schreiben des Inq. von Genua vom 29. August 1665, ACDF SO Tit.Libr. 1664–1671, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis für ein anderes Ms. 66

91

ACDF SO CL 1626–1640

wurde, die vom Papst mit der Prüfung der von der Republik Genua zugestellten Dubia beauftragt worden war, Bl. 286r–320v, 70 S., 3. Oktober 1626–17. November 1629; (7) weiteres Material zur Bitte von Rafaelle della Torre um weitere Maßnahmen gegen die weiterhin existierenden Missbräuche, Bl. 327r–335v, 18 S., 22. April 1663–1. Oktober 1664. ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 8 1629. Facultas concessa Cardinali Strigonien[si] imprimendi versione[m] Sacroru[m] Bibliorum in linguam Hungaricam. Szent Biblia. Az egesz keresztyénségben bé-vött Régi Deák bötüböl Magyarra forditotta a’ Iesus alatt Vitézkedö Társaság-béli Nagy-Szombati Káldi György Pap [Kaldi, Gyorgy (Übers.)]. - Nyomtatta Béchben  :  á Kolóniai Udvarban Formika Máte, 1626. - [4], 800 S., K. 801-818, S. 819-822, K. 823-824, S. 825-1176, [32], 44, [2] S. ; 2°. SBN Dekret:

SO 12. Januar 1612;69 SO 15. Februar 162970

Korrespondenten: (1) Georg Forro SJ ; (2) Kard. Pompeo Arrigoni; (3) Kard. Roberto Bellarmino SJ; (4) Kard. Ferenc Forgách de Ghymes Ferner beiliegend: Relation von Georg Forro SJ mit Verweis auf die Erteilung einer Erlaubnis für eine ungarische Bibelübers. durch Papst Paul V., Bl. 339r, 1 S., 5. Dezember 1628 In den Akten auch erwähnt: Kašić, Bartol: Ritual Rimski istomaccen Slovinski. Rituale Romanum Urbani VIII. Pont. Max. jussu editum Illyrica lingua / po Bartolomeu Kassichiu. - Romae : Typ. S. Congr. de Prop. Fide, 1640. - 450 S. ; 4°. Abes71 ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 9 1629. Acta in impressione Bibliorum in lingua Chaldaica. 1. Biblia sacra Hebraice, Chaldaice, Graece, & Latine, Philippi 2. Reg. Cathol. pietate, et studio ad Sacrosanctae Ecclesiae vsum. - Antuerpiae : excud. Christoph. Plantinus, 1570–1573. - 8 vol. ; 2°. SBN72

Bl. 342r: der Papst betraute Kard. Roberto Bellarmino SJ mit der Weiterleitung der Anweisung an den Generaloberen SJ, vier geeignete Theologen mit der Revision zu beauftragen. Nach dieser Revision sollte die Übers. in Druck gegeben werden. Kard. Ferenc Forgách de Ghymes sollte über diesen Beschluss informiert werden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Dekret SO 12. Januar 1612, Bl. 342r, auf ein Schreiben des Kard. Ferenc Forgách de Ghymes mit der Bitte um Druckerlaubnis für eine ungarische Bibelübers. 70 Bl. 343v: der Papst ordnete an, dass ein Exemplar der Bibelübers. dem SO zugestellt werden sollte. 71 Eine frühere Übers. Kašićs wurde nicht zum Imprimatur zugelassen; auf diese Verweigerung wurde hier verwiesen. Vgl. hierzu ACDF SO CL 1607–1625, Nr. 2. 72 Hg. des Gesamtwerkes (und Bearb. mehrerer Teile) nach SBN: Arias Montano, Benito. 69

ACDF SO CL 1626–1640

92

2. Biblia 1. Hebraica, 2. Samaritana, 3. Caldaica, 4. Graeca, 5. Syriaca, 6. Latina, 7. Arabica, quibus textus originales totius Scripturae Sacrae, quorum pars in editione Complutensi, deinde in Antuerpiensi regiis sumptibus extat, nunc integri, ex manuscriptis toto fere orbe quaesitis exemplaribus, exhibentur. - Lutetiae Parisiorum : excudebat Antonius Vitre, Regis, Reginae regentis, & Cleri Gallicani Typographus, 1629–1647. - 10 vol. ; 2°. SBN Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 357r–358v, 4 S., o.D. (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Dekret:

nicht aufgefunden;73 SO 12. Januar 1623;74 SO 23. März 162375 (zu Nr. 1)

Dekret:

SO 8. Februar 1629;76 SO 19. April 162977 (zu Nr. 2)

Korrespondenten: (1) Nuntius von Madrid; (2) Nuntius von Brüssel; (3) Bf. von Antwerpen; (4) Kard. Roberto Bellarmino SJ; (5) Fortunato Scacchi OSA; (6) Nuntius von Paris; (7) Mons. Nardi ; (8) Andrea de León CCRRMM; (9) Generaloberer CCRRMM; (10) Petrus Lanselius SJ; (11) [Kard. Scipione Cobelluzzi]; (12) [Balthasar Moretus]

Vgl. das Schreiben von Fortunato Scacchi da Fano OSA an Kard. Roberto Bellarmino SJ vom 23. August 1608, Bl. 355r, angebl. in Antwort auf eine Nachfrage des Adressaten, mit der Angabe, dass die Biblia Regia beinahe verboten worden wäre wegen der fehlerhaften chaldäischen Paraphrase und mit der Überlegung, dass für die Zusammensetzung einer neuen Polyglottenbibel die Übers. von Sante Panigni OP zu präferieren sei. 74 Bl. 352v: der Papst ordnete an, den Nuntien von Madrid und Brüssel zu schreiben, nicht zuzulassen, dass die von Andrea de León CCRRMM korrigierte Biblia Regia ohne Rücksprache mit dem Hl. Stuhl in Druck gegeben werde. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Generaloberen CCRRMM, Bl. 346r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 28. Juli 1622, Bl. 355v und ACDF SO Decreta 1622, Bl. 221r; SO 3. November 1622, Bl. 354v. 75 Bl. 352v: Kard. Scipione Cobelluzzi teilte mit, dass das Problem erledigt worden sei. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Brüssel vom 18. Februar 1623, Bl. 349r, mit Verweis auf das vom Bf. von Antwerpen geförderte Vorhaben des Nachfolgers von Plantin, Balthasar Moretus, die Biblia Regia nach Korrektur des Chaldäischen durch Petrus Lanselius SJ erneut zu drucken. 76 Bl. 366v: der Papst deputierte die Kardinäle, [offengelassen], die in dieser Sache das Nötige tun sollten. Gleichzeitig sollte dem Nuntius von Paris geschrieben werden, die Drucklegung zu verhindern, bis die Bücher korrigiert worden sind. Dafür sollte er die Hilfe von Kard. Pierre Bérulle anfordern. Ferner sollten auch die Nuntien von Madrid und Brüssel schriftlich instruiert werden. Jener sollte sich, falls notwendig, an den Generalinq. oder an den König (mit Hilfe des Kard. Gil Carrillo de Albornoz) wenden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Andrea de León CCRRMM vom 1. Oktober 1628, Bl 162r [Sic! Ab Bl. 361r falsche Paginierung]. – Vgl. ferner die Dekrete SO 19. April 1629, Bl. 372v; SO 22. Mai 1629, Bl. 371v. 77 Bl. 372v: der Nuntius von Brüssel sollte Petrus Lanselius SJ mitteilen, dass er sich ohne explizite Anordnung des SO nicht nach Rom begeben dürfe. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Brüssel vom 17. März 1629, Bl. 367r, in Antwort auf das Dekret SO 8. Februar 1629. 73

93

ACDF SO CL 1626–1640

Ferner beiliegend: (1) Gesuch des Generaloberen CCRRMM mit Verweis auf die Korrektur der fehlerhaften chaldäischen Übers. der Hl. Schrift (u.a. zwecks einer Neuausg. der königl. Bibel) von Andrea de León CCRRMM, die approbiert wurde von der Univ. Alcalá, aber nach weiterer Prüfung von der Univ. von Salamanca auf Widerstand stieß; und mit der Bitte, dem Nuntius von Madrid zu beauftragen, die Korrekturarbeiten dem SO zuzustellen, Bl. 346r, 1 S., [28. Juli 1622]; (2) [Als Anlage zu einem Schreiben von Andrea de León CCRRMM an einen unbekannten Andressaten vom 1. Oktober 1628?]: Notarialakte auf Span., verf. von Francisco de La Cuesta, Notar und Rezeptor des Tribunals der Nuntiatur, betr. den „Proceso de la censura [que la] universidad de Alcala ha dado a la obra de la Paraphraxis Chaldea y texto Sijriaco que pretende imprimir el padre Andrea Sez Leon de los clerigos Minores“; und betr. die in diesem Zusammenhang geführte Verhandlungen (mit Angabe der involvierten Theologen), Bl. 363r–364v, 4 S., [1629]; (3) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Brüssel vom 17. März 1629: Gesuch von Petrus Lanselius SJ, vom Verleger Balthasar Moretus vor 7 Jahren mit der Prüfung der vorgenommenen Neuausg. der Biblia Regia beauftragt, mit Verweis auf den fehlerhaften ND der Bibel in Paris und der Bitte, zwecks Vorlegung seiner Arbeiten in diesem Bereich, nach Rom eingeladen zu werden mit Verweis auf die Vorbereitung einer päpstlichen Bibel, Bl. 368r/v, 2 S., [17. März 1629] In den Akten auch erwähnt: (1) ♦ Biblia. Hebraea, Chaldaea, Graeca & Latina nomina virorum, mulierum, populorum, idolorum, vrbium, fluuiorum, montium, caeterorúmque locorum quae in Bibliis leguntur, restituta, cum Latina interpretatione. Locorum descriptio è cosmographis. Index praeterea rerum et sententiarum quae in iisdem Bibliis continentur. His accesserunt schemata tabernaculi Mosaici, & templi Salomonis, quae praeeunte Francisco Vatablo [...] summa arte & fide expressa sunt. [Vatable, François (Hg.)] - Parisiis : ex officina Roberti Stephani typographi regii, 1538–1540. - 4 vol. ; 2°. SBN (2) ♦ Biblia sacra ex Santis Pagnini tralatione, sed ad Hebraicae linguae amussim nouissimè ita recognita, & scholiis illustrata, ut planè noua editio uideri possit. Accessit praeterea Liber interpretationum Hebraicorum, Arabicorum, Graecorumque nominum, quae in sacris literis reperiuntur, ordine alphabetico digestus, eodem authore [Pagnini, Sante (Hg.)]. - Lugduni : apud Hugonem à Porta, 1542. - [6], 267 [i.e. 269], [39] c. ; 2º. SBN (3) ♦ Biblia sacra polyglotta [Lebrixa, Antonio de ; et al. (Hgg.)]. - Alcala : impressa de mandato et sumptibus Francisci Ximenez de Cisneros, 1514–1517. - 6 vol. ; 2°. COPAC (4) ♦ Biblia Sacrosancta Testamenti Veteris [et] Noui, e sacra Hebraeorum lingua Graecorumque fontibus, consultis simul orthodoxis interpr(etib.) relig(iosissime) translat. in serm(onem) Latin(um). Authores omnemque totius op(eris) ration(em) ex subiecta intelliges Praefatione [Jud, Leo  ;  Desiderius Erasmus (Hg.)]. - Tiguri : excudebat Christ. Frosch, 1543. SBB (5) ♦ Lucas, Franciscus: In Sacrosancta// Qvatvor// Iesv Christi// Evangelia// Francisci Lvcae Brvgensis// Ecclesiae Cathedralis Audomaropolitanae// Theologi & Decani// Commentariorvm.// Tomvs Posterior. - Antverpiae : Ex Officina Plantiniana, Apud Ioannem Moretum, 1606. ÖNB78 (6) Lucas, Franciscus: Romanae correctionis, in latinis bibliis editionis Vulgatae, iussu Bd. 2 des Gesamtwerkes: Lucas, Franciscus: In sacrosancta quatuor Iesu Christi euangelia Francisci Lucae Brugensis ecclesiae cathedralis audomaropolitanae theologi & decani commentarius. - Ant­ uerpiae : ex officina Plantiniana: apud Ioannem Moretum, 1606–1616. - 4 vol. ; 2°. SBN. Enth. (S. 1097–1119): Tractatvs// De Chaldaica// S. Scriptvrae// Paraphrasi,// Pars Prior [–Posterior].

78

ACDF SO CL 1626–1640

94

Sixti 5. pontif. max. recognitis, loca insigniora: obseruata & denuò aucta à Francisco Luca Brugensi, [...] Accessit libellus alter, continens alias lectionum varietates, in eisdem bibliis Latinis, [...] eodem obseuatore & collectore. - Antuerpiae : ex officina Plantiniana, apud Balthasarem & Ioannem Moretos, 1618. - 85, [3] S. ; 4º. SBN ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 10 1632. Censura in Librum ins[criptu]m: Sanctificatio S. Ioseph Sponsi Virginis &c. in Vtero asserta &c. Authore R.P.F. Petro Marchant F[ratrum] Min[orum] Recollect[orum] Gandavi 1631. Marchant, Pierre: Sanctificatio// S. Ioseph// Sponsi virginis,// nvtritii Iesv// in vtero, asserta.// Pro R. P. Ioanne Carthagena// Ordinis S. Francisci, olim, in Aca-// demia Salmaticensi Professore, &// in Vrbe de mandato SS.mi// Generali Lectore:// Contra R. D. Clavdii Davsqvii Tornacensis// Canonici Calumnias. / Auctore R. P. F. Petro Marchant,// Prouinciae S. Ioseph in Comitatu Flandriae Or-//dinis Fratrum Minorum Recollectorum// Ministro Provinciali. - Gangavi [Sic!] : Apud Alexandrum Sersanders, 1631. - 54 S. ; 8°. ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 10, Bl. 379r–408r Gutachter: Gutachten:

Nicola Riccardi OP; Ippolito Maria Lanci OP; Ludovico Corbucci da Montone OFMConv; Alessandro Boccabella; Giovanni Tommaso Gastaldi da Alassio OP; Papirio Silvestri; Ilarione Rancati OCist Bl. 375r/v, 2 S., 15. März 163279

Dekret: Bando:

SO 18. März 163280 CIndex 19. März 1633

Weitere Akten des SO: Auflistung der verhandelten Propositionen, Bl. 377r/v, 2 S., [6. März 1632]81 ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 11 1632. Censura quoad ea, quae spectant ad S[anctum] Off[iciu]m Libri P. Castropolai Soc[ietatis] Iesu. 1. ♦ Castro Palao, Ferdinando De: De opere servili [super denudanda confessione ab haereticis]. Das Werk/Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 2. Castro Palao, Fernando de: R.P. Ferdinandi// De// Castro Palao// Legionensis,// Societatis Iesv,// Theologiae Professoris,// & Sanctae Inquisitionis Qualificatoris, & Consultoris// Operis Moralis// De// Virtutibus, & vitiis contrariis,// In uarios Tractatus, & Disputationes Theologicas distributi,// Pars Prima. Continet tractatus de Conscientia, de Peccatis, de Legibus, de Fide,// Spe, & Charitate.// Prodit Nvnc Primvm. - Lvgdvni : Sumptibus Clavdii Landry, 1631 (Cvm Privilegio Regis). BSB Protokoll der Qual.-Sitzung. Bl. 408v/411v und ACDF SO Decreta 1632, Bl. 50r: Der Papst ordnete an, das Werk durch ein Dekret CIndex zu verbieten. 81 Weitere Listen liegen unter Bl. 378r/v und 409r vor. Die Liste diente als Basis für die Verhandlungen in der Qual.-Sitzung. 79 80

95

ACDF SO CL 1626–1640

Ferner wurde verhandelt: 3. ♦ Molfese, Andrea: Promptuarii triplici iuris, diuini, canonici, et ciuilis, seu Summae moralis theologiae, & casuum conscientiae. Pars prima. Authore r. p. d. Andrea Molfesio [...] Habes in hoc volumine, materias principiorum fidei, [...] secundùm dispositionem iuris diuinis, canonici, & ciuilis. - Neapoli : apud Scipionem Bonimum, 1619. - [8], 900, [88] S. ; 2º. SBN82 Gutachter: Gutachten:

[Kard. Desiderio Scaglia OP] nicht aufgefunden [28. November 1630] (zu Nr. 3)

Gutachter: Gutachten:

[Nicola Riccardi OP] nicht aufgefunden [7. Juli 1632] (zu Nr. 1)83

Gutachter:

Nicola Riccardi OP; Vincenzo Maculano da Fiorenzuola OP; Ludovico Corbucci da Montone OFMConv; Francesco da Genova OFMCap; Domenico Campanella OCarm; Terenzio Alciati SJ; Tommaso d’Afflitto CR; Giovanni Celso Millini CCRRMM; Giacomo Accarisi SJ ACDF SO St.St. O-1-a, Nr. 15, Bl. 117r–118r, 3 S., [2.] August 1632 (zu Nr. 2)84

Gutachten: Gutachter: Gutachten:

[Nicola Riccardi OP] nicht aufgefunden [11. August 1632] (zu Nr. 2?)85

Gutachter: Gutachten:

Nicola Riccardi OP; Ippolito Maria Lanci OP; Ludovico Corbucci da Montone OFMConv; Papirio Silvestri; Ilarione Rancati OCist; Giovanni Tommaso Gastaldi da Alassio OP Bl. 415r, 1 S., 15. Oktober 1632 (Nr. 2)86

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1)87

Dekret:

SO 27. Oktober 1632;88 SO 24. Februar 163389 (zu Nr. 2)

Vgl. Molfese, Andrea: Summae moralis theologiae, et casuum conscientiae. Pars secunda, seu Tractatus de contractibus, & vltimis voluntatibus. Authore r. p. d. Andrea Molfesio. Editio posthuma. Nea­poli : apud Lazarum Scorrigium, 1621. - [4], 301, [67] S. ; 2°. SBN. 83 Referat der Inhalt des Werkes. 84 Protokoll der Qual.-Sitzung. Verhandelt wurden zwei dem Werk entnommene Propositionen. 85 Propositionen, die dem Werk entnommen wurden. Das erste Referat des MSP bezog sich auf das gesam­te Werk. 86 Protokoll der Qual.-Sitzung. Gegenstand der Verhandlungen waren zwei weitere dem Werk entnommene Propositionen. 87 Vgl. ferner das Dekret SO 7. Juli 1632, ACDF SO Decreta 1632, Bl. 106v. 88 Bl. 420v und ACDF SO Decreta 1632, Bl. 158v: die Kardinäle ordneten an, den Fall an den Papst weiterzuleiten. Vgl. hierzu den Vermerk, Bl. 420v, zur Übermittlung der Akte durch den Comm. SO [an den Ass. SO/Notar SO?] am 21. Dezember 1632. Der weitere, schwer lesbare Vermerk betrifft das Dekret SO 24. Februar 1633 und wurde wohl nachträglich eingetragen. – Vgl. ferner das Dekret SO 11. August 1632, ACDF SO Decreta 1632, Bl. 124r. 89 [Bl.  420v und] ACDF SO Decreta 1633, Bl.  37r: der Papst approbierte die Qualifikation und die Zensur der dem Werk entnommenen Propositionen und ordnete an, dem Sekr. CIndex eine Nota [mit Anweisungen] für eine Korrektur des Werkes zu besorgen. 82

ACDF SO CL 1626–1640 Dekret:

96

SO 28. November 1630;90 SO 7. Mai 1631;91 nicht aufgefunden92 (zu Nr. 3)

Ferner beiliegend: Abschrift der verhandelten Passagen des Werkes, enthält [Incipit: Punctum Tertium: An Confessarius// sollicitans Foeminam, vel virum ad actus, solum venialiter// inhonestos, denunciandus sit sub gravi culpa]; [Incipit: Punctum 4. An si Poenitenti tribuas in confessione chartam// postea legendam, in qua ad venerem invites// censearis sollicitator in confessione// ac proinde denunciandus, et puniendus]; [P. iii Quid dicendum de religiosorum privilegiis], Bl. 416r–418v, 6 S., [15. Oktober 1632] (zu Nr. 2) ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 12 1633. Acta in impressione facta ab Archiepiscopo Ragusino Testamenti novi traducti in linguam Illyricam. [Hl. Schrift: Kroatische Übers. des Neuen Testaments] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt.93 Gutachter:

Gutachten:

[Kard. Desiderio Scaglia OP]; [Kard. Fabrizio Verospi]; [Kard. Agostino Oreggi]; [Nicola Riccardi OP]; [Orazio Giustiniani Or]; [Ludovico Corbucci da Montone OFMConv]; [Francesco da Genova OFMCap]; [Ilarione Rancati OCist]; [Terenzio Alciati SJ]; [Luke Wadding OFMObs] Bl. 423r/v, 2 S., 13. Juni 163494

ACDF SO Decreta 1630, Bl. 192r: Nach dem Referat über das Werk, das monierte, dass darin die Praxis und der Stil der Inquisition falsch dargestellt werde, ordnete der Papst an, den Autor nach Rom einzubestellen (falls dieser noch lebte) und das Werk von ihm korrigieren zu lassen. Ferner ordnete der Papst an, die Drucklegungen zu suspendieren und die verbreiteten Exemplare einzusammeln. Ferner sollte ein allgemeines Dekret erlassen werden, das die Drucklegung von Werken über die Vorgehensweise der Inquisition bei der Ketzerverfolgung ohne Lizenz des SO verbiete. 91 ACDF SO Decreta 1631, Bl. 81r: den Ordensoberen sollte mitgeteilt werden, dass sie sich um die Korrektur des Werkes bemühen sollten, da es sonst verboten werde. 92 Vgl. den schwer lesbaren Vermerk, Bl. 420v, in dem das Werk in Zusammenhang mit den Verhandlungen zu Nr. 2 erwähnt und möglicherweise verhandelt wurde. 93 An den Vorarbeiten waren mehrere Theologen und Kanonisten beteiligt. Als zentrale Figur der Vorbereitungen wurde Bartol Kašić SJ erwähnt. Vgl. hierzu: Vanghielia, i pistule istomaccene is missala novvoga rimskoga v iesik dubrovacki sa grada, i darxave Dubrovacke. Po Bartolomeu Kassichiu. Romae : ex typographia Bernardini Tani, 1641. - [4], 247, [1] S. ; 4º. SBN. Übers. nach SBN: Kašić, Bartol. 94 Protokoll mit Votum der Congr. Part. zu den zu ergreifenden Maßnahmen. 90

97 Dekret:

ACDF SO CL 1626–1640 SO 23. Juni 1633;95 Congr. Part. 13. Juni 1634;96 nicht aufgefunden97

Korrespondenten: (1) Ebf. von Dubrovnik [Ragusa]; (2) Kard. Ottavio Bandini ; (3) Francesco Ingoli ; (4) Kard. Ludovico Ludovisi; (5) Bf. von Zagreb; (6) Bf. von Senj [Segna]; (7) Bartolomeo Cassio SJ; (8) Kard. Desiderio Scaglia OP; (9) Ebf. von Zadar [Zara]; (10) Bf. von Hvar [Lesina]; (11) Bf. von Nin [Nona]; (12) Bf. von Skradin [Scardona]; (13) Inq. von Zadar [Zara] Weitere Akten des SO: Abschrift der Zirkularschreiben an die Bf. von Senj, Hvar, Nin, Skradin, Zagreb [mit Paraphrase des Dekretes der mit dem Fall betrauten Congr. Part. 13. Juni 1634]; und des Begleitschreibens, mit dem dieses Zirkularschreiben auch an den Ebf. von Zadar und Dubrovnik weitergeleitet wurde; und an den Inq. von Zadar, Bl. 442r–445v, 6 S., [11. November 1634] Ferner beiliegend: (1) Gesuch der Illyrischen Priester an Papst Urban VIII. mit Verweis auf das von der CProp geförderte Unternehmen des Ebf. von Dubrovnik; auf das entsprechende Dekret CProp zwecks Erteilung der Druckerlaubnis; auf die Suspendierung des Verfahrens 1633 durch Gegner des Projektes; und mit der Bitte, gemäß dem Dekret CProp die Druckerlaubnis für die Übers. in lat. Buchstaben zu erteilen, Bl. 424r/v, 2 S., [1. Juli 1642]; (2) Abschrift des im Auftrag des Sekr. CProp in Rom verf. Votums des Ebf. von Bar (Antivari) Pietro Massarechi, Primas von Serbien, dass die Übers. gedr. werden sollte, Bl. 425v, 1 S., 17. März 1633; (3) Gesuch des Bf. von Zagreb an das SO mit Verweis auf das Vorhaben des Ebf. von Dubrovnik eine Bibelübers. in lat. Buchstaben und im Dialekt von Dubrovnik in Druck zu geben und mit der Bitte, den Entscheid in so einer wichtigen Angelegenheit zu suspendieren und anzuordnen, dass erst Informationen von den Bf. der betr. Region eingeholt werden sollten und von den Dominikanern und Franziskanern von Dalmatien, KroatischBosnien und [von der Franziskaner Ordensprovinz] Bosnia-Srebrena, die sich mit der Sprache auskannten. Als Grund wurde angegeben, dass die vorliegende Übers. mehr Schaden als Nutzen bringen würde, wie es bei ähnlichen Übers. für andere Nationen der Fall gewesen ist, Bl. 433r, 1 S., [23. Juni 1633]; (4) Abschrift des Gesuchs des Bf. von Senj an die CProp, weitergeleitet an Kard. Desiderio Scaglia OP, den Entscheid zu der Bl. 456v und ACDF SO Decreta 1633, Bl. 107r: der Papst ordnete an, die [Drucklegung der] Übers. der Hl. Schrift aus dem Kroatischen zu suspendieren, bis vom SO ein anderer Beschluss gefasst wurde. Dieser Beschluss wurde dem Sekr. CProp durch den Notar des SO mitgeteilt. – Zur Vorgeschichte des Verfahrens vgl. die dem Fasz. beigelegten Abschriften der Korrespondenz des Sekr. CProp Francesco Ingoli mit dem damaligen Ebf. von Dubrovnik, Bl. 425r–427r, 6 S., 1629–1631. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Bf. von Zagreb, Bl. 433r. 96 Bl. 435r: Die Kardinäle der Congr. Part. Desiderio Scaglia OP, Fabrizio Verospi und Agostino Oreggi entschie­den, dass, sofern der Papst zustimmte, erstens die bereits durchgeführte Übers. eingesammelt werden sollte; zweitens, dass den Bf. und dem Inq. von Zadar ein Rundschreiben mit der Anordnung geschickt werden sollte, umgehend die dort verbreitete ketzerische Übers. auf Kroatisch oder in anderen Sprachen einzusammeln und zu verbrennen und die Laien zu unterrichten, die Indexregeln einzuhalten. Drittens sollten die Bf. ermahnt werden, die Lateinkenntnisse ihrer Priesteramtskandidaten zu verbessern, damit die angebliche Notwendigkeit des Kroatischen [in der Liturgie sowie in der Hl. Schrift] sich erübrige. Viertens sollten diejenigen, die auf Kosten des Hl. Stuhls in Loreto oder anderswo ausgebildet wurden, als Modell dienen, um auch andere zum Studium des Lateins zu bewegen. Fünftens sollten sie den Katechismusunterricht pflegen. Zum Schluss urteilten die Kardinäle, dass ein ND nicht notwendig bzw. opportun sei. 97 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch der kroatischen Priester und des kroatischen Pönitentiars an Papst Urban VIII., Bl. 424r. – Vgl. ferner das Dekret SO 1. Juli 1642, Bl. 431v. 95

ACDF SO CL 1626–1640

98

Übers. zu suspendieren zwecks Einholung weiterer Informationen, Bl. 436r, 1 S., [ca. 1633–1634]; „Del Testamento Nuovo in lingua Illyrica se si deue stampare. Parere del secretario Ingoli [der CProp], Bl. 437r/v, 2 S., [ca. 1633–1634]; Gesuch von Bartolomeo Cassio SJ an Kard. Desiderio Scaglia OP mit Verweis auf seine Beteiligung, im Auftrag des ehemaligen Ebf. von Dubrovnik die unterschiedlichen Übers. in Manuskriptform und in Druckform zwecks Herstellung einer neuen, einheitlichen, fehlerlosen Übers. zu überprüfen; mit Verweis auf die langen Revisionsarbeiten unter Beteiligung der CProp und Genehmigung des SO und mit der Bitte um Erteilung der Druckerlaubnis im Einklang mit dem Entscheid der CProp, Bl. 438r/v, 2 S., [ca. 1633–1634]; als Anlage: „ex Annalibus Card. Baronii Anno Christi 880 Joannis Papae 8i. Anno octauo Indict. xiiia.“, Bl. 439r, 1 S., [ca. 1633–1634]; „Considerationi di Monsignor Arcivescovo di Ragusa intorno all’articolo se si debba stampar il nuovo testamento traslato dalla Volgata nell’idioma illyrico, con quanto ha fatto per far la traslatione conforme all’ordine della Sacra Congregatione de Propaganda Fide, al Santo Officio. Da metter coll’altre scritture in questa materia“, Bl. 441r/v, 2 S., [ca. 1633–1634]; (5) Biblia,// Tv Ie, Vse Sve// Tu Pismu, Stargia,// inu Noviga Testamenta, Slo-//venski, tolmazhena, skusi// Ivria Dalmatina.// Bibel, das ist, die gan-//tze heilige Schrift, Windisch. - Gedruckt in der Churfürstlichen Sachsischen Stadt Wittemberg : durch Hans Kraffts Erben, 1584. (gedr. Titelbl.). ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 12, Bl. 429r98 ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 13 1634. Censura in Propositiones extractas ex Libro P. Ioann[is] Bapt[istae] Villelae, seu Ioan[nis] Bapt[istae] Pozae, cui titul[us] est: De adjuuandis, et confortandis Agonizantibus, Hispano, et nuper italico idiomate impresso. 1. Giovanni Battista [Poza, Juan Bautista]: Prattica// Per Aivtare// A Ben Morire// Anco per quelli, che solo sanno// leggere,// E Per Imparare// A Ben Vivere// Da quello che occorre, e si deue fare// nel tempo della morte. / Composta// Dal P. Gio. Battista de Vilela// della Compagnia di Gesv. - In Roma : Per il Corbelletti, 1631 (Con licenza d’ Superiori). - [12], 282, [6] S. ; 12°. BNCF99 Ferner wurde verhandelt: 2. ♦ Roales, Francisco: Manifestvm Magistri Francisci Roales. Hoc est manifestatio & Satisfactio in luce totius Ecclesiae Sanctae Dei, & Vniuersae Reipublicae pro asserta iustitia edictorum, & sententiae Sacrae Congregationis Eminentissimorum Cardinalium in censura librorum, qua Io. Baptistae Poza è Societate Iesu opera omnia, & quaelibet in fauorem eius scripta damnantur. - Mediolani : Ex Ambrosiani Collegii Typographia, 1633. - 8 Sp. ; 2°. GVK100 Übers. nach WorldCat: Dalmatin, Jurii. Vgl. Poza, Juan Bautista: Practica de ayvdar a morir: para q[ue] qualquiera que supiere leer pueda ayudar y co[n]solar a los enfermos / por el P. Iuan Baptista Poza [...]; ma[n]dada imprimir por los regidores del santo Hospital Real y General de N. S. de Gracia de la imperial ciudad de Zaragoza. [Zaragoza] : [S.n.], [1631]. - [54], 153, [15] S. ; 8º. CCUC. Das Werk war bereits ersch.: Poza, Juan Bautista: Pratica de ayvdar a morir. - Madrid : [S.n.], 1619. - 16°. Sommervogel. 100 Die verhandelte Ausg. wurde wohl separat veröffentlicht; die ermittelte Ausg. ist enthalten in: Xantes, Mariales: Bibliotheca Interpretvm Ad Vniuersam summam Theologiae Diu. Thomae Aquinatis Ecclesiae Doctoris: Hoc Est Solers examen vniuersorum, quae à Scriptoribus quibuscunq[ue] tum 98 99

99 Gutachter:

Gutachten: Gutachter:

ACDF SO CL 1626–1640 [Niccolò Ridolfi OP]; [Alessandro Boccabella]; [Nicola Riccardi OP]; [Vincenzo Maculano da Fiorenzuola OP]; [Ludovico Corbucci da Montone OFMConv]; [Francesco da Genova OFMCap]; [Domenico Campanella OCarm]; [Luke Wadding OFMObs]; [Terenzio Alciati SJ]; [Tommaso d’Afflitto CR]; [Francesco Tontoli CRS]; [Vincenzo Candido OP]; [Giacomo Accarisi SJ]; [Giovanni Tommaso Gastaldi da Alassio OP] Bl. 467r/v und 472r, 3 S., 10. September 1633 (zu Nr. 1)

Gutachten:

[Giovanni Tommaso Gastaldi da Alassio OP]; [Giacomo Accarisi SJ]; [Vincenzo Candido OP]; [Papirio Silvestri]; [Tommaso d’Afflitto CR]; [Luke Wadding OFMObs]; [Terenzio Alciati SJ]; [Ilarione Rancati OCist]; [Domenico Campanella OCarm]; [Ippolito Monti OSA]; [Francesco da Genova OFMCap]; [Ludovico Corbucci da Montone OFMConv]; [Vincenzo Maculano da Fiorenzuola OP]; [Nicola Riccardi OP]; [Niccolò Ridolfi OP] Bl. 468r–470r, 5 S., 24. September 1633 (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Tommaso Gastaldi da Alassio OP?] nicht aufgefunden [26. Oktober 1633?] (zu Nr. 2)]

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 481r/v und 486r, 3 S., [21. Juni 1634] (zu Nr. 1)101

Dekret: Bando:

SO 21. Juni 1634;102 [SO] 22. Juni 1634103 (zu Nr. 1) CIndex 23. August 1634

antiquis, tum recentibus ad Scholasticam Theologiam hactenus euulgatam sunt [...] / Avctore P. M. Xantes Mariales Sacri Ordinis Pr[a]edicatorum. Tomvs Qvartvs. - Venetiis : Sumptibus Combi, & La Noù, 1660. - [6] Bl., 8, 460 S., 8 Sp., [2] Bl., 120 S. ; 2°. GVK. Bd. 4 des Gesamtwerkes Mariales, Xantes: Bibliotheca Interpretvm Ad Vniuersam summam Theologiae Diu. Thomae Aquinatis Ecclesiae Doctoris : Hoc Est Solers examen vniuersorum, quae à Scriptoribus quibuscunq[ue] tum antiquis, tum recentibus ad Scholasticam Theologiam hactenus euulgatam sunt [...] / Avctore P. M. Xantes Ma­ riales Sacri Ordinis Predicatorum [...]. Nouerit Mundus, opus istud & Vetus, & Nouum iure appellari posse: Vetus: quia editum fuit anno 1638. Nouum verò, quia ob varios tum Auctoris tum typographi accidentarios casus opus euulgari non potuit, nisi anno currente 1660. Vnde quidquid antea nusquam visum est verè nouum dici potest. - Venetiis : Sumptibus Combi, & La Noù, 1660. - 4 vol. GVK. 101 Gemeinsames Votum durch Zusammenfassung der Ergebnisse der beiden Qual.-Sitzungen. 102 Bl. 486v und ACDF SO Decreta 1634, Bl. 109r: die Kardinäle ordneten an, das Werk zu verbieten [Bl. 486v: und den Revisor zu ermahnen]. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Gutachten, Bl. 481r, auf die Weiterleitung des Werkes von der CIndex an das SO zwecks Qualifizie­ rung der theol. Propositionen. Die im Fasz. dokumentierten Qual.-Sitzungen wurden wohl in diesem Zusammenhang veranstaltet. Vgl. ferner die Einleitung und den Verlauf des Verfahrens zu Nr. 2. – Vgl. ferner die Dekrete SO 26. Oktober 1633, ACDF SO Decreta 1633, Bl. 182v; SO 10. November 1633, ACDF SO Decreta 1633, Bl. 193v; SO 19. Dezember 1633, ACDF SO Decreta 1633, Bl. 213r; SO 22. Dezember 1633, ACDF SO Decreta 1633, Bl. 215v; SO 28. Dezember 1633, ACDF SO Decreta 1634, Bl. 2v. – Abgesehen von mehreren Einzelverboten war Poza auch bereits von einem Opera OmniaVerbot der CIndex getroffen worden: vgl. Bando CIndex 9. September 1632. 103 Bl. 486v und ACDF SO Decreta 1634, Bl. 111r: der Papst ordnete an, das Werk zu verbieten und den Revisor streng zu ermahnen.

ACDF SO CL 1626–1640 Dekret:

100

SO 1. Dezember 1633;104 SO 17. Januar 1634105 (zu Nr. 2)

Korrespondenten: (1) [Vikar der Inquisition von Genua]; (2) [Inq. von Mailand]; (3) [Inq. von Bologna] Weitere Akten des SO: Auflistung der Voten der Kard. Desiderio Scaglia OP; Antonio Barberini senior OFMCap; Berlingerio Gessi; Fabrizio Verospi, Agostino Oreggi, Francesco Barberini, Marzio Ginetti, Bl. 476v, 1 S., 21. Juni 1634 Ferner beiliegend: Abschrift der den hier verhandelten Propositionen entsprechenden Ausschnitte aus der ital. Übers. des Werkes, mit modernem Verz. der Seiten (mit Bleistift), Bl. 482r–484v, 6 S., o.D. ACDF SO CL 1626–1640, [Nr. 13bis] [Censura in quendam librum, cuius titulus non ponitur, regularibus injuriosum = Decretum S. Congregationis sub die 8 Novembris 1634 statuens quod liber anonymus prohibeatur]106 1. Camus, Jean-Pierre : Petronille. Accident pitoyable de nos iours, cause d’vne uocation religieuse. Par monseigneur l’evesque de Belley. - A Lyon : par Iacques Gaudion, rue Merciere, aupres du puits S. Antoine, 1626. - [28], 484 S. ; 8º. SBN Ferner wurden verhandelt: 2. Camus, Jean-Pierre: A// Discovrs// Hapned.// Betwene An Hermite// called Nicephorus & a yong louer// called Tristan, who for that his// Mistresse Petronialla entred into// Religion would faine become an// Hermite.// All faithfullie drauven out of the Hi-//stori of Petronilla, composed in French// by the Right Reuerend Father in God// Iohn Peter Camvs Bishop// of Belley.// And Translated into English by P. S. P.// Printed with Permission. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 1630. EEBO107 ACDF SO Decreta 1633, Bl. 204r: Nach Kenntnisnahme des Schreibens des Inq. von Mailand vom 19. November 1633 ordnete der Papst an, dem Inq. von Mailand zu schreiben, dass er die übrig geblie­ benen Exemplare des Werkes einsammeln solle. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1633, Bl. 96r, auf ein Schreiben des Vikars der Inquisition von Genua vom 7. Mai 1633 und [paral­lel] auf ein Schreiben des Inq. von Mailand mit Übermittlung einer Bitte von Francisco Roales, der die Reise nach Rom angetreten hatte, um gehört zu werden. – Vgl. ferner die Dekrete SO 9. Juni 1633, ACDF SO Decreta 1633, Bl. 96r; SO 26. Oktober 1633, ACDF SO Decreta 1633, Bl. 182v; SO 10. November 1633, ACDF SO Decreta 1633, Bl. 193v; SO 19. Dezember 1633, ACDF SO Decreta 1633, Bl. 213r; SO 22. Dezember 1633, ACDF SO Decreta 1633, Bl. 215v; 28. Dezember 1633, ACDF SO Decreta 1634, Bl. 2v. 105 ACDF SO Decreta 1634, Bl. 17r: dem Inq. sollte geschrieben werden, dass er mit dem Verbot der Weiterverbreitung des Werkes richtig gehandelt habe. Der Inq. von Bologna sollte das Werk ohne gericht­liches Verfahren einsammeln und darauf achten, dass keine weiteren Exemplare verbreitet werden. Zu diesem Zweck sollte er sich mit seinem Amtskollegen in Mailand in Verbindung setzen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1634, Bl. 17r, auf ein Schreiben des Inq. von Mailand vom 14. Januar 1634 mit der Angabe, dass der Inq. Francisco Roales die weitere Verbreitung seines Werkes gerichtlich verboten habe. Ferner verwies er auf die Verbeitung des Werkes in Bologna. – Vgl. ferner das Dekret SO 8. Februar 1634, Bl. 30v. 106 Ergänzt nach Fasz.-Aufschrift. Keine Angabe in der Rubricella. Der Fasz. wurde in ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 13 unmittelbar nach dem Titelbl. eingefügt. 107 Übers. des Werkes Nr. 1. Erscheinungsort und Verl. nach COPAC: Paris : J. Blageart. 104

101

ACDF SO CL 1626–1640

3. [Zensur des Ebf. von Dublin und weiterer Vertreter der irischen Kirche gegen: Camus, Jean-Pierre, A discovrs Hapned. Betwene an Hermite called Nicephorus & a yong louer called Tristan, who for that his Mistresse Petronialla entred into Religion would faine become an Hermite.] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Gutachter:

Niccolò Ridolfi OP; Nicola Riccardi OP; Vincenzo Maculano da Fiorenzuola OP; Ilarione Rancati OCist; Ludovico Corbucci da Montone OFMConv; Ippolito Monti OSA; Domenico Campanella OCarm; Luke Wadding OFMObs; Tommaso d’Afflitto CR; Francesco Tontoli CRS; Papirio Silvestri; Giacomo Accarisi SJ; Giovanni Battista Seghezzi (da Martinengo) OP108 Bl. 460r/v, 2 S., 23. September 1634 (zu Nr. 1)109

Gutachten: Gutachter:

Gutachten: Dekret:

Alessandro Boccabella; Nicola Riccardi OP; Vincenzo Maculano da Fiorenzuola OP; Ludovico Corbucci da Montone OFMConv; Ippolito Monti OSA; Domenico Campanella OCarm; Luke Wadding OFMObs; Tommaso d’Afflito CR; Giacomo Accarisi SJ; Giovanni Battista Seghezzi (da Martinengo) OP110 Bl. 460r/v, 2 S., 17. Oktober 1634 (zu Nr. 1)111

Bando:

SO 17. März 1632;112 SO 31. März 1632;113 SO 8. November 1634114 (zu Nr. 1) nicht aufgefunden

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2–3)115

Die Identifizierung des in der Quelle nur unter der Amtsbezeichnung angegebenen Socius des Commisarius des SO ist unsicher. Die Amtszeit des hier vermuteten Seghezzi als Socius endete ofiziell am 31. August 1634 mit seiner Ernennung zum Inquisitor von Cremona. Nachfolger wurde am 27. September 1634 Giovanni Vincenzo Valenza OP, der wiederum nur wenige Wochen später, am 16. Oktober 1634, zum Inquisitor von Pavia ernannt wurde. 109 Protokoll der Qual.-Sitzung. 110 Die Identifizierung des in der Quelle nur unter der Amtsbezeichnung angegebenen Socius des Commisarius des SO ist unsicher (s.o.). 111 Protokoll der Qual.-Sitzung. 112 ACDF SO Decreta 1632, Bl. 48v: das Werk sollte durch die CIndex verboten werden; ferner sollten vor Ort die bereits zirkulierenden Exemplare eingesammelt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1632, Bl. 48v, auf ein Gesuch des Generalprok. OFMCap. 113 ACDF SO Decreta 1632, Bl. 55v: der Nuntius von Paris sollte mit Hilfe des Autors die veröffentlich­ ten Exemplare einsammeln und den Autor ermahnen, auf den Druck, die Zusammenstellung und die Verbreitung von diesen und anderen, ähnlichen Werken zu verzichten. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1632, Bl. 55v, auf ein Gesuch des Generalprok. OFMCap. – Vgl. ferner das Dekret SO 25. Juli 1632, ACDF SO Decreta 1632, Bl. 108v. 114 Bl. 465v und ACDF SO Decreta 1634, Bl. 188v: das Werk sollte verboten und die anderen Werke des Autors sollten geprüft werden. 115 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1632, Bl. 27r, auf ein Gesuch des Ebf. von Dublin und weiterer Vertreter der irischen Kirche um Erteilung der Druckerlaubnis für eine öffentliche Zensur des Werkes Nr. 2 und der darin enthaltenen Propositionen. – Vgl. ferner das Dekret SO 5. Februar 1632, Bl. 27r. 108

ACDF SO CL 1626–1640

102

Korrespondenten: (1) [Generalprok. OFMCap]; (2) [Nuntius von Paris]; (3) [Ebf. von Dublin]; (4) [Nuntius von Brüssel] Weitere Akten des SO: Abschrift (mit ital. Übers.) der in den Verhandlungen traktierten Behauptungen des Autors, Bl. 462r–463v, 4 S., [23. September 1634]116 ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 14 1634. Decret[um] S[acrae] Cong[regatio]nis sub die 7. Decembr[is] 1634. Statuens, quod Bisaccionus deleat a libro suo ins[cript]o: Continuazione del Commentario delle Guerre successe in Alemagna del Conte Majolino Bisaccioni &c. elogia hereticoru[m], et abstineat ab illis in scribendo. 1. ♦ Bisaccioni, Maiolino: Continuatione del Commentario delle guerre successe in Alemagna, dalla dieta di Hailbruna, fatta di Marzo 1633. fino all’assedio di Costanza; et altre cose piu notabili successe nella Francia, Spagna, Fiandra, Italia, & altri luoghi. / Descritto dal sig. conte Maiolino Bisaccioni. - In Venetia : Appresso Andrea Baba [...], 1634. - [8], 64, 10, [2] S. ; 4°. SBN117 ♦ Bisaccioni, Maiolino: Seconda continuatione del Commentario delle guerre successe in Alemagna, e fatti più notabili dell’Europa dall’assedio di Costanza 1633. alla Dieta di Francoforte 1634. memorabile per la morte di Alberto di Valstain duca di Fridlandia, & altri accidenti. Scritta dal sig. conte Maiolino Bisaccioni. - In Venetia : appresso Andrea Baba [...], 1634. - [8], 119, [1] S. ; 4°. SBN118 2. ♦ Bisaccioni, Maiolino: Terza continuatione del Commentario delle guerre successe in Alemagna, e’ fatti più notabili dell’Europa dalla Dieta di Francoforte 1634. per tutto il rimanente dell’anno. Memorabile per l’impresa di Ratisbona, giornata di Nordlinga, & altri notabili accidenti. Scritta dal sig. conte Maiolino Bisaccioni. - In Venetia : appresso Andrea Baba, 1637. - [14], 223, [1] S. ; 4°. SBN119

Die hier vorliegenden Abschnitte bildeten die Grundlage für die Verhandlungen am 23. September und 17. Oktober 1634. 117 Forts. von: Bisaccioni, Maiolino: Commentario delle guerre successe in Alemagna [...]. In Venetia : [Andrea Muschio] : appresso Andrea Baba [...], 1633. - [4], 79, [1] S. ; 4º. SBN (Nr. 3). Das Werk wurde neu gedruckt: Bisaccioni, Maiolino: Del commentario parte seconda, che contiene le guerre successe in Alemagna, dalla dieta di Hailbruna, fatta di marzo 1633. fino all’assedio di Costanza; et altri fatti più notabili della Francia, Spagna, Fiandra, Italia, & altri luoghi. Descritta dal sig. Conte Maiolino Bisaccioni. In questa seconda impressione corretta, & espurgata. - In Venetia : appresso Andrea Baba, 1638. - [4], 62, [2] S. SBN. Bd. 2. des Gesamtwerkes: Bisaccioni, Maiolino: Commentario delle guerre successe in Alemagna [...] Di nuouo ristampato, corretto, & aggiontoui li successi più notabili della Francia, Fiandra, & Italia. - In Venetia : appresso Andrea Baba, 1634–1638. - 4 vol. ; 4º. SBN. 118 Forts. von: Bisaccioni, Maiolino: Continuatione del Commentario delle guerre successe in Alemagna, [...]. - In Venetia : Appresso Andrea Baba, [...], 1634. - [8], 64, 10, [2] S. ; 4°. SBN (Nr.1). 119 Forts. von: Bisaccioni, Maiolino: Seconda continuatione del Commentario [...]. - In Venetia : appresso Andrea Baba, [...], 1634. - [8], 119, [1] S. ; 4°. SBN (Nr.1). Ein ND wurde nicht ermittelt. Bd. 3 des Gesamtwerkes: Bisaccioni, Maiolino: Commentario delle guerre successe in Alemagna [...] Di nuouo ristampato, corretto, & aggiontoui li successi più notabili della Francia, Fiandra, & Italia. - In Venetia : appresso Andrea Baba, 1634–1638. - 4 vol. ; 4º. SBN. 116

103

ACDF SO CL 1626–1640

Ferner wurden verhandelt: 3. Bisaccioni, Maiolino: Commentario delle guerre successe in Alemagna dal tempo, che il rè Gustauo Adolfo di Suetia, si leuò da Norimberga; doue s’intende la sua morte, e quello è seguito doppo, sino alla Dieta di Hailbrun, fatta di marzo 1633. Aggiontoui alcune cose più notabili della Francia, Fiandra, & Italia. Composto dal sig. conte M. Bisaccione. - In Venetia : [Andrea Muschio]: appresso Andrea Baba [...], 1633. - [4], 79, [1] S. ; 4º. SBN120 4. Spanheim, Friedrich: Il// Soldato// Svezzese.// Historia// Della Guerra trà Ferdinando II.// Imperatore,// E Gustauo Adolfo Rè di Suetia.// All’illustriss. & Eccell. Sig.// Gasparo Thvillerio// Consigliere di Stato del Rè Christianissimo,// Et Svo Ambasciatore Ordinario// Apresso la Serenissima Republica di Venetia.// Tradotto dal Francese da// Pompeo Bellanda Il Vecchio.// Con Tauola copiosissima delle cose notabili (Licenza de superiori, e Priuilegio). - In Venetia : Presso Giacomo Scaglia, 1634. BSB121 Gutachter: Gutachten:

[Nicola Riccardi OP?] nicht aufgefunden [4. Januar 1634?] (zu Nr. 3)

Gutachter: Gutachten:

[Nicola Riccardi OP] nicht aufgefunden[18. Juli 1634] (zu Nr. 1 und Nr. 4)

Gutachter: Gutachten:

[Agostino Cermelli OP?] nicht aufgefunden [12. November 1637?] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [3. August 1638?] (zu Nr. 1 oder Nr. 2)

Dekret:

CIndex 7. Dezember 1634;122 nicht aufgefunden123 (zu Nr. 1)

Dekret:

SO 12. Februar 1637;124 nicht aufgefunden125 (zu Nr. 2)

Das Werk wurde neu gedruckt: Bisaccioni, Maiolino: Commentario//Delle Gverre// Svccesse in Alemagna.// [...] Di nuouo ristampato, corretto, è aggiontesi li sucessi più// notabili della Francia, Fiandre, & Italia. - In Venetia : Apresso Andrea Baba, 1636 (Con licenza de’ Superiori, e Priuilegio). EROMM. Bd. 1 des Gesamtwerkes: Bisaccioni, Maiolino: Commentario delle guerre successe in Alemagna [...] Di nuouo ristampato, corretto, & aggiontoui li successi più notabili della Francia, Fiandra, & Italia. - In Venetia : appresso Andrea Baba, 1634–1638. - 4 vol. ; 4º. SBN. 121 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: 435 S. ; 4°. 122 Bl. 489r: Bisaccioni sollte die Lobreden auf den Ketzer entfernen und sich beim Verfassen seiner Werke zurückhalten. – Vgl. ferner das Dekret [CIndex] 18. Juli 1634, Bl. 489r. – Einer der beiden Bde. wurde verboten: vgl. Bando CIndex 23. August 1634. Aus dem korrigierten ND des 2. Bandes (und aus dem fehlenden ND des 3. Bandes) lässt sich vermuten, dass Bd. 2 vom Verbot getroffen worden war. 123 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. evtl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1638, Bl. 125r, auf ein Gesuch von Maiolino Bissacioni um Korrekturanweisungen. – Vgl. evtl. ferner das Dekret SO 3. August 1638, ACDF SO Decreta 1638, Bl. 125r. 124 ACDF SO Decreta 1637, Bl. 32v: der Papst ordnete an, den Inq. von Vicenza schriftlich aufzufordern, die Drucklegung des Werkes ohne Erwähnung eines Verbotes der CIndex außergerichtlich [zu suspendieren]. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1637, Bl. 32v, auf ein Schreiben des Inq. von Vicenza vom 12. Januar 1637 mit Verweis auf die Drucklegung des Werkes trotz des Verbotes [eines Bandes] des Werkes durch die CIndex. – Vgl. ferner das Dekret SO 12. November 1637, ACDF SO Decreta 1637, Bl. 170v. 125 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. evtl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1638, Bl. 125r, auf ein Gesuch von Maiolino Bissacioni um Korrekturanweisungen. – Vgl. evtl. ferner das Dekret SO 3. August 1638, ACDF SO Decreta 1638, Bl. 125r. 120

ACDF SO CL 1626–1640 Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)126

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1–3)127

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 4)128

104

Korrespondenten: (1) [Inq. von Vicenza]; (2) [Inq. von Venedig]; (3) [Maiolino Bisaccioni] Ferner beiliegend: Abschrift der Dekrete CIndex 18. Juli 1634 und CIndex 7. Dezember 1634, Bl. 489r, 1 S., [12. November 1637] ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 15 1636. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Maria Concetta Poema dell’Ab[bate] Gio[vanni] Carlo Coppola. Coppola, Giovanni Carlo: Maria Concetta// Poema / Dell’Abb: Gio: Carlo Coppola. - In Fiorenza : Nella Stamperia del Nesti, 1635 (Con lic: de’Sup:). - [2], 200 S. ; 4°. BAV Gutachter:

Gutachten:

[Alessandro Boccabella]; [Antonio Tornielli]; [Orazio Giustiniani Or]; [Ippolito Monti OSA]; [Domenico Campanella OCarm]; [Tommaso d’Afflitto CR]; [Francesco Tontoli CRS]; [Giacomo Accarisi SJ] Bl. 493r–498r, 11 S., 3. Februar 1636129

Dekret: Bando:

SO 21. Februar 1636130 CIndex 9. Mai 1636

ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 16 1636. Censura in Libr[um] P. Thomae Campanellae edit[um] Parisiis 1636., et ins[criptu]m: Cento Thomisticus de Praedestinatione, electione, Reprobatione et auxiliis divinae gratiae. Campanella, Tommaso: Ad// Praeceptorem Scholasticorvm// F. Thomae// Campanellae// Ordinis Praed.// De Praedestinatione,// Electione, Reprobatione// & Auxiliis diuinae gratiae Cento// Thomisticus.// In quo pax Reip. cum Deo, & conscientiarum cum utrisque, per// Doctorem Angelicum uendicatum.// Nuncius ad Caluini & Lutheri Asseclas, quòd D. Thomas// non erat cum eis. - Parisiis : Apud Vgl. ferner das Dekret SO 4. Januar 1634, ACDF SO Decreta 1634, Bl. 9r. Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1637, Bl. 158r, auf ein Schreiben des Inq. von Venedig vom 3. Oktober 1637 mit Übersendung der Korrekturen für mehrere Werke. – Vgl. ferner das Dekret SO 15. Oktober 1637, ACDF SO Decreta 1637, Bl. 158r. 128 Vgl. ferner das Dekret [CIndex] 18. Juli 1634, Bl. 489r. – Das Werk wurde verboten: vgl. Bando CIndex 23. August 1634. 129 Protokoll der Qual.-Sitzung. 130 Bl. 498v und ACDF SO Decreta 1636, Bl. 36r: der Papst ordnete an, das Werk zu verbieten. Kard. Desiderio Scaglia OP sollte den Autor streng ermahnen. – Zu späteren Ausg., vgl. ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 15. 126 127

105

ACDF SO CL 1626–1640

Tvssanvm Dv Bray [...], 1636 (Cvm Privilegio Regis). - [1] Bl., [7], 280 S., 4°. BSB131 Gutachter: Gutachten:

[Juan González de León OP] nicht aufgefunden [12. November 1636]132

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 501r–508r, 15 S., [20. November 1636]133

Dekret: Bando:

SO 20. November 1636134 nicht aufgefunden

ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 17 1637. Censura in Libr[um], cui titul[us]: Gesù, Maria, Gioseffo, Norma, e istruzione p[er] formare la nuova, e fruttuosa Milizia combattente de Fedeli Soldati di S. Gioseffo p[er] superare i com[m]uni nemici, e il punto della Morte con Vittoria, e Acquisto del Paradiso &c. Anonym: Giesv, Maria, Gioseffo// Norma, e Istrvttione// per formar la Nuova// Militia de Fedeli Soldati// di S. Gioseffo// Suoi deuoti perseueranti// per superare i Communi Nemici,// e il punto della Morte// Con Vittoria,// E Acqvisto Del Paradiso.// Notata in simplicità di parole per zelo, e// aiuto de’ Moribondi. - In Parma : appresso Seth, & Erasmo Viotti, 1635 (Con Licenza de’ Superiori). - [1] Bl., 22 S., [1] Bl., 9 S., [3] Bl. ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 17, Bl. 511r–536v135 Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Bargagnati da Fabriano OP] Bl. 537r, 1 S., [20. Mai 1637]

Dekret: Bando:

SO 20. Mai 1637136 nicht aufgefunden

Mit eigenem Titelbl. enthalten in: Campanella, Tommaso: Lvdovico// Ivsto XIII. Regi// Christianissimo.// Ad// Christianae Rei Patrocinivm. / Dedicat Fr. Thomas Campanella, Ordin.// Praedicat. tres hosce libellos, videlicet:// Atheismus Triumphatus, seu Contra Antichristianismum, &// De Gentilismo non retinendo.// De Praedestinatione & Reprobatione & auxiliis diuinae gratiae Cento// Thomisticus. Parisiis : Apud Tvssanvm Dvbray [...], 1636. BSB. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [24], 273 [i.e. 271], [1], [4], 63, [9], 65–344 [i.e. 342], [2] S. ; 4º. 132 Auflistung der dem Werk entnommenen Propositionen. 133 U.d.T. „Propositiones censurabiles ex centone Thomistico / de praedestinatione, electione reprobatione et / auxiliis divine gratiae Thomae Campanellae typis / mandato Parisiis apud Turanum du Braij / via jacobea subspecis maturis anno 1636”. 134 Bl. 508v und ACDF SO Decreta 1636, Bl. 185v: der Papst ordnete an, das Werk zu verbieten. – Vgl. ferner das Dekret SO 12. November 1636, ACDF SO Decreta 1636, Bl. 180v. – Der Autor war bereits von einem Opera Omnia-Verbot getroffen worden: vgl. Edikt MSP 7. August 1603 (Datum des Affixums). 135 Mit hs. Ergänzungen des Titels: [...] Per Formar la Nuova// „E Frvtvosa“ Militia „Combattente“ de Fedeli Soldati [...]. Das dem Fasz. beiliegende Werk wurde teilw. handschriftlich überliefert. 136 Bl.  535v und ACDF SO Decreta 1637, Bl.  83r: das Werk sollte verboten, die Exemplare (sofern möglich) eingesammelt werden. – Vgl. ferner das Dekret SO 29. April 1637, Bl. 535v und ACDF SO Decreta 1637, Bl. 73v.

131

ACDF SO CL 1626–1640

106

ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 18 1637. Decretu[m] S. Cong[regatio]nis sub die 25. Septembr[is] 1637. Statuens in Thesibus quaru[m] Titulus: Laurus in igne serpens &c. propugnatis die 7. Septembr[is] 1636 in Conventu F[ratrum] Praedicat[orim] Lublini restituantur &c. nihilq[ue] extare Catholiae Fidei contrarium. Polewicz, Jan Chryzostom (Praes.) ; Nowakowic, Petr (Resp.): Lavrvs// In Igne Strepens,// Sive// Conclvsiones Theologicae// Primùm in solemnissimis Regni Poloniae Co-//mitiis Tribunalitiis Lublini a disputātium// ardore Anno Domini, 1636. die 7. Se-// ptembris defensae, de nouis incendiis// a fratre Petro Nowakowic, S. TH. Studente eripiuntur.// Et per// R. P. F. Ioannem Chrysostomvm// Polewic, S. T. Baccalaureum in Conuen. Lubli.// Primum S. TH. Professorem, pristinae integritati// Lublini in Conuentu Ordinis Praedicatorum gloriâ// Sanctissimae Crucis conspicuo anno domini,-// 1637. Mense Die Hora.// Restituuntur & solidantur. - Lvblini : Viduae Pauli Conradi, [1637]. - [1] Bl., [50] S. ; 4°. ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 18, Bl. 542r–566v Gutachter: Gutachten:

[Nicola Riccardi OP?] nicht aufgefunden [29. Juli 1637?]

Gutachter: Gutachten:

[Vincenzo Maculano da Fiorenzuola OP?] nicht aufgefunden [16. September 1637?]

Gutachter: Gutachten:

Tommaso da Fabriano Bargagnati OP Bl. 567r, 1 S., 22. September 1637137

Dekret:

nicht aufgefunden;138 SO 23. September 1637139

Korrespondenten: (1) Jan Chryzostom Polewicz OP ; (2) [Justinus OP ]; (3) [Valerianus OP ] Weitere Akten des SO: vom Comm. SO [dem Ass. SO] vorgelegter Entwurf des dem Bittsteller, Jan Chryzostom Polewicz OP, zu erteilenden Dekrets, das die von ihm vertre­te­ nen Propositionen für unbedenklich erklärt, Bl. 540r, 1 S., [nach 23. September 1637] Ferner beiliegend: Gesuch von Jan Chryzostom Polewicz OP mit Verweis auf die Disputation in Lublin am 7. September 1637 [i.e. 1636] der in dem Thesendruck enthaltenen Propositionen und mit der Bitte um Begutachtung, Bl. 541r, 1 S., [16. September 1637]; als Anlagen: „Copia approbationis Conclusionum“, Begutachtungen von Giovanni Paolo Nazario da Cremona OP, Bologna, 31. Juli 1637, und den röm. Ordensmitgliedern Francisco de Aragon OP und Juan González de León OP vom 30. August In Form einer Zustimmung zur beiliegenden „Copia approbationis conclusionum“. Tommaso da Fa­ briano Bargagnati OP war zusammen mit dem Comm. SO am 16. September 1637 mit der Prüfung beauftragt worden. 138 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis, Bl. 569v und in ACDF SO Decreta 1637, Bl. 114v, auf ein Gesuch des Regenten des Ordensstudiums OP [an der Univ.] in Krakau. – Vgl. ferner das Dekret SO 29. Juli 1637, Bl. 569v und ACDF SO Decreta 1637, Bl. 114v. 139 Bl. 569v: die Kardinäle approbierten das Votum des Socius des Comm. SO, dass das Werk keine Irrtümer oder Häresien enthielt. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Jan Chryzostom Polewicz OP, Bl. 541r. – Vgl. ferner das Dekret SO 16. September 1637, Bl. 569v. 137

107

ACDF SO CL 1626–1640

1637, Bl. 567r, 1 S., [16. September 1637]; „Copia litterarum patris regentis quibus evo­ cor ad censuram Romanam“, mit Abschnitten aus der Korrespondenz des Studienregen­ ten des Ordensstudiums in Krakau an den Prior des Ordenskonventes in Lublin vom 15. September 1636, 18. Februar 1637, 8. Januar 1637, [16. September 1637] ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 19 1638. Correctiones in Libru[m] Historiae Florentinae Scipionis Amirati. 1. Ammirato, Scipione [Bianco, Cristoforo Del]: [Istorie Fiorentine parte seconda] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt.140 Ferner wurde verhandelt: 2. Ammirato, Scipione [Bianco, Cristoforo Del]: [Volumen elogiorum nuper editorum] Das Werk wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Mauro da Fratta OFMConv?] nicht aufgefunden [4. Februar 1638?] (zu Nr. 1)141

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Desiderio Scaglia OP]; [Francesco Albizzi]; [Giovanni Mauro da Fratta OFMConv], [Agostino Cermelli OP]; [Vincenzo Maculano da Fiorenzuola OP] Bl. 578v, 1 S., 18. Mai 1638 (zu Nr. 1)142

Dekret:

SO 18. Mai 1638 (zu Nr. 1)143

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)144

Korrespondenten: [Inq. von Florenz] Gedruckt wurde: Ammirato, Scipione [Bianco, Cristoforo Del]: Istorie// Fiorentine// Di// Scipione Ammirato// Parte Seconda.// Con una tauola in fine delle cose più notabili. - In Firenze : nella Stamperia Nuoua d’Amador Massi, e Lorenzo Landi, 1641 (Con Licenza de’ Superiori). BSB. Forts. von: Ammirato, Scipione : Dell’Istorie// Fiorentine / Di// Scipione Ammirato// Libri venti.// Dal Principio Della Città// Infino all’anno MCCCCXXXIIII. nel quale// Cosimo de Medici il vecchio// su restituito alla patria.// Con vna tauola copiosissima delle cose più notabili. - In Firenze : Nella Stamperia Di Filippo Givnti, 1600. VD16. Umfangs- und Formatangaben nach SBB: [8] Bl., 752 S., [56] Bl. ; 2°. Lizenzinformation unlesbar. Vgl. ferner Ammirato, Scipione ; Ammirato, Scipione [Bianco, Cristoforo Del]: Istorie fiorentine di Scipione Ammirato parte prima tomo primo [–secondo] con l’aggiunte di Scipione Ammirato il giouane contrasegnate fuori con. Con la tavola in fine delle cose più notabili. - In Firenze : per Amador Massi forliuese, 1647. - [8], 1188, [2] S. ; 2°. SBN. 141 Vgl. evtl. die in der Congr. Part. vom 18. Mai 1638 approbierten Korrekturen, Bl. 573r–576r, 7 S. Nach Angabe im Dekret SO 4. Februar 1638, ACDF SO Decreta 1638, Bl. 22r, war der Gutachter ein Bekannter des Autors. 142 In Form eines gemeinsamen Votums der Congr. Part. mit Approbation der Korrekturen. 143 Bl. 572r [Faszikelumschlag]: Approbation der Korrekturen. Vgl. aber das gleichlautende, gemeinsame Votum der Congr. Part. Bl. 578v; daran anschließend: ein unlesbarer Vermerk, der möglicherweise einem Dekret SO oder einem Audienzdekret entspricht. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1638, Bl. 22r, auf ein Schreiben des Inq. von Florenz vom 22. Januar 1638 mit Verweis auf die Suspendierung der Drucklegung durch ihn selbst. – Vgl. ferner das Dekret SO 4. Februar 1638, ACDF SO Decreta 1638, Bl. 22r. 144 Vgl. ferner das Dekret SO 4. Februar 1638, ACDF SO Decreta 1638, Bl. 22r. 140

ACDF SO CL 1626–1640

108

ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 20 1630. Censura in Libru[m] diversaru[m] Materiaru[m] Maximiniani a Magnocaballo Caesenae impressu[m]. Contessi, Massimiliano : Diversarum materiarum [Casuumque] conscientiae resolutionum Tractatus. - Caesanae : [Franciscus] Raverius, 1610. - 8°. Cataloghi Storici Gutachter: Gutachten:

Andrea Gelsomini da Cortona OSA Bl. 581r–588v, 16 S., [21. September 1624]

Dekret:

SO 13. Mai 1615;145 nicht aufgefunden146

ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 21 1630. Acta in Libru[m] Melchioris Incofer Soc[ietatis] Iesu compositu[m] super Epistola, ut praetenditur, scripta a B. Virgine Messanensibus. Et circa imagine[m] ejusdem B. M[a]r[i]ae Virginis depicta[m] cu[m] praefata Epistola in Ecclesia S. Mariae Constantinopolis de Urbe. Inchofer, Melchior147: Epistolae// B. Virginis Mariae// Ad Messanenses// Veritas Vindicata// Ac Plvrimis Gravissimorvm Scriptorvm// Testimoniis et Rationibvs Ervdite Illustrata / Avctore// P. Melchiore Inchofer// Avstriaco e Soc: Iesu. - Messanae : ex Typographia Petri Breae sumptibus Iosephi Matarozij, 1619 [i.e. 1629]. - 478, [48] S. BAV148 Gutachter:

Gutachten:

Nicola Riccardi OP; Ippolito Maria Lanci OP; Ludovico Corbucci da Montone OFMConv; Lorenzo Orsacchi da Empoli OSA; Ilarione Rancati OCist; Terenzio Alciati SJ; Luke Wadding OFMObs; Tommaso d’Afflitto CR; Papirio Silvestri; Francesco Tontoli CRS; Vincenzo Candido OP; Giovanni Tommaso Gastaldi da Alassio OP Bl. 597r, 1 S., 23. April 1630149

Evtl. ACDF SO Decreta 1615, Bl. 241: Das Werk wurde weitergeleitet an die CIndex zwecks weiterer Prüfung. Die Identifizierung mit dem von Andrea da Cortona Gelsomini OSA begutachteten Werk ist unsicher. 146 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Dekret CIndex 21. September 1624 in ACDF Index Diari 3 (1621–1628), Bl. 126v, mit Weiterleitung [Rücksendung?] des Werkes und des entsprechenden Gutachtens an das SO. 147 Zu Inchofer vgl. Personen und Profile. 148 Jahresangabe fehlerhaft; eigenliches Erscheinungsjahr ergänzt nach SBN. Ermittelt wurde auch: Inchofer, Melchior: Epistolae B. Virginis Mariae ad Messanenses veritas vindicata ac plurimis grauissimorum scriptorum testimoniis et rationibus erudite illustrata auctore P. Melchiore Inchofer Austriaco è Soc. Iesu. - Messanae : ex typographia Petri Breae : sumptibus Iosephi Matarozij, 1630. - [40], 412, [22] S. ; 2°. SBN. Vgl. die korrigierte und durch Bando CIndex 19. März 1633 explizit zugelassene Neuausg.: Inchofer, Melchior: De Epistola// B. Virginis Mariae// Ad Messanenses// Coniectatio// Plvrimis Rationibvs Et Verisimi-//Litvdinibvs Locvples / Avctore// P. Melchiore Inchofer// Avstriaco È Soc. Iesv. - Viterbij : Griganus, 1631 [i.e. 1632] (Svperiorvm Permissv). ÖNB. Umfangsangaben nach BNF: 488, 30 S. 149 Protokoll einer Sitzung mit gemeinsamem Votum zu der Frage, ob die Einordnung des im Werk verhandelten Schreibens der Gottesmutter an die Einwohner von Messina als apokryph, durch Dekret SO [3. Juli 1598], auch ein allgemeines Verbot der Veröffentlichung implizierte. 145

109 Dekret: Bando:

ACDF SO CL 1626–1640 [CIndex 11. März 1630]; SO 24. April 1630150 CIndex 19. März 1633

Korrespondenten: (1) Senat von Messina; (2) Kard. Antonio Barberini senior OFMCap Weitere Akten des SO: Abschrift Dekret SO 3. Juli 1598, Bl. 601r, 1 S., [ca. 1630?] Ferner beiliegend: (1) Relation der CIndex an den Papst mit einer Zusammenfassung der Argumente für ein Verbot des Werkes, Bl. 593r–594r, 3 S., [3. April 1630]; (2) Gesuch des Senates von Messina an Kard. Antonio Barberini senior OFMCap mit Verweis auf das Verbot des Werkes durch die CIndex; mit Verweis auf die Weiterleitung an das SO zwecks Untersuchung, ob das Werk nach Korrektur neu gedr. werden könne und mit der Bitte um Modifizierung des Verbotsdekretes in diesem Sinne, Bl. 595r, 1 S., [23. April 1630]; (3) weiteres Material zu dem mit dieser Geschichte zusammenhängenden, von Einwanderern aus Messina in röm. Kirchen zelebrierten Kultus, Bl. 602r–609v, 16 S., 1642–1643 ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 22 1640. Censura in Libru[m] ins[criptu]m: Guerre d’Italia trà la Serenis[si]ma Republica di Venezia, e gli Arciducali di Casa d’Austria seguite nell’anno 1615. &c. descritte da Pomponio Emigliani Milanese. Emigliani, Pomponio [Miniani, N.]: Gverre// D’Italia.// Tra La Sere. Ma. Rep.Ca.// Di Venetia,// egli Arciducali di casa d’Austria,// Et// Tra Filippo III// Re Di Spagna,// E Carlo Emanvele// Dvca Di Savoia,// Segvite// Dal L’Anno MDCXV.// Fino alla Capitolatione di pace. / Descritte da Pomponio Emigliani Milanese. - In Poistorf : Per Peter Gat, [1618]. - 87 [i.e. 83] S. ; 4°. VD17151 Dekret: SO 22. März 1623152 Korrespondenten: [Inq. von Rimini] ACDF SO Decreta 1630, Bl. 68r: das Werk wurde vom Comm. SO referiert. Eine Entscheidung wurde nicht ermittelt; vgl. jedoch den Vermerk in den Marginalien, Bl. 597r, zur Weiterleitung des gemeinsamen Votums an die CIndex am 7. Mai 1630. Das gemeinsame Votum lautete, dass die Einordnung dieser Geschichte durch Dekret SO [3. Juli 1598] als apokryph nur die Zweifellosigkeit bzw. den Anspruch auf absolute Wahrheit tangierte. Wenn der Autor in einer Neuausg. die Geschichte als wahrscheinlich vorstellen würde, könnten ihm die Korrektur und Erteilung der Druckerlaubnis durch die CIndex gewährt werden, unter der Auflage, dass der Titel geändert würde. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in der Relation des Sekr. CIndex, Bl. 593r, auf ein Gesuch des Ebf. und des Senats von Palermo an die CIndex um Verbot des Werkes, das im Auftrag des Senats von Messina verf. worden war, wegen des Skandal erregenden Inhaltes. Vgl. [parallel?] das Gesuch des Senates von Messina, Bl. 595r. – Vgl. ferner das Dekret SO 3. April 1630, ACDF SO Decreta 1630, Bl. 57v. – Zur Einordnung des Schreibens der Gottesmutter an den Residenten von Messina als apokryph, vgl. Dekret SO 3. Juli 1598, ACDF Index Protocolli 22, Bl. 172r. 151 Erscheinungsvermerk nach Angabe im Gutachten fingiert. Vermutl. Erscheinungsort nach VD17 ist Venedig. 152 ACDF SO Decreta 1623, Bl. 108v: das Gutachten wurde an die CIndex weitergeleitet. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1623, Bl. 108v, auf ein Schreiben des Inq. von Rimini mit Übersendung des dem Fasz. ferner beiliegenden Gutachtens. Die Datierung des Gutachtens in der Überschrift auf das Jahr 1640 ist somit nicht mit dem dokumentierten Verfahrensverlauf im Einklang zu bringen. 150

ACDF SO CL 1626–1640

110

Ferner beiliegend: Gutachten von Tommaso Monticolo, Kanoniker in Rimini, verf. im Auftrag des Inq. von Rimini, Bl. 612r/v, 2 S., [ca. 1622–1624] ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 23 1640. Correctio Polyantheae Josephi Langii jam Catholici. 1. Nani Mirabelli, Domenico  ;  Amantius, Bartholomäus  ;  Torti, Fran­ces­ co  ;  Lang, Joseph: Polyanthea Nova,// Hoc Est,// Opus Suavissimis// Floribus Celebriorum// Sententiarum Tam Graecarum Quam// Latinarum refertum: Quod ex innumeris fere cum sacris tum profanis autoribus, iisque vetu-//stioribus & recentioribus, summa fide olim collegere, ad communem studiosae juven-//tutis utilitatem, eruditissimi viri, Dominicus Nanus Mirabellius,// Bartholomaeus Amantius, & Franciscus Tortius.// Nunc vero,// Svblata Omni Titvlorvm Et Materiarvm// Confvsione, Ordine Bono Digestvm, Et Innvmeris// prope cum sacris tum profanis sententiis, apophthegmatis, similitudinibus, adagiis,// exemplis, emblematis, hieroglyphicis & fabulis auctum, locupletatum,// exornatum: studio & opera// Josephi Langii Caesaremontani [...]. Editio Altera, Priore Correctior. Francofurti : Sumptibus Lazari Zetzneri Bibliopolae, 1607 (Cum gratia & privilegio Caesareae Majestatis). - [4] Bl., 1257 S. ; 2°. VD17 Ferner wurden verhandelt: 2a. Nani Mirabelli, Domenico  ;  Amantius, Bartholomäus  ;  Torti, Frances­ co ; Lang, Joseph: Polyanthea nouissimarum nouissima in libros viginti distributa. Opus suauissimis floribus celebriorum sententiarum, tam Graecarum, quàm Latinarum refertum. Primum a Dominico Nano Mirabellio, Bartholomaeo Amantio, & Francisco Tortio, [...] collectum. Nunc vero titulis plurimis auctum, [...] Studio, et opera Iosephi Langij Caesaremontani [...] Indice titulorum omnium totius operis adiuncto. - Venetiis : apud Io. Guerilium, 1622. - [12], 1492 [i.e. 1496] S. ; 2º. SBN 2b. Nani Mirabelli, Domenico ; Amantius, Bartholomäus ; Torti, Francesco ; Lang, Joseph: Novissima// Polyanthea// In Libros viginti distributa.// Opvs Svavissimis Floribvs// celebriorum sententiarum, tam Graecarum,// quàm Latinarum refertum.// Olim quidem a Dominico Nano Mirabellio, Bartholomaeo// Amantio, & Francisco Tortio, ex plurimis Auctoribus// tum sacris, tum profanis vetustioribus,// & recentioribus collectum. / Nvnc Vero Stvdio Et Opera// Iosephi Langii Caesaremontani// Philosophiae & Medicinae Doct. & in Archid. Friburgensium// Brisgoiae Academia Matheseos, Graecae linguae,// & Historiarum Professoris ordinarij// Ordine concinno digestum, & innumeris Etymologijs, Definitionibus,// Dictis memorabilibus, Apophthegmatis, Similitudinibus, Adagijs// Graecis, Latinis, & Germanicis, Exemplis, Emblematis,// Hieroglyphicis, Mythologijs, rebusq[ue] alijs locuple-//tatum, ornatum, & illustratum.// Theologis, Concionatoribus, Philosophis, Oratoribus, Poetis, Artium// denique caeterarum, & scientiarum Professoribus & Studiosis// apprime vtile, & necessarium.// Indice Titulorum omnium totius operis adiuncto. - Venetiis : Apud Io. Guerilium, 1616 (Svperiorvm Permissv, Et Privilegiis). - [10], 1437 [i.e. 1431] p. BAV153 Das Werk war bereits mehrfach ersch. und ergänzt worden. Vgl. Nani Mirabelli, Domenico: Polyanthea opus suauissimis floribus exornatum compositum per Dominicum Nanum Mirabellium: ciuem

153

111

ACDF SO CL 1626–1640

Dekret:

SO 31. Juli 1640 (zu Nr. 1)154

Dekret:

SO 15. Januar 1625 (zu Nr. 2)155

Korrespondenten: Inq. von Verona Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Verona vom 9. Juli 1640: Gutachten mit Ergänzung der in den span. Index Expurgatorius aufgenommenen Korrektur des Werkes u.d.T. „Correctio Polyantheae Josephi Langii iam Catholici“, Bl. 617r–619v, 6 S., [9. Juli 1640] ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 24 1640. Censura in Libru[m] ins[criptu]m: Bασιλικων. Opus Genealogicu[m] Catho­ licu[m] de praecipuis Familiis Imperatoru[m], Regu[m], Principu[m], alio­rum­que Proceru[m] Orbis Christiani editum studio, et Opera Eliae Reyneri Leorini Me­di­ ci­nae licentiati, Professoris Historiarum, et Poeseos in Accademia Ienensi. 1. Reusner, Elias: Bασιλικων// Opvs Genea-//logicvm Ca-//tholicvm// De Praecipvis Fami-//liis Imperatorvm, Regvm,// Principvm, Aliorvmqve Procervm// Orbis Christiani.// Cum Auctorio Genealogiae Comitum, Baronum & Dynastarum. / Editum studio & opera// Eliae Revsneri Leorini Medici-//nae Licentiati, Professoris Historiarum & Poëseos, in// Academia Ienensi.// Indicem & Oeconomiam operis, proximae post Praesationem// pagellae demonstrabunt. - Francofvrti  :  Ex Officina Typographica Nicolai Bassaei, 1592 (Cum Gratia & Priuilegio Caes. Maiest. ad decennium). Mehrere Teile in 1 vol. ; 2°. BAV Ferner wurde verhandelt: 2. Henninges, Hieronymus: Genealogiae Imperatorvm, Regvm, Principvm Electorvm, Dvcvm, Comitvm Et Dynastarvm, Qvi Circo Saxonico tam superiori quàm inferiori, Westphalico & Burgundico comprehenduntur, Quiq[ue] ex his in Italia, Gallia & Germania originem traxerunt: Tabellis Comprehensae Et Collectae ex varijs authoribus, monumentis antiquis & ipsis principum archiuis / studio & opera M. Hieronÿmi Henninges Lunaeburgensis Ecclesiastae. - [Ulysseae] : typis [Michaelis Croeneri] excusum, 1588. - 450 S. GVK Gutachter: Gutachten:

Federico Mezio CR Bl. 626r–634r, 17 S., 1. November 1592 (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Kard. Roberto Bellarmino SJ Bl. 624r, 1 S., o.D. (zu Nr. 2)

Albensem. - Impressum [...] in inclyta urbe Sa[v]onae : per magistrum Franciscum de Silua: impensa [...] Bernardini de Ecclesia, 1503. - [12], CCCXXXIX, [1] Sp. ; 2º. SBN. 154 Bl. 621v: das Schreiben des Inq. von Verona wurde zur Kenntnis genommen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Verona vom 9. Juli 1640, Bl. 616r, mit Ergänzung der Korrektur im Index Expurgatorius der span. Inquisition. 155 ACDF SO Decreta 1625, Bl. 11v: Das Werk Nr. 2a wurde an die CIndex zwecks weiterer Prüfung weitergeleitet. – Eine dritte Ausg. des Werkes Nr. 2b wurde donec corrigatur verboten: vgl. Bando CIndex 4. Februar 1627.

ACDF SO CL 1626–1640 Dekret:

112

nicht aufgefunden (zu Nr. 1–2)

ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 25 1640. Censura in Libru[m] ins[criptu]m: Historicae Narrationes veru[m] in Europa gestarum ab anno octuagesimo sesto ad annu[m] nonagesimu[m] primu[m], primu[m] gestarum, a Petro Lindebergio collectae. Lindeberg, Peter ; Rantzau, Henrik : Historica rerum in Europa ab anno octuagesimo sexto ad praesentem nonagesimum primum gestarum narratio: quarum euentu maxime memorabili principum in astronomica scientia virorum, generosi Domini Henrici Ranzouii, &c. Regiomontani, Stoeffleri, & aliorum de anno illo cum primis mirabili, 88. praedictiones astrologicas recomprobatas ostenditur / Ex instructissima [...] Henrici Ranzouii bibliotheca, summo studio à Petro Lindebergio collecta. Huic recens accessit historiarum ad ineuntis anni xci. Ianuario mense ad modò labentem Septembrem, non minus exacta, quam vera continuatio; Auctore D. R. A. - Hamburgi : Excudebat Iac. Wolffius:, impensis Pauli Brachfeldii, 1591. - [12], 176, [8], [56] S. ; 4°. COPAC Gutachter: Gutachten:

Federico Mezio CR Bl. 638r–644r, 13 S., o.D.

Dekret:

nicht aufgefunden

113

ACDF SO CL 1641–1654

ACDF SO CL 1641–1654

ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 1 1641. Decretu[m] S[acrae] Cong[regationis] sub die 24 Julii 1641. statuens quod liber de Hierarchia et Hierarchis libri nove[m] authore P. Ludovico Celotio Parisino Soc[ietatis] Jesu Rothomagi 1641. Consignetur unacu[m] censuris P[atr]i Secret[ari]o Indicis ad efectu[m] eumde[m] examinandi. Cellot, Louis: De// Hierarchia// Et// Hierarchis// Libri IX.// In Qvibvs Pvlcherrima Dispositione// omnes Hierarchici gradus & ordines, Episcopalis principatus, Clericalis dignitas, Reli-//giosa sanctitas, secundùm Patrum doctrinam, decreta Conciliorum, Ecclesiae// ritus & mores, sine iusta cuiusquam offensione explicantur// Vrbano VIII.// Hierarcharvm Principi. / A P. Lvdovico Cellotio Parisino, Societatis Iesv Theologo. - Rothomagi : Apud Ioannem Le Bovllenger [...], 1641 (Permissu Superiorum). - [48], 966, [32] S. ; 2°. BVE Dekret: Bando:

SO 24. Juli 16411 CIndex 22. Januar 1642

Korrespondenten: [Nuntius von Paris] ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 2 1642. Censura in Libru[m] Gasparis Scioppi ins[criptum]: Infamia Famiani &c. sine anno. Schoppe, Kaspar  ;  Faber, Joannes (Hg.): Gasparis Scioppii// Comitis clarae vallae// Infamia// Famiani,// cui adjunctum est// ejusdem Scioppii// de Styli Historici Virtutibus// ac Vitiis Judicium,// ejusdemque// de Natura Historiae// & Historici Officio// Diatriba,// edita// cum indice copiosissimo// in Infamiam// cura & industria// Johannis Fabri// Eloq. Prof. P. - Sorae : Sumptibus Petri Hauboldi Bibl. Literis Georgii Hantschenii, 1658. BVB2

Bl. 2r und ACDF SO Decreta 1641, Bl. 104v: das Werk und das [aus Paris übersandte] Gutachten sollten dem Sekr. CIndex zwecks Prüfung zugesandt werden; nachträglich sollte es zusammen mit diesem Gutachten dem SO zurückgegeben werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1641, Bl. 25r, auf ein Schreiben des Nuntius von Paris vom 11. Januar 1641 mit Übersendung eines Gutachtens zum Werk. – Vgl. ferner das Dekret SO 12. Februar 1641, Bl. 2r und ACDF SO Decreta 1641, Bl. 25r; vgl. den Vermerk, Bl. 3v. 2 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [12], 244, [20], 272 S. ; 12°. 1

ACDF SO CL 1641–1654 Gutachter: Gutachten:

Stefano Spinola CRS Bl. 6r/v, 2 S., o.D.

Dekret:

nicht aufgefunden3

114

ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 3 1642. Acta in Libru[m] annalium Henrici Spondani. Sponde, Henri de4: Annalivm// Emin.mi Cardinalis// Caes. Baronii// Continvatio.// Ab Anno M.C.XCVII.// quo is desiit,// Ad finem M.DC.XL. / per Henricum Spondanum Mauleosolensem// Appamiarum in Galliâ Narbonensi Episcopum. Tomus Primus [– Tertius]. - Lutetiae Parisiorum : Sumptibus Dionysii De La Noüe [...], 1641 (Cum Privilegio Christianiss. Maiestatis). - 3 vol. BAV5 Gutachter: Gutachten:

[Reginaldo Lucarini OP] Bl. 14r/v und 17r, 3 S., [11. April 1643] (zu Bd. 1)6

Gutachter: Gutachten:

[Reginaldo Lucarini OP] Bl. 15r–16r, 3 S., [11. April 1643] (zu Bd. 1)7

Gutachter: Gutachten:

[Reginaldo Lucarini OP] nicht aufgefunden [27. Mai 1643] (zu Bd. 2)8

Gutachter: Gutachten:

[Reginaldo Lucarini OP?] nicht aufgefunden [27. Mai 1643?] (zu Bd. 3)

Dekret:

SO 12. März 1642;9 SO 8. April 164310

Das Werk wurde nachträglich verboten: vgl. Bando CIndex 27. Mai 1687. Zu Sponde vgl. Personen und Profile. 5 Fortsetztung von: Baronio, Cesare: Annales ecclesiastici. Auctore Caesare Baronio [...] Tomus primus [–duodecimus]. - Romae: ex Typographia Vaticana, 1588–1607. - 12 vol. ; 2°. SBN. Zu Baronio vgl. Personen und Profile. 6 Korrekturen: Tilgungen. 7 Korrekturen: Ergänzungen. 8 Korrekturen. 9 Bl. 11v und ACDF SO Decreta, 1642, Bl. 40v: dem Nuntius von Köln sollte geschrieben werden, dass Henri de Sponde – über die [vom Nuntius erwähnte] Zusammenfassung der Annales Ecclesiastici Baronios hinaus – kürzlich auch eine dreibändige Forts. desselben Werkes in Druck gegeben hatte und dass diese für eine Korrektur in Betracht kam; die Bde. waren wohl noch nicht [in Köln] gedruckt worden. Deswegen sollte der Nuntius sich darum bemühen, dass die Kölner Ausg. nicht veröffentlicht würde ohne vorausgegangene Korrektur, gemäß den ihm künftig zu übersendenden Anweisungen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Schreiben des Nuntius von Köln vom 15. Februar 1642, Bl. 10r, auf ein Schreiben [des Staatssekretariates?] vom 25. Januar 1642. 10 Bl. 19v und ACDF SO Decreta 1643, Bl. 50r: die Kardinäle ordneten an, die Korrekturanweisungen für den 1. Bd. dem Nuntius von Köln zu übersenden. Künftig sollten auch die Korrekturanweisungen für den 2. und 3. Bd. geliefert werden. Dem Nuntius von Paris sollte schriftlich angeordnet werden, das SO im Fall evtl. Schwierigkeiten bei der Drucklegung zu benachrichtigen. Nach Angabe in den Vermerken, Bl. 16v und Bl. 17v, wurde ebenfalls eine Abschrift der Korrekturanweisungen an den Nuntius von Paris übersandt. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Köln vom 7. März 1643, Bl. 12r. – Vgl. ferner das Dekret SO 27. Mai 1643, Bl. 21v und ACDF SO Decreta 1643, Bl. 77v. 3 4

115

ACDF SO CL 1641–1654

Korrespondenten: (1) Nuntius von Köln; (2) Staatssekretariat; (3) Reginaldo Lucarini OP ; (4) [Nuntius von Paris] In den Akten auch erwähnt: Baronio, Cesare ; Sponde, Henri de (Bearb.): Annales// Ecclesiastici// Ex XII. Tomis// Caesaris Baronii// S.R.E. Presb. Cardinalis,// Biblioth. Apostolici, in Epitomen redacti,// Editio postrema, prioribus longè accuratior.// Opera// Henrici Spondani Mauleosolensis Appamiarum in Gallia// Narbon. Episcopi, & Regi Christianissimo à// Sanctioribus Conciliis. - Coloniae Agrippinae: Sumptibus Viduae Arnoldi Hierat [...], 1640 (Cum gratia & Priuilegio S. Caes. Maiest. Speciali). GVK ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 4 1643. Censura in Vita Soro[ris] Annae Julianae Gonzagae &c. scripta a Fr. Josepho Maria Barchi Vicario Generali Servitaru[m] in Germania. Barchi, Giuseppe Maria: Vita, et morte della reverendissi.ma et serenissima madama suor Anna Giuliana Gonzaga arciduchessa d’Austria, &c. del terzo ordine de’ serui di Maria restauratrice della detta santa religione in Germania. / Scritta la seconda uolta piu diffusamente dal suo confessore fra Giuseppe Maria Barchi [...]. In Mantova : appresso Aurelio, & Lodouico Osanna fratelli, stampatori ducali, 1623. - [14], 371 S. ; 4°. MAI Gutachter: Gutachten:

Luke Wadding OFMObs Bl. 24r/v und 27r, 3 S., 29. Mai 164311

Dekret:

nicht aufgefunden;12 SO 5. August 164313

Korrespondenten: (1) [Inq. von Bologna]; (2) [Generaloberer OSM] Ferner beiliegend: (1) Entwurf der „Protestatio Authoris“, die am Anfang des gedruckten Werkes aufgenommen werden sollte, Bl. 25r, 1 S., o.D.; (2) Entwurf eines Briefes an den Leser mit ähnlichem Inhalt; Bl. 26r/v, 2 S., o.D. ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 5 1643. Censura in Libr[um] ins[criptum]: Lo staffile per gli abusi d’oggidì, Comedia di Vallaca di Sapore: seu verius da Francesco M[a]r[i]a Cavalca Pesarese. In Form einer Auflistung jener Mirakelgeschichten, die von den Dekreten SO 13. März 1625 und 5. Juli 1634 betroffen waren. 12 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1641, Bl. 70v, auf ein Schreiben des Inq. von Bologna vom 1. Mai 1641 [zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND]. – Vgl. ferner die Dekrete SO 15. Mai 1641, ACDF SO Decreta 1641, Bl. 70v; SO 11. Juni 1641, ACDF SO Decreta 1641, Bl. 79v. 13 ACDF SO Decreta 1643, Bl.  113v: Das Werk durfte neu gedruckt und veröffentlicht werden. Am Beginn und am Ende des Werkes sollten aber Protestationen in der Form, wie sie von der CRiti vorgeschrieben und vom SO approbiert worden waren [durch Dekrete SO 13. März 1625 und SO 5. Juli 1634], eingefügt werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1643, Bl. 41v, auf ein Gesuch des Generaloberen OSM um Erlaubnis für einen ND. – Vgl. ferner das Dekret SO 18. März 1643, ACDF SO Decreta 1643, Bl. 41v. 11

ACDF SO CL 1641–1654

116

Sarope, Valacca de [Cavalca, Francesco Maria ?]: Lo// Staffile// Per Gl’Abvsi// D’Hoggidi// Capriccio Satiricomico / Del// Valacca Da Sarope. - In Venetia : Appresso Gio. Battista Surian, 1643 (Con Licenza de’ Superiori, e Priuilegio). BSB14 Dekret:

SO 29. Juli 164315

Korrespondenten: (1) Inq. von Rimini; (2) [Vikar der Inquisition von Pesaro] Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Rimini vom 17. Juli 1643: Gutachten der zwei vom Inq. mit der Prüfung des Werkes beauftragten Theol., Bl. 31r–31[bis]r, 3 S., [17. Juli 1643] ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 6 1643. Acta in libros P[at]ris. Alberti de Albertis Societ[atis] Jesu. Unus inscrib[itur] Generales Soc[ietatis] Jesu Vindiciae adversus famosos Gasparis Scioppii Libellos. 2us inscrib[itur] Lydius Lapis Scioppiani ingenii spiritus &c. 1. Alberti, Alberto: Generales Societatis Jesu vindiciae adversus famosos Gasparis Sciopii libellos (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.16 2. Alberti, Alberto: Lydius Lapis Scioppiani Ingenii, spiritus, ac morum ab Alberto de Albertis e societate Jesu (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.17 Gutachter: Gutachten:

[Kard. Bernardino Spada] Bl. 42r–57r, 23 S., [23. September 1643] (zu Nr. 1–2)18

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Bernardino Spada] Bl. 58r–66r, 17 S., [23. September 1643] (zu Nr. 2)

Mutmaßl. Autor ergänzt nach Angabe im Schreiben des Inq. von Rimini vom 17. Juli 1643, Bl. 29r, und nach SBN. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: 185, [7] S. ; 12°. 15 Bl. 32v und ACDF SO Decreta 1643, Bl. 109v: der Inq. von Rimini sollte den Vikar der Inquisition von Pesaro anweisen, die Exemplare des Werkes einzusammeln und dessen Veröffentlichung bzw. weitere Verbreitung nicht zu erlauben. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 17. Juli 1643, Bl. 29r, mit Übersendung des Werkes und mit Verweis auf die Begutachtung durch zwei Theol. der Inquisition von Rimini. 16 Gedruckt wurde: Alberti, Alberto: Generales// Vindiciae,// Adversvs Famosos// Gasparis Scioppii Libellos,// Societati Iesv, / Ab// Alberto de Albertis,// Ex Eadem Societate, Tri-//dentino, Et In Mediolanensi// Collegio, Sacrarvm Lite-//rarvm Professore// Datae. (Permissu Superiorum). - Monachii : Formis Lvcae Stravbii, Anno 1649. - [14] Bl., 571 S., [9] Bl. ; 12°. VD17. 17 Gedruckt wurde: Alberti, Alberto: Lydivs// Lapis// Ingenii, Spiritvs,// Ac Morvm Gasparis// Sciop­pii, / Ab// Alberto De Albertis,// E Societate Jesv Triden-//tino, Et In Mediolanensi// Collegio, Sacrarvm Li-//terarvm Professore// Conformatvs. (Permissu Superiorum). - Monachii, Formis Lucae Straveii, Anno 1649. BNE. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: - [36], 677, [27] S. ; 12°. 18 Die dem Fasz. beiliegenden Gutachten von derselben Hand wurden im Auftrag des SO verf. Gegenstand der Prüfung war nach Angabe im Gutachten die „Quaestio Juris“ (im 3. Kap. des Werkes Nr. 2), ob ein privater Theologe in seinen Schriften jemanden als Ketzer bezeichnen dürfe, ohne dass die Häresie vorher gerichtlich festgestellt worden war. Ab Bl. 54r wurde diese Frage auf die beiden verhandelten Werke bezogen. 14

117

ACDF SO CL 1641–1654

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Bernardino Spada] Bl. 70r–75r, 11 S., [23. September 1643] (zu Nr. 1–2)19

Dekret:

SO 24. Oktober 1640;20 SO 23. September 164321 (zu Nr. 1–2)

Korrespondenten: (1) Alberto Alberti SJ; (2) [Ebf. von Mailand]; (3) [Bf. von Augsburg]; (4) [Kard. Francesco (?) Barberini] Ferner beiliegend: Gesuch von Alberto Alberti SJ mit der [erneuten] Bitte um Druckerlaubnis und um Rückgabe seiner Schriften gegen Kaspar Schoppe, Bl. 35r, 1 S., [23. September 1643]; als Anlagen: Antwort auf eine Beschwerde des [ebfl.?] Zensors [von Mailand?]. [Incipit: Dominus Censor librorum P. Alberti contra Scioppium censuram omnem ad tria capita revocat], Bl. 36r–41r, 11 S., [23. September 1643]; „Protestatio Auctoris ad Lectores“, Bl. 68r–69r, 3 S., [23. September 1643] In den Akten auch erwähnt: (1) Anonym [Schoppe, Kaspar]: Colloquium inter Paulum V. Papam, Philippum Hispaniae Regem et Ferdinandum Archiducem Austriae ex Jesuitarum Monacensium et Ingolstadiensium Secretis Consiliis Institutum. [S.l.] : [S.n.], 1622. Kowallek22 (2) Anonym [Schoppe, Kaspar]: Propaedia Rhetoricae. Opus nouum omnibus non modo Rhetoricae, & Poetici studiosis, sed & auctores quà sacros quâ profanos cum studij sui pretio lege re cupientibus in primis conducibile. Cuius fragmentum de Exercitationibus Rhetoricis. - Mediolanum : [S.n.], 162923 (3) Anonym [Schoppe, Kaspar]: Mysteria// Patrvm Iesvitarvm.// Ex ipsorum scriptis, cum fide, eruta.// In Qvibvs// Agitur de Ignatii Loyolae ortu, &// Apotheosi; de Societatis dogmatibus, circa obedientiam cae-//cam, circa Papae potestatem in Regum & Principum Perso-//nas & Status; fidem seruandam, sigillum confessionis,// aequiuocationes, &c.// Ad majorem praecautionem, in tem-//pus praesens & futurum. - Lampropoli : Apud Robertvm Libervm, 1631. - 128 S., [8] Bl. ; 8°. HAB24 (4) Anonym [Schoppe, Kaspar]: Flagellum Jesuiticum,// Das ist:// Jesuiter Geissel,// Oder// Trewmeynende unnd unpartheyische Erin-//nerung, was wegen der Jesuiter Prüfung und Besprechung der von Alberto Alberti SJ vermuteten Autorschaft Kaspar Schoppes. Vgl. hierzu die Rubrik „In den Akten auch erwähnt”. 20 ACDF SO Decreta 1640, Bl. 148r: der Ebf. von Mailand sollte eine Person seiner Wahl mit der Revision der Schriften beauftragen, wobei bes. die Stellen, wo von Kaspar Schoppe die Rede war, korrigiert werden sollten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. vermutl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1640, Bl. 135r, auf ein Schreiben des Inq. von Mailand vom 12. September 1640 mit Übersendung von mehreren Schriften zu den [Manuskripten] von Alberto Alberti SJ und eines Gesuches des Letztge­ nannten. – vgl. ferner das Dekret SO 26. September 1640, ACDF SO Decreta 1640, Bl. 135r. 21 Bl. 76v: das SO sollte keinesfalls die Drucklizenz erteilen; die Mss. sollten dem Generaloberen SJ zugesandt werden; demselben sollte mitgeteilt werden, dass, falls diese Mss. im Reich oder außerhalb Italiens veröffentlicht würden, [durchgestrichen: die Schriften verboten werden würden], der Papst die geeigneten Maßnahmen anordnen würde. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1641, Bl. 25r, auf ein Gesuch von Alberto Alberti SJ um Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 12. Februar 1641, ACDF SO Decreta 1641, Bl. 25r; SO 10. September 1642, ACDF SO Decreta 1642, Bl. 132r. 22 Von Alberto Alberti SJ Kaspar Schoppe zugeschrieben. 23 Die Autorschaft wurde nach Alberto Alberti SJ nachträglich von Kaspar Schoppe anerkannt. Nachweis: Schoppe, Kaspar: Gasparis Scioppii Comitis à Clara Valle De Paedia Humanarum ac Divinarum literarum : Cum Indicibus librorum ad singula Paediae genera pertinentium. - Aureliae : [S.n.], 1647. - [1] Bl., 59 S. ; 8°. GVK. 24 Von Alberto Alberti SJ Kaspar Schoppe zugeschrieben. 19

ACDF SO CL 1641–1654

118

jetziger zeit// im Teutschland zu berahtschla-//gen. - [S.l.] : [S.n.], 1632. - 80 S. BSB25 (5) Anonym [Schoppe, Kaspar]: Iesvita// Exenteratvs:// Oder// Kurtze Prob einer Recht-//künstlichen Anatomiae und Verlegung deß Je-//suitischen Geists: Neülich beschriben inn Lateini-//scher Sprach durch einen Gelehrten// Römisch-Catholischen// Anatomicum.// Und darauß etliche Schnütz dem Christ-/lichen Teutschen Leser zu gutem// fürgelegt. - [S.l.] : [S.n.], 1635. HAB26 (6) Anonym [Schoppe, Kaspar]: Arcana Societatis Iesu publico bono vulgata cum appendicibus utilissimis. [Genf?] : [S.n.], 1635. SBN27 (7) Anonym [Schoppe, Kaspar]: Statera Religiosa, sive Examen operae pretij Monachorum, & Iesititiarum in procuranda proximorum salut: vtri scilicet Ecclesiae, ac Reipub. Vtilitoris, magisque necessarij videri debeant. [S.l.] : [S.n.], [S.a.]28 (8) Grosippus, Pascasius [Schoppe, Kaspar]: Pascasii Grosippi// Mercvrivs// Bilingvis// Hoc est// Noua facilisq; ratio Latinae vel Italicae linguae// intra vertentem annum addiscendae.// In eorum vsum, qui alterutram earum lingua-//rum iam intelligunt.// Accessit Eivsdem// Grammatica Philosophica// Pro linguae Latinae Magistris & Tironibus, vt scilicet// Tirones magistri, Magistri autem Tirones fiant [...]. - Mediolani : Apud Io. Baptistae Bidellium, 1628. BVB29 (9) Grosippus, Pascasius [Schoppe, Kaspar]: Pascasii Grosippi// Paradoxa// Literaria// In quibus multa de literis noue contra Ciceronis, Varronis,// Quinctiliani, aliorumq; literatorum hominum, tam// Veterum, quam recentiorum, senten-//tiam disputantur.// Ad// D. Ferdinandvm// Henriqvez A Rivera// Ducem de Alcalaa & Marchionem Tariffae. - Mediolani : Apud Io. Baptissam Bidellij, 1628. BSB30 (10) Grosippus, Pascasius [Schoppe, Kaspar] ; Mariangelo [Schoppe, Kaspar]: Mariangeli// A Fano Benedicti// Avctarivm// Ad Grammaticam Philosophicam eiusq;// Rudimenta.// In quibus praeter illa, quae de literis Latinis nouè disputan-//tur, Grosippi sententia de Lexicorum Latinorum// virtutibus ac vitijs, quaeq; ratio in conficien-//do linguae latinae Thesauro tenenda// sit, distinctè exponitur.// Accessit in Grosippi Grammaticam, Paradoxa, Nominum// & Verborum Paradigmata, inque hoc ipsum// Auctarium accuratissimus Index. - Mediolani : Ex Typographia Io. Baptissam Bidellium, 1629. - 96 S., [8] Bl. ;

Von Alberto Alberti SJ Kaspar Schoppe zugeschrieben. Von Alberto Alberti SJ Kaspar Schoppe zugeschrieben. Vgl. Anonym [Schoppe, Kaspar]: Anatomia// Societatis// Jesu:// Seu// Probatio Spiritus// Jesvitarum.// Item,// Arcana Imperii Iesuitici Cum// Instrvctione Secretissima Pro Sv-//perioribvs Eivsdem.// Et// Deliciarum Jesuiticarum// Specimina:// Tandem// Divina Oracula De Societa-//tis Exitu.//Ad Excitandam Regum Et Principum// Catholico­ rvm// Attentionem// Vtilissima. - [S.l.] : [S.n.], 1633. BSB. 27 Von Alberto Alberti SJ Kaspar Schoppe zugeschrieben. 28 Von Alberto Alberti SJ Kaspar Schoppe zugeschrieben. Nachweis: Schoppe, Kaspar: Gasparis Scioppii// Comitis à Clara Valle// De Paedia// Humanarum ac Diuina// rum literarum [...]. - Aureliae : [S.n.], 1647. - [1] Bl., 59 S. ; 8°. HAB . 29 Die Autorschaft wurde nach Alberto Alberti SJ nachträglich von Kaspar Schoppe anerkannt. Umfangsund Formatangaben nach SBN: 2 Teile in 1 vol. ; 8°. Enth.: Grosippius, Pascasius [Schoppe, Kaspar]: Pascasii Grosippi// Grammatica// Philosophica// Non modo Tironibus linguae latinae ad artem illam vno// trimestri perfecte addiscendam, sed & Latine// doctissimis ad reddendam eorum rationem,// quae legunt, aut scribunt, in primis// vtilis, vel necessaria.// Accessit Praefatio de Veteris ac Nouae Gramma-//ticae Latinae origine, dignitate & vsu [...]. - Mediolani : Apud Io. Baptistae Bidellium, 1628. - 2 Teile in 1 vol. ; 8°. GVK. 30 Die Autorschaft wurde nach Alberto Alberti SJ nachträglich von Kaspar Schoppe anerkannt. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [16], 103, [1] S. ; 8°.

25 26

119

ACDF SO CL 1641–1654

8°. GVK31 (11) Grubinius, Oporinus [Schoppe, Kaspar]: Oporini Grvbinii// Amphotides// Scioppianae.// Hoc est:// Responsio ad Satyram Menippaeam// Iosephi Bvrdonis Psev-//do Scaligeri// Pro vita & moribus// Gasp. Scioppii Patricii// Romani, Caesarij, Regij & Archiducalis// Consiliarij, & ad Summum Pon-//tificem Exlegati.// Item// Responsio ad Confutationem fa-//bulae Burdoniae.// Dolo Caluinistarum diu suppressa & nunc// demum in lucem edita.// Accesserunt,// Denunciatio & Mantissa Amphotidum// cum Tribus Capellis secun-//dùm excusae. Parisiis : [S.n.], 1611. GVK32 (12) ♦ Lucius, Georg: Elegiographus dirarum in Jesuitas speculatores latrones, lictores, carnifices [...]. - [S.l.] : [S.n.], 1628. SWB33 (13) Mariana, Juan de: J. Marianae libri de regimine Societatis [Jesu] caput VI., de studiis. - Genevae : Apud Alexandrvm Pernete, 1635. COPAC34 (14) Melander, Philoxenus [Schoppe, Kaspar]: Actio perduellionis in Jesuitas juratos Sacri Romani Imperii hostes. Oder Trewmainende vnd vnpartheysche Erinnerung, was wegen der Jesuiten jetziger zeit zuberathschlagen. / Philoxenus Melander. - [S.l.] : [S.n.], 1632. - 78 S. ; 4°. SBN35 (15) Rivet, André: [auctor duorum librorum pestiferorum contra cardinalem Bellarminum et P. Petrum Sanctum Jesuitas]. Die Werke wurden nicht ermittelt.36 (16) ♦ Scherer, Georg: Catechismvs// oder// Christlicher Underricht// im wahren Catholischen und// Apostolischen Glauben.// nicht allein// Für die liebe Jugend sonder auch für// die Alten, und in sondere die jenigen,// welche sich von jetzt schwebenden Ketzereyen// und Irrthumben, widerumb zu der allein see-//ligmachenden Kirchen Gottes bekehren, Frag// und Antwort Weiß auß dem Wort Gottes// und alten Kirchenlehrern trewlich// und kürtzlich verfasset. / Durch// Georgivm Scherer// Societatis Iesv Theologvm,// jetzt von newem vbersehen [...]. - Dilingen : In Verlegung Caspar Sutors, 1630. - [6] Bl., 696 S., [21] Bl. ; 12°. VD1737 (17) Schoppe, Kaspar: Gasp. Scioppii.// Scaliger Hy-//pobolimaevs// Hoc est:// Elenchvs Epistolae// Iosephi Bvrdo-//nis Psevdoscaligeri// De// Vetustate & splendore gentis// Scaligerae.// Quo praeter crimen falsi & corruptarum litterarum Regiarum,// quod Thrasoni isti impingitur, instar quingenta eiusdem menda-//cia deteguntur & coarguuntur. - Mogvntiae : Apud Iohannem Albinvm, 1607. BVB38 (18) Schoppe, Kaspar: Gasp. Scioppii// Ecclesiasticvs// Auctoritati// Serenissimi D. Iacobi// Magnae Britanniae Regis// Die Autorschaft wurde nach Alberto Alberti SJ nachträglich von Kaspar Schoppe anerkannt. Die Autorschaft wurde nach Alberto Alberti SJ nachträglich von Kaspar Schoppe beansprucht. Das Werk wurde von Alberto Alberti SJ wie auch von dem Gutachter Kard. Bernardino Spada angeführt, im zweiten Fall zur Entlastung des Autors gegen die Beschuldigungen Alberto Albertis SJ. Umfangsund Formatangaben nach SBN: [16], 390 [i.e. 384] S. ; 8°. Das Werk war bereits ersch.: Schoppe, Kaspar: Oporini Grubinii Medici & Philosophi Denunciatio Amphotidum Scioppianarum: Sive Res­ ponsionis Ad Satyram Menippaeam Josephi Burdonis Pseudoscaligeri Pro Vita & Moribus. Gasp. Scioppii Patricii Romani Et Serenissimo D. Ferdinando Austriae Archiduci a Consiliis Accesserunt Tres Capellae ab ipso auctore recognitae. - [S.l.] : [S.n.], 1608. - 24 S. ; 4°. VD17. 33 Nach Alberto Alberti SJ wurde die Verbreitung des Werkes von Kaspar Schoppe gefördert. 34 Nach Alberto Alberti SJ wurde die Verbreitung des Werkes von Kaspar Schoppe gefördert. Nach COPAC enthalten in: Schoppe, Kaspar: Arcana// Societatis// Iesv// Publico bono vulgata// Cum Appendicibus utilißimis. - Genevae : Apud Alexandrvm Pernete, 1635. - [4] Bl., 341 S., [5] Bl. ; 8°. VD17. 35 Von Alberto Alberti SJ Kaspar Schoppe zugeschrieben. 36 Nach Alberto Alberti SJ seien die Werke möglicherweise Kaspar Schoppe zuzuschreiben. 37 Nach Alberto Alberti SJ wurde die Verbreitung des Werkes von Kaspar Schoppe gefördert. 38 Vom Gutachter Kard. Bernardino Spada für den Autor entlastend angeführt gegen die Beschuldigungen Alberto Albertis SJ. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [10], 429 [i.e. 430] S. ; 4°. 31 32

ACDF SO CL 1641–1654

120

Oppositvs.// In quo cùm Argumento magnam partem Nouo,// tùm Exemplo nemini adhuc vsitato disputatur// De amplitudine potestatis & Iurisdictionis Ecclesiasticae tàm in tempora-//libus quàm in spiritualibus.// De Regum ac Principum Christianorum erga Ecclesiam eiusque Antisti-//tes seu Prealatos officio.// De natura & ingenio Ecclesiae Rebellium, siue Haereticorum, variisq; eo-//rundem ad Ecclesiae obedientiam reducendorum modis.// De Charactere, siue signis ac Notis Ecclesiae, ex quibus eam tam Ethnici,// quàm Haeretici à quibuscumque Haereticorum conuenticulis queant// internoscere. - Hartbergae : [S.n.], 1611. - [20] Bl., 565 [i.e. 550] S., [2] Bl. ; 4°. EROMM39 (19) Schoppe, Kaspar: Emmanuel Thaumaturgus Augustae Vindelicorum Hoc Est Relatio de miraculoso Corporis Christi Sacramento, quod Augustae in S. Crucis Ecclesia quadringentis annis amplius servatum est, & hodieq[ue] cum maxima admiratione visitur: Tum autem Enumeratio complurium insignium Miraculorum divina eiusdem Sacramenti virtute editorum / [Scripta a Gilberto Bremensi Saxone] ; Accessit Thaumatologia Id est Nova & accurata de Miraculis Disputatio Gasp. Scioppii. - Augustae Vindelicorum : [S.n.], 1612. - [9] Bl., S. 9–115 ; 4°. SBB40 (20) Schoppe, Kaspar: Gasp. Scioppii// Mvlti Fi-//delia// Iacobo Lectio Con-//suli Poneropolitano.// De Vita Ac Mira-//cvlis S. Clavdii Ma-// gnifice Ovanti,// Ad accipiendos milites gratis praebita.// Hocest:// Nova Pro Sanctorvm// coelitum gloria & miraculis atque cultu ad-//uersus Haereticorum mendacia &// calumnias Disputatio. - Mogvntiae : Ex officina Typographica Ioannis Albini, 1612. - 123 S. ; 4°. GVK41 (21) Schoppe, Kaspar : C. V. Gasparis Scioppii [...] Paedia politices siue Suppetiae logicae scriptoribus politicis latae. - Mediolani : apud Io. Bapt. Bidelli, 1624. - 70, [2] S. ; 12º. SBN42 (22) Schoppe, Kaspar ; Romanus, Hay: Gasparis Scioppii [...] Astrologia ecclesiastica, hoc est, Disputatio de claritate ac multiplici virtute stellarum in ecclesiae firmamento fulgentium, id est, ordinum monasticorum. Accessit Astrum inexstinctum id est, causae dictio ex diuino humanoque iure pro veterum ordinum honore ac patrimoniis aduersus famosum volumen Pauli Laimanni Iesuitae in monachos editum. - [S.l.]  :  Ex officina Sangeorgiana, 1634. - 294 [i.e. 296], [8] S. ; 4º. SBN (23) Schoppe, Kaspar: [epistola ad R. P. D Motmannum olim Rotae Auditorem 1630 exarata]. Das Werk wurde nicht ermittelt.43 (24) Schoppe, Kaspar: Gasparis Scioppij comitis a Claraualle. Consultationes de scholarum & studiorum ratione deque prudentiae & eloquentiae parandae modis. Patauij : apud Paulum Frambottum, 1636. - 117, [3] S. ; 12°. SBN44 (25) Schoppe, Kaspar: [Infamia Societatis Jesu (Ms.?)]. Das [Manuskript?] wurde nicht ermittelt.45 Vom Gutachter Kard. Bernardino Spada für den Autor entlastend angeführt gegen die Beschuldigungen Alberto Albertis SJ. 40 Vom Gutachter Kard. Bernardino Spada für den Autor entlastend angeführt gegen die Beschuldigungen Alberto Albertis SJ. 41 Vom Gutachter Kard. Bernardino Spada für den Autor entlastend angeführt gegen die Beschuldigungen Alberto Albertis SJ. 42 Von Alberto Alberti SJ wie auch von dem Gutachter Kard. Bernardino Spada angeführt, im zweiten Fall zur Entlastung des Autors gegen die Beschuldigungen Alberto Albertis SJ. 43 Vom Gutachter Kard. Bernardino Spada für den Autor entlastend angeführt gegen die Beschuldigungen Alberto Albertis SJ. 44 Vom Gutachter Kard. Bernardino Spada angeführt zur Entlastung des Autors gegen die Beschuldigungen Alberto Albertis SJ. 45 Nach Alberto Alberti SJ hatte der Autor in Savoyen und Venedig vergeblich versucht, die Druckerlaubnis zu erhalten. Gedruckt wurde: Schoppe, Kaspar ; Faber, Joannes (Hg.): Gasparis Scioppii// 39

121

ACDF SO CL 1641–1654

(26) Sotelo, Luis ; Iuniperus [Schoppe, Kaspar]: Fr. Lvdovici Soteli// Minoritae// Regii ad Apostolicam sedem Legati & Regni Oxensis Apo-//stoli ac designati Martyris// Ad Urbanvm// VIII. Pont. Max.// De Ecclesiae Iaponicae statu Relatio Imperatoris Augu-//sti, Principum, Electorum, omniumque statuum Imperii cuiusque// Ordinis lectione digna.// Accessit// Fr. Ivniperi De Ancona Mino-//ritae Consultatio de causis & modis Religiosae discipli-//nae in Societate Jesu instaurandae : Ex Italico latinè conversa. - [S.l.] : [S.n.], 1634. - 93 S., [1] Bl. ; 4°. HAB 46 (27) Vargas, Alphonsus de [Schoppe, Kaspar]: Alphonsi De Vargas// Toletani// Relatio// Ad Reges & Principes Christianos// De Stratagematis Et Sophisma-//tis Politicis Societatis Iesu ad Monarchiam// Orbis terrarum sibi conficiendam.// In Qva Iesvitarvm Erga Reges Ac// populos optime de ipsis meritos infidelitas, ergaque ipsum Pon-//tificem perfidia, contumacia & in fidei rebus nouandi libi-//do illustribus documentis comprobatur. - [S.l.] : [S.n.], 1636. - 143, 8, 8 S. ; 4°. HAB47 (28) Verdaeus, Renatus [Rivet, André]: Renati Verdaei Statera, Qua ponderatur Mantissae Laurentii Forerii Jesuitae Oenipontani Sectio prima. Quam emisit Adversus libellum cui titulus est Mysteria Patrvm Jesvitarvm. - Lvgdvni : Apud Gelsivm Nomimelcvm, 1637. - 171 S., [2] Bl. ; 12°. SWB48 ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 7 1644. Censura in Libru[m] ins[criptum]: Affetti sacri dettati da Luca Assarino intorno la vita di nostro Signor Gesù Cristo. Assarino, Luca: Affetti sacri dettati da Luca Assarino intorno la vita di N. Signore Giesu Christo. - Genova : [S.n.], 1642. Das Werk wurde nicht nachgewiesen.49 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 81r–85r, 9 S., 18. Januar 1644

Dekret: Bando:

SO 27. Januar 1644 donec corrigatur50 nicht aufgefunden

Korrespondenten: (1) [Inq. von Genua]; (2) Comm. SO

48 49 46 47



50

Comitis clarae vallae// Infamia// Famiani,// cui adjunctum est// ejusdem Scioppii// de Styli Historici Virtutibus// ac Vitiis Judicium,// ejusdemque// de Natura Historiae// & Historici Officio// Diatriba,// edita// cum indice copiosissimo// in Infamiam,// cura & industria// Johannis Fabri// Eloq. Prof. P. - Sorae : Sumptibus Petri Hauboldi Bibl. Literis Georgii Hantschenii, 1658. BVB. Von Alberto Alberti SJ Kaspar Schoppe zugeschrieben. Von Alberto Alberti SJ Kaspar Schoppe zugeschrieben. Gelegentlich André Rivet; von Alberto Alberti SJ Kaspar Schoppe zugeschrieben. Zum Fehlen eines Nachweises für dieses Werk vgl. Marco Cavarzere, Luca Assarino scrittore sacro e la censura ecclesiastica: alcune note su un’opera ignota e altre vicende editoriali, in: Studi secen­ teschi 49 (2008), S. 65–78, hier: S. 66. Das Werk war laut Angabe in einem nachträglichen Gesuch des Autors, ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 3, Bl. 120r, bereits ersch. Die Ausg. Bologna : [S.n.], [1642], die angebl. ohne sein Wissen in Genua neu gedr. worden war, wurde nicht ermittelt. Bl. 87v und ACDF SO Decreta 1644, Bl. 17r/v: Das Werk sollte donec corrigatur verboten werden. Dem Autor sollte per Praeceptum befohlen werden, in Zukunft keine Werke mehr zu religiösen Themen ohne Lizenz des SO zu veröffentlichen, ansonsten drohten ihm Strafen (auch körperliche). Der Inq. [von Genua] sollte ferner [Fabrizio Briti?] SJ nicht mehr als Zensor in der Vorzensur von Büchern einsetzen. – Zur Einleitung des Verfahren vgl. das Gesuch an den Comm. SO, Bl. 79r, mit Übersen­ dung des Werkes. – Zum Autor, vgl. ferner ACDF SO Decreta 1644, Bl. 18v, 62v, 118r, 143r.

ACDF SO CL 1641–1654

122

Weitere Akten des SO: Relation, Bl. 80r, 1 S., [27. Januar 1644] Ferner beiliegend: Anonymes Gesuch an den Comm. SO mit Verweis auf die Approbation des Werkes von Fabrizio Briti SJ in Genua und mit der Bitte um Maßnahmen, Bl. 79r/v, 2 S., [27. Januar 1644] ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 8 1644. Censura in propositiones extractas a libro: Le Pacifique Veritable sur le debat de l’usage legitime du sacrament de penitence. Explique par la dottrina du S. Concile de Trente par Teophile Brachet Sieur de la Milletiere. 1. Brachet, Théophile : Le// Pacifiqve// Veritable,// Svr Le Debat De// L’Vsage Legitime Dv// Sacrement de Penitence.// Explicqve´ Par La// doctrine du S. Concile de Trente. / Par Theophile Brachet,// Sieur de la Milletiere. - A Paris : Chez Louis Bovlanger [...], 1644. BSB51 Ferner wurden verhandelt: 2. [Thesen: de ecclesiastica et pontificia potestate et jurisdictione]. Die Thesen wur­ den nicht ermittelt. 3. Rabardeau, Michel: Michaelis// Rabardei// Sacerdotis E’ Socie-//tate Iesv Dioecesis// Avrelianensis.// Optatvs Gallvs// De Cavendo Schismate, &c.// Benigna Manv Sectvs.// Tarde’, Sed Aliqvando.// ΑΥΤΟΣ ΕΦΑ. - Parisiis : Apud Viduam Ioannis Camvsat [...], 1641 (Cvm Approbatione Et Privilegio). - [6] Bl., 279 S. ; 4°. BM-Lyon Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 3)

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Battista Seghezzi da Martinengo OP Bl. 111r/v, 2 S., [28. September 1644] (zu Nr. 1)52

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 113r/v, 2 S., [2. Juni 1645] (zu Nr. 2)53

Gutachter: Gutachten:

Francesco Albizzi; Giovanni Battista Seghezzi da Martinengo OP; Antonino Diana CR; Terenzio Alciati SJ; Luke Wadding OFMObs Bl. 112r, 1 S., 2. Juni 1645 (zu Nr. 2)54

Dekret:

nihil (zu Nr. 1)55

Umfangs- und Formatangaben nach GVK: [8] Bl., 518 [i.e. 158] S., [1] Bl. ; 8°. Das Gutachten von Giovanni Battista Seghezzi da Martinengo OP bezieht sich auf das Werk, benutzt dazu aber die ferner beiliegende Pariser Zensur und die Schrift u.d.T. „Pacifici Veracis Mendaces Pugnae“, von der die Herkunft nicht festgestellt werden konnte. 53 Auflistung der zu qualifizierenden Propositionen. 54 Protokoll der Qual.-Sitzung. Gegenstand des Verfahrens waren die dem Fasz. beiliegenden Propositionen, Bl. 113r/v. 55 Lt. Vermerk, Bl. 89r, wurde danach nichts mehr unternommen [nach dem Beschluss, durch Dekret SO 28. September 1644, zwecks eines evtl. Verbotes erst das Referat zum ferner in den Akten erwähnten Werk Arnaulds abzuwarten.] – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1644, Bl. 110r, auf ein chiffriertes Schreiben von Giovanni Battista Candiotti [an das Staatssekretariat?] vom 17. Juni 1644, mit Verweis auf das angebl. auf sein Drängen erfolgte Verkaufsverbot durch 51 52

123

ACDF SO CL 1641–1654

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Dekret: Bando:

SO 26. August 1642 (zu Nr. 3)56 SO 18. März 1643

Korrespondenten: [Giovanni Battista Candiotti ] Weitere Akten des SO: Marginalien, durchgestrichen, bei den Propositionen Nr. 2, zu ähnlichen, bereits qualifizierten Propositionen im Werk von Michel Rabardeau SJ, Bl. 113r, 1 S., [2. Juni 1645] (zu Nr. 3) Ferner beiliegend: (1) Censvra// Sacrae Facvltatis// Theologiae Parisiensis// lata in Libellum qui inscribitur,// Le Pacifique Veritable,// sur le debat de l’usage legitime du Sacrement// de Penitence. Expliqué par la doctrine du Saint// Concile de Trente, per Theopile Brachet// Sieur de la Milletiere, à Paris chez Loüis Bou-//langer ruë S. Iacques à l’enseigne S. Loüis.// M. DC. XLIV. Avec approbation. - Parisiis : Excudebat Antonivs Vitray [...], 1644 (Svperiorvm Permissv). - 26 S. ; 8°. ACDF SO CL 1641– 1654, Nr. 8, Bl. 90r–102v; (2) Pacifici Veracis// Mendaces Pugnae. [Incipit: Exorta nuper inter catholicos, circa veterem poenitentiae publicae// usum reuocandam] [Explicit: nisi coeci, infirmi,// effoeminati, seu inopes.] - [S.a.]. - 10 S. (Ms.). ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 8, Bl. 103r–107v57 In den Akten auch erwähnt: ♦ Arnauld, Antoine: De La Freqvente Commvnion Ov Les Sentimens Des Peres, Des Papes, Et Des Conciles, Tovchant l’vsage des Sacramens de Penitence & D’Evcharistie, sont fidelement exposez: Pour seruir d’addresse aux personnes qui pensent serieusement à se conuertir à Diev; & aux Pasteurs & Confesseurs zelez pour le bien des ames. Qvatriesme Edition. Paris : Vitré, 1644. - 152 S., [13] Bl., 42 S., [6] Bl., 790 Bl. BVB58 ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 9 1645. Censura in propositione[m] excerptam e Thesibus Henrici Vaghereck Soc[ietatis] Iesu Dilingae propugnatis, quae versatur circa Merita Iustoru[m]. den Kanzler der Univ. von Paris und die Beauftragung von sechs Theol. mit der Prüfung des Werkes. – Vgl. ferner die Dekrete SO 14. Juli 1644, ACDF SO Decreta 1644, Bl. 110r; SO 28. September 1644, Bl. 111v, Bl. 116v und ACDF SO Decreta 1644, Bl. 126r. – Zum Autor vgl. ferner ACDF SO Decreta 1645, Bl. 100r. 56 ACDF SO Decreta 1642, Bl. 124v: die Kardinäle ordneten das Verbot des Werkes an. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1642, Bl. 3r, auf eine Anordnung an den Nuntius von Paris, das Werk zu übersenden, mit Verweis auf bereits vorausgegangene Anordnungen in diesem Sinne. – Vgl. ferner die Dekrete SO 2. Januar 1642, ACDF SO Decreta 1642, Bl. 3r und 4v; SO 8. Januar 1642, ACDF SO Decreta 1642, Bl. 16v; SO 19. Februar 1642, ACDF SO Decreta 1642, Bl. 30v. 57 Das Manuskript, dessen Herkunft nicht festgestellt werden konnte, aber das möglicherweise die in der Fasz.-Aufschrift erwähnte „Censura Romana“ darstellt, bezieht sich auf 57 Propositionen, die dem verhandelten Werk entnommen wurden nach den folgenden Kapiteln: [Errata] „circa Sacramentum Poenitentiae“ (Bl.  103r); „circa Justificationem“ (Bl.  104r); „circa baptesimum et confirmationem“ (Bl. 104v); „circa Eucharistiam“ (Bl. 104v); „circa gratiam per liberum arbitrium“ (Bl. 105v); „circa traditiones“ (Bl. 106v); „contra primatum Petri et Romani Pontificis“ (Bl. 107r); „errata et injuriae in praecipua Ecclesiae membra“ (Bl. 107r); „contra ecclesiam, et in Tridentinum“ (Bl. 107v). 58 Die Ausg. wurde nicht spezifiziert.

ACDF SO CL 1641–1654

124

1. Wangnereck, Heinrich (Praes.)  ;  Schwenk, Johann Christoph (Resp.): SS. Angelorvm// Praedestinatio// ex Meritis,// Praedestinationi Gratvitae// SS. Hominum// opposita ex mente// S. Avgustini.// Quam praeside / R.P. Henrico Wangnereck,// Soc. Iesv S. T. D. ac Professore// nec non vniversitatis Dilinganae// Cancellario// Publicae disputationi pro Licentiâ Doctora-//tus Theologici proposuit / Reuerendus, & Eximius// D. Ioannes Christophorus Schvvenck,// S. Theologiae Baccalaureus, & ad S. Petrum// Dilingae Canonicus.// Die [keine Angabe] Iunii, Anno M.DC.XLIV.// cum facultate Superiorum. - Dilingae : ex typographiâ Academicâ, [1644]. - 87 S., [4] Bl. ; 16°. ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 9, eingefügt zwischen Bl. 138v und 139r Ferner wurde verhandelt: 2. Wangnereck, Heinrich: [Erläuterungen zur These] [Incipit: An aliqua in vice Thesibus videri possint non satis consentanea doctrinae saniori?]. - [1644]. - 8 S. (Ms.). ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 9, Bl. 122r–125v Gutachter:

Gutachten:

Giacomo Accarisi SJ; Tommaso Turco da Cremona OP; Giovanni Battista Seghezzi da Martinengo OP; Egidio Consoni OSA; Domenico Campanella OCarm; Luke Wadding OFMObs; Agostino Ubaldini CRS; Simpliciano da Milano OFMCap; Consalvo Grizzi da Jesi OP Bl. 129r–130r, 3 S., 13. Dezember 1644 (zu Nr. 1–2)59

Dekret:

nicht aufgefunden;60 [SO 19. Januar 1645]61 (zu Nr. 1–2)

Korrespondenten: (1) Heinrich Wangnereck SJ ; (2) Kard. Juan de Lugo; (3) [Kard. Guido Bentivoglio]; (4) [Giacomo Accarisi SJ] Weitere Akten des SO: Relation, Bl. 128r/v, 2 S., [19. Januar 1645] In den Akten auch erwähnt: Wangnereck, Heinrich: Vindiciae Motivorum Fidei// Catholicae,// Catholische Ge-//gen Censur.// Das ist, Rettung der Catholischen// und erheblichen Motiuen,// warumb// Christoff Besold / der Rech-//ten Doctor seel. u. Vornemlich dar-//für gehalten, daß der recht und einig seeligma-//chende Glaub, allein in der Römischen Catho-//lischen Kirchen anzutreffen// Und deßwegen zu solcher sich begeben hat.// Durch// Henricvm Wangnereck,// S.I., der H. Schrifft Doctorem und Pro-//fessorem, auch der fürstlichen Bischöff-//lichen Universitet zu Dilingen// Canzlern.// Der vermainten Euangelischen Cen-//sur Tobiae Wagner Protokoll der Qual.-Sitzung, als Anlage zu der an die Kardinäle SO gerichteten Relation. Gegenstand der Prüfung war die Proposition: „Proprie non dantur merita in hominibus iustis, sed opera justorum ita sunt propria Dei, ut recte dicantur non esse illorum“. 60 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Heinrich Wangnereck SJ vom 28. Juli 1644, Bl. 120r, mit Übersendung der Propositionen, die seiner Kenntnis nach angebl. bereits in Rom angezeigt worden waren, und deren Erläuterungen. 61 Vgl. die Marginalien in der Abschrift eines Schreibens des Kard. Juan de Lugo SJ an Heinrich Wangnereck SJ vom 20. Januar 1645, Bl. 131r: Dekret SO 19. Januar 1645 coram Sanctissimo, wonach der Kard. dem Autor antworten sollte. In dem daraufhin ergangenen Schreiben fordert der Kard. den Autor Heinrich Wangnereck SJ auf, die verhandelten Propositionen nochmals dem SO zu erläutern und in der Zwischenzeit von jeglichen Veröffentlichungen in der Sache abzusehen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Heinrich Wangnereck SJ vom 16. November 1644, Bl. 119[a]r, mit der Bitte um Druckerlaubnis für die Erläuterungen (s.o. Nr. 2). – Vgl. ferner die Dekrete SO 7. Dezember 1644, Bl. 136v und ACDF SO Decreta 1644, Bl. 159v; SO 14. Dezember 1644, Bl. 135v. 59

125

ACDF SO CL 1641–1654

S. T. D. und Pfarrers// zu Eßlingen entgegen gesetzt.// Erster Thail. - Gedruckt zu Augspurg : durch Andream Aperger [...], 1643. BSB ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 10 1645. Censura in propositionem excerptam a libro P. Zachariae Pasqualigo Theatini ins[cripto]: Praxis jejunii &c. qua docebatur non peccare mortaliter Fidelem non abstinentem ab ovis et Lacticiniis tempore quadragesimae. Pasqualigo, Zaccaria62: Praxis Ieivnii// Ecclesiastici et Natvralis// In Qva// Quicquid in hac materia occurrere potest.// Atqve Item// Alia Plvra Dvbia// Ex// Theologicis Principiis// Et sacris, atque ciuilibus Legibus breuiter,// & dilucidè deciduntur. / A// Zacharia Pasqvaligo// Veronensi// Clerico Regulari Theatino Sacrae Theologiae// Professore.// Cvm Svis Indicibvs. - Romae : Typis Haeredum Francisci Corbelletti, 1644. (Svperiorvm Permissv). - [12] Bl., 452 S. ; 2°. BVB Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 142r, 1 S., [10. März 1645]63

Gutachter:

Giovanni Battista Seghezzi da Martinengo OP; Egidio Consoni OSA; Domenico Campanella OCarm; Terenzio Alciati SJ; Luke Wadding OFMObs; Agostino Ubaldini CRS; Simpliciano da Milano OFMCap; Consalvo Grizzi da Jesi OP Bl. 141r, 1 S., 10. März 164564

Gutachten: Dekret:

SO 16. März 1645;65 SO 19. April 1645;66 SO 7. Juni 1645;67 SO 26. März 164668

Zu Pasqualigo vgl. Personen und Profile. Das Gutachten bezog sich auf die 71. und 72. Decisio in dem hier verhandelten Werk und war vermutl. die Grundlage für die anstehende Qual.-Sitzung. 64 Protokoll der Qual.-Sitzung. 65 Bl. 144v: [Approbation coram Sanctissimo des Dekretes SO 15. März 1645, ACDF SO Decreta SO 1645, Bl. 43r] die Zensur [durch die Qual.-Sitzung] sollte weitergeleitet werden an die CIndex. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta SO 1645, Bl. 26r, auf ein Schreiben des Inq. von Parma vom 23. Januar 1645. – Vgl. ferner die Dekrete SO 15. Februar 1645, ACDF SO Decreta SO 1645, Bl. 26r; SO 15. März 1645, ACDF SO Decreta SO 1645, Bl. 43r. 66 Bl. 145v und ACDF SO Decreta 1645, Bl. 62r: dem Inq. [von Parma] sollte die Zensur der Qual.Sitzung zugesandt werden, in der die Lehre Pasqualigos für „erronea“ und „scandalosa“ erklärt wurde; deswegen hatte der Autor seine Lehre emendiert und diese emendierte Fassung in Druck gegeben, wovon sich [der Inq.] anhand derselben Exemplare überzeugen könne. Der [Inq.? Autor?] könnte diese Fassung für die Widerlegung der betr. Lehre verwenden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Parma vom 7. April 1645, Bl. 140r, mit erneuter Bitte um Anweisungen. 67 Bl. 167v und ACDF SO Decreta 1645, Bl. 89v: dem Inq. von Parma sollte geschrieben werden, dass er nicht richtig gehandelt habe, das Verbot des Buchs von Zaccaria Pasqualigo CR per Edikt zu veröffentlichen; deswegen sollte er zügig ein anderes, vom SO ihm zu übersendendes Edikt veröffentlichen, und zwar in der Form, in der er das erste Edikt veröffentlicht hatte. In Zukunft sollte er ohne Anordnung des SO in Angelegenheiten, die in den Bereich des SO gehörten, keine Edikte mehr drucken. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Parma vom 9. Mai 1645, Bl. 146r und [parallel] das Gesuch von Zaccaria Pasqualigo CR, Bl. 150r. – Vgl. ferner das Dekret SO 5. Juli 1645, ACDF SO Decreta 1645, Bl. 107r. 68 Bl. 158v: das durch den Inq. von Parma auf Befehl des SO erlassene Widerrufungsedikt sollte dem Autor zugesandt werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Zaccaria Pasqualigo CR, Bl. 155r. 62 63

ACDF SO CL 1641–1654

126

Korrespondenten: (1) Inq. von Parma; (2) Kard. [Francesco] Barberini; (3) Zaccaria Pasqualigo CR; (4) Inq. von Verona; (5) Inq. von Ceneda; (6) Inq. von Malta Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Parma vom 9. Mai 1645: „Propositiones extractae ex libro Zacariae Pasqualigo, de ieiunio“, Bl. 147r–148v, 4 S., [9. Mai 1645]; (2) Gesuch von Zaccaria Pasqualigo CR um Suspendierung des Verbotes vom Inq. von Parma, da die zweite Ausg. seines Werkes auf Anweisungen des SO korrigiert wurde; Bl. 150r, 1 S., [7. Juni 1645]; als Anlage: [Verbotsedikt] Editto// Per il S.// Officio. - In Parma : per Mario Vigna, 1645 (Einblattdruck). ACDF SO CL 1641– 1654, Nr. 10, Bl. 151r; (3) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Parma vom 19. Juni 1645: Abschrift eines Ediktes des Inq. von Parma mit Widerrufung des Ediktes 13. Mai 1645 und mit der Erklärung, dass die fraglichen Abschnitte des Werkes emendiert wurden, Bl. 154r, 1 S., 19. Juni 1645;69 (4) Gesuch von Zaccaria Pasqualigo CR um eine Abschrift des inquisitorialen Ediktes 19. Juni 1645, Bl. 155r, 1 S., [26. März 1646]; (5) weiteres Material zur Beobachtung des Fastengebots für Eier- und Milchprodukte, mit Verweis auf das verhandelte Werk, Bl. 156r–157v und Bl. 161r–165v, 16 S., [1653]; (6) weiteres Material zur Lehre von Francesco Rigolino SJ, Lektor in der Kasuistik, über den Verzehr von Eier- und Milchprodukten in der Fastenzeit, u.a. mit Akten der Inquisition von Malta und der span. Inquisition, Bl. 168r–172v, 10 S., [1641] ACDF SO CL 1641–1654, [Nr. 10bis] 1645. Acta in libellos et folia inscripta: Stellario della B. Vergine &c. 1. Anonym: Breve Modo// Di Recitare Il Santissimo Stellario// dell’Immacolata Concettione// di Maria Vergine,// Di trè Pater noster, e dodici// Aue Maria,// Come si recita nell’Arciconfraternità d’essa// Immacolata Concettione in Roma. - In Fiorenza  :  nella Stamperia nuova, 1638 (Con licenza de’ Superiori). - [1] Bl., 14 S. ; 16°. ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], unter Bl. 137r 2. ♦ Anonym: Stellario// Dell’Immacolata// Concettione// Della Beatissima// Vergine, che si recita tutte le Domeniche// della Concettione vltime// d’ogni Mese,// E tutti li Sabbati dell’Anno,// Feste dell’ istessa Vergine,// Et alli 19. d’Agosto Festa propria// dello Stellario. - In Bologna, per l’Herede del Bennaci, 1638 (Con licenza de’ superiori). - [1] Bl., [10] S. ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr.2], unter Bl. 163b 3. Anonym: Stellario dell’Immacvlata Concettione// Della Beatissima Vergine; che si recita tutte le Domeniche della Concettione ultime di ogni Mese,// tutti li Sabbati dell’anno, feste dell’istessa Vergine, & alli 19. d’Agosto festa propria// dello Stellario, qual festa per più commodo si trasporta nell’ultima Domenica d’Agosto. [S.l.] : [S.n.], [S.d.] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 141r 4. Anonym: Stellario// Dell’Immacolata// Concettione// Di Maria Vergine// Distinto in tre quaternarii di// 3. Pater noster, e 12// Aue Maria. - In Bolog[na] : per l’Herede del Benacci, 1639 (Con licenza de’ Superiori) (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 142r70 Vgl. ferner die vermutl. im SO verf. Entwürfe dieses Edikts, Bl. 152r. Die Schrift liegt ferner dem Schreiben des Inq. von Bologna vom 18. Januar 1640 bei, s. ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 291r.

69 70

127

ACDF SO CL 1641–1654

5. Anonym: Stellario// della Santissima// Concettione// Di// Maria Vergine// Che si recita tutte le Domeniche, &// feste dell’ anno dall’Eminentiss.//e Reuerendiss. Sig. Cardinal d’// Ascoli Vescouo di Macerata co[n]// l’assistenza del Capitolo, & del Po-//polo immediatamente dopo il// Vespro, Nella Chiesa Cathedra-//le di Macerata, & anco si può re-//citare priuatamente da tutti i de-//uoti della Concettione di Ma-//ria Vergine. - In Macerata : Per Giuliano Carboni, 1639 (Con licenza de’ SS. Sup.). - [10] S. ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], unter Bl. 146a71 6. Anonym: Capitoli// Da osseruarsi da quelli, che// sono, ò vogliono entrare// nella Co[m]pagnia del Santiss.// Stellario canonica-//me[n]te eretta nella Chiesa Ca//thedrale di Macerata dall’//Eminentiss. & Reuerendiss.// Sig. Card. D’Ascoli// Vescouo.// Per poter goder i Tesori delle In-//dulgenze co[n]cesse alla detta Com-// pagnia dalla Santita di N.S.// Papa Vrbano VIII. - Macerata : Per Giuliano Carboni, 1639 (Con Licenza de’ Sup.). - [1] Bl., [14] S. ; 16°. ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], unter Bl. 146a 7. Anonym: Il Santissimo// Stellario// Dell’Immacolata// Concettione di// Maria Vergine.// Composto di trè Pater Noster, e dodeci// Ave Maria, come si recita nell’ Ar-//ciconfraternita di essa Immaco-//lata Concettione in Roma, et in molte Città d’Italia. Diuiso// in trè Quaternarii.// Alli M. Ill. SS. Scolari della Confra-//ternita dell’Immacolata Concet-//tione della Beatiss. Vergine// Eretta nella Chiesa di S. Fra[n]cesco di PP// Min. Osser.// della Città di Lodi. - In Lodi : Per Carlo Calderino, [1639] (Con licenza de Superiori). - [1] Bl., 33 S. ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], unter Bl. 163a72 8. Anonym: Stellario Dell’Immacolata Concettione// Della Beatissima Vergine.// Che si recita tutte le Domeniche dell’anno, e tutte le feste di essa Santissima Vergine in molte Chiese principali d’Italia// de Molto Reverendi Padri Minori Osservanti, & massime nella Chiesa di San Francesco della Vigna di Venetia. [Incipit: La Religione Seraphica del gloriosissimo Padre San Francesco]. - In Venetia : Per Gio: Battista Surian., [S.a.] (Con Licenza De Svperiori) (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 205r73 9. [Indulgenz] [Indulgenze, che si dicono concesse da Urbano VIII. a// preghiere del Cardinale Magalotti, ad onore dello stes-//so Santissimo Sacramento, ed a quelli, che dopo aver// celebrato la Messa dicono, Ave Filia Dei Patris, Ave// Mater Dei Filii. Ave Sponsa Spiritus Sancti.]. Die Indulgenzen wurden nicht ermittelt.74 10. Raffaele (Hg.): Modo Di Recitar// Diuotamente// Lo Stellario// Dell’Immacvlatissima// Concettione// Della Madre di Dio.// Raccolta da diuersi Autori, e dato in luce a beneficio// commune de fedeli, per opera del P.F. Raf-//faele da Guastalla Lettore, di Sac.// Theo e Predicatore dell’Ordine dei Minori Osseruanti. 2. Titelbl. auf demselben Bogen: Modo// Di // Recitare// Il Santissimo// Stellario// Della Santissima// Concettione// Di// Maria Vergine. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. 72 Datum ergänzt nach dem im Werk enthaltenen Schreiben an die Mitglieder der Bruderschaft. 73 Laut Schreiben des Inq. war der Einblattdruck zuvor bereits in Brescia, Venedig und Mantua gedr. worden. 74 Nachgewiesen in: Index Librorum Prohibitorum ad diem 4. Junii Anni 1754. Regnante Benedicto XIV. P.O.M., Rom 1744, S. 592. 71

ACDF SO CL 1641–1654

128

- In Gvastalla : per Bartolameo [sic!] Busetti, 1638 (Con licenza de’ detti superiori). - [1] Bl., 22 S. ; 8°. ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], unter Bl. 209a75 11. [Proklamation: Mantua, gegen das Edikt des Inq. von Mantua 23. Juni 1640] [Incipit: Avanti al M.R.P.F. Pietromartire Ricciardi d’Acquanegra// dell’Ordine de Predicatori Inquisitore Generale nello// Stato del Serenissimo Sig. Duca di Mantoua &c.// Compariscono li sottoscritti] [Explicit: Et così da quanto si è detto si conclude; che resta chiaramen-//to lecito li recitare li 3. Pater, & 12. Aue, non solo senza scru-// polo, ma con molto merito]. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.] - 2 Kol. (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 211r76 12. [Proklamation: Bologna, gegen das Edikt des Inq. von Bologna 10. September 1640] [Incipit: Il Popolo della Città, & contorni di Bologna fi-//deliss. Nel temporale, & nello spirituale alla Santa// Sede Romana] [Explicit: che dall’Eterna Prouidenza ci sar-//ranno à sufficienza elargite.] - [S.l.] : [S.n.], [ca. 1640] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 211bis und 213r 13. Anonym: [Modo di Orare. Enth.: Regole di detta Compagnia dello Stellario: in Mantua]. Das Manuskript/Werk wurde nicht ermittelt. 14. Anonym: Capitoli// Da osseruarsi da quelli,// che sono, ò vogliono en- //trare nella Co[m]pagnia// del Santiss. Stellario// canonicamente eretta nella// Chiesa de’ Reuer. PP. Min.// Conu. Di S. Francesco// di Ferrara.// Per poter goder i Tesori delle Indul-// genze co[n]cesse alla detta Compa-// gnia dalla Santita di N.S. Pa-// pa Vrbano VIII. - In Ferrara : per Gioseppe Gironi Stamp. Episcopale, 1639 (Con Licenza de’ Superiori). - [1] Bl., [15] S. ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], unter Bl. 150b77 15. [Incipit: La Coroncina, ouero Stellario di// S. Gioseppe contiene vn// Pater noster] [Explicit: Ad istanza dell’Archiconfrater-//nità di S. Gioseffo di Bologna] - [S.l.]  :  [S.n.], [S.a.] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-i-2, [Nr. 2], unter Bl. 291b[ter]78 16. [Indulgenz] Alla Scuola Del Santiss:mo Stella[rio]// Della Immacolata Concettione della B. Vergine.// Posta nella Chiesa de i R.di Padri Minori della Ch.a grande// di Venetia, a i Frari. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 569r 17. Anonym: Breve Modo// Di Recitare// Il Santissimo Stellario// dell’Immacolata Concettione// di Maria Vergine,// di tre Paternoster, e dodici// Aue Maria,// Come si recita nell’Arciconfraternità d’essa Immacolata Concettione in Roma. - In Venetia : [S.n.], 1642 (Con Licenza de’ Superiori). - [1] Bl., 12 S. ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], unter Bl. 598a Titel im Werk. Titel auf Umschlagbogen: Stellario// Della// Immacolata// Concettione// Di// Maria. Anschließend: Autorità citate da i numeri; Editto. Noi Frà Pietro Martire Ricciardi, &c.// [Incipit: Essendo altre volte stata prohibita certa Diuotione intitolata lo Stellario] [Explicit: Data &c. li 23. di Giugno 1640.] 77 Die Schrift liegt auch dem Schreiben des Inq. von Bologna vom 18. Januar 1640 bei, s. ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], unter Bl. 293; wie auch dem Schreiben des Inq. von Ferrara vom 18. August 1640, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], unter Bl. 329. 78 Liegt dem Fasz. mehrfach bei. 75 76

129

ACDF SO CL 1641–1654

18. [Indulgenz] Indvlgenza// Plenaria// Et Remissione Di Tvtti Li Peccati.// Nella Chiesa di S. Francesco della Vigna per la solennità del Santissimo// Stellario, l’vltima Domenica d’Agosto, li 2[7] di detto mese. - [S.l.]  :  [S.n.], [1645] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 581r 19. [Indulgenz] Alla Chiesa// Delli RR. Padri// Di S. Francesco Della Vigna. [Incipit: Indul­genzia plenaria [...] concessa nuouamente dalla Santità di Papa Inno-//centio Decimo, come apppare espressamente nel Breue// di Sua Santità spedito sotto li 7. di Maggio del presente// Anno 1647] [Explicit: ò gloriosa vittoria contro l’inimico commune.]. - [S.l.] : [S.n.], [1647] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 641r 20. Anonym: Breve Modo// Di Recitare Il San-//tissimo Stellario della Im-//macolata Concetione di //M.V. in memoria, & ri-//uerenza delli dodeci priui-//leggi concessi dalla Satissi-//ma [Sic!] Trinità simbolegiati nel//le dodici stelle, che Coro-//nauano quella Donna ve-//duta da S. Giouanni nella sua oscura Appoc: cap. 12. - In Venetia : [S.n.], [ca. 1650]. - [1] Bl., 21 S. ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], unter Bl. 655b 21. Anonym: Modo Di Recitar Il Stellario Dell’Immacvlata Concettione Di// Maria Vergine.// Con l’Indulgenze concesse alli Fratelli, & Sorelle della Confraternità di essa. - In Trevigi : Apresso Girolamo Righeetini [Sic!], 1643 (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], unter Bl. 664r 22. Anonym: Regole// Da pratticarsi dalli Fratelli, e Sorelle// del Suffragio de’ Morti// Eretto nella Chiesa di S. Franc.° della Vigna// nella Capella della Vergine Sant.ma del// Stellario sotto il Titolo delle Stimmate. - [S.a.]. - 12 S. (Ms.). ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 672r–677v →ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2]79 I. Genua - Mailand - Fermo - Verona - Rimini - Fano - Mantua - Bologna - Ferrara - Venedig: Verhandlungen zu konkreten Werken Dekret:

SO 29. März 1638;80 SO 5. Mai 163881 (zu Nr. 1)

Dekret:

SO 16. November 1639 (zu Nr. 2)82

Mit Band-Index. ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 138bis v und ACDF SO Decreta 1638, Bl. 51v: der Inq. von Ge­ nua sollte die Exemplare des Werkes einsammeln und Innocenzo Salvio da Napoli OFMObs, der die Druckerlaubnis beantragt hatte, untersagen, das Werk in Druck zu geben bzw., falls es bereits gedruckt wurde, zu veröffentlichen, andernfalls drohten ihm noch festzulegende Strafen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 19. März 1638, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 136r, mit Verweis auf die Verweigerung seinerseits der Erlaubnis [für einen ND?] und auf Dekrete SO 12. Dezember 1624; SO 17. Dezember 1623. 81 ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 138v und ACDF SO Decreta 1638, Bl. 75v: der Inq. sollte die Werke diskret verbrennen lassen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 23. April 1639, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 137r, mit Übersendung eines der dreitausend ihm von Innocenzo Salvio da Napoli OFMObs gemäß Dekret SO 29. März 1638 zu­ gestellten Exemplare. 82 ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 144v: der Inq. von Fermo sollte die Andacht der Sternenkrone nicht erlauben. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Fermo vom 4. November 1639, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 139r, mit Übersendung des Werkes zwecks Erlaubnis der Devotion in der dortigen Franziskanerkirche. 79 80

ACDF SO CL 1641–1654 Dekret:

SO 20. Dezember 1639 (zu Nr. 3–4)83

Dekret:

SO 11. Januar 1640 (zu Nr. 5–6)84

Dekret:

SO 21. März 1640 (zu Nr. 7)85

Dekret:

SO 10. Mai 1640 (zu Nr. 8–9)86

Dekret:

SO 12. September 1640;87 SO 19. September 164088 (zu Nr. 10)

Dekret:

SO 14. November 1640 (zu Nr. 11–12)89

Dekret:

SO 13. Juni 1640 (zu Nr. 13)90

130

ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 143v: die Kardinäle nahmen das Schreiben des Inq. von Fermo zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Fermo vom 9. Dezember 1639, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 140r, mit Übersendung der Einblattdrucke, die bei der Ausführung des Dekretes SO 16. November 1639 gefunden worden waren. 84 ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 149v: der Erhalt der Werke sollte dem Inq. von Fermo bestätigt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Fermo vom 29. Dezember 1639, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 145r, mit Verweis auf sein Edikt vom 28. November 1639 [in Ausführung des Dekretes SO 16. November 1639] und mit Verweis auf die Zustellung der Werke durch den Vikar der Inquisition von Macerata auf Anordnung des Inq. von Ancona. 85 ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 164v und ACDF SO Decreta 1640, Bl. 43v: der Inq. von Mailand sollte die Verbreitung des Werkes, die öffentliche Rezitation der Gebete und die Gründung von ähnlichen Bruderschaften nicht zulassen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 7. März 1640, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 163r, mit Verweis auf die Verhandlungen in Genua; mit Verweis auf seine Anweisung an den Vikar der Inquisition von Lodi, die Exemplare des Werkes einzusammeln, und mit Übersendung des Werkes. 86 ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 207v: dem Inq. sollte geschrieben werden, dass die Indulgenzen und Gnaden, die auf Drängen des Kard. Lorenzo Magalotti zu Ehren des Hl. Sakraments erteilt worden waren, apokryph seien. Deswegen sollte er darauf achten, dass sie nicht verbreitet wurden. Gleich­ zeitig sollte er weder den ND und die Veröffentlichung des Einblattdruckes Nr. 8 noch die Gründung einer Bruderschaft für die Sternenkronenandacht erlauben, da in Rom auf Anordnung des Papstes eine ähnliche Bruderschaft aufgehoben und die Rezitation der Sternenkrone unterdrückt worden waren. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Verona vom 18. April 1640, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 204r, mit Übersendung der beiden Schriften und mit Hinweis auf einen ihm vorgelegten Antrag auf Druckerlaubnis für den Einblattdruck Nr. 8. 87 ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 211v: dem Inq. von Rimini sollte geschrieben werden, dass den Ordensoberen OFMConv und OFMObs aufgetragen worden war, die Bruderschaften der Sternenkrone der unbefleckten Empfängnis zu unterdrücken; der Inq. sollte seinerseits dem SO berichten, ob diese Bruderschaften vor Ort tatsächlich aufgehoben worden sind. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 30. August 1640, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 208r, mit Verweis auf Berichte von anderen Inq., dass die Andacht verboten sei, und mit der Bitte um Weisung. 88 ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 210v: der Inq. sollte Andachtswerke und andere Schriften, die für die Bruderschaften der Sternenkrone der unbefleckten Empfängnis gedruckt worden waren, verbieten. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 6. September 1640, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 209r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner [die allgemeinen] Dekrete SO 31. Oktober 1640, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 215v; SO 7. November 1640, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 214v. 89 ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 224v: der Bf. von Fano sollte [Giuseppe Matellica OFMObs, Lektor Theol. des Ordenskonventes S. Maria Nuova], der die Schriften vorgelegt hatte, über die Herkunft, den Druckort und die Autorschaft der Einblattdrucke befragen. Er sollte dem SO über das Ergebnis seiner Untersuchungen berichten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Bf. von Fano vom 2. November 1640, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 216r, mit Übersendung der beiden Einblattdrucke und mit der Bitte um Weisung. – Vgl. ferner das Dekret SO 5. Dezember 1640, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 223v. 90 ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 266v: dem Inq. von Mantua sollte geschrieben werden, dass er die Gründung einer Bruderschaft für die Sternenkrone bzw. die öffentliche Rezitation entsprechender 83

131

ACDF SO CL 1641–1654

Dekret:

SO 8. August 1640;91 nicht aufgefunden92 (zu Nr. 14)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 15)93

Dekret:

SO 7. Januar 1643 (zu Nr. 16)94

Dekret:

SO 20. Juni 1645 (zu Nr. 17)95

Dekret:

SO 13. September 1645 (zu Nr. 18)96

Dekret:

SO 5. September 1647 (zu Nr. 19)97

Dekret:

SO 20. Juli 1650 (zu Nr. 20)98

Gebete in Kirchen oder auf den Straßen nicht zulasse, da dieses in Rom verboten worden war; gegen Übertreter sollte er vorgehen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mantua vom 1. Juni 1640, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 256r. 91 ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 300v: der Inq. von Mantua sollte erst einmal die ansässigen Brüder OFMObs nicht belästigen. Der Inq. von Ferrara sollte ein gerichtliches Verfahren gegen den Drucker einleiten. Sofern die Bruderschaft noch nicht gegründet war, sollte [der Inq. von Ferrara] ebenfalls ein Verfahren gegen diejenigen einleiten, die verantwortlich waren für die Erstellung der Statuten und für die Drucklegung des Werkes. Falls die Bruderschaft bereits gegründet worden war, sollte er sie verbieten und aufheben gemäß der Anordnung des Papstes. Der Inq. von Bologna sollte Informationen einholen, ob das Werk vor Ort mit Lizenz von den Erben Benacci gedruckt wurde. Falls es nicht mit den üblichen Lizenzen gedruckt worden war, sollte er auch gegen den Drucker wegen Verstoßes gegen Apostolische Konstitutionen und die Bestimmungen des Laterankonzils ein gerichtliches Verfahren einleiten. Ferner sollte er die öffentliche Rezitation der Sternenkrone verbieten und ggf. ähnliche Bruderschaften unterdrücken. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mantua vom 20. Juli 1640, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 285r, mit Übersendung des in Ferrara gedruckten und in Mantua verbreiteten Werkes. 92 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ferrara vom 18. August 1640, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 327r, mit Übersendung der Schrift auf Anordnung des SO. – Vgl. ferner das Dekret SO 28. September 1640, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 330v. 93 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 18. Januar 1640, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 301r, mit Übersendung der Schrift. – Vgl. ferner das Dekret SO 28. September 1640, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 308v. 94 ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 570v: dem Inq. von Venedig sollte geschrieben werden, dass die Indulgenzen gefälscht seien; ferner sollte mit dem Generaloberen OFMConv gesprochen werden, der seine Untergebenen, die für die Veröffentlichung verantwortlich waren, disziplinieren sollte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 26. Dezember 1642, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 568r, mit Übersendung des Einblattdruckes, im Zusammenhang mit der Korrespondenz des Nuntius und des Inq. von Venedig, November 1642, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 564r–567v, aus Anlass wiederholter Anordnungen des SO, die Andacht zu verbieten. 95 ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 599v: die Kardinäle nahmen das Schreiben von Girolamo da Murano OP zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Girolamo da Murano OP vom 9. Juni 1645, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 598r, mit Übersendung des Werkes. 96 ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 583v: der Nuntius von Venedig sollte darauf achten, dass künftig die Indulgenz u.d.T. der Sternenkrone nicht mehr veröffentlicht würde; ferner sollte er die Bruderschaft aufheben lassen und die öffentliche Rezitation der Sternenkrone gemäß dem Dekret des Papstes, von dem eine beglaubigte Abschrift dem Nuntius zugestellt werden sollte, verbieten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Girolamo da Murano OP vom 2. September 1645, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 578r, mit Übersendung des Einblattdruckes. 97 ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 643v: der Papst ordnete an, dem Nuntius von Venedig ein Exemplar des zu diesem Thema erlassenen Dekretes zu übermitteln. Ferner sollte der Nuntius sich über diesen Exzess der Franziskaner beschweren und die Verursacher streng bestrafen lassen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 24. August 1647, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 638r, mit Übersendung des Einblattdruckes. 98 ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 662v: die Kardinäle nahmen das Schreiben des Nuntius von Venedig zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Venedig vom 9. Juli 1650, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 656r, mit Übersendung des Werkes.

ACDF SO CL 1641–1654 Dekret:

SO 24. Juli 1652 (zu Nr. 21)99

Dekret:

SO 30. August 1664 (zu Nr. 22)100

132

Korrespondenten: (1) Inq. von Mailand; (2) Inq. von Genua; (3) [Vikar der Inquisition von Lodi]; (4) [Vikar der Inquisition von Vigevano?]; (5) Inq. von Fermo; (6) Kard. Francesco Barberini ; (7) Vikar der Inquisition von Macerata; (8) [Inq. von Ancona]; (9) Inq. von Verona; (10) Inq. von Rimini; (11) Bf. von Fano; (12) [Vikar der Inquisition von Fano]; (13) Inq. von Mantua; (14) Bf. von Mantua; (15) Inq. von Ferrara; (16) Inq. von Bologna; (17) Ordenskonvent OFMConv in Ferrara; (18) Inq. von Venedig; (19) Girolamo da Murano OP ; (20) Nuntius von Venedig Weitere Akten des SO: eingefügt in ein Schreiben von Girolamo da Murano OP vom 2. September 1645: Abschrift des Dekretes SO 19. Januar 1640 mit Widerrufung aller Indulgenzen für die Bruderschaften der Sternenkrone, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 579r; 1 S., [1645?] Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Fermo vom 9. Dezember 1639: R[everendo]. P[adre]. [Incipit: Facci introdurre subito lo Stellario à uoce alta; in publi-//co, fuori del Choro, nella Chiesa, nel modo, che in-//segna il foglio e nei giorni, che le sarrà più cōmodo.] [Explicit: Et per vltimo se le commanda, che nel ristampare, ò ci-//piare à penna detti fogli non consenta mai, che la for-//mula, & Priuilegii dello Stellario siano mutati ne pu-//re in vna lettera, & in questo sia rigorosissimo.]. - [S.l.] : [S.n.], [S.d.] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 141a;101 (2) Gesuch des Franziskanerordens an Kard. Francesco Barberini mit Verweis auf Breve Urbans VIII. 17. Juni 1639 und mit der Bitte um Genehmigung der Sternenkronenandacht, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 150r, 1 S., [3. Januar 1640]; als Anlage: Editto per il Santo Officio. [Incipit: Noi Fra Steffano Boido Da Castellaccio// Maestro di Sacra Teologia Inquisitore Generale nelle Città di Fermo, Ripa, Mont’Alto, e Santo Seuerino] [Explicit: Datta nella Santa Inquisitione di Fermo// li 28. Nouembre 1639.// Ita est F. Stephanus Inq. est [sic!] Mag. Qui supra manu propria.] - A Fermo : Per gli Heredi del Monti, 1639 (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 150a; (3) Gesuch des Franziskanerordens, den Dominikanern beim Missbrauch ihrer Position im SO Einhalt zu gebieten, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 151r, 1 S., [11. Januar 1640]; (4) 2 Exemplare der Gesuche der Franziskaner ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 666v: dem Inq. von Treviso sollte geschrieben werden, dass die im Einblattdruck enthaltene Andachtsform für die Sternenkrone der unbefleckten Empfängnis und die apokryphen Indulgenzen durch Dekret SO verboten wurden und deswegen nicht in der Öffentlichkeit zur Schau gestellt werden sollten; sonst drohten den Übertretern die im Dekret festgelegten Strafen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Treviso vom 13. Juli 1652, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 663r, mit Übersendung des Einblattdruckes. 100 ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 682v: dem Inq. in Venedig sollte das Dekret Papst Innozenz’ X. übersandt werden, welches die Sternenkrone verbietet. Er sollte sich mit dem Nuntius verständigen und das Mögliche tun. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 5. Januar 1664, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 669r, mit Verweis auf seine Verweigerung der Druckerlaubnis und mit Übersendung des Ms. 101 Vermerkt wurde die Passage: Se vorrà far ristampare il foglio dello Stellario, non lo// facci se non in luoghi doue i nostri sono inquisitori, per declinare ogni difficoltà, & nel distribuire detti// fogli al popolo, lo facci senza pompa publica. 99

133

ACDF SO CL 1641–1654

an Kard. Francesco Barberini, mit Hinweis auf das Edikt des Inq. von Fermo und mit der Bitte, die Andacht für die Sternenkrone der Gottesmutter zu genehmigen, weil sie von Rom nicht verboten sei, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 152r und 153r, 1 S. und 1 S., [25. Januar 1640]; (5) [Breve] Urbanus Papa Octauus.// Ad perpetuam rei memoriā. [Incipit: Cum sicut accepimus] [Explicit: Dat. Romae apud S.// Mariā Maiorē sub annulo Piscatoris die 17. Junii 1639 Pon.tus n.ri anno xvi.// Publicetur.// M.A. Maraldus.// N. Ep.us Laod. Suff.s.]. - [S.a.]. - 2 S. (Abschrift). ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 161r/v; (6) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Mantua vom 27. Juli 1640: „Copia processus formati a P Inquisitore Mantuanus contra fratrem Angelum Corsum, et fratrem Thomam de Mantova ord[inis] Minoru[m] de Obseruantia“, wegen Verbreitung der Schriften ohne Lizenz der Inquisition, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 288r–189v und Bl. 296r–297r, 7 S., 16. Juli 1640; (7) weiteres Material bzgl. der Maßnahmen des Inq. von Mantua gegen die Verbreitung der Devotion und bzgl. der Rezeption röm. Verbote, außerdem zu Vermittlungen des Hz. von Mantua für eine Neugründung der Bruderschaft, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 257r–284v, 56 S., Juni 1640; beiliegend: als Anlagen zu einem Schreiben des Bf. von Mantua vom 29. Juni 1640: [Edikt] Editto// Del Santo Officio.// Noi F. Pietro Martire Ricciardi// D’Aquanegra dell’Ordine de Predicatori, Maestro di Sacra Teologia,// & Inquisitore Generale nello Stato del Serenissimo Sig. Duca di// Mantoua, & luoghi de gl’Illustrissimi Signori Gonzaga dalla// Santa Sede Apostolica specialmente delegato. [Incipit: Essendo altre volte prohibita] [Explicit: di Mantoua il 23. Giugno 1640.// Ita est F. Petrus Martir [Sic!] Ricciardus Inquisitor// qui supra manu propria.// F. Victorius Pius de Placentia S. Officii Not.] - In Mantoua : Presso Aurelio Osanna Stampator Ducale, [1640] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], unter Bl. 262r; Stellario Dell’Immacvlata Concettione// Della Beatissima Vergine, che si recita tutte le Domeniche della Concettione ultime di ogni Mese,// Tutti li Sabbati dell’anno, feste dell’istessa Vergine, & alli 19. d’Agosto festa propria dello// Stellario, qual festa per più commodo si trasporta nell’ultima Domenica d’Agosto. [Incipit: Il Capellano, ouero due fratelli inginocchiati all’Altare, sonato il Campanello, cominciano insieme a uoce alta:] [Explicit: Per eundem Christum Dominum Nostrum.] Anschließend: Privilegii Che Si Meditano Nello Stellario. [Incipit: Dal Padre.] [Explicit: Assunta in Cielo in corpo, & anima, & essaltata sopra ogni Creatura]. - [S.l.] : [S.n.], [S.d.] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], unter Bl. 283r; (8) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Bologna vom 18. August 1640: Abschrift einer Erklärung der Ordensmitglieder OFMConv in Bologna zur Rezitation der Sternenkrone in der Ordenskirche, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 290r/v und Bl. 295r, 3 S., 24. Juli 1640, als Anlagen: Gebetszettel. [Bildliche Darstellung] Gottesmutter mit Christuskind und Sternenkrone. Überschrift: Et In Cap. Eivs Cor. Stell. Dvod.; Oben: In Nomine Patris et Filii et Spiritus S. Amen. [Bildliche Darstellung]: 12 Sterne [mit Frömmigkeitstexten]. Links und rechts: Rosenkränze. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], unter Bl. 291r102; Anonym: Stellario// Dell’Immacolata// Concettione// della Beatissima// Vergine// Che si recita tutte le Domeniche,// e Feste dell’Anno dalli RR. PP.// Min. Conu. di S. Francesco di// Bologna, insieme co[n] il Po-//polo Dem Fasz. liegt ein Faksimile bei. Das Orig. liegt dem separaten Fasz. Bandi bei.

102

ACDF SO CL 1641–1654

134

immediatamente// doppo il Vespro,// Et anche si può recitare privatamente// da tutti i divoti della Concettione// di Maria Vergine. - In Bologna : per l’Herede del Benacci Stampatore Archiepiscopale, 1639. - [1] Bl., [28] S. ; 16°. ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], unter Bl. 291a;103 Anonym: Esercitio// Spiritvale// Nel quale si meditano li Sette Dolori Sofferti// dalla Beatissima Vergine Maria nella pe-//nosa vita, & acerba morte di Giesù// Christo nostro Saluatore,// Et si prattica nelle Chiese de’ Padri de’ servi dell’// Istessa Madre di Dio in tutte le Domeniche// dell’Anno dopo il Vespro. - In Bologna : per Clemente Ferroni, 1639 (Con licenza de’ Superiori). - [1] Bl., 14 S. ACDF SO St.St. H-i-2, [Nr. 2], unter Bl. 291b;104 Anonym: Breve Modo// Di Recitare// Il Santissimo Stellario// dell’Immacolata Concettione// Di Maria Vergine// di Tre Pater Noster, e dodici// Aue Maria,// Come si recita nell’Arciconfraternita di// di Roma d’essa immacolata concettione,// in tre quaternarii diuiso. - In Fior. : per Lorenzo Lenzi, 1637 (Con licenza de’ superiori). - [2] Bl., [8] S. ; 7 cm. ACDF SO St.St. H-i-2, [Nr. 2], unter Bl. 291b[bis]; Anonym: Modo// Che Si Deve Tenere// per recitare il Santissimo Stel-//lario della Immacolata// Concettione della Bea-//tissima Vergine.// Che si recita tutte le Domeni-//che della Concettione vlti-//me del Mese, tutti li Sabba-//ti dell’Anno Feste della stes-//sa Vergine, & alli 19. di Ago-//sto festa propria dello Stel-//lario, qual festa per più com-//modo si trasporta nell’vlti-//ma Domenica di Agosto. - In Palermo : per il Rosselli, 1644 (Con licenza de’ Superiori). - [1] Bl.; [6] S. ACDF SO St.St. H-i-2, [Nr. 2], unter Bl. 291c; [Formular] [Incipit: Iesvs Maria.// Si Notifica per la presente, qualmente [ ] è descritt[ ] nella Compagnia della// Natività di Nostra sig. nominata dello Stellario] - [Bologna?] : [S.n.], [S.a.] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-i-2, [Nr. 2], Bl. 291d;105 Anonym: Breve modo di pregare la B. Vergine dopo si haverà// recitato il Santiss. Stellario. [Incipit: O Vergine piissima]. - In Bologna  :  per Io Ferroni, 1639 (Con licenza de’ superiori) (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-i-2, [Nr. 2], Bl. 291e; [Incipit: Nella Chiesa Della Nativita// Di Nostra Signora// Ora Detta Dello Stellario// Posta fra le Mura di Saragozza, e S. Isaia] [Explicit: Si principiarà a recitare detto Stellario fornito il Santiss. Rosario in S. Domenico// verso le 22. ore.] - In Bologna : presso Clemente Ferroni, [1639] (Con licenza de’ Superiori) (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-i-2, [Nr. 2], Bl. 291g; Anonym: Stellario Dell’Immacvlata Concettione// Della Beatissime Vergine; che si recita tutte le Domeniche della// Concettione ultime di ogni Mese, tutti li Sabbati dell’anno// Feste dell’istessa Vergine, et alli 19. di Agosto festa propria dello Stellario. [Incipit: il capellano ouero due fratelli inginocchiati all’altare, sonato il Campanello, cominciano insieme à uoce alta]. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-i-2, [Nr. 2], Bl. 291h;106 Anonym: Sommario Dell’Indvlgenze// Concesse dalla Santità di N.S. Papa Vrbano VIII. Alla Confraternità dello Stellario, canonicamente eretta// nella Chiesa de’ Reuerendi Padri dell’Ordine de’ Minori// Conuentuali di S. Francesco di Bologna. [Incipit: La Santità di N.S. Papa Vrbano VIII. Volendo maggiormente accrescere la Confra-] [Explicit: consta nel Breve Umschlagt.: Modo di recitare// il Santissimo// Stellario// Dell’Immacolata// Concettione// Di Maria Vergine. 104 Ein weiteres Exemplar liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], unter Bl. 305r. 105 Es liegen dem Fasz. zwei Exemplare bei. Mutmaßl. Druckort ergänzt nach den gleichlautenden Überund Unterschriften und nach den Einblattdrucken unter ACDF SO St.St. H-i-2, [Nr. 2], Bl. 291e–g. 106 Anderer Druck als der, welcher den Verhandlungen zu Mantua unter Bl. 285v beiliegt. 103

135

ACDF SO CL 1641–1654

spedito in Roma alli 17. di Giugno 1639]. - In Bologna : per l’Herede del Benacci Stampatore Archiepiscopale, [S.a.] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], unter Bl. 294r;107 (9) weiteres Material und Korrespondenz zur Verbreitung der Devotion in Bologna, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 310r–325v, 32 S., November 1640–August 1642; (10) als Anlagen zu einem Schreiben des Inq. von Ferrara vom 18. August 1640: Akt der Publizierung des Verbots der Sternenkrone durch das SO (mitgeteilt per Schreiben des Kard. Francesco Barberini vom 2. August 1640) im Ordenskonvent OFMConv von Ferrara, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 328r, 1 S., 17. August 1640; [Breve] Vrbanvs PP. VIII.// Ad Perpetuā rei memoriā. [Incipit: Cum, sicut accepimus, in ecclesia domus f.rum ord.is min. Sancti Fran.ci] [Explicit: Dat. Romae Apud S.tā Mariā Maiorē sub Annulo Piscatoris// Die xxviii Julii MDCXXXIX Pontificatus n.ri Anno Decimosexto.// M.A. Maraldus.// Publicetur.// P. Joannes Bonafides Vic.s G.nalis.] - [1640] - 1 S. (hs., beglaubigte Abschrift). ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], unter Bl. 329r;108 (11) Gesuch des Guardians und des Ordenskonvents OFMConv von Ferrara an das SO, mit Bericht über die Anzeige der Andachtsschriften bzgl. der Sternenkrone durch den Inq. von Mantua, und mit der Bitte, die durch Breve Urbans VIII. 28. Juli 1639 genehmigte Andacht für die Sternenkrone zu erlauben, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 326r/v, 2 S., 18. August 1640; (12) weiteres Material zum Verbot der Devotion und zur Rezeption dieses Verbotes seitens der Franziskaner in Venedig, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 590r-682v, ca. 180 S., 1646–1664 II. Reggio - Rom - Mondovì - Brescia - Ancona - Modena - Wien - Vercelli - Ragusa - Bologna: weiteres Material zur Andacht der Sternenkrone der unbefleckten Empfängnis Dekret:

SO 19. Januar 1640109

Weitere Akten des SO: weiteres Material zu den Maßnahmen des SO, die Rezitation und Devotion der Sternenkrone in Rom zu beseitigen, ACDF SO St.St. H-i-2, [Nr. 2], Bl. 166r–197r, 65 S., [Februar 1640–Dezember 1645]: enth.: [Bando] Feria V. etc. In Gen.le Congreg.ne etc. coram Sanct.mo D.N. Innocentio Diuina Prouid.// Papa x° ac emin.mis et R.mis DD S.ctae R.E. Card.les in Univers. Inq. [Incipit: Ne praetextu Pietatis orirentur in ecclesia catholica contentiones// [...] sub die 19. Januarii 1640 Decretum tenoris infrascripti:// Sanctissimus D. Nr. Auditis votis etc. quascunque Congregationes//sodalitates, seu Confraternitates sub nomine Stellarii Imma-//culatae Conceptionis B.Mae V. Mariae [...] prohibuit] [Explicit: et in Acie Zwei Exemplare. Dem Fasz. liegt ein Faksimile bei, das Orig. befindet sich in der Raccolta dei Bandi e Stampati des ACDF. 108 Die Beglaubigung dorsal eingetragen: [Incipit: Retroscripta Breuis aplici copia] [Explicit: hac die 26. mensis Julii anni 1640]. 109 ACDF SO Decreta 1640, Bl. 15r: der Papst ordnete an, Bruderschaften unter dem Namen der Sternenkrone der unbefleckten Empfängnis in allen Kirchen, in denen sie gegründet worden waren, aufzuheben und in Zukunft ihre Gründung ohne Lizenz des Hl. Stuhls nicht mehr zu erlauben. Die Indulgenzen, die diesen Bruderschaften eventuell erteilt worden waren, wurden vom Papst widerrufen, kassiert und annulliert. Den Bruderschaften sollte verboten werden, in der Öffentlichkeit die Sternenkrone zu rezitieren, sonst drohten vom Papst und vom SO festzulegende Strafen. – Vgl. ferner die Dekrete SO 3. Januar 1640, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 160v; SO 11. Januar 1640, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 159v; SO 25. Januar 1640, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 151v. 107

ACDF SO CL 1641–1654

136

Campi Florae affixum ita omnes// arctare, et afficere, ac sic unicuique personarum fuisset// intimatum.] - [1640]. - 3 S. (Abschrift/Entwurf). ACDF SO St.St. H-i-2, [Nr. 2], Bl. 193r–197r; [Bando] Feria V. Die Vigesima tertia Nouembris MDCXXXXV.// In Congregatione generali Sanctae Romanae, & Vniuersalis Inquisitionis, habita in Palatio Apostolico Montis Quiri-//nalis coram Sanctiss. D.N.D. Innocentio Diuina prouidentia Papa X. ac Eminentiss. & Reuerendiss. DD.// S. Romanae Ecclsiae Cardinalibus in Vniuersa Republica Christiana contra haereticam prauita-//tem Inquisitoribus Generalibus à Sancta Sede Apostolica specialiter deputatis. [Incipit: Ne praetextu Pietatis] [Explicit: & in Acie Campi Florae affixum ita omnes arctare, & afficere, ac si vnicuique personaliter fuisset intimatum.// Io. Antonius Thomasius S. Romanae, & Vniuersalis Inquisitionis Not.] - Romae : Ex Typographia Reuerendae Camerae Apostolicae, 1645 (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-i-2, [Nr. 2]110 Ferner beiliegend: (1) [Edikt] Editto Della S. Inqvisitione. [Incipit: D’Ordine della Santitá di N.S. Vrbano Papa VIII.] [Explicit: Dat. Nel S. Vfficio di Reggio questo di 22. Settembre 1640.// Reg. fol. 61.// Fr. Thomas Bargagnatus de Fabriano Inquisitor manu propria// Panciroli Cancell. del S. Offic. Di Reggio. Antonio Maria.] - In Reggio : Per Flaminio Bartoli, 1640 (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 165; (2) weiteres Material zu den Maßnahmen des SO, die Rezitation und Devotion der Sternenkrone der Gottesmutter in Rom zu unterdrücken, ACDF SO St.St. H-i2, [Nr. 2], Bl. 166r–197r, 65 S., [Februar 1640–Dezember 1645]: u.a.: Luca : Stellario// Dell’Immacolata// Concettione// della Beatiss. Verg. Maria// Nostra Signora.//Il Qvale Si Mostra// il modo di recitarlo con mag//gior attentione, e diuotione.// Per Il P.F. Luca// di Roma di Min. Osseru.// Aggiuntoui dall’istesso vn breue// modo di salutare la Gloriosiss.// Vergine, conforme alle let-//tere del suo sa[n]to Nome// di Maria. - In Velletri : per Alfonzo dell’Isola, 1640 (Con licenza de’ Superiori). - [1] Bl., 46 S. ; 12°. ACDF SO St.St. H-i-2, [Nr. 2], Bl. 184; (3) als Anlage zu einem Schreiben des Vikars der Inquisition von Ancona vom 20. September 1640: [Edikt] Editto Della S. Inqvisitione. [Incipit: D’Ordine della Santità di N. S. Vrbano Papa VIII.] [Explicit: Dat. Nel S. Vfficio di Bologna questo dì 10. Settembre 1640.// Fr. Paulus de Garexxio Inquisitor Bonon. manu propria.] - In Bologna : presso Gio. Battista Ferroni, 1640 (Con licenza de’ Superiori) (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 254r; (4) [Kupferstich] Curti, Francesco: [Bildliche Darstellung: Thema der Unbefleckten Empfängnis; an den Füßen der Gottesmutter: Duns Scotus und seine Schüler]. - Palermo : [S.n.], 1640 (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2], Bl. 366bis→Raccolta delle incisioni, Nr. 18 (5) Korrespondenz mit Inq., Bf., Ebf., und Nuntien anlässlich des Dekretes SO 23. November 1645, mit dem die Andacht verboten wurde, ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2] Bl. 371r–563v, 386 S., 1645–1646 ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 11 1646. Censura in libr[um] Lucae Assarini Januen[sis] continentem Vita[m] et Miracula S. Antonii Patavini. Das Bando liegt dem Fasz. mehrfach bei, ebenso Nachdrucke aus Perugia, Neapel und Toulouse. Dorsal befinden sich notariell beglaubigte Zeugnisse von kirchlichen Würdenträgern zur Veröffentlichung des Dekrets in den Ortskirchen.

110

137

ACDF SO CL 1641–1654

Assarino, Luca: La vita di Sant’Antonio da Padova (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.111 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 178r–179v, 4 S., [8. März 1646]112

Dekret:

SO 8. März 1645;113 SO 21. Februar 1646114

Korrespondenten: (1) [Inq. von Genua]; (2) [Luca Assarini]; (3) [Comm. SO] Ferner beiliegend: „Nota delle correttioni fatte dall’autore nella vita di S. Antonio di Padova“, Bl. 181r–183v, 6 S., [21. Februar 1646] In den Akten auch erwähnt: Assarino, Luca: Affetti sacri dettati da Luca Assarino intorno la vita di N Signore Giesu Christo. - Genova : [S.n.], 1642. Das Werk wurde nicht nachgewiesen.115 ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 12 1646. Annotationes in Historiam Bernardini Corii Edita Venetiis. Corio, Bernardino: La istoria di Milano uolgarmente scritta dall’eccellentissimo oratore m. Bernardino Corio gentil’huomo milanese. [...] con le uite insieme di tutti gli imperatori, incominciando da Giulio Cesare, fino à Fedrico Barbarossa, scritte dal medesimo. Di nuouo ristampata, et in molti luoghi, per quanto s’ha potuto, riformata, & ristaurata, - In Vinegia : per Giouan Maria Bonelli, 1554. - [36], 557, [1] c. ; 4°. SBN116 Gedruckt wurde: Assarino, Luca: Vita, e miracoli di S. Antonio di Padoua / descritta da Luca Assarino e dedicata all’illustrissima signora Lucretia Belmonti Tingoli. - In Genoua : per Pier Giouanni Calenzani, 1646. - [40], 498, [2] S. ; 8°. SBN. 112 Die Marginalien wurden von anderer Hand eingetragen. 113 ACDF SO Decreta 1645, Bl. 39r: die Druckerlaubnis wurde verweigert. – Zur Vorgeschichte des Verfahrens vgl. ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 7 und bes. das Dekret SO 27. Januar 1644, wodurch dem Autor verboten wurde, ohne Lizenz des SO religiöse Werke zu veröffentlichen. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1645, Bl. 21r, auf ein Schreiben des Inq. von Genua vom 12. November 1644 [mit Übersendung des Ms.] zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 1. Februar 1645, ACDF SO Decreta 1645, Bl. 21r. 114 Bl. 185v und ACDF SO Decreta 1646, Bl. 27v: die Drucklegung sollte für die korrigierte Fassung zugelassen werden mit der Auflage, dass der MSP oder der Inq. vor Ort die Druckerlaubnis erteilte. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1646, Bl. 27v, auf die Übersendung der Korrekturen und des [korrigierten] Manuskriptes durch den Autor an das SO und an den Comm. SO zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 115 Zum Fehlen eines Nachweises für dieses Werk, vgl. Cavarzere: Luca Assarino (s.o.), S. 66. Das Werk war nach Angabe in einem nachträglichen Gesuch des Autors, ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 3, Bl. 120r, bereits ersch. Die Ausg. Bologna : [S.n.], [1642], die angebl. ohne sein Wissen in Genua neu gedr. worden war, wurde nicht ermittelt. 116 Das Werk war bereits ersch.: Corio, Bernardino: Dello eccellétissimo oratore messer Ber-//nardino Corio Milanese. Historia// cótinente da lorigine di Milano tutti li gesti, fatti,// e detti preclari, e le cose memoráde milanesi,// in fino al tempo di esso Autore// con somma fede in Idioma// Italico composta// con il// Repertorio prontissimo// per ritrouare tutte le cose di memoria// degne del presente uolume nuo-//uamente ritrouato, e pu-//blicato con somma cura,// e studio de fratelli da// Legnano,che// In fin al presente giorno era// stato da studiosi desiderato. - Mediolani : apud Alexandrú Minutianum, 1503 (Cum priuilegio & gratia). - [867] S. BAV. 111

ACDF SO CL 1641–1654 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 188r/v, 2 S., o.D.117

Dekret:

nicht aufgefunden118

138

ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 13 1646. Acta in Libr[um] cui titul[us]: De scientia media contra novos ejus impugnatores defensa authore Francisco Annato Societ[atis] Jesu. 1. Annat, François: Scientia media contra nouos eius impugnatores defensa: Hoc est contra Guillelmum Tuissium Caluinistam. Auctorem anonymum libri de Ordine, &c. Theologum Collegij Salmanticensis. Ioannem à S. Thoma / Propugnante P. Francisco Annato ê Societate Iesu. - Tolosae : Pro Ioanne Boude Typographo Regio, & Raymondo Aureliio Bibliopola, 1645. - [16], 599, [1] S. COPAC Ferner wurde verhandelt: 2. Censura Sacrae Facultatis Theologiae in// Academia Tolosana adversus librum cui titulus// est Scientia contra novos eius impugnatores// defensa; / Autore Francisco Annato// societatis Jesu Tolosae apud Arnaldum Coloniensium Regis et Academiae Tolosanae Typographum. - [S.a.]. - 3 S. (Ms.). ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 13, Bl. 198v–199r119 Gutachter: Gutachten:

[Ottavio Branciforte?] nicht aufgefunden [14. September 1645?] (zu Nr. 1–2)120

Gutachter: Gutachten:

[Ilarione Rancati OCist?] nicht aufgefunden [16. März 1646?] (zu Nr. 1–2)

Dekret:

SO 26. Mai 1646 (zu Nr. 1–2)121

Korrespondenten: (1) [Internuntius von Brüssel]; (2) [Vizelegat von Avignon?]; (3) Ass. SO In den Akten auch erwähnt: (1) Collegii Salmanticensis, Fratrum Discalceatorum Beatae Mariae de Monte Carmeli [...] Cursus theologicus, summam theologicam Angelici doctoris Diui Thomae complectens. - Salmanticae : apud Hyacintum Tabernier typographum Uniuersitatis, 1631. - [34], 1043, [37] S. ; 2°. SBN (2) João Die röm. Herkunft des Gutachtens ist unsicher. Das Werk war bereits donec corrigatur verboten worden: vgl. Bando CIndex 16. März 1621. 119 Abschrift eines Einblattdrucks. Das gedruckte Orig. wurde nicht ermittelt. 120 Dem Fasz. liegt ferner ein dreiteiliges Gutachten ein und derselben Hand bei: Bl. 193r, 1 S. (zu Nr. 1), Bl. 194r–195r, 3 S. (zu Nr. 2), und Bl. 197r/v und Bl. 201r, 3 S., das sich ebenfalls auf die Schrifen in der Rubrik „In den Akten auch erwähnt“ bezieht. Das Gutachten kann keinem der beiden Gutachter mit Sicherheit zugeschrieben werden. Die Verfasserschaft Rancatis ist auf Grund des Handschrif­ tenvergleichs [mit einem Schreiben von Ilarione Rancati OCist in ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 30] allerdings unwahrscheinlich. Unklar ist auch, ob das Gutachten im Auftrag des SO verf. wurde. 121 Bl. 201v und ACDF SO Decreta 1646, Bl. 74v: nachdem wiederholt die Lehre aus dem Buch des François Annats SJ (Nr. 1) besprochen worden war, wurde beschlossen, den Verkauf dieses Werkes in Rom zu gestatten, allerdings mit der Auflage, das Titelbl. abzuwandeln. – Vgl. ferner die Dekrete SO 14. September 1645, ACDF SO Decreta SO, Bl. 146r/v; SO 31. Oktober 1645, ACDF SO Decreta 1645, Bl. 170r. 117 118

139

ACDF SO CL 1641–1654

: Cvrsvs// Theologici// In Primam// Partem Divi// Thomae.// Tomvs Primvs// Avctore Fr. Ioanne A S. Thoma,// Lisboniensi Sacrae Theologiae Magistro, in Complutensi Academia// Cathedrae Vespertinae Theologiae moderatore, in Supremo// fidei Senatu Censore, atque Insignis Collegii// D. Thomae Regente. - Complvti : Apud Antonium Vazquez Typographum, 1637 (Cvm Privilegio). BUCM ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 14 1647. Acta in libros agentes de Primatu SS. Petri et Pauli. 1. Anonym [Barcos, Martin De]: De L’Avtorite’// De S. Pierre,// Et De S. Pavl,// Qvi Reside// Dans Le Pape,// Svccessevr De Ces// Devx Apostres.// Où sont representez les sentimens des Escritures,// de Saincts Peres, & particulierement des// Papes, & de toute l’Eglise Romaine// sur cette matiere.// Povr Servir De Response// Aux accusations atroces & iniurieuses qu’on a formées// contre cette Proposition du Liure de la Frequente// Communion; Que S. Pierre & S. Paul sont les// deux Chefs de l’Eglise, qui n’en font qu’vn. - [S.l.] : [S.n.], 1645. - 77, [3] S. ; 4°. SBN 2. Anonym [Barcos, Martin De]: La Grandeur// De L’Eglise// Romaine// Establie svr l’avtorité de S. Pierre, et de S.// Pavl, et ivstifiee par la doctrine des Papes// des peres, et des conciles, et par la tra-//dition de tous les siecles// Povr servir de deffence à l’escrit// De l’autorité de Saint Pierre, et de Saint Paul// et de Response à trois liures publiez contre// cest escrit par Dom Pierre de Saint// Joseph, Mr. Habert, et Monsieur// L’evesque de la Vaur. - [S.l.] : [S.n.], 1645 (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1641‒1654, Nr. 14, Bl. 369r122 Ferner wurden verhandelt: 3. Arnauld, Antoine: De La Freqvente Commvnion Ov Les Sentimens Des Peres, Des Papes, Et Des Conciles, Tovchant l’vsage des Sacramens de Penitence & D’Evcharistie, sont fidelement exposez: Pour seruir d’addresse aux personnes qui pensent serieusement à se conuertir à Diev; & aux Pasteurs & Confesseurs zelez pour le bien des ames. Qvatriesme Edition. - Paris : Vitré, 1644. - 152 S., [13] Bl., 42 S., [6] Bl., 790 Bl. BVB 4. Anonym [Barcos, Martin de]: Eclaircissement// De Quelqves Obiections// Qv’On A Formees Contre// Le Livre De La// Grandevr de l’Eglise Romaine,// Dans Vn Escrit Intitulé,// Remarques sur le Livre de la Grandeur de l’Eglise// Romaine,// &// sur l’Epistre adressée au Pape touchant le mesme liure. - [S.l.] : [S.n.], 1645. ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 14, Bl. 225r→Raccolta dei libri della censura librorum123 5. Anonym [Barcos, Martin de]: De suprema Romanae ecclesiae amplitudine in Petri et Pauli, ex summorum pontificum, patrum, et conciliorum testimoniis, indiuidua authoritate fundata. Ad Innocentium 10. [...] epistola. - Parisiis : [S.n.], 1645. - 79, [1] S. ; 4º. SBN Verf. ermittelt nach Abes. Verf. ermittelt nach Abes. Umfangs- und Formatangaben nach Abes: 119 S. ; 4°.

122 123

ACDF SO CL 1641–1654

140

6. Yves : Le// Sovverain// Pontife.// Par le Père Yves de// Paris Capucin. - A Paris : Chez Denis Thierry [...], 1645 (Auec Priuilege, & Approbation). Gallica 7. Habert, Isaac: De cathedra seu Primatu singulari S. Petri in Ecclesia catholica Apostolica & Romana libri duo, Isaaci Haberti. - Parisiis : apud Thomam Blaise, via Iacobea sub signo D. Thomae, 1645. - [12], 99, [1], 141 [i.e. 131]; 4°. SBN 8. Abra de Raconis, Charles François d’: La// Primavté// Et Sovverainete Sin­ gvliere// De// Sainct Pierre:// Prouuée par l’Escriture [...]// Pour opposer au phantosme les deux Chefs de l’Eglise qui// n’en sont qu’vn, de nos Docteurs Visionnaires. / Par Messire Charles François D’Abra De Raconis// Docteur en Theologie, Conseillier du Roy en ses Conseils,// Predicateur de la Reyne, Euesque de la Vaur. - A Paris : Chez {Mathvrin Henavlt [...] ; Iean Henavlt [...]}, 1645 (Auec Priuilège du Roy). ÖNB Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 4–8)

Gutachter:

Tommaso Turco da Cremona OP; Giovanni Battista Seghezzi da Martinengo OP; Egidio Consoni OSA; Domenico Campanella OCarm; Angelo Maria Ciria Panvini OSM; Terenzio Alciati SJ; Luke Wadding OFMObs; Agostino Ubaldini CRS; Simpliciano da Milano OFMCap; Consalvo Grizzi da Jesi OP Bl. 206r, 1 S., 6. April 1645 (Zu Nr. 1 und Nr. 3)124

Gutachten: Gutachter:

Gutachten:

Kard. Bernardino Spada; Kard. Vincenzo Maculano OP; Kard. Juan de Lugo SJ; Kard. Pietro Luigi Carafa senior; Kard. Orazio Giustiniani Or; Vincenzo Candido OP; Francesco Albizzi; Giovanni Battista Seghezzi da Martinengo OP; Domenico Campanella OCarm; Terenzio Alciati SJ; Luke Wadding OFMObs; Juan Bautista de Lezana OCarm; An­tonio Diana CR; Pietro Sforza Pallavicino SJ; Odorico Rinaldi Or Bl. 229r–231r, 3 S., 21. und 24. November 1646 (zu Nr. 2)125

Dekret:

SO 27. April 1645;126 SO 28. April 1645;127 SO 13. Juli 1645128 (zu Nr. 1)

Protokoll der Qual.-Sitzung. Gegenstand der Qualifikation war die Proposition „Sanctus Petrus et Sanctus Paulus sunt duo ecclesiae capita, quae unicum efficiunt“, die den verhandelten Werken entnommen wurde. 125 Protokoll der Qual.-Sitzung. 126 Bl.  211v: eine Abschrift [der röm. Qualifizierung der Proposition als „haeretica“] sollte dem Nuntius von Paris übersandt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in der Relation, Bl. 213r, auf die Anordnung des Papstes, die dem Werk entnommene Proposition „SS. Petrus, et Paulus sunt duo capita eccelsiae, quae unum tantum caput constituunt“ zu qualifizieren. 127 ACDF SO Decreta 1645, Bl. 69r: nach Referat der gemeinsamen Qualifikation der Proposition [als „haeretica“] ordnete der Papst an, eine Abschrift dem Nuntius von Paris zu übersenden [und bestätigte damit das Dekret SO 27. April 1645]. 128 Bl. 221v: der Papst ordnete an, dem Nuntius von Paris zu antworten, dass die von diesem vorgeschlagene Lösung, eine Bulle oder ein Dekret mit der Qualifikation der Proposition als „falsa“ und „erronea“ statt als „haeretica“ zu erlassen, gegen die Bestimmungen des kanonischen Rechtes und der Konzilien verstoßen würde. Der Nuntius sollte [mit anderen Mitteln] verhindern, dass es zu den [von ihm gefürchteten] Disputationen kam: namentlich die ihm aus Rom übersandten Zensuren nicht in Druck zu geben oder zu veröffentlichen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 9. Juni 1645, Bl. 214r. – Vgl. ferner das Dekret SO 13. September 1645, Bl. 219v. 124

141

ACDF SO CL 1641–1654

Dekret:

SO 5. Dezember 1646 (zu Nr. 2)129

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)130

Dekret:

SO 5. Dezember 1646 (zu Nr. 4)131

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 5–8)132

Dekret:

keine Angabe;133 SO 29. Mai 1647;134 SO 6. Juni 1647135 (zu Nr. 1–2 und Nr. 5) SO 24. Januar 1647

Bando:

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Kard. [Francesco] Barberini; (3) Kard. Giulio Roma; (4) Kard. Giambattista Pamphili; (5) Louis XIV ; (6) Parlement von Paris; (7) Nuntius von Neapel; (8) Inq. von Faenza; (9) Inq. von Parma; (10) Inq. von Pavia; (11) Inq. von Piacenza; (12) Inq. von Reggio; (13) Inq. von Fermo; (14) Inq. von Genua; (15) Nuntius von Turin; (16) Nuntius von Venedig; (17) Nuntius von Firenze; (18) Inq. von Bologna; (19) Inq. von Florenz; (20) Inq. von Mailand; (21) Inq. von Modena ; (22) Inq. von Padua; (23) Inq. von Pisa; (24) Inq. von Como; (25) Inq. von Bergamo; (26) Inq. von Cremona; (27) Inq. von Siena; (28) Inq. von Treviso; (29) Inq. von Vercelli; (30) Inq. von Gubbio; (31) Inq. von Novara; (32) Inq. von Casale; (33) Inq. von Perugia; (34) Inq. von ACDF SO Decreta 1646, Bl. 172v–173r: die Kardinäle beauftragten den Comm. SO, eine Minute einer Zensur auszuarbeiten [zwecks Übersendung an den Nuntius von Paris?]. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 20. Juli 1646, Bl. 222r, mit Ankündigung der Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner die Dekrete SO 14. August 1646, Bl. 223v und ACDF SO Decreta 1646, Bl. 159v; SO 1. Juli 1648, Bl. 371v und ACDF SO Decreta 1648, Bl. 82v. 130 Für die Verhandlungen zum Werk vgl. ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 7. 131 Bl. 226v und ACDF SO Decreta 1646, Bl. 171v: Die Kardinäle nahmen das Schreiben des Nuntius von Paris zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 28. September 1646, Bl. 224r, mit Übersendung des Werkes. 132 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 20. Juli 1646, Bl. 222r, mit Übersendung (oder Verweis auf die künftige bzw. vorausgegangene Übersendung) der Werke. – Vgl. ferner das Dekret SO 14. August 1646, ACDF SO Decreta 1646, Bl. 159v. 133 Die ferner beiliegende Korrespondenz betrifft in erster Linie die Verbreitung des Verbotsdekretes und/ oder die Maßnahmen zur Beschlagnahmung der bereits zirkulierenden Exemplare und wurde großenteils ohne Weiteres zur Kenntnis genommen. – Vgl. ferner die Dekrete SO 5. März 1647, Bl. 236v; SO 20. März 1647, Bl. 246v, Bl. 247v, Bl. 248v, Bl. 249v, Bl. 250v, Bl. 251v, Bl. 252v, Bl. 253v, Bl. 254v; SO 21. März 1647, Bl. 270v; SO 27. März 1647, Bl. 263v, Bl. 264v, Bl. 265v, Bl. 266v, Bl. 267v, Bl. 268v, Bl. 269v; SO 3. April 1647, Bl. 277v, Bl. 279v, Bl. 281v; SO 10. April 1647, Bl. 284v; SO 11. April 1647, Bl. 285v, Bl. 289v; SO 24. April 1647, Bl. 291v, Bl. 292v; SO 25. April 1647, Bl. 294v; SO 1. Mai 1647, Bl. 297v, 298v; SO 8. Mai 1647, Bl. 303v, Bl. 304v; SO 22. Mai 1647, Bl. 315v, Bl. 316v; SO 29. Mai 1647, Bl. 318v und Bl. 322v; SO 12. Juni 1647, Bl. 342v; SO 19. Juni 1647, Bl. 344v; SO 7. August 1647, Bl. 359v; SO 13. Februar 1652, Bl. 373v. – Zur vermeintl. Verbreitung der Proposition in der Diöz. Béziers, vgl. Dekret SO 5. März 1669, Bl. 380v. 134 Bl. 322v: der Vizelegat von Avignon sollte keine Maßnahmen gegen den Ebf. von Arles und andere Bf. aus Frankreich, die ihm den Erhalt des päpstlichen Dekretes zu der verurteilten Proposition nicht bestätigt hatten, ergreifen: schließlich sei die Veröffentlichung des Dekrets in Rom verbindlich, und außerdem sei dieses auch per Diplom des Königs in Paris veröffentlicht worden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Vizelegats von Avignon vom 2. Mai 1647, Bl. 322v. 135 Bl. 348v und ACDF SO Decreta 1647, Bl. 82v: der Papst befahl, den Generaloberen der Orden mitzuteilen, dass sie ihren Ordensmitgliedern verbieten sollten, die Lehre Arnaulds in ihren Predigten zu thematisieren. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 10. Mai 1647, Bl. 348v. 129

ACDF SO CL 1641–1654

142

Capodistria; (35) Inq. von Asti; (36) Inq. von Mondovi; (37) Inq. von Turin; (38) Vizelegat von Avignon; (39) Kard. Giovanni Giacomo Panciroli; (40) Nuntius von Wien; (41) Nuntius von Luzern; (42) Nuntius von Köln; (43) Nuntius von Madrid; (44) Internuntius von Brüssel; (45) Nuntius von Warschau; (46) Bf. von Bésiers; (47) Kard. Celio Piccolomini; (48) Generalvikar von Perpignan Weitere Akten des SO: (1) „Propositio Qualificanda“, Bl. 205r, 1 S., [6. April 1645] (zu Nr. 1);136 (2) Zusammenfassung der jeweiligen Vota der Teilnehmer an der Sitzung vom 6. April 1645, Bl. 207r, 1 S., [29. April 1645] (zu Nr. 1 und Nr. 3);137 (3) Relation [gerichtet an den Ass. SO?] über die Ergebnissen der Qual.-Sitzung, Bl. 213r, 1 S., 29. April 1645; (4) Entwurf eines Rundschreibens an die Nuntien zur Verbreitung und Veröffentlichung des röm. Verbotsdekretes, Bl. 360r, 1 S., 9. Februar 1647 (zu Nr. 1–2) Ferner beiliegend: (1) [als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris vom Oktober 1646?]: Abschnitt aus den Sitzungsprotokollen der theol. Fak. von Paris, Bl. 230r, 1 S., 1. Oktober 1646 (wohl zu Nr. 1–2?); (2) [Incipit: Mio Signore,// Le antiche obligationi, che io ui professo] [Explicit: se uoi lo sapete ui// prego di dirlo al segretario] - [S.a.]. - 7 S. (Ms.). ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 14, Bl. 308r–311r138 (3) [als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris vom 21. April 1647?]: Anonym: Traduction d’Un escrit Intitulé// In decretum Romanae Inquisitionis de autoritate// Principum Apostolorum Petri et Pauli Notationes// MDCXLVII.// Remarques sur un decret de// L’inquisition de rome// touchant l’authorité des Princes des apostres// Saint Pierre et Saint Paul. - [1647]. - 30 S. (Ms.) ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 14, Bl. 323r–337v;139 (4) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris vom 10. Mai 1647: [Edikt des Provosts von Paris] De Par Le Roy// Et Monsievr Le Prevost de Paris// ou son lieutenant ciuil// [Incipit: Svr ce qui nous a esté remonstré par le Procureur du Roy, que// depuis peu de iours l’on a publié vn libelle sans nom de l’autheur &// du lieu de l’impression, intitulé, Remarques sur un Decret de l’Inquisi-// tion de Rome touchant l’authorité des Princes des Apostres Sainct Pierre &// Sainct Paul] [Explicit: Ce sixiesme May 1647// Signé, Hvbert, Greffier// Le mardy septiesme May (…)Trompettes du Roy esdits lieux.// Signé, Iossier]. - [Paris] : [S.n.], [1647] (Einblattdruck). ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 14, Bl. 347r; (5) als Anlagen zu einem Schreiben des Nuntius von Paris vom 28. Juni 1647: „Extraict des Registres du Parlement“, Bl. 353r/v, 2 S., 15. Mai 1647; Abschrift eines königlichen Ediktes: De Par le Roy. [Incipit: Nos amez et feaux, nous auons eu auis que nostre Cour de Parlement avoit//juge quen la publication et impression qui a este faicte du decret de// N.re S. Père le Pape] [Explicit: Donné a Compiegne le 13 iour de May 1647// Signé Louis et plusbas Philippeaux.// A noz amez et feaux nos auocats et procureurs g.nal// Bl. 208r liegt dieselbe Proposition vor. Diesmal wurde sie dem Sachindex im Werk Nr. 3 entnommen. Wohl zusammengestellt zwecks Übersendung an den Nuntius von Paris; vgl. den Vermerk über die Übersendung einer Abschrift/Reinschrift an den Nuntius am 29. April und am 23. Dezember 1645. Die Qualifikation der Proposition wurde durchgestrichen. 138 Hs. ital. Übers. eines franz. Orig., das in gedruckter oder hs. Form zirkulierte. Das Werk wurde nicht ermittelt. Bezog sich auf das oben unter Nr. 2 geführte Werk. 139 Das Werk war bereits ersch.: Anonym: Remarques sur un décret de l’Inquisition de Rome touchant l’autorité des Princes des Apôtres saint Pierre et saint Paul. - [S.l.] : [S.n.], [1647]. - 15 S. ; 8°. Abes. Vgl. Anonym: In decretum Romanae inquisitionis de autoritate principum apostolorum Petri et Pauli notationes. - [S.l.] : [S.n.], 1647. GVK. 136 137

143

ACDF SO CL 1641–1654

en nostre cour de Parlement de Paris.], Bl. 353r/v, 2 S., 13. Mai 1647; (6) [Übers. und Nachdr. des Bandos SO 24. Januar 1647] Decret// de Nostre Tres-Sainct Pere le Pape// Innocent X// Par Lequel Cette Proposition:// S. Pierre & S. Paul sont deux Chefs de l’Eglise, qui n’en// font qu’un, est declarée heretique, & tous les Liures// dans lesquels elle se trouue, sont defendus. - A Paris : Chez Sebastien Cramoisy, Imprimeur Ordinaire du Roy, et de la Reyne Regente, 1647 (Avec Privilege de sa Maiesté). - 4 S. ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 14, Bl. 355r–356v; [Arrest des Parlementes von Paris] Arrest// notable// de la Covr de// Parlement de Paris// Contre les Bulles, Brefs, & Decrets de Rome,// qu’on vouloit introduire & faire passer en// France, contre l’authorité du Roy, & les// Libertez de l’eglise Gallicane. [Incipit: Ce iourd’huy quinziesme May mil six cens quarante sept] [Explicit: Signé Gvyet.]. A Paris : Chez Clavde Morlot [...], 1648. - 4 S. ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 14, Bl. 361r–362v In den Akten auch erwähnt: P.S.I. [Pierre ]: L’Advocat de sainct Pierre et de ses successeurs. Contre l’advocat non advoüé de sainct Paul. Ou examen du livre qui porte pour titre, de l’authorité de S. Pierre, & de S. Paul. Par P.S.I. - A Paris : chez Georges Josse, 1645. - [6], 90 S. ; 4°. BNF ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 15 1647. Conceditur facultas ut Ab. Joannes Carolus Coppola imprimat ejus librum Maria Concetta, Poema &c. juxta correctionem facta. Coppola, Giovanni Carlo : Maria Concetta// Poema / Dell’Abb: Gio: Carlo Coppola. - In Fiorenza : Nella Stamperia del Nesti, 1635 (Con lic: de`Sup:). [2], 200 S. ; 4°. BAV140 Gutachter: Gutachten:

Kard. Orazio Giustiniani Or Bl. 386r–390v und 397r, 11 S., 19. Februar 1647141

Dekret:

Audienzdekret 23. April 1647;142 SO 1. Mai 1647143

Korrespondenten: (1) Großherzogin von Toskana; (2) Papst Innozenz X.; (3) Francesco Albizzi; (4) Kard. Bernardino Spada; (5) [Inq. von Florenz]; (6) [Ebf. von Neapel] Das Werk wurde (aus Anlass der röm. Verhandlungen) zweimal neu gedruckt: vgl. Coppola, Giovanni Carlo: Maria Concetta poema sacro dell’abbate Gio. Carlo Coppola al presente vescouo di Muro. Corretto dall’autor medesimo, e di nuouo ristampato. - In Napoli : per Honofrio Sauio, 1649. - 161 [i.e. 163], [1] S. ; 4º. SBN; Coppola, Giovanni Carlo: Maria Concetta, poema sacro dell’abate Gio. Carlo Coppola. Al presente vescovo di Muro. Di nuovo ricorretto dall’Autore medesimo. - In Napoli, & di nuovo in Fiorenza : nella stamperia di Amador Massi, 1650. - 358 S. ; 12°. SBN. 141 Korrekturen u.d.T. „Maria Concetta Poema dell’Abbbate Gio: Carlo Coppola al presente Vescovo di Muro. Corretto, e mutato dall’istesso Autore“. Eine Abschrift des Gutachtens findet sich Bl. 391r–396r. 142 Bl. 397r: der Papst approbierte die von ihm bestellte Korrektur und [ordnete an], dass das Werk neu gedr. werden dürfte, mit der Auflage, dass es gemäß dieser Korrektur, und nicht anders, korrigiert wurde. – Zur Vorgeschichte des Falles, vgl. ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 15. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch der Großherzogin von Toskana, Bl. 384r. – Vgl. ferner das Dekret SO 18. Februar 1647, Bl. 399v. – Das Werk war bereits verboten worden: vgl. Bando CIndex 9. Mai 1636. 143 Bl. 398v und ACDF SO Decreta 1647, Bl. 64r/v: der Ebf. von Neapel und der Inq. von Florenz sollten die Drucklegung nach Umsetzung der ihnen übersandten Korrekturen gestatten. 140

ACDF SO CL 1641–1654

144

Ferner beiliegend: Gesuch der Großherzogin von Toskana an den Papst, den ND des unter Urban VIII. suspendierten Werkes unter einem modifizierten Titel zu gestatten, Bl. 384r, 1 S., [4. Juli 1646] ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 16 1648. Brevis Censura in libru[m] ins[criptum]: Synopsis primi seculi Soc[ietatis] Jesu, Authore Jacobo Danverio ejusde[m] Societatis. Damiens, Jacques: Synopsis// Primi Saecvli// Societatis Iesv. / Proponebat// Iacobvs Damianvs// ex eâdem Soc:// Prouinciae Gallo-Belgicae// nomine. - Tornaci Nerviorvm : Typis Adriani Quinqué sub signo S S. Petri & Pauli, 1641. Biblioteca de l’Abadia de Montserrat144 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 402r/v, 2 S., [18. März 1648]

Dekret:

SO 18. März 1648145

ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 17 1650. Acta in libru[m], cui titul[us]: Intelligenza degli Vangeli, che nella Messa la quaresima si leggono. Canaccini, Pio Maria: Intelligenza// Degli Euangelij,// Che nella Messa la Quaresima si leggono// Fatta// Con Parafrasi Letterale.// Con meditationi triplicate conforme alli stati dei// Principianti, Proficienti, e Perfetti,// E con risolutioni di casi di coscienza, che risguardano le materie,// le quali nelli stesi Euangeli si trattano.// Opera necessaria à Predicatori, che desiderano sodamente ap-//poggiare a loro ragionamenti ai Vangeli correnti;// Vtilissima ad ogni Parrocchiano, che brami gionare ai Popoli.// E gioueuole à tutti i Christiani, che amano trare frutto dalle parole de// Christo, e sapersi gouernare in coscienza;// Fatica / del P. D. Pio Maria Canaccini Sanese// Chierico Regolare di S. Paolo, Teologo, e Predica-//tore, e del Vescouado di Casale Consultore. - In Torino : Apresso gli HH di Gio. Dominico Tarino, 1647 (Con licenza de Superiori). BM-Lyon146

Umfangsangaben nach Abes: [16] Bl., 365 S., [1] Bl. Bl. 403v und ACDF SO Decreta 1648, Bl. 35r: die Kardinäle urteilten, dass das Werk mit den üblichen Protestationen am Anfang und am Ende [neu] gedr. und veröffentlicht werden könnte, allerdings mit der Auflage, dass der Satz S. 303 „Officium de Immaculatae Conceptionis Laudibus. Placere id sibi, ostendens ei se, Deipara respondit, eatenus Clienti consentiens“ getilgt werde. 146 Das Werk liegt dem Fasz. partim bei, Bl. 407r–414v (S. 1–16). Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [30], 365, [19] S. ; 4°. Neu gedr. wurde: Canaccini, Pio Maria: Intelligenza de gli Euangeli che nella Messa la Quaresima si leggono, fatta con parafrasi letterale, con meditationi triplicate, conforme alli stati de’ principianti, proficienti, e perfetti, e con risolutioni di casi di coscienza, che riguardano le materie, le quali nelli stessi Euangeli si trattano. [...] Fatica del P. Pio Maria Canaccini sanese. Seconda impressione accresciuta, e migliorata. - In Torino, & in Bologna : presso Gio. Battista Ferroni, 1650. - [8], 458, [2] S. ; 4°. SBN. 144 145

145

ACDF SO CL 1641–1654

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 415v, 1 S., [19. Januar 1650]147

Dekret:

SO 19. Januar 1650148

Korrespondenten: Inq. von Bologna SO CL 1641–1654, Nr. 18 1650. Censura in libellu[m] ins[criptum] Breve dichiarazione del Responsorio del glorioso S. Antonio di Padova con sette devoti affetti, raccolta dal P. Bac. Bernardino Scalapino da Savona Min[ore] Conventuale. Brescia 1650. 1. Scalapino, Bace Bernardino : Breve// dichariatione// del responsorio// del glorioso// S. Antonio da Padoua,// con sette diuoti affetti verso il Santo// da recitarsi vno per ognio giorno// della Settimana// In fine aggionta una diuota Oratione// al Padre S. Francesco. / Raccolte dal P. Bac. Bernardino Scalapino,// Da Sauona Min. Conuentuale. - In Brescia : Per Polireto Turtino 1650 (Con Licenza de Sup.). - 63 S. ; 16°. ACDF SO CL 1641-1654, Nr. 18, Bl. 428r–459r Ferner wurde verhandelt: 2. Anonym: Divotione delli novi// Martedi// Che si essercita in molte Città// d’Italia nelle chiese de R.// Padri Min. Conu. Di// S. Francesco.// Dedicata al Miarcoloso S. An-//tonio di Padoua.// Disposta in questa forma per// co[n]solatione delli suoi de//uoti vn affettuoso ser//uo di lui. - In Brescia : Per Antonio Rizzardi, [S.a.] (Con licenza de’ Superiori). - [15 S.] ACDF SO CL 1641-1654, Nr. 18, Bl. 419r–426v Gutachter: Gutachten:

Vincenzo Preti da Serravalle OP Bl. 460r, 1 S., [18. Mai 1650] (zu Nr. 1–2)149

Dekret:

SO 18. Mai 1650 (zu Nr. 1–2)150

Korrespondenten: (1) Inq. von Parma; (2) Kard. Francesco Barberini ACDF SO CL 1641–1654, [Nr. 18bis] 1650. Censura in Libellu[m] ins[criptum]: Catechisme de la Grace. Anonimum. Item in aliu[m] libellu[m] ins[criptu]m: Catechisme, ou Abregè de doctrine toucant la grace divine selon le Bulle de Pio V, Gregor[io] XII, Urban[o] VIII. Anditote contre l’erreurs du temps. In Form einer Notiz dorsal auf dem Schreiben des Inq. von Bologna. Darin ein Verweis auf den span. Index Expurgatorius von 1612 und die Zulässigkeit volkssprachlicher Übersetzungen der Hl. Schrift, sofern diese von Erklärungen u./o. Predigten begleitet werden. 148 Bl. 415v und ACDF SO Decreta 1650, Bl. 11r: der Inq. [von Bologna] sollte die Verbreitung des Werkes nicht zulassen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 8. Januar 1650, Bl. 406r, mit Übersendung des Werkes zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND. 149 Verz. problematischer Stellen. 150 Bl. 461v und ACDF SO Decreta 1650, Bl. 75r: der Inq. [von Parma] sollte die Erlaubnis für einen ND nicht erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Parma vom 5. Mai 1650, Bl. 418r. Mit dem Schreiben wurden die beiden Werke zur Erteilung der Erlaubnis für einen ND übersandt. 147

ACDF SO CL 1641–1654

146

1a. Anonym [Feydeau, Mathieu]: Catechisme// De La// Grace. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - [1] Bl.; 43 S. ; 12°. ACDF SO St.St. O-3-a, unter Bl. 145r151 1b. Anonym [Feydeau, Mathieu]: Catechismvs// Ofte// Corte-Leeringhe// Vande// Gratie// Ouergheset uyt franchoische inde// Vlaemsche Taele. - Te Ghendt : By Alexander Sersanders [...], 1650. - [1] Bl., [4], 63, [1] S. ; 12°. UGent 2. Anonym [L’Hermite, Martin]: Catechisme// Ov Abrege’ De Doctrine// Tovchant// La Grace Divine// Selon La Bvlle De// Pie V. Gregoire XIII.// Vrbain VIII.// Antidote// Contre Les Errevrs Dv Temps// Par vn Docteur de la S. Theol. De Douay. - A Dovay : Chez la vefve Marc Vvion [...], 1650. - [1] Bl., 54 S. ; 8°. ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, unter Bl. 373r152 Ferner wurde verhandelt: 3. ♦ Pereyret, Jacques: Qvae Sit// S. Avgvstini// Et Doctrinae Eivs// Avthoritas In Ecclesia.// Opvs Propvlsandis Hodiernis// erroribus, controuersiisque elucidandis &// componendis, accomodatum// In quo excutitur Apparatvs Ad Tractatvm De Gratia,// publicé traditus in Collegio Nauarrico à M. Iacobo// Pereyret Theologo & Professore Parisiensi. - Parisiis : Apud Ioannem Billaine [...] Et Ioannem Ivlien [...], 1650 (Cvm Privilegio Regis.). - [2], 35, [1], 250, [2] S. ; 4º. Biblioteca Universitaria di Torino →ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1153 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 3)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 385r, 1 S., [6. Oktober 1650] (zu Nr. 1–2)154

Gutachter:

[Modesto Gavazzi da Ferrara OFMConv]; [Ilarione Rancati OCist]; [Juan Bautista de Lezana OCarm]155 ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 387r–389v und Bl. 392r–394r, 11 S., 3. Oktober 1650 (zu Nr. 1–2)156

Gutachten:

Mit hs. Vermerk: „ce livre n’est pas bon“. Eine hs. ital. Übers., die vermutl. in Rom verf. wurde, liegt dem Fasz. ebenfalls bei, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr.1, Bl. 327r–328v; 331r–332v, 329r–330v; 333r–340r, 27 S. Ermittelt wurde auch: Anonym [Feydeau, Mathieu]: Catechisme// De La// Grace. [Paris] : [S.n.], [1650]. - 45 S. ; 12°. BM-Lyon. 152 Bezieht sich auf die niederl. Übers. des Werkes Nr. 1. Eine hs. ital. Übers. liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 344r–361r, 35 S. Eine weitere ital. Übers. liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 362r–372v und Bl. 374r–381v, 28 S. 153 Mit Band-Index. 154 Die röm. Herkunft des Dokuments ist unsicher. 155 Wegen der schwer leserlichen Handschrift konnte ein 4. Gutachter nicht identifiziert werden. 156 Protokoll einer Sitzung im Palast des Kard. Bernardino Spada. Gegenstand des Verfahrens war vermutl. die ital. Übers. 151

147 Dekret:

ACDF SO CL 1641–1654

Bando:

SO 6. Oktober 1650;157 SO 12. Oktober 1650;158 nicht aufgefunden159 (zu Nr. 1–2) SO 6. Oktober 1650

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)160

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Kard. Giulio Roma; (3) Kard. Giovanni Giacomo Panciroli; (4) Internuntius von Brüssel; (5) Ebf. von Mecheln; (6) Papst Innozenz X. (7) Nuntius von Venedig; (8) Nuntius von Köln; (9) [?] Pollet; (10) Nuntius von Warschau Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 14. Juli 1650: Catechismus// siue// Breuis Doctrina// De Gratia// Translatus de gallica in// Flandricam linguam// Gandaui// Apud Alexandrum Sersanders// habitantem in Salamandra// Anno 1650// Dedicat. Abatissae// de Oost Eccloo. - [1650]. - 19 S. (Ms.). ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 315r–324r; (2) Gesuch des Ebf. von Mecheln an Papst Innozenz X. mit Begründung der Verschiebung der Publikation des Verbotes zu Nr. 1–2; mit Begutachtung des Werkes Nr. 2, und mit der Bitte, den Gerüchten über seine vermeintl. Irreverenz dem Hl. Stuhl gegenüber nicht zu glauben, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 594r–600v, 14 S., 28. Januar 1651

ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 386r/v und 395r/v und ACDF SO Decreta SO 1650, Bl. 149v: der Papst ordnete an, das Dekret in Druck zu geben und zu veröffentlichen: es folgt der Bandotext. – Zur Einleitung des Verfahrens zu Nr. 1 vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Giulio Roma vom 8. April 1650, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 2, Bl. 890r, mit Übersendung des Werkes Nr. 1a. Vgl. auch das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Giovanni Giacomo Panciroli vom 14. Juli 1650, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 314r, mit Übersendung einer lat. Übers. des Werkes Nr. 1b und mit Übersendung des Werkes Nr. 2. – Vgl. ferner die Dekrete SO 12. Mai 1650, ACDF SO Decreta SO 1650, Bl. 72r; SO 11. August 1650, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 325v und ACDF SO Decreta 1650, Bl. 119r/v; SO 15. Dezember 1650, ACDF SO Decreta SO 1650, Bl. 185r; SO 22. Dezember 1650, ACDF SO Decreta 1650, Bl. 189v. – Dem Fasz. liegt ferner die Korrespondenz zur Verbreitung des Dekretes SO 6. August 1650 bei. 158 ACDF SO Decreta 1650, Bl. 152r: dem Internuntius von Brüssel sollten 2 Exemplare des Verbotsdekretes [SO 6. September 1650] übersandt werden mit der Aufforderung, das Dekret nachzudrucken und es an die Ordinarien, Ordensoberen und Universitäten seines Amtsbezirkes zu verteilen und an den wichtigsten Kirchen (in Mecheln, Brüssel, Löwen und Gent) aushängen zu lassen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Giovanni Giacomo Panciroli vom 15. September 1650, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 476r, mit Verweis auf die vom Ebf. von Mechelen und Bf. von Gent finanzierte Einfuhr (und den Nachdr.) der Publizistik aus Frankreich. – Vgl. ferner die Dekrete SO 26. Oktober 1650, ACDF SO Decreta 1650, Bl. 160v; SO 15. Dezember 1650, ACDF SO Decreta 1650, Bl. 185r; SO 29. Dezember 1650, ACDF SO Decreta 1651, Bl. 3v; SO 12. Januar 1651, ACDF SO Decreta 1651, Bl. 10r/v; SO 19. Januar 1651, ACDF SO Decreta 1651, Bl. 14r; SO 26. Januar 1651, ACDF SO Decreta 1651, Bl. 18r; SO 23. Februar 1651, ACDF SO Decreta 1651, Bl. 34r; SO 2. März 1651, ACDF SO Decreta 1651, Bl. 37v–38r. 159 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben [?] Pollets, der im Namen des Ebf. die Visitatio ad Limina ausgeführt hatte, verf. während seiner Rückreise nach Belgien über Venedig, 27. Mai 1651, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 593r, mit Übersendung des Gesuchs des Ebf. von Mecheln. – Vgl. ferner den Vermerk, 31. Januar 1652, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 601v. 160 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Giulio Roma vom 8. April 1650, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 2, Bl. 890r, mit Übersendung der Annotationen von Jacques Pereyret. 157

ACDF SO CL 1641–1654

148

ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 19 1650. Censura in tres libros. Quaestionu]m] Physiomathemicaru[m] Didaci Pritti Pelusiensis. Pritto, Didaco [Titi, Placido]: Quaestionum physiomathematicarum libri tres in quibus ex naturae principijs hucusque desideratis demonstratur Astrologiae pars illa, quae ad meteorologiam, medicinam, nauigium, & agriculturam spectat. Cum 12. exemplis in fine. Auctore Didaco Pritto Pelusiensi. - Mediolani : ex typographia Io. Baptistae Malatestae reg. ac cameralis impressoris, [1647]. - [6], 323 S. ; 4°. SBN161 Gutachter: Gutachten:

Silvestro Collicola Bl. 468r/v und Bl. 471r, 3 S., [3. August 1650]

Gutachter: Gutachten:

Raffaele Aversa CCRRMM Bl. 469r–470r, 3 S., [9. November 1650]162

Dekret:

nicht aufgefunden;163 SO 20. September 1650164

Korrespondenten: (1) [Placido Titi OSBOliv]; (2) [Inq. von Mailand]; (3) [Kard. Carlo Rossetti ] Ferner beiliegend: Gesuch der Drucker des Werkes an den Ass. SO mit Verweis auf die Korrektur des Werkes gemäß den Anweisungen von Silvestro Collicola und mit der Bitte, das korrigierte und bereits gedruckte Werk dem SO zügig vorzulegen zwecks Erteilung des Publiceturs, Bl. 466r, 1 S., [3. August 1650]; [als Anlage?:] Abschrift des Gutachtens verf. von Silvestro Collicola, Bl. 467r/v, 2 S., [3. August 1650] ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 20 1651. Censura in propositionem extracta[m] a libro P. Veglia Lectoris publici Patavii nempe quod Filius Dei sit Creatura. 1. Ferkić, Matija : Defensio// Vestigationvm// Peripateticarvm / Matthaei Ferchii// Veglensis// Theologi in Vniuersitate Patauina// Ab Offensionibvs.// Bellvti, Et Mastrii. - Patavii : Typis Io. Baptistae Pasquati, 1646 (Sup. Permissu). - [4] Bl., 481, [1] S. ; 4°. BVE Vgl. die Neuausg.: Titi, Placido: Physiomathematica, sive coelestis philosophia naturalibus hucusq[ue]; desideratis ostensa principiis. Auctore D. Placido de Titis perusino olivetanae congregationis monacho. - Mediolani : a Jo. Baptista Malatesta R. Cq; typographo., [ca 1650]. - [1-1 Bl.-14]323-[1 Bl.] S. ; 4°. Abes. Dazu Vermerk: Imprimatur de la Congrégation du Saint Office du 20 sept. 1650, soumis à publication conjointe de commentaires, occupant les p. [4-6] ; approbation de l’abbé général des Olivétains du 27 oct. 1650. Abes. 162 Das Gutachten bezog sich ebenfalls auf das Gutachten von Silvestro Collicola. 163 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1648, Bl. 16v, auf ein Gesuch von Placido Titi OSBOliv. – Vgl. ferner die Dekrete SO 5. Februar 1648, ACDF SO Decreta 1648, Bl. 16v; SO 3. Februar 1649, ACDF SO Decreta 1649, Bl. 14v. 164 Bl. 465r und ACDF SO Decreta 1650, Bl. 138v: die Druckerlaubnis [das Publicetur?] durfte erteilt werden, aber nur mit Aufnahme der [beiden] von Raffaele Aversa CCRRMM verf. Erklärungen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch, Bl. 466r. – Vgl. ferner das Dekret SO 3. August 1650, ACDF SO Decreta 1650, Bl. 113r. 161

149

ACDF SO CL 1641–1654

Ferner wurden verhandelt: 2. [Judicium Facultatis Theologiae Parisiensis de Creatione Filii Dei]. Die Zensur wurde nicht ermittelt. 3. [Judicium Facultatis Theologiae Salamanticensis contra librum/libros Mathei Ferchii a Vigelia Ord. Min. Conventualium]. Die Zensur wurde nicht ermittelt. 4. Ferkić, Matija : De angelis ad mentem sancti Bonauenturae tomus primus authore Matthaeo Veglense, min. con. [...] Additio item De creatione scripturali cum ss. Augustino, & Bonauentura. - Patauii : typis Pasquati, 1658. - [8], 936, 22, [2] S. ; 4º. SBN Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2–3)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 476r/v, 2 S., [4. Januar 1651] (zu Nr. 1)165

Gutachter:

Gutachten:

Giulio Mercori da Cremona OP; Francesco Bordoni TOR; Giovanni Alfonso Puccinelli CRL; Terenzio Alciati SJ; Angelo Maria Ciria Panvini OSM; Tommaso Del Bene CR; Domenico Campanella OCarm; Vin­cenzo Preti da Serravalle OP Bl. 478r/v und Bl. 483r, 3 S., [4. Januar 1651] (zu Nr. 1)166

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Alfonso Puccinelli CRL Bl. 479r, 1 S., [4. Januar 1651] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

nicht aufgefunden Bl. 480r–481v, 4 S., [4. Januar 1651] (zu Nr. 1)167

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 498r, 1 S., [4. Januar 1651] (zu Nr. 1)168

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 499r/v, 2 S., [4. Januar 1651] (zu Nr. 1)169

U.d.T. „Haec sunt propositiones corrigendae, et emendandae utpote censurae dignae in d. Libro P. Vegliensis“. Bl. 476r in den Marginalien: Vota der beteiligten Qual. zur 1. Propositio. 166 Liste der Vota der an der Verhandlung des Werkes beteiligten Gutachter. Reinschrift der Votenliste, Bl. 477r/v, ergänzt um das dem Fasz. separat beiliegende Votum von Giovanni Alfonso Puccinelli CRL. 167 Vermutl. gerichtet an den Comm. SO. Enthält zusätzliche Propositionen und problematische Stellen, die von den Qual. nicht berücksichtigt wurden. Eingefügt in das separate Votum von Giovanni Alfonso Puccinelli CRL. 168 Das Gutachten, vermutl. gerichtet an den Comm. SO, bezieht sich nicht auf den Inhalt des bereits als verboten geltenden Werkes, sondern auf die erwünschten Maßnahmen; es enthält ferner den Verweis auf ein Ms. des Werkes, welches der Autor Kard. Juan de Lugo SJ zugesandt hatte und das die Grund­ lage bilden könne für eine Korrektur des Werkes nach den Anweisungen des SO. 169 Das Gutachten bezieht sich nur teilw. auf den Inhalt des bereits als verboten geltenden Werkes, sondern vielmehr auf die erwünschten Maßnahmen. 165

ACDF SO CL 1641–1654 Gutachter: Gutachten: Gutachter:

150

Marcantonio da Carpenedolo OFMCap; Pietro Sforza Pallavicino SJ; Giovanni Agostino Tartaglia OCD; Girolamo Ari OCarm; Giovanni Battista Da Diece CR; Francisco Macedo OFMObs Bl. 491v–492r, 2 S., [18. Juni 1659] (zu Nr. 4)170

Gutachten:

Marcantonio da Carpenedolo OFMCap; Girolamo Ari OCarm; Pietro Sforza Pallavicino SJ; Giovanni Battista Da Diece CR; Francisco Macedo OFMObs; Stefano Spinola CRS; Giulio Antonio Pelliccioni da Pavia OP; Giovanni Nicheo Bl. 494r/v und 497r, 3 S., 11. Juli 1659 (zu Nr. 4)171

Dekret: Bando:

SO 4. Januar 1651 donec corrigatur;172 SO 12. Mai 1655173 (zu Nr. 1) SO 12. Mai 1655 donec corrigatur

Dekret:

SO 17. September 1653 (zu Nr. 2–3)174

Dekret: Bando:

SO 5. Dezember 1658;175 SO 18. Juni 1659176 (zu Nr. 4) nicht aufgefunden

Korrespondenten: (1) [Modesto Gavazzi da Ferrara OFMConv]; (2) Comm. SO; (3) Inq. von Padua; (4) Matija Ferkić da Veglia [Krk] OFMConv; (5) Kard. Juan de Lugo SJ Weitere Akten des SO: (1) Zettel mit der Proposition: „In Sacramento Eucharistiae non remanent Accidentia Panis, et Vini, sed species intentionales Panis et vini emissae a corpore Xsti, vel a Pane, et vino relictae“, Bl. 485r, 1 S., o.D.;177 (2) Bogen mit einer Umlaufliste jener Qual. SO, die sich an der erneuten Qualifizierung der von Matija Ferkić da Veglia [Krk] OFMConv gelehrten Propositionen beteiligen sollten, Auflistung der jeweils von eigener Hand eingetragenen und unterschriebenen Vota der Teilnehmer der Qual.-Sitzung. Gegenstand der Prüfung waren die Erläuterungen des Autors, Bl. 487r–490v. 171 Protokoll der Qual.-Sitzung. Gegenstand der Prüfung waren die Erläuterungen des Autors, Bl. 487r–490v. 172 Bl. 512v und ACDF SO Decreta 1651, Bl. 5r: das Werk wurde suspendiert. Es sollte vom Autor gemäß dem Vorschlag, den dieser selbst dem SO unterbreitet hatte, und gemäß den Auflagen des SO emendiert und danach überprüft werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1649, Bl. 29v, auf ein Gesuch von Modesto Gavazzi da Ferrara OFMConv um Maßnahmen gegen das Werk, das Propositionen enthielt, die er als „falsae“ und „temerariae“ qualifizierte. – Vgl. ferner die Dekrete SO 3. März 1649, ACDF SO Decreta 1649, Bl. 29v; SO 21. Februar 1651, Bl. 507v. – Für weitere Verhandlungen zu der dem Werk entnommenen Proposition, Bl. 485r, vgl. vermutl. ACDF SO CL 1641–1654, [Nr. 25bis]. 173 ACDF SO Decreta 1655, Bl. 58r/v: die Kardinäle approbierten den Entwurf des Bandos und ordneten an, das Dekret an den gewöhnlichen Orten zu veröffentlichen. 174 ACDF SO Decreta 1653, Bl. 127v: dem Inq. von Genua sollte geantwortet werden, dass er richtig gehandelt habe, den Zensuren der theol. Fak. von Paris „de Creatione Filii Dei“ und der theol. Fak. von Salamanca gegen die Werke von Mattija Ferkić da Veglia [Krk] OFMConv die Druckerlaubnis zu verweigern. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1653, Bl. 127v, auf ein Schreiben des Inq. von Genua vom 6. September 1653 mit Verweis auf Verweigerung der Druckerlaubnis/Erlaubnis für einen ND der beiden Werke. 175 ACDF SO Decreta 1658, Bl. 249v: der Papst ordnete an, die anderen Werke von Matija Ferkić da Veglia [Krk] OFMConv, in denen er auf der bereits verurteilten Lehre „de vocabulo Creationis“ beharrte, ebenfalls zu verbieten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1658, Bl. 249v, auf ein Schreiben des Inq. von Padua vom 8. November 1658 mit Verweis auf Übersendung des Werkes. 176 Bl. 492v und ACDF SO Decreta 1659, Bl. 134r: die Qual., die an der Qualifizierung der Lehre des Werks beteiligt waren, sollten erneut bei Kard. Francesco Albizzi tagen, um über die Modalitäten zu beraten, auf welche Weise der Autor widerrufen sollte. – Vgl. ferner den Vermerk, Bl. 506v, zu der Übermittlung der Erläuterungen des Autors an die Qual. am 15. Mai 1659. 177 Vgl. ACDF SO CL 1641–1654, [Nr. 25bis]. 170

151

ACDF SO CL 1641–1654

Bl. 486r, 1 S., [15. Mai 1659]178 Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Padua an den Comm. SO vom 28. April 1651: notarieller Akt zur formellen „Notificatio“ des Dekretes SO 4. Januar 1651 gemäß Dekret SO 21. Februar 1651 an Matija Ferkić da Veglia [Krk] OFMConv, Bl.  503r, 1 S., 22. April 1651; (2) Gesuch des Autors [(weitergeleitet?) an Kard. Juan de Lugo] um Übermittlung des Dekretes und der betr. Proposition zwecks Vorbereitung seiner Erläuterungen für das SO, Bl. 504r, 1 S., [21. Februar 1651]; (3) Erläuterungen von Matija Ferkić da Veglia [Krk] OFMConv u.d.T. „P. Veglia de vocabulo creare“, Bl. 505r–506v, 4 S., [15. Mai 1659]179; (3) Erläuterung des Autors [Incipit: Cum uocabulum creationis] [Explicit: glo-//ria in saeculo], Bl. 495r/v, 2 S., [18. Juni 1659] In den Akten auch erwähnt: Ferkić, Matija : Vestigationes peripateticae Matthaei Ferchij Veglensis Min. Conu. in Vniuersitate Patauina theologi. - Patauij : ex typographia Pauli Frambotti, 1639. - [8], 485, [19] S. ; 4º. SBN ACDF SO CL 1641–1654, [Nr. 20bis] 1651. Decretu[m] S[acrae] Cong[regationis] sub die 11. Maii 1651. quo prohibetur: Libellus attributus Archiep[iscop]o Mechlin[iensi], ite[m] libellus attributus Episcopo Ganden[si]. Ite[m] tria edicta. 1.u[m] Archiep[iscop]i Mechlin[iens]is. 2.u[m] Episcopi Ganden[sis]. 3.u[m] Vicarii Capitularis Iprensis, in quibus publicant Bullam prohibentem libru[m] Jansenii. 1. Anonym [Boonen, Jacobus?]: Rationes// Ob Qvas// Illustrissimus & Reuerendissimus// Dominvs// Archiepiscopvs// Mechliniensis,// Belgii Primas,// Regiae Catholicae Maiestati à Consilio Status, &c.// A Promvlgatione Bvllae,// qua proscribitur Liber cui Titulus,// Cornelii Jansenii// Episcopi Iprensis,// Avgvstinvs,// Abstinvit:// ex mandato Regio Suae Maiestati exhibitae,// E Gallico in Latinum translatae. - [S.l.] : [S.n.], 1650 [i.e. 1649]. - [1] Bl., [15] S. ; 4°. ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, unter Bl. 414r180 2. Anonym [Triest, Antonius?]: Raisons// Pour lesquelles on n’a trouué conue-// nir, de publier au Diocese de Gand// auec les solemnitez accoustumeés// certaine Bulle, contre le liure du de-//funct Euesque d’Ipre Ianssenius.// Representees// Par Monseigneur le Reverendissime Evesque de Gand, au// Conseil Priué de sa Maiesté Catholique en Brusselles , // le 20. de Mars 1647. - [S.l.] : [S.n.], 1649. - [1] Bl., 41 S. 4°. ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, unter Bl. 402r181 Datum ergänzt nach dem Vermerk auf dem Orig. Bl. 506v. Ein weiteres Exemplar liegt dem Fasz. bei, Bl. 487r–490v. 180 Das Erscheinungsdatum wurde hs. korrigiert. Das franz. Orig. wurde nicht ermittelt. Ermittelt wurde: Triest, Antonius: Raisons pour lesquelles M. l’Archevêque de Malines et M. l’évêque de Gant n’ont pas publié la bulle contre Jansénius. - [S.l.] : [S.n.], [1649]. Willaert. 181 Ein weiteres Exemplar liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, unter Bl. 413r. Vgl. Anonym: Rationes oblatae per Rev. Episcopum Gandavensem Sanctiori Concilio Catholicae Suae Majestatis [...]. - [S.l.] : [S.n.], [1649]. - 26 S. ; 8°. Willaert. 178 179

ACDF SO CL 1641–1654

152

3. [Edikt] Iacobvs,// Dei Et Apostolicae Sedis Gratia// Archiepiscopvs// Mechlinien­ sis// Omnibvs Has Visvris Salvtem In Domino. [Incipit: Notvm facimus quod cum circa publicationem Bullae Vrbani VIII. Fel. Rec. datae pridiè Nonas Martiii// mdcxlii.] [Explicit: Datum Bruxellae die xxix Martii mdcli. I.A.M.V.// Locus + Sigilii// Ad mandatum Illustrissimi & Reverendissimi Domini Archiepiscopi// N. Marivs Secret.]. - Bruxellae : ex Officina Typographica Martini de Bossvyt, [1651] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 565r182 4. [Edikt] Antonius Triest Dei, et Ap.licae Sedis gratiâ Ep.us// Gandauensis &c. Omnibus Christi n.rae Dioecesis fidelibus salutem in// Domino. [Incipit: Noueritis quod Clementissimus noster Rex et Princeps// considerans publicam quietem suorum subditorum] [Explicit: curauimus p.tam// Bullam de uerbo ad uerbum, ut suprà diximus, de nouo imprimi,// et huic nostrae ordinationi inseri. 26. Martii 1651. Inferius: de// mandato Ill:mi ac R:mi D.ni Ep.i p.ti subsignat. P. Simon Secret.]. [1651]. - 2 S. (Abschrift eines Einblattdruckes). ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 588r/v 5. [Edikt] Vicarii Generales Sedis episcopalis Iprensis// modò uacantis, uniuerso Clero, et Populo huius// dioecesis, salutem in Domino. [Incipit: Sanctissimus Dominus Noster Urbanus Beatae me: Papa VIII iam dudum pro-//hibuerat librum Reu.mi Cornelii Jansenii] [Explicit: Actum 27. Martii 1651.// De mandato Adm. RR. DD. Vicariorum subsignat. M. de Cerf. Secret.]. - [1651]. - 2 S. (Abschrift). ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 571r/v Ferner wurden verhandelt: 6. ♦ Anonym [Cheminot, Pierre?]: Advis, donné en amy, à certain ecclesiastique de Louvain, au subjet de la bulle du pape Vrbain 8., qui condamne le livre portant ce tiltre, Augustinus Cornelii Jansenii, olim Iprensis episcopi, imprimé à Louvain, chez Iacques Zegers, l’an 1640. - [S.l.] : [S.n.], 1649. - 28 S. ; 4°. SBN183 7. [Edikt] Engelbert Desbois// par la grace de Diev & du S. Siège Apstolique Euesque de// Namur. A tous ceux de nostre Diocese, Salvt. [Incipit: I’açoit qy’ayons ia plusieurs fois solemnelement publié, é notifié, par commandement de Sa Saincteté, & de Sa Majesté en nostre Diocese, la Bulle] [Explicit: Donné en nostre Palais Episcopal à Namur le 21. de Mars 1651.// Engelbert Evesqve De Namvr.// Par Ordonnance de Moneigneur le Reuerendissime. I. Blondeau Secret.]. - Namvrci  :  Typis Ioannis Godefrin [...], 1651 (Einblattdruck). ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1; Bl. 572v und 577r 8. [Edikt] [Vicarii generales episcopatus Atrebatensis 1651.]. Das Edikt wurde nicht ermittelt. 9. [Edikt] [Vicarii generales in spiritualibus, et temporalibus vacantis episcopatus Brugensis] [Incipit: Placcart du Roij nostre Sire touchant le liure de l’évesque// Corneille Jansenius et autres oeuvres et livres specifié en la Bulle// de n.re St. Ein weiteres Exemplar liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 587r–590r. Nach Angabe im Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 22. Juli 1649 ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 243r, wurde das Werk einem Jesuiten, nach Willaert dem Beichtvater des Hz. von Lothringen Karl IV. zugeschrieben.

182 183

153

ACDF SO CL 1641–1654

Pere le Pape Urbain VIII du 8 Mars 1641. (…) A Bruxelles ches Anthoine Velpius, Imprimeur de sa Majesté à l’aigle d’or pres du Palais 1651 avec privilege]. [Explicit: Datum Brugis in Vicariatu die 27a Martii// 1650. Inferius. De mandato RR. DD. Vicariorum p.torum subsignatum erat. JB. Vander Zype Secret.]. - [1650]. - 1 S. (Abschrift eines Einblattdruckes). ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 573v und Bl. 576r184 10. [Edikt] Gaspar Nemivs, Dei & Apostolicae sedis gratiâ Episcopus Antuerpiensis, vniuersis// & singulis Dioecesis nostrae Christi fidelibus salutem in Domino sempiternam. [Incipit: Fel.rec. Vrbanus VIII. Pontifex Maximus anno Incarnationis Dominicae M. DC. XLIII. Die// xix Iunii] [Explicit: Datum Antuerpiae in Palatio Episcopali die vigesimaquartâ mensis Martii anni Domini millesimi sexcentesimi quinquagesimi primi.// Signatum erat// Gaspar Episcopvs Antverpiensis.// & infra: De Mandato Illustrissimi & Reverendissimi Domini praefati// Franc. Hilleweruen Secretarius.// Loco + Sigilli.// Ego Ioannes Iacobaeus, Notarius publicus in consilio Brabantiae admissus [...] Actum Antuerpiae ipsis Calendis Aprilis M. DC. LI.// De Mandato Illustrissimi ac Reyerendissimi Domini Episcopi praefati.// F. Jacobeus Notarius & Graphiarius.]. - [S.l.]  :  [S.n.], [1651] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. F-4-c, Nr. 1, Bl. 575r →ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1185 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 3–5 und Nr. 7–10)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [19. August 1649?] (zu Nr. 6)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 403r–409r, 11 S., o.D. (zu Nr. 2)186

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 415r–418v, 8 S., o.D. (zu Nr. 1)187

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 422r–432v, 22 S., o.D. (zu Nr. 1)188

Mit Überschrift: „Publicatio Brugensis.“ Mit Band-Index. 186 Inhaltsverzeichnis. U.d.T. „Le raggioni del Vescovo di Gante si riducono a tre capi“. Marginalien: „Sommario della Scrittura del Vesc.o di Gante in Francese [non] essendosi ritrovati in Latino“. 187 Überschrift: „Censura“. 188 U.d.T. „Notandae quaedam circa scriptum Ill.mi ac R.mi D.ni Archiepiscopi Mechliniensis, quo causas complectitur non publicatae a se Bullae Apostolicae contra Jansenium editae“. 184 185

ACDF SO CL 1641–1654 Dekret: Bando:

SO 11. Mai 1651 (zu Nr. 1–2)189 SO 11. Mai 1651

Dekret: Bando:

SO 11. Mai 1651 (zu Nr. 3–5)190 SO 11. Mai 1651

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 6)191

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 7–10)192

154

Korrespondenten: (1) Nuntius von Madrid; (2) Kard. Francesco Barberini; (3) Internuntius von Brüssel; (4) Kard. Giovanni Giacomo Panciroli; (5) Bf. von Gent; (6) [Nuntius von Neapel]; (7) [Nuntius von Florenz]; (8) [Nuntius von Turin]; (9) [Nuntius von Warschau]; (10) [Vizelegat von Avignon] Weitere Akten des SO: Relation zur Rezeption der Bulle Urbans VIII. 6. März 1642 [Incipit: In eminenti] gegen Jansenius, 19. Juni 1643–16. Juli 1650, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 434r–449v, 32 S., [31. August 1650] Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. [Giovanni Giacomo Panciroli] vom 29. April 1651: [Protestation] Antonivs ACDF SO Decreta 1651, Bl.  75r–76r: Dekret veröffentlicht durch das Bando vom selben Datum. – Zur Einleitung des Verfahrens zu Nr. 1, vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Giovanni Giacomo Panciroli vom 22. Juli 1649, ACDF SO St.St. F-1-c, Bl. 243r, mit Übersendung des Werkes. – Zur Einleitung des Verfahrens zu Nr. 2, vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Giovanni Giacomo Panciroli vom 29. Juli 1649, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 242r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner die Dekrete SO 19. August 1649, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 244v und ACDF SO Decreta 1649, Bl.104r/v (zu Nr. 1); SO 9. September 1649, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 246v und ACDF SO Decreta 1649, Bl. 116r (zu Nr. 2); SO 17. Mai 1651, ACDF SO Decreta 1651, Bl. 77r/v; SO 25. Mai 1651, ACDF SO Decreta 1651, Bl. 81r/v; SO 22. Juni 1651, ACDF SO Decreta 1651, Bl. 95r; SO 6. Juli 1651, ACDF SO Decreta 1651, Bl. 100v; SO 19. Juli 1651, ACDF SO Decreta 1651, Bl. 105v; SO 23. Juli 1651, ACDF SO Decreta 1651, Bl. 106v; SO 10. August 1651, ACDF SO Decreta 1651, Bl. 116v; SO 10. August 1651, ACDF SO Decreta 1651, Bl. 117r; SO 20. September 1651, ACDF SO Decreta 1651, Bl. 133r (zu Nr. 1–2). – Das Werk wurde nachträglich erneut verboten: vgl. Bando SO 23. April 1654. 190 ACDF SO Decreta 1651, Bl. 75r–76r: Dekret veröffentlicht durch das Bando vom selben Datum. Zu Nr. 3–4 vgl. die Vermerke, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 589v und 590v, zur Übersendung von Abschriften beider Edikte an den Nuntius von Madrid am 20. Mai 1651. – Zum Kontext des Verfahrens vgl. die Verhandlungen mit den fürstlichen Räten in Brüssel zur Publikation der Bulle Urbans VIII. 6. März 1642 [Incipit: In Eminenti], bes. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Giovanni Giacomo Panciroli vom 12. Januar 1651, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 512r. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. [in der weiterführenden Korrespondenz] bes. das Schreiben des Internuntius von Brüssel [an Kard. Giovanni Giacomo Panciroli] vom 1. April 1651, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 563r, mit Übersendung des Ediktes des Ebf. von Mechelen (oben Nr. 3) und das Schreiben des Internuntius von Brüssel [an Kard. Giovanni Giacomo Panciroli] vom 15. April 1651, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 570r, mit Übersendung der oben als Nr. 4–5 und Nr. 7–10 geführten Edikte. – Vgl. ferner das Dekret SO 23. Februar 1651, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 517r und ACDF SO Decreta 1651, Bl. 34r/v und die weitere in ACDF SO Decreta 1651 ermittelten Dekrete zu Nr. 1–2. – Die Edikte wurden nachträglich erneut verboten: vgl. Bando SO 23. April 1654. 191 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Giovanni Giacomo Panciroli vom 22. Juli 1649, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 243r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 19. August 1649, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 244v. 192 Vgl. jedoch die Vermerke, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 578v, Bl. 587r, Bl. 591v, zur Übersendung von Abschriften an den Nuntius von Madrid am 20. Mai 1651. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. [Giovanni Giacomo Panciroli] vom 15. April 1651, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 570r, mit Übersendung der oben als Nr. 4–5 und Nr. 7–10 geführten Edikte. 189

155

ACDF SO CL 1641–1654

Bichvs// Abbas Sanctae Anastasiae,// Administrator Apostolicae Jurisdictionis, cum facultati-//bus Nuncii in Belgicis ditionibus, atque Burgundiae// Comitatu à Sancta Sede Apostolica deputatus &c.// Omnibus, & quibuscumq[ue] litteras hasce visuris salutem// in Domino sempiternam. [Incipit: Cvm aliàs de mandato foel. Record. Urbani Pa-//pae VIII. Sanctmi D.N. Innocentii Papae X.// Praedecessoris, fuerit sub die 19. Iunii Anni 1643] [Explicit: Datum Bruxellis die// 20. Aprilis Anno à Navitate D.N. Iesu Christi M. DC. LI.// Pontificatus verò Sanctissimi in Christo Patris, & Domini Nostri// D. Innocentii divinâ Providentiâ Papae Decimi anno VII.// Antonius Abbas S. Anastasiae.// Loco + Sigilli.// De mandato Ill.mi ac R.mi D. Abb. Praefati Ferd. Niphus Secretarius]. - [S.l.] : [S.n.], [1652]. - 4 S. ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 482r–583v193 In den Akten auch erwähnt: [Edikt] Placcart du Roi Nostre Sire, touchant le livre de l’evesque Cornille Iansenius & autres oeuvres & livres specifiez en la Bulle de Nostre St. Pere le Pape Urbain VIII. du 8. de mars 1642. - A Bruxelles : chez Hubert Anthoine Velpius, Imprimeur de Sa Majesté, à l’Aigle d’or prés du Palais, 1651. - [6] Bl. ; 4°. KBR194 ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 21 1652. Propositiones censuratae excerptae a libro anonymo agente de B. Virgine edito an[no] 1638. Coli, Alessandro: Ghirlanda// Virginea// Nella quale in discorsi predicabili si ragiona delle virtù più// scelte, che spicchino nelle solennitadi della B. Vergine,// Con Meditationi da farsi per preparationi à quelle.// Aggiuntoui Essercitii spirituali per i giorni della Settimana. / Intessuta dal R. P. Alessandro Coli Lucchese// Religioso della Madre di Dio.// Opera diletteuole per la varietà de i concetti scelti dalla Biblioteca// nouissima di Padri, e per l’eruditioni si Ecclesiastiche, come// profane applicate à gloria della gran Madre di Dio. - In Lvcca : Apresso Pellegrino Bidelli, 1638 (Con licenza de’ Superiori). BVE195 Gutachter: Gutachten:

[Vincenzo Preti da Serravalle OP?] nicht aufgefunden [10. Januar 1652?]

Dekret:

nicht aufgefunden196

Ferner beiliegend: „Propositiones partim falsae, partim scandalosae, et partim etiam haereticae contentae in Opere [...] praenotato: edito anno 1638“, Bl. 519r–520v, 4 S., [10. Januar 1652] Mit hs. Vermerk, ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1, Bl. 583v, bzgl. der Weiterleitung der Schrift an die Bf. und Generalvikare des Amtsbezirkes des Internuntius von Brüssel. – Vgl. ferner das Dekret SO 25. Mai 1651, ACDF SO Decreta 1651, Bl. 81r/v. 194 Vgl. [Edikt] Placcaet Ons Heeren des Conincx, nopende den boeck van den bisschop Cornelius Jansenius ende andere gheschriften ende boecken, ghespecifieert in de Bulle van Onsen Heylighen Vader den Paus Orbaen den VIII. van den 8. martij 1642. - Tot Brussel : by Huybrecht Anthoon Velpius[...], 1651. - [6] Bl., 4°. KBR. 195 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [4], 485, [3] S. ; 4º. Das Werk ersch. nicht anonym, wurde aber als solches in der Rubricella bezeichnet. 196 Vgl. ferner (vermutl.) das Dekret SO 10. Januar 1652, ACDF SO Decreta 1652, Bl. 10v; vgl. allerdings den Vermerk auf dem Faszikelumschlag, Bl. 517r, dass kein Dekret zum Werk ermittelt worden war. 193

ACDF SO CL 1641–1654

156

ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 22 1652. Decretu[m] S[acrae] Congr[egationis] sub die 10 Januar[ii] 1652. statuens non contineri materia[m] censuranda[m] in thesibus defensis Montis Regalis anno 1649. a PP. Societ[atis] Jesu. Ghiliocius, Ioannes Thomas: Illvstrissimo, et reverendissimo D.// D. Mavritio Solario// Episcopo Montisregalis, et ex Comitibvs Morettae// Ioannes Thomas Ghiliocius// Altioris Theologiae, & humilioris obseruantiae specimen. D. D. D.// Conclvsiones Theologicae// De Sacra Doctrina. [...]// De Essentia Divina, Et Attributis. [...]// De Visione Dei. [...]// De Scientia Divina. [...]// De Voluntate Dei. [...]// De Praedestinatione. [...]// De Trinitate. [...]// De Angelis. [...]// Disputabuntur publice Taurini in Collegio Societatis Iesv Die Mense Anno MDCXLIX. - Augvstae Tavrinorum  :  Ex Typographia Francisci Ferrufini, 1649 (Superiorum consensu) (Einblattdruck). ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 23, Bl. 525r Dekret:

SO 10. Januar 1652197

Korrespondenten: Inq. von Mondovì ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 23 1652. Censura in libru[m] P[at]ris Loth Dominicani, ins[criptu]m: Theologia Belgica. Loth, Louis-Bertrand: Resolvtiones theologicae illvstrivm difficvltatvm contingentivm in Belgio in viginti quatuor tractatus [...] / per R.P.F. Lvdovicvm Bertrandvm Loth Ordinis FF. Praedicatorum [...]. - Duaci : Baltasar Bellerus, 1653. - [12] Bl., 746 S. ; 4º. BNE Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 529r–530v, 4 S., [18. Dezember 1652]

Dekret:

SO 18. Dezember 1652198

ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 24 1653. Censura in Propositiones extractas ex Theologia Morali, et speculativa P[at]ris Zachariae Pasqualigo Cler[ici] Reg[ularis] Theatin[i]. Bd. 1. Pasqualigo, Zaccaria199: Sacra// Specvlativa Doctrina// De Deo// Coeterisqve Divinitvs// Revelatis// Ex Theologicis Principijs ad Scholasticae Lecturae// Metho­ dum// Dedvcta / A// Zacharia Pasqvaligo// Veronensi Cler. Reg. S. T. P.// Cvm Svis Bl. 526v: dem Inq. von Mondovì sollte geschrieben werden, dass die von ihm übersandten Propositionen keine zensurwürdigen Materien berührten, und dass er deswegen in dieser Angelegenheit nichts Neues unternehmen sollte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mondovì vom 8. Dezember 1651, Bl. 524r, mit Übersendung des Einblattdrucks und mit Verweis auf Dekret SO 1. April 1641 zum Druck ähnlicher Werke. 198 Bl. 532v und ACDF SO Decreta 1652, Bl. 183r: das Gutachten wurde zur Kenntnis genommen. 199 Zu Pasqualigo vgl. Personen und Profile. 197

157

ACDF SO CL 1641–1654

Indicibus. - Venetiis : Apud Bertanos, 1650 (Svperiorvm Permissv, Et Privilegiis.). [20], 374, [58] S ; 2°. BVE200 Bd. 2. Pasqualigo, Zaccaria: Sacra// Moralis Doctrina// De// Statv Svpernatvrali// Hvmanae Natvrae,// Eivsdemqve Operationibvs.// Atqve Coeteris Ipsvm Concernentibvs// Ex diuinitus reuelatis, naturalibusque Principijs// ad Scholasticae Lecturae Methodum Deducta / A// Zacharia Pasqvaligo// Veronensi Cler. Reg. S. T. P.// Cvm Svis Indicibvs. - Venetiis : Apud Bertanos, 1650 (Svperiorvm Permissv, Et Privilegiis.). - [20], 336, [40] S. ; 2°. BVE201 Gutachter:

Gutachten: Gutachter:

Gutachten: Gutachter:

Vincenzo Preti da Serravalle OP; Raffaele Aversa CCRRMM; Domenico Campanella OCarm; Modesto Gavazzi da Ferrara OFMConv; Marcantonio da Carpenedolo OFMCap; Luke Wadding OFMObs;202 Giovanni Agostino Tartaglia OCD; Paolo Luchini OSA203 Bl. 535r–545v und Bl. 558r, 23 S., 26. September, 5., 10., 13., 19., 22., 24. Oktober 1653 (zu Bd. 1–2)204 Vincenzo Preti da Serravalle OP; Raffaele Aversa CCRRMM; Modesto Gavazzi da Ferrara OFMConv; Angelo Maria Ciria Panvini OSM; Paolo Luchini OSA; Marcantonio da Carpenedolo OFMCap; Giovanni Agostino Tartaglia OCD Bl. 551r–553r, 5 S., 2. Januar 1654 (zu Bd. 1–2)205

Gutachten:

Giovanni Agostino Tartaglia OCD; Marcantonio da Carpenedolo OFMCap; Paolo Luchini OSA; Angelo Maria Ciria Panvini OSM; Modesto Gavazzi da Ferrara OFMConv; Raffaele Aversa CCRRMM; Vincenzo Preti da Serravalle OP Bl. 548r–549v, 4 S., 27. Januar 1654 (zu Bd. 1–2)206

Dekret:

nicht aufgefunden;207 nicht aufgefunden208 (zu Bd. 1–2)

Korrespondenten: Zaccaria Pasqualigo CR Vortitelbl.: Sacra Specvlativa// Doctrina// Zachariae Pasqvaligi// Cler. Regvl. Zusammengebunden mit dem 2. Bd. dieses zweibändigen Werkes. 201 Vortitelbl.: Sacra// Moralis// Doctrina// Zachariae Pasqvaligi// Cler. Regvl.// Tomvs Secvndvs. Zusammengebunden mit dem 1. Bd. dieses zweibändigen Werkes. 202 Luke Wadding OFMObs nahm nur an der ersten Sitzung teil. 203 Paolo Luchini OSA nahm nicht an der ersten Sitzung teil. 204 Protokoll der Qual.-Sitzungen, in denen die sieben dem Werk (nach Angabe in der Deposition des MSP, ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 1, Bl. 13v) entnommenen und als baianistisch angezeigten Propositionen verhandelt wurden. Die einzelnen Vota der Beteiligten wurden jeweils eigenhändig eingetragen u./o. unterschrieben. Eine Reinschrift liegt ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 1 bei, Bl. 21r–30r. 205 Vota zur Frage, ob das Werk korrigierbar sei, und Korrekturen. 206 Liste der Voten der Teilnehmer zur Frage, ob die Bde. korrigiert werden könnten bzw. sollten. 207 Zur Vorgeschichte des Falles und zur Wiedereröffnung des Verfahrens im September 1653, vgl. ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 1. 208 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Zaccaria Pasqualigo CR, Bl. 546r. – Vgl. ferner das Dekret SO 21. Januar 1654, Bl. 557v; und den Vermerk, Bl. 553v, dass eine Abschrift an den Autor übermittelt wurde am 2. März 1654. – Bd. 2 wurde donec corrigatur verboten: vgl. hierzu, und zum nachträglichen Korrekturverfahren, ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 1. 200

ACDF SO CL 1641–1654

158

Weitere Akten des SO: Einladung für die Qual.-Sitzung, Bl. 547r, 1 S., [26. Januar 1654] Ferner beiliegend: Gesuch von Zaccaria Pasqualigo CR, ihm die Korrektur seines Werkes zu gestatten, Bl. 546r, 1 S., [21. Januar 1654] ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 25 1653. Censura in Libru[m], cui titul[us]: Alcoranus non repugnat Evangelio in his, in quibus dicit veritate[m] a R.P. Philippo Guadagnoli Clericorum Minor[um] idiomate Arabico compositu[m]. Guadagnoli, Filippo: R.P. Philippi Guadagnoli [...] Considerationes ad Mahomettanos cum responsione ad obiectiones Ahmed filii Zin Alabedin. - Romae : Typis Sacrae Congreg. de Prop. Fide, 1649. - [16], 912, [132] S. ; 4°. SBN209 Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Battista] Giattini SJ; Athanasius Kircher SJ; Bartolomeo da Pettorani OFMRef; Antonio da Aquila OFMObs; Ludovico Marracci OMD Bl. 565r, 1 S., 3. September 1652210

Gutachter: Gutachten:

Ludovico Marracci OMD Bl. 566r–571r, 11 S., [3. September 1652]211

Gutachter: Gutachten:

Luke Wadding OFMObs212 Bl. 563r/v, 2 S., 27. Januar 1653

Gutachter: Gutachten:

Kard. Juan de Lugo SJ213 Bl. 563r/v, 2 S., 5. Februar 1653

Dekret:

SO 7. Mai 1653214

Korrespondenten: Filippo Guadagnoli CCRRMM

Zweisprachiges Werk: arab. und lat. Der Titel in der Rubricella betr. den Abschnitt des Werkes, der im Verfahren bes. berücksichtigt wurde. 210 In Form einer gemeinsamen Approbation nach der Revision im Auftrag des SO. 211 U.d.T. „Protesta“ del P. Ludovico Ma[rr]a[c]i, in dem der Gutachter die Bedingungen seiner Zustimmung zum Ergebnis der Qual.-Sitzung in Form von Korrekturvorschlägen formulierte. 212 Im Auftrag von Kard. Juan de Lugo SJ. Gegenstand des Gutachtens war v.a. das Kap. „Quod Alcoranus non repugnet euangelio in his, in quibus dicit veritatem“. 213 Letztgenannter schloss sich dem Gutachten von Luke Wadding OFMObs an, mit Ergänzungen zu den notwendigen Korrekturen am 5. Februar 1653. 214 Bl. 578v und ACDF SO Decreta 1653, Bl. 64v: Filippo Guadagnoli CCRRMM sollte eine authentische Abschrift der Gutachten Kard. Juan de Lugos SJ und Luke Waddings OFMObs übermittelt werden, wobei das Orig. im SO verbleiben sollte. [In den Gutachten wurde dem Werk die Approbation erteilt, vorausgesetzt der Titel des verhandelten Kap. über den Koran würde modifiziert und der Autor fügte am Ende des Werkes eine Erläuterung an]. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in der Relation, Bl. 564r, auf die Approbation des Werkes von Giovanni Gregorio OCD und [Giovanni Battista] Giattini SJ; die Verweigerung des Publiceturs von der CProp im Revisionsverfahren, angeordnet von Kard. Luigi Capponi und durchgeführt von Juan Bautista de Lezana OCarm; und die Weiterleitung der wiederholten Bitten des Autors von der CProp an das SO. – Vgl. ferner das Dekret SO 11. September 1652, Bl. 575v und ACDF SO Decreta 1652, Bl. 133v–134r. 209

159

ACDF SO CL 1641–1654

Weitere Akten des SO: (1) Vom Notar SO Giovanni Antonio Tomasi gezeichnetes Beglaubigungsinstrument für die Abschrift der Gutachten Luke Waddings OFMObs und Kard. Juan de Lugos SJ, die dem Autor überstellt wurde, Bl. 562r, 1 S., 12. Mai 1653; (2) Relation u.d.T. „Informatione di quanto è seguito in congregatione de Propaganda Fide in proposito dell’opera del Padre Gadagnolo 1652“, Bl. 564r/v und 575r, 3 S., [11. September 1652] Ferner beiliegend: Gesuch von Filippo Guadagnolo CCRRMM um eine authentische Abschrift der Gutachten von Luke Wadding OFMObs und Kard. Juan de Lugo SJ, Bl. 561r, 1 S., [7. Mai 1653] ACDF SO CL 1641–1654, [Nr. 25bis] 1653. Censura in seguentem Propositionem desumpta[m] a nescio quo libro: In Sacramento Eucharistiae non remanent accidentia panis, et vini sed species intentionales panis, et vini emissae a Corpore Christi, vel a pane, et vino relictae. Chiavetta, Giovanni Battista: Trvtina// D. Ioannis Baptistae// Chiavettae Canonici, Et// Doct. Theol. Panormitan// Qva// D. D. Iosephi Balli// Sententia Eo Libro Contenta, Cvivs// Titvlvs est [Aenigma Dissolvtvm] De// Modo Existendi Christi Domi-//ni Svb Speciebvs Panis, Et Vi-//ni In Avgvstissimo Ev-//charistiae Sacra-// mento// Ad aequissimum Examen expenditur. - In Ciuitate Mon. Reg. : Apud Petrum Scaglione, 1643 (Imp. Abh. Gezio V. G. S. V. Impr. de Denti Pr.). - [2] Bl., 91 S. ; 4°. SBN →ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 2 Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Battista Seghezzi da Martinengo OP] nicht aufgefunden [3. März 1649]

Gutachter:

Kard. Vincenzo Maculano da Fiorenzuola OP; Kard. Juan de Lugo SJ; Vincenzo Preti da Serravalle OP; Raffaele Aversa CCRRMM; Modesto Gavazzi da Ferrara OFMConv; Tommaso Campanella OCarm; Paolo Luchini OSA; Marcantonio da Carpenedolo OFMCap; Giovanni Agostino Tartaglia OCD215 ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 2, Bl. 67r/v und Bl. 70r, 3 S., 9. November 1653216

Gutachten: Dekret: Bando:

SO 3. März 1649;217 [SO] 23. November 1653;218 SO 12. Mai 1655219 nicht aufgefunden; SO 12. Mai 1655

Lt. Vermerk, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 2, Bl. 66r, wurde die dem Werk entnommene Proposition auch weitergeleitet an Pietro Sforza Pallavicino SJ. 216 Protokoll der Qual.-Sitzung. Eine Reinschrift liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 2, Bl. 68r–69r. 217 ACDF SO Decreta 1649, Bl. 30v: die Inquisitoren des Königreichs Sizilien sollten die Exemplare des Werkes einsammeln und nicht erlauben, dass die im Werk vertretene Lehre verbreitet wurde; hierüber sollte der Comm. SO eine Instruktion erstellen. 218 Fasz.-Aufschrift, Bl. 580r: der Papst ordnete an, das Werk, das diese Proposition enthielt, mit Nennung der genauen theologischen Qualifizierung zu verbieten. 219 ACDF SO Decreta 1655, Bl. 58r/v: Dekret veröffentlicht durch das Bando desselben Datums. 215

ACDF SO CL 1641–1654

160

Weitere Akten des SO: Sitzungseinladung für die Kongr. vom 7. November 1653, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 2, Bl. 66r, 1 S., 30. Oktober 1653220 ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 26 1654. Censura in Libru[m] Manus[criptum] cui titul[us]: Defensio Concilii Mediolanensis quoad schedulam confessionis, authore Marco Antonio Minasio Paroco S. Luciae Bergomen[sis] Dioecesis. Item censura in diversas propositiones repertas in d[ict]o libro. 1. Minasio, Marcantonio: Defensio Concilii Provincialis Mediolanen[sis] quoad schedulam confessionis (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.221 Ferner wurde verhandelt: 2. ♦ Moroni, Illuminato: Biga// Dvas Vehens Controversias// ab aduersariorum imposturis// vindicatas;// In quarum prima agitur// An contra praecepta Regulae Patris Francisci voto// nuncupata legitima possit induci consuetudo.// In secunda// An Parochi in eadem Ecclesia simul & Residentes mor-//tuariis Residentiae legatis, dum peraguntur, interes-//sentes possint duplex percipere stipendium// alterum vt Parochis, alterum vt Resi-//dentibus debitum.// A R. Patre Illuminato Morono// E Strict. Obs. S. Francisci S. T. & I. U. Prof. constructa,// Ac Illustrissimo, ac Reuerendiss. D.// D. Petro Otthobono// Sac. Rom. Rotae Auditori praestantiss. dicata. - Bergomi : Ex Typographia Marci Antonij Rubei, 1651 (De consensu superiorum). BSB222 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Gutachter:

Gutachten:

Michele Pio Passi da Bosco OP; Modesto Gavazzi da Ferrara OFMConv; Raffaele Aversa CCRRMM; Marcantonio da Carpenedolo OFMCap; Pietro Sforza Pallavicino SJ; Paolo Luchini OSA; Tommaso Del Bene CR; Girolamo Ari OCarm; Vincenzo Preti da Serravalle OP Bl. 584r–591r, 13 S., 24. April 1654 (zu Nr. 1)223

Gutachter: Gutachten:

Stefano Spinola CRS Bl. 599r–607v, 26 S., [16. Juni 1655] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Girolamo Ari OCarm Bl. 616r–620v, 10 S., [16. Juni 1655] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Nicheo] nicht aufgefunden [16. Juni 1655] (zu Nr. 1)224

Nach Vermerk, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 2, Bl. 66r, wurde die Sitzungseinladung ebenfalls weitergeleitet an Pietro Sforza Pallavicino SJ. 221 Gegenschrift gegen das oben als Nr. 2 geführte, nicht eindeutig identifizierte Werk. 222 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: 85, [3] S. ; 4°. 223 Protokoll der Qual.-Sitzung. Gegenstand des Verfahrens waren neun dem Werk durch den Inq. von Bergamo entnommene und dem SO zugesandte Propositionen. 224 Dem Fasz. liegt aber noch ein drittes Gutachten zum Ms. bei, Bl. 611r–614r, 9 S., das möglicherweise Giovanni Nicheo zugeschrieben werden kann. 220

161

ACDF SO CL 1641–1654

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [7. Juli 1655] (zu Nr. 1)225

Dekret:

SO 7. Juli 1655 (zu Nr. 1)226

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)227

Korrespondenten: (1) Inq. von Bergamo; (2) [Comm. SO] Weitere Akten des SO: Zusammenfassung des gemeinsamen Votums, Bl. 583r, 1 S., [29. April 1654] ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 27 1654. Censura in libru[m], cui titulus: Origenes defensus R. P. Petri Halloix Societ[atis] Jesu. Halloix, Pierre: Origenes Defensvs.// Sive// Origenis// Adamantii Presb.// Amatoris Iesv// Vita, Virtvtes, Docvmenta.// Item// Veritatis Svper Eivs Vita, Doctrina, Statv,// Exacta Disqvisitio. / Avctore// R. P. Petro Halloix// Leodiensi, Societatis Iesv Theologo.// Ad// Sanctissimvm D. N. Papam// Innocentivm. X. - Leodii : Ex Officina Typographica Henrici Et Ioannis Matthiae Hoviorvm, 1648 (Cum priuilegijs Caesareo, & suae P. L. Celsitudinis). - [10], 16, 403, [1], 46, [17] S. ; 2°. BVE Gutachter: Gutachten:

[Lukas Holste] nicht aufgefunden [6. März 1652]

Gutachter: Gutachten:

[Raffaele Aversa CCRRMM?] nicht aufgefunden [6. März 1652?]

Gutachter: Gutachten:

[Matteo Pellegrini?] nicht aufgefunden [6. März 1652?]

Gutachter: Gutachten:

Stefano Spinola CR Bl. 625r–628r, 7 S., o.D.228

Gutachter: Gutachten:

Raffaele Aversa CCRRMM Bl. 629r/v und 638r; Bl. 630r–637r, 18 S., [15. Juli 1654]229

Ergebnis einer mit Dekret SO 16. Juni 1655, ACDF SO Decreta 1655, Bl. 76v, angeordneten Qual.Sitzung zwecks Qualifikation von Propositionen. 226 ACDF SO Decreta 1655, Bl. 88v: eine Abschrift der Propositionen sollte Kard. Juan de Lugo SJ und Kard. Vincenzo Maculano da Fiorenzuola OP übermittelt werden. Lt. Fasz.-Aufschrift, Bl. 582r, wurde kein Dekret aufgefunden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Schreiben des Inq. von Bergamo vom 29. Juni 1654, Bl. 595, auf die Übersendung mehrerer von ihm dem Werk entnommenen Propositionen zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 29. April 1654, Bl. 593v und ACDF SO Decreta 1654, Bl. 58r; SO 15. Juli 1654, ACDF SO Decreta 1654, Bl. 95v; SO 16. Juni 1655, ACDF SO Decreta 1655, Bl. 76v. 227 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Verhandlungen zu Nr. 1. – Vgl. ferner das Dekret SO 29. April 1654, Bl. 593r und ACDF SO Decreta 1654, Bl. 58r. 228 Korrekturen. Lt. Vermerk handelt es sich um eine Abschrift des Gutachtens. 229 Korrekturen. Der zweite Teil des Gutachtens [Incipit: „Quae autem sunt delenda, seu mutanda, seu temperamento aliquo emollienda“] wurde in den ersten Teil eingefügt. 225

ACDF SO CL 1641–1654 Dekret: Bando:

162

nicht aufgefunden;230 SO 15. Juli 1654;231 SO 10. August 1654 donec corrigatur;232 SO 12. Mai 1655233 SO 12. Mai 1655 donec corrigatur

Vgl. ferner das Dekret SO 6. März 1652, ACDF SO Decreta 1652, Bl. 37v. Bl. 637v und ACDF SO Decreta 1654, Bl. 95r: der Comm. SO sollte den Generaloberen SJ anweisen, alle Exemplare des Werkes einzusammeln und nicht zu erlauben, dass es neu gedr. werde. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Gutachten von Raffaele Aversa CCRRMM, Bl. 638r, auf die vorausgegangene Korrektur des Werkes, wohl auf Anordnung des SO und möglicherweise mit der Auflage, die korrigierte Fassung dem SO zuzustellen. – Vgl. ferner das Dekret SO 13. Mai 1654, ACDF SO Decreta 1654, Bl. 66v. 232 Vgl. Vermerk, Bl. 637v: nachdem der Generalobere SJ geäußert hatte, dass das Werk unmöglich zurückgezogen werden könnte, ordnete das SO ein Verbot donec corrigatur an. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Vermerk, Bl. 637v, dass das Dekret SO 15. Juli 1654 durch den Comm. SO dem Generaloberen SJ am 30. Juli 1654 bekannt gegeben worden war. 233 ACDF SO Decreta 1655, Bl. 58r/v: Approbation des Bando-Entwurfs und Anordnung der Veröffentlichung desselben. 230 231

163

ACDF SO CL 1655–1660

ACDF SO CL 1655–1660

ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 1 [1655. Damnatio Libri ins[cript]i: Sacra Moralis Doctrina de statu supernaturali humanae naturae &tc. A Zaccharia Pa[s]qualigo Veronen[si] clerico regulari S.T.P. donec corrigatur. Propositiones excerptae a prefato libro, et censuratae. Correctiones factae ab auctore iuxta censura[m], pro mutatione folioru[m] in libro].1 Bd. 1. Pasqualigo, Zaccaria2: Sacra// Specvlativa Doctrina// De Deo// Coeterisqve Divinitvs// Revelatis// Ex Theologicis Principijs ad Scholasticae Lecturae// Methodum// Dedvcta / A// Zacharia Pasqvaligo// Veronensi Cler. Reg. S. T. P.// Cvm Svis Indicibvs. - Venetiis  :  Apud Bertanos, 1650 (Svperiorvm Permissv, Et Privilegiis.). - [20], 374, [58] S ; 2°. BVE3 Bd. 2. Pasqualigo, Zaccaria: Sacra// Moralis Doctrina// De// Statv Supernatvrali// Hvmanae Natvrae,// Eivsdemqve Operationibvs,// Atqve Coeteris Ipsvm Concernentibvs// Ex diuinitus reuelatis, naturalibusque Principijs// ad Scholasticae Lecturae Methodum Deducta / A// Zacharia Pasqvaligo// Veronensi Cler. Reg. S. T. P.// Cvm Svis Indicibvs. - Venetiis : Apud Bertanos, 1650 (Svperiorvm Permissv, Et Privilegiis.). - [20], 336, [40] S. ; 2°. BVE4 Gutachter: Gutachten:

[Matteo Orlando OCarm] nicht aufgefunden [22. Juni 1649] (zu Bd. 1–2)5

Gutachter: Gutachten:

[John Baptist Hackett OP] nicht aufgefunden [17. Juni 1649] (zu Bd. 2)6

Nicht in der Rubricella. Ergänzt nach Fasz.-Aufschrift, Bl. 1r. Der Umschlag des Fasz. vor der Herstellung der Serie SO CL liegt ebenfalls bei Bl. 2r, mit der Angabe: extractum ex volumine 1565. Vgl. zum selben Werk auch ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 24. 2 Zu Pasqualigo vgl. Personen und Profile. 3 Vortitelbl.: Sacra// Specvlativa// Doctrina// Zachariae Pasqvaligi// Cler. Regvl. Zusammengebunden mit dem 2. Bd. dieses zweibändigen Werkes. 4 Vortitelbl.: Sacra// Moralis// Doctrina// Zachariae Pasqvaligi// Cler. Regvl.// Tomvs Secvndvs. Zusammengebunden mit dem 1. Bd. dieses zweibändigen Werkes. 5 Im Auftrag des MSP zwecks Erteilung der Druckerlaubnis, ergänzt nach den Approbationen. Als ordensinterne Revisoren erscheinen im 1. Bd. auch Stefano Quaranta CR und Alfonso Besozzi CR. 6 Im Auftrag des MSP zwecks Erteilung der Druckerlaubnis, ergänzt nach den Approbationen. 1

ACDF SO CL 1655–1660 Gutachter:

Gutachten: Gutachter:

Gutachten: Gutachter:

Gutachten: Gutachter: Gutachten: Gutachter:

164

[Vincenzo Preti da Serravalle OP]; [Modesto Gavazzi da Ferrara OFMConv]; [Domenico Campanella OCarm]; [Raffaele Aversa CCRRMM]; [Angelo Maria Ciria Panvini OSM]; [Giovanni Alfonso Puccinelli CRL]; [Francesco Bordoni TOR]; [Marcantonio da Carpenedolo OFMCap]; [Giulio Mercori da Cremona OP?] Bl. 4r–5v, 4 S., 10. November 1651 (zu Bd. 2)7 Vincenzo Preti da Serravalle OP; Raffaele Aversa CCRRMM; Modesto Gavazzi da Ferrara OFMConv; Domenico Campanella OCarm; Paolo Luchini OSA; Marcantonio da Carpenedolo OFMCap; Giovanni Agostino Tartaglia OCD Bl. 21r–30r, 19 S., 26. September; 5., 10., 13., 19., 22., 24. Oktober 1653 (zu Bd. 2)8 Vincenzo Preti da Serravalle OP; Raffaele Aversa CCRRMM; Modesto Gavazzi da Ferrara OFMConv; Angelo Maria Ciria Panvini OSM; Paolo Luchini OSA; Marcantonio da Carpenedolo OFMCap; Giovanni Agostino Tartaglia OCD Bl. 36r–37r, 3 S., 17. Februar 1654 (zu Bd. 2)9 Giovanni Agostino Tartaglia OCD; Paolo Luchini OSA; Vincenzo Preti da Serravalle OP Bl. 38r–39r, 3 S., 17. November 1654 (zu Bd. 2)10

Gutachten:

Raffaele Aversa CCRRMM; Paolo Luchini OSA; Giovanni Agostino Tartaglia OCD; Vincenzo Preti da Serravalle OP; Modesto Gavazzi da Ferrara OFMConv; Marcantonio da Carpenedolo OFMCap Bl. 56r–57r, 3 S., [7. Juli 1655] (zu Bd. 2)11

Gutachter: Gutachten:

Vincenzo Preti da Serravalle OP Bl. 33r, 1 S., 14. August 1655 (zu Bd. 2)12

Protokoll der Qual.-Sitzung. Gegenstand des Verfahrens waren zwei dem Werk entnommene Propositionen. 8 Protokolle der Qual.-Sitzungen, auf denen sieben dem Werk entnommene Propositionen geprüft wurden. Das Orig. befindet sich in ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 24, Bl. 21r–30r. 9 Modalitäten der Korrektur in Form eines Dekretes SO 17. Februar 1654. Das Dekret wurde Bl. 37r durch eine Liste der beteiligten Gutachter ergänzt. 10 Korrekturen, die im Rahmen einer Sitzung der drei beteiligten Gutachter angefertigt wurden. Vermutl. handelt es sich um die Begutachtung der vom Autor bereits unternommenen Korrekturen. 11 Zu einer weiteren korrigierten Fassung mit weiteren Korrekturanweisungen der einzelnen Gutachter. 12 In Form eines Schreibens an Marcantonio da Carpenedolo OFMCap. 7

165

ACDF SO CL 1655–1660

Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Giovanni Agostino Tartaglia OCD Marcantonio da Carpenedolo OFMCap Bl. 6r, 1 S., [27. Oktober 1655] (zu Bd. 2)13

Gutachter: Gutachten:

Vincenzo Preti da Serravalle OP; Modesto Gavazzi da Ferrara OFMConv; Paolo Luchini OSA Bl. 72r/v, 2 S., 21. Februar 1656 (zu Bd. 2)14

Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Giovanni Agostino Tartaglia OCD Marcantonio da Carpenedolo OFMCap Bl. 71v, 1 S., [29. März 1656] (zu Bd. 2)15

Dekret: Bando:

SO 12. Oktober 1650;16 SO 13. November 165317 (zu Bd. 1–2) nicht aufgefunden18

Von Hand eingetragene Bestätigungen, dass Zaccaria Pasqualigo CR das Werk gemäß den Anweisungen des SO korrigiert und emendiert hatte. 14 Protokoll der Qual.-Sitzung zur Frage, ob die angebl. fehlerhaften Verweise auf loci theologici in der 5. Sektion getilgt werden sollten. 15 In Form einer Bestätigung, dass Zaccaria Pasqualigo CR die Korrekturanweisungen der Qual.-Sitzungen getreu eingearbeitet hat. 16 ACDF SO Decreta 1650, Bl. 152v: da die Approbation des Werkes durch den MSP irrtümlich erfolgt sei, sollte der MSP, falls das Werk in Rom aufgefunden würde, die notwendigen Prozessakten zusammenstellen lassen, damit zu gegebener Zeit gegen den Autor und die Approbatoren ein gerichtliches Verfahren eingeleitet werden könnte. Falls das Werk nicht in Rom gefunden würde, sollte [der MSP?] ein Rundschreiben an die Nuntien richten, und zusammen mit diesem das Verbotsdekret übersenden. Die Nuntien sollten in dem Rundschreiben angewiesen werden, das Dekret den Ordinarien, Ordensoberen und Universitäten ihres Amtsbezirks weiterzuleiten und es an den üblichen Orten zu publizieren. Die Adressaten sollten außerdem ein beglaubigtes Zeugnis der Veröffentlichung [dem SO? dem MSP?] zustellen. – Zu Einleitung und Verlauf des Verfahrens vgl. das Protokoll der Selbst­ anzeige („spontanea comparitio“) Zaccaria Pasqualigos CR vor dem Comm. SO vom 6. Oktober 1650, Bl. 11r. 17 Bl. 20r und ACDF SO Decreta 1653, Bl. 158r: der Papst ordnete an, das mit Approbation des MSP ersch. Werk zu verbieten; danach sollte überlegt werden, was weiter in Bezug auf die Person desAutors unter­nom­ men werden musste. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Zaccaria Pasqualigo CR, Bl. 17r. – Vgl. ferner das Dekret SO 24. September 1653, Bl. 18v und ACDF SO Decreta 1653, Bl. 132v. 18 Aus dem hs., nicht datierten Entwurf eines Verbotsbandos, Bl. 19r, zu den ersten vier Werken auf dem Bando SO 12. Mai 1655 lässt sich eindeutig schließen, dass [Ende 1654] das SO ernsthaft erwog, die beiden Bänden zu verbieten und zwar ohne die Klausel donec corrigatur. 13

ACDF SO CL 1655–1660 Dekret: Bando:

166

SO 17. Februar 1654;19 SO 12. Mai 1655 donec corrigatur;20 SO 7. Juli 1655;21 SO 3. November 1655;22 SO 29. Februar/1. März 1656;23 SO 29. März 165624 (zu Bd. 2) SO 12. Mai 1655 donec corrigatur

Korrespondenten: (1) [Inq. von Venedig]; (2) Vincenzo Preti da Serravalle OP; (3) Marcantonio da Carpenedolo OFMCap; (4) Zaccaria Pasqualigo CR Weitere Akten des SO: (1) Protokoll der Erklärung von Zaccaria Pasqualigo CR (Sponte Comparens) vor dem Comm. SO über die Rechtmäßigkeit des Revisionsverfahrens und seine Entschlossenheit, die Bulle Urbans VIII. 6. März 1642 [Incipit: In Eminenti] gegen Cornelius Jansenius zu befolgen, Bl. 11r–12r, 3 S., 6. Oktober 1650 (zu Bd. 1–2);25 (2) Protokoll der Befragung von Vincenzo Fani OP, Socius des MSP, zum Widerruf des Publiceturs im Auftrag des MSP und der Einsammlung der in Rom verbreiteten Exemplare, Bl. 13r, 1 S., 20. Oktober 1650 (zu Bd. 1–2); anschließend: „Tenor depositionis exhibitae a d.° P. Socio nomine R.P. Magistri Sacri Palatii“, mit Unterschrift des MSP Vincenzo Candido OP und mit Verweis auf das röm. Revisionsverfahren; auf die Erteilung der Druckerlaubnis durch den MSP; auf die Veröffentlichung des in Venedig gedruckten Werkes in Rom; auf die Ermittlung von sieben dem Baianismus ähnlichen Propositionen im Werk; und auf den entsprechenden Widerruf des von ihm erteilten Publiceturs, Bl. 13v, 1 S., [20. Oktober 1650] (zu Bd. 1–2); als Anlage: „Propositiones ex theologia morali Zacchariae Pasqualigi“, Bl. 14r, 1 S., [20. Oktober 1650] (zu Bd. 2); (3) [Abschrift?] Protokoll der Erklärung von Zaccaria Pasqualigo CR, Bl. 74r, 1 S., 4. Mai Bl. 36r–37r: in einer Fassung, die wohl zur Übermittlung an den Autor zusammengestellt wurde, listeten die Kardinäle die zu tilgenden Sektionen des 2. Bandes bzw. die stattdessen einzutragenden Korrekturen auf und ordneten an, das gemäß den Anweisungen korrigierte Werk erneut dem SO zuzustellen zwecks Prüfung und Approbation. 20 ACDF SO Decreta 1655, Bl. 58r/v: Approbation des Entwurf des Bandos SO 12. Mai 1655 und Anord­nung, dieses zu veröffentlichen. 21 ACDF SO Decreta 1655, Bl. 88v: nach Referat der in einer Sitzung vom 17. November 1654 durchgeführten Korrekturen wurde angeordnet, das Werk mit diesen Korrekturen zu drucken. 22 Bl. 7r und ACDF SO Decreta 1655, Bl. 155v: der Comm. SO berichtete dem SO, dass er auftragsgemäß Giovanni Agostino Tartaglia OCD und Marcantonio da Carpenedolo OFMCap mündlich angewiesen hatte zu prüfen, ob der Autor die Korrekturen des SO umgesetzt habe. Die beiden Gutachter hätten dieses bestätigt. Aus diesem Grund erteilten die Kardinäle dem Autor die Fakultät, das so emendierte Werk in Druck zu geben. Der Inq. von Venedig sollte die Exemplare des Werkes nach Rom senden, damit sie dort in der vom SO vorgeschriebenen Form expurgiert werden konnten. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Schreiben von Marcantonio da Carpenedolo OFMCap an den Comm. SO vom 14. August 1655, Bl. 34r, auf die Übersendung der vom Autor gemäß Anweisungen der Qual. SO korrigierten Fassung. – Vgl. ferner die Dekrete SO 27. Oktober 1655, Bl. 6r; SO 24. November 1655, Bl. 8[bis]r. 23 Bl. 73v und ACDF SO Decreta 1656, Bl. 39v–40r: die Kardinäle ordneten an, zusätzlich zu den bereits durchgeführten Korrekturen die Verweise auf theologische Autoritäten in der 5. Sektion [S. 45–46] des 2. Bandes zu entfernen. 24 Bl. 77r und ACDF SO Decreta 1656, Bl. 58r: im Anschluss an ein Referat von Zaccaria Pasqualigo CR, in dem dieser die von ihm durchgeführten Ergänzungen zur Korrektur des Werkes gemäß Dekret SO 29. Februar/1. März 1656 vortrug, und im Anschluss an die Bestätigung der mit der Überprüfung beauftragten Gutachter, dass das Werk konform den Anweisungen des SO korrigiert wurde, approbierten die Kardinäle die Korrektur des Werkes und erteilten dem Autor die Fakultät, das Werk zu veröffentlichen. 25 Eine Kurzfassung liegt ebenfalls bei, Bl. 10r. 19

167

ACDF SO CL 1655–1660

[Irrtümlich: März?] 1656; als Anlage: Abschnitt (S. 45–46) des Werkes, Bl. 75r/v, 2 S. (zu Bd. 2) Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Zaccaria Pasqualigo CR, ihm die Korrektur des Werkes zu gestatten, Bl.  17r, 1 S., [24. September 1653] (zu Bd. 1–2); (2) 1. korrigierte Fassung der [gemäß Dekret SO 17. Februar 1654] zu entfernenden und zu modifizierenden Sektionen, Bl. 40r–56r, 33 S., [7. Juli 1655] (zu Bd. 2); (3) 2. Korrigierte Fassung derselben Sektionen mit Einarbeitung [gemäß Dekret SO 7. Juli 1655] der zusätzlichen Korrekturanweisungen zur ersten Fassung, Bl. 58r–71r, 27 S., [3. November 1655] (zu Bd. 2) In den Akten auch erwähnt: (1) Hersent, Charles: L’empire de Dieu dans les saincts ou bien l’eloge de S. Louis roy de France prononce à Rome le iour de sa feste & dediè à sa sainctete par le sieur Hersent predicateur ordinaire du roy. - A Rome : de l’impression de Mascardy, 1650. - 55, [1] S. ; 4º. SBN (2) Jansenius, Cornelius : Cornelii Iansenii// Episcopi Iprensis// Avgvstinvs. - Lovanii : Typis Iacobi Zegeri, 1640 (Cum gratia & Privilegio S. Caesareae Majestatis & Regis Catholici.). - 3 vol. ; 2°. BUCM26 ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 1bis 1655. Decretu[m] S[acrae] Cong[regationis] sub die 8 Februar[ii] 1655. Statuens quod Magister S[acri] P[alatii] A[postolici] non permittat vendi opera S. Augustini impressa Parisiis 1651. Interim videantur additiones factae cum erroribus in ipsis existentibus. 1. Augustinus, Aurelius : S. Aurelii Augustini Hipponensis episcopi Opus continens reliquam partem ton polemikon, in alias duas divisam: quarum priore aduersus Donatistas, posteriore contra Pelagianos dimicat [...]. Parisiis : [Compagnie du Grand Navire], 1651. - 732 S. SBN27 Ferner wurde verhandelt: 2. Marracci, Ippolito: Fides Caietana in controuersia conceptionis b. Virginis Mariae. Ad librum veritatis appensa, & nulla inuenta. Auctore p. Hippolyto Marraccio Lucensi, Congreg. cler. regul. Matris Dei. - Panormi : typis Nicolai Bua, 1655. - 45, [3] S. ; 8º. SBN Enth.: Cornelii Iansenii// Episcopi Iprensis// Avgvstinvs.// Tomvs Primvs.// In quo haereses & mores Pelagij contra naturae huma-//nae sanitatem, aegritudinem & medicinam// ex S. Augustino recensentur ac// refutantur.// Cum duplici indice Rerum & S. Scripturae. - [6] Bl., 557 [i.e. 560] Sp., [8] Bl. ; Cornelii Iansenii// Episcopi Iprensis// Avgvstinvs.// Sev Doctrina// S. Avgvstini// De// Humanae naturae sanitate, aegritudine, medicinâ// adversus Pelagianos & Massilienses.// Tomvs II.// In Qvo// Genuina sententia S. Avgvstini de humanae naturae stantis,// lapsae, purae statu & viribus eruitur & explicatur. - [1] Bl., 990 [i.e. 994] Sp., [12] Bl.; Cornelii Iansenii// Episcopi Iprensis// Avgvstinvs.// Sev Doctrina// S. Avgvstini// De// Humanae naturae sanitate, aegritudine, medicinâ// adversus Pelagianos & Massilienses.// Tomvs III.// In Qvo// Genuina sententia profundißimi Doctoris de Auxilio gratiae// medicinalis Christi Salvatoris, & de prae-//destinatione hominum & Angelorum proponi-// tur, ac dilucide ostenditur. - [1] Bl., 1156 [i.e. 1164] Sp., 13 Bl. BUCM. 27 Bd. 7 des Gesamtwerks: Augustinus, Aurelius : S. Aurelii Augustini Hipponensis episcopi Opera tomis undecim comprehensa, per theologos Lovanienses ex vetustissimis codicibus manuscriptis, [...]. - Parisiis : [Compagnie du Grand Navire], 1648–1651. - 11 vol. SBN. 26

ACDF SO CL 1655–1660 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [8. Februar 1655?] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [5. April 1655?] (zu Nr. 1–2)

Dekret:

SO 8. Februar 1655 (zu Nr. 1)28

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)29

168

Korrespondenten: (1) Reginald Ma[ory] OSA; (2) Patriarch von Venedig; (3) Inq. von Venedig; (4) Comm. SO; (5) Inq. von Faenza; (6) Inq. von Bologna; (7) Inq. von Ancona; (8) Inq. von Gubbio; (9) Inq. von Perugia; (10) [Vikar der Inquisition von Terni]; (11) Inq. von Florenz Ferner beiliegend: Als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Venedig vom 30. Januar 1655: Gesuch von Reginald Ma[ory] OSA [an den Patriarchen von Venedig] um Maßnahmen; anschließend: Abschrift eines Ediktes 28. Januar 1655 [der Inquisition von Venedig]: Maßnahmen gegen die Buchhändler, bei denen das Werk vorgefunden wurde; anschließend: Abschrift der Befragung von Reginald Ma[ory] OSA über die Identität der betr. Buchhändler, Bl. 86r/v und Bl. 99r, 3 S., [28. Januar 1655] (zu Nr. 1) ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 2 1655. Censura in Manus[criptum] cui titul[us]: Lacrimevole avvertimento, il qual mostra, che i Flagelli temporali, e eterni dell’Onnipotente Mano vengono per il poco pensiero, che si hà della Poverta &c. scritto da Gaspare Aretusi da Bologna. Aretusi, Gasparo: Lagrimevole avvertimento.// Il quale mostra, che i flagelli temporali, et eterne dell’Omnipotente Mano vengono// p. il poco pensiero, che si ha della Poverta,// parte delle miserie d. Bologna// et insegna il Modo di souuenire p. sempre essa Pouertà con quello, che se gli// deue p. Giustizia. [Incipit: Bolognesi la uostra Città come uedete va sempre di mal in peggio] [Explicit: Stampata in Bologna p. Giacomo Monti con licenz della S.ta// Madre Chiesa La Notte del ss.mo Natale di N.S. L’Anno 1650]. - 3 S. (Ms.). ACDF SO CL 1655‒1660, Nr. 2, Bl.  108r/v, Bl. 111r30 Bl. 100v: der MSP, der in der Sitzung anwesend war, sollte die ihm zur Verfügung stehenden Mittel aufwenden, um zu untersuchen, ob das Werk in Rom bereits verbreitet war; den Verkauf des Werkes sollte er unterbinden; den Inquisitoren sollte er schreiben, ähnliche Maßnahmen zu treffen. Ferner wurde die Prüfung des Werkes angeordnet. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Abschnitt aus dem Schreiben des Inq. von Venedig vom 30. Januar 1655, Bl. 85r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 9. März 1655, Bl. 94v; Bl. 95v; Bl. 96v; Bl. 97v; Bl. 98v [Kenntnisnahme der Antwortschreiben durch die Inquisitoren]; SO 5. April 1655, Bl. 93v und ACDF SO Decreta 1655, Bl. 38r. 29 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Perugia [aus der Minerva in Rom] vom 31. März 1655, Bl. 92r, mit Verweis auf die Übersendung des Werkes durch den Vikar der Inquisition von Terni. – Vgl. ferner das Dekret SO 5. April 1655, Bl. 93v. 30 Das Werk war nach Angabe im externen Gutachten, Bl. 110r, bereits mehrfach ersch. Eine gedruckte Fassung, bzw. die hier hs. überlieferte Ausg. [Bologna : per Giacomo Monti, 1650], wurde nicht nachgewiesen. 28

169

ACDF SO CL 1655–1660

Gutachter: Gutachten:

Pietro Francesco de Rossi Bl. 105r–106v, 4 S., [9. Juni 1655]31

Dekret:

SO 9. Juni 165532

Korrespondenten: (1) Gasparo Aretusi; (2) [Ebf. von Bologna] Weitere Akten des SO: Relation, Bl. 104r/v und 115r, 3 S., [9. Juni 1655] Ferner beiliegend: Erklärung von Alessandro Simonita SJ, Revisor der Inquisition von Bologna, in dem er die Gründe nennt, weshalb er dem Werk die Druckerlaubnis verweigert hatte, Bl. 109r, 1 S., [19. Dezember 1654]; als Anlage: Gutachten desselben, Bl. 110r/v, 2 S., [19. Dezember 1654] ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 3 1655. Censura in Manus[criptu]m cui titul[us]: Affetti sacri, e ringraziamenti a Dio dettati da Luca Assarino per i Benefici, che ordinariamente fà S[ua] D[ivina] M[aestà] &c. Assarino, Luca: Affetti Sacri, e ringratiam.ti a Dio dettati da Luca Assa-//rino per i Benefici, che ordinariam.te fa S.D. M.ta// a diuerse sorte di Persone. - [S.a.]. - 39 S. (Ms.). ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 3, Bl. 125r–144r Gutachter: Gutachten:

Stefano Spinola CRS Bl. 121r/v, 2 S., [14. Juli 1655]33

Gutachter: Gutachten:

Raffaele Aversa CCRRMM Bl. 122r, 1 S., [14. Juli 1655]34

Dekret:

SO 16. Dezember 1654;35 SO 14. Juli 165536

Korrespondenten: (1) Ass. SO; (2) Luca Assarino Weitere Akten des SO: Relation, Bl. 124r, 1 S., [14. Juli 1655] Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Luca Assarino um zügige Bearbeitung seines vorausgegangenen Gesuchs, Bl. 119r, 1 S., [14. Juli 1655]; als Anlage: Abschrift Vermutl. verf. im Auftrag der CRiti. Bl. 115v: die Kardinäle ordneten an, den Fall an den Ebf. von Bologna weiterzuleiten, der darauf achten sollte, dass die Schrift nicht gedruckt werde, außerdem solle sich der Autor karitativ betätigen, um auf bessere Gedanken zu kommen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Gasparo Aretusi an die CRiti vom 28. November 1654, Bl. 107r, um Erlaubnis für einen ND und die Relation Bl. 104r/v mit Verweis auf die Weiterleitung des Falles an das SO von der CRiti über Pietro Francesco de Rossi. 33 Korrekturen. 34 Korrekturen. 35 ACDF SO Decreta 1654, Bl. 167r: das Ms. von Luca Assarino darf gedruckt werden, vorausgesetzt, es wurde gemäß der vom SO zu übersendenden Korrekturanweisungen korrigiert. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Luca Assarini, Bl. 120r. – Die 1. Ausg. des Werkes war donec corrigatur verboten worden: vgl. ACDF SO CL 1641–1654, Nr. 7. 36 Bl. 148v und ACDF SO Decreta 1655, Bl. 93v: das Orig. sollte dem Autor zurückgegeben werden; eine Abschrift sollte auf Kosten des Letztgenannten für das SO hergestellt werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Luca Assarino, Bl. 123r. 31 32

ACDF SO CL 1655–1660

170

eines Gesuchs von Luca Assarino, befürwortet vom Kard. Giovanni Stefano Donghi, mit Verweis, erstens, auf einen fehlerhaften ND seines Werkes in Genua ohne sein Wissen; zweitens, auf ein Dekret SO [27. Januar 1644], das Luca Assarino auftrug, in Zukunft zwecks Erteilung der Druckerlaubnis seine Schriften immer dem SO vorzulegen; und mit der Bitte, erstens, um Erlaubnis für den ND des beigef. Werkes; zweitens, um Aufhebung des Dekrets SO 27. Januar 1644; Bl. 120r/v, 2 S., [16. Dezember 1654]; (2) Gesuch von Luca Assarino mit Verweis darauf, erstens, dass er vor ein paar Monaten das [hs.] Orig. des Werkes zwecks Erlaubnis für einen ND eingereicht habe; zweitens, dass die [Korrekturen] durch den Inq. von Genua weitergeleitet worden seien; und mit der Bitte um Rückgabe des Orig., Bl. 123r, 1 S., [14. Juli 1655] In den Akten auch erwähnt: Assarino, Luca: Affetti sacri dettati da Luca Assarino intorno la vita di N Signore Giesu Christo. - Genova : [S.n.], 1642. Das Werk wurde nicht nachgewiesen.37 ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 4 1656. Censura in Theses propugnatas Barcinonae die 7. et 8. Septembris 1655. Praeside P. Angelo Vidal Ord[inis] Min[orum] de Observant[ia] agentes de Theologia. Vidal, Angelo (Praes.)  ;  Dula[c], José (Resp.): Barcinone die 7. et 8. 7.mbris anni 1655. In aedibus S. Fran.// Fr. Josephus Dulac Ord. Minor de Observantia sub Assis-//tentia fr.is Angeli Vidal Theologie Rectoris, et Guardiani Collegii// S. Bonaventure, defendit infrascriptas Conclusiones. [Incipit: 1. Beata Uirgo ad talem, et tantum meritor. cumulū est euecta// ut ob eius merita non solum congrua uerum et condigna// predestinaret etiam quoad primam Intentionem dandi glo//riam omnes Angelos, et homines] [Explicit: 10. Caro Mariae Virginis ex ui verbor. sub specie panis continetur: quotidie incruentur sacrificatur: sacramentale. in dies existentiam assequitur, et suprema adoratione Latriae// adoratur]. [1655/1656]. - 15 S. (Ms.). ACDF SO CL 1655‒1660, Nr. 4, Bl.  156r–v und Bl. 169r38 Gutachter:

Gutachten:

Vincenzo Preti da Serravalle OP; Modesto Gavazzi da Ferrara OFMConv; Marcantonio da Carpenedolo OFMCap; Girolamo Ari OCarm; Stefano Spinola CRS; Michele Pio Passi da Bosco OP; Paolo Luchini OSA; Raffaele Aversa CCRRMM; Pietro Sforza Pallavicino SJ Bl. 158r–163r, 11 S., 10., 17. und 31. März 165639

Zum Fehlen eines Nachweises für dieses Werk, vgl. Cavarzere: Luca Assarino (s.o.), S. 66. Das Werk war nach Angabe in einem nachträglichen Gesuch des Autors, ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 3, Bl. 120r, bereits ersch. Die Ausg. Bologna : [S.n.], [1642], die angebl. ohne sein Wissen in Genua neu gedruckt worden war, wurde nicht ermittelt. 38 Nach Vermerk, Bl. 157r, waren die Propositionen bereits gedruckt worden. Der Thesendruck wurde nicht ermittelt. 39 Protokolle der Qual.-Sitzungen. 37

171 Dekret:

ACDF SO CL 1655–1660 nicht aufgefunden40

Ferner beiliegend: Abschrift des Dekrets CIndex 11. Januar 1656 mit Weiterleitung der verhandelten Propositionen an das SO, Bl. 155r, 1 S., [19. Januar 1656] ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 5 1657. Decretum S[anctissi]mi sub die 5 Augusti 1657. Statuens ut ad instantia[m] P. Generalis Ord[inis] Praed[icatorum] an Sanctitas sua velit, ut in Flandria defendantur Theses: De Romano Pontifice ejusq[ue] authoritate, respondeatur S[ua] S[anctitas] censere abstinendu[m] ab excitandis novis controversiis. Anonym: Romanus Pontifex. Enth.: 1a.// Romani Pontificis institutio. [Incipit: Inter omnia regimina monarchiam praestare clamant natura, ratio, experientia, authoritas]; 2.a// Ejusdem Successio. [Incipit: Porro haec dignitas personalis non fuit]; 3.a// Qua certitudine tenendum sit hunc hominem esse Papam? [Incipit: esse hunc hominum, qui modo Dei gratia est Alexander septimus, verum Pontificem// est de fide]; 4.a// Romani Pontificis potestas circa dogmata. [Incipit: Romanum Pontificem extra Concilium Generale propositionem aliquam de fide// definire posse]; 5.ta// Ejus potestas circa sacramenta. [Incipit: Et si absolute non possit mutare, vel dispensare in iis, quae spectant ad substantiam]; 6.a// Ejus potestas circa leges, et dispensationes. [Incipit: Leges ferre potest obligantes totam ecclesiam independenter ab ecclesiae acceptatione]; 7.a// Ejus vis coactiva. [Incipit: Spiritualibus, et corporalibus poenis omnes fideles cogere potest]; 8.a// Ejus Dominium temporale. [Incipit: Nullo modo est dominus temporalis totius orbis, nec principes temporales// habent suam jurisdictionem]; 9.a// Eius virtutes, et specialia priuilegia. [Incipit: Virtutes omnes, et singulae, in Romano Pontifice insigne prototypum & exemplar// habent]; 10a.// Eius Cultus, et Adoratio. [Incipit: Sancte et Religose fideles ejus pedes deosculantur]. [S.a.]. - 4 S. (Ms.). ACDF SO CL 1655‒1660, Nr. 5, Bl. 173r–174v Dekret:

[Audienzdekret] 5. August 165741

ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 6 1657. Censura in Libru[m] Thesiu[m] propugnatar[um] Antverpiae a FF. Mino[ribus] Regular[ibus] Observantiae in quaru[m] XIII sic legitur: Bullam tamen Coenae D[omi]ni in his regionibus non obligare probabilis est multoru[m] sententia. 1. Duyselius, Josephus (Praes.)  ;  Gilkart, Matthias (Resp.)  ;  Dyck, Henricus Vanden (Resp.): Conclvsiones// theologicae// de// Legibvs// ad mentem doctoris svbtilis. / Praeside// F. Iosepho Duyselio// Ordinis FF. Minor. S. Theol. Lectore,// Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Dekret CIndex 11. Januar 1656, Bl. 155r. – Vgl. ferner das Dekret SO 19. Januar 1656, Bl. 168v; evtl. Vermerk, Bl. 169v, mit Anordnung an den Ass. SO, [das Ergebnis des Verfahrens?] in der Audienz beim Papst zu thematisieren. 41 Bl. 174v: der Papst äußerte dem Ass. SO gegenüber seine Meinung, dass v.a. neue Kontroversen vermieden werden sollten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis, Bl. 174v, auf eine Frage des Generaloberen OP an den Papst, ob dieser wolle, dass die Propositionen in Belgien disputiert werden. 40

ACDF SO CL 1655–1660

172

Defendent F. Matthias Gilkart// F. Henricvs Vanden Dyck eiusdem Ord.// Antverpiae in Conventu FF. Min. Reg. Obs. Die 21.// Iunii, hora 9. ante & 3. post meridiem. Antverpiae : Apud Petrvm Bellervm, 1656. - 8 S. ; [8°]. ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 6, Bl. 184r–187v Ferner wurde verhandelt: 2. Marchant, Pierre: Tribvnal// Sacramentale Et Visibile// Animarvm// In Hac Vita Mortali,// Tomis Tribvs Explicatvm.// Quorum// 1. Poenitentia Sacrum Iudicium, eiusq; Ordinem Iudicialem à fundamentis explicat.// 2. Codicem Legum, earumque Obligationes ac Transgreßiones exponit.// 3. Speculum totius vitae humanae, iuxta omnes omnium Hominum Status, oculis mor-//talium subijcit. / Auctore R.P.F. Petro Marchant// Cowiniensi.// Totius Ordinis S. Francisci aliquando Diffinitore Generali; & per Germaniam, &// Belgium Commissario Generali; S. Theologiae Lectore Emerito.// Editio Secvnda// Ab Auctore Reuisa, & Aucta. Cum Nouis & Copiosis Indicibus.// Accedvnt Ad Calcem Resolvtiones// Variorum Casuum, & Quaestionum practicarum, à multis hactenùs, desideratae.// Serenissimo Principi// Leopoldo Gvilielmo// Archiduci Austriae, Duci Burgundiae, Belgij & Burgundiae Gubernatori, etc. - Antverpiae : Apud Petrvm Bellervm, 1655. BSB42 Gutachter:

Gutachten:

Michele Pio Passi da Bosco OP; Giovanni Battista Da Diece CR; Stefano Spinola CRS; Girolamo Ari OCarm; Marcantonio da Carpenedolo OFMCap; Pietro Sforza Pallavicino SJ; Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv; Vincenzo Preti da Serravalle OP; Raimondo Capizucchi OP ACDF SO St.St. O-1-a, Nr. 30, Bl. 240r–241r, 3 S., 3. August 1657 (zu Nr. 1)43

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 177r, 1 S., 3. August 1657 (zu Nr. 1)44

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [20. September 1657?] (zu Nr. 2)

Dekret:

SO 20. September 1657 (zu Nr. 1)45

Das Werk war bereits ersch.: Marchant, Pierre: Tribunal sacramentale et visibile animarum in hac vita mortali, tomis duobus explicatum. Quorum Primus: vniuersam materiam quae ad tribunal sacramentale poenitentiae spectat, ordine ac methodo iudiciali a suis fundamentis declaratam, sex tractatibus comprehendit. Secundus: omnia peccata omnesque casus (circumscriptis auctorum opinionibus) ad fundamenta legis diuinae (prout Scriptura Sancta, traditione antiqua, decretis sacro-sanctrorum conciliorum & doctrina sanctorum patrum Ecclesiae doctorum explicatur) duodecim tractatibus reducit. Auctore R.P.F. Petro Marchant, totius ordinis S. Francisci diffinitore, [...]. - Gandaui : ex officina Bartholomaei Pauli, sub signo Semi-lunae, 1642–1643. - 2 vol. SBN. 43 Protokoll der Qual.-Sitzung. 44 Zusammenfassung der Qual.-Sitzung. 45 Bl. 194v; ACDF SO St.St. O-1-a, Bl. 242v und ACDF SO Decreta 1657, Bl. 147v–148r: der Papst beauftragte Kard. Francesco Barberini, den Kard.-Protektor der Franziskaner, die Oberen des Ordens zu ermahnen, in Zukunft nicht mehr zu gestatten, dass von den Ordensmitgliedern Propositionen disputiert wurden, die der päpstlichen Jurisdiktion zuwiderliefen. Der Internuntius von Brüssel sollte den Präsidenten und Respondenten der fraglichen Disputation freundlich daran erinnern, dass Ordens­ kleriker von Haus aus Verfechter der päpstlichen Gerichtsbarkeit sein sollten und dass es deswegen nicht richtig gewesen war, diese Propositionen zu veröffentlichen. Sie sollten in Zukunft Abstand 42

173 Dekret:

ACDF SO CL 1655–1660 nicht aufgefunden (zu Nr. 2)46

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Kard. Giulio Rospigliosi; (3) Kard. Francesco Albizzi; (4) Bf. von Antwerpen; (5) Jacobus de Riddere OFMObs ; (6) Kard. Francesco Barberini Ferner beiliegend: (1) Abschnitt aus dem Werk Marchants, Bl. 189r, 1 S., o.D. (zu Nr. 2); (2) Abschnitte aus der gelehrten Literatur zur Rezeption der Bulle „In Coena Domini“ in Belgien und Frankreich, Bl. 182r, 1 S., o.D. In den Akten auch erwähnt: (1) Anonym [Stockmans, Petrus]: Jus Belgarum circa bullarum pontificiarum receptionem. Editio altera, auctior & correctior. Leodii : apud Sebastianum Creel, 1645. - 168 S. ; 12°. SBN (2) Bauny, Etienne: Somme des péchez qui se commettent en tous estats, de leurs conditions et qualitez [...] par le R. P. É. Bauny. 6e éd. - Paris : M. Soly, 1641. - 1121 S. ; 8°. BNF (3) ♦ Becanus, Martinus: Compendium// Manualis// Controversia-//rvm Hvivs Temporis De// Fide & Religione. / à R. P. Martino Becano// Soc. Jesu Theologo Conscrip-// tum.// Cvm Excerpto Animadver-//sionm [sic!] Moguntinensium Anti-//Becano oppositarum. (Permissv Svperiorvm Et Privilegio Sac: Caes: Maiest: novissimè editum). - Coloniae Agrippinae  : Apud Ioan. Henningivm [...], 1651. - [28], 638, [16] S. ; 12°. BVB47 (4) Eloi : Flores totius theologiae practicae tum sacramentalis tum moralis ex Doctorum praesertim recentiorum sententiis collecti et, ordine alphabetico, per modum summae redacti, [...] opera et studio P.F. Eligii Bassei, presbyteri ordinis Fratrum minorum [...] capucinorum. - Duaci : apud J. Serrurier, 1637. - 403 S. ; 2°. Abes (5) ♦ Lessius, Leonardus: R.P. Leonardi Lessii e Societate Iesu [...] In D. Thomam, De beatitudine. De actibus humanis. De incarnatione verbi. De sacramentis & censuris. Praelectiones theologicae posthumae, accesserunt eiusdem variorum casuum conscientiae. Resolutiones nunquam anthehac editae. Parisiis : apud Michaelem Soly, sub signo Phoenicis. Mathaeum Guillemot, sub signo bibliothecae. & Georgium Iosse, sub signo Coronae Spineae. Viâ Iacobaeâ, 1648. [8], 927 [i.e. 893], [1] S. ; 2°. SBN (6) Martinon, Jean: Disputationes theologicae, quibus vniuersa theologia scholastica clare, breuiter, et accurate explicatur. Auctore davon nehmen, diese Propositionen zu vertreten. Außerdem sollte der Internuntius umsichtig dafür sorgen, dass ähnliche Propositionen in Zukunft nicht mehr veröffentlicht werden. Kard. Francesco Albizzi sollte den Bf. von Antwerpen über das Urteil des SO benachrichtigen. Das Werk von Pierre Marchant (Nr. 2) sollte geprüft/zensuriert werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Giulio Rospigliosi vom 9. Juni 1657, Bl. 183r, mit Übersendung der Thesen. – Vgl. ferner die Dekrete SO 12. Juni [wohl: Juli] 1657, Bl. 188v; Audienzdekret 12. Juni [wohl: Juli] 1657, Bl. 188v; SO 22. August 1657, ACDF SO St.St. O-1-a, Bl. 242v; SO 9. Januar 1658, Bl. 193v; SO 9. Januar 1658, Bl. 192v; SO 1. Mai 1658, Bl. 190v. 46 Vgl. ferner das Dekret SO 20. September 1657, Bl. 194v; ACDF SO St.St. O-1-a, Bl. 242v und ACDF SO Decreta 1657, Bl. 147v–148r. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Giulio Rospigliosi vom 9. Juni 1657, Bl. 183r. Daraus geht hervor, dass die oben unter Nr. 1 angeführten Propositionen bereits 14 Jahre zuvor im selben Antwerpener Konvent OFMRec vertreten worden waren und auch schon von Pierre Marchant [in der damaligen Erstausg.] verhandelt wurden. 47 Das Werk war bereits ersch.: Becanus, Martinus: Compendivm Manualis Controuersiarum huius temporis de fide ac religione / Authore Martino Becano Societatis Jesu Theologo. Ad [...] Principem Ferdinandum Ernestum, Archiducem Austriae [...]. - Praegae : Sessius, [ca. 1623]. - 207 S. ; 8°. GVK.

ACDF SO CL 1655–1660

174

r.p. Ioanne Martinon Societatis Iesu, [...] Tomus quintus seu potius, tomi quarti pars altera, de poenitentia, et reliquis sacramentis, deque censuris ecclesiasticis. Burdigalae : apud Guillelmum Millangium regis & academiae typographum, 1646. - [16], 936, [52] S. SBN48 (7) Zype, Franciscus van der: Consultationes canonicae pleraeque ex iure nouissimo Concilij Tridentini recentiorumque pontificiarum constitutionum depromptae. Auctore Francisco Zypaeo [...]. - Antuerpiae : apud Hieronymum Verdussium, 1640. - 348 S. ; 2°. SBN ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 7 1657. Censura in Libru[m] ins[criptum]: De fine Mundi. Item in Libru[m] ins[criptu]m: Reflexiones Catholicae in Libru[m] inscriptu[m] speculum Christianae pietatis. Rothomagi. 1. Pandolfi, Alfonso: Alphonsi// Pandvlphi// Episcopi Comaclensis// Dispvtationes// De Fine Mvndi// In Qvibvs// Quaecunque à varijs Philosophorum Sectis in hoc argu//mento naturali lumine sunt constituta, refelluntur.// Euangelica, Propheticaque doctrina vnicè recipitur,// & propugnatur.// Opus posthumum omnigena eruditione refertissimum.// Cum duplici Indice copiosissimo.// Illvstriss. Et Reverendiss. D.// D. Petro De Bargelinis// Vtr. Sign. D. N. Referend. & Protonot. Apost. de numero Participantium,// Ciuitatis Asculanae Gubernatori, etc. - Bononiae : Ex Typographia Ferroniana, 1658 (Superiorum permissu). BSB49 2. Anonym: Reflexiones Catholicae in doctrinam cuiusdam libri, inscripti speculum christianae pietatis. - Rothomagi : apud Eustachium Viret, 1678. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP Bl. 197r, 1 S., 12. Dezember 1657 (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

[Honoré Fabri SJ] nicht aufgefunden [12. Dezember 1657] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

[Stefano Spinola CRS?] nicht aufgefunden [12. Dezember 1657?](zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Antoine Gilles OM Bl. 199r–200v, 4 S., [1678] (zu Nr. 2)

Dekret:

SO 12. Dezember 1657 (zu Nr. 1)50

Bd. 5 des Gesamtwerkes: Martinon, Jean: Disputationes theologicae, quatuor tomis distinctae: quibus vniuersa theologia scholastica clare, breuiter, & accuratè explicatur. Auctore r.p. Ioanne Martinon Societatis Iesu, in collegio Burdegalensi sacrae theologiae professore. - Burdegalae : apud Guillelmum Millangium regis & academiae typographum, 1643–1646. - 6 vol. ; 2°. SBN. 49 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [8], 11, [1], 383, [33] S. ; 2°. 50 Bl. 198v und ACDF SO Decreta 1657, Bl. 195v: die bereits gedruckten Teile des Werkes sollten den Korrekturanweisungen gemäß durch Giacinto Libelli OP und Honoré Fabri SJ expurgiert werden; wegen des noch nicht gedruckten Teils des Werkes sollten Libelli und Fabri ferner Stefano Spinola CRS hinzuziehen, um gemeinsam Korrekturen zu erarbeiten. Danach sollten die Druckerlaubnis und das Publicetur erteilt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1657, Bl. 106v–107r, auf ein Schreiben des Inq. von Bologna vom 7. Juli 1657 mit Übersendung 48

175 Dekret:

ACDF SO CL 1655–1660 nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Korrespondenten: (1) Inq. von Bologna; (2) [Giovanni Battista Ferroni ] ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 8 1657. Patres Cappuccini recurrunt pro Censura ferenda in scriptura Anonyma impressa contra eoru[m] P[at]rem Generalem. 1. Anonym: [scriptura contra patrem Generalem OFMCap; ca. 1656]. Das Werk wurde nicht ermittelt. 2. Anonym: [certa scrittura stampata senza nome, e senza licenza spettante al capitolo celebrato nella Marca dal nostro P. Generale; ca. 1656]. Das Werk wurde nicht er­ mittelt. 3. Anonym: [certa scrittura stampata à pro dell’operato del nostro Padre Generale nella Marca. Ca. 1656]. Das Werk wurde nicht ermittelt. Dekret:

Nihil (zu Nr. 1–3)51

Korrespondenten: (1) Tommaso da Ciurlano OFMCap ; (2) Bonaventura dalla Serra OFMCap ; (3) Filippo della Cidogna OFMCap ; (4) Andrea dalla Serra OFMCap ; (5) Tommaso da Trivento OFMCap ; (6) Basilio da [Mourcele] OFMCap ; (7) Placido da Palermo OFMCap ; (8) Ludovico di Palermo OFMCap ; (9) Sebastiano da Putignano OFMCap ; (10) Tommaso da Bergamo ; (11) Sebastiano da Bitonto OFMCap ; (12) Giacomo da Molfetta OFMCap ; (13) Arcangelo da Moia Ferner beiliegend: (1) Gesuch des Provinzials, des Ex-Provinzials, der Definitoren und des Guardians des Ordenskonventes von Lucera der Ordensprovinz S. Angelo [Apulien] OFMCap; Bl. 205r, 1 S., [1657]; (2) Gesuch des Provinzials und zweier Ordensmitglieder der Ordensprovinz von Palermo, Bl. 206r, 1 S., [1657]; (3) Gesuch des Provinzials und Ordensoberen OFMCap der Ordensprovinz von Bari, Bl. 207r, 1 S., [1657]

des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. Zu 3 weiteren mit diesem Schreiben übersandten Titelbl., vgl. ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 26. – Vgl. ferner die Dekrete SO 18. Juli 1657, ACDF SO Decreta 1657, Bl. 106v–107r; SO 14. August 1657, ACDF SO Decreta 1657, Bl. 122r; SO 14. August 1657, ACDF SO Decreta 1657, Bl. 123r; SO 21. November 1657, ACDF SO Tit.Libr. 1640–1658, Bl. 485v und ACDF SO Decreta 1657, Bl. 181v. 51 Vgl. den Vermerk auf dem Faszikelumschlag Bl. 204r: es wurde nichts entschieden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die dem Fasz. beiliegenden Gesuche und Anzeigen.

ACDF SO CL 1655–1660

176

ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 9 1658. Censura libri imprimendi cui titul[us]: Orazioni da dirsi tutte le le prime Domeniche d’ogni mese e sere di martedi all’Altare del glorioso S. Antonio di Padova &c. fatta da Francesco Vercellino Mocco. Vercellino Mecco, Francesco: Oratione da dirsi tutte Domeniche le prime d’ogni mese, e sere di// Martedi all’Altare del Glorioso S Antonio da Padova// nella Chiesa della SS Trinità di Crevacore// Al qual servira ancora nel recevere li frattelli, e sorelle// nella Congregatione// [Scito per l’imagine di S Antonio da Padova ma che sia se sara possibile di stampa fi e proportionata al campo del libro qual sara circa alla presente misura] / fatto per me Francesco Vercelino Mecco l’anno 1657// in Crevacore. - [1657]. - 21 S. (Ms.). ACDF SO CL 1655‒1660, Nr. 9, Bl. 215r–225r Gutachter: Gutachten:

Giacinto Lasagneri da Saluzzo OP Bl. 214r, 1 S., [31. Januar 1658]

Dekret:

SO 30. Januar 165852

Korrespondenten: Inq. von Turin ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 10 1658. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Nobilis Virginis Annae Mariae a Schurman Opuscula. Trajecti ad Rhenum. Schurman, Anna Maria van: Nobiliss. Virginis// Annae Mariae// À Schurman.// Opus­cula// Hebraea, Graeca, Latina, Gallica,// Prosaica & Metrica.// Editio tertia, auctior & emen­datior. - Trajecti ad Rhenum  :  Ex Officina Johannis à Waesberge, 1652. - [6] Bl., 364 S. ; 8°. SWB Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 232r, 1 S., 24. Januar 1658

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Battista Da Diece CR Bl. 233r–237v, 10 S., [6. Februar 1658]

Dekret: Bando:

SO 6. Februar 165853 CIndex 17. Oktober 1678

Korrespondenten: [Inq. von Turin]

Bl. 229v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 23r: da die im Werk enthaltenen Gebete den Gutachtern wenig opportun erschienen, sollte das Werk an die CRiti weitergeleitet werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Turin vom 23. Dezember 1657, Bl. 213r, mit Übersendung des Ms. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis und mit Verweis auf ein Rundschreiben des SO vom 25. November 1657 mit der Anordnung, die Titelbl. der zu druckenden Werke dem SO zu übersenden. – Vgl. ferner das Dekret SO 15. Januar 1658, Bl. 229v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 13r. 53 Bl. 239v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 27v: Sofern dies nicht schon geschehen war, sollte das Werk von der CIndex verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1658, Bl. 6v, auf ein Schreiben des Inq. von Turin vom 7. Dezember 1657 mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 9. Januar 1658, ACDF SO Decreta 1658, Bl. 6v. 52

177

ACDF SO CL 1655–1660

ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 11 1658. Censura in scriptu[m] agens de Gratia, et Praedestinatione. Anonym: [Scriptum agens de Gratia et Praedestinatione]. Das Werk wurde nicht ermittelt.54 Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 242r, 1 S., [13. Februar 1658]55

Dekret:

SO 13. Februar 165856

ACDF SO CL 1655–1660, [Nr. 11bis] [Decretu(m) S(acrae) Cong(regatio)nis Feriae V. Diei 14 Martii 1658, in quo cassatur, irritatur edictu(m) Consilii Brabantis, in quo cassatur transmissio facta ab Intern(untio) Bruxell(ensi) Ad ordinarios decreti S(anctissi)mi sub die 6. Septembris 1656, in quo prohibentur libri nonnulli in causa Jansenii.]57 1. Anonym [Pascal, Blaise]: Lettre// Escrite //A Vn Provincial// Par Vn De Ses Amis.// Svr Le Sviet Des Dispvtes// presentes de la Sorbonne.// De Paris ce 23. Ianuier 1656. [S.l.] : [S.n.], [1656]. - 8 S. ; 4°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 167r–170v58 2. Anonym [Pascal, Blaise]: Seconde Lettre// Escrite A Vn Provincial// Par Vn De Ses Amis.// De Paris, ce 29. Février 1656. - [S.l.] : [S.n.], [1656]. - 8 S. ; 4°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 167r–170v59 3. Anonym [Pascal, Blaise]: Response Dv Provincial// aux deux premieres Lettres de son amy. Du 2. Féurier 1656. Enth. [S. 2–8]: [E.A.A.B.P.A.F.D.E.P.] [Pascal, Blaise]: Troisie’me Lettre// Escrite A Vn Provincial// Povr Servir de Response// A La Precedente.// De Paris, ce 9. Février 1656. - [S.l.] : [S.n.], [1656]. - 8 S. ; 4°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 175r–178v60 4. Anonym [Pascal, Blaise]: Qvatrie’me Lettre// Escrite A Vn Provincial// Par Vn De Ses Amis.// De Paris le 25. Février 1656. - [S.l.] : [S.n.], [1656]. - 8 S. ; 4°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 179r–182v61 5. Anonym [Pascal, Blaise]: Cinqvieme Lettre,// Escrite A Vn Provincial// Par Vn De Ses Amis.// De Paris le 20. Mars 1656. - [S.l.] : [S.n.], [1656]. - 8 S. ; 4°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 179r–182v62 Verhandelt wurde ein hs. Abschnitt des Werkes: [Incipit: Habet etiam perfectissimam providentiam dirigentem creaturas rationales ad beatitudinem supernaturalem] [Explicit: Poenitens qui ante adventum sacerdotis ostendit signa poenitentiae debet absolvi in articulo mortis etc.] - [S.a.]. - 1 S. (Ms.; Abschrift). ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 11, Bl. 242r. 55 Gutachten in Form eines Vermerkes unter der verhandelten Schrift. 56 Bl. 243v: der Inq. [nicht spezifiziert] sollte die Veröffentlichung erlauben. 57 Nicht in der Rubricella. Ergänzt nach Fasz.-Aufschrift, Bl. 245r. 58 Mit am Rand durchnummerierten Unterstreichungen: 1–3. 59 Mit am Rand durchnummerierten Unterstreichungen: 4. 60 Mit am Rand durchnummerierten Unterstreichungen: 5–10. 61 Mit am Rand durchnummerierten Unterstreichungen: 11–12. 62 Mit am Rand durchnummerierten Unterstreichungen: 13–16. 54

ACDF SO CL 1655–1660

178

6. Anonym [Pascal, Blaise]: Sixiesme Lettre// Escrite A Vn Provincial// Par Vn De Ses Amis.// De Paris, ce 10. Avril 1656. - [S.l.] : [S.n.], [1656]. - 8 S. ; 4°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 187r–190v 7. Anonym [Pascal, Blaise]: Septie’me Lettre// Escritte A Vn Provincial// Par Vn De Ses Amis.// De Paris ce 25. Avril 1656. - [S.l.] : [S.n.], [1656]. - 8 S. ; 4°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 191r–194v 8. Anonym [Pascal, Blaise]: Hvtie’me Lettre,// Escritte A Vn Provincial// Par Vn De Ses Amis.// De Paris ce 28. May 1656. - [S.l.] : [S.n.], [1656]. - 8 S. ; 4°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 195r–198v 9. Anonym [Pascal, Blaise]: Neuuie’me Lettre,// Escritte A Vn Provincial// Par Vn De Ses Amis.// De Paris ce 3. Juillet 1656. - [S.l.] : [S.n.], [1656]. - 8 S. ; 4°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 199r–202v 10. Anonym [Pascal, Blaise]: Dixie’me Lettre,// Escritte A Vn Provincial// Par Vn De Ses Amis.// De Paris ce 2. Aoust 1656. - [S.l.] : [S.n.], [1656]. - 8 S. ; 4°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 203r–206v63 11. Anonym [Pascal, Blaise]: Onzie’me Lettre// Escrite par l’Autheur des Lettres au Prouincial// Avx Reverends Peres Iesvites.// Du 18. Aoust 1656. - [S.l.] : [S.n.], [1656]. - 8 S. ; 4°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 207r–210v64 12. Anonym [Pascal, Blaise]: Dovzie’me Lettre// Escrite par l’Autheur des Lettres au Prouincial// Avx Reverends Peres Iesvites.// Du 9. Septembre 1656. - [S.l.] : [S.n.], [1656]. - 8 S. ; 4°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 211r–214v 13. Anonym [Pascal, Blaise]: Trezie’me Lettre// Escrite par l’Autheur des Lettres au Prouincial// Avx Reverends Peres Iesvites.// Du 30. Septembre 1656. - [S.l.] : [S.n.], [1656]. - 8 S. ; 4°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 215r–218v 14. Anonym [Pascal, Blaise]: Qvatorzie’me Lettre// Escrite par l’Autheur des Lettres au Prouincial// Avx Reverends Peres Iesvites.// Du 23. Octobre 1656. - [S.l.] : [S.n.], [1656]. - 8 S. ; 4°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 219r–222v 15. Anonym [Pascal, Blaise]: Qvinzie’me Lettre// Escrite par l’Autheur des Lettres au Prouincial// Avx Reverends Peres Iesvites.// Du 25. Nouembre 1656. - [S.l.] : [S.n.], [1656]. - 8 S. ; 4°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 223r–226v 16. Anonym [Pascal, Blaise]: Seizie’me Lettre// Escrite par l’Autheur des Lettres au Prouincial// Avx Reverends Peres Iesvites.// Du 4. Decembre 1656. - [S.l.] : [S.n.], [1656]. - 12 S. ; 4°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 227r–232v65 17. Anonym [Pascal, Blaise]: Dix-Septie’me Lettre// Escritte Par l’Avteur des Lettres// av Provincial// Au Reuerend P. Annat Iesuite.// Ce 23. Ianuier 1657. [S.l.] : [S.n.], [1657]. - 8 S. ; 4°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 233r–236v66 65 66 63 64

Mit am Rand durchnummerierten Unterstreichungen: 17. Mit am Rand durchnummerierten Unterstreichungen: *. Mit am Rand durchnummerierten Unterstreichungen: 17–21. Mit am Rand durchnummerierten Unterstreichungen: 22–33.

179

ACDF SO CL 1655–1660

18. Anonym [Pascal, Blaise]: Dix-Hvitie’me Lettre// Au Reuerend P. Annat, Iesuite.// Sur la copie imprimée à Cologne le 24. Mars 1657. - [S.l.] : [S.n.], [1657]. - 8 S. ; 4°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 237r–240v67 19. Anonym [Maistre de Sacy, Isaac-Louis Le] ; [Pascal, Blaise] [u.a.]: Lettre D’Vn Advocat Av Parlement,// A vn de ses Amis.// Touchant l’Inquisition qu’on veut établir en France à l’occasion// de la nouuelle Bulle du Pape Alexandre VII.// A Paris le 1. Iuin 1657 - [Paris] : [S.n.], [1657?]. - 8 S. ; 4°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 452r–455v68 20. ♦ Arnauld, Antoine: Lettre / De// Monsievr// Arnavld// Doctevr De Sorbonne,// A Vne Personne De Condition:// Sur ce qui est arriué depuis peu, dans vne Parroisse// de Paris, à vn Seigneur de la Cour. - A Paris : [S.n.], 1655. - 31, [1] S. ; 4°. BVE69 21. Arnauld, Antoine: Seconde Lettre De Monsievr// Arnavld// Doctevr de Sorbonne,// A Vn Dvc Et Pair// De France.// Pour seruir de response à plusieurs Escrits, qui// ont esté publiez contre sa premiere Lettre;// Sur ce qui est arriué à un Seigneur de la Cour,// dans une Parroisse de Paris.// Seconde Edition. - A Paris : [S.n.], 1655. - [4] Bl., 254 S., [2] Bl. ; 4°. EROMM 22. Arnauld, Antoine: Epistola// Et Scriptvm// Antonii Arnaldi// Doctoris Et Socii Sorbonici,// Ad sacram Facultatem Parisiensem,// in Sorbona Congregatam, die 7.// Decembris anni 1655. - [S.l.] : [S.n.], 1655. - [4] Bl., 15 S., 6 S., [2] Bl. EROMM 23. Arnauld, Antoine: Scripti pars altera. Ad sacram facultatem Parisiensem, in Sorbona congregatam, die 10 Decembris 1655. - [S.l.] : [S.n.], 1655. - 6 S., [2] Bl. ; 4°. SBN 24. Arnauld, Antoine: Epistola// Et// Alter Apologeticvs / Antonii// Arnaldi// Doctoris Et Socii// Sorbonici// Ad Sacram Facultatem Parisiensem// in Sorbonâ Congregatam,// die 17. Ian. An. 1656. - Parisiis : Apud Gvillelmvm Desprez [...] sub signo D. Prosperi, 1655. - 4, 33 S. ; 4°. BUCM 25. Arnauld, Antoine: Viro sapientissimo Henrico Holdeno sacrae facultatis Parisiensis doctori Antonius Arnaldus doctor Sorbonicus s.d. - [S.l.] : [S.n.], [1656]. - 8 S. ; 4°. SBN 26. Arnauld, Antoine: Vera S. Thomae de gratia sufficiente et efficaci doctrina dilucide’ explanata. Autore Antonio Arnaldo doctore & socio Sorbonico. - [S.l.] : [S.n.], [1656]. - [4] Bl., 27 S., [1] Bl. ; 4°. SBN 27. Arnauld, Antoine: Propositiones theologicae duae de quibus hodie maxime disputatur clarissime demonstratae. - [S.l.] : [S.n.], [1656]. - 8 S. ; 4°. SBN

Mit am Rand mit Buchstaben bezeichneten Unterstreichungen: A–Z. Autorenangaben ergänzt nach SBN. Druckort ergänzt nach Angabe in den Akten. 69 Das Werk war bereits mehrfach ersch. Die hier verhandelte Ausg. ist nicht mit Sicherheit feststellbar. Ermittelt wurden auch: Arnauld, Antoine: Lettre// De Monsievr Arnavld// Doctevr De Sorbonne,// A Vne Personne De Condition: [...]. Seconde Edition. Reueuë & corrigée. - A Paris : [S.n.], 1655. BUCM; Arnauld, Antoine: Lettre de monsieur Arnauld docteur de Sorbonne. A vne personne de condition: [...] Troisième édition. - A Paris : [S.n.], 1657. - 19 S., [1] Bl. ; 4°. SBN. 67 68

ACDF SO CL 1655–1660

180

28. Thomas [i.e. White, Thomas]: Tabulae// Svffragiales// De terminandis fidei litibus,// ab Ecclesia Catholica fixae:// Occasione// Tesserae pseudōnymōs Romanae,// Inscriptae adversus folium unum// Soni Buccinae. / Authore// Thoma Anglo ex Albiis// East-Saxonum. - Londini [i.e. Niederlande] : [S.n.], 1655. - [24], 254, [8] S. EEBO70 29. Thomas [i.e. White, Thomas]: Tesserae// Ψευδωνυμως// Roma-nae// Evulgatio. / Authore// eodem// Thoma Anglo// Ex Albiis East-saxonum [...]. - S. 283–354. - Enthalten in: Thomas [i.e. White, Thomas]: Tabulae// Svffragiales// De terminan-dis Fidei litibus,// ab Ecclesia Catholica fixae:// Occasione// Tesserae ψευδωνύμως Romanae,// Inscriptae adversus folium unum// Soni Buccinae. / Authore// Thoma Anglo ex Albiis// East-Saxonum [...]. - Londini [i.e. Niederlande] : [S.n.], 1655. - [12] Bl., 354 S., [1] Bl. ; 12°. EEBO (BL) 30. Anonym [Nicole, Pierre]: Tredecim theologorum ad examinandas quinque propositiones ab Innocentio X. selectorum suffragia; seu vt appellant vota Summo Pontifici scripto tradita. Ex quibus verus Constitutionis sensus innotescit; et ad optatam inter catholicos theologos pacem stabiliendam via facilis aperitur. - [Paris] : [S.n.], [1657]. - [2] Bl., 18 S. ; 4°. SBN71 →ACDF SO St.St. F-1-e72 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 19–27)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 59r–61v, 6 S., [1. Juni 1657] (zu Nr. 30)73

Gutachter: Gutachten:

[Honoré Fabri SJ]74 ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 246r–248v, 8 S., o.D. (zu Nr. 1–17)75

Gutachter: Gutachten:

[Honoré Fabri SJ]76 ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 249r–250v, 4 S., o.D. (zu Nr. 1–17)77

Gutachter: Gutachten:

[Honoré Fabri SJ]78 ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 435r/v, 2 S., o.D. (zu Nr. 18)79

Transkription übernommen nach SWB. Druckort ergänzt nach Angaben in den Akten. Autor ergänzt nach Willaert. 72 Der Bd. enthält Akten einer neu eingesetzten Sonderkongregation gegen den Jansenismus (CJans). Für die Mitgliedschaft der CJans vgl. die Listen unter den weiteren Akten des SO. Die 14 nicht nummerierten Fasz. wurden gegliedert nach den Sitzungen der CJans 1. Juni 1657–16. Dezember 1657, fortgesetzt in ACDF SO St.St. F-1-f (usw.). 73 Abgleich des Werkes mit den orig. Voten im Archiv des SO. 74 Zuschreibung durch Handschriftenvergleich; vgl. Gutachten ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 457r–458v. 75 U.d.T. „Errores autoris vel libri 17. Literarum ad Provinialem“ (nummeriert 1–33). 76 Zuschreibung durch Handschriftenvergleich; vgl. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 457r–458v. 77 U.d.T. „In Literas 17. Iansenianas Breues notae“. 78 Zuschreibung durch Handschriftenvergleich. 79 U.d.T. „Propositiones extractae ab epistola 18. ad P. Annatum Jesuitam“. 70 71

181

ACDF SO CL 1655–1660

Dekret: Bando:

CJans 15. Juni 1657;80 Audienzdekret 20. Juni 165781 (zu Nr. 1–17) SO 6. September 1657

Dekret: Bando:

CJans 20. Juli 1657 (zu Nr. 18)82 SO 6. September 1657

Dekret: Bando:

CJans 9. August 1657 (zu Nr. 19)83 SO 6. September 1657

Dekret: Bando:

CJans 20. Juli 1657 (zu Nr. 20–27)84 SO 6. September 1657

Dekret: Bando:

Audienzdekret 12. August 165785 (zu Nr. 28 u./o. Nr. 29) SO 6. September 1657

Dekret: Bando:

CJans 1. Juni 1657;86 Audienzdekret 1. Juni 165787 (zu Nr. 30) SO 6. September 1657

Dekret:

CJans 18. September 1657 (zu Nr. 1–30)88

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Internuntius von Brüssel; (3) Kard. Bernardino Spada; (4) [Don Francisco de Cabrera ]; (5) Giovanni Nola OP ; (6) Ordensoberer OP; (7) Johannes Emerix; (8) [?] Brunengo ; (9) Kard. Giulio Rospigliosi; (10) [Nuntius von Turin]; (11) Kard. Francesco Albizzi; (12) Jean Bagot SJ; (13) Ass. SO; (14) Tommaso Cavallo OP; (15) Generalvikar von Bologna; (16) Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv; (17) Papst Alexander VII.; (18) Don Juan de Austria ; (19) Inq. von Bologna; (20) Inq. von Verona; (21) [Nuntius von Köln]; (22) [Inq. von Florenz]; (23) Kard. Flavio Chigi senior; (24) Antoine Richeome; (25) Bf. von Cavaillon; (26) Kanzler der Univ. von Bologna; (27) ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 268v: mit Verweis auf ein Dekret des Parlaments von Aix-en-Provence, wonach die Werke zu verbrennen waren, sollten sie durch Dekret SO Feria V coram Sanctissimo verboten werden. 81 ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 275r: in der Audienz approbierte der Papst alle vom Ass. SO ihm vorgeschlagenen Maßnahmen. 82 ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 441r: das Werk sollte zusammen mit den anderen Briefen verboten werden. 83 ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 470r: das Werk sollte mit den anderen Briefen verboten werden. Der Ass. SO sollte zügig einen Entwurf für das Verbotsdekret erstellen zwecks Besprechung in einer Sitzung Feria V coram Sanctissimo. 84 ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 441r: die den Jansenismus betreffenden Werke, die durch ein Dekret CIndex verboten worden waren, sollten zusammen mit den Werken verboten werden, die in den vorausgegangenen Sitzungen [der CJans] verhandelt worden waren. – Die Werke waren bereits verboten: vgl. Bando CIndex 3. August 1656. 85 ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 533v: nachdem er den Bericht, dass das Werk (das auf Anordnung des Papstes unter dem Datum 6. September 1657 zum Verbot an die CIndex weitergeleitet worden war) nach Jansenismus „roch“, gehört hatte, ordnete der Papst an, das Werk auch in dieses Verbotsdekret [SO] aufzunehmen. 86 ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 68v: das Werk sollte als apokryph mit den anderen den Jansenismus betreffenden Werken sowie zusammen mit der Gegenschrift gegen Jean Bagot SJ (s.u. in der Rubrik „Ferner wurden verhandelt“) verboten werden. 87 ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 77r: der Papst approbierte alle Maßnahmen der CJans. 88 ACDF SO St.St. F-1-e, [Nr. 8], Bl. 541v: eine Abschrift des Verbotsdekretes sollte allen Inq., Nuntien, sowie dem genannten Internuntius von Brüssel, übersandt werden. 80

ACDF SO CL 1655–1660

182

Bf. von Macerata; (28) Ebf. von Avignon; (29) Ilarione Rancati OCist; (30) Pietro Sforza Pallavicino SJ; (31) Kard. Niccolò Albergati-Ludovisi ; (32) Ebf. von Ferrara; (33) Ebf. von Bologna; (34) Kapitularvikar von Perugia Weitere Akten des SO: (1) Liste der vom Papst für die Sonderkongr. CJans ernannten Theologen, ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 14r, 1 S., [1. Juni 1657]; als Anlage: „Deputatio Consultorum pro nova congregatione super controversiis Jansenistarum cuius etiam me [Kard. Francesco Albizzi] deputaverat secretarium“, mit Audienzdekret 30. Mai 1657 undAuflistung der Kard. bzw. Qual. [der 1. Sonderkongregation gegen den Jansenismus], ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 15r–16v, 4 S., [1. Juni 1657];89 (2) Sitzungseinladungen: Sitzungseinladung und Tagessordnungspunkte für die anstehende Sitzung der CJans, ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 18r/v, 2 S., [1. Juni 1657]; Sitzungseinladung mit Tagessordnungspunkten für die anstehende Sitzung der CJans, ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 94r, 1 S., [15. Juni 1657]; Relation mit Tagesordnungspunkten für die anstehende Sitzung der CJans, ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 429r/v, 2 S., [20. Juli 1657] (zu Nr. 18); Relation mit Tagesordnungspunkten für die anstehende Sitzung der CJans, ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 451r/v, 2 S., [9. August 1657] (zu Nr. 19); (3) Relation, ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 244r/v, 2 S., [15. Juni 1657] (zu Nr. 1–17); (4) weiteres Material zur Rezeption der Konstitution Alexanders VII. von der Univ. Löwen; Dekret SO 2. Juni 1657; und Minuten der Instruktion an den Internuntius von Brüssel, ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 69r–71r und Bl. 76r, 6 S., [2. Juni 1657]; (5) Material zu der Durchsuchung der Wohnung von Jacques Hugues, Kanoniker des Kollegiatstiftes von Saint Pierre in Lille, ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 79r–92v, 28. S., 17. Juni 1657–21. August 1658; (6) Material zur Vorbereitung von Breven, die die röm. Bullen begleiten sollten, veranlasst durch ein Schreiben des Internuntius von Brüssel, ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 269r–274v, 12 S., 23. Juni 1657–27. Juni 165790 Ferner beiliegend: (1) Material zur Rezeption der Bulle Alexanders VII. 17. Oktober 1656 [Incipit: Ad Sanctam] in Frankreich und in Belgien, bzw. von den Universitäten von Paris und Löwen, ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 19r–57v, 78 S., 6. April 1657–28. April 1657 (2) Material bzgl. der Auseinandersetzungen zwischen dem Domkapitel und dem Bf. von Beauvais aufgrund der Rezeption der Bulle Alexanders VII. 17. Oktober 1656 [Incipit: Ad Sanctam], ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 96r–130v, 70 S., 10. März 1656–15. Juni 1657; als Anlagen: Lettre// Des// Doyen, Chanoines//, & Chapitre de Beauuais, à// Nostre Saint Pere le Pape:// Auec la Réponse de sa Sainteté.// Et la Lettre de Monseigneur le Cardinal Pamphile,// Secretaire de ses Commandemens, à Monsieur// le Doyen de Beauuais. - A Paris : Chés Gvillavme Sassier [...], 1654. 1 Bl., 7 S., [1] S., 2°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 96r–100v; [Hirtenbrief] Lettre// Pastorale// de// Monseignevr// L’Evesqve et Comte de Beavvais// Vidame de Gerberoy, Pair de France.// Povr La Pvblication De Son Ordonnance// du douziesme Nouembre, mil six cens cinquante Trois.// Imprimée Par Le Commandement// de Mitglieder der Sonderkongregation gegen den Jansenismus waren: Kard. Bernardino Spada, Marzio Ginetti, Giacomo Corradi, Camillo Astalli, Francesco Albizzi, Giulio Rospigliosi, Nicola Guidi di Bagno. Theologen: Ilarione Rancati OCist; Raffaele Aversa CCRRMM; Tommaso Del Bene CR; Marc­ antonio da Carpenedolo OFMCap; Pietro Sforza Pallavicino SJ; Giovanni Agostino Tartaglia OCD; Raimondo Capizucchi OP; Modesto Gavazzi da Ferrara OFMConv; Vincenzo Preti da Serravalle OP. 90 Vgl. hierzu auch die Audienzdekrete 20. Juni 1657, ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 275r und Bl. 283v; 27. Juni 1657, ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 274r. 89

183

ACDF SO CL 1655–1660

Mondict Seigneur. Enth. (S. 13–15): Ordonnance de Monseignevr// L’Euesque & Comte de Beauuais, Vidame// de Gerberoy, Pair de France. - A Beavvais : Chez Vallet proche S. Barthelemy, 1653. - 1 Bl., 13 S. [S. 3–15] ; 4°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 102r–109v, (3) als Anlage zu einer Relation: Extrait des Registres// de Parlement. [Incipit: Svr ce que le Procureur general du Roy a dit auoir esté remis entre ses mains// dix-sept Lettres] [Explicit: Fait au// Parlement de Prouence seant à Aix, & publié à la Barre le neuviéme Fevrier, mil six cens, cinquan-//te-sept. Collationné,// Signé Estienne.] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 245r (zu Nr. 1–17); (4) Material zur Rezeption der röm. Breven und Bullen gegen den Jansenismus in Frankreich und Belgien, mit bes. Berücksichtigung der Univ. Löwen, ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 431r–432v; und Bl. 437r–438r, 7 S., 24. Mai 1655–23. Juni 1657; (5) Material zu den Maßnahmen gegen Jacques Hugues, Kanoniker des Kollegiatstiftes von S. Pierre in Lille, und Charles Verdier, ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 443r–444v, 4 S., 21. Juli 1657; (6) weiteres Material zur Rezeption der röm. Bullen gegen den Jansenismus in Belgien, mit bes. Berücksichtigung der Univ. zu Löwen, und zum Verfahren gegen Jacques Hugues und Charles Verdier, ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 485r–510v, 52 S., 23. Juni 1657–28. Juli 1657; (7) [Bulle] S.Mi In Christo Patris, ac// D.N.D.// Innocentii// Divina Providentia// Papae X.// Constitvtio,// Qua declarantur, & definiuntur quinque Pro-//positiones in materia Fidei. [Incipit: Cvm occasione]. - Romae : Ex Typographia Reuer. Camerae Apost. 1653. - [1] Bl., [5] S. ; 2°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 534r–537r; (8) [Bulle] Sanctissimi D.N.// Alexandri// Divina Providentia// Papae VII.// Confirmatio, & Declaratio Constitutionis Innocentii// Papae X. quae damnatae sunt quinque Propositiones// excerptae à libro Cornelii Iansenij Episcopi// Iprensis, cui Titulus, Augustinus. [Incipit: Ad Sanctam]. - Romae : Ex Typographia Reuerendae Camerae Apost., 1657. - [1] Bl., [5] S. ; 2°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 538r–531[bis]r,91 (9) weiteres Material zur Rezeption der Apostolischen Konstitutionen gegen Jansenius in Frankreich und zum Breve gegen den Bf. von Sens, ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 627r–671v, 90 S., 14. August 1657–16. November 1657; (10) Material zum Jansenismus und zur Verbreitung jansenistischer Werke in Belgien, ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 1015r–1021v und Bl. 1029r/v, 16 S., 3. September 1657–15. Dezember 1657; (11) Material zum Dekret SO 12. Oktober 1657 bzgl. der Zulassung der Bulle Innozenz’ X. zu Disputationen und Thesendrucken, ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 1033r–1110r, 155 S., 3. Oktober 1657–12. März 1658 Ferner wurden verhandelt: (1) Anonym: Reglements et Instructions de// Messieurs les Disciples de Saint// Augustin de l’union. [Incipit: La fin principale de cette union serà de remedier aux abus, et// desordres qui se sont glissez en l’Eglise depuis Saint Augustin] [Explicit: 4. que si par malheur ces instructions tomboient en des mains// ennemyes, tous les disciples les desauoueront ou de bouche// ou mesme par escrit, s’il est expedient pour le bien de cette union.// Fin]. - [S.a.]. - 10 S. (Ms.). ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 255r (2) Anonym: Relation// Des// Deliberations// Dv Clergé De France,// Svr La Constitvtion, Et Svr// le Bref de N.S.P. le Pape Innocent X.// Par Laqvelle Sont Declarées// & definies cinq Propositions en matiere de Foy.// Auec les Brefs de sa Sainteté, au Roy, & aux Archevesques & Euesques de ce Royaume.// Ensemble les Declarations du Roy, & les Lettres des Cardinaux, Arche-//uesques & Falsch paginiert ab ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 539r.

91

ACDF SO CL 1655–1660

184

Euesques au Pape, & aux Euesques du Royaume,// sur le sujet desdites Propositions. - A Paris  :  Chez Antoine Vitré [...], 1656 (Avec Permission.). - [2 S.], 107 S. [S. 3–109] ; 4°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 284r–342v92 (3) Anonym [Drappier, Guy]: Lettre de l’autheur des Regles tres-importantes, &c. A monseigneur de Marca archevesque de Thoulouse. Pour servir de response à la plainte qu’il a faite de cet escrit, en l’Assemblée du clergé, le premier février 1657. - [S.l.] : [S.n.], 1658. - [4], 146, [4] S. , 4°. CCFr (4) ♦ Anonym [Drappier, Guy]: Règles très-importantes, tirées de deux passages, l’un du concile de Florence, et l’autre de Glaber, rapportés par Mgr de Marca, archevêque de Toulouse, et des anciens papes, pour servir d’éclaircissement à l’examen du livre du P. Bagot, intitulé: „Défense du droit épiscopal, etc.“ [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - [4], 92 S. ; 4°. BNF (5) Anonym [Mazure, Nicolas]: L’Obligation Des Fidelles// de se confesser à leur Curé suiuant le chap. 21 du Con-// cile general de Latran IV. tenu en l’année 1215 sous// le Pape innocent IIII. [Paris] : [S.n.], [1653]. - 32, 8 S. ; 4°. BM-Lyon93 (6) Anonym [Pinthereau, François]: Anti-Avrelivs// Avreliani// Theologi. - Lugduni : [S.n.], 1656. BM-Lyon94 (7) Bagot, Jean: Défense du droit episcopal et de la liberté des fidèles touchant les messes & les confessions d’obligation, contre l’Escrit d’un certain docteur anonyme, par le R.P. Jean Bagot. - A Paris : Chez S. et G. Cramoisy, 1655. - [8]-175[-5] S. ; 8°. Abes95 (8) Bagot, Jean: Defensio iuris episcopalis et libertatis qua fideles gaudent in missis, & confessionibus de praecepto. Aduersus scriptum cuiusdam doctoris anonymi. Authore P. Ioanne Bagotio [...] gallice primum edita, nunc latinitate donata. - Romae : ex typographia Reu. Cam. Apost., 1659. - [8], 155, [5] S. ; 8º. SBN (9) ♦ Bagot, Jean: Extraict des propositions a examiner du livre intitulé Deffense du droict Episcopal; & de la liberté des Fidèles, touchant les Messes, & les Confessions d’obligation. Par le R.P. Jean Bagot, de la Compagnie de Jesus. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - [1] Bl., 11 S. ; 4°. Abes96 (10) Bosc, [?] Du: L’Eglise// Ovtragee// Par Les Novatevrs// Condamnez Et Opiniatres.// Ov L’On Voit, Ivsqv’Ov L’Authorite Dv Pape// & des Evesques, est violée par ceux qui soustiennent encore// aprez la Censure de Iansenius, que les cinq Propositions cen-//surées ne sont point dans le Liure de cét Autheur; &// que sa Doctrine, quoy que condamnée, est la mesme que celle de sainct Augustin.// Par le R.P. Dv Bosc, Religieux Cordelier, Conseiller &// Predicateur ordinaire du Roy. - A Paris : Chez Florentin Lambert [...], 1657 (Avec Privilege et Approbation). - 1 Bl., Mit hs. Markierungen in den Marginalien, nummeriert 1–44. Ohne Titelbl., Erscheinungsort und -jahr: ergänzt nach Abes. Verf. ermittelt nach COPAC. Enth.: Extrait Dv Concile General// de Latran, c. 21. assemblé sous le Pape Innocent III.// en l’année 1215. Il y auoit en ce Concile 400.// Euesques, & 800. autres Peres. [Incipit: Omnis utriusque se-//xus fidelis]; Accord Fait Entre Qvelqves// Curez d’Allemagne & les FF. Prescheurs, Mineurs// & Carmes, sur le different arriué entr’eux pour le// deuoir des Paroisses, par l’ordre de nostre S Père le// Pape Sixte IV [...]. 94 Verf. ermittelt nach BNF. Umfangs- und Formatangaben nach BNF: [8], 144 S. ; 8°. 95 Vgl. hierzu: Extrait des censures de la faculté de théologie de Paris, par lesquelles elle condamne certaines propositions avancées contre la hiérarchie de l’Eglise et renouvellées depuis peu par le P. Bagot, Jésuite, dans son livre intitulé: „La Défense du droit épiscopal“. - Paris : [S.n.], 1656. - 40 S. ; 4°. Abes. 96 Nach Abes: Gegenschrift gegen: Rousse, Jean: Sommaire des déclarations des curez de Paris sur le vray sens des onze propositions, extraictes & objectées contre le livre intitulé, De l’Obligation des fidèles, de se confesser a leur curé. Contenant au fond la definition, les qualités, & fonctions du propre prestre, / par M. Jean Rousse, docteur de la Société de Sorbonne, Vicaire general de Monseigneur l’Evesque d’Orlean, Curé de Saint Roch, & syndic des curez de Paris. - [Paris] : [S. n.], 1657. - 27 S., [1] Bl. ; 4°. Abes. 92 93

185

ACDF SO CL 1655–1660

[30 S.], 64 S., [2 S.] ; 4°. ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 1111r (11) Breyer, Jean : [These: Paris 3. Juli 1657; Disputatio de actu minoris ordinariae]. Der Thesendruck wurde nicht ermittelt. (12) Fiorelli, Giacomo (Praes.) ; Grotto, Bartolomeo (Resp.): Theologicae Conclvsiones// Ad mentem Fundatissimi Doctoris, Beati Aegidii Comumnae Romani, S.R.E. Card.// De Fine Natvrali Hominis, Ac Svpernaturali.// [Incipit: I. Finis communiter definitur] [Explicit: Disput. pub. in templo D. Eufemiae Veronae, anno 1657. Mense Nou., in solemniis D. Catharinae virg. & mar. Alexandrinae. Ho. 20. Obiectis satisfaciet idem Fr. Bartholomaeus, qui sup. Sub praesidio Ad. Reu. P. Fr. Iacobi de Florellis Veneti Studii Veron. Mag. Regentis. - Patauii: Typis Pasquati, [1657] (Sup. Permissu) (Einblattdruck). ACDF SO St.St. F-1-e, unter Bl. 534r (13) Henao, Gabriel de: R.p. Gabrielis de Henao [...] Scientia media historice propugnata: seu ventilabrum repurgans veras a falsis nouellis narrationibus, circa disputationes celeberrimas de Scientia media. - Lugduni : sumpt. Philippi Borde, Laurentij Arnaud, & Claudij Rigaud, 1655. - [8], 96, [4] S. ; 2°. SBN97 (14) Justificatio seu Defensio censurae Facultatis S. Theologiae Academiae Lovaniensis, contra assertiones quasdam professorum ibidem Societ. nominis Jesu. De scriptura sacra, praedestinatione, et gratia Christi. Iussu reverendissimorum & illustriorum Belgii episcoporum, anno 1588. - Parisiis : [S.n.], 1641. - 276 S. ; 8°. SBN (15) Landi, Foliano: [These: Bologna 1656?; 40 angebl. vom Jansenismus geprägte Propositionen]. Der Thesendruck wurde nicht ermittelt. (16) Lemos, Tomás de98: De efficacia divinae gratiae veraque concordia liberi arbitrii libri 4. - 4 vol. (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. (17) Lemos, Tomás de: Censura universitatum in causa de divinis Auxiliis (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. (18) Lemos, Tomás de: Apologia Provinciae Hispaniae (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.99 (19) Marchis, Bartolomeo de (Praes.) ; Manci, Giacinto (Resp.): [Theses] [1. Sp.]: De Scientia Dei.// [2. Sp.]: De Providentia.// [3. Sp.] De Praedestinatione.// [4. Sp.] De Gratia.// [...]// Publice disceptabuntur certamine Bononiae in Ecclesia Diui Petri eiusdem Vrbis maiori Cathedrali, Respondente Fr. Hyacintho Manci de Tridentino qui supra, sub assistentia Adm. Reu. P. Mag. Bartholomaei de Marchis in Almo Praedicatorum Studio generali// Regentis meritissimi, & in Vniversitate Ferrariensi pro Cathedra Vespertina publici Professoris, Anno 1657. Mense septemb. Die 30. Hora 14. - Bononiae : Typis Io. Baptistae Ferronii, [1657] (Superiorum Permissu) (Einblattdruck). ACDF SO St.St.F1-e, Bl. 604v–605r (20) Marchis, Bartolomeo de (Praes.) ; Witowski, Jan Tomasz (Resp.): Fortissimo Reipublicae Christianae Propugnaculo, Regni Poloniae Marsalco, & Senatori// Illvstriss. Et Excellentiss. D. D. Georgio Lvbomirski// Baroni de Vvisnicz, Campestris Exercitus Generali Capitaneo Cracouiensi, &c. Mecoenati Ampliss.// Fr. Ioannes Thomas Vvitovvski Polonus Ordinis Praedicatorum inter laureatos minimus. [Theses] [1. Sp.] De Scientia Dei.// [2. Sp.] De Providentia.// [3. Sp.] De Praedestinatione.// [4. Sp.] De Gratia.// Publicè disputationi exponentur in Almo Collegio Bononiensi S. Dominici, Respondente Fr. Io. Thoma qui supra sub Das Werk bezog sich auf die hs. Berichte von Pedro de Arrubal SJ und Fernando de Bastida SJ zu den Kontroversen [de Auxiliis]. 98 Zu Lemos vgl. Personen und Profile. 99 Es wurden noch weitere Manuskripte, die Lemos zugeschrieben wurden, verhandelt, u.a. Lemos, Tomás de: [Volumen 16. signatum A.A.] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt. 97

ACDF SO CL 1655–1660

186

assistentia Adm. Reu. P. Mag. Bartholomaei de Marchis in Almo Praedicatorum Studio generali Regentis meritissimi, & in Vniversitate// Ferrariensi pro Cathedra Vespertina publici Professoris, Anno 1657. Mense Octob. Die [ ] Hora [ ]. Bononiae : Typis Io. Baptistae Ferronii, [1657] (Superiorum permissu) (Einblattdruck). ACDF SO St.St.F-1-e, Bl. 603v und 606r (21) Peña, Francisco100: [De Con­ gregationibus divinorum Auxiliorum]. Das Werk/Manuskript wurde nicht ermittelt. (22) Petrus Aurelius Theologus [Duvergier de Hauranne, Jean]: Petri Aurelii theologi Opera, iussu et impensis cleri Gallicani denuò in lucem edita. In tres tomos distributa. Tomus primus [–tertius]. - Parisiis : excudebat Antonius Vitré, [...], 1646. – 3 vol. ; 2°. SBN101 (23) Polino, Giacomo Filippo (Praes.)  ;  Fabri, Francesco (Resp.): Theses Theologicae. Bologna : Giovanni Battista Ferroni, 1657. Der Thesendruck wurde nicht nachgewiesen. (24) ♦ Rousse, Jean: Sommaire des déclarations des curez de Paris sur le vray sens des onze propositions, extraictes & objectées contre le livre intitulé, De l’Obligation des fidèles, de se confesser a leur curé. Contenant au fond la definition, les qualités, & fonctions du propre prestre, par M. Jean Rousse, docteur de la Société de Sorbonne, Vicaire general de Monseigneur l’Evesque d’Orlean, Curé de Saint Roch, & syndic des curez de Paris. - [Paris] : [S.n.], 1657. - 27, [1] S., 4°. Abes102 (25) ♦ Suárez, Francisco: R.P. Francisci Suarez Granatensis, e Societate Iesu, doctoris theologi; et in Connimbricensi Academia olim primarii theologiae professoris emeriti, De divina gratia pars secunda: continens libros III. IV. et V. De auxiliis gratiae in generali, de auxilio sufficiente; et de auxilio efficaci gratiae dei. Iuxta exemplar Lugduni editum & approbatum. - Moguntiae : Sumptibus Hermanni Mylij Birckmanni, excudebat Nicholaus Heyll, 1652. - [8], 129, 128–161, 173–506, [8] S. ; 2°. COPAC103 (26) Suárez, Francisco: Doct. Francisci Suarez [...] Tractatus theologicus, de vera intelligentia auxilii efficacis, eiusque concordia, cum libero arbitrio. Opus posthumum, ad stabiliendas definitiones fidei, à s.d.n. Innocentio 10. contra Iansenium eiúsque partiarios, editas, accommodatum. Prodit nunc primum. - Lugduni : sumpt. Philip. Borde, Laur. Arnaud, & Cl. Rigaud, 1655. - [8], 408 [i.e. 412], [12] S. ; 2°. SBN104 Zu Peña vgl. Personen und Profile. Als Mitarb. wird nach SBN auch der Neffe Martin de Barcos vermutet. 102 Ermittelt wurden von demselben Autor aus den Jahren 1656–1657 u.a. auch: Rousse, Jean: Suite de l’extrait de plusieurs mauuaises propositions des nouueaux casuistes, recueillies par messieurs les curez de Paris, et presentées a nosseigneurs de l’assemblée generale du clergé de France le 24. Nouembre 1656. - A Paris : [S.n.], 1656. - [1], 18 S. ; 4º. SBN; Rousse, Jean: Sommaire de la harangue de messieurs les curez de Paris, prononcee par Mr Rousse [...] en l’Assemblée generale du clergé de France tenant à Paris, le 13. octobre 1656. sur leur advis envoyé aux curez des autres dioceses, contre la pernicieuse morale de quelques nouveaux casuistes. Avec un Second advis de messieurs les curez de Paris aux autres curez du royaume. Et les deux requestes presentées par eux à Mr de Hodenc[...] & à nosseigneurs de l’Assemblée generale du clergé, pour la condamnation & censure de plusieurs pernicieuses maximes extraites par eux des livres de morale de quelques nouveaux casuists. - A Pa­ ris : [S.n.], 1656. - 6 S. ; 4°. Abes. 103 Eine erste Ausg. 1651 war bereits verhandelt worden: Suárez, Francisco : Doct. Francisci Suarez Granatensis, e Societate Iesu [...] Operis de diuina gratia pars secunda, continens libros 3. 4. et 5. nimirùm, De auxilijs gratiae, in generali; De auxilio sufficiente; & De auxilio efficaci gratiae Dei. Editio prima. Lugduni : sumptibus Philippi Borde, Laurentii Arnaud, & Claudii Rigaud, 1651. - 2 vol. ; 2°. SBN. Die in der Quelle möglicherweise falsch zitierte Ausg. Lyon : [S.n.], 1652 wurde nicht ermittelt. 104 Enth., mit eigenem Titelbl. ([1] Bl., [1], (S. 371–408): A.S.C. [Raynaud, Théophile?]: Dissertatio// Pro// Francisco Svare// De Gratia aegro oppresso collata per absolutionem// à Sacerdote praesente im100 101

187

ACDF SO CL 1655–1660

(27) Werm, Gerardus van (Praes.): [These: Löwen 23. August 1656; Thema nicht spezifiziert]. Ein Thesendruck wurde nicht ermittelt. (28) Werm, Gerardus van (Praes.): [These: Löwen 16. Februar 1657; Thema nicht spezifiziert]. Ein Thesendruck wurde nicht ermittelt. In den Akten auch erwähnt: (1) Annat, François: Scientia media contra nouos impugnatores defensa. Propugnante p. Francisco Annato e Societate Iesu. Editio secunda. - Tolosae : apud Franciscum Boude, sub signo s. Thomae Aquinatis, ante collegium Societate Iesu, 1646. - [24], 509, [1] S. ; 4°. SBN (2) Lezana, Juan Bautista de105: Svmma// Qvestionvm Regvlarivm// Seu// De Casibvs Conscientiae// Ad Personas Regulares utriusq. Sexus// spectantibus.// Vbi// Mvlta Praesertim Iuxta Noua Decreta// Sum.orum Pontificum et S. Congregationum.// Ad em.m.et R.m Dnm.// D. Cardinalem Pivm// Episcopvm Portvensem// per// P. Magistrvm F. Ioannem Baptistam// De Lezana Hyspanum, Saxoniae Prouincialē// et sociù Generalē Carmelitarum. - Romae  :  Typis Haeredum Guilielmi Facciotti, 1634. BVE ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 12 1658. Censura in Libr[um], cui titul[us]: Discorso intorno alla nuova breve confessione di Fede, cosi intitolata dalle Chiese Riformate del Piemonte del Priore Marco Antonio Rorengo de Conti di Lucerna, e Valli. 1. Rorengo, Marco Aurelio: Discorso// intorno alla nuova// breve confessione di Fede// cosi intitolata// delle chiese Riformate di Piemonte// In cui con evidenti dimostrationi si fanno// conoscere alcune falita tanto contenute// nella Nuova, che nella vecchia confess.e// de 40 articoli sin° Hora// professata in alcune// delle Valli / Del priore Marci Arelio Rorengo de Conti di Luzerna a Valli. - [S.a.]. - 37 S. (Ms.). ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 12, Bl. 252r–270r106 Ferner wurde verhandelt: 2. Anonym: Breve Confessione di fede delle chiese riformate di Piemonte. [S.l.] : [S.n.], [ca. 1650]. - 14 S. ; 8°. GVK Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Marcantonio da Carpenedolo OFMCap Stefano Spinola CRS Bl. 273r, 1 S., [24. April 1658] (zu Nr. 1)107

pensam, praeuia// peccatorum expositione Epistolari.// Exceptio contra Exceptionem. BSB. Mutmaßl. Autor ermittelt nach Angabe in der Relation des Ass. SO, ACDF SO St.St. F-1-e, Bl. 133v. 105 Zu Lezana vgl. Personen und Profile. 106 Gedruckt wurde: Rorengo, Marco Aurelio: Essame intorno alla nuoua breue confessione di fede delle chiese riformate di Piemonte in cui si fa conoscer alli professori d’essa, distrutta con la nouita, la pretesa antica confessione. / Del priore Marc’Aurelio Rorengo de conti di Lucerna. - In Torino : per Carlo Gianelli, 1658. - 48 S. ; 4°. SBN. 107 Jeweils eigenhändig eingetragene Vota, dass die Druckerlaubnis erteilt werden könne.

ACDF SO CL 1655–1660 Dekret:

SO 24. April 1658 (zu Nr. 1)108

Dekret:

SO 24. Oktober 1656;109 SO 1. August 1658110 (zu Nr. 2)

188

Korrespondenten: (1) Inq. von Turin; (2) Giacinto Lasagneri da Saluzzo OP; (3) Marcantonio da Carpenedolo OFMCap; (4) [Inq. von Padua]; (5) [Inq. von Pavia]; (6) [Nuntius von Turin]; (7) [Nuntius von Paris] ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 13 1658. Decretu[m] S[acrae] Cong[regationis] sub die 11 Septembris 1658 statuens permissione[m] impressionis Thesis: ex duabus propositionibus contradictoriis de futuro contingenti altera est determinatè vera, altera falsa. Masino, Onorato : [Conclusiones Logicae. Enth.: Ex duabus Propositionibus contradictoriis de futuro contingenti altera est determinata vera, altera determinata falsa.]. - [1658] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

Giovanni Agostino Tartaglia OCD Bl. 276r, 1 S., [11. September 1658]111

Gutachter: Gutachten:

Stefano Spinola CRS Bl. 277r, 1 S., [11. September 1658]112

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 278r, 1 S., [11. September 1658]113

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Battista Da Diece CR Bl. 278r, 1 S., [11. September 1658]114

Bl. 273v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 76r: das Publicetur sollte erteilt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1658, Bl. 1r, auf ein Schreiben des Inq. von Turin vom 6. Dezember 1657 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 2. Januar 1658, ACDF SO Decreta 1658, Bl. 1r; SO 20. Februar 1658, Bl. 272v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 36v. 109 ACDF SO Decreta 1657, Bl. 163v: der Ass. SO sollte mit dem röm. Agenten des Hz. von Modena sprechen und ihn dazu bewegen, den Hz. zu benachrichtigen, dass das fragliche Werk von Frankreich aus im Gebiet von Valenza verbreitet werde, und dass man vernommen habe, dass dort angebl. Calvinisten predigten und das Abendmahl feierten. Der Inq. von Pavia sollte wachsam bleiben und seinen Vikar in Valenza ermahnen, mit allen Kräften zu verhindern, dass das Werk verbreitet werde. Auch sollte der Vikar der Inquisition von Valenza mit dem Statthalter der Stadt sprechen. Außerdem sollte dem Nuntius von Turin geschrieben werden, sich beim Hz. von Savoyen einzusetzen, dass sich die Ketzerei nicht weiter verbreite. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1657, Bl. 163v, auf ein Schreiben des Inq. von Pavia vom 10. Oktober 1656 mit Übersendung des Werkes. 110 ACDF SO Decreta 1658, Bl. 150v: dem Nuntius von Paris sollte bzgl. der Verbreitung der Häresie und der Gewissensfreiheit in Piemont geschrieben werden. Der Nuntius von Turin sollte sich zwecks Zeitersparnis in dieser und in anderen, ähnlichen Sachen unmittelbar an seinen Amtskollegen in Paris wenden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens, vermutl. im Zusammenhang mit dem Verfahren zu Nr. 1, vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1658, Bl. 150v, auf ein Schreiben des Nuntius von Turin vom 10. Juli 1658 mit Übersendung des Werkes. 111 In Form einer Approbation auf einer Abschrift der Proposition. 112 In Form einer Approbation auf einer Abschrift der Proposition. 113 In Form einer Approbation auf einer Abschrift der Proposition. 114 In Form einer Approbation auf einer Abschrift der Proposition. 108

189 Dekret:

ACDF SO CL 1655–1660 SO 11. September 1658115

Korrespondenten: (1) [Inq. von Mondovì]; (2) Onorato Masino SJ Ferner beiliegend: Gesuch von Onorato Masino SJ, Phil.-Prof. in Mondovì, dem der Druck seiner These in der Logica vom Inq. vor Ort untersagt wurde, um Zulassung und Erteilung der Druckerlaubnis, mit Verweis auf die Drucklegung derselben Proposition in Rom im selben Jahr, Bl. 276r, 1 S., [5. September 1658] ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 14 1658. Acta in sequestratione diversoru[m] libroru[m] prohibitoru[m] spectantiu[m] ad Andream Masserenghi facta a Curia Ecclesiastica Neapolitano in Telonio, vulgò Dogana. 1. Reynolds, Edward: A// Treatise// of the// Passions// and// Faculties// of the Soul of Man// With the severall Dignities and// corruptions thereunto belonging / By edward Reynolds, late Preacher,// to the honorable Society of Lincoln’s Inne// and now rector of the Church of Brau-//sron in Northamptonshire// Iuvenal. Sat. I.// Quicquid agunt homines. Votum. Timor, Ira , Voluptas// Gaudia, Discursus, nostri est farrago libelli. London : Printed by F.N. For Robert Bostock and George Badger, 1650 (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 14, Bl. 285r116 2. Reynolds, Edward: Three// Treatises// of// The Vanity of the Creature// The Sinfulnesse of Sinne// The life of Christ// Being the substance of severall// Sermons Preached at Lincoln’s Inne / by Eduu. Reinolds D.D. late Preacher to// that Honourable Society sometime Fellow// of Merton Colledge in Oxford and now// Rector of the Church of Brainston// in Northampton. Shire// The fifth Edition Revised and Corrected. - London : Printed by W. Hunt. For Ro. Bostock and George Badger [...], 1651 (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 14, Bl. 285v 3. Fuller, Thomas: The Holy State / by Thomas Fuller// Bachelour of Divinitie, et// pre­ bendarii of Sarum// Late of Sidney Colledgie in Cambridge. - Cambridge : Printed by PD for John Williams [...], 1648 (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 14, Bl. 286r117 4. Fuller, Thomas ; Marshall, William [u.a.]: The Historie// of the// Holy warre / By// Thomas Fuller// B.D. Prebendarie of Sarum, late of Sidney// Colledge in Cambridge// The third edition. - Cambridge : printed by Roger Daniel [...], 1647 (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 14, Bl. 286v118 5. Fuller, Thomas: A// Pisgan-sight// of// Palestine// and// The Confines Thereof// With// The history of the Old and New// Testament// acted thereon. / By thomas Fuller BD. - London  :  printed by J.F. for John Williams [...], 1650 (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 14, Bl. 287r119 Bl. 281v: die Druckerlaubnis sollte erteilt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Onorato Masino SJ, Bl. 276r. – Vgl. ferner das Dekret SO 5. September 1658, Bl. 281v. 116 Umfangsangabe nach GVK: [18], 523 S. 117 Umfangsangabe nach SBN: 510 S. 118 Umfangsangabe nach GVK: [17], 286, [28] S. 119 Umfangsangabe nach GVK: [12], 434 [i.e. 447], [1], 202, [21] S. 115

ACDF SO CL 1655–1660

190

6. Speed, John: The// History// of// Great Britaine// under the conquests of the// Romans, Saxons// Danes and// Normans// Their Original Manners// Habits Warres, Coines and seales with the succession lines Acts// and issues of the Englisch Monarchs from Julius Cesar to our// most gratious soveraigne King James// The Third Edition// revised et enlarged wh sundre descentts of the saxons// Kings their marriages and Armes// Anno. / By Iohn. Speed 1650. - Imprinted at London : [S.n.], 1650 (Cum Privilegio) (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 14, Bl. 288r120 Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1–6)121

Korrespondenten: (1) Giuseppe Rossi OFMConv ; (2) Giuseppe di Gennaro PO; (3) Nuntius von Neapel; (4) Kard. Bernardino Spada; (5) Giacinto Libelli OP; (6) Ebf. von Neapel; (7) Kard. Francesco Barberini Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Ebf. von Neapel an Kard. Francesco Barberini vom 21. Juni 1653: Relation und Abschrift des Protokolls der Selbstanzeige („spontanea comparitio“) von Carlo [Caputo], Verseher der Sakristei von S. Maria del Piliero in Neapel, Angehöriger des königlichen Zollamtes und vom Ebf. beauftragt mit der Überwachung des Bücherumschlags im Hafen, anlässlich der Anzeige durch den Priester Ambrogio di Lieto von niederl., häretischen Büchern mit spirituellem und religiösem Inhalt, Bl. 297r–301v, 10 S., 5. Mai–17. Juni 1653 ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 15 1658. Censura libri, cui titulus: Fasciculus trium veraru[m] Propositionu[m] Astronomiae, Astrologicae et Philosophicae. Auctore Emmanuele B.F.Y. Rosales Haebreo Medicinae Doctore. Rosales, Imanuel Bocarro Frances: Fasciculus// Trivm Verarvm// Propositionvm,// Astronomicae, Astrologicae,// Et Philosophicae, / Avctore// Immanvele B.F.Y. Rosales Hebraeo// Med. Doct. S. Rom. Imperij Nobili, & Comite Palat.// Ad Serenissimvm// Magnvm Etrvriae// Principem// Heroem, Virumque Admirandum.// Cosmvm Tertium. - Florentiae : Typis Francisci Honuphrij, 1654 (Superiorum permissu). - 108 S. BAV Gutachter: Gutachten:

Francisco Macedo OFMObs Bl. 318r, 1 S., 6. August 1658

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [14. August 1658?]122

Gutachter: Gutachten:

Stefano Spinola CRS Bl. 317r/v, 2 S., [6. November 1658]

Umfangsangabe nach GVK: [12], 155–798, 799–828 fehlend, 829–921, [49] S. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Giuseppe Rossi OFMConv, Theol. des Ebf. von Neapel, vom 24. April 1655, Bl. 284r, mit Verweis auf den Abfang einer Kiste mit engl. Büchern vom königl. Zollamt. – Vgl. ferner das Dekret SO 29. April 1655, Bl. 291v. – Vgl. ferner die Dekrete SO 9. Juli 1653, Bl. 313v; SO 25. September 1658, Bl. 295v. 122 Es erging der Auftrag, Propositionen dem Werk zu entnehmen und zu qualifizieren. Weitere Verweise, dass eine Qual.-Sitzung abgehalten wurde, wurden jedoch nicht ermittelt. 120 121

191

ACDF SO CL 1655–1660

Gutachter: Gutachten:

Stefano Spinola CRS Bl. 317v, 1 S., [15. Januar 1659]123

Dekret: Bando:

SO 6. November 1658;124 SO 15. Januar 1659125 CIndex 13. November 1662

Korrespondenten: (1) Inq. von Florenz; (2) Leopoldo Leonelli B Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Leopoldo Leonelli B um Modifizierung des Dekretes SO 6. November 1658, das seine Entlassung als Kons. der Inquisition forderte, und mit der Angabe, dass der Autor das Werk nach dem Revisionsverfahren modifiziert habe, Bl.  326r–327r, 3 S., [4. Dezember 1658]; (2) als Anlagen zu einem Schreiben des Inq. von Florenz vom 14. Dezember 1658: Aussagen, mit Unterschriften, der Drucker Giovanni Gualberto Borghigiani und Giovanni Vincenzio Gai, dass sie das Werk der Inquisition von Florenz vorgelegt hatten, Bl. 329r, 1 S., 14. Dezember 1658; Rosales, Imanuel Bocarro Frances: Fascicvlvs Trivm Verarvm// Propositionvm// Astronomicae, Astrologicae & Philosophicae// Ad// Serenissimvm// Magnum Etruriae Principē,// Virumq; Admirandum, Somin:// Cosmvm. III// Auctore Immanuele B.F.Y. Rosales Hebraeo, Medicinae// Doctore Sacri Romani Imperii Nobili// & Comite Palatino - [1 Bl.], 82 S. (Ms.). ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 15, unter Bl. 319r→Raccolta Censurae Librorum126 ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 16 1658. Acta in Libru[m] Petri Drelincourt Parisien[sis] qui continet novem Dialogos, in quibus introducit Missionarium Catholicu[m] Obiicientem et interrogantem, et Christianu[m] Reformatum respondentem.

In Form einer an das Gutachten vom 6. November 1658 anschließenden Bestätigung, dass das gedruckte Exemplar des Werkes mit dem auf Anordnung des SO vom Inq. von Florenz im Schreiben vom 14. Dezember 1658 übersandte und dem Fasz. beiliegende Ms. übereinstimmt. 124 Bl. 323v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 222v–223r: eine Abschrift des Gutachtens [von Stefano Spinola CRS] sollte dem Inq. von Florenz zugeschickt werden, damit dieser erkenne, wie ungeeignet der Revisor Leopoldo Leonelli B für das Amt eines Kons. der Inquisition war, aus dem er folglich entlassen werden sollte. – Vgl. ferner das Dekret SO 14. August 1658, Bl. 321v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 157v. 125 Bl. 323v und ACDF SO Decreta 1659, Bl. 14v: Stefano Spinola CRS bestätigte, dass das gedruckte Werk mit dem hs. Orig. übereinstimmte. Die Kardinäle bestätigten darauf das Dekret [SO 6. November 1658] und ordneten an, Leopoldo Leonelli B aus dem Amt des Kons. der Inquisition zu entlassen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Florenz vom 25. November 1658, Bl. 325r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 4. Dezember 1658, ACDF SO Decreta 1658, Bl. 248v; SO 31. Dezember 1658, Bl. 331v und ACDF SO Decreta 1659, Bl. 1r. 126 Das Ms. weist dorsal die originalen Approbationen und Genehmigungen auf. Es approbieren jeweils eigenhändig der ebfl. Zensor Lelio Bonsi, der Kons. der Inquisition von Florenz Leopoldo Leonelli B (Datum: 18. Juni 1654) und der Inq. von Florenz, Genehmigungen des ebfl. Zensors Lelio Bonsi, Domkanoniker, des Generalvikars von Florenz, des Konsultors der Inquisition von Florenz Leopoldo Leonelli B vom 18. Juni 1654 und des Inq. von Florenz; anschließend: Approbation des Konsultors der Inquisition von Florenz Leopoldo Leonelli B; Imprimatur des Inq. von Florenz vom 25. Juni 1654; Unterschrift des hzgl. Auditors Alessandro Vittorio Venatore. 123

ACDF SO CL 1655–1660

192

1. Drelincourt, Charles: Nevf// Dialogves// Contre// Les Missionnaires// Svr// Le Service des Eglises Reformées. / Par// Charles Drelincovrt. - A Geneve : Pour Samvel Chovët, 1655. - 306 S. ; 8°. BCU Lausanne Ferner wurde verhandelt: 2. Drelincourt, Charles: Dialogue sur la descente de Jésus-Christ aux enfers, contre les missionnaires. - Genève : S. Chouët, 1654. - 8, 352, [1] S. ; 8°. Abes Gutachter: Gutachten:

Jean Icard OP Bl. 336r–338r, 5 S., [27. November 1658] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Girolamo Ari OCarm Bl. 340r/v, 2 S., [4. Dezember 1658] (zu Nr. 2)

Dekret: Bando:

SO 27. November 1658 (zu Nr. 1)127 CIndex 10. Juni 1659

Dekret: Bando:

SO 4. Dezember 1658 (zu Nr. 2)128 nicht aufgefunden

Korrespondenten: [Inq. von Turin] ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 17 1658. Censura in Catechismu[m] impressu[m] in lingua Flandrica. 1. Brugman, Pieter Jansz: Christelick// A, B, C, Boeck// Ende een,// Christelicke Gesangh, / door// Meester Pieter Jansz Brugman, der beydens// rechtens Doctor,// ende Voorsprake van der beydens// edelens Justitiehooven// des Graeffelick//heyts van Hollant ende West// Vrieslant.// Gedaen, gemaeckt, en volbracht op den// 1. January des Jaers MDCLVIII. - [Beverwijck?] : [...] by den Stichter Brugman [...], [1658]. - 54 S. ; 18°. ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 17, Bl. 352r–385r Ferner wurde verhandelt: 2. Brugman, Pieter Janz: Godt// Met Ons.// Een// Ware, Heylige, ende Christelijkce geloofs Belijdenisse// tot bescherminghe der Waerheydt, volgens// des Apostels Petri Gods-woordt. - Amsterdam : by VE Dienstwillige Dienaer P.I.V. Brvgman, 1658. - 8 S. ; 8°. ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 17, Bl. 386r–391v Gutachter: Gutachten:

Jacob Schellebroot SJ Bl. 351r, 1 S., [18. Dezember 1658] (zu Nr. 1)

Bl. 339v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 240r: das Werk sollte von der CIndex verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1658, Bl. 136v, auf ein Schrei­ ben des Inq. von Turin vom 2. Juli 1658. Mit dem Schreiben wurden die beiden Werke übersandt. – Vgl. ferner das Dekret SO 17. Juli 1658, ACDF SO Decreta 1658, Bl. 136v. 128 Bl. 341v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 245r: das Werk sollte verboten werden; das Verbot sollte veröffentlicht werden, sobald auch andere, ähnliche Werke verboten werden würden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1658, Bl. 136v, auf ein Schreiben des Inq. von Turin vom 2. Juli 1658. Mit dem Schreiben wurden die beiden Werke übersandt. – Vgl. ferner das Dekret SO 17. Juli 1658, ACDF SO Decreta 1658, Bl. 136v. 127

193

ACDF SO CL 1655–1660

Gutachter: Gutachten:

Jacob Schellebroot SJ Bl. 348r, 1 S., o.D. (zu Nr. 2)129

Dekret:

SO 9. November 1658;130 SO 18. Dezember 1658131 (zu Nr. 1)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)132

Korrespondenten: Vikar der Inquisition von Livorno Ferner beiliegend: (1) Brugman, Pieter Jansz ; Schellebroot, Jacobus (Übers.): [Incipit: dedicatum Nobili et doctiss.mo D.no N.N.// Domine et sincere Amice,// Gratum nobis fuit intelligere de D. V.trae optima sanitate.] [Explicit: Datum 13. Maij 1658. Amstelodami// Vestrae Nobilitatis// Obsequiosus Seruus// P.J.U. Brugman.]. - [ca. 1658]. - 7 S. (Ms.). ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 17, Bl. 345r–348r (zu Nr. 2); (2) als Anlage zu einem Schreiben des Vikars der Inquisition von Livorno vom 21. Oktober 1658: Papiere auf Griech., aufgefunden bei einer durch das SO angewiesenen Verhaftung eines griech. Priesters, Bl. 349r, 1 S., [21. Oktober 1658] ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 18 1658. Acta in Libru[m] impressu[m] sine licentia a P. Noceto Soc[ietatis] Jesu sub ficto nomine adversus Odericu[m] Nobilem Januense[m] cui titul[us]: Il libro intitolato il Cielo aperto discorso Astrologico di Genesio Gastorello è degno di censura. 1. Anonym: Il Libro Intitolato// Il cielo aperto// discorso astrologico// di// Genesio Castorello// è degno di censura teologica. - [Padova] : [S.n.], [S.a.]. - 48 S. ; 12°. ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 18, Bl. 398r–421v133 Ferner wurden verhandelt: 2. Regina, Giovanni Battista [Noceto, Giovanni Battista]: Astrologia// Giudiciaria// distrutta// da fondamenti// ove si dichiara// come i demoni antivedano mol//-ti humani contingenti e li// rivelino a gli Astrologi// et a si fatti

In Form einer Notiz am Schluss der Übers. ACDF SO Decreta 1658, Bl. 203r: der Vikar der Inquisition von Livorno sollte die beim Statthalter und evtl. noch bei anderen lagernden Exemplare einsammeln: das Werk kam für ein Verbot in Betracht, da es auf einen häretischen Pfarrer zurückging. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1658, Bl. 203r, auf ein Schreiben des Vikars der Inquisition von Livorno vom 30. September 1658 mit Übersendung des Werkes. 131 Bl. 392v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 258r: Die Kardinäle nahmen das Gutachten von Jacob Schellebroot SJ zur Kenntnis, [der zu dem Schluss kam, dass das Werk nichts Kontroverses, sondern nur die rudimentären Glaubensartikel zur Unterrichtung der Jugend sowie ein paar Kinderlieder enthielt]. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Vikars der Inquisition von Livorno vom 21. Oktober 1658, Bl. 344r, mit Übersendung eines Exemplars und mit erneuter Bitte um Weisung. 132 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1658, Bl. 202r, auf die Übermitt­ lung des Werkes durch Jacob Schellebroot SJ, Pönitentiar von S. Peter. – Vgl. ferner das Dekret SO 9. Oktober 1658, ACDF SO Decreta 1658, Bl. 202r. 133 Das Werk, das dem Fasz. nur partim (S. 1–18) beiliegt, wurde vom Inq. von Genua irrtümlich Giovanni Battista Noceto SJ zugeschrieben. 129 130

ACDF SO CL 1655–1660

194

supersti-//ziosi Indovini// Rapporto// Dato in luce ad instanza di // Gian Battista// Regina// Teologo, e Sacerdote (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1640–1658, Bl. 686r134 3. Frambotto, Giuseppe [Noceto, Giovanni Battista]: AntiGastorello,// ouero// Astrologia Givdiciaria,// con breuità, e chiarezza dimostrata// Ignorante, Ingannatrice,// Ridicola,// Svperstiziosa,// e// Pernicioza Pazzia.// Dato in luce ad Instanza// Di// Givseppe Frambotto// Padouano.// Dedicato// All’Illustriss. e Reuerendiss. Monsig.// Albertino// Barisone// Vescouo, e Principe di Ceneda. - In Padoua : per Paolo Frambotto, 1659 (Con Licenza de’ Superiori). BUCM135 4. Noceto, Giovanni Battista: Memoriale del P. Gio. Batt. Noceto della Compagnia di Giesù. A gli eminentissimi, e reuerendissimi signori cardinali del S. Vfficio. Contra Il cielo aperto per gli auuenimenti dell’anno bisestile 1652. Discorso astrologico del cauaglier Genesio Gastorello. - [S.l.] : [S.n.], [vor August 1653]. - 23, [1] S. ; 4º. SBN Dekret:

nicht aufgefunden;136 SO 8. Januar 1659137 (zu Nr. 1–2)

Dekret:

SO 13. August 1659 (zu Nr. 3)138

Dekret:

SO 27. August 1653 (zu Nr. 4)139

Korrespondenten: (1) Inq. von Genua; (2) Inq. von Faenza;140 (3) Kard. Francesco Barberini; (4) Giovanni Battista Noceto SJ; (5) [Kard. Francesco Albizzi] Verf. ermittelt aus dem Schreiben des Inq. von Genua vom 8. Juni 1658, ACDF SO Tit.Libr. 1640– 1658, Bl. 685r. 135 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [24], 357, [27] S. ; 12°. 136 Zur Vorgeschichte vgl. die Verhandlungen zu Nr. 4. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 8. Juni 1658, ACDF SO Tit.Libr. 1640–1658, Bl. 685r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis für das oben unter Nr. 2 genannte Werk. – Vgl. ferner das Dekret SO 26. Juni 1658, ACDF SO Decreta SO 1658, Bl. 121r. 137 Bl. 441v: der Inq. [von Genua] sollte den Rektor des Professhauses SJ anweisen, Giovanni Battista Noceto SJ im Verhältnis zu seinem Fehlverhalten zu bestrafen. Der Inq. sollte über die Bestrafung benachrichtigt werden. Außerdem sollte der Inq. alle Exemplare des Werkes einsammeln und der Inquisition zustellen lassen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua 14. Dezember 1658, Bl. 397r, mit Verweis auf die widerrechtliche Veröffentlichung des Werkes Nr. 1 außerhalb seines Amtsbereichs. Der Inq. identifizierte das Werk irrtümlich mit dem unter Nr. 2 genannten Titelbl. Dem Schreiben legte der Inq. 12 quinternetti bei, die bei der Durchsuchung des Zimmers des Autors im Professhaus [in Genua] von Fabio Ambrogio Spinola SJ, Kons. der Inquisition von Genua, aufgefunden wurden. – Nachdem Giovanni Battista Noceto SJ seine Unschuld nachgewiesen hatte, wurde die Strafe aufgehoben: vgl. [nachträglich] die Relation, Bl. 424r; das Gesuch von Giovanni Battista Noceto SJ, Bl. 425r, und die entsprechenden Dekrete SO 4. Dezember 1669, Bl. 438v; SO 23. Dezember 1669, Bl. 439v; SO 25. Juni 1670, Bl. 432v; SO 13. August 1670, Bl. 437v. 138 ACDF SO Decreta SO 1659, Bl. 176r: der Inq. [von Genua] sollte die Verbreitung von anonymen Werken in der Stadt nicht erlauben. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta SO 1659, Bl. 176r, auf ein Schreiben des Inq. von Genua vom 2. August 1659 um Weisung, ob er das Publicetur erteilen sollte. 139 ACDF SO Decreta 1653, Bl. 117v: der Inq. von Genua sollte sich nicht einmischen. Der Antragsteller Giovanni Battisa Noceto SJ sollte sich mit seinem Anliegen an eine andere Instanz als das SO wenden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1653, Bl. 117v, auf ein Schreiben des Inq. von Genua vom 16. August 1653 mit Verweis auf die Polemik zwischen Giovanni Battista Noceto SJ und dem Genueser Adligen Tommaso Oderico und mit Übersendung des gedruckten Gesuchs sowie mehrerer anderer dieser Polemik entstammenden Werke. 140 Als ehemaliger Inq. von Genua. 134

195

ACDF SO CL 1655–1660

Weitere Akten des SO: Relation zum Verlauf des Falles 1658–1660 anlässlich des ferner beiliegenden Gesuchs des Autors, Bl. 424r/v und Bl. 438r, 3 S., [4. Dezember 1669] (zu Nr. 1–3 und zum Werk verhandelt unter ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 28) Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Giovanni Battista Noceto SJ, mit Verweis, erstens, auf die durch Dekret SO 9. Januar 1659 verhängte Strafe; zweitens, auf seine nachträglich nachgewiesene Unschuld und die Aufhebung dieser Strafe; und mit der Bitte, drittens, um eine Abschrift des damals erteilten Zeugnisses des Kard. Francesco Albizzi, dass damit das Verbot, weitere Bücher zu veröffentlichen, ebenfalls aufgehoben sei, Bl. 425r/v, 2 S., [4. Dezember 1669]. (2) Aussage von Fabio Ambrogio Spinola SJ, dass er als Rektor des Professhauses in Genua im Jahr 1659 vom damaligen Inq. beauftragt wurde, Giovanni Battista Noceto SJ zu bestrafen, die Strafe dann aber vom Inq. suspendiert wurde, Bl. 426r, 1 S., 4. März 1669 In den Akten auch erwähnt: (1) ♦ Cariopo Carcaria, Clorio [Noceto, Giovanni Battista]: Anassiride di Clorio Cariopo Carcaria al caualier Genesio Gastorello Ogoroboto milanese autore del Cielo aperto. - In Lucerna [i.e. Genova?] : per Giorgio Roseffio, 1652. - [24] c. ; 12º. SBN (2) ♦ Gastorelo, Genesio [Oderico, Tommaso]: Il cielo aperto per gli auuenimenti dell’anno bisestile 1652. Discorso astrologico del caualier Genesio Gastorelo ogoroboto milanese. - In Bologna : per Carlo Zenero, [1652]. - 64 S. ; 4° SBN141 (3) Noceto, Giovanni Battista: Celeste Ancile,// O’ Sia// Scvdo Di Verità// Contra I Dardi Della Bvgia,// Esposto// Dal P. Gio: Battista Noceto// Genovese// Della Compagnia Di Giesv Teologo// Della Serenissima Republica di Genoua.// Dedicato// All’Illvstrissimo Signor// Marchese// Giannettino Givstiniani. - In Parigi : Apresso Tomaso La Carriera, Sotto gl’Archi della Ripa di Gevre, 1655 (Con Licenza de’ Superiori). BVE142 (4) ♦ Oderico, Tommaso: Discorsi meteorologici et astrologici sopra la cometa apparsa nel fine dell’anno milleseicento cinquantadue all’illustriss. signor Francesco Maria Spinola del fv signor g. b. Di Tomaso Oderico gentilhuomo genouese. - In Genoua : nella stamperia di Benedetto Guasco, 1654. - [6], 52, [2] S. ; 4°. SBN ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 19 1659. Censura in duos libellos. 1.us est anonymus et inscribitur: Sacra libertas Filiorum Jesu Christi. 2.us inscrib[itur]: Pastor falsus convictus authore Drelincourt Ministro Calvinista Parisien[si].

Pseudonym aufgelöst nach Luca Beltrami, Noceto, Giovanni Battista, in: Dizionario Biografico degli Italiani 78 (2013) S. 649–651. 142 Mutmaßl. Erscheinungsort nach SBN: Genua. Umfangs-und Formatangaben nach SBN: [8], 64 S. ; 4º. Variante: Noceto, Giovanni Battista: Celeste Ancila// o sia scudo di Verità// contro i dardi della Bugia// Ove si scuopre la Diabolica Malignità// della calunnia, de libelli famosi// e lettere cieche// esposto// dal P. Gian Battista Noceti Genovese// della Compagnia di Gesù.// In questa seconda impressione corretto da infiniti errori di stampa.// Et in molti luoghi notabilmente accresciuto. - In Parigi : Appresso Tomaso la Carriera sotto gl’Archi della Ripa di Eure, 1655 (Con licenza de’ superiori) (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664. Vgl. ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 28. 141

ACDF SO CL 1655–1660

196

1. Anonym [Meynier, Bernard]: La Sainte// Liberté Des// Enfans De Diev,// & Freres de Christ.// En cent cinquante articles qui contienent// tout ce qu’il est permis de croire, &// de ne pas croire dans la Religion// Reformée.// Auec quelques Reflexions.// Sur l’Apologie du Synode de Montpelier.// Sur le liure que le Sieur Charles Drelincourt// Pasteur de l’Eglise Reformèe de Paris// à fait contre les quarante deux// premiers articles.// Sur le Liure que le Sieur Decroi a fait contre// les vingtcinq premiers articles.// A Messieurs de la Religion Reformée.// Quatorziéme edition augmentée par l’Autheur. - [A Lyon] : [de l’imprimerie de I. Canier], 1658. BVB143 2. Drelincourt, Charles: Le// Favs Pastevr// Convaincv,// Ov// Reponse A Vn// Libelle Intitvlé,// La Sainte liberté des Enfans de Dieu// & Freres de Christ, à Messieurs// de la Religion Reformée.// Avec// La licence que les Docteurs & les Casuistes de// la Communion de Rome donnent à leurs// Devots, tant en ce qui regarde la foy,// qu’en ce qui concerne les moeurs// & les cas de conscience. / Par// Charles Drelincovrt. - Se vend A Charenton : Par Samvel Perier [...], 1656. BSB144 Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Maria Torelli B Bl. 444r, 1 S., [8. Januar 1659] (zu Nr. 1–2)

Dekret: Bando:

SO 8. Januar 1659 (zu Nr. 1–2)145 nicht aufgefunden

Korrespondenten: (1) [Inq. von Turin]; (2) [Inq. von Genua] ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 20 1659. Censura in Libru[m] P. Bernardini Passeri a Fucecchio Ord[inis] Observ[antiae] S. Fran[cisci] ins[cript]i: De Catholici subditi debito erga Principem. Passeri, Bernardino : De Catholici// subditi debito// erga principem// Theologico-politico liber,// In quo occasione dirae necis Serenissimi Caroli Stuarti// Angliae Regia late ostenditur,// Quam impie nostri temporis haeretici de Principibus,// & eorum auctoritate sentiunt, ex adverso catholici// quam ex animo eos diligant eorumq.// tueantur potestatem.// Auctore// F. Bernardino// Passero de Phocecchio// Ex Minor S. Francisci Observantia// In Conventu omnium Sanctorum Florentiae// sacrae Theologiae Lectoris generalis. - Florentiae : Ex Typographia Io. Antonij de Bonardis, 1658 (Superiorum permissu) (Titelbl.). ACDF SO St.St. Tit.Libr. 1640–1658, Bl. 666r146 Druckort und Drucker ergänzt nach SBN. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [18], 439 [i.e.239], [7] S. ; 12°. Das Werk war bereits ersch.: Anonym [Meynier, Bernard]: La Saincte Liberté Des Enfans De Diev Et Freres En Christ, Où sont contenus CX. Articles, par lesquels il paroist qu’il y a chez eux, liberté de croyance [...]. - Rouen : Loyselet, 1656. - 110 S. GVK. 144 Umfangs- und Formatangaben nach Abes: 22[8]–508, 37 S. ; 8°. 145 Bl. 445v und ACDF SO Decreta 1659, Bl. 7v: die Werke sollten verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens zu Nr. 1 vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1658, Bl. 209r, auf ein Schreiben des Inq. von Turin vom 23. September 1658 mit Übersendung des Werkes und mit dem Versprechen, noch weitere verbotene Werke über den Inq. von Genua zu senden. – Vgl. ferner das Dekret SO 16. Oktober 1658, ACDF SO Decreta 1658, Bl. 209r. 146 Wegen Restaurierungsarbeiten konnte vor der Drucklegung dieses Repertoriums nicht mehr nachvoll­ zogen werden, ob das Titelbl. hs. oder gedr. vorliegt. 143

197

ACDF SO CL 1655–1660

Gutachter: Gutachten:

[Marcantonio da Carpenedolo OFMCap] nicht aufgefunden [22. August 1658]

Gutachter: Gutachten:

Michelangelo Ricci Bl. 449r–451r, 5 S., [25. Juni 1659]

Dekret:

SO 22. August 1658;147 SO 25. Juni 1659148

Korrespondenten: (1) Inq. von Florenz; (2) Bernardino Passeri di Fucchio OFMObs Weitere Akten des SO: Gesuch von Bernardino Passeri di Fucchio OFMObs um Korrekturen anlässlich der Verweigerung der Druckerlaubnis, Bl. 454r, 1 S., [6. November 1658] ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 20bis [1659. Supplicatio P. Antonii de Macedo pro habendis decretis factis anno 1605. in S(acra) Cong(regatio)ne contra P. Suarez in materia(m) confessionis sacramentalis p(er) nuntium, cu(m) typis mandari debeant quaeda(m) opuscula posthuma d(ict)i Suarez ut in illis nihil imprimatur discordans a decretis. Decret(um) S(anctissi)mi sub die 22. Julii 1659 mandans oretenus posse significari decreta alias emanata a S(acra) C(ongregatione) contra Franciscu(m) Suarez Soc(ietatis) Jesu.]149 Suárez, Francisco ; Macedo, Antonio (Hg.): Opuscula (Ms.). Die Manuskripte wurden nicht ermittelt. Dekret:

nicht aufgefunden150

Korrespondenten: Antonio Macedo SJ Ferner beiliegend: Gesuch von Antonio Macedo SJ, in dem er sein Vorhaben schildert, mehrere noch nicht veröffentlichte Werke Suárez’ zügig in Druck zu geben, mit der Bitte, ihm Abschriften der Dekrete SO 14. Juli und 18. August 1605 gegen Francisco Suárez SJ zu besorgen, Bl. 458r, 1 S., [22. Juli 1659]

Bl. 452v und ACDF SO Decreta SO 1658, Bl. 131v: die Kardinäle approbierten und befolgten das Votum des Gutachters, dass die Druckerlaubnis nicht erteilt und das Ms. vom SO einbehalten werden solle. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Florenz vom 1. Juni 1658, ACDF SO Tit.Libr. 1640–1658, Bl. 665r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druck­ erlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 12. Juni 1658, ACDF SO Decreta SO 1658, Bl. 111r; SO 3. Juli 1658, Bl. 453v und ACDF SO Decreta SO 1658, Bl. 125r. 148 ACDF SO Decreta SO 1659, Bl. 140r: nach Lesung des vom Kons. CIndex Michelangelo Ricci verf. Gutachtens erging der Beschluss, die Druckerlaubnis nicht zu erteilen; das Ms. sollte einbehalten werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Autors, Bl. 454r. – Vgl. ferner das Dekret SO 6. November 1658, Bl. 455v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 221v. 149 Nicht in der Rubricella. Ergänzt nach Fasz.-Aufschrift, Bl. 457r. 150 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Antonio Macedo SJ, Bl. 458r. – Vgl. ferner das Dekret SO 22. Juli 1659, Bl. 459v; Audienzdekret 22. Juli 1659 Bl. 459v und ACDF SO Decreta 1659, Bl. 159v–160r. 147

ACDF SO CL 1655–1660

198

ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 21 1659. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Colloqui spirituali sopra il Sacrosanto testo degli Cantici di Salomone. Scanarola, [?]: Colloquii spirituali sopra il sacrosanto testo delli cantici di Salomone (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.151 Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 462r/v und 465r, 3 S., 14. April 1659152

Gutachter: Gutachten:

Stefano Gradi Bl. 463r, 1 S., [16. April 1659]

Dekret:

SO 16. April 1659153

ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 22 1659. Approbatur liber ins]criptus]: La vita di Suor Francesca Teresa di Gesù Maria Carmelitana scalza divisa in tre libri. Di Polidoro Bajlino. Maritato, Giovanni Donato: La vita di suor Francesca Teresa di Giesù Maria Carmelitana Scalza. - 3 vol. (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.154 Gutachter: Gutachten:

Francisco Macedo OFMObs Bl. 472r, 1 S., 8. September 1659

Dekret:

SO 17. September 1659155

Korrespondenten: (1) Bf. von Lecce; (2) Giovanni Donato Maritato ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 23 1659. Decernitur ut permittatur impressio, et publicatio libri Joan[nis] Nadasi Soc[ietatis] J[esu] continent[is] vitas eoru[m] de Societ[ate] Jesu, qui ab Ethnicis, vel haereticis in Fidei odi[um] sunt occisi. Bd. 1. Alegambe, Philippe  ;  Nadasi, János: Mortes// Illvstres// Et Gesta Eorvm// De Societate Iesv// Qui in odium fidei, pietatis, aut cuiusqunque virtutis, occa-//sione Zuschreibung unsicher. Korrekturen. 153 Bl. 465v und ACDF SO Decreta 1659, Bl. 86r: die Schrift sollte Scanarola zurückgegeben werden; ihm sollte geschrieben werden, dass das Werk unter anderen Zeitumständen, nach Korrektur einiger Fehler, wohl Lob verdienen würde, aber dass gegenwärtig die Verbreitung wegen der schädlichen Wirkung auf das einfache Volk nicht opportun wäre. 154 Die fehlerhafte Zuschreibung an Polidoro Baglivo in der Rubricella lässt sich auf einen Vermerk, Bl. 472v, zurückführen, dass das Ms. an Baglivo, der wohl als Mittelsmann des Bf. fungierte, ausgehändigt wurde. 155 Bl. 472v: der Fall wurde zur Kenntnis genommen und weitergeleitet an den Bf. [von Lecce]. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Schreiben des Bf. von Lecce vom 12. Februar 1659, Bl. 468r, auf die Anordnung des SO im Schreiben vom 18. Januar 1659, den Rest des Ms. dem SO zuzustellen wegen des Verdachts, dass das Werk mit Lizenz des Bf. gedruckt wurde. – Vgl. ferner das Dekret SO 4. Martii 1659, Bl. 471v. 151 152

199

ACDF SO CL 1655–1660

Missionum, Sacramentorum administratorum,// fidei, aut virtutis propugnatae; ab Ethnicis,// Haereticis, vel alijs, veneno, igne, ferro,// aut morte alia necati, aerumnisùe// confecti sunt. / Avtore Philippo Alegambe// Brvxellensi// Ex Eadem Soc. Iesv.// Extremos aliquot annos, mortesque illustres vsque ad// Annum MDCLV. Adiecit / Ioannes Nadasi// Eivsdem Societatis Iesv. - Romae : ex typographia Varesij, 1657. BSB156 Bd. 2. Alegambe, Philippe  ;  Nadasi, Janos  :  Philippi Alegambe// Brvxellensis E Societate Iesv// Mortes// Illvstres,// Et Gesta Eorvm// ex eadem// Societate Iesv// Qui in odium fidei, pietatis &c. ab Ethnicis, Haereticis, &c.// sunt occisi, aerumnisuè confecti.// Pars Secvnda.// Ab Anno MDC. - Romae : Ex Typographia Varesii, 1659 (Svperiorvm Permissv). - S. 235–541. BVE Bd. 3. Alegambe, Philippe  ;  Nadasi, Janos: Philippi Alegambe// Brvxellensis E Societate Iesv// Mortes// Illvstres,// Et Gesta Eorvm// ex eadem// Societate Iesv// Qui in odium fidei, pietatis &c. ab Ethnicis, Haereticis, &c.// sunt occisi, aerumnisuè confecti.// Pars Tertia. Ab Anno seculari confirmatae à Paulo III. Pont. Max. Societatis Iesv// qui est MDCXL. - [S.l.] : [S.n.], [S.d.]. - S. 545–716, [4] S. BSB Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizzucchi OP] nicht aufgefunden [1657]

Dekret:

nicht aufgefunden;157 SO 1. Oktober 1659158

Korrespondenten: János Nadasi SJ Ferner beiliegend: Gesuch von János Nadasi SJ, mit Verweis auf die Revision der drei Teile des Gesamtwerkes im Auftrag des MSP 1657; mit Verweis auf das 1658 erlassene Dekret SO [Datum nicht ermittelt], keine Mirakelgeschichten ohne Approbation des SO zu veröffentlichen; und mit der Bitte, ihm zu gestatten, die bereits angefangene Drucklegung unter Beachtung der geltenden Regeln (i.e. mit Aufnahme der von Papst Urban VIII. durch die Dekrete SO 13. März 1625 und SO 5. Juli 1634 geforderten Protestationen) zu Ende zu führen, Bl. 475r, 1 S., [1. Oktober 1659] ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 24 Correctio libri ins[cripti]: Annalia seù secula Augustiniana comprehensa a P.M. Aloysio Taurello Ord[inis] Eremit[arum] S. Aug[ustini] historiographo digesta. Torelli, Luigi: Secoli Agostiniani// Ouero// Historia Generale del sacro Ordine Eremitano del gran Patriarca, e// Dottore de Dottori di S. Chiesa, S. Aurelio Agostino Vescovo d’// Hippona// diuisa in tredici Secoli, ciascheduno de quali si distingue, Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [10], 716, [4] S. ; 2°. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1658, Bl. 62v, auf ein Gesuch von János Nadasi SJ um Druckerlaubnis für die Forts. der Viten von „illustri“, „in odium Fidei“ getöteten und anderen Ordensmitgliedern. – Vgl. ferner die Dekrete SO 3. April 1658, ACDF SO Decreta 1658, Bl. 62v; SO 15. Mai 1658, ACDF SO Decreta 1658, Bl. 92r. 158 Bl. 476v: der MSP sollte die Druckerlaubnis und das Publicetur erteilen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von János Nadasi SJ, Bl. 475v. 156 157

ACDF SO CL 1655–1660

200

e si diuide ne suoi// propri anni particolari, quanto però più esattamente si puole, in riguar.// do della sua, quanto più grande, tanto più oscura antichità// Composta, e data in Luce / dal R.P.F. Luigi Torelli da Bologna, Maestro in Sacra Teologia// Historiografo, e Predicatore Generale del medesimo Ordine// Tomo Primo.// Nel quale principalmente si contiene la Vita, Morte del gran Dottore; le// sue prerogatiue, ed eccellenze, e specialmente la sua Monastica Professio-// ne, e l’istitutione del suo sacro Ordine, Eremitano, insieme con tutti gli// huomini, e donne Illustri, li quali nello spatio del primo secolo illustrarono// il medesimo ordine,// il quale altresì// Dalle uarie oppositioni d’alcuni Autori Religiosamente si difende (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1640–1658, Bl. 403r159 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Castelli da Morbegno OP Bl. 486r und Bl. 487r–489v, 7 S., [19. Februar 1659]

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Castelli da Morbegno OP Bl. 482r/v und Bl. 485r, 3 S., [1. März 1659]160

Dekret:

SO 14. August 1657;161 SO 31. Juli 1658;162 SO 21. August 1658;163 SO 19. Februar 1659164

Korrespondenten: Inq. von Bologna Ferner beiliegend: Gesuch [von Luigi Torelli OSA?] mit Verweis auf die Übersendung des 1. Bandes gemäß Dekret SO 21. August 1658; und mit der Bitte, das angeordnete Revisionsverfahren einzuleiten, Bl. 479r, 1 S., [30. Oktober 1658] Gedruckt wurde: Torelli, Luigi: Secoli Agostiniani [...] Tomo Primo.// Nel quale principalmente si contiene la Vita, Morte, e Miracoli del Santo Patriarca,// le di lui prerogatiue, ed eccellenze, e specialmente la sua Monastica Professione,// e la Fondatione del suo Sacro Ordine Eremitano, con tutti gli più famosi// Soggetti, li quali nel corso del Primo Secolo, tanto nella Santità,// quanto nella Dottrina, & altre più eroiche virtù,// illustrarono la Religione [...]. - In Bologna : per la Direttione di Gio. Battista Vaglierini, 1659 (Con licenza de’ Superiori). BVE. Bd. 1 des Gesamtwerkes: Torelli, Luigi: Secoli agostiniani ouero Historia generale del sacro Ordine eremitano del gran dottore di santa chiesa s. Aurelio Agostino [...] diuisa in tredici secoli [...] / Composta, e data in luce dal r.p.f. Luigi Torelli [...]. - In Bologna : per Giacomo Monti, 1659‒1686. - 8 vol. SBN. 160 „Formula Correctionis“, die der Gutachter gemäß Dekret SO 19. Februar 1659, Bl. 491v, im Auftrag des SO herstellen musste und am 23. Februar 1659 unterschrieb. 161 ACDF SO Tit.Libr. 1640–1658, Bl. 407v: die Druckerlaubnis bzw. das Publicetur [für das bereits teilw. gedruckte Werk] sollte erteilt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 4. August 1657, ACDF SO Tit.Libr. 1640–1658, Bl. 400r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 162 ACDF SO Decreta 1658, Bl. 147v: der Inq. [von Bologna] sollte wachsam bleiben. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1658, Bl. 147v, auf ein Gesuch um Suspendierung der Veröffentlichung des Werkes in Bologna, da es wahrscheinlich Polemiken seitens der anderen Orden auslösen würde. 163 Bl. 493v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 163r: der Inq. von Bologna sollte die Veröffentlichung des Bandes nicht erlauben, bevor es in Rom revidiert worden war. Inzwischen sollte er die Drucklegung der anderen Bände suspendieren. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 10. August 1658, Bl. 480r, mit Übersendung des Werkes für weitere Prüfung. – Vgl. ferner das Dekret SO 18. September 1658, Bl. 492v. 164 Bl. 491v und ACDF SO Decreta 1659, Bl. 43r: die Kardinäle approbierten [die Korrekturanweisungen] und forderten die Zusammenstellung der dem Fasz. beiliegenden „Formula Correctionis“ durch den Gutachter zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch, Bl. 479r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 30. Oktober 1658, Bl. 494v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 217r; SO 19. März 1659, Bl. 484v. 159

201

ACDF SO CL 1655–1660

ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 25 1659. Observationes in libru[m], qui Parochophilus inscribitur. Bonaventure : Parochophilvs,// Sev// De Qvadrvplici Debito// In Propria Parochia// Persolvendo:// Concionis, Missae,// Confessionis Paschalis, Pascha-//lisque Communionis. / Authore R. P. Bonaventvra Bassean, Capucino Praedicatore.// Secvnda Editio Correctior. - Parisiis : Apud Sebastianvm Hvre & Fredericvm Leonard [...], 1657. BNE165 Gutachter: Gutachten:

[Ilarione Rancati OCist] nicht aufgefunden [3. September 1659]

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [3. September 1659?]

Dekret:

nicht aufgefunden166

Ferner beiliegend: [externes?] Gutachten, [Incipit: In hoc libro qui Parochophilus inscribitur nonnulla observavi] [excipit: Omitto innumera fere alia.], Bl. 497r–498v, 4 S., [18. Juni 1658] In den Akten auch erwähnt: (1) Anonym [Mazure, Nicolas]: L’Obligation Des Fidelles// de se confesser à leur Curé suiuant le chap. 21 du Con-//cile general de Latran IV. tenu en l’année 1215 sous// le Pape innocent IIII. - [Paris] : [S.n.], [1653]. - 32, 8 S. ; 4°. BM-Lyon167 (2) Bagot, Jean: Defensio iuris episcopalis et libertatis qua fideles gaudent in missis, & confessionibus de praecepto. Aduersus scriptum cuiusdam doctoris anonymi. Authore P. Ioanne Bagotio [...] gallice primum edita, nunc latinitate donata. - Romae : ex typographia Reu. Cam. Apost., 1659. - [8], 155, [5] S. ; 8º. SBN168

Taufname: Louis Le Pippre. Identität des Autors nachgewiesen in: P. Hildebrand: Le P. Bonaventure le Pippre de la Bassée, in: Études Franciscaines 48 (1936), S. 556–562. Umfangs- und Formatangaben nach Abes: [44], 454, [5] S. ; 12°. Das Werk war unter versch. Titeln bereits mehrfach ersch: vgl. u.a. R.P.B.B.C.P. [Bonaventure ]: Parochianus obediens sive de duplici debito parochianorum audiendi scilicet missam & verbum dei in suâ parochiâ saltem diebus dominicis et festis majoribus, stante commodidate. - Douai : Serrurier, 1633. - 224 S. ; 8°. HBZ; R.P.B.B.C.P. [Bonaventure ]: Theophilus parochialis seu de quadruplici debito in propria parochia persolvendo [...] per R. P. B[onaventura] B[assean, oder de La Bassée] C. P. - Antverpiae : Bellerus, 1635. - 658 [vielm. 644] S. ; 8°. SBB. Das Werk wurde unter dem hier verhandelten Titel nachträglich mehrfach neu gedruckt. 166 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. vermutl. das dem Fasz. beiliegende, [externe?] Gutachten. – Vgl. ferner die Dekrete SO 18. Juni 1658, Bl. 498v und ACDF SO Decreta 1659, Bl. 135r; SO 3. September 1659, ACDF SO Decreta 1659, Bl. 192r. 167 Ohne Titelbl. Erscheinungsort und -jahr: ergänzt nach Abes. Verf. ermittelt nach COPAC. Enth.: Extrait Dv Concile General// de Latran, c. 21. assemblé sous le Pape Innocent III.// en l’année 1215. Il y auoit en ce Concile 400.// Euesques, & 800. autres Peres. [Incipit: Omnis utriusque se-//xus fidelis]; Accord Fait Entre Qvelqves// Curez d’Allemagne & les FF. Prescheurs, Mineurs// & Carmes, sur le different arriué entr’eux pour le// deuoir des Paroisses, par l’ordre de nostre S Père le// Pape Sixte IV [...]. 168 Vgl. Bagot, Jean: Défense du droit episcopal et de la liberté des fidèles touchant les messes & les confessions d’obligation, contre l’Escrit d’un certain docteur anonyme, par le R.P. Jean Bagot. - A Paris : Chez S. et G. Cramoisy, 1655. - [8]-175[–5] S. ; 8°. Abes. 165

ACDF SO CL 1655–1660

202

ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 26 1659. Censura in libr[um] ins[criptu]m: Vita del Ven. P.M.F. Alfonso d’Orozco Spagnuolo tradotto da quella lingua in italiano del P. Luigi Forelli dello stesso Ordine di S. Agostino. 1. Marquez, Juan ; Herrera, Tomás de (Hg.)  ; Torelli, Luigi (Übers.): Vita del Venerabil servo di Dio// Frat’ Alfonso d’Orosco// Religioso del N.P.S. Agostino, e Predicatore// delle Cattoliche Maestà di Carlo V e di// Filippo Secondo. / Composta dal Rev. P.M. fra Giovanni Marquez// Predicatore di Filippo Terzo, qualificatore del// S. Officio, e Cattedratico di Vespri nell’università// di Salamanca// Data in luce dal R.P.M. F. Tomaso d’Errera quali//ficatore della suprema inquisitione di Spagna, eletto// assistente delle Provincie oltremontane dell’ordine// agostiniano, e confessore del serenissimo d// Gio: d’Austria// Tradotta ultimamente dallo spagnuolo idioma nel nostro// Italiano dal R.P.M. F. Luigi Torelli da Bologna// historiografo, e predicatore generale del// medesimo ordine.// Dedicata// Alle molto reverende MM Suor Giulia Te­ resia, e suor// Romualda Casimira Claudini Monarche nel Monas//tero della Santissima Trinità di Bologna (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 26, Bl. 509r169 Ferner wurden verhandelt: 2. [Vita Archangelae a Tridino {Arcangela da Trino Girlani OCarm} (Ms.)]. Das Manuskript wurde nicht ermittelt. 3. [Vita Patris Gasparis Berzei {Gaspare Berzeo SJ} (Ms.?)]. Das [Manuskript?] wurde nicht ermittelt.170 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2–3)

Gutachter: Gutachten:

Michele Pio Passi da Bosco OP Bl. 503r/v und 510r, 3 S., [17. Dezember 1657] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Pietro Francesco de Rossi Bl. 505r–508r, 7 S., [August 1658] (zu Nr. 1)171

Gutachter: Gutachten:

[Stefano Spinola CRS?] nicht aufgefunden [9. Juli 1659?] (zu Nr. 1)

Das Werk war nach Angabe im Gesuch von Giacomo Monti, Bl. 501r, bereits gedr. worden. Erscheinungsvermerke nach SBN: In Bologna : per Giacomo Monti, 1657. - [24], 356 [i.e. 360] S. ; 12º. Vgl. Marquez, Juan ; Herrera, Tomás de (Hg.): Vida del venerable p. fr. Alonso de Orzoco, religioso de la orden de N.P.S. Augustin [...] compuesta por el r.p.m. fr. Iuan Marquez [...] sacada a Luz por el p.m. fr. Tomas de Herrera. - En Madrid : por Iuan Sanchez, 1648. - [16], 239, [1] S. ; 8°. SBN. 170 Das Werk wurde [möglicherweise bereits] gedruckt: ♦ Bartoli, Daniello: Vita del p. Gaspare Berzeo, della Compagnia di Giesù, cauata dalla prima parte dell’Asia del padre Daniello Bartoli della medesima Compagnia. - In Bologna : per l’herede del Benacci, [nach 1653]. - [8], 252, [4] S. ; 24°. SBN. Erscheinungsjahr nach SWB: [ca. 1660]. 171 U.d.T. (dorsal) „Animadversioni sopra la vita stampata in Bologna [...]“. 169

203

ACDF SO CL 1655–1660

Dekret:

nicht aufgefunden;172 nicht aufgefunden;173 nicht aufgefunden174 (zu Nr. 1)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2–3)175

Korrespondenten: (1) Giacomo Monti ; (2) Giovanni Battista Vaglierini ; (3) Ass. SO Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Giovanni Battista Vaglierini aus Venedig, Buchhändler in Bologna, an den Ass. SO um zügige Abwicklung des Verfahrens, Bl. 502r, 1 S., [30. Oktober 1658] (zu Nr. 1); (2) Gesuch des Druckers Giacomo Monti aus Bologna mit Verweis auf die Erteilung der Druckerlaubnis durch den Inq. von Bologna; auf die nachträgliche Übersendung des Werkes an das SO auf Anordnung des Letztgenannten und mit der Bitte um zügige Zurücksendung des Werkes bzw. um Erteilung des Publiceturs, Bl. 501r, 1 S., [14. Mai 1659] (zu Nr. 1) ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 27 1659. Conceditur facultas imprimendi servat[is] servand[is] Liber, cui titul[us]: Il Guiderdone affrettato, cioè disposizione della vita del B. Guido Conte di Monte Marte, Monaco Cameldolese discepolo di S. Romualdo di Francesco Lolli. Lolli, Francesco: Il Guiderdone Affrettato Cioè// Descrittione della vita del Beato Guido Conte// di Monte Marte// Monaco Camaldulense discipolo di// S. Romualdo / Di Francesco Lolli da Ravenna Publico Professore// di belle lettere : fra gli aparisti di Fiorenza// L’Atratto// Dedicata// all’Eminentissimo e reverendissimo Principe Ill Sig. Cardinale Farnese// Legato de Latere di Bologna (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 27, Bl. 517r176 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1657, Bl. 106v–107r, auf ein Schreiben des Inq. von Bologna vom 7. Juli 1657 mit Übersendung mehrerer Titelbl. zwecks Erteilung des Publiceturs bzw. der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 18. Juli 1657, ACDF SO Decreta 1657, Bl. 106v–107r; SO 14. August 1657, ACDF SO Decreta 1657, Bl. 122r; SO 17. Dezember 1657, Bl. 510v. 173 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giovanni Battista Vaglierini, Bl. 502r. – Vgl. ferner das Dekret SO 30. Oktober 1658, Bl. 511v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 220r. 174 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giacomo Monti, Bl.  501r, mit Übersen­ dung eines neuen Exemplars. – Vgl. ferner die Dekrete SO 14. Mai 1659, Bl. 512v; SO 9. Juli 1659, Bl. 508v. 175 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1657, Bl. 106v–107r, auf ein Schreiben des Inq. von Bologna vom 7. Juli 1657 mit Übersendung der Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis bzw. des Publiceturs. – Vgl. ferner das Dekret SO 18. Juli 1657, ACDF SO Decreta 1657, Bl. 106v–107r. – Zu einem vierten Manuskript, vgl. ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 7. 176 Gedruckt wurde: Lolli, Francesco: Vita del B. Guido Conte Monte Marte Discepolo di S. Romualdo, Fondatore de monaci, e Eremiti della Cong.ne Camaldolense, Intitolata Il Guidone Affrettato [...] (S. 1–82). Teil 3 des Gesamtwerkes: Gianetti, Francesco ; Lolli, Francesco ; Jacobilli, Lodovico  ;  Terzi, Taddeo (Hg.): Vite// Di Tre Beati// Della Famiglia De’ Montemarti// Conti di Titignano, Corbara, &c.// Cioè// Del Beato Gvido// Monaco Camaldolese// Descritta dal Sig. Francesco Lolli da Rauenna Accademico// Apatista, ed Offuscato,// Del Beato Reginaldo// Descritta in brieue Elogio dal Sig. Francesco Gianetti// Nobile d’Acquapendente,// E Della Beata Angelina// Institutrice delle Monache Claustrali del Terz’Ordine di S. Francesco// Descritta dal Sig. Lodouico Iacobillo da Foligno.// Dedicate all’Eminentiss. e Reuerendiss. Prencipe// Il Sig. Cardinal Farnese// Legato à latere di Bologna// Dal Reverendiss. P.D. Tadeo Terzi// Abbate Camaldolese de’ SS. Cosma, e Damiano in 172

ACDF SO CL 1655–1660 Dekret:

204

SO 8. Januar 1659177

Korrespondenten: (1) Inq. von Bologna; (2) Konvent OSBCam in Bologna Ferner beiliegend: (1) Gesuch der Gemeinschaft der OSBCam von Bologna um Lizenz, die Vita des seligen Guido von Monte Marte, Schüler des hl. Romualdus, zu veröffentlichen, nachdem das Werk nicht vom SO, sondern vom Inq. von Bologna revidiert wurde, Bl. 515r, 1 S., [8. Januar 1659]; (2) als Anlagen zu einem Schreiben des Inq. von Bologna vom 28. Dezember 1658: Liste von Werken u.d.T. „della vita del Beato Guido Conte di Monte Marte Monaco Camaldulense e discepolo di S. Romualdo, ne trattano gli infrascritti autori“, Bl. 517v, 1 S., [28. Dezember 1658]; Officivm// Parvvm// Sancti Patris// Nostri// Romvaldi// Abbatis// A Sacra Rituum Congregatione approbatum. - Romae : typis Francisci Felicis Mancini, 1653 (Superiorum Permissu). - 16 S. ; 16°. ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 27, Bl. 518r–525v178 ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 28 1659. Permittitur impressio folioru[m] P. Mag. Sanctes Mariales Ord[inis] Praed[icatorum] excerptorum ex Tomis ejusdem. Xantes, Mariales: Bibliotheca// Interpretvm// Ad vniuersam summam Theologiae D. Thom.// Aquinatis Ecclesiae Doctoris// Hoc Est// Solers examen vniuersorum, quae à scriptoribus quibuscunq; tùm antiquis, tùm recentiori-//bus ad Scholasticam Theologiam hactenus euulgata sunt: consentanea D. Thom. Robo-//rantur; ab impugnatoribusq; quibuscunq; protelluntur: diffentanea impugnatur; atq; à// fudamentis paenitus demoliuntur tanta doctrinarum vbertate, vt qui Bibliotheca hac// collectim omnia omnium placita fideliter relata, diligenter discussa, solideque vel robo-//rata, vel reiecta reperiet.// Opvs Novvm Div Desideratvm// Et nunc primum ad communem Studiorum vtilitatem// in lucem prodiens.// Avctore// P. M. Xantes Mariales// Sacri Ordinis Praedicatorvm.// Doctrinae Thomisticae professoribus quibuscunq; vt inchoatam à cadente// Auctoris aetate Bibliothecam ipsi prosequantur, ad Deiq;// gloriam tandem perficiant. - Venetiis : Sumptibus Io: Bapt. Combi, 1638 (gedrucktes Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1640–1658, unter Bl. 662r Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 531r, 1 S., 20. Februar 1659179

Bologna. - In Bologna : Presso Gio. Battista Ferroni (Con licenza de’ Superiori), 1659. - 3 Teile in 1 Bd. BVE. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [12], 206, [2] S. ; 4º. Zum Widmungsempfänger, Kard. Girolamo Farnese, vgl. Personen und Profile. 177 Bl. 528v: [vermutl.: das Gesuch sollte weitergeleitet werden an den] Inq. von Bologna. Nach Angabe in der Rubricella und der Fasz.-Aufschrift, Bl. 514r, wurde die Bitte der Kamaldulenser genehmigt. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch, Bl. 515r und [wohl parallel] das Schreiben des Inq. von Bologna vom 28. Dezember 1658, Bl. 516r, mit Übersendung des hs. Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis und mit Verweis auf die vorausgegangene Genehmigung eines Katalogs der Heiligen und Seligen des Ordens vom SO. – Vgl. ferner das Dekret SO 15. Januar 1659, Bl. 527v. 178 Enth.: Catalogvs// Sanctorvm// et Beatorvm// Ordinis Camaldvlensis - 4 S. Das Werk wurde bereits gedruckt, da die Druckerlaubnis lt. Angabe im Werk zum Nutzen der Kamaldulenser und ihrer Novizen bereits 1611 von Kard. Roberto Bellarmino SJ im Namen der CRiti erteilt wurde. 179 Zur Beauftragung von Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv und Stefano Spinola CRS durch Dekret SO 19. Juni 1658, vgl. ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 3.

205 Dekret:

ACDF SO CL 1655–1660 SO 25. Februar 1659180

Korrespondenten: Giovanni La Nou Ferner beileigend: Gesuch von Giovanni La Nou, Verleger aus Venedig, [an den Ass. SO?] um Erlaubnis für die von seinem verstorbenen Schwiegervater 1638 angefangene Drucklegung, ohne die durch Bulle Urbans VIII. [6. März] 164[2] [Incipit: In Eminenti] verbotenen Materien entfernen zu müssen, ACDF SO Tit. Libr. 1640–1658, Bl. 661r/v, 2 S., 11. oder 15. Mai 1658; als Anlage: Auflistung der Abschnitte zur Gnadenlehre, ACDF SO Tit.Libr. 1640–1658, Bl. 663r, 1 S., [11. oder 15. Mai 1658] ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 29 1659. Monetur Episcopus Nardonensis, ne permittat in Thesibus attribui S. Thomae Acquinati tributum Doctoris infallibilis, ne datur occasio impugnandi malevolis. [These: Nardo 1659; Anrede des Thomas von Aquin als „Doctor Infallibilis“]. Die [gedruckte?] These wurde nicht ermittelt. Dekret:

SO 4. Juni 1659181

Korrespondenten: Bf. von Nardo ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 30 1659. Permittitur servat[is] servand[is] impressio secundae partis historiae Societ[atis] Jesu in Asia. Authore P. Bartolo ejusde[m] societat[is]. Bartoli, Daniello: [2.a parte dell’Historia della Compagnia di Giesù nell’Asia composta dal Padre Bartoli] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt.182 Gutachter: Gutachten:

Ilarione Rancati OCist Bl. 539r, 1 S., 16. Juni 1659183

Bl. 532v: das Publicetur sollte erteilt werden, vorausgesetzt, dass das Werk 1638 bereits gedr. worden war. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giovanni La Nou [an den Ass. SO?] vom 11. Mai 1658, ACDF SO Tit.Libr. 1640–1658, Bl. 661r, mit Übersendung des gedruckten Titelbl. – Zwischenzeitige und weitere Verhandlungen unter ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 3. 181 Bl. 536v: der Bf. sollte gelobt werden und die Beteiligten ermahnen, die Anrede „Doctor infallibilis“ für den hl. Thomas von Aquin nicht zu verwenden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Bf. von Nardo vom 7. Mai 1659, Bl. 535r, mit Verweis auf die seinerseits verfügte Suspendierung des Drucks der Thesen. Gegenstand war die Anrede des hl. Thomas von Aquin als „doctor infallibilis“. 182 Gedruckt wurde: Bartoli, Daniello: Dell’ Historia// Della Compagnia// Di Giesv// Il Giappone// Seconda Parte// Dell’ Asia / Descritta// Dal P. Daniello Bartoli// Della medesima Compagnia. - In Roma : Nella Stamperia d’ Ignatio de’ Lazzeri, 1660 (Con Licenza De’ Svperiori). BNCF. Umfangsund Formatangaben nach SBN: [4], 839, [1], 508 [i.e. 510], [18] S. ; 2°. Bd. 2 des Gesamtwerks: Bartoli, Daniello: Dell’historia della Compagnia di Giesu L’Asia / descritta dal P. Daniello Bartoli della medesima Compagnia. Parte prima [–terza]. - In Roma : nella stamperia d’Ignatio de’ Lazzeri, 1653–1663. - 3 vol. SBN. 183 In Form eines Schreibens Rancatis unter dems. Datum [an den Ass. SO?]. 180

ACDF SO CL 1655–1660 Dekret:

206

SO 19. Juni 1659;184 [Audienzdekret] 19. Juni 1659185

Korrespondenten: Ilarione Rancati OCist ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 31 1659. Permittitur impressio vitae S. Gaudentii Ariminen[sis] dummodo author referat Historiam Ariminen[sis] Concilii, sicuti P. Oldericus in sua epitome Italica Baronii. Mainardi, Giovanni Francesco: Le Glorie Riminesi// Nella vita, e Martirio di S. Gaudentio// Vescovo e Protettore della Città// Descritte// Dal M. R. D. Gio: Fran.co Mainardi// e dedicata al R.mo Clero, et// Ill.mo Magistrato della Città// di Rimino (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1640–1658, ca. Bl. 750r186 Gutachter: Gutachten:

Girolamo Ari OCarm Bl. 544r, 1 S., [4. Dezember 1658]

Gutachter: Gutachten:

[Girolamo Ari OCarm?] nicht aufgefunden [4. März 1659?]

Dekret:

SO 4. Dezember 1658;187 SO 4. März 1659188

Korrespondenten: (1) Inq. von Rimini; (2) Giovanni Francesco Mainardi OCist

Ferner beiliegend: Gesuch von Giovanni Francesco Mainardi OCist mit Verweis auf die Anordnung des Inq. von Rimini, die Abschnitte über das Konzil von Rimini zu entfernen und mit der Bitte um Erlaubnis der Drucklegung des gesamten Werkes oder mindestens um Mäßigung des Dekretes SO, mit der Begründung, dass die Dekrete Bl.  540v: die Druckerlaubnis sollte erteilt werden mit der Auflage der üblichen Protestationen am Anfang und am Ende des Werkes. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1659, Bl. 74v, auf ein Gesuch des Autors um Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 2. April 1659, ACDF SO Decreta 1659, Bl. 74v. 185 Bl. 540v: der Papst approbierte [das Dekret SO]. 186 Gedruckt wurde: Mainardi, Giovanni Francesco: Le glorie riminesi nella vita, e martirio di S. Gau­ dentio descritte, e consacrate all’Ill.mo e R.mo Mons. Marco Gallio [...] / dal P.D. Gio. Fran.co Mai­ nardi di Mondoui [...]. - [In Rimino] : [per Simbene Simbeni], [1659]. - [10], 193, [1] S. ; 4°. SBN. Zum Widmungsempfänger, Marco Galli, vgl. Personen und Profile. 187 ACDF SO Decreta SO 1658, Bl. 246v: der Inq. [von Rimini] sollte die Druckerlaubnis erteilen mit der Auflage, dass die Zahl der teilnehmenden Bf. am von der Kirche verurteilten Konzil von Rimini nicht expliziert werde und der Autor [bei der Verhandlung der Geschichte dieses Konzils] die Formulierung des hl. Hieronymus übernehme. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schrei­ben des Inq. von Rimini vom 15. September 1658, ACDF SO Tit.Libr. 1640–1658, Bl. 750r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 25. September 1658, ACDF SO Tit.Libr. 1640–1658, Bl. 751v und ACDF SO Decreta SO 1658, Bl. 192v; SO 16. Oktober 1658, ACDF SO Tit.Libr. 1640–1658, Bl. 808v und ACDF SO Decreta SO 1658, Bl. 208v; SO 23. Oktober 1658, ACDF SO Tit.Libr. 1640–1658, Bl. 730v und ACDF SO Decreta SO 1658, Bl. 213r. 188 Bl. 546v und ACDF SO Decreta SO 1659, Bl. 52v: Girolamo Ari OCarm sollte überprüfen, ob Mai­ nardi die Geschichte des Konzils von Rimini gemäß der Darstellung Oderico Rinaldis Or erzählte; danach sollte die Druckerlaubnis erteilt werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giovanni Francesco Mainardi, Bl. 543r. 184

207

ACDF SO CL 1655–1660

dieses Konzils auch schon von anderen Autoren (z.B. von Oderico Rinaldi Or) auf Ital. publiziert worden seien, Bl. 543r, 1 S., [4. März 1659]. In den Akten auch erwähnt: Rinaldi, Oderico189: Annali ecclesiastici tratti da quelli del cardinal Baronio per Odorico Rinaldi Triuigiano. - In Roma : appresso Vitale Mascardi, 1641–1643. - 3 vol. ; 4°. SBN ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 32 1659. Permittitur impressio juxta correctione[m] P. Tartagliae Manuscripti, cui titul[us]: In Funere Marci Antonii Eugenii elogium. Corbuersis, Simon Mattheus ; Gullius, Antonius ; Ippolitus ; Vitus, Franciscus ; Montesperelli, Diomede ; Uuetti, Carlo ; Benni, Ludovico ; Andelei, Orazio  ; Capra, Francesco Maria de Benedictis ; Mancini, Troilo ; Gallarini, Giovanni Battista ; Laureti, Vincenzo ; Toncio, Francesco : In Funere// Marci Antonii Eugenii// Elogiu[m]. - [S.a.]. - 33 S. (Ms.). ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 32, Bl. 551r–567r190 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Agostino Tartaglia OCD Bl. 549r, 1 S., [29. April 1659]

Dekret:

SO 29. April 1659191

Korrespondenten: (1) [Inq. von Perugia]; (2) Vikar der Inquisition von Perugia ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 33 1660. Approbatio libri ins[cript]i: Quaestiones selectae Morales Ill[ustrissi]mi ac Rev[erendissim]i D. Ludovici Crespini a Borgia, in quibus novae aliquae doctrinae Ill[ustrissi]mi, ac Rev[erendissim]i D. Joannis Caramuelis Episcopi confutantur. Crespi de Borja, Luis: Illmi Et Rmi Dom. D. Lvdovici// Crespini A Borgia,// Ex Archidiacono// Sagvntino,// Et Praepositio In Ecclesia Valentina,// ac in eiusdem Ciuitatis Academia Primario Theologiae// Professore, atque Congregationis Oratorij Presbytero, Ad// Episcopatvm Orioliensem assumpti, inde ad Pla-//centinvm promoti, atque à Catholico Rege Philippo// Qvarto ad Alexandrvm VII. Pont. Max.// pro Immaculatae Conceptionis causa, Oratoris destinati.// Qvaestiones// Selectae Morales,// In quibus Nouae aliquae doctrinae Illmi & Rmi Dni Ioannis// Caramvelis Episcopi Missiensis confutantur.// Aliquot etiam dubia ab eodem Ioanne proposita dissoluútur// Disparitates pro multis casibus assignantur.// Nvnc Primvm In Lvcem

Zu Rinaldi vgl. Personen und Profile. Die Autoren wurden nicht nachgewiesen. 191 Bl. 570v: die Druckerlaubnis sollte erteilt werden mit der Auflage, die Korrekturen Giovanni Agostino Tartaglias OCD umzusetzen. – Vgl. ferner die Dekrete SO 2. April [1659], Bl. 568v; SO 10. Juni 1659, Bl. 569v. 189 190

ACDF SO CL 1655–1660

208

Prodit. - Lvgdvni : sumptibus Laurentij Anisson & Io. Bapt. Devenet, 1658 (Cvm Permissv Svperiorvm). - [12], 258, [26] S. ; 4°. BUCM192 Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 573r, 1 S., 30. April 1660

Dekret:

[SO?] 5. Mai 1660193

In den Akten auch erwähnt: Caramuel Lobkowitz, Juan. Das Werk wurde nicht spezifiziert. ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 34 1660. Decret[um] S[acrae] Cong[regationis] sub die 7. Julii 1660. statuens scribendu[m] P[at]ri. Inq[uisitor]i Venetiar[um] ut non permittat impressionem libri Comitis Alphonsi Loschi ins[cript]i: La S. Sede Compendio istorico. Loschi, Alfonso: La Sante Sede Compendio Historico del Co: Alfonso Loschi. Nel quale si discorre dell’autorità suprema del papa. Varie forme, e modi antichi, et moderni tenuti nelle elettioni de Vicarii di Christo. Stati, Donationi, titoli, e feudi di S.ta Chiesa. Dominio di Roma. Varietà de’governi degl’Imperatori, prefetti, esarchi, e re, co le soversioni de Barbari, rovine, e desolationi in Italia. Entrate della Sta Sede, et del Papa. Conditione degli ufficii, loro rendita, e ministerio nella corte romana. Compendio delle vite, et attioni de’ Pontefici et li successi de suoi tempi sin a Nicolo 4° 1288. Conclavi da Celestino V ad Alessandro 7° 1655. Nelli quali si portano li modi, e pratiche delle creationi. Gli avenimenti piu curiosi caduti ne loro governi. La grandezza, parentele, dignita e titulo lasciati a nipoti, e parenti con altri peregrine notitie (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

SO 7. Juli 1660194

Korrespondenten: (1) Inq. von Venedig; (2) Nuntius von Venedig; (3) Kard. [Francesco] Barberini

Neuausg.: Crespi de Borja, Luis: Illustriss, & reuerendiss. d.d. Ludouici Crespini a Borgia, ex archidiacono Saguntino. Quaestiones selectae morales, in quibus nouae aliquae doctrinae illustriss. [...] dom. Ioannis Caramuelis episcopi Missiensis confutantur. Aliquot etiam dubia ab eodem Ioanne proposita dissoluuntur. Nunc denuo in lucem prodit. - Lugduni : sumptibus Laurentii Anisson, 1660. [12], 258, [26], S. ; 4º. SBN. 193 Bl. 573r und ACDF SO Decreta 1660, Bl. 80v: der Papst ordnete an, das Werk dem MSP zurückzugeben, der frei entscheiden sollte, ob er das Werk zulassen wolle. Eine Angabe, ob hier eine reine Zulassung bzw. eine Erlaubniserteilung für einen ND gemeint war, fehlt. 194 Bl. 584v und ACDF SO Decreta 1660, Bl. 124r: [nachdem der Inq. und der Nuntius von Venedig vergeblich den vom Patriziat geschützten Autor zu überzeugen versucht hatten, sein Ms. dem SO zuzustellen], sollte der Inq. von Venedig den Druck nicht erlauben; jenem Drucker, der es wagte, das Werk ohne Erlaubnis in Druck zu geben, sollte er warnen, dass das Werk sofort verboten werde; sollte das Werk dennoch erscheinen, würde es sofort verboten sein. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 28. Februar 1660, Bl. 577r, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 11. März 1660, Bl. 586v und ACDF SO Decreta 1660, Bl. 47v; SO 14. April 1660, Bl. 583v und ACDF SO Decreta 1660, Bl. 65v; SO 4. Mai 1660, Bl. 585v und ACDF SO Decreta 1660, Bl. 78r; SO 26. Mai 1660, Bl. 582v. 192

209

ACDF SO CL 1655–1660

ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 35 1660. Delatio facta ab Inq[uisitore] Parmensi reperiri in Libro Mattiolo supra Dioscoride[m] lib. 6 cap. 40 quodda[m] secretu[m] praetensu[m] haereticale. ♦ Dioscorides, Pedanius  ;  Mattioli, Pietro Andrea: De I Discorsi// Di M. Pietro// Andrea Matthioli// Sanese// Medico Cesareo,// Et Del Serenissimo Principe// Ferdinando Arcidvca D’Avstria Etc.// Nelli sei Libri// Di Pedacio Dioscoride Anazarbeo,// Della Materia Medicinale,// Parte Prima [–Seconda].// [...] Dal proprio Autore innanzi la sua morte ricorretta, ampliata, & all’vltima perfettione ridotta.// Con le figure grandi, tirate dalle naturali & viue piante, & animali, & in numero molto maggiore,// che le altre per auanti stampate.// Con due Tauole copiosissime [...]. In Venetia : Appresso Felice Valgrisio, 1585 (Con Privilegio Del Sommo Pontefice, della illustrissima Signoria di Uenetia, & di altri Principi). ÖNB195 Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP] Bl. 591r–593r, 5 S., [10. Juli 1658]196

Gutachter: Gutachter: Gutachten:

[Paolo Zacchia?] [Giovanni Tiracorda?] nicht aufgefunden [10. Juli 1658?]

Dekret:

nicht aufgefunden197

Korrespondenten: (1) [Bf. von Pienza]; (2) Inq. von Parma Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Parma vom 13. Juli 1660: Hs. Abschnitt des Werkes u.d.T. „Nel Mattiolo sopra dioscoride lib. 6.° cap.° 40° in fine“ [Incipit: Subito che qualcuno era morto] [Explicit: voluto qui tacere], Bl. 590r, 1 S., [13. Juli 1660]

Umfangs- und Formatangabe nach SBN: 2 Teile ([160], 1-672, [4]; 673-1527, [13] S.) in 1 Bd. ; 2º. Die Ausg. wurde ermittelt nach Abgleich mit den Seitenangaben im Gutachten. Das Werk war be­ reits mehr­fach ersch: vgl. Dioscorides, Pedanius ; Mattioli, Pietro Andrea: Di Pedacio Dioscoride Anazarbeo libri cinque della historia, & materia medicinale tradotti in lingua uolgare italiana da M. Pie­tro Andrea Matthiolo Sanese medico. Con amplissimi discorsi, et comenti, et dottissime annotationi, et censure del medesimo interprete. Da cui potra ciascuno facilmente acquistare la uera cognitione de’ semplici non solamente scritti da Dioscoride, ma da altri antichi, & moderni scrittori, & massimamente da Galeno. La cui dottrina intorno à tale facultà tutta fedelmente interpretata si ritroua posta ne’ proprij luoghi. Con due tauole alphabetiche da poter con prestezza ritrouare cio che ui si cerca. - [Venezia : Niccolo Bascarini], 1544. - [28], 442, [2] S. ; 2°. SBN. Das Werk wurde auch nachträglich mehrfach neu gedruckt; vgl. z.B. die vermutl. zeitnächste [hier nach Seitenangaben im Gutachten wohl nicht verhandelte] Ausg.: In Venetia : Presso Marco Ginammi, 1645 (Con licenza de’Superiori, & Priuilegio). BVB. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [148], 842, [10] S. ; 2°. 196 Anders als die Rubricella signalisiert, bezieht sich das Gutachten auf das ganze Werk. 197 Vgl. jedoch den Hinweis im Schreiben des Inq. von Parma vom 13. Juli 1660, Bl. 589r, auf die Anord­ nung des SO, die Exemplare des verhandelten Werkes in seinem Amtsgebiet zu beschlagnahmen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1657, Bl. 119r, auf ein Schreiben des Bf. von Pien­za vom 17. November 1657 mit Verweis auf die von ihm durchgeführte Prüfung des Werkes. – Vgl. ferner die Dekrete SO 8. August 1657, ACDF SO Decreta 1657, Bl. 119r; SO 20. März 1658, ACDF SO Decreta 1658, Bl. 53r; SO 10. Juli 1658, Bl. 594v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 131r; SO 21. Juli 1660, Bl. 596v. 195

ACDF SO CL 1655–1660

210

ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 36 1660. Censura in libru[m] Jansonii ins[criptu]m: Atlas Caelestis. 1. Cellarius, Andreas: Harmonia Macrocosmica Seu Atlas Universalis Et Novus, Totius Universi Creati Cosmographiam Generalem, Et Novam Exhibens: In quâ Omnium totius Mundi Orbium Harmonica Constructio, secundum diversas diversorum Authorum opiniones, ut & Vranometria, seu totus Orbis Coelestis, ac Planetarum Theoriae, & Terrestris Globus, tàm Planis & Scenographicis Iconibus, quàm Descriptionibus novis ab oculos ponuntur; Opus novum, antehac nunquam visum, cuiuscunque conditionis Hominibus utilissimum, jucundissimum, maximè necessarium, & adornatum / Studio, Et Labore Andreae Cellarii Palatini, Scholae Hornanae in Hollandia Boreali Rectoris. - Amstelodami : Apud Joannem Janssonium, 1660. - [8] Bl., 125, 219 S., [29] Bl. ; 2°. SBB198 Ferner wurden verhandelt: 2. ♦ Janssonius, Johannes: Joannis Jansonii Atlantis majoris, sive Cosmographiae universalis. Tomus septimus, quo continetur Italia. - Amstelodami : apud Ioannem Ianssonium, 1658. - [167] c. SBN199 3. ♦ Mercator, Gerardus  ;  Hondius, Judocus  ;  Kaerius, Petrus: Atlas minor Gerardi Mercatoris à I. Hondio plurimis aeneis tabulis auctus et illustratus: denuo recognit, additisque novis delineationibus emendatus. - Amsterodami  :  ex officina Ioannis Ianssonii, 1634. - [2], 651 [i.e. 643] [5] S. ; 4º. SBN200 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 3)

Gutachter: Gutachten:

[Michelangelo Ricci?] nicht aufgefunden [17. Juni 1660?] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Battista Giattini SJ?] nicht aufgefunden [17. Juni 1660?] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Michelangelo Ricci Bl. 599r, 1 S., [30. Juni 1660] (zu Nr. 1)201

Gutachter: Gutachten:

Athanasius Kircher SJ Bl. 600r, 1 S., 4. Juli 1660 (zu Nr. 1)202

Gelegentlich beschrieben als Bd. 11 des Gesamtwerkes: Janssonius, Johannes: Joannis Janssonii Novus atlas, sive Theatrum orbis terrarum [...]. - Amstelrodami : Janssonius, 1644–1660. - 11 vol. ; 2°. Bibliographische Angabe zusammengestellt aus HBZ ; SBN. Titelvariante: Atlas Major. GVK. 199 Bd. 7 des Gesamtwerkes: Janssonius, Johannes: Joannis Janssonii Novus atlas, sive Theatrum orbis terrarum [...]. - Amstelrodami : Janssonius, 1644–1660. - 11 vol. ; 2°. Bibliographische Angabe zusammengestellt aus HBZ ; SBN. Titelvariante: Atlas Major. GVK. 200 Das Werk war beim selben Verl. bereits ersch.: vgl. Mercator, Gerardus ; Hondius, Judocus: Atlas minor Gerardi Mercatoris à I. Hondio plurimis aeneis tabulis auctus et illustratus: denuo recognitus, additisque novis delineationibus emendatus. - Amsterodami : ex officina Ioannis Ianssonii, 1628. - [8], 643, [5] S. ; 4º. SBN. 201 Verhandelt wurden 27 Tafeln. 202 Verhandelt wurden die Abbildungen. Kircher richtete sein Gutachten an die Kardinäle des SO und der CIndex. 198

211

ACDF SO CL 1655–1660

Dekret:

SO 21. Juli 1660 (zu Nr. 1)203

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2–3)204

Korrespondenten: (1) Johannes Janssonius ; (2) [Internuntius von Brüssel] ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 37 1660. Censura in Libr[um] inscript[um]: Quaestiones morales, sive casus selaectiores ex universa Theologia morali cora[m] Em. Card[inali] Vicario vel ejus Ill[ustrissi]mo Vicegerente in docta Parochoru[m] Academia resoluti a Gabriele Beato Soc[ietatis] Jesu &c. Beati, Gabrielle: Quaestiones morales, sive casus selectiores ex universa theologia morali coram eminentissimo cardinali vicario, vel eius illustrissimo vicesgerente in docta parochorum Academia resol[u]ti. A Gabriele Beato Societat Jesu eiusdem Theologiae in collegio romano Professor Tomus 1: de lege interna et externa [– Tomus 2]. - 2 vol. (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.205 Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 607r–609v, 6 S., [22. Juli 1660] (zu Bd. 1)

Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv]206 Bl. 606r, 1 S., [22. Juli 1660] (zu Bd. 2)207

Dekret:

SO 22. Juli 1660208

Bl. 602v: dem Internuntius [von Brüssel] sollte geschrieben werden, dass es notwendig wäre, die Bildlegenden zu überprüfen: ließen sich dort keine „Absurditäten“ feststellen, sollte das Buch keineswegs verboten werden. – Vgl. ferner das Dekret SO 30. Juni 1660, Bl. 602v und ACDF SO Decreta 1660, Bl. 118v. – Aus den Akten lässt sich nicht mit Sicherheit feststellen, ob die auf den Gutachten notierten Dekrete sich nicht [auch] auf die Werke Nr. 2–3 beziehen. 204 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1660, Bl. 112r, auf eine Relation [des Ass. SO] zu einem Gesuch des Amsterdamer Buchhändlers Janssonius, der Blätter und Bilder, die er in den 7. Bd. aufnehmen wollte, prüfen lassen wollte; und mit der Bitte um Korrektur des Werkes Nr. 3 zwecks Verbreitung in kath. Ländern. – Vgl. ferner das Dekret SO 17. Juni 1660, ACDF SO Decreta 1660, Bl. 112r. 205 Gedruckt wurde: Beati, Gabriele: Quaestiones morales selectiores / a Gabriele Beato Societatis Iesu, theologiae moralis in Collegio Romano professore, discussae, ac resolutae. In quibus, propositis casibus, prima quaedam principia, ad plurimas alias quaestiones similes resoluendas perutilia, subinde examinantur. De lege interna, et externa. Cum duplici indice [...]. - Romae : sumptibus Io. Dominici Franzini sub signo Fontis : ex typographia Vitalis Mascardi, 1663. - 2 vol. ; 4°. SBN. 206 Von ders. Hand verf. wie das Gutachten zum 1. Bd. 207 In Form einer Aufzählung der zu entfernenden Quaestiones. 208 Bl. 610v und ACDF SO Decreta 1660, Bl. 140r: der Papst approbierte das Votum [wonach die im Gutachten aufgelisteten Abschnitte und Quaestiones entfernt werden sollten] und wies den MSP an, die von Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv vermerkten Abschnitte aus dem Ms. entfernen [oder widerrufen?] zu lassen. Ferner sollte der Vicegerente von Rom den Autor Gabrielle Beati SJ ernst ermahnen, in den Klerikerversammlungen nur eine solide Lehre im Einklang mit den Kanones und den Sentenzen der Kirchenväter zu vertreten und [die kath. Moraltheologie] zu beachten. 203

ACDF SO CL 1655–1660

212

Weitere Akten des SO: Relation [des Ass. SO] zum Entscheid des Papstes, Bl. 605r, 1 S., [24. Juli 1660]209 ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 38 1660. Acta in Libr[um] cui titul[us]: Vera bellezza interna di Gio[vanni] Giacinto Zavalloni. Cesena 1648. Zavalloni, Giovanni Giacinto: Vera// Bellezza// Interna,// Overo// Mezo Spirituale per render l’Anima// veramente bella, e degna del Pa-//radiso, con la Confessione// Generale.// Distinto in trè Ordini, ne`quali si mostra [...]// modo per far essa Confessione; con l’ag-//giunta d’alcuni rimedij preseruatiui da// peccati, e di vno speciale per le Monache. / Di D. Gio. Giacinto Zavalloni// dell’vna, e l’altra legge Dottore, e// Cōfessor ordinario delle M.RR. Mo-//nache di S. Catherina di Cesena.// All’ Illustriss. e Reuerēdiss. Sig.// Monsig. Pietro// Bonaventvra// Vescouo di Cesena. - In Cesena : per il Neri, 1648 (Con licenza de’Sup.). IC210 Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 616r/v, 2 S., 24. Juli 1660211

Dekret:

SO 28. Juli 1660212

Korrespondenten: Andrea Vallemani OSBCam Ferner beiliegend: [vermutl. als Anlage zu einem Schreiben von Andrea Vallemani OSBCam an einen Kard. vom 16. Juni 1660]: Gutachten, Bl. 617r–618r, 3 S., o.D. ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 39 1660. Acta in reimpressione libri, cui titul[us]: Donazione del Magno Costantino. Boselli, Gherardo: Della donatione del magno Costantino fatta alla Chiesa romana di Gherardo Boselli [...] Con le proue, e ragioni sopra il cap. Constantinus dist. 96. e con le risposte alle obiettioni contro detta donatione. - In Bologna : per Nicolò Tebaldini, 1640. - [8], 235 [i.e. 237], [3] S. ; 4º. SBN213 Gutachter: Gutachten:

[Pietro Francesco de Rossi?] nicht aufgefunden [7. September 1660?]

Vgl. Vermerk, Bl. 612v, zur Übermittlung einer Abschrift der Akten an den MSP am 24. Juli 1660. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: 251, [1] S. ; 12º. 211 Korrekturen. 212 Bl. 620v und ACDF SO Decreta 1660, Bl. 141v: die Korrekturen von Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv sollten an Kard. Francesco Albizzi weitergeleitet werden, der das Werk gemäß dessen Anweisungen korrigieren lassen sollte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Andrea Vallemani OSBCam vom 16. Juni 1660, Bl. 615r, mit Übersendung des Werkes. 213 Eine Ausg. Bologna, 1646, die in den Akten ferner evtl. erwähnt wird, wurde nicht ermittelt. 209 210

213 Dekret:

ACDF SO CL 1655–1660 SO 19. Dezember 1640;214 SO 20. Februar 1641;215 SO 16. Mai 1646;216 nicht aufgefunden217

Korrespondenten: (1) Inq. von Bologna; (2) [Inq. von Modena]; (3) Gherardo Boselli

Weitere Akten des SO: Relation zum Schreiben des Inq. von Bologna vom 7. August 1660, Bl., 2 S., [18. August 1660] ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 40 1660. Censura in Libr[um] cui titul[us]: Astronomia Geometrica Authore Setho Warto. Londini 1656. 1. Ward, Seth : Astronomia// Geometrica:// Ubi// Methodus proponitur qua Prima-//riorum Planetarum Astronomia// sive Elliptica Circularis possit Geome-//tricè absolvi.// Opus,// Astronomis hactenus desideratum. / Authore// Setho Wardo, S.T.D.// In Celeberrima Academia Oxoniensi// Astronomiae professore Saviliano. - Londini : Typis Jacobi Flesher, 1656. - 2 Teile in 1 vol. ; 8º. BUCM Ferner wurden verhandelt: 2. Boulliau, Ismaël: Ismaelis Bullialdi Astronomia philolaica: Opus nouum, in quo motus planetarum per nouam ac veram hypothesim demonstrantur; mediique motus, aliquot obseruationum authoritate, ex manuscripto Bibliothecae Regiae quae hactenus omnibus astronomis ignotae fuerunt, stabiliuntur. Superque illa hypothesi tabvlae constructae omnium, quotquot hactenus editae sunt, facillimae. Addita est nova methodvs cvivs ope eclipses solares, absque vlla solutione triangulorum sphaericorum ad parallaxes inuestigandas, expeditißimè computantur. Historia ortvs et progressvs astronomiae in prolegomenis describitur, & breuiter recensentur ea, ACDF SO Decreta 1640, Bl. 174r: der Inq. von Bologna sollte dem Autor nicht nur das Publicetur verweigern, sondern ihm verbieten, das Werk in Druck zu geben bzw. zu veröffentlichen, bevor er es dem SO vorgelegt hatte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1640, Bl. 174r, auf ein Schreiben des Inq. von Bologna vom 5. Dezember 1640 zwecks Erteilung des Publiceturs. 215 ACDF SO Decreta 1641, Bl. 29r: die Kardinäle weigerten sich, der Bitte stattzugeben. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1641, Bl. 29r, auf ein Gesuch von Gherardo Boselli vom 6. Februar 1641, dem Inq. von Bologna zu befehlen, die Veröffentlichung des Werkes nicht zu behindern. 216 ACDF SO Decreta 1646, Bl. 73r: in Antwort auf ein Schreiben des Inq. von Bologna vom 9. Mai 1646 [wohl zur Beschlagnahme der Exemplare des Werkes, damit es nicht ohne Korrektur veröffentlicht wurde; vgl. hierzu das Schreiben des Inq. von Bologna vom 7. August 1660, Bl. 624r] sollte diesem geschrieben werden, die Werke bei einer frommen und klugen Person aufzubewahren, der per Praeceptum untersagt werden möge, diese ohne Anordnung des SO zu veröffentlichen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1645, Bl. 83r, auf ein Gesuch von Gherardo Boselli, den Inq. von Bologna anzuweisen, die Druckerlaubnis zu erteilen. – Vgl. ferner das Dekret SO 24. Mai 1645, ACDF SO Decreta 1645, Bl. 83r. 217 Vgl. jedoch das Dekret SO 7. September 1660, ACDF SO Decreta 1660, Bl. 173r, das möglicherweise nicht als eine Beauftragung, sondern als eine Weiterleitung des Werkes über den Promotor Fidei Pie­tro Francesco de Rossi an die CRiti aufzufassen ist. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 7. August 1660, Bl. 624r, mit Verweis auf das vorausgegangene Verfahren 1640, 1641, 1645–1646; und auf die kürzlich ergangene Bitte des Autors an den Inq. von Modena, ihm das Werk zwecks Korrektur wieder auszuhändigen. – Vgl. ferner die Dekrete SO 18. August 1660, Bl. 622r [Fasz.-Aufschrift] und ACDF SO Decreta 1660, Bl. 155v–156r; SO 7. September 1660, ACDF SO Decreta 1660, Bl. 173r. 214

ACDF SO CL 1655–1660

214

quae in hoc opere nunc primum prodeunt. - Parisiis : sumptibus Simeonis Piget [...], 1645. - 469, [1] S. ; 2°. SBN218 3. Marius, Simon: Mundus iovialis anno 1609. detectus operspicilli Belgici, hoc est, quatuor jovialium planetarum, cum theoria, tum tabulae, propriis observationibus maxime fundatae, ex quibus situs illorum ad iovem, ad quodvis tempus datum promptissimè & facilimè supputari potest. Inventore & authore Simone Mario Guntzenhusano. - [Norimberga] : sumptibus & typis Iohannis Lauri civis & bibliopolae Norimbergensis, 1614. - [38] c. ; 4º. SBN 4. Regius, Henricus: Henrici Regii Ultrajectini Fundamenta physices. Amstelodami : apud Ludovicum Elzevirium, 1646. - [16], 306, [2] S. ; 4º. SBN 5. ♦ Descartes, René: Renati Des-Cartes Principia philosophiae. - Amstelodami : apud Johannem Jansonium juniorem, 1656–1658. - 5 vol. ; 4°. SBN219 6. Holwarda, Joannes Phocylides: [Physica Coelestis]. Das Werk wurde nicht ermittelt.220 7. Huygens, Christiaan: Cristiani Hvgenii// Zvlichemii, Const. F.// Systema// Satvrnivm,// Sive// De causis mirandorum Satvrni// Phaenomenôn,// Et// Comite ejus// Planeta Novo. - Hagae-Comitis : Ex Typographia Adriani Vlacq, 1659. - [6] Bl., 4 [i.e. 84] S., [1] Bl. ; 4°. GVK 8. ♦ Argoli, Andrea: Exactissimae caelestium motuum ephemerides ad longitudinem almae vrbis, et Tychonis Brahe Hypotheses, ac deductas è caelo accuratè observationes ab anno 1641. ad annum 1700. Auctore Andrea Argolo [...] Praeter stellarum fixarum catalogum, extat tabula ortus, [...] Item supputatae singulis diebus in meridie lunae latitudines. - Patauij : typis Pauli Frambotti bibliopolae, 1648. - 3 vol. ; 4°. SBN221 9. ♦ Argoli, Andrea: Andreae Argoli serenissimi Senatus Veneti equitis, [...] Pandosion sphaericum. In quo singula in elementaribus regionibus, atque aetherea, mathematicè pertractantur. - Patauii : typis Pauli Frambotti bibliopolae, 1644. - [28], 354, [2] S. ; 4º. SBN222 Vgl. auch: Boulliau, Ismaël: Ismaelis// Bvllialdi// Astronomiae// Philolaicae Fvndamenta// Clarius explicata, & asserta.// Adversvs// Clarissimi Viri Sethi Wardi Oxoniensis Professoris// Impugnationem. - Parisiis : Apud Sebastianvm Cramoisy [...] et Gabrielem Cramoisy [...], 1657 (Cvm Privilegio Regis). BSB. 219 Das Werk war bereits mehrfach ersch. Die verhandelte Ausg. wurde nicht spezifiziert. 220 Ermittelt wurde: Holwarda, Joannes Phocylides: Philosophia naturalis, seu Physica vetus - nova, ex optimis quibusque autoribus, antiquis paritèr & neotericis deducta, propriisque speculationibus & inventis aucta & illustrata, ab eximio viro, Joh. Phocylide Holwarda. - Franekerae : excudit Idzardus Alberti, typograph. in Acad. Franekeranā, 1651. - [64], 431, [1] S., [2] c. ; 8º. SBN. 221 Forts. von: Argoli, Andrea: Andreae Argoli a Talliacozzo. Nouae caelestium motuum ephemerides. Ad longitudinem Almae vrbis. Ab anno 1620. ad 1640. ex eiusdem auctoris tabulis supputatae, quae congruunt cum Danicis, Rodulphinis, & Tychonis Brahae è caelo deductis obseruationibus. Astronomicorum libri tres, in quibus plurima scitu necessaria, & periucunda tractantur, proùt in indice continetur. Tomus primus [-secundus]. - Romae : ex typographia Guillelmi Facciotti : sumptibus Octauij Ingrillani, 1629. - 2 vol. ; 2°. SBN. 222 Ermittelt wurde auch die Ausg.: Editio secunda emendatior, & auctior. - Patauij : typis Pauli Frambotti bibl., 1653. - [24], 354, [2] S. ; 4°. SBN. Die verhandelte Ausg. wurde nicht spezifiziert. 218

215

ACDF SO CL 1655–1660

Gutachter: Gutachten:

Michelangelo Ricci Bl. 631r, 1 S., [15. September 1660] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [22. September 1660?] (zu Nr. 2–9)

Gutachter: Gutachten:

Stefano Gradi Bl. 630r, 1 S., [13. Oktober 1660] (zu Nr. 1)

Dekret: Bando:

SO 13. Oktober 1660 (zu Nr. 1)223 nicht aufgefunden

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2–9)224

Korrespondenten: (1) Inq. von Bologna; (2) Vikar der Inquisition von Bologna ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 40bis [1660. Denunciatio Petri Cardani, in qua exponit in Bibliotheca(m) Cappuccinorum Alexandriae reperiri libru(m) de Vita Christi, in quo edocetur segretu(m) pro fluxu sanguinis cu(m) abusu verboru(m): consumatu(m) est; idcirco praefatu(m) fuisse remotu(m) fuisse a praefata Bibliotheca, et retineri in S(ancto) Off(ici)o. Decret(um) S(acrae) C(ongregationis) sub die 7. septembris 1760. statuens ut Inquisitor deleat ex libro secretu(m), et Cappucinis libru(m) restituat.]225 Ludolphus : Lvdolphi// De Saxonia,// Ordinis Carthvsiani,// Vita// D.N. Iesv Christi:// E’ Sacris Qvatvor Evangeliorvm,// Sanctorúmque Patrum fontibus piè simul ac amplè deriuata,// In Christianae Pietatis Edvcationem// & oblectamentum.// Editio nouissima super omnes [...]. - Lvgdvni : Sumptib. Ioannis Caffin, & Francisci Plaignard (Sub signo nomini Iesv), 1644. - 745 S. BSB226

Bl. 635v und ACDF SO Decreta 1660, Bl. 199v: das Werk sollte verboten werden; die Exemplare, die sich in Bologna befanden, sollten zu einem geringen Preis vom Inq. von Bologna aufgekauft und dem SO zur Verteilung „iuxta mentem“ zugesandt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 20. August 1660, Bl. 629r, mit Verweis auf Dekret CIndex 5. März 1616; auf Beschlagnahme der sechs Exemplaren des verhandelten Werkes; und auf die Beratung des Inq. mit Giovanni Battista Riccioli SJ. – Vgl. ferner die Dekrete SO 1. September 1660, Bl. 636v und ACDF SO Decreta 1660, Bl. 166r; SO 15. September 1660, Bl. 645v und ACDF SO Decreta 1660, Bl. 177v; SO 22. September 1660, Bl. 632r und ACDF SO Decreta 1660, Bl. 185r. – Gegenstand des Verfahrens waren Bücher, die Eliseus Weijerstraat, Faktor des Buchhändlers Johannes Janssonius in Amsterdam, ital. Buchhändlern angeboten hatte. Vgl. hierzu ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 41. 224 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Vikars der Inquisition von Bologna vom 11. September 1660, Bl. 632r, mit Verweis auf Dekret CIndex 5. März 1660 [i.e. 1616] und mit der Empfehlung, die Werke in Rom prüfen zu lassen. – Vgl. ferner das Dekret SO 22. September 1660, Bl. 632r und ACDF SO Decreta 1660, Bl. 185r. 225 Nicht in der Rubricella. Ergänzt nach Faszikelumschlag. 226 Die Ausg. bzw. das Manuskript, die/das in der Klosterbibliothek der Kapuziner von Alessandria gefunden wurde, wurde nicht ermittelt. Das Werk war bereits ersch.: Ludolphus : Vita Christi. - [Strassburg] : [Heinrich Eggestein], [1474]. - 2 vol. ; 2°. BAV. 223

ACDF SO CL 1655–1660 Dekret:

216

SO 7. September 1660227

Korrespondenten: Inq. von Alessandria ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 41 1660. Censura in plures libros repertos in Capsa spectante ad Joanne[m] Jansoniu[m] Mercatorem libroru[m] Amstelodami, qui mittebantur ejus Agenti. 1. Wendelin, Marcus Friedrich: M. Frid. Wendelini// Institutionum// Politica-//rvm.// Lib. III. - Amstelodami : apud Ioannem Janßonium, Anno 1654. - [16], 508 S. BSB 2. Crucius, Jacobus: Jacobi Crucii// Suada Delphica// Sive// Orationes XLV// Varii Argumenti// Studiosae Iuventuti manuductio// ad Artem Oratoriam. Amstelodami : Apud Joannem Janssonium, 1657. - 422 S. HBZ228 3. Sylva y Sousa, Antonio da: Ivizio// O Vaticinio// Poetico// Al Noble// Reyno De Svecia:// Debaxa de la conducta// Del Muy Alto, Y Poderoso// Principe// Carlos Gustavo.// Rey de Suecia: Gothia, y Vandalia:// Grande Principe de Finlandia: Duque de// Estonia: Garelia: Brema: Verda:// Stetino: Pomerania: Cassu-//bia: y Vandalia:// Principe De Rugia.// Señor de Ingria: y Uuisimaria.// Conde Palatino// Rheno: Bavaria: Iuliaco : Clivia Du-//que de los Montes, etc. - Holmiae : Typis Johannis Janssonii [...], Anno 1655. - 2 Teile in 1 vol. BM-Lyon229 4. Loccenius, Johannes: Politicarvm// Dissertationvm// Syntagma. / Autore Ioh. Loccenio. - Amstelodami : Apud Ioannem Ianßonium, 1644. BNE230 5. ♦ Neuhusius, Edo: Edonis Neuhusii// Theatrvm// Ingenii Humani:// Sive// De Cognoscenda Hominum// indole & Secretis Animi// Moribus,// Libri Dvo.// Cum Indice Rerum utilißimo.// Editio Novissima. - Amstelodami : Apud Joannem Jansonium, 1648. - 2 Teile in 1 vol. ; 12°. BUCM231 6. Neuhusius, Reinerus: Reineri Neuhusi, JC.// Suada// Alcmariana// Sive// Tyrocinium// Eloquentiae// Continens Orationum// Centuriam// Habitas in Gymnasio Publico,// Novissima Editio// Auctior & Emendatior. - Amstelodami : Apud Joannem Janssonium, 1656. BM-Lyon232 7a. Crucius, Jacobus: I. Crucii// Mercurius// Batavus// siue// Epistolarum// libri V.// Opus stili, & Orato-//riae studiosis apprime// utile, inter alia, Vitae// monita Bl. 640v und ACDF SO Decreta 1660, Bl. 175r: [der Inq. von Alessandria] sollte den angezeigten Abschnitt aus dem Werk/dem Ms. entfernen und es den Kapuzinern zurückgeben. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Alessandria vom 18. Juli 1660, Bl. 639r, mit Verweis auf die Anzeige von Pietro Francesco Cardani. 228 Formatangaben nach SBN: 12°. Das Werk war beim selben Verl. bereits früher ersch.: Crucius, Jacobus: Jacobi Crucii// Suada Delphica// Sive// Orationes XLV// Varii Argumenti.// Studiosae Juventuti manuductio// ad Artem Oratoriam. - Amsterodami : Apud Joannem Janssonium, 1650. - 422 S. BSB. 229 Formatangaben nach COPAC: 12°. 230 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [24], 540 S. ; 12°. 231 Das Werk war beim selben Verl. bereits ersch.: Neuhusius, Edo: Edonis Neuhusii Theatrum ingenii humani: sive De cognoscenda hominum indole & secretis animi moribus. Libri 2. - Amstelodami : typis Iohannis Janssonii, 1633. - 2 vol. ; 8°. SBN. 232 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [16], 686 [i.e. 684], [8] S. ; 12°. 227

217

ACDF SO CL 1655–1660

complectens// Ethica// Politica// Oeconomica. - Amstelodami  :  Ex Officina Ianssoniana, 1650. - [7] Bl., 540 S., [8] Bl. BSB233 7b. Crucius, Jacobus: J. Crucii// Mercurii// Batavi// sive// Epistolarum// Liber VI.// Opus Styli & Oratoriae studiosis appri-//me utile, inter alia vitae monita// complectens// Ethica,// Politica,// Oeconomica. - Amstelodami : Ex Officina Ianssoniana, 1658. BSB 8. Deusing, Anton: Antonii Devsingii// Med. ac Philos.// Natvrae// Theatrvm// Vniversale.// Ex monumentis Veterum, ad S. Scripturae normam, ac// rationis & experientiae libellam exstructum.// In quo plurima passim obscuriora loca Aristotelis// in Physica Acroasi enodantur, & evidenti// veritate astruuntur.// Praemissa est ejusdem// Oratio// De recta Philosophiae naturalis conquirendae// methodo. Hardervici : Apvd Nicolavm à Wieringen [...], 1644. BVB234 9. Deusing, Anton: Antonii Deusignii// Med. ac Philos.// De// Anima Hvmana// Dissertationes// Philosophicae.// Quibus adjectae// Eiusdem// Familiares & Amicae// Disqvisitiones// Epistolares,// Habitae cum Rev. ac Clariss. Viro,// D. Joanne Santeno L.A.M. &c.// De Origine Formarum Naturalium,// & Animae Humanae Substantia.// Accessit// Spongia// Adversus Cavillationes quasdam, sub selecta Disputatione// Philosophico-Theologica, in Animae Humanae// Substantiam egestas. - Hardervici : Ex Officina Nicolai à Wieringen, 1645. - [8], 1-296, [4] S. ; 4°. BVH 10. ♦ Meursius, Johannes: Ioannis Mevrsi[i] Historiae Danicae Libri III. In quibus res commemorantur gestae à Christiano I; ac Ioanne, ejus filio: & nepote, Christiano II. - Amstelodami, Apud Gvilielmvm & Ioannem Blaev, 1638. - [3] Bl., 87 S. ; 2°. GVK235 11. ♦ Selden, John ; Boxhorn, Marcus Zuerius: Ioannis Seldeni// Mare Clavsvm// Sev De// Dominio Maris// Libri Duo. [...]// Accedunt// Marci Zverii Boxhornii Apologia// Pro navigationibus Hollandorum adversus// Pontvm Hevtervm,// Et// Tractatvs Mvtvi Commercii// & navigationis inter Henricvm VII. Regem// Angliae & Philippvm Archiducem Austriae. - Londinii : Iuxta Exemplar Will. Stanesbeii pro Richardo Meighen, 1636. BVE236 Formatangaben nach SBB: 12°. Umfangs- und Formatangaben nach Abes: 418 S. ; 4°. 235 Die verhandelte Ausg. konnte nicht eindeutig ermittelt werden. Gelegentlich [aber hier vermutl. nicht] enthalten in: Meursius, Johannes: Ioannis Mevrsi[i] Historica; Danica pariter, & Belgica; uno Tomo comprehensa: Quorum seriem pagina post praefationem ad Lectorem indicabit. Operum Omnium Tomvs Primvs. - Amstelodami : Apud Gvilielmvm & Ioannem Blaev, 1638. - [4] Bl., 118 S., [3] Bl., 133 S., [3] Bl., 87 S., [2] Bl., 150 S., [3] Bl., 110 S. ; 2°. GVK. Das Gesamtwerk enthält ebenfalls: Meursius, Joannes: Ioannis Mevrsi[i] Historiae Danicae, Sive, De Regibvs Daniae, Qui familiam Oldenburgicam praecessere, eorumque rebus gestis, à Dano ad Canvtvm VI, in quo desinit Saxo, Libri Qvinqve Priores. - Amstelodami : Apud Gvilielmvm & Ioannem Blaev, 1638. - [3] Bl., 118 S. – Meursius, Joannes: Ioannis Mevrsi[i] Historiae Danicae Continvatio. Sive, De Regibvs Daniae, Qui familiam Oldenburgicam praecesserunt, & eorum rebus gestis, à Canuto VI, in quo Saxo desinit, usque ad Christianum I, Libri Qvinqve Posteriores. - Amstelodami : Apud Gvilielmvm & Ioannem Blaev, 1638. - [3] Bl., 133 S. ; 2°. GVK. Die Werke können auch selbständig vorliegen. Das Werk war bereits selbständig und als Teil eines Gesamtwerkes ersch.: vgl. Meursius, Johannes: Ioannis Mevrsi[i] Historiae Danicae Libri III. In Quibus Res commemorantur gestae à Christiano I; ac Ioanne, eius filio: & nepote, Christiano II. - Hafniae : Moltkenius, 1630. - [10] Bl., 252 S., [2] Bl. ; 4°. SBB. 236 Die verhandelte Ausg. konnte nicht eindeutig ermittelt werden. Die beiden enthaltenen Werken wurden allerdings gleichzeitig verhandelt. Das Werk könnte auch selbständig vorliegen: vgl. die Ausg.: 233 234

ACDF SO CL 1655–1660

218

12. ♦ Boxhorn, Marcus Zuerius: Marci Zverii Boxhornii Apologia pro navigationibvs Hollandorvm, adversvs Pontvm Hevtervm Tractatvs pacis et mvtvi commercii, sive intercvrsvs mercivm, conclvsvs Londini Anno 1495 die Februarii XXIV. - Lvgduni, Batavorvm : ex officina Elzeviriana, 1633. - 24°. KB237 13. Neuhusius, Reinerius: Synopsis// Etymologica.// Sive// De Originibus Linguae Latinae// Libellus utilißimus.// In usum// Illußtris. Gymn. Alcmariani.// Cui respondet// Examen Philologicum// proximè edendum / Operâ Subscisivâ// Reineri Neuhusii JC.// Cum Centuriâ// Epigrammatum// Ad Amicos. - Amstelodami : Apud Joannem Janssonium, 1652. BSB238 14. Heinsius, Daniel: [Carmina]. Das Werk konnte nicht eindeutig ermittelt werden.239 15. ♦ Seneca, Lucius Annaeus ; Sallustius Crispus, Gaius ; Neuhusius, Reinerus (Hg.): Electa Senecae et Sallustii in usum studiosae juventutis Batavae. Amstelodam : Johannem Janssonium, 1646. - 2 Teile in 1 Bd.: [4] Bl., 132 S., [1] Bl., 82 S. ; 12°. GVK240 16. Sennert, Daniel: Epitome// Librorum// De// Febribus// Danielis Sennerti, D. Amstelodami : Apud Jodocum Jansonium, 1655. - [1], 192 S. ; 12°. BNE241 17. Sennert, Daniel: Epitome// Institutionum// Medicinae,// Et Libr. de// Febribus. / Danielis Sennerti// D. Et Medicinae Profeß. - Amstelodami, : Apud Jodocum Janssonium, 1653 [i.e. 1655]. - [24], 711 S. ; 12°. BNE242 18. Giovanni  ; Arnaldo  ; Sylvius, Zacharias: Schola// Salernitana,// Sive// De conservandâ Valetudine// Praecepta Metrica. / Autore// Joanne de Mediolano// hactenus ignoti// Cum luculentâ & succinctâ Arnoldi Vil-//lanovani in singula Capita Exegesi.// Ex Recensione// Zachariae Sylvii// Medici Roterodamensis.// Cum ejusdem Praefatione.// Nova editio, melior Londini : Excudebat Will. Stanesbeius pro Richardo Meighen, 1635. RERO; vgl. auch die Ausg.: Lugduni Batavorum : Apud Joannem & Theodorum Maire, 1636. BSB. 237 Enthalten in: Grotius, Hugo: Hugo Grotius de mari libero.: et P. Mervla de maribvs. - Lvgduni Batavorvm : ex officina Elzeviriana, 1633. - [16], 267, [5] S. ; 24°. KB. Ermittelt wurde auch: Selden, John  ;  Boxhorn, Marcus Zuerius: Ioannis Seldeni// Mare Clavsvm// Sev De// Dominio Maris// Libri Duo. [...]// Accedunt// Marci Zverii Boxhornii Apologia// Pro navigationibus Hollandorum adversus// Pontvm Hevtervm,// Et// Tractatvs Mvtvi Commercii// & navigationis inter Henricvm VII. Regem// Angliae & Philippvm Archiducem Austriae. - Londinii : Iuxta Exemplar Will. Stanesbeii pro Richardo Meighen, 1636. BVE. Die beiden Werke wurden allerdings nicht separat begutachtet. 238 Umfangs- und Formatangaben nach KB: [10], 275, [1] S. ; 12°. 239 Ermittelt wurden: Heinsius, Daniel: Carmina in urbem Bredanam, paucis post absolutae obsidionis munimenta diebus a celsissimo principe occupatam. - Parisiis : [S.n.], 1638. - 4°. Abes ; [Heinsius, Daniel] ; Bert, Pierre [u.a.]: Carmina epithalamia in nuptias [...] Danielis Heinsii et [...] Ermgardis Rutgersiae, celebratas Dordrechti 16 maii [1617], / scripta ab amicis [...]. - Lugduni Batavorum : typis Isaaci Elzevierii, 1617. - 4°. Abes. 240 Hg. ist Verf. der Widmung nach GVK. 241 Teil 2, mit eigenem Titelbl., des Gesamtwerkes: Sennert, Daniel: Epitome// Institutionum// Medicinae,// Et Libr. de// Febribus. / Danielis Sennerti// D. Et Medicinae Profeß. - Amstelodami, : Apud Jodocum Janssonium, 1655. BNE. Formatangaben nach SBN: 2 Teile in 1 vol. [24], 711, [1]; 192 S. ; 12°. Vgl. Sennert, Daniel: De Febribus Libri IV [...]. - Wittenbergae : Schürerus, 1628. - [6] Bl., 704 S., [8] Bl. SBB. 242 Teil 1, ohne eigenes Titelbl., eines zweiteiligen Gesamtwerkes unter demselben Titel. Formatangaben nach SBN: 2 Teile in 1 vol. [24], 711, [1]; 192 S.; 12°.

219

ACDF SO CL 1655–1660

& aliquot Medicis opus-//culis auctior [...]. - Roterodami  :  Ex officinâ Arnoldi Leers, 1657. BVB243 19. Desiderius Erasmus : Des. Erasmi Roterod. De utraq[ue] Verborum ac Rerum Copia Lib. II: Ad sermonem & stylum formandum utilissimi. Amsterdam : [Johannes] Ianssonius, 1655. - 294 S., [9] Bl. LBÖS 20. Scriverius, Petrus  ;  Floccus, Andreas Dominicus  ;  Pomponius Laetus, Iulius  ;  Maffei, Raffaele  ;  Alciati, Andrea  ;  Nanninck, Petrus  ;  Lipsius, Justus ; Gulielmus, Janus ; Ovidius Naso, Publius: Respublica Romana.// Honori// Vrbis Aeternae// P. Scriverius// Restitvit. - Lvgd. Batavorvm : Ex officina Elzeviriana, 1629. BNE244 21. Gilles, Pierre: P. Gyllii// de// Constantino-//poleos Topographia// lib. IV. Lvgdvni Batavorvm : Ex officina Elzeviriana, 1632. UGent245 22. Desiderius Erasmus : Desid. Erasmi Roter. Flores, vna cum septem centuriis sapient. dictor; collecti opera D. Simeonis Partlicii [...]. Amsterod. : apud Ioannem Ianssonium, 1640. - 330, [6] S. ; 16°. SBN 23. Neuhusius, Reinerus: Comici enucleati. Sive Electa Plautina et Terentiana. Cum veterum ac recentiorum notis. & indice thesium philologicarum. In usum illust. GymnasI Alcmariani, & juventutis Batavae, per Reinerum Neuhusium Gymnasii Alcmar. Rect. - Amstelodami  :  ex officina Jansoniana, 1646. - [8], 272, 140, [36] S. ; 12°. SBN 24. Anonym: Respvblica et Statvs// Regni Hvngariae. - [Leida]  :  Ex officina Elzeviriana, 1634 (Cum Privilegio). - 2 Teile in 1 vol. BAV 25. Laet, Johannes de: Belgii// Confoederati// Respublica:// Sev// Gelriae. Holland.// Zeland. Traject. Fris.// Transisal. Groning.// chorographica Politicaque// descriptio. Lugd. Batau. : Ex officina Elzeviriana, 1630 (Cum Priuilegio). - [4] Bl, 359, [7] S. BAV 26. ♦ Meursius, Johannes: Ioannis Mevrsii// Ferdinandvs// Albanvs,// sive// De Rebvs Eivs In Belgio// per Sexennium gestis,// Libri IV.// In quibus Belli Belgici Principium.// Additvr// De Indvciis,// Liber Singvlaris,// In quo eiusdem belli finis. Amstelodami : Apud Gvilielmvm & Ioannem Blaev, 1638. BVPB246

Umfangs- und Formatangaben nach Abes: [23], 517 S. ; 12°. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: 575, [1] S., 24°. 245 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: 428, [4] S. ; 24°. 246 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [2] Bl., 110 S. ; 2°. Enthalten in: Meursius, Johannes: Ioannis Meursi historica; Danica pariter, & Belgica; uno tomo comprehensa: quarum, seriem pagina post praefationem ad lectorem indicabit. Operum omnium tomus primus. - Amstelodami : apud Guilielmum & Ioannem Blaeu, 1638. - 5 Teile in 1 vol. ; 4°. SBN. Das Werk kann auch selbständig vorliegen. GVK. Die verhandelte Ausg. konnte nicht eindeutig ermittelt werden. Das Werk war bereits ersch.: Meursius, Johannes: Ioannis MeursI Ferdinandus Albanus. Siue, De rebus eius in Belgio per sexennium gestis, libri 4. in quibus belli Belgici principium. Additur de induciis, liber singularis, antea seorsim excusus, in quo eiusdem belli finis. - Lugduni Batauorum  :  apud Ludouicum Elzeuirium, 1615. - [8], 319, [1] S. ; 4°. SBN. 243 244

ACDF SO CL 1655–1660

220

27. Neuhusius, Reinerus: Reineri Neuhusii, JC.// Florilegium// Philologicum.// Sive// Veterum & Recentiorum// Eloquentiae// Promus-Condus.// In usum// Illustris Gymnasii// Alcmariani.// Editio Novissima. - Amstelodami : Apud Joannem Janssonium, 1658. BVB247 28. Meursius, Johannes: Ioannis Meursi Gulielmus Auriacus, sive, de rebus toto Belgio tam ab eo, quam ejus tempore, gestis; ad excessum Ludovici Requesensii. Pars prima. Tributa in libros decem. - Amstelodami : apud Gulielmum & Ioannem Blaeu, 1638. SBN248 29. Neuhusius, Reinerus: Reineri Neuhusii JC.// Gymnasiarchae Alcmariani,// Epistolarum// Familiarium// Centuriae Tres.// Cum// Libello Posthumo// Poematum & Epistolarum// Cl. Viri,// D. Edonis Neuhusii,// Patris.// Et cum viveret, Gymnasiarchae// Leoverdiani. - Amstelodami : Apud Joannem Janssonium, 1651. BSB249 30. Neuhusius, Edo ; Neuhusius, Reinerus (Hg.): Edonis Neuhusii// Infantia// Imperii Romani,// Svb// Septem Regibus.// Cui accesserunt// Manes Nassovii.// Et Praefatio// In Victorias Belgicas &c.// Ex Editione// Reineri Neuhusii JC.// Gymnasiarchae Alcmariani. - Amstelodami : Apud Joannem Janssonium, 1657. BSB250 31. Neuhusius, Reinerus: Reineri Neuhusii// JCti.// Thalia// Alcmariana.// Sive// Poematum// Posteriorum// Liber. - Amstelodami : Apud Joannem Janssonium, 1658. BSB251 32. Anonym: Facetiae Facetiarum,// Hoc est,// Joco-Seriorum// Fasciculus novus,// Exhibens variorum au-//torum scripta, non tàm lectu// jucunda & jocosa; amoena & aman-//da, quàm lectu verè digna & uti-//lia, multisve moralibus ad mo-//res seculi nostri accom-//modata, illustrata, &// adornata. - Pathopoli [i.e. Amsterdam] : Apud Gelastinum Severum [i.e. Janssonius, Johannes], 1657. BVB252 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [24], 828 S. ; 12°. Die verhandelte Ausg. konnte nicht ermittelt werden. Das Werk war bereits ersch.: Neuhusius, Reinerius: Reineri Neuhusi JC. Florilegium philologicum. Sive Veterum & recentiorum eloquientiae promus-condus. In usum illustrium scholarum West-Frisiae cum indice locorum communium. - Amstelodami : apud Joannem Janssonivm, 1650. - [22], 758, [10], [2] S. ; 12°. SBN. 248 Enthalten in: Meursius, Johannes: Historica; Danica pariter, & Belgica Ioannis Meursi historica; Danica pariter, & Belgica; uno tomo comprehensa: quarum, seriem pagina post praefationem ad lectorem indicabit. Operum omnium tomus primus. - Amstelodami : apud Guilielmum & Ioannem Blaeu, 1638. - 5 Teile in 1 vol. ; 4°. SBN. Das Werk, das auch selbständig vorliegen kann, war bereits ersch.: vgl. die Ausg. Lvgdvni Batavorum : Apud Isaacvm Elzevirivm Academiae Typographvm, 1621. BSB. 249 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [12], 568, [8] S. ; 12°. 250 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [8], 412, [8] S. ; 16°. Enth.: Oratio// In Fvnere// Inclyti & Generosissimi Heroïs,// Domini// Wilhelmi Ludovici// Comitis Nassovii// Gubernatoris Frisiae, Groningae,// Omlandiae, Principis omni vir-//tute Excellentis, &c. [2. Titelbl.] Illustri// Genrerosissimoque Domino,// Ernesto Casimiro// Comiti Nassovio,// Gubernatori Frisiorum Electo &c.// Summo Belgicae Militiae Tribuno// & Castrorum Praefecto.// Et Nobilissimis Spectatissimisque// IX. Viris Ordinum Friasiae// Delectis ; Praefatio// In Victorias Belgicas// De Antichristo Antiochisante// Ad Belgicos Ordines.// Et Maximae Exspectationis,// Comites Palatinos,// Duces Bavariae.// Et ad Guillielum Auriacum,// Principem// Et// Henricum, & Guilielmum,// Comites Nassovios, &c. 1629. [Incipit: Antichristus ille a) Peccati// Homo, & perditionis filius]. 251 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [8], 219, [7] S. ; 16°. 252 Angaben zum eigentlichen Erscheinungsort und Drucker ergänzt nach VD17. Umfangs- und Formatangaben nach VD17: 570 S., [1] Bl. ; 12°. Das Werk war bereits ersch.: Anonym: Facetiae Face247

221

ACDF SO CL 1655–1660

33. Yeshuaʾ Ben Yosef, ha-Leṿi ; L’Empereur, Constantijn (Übers.): [Halikhot ʿolam// ʿim mevo ha-Gemara]// Sive// Clavis Talmvdica.// Complectens// Formulas, loca Dialectica & Rhetorica// priscorum Judaeorum.// Latinè reddita per// Constantinvm l’Emperevr ab Oppyck,// S.T.D. & Controversiarum Judaicarum Pro-// fessorem in Academia Lugdunensi. - Lvgdvi Batavorvm : Ex Officina Elseviriorum, 1634. EROMM253 34. Zeiller, Martin: Regnorum// Sueciae, Gothiae,// Magnique Duca-//tus Finlandiae,// ut &// Livoniae, Bremensis// Ducatus, Partis Pomeraniae// ad Suecos pertinentis, & Ur-//bis Wismariae,// Descriptio Nova.// Iconibus praecipuarum civita-// tum adornata. - Amstelodami : Apud Aegidium Janssonium Valckenier, 1656. BSB254 35. Geisler, Johannes Tobias: Joan. Tobiae Geisleri,// Miletensis// De Statu Politico;// Secundum Praecepta// Taciti formatô;// Scriptum Meletema. - Amstelodami : Apud Joannem Janssonium, 1656. - 212 S. BAV 36. Desiderus Erasmus  ; Melanchton, Philipp  ;  More, Thomas ; Vives, Luis: Die Werke wurden nicht spezifiziert. Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 32 und Nr. 34–36)255

Gutachter: Gutachten:

Orazio Quaranta Bl. 675r–683r, 17 S., 4. Oktober 1660 (zu Nr. 1–3)

Gutachter: Gutachten:

Stefano Spinola CRS Bl. 684r–685v, 4 S., [3. November 1660] (zu Nr. 4–6)

Gutachter: Gutachten:

Philippe de la Très Sainte Trinité OCD Bl. 686r/v und Bl. 689r, 3 S., [3. November 1660] (zu Nr. 7)

Gutachter: Gutachten:

Philippe de la Très Sainte Trinité OCD Bl. 686r/v und Bl. 689r, 3 S., [3. November 1660] (zu Nr. 8–9)

Gutachter: Gutachten:

Stefano Gradi Bl. 692r/v, 2 S., [3. November 1660] (zu Nr. 10–14)

Gutachter: Gutachten:

Francesco Antonio Ricci OFMRef Bl. 693r–694r, 3 S., [3. November 1660] (zu Nr. 15–19)

Gutachter: Gutachten:

Michelangelo Ricci Bl. 696r/v, 2 S., [3. November 1660] (zu Nr. 20–22)

Gutachter: Gutachten:

Clemente Tosi OSBSilv Bl. 697r–699r, 6 S., [3. November 1660] (zu Nr. 23–27)

tiarum, hoc est, Ioco-Seriorum Fasciculus: Exhibens Varia Variorum Auctorum scripta, non tam lectu iucunda & iocosa, amoena & amanda, quam lectu vere digna & utillia, multisqe moralibus ad mores seculi nostri accommodata, illustrata, & adornata; Quorum seriem sequens pagina indicat. - Francofurti Ad Moenum, 1615. - [2] Bl., 452 S. ; 12°. GVK. 253 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [40], 232, [24] S. ; 4°. 254 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [34], 783 [i.e. 777], [33], [13] S. ; 16°. 255 Aus den Akten lässt sich nicht eindeutig schließen, dass zu Nr. 34–36 Verhandlungen stattfanden.

ACDF SO CL 1655–1660 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Bona OCist Bl. 702r–704v, 6 S., [3. November 1660] (zu Nr. 28–31)

Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Nicheo] nicht aufgefunden [19. Juni 1660] (zu Nr. 33)256

Dekret:

SO 3. November 1660 (zu Nr. 1–36)257

222

Korrespondenten: (1) Eliseus Weijerstraet ; (2) Ass. SO; (3) Kard. [Bernardino?] Spada; (4) Sekr. CIndex Weitere Akten des SO: (1) Bücherliste u.d.T. „Libri, che non sono prohibiti“, mit einer Bestätigung von Eliseus Wijerstraet, die Bücher wiedererhalten zu haben, Bl. 648r, 1 S., [1. Juni 1660]; (2) Liste jener Bücher, zu denen ein Gutachten existierte, Bl. 649r/v, 2 S., o.D.; (3) Bücherliste u.d.T. „Libri mandati dal P. Libelli, acciò li vedessi, se erano prohibiti“, mit Vermerken des Ass. SO über die Anweisungen des Sekr. CIndex, welche Bücher zurückgegeben werden sollten und welche für eine weitere Prüfung in Betracht kamen, anschließend eine Liste u.d.T. „Libri ritenuti e tali stimati dal P. [Libelli]“; Bl. 663r–664r, 3 S., [nach 17. März 1660]; (4) Bücherliste mit Zahlen zu den Exemplaren und Vermerk des Dekretes SO vom 17. März 1660, Bl. 662r/v, 2 S., [17. März 1660]; (5) Bücherliste u.d.T. „Libri, che non si sono restituiti“, mit einer Sp. kurzgefasster Gutachter-Voten zu den jeweiligen Büchern, Bl. 705r, 1 S., o.D.; (6) eine weitere, ähnliche Bücherliste, Bl. 706r/v, 2 S., o.D. Ferner beiliegend: (1) Gesuch des Faktors Eliseus Wijerstraets mit Verweis auf den Transfer der Bücher in den Palast des SO nach Ankunft im röm. Zollamt und mit der Bitte, die nicht verbotenen Bücher dem röm. Buchhändler Blaise De Versin zu überstellen, Bl.  643r/v, 1 S., 30. Juni 1660; (2) Liste der Bücher und Anzahl der beschlagnahmten Exemplare, Bl. 646r, 1 S., [30. Juni 1660]; (3) Liste von Werken mit der jeweiligen Anzahl der Exemplare, Bl. 657r–659v und Bl. 671r–673r, 11 S., o.D.; (4) Bücherliste mit der jeweiligen Anzahl der Exemplare, Bl. 660r–661v, 4 S., o.D.258

Nach Angabe im Schreiben des Sekr. CIndex an den Ass. SO vom 19. Juni 1660. Bl. 707v und ACDF SO Decreta 1660, Bl. 210r: Nach den Gutachten-Referaten der Konsultoren CIndex wurde beschlossen, dass jene Werke, welche die Gutachter für schlecht befanden oder ihrer Meinung nach für ein Verbot in Betracht kamen, einbehalten würden. Gemeint waren die Werke Nr. 1, Nr. 5–9, Nr. 22, Nr. 29–31; für eine zweite Kategorie von Werken wurde die Expurgation emfohlen (Nr. 2; Nr. 14, Nr. 18–19, evtl. Nr. 25–26; allerdings Nr. 27). Die anderen Bücher (Nr. 3[?]–4, Nr. 10–13; Nr. 15–17, Nr. 20–21, Nr. 23–24; evtl. Nr. 25–26; Nr. 28) sollten dem Buchhändler gnadenhalber zurückgegeben werden. Dieser sollte aber ermahnt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Gesuch von Eliseus Wijerstraet an das SO, Bl. 643r/v, auf die Beschlagnahme der Büchersendung durch das Zollamt in Rom. – Vgl. ferner zur Auswahl der suspekten Werke und zu weiteren vom MSP und Sekr. CIndex durchzuführenden Maßnahmen die Dekrete SO 10. März 1660, ACDF SO Decreta 1660, Bl. 45r; SO 17. März 1660, Bl. 673v und ACDF SO Decreta 1660, Bl. 49r; SO 17. Juni 1660, Bl. 674v und ACDF SO Decreta 1660, Bl. 110r. – Einzelne Werke wurden, möglicherweise anlässlich dieser Verhandlungen (oder nachträglich), verboten: vgl. Bando CIndex 4. Juli 1661 (zu Nr. 1 und Nr. 32); CIndex 18. Mai 1677 (zu Nr. 5); CIndex 25. Januar 1684 (zu Nr. 7a). Eine ältere Ausg. des Werkes Nr. 32 war bereits verboten: vgl. Bando CIndex 18. Juli 1651. 258 Die Akten lassen sich nicht eindeutig in das Verfahren einordnen; es kann nicht ausgeschlossen werden, dass sie der Administration des SO entstammen. 256 257

223

ACDF SO CL 1655–1660

ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 42 1660. Censura in libr[um], cui titul[us]: L’apparizione personale della gran Madre di Dio ad Antonia Botta esposta da Simone Rocca Proposto della Cattedrale di Savona. Rocca, Simone : Apparitione personale della gran Madre di Dio ad Antonio Botta (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

Francisco Macedo OFMObs Bl. 714r, 1 S., 8. April 1660259

Gutachter: Gutachten:

[Pietro Francesco de Rossi] nicht aufgefunden [22. Dezember 1660]

Dekret:

nicht aufgefunden; SO 18. Mai 1660;260 SO 22. Dezember 1660261

Korrespondenten: Simone Rocca Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Simone Rocca um Erlaubnis für die Drucklegung in Genua und mit Verweis auf die Anweisung des Inq. von Genua, dass nur das SO den Druck solcher Werke gestatten könne, Bl. 712r, 1 S., [29. April 1660]; (2) Gesuch von Simone Rocca um Rückgabe des Ms. zwecks Korrektur, Bl. 713r, 1 S., [22. Dezember 1660] ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 43 Censura plurium Propositionum. 1. [These: S.l., S.a.] Apta est divisio gratiae prevenientis in sufficientem et efficacem gratia sufficiens est illa interna motio omnino necessaria ad bonum opus (…). ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 43, Bl. 720r 2. [These: S.l., S.a.] 10. Existimo Peccatorem, ex se neque phisicam potentiam habere ad uitanda omnia peccata collective, et longo tempore, in qui graves tractationes perurgeant. ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 43, Bl. 721r 3. [These: S.l., S.a.] 13. Nequit Iustus Viator ex se habere evidentem cognitionem, se esse in gratia immo neque per discursum theologicum cognitionem certam moraliter ita ut nullatenus formidare possit. Potest tamen habere coniecturaliter certam, immo talem in die misericordia habere fiduciam, ut saepe actu non formidet. ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 43, Bl. 721r

In Form einer Approbation. ACDF SO Decreta 1660, Bl. 87v: die Kardinäle approbierten das Votum de Rossis, dass die Drucklegung des Werkes nicht opportun wäre. – Zur [Wiedereröffnung] des Verfahrens vgl. das Gesuch von Simone Rocca, Bl. 712r. – Vgl. ferner das Dekret SO 29. April 1660, Bl. 717v und ACDF SO Decreta 1660, Bl. 74v. 261 Bl. 716v und ACDF SO Decreta 1660, Bl. 241v: das [Manuskript] sollte dem Bittsteller zurückgegeben werden mit der Anweisung, das Werk nicht zu drucken; andernfalls würde er bestraft werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Simone Rocca, Bl. 713r. 259 260

ACDF SO CL 1655–1660

224

4. [These: S.l., S.a.] 21. Forma, qua homines in iustificatione renovantur est vera iustitia, ac sanctitas repugnat aliquo modo cum labe peccati. ACDF SO CL 1655– 1660, Nr. 43, Bl. 721r Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 720r, 1 S., o.D. (zu Nr. 1)262

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 721r, 1 S., o.D. (zu Nr. 2–4)263

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1–4)

ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 44 1660. Censura in Assertis revelationes Francisci Nigri, vulgo d[ict]o, Fabianini quae dicuntur conscriptae ab Augustino Recaldino. ♦ Negri, Francesco  ; Recaldini, Agostino: [Rivelazioni]. - [S.a.] (Ms.). Biblioteca Arcivescovile Udine, Ms. 910264 Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Stefano Spinola CRS Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Vincenzo da Serravalle Preti OP Bl. 726r–727v, 4 S., o.D.

Dekret:

nicht aufgefunden

In Form einer Notiz, dass die Proposition zugelassen werden könnte. In Form einer Notiz, dass die Propositionen zugelassen werden könnten. 264 Möglicherweise liegt das in Rom verhandelte Ms. den Akten bei, die sich mit den Pelagiani im Hzt. Mailand und im Westen der Republik Venedig beschäftigten (1650–1680); vgl. hierzu u.a. ACDF SO St.St. R-3-a[–h] und ACD SO St.St. R-4-b [a–c]. Die Bde. waren wegen Restaurierungsarbeiten nicht verfügbar. Das hier ermittelte Manuskript, von dem mehrere Exemplare im Umlauf waren, wurde ediert in: Angelo Turchini, Il libro delle „Rivelazioni“ di Francesco Negri detto il Fabianino, in: Annali dell’Istituto Italo-Trento 17 (1991), S. 379–559; hier S. 451–543. 262 263

225

ACDF SO CL 1661–1662

ACDF SO CL 1661–1662

ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 1 1661. Breve Alexandri PP. VII sub die 10. Ianuar[ii] 1661., quo proscribitur, ac prohibetur versio Gallica Missalis Romani. ♦ Messel romain, selon le règlement du Concile de Trente, traduit en françois avec l’explication de toutes les messes et de leurs cérémonies pour tous les jours de l’année. - Paris : Rolin de La Haye et Siméon Piget, 1660. - 5 vol. ; 12°. BNF1 Dekret:

nicht aufgefunden2

Korrespondenten: (1) Ass. SO; (2) Stefano Ugolini Ferner beiliegend: [Breve] Alexander Papa VII.// Ad Fvtvram Rei Memoriam.// [Incipit: Ad aures nostras] [Explicit: Datum Romae apud S. Mariam Maiorem sub Annulo Piscatoris die// 12. Ianuarii 1661. Pontificatus nostri anno Sexto.// S. Vgolinus.// Die 7. Februarii 1661 supradictum Breue affixum, & publicatum (…) Carolus Melanus Curs. Mag.] - Romae : Ex Typographia Reuerendae Camerae Apostolicae, 1661 (Einblattdruck). ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 1, unter Bl. 3r ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 2 1661. Acta in Synodu[m] Dioecesana[m] edita[m] ab Episcopo Forosempronii, in qua plura ordinantur spectantia ad Tribunal S. Off[ic]ii. Constitvtiones// Et Decreta// Ab Illustrissimo, & Reuerendiss.// Domino// Ioanne Baptista// Zeccadoro// Episcopo Forosemproniensi// In Synodis Dioecesanis hactenus celebratis// promulgata. - Bononiae : Typis Iacobi Montij, 1660 (Superiorum permissu). - 199, [6] S. BAV Gutachter: Gutachten:

[Orazio Tacchini]3 Bl. 27r–29v, 4 S., [30. März 1661]

Übers. ermittelt nach Abes: Voisin, Joseph de. Die verhandelte Ausg. konnte nicht eindeutig ermittelt werden. Das Werk war bereits ersch.: Messel Romain selon le reglement du concile de Trente / trad. par de Voisin. - Paris : [S.n.], 1648. - 12°. LINDA. 2 Vgl. hierzu die Abschrift des Schreibens in ACDF SO CL 1668 pars prima, Nr. 3, Bl. 43r, der die Akten zu den Verhandlungen 1667–1669 beiliegen. – Das Werk wurde verboten: vgl. Breve Alexander VII. 12. Januar 1661. 3 Zuschreibung unsicher. Tacchini, der zu jener Zeit in Rom war, wurde nachweislich vom SO mit der Prüfung des Werkes beauftragt, vgl. Vermerk, Bl. 30v. 1

ACDF SO CL 1661–1662 Dekret:

226

SO 1. Februar 1661;4 [Audienzdekret?] 2. Februar 1661;5 SO 30. März 1661;6 SO 22. März 16627

Korrespondenten: (1) Orazio Tacchini ; (2) Ass. SO; (3) Bf. von Fossombrone; (4) Inq. von Rimini Weitere Akten des SO: Zusammenfassung von Korrekturvorschlägen Orazio Tacchinis [vermutl. innerhalb des SO entstanden; kein Hinweis auf Verf.], Bl. 8r/v, 2 S., [1. Februar 1661] Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Orazio Tacchini mit Verweis auf die Vermittlung der Kard. Francesco Albizzi und Carlo Pio in den Auseinandersetzungen über die Veröffentlichung der Diözesansynode von Fossombrone, Bl.  9r, 1 S., [1. Februar 1661]; als Anlage: „Oppositiones Horatii Tacchini Praepositi Forosempronien.“, Bl. 10r/v, 2 S., [1. Februar 1661]; (2) Gesuch des Bf. von Fossombrone mit Verweis auf das Vorhaben, das „Foglio“ seiner Synode neuzudrucken, incl. des 2. Kap. „de Sacro Inquisitionis officio“, und mit der Bitte um Überprüfung; Bl. 17r/v, 2 S., 14. Februar 1661; als Anlagen: „Copia Decreti Synodalis Ill.mi ac R.mi Pauli Emilii Sanctorii olim Arciep.i Urbinatensis impress. Urbini apud Aloysium de Ghisonio 1628“, Bl. 18r/v und Bl. 23r, 3 S., [14. Februar 1661]; „Copia Capitis secundae Synodi Diocesanae Ill.mi ac R.mi Ascanii Maffei olim Archiep.i Urbinatensis celebratae die viii junii 1648 Urbini Typis impressae Bartholomei Mazzantini 1649“ [Incipit: Caput Secundum.// De S. Inquisitionis Officio.], Bl. 19r/v und Bl. 22r, 3 S., [14. Februar 1661]; gedruckter Abschnitt aus dem verhandelten Werk (S. 11–14), mit dem Kap. „De Sacro Inquisitionis Officio, Cap. II“ und „De Libris Prohibitis, Cap. III“, Bl. 20r–21v, 4 S., o.D.; (3) Gesuch von Orazio Tacchini um Rückgabe des Exemplars, welches er dem SO zugesandt hatte, Bl. 26r, 1 S., [8. März 1661]; (4) Gesuch des Bf. von Fossombrone um Prüfung des 9. Kap. u.d.T. „de modo procedendi in causis fidei“ zwecks ND der Akten der Diözesansynode von Fossombrone, Bl. 33r, 1 S., [22. März 1662]; als Anlage: „De modo procedendi in causis fidei cap. 11“, Bl. 34r–34bisr, 3 S., [20. April 1662] ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 3 1661. Acta in Libru[m] P. Mag. Xantes Mariales Ord[ini]s Praed[icatoru]m, cui titul[us]: Bibliotheca Interpretum ad universa[m] Summa[m] Theologiae D. Thomae &c. in qua agitur etia[m] de divinis auxiliis. Bl. 36v: der Bf. von Fossombrone sollte durch ein Edikt widerrufen und die Umsetzung des Vorgangs durch ein öffentliches Zeugnis bezeugen lassen, das er nach Rom zu senden hatte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Orazio Tacchini, Bl. 9r. 5 Bl. 36v: der Papst approbierte das Dekret SO. – Vgl. ferner das Dekret SO 23. Februar 1661, Bl. 16v. 6 Bl. 30v: die Korrekturen sollten dem Bf. von Fossombrone übersandt werden, der gemäß diesen Anweisungen das Werk korrigieren sollte. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Bf. von Fossombrone an Msgr. Vezzani vom 14. Februar 1661, Bl.17r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 1. März 1661, Bl. 24v; SO 27. April 1662, Bl. 32v. 7 Bl. 35v: das Gesuch sollte an Kard. Francesco Albizzi weitergeleitet werden. Vgl. ferner den Vermerk über die Zusendung der Bearbeitung des Textes an den Bf. von Fossombrone unter Bl. 34r. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Bf. von Fossombrone, Bl. 33r. 4

227

ACDF SO CL 1661–1662

Mariales, Xantes: Bibliotheca// Interpretum// Ad vniuersam summam Theologiae D. Thom.// Aquinatis Ecclesiae Doctoris// Hoc Est// Solers examen vniuersorum, quae à scriptoribus quibuscunq; tùm antiquis, tùm recentiori-//bus ad Scholasticam Theologiam hactenus euulgata sunt: consentanea D. Thom. robo-//rantur; ab impugnatoribusq; quibuscunq; protelluntur: diffentanea impugnatur; atq; à// fudamentis paenitus demoliuntur tanta doctrinarum vbertate, vt qui Bibliotheca hac// collectim omnia omnium placita fideliter relata, diligenter discussa, solideque vel robo-//rata, vel reiecta reperiet.// Opvs Novvm Div Desideratum// Et nunc primum ad communem Studiorum vtilitatem// in lucem prodiens. / Avctore// P. M. Xantes Mariales// Sacri Ordinis Praedicatorum.// Doctrinae Thomisticae professoribus quibuscunq; vt inchoatam à cadente// Auctoris aetate Bibliothecam ipsi prosequantur, ad Deiq;// gloriam tandem perficiant. Venetiis : Sumptibus Io. Bapt. Combi, 1638 (gedr. Titelbl.). ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 3, Bl. 41r8 Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?] nicht aufgefunden [19. Juni 1658?]9

Gutachter: Gutachten:

[Stefano Spinola CRS?] nicht aufgefunden [19. Juni 1658?]

Dekret:

nicht aufgefunden;10 SO 27. Oktober 1660 donec corrigatur;11 SO 1. Februar 1661 donec corrigatur;12 [Audienzdekret] 2. Februar 1661;13 [Audienzdekret] 9. Februar 166114

Gedruckt wurde: Mariales, Xantes: Bibliotheca interpretum ad vniuersam summam theologiae diu. Thomae Aquinatis Ecclesiae doctoris. [...] Auctore P. M. Xantes Mariales. Nouerit mundus, opus istud & vetus, & nouum iure appellari posse: vetus: quia editum fuit anno 1638. Nouum vero, quia ob varios tum auctoris tum typographi accidentarios casus opus euulgari non potuit, nisi anno currente 1660. Vnde quidquid antea nusquam visum est verè nouum dici potest. - Venetijs : sumptibus Combi, & La Noù, 1638 [i.e. 1660]. - [20], 934 [i.e. 932] S. ; 2°. SBN. Bd. 1 des Gesamtwerkes: Mariales, Xantes: Bibliotheca interpretum ad vniuersam summam theologiae diu. Thomae Aquinatis Ecclesiae doctoris. [...] Auctore P. M. Xantes Mariales. - Venetijs : sumptibus Combi, & La Noù, 1638 [i.e. 1660] –1660. - 4 vol. ; 2°. SBN. Nach Angabe in den Akten waren 1638 bereits die ersten zwei Bde. gedr. worden. Bd. 3–4 geben in der Tat nicht die entsprechenden Angaben [Nouerit mundus...] zur früheren Drucklegung des Werkes. BSB. 9 Das Gutachten befindet sich in ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 28, Bl. 531r. 10 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig an den Comm. SO vom 11. Mai 1658, Bl. 40r, mit Verweis auf die Erteilung der Druckerlaubnis durch den Inq. von Venedig ca. 1638; mit Verweis auf die mittlerweile erlassene Konstitution Urbans VIII. 1641 zu Veröffentlichungen über die Gnadenlehre; und auf die Drucklegung mehrerer Bde. des Werkes vor Erlass dieses Verbots. – Vgl. ferner die Dekrete SO 22. Mai 1658, Bl. 45v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 95v; SO 19. Juni 1658, Bl. 43v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 116v. – Die Druckerlaubnis wurde erteilt: vgl. ACDF SO CL 1655–1660, Nr. 28→ACDF SO Tit.Libr. 1640–1658. 11 ACDF SO Decreta 1660, Bl. 207r: Aufgrund der Anzeige des Werkes durch die Kardinäle Francesco Albizzi und Pietro Sforza Pallavicino SJ als „pravus“ und unter Berücksichtigung mehrerer fraglicher Propositionen ordneten die Kardinäle an, das Werk zu verbieten. Das Werk sollte u.a. wegen der Wiedergabe von Dekreten, die nach 1640 erlassen worden waren, donec corrigatur verboten werden. Das SO war davon ausgegangen, dass das Buch bereits 1638 gedr. worden war und das Publicetur erhalten hatte. 12 Bl. 53v: das Werk sollte donec corrigatur verboten werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Provinzials OP von Venedig, Bl. 48r. 13 Bl. 53v: der Papst ordnete an, das Verbot des Werkes nicht auszuführen und auch künftig keine Verbote oder Suspendierungen von Büchern mehr ohne vorheriges Referat der Dekrete [der Kard. aus der Feria IV] in einer Sitzung coram Sanctissimo zu erlassen. 14 Bl. 54v: der Papst erneuerte das [Audienzdekret] 2. Februar 1661 und ordnete an, das Werk an die CIndex weiterzuleiten, die es „juxta stylum“ prüfen bzw. über häretische Propositionen das SO benach­ 8

ACDF SO CL 1661–1662

228

Korrespondenten: (1) Inq. von Venedig; (2) Generaloberer OP; (3) Provinzial OP Venedig; (4) Papst Alexander VII. Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Venedig vom 11. Mai 1658: Liste der Stellen aus dem Werk, die die Gnadenlehre betreffen u.d.T. „Quae sequuntur in tribus tomis Mag. Sanctes Mariales notavi“, Bl. 42r/v, 2 S., [11. Mai 1658]; (2) Gesuch des Ordensprovinzials OP von Venedig an das SO, um Prüfung zwecks Korrektur des Werkes, zu welcher der Autor bereit wäre, Bl. 48r, 1 S., [1. Februar 1661];15 (3) Gesuch des Generaloberen OP an den Papst mit Verweis auf das bevorstehende Verbot [zweier] Bde. des Werkes, und mit der Bitte, die Anzeigesteller des Werkes zu beauftragen, die angebl. fraglichen Stellen dem Hl. Stuhl vorzulegen mit dem Ziel einer päpstlichen Erklärung, ob die im Werk enthaltene Lehre tatsächlich verboten werden sollte oder nicht, Bl. 47r, 1 S., [9. Februar 1661] ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 4 1661. Censura in Apologiam P[at]ris Valeriani a Mediolano Cappuccini edit[a] [m] in Iesuitas. ♦ Magni, Valeriano : Apologia// Valeriani// Magni,// Capuccini// Contra// Imposturas Jesuitarum// Ad majorem Gloriam Dei.// Cui accessere// Ejusdem Epistolae IV.// I. Ad Pontificem. II. ad// Amicum quendam. III. ad Im-//peratorem. IV. ad P. Ludovicum// à Salice, ejusdem// Ordinis. - [Frankfurt-am-Main] : [S.n.], [1661]. - 139 S. ; 12°. VD1716 Gutachter: Gutachten:

Stefano Spinola CRS Bl. 57r, 1 S., [16. März 1661]

Dekret:

nicht aufgefunden17

ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 5 1661. Notabilia in Libro, cui titul[us]: Apostolatus Missionarioru[m] Authore R.P.F. Rajmundo Carono Ord[ini]s S. Francisci. Caron, Raymond: Apostolatvs// Missionariorvm// Per Vniversvm// Mvndvm.// Cvm Obligatione Pastorvm;// Quoad manutenentiam Euangelij.// Regvlis Actionvm richtigen sollte; dem Sekr. CIndex sollte mitgeteilt werden, dass Informationen zu vermeintl. häretischen Propositionen beim Kard. Francesco Albizzi eingeholt werden könnten – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Generaloberen OP, Bl. 47r. – Vgl. ferner das Dekret SO 1. März 1661, Bl. 51v. – Der 1. Bd. des Werkes wurde verboten: vgl. Bando CIndex 20. Juni 1662. 15 Ein weiteres Exemplar des Gesuchs liegt dem Fasz. bei, Bl. 49r. 16 Ermittelt wurden auch: Magni, Valeriano : Apologia// Valeriani// Magni// Contra// Imposturas Jesuitarum.// Ad majorem gloriam Dei.// Cui accessit// Ejusdem Epistola ad P. Ludo-//vicum à Salice, ejusdem Ordinis. - [Frankfurt-am-Main] : [S.n.], [1661]. BSB. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: 130, 2 S. ; 12°. Magni, Valeriano : Apologia// Valeriani// Magni// Revisa:// Cum notabili augmen-//to aliquot epistolarum// Contra// Imposturas Jesuitarum.// Ad majorem gloriam Dei.// Accessêre itidem// Monita Privata Soc. Jesu// Novissima. - [S.l.] : [S.n.], [hs. eingetragen: 1661]. BSB. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: 180 S. ; 12°. 17 Vgl. den Vermerk, Bl. 58v, zur Zusendung einer Abschrift [des Gutachtens] an den Papst.

229

ACDF SO CL 1661–1662

Hvmanarvm.// Et Methodo Conferendi Cvm// haereticis quibuscunque, ac infidelibus. / Authore R. P. Fr. Raymundo Carono Ordinis S.// Francisci & Residentiae Fr. Minor. Hiberno-//rum strict. obseru. Parisiis Theologo Iubilato. - Parisiis : Sumptibus Anthonii Bertier [...], 1659 (Cvm Svperiorvm Permissv). BVB18 Dekret:

[Audienzdekret] [12.] April 166119

Ferner beiliegend: „Notabilia in libro, cui titulus: Apostolatus Missionariorum Authore R. P. Fr. Raymundo Carano Ordinis S. Francisci etc.“, Bl. 61r–62r, 3 S., [30. März 1661] ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 6 1661. Instantia PP. Carthusianoru[m] Bononiae pro facultate imprimendi vitam S. Brunonis Fundatoris eoru[m] juxta annexu[m] frontispicium. Desiderio, Giacomo: Vita// del glorioso Patriarca// S. Brvno// Fondatore della Sacra Religione// cartvsiana descritta in dve libri// dal Padre D. Giacomo Desiderio// Romano professo della Certosa di// Ferrara, e Vicario di qvella di Sie-//na accrescivta dall’istesso in qve-//sta seconda impressione, e qvasi ri-//novata. Dedicata// al molto venerando P.re// Don Daniele Granchi// Vistatore della Provincia di Tos-//cana, e priore meritissimo della// Certosa di// Ferrara (hs. Titelbl.) ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 6, Bl. 68r20 Dekret:

SO 1. Februar 1661;21 SO 18. Mai 166122

Korrespondenten: (1) Inq. von Bologna; (2) [Generalvikar von Bologna]; (3) Kartäuser aus Bologna Ferner beiliegend: (1) erstes Gesuch der Kartäuser von Bologna um Erlaubnis für einen ND in Bologna, Bl. 67r, 1 S., [1. Februar 1661]; (2) zweites Gesuch der Kartäuser aus Bologna mit Verweis auf die Erteilung der Erlaubnis für einen ND durch das SO; und mit der Bitte, das Werk uneingeschränkt neudrucken zu dürfen, incl. einer vom SO Umfangs- und Formatangaben nach Abes: 644 S. ; 8°. Das Werk war bereits ersch.: Caron, Redmond: Apostolatus evangelicus missionariorum regularium per universum mundum expositus. - [Antwerpen] : Apud Viduam J. Cnobari, 1653. - 248 S. ; 8°. BL. 19 Datumsangabe schwer lesbar. Bl. 62v: der Papst ordnete an, das Werk und das Gutachten darüber mit Kard. Francesco Albizzi zu besprechen; falls dieser der Meinung sei, dass das Werk für ein Zensurverfahren in Betracht käme, sollte es dem Sekr. CIndex zur Prüfung durch zwei Gutachter zugesandt werden. – Vgl. ferner den Vermerk, Bl. 62v, über die Zusendung eines Gutachtens am 30. März 1661. Die Herkunft dieses Gutachtens wurde nicht ermittelt. – Das Werk wurde verboten: vgl. Bando CIndex 8. März 1662. 20 Vgl. hierzu: Desiderio, Giacomo: Vita di S. Bruno fondatore dell’ordine cartusiano, descritta dal padre d. Giacomo Desiderio monaco del medesimo ordine, [...]. - In Bologna : Presso Gio. Battista Ferroni, 1657. - [16], 282, [2] S. ; 4°. SBN. 21 Bl. 69v: die Druckerlaubnis bzw. das Publicetur sollte nach der Rücksprache des Ass. SO mit dem Sekr. CRiti erteilt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch der Kartäuser von Bologna, Bl. 67r. 22 Bl. 70v: die Kardinäle nahmen das Schreiben des Inq. von Bologna vom 11. Mai 1661 zur Kenntnis, [mit dem dieser bestätigte, die Anweisung des SO zu befolgen und die Druckerlaubnis zu erteilen]. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch der Kartäuser von Bologna, Bl. 65r. – Vgl. ferner das Dekret SO 27. April 1661, Bl. 71v. 18

ACDF SO CL 1661–1662

230

[nach Rücksprache mit der CRiti] abgelehnten Mirakelgeschichte, die gleichzeitig die Gründungsgeschichte des Ordens bildet, Bl. 65r, 1 S., [27. April 1661] ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 723 1661. Acta in Libr[um] Sacerdot[is] Ioan[nis] Bap[tis]tae de Benedictis ins[criptu]m: De Vanitate Astrologiae a naturali discretae. Benedetti, Giovanni Battista: De Vanitate Astrologiae a naturali discretae (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.24 Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Del Bene CR]25 nicht aufgefunden [4. Mai 1661]

Gutachter: [Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ?] Gutachten: nicht aufgefunden [4. Mai 1661?] Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Battista Da Diece CR?]26 nicht aufgefunden [25. Mai 1661?]

Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP]27 nicht aufgefunden [28. Juni 1661]

Gutachter: Gutachten:

[Francisco Macedo OFMObs]28 nicht aufgefunden [28. Juni 1661]

Gutachter:

[Paolo Luchini OSA?]; [Martín de Esparza Artieda SJ?]; [Giovanni Agostino Tartaglia OCD?]; [Giacinto Libelli OP?]29 nicht aufgefunden [26. Mai 1661?]

Gutachten: Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv]; [Marcantonio da Carpenedolo OFMCap]; [Jean Malgoires OCist]; [Tommaso Del Bene CR]30 nicht aufgefunden [28. Juni 1661]

Angabe in der Rubricella. Ein separater Fasz. für Nr. 7 liegt nicht vor. Die hier angegebenen Materialien befinden sich in ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 8. 24 Titelvariante: De vanitate et veritate Astrologiae. 25 Nach Angabe im ersten Gesuch, Bl. 74r, als Revisor im Auftrag des Comm. SO. 26 Nach Angabe im 3. Gesuch, Bl. 78r, als Revisor beauftragt. 27 Nach Angabe im 4. Gesuch, Bl. 86r, als Revisor. 28 Nach Angabe im 4. Gesuch, Bl. 86r, als Revisor. 29 Nach Angabe im 3. Gesuch, Bl. 78r, als Qual. SO beauftragt. Ferner wurden als Beauftragte erwähnt: „Regente“, „Baccelier della Minerva“ (beide nicht identifiziert) und „P. Coselles“ (Philippe Corselius OFMRec?). 30 Nach Angabe im 4. Gesuch, Bl. 86r, als Qual. SO zu mehreren dem Ms. angebl. entnommenen Propositionen und als Unterzeichner einer gemeinsamen Approbation. 23

231 Dekret:

ACDF SO CL 1661–1662 SO 11. Mai 1661;31 SO 25. Mai 1661;32 nicht aufgefunden;33 SO 28. Juni 166134

Korrespondenten: Giovanni Battista Benedetti Ferner beiliegend: (1) 1. Gesuch von Giovanni Battista Benedetti [an Vincenzo Albizzi?] mit Verweis auf die Befürwortung des Autors durch Kard. Ottavio Acquaviva d’Aragona junior und auf seine Appellationen beim Kard. Francesco Albizzi; mit Verweis auf die Revision und Approbation des Ms. durch die span. Inquisition und durch den Beauftragten des Comm. SO, und mit der Bitte beim Ass. SO auf die zügige Drucklegung zu drängen, Bl. 74r/v, 2 S., [4. Mai 1661]; (2) 2. Gesuch von Giovanni Battista Benedetti, mit Verweis auf die Betrauung mehrerer Angehöriger des SO mit der Revision des Werkes; und mit der Bitte um zügigen Entscheid, wobei verwiesen wurde auf den Präzedenzfall der Erteilung der Druckerlaubnis durch Dekret SO 20. September 1650 an Placido Titi für ein ähnliches Werk, Bl. 75r, 1 S., [11. Mai 1661]; (3) 3. Gesuch von Giovanni Battista Benedetti mit einem Appell an alle involvierten Revisoren und Qual. SO, für die Erteilung der Druckerlaubnis durch die Kardinäle SO einzutreten; Bl. 78r, 1 S., [25. Mai 1661]; (4) 4. Gesuch von Giovanni Battista Benedetti mit Verweis auf die Unterzeichnung der Approbation durch die involvierten Gutachter des SO; mit der Bitte um Anordnung an dieselben, auch ihre eigenen Vota mit ihren jeweiligen Unterschriften zu versehen; und mit der Bitte um Erlaubnis für die Drucklegung in Neapel, Bl. 88r, 1 S., [28. Juni 1661] In den Akten auch erwähnt: ♦ Pritto, Didaco [Titi, Placido] ; [Bonetti, Pietro Paolo (Hg.; Bearb.)]: Physiomathematica, siue Coelestis philosophia naturalibus hucusque desideratis ostensa principijs. Auctore D. Placido de Titis Perusino Oliuetanae Congregationis monacho. - Mediolani : a Io. Baptista Malatesta R. Cq; typographo, [ca. 1650]. - [16], 323, [1] S. ; 4º. SBN ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 835 Nota erroru[m], qui reperiuntur in Panegirico ejusdem Sacerdotis de Benedictis ins[cript]o: La Regina del Fuoco. 1. Manzini, Giovanni Battista: La regina del fuoco. - Bologna : [S.n.], [S.a.]. Die verhandelte Ausg. wurde nicht nachgewiesen.

Bl. 76v: das Ms. sollte nicht zugelassen werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giovanni Battista Benedetti, Bl. 74r. – Vgl. ferner das Dekret SO 4. Mai 1661, Bl. 77v. 32 Bl. 85v: die Kardinäle hielten den Fall für erledigt. Der Bittsteller könne ggf. das Werk dem MSP zustellen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giovanni Battista Benedetti, Bl. 78r. 33 Aus den Akten lässt sich schließen, dass [wegen des Dekretes SO 25. Mai 1661, Bl. 85v?] die Druckerlaubnis mittlerweile erteilt worden war. 34 Bl. 87v: die Kardinäle verwarfen das Gesuch und ordneten dem MSP an, nur eine Erlaubnis für die Drucklegung in Rom zu erteilen, nicht anderswo. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giovanni Battista Benedetti, Bl. 86r. 35 In der Rubricella wurden beide genannten Einträge Nr. 7–8 zusammengefasst. Ein Fasz. unter Nr. 7 liegt im Bd. aber nicht vor; die entsprechenden Materialien befinden sich in Nr. 8. 31

ACDF SO CL 1661–1662

232

2. Manzini, Giovanni Battista: La re[g]ina del fuoco. Panegirico del marchese d. Gio. Battista Manzini recitato nell’antica Accademia de’ Filergiti di Forli. Sopra la miracolosiss. immagine di Nostra Signora del Fuoco. - In Forli : per li Cimatti, e Saporetti, 1661. - 27, [1] S. ; 8. SBN Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 79r/v und 84r/v, 4 S., [21. Mai 1661] (zu Nr. 1)

Dekret:

SO 18. Mai 1661 (zu Nr. 1)36

Dekret:

SO 9. Juni 1661 (zu Nr. 2)37

Korrespondenten: (1) Giovanni Battista Manzini; (2) Inq. von Bologna; (3) [Inq. von Faenza] ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 9 1661. Censura in Libr[um], ins[criptu]m: SS. Patru[m] de Gratia Christi, et libero arbitrio dimicantiu[m] Trias Collectore Paulo Erynago Grationopolitano Theologo. Erynachus, Paulus [Sinnich, John]: Sanctorum Patrum// De// Gratia Christi// Et// Libero Arbitrio// dimicantium// Trias,// Augustinus Hipponensis adversus Pelagium,// Prosper Aquitanicus [adversus] Cassianum,// Fulgentius Ruspensis [adversus] Faustum.// Quorum propria verba sine ullo additamento summâ// fide referuntur: / Collectore// Pavlo Erynacho, Gratianopolitano Theologo [...]. - [S.l.] : [S.n.], 1648. - [8] Bl., 730 S., [79] Bl. ; 4°. VD1738 Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 90r/v und 109r, 3 S., 4. Juli 1662

Dekret: Bando:

[Audienzdekret? SO?] 8. Juni 1661 donec corrigatur39 CIndex 4. Juli 1661

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Michael van Hecke OSA Bl. 84v: der Autor sollte vom Ass. SO streng ermahnt werden. Er sollte alle Exemplare dem Inq. zustellen. Falls der Inq. nachträglich noch auf Exemplare stoßen sollte, werde das SO gegen ihn ein gerichtliches Verfahren eröffnen. 37 Bl. 82r: die Kardinäle nahmen [das Schreiben des Inq. von Bologna vom 28. Mai 1661] zur Kenntnis. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 28. Mai 1661, Bl. 81r, mit Hinweis auf einen weiteren Druck des Werkes in Forlì (ohne Wissen des Autors) und auf entsprechende Maßnahmen des Inq. von Faenza, das Werk einzusammeln. 38 Erscheinungsort ermittelt nach Angabe in den Akten: Löwen. 39 Bl. 109v: der Papst ordnete an, das Werk an den Sekr. CIndex weiterzuleiten, der es unter Angabe der betr. Stellen als verboten donec corrigatur in den Index der verbotenen Bücher aufnehmen sollte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 26. März 1661, Bl. 92r, mit Übersendung einer der beiliegenden Folien mit Auflistungen mehrerer suspekter Propositionen, die dem Werk entnommen worden waren. Vgl. auch den Hinweis im Gutachten von Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv, Bl. 90r, auf das erste Gesuch von Michael van Hecke OSA, Bl. 96r. 36

233

ACDF SO CL 1661–1662

Ferner beiliegend: (1) „Tres propositiones in epistola relatas renovant totidem damnatas in materia Fidei ab Innocentio X. anno Incarn. D[omi]ni [?] 1653“, Bl. 93r, 1 S., o.D.; (2) „Ex literis datis Lovanio 11 Martii 1661 / Ex aliis inde datis 18 Martii 1661“, Bl. 94r/v, 2 S., o.D.; (3) „Extractum ex libro [...]“, unterzeichnet von Jacobus Speecq ; Antonius Dave ; und Nicolaus Dubois ; Bl. 95r/v, 2 S., [29] April 1661; (4) „Informatio Circa Librum cui Tituli Sanctorum Patrum de Gratia Christi et libero arbitrio [...]“, anonym, in Belgien verf., mit Auflistung von fünf Propositionen, Bl. 98r/v und 103r/v, 4 S., o.D.; (5) „Propositiones excerptae ex libro cui Titulus: Sanctorum Patrum de Gratia Christi et libero arbitrio dimicantium Trias Collectore Paulo Erynacho Gratianopolitano Theologo anno [1648]“, verf. von Simon Jordaens, Protokollführer des ebfl. Offizialates von Mecheln, Bl. 91r, 1 S., 29. April 1661; (6) 1. Gesuch von Michael van Hecke OSA mit Verweis auf ein Schreiben aus Löwen, in dem berichtet werde, in der Universitätsstadt kursiere eine vermeintliche Antwort des SO auf das verhandelte Werk, die das Werk freispreche; mit der Bitte, auf diese Gerüchte durch seine Schriften reagieren zu dürfen; und mit Auflistung von 5 (dem Werk entnommenen) zu verhandelnden Propositionen, Bl.  96r–97v, 4 S., [nach 26. März 1661]; (7) 2. Gesuch von Michael van Hecke OSA mit Anzeige des Werkes; mit Verweis auf die Lehre von John Sinnich, und mit Bitte um Verbot und mit Auflistung von 25 zu zensierenden Propositionen, die dem Werk entnommen wurden, Bl. 99r–102r, 7 S., [8. Juni 1661] In den Akten auch erwähnt: (1) Sinnich, John: Confessionistarum Goliathismus profligatus. Sive Lutheranorum confessionis Augustanae symbolum profitentium provocatio ad monomachiam doctrinalem, super canonibus synodi Tridentinae, & articulis confessionis suae Augustanae, solemniter ex edicto Caesareo secum à Catholicis ineundam, repulsa: [...] Authore Joanne Sinnichio. - Lovanii : typis & sumptibus Bernardini Masii, typog. iur. sub viridi Cruce, 1657. - [44], 672 [i.e. 670], [46] S. ; 4º. SBN (2) Sinnich, John (Praes.): [These: Löwen 13. Januar 1660; „De Ecclesia et eius notis“ zur päpstlichen Unfehlbarkeit]. Ein Thesendruck wurde nicht ermittelt. ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 10 1661. Censura in Libru[m], cui titul[us]: Davidici, ac Sacri Psalterii R.P. Angeli Possentis Ord[ini]s Servoru[m] B. Virginis. Possenti, Angelo: Davidici Psalterii// Nvclevus.// Idest// Brevis, facilis, ac [cortius] psalterii concinna expositio;// In qua// Paraphrasum verbis, atque ipsius testus invicem verbis cohaerenti-//bus, expeditaque, ac currenti lectione perfectum sensum// efformantibus, eiusdem textus clara hauritur [erucleatio].// Authore Frate Angelo servita Possentio;// Sancti Alexandri Brixiae Animarum// Curatore (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1661‒1662, Nr. 10, Bl. 113r Gutachter: Gutachten:

[Martín de Esparza Artieda SJ] Bl. 115r, 1 S., [30. Mai 1661]40

Korrekturen u.d.T. „Notatiunculae [...]“.

40

ACDF SO CL 1661–1662 Gutachter: Gutachten:

Martín de Esparza Artieda SJ Bl. 116r, 1 S., 30. Mai 166141

Gutachter: Gutachten:

Martín de Esparza Artieda SJ Bl. 117r, 1 S., 30. Mai 166142

Dekret:

SO 8. Juni 166143

234

Korrespondenten: Inq. von Brescia ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 11 1661. Non permittitur impressio Libri, cui titulus: Il Borghese Gesuato; Vita del B. Pietro Borghese de PP. Gesuati, Opera del P. Gregorio Ferrari da Cremona già fù Generale del med[esi]mo Ordine. Ferrari, Giorgio : Il Borghese Gesuato; Vita del B. Pietro Borghese de PP. Gesuati (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

[Pietro Francesco Rossi?] nicht aufgefunden [10. März 1660?]

Dekret:

nicht aufgefunden;44 SO 6. Juli 166145

Korrespondenten: (1) [Inq. von Bologna]; (2) Inq. von Faenza ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 12 1661. Censura in Libru[m] ins[criptu]m: De utroque sexu post resurrectione[m] futuro &c. Authore Galeno de Livianis. Livianis, Galeno de [Giuliani, Angelo ?]: De// Vtroque Sexv// Post// Resvrrectionem Fvtvro// Antigraphe / Galeni de Livianis// Doctoris Theologi// In Conviciatorem Anonymvm,// Qui nec tacere potest, nec loqui didicit.// Eminentissimo, ac Reuerendissimo Principi// Volvmnio// Bandinello// Cardinali amplissimo, Patriarchae Constantinopolitano,// nec non Aemiliae Legato. Caesenae : Ex typographia Nerij, 1661. (Superiorum permissu). - 148 S. BAV Approbation. In Form einer Anm. zur Notwendigkeit der unterschiedlichen Korrekturen. 43 Bl. 118v: dem Gutachten gemäß sollte der Inq. [von Brescia] die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Brescia vom 30. August 1660, Bl. 112r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 15. September 1660, Bl. 120v und ACDF SO Decreta 1660, Bl. 179r; SO 13. Oktober 1660, Bl. 119v. 44 Die Druckerlaubnis wurde verweigert: vgl. Dekret SO 6. Juli 1661, Bl. 124v. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1660, Bl. 44v, auf ein Schreiben des Inq. von Bologna vom 25. März 1660 mit Übersendung des [Manuskriptes]. – Vgl. ferner das Dekret SO 10. März 1660, ACDF SO Decreta 1660, Bl. 44v. 45 Bl. 124v: [der Inq. von Faenza] sollte die Druckerlaubnis nicht erteilen, mit Verweis auf einen früheren Beschluss in diesem Sinne. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das in Abschnitten beiliegende Schreiben des Inq. von Faenza vom 29. Juni 1661, Bl. 123r, mit der Bitte um Weisung zum röm. Verfahren. 41 42

235

ACDF SO CL 1661–1662

Gutachter: Gutachten:

Stefano Spinola CRS Bl. 129r, 1 S., [13. Juli 1661]

Dekret: Bando:

SO 13. Juli 1661 donec corrigatur46 nicht aufgefunden

Korrespondenten: (1) Giovanni Battista Reggiani da S. Felice OFMConv (2) [Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv]; (3) Inq. von Faenza ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 13 1661. Acta in Libru[m] in lingua Lusitana ins[criptu]m: Dell’antica Cristianità di S. Tommaso nell’Indie Orientali. Anonym: [Cristianismo Antigo de Saõ Tomè ne las Indias Orientais]. Das Manuskript/ Werk wurde nicht ermittelt. Dekret:

SO 12. Oktober 166147

Korrespondenten: Inq. von Genua ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 14 1661. Armeni petunt facultate[m] reimprimendi in eoru[m] lingua Sacra[m] Bibliam impressa[m] in Charta pergamena anno 366. [Bibel, Übers. auf Armenisch] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt.48 Dekret:

SO 19. Oktober 166149

Korrespondenten: Inq. von Venedig Bl. 126r: das Werk sollte supprimiert bzw. gemäß dem Votum [donec corrigatur] verboten werden, falls es bereits veröffentlicht worden war. Der Inq. von Faenza sollte untersuchen, ob der Autor tatsächlich der Generalvikar von Cesena war. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Giovanni Battista Reggiani da S. Felice OFMConv an den Ass. SO vom 29. Mai 1661, Bl. 127r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 8. [9 durchgestrichen] Juni 1661, Bl. 138v; SO 15. Juni 1661, Bl. 135v; SO 28. Juni 1661, Bl. 132v. 47 Bl. 146v: der Inq. von Genua sollte für seine Entscheidung, die Druckerlaubnis zu verweigern, ge­ lobt werden, und er sollte das Orig. bzw. ein Exemplar dem SO übersenden; Bandinello sollte ermahnt werden, den Druck nicht noch einmal zu beantragen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 1. Oktober 1661, Bl. 141r, mit Verweis auf die Übersendung des Titelbl. im Schrei­ben vom 17. September 1661 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis, die er selber vorläufig verweigert hatte. – Vgl. ferner die Dekrete SO 20. Dezember 1661, Bl. 144v; SO 9. November 1661, Bl.145v. 48 Ermittelt wurde die nach SBN erste Druckversion der arm. Bibel: Astvatsashunch Hnots yev Norots Ktakaranats [...]. - Amsterdam : Surb Edjmiadzin yev Surb Sargis, 1666. - [8], 628, 838 [i.e. 840] S. SBN. Ermittelt wurde auch: Biblia Armenica iuxta LXX interpretum ex mandato Agopi [h. e. Jacobi] Armenorum patriarchae / editum per Osgan Erivanensem [Tit. arm.]. - Amstelodami : typis Sancti Etzmeatzni et Sancti Sergii, 1666. KBDK. 49 Bl. 150v: zuerst sollte ein Ableich mit der Vulgata unternommen werden; ferner sollte ein weiterer Experte des Armenischen hinzugezogen werden, damit mindestens zwei an der Revision beteiligt wären. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 1. Oktober 1661, Bl. 149r/v, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 46

ACDF SO CL 1661–1662

236

ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 15 1661. Annotationes in Libru[m] ins[criptu]m: Scielta d’alcuni Miracoli operati da S. Francesco Saverio, e stampato in Gratz. Anonym: Scelta d’alcuni Miracoli// Operati dà// S. Francesco// Saverio// Apostolo Del Giapone// Della Compagnia di Giesù// In// Napoli, e suo Regno. - Data in luce Nella Città di Gratz Metropoli del Ducato della Styria : Appresso Francesco Widmanstadio, 1660. - [5] Bl., 168 S. ; 8°. VD17 Gutachter: Gutachten:

Pietro Francesco de Rossi Bl. 155r–156r, 3 S., [7. Dezember 1661]

Dekret:

SO 7. Dezember 166150

Korrespondenten: (1) Inq. von Bologna; (2) [Inq. von Faenza] Weitere Akten des SO: ital. Zusammenfassung u.d.T. „Considerazioni fatte da Mons. Rossi sopra il libro mandato dal P. Inq[uisito]re di Faenza [sic!] cioè Scelta d’alcuni miracoli operati da S. Franc[esc]o Saverio, e stampata in Gratz [...]“, Bl. 154r, 1 S., [7. Dezember 1661] ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 16 1661. Censura in Libr[um] Manuscriptu[m], cui titul[us]: Della vera dignità di S. Chiesa Breve discorso di D. Lorenzo Agnello Ab[bat]e Olivetano Mantovano, nel quale si manifesta il possesso, e dominio di essa a disinganno del Mondo. Agnello, Lorenzo: Della vera Dignità [della] Santa Chiesa// Breve Discorso / Di Don Lorenzo Agnello Abbate Olivetani Mantovani.// Nel quale si manifesta il possesso,// e dominio di essa; a disinganno del Mondo. - [S.a.] - 16 S. (Ms.). ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 16, Bl. 163r–171v Gutachter: Gutachten:

[Pietro Francesco de Rossi] Bl. 162r/v und Bl. 173r, 3 S., [7. Dezember 1661]

Dekret:

SO 7. Dezember 166151

Korrespondenten: Lorenzo Agnello OSBOliv Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Lorenzo Agnello OSBOliv, den Inq. von Brescia aufzufordern die Druckerlaubnis zu erteilen, ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664, 1 S., Bl. 152r: der Inq. [von Faenza?, von Bologna?] sollte die Erlaubnis für den ND verweigern. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 21. Juni 1661, Bl. 153r, mit Übersendung des Werkes zwecks Erlaubnis für einen ND in Bologna. Vgl. (parallel oder möglicherweise irrtümlich) den Hinweis im Gutachten, Bl. 154r, auf ein Schreiben des Inq. von Faenza mit Übersendung des Werkes und mit der Bitte um Weisung, ob er das in Graz gedruckte Werk zulassen sollte. – Vgl. ferner das Dekret SO 6. Juli 1661, Bl. 158v. 51 Bl. 174v: das Votum de Rossis, dass die Druckerlaubnis nicht erteilt werden sollte, wurde approbiert. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Lorenzo Agnello OSBOliv vom 24. Februar 1661, ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664. 50

237

ACDF SO CL 1661–1662

24. Februar 1661; (2) Gesuch von Lorenzo Agnello OSBOliv mit [erneuter] Bitte um Druckerlaubnis, ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664, 1 S., 26. Juli 1661 ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 17 1661. Instantia pro imprimendo libro ins[cript]o: Formalitates Scoti Doct[oris] Subtil[is] Ord[ini]s Franciscani splendoris ab objectis vindicatae per P.M.F. Franciscum Bordonum Parmen[sis] ejusdem Ordinis Tertii Professorem. Bordoni, Francesco52: Formalitates Scoti Doctoris Subtilis Ordinis Franciscani splendoris ab objectis vindicatae (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.53 Dekret:

SO 7. Dezember 166154

Korrespondenten: (1) Francesco Bordoni TOR; (2) [Inq. von Parma] Ferner beiliegend: Gesuch von Francesco Bordoni TOR [an den Comm. SO?] mit Verweis auf die Approbation von Arcangelo Bonacci OP im Auftrag des Inq. von Parma; mit Verweis auf die Anweisung des Vikars der Inquisition von Parma, das Ms. dem SO zuzustellen, und mit der Bitte um Weisung zwecks Erteilung der Druckerlaubnis, Bl. 177r, 1 S., 11. September 1661 ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 18 1661. Censura in Libellu[m] manuscript[um], cui titul[us]: Dell’adorazione in spirito, e verità cioè dello Spirito vero, in cui nella legge di Grazia si deve servire a Dio; Opera del P. Gio[vanni] Eusebio Nierembergh della Compagnia di Gesù. Nierimberg, Juan Eusebio: Dell’Adorazione in ispirito et verità [...] cioè dello Spirito vero, in cui nella legge di Grazia si deve servire a Dio; Opera del P. Gio[vanni] Eusebio Nierembergh della Compagnia di Gesù (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.55 Gutachter: Gutachten:

Pietro Francesco de Rossi Bl. 183r–185v, 5 S., [17. Januar 1662]

Dekret:

SO 17. Januar 166256

Zu Bordoni vgl. Personen und Profile. Gedruckt wurde: Bordoni, Francesco: Formalitates Scoti doctoris subtilis, ordinis Franciscani splendoris ab obiectis vindicatae / per reu. p. magistrum f. Franciscum Bordonum Parmensem [...]. - Parmae : typis Marij Vignae, 1662. - 254, [2] S. ; 8°. SBN. 54 Bl. 178v: der Inq. von Parma sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Francesco Bordoni TOR [an den Comm. SO?] vom 11 November 1661, Bl. 177r. 55 Gedruckt wurde: Nieremberg, Juan Eusebio: Dell’adoratione in ispirito, e verita, cioe Dello spirito vero, con cui nella legge di gratia si deue seruire a Dio. / Opera del p. Gio. Eusebio Nierembergh della Compagnia di Giesu [...]. - In Bologna : per Giacomo Monti, 1662. - [16], 631, [1] S. ; 12°. SBN. Vgl. Nieremberg, Juan Eusebio: Ioannis Eusebii Nierembergii Madritensis ex Societate Iesu De adoratione in spiritu et veritate libri quatuor. In quibus totius spiritualis vitae, imitationis Christi, & theologiae mysticae nucleus eruitur, [...]. - Antuerpiae : ex Officina Plantiniana Balthasaris Moreti, 1631. - [16], 449, [1] S. ; 8º. SBN. Das Werk wurde mehrfach übers. 56 Bl. 188v: der Generalvikar [von Bologna] sollte die Druckerlaubnis nicht erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Generalivikars von Bologna vom 7. Dezember 1661, Bl. 181r, 52 53

ACDF SO CL 1661–1662

238

Korrespondenten: Generalvikar von Bologna Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Generalvikars von Bologna vom 7. Dezember 1661: Liste von fraglichen Aussagen in der Schrift, Bl. 182r/v, 2 S., [7. Dezember 1661] ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 19 1661. Censura in Libru[m], cui titul[us]: L’Empietà dell’abominio de Cristiani &c. Anonym: Le Empietà Degne// Dell’abominio de’ Christiani: Di Beza,// Lutero, Caluino, Zuinglio, & altri Dannabili, & heretiche: Dichiaratae// cosi da’ Deputati delle Valli di Pie//–monte, in memoriale presentato à// S. A. R. nel quale hanno sporto nuoua// Confessione di Fede di 33. Articoli.// Breve giustificatione intorno à quei capi, de’ quali i// Dottori della Religione Romana sono soliti accusa//-re, e le nostre Chiese, e le altre riformate: I quali// pure da tutti sono condannati come pieni d’empietà,// e degni dell’abominio de’ Christiani. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 15 S. ; 8°. ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 19, Bl. 192r–201v57 Gutachter: Gutachten:

Stefano Spinola CRS Bl. 191r/v, 2 S., [6. Juli 1661]

Dekret:

nicht aufgefunden58

ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 20 1661. Censura in foliu[m] Anonymu[m] impressu[m] in quo monentur Plebani ne utantur Libro Columerae sub nomine Abb[atis] Guarini, qui inscribitur: Veritas, et Religio. Anonym: Alli M.to ill.ri e M.to Reu.di Sig.ri miei Sig.ri Oss.mi// Li Signori Piouani, e Preti titolari delle sue Chiese; Superiori, e Lettori de Chiostri religiosi; Maestri cò suoi scolari; ed’// ogni altra persona di qualunque sorte, e conditione si sia, à cui sia capitato alle mani, ò l’inuito, ouero il libro del// Columera mascherato col nome finto dell’Abbate Guarino intitolato Verità, e Religione. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.] (Einblattdruck). ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 20., Bl. 205v und Bl. 206r Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 205r, 1 S., 18. Januar 166159

Dekret:

nicht aufgefunden

mit Hinweis auf eine allgemeine Anordnung des SO, die Druckerlaubnis für Werke, die Offenbarungen, Mirakel oder Erscheinungen vermeintlicher Heiliger enthielten, nicht ohne Rücksprache mit dem SO zu erteilen. – Vgl. ferner das Dekret SO 20. Dezember 1661, Bl. 188v. 57 Das Werk liegt ebenfalls bei unter ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 24, Bl. 269r–276r. 58 Vgl. ferner das Dekret SO 6. Juli 1661, Bl. 202v. 59 In Form eines Votums auf dem dem Fasz. beiliegenden Einblattdruck.

239

ACDF SO CL 1661–1662

In den Akten auch erwähnt: Guarino, Alessandro [Columera, Michele]: Verita, e religione: christiani manifesti contra le due false, & irreligiose apologie manuscritta, e stampata di Pietro Conti Sezzese, detto volgarmente l’Alius Deus [...] Opera dell’abbate Alessandro Guarino. - In Nissa : per gli heredi di Andrea Reinheckel, 1658. - [4], 331, [5] S. ; 8º. SBN60 ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 21 1661. Votu[m] D. Stephani Spinola, qui putat posse imprimi has propositiones. 1.a In Deo non potest dari Scientia Media, sed Dei scientia adequatè dividitur in scientiam Visionis, et simplicis intelligentiae. 2.a Deus suo decreto absoluto, et efficaci ab aeterno praedefinivit omnes actiones causae creatae distinctè, et in particulari. [These: Bologna? 1661?; Gnadenlehre: 1. In Deo non potest dari scientia media (…); 2. Deus suo decreto absoluto, et efficaci ab aeterno praedefinivit omnes actiones (…)]. Die Thesen wurden nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

Stefano Spinola CRS Bl. 209r, 1 S., [5. Januar 1661]61

Dekret:

nicht aufgefunden62

Korrespondenten: Inq. von Bologna ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 22 1661. Agitur de Synodo Pisaurensi, in quo dicitur Christum se incarnare. ♦ Synodus dioecesana prima ab illustriss., ac reuerendiss. d. d. Ioanne Lucido Palombara Romano Pisauren. episcopo celebrata anno 1660. - Pisauri : apud Ioannem Paulum de Gottis, 1660. - [8], 136 S. ; 4°. SBN Dekret:

SO 6. Juli 166163

Autor ergänzt nach Angabe in den Akten. Der Autor und die betr. Publizistik wurden ferner nachgewiesen in Piccinardi, Serafino: Philosophiae dogmaticae peripateticae christianae libri nouem in patrocinium Aristotelis ac in osores eiusdem tomus primus continens quatuor libros priores primum Apologeticum pro peripatetica, secundum Analyticum contra Accademicam sectam, tertium In parmenidicam, quartum In democriticam [...] dicatus ac compositus per fr. Seraphinum Piccinardum Brixiensem ord. Praed. s. theologiae magistrum, ac in alma Vniuersitate Patauina publicum in via S. Thomae metaph. Profess. - Patauij : typis Petri Mariae Frambotti, 1671. - [40], 451 [i.e. 449], [3] S. ; 4° (S. 269). SBN. 61 In Form eines Votums auf dem Schreiben des Inq. von Bologna vom 5. Januar 1661. 62 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 5. Januar 1661, Bl. 209r, zwecks Erlaubnis der Disputation der verhandelten Thesen. 63 Bl. 216v: die Kardinäle nahmen die Korrespondenz von Francesco Maria Giuliani und Matija Ferkić zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Francesco Maria Giuliani an das SO vom 26. Juni 1661, Bl. 213r/v, mit Weiterleitung eines an ihn gerichteten Schrei­bens von Ferkić aus Padua vom 4. März 1661, Bl. 214r. Gegenstand waren die Schwierigkeiten, die sich aus der Position, die der Bf. [von Pesaro] auf der Synode zur Inkarnation eingenommen hatte, ergaben.

60

ACDF SO CL 1661–1662

240

Korrespondenten: (1) Francesco Maria Giuliani ; (2) Matija Ferkić ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 23 1661. Errores notati in diversis Libris repertis penes diversos Officiales Germanos, et consignatos Nuncio Ap[osto]lico Neapolitano. 1. ♦ Rist, Johann: Johann: Risten// [H. D.]// Himlischer Lieder// Mit sehr anmuhtigen// mehreren// theils von Herrn Johann: Schopen ge-//setzten Melodeyen.// Das Erste Zehen. - Lüneburg : Bey Johann und Heinrich Sternen, Anno 1641. - [15], 60, [1] S. ; [8°]. LIBRIS 2. Anonym: [Spirituelles Kleinod. - Lübeck : Johann Meyer, 1641]. Das Werk wurde nicht ermittelt.64 3. Bayly, Lewis  ; Hall, Joseph: Praxis Pietatis:// Das ist// Ubung der// Gottseligkeit:// Darinn begriffen// wie ein// Christgläubiger mensch// in wahrer// erkantnuß Gottes// und seiner selbsten// zunemmen: sein leben täglich in der// forcht Gottes anstellen// mit ruhigem gewissen// zubringen// und nach vollendetem lauff// seliglich beschliessen kan:// Sampt// Beygefügten schönen geist-// und trostreichen gebätten.// Erstlich// in Englischer sprach uber die dreyssig// mahl : hernach Französisch zu unterschiedenen// mahlen anßgangen : anjetzo aber// zu trost und sonder-//barem nutzen aller frommen Gottsförchtigen Christen/ in// diesen letzten betrübten zeiten auch in die Teutsche// sprach gebracht. - Gedruckt zu Bremen : Bei Berthold de Villiers, 1630. - 2 Teile in 1 vol. BAV65 4. [Libellus Cantilenarum Lutheranarum pro diversis anni temporibus]. Das Werk wurde nicht ermittelt.66 5. Anonym: Morgen vn[d] Abends Gebet sampt einem Vater vnser/ gebetsweise ausgelegt/ vnnd sonst etlichen schönen Trostreichen Gebetlein aus fürnemen autores zusamen gezogen: Auch Morgen vnd Abend gesengen/ Allen frommen Christen teglich zu sprechen/ in diesen gefehrlichen zeiten. - Franckfurt an der Oder : Andreas Eichorn, [ca. 1595]. - [48] Bl. GBV Verl. nach GVK. Enth.: Praxis Pietatis// Das ist// Ubung der Gottse-//ligkeit// Under Theil/// [sic!] In sich begreifend ein fürtrefli-//che Meditationskunst/ wie nemlichen// ein frommer Christ in betrachtung// Göttlicher und himmlischer sachen/ zu gewisser zeit// sich uben / und hiedurch so wol in diesem ver-//brüchlichen als folgenden ewigen leben//hertzerquickende freud und be-//ständige ergetzung erlan-//gen könne/// [sic!] Sampt einer nützlichen vorrede von// prüffung des gewissens / und erz-//lich schönen exempeln solcher be-//trachtungen:// Auß dem Englischen und Fran-//zösischem in unsere Teutsche sprach// gebracht. - Gedruckt zu Bremen : Bey Berthold de Villiers, im jahr 1631. - 160 S., 2 Bl. BAV. Vgl. Bayley, Lewis: The Practise of Pietie, directing a Christian how to walke that he may please God. The third edition. Profitably amplified by the author. - London : For Iohn Hodgets, 1613. - 1031 S. ; 12º. COPAC. Die dort erwähnte erste Ausg.: London : [For Iohn Hodgets?], 1611. wurde nicht nachgewie­ sen. COPAC. Das Werk wurde mehrfach übers. 66 Ermittelt wurde: Anonym: New vermehrtes Gesangbüchlein: Darinnen Geistliche Lieder und Psalmen/ D. Martini Lutheri/ Philippi Nicolai/ und anderer frommen Christen. Nach Ordnung der Jahrzeit zugerichtet unnd jetzo zum zehendten mahl Gedruckt [...]. - Goßlar : Voigt, 1621. - [3] Bl., 252 [i.e. 251] S., [70] Bl. ; 18°. VD17. 64 65

241

ACDF SO CL 1661–1662

6. Philander [Moscherosch, Johann Michael]: Visiones de Don Quevedo: Wunderliche und warhafftige gesichte Philanders von Sittewalt. In welchen Aller welt wesen, aller mänschen Händel [...] offentlich auff die schauw geführet [...] und von männiglichen Gesehen werden. Zum andern mahl auffgelegt von Philander selbsten, obersehen, vermehret und gebessert. Straßburg : Gedruckt bey J. P. Mülben, 1642. - 8 vol. Abes67 7. Anonym [Harsdörffer, Georg Philipp]: Der Teutsche// Secretarius:// Das ist:// Allen Cantzleyen / Studir- und// Schreibstuben nutzliches / fast noht-//wendiges / und zum drittenmal// vermehrtes// Titular- und Formu-//larbuch:// Enthaltend:// I. Dieser Zeit hohe[n] Potentaten / Könige / Churfürsten /// Fürsten/ Herren und Stände Namen un[d] Ehrentitul.// II. Gebräuchliche Gruß- und Freundschafft-Briefe.// III. Lehrreiche Klag- und Trost-Briefe.// IV. Wichtige Geschäfft- und Cantzley-Briefe.// V. Höfliche Frauenzimmer- und Liebes-Briefe.// VI. Nohtwendige Kauff- und Handels-Briefe.// VII. Von der Rechtschreibung der teutschen Sprache.// VIII. Von der Schrifftscheidung.// Mehr ist neurlich beygedruckt:// IX. Von Lehensachen.// X. Etliche Juristische/ Historische und Philosophi-//sche Schreiben.// Mit Anfügung /// C. Formularien allerhand Vorträge / Em-//pfängnissen und Abdanckungen / etc.// zu erstatten.// Nach heut zu Tage üblichem Hof- und Kauffmanns-//Stylo, mit Fleiß zusammengetragen und mit// Kupfern geziert/// von// Etlichen Liebhabern der Teutschen Sprache. Nürnberg : In Verlegung Wolfgang Endters/ deß Aeltern, 1656 (Mit Churfürstl. Sächsis. Privilegio). - [2] Bl., 68 S., 718 S., [1] Bl., S. 719 - 751, [14] Bl., [5] Bl. ; 8°. VD17 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 1–3 und Nr. 7)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [13. September 1660?] (zu Nr. 6)

Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Stefano Spinola CRS Giovanni Battista Da Diece CR68 Bl. 239r, 1 S., [o.D.] (zu Nr. 4–5)69

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1–2)70

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)71

Autorangabe nach COPAC. Erste Ausg. bereits 1640 ersch., allerdings ohne ausführliche Titelangabe. Vgl. hierzu Adam Schneider, Spaniens Anteil an der Deutschen Literatur des 16. und 17. Jahrhunderts, Straßburg 1898, S. 262–268. 68 Er stimmte der Empfehlung Spinolas, die beiden Schriften zu verbieten, zu und wünschte darüber hinaus, dass Kunrath wegen seines Verständnisses von 1 Kor ermahnt werde. 69 Da die Chronologie des Falls nicht eindeutig rekonstruierbar ist, kann nur anhand des inhaltlichen Referenzpunktes, den Da Diece mit seinem Verweis auf 1 Kor gibt, das Gutachten den Schriften Nr. 4–5 zugeordnet werden. Außerdem wurde das Gutachten den anderen Akten zu Nr. 4–5 beigef. 70 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Neapel vom 2. April 1661, Bl. 219r, mit Übersendung des von Raymundus Kunrath OP an ihn gerichteten Schreibens vom 1. April 1661, Bl. 220r/v. – Vgl. ferner das Dekret SO 11. April 1661, Bl. 224v. 71 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Neapel vom 14. August 1661, Bl. 225r, mit Übersendung des von Raymundus Kunrath OP an ihn gerichteten Schreibens desselben Datums, Bl. 226r/v. – Vgl. ferner das Dekret SO 24. August 1661, Bl. 232v und ACDF SO Decreta 1661, Bl. 162r. 67

ACDF SO CL 1661–1662 Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 4–5)72

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 6)73

Dekret:

SO 7. März 1663 (zu Nr. 7)74

242

Korrespondenten: (1) Nuntius von Neapel; (2) Raymundus Kunrath OP Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben von Raymundus Kunrath OP an den Nuntius von Neapel vom 2. September 1660: Gutachten u.d.T. „Errores et alia inconvenientia, quas reperi in Visionibus Philandri de Sittenwalt sive de Don Francisci Quenedo Hispani [...]“, Bl. 244r–247v, 8 S., [2. September 1660] (zu Nr. 6); (2) als Anlage zu einem Schreiben von Raymundus Kunrath OP an den Nuntius von Neapel vom 18. Dezember 1660: Gutachten u.d.T. „Errores atque periculosa ac Scandalosa dicta, reperta in quodam libello Germanico Cantilenarum Lutheranarum pro diversis anni temporibus, Cui primum titularis inscriptionis folium, cum proeli loco descriptum appactusque est alius minor libellus, cum titulari inscriptione Preces matutinae et vespertinae, cum uno Pater noster per modo orationis exposito [...]“, Bl. 235r–237v, 6 S., [18. Dezember 1660] (zu Nr. 4–5); (3) als Anlage zu einem Schreiben von Raymundus Kunrath OP an den Nuntius von Neapel vom 1. April 1661: Gutachten u.d.T. „Errores, et fallacia quadam ad tales [inducentia] haereticorum dicta, excerpta ex quodam germanico cantilenarum libello pro varijs tam anni temporibus, quam occasionibus occurentibus, cuius frontispicium excisum, et alio quodam minori appacto diversarum praecum pro omni tempore et necessitate, Cimmelium Spirituale intitulato, eorumdem haereticorum [opella], impresso Lubecae apud Joannem Mayer 1641“, Bl. 221r–222v, 4 S., [1. April 1661] (zu Nr. 1–2); (4) als Anlage zu einem Schreiben von Raymundus Kunrath OP an den Nuntius von Neapel vom 14. August 1661: Gutachten u.d.T. „Errores ex impia Pietatis Praxi Qua primo plusquam trigesies in lingua Anglicana, post in Gallica diversis vicibus, Anno vero millesimo sexcentesimo trigesimo etiam in Germanicum versa, impressa fuit Bremae apud Bertholdum de Villiers“, Bl. 227r–230v, 8 S., [14. August 1661] (zu Nr. 3); (5) als Anlage zu einem Schreiben von Raymundus Kunrath OP [an das SO] vom 24. Februar 1663: Gutachten, Bl. 251r/v, 254r/v, und 252r/v, 7 S., [24. Februar 1663] (zu Nr. 7) In den Akten auch erwähnt: [Anonym: Cantionum libellum D. Martini Lutheri aliorumque Spiritualium Virorum secundum ordinem totius anni temporum seu festivitatum, utitatiorum psalmorum Catechismi, aliorumque variorum titulorum studiosi digestum pulchrisque aere incisis figuris ornatum. - Argentorati : impressis Lazari Zetznerii haeredum, 1658]. Das Werk wurde nicht ermittelt.75 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Neapel vom 18. Dezember 1660, Bl. 233r, mit Übersendung des von Raymundus Kunrath OP an ihn gerichteten Schreibens desselben Datums, Bl. 234r/v. 73 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Neapel vom 4. September 1660, Bl. 242r. – Vgl. ferner das Dekret SO 15. September 1660, Bl. 249v und ACDF SO Decreta 1660, Bl. 178v. 74 Bl. 255v: die Kardinäle nahmen das Schreiben von Raymundus Kunrath OP zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Raymundus Kunrath OP [an das SO] vom 24. Februar 1663, Bl. 250r. 75 Es handelt sich möglicherweise um eine andere Ausg. des Werkes Nr. 4. 72

243

ACDF SO CL 1661–1662

ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 24 1662. Censura Libri ins[cript]i: La Religione a sei ponti prodotta in Nimes nel Languedoc &c. riferita dal Priore Marc[o] Antonio Aurelio Rorengo di Lucerna. In Torino 1661. 1. Rorengo, Marco Aurelio: La Religione// A Sei Ponti// Prodotta in Nimes nel Languedoc,// Partecipata alla Valli di Luserna,// Pragelà, Angrogna, Perosa,// e S. Martino.// Riferita dal Priore Marc’Aurelio// Rorengo di Luserna. - In Torino : Per Bartolomeo Zauatta, 1661 (Con licenza de’ Superiori). – 14 S. ; 8°. ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 24, Bl. 260r–277v Ferner wurde verhandelt: 2. Magni, Valeriano: Apologia// Valeriani// Magni,// Capuccini// Contra// Imposturas Jesuitarum// Ad majorem Gloriam Dei.// Cui accessere// Ejusdem Epistolae IV.// I. Ad Pontificem. II. ad// Amicum quendam. III. ad Im-//peratorem. IV. ad P. Ludovicum// à Salice, ejusdem// Ordinis. - [Frankfurt, Main] : [S.n.], [1661]. - 139 S. ; 12°. VD17 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 259r, 1 S., 7. März 1662 (zu Nr. 1)

Dekret: Bando:

SO 8. März 1662 (zu Nr. 1)76 nicht aufgefunden

Dekret:

SO 1. März 1662 (zu Nr. 2)77

Korrespondenten: (1) Inq. von Casale; (2) [Inq. von Turin] Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Casale von [?] Februar 1662: Anonym: Le Empietà Degne// Dell’abominio de‘ Christiani: Di Beza,// Lutero, Caluino, Zuinglio, & altri Dannabili, & heretiche: Dichiaratae// cosi da‘ Deputati delle Valli di Pie//-monte, in memoriale presentato à// S. A. R. nel quale hanno sporto nuoua// Confessione di Fede di 33. Articoli.// Breve giustificatione intorno à quei capi, de’ quali i// Dottori della Religione Romana sono soliti accusa//-re, e le nostre Chiese, e le altre riformate: I quali// pure da tutti sono condannati come pieni d’empietà,// e degni dell’abominio de’ Christiani. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 15 S. ; 8°. ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 24, Bl. 269r–276v78

Bl. 279v: das Werk sollte verboten werden und der Inq. von Turin sollte alle Exemplare einsammeln; der Inq. von Casale sollte benachrichtigt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Casale von Februar 1662 [Tagesangabe fehlt], Bl. 258r, mit Übersendung der Werke Nr. 1–2 und mit Verweis auf Benachrichtigung seines Amtskollegen in Turin, wo das Werk Nr. 1 erschienen war. – Vgl. ferner das Dekret SO 1. März 1662, Bl. 279v. 77 Bl. 279r: das Werk war bereits verboten worden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Casale im Schreiben von Februar 1662 [Tagesangabe fehlt], Bl. 258r, mit Übersendung der Werke Nr. 1–2. – Das Werk wurde nachträglich verboten: vgl. Bando CIndex 22. Juni 1665. 78 Die Schrift wurde bereits verhandelt, vgl. ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 19. 76

ACDF SO CL 1661–1662

244

ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 25 1662. Animadversiones, seù Censura in Historia[m] Vitae Gregorii Lopez. Nicolucci, Baldo [Balducci, Niccolò]: [Historia Vitae Gregorii Lopez - Istoria della vita di Gregorio Lopez] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

Pietro Francesco de Rossi Bl. 283r–287r, 9 S., [12. April 1662]

Dekret:

SO 12. April 1662;79 SO 19. April 166280

Korrespondenten: Niccolò Balducci Or Ferner beiliegend: Gesuch von Niccolò Balducci Or mit Verweis auf die schwierigen Verhandlungen mit dem verstorbenen Ass. SO Vizzani; mit der Angabe, dass er von der Veröffentlichung des Ms. absehen würde, und mit der Bitte um Rückgabe, Bl. 282r, 1 S., [19. April 1661] In den Akten auch erwähnt: (1) ♦ Losa, Francisco: La vida, que hizo el sieruo de Dios Gregorio Lopez, en algunos lugares de esta nueua España. Por el licenciado Francisco Lossa presbitero cura, que fue en la Iglesia cathedral de Mexico. Dirigida ao illustrissimo, & reuerendissimo senhor dom Miguel de Castro metropolitano arçobispo desta cidade de Lisboa. - Em Lisboa : por Pedro Craesbeeck, 1615. - [1], 107, [1] S. ; 8°. SBN (2) ♦ Remón, Alonso: Vida i muerte misteriosas del grande siervo de Dios Gregorio Lopez, natural de Madrid. Van en esta ultima impression anadidas muchas cosas mui exemplares deste grande varon, considerables a las personas espirituales [...] por el P. M. F. Alonso Remon, Predicador i coronista general de todo el Order de nuestra Senora de la Merced. - En Madrid : Por Francisco Martinez : a costa de Pedro Coello mercader de libros, 1630. - [12], 150 [i.e. 140], [4] S. ; 8º. SBN ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 26 1662. Censura in Librum Anonym[um] ins[criptu]m: La nuova Eresia de Gesuiti. Anonym [Arnauld, Antoine ; Nicole, Pierre]: La Nouvelle hérésie des jésuites, soutenue publiquement à Paris, dans le collège de Clermont, par des thèses imprimées du 12 déc. 1661, dénoncée à tous les évesques de France. - [S.l.] : [S.n.], [S.d.]. - 16 S. ; 4°. BNF Dekret:

SO 12. April 166281

Bl. 288v: die Kardinäle approbierten das Votum de Rossis [die Druckerlaubnis nicht zu erteilen]. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Verweis im Gesuch von Niccolò Balducci, Bl. 282r, auf die Verhandlungen mit dem Ass. SO zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 80 Bl. 289v: dem Bittsteller sollte das Ms. unter der Auflage zurückgegeben werden, es weder in der Stadt Rom noch außerhalb Roms in Druck zu geben; sonst würde er bestraft werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Niccolò Balducci, Bl. 282r. 81 Bl. 294v: der Papst ordnete an, das Werk an die CIndex weiterzuleiten. Nach Vermerk, Bl. 293v, wurde das Werk [zu diesem Zweck?] dem MSP am 13. April 1662 zugesandt. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Relation, Bl. 292r. 79

245

ACDF SO CL 1661–1662

Weitere Akten des SO: [Relation zur] Anzeige des Werkes, Bl. 292r, 1 S., [12. April 1662] ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 27 1662. Acta in scriptura[m] Legale[m] impressa[m] Anconae, cui titul[us]: Votum decisivu[m] R.P.D. Antonii Pinti S[acrae] Rotae Macerat[ensis] Auditoris in Maceraten[si] Jurisdict[ione] 28. Aug[ust]i 1661. Pinto, Antonio: Votvm Decisivvum// R. P. D.// Antonii Pinti// S. Rotae// Maceratensis// Avditoris.// In// Maceraten: Iurisdictionis 18. Augusti 1661. Anconae  :  Ex Typographia Camerali, 1661 (Svperiorvm Permissv). - 10 S. ; [4°]. ACDF SO CL 1661–1662, Bl. 299r–304v Dekret:

SO 19. April 1662;82 SO 17. Mai 166283

Korrespondenten: (1) Antonio Pinto ; (2) Inq. von Ancona; (3) [Bf. von Macerata] Ferner beiliegend: (1) 1. Gesuch von Antonio Pinto [an den Ass. SO] um Suspendierung des Verbotes durch den Inq. von Ancona, Bl.  298r, 1 S., [15. März 1662]; (2) als Anlagen zu einem Schreiben des Inq. von Ancona vom 26. März 1662: Relation des Bf. von Macerata mit der Begründung des Verbotes seinerseits, Bl. 297r/v, 2 S., [26. März 1662]; 2. Gesuch von Antonio Pinto mit Verweis auf die Erteilung der Druckerlaubnis durch den Inq. von Ancona und die nachträgliche Supprimierung des Werkes durch denselben Inq.; und mit der Bitte, den Inq. zur Rücknahme des Verbotes aufzufordern, Bl. 307r/v, 2 S., [17. Mai 1662] ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 28 1662. Decretu[m] S[acrae] Cong[regatio]nis sub die 10 Martii 1662. Statuens non expedire, ut rejmprimatur Libellus auctus, cui titul[us]: Celeste Ancile, o sia Scudo di verità del P. Gio[vanni] Batt[ist]a Noceti Genovese della Compagnia di Gesù. Noceto, Giovanni Battista: Celeste Ancila// o sia scudo di Verità// contro i dardi della Bugia// Ove si scuopre la Diabolica malignità// della calunnia, de libelli famosi// e lettere cieche// esposto// dal P. Gio. Battista Nocito Genovese// della Comp.a di Gesù.// Dedicato all’Ill.mo Sig. Marchese// Giannettino Giustiniani (hs. Titelbl.) ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664, ca. Bl. 229r84 Bl. 309v: der Inq. [von Ancona] sollte vorbehaltlich weiterer Anweisungen des SO das Werk einbehalten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Antonio Pinto an das SO, Bl. 298r. – Vgl. ferner das Dekret SO 15. März 1662, Bl. 305v. 83 Bl. 308v: [die Kardinäle bestanden auf] den erlassenen Dekreten und beauftragten den Ass. SO, die Position des SO an Pinto mitzuteilen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das zweite Gesuch von Antonio Pinto, Bl. 307r. 84 Das Werk war bereits ersch.: Noceto, Giovanni Battista: Celeste Ancile,// O’ Sia// Scvdo Di Verità// Contra I Dardi Della Bvgia,// Esposto// Dal P. Gio: Battista Noceto// Genovese// Della Compagnia Di Giesv Teologo// Della Serenissima Republica di Genoua.// Dedicato// All’Illvstrissimo Signor// Marchese// Giannettino Givsstiniani. - In Parigi : Apresso Tomaso La Carriera, Sotto gl’Archi della 82

ACDF SO CL 1661–1662 Gutachter: Gutachten:

[Stefano Spinola CRS] nicht aufgefunden [2. Juni 1660]

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 314r, 1 S., 8. Mai 1662

Dekret:

SO 2. Juni 1660;85 SO 10. Mai 166286

246

Korrespondenten: (1) Inq. von Genua; (2) Giovanni Battista Noceto SJ Ferner beiliegend: Gesuch von Giovanni Battista Noceto SJ, seinen Antrag auf Druckerlaubnis zügiger zu bearbeiten, Bl. 313r, 1 S., 1. April 1662 ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 29 1662. Permittitur impressio libri, cui titul[us]: Vite, ed Elogj de Cardinali Modonesi cavati da varj Autori p[er] D. Ludovico Vedriani da Modena. Vedriani, Lodovico : Vite, ed Elogj de Cardinali Modonesi cavati da varj Autori per D. Ludovico Vedriani da Modena (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.87 Dekret:

SO 10. Mai 166288

Korrespondenten: Inq. von Modena ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 30 1662. Censura in foliu[m] ins[criptu]m: Series facti, et juris pro Ministro Generali FF. Cappuccinoru[m] in causa deputationis Provincialis Marchiae. Ripa di Gevre, 1655 (Con Licanza de’ Superiori). BVE. Möglicher Erscheinungsort nach SBN: Genua. Umfangs-und Formatangaben nach SBN: [8], 64 S. ; 4º. Variante: Noceto, Giovanni Battista: Celeste Ancila// o sia scudo di Verità// contro i dardi della Bugia// Ove si scuopre la Diabolica Malignità// della calunnia, de libelli famosi// e lettere cieche// esposto// dal P. Gian Battista Noceti Genovese// della Compagnia di Gesù.// In questa seconda impressione corretto da infiniti errori di stampa.// Et in molti luoghi notabilmente accresciuto. - In Parigi : Appresso Tomaso la Carriera sotto gl’Archi della Ripa di Eure, 1655 (Con licenza de superiori) (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664. 85 ACDF SO Decreta 1660, Bl. 96v: die Erlaubnis für einen ND sollte verweigert werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 17. April 1660, ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664, Bl. 229r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 29. April 1660, ACDF SO Decreta 1660, Bl. 75r. 86 Bl. 315v: die Kardinäle approbierten das Votum von Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv, dass die Erlaubnis für den ND verweigert werden sollte, und ordneten an, den Inq. von Genua, der das Werk bzw. Ms. übersandt hatte, darüber zu benachrichtigen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 28. Januar 1662, Bl. 312r, mit Übersendung des Werkes auf Anweisung des SO [zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND]. – Vgl. ferner die Dekrete SO 8. Februar 1662, Bl. 317v; SO 26. April 1662, Bl. 316v. 87 Gedruckt wurde: Vedriani, Lodovico: Vite,// Et Elogii// De’ Cardinali// Modonesi,// Cavati Da Vari Avtori / Per D. Lodovico Vedriani// Da Modona. - In Modona : Per Bartolomeo Soliani [...], 1662 (Con Licenza De’ Svperiori). IC. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: 94, [2] S. ; 4°. 88 Bl. 321v: der Inq. [von Modena] sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Modena vom 26. April 1662, Bl. 320r, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis.

247

ACDF SO CL 1661–1662

Series Facti Et Ivris// Pro Ministro Generali Fratrum Capucinorum.// In causa Deputationis Prouincialis Marchiae.// Adsit Devs. [Incipit: Cvm allegationes, & iura, quae ex aduerso deducuntur pro inualiditate Deputationis Ministri Prouincialis Prouinciae Marchiae, factae à Generali Capucinorum in Capitulo Prouinciali Pisauri celebrato die 15. mensis Nouembris 1660]. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 4 S. ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 30, Bl. 325r–326v Gutachter:

Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP; Pompeo Varese; Vincenzo Preti da Serravalle OP; Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv; Giovanni Agostino Tartaglia OCD; Giambattista da Diece CR; Stefano Spinola CRS; Martín de Esparza Artieda SJ; Francisco Macedo OFMObs; Girolamo Ari OCarm Bl. 234r/v, 2 S., 6. Juni 166289

Dekret:

Audienzdekret 11. Juni 166290

ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 31 1662. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Symbolu[m] Militare Scholae et Doctrinae Augustino-Thomisticae &c. a P.F. Henrico Hilden Ord[ini]s Praed[icatoru]m composit[um] Campedonae 1661. Hilden, Heinrich: Symbolvm Militare// Scholae, Ac Doctrinae// AvgvstinoThomisticae,// Quo muniti contra// Scientiam, vt dicitur, Mediam,// Extremè// Dei Attributis, Libertatiq; creatae inimicam, &// Excogitatam ad extenuandam gratiam effe-//ctricem bonae voluntatis,// Pro Efficacia// Absolvtorvm// Decretorvm,// per Physicas Praedeterminationes,// Fortissime creatas voluntates immutantium, ac// Suauissimè earundem libertatem, etiam dum// promptißimâ infallibilitate obsecundant,// Causantium, ac Conseruantium:// In publicum Scholasticae Velitationis// Campvm,// Svb Praesidio / R. P. Fr. Henrici Hilden Ord. Praedic.// [...]. - Campidonensis : Per Rudolphum Dreherr, 1661. - [4] Bl., 207 S., [1] Bl. ; 8°. VD17 Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Stefano Spinola CRS91 Gabriele Fanti B92 Bl. 331r–332r, 3 S., 21. Juni 1662

Dekret: Bando:

[Audienzdekret] 19. Juli 166293 CIndex 13. November 1662

Weitere Akten des SO: Zusammenfassung des Gutachtens, Bl. 330r, 1 S., [19. Juli 1662] Protokoll der Qual.-Sitzung. Bl. 324v: der Papst ordnete an, dass Kard. Farnese als Mitglied des SO dieses Votum dem General OFMCap mitteilen sollte, der die Teilnehmer des [General?]kapitels benachrichtigen sollte. 91 Spinola stimmte der Einschätzung von Brancati zu und ergänzte eigene Beobachtungen. 92 Fanti ergänzte die Einschätzung von Brancati und Spinola und votierte ebenfalls für ein Verbot. 93 Bl. 330r: der Papst ordnete an, das Werk an die CIndex zwecks Aufnahme in den Index der verbotenen Bücher weiterzuleiten. 89 90

ACDF SO CL 1661–1662

248

ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 32 1662. Reprehenditur P. Inquisitor Venetiaru[m], eo quod dederit facultate[m] imprimendi has Theses: 1.a Valet Baptismus collatus in nomine Trinitatis, vel Christi. 2.a Pontifex potest dirimere Matrimoniu[m] quo ad vinculu[m] ob adulterium. 1. [These: Venedig? August 1660; Sakrament der Taufe: „Valet Baptismus collatus in nomine Trinitatis, vel Christi“]. Der Thesendruck wurde nicht ermittelt. 2. [These: Venedig? ca. 1662?; Sakrament der Ehe: „Pontifex potest dirimere Matrimonium quoad vinculum ob adulterium“]. Der Thesendruck wurde nicht ermittelt. Ferner wurden verhandelt: 3. [These: Venedig ca. 1662?; Gnadenlehre]. Der Thesendruck wurde nicht ermittelt. 4. [These: Venedig ca. 1662?; „Sensus circa proprium obiectum errat et ex sensu nullo prorsus modo veritas certo haberi potest“]. Der Thesendruck wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

[Vincenzo Preti da Serravalle OP] nicht aufgefunden [9. August 1662] (zu Nr. 1–4)

Dekret:

SO 9. August 1662 (zu Nr. 1–4)94

Korrespondenten: (1) Giacinto Maria da Venezia OP; (2) Inq. von Venedig; (3) Kard. Carlo Barberini ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 33 1662. Censura in Libru[m] Anonym[um], sed ut praetenditur P[at]ris Ludovici a Genua Augustiniani, ins[criptu]m Il Ritratto di Cristo. Anonym [Lodovico ]: Il ritratto di Christo animato co’ i colori delle virtu. Da un Religioso Agostiniano. Dedicato alla molto Reuerenda Signora la Signora D. Monica Maria Bigarola Monaca Benedettina nel Monastero di S. Vincenzo di Milano. - In Milano : appresso Lodouico Monza, 1661. - [24], 240 S. ; 12°. SBN Gutachter: Gutachten:

Giovanni Agostino Tartaglia OCD Bl. 346r/v, 2 S., [15. Februar 1662]

Gutachter: Gutachten:

Martín de Esparza Artieda SJ Bl. 347r, 1 S., 9. August 1662

Bl. 338v: der Comm. SO sollte dem Inq. [von Venedig] schriftlich mitteilen, zukünftig bei der Erteilung der Drucklizenzen achtsamer zu sein; hinzugefügt auf Ital.: der Comm. SO sollte nicht dem Inq., sondern dem Nuntius schreiben. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Giacinto Maria da Venezia OP vom 18. März 1662, Bl. 337r/v. – Vgl. ferner die Dekrete SO 26. April 1662, Bl. 338v; SO 17. Mai 1662, Bl. 338v.

94

249 Dekret: Bando:

ACDF SO CL 1661–1662 nicht aufgefunden;95 SO 16. August 1662 donec corrigatur96 CIndex 13. November 1662

Korrespondenten: (1) Inq. von Genua; (2) Ebf. von Mailand Ferner beiliegend: [als Anlage zu einem Schreiben des Ebf. von Mailand vom 1. Februar 1662/5. April 1662?]: anonymes Gutachten, vermutl. verf. in Mailand, Bl. 345r/v und 350r, 3 S., [1. Februar 1662/5. April 1662?] ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 34 1662. Permissio data P[at]ri Matthiae a Parma Ord[ini]s Cappuccinorum reimprimendi Opus ins[criptu]m: Il Viaggio dell’anima &c. ♦ Mattia : Viaggio dell’anima per andare a Dio guidato dalla diuina volonta, e vita spirituale [...] / Di nuouo ristampata [...] fra Mattia da Parma. - In Parma : per il [Mario] Vigna, 1658. - [12], 408, [1], 409–595, [3] S. ; 12°. SBN97 Gutachter: Gutachten:

[Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ?] nicht aufgefunden [19. April 1662?]

Dekret:

SO 23. August 166298

Korrespondenten: (1) [Mattia da Parma OFMCap]; (2) Generaloberer OFMCap; (3) [Inq. von Parma] Ferner beiliegend: Gesuch des Generaloberen OFMCap mit Verweis auf ein Gesuch von Mattia da Parma OFMCap und mit der Bitte um Erlaubnis für einen ND, Bl. 356r, 1 S., [19. April 1662] ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 35 1662. Animadversiones in librum ins[criptu]m: Vita dell’Infanta Suor Maria di Savoja composta dal P.D. Bernardino Alessio Chierico Regolare di S. Paolo. Alessio, Bernardino: Vita// della Ser.ma Infanta Maria di Savoia// Divisa in tre giornate// Di Pellegrinaggio// Narrata e dedicata// Alla Ser.ma Altezza elettorale// Di Madama Adelaide// Duchessa dell’una, e l’altra Baviera// Dal P. Bernard.o Alessio// Chier.o Regolare di S. Paolo (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664 Gutachter: Gutachten:

[Pietro Francesco de Rossi] Bl. 360r/v und 365r, 3 S., [30. August 1662]

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 29. Oktober 1661, Bl. 344r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 9. November 1661, Bl. 351v. 96 Bl. 353v: das Werk sollte von der CIndex verboten werden donec corrigatur. Die Klausel donec corrigatur fehlt aber auf dem Bando. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Ebf. von Mailand vom 1. Februar 1662, Bl. 342r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner die Dekrete SO 15. Februar 1662, Bl. 353v; SO 19. April 1662, Bl. 352v. 97 Das Werk war bereits mehrfach ersch. Die verhandelte Ausg. konnte nicht eindeutig ermittelt werden. 98 Bl. 357v: der Inq. von Parma sollte die Erlaubnis für den ND erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Verweis im Gesuch von Mattia da Parma OFMCap, Bl. 356r, auf eine Anordnung des SO, das neuzudruckende Werk dem SO zuzuschicken. – Vgl. ferner das Dekret SO 19. April 1662, Bl. 357v. 95

ACDF SO CL 1661–1662 Gutachter: Gutachten:

Vincenzo Preti da Serravalle OP Bl. 362r, 1 S., 4. [Oktober] 166299

Dekret:

SO 30. August 1662100

250

Korrespondenten: Inq. von Mailand Ferner beiliegend: anonymes Gesuch, ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664, 1 S., [28. Juni 1662] ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 36 1662. Liber impressus in lingua Angla in defensu[m] juramenti fidelitatis Hybernoru[m]. Authore P. Carono Franciscano. Caron, Redmond: Loyalty Asserted,// And the late// Remonstrance or Allegiance// Of the// Irish Clergy and Layty,// Confirmed// And Proved by the Authority// of Scriptures, Fathers, Expositors, Popes,// Canons, Cardinals, Catholick-Bishops, Abbots,// Councels, Divines, Canonists, Civil-Lawyers,// Catholick-emperours, Kings, States, Parlia-//ments, Universities, Histories.// And// By the Evidences of several Theological Reasons.// With a brief// Answer to Cardinal Peron’s Oration and Objections. / By R. Caron professor Jubilate// of Divinity: [...]. - London : Printed by T. Mabb, living at Pauls-Wharf, 1662. - [6], 63 S. ; 4°. ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 36, Bl. 369r–404v Dekret:

nicht aufgefunden101

Korrespondenten: Internuntius von Brüssel ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 37 1662. Censura Libelli, cui titul[us]: L’imagine miracolosa della SS.ma Vergine Madre di Dio, scolpita da Dio in un Groppo di Noce &c. del P. Gaudenzio Buontempi da Brescia Predicator Cappuccino. Buontempi, Gaudenzio : L’imagine miracolosa della SS.ma Vergine Madre di Dio, scolpita da Dio in un Groppo di Noce [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

[Pietro Francesco de Rossi?] nicht aufgefunden [2. August 1662?]

Oder: 4. September 1662. Notizen bzgl. Korrekturen. Aus den Akten lässt sich nicht ermitteln, ob Preti die Korrekturen dem Gutachten de Rossis entnommen hatte. 100 Bl. 365v: das Gutachten von Pietro Francesco de Rossi sollte dem Inq. von Mailand übersandt werden, der gemäß den Anweisungen im Gutachten die Druckerlaubnis erteilen sollte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das anonyme Gesuch, ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 28. Juni 1662, ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664. 101 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat] vom 12. August 1662, Bl. 368r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 13. September 1662, Bl. 405v; und den Vermerk, Bl. 405v. 99

251

ACDF SO CL 1661–1662

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 409r, 1 S., 20. September 1662102

Dekret:

SO 27. September 1662;103 SO 3. Januar 1663104

Korrespondenten: (1) Generaloberer OFMCap; (2) Inq. von Mantua; (3) Inq. von Brescia Ferner beiliegend: Gesuch des Generaloberen OFMCap mit Bitte um Druckerlaubnis, Bl. 410r, 1 S., [2. August 1662] ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 38 1662. Datur facultas imprimendi librum, cui titul[us]: Santo impiego di tempo per guadagnare la santa Eternità, o sia Esercizi spirituali da farsi ogni giorno tradotte in italiano da un devoto sacerdote Torinese. Suffren, Jean: Santo impiego di tempo per guadagnare la santa Eternità, o sia Esercizi spirituali da farsi ogni giorno tradotto in italiano da un devoto sacerdote Torinese (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.105 Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP] nicht aufgefunden [22. November 1662]

Dekret:

SO 22. November 1662106

Korrespondenten: Inq. von Mailand Weitere Akten des SO: Quittung Honoré Fabris SJ über den Empfang des Ms. durch den Notar SO Giovanni Lupi, Bl. 423r, 1 S., 25. November 1662 Zustimmung zur Einschätzung de Rossis und Vorschläge für weitere Maßnahmen gegen den Autor. Bl. 418v: der Generalobere OFMCap sollte vom Ass. SO gewarnt werden; der Inq. [von Mantua] sollte den Autor über den Erhalt des Orig. befragen und das SO benachrichtigen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Generaloberen OFMCap, Bl. 410r. 104 Bl. 415v: der Inq. von Brescia sollte die Zelle von Gaudenzio Buontempi da Brescia OFMCap durchsuchen, um zu ermitteln, ob dieser noch ein Exemplar des Ms. behalten hatte; ggf. sollte die Schrift beschlagnahmt und verbrannt werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mantua vom 19. November 1662, Bl. 411r, mit Verweis auf Korrespondenz mit seinem Amtskollegen in Brescia. – Vgl. ferner die Dekrete SO 29. November 1662, Bl. 416v; SO 14. Februar 1663, Bl. 414v. 105 Vgl. Suffren, Jean: L’annee chrestienne, ou le sainct et profitable employ du temps pour gaigner l’eternite. Ou sont enseignees diuerses pratiques & moyens pour saintement s’occuper durant tout le cours de l’annee, conformement a l’ordre de l’annee, inspire par le Sainct Esprit a l’Eglise Chrestienne. Par le R. P. Iean Suffren de la Compagnie de Iesus. - A Paris : chez Claude Sonnius & Denis Bechet, rue S. Iacques au Compas d’or, & a l’Escu au Soleil, 1641. - 4 vol. ; 4°. SBN. Das Werk war mehrfach ersch. Die für die hier verhandelte Übers. verwendete Ausg. konnte nicht eindeutig ermittelt werden. Gedruckt wurde: Suffren, Jean: Santo impiego di tempo per guadagnare la santa eternita o sia Esercitij spirituali da farsi per alcuni giorni. Con vn brieue trattato della confessione generale. Composti dal r. P. Giouanni Suffreno della Compagnia di Giesu, e tradotti dalla lingua francese nell’italiana da vn diuoto sacerdote tortonese. - In Milano : per Filippo Ghisolfi, 1663. - [2], 235, [1] S. ; 12°. SBN. 106 Bl. 425v: der Inq. von Mailand sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 12. Juli 1662, Bl. 422r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 26. Juli 1662, Bl. 425v. 102 103

ACDF SO CL 1661–1662

252

ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 39 1662. Decretum S[acrae] Cong[regatio]nis sub die 12. Decembris 1662. Statuens ut Patriarchae, et Inquisitor Venetiarum impediant Graecis Schismaticis impressionem libri inscripti: Gladius acutus, seu Gladius Anceps, in quo respondetur alteri libro P. Riccardi Soc[ietatis] Jesu Missionario in Arcipelago cui titulus: Scutum Fidei. Anonym: Gladius acutus, seu gladius biceps (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.107 Dekret:

SO 12. Dezember 1662108

Korrespondenten: (1) Mario Alberizzi ; (2) Inq. von Venedig; (3) Nuntius von Venedig; (4) Patriarch von Venedig ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 40 1662. Decretum S. Cong[regatio]nis sub die 12. Decembris 1662. Statuens, ut P. Inquisitor Taurini ex se Librum Emanuelis Thesauri ins[criptu]m: Historia de Rè de Longobardi communicet Nuntio Ap[osto]lico, cui scribatur, ut animadvertat, ne in eo contineantur praejudicialia Fidei Catholicae et Principibus. Tesauro, Emanuele: Historia de’ Rè de’ Longobardi (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.109 Dekret:

SO 12. Dezember 1662110

Korrespondenten: (1) Inq. von Turin; (2) [Nuntius von Turin] ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 41 1662. Acta in librum ins[criptu]m Trionfo d’amore e l’Eschelle della Gloria fatto per S. Rajmondo Lullo Martire, ed eremita del terzo Ordine di S. Francesco. Lullus, Raymondus ; D’Aubry, Jean (Übers.): Le Triomphe// De L’Amovr// Et L’Eschelle// De La Gloire// Ov// La Medecine Vniverselle Des Dames,// Fait par S. Raymond Lulle, Martyr, & Hermite du Tiers Ordre de S. François.// Titelvariante in der Rubricella: seu gladius anceps. Bl. 435v: der Inq., der Nuntius und der Patriarch von Venedig sollten die Drucklegung des Werkes verhindern. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Sekr. CProp an den Ass. SO vom 9. Dezember 1662, Bl. 428r, mit Verweis auf ein Dekret CProp zur Unterbindung der von einigen schismatischen Griechen vorgenommenen Drucklegung des Werkes. – Vgl. ferner die Dekrete SO 3. Januar 1663, Bl. 434v; SO 3. Januar 1663, Bl. 432v; SO 10. Januar 1663, Bl. 433v. 109 Gedruckt wurde: Tesauro, Emanuele: Del Regno d’Italia sotto i barbari epitome del conte & ca­ ualier Gran Croce D. Emanuel Tesauro con le Annotationi dell’abbate D. Valeriano Castiglione. - In Torino : per Bartolomeo Zauatta, 1663. - [4], 225, [1], 138, [2], 26, [2] S. ; 2º. SBN. 110 Bl. 439v: der Inq. sollte das Werk an den Nuntius von Turin weiterleiten, der darauf achten sollte, dass das Werk keine dem kath. Glauben und den Fürsten widersprechenden Sachen enthielte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Turin vom 30. November 1662, Bl. 438r, mit Verweis auf die von ihm durchgeführte Revision des Ms. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 107 108

253

ACDF SO CL 1661–1662

Tresor Spirituel ou Liure incomparable & admirable, pouuant estre nommé// (après l’Escriture Sainte) le Liure des Liures, necessaire à toutes sortes// de personnes Seculieres, & Regulieres: Contenant le chemin veritable du// Royaume des Cieux, & la Pierre de touche de toutes les deuotions passées,// presentes, & à uenir, iusques à la fin du Monde.// Dedié à Saint Raymond Lulle, Martyr.// Traduit du Latin en François, & de nouveau mis en lumiere.// Par Iean D’Avbry, de Montpellier, Prestre, Abbé de Nostre Dame de //l’Assomption, Conseiller & Medecin ordinaire du Roy. ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 41, unter Bl. 446r111 Gutachter: Gutachten:

Pietro Francesco de Rossi Bl. 444r–445v, 4 S., [17. November 1662]

Dekret:

nicht aufgefunden112

Korrespondenten: (1) Provinzial OP Belg. Ordensprovinz; (2) Provinzial OP engl. Ordenzprovinz Weitere Akten des SO: Relation, Bl. 442r, 1 S., [17. November 1662] In den Akten auch erwähnt: Bzowski, Abraham: I. Tomus XIII: Rerum in orbe christiano ab anno Domini 1198 usque ad annum D. 1299 gestarum narrationem complectens. - Colonia : apud Antonium Boetzerum, 1616. - [6] c., 1118 col., [55] c. SBN113

Erscheinungsvermerk, Umfangs- und Formatangaben fehlen [wohl wegen Einbindung ins Fasz. abgeschnitten]. Nach BNF: Paris : chez l’autheur de la traduction, [S.a.]. - 102 S. ; 4°. Mutmaßl. Erscheinungsjahr nach Abes: [1638?]. 112 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Provinzials OP der Ordensprovinz Brüssel an den Provinzial OP der Ordensprovinz England vom 29. Juli 1662, Bl. 443r, mit Hinweis auf Verbot mehrerer Irrungen von Raymundus Lullus durch Papst Gregor XI. in 1372. 113 Bd. 13 des Gesamtwerkes: Bzowski, Abraham: Annalium ecclesiasticorum post illustriss. et reuerendiss. D. D. Caesarem Baronium, S. R. E. cardinalem bibliothecar. Tomus 13 [–19]. Rerum in orbe christiano ab anno 1198 [–1535] Gestarum narrationem complectens, / auctore R. P. Fr. Abrahamo Bzouio Polono [...]. - Coloniae Agrippinae : apud Antonium Boetzerum, 1616–1630. - 7 vol. ; 2°. SBN. Forts. von: Baronio, Cesare: Annales ecclesiastici. Auctore Caesare Baronio [...] Tomus primus [–duodecimus]. – Romae : ex typographia Vaticana, 1588-1607. - 12 vol. ; 2°. SBN. Zu Baronio vgl. Personen und Profile. 111

ACDF SO CL 1663–1664

254

ACDF SO CL 1663–1664

ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 1 1663. Instantia P[at]ris Leonardi Dominicani pro corrigendo ejus libro prohibito a S[acra] Cong[regatione] Indicis ins[cripto]: Sententia Angelici Doct. D. Th[omae] Aquin[atis] de 1.a hominis institutione &c. Leonardi, Thomas: Angelici doctoris d. Thomae Aquinatis sententia de prima hominis institutione, eius per peccatum corruptione, illiusque per Christum reparatione, tribus libris comprehensa: adversus Ioan. Georgium Dorschaeum doctorem Lutheranum [...] Qui gloriatur se Thomam exhibere confessorem veritatis Evangelicae Augustana (ut ait) Confessione repetitae. Item Brevis seu Methodica refutatio totius operis Dorschaeani. / Authore [...] Thoma Leonardi Mosae-Traiectino, ordinis ff. Praedicatorum [...]. - Bruxellis : typis & sumptibus Balthasaris Vivien sub Signo Boni Pastoris, 1661. - 2 vol. SBN Dekret:

SO 31. Januar 16631

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Thomas Leonardi OP Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 24. Juni 1662: Gesuch von Thomas Leonardi OP, mit Korrekturvorschlägen, Bl. 4r/v, 2 S., [24. Juni 1662]; (2) [Bulle] Urbanus : S.mi D. N.// D. Vrbani// Divina Providentia// Papae VIII.// Confirmatio constitutionum Pii Papae V. & Grego-//rii XIII. Prohibentium quasdam theologorum sen-//tentias, & opiniones. Necnon prohibitio libri, cui// titulus, Augustinus, Cornelii Iansenii, olim, Ipren-// [sis] Episcopi, excusi Lovanij, Typis Iacobi Zezeri, an-//no 1640. Aliorumque operum, ac libellorum, occa-//sione dicti libri, variis in locis, & et variis idiomatibus impressorum. - Romae : Ex Typographia Reu. Cam. Apostolicae, 1644. - 13 S. ; 6°. ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 1, Bl. 5r–7v, 12r–14v, 8r–11r In den Akten auch erwähnt: (1) ♦ Dorsche, Johann Georg: Exercitatio ad Praefationem Hieronymi In Judith, Roberto Card. Bellarmino, & huius propugnatori Jacobo Gretsero Jesuitae, potissimum opposita / Quam in Academia Rostochiensi [...] Praeside Christiano Kortholt, Holsato [...] ad diem [...] in Auditorio magno, Bl. 17v: der Bittsteller sollte sich an die CIndex wenden. – Das Werk war bereits verboten worden: vgl. Bando CIndex 8. März 1662. Zur Wiedereröffnung des Verfahrens, diesmal seitens des SO, vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat] vom 24. Juni 1662, Bl. 2r, mit Empfehlung des als Anh. übersandten Gesuchs von Thomas Leonardi OP. – Vgl. ferner das Dekret SO 29. November 1662, Bl. 17v; Bando CIndex 18. Juni 1680.

1

255

ACDF SO CL 1663–1664

horis antemeridianis, publice ventilandam proponit Johannes Georg Dorscheus, Argentoratensis. - Rostochii : Kilius, 1662. - [12] Bl. ; 4°. VD172 (2) Jansenius, Cornelius : Cornelij Iansenij episcopi Iprensis [...] Augustinus. Lovanij : typis et sumptibus Iacobi Zegeri, 1640. - 3 vol. SBN ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 2 1663. Censura in libru[m] cui titul[us]: Processionale in lustrandis agris et tempestatibus fugandis adhibendu[m]. Authore Bartholomeo Corsetto Presbitero Benecensi. Corsetti, Bartolomeo: Processionale non tam in curandis agris quam in tempestatibus fugandis// adhibendu[m]. A Bartholomeo Corsetto Praesb.o Beracensi, et// Parochialis S.ti Petri Liani Praeposito, ex sacris libris praecipue// vero ex Missali, et Rituali Romano nuper collectu[m] (hs. Titelbl.) ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Bona OCist Bl. 22r–23r, 3 S., 12. Januar 1663

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 23r, 1 S., [31. Januar 1663]3

Dekret:

SO 4. April 16634

Korrespondenten: (1) Inq. von Brescia; (2) Bernardo Casale ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 3 1663. Instantia P. Inq[uisitoris] Venetiaru[m]5 ut in novo indice libror[um] prohibitor[um] imprimendo inseratur liber Fr. Pauli Servitae: L’istoria dell’Inquisizione. Sarpi, Paolo: Historia// della Sacra// Inqvisitione. / Composta Gia Dal R. P.// Paolo Servita: ed hora la prima// volta posta in luce.// Opera Pia, Dotta, E Cvriosa:// A’ Consiglieri, Casuisti, e Politici molto necessaria. - Jn Serravalle : Appresso Fabio Albicocco, 1638. BVB6 Dekret: Bando:

SO 2. Mai 16637 nicht aufgefunden

Das Werk wurde nicht spezifiziert. In Form einer von Bona verf. Notiz unter den Schlussformeln des Gutachtens. 4 Bl. 25v: der Inq. von Brescia sollte die Druckerlaubnis nicht erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Brescia vom 12. Oktober 1662, ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 22. November 1662, Bl. 24v; SO 23. Januar 1663, Bl. 23v; SO 31. Januar 1663, Bl. 23v. 5 Muss heißen: Inq. von Genua. 6 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [4], 127, [1] S. ; 4°. 7 Bl. 29v: das Werk sollte, falls dies nicht bereits geschehen war, verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 21. April 1663, Bl. 28r, mit der Bitte, das Werk in den Index der verbotenen Bücher aufzunehmen. 2 3

ACDF SO CL 1663–1664

256

Korrespondenten: (1) Inq. von Genua; (2) [Sekr. CIndex]; (3) [Inq. von Tortona]8 ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 4 1663. Censura in libellu[m] ins[scriptu]m: Apologia delle Chiese Riformate del Piemonte. Léger, Jean: Apologia// Delle Chiese Riformate// Del// Piemonte// Circa la loro Confessione di Fede e la// continua successione di esse tanto// ne natij del Paëse, quanto ne Val-//desi contra le gauillationi e Calon-//nie del Priore Marco Av-//relio Rorengo Di Lvcerne. - In Geneva : Apresso Francesco Bonvard, Anno 1662. - [20] Bl., 156 S. SWB Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 32r, 1 S., 15. Juni 1663

Dekret: Bando:

SO 20. Juni 16639 CIndex 20. November 1663

In den Akten auch erwähnt: Rorengo, Marco Aurelio: La Religione// A Sei Ponti// Prodotta in Nimes nel Languedoc,// Partecipata alla Valli di Luserna,// Pragelà, Angrogna, Perosa,// e S. Martino.// Riferita dal Priore Marc’Aurelio// Rorengo di Luserna. - In Torino : Per Bartolomeo Zauatta, 1661 (Con licenza de’ Superiori). - 14 S. ; 8°. ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 24, Bl. 260r–277v ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 5 1663. Acta in qualificanda Biblia Polyg[l]otta authore Briano Vualtono Anglo. Biblia Sacra// Polyglotta,// Complectentia// Textus Originales Hebraicum, cum Pentateucho Samaritano, Chaldaicum, Graecum.// Versionumque antiquarum Samaritanae, Arabicae, Graecae LXXXII Interp. Aethiopicae, Chaldaicae, Persicae, Syriacae, Vulg. Lat.// Quicquid comparari poterat.// Cum Textuum, & Versionum Orientalium Translationibus Latinis.// Ex// Vetustissimis Mss. Undique Conquisitis,// optimisque Exemplaribus impressis, summâ fide collatis.// Quae in prioribus Editionibus deerant suppleta.// Multa antehac inedita, de novo adjecta.// Omnia eo ordine disposita, ut Textus cum Versionibus uno intuitu conferri possint.// Cum Apparatu, Appendicibus, Tabulis, Variis// Lectionibus, Annotationibus, Indicibus, etc.// Opus totum in sex Tomos tributum.// Edidit Brianus Waltonus, S.T.D. [Walton, Brian (Hg.)]. - [Londini] : Imprimebat Thomas Roycroft, 1657. ULB Münster10 Vgl. den Hinweis in den Akten der Inquisition von Genua auf Korrespondenz des SO mit dem Inq. von Tortona von 1638–1639. 9 Bl. 33v: das Werk sollte in den Index der verbotenen Bücher aufgenommen werden. 10 Autopsie erfolgte anhand des Nachdr.: Graz : Akademische Druck- u. Verlagsanstalt, 1965. Bd. 6 des Gesamtwerkes: Biblia sacra polyglotta, complectentia textus originales, Hebraicum, cum Pentateucho Samaritano, Chaldaicum, Graecum. Versionumque antiquarum, Samaritanae, Graecae 72 interp. Chaldaicae, Syriacae, Arabicae, Aethiopicae, Persicae, vulg. Lat. Quicquid comparari poterat. Cum textuum, & versionum Orientalium translationibus Latinis [...] Cum apparatu, appendicibus, tabulis, variis lectionibus, annotationibus, indicibus, etc. Opus totum in sex tomos tributum. / Edidit Brianus Waltonus [...]. - Londini : imprimebat Thomas Roycroft, 1655–1657. - 6 vol. SBN. 8

257 Gutachter:

ACDF SO CL 1663–1664

Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP; Vincenzo Preti da Serravalle OP; Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv; Paolo Luchini (Lucchini) OSA; Giovanni Agostino Tartaglia OCD; Stefano Spinola CRS; Giovanni Battista Da Diece CR; Francisco Macedo OFMObs; Martín de Esparza Artieda SJ; Gabriele Fanti B; Vincenzo Merli da Sondrio OP Bl. 39r, 1 S., 9. April 166311

Gutachter: Gutachten:

[Giuseppe Maria Ciantes OP?] nicht aufgefunden [18. Juni 1663?]12

Gutachter: Gutachten:

[Leone Allacci?] nicht aufgefunden [18. Juni 1663?]13

Gutachter: Gutachten:

[Francisco Macedo OFMObs?] nicht aufgefunden [18. Juni 1663?]14

Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Battista Giattini SJ?] nicht aufgefunden [18. Juni 1663?]15

Gutachter: Gutachten:

[Abraham Ecchellensis?] nicht aufgefunden [18. Juni 1663?]16

Gutachter: Gutachten:

[Paolo Piromalli OP?] nicht aufgefunden [20. Juni 1663?]17

Gutachter: Gutachten:

[Giulio Bartolocci OCistRef?] nicht aufgefunden [20. Juni 1663?]18

Gutachter: Gutachten:

Ludovico Marracci OMD Bl. 41r–42v und 44r, 5 S., [1. August 1663]19

Protokoll der Qual.-Sitzung, mit Unterschriften der Teilnehmer. Giuseppe Maria Ciantes OP war in der Sitzung der Philologen vom 18. Juni 1663 mit der Begutachtung der hebr. Texte beauftragt worden. 13 Leone Allacci war in der Sitzung der Philologen vom 18. Juni 1663 mit der Begutachtung der griech. Texte beauftragt worden. 14 Francisco Macedo OFMObs war in der Sitzung der Philologen vom 18. Juni 1663 mit der Begutachtung der griech. Texte beauftragt worden. 15 Giovanni Battista Giattini SJ war in der Sitzung der Philologen vom 18. Juni 1663 mit der Begutachtung der griech. Texte beauftragt worden. 16 Ecchellensis war zusammen mit Maracci in der Sitzung der Philologen vom 18. Juni 1663 mit der Begutachtung der syrischen und arabischen Texte beauftragt worden. 17 Paolo Piromalli OP war in der Sitzung der Philologen vom 20. Juni 1663 mit der Begutachtung der persischen Texte beauftragt worden. 18 Giulio Bartolocci OCistRef war als zusätzlicher Gutachter in der Sitzung der Philologen vom 20. Juni 1663 mit der Begutachtung der hebr. Texte beauftragt worden. 19 Marracci war zusammen mit Ecchellensis in der Sitzung der Philologen vom 18. Juni 1663 mit der Begutachtung der syrischen und arabischen Texte beauftragt worden. 11

12

ACDF SO CL 1663–1664 Dekret: Bando:

258

SO 1. August 166320 CIndex 20. November 1663

Korrespondenten: (1) MSP; (2) Papst Alexander VII.; (3) Internuntius von Brüssel; (4) John Sinnich ; (5) [Nuntius von Madrid]; (6) Kard. Francesco Barberini; (7) Celestino a Santa Liduina OCD; (8) Inq. von Pisa; (9) [Univ. Löwen?]; (10) [Univ. Douai?] Weitere Akten des SO: (1) Notiz mit Marginalien u.d.T. „Ordo librorum de quorum authoritate dubitatur, in bibliis regiis, aliisque antiquis versionibus; plerumque observatus: quemque in hisce bibliis, qui velint, servari possunt“, Bl. 38r, 1 S., o.D.; (2) Protokoll der Sitzung der mit der Prüfung beauftragten Philologen, Bl. 57r, 1 S., 18. Juni 1663 Ferner beiliegend: (1) Gesuch des MSP an den Papst, das Werk vom SO überprüfen zu lassen, Bl. 37r/v und 48r, 3 S., [26. Juli 1662]; (2) Korrespondenz und weiteres Material über das Gesuch des Celestino a Santa Liduina OCD, die inzwischen verbotene Bibel für seine orientalistischen Studien im Auftrag der CProp nutzen zu dürfen, Bl. 61r–66v, 12 S., 2.–29. April 1664 ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 6 1663. Censura in libru[m] P. Castrucci Ord[inis] S. Domin[ici], cui titul[us]: Assiomi politici, e morali illustrati con l’istorie si antiche, che moderne &c. Castrucci, Pietro: Assiomi Politicj, e Moralj Illustrati// con l’Istorie si antiche// come Moderne// Dal Pre fra Pietro Castrucci dell’// Ord.e de Predicatorj (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1658–166421 Gutachter: Gutachten:

[Pietro Francesco de Rossi] Bl. 70r–71v, 4 S., [12. September 1663]

Gutachter: Gutachten:

Pietro Francesco de Rossi Bl. 74r, 1 S., [12. September 1663]22

Gutachter: Gutachten:

Pietro Francesco de Rossi Bl. 92r, 1 S., 11. August 166423

Bl. 45r und 60r: die Kardinäle ordneten an, das Werk zusammen mit anderen verbotenen Titeln zu verbieten und das Dekret zu veröffentlichen. – Zur Einleitung des Verfahrens, vgl. das Gesuch des MSP an den Papst, Bl. 37r/v. – Vgl. ferner die Dekrete SO 26. Juli 1662, Bl. 48v; SO 24. März 1663, Bl. 48v; Votum Kons. et Qual. SO 9. April 1663, Bl. 48v; Audienzdekret 11. April 1663, Bl. 48v; Dekret SO 17. April 1663, Bl. 48v; Audienzdekret 18. April 1663, Bl. 48v; Dekret SO 13. Juni 1663, Bl. 52v. 21 Gedruckt wurde: Castrucci, Pietro: Assiomi politici, e morali illustrati con l’istorie, e raccolti in due centurie. / Dal padre f. Pietro Castrucci [...]. - In Firenze : nella stamperia della Stella, 1665. - [10], 366, [2], 367–379, [3], [1] S. ; 4°. SBN. 22 In Form eines kurzen Votums, das von den Kardinälen im Dekret SO 12. September 1663 wörtlich übernommen wurde. 23 In Form eines Schreibens an die Kardinäle, in dem der Gutachter bestätigte, die Korrekturen des Autors überprüft zu haben. 20

259 Dekret:

ACDF SO CL 1663–1664 SO 12. September 1663;24 SO 13. August 166425

Korrespondenten: (1) Inq. von Florenz; (2) Pietro Castrucci OP Weitere Akten des SO: Relation zum Gesuch von Pietro Castrucci OP, Bl. 72r, 1 S., [Anfang 1664] Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Pietro Castrucci OP [an den Inq. von Florenz] mit Verweis auf das ordensinterne Revisionsverfahren im Auftrag des Generaloberen OP und auf die Revision im Auftrag des Generalvikars von Florenz; mit Verweis auf die Übersendung des Ms. an das SO vor fünf Monaten; und mit der Bitte um Benachrichtigung über die Entscheidung des SO bzw. über die Rückgabe des Ms., Bl.  75r, 1 S., [Januar 1664]; (2) Auflistung der im Werk verhandelten „Axiome“ u.d.T. „Assiomi Politici Morali Duecento“, Bl. 76r–82v, 14 S., o.D.;26 (2) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Florenz vom 22. Juli 1664: Korrekturvorschläge des Autors, Bl. 93r–112r, 40 S., [22. Juli 1664] ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 7 1663. Acta in impressione diversoru[m] libroru[m] Authore P. Joa[nne] Bapt[ista] Ricciolio Soc[ietatis] Jesu. 1. Riccioli, Giovanni Battista: Chronologiae reformatae et ad certas conclusiones redactae tomus primus [–quartus] [...] / auctore r. p. Io. Baptista Ricciolio Ferrariensi Societatis Iesu [...]. - Bononiae : ex typographia haeredis Dominici Barberij, 1669. - 3 vol. ; 2°. SBN 1. Bd. 1. Riccioli, Giovanni Battista: Chronologiae reformatae// et ad certas conclvsiones// Redactae// tomvs primvs// continens doctrinam temporvm / avctore// R. P. Io. Baptista Ricciolio// Ferrariensi// Societatis Iesv (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 7, Bl. 126r27 1. Bd. 2. Riccioli, Giovanni Battista: Chronologiae reformatae// tomvs secvndvs// aetates mvndi// et tria chronica continens / avctore// R. P. Io. Baptista Ricciolio// Ferrariensi// Societatis Iesv (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 7, Bl. 127r28 1. Bd. 3.1. Riccioli, Giovanni Battista: Chronologiae refromatae// tomvs tertivs// continens catalogos plvrimos// personarvm rervmque insigniorvm// cvm earvm Bl. 86v: der Autor sollte auf den Druck verzichten oder aber eine gemäß dem Gutachten von Pietro Francesco de Rossi korrigierte Fassung dem SO vorlegen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Florenz vom 5. Juni 1663, ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664, mit Übersendung des Titelbl. – Vgl. ferner das Dekret SO 23. August 1663, Bl. 86v. 25 Bl. 114v: der Inq. [von Florenz] sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Pietro Castrucci [an den Inq. von Florenz], Bl. 75r. – Vgl. ferner die Vermerke, Bl. 84v und Bl. 89v; Dekret SO 30. Juli 1664, Bl. 114v. 26 Die Akte wurde dem Gesuch, Bl. 75r, beigef., aber darin nicht als Anlage erwähnt. 27 Gedruckt wurde: Riccioli, Giovanni Battista: Chronologiae reformatae et ad certas conclusiones redactae tomus primus continens doctrinam temporum / auctore r. p. Io. Baptista Ricciolio [...]. Bononiae : ex typographia haeredis Dominici Barberij, 1669. - [5], 404, [4] S. ; 2°. SBN. 28 Gedruckt wurde: Riccioli, Giovanni Battista: Chronologiae reformatae tomus secundus aetates mundi et tria chronica continens / auctore r. p. Io. Baptista Ricciolio [...]. - Bononiae : ex typographia haeredis Dominici Barberij, 1669. - [4], 236 S. ; 2°. SBN. 24

ACDF SO CL 1663–1664

260

temporibvs// in tres partes distribvtvs// quarvm argvmentvm ex catalogorv[m]// indice triplici post hanc paginam// svbseqvente distinctivs percipietvr / avthore// R. P. Ioanne Baptista// Ricciolio// Ferrariensi// Societatis Iesv (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 7, Bl. 128r29 1. Bd. 3.2. Riccioli, Giovanni Battista: Chronologiae reformatae// tomvs quartvs// in qvo continentvr// tres indices alphabetici, et chronici// primvs est personarvm insigniorvm qvae uixere// ante Christvm Salvatorem mvndi// secvndus est personarvm insigniorvm qvae vixere// post Christi nativitatem:// tertivs est rervm memorabilivm ab orbe condito// vsqve ad annvm Christi// MDCLXVII// adscriptis annis ivxta opinionem nostram// tomo I. II. et III. plervmqve assertis / Avthore // R. P. Ioanne Baptista Ricciolio// Ferrariensi// Societatis Iesv (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 7, Bl. 129r30 2. Riccioli, Giovanni Battista: Immunitas ab errore// tam speculativo, quam practico// definitionvm S. Sedis apostolicae// in canonizatione sanctorum;// festorum ecclesiasticor[um] et decisione dogmatum; quamuis// ea non contineantur in sacra// scriptura, vel traditione; nec// inde illatione necessaria deduci// possint// propugnata / A. R. P: Jo. Baptista Ricciolio// Soc. Iesv Ferrarien (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 7, Bl. 132r31 3. Riccioli, Giovanni Battista: Angelici doctoris D. Thomae Aquinatensis Sententia de Beatissimae Virginis Mariae preservatione a peccato originali (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 4. Riccioli, Giovanni Battista: Informatio summaria et autentica pro canonizando seu definienda immaculata conceptione deiparae virginis Mariae ab originali peccato preservatae ex plurimorum de hoc argomento scriptis selecta propriis argumentis et Gedruckt wurde: Riccioli, Giovanni Battista: Chronologiae reformatae tomus tertius continens catalogos plurimos personarum rerumque insigniorum cum earum temporibus in tres partes distributus quarum argumentum ex catalogorum indice triplici post hanc paginam subsequente distinctius percipietur / auctore r.p. Io. Baptista Ricciolio [...]. - Bononiae : ex typographia haeredis Dominici Barberij, 1669. - 2 Teile in 1 vol. ; 2°. SBN. 30 Gedruckt wurde: Riccioli, Giovanni Battista: Chronologiae reformatae tomus quartus, in quo continentur tres indices alphabetici, & chronici [...]. - Bononiae : ex typographia haeredis Dominici Barbe­ rij, 1669. - 2 Teile in 1 vol. ; 2°. SBN. Enthalten in (S. 165–326): Riccioli, Giovanni Battista: Chronologiae reformatae tomus tertius continens catalogos plurimos personarum rerumque insigniorum cum earum temporibus in tres partes distributus quarum argumentum ex catalogorum indice triplici post hanc paginam subsequente distinctius percipietur / auctore r.p. Io. Baptista Ricciolio [...]. - Bononiae : ex typographia haeredis Dominici Barberij, 1669. SBN. 31 Titelvariante: Riccioli, Giovanni Battista: Immunitas ab errore// tam speculatiuo quàm practico// definitionum// S. Sedis Apostolicae// in canonisatione sanctorum// in festorum ecclesiasticorum institu-//tione, et decisione dogmatum// quae in verbo dei scripto traditoue// explicite, aut implicite continentur// aut ex alterutro sufficienter deducuntur / R. P. Jo Baptistae Ricciolio// Ferrariensi Soc. Iesv// propugnata// Et Sanctiss. D.N. Pontif. Maximo// Clementi Nono// consecrata (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 7, Bl. 132r. Gedruckt wurde: Riccioli, Giovanni Battista: Immvnitas// Ab Errore// Tam Specvlativo, Quàm Practico// Definitionvm// S. Sedis Apostolicae// In Canonizatione Sanctorum; In Festorum Eccle-//siasticorum Institutione, & in Decisione Dogma-//tum, Quae in Verbo Dei Scripto, Traditoue im-//plicitè tantùm continentur; aut ex alterutro suf-//ficienter deducuntur / A R. P. Io. Baptista Ricciolio// Soc. Iesv Ferrariensi// Propvgnata, Et// Sanctiss. D. N. Pontif. Max.// Clementi Nono// Consecrata. - Bononiae : Typis Io. Baptistae Ferronij, 1668 (Superiorum permissu). - [12], 163, [5] S. ; 4°. BVE. 29

261

ACDF SO CL 1663–1664

considerationibus aucta et ad xxv totidemque conclusiones restrictam demumque corroboratae, et illustratae ex aurea, et sapientissima bulla SS.mi D. N. Papae Alexandri VII premissa / opera huic cum notis encomiasticis auctore P. Joanne Baptista Ricciolio Societatis Jesu Ferrariensi in collegio quondam Parmensi ac demum Bononiensi Sacrae Theologiae professore (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Bona OCist Bl. 139r–141v, 6 S., [7. Dezember 1667] (zu Nr. 2–3)

Gutachter: Gutachten:

Michelangelo Ricci Bl. 142r–143r, 3 S., [7. Dezember 1667] (zu Nr. 2–3)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 149r–151r, 5 S., [6. Juli 1668] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 153r, 1 S., [6. Juli 1668] (zu Nr. 2)32

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 156r, 1 S., 17. September 1668 (zu Nr. 2)33

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Bona OCist Bl. 175r–176v, 4 S., [20. März 1669] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Michelangelo Ricci Bl. 177r–178v, 4 S., [20. März 1669] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 179r/v und Bl. 180r–181v, 6 S., 21. März 1669 (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ]34 nicht aufgefunden [21. Mai 1664] (zu Nr. 4)

Dekret:

SO 6. Juli 1667 (zu Nr. 1)35

Korrekturanweisungen. Es handelt sich um die Kurzfassung des Gutachtens, die nach Dorsalvermerk, Bl. 154v, Luigi Spinola SJ, dem Verbindungsmann Ricciolis in Rom, zugesandt wurde. 33 In Form einer Bestätigung, dass der Autor die ihm vom SO aufgetragenen Korrekturen durchgeführt hatte. 34 Gutachter und Datum ergänzt nach Notizen auf der Rückseite des Memorials, das im Januar 1669 im Namen des Autors von Luigi Spinola eingereicht wurde, Bl. 164v, 1 S., [16. Januar 1669]. 35 Bl. 130v: der Inq. [von Bologna] sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 25. Juni 1667, Bl. 125r, mit Übersendung der Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 32

ACDF SO CL 1663–1664 Dekret:

262

Bando:

SO 7. Dezember 1667;36 SO 19. September 1668;37 SO 16. Januar 1669;38 SO 20. März 1669 donec corrigatur;39 SO 10. April 1669;40 SO 17. Juli 166941 (zu Nr. 2) CIndex 3. April 1669 donec corrigatur

Dekret:

SO 7. Dezember 1667 (zu Nr. 3)42

Dekret:

[SO 21. Mai 1664];43 SO 16. Januar 166944 (zu Nr. 4)

Korrespondenten: (1) Inq. von Padua; (2) Inq. von Bologna; (3) Giovanni Battista Riccioli SJ; (4) Luigi Spinola SJ ; (5) [Kard. Francesco Albizzi]; (6) Papst Alexander VII.; (7) Giovanni Battista Ferroni ; (8) Kard. Girolamo Boncompagni ; (9) Ass. SO; (10) Kard. Francesco Barberini; (11) Pierre Poussines SJ; (12) Kard. Girolamo Bonvisi Bl. 139v: die Mss. sollten dem Kard. Francesco Albizzi zurückgegeben werden; dieser sollte Riccioli freundlich bitten, sie nicht in Druck zu geben bzw. zu veröffentlichen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 13. Juli 1667, Bl. 131r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 27. Juli 1667, Bl. 138v; SO 17. August 1667, Bl. 136v. 37 Bl. 158v: nachdem referiert wurde, dass Riccioli das [Manuskript] gemäß den Anweisungen korrigiert hatte, wurde erklärt, dass die Drucklegung vom SO nicht verhindert werde. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch, Bl. 147r. – Vgl. ferner das Dekret SO 18. April 1668, Bl. 147v. 38 Bl. 170v: der Inq. von Bologna sollte im Sinne des Gesuches die fragliche Klausel entfernen lassen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giovanni Battista Riccioli SJ, Bl. 165r. 39 Bl. 174v: das Werk sollte donec corrigatur verboten werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die Schreiben des Inq. von Bologna vom 30. Januar 1669, Bl. 171r, und vom 12. Februar 1669, Bl. 167r. Gegenstand waren, erstens, eine vom Autor modifizierte Version des Dekretes SO 19. September 1668; zweitens, das Vorwort. – Vgl. ferner die Dekrete SO 5. März 1669, Bl. 174v; SO 3. April 1669, Bl. 191v. 40 Bl. 222v: das Werk sollte korrigiert und danach [erneut] referiert werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 30. März 1669, Bl. 217r, mit Verweis auf die Kundgabe des Verbots an den Autor und auf die Einsammlung der Exemplare und die Korrespondenz zwischen dem Autor und einem Kard. SO vom selben Tag, Bl. 218r und Bl. 219r, mit der Bitte um Weisung zu den Modalitäten der Korrektur. – Vgl. ferner zum Konflikt zwischen dem Autor und dem Inq. [von Bologna] über die Erteilung der Druckerlaubnis die Dekrete SO 8. Mai 1669, Bl. 216v; SO 15. Mai 1669, Bl. 214v. 41 Bl. 226v: die Kardinäle erteilten dem Ass. SO die Lizenz, gemäß den damals getroffenen Entschei­ dungen zu antworten. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Ebf. von Bologna vom 10. Juli 1669, Bl. 225r. 42 Bl. 139v: die Mss. sollten dem Kard. Francesco Albizzi, der sie dem SO zugesandt hatte, zurückgegeben werden. Der Kard. sollte Riccioli freundlich bitten, sie nicht in Druck zu geben bzw. zu veröffentlichen. 43 Bl. 164v: nach Referat des Kard. Pallavicino wurde entschieden, dass die Erteilung der Druckerlaubnis vorläufig nicht opportun sei. Im nachträglichen Gesuch des Autors, Bl. 161r, wurde in diesem Zusammenhang auf die Verschiebung der Druckerlaubnis wegen der Kontroversen zwischen Dominikanern und Franziskanern in Brüssel [über die Doktrin der unbefleckten Empfängnis] hingewiesen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Padua vom 5. Oktober 1663, Bl. 117r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 17. Oktober 1663, Bl. 124v. – Vgl. auch die Korrespondenz des Kard. Girolamo Bonvisi an Kard. Francesco Barberini vom 11. Januar und 23. Februar 1664, mit Übermittlung der Bitte Ricciolis um Druckerlaubnis und mit Übersendung eines ähnlichen, aber nicht näher identifizierten Manuskriptes, in ACDF SO Tit.Libr. 1658–1666. 44 Bl. 164v: Die Kardinäle wollten der Bitte um Erteilung der Druckerlaubnis nicht nachkommen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giovanni Battista Riccoli SJ, Bl. 161r/v. 36

263

ACDF SO CL 1663–1664

Weitere Akten des SO: (1) Vota der Kard. Francesco Barberini, Lorenzo Imperiali, Giberto Borromeo, Francesco Albizzi, Flavio Chigi senior, Celio Piccolomini und Angelo Celsi bzgl. der zu ergreifenden Maßnahmen und speziell zur Frage, ob das Werk suspendiert werden sollte, Bl. 174v, 1 S., 5. März 1669 und 20. März 1669; Hintergrund war die im Schreiben des Inq. von Bologna vom 30. Januar 1669 übersandte Relation; (2) Relation über die Korrespondenz des Inq. von Bologna mit dem Autor, aus Anlass der vom SO befohlenen Befragung gemäß Dekret SO 5. März 1669, Bl. 182r/v, 2 S., [3. April 1669] (zu Nr. 2); (3) Relation, Bl. 192r/v und 216r, 3 S., [8. Mai 1669] (zu Nr. 2) Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Padua vom 5. Oktober 1663: Inhaltsverzeichnis des Ms., Bl. 118r–122r, 9 S., [5. Oktober 1663] (zu Nr. 4); (2) Gesuch von Giovanni Battista Riccioli SJ um erneute Revision zwecks Erteilung der Druckerlaubnis, und Notiz zur mündlichen Bitte von Luigi Spinola SJ, weder Michelangelo Ricci noch einen Dominikaner mit der Revision zu betrauen, Bl. 147r, 1 S., [18. April 1668] (zu Nr. 2); (3) als Anlagen zu einem Schreiben von Luigi Spinola SJ vom 11. Januar 1669: Gesuch von Giovanni Battista Riccioli SJ, eine nachträgliche Druckerlaubnis zu erteilen, Bl. 161r/v, 2 S., [11. Januar 1669] (zu Nr. 4); Gesuch von Giovanni Battista Riccioli SJ, eine vom Inq. von Bologna diktierte Klausel entfernen oder ergänzen zu dürfen mit einem „Monitum ad Lectorem“, Bl. 165r, 1 S., [11. Januar 1669]; als Anlage: „Monitum ad Lectorem“, Bl. 166r, 1 S., [11. Januar 1669] (zu Nr. 2); (4) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Bologna vom 30. Januar 1669: Relation u.d.T. „Informatione“ zum Vorhaben des Autors, ein von ihm modifiziertes Dekret des SO im Werk abzudrucken, Bl. 172r–173r, 3 S., [30. Januar 1669] (zu Nr. 2); (5) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Bologna vom 20. März 1669: Abschrift des Protokolls der Befragung Giovanni Battista Ricciolis SJ durch den Inq. von Bologna auf Anordnung des SO gemäß Dekret SO 5. März 1669, Bl.  185r–188v, 8 S., 19. und 20. März 1669 (zu Nr. 2); (6) als Anlagen zu einem Schreiben des Inq. von Bologna vom 24. April 1669: Abschnitt mit Dekret SO 19. September 1668 aus den Registern der Inquisition von Bologna, Bl. 194r, 1 S., [24. April 1669]; hs. Folium (angeblich Autograph des Autors) mit ordensinternen Genehmigungen durch die Ordensprovinz Venedig; notarielles Zeugnis der Revision und des vom Autor modifizierten Dekretes SO 19. September 1668; und dem Imprimatur der Inquisition von Bologna, Bl. 196r/v, 1 S., [24. April 1669]; Abschrift des „Index Librorvm et Capitvm“, Bl. 197r/v, 2 S., [24. April 1669]; Abschrift des (endgültigen) Titelbl., des im Druck aufgenommenen Widmungsschreibens an Papst Clemens IX. und der letzten Seite mit Imprimatur des ebfl. Zensors, Bl. 201r–204v, 8 S., [24. April 1669] (zu Nr. 2); (7) Gesuch von Giovanni Battista Riccioli SJ an Papst Clemens X., einen Richter mit der Untersuchung in contradictorio zu beauftragen, ob der Inq. von Bologna dem von ihm angezeigten Widmungsschreiben an den Papst sein Imprimatur erteilt habe oder nicht, Bl. 195r/v, 2 S., 20. April 1669 (zu Nr. 2); (8) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Bologna vom 8. Mai 1669: Abschrift der Protokolle der Befragungen des Druckers Giovanni Battista Ferroni vom Inq. von Bologna, Bl. 210r/v und Bl. 213r, 3 S., 8. Mai 1669; und des Autors Giovanni Battista Riccioli SJ, Bl. 211r/v, 2 S., 2. April 1669 (zu Nr. 2); (9) als Anlage zu einem Schreiben Ricciolis [an Luigi Spinola SJ?] vom 8. Mai 1668: von der ebfl.

ACDF SO CL 1663–1664

264

Kurie beglaubigtes Zeugnis des Druckers Giovanni Battista Ferroni aus Bologna, Bl.  207r/v, 2 S., 6. und 7. Mai 1669 (zu Nr. 2); (9) Gesuch von Pierre Poussines SJ im Namen des Autors an Kard. Francesco Barberini, die aus falschen Gründen dekretierte Suspendierung des Werkes aufzuheben, Bl. 227r/v, 2 S., o.D. In den Akten auch erwähnt: Baron, Vincent: [Theologia moralis (…)? Toulouse : [S.n.], [ca. 1667]. - 6 vol.]. Das Werk wurde nicht ermittelt. ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 8 1663. Censura in Tom[um] 3.um Disputation[um] Moraliu[m] P. Nicolai Bardelli Societ[atis] Jesu in secundu[m] praeceptu[m] Decalogi. Baldelli, Niccolò: R. P. Nicolai Baldelli e Societate Jesu, Disputationum ex morali theologia tomus tertius (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.45 Gutachter: Gutachten:

Girolamo Ari OCarm46 Bl. 232r, 1 S., 4. November 1655

Gutachter: Gutachten:

[Marcantonio da Carpenedolo OFMCap] nicht aufgefunden [17. Januar 1663]

Gutachter: Gutachten:

Gabriele Fanti B Bl. 246r–262v, 34 S., [17. Januar 1663]

Gutachter: Gutachten:

Gabriele Fanti B Bl. 263r–264v, 4 S., [17. Januar 1663]47

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Agostino Tartaglia OCD Bl. 244r, 1 S., 30. Mai 166348

Gutachter: Gutachten:

[Mario Alberizzi] nicht aufgefunden [12. Juli 1663]49

Wohl die Forts. zweier bereits ersch. Bde.: Baldelli, Niccolò: R. P. Nicolai Baldelli [...] è Societate Iesv [...] Disputationum ex morali Theologia, libri qvinqve, I. De humanis actionibus in vniversum II. De vitiis, & peccatis, III. De vitiis capitalibus, IV. De conscientia, V. De Legibus [...]: cum solutionibus plurimarum quaestionum ad particulares casus, & officia conscientiae pertinentium. - Lvgdvni : sumpt. Gabrielis Boissat, & sociorum, 1637. - [12], 614, [45] S. BNE; Baldelli, Niccolò: R. P. Nicolai// Baldelli// Cortonensis,// E’ Societate Iesv// Theologi,// Disputationum ex morali Theologia,// Libri Qvatvor,// [I. De Fide, & Infidelitate. II. De Spe, & Charitate. III. De Adoratione, & Oratione. IV. De Superstitione, & Irreligiositate.]// Quae omnia pertinent ad primum, & maximum diuinae Legis Praeceptum; & ex principiis,// & doctrina S.Thomae, veterúmque Theologorum; & ex Decretis sacrorum Ca-//nonum, Summorúmque Pontificum Sanctionibus; & ex placitis// vtriusque Iuris Doctorum, accuratißimè disseruntur.// Cum solutionibus plurimarum Quaestionum ad particulares casus, & officia// conscientiae pertinentium. Et Cvm Indicibvs Necessariis.// Editio Prima. - Lvgdvni : Sumpt. Haeredum Gabr. Boissat, & Lavrentii Anisson, 1644 (Cvm Privilegio Regis). - [12], 696, [51] S. BNE. 46 In Form einer Genehmigung im Auftrag des MSP. 47 Die beiden Gutachten beziehen sich auch auf das Gutachten [von Marcantonio da Carpenedolo OFMCap] und widerlegen mehrere Zensuren daraus. Im Begleitschreiben an die Kardinäle SO wird ferner auf Äußerungen des MSP hingewiesen. 48 In Form eines kurzen Votums mit der Empfehlung, die Druckerlaubnis zu erteilen. 49 Vermutl. Korrekturvorschläge. Vgl. den Verweis im Gesuch des Generalprok. SJ, Bl. 231r, auf die Berücksichtigung der Korrekturen von Mario Alberizzi in dem externen Gutachten, verf. von Martín Artieda Esparza SJ. 45

265

ACDF SO CL 1663–1664

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 236r–243r, 16 S., o.D.50

Gutachter: Gutachten:

Stefano Spinola CRS Bl. 233r/v, 2 S., [3. Oktober 1663]

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ?] nicht aufgefunden [3. Oktober 1663?]

Dekret:

SO 3. Oktober 166351

Korrespondenten: (1) Generalprok. SJ; (2) Papst Alexander VII.; (3) Gabriele Fanti B Weitere Akten des SO: (1) Notizen zum Verlauf des Falles, in Form eines Dorsalvermerks, auf dem ferner beiligenden Gesuch des Generalprok. SJ, Bl. 275v, 1 S., [12. Juli 1663]; (2) Notizen zum (nicht beiliegenden) externen Gutachten, verf. von Martín de Esparza Artieda SJ, Bl. 234r, 1 S., o.D. Ferner beiliegend: (1) Gesuch des MSP mit Verweis auf die Revision des Werkes im SO gemäß der Anordnung des Papstes, ähnliche Werke erst zu revidieren, bevor sie dem MSP zwecks Erteilung der Druckerlaubnis zugesandt würden; mit der Angabe, dass das Ergebnis des Verfahrens nicht eindeutig war, und mit der Bitte um Weisung, ob es opportun wäre, die im Werk enthaltene Lehre durch den Druck in Rom gewissermaßen „amtlich“ zu machen, Bl. 235r, 1 S., [17. Januar 1663]; (2) Gesuch des Generalprok. SJ an den Papst um Druckerlaubnis aufgrund der drei positiven Vota im Auftrag des SO und des Votums Esparzas im Auftrag des Ordensoberen SJ; außerdem Gesuch um Entpflichtung des fünften vom SO mit der Prüfung beauftragten und vom Generalprok. SJ für wenig jesuitenfreundlich gehaltenen Qual. SO [Stefano Spinola CRS], Bl. 231r/v, 2 S., [12. Juli 1663] ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 9 1663. Censura in duos libros D. Renati des Cartes. 1.us: inscrib[itur]: Meditationes de prima Philosophia. 2.us: Specimina Philosophiae, seù dissertatio de Methodo rectè regendae rationis, et veritatis in scientiis investigandae. 1. ♦ Descartes, René: Renati Des Cartes// Meditationes// De Prima// Philosophia,// In quibus Dei existentia, & animae humanae à// corpore distinctio, demonstrantur.// His adjunctae sunt variae objectiones doctorum virorum in istas// de Deo & anima Wegen der Vielzahl der Beteiligten nicht eindeutig zuweisbar; empfiehlt die Druckerlaubnis unter Auflage von Korrekturen. 51 Bl. 275v: die erste von Stefano Spinola CRS referierte Proposition sollte entfernt, die zweite vom Kard. Pietro Sforza Pallavicino „ad mentem“ korrigiert, das Ms. danach dem MSP zugesandt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Verweis im Gesuch des Generalprok. SJ, Bl. 231r, auf die Revision des Ms. durch Girolamo Ari OCarm im Auftrag des MSP, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis, und im Gesuch des MSP, Bl. 235r, auf die Weiterleitung des Revisionsverfahrens an das SO, gemäß der [allgemeinen] Anordnung des Papstes, ähnliche Schriften erst vom SO revidieren zu lassen, bevor sie dem MSP zugestellt werden. – Vgl. ferner die Dekrete SO 17. Januar 1663, Bl. 271v; SO 12. Juli 1663, Bl. 275v; SO 12. September 1663, Bl. 273v. 50

ACDF SO CL 1663–1664

266

demonstrationes;// Cvm Responsionibvs Avthoris.// Tertia editio prioribus auctior & emendatior. - Amstelodami : Apud Ludovicum Elzevirium, 1650. - 191 S. ; 4°. ULB Münster52 2. ♦ Descartes, René: Renati Des Cartes Specimina Philosophiae: seu dissertatio de methodo rectè regendae rationis, et veritatis in scientiis investigandae: Dioptrice, et Meteora; ex Gallico translata, et ab auctore perlecta, variisque in locis emendata. Amstelodami : Jansson, 1656. - 290 S. ; 8°. GVK53 Ferner wurden verhandelt: 3. ♦ Descartes, René: Renati Des-Cartes Principia philosophiae. - Amstelodami : apud Ludovicum Elzevirium, 1644. - [24], 310, [2] S. ; 4º. SBN54 4. ♦ Descartes, René: Passiones// Animae, / Per// Renatvm Des Cartes:// Gallicè ab ipso conscriptae, nunc autem in exterorum// gratiam Latina civitate donatae// Ab H. D. M. I. V. L. - Amstelodami : Apud Ludovicum Elzevirium, 1650 [ersch. 1654]. [12] Bl., 98 S., [3] Bl. ; 4°. GVK55 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Agostino Tartaglia OCD Bl. 290r–291v, 4 S., [28. September 1663] (zu Nr. 1–2)56

Gutachter: Gutachten:

Stefano Spinola CRS Bl. 289r/v, 2 S., [3. Oktober 1663](zu Nr. 3–4)57

Dekret: Bando:

SO 10. Oktober 1663 donec corrigatur (zu Nr. 1)58 CIndex 20. November 1663 donec corrigatur

Dekret: Bando:

SO 10. Oktober 1663 donec corrigatur (zu Nr. 2)59 nicht aufgefunden

Enthalten in: Descartes, Rene: Opera Philosophia. Editio secunda. - Amstelodami : Elzevier, 1650. Getr. Zähl. ; 4°. ULB Münster. Die verhandelte Ausg. wurde nicht ermittelt. 53 Die Ausg., die Gegenstand der Verhandlungen war, wurde nicht ermittelt. Das Werk war bereits ersch.: Descartes, René: Renati Des Cartes Specimina Philosophiae: Sev Dissertatio de Methodo Rectè regendae ra­tionis, & veritatis in scientiis investigandae: Dioptrice, Et Meteora: Ex Gallico translata, & ab Auctore pre­ lecta, varrisque in locis emendata. - Amstelodami : Elzevirius, 1650 [ersch. 1654]. - [8], 316 S. ; 4°. GVK. 54 Das Werk war mehrfach ersch. Die verhandelte Ausg. wurde nicht ermittelt. 55 Das Werk war mehrfach ersch. Die verhandelte Ausg. wurde nicht ermittelt. 56 Im Begleitschreiben vom 28. September 1663, Bl. 288r, gab der Gutachter an, die Traktate, die sich auf Meteore und Mathematik bezogen, nicht berücksichtigt zu haben, da sie der theologischen Zensur nicht unterlagen. 57 Datum der Zuweisung der Gutachten an Kard. Pallavicino. 58 Bl. 293v: die Werke Nr. 1–2 sollten donec corrigatur verboten werden, weshalb das Verbotsdekret an die CIndex weitergeleitet werden sollte. – Zur Vorgeschichte des Verfahrens vgl. die beiliegende Korrespondenz zwischen dem Internuntius von Brüssel, dem Staatssekretariat und der Univ. Löwen vom Sommer 1662 zur Abfassung des anti-cartesianischen Eides für die Graduierenden der Artistenfakultät. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 9. September 1662, Bl. 278r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 25. September 1662, Bl. 287v; SO 11. Oktober 1662, Bl. 287v. 59 Bl. 293v: die Werke Nr. 1–2 sollten donec corrigatur verboten werden, weshalb das Verbotsdekret an die CIndex weitergeleitet werden sollte. – Zur Vorgeschichte des Verfahrens vgl. die beiliegende Korrespondenz zwischen dem Internuntius von Brüssel, dem Staatssekretariat und der Univ. Löwen vom Sommer 1662 zur Abfassung des anti-cartesianischen Eides für die Graduierenden der Artistenfakultät. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 9. September 1662, Bl. 278r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 25. September 1662, Bl. 287v; SO 11. Oktober 1662, Bl. 287v. 52

267 Dekret:

ACDF SO CL 1663–1664 nicht aufgefunden (zu Nr. 3–4)60

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Jacobus Pontanus ; (3) Artistenfakultät der Univ. Löwen; (4) Giovanni Agostino Tartaglia OCD Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 9. September 1662: Abschrift des Dekretes der Artistenfakultät in Löwen gegen philosophische Bücher, die dem Glauben widersprechen, und betr. den Eid, in philosophischen Debatten immer die katholische Wahrheit zu vertreten, welchen die Graduierenden im Rahmen der „Actus Licentiae“ leisten mussten, Bl. 281r/v, 2 S., 29. August 1662 In den Akten auch erwähnt: Dorlincx, Petrus (Praes.): [Thesen: Löwen ca. 1662; Medizin, geprägt vom Cartesianismus]. Die Thesen wurden nicht ermittelt. ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 10 1663. Censura in libr[um], cui titul[us]: L’Offitio delle Chiesa in Latino ed italiano tradotto dal Sig.r Michel Angelo Pronetti in Parigi 1663. Prunetti, Michelangelo (Bearb.): L’Offitio// Della Chiesa,// In Latino, & Italiano.// In cui é contenuto l’Offitio della santa// Vergine per tutto l’anno: Li sette// Salmi Penitentiali: il Vespro de// Morti: il Vespro, e Compieta della// Domenica: le Orationi, e gli Hinni// della Chiesa per le Feste principali// di tutto l’anno: l’Offitio del san//tissimo Sacramento; & altre diuerse// Orationi cauate dalla santa Scrittura, e da Santi Padri della Chiesa,// [Il tutto] tradotto, e spiegato / dal Signor// Michel Angelo Pronetti.// E dedicato all’Altezza Reale di Madama// Francesca Di Valois Duchessa// di Sauoia, e Regina di Cipro. - In Pariggi  :  Per Stefano Loyson [...], 1663. (Con Privilegio, e licenza de Superiori). - [64], 356, [9]. BAV Gutachter: Gutachten:

Honoré Fabri SJ Bl. 296r, 1 S., [17. Oktober 1663]

Dekret: Bando:

SO 17. Oktober 1663;61 [Audienzdekret] 3. November 166362 nicht aufgefunden

Zur Vorgeschichte des Verfahrens vgl. die beiliegende Korrespondenz zwischen dem Internuntius von Brüssel, dem Staatssekretariat und der Univ. Löwen vom Sommer 1662 zur Abfassung des anti-cartesianischen Eides für die Graduierenden der Artistenfakultät. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 9. September 1662, Bl. 278r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 25. September 1662, Bl. 287v; SO 11. Oktober 1662, Bl. 287v. – Das Werk Nr. 4 wurde donec corrigatur verboten: vgl. Bando CIndex 20. November 1663. 61 Bl. 297v: das Werk sollte von der CIndex verboten werden, an die zu diesem Zweck das Dekret (nach Rücksprache mit dem Papst) weitergeleitet werden sollte. 62 Bl. 297v: der Papst verschob die Entscheidung. 60

ACDF SO CL 1663–1664

268

ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 11 1663. Acta in folia, quae imprimuntur Arimini continentia casus conscientiae, qui proponuntur in Congregationibus Parochoru[m] et confessarioru[m] cu[m] suis resolutionibus. [Resolution] [Incipit: Habita fvit Congreg. Die 27. Junii 1661] [Explicit: Et haec saluo semper, &c.// D. Io: Dominicus Hyppolitus Cler. Reg.] - Arimini : per Symbenum Symbenium, [1661] (Superiorum Permissu). - 3 S. ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 11, Bl. 301r/v und Bl. 309r [Sitzungseinladung] [Incipit: Erit Congreg. Die 27. Iunii 1661.// In Ecclesia S. Andreae H. 20.] [Explicit: A.F. Marchettus Vic. Gen.// Franc. Georg. Secr. Congreg.] - [S.l.] : [S.n.], [S.a.] (Einblattdruck). ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 11, Bl. 302r Dekret:

SO 7. November 166363

Korrespondenten: (1) Inq. von Rimini; (2) Generalvikar von Rimini Weitere Akten des SO: Relation, Bl. 300r/v und 310r, 3 S., [7. November 1663] Ferner beiliegend: Gesuch des Generalvikars von Rimini, mit Verweis auf den Usus, ähnliche Fragen der Kasuistik zu drucken und unter dem Klerus zu verteilen; und mit der Bitte, nicht zuzulassen, dass deren Druck weiter vom Inq. verhindert werde, Bl. 303r/v, 2. S., 30. September 1663 ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 12 1663. Censura in libru[m], cui titul[us]: Instructiones pro confraternitatibus Ord[inis] SS.mae Trinitatis Redemptionis Captivoru[m] ritè instituendis, aggregandis et gubernandis, in quo justae, et certae indulgentiae assignantur et abusus tolluntur. Juan : Instructiones pro confraternitatibus ordinis sanctissimae trinitatis rite et canonice instituendis aggregandis et gubernandis. In quo iuxta summorum pontificum ultimas bullas, et nova decreta, materia de indulgentiis limitatur et questuariae indulgentiae, ac errores circa absolutionem a reservatis tolluntur, aliaque utilia pro omnibus confraternitatibus continentur (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.64 Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP] nicht aufgefunden [7. November 1663]

Bl. 310v: der Inq. [von Rimini] sollte wohl den Druck der Propositionen aus der Kasuistik, die monatlich den Pfarrern übersandt wurden, erlauben, nicht aber die entsprechenden Resolutionen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Generalvikars von Rimini vom 30. September 1663, Bl. 303r. – Vgl. ferner das Dekret SO 17. Oktober 1663, Bl. 309v. 64 Gedruckt wurde: Juan : Instructiones pro confraternitatibus Ordinis SS.mae Trinitatis redemptionis captiuorum rite instituendis, aggregandis, & gubernandis, / per P. fr. Ioannem a Conceptione [...] Opus valde vtile, & fructuosum etiam pro aliorum Ordinum confraternitatibus moderandis, cum duplici indice [...]. - Romae : typis Reu. Cam. Apost., 1664. - [16], 236, [4] S. ; 8°. SBN. 63

269

ACDF SO CL 1663–1664

Gutachter: Gutachten:

[Pietro Francesco de Rossi] Bl. 315r–319v, 10 S., [12. Dezember 1663]65

Dekret:

nicht aufgefunden66

Korrespondenten: (1) Juàn de la Concepción OSST ; (2) [Inq. von Parma?] Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Juan de la Concepción OSST mit Verweis auf die Approbation des Ms. durch den MSP; mit der Bitte um weitere Revision, und mit der zusätzlichen Bitte, der Inq. von Parma möge während des Revisionsverfahrens den Gebrauch und die Verbreitung der Indulgenzen des Ordens nicht verbieten, Bl. 314r, 1 S., [7. November 1663]; (2) Gesuch von Juan de la Concepción OSST, mit erneuter Bitte um Gewährung der Indulgenzen und guten Werke des Ordens an die Mitglieder der Bruderschaften; Bl. 313r, 1 S., [14. November 1663] ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 13 1664. Censura in scriptu[m] transmissu[m] ab Ep[iscopo] Pragensi ab ipso suspensu[m], in quo agitur signanter de Institutione Eucharistiae, in qua Christus est sub speciebus consecratis. [Thesen: Prag 1663; Eucharistie]: [Incipit: Rogantur vestrae paternitates adm. Reverendae dignentur suum sensum significare circa sequentes propositiones, vel an non sint ab omni censura immunis]. ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 13, Bl. 328r–330r Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 325r, 1 S., [23. Januar 1664]

Dekret:

SO 23. Januar 166467

Korrespondenten: Ebf. von Prag Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Ebf. von Prag vom 5. Dezember 1663: vorsorgliche Suspendierung der vorliegenden akademischen Dispute zur Eucharistie, Bl. 327r/v und Bl. 331r, 3 S., [5. Dezember 1663] ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 14 1664. Decret[um] S[acrae] Cong[regationis] Indicis sub die 15. Januar[ii] 1664. quo prohibetur liber ins[scriptu]s: Joan[nis] Caramuelis Apologomena pro antiquissima et universalissima doctrina de Probabilitate. Korrekturen. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Juàn de la Concepción OSST, Bl. 314r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 13. November 1663, Bl. 321v; SO 14. November 1663, Bl. 322v. 67 Bl. 333v: der Papst ordnete an, den Ebf. zu loben und gemäß dem Votum von Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv [das Verbot aufrechtzuerhalten und gegen jeden Verstoß ein gerichtliches Verfahren einzuleiten] anzuweisen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Ebf. von Prag an einen Kard. vom 5. Dezember 1663, Bl. 326r. 65 66

ACDF SO CL 1663–1664

270

Caramuel Lobkowitz, Juan: Ill.mi D. Ioannis// Caramvel// Satrianensivm// Et Campaniensivm// Episcopi.// Apologema// Pro Antiqvissima// Et Vniversalissima// Doctrina,// De Probabilitate.// Contra nouam, singularem, improbabilemque D. Prosperi// Fagnani Opinationem.// Nvnc Primvm Prodit. - Lvgdvni : Sumptibus Lavrentii Anisson, 1663 (Cvm Privilegio). - [8], 212 [i.e. 192] S. ; 4°. BUCM Dekret:

SO 7. Februar 166468

Korrespondenten: (1) Kard. Flavio Chigi; (2) Nuntius von Neapel; (3) Juan Caramuel Lobkowitz ; (4) Ass. SO ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 15 1664. Censura in libru[m] Hiacynth[i] Martii J[uris]C[onsulti] Tudertini, ins[criptu]m: Analysis computi ecclesiastici &c. Martio, Giacinto: Analysis computi ecclesiastici (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

Pietro Francesco de Rossi Bl. 353r–354r, 3 S., [13. Februar 1664]69

Dekret:

SO 13. Februar 166470

Korrespondenten: Inq. von Perugia ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 16 1664. Censura in libr[um] ins[criptu]m: Gusto afflitto di Cristo Signor Nostro del P.Fr. Matteo da Veglia Minor Conventuale. 1. Ferkić, Matija : Gvsto// Afflitto// Di// Giesù Christo// Nostro Signore. / Consideratione// Di Fra Mattheo// Da Veglia Min. Con.// Theologo Publico in Padoua.// Dedicata// All’ Eminentissimo Principe, e// Cardinale Fransone// Legato di Ferrara. - In Venetia  : Appresso Francesco Valuasense, 1663 (Con Licenza de’ Superiori). - [8] Bl., 124 S. BAV

Bl. 343r: Caramuel sollte schriftlich kundgegeben werden, dass er gewisse Grenzen überschritten habe, bes. wegen der im Werk enthaltenen, unfairen Angriffe gegen [den Kanonisten] Prospero Fagnano, einem verdienten Diener des Hl. Stuhls; um ähnliche Skandale in Zukunft zu vermeiden, sollte ihm im Namen des Papstes vorgeschrieben werden, zukünftig ohne Genehmigung des SO keine Schriften mehr zu drucken und seine Lehre nicht mehr schriftlich zu verbreiten. – Das Werk war bereits verboten worden: vgl. Bando CIndex 15. Januar 1664. 69 Korrekturen. 70 Bl. 355v: der Inq. von Perugia sollte die Druckerlaubnis unter Auflage der von Pietro Francesco de Rossi verf. Korrekturen erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Perugia vom 30. Januar 1664, Bl. 352r, mit Übersendung des Ms. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis [Drucklegung in Todi] und mit Verweis auf die Revision und auf die Approbation durch Giovanni Battista Acqueti OP und Giuseppe Maria Modica OSBOliv. 68

271

ACDF SO CL 1663–1664

Ferner wurde verhandelt: 2. Ferkić, Matija : Del Gusto Aflitto di Christo dedicata// All’eminentiss.o e rev.mo signor Cardinale Giacomo Franzoni legato di Ferrara / Da fra Mattheo da Veglia min: Conv: Theologo di Padova// a di 20. Maggio 1664. [1664]. - 12 S. (Ms.).71 ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 16, Bl. 361r–366v Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Bonaventura da Recanati OFMCap Bl. 368r, 1 S., [16. April 1664] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Bona OCist] nicht aufgefunden [16. April 1664] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Stefano Spinola CRS Bl. 359r/v und 369r, 3 S., [16. April 1664] (zu Nr. 1)

Dekret: Bando:

SO 16. April 1664;72 [Audienzdekret] 16. April 166473 (zu Nr. 1) CIndex 11. Juni 1664

Dekret:

SO 11. Juli 1664 (zu Nr. 2)74

Korrespondenten: Inq. von Venedig ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 17 Censura in duos libellos Authore D. Petro Alix Ab[bat]e S. Pauli et Canonico Eccl[esiae] Bisuntinae. 1.us inscrib[itur]: Pro Capitulo Eccl[es]iae Metropolitanae Bisuntinae contra censuras Alexandri VII. Latas in electione Decani. 2.us inscrib[itur]: Dialogue entre Porte Noire e le Pilori. 1. Alix, Pierre 75: Pro Capitvlo Ecclesiae// Metropolitanae Bisuntinae contra censuras// Alexandri VII. - [S.l.] : [S.n.], [ S.a.]. 25 S. ; 8°. ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 17, Bl. 382r–395v 2. Alix, Pierre : Dialogve// Entre Porte noire, & le Pilori. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 8 S. ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 17, Bl. 396r–399v

Zum Widmungsempfänger, Kard. Giacomo Franzoni, vgl. Personen und Profile. Bl. 369v: das Werk sollte durch ein Dekret SO verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 27. Oktober 1663, Bl. 358r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 7. November 1663, Bl. 370v. 73 Bl. 369v: der Papst ordnete an, das Werk durch ein Dekret CIndex zu verbieten. 74 Bl. 370v: der Inq. [von Venedig] sollte den Druck nicht erlauben. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 28. Mai 1664, Bl. 360r, mit Übersendung des Ms. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 75 Zu Alix vgl. Personen und Profile. 71 72

ACDF SO CL 1663–1664 Gutachter: Gutachten:

[Honoré Fabri SJ?] nicht aufgefunden [29. April 1664?] (zu Nr. 1)76

Gutachter: Gutachten:

Honoré Fabri SJ Bl. 375r, 1 S., [29. April 1664] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 374r/v und 402r/v, 4 S., 1. Juni 1664 (zu Nr. 1–2)77

Dekret:

SO 18. Juni 1664 (zu Nr. 1–2)78

272

Korrespondenten: (1) Inq. von Besançon; (2) [Ebf. von Besançon] Weitere Akten des SO: (1) Relation, Bl. 374v, 1 S., [18. Juni 1664]; (2) Entwurf einer Widerrufung, verf. von Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ, Bl. 395a–r, 1 S., [27. Dezember 1664] Ferner beiliegend: Als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Besançon an das SO vom 28. März 1664: Abschriften des Verbotsplakats des Inq. von Besançon auf Franz., Bl. 379r/v, 2 S., 7. März 1664; anschließend: Abschrift der Interpellation des Autors, Bl. 379v–380r, 2 S., [28. März 1664]79 ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 18 1664. Censura in libr[um] ins[criptu]m: Vite di otto Monache della Visitazione istituito dal B. Francesco di Sales di Monferrante composte dalla M. Francesca Maddalena di Chaugii supperiora del d[ett]o Monistero. 1. Chaugy, Françoise-Madeleine de ; Marconia, Orazio (Übers.): Le Vite// d’Otto Venerabili Donne Vedove// Religiose// dell’Ordine della Visitaz.ne di nostra sig. ra// Instituito da quel Gran Vescovo// il Beato Francesco di Sales// Descritte// Dalla M.to R. Madre Francesca Maddalena// de Sciavgi, Superiora del P.o Monastero// di quest’ordine// e Dalla Linga Franzese tradotte nell’Italiana// Per Incitam.o alla Divozione, e Vera Virtù// di tutti li stati del sesso feminile / Dal Sig. D. Oratio Marconia Sacerdote. - [S.a.]. - 122 S. (Ms.). ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 18, Bl. 467r–576v80 Datum der Zusendung der beiden Werke an Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv. Ein Gutachten Fabris zu Nr. 1 fehlt; wahrscheinlich hatte dieser nur die Dialoge geprüft. 77 Das Gutachten nimmt auch das Votum Fabris zu dem oben als Nr. 2 geführten Werk auf. 78 Bl. 403v: eine Relation, zusammen mit den Gutachten von Honoré Fabri SJ und Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv, sollte an Kard. Giulio Rospigliosi [und an das Staatssekretariat] weitergeleitet werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Besançon vom 28. März 1664, Bl. 381r, [mit dem Schreiben wurden die beiden Werke übersandt]. – Vgl. ferner das Dekret SO 29. April 1664, Bl. 403v. – Die Verhandlungen wurden weitergeführt: vgl. den Entwurf des Widerrufs, Bl. 399a:r und den Vermerk, Bl. 399v, über dessen Übersendung an den Ebf. von Besançon am 27. Dezember 1664. 79 Dem Fasz. liegt ebenfalls eine hs. ital., vom Notar beglaubigte Übers. der vom Inq. von Besançon übersandten Akten bei, Bl. 376r/v. 80 Vgl. hierzu: Chaugy, Françoise-Madeleine de: Les vies de 8. venerables veues religieuses de l’ordre de la visitation Sainte Marie ecrites et dediees a Madame la Marquise de Tasson. Par la R. Mere francoise Madelene de Chaugy. - A Annessy : par Iacques Clerc, 1659. - [16], 436, [10] S. ; 2°. SBN. Gedruckt wurde: Chaugy, Françoise-Madeleine de ; Marconia, Orazio (Übers.): Le vite d’otto venerabili donne vedoue. Religiose dell’Ordine della Visitazione di Nostra Signora. [...] Descritte 76

273

ACDF SO CL 1663–1664

Ferner wurde verhandelt: 2. Chaugy, Françoise-Madeleine de ; [Marconia, Orazio (Übers.)?]: Viva Giesù// La Vita// Della nostra Venerabil sorella, e Madre Anna// Teresa di Preconet, Religiosa, e// fondatrice del Monasterio della visitat.ne di nostra Signora di Monferrante. - [S.a.]. - 100 S. (Ms.). ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 18, Bl. 409r–458v81 Gutachter: Gutachten:

Pietro Francesco de Rossi Bl. [465r/v], 2 S., 7. Juli 1664 (zu Nr. 1)82

Gutachter: Gutachten:

Pietro Francesco de Rossi Bl. 407r, 1 S., 28. Januar 1665 (zu Nr. 2)

Dekret:

SO 9. Juli 166483; SO 13. August 166484 (zu Nr. 1)

Dekret:

SO 11. Februar 1665 (zu Nr. 2)85

Korrespondenten: (1) Inq. von Tortona; (2) Marcantonio Doria SJ; (3) Kard. Francesco Barberini Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Marcantonio Doria SJ mit Verweis auf die vom SO erteilte Druckerlaubnis und mit der Bitte um Rückgabe des Ms. zwecks Drucklegung in Tortona, Bl.  406r, 1 S., [13. August 1664] (zu Nr. 1); (2) [als Anlage zu einem dalla M. R. madre Francesca Maddalena de Sciaugì, [...] e dalla lingua franzese tradotte nell’italiana [...] dedicate all’altezza sereniss. di Madonna Laura Martinazzoli d’Este duchessa di Modena, Reggio, Carpi, e Correggio, e signora delle Garfagnane. - In Tortona : per Nicolò, e fratelli Viola figli del qd. Eliseo, 1665. - [12], 657, [15] S. ; 12º. SBN. Von derselben Autorin waren im Jahr 1659 weitere Sammlungen mit Viten anderer Ordensmitglieder ersch.: vgl. Chaugy, Françoise-Madeleine de: Les vies de 4. des premieres meres de l’Ordre de la Visitation Sainte Marie. Ecrités [...] par la reverende mere Françoise Madelene De Chaugy, superieure du premier monaster de cet ordre. - A Annessy : par Iacques Clerc, 1659. - [20], 561, [14] S. ; 8º. SBN; Chaugy, Françoise-Madeleine de: Les Vies de 7. religieuses de l’ordre de la visitation Sainte Marie. Ecrites [...] par la R. mere Francoise Madeleine de Chaugry, superieure du premier monastere de cet ordre. - A Annessy : par Iacques Clerc, 1659. [12], 436, [14] S.; 2°. SBN; Chaugy, Françoise-Madeleine de: Les Vies de 9. religieuses de l’ordre de la Visitation Sainte Marie. Escrites et dediees a madame la princesse Chigi Farnaise par la mere Francoise Madelene de Chaugy. - A Annessy : par Iacques Clerc, 1659. - [24], 349, [15] S., ; 2º. SBN. 81 Vgl. hierzu: Chaugy, Françoise-Madeleine de: Vive Iesvs.// La Vie De Notre Venerable// Soevr, Et Mere// Anne Therese// De Prechonet// Religievse Et Fondatrice// Dv Monastere// De// La Visitation// De Sainte Marie De Montferrant (110 S.). Enthalten in: Chaugy, Françoise-Madeleine de: Les vies de 8. venerables veues religieuses de l’ordre de la visitation Sainte Marie ecrites et dediees a Madame la Marquise de Tasson. Par la R. Mere francoise Madelene de Chaugy, [...]. - A Annessy : par Iacques Clerc, 1659. - [16], 436, [10] S. ; 2°. SBN. 82 Korrigierte Blattzählung. 83 Bl. [466v]: der Inq. von Tortona sollte die Druckerlaubnis für die sieben Viten [sic!, die 8. Vita wurde unter Nr. 2 verhandelt] erteilen mit der Auflage, dass die üblichen Protestationen am Anfang und am Ende des Werkes aufgenommen würden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Tortona vom 10. März 1664, ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664, mit Übersendung des Titelbl. – Vgl. ferner das Dekret SO 11. Juni 1664, Bl. 463r. 84 Bl. 579v: die Orig. sollten zurückgegeben werden, mit Ausnahme [einer? der?] kollationierten Abschrift. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Marcantonio Doria SJ, Bl. 406r. 85 Bl. 578v: der Inq. von Tortona sollte die Druckerlaubnis unter Beachtung der Bedingungen im Gutachten von Pietro Francesco de Rossi erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Tortona vom 20. Mai 1664, Bl. 463r. – Vgl. ferner das Dekret SO 11. Juni 1664, Bl. 463v, und den Vermerk, Bl. 461r, wonach der Revisor der Schrift einer der Befürworter der Heiligsprechung des Franz von Sales war.

ACDF SO CL 1663–1664

274

Schreiben des Inq. von Tortona vom 20. Mai 1664?]: Notizen, vermutl. vom Inq. von Tortona, zum Zusammenhang des Falles, Bl. 461r, 1 S., [20. Mai 1664?] ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 19 1664. Censura in manus[criptu]m continens Vita[m] P. Zachariae Boverio Ord[inis] Capuccin[orum] a P[at]re Francisco de Sestrio ejusde[m] Ord[inis] compositam. Francesco : Vita del Padre Zac-//caria Boverio da Sa-//luzzo Diffinitore Ge-//nerale de Capuccini// Descritte / Da F. Fran.co de Sestri Pre-//dicatore della medesima// Religione// All’Eminentissimo & R.mo// Sig.re e Padrone Colendissimo// Il Sig.r Prencipe Cardinale Far-//nese Vigilatiss.mo Protettore de’// F.ri Min.ri Capuc. ni di S. Fran.co (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1658–166486 Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP Bl. 583r, 1 S., [27. August 1664]

Dekret:

SO 27. August 166487

Korrespondenten: Inq. von Genua ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 20 1664. Instantia Fr. Otavii Amstelodamen[sis] Cappuccini pro facultate imprimedi in Urbe nonnullas Libros. 1. Worst, Octavius : Summum, et infallibile orbis Christiani in rebus fidei decidendis tribunal, seu Cathedra Sancti Petri (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.88 2. Worst, Octavius : Apologia Sacra in qua ex solo testu sacro SS.mi Romani Pontificis Jurisdictionis Primatus sicut et illius auctoritas infallibilis in definiendis rebus fidei comprobantur (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gedruckt wurde: Francesco : Vita// Del P. Zaccaria Boverio// Da Salvzzo,// Diffinitore Generale// De Capvccini. / Descritta// Da F. Francesco Da Sestri// Predicatore della medesima Religione.// All’Em.mo & Reu.mo Sig.e Padrone Colendiss.mo// Il Sig. Prencipe// Cardinale Farnese// Vigilantissimo Pro­tettore// De Frati Minori Capvccini// Di S. Francesco. - In Genova : Per Pietro Giouanni Calenzani, 1664 (Con licenza de’Superiori). BVE. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [8], 240, [5] S. ; 4°. 87 Bl. 584v: das Ms. sollte dem Inq. von Genua übersandt werden, der die Druckerlaubnis erteilen sollte, nachdem die Korrekturen Giacinto Libellis OP umgesetzt wurden (die Beteiligung des SO am Revisionsverfahren sollte dabei nicht erwähnt werden). – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schrei­ ben des Inq. von Genua, [vor 1. März 1664?], ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664, mit Übersendung des Titelbl., ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664. – Hingewiesen wurde ferner auf Dekrete CIndex 10. Juni 1656; CIndex 20. Juni 1663; und CRiti 27. September 1659. 88 Titelvariante: Worst, Octavius : Summum et infallibile orbis christiani in rebus fidei et morum decidendis tribunal. - [S.a.]. (Ms.). Vgl. Louis George Bareille, Le Catechisme Romain ou L’enseignement de la Doctrine Chrétienne Explication Nouvelle. Tome Deuxième. Première Partie. Le Symbole II, Montrèjeau 1906. Zu den Schriften dieses Autors, vgl. auch P. Hildebrand: Een vergeten theologant. Octavius Worst van Amsterdam, in: Haarlemsche Bijdragen 56 (1935), S. 379-397. 86

275

ACDF SO CL 1663–1664

3. Worst, Octavius : Anastasius aeternitatis, seu animae rationalis immoralitas in 4 tractatus divisa (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.89 4. Worst, Octavius : Panoplia S. Augustini, seu doctrina Augustini adversus augustinum Cornelii Jansenii anti Augustini (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 5. Worst, Octavius : Sol in Eclypsi, seu Augustinus in Jansenio (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

nicht aufgefunden;90 SO 12. November 166491 (zu Nr. 1–5)

Korrespondenten: (1) Octavius [Worst] van Amsterdam OFMCap; (2) [Inq. von Venedig] Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Octavius [Worst] van Amsterdam OFMCap um Druckerlaubnis, ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664, 1 S., 31. Mai 1664; (2) Gesuch von Octavius [Worst] van Amsterdam OFMCap mit (erneuter) Bitte um Erlaubnis, die Werke in Rom drucken zu dürfen, Bl. 588r/v, 2 S., [12. November 1664] In den Akten auch erwähnt: Jansenius, Cornelius: Cornelij Iansenij episcopi Iprensis [...] Augustinus. - Lovanij : typis et sumptibus Iacobi Zegeri, 1640. - 3 vol. SBN. ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 21 1664. Acta in Propositionem assertam a Josepho Pulcarelli Lectore Neapolitano, nempe: Peccata oblita non sunt subiicienda Clavibus. Pulcarelli, Giuseppe: [These: Neapel 1664; Sakrament der Buße: Peccata oblita non sunt subiicienda Clavibus]. Ein Thesendruck wurde nicht ermittelt. Gutachter:

Gutachten:

Vincenzo Merli da Sondrio OP; Giovanni Bona OCist; Bonaventura da Recanati OFMCap; Alfonso Besozzi CR; Gabriele Fanti B; Martín de Esparza Artieda SJ; Francisco Macedo OFMObs; Giovanni Agostino Tartaglia OCD; Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv; Consalvo Grizzi da Jesi OP; Giacinto Libelli OP Bl. 593r/v und Bl. 600r, 3 S., 25. November 166492

Gedruckt wurde: Worst, Octavius : Anastasis// Aeternitatis,// Sev// Animae Rationalis// Immortalitas.// Beatitvdo, Poena.// In Quatuor Tractatus diuisa.// Omnia secundum mentem, & Doctrinam S. Augustini// Doctoris praecipui. / Avctore P. Octavio Worst// Amstelodamo Capuccino. - Romae : Excudebat Philippus M. Mancini, 1665 (Svperiorvm Permissv). BM-Lyon. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [32], 171, [17] S. ; 4°. 90 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Octavius [Worst] van Amsterdam OFMCap vom 31. [Mai?] 1664, ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664. – Vgl. ferner das Dekret SO 21. Juni 1664, ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664. 91 Bl. 589v: der Bittsteller sollte sich an den MSP wenden, der bei weiteren Schwierigkeiten das SO benachrichtigen sollte. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Octavius [Worst] van Amsterdam OFMCap, Bl. 588r/v, mit Verweis auf eine frühere Übersendung (auf Anweisung des SO) der Werke Nr. 1–4 an den Ass. SO, und auf die separate Übersendung Mitte 1664 (ebenfalls auf Anweisung des SO) des Werkes Nr. 5 durch den Inq. von Venedig. 92 Protokoll der Qual.-Sitzung mit den Unterschriften der Teilnehmer. 89

ACDF SO CL 1663–1664 Dekret:

276

SO 2. Dezember 1664;93 [Audienzdekret?] 3. Dezember 166494

Korrespondenten: Comm. der Inquisition von Neapel Ferner beiliegend: Als Anlage zu einem Schreiben des Comm. der Inquisition von Neapel vom 24. März 1665: Widerruf der verhandelten Proposition seitens des Lektors, Bl. 596r, 1 S., [24. März 1665] ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 22 Censura, et Correctiones Manuscripti, cui titul[us]: Historie de suoi tempi di Raffaelle della Torre Cittadino Genovese. Torre, Raffaele Della: Historie de suoi tempi// di / Raffaele della Torre// Cittadino Genovese (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 22, Bl. 605v Dekret:

SO 29. Oktober 166495

Korrespondenten: (1) Inq. von Genua; (2) Kard. Francesco Barberini; (3) Raffaele della Torre; (4) [Kard. Pietro Sforza Pallavicino]; (5) [Kard. Lorenzo Imperiali] Ferner beiliegend: Als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Genua vom 4. Oktober 1664: Gutachten, verf. vom Inq. von Genua, in Form eines Schreibens an den Autor als Antwort auf dessen Bitte um Anregungen, Bl. 614r–615v und Bl. 624r–625r, 7 S., [4. Oktober 1664]; als Anlage: Abschrift der Einl. des Werkes u.d.T. „Introdutione delle cose passate, co‘ l’argomento// delle presenti“, Bl. 617r–621r, 9 S., [4. Oktober 1664] ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 23 1664. Censura in libr[um] cui titul[us]: Preservazioni della divina pietà, quali contengono la vita, e rivelazioni di S. Geltrude tradotto in Volgare dal Sig. Francesco Maria Spinola, dato in luce dal P.D. Andrea Guglielmi Ab[bate] di S. Stefano di Genova. Bl. 601v: Pulcarelli sollte wohlwollend ermahnt werden; ihm sollte außerdem auferlegt werden, in der nächsten Vorlesung die Proposition entsprechend einer ihm zu übersendenden Formel zu widerrufen. Dieser Beschluss sollte vorher dem Papst zur Genehmigung vorgelegt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Comm. der Inquisition von Neapel vom 14. Oktober 1664, Bl. 592r. – Vgl. ferner das Dekret SO 22. Oktober 1664, Bl. 601v; die [Audienzdekrete] 5. November 1664, Bl. 601v; 26. November 1664, Bl. 601v. 94 Bl. 601v: der Papst genehmigte das Dekret SO 2. Dezember 1664. – Vgl. ferner die Dekrete SO 10. Dezember 1664, Bl. 601v; SO 8. April 1665, Bl. 599. 95 Bl. 631v: der Inq. sollte dem Autor die Korrespondenz des röm. Kard. [i.e. Kard. Pietro Sforza Pallavicino?] auf einem Folium mitteilen. Dieses Bl. liegt dem Fasz. nicht bei. Den Verhandlungen lag die Befürchtung zugrunde, dass die Weigerung des Autors, sich der röm. Zensur zu unterwerfen, künftig die Durchsetzung von Zensurmaßnahmen in der Republik Genua erschweren und der Fall vom Genueser Senat ausgenutzt werden könne, um die päpstliche Autorität in Italien weiter zu untergraben. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 26. Juli 1664, Bl. 635r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 6. August 1664, Bl. 635v; SO 27. August 1664, Bl. 633v; SO 17. September 1664, Bl. 632v; SO 1. Oktober 1664, Bl. 631v; SO 15. Oktober 1664, Bl. 631v; SO 29. Oktober 1664, Bl. 631v; SO 26. November 1664, Bl. 626v. 93

277

ACDF SO CL 1663–1664

Gertrudis  ; Spinola, Francesco Maria (Übsers.) ; Guglielmo, Andrea (Hg.): Insinuatione della divina Pietà// quali contengono la vita ammirabile della Gloriosa Verg.e// Santa Geltruda Monaca dell’Ordine del Patriarca San// Benedetto, et un ritratto di tutto il vivere Christiano.// Perfetione spirituale, et essercitij d’ogni sorte di virtù// raccolte di persone singolari carissime in dottrina e pietà.// Fedelmente di nuovo tradotte nell’Idioma Italiano.// Dall’Ill.mo, et Ecc. mo Sig. Fran.co Maria Spinola, e data in// luce da P. D. Andrea Guglielmo Abbate de// Maria Olivetano di San Stefano di Genova// del medesimo Ordine (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1658–166496 Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Pietro Francesco de Rossi97 Bl. 638r–641v, 10 S., 10. Oktober 1664

Dekret:

nicht aufgefunden98

ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 24 1664. Censura, et permissio facta P[atr]i Aloysio Torelli Augustiniano imprimendi volumina: Secoli Agostiniani. 1. Torelli, Luigi: Secoli agostiniani [...] Tomo Secondo [secolo secondo e terzo]. - 3 vol. (Ms.). Die Manuskripte wurden nicht nachgewiesen.99 1a. Torelli, Luigi: Secoli agostiniani: [secolo secondo e terzo: 1. 454–501] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Die Grundlage der Übers. konnte nicht eindeutig ermittelt werden. Die maßgebl. Übers. der Vita und der spirituellen Werke der Hl. auf Ital. war: Gertrudis  ; Landsperger, Johann (Bearb.) ; Bondi, Vincenzo (Übers.): Vita della beata vergine Gertruda, ridotta dal reuerendo frate Giovanni Lanspergio monaco della Certosa in cinque libri: nè quali si contengono le riuelationi della diuina pietà, & perfettion del Christiano, con molti santi & pietosi ammaestramenti, [...] Tradotta per l’eccellente medico M. Vincenzo Buondi. Con due tavole, l’una de’ capitoli, l’altra delle cose notabili. - In Venezia : appresso Gabriel Giolito de’ Ferrari, 1562. - [24], 522, [2] S. ; 4º. SBN. Das Werk war bereits mehrfach ersch. und wurde nachträglich noch mehrfach neu gedruckt. 97 Pietro Francesco de Rossi schloss sich dem Gutachten von Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv mit seiner Unterschrift an, Bl. 641v. 98 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 5. August 1662, ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664, mit Übersendung des Titelbl. [zwecks Erteilung der Druckerlaubnis]. 99 Gedruckt wurde: Torelli, Luigi: Secoli// Agostiniani// Overo// Historia Generale// Del Sacro Ordine Eremitano del Gran Dottore// di Santa Chiesa// S. Avrelio Agostino// Vescovo D’ Hippona.// Diuisa in Tredici Secoli,// Ciascheduno de quali si distingue, e si diuide ne’ suoi proprij Anni particolari,// quanto però più esattamente si puole, in riguardo della sua,// quanto più grande, tanto più oscura antichità.// Composta, e data in luce / Dal R. P. F. Lvigi Torelli dal Bologna// Maestro in Sacra Teologia, Historiografo, e Predicatore// Generale dello stesso Ordine,// Tomo Secondo,// Nel quale principalmente si contengono le Vite, Morti, e Miracoli de Santi, e delle Sante,// come altresì le più eroiche attioni di tutti gli più famosi Soggetti, li quali nel corso// del Secondo, e Terzo Secolo, tanto nella Santità, quanto nella Dottrina,// & altre più eccellenti Virtù, illustrarono la Religione,// La quale, altresì in fine, dalle varie oppositioni d’alcuni Autori, con opportuna occasione,// Religiosamente si difende. - In Bologna : Per Giacomo Monti, 1667 (Con licenza de’ Superiori). BSB. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [24], 670, [46] S. ; 2°. Bd. 2 des Gesamtwerkes: Torelli, Luigi: Secoli agostiniani ouero Historia generale del sacro Ordine eremitano del gran dottore di santa chiesa s. Aurelio Agostino [...] diuisa in tredici secoli. [...] / Composta, e data in luce dal r. p. f. Luigi Torelli [...] Tomo primo [–ottavo]. - In Bologna : per Giacomo Monti, 1659–1686. - 8 vol. ; 2°. SBN. 96

ACDF SO CL 1663–1664

278

1b. Torelli, Luigi: Secoli agostiniani: [secolo secondo e terzo: 2. 501–554] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 1c. Torelli, Luigi: Secoli agostiniani: [secolo secondo e terzo: 3. 554–653] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 2. Torelli, Luigi: Secoli agostiniani [...] Tomo Terzo [secolo quarto, quinto, etc.] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.100 3. Torelli, Luigi: Secoli agostiniani [...] Tomo Quarto (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.101 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2–3)

Gutachter: Gutachten:

[Jean Malgoires OCist?] nicht aufgefunden [1. Juni 1661?] (zu Nr.1a)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 650r, 1 S., 15. Januar 1663 (zu Nr. 1a–b)102

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 654r/v, 2 S., 4. Februar 1664 (zu Nr. 1c)103

Dekret:

SO 14. Februar 1663 (zu Nr. 1a–b)104

Dekret:

SO 10. Juni 1665;105 SO 11. November 1665106 (zu Nr. 1a–c)

Gedruckt wurde: Torelli, Luigi: Secoli// Agostiniani// [...]// Tomo Terzo,// In cui si contiene la Storia del Quarto, Quinto, Sesto, Settimo, & Ottauo// Secolo della Religione. - In Bologna : Per Giacomo Monti, 1673 (Con licenza de’ Superiori). BSB. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [20], 702, [38] S. ; 2°. Bd. 3 des Gesamtwerkes: Torelli, Luigi: Secoli agostiniani ouero Historia generale del sacro Ordine eremitano del gran dottore di santa chiesa s. Aurelio Agostino [...] diuisa in tredici secoli. [...] / Composta, e data in luce dal r. p. f. Luigi Torelli [...] Tomo primo [–ottavo]. - In Bologna : per Giacomo Monti, 1659–1686. - 8 vol. ; 2°. SBN. 101 Gedruckt wurde: Torelli, Luigi: Secoli// Agostiniani// [...]// Tomo Qvarto.// In cui principalmente si contiene tutto il Secolo Nono, e la quarta parte del Decimo;// nel principio del quale registrato si legge l’Anno famosissimo della Grande Vnione// Generale di tutto l’Ordine eremitano, fatta per Diuina Ispiratione dal Gran// Pontefice Alessandro IV. di sempre felicissima, e gloriosissima// memoria per la nostra Agostiniana Religione.// La quale dalle varie Oppositioni d’alcuni Autori, con opportuna occasione,// Religiosamente si Diffende. - In Bologna : Per Giacomo Monti, 1675 (Con licenza de’ Superiori). BSB. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [40], 812, [16] S. ; 2°. Bd. 4 des Gesamtwerkes: Torelli, Luigi: Secoli agostiniani ouero Historia generale del sacro Ordine eremitano del gran dottore di santa chiesa s. Aurelio Agostino [...] diuisa in tredici secoli. [...] / Composta, e data in luce dal r. p. f. Luigi Torelli [...] Tomo primo [–ottavo]. - In Bologna : per Giacomo Monti, 1659–1686. - 8 vol. ; 2°. SBN. 102 In Form einer Bestätigung, dass der Gutachter keine zensurwürdigen Stellen gefunden hatte. 103 Korrekturvorschläge. 104 Bl. 651v: die Kardinäle nahmen das Gutachten [von Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv] zur Kennt­ nis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Luigi Torelli OSA, Bl. 649r. – Vgl. ferner das Dekret SO 1. Juni 1661, Bl. 652v. 105 Bl. 656v: der Inq. sollte die Druckerlaubnis unter der Auflage erteilen, dass am Anfang des Werkes die üblichen Protestationen aufgenommen wurden; außerdem war der Text gemäß den Korrekturen Lorenzo Brancatis OFMConv zu korrigieren. – Zur Einleitung des Verfahrens zu Nr. 1c und zur Wieder­ eröffnung des Verfahrens zu Nr. 1a–b vgl. das Gesuch des Generalprok. OSA, Bl. 644r. – Vgl. ferner das Dekret SO 14. März 1663, Bl. 657v. 106 Bl. 649v: der Inq. [von Bologna] sollte das Werk drucken lassen, obwohl die Unterschrift [Lorenzo Brancatis] fehlte. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Luigi Torelli OSA, Bl. 645r. 100

279

ACDF SO CL 1663–1664

Dekret:

SO 22. Juli 1671 (zu Nr. 2)107

Dekret:

SO 5. März 1673 (zu Nr. 3)108

Korrespondenten: (1) Inq. von Bologna; (2) Luigi Torelli OSA; (3) Generalprok. OSA Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Luigi Torelli OSA um Druckerlaubnis für den Bd. über das 2. Jh., Bl.  649r, 1 S., [1. Juni 1661] (zu Nr. 1a–b); (2) Gesuch des Generalprok. OSA, Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv zwecks Erteilung der Druckerlaubnis mit der Revision des 3. Manuskriptbandes zu beauftragen, Bl. 644r, 1 S., [14. März 1663] (zu Nr. 1c); (3) Gesuch von Luigi Torelli OSA, den Inq. von Bologna zu beauftragen, die Druckerlaubnis zu erteilen oder seine Gründe für die Verzögerung zu erläutern, Bl. 653r, 1 S., [10. Juni 1665] (zu Nr. 1); (4) Gesuch von Luigi Torelli OSA, dem Inq. von Bologna aufzutragen, die Druckerlaubnis trotz der fehlenden Unterschrift Lorenzo Brancatis OFMConv auf dem Bd. über das 3. Jh. nicht zu verzögern, Bl. 645r, 1 S., [11. November 1665]; als Anlage: Abschrift des Gutachtens Brancatis, Bl. 646r, 1 S., 4. Februar 1664 (zu Nr. 1c)109 ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 25 1664. Acta in libellos: 1.us inscribitur: Orazione funebre nelle eseguie dell’Ill[ustrissi]mo ed Eccellentis[si]mo Sig[no]r Conte Francesco M[a]r[i]a Broglia &c. fatta nella chiesa di Chieri dal Sig[no]r Pompeo Salvio Dot. e Canon[ic]o dalla med[esi]ma Città. Torino 1656. Alter inscribitur: Panegirico Funebre di Cristina de France, Duchesse di Savoja, Regina di Cipro. Pronunciato da M[onsigno]r Alberto Bailli Vescovo di Agosta &c. Lion 1664. 1. Salvio, Pompeo: Orazione// nelle eseqvie// Dell’Illustriss. & Eccellentiss. Sig. Conte// Francesco Maria Broglia// Lvogotenente generale dell’armi// di S. M. Christianissima,// Fatta nella Città di Chieri / Dal signor Pompeo Salvio// Dottore in Sacra Teologia, e nell’una, e nell’altra legge, Canonico della medesima Città. - In Torino : [S.n.], 1656 (Con Licenza de‘ Superiori). - 32 S. ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 25, Bl. 682r–697v110 2. Bailly, Albert Philibert : Panegyriqve// fvnebre// de// Christine de France,// dvchesse de Savoye,// Reyne de Cypre &c.// prononce / Par Messire P. Albert Bailly// Evesque de la Vald’Aouste,// dans son Eglise Cathedrale.// Dedié// a Madame Bl. 660v: der Inq. [von Bologna] sollte die Druckerlaubnis für den 3. Bd. erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 4. Juli 1673, Bl. 659r, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 108 Bl. 661v: der Inq. [von Bologna] sollte die Druckerlaubnis für den 4. Bd. erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 4. März 1673, Bl. 658r, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 109 Es gibt keinen Hinweis darauf, dass der 2. Teil des 3. Jh. (die Jahre 563–653) auch einem röm. Revisionsverfahren unterworfen wurde. Dies könnte erklären, weswegen die Unterschrift von Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv auf dem Bd. fehlte. 110 Formatangabe nach SBN: 2°. 107

ACDF SO CL 1663–1664

280

la serenissime Princesse// Lovyse de Savoye. Enth.: Coppie d’vne lettre// écrite par le grand Chancellier// de Savoye, à l’Autheur sur ces// Panegyriques Funebres (S. 33–34); [Incipit: Apres l’approbation de ce Grand Personnage] [Explicit: pour me mettre à couvert des attaques les plus severes, & critiques Censeurs] (S. 35–38; S. 37–41). - A Lyon : Chez Mathiev Liberal Imprimeur [...], 1664 (Auec Approbation, & Permission). - [6], 43 S.; 2°. ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 25, Bl. 702r–727r Gutachter: Gutachten:

[Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ?] nicht aufgefunden [2. Dezember 1674?] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ?] nicht aufgefunden [16. Dezember 1674?] (zu Nr. 1)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1)111

Dekret:

SO 16. Dezember 1664 (zu Nr. 2)112

Korrespondenten: Inq. von Turin Ferner beiliegend: Gutachten des Inq. von Turin [aus Anlass der Verweigerung der Druckerlaubnis] u.d.T. „Nota delle propositioni censurabili [...] tradotte dal francese in Italiano, e censurate dal P. Inquisitore di Torino nella forma seguente“, Bl. 680r, 1 S., o.D.

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Turin vom 3. Dezember 1664, Bl. 672r, mit Verweis auf die Verhandlungen zu Nr. 2 und mit Übersendung des Werkes Nr. 1. – Vgl. ferner das Dekret SO 16. Dezember 1664, Bl. 673v. 112 Bl. 673v: der Inq. von Turin sollte gelobt werden. Er sollte nichts weiteres unternehmen und freund­ lich mit dem Bf. umgehen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Turin vom 29. Oktober 1664, ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664, mit Verweis auf sein Gutachten über das Werk und auf die Unbelehrbarkeit des Bf. – Vgl. ferner die Dekrete SO 2. Dezember 1664, Bl. 701v; SO 21. Januar 1665, Bl. 700v. 111

281

ACDF SO CL 1665–1666

ACDF SO CL 1665–1666

ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 1 1665. Censura in librum, cui titul[us]: Sacri pensieri sopra la vita di S. Tom[m] aso di Villa nuova dell’Ord[in]e di S. Agost[in]o. Authore Fr. Thoma a S. Hieronymo Augustiniano Discalceato. Tommaso : Sacri pensieri sopra la vita di S. Tommaso di Villanova dell’Ordine di S. Agostino (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

SO 10. Dezember 1664;1 SO 21. Januar 16652

Korrespondenten: (1) Tommaso di S. Girolamo OCD; (2) Vikar der Inquisition von Perugia Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Vikars der Inquisition von Perugia vom 10. Januar 1665: Gutachten, Bl. 3r–6r, 7 S., [10. Januar 1665] ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 2 1665. Permittitur impressio Libri cui titul[us]: Alcune memorie delle virtù del P. Antonio Brignole della Compagnia di Gesù raccolte &c. dal P. Gio[vanni] M[a]r[i]a Visconti della stessa compagnia: dummodo in ipso non contineantur Miracula, Visiones et alia hujusmodi. Visconti, Giovanni Maria: Alcune memorie delle virtu del P. Antonio Brignola Genovese della Compagnia di Gesù raccolte per consolazione, ed esempio de PP. e Fratelli della Provincia di Milano dal P.re Giovan M.a Visconti della med.ma Compagnia (Con l’imprimatur del Vicario Generale del S. Officio in Milano) (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.3 ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664: der Vikar der Inquisition von Perugia sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Tommaso [di S. Girolamo] OCD an einen unbekannten Adressaten vom 29. November 1664, ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664. – Vgl. ferner das Dekret SO 23. Dezember 1664, ACDF SO Tit.Libr. 1658–1664. 2 Bl. 11v: der Vikar der Inquisition von Perugia sollte die Druckerlaubnis nicht erteilen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens, vgl. das Schreiben des Vikars der Inquisition von Perugia vom 10. Januar 1665, Bl. 2r, mit Verweis auf die von ihm durchgeführte Revision des Ms. und auf die Suspendierung der Druckerlaubnis durch ihn selbst. – Vgl. ferner das Dekret SO 11. Februar 1665, Bl. 9v. 3 Gedruckt wurde: Visconti, Giovanni Maria: Alcvne Memorie// Delle// Virtv,// Del Padre// Anton Givlio// Brignole Genovese// Della Compagnia di Giesv. / Raccolte// Dal P. Gio. Maria Visconte// della medesima Compagnia,// Per consolatione, & esempio de’ Padri,// e Fratelli della sua Prouincia// di Milano. - In Milano : Appresso Lodouico Monza, 1666 (Con lic. de’ Superiori, & priuilegio). - [4] Bl., 257 S., [3] Bl. ; 12°. BUCM. 1

ACDF SO CL 1665–1666 Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Pietro Francesco de Rossi Giacinto Libelli OP4 Bl. 17r–18v, 4 S., 3. Juli und 9. September 1665

Dekret:

SO 4. Februar 1665;5 nicht aufgefunden;6 SO 7. Oktober 16657

282

Korrespondenten: (1) Jesuitenprovinz Mailand; (2) Inq. von Genua; (3) Giovanni Maria Visconti SJ Ferner beiliegend: (1) Gesuch [der Jesuiten der Ordensprovinz Mailand] mit Verweis auf die [angebliche] Approbation durch den Inq. von Genua und mit der Bitte um Druckerlaubnis, Bl.  14r, 1 S., [4. Februar 1665]; (2) Gesuch von Giovanni Maria Visconti SJ um Druckerlaubnis, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1660, 1 S., [10. Juni 1665]; (3) [als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Genua vom 14. Februar 1665?]:8 hs. Fassung der Protestation von Giovanni Maria Visconti SJ u.d.T. „Protesta dell’Autore per la Santa Inquisitione“ gemäß Dekret SO 15. März 1625 und Breve Urbans VIII. 5. Juni 1631, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670, 1 S., [14. Februar 1665?]; „Cose da aggiungere alle memorie del P. Ant. Giul. Brignola“, ACDF SO Tit.Libr. 1655–1670, 7 S., [14. Februar 1665?] ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 3 1665. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: S. Francesco di Sales vera idea dei Vescovi &c. o sia Ristretto istorico delle incomparabili sue virtù &c. Authore P. Marco Ant[oni]o Doria Soc[ietatis] Jesu. Doria, Marcantonio: San Francesco di Sales// Vera idea de Vescovi, e perfetti Prelati// di Santa Chiesa//o sia// Ristretto Historico delle sue incomparabili virtù,// raccolto dall’ami­ rabil sua vita, data più// volte alle stampe da diversi Autori// Coll’aggiunta// De suoi miracoli più insigni, approvati dalla// Santa Sede, prima in ordine alla sua// Beatificatione, e poscia di sua Canonizatione// Che nuovamente dessi alla luce// Dal P. Marc. Antonio Doria della Compagnia// di Gesù (hs. Titelbl.). Giacinto Libelli OP schloss sich dem Gutachten de Rossis am 9. September 1665 an und ergänzte es durch Marginalien. 5 Bl. 21v: der Inq. von Genua sollte die Druckerlaubnis erteilen, unter der Voraussetzung, dass das Werk keine Mirakel, Visionen oder Ähnliches enthalte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch der Jesuiten der Mailänder Ordensprovinz, Bl. 14r, mit Verweis auf die Genehmigung durch die Inquisition von Genua. 6 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 14. Februar 1665, Bl. 16r, mit der Angabe, dass das Werk angebl. vom Inq. von Mailand genehmigt worden sei; selbst hatte er die Druckerlaubnis nicht ohne den Rat des SO erteilen wollen. – Vgl. ferner das Dekret SO 4. März 1665, Bl. 20v. 7 Bl. 18v: die Druckerlaubnis sollte unter Berücksichtigung des Gutachtens Pietro Francesco de Rossis erteilt werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giovanni Maria Visconti SJ, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670. – Vgl. ferner das Dekret SO 10. Juni 1665, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670. 8 Das Schreiben, in dem auf die Protestation und die vorausgegangene Korrektur des Ms. hingewie­ sen wird, befindet sich in ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 2, Bl. 16r/v. Aus dem Gutachten de Rossis lässt sich schließen, dass die in ACDF SO Tit. Libr. 1665–1670 vorliegenden Korrekturvorschläge, in denen über den Autor in der 3. Person gesprochen wird, vermutl. nicht in Rom verf. wurden. 4

283

ACDF SO CL 1665–1666

ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670 9 Gutachter: Gutachten:

Pietro Francesco de Rossi Bl. 27r–29r, 5 S., 11. Juli 1665

Dekret:

SO 4. März 1665;10 SO 22. Juli 166511

Korrespondenz: (1) Marcantonio Doria SJ; (2) Inq. von Genua Ferner beiliegend: Gesuch von Marcantonio Doria SJ um Druckerlaubnis und mit Verweis auf Approbation durch den Inq. von Genua, Bl. 24r, 1 S., [4. März 1665] ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 4 1665. Censura in libellos: 1.us inscribitur: Censura S[acrae] Facultat[is] Parisien[sis] in Librum, cui titul[us]: Amadaei Guimenii &c. Opusculu[m] singularia universae fere Theologiae Moralis complectens. 2.us inscribitur: Le defense de l’Autoritè de N.S.P. le Pape &c. 1. Censvra// Sacrae Facvltatis// Theologiae Parisiensis,// in Librum cui titulus est,// Amadaei Guimenii Lomarensis// olim primarii Sacrae Theologiae Professoris opusculum, sin-// gularia universae ferè Theologiae Moralis complextens:// adversùs quorumdam expostulationes contra nonnullas// Iesuitarum opiniones Morales ad Tractatus de Peccatis; De// Opinione probabili, &c. Editio nouissima, &c.// Lugduni, // sumptibus phil. Borde, Laurentii Arnaud, Petri Borde, &// Guillelmi Barbier, 1664. cum Appr. &. Superiorum permissu. - Parisiis : Excudebat Antonius Vitré, Regis, & cleri Gallicani Typographus, 1665 (Svperiorvm Permissv). - [1] Bl., 30 S. ; 4°. ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 2, unter Bl. 306r12 2. Censvra// Sacrae Facvltatis// Theologiae Parisiensis in librum cui titulus est: La deffence de l’authorité de// N. S. P. le Pape, de Nosseigneurs les Car-//dinaux, les Archevesques & Euesques, & de// l’employ des Religieux mendians, contre// les erreurs de ce temps, Par Iacqves de// Vernant, à Mets, 1658. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 16 S. ; 2°. ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 2, Bl. 283r–288v und Bl. 289r/v13 Gedruckt wurde: Doria, Marcantonio: S. Francesco di Sales. Vera Idea de’Vescoui, e perfetti Prelati di Santa Chiesa. O sia Ristretto storico delle sue incomparabili Virtu, [...] Coll’aggiunta Desuo miracoli piu insigni, [...] che nuouamente si da in luce / Dal P. Marc’Antonio Doria della Compagnia di Giesu. - In Tortona : Per Nicolo, e Fratelli Viola, 1666. - [12] Bl., 463 S., [5] Bl. ; 12°. SBN. 10 Bl. 33v: der Bittsteller sollte die Heiligsprechung abwarten und dann erneut ein Gesuch einreichen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Marcantonio Doria SJ, Bl. 24r. 11 Bl. 32v: das Gutachten Pietro Francesco de Rossis sollte dem Inq. geschickt werden, der die Druckerlaubnis unter Auflage der darin enthaltenen Korrekturen erteilen sollte. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 23. Mai 1665, ACDF SO Tit.Libr. 1655–1670. – Vgl. ferner die Dekrete SO 10. Juni 1665, ACDF SO Tit.Libr. 1655–1670; SO 1. Juli 1665, Bl. 32v; SO 19. August 1665, Bl. 31v. 12 Der Druck wurde in einen separaten Faszikelumschlag eingebunden. Verortung im Fasz. Nr. 2 nach Angabe des beiliegenden Index. 13 Blattfolge fehlerhaft. Ein weiteres Exemplar liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 2, Bl. 290r–297v. 9

ACDF SO CL 1665–1666

284

Ferner wurden verhandelt: 3. Marais, Louis de: Discovrs De La// Hierarchie// Et Des Moeurs// De L’Eglise,// Prononcé le Mercredy huitième Octobre 1664.// En l’Eglise Saint Louis dans l’Isle, en presence// de Monsieur le Recteur, & des quatre Facul-//tez assemblées Processionnellement.// Par M. Loüis Marais, Prestre, Docteur en Theologie// de la Faculté de Paris. - A Paris : Chez Gvillavme Desprez [...], 1665 (Avec Permission). [1] Bl., [2], 47 S. ; 4°. ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, unter Bl. 412r 4. Monchy d’Hocquincourt, Armand de (Praes.)  ; Tellier, Charles-Maurice Le (Resp.): Sancto Caec. Cypriano, [...] ecclesiae unitatis doctori fortissimo, quaestio theologica [...]: theses quas [...] praeside S.M.N. Armando de Monchy d’Hocquincourt, [...] tueri conatus est Carolus Mauritius Le Tellier, [...] die Sabati II. Aprilis [...] 1665 [...]. - Parisiis : ex typographia Francisci Le Cointe, [1665]. - 40 S. ; 12°. Abes 5. Talon, Denis: [Plädoyer, 12. Dezember 1664, im Parlament von Paris gegen die päpstliche Autorität]. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. Das Werk wurde nicht ermittelt. 6. Le Iovrnal// Des Scavans// Du Lundy 16. Fevrier, M. DC. LXV.// Par le Sieur De Hedovville. - Paris : chez Jean Cvsson, 1665. Gallica14 7. Anonym: Defensio censurae Sorbonicae. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. 8. ♦ Guimenius, Amadeus [Moya, Mateo de]: Amadaei Guimenii Lomarensis, [...] Opusculum singularia vniuersae fere theologiae moralis complectens, aduersus quorumdam expostulationes contra nonnullas Iesuitarum opiniones morales. Ad tractatus De peccatis. De opinione probabili. De fide. - Lugduni : sumpt. Phil. Borde, Laurentii Arnaud, Petri Borde, et Guill. Barbier, 1664. - [28], 288, [4] S. ; 4º. SBN15 9. Vernant, Jacques [Bonaventure ]: La defence de l’autorité de N.S.P. le pape, de nos-seigneurs les cardinaux, les archeuesques et euesques, et de l’employ des religieux medians. Contre les erreurs de ce temps. Par Iacques de Vernant. - A Metz : [S.n.], 1658. - [16], 788, [20] S. ; 4º. SBN Enthält mehrere hier verhandelte Rezensionen: (S. 74–75): Censvra Sacrae Facvltatis Theo-//logiae Parisiensis, in librum, cui titulus est, La deffense de// l’authorité de N.S.P. le Pape &c. & de l’employ// des Religieux Mandians. Par Iacques de Vernant.// Confirmata ex Scripturis Sacris, Conciliorum gestis, Canonibus,// &c. Operà & studio quorumdam Theologorum Parisiensium.// Parisiis. In 4°. [Incipit: Il y a desia quelques mois que cette Censure pa-//rut: & bien que l’authorité de la Faculté fût suffisante pour la faire receuoir de tout le monde] [Explicit: et renuersent l’or-//dre que Iesus Christ a estably dans l’Eglise.]; (S. 75–76): La Doctrine Ancienne Des Theo-//logiens de la Faculté de Paris, opposée à la Censure faite par la mesme Faculté de Paris, sur le liure de l’authorité de// N.S.P. le Pape. Par Iacques Vernant. [Incipit: D’Abord que la Censure de la Faculté de Paris parut contre le liure de Vernant] [ruiner l’au-//thorité de l’Eglise, des Conciles, des Euesques, &// des Curez.] Eine hs. ital. Übers. der verhandelten Abschnitte liegt dem Bd. bei: Diario de’i Dotti lunedí 16// feb.° 1665 del Sig.r Hedouille.// Censura Sac. Facultatis Theo-//logiae Parisiensis in librum cui// tit.s est: la Difesa di n.ro S.// P.re il Papa etc. [...]// Parisiis in Quarto. [Incipit: Sono gia alcuni mesi, che q.sta// Censura fu veduta, e benche l’// Autorità della facoltà bastasse] [Explicit: distruggere l’autorità della Chiesa, de’ Concilii, e de’ Vescoui, e de’// curati.// Quel che segue non è cosa di Religione]. - [1665]. - 6 S. (Ms.). ACDF SO St.St. H-2-a , Nr. 3, Bl. 356r–358v. 15 Das Werk war bereits mehrfach ersch.; hier ist wohl die später auch verhandelte Ausg. Lugduni : sumpt. Phil. Borde, Laurentii Arnaud, Petri Borde, et Guill. Barbier, 1664 gemeint. 14

285

ACDF SO CL 1665–1666

10. Anonym [Bonaventure ]: La Doctrine ancienne des théologiens de la Faculté de Paris [...] sur le livre de l’Autorité de N.S.P. le Pape, contre les erreurs de ce temps, par Jacques de Vernant. - [S.l.] : [S.d.], 1664. - 8°. Abes16 →ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 217 Verhandlungen zu Nr. 1–2 Gutachter: Gutachten:

[Martín de Esparza Artieda SJ?] nicht aufgefunden [11. Mai 1665?] (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

[Gabriele Fanti B?] nicht aufgefunden [11. Mai 1665?] (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Agostino Tartaglia OCD?] nicht aufgefunden [11. Mai 1665?] (zu Nr. 1–2)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1–2)18

Korrespondenten: (1) Gabriele Fanti B; (2) [Giovanni Agostino Tartaglia OCD?] Weitere Akten des SO: (1) als Anlage zu einem Umlaufschreiben des Ass. SO vom 11. Mai 1665 und zu einem Schreiben von Gabriele Fanti B an Giovanni Agostino Tartaglia OCD vom 15. Mai 1665: Abschrift mit ital. Übers. der franz. Abschnitte u.d.T. „Censura Sacrae Facultatis Theologiae Parisienis in librum, cui tit.s: „La Diffense de l’authoritè de N.S. P. le Pape &c. Par Jacques de Vernant A Mets 1658“, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 2, Bl. 307r und Bl. 312r–328v, 34 S., [11. Mai 1665] (zu Nr. 2); „Censura Sacrae Facultatis Theologiae Parisiensis in librum, cui tit.s Amadaei Guimenii Lomarensis etc. Parisiis 1665“: Abschrift der Zensur der Sorbonne, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 2, Bl. 333r–349v, 34 S., [11. Mai 1665] (zu Nr. 1); (2) Relation u.d.T. „Restrictus Censurarum Sorbonae“, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 2, Bl. 351r–353v, 4 S., o.D. (zu Nr. 1–2) Ferner beiliegend: Anonym: Excerpta// Ex Libro// Cvi Titvlvs Est: Amadaei Guimenii, Lomarensis, olim,// Primarii S. Theolog. Professoris opusculum singularia// universae ferè Theologiae Moralis complectens, &c. - Lvgdvni : Sumptibus Phil. Borde, Laurentii Arnaud, Petri Borde, & Guillelm. Barbier, 1666 (Cum Approbatione & Permissu Superiorum). - [1] Bl., 9 S. ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 2, Bl. 299r–304r19

Mutmaßl. Autor ergänzt nach SBN. Das Werk wird auch Jacques Vernant zugeschrieben. Unicat. Jacques Vernant ist das Pseudonym von Bonaventure de Sainte-Anne. 17 Mit Band-Index. 18 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 13. Februar 1665, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 2, Bl. 282r, mit Übersendung der Zensuren, die ihm vom Staatssekretär Hugues De Lionne übermittelt worden waren. – Die diesem Fasz. beiliegenden Akten bilden keine separate Verhandlungsphase. Vgl. die Verhandlungen unter ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3 und ACDF SO St.St. h-2-b. 19 Mit hs. Nummerierung der einzelnen Propositionen. Das Werk wurde zwar zwischen den Schriften Nr. 1–2 eingebunden, aber nicht im Schreiben des Nuntius von Paris vom 13. Februar 1665, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 2, Bl. 282r, erwähnt. 16

ACDF SO CL 1665–1666

286

→ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 320 Verhandlungen zu Nr. 1–4; Nr. 6; Nr. 8–10 Gutachter: Gutachten:

[Honoré Fabri SJ?] nicht aufgefunden (zu Nr. 1–2 und evtl. zu Nr. 6)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ?] nicht aufgefunden (zu Nr. 1–2 und evtl. zu Nr. 6)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Giacomo Corradi] ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, Bl. 375r–377v, 8 S., 23. März 1665 (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

Kard. Francesco Albizzi ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, Bl. 367r–373v, 14 S., 30. März 1665 (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

Kard. Giberto Borromeo ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, Bl. 380r/v und Bl. 385r/v; Bl. 381r/v und Bl. 384r/v; Bl. 382r–383r, 11 S., 31. März 1665 (zu Nr. 1–2)21

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, Bl. 413r/v, 2 S., o.D. (zu Nr. 3)22

Gutachter: Gutachten:

[Honoré Fabri SJ]23 ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, Bl. 414r/v, 2 S., o.D. (zu Nr. 3)24

Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, Bl. 423r–428r, 13 S., [22. Juli 1665] (zu Nr. 4)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, Bl. 421r/v, 2 S., [27. Juli 1665] (zu Nr. 4)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1–2)25

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)26

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 4)27

22 23 24

Mit Band-Index. Das Gutachten ist an den Papst gerichtet. Die Blattfolge ist fehlerhaft. In Form eines Verzeichnisses zweier zentraler Probleme im Text. Gutachter identifiziert durch Handschriftenvergleich. Liste der fraglichen Abschnitte u.d.T. „Summarium cuiusdam sermonis idiomate gallico typis mandatae Parisiis, et recitatae coram facultate theologiae die 8 8bris 1664 authore Ludovico Mares Presbitero, et Doctore“. Eine Reinschrift liegt dem Fasz. ferner bei, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, Bl. 415r–416r. 25 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris [an das Staatssekretariat] vom 20. Februar 1665, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, Bl. 375r. – Vgl. ferner den Vermerk [zu einem Audienzdekret; Band-Index, vermutl. fehlerhaft: Dekret SO] 25. März 1665, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, Bl. 360v. 26 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 16. April 1665, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, Bl. 411r, mit Übersendung des Werkes. 27 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. evtl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 16. April 1665, 20 21

287

ACDF SO CL 1665–1666

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 6)28

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 8–10)29

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Papst Alexander VII.; (3) Louis XIV. ; (4) [Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ?]; (5) François Annat SJ; (6) Honoré Fabri SJ; (7) Ass. SO; (8) Kard. Giulio Rospigliosi; (9) Kard. Flavio Chigi senior Weitere Akten des SO: (1) als Anlage zu einer Abschrift des Schreibens an den Nuntius von Paris vom 6. April 1665: „Sommario delle riflessioni mandate a Monsignor Nuntio in Francia per sua instruttione dal Card. Pallavicino sotto li 6. Aprile 1665“, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, Bl. 389r–391v, 6 S., [6. April 1665] (zu Nr. 1–2); (2) „Compendium omnium Actorum contra librum Edmundi Richer: de Potestate ecclesiae, et Polit. Consignatum Sanctissimo anno 1698“, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, Bl. 440r–445r, 11 S., [ca. 1698] Ferner beiliegend: (1) [vermutl. als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris an das Staatssekretariat vom 6. März 1665]: Arrest// De La Covr// De Parlement,// Du xxv. Feurier 1665.// Contre Un Livre Intitulé// Amadaei Guimenii Lomarensis olim primarii// Sacrae Theologiae Professoris Opusculum. - A Paris : Par les Imprimeurs ordinaires du Roy, 1665 (Avec Privilege de sa Majesté). - [1] Bl., [2] S. ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, Bl. 363r–364v; (2) als Anlage zu einer Abschrift des Schreibens an den Nuntius von Paris vom 6. April 1665: [Breve] Alexander P.P. VII.// Chariss.mo in xpo filio nro Ludouico francorū Regi xpmo. [Incipit: Chariss:me in xpo fili noster salutem, et Apostolicam beneditionem. Venerabilis frater Archiepūs Tarsensis, nuntius Ap.licus, nomine nostro referet M.ti Suae] [Explicit: Datum Romae apud S. Petrū// sub annulo Piscatoris die 6. Ap.lis 1665. Pontif.s n.ri anno x° Signatum Fabius]. - [1665]. - 1 S. (Abschrift). ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, Bl. 387r; (3) als Anlagen zu einem Schreiben des Nuntius von Paris vom 10. April 1665: Advis important. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, Bl. 398v;30 Namen der an der Zensur [Advis important] gegen Guimenius beteiligten Theologen der Sorbonne, mit Vermerk: „nessuno di questi e professore“, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, Bl. 408r, 1 S., [10. April 1665]; [wohl auch:] Avis// Important// Povr Les Theologiens// à la courte Vuë. - [S.l.]  : [S.n.], [S.a] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, Bl. 399r;31 (4) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris vom 16. April 1665: „Copia del discorso tenuto da Mons. Nunzio a Sua Maestà nell’Udienza de 16. Aprile 1665“, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, unter Bl. 436r, 3 S., 16. April 1665. ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, Bl. 420r, dem die Gutachten zum Werk beigelegt wurden. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. vermutl. das Schreiben des Nuntius von Paris [an das Staatssekretariat] vom 20. Februar 1665, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, Bl. 355r, in das eine Abschrift der Schrift eingefügt wurde. – Vgl. evtl. ferner den Vermerk [zu einem Audienzdekret; Band-Index, vermutl. fehlerhaft: Dekret SO] 25. März 1665, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, Bl. 360v. 29 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 10. April 1665, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, Bl. 405r, mit Übersendung der Werke in Reaktion auf eine Anordnung des SO mit Schreiben vom 16. März 1665. 30 Transkription in: Jean-Pascal Gay, Morales en conflit. Théologie et polémique au Grand Siècle (1640–1700), Paris 2011, S. 273–274. Ein weiteres Exemplar liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 3, Bl. 400r, mit hs. eingetragenem Vermerk: „Stampa publicata in fauore della Sorbona“. 31 Transkription in: Gay, Morales en conflit (s.o.), S. 274–275. 28

ACDF SO CL 1665–1666

288

→ACDF SO St.St. H-2-b32 Verhandlungen zu Nr. 1–8 Gutachter: Gutachten:

Kard. Francesco Albizzi ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 57r–58v, 4 S., [9. Mai 1665] (zu Nr. 1–2 und Nr. 4)33

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Giacomo Corradi] ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 60r–64v, 10 S., [9. Mai 1665] (zu Nr. 1–3)34

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Giacomo Corradi] ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 66r/v, 2 S., [9. Mai 1665] (zu Nr. 4)

Gutachter: Gutachten:

Kard. Giberto Borromeo ACDF SO St.St. H-2-b, Bl.  68r–69v, 4 S., [9. Mai 1665] (zu Nr. 1–2)35

Gutachter: Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ Gutachten: ACDF SO St.St. H-2-b, Bl.  70r–72v, 6 S., [9. Mai 1665] (zu Nr. 1–2)36 Gutachter: Gutachten:

Honoré Fabri SJ ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 78r–80v, 6 S., [9. Mai 1665] (zu Nr. 1–2 und Nr. 5–6)37

Gutachter: Gutachten:

Honoré Fabri SJ ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 82r–84r, 5 S., [9. Mai 1665] (zu Nr. 1–3 und Nr. 6–7)38

Gutachter: Gutachten:

[Honoré Fabri SJ] ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 86r–88r, 5 S., [9. Mai 1665] (zu Nr. 1–3 und Nr. 7)39

Gutachter: Gutachten:

[Honoré Fabri SJ] ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 92r/v, 2 S., [9. Mai 1665] (zu Nr. 1–2)40

Mit Band-Index. Gerichtet an den Papst. Das Votum liegt dem Teilfasz. zum Entwurf einer päpstl. Erklärung gegen die Zensuren der theol. Fak. von Paris bei. 34 Gerichtet an den Papst. Das Votum liegt dem Teilfasz. zum Entwurf einer päpstl. Erklärung gegen die Zensuren der theol. Fak. von Paris bei. 35 Gerichtet an den Papst. Das Votum liegt dem Teilfasz. zum Entwurf einer päpstl. Erklärung gegen die Zensuren der theol. Fak. von Paris bei. 36 Gerichtet an den Papst. Das Votum liegt dem Teilfasz. zum Entwurf einer päpstl. Erklärung gegen die Zensuren der theol. Fak. von Paris bei. 37 Gerichtet an den Papst. Das Votum liegt dem Teilfasz. zum Entwurf einer päpstl. Erklärung gegen die Zensuren der theol. Fak. von Paris bei. 38 Gerichtet an den Papst. Das Votum liegt dem Teilfasz. zum Entwurf einer päpstl. Erklärung gegen die Zensuren der theol. Fak. von Paris bei. 39 Gerichtet an den Papst. Das Votum liegt dem Teilfasz. zum Entwurf einer päpstl. Erklärung gegen die Zensuren der theol. Fak. von Paris bei. Dem Gutachten liegt ein „Summarium“ bei, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 90r. 40 U.d.T. „Rationes quibus demonstratur, censuras parisiensis paulo graviore nota configendas esse“. 32 33

289

ACDF SO CL 1665–1666

Gutachter: Gutachten:

[Honoré Fabri SJ] ACDF SO St.St. H-2-b, Bl.  93r–94r, 3 S., [9. Mai 1665] (zu Nr. 1–2)41

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Bona OCist ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 127r–128r, 3 S., [17. Mai 1665] (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

Consalvo Grizzi da Jesi OP ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 130r/v und 133r, 3 S., [17. Mai 1665] (zu Nr. 1–2)42

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Agostino Tartaglia OCD ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 134r, 1 S., [17. Mai 1665] (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

Gabriele Fanti B ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 135r, 1 S., [17. Mai 1665] (zu Nr. 1–2)43

Gutachter: Gutachten:

[Gabriele Fanti B] ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 136r–140v, 12 S., [17. Mai 1665] (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

Domenico Maria Pozzobonelli OP ACDF SO St.St. H-2-b, Bl.  148r/v, 2 S., [17. Mai 1665] (zu Nr. 1–2)44

Gutachter: Gutachten:

Francisco Macedo OFMObs ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 152r/v und Bl. 157r/v, 4 S., [17. Mai 1665] (zu Nr. 1–2)45

Gutachter: Gutachten:

Alfonso Besozzi CR ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 158r/v und Bl. 163r, 3 S., [17. Mai 1665] (zu Nr. 1–2)46

Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 164r–166r, 5 S., [17. Mai 1665] (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

Martín de Esparza Artieda SJ ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 168r–173v, 12 S., [17. Mai 1665] (zu Nr. 1–2)47

Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv] nicht aufgefunden, [17. Mai 1665] (zu Nr. 1–2)

U.d.T. „Rationes quibus ostenditur, doctrinam a censuris Parisiensibus assertam iure ut erroneam damnari posse“. 42 Gerichtet an den Papst. Dem Gutachten liegt eine Abschrift (Reinschrift) bei, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 131r/v. 43 Schlussfolgerungen aus dem Gutachten, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 136r–140v. 44 Dem Bd. liegt auch eine Abschrift bei, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 149r. 45 Dem Bd. liegt auch eine Abschrift bei, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 153r–155r. 46 Dem Bd. liegt auch eine Abschrift bei, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 159r–161r. 47 Abschrift. Das Orig. liegt dem Bd. nicht bei. 41

ACDF SO CL 1665–1666

290

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Francesco Albizzi] nicht aufgefunden [27. Mai 1665] (zu Nr. 1–2?)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ] nicht aufgefunden, [27. Mai 1665] (zu Nr. 1–2?)

Gutachter: Gutachten:

Kard. Giacomo Corradi ACDF SO St.St. H-2-b, unter Bl. 181r, 3 S., 28. Mai 1665 (zu Nr. 1–2)48

Gutachter: Gutachten:

Kard. Girolamo Farnese ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 182r, 1 S., 3. Juni 1665 (zu Nr. 1–2)49

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Francesco Barberini] ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 183r/v und Bl. 186r, 3 S., [23. Juni 1665] (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Francesco Barberini] ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 184r–185r, 3 S., [23. Juni 1665] (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Pietro Vito Ottoboni] ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 188r/v und 197r, 3 S., [23. Juni 1665] (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Pietro Vito Ottoboni] ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 189r–196r, 15 S., [23. Juni 1665] (zu Nr. 1–2)50

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Marzio Ginetti] ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 198r–199r, 3 S., [23. Juni 1665] (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

Kard. Angelo Celsi ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 200r–203v, 8 S., [23. Juni 1665] (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Pietro Vito Ottoboni] ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 212r–216v, 10 S., 23. Juni 1665 (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [12. August 1665?] (zu Nr. 8)51

50 51 48 49

In Form eines [an den Ass. SO gerichteten] Schreibens. In Form eines [an den Ass. SO gerichteten] Schreibens. Gerichtet an den Papst. Beauftragung der Qual. mit der Prüfung und Zensur des Werkes.

291 Dekret:

ACDF SO CL 1665–1666

Bando:

Audienzdekret 17. Mai 1665;52 Congr. Part. 3. Juni 1665;53 [Audienzdekret 3. Juni 1665];54 SO 23. Juni 1665;55 SO 12. August 166556 (zu Nr. 1–2) Bulle Alexanders VII. 25. Juni 1665

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3–7)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 8)57

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Kard. Flavio Chigi senior; (3) Ass. SO; (4) Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ; (5) Kard. Scipione Borghese;58 (6) Kard. ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 124r: [nach mehreren Aufträgen durch Audienzdekrete an einzelne Kard. und an die Qual.-Sitzung] ordnete der Papst an, die erlassenen Vota der Qual. SO zusammen mit den weiteren Schriften zum Fall an das SO weiterzuleiten, das in der Congr. Feria IV im Konvent S. Maria sopra Minerva eine Sentenz erlassen und diese in der folgenden Congr. Feria V coram Sanctissimo vorlegen sollte. Gleichzeitig sollte Kard. Giberto Borromeo über den Fall infor­miert werden, der sein Votum schriftlich abgeben sollte. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 1. Mai 1665, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 1r. Vgl. [parallel] das Schreiben von Kard. Flavio Chigi an den Ass. SO vom 3. Mai 1665, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 5r. – Vgl. ferner den Vermerk, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 5r, zu einem Audienzdekret [3./4.?] Mai 1665 und das Audienzdekret 9. Mai 1665, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 123r. – In den Sitzungen vom 20. und 27. Mai 1665, ACDF SO Decreta 1665, Bl. 81v–89v, wurde eine entsprechende Sentenz nicht aufgefunden. Vgl. evtl. die Dekrete SO 27. Mai 1665, ACDF SO Decreta 1665, Bl. 89r; SO 3. Juni 1665, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 19v und ACDF SO Decreta 1665, Bl. 90r. 53 ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 13v: der Nuntius von Paris sollte gelobt werden; er sollte seine diplomatischen Aktivitäten ausweiten. Zu diesem Zweck sollte er die ihm zugestellten Breven [Alexanders VII. 6. April 1665] verwenden. Außerdem sollte ein Schreiben an den franz. Staatssekretär Hugues De Lionne aufgesetzt werden, in dem die päpstlichen Maßnahmen zu erläutern waren. Das Schreiben sollte von Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ und danach von Kard. Francesco Barberini überprüft und danach dem De Lionne diskret zugestellt werden. Ferner sollten für den Nuntius neben Kredenzbrie­fen an die Königinnen, den Kardinälen Antonio Barberini, den Ebf. von Paris, und an drei Staatsmi­nister, auch 80 weitere Exemplare an die Ebf. und Bf. Frankreichs ausgefertigt werden. Der Papst sollte mit dem Botschafter des Königs von Frankreich sprechen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 8. Mai 1665, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 8r. 54 Vgl. den Hinweis in der Relation, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 17r, auf eine päpstliche Approbation. 55 ACDF SO Decreta 1665, Bl. 103r: es wurde nichts weiter unternommen. Die Kons. SO wurden weg­ geschickt, da eine lange geheime Sitzung bevorstand [wohl im Zusammenhang mit den dem Bd. beiliegenden weiteren Akten des SO]. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Rundschreiben an die Kardinäle SO für die Sitzung vom 23. Juni 1625, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 208r. 56 ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 261v: dem Nuntius sollte geschrieben werden, dass der Papst seine Hand­lungen approbiert und das SO sie mit Lob zur Kenntnis genommen hat. Ferner sollte er sich darum bemühen, dass der König nicht von seinem Vorhaben abgebracht werde. Ferner sollten die Autoren der Zensuren für ihre Unterwerfung unter das Urteil des Hl. Stuhls belohnt werden, indem sie privile­gierten Zugang zu päpstlichen Gnaden erhielten. Der Nuntius sollte ferner berichten, dass das Werk von Guimenius im Auftrag des Papstes examiniert wurde. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die Abschrift des Schreibens des Nuntius von Paris vom 21. Juli 1665, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 257r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 14. Oktober 1665, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 444v und Bl. 451v; SO 4. November 1666, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 454v und Bl. 458v; SO 11. November 1665, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 443v, Bl. 445v und Bl. 447v; SO 9. Dezember 1665, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 449v; SO 5. Mai 1666, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 460v. – Vgl. ferner ACDF SO CL 1665–1666, [Nr. 14bis]→ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1. 57 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von François Annat SJ an Honoré Fabri SJ vom 17. Juli 1665, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 247r, und das Schreiben des Nuntius von Paris vom 21. Juli 1665, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 257r. – Vgl. ferner das Dekret SO 12. August 1665, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 261v, und das Audienzdekret 12. August 1665, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 261v. 58 Im Jahr 1620; Orig. in ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 1, Bl. 140r. 52

ACDF SO CL 1665–1666

292

Giacomo Corradi; (7) Kard. Giulio Rospigliosi; (8) Kard. Girolamo Farnese; (9) François Annat SJ; (10) Honoré Fabri SJ; (11) [Philippe I. ]; (12) [Kard. Antonio Barberini junior]; (13) [Ebf. von Paris]; (14) [Louis XIV ]; (15) [Anna von Österreich ]; (16) [Maria Theresia von Österreich ]; (17) Ebf. von Mailand; (18) Nuntius von Wien; (19) Inq. von Malta; (20) Nuntius von Luzern; (21) Nuntius von Madrid; (22) Nuntius von Turin; (23) Nuntius von Köln; (24) Internuntius von Brüssel Weitere Akten des SO: (1) Notizen zur päpstlichen Audienz in Castel Gandolfo am 3./4. Mai 1665 mit der Anordnung an den Ass. SO, die Schriften zu den Pariser Zensuren an die Kardinäle Francesco Albizzi, Giulio Rospigliosi, Giberto Borromeo, Flavio Chigi, Pietro Sforza Pallavinici SJ und an Honoré Fabri SJ weiterzuleiten, damit diese ihre Vota zur Frage eines evtl. Verbots abgeben, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 5r/v, 2 S., [3. Mai 1665]; (2) „Summarium votorum PP Cardinalium“, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 95r–96r, 3 S., [9. Mai 1665]; als Anlage: „Sommario“ der Voten der beteiligten Kard. und Honoré Fabris SJ, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 97r–101v, 10 S., [9. Mai 1665] (zu Nr. 1–2); (3) „Restrictus Votorum Qualificatorum“, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 174r–175r, 3 S., [17. Mai 1665] (zu Nr. 1–2); (4) Relation des Ass. SO an den Papst über die Empfehlungen der Kard. bzgl. des Schreibens des Nuntius von Paris vom 8. Mai 1665, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 15r–16v, 4 S., [ca. 4. Juni 1665]; (5) Entwurf des Schreibens des Ass. SO [in Wirklichkeit verf. von Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ] an Hugues De Lionne, in dem die Motive des Hl. Stuhls erläutert werden, gegen die Zensuren der theol. Fak. von Paris vorzugehen (mit Marginalien der Kard. Pietro Vito Ottoboni, Francesco Albizzi, Francesco Barberini und des Ass. SO), ACDF SO St.St. H-2-b, Bl.  36r–40r, 9 S., [9. Juni 1665]; anschließend: Vorschläge für weitere Instruktionen an den Nuntius betr. die Alternative, die theol. Fak. von Paris die Autorschaft der Zensuren leugnen zu lassen, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 40r/v, 2 S., [9. Juni 1665]; Anmerkungen des Ass. SO zum Entwurf des Schreibens an Hugues De Lionne, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 22r–24v, 6 S., [9. Juni 1665]; des Kard. Francesco Barberini, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 26r, 1 S., [9. Juni 1665]; des [Kard. Francesco Albizzi], ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 28r/v und Bl. 31r/v, 4 S., [9. Juni 1665];59 des Kard. Pietro Vito Ottoboni, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 33r–34v, 4 S., [9. Juni 1665]; (6) als Anlage zu einer Reinschrift des Schreibens Kard. Flavio Chigis an den Nuntius von Paris, 16. Juni 1665: „Scriptura confecta ab em.° Pallavicino mittenda nuncio Galliarum, ut eam secreto consignet Domino de Leone. Correcta juxta annotationes DD. Cardinalium“, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 46r–50v, 10 S., [16. Juni 1665]; (7) Teilfasz. mit Unterlagen zu einem Entwurf einer päpstl. Erklärung gegen die beiden Zensuren der theol. Fak. von Paris: als Anlage zu einem Votum des Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ: ein von Kard. Pallavicino verf. ital. Entwurf, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 73r–74r, 3 S., o.D.; ein vom [MSP] verf. Entwurf des Dekretes der Bulle, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl.  75r–76r, 3 S., o.D.; (8) Notiz mit Anordnungen des Papstes [an Kard. Sforza Pallavicino SJ? Honoré Fabri SJ?], die beiliegenden Dokumente anzufertigen, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 109r, 1 S., o.D.; als Anlagen: „Decem Rationes, quibus Mit weiteren Notizen, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 29r–30v.

59

293

ACDF SO CL 1665–1666

demonstratur, non expedire, ut Illustrissimus nuntius rationes suas pro infallibiltate Sanctae Sedis sorbonicis in scripto tradat“, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 110r–111r, 3 S., o.D.; „Decem Rationes, quibus demonstratur, censuras duas sorbonicas quamprimum configendas esse, non expectato tractatus Parisiensis exitu“, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 112r–113v, 4 S., o.D.; (9) Notizen [des Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ] zu den Zensuren der theol. Fak. von Paris, [vgl. Band-Index: „Annotationes quaedam Card. Pallavicini in censuras sorbonicas super librum Vernant“], ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 115r–117r, 5 S., o.D. (zu Nr. 2); als Anlage: „Censurae doctorum in opinione[m] negante[m] Papae infallibitatem in definiendo“, verf. vom [Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ], ACDF SO St.St. H-2-b, Bl.  119r–120v, 4 S., o.D.; (10) Relation an die Kardinäle Francesco Barberini, Marzio Ginetti, Pietro Vito Ottoboni und Pietro Sforza Pallavicino SJ,60 ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 176r–177v, 4 S., [20. Mai 1665]; (11) als Anlagen zu einem Rundschreiben an die Kardinäle SO vom 22. Juni 1665 mit der Bitte, die zwei Verbotsmodalitäten abzuwägen für die Kongr. coram Sanctissimo vom 23. Juni 1665: Entwurf eines Breve u.d.T. „Minuta brevis extensa ab em.° Barberino“ auf ital., ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 218r, 1 S., [22. Juni 1665]; Entwurf einer [Bulle], lat., verf. von Kard. Francesco Albizzi, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 220r–221v, 4 S., [22. Juni 1665]; „Minuta brevis extensa ab em.° Pallavicino“, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 222r–223v und Bl. 228r, 5 S., [22. Juni 1665]; eingefügt: Notizen zum Brevenentwurf von Pietro Sforza Pallavicino SJ, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 224r/v, 2 S., [22. Juni 1665]; und Schreiben [des Ass. SO] an einen/die Kard. des SO, mit Bitte um Rückmeldung betr. diese Anmerkungen, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 225r, 1. S., [22. Juni 1665]; Anmerkungen des Kard. Angelo Celsi, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 235r–236r, 3 S., [22. Juni 1665]; (12) Votenliste der Kardinäle Francesco Barberini; Marzio Ginetti; Pietro Vito Ottoboni; Giacomo Corradi; Francesco Albizzi; Flavio Chigi; Giulio Rospigliosi; Pietro Sforza Pallavicino SJ; Angelo Celsi, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 210r–210bis v, 4 S., 23. Juli 1665 (zu Nr. 1–2); (13) Material zur Rezeption der Bulle Alexanders VII. 25. Juni 1665 in Frankreich und zum Entscheid, die Bulle durch ein päpstliches Rundschreiben auch durch die anderen diplomatischen Vertreter des Hl. Stuhls bzw. die Fürsten und Ordinarien verbreiten zu lassen, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 262r–460v, 399 S., 31. Juli 1665–Mai 1666 Ferner beiliegend: (1) Gutachten von François Annat SJ zur Zensur der theol. Fak. von Paris gegen Amadeus Guimenius u.d.T. „Notae in Censuram Parisiensem“, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 104r–108r, 9 S., o.D.; (2) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris vom 12. Juni 1665: Liste der Professoren der Kollegien der Sorbonne und von Navarra, die sich nicht an der Zensur gegen Guimenius beteiligen wollten, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 125r, 1 S., [12. Juni 1665]; (3) [Bulle Alexanders VII. 25. Juni 1665] Alexander Episcopvs// Servvs Servorvm Dei// Ad perpetuam rei memoriam. [Incipit: Cvm ad aures nostras] [Explicit: Datum Romae apud Sanctam Mariam Maiorem, anno Incarnationis// Dominicae millesimo sexcentesimo sexagesimo quinto, Septimo Kal. Iulii, Pontificatus nostri Anno Vndecimo.// I. Card. Prodatarius.// Visa de Curia P. Ciaminus. S. Vgolinus.// Registrata in Secretaria Brevium. P. Ferner wurden die Namen der Kard. Angelo Celsi, Giberti Borromeo, Francesco Albizzi und Giacomo Corradi (nachträglich?) hinzugefügt.

60

ACDF SO CL 1665–1666

294

Ciampinus.]. - Romae : Ex Typographia Reverendae Camerae Apostolicae, 1665 (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-b, unter Bl. 238r;61 (4) [als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris vom 28. Juli 1665?]: Sales, François de : S. Francesco dimostra come// S’accordino l’autorità del Papa e dè Regi.// Epistola 49. del Lib. 7. - [1665]. - 4 S. (Ms.). ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 268r–269v;62 (5) als Anlage zu einem Scheiben des Nuntius von Paris vom 4. August 1665: voraussichtlicher Inhalt des (noch nicht gedruckten) Arrêt [der Großen Kammer des Parlamentes von Paris] gegen die Bulle Alexanders VII 25. Juni 1665, ital. Übers., ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 273r–274v, 4 S., 31. Juli 1665; (6) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris vom 11. August 1665: „Copia di due risposte date dal Consiglio del Re all’Avvocato Talon de 3. Agosto 1665“ [Verweigerung der Bitte Denis Talons um Erlaubnis, den Arrêt und ein von ihm verf. Plädoyer in Druck zu geben]; ital. Übers., ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 278r/v, 2 S., 3 und 9. August 1665; (7) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris vom 7. August 1665: Übers. der Schrift, die in Paris zum Plädoyer Denis Talons zirkulierte, ital. Übers., [Incipit: Hoggi son entrate le genti del Re] [Explicit: per ottenere dichiaratione// conforme all’arresto per esser esseguita// in tutto il regno.]. - [S.a.]. - 8 S. (Ms.). ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 283r–286v; (8) weiteres Material zur Rezeption der Bulle Alexanders VII. 25. Juni 1665 im Königreich Frankreich und zum Entscheid, die Bulle durch ein päpstliches Rundschreiben auch durch die anderen diplomatischen Vertreter des Hl. Stuhls bzw. die Fürsten und Ordinarien verbreiten zu lassen, ACDF SO St.St. H-2-b, Bl. 262r–460v, 399 S., 31. Juli 1665–Mai 1666 In den Akten auch erwähnt: (1) Alexander Patricius Armacanus [Jansenius, Cornelius]: Alexandri Patricii Armacani, theologi, Mars Gallicus, seu de iustitia armorum, et foederum regis Galliae, libri duo. - [S.l.] : [S.n.], 1636. - [12], 334, [18] S. ; 4º. SBN (2) Moyne, Thomas de: [These: Paris? 1665; Jansenismus]. - [Paris?] : [S.n.], [1665?]. Der Thesendruck wurde nicht ermittelt. (3) Pavillon, Nicolas: Mandement de Monseigneur l’evesque d’Alet touchant la signature du formulaire. - [S.l.] : [S.n.], [1665]. - 7 S. ; 4°. Abes (4) Raynaud, Théophile Das Werk wurde nicht spezifiziert. (5) Santarelli, Antonio: Antonij Sanctarelli ex Societate Iesu Tractatus de haeresi, schismate, apostasia, sollicitatione in sacramento poenitentiae, et de potestate Romani Pontificis in his delictis puniendis; cum duplici indice disputationum, & rerum refertissimo. - Romae : apud haeredem Bartholomaei Zannetti, 1625. - [24], 644, [28] S. ; 4º. SBN63

Affixum: Anno a Nativitate D. N. Iesv Christi millesimo sexcentesimo sexagesimo quinto, Indictione tertia, die verò 26. mensis Iunii, Pontificatus autem in Christo Patris, &// D.N.D. Alexandri, diuina Prouidentia Papae VII. anno eius vndecimo, supradictae litterae Apostolicae affixae, & pulicatae fuerunt ad valuas Basilicae Principis Apostolo-//rum, Cancellariae Apostolicae, ac in acie Campi Florae, ac in aliis locis solitis, & consuetis Vrbis per me Carolum Melanum eiusdem Sanctissimi D. N. Papae, & Sanctissi-//mae Inquisitionis Cursorem. [hs. Unterschrift: Gregorius Staggius S. magister]. Mit hs. eingetragenen Korrekturen der Druckfehler. Eine hs. Fassung, ebenfalls im Großformat, ohne Affixum, liegt dem Druck bei, ACDF SO St.St. H-2-b, unter Bl. 238r. 62 Die gedruckte franz. Fassung, die in diesem Zusammenhang verbreitet wurde, wurde nicht ermittelt. 63 Vgl. hierzu: Censure de la sacrée faculté de théologie de Paris d’un livre intitulé „Antonii Sanctarelli [...] tractatus de haeresi, schismate [...] in sacramento poenitentiae“. - Paris : J. Bouillerot, 1626. - 11 S. ; 8°. Abes. 61

295

ACDF SO CL 1665–1666

ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 5 1665. Censura in Manus[criptu]m ins[criptu]m: Istoria della vita dei Beati Nicolò di Prussia, e Martino Riminese ambedue Monaci Benedettini distesa da D. Giuseppe M[a]r[i]a Gentile Monaco Cassinese &c. 1. Gentile, Giuseppe Maria: Istoria della vita del Beato Nicolò di Prussia (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 2. Gentile, Giuseppe Maria: Vita del B. Martino da Rimini. - [S.a]. (Ms.). DurazzoBibliothek in Genua64 Gutachter: Gutachten:

Pietro Francesco de Rossi Bl. 38r/v und 41r, 3 S., [23. September 1665] (zu Nr. 1–2)

Dekret:

SO 23. September 1665;65 SO 6. Februar 166966 (zu Nr. 1–2)

Korrespondenten: (1) Giuseppe Maria Gentile OSBCas; (2) [Inq. von Genua] Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Giuseppe Maria Gentile OSBCas um Druckerlaubnis, Bl.  39r, 1 S., [1665]; (2) Gesuch von Giuseppe Maria Gentile OSBCas um Druckerlaubnis nach Aufnahme der üblichen Protestationen gemäß den Dekreten Urbans VIII., ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670, 2 S., [6. Februar 1669] In den Akten auch erwähnt: (1) Macedo, Francisco67 ; Juan : Vitae SS. Ioannis de Mattha, et Felicis de Valois, fundatorum Ordinis SS. Trinitatis, [...] Authore r.p.m. fr. Francisco à S. Augistino [Sic!] Macedo, minorita Lusitano, [...] Accessit appendix reuelationis Lateranensis. Per p. fr. Ioannem à Conceptione, Discalceatorum ordinis SS. Trinitatis congregat. Hispaniae, in Romana curia procuratorem generalem. - Romae : typis Angeli Bernabò à Verme, 1660. - [16], 199, [9] S. ; 8º. SBN (2) Macedo, Francisco: Vita Teresiae reginae legionis: et sanctae dominae ierabricae sororum Lusitanarum: Sanctimonialium cisterciensium sancti Bernardi instituti, quae vulg., Sanctae Reginae, appellantur / Fratre Francisco Macedo Lusitano minore obseruante authore. - Roma : typis Philippi Mariae Mancini, 1667. - [16], 288 S. ; 8°. SBN

Das Ms. wurde im Katalog der privaten Durazzo-Bibliothek in Genua nachgewiesen: G. B. Pittaluga, Catalogo della Biblioteca di un amatore bibliofilo (Giacomo Filippo Durazzo Hg.), [Genova] [1834‒1835?], S. 92. 65 Bl. 41v: die Mss. sollten dem Gutachten entsprechend korrigiert werden, und [der Inq. von Genua] sollte die Druckerlaubnis unter der Auflage erteilen, dass die üblichen Protestationen am Anfang oder am Ende des Werkes aufgenommen werden, so wie es die Dekrete Urbans VIII. erforderten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Autors, Bl. 39r, mit Übersendung zweier Mss. auf Anweisung des SO. 66 ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670: der Bittsteller sollte sich an das Gutachten Pietro Francesco de Rossis halten. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Autors, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670. 67 Zu Macedo vgl. Personen und Profile. 64

ACDF SO CL 1665–1666

296

ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 6 1665. Censura in Opusculum, cui titul[us]: Tocco di paragone, ond’ evidentemente appare che l’astrologia nelle parti concesse dalla S. Chiesa è una vera scienza naturale, nobile ed utile quanto la Filosofia, ed anche più &c. di D. Placido Tito Olivetano. Titi, Placido: Tocco di Paragone// onde evidentemente appare// che// L’Astrologia// nelle parti concesse da Santa Chiesa è vera scienza// naturale, nobile, et utile quanto la filosofia// et anco più// il tutto dimostrato con ragioni, con isperienza, e con// autorità delli più celebri scrittori che siano,// anco Dottori di Santa Chiesa// Da// D. Placido Titi Perugino Olivetano// Dedicato// All’Ill.mo, et Eccell.mo Sig.re [...] D. Luigi de Guzman// Ponce de Leon Gentil.o della Cam.a di S. M. del Suo// Consiglio di Guerra, Capit.o della guardia// spagnola Governat.e, e Capit.o g.n.le// dello stato di Mil.o (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665–167068 Gutachter: Gutachten:

Michelangelo Ricci Bl. 44r–45r, 3 S., [23. September 1665]

Dekret:

SO 23. September 166569

Korrespondenten: (1) [Inq. von Mailand]; (2) Inq. von Pavia; (3) [Generaloberer OSBOliv?]; (4) Kard. Cesare Facchinetti ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 7 1665. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Amadaei Guimenii Lomaren[sis] &c. Opusculum universae ferè Theologiae Moralis singularia complectens. Guimenius, Amadeus [Moya, Mateo de]: Amadaei// Gvimenii// Lomarensis,// Olim Primarii Sacrae// Theologiae Professoris,// Opvscvlvm// Singvlaria Vniversae Fere Theologiae// Moralis complectens, aduersus quorumdam expostulationes// contra nonnullas Iesuitarum opiniones Morales.// Ad Tractatvs.// De Peccatis.// De Opinione probabili.// De Fide [...] Editio Novissima Ab Avthore// correcta & locupletata necnon suis indicibus illustrata. - Lvgdvni : Sumpt. Phil Borde, Lavrentii Arnavd, Petri Borde, Et Gvill. Barbier, 1664 (Cvm Appr. Et Svperiorvm Permissv). - 288 S., [16] Bl. ; 4°. BSB Das Werk wurde gedruckt: Titi, Placido: Tocco// Di Paragone// onde euidentemente appare// che// L’Astrologia// nelle parti concesse da S. Chiesa// è vera Scienza, naturale, nobile,// & vtile quanto la Filosofia.// Il tutto dimostrato con ragioni, con isperienza,// e con autorità delli più celebri Scrittori,// che siano, anco Dottori di S. Chiesa. / Da// D. Placido Titi Pervgino// Olivetano// Professore delle Matematiche nel// nobilissimo Studio di Pauia.// Dedicato// All’Illustriß. & Eccellentiß. Sig.// Il Sig. D. Lvigi de Gvzman// Ponce de Leon// Gentilhuomo della Camera di S.M.// del suo Consiglio di Guerra, Capi-//tano della Guardia Spagnuola,// Gouernatore, e Capit. Genera-//le dello Stato di Milano, etc. - In Pavia : Per Gio. Andrea Magri, [1665] (Con licenza de’ Superiori). MG Firenze. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [8] Bl., 80 S., [8] Bl. ; 24°. 69 Bl. 45v: der Inq. von Mailand sollte nach weiterer Revision durch ihn selbst oder durch einen Revisor nach Umsetzung der im Gutachten enthaltenen Korrekturen die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Pavia vom 2. Juni 1665, ACDF SO Tit.Libr. 1665– 1660, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 17. Juni 1665, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670; SO 2. September 1665, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670. 68

297 Dekret: Bando:

ACDF SO CL 1665–1666 SO 26. September 166570 CIndex 10. April 1666

Korrespondenten: Inq. von Venedig Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Venedig vom 14. August 1665: Gutachten in Form von 20 dem Werk entnommenen Propositionen, Bl. 49r/v, 2 S., [14. August 1665] ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 8 1665. Permittitur publicatio scripturae, cui titul[us]: Dimostrazione, per cosi dire, matematica, con la quale si provano i danni dai Pupilli de Cenci p[er] la mala esecuzione data al commandamento della S[anta] M[emoria] di Clemente VIII. p[er] la vendita del loro Casale di Torre nuova. Cenci, Cristoforo: Dimostrazione, Per Cosi Dire,// Matematica.// Colla quale si proua, che i danni patiti da i pupilli de’Cenci// per la mala esecuzione data al commandamento della S. M. di// Clemente VIII. per la vendita del loro Casale di Torrenoua// asscendente à sc. 300000. trà perdita di capitale, e de’frutti di// esso, dal giorno di detta vendita fin’ora, con altrettanto// vtile de gli eredi del Compratore, tralasciati i danni// in altrettanto, c’hanno parimente riceuuto,// però senza vtilità de’sudetti eredi, mà// sì bene con vtilità, parte di Bernar-//dino Velli Zio de’pupilli, par-//te del Vipereschi Af-//fittuario del me-//desimo// Casale, e parte de i creditori di// Francesco Cenci Auo pa-//terno de‘ medesi-//mi pupilli. - [Lodi] : [S.n.], [1662?]. - 26 S. ; [2°]. ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 8, Bl. 55r–68v71 Dekret:

SO 15. Oktober 166572

Korrespondenten: Inq. von Perugia ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 9 1665. Acta in scriptu[m] continens Vita[m], et actiones Sororis Deliae Pelliccioli del 3.ii Ord[ini]s S. Francisci, extensam a P.F. Joanne Francisco Negri a Gandino Minor[um] Reformator[um]. Negri, Giovanni Francesco : Pietà conciliata col mondo esposta su l’evidenti pratiche della signora Delia Pellicioli sorella del terz’ordine di S Francesco, Bl. 51v: der Inq. der Stadt und die Inquisitoren der gesamten Republik Venedig sollten den Druck des Werkes bzw. dessen Verkauf verhindern. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 14. August 1665, Bl. 48r, zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND. – Zur Verhandlung und zum Verbot des Werkes, vgl. ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 4→ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 2–3; ACDF SO St.St. H-2-b; ACDF SO St.St. H-2-c und ACDF SO CL 1680–1682, [Nr. 3bis]→ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1]; zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2]. 71 Autor, Erscheinungsort und -jahr nach Angabe in der beiliegenden Korrespondenz des Inq. von Perugia, Bl. 54r; Bl. 69r und Bl. 71r. 72 Bl. 73v: der Kard. Francesco Albizzi, an den das Werk weitergeleitet worden war, teilte mit, dass das Werk zugelassen werden konnte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Perugia vom 8. August 1665, Bl. 54r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 2. September 1665, Bl. 73v. 70

ACDF SO CL 1665–1666

298

e di cui atti sono piu descritti, come argomento d’induttione per render capace il mondo di questa verità composta dal P. F. Gio. Francesco Negri da Gandino Lettore di Teologia Min. Oss. Ref. (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.73 Gutachter: Gutachten:

[Pietro Francesco de Rossi] nicht aufgefunden [22. Dezember 1665]

Dekret:

SO 22. Dezember 166574

Korrespondenten: Inq. von Bergamo ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 10 1665. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Forma verae Religionis &c. Authore P. Michael[e] de Elizalde S[ocietatis] Jesu. Elizalde, Miguel de: Forma// Verae// Religionis// Qvaerendae, Et Inveniendae.// Liber Vnvs. / Avthore R. P. Michaele// De Elizalde// Societatis Iesv.// Ad Praeclarissimum Principem// D. D. Gregorivm// De Bracamonte, & Guzman.// Excellentissimi Domini Comitis de Peñaranda// Proregis Neapolitani Haeredem Filium. - Neapoli : Apud Hyacinthum Passerum, 1662 (Superiorum licentia). - [24] Bl., 576 S., [16] Bl. ; 4°. BUCM Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 80r–82v, 6 S., o.D.

Dekret:

nicht aufgefunden

ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 11 1666. Censura in Libr[um] Joannis Livii de S. Augustini Vita. Rivius, Joannes: Vitae diui Aurelii Augustini Hipponensis episcopi et ecclesiae doctoris eximii, ex operibus eius concinnatae, rerumque ab eo gestarum et scriptarum libri quatuor. In quibus historiae ecclesiasticae Africanae, Manichaeorum item, Donatistarum, Arianorum, Pelagianorum, aliarum. - Antverpiae  :  ex officina Hieronymi Verdussii, 1646. - [12] Bl., 642 [i.e.652] S., [64] Bl. ; 4°. SBN Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Giacinto Libelli OP Bl. 86r–87r, 3 S., 10. November 1665

Gedruckt wurde: Negri, Giovanni Francesco: Pietà conciliata co’l mondo Esposta sù l’euidenze pratiche della Signora Delia Pelliccioli sorella del terz’ordine di s. Francesco, I di cui atti sono qui descritti come argomento d’indutione di questa verità non capita dal Mondo Composta / dal p. Gio. Francesco Negri da Gandino Lettore di Teologia Min. Oss. Rif. della Prouincia Riformata di Bergamo. - In Bergamo : Per li Figliuoli di Marcantonio Rossi, 1666. - [8] Bl., 160 S., [6] Bl. BFCP. 74 Bl. 77v: der Inq. [von Bergamo] sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bergamo vom 21. Oktober 1665, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 11. November 1665, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670; SO 15. Dezember 1665, Bl. 77v. 73

299 Dekret: Bando:

ACDF SO CL 1665–1666 SO 11. November 1665;75 SO 3. Februar 1666 donec corrigatur76 CIndex 10. April 1666 donec corrigatur

ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 12 1666. Censura in Manus[criptu]m cui titul[us]: Regola di Urbano IV. per le Suore di S. Chiara con le dichiarazioni, e dispensazioni di Eugenio IV. con alcune annotazioni del P.F. Corrado da Jesi Riformato di S. Francesco. Corrado (Bearb.): Regola// D’Urbano Quarto per le Suore di S.a Chiara// Con le dechiarat.ni, e dispensat.ni// D’Eugenio Quarto// Et annotat.ni del P.re fra Corrado da Jesi// Lettore di Sacra Theol.a// Dell’Ordine de Minori Osservanti// Riformati (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665–167077 Gutachter: Gutachten:

Pietro Francesco de Rossi Bl. 91r–92v, 4 S., [10. April 1666]

Dekret:

SO 28. April 1666;78 SO 15. September 166679

Korrespondenten: (1) Inq. von Ancona; (2) [Kard. Francesco Barberini] ; (3) Pietro Francesco de Rossi; (4) Corrado da Jesi OFMRef Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Corrado da Jesi OFMRef, den Inq. von Ancona zu beauftragen, die in den ND aufzunehmenden „Annotationes“ des Autors zu prüfen, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670, 1 S., [13. Januar 1666]; (2) Gesuch von Corrado da Jesi OFMRef um Rücksendung der Schrift, Bl. 94r, 1 S., [15. September 1666] ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 13 1666. Acta in libru[m], cui titul[us]: Ateismo convinto dell’Ab[at]e Bonino. Bonini, Filippo Maria: L’ Ateista// Convinto// Dalle sole ragioni / Dell’ Abbate// Filippo Maria// Bonini,// Vicario Generale Dell’Eminentiss. & Reuerendiss. Sig.// Cardinal Antonio Barberino// Vescouo di Pelestrina.// Alla Regnante, e Sereniss Bl. 87r: durch Dekret SO sollte ein nicht näher spezifizierter zweiter Paragraph entfernt werden. Bl. 87v: der Abschnitt S. 519, [Incipit: Quibus dum similia &c.] [Explicit: De Enchiridio ista sufficiant], sollte entfernt und dieser Beschluss der CIndex mitgeteilt werden. 77 Die Vorlage für die Bearb. und evtl. Übers. konnte nicht eindeutig ermittelt werden. Vgl. z.B. Regola seconda per le monache, del padre s. Francesco, et madre s. Chiara, composta da papa Vrbano Quarto, con la bolla d’Eugenio 4. volgarizata, & sue dichiarationi ridotte in forma di constitutioni [...] Nouamente ristampata, & data in luce ad instanza delle M.RR. monache del reg. e duc. monastero di Santa Chiara di Pauia, sotto il titolo della santissima Annonciata di commissione dell’illustriss. [...] monsig. Gerolamo Melzi [...] vescouo di Pauia [...] a beneficio di tutte le monache, che professano la medesima Regola. - In Pauia : per Carlo Porro stampatore vescouale, 1662. - 144, [8] S. ; 8°. SBN. 78 Bl. 99v: gemäß dem Votum von Pietro Francesco de Rossi sollte die Erlaubnis für einen ND nicht erteilt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Corrado da Jesi OFMRef, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen von ihm annotierten ND. – Vgl. ferner die Dekrete SO 13. Januar 1666, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670; SO 17. Februar 1666, Bl. 99v. 79 Bl. 95v: die Kardinäle ordneten an, nicht(s) [zu antworten/zu unternehmen]. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Autors, Bl. 94r. 75 76

ACDF SO CL 1665–1666

300

Altezza// Di// Gio: Federico// Dvca// Di Branzuicch, e Luneburgh. - Venetia : Appresso Nicolò Pezzana, 1665 (Con Licenza de’Superiori, e Priuilegio). - 535 [i.e. 537] S., [3] Bl. ; 12°. BVE Dekret:

SO 10. Juni 1665;80 SO 2. März 166681

Korrespondenten: (1) Inq. von Bologna; (2) [Inq. von Venedig] Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Bologna vom 27. Februar 1666: Gutachten des Inq. von Bologna, Bl. 103r, 1 S., [27. Februar 1666] ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 14 1666. Censura in Kabalam apposita[m] Libro ins[cript]o Corona Mariana. Auctore Ignatio de S. Blasio. San Biagio, Ignazio di: Oraculum Kabalisticum [Incipit: Primvm Qvaesitvm.// QVaero LaVDIs genVs VnICè CongrVentIs fran CISCo DentICe saCrae poeseos ScriptorI]. - [S.l.] : [per Gio: Francesco Paci], [1663]. - 6 S. ; 8°. ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 14, Bl. 109r-112v82 Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 107r, 1 S., 15. März 1666

Dekret:

SO 17. März 166683

Korrespondenten: Comm. der Inquisition von Neapel

ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670: [der Inq. von Venedig] sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 27. Mai 1665, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 81 Bl. 104v: dem Inq. von Venedig sollte geschrieben werden, dass er mit der Erteilung der Druckerlaubnis einen Fehler begangen habe, bes. wegen der vielen unwahrhaften bzw. beleidigenden Aussagen über die röm. Kurie in dem Werk. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 27. Februar 1666, Bl. 102r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner die Korrespondenz des Inq. von Venedig vom 20. März und 10. April 1666, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670, zur Übersendung des 2. Teils; und das Dekret SO 28. April 1666, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670. – Das Werk wurde verboten: vgl. Bando CIndex 10. April 1666. 82 Enthalten in: Dentice, Francesco: Corona mariana poetici applausi alla eternita delle glorie della suprema imperatrice dell’vniuerso Maria gran madre di Dio, / del signor d. Francesco Dentice patritio Napolitano, caualiere dell’abito di S. Giacomo. - In Napoli : per Gio: Francesco Paci, 1663. - [52] Bl., 128 S., [8] Bl. ; 8° SBN. 83 Bl. 106r und Bl. 114v: der Fall sollte an Kard. Giberto Borromeo [richtig wohl: Kard. Pascual de Aragón, den Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv in seinem Gutachten als Exekutor des Dekrets empfahl] weitergeleitet werden, der nicht zulassen sollte, dass kabbalistische Texte in den Anh. des Werkes aufgenommen würden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Comm. der Inquisition von Neapel vom 23. Februar 1666, Bl. 108r/v und 113r, mit Übersendung der gedruckten Abschnitte, die vermutl. nach dem Revisions- und Approbationsverfahren im Auftrag des Ebf. von Neapel als Anh. in das Werk von Dentice eingefügt wurden. – Vgl. ferner das Dekret SO 8. März 1666, Bl. 113v. 80

301

ACDF SO CL 1665–1666

ACDF SO CL 1665–1666, [Nr. 14bis] 1666. Acta in Libr[um] prohibitum a Senatu Parisien[si], cui titul[us]: Recit de ce qui s’est passè au Parlamenta au Sujet de la Bolla de N.S. Pape Alexandre VII. contre les Censures de Sorbonnes. 1. Anonym [Lane, Noël de la]: Recit// De Ce Qvi S’est Passé// Av Parlement.// Au sujet de la Bulle de nostre S. Père le Pape// Alexandre VII. Contre les Censures de Sorbonne. [Incipit: I. Les Conclusions de Messieurs les Gens du Roy] [Explicit: Le dix a esté fort debatu, & a passé.// Le onze a passé.]. - [S.l.] : [S.n.], [ca. 1665]. - [1], 11 S. ; 2°. ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 75r–80v84 Ferner wurden verhandelt: 2. Censvra// Sacrae Facvltatis// Theologiae Parisiensis,// in Librum cui titulus est,// Amadaei Guimenii Lomarensis// olim primarii Sacrae Theologiae Professoris opusculum, sin-// gularia universae ferè Theologiae Moralis complextens:// adversùs quorumdam expostulationes contra nonnullas// Iesuitarum opiniones Morales ad Tractatus de Peccatis; De// Opinione probabili, &c. Editio nouissima, &c.// Lugduni, // sumptibus phil. Borde, Laurentii Arnaud, Petri Borde, &// Guillelmi Barbier, 1664. cum Appr. &. Superiorum permissu. - Parisiis : Excudebat Antonius Vitré, Regis, & cleri Gallicani Typographus, 1665 (Svperiorvm Permissv). - [1] Bl., 30 S. ; 4°. ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 2, unter Bl. 306r 3. Censvra// Sacrae Facvltatis// Theologiae Parisiensis in librum cui titulus est: La deffence de l’authorité de// N. S. P. le Pape, de Nosseigneurs les Car-//dinaux, les Archevesques & Euesques, & de// l’employ des Religieux mendians, contre// les erreurs de ce temps, Par Iacqves de// Vernant, à Mets, 1658. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 16 S. ; 2°. ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 2, Bl. 283r–288v und Bl. 289r/v 4. [Vermeintl. Arrêt des Parlamentes von Paris] Conclusioni dell’Avocato, e Pr.ore Regio adi 29. Luglio 1665 sop.a la Bolla delli 25. Giugno passato. [Incipit: Richiediamo, che si contenti la Corte di am-//mettere l’appellazione nostra, come// d’abuso] [Explicit: e finalmente che sia ingionto à sostitu-//ti del P.o Presid.te g.n.ale di tenere// a ciò la mano, e darne parte alla// Corte p. tutto il mese]; Arresto estratto da Registri del Parlamento [Incipit: Questo giorno l’Avocato, e Pr.ore Regio sono// entrati conforme all’ord.e ric.to dalla Corte alli 20 del cor.te p. pigliar infor-//mazione di certa copia stampata// e manuscritta d’una Bolla pre-//tesa] [Explicit: Fatto in Parlamento ali 29.// Luglio 1665]. - [1665]. - 6 S. (Ms.). ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 61r–64v 5. Greve, Jacques de la  ; Himbert, Edmond (Resp.): Deo Opt. Max.// Qvaestio Theologica// Quae sunt adinuentiones Dei in hominibus? Isaiae 12. [Incipit: Sacramenta. Quae sunt signa sensibilia gratiae inuisibilis] [Explicit: cuius fundamenta Christus sacramenta posuit, Quae sunt adinuentiones Dei in hominibus]. Has Theses, Deo duce & auspice Deiparâ, Praeside S.M.N. Iacobo De La Greve Presbytero, Sacrae Facultatis Parisiensis Doctore Theologo, necnon Ecclesiae de Autor ermittelt nach Abes. Ohne Titelbl. Dem Fasz. liegt zudem eine von Honoré Fabri SJ verf., hs. ital. Übers. bei, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 81r–87r.

84

ACDF SO CL 1665–1666

302

Pommerit le Vicomte Rectore Vigilantissimo,// tueri conabitur Edmvndvs Himbert, Baccalaureus Theologus Socius Sorbonicus nec-non Rector Ecclesiae SS. Petri & Pauli apud Lingonas, die octaua Octobris à meridie ad Sextam.// In Sorbona.// Pro Minore Ordinaria. - [Paris] : [S.n.], [1665] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, unter Bl. 71r85 6a. Arrest De Reglement Des Grands Iovrs De Clermont// Concernant les affaires des ecclesiastiques & Communautez Religieuzes, jouxte la// Copie imprimée à Clermont par N. Iacquart 1665. [Incipit: Svr ce qui a este remonstré à la Cour des grands Iours, par le Procureur general du Roy] [Fait en ladite Cour des grands Iours, seante à// Clermont, le 30. Octobre 1665. Signé, Perthvis.// Leu & publié en l’Audience de la Cour des grands Iours, seante à Clermont, le 5. Nouembre 1665. - [S.l.] : [S.n.], [1665] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, unter Bl. 97r86 6b. Extrait Des Registres// de la Cour des Grands Iours. [Incipit: La cour des grands Iours seante à Clermont,// ce requerant le Procureur general du Roy] [Explicit: Fait à Clermont és Grands Iours le// 10. Nouembre 1665. Signé, Perthvis.// Ledit Arrest a esté signifié le 28. Nouembre au Presidial de Lyon.]. - [S.l.] : [S.n.], [1665]. - 3 S. ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 270r/v und 276r 7. Talon, Denis: [Plädoyer, 12. Dezember 1664, im Parlament von Paris gegen die päpstliche Autorität.] - [S.l.] : [S.n.], [1666]. Das Werk wurde nicht ermittelt. 8. Favre, François : Remonstrance// Dv Clergé De France// Faite Av Roy// Par Monseigneur l’illustrissime & Reuerendissime// François Favre,// Evesqve d’Amiens,// Conseiller du Roy en ses Conseils;// Assisté de Messeigneurs les Archeuesques, euesques, &// autres Deputez de l’Assemblée generale, & de// tous les Prelats qui se sont trouuez à Paris. - A Paris : Chez Antoine Vitré, Imprimeur ordinaire du Roy, & du Clergé de France, 1666 (Avec Privilege De Sa Maiesté). - [1] Bl., 40, [2] S. ; 4°. ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 157r–176v 9. Laurens, Pierre du (Praes.)  ;  Demontulé, Joseph (Resp.): Libertatis Ecclesiasticae// Vindici Acerrimo// Qvaestio Theologica.// Quae est Columna & Firmamentum veritatis? I. Ad Timoth. 2. [Incipit: Ecclesia Catholica, cuius Christus supremum caput & aeternum fundamentum] [Explicit: ex familia Christi qui est caput totius// Ecclesiae, quae est columna & firmamentum ueritatis.] Has Theses Deo duce,// auspice Deiparâ & Praeside S.M.N. domno Petro Dv Lavrens Sacrae Facultatis Theologiae Parisiensis, & domus Sorbonae Doctore, Abbate Beatae Mariae de Capella, Priore Prioratus// Collegii Cluniacensis Parisiensis, necnon Priore maiore Abbatiae totius Ordinis Cluniacensis, tueri conabitur F. Iosephvs Demontvlé Nannetensis B. Mariae de Persennia Ordinis// Cisterciensis Religiosus. Die 13. Februarii, Anno Dom. 1666, à prima ad vesperam.// In Scholis Sancti Bernardi Parisiensis// Pro Minore Ordinaria. - [Paris?] : [S.n.], [1666] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, unter Bl. 192v Mit Unterstreichungen [eines Gutachters?]. Dem Fasz. liegt noch ein weiteres Exemplar bei, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, unter Bl. 274r. Dem Fasz. liegt zudem eine ital. Übers. von Hand Honoré Fabris SJ bei, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 96r/v und Bl. 97[bis]r–97[ter]r.

85 86

303

ACDF SO CL 1665–1666

10. Anonym [Boileau, Jacques (Hg.)]: Recoeuil de diverses pieces concernant les censures de la Faculté de Theologie de Paris. Sur la hierarchie de l’Eglise & sur la morale chrestienne avec des remarques sur le 18. tome des Annales Ecclesiastiques de Odoricus Raynaldus. - A Munster [i.e. Bruxelles] : chez Bernard Raesfeld [i.e. François Foppens], 1666. - [4], 230, [2] S. ; 12º. SBN 11. [Assemblée du Clergé] Au Roy. [Incipit: Sire// C’est pour obeir aux ordres de V. M.té, que les Archevesques, Euesques et autres Eccle-//sastiques assemblez par ure. Permission dans la Ville de Paris uous presentent les Memoires que vous auez demandez contre une maxime heretique et schis-//matique qui a esté aduancée dans ure. Parlem.t., et que l’on s’est efforcé d’establir// par un Playdoyé prononcé le 12. X.bre 1664 registré, imprimé du depuis et// rendu public dans le Royaume, et mesmes dans les pays Estrangers.] [Explicit: pour la conseruation de laquelle nous offrons continuellem.t a Dieu// nos prieres et nos sacrifices.// Collatione a l’original// L’Abbé de Faget Secretaire de l’Assemblée.] - [1666]. - 6 S. (Ms.). ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 279r–281v87 12. [Breda, Antoine de] (Praes.) ; [Bourdaille, Michel] (resp.) Elenchvs// Novae Theseos// De// Pvrgatorio// Stvdio Theologi Cvivsdam// Parisiensis// Parisiis,// M. DC. LXV.// Die XVI. Ivlii. - [Paris] : [S.n.], [1665]. - [1] Bl., [1], 21 S. ; 4°. ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 22r–34v88 13. ♦ Anonym: Examen libelli cui titulus est propositiones excerptae ex Augustino [...] Cornelii Iansenii episcopi Iprensis. quae in specimen exhibentur suae sanctitati. – Louanii : typis ac sumptibus viduae Iacobi Grauii, 1646. - 100 [i.e. 98], [2] S. ; 4º. SBN89 Mit der Beglaubigung, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 281v: Carolus Robertus De Victoriis Dei, et Apostolicae Sedis gra. Archiep.us Tarsens.// Sanct.mi D.N.D. Alexandri Diuina Prouidentia PP VII. Praelatus// Domesticus, et Assistens, eiusdemque et dictae S. Sedis apud Christ.mu.// Ludouicum XIIII. Francorum Regem, Galliaru.que Reg.a Nuntius// Vniversis et singulis fidem facimus, et attestamur suprad.tum L’Abbe// De Faget secretaire de l’Assemblée esse, et fuisse secretariu. totius// Corporis Cleri Franciae Congregati, et talem qualem se enuntiat, et// Suprad.tam Scripturam manu propria signasse, et subscripisse, ac// proprio Originali collationata. publicasse. In Quoru. Fidem presentes manu n.ra firmatas, sigiloq. N.ro munitas, ac per secr.um n.ru. sub.tas iussimus// expediri. Datum Parisiis die 28. mensis 7mbris 1666. Archiep. Tarsen.// J. Spinelli Secr.us. Dem Fasz. liegen noch mehrere nicht beglaubigte Abschriften bei, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 126r–129r und Bl. 207r– 208v. Dem Fasz. liegt zudem die Übers. von Hand Honoré Fabris SJ bei, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 131r–133r. 88 Mit hs. Vermerk, dass die Schrift von Kard. Francesco Barberini am 21. September [wohl: Oktober] 1665 übermittelt wurde. Autoren ergänzt nach: Extractvm// Ex Registris Sacrae Facvltatis// Theologiae Parisiensis. [Incipit: Apostolicae doctrinae depo-//situm ita Theologis custodien-//dum esse, vt ne quid detrahant vel// Adjiciant] [Explicit: Actum in Sorbona die decimâ mensis Se-//ptembris, & confirmatum die duodecimâ ejus-//dem mensis, anno Domini M. DC. LXV.// Ex mandato DD. Decani & Magistrorum// Sacrae Facultatis Theol. Paris.// Ph. Bovvot Major Apparitor.] - [Paris] : [S.n.], [1665]. - 6, [2] - [2], 6 S. ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 36r–39v. 89 Das anonyme Werk stammt nach Willaert evtl. von John Sinnich, Abes hält diese Zuschreibung aber für falsch. Ermittelt wurden auch: Anonym: Notae in libellum cui titulus „Examen libelli cui titulus Propositiones excerptae“. - Louvain : [S.n.], 1646. Willaert; Esclapez, Gregorio : Manifesto a los fieles de Christo de las doctrinas perversas che ensenan, defienden, y practican universalmente los Jesuitas. - Zaragossa : [S.n.], 1653. Nachgewiesen in Jean-Pascal Gay, Morales en conflit. Théologie et polémique au Grand Siècle (1640–1700), Paris 2011, S. 273; AHN Inquis. Leg. 4456, nachgewiesen in: Charles E. O’Neill und Joaquín M. Domínguez (Hg.), Diccionario historico 87

ACDF SO CL 1665–1666

304

14. [Assemblée du Clergé] Memoire. [Incipit: Pour faire voir sommairemant au Roy que la maxime// schismatique et heretique, que l’on a pretendu establir dans le// plaidoyer] [d’ont il faut estre animé contre une doctrine si profane, et si dangereuse.] - [1666]. - 22 S. (Ms.). ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 140r–150v90 15. [Rémonstrance de l’Assemblée du Clergé] Sire. [Incipit: Le President et Conseillers du Parlement de Paris tenants// les grands Jours à Clermont par ordre de V.M. non contents de// la Commission qu’elle leur a donné] [Explicit: et qui oblige// dauantage tout l’ordre ecclesiastique de prier incessament pour la// longue, et heureuse vie de V.M. et pour la gloire de son règne.]. - [1666]. - 4 S. (Ms.). ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 186r–187v91 →ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 192 Verhandlungen zu Nr. 1–5 und Nr. 12 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 1–4 und Nr. 12)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ?] nicht aufgefunden [18. November 1665?] (zu Nr. 5)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1)93

Dekret:

SO 25. Oktober 1665 (zu Nr. 2–3)94



90 91



92 93



94

de la compaña de Jesús. Biográfico temático III, Madrid 2001, S. 2756. Nach Gay wurde das Werk von Guimenius als anonym betrachtet. Eine Abschrift liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 181r–182v, Bl. 201r–206v. Zudem liegt dem Fasz. eine hs. ital. Übers. von Hand Honoré Fabris SJ bei, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 181r–182v. Mit Band-Index. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 23. Oktober 1665, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 74r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 18. November 1665, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 89v. ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 47v: die Kardinäle erklärten, dazu geneigt zu sein, dem Nuntius eine Instruktion zu schicken. In dieser sollte ihm mitgeteilt werden, dass im Fall, dass die theol. Fak. von Paris ihre beiden Zensuren widerriefe, eine päpstliche Erklärung per Breve folgen würde. In dieser Erklärung würde der Papst versichern, dass die Vollmacht der theol. Fak. von Paris, Lehren zu qualifizieren, in dem Umfang, wie sie auch andere Universitäten besäßen, nicht in Zweifel gezogen würde. Ferner sollte er­klärt werden, dass ein Verbot des Werkes von Guimenius vorbereitet und dass bei dieser Gelegenheit auch die päpstliche Konstitution [gemeint ist wohl: Bulle Alexanders VII. 25. Juni 1665] und die Widerrufung der Zensuren bestätigt werden würden; außerdem würden alle Handlungen, die direkt oder indirekt, stillschweigend oder explizit, gegen diese Konstitution eingeleitet wurden oder worden waren, kassiert werden. Die Kardinäle erklärten, dass diese Überlegungen noch nicht als definitive Entscheidungen betrachtet werden sollten, sondern dass erst die Antwort des Nuntius von Paris auf die mit Schreiben vom 8. September übersandte Instruktion abgewartet werden sollte. Inzwischen sollte der Papst über diese Überlegungen unterrichtet werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. [vor allem] das Schreiben des Nuntius von Paris vom 25. September 1665, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 42r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 16. September 1665, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 8v; SO 30. September 1665, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 17v; SO 7. Oktober 1665, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 35v; SO 14. Oktober 1665, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 34v, Bl. 40v, und Bl. 48v; SO 21. Oktober 1665, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 60v; SO 4. November 1665, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 67v.

305

ACDF SO CL 1665–1666

Dekret:

nicht aufgefunden;95 nicht aufgefunden96 (zu Nr. 4)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 5)97

Dekret:

SO 14. Oktober 1665 (zu Nr. 12)98

Korrespondenten: Nuntius von Paris Weitere Akten des SO: Blatt mit Vorschlägen zu möglichen Maßnahmen gegen die theol. Fak. von Paris, übermittelt von Kard. Pietro Vito Ottoboni, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 66r, [4. November 1665] (zu Nr. 2–3) Ferner beiliegend: Als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris vom 8. September 1665: Extractvm// Ex Registris Sacrae Facvltatis// Theologiae Parisiensis. [Incipit: Apostolicae doctrinae depo-//situm ita Theologis custodien-//dum esse, vt ne quid detrahant vel// Adjiciant] [Explicit: Actum in Sorbona die decimâ mensis Se-//ptembris, & confirmatum die duodecimâ ejus-//dem mensis, anno Domini M. DC. LXV.// Ex mandato DD. Decani & Magistrorum// Sacrae Facultatis Theol. Paris.// Ph. Bovvot Major Apparitor.]. - [Paris] : [S.n.], [1665]. - [2], 6 S. ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 36r–39v →ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 299 Verhandlungen zu Nr. 1–3, Nr. 6–11; Nr. 13–15 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 1–3; Nr. 6–7, Nr. 9, Nr. 13)

Gutachter: Gutachten:

[Honoré Fabri SJ]100 ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 130r, 1 S., o.D. (zu Nr. 11)101

Gutachter: Gutachten:

[Honoré Fabri SJ]102 ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 139r/v und 152r/v, 4 S., [24. Februar 1666] (zu Nr. 14)

Gutachter: Gutachten:

[Honoré Fabri SJ]103 ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 156r/v, 2 S., o.D. (zu Nr. 8)

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 22. September 1665, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 41r. – Vgl. ferner das Dekret SO 14. Oktober 1665, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 48v. – Die ferner beiliegende Korrespondenz bezieht sich auf die erwartete Veröffentlichung des vermeintlichen Arrêt des Parlamentes von Paris gegen die Bulle [Alexanders VII. 25. Juni 1665]. 96 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 9. Oktober 1665, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 51r, mit Übersendung des Arrêt. 97 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 16. Oktober 1665, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 69r, mit Übersendung des Thesendruckes. – Vgl. ferner die Dekrete SO 11. November 1665, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 72v; SO 18. November 1665, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 90v; SO 25. November 1665, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 94v. 98 ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 34v und Bl. 40v: die Kardinäle nahmen den Abschnitt des Schrei­ bens des Nuntius von Paris vom 18. September 1665 mit Übersendung des Thesendruckes zur Kennt­ nis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Abschnitt eines Schreibens des Nuntius von Paris an das Staatssekretariat vom 8. September 1665 , ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1, Bl. 19r. 99 Mit Band-Index. 100 Identifizierung durch Handschriftenvergleich. 101 Beiliegend mit der Übers. 102 Identifizierung durch Handschriftenvergleich. 103 Identifizierung durch Handschriftenvergleich. 95

ACDF SO CL 1665–1666

306

Gutachter: Gutachten:

[Honoré Fabri SJ]104 ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl.  180r, 1 S., [6. April 1666] (zu Nr. 15)

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Bona OCist ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 213r–314r, 3 S., [5. Mai 1666] (zu Nr. 10)

Dekret: Bando:

SO 30. Juni 1666;105 [Audienzdekret 31. Juli 1666]106 (zu Nr. 1) SO 15. Juli 1666

Dekret:

SO 6. Februar 1666;107 nicht aufgefunden108 (zu Nr. 2–3)

Dekret:

SO 18. August 1666 (zu Nr. 6)109

Dekret:

SO 9. Juni 1666 (zu Nr. 7)110

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 8)111

Dekret:

SO 31. März 1666 (zu Nr. 9)112

Identifizierung durch Handschriftenvergleich. ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 258v und Bl. 268v: die Kardinäle nahmen das Verbotsedikt des Parlaments von Paris zur Kenntnis. Von röm. Seite sollte ebenfalls ein Verbot erlassen werden. Zu diesem Zweck sollte der Fall an die Kardinäle Francesco Albizzi und Pietro Sforza Pallavicino SJ weitergeleitet werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 4. Juni 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 255r, mit Übersendung des Arrêt. 106 Vgl. den Vermerk ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 268v, des Ass. SO vom 31. Juli 1666, dass der Papst [in der Audienz] die Veröffentlichung dieses Verbotsdekretes approbiert hatte. 107 ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 119v: der Ass. SO sollte dem Sekr. CIndex mitteilen, die Zensuren vorerst nicht auf den Index zu setzen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 15. Januar 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 118r. 108 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die Relation, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 123r. – Vgl. ferner das Dekret SO 5. Januar 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 124v und ACDF SO Decreta 1666, Bl. 2r. 109 ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 277v: die Kardinäle nahmen die beiliegenden, mit Schreiben des Nuntius von Paris vom 23. Juli 1666 (im Zusammenhang mit den Verhandlungen zu Nr. 6–7) übersandten Schriften zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 20. November 1665, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 95r, mit Übersendung des Werkes unter 6a. – Vgl. ferner das [Audienzdekret] 4. Januar 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 114v; und die Dekrete SO 5. Januar 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 114v; SO 29. Mai 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 242v; SO 1. Juni 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 248v (zum wei­ terführenden Material, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 243r–254v). 110 ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 254v: der Nuntius von Paris sollte ein gedrucktes oder beglaubigtes Exemplar [der Zensur der Assemblée du Clergé Nr. 11 zu dem hier verhandelten Werk] dem SO übermitteln. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 15. Dezember 1665, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 115r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 5. Januar 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 122v; SO 3. Februar 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 121v; SO 10. Februar 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 136v; SO 17. Februar 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 95r, Bl. 136v. – Vgl. ferner die Verhandlungen zu Nr. 11 und Nr. 14–15; das weiterführende Material, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 243r–254v und (hierzu) Dekret SO 1. Juni 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 248v. 111 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 15. Januar 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 125r, mit Ankündigung der Drucklegung der Schrift. – Vgl. ferner das Dekret SO 24. März 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 178v. 112 ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 195v: die Kardinäle nahmen das Schreiben des Nuntius von Paris vom 6. März 1666 zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von 104 105

307

ACDF SO CL 1665–1666

Dekret:

SO 5. Mai 1666 (zu Nr. 10)113

Dekret:

SO 9. Juni 1666 (zu Nr. 11)114

Dekret:

SO 24. Februar 1666 (zu Nr. 13)115

Dekret:

SO 24. Februar 1666 (zu Nr. 14)116

Dekret:

SO 6. April 1666 (zu Nr. 15)117

Dekret:

SO 9. Mai 1666 (zu Nr. 8; Nr. 11; Nr. 14–15)118

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Antoine Bouclard CRSAnt; (3) Kard. Flavio Chigi senior; (4) Ass. SO; (5) Kard. Giulio Rospigliosi; (6) [Bf. von SaintJean-de-Maurienne] Weitere Akten des SO: (1) Relation über einen Bericht des Kard. Jean-François-Paul de Gondi de Retz, dass die theol. Fak. von Paris bereit wäre, eine der päpstlichen Infallibilität gefällige Erklärung zu erlassen, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 123r, [5. Januar 1666] (zu Nr. 2–3); (2) Zettel mit Verweis auf ein Gesuch der Adligen Charles Joseph du Lattois und Jacques Bolteau, die den Papst baten, beim König von Frankreich gegen die von der theol. Fak. von Paris auferlegte Verpflichtung zu intervenieren, die Zensuren gegen Guimenius und Vernant als Voraussetzung eines Paris vom 6. März 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 190r, mit Übersendung der Thesendrucke. – Vgl. ferner den Vermerk, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 195v. 113 ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 216v: [das Gutachten von Giovanni Bona OCist] wurde zur Kennt­ nis genommen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 30. März 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 19. April 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 215v. 114 ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 254v: der Nuntius von Paris sollte ein gedrucktes oder beglaubigtes Exemplar [der Zensur der Assemblée du Clergé Nr. 11 zum hier verhandelten Werk] dem SO übermitteln. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 15. Januar 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 125r, mit Übersendung einer nicht beglaubigten Abschrift. – Vgl. ferner das Dekret SO 28. April 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 200v; den Vermerk, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 209r; die Dekrete SO 18. August 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 277v; SO 13. November 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 283r. – Vgl. ferner die Verhandlungen zu Nr. 7 und Nr. 14–15; das weiterführende Material, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 243r–254v, und das Dekret SO 1. Juni 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 248v. 115 ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 154v: die Antwort des Nuntius von Paris, [dass er dem Werk nicht auf die Spur gekommen war], wurde zur Kenntnis gekommen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Schreiben des Nuntius von Paris an den Ass. SO vom 22. Januar 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 132r, auf eine Anordnung des Letztgenannten, das Werk zu übersenden. 116 ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 153v: das Schreiben des Nuntius von Paris vom 22. Januar 1666 wurde zur Kenntnis genommen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 15. Januar 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 125r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 28. April 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 200v; SO 18. August 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 277v. 117 ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 189v: die Schrift wurde zur Kenntnis genommen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 5. März 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 179r, mit Übersendung der Schrift. – Vgl. ferner das Dekret SO 31. März 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 189v. 118 ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 209r: Das Schreiben von Antoine Bouclard CRSAnt und die An­ gabe, dass die von ihm übersandten Schrif­ten bereits vom Nuntius von Paris übermittelt und vom SO bereits verhandelt worden wären, wurden zur Kenntnis genommen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Antoniters Antoine Bouclard an Kard. Flavio Chigi senior vom 15. März 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 197r, mit Übersendung des Werkes.

ACDF SO CL 1665–1666

308

Gnadenerwerbs zu unterschreiben, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 123r, 1 S., [1666]; (3) „Sommario“ zu den Arrêts des Conseil d’Etat in kirchlichen Angelegenheiten, 1. April 1666–14. April 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 238r, 1 S., [19. Mai 1666] Ferner beiliegend: (1) [als Anlage zu einem dem Fasz. nicht beiliegenden Schreiben des Bf. von Saint-Jean-de Maurienne:] „Remarques sur la nouuelle Bulle du Pape contre les censures de Sorbonne“, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 99r–107v, 18 S., o.D.;119 (2) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris vom 15. Januar 1666: „Censura prefatae Pladoyer dat. regi ab Assemblea Cleri“, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 126r, 1 S., [15. Januar 1666] (zu Nr. 7);120 (3) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris vom 22. Januar 1666: „Summarium Contentorum in Memoria“, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 139r, 1 S., [22. Januar 1666]; als Anlage: „Memoria praefata data regi ab Assemblea, in quo reducuntur rationes Taloni ad tria capita, et confutantur“, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 140r, 1 S., [22. Januar 1666]; (4) weiteres Material zu den Verhandlungen zwischen dem König und der Assemblée du Clergé, dazu mehrere dem Fasz. beiliegende, gedruckte Arrêts des Conseil d’Etat; und zu weiteren Auseinandersetzungen zwischen der Assemblée du Clergé und Denis Talon, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 218r–234v, 34 S., 18. März 1666–28. April 1666 (im Zusammenhang mit den Verhandlungen zu Nr. 6–7); (5) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris vom 4. Juni 1666: De Par Le Roy// Et Nosseignevrs De La Covr De Parlement.// Extrait des Registres de Parlement. [Incipit: Ce jour sur ce que le Procureur General du Roy] [Explicit: Fait en Parlement le 19. May 1666. Signé, Robert]. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, unter Bl. 256r (zu Nr. 1);121 (6) als Anlagen zu einem Schreiben des Nuntius von Paris vom 23. Juli 1666: Arrest// Du Conseil D’Estat// Dv Roy,// Qui Casse Celvy De// reglement rendu le 30. Octobre 1665.// en la Cour des GrandsIours, seante// à Clermont en Auuergne.// Du permier Auril 1666. - A Paris : Chez Antoine Vitré, Imprimeur ordinaire du Roy, & du Clergé de France, 1666 (Auec Priuilege de sa Majesté). - [1] Bl., 6 S.  ;  4°. ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, unter Bl. 273r;122 Extraict Des Registres Dv Conseil// D’Estat du Roy. [Incipit: Vev par le Roy estant en son Conseil] [Explicit: Fait au Conseil d’Estat du Roy, sa Majesté y estant, tenu à Paris// le 11. jour de Decembre 1665. Signé, Le Tellier]. - [S.l.] : [S.n.], [1665] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, unter Bl. 271r (zu Nr. 6)

Eine ital. Übers. von der Hand Honoré Fabris SJ liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 97v–98v und Bl. 110r–112v. Dazu Dekret SO 21. Januar 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 109v. 120 Eine ital. Übers. liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 131r. 121 Druckvermerke möglicherweise abgeschnitten. Affixum: Leu, publié à son de trompe & cry public, & affiché par tous les Carrefours de cette Ville [...]// [...] ce Samedy 22. jour de May 1666. Signé, Canto. 122 Eine Abschrift liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 237r, und war dem SO bereits mit Schreiben des Nuntius von Paris vom 23. April 1666, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 235r, übersandt worden. Eine hs. ital. Übers. von der Hand Honoré Fabris SJ, ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 2, Bl. 236r/v, liegt dem Fasz. ebenfalls bei. 119

309

ACDF SO CL 1665–1666

ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 15 Acta in Libellum ins[criptu]m: Vita della gran Serva di Dio Orsola Benincasa &c. Crasso, Lorenzo: Vita della gran Serva di Dio Orsola Benincasa (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.123 Dekret:

SO 28. April 1666124

Korrespondenten: Inq. von Venedig ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 16 1666. Censura in Librum gallicè conscriptum, cui titul[us]: Homo in sua conversatione irreprehensibilis. Authore Carolo Bonfilio Religionis Reformatae Baccalaureo. Bonnefille, Charles: L’ Homme Irreprochable En Sa Conversation. Divisé en trois parties, en châcune desquelles est traitée la maniere de parler en sorte dans les compagnies, que l’interest de Dieu n’y soit point blessé, nôtre propre consçience interessée  ;  ny enfin nôtre prochain offençé. - Leide  :  [Jean] Elsevier, 1661. UB Erlangen-Nürnberg125 Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP Bl. 127r–128r, 3 S., [12. Mai 1666]

Dekret: Bando:

SO 12. Mai 1666126 CIndex 18. Januar 1667

Korrespondenten: [Inq. von Turin] ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 17 Censura in Libru[m] ins[criptu]m: Famigliare Castigo Apologetico sul discorso Genealogico del P.D. Eugenio Gamonini Aretino sopra la Famiglia confidata d’Assisi pretesa de Dragoni, di latino vulgari. Gedruckt wurde: Crasso, Lorenzo: Vita della gran Serva di Dio Orsola Benincasa. - Napoli : per Luc’Antonio di Fusco, 1668. - 12°. Das Werk wurde nachgewiesen in: Niccolò Toppi, Biblioteca Napoletana, Et Apparato A Gli Hvomini Illvstri In Lettere Di Napoli, e del Regno [...] dalle loro origini, per tutto l’anno 1678. Opera Del Dottor Nicolò Toppi Patritio Di Chieti Archiuario per S. M. Cattolica nel Grande Archivio della Regia Camera della Summaria […], Neapel 1678, S. 190. 124 Bl. 124v: dem Inq. [von Venedig] sollte der Eingang des [Manuskriptes] bestätigt werden. Er sollte dem SO Auskunft geben, wer den Antrag auf Druckerlaubnis, die er verweigern sollte, eingereicht hatte. Außerdem sollten der General oder der Generalprok. CR befragt werden, ob sie selbst es gewe­ sen wären, die auf eine Verröffentlichung der Vita gedrängt hätten. Ansonsten sollte den Ordens­oberen befohlen werden, darauf zu achten, dass das Werk nicht anderswo ohne Lizenz des SO gedruckt werde. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 20. April 1666, Bl. 120r, mit Übersendung des Ms. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 9. Juni 1666, Bl. 123v; SO 30. Juni 1666, Bl. 122v. 125 Umfangs- und Formatangaben nach COPAC: [12] Bl., 413 S. ; [12°]. 126 Bl. 128v: das Werk sollte durch Dekret CIndex verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Vermerk, Bl. 128v, zur Übersendung des Werkes durch den Inq. von Turin. 123

ACDF SO CL 1665–1666

310

Volgari, Latino [Aluigi, Giovanni Felice?]: Familiare Gastigo// Apologetico// Sul Discorso Genealogico// Del P. D.// Eugenio Gamorrini// Aretino// Sopra La Famiglia// Confidata D’Assisi,// Pretesa// De’ Dragoni// Dedicato// Alla Verita// Da Latino Volgari. - In Venetia : [S.n.], 1666 (Con licenza de’ Superiori). - 80, [1] S. BAV127 Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP Bl. 132r/v und 135r/v, 4 S., [1. Juni 1666]

Dekret: Bando:

SO 1. Juni 1666128 CIndex 18. Januar 1667

Korrespondenten: (1) Giovanni Felice Alluigi; (2) [Inq. von Perugia?] Ferner beiliegend: anonymes Gesuch aus Assisi um Prüfung der satirischen und gegen die guten Sitten gerichteten, ohne Druckerlaubnis veröffentlichten Schrift Aluigis (u.a.), Bl. 133r, 1 S., [19. Mai 1666] In den Akten auch erwähnt: Gamurrini, Eugenio: Discorso genealogico della famiglia Dragona Buoncompagna composto da D. Eugenio Gamorrini Aretino. - In Foligno : appresso gli eredi d’Agostino Alterij, 1662. - [10], 56 S. ; 4°. SBN ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 18 1666. Decretu[m] S[acrae] Cong[regatio]nis sub die 4. Augusti 1666. Statuens scribendu[m] P. Inq[uisito]ri Cremonae ut ad evitanda scandala, et ad sedandos rumores, colligere faciat Libru[m], uti prohibitu[m] ins[criptu]m: Vita del Marchese Bartolomeo Ariberti. Francomo, Gienserico [Ariberti, Giacomo Francesco]: Vita del marchese Bartolomeo Ariberti, dedicata all’illustriss. signore il sig. marchese Girolamo Ariberti da Gienserico Francomono Scirtibargamo. - In Gormalta : [S.n.], [1649]. - 3 Teile in 1 vol. ; 4°. COPAC129 Dekret:

SO 4. August 1666130

Korrespondenten: Inq. von Cremona ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 19 1666. Censura in Libru[m] ins[criptu]m: Specchio Lucidissimo di Santità, e Miracoli &c. della B.C. Chiara da Montefalco dell’Ord[in]e Eremitano di Zuschreibung nach Angabe im Gesuch, Bl. 133r. Bl. 135v: die Kardinäle approbierten das Votum, [dass das Werk durch Dekret CIndex verboten werden sollte.] – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das anonyme Gesuch, Bl. 133r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 19. Mai 1666, Bl. 134v; SO 26. Mai 1666, Bl. 136v. 129 Erscheinungsort nach COPAC fingiert. Gormalta ist ein Anagramm für Malgrato, einer Burg in Luiginana (heute südligurische Provinz La Spezia). 130 Bl. 140v: der Inq. sollte das Werk als verboten erachten und einsammeln, damit weitere Skandale bzw. Gerüchte unterbunden würden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 22. Juli 1666, Bl. 139r, mit Übersendung des Werkes. 127 128

311

ACDF SO CL 1665–1666

S. Agost[in]o publicato dal M.R.P.F. Matteo Giberti M[agist]ro di S[acra] T[eologia] e Predicatore Generale dello stesso Ordine. Giberti, Giovanni Matteo: Specchio lucidissimo di Santità, e Miracoli nella vita, Morte e dopo la morte della Beata Chiara di Montefalco dell’Ordine Eremitano di S. Agostino (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.131 Gutachter: Gutachten:

Pietro Francesco de Rossi Bl. 145r–147v, 6 S., [13. Oktober 1666]

Dekret:

SO 13. Oktober 1666132

Korrespondenten: Inq. von Venedig ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 20 1666. Censura in Manuscriptu[m], cui titul[us]: Quaestiones satis opportunae pro serenandis Timidorum Sacerdotum Conscientiis, celebrare dubitantiu[m] Missas proprias, et festivas in occurrentibus solemnitatibus eccl[esi]arum praesertim Monialiu[m] &c. brevi manu discussae, et examinatae ab A.R.P. Dionisio a Genua S. Francisci Reformat[o]. Dionisio : Quaestiones satis opportunae pro serenandis Timidorum Sacerdotum// Conscientijs celebrare dubitantium Missas proprias, et festivas in occúrentibus solemnitatibus Ecclesiarum praesertim// Monialium Ritui Romano additarum / breui Manu// discussae, examinatae et enucleatae ab Admod:// R. P. Dionysio á Genua sancti Francisci// Reformato S. Theol: Profess: ac S.ti Officij// Consultore// In Gratiam et obsequium Sanctimonialium maxime Regulam// S.tae Clarae profitentium tum sub Ordinariorum// Jurisdictione tum sub S.ti Francisci Praelator.// Gubernio degentium. - [S.a.]. - 36 S. (Ms.). ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 20, Bl. 154r–172v133

Gedruckt wurde: Giberti, Giovanni Matteo: Specchio lucidissimo di santita’, et miracoli nella vita, morte, & doppo morte della b. Chiara da Montefalco dell’Ordine eremitano di sant’Agostino publicato / dal m. r. p. f. Gio. Matteo Giberti venetiano [...]. - In Venetia : presso Gio. Giacomo Hertz, 1668. - [8] Bl., 170 S., [6] Bl. ; 4°. SBN. 132 Bl. 150v: der Inq. von Venedig sollte die Druckerlaubnis unter der Auflage erteilen, dass im 66. Kap. eine fragliche Stelle [über ein Mirakel der Hl.] entfernt und im gesamten Werk die Titulierung mehrerer Personen als „beati“ getilgt werde. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 28. August 1666, Bl. 144r, mit der Bitte um Weisungen und mit Verweis auf die vorausgegangene Übersendung des Ms., ca. April 1666, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 15. September 1666, Bl. 149v. 133 Gedruckt wurde: Dionisio : Quaestiones satis opportunae, pro serenandis timidorum sa­cerdotum conscientiis, celebrare dubitantium Missas Proprias et Festivas in occurrentibus Solemnitatibus Ecclesiarum: Praesertim Monialium Ritui Romano addictarum, brevi manu discussae, examinatae et enucleatae [...]. - Genuae : Apud Ioannem Baptistam Tiboldum, 1666. - [12] Bl., 94 S. ; 8°. Das Werk wurde nachgewiesen in Charles Matagne, Répertoire des ouvrages du XVIIe siècle de la bibliothèque du C. D. R. R. [Centre de Documentation et de Recherche Religieuses] (1651–1700), Namur 1990, S. 211. 131

ACDF SO CL 1665–1666 Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP Bl. 181v, 1 S., 14. November 1666134

Dekret:

SO 17. November 1666135

312

Korrespondenten: (1) Dionisio da Genova OFMCap; (2) Inq. von Mailand Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Mailand vom 2. Juni 1666: Dionisio : Quaestiones// Satis Opportunae// Pro serenandis timidorum Sacerdo-// tum conscientijs,// Celebrare dubitantium Missas proprias, & festivas// in occurrentibus solemnitatibus Ecclesiarum,// praesertim Monialum Ritui Romano// addictarum// Brevi manu discussae, examinatae, et enucleatae ab Ad.// R. P. Dionysio à Genua Sancti Francisci Refor-// mato S. Theol. Profess., ac S. Officij// Consultore.// In gratiam, & obsequium Sanctimonialium maxime regu-// lam Sanctae Clarae profitentium, tum sub Ordina-// riorum Iurisdictione, tum sub S. Franci-//sci Praelatorum gubernio// degentium (gedr. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670; (2) Gesuch von Dionisio da Genova OFMCap um Druckerlaubnis, Bl. 153r, 1 S., [22. September 1666] ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 21 1666. Censura in duos Tomos Laurentii Grassi Neopolitani, quoru[m] titul[us]: Elogj d’Uomini letterati, o sia Museo &c. Crasso, Lorenzo: Elogii d’huomini letterati scritti da Lorenzo Crasso. - In Venetia : per Combi, & La Noù, 1666. - 2 vol. ; 4º. CIB Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP Bl. 181v, 1 S., 24. November 1666136

Dekret:

SO 24. November 1666137

Korrespondenten: Inq. von Venedig Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Venedig vom 20. Oktober 1666: Gutachten in Form von Korrekturen, Bl. 185r–186r, 3 S., [20. Oktober 1666]

In Form einer auf dem Ms. eingetragenen Notiz. Bl. 181v: Die Druckerlaubnis sollte unter der vom MSP festgelegten Auflage erteilt werden, [dass die Beteiligung des SO an der Erteilung der Druckerlaubnis nicht erwähnt werde]. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 2. Juni 1666, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 16. Juni 1666, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670; SO 22. September 1666, Bl. 181v. 136 In Form eines Dorsalvermerks auf dem Schreiben des Inq. von Venedig. 137 Bl. 187v: das Werk sollte an die CIndex weitergeleitet werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 20. Oktober 1666, Bl. 184r, mit Verweis auf die vom SO am 23. Dezember 1664 angewiesene Korrektur des Werkes durch die Inquisition in Venedig; und auf das nachträgliche Erscheinen mehrerer, korrigierter und nicht korrigierter, Fassungen des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 3. November 1666, Bl. 187v. 134 135

313

ACDF SO CL 1665–1666

ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 22 1667. Censura in Libellos duos Minor[um] Recollector[um] Nanneten[sium]. 1.us inscribitur: Les exercities spirituels pour le retraite des dix Jours. Par le F.D. Sulpice Predicateur Recollet. de Nantes. 2.us inscribitur: Theses propugnatae a P. Valentino die 18. Julii 1666., et inscribuntur: Quis dicere potest, sine me nihil potestis facere. 1. Coutard, Sulpice : Exercices// Spiritvels// Povr La Retraite// Des Dix Iovrs,// Contenans Trante-Hvit// Méditations propres pour les Ames Reli-//gieuses & dévotes, avec une Practique des// actions journaliéres & de l’oraison mētale. / Par le F. P. Svlpice, prédicateur// Récolets de Nantes. - A La Fleche : De l’Imprimerie de Gervais Laboé, 1663. - [24], 904 S. BAV 2. Daligaud, Valentin (Resp.): Quaestio Theologica. [Incipit: Quis dicere potest sine me nihil potetis facere] [Explicit: Nos infrascripti Religiosi professi ff. Min. Recollectorum Conventus Nannetensis [in] stamur suprascriptas theses publicè propugnatas fuisse per V. P. Valentinum Daligaud actualem Theologiae Lectorem anno 1666 Die 18.a Mensis Julii in praedicto conventu, coram R. P. Gratiano à Matiscone hunc provinciae Nostrae Commissario generali, necnon ab ipso approbatas fuisse cum applausu in favorem praesidentis [...] actum in [praefato] Conventu hac die vigesima secunda anni 1667 Mensis Martij]. - [1666]. - 1 S. (Ms.). ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 22, Bl. 219r Gutachter: Gutachten:

Michelangelo Ricci Bl. 199r/v, 2 S., [18. Mai 1667] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [18. Mai 1667?] (zu Nr. 2)138

Dekret: SO 18. Mai 1667 donec corrigatur;139 nicht aufgefunden140 (zu Nr. 1) Bando: CIndex 21. März 1668 donec corrigatur Dekret:

nicht aufgefunden141 (zu Nr. 2)

Korrespondenten: (1) Valentin [Daligaud] OFMRec ; (2) Georges [Guestre] OFMRec ; (3) Thomas Leonardi OP ; (4) Marcel de la Ville OFMRec ; (5) Kard. Francesco Barberini; (6) Antonio de Velasco OFMRec Weitere Akten des SO: (1) Protokoll der „spontanea comparitio“ von Marcel de la Ville OFMRec vor dem Comm. und dem Notar SO, bei der er die Thesen Valentin Daligauds OFMRec dem SO eingab, Bl. 215r–217r, 5 S., 18. Mai 1667 (zu Nr. 2); (2) Protokoll der Befragung von Marsanus Jobbe OFMRec aus dem Ordenskonvent Aracoeli in Rom, Socius von Marcel de la Ville OFMRec, durch den Comm. und den Notar SO, in der Jobbe den jansenistischen Charakter der Propositionen, die von Valentin Daligaud OFMRec und (indirekt) der Generalkommissar und Visitator der Ordensprovinz, Gratien de Mascon OFMRec, vertreten würden, anzeigte, Bl. 217v–218v, 3 S., 31. Mai 1667 (zu Nr. 2); (3) Protokoll der „spontanea comparitio“ von Marcel de la Ville OFMRec vor dem Comm. SO mit Angaben zur Ablegung des Ordenskleides, Bl. 227r–228r, 3 S., 10. Juni 1667 Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Valentin [Daligaud] OFMRec und Georges [Guestre] OFMRec, Prok. der Ordensprovinz S. Marie Madeleine in Frankreich, mit Verweis auf das ordensinterne Verbotsverfahren und auf die Appellation des Autors an den Hl. Stuhl; und mit der Bitte um Bestätigung des Verbots und Bestrafung des Autors nach Prüfung im SO, Bl. 190r, 1 S., [18. Mai 1667] (zu Nr. 1); [möglicherweise als Anlage zu Nr. 1]: ordensinternes Gutachten in Form einer gemeinsamen Thesenqualifikation u.d.T. „Propositions tirees du livre des meditations du R P Sulpice deffiniteur presentees au R P Commissaire pour estre censurees [...]“, Bl. 191r–192v, 4 S., 13. August 1666;142 franz. Protokoll der Befragungen von Sulpice Coutard im Ordenskonvent von la Balmette durch Gratien de Mascon OFMRec, Generalkommissar der Ordensprovinz, über seine Schrift, Bl. 193r/v, 2 S., 11. August 1666;143 anonymes Gesuch an die Kardinäle SO mit Widerlegung der falschen Angaben von Marcel de la Ville OFMRec, Bl. 197r, 1 S., o.D.; Gesuch von Valentin Daligaud OFMRec und Georges Guestre OFMRec, mit Verweis auf die Appellation des Autors und seines Prok. Marcel de la Ville OFMRec an die Signatura Justitiae und mit der Bitte um ein Verbot, vor der Entscheidung des SO an andere Tribunale als das SO zu appellieren, Bl. 200r, 1 S., o.D.; [als Anlage?:] Gesuch an den Papst bzw. an den Präf. der Signatura Justitiae um Vorladung des Generalprok. OFMRec, Bl.  201r, 1 S., o.D.; Protokoll der (auf Bitten des Autors) erfolgten Befragung von Gratien de Mascon OFMRec, Generalkommissar der Ordensprovinz, sowie des ehemaligen Provinzials, Seraphin Des Neus OFMRec, zu der Approbation des verhandelten Werkes, Bl. 204r, 1 S., 12. August 1666;144 Abschrift des durch den Generalkommissar der Ordensprovinz, Gratien de Mascon OFMRec, erlassenen (franz.) Verbotsediktes gegen das Buch von Sulpice Coutard, Bl.  205r, 1 S., 12. Beglaubigung der Abschrift, Bl. 192v, am 13. März 1667. Beglaubigung der Abschrift, Bl. 193v, am 19. März 1667. Eine lat. Fassung liegt dem Fasz. ebenfalls bei, Bl. 195r/v. 144 Die lat. Fassung liegt dem Fasz. ebenfalls bei, Bl. 202r. 142 143

315

ACDF SO CL 1665–1666

August 1666;145 „Erroneae Propositiones selectae ex innumeris et extractae ex libro Meditationum venerabilis P. Sulpitii recollecti Nannetensis cuius titulus est Exercitia Spiritualia pro recessu in solitudinem x dierum“, Bl. 212v–213r, 2 S., [18. Mai 1667] (zu Nr. 1); (2) Gesuch von Marcel de la Ville OFMRec (eingereicht aus Anlass seiner „spontanea comparitio“ vor dem Comm. und Notar SO), als Prok. von Sulpice Coutard OFMRec, um Maßnahmen gegen Valentin Daligaud OFMRec, der in Rom weilte, Bl. 221r, 1 S., [18. Mai 1667]; als Anlagen: „Copia Sententiae contra fratrem Sulpitium Recollectum“, Bl. 222r, 1 S., 12. August 1666; „Copia Appellationis a dicta sententia“, Bl. 222v, 1 S., 13. August 1666; „Copia procurationis fratris Sulpicii ut supra pro patre Marcello Delauille etiam recollecto“, Bl. 223r/v, 2 S., 1. Februar 1667, beglaubigt durch den röm. Notar Petrus Paturle, Bl. 223v, 1 S., 17. Mai 1667 (zu Nr. 1–2); (3) Gesuch von Marcel de la Ville OFMRec, die Ordensoberen OFMRec aufzufordern, weitere Untersuchungen gegen ihn oder seinen Socius zu unterlassen, da der Fall jetzt beim SO anhängig sei und dessen Entscheidung abgewartet werden müsse, Bl. 225r, 1 S., [6. Juni 1667] (zu Nr. 1); (4) Gesuch von Marcel de la Ville OFMRec, eingereicht aus Anlass seiner 2. „spontanea comparitio“ vor dem Comm. SO, in der er Gründe für die Ablegung des Ordenskleides liefert, Bl. 231r–232v, 4 S., [10. Juni 1667]; (5) Gesuch von Marcel de la Ville OFMRec, den Prok. des Ordens Guestre und Daligaud aufzufordern, die [beiliegende] ordensinterne Befragung Coutards sowie die Qualifikation seiner Propositionen, die Befragung von Seraphin des Neus OFMRec und die Sentenz gegen Coutard dem SO und ihm selbst zur Verfügung zu stellen, Bl. 233r, 1 S., o.D.; (6) Gesuch von Marcel de la Ville OFMRec mit Verweis auf seine „spontanea comparitio“ vor dem Comm. SO, Bl. 235r, 1 S., [6. Juli 1667]; (7) weitere gebündelte Gesuche, die laut Vermerk, Bl.  246v, am 2. August 1667 an den Ordensprotektor, Kard. Francesco Barberini, weitergeleitet wurden: Gesuch von Antonio de Velasco OFM, Generalprok. der Franziskaner und Qual. der Inquisition von Galicien, den Ordensbruder Marcel de la Ville OFMRec wieder der Disziplin der Ordensoberen zu unterstellen, Bl. 237r, 1 S., [2. August 1667]; Gesuch von Marcel de la Ville OFMRec, die Appellation für Sulpice Coutard OFMRec vor dem SO weiterführen zu dürfen, Bl. 238r, 1 S., [2. August 1667] (zu Nr. 1); Gesuch von Thomas Leonardi OP, Prior des Ordenskonventes in Löwen, die Suspendierung von Antoine d’Aubermont OP als Regent [des Ordensstudiums] aufzuheben, damit das Studium wieder eine Leitung erhielt, Bl. 239r, 1 S., o.D.; Gesuch von Marcel de la Ville OFMRec mit Verweis auf die Übermittlung der von Daligaud vertretenen Propositionen und auf die Anweisung des Comm. SO, die entsprechenden Akten beglaubigen zu lassen, ferner mit der Bitte, Maßnahmen zu treffen, damit er diese Akten bekommen könne, ohne die Position der Beteiligten gegenüber den Ordensoberen zu schwächen, Bl. 240r, 1 S., [2. August 1667] (zu Nr. 2); Gesuch von Valentin [Daligaud] OFMRec und Georges Guestre OFMRec, Prok. des Ordens im Fall gegen Sulpice Coutard OFMRec, dem gerichtlichen Verfahren und den Maßnahmen des Ordens gegen Coutard freien Lauf zu lassen, Bl. 241r, 1 S., [2. August 1667] (zu Nr. 1)

Bl. 206r/v, 208r und 222r liegen weiterhin drei lat. Fassungen des Dekrets bei.

145

ACDF SO CL 1665–1666

316

ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 23 1667. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Aurora Pacis religiosae Divinae Veritati Amica, Authore Adolfo Godefrido Volusio. Moguntiae 1665. 1. Vogler, Adolph Gottfried: Aurora// Pacis Religiosae// Divinae Ve-//ritati// Amica// Sive// Demonstratio evidens & solida// Qvod// Caetuum invariatam Consessionem Augustanam Sincerè// amplectentium reconciliatio & unio cum S. Catholica Ecclesia// Romana, Salvis eorundem Protestantium hypothesibus, & illaesa veritate// divina nec sit impossibilis, nec inconsulta; Syncretismus autem omnis cum// Sacramentarijs impossibilis’ damnosus & perniciosus:// opposita praeprimis// Disputationibus quas in contrarium habuêre Samuel Ma-//resius Groningae, apud Genevenses Franciscus Turretinus & Mar-//purgi D. Sebastianus Curtius Calviniani Theologi; ex Augustanis véro D. Ger-//hardus Titius & D. Meno Hannekenius alijque recentiores// hinc inde Protestantes / Authore// Adolpho Godefrido Volusio// SS. Theol. Doctore, summae Aedis Mog. Pastore & Ecclesiaste. - Mogvntiae : sumptibus Joh. Baptistae Schönwetteri Bibliopolae Francofurtensis, Ex Typographejo Nicolai Heyll, Typographi jurati, Anno 1665. - [8] Bl., 168 S. ; 4°. VD17 Ferner wurde verhandelt: 2. Vogler, Adolph Gottfried: [Pastoraltheologisches Werk, das der Autor (neu?) drucken lassen wollte]. Das Manuskript bzw. das Werk wurde nicht ermittelt.146 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

[Michelangelo Ricci?] nicht aufgefunden [19. Mai 1666?] (zu Nr. 1)147

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Francesco Albizzi]148 Bl. 300r–302r, 5 S., [o.D.] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ] nicht aufgefunden [19. Januar 1667] (zu Nr. 1)149

Vgl. ♦ Vogler, Adolph Gottfried: Armamentarium Terrestrium Cherubinorum. Hoc est. Diversa arma ecclesiastica, quibus Sacerdotes Et Clerici huius mundi Vita, Moribus, Doctrina Et Potestate; Contra mundi huius nequitias, inferni Tenebras, carnisq[ue] delicias, Evangelica puritate pugnare & quasi conversatione in Coelis, inter homines vivere possunt. Quare Omnibus, maxime autem saecularibus Clericis, curam animarum gerentibus, summe necessarium; De Singularitate Clericorum Seu Segregatione Clericorum a Mulieribus. Enth.: Mansfelt, Carolus a: Caroli a Mansfelt De Vita, Honestate & Officiis Clericorum Tractat. Tres. - Abelly, Louis: Sacerdos Christianus Seu Ad Vitam Sacerdotalem pie instituendam Manuductio / Authore M. Ludovico Abellii, Sacerdote Parisiensi, & in sacra Theologiae Facultate Doctore Sorbonico. - Moguntiae : Schönwetterus, 1666. - [48] Bl., 743 [i.e. 773] S. ; 8°. BVB. 147 Ein nicht unterzeichnetes Gutachten liegt dem Fasz. bei unter Bl. 288r–297v, 20 S. und bezieht sich auf 16 Anmerkungen Kard. Francesco Albizzis. 148 Enth. 16 Observationes, die im Gutachten, Bl. 288r–297v, Kard. Francesco Albizzi zugeschrieben wurden. 149 Ein ungezeichnetes Gutachten liegt dem Fasz. bei, Bl. 288r–297v, das sich auf 16 Anmerkungen („Osservazioni“) Kard. Francesco Albizzis bezieht, der sein Gutachten angebl. ebenfalls in einer Sitzung des SO referiert hatte. Dieses Gutachten ist zeitl. wohl vor dem Dekret SO 19. Januar 1667 zu verorten. Noch ein weiteres ungezeichnetes Gutachten liegt dem Fasz. bei, Bl. 269r–280r, 23 S., und 146

317

ACDF SO CL 1665–1666

Gutachter: Gutachten:

Kard. Giberto Borromeo Bl. 298r–299r, 3 S., [19. Januar 1667] (zu Nr. 1)150

Gutachter: Gutachten:

[Carlo de’ Vecchi] nicht aufgefunden [7. Februar 1667] (zu Nr. 1)

Dekret:

SO 19. Januar 1667 (zu Nr. 1)151

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)152

Korrespondenten: (1) Nuntius von Köln; (2) Ass. SO; (3) [Carlo] de’ Vecchi ; (4) Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ; (5) [Johann Breuning (Breving) ]; (6) Adolph Gottfried Vogler Weitere Akten des SO: als Anlagen zum Konzept des Schreibens an den Nuntius von Köln vom 26. Februar 1667: „Istruttione“, Bl. 262r–265r, 7 S., [26. Februar 1667] (zu Nr. 1); Anmerkungen u.d.T. „Annotationi“, Bl. 266r–267v; 4 S., [26. Februar 1667] (zu Nr. 1) Ferner beiliegend: Gutachten verf. von Christoph Hauck SJ, gerichtet an einen Kard., u.d.T. „Observationes in librum, qui inscribitur: Aurora pacis religiosae, D[ivin]ae Veritati amica [...]“, Bl. 249r–258r, 19 S., o.D. (zu Nr. 1) In den Akten auch erwähnt: (1) Marets, Samuel Des: Samuelis Maresii epistola castigatoria, ineptissimae castigationis, quam A. G. Volusius, ex ministro Ecclesiae Evangelicae Hanoviensis moguntinus sacrificulus, recens opposuit ejusdem Maresii dissertationi theologicae ad auroram volusianam, in se & alios protestantes doctores & professores nominatim editam [...]. - Groningae : typis Johannis Cöllenii, 1666. - 18 S. U-CAT (2) Vogler, Adolph Gottfried: Pars Prima [–Tertia] Castigationis Catholicae ad Dissertationem haereticam quam contra Auroram Pacis divinae veritati Amicam Samuel Maresius Invita Minerva & Alethea pro nuper in lucem dedit / Authore Adolpho Godefrido Volusio SS. Theologiae Doctore, Pastore & Ecclesiaste Summae Aedis Moguntinae &c. - Moguntiae : Schönweterus; Moguntiae : Heyll; Moguntiae : [S.n.], 1666. - 3 vol. SBB

bezieht sich ebenfalls auf die „Osservazioni“ Kard. Albizzis, nennt als Verf. dieser „Osservazioni“ jedoch nur „N.“. Der Text ist teilw. mit dem Gutachten auf Bl. 288r–297v identisch. Möglicherweise handelt es sich um eine von Carlo de’ Vecchi verf., dem Kard. mit Schreiben vom 7. Februar 1667, Bl. 286r, zugesandte Vorlage für das Gutachten Kard. Pietro Sforza Pallavicinos SJ, worauf sich später Kard. Giberto Borromeo bezog. 150 Bezieht sich auf die „Osservazioni dottrinali, e prudentiali fatti dal Sig Card Pallavicino“. 151 Bl. 260v: der Nuntius von Köln sollte gemäß der ihm zu übersendenden Instruktion den Autor überzeugen, sein Werk zu widerrufen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Abschrift des Schreibens des Nuntius von Köln [an das Staatssekretariat] vom 16. April 1666, Bl. 283r/v mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner die Dekrete SO 19. Mai 1666, Bl. 285v; SO 27. April 1667, Bl. 283v; SO 9. August 1667, Bl. 305v; SO 28. September 1667, Bl. 307v; SO 9. November 1667, Bl. 311v. 152 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Köln vom 17. Oktober 1667, Bl. 308r. – Vgl. ferner das Dekret SO 9. November 1667, Bl. 311v.

ACDF SO CL 1665–1666

318

ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 24 1667. Censura in Manus[criptu]m P. Michaelis Elizaldor Soc[ietatis] Jesu adversus Epistolas Doct. Joannis Launoii confectu[m], ut vindicet Romano Pontifici infallibilitate in rebus Fidei, etia[m] sine generali Concilio definiendis. Elizalde, Miguel de: [Incipit: Quaest. Cui à Christo immediatè collatae sint claves, an Petro, an toti Ecclesiae, an Petro soli, an omnibus Apostolis aequalitèr?]. - [S.a.]. 32 S. (unvollst. Manuskript). ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 24, Bl. 326r–341v Gutachter: Gutachten:

Michelangelo Ricci Bl. 325r/v, 2 S., [7. Dezember 1667]

Gutachter: Gutachten:

[Joseph Marie Suarès] Bl. 319r/v, 2 S., [7. Dezember 1667]

Dekret:

SO 7. Dezember 1667153

Korrespondenten: (1) Miguel de Elizalde SJ; (2) Kard. [Francesco Barberini]; (3) [Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ]; (4) Joseph Marie Suarès In den Akten auch erwähnt: Launoy, Jean de: Ioannis Launoii [...] Epistolarum pars prima [–quarta]. - Parisiis : e typographia Edmundi Martini, via Iacobaea, sub Sole aureo, 1665. - 4 vol. ; 8°. SBN154 ACDF SO CL 1665–1666, [Nr. 24bis] 1667. Acta in Libros P. Christiani Lupi Ord[ini]s S. August[in]i. Unus inscribitur: Dissertatio dogmatica de Germano, et avito sensu SS. Patru[m] circa contritione[m]. Alter inscribitur: Vita familiaris ad R. et E. Patrem Henricu[m] Noris. Acta in Libr[um] Francisci Faracques, cui titul[us]: Quaestio quodlibetica de attritione &c. Acta in Libr[um] ins[criptu]m: Specimen optimae fidei, Modestiae, Charitatis et doctrinae Orthodoxae, quam Alphonsus Antonius de Sarasa Soc[ietatis] Jesu Theologus promittit in Libro a se edito, cui titul[us]: Ars semper gaudendi. Bl. 343v: Miguel de Elizalde SJ sollte seine Arbeiten an einer Gegenschrift einstellen; dieses sollte Kard. Francesco Barberini ihm taktvoll mitteilen. – Zur Vorgeschichte des Falles vgl. die Notiz, Bl. 316v, zu einem Dekret SO 20. Oktober 1666, mit dem das SO Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ beauftragt hatte, mit Joseph Marie Suarès und Michelangelo Ricci über eine Antwortschrift auf das Werk von Jean Launoy zu verhandeln. Launoys Werk wurde Joseph Marie Suarès zugesandt, der aber keine Gegenschrift verfasste. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Miguel de Elizalde SJ an Kard. Francesco Barberini vom 24. Juni 1667, Bl. 324r, mit der Bitte um Weisung in der Frage der Veröffentlichung des Ms., das er im Auftrag des SO verf. hatte bzw. verfasste, und zu seiner Rückkehr nach Rom nach dem Tod Kard. Pallavicinos. – Vgl. ferner die Dekrete SO 6. Juli 1667, Bl. 343v; SO 2. August 1667, Bl. 316v; SO 5. Oktober 1667, Bl. 322v. Zu Miguel de Elizalde SJ vgl. ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 10. 154 Bd. 1–4 des Gesamtwerkes: Launoy, Jean de: Ioannis Launoii [...] Epistolarum pars prima [–octava]. - Parisiis : e typographia Edmundi Martini, via Iacobaea, sub Sole aureo ; typis Viduae Edmundi Martini, via Jacobaea, sub Sole aureo, 1665-1673. - 8 vol. ; 8°. SBN. 153

319

ACDF SO CL 1665–1666

Acta in Libr[um] cui titul[us]: Brevis disceptatio Theologica de honestate attritionis, et contritionis. &c. Authore Josepho M[a]r[i]a Reguesenio Soc[ietatis] Jesu Theologo. 1. Lupus, Christianus: Dissertatio Dogmatica// De Germano Ac Avito Sensv// Sanctorum Patrum, Universae// Semper Ecclesiae,// Ac// Sacrosanctae Praesertim// Tridentinae Synodi// Circa Cristianam// Contritionem Et Attritionem// Per Fr. Christianum Lupum// Iprensem// Ordinis Emeritarum S. Augustini,// In Universitate Lovaniensi Sacrae Theologiae Doctorem & Professorem. - Lovanii : Typis & Sumptibus Viduae Bernardini Masii [...], 1666 (Cum Gratia et Privilegio). - [1] Bl. , [4], [2], 90, [7] S. ; 4°. ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], unter Bl. 856r→Raccolta di Stampati Nr. 4→Libri a Stampa Nr. 7 2. Lupus, Christianus: Epistola Familiaris// Ad Reverendvm Ac Eximivm Patrem// Henricvm Noris,// Veronensem// Ordinis Eremitarum S. Augustini S. Theologiae// Doctorem ac Professorem,// Qua// F. Christianvs Lvpvs,// Eodem Ordine S. Theol. Doctor & Professor,// Quibusdam Ad Nonnulla Nuperae Suae// De Christiana// Contritione// Dissertationis Capita Haesitantibus// Juxta Apostoli Mandatum, humiliter// conatur dare rationes. - Lovanii : Apud Haeredes Bernardini Masii [...], 1667. ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], unter Bl.  855r→Raccolta di Stampati Nr. 3→Libri a Stampa Nr. 6 3. Farvacques, François: Quaestio Quodlibetica// De Attritione,// Sev,// Quae Fverit Mens Concilii Tridentini// De Sufficientia// Attritionis Servilis// In Sacramento Poenitentiae// Habita Lovanii in Schola Artium Die 19.// Decembris Anni 1665.// Per F. Franciscum Farvacques// Insulensem,// Ordinis Eremitarvm S. Avgvstini,// S. Theol. Doctorem Lovaniensem// Et in Ducali Abbatia S. Gertrudis Professorem. Lovanii : Typis Viduae Bernardini Masii [...], 1666. ACDF SO St.St. G-2-c, Nr. 2, unter Bl. 482r→Raccolta di Stampati Nr. 5.→Libri a Stampa Nr. 3 4. Anonym: Specimen// Optimae Fidei, Modestiae,// Charitatis, & Doctrinae Orthodoxae// Quam Alfonsus Antonius de Sarasa, So-//cietatis Iesu Theologus, promittit in Libro a se edito cui// titulus; Ars semper Gaudendi, pars secunda. [Incipit: Ne quis fortè incautus]. - [S.l.] : [S.n.], [S.d.]. - 8 S. ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], unter Bl. 850r155 5. Requesens, Giuseppe Maria: Brevis// Disceptatio// Theologica// De honestate Contritionis, & Attritionis,// earumque sufficientia ad remissionem// culpae in Sacramento, vel// extra Sacramentum Poenitentiae.// Avctore// Iosepho Maria Requesenio// Societatis Iesu. - Romae : Typis Iacobi Antonii de Lazzaris Varesii, 1679 (Svperiorvm Permissv). - [1] Bl., 22 S. ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], unter Bl. 879r

Mit dem Buchstaben A. Mit Unterstreichungen eines Gutachters und Marginalien. Vgl. Sarasa, Alonso António de: Ars semper gaudendi demo[n]strata ex sola consideratione divinae providentiae et per adventuales conciones exposita ab Alfonso Antonio De Sarasa. - Antuerpiae : apud Iacobum Meursium, 1654. - [26] 418 S. ; 4°. SBN. Das Werk war mehrfach ersch.: vgl. auch die Ausg. Antuerpiae : apud Iacobum Meursium, 1664–1667. - 2 vol. ; 4°. SBN.

155

ACDF SO CL 1665–1666

320

Ferner wurden verhandelt: 6. Dent, Maximilianus Le: De// Attritione// Ex Metu Gehennae// Eivsqve// Cum Sacramento Poenitentiae// Svfficientia// Juxta mentem S. Concilii Tridentini// Contra// Dissertationem Dogmaticam// Exim. P. Christiani Lupi// Et// Quaestionem Quodlibeticam// Exim. P. Francisci Farvacques// S. Theol. Doctorum, Ord. Erem. S. Augustini// Auctore// Maximiliano Le Dent// Winocibergensi,// Societatis Jesu S. Theol. Professore// Lovanii. - Mechliniae : Typis Gisberti Lintsii, 1667. - [1] Bl., 122, [8] S. ; 4°. BSB 7. Werm, Gerardus van (Praes.)  ;  Willemart, Franciscvs (Resp.): Lovanii 16. Martii Anno 1667.// De Charitate & actibus ejus internis.// Qvaestio Theologica// Quid Charistas? Quod ejus objectum? Quis actus? & quale ejus praeceptum?// Propositiones. [Incipit: Deus Charitas est:] [Explicit: nulli tamen satiantur.] Praeside Ex: Viro D. ac M.N.// Gerardo Van Werm Mosae trajectino// Defendet// Franciscvs Willemart Montensis. - [Lovanii] : Typis G. Lipsii, [1667] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], unter Bl. 963r →ACDF SO St.St. G-2-c156 I. Verhandlungen 1667 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 802r/v, 2 S., o.D. (zu Nr. 6)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 803r/v, 2 S., o.D. (zu Nr. 3)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 804r–809r, 11 S., [6. Juli 1667] (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 810r–819r, 19 S., [6. Juli 1667] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

[Giacinto Libelli OP?] nicht aufgefunden [23. Mai 1667?] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 968r–974v, 14 S., o.D. (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

[Domenico Maria Pozzobonelli OP?] nicht aufgefunden [6. Juli 1667?] (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

[Michelangelo Ricci?] nicht aufgefunden [6. Juli 1667?] (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Bona OCist?] nicht aufgefunden [6. Juli 1667?] (zu Nr. 1–2)

Mit Band-Index.

156

321

ACDF SO CL 1665–1666

Dekret:

SO 6. Juli 1667 (zu Nr. 1–2)157

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)158

Dekret:

SO 20. April 1667 (zu Nr. 4 und Nr. 7)159

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 6)160

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Franciscus Bonae Spei OCarm (3) Bartholomeus D’Astroij OFMRec ; (4) Daniel a Virgine Maria OCarm ; (5) Franciscus Gendt OFM ; (6) Franciscus van Huele OFMRec ; (7) Aegidius vander Becke SJ ; (8) Bf. von Brügge; (9) Bf. von Antwerpen Ferner beiliegend: (1) eingefügt in ein Schreiben des Internuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat?] vom 12. März 1667: Notizen eines Informanten [des Internuntius] aus Löwen, 4., 8. und 10. März 1667, zu Gerüchten an der Univ. Löwen, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 822r/v, [12. März 1667]; (2) als Anlage zu einem Schreiben [Exzerpt] von Franciscus Bonae Spei OCarm an den Internuntius von Brüssel vom 3. Mai 1667: Franciscus : Responsum priuatum// ad// Epistolam Vulgarem,// potius Scarabei Vmbram// qua// R.P.M. Christianus Lupus Ord. Erem. S. Augustini, Academiae// Lovaniensis S. Theol. Doctor et Professor// contra// posteriorem suum de Contritione Adversarium// bombis nonnullis cap. Vi. sue epistole, inani timore// terret incautos. - [S.a.]. - [1] Bl., 36 S. (Ms.). ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 841r–849v; (3) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 858r: Kard. Francesco Barberini und Giacomo Rospigliosi sollten Christianus Lupus OSA dazu bewegen, die Irrtümer in seinem Werk gemäß einer Formel, die von Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv und Giacinto Libelli OP formuliert werden sollte, zu widerrufen. Inzwischen sollten die Werke an Giovanni Bona OCist, Domenico Maria Pozzobonelli OP und Michelangelo Ricci zur weiteren Prüfung weitergeleitet werden. Falls Christianus Lupus OSA nicht bereit sein sollte, seine Irrtümer zu widerrufen, sollte eine formelle Qualifizierung vorgenommen und die Werke gemäß dem Usus verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens zu Nr. 1 vgl. die Abschrift des Schreibens des Internuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat] vom 5. März 1667, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 820r, mit Übersendung des Werkes (und der Schriften Nr. 3 und Nr. 6). Zur Einleitung des Verfahrens zu Nr. 2 vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat?] vom 30. April 1667, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 836r, mit Übersendung eines neuen Werkes von Lupus. – Vgl. ferner das Dekret SO 27. April 1667, ACDF SO Decreta 1667, Bl. 82r/v (zu Nr. 1); den Vermerk, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 825v (zu Nr. 1); und das Dekret SO Feria II 23. Mai 1667 Sede Vacante, ACDF SO Decreta 1667, Bl. 107v (zu Nr. 2). 158 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat] vom 5. März 1667, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 820r, mit Übersendung des Werkes (und der Schriften Nr. 1 und Nr. 6). 159 ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 965v und ACDF SO Decreta 1667, Bl. 76v: keine der beiden in den Schriften vertretenen Meinungen wurde für zensurwürdig befunden; beide Meinungen hätten ihre Anhänger unter den Gelehrten. Deswegen dürften beide Meinungen vertreten werden, ohne dabei aber die jeweils andere Meinung zu zensurieren. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat?] vom 19. März 1667, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 957r, mit Übersendung der Blätter, die ihm von einem nicht weiter identifizierten Theophilus und von Michael van Hecke OSA zugestellt worden waren, und mit Übersendung weiterer Propositionen. 160 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 5. März 1667, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 820r, mit Übersendung der Schrift (und der Schriften Nr. 1 und Nr. 3). 157

ACDF SO CL 1665–1666

322

vom 7. Mai 1667: Gesuch der Provinzialoberen OFMRec, OCarm, OFM und SJ an den Internuntius von Brüssel bzgl. des Kontritionsstreits, der seit 1660 geführt wurde, mit der Bitte um Weisung des Hl. Stuhls zur Proposition „Attritio ex metu Gehennae concepta, modo voluntatem peccandi excludat, cum spe veniae absque actu charitatis proprie dictae, seu amore benevolentiae erga Deum propter se, sufficit“, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 828r–831r, 7 S., [7. Mai 1667]; (4) Dent, Maximilianus Le: Ad// Epist. Familiarem// Eximii Patris// Christiani Lupi// Ordinis Erem. S. Augustini S. Theol. Doctoris// Responsio// In Qua// Attritionis cum Sacramento sufficientia magis// Stabilitur, confutatis iis, quae de novo opponit.// Authore// Maximiliano Le Dent// Winocibergensi,// Societatis Jesu S. Th. Professore// Lovanii. - Mechliniae : Typis Gisberti Lintsii [...], 1668 (Cum gratia & Privilegio Regis). - [1] Bl., [6], 124 S. ; 4°. ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], unter Bl. 854r→Trasferita alla Raccolta di Stampati Nr. 2.→Libri a Stampa Nr. 5; (5) Dent, Maximilianus Le: Ad// Xenium Theologicum// Eximii Patris// Francisci Farvacques// Ord. Erem. S. Augustini S. Theologiae Doctoris// Responsio// Authore// Maximiliano Le Dent// Winocibergensi,// Societatis Jesu S. Theol. Professore// Lovanii. - Mechliniae  :  Typis Gisberti Lintsii [...], 1668 (Cum Gratia & Privilegio Regis). - [1] Bl., 86 S. ; 4°. ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 2], unter Bl. 483r→Trasferita alla Raccolta di Stampati Nr. 6.→Libri a Stampa Nr. 4 In den Akten auch erwähnt: Dubois, Nicolas: Nicolai du Bois [...] Ad quadraginta quinque propositiones in praxi perniciosas & nuper damnatas ac quasdam censuras tractatus duo in quorum primo per undecim capita temerariae quorundam censurae similiter referuntur & refelluntur [...] In secundo per 722. articulor singulae praedictae propositiones examinantur. - Lovanii : apud Petrum Sassenum, 1666. - [212] S. ; 4°. SBN II. Verhandlungen 1679 Gutachter: Gutachten:

Domenico Maria Pozzobonelli OP ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 862r–864r, 5 S., [11. Oktober 1679] (zu Nr. 5)161

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 897r–899r, 5 S., 11. Oktober 1679 (zu Nr. 5)162

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 932r, 1 S., [11. Oktober 1679] (zu Nr. 5)163

Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP] nicht aufgefunden [11. Oktober 1679] (zu Nr. 5)

Bezog sich ebenfalls auf Nr. 1–2. Da später nur noch das Werk Nr. 1 berücksichtigt wurde, stand dieses Gutachten vermutl. am Anfang des zweiten Verfahrens. 162 Bezog sich auf das Werk Nr. 1 und auf die Frage, ob der Verf. gegen das Dekret SO 6. Mai 1665 verstoßen hatte (vgl. Bando SO 6. Mai 1665), wonach die jeweils andere von kath. Theologen gelehrte Meinung zur Attritionsfrage nicht zensuriert werden durfte. 163 U.d.T. „In opusculo P. Josephi Mariae Requesenii societ. jesu de contritione, et attrit.e haec uidentur moderanda“. Korrekturvorschläge. Eine anonymisierte Reinschrift, die Giuseppe Sabatini OSA zuge­ stellt wurde, liegt dem Fasz. unter dem Buchstaben B bei, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 936r. 161

323

ACDF SO CL 1665–1666

Gutachter: Gutachten:

Michelangelo Ricci ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 901r–902v, 4 S., o.D. [11. Oktober 1679] (zu Nr. 5)

Gutachter: Gutachten:

[Domenico Maria Pozzobonelli OP] nicht aufgefunden [12. Dezember 1679] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OP] nicht aufgefunden [12. Dezember 1679] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Michelangelo Ricci ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 934r/v und 941r, 3 S., [12. Dezember 1679] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv [Michelangelo Ricci]164 [Domenico Maria Pozzobonelli OP]165 ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 931r/v und 933r, 3 S., [nach 12. Dezember 1679] (zu Nr. 1)166

Dekret:

SO 12. Dezember 1679 (zu Nr. 1)167

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 5)168

Korrespondenten: (1) Paolo Mariani OSA ; (2) Giuseppe Maria Requesens SJ; (3) [Ass. SO]; (4) [Michelangelo Ricci] Weitere Akten des SO: Sitzungsprotokolle mit den Vota der Kard. Francesco Barberini, Cesare Facchinetti, Pietro Vito Ottoboni, Francesco Albizzi, Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni, Giacomo Rospigliosi, Gaspare Carpegna,169 Francesco Nerli junior,170 Decio Azzolino junior und Girolamo Casanate, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 905r–906r, 3 S., 11. Oktober 1679 (zu Nr. 5) Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Paolo Mariani OSA an die Kardinäle SO mit Verweis auf Dekret SO 5. Mai 1667 und mit der Bitte um Prüfung des Werkes, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 866r/v, 2 S., [20. September 1679] (zu Nr. 5); beigef.: von Gutachter ergänzt gemäß der Beauftragung durch Dekret SO 12. Dezember 1679. Gutachter ergänzt gemäß der Beauftragung durch Dekret SO 12. Dezember 1679. 166 Eine anonymisierte Reinschrift, die Giuseppe Sabatini OSA zugestellt wurde, liegt dem Fasz. unter dem Buchstaben A bei u.d.T. „de Timore servili Gehennae“, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 937r–938r. 167 ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 906v: die Gutachter sollten Propositionen aus dem Buch extrahieren, welche, nachdem sie den Kardinälen im Umlauf zugestellt worden waren, Christianus Lupus OSA zur Erklärung vorgelegt werden sollten. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die Verhandlungen zum Werk Nr. 5, das Sitzungsprotokoll 11. Oktober 1679, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 905r. – Vgl. ferner das Audienzdekret 11. Oktober 1679, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 906r. 168 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Paolo Mariani OSA an die Kardinäle SO, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 866r, mit Übermittlung des Werkes.– Vgl. ferner die Dekrete SO 20. September 1679, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 894v; SO 11. Oktober 1679, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 905r; das Audienzdekret 11. Oktober 1679, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 906r, und das Dekret SO 12. Dezember 1679, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 906v. 169 Zu Carpegna vgl. Prosopographie 18. Jh. 170 Zu Nerli vgl. Prosopographie 18. Jh. 164 165

ACDF SO CL 1665–1666

324

Giuseppe Sabatini OSA verf. Relation zum Fall, in der er Aussagen von Giuseppe Maria Requesens SJ widerlegt, u.d.T. „Scriptura P. Sabbathini Ravenn. Ord. S. Augustini“, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 892r–893v, 4 S., [20. September 1679];171 (2) Gesuch von Giuseppe Maria Requesens SJ an die Kardinäle SO mit Verweis auf die Anschuldigung, er habe gegen das Dekret SO 5. Mai 1667 verstoßen, und mit der Bitte um Anhörung seiner Rechtfertigung, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 896r, 1 S., o.D.; (3) Gutachten von Giuseppe Sabatini OSA, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 907r/v, 2 S., o.D. (zu Nr. 5);172 (4) anonyme „Comprobatio Propositionum Assertarum a P. Magistro Lupo in sua dogmatica dissertatione“ [Überschrift: J.M.J.// Pro eo, ut me diligerent, detrahebant mihi. Psalm. 108], ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 908r–913r, 11 S., [12. Dezember 1679?];173 (5) Gutachten von Giuseppe Sabatini OSA, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 917r–927v, 22 S., [nach 12. Dezember 1679] (zu Nr. 1–2)174 ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 25 1667. Censura in Libru[m] ins[criptu]m: Jansenismus, sub titulo perpetuitatis Fidei in Eucharistia contectus, et dejectus ex examine quorumda[m] locoru[m] &c. Anonym: Jansenismus, sub Titulo perpetuitatis fidej in Eucharistia Contectus, et Detectus ex examine quorumdam locorum libri primi eiusdem perpetuitatis fidej editionis quartae. - Rothomagi : apud Eustachum Viret Regium Typographum, [S.a.]. - 49 S. Das Werk wurde nicht nachgewiesen.175 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 348r–350v, 6 S., o.D.

Dekret:

nicht aufgefunden

In den Akten auch erwähnt: ♦ Arnauld, Antoine: La perpétuité de la foy catholique touchant l’eucharistie. Avec la réfutation de l’écrit d’un ministre contre ce traité. Divisé en trois parties. Quatrième édition. - Paris : Savreux, 1666. - [8], 475, [4] S. ; 12°. Swissbib

Obwohl eindeutige Belege fehlen, ist Giuseppe Sabatini OSA in diesem Verfahren wohl nicht als Theologe des SO, sondern als Vertreter der Partei seines Ordensmitglieds Christianus Lupus OSA zu betrachten. Die von ihm verf. Akten wurden deswegen hier in der Rubrik „Ferner beiliegend“ verzeichnet. 172 Bezog sich ebenfalls auf das ihm vom SO vorgelegte, anonymisierte Gutachten unter dem Buchstaben B, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 936r. 173 Bezog sich auf die im anonymisierten Gutachten, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 937r–938r, unter dem Buchstaben A, aufgelisteten Propositionen, welche auf Anordnung des SO von Christianus Lupus OSA erklärt, korrigiert oder widerrufen werden sollten, verf. gemäß Dekret SO 12. Dezember 1679. 174 Bezog sich ebenfalls auf das anonymisierte Gutachten, ACDF SO St.St. G-2-c, [Nr. 3], Bl. 937r–938r, unter dem Buchstaben A. 175 Ermittelt wurde: Anonym [Mallet, Charles]: Examen de quelques passages du premier livre qui a été donné au public sous le titre de la perpetuitè de la Foy touchant l’eucharistie, pour servir de se­ conde réponse aux libelles des deffenseurs de la traduction de mons. -A Roven : Chez Eustache Viret [...], 1678. - [2], 49, [1] S. ; 12°. SBN. 171

325

ACDF SO CL 1668 Pars Prima

ACDF SO CL 1668 Pars Prima

ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 1 1668. Censura in Manuscriptum, cui titul[us]: La Cetra armoniosa, in cui vedesi risuo­nare &c. la Vita del Serafico Patriarca S. Francesco con la vita del N[ost] ro Salvatore. Anonym: La// Cetra Armoniosa,// in cui// Vedesi risuonare con soavissima// melodia la Vita del Serafico// Patriarca San Francesco,// meravigliosamente concertata// con la vita del Nostro Salvatore// Christo Giesù.// Data alla luce per risvegliare con// questa consonanza le menti// humane, a pascere non solo// l’esterno senso, mà molto// più ad incitare gli animi// loro devoti,// All’immitazione di questo dolce// Concerto.// Cavate] dalle conformità minori-// tane, e quivi figuratamente e con brevi// dichiarazione per sodisfa-// re all’anime pie.// Appresso adornandola con molti// grand’huomini, e Santi, quali// hanno procurato di seguitare// il dolce Concerto di questa// Celeste Cetra (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670 Gutachter: Gutachten:

[Pietro Francesco de Rossi?] nicht aufgefunden [12. Januar 1667?]

Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP Bl. 3r/v, 2 S., [4. Januar 1668]

Dekret:

nicht aufgefunden;1 SO 4. Januar 16682

Korrespondenten: (1) Inq. von Siena; (2) Vincenzo Nesti Ferner beiliegend: Gesuch von Vincenzo Nesti, Drucker aus Siena, mit Verweis auf die Übersendung des Ms. auf Anweisung des SO, und mit der Bitte um Druckerlaubnis, Bl. 4r, 1 S., [14. Dezember 1667]

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Siena vom 5. Januar 1667, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 12. Januar 1667, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670. 2 Bl. 7v: der Inq. von Siena sollte die Druckerlaubnis unter Auflage der Korrekturen des MSP erteilen. Nach Vermerk, Bl. 6v, wurde eine Abschrift des Gutachtens erst am 20. Juni 1668 dem Inq. von Sie­ na übersandt. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Druckers Vincenzo Nesti, Bl. 4r. – Vgl. ferner das Dekret SO 14. Dezember 1667, Bl. 5v. 1

ACDF SO CL 1668 Pars Prima

326

ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 2 1668. Acta in Libr[um] cui titul[us]: Un anima del Purgatorio nuovamente apparsa ad una Giovanè nella [Città] di Castiglione il mese di Giugno 1668. Anonym: Vn’ Anima// Del Pvrgatorio// Nuouamente apparsa// Ad vna Giouane// Nella Città di Castiglione// il Mese di Giugno 1668.// Con alcuni Rimedij, e Santi Essercitij per// vivere, e morire in Gratia di Dio, fuggire// il peccato, e l’Inferno et acquistare// il Paradiso.// Consacrati// Alla singolarissma pietà, e zelo della Pijssima Congregatione della// Madonna Del Svffragio// Delle Anime del Purgatorio// Nuouamente eretta nella Città di Vdine. Enth.: Seconda apparitione// D’vn Anima// Del Purgatorio// Nella Città di Castiglione,// che se ne và gloriosa al Paradiso,// per mezo de’ Suffragij// del Santissimo Sacrificio// della Messa,// Con l’esssercitio del Cristiano per ogni giorno,// et una Medicina per risanar l’infermità del// peccato mortale, con la contritione,// e confessione di cuore.// Consacrati// Alla singorlarissima pietà// Delli Divoti Dell’Anime Del Pvrgatorio (8 S.).3 - In Vdine  :  Per Nicolò Schiratti, 1668 (Con licenza de’ Superiori). - [1] Bl., 22 S.  ;  [4°]. ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 2, Bl. 25r–31v Dekret:

SO 16. Januar 16694

Korrespondenten: (1) Bf. von Brescia; (2) Inq. von Udine; (3) Vikar der Inquisition von Udine; (4) Inq. von Brescia Weitere Akten des SO: (1) Relation zur Korrespondenz zwischen dem Inq. von Brescia und seinem Amtskollegen von Udine vom 13. Oktober 1668, Bl. 10r/v, 2 S., [7. November 1668]; (2) Relation zum Schreiben des Vikars der Inquisition von Udine vom 5. November 1668, Bl. 13r/v, 2 S., [2. Januar 1669] Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Brescia an den scheidenden Inq. von Udine vom 13. Oktober 1668 [weitergeleitet an das SO im Schreiben des Inq. von Udine vom 27. Oktober 1668]: Un’Anima del Purgatorio// Nuouamente apparsa ad una giouane// Nella Città di Castiglione, il Mese di Giugno 1668.// Con alcuni Rimedij, e Santi Essercitij per vivere, e morire// in Gratia di Dio, fuggire il peccato, e l’Inferno et ac-//quistare il Paradiso.// Consacrati// Alla singolarissma pietà, e zelo della Pijssima Congreg.ne della// Madonna del Suffragio delle anime del Purgatorio// Nuouamente eretta nella Città di Udine. - In Vdine : Per Nicolò Schiratti, 1668 (Con licenza de’ Superiori) (hs. Titelbl.). ACDF SO CL Eigenes Titelbl., ohne Seitenzählung. Bl. 16v: dem Bf. von Brescia sollte geschrieben werden, dass die Einsammlung des Werkes in Udine bereits angeordnet worden sei. Der Inq. von Udine sollte die verhandelten Geschichten gemäß den vorausgegangenen Anordnungen, die an seinen Vikar ergangen waren, einsammeln. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des ehemaligen Inq. von Udine [aus Ferrara] vom 27. Oktober 1668, Bl. 11r, mit Verweis auf die zahlreichen im Werk enthaltenen, ungeprüften Mirakel und Visionen; die deshalb durch ihn verweigerte Druckerlaubnis; und die Erlaubniserteilung stattdessen durch den Vikar der Inquisition von Udine; mit Übersendung einer Abschrift des Schreibens des Inq. von Brescia vom 13. Oktober 1668 über die Verbreitung des in Udine gedruckten Werkes in seinem Amtsbereich. – Vgl. ferner die Dekrete SO 7. November 1668, Bl. 20v; SO 2. Januar 1669, Bl. 16v.

3 4

327

ACDF SO CL 1668 Pars Prima

1668 Pars Prima, Nr. 2, Bl. 12v und Bl. 17r; (2) als Anlage zu einem Schreiben des Bf. von Brescia an das SO vom 27. Dezember 1668: Zusammenfassung der Akten und Befragungen im Rahmen des Informativprozesses zu den Erscheinungen (geführt von der bfl. Kurie), Bl.  22r–23v und Bl.  37r–38v, 8 S., [27. Dezember 1668] ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 3 1668. Censura in Libr[um]. ins[criptu]m: Rituel Romain du Pape Paul V. a l’usage du Diocese d’Alet, avec les instructions, e les Rubrices en Francois. Rituel Romain du pape Paul V. A l’usage du diocese d’Alet. Avec les instructions & les rubriques en françois. - A Paris : chez Charles Savreux libraire-juré, au bas de la tour de Nostre-Dame, du costé de l’Archevêché, à l’enseigne des trois Vertus, 1667. - 2 vol. ; 4º. SBN Gutachter: Gutachten:

Giovanni Bona OCist Bl. 48r–53r, 11 S., [4. Januar 1668]5

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 148r–152v, 10 S., 18. September 16696

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 154r–155v, 4 S., 18. September 16697

Gutachter: Gutachten:

[Joseph Marie Suarès?] nicht aufgefunden [30. Oktober 1669?]8

Der Gutachter bezog sich ebenfalls auf die vermutl. von der Pariser Nuntiatur im Schreiben vom 11. November 1667 übermittelten „Remarques“ von François Annat SJ, dessen Befunde zu den Irrtümern im Werk vom röm. Zensor beigetreten wurden. 6 Gegenzensur u.d.T. „De subsistentia censurae factae per P. Bonam, et de condemnatione ritualis ei innixa“. 7 Ergänzung zum ersten Gutachten u.d.T. „Comparatio Ritualis Episcopi d’Alet cum Romano Pauli Quinto“. 8 Nach Angabe in der Relation, Bl. 142r, sollte Suarès sich ebenfalls zu den Gutachten von Giovanni Bona OCist und Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv äußeren. Vgl. hierzu auch das Schreiben von Joseph Marie de Suarès [an das SO] vom 15. September 1670, Bl. 147r. 5

ACDF SO CL 1668 Pars Prima Dekret: Bando:

328

[SO 4. Januar 1668];9 Audienzdekret 18 Januar 1668;10 SO 29. Februar 1668;11 [Audienzdekret?] 3. Juli 1669;12 SO 4. September 166913 Breve Clemens’ IX. 20. Februar 1668; Breve Clemens’ IX. 9. April 1668

Korrespondenten: (1) Ass. SO; (2) Stefano Ugolini ;14 (3) Michele Antonio Vibò ; (4) Johannes Walter Sluse ; (5) Kard. [Celio] Piccolomini; (6) Giovanni Bona OCist; (7) Nuntius von Paris; (8) Jeroni Lléopart ; (9) [Kard. Pietro Vito Ottoboni ]; (10) Nicolas Charpy ; (11) Joseph Marie Suarès ; Vgl. den Hinweis in der Relation, Bl. 135r–142v (hier Bl. 135v) auf ein Dekret SO 4. Januar 1668 (bestätigt durch ein Audienzdekret) mit dem das Werk vom Papst selbst (ohne Erwähnung des SO oder der CIndex) verboten werden sollte. Abfassung des Verbotsdekretes mit Beteiligung der Kard. Lorenzo Imperiali, Giberto Borromeo, Francesco Albizzi, und Celio Piccolomini. – Zur Vorgeschichte vgl. ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 1 und das Schreiben des Ass. SO an den Brevensekretär Stefano Ugolini vom 13. Januar 1661, Bl. 43r. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Michele Antonio Vibò vom 21. Oktober 1667, Bl. 42r, mit (Verweis auf) Übersendung des Werkes über Turin. – Vgl. ferner das Dekret SO 16. November 1667, Bl. 59v. 10 Bl. 73v: der Papst ordnete an, das Dekret zu veröffentlichen und zu drucken, ggf. auch in Form eines päpstlichen Breve. – Vgl. ferner die Dekrete SO 25. Januar 1668, Bl. 73v; SO [22. Februar 1668], Bl. 60r. 11 Bl. 90v: das SO approbierte die Relation Kard. Celio Piccolominis und ordnete an, vorbehaltlich der päpstlichen Approbation zur Ausführung überzugehen. Bl. 87r: die Kardinäle entschieden, dem Nuntius von Paris zur Vorbereitung auf die Veröffentlichung des Breve eine Abschrift des Gutachtens Giovanni Bonas OCist zu übesenden. Der Nuntius sollte dieses Gutachten nicht veröffentlichen, das Breve hingegen sollte erst nach Vorankündigung veröffentlicht werden. Der Ass. SO sollte zusammen mit Kard. Azzolini überprüfen, in welcher Weise der neue Nuntius in Frankreich empfangen worden war. Erst danach sollte das Breve übersandt werden. Der Nuntius sollte [dann] versuchen, das Wohlwollen des Königs zu gewinnen, wofür er sich auf die päpstliche Autorität stützen sollte. Auch sollte der Nuntius das Breve an die Bf. [Frankreichs] senden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die von Kard. Celio Piccolomini eingereichte Relation, Bl. 97r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 14. März 1668, Bl. 91v; SO 8. April 1668, Bl. 101v; SO 23. Mai 1668, Bl. 183v; SO 23. Mai 1668, Bl. 184v; SO 30. Mai 1668, Bl. 179v; SO 13. Juni 1668, Bl. 111v; SO 14. August 1668, Bl. 110v; SO 14. November 1668, Bl. 115v. 12 Bl. 125v: der Papst approbierte [die Maßnahmen des SO] und ordnete an, dem Nuntius von Paris zu schreiben, er solle auf die Veröffentlichung der Breven ohne königliches Verifizierungsverfahren bzw. „lettres d’attache“ drängen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris [an das Staatssekretariat] vom 6. November 1668, Bl. 116r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 28. November 1668, Bl. 127v; SO 23. Januar 1669, Bl. 126v; SO 25. Juni 1669, Bl. 125v; [Audienzdekret] 3. Juli 1669, Bl. 125v. 13 Bl. 133v: dem Nuntius sollte gemäß dem Entschluss Kard. Giulio Rospigliosis geschrieben werden. [D.h.: (1.) sollte sich der Ass. SO beim Sekr. CRiti, bei dem Gutachter Giovanni Bona OCist und bei den Prokuratoren informieren, ob die Bf. um Korrekturanweisungen gebeten hätten; (2.) sollte dies verneint werden, war dem Nuntius dieser Befund mitzuteilen; der Nuntius sollte dann darauf drängen, dass kein ND bzw. eine „korrigierte Fassung“ erscheine; außerdem möge er sich bei (Hugues) De Lionne (Staatssekr. für die Außenpolitik) informieren, von wem die Bf. diese (Korrektur)anweisungen erhalten hätten.] Außerdem sollte Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv die Korrekturen von Giovanni Bona OCist begutachten und referieren. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris [an das Staatssekretariat] vom 16. August 1669, Bl. 128r, mit Verweis auf das Vorhaben der Bf., die ihrem Amtskollegen von Alet beipflichteten, das Werk korrigiert in Rom neuzudrucken. – Vgl. ferner die Dekrete SO 30. Oktober 1669, Bl. 110v; SO 30. Oktober 1669, Bl. 131v; SO 30. Dezember 1669, Bl. 157v. – Vgl. ferner die Verhandlungen in ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 11 (zu Nr. 3). 14 Im Jahr 1661. Vgl. hierzu ACDF SO CL 1661–1662, Nr. 1. 9

329

ACDF SO CL 1668 Pars Prima

(12) [Ebf. von Toulouse?]; (13) Papst Clemens IX.; (14) [Bf. von Lyon]; (15) Inq. von Venedig;15 (16) Inq. von Bologna; (17) Inq. von Rimini; (18) Inq. von [Fermo]; (19) Inq. von Padova; (20) Inq. von Florenz; (21) Inq. von Siena; (22) Inq. von Genua; (23) Inq. von Mailand; (24) Inq. von Bergamo; (25) Comm. der Inquisition von Neapel; (26) Inq. von Turin; (27) Inq. von Malta; (28) Inq. von Perugia; (29) Kard. [Francesco?] Barberini Weitere Akten des SO: (1) Relation zur Einleitung und Verlauf des Verfahrens bis zum Dekret SO 18. Januar 1668, Bl. 44r/v, 2 S., [nach 18. Januar 1668]; (2) Relation zum Stand des Drucks des Breve und den Versand nach Frankreich, Bl. 60r, 1 S., 22. Februar 1668; (3) Notizen zu Äußerungen des Brevensekr. Johannes Walter Sluse, u.a. über die Notwendigkeit, das Publikationsdatum in das Breve einzufügen, und über Formen der Rücksichtnahme auf die Lage der franz. Kirche, Bl. 93r, 1 S., o.D.; (4) Relation, [verf. von Kard. Celio Piccolomini], u.d.T. „Considerationi per l’istruttione da mandarsi a Monsig.e Nuntio in Francia in proposito del Breve, che condanna il rituale fatto stampare a Parigi da Mons.r Vescovo di Alet“, Bl. 89r–90v, 4 S., [29. Februar 1668]; (5) Relation mit dem Vermerk, diese an die Congr. Part. weiterzuleiten, die über die Ankunft des neuen Nuntius in Paris und die Frage beraten sollte, ob es angesichts der Empfindlichkeiten der franz. Kirche oppurtun wäre, das Edikt zum Ritual zusammen mit Dekreten zu religiösen Festen und zur Übers. des Neuen Testamentes nach Frankreich zu schicken, Bl. 94r/v, 2 S., [4. April 1668]; als Anlagen: Entwurf einer Instruktion an den neuen Nuntius von Paris [verf./genehmigt von Kard. Celio Piccolomini], Bl. 95r/v und Bl. 101r/v, 4 S., [8. April 1668]; „Ristretto delle considerationi fatte dall’Em.mo Piccolomini sopra l’Instrut.e da darsi al nun.° di Francia per la condan.e del Rituale del V.° d’Alet“, Bl. 96r, 1 S., [4. April 1668]; Abschrift der [von Kard. Celio Piccolomini verf.] Relation u.d.T. „Considerationi per l’istruttione da mandarsi a Monsig.e Nuntio in Francia in proposito del Breve, che condanna il rituale fatto stampare a Parigi da Mons.r Vescovo di Alet“, Bl. 97r–98v, 4 S., [29. Februar 1668]; (6) Notizen u.d.T. „Note per la minuta della risposta alla Lettera del Sig.e di Lione da mandarsi à Mons.e. Nunzio“, von [Kard. Celio Piccolomini] an den [Ass. SO], Bl.  118r/v und 123r/v, 4 S., [25. April 1669]; (7) Relation zum Verlauf der Verhandlungen bis zu dem Zeitpunkt der Betrauung von Joseph Marie Suarès mit der Prüfung des Werkes und der beiden Gutachten von Giovanni Bona OCist und Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv mit Dekret SO 30. Oktober 1669, Bl. 135r–142v, 16 S., [30. Oktober 1669] Ferner beiliegend: (1) [als Anlage zu einem dem Fasz. nicht beiliegenden Schreiben von Michele Antonio Vibò an das SO vom 11. November 1667]: „Remarques Sur le Rituale Romain du Pape Paul 5.e al usage du Diocese d’Alet“, verf. von François Annat SJ, Bl. 45r–47v und Bl. 54r–56r, 11 S., [21. Oktober 1667]; (2) als Anlage zu einem Schreiben von Johannes Walter Sluse [an den Ass. SO] vom 20. Februar 1668: [Breve] Clemens Papa IX.// Ad Fvtvram Rei Memoriam.// [Incipit: Creditae Nobis diuinitùs] [Explicit: Datum Romae apud Sanctam Mariam Maiorem sub Annulo Piscatoris die xx. Februarii M. DC. LXVIII. Pontificatus nostri Anno Primo.// I. G. Slusius]. - Romae : Ex Typographia Reuerendae Camerae Apostolicae, 1668 (Einblattdruck). ACDF SO CL Die Korrespondenz mit Inquisitoren und Nuntien in Italien, Mai–Juni 1668, betraf den Erhalt und die Veröffentlichung bzw. die Verbreitung beider Verbotsbreven.

15

ACDF SO CL 1668 Pars Prima

330

1668 Pars Prima, Nr. 3, unter Bl. 63r; (3) als Anlagen zu einem Schreiben von Giovanni Bona OCist [an den Ass. SO?]: Konzept des Breve: [Breve] Clemens Papa IX// ad futuram rei memoriam.// [Incipit: Pastoralis Officii a Deo Nobis iniuncti] [Explicit: qui nulla interposita mora exe.plaria// sibi tradita, et alia quaecu.que habuerint,// igne comburant et comburi faciant. No. Obstantibus quibuscu.que in contrariu[m] faci-// entibus Datu[m] Romae etc.], Bl. 68r/v, 2 S., o.D.;16 Clemens. PP. IX.// Ad Fvtvram Rei Memoriam. [Incipit: Credita Nobis diuinitus] [Explicit: Datum Romae apud Sanctum Petrum sub Annulo Pisca=//toris die ix. Aprilis MDCLXVIII. Pon.tus Nostri Anno Primo// I. G. Slusius [Unten: Anno a Nativuitate D. N. Jesu Christi 1668 Indictione sexta die uero 17. Mensis Aprilis [...] // affixum et publicatum fuit ad ualvas Basilicae Principis Apostolorum, Cancellariae Apostolicae, ac in acie// Campi, ac in aliis locis solitis [...] Per me Carolum melanum Sanctiss. D. N. Papae et Sanctiss. In=//quisitionis Cursorem] Pergament, gesiegelt, ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 3, unter Bl. 69r; (4) als Anlage zu einem Schreiben von Johannes Walter Sluse an das SO vom 8. Februar 1668: Entwurf des Breve aus dem SO mit Vermerk zur Relation an den Papst vom 18. Januar 1668 und Siegel der Inquisition, Bl. 79r–80r, 3 S., [8. Februar 1668];17 (5) [Breve] Clemens Papa IX.// Ad Fvtvram Rei Memoriam. [Incipit: Creditae nobis diuinitùs] [Explicit: Datum Romae apud Sanctum Petrum sub Annulo Piscatoris die ix. Aprilis M. DC. LXVIII. Pontificatus nostri Anno Primo.// I. G. Slusius.// Anno à Natiuitate D. N. Iesv Christi 1668. Indictione sexta, die verò 17. mensis Aprilis, Pontificatus autem Sanctiss. in Christo Patris, & D. N. D. Clementis Diuina Prouidentia Papae IX. Anno eius Primo, supradictum Breue// affixum, & publicatum fuit ad valuas Basilicae Principis Apostolorum, Cancellariae Apostolicae, ac in acie Campi// Florae, ac in aliis locis solitis, & consuetis Vrbis per me Carolum Melanum Sanctiss. D. N. Papae, & Sanctiss.// Inquisitionis Curs.]. Romae  :  Ex Typographia Reuerendae Camerae Apostolicae, 1668 (Einblattdruck). ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 3, unter Bl. 63r; (6) [Druckfahne] ohne Affixum: Clemens Papa IX.// Ad Fvtvram Rei Memoriam. [Incipit: Creditae nobis diuinitùs] [Explicit: Datum Romae// apud Sanctam Mariam Maiorem sub Annulo Piscatoris die xx. Februarii M. DC. LXVIII. Pontifi-//catus nostri Anno Primo.// I. G. Slusius]. - Romae  :  Ex Typographia Reuerendae Camerae Apostolicae, 1668 (Einblattdruck). ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 3, unter Bl. 64r; (7) Pergament, Kanzleischrift, mit Wachssiegel [Breve] Clemens PP. IX.// Ad Fvtvram Rei Memoriam. [Incipit: Creditae Nobis diuinitùs] [Explicit: Datum Romae apud Sanctum Petrum Sub Annulo Pisca-// toris die IX. Aprilis MDCLXVIII. Pon.tus Nostri Anno Primo.// I. G. Slusius]. ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 3, unter Bl. 69r18; [Bando des Breve] Clemens Papa IX.// Ad Fvtvram Rei Memoriam. [Incipit: Creditae Nobis Diuinitùs] [Explicit: Datum Romae// apud Sanctam Mariam Maiorem sub Annulo Piscatoris die xx. Februarii M. DC. LXVIII. Pontifi-//catus nostri Anno Primo.// I. G. Slusius. - Romae : Ex Typographia Reuerendae Camerae Apostolicae, 1668 (Einblattdruck), ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 3, unter Bl. 63r; (8) als Anlage zu einem Schreiben des Generalvikars von Elne [Perpignan] an Kard. Pietro Vito Ottoboni vom 29. September 1668: [Nachdr. des Breve] Clemens Papa IX.// Ad Fvtvram Rei Memoriam. [Incipit: Creditae Nobis diuinitùs] [Explicit: De Der Entwurf (nach einem Hinweis im Begleitschreiben Giovanni Bonas OCist, Bl. 67r, im Auftrag des Adressaten [Ass. SO?] verf.) liegt dem Fasz. mehrfach bei, vgl. Bl. 65r/v und Bl. 66r/v. 17 Die Fassung ist identisch mit den ferner dem Fasz. beiliegenden Entwürfen. 18 Mit Eintrag des Affixums 17. April 1668. 16

331

ACDF SO CL 1668 Pars Prima

quarum publicatione & explicatione in dorso praesentium Nos certificetis, ut in futurum appareat.// Datum Perpinani die 26. Septembris 1668.// Lleopart U. G.// Loco + Sigilli// Ioannes Antonivs Deldon Not. & Secret.// Ab llicencia. - Estampat en Perpinya : per Ioan Figverola à la Plaça Noua, Any 1668] (Einblattdruck). ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 3, unter Bl. 113r; (9) als Anlage zu einer Abschrift des Schreibens des Nuntius von Paris [an das Staatssekretariat] vom 27. April 1668: Gesuch von Nicolas Charpy an den Papst um Maßnahmen gegen jansenistische Schriften, Bl. 107r–108v, 4 S., 25 April 1668 In den Akten auch erwähnt: (1) Anonym: [De la dignité de l’Eglise Romaine]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. (2) Anonym: [Defence de la censure de Notre S. Pere le Pape]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. (3) Anonym: [Du Purgatoire] Das Werk wurde nicht nachgewiesen. (4) Anonym: [De la prière pour les morts]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. (5) Arnauld, Antoine: La// Perpetvite’// De La Foy.// De L’Eglise// Catholiqve,// Tovchant L’Evcharistie.// Auec la Refutation de l’Ecrit d’vn Ministre,// contre ce Traité.// Divise en trois Parties. - A Paris : Chez Charles Savrevx [...], 1667 (Auec Approbation & Priuilege du Roy). - 3 Teile in 1 vol. ; 16°. BM-Lyon (6) Arnauld, Antoine: De La Freqvente// Commvnion.// Ov Les Sentimens Des Peres,// Des Papes, Et Des Conciles,// touchant l’vsage des Sacremens de Penitence// & d’Eucharistie, sont fidelement exposez :// Pour servir d’adresse aux persones qui pensent// serieusement à se convertir à Diev ; & aux// Pasteurs & Confesseurs zelez pour le bien des Ames. / Par M. Antoine Arnauld, Prestre,// Docteur en Theologie de la Maison de Sorbonne.// Sancta Sanctis. - A Paris : Chez Antoine Vitré [...], 1643 (Avec Privilege, Et Approbations). ÖNB19 (7) Le Nouveau// Testament// De Nostre Seigneur// Jesus Christ,// Traduit en François// Selon l’edition Vulgate, avec les differences// du Grec. - A Mons: Chez Gaspard Migeot [...], 1667 (Avec Privilege & Approbation). - 2 vol. ; 8°. RERO20 (8) Maistre de Sacy, Isaac-Louis Le: L’Office// De// L’Eglise// Et De// La// Vierge// En Latin// Et En// Francois// Auec les Hym-// nes traduites// en vers. - Paris : [S.n.], 1651. - 16°. BNF (9) ♦ Messel romain, selon le règlement du Concile de Trente, traduit en françois avec’explication de toutes le messes et de leurs cérémonies pour tous les jours de l’anneé [par Voisin, Joseph de (Übers.)]. - Paris : Rolin de La Haye et Siméon Piget, 1660. - 5 vol. ; 12°. BNF21 ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 4 1668. Liber manuscriptus, cui titul[us]: Antignome Fisico-Matematiche, il sistema terrestre, e nuovo Orbe del D. Donato Rossetti Lettor logico nello studio di Pisa. Rossetti, Donato: Antignome Fisico-Matematiche// Con// Il Sistema Terrester, o Nuovo Orbe / Del D. Donato Rossetti lettore di Logica nello Studio di Pisa// all// Se[renissi]mo et Rev[erendissi]mo Sig[no]re Principe Cardinale// Leopoldo di Toscana. - [1667]. - 58 S. (Ms.). ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 4, Bl. 191r–222v22 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [176] Bl., 42 S., [14] Bl., 790 S., [2] Bl. ; 4°. Drucker und Erscheinungsort wurden fingiert. Ermittelt wurde nach BNF: Amsterdam : par Daniel Elzevier. Vgl. ACDF SO CL 1668 Pars Secunda, Nr. 12. 21 Übers. ergänzt nach Abes. Das Werk war bereits ersch.: Messel Romain selon le reglement du concile de Trente / trad. par de Voisin. - Paris : [S.n.], 1648. - 12°. LINDA. 22 Das Ms. enthält unter Bl. 219r–222r, 8 S.: „Aggiunta al [sesto] Dialogo“. 19 20

ACDF SO CL 1668 Pars Prima Gutachter: Gutachten:

[Michelangelo Ricci?] nicht aufgefunden [18. April 1668?]

Dekret:

nicht aufgefunden23

332

Korrespondenten: Vikar der Inquisition von Livorno Weitere Akten des SO: Relation, Bl. 188r, 1 S., [18. April 1668] Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Vikars der Inquisition von Livorno vom 22. Februar 1668: Rossetti, Donato: Antignome fisico matematiche con// il Nuovo Orbe E Sistema Terrestre// del Dottor Donato Rossetti di Livorno// Lettore di logica nello studio di Pisa.// Al Sereniss.mo e Rev.mo Sig.r Princ.e// Leopoldo Cardin.e di Toscana (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670 In den Akten auch erwähnt: Galilei, Galileo. Die Werke wurden nicht spezifiziert. ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 5 1668. Censura in Manus[criptu]m continens relatione[m] vitae P. Julii Mancinelli Soc[ietatis] J[esu] compositam a P. Jacobo Cellesi ejusde[m] Societ[atis]. Responsio Authoris ad praefatam Censuram. Cellesi, Jacopo: [La Vita del P. Giulio Mancinelli SJ] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt.24 Gutachter: Gutachten:

[Pietro Francesco de Rossi] nicht aufgefunden [14. Dezember 1666]

Dekret:

SO 14. Dezember 1666;25 [Audienzdekret?] 18. Januar 1668;26 SO [25. April 1668];27 Audienzdekret 25. April 1668;28 [SO?] 23. Mai 166829

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Vikars der Inquisition von Livorno vom 27. Februar 1668, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 14. März 166[8], ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670; SO 18. April 1668, Bl. 223v. 24 Gedruckt wurde: Cellesi, Jacopo: Vita del seruo di Dio padre Giulio Mancinelli della Compagnia di Giesu. / Scritta dal padre Iacopo Cellesi della medesima Compagnia. - In Roma : per il Varese, 1668. - [18] Bl., 644 S., [52] Bl. ; 4°. SBN. Nach Angabe im Gesuch war die Drucklegung ursprünglich in Macerata geplannt. Eine Ausg. mit Erscheinungsort Macerata wurde nicht ermittelt. 25 Bl. 250v: das Ms. sollte gemäß den Korrekturanweisungen Pietro Francesco de Rossis korrigiert werden, außerdem sollten die Mirakelgeschichten getilgt werden, bevor es in Druck gehe. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Jacopo Cellesi SJ, Bl. 227r. 26 Bl. 251v: der Papst ordnete an, Pietro Francesco de Rossi auszurichten, dass es seine Absicht sei, Jacopo Cellesi SJ trotz der Einwände de Rossis die Druckerlaubnis zu erteilen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Jacopo Cellesi an den Papst, Bl. 226r. 27 Vgl. Vermerk, Bl. 277v [zu einem Dekret SO 25. April 1668?]: der Ass. SO sollte den Fall [mit dem Papst in der anstehenden Audienz?] besprechen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Autors, Bl. 252r. 28 Bl. 277v: der Papst ordnete dem Ass. SO an, bei Pietro Francesco de Rossi darauf zu drängen, dass die Druckerlaubnis unter Auflage der üblichen Protestationen erteilt werde. 29 Bl. 276v: das Dekret und die Erläuterungen betrafen die Approbation des Werkes, nicht eine Approbation der Mirakelgeschichten, weshalb die [üblichen] Protestationen ausreichten. – Zur Wiedereröff23

333

ACDF SO CL 1668 Pars Prima

Korrespondenten: (1) Jacopo Cellesi SJ; (2) Papst Clemens IX. Weitere Akten des SO: (1) Relation über den Verfahrensverlauf und über die Responsiones von Jacopo Cellesi SJ, Bl. 228r/v und 249r, 3 S., [18. Januar 1669]; (2) (vermutl.) kongregationsinterne Akten, evtl. Grundlage des Dekretes SO 23. Mai 1668: „Ristretto con l’Animadversioni fatte sopra il libro della vita del P. Giulio Macinelli della Compagna di Giesù scritta dal P. Jacopo Cellesi della med[esim] a Compagnia“, mit einem Verz. der bereits bearbeiteten Korrekturen und Fragen zu weiteren Abschnitten, Bl. 253r/v, 2 S., [23. Mai 1668]; „Circa l’Annotationi“, Bl. 254r, 1 S., [23. Mai 1668?]; „Primae responsioni elicitae ex praxi observata post Concilium Tridentinum, et Decreta Urbani 8.i“, Bl. 255r/v, 2 S., [23. Mai 1668?]; an das SO gerichtetes [vom Promotor Fidei de Rossi verf.?] Dubium zu der Frage, ob die Dekrete SO 13. März 1625 und SO 2. Oktober 1625 sich nur auf neue Mirakelgeschichten zu bereits kanonisierten Heiligen beziehen oder auch auf solche von nicht kanonisierten Dienern und Dienerinnen Gottes, Bl. 229r–230v, 4 S., [23. Mai 1668?] Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Jacopo Cellesi SJ an die Kardinäle SO mit Verweis auf die Revision des Werkes im Auftrag des Bf. von Macerata und des Inq. von Ancona; auf die Weigerung des MSP, das Ms. zu genehmigen; auf die Weiterleitung vom Papst an den Promotor Fidei Pietro Francesco de Rossi; auf die Korrektur des Ms. auf Anweisung de Rossis; und mit der Bitte um Weisung, ob durch diese Korrektur den Dekreten Urbans VIII. und des SO Genüge getan wäre; schließlich mit der Bitte um Druckerlaubnis, Bl. 227r, 1 S., [14. Dezember 1666]; (2) Gesuch von Jacopo Cellesi SJ an den Papst um Druckerlaubenis, Bl. 226r, 1 S., [18. Januar 1668]; (3) Antwort von [Jacopo Cellesi SJ]30 u.d.T. „Respondetur rationibus probare [v]olentibus non posse imprimi nova miracula nisi sint ab E[pisco]pis approbata, etiam si apponantur consuetae protestationes auctorum“, Bl. 231r–238v, 16 S., o.D.; als Anlagen: „Respondetur ulterius quod in dubio, Praxis debet esse interpres legum“, Bl. 239r–244v, 12 S., o.D.; „Resp[onde]tur r[atio]nibus allatis ad probandum non posse imprimi nova miracula, revel[ation]es, visiones, etiam cum solitis protestationibus, nisi [praecesserit] [eorum] approbatio per ordin[ari]os“, Bl. 257r–271r, 30 S., o.D.; (4) Gesuch von Jacopo Cellesi SJ an den Papst mit erneuter Bitte um Druckerlaubnis trotz Verweigerung derselben durch den Promotor Fidei de Rossi, Bl. 252r, 1 S., [25. April 1668] In den Akten auch erwähnt: (1) Castellini, Luca: Tractatus de certitudine gloriae sanctorum canonizatorum. Sacrarum Scripturarum, Pontificum, Conciliorum, Sanctorum patrum, celeberrimorumque doctorum, monumentis locupletatum. [...] Auctore Fr. Luca Castellino. - Romae : ex typographia Guilelmi Facciotti : sumptibus Octauij Ingrillani, 1628. - [20], 497 [i.e. 499, 45] S. ; 2°. SBN31 (2) ♦ Riccio, Giovanni Luigi: Praxis rerum fori ecclesiastici, et variae decisiones nedum curiae archiepiscopalis neapolit. verum etiam aliorum tribunalium ecclesiasticorum eiusdem regni [...] Auctore Ioan. Aloysio Riccio viro patritio neapolitano [...] pars nung des Verfahrens vgl. wohl das an das SO gerichtete Dubium und die weiteren Stücke in der Rubrik „Weitere Akten des SO“. 30 Verf. ermittelt durch Handschriftenvergleich. 31 Titelvariante nach SBN: Elucidarium theologicum de certitudine gloriae sanctorum canonizatorum.

ACDF SO CL 1668 Pars Prima

334

prima. Cum privilegio summi pontificis, et regis catholici. - Neapoli: ex typographia Lazari Scorigij, 1617. - [96], 882 [i.e. 880], 15, [1] S. ; 4°. SBN ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 6 1668. Censura in Librum P[at]ris Martini de Ezparsa Soc[ietatis] J[esu] cui titul[us]: Appendix ad quaestionem de usu licito opinionis probabilis, continens responsionem ad quaedam recentioru[m] argumenta. 1. Esparza Artieda, Martín de32: Appendix ad quaestionem de usu licito quaestionis probabilis, continens responsionem ad quendam recentiorum argumenta (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.33 Ferner wurde verhandelt: 2. Bordoni, Francesco34: [Liber fratris Francisci Bordoni 3. Ordinis S. Francisci tractan. de huiusmodi opinione] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt.35 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

[Giacinto Libelli OP] nicht aufgefunden [8. Februar 1668] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv] nicht aufgefunden [6. Juni 1668] (zu Nr. 1)36

Gutachter: Gutachten:

[Giacino Libelli OP?] nicht aufgefunden [1. August 1668?] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Giovanni Bona OCist Bl. 281r, 1 S., 20. Oktober 1668 (zu Nr. 1)37

Zu Esparza vgl. Personen und Profile. Gedruckt wurde: Esparza Artieda, Martín de: R.P.// Martini De Esparza// Artieda.// Theologi Societatis Iesv.// Appendix ad quaestionem de vsu licito Opi-//nionis probabilis.// Continens responsionem ad quaedam recentiorum// argumenta. - Romae : Ex Typographia Reu. Camerae. Apostolicae, 1669. - [12] Bl., 254 S., [10] Bl. ; 4°. BVB. 34 Zu Bordoni vgl. Personen und Profile. 35 Gedruckt wurde: ♦ Bordoni, Francesco: R.p.m. Francisci Bordoni Parmensis [...] Propugnaculum opinionis probabilis in concursu probabilioris. Operum tomus sextus. Cui accedit Additio sex fundamentorum ad propugnaculum eiusdem opinionis. Nunc primum prodit in lucem. - Lugduni : sumptibus Ioannis Antonij Huguetan, & Guillielmi Barbier, 1669. - [12], 312, [32] S. ; 2º. 36 Es ging um Korrekturen, auf die im kurzen Votum vom 20. Oktober 1668 und im Dekret vom 6. Juni 1668 hingewiesen wurde. 37 In Form eines Votums für die Erteilung der Druckerlaubnis unter Auflage von Korrekturen. 32 33

335

ACDF SO CL 1668 Pars Prima

Dekret:

SO 6. Juni 1668;38 SO 31. Oktober 166839 (zu Nr. 1)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)40

Korrespondenten: (1) Martín de Esparza Artieda SJ; (2) Papst Clemens IX.; (3) [Inq. von Venedig] Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Martín de Esparza Artieda SJ an Papst Clemens IX. um Druckerlaubnis nach deren Verweigerung durch den MSP, Bl. 280r, 1 S., [8. Februar 1668] (zu Nr. 1); (2) Gesuch von Martín de Esparza Artieda SJ an den Papst um Druckerlaubnis, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670, 1 S., [1. August 1668] (zu Nr. 1) ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 7 1668. Censura in Libr[um], cui titul[us]: Hedegeticu[m] pestilentiale sacrum, sive quaestiones quinquaginta de Peste &c. Authore M. Ernesto Stock. Lipsiae 1667. Stockmann, Ernst: Hodegeticum// Pestilentiale Sacrum,// Sive// Qvaestiones Qvinqvaginta// plurimam partem Casuales// De// Peste,// Generales & Speciales, Theo-//retico-Practicae, Animarum Pastoribus in// casibus istis periculosissimis non mi-//nus necessariae qvàm utiles.// Cum Censura Reverendiß. Fa-//cult. Theol. in Electoral. Acad. Lipsiensi / Autore M. Ernesto Stock-//manno, P. L. C. & Praefecturae, qvae// Bavaro-Numburgi est, Ec//clesiaste. - Lipsiae : Frommannus, 1667. - [24] Bl., 309 S. ; 12°. VD17 Gutachter: Gutachten:

[Giacinto Libelli OP] Bl. 287r/v, 2 S., [6. Juni 1668]

Dekret: Bando:

SO 6. Juni 166841 CIndex 3. April 1669

Korrespondenten: Inq. von Venedig

Bl. 283v: der Autor sollte das Ms. gemäß den Anweisungen von Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv korrigieren und die korrigierte Fassung zur Erteilung der Druckerlaubnis erneut vorlegen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Autors an den Papst, Bl. 280r, mit dem Hinweis, Bl. 283v, auf die Beteiligung Kard. Francesco Maria Brancaccios bei der Einreichung des Gesuches. – Vgl. ferner die Dekrete SO 8. Februar 1668, Bl. 283v; [SO] 14. Februar 1668, Bl. 283v; SO 29. Februar 1669, Bl. 283v. 39 Bl.  282v: dem Autor sollten Korrekturanweisungen zugesandt werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Autors an Papst Clemens IX., ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670, gemäß Dekret SO 6. Juni 1668. – Vgl. Dekrete SO 1. August 1668, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670; SO 8. August 1668, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670. 40 Vgl. ferner das Dekret SO 29. Februar 1669, Bl. 283v. 41 Bl. 289v: das Werk sollte durch Dekret CIndex verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 7. Januar 1668, Bl. 286r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 25. Januar 1668, Bl. 289v. 38

ACDF SO CL 1668 Pars Prima

336

ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 8 1668. Rationes expositae a P. Joanne Dominico Pusterla Ord[ini]s Praed[icatoru] m Professore publico Patavii pro habenda facultate imprimendi ejus tratatu[m] contra usu[m] Opinionu[m] probabilium, quae facultas ei denegata fuit a P. Inq[uisito]re Patavino. Pusterla, Giovanni Domenico: [Tractatus contra usum Opinionum probabilium] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt. a. Pusterla, Giovanni Domenico: Adversus Probabilium opinionum usum// specificantium actum pro licito in// [concursu] opposit[arum] eundem// pro illicito specificanticum// Libri quatuor (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 8, Bl. 320r b. Pusterla, Giovanni Domenico: Nova disputatio// Qua probabilium opinionum usus specificantium// actum pro licitio in concursu oppositarum// eundem pro illicito specificantium// Praeceptis divinis, et sacrorum Canonum// decretis// contrarius esse ostenditur.// In qua plura continentur ad scientiam Rationalem, transnaturalem, ad utramque// Theologiam// et ad utrumque Jus potissimum// spectant., et Universalis Fidelibus// [ad rectum tuorem] actum directionem// necessario.// Authore Fratre Joanne Dominico Pusterla// ord.s Praedicatorum S. T. M.ro, et in// Patavino Archigimnasio Metaphisicae Professore (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 8, 321r Dekret:

nicht aufgefunden;42 SO 13. Juni 1668;43 nicht aufgefunden44

Korrespondenten: (1) Inq. von Padua; (2) [Inq. von Venedig]; (3) Giovanni Domenico Pusterla OP ; (4) Inq. von Pavia Weitere Akten des SO: Relation zum ersten Gesuch von Giovanni Domenico Pusterla OP und zum Schreiben des Inq. von Pavia, Bl. 304r, 1 S., [nach 11. März 1667] Ferner beiliegend: (1) 1. Gesuch von Giovanni Domenico Pusterla an das SO, Bl. 305r, 1 S., [2. März 1667]; als Anlage: vom Autor eingereichte Schrift, [Incipit: Em:mi et R.mi D.D.// Antequam ostendam verba] [Explicit: omnia humiliter remittens correctioni, et sapientissimo// iudicio eminentissimar. D. D. V. V.], Bl. 306r–307v und 313r/v, 6 S., [2. März 1667]; (2) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Padua an das SO vom 11. März 1667: „Capitoli di Lettere del P. Inquisitore di Venezia all’Inquisitore di Padova in proposito del libro del P. Pusterla“, Bl. 309r, 1 S., 13. Dezember 1666; (3) 2. Gesuch Giovanni Domenico Pusterlas OP mit Verweis auf die Verweigerung der Druckerlaubnis durch den Inq. von Padua; die Einschaltung des Inq. von Venedig durch den Autor; und mit der Bitte um Druckerlaubnis, Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das erste Gesuch von Giovanni Domenico Pusterla OP, Bl. 305r. – Vgl. ferner das Dekret SO 2. März 1667, Bl. 315v. 43 Bl. 322v: dem Inq. von Pavia sollte geschrieben werden, dass die Kardinäle aus guten Gründen die Erteilung der Druckerlaubnis für nicht opportun hielten. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Pavia vom 23. Mai 1668, Bl. 317r, mit Übersendung des 1. und des 2. Titelbl. des Werkes zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 44 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das zweite Gesuch von Giovanni Domenico Pusterla OP, Bl. 292r/v. – Vgl. ferner den Vermerk, Bl. 303v. 42

337

ACDF SO CL 1668 Pars Prima

Bl. 292r/v, 2 S., 17. Juli 1668; als Anlagen: Begründung des Inq. von Padua für seine Verweigerung der Druckerlaubnis, in Form eines Schreibens an Giovanni Domenico Pusterla OP, Bl. 293r, 1 S., 29. November 1666; Widerlegung der Einschätzung des Inq. von Padua durch Giovanni Domenico Pusterla OP, Bl. 294r–299r, 11 S., [17. Juli 1668]; Widerlegung der Einschätzung des Inq. von Venedig durch Giovanni Domenico Pusterla OP, Bl. 300r, 1 S., [17. Juli 1668] ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 9 1668. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Tractatus de gratia sufficienti, et efficaci adversus Janseniu[m], et cum eo Jansenistas. Authore Joan[ne] Bap[is] ta Marinario Episcopo Tagasteno. Marinari, Antonio: Fratris Antonij Episcopi Tagasten. verus Augustinus// Adversus falsum, et male intellectum Cornelij// Jansenij Episcopi Jprensis// Augustinum.// Triplici tractatu comprehensus,// In p.mo agitur de gratia sufficienti et efficaci// Adversus Jansenium, et cum eo Jansenistas,// In secundo de Dogmate Jansenij in quinque propo-//sitionib. Eiusdem contenta recentes ab Ecclesia// damnata eiusdemque impugnat.ne// In 3.° quid sensiat Augustinus de efficacia Divinae// gratiae in utroque statu hominis (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665–167045 Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 325r/v, 2 S., 18. Juli 166846

Dekret:

SO 1. August 166847

Korrespondenten: Antonio Marinari OCarm Ferner beiliegend: Gesuch von Antonio Marinari OCarm um Druckerlaubnis, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670, 1 S., [16. Mai 1668] ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 10 1668. Censura in Libru[m] ins[criptu]m: Orizonte della Vergine Genitrice di Dio. Orizonte della Vergine Genitrice di Dio (Ms.?). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.48 Gedruckt wurde: Marinari, Antonio: Fr. Antonii Marinarii [...] In materia de gratia verus Augustinus aduersos opus cuius titulus est Augustinus Cornelij [...] triplici tomo diuisus. - Velitris : apud Patrum Guilelmum Cafassium, 1669–1679. - 3 vol. ; 4°. SBN. Abweichender Erscheinungsvermerk für den 3. Bd.: Romae : typis Michaelis Herculis, 1679. SBN. 46 Im Gutachten und in der Rubricella wurde als Autor irrtümlich „Giambattista“ Marinari angegeben. Verhandelt wurde hier nur der 1. Traktat im Werk. 47 Bl. 326v: die Druckerlaubnis sollte erteilt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Antonio Marinari OCarm, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 16. Mai 1668, ACDF SO Tit.Libr. 1665– 1670. 48 Gedruckt wurde: Anonym: Horizonte della Vergine genitrice di Dio, Maria. Trascorso dalla diuotione de cremonesi nelle 24 hore del giorno, col diuoto loro esercitio praticato a suffragio delle pouere ani­ me purganti. Scoperto da un seruo diuoto di Essa Precede il racconto d’un prodigio singolarissimo 45

ACDF SO CL 1668 Pars Prima Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP Bl. 329r, 1 S., [1. August 1668]

Dekret:

SO 1. August 166849

338

Korrespondenten: [Inq. von Cremona] ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 11 1668. Acta in Epistolas Pastorales Archiep[iscop]i Senonensis et Edictum Episcopi Noviodunensis emanat[as] occasione Jubilei promulgati p[er] S[anctissimu]m D[omi]num Clementem Papam IX. 1. Pardaillan de Gondrin, Louis Henri de : Lettre pastorale de monseigneur l’illustrissime & reverendissime archevesque de Sens, primat des Gaules & de Germanie [...]. - A Sens : de l’imprimerie de Louis Prussurot, imprimeur de mondit seigneur, au nom de Iesus, 1668. - 8 S. ; 4°. SBN50 2. Clermont-Tonnerre, François de : Jubile’ Universel// De Nostre S. Pere Clement, Par La Providence Divine Pape IX.// Pour implorer au commencement de son Pontificat les graces necessaires pour le gouvernement de la sainte Eglise Catholique. - [Noyon] : [S.n.], [1668] (Einblattdruck). ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 11, unter Bl. 340r51 Ferner wurden verhandelt: 3. Rituel Romain du pape Paul V. A l’usage du diocese d’Alet. Avec les instructions & les rubriques en françois. - A Paris : chez Charles Savreux libraire-juré, au bas de la tour de Nostre-Dame, du costé de l’Archevêché, à l’enseigne des trois Vertus, 1667. - 2 vol. ; 4º. SBN 4. Pavillon, Nicolas : Ivbile// Povr Implorer L’Assistance Divine Contre Les Tvrcs;// Dans Les Necessitez Presentes De La Chrestienté. - [Alet] : [S.n.], [1669] (Einblattdruck). ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 11, unter Bl. 421r52 5. Borromeo, Carlo53 : Instrvttioni// Fatte, Et Raccolte// D’Ordine Di Mons. Illvstriss.// Cardinale Di S. Prassede,// Arciuescouo,// Per Il Givbileo De 51 49 50



52



53

accaduto appresso la nostra città nel 1117. - In Cremona : per Paolo Puerone. Al Giesù, [1669]. - [36], 179, [1], S. ; 12°. SBN. Bl. 330v: der Inq. von Cremona sollte die Druckerlaubnis erteilen. Eine ital. Übers. liegt dem Fasz. ebenfalls bei, Bl. 342r–348r. Zunächst Übers. des Breve Clemens’ IX. 18. Juli 1667; anschließend: (1) Mandement de Monseigneur l’Evesque Comte de Noyon, Pair de France, en forme d’Instruction; (2) La legitime Authorité des Dispensateurs, qui rend les Indulgences valables, consiste en quatre points importants; (3) La Iustice de la Cause, qui rend les Indulgences raisonnables, paroist aussi dans quatre principaux motifs; (4) La Sainteté des Dispositions, qui rend les Indulgences salutaires, consiste en quatre choses necessaires. Es gibt keine Angaben zu Druckort, Drucker, Jahr; Jahr und Druckort wurden hier aus der Promulgationsangabe abgeleitet. Eine ital. Übers. liegt dem Fasz. bei, ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Bl. 385r– 389r. Mit Übers. des Breve Clemens’ IX. vom 4. Februar 1669, anschließend: „Mandement de Monseignevr l’Evesqve d’Alet povr la pvblication dv Ivbilé“. Jahr und Druckort wurden hier aus der Promulgations­ angabe abgeleitet. Zu Borromeo vgl. Personen und Profile.

339

ACDF SO CL 1668 Pars Prima

L’Anno// Santo,// Indulgenze, stationi, chiese, et altre diuotioni,// di Milano. - In Milano : Appresso Pacifico Pontio, 1576 (Con licentia de‘ Superiori). - 290 S. ; 12°. ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 11, unter Bl. 407r 6. Borromeo, Carlo : Ordini et Avvertimenti a i parocchi per il Santo Givbileo. Carolvs Cardinalis Tit. S. Praxedis, Archiepiscopvs. [Incipit: Ogni Parocho, ò Curato legga quanto prima, il Breve di N. S. e il decreto della publicatione di esso] [Explicit: Datum Mediolani, in aedibus Archiepiscopalis, die 4. mensis Februarij, 1576// Bartholomaeus Parp. Curiae Archiep. Med. Canc.]. - In Milano : [?] Pacifico Pontio [...], 1576 (Einblattdruck)., ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 11, unter Bl. 408r 7. Borromeo, Carlo : Carolvs, Miseratione Diuina S. R. E. Cardinalis, tit. S. Praxedis, Archiepiscopus S. Ecclesiae Mediolanensis. [Incipit: Vniuersis Christi fidelibus, incolis Pleb. Saltutem in Domino. Figlioli dilettissimo] [Explicit: Di Milano nell’Arciuescouado alli xxviij d’Aprile 1570.// Presb. Ioannes Babtista Oldonus]. - [Mailand?] : [S.n.], [1570]54 (Einblattdruck). ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 11, unter Bl. 409r 8. Borromeo, Carlo : [Incipit: Reverendo Paroco. Questa mattina nella uostra Messa parochiale, darete questa buona nuoua al uostro popolo] [Explicit: Dall’Arciuescouado il di vi. Maggio M.D.LXXVI., hs. Unterschrift: C. Car[o]lis tit. S[anc]ta Praxedis Archiep[iscopu]s]. - [Mailand?]  :  [S.n.], [1576] (Einblattdruck). ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 11, unter Bl. 410r 9. Borromeo, Carlo : Carolvs S. R. E. Tit. S. Praxedis Presb. Cardinalis, Archiepiscopvs Sanctae Ecclesiae Mediolanensis. [Incipit: In virtù delle faccoltà, concesse à noi dalla Santità di nostro Signore Papa Gregorio Decimo terzo] [Explicit: Datum Mediolani, in Aedibus nostris Archiepiscolpalibus, die XVII. mensis Maij MDLXXVI.]. - In Milano : Apresso Pacifico Pontio [...], 1576 (Einblattdruck). ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 11, unter Bl. 411r 10. Borromeo, Carlo : Avvertenze per chi havera d’amministrare il Sacramento della Penitenza in qvesta Citta, e diocesi di Milano. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.] (Einblattdruck; Vordruck). ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 11, unter Bl. 412r 11. [Breve] Gregorius Papa XIII. [Incipit: Dilecte fili noster salutem, et Apostolicam benedictionem.// Cupientes, ut omnes ad animarum salutem Jubilaeum nuper] [Explicit: Dat. Romae apud Sanctum Petrum sub an-//nulo Piscatoris die W. Martii M.D.L.XXVI Pontificatus// nostri Anno Quarto. Signat. Caesar Glorierius.// A Tergo, Dilecto Filio Nostro Carolo Tit. S.tae Praxedis Presbytero Cardinali]. - [S.a.]. - 1 S. (Ms.). ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 11, Bl. 413r 12. [Bando (Nachdr.)] Innocentivs Papa X. Ad Fvtvram Rei Memoriam. [Incipit: Pontificia sollicitudo] [Explicit: Dat. Romae apud Sanctam Mariam Maiorem, sub Annulo Piscatoris die XII. Februarii M. DC. L. Pontificatus Nostri. Anno Sexto.// M. A. Maraldus.// Romae, Ex Typographia Reuerendae Camerae Apostolicae. - Caesar// Miseratione Diuina, Tit. S. Mariae Transpontinae, S. R. E. Presbyter Cardinalis Drucker, Druckort und Erscheinungsjahr wurden abgeschnitten.

54

ACDF SO CL 1668 Pars Prima

340

Montius, S. Eccl. Mediol. Archiep. [Incipit: Praesentes Sanctissimi D. N. D. Innocentii Papae]. - In Milano : nella Stampa Archiepiscopale, [1650] (Einblattdruck). ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 11, unter Bl. 414r 13. [Bando (Nachdr.)] Vrbanvs Papa VIII.// Ad Perpetvam Rei Memoriam. [Incipit: Pontificia Sollicitudo] [Explicit: Dat. Romae apud S. Petrum sub annulo Piscatoris die xxviii. Ianuarii M. DC.XXV. Pontificatus Nostri Anno Secundo.// V. Theatin.// Romae, Ex Typographia Reuerendae Camerae Apostolicae. - Federicvs// Miseratione Diuina, Tit. Sanctae Mariae Angelorum, S. R. E. Presbyter Cardinalis Borromaeus, S. Eccl. Mediol. Archiep. [Incipit: Praesentes Sanctissimi D. N. D. Vrbani Papae Octaui Indulgentiarum literas] (Einblattdruk). - In Milano : per gl’heredi di Pacifico Pontio, & Gio. Battista Piccaglia, Stampatori Archiepiscopali, 1625 (Con Priuilegio) (Einblattdruck). ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 11, unter Bl. 415r 14. Le Grand Ivbilé et Pardon// de pleniere remission, povr// tovs vrais chrestiens.// [Incipit: Exposition dv grand ivbilé, et de la pleniere Indulgence qui y est donnée. Levray pardon & remission de nos pechez est fait par l’abondante misericorde de Dieu en Iesus Christ]. - Se vend à Charenton : Par Louys Vendosme, demeurant à Paris en la Gallerie des Oyseaux à la Caille, Auec Priuilege perpetuel. [S.a.]. - (Einblattdruck). ACDF SO CL 1668, Pars Prima, Nr. 11, unter Bl. 471r Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 14)

Gutachter:

Gutachten:

Paolo Girolamo Giacconi da Garessio OP; Andrea Lao OCarm; Gerolamo Valvassori OSA; Alfonso Besozzi CR; Gabriele Fanti B; Martín de Esparza Artieda SJ; Michelangelo Ricci; Giovanni Bona OCist; Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv; Domenico Maria Pozzobonelli OP; Giacinto Libelli OP Bl. 352r und Bl. 353r–354r, 4 S., 5. Juli 1668 (zu Nr. 1–2)55

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Agostino Tartaglia OCD Bl. 355r, 1 S., [5. Juli 1668] (zu Nr. 1–2)56

Gutachter:

Gutachten:

Paolo Girolamo Giacconi da Garessio OP; Andrea Lao OCarm; Gerolamo Valvassori OSA; Alfonso Besozzi CR; Gabriele Fanti B; Martín de Esparza Artieda SJ; Giovanni Agostino Tartaglia OCD; Michelangelo Ricci, Giovanni Bona OCist; Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv; Domenico Maria Pozzoboneli OP; Giacinto Libelli OP Bl. 360r–361r, 3 S., 18. Juli 1668 (zu Nr. 1–2)57

Gutachter: Gutachten:

Gabriele Fanti B Bl. 363r–365r, 5 S., [18. Juli 1668] (zu Nr. 1)

Protokoll der Qual.-Sitzung mit Unterschriften der Teilnehmer; mit Bezugnahme auf das schriftliche Gutachten von Giovanni Agostino Tartaglia OCD. Nach Vermerken, Bl. 349v und Bl. 390v, waren die ital. Übers. der beiden Werke, nicht aber die franz. Originale Gegenstand des Verfahrens. 56 Das Gutachten wurde in der gemeinsamen Qual.-Sitzung vom 5. Juli 1668 in die Überlegungen mit einbezogen, ohne dass der Gutachter anwesend war. 57 In Form eines Referates der Voten. 55

341

ACDF SO CL 1668 Pars Prima

Gutachter: Gutachten:

Gabriele Fanti B Bl. 365v–367r, 4 S., [18. Juli 1668] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Gerolamo Valvassori OSA Bl. 369r–371r, 5 S., [18. Juli 1668] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Gerolamo Valvassori OSA Bl. 371v, 1 S., [18. Juli 1668] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Michelangelo Ricci Bl. 373r–374r, 3 S., [18. Juni 1668] (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

Martín de Esparza Artieda SJ Bl. 375r/v, 2 S., [18. Juni 1668] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Martín de Esparza Artieda SJ Bl. 376r–377v, 4 S., [18. Juni 1668] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 378r–380r, 5 S., 18. Juli 1668 (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 381r, 1 S., 18. Juli 1668 (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Alfonso Besozzi CR Bl. 383r–384r, 3 S., [18. Juli 1668] (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Bona OCist Bl. 391r–392r, 3 S., [18. Juli 1668] (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 432r/v, 2 S., 24. Juli 1669 (zu Nr. 3–4)

Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?] nicht aufgefunden [2. Oktober 1669?] (zu Nr. 5–13)

Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Bona OCist?] nicht aufgefunden [2. Oktober 1669?] (zu Nr. 5–13)

Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Giovanni Bona OCist Bl. 442r–444r, 5 S., 13. Oktober 1669 (zu Nr. 1–2 und Nr. 4)58

Dekret:

Audienzdekret 12. September 1668 (zu Nr. 1–2)59

Bona schloss sich dem Votum Brancatis an. Bl. 394v: der Papst ordnete an, den Nuntius schriftlich über den Stand des Verfahrens in Kenntnis zu setzen; der Nuntius seinerseits sollte sich in der Sache wieder melden, sobald er die Zeit für ein Verbot der beiden Schriften für reif erachtete. – Zur Einleitung des Verfahrens zu Nr. 2, vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Rospigliosi vom 4. Mai 1668, Bl. 339r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner die Dekrete SO 23. Mai 1668, Bl. 349v; SO 30. Mai 1668 Bl. 349v (zu Nr. 1); das Dekret SO 6. Juni 1668, Bl. 341v (zu Nr. 2); und die Dekrete SO 11. Juli 1668, Bl. 349v; SO 18. Juli 1668, Bl. 361r; SO 12. September 1668, Bl. 394v (zu Nr. 1–2).

58 59

ACDF SO CL 1668 Pars Prima Dekret:

SO 15. [i.e. 17?] April 1669 (zu Nr. 2)60

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)61

Dekret:

SO 16. Oktober 1669 (zu Nr. 3–4)62

Dekret:

SO 16. Oktober 1669 (zu Nr. 5–13)63

Dekret:

SO 6. Juli 1672 (zu Nr. 14)64

342

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Kard. [Giacomo] Rospigliosi; (3) Staatssekretariat; (4) Kard. Alfonso Litta ; (5) Ass. SO; (6) Bf. von Cahors; (7) Kard. Angelo Celsi ; (8) Pedro Velasco; (9) Papst Clemens X.; (10) Michele Antonio Vibò ; (11) Kard. [Paluzzo] Altieri [Paluzzi degli Albertoni]; (12) Kard. [Francesco] Barberini Weitere Akten des SO: (1) Relation zum Verfahren, Bl. 334r–337r, 7 S., [verf. nach dem 29. November 1669] (zu Nr. 1–4); (2) Umlaufschreiben mit Übersendung des Werkes an die Qual. SO, Bl. 351r, 1 S., [5. Juli 1668] (zu Nr. 1); (3) Kongregationsinterne Notiz [des Ass. SO]: die Kardinäle SO sollen gebeten werden, die mit der Qualifizierung der Werke zum Jubiläum betrauten Qual. SO in die Sitzung der Kard. SO einzuladen, damit sie ihre Voten referieren konnten, Bl. 359r, 1 S., [18. Juli 1668] (zu Nr. 1–2); (4) im Anschluss an die Voten der Qual. SO (s.o.): Votenliste der Kard. Francesco Barberini; Marzio Ginetti; Giberto Borromeo; Francesco Albizzi; Flavio Chigi; Celio Piccolomini; Angelo Celsi, Bl. 361r, 1 S., 18. Juli 1668 (zu Nr. 1–2); (5) Relation, Bl. 418r/v, 2 S., [7. August 1669] (zu Nr. 1–4); (6) Relation zum Schreiben von Kard. Bl. 397v und Bl. 399v: die Kardinäle nahmen [die Relation des Ass. SO über das Ergebnis des Qualifikationsverfahrens?, ein weiteres Schreiben des Nuntius von Paris an das Staatssekretariat vom 15. März 1669?] zur Kenntnis. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an das Staatssekretariat vom 15. März 1669, Bl. 395r. Vgl. [parallel] ein weiteres Schreiben des Nuntius von Paris an das Staatssekretariat vom 15. März 1669, Bl. 396r, zur Veröffentlichung des Jubiläums. – Vgl. ferner das Dekret SO 10. [i.e. 15.?] April 1669, Bl. 399v. 61 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Abschrift des Schreibens des Nuntius von Paris an das Staats­ sekretariat vom 7. Juni 1669, Bl. 419r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 3. Juli 1669, Bl. 437v; SO 10. Juli 1669, Bl. 437v. 62 Bl. 446v: dem Nuntius [von Paris] sollte eine Abschrift des Breve Gregors XIII. an den hl. Carlo Borromeo übersandt werden, um dadurch dem Bf. von Alet aufzuzeigen, dass Borromeo in einer vergleichbaren Lage kraft päpstlicher Fakultäten, nicht aber kraft seiner Bischofsweihe gehandelt habe; dies sollte dem Bf. durch den Pfarrer von Saint-Nicolas-du-Chardonnet [in Paris], seinem ehemaligen Generalvikar und Freund vermittelt werden; falls der Nuntius diesen für die Aufgabe als ungeeignet ansah, sollte er sich eines anderen Mittelsmannes bedienen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens zu Nr. 3 and zur Einleitung des Verfahrens zu Nr. 4, vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an das Staatssekretariat vom 21. Juni 1669, Bl. 420r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 17. Juli 1669, Bl. 437v; SO 24. Juli 1669, Bl. 416r; SO 7. August 1669, Bl. 437v; SO 7. August 1669, Bl. 438v; SO 14. August 1669, Bl. 438v; SO 9. Oktober 1669, Bl. 446v; SO 23. Dezember 1669, Bl. 448v. 63 Bl. 446v: s. die Paraphrase des Dekrets in der vorigen Fußnote. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Dekret SO 14. August 1669, Bl. 438v, im Rahmen der Verhandlungen zu Nr. 3–4. – Vgl. ferner die Dekrete SO 8. September 1669, Bl. 404v; SO 2. Oktober 1669, Bl. 405v. 64 Bl. 472v: der Nuntius [von Paris] sollte bei dem Ebf. von Paris und dem königlichen Minister darauf drängen, dass die Ketzer bestraft wurden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Michele Antonio Vibò an Kard. Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni vom 3. Juni 1672, Bl. 470r, mit Übersendung des Werkes und mit Verweis auf die Einziehung der bereits verbreiteten Exemplare durch den Generalprok. des Königs. – Vgl. ferner das Dekret SO 31. August 1672, Bl. 474v. 60

343

ACDF SO CL 1668 Pars Prima

Alfonso Litta, Ebf. von Mailand, Bl. 405v, 1 S., 18. September 1669; (7) weiteres Material zur Breve betr. Jubiläum Clemens X 1670, Bl. 449r–474v, 52 S., 21. Mai 1670–31. August 1672; mit einem „Summarium ex Responsis PP. Qualificatorum, quoad Epistolam Pastoralem Archiepiscopi Senonen. et Mandatum, seu Edictum Episcopi Nouodunien. occasione Jubilaei per Sa: me: Clementem IX. concessi initio Pontificatus“, [verf. vom Ass. SO], Bl. 449r–450v und 453r, 5 S., o.D. (zu Nr. 1–2) Ferner beiliegend: (1) [Breve] SS.Mi D. N. D. Clementis Divina Providentia Papae IX.// Ivbilevm Vniversale// Ad implorandum Diuinum auxilium initio sui Pontificatus pro salutari Sanctae Ecclesiae Catholicae regimine.// Clemens Papa IX.// Vniversis Christi fidelibus ad quos praesentes litterae peruenerint salutem, & Apostolicam benedictionem. [Incipit: Placvit ineffabili Redemptoris] [Explicit: Datum Romae [...] die 18. Iulij MDCLXVII.// I. G. Slusius]. - Romae : Ex Typographia Reuerendae Camera Apostolicae, 1667 (Einblattdruck). ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 11, unter Bl. 350r; (2) als Anlage zu einem Schreiben des Ebf. von Mailand vom 18. September 1669: Auflistung und Beschreibung der vom Ebf. übersandten Werke und Drucke, Bl. 402r/v, 2 S., 18. September 1669; (3) als Anlagen zu einem Schreiben des Nuntius von Paris an das Staatssekretariat vom 21. Juni 1668: Memorandum u.d.T. „Memoire“, verf. vom Bf. von Laon oder vom Bf. von Châlons-en-Champagne, Bl. 430r/v und 435r, 3 S., [21. Juni 1668]; „Extrait des Avertissemt ou Istruction de S. Charles Archevesque de Milan aux confesseurs deputées pour la Jubilée [de l’an S. 1575]“, Bl. 431r/v und 434r, 3 S., [21. Juni 1668];65 (4) weiteres Material zum Breve betr. das Jubiläum Clemens X. 1670, Bl. 449r–474v, 52 S., 21. Mai 1670–31. August 1672 In den Akten auch erwähnt: Borromeo, Carlo ; Borromeo, Federico66 (Hg.): Acta Ecclesiae Mediolanensis, a Carolo cardinali S. Praxedis archiepiscopo condita, Federici card. Borromaei archiepiscopi Mediolani iussu vndique diligentius collecta, & edita. - Mediolani  :  ex officina typographica quon. Pacifici Pontij impressoris archiepiscopalis, 1599. - [12], 1273, [215] S. ; 2º. SBN

Dem Fasz. liegen ital. Übers. unter Bl. 422r–429r bei. Zu Borromeo vgl. Personen und Profile.

65 66

ACDF SO CL 1668 Pars Secunda

344

ACDF SO CL 1668 Pars Secunda

ACDF SO CL 1668 Pars Secunda, Nr. 121 1668. Censura in Bibliam sacram nuper impressam idiomate Gallico, et 1667. Montibus impressu[m] Novu[m] Testamentu[m]. Breve Clementis IX sub die 20 Aprilis 1668., quo prohibetur praefata Biblia, seù le Nouveau Testament de Nostre Seigneur Jesus Christ Traduis en François selon l’edition vulgata, avec les differences de Gręc. A Mons 1667. 1. Le Nouveau// Testament// De Nostre Seigneur// Jesus Christ,// Traduit en François// Selon l’edition Vulgate, avec les differences// du Grec. - A Mons: Chez Gaspard Migeot [...], 1667 (Avec Privilège & Approbation). - 2 vol. ; 8°. RERO. Enth.: [Bd. 2]: Les epistres de S. Paul. Les epistres canoniques. L’Apocalypse. - A Mons : chez Gaspard Migeot [...], 1667. - 462, [16] S. SBN2 Ferner wurden verhandelt: 2. ♦ Isles, Nicolas Des: Critiqve Sacrée// Ov// Les Chefs// D’Acvsation Proposez// Contre// La Traduction Françoise du Nouveau Testa-//ment, imprimée à Mons par Gaspard Migeot en l’année 1667.// Presentées// A Nostre S. Père Le Pape// Clement IX. / Par M. Nicolas Des-Isles, Docteur en// Droit Canon, Conseiller du Roy, Lecteur Ec-//clesiastique & Predicateur de sa Majesté & du// Clergé de France pour les Controverses, &c. - A Paris  :  Chez Loüis & Antoine Bovllenger [...], 1668 (Avec Approbation). BM-Lyon3 3. Anonym [Maimbourg, Louis]: Lettre// D’Vn Doctevr// En Theologie// A Vn De Ses Amis,// Svr La Tradvction// du Nouveau Testament, imprimée à Mons. [S.l.] : [S.n.], [1667]. - [1] Bl., 34 S. ; 4°. BM-Lyon4

Mit Band-Index. Erscheinungsort und Verl. wurden fingiert. Tatsächlicher Erscheinungsort und Verl. nach COPAC: A Mons [i.e. Amsterdam] : Chez Gaspard Migeot [...] [i.e. Daniel Elzevir]. Übers. ermittelt nach Abes: Antoine Le Maistre; Isaac Le Maistre de Sacy. Nach COPAC waren auch Antoine Arnauld, Pierre Nicole und Claude de Sainte Marthe an den Vorarbeiten beteiligt worden. Das Werk ersch. mehrfach im selben Jahr: vgl. Le Nouveau Testament de Nostre Seigneur Jesus Christ, traduit en francois selon l’edition vulgate, avec les differences du grec. Seconde édition. - A Mons  :  chez Gaspard Migeot [i.e. Amsterdam : Daniel Elzevier], 1667. - [20], 412, [8] S. ; 12°. Abes. Ermittelt wurde beispielsweise auch die Ausg.: A Lyon : chez Antoine Iullieron, 1667. - [24] Bl., 598 S., [10] Bl. ; 12°. SBN. 3 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: 225 S. ; 8°. 4 Autor ermittelt nach BNF. 1 2

345

ACDF SO CL 1668 Pars Secunda

4. Anonym [Maimbourg, Louis]: Seconde// Lettre// D’un Docteur// En Theologie// A Un De Ses Amis;// Svr La Tradvction// du Nouveau Testament, imprimée à Mons. - [S.l.] : [S.n.], 1668. - 31 S. ; 2°. ACDF SO CL 1668 Pars Secunda, Nr. 12, unter Bl. 450r5 5. L. D. S. F. [Louis de Sainte-Foy] [Maimbourg, Louis]: Defense// Des// Sermons// Faits Par Le R. P. Maimbovrg// Jesuite;// Contre La Tradvction// du Nouveau Testament imprimée à Mons. / Par L. D. S. F. Theologien. - A Paris : De l’imprimerie de François Muguet, ruë de la Harpe, 1668. - [12], 50 S. ACDF SO CL 1668 Pars Secunda, Nr. 12, unter Bl. 452r6 6. Anonym [Arnauld, Antoine]: Memoire// Sur Le Bref// Contre// La Traduction du Nouveau Testament// imprimé à Mons. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 7 S. ACDF SO CL 1668 Pars Secunda, Nr. 12, unter Bl. 460r7 7. Aubusson La Feuillade, George d’: Reqveste// Presentée// Av Roy// Par L’Archevesque D’Ambrun// Contre// Les Libelles Diffamatoires// De Port Royal;// Touchant la Traduction condamnée du // Nouveau Testament, imprimée // à Mons, 1667. - [S.l.] : [S.n.], [1668]. - 40 S., 4°. ACDF SO CL 1668 Pars Secunda, Nr. 12, unter Bl. 465r8 8. Anonym: Réponse// Av Memoire// Svr Le Bref// Contre La Tradvction// du Nouveau Testament imprimée à Mons. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 7 S. ACDF SO CL 1668 Pars Secunda, Nr. 12, unter Bl. 468r9 9. Anonym [Nicole, Pierre]: Remarques// Svr La// Requeste// Presentée// Au Roy// Par Monseignevr L’Archevesqve// d’Ambrun contre la Traduction du Nouveau Testament imprimé à Mons. [Incipit: Monseignevr l’Archevesque d’Ambrun ayant cru qu’il se devoit// vanger d’une manière éclatante sur les Ecrivains de Port Royal] [Explicit: Ce 1.er Mai 1668]. - [S.l.] : [S.n.], [1668]. - 71 S. ; 2°. BM-Lyon 10. Anonym [Arnauld, Antoine ; Lame, Noël de la]: Requeste// Presentée// Au Roy// Par Les Ecclesiastiqves Qvi// ont esté à Port Royal,// Povr Répondre A Celle// que Monseigneur l’Archevesque d’Ambrun// a presentée contr’eux à Sa Majesté. - [S.l.] : [S.n.], 1668. - 32 S. ; 4°. ACDF SO CL 1668 Pars Secunda, Nr. 12, unter Bl. 474r10 11. Anonym [Isles, Nicolas Des]: Réponse// A La Reqve’te// Prezantée Av Roi// Par Les// Ecleziastiqves// Qvi Ont Eté// A Port Roial;// Anvoie’e A Vne Personne// De Mérite: - A Paris : Chés Florentin Lambert [...], 1668 (Avec Permision du Roi). - 45 S., 4°. ACDF SO CL 1668 Pars Secunda, Nr. 12, unter Bl. 478r

7 8 9

Autor ermittelt nach BNF. Autor ermittelt nach SBN. Formatangaben nach SBN: 4°. Autor ermittelt nach SBN. Formatangaben nach SBN: 4°. Autor ermittelt nach SBN. Formatangaben nach COPAC: 4°. 10 Autoren ermittelt nach SBN. 5 6

ACDF SO CL 1668 Pars Secunda

346

12. ♦ Johannes Chrysostomus : Abrégé de S. Jean Chrysostome sur le Nouveau Testament. - A Paris : Chez Pierre Le Petit, 1670. - 2 vol. ; 8°. Abes11 13. Petitpied, Nicolas : [Büchlein, möglicherweise hs., mit Verz. der 1921 Unterschiede zwischen dem Nouveau Testament von Mons und dem durch den Kanzler von Frankreich verbotene, aber von ihm für die Drucklegung approbierten, Abrégé de S. Jean Chrysostome]. Das Werk/Manuskript wurde nicht ermittelt.12 14. Le Nouveau// Testament// De Nostre Seigneur// Jesus-Christ,// Traduit en François// Selon l’edition Vulgate, avec les differences// du Grec.// Nouvelle edition, revuë & corrigée. - A Bruxelles : Chez Eugene Henry Fricx [...], 1675 (Avec Privilege & Approbation). - 2 Teile in 1 vol. ; 8°. UGent 15. Tης// Kαινης Διαθηκης// Απαντα [Tēs Kainēs Diathēkēs hapanta].// Novi Testamenti// Libri Omnes.// Accesserunt// Parellella Scripturae Loca,// Nec Non// Variantes Lectiones ex plus 100 Mss. Codicibus,// Et Antiquis Versionibus Collectae. - Oxonii : E Theatro Sheldoniano, 1675. UCB13 16. Le Nouveau Testament de Nostre Seigneur Jesus Christ, traduit en françois selon l’édition Vulgate, avec les differences du grec. Nouvelle édition, revûë & corrigée. A Mons : chez Gaspard Migeot, à l’inseigne des trois Vertus, 1672. - 2 Teile in 1 vol., [32], 470, [10], 401, [15] S. ; 8°. SBN14 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2–3, Nr. 6–9, Nr. 11 und Nr. 16)

Gutachter: Gutachten:

[Joseph Marie Suarès] nicht aufgefunden [7. September 1667] (zu Nr. 1)15

Gutachter: Gutachten:

Michel du Saint Esprit OCarm Bl. 201r–202r, 3 S., 8. November 1667 (zu Nr. 1)16

Gutachter: Gutachten:

Michel du Saint Esprit OCarm Bl. 203r–207v, 10 S., 15. November 1667 (zu Nr. 1)17

Nach Angabe in der Korrespondenz des Nuntius von Paris war das Werk bereits vor mehreren Jahren mit königlicher Genehmigung ersch. Eine ältere Ausg. wurde jedoch nicht ermittelt. 12 Zu Nicolas Petitpied junior, dem berühmten Neffen des Autors, vgl. Bandi und Repertorien 18. Jh. Der Verf. (ca. 1630–1705) wurde nachgewiesen in Louis Moreri, Claude Pierre Goujet und Étienne François Drouet: Le Grand Dictionnaire Historique, Ou Le Mélange Curieux De L’Histoire Sacrée et Profane, Qui Contient En Abrégé L’Histoire Fabuleuse Des Dieux & des Héros de l’Antiquité Païenne: Les Vies Et Les Actions Remarquables Des Patriarches; des Empereurs; des Rois; des Princes illustres; des Grands Capitaines; des Papes; des saints Martyrs & Confesseurs; des Peres de l’Eglise; des Evêques; des Cardinaux & autres Prélats célèbres; des Hérésiarques & des Schismatiques: [...] / Par M.re Louis Moréri, Prêtre, Docteur en Théologie. Nouvelle Edition, dans laquelle on a refondu les Supplémens de M. L’Abbé Goujet, Le tout revu, corrigé et augmenté par M. Drouet. Tome Huitième, Paris 1759, S. 234. 13 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [12], 648, [12] S. ; 8°. 14 Nach Angabe in der Korrespondenz des Internuntius von Brüssel war das Erscheinungsjahr vermutl. fingiert. Als mutmaßl. Erscheinungsjahr wurde 1682 angegeben. 15 Vermutl. das Gutachten u.d.T. „Variationes [...]“, Bl. 217r/v. Gegenstand der Prüfung war angebl. das dem Ordensoberen OP am 19. August 1667 zugesandte Exemplar. 16 Im Auftrag Kard. Albizzis. 17 Im Auftrag Kard. Albizzis. Die Argumente unter Nr. 1–12 sind mit dem ersten Gutachten identisch. 11

347

ACDF SO CL 1668 Pars Secunda

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 228r–231v, 8 S., 22. Januar 1668 (zu Nr. 1)18

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Bona OCist Bl. 57r–58r, 3 S., [1. Februar 1668] (zu Nr. 1)19

Gutachter: Gutachten:

Michelangelo Ricci Bl. 253r/v und 256r/v, 4 S., 1. Februar 1668 (zu Nr. 1)20

Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv] [Michelangelo Ricci] [Giovanni Bona OCist] nicht aufgefunden [20. Februar 1668] (zu Nr. 1)21

Gutachter: Gutachten:

[Joseph Marie Suarès] Bl. 217r/v, 2 S., [15. Februar 1668] (zu Nr. 1)22

Gutachter: Gutachten:

[Joseph Marie Suarès] Bl. 219r–221v, 6 S., [15. Februar 1668] (zu Nr. 1)23

Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Giovanni Bona OCist Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 420v, 1 S., [22. Februar 1668] (zu Nr. 1)24

Gutachter: Gutachten:

[Joseph Marie Suarès] Bl. 272r–273r, 3 S., [31. März 1668] (zu Nr. 1)25

Gegenstand der Prüfung war vermutl. die von Joseph Marie Suarès erstellte Liste, Bl. 219r–221v. Gegenstand der Prüfung war vermutl. die von Joseph Marie Suarès erstellte Liste, Bl. 219r–221v. 20 Als Anlage: Wiedergabe von und Kommentar zu einzelnen Schriftstellen, Bl. 254r–255v. Gegenstand der Prüfung war vermutl. die von Joseph-Marie de Suarès erstellte Liste, Bl. 219r–221v. 21 [Vom Ass. SO?] anberaumter Tagesordnungspunkt für die Sitzung der Konsultoren SO 20. Februar 1668, mit Abgabe eines gemeinsamen Votums. Vgl. evtl. die dem Fasz. beiliegenden „Loca, quae ex traductione gallica noui testamenti, Montibus impressae, vertenda sunt“, Bl. 209r, inkl. der beigef. Auflistungen fraglicher Stellen (verf. von verschiedenen Händen), Bl. 210r–214r. 22 U.d.T. „15. februarij 1668. Variationes, quae adnotatae fuerant in Gallica traductione per Ill.mum D.num E.pum Suarez collatae cum Vulgata, et traducta è gallico idiomate in Latinum“. Es handelt sich vermutl. um das während der Einleitung des Verfahrens von Joseph Marie Suarès verf. Gutachten, das vom Ass. SO von Kard. Francesco Barberini mit Schreiben vom 23. Februar 1668, Bl. 225r, zur Verhandlung in der geplanten Qual.-Sitzung zurückgefordert wurde. 23 Mit einer Synopse von Bibelstellen aus der Vulgata (unter dem Buchstabe V [Vulgata]) sowie der lat. und franz. Übers. (unter Buchstabe G) und den entsprechenden Marginalien aus der verhandelten Ausg. (unter Buchstabe M). Es handelt sich vermutl. um das bei der Einleitung des Verfahrens von Joseph Marie Suarès verf. Gutachten, das vom Ass. SO von Kard. Francesco Barberini mit Schreiben vom 23. Februar 1668, Bl. 225r, zur Verhandlung in der geplanten Qual.-Sitzung zurückgefordert wurde. Eine Reinschrift liegt dem Bd. ebenfalls bei, Bl. [252bis]r–[252quinties]r. 24 Bezieht sich auf: „Collatio [versionis] gallicae novi testamenti nuper impressae in Belgio seu Montibus Hannoniae [ut] prae se fert editio, cum aditione vulgata latina et textu graeco“, Bl. 417r–420r. Es wurden Stellen aus dem Brief an die Römer kollationiert. 25 U.d.T. „Noua Versio gallica Noui Testamenti se conformat Geneuensi in locis a Catholicis Reprehensis“. 18 19

ACDF SO CL 1668 Pars Secunda Gutachter:

348

Gutachten:

[Paolo Girolamo Giacconi da Garessio OP]; [Andrea Lao OCarm]; [Gerolamo Valvassori OSA]; [Alfonso Besozzi CR]; [Gabriele Fanti B]; [Martín de Esparza Artieda SJ]; [Giovanni Agostino Tartaglia OCD]; [Michelangelo Ricci]; [Giovanni Bona OCist]; [Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv]; [Domenico Maria Pozzobonelli OP]; [Giacinto Libelli OP] Bl. 277r, 1 S., 31. März 1668 (zu Nr. 1)26

Gutachter: Gutachten:

Paolo Girolamo Giacconi da Garessio OP Bl. 282r–285v, 8 S., [4. April 1668] (zu Nr. 1)27

Gutachter: Gutachten:

[Andrea Lao OCarm] Bl. 286r–289r, 7 S., [4. April 1668] (zu Nr. 1)28

Gutachter: Gutachten:

[Gerolamo Valvassori OSA]29 Bl. 292r–293r, 3 S., [4. April 1668] (zu Nr. 1)30

Gutachter: Gutachten:

Gerolamo Valvassori OSA Bl. 294r–297r, 7 S., [4. April 1668] (zu Nr. 1)31

Gutachter: Gutachten:

Alfonso Besozzi CR Bl. 298r–299r, 3 S., [4. April 1668] (zu Nr. 1)32

Gutachter: Gutachten:

Gabriele Fanti B Bl. 300r–305v, 12 S., [4. April 1668] (zu Nr. 1)33

Gutachter: Gutachten:

Martín de Esparza Artieda SJ Bl. 308r–311v, 8 S., [4. April 1668] (zu Nr. 1)34

Gutachter: Gutachten:

Martín de Esparza Artieda SJ Bl. 313r, 1 S., [4. April 1668] (zu Nr. 1)35

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Agostino Tartaglia OCD Bl. 315r–316r, 3 S., [4. April 1668] (zu Nr. 1)36

Protokoll der Qual.-Sitzung. Als Anlagen: Dokumentation von Qualifikatorenaussagen von anderer Hand, Bl. 278r/v; weitere Dokumentation von Qualifikatorenaussagen von derselben Hand, Bl. 371r– 372v. 27 U.d.T. „Loca ex nupera versione novi testamenti in galicam [sic!] linguam decerpta, reperiuntur, vel se vel secundum sensus, quod faciunt in aliis locis sac scripturae, vel apud SS Patres et classicos doctores, vel in aliquibus permissis editionibus“. 28 U.d.T. „Quaeritur an infrascripta loca decerpta etc contineant errores, vel suspiciones errorum“. 29 Durch Handschriftenvergleich. 30 U.d.T. „In Praefatione“. 31 In Form von Marginalien und einem anschließenden Votum zu einer Abschrift der von Joseph Marie Suarès aufgeführten fraglichen und abzugleichenden Stellen; vgl. Bl. 219r–221v. 32 Zum Vorwort und zu den von Joseph Marie Suarès aufgelisteten „Loca“. 33 In Form eines Votums zur Frage, ob Bibelübersetzungen erwünscht sind, und zu den von Joseph Marie Suarès aufgelisteten „Loca“. 34 Zu den von Joseph Marie Suarès aufgelisteten „Loca“. 35 In Form eines Votums zur Frage, ob Bibelübersetzungen erwünscht sind. 36 Zu einzelnen der von Joseph Marie Suarès aufgelisteten „Loca“ und zum Vorwort. 26

349

ACDF SO CL 1668 Pars Secunda

Gutachter: Gutachten:

Michelangelo Ricci Bl. 319r–321v, 6 S., [4. April 1668] (zu Nr. 1)37

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Bona OCist Bl. 323r–328v, 12 S., [4. April 1668] (zu Nr. 1)38

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 335r/v und 338r/v, 4 S., [4. April 1668] (zu Nr. 1)39

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 336r–337r, 3 S., [4. April 1668] (zu Nr. 1)40

Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP Bl. 339r–349r, 21 S., [4. April 1668] (zu Nr. 1)41

Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP Bl. 353r–356v, 8 S., [4. April 1668] (zu Nr. 1)42

Gutachter: Gutachten:

Domenico Maria Pozzobonelli OP Bl. 358r–366r, 17 S., [4. April 1668] (zu Nr. 1)43

Gutachter:

Gutachten:

[Paolo Girolamo Giacconi da Garessio OP]; [Andrea Lao OCarm]; [Gerolamo Valvassori OSA]; [Alfonso Besozzi CR]; [Gabriele Fanti B]; [Martín de Esparza Artieda SJ]; [Giovanni Agostino Tartaglia OCD]; [Michelangelo Ricci]; [Giovanni Bona OCist]; [Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv]; [Domenico Maria Pozzobonelli OP]; [Giacinto Libelli OP] Bl. 375r/v, 2 S., 4. April 1668 (zu Nr. 1)44

Gutachter: Gutachten:

[Pietro Francesco de Rossi]; [Camillo Piazza]; [Carlo de’ Vecchi]45 Bl. 376r, 1 S., 4. April 1668 (zu Nr. 1)46

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 449r/v, 2 S., [27. Juni 1668] (zu Nr. 4)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [27. Juni 1668] (zu Nr. 5)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 473r/v, 2 S., o.D. (zu Nr. 10)

Zu den von Joseph Marie Suarès aufgelisteten „Loca“ und zum Vorwort. Zu den von Joseph Marie Suarès aufgelisteten „Loca“. Dem Gutachten liegen Anlagen bei, Bl. 329r– 332r. 39 Zum Vorwort. 40 Zu den von Joseph Marie Suarès aufgelisteten „Loca“. 41 Zu den von Joseph Marie Suarès aufgelisteten „Loca“. 42 In Form eines Dubiums, ob das Werk in Rückgriff auf die allgemeinen Indexregeln (zur Übers. der Hl. Schrift) verboten werden kann. 43 Zweiteilig: „Quoad totam versionem“, Bl. 358r/v; „Quoad Loca uero proposita“, Bl. 359r–366r. 44 In Form einer Bündelung der Stellungnahmen. 45 Als Gutachter wurde ferner ein „Pater Generalis“ ohne Ordensangabe erwähnt. Der Gutachter konnte nicht identifiziert werden. 46 In Form einer Bündelung der Stellungnahmen. 37 38

ACDF SO CL 1668 Pars Secunda Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [10. September 1670?] (zu Nr. 12)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [23. September 1670?] (zu Nr. 13)

Gutachter: Gutachten:

[Domenico della Ss. Trinità OCD?] nicht aufgefunden [22. Februar 1678?] (zu Nr. 1 und Nr. 14)

Gutachter: Gutachten:

[Antoine Gilles OM?] nicht aufgefunden [22. Februar 1678?] (zu Nr. 1 und Nr. 14)

Gutachter: Gutachten:

[Domenico Maria Pozzobonelli OP?] nicht aufgefunden [15. März 1679?] (zu Nr. 15)

Gutachter: Gutachten:

[Antoine Gilles OM?] nicht aufgefunden [15. März 1679?] (zu Nr. 15)

Gutachter: Gutachten:

[Stefano Gradi?] nicht aufgefunden [6. Mai 1679?] (zu Nr. 15)

350

Dekret: nicht aufgefunden;47 SO 4. April 1668;48 SO 3. September 1670;49 SO 3. Mai 1684;50 nicht aufgefunden51 (zu Nr. 1) Bando: Breve Clemens’ IX. 20. April 1668

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch, Bl. 17r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 17. August 1667, Bl. 18v; SO 3. September 1667, Bl. 5r; SO 7. September 1667, Bl. 5r. Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. [parallel] das Schreiben von Michele Antonio Vibò an Kard. Decio Azzolini junior vom 9. September 1667, Bl. 15r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 5. Oktober 1667, Bl. 16v; SO 9. November 1667, Bl. 28v; SO 9. November 1667, Bl. 22v; SO 16. November 1667, Bl. 30v; SO 7. Dezember 1667, Bl. 38v; SO 7. Dezember 1667, Bl. 46v; SO 28. Dezember 1667, Bl. 56v; SO 25. Januar 1668, Bl. 55v; SO 1. Februar 1668, Bl. 58v; SO 22. Februar 1668, Bl. 224r. 48 Bl. 367r und 374r: die Kardinäle erklärten, dass die verhandelte Übers. schädlich („damnosa“) und dreist („praesumptuosa“) sei und von der Vulgata abweiche, weswegen sie verboten werden solle. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die Relation, Bl. 275r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 21. März 1668, Bl. 275r; SO 11. April 1668, Bl. 369r und Bl. 370r; SO 18. April 1668, Bl. 414r; SO 16. Mai 1668, Bl. 425r; SO 13. Juni 1668, Bl. 436v; SO 13. Juni 1668, Bl. 437v; SO 27. Juni 1668, Bl. 455v und Bl. 456v; SO 27. Juni 1668, Bl. 458v; SO 4. Juli 1668, Bl. 463v; SO 26. September 1668, Bl. 481v. 49 Bl. 487v: der Nuntius sollte Informationen einholen über die Revisoren, die an der angebl. vom König angeordneten Korrektur der verhandelten Übers. beteiligt waren, und zu den Inhalten des Revisionsverfahrens. Ihm sollten die Unterlagen zu der vom SO durchgeführten Korrektur übersandt werden, doch sollte der Nuntius nicht den Eindruck erwecken, der Hl. Stuhl wäre in irgendeiner Weise zu dieser Korrektur verpflichtet. Zudem sollte er darauf hinweisen, dass eine franz. Übers. der Vulgata nicht opportun sei. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris [an das Staatssekretariat] vom 8. August 1670, Bl. 484r, mit Hinweis auf ein geheimes Mandat des Königs an den Ebf. von Paris und den Bf. von Verdun, das verbotene Werk zu korrigieren. – Vgl. ferner das Dekret SO 19. November 1670, Bl. 495v. 50 Bl. [445bisv]: dem Nuntius von Köln sollte ein Exemplar des Breve Clemens’ IX. 20. April 1668 mit dem Verbot der verhandelten Übers. übersandt werden. Ferner sollte ihm mitgeteilt werden, dass die Annahme, [das Verbotsbreve im Fürstbistum Lüttich und in den Niederlanden habe keine Gesetzes­ kraft,] völlig unbegründet sei. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Köln an das Staatssekretariat vom 9. April 1684, Bl. [444r]. 51 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in der Relation, Bl.  499r, auf Übersendung einer neuen Ausg. [Nr. 14]. – Vgl. ferner das Dekret SO 22. Februar 1678, Bl. 500v. 47

351

ACDF SO CL 1668 Pars Secunda

Dekret:

SO 25. April 1668 (zu Nr. 2)52

Dekret:

SO 14. August 1668 (zu Nr. 3)53

Dekret:

SO 27. Juni 1668 (zu Nr. 4–5)54

Dekret:

SO 4. Juli 1668 (zu Nr. 6)55

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 7)56

Dekret:

SO 25. Juli 1668 (zu Nr. 8)57

Dekret:

SO 1. August 1668 (zu Nr. 9)58

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 10)59

Dekret:

SO 14. August 1668 (zu Nr. 11)60

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 12)61

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 13)62

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 14)63

Bl. 424v: Kard. Francesco Albizzi sollte [Vibò?] antworten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Michele Antonio Vibò an das SO vom 30. März 1668, Bl. 423r, mit Übersendung des Werkes. 53 Bl. 476v: die Kardinäle nahmen [die Schrift] zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Abschrift eines Schreibens des Nuntius von Paris an Kard. Giacomo Rospigliosi vom 4. Mai 1668, Bl. 472r. – Vgl. ferner das Dekret SO 6. Juni 1668, Bl. 476v. 54 Bl. 449r und Bl. 452r: die Kardinäle nahmen die beiden Schriften zur Kentnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Dorsalvermerk auf dem Werk Nr. 4 unter Bl. 450r. – Vgl. ferner den Dorsalvermerk zum Datum [Dekret SO] 6. Juni 1668 auf dem Werk Nr. 4 unter Bl. 450r. 55 Bl. 461v: die Kardinäle nahmen das Werk zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 12. Juni 1668, Bl. 459r, mit Übersendung des Werkes. 56 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an das SO vom 3. Juli 1668, Bl. 464r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 25. Juli 1668, Bl. 466v. 57 Bl. 469v: dem Nuntius von Paris sollte geantwortet und der Erhalt des Werkes bestätigt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an das SO vom 3. Juli 1668, Bl. 464r, mit Übersendung des Werkes. 58 Bl. 472v: Kard. Celio Piccolomini sollte antworten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schrei­ ben des Nuntius von Paris an das SO vom 6. Juli 1668, Bl. 470r, mit Übersendung des Werkes. 59 Vgl. ferner den Dorsalvermerk auf dem Werk mit der Anordnung, das Werk ins Ital. zu übersetzen. 60 Bl. 479v: Um entscheiden zu können, wie man mit der Bitte von Abbé Des Isles umgehen solle, sollte der Nuntius weitere Informationen einholen; der Nuntius sollte dem Abbé nichts versprechen und nicht berichten, dass er mit Rom in Verbindung stehe. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schrei­ ben des Nuntius von Paris [an das Staatssekretariat] vom 20. Juli 1668, Bl. 477r, mit der Übersendung des Werkes und mit Übermittlung der Bitte des Autors um einen Zuschuss für die Drucklegung seiner Schriften. 61 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris [an das Staatssekretariat] vom 6. Juni 1670, Bl. 482r, mit der Anzeige mehrerer Werke. – Vgl. ferner die Dekrete SO 25. Juni 1670, Bl. 482r; SO 3. September 1670, Bl. 489v; SO 10. September 1670, Bl. 491v. 62 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris [an das Staatssekretariat] vom 29. August 1670, Bl. 492r, mit der Übersendung der Schrift, die der Autor möglicherweise bereits veröffentlicht habe, oder deren Drucklegung bzw. Veröffentlichung er zumindest beabsichtigte. – Vgl. ferner das Dekret SO 23. [24.?] September 1670, Bl. 493v. 63 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Abschrift des Schreibens des Internuntius von Brüssel vom 15. Januar 1678, Bl. 496r. – Vgl. ferner das Dekret SO 22. Februar 1678, Bl. 500v. – Das Werk wurde verboten: vgl. ACDF SO CL 1679, Nr. 8. 52

ACDF SO CL 1668 Pars Secunda Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 15)64

Dekret:

SO 29. April 1683 (zu Nr. 16)65

352

Korrespondenten: (1) Ebf. von Dubrovnik [Ragusa]; (2) Michele Antonio Vibò ; (3) Kard. Decio Azzolini junior ; (4) [Claudio] Agretti ; (5) François Annat SJ; (6) Generalvikar von Cambrai; (7) Offizial von Cambrai; (8) Siegelverwahrer von Cambrai; (9) J[acques] Polman ; (10) [C. Vepue] ; (11) Ass. SO; (12) Johannes Walter Sluse ; (13) Kard. Celio Piccolomini; (14) Nuntius von Paris; (15) [Kard. Antonio Barberini junior?] ; (16) [Kard. Rinaldo d’Este senior?] ; (17) Hughes de Lionne ; (18) Ebf. von Paris; (19) Kard. [Giacomo] Rospigliosi; (20) Internuntius von Brüssel; (21) Nicolas Dubois ; (22) Nuntius von Köln; (23) Papst Innozenz XI.; (24) Kard. Alderano Cibo Weitere Akten des SO: (1) an den Papst gerichtete Relation u.d.T. „Relatione circa la Versione del Testam.to Nuovo in lingua francese“, Bl. 1r–3v, 6 S., [1. Februar 1668] (Zu Nr. 1);66 (2) Relation zu den Sitzungen der Congr. part. vom 3. und 7. September 1667 mit Auflistung der Voten der Kard., Bl. 5r/v und 10r, 3 S., 7. September 1667; als Anlage: Relation zu mehreren Dekreten SO vom 3. Oktober 1596 bis 1. August 1663; Bl. 6r–7r, 3 S., [7. September 1667] (zu Nr. 1); (3) kongregationsinterne Notiz zur Verbreitung des verhandelten Werkes in Rom, Bl.  12r, 1 S., [Ende 1667?] (zu Nr. 1); (4) Lat. Übers., der Einl. des verhandelten Werkes [verf. von Joseph Marie Suarès?], Bl. 257r–271r, 29 S., [nach 23. Februar 1668]67 (zu Nr. 1); (5) „Loca, quae ex traductione gallica noui testamenti, Montibus impressae, vertenda sunt fideliter in Latinum purum sine additione, vel glosa. Ut possint postea conferri cum vulgata latina“, Bl. 209r/v, 2 S., [nach 22. Februar 1668?]; beiliegend: weitere Unterlagen (von unterschiedlichen Schreibern) für einen Abgleich mit der Vulgata; Bl. 210r–214r, 10 S., [nach 22. Februar 1668?] (zu Nr. 1); (6) Tagesordnungspunkte für eine Sitzung der Konsultoren SO Feria II mit nachträglich eingetragenen Beschlüssen, Bl. 223r, 1 S., 20. Februar 1668 (u.a. zu Nr. 1); (7) Relation zum mündlichen Votum von Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv, Giovanni Bona OCist und Michelangelo Ricci, dass dem Werk keine qualifizierbaren bzw. für eine theol. Zensur in Betracht kommenden Propositionen entnommen werden könnten, Bl. 224r, 1 S., [22. Februar 1668] (zu Nr. 1); (8) Entwurf eines Dekretes SO coram Sanctissimo, Bl. 251r, 1 S., o.D. (zu Nr. 1); (9) „Index 2.dae partis Praefationis Versionis Gallicae“, [Übers., die vermutl. von Vgl. ferner das Dekret SO 15. März 1679, Bl. 501r. Bl. 508v: dem Internuntius [von Brüssel] sollte der Erhalt des Werkes bestätigt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 2. April 1683, Bl. 507r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 24. März 1687, Bl. 506v. 66 Mit Vermerk, Bl. 1r, zur Übergabe des Dokumentes durch Galeazzo Marescotti an Girolamo Casanate und zur Weiterleitung einer Abschrift an den Papst sowie an Kard. Giacomo Rospigliosi. Zu Marescotti vgl. Prosopographie 18. Jh. 67 Dass es sich vermutl. um eine Übers. der Einleitung handelt, wurde ermittelt aus dem Band-Index, der allerdings von „Variae adnotationes“ spricht, sowie aus dem Schreiben von Girolamo Casanate an Kard. Francesco Barberini vom 23. Februar 1668, Bl. 227r. 64 65

353

ACDF SO CL 1668 Pars Secunda

Joseph Marie Suarès auf Bitte der mit der Prüfung beauftragten Konsultoren SO verf. wurde], Bl. 257r/v, 2 S., [nach 23. Februar 1668?]; eingefügt: „Pars 2.da.“ [Incipit: quae continet varias adnotatines circa ea, quae hac in //uersione fuerunt observata.] [Explicit: Explacatio litterarum in notis appositar.// [...] // V: Vulgata uersio. q. notat finem], [Übers., die vermutl. von Joseph Marie Suarès auf Bitte der mit der Prüfung beauftragten Konsultoren SO verf. wurde], Bl. 259r–271r, 23 S., [nach 23. Februar 1668?] (zu Nr. 1); (10) Relation des Ass. SO für die Kardinäle SO zur letzten Audienz, Bl. 275r, 1 S., 21. März 1668 (zu Nr. 1); (11) Relation des Ass. SO für die Kardinäle SO zur Audienz [vom 21. März 1668], Bl. 275v, 1 S., 22. März 1668 (zu Nr. 1); (12) Relation für den Papst in einer Sitzung coram Sanctissimo, Bl. 368r, 1 S., [12. April 1668] (zu Nr. 1); (13) Entwürfe für Verbotsdekrete SO: SO Feria IV 4. April 1668, Bl. 388r, 1 S., [12. April 1668];68 SO Feria V 12. April 1668, Bl. 369r/v, 2 S., [12. April 1668] (zu Nr. 1);69 Relation zu den ausstehenden Entscheidungen zu den Modalitäten des Verbots und dessen Veröffentlichung, Bl.  370r/v, 2 S., [11. April 1668] (zu Nr. 1); (14) In Anschluss an die Stellungnahmen von Pietro Francesco de Rossi: Votenliste zur Begründung des Verbotes von [Kard. Francesco Barberini]; [Kard. Pietro Vito Ottoboni]; [Kard. Lorenzo Imperiali]; [Kard. Giberto Borromeo]; [Kard. Francesco Albizzi]; [Kard. Celio Piccolomini]; [Kard. Angelo Celsi], Bl. 376r, 1 S., 4. April 1668 (zu Nr. 1); (15) Stellungnahmen der Kard. SO Angelo Celsi und Giberto Borromeo zum Entwurf des Breve Clemens’ IX. 20. April 1668, Bl. 395r/v70 und Bl. 397r/v, 4 S., [13. April 1668?]; Stellungnahme des Kard. Francesco Albizzi zum Entwurf des Breve Clemens’ IX. 20. April 1668 und zu den Entwürfen für die Verbotsdekrete SO, Bl. 409r/v, 2 S., o.D. (zu Nr. 1); (16) Konzept einer an Kard. Decio Azzolini junior weitergeleiteten Instruktion für den Nuntius von Paris zur Übergabe des Breve Clemens’ IX. 20. April 1668, Bl. 421r/v, 2 S., [22. April 1668] (zu Nr. 1); (17) Votenliste der Kardinäle Francesco Barberini, Giberto Borromeo, Celio Piccolomini, Giovanni Bona OCist und Decio Azzolini junior zu den Maßnahmen, die gegen die vom König von Frankreich angeordnete Korrektur des „Nouveau Testament“ getroffen werden sollten, Bl. 487v, 1 S., 3. September 1670 (zu Nr. 1); (18) Relation, Bl. 499r, 1 S., [22. Februar 1678] (zu Nr. 14) Ferner beiliegend: (1) Dem Konzept des Schreibens des SO an Vibò vom 13. September 1667 beigelegt: anonymer Bericht in ital. Sprache mit Verweis auf hs. Avvisi aus Paris zur Veröffentlichung des Werkes; auf die ersten Schritte der Sorbonne hinsichtlich der Zensur des Werkes, auf das Angebot des Autors und seiner Verbündeten von Port-Royal und auf die Beauftragung des P. Camus durch den König mit der Korrektur des Werkes für einen ND, Bl. 12r, 1 S., [3. September 1667] (zu Nr. 1); (2) anonymes Gesuch an das SO mit Verweis auf die Veröffentlichung des Werkes mit Approbation des Ebf. von Cambrai und des Bf. von Namur und mit der Bitte um Maßnahmen, Bl. 17r, 1 S., [17. August 1667] (zu Nr. 1); (3) als Anlage zu einem Schreiben von Michele Antonio Vibò an das SO vom 7. Oktober 1667: „Relazione dell’udienza havuta lunedi scorso dal Padre Anat [François Annat SJ] et il martedi seguente dal S. di Lionne [Hugues de Lionne] Eine weitere Fassung liegt dem Bd. bei, Bl. 389r/v. Eine weitere Fassung liegt dem Bd. bei, Bl. 387r/v. 70 In Form von Randvermerken in dem Schreiben des Ass. SO an die Kardinäle SO vom 13. April 1668, Bl. 395r. 68 69

ACDF SO CL 1668 Pars Secunda

354

a S. Germano“, Bl. 24r–26r, 5 S., [7. Oktober 1667]; (4) als Anlage zu einem Schreiben von Michele Antonio Vibò an das SO vom 4. November 1667: „Notes sur le Nouveau Testament“ [verf. von François Annat SJ?], Bl. 195r–199v, 10 S., [4. November 1667];71 (5) als Anlage zu einem Schreiben von Michele Antonio Vibò an das SO vom 28. November 1667: [Edikt] Ordonnance// De Monseignevr// L’Illvstrissime Et Reverendissime// Hardoüin De Perefixe// Archevesqve De Paris,// Portant defense de lire, vendre & debiter une Traduction // du Nouveau Testament, imprimée à Mons, 1667. - A Paris : Chez François Muguet, Imprimeur & Libraire ordinaire du Roy, & de Monseigneur l’Archevesque [...], 1667 (Avec Privilege du Roy). - 7 S. ACDF SO CL 1668 Pars Secunda, Nr. 12, unter Bl. 41r; (6) als Anlagen zu einem Schreiben von Michele Antonio Vibò an das SO vom 2. Dezember 1667: „Relazione dell’udienza havuta con cotesto Monsig.r Arcivescovo [von Paris] [am 28. November 1667]“, Bl. 50r/v, 2 S., 2. Dezember 1667; Arrest// Dv Conseil// D’Estat// Contre la Traduction du Nou-//ueau Testament imprimée// à Mons.// Du 22. Nouembre 1667. - A Paris : Par les Imprimeurs & Libraires ordinaires du Roy, 1667 (Auec riuilege [sic!] de sa Majesté). - 4 S. ACDF SO CL 1668 Pars Secunda, Nr. 12, Bl. 52r–53v;72 (7) [als Anlage zu der dem Fasz. nicht beiliegenden Korrespondenz der Pariser Nuntiatur an das Staatssekretariat]: Anonym [Arnauld, Antoine  ;  Nicole, Pierre]: Abusi, e nullità dell’editto surrettitio di// Monsig.r Arcivescovo di Parigi, co‘l// quale hà prohibito di leggere, e di spacciare// la traduttione del nuouo Testamento stam-//pata in Mons. [S.a.]. - 200 S. (Ms.). ACDF SO CL 1668 Pars Secunda Nr. 12, Bl. 60r–159v;73 Anmerkungen [von François Annat SJ?], [Incipit: Cette traduction est extremement corrompue] [Explicit: qu’ils// ont pourtant bien supplee, et beaucoup d’aultres]; Bl. 195r–198v, 8 S., o.D.; anschließend von anderer Hand weitere Bemerkungen [Incipit: Rom. 1°.V.8. Fides Vestra annuntiatur] [Explicit: quilz ne la mettent pas mesme ici// a la marge], Bl. 198v–199v, 3 S., o.D.; (8) [Edikt] Ordonnance// De Monseignevr Le Cardinal//Antoine Barberin// Camerlingue de la saincte Eglise Romaine, Euesque// de Palestrine, Archeuesque Duc de Reims, Legat// né du Sainct Siege, premier Pair & grand Aumosnier de France, &c.// Portant defence de lire, vendre & debiter vne Traduction du// Nouueau Testament & des Epitres de Die Zuschreibung dieses von unterschiedlichen Schreibern verfassten Dokumentes ist unsicher. Eine hs. ital. Übers., Bl. 48r–49r, wurde dem SO ebenfalls als Anlage zu diesem Schreiben zugesandt. 73 Hs. ital. Übers. [verf. im Auftrag des Kard. Pietro Vito Ottoboni?] von: Anonym [Arnauld, Antoine  ;  Nicole, Pierre]: Abvs Et Nvllitez// De L’Ordonnance Svbreptice// de Monseigneur l’Archevesque de Paris,// Par laquelle il a defendu de lire & de debiter la Traduction// du Nouveau Testament imprimée à Mons. [Incipit: Si tous les superieurs ecclesiastiques estoient infaillibles] [Explicit: Proptereá dilatauit infernus animam suam, &// aperuit os suum absque ullo termino.// Fin.] - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 32 S. BM-Lyon. Umfangs- und Formatangaben nach Abes: 32 S. ; 4°. Als Erscheinungsjahr wird angegeben: [1667] oder [1668] Abes. Gemäß einer Notiz verfügte Michelangelo Ricci über das gedruckte Orig.; eine Beauftragung Riccis mit der Prüfung des Werkes durch das SO wurde jedoch nicht nachgewiesen. Das in der Notiz erwähnte Exemplar war wohl eine Sammlung mehrerer in diesem Zusammenhang veröffentlichter Schriften: Anonym [Arnauld, Antoine  ;  Nicole, Pierre]: Déffense de la traduction du Nouveau Testament imprimé à Mons, contre les sermons du P. Meinbourg, jésuite [...] - Abus et nullitez de l’ordonnance subreptice de Mgr l’archevesque de Paris par laquelle il a défendu de lire et de débiter la traduction du Nouveau Testament imprimée à Mons. - Réponse aux remarques du R. P. Annat sur l’impression et la publication du Nouveau Testament imprimé à Mons, adressée à luy-même. - Köln : J. Du Buisson, 1668. - [3 Teile in 1 vol.] ; 12°. Abes. 71 72

355

ACDF SO CL 1668 Pars Secunda

Sainct Paul,// imprimée à Mons 1667. - A Reims : Chez Iean Mvlteav Imprimeur ordinaire du Roy [...], [1668]. - 7 S. ; [4°]. ACDF SO CL 1668 Pars Secunda, Nr. 12, Bl. 238r–239v und Bl. 244r–245v;74 (9) Gesiegelte Zeugenaussage (in franz. Sprache) des Generalvikars des vakanten Erzbistums Cambrai zum Vorgehen bei der Verweigerung der Druckerlaubnis, Bl. 248r/v, 2 S., 4. Januar 1668;75 (10) Abschrift des Breve Gregors XIII. 3. November 1575, [Incipit: Vidimus Biblia] u.d.T. „Breue seu decretum summi pontificis confirmativum censurae praefatae“, Bl. 390r/v, 2 S., o.D.; (11) Akten im Kontext der Erstellung des Verbotsbreves: Als Anlage zu einem Schreiben des Ass. SO an die Kardinäle SO vom 13. April 1668: 1. Entwurf des Verbotsbreves Clemens’ IX. 20. April 1668 [Incipit: Pastoris Aeterni], Bl. 396r/v, 2 S., [13. April 1668] (zu Nr. 1); Als Anlage zu einem Schreiben des Ass. SO an die Kardinäle SO vom 15. April 1668: 2., auf Anweisung der Kard. SO vom Brevensekr. modifizierter Entwurf des Breve Clemens’ IX. 20. April 1668 [Incipit: Debitum Pastoralis officii], Bl. 404r–405r, 3 S., [15. April 1668] (zu Nr. 1); 3. Entwurf des Breve Clemens’ IX. 20. April 1668 [Incipit: Debitum Pastoralis Officii], Bl. 414r–415v, 4 S., [18. April 1668] (zu Nr. 1); (12) [als Anlage zu der dem Fasz. nicht beiliegenden Korrespondenz des Nuntius von Paris]: [Edikt] Seconde// Ordonnance// De Monseignevr// L’illvstrissime Et Reverendissime// Hardoüin De Perefixe// Archevesqve De Paris,// Portant Condamnation de la Traduction du Nouveau Testament// imprimée à Mons. - A Paris : Chez François Muguet [...] (Avec Privilege du Roy). - 11 S.  ;  [4°]. ACDF SO CL 1668 Pars Secunda, Nr. 12, unter Bl. 426r (zu Nr. 1); (13) als Anlage zur Abschrift eines Schreibens des Nuntius von Köln vom 9. April 1684: [Breve] Clemens PP. IX.// Ad fvtvram rei memoriam.// [Incipit: Debitum Pastoralis officij] [Explicit: Dat. Romae apud Sanctum Petrum sub Annulo Piscatoris die xx. Aprilis MDCLXVIII. Pontificatus Nostri Anno Primo]. - Romae : Ex Typographia Reuerendae Camerae Apostolicae, 1668 (Einblattdruck mit Siegel und hs. Unterschrift vielleicht von einem Cursor). ACDF SO CL 1668 Pars Secunda, Nr. 12, unter Bl. 445r (zu Nr. 1);76 (14) als Anlage zu einer Abschrift des Schreibens des Internuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat] vom 15. Januar 1678: Gesuch von Nicolas Dubois an den Papst mit einem Verz. mehrerer problematischer Stellen und mit der Bitte um Maßnahmen, unter Bl. 497r, 20 S., 14. Januar 1678 (zu Nr. 14) In den Akten auch erwähnt: (1) Anonym [Leti, Gregorio]: Roma piangente o dialogi tra ‘l Tevere e Roma. - Leida [i.e. Brüssel] : appresso Battista Vero [i.e. François Foppens], 1666. - 56 S. ; 12°. SBN (2) Doni D’Attichy, Louis (Hg.): Collectio quorumdam grauium authorum, qui ex professo, vel ex occasione sacrae scripturae, aut diuinorum officiorum, in vulgarem linguam translationes, damnarunt. Quorum nomina, pagina sequens, indicabit. Vna cum decretis summi pontificis, & cleri gallicani, [...] Iussu ac mandato eiusdem cleri gallicani edita. Eine hs. ital. Übers. der Ordonnance liegt ebenfalls bei, 8 S., Bl. 237r und Bl. 240r–243r, [7. März 1668]. 75 Eine ital. Übers. liegt dem Bd. ebenfalls bei, Bl. 247r/v. 76 Es liegen dem Bd. vier weitere Exemplare des Breve in dieser Druckfassung bei, aber ohne Siegel und hs. Unterschrift, o.Bl. Ein Nachdr. des Breve liegt dem Bd. ebenfalls bei unter Bl. 445r, o.A. des Druckortes aber mit Erscheinungsvermerk: Iuxta Exemplar, Romae : Ex Typographia Reuerendae Camerae Apostolicae, 1668. 74

ACDF SO CL 1668 Pars Secunda

356

Lutetiae Parisiorum : apud Antonium Vitré, regis, & cleri gallicani Typographum, 1661. - 122, [8], 82 S. ; 4°. SBN77 (3) La Sainte Bible, contenant le Vieil et Nouveau Testament, traduitte en français [...]. - Paris : [S.n.], 1566. - 2°. BNF78 (4) Le// Iovrnal// Des// Sçavans.// Du [...]// Par le Sieur De Hedovville. - A Paris : Chez Iean Cvsson [...], 1665. Gallica (5) Meliton [Camus, Jean Pierre] ; [Pithois, Claude (Hg.)]: L’Apocalypse de Meliton, ou révélation des mystères cénobitiques, par Meliton. - Saint-Léger : M. et J. Chartier, 1668. - 16°. BNF79

Hg. ermittelt nach BNF. Enthält nach COPAC: Hozjusz, Stanisław: Stanislaus Card. Hosius De sacro vernacule legendo, inter Harpagum, et Aratorem, Dialogus; Rotier, Esprit: De non vertenda scriptura sacra in vulgarem linguam, de que occidente litera & viuisicante spiritu, dissertatio; Gerson, Jean: Excerpta ex operibus magistri Ioannis Gersonis; Ex actis et statutis Concilii Tholosani anno domini 1228. 78 Übers. ermittelt nach BNF: Benoist, René. 79 Verf. ermittelt nach SBN. Das Werk war bereits ersch.: Meliton [Camus, JeanPierre] ; [Pithois, Claude (Hg.)]: L’apocalypse de Meliton ou reuelation des mysteres cenobitiques par Meliton. - A Saint Leger : Chez Noel & Iaques Chartier, 1662. - [10], 259, [3] S., 12°. SBN. 77

357

ACDF SO CL 1669–1672

ACDF SO CL 1669–1672

ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 1 1669. Censura in Manus[criptu]m. P. Francisci Bordonii Tertii Ord[ini]s S. Francisci ins[criptu]m: De Opinione probabili reformata ad terminos juris Conscientiae. 1. Bordoni, Francesco1: De Opinione probabili reformata ad terminos juris Conscientiae (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Ferner wurde verhandelt: 2. Bordoni, Francesco: R.P.M. Francisci// Bordoni// Parmensis Theologi// Tertij Ordinis Regularis S. Francisci,// Propvgnacvlvm// Opinionis Probabilis// In Concvrsv Probabilioris.// Cvi Accedit Additio Sex Fvndamentorvm// Ad Propvgnacvlvm eiusdem opinionis:// Conclvsio De Licito Vsv Opinionis Vere’ Probabilis:// Et Euersio fundamentorum opinionis contrariae.// Adversvs Nonnvllos Recentiores, Canonistas,// et Theologos opinantes se vsum probabilitatum ablegasse ab hominibus. Iuncto Indice duplici// Capitum, et Materiarum ad hoc opus maximè necessario.// Nvnc Primvm Prodit In Lvcem. - Lvgdvni : sumptibus Ioannis Antonii Hvgvetan, & Gvillielmi Barbier, 1668 (Cvm Approbatione Et Permissv). BVB2 Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv] Bl. 8r–9v, 4 S., [11. Februar 1668] (zu Nr. 1)3

Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP Bl. 3r/v, 2 S., [6. Juni 1668] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

[Giacinto Libelli OP] nicht aufgefunden [1668] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP Bl. 15r/v, 2 S., [12. Juni 1669] (zu Nr. 2)

Zu Bordoni vgl. Personen und Profile. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [12], 312, [32] S. ; 2°. 3 In Form von Marginalien, eingetragen auf der „Responsio“ des Autors. 1 2

ACDF SO CL 1669–1672

358

Dekret:

[SO 8. Februar 1668?];4 SO 6. Juni 1668;5 SO 27. November 16696 (zu Nr. 1)

Dekret:

SO 12. Juni 1669 (zu Nr. 2)7

Dekret:

SO 7. August 1669 (zu Nr. 1–2)8

Korrespondenten: (1) Inq. von Venedig; (2) Kard. Francesco Barberini; (3) Inq. von Parma; (4) Francesco Bordoni TOR Weitere Akten des SO: Relation über die Befragung Francesco Bordonis TOR durch den Inq. von Parma, bes. zu den Unterschieden zwischen den beiden verhandelten Schriften, Bl. 2r/v, 2 S., [31. Juli 1669] (zu Nr. 1–2) Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Venedig vom 7. Januar 1668: „Pro S. Officio Venetiarum. Difficultates, quae obstare videntur impressioni operis de opinione probabili magistri Francisci Bordoni“, Bl. 5r/v und Bl. 12r, 3 S., [7. Januar 1668];9 „Responsio Patris Magistri Bordoni ad difficultates sibi propositas pro impressione sui libri de opinione probabili“, mit nachträglicher Begutachtung durch Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv in Form von Marginalien, [7. Januar 1668]10 (zu Nr. 1); (2) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Parma vom 2. Juli 1669: vom Vikar der Inquisition von Parma notariell beglaubigte Abschrift der Befragung („Constitutio“) des Autors durch den Inq. von Parma (auf Anweisung des SO), Bl.  21r–23r, 5 S., 2. Juli 1669 (zu Nr. 1–2); (3) Gesuch von Das Dekret wurde nicht ermittelt; vgl. aber das Votum von Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv, Bl. 13v, mit der Empfehlung, die von ihm annotierten Propositionen dem Inq. von Venedig zurückzusenden. Vgl. auch den Vermerk, Bl. 9v, über die Zurücksendung am 11. Februar 1668. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 7. Januar 1668, Bl. 4r, zur Erteilung der Druckerlaubnis und mit Verweis auf seine Verhandlungen mit dem Autor über mehrere im Ms. vertretene Propositionen. – Vgl. ferner das Dekret SO 25. Januar 1668, Bl. 13v. 5 Bl. 14v: Die Druckerlaubnis sollte nicht erteilt werden; nach Angabe im Vermerk, Bl. 2v, wurde das Ms. allerdings nicht zurückgegeben, sondern in der Kanzlei des SO einbehalten. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 22. März 1668, Bl. 18r, mit Übersendung des Ms. auf Anweisung des SO, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 3. Juli 1669, Bl. 27v. 6 Bl. 36v: dem Antragsteller sollte das Ms. unter der Auflage zurückgegeben werden, es ohne Erlaubnis des SO nicht in Druck zu geben. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Francesco Bordoni TOR, Bl. 31r. 7 Bl. 29v: der Inq. von Venedig sollte den Autor zu sich rufen, um festzustellen ob das Werk im Widerspruch zu den Anordnungen des SO gedruckt worden war. – Zur Einleitung des Verfahrens, vgl. den Hinweis im Gutachten Libellis, Bl. 15r, auf die Übersendung des Ms. durch den Inq. von Venedig zwecks Erteilung der Druckerlaubnis; auf die Revision durch den MSP; und auf die Weigerung des SO, die Druckerlaubnis zu erteilen. Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 9. Februar 1669, Bl. 17r, mit Verweis auf das Verfahren zu Nr. 1 und mit der Bitte um Weisung, ob er die Verbreitung des Werkes Nr. 2 zulassen könne: es stellte sich heraus, dass der Inq. fälschlich davon ausging, dass beide Werke identisch wären. – Vgl. ferner das Dekret SO 20. Februar 1669, Bl. 28v. 8 Bl. 37v: der Inq. von Venedig sollte nichts Weiteres unternehmen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens zu den beiden Werken, vgl. das Schreiben des Inq. von Parma vom 2. Juli 1669, Bl. 20r. – Vgl. ferner das Dekret SO 31. Juli 1669, Bl. 37v. 9 Eine Abschrift liegt dem Fasz. bei, Bl. 32r/v und Bl. 35r, möglicherweise als Grundlage eines Gesuch von Francesco Bordoni TOR, Bl. 31r. 10 Eine Abschrift, einschließlich der Marginalien Brancatis, liegt dem Fasz. bei, Bl. 7r/v und 10r/v, und [ohne Marginalien], Bl. 33r–34v, möglicherweise als Grundlage zu einem Gesuch von Francesco Bordoni TOR, Bl. 31r. 4

359

ACDF SO CL 1669–1672

Francesco Bordoni TOR um Rückgabe des Ms., dessen Inhalt dem Glauben und den guten Sitten nicht widersprach, Bl. 31r, 1 S., [27. November 1669] (zu Nr. 1) In den Akten auch erwähnt: Esparza Artieda, Martin de11: R. P. Martini de Esparza Artieda. Theologi Societatis Iesu. Appendix ad quaestionem de vsu licito opinionis probabilis. Continens responsionem ad quaedam recentiorum argumenta. - Romae : ex typographia Reu. Camerae Apostolicae, 1669. - [12], 254, [10] S. ; 4º. SBN ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 2 1669. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Historia della Famiglia Colonna scritta da Carlo Lelli Avvocato del Supremo Consiglio di Napoli. Lellis, Carlo de: Historia della Famiglia Colonna scritta da Carlo Lelli Avvocato del Supremo Consiglio di Napoli (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.12 Gutachter: Gutachten:

Michelangelo Ricci Bl. 71r/v und Bl. 66r/v, 4 S., [6. Juli 1669]13

Dekret: SO 6. Juli 166914 Korrespondenten: (1) Ebf. von Neapel; (2) Ass. SO; (3) Bf. von Pozzuoli; (4) Andrea Bonita Or  ; (5) Comm. der Inquisition von Neapel ; (6) Novello De Boni ; (7) [Kard. Giulio Rospigliosi] Ferner beiliegend: (1) Gesuch des Ebf. von Neapel an den Ass. SO zur Weiterleitung an den Papst, mit Verweis auf seine Weigerung, die Druckerlaubnis zu erteilen; auf die Versuche des Antragstellers [Giacomo Colonna, Markgraf von Altavilla], für seinen Klienten Andrea Bonito Or über den Bf. von Pozzuoli trotzdem die Revision des Werkes zwecks Druckerlaubnis zu erreichen; und mit der Bitte um Maßnahmen, Bl. 40r/v und Bl. 62r, 3 S., 22. Januar 1669; (2) als Anlage zu einem Schreiben des Comm. der Inquisition von Neapel an Kard. [Giulio Rospigliosi] vom 9. Februar 1669: Korrespondenz und Akten betr. das Revisionsverfahren in Pozzuoli: Relation u.d.T. „Nota data dal Padre Bonito“, über die Rolle Bonitos als Klient von Giacomo Colonna, Marquis von Altavilla, Bl. 47r/v, 2 S., [9. Februar 1669]; Gesuch des Druckers Novello de Boni an den Bf. von Pozzuoli um Druckerlaubnis, vermerkt mit bfl. Dekret zur Betrauung von Vito Antonio Suceto, Erzdiakon des Doms von Pozzuoli, mit der Revision des Ms., Bl. 48r, 1 S., [17. November 1668]

Zu Esparza vgl. Personen und Profile. Ermittelt wurde: Lellis, Carlo de: discorsi delle famiglie nobili del Regno di Napoli. - In Napoli : nella stampa di H. Savio, poi nella Stampa di G. F. Paci, poi per gli Eredi di Roncagliolo, 1654– 1671. - 3 vol. SBN. 13 Korrekturen. Eine Abschrift liegt dem Fasz. bei, Bl. 67r–70r. 14 Bl. 74v: der Comm. der Inquisition von Neapel sollte die Druckerlaubnis nach Korrektur des Ms. gemäß der zu übersendenden Anweisungen erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Ebf. von Neapel an den Ass. SO vom 22. Januar 1669, Bl. 40r. – Vgl. ferner die [Audienz]dekrete 30. Januar 1669, Bl. 62v; 20. Februar 1669, Bl. 54v; 20. März 1669, Bl. 74v.

11

12

ACDF SO CL 1669–1672

360

ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 3 1669. Censura in Manus[criptu]m, cui titul[us]: Vita della Contessa Lucrezia Scotti scritta dal P[ad]re Smeraldi Gesuita. Smeraldi, Orazio: Vita// della Co: Lucretia Scotti// scritta// dal P. Oratio Smeraldi// della Compagnia di Giesù// dedicata// alla sereniss. Altezza// della Sig.ra Duchessa di Parma, e Piacenza. (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665–167015 Gutachter: Gutachten:

Pietro Francesco de Rossi Bl. 79r–80r, 3 S., [10. Oktober 1668]16

Dekret:

SO 10. Oktober 1668;17 SO 4. September 166918

Korrespondenten: (1) [Vikar der Inquisition von Piacenza]; (2) Bf. von Piacenza Ferner beiliegend: hs. Kap. XXVII, XXIV, XV, Bl. 85r–90v, 12 S., [1666?] ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 4 1669. Censura in Libr[um] anonym[um] ins[criptu]m: Antisynopsis pro libertate Ecclesiae Bisuntinae, et jure, quod habet eligendi suu[m] Decanu[m], contra Synopsim reru[m] gestaru[m] circa Decanatu[m] ejusde[m] Eccl[es]iae ab anno 1661. ad annu[m] 1667. 1. Anonym [Alix, Pierre 19]: Antisynopsis pro libertate ecclesiae Bisuntinae et jure, quod habet eligendi suum Decanum, contra synopsim rerum gestarum circa Decanatum ejusdem ecclesiae ab anno 1661 ad annum 1667 (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Ferner wurde verhandelt: 2. [Statut des Doler Parlamentes zur kirchlichen Immunität, gedr. auf Anordnung des ehemaligen Präsidenten Jean Boyvin. - Dole? : A. Binard?, vor 1650]. Das Werk wurde nicht ermittelt. Gedruckt wurde: Smeraldi, Orazio: Vita della contessa Lucretia Scotti / scritta dal P. Oratio Smeraldi della Compagnia di Giesu. - Piacenza : nella stamperia di Giovanni Bazachi, [S.a.]. - [12], 168 S. ; 12°. SBN. 16 Korrekturen. 17 Bl. 82v: dem Bf. von Piacenza sollte das Bl. [des 15. Kap.] geschickt werden mit der Anordnung, den Druck nicht zu erlauben. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Dorsalvermerk, ACDF SO Tit. Libr. 1665–1670, zu einem nicht näher datierten Schreiben des Vikars der Inquisition von Piacenza mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 1. September 1666, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670; SO 29. September 1666, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670; SO 3. Oktober 1668, Bl. 82v; SO 21. November 1668, Bl. 81v. 18 Bl. 92v: der Bf. von Piacenza sollte das Ms. gemäß den Anweisungen des Zensors korrigieren lassen und, unter Beachtung der Dekrete zur Heilig- und Seligsprechung, die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Zettel mit dem Werktitel, eingereicht zwecks Erteilung der Druckerlaubnis, Bl. 83r, sowie das Gutachten, das Korrekturen zum 15. Kap. vorschlägt, welches gemäß Dekret SO 10. Oktober 1668 entfernt werden sollte, und das als Gegenstand des neuerlichen Antrags auf Druckerlaubnis betrachtet werden kann. 19 Zu Alix vgl. Personen und Profile. 15

361

ACDF SO CL 1669–1672

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

[Michelangelo Ricci?] nicht aufgefunden [17. September 1670?] (zu Nr. 2)

Dekret:

SO 23. Oktober 1669;20 SO 6. November 166921 (zu Nr. 1)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)22

Korrespondenten: Henri Othenin Weitere Akten des SO: vom Ass. SO verf. Relation mit Verweis auf die Einsendung des Ms. durch Kard. Pietro Vito Ottoboni am 19. Oktober 1669, Bl. 95r/v und 100r, 3 S., [23. Oktober 1669] (zu Nr. 1) Ferner beiliegend: Gesuch von Henri Othenin um Qualifizierung bzw. Korrektur des Werkes, sofern es gegen die Jurisdiktion des SO, gegen die kirchliche Immunität und Jurisdiktion insgesamt, gegen das Kirchenrecht und die Konzilien, insbes. gegen das Tridentinum verstoße, Bl. 97r, 1 S., 9. September 1670 (zu Nr. 2) In den Akten auch erwähnt: Boyvin, Marin: [Synopsis]. Das Werk/Manuskript wurde nicht ermittelt. ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 5 1669. Censura in Libr[um] Alexand[ri] Carentia Siculi ins[criptu]m: De omnimodo puritate B. Virg[ini]s. Carentia, Alessandro: De omnimodo puritate B. Virg.s (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

Clemente Tosi OSBSilv Bl. 103r–106r, 7 S., [13. November 1669]

Dekret:

SO 13. November 166923

ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 6 1669. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Armonia Evangelica P[at]ris Protaisi Henriet Minor[um] Recollector[um]. Henriet, Protais: Harmonia// Evangelica,// Seu// Evangelicae Totivs Historiae// Tractatus vnus, isque ordinatissimus, qui qui-//dem ex quatuor Euangelistarum libris desum-//ptus ad vnum textum valdè redactus est.// Maximum certè Opus, & arduum, Bl. 100v: das Ms. sollte, weil es sich auf Bereiche der Apostolischen Kanzlei und der Datarie bezog, an Kard. Pietro Vito Ottobini weitergeleitet werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Relation, Bl. 95r. 21 Bl. 100v: vorläufig sollte nichts Weiteres unternommen werden. 22 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Henri Othenin vom 9. September 1670, Bl. 97r. – Vgl. ferner das Dekret SO 17. September 1670, Bl. 98v. 23 Bl. 106v: die Kardinäle nahmen [das Gutachten] zur Kenntnis. 20

ACDF SO CL 1669–1672

362

sed Deus// adiutor noster est, cui soli honor, & gloria,// & imperium.// Qvi Dedit Velle, Dedit Et Perficere / Authore F. Prothasio Henriet// Sezaniensi, Minore Recollecto. Parisiis : Apud Georgivm Soly [...], 1665 (Cum Approbatione & Priuilegio Regis). BM-Lyon24 Gutachter: Gutachten:

[Michelangelo Ricci] Bl. 109r–110r, 3 S., [20. November 1669]25

Dekret:

SO 20. November 166926

ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 7 1669. Censura in Libru[m] Marci Antonii Arnault Doctoris Galli de frequenti Communione.27 1. Arnauld, Antoine: De frequenti communione [...]. - [Paris?] : [A. Vitré?], 1643. Die verhandelte Ausg. wurde nicht nachgewiesen.28 2. Arnauld, Antoine: De la Fréquente Communion où les Sentimens des Pères, des Papes et des Conciles, touchant l’usage des sacremens de Pénitence et d’Eucharistie, sont fidèlement exposez [...]. 3ième Edition. - Paris : chez A. Vitré, 1644. - 4°. BNF29 3. Arnauld, Antoine: De Freqventi// Commvnione// Liber,// In Qvo SS. Patrvm, Pontificvm,// Et Conciliorvm De Poenitentiae Atque// Eucharistiae Sacramentorum vsu sententiae summa fide// proferuntur, vt pro norma omnibus esse possint, tum// qui seriò ad Deum sese referre cogitant, tum maximè// Pastoribus & Sacerdotibus animarum salutis studiosis. / Ab Antonio Arnaldo Presbytero,// S. Theologiae Doctore Sorbonico Gallicè primùm scri-//ptus, & ab eodem Latinè conuersus [...]. - Parisiis : Apud Antonium Vitré, Regis, Reginae Regentis, & Cleri Gallicani Typographum, 1647 (Cvm Privilegio Et Approbationibvs). - [2] Bl., 648, 23 S. BSB

Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [40], 572, [56] S. ; 8°. Das Werk war bereits mehrfach ersch.: vgl. Henriet, Protais: Harmonia evangelica, seu evangelicae totius historiae tractatus unus [...]. - Parisiis : apud viduam et D. Thierry, 1650. - 4°. Abes. Ermittelt wurde auch die Ausg. Parisiis : apud viduam et D. Thierry, 1660. Abes. 25 Korrekturen. Das Gutachten wurde angebl. bereits 1667 geschrieben, etwa zwei Jahre nach der Veröffentlichung des Werkes. 26 Bl. 110v: das Werk sollte nach den Vorgaben Riccis korrigiert und dem Ordensprotektor, Kard. [Francesco] Barberini, weitergeleitet werden: laut Fasz.-Aufschrift sollte die Korrektur in die gedruckten Exemplare am Ende eingefügt werden. 27 Der umfangreiche Fasz. trug früher die Signatur vol. 103 Galliarum. 28 Auf diese Ausg. wird im Gutachten Lorenzo Brancatis OFMConv zweimal (aber wohl irrtümlich) verwiesen, Bl. 215r. Nachgewiesen wurde mit dem Erscheinungsjahr 1643 nur das franz. Orig.: Arnauld, Antoine: De la Fréquente Communion. Où les sentimens des Peres, des papes, et des conciles, touchant l’usage des sacremens de penitence et d’eucharistie, sont fidelement exposez: pour servir d’addresse aux personnes qui pensent serieusement à se convertir à Dieu; & aux pasteurs & confesseurs zelez pour le bien des ames. - A Paris : chez Antoine Vitré, 1643. - [180], 42, 790, [2], 22, [1] S. ; 4°. BNF. Ermittelt wurde auch die 2. Ausg.: 2ième Ed. - A Paris : Chez Antoine Vitré, 1643. - 4°. BNF. 29 Ermittelt wurden mit dem im Gutachten erwähnten Erscheinungsjahr auch: 4–5ième Edition: Pa­ ris : chez A. Vitré, 1643. - 4°. BNF. 24

363

ACDF SO CL 1669–1672

4. Arnauld, Antoine: De la Fréquente Communion [...]. - Imprimé à Orleans, & se vend a Paris [...], 1669. - 2 vol. - COPAC30 Ferner wurde verhandelt: 5. ♦ Pétau, Denis: De la Pénitence publique et de la préparation à la communion, par le P. Denys Petau. [...] - Paris : S. et G. Cramoisy, 1644. - 3 Teile in 1 vol. ; 4°. BNF31 I. Verhandlungen 1644–1645 (zu Nr. 1 und Nr. 5) Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [22. Juni 1645?] (zu Nr. 1)32

Gutachter: Gutachten:

Kard. Juan de Lugo SJ Bl. 244r–246v, 6 S., [19. Oktober 1645] (zu Nr. 1 und Nr. 5)33

Dekret:

SO 14. Juli 1644;34 SO 22. November 1645;35 SO 4. April 164636 (zu Nr. 1)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 5)

Korrespondenten: (1) Denis Pétau SJ; (2) Papst Innozenz X.; (3) Ebf. von Sens; (4) Ebf. von Bordeaux; (5) Bf.-Koadjutor von Montauban; (6) Bf. von Châlons; (7) Bf. von Bazas; (8) Kard. Francesco Barberini; (9) [Nuntius von Paris]; (10) [Bf. von Lavaur]; (11) [Ebf. von Paris] Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Denis Pétau SJ an den Papst um Prüfung des Werkes, Bl. 126r–129r, 7 S., 26. Mai 1644; (2) Arnauld, Antoine: [Incipit: Cvm solius veritatis amore] [Explicit: Datum Parisiis die decima quar-//ta Martii, anno mil. Sexc. Quadrag. Quarto.// Antonivs Arnavld]. - [S.l.] : [S.n.], [1644] (Einblattdruck). Formatangaben nach Abes: 12°. Die Gegenschrift gegen das Werk Arnaulds war bereits mehrfach ersch.: vgl. Seconde Edition: A Paris : Chez Zebastien Cramoisy [...] et Gabriel Cramoisy, 1644. BSB. Im Gutachten de Lugos wurde auf zwei Gegenschriften Pétaus verwiesen, die er gesichtet hatte; aus den Akten lässt sich nicht erschließen, ob damit dieses mehrteilige Werk oder noch eine zweite Schrift gemeint ist. 32 Auftrag für eine Qual.-Sitzung. 33 U.d.T. „Iudicium“. Das Gutachten wurde mit der Nr. 4 versehen (vgl. die Nummerierung von mehreren Akten unter der Rubrik „Ferner beiliegend“). 34 ACDF SO Decreta 1644, Bl. 110v: Denis Pétau SJ sollte geschrieben werden, dass das SO dem Papst von seinem schriftstellerischen Wirken gegen Arnauld und die Häretiker berichten werde; auch werde man von seinem Wunsch berichten, dass die Theologen in Frankreich für die Christenheit und die Widerlegung der Ketzer nützlichere Bücher schrieben. 35 ACDF SO Decreta 1645, Bl. 182v: Die Kard. ordneten an, zwei Breven zusammen mit den Minuten zu senden: eines an den Ebf. von Paris und die anderen Bf. Frankreichs, die das Werk approbiert hatten, das andere an den Bf. von Lavaur, der gegen das Werk gestritten hatte. Letzterer sollte das [erste] Breve den Adressaten übermitteln und [Rom] über die Weitergabe informieren. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens wurden keine Akten ermittelt. Die Akten zu den Verhandlungen 1644–1645 wurden aus Anlass der Verhandlungen 1669 dem Fasz. beigelegt. – Vgl. ferner die Dekrete SO 27. April 1645, ACDF SO Decreta 1645, Bl. 69r; SO 22. Juni 1645, Bl. 143v und Bl. 153r und ACDF SO Decreta 1645, Bl. 100r; SO 19. Oktober 1645, ACDF SO Decreta 1645, Bl. 165v. 36 ACDF SO Decreta 1646, Bl. 48r: dem Nuntius von Paris sollte geschrieben werden, dass das franz. Werk Arnaulds übers. werde, bevor es den Qual. SO vorgelegt würde; inzwischen sollte er die Parteien beruhigen, indem er versicherte, das SO werde die Frage der Zensur bzw. Approbation der Lehre Arnaulds reiflich abwägen; in den zu erwartenden Apostolischen Schreiben werde keine der streitenden Parteien favorisiert bzw. benachteiligt werden. 30 31

ACDF SO CL 1669–1672

364

ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 7, Bl. 116r;37 (3) Arnauld, Antoine: [Incipit: Comme ie puis iurer solemnellement deuant// Dieu] [Explicit: Fait à Paris le 14. iour de Mars, 1644. Antoine Arnavld]. - [S.l.]  :  [S.n.], [1644] (Einblattdruck). ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 7, Bl. 118r;38 (4) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris [an das Staatssekretariat] vom 26. Mai 1645: Lettres Escrites// A Nostre// Saint Pere Le Pape,// Et// A Monseignevr// Le Cardinal Barberin.// Par Messeignevrs les Archevesques et Euesques, Approbateurs// du Liuvre de la Frequente Communion. - A Paris : Chez Antoine Vitré, 1643. - 20 S. ; 4°. ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 7, Bl. 132r–141v; (5) Mehrere externe Gutachten und Zensuren: Gutachten von Théophile Raynaud SJ (markiert als „N°6”), Bl.  231r/v und 238r/v, 4 S., [1644]; Propositionen des Bf. von Lavaur (markiert als „N°7“), Bl. 232r–233v und Bl. 236r/v, 6 S., [September 1645];39 „Catalogus Propositionum quarum judicium expectetur ab Ap.ca Sede“ („N°2“), Bl. 234r–235r, 3 S., o.D. ; „Objectiones a Jesuitis contra librum de frequenti communione [...]“ („N°5“), Bl.  240r–243v und Bl.  248r–250v, 10 S., o.D.; Gutachten u.d.T. „Ut tollatur scandalum ex Arnaldi doctrina [...] ab Authore illo exigenda“ („N°10“), Bl. 252r–253v und Bl. 258r/v, 6 S., o.D. (zur Ausg. unter Nr. 3); Compendium Libri de frequenti communione a Magistro Antonio Arnaldo Doctore Sorbonico conscripti“ („N°1“), Bl. 254r–256v, 6 S., o.D.40 II. Verhandlungen 1669 (zu Nr. 1–4) Gutachter: Gutachten:

[Giacinto Libelli OP?]; [Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?]; [Michelangelo Ricci?]41; [Pietro Maria Passerini da Sestola OP?] nicht aufgefunden [4. Juli 1669?] (zu Nr. 1)42

Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP Bl. 174r/v, 2 S., [6. November 1669] (zu Nr. 2 und Nr. 4)43

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 215r–220r, 9 S., 13. November 1669 (zu Nr. 1)44

Gutachter Gutachten:

[Pietro Maria Passerini da Sestola OP] Bl. 204r–214v, 22 S., [20. November 1669] (zu Nr. 1–4)45

Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP Bl. 177r–194v, 38 S., [20. November 1669] (zu Nr. 1–4)46

Ein weiteres Exemplar liegt dem Fasz. bei, Bl. 117r. Ein weiteres Exemplar liegt dem Fasz. bei, Bl. 119r. 39 In Form eines Schreibens an den Papst. 40 Die Herkunft mehrerer Akten konnte nicht mit Sicherheit festgestellt werden. Kongregationsinterne Akten, wie das Gutachten de Lugos, wurden mit eindeutig kongregationsexternen vermischt. 41 Der Gutachter konnte nicht mit Sicherheit identifiziert werden. 42 Die Beauftragung betrifft die Qualifikation der dem Werk entnommenen Propositionen. 43 Abgleich der Ausg. von Orléans 1669 mit der Pariser Ausg. von 1644. 44 Verhandelt wurden dem Werk entnommene Propositionen. 45 Die Ausg., den(en) die Propositionen entnommen wurden, wurde(n) nicht spezifiziert. Sicher befand sich darunter eine franz. Ausg. 46 Die Ausg., den(en) die Propositionen entnommen wurden, wurde(n) nicht spezifiziert. Sicher befand sich darunter eine franz. Ausg. Verwiesen wurde z.B. auf den Index der Ausg. Orléans. 37 38

365

ACDF SO CL 1669–1672

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1)47

Dekret:

SO 10. Juli 1669 (zu Nr. 1–2)48

Dekret:

SO 6. November 1669 (zu Nr. 1 und Nr. 4)49

Dekret:

SO 20. November 1669 (zu Nr. 1–4)50

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Vincenzo Fani OP ; (3) Ass. SO; (4) Kard. Francesco Albizzi Weitere Akten des SO: (1) Auflistung [gemäß Dekret SO 19. Juni 1669] der Korrespondenz aus dem Bd. „53 delle lettere“ [i.e. die dem Fasz. beiliegende Korrespondenz 1644–1645], Bl. 152r/v, 2 S., [25. Juni 1669]; als Anlagen: Abschrift des Dekretes SO 22. Juni 1645, Bl. 153r, 1 S. [25. Juni 1669]; Breve Innozenz’ XI. 22. Oktober 1645 an den Ebf. von Sens, Bl.  155r–156r, 3 S., [25. Juni 1669]; (2) Relation [des Ass. SO] mit Verweis auf Dekret SO 4. Juli 1669; mit dem Vorschlag, aus Anlass der Übermittlung mehrerer Akten durch Kard. Francesco Albizzi, nicht die bereits dem Werk entnommenen Propositionen, sondern das Werk selbst erneut prüfen zu lassen; und mit Verweis auf die im Vorwort und im Index des Werkes vertretene Lehre der Parität zwischen den Aposteln Petrus und Paulus als Häuptern der Kirche, Bl. 162r, 1 S., [10. Juli 1669]; als Anlage: „Nota di alcune scritture datemi dal Signor Card. Albizi mercoledi 8 luglio intorno al libro di Antonio Arnau de frequenti communione“, Bl. 164r/v, 2 S., [10. Juli 1669]; (3) Vota der Kard. Francesco Barberini, Lorenzo Imperiali, Giberto Borromeo, Francesco Albizzi, [Flavio senior? Sigismondo?] Chigi, Celio Piccolomini, Angelo Celsi, Bl. 163r/v, 2. S., [10. Juli Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris [an das Staatssekretariat] vom 24. Mai 1669, Bl. 148r, mit Verweis auf ein vermeintl. Verbot des Werkes durch die CIndex im Jahr 1644. – Vgl. ferner die Dekrete SO 19. Juni 1669, Bl. 151v; SO 25. Juni 1669, Bl. 157v; SO 3. Juli 1669, Bl. 161v; SO 4. Juli 1669, Bl. 161v. 48 Bl. 169v: der Nuntius von Paris sollte dem Minister Hugues De Lionne antworten, dass das Werk, wenn auch es nicht separat verboten wurde, doch unter das generelle Verbot der Lehre von der Parität der Apostel Paulus und Petrus fiel. Diese Lehre würde in der Pariser Ausg. von 1644 im Vorwort und im Index vertreten werden, wobei in der lat. Ausg. der Index fehle. Der Nuntius sollte keine Korrektur des Werkes empfehlen, weil so der Eindruck entstehen könnte, der weitere Inhalt des Werkes sei vom Hl. Stuhl approbiert worden. Dies wäre nicht ratsam, weil in dem Werk weitere Propositionen zu finden seien, die zwar nicht verboten worden sind, die aber trotzdem nicht von einem Diener des Hl. Stuhls approbiert werden sollten. Falls De Lionne oder der Autor selber eine Korrektur der Passagen über die Parität zwischen den Aposteln Petrus und Paulus vorschlage, sollte der Nuntius antworten, weder eine entsprechende Anordnung empfangen zu haben noch die Ansicht des Hl. Vaters hierzu zu kennen. Inzwischen ordneten die Kardinäle an, das Werk durch den MSP, Pietro Maria Passerini da Sestola OP, Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv, Michelangelo Ricci und den Ass. SO prüfen zu lassen. Falls der Nuntius erführe, dass das Werk in Orléans oder anderswo neu gedruckt werde, solle er zügig das Vorwort und den Index nach Rom senden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die Relation, Bl. 162r. 49 Bl. 175v: die Kardinäle nahmen das Gutachten des MSP zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an das SO vom 20. August 1669 [übermittelt durch das Staats­sekretariat am 29. August 1669], Bl. 170r, und mit Übersendung der oben als Nr. 4 geführten Ausg. – Vgl. ferner das Dekret SO 4. September 1669, Bl. 173v und den Hinweis im Gutachten Libellis, Bl. 174r, Dekret mit dem der MSP mit dem Abgleich der Werke Nr. 2 und Nr. 4 beauftragt wurde. 50 Bl. 221v: nach Referat der Voten von Giacinto Libelli OP, Pietro Maria Passerini da Sestola OP und Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv waren die Kardinäle der Meinung, dass keine Entscheidung getroffen werden sollte. 47

ACDF SO CL 1669–1672

366

1669]; (4) wahrscheinlich vom Ass. SO für ein Referat in einer Papstaudienz verf. Relation, die über das Verfahren der Jahre 1644–1645 und die Verhandlungen seit dem Schreiben des Nuntius von Paris vom 24. Mai 1669 bis zum Dekret SO 20. November 1669 unterrichtet, Bl. 196r–198r, 5 S., [nach 20. November 1669] Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris vom 24. Mai 1669: De La Freqvente// [große Löcher folgen im Papier]// Par Antoine Arnauld [...] Divisée en deux Vollumes indouze,// Imprimée à Orleans et se vend à A Paris : Clouzier : De la Tourette : Prome : Aubouin, 1669. - [S.l.] : [S.n.], [S.d.] (Einblattdruck). ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 7, Bl. 150r In den Akten auch erwähnt: (1) ♦ Arnauld, Antoine: La tradition de l’Eglise, sur le suiet de la penitence, et de la communion: representee dans les plus excellens ouurages des ss. peres grecs & latins, et des auteurs celebres de ces derniers siecles. Traduits en françois par m. Antoine Arnauld. - A Paris : chez Antoine Vitré [...], 1544 [i.e. 1644]. - 48, [10], 3–271, [1], 407, [1] S. ; 4°. SBN51 (2) Thiers, Jean Baptiste: De festorum dierum imminutione liber, pro defensione constitutionum Vrbani 8. & Gallicanae Ecclesiae pontificum. Auctore Iohanne Bapt. Thiers. Opus nouum & à multis desideratum. - Lugduni : apud Petrum Guillimin, 1668. - 400 S. ; 12°. SBN ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 8 1669. Censura in Libru[m] gallic[um] ins[criptu]m: La Lumiere nee en tenebres &c. Authore Antonietta Bourignon. Bourignon, Antoinette: La lumiere nee en tenebres, qui incite tous les hommes de bonne volontè d’ouvrir les yeux de leurs entendements pour la conoitre. Elle se presente à nous par le moyen de diverses missives écrites / par Anthoinette Bourignon, [...]. - A Amsterdam : [S.n.], 1669. - 2 vol. ; 8°. SBN Gutachter: Gutachten:

[Girolamo Casanate]52 Bl. 262r/v und 265r, 3 S., [27. November 1669]

Dekret: Bando:

SO 27. November 166953 CIndex 30. Juni 1671

Korrespondenten: (1) [Internuntius von Brüssel]; (2) [Nuntius von Köln]; (3) CProp; (4) Ass. SO; (5) [Valerio Maccioni ]; (6) [Apost. Vikar der Missio Hollandica]

Die von Libelli in seinem Gutachten, Bl. 181v, erwähnte(n) Ausg. konnte(n) nicht eindeutig ermittelt werden. 52 Durch Handschriftenvergleich mit dem Gutachten ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 9, Bl. 268r. 53 Bl. 265v: das Werk wurde verboten und an die CIndex zur Aufnahme in den Index der verbotenen Bücher weitergeleitet. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben der CProp an den Ass. SO vom 21. November 1669, Bl. 263r, mit Weiterleitung des Werkes und des (nicht mehr beiliegenden) Schreibens des Apostolischen Vikars des Nordens im Hzt. Braunschweig, der das Buch der CProp übersandt hatte. 51

367

ACDF SO CL 1669–1672

ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 9 1669. Relatio Em[inentissim]i Casanate contentoru[m] in Libro Parisiis edito ins[cript]o: Dei Giudici temerarj. 1. ♦ Mombrigny [Nicole, Pierre]: Cinquiéme Traitté// Des jugemens temeraires. [Kopft.]. - Enthalten in (S. 404–468): Essais// De// Morale,// Contenus// en divers Traittez sur plusieurs// devoirs importans.// Volvme Premier.// Seconde Edition, reveuë, & corrigée. - A Paris : Chez la veuve Charles Savreux, Libraire juré à Paris [...], 1671 (Avec Privilege du Roy, Approbation). BSB54 Ferner wurde verhandelt: 2. ♦ David, Jean: Des iugemens canoniques des evesques, pour servir de réponse à la nouvelle doctrine de plusieurs auteurs. Avec vne dissertation [...] Par le sieur David. - A Paris : chez la veuve Edme Martin, rue Saint Iacques, au Soleil d’or, 1671. - [36], 913 S. ; 4°. SBN Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 1)55

Gutachter: Gutachten:

[Girolamo Casanate] Bl 268r–273v, 6 S., o.D. (zu Nr. 2)

Dekret:

nicht aufgefunden

ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 10 1670. Censura in Libellu[m] ins[criptu]m: Esercizj spirituali, che si fanno la Domenica nella Chiesa di S. Gio[vanni] da i Confratti dell’uno, e dell’altro sesso nella Congregazione della buona morte. In Macerata 1670. 1. Essercitij spirituali, che si fanno la Domenica nella Chiesa di S. Giouanni, da Fratelli, e Sorelle della Congregazione della buona morte sotto la protettione di S. Giuseppe con le regole da osservarsi. Et Indulgenze che si aquistano. - Macerata : [S.n.?], 1670. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Ferner wurde verhandelt: 2. Venturelli, Prospero: Esercitio delli principali misterij della Passione di n. s. Giesu Christo, per tutti li giorni della settimana. Libro terzo / delli colloquij di Prospero Venturelli. - In Roma : appresso Manelfo Manelfi, 1645. - 143, [1] S. ; 18°. SBN

Autorangabe „le sieur de Mombrigny” in Privileg und Approbation. BSB. Das Werk war bereits ersch.: Mombrigny [Nicole, Pierre]: Essais de morale, contenus en divers traittez sur plusieurs devoirs importans. Volume premier. - Paris : Vve C. Savreux, 1671. - [16], 467, 1 S. ; 12°. BNF. Ermittelt wurde auch: ♦ Anonym [Arnauld, Antoine]: Jugement equitable sur les contestations presentes pour éviter les jugemens temeraires & criminels. Tiré de S. Augustin. - [Pa­ ris] : [S.n.], [1664]. - 24 S. ; 4°. BNF. 55 Die Angabe in der Rubricella ist fehlerhaft. 54

ACDF SO CL 1669–1672 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

[Michelangelo Ricci] Bl. 276r–277v und 293r, 5 S., [7. Mai 1670] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 284r/v, 2 S., 17. Mai 1670 (zu Nr. 1)56

Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP Bl. 283r, 1 S., [4. Juni 1670] (zu Nr. 1)57

Dekret:

SO 14. April 1670;58 SO 4. Juni 167059 (zu Nr. 1)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)60

368

Korrespondenten: (1) Inq. von Fermo; (2) [Inq. von Ancona]; (3) Bf. von Macerata; (4) [Kard. Francesco Albizzi]; (5) Kard. [Francesco?] Barberini; (6) Comm. SO Ferner beiliegend: Als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Fermo vom 28. April 1670: [Edikt] Edictvm Pro Sancto Officio. [Incipit: Nos Fr. Seraphinvs Leonivs De Faventia] [Explicit: Datum// Firmi in S. Officio die 23. Aprilis. 1670.// Ita est Fr. Seraphinvs Leonivs Inq. qui supra.// Fr. Iuilius Thomas Fantinus Not. S. Off.] Firmi : Apud Andream de Montibus, 1670 (Einblattdruck). ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 10, Bl. 280r ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 11 1670. Non permittitur impressio Libri ins[cript]i Dottrina Cristiana spiegata in versi &c. Firenze 1669. Dottrina Cristiana Spiegata In Versi Cavata Dalle Scrittvre E Da Dottori. - In Firenze : All’Inseg. della Stella, 1669. - 70 S. ; 12°. ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 11, unter Bl. 298r U.d.T. „Raggioni apportati dal P.re M.ro Lauria“. Korrekturen, u.d.T. „Correctio libri“. 58 Bl. 290v: die Inquisitoren von Fermo und Ancona sollten das Büchlein verbieten und die Abgabe der Exemplare an die Inquisition anordnen. Der Comm. SO sollte mit dem General SJ und mit den Ordensoberen OCD verhandeln, damit diese ebenfalls dafür sorgten, dass die fraglichen apokryphen Indulgenzen beseitigt wurden. – Zur Vorgeschichte des Verfahrens vgl. das Gutachten Riccis, Bl. 276r, wonach das Ms. durch mehrere Konsultoren des SO (in Rom? in Fermo? in Ancona?) geprüft, aber nicht ausreichend korrigiert worden sei; mit Verweis auf ähnliche Dekrete des SO und der CIndulg. Zur Einleitung des Verfahrens zu den beiden Werken vgl. das Schreiben des Inq. von Fermo vom 6. April 1670, Bl. 281r, mit Übersendung des Werkes Nr. 1; mit Verweis auf ein Verbot des Gebets „Domine Jesu Christe“ durch die CIndex; und mit Verweis auf seine Verweigerung der Druckerlaubnis für ein ähnliches Werk. 59 Bl. 294v: die vom MSP verf. Korrektur des Werkes sollte dem Bf. von Macerata und den Inq. von Ancona und Fermo zugeschickt werden, damit sie unter Auflage dieser Korrekturen die Erlaubnis für einen ND erteilten. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Fermo vom 28. April 1670, Bl. 279r, mit Übersendung des auf Anweisung des SO veröffentlichten Verbotsediktes der Inquisition, und mit dem Vorschlag, es auch in Macerata verbieten zu lassen. – Vgl. ferner die Dekrete SO 7. Mai 1670, Bl. 291v; SO 21. Mai 1670, Bl. 294v; SO 31. August 1670, Bl. 286v. 60 Vgl. ferner das Dekret SO 7. Mai 1670, Bl. 291v. 56 57

369 Dekret:

ACDF SO CL 1669–1672 SO 11. Juni 167061

Korrespondenten: Inq. von Parma ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 12 1670. Acta in Libellos. 1. Nuova Novena di S. Anna Madre della gran Madre di Dio &c. 2. Esercizj Spirituali, che si fanno la Dom[eni]ca nella Chiesa di S. Gio[vanni] &c. 3. Regola di vivere, e morire Cristianamente. 1. Magnanti, Giovanni Battista: Nvova Novena// Di S. Anna// Madre della gran Madre di// Dio, e Nonna di Giesv.// Di nuouo composta con vn metodo// [?] facile, per i suoi diuoti,// che [fascita] Nouena perpetua,// è di noue Martedi per ot[e]nere// ogni lecita gratia dalla [?] per la via più facile, e [di]vota// con imitar le sue virtù [?]// Ad instanza de’ Fratelli della// Cong. De’ PP. del Or. Dell’// Aquila, & altri diuoti// di S. Anna. / Composta Dal P. Gio: Batt: Ma-//gnante, Prete dell Oratorio// dell’ Aquila. - In Viterbo : [S. n.], 1666 (Con licenza de’ Superiori). - 364 S. BAV62 2. Essercitij spirituali, che si fanno la Domenica nella Chiesa di S. Giouanni, da Fratelli, e Sorelle della Congregazione della buona morte sotto la protettione di S. Giuseppe con le regole da osservarsi. et Indulgenze che si aquistano. - In Macerata : [S.n.], 1670. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. 3. Giustiniani, Giorgio: Regola di vivere, e di morire christianamente / del P. Giorgio Giustiniano della Compagnia de Giesù. Aggiunte le preci della Divotione della Buona Morte. - In Roma : per il Varese, 1659. - 24°.63 Gutachter: Gutachten:

[Giacinto Libelli OP?] nicht aufgefunden [11. Juni 1670?] (zu Nr. 1–3)

Dekret:

SO 11. Juni 1670 (zu Nr. 1–3)64

Bl. 299v: der Inq. von Parma sollte den ND des Werkes auf keinen Fall erlauben. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Parma vom 23. Mai 1670, Bl. 297r, mit Übersendung des Werkes zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND. 62 Wegen Wurmfraß keine vollständige Autopsie möglich. 63 Nachgewiesen in: Michele Giustiniani, Gli Scrittori liguri, descritti dall’abbate Michele Giustiniani [...], Roma 1667, S. 295. Das Werk war bereits ersch.: Giustiniani, Giorgio: Regola di vivere, e morire Christianamente. - Roma : da Lazari, 1652. Nachgewiesen in: Alfonso Mirto, Lucas Holstenius e la corte medicea: carteggio (1629–1660), Firenze 1999. 64 Bl. 305v: die Werke sollten dem MSP zur Korrektur zugesandt werden; diese Korrekturen sollten dann dem für die Druckerlaubnis zuständigen Inq. von Gubbio zugeschickt werden; inzwischen sollte der Inq. die Stiftung der Bruderschaft nicht verhindern. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Gubbio vom 30. Mai 1670, Bl. 303r, mit Übersendung der drei Werke. Zum verhandelten Werk Nr. 1 verwies der Inq. auf ein Verbot ähnlicher Werke durch Bando CIndex 9. Mai 1636. Die Werke (Nr. 1–3) wurden dem SO zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND zugesandt, mit Verweis auf das Vorhaben mehrerer Einwohner der Stadt Gubbio, eine ähnliche Bruderschaft nach dem Vorbild der röm. Bruderschaft zu gründen (zu Nr. 2–3). – Das Werk Nr. 1 wurde verboten: vgl. Bando CIndex 19. September 1679. 61

ACDF SO CL 1669–1672

370

Korrespondenten: Inq. von Gubbio Weitere Akten des SO: Relation, Bl. 302r/v, 2 S., [11. Juni 1670] In den Akten auch erwähnt: (1) Novarini, Luigi: Vita di Maria nel ventre di Sant’Anna offerta all’anime diuote come cibo di vera deuotione, [...] / Opera del R. P. D. Luigi Nouarini chierico regolare. - In Verona : per Francesco Rossi, 1641. [16], 208 S. ; 16°. SBN (2) Zamoro, Giovanni Maria: De Eminentissima// Deiparae Virginis// Perfectione// Libri Tres.// In quibus primùm generatim de summa illius praestan-//tia, deinde verò sigillatim de ipsius virtutibus,// donis, & priuilegijs iuxta vitae seriem ab aeter-//na praedestinatione vsque ad desponsa-//tionem disseritur.// Cvnctis Sacrae Theologiae// Studiosis, & diuini Verbi praeconibus apprime// vtiles & accomodati. / Avctore// F. Ioanne Maria Zamoro Vtinensi// Ordinis Minorum S. Francisci Capucinorum// Sacrae Theologiae professore.// Ad Illustrissimum, & Reuerendissimum D.// D. Antonivm Tit. S. Onvphrii// Cardinalem Barberinvm.// Cum quintuplici locupletissimo Indice. I. Auctorum. II. Legum &// Canonum. III. Locorum Sacrae Scripturae. IIII. Materierum pro// Concionatoribus.// V. Rerum, & Verborum (Svperiorvm Permissv, Et Privilegiis). - Venetiis : Ex Typographia Nicolai Misserini, 1629. - [40] Bl., 462 S., [1] Bl. BAV ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 13 1670. Censura in Manuscriptu[m] P. Benedicti a S. Iacobo Augustiniano Discalc[eato], cuius titul[us]: S[anctissi]mi Patriarchae Augustini Axiomata Theologica &c. Augustinus, Aurelius ; Benedetto : Sanctissimi Patriarchae Augustini// Sacrae Romanae Ecclesiae Doctoris maximi// Axiomata Theologica// Quibus explicantur ea quae de Sacra doctrina et quibusdam Divinis perfectionibus// in scolis controvertuntur// Dubijs ex illis ortis breviter disputatis, et// ressolutis a Pre Benedicto a S.to// Jacobo Ferrariensi// Congregationis F. F. Eremitarum Discalceatorum// Sacrae Theologiae Lectore (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665– 167065 Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 308r, 1 S., 9. Juli 167066

Gedruckt wurde: Augustinus, Aurelius  ;  Benedetto : Sanctissimi Patriarchae// Avgvstini// S. Romanae Ecclesiae Doctoris Maximi// Axiomata Theologica// Quibus explicantur ea, quae de Sacra Doctrina,// & quibusdam Diuinis Perfectionibus in Scholis// controuertuntur. Dubijs ex illis ortis// breuiter disputatis, & resolutis, / A’ R. P. Benedicto A’ S. Iacobo Ferrarien [...]. - Ferrariae : Apud Iulium Bulzonum Lilium Impressorem Episcopalem (Svperiorvm Permissv), 1673. BVE. 66 In Form eines Votums. Gegenstand der Prüfung war das Ms. 65

371 Dekret:

ACDF SO CL 1669–1672 SO [9.] Juli 1670;67 SO 20. Juli 167268

Korrespondenten: (1) Inq. von Ferrara; (2) Benedetto di S. Giacomo OCD Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Benedetto di S. Giacomo OCD mit Bekanntgabe seiner Ankunft in Rom und mit der Bitte um zügige Verhandlung seines Werkes, ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, 1 S., [24. März 1670]; (2) Gesuch von Benedetto di S. Giacomo OCD mit Verweis auf die vorausgegangene Revision in Rom und die daraufhin erfolgte Druckerlaubnis durch den damaligen Inq. von Ferrara, und mit der Bitte, den jetzigen Inq. von Ferrara aufzufordern, die Veröffentlichung des Werkes nicht zu behindern; ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, 2 S., [20. Juli 1672]; als Anlage: vom Inq. abgelehnter Abschnitt des Werkes: [Incipit: Egidius Columna Romanus appellatur// Beatus et Cardinalis in infra notatis libris uirorum illustriu(m)] [Explicit: edita Parisiis apud Nicolaum Bon: An: Dni 1621, et plures alii], ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, 3 S., [20. Juli 1672] ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 14 Censura in tres Libros a Romano Ab[bat]e Campidonensi impressos. 1.us inscrib[itur]: Domus enim Sapientiae vocatur septennis fulta columnis, id est Tractatus misticus de legitimo, et perpetuo cultu septe[m] horaru[m] Canonicaru[m] statutis locis et temporibus &c. 2.us inscrib[itur]: Monimentum ad mala propulsanda firmissimu[m] hostiu[m] multitudini oppositu[m], et ad interimendos cunctos inimicos nominis, et Crucis Christi &c. 3.us inscribit[ur]: Recapitulatio hucusque Tractatoru[m] stylo in perpetuu[m], certu[m] est annos aeternos in mente habuisse, qui septies in die laude[m] dixit Deo &c. 1. Anonym [Giel von Gielsberg, Roman]: Domus sapientiae septenis fulta columnis, id est, tractatus mysticus de legitimo et perpetuo cultu septem horarum canonicarum : statutis locis ac temporibus iuxta s. crucis et dominicae passionis mysteria: cum regulari Ieiunio et sacrarum virtutum exercitio celebrando; collectus et depromptus Campidonae e regulae observantia sive ex Karolino Campidono [...]. Campidonensis Monast. : Dreher, 1664. - [13] Bl., 192 S. IDS Luzern69 Bl. 308r: Die Kardinäle approbierten die Meinung von Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv, dass dem Autor das Dekret SO 9. Juli 1670 zugesandt werden könne, worin erklärt wurde, dass die Kongr. den Druck nicht verhindere. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ferrara vom 28. September 1669, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 9. Oktober 1669, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670; SO 24. März 1670, ACDF SO Tit.Libr. 1665–1670. 68 ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677: der Inq. von Ferrara sollte die Veröffentlichung des Werkes nicht ver­ hindern. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Benedetto di S. Giacomo OCD, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677. 69 Autor ermittelt nach ACDF. Das Werk war bereits ersch.: Anonym [Giel von Gielsberg, Roman]: Domvs// Sapientiae// Septenis Fvlta Colvmnis,// Id Est,// Tractatvs Mysticvs// De// Legitimo Et Perpetvo Cvltv// Septem Horarvm// Canonicarvm,// Statvtis Locis Ac Temporibvs,// Ivxta S. Crvcis// Et Dominicae Passionis Mysteria,// Cvm Regvlari Ieivnio,// Et Sacrarvm Virtvtvm Exercitio,// 67

ACDF SO CL 1669–1672

372

2. Anonym [Giel von Gielsberg, Roman]: Mvnimentvm// Ad// Mala Propvlsanda// Firmissimvm// Hostivm Mvltitvdini// Oppositvm,// Et ad// Interimendos Cvnctos Inimicos// Nominis// Et// Crvcis XPI// In Vniverso Mvndo// Terricvlamentvm// Adversariorvm [...]. - [Campidoni] : Typis Ducalis Monasterij Campidonensis. Per Rudolphum Dreherr, 1669. - 38 S. ; 12°. VD17, BSB70 3. Anonym [Giel von Gielsberg, Roman]: Recapitulatio hucusque Tractatorum stylo in perpetuum, certum est annos eternos in mente habuisse, qui septies in die laudem dixit Deo [...]. - [S.l.?] : [S.n.?], [vor 1671]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP Bl. 312r/v und 339r/v, 4 S., [17. Sept. 1670] (zu Nr. 1–3)

Dekret: Bando:

SO 17. September 1670;71 nicht aufgefunden72 (zu Nr. 1) CIndex 30. Juni 1671

Dekret: nicht aufgefunden (zu Nr. 2–3) Korrespondenten: (1) Kard. [Giacomo] Rospigliosi; (2) Nuntius von Luzern; (3) Francesco Maria Montani ; (4) Mönche der Benediktinerabtei Kempten; (5) Papst Clemens X.; (6) Adalbert Heufler OSB; (7) Baron von Rittersdorf; (8) Roman [geborener Bernhard Christoph] Giel von Gielsberg OSB ; (9) Peter Alois Ruitz ; (10) [Sekr. CProp] Ferner beiliegend: weiteres Material zum Konflikt zwischen dem Fürstabt von Kempten und den Mönchen, Bl. 313r–338v, 52 S., 1666–1670 ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 15 1670. Instantia P[at]ris Francisci Garziae Carmelit[ani] adversus Libru[m] P[at]ris Hermenegildi a S. Paulo Ord[ini]s titulo S. Hieronymi inscript[um]: Origen, y continuacion del Instituto y Religion Geronimiana. Hermenegildo : Origen// Y// Continvacion// De El Institvto.// Y Religion Geronimiana,// Fvndados En Los Conventos De Belen// en Palestina por el Maximo de los Doctores de la Iglesia nuestro// Augustissimo Padre San Geronimo: explayados por varias// Provincias, y Reynos de el Orbe, y deducidos sin quiebra// por Italia desde Belen, à los Monges// Geronimos de España. / Aberigvados// Por El M. R. P. Fr. Hermenegildo De// San Pablo, Hijo, y Prior segunda vez del Celebrando;// Collectvs Et Depromptvs// Campidonae è Regulae observantiâ,// Sive// Ex Karolino Campi-Dono,// Pro Vsv Et Institvtione Religiosorvm// Ibidem. (Cum Facultate Superiorum). - Campidonae : Typis Ducalis Monasterij Campidon. Per Rudolphum Dreherr, 1662. - [12] Bl., 192 S. ; 12°. VD17, BSB. Erscheinungsjahr nach einem Chronogramm im Titel. VD17. 70 Autor ermittelt nach ACDF. 71 Bl. 400v: es sollte nichts (im Sinne des Gesuchs?) unternommen werden, vielmehr sollte der Abt, Roman Giel von Gielsberg OSB, durch den Sekr. CProp aus Kempten entfernt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das beiliegende weitere Material zu einem sich bereits über Jahre fortschleppenden Konflikt zwischen dem Abt und den Mönchen der Abtei Kempten, mit der Bitte der Letztgenannten an den Papst, den Abt von Fulda zum Koadjutor ihrer Abtei zu bestellen. 72 Vgl. Vermerk, Bl. 400v, zum Votum der Qual. SO, dass das Werk von der CIndex verboten werden solle.

373

ACDF SO CL 1669–1672

Real Conuento de San// Geronimo de Madrid, y de los dos Conuentos de Seuilla. Visitador// General de la Orden en los Reynos de Castilla, Leon,// y Burgos: Difinidor del Capitulo General,// y de el Priuado.// Dedicalo// A La Misma Religion// Sv Madre (Con Privilegio). - En Madrid : Enla imprenta Real, Año 1669. - 610 S. ; [4°]. BUCM Dekret:

SO 3. Dezember 167073

Korrespondenten: Francisco García de Castilla OCarm Ferner beiliegend: Gesuch von Francisco García de Castilla OCarm an den Papst mit der Auflistung mehrerer fraglicher Stellen und mit der Bitte um Maßnahmen, Bl. 402r–403v, 4 S., 4. September 1670 ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 16 1670. Acta in quasda[m] additiones in historiam publicata[m] ab Hieronymo Brusoni, quae continet varios eventus Europae ab anno 1660 ad 1669. Brusoni, Girolamo: [Incipit: Curioso spettacolo diede poi all’Italia quest’anno// l’abiuratione fatta dall’Inquisitione di Mila-//no de seguaci di Gioseppe Francesco Borri Eresiar-//ca Milanese] [Explicit: Più delle insanie del Borri, e de suoi seguaci, diede// quest’anno materia di discursi all’Italia la morte// del Cardinal Mazarini]. - 12 S. (Ms.). ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 16, Bl. 421r–431v Brusoni, Girolamo: [Incipit: In tanto siamo richiamati in Italia da// novità le più strane, certo più curiose] [Explicit: Fra mezzo a questi// rumori segui la compra fatta dal Re di Fran-//cia con cinque millioni di franchi della città di // Donckercken] - 18 S. (Ms.). ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 16, Bl. 408r–417v74 Dekret:

SO 12. November 167075

Korrespondenten: Inq. von Venedig Bl. 403v: das Werk sollte an die CIndex [weitergeleitet werden], die es [danach] zurückgeben sollte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Francisco García de Castilla OCarm vom 4. September 1670, Bl. 402r. – Vgl. ferner das Dekret SO 22. Oktober 1670, Bl. 403v. – Das Werk wurde verboten: vgl. Bando CIndex 23. März 1672. 74 Beide Abschnitte sind in einem für den Druck vorgesehenen Werk enthalten. Gedruckt wurde: Brusoni, Girolamo: Della historia d’Italia di Girolamo Brusoni libri 38. Riueduta dal medesimo autore, accresciuta, e continuata dall’anno 1625. fino al 1670. - In Venetia : per gli heredi Francesco Storti, e Gio. Maria Pancirutti, 1671. - [28], 970 [i.e. 972], [4] S. ; 4º. SBN. Forts. von: Brusoni, Girolamo: Delle historie memorabili, contiene le guerre d’Italia de’ nostri tempi: di Girolamo Brusoni racconti vndeci. E questo volume viene ad essere in ordine la sesta parte delle Historie memorabili del Zilioli. - In Venetia : appresso il Turrini, 1656. - [8], 436, [12] S. ; 4º. SBN. 6. Bd. des Gesamtwerkes: Zilioli, Alessandro ; [Bisaccioni, Maiolino ; Birago Avogadro, Giovanni Battista ; Brusoni, Girolamo]: Delle historie memorabili de suoi tempi. Scritte da Alessandro Ziliolo. - In Venetia : per li Turrini, 1642–1656. - 6 vol. ; 4°. SBN. Forts.: Brusoni, Girolamo: Dell’historia d’Italia di Girolamo Brusoni. Dall’anno 1625. sino al 1660. Libri ventiotto. - In Venetia : alla Fortezza, presso Francesco Storti, 1661.- [28], 990, [2] S. ; 4º. SBN. 75 Bl. 433v: der Ass. SO sollte den Inq. benachrichtigen, dass sein Schreiben zu der „Historia“ von Brusoni nicht in der Kongr. referiert wurde, weil das Ms. nichts enthielt, was das SO anginge. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 25. Oktober 1670, Bl. 406r, mit Übersendung mehrerer Abschnitte zwecks Erteilung der Druckerlaubnis für die Supplemente. 73

ACDF SO CL 1669–1672

374

ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 17 1670. Instantia P. Procuratoris Ord[ini]s Praed[icatoru]m, ut S[acra] Cong[regati]o prohibeat posthumu[m] librum Theophili Rajnaudi, ut potè respersu[m] injuriis erga Ordine[m] S. Dom[ini]ci, cui titul[us] Theophilus Raynaudus S[ocietatis] I[esu]. Apopompaeus admodu[m] rara continens &c. Raynaud, Théophile: Theophili// Raynaudi// Societatis Iesu// Apopompaeus// admodum rara continens// [...]// I. Syntagma de libris propriis.// II. Caluinismum, Bestiarum Religionem.// III. Theologiam Supplicem.// IV. Epimatrum ad Theologiae supplicis libellum.// V. Thomam Hurtado vulsum, ac depilatum.// Theologiam antiquam de vera martirii// notione// VII. De Confessione epistolari.// VIII. Apologia de Martyrio per Pestem.// IX. Parenesis ad Religiosum amicum relegatum.// X. Judicium aliquorum de libro cui titulus,// Heteroclita Pietatis, aduersus// Dominum, et aduersus Christum eius,//cum responsione authoris.// XI. Correctio facta à Congregatione Indicis.// XII. De imunitate [sic] Cyriacorum à censura.// XIII. Ypparchus de Religioso negotiatore.// XIIII. Αυτος Εφα.// Tomus vigesimus et Posthumus.// Per Anonimum Novissime digestus.// Cui accedit index titulorum omnium et maxime utilis.// Ac fidelis rerum elenchus.// Nunc primum in lucem prodijt. - Cracoviae : Sumptibus Annibalis Zangoyski Bibliopolae, 1669 (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671–167776 Dekret:

SO 16. Dezember 1671;77 SO 24. Januar 167478

Korrespondenten: (1) Generalprok. OP; (2) Inq. von Alessandria Ferner beiliegend: (1) Gesuch des Generalprok. OP an das SO um ein Verbot des Werkes Raynauds, da es Polemiken gegen die Dominikaner enthielt, die von der CIndex verboten worden wären, Bl. 436r, 1 S., [16. Dezember 1670]; als Anlage: Gutachten u.d.T. „Considerationi“, Bl.  437r–438r, 3 S., [16. Dezember 1670]; (2) Relation zu einem Schreiben des Inq. von Alessandria vom 5. November 1673, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, 2 S., [22. November 1673] Umfangs- und Formatangaben nach BUCM: [12], 400 [i.e. 404], [16] S. ; 2°. Bd. 20 des Gesamtwerkes: Raynaud, Théophile: Theophili Raynaudi Societatis Iesu [...] Opera omnia. Tam hactenus inedita, quam alias excusa, longo authoris labore aucta & emendata. Accessit tomus integer complectens indices septemdecim in vniuersum opus [...] Tomus primus [–vigesimus et posthumus] [...]. Adiectus est singulis ad calcem voluminibus, proprius index copiosissimus. - Lugduni : sumpt. Horatii Boissat, & Georgii Remeus, 1665–1669. - 20 vol. ; 2°. SBN. 77 Bl. 438v: das Werk sollte an die CIndex weitergeleitet werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Generalprok. OP, Bl. 436r. – Das Werk wurde verboten: vgl. Bando CIndex 23. März 1672. Vom Verbot wurden ausgenommen: Αυτος Eφα// Os Domini// Locvtvm Est// Lingvarvm Vali­ dvm Damnatis// à Sede Apostolica iniectum.// Et// Depulsio friuola declinationis; quâ pauci Murmurantes, damnationi Iansenii et Innocentium X.// obtendunt defectum Concilii Generalis. S. 375–400; mit der Auflage von Korrekturen: Hipparchvs,// De Religioso// Negotiatore Disceptatio.// Media­ stinvm Inter Ac Timothevm:// Quae Negotiato à Religioso statu abhorreat.// Lucubratio Renati A Valle Magistri in Theologia. S. 320–374. 78 ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677: dem Inq. [von Alessandria] sollte der Erhalt des 20. Bd. bestätigt werden; ihm sollte ferner mitgeteilt werden, dass das SO die Beschlagnahmung der Bde. 15–16 approbiere, da diese verboten seien. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Alessandria vom 5. November 1673, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, mit Übersendung einer Abschrift des Titelbl. – Vgl. ferner das Dekret SO 22. November 1673, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677. 76

375

ACDF SO CL 1669–1672

In den Akten auch erwähnt: (1) Raynaud, Théophile: 15: Theophili Raynaudi Soc. Iesu theologi, Heteroclita spiritualia, et anomala pietatis; coelestium & infernorum: ad solidae pietatis regulam directa. Pars prima continens 1. Quae circa Deum, Christum, ac Sanctos eius. 2. Quae circa vita functos fideles, iure non facto coelites. Tomus decimus-quintus [...] Cum indice copiosissimo. - Lugduni : Horatii Boissat, & Georgii Remeus, 1665. - [16], 560, [12] S. SBN79 (2) Raynaud, Théophile: 16: Theophili Raynaudi Societatis Iesu theologi, Heteroclita spiritualia, et anomala pietetis terrestrium, seu spectantium mortales, ad solidae pietatis regulam directa. Pars secunda continens 1. Quae circa media salutis nostrae, sacramenta, & sacramentalia. 2. Quae circa verbum Dei, [...] Tomus decimus-sextus. [...] Cum indice copiosissimo. - Lugduni : sumpt. Horatii Boissat & Georgii Remeus,1665. - [8], 528, [8] S. SBN80 (3) Raynaud, Théophile: [bereits von der CIndex und vom SO verbotene Polemiken des Autors gegen die Dominikaner]. Die Werke wurden nicht ermittelt.81 ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 18 1670. Extractio, et censura propositionu[m], quae continentur in Analysi Fidei Henrici Holden, quaeq[ue] videntur censura dignae. Holden, Henry: Divinae Fidei// Analysis.// Sev// De Fidei Christianae// Resolvtione// Libri Dvo. / Authore Henrico Holden// in sacrae Theologiae Facultate// Parisiensi Doctore. - Parisiis : Apud Aegidivm Blaizot [...], 1652 (Cum Approbatione & Priuilegio). UGent82 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 443r–446v, 8 S., o.D.83

Bd. 15. des ebenfalls erwähnten Gesamtwerkes: Raynaud, Théophile: Theophili Raynaudi Societatis Iesu theologi, Opera omnia. Tam hactenus inedita quam alias excusa, longo authoris labore aucta & emendata. - Lugduni : sumpt. Horatii Boissat, & Georgii Remeus, 1665. - 20 vol. ; 2°. SBN. 80 Bd. 16. des ebenfalls erwähnten Gesamtwerkes: Raynaud, Théophile: Theophili Raynaudi Societatis Iesu theologi, Opera omnia. Tam hactenus inedita quam alias excusa, longo authoris labore aucta & emendata. - Lugduni : sumpt. Horatii Boissat, & Georgii Remeus, 1665. - 20 vol. ; 2°. SBN. 81 Ermittelt wurden: Pius Marianus [Raynaud, Théophile?]: Voca­ bularium trilingue & elingue pro Scriptoribus Dominicanis. / Authore F. Pio Mariano à Conceptione Minorita. - Gandaui : [S.n.], 1664. Das Werk wurde nicht nachgewiesen; Petrus [Raynaud, Théophile]: Dans// Veniam Corvis, Ve-//xans Censvra Colvmbas,// De// Immvnitate// Avtorvm// Cyriacorvm// A Censvra. / Diatribae Petri à Valle Clausa S. T. D.// Sev// De Dominicana in Libros Alieno-//rum austeritate; in proprios, quo-//rum hîc furfures cribrantur, lenitate,// ac indulgentia.// Ad SS. D. N. Alexandrum P. P. VII. - [S.l.] : [S.n.], [1662]. - [4] Bl., 238 S. BVB. 82 Umfangs- und Formatangabe nach SBN: [36] Bl., 536 S., [4] Bl. ; 12°. Vgl. Holden, Henry: The// Analysis// Of// Divine Faith:// Or// Two Treatises of the Resolu-//tion of Christian Belief:// With An// Appendix of Schism. / Written by Henry Holden, Dr. of Divinity// of the Faculty of Paris.// Translated out of Latine into English by W. G.// Whereunto is annexed an Epistle of the// Author to the Translator, in answer of Dr.// Hammond and the Bishop of Derry’s Trea-//tises of Schisme. - Paris : [S.n.], 1658. - [38], 471, [1] S. EEBO. 83 U.d.T. „Propositiones quae continentur in Analysi fidei Henrici Holden, quae sunt dignae censura“. Die Herkunft des Gutachtens konnte nicht festgestellt werden. 79

ACDF SO CL 1669–1672 Gutachter: Gutachten:

376

Marcantonio da Carpenedolo OFMCap Bl. 442r/v und 449r, 3 S., [vor 1665 Juli 27 ]84

Dekret: nihil85 ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 19 1670. Censura in Libru[m] impressu[m] Doli in Gallia 1619. ins[criptu]m: Recueil des Ordinances, et edictè de la Franche Conte de Bourgongne fajct p[ar] Messieur Iean Panemand Docteur &c. De la Authoritè des serenissimes Archiduce Albert, et Isabel Clara Eugenia Infante d’Espagne &c. Petremand, Jean: Recueil// Des// Ordonnances// Et Édits// De La Franche-Comté// De Bourgongne, / Fait par Messire Jean Petremand, Docteur ès Droits, Conseiller// en la Cour Souveraine de Parlement à Dole,// De l’Autorité des Sérénissimes Archiducs Albert & Isabel-Clara Eugenia,// Infante d’Espagne, etc. Ducs & Comtes de Bourgongne,// (A la requisition des Etats du Pays, & avec Permission de ladite Cour). - A Dole : De l’Imprimerie d’Antoine Dominicque, Libraire juré, 1619. - 4 Teile in 1 vol. ; 2°. BCU Lausanne86 Gutachter: Gutachten:

Michelangelo Ricci Bl. 452r–453r, 3 S., 23. Sept. 167087

Dekret:

nicht aufgefunden

Korrespondenten: (1) Michelangelo Ricci; (2) [Ass. SO?] ACDF SO CL 1669–1672, [Nr. 19bis] 1671. Censura in Libros tu[m] P[at]ris Noris, tu[m] P.D. Fulgentii Risbrochio Canon[ici] Lateran[ensis] tu[m] P. Francisci Macedo, tu[m] P[at]ris Bellelli.88 1. Noris, Enrico89: Historia Pelagiana. - [S.a.] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.90 Das Gutachten bezieht sich auf das oben genannte, ferner beiliegende Gutachten. Nach Fasz.-Aufschrift, Bl. 441r. 86 Ermittelt wurde auch: Petremand, Jean: Recueil des ordonnances et édictz de la Franche-Comté de Bourgongne faict / par Messire Jean Petremand docteur ès droit, consellier en la cour souveraine de Parlement à Dole. - A Dole : de l’imprimerie d’Antoine Dominicque libraire juré, 1619. - 2 Teile in 1 vol. ; 2°. RERO. 87 In Form eines [an den Ass. SO gerichteten?] Schreibens vom 23. September 1670. 88 Die Verhandlungen zu den in der Rubricella erwähnten Werken Fulgenzio Bellellis fanden sämtlich im 18. Jh. und somit außerhalb des Dokumentationszeitraums statt. Die Akten bleiben in diesem Re­ pertorium entsprechend unberücksichtigt. Vgl. hierzu ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 3]. 89 Zu Noris vgl. Prosopographie 18. Jh. 90 Gedruckt wurde: Noris, Enrico: Historiae Pelagianae// Liber primus [–secundus]. Teil 1 (ohne eigenes Titelbl.) des Gesamtwerkes: Noris, Enrico: Historia// Pelagiana// & Dissertatio// De Synodo V. Oecvmenica// In Qva// Origenis ac Theodori Mopsuesteni Pelagiani erroris// Auctorum iusta damnatio exponitur,// Et// Aqvileiense Schisma Describitvr:// Additis// Vindiciis Avgvstinianis// Pro Libris A S. Doctore Contra Pelagianos,// ac Semipelagianos scriptis.// Avctore// P.M. Henrico De Noris// Veronensi// Avgvstiniano Sacrae Theologiae Professore, & S.R. vniuersalis// Inquisitionis// Qualificatore. - Patavii : Typis Petri Mariae Frambotti, 1671 [i.e. 1673] (Superiorum Permissu). BSB. Umfangs- und 84 85

377

ACDF SO CL 1669–1672

2. Noris, Enrico: Dissertatio historica de synodo 5. Oecumenica. - [S.a.] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.91 3. Noris, Enrico: Augustinus a censuris vindicatus. - [S.a.] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.92 4. Noris, Enrico: Adventoria// Amicissimo ac Doctissimo Viro// P. Francisco Macedo// In Patauina Academia Ethices Interpreti.// In Qva// De Inscriptione Libri S. Augustini De Gratia Christi.// Albine, Piniane, & Melania// Disseritvr// A F. Henrico Noris Veronensi// Avgvstiniano// In Academia Pisana Ecclesiasticae Historiae Professore. - Florentiae: Ex Typographia sub signo Stellae, 1674 (Superiorum permissu). - [1] Bl., 37 S., [1] S. ; 4°. ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1] unter Bl. 22r93 5. Noris, Enrico: Che gli antichi semipelagiani furono ottimi Cattolici,// e molti di loro riueriti doppo la loro morte come santi,// cioè dall’anno 427. sino all’anno 529. [Incipit: Quelli che sono poco prattici dell’historia ecclesiastica] [Explicit: Haec omnia subijcio censurae S. Rom. Eccl.ae]. - [S.a.]. - 17 S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 40r–47v 6. Macedo, Francisco94: Libellus prouocationis ad certamen litterarium in causa Gratiae et Augustini, missus a P.F. Fran.co// S. Augustini Macedo obseruante ad P.F. Henricū Noris Eremitam Augustinianum [...]. [Incipit: Primo die: De Sacris Bibliis, eorūque uersionibus] [Explicit: Dies erunt 16. 27. 28. Augusti an. 1675]. - [1675]. - 2 S. (Ms.) ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 61r/v95 7. Risbrochius, Fulgentius [Macedo, Francisco]: Henricvs Noris// Dogmatistes// Avgvstino Inivrivs// Summis Pontificibus, Cardinalibus// SS. Patribus, Doctoribus Scho-//lasticis infestus// Demonstratvs.// Auctore P. D. Fvlgentio// Risbrochio// Polono Canonico Lateranensi// Doctore Theologo, & Ab-//bate Priuilegato. - Augustae : Apud Joannem Dauid Janner 1676 (Superiorum Permissu.). - [32], 368 S. ; 14 cm. BAV

Formatangaben nach SBN: 3 Teile ([16], 338, [14]; [4], 189, [7]; [4], 256 S.) in 1 vol. ; 2°. Wirkliches Erscheinungsjahr nach der Widmung an Kard. Francesco Barberini. 91 Gedruckt wurde: Noris, Enrico: Dissertatio Historica// De Synodo Qvinta// Oecvmenica// In Qva// Origenis ac Theodori Mopsuesteni Pelagiani erroris// Auctorum iusta damnatio exponitur,// Et// Aqvileiense Schisma Describitvr.// Avctore// P.M. Henrico De Noris// Veronensi// Avgustiniano S. Theologiae Professore,// & S. Romanae vniversalis Inquisitionis Qualificatore. - Patavii : Typis Petri Mariae Frambotti Bibliop., 1673 (Svperiorvm Permissv). BSB. Teil 2 (mit eigenem Titelbl. und ge­ trennter Seitenzählung) des Gesamtwerkes: Noris, Enrico: Historia// Pelagiana [...]. - Patavii : Typis Petri Mariae Frambotti, 1671 [i.e. 1673] (Superiorum Permissu). BSB. 92 Gedruckt wurde: Noris, Enrico: Vindiciae// Avgvstinianae// Qvibus// S. Doctoris scripta aduersus Pelagianos, ac Semi-//pelagianos â Recentiorum censuris asseruntur.// Avctore// P.M. Henrico De Noris// Veronensi// Avgvstiniano S. Theologiae Professore,// & S. Romanae vniuersalis Inquisitionis Qualificatore. - Patavii : Typis Petri Mariae Frambotti Bibliop., 1673 (Svperiorvm Permissv). BSB. Teil 3 (mit eigenem Titelbl. und getrennter Seitenzählung) des Gesamtwerkes: Noris, Enrico: Historia// Pelagiana [...] - Patavii : Typis Petri Mariae Frambotti, 1671 [i.e. 1673] (Superiorum Permissu). BSB. 93 Mit hs. Vermerken des Inq. von Florenz. 94 Zu Macedo vgl. Personen und Profile. 95 Eine gedruckte Fassung wurde nicht ermittelt. Ein weiteres (hs.) Exemplar liegt dem Fasz. unter ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 62r bei.

ACDF SO CL 1669–1672

378

8. Macedo, Francisco96; Ricci, Annibale: Responsa// P. Francisci Macedi// Minoritae Lusitani, Magistri Conimbricensis, Lectoris sui Ordinis// Iubilati, Professoris publici Patauini, Exlectoris Regii Madriti,// Pontificii Romae in alma Sapientia, & in Collegio de propagan-//da fide, Exqvalificatoris S. Officii Romani, Conciona-//toris, & Consiliarii Regis Christianissimi, & Serenissimi Lusi-//taniae Regis Historiographi Latini, Veneti Civis,// & XXXVII. Librorum editorum, minorum,// & aliorum plurimorum libellorum MSS. Auctoris, &c.// Adversvs// Gerras Germanas// Germanitatvm// Cornelii Iansenii, & Henrici Noris,// Collecta// Ab Annibale Riccio Veneto// Sacrae Theologiae Baccalareo. - Venetiis : Typis Alexandri Pezzanae, 1677. - [1] Bl., 43 S. ; 2°. ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1] unter Bl. 113r Ferner wurde verhandelt: 9. Anonym [Hardouin, Jean]: Scrupuli// Doctoris Sorbonici// Orti Ex Libro// R. P. Henrici De Noris,// Qui Inscribitur,// Historia Pelagiana, &c.// Ad Romanos hujus Libri Censores. - [S.l.] : [S.n.], [1694?]. - 22, 31, [1], 42, 26 S. ; 12°. BNCF →ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1]97 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 6 und Nr. 8)

Gutachter: Gutachten:

Joseph Marie Suarès ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 12r–13v und 16r, 5 S. [22. Dezember 1671] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Giovanni Bona OCist] nicht aufgefunden [27. Januar 1672] (zu Nr. 1)98

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Giovanni Bona OCist] nicht aufgefunden [8. März 1672] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Giovanni Bona OCist] nicht aufgefunden [30. März 1672] (zu Nr. 3)

Gutachter: Gutachten:

[Domenico Maria Pozzobonelli OP?] nicht aufgefunden [17. Oktober 1674?] (zu Nr. 4)

Gutachter: Gutachten:

Michelangelo Ricci ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 48r–49v, 4 S., 5. Dezember 1674 (zu Nr. 5)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 50r–52r, 3 S., 5. Dezember 1674 (zu Nr. 5)

Autor fingiert. Die Autorschaft wurde von dem Betroffenen vehement bestritten. Mit Band-Index. Weiteres Material [ca. 1758] zum Verbot der Werke von Enrico Noris OSA durch die span. Inquisition und zu den entsprechenden Initiativen auf Seiten der röm. Kurie befindet sich in ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 2]. 98 Mündliches Referat auf einer Sitzung infolge des Dekrets SO 22. Dezember 1671, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 17v, unter Teilnahme des Autors. 96 97

379

ACDF SO CL 1669–1672

Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 92r, [26. Februar 1676] (zu Nr. 7)99

Gutachter:

[Domenico della Ss. Trinità OCD]; [Gaetano Miraballi CR]; [Michelangelo Ricci]; [Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv]; [Domenico Maria Pozzobonelli OP], [Raimondo Capizucchi OP] ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 109r–110r, 3 S., 30. März 1677 (zu Nr. 1–3)100

Gutachten: Gutachter: Gutachten:

[Gaetano Miraballi CR]; [Michelangelo Ricci]; [Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv]; [Raimondo Capizucchi OP]101 ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 104r, 1 S. 17. September 1677 (zu Nr. 1–3)102

Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv]103 ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 106r/v, 2 S., [21. September 1677] (zu Nr. 1–3)104

Gutachter:

[Domenico della Ss. Trinità OCD]; [Gaetano Miraballi CR]; [Michelangelo Ricci]; [Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv]105 ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 108r/v, 2 S., 28. Januar 1678 (zu Nr. 1–3)106

Gutachten: Gutachter: Gutachten:

Ignatius Teeling SJ ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 134r/v, 2 S., o.D. ( zu Nr. 1–3)107

In Form eines gemeinsamen Votums. Protokoll der Qual.-Sitzung. Bezog sich auf die Propositionen Nr. 1–9 in „[18] Propositiones Henrici Noris, quae uidentur censurandae“, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 70r–74v, die von Francisco Macedo OFMObs dem gedruckten Gesamtwerk entnommen waren. 101 Ferner wurden der Comm. SO Domenico Maria Pozzobonelli OP und der Ass. SO Camillo Piazza, die aber kein Votum erließen, als assistierende Teilnehmer dieser Sitzung erwähnt. 102 Protokoll der Qual.-Sitzung. Bezog sich auf die 18 Propositionen, die von Francisco Macedo OFMObs dem gedruckten Gesamtwerk entnommen wurden. Eine weitere Fassung liegt dem Bd. bei, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 110v. 103 Identifizierung durch Inhalt und Handschriftenvergleich. 104 Liste der 28 Propositionen, die nach Einschätzung Lorenzo Brancatis im Protokoll der Qual.-Sitzung vom 17. September 1677, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 104r, näherer Erläuterung des Autors bedürften. 105 Ferner wurden der Comm. SO Domenico Maria Pozzobonelli OP und der Ass. SO Camillo Piazza, die aber kein Votum erließen, als assistierende Teilnehmer dieser Sitzung erwähnt. 106 Protokoll der Qual.-Sitzung. Bezog sich auf die 28 Propositionen, die von Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv dem gedruckten Gesamtwerk entnommen worden waren. Eine weitere Fassung liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 111r/v. 107 Im Auftrag des Papstes. Bezog sich auf die 18 und 28 Propositionen, die jeweils von Francisco Macedo OFMObs und Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv dem gedruckten Gesamtwerk entnommen worden waren. 99

100

ACDF SO CL 1669–1672 Gutachter: Gutachten: Gutachter: Gutachten:

380

Tommaso Maria Ferrari OP108; Lorenzo Fabri OFMConv; Carlo Francesco Fraida (Frayda) OFMRef;109 Filippo di S. Nicola OCD; Giovanni Maria Gabrielli OCist110 ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 144r–158v, 30 S., [11. März 1694] (zu Nr. 1–3)111 Tommaso Maria Ferrari OP; Lorenzo Fabri OFMConv; Carlo Francesco Fraida (Frayda) OFMRef; Filippo di S. Nicola OCD; Giovanni Maria Gabrielli OCist ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 163r–178v, 32 S., [11. März 1694] (Nr. 1–3)112

Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Tommaso Maria Ferrari OP Lorenzo Fabri OFMConv ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 229r–235v, 14 S., [5. Januar 1695] (zu Nr. 9)

Dekret:

SO 27. Januar 1672 (zu Nr. 1)113

Dekret:

SO 8. März 1672 (zu Nr. 2)114

Dekret:

SO 30. März 1672 (zu Nr. 3)115

Zu Ferrari vgl. Prosopographie 18. Jh. Zu Fraida vgl. Prosopographie 18. Jh. 110 Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. 111 Protokoll der Qual.-Sitzung. Bezog sich auf die 18 Propositionen. 112 Protokoll der Qual.-Sitzung. Bezog sich auf die 28 Propositionen. 113 ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 17v: die Druckerlaubnis sollte erteilt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Schreiben des Inq. von Padua vom 26. September 1671, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 1r, auf die Übersendung des Ms. nach Rom seitens des Autors. – Vgl. ferner die Dekrete SO 11. November 1671, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 2v; SO 15. Dezember 1671, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 2v; SO 22. Dezember 1671, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 17v. 114 ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 18v: die Druckerlaubnis wurde erteilt. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Enrico Noris OSA, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 11r. – Vgl. ferner das Dekret SO 27. Januar 1672, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 18v. 115 ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 18v: die Druckerlaubnis wurde erteilt. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Enrico Noris OSA, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 11r. – Vgl. ferner das Dekret SO 27. Januar 1672, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 18v. 108 109

381

ACDF SO CL 1669–1672

Dekret:

nicht aufgefunden;116 nicht aufgefunden;117 SO 11. März 1694;118 SO 15. Februar 1696;119 (zu Nr. 1–3)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 4)120

Dekret:

SO 5. Dezember 1674 (zu Nr. 5)121

Dekret:

SO 28. August 1675 (zu Nr. 6)122

Dekret: Bando:

SO 26. Februar 1676 (zu Nr. 7)123 CIndex 22. Juni 1676

Gegenstand des Verfahrens war das gedruckte Gesamtwerk. Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Francisco Macedo OFMObs, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 66r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 23. Oktober 1675, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 67v; SO 24. März 1676, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 94r. 117 Vgl. aber die Nachricht in der Relation, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 117r, wonach das SO entschieden hatte, die Verhandlungen wegen der Uneinigkeit der Gutachter nicht weiterzuführen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die Gesuche von Francisco Macedo OFMObs an den Papst, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 101r und Bl. 102r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 7. September 1677, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 103v; SO 22. September 1677, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 105v; und Vermerke, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 105v und 107v. 118 ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 227r: Das einhellige Votum der Kardinäle war, dass die 18 und die 28 Propositionen, die jeweils von Francisco Macedo OFMObs und von Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv als fragwürdig gemeldet worden waren, nicht für die theologische Zensur in Betracht kamen. Dementsprechend sollte den Parteien Stillschweigen auferlegt werden. Auf Grund dieses Votums befahl der Papst dem Ass. SO, dieses Votum in den Akten des SO zu registrieren. – Vgl. ferner den Vermerk, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 227r. 119 ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 131v: die Kardinäle nahmen das Schreiben des Nuntius von Madrid vom 12. Januar 1696 zur Kenntnis. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in den kongregationsinternen Notizen, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 123r, und im Schreiben des Nuntius von Madrid [an das Staatssekretariat] vom 12. Januar 1696, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 130r, mit dem Hinweis auf die Anzeige des gedruckten Gesamtwerkes bei der span. Inquisition. 120 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Florenz vom 9. Oktober 1674, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 19r, mit Übersendung eines von ihm annotierten Exemplars des Werkes und mit der Erläuterung, dass die Erteilung der Druckerlaubnis seitens des Vikars der Inquisition von Florenz seinem Amtsantritt vorausgegangen war. – Vgl. ferner die Dekrete SO 17. Oktober 1674, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 31v; SO 31. Oktober 1674, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 19r. 121 ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 31v: dem Nuntius von Florenz sollte geantwortet werden, dass er Enrico Noris OSA davon überzeugen möge, das Werk nicht in Druck zu geben; ggf. sollte er dem Autor auch verbieten, dieses zu tun. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Florenz vom 13. November 1674, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 32r, mit Übersendung des Ms. und des Gesuchs zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. Vgl. parallel auch das Schreiben von Enrico Noris OSA an Domenico Valvassori OSA vom 13. November 1674, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 32r, mit Übersendung des Gesuchs an die Kardinäle SO. – Vgl. ferner das Dekret SO 21. November 1674, SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 37v. 122 ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 55v: der Inq. von Bologna sollte Francisco Macedo OFMObs namens des SO „per praeceptum“ und „iudicialiter“ anordnen, nicht mehr gegen Enrico Noris OSA zu schreiben. Ferner sollte Francisco Macedo OFMObs auch mit niemandem mehr über Noris sprechen: ansonsten drohte ihm Bestrafung durch das SO. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Enrico Noris OSA, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 54r. Vgl. ferner [wohl parallel zum Dekret SO 28. August 1675?] das Schreiben des Inq. von Bologna vom 21. August 1675, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 60r, mit Übersendung des Ms. [Ohne Dekret]. – Vgl. ferner die Dekrete SO 11. September 1675, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 57v; SO 16. Oktober 1675, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 65v. 123 ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 93v: das Werk sollte zwecks Verbot an die CIndex weitergeleitet werden. 116

ACDF SO CL 1669–1672

382

Dekret: SO 16. Juni 1677 (zu Nr. 8)124 Dekret: SO 5. Januar 1695 (zu Nr. 9)125 Bando: SO 7. September 1695 Korrespondenten: (1) Inq. von Padua; (2) Inq. von Florenz; (3) Enrico Noris OSA; (4) Domenico Valvassori OSA; (5) Kard. [Francesco] Barberini; (6) Nuntius von Florenz; (7) Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv; (8) [Inq. von Bologna];126 (9) Nuntius von Madrid Weitere Akten des SO: (1) als Anlage zu einem Gutachten von Joseph Marie Suarès: Abschrift der Korrekturvorschläge, ACDF St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 14r–15r, 3 S., [22. Dezember 1671] (zu Nr. 1); (2) Liste u.d.T. „Scritture mandate alla sagra Congregatione“ [von P. Francisco Macedo OFMObs], ACDF St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 68r, 1 S., [23. Oktober 1675]; (3) Relation zur Beteiligung von Francisco Macedo OFMObs an den Verhandlungen in den 1670ern, ACDF St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 114r/v, 2 S., [nach 16. Juni 1677; wohl: ca. 1695]; (4) Relation, ACDF St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 115r–117r, 5 S., [nach 28. Januar 1678; wohl: ca. 1695];127 (5) Relation u.d.T. „Notitia della causa del P.re Noris Agostiniano pendente in Sant’Offizio richiesta da Sua Santità al Cardinal di Lauria per mezzo del P. Maestro del Sacro Palazzo a 29. Aprile 1692“, ACDF St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 124r–127r, 7 S., [nach 29. April 1692];128 (6) in einer Papstaudienz verlesene Relation über die Verhandlungen der 18 und 28 Propositionen, die jeweils von Francisco Macedo OFMObs und von Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv dem gedruckten Gesamtwerk Enrico Noris’ OSA entnommen worden waren, ACDF St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 121r, 1 S., 11. März 1694 (zu Nr. 1–3); (7) Kongregationsinterne Notizen zur Korrespondenz mit dem Nuntius von Madrid, ferner zur Benachrichtigung des SO durch den Papst, dass ein nicht weiter beschriebenes Werk von Noris bei der Inquisition in Madrid erneut angezeigt worden war, ACDF St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 123r, 1 S., 2. Dezember 1695; als Anlage: „Nota scritta dal P.re M.ro del S. Palazzo“ zu einer Sitzung des SO [o.D.], in der die Kardinäle erklärten, dass die 18 bzw. 28 Propositionen für eine Zensur nicht in Betracht kamen, ACDF St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 123[bis]r, 1 S., [2. Dezember 1695]; (8) Votenlisten der Kard. SO Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni, Gaspare

ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 96v: Der Comm. SO sollte Francisco Macedo OFMObs „per praeceptum“, „iudicialiter“ und in Anwesenheit zweier Zeugen (aber auch diskret) befehlen, nicht mehr, weder unter eigenem noch unter anderem oder fingiertem Namen, über diese Materie bzw. über die Dogmen und theologischen Meinungen auf dem Gebiet der Gnadenlehre und der Sentenzen des hl. Augustinus zu schreiben; sonst drohten ihm die „Privatio vocis activae et passivae“ und andere nach Belieben des SO festzulegende Strafen. Auf identische Weise sollte der Inq. von Florenz Enrico Noris OSA gegenüber vorgehen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Francisco Macedo OFMObs, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 95r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 14. Juli 1677, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 100v. 125 ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 236v: das Werk sollte verboten werden. 126 Ermittelt nach Angabe im Band-Index. 127 Ein weiteres Exemplar liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 128r–129v und Bl. 132r/v. 128 Vermutl. anlässlich des anonymen Gesuchs; ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 120r. 124

383

ACDF SO CL 1669–1672

Carpegna,129 Francesco Nerli junior,130 Girolamo Casanate, Galeazzo Marescot­ti,131 José Sáenz de Aguirre OSB, Pietro Ottoboni,132 ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 225r, 1 S., 10. März 1694; als Anlagen: Listen der 18 bzw. 28 Propositionen, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 220r/v und Bl. 223r/v, 4 S., [10. März 1694] (28 Propositionen); bzw. ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 221r/v, 2 S., [10. März 1694] (18 Propositionen) (zu Nr. 1–3) Ferner beiliegend: (1) Antworten von Enrico Noris OSA auf zwei gemäß Dekret SO 22. Dezember 1671 weiter zu prüfende Punkte aus dem Gutachten von Joseph Marie Suarès: „Censura [von Joseph Marie Suarès]. Jo. Maxentium, et Monachos Scythos iniquè, ac iniustè, ac nimis acriter tuetur, et uindicat ab eutychiana labe. Erant illi rebelles Pontifici Maximo. Responsio [von Henricus Noris]“, ACDF St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 4r/v und 9r, 3 S., [27. Januar 1672]; „An Vincentius Lirinensis senserit cum semipelagianis“, ACDF St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 5r–8v, 8 S., [27. Januar 1672] (zu Nr. 1); (2) Gesuch von Enrico Noris OSA um Erteilung der Druckerlaubnis, ACDF St.St. N-3-h, Bl. 11r, 1 S., [27. Januar 1672] (zu Nr. 2–3); (3) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Florenz vom 8. Oktober 1674: vom Kanzler der Inquisition von Florenz beglaubigte Abschrift: „Processo“ der Erklärungen und Befragung von Evangelista Tedaldi OSM, Kons. der Inquisition von Florenz, zu den Unterschieden zwischen dem von Tedaldi approbierten Ms. und dem gedruckten Werk, das inzwischen auf Anordnung des Inq. von Florenz wieder eingesammelt wurde, ACDF St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 23r–25v, 6 S., 7.–8. Oktober 1674 (zu Nr. 4); (4) als Anlage zu einem Schreiben von Enrico Noris OSA an Domenico Valvassori OSA vom 13. November 1674: Gesuch an die Kardinäle SO mit der Bitte, eine „Dissertatio“ über die Rechtgläubigkeit der Semipelagianer anfertigen zu dürfen, nachdem das SO seiner Antwort an Francisco Macedo OFMObs über die Lehre des hl. Hilarius und des hl. Vincentius von Lérins die Druckerlaubnis verweigert hatte, ACDF St.St. N-3-h, Bl. 33r, 1 S., [13. November 1674]; (5) Gesuch von Enrico Noris OSA um Maßnahmen des SO bzw. um Erlaubnis, sich selber gegen erneute Provokationen Francisco Macedos OFMObs zu wehren, ACDF St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 54r, 1 S., [28. August 1675]; (6) Gesuch Francisco Macedos OFMObs, in dem er sich den Entscheidungen des SO unterwirft, und um Maßnahmen gegen die von Enrico Noris OSA gelehrten Propositionen bittet, ACDF St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl.  66r, 1 S., [23. Oktober 1675]; als Anlagen (zu Nr. 1–3): „[18] Propositiones Henrici Noris, quae uidentur censurandae“, ACDF St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 70r–74v, 10 S., [23. Oktober 1675]; „Propositiones Jansenii condemnatae renouantur ab Henrico Noris“, ACDF St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 75r–84r, 19 S., [23. Oktober 1675]; „Calumniae impositae S. Patribus, et aliis Catholicis scriptoribus“, ACDF St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 85r–86r, 3 S., [23. Oktober 1675]; „Antilogiae, siue Pugnantiae Henrici Noris“, ACDF St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 87r–88r, 3 S., [23. Oktober 1675]; „Iniuriae illatae Sancto Augustino“, ACDF St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 89r–90r, 3 S., [23. Oktober 1675]; (7) Gesuch Francisco Macedos OFMObs mit der Angabe, dass Streitschriften unter seinem Namen veröffentlicht wurden, und mit der Bitte um Maßnahmen, ACDF St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 95r, 1 S., [16. Juni 1677] (zu Nr. 8); (8) Zu Carpegna vgl. Prosopographie 18. Jh. Zu Nerli vgl. Prosopographie 18. Jh. 131 Zu Marescotti vgl. Prosopographie 18. Jh. 132 Zu Ottoboni vgl. Prosopographie 18. Jh. 129 130

ACDF SO CL 1669–1672

384

als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Florenz vom 29. Juni 1677: vom Kanzler der Inquisition von Florenz beglaubigte Abschrift des „praeceptum“ an Enrico Noris OSA, weitere Auseinandersetzungen mit Francisco Macedo OFMObs zu unterlassen, ACDF St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl.  98r/v, 2 S., 24. Juni 1677; (9) zwei Gesuche von Francisco Macedo OFMObs um schnelle Maßnahmen, ACDF St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 101r, 1 S., [7. September 1677] und Bl. 102r/v, 2 S., [7. September 1677]; (10) Anonym: Confvtatio// Psevdepistolae// sub nomine P. Henrici Noris per dolum publicatae. [Incipit: Cvm Risbrochius nescio quis ficti nominis] [Explicit: & alterius personam, qua se fraudolenter induerat, quis esset, ostendit]. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 4 S. ; 4°. ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], unter Bl. 113r; (11) Gesuch [des Kaisers und des Königs von Spanien?]133 an den Papst mit Hinweis auf das Verfahren im SO gegen Enrico Noris OSA und Pierre Lambert Ledrou OSA134, und mit der Bitte um zügigeren Entscheid des SO, ACDF St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 120r, 1 S., [vor 29. April 1692?];135 (12) Bragaldi, Giovanni Damasceno: Breuis Apologia// Pro R.mó Norisio Ordinis Sancti// Augustini Aduersùs libellum// Anonymum// Cui titulus est:// Scrupuli Doctoris Sorbonici// orti ex libro R.P. Henrici de// Noris.// Qui inscribit. Historia Pelagiana// Ad Romanos huius libri Censores.// Incipit: I. Pelagianam historiam, dissertationem, quae de V. Synodo, S. Augustini uin=//dicias, quas Patauino proelo uno per-//Strinxit volumine] [Explicit: Dissimulatis// ait, peccata uestra, ut inuenia-//tis aliena, alioquìn uerò si quis// fortè suū non habet, uestrū, et cri=//men impingitis]. - [S.a.]. - 53 S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 187r–218r136 In den Akten auch erwähnt: (1) Ledrou, Pierre-Lambert (Praes.) ; Tax, Philippus Jacobus (Resp.): Assertiones theologicae de sacramentis in genere et duobus prioribus in specie. Quas Praeside F. Petro Lamberto Ledrou [...] Propugnabit Fr. Philippus Jacobus Tax. - Lovanii : typis Martini Hullegaerde antè Hallas, 1675. 4°. SBN (2) Macedo, Francisco: Commentationes duae ecclesiasticae polemicae altera pro sancto Vincentio Lirinensi, & Sancto Hilario Arelatensi, [...] altera pro sancto Augustino, & Aurelio, & patribus Africanis auctore P. Fr. Francisco a Sancto Augustino Macedo Lusitano minoris obseruantiae. - Verona : ex typographia Noua Rubeana, 1674. - [16], 32, [16], 288 [i.e. 278], [14] S. ; 4º. SBN ACDF SO CL 1669–1672, [Nr. 19ter] 1671. Permittitur impressio hujus Thesis: Homicida ex proposito, et animo deliberato non gaudet immunitate Ecclesiastica, cu[m] hac conditione, scilicet, prout de Iure communi. Anonym: Homicida ex proposito, et animo deliberato no[n]// gaudet immunitate Ecclesiastica. - [S.a.]. - 1 S. (Ms.). ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars II Nr. 3], Bl. 513r →ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars II Nr. 3]137 Nach Band-Index. Zu Ledrou vgl. Prosopographie 18. Jh. 135 Vgl. die Relation, ACDF SO St.St. N-3-h, [Nr. 1], Bl. 124r. 136 Zu Bragaldi vgl. Prosopographie 18. Jh. 137 Mit Band-Index. 133 134

385 Dekret:

ACDF SO CL 1669–1672 SO 3. Juni 1671138

Korrespondenten: Inq. von Siena ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 20 1671. Censura in scripta P. Alexandri Maderna C. R. S. Pauli, et signanter in Tractatu[m] de Gratia, et auxiliis pro complemento Commentarioru[m], quae edidit in prima[m] 2.ae D. Thomae. Maderno, Alessandro139: [Incipit: Articulus VI. Quid sit gratia efficax et quomodo a sufficienti differat secundum communem omnium doctrina] [Explicit: Et in voluntate tua deduxisti me, et cum gloria suscepisti me]. - 24 S. (Ms.). ACDF SO CL 1669– 1672, Nr. 20, Bl. 461r–472v140 Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP Bl. 460r, 1 S., [6. Juli 1671]

Dekret:

SO 6. Juli 1671141

Korrespondenten: Alessandro Maderno B Ferner beiliegend: Gesuch von Alessandro Maderno B mit Verweis auf die Verhandlung der wirksamen Gnaden im Werk und mit der Bitte um Druckerlaubnis, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, 1 S., [25. Mai 1671] In den Akten auch erwähnt: (1) Marinari, Antonio: Fr. Antonii Marinarii [...] In materia de gratia verus Augustinus aduersos opus cuius titulus est Augustinus Cornelij [...] triplici tomo diuisus. - Velitris : apud Patrum Guilelmum Cafassium, 1669–1679. - 3 vol. ; 4°. SBN142 (2) Sybilla, [Alexander?]: [Werk, das u.a. die Gnadenlehre traktierte]. Das Werk wurde nicht ermittelt.

ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars II, Nr. 3], Bl. 514v: der Inq. von Siena sollte die Aufnahme der oben genannten Proposition in den Thesendruck gestatten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schrei­ ben des Inq. von Siena vom 25. Mai 1671, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars II Nr. 3], Bl. 512r, mit Übersendung der Proposition zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 139 Zu Maderno vgl. Personen und Profile. 140 Enthalten in einem für den Druck bestimmten Ms. desselben Autors. Das Ms. des Gesamtwerkes wurde nicht nachgewiesen. Gedruckt wurde: Maderno, Alessandro: 2: Quaestiones in 1.2. & 2.2. D. Thomae, & sui Cursus theologici tomus secundus continens Tractatus De actibus humanis, [...] De virtutibus in communi, & de virtute heroica [...] De vitijs, & peccatis, De gratia, iustificatione, & merito, & De fide, spe, & charitate. Nunc primùm prodit in lucem. - Romae : typis Michaelis Herculis, 1672. – [12], 629, [39] S. SBN. Bd. 2 des Gesamtwerkes: Maderno, Alessandro: Alexandri Maderni [...] Cursus theologicus complectens ea omnia, quae communiter in scholis traduntur in tres tomos distinctus. [...] Cum duplici indice materiarum, & rerum notabilium locupletissimo. Nunc primùm prodit in lucem. - Romae : typis Michaelis Herculis, 1671-1675. - 3 vol. ; 2°. SBN. 141 Bl. 460r: für die verhandelten Blätter sollte die Druckerlaubnis erteilt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Alessandro Maderno B, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677. – Vgl. ferner das Dekret SO 25. Mai 1671, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677. 142 Vgl. ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 9. 138

ACDF SO CL 1669–1672

386

ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 21 1671. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Corona di dodici Fiori, cioè dodeci Fratelli della Cong[regazio]ne della B. Vergine eretta nella Compagnia di Gesù, cavata del libro intitolato: Corona Marianna stampato in Bologna. Anonym: Corona di dodici fiori, cioè dodici fratelli delle Congregazioni della b. Vergine erette nei collegi della Comp. di Giesù, cavata per la maggior parte dal libro intitolato: Corona dell’anno Mariano. - Bologna : per l’herede del Benacci, [16--]. [8] Bl., 112 S. BAV Gutachter: Gutachten:

[Pietro Francesco de Rossi?] Bl. 477r, 1 S., [12. August 1671]

Dekret:

SO 12. August 1671143

Korrespondenten: (1) Inq. von Cremona; (2) Kard. Francesco Barberini ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 22 1671. Censura in Libr[um] P. Francisci Buonfiglj Olivetani, cui titul[us]: Vltima Calvinistaru[m] Strages &c. 1. Buonfigli, Francisco: Ultima Calvinistarum strages// A’ Calvino, Calvinianae fidei articulis,// Genevae Bibliis// et Calvinistarum oris confessione// Accurata desumpta. / Per d. Franciscum Bonfilium à Lucca// Montis Oliveti Monacum Benedictinum// Lutetiae diu Controversistam (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 22, Bl. 484r Ferner wurde verhandelt: 2. Buonfigli, Francisco: Lepidissima Calvinistarum// Deliria// De sua a se somniata ac propriis manibus// aedificata Ecclesia cui ipsi tamquam Lapides// vivi se superaedificarunt.// De suis duobus a’ se conditis sacramentis Baptismi et// [...] comprime linguam si vales// catholice ueritas amator.// De [...] excogitato christi Aplico Ministerio// Et hoc omnia a’ sua properii overis// conferrire accurate Desumpta// De Septem orthodoxe fidei Sacramentis in Geneve,// [...] Omnia et singula à Calvino, Calvinianae fidei Articulis// Genevae Bibliis et calvinistarum oris confessione / per D. Franciscum Bonfilium à Luca accurate// Desumpta (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1669-1672, Nr. 22, Bl. 486r Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

[Domenico Maria Pozzobonelli OP?] nicht aufgefunden [4. November 1670?] (zu Nr. 1)

Bl. 478v: der Inq. von Cremona sollte die Erlaubnis für einen ND unter Auflage der ihm zu sendenden Korrekturen erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona an Kard. Francesco Barberini vom 23. Juli 1671, Bl. 476r, mit Übersendung des Werkes zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 5. August 1671, Bl. 479v.

143

387

ACDF SO CL 1669–1672

Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Giovanni Battista di S. Filippo OCist Giacinto Libelli OP144 Bl. 509r–512v, 8 S., [2. September 1671] (zu Nr. 1)

Dekret:

SO 2. September 1671;145 SO 2. Dezember 1671146 (zu Nr. 1)

Dekret:

nicht aufgefunden;147 nicht aufgefunden148 (zu Nr. 2)

Korrespondenten: (1) Inq. von Venedig; (2) Francesco Buonfigli OSBOliv; (3) Inq. von Padua Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Padua vom 8. November 1670: Gesuch von Francesco Buonfigli OSBOliv, den einzigartigen Charakter seines Werkes wertzuschätzen, Bl.  488r, 1 S., 8. November 1670 (zu Nr. 1); (2) Gesuch von Francesco Buonfigli OSBOliv, die Mss. wegen der Präsenz zahlreicher Calvinisten in Padua durch die Inquisitoren von Padua und Venedig prüfen zu lassen, Bl. 497r, 1 S., 15. Mai 1671 (zu Nr. 1–2); als Anlage: „Index Perparvus operis qui dicitur Lepidissima [...]“, Bl. 498r–503v, 12 S., [8. Mai 1671] (zu Nr. 2); (3) Gesuch von Francesco Buonfigli OSBOliv um Benachrichtigung über den Stand des Revisionsverfahrens und mit Verweis auf sein Vorhaben, ein drittes Werk u.d.T. „Calvini retractationes, hoc est Calvinus illaqueatus verbis oris sui, et captus propriis sermonibus“ zu verfassen, Bl. 506r, 1 S., 24. Juli 1671 (zu Nr. 1–2) ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 23 1671. Censura in Manus[criptu]m ins[criptu]m: Prima parte degli Annali Ecclesiastici &c. composti in lingua Toscana da Alessandro Fassoni Autore della Secchia rapita, e de Pensieri. Fassoni, Alessandro: Prima parte degli Annali Ecclesiastici [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 518r, 1 S., [3. November 1671]

Giacinto Libelli OP schloss sich dem Gutachten von Giovanni Battista di S. Filippo OCist an und fügte hinzu, dass das Werk nicht zurückgegeben werden sollte. 145 Bl. 512v: die Kardinäle approbierten das Votum des MSP, [dass die Druckerlaubnis nicht erteilt und das Ms. dem Autor nicht zurückgegeben werden solle, damit ihm die Möglichkeit genommen werde, es in Druck zu geben]. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 27. September 1670, Bl. 483r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 8. Oktober 1670, Bl. 494v; SO 4. November 1670, Bl. 494v; SO 19. November 1670, Bl. 490v; SO 20. Mai 1671, Bl. 505v; SO 5. August 1671, Bl. 515v. 146 Bl. 514v: dem Inq. von Venedig sollte die Zensur des MSP zugeschickt werden, damit dieser seinem Assistenten demonstrieren konnte, wie inopportun der Druck des Werkes Buonfiglis wäre. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 18. November 1671, Bl. 507r. – Vgl. ferner das Dekret SO 5. Januar 1672, Bl. 513v. 147 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 22. Oktober 1670, Bl. 482r, mit Übersendung des Werkes Nr. 1 und des Titelbl. Nr. 2 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 12. November 1670, Bl. 495v. 148 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Padua vom 8. Mai 1671, Bl. 496r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 20. Mai 1671, Bl. 505v; SO 5. August 1671, Bl. 515v. 144

ACDF SO CL 1669–1672 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 519r–522r, 5 S., [3. November 1671]149

Dekret:

SO 3. November 1671150

388

ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 24 1671. Acta in Libru[m] ins[criptu]m: Vita di Mons[igno]r Giovanni Visconti Pistojese &c. descritta dal P. Sebastiano Conti della medesima Città, e della Compagnia di Gesù. Conti, Sebastiano: Vita// di Monsig. Giouanni Visconti// Pistoiese// Prelato de’ Caualieri di S. Stefano// descritta// dal P. Sebastiano Conti// della medesima Città// e della Compagnia di Giesù (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 24 Gutachter: Gutachter: Gutachten:

[Domenico Maria Pozzobonelli OP?] [Pietro Francesco de Rossi?] nicht aufgefunden [3. September 1670?]

Dekret:

nicht aufgefunden;151 nicht aufgefunden;152 nicht aufgefunden153

Korrespondenten: (1) Sebastiano Conti SJ ; (2) Ebf. von Siena; (3) Kard. [Francesco] Barberini Weitere Akten des SO: Relation, Bl. 529r/v, 2 S., [20. Februar 1675] Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Sebastiano Conti SJ an das SO mit Verweis auf das ordensinterne und danach vom Ebf. von Siena durchgeführte Revisionsverfahren; mit Verweis auf die Erteilung der Druckerlaubnis durch den Ebf. von Siena am 26. August 1670, und mit der Bitte, den Ebf. von Siena aufzufordern, das Ms. erneut revidieren zu lassen oder die Erlaubnis für die Drucklegung in Siena zu erteilen, Bl. 527r, 1 S., [3. September 1670]; als Anlage: Druckerlaubnis von Ascanio Piccolomini, Ebf. von Siena, für das verhandelte Werk, Bl. 528r und 537v, 2 S., 26. August 1670 (Original mit Siegel); (2) Gesuch Sebastiano Conti SJ an das SO um Rückgabe des Ms., Bl. 526r, 1 S., [12. August 1671]

Von derselben Hand, Annotationen als Anlage zum 1. Gutachten. Bl. 523v: der Governatore sollte dafür belobigt werden, dass er mit Fleiß die Exemplare eingesammelt und dem SO zugesandt hatte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Verweis in der Relation, Bl. 518r, auf die Übermittlung des Ms. an das SO durch den Governatore di Roma. 151 Nach Angabe in einem Schreiben des Ebf. von Siena an das SO vom 30. Januar 1675, Bl. 531r, erhielt Conti nie eine Antwort vom SO, auch erhielt er das Ms. nicht zurück. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das erste Gesuch des Autors, Bl. 527r. – Vgl. ferner das Dekret SO 3. September 1670, Bl. 538v. 152 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das zweite Gesuch von Sebastiano Conti SJ, Bl. 526r. – Vgl. ferner das Dekret SO 12. August 1671, Bl. 539v. 153 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Ebf. von Siena vom 30. Januar 1675, Bl. 531r, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis bzw. Betrauung eines Revisors in Siena mit der Prüfung. – Vgl. ferner die Dekrete SO 20. Februar 1675, Bl. 536v; SO 26. Februar 1675, Bl. 536v; SO 8. Mai 1675, Bl. 533v. 149 150

389

ACDF SO CL 1669–1672

ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 25 1672. Non permittitur impressio Libri ins[cript]i: L’Officio della Chiesa in latino, e in volgare &c. tradotto, e spiegato dal Sig[nor]r Michel Angelo Pronetti. Prunetti, Michelangelo (Übers.): L’Offitio della Chiesa// in Latino, e Volgare// In cui è contenuto l’offitio della Santa// Vergine per tutto l’anno: li sette sal-//mi penitentioli: Il vespro de’ morti:// Il Vespro, e Compieta della Domenica:// Le orationi, e gli Hinni della Chiesa// per le feste principali di tutto l’anno:// L’offitio del santiss.mo Sacramento:// Et altre diverse orationi cavate dalla// Santa Scrittura, e da Santi Padri della// Chiesa / Il tutto tradotto, e spiegato dal Signor// Michel Angelo Pronetti.// E dedicato all’Altezza Reale di// Madama Francesca di Valois// Duchessa di Savoia e Regina di Cipro. - In Parigi : per Stefano Loyson Mercante [...], 1663 (Cum privilegio, e licenza de [Sapioni]) (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 25, Bl. 543r Dekret:

SO 6. Juli 1672;154 nicht aufgefunden155

Korrespondenten: (1) Inq. von Venedig; (2) Inq. von Mailand ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 26 1672. Censura in Libel[lum] ins[criptu]m: Maria Coronata di dodeci stelle di D. Giulio Antonio Costa. Costa, Giulio Antonio: Maria Incoronata di dodici stelle// dell’Apocalisse al 12.// Descritta a suoi Devoti in essercitij spirituali// Per dodici giorni avanti o doppo la sua// Assontione o altro tempo// Da Giulio Antonio Costa Protonotario// apostolico e Prevosto della Chiesa// Parochiale e Collegiata insigne// di Casteluovo di Scrivia (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677156 Gutachter: Gutachten:

Giacomo Pignatelli Bl. 548r, 1 S., [1. Juni 1672]

Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP Bl. 550v, 1 S., [1. Juni 1672]157

Dekret:

SO 1. Juni 1672158

Bl. 544v: der Inq. sollte den Druck nicht erlauben. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 25. Juni 1672, Bl. 542r, mit Übersendung des hs. Titelbl. zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND durch den Drucker Niccolò Pezzana. 155 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 6. Mai 1676, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, mit Verweis auf das Erscheinen des Werkes in seinem Amtsbereich und mit Übersendung des Titelbl. – Vgl. ferner das Dekret SO 20. Mai 1676, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677. 156 Gedruckt wurde: Costa, Giulio Antonio: Maria incoronata di dodeci stelle [...] descritta a’ suoi devoti in essercitij spirituali per dodeci giorni avanti e doppo la sua Assontione o altro tempo da / Giulio Antonio Costa [...]. - In Tortona : per Nicola Fratelli Viola, [1672]. - [10], 187 S. ; 12°. MAI. 157 In Form eines Vermerkes zu seiner (nicht beiliegenden) Bearbeitung des Gutachtens Pignatellis, und mit einem Votum. 158 Bl. 550v: der Inq. von Tortona sollte die Druckerlaubnis für das ihm zurückzusendende Ms. erteilen, unter Auflage der vom MSP annotierten Korrekturen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schrei­ ben des Inq. von Tortona vom 22. Februar 1672, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, mit Übersendung des 154

ACDF SO CL 1669–1672

390

Korrespondenten: Inq. von Tortona ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 27 1672. Censura in Libru[m] impressu[m] Neapoli, sed non publicatu[m], cui titul[us: Cetara Poetica Michaelis Angeli Catalani Episcopi Iserniensis in Regno. Catalano, Michelangelo : Cetera poetica. Parte seconda [...]. Napoli : G. Fasulo, 1672. - [24], 163 S. MAI159 Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP Bl. 558r/v, 2 S., [1. Juni 1672]

Dekret:

SO 1. Juni 1672160

Korrespondenten: (1) Michelangelo Catalano OFMConv ; (2) Ebf. von Neapel; (3) Ass. SO; (4) Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Michelangelo Catalano OFMConv, mit Verweis auf die Drucklegung des Werkes nach Erteilung der üblichen Lizenzen; mit Verweis auf die Verweigerung des Publiceturs; und mit der Bitte um erneute Revision, Bl.  553r, 1 S., [22. März 1672]; (2) als Anlage zu einem Schreiben des Ebf. von Neapel vom 2. April 1672: Gutachten, verf. von Antonio Damiano SJ im Auftrag des Ebf., Bl. 559r/v, 2 S., [22. März 1672] ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 28 1672. Censura in Manuscript[um], cui titul[us]: Sarae Iudiciu[m], hoc est Ecclesiae gentium in Synagogam Authore Nicolao Aragonio. Arragni, Nicola: Sarae judicium in Agar ancillam, hoc est Ecclesiae Gentium in Synagogam: tribus sessionibus expletum. In I.a agitur de compulsione ad Fidem Lusitanorum, sive eorum, qui Nationis Hispanicae Judaei vocantur. In II.a in qua et Martyrium S. Simeonis pueri a Judaeis trucidati refertur, eorumdem suadetur expulsio a credentium finibus. In III.a agitur quomodo regi debeant juxta PP. donec pellantur. - [vor 1673] (Ms.). Biblioteca Casanatense Gutachter: Gutachten:

Giacomo Pignatelli Bl. 566r/v, 2 S., [8. Juni 1672]

Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 8. März 1672, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677; SO 27. April 1672, Bl. 550v. 159 Zwei weitere Bde.: Catalano, Michelangelo : Poesie sacre / del reuerendiss. p. maestro f. Michel’Angelo Catalano da s. Mauro dell’ ord. di s. Franc. Min. Conu. date in luce dal p. f. Felice Rotondi da Monte Leone dell’istesso ord.[...] parte prima. - In Roma : per Ignatio de’ Lazzari, 1655. - [24], 209, [7] S. ; 12°. SBN. Catalano, Michelangelo : Divini amoris Brodigia in Alverniae vertice repraesentata, in carme Sraphici patris Francisci Assisiatis [...] Cithara multisona. Pars tertia tomus posterior [...] - Napoli : per G. Fasulo, 1672. - 225, [3] S. MAI. 160 Bl. 563v: nach Referat der Zensur des MSP ordneten die Kardinäle an, die Veröffentlichung des Werkes (unter Auflage der Korrekturen) zu erlauben. – Zur Einleitung des Verfahrens, vgl. das Gesuch des Autors, Bl. 553r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 22. März 1672, Bl. 563v.

391 Dekret:

ACDF SO CL 1669–1672 SO 8. Juni 1672;161 SO 28. Juni 1672162

Korrespondenten: Inq. von Ancona Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Ancona vom 14. Februar 1672: Arragni, Nicola: Sarae Judicium// In Agar Ancellam// Hoc est// Ecclesiae Gentium// In Synagogam// Divino aspirante flamine profectum;// A D. Paulo fidelibus commendatum, atque per// Nicolaum Arragnium// Sabaudiense Patritium publicae utilitati expositum.// Quod tribus sessionibus expletur.// In quarum prima// De compulsione agitur Lusitanorum, seu eorum qui Nationis hispanicae// Judaei vocantur ad fidem// In Secunda// In qua, et S. Simeonis, Viginti octo mansium pueri a Judaeis nequissime trucidati// Martirium, eorumdem suadetur expulsio a eredentium finibus.// In tertia demum,// Quomodo iuxta sanctiones, atque decreta Patrum Regi debeant, interim// dum non peluntur(?)// Exiguum quidem opus;// At Judicibus omnibus Consiliarijs, nec non in Christum credentibus// Universis vale utile.// Eijcae Ancellam, et filium eius.// Gen. 21, et Gal. 4. (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677 ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 29 1672. Censura in quinque Tomos P.Fr. Vincentii Baronii Ord[ini]s Praed[icatoru] m ins[cript]a: Theologia Moralis Summa bipartita &c. 1. Baron, Vincent: Theologiae moralis summa bipartita. - Parisiis : Piget, 1666– 1668. - 5 vol. BVB 1. Bd.1. Baron, Vincent: Theologiae moralis summa bipartita. De regulis conscientiae, & de singulis vitae humanae & Christianae officiis. - Parisiis : [Piget], 1667. - [20] Bl., 492, 132 S. BVB 1. Bd. 2. Baron, Vincent: Theologiae moralis summa bipartita. De singulis vitae humanae et Christianae officiis. - Parisiis  :  [Piget], 1668. - [24] Bl., 420 S., [26] Bl. BVB 1. Bd. 3. Baron, Vincent: Theologiae moralis summa bipartita. Sanctorum Augustini et Thomae vera et una mens, de libertate humana, gratia divina, explicatur, & scholae Thomisticae asseritur [...] ad moralem theologiam manuductio dogmatica. - Parisiis : [Piget], 1666. - [16] Bl., 543 S. BVB 1. Bd. 4. Baron, Vincent: Theologiae moralis summa bipartita. Libri quinque apologetici pro religione, utraque theologia, moribus, ac iuribus ordinis praedicatorum quarta pars manuductionis ad analyticam theologiam. - Parisiis : [Piget], 1666. - [26] Bl., 530 S. BVB Bl. 569v: das Werk sollte nicht gedruckt, das Ms. nicht zurückgegeben werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ancona vom 14. Februar 1672, ACDF SO Tit.Libr. 1670– 1677, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 1. März 1672, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677. 162 Bl. 568v: das Werk sollte nicht zurückgegeben werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ancona vom 16. Juni 1672, Bl. 567r. 161

ACDF SO CL 1669–1672

392

1. Bd. 5. Baron, Vincent: Theologiae moralis summa bipartita. Duo postremi apologiae libri. - Parisiis : [Piget], 1667. - [5] Bl., 463 S., [27] Bl. BVB Ferner wurde verhandelt: 2. Baron, Vincent: Theologia moralis adversus laxiores probabilistas. Vera mens D. Thomae et eius scholae, de opinionum ex lege delectu ut qualibet re morali explicata & defensa. - Venetijs : apud Paulum Balleonium, 1667. BSB163 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 575r–579v, 10 S., [15. Juni 1672] (zu Nr. 1, Bd. 1–5)164

Gutachter: Gutachten:

Carlo Lanteri da Genova OFMObs Bl. 580r–585v, 12 S., [15. Juni 1672] (zu Nr. 1, Bd. 1–5)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 586r–587r, 3 S., [15. Juni 1672] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 588r/v, 2 S., [15. Juni 1672] (zu Nr. 1, Bd. 4)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 591r–592v, 4 S., [15. Juni 1672] (zu Nr. 1, Bd. 1–5)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 593r/v, 4 S., [15. Juni 1672] (zu Nr. 1, Bd. 3)165

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 595r–622v, 56 S., [15. Juni 1672] (zu Nr. 1, Bd. 1–5)166

Dekret: Bando:

SO 15. Juni 1672 (zu Nr. 1, Bd. 1–2 und Nr. 4–5)167 CIndex 27. September 1672

Dekret: Bando:

SO 15. Juni 1672 donec corrigatur (zu Nr. 1, Bd. 3)168 CIndex 27. September 1672 donec corrigatur

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [32] Bl., 398 S.; 8°. Teil 1 des Gesamtwerkes: Baron, Vincent: Theologia moralis, adversus laxiores probabilistas, pars prior [–altera] [...] Authore r. p. Vincentio Baronio. - Venetijs : apud Paulum Balleonium, 1667. - 2 vol. ; 8°. SBN. 164 U.d.T. „Censura“. 165 Von derselben Hand wie Bl. 591r–592v, u.d.T. „Comitia Baronis in P. Everardum Nitardum nunc S.R.E. Cardinalem.“ 166 Von derselben Hand wie Bl. 591r–592v und Bl. 593r/v. 167 Bl. 572r: die Werke sollten von der CIndex verboten werden, mit Ausnahme des dritten Bandes, der nur mit einem Verbot donec corrigatur belegt werden sollte. 168 Bl. 572r: die Werke sollten von der CIndex verboten werden, mit Ausnahme des dritten Bandes, der nur mit einem Verbot donec corrigatur belegt werden sollte. 163

393

ACDF SO CL 1669–1672

ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 30 1672. Censura in Opus P. Dominici Gamberti Soc[ietatis] I[esu] ins[criptu]m: Scherzi della Grazia nella vita del B. Giovanni Guarino &c. Gamberti, Paolo Vincenzo [Gamberti, Domenico]: Scherzi della gratia// nella Vita// del Beato// Giovanni Guarini// Romito di Monserrato// seguiti// Con finezze di meraviglia// e// Con sei massime// Di Evangelica filosofia// dimostrati// Da Paolo Vincenzo Gamberti nobile Piacentino// Parte 1a, 2a, 3a (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677169 Gutachter: Gutachten:

Gaetano Miraballi CR Bl. 626r/v, 2 S., 1. Juni 1672

Dekret:

SO 22. Juni 1672;170 SO 24. August 1672171

Korrespondenten: Inq. von Bologna ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 31 1672. Censura in Libru[m] insc[riptu]m: Dissertationu[m] Forensiu[m] Tom[us] 4.[us] Authore Consiliario Francisco M[a]r[i]a Prato Neapolitano. Prato, Francesco Maria: Disceptationum forensium cum decisionibus supremorum Regni Neapolis tribunalium. / Authore Francisco Maria Prato Tomus quartus. Neapoli : haeredum typis Roncalioli apud Castaldum, 1642 [i.e. 1672?]. - [96], 426 S. ; 2°. SBN172 Gutachter: Gutachten:

[Kard. Francesco Albizzi] nicht aufgefunden [17. August 1672]

Autor ermittelt nach Angabe im Schreiben des Inq. von Bologna. Bl. 631v: Die Druckerlaubnis sollte unter Auflage der im Gutachten enthaltenen Korrekturen erteilt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 26. September 1671, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 27. Oktober 1671, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677; SO 20. Juli 1672, Bl. 630v. 171 Bl. 629v: es wurde kein Beschluss gefasst bzw. es sollte nicht geantwortet werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 23. Juli 1672, Bl. 628r, der die Bitte des Autors übermittelte, in der Druckerlaubnis anzugeben, dass das Werk im Auftrag des SO revidiert worden war. 172 Bd. 4 des Gesamtwerkes: Prato, Francesco Maria: Disceptationum forensium cum decisionibus supremorum Regni Neapolis tribunalium. / Authore Francisco Maria Prato [...] Tomus primus [–quartus]. - Neapoli : ex typographia Secundini Roncaioli, 1645–1660 [sic!]. - 4 vol. ; 2°. SBN. 169 170

ACDF SO CL 1669–1672 Dekret:

394

SO 17. August 1672;173 SO 13. September 1672;174 SO 1. Oktober 1672;175 SO 1. März 1673176

Korrespondenten: (1) Giulio Capone ; (2) Girolamo Casanate; (3) Ebf. von Neapel; (4) Francesco Maria Prato Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Ebf. von Neapel vom 23. Juli 1672: Gutachten des vom Ebf. beauftragten zweiten Zensors u.d.T. „Osservazioni“, Bl. 647r/v, 2 S., [23. Juli 1672]; (2) als Anlage zu einem Schreiben des Ebf. vom 3. September 1672: Begründung der Approbation Giulio Capones im Auftrag des Ebf. von Neapel [gemäß Dekret SO 17. August 1672], Bl. 641r–643r, 5 S., [3. September 1672] ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 32 1672. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Saggi geniali di Martino Manfredi. Manfredi, Martino: Saggi Geniali, overo Piccola Poliantea di Lettere, Rime, Squ//arci historici, e compositioni Accademiche di Martino Manfredi. [Incipit: Lettera diretta all’E.mo Sig.re Card.le S.ta Susanna Roma.// E più d’un’anno] [Explicit: s’indurrà il Sommo Pontefice à mutar parere.]. - [S.a.] - 2 S. (Ms.). ACDF SO Tit. Libr. 1671–1677177 Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP Bl. 657r, 1 S., [31. Aug. 1672]

Dekret:

SO 31. August 1672178

Bl. 653v: Die Kardinäle ordneten an, dass der Ebf. von Neapel dem Autor mitteilen solle, dass dieser mit seiner Aussage im 4. Bd., Petrus sei wegen der Verleugnung Christi ein Ketzer bzw. „de haeresi suspectus“ gewesen, geirrt habe; der Autor solle diese Aussage korrigieren, entweder in einem späteren Werk oder durch eine Hinzufügung im 4. Bd. des fraglichen Werks. Wegen der anderen Propositionen, die dem Ebf. und dem Zensor im Werk aufgefallen waren, sollte nichts weiter unternommen werden. Der Kard. [Francesco Albizzi] sollte ferner Giulio Capone zu sich rufen, damit dieser seine Approbation des Werkes begründe, und anschließend das SO benachrichtige. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Ebf. von Neapel vom 23. Juli 1672, Bl. 646r, mit Übersendung des Gutachtens, verf. von einem von ihm beauftragten Zensor; und mit Verweis auf Genehmigung des Werkes [also vor 1666] von seinem Vorgänger nach Begutachtung vom ebfl. Zensor Giulio Capone. 174 Bl. 651v: Caponi sollte geantwortet werden, dass über sein Schreiben verhandelt werden würde. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Giulio Caponi an Girolamo Casanate vom 3. September 1672, Bl. 648r. 175 Bl. 645v: der Ebf. sollte den Autor mit der Emendierung der Proposition „che san Pietro nel negar Christo fu heretico, e sospetta d’heresia“ beauftragen. Giulio Caponi, der das Werk approbiert hatte, sollte ermahnt werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens, vgl. das Schreiben des Ebf. von Neapel vom 3. September 1672, Bl. 640r. 176 Bl. 650v: der Ebf. von Neapel sollte dem Autor mitteilen, dass das Werk donec corrigatur verboten werde, falls er seine Lehre nicht gemäß den Anordnungen des SO widerrufe. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Ebf. von Neapel vom 25. Oktober 1672, Bl. 634r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 2. November 1672, Bl. 639v; SO 22. März 1673, Bl. 638v. 177 Gedruckt wurde: Manfredi, Martino: Saggi geniali o vero picciola poliantea di lettere, rime, squarci historici, e compositioni accademiche. / Di Martino Manfredi. - In Genoua : per gl’heredi di Pietro Giouanni Calenzani, 1674. - [10], 280, [8] S. ; 4°. SBN. 178 Bl. 659v: der Inq. von Genua sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 11. Juni 1672, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, mit Übersen­ 173

395

ACDF SO CL 1669–1672

Korrespondenten: Inq. von Genua ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 33 1672. Non permittitur impressio Manus[cript]i, cui titul[us]: Historia della Francia del Sig[no]r Pietro Gazzotti. Gazzotti, Pietro: Historia// Del// Regno di Francia sotto la privanza del Cardinale// Giulio Mazzarini// Descritta// Da Pietro Gazzotti// Parte Prima (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677 Dekret:

SO 7. September 1672;179 SO 12. Oktober 1672180

Korrespondenten: (1) Inq. von Bologna; (2) Pietro Gazzotti ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 34 1672. Censura in Libru[m] gallicu[m], cui titulus latinè redditus: Opera S. Cypriani Episcopi Carthaginen[sis], et Mart[yri] translata p[er] D. Lambert cu[m] reflexionibus, et nova vita S. Cypriani &c. Cyprianus, Thascius Caecilius ; Lombert, Pierre (Übers.): Les Oeuvres / De// Saint Cyprien// Evéque De Carthage// Et Martyr.// Traduittes en François,// Par Monsievr Lombert.// Avec Des Remarques.// Une nouvelle Vie de saint Cyprien tirèe de ses Ecrits,// & vne Table de Matieres. - A Paris : Chez André Pralard, 1672 (Avec Privilege Et Approbation). ÖNB181 Gutachter: Gutachten:

Michael van Hecke OSA Bl. 669r–676v, 16 S., 19. Oktober 1672

Dekret: Bando:

SO 19. Oktober 1672182 CIndex 27. September 1672183

ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 35 1672. Permittitur impressio Libri Iulii Morosini Veneti, qui inscribitur: I Riti degli Ebrei. Morosini, Giulio: I Riti degli Ebrei (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. dung von Abschriften mehrerer im Ms. enthaltener Schreiben, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 28. Juni 1672, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677; SO 20. Juli 1672, Bl. 659v. 179 Bl. 665v: [dem Inq. von Bologna] sollte geschrieben werden, dass das Werk weder gedruckt noch zurückgegeben werden solle. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 9. Juli 1672, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 20. Juli 1672, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677. 180 Bl. 664v: die Kardinäle nahmen das Schreiben Gazzottis zur Kenntnis. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Pietro Gazzotti vom 22. September 1672, Bl. 663r. 181 Umfangs- und Formatangaben nach BVB: 808 S. ; 4°. 182 Bl. 677v: das Werk sollte verboten und an die CIndex weitergeleitet werden. 183 Affixum 1. Dezember 1672.

ACDF SO CL 1669–1672 Gutachter: Gutachten:

[Francesco Grisendi] nicht aufgefunden [21. November 1672]

Dekret:

SO 21. November 1672184

396

Korrespondenten: [Inq. von Venedig] ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 36 1672. Non permittitur impressio, neq[ue] divulgatio folii ins[cript]i: Responsorium D. Nicolai Barensis ad implorandu[m] omne auxilium. Anonym: Responsorium divi Nicolai Barensis ad implorandum omne auxilium. [S.a.]. - 1 Bl. (Ms.). ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 36, Bl. 685r185 Dekret:

SO 29. November 1672186

Korrespondenten: Inq. von Siena ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 37 1672. Censura in Libr[um] insc[riptu]m: Anatome Concilii Tridentini Authore Ioanne Henrico Heidegger Professore Tigurino. Heidegger, Johann Heinrich: Concilii// Triden-//tini// Anatome// HistoricoTheologica.// In qua praemisso Concilii textu// post narratam ejusdem Historiam, &// subjunctas Historiae Notas, iísque insertas vindicias// Petri Suave Polani adversus Censuram Historico-//Theologicam Scipionis Henrici Messanensis Theologi,// demum succedunt ejusdem Controversiae Theologicae,// in quibus totius Papatus Tridentini nervosè// refutati & convicti Compendium// exhibetur. / Authore// Joh. Henrico Heideggero. - Tigvri : Typis & impensis Davidis Gessneri, 1672. RERO Dekret: Bando:

SO 14. Dezember 1672 Opera Omnia187 CIndex 2. Oktober 1673 Opera Omnia

Korrespondenten: (1) [Nuntius von Luzern]; (2) [Kard. Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni] Ferner beiliegend: als Anlage zu einem dem Fasz. nicht beiliegenden Schreiben des Nuntius von Luzern [an Kard. Altieri?] vom 7. Dezember 1672: Gutachten, Bl. 690r/v und Bl. 692r/v, 4 S., [7. Dezember 1672] Bl. 681v: das Werk sollte dem Inq. von Venedig [zurück]geschickt werden, damit er die Druckerlaubnis unter Auflage der Korrekturen Grisendis erteilen könne. 185 Mit Angabe der künftigen Erscheinungsvermerke: Barij : Apud Franciscum Zannettum. 186 Bl. 687v: Dem Inq. von Siena sollte schriftlich geantwortet werden, den Druck bzw. die Veröffentlichung des [Einblattdrucks] nicht zu erlauben. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Siena vom 20. November 1672, Bl. 684r, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 187 Bl. 691r und Bl. 692v: das Werk sollte zwecks Verbot und Aufnahme in die 1. Klasse des Index der verbotenen Bücher an die CIndex weitergeleitet werden; es wurde dem Ass. SO zugesandt. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Vermerk, Bl. 690r, zur Übersendung des ferner beiliegenden Gutachten vom Nuntius von Luzern [an Kard. Altieri?] vom 7. Dezember 1672. – Weiteres Material in ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 106. 184

397

ACDF SO CL 1669–1672

ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 38 1672. Permittitur impressio Libri ins[cript]i: La verità rediviva &c. Ricceputi, Bartolomeo: La verità rediviva (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.188 Gutachter: Gutachten:

[Bernardino Benci CR] nicht aufgefunden [2. November 1672]

Dekret:

SO 2. November 1672189

Korrespondenten: Inq. von Faenza ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 39 1672. Censura, et prohibitio Libri ins[cript]i: Honorati Fabri Societ[atis] Iesu Apologeticus doctrinae Moralis ejusdem Societatis. Lugduni 1670. 1. Fabri, Honoré190: Honorati// Fabri,// Societatis Iesu,// Apologeticus// Doctrinae Moralis eiusdem Societatis.// In Qva// Variis Tractatibvs,// Diuersorum auctorum Opuscula confutantur; quorum nomina sequens// Elenchus dabit:// In Dvas Partes Commode Sectvs:// Cum Indicibus Tractatuum, & Rerum praecipuarum.// Nvnc Primvm In Lvcem Prodit. - Lvgduni : Sumptibus Lavrentii Anisson, 1670. BSB191 Ferner wurden verhandelt: 2. Baron, Vincent: Theologiae moralis summa bipartita. - Parisiis : Piget, 1666– 1668. - 5 vol. BVB Bd. 1. Baron, Vincent: Theologiae moralis summa bipartita. De regulis conscientiae, & de singulis vitae humanae & Christianae officiis. - Parisiis : [Piget], 1667. - [20] Bl., 492, 132 S. BVB192 Bd. 2. Baron, Vincent: Theologiae moralis summa bipartita. De singulis vitae humanae et Christianae officiis. - Parisiis  :  [Piget], 1668. - [24] Bl., 420 S., [26] Bl. BVB193 Gedruckt wurde: Ricceputi, Bartolomeo: La Verita’// Rediviva// à fauore della// Citta’ Di Forli’// ouero// Difesa Delle Antiche Ragioni// Dell’Istessa Citta’// già offuscate// Dalla Rediviva Faenza// Del Sig. Pietro Maria Cavina Faventino.// Opera Apologetica / Di Bartolomeo Riccepvti// Capellano Maggiore della Cattedrale di detta Patria,// Accademico Filergita:// Consacrata// Al Nome immortale// Dell’Illvstrissimo// Sig. Sigismondo// Marchesi// Caualiere Commendatore del Sacro Ordine// Di S. Stefano. - In Forli : per Gioseffo Selua, 1673 (Con Lic. De’Sup.). - 205 S. BAV. 189 Bl. 696v: das Werk sollte dem Inq. von Faenza zurückgesandt werden, der die Druckerlaubnis unter Auflage der Korrekturen Bencis erteilen sollte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Faenza vom 10. Juli 1672, Bl. 295r [Dorsalvermerk: 11. Juli] mit Übersendung des Titelbl. und des Ms. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 20. Juli 1672, Bl. 696v. 190 Zu Fabri vgl. Personen und Profile. 191 Umfangsangabe nach COPAC: [646 S.]. 192 Angaben zur Ausg. nach SBN: Editio secunda ad mentem sex theologorum, qui primam iussu S. Pont. Recognouerunt. 193 Angaben zur Ausg. nach SBN: Editio altera ad mentem Alexandri 7. aucta eiusdem S. Pontificis quadraginta quinque propositionum censuris, & tribus cum Ioanne Launoio diatribis de forma absolutionis, & primatu Petri, & verborum injuriis. 188

ACDF SO CL 1669–1672

398

Bd. 3. Baron, Vincent: Sanctorum Augustini et Thomae vera et una mens, de libertate humana, gratia divina, explicatur, & scholae Thomisticae asseritur [...] ad moralem theologiam manuductio dogmatica. - Parisiis : [Piget], 1666. - [16] Bl., 543 S. BVB Bd. 4. Baron, Vincent: Libri quinque apologetici pro religione, utraque theologia, moribus, ac iuribus ordinis praedicatorum quarta pars manuductionis ad analyticam theologiam. - Parisiis : [Piget], 1666. - [26] Bl., 530 S. BVB Bd. 5. Baron, Vincent: Duo postremi apologiae libri. - Parisiis : [Piget], 1667. - [5] Bl., 463 S., [27] Bl. BVB 3. Fabri, Honoré: R. P. Honorati Fabri [...] Apologeticus doctrinae moralis eiusdem Societatis. In quo variis tractatibus, diuersorum auctorum opuscula confutantur; quorum nomina sequens elenchus dabit; & selectae quaedam morales quaestiones discutiuntur. In duas partes commode sectus. Editio altera; prima in Germania, duplo auctior. - Coloniae Agrippinae : sumptibus Viduae Joannis Busaei [...] sub Monocerote, 1672. - 2 vol. ; 2°. SBN Bd. 1. Fabri, Honoré: [1.]: Apologeticus [pars prima]. - Coloniae Agrippi­ nae : sumptibus Viduae Joannis Busaei [...] sub Monocerote, 1672. - [28], 686, [12] S. SBN Bd. 2. Fabri, Honoré: 2: Apologetici pars altera, in qua continentur; 1. R. P. Stephani de Champs, Quaestio facti [...]. - Coloniae Agrippinae : sumptibus viduae Joannis Busaei [...] sub Monocerote, 1672. - [10], 3-148, [10], 149-618 [17] ; 2°. SBN 4. Carterius, Ludovicus [Honoré, Fabri]: Ludouici Carterii Vocontii [...] Iusta expostulatio de P. M. Xantes Mariales ord. Praedicatorum, authore bibliothecae interpretum ad summam D. Th. quatuor voluminibus distinctae, Venetiis editae ann. 1660. & per antichronismum anno 1638. - Gergouiae Vocontiorum : typis Petri Chapin, [1660]. – [8], 104 S. ; 8º. SBN Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Michelangelo Ricci194 Bl. 710r–723r, 25 S., 18. September 1671 (zu Nr. 1)

Gutachter:

Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv; Giacomo De Angelis; Francesco Maria Febei; Carlo de’Vecchi; Agostino [Favoriti]; Camillo Piazza; Juan Tómas Rocaberti OP; Giacinto Libelli OP; Girolamo Casanate; Domenico Maria Pozzobonelli OP; Raimondo Nidi OP; Pietro Serista Bl. 765r, 1 S., 17. Februar 1672 (zu Nr. 1)195

Gutachter: Gutachter: Gutachten:

[Carlo Lanteri da Genova OFMObs] [Enrico Noris OSA] Bl. 802r–803r, 3 S., [27. September 1672] (zu Nr. 2 Bd. 1–5)

Ricci schloss sich dem Votum Brancatis ohne Weiteres an. U.d.T. „Suffragia D. Consultorum“, zu der Frage, ob das Werk donec corrigatur oder simpliciter verboten werden sollte.

194 195

399

ACDF SO CL 1669–1672

Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachten:

[Giacinto Libelli OP?] [Domenico Maria Pozzobonelli OP?] [Tommaso Camotto OP?] nicht aufgefunden [27. September 1672?] (zu Nr. 2 Bd. 1–2?)

Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Michelangelo Ricci Bl. 831r–835v, 10 S., 16. August 1673 (zu Nr. 3 Bd. 1)

Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Michelangelo Ricci Bl. 836r/v, 2 S., [2. Oktober 1673] (zu Nr. 3 Bd. 2 und zu Nr. 4)

Dekret: Bando:

SO 20. Januar 1672;196 Audienzdekret 20. Januar 1672;197 SO 17. Februar 1672;198 Audienzdekret 17. Februar 1672199 (zu Nr. 1) CIndex 23. März 1672; CIndex 2. Oktober 1673

Dekret:

SO 8. März 1672;200 SO 16. März 1672201 (zu Nr. 1–2)

Bl. 724r: die Kardinäle ordneten an, dass nach Rücksprache mit dem Papst der Fall an einen Nicht-Angehörigen des Dominikanerordens weitergeleitet werde. Das Werk sollte vom SO verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die parallelen Gesuche des Generalprok. OP, Bl. 699r, und des Ge­neraloberen OFMCap, Bl. 700r, an den Papst. – Vgl. ferner das Audienzdekret 22 Juli 1671, Bl. 706v; und die Dekrete SO 28. Juli 1671, Bl. 706v; SO 19. August 1671, Bl. 708v. 197 Bl. 724r: Nach Referat der Relation des Ass. SO approbierte der Papst das Verbot des Werkes und überließ dem SO die Entscheidungsmacht über die Wahl des Richters und der darüber hinaus zu er­ nennenden Beamten, der Modalitäten und den Ort der Haft des Autors. – Vgl. ferner das Dekret SO 21. Januar 1672, Bl. 724v–725r; das Audienzdekret 21. Januar 1672, Bl. 725v; die beide Dekrete SO 27. Januar 1672, Bl. 733v. 198 Bl. 764r und Bl. 776v: Nach Rücksprache mit dem Papst sollte das Werk ohne Weiteres verboten werden; bestimmte früher an die Ordensoberen SJ und OP ergangene Verbote, ihre Ordensmitglieder über verbotene und strittige Materien schreiben zu lassen, sollte erneuert werden. Falls dies nicht ausreichte, sollten weitere Maßnahmen erwogen werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die Gesuche des Generaloberen SJ, Bl. 742r, und von Honoré Fabri SJ, Bl. 746r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 3. Februar 1672, Bl. 759v; SO 10. Februar 1672, Bl. 776v; SO 8. März 1672, Bl. 782v; und das Audienzdekret 3. Februar 1672, Bl. 759v. 199 Bl. 776v: der Papst approbierte das Dekret SO und ordnete die Ausführung an. 200 Bl. 796v: vorbehaltlich päpstlicher Genehmigung sollte angeordnet werden, den Ordensoberen das Dekret Urbans VIII. einzuschärfen. – Zur Einleitung des Verfahrens wurden keine Akten ermittelt. Vgl. den Verweis in einer Auflistung der Voten der Kard. zum Werk Nr. 1, 17. Februar 1672, Bl. 764r, auf ein anstehendes Verbot der Werke von Vincent Baron OP im Zusammenhang mit dem Verfahren gegen Honoré Fabri SJ. Die Sammlung der ferner beiliegenden Dekrete zur Gnadendebatte ist vermutl. in diesen Zusammenhang einzuordnen. – Vgl. ferner das Audienzdekret 8. März 1672, Bl. 796v. 201 Bl. 797v: Die Ausführung des Dekretes SO 8. März 1672 sollte suspendiert werden. – Vgl. ferner das Audienzdekret 16. März 1672, Bl. 797v. 196

ACDF SO CL 1669–1672 Dekret:

400

Bando:

SO 13. September 1672;202 Audienzdekret 14. September 1672203 (zu Nr. 2 Bd. 1–2 und Bd. 4–5) CIndex 27. September 1672

Dekret: Bando:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2 Bd. 3) CIndex 27. September 1672 donec corrigatur

Dekret: Bando:

SO 30. August 1673 (zu Nr. 3)204 CIndex 2. Oktober 1673

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 4)205

Korrespondenten: (1) Papst Clemens X.; (2) Generalprok. OP; (3) Generaloberer OFMCap; (4) Honoré Fabri SJ ; (5) Giovanni Paolo Oliva SJ ; (6) Kard. Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni; (7) Vincent Baron OP ; (8) Vincenzo Fani OP ; (9) [Girolamo Casanate] ; (10) [Inq. von Genua]; (11) [Nuntius von Köln] Weitere Akten des SO: (1) Zusammenstellung der Protokolle und weiterer Akten zur gerichtlichen Durchsuchung der Wohnung Honoré Fabris SJ; zur Identifizierung der dort gefundenen Exemplare des Werkes und zur Verhaftung des Autors; angefertigt bei der Ausführung des Dekretes SO 21. Januar 1672, mit Unterschriften des Ass. SO Girolamo Casanate und des Notars SO Alessandro Speroni; Bl. 724r–727r, 7 S., 20., 21. und 22. Januar 1672 (zu Nr. 1); (2) Relation zum Dekret SO 21. Januar 1672, mit Übermittlung der Minute des Verbotsdekrets und mit der Bitte um Weisung bzgl. der Modalitäten des Verbotes, Bl. 728r, 1 S., [27. Januari 1672]; als Anlagen: Minute des Verbotsdekrets, Bl. 733r, 1 S., [27. Januar 1672]; [nachträglich beigelegt:] Votenlisten der Kardinäle Francesco Barberini, Francesco Maria Brancacci, Alderano Cibo, Cesare Rasponi, Giacomo Rospigliosi, Giovanni Bona OCist, Francesco Albizzi, Pietro Vito Ottoboni, Decio Azzolini jr., über die Modalitäten des Verbots und bzgl. der Haft Fabris, Bl. 730r, 1 S., 27. Januar 1672 (zu Nr. 1); (3) Auflistung der Voten der Kardinäle Alderano Cibo, Pietro Vito Ottoboni, Luis Manuel Fernández de Portocarrero206, Giovanni Bona OCist, Giberto Borromeo, Decio Azzolini jr., Francesco Albizzi, Francesco Barberini, Bl. 809v: Die Kardinäle nahmen das Gesuch von Vincent Baron OP, Bl. 808r, zur Kenntnis. Dem Sekr. CIndex sollte angeordnet werden, das betr. Bando, früheren Dekreten zum Trotz, in Druck zu geben und zu veröffentlichen; das Bando sollte den Inq. zugesandt werden, bes. dem Inq. von Genua, zur Veröffentlichung in ihren Amtsbereichen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das anonyme Gesuch, Bl. 802r. – Vgl. ferner das Dekret SO 20. April 1672, Bl. 803v. 203 Bl. 809v: der Papst ordnete an, alle Entscheidungen zu suspendieren; trotz seiner vorausgegangenen Approbation des Dekretes des SO strebte er nun eine einfachere und bessere Lösung der Angelegen­ heit mit der Republik Genua an. Nachdem der Kard. [Sekr. SO Francesco Barberini] über diesen Beschluss benachrichtigt worden war, ordnete dieser an, durch den MSP prüfen zu lassen, ob Baron in seinem Werk die Anweisungen der CIndex umgesetzt habe. Der Ass. SO, der MSP, der Comm. SO und der Sekr. CIndex sollten diskret die Unterlagen zu dieser Sache zusammentragen und den Kardinälen berichten. 204 Bl. 830r: die Werke Fabris sollten auf jene Art und Weise verboten werden, die im Votum der Gutachter vorgeschlagen wurde. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Dekret SO 8. November 1672, Bl. 810r, wonach das SO die Nachricht von einem ND erreicht hatte. – Vgl. ferner die Dekrete SO 8. November 1672, Bl. 810r; SO 13. September 1673, Bl. 839v. 205 Vgl. ferner das Dekret SO 30. August 1673, Bl. 830r. 206 Zu Fernández vgl. Prosopographie 18. Jh. 202

401

ACDF SO CL 1669–1672

Francesco Maria Brancacci, Cesare Rasponi und Giacomo Rospigliosi zu der Bitte des Generaloberen SJ, die Ausführung der Dekrete gegen das Werk zu verschieben, Bl. 743r, 1 S., 3. Februar 1672 (zu Nr. 1);207 (4) Relation zur Abwesenheit des Sekr. CIndex Fani OP, Bl. 763r, 1 S., [3. Februar 1672] (zu Nr. 1); (5) Relation zum Audienzdekret [3.?] 4. Februar 1672, Bl. 762r/v, 2 S., [10. Februar 1672] (zu Nr. 1); (6) Auflistung der Voten der Kard. Francesco Maria Brancacci, Pietro Vito Ottoboni, Francesco Albizzi, Cesare Rasponi, Giacomo Rospigliosi, Francesco Barberini, Alderano Cibo, Giovanni Bona OCist, Giberto Borromeo und Decio Azzolini jr. zur Frage, ob Michelangelo Ricci und Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv gemäß Audienzdekret [3.?] 4. Februar 1672 erneut referieren sollten, Bl.  766r, 1 S., 10. Februar 1672 (zu Nr. 1); (7) Auflistung der Voten der Kard. Francesco Barberini, Francesco Maria Brancacci, Francesco Albizzi, Cesare Rasponi, Alderano Cibo, Pietro Vito Ottoboni, Luis Manuel Fernández de Portocarrero, Giberto Borromeo und Decio Azzolini jr. zur Frage, ob das Werk im Zusammenhang mit dem Verfahren gegen Vincent Baron OP donec corrigatur oder simpliciter verboten werden sollte, Bl. 764r, 1 S., 17. Februar 1672 (zu Nr. 1–2); (8) Relation über Dekrete zur Eindämmung der Kontroverse in der Gnadenlehre, Bl. 783r, 2 S., [16. März 1672]; als Anlagen: Zusammenstellung der Dekrete SO 29. April 1610, 1. Dezember 1611 und 24. April 1625, Bl. 784r/v und 796r, 3 S., [16. März 1672]; Dekret SO 22. Mai 1625, Bl. 785r/v, 2 S., [16. März 1672]; [Bando SO 1. August 1641] Feria V. Die prima Augusti MDCXXXXI// In Congregatione generali Sanctae Romanae, & Vniuersalis Inquisitionis, habita in// Palatio Apostolico Montis Quirinalis coram Sanctiss. D. N. Vrbano diuina// prouidentia Papa VIII. [...]//. [Incipit: Alias fel. record. Paulus Papa V. ad tollenda scandala] [Explicit: Anno Domini Millesimo sexcentesimo quadragesimo primo, Indictione nona Pontificatus S.// D. N. Vrbani diuina prouidentia Papae VIII. anno decimo nono, die vero vigesimaquarta// mensis Augusti (…) per me Io. Baptistam Riccium praedicti S. D. N. Papae, & S. Officij Curs.]. - Romae : Ex Typographia Reuerendae Camerae Apostolicae, 1641 (Einblattdruck). ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 39, unter Bl. 786r; [Bulle] S.mi D. N.// D. Vrbani// Divina Providentia// Papae VIII.// Confirmatio Constitutionum Pij Papae V. & Grego–//rij XIII. prohibentium quasdam Theologorum,// sententias, & opiniones. Nec non prohibitio libri,// cui titulus Augustinus, Cornelii Iansenij olim Ip-//preñ Episcopi excussi Louanij Typis Iacobi Zegeri// anno 1640. aliorumque operum, ac libellorum oc-//casione dicti libri varijs in locis, & varijs idiomatibus impressorum. - Romae : Ex Typographia Reuerendae Camerae Apostolicae, 1643. - 12 S. ; [4°]. ACDF SO CL 1669–1672, Nr. 39, Bl. 787r–794v (9) Protokolle der Befragungen röm. Buchhändler zu Werken von Vincent Baron in ihren Läden gemäß Dekret SO 20. April 1672, Bl. 799r/v, 2 S., 22. April 1672; Bl. 800r, 1 S., 26. April 1672; Bl. 801r/v, 2 S., [1. Juli 1672]; und Bl. 806r, 1 S., [o.D.] (zu Nr. 2) ; (10) Auflistung der Voten der Kardinäle Francesco Barberini, Alderano Cibo, Pietro Vito Ottoboni, Lorenzo Imperiali, Francesco Albizzi, Flavio Chigi, Cesare Rasponi, Luis Manuel Fernández de Portocarrero, Giovanni Bona OCist, Gaspare Carpegna208, César d’Estrées,209 Decio Azzolini jr. und Girolamo Casanate zum Votum der Gutachter, Bl. 830[bis]r/v, 2 S., [13. September 1673] (zu Nr. 3) Ein weiteres Exemplar des Gesuchs liegt dem Fasz. bei, Bl. 744r. Zu Carpegna vgl. Prosopographie 18. Jh. 209 Zu D’Estrées vgl. Prosopographie 18. Jh. 207 208

ACDF SO CL 1669–1672

402

Ferner beiliegend: (1) Gesuch des Generalprok. OP an den Papst um Prüfung des Werkes aufgrund der darin enthaltenen Beleidigungen des Dominikanerordens, Bl. 699r, 1 S., [22. Juli 1671] (zu Nr. 1); (2) Gesuch des Generaloberen OFMCap an den Papst um Prüfung des Werks aufgrund der darin enthaltenen Beleidigungen gegen Valerianus Magnus OFMCap, Bl.  700r, 1 S., [22. Juli 1671] (zu Nr. 1); (3) [als Anlage zu einem der beiden Gesuche?]: Relation über die Strategie Fabris, unter Umgehung eines Dekrets Urbans VIII. vom 18. Dezember 1625 als Bewohner der Stadt Rom in Lyon zu publizieren, Bl. 702r–703r, 3 S., [22. Juli 1671]; als Anlage: „Ordo qui observatur in Gallia pro impressione librorum“, Bl. 704r/v, 2 S., [22. Juli 1671] (zu Nr. 1); (4) Gesuch von Honoré Fabri SJ, Pönitentiar am Petersdom, an den Papst, sich gegen die Angriffe auf sein Werk verteidigen zu dürfen, Bl. 707r, 1 S., [19. August 1671] (zu Nr. 1); (4) Gesuch von Honoré Fabri SJ an das SO zu seinen Haftbedingungen, Bl.  729r, 1 S., [27. Januar 1672] (zu Nr. 1);210 (5) Gesuch des Generaloberen SJ, die Ausführung jedes Dekretes gegen das Werk zu verschieben, damit der Autor gehört werden könne, Bl. 742r, 1 S., [3. Februar 1672]; [als Anlage:] Gesuch von Honoré Fabri SJ mit der erneuten Bitte, sich verteidigen zu dürfen, und um Einsichtnahme in die Zensuren gegen sein Werk, Bl. 746r, 1 S., [3. Februar 1672]; als Anlage: Erläuterungen zur Drucklegung des Werkes in Frankreich, Bl. 745r, 1 S., und Bl. 747r/v, 2 S., [3. Februar 1672]; (6) Ähnliches Gesuch des Generaloberen SJ an Kard. Altieri um Empfehlung beim SO, Bl. 749r, 1 S., [2. Februar 1672] (zu Nr. 1); (7) ähnliches Gesuch des Generaloberen SJ an den Papst, Bl. 748r, 1 S., [5. Februar 1672] (zu Nr. 1); (8) als Anlage zu einem Schreiben Fabris SJ an den Ass. SO vom 9. Februar 1672: weitere Argumente zu seiner Verteidigung wegen des Drucks in Lyon, Bl. 769r–770r, 3. S., [9. Februar 1672] (zu Nr. 1); (9) Gesuch des Generaloberen SJ um Freilassung Fabris, Bl. 779r, 1 S., [8. März 1672]; (10) anonymes Gesuch mit Auflistung fraglicher Stellen aus den von Vincent Baron OP veröffentlichten Bänden, Bl. 802r–803r, 3 S., [20. April 1672] (zu Nr. 2); (11) Gesuch von Vincent Baron OP an den Papst mit Verweis auf die erneute Anzeige des neugedruckten Werkes in Rom und mit der Bitte, die Umsetzung der von der CIndex aufgetragenen Korrekturen in der zweiten Aufl. von Revisoren, die nicht dem Jesuiten- oder Franziskanerorden angehörten, begutachten zu lassen, Bl. 808r/v, 2 S., [13. September 1672];211 als Anlage: Gegenüberstellung der von der CIndex beanstandeten Passagen der ersten Ausg. und deren korrigierter Fassung in der zweiten Ausg., Bl. 814r–827r, 27 S., [13. September 1672]; (12) Gesuch von Honoré Fabri SJ an die Kardinäle SO zur Kölner Ausg., die angebl. vor dem Abschluss des röm. Verfahrens gegen die Ausg. von Lyon veröffentlicht worden war, Bl. 838r, 1 S., [13. September 1673] (zu Nr. 1 und Nr. 3)

Dem Fasz. liegen zwei weitere Exemplare des Gesuchs bei, Bl. 734r und 735r. Dem Fasz. liegt ein weiteres Exemplar des Gesuchs bei, Bl. 812r/v.

210 211

403

ACDF SO CL 1673–1675

ACDF SO CL 1673–1675

ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 1 1673. Manuscriptu[m], cui titul[us]: Della vita del Cardinal Giulio Mazarini Primo Ministro della Corona di Francia. Ritratto istorico delineato da D. Affonso Paglioli Ferrarese. Paioli, Alfonso: Della Vita del Cardinale Giulio// Mazarini// Primo Ministro della Corona di Francia.// Ritratto in iscorcio// delineato da D. Alfonso Pagioli Ferrarese// [durchgestrichen: e dedicato all’Ill.mo sig.re// Al Sig: Dottore Almerico Passarelli.]// e dedicato all’Ill.mo ed eccelentiss.mo signore Il sig[nor]e Dottore Almerico Passarelli. - 33 Bl. (Ms.). ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 1, unter Bl. 3r1 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [8. Februar 1673?]

Dekret:

nicht aufgefunden2

Korrespondenten: Inq. von Bologna Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Bologna vom 4. Januar 1673: Paioli, Alfonso: Della Vita del Cardinal Giulio// Mazarini.// Primo Ministro della Corona di Francia// Ritratto in istorico// Delineato// Da D. Alfonso Paglioli Ferrarese// E dedicato All.illmo ed Eccel.mo// Signore// Il sig.r Dottore Almerico Passarelli (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677 ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 2 1673. Censura in Libr[um], cui titul[us]: Vita del P. Eusebio Nierimberg della Compagnia di Gesù dal P. Alfonso de Andrada. Andrada, Alonso de: Vita del padre Gio. Eusebio Nieremberg della Compagnia di Gesù (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.3 Vgl. hierzu: Paioli, Alfonso: Vite del cardinale Giulio Mazarini, e di Oliuiero Cromuele. Del dottore Alfonso Paioli ferrarese. - In Venetia, et in Bologna : per Giouanni Recaldini, 1675. – [4], 263 [i.e.163, 1] S. ; 12º. SBN. 2 Vgl. aber den Vermerk auf dem Faszikelumschlag, Bl. 1r: die Druckerlaubnis wurde verweigert, das Ms. nicht zurückgegeben. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna 4. Januar 1673, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 17. Januar 1673, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677; SO 8. Februar 1673, Bl. 4v. 3 Gedruckt wurde: Andrada, Alonso de ; Flori, Lodovico (Übers.): Vita del padre Gio. Eusebio Nieremberg. - In Venetia : presso Zaccaria Conzatti, [1675]. SBN. Bd. 2 des Gesamtwerkes: Andrada, Alonso de  ;  Flori, Lodovico (Übers.): Veleno, et antidoto de’ stati, e comunita ouero cagione e 1

ACDF SO CL 1673–1675 Gutachter: Gutachten:

Ludovico Marracci OMD Bl. 7r−8r, 3 S., [8. März 1673]

Dekret:

SO 8. März 16734

404

Ferner beiliegend: Anonymes Gesuch mit Bitte um Revision des Werkes zwecks Er­ teilung der Druckerlaubnis, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, 1 S., [16. November 1672] ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 3 1673. Permissio imprimendi Scriptura[m] legalem Doct. Matthaei Vecchiazzani Prioris Magistrat[us] Forolivien[sis] in materia Iurisdictionis circa titulu[m] dandu[m] Civitati, et dignitati Episcopali contra Magistratu[m] Brictinorii. Vecchiazzani, Matteo: [Scriptura legalis in materia Jurisdictionis circa titulum dandum civitati, et dignitati episcopali contra magistratum Brictinorii] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv] nicht aufgefunden [8. März 1673]

Dekret:

SO 8. März 16735

Korrespondenten: Inq. von Rimini ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 4 1673. Decret[um] S. Cong[regatio]nis sub die 27. Mart[is] 1673. Statuens, ut Liber Hippoliti Grassetti ins[criptu]s: Anatome Necis proditoriae mittatur ad S[acram] Cong[regatione]m Indicis. 1. Grassetti, Ippolito: Hippolyti// Grassetti// Mvtinensis// E Societate Iesv// Anatome// Necis Proditoriae,// Continens’ Accvratam Inspectionem// eorum omnium, quae ad Homicidij Proditorij fabricam spectant. Opus// nouum atque omnibus in vtroque foro Iudicibus necessarium.// Ad Eminentissimum & Reuerendiss. DD. Carolvm Rossettvm,// S. R. E. Cardinalem, Fauentiae Episcopum. - Lvgdvni : Sumptibus Benedicti Coral [...], 1660 (Cvm Permissv Svperiorvm, Et Approbatione). - [32], 495, [57], 23 S. ; 2°. BUCM rimedio de’ mali, publici, e comuni con la costanza delle virtu, e Giesu crocifisso libro della vita opere del padre Gio. Eusebio Nierembergh della Compagnia di Giesu, dalla Spagnuola tradotte nell’Italiana. Con la vita del medemo padre Gio. Eusebio Nierembergh. [...]. - In Venetia : presso Zaccaria Conzatti, 1675 [i.e. 1674]. - 2 vol. ; 8°. SBN Bei BVB wird 1674 als Erscheinungsjahr genannt. Das span. Orig. wurde nicht ermittelt. 4 Bl. 8v: nach Tilgung der vom Gutachter markierten Wörter sollte die Druckerlaubnis erteilt werden, unter der Auflage allerdings, dass die von der CRiti vorgeschriebenen Protestationen am Anfang und am Ende des Werkes eingefügt würden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das anonyme Gesuch, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, mit Übersendung des Ms. – Vgl. ferner das Dekret SO 16. November 1672, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677. 5 Bl. 12v: das Ms. sollte dem Inq. von Rimini zurückgesandt werden, der die Druckerlaubnis erteilen sollte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 23. Oktober 1672, Bl. 11r, mit Übersendung des Ms. – Vgl. ferner das Dekret SO 2. November 1672, Bl. 12v.

405

ACDF SO CL 1673–1675

Ferner wurde verhandelt: 2. Rogeri, Geltio [Leti, Gregorio]: Vita di Sisto 5. pontefice romano. Scritta dal signor Geltio Rogeri, all’instanza di Gregorio Leti, parte prima [–seconda]. Losanna [i.e. Ginevra] : per Gloritio Gree [Gregorio Leti], 1669. - 2 vol. ; 12º. SBN Dekret:

SO 27. März 1673 (zu Nr. 1)6

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)7

Korrespondenten: (1) Inq. von Piacenza; (2) Inq. von Bologna ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 5 1673. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Il Centro dell’anima diviso in tre parti, cioè Parte prima Somma di tutta la Teologia Mistica. Parte 2.a L’ammirabil[e] divina Calamita. Parte 3.a La Mistica Farfalla industria d’un Fratello dalla Compagnia della S. Croce di Vicenza. 1. Anonym [Conte Galeazzo Vimercato da Crema]: Il centro dell’anima// Diviso in tre parti, cioè// P.te I.a Somma di tutta la mistica teologia// P.te II.a L’ammirabile divina calamita// P.te III.a La mistica farfalla// Dove ristrettamente si contengono// le regole Universali, et la prattico// di retta perfettione// Cristiana// Et per arrivare alla cogni-// tione, et unione di Dio.// Industre d’un Fratello della Com-// pagnia della SS.ma Croce di// Vicenza. (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671–16778 Ferner wurden verhandelt: 2. ♦ António I. : Psalmi confessionales, / inventi in scrinio sereniss. reg. Portugaliae D. Antonii hujus nom. primi, propria manu scripti [...]. Parisiis : apud A. Lesselin, 1656. - 16°. BNF9 3. Agustín y Albanell, Antonio  ; Baluze, Etienne (Bearb.): Antonii// Avgvstini// Archiepiscopi// Tarraconensis// Dialogorum Libri Duo// de emendatione Gratiani. / Stephanvs Balvzivs Tutelensis// emendavit, Notis illustravit, Bl. 18v: das Werk sollte an die CIndex weitergeleitet werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 15. März 1673, Bl. 15r, mit dem er ein Schreiben seines Amtskollegen von Piacenza vom 6. März 1673, Bl. 16r, an das SO weiterleitete; letzteres war das Begleitschreiben zur Sendung des Werkes nach Rom, die auf Anweisung des SO vom 28. Februar 1673 erfolgte. 7 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Piacenza an das SO vom 6. März 1673, Bl. 16r. – Das Werk war bereits verboten worden: vgl. Bando CIndex 23. März 1672. 8 Verf. ermittelt nach Schreiben des Inq. von Vicenza vom 21. Januar 1672, ACDF SO Tit.Libr. 1671– 1677. Gedruckt wurde: Anonym [Conte Galeazzo Vimercato da Crema]: Il centro dell’anima descritto in tre parti, cioe: P. 1. Somma di tutta la mistica theologia. P. 2. L’ammirabile diuina calamita. P. 3. La mistica farfalla. Doue ristrettamente si contengono tutte le regole vniuersali, & la prattica di tutta la perfettione christiana: e per arriuare alla cognitione, & vnione di Dio. Industrie spirituali d’vno de’ fratelli della Compagnia della santissima croce. - In Vicenza : per il Lauezari, 1673. - [24], 240 S. ; 12°. SBN. 9 Die vom Inq. übersandte Pariser Ausg. konnte nicht eindeutig ermittelt werden. Das Werk war bereits mehrfach in Paris ersch.: vgl. die Ausg. Lutetiae : apud Federicum Morellum, 1595. - 68, [3] S. COPAC; Lutetiae : apud C. Morellum, 1616. - 16°. BNF. 6

ACDF SO CL 1673–1675

406

& novas// Emendationes adjecit ad Gratianum. - Parisiis : Excudebat Franciscus Muguetus [...], 1672. - 2 Teile in 1 vol. UGent10 4. Peregrino, Martino: Theologia Probabilis ratione et auctoritate divina et humana / propugnata a Martino Peregrino SJ (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP Bl. 22r−25v, 8 S., [12. Apr. 1673] (zu Nr. 1−2)

Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP] nicht aufgefunden [12. April 1673] (zu Nr. 3–4)

Dekret:

SO 12. April 1673 (zu Nr. 1)11

Dekret:

SO 12. April 1673 (zu Nr. 2)12

Dekret:

SO 12. April 1673 (zu Nr. 3)13

Dekret:

SO 12. April 1673 (zu Nr. 4)14

Korrespondenten: (1) Inq. von Vicenza; (2) Kard. Francesco Barberini; (3) Inq. von Cremona Ferner beiliegend: Relation, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, 1 S., [22. März 1673] (zu Nr. 2) ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 6 1673. Censura in diversos Libros Haebraicos inventos in Duano Ferrarien[si]. U.a. wurde verhandelt: Ibn Ḥabib, Yaʿaḳov ben Shelomoh: [ʿEn Yiśraʾel// sefer maʾasaf le-khol ha-ʾemunot ṿe-ʾagadot u-midrashim// ha-mefuzarim be-khol shisha sidre mishna … ḥibro … R. Yaʿaḳov ibn Ḥabib … nidpas ʿim sefer// Bet Leḥem Yehuda …]. - In Venetia : Formatangabe nach Abes: 8°. Bl. 26r: die Frömmigkeit und die Intention des Autors sollten gelobt, der Druck aber nicht gestattet und das Ms. nicht zurückgegeben, sondern vom SO einbehalten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Vicenza vom 21. Januar 1672, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 10. Februar 1672, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677; die Minute des Schreibens Kard. Francesco Barberinis an den Inq. vom 13. Februar 1672, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677; das Schreiben des Inq. von Vicenza vom 5. August 1672, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, mit Übermittlung der Bitte des Autors um Rückgabe des Werkes [ohne Dekret]. 12 Bl. 26r: der ND des Werkes wurde abgelehnt, das Werk sollte vom SO einbehalten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 9. März 1673, ACDF SO Tit. Libr. 1671–1677, mit Übersendung des Werkes zur Erteilung der Erlaubnis für einen ND. – Vgl. ferner das Dekret SO 22. März 1673, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677. 13 Bl. 26r: das Werk sollte an die CIndex weitergeleitet werden. – Das Werk wurde verboten: vgl. Bando CIndex 19. Juni 1674. 14 Bl. 26r: die Druckerlaubnis sollte nicht erteilt werden; da das Thema „de opinione probabili ex professo“ bereits ausreichend traktiert worden war, waren die Kardinäle der Meinung, dass in Zukunft ähnliche Werke nicht mehr gedruckt werden sollten. 10 11

407

ACDF SO CL 1673–1675

Appresso Pietro, Aluise, & Lorenzo Bragadini, 1625. - 2 vol. - ; 2°. Enth.: Yehudah ʾAryeh mi-Modena: Bet Leḥem Yehuda. COPAC15 Gutachter: Gutachten:

Giulio Bartolucci OCistRef16 Bl. 128v, 1 S., 5. Juli 1673

Dekret:

SO 25. Mai 1673;17 nicht aufgefunden18

Korrespondenten: Inq. von Ferrara Weitere Akten des SO: (1) Relation, Bl. 101r/v, 2 S., [19. April 1673]; (2) Relation, verf. von Giulio Bartolucci OCistRef, zu den vom Inq. von Ferrara übersandten Ermittlungsakten und Gutachten, Bl. 103r–104v und Bl. 121r–122r, 7 S., 8. April 1673;19 (3) Relation, verf. von Francesco Grisendi, zu den vom Inq. von Ferrara übersandten Ermittlungsakten und Gutachten, Bl. 102r/v und 123r, 3 S., [17. Mai 1673]20 Ferner beiliegend: Als Anlagen zu einem Schreiben des Inq. von Ferrara vom 7. Dezember 1672: Orig. des Gutachtens von Valerio Botticini u.d.T. „Responsum D. Valerii Botticini Revisoris Librorum Hebraicorum“ [an den Inq. von Ferrara], beglaubigt durch den Notar der Inquisition von Ferrara, Bl. 105r und 106r, 2 S., [10. November 1672]; Abschrift aus den Akten der Inquisition von Ferrara mit einem Protokoll über die Beschlagnahmung von drei Bücherkisten und die Befragung des Empfängers der Kisten, Simone Fano, Bl. 107r–115r, 17 S., 10. November 1672; weitere Akten der Inquisition von Ferrara: Abschrift des Katalogs über den Inhalt der Kisten, verf. von Gabriele di S. Maria OAD im Auftrag des Inq. von Ferrara, u.d.T. „Elenchus in quo mandante R.° Patre Inquisitore Ferrariae, fideli calamo series extenditur Hebraeorum quorunda[m] librorum, in Aula Sancti Officii Civitatis eiusdem, e tribus capsis extractorum, in presentia testium infrascriptorum“ [Franciscus Das Werk ersch. zunächst u.d.T. ʿEn Yaʿakov (Saloniki : Don Yudah Gedalyah, 1516; NLI; Heller 16, S. 92f.) und wurde unter diesem Titel auf den Index librorum prohibitorum gesetzt. Nach dem Tridentinum wurde es, stark zensiert, bereits 1566 u.d.T. ʿEn Yiśraʾel durch Giorgio di Cavalli in Venedig erneut gedruckt (NLI; Heller 16, S. 572f.). Weitere 23 Editionen u.d.T. ʿEn Yiśraʾel sollten bis bis zum Jahr 1854 folgen, während der Titel ʿEn Yaʿakov bis 1948 auf dem Index blieb (vgl. ebd.). – Der der Ausg. Venedig 1625 beigefügte und in Bartoluccis Gutachten erwähnte Index materiarum des Yehudah ʾAryeh (Leone) di Modena trägt ein eigenes Titelbl. (NLI; Heller 17, S. 447) und erschien zusätzlich als Separatdruck (NLI; Heller 17, S. 444f.). Der zweite Teilband des Werkes, ebenfalls mit eigenem Titelbl. versehen, trägt den Titel Bet Yiśraʾel (NLI; ebd., S. 446f.). 16 Vermutl. im Auftrag von Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv, Bibliothekar der BAV, an den die Nachfrage des Inq. von Ferrara per Dekret SO 29. Juni 1673 weitergeleitet worden war. 17 Vgl. den Vermerk, Bl. 124v, der in der Fasz.-Aufschrift als Dekret SO erscheint: [am 25. Mai 1673 erklärte der Comm. SO, dass Kard. Giovanni Bona OCist, dem der Katalog gemäß Dekret SO 17. Mai 1673 übergeben worden war, angeordnet hatte,] dass der Inq. von Ferrara die Bücher der jüdischen Gemeinde mit dem Auftrag zurückgeben sollte, diese zu expurgieren, mit Ausnahme jedoch des verhandelten Werkes, das der Inq. einbehalten sollte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ferrara vom 7. Dezember 1672, Bl. 120r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 19. Dezember 1672, Bl. 119v; SO 19. April 1673, Bl. 124v; SO 17. Maij 1673, Bl. 124v. 18 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ferrara vom 10. Juni 1673, Bl. 125r, in Antwort auf Dekret SO 25. Mai 1673, Bl. 28r, mit der Bitte um Weisung, ob die Werke mit dem einzubehaltenden Werk identisch seien. – Vgl. ferner die Dekrete SO 29. Juni 1673, Bl. 128v; SO 2. August 1673, Bl. 122v. 19 Enth.: „Errata in titulis lib. P. Gabrielis“, Bl. 104r/v und 121r. 20 Die Relation bezog sich auf die aus Ferrara übersandten Expurgationsvorschläge.

15

ACDF SO CL 1673–1675

408

à Clavis (OP?), Vikar der Inquisition von Ferrara; Valerio Botticini, Revisor hebr. Bücher der Inquisition von Ferrara; Simone Fano, Mitglied der jüdischen Gemeinde; Angelo Sanguinetti, Mitglied der jüdischen Gemeinde; Luciano a S. Gorgonio OCD], Bl. 82r–89r, 15 S., 14. November 1672; anschließend: Erklärung von Valerio Botticini, Revisor hebr. Bücher der Inquisition von Ferrara, und Gabriele di S. Maria OAD, dass die Werke manche mit dem kath. Glauben unvereinbare Fehler enthielten, Bl. 89r/v, 2 S., 20. November 1672; Auflistung der Werke unter Angabe der Erscheinungsvermerke, Bl. 90r–98v, 19 S., 22. November 1672; Gutachten von Gabriele di S. Maria OAD, Bl. 30r–77r, 95 S., [7. Dezember 1672] ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 7 1673. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: De Simoniaca Haeresi in baptismatis Ministerio jam apud non paucos consueta, prorsus tamen auferenda &c. Opus elaboratu[m] ab. A.R.P.D. Thoma de Blasiis Forolivien[sis] Canonico Regulari S. Salvatoris. Censura in Libru[m], cui titul[us]: Ancore d’oro per render imp[er]turbabile, fermo, e costante nella Fede speranza, e Carità ogni fedel Cristiano &c. Opera del P[ad]re Giuseppe M[a]r[i]a Fisatelli Cappuccino. Censura in fol[ium] ins[criptu]m: Cinque Considerazioni in memoria di cinque doni particolari, che ottenne S. Maria de Pazzi Carmelitana del suo diletto Sposo, da recitarsi &c. Censura in Manus[criptu]m, cui titul[us]: Le Glorie Maestose del Santuario di Loreto &c. Opera divota, e curiosa di D. Baldassare Bartoli Cappellano d’onore di S. A. Elet[torale] di Baviera. 1. De Blasiis, Tommaso: De Simoniaca haeresi in baptismatis Ministerio jam apud non paucos consueta, prorsus tamen auferenda etc. Opus elaboratu[m] ab A. R. P. D. Thoma de Blasiis Forolivien. Canonico Regulari S. Salvatoris de Canonica S.tae Mariae Gratiarum da Fornovio Vicario, et casuum lectore (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 2. Fisatelli, Giuseppe Maria: Ancore// d’Oro// Per rendere imperturbabile, fermo, e costante nella fede, speranza// e charità ogni fidel Christiano, che soleando il mare// magnum di questo mondo, assalito da fiera tempesta// sta fatticando infermo su letto per approdar al sicuro// Porto dell’Eternità beata// Opera// Del P. Giuseppe Maria Figatelli Centese Sacerdote Capuccino// Dedicata alla madre di Dio Maria Vergine, et a S. Giuseppe suo sposo// Utilissima a Parrochi, a Preti, spetialmente a Religiosi, e fin a// secolari stessi, che legeranno essendo piena di// moralità, e d’amaestramenti// Divisa in quattro parti; in uno de quali sempre si ritrova l’// Infermo quando è visitato. (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677 3. Cinque considerationi in memoria dei cinque doni particolari ch’ ottenne S. Maria Madalena de Pazzi Carmelitana dal suo diletto sposo Gesù da recitarsi ogni Venerdi da suoi Devoti. - In Padua : per il Pasquati (con licenza de superiori), 1673 (Einblattdruck). Das Werk wurde nicht nachgewiesen.

409

ACDF SO CL 1673–1675

4a. Bartoli, Baldassare: Le glorie maestose del Santuario di Loreto// Libro primo// Li tesori celesti, e venerati di terra Santa// Libro secondo// Le angustie tormentose di Maria per la passione del figlio// compartite in ottanta meditazioni// Libro terzo// Opera devota, e curiosa di D. Baldassarre Bartoli// Cappellano d’honore dell’Altezza Serenissima eletorale// di Baviera// dedicata// All’Em.mo e Rev.mo Prencipe il Sig.r Card. Altieri (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671– 167721 4b. Bartoli, Baldassarre : [lat. Übers. des Werkes: Bartoli, Baldassare: Le glorie maestose del Santuario di Loreto [...] - In Macerata : Per Carlo Zenobj, 1673] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt.22 4c. Bartoli, Baldassarre : [franz. Übers. des Werkes: Bartoli, Baldassare: Le glorie maestose del Santuario di Loreto] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt.23 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 4b–c)

Gutacher: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP] nicht aufgefunden [31. Mai 1673] (zu Nr. 3–4a)

Gutacher: Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP Bl. 146r–157v, 24 S., 8. Juni 1673 (zu Nr. 1–4a)

Gutacher: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP] nicht aufgefunden [3. Juli 1673] (zu Nr. 4a)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1)24

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)25

Gedruckt wurde: Bartoli, Baldassarre: Le Glorie Maestose// Del Santvario// Di Loreto// Co’ i Te­ sori Celesti, e Venerati// Di Terra Santa,// Divis’ In Dve Libri// Opera Nvova / di Baldassare Bartoli// Cappellano d’ Honore// Dell’Altezza Serenissima// Elettorale Di Baviera.// Dedicata// All’ Eminentissimo Prencipe// Il Sig. Cardinal Altieri. - In Macerata : Per Carlo Zenobj, 1673. (Con Lic. de’ SS. Super. e Priuilegio). - 2 vol. ; 8°. SBN. 22 Gedruckt wurde: Bartoli, Baldassarre: De sanctuario lauretano almae Virginis domo relatio italico edita idiomate, & in latinum conuersa a Balthassar de Bartholis [...]. - Maceratae : typis Iosephi Picci­ ni, 1675. - 238, [2] S. ; 12°. SBN. 23 Grundlage für die Übers. war die Ausg. In Macerata : Per Carlo Zenobj, 1673. 24 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Faenza vom 9. April 1673, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis, mit Verweis auf Revision und Approbation durch den Generalvikar von Forlì. – Vgl. ferner das Dekret SO 19. April 1673, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677. 25 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 19. April 1673, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 3. Mai 1673, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677. 21

ACDF SO CL 1673–1675

410

Dekret:

SO 31. Mai 1673;26 nicht aufgefunden27 (zu Nr. 3)

Dekret:

SO 31. Mai 1673;28 SO 21. Juni 1673;29 MSP [3. Juli 1673]30 (zu Nr. 4a)

Dekret:

SO 6. März 1675;31 SO 3. April 167532 (zu Nr. 4b–c)

Korrespondenten: (1) Baldassare Bartoli; (2) Francesco Maria Lucchesini SJ; (3) Inq. von Ancona; (4) Inq. von Faenza; (5) Inq. von Bologna; (6) Inq. von Siena; (7) [Inq. von Padua] Ferner beiliegend: (1) [als Anlage zu einem Schreiben von Francesco Maria Lucchesini SJ an den Ass. SO? vom 19. Mai 1673:] neuzudruckende Abschnitte des Werkes S. 109–110; 136–137, Bl. 135r–136v, 4 S., [19. Mai 1673?] (zu Nr. 4);33 (2) Gesuch von Baldassare Bartoli um ein erneutes Revisionsverfahren zwecks Erteilung der Druckerlaubnis, [die ihm durch Dekret 31. Mai 1673 verweigert worden war], Bl.  141r, 1 S., [21. Juni 1673] (zu Nr. 4); (3) Gesuch von Baldassare Bartoli mit Schilderung seines Vorhabens, eine neue Geschichte des Heiligtums von Loreto zu verfassen und mit der Bitte um Rückgabe des Orig. der älteren Fassung, Bl. 158r, 1 S., [29. Juni 1673] (zu Nr. 4); (4) Gesuch von Baldassare Bartoli mit Verweis auf die Veröffentlichung des Werkes nach Revision und Approbation durch den MSP und mit der Bitte um Erlaubnis für den Druck einer lat. und franz. Übers. des Werkes in Macerata für Pilger aus Nordeuropa, Bl. 144r, 1 S., [6. März 1675] (zu Nr. 4); (5) Gesuch von Baldassare Bartoli mit Verweis auf die Druckerlaubnis für die lat. und franz. Übers. des Werkes und mit der Bitte, eine Ergänzung über die Schatzkammer ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 31: der Inq. von Siena sollte den Einblattdruck verbieten; sein Amtskollege in Padua sollte in Zukunft keine Druckerlaubnis mehr für diese oder ähnliche Einblattdrucke erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens, vgl. den Hinweis im Dekret SO 31. Mai 1673, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 31, auf ein Schreiben des Inq. von Siena vom 10. Mai 1673 mit Übersendung des Einblattdruckes zwecks Erteilung der Erlaubnis für den ND. – Vgl. ferner das Schreiben des Inq. von Siena vom 27. November 1673, ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 14, Bl. 265r: Anordnung des SO im Schreiben vom 3. Juni 1673 [gemäß Dekret SO 31. Mai 1673]. 27 Das Gutachten Capizzucchis vom 8. Juni 1673 enthielt erneut ein Votum zu dem Einblattdruck. 28 Bl. 140v: der Inq. von Ancona sollte die Druckerlaubnis nicht erteilen, die bereits gedruckten Exemplare einsammeln und den Autor anweisen, sich dem Beschluss zu beugen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ancona vom 19. März 1673, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 27. März 1673, Bl. 138v und ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677; SO 3. Mai 1673, Bl. 138v. 29 Bl. 142v: es wurde kein Beschluss gefasst. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Baldassare Bartoli, Bl. 141r. 30 Bl. 143r: der MSP erklärte, das Werk korrigiert und die Druckerlaubnis erteilt zu haben. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Baldassare Bartoli, Bl. 158r. – Vgl. ferner das Dekret SO 29. [oder 28.] Juni 1673, Bl. 159v. 31 Bl. 145v: der Inq. von Ancona sollte den ND unter Auflage der vom MSP [für die ital. Fassung] angeordneten Korrekturen erlauben. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Baldassare Bartoli, Bl. 144r. 32 Bl. 161v: es wurde kein Beschluss gefasst. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Baldassare Bartoli, Bl. 160r. 33 Die Herkunft der Papiere konnte nicht mit Sicherheit festgestellt werden. Es könnte sich um die Korrekturen des MSP handeln. Allerdings weist auch das Schreiben von Francesco Maria Lucchesini SJ vom 19. Mai 1673, Bl. 132r, mit dem die Korrektur im Fasz. zusammengebunden wurde, auf Korrekturen im Anh. hin. 26

411

ACDF SO CL 1673–1675

des Hl. Hauses von Loreto aufnehmen zu dürfen, Bl. 160r, 1 S., [3. April 1675] (zu Nr. 4) ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 8 1673. Censura in duos Libros P. Francisci a S. August[in]o Macedo Ord[ini]s Min[oris] de Observant[ia]. 1.us inscribitur: Diatriba Apologetica pro consuetudine Eccl[es]iae latinae conficiendi Eucharistia[m] in pane azimo. 2.us inscrib[itur]: Azymus Eucharisticus. 1. Macedo, Francisco34: Diatriba Apologetica. Pro consuetudine Ecclesiae Latinae conficiendi Eucharistia[m] in Pane Azymo. - [S.a.]. - 38 Bl.  (Ms.). ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 8, Bl. 180r–216r 2. Macedo, Francisco: Azymus Evcharisticvs. - Ingolstadii : [S. n.], [S.a.]. - [4], 39 S. ; 8°. ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 8, unter Bl. 179r35 Gutachter: Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP Bl. 165r–175v, 22 S., [21. Juni 1673] (zu Nr. 1–2)

Dekret:

SO 21. Juni 1673 (zu Nr. 1)36

Dekret: Bando:

SO 21. Juni 1673 donec corrigatur (zu Nr. 2)37 CIndex 2. Oktober 1673 donec corrigatur

Korrespondenten: (1) Francisco Macedo OFMObs; (2) Ass. SO Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben von Francisco Macedo OFMObs an den Ass. SO vom 14. Oktober 1672: Macedo, Francisco: Apologia pro consuetudine Matris Ecclesiae conficendi// Eucharistiam in Azymo a Christo domino accepta// et per continuatam sine interruptione traditionem ad// nos transmissa; eidem Sancti Matri Ecclesiae.// A P. F. Francisco a Santo Augustino Macedo edita (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677;38 „Praefatio ad lectorem“, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, 2 S., [14. Oktober 1672]; Widmungsschreiben [Incipit: Sanctae Matri Ecclesiae Romanae] [Explicit: ita et morientes gremio tuo excipias], ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, 2 S., [14. Oktober 1672]

Zu Macedo vgl. Personen und Profile. Erscheinungsjahr nach SBN: [ca. 1670]. Titelbl. innerhalb des Werkes: Ioannis Bonae [...] Doctrina de vsu fermentati in sacrificio missae [...] refutata à P. F. Francisco a S. Augustino Macedo. SBN. 36 Bl. 175v: Das Ms. sollte an Kard. Francesco Albizzi weitergeleitet werden „ad mentem“. Die „mens“ war, Macedo zu ermahnen, die respektlosen Äußerungen gegenüber der Person und dem Werk des Kard. Giovanni Bona OCist zu entfernen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Francisco Macedo OFMObs vom 14. Oktober 1672, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 26. Oktober 1672, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677; SO 23. November 1672, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677. 37 Bl. 175v: das Werk sollte von der CIndex donec corrigatur verboten werden. 38 Mit Kapitelverzeichnis. 34 35

ACDF SO CL 1673–1675

412

In den Akten auch erwähnt: Bona, Giovanni39: De sacrificio Missae tractatus asceticus. Continens praxim attentè, deuotè, & reuerenter celebrandi. Auctore D. Ioanne Bona Congreg. Refor. S. Bernardi. - Romae : typis Fabij de Falco : sumptibus Ioannis Casoni, 1658. - [8], 228, [4] S. ; 12º. SBN40 ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 9 1673. Censura in Libr[um] Epigrammatu[m] cujusda[m] P[at]ris Societ[atis] I[esu], in quoru[m] uno attribuitur Martyriu[m] Magdalenae Virgini Iaponicae. Anonym: Magdalena Virgo Japonica, dum pro fide crematur, carbones accensos capiti insent. - [S.a.]. - 3 S. (Ms.). ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 9, Bl. 223r/v und 226r Gutachter: Gutachten:

Michelangelo Ricci Bl. 230v, 1 S., [16. August 1673]41

Dekret:

SO 6. September 167342

Korrespondenten: (1) Inq. von Siena; (2) Urbano Cerri ; (3) Ass. SO Weitere Akten des SO: Relation, Bl. 220r/v, 2 S., [6. September 1673] Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Sekr. CProp Cerri an den Ass. SO vom 21. August 1673: hs. Abschnitt zum Märtyrertod der Magdalena von Japan, Bl. 222r, 1 S., [21. August 1673], aus: Aduarte, Diego: Relatione de molti che hanno patito con titolo di christiani nel Giapone dall’anno 1626 fino a quello de 1628. & in paticolare di sei di loro della religione di S. Domenico, doi sacerdoti spagnoli, e quattro laici giaponesi. Raccolta da alcune, che hanno mandato di la a queste isole Filippine alcuni religiosi di varij ordini; la quale manda la prouincia della Madonna del Rosario delle Filippine al molto reu. padre prouinciale, e religiosi della prouincia di Spagna. Composta dal P.F. Diego Aduarte. - In Roma : per Stefano Paolini, 1632. - 43, [5] S. ; 8º. SBN ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 10 1673. Censura in Manus[criptu]m, cui titul[us]: Christophari Storani Canonici Anconitani Quaesitu[m] Astronomicu[m]: De nova Coelesti Hypothesi sine circulo obliquo ad astronomiae amatores missu[m]. Zu Bona vgl. Personen und Profile. Ermittelt wurde auch, als mögliche Ausg. auf die sich die Gegenschrift Macedos Nr. 2 bezog: Bona, Giovanni: De sacrificio missae, tractatus asceticus continens praxim attente, devote & reverenter cele­ brandi. Auctore d. Joanne Bona [...] juxta exemplar Romae editum. - Rotomagi : Sumpt. Lud. Billaine bibliop. Parisiensi [...], 1668. - (11), 168 S. ; 12°. SBN. 41 In Form eines Votums dorsal auf dem Schreiben des Inq. von Siena vom 22. Juli 1673, Bl. 219r. 42 Bl. 230v: die Kardinäle approbierten das Votum Riccis und ordneten an, ein Exemplar [des Votums] dem Inq. von Siena zu übersenden, der sich danach richten sollte: [die Druckerlaubnis sollte gemäß Dekret SO 13. November 1638 nicht ohne Aufnahme der üblichen Protestation am Anfang des Werkes erteilt werden.] – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Siena vom 22. Juli 1673, Bl. 219r, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 6. August 1673, Bl. 230v; SO 27. September 1673, Bl. 225v. 39 40

413

ACDF SO CL 1673–1675

Storani, Cristoforo: Christophori Storani Canonici Anconitani Quaesitum Astronomicum: De nova Coelesti Hypothesi sine Circulo obliquo; Ad Astronomiae Amatores missum. - [S.a.]. - 4 S. (Ms.). ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 10, Bl. 235r–236v Gutachter: Gutachten:

Michelangelo Ricci Bl. 237v, 1 S., [8. November 1673]43

Dekret:

SO 8. November 167344

Korrespondenten: Inq. von Ancona Weitere Akten des SO: Relation, Bl. 233r, 1 S., [8. November 1673] ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 11 Censura in Libr[um] P[at]ris Petri Mariae Passerini Procurator[is] Gen[era]lis Ord[ini]s Praed[icatoru]m continentem Commentaria in 6.[u]m Decretaliu[m], in quo sub titulo de Haereticis, et Schismaticis tractat de materiis S. Off[ic]ii. Passerini, Pietro Maria45: F. Petri Mariae Passerini [...] Commentariorum in quartum, & quintum librum Sexti Decretalium. Pars tertia, & vltima. - Romae : typis, & sumptibus Nicolai Angeli Tinassij, 1673. - [12], 440 S. ; 2°. SBN46 Gutachter: Gutachten:

[Antonio Cottone da Nicosia TOR]47 nicht aufgefunden [5. Dezember 1671]48

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 242v, 1. S., 8. November 1673

Dekret:

SO 8. November 167349

Korrespondenten: Pietro Maria Passerini OP Ferner beiliegend: Gesuch von Pietro Maria Passerini OP mit Bericht über die Erteilung der Druckerlaubnis durch den MSP und mit der Bitte um das Publicetur für das Werk, Bl. 241r, 1 S., [13. September 1673]

Dorsal auf Schreiben des Inq. von Ancona vom 15. Juni 1673. Bl. 238v: der Inq. von Ancona sollte unter keinen Umständen die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ancona vom 15. Juni 1673, Bl. 234r, mit Übersendung des Ms. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 45 Zu Passerini vgl. Personen und Profile. 46 Das Werk war im Erscheinen. Bd. 4 des Gesamtwerkes: Passerini, Pietro Maria: F. Petri Mariae Passerini [...] Commentaria in primum [–quintum] librum Sexti Decretalium. - Romae : typis, & sumptibus Nicolai Angeli Tinassij, 1667–1673. - 4 vol. SBN. 47 Revision im Auftrag des MSP. 48 Datierung nach der Approbation im Werk. 49 Bl. 242v: die Kardinäle approbierten das Votum Brancatis „iuxta mentem“, [danach beschäftige sich das Werk zwar mit dem SO, enthalte aber nichts Zensurwürdiges bzw. Neues, das nicht auch schon von anderen Autoren überliefert worden wäre.] Lt. Fasz.-Aufschrift, Bl. 240r, hieß dies, dass die Druckerlaubnis und das Publicetur erteilt wurden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Pietro Maria Passerini OP, Bl. 241r. – Vgl. ferner das Dekret SO 13. September 1673, Bl. 242v. 43 44

ACDF SO CL 1673–1675

414

ACDF SO CL 1673–1675, [Nr. 11bis] 1673. Acta in doctrina[m] Renati de Chartes circa Atomos, Accidentia Eucharistica, et forma[m] substantialem. 1. ♦ Descartes, René: Renati// Des-Cartes,// Meditationes// De Prima// Philosophia,// In Qva Dei Existentia,// Et Animae Immortalitas// Demonstratvr. - Parisiis : Apud Michaelem Soly [...], 1641 (Cum Priuilegio, & Approbatione Doctorum). - 603 S. ; 8°. Gallica Ferner wurden verhandelt: 2. Anonym [Arnauld, Antoine ; Nicole, Pierre]: La// Perpetuité// De La Foy// De L’Eglise// Catholique// Touchant// L’Eucharistie,// Defendue// Contre les Livre du Sieur Claude Ministre de Charenton.// Tome Second.// Contenant les preuves de la Doctrine de l’Eglise tirées de l’Ecriture, & des// Peres des six premiers Siecles, & la refutation des deffaites par lesquelles les// Ministres se sont efforcez de les éluder,// & principalement de leurs// fausses comaraisons d’expressions, & des deux clefs// celebres de figure & de vertu. - A Paris, Chez la Veuve Charles Savreux, Libraire Juré [...], 1672 (Avec Privilege, Et Approbation). BSB50 3. Pasolini, Pietro Francesco: Perillustris Domini Petri Francisci Pasolini Nobilis Ravennatis// Compendiola Phisica Antiperipatetica// in qua ostendit. Nullam rationem inveniri probantem// dari materiam, et formas materiales// substantiales Aristotelicorum.// Item et demonstrat. Melius explicari effectus naturae// negatis principiis peripateticis, et admissis// partib. Simplicib. Ab initio mundi// simul omnibus a D.M.O. creatis// Quib[us] etia[m] credibilior redit. Medicina, et euidentius// quaecumque alia naturalis scientia, et ars.// Dicata Emin.mo ac reu.mo D.no D. Cesari Raspono// S.R.E. Cardinali Amplissimo.// Anno a Virginis partu 1673 [ ] die [ ] mensis [ ]. - [S.a.]. - [1] Bl., 15 S., 23 Bl. (Ms.). ACDF SO St.St. O-3-f, Bl. 348r–376v →ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 551 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv] ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 5, Bl. 328r/v, 2 S. [3. November 1671] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Raimondo Nidi OP ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 5, Bl. 346r–347v, 4 S. [29. November 1673] (zu Nr. 3)52

Nach SBN wird das Werk auch beiden Autoren separat zugeschrieben. Umfangs- und Formatangaben nach GVK: [6] Bl., 844 S. ; 4°. 2. Bd. des Gesamtwerkes: Anonym [Arnauld, Antoine ; Nicole, Pierre]: La perpetuité de la Foy de l’Eglise catholique touchant l’Eucharistie, deffendue contre le livre du sieur Claude. - Imprimé a Sens : par Louis Prussurot [...]; et se vend à Paris : chez Charles Savreux [...], 1669–1674. - 3 vol. ; 4°. SBN. 51 Mit Band-Index. 52 U.d.T. „Censura opusculi inscripti Compendiola Physica Antiperipatetica Auctore Petro Francisco Pasolino Ravennate[nsi]“. 50

415

ACDF SO CL 1673–1675

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1)53

Dekret:

SO 1 März 1672 (zu Nr. 2)54

Dekret:

SO 29. November 1673 (zu Nr. 3)55

Korrespondenten: (1) Michele Antonio Vibò ; (2) [Kard. Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni]; (3) Internuntius von Brüssel; (4) Nuntius von Köln; (5) Ebf. von Neapel; (6) Nuntius von Neapel; (7) [Inq. von Venedig]; (8) Kard. Francesco Barberini; (9) Inq. von Faenza; (10) Inq. von Pisa; (11) Inq. von Siena; (12) Inq. von Mailand; (13) Inq. von Bologna; (14) Inq. von Perugia; (15) Inq. von Reggio; (16) Inq. von Avignon; (17) Inq. von Alessandria; (18) Inq. von Mantua; (19) Inq. von Parma; (20) Inq. von Piacenza; (21) Inq. von Modena; (22) Inq. von Asti; (23) Inq. von Saluzzo; (24) Inq. von Belluno Weitere Akten des SO: Relation zu den Erklärungen von Honoré Fabri SJ; mit Geschichte der Verhandlungen zu Giuseppe Balli, und mit Verweis auf die Einschaltung der Nuntiatur von Paris im Auftrag des SO, gemäß Dekret [SO 28. Oktober 1671], ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 5, Bl. 324r–327v, 8 S., 3. November 1671 In den Akten auch erwähnt: (1) Balli, Giuseppe: Aenigma dissolutum (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.56 (2) ♦ Berengar Ein Werk wurde nicht expliziert. (3) Bonartes, Thomas [Anderton, Thomas?]: Concordia// Scientiae Cum Fide// è difficillimis// Philosophiae Et Theologiae// Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in der Relation, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 5, Bl. 324r, auf ein Referat [des Ass. SO?] in der Kongr. SO 28. Oktober 1671, in dem der Ass. SO auf Erklärungen Honoré Fabris SJ zur Verbreitung des Kartesianismus und zu den neuen Argumentationsmethoden im Bereich der Lehre von der Transsubstantiation hingewiesen hatte. Gegenstand des Verfahrens waren demnach keine konkreten Werke (dazu vgl. ACDF SO CL 1663–1664, Nr. 9). – Vgl. ferner den Hinweis auf ein Dekret SO 28. Oktober 1671 in der Relation, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 5, Bl. 324r; und die Dekrete SO 3. November 1671, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 5, Bl. 327v; SO 18. November 1671, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 5, Bl. 331v; SO 8. Dezember 1671, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 5, Bl. 333v; SO 15. Dezember 1671, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 5, Bl. 335v; SO 5. Januar 1672, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 5, Bl. 337v; SO 5. Januar 1672, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 5, Bl. 341v; SO 27. Januar 1672, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 5, Bl. 339v; SO 18. Mai 1672, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 5, Bl. 344v. – Dieses und weitere Werke Descartes’ waren bereits verboten worden: vgl. Bando CIndex 20. November 1663. 54 ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 5, Bl. 343v: die Kardinäle nahmen das Schreiben zur Kenntnis. Michele Antonio Vibò sollte gelobt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Michele Antonio Vibò an das SO vom 5. Februar 1672, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 5, Bl. 342r, bzgl. der Übersendung des Werkes und mit der Bitte um Weisung zum 1. Bd. 55 ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 5, Bl. 381v: die Inquisitoren sollten per Rundschreiben angewiesen werden, Schriften, die den Atomismus lehrten, die Druckerlaubnis zu verweigern. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Faenza vom 2. November 1673, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 5, Bl. 345r, mit Übersendung des Ms. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. Ferner wurde auf die im Ms. eingetragene Approbation von Giovanni Carlo Pasculo, Domkanoniker von Ravenna, und auf das Imprimatur des Generalvikars von Ravenna verwiesen. – Vgl. ferner das Dekret SO 15. November 1673, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 5, Bl. 381v. – Zur Kenntnisnahme der Antwortschreiben der Inquisitoren vgl. ferner die Dekrete SO 3. Januar 1674, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 5, Bl. 391v und ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 5, Bl. 395v; SO 10. Januar 1674, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 5, Bl. 394v; SO 17. Januar 1674, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 5, Bl. 401v und ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 5, Bl. 405v; SO 24. Januar 1674, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 5, Bl. 411v. 56 Vgl. ACDF SO CL 1626−1640, [Nr. 3bis]→ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 1 53

ACDF SO CL 1673–1675

416

Scholasticae quaestionibus.// Concinnata:// Atque ad claritatem firmitatemque haud paulo majorem, quam quae// ab obscuris Scholasticorum Principijs, & incertis Placitis sperari possit.// Revocata:// Oratione vero perpetuâ, & naturali doctrinae methodo// a notis ad ignota progrediendo.// Deducta:// Libris autem quinque comprehensa,// Quorum// Primus de Corpore.// Secundus de Incorporeo.// Tertius de Deo.// Quartus de Christo.// Quintus de Analysi. / Authore// Thoma Bonarte Nordtano Anglo. - Coloniae Agrippinae : [S.n.], 1659. - 371 S. ; 4°. UGent57 (4) Chiavetta, Giovanni Battista: Trvtina// D. Ioannis Baptistae// Chiavettae Canonici, Et// Doct. Theol. Panormitan// Qva// D. D. Iosephi Balli// Sententia Eo Libro Contenta, Cvivs// Titvlvs est [Aenigma Dissolvtvm] De// Modo Existendi Christi Domi-//ni Svb Speciebvs Panis, Et Vi-//ni In Avgvstissimo Ev-//charistiae Sacra-//mento// Ad aequissimum Examen expenditur. - In Ciuitate Mon. Reg. : Apud Petrum Scaglione, 1643. (Imp. Abh. Gezio V. G. S. V. Impr. de Denti Pr.). - [2] Bl., 91 S. ; 4°. SBN58 (5) Hermant, Godefroi : La vie de S. Athanase, patriarche d’Alexandrie, [...] qui comprend, [...] l’histoire de S. Eustache d’Antioche, de S. Paul de Constantinople, de S. Hilaire de Poitiers, de S. Eusèbe de Verceil, des Papes Jules & Libère et de plusieurs autres Saints, avec la naissance & le progrés de l’arianisme, par M. Godefroy Hermant. - A Paris : Chez Jean Du Puis, 1671. - 2 vol. ; 2°. Abes (6) Maignan, Emanuel: Cvrsvs// Philosophicvs// Concinnatvs Ex// notissimis cuique principiis:// Ac praesertim quoad res physicas instauratus// ex lege Naturae sensatis experimentis// passim comprobata.// Autore R.P. Emanvele Maignan// Tolosate Ordinis Minimorum in Prou. Aquit.// Prouinciali, alias in eadem Prouinc. atque etiam// in Regio Romano sanctiss. Trinitatis conuentu// Philosophiae ac sacrae Theologiae professore.// Tomvs II.// Continens I. partem Philosophiae Naturae, nempe// vndecim prima capita, quorum indicem// habes pag. sequenti. - Tolosae  :  Apud Raymvndvm Boso, 1653 (Cum Priuilegio Regis). Biblioteca nazionale centrale Firenze59 (7) ♦ Maignan, Emanuel: Philosophia// Sacra// Sive Entis// Tvm Svpernatvralis// Tvm Increati.// Vbi De Iis Qvae Theologia Habet// seu quoad substantiam, seu quoad modum physica, vel similia// physicis; tum circa Deum secundum se, eiusque vt Vnius ac Trini// perfectiones; tum circa eundem incarnatum, & quae ad ipsum vt// talem spectant: agitur physice, & vi luminis naturalis; quanquam// adhibitis etiam, vbi opus est, sacris Fidei luminibus.// Avtore R.P.F. Emanvele Maignan// Tolosate Ordinis Minimorum Sacrae Theologiae Professore. Tolosae : Apud Arnaldvm Colomerivm [...], 1661 (Cvm Privilegio Regis). NKČR60 (8) ♦ Wycliff, John: [De Eucharistia?]. Das Werk wurde nicht expliziert. ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 12 1673. Permittitur impressio Libri ins[cript]i: La Vergine Assunta Novena spirituale. Mutmaßl. Verf.: Thomas Anderton. Das Pseudonym wird auch Thomas Barton zugeschrieben. Vgl. ACDF SO CL 1641–1654, [Nr. 25bis]→ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 2. 59 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [4], 411-948, [2] S. ; 8°. SBN. Bd. 2 des Gesamtwerkes: Maignan, Emanuel: Cursus philosophicus concinnatus ex notissimis cuique principiis: ac praesertim quo ad res physicas instauratus ex lege naturae sensatis experimentis passim comprobata. Autore R.P.F. Emanuele Maignan Tolosate Ordinis Minimorum [...] Tomus 1. [–4]. - 4 vol. ; 8°. SBN. 60 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [24], 888 [i.e. 864, 48], 64 S. ; 2°. Enth. (mit getrennter Seitenzählung): Appendix// Ad Philosophiam// Sacram// In Qva Refervntvr Et// soluuntur nonnullae difficultates, quae cum// directe petant Philosophiam naturae, istam// quoque suo modo impetunt. 57 58

417

ACDF SO CL 1673–1675

Petrucci, Piermatteo61: La vergine assunta// Novena Spirituale// Per lo beatissimo Transito, Resurrettione, et Assuntione// Di Maria Nostra Signora. / Composta da// Pier Matteo Petrucci sacerdote// della Congregatione dell’Oratorio di Iesi.// Con un introduttione all’oratione interna, e con// una esplicatione di sette Punti di Perfettion// Christiana accennati dal Venerabil// Fra Giovanni Taulero.// Dedicata// Alle molto RR. Madri Carmeli-// tane scalze// Del Munistero di S. Teresa di Fano (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671–167762 Dekret:

SO 6. Dezember 167363

Korrespondenten: Inq. von Ancona Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Ancona vom 19. Oktober 1673: Petrucci, Piermatteo: La// Vergine Assunta// Novena Spirituale// Per lo Beatissimo Transito, Risurretione,// et Assuntione di Maria N. S.// Composta da Pier Matteo Petrucci della Congregatione// dell’Oratorio di Iesi// Con una Introdutione all’Oratione interna, e con una esplicatione di sette Punti di Perfettione Christiana// accennati dal Ven. P. F. Gio. Taulero (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677 ACDF SO CL 1673–1675, [Nr. 12bis] [Acta in Libellos, folia et imagines incisas ubi rappresentantur homines penduli a Christo a S. Pixide, a B. Virgine, a S. Josepho, et quovis alio Sancto et ubi de hac captivitate vel vulgari lingua Schiavitudine agitur. Decretu(m) S. Cong(regatio)nis sub die 14. Decembris 1673. Statuens, ut praefati Libelli, folia, et imagines prohibeantur p(er) S. Con(regatione)m Indicis; Insuper ut in specie prohibeantur Libri ins(cript)i: Sommario della Schiavitudine etc. Catena preziosa de Schiavi etc. Lo Schiavo della Madonna etc. Regola da osservarsi da Incatenati etc. Gregge del buon Pastore.]64

Zu Petrucci vgl. Prosopographie 18. Jh. Gedruckt wurde: Petrucci, Piermatteo: La Vergine assunta nouena spirituale per lo beatissimo Transito, Risurrettione, & Assuntione di Maria n. s. Composta da Pier Matteo Petrucci della Congregatione dell’Oratorio di Iesi. Con vna Introduttione all’oratione interna, e con vna esplicatione di sette punti di perfettione christiana accennati dal vener. p. f. Giouanni Taulero. Dedicata alle molto r.r. madri Carmelitane scalze del Monistero di Santa Teresa di Fano. - In Macerata : per Carlo Zenobj, 1673. - 696, [4] S. ; 12°. SBN. 63 Bl. 248v: der Inq. von Ancona sollte die Druckerlaubnis erteilen; zu diesem Zweck sollte ihm das Ms. zurückgesandt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ancona vom 9. Juli 1673, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 19. Juli 1673, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677; SO 31. Oktober 1673, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677. 64 Nicht in der Rubricella. Ergänzt nach Faszikelumschlag. 61 62

ACDF SO CL 1673–1675

418

1a. Aurora, José Manuel de  ;  Quintana, Giacomo (Übers.): Sommario della schiavitudine di Giesú Sagramentato, Maria Immacolata, e Giuseppe Giusto, intitolata Ovile del Buon Pastore [...] stampata prima in idioma spagnolo [...] e poi dal P. Giacomo Quintana di Giesù Maria [...] fatta tradurre in italiano e ristampare in Roma nel 1670 [...]. - Roma : per il Bernabò, 1670. - 336 p. BAV65 1b. Aurora, José Manuel de  ;  Quintana, Giacomo (Übers.): Perfetta schiavitu di Gesu sacramentato Maria Immacolata e Giuseppe Giusto. Approvata dalla santità de sommi pontefici Innocenzo X, Alessandro VII, Clemente IX e decimo, arrichita di speciali gratie, et indulgenze, tradott dall’idioma spagn’ nell’italiano diretta alla protettione della concettione immacolata della madre del celeste pastore. - In Genova : per Benedetto Celle e Gio Battista Tiboldi, 1672 (col licen de sup.) Das Werk wurde nicht nachgewiesen.66 1c. Michelangelo : Trattato Della Compagnia del buon pastore, e perfetta schiauitudine di Gesù sacramentato di maria Immacolata e di giuseppe Giusto. Approuata dalle Santità de’ Sommi Pontefici Innocenzo X Alessandro VII, Clemente IX, e X. Dal P Michel’Angelo di Bogliasco descritto, e ampliato con la risolutione di molti dubbi (Titelbl.). Das Titelbl. bzw. das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 2. Anonym: Catena Pretiosa// De Schiavi Della Santissima et Immacolata// Regina Del Cielo Madre Di Dio// O vero modo di consecrarsi con particolar Servitù alla Beatissima, e sempre Immacolata Vergine Maria, per// impetrar vna santa vita, e felice morte. [Incipit: Confessato, e Comunicato che sarai] [Explicit: in Oratione per benedire le Catenelle de Serui, e Schavi della Beatissima Vergine (…) Deinde a pergatur Aqua Benedicta]. - In Vrbino  :  [S.n.], 1667 (Con licenza de Sup.) (Einblattdruck). ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], Bl. 507r 3. Anonym: Lo Schiauo della Madonna Santissima ò vero prattica di conseruarsi perfettamente per seruo della B. Vergine Maria. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. 4. Anonym: Regole da osseruarsi dai Deuoti di Maria, che professano d’esser incatenati Schiaui di lei. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. 5a. [Formular] Grege Del Bvon Pastore// E più perfetta schiauitudine di Giesù Sacramentato, Maria Immacolata, e Giuseppe giusto. [Incipit: Qvesta vera, e perfetta Schiauitudine è approuata dalla Santità de’ Papi Innocenzo X. A-//lessandro VII. Clemente IX. & X.] [Explicit: può similmen-//te raccomandare la sua hora ad Vgl. Aurora, José Manuel de: Svmario// De La Esclavitvd De// Iesus Sacramentado, Maria In-// maculada, y Iosef justo.// Intitvlada// Rebano Del Bven Pastor.// Aprovada// Por La Santidad De// Innocencio X con Bula especial,// y grandes Indulgencias.// A La Concepcion Inmacv-//lada de la Madre del Pastor.// Por su mas humilde Esclavo, y me-//nor hijo del P. S. Francisco.// Iosef Manuel de la Aurora. - En Zaragoça : por Diego Dormer, 1654 (Con licencia). - [24], 1–137, [1] S. ; 8°. UCM. 66 Nach der vom Inq. von Genua mit Schreiben vom 9. September 1673 übersandten „Nota“, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 562r/v, handelte es sich um einen ND des Werkes Nr. 1a. Beschreibung zweier weiterer Titelbl.: 1. Titelbl.: [Überschrift]: Ego sum Pastor Bonus. [Bildliche Darstellung: hl. Familie mit Ikonografie der Sklavenketten]; 2. Titelbl.: Gregge del Buon Pastore. - In Genova: per Benedetto Celle e Gio Battista Tiboldi, 1672 (col licen. de sup). Die Erscheinungsvermerke wurden nach diesem Titelbl. ergänzt. 65

419

ACDF SO CL 1673–1675

vn’altra persona]. - In Roma : per Angelo Bernabò, 1671 (Con licenza de’ Superiori) (Einblattdruck). ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 551r67 5b. [Formular] Grege Del Bvon Pastore// E più perfetta schiauitudine di Giesù Sacramentato, Maria Immacolata, e Giuseppe giusto. [Incipit: Qvesta vera, e perfetta Schiauitudine è approuata dalla Santità de’ Papi Innocenzo X. Alessan-//dro VII. Clemente IX. & X.] [Explicit: può similmente raccomandare la// sua hora ad vn’altra persona]. - In Roma, & In Catania : per Bonauentura la Rocca, 1672 (Einblattdruck). ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 556r68 5c. [Formular] Grege Del Bvon Pastore// E più perfetta schiauitudine di Giesù Sacramen-[Bildliche Darstellung]-tato, Maria Immacolata, e Giuseppe giusto. [Incipit: Qvesta vera, e perfetta Schiauitudine è approuata dalla Sātità de’ Papi Innocenzo X. Alessanoro [Sic!] VII. Clemente IX. & X.] [Explicit: può similmente raccomādare la sua hora ad vn’altra persona]. - In Roma & in Genoua : Per Benedetto Cellè, e Gio: Battista Tiboldi, [o.D.] (Con licenza de’ Superior). (Einblattdruck). ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 561v und Bl. 564r69 5d. [Formular] Grege del Bvon Pastore.// E più perfetta schiauitudine di Giesù, Maria Immacolata, e Giuseppe giusto. [Incipit: Qvesta vera, e perfetta Schiauitudine è approuata dalla Santità de’ Papi Innocenzo X. Allesādro// VII. Clemente IX. & X.] [Explicit: puo similmente raccomandare la sua// hora ad altra persona]. - Roma, e in Camerino : [S.n.], 1671 (Con Licenza de SS: Superiori) (Einblattdruck). ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], unter Bl. 574r Ferner wurden verhandelt: 6. Anonym: Lo Schiavo// Di// Maria V.// Cioè// Modo di dedicarsi per Schiauo alla Re-//gina del Cielo, con le regole, & In-//dulgēze per questa Congregatio-//ne, eretta nella S. Casa Laure-//tana de PP. Di S. Maria Cor-//telandini di Lucca. - In Lvcca : Per Iac. Paci, &c., 1662 (con licenza de’ Super.) - [1] Bl., 33, [1] S. ; 12°. ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [d], unter Bl. 475r70 7. Anonym: Regole// Da Osservarsi// Dagl’Incatenati Schiaui// della sourana Impe//ratrice delle Crea-//ture Maria,// Offerte dal più uile Schiauo// della Terra// alla diuotiss. Congregatione// Minore dell’Immacolata Concettione di Nostra// Signora.// Di nouo stampate. - In Como : per il Caprani, 1662 (Con lic. De’ Sup.). - [1] Bl., 48 S. ; 12°. ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [d], unter Bl.498r 8. [Indulgenz] Indvlgenze// Concesse alla Confraternità// Della Madonna// Nella Chiesa della Pietà de’ PP. Teatini di Ferrara. [Incipit: La Santità di N.S Gregorio XV.] [Explicit: si rimetterà loro ses-//santa giorni di Pena in qualsiuoglia maniera do-//uuta.// D. Io. Lud. Mit hs. Ergänzungen in den Marginalien und Eintrag der betr. Namen an den dafür [im Formular] vorgesehenen Stellen. 68 Ein weiteres Exemplar liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], unter Bl. 601r. 69 Hs. eingetragene Namen der sr. Maria Elena Antonia und des Michelangelo di Bogliasco, der das Formular ausgestellt hat und auch als Verf. des Werkes Nr. 1c identifiziert werden kann. 70 Enth. (1 S.): Decreto Dell’Erettione. [Incipit: Hieronymus miseratione Di-//uina tit. S. Hioronymi Illi-//ricorum de Vrbe S.R.E.// Praesb. Card. Bonvisius, &// Episc. Luc. & Comes.] [Explicit: Dat. Ex nostro Palatio Epis. 6. Sept. 1662.// Hier. Card. Bonuis.// Loco + Sigilli]. 67

ACDF SO CL 1673–1675

420

Episcopus Signinus &c.]. - In Ferrara : Per Alfonso, e Gio. Battista Maresti, Stampatori Episcopali, [S.a.] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], unter Bl. 515r71 9. Anonym: Essercitio// Spiritvale// Raccolto per vso de’Fratelli dell’Oratorio, schiaui di Maria// Vergine,// che militano sotto l’Institutione de’ Pa-//dri teatini di Ferrara. In Ferrara, & in Bologna : per lo Ferroni, 1660 (Con licenza de’ Superiori). - [1] Bl., 48, [1] S. ; 12°. ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], unter Bl. 522r 10. La Confratrie De Lenfance De Nostre Seignevr Et De Lesclavage De La Sainte Vierge Est Erigee A Sainct Svlpice Avec Indvlgences. [Bildliche Darstellung: Gottesmutter, von zwei Engeln gekront mit der Sternenkrone, und mit dem Christuskind auf der Schoß. Das Christuskind erteilt die Ketten der Sklaverei der Gottesmutter an die von Engeln begleiteten, niederknienden Brüder und Geschwester der Bruderschaft] Unten: 3 Texte in 3 kol. [Incipit: Vous a qui les Cieux sont ouuerts] [Explicit: La Princesse des Cieux vous rend la liberté.] [Incipit: Le Verbe la gloire des Saints] [Explicit: Et voile ses grandeurs pour viure sous ses loix.] [Incipit: Ah Chrestiens que n’approchez vous,] [Explicit: qui vous fait prendre part au bonheur de Jesus.]. - A Paris : chez N. Reguesson [...], [S.a.]. - 59 x 66 cm. (Einblattdruck, Kupferstich). ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], unter Bl. 526r 11. Vera copia prodigiosi altaris boni Pastoris siti in Ecclesia Regalis Conventus S. Francisci Valentiae. [Bildliche Darstellung] (Einblattdruck, Kupferstich). Der Einblattdruck wurde nicht nachgewiesen.72 12. Anonym: Catena// Preziosa// De’ Schiaui della Santissima,// et Immacolata Regina// del Cielo, Madre di Dio.// Data alla Stampa da un// Sacerdote della Com//pagna di Giesù, Inde-//gnissimo Schiauo della// Santissima Vergine.// Terza Impressione. - In Roma : per il Varese, 1669 (Con lic. De’ Superiori). - [2] Bl., 20 S. ; 12°. ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], unter Bl. 569r73 13. Anonym: I// Sette Dolori// Della// Gran Regina de Martiri// Maria// Sempre// Vergine// Da pratticarsi da suoi diuoti// in diuersi modi// Operetta Pia// E di gran profitto per quelli, che// desiderano saluare l’anima// sua. - in Milano : Per li Heredi di Filippo Ghisolfi, [S.a.] (Con licenza de’ Superiori). - [2] Bl., 76 S. ; 16°. ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], unter Bl. 611r74 14. Anonym: Breve Modo// Per Consacrarsi schiavo// Alla Gloriosissima// Maria Sempre Verg.// & al suo Dilettiss. Sposo// S. Gioseppe;// Diuiso in duoi Trattati,// Aumentato, e Rimandato alle stampe// Ad instanza d’vn suo Diuoto Religioso// Agostiniano Scalzo. - In Milano: Nella Stampa di Francesco Vigone, 1671 (Con Mit hs. Vermerk: Si è aggregata nell’orat.rio de Schiaui di M.V. de Teattini p. l’aquisto dell’indulgenza p. l’orat.e mentale// d’ogni 3° lunedi del mese concessa da PP. Clemente IX. Di S.M. [schwer lesbar: La S. Mar. Fatta Saruatti] q.to 20. Aprile 1670.// Fran.co Picinardi Can.re. 72 Der Kupferstich lag dem Fasz. ursprünglich mehrfach bei, konnte aber bei den Recherchen für dieses Repertorium nicht mehr aufgefunden werden. 73 Ein weiteres Exemplar liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], unter Bl. 594r. 74 Enth.: (S. 48–68) Prattiche, ò atti di pietà// ad honore de dolori di// Maria,// per i settegiorni &c.; (S. 69–70) Oratione// Da dirsi ogni giorno da// Schiaui di Nostra Signora// Auanti di fare li propo-// nimenti sodetti; (S. 71–74) Offerta// Alla B.V. Maria// Per l’Anime del Purgatorio; (S. 75–76) A Giesù Crocefisso; (S. 77–78) A Maria addolorata. 71

421

ACDF SO CL 1673–1675

licenza de’ Superiori). - [2] Bl., [10], 81, [1] S. ; 12°. ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], unter Bl. 615r 15. Anonym: Decret Dv Saint Office De Rome,// Qui condamne & abolit comme un abus toutes les confrairies ou societez de// l’Esclauage de la Mere de Dieu, Scapulaires des Carmes, & autres Cordons,// Ceintures, &c. Et défend sous de griéues peines l’usage des Chaînes, Images,// & Medailles qui portent les marques de l’Esclauage en tous les lieux qui loüent// ou approuvent ces devotions. [Incipit: Svr le rapport qui a esté fait] [Explicit: Donné à Rome le 7. Mars 1678.// Le Cardinal Aloisio Homo Dei.// Place + du cachet. Michaele Angelo Ricci Secretaire]. - A Rome : De l’Imprimerie de la Reverendissimie Chambre Apostolique, 1678 (Einblattdruck). ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [i], Bl. 638r →ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [d]75 Verhandlungen zu Nr. 6–7 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 7)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [d], Bl. 473r/v und Bl. 476r, 3 S., [11. April 1663] (zu Nr. 6)

Dekret: SO 11. April 1663 (zu Nr. 6)76 Dekret: SO 6. Juni 1663 (zu Nr. 7)77 Korrespondenten: (1) Inq. von Genua; (2) Ebf. von Lucca; (3) Massimiliano Deza; (4) Stefano Ferranti; (5) Inq. von Mailand Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Mailand vom 23. Mai 1663: Abschnitt: Corona di Stelle. [Incipit: La corona di stelle douera offerirsi ogni Mit Band-Index. ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [d], Bl. 477v: Kard. Girolamo Buonvisi, Ebf. von Lucca, sollte die Bruderschaft der Sklaven der Gottesmutter supprimieren und per Edikt die entsprechenden Druckwerke verbieten. Durch die Beichtväter sollte er Exemplare dieser Drucke bzw. die Andachtsketten einsammeln lassen. Dem Inq. von Genua sollte geschrieben werden, dass er richtig gehandelt habe, die Druckerlaubnis zu verweigern; er sollte ferner darauf achten, dass diese Bruderschaft nicht in seinem Amtsbezirk eingeführt werde und sich ggf. mit dem Ebf. verständigen. – Zur Vorgeschichte des Verfahrens vgl. ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [a–c]. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 3. März 1663, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [d], Bl. 471r, mit Übersendung des Werkes zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND, die er verweigert hatte. – Vgl. ferner die Dekrete SO 19. März 1663, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [d], Bl. 478v; SO 25. April 1663, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [d], Bl. 494v; SO 6. Juni 1663, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [d], Bl. 492v; SO 18. Juli 1663, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [d], Bl. 490v. 77 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [d], Bl. 501v: der Inq. von Mailand sollte den ND nicht erlauben und ein Exemplar des ihm zur Erteilung der Druckerlaubnis vorgelegten Werkes dem SO übersenden. Ferner sollte er berichten, ob in Mailand ähnliche Bruderschaften der Sklaven der Gottesmutter aktiv waren. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 23. Mai 1663, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [d], Bl. 495r, mit Übersendung eines Abschnitts zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND und mit Hinweis auf das Verbot der Andacht der Sternenkrone. – Vgl. ferner das Dekret SO 11. Juli 1663, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [d], Bl. 499v. 75 76

ACDF SO CL 1673–1675

422

giorno] [In fine vi è la benedittione delle catene da portarsi da// Sodd.ti Schiaui]. [1662]. - 4 S. (Ms.). ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [d], Bl.496r/v und Bl. 500r/v →ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e]78 Verhandlungen zu Nr. 1–5 und Nr. 8–11 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 8–10)

Gutachter: Gutachten:

[Giacinto Libelli OP] ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], Bl. 529r–543v, 30 S., [14. Dezember 1672] (zu Nr. 1[a–b?]; Nr. 2–5; Nr. 11)79

Dekret: Bando:

SO 14. Dezember 1672 (zu Nr. 1–5)80 SO 5. Juli 1673;81 CIndex 2. Oktober 1673

Dekret:

SO 3. Oktober 1668 (zu Nr. 2)82

Dekret:

SO 25. April 1668 (zu Nr. 3)83

Dekret:

SO 9. April 1670;84 SO 30. Juli 167085 (zu Nr. 8)

Mit Band-Index. U.d.T. „Sancti Officii. De Sodalitatibus seu confraternitatibus erectis sub nomine de’ Schiaui della Beata Vergine improbandis, seu rejiciendis.“ 80 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], Bl. 528r/v: erstens sollte der Kard.-Vikar der Stadt Rom die Bruderschaft in S. Maria in Aracoeli supprimieren und derselben nach dem Vorbild anderer Bruderschaften eine Namens­änderung auferlegen. Zweitens sollte das SO allgemein verbieten, dass sich Bruderschaften den Namen „schiavi“ gaben und Kettchen austeilten, die Gefangenschaft oder Sklaverei symbolisierten. Drittens sollte die CIndex ein allgemeines Verbot über alle Werke, Einblattdrucke und bildlichen Darststellungen verhängen, in denen gefesselte Menschen abgebildet wurden oder die diese devotionelle Sklaverei auf andere Weise thematisierten. Ebenfalls sollten Verbote gegen bestimmte, genau bezeichnete Titel erlassen werden. 81 Pauschalverbot. 82 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], Bl. 508v: dem Bf. von Fossombrone sollte ein Exemplar des Dekretes SO 11. April 1663 als Richtlinie für die eigenen Maßnahmen übersandt werden. Jenes Dekret von 1663 sah vor, die Bruderschaft der Sklaven der Gottesmutter zu supprimieren; die im Zusammenhang mit dieser Bruderschaft gedruckten Werke per Edikt zu verbieten; die Beichtväter Exemplare dieser Drucke bzw. die Ketten einsammeln zu lassen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Bf. von Fossombrone vom 21. September 1668, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], Bl. 505r, mit Übersendung des Einblattdruckes. 83 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], Bl. 509v: der Ebf. sollte im Einklang mit dem Dekret SO 11. April 1663 handeln [zum Inhalt dieses Dekrets s. die vorige Fußnote]. – Zur Vorgeschichte vgl. ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [d]. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Ebf. von Urbino an das SO vom 13. April 1668, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], Bl. 504r, mit Verweis auf die Verbreitung von Andachtsobjekten [Ketten] und entsprechenden Andachtswerken, die den Leser instruierten, wie sie Sklaven der Gottesmutter würden. 84 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], Bl. 518v: der Comm. SO sollte zwecks Ausführung der betr. Dekrete [wohl: SO 11. April 1663 mit Verbot ähnlicher Bruderschaften und entsprechender Andachtsliteratur bzw. -objekte] mit den Ordensoberen der Theatiner sprechen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Generalprok. OSM, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], Bl. 511r. 85 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], Bl. 516v: das Schreiben von Girolamo di Nores CR wurde zur Kennt­nis genommen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben desselben vom 14. Juni 1670, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], Bl. 513r, mit Übersendung des Einblattdrucks. 78 79

423

ACDF SO CL 1673–1675

Dekret:

SO 15. Oktober 1670;86 SO 12. November 167087 (zu Nr. 9)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 10)88

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 11)

Korrespondenz: (1) Ebf. von Urbino; (2) Bf. von Fossombrone; (3) [Ebf. von Bologna]; (4) Generalprok. OSM; (5) Girolamo di Nores CR; (6) Inq. von Ferrara; (7) [Inq. von Bologna]; (8) [Inq. von Faenza] Weitere Akten des SO: (1) Notizen zum Schreiben des Ebf. von Urbino vom 13. April 1668 und zum Dekret SO 13. April 1663, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], Bl. 509v, 1 S., [25. April 1668]; (2) Relation zur Einrichtung einer Bruderschaft der Sklaven der Gottesmutter von den Theatinern in Ferrara und Verhandlungen, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], Bl. 516v, 1 S. [30. Juli 1670] Ferner beiliegend: (1) Anonymes Gesuch um Maßnahmen gegen die Verbreitung der Devotion, der Bruderschaften und der entsprechenden Andachtsbücher in Bologna, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], Bl. 510r, 1 S., 23. Oktober 1669;89 (2) Gesuch des Generalprok. OSM um Maßnahmen gegen die von den Theatinern gegründete Bruderschaft, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], Bl. 512r, 1 S., [9. April 1670]; (3) Gesuch des Generalprok. OSM mit Verweis auf das Verbot der Devotion der Sklaven der Gottesmutter und mit der Bitte um Maßnahmen gegen die Stiftung von Bruderschaften bzw. die Verbreitung von Andachtsbüchern und -objekten dieser Devotion in Bologna, Ferrara und Faenza, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], Bl. 520r, 1 S., [15. November 1670] →ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f] Verhandlungen zu Nr.1c, Nr. 5a–d und Nr. 11–14 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr.1c, Nr. 5a–d und Nr. 11–12)

Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP] ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], unter Bl. 611r, 1 S., [6. Februar 1674] (zu Nr. 13)90

ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], Bl. 524v: die Inquisitoren von Bologna, Ferrara und Faenza sollten, in Übereinstimmung früherer Befehle aus Rom, die Bruderschaften unter dem Namen der Sklaven der Gottesmutter supprimieren, die entsprechenden Druckwerke verbieten und Exemplare bzw. Andachtsobjekte durch die Beichtväter einsammeln lassen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Generalprok. OSM, Bl. 520r. 87 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], Bl. 523v: die Kardinäle hielten die Angelegenheit für erledigt. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ferrara vom 29. Oktober 1670, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], Bl. 522r, mit Übersendung des Werkes. 88 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona an Kard. Francesco Barberini vom 28. Juni 1672, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], Bl. 525r, mit Verweis auf das Werk Nr. 9 und mit Übersendung ähnlicher Andachtsbilder, die in seinem Amtsbezirk verbreitet wurden. – Vgl. ferner das Dekret SO 10. Februar 1672, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], Bl. 327v. 89 Vgl. hierzu Dekret SO 6. November 1669, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [e], Bl. 519v. 90 In Form einer in das Werk eingetragenen hs. Notiz über die zu ergreifenden Maßnahmen. Diese wurden erst wörtlich in das Dekret SO 6. Februar 1674 [Zulassung des Werkes mit der Auflage, dass Teile entfernt würden] übernommen, dann aber durchgestrichen und durch ein Verbot ersetzt. 86

ACDF SO CL 1673–1675

424

Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP] ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], unter Bl. 615r, 1 S., [6. Februar 1674] (zu Nr. 14)91

Dekret:

SO 20. September 1673 (zu Nr. 1c und Nr. 5c)92

Dekret:

SO 8. März 1673 (zu Nr. 5a)93

Dekret:

SO 13. September1673 (zu Nr. 5b)94

Dekret:

SO 20. September 1673;95 [Audienzdekret?] 28. September 167396 (zu Nr. 5a–c?)

Dekret:

SO 24. Januar 1674 (zu Nr. 5b und Nr. 11)97

Dekret:

SO 19. Oktober 1673 (zu Nr. 5d und Nr. 11)98

In Form einer hs. eingetragenen Notiz dorsal im Werk bzgl. der zu ergreifenden Maßnahmen. Diese wurden wörtlich in das Dekret SO 6. Februar 1674, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 618v, übernommen. 92 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 566v: dem Inq. von Genua sollte ein Exemplar des in Kürze zu formulierenden Dekretes übersandt werden; außerdem sollte der Ass. SO mit dem Generalprok. OFMObs [als Ordensoberen von Michelangelo di Bogliasco OFMObs] sprechen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 9. September 1673, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 560r, mit Übersendung des Exemplars Nr. 5c und mit Übermittlung des Antrages auf ND des Werkes Nr. 1c. 93 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 553v: der Inq. sollte die Einblattdrucke zur Verbreitung der Devotion des Guten Hirten einsammeln und dem SO ein Exemplar zustellen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Siena vom 27. Februar 1673, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 548r. – Vgl. das Schreiben des Inq. von Siena vom 24. April 1673, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 549r, mit Übersendung des Einblattdrucks [ohne Dekret]. 94 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 557v: die Kardinäle nahmen das Schreiben des Inq. von Malta zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Malta vom 13. August 1673, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 554r, mit Übersendung des Einblattdruckes. 95 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 558r: die Kardinäle ordneten [anlässlich der Korrespondenz der Inq. von Genua, Malta, und Siena?] ein allgemeines Verbot jeder Kongr. oder Bruderschaft unter dem Namen des allerheiligsten Sakramentes, der unbefleckten Gottesmutter oder des hl. Joseph unter dem Namen „guter Hirte der Herde“ an; außerdem sollten für diese Devotion gedruckte Werke und Einblattdrucke bzw. Bilder und Objekte supprimiert und verboten werden. 96 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 558r: der Papst approbierte das Dekret SO und ordnete die Anfertigung des Breve an. 97 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 609v: dem Inq. von Malta sollte das Breve zur Supprimierung der Bruderschaften vom „Guten Hirten“ übersandt werden mit der Anweisung, den Inhalt des Breve vollumfänglich zu befolgen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Malta an Kard. Francesco Barberini vom 14. Dezember 1673, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 599r, mit Übersendung der beiden Einblattdrucke. 98 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 576v: dem Inq. von Gubbio sollte geantwortet werden, dass auf Anordnung des Papstes die Bruderschaft vom „Guten Hirten“ supprimiert und verboten worden war; ihm sollte außerdem eine Abschrift des entsprechenden Dekretes und des Breve mit dem Verbot übersandt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Vikars der Inquisition von Gubbio vom 19. oder 18. Oktober 1673, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 576v, mit Übersendung der beiden Einblattdrucke. 91

425

ACDF SO CL 1673–1675

Dekret:

SO 15. November 1673;99 SO 29. November 1673100 (zu Nr. 12)

Dekret:

SO 6. Februar 1674 (zu Nr. 13)101

Dekret:

SO 6. Februar 1674 (zu Nr. 14)102

Korrespondenten: (1) Inq. von Siena; (2) Inq. von Malta; (3) Inq. von Genua; (4) Inq. von Pavia; (5) Vikar der Inquisition von Gubbio; (6) Inq. von Cremona; (7) Kard. Francesco Barberini Weitere Akten des SO: (1) Relation zu einem Schreiben des Inq. von Genua vom 9. September 1673, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 559r/v, 2 S., [20. September 1673]; (2) Relation zu einem Schreiben des Vikars der Inquisition von Gubbio vom 9. November 1673, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 571r, 1 S., [19. November 1673]; (3) Relation zu einem Schreiben des Inq. von Malta vom 14. Dezember 1673, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 596r, 1 S., [24. Januar 1674]; (4) Relation zu einem Schreiben des Inq. von Cremona vom 28. Dezember 1673, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 613r, 1 S., [6. Februar 1674] Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Genua vom 9. September 1673: Nota zu den bereits gedruckten Werken, welche die Grundlage für den beantragten Neudruck darstellten (zu Nr. 1a–c), ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 562r/v, 2 S., [9. September 1673]; (2) [Bando Breve Clemens’ X. 15. Dezember 1673] Suppresio Confraternitatum sub titulo Gregis Boni Pastoris.// Clemens Papa X.// Ad Perpetvam Rei Memoriam. [Incipit: Pastoralis Officii] [Explicit: Datum Romae apud S. Mariam Maiorem sub Annulo Piscatoris die xv.// Decembris MDCLXXIII. Pontificatus Nostri Anno Quarto.// I.G. Slusius (Einblattdruck). Romae : Ex Typographia Reuerendae Camerae Apostolicae M. DC. LXXIII. ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], unter Bl. 578r103

ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 570v: dem Inq. von Pavia sollte geschrieben werden, dass er die Erlaubnis für den ND nicht erteilen sollte, da die Schrift zusammen mit anderen, ähnlichen Schriften durch ein Dekret der CIndex verboten worden war. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Pavia vom 31. Oktober 1673, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 568r, mit Übersen­ dung des Werkes und mit Verweis auf seine Weigerung, dem von Pietro d’Aragona beantragten ND die Druckerlaubnis zu erteilen. 100 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 595v: die Kardinäle nahmen [das Schreiben des Inq. von Cremona] zur Kenntnis. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 16. November 1673, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 593r, mit Übersendung des Werkes. 101 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 612v: Ursprünglich sollte dem Inq. von Cremona geschrieben werden, dass das Werk unter der Bedingung, dass alles ab S. 49 getilgt würde, erlaubt werden könnte; dann aber wurde der Passus durchgestrichen; stattdessen sollte nun der Inq. das Werk, mit Verweis auf das bestehende Pauschalverbot ähnlicher Werke, nicht erlauben. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona an Kard. Francesco Barberini vom 21. Dezember 1673, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 610r, mit Übersendung des Werkes. 102 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 617v: dem Inq. von Cremona sollte geschrieben werden, dass das Werk bereits von dem Pauschalverbot des SO betroffen sei und er deswegen die Lektüre oder den Besitz nicht erlauben solle. Umlaufende Exemplare sollte er einsammeln. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona an Kard. Francesco Barberini vom 28. Dezember 1673, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], Bl. 614r, mit Verweis auf die röm. Verbote und mit Übersen­ dung des Werkes. 103 Ein weiteres Exemplar liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [f], unter Bl. 579r. 99

ACDF SO CL 1673–1675

426

→ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [g] Verhandlungen zu Nr. 11 Dekret:

SO 11. April 1674 (zu Nr. 11)104

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Inq. von Novara; (3) Ebf. von Bologna Weitere Akten des SO: Relation bzgl. eines Schreibens des Inq. von Novara vom 13. März 1674, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [g], Bl. 621r, 1 S., [11. April 1674] Ferner beiliegend: weiteres Material bzgl. der Verbreitung der Devotion in Bologna, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [g], [eingefügt zwischen Bl. 626v und Bl. 627r] o.Bl., 8 S., [13. November 1675] In den Akten auch erwähnt: Anonym [Widenfeldt, Adam]: Monita// Salutaria// B.V. Mariae ad cultores// suos indiscretos. - Gandavi : Typis Francisci D’Erckel [...], 1673. - [1] Bl., 13 S. ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, unter Bl. 7r →ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [i] Verhandlungen zu Nr. 15 Gutachter: Gutachten:

Michelangelo Ricci ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [i], Bl. 640r/v, 2 S., [21. Januar 1679] (zu Nr. 15)105

Dekret: Bando:

SO 25. Januar 1679;106 SO 14. Februar 1679107 (zu Nr. 15) SO 25. Januar 1679

Korrespondenten: Ordensoberer OCarm Ferner beiliegend: Gesuch des Ordensoberen OCarm mit Verweis auf Dekrete SO 5. Juli 1673 und CIndulg 7. März 1678 und mit der Bitte, das fingierte Verbotsdekret ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [g], Bl. 626v: dem Inq. von Novara sollte geschrieben werden, dass das Breve [Clemens’ X. 15. Dezember 1673] auch ein Verbot von gedruckten Bildern und Skulpturen des Guten Hirtens beinhaltete. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Novara vom 13. März 1674, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [g], Bl. 622r, mit Übersendung der ihm vom Vikar der Inquisition von Riviera d’Orta [di S. Giulio] übermittelten Kupferstiche. 105 U.d.T. „Osseruazioni sopra un Decreto stampato sotto nome del S. Offizio contra le Compagnie della Schiauitudine della B.V., dello scapulare, cordone, cintura, &c.; e loro indulgenze sotto li 7 marzo 1678“. 106 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [i], Bl. 636r: das fingierte Dekret SO sollte unter genauer Angabe des Inhalts verboten werden; das Verbotsdekret sollte von Michelangelo Ricci zusammen mit dem Ass. SO formuliert werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Ordensoberen OCarm, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [i], Bl. 637r. – Vgl. ferner das Dekret SO 17. Januar 1679, ACDF SO St.St. O3-e, Nr. 3 [i], Bl. 645v. 107 ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [i], Bl. 636r/v: das Dekret über das Verbot des gefälschten Verbotsdekrets sollte gedruckt und veröffentlicht werden; ferner sollte dem Ordensoberen OCarm mitgeteilt werden, dass das SO der Ansicht sei, er solle ein Heft mit diesem Dekret [SO 25. Januar 1679] drucken lassen, unter Aufnahme des Dekretes SO 5. Juli 1673 sowie des Dekretes CIndulg 7. März 1678. Dieses Heft sollte er allerdings erst nach der Revision durch den Sekr. CIndulg Michelangelo Ricci in Druck geben. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Dekret SO 1. Februar 1679, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [i], Bl. 636r, mit der Anweisung an den Ass. SO, sich vom Sekr. CIndulg Michelangelo Ricci beraten zu lassen, ob auch das Dekret CIndulg 7. März 1678 aufgenommen werden sollte. 104

427

ACDF SO CL 1673–1675

zu verbieten, ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [i], Bl. 637r, 1 S., [17. Januar 1679]; [als Anlage?]: Versio cujusdam impressi Gallico Idiomate// concinnati, in Latinum.// Titulus: Decretum Sancti Officii Romae. - [S.a.]. - 2 S. (Ms.). ACDF SO St.St. O-3-e, Nr. 3 [i], Bl. 639r/v ACDF SO CL 1673–1675, [Nr. 12ter] 1674. Censura in Libellu[m] Thesiu[m] inscript[um]: Thesis Moralis practica &c. quam Praeside P. Aegidio Gabrielis 3.ii Ord[ini]s S. Franc[isci] de Poenit[entia] defendet &c. Gabrielis, Aegidius (Praes.) ; Neefs, Laurentius (Resp.) ; Mommer, Elzearius de (Resp.) : Thesis Moralis// Practica// In// Secundam Secundae// Et In// Tertiam Partem Summae Theologiae// Doctoris Angelici// D. Thomae Aquinatis// Quam// Praeside// R.P.F. Aegidio Gabrielis S.T.B.F. Tertii Or-// dinis S. Francisci de Poenitentia, S. Theologiae Lectore// Defendent Fratres {Laurentius Neefs, Et Elzearius De Mommer} Ejusdem Ordinis.// Bruxellis in Conventu dicti Ordinis, vulgò Beggardorum, die 12. Decembris// Horâ 9. antè, et 2. post meridiem. - Bruxellae : Typis Lamberti Marchant [...], 1673. - [1] Bl., [14] S. ; 4°. ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 1], unter Bl. 6[bis]r108 →ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 1]109 Gutachter: Gutachten:

Gaetano Miraballi CR ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 1], Bl. 5r–6v und Bl. 7r–8r, 7 S., [17. Januar 1674]

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Giovanni Bona OCist] nicht aufgefunden [24. Januar 1674]110

Dekret: Bando:

SO 24. Januar 1674;111 SO 4. April 1674112 nicht aufgefunden

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Kard. Francesco Barberini; (3) Ebf. von Mecheln

Ein weiteres Exemplar, übersandt vom Ebf. von Mecheln, liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 1], unter Bl. 13r. 109 Mit Band-Index. 110 Nach Angabe im Dekret vom 24. Januar 1674 bezog Kard. Giovanni Bona OCist sich auf das Gutachten von Gaetano Miraballi CR. 111 ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 1], Bl. 8v: der Internuntius von Brüssel sollte die Disputation, falls sie noch nicht stattgefunden hatte, verhindern; andernfalls sollte er bei dem Ebf. von Mecheln darauf drängen, die Propositionen zu verbieten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Francesco Barberini vom 23. Dezember 1673, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 1], Bl. 3r, mit Übersendung des Thesendruckes. – Vgl. ferner das Dekret SO 17. Januar 1674, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 1], Bl. 18v. 112 ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 1], Bl. 16v: Kard. Giovanni Bona OCist sollte das Widerrufsformular zusammenstellen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Ebf. von Mecheln an Kard. Francesco Barberini vom 23. Februar 1674, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 1], Bl. 11r, in Antwort auf die Anordnung des SO, die Propositionen zu verbieten. – Vgl. ferner das Dekret SO 11 April 1674, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 1], Bl. 18v. 108

ACDF SO CL 1673–1675

428

Weitere Akten des SO: Relation, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 1], Bl. 4r/v und 9r, 3 S., [4. April 1674] Ferner beiliegend: als Anlagen zu einem Schreiben des Ebf. von Mecheln an Kard. Francesco Barberini vom 23. Februar 1674: authentifizierte Abschriften des ebfl. Ediktes vom 22. Februar 1674 bzgl. der Ladung von Aegidius Gabrielis TOR vor die ebfl. Kurie und des Mandates an den Drucker, alle Exemplare bei der ebfl. Kurie einzureichen und deren Verbreitung einzustellen; mit authentischer Abschrift der Befragung Gabrielis am selben Tag, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 1], Bl. 12r/v und 15r, 3 S., [23. Februar 1674] In den Akten auch erwähnt: Descartes, René: Das Werk wurde nicht expliziert. ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 13 1674. Errores contenti in Libro ins[cript]o: Practica nova Imperiali-Saxonica in duas partes divisa authore Bernardo Campsonio I[uris]C[onsulti] Vitebergae. Carpzov, Benedict: Practica Nova// Imperialis Saxonica// Rerum Criminalium// In partes// III// Diuisa / Autore// Benedicto Carpzouio// Icto. - Wittebergae : [Sumptibus Haeredum Doctoris Tobiae Mevij, Anno 1652] typis excusa Matthaei Henckelii, Acad. Typogr., Anno 1670. - 3 Teile in 1 vol. BVB113 Dekret:

SO 6. Februar 1674;114 SO 14. Februar 1674115

Korrespondenten: Vikar der Inquisition von Pavia Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Vikars der Inquisition von Pavia vom 16. Januar 1674: von demselben verf. Liste der „Errori“ im verhandelten Werk, Bl.  256r/v, 2 S., [16. Januar 1674]; (2) als Anlage zu einem Schreiben des Vikars der Inquisition von Pavia vom 31. Januar 1674: von demselben verf. Liste mit weiteren „Errori“ im verhandelten Werk, Bl. 258r–259v, 4 S., [31. Januar 1674] ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 14 1674. Censura in Libr[um], cui titul[us]: Divoto modo da praticarsi verso la Serafica Maria Maddalena de Pazzi in cinque Venerdi, dato in luce da Cappellani delle R.R. Monache di S. Maria degli Angioli. Solazzi, Giovanni Antonio: Divoto Modo Da praticarsi verso la Serafica Maria Maddalena De’ Pazzi, In Cinque Venerdi, In Memoria de’ cinque più segnalati Das Werk war bereits ersch.: vgl. Carpzov, Benedict: Practica Nova// Imperialis Saxonica// Rerum Criminalium// In partes// III// Diuisa / Autore// Benedicto Carpzouio// Icto. - Wittebergae : Sumptibus Haeredum Doctoris Tobiae Mevij, Anno 1646. - 3 vol. ZVDD. 114 Die Kardinäle nahmen das Schreiben [des Vikars der Inquisition von Pavia vom 16. Januar 1674] zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Vikars der Inquisition von Pavia vom 16. Januar 1674, Bl. 255r. 115 Bl. 260v: es sollte geantwortet werden, dass das Werk bereits verboten worden sei, wie man im Index Librorum Prohibitorum lesen könne. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Vikars der Inquisition von Pavia vom 31. Januar 1674, Bl. 257r. – Eine ältere Ausg. des Werkes war bereits verboten worden: vgl. Bando CIndex 24. November 1655. 113

429

ACDF SO CL 1673–1675

fauori fatti da N. Sig. all’istessa, per ottener da lei grazie speciali. / Dato in luce da’ Cappellani delle Reu. Monache di S. M. degli Angeli. - In Roma, ed in Firenze : per il Vang. e Matini, 1670. - 66 S. ; 12°. ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 14, unter Bl. 268r116 Gutachter: Gutachten:

Giulio Maria Bianchi OP117 Bl. 267r, 1 S., [6. Februar 1674]

Dekret:

SO 6. Februar 1674;118 SO 19. Februar 1674119

Korrespondenten: (1) Inq. von Siena; (2) [Inq. von Firenze]; (3) [MSP] Weitere Akten des SO: (1) Relation [von Giulio Maria Bianchi OP],120 ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 31, 2 S., [10. Dezember 1692]; als Anlage: Abschrift der Dekrete SO 31. Mai 1673; SO 6. Dezember 1673; SO 6. Februar 1674, ACDF SO Tit. Libr. 1692–1693, Nr. 31, 1 S., [10. Dezember 1692] In den Akten auch erwähnt: [Cinque Doni particolari di S. Maria Maddalena de Pazzi] (hs. Folium). Das Folium wurden nicht ermittelt. ACDF SO CL 1673–1675, [Nr. 14bis] 1674. Censura in Libr[um], cui titul[us]: Monita salutaria B. Virgin[is] M[a]r[i] ae ad Cultores suos indiscretos. Gandavi. Acta in reimpressione praefati Libri in Gallia sub alio titulo: De la Devotion alla S. Vierge &c. 1. Anonym [Widenfeldt, Adam]: Monita// Salutaria// B. V. Mariae ad cultores// suos indiscretos. - Gandavi : Typis Francisci D’Erckel [...], 1673. - [1] Bl., 13 S. ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, unter Bl. 7r121 Anonym [Widenfeldt, Adam]: Monita// Salutaria// B.V. Mariae// Ad Cultores suos indiscretos.// Editio secunda correctior// Iuxta Exemplar Gandavense. Lovanii : Typis Adriani de Witte [...], 1673. - [1] Bl., 13, [1] S. ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, unter Bl. 7r122

Formatangabe nach Dekret SO 6. Februar 1674: 16°. Zu Bianchi vgl. Prosopographie 18. Jh. 118 ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 31: der MSP sollte den Inq. von Siena und Florenz schreiben, die Exemplare des Werkes einzusammeln. Durchgestrichene Variante des Dekretes, Bl. 272v: der Inq. von Siena sollte das Werk verbieten und einsammeln. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Siena vom 21. November 1673, Bl. 265r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 6. Dezember 1673, Bl. 271v. 119 Bl. 271v: den Inquisitoren von Florenz und Siena sowie dem MSP [sollte angeordnet werden,] die Exemplare des Werkes einzusammeln. – Zum ferner in den Akten erwähnten, ähnlichen Werk vgl. ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 7. 120 Identifiziert nach Verweisen in der Relation auf frühere Referate. 121 Mit hs. Unterstreichungen, eingetragen vom Comm. SO. Ein vom Tintenfraß beschädigtes Exemplar liegt ebenfalls bei, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, unter Bl. 6r. 122 Mit hs. Unterstreichungen. 116 117

ACDF SO CL 1673–1675

430

2. Anonym [Baillet, Adrien]: De La// Devotion// A La// Sainte Vierge,// Et Du// Culte Qui Lui Est Dû. - A Paris : Chez Florentin & Pierre De Laulne [...] Et Chez Claude Cellier [...], 1693 (Avec Approbation & Privilege du Roy). - [19] Bl., 338 S. ÖNB Ferner wurden verhandelt: 3. Anonym: Epistola// Apologetica// Quam Author Libelli cui Titulus// Monita Salutaria// B.V. Mariae,// Ad Cultores suos Indiscretos// Scripsit ad ejusdem Censorem. - Mechliniae : Typis Gisberti Lintsii, 1674 (Cum Privilegio). - [1] Bl., [4], 61 S. ; 8°. ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, unter Bl. 38r123 4. [Hirtenbrief] Pastoralis Epistola// Illustrissimi Ac Reverendissimi// Episcopi// Tornacensis// Ad Fideles Dioecesis Tornacensis// De Cultu Beatissimae Virginis Ma­ riae// Et Aliorum Sanctorum// Occasione libelli cuius Titulus est Monita Salutaria // B. V. Mariae ad cultores suos indiscretos. - Insulis : Ex Officinâ Nicolai de Rache [...] (Cum Privilegio). - [1] Bl., [2], 64, [11] S. ; 4°. ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, unter Bl. 74r 5. Anonym [Abelly, Louis? Cerf, Henri de?]: Iesu Christi// Monita// Maxime// Salvtaria// De Cvltv// Dilectissimae Matri// Mariae// Debite// Exhibendo. Dvaci : Typis Mariae Serrvrier [...], 1674. - [1] Bl., [1], 16, [1] S. ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, unter Bl. 45r124 6. Anonym: Vlula, seù bubo Ecclesiasticus rectè expositus P. Alexij Recollecti in suo sermone habito 8. Decembris 1673. super libello dicto Salutaria monita impresso Coloniae, vt praetenditur 1673. - [S.l.] : [S.n.], [Ende 1673 oder Anfang 1674?]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. 7. Anonym [Widenfeldt, Adam]: Monita salutaria B. V. Mariae vindicata, per notas salutares ad libellum intitulatum Cvltvs B. U. Mariae uindicatus, P. Hieronymi Hennegvier et similes scriptores, authore quodam regulari [...] beatissimae V. Mariae zelatore, cui accedit Appendix contra Defensionem B. Virg. Mariae &c. Ludovisii Bona. - Gandavi : [S.n.], 1674. - 2 Teile in 1 vol. BAV 8. Anonym: Qvelqves Réflexions Svr// les Avertissemens aux Devots Indiscrets. - [Lille? Saumur?]  :  [S.n.], [ca. 1674]. - 3 S. Enthalten in (S. 31–33): Anonym [Widenfeldt, Adam]: Avertissemens// Salutaires// De La// Bien-Heureuse Vierge// A Ses Devots In­ discrets.// Par M.W.// Seconde Edition. - A Gand : Chez François d’Erckel [...], 1674 (Avec Approbation). - [1] Bl., 28 S., [1] Bl., 3 S.; 8°. ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 88r 9. Anonym [Widenfeldt, Adam]: Heylsame Vermaningen Van de S. M. Maria Aen haer ondiscrete Dienaers. - Tot Gent : By François d’ErcKel, 1673. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Enth.: Approbationes// Libelli cui Titulus// Monita Salutaria B.V. Mariae// ad Cultores suos indiscretos. - Gandavi  : Typis Francesci D’Erckel, 1674 (Cum facultate superiorum). Nach SBN sei dieser Zettel gelegentlich auch im Werk Nr. 1 enthalten. 124 Verf. ermittelt nach Schreiben des Nuntius von Paris [an Kard. Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni] vom 21. Juli 1674, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 44r. Das Werk wird nach Unicat, BSB auch Henri de Cerf zugeschrieben. Das Werk wurde übers.: Anonym [Abelly, Louis? Cerf, Henri de?]: Avis// Tres-Salvtaires// De// Iesvs-Christ// Tovchant// Le Cvlte Dev// A Sa Tres-// Sainte Mere [...]. - Sur l’imprimé à Doüay. A Roven [i.e. Gent?] : Chez Iacqves Besongne [...], 1674 (Auec Approbation, & Permission). UGent. 123

431

ACDF SO CL 1673–1675

10. Anonym [Widenfeldt, Adam]: Heylsame Vermaningen Van de S. M. Maria Aen haer ondiscrete Dienaers. - Tot Middelburg : GedrucKt by Thomas Berry, 1675. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. →ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 9–10)

Gutachter: Gutachten:

Domenico Maria Pozzobonelli OP ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 22r–24r, 5 S., [20. Februar 1674] (zu Nr. 1)125

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 37r/v, 2 S., 20. Juni 1674 (zu Nr. 1 und Nr. 3)126

Gutachter: Gutachten:

Michelangelo Ricci ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 49r, 1 S., [20. August 1674] (zu Nr. 4)

Gutachter: Gutachten:

[Michelangelo Ricci?] nicht aufgefunden [20. August 1674?] (zu Nr. 5)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [26. September 1674] (zu Nr. 6)127

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 54r, 1 S., [26. Februar 1675] (zu Nr. 7)

Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMVConv] ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 64v, 1 S., 6. März 1675 (zu Nr. 8)128

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OMFConv ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 69r–73r, 9 S., 24. April 1675 (zu Nr. 4)129

Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Joseph Marie Suarès Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 87r, 1. S., 2. Juni 1675 (zu Nr. 8)130

Gutachter: Gutachten:

Antonin Massoulié OP131 ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 96r–100v und 108r, 11 S., [28. Juli 1694] (zu Nr. 2)

Unklar ist, welche der beiden Ausg. Gegenstand der Prüfung war. Unklar ist, welche der beiden Ausg. unter Nr. 1 Gegenstand der Prüfung war. 127 Referat des Inhalts. 128 In Form einer an die begutachtete hs. ital. Übers. anschließende Notiz. 129 Inhaltsverzeichnis; ohne Votum. 130 Kurzgutachten in Form eines Votums, mit Unterschriften der beteiligten Gutachter. 131 Zu Massoulié vgl. Prosopographie 18. Jh. 125 126

ACDF SO CL 1673–1675 Dekret: Bando: Dekret:

432

SO 20. Februar 1674;132 SO 20. Juni 1674 donec corrigatur;133 SO 4. Juli 1674;134 SO 30. Januar 1675135 (zu Nr. 1) CIndex 19. Juni 1674 donec corrigatur136

Bando:

SO 28. Juli 1694 donec corrigatur;137 SO 4. August 1694 donec corrigatur138 (zu Nr. 2) SO 7. September 1695

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)139

Dekret:

nicht aufgefunden;140 SO 24. April 1675141 (zu Nr. 4)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 5)142

Dekret: Bando:

SO 26. September 1674 (zu Nr. 6)143 CIndex 4. Dezember 1674

ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 29v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Francesco Barberini vom 25. November 1673, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 4r, mit Übersendung des Werkes (Ausg. Nr. 1a) und mit Verweis auf die Einsammlung der umlaufenden Exemplare. – Vgl. ferner die Dekrete SO 20. Dezember 1673, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 10v; SO 28. Februar 1674, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 35v. 133 ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 41v: das Werk sollte mit der Klausel donec corrigatur verboten werden. – Zur Wiedereröffnung vgl. vermutl. den Vermerk, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 39r, auf ein Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 31. März 1674. 134 ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 43v: das Werk sollte ohne Weiteres verboten werden; dem Ebf. von Köln sollte geantwortet werden, dass das Verbot bereits vor dem Erhalt seines Schreibens [in dem er das Werk befürwortete] erlassen worden war. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Ebf. von Köln vom 3. Juni 1674, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 42r. 135 ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 60v: der Nuntius von Köln sollte gelobt werden; ferner sollte ihm ein Exemplar des Verbotsdekretes zugehen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Köln vom 6. Januar 1675, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 53r. 136 Datum des Affixums: 12. Juli. 137 ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 108v: das Werk sollte mit der Klausel donec corrigatur verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 101r, auf die Übersendung des Werkes durch den Nuntius von Paris. – Vgl. ferner den Hinweis, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 101r, auf Dekret SO 19. August 1693. 138 ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 101r: das Werk sollte mit der Klausel donec corrigatur verboten werden. 139 Vgl. aber die Angabe in der Relation, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 67r, dass kein Dekret aufgefunden worden sei, da die Revisoren nichts Anstößiges ermittelt hätten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Vermerk, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 39r, auf die Übersendung des Werkes mit Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 31. März 1674. 140 Vgl. ferner das Dekret SO 27 September 1674, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 52v. 141 ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 75r: Kard. César d’Estrées sollte dem Bf. von Tournai schreiben, die Kontroversen zum Werk Nr. 1 zu dämpfen und wachsam zu sein, damit keine neuen Polemiken zwischen den Schriftstellern, die sich an der dadurch ausgelösten Publizistik beteiligt hatten, aufkämen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. vermutl. das Schrei­ben des Nuntius von Paris vom 15. März 1675, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 80r. – Vgl. ferner das Dekret [SO? Kons. SO?] 8. April 1675, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 85v. 142 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris [an Kard. Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni] vom 21. [oder 27.] Juli 1674, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 44r, mit Übersendung des Werkes. 143 ACDF SO Decreta 1674, Bl. 300r: die Blätter sollten zwecks Verbot an die CIndex weitergeleitet werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 9. Dezember 1673, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 12r, und Januar 1674, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 30r–36r. 132

433

ACDF SO CL 1673–1675

Dekret: Bando:

SO 26. Februar 1675 (zu Nr. 7)144 CIndex 22. Juni 1676

Dekret: Bando:

SO 12. Juni 1675 (zu Nr. 8)145 CIndex 30. Juli 1678

Dekret: Bando:

SO 23. Juni 1676 (zu Nr. 9–10)146 CIndex 22. Juni 1676147

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Kard. Francesco Barberini; (3) Ignatius Gillemans ; (4) Adam Widenfelt ; (5) Nuntius von Köln; (6) Ebf. von Köln; (7) Nuntius von Paris; (8) Michelangelo Ricci Weitere Akten des SO: (1) Relation zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 25. November 1673 und zur beiliegenden Relation von Ignatius Gillemans, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl.  2r–3r, 3 S., [20. Dezember 1673]; (2) Relation zu einem Schreiben von Ignatius Gillemans an den Internuntius von Brüssel vom 4. Dezember 1673, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 13r/v, 2 S. [20. Februar 1674]; (3) Relation zu einem Schreiben von Adam Widenfelt an Ignatius Gillemans vom 24. November 1673, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 14r/v und Bl. 18r,148 3 S., [20. Februar 1674]; (4) Voten der Kard. Francesco Barberini; Francesco Maria Brancaccio; [Alderano Cibo]; Pietro Vito Ottoboni; Francesco Albizzi; Flavio Chigi senior; Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni; Cesare Rasponi, Luis Manuel Fernández de Portocarrero;149 Giovanni Bona OCist; [Gaspare Carpegna];150 César d’Estrées;151 [Francesco Nerli junior,152 Decio Azzolino, Girolamo Casanate]153 zur Frage, ob das Werk an die CIndex weitergeleitet, korrigiert oder verboten werden sollte, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 25r, 1 S., [20. Februar 1674] (zu Nr. 1); (5) gemäß Dekret SO 30. Januar 1675 verf. Relation zur Publizistik, die das Werk Nr. 1 ausgelöst hatte, sowie zu den röm. Maßnahmen, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 55r/v und 58r, 3 ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 55v: das Werk sollte durch Dekret CIndex verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Köln vom 6. Januar 1675, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 53r, mit Übersendung des Werkes [für die Identifizierung des Werkes vgl. die Notiz, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 60v]. – Vgl. ferner das Dekret SO 30. Januar 1675, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 60v. 145 ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 87r: die Kardinäle approbierten das Votum der beiden Gutachter, [dass die Werke im folgenden Bando (CIndex) verboten werden sollten mit der Klausel quocumque alio idiomate impressus, et imprimendus]. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris vom 18. Januar 1675, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 61r, mit Übersendung der ferner beiliegenden Abschrift des Werkes. – Vgl. ferner die Dekrete SO 13. März 1675, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 66v; SO 9. Mai 1675, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 83v; SO 29. Mai 1675, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 90v. 146 ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 91r: das Werk sollte durch Dekret CIndex verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Dekret SO 23. Juni 1676, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 91r, auf die Vorlage des teilw. gedruckten Werkes in der Sitzung durch Kard. Francesco Albizzis. 147 Datum des Affixums 17. Juli 1676. 148 Letzte Seite abgeschnitten. 149 Zu Fernández vgl. Prosopographie 18. Jh. 150 Zu Carpegna vgl. Prosopographie 18. Jh. 151 Zu D’Estrées vgl. Prosopographie 18. Jh. 152 Zu Nerli vgl. Prosopographie 18. Jh. 153 Weitere Teilnehmer ergänzt nach ACDF SO Decreta 1674, Bl. 51r. 144

ACDF SO CL 1673–1675

434

S., [26. Februar 1675] (zu Nr. 1 und Nr. 4–5 und Nr. 7); (6) Relation zu der durch das Werk Nr. 1 ausgelösten Publizistik und den röm. Maßnahmen, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Nr. 1, Bl. 56r/v, [6. März 1675]; (zu Nr. 1 und Nr. 3–5 und Nr. 7); (7) Relation, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 67r–68v, 4 S., [24. April 1675]; (zu Nr. 1 und zu Nr. 3–7); (8) als Grundlage des Materials unter Nr. 2: Abschriften zweier Fassungen des Dekretes SO 12. Juni 1675, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 103r und 105r, 2 S., [4. August 1694]; [Bando SO 10. Juni 1677] [Incipit: Feria v. die x. Iunii 1677.// In Congregatione generalis S. Romanae, & Vniversalis Inquisitionis] (Einblattdruck). - Romae : Ex Typographia Reuerendae Camerae Apostolicae, 1677. ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 102r und Bl. 107r154 Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Francesco Barberini vom 25. November 1673: Abschrift der von Ignatius Gillemans verf. Relation für den Generalvikar von Gent bzgl. der Autorschaft und der Zielsetzungen des Werkes, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 5r/v und 7r/v, [25. November 1673] (zu Nr. 1); (2) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris vom 27. Juli 1674: Anonym: Avis Salutaires// De La Bien-Heureuse//Vierge Marie,// A Ses Devots Indiscrets.// Fidelement traduit du Latin en François.// On a aussi mis le Latin ensuite de la traduction, pour// satisfaire à ceux qui seront bien aises d’avoir ce petit// ouurage dans les deux langues. - A Lille : De L’Imprimerie de Nicolas de Rache [...], 1674 (Avec Privilege & Approbation). - [1] Bl., [12], 36, [8] S. ; 8°. ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, unter Bl. 46r;155 (3) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris vom 18. Januar 1675: „Quelques reflexions sur les Avertissemens aux Devots Indiscrets“ (Abschrift), ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 62r/v und 65r/v, 4 S., [18. Januar 1675]; eingefügt: hs. ital. Übers. u.d.T. „Alcune Riflettioni sopra l’avvertimenti alli devoti indiscreti“, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 63r–64v, 4 S., [6. März 1675] (zu Nr. 8) In den Akten auch erwähnt (1) Anonym [Widenfeldt, Adam]: Perpetva// Lux, Et Visibilitas// Ecclesiae Christi,// Opposita.// Tenebris, Et Invisibilitati// Ecclesiae Lvtheri:// Quam// Ioannes Mvsaevs Theologiae// Lutheranae Professor defendendam nuper susceperat,// Per notas & animadversiones ad eiusdem Tra-//ctatum de Ecclesia, Ienae, Anno 1671, editum, omni-//bus in Christum credentibus clarissimè// exhibita. - Coloniae : Apud Wilhelmum Friessem Bibliopolam [...], 1673. - [6] Bl., 155, 104 S. ; 4°. VD17 (2) Bottens, Fulgentius: Scintillae Seraphicae, sive exercitia Affixum: Die 8. mensis Iulii, 1677, supradictum Decretum affixum (…) &// S. Inquisitionis Curs. Enth.: [Edikt] Gilbert De Choiseul// Du Plessy-Praslain,// Par La Providence Divine// Evesque de Tournay, // à tous ceux qui ces presentes verront, salut & benediction. [Incipit: Veües les Approbations des Theologiens] [Explicit: Donné à Tournay le 13. Mars 1674.// Gilbert,// Evesque de Tournay. // & plus bas, // Par Monseigneur, Deschamps, Secret.] (2 S.); Decret// Du Saint Office De Rome// Qui condamne & abolit toutes les confrairies// de l’esclauage de la Vierge, & deffend sous de//grosses peines l’vsage des Chaînes, Images & Me-//dailles qui representent cét Esclauage avec la//deffence des liures qui traittent de cette deuo-//tion.// Du Mercredy 5. Iuillet 1673. [Incipit: Certains Reguliers & Seculiers] [Explicit: afin que ce nouuel esclauage de la Bien-heureuse Vierge soit entiere-// ment aboly, nonobstant toutes choses à ce con-//traires], (2 S.); Autre Decret// Qui condamne tous les Liures de l’Esclauage de la//Vierge. [Incipit: Les Liures cy-après declarez ont esté respectivuement deffendus & suspendus par Decret de// la Sacrée Congregation de l’Index] [Explicit: Donné à Rome au Palais Apostolique au Qui-//rinal le deuxiéme iour d’octobre 1673] (2 S.) Abschriften des bfl. Patent­ schreibens und der anschließenden Approbationen liegen dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 50r–51r, 3 S., o.D.

154 155

435

ACDF SO CL 1673–1675

ascetica quotidiana. - Gent : d’Erckel, 1673.156 (3) Henneguier, Jérôme: Cultus B. Virginis Mariae vindicatus, adversus monitorem anonymum per R.P.F. Hieronimum Henneguier. - Audomari : Typis Ioachimi Carlier, Sub signo Nominis Iesu, 1674. - 67, [1] S. ; 12°. SBN (4) Polch, Johannes: Verborgener Schatz Im Acker deß H. Evangelii Jesu Christi, das ist: Vornembste Geheimnus vn[d] Lehren so Jesus Christus vnser Lehr-Meister vnd Seligmacher in seinem H. Evangelio begriffen hat in Fragstück vnd Antwort. - Cöllen : Friessem, 1664. - [11] Bl., 344 S., [9] Bl. BSB157 (5) Theotime [Grenier, Pierre]: Apologie// Des Devots// De La// Sainte Vierge,// Ou// Les Sentimens De Theotime// Sur Le Libelle Intitulé// Les Avis Salutaires de la Bien-heureuse Vierge, à ses// Dévots indiscrets; Svr la Lettre Apologétique de son// Auteur; Et Svr les nouveaux Avis en forme de// Reflexions ajoûtez au Libelle. - A Brvxelles : Chez François Foppens, Libraire & Imprimeur, 1675 (Avec Permission & Approbation). - 14, 431 S. ; 12°. BM-Lyon ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 15 1674. Censura in Libr[um] P. Dominici a Iesu M[a]r[i]a Carmelit[ani] Discalc[eati] ins[criptu]m: Il Sacro stimolo, ovvero incentivo a Sacerdoti &c. Domenico : Il Sacro stimolo, ovvero incentivo a Sacerdoti &c. (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.158 Gutachter: Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP Bl. 277r/v und Bl. 280r, 3 S., [11. April 1674]159

Dekret:

SO 11. April 1674160

Korrespondenten: Inq. von Piacenza

Das Werk wurde nachgewiesen in Lucien Ceyssens, Fulgence Bottens: ses difficultés relatives aux «Scintillae Seraphicae» (1673–1674), in: Lucien Ceyssens, Jansenistica Minora 9, Mecheln 1966, S. 33–48; vgl. auch Bibliotheca Catholica Neerlandica Impressa 1500–1727, Den Haag 1954, Nr. 13016 (Quelle: http://webdoc.ubn.kun.nl/anon/b/biblcanei/auteur/BONABOUR.htm, Zugriff 13.10.2015). 157 Vgl. Polch, Johannes: Den verborgen schat in den acker des H. Evangelie van Jesus-Christus. - Brussel : Marchant, 1671. - 374 S. Universiteit Antwerpen; Polch, Johannes: Le thrésor caché au champ de l’Évangile de Jésus-Christ, contenant les principales vérités et doctrines que nôtre Divin Maistre & Seigneur nous a enseignées par le S. Évangile: disposé par demandes et réponses. - Bruxelles : Mar­ chant, 1673. - 390 S. Universiteit Antwerpen. 158 Gedruckt wurde: Un devoto Romito [Domenico ] ; Molina, Antonio de: Il sacro stimolo, ouero, Incentiuo a’ sacerdoti per corrispondere all’altissimo stato loro / cauato dall’Instruttione de’ medesimi sacerdoti del molto reuerendo p.f. Antonio Molina cartusiano per opera d’vn deuoto romito ; con vn’aggionta per chi hà cura d’anime (Con licenza de’ superiori). In Trento : per Giacom’Antonio Vida stampator’episcop., 1675. - 160 S. ; 8°. CBT. 159 U.d.T. „Correttioni da farsi nell’opusculo intitolato il Sacro Stimolo, ouero incentiuo a Sacerdoti“. 160 Bl. 281v: [der Inq. von Faenza, i.e. Piacenza, sollte] die Druckerlaubnis unter Auflage der vom MSP angeordneten Korrekturen erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Piacenza vom 12. Februar 1674, Bl. 276r, mit Übersendung des [Manuskriptes] zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 28. Februar 1674, Bl. 281v. 156

ACDF SO CL 1673–1675

436

ACDF SO CL 1673–1675, [Nr. 15bis] [1674. Censura in Libros Petri Van Buscum. 1.us inscribitur: Instructio ad Tyronem Theologicum de Methodo Theologica octo Regulis perstricta etc. 2.us inscribit(ur): Instructio ad Tyrone(m) Theologicu(m) etc. ab insultis Jesuitae Estrix Cavellis vindicata etc. 3.us inscribitur: Defensio adversus ea, quae Aegidius Estrix in Diatriba Theologica opponit instructioni ad Tyrone(m) Theologicu(m) etc. Decretu(m) S(acrae) Cong(regatio)nis sub die 14. Februar. 1674. Statuens, ut praefati Libri p(er) S. Cong(regatione)m Indicis prohibeantur. Censura in Libros P. Aegidii Estrix Soc(ietatis) Jesu. 1.us inscribitur: Diatriba Theologica de Sapientia Dei benefica, et verace, sive Manuductio ad fidem divinam pervestigandam. 2.us inscribitur: Dilucidatio communis doctrinae Theologoru(m) de fide imperfecta quorumda(m) rudiu(m) hominu(m). 3.us inscribitur: Apologia pro Summis Pontificibus etc. contra Petri Vanbuscum Instructione(m) ad Tyrone(m) Theologicu(m). Decretum S(acrae) Cong(regation)is sub die 14. Februarii 1674., ut p(er) decretu(m) speciale prohibeantur sequentes Libri P. Estrix, nempe Diatriba Theologica etc. et alter Dilucidatio communis doctrinae etc. Decretu(m) S(acrae) Cong(regation)is sub die 14. Martii 1674. Statuens, ut ad S. Cong(regatione)m Indicis remittatur suspendendus donec corrigatur Liber P. Estrix Apologia pro Summis Pontificibus.]161 1. Anonym [Vanbuscum, Petrus]: Instructio// Ad // Tyronem// Theologum// De// Methodo Theologica// Octo Regulis Perstricta. - [Gandavi] : [S.n.], [S.a.]. - [1] Bl., 13 S. ; 4°. ACDF SO St.St. G-3-d, unter Bl. 7r162 2. Anonym [Vanbuscum, Petrus]: Instructio// Ad Tyronem// Theologum// De// Methodo Theologica// Octo Regulis Perstricta,// Ab// Insulsis [Sic!] Jesuitae Estrix Cavillis// Vindicata. Enth. ([1] Bl.): [nachträglich eingefügt] Van Buscum, Petrus: [Incipit: Auc­tor Lectori S.// Has Regulas cum subjectis Elucidationibus] [Explicit: Approbatio Cen­so­ris Ordinarii.// (…) I. Gillemans S.T.L. Eccl. Cath. Gand. Can.// & Archi-pr. Libr. Cens.]. - [Gandavi] : [S.n.], [1672]. - [3] Bl. , 26 S. ; 4°. ACDF SO St.St. G-3-d, unter Bl. 8r163 Nicht in der Rubricella. Ergänzt nach Fasz.-Aufschrift. Erscheinungsort ergänzt nach Angabe im Schreiben des Bf. von Gent vom 10. März 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 9r. Mit hs. eingetragener Überschrift: „Pars Prima“. Mit hs. Vermerken in den Marginalien und Unterstreichungen, vermutl. von der Hand des Ass. SO Casanate. 163 Erscheinungsort ergänzt nach Angabe im Schreiben des Bf. von Gent vom 10. März 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 9r. Mit hs. eingetragener Überschrift: „Pars Secunda“. Mit hs. Vermerken in den Marginalien und Unterstreichungen, vermutl. von der Hand des Ass. SO Casanate. 161 162

437

ACDF SO CL 1673–1675

3. Vanbuscum, Petrus: Defensio// Petri Van Bvscvm// S.T.L.// Ecclesiae Cathedral. S. Bavonis Gandavens:// Canonici & Poenitentiarii// adversus ea, quae// P. Aegidius Estrix Societ: Jesu,// Theologiae Lovanii Professor, in Libro// à se edito cui Titulus Diatriba Theologica &c.// opponit// Instructioni ad Tyronem Theologum &c. Gandavi : Apud Franciscum D’Ercle [...], 1672. - [1] Bl., 59, [1] S. ; 4°. ACDF SO St.St. G-3-d, unter Bl. 28r 4. Estrix, Aegidius: Diatriba// Theologica// De Sapientiâ Dei Beneficâ Optimi// Mundi Architectâ, & Guber-//natrice optimâ.// De Sapientiâ Dei Verace, Ecclesiae in// Mundo militantis Moderatrice,// & Magistrâ.// Sive// Manvdvctio// Ad Fidem Divinam// Pervestigandam, confirmandam, expoliendam:// assertâ potissimum Authoritate Romani Pontificis;// eâque nulli obnoxiâ errori etiam in// Quaestione Facti// vulgò dictâ.// Authore// Aegidio Estrix;// Societatis Iesu S. Theologiae Professore Lovanii. Antverpiae : Apud Michaelem Cnobbaert, 1672 (Cum gratiâ & privilegio). BSB164 5. Estrix, Aegidius: Dilvcidatio// Communis Doctrinae Theologorum// De Fide imperfecta quorumdam Rudium hominum// Nuper asserta in Diatriba Theologica// Auctore// Aegidio Estrix// Societatis Iesv// S. Theologiae Professore Lovanii. Antverpiae : Apud Michaelem Cnobbaert, sub signo S. Petri, 1673. - [1] Bl., 34 S. ;  4°. ACDF SO St.St. G-3-d, unter Bl. 150r 6. Estrix, Aegidius: Apologia// Pro Summis Pontificibus Romanis// Generalibus Conciliis & Ecclesia// Catholicâ// contra// D. Petri Van Buscum S.T.L.// Eccl. Cathed. S. Bavonis Can. & Poenitentiarii// Instrvctionem// Ad Tyronem Theologum de methodo Theologicâ// Octo Regulis perstrictâ// Eiusdemque Instrvctionis// Defensionem, et Vindicias / Authore// Aegidio Estrix// Societatis Iesu S. Theologiae Professore Lovanii - Antverpiae  :  Apud Michaelem Cnobbaert, 1672 (Permissu Superiorum). - [1] Bl., 2 Bl., 94 S. ; 4°. ACDF SO St.St. G-3-d, unter Bl. 42r Ferner wurden verhandelt: 7. Franciscus : Examen// Theologicvm// Svper// Regvlis Octo// Ex Instructione R. Adm. D. Petri Van Buscum, &c.// et hujus ab eodem Defensione. / Authore// Fr. Francisco Bonae Spei// Provinciae Flandro-Belgicae Ord. FF. B.M.V. de// Monte Carmelo bis Provinciali, ac S.T.// Professore emerito. - Bruxellae : Typis Henrici Fricx [...], 1672 (Cum gratia & Privilegio). - [2] Bl., 72 S. ; 4°. ACDF SO St.St. G-3-d, unter Bl. 43r 8. Anonym: Ivstificatio// Processus Illust. Ac Reverendissimi Domini// Eugenii Alberti// Gandensis Episcopi// In Cavsa// Dominorum Ignatii Gillemans & Petri van Buscum// Canonicorum & respective Archipraesbyteri// & Poenitentiarii Ecclesiae Gandensis. Enth.: Dubois, Nicolas: Respondetur Excusationi// DD. Appellantium. [Incipit: Pro excusatione dicunt] [Explicit: ita responsum Lovanii// Nicolaus Du Bois Theologus// & Iurisconsultus Sacrarum littera-//rum Regius & Primarius Professor.]. [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - [1] Bl., [3], [45] S. ; 4°. ACDF SO St.St. G-3-d, unter Bl. 47r

Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [20], 313, [3] S. ; 4º. Liegt dem Fasz. in Auszügen bei, S. 265–288, ACDF SO St.St. G-3-d, unter Bl. 11r.

164

ACDF SO CL 1673–1675

438

9. Anonym: Epistola Altera Familiariter// Monitoria// Ad Eruditissimum Dominum// D. Nicolavm Dv Bois// Theologum & Jurisconsultum// Sacrarum Litterarum in Academia Lovan. Regium// Et// Primarivm// Professorem: S. Petri Lovanii & S. Donationi Brugis Ecclesiarum// Canonicum Collegii Regii Praesidem// inauguratum. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - [1] Bl., 8 S. ; 2°. ACDF SO St.St. G-3-d, unter Bl. 72r 10. [These: Madrid 1674; Thema unbekannt] Die hs. Propositionen wurden nicht ermittelt. 11. Van Buscum, Petrus: VII. Ostenditur, quod neque Author, neque Censor// Instructionis, transgressi sint Constitutionem// Alexandri VII. [Incipit: Pro quo notandum, quod si haec propositio, mijste-//rium Immaculatae Conceptionis, defectu scripturae// et traditionis, de fide esse non potest] [Explicit: opus erat citatione, ac-// cusatione, et testibus: vel immerito conquerebatur.// Sic facile incidit in foveam quam fecit, quisquis af-//fectu proprio, consiliario pessimo, ducitur in// ferendo iudicio]. [ca. 1673]. - 21 S. (Ms.). ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 153r–163r165 12. Anonym: Dialogue// De La Foy Probable.// Ou Dialogve// Pour servir de Factum pour la Foy, pour la Paix,// & pour les Libertez de l’Eglise de France:// Contre// Le Livre du P. Estrix Jes. Intitulé:// Diatriba Theologica, &c. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - [1] Bl., 6 S. ACDF SO St.St. G-3-d, unter Bl. 336r →ACDF SO St.St. G-3-d166 Gutachter: Gutachten:

[Girolamo Casanate] ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 14r–22r, 17 S., [8. April 1672] (zu Nr. 1–2 und Nr. 4)167

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 39r, 1 S., o.D. (zu Nr. 4)168

Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OMFConv?] [Carlo Lanteri da Genova OFMObs?] [Enrico Noris OSA?]169 nicht aufgefunden [15. Juni 1672?] (zu Nr. 1–4)

Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OMFConv?] [Carlo Lanteri da Genova OFMObs?] [Enrico Noris OSA?] nicht aufgefunden [22. Juni 1672?] (zu Nr. 6–7)

Auszug. Vgl. den Dorsalvermerk, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 164v: „Particula libri ultimo loco emanati per Petrum Van Buscum“. Das Gesamtwerk/Ms. (vgl. ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 253v: „Altera eiusdem defensio“) wurde nicht ermittelt. Es handelt sich indes nicht um die Werke Nr. 2–3. 166 Mit Band-Index. 167 U.d.T. „Relatio Assessoris cum eiusdem qualificatione“. 168 U.d.T. „Examinanda in Libro P. Estrix Diatriba“. 169 Zu Noris vgl. Prosopographie 18. Jh. 165

439

ACDF SO CL 1673–1675

Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?] [Carlo Lanteri da Genova OFMObs?] [Enrico Noris OSA?] nicht aufgefunden [13. Juli 1672?] (zu Nr. 8)

Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?] [Carlo Lanteri da Genova OFMObs?] [Enrico Noris OSA?] nicht aufgefunden [20. Juli 1672?] (zu Nr. 1–2)170

Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?] [Carlo Lanteri da Genova OFMObs?] [Enrico Noris OSA?] nicht aufgefunden [3. August 1672?] (zu Nr. 9)

Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Carlo Lanteri da Genova OFMObs ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 109r–113r, 9 S., 28. August 1672 (zu Nr. 1–4; Nr. 6–8)

Gutachter: Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv] [Carlo Lanteri da Genova OFMObs] ACDF SO St.St. G-3-d, Bl.  108r/v, 2 S., [28. August 1672] (zu Nr. 1)171

Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?] [Francesco Maria Nicoli da Cremona OFMObs?] [Gaetano Miraballi CR?] nicht aufgefunden [17. August 1674?] (zu Nr. 10)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Pietro Vito Ottoboni] ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 126r–127r, 3 S., [19. Oktober 1672] (zu Nr. 4)172

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 166r–170r, 9 S., o.D. (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 172r–174r, 5 S., o.D. (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

Girolamo Valvassori OSA ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 177r–181r, 9 S., [1. Januar 1673] (zu Nr. 1)

Gegenstand der Beauftragung waren die Gutachten, die vom Internuntius von Brüssel mit Schreiben vom 25. Juni 1672 dem SO zugestellt worden waren. 171 U.d.T. „Infrascripta capitula fuerunt extracta a liberculo impresso, cui titulus est pars prima instructio ad Tyronem theologum de Methodo theologica octo regolis prescripta“. 172 U.d.T. „Propositiones excerptae ex libro cui titulus est: Diatriba theologica de sapientia Dei benefica. Authore Aegidio Estrix S.J. Antuerpiae 1672“. 170

ACDF SO CL 1673–1675

440

Gutachter: Gutachten:

Girolamo Valvassori OSA ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 182r–183v, 4 S., [1. Januar 1673] (zu Nr. 2–3)

Gutachter: Gutachten:

Gaetano Miraballi CR ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 184r–191v, 16 S., o.D. (zu Nr. 1–3)

Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 221r–239v, 38 S., [12. November 1672] (zu Nr. 1–4; Nr. 6–8)173

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Girolamo Casanate] ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 241r/v, 244r/v, und 242r/v, 6 S., o.D. (zu Nr. 4)

Gutachter: Gutachten:

Gaetano Miraballi CR ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 247r–251r, 9 S., o.D. (zu Nr. 4)174

Gutachter: Gutachten:

Gaetano Miraballi CR ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 251v–252r, 2 S., o.D. (zu Nr. 6–8)

Gutachter: Gutachten:

Girolamo Valvassori OSA ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 255r–257v, 6 S., [1. Januar 1673] (zu Nr. 4)

Gutachter: Gutachten:

Matteo Orlando OCarm ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 272r–282v, 22 S., o.D. (zu Nr. 1–4; Nr. 6–8; Nr. 11)175

Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?] [Girolamo Valvassori OSA?] [Gaetano Miraballi CR?] [Matteo Orlando OCarm?] nicht aufgefunden [31. Mai 1673?] (zu Nr. 5)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 245r–246r, 3 S., 23. Juni 1673 (zu Nr. 4–5)

Gutachter: Gutachten:

Gaetano Miraballi CR ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 253r–254r, 3 S., [nach 31. Mai 1673] (zu Nr. 1–8; Nr. 11)176

Gutachter: Gutachten:

Gaetano Miraballi CR ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 263r–266r, 7 S., [nach 31. Mai 1673] (zu Nr. 5)

U.d.T. „Consvltatio In causa Petri Vambuschii Canonici S Poenitentiarii Ecclesiae Cathedralis S Bavonis Gandavensis“. 174 Vermutl. vor 31. Mai 1673: Datum des Eingangs des Werkes Nr. 5. 175 Überschrift: „Censura P. Generalis Carmelitarum in omnes Libros“. Deswegen vermutl. vor 31. Mai 1673: Datum des Eingangs des Werkes Nr. 5. 176 Wohl nach 31. Mai 1673: Datum des Eingangs des Werkes Nr. 5 im SO. 173

441

ACDF SO CL 1673–1675

Gutachter: Gutachten:

Girolamo Valvassori OSA ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 267r–269v, 6 S., [nach 31. Mai 1673] (zu Nr. 5)

Gutachter: Gutachten:

Matteo Orlando OCarm ACDF SO St.St. G-3-d, Bl.  284r, 1 S., [nach 31. Mai 1673] (zu Nr. 5)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Girolamo Casanate] ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 290r/v und 295r, 3 S., [nach 31. Mai 1673] (zu Nr. 5)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Girolamo Casanate]177 ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 291r/v und 294r, 3 S., o.D. (zu Nr. 1–3)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Girolamo Casanate]178 ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 289r/v und 296r, 3 S., o.D. (zu Nr. 4, Nr. 6–8)179

Gutachter:

[Domenico Maria Pozzobonelli OP?]; [Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?]; [Gaetano Miraballi CR?]; [Francesco Maria Nicoli da Cremona OFMObs?] nicht aufgefunden [14. Februar 1674?] (zu Nr. 4–5)180

Gutachten: Gutachter: Gutachten:

nicht aufgefunden ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 310r/v und 313r, 3 S., [22. Juni 1674] (zu Nr. 4[–5?])181

Gutachter:

[Raimondo Capizucchi OP?]; [Gaetano Miraballi CR?]; [Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?] nicht aufgefunden [28. September 1678?] (zu Nr. 4–5)

Gutachten: Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv ACDF SO St.St. G-3-d, Bl.  334r–335r, 1 S., [17. Mai 1679] (zu Nr. 12)182

Zuschreibung durch Handschriftenvergleich. Zuschreibung durch Handschriftenvergleich. 179 Wohl vor 31. Mai 1673: Datum des Eingangs des Werkes Nr. 5 im SO. 180 Zu den beauftragten Gutachtern vgl. ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 33. Der Auftrag an die Gutachter lautete, anlässlich des Verbotsdekretes vom selben Datum Propositionen aus den verbotenen Büchern im Hinblick auf ein mögliches allgemeines Verbot zu qualifizieren. 181 Liste von Propositionen u.d.T. „Propositiones excerptae ex libro, cui titulus est: Diatriba theologica de sapientia Dei beneficia authore Aegidio Estris SJ Antverpie 1672.“ 182 Gegenstand der Prüfung war die dem Bd. beiliegende ital. Übers. 177 178

ACDF SO CL 1673–1675 Dekret: Bando:

nicht aufgefunden;183 SO 31. Januar 1674184 (zu Nr. 1–2) CIndex 19. Juni 1674

Dekret: Bando:

SO 14. Februar. 1674 (zu Nr. 3)185 CIndex 19. Juni 1674

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 4)186

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 5)187

442

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Francesco Barberini vom 5. März 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 2r, mit Übersendung der beiden Werke, und parallel ein gleichlautendes Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni desselben Datums, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 2r, Bl. 3r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 30. März 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 5v; SO 6. April 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 10v; [Kons.?] SO 11. April 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 10v; SO 20. April 1672, ACDF SO St.St. G3-d, Bl. 10v [o.A.]; SO 25. Mai 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 38v; SO 15. Juni 1645, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 45v; SO 20. Juli 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 67v; SO 3. August 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 78v; SO 10. August 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 84v; SO 9. August 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 83v; SO 10. August 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 88v; den Vermerk des Ass. SO, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 88v; die Dekrete SO 23. August 1672, ACDF SO St.St. G3-d, Bl. 88v; SO 31. August 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 100v [o.A.]; SO 6. September 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 100v [o.A.]; SO 13. September 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 107v; SO 4. September 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 118r; SO 21. September 1672, ACDF SO St.St. G3-d, Bl. 123v; SO 28. September 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 123v; SO 5. Oktober 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 123v; das Audienzdekret 5. Oktober 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 123v; die Dekrete SO 2. November 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 133v; SO 3. November 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 135v; SO 16. November 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 240v; SO 29. November 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 142v. 184 ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 292r: das Werk sollte „simpliciter“ verboten werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Bf. von Gent an den Papst vom 20. Januar 1673, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 144r–147v. – Vgl. ferner die Dekrete SO 1. März 1673, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 147v [und Vermerk, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 148v]; SO 1. März 1673, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 201v. 185 ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 292r: das Werk sollte „simpliciter“ verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Francesco Barberini vom 2. April 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 24r, mit Übersendung des Werkes und Kopien seiner Korrespondenz mit Petrus Van Buscum. – Vgl. ferner die Dekrete SO 27. April 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 32v; SO 10. Mai 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 32v; SO 18. Mai 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 32v; SO 25. Mai 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 32v und 38v; SO 15. Juni 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 32v; SO 7. September 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 118r; SO 21. September 1672 ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 123v; SO 28. September 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 123v; SO 5. Oktober 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 123v; Audienzdekret 5. Oktober 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 123v. 186 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Francesco Barberini vom 5. März 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 2r, und parallel ein gleichlautendes Schrei­ ben des Internuntius von Brüssel an Kard. Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni desselben Datums, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 3r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 30. März 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 5v; SO 7. September 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 118r; SO 21. September 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 123v; SO 28. September 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 123v; SO 5. Oktober 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 123v; das Audienzdekret 5. Oktober 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 123v; die Dekrete SO 19. Oktober 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 125r; SO 16. November 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 240v. 187 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Nicolas Dubois an einen Kard. vom 5. Mai 1673, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 149r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 31. Mai 1673, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 151v. 183

443 Dekret:

ACDF SO CL 1673–1675

Bando:

SO 14. Februar 1674;188 Audienzdekret 4. April 1674;189 SO 13. September 1679;190 SO 6. Dezember 1679191 (zu Nr. 4–5) SO 5. April 1674

Dekret: Bando:

SO 14. März 1674 donec corrigatur (zu Nr. 6)192 CIndex 19. Juni 1674 donec corrigatur

Dekret:

SO 14. März 1674 (zu Nr. 7)193

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 8)194

ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 292r und Bl. 304r: das Werk sollte, zusammen mit jenem unter Nr. 5, verboten werden; ferner sollten die Qual. des SO den Werken Propositionen entnehmen [und diese qualifizieren]. Auf diese Weise sollte ein allgemeines Verbot einiger der Propositionen erreicht werden, unabhängig von der Frage, welcher Autor diese vertrat. Nach einer Variante dieses Dekretes, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 304r, sollte die Prüfung auch zu einem Beschluss in der Frage führen, ob und ggf. wie der Autor widerrufen sollte. 189 ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 303r: der Papst approbierte das Dekret SO 14. Februar 1674, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 303r, wonach das Werk, zusammen mit dem Werk Nr. 5, durch ein separat zu veröffentlichendes Dekret SO verboten werden sollte. 190 ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 312v: die Widerrufungsformel sollte dem Internuntius von Brüssel übersandt werden, der Aegidius Estrix SJ dazu bringen sollte, gemäß dieser Formel [seine Lehre] in Anwesenheit des Internuntius, eines Notars und Zeugen zu widerrufen; eine beglaubigte Abschrift der Widerrufung sollte dem SO zugestellt werden. – Vgl. ferner das Dekret SO 28 September 1678, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 304r. 191 ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 324v: die Kardinäle ordneten an, eine korrigierte Fassung der Widerrufungsformel dem Internuntius von Brüssel zu übersenden, damit Aegidius Estrix SJ gemäß dieser Formel [seine Lehre] persönlich und in Anwesenheit eines Notars und Zeugen widerrufe; eine beglaubigte Abschrift dieser Widerrufung sollte dem SO zugestellt werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Francesco Barberini vom 11. November 1679, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 319r. – Vgl. ferner das Dekret SO 7. Februar 1680, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 328v. 192 ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 292r: das Werk sollte donec corrigatur verboten werden. Vgl. die Variante des Dekretes SO 14. März 1674, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 302v, mit Weiterleitung des Werkes an die CIndex zwecks Verbot. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Francesco Barberini vom 21. Mai 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 40r, mit Verweis auf die Suspendierung der Veröffentlichung der Werke Nr. 6–7. – Vgl. ferner die Dekrete SO 15. Juni 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 45v; SO 22. Juni 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 44v; SO 7. September 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 118r; SO 21. September 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 123v; SO 28. September 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 123v; Dekret SO 5. Oktober 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 123v; das Audienzdekret 5. Oktober 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 123v; und das Dekret SO 16. November 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 240v. 193 ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 292r: das Werk wurde als nicht zensurwürdig eingestuft. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Francesco Barberini vom 21. Mai 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 40r, mit Verweis auf die Suspendierung der Veröffentlichung der Werke Nr. 6–7. – Vgl. ferner die Dekrete SO 15. Juni 1672, Bl. 45v; SO 22. Juni 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 44v; SO 7. September 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 118r; SO 21. September 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 123v; SO 28. September 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 123v; SO 5. Oktober 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 123v; das Audienzdekret 5. Oktober 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 123v; und das Dekret SO 16. November 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 240v. 194 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Francesco Barberini vom 18. Juni 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 46r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner die Dekrete SO 13. Juli 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 48v; SO 7. September 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 118r; SO 21. September 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 123v; SO 28. September 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 123v; SO 5. Oktober 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 123v; das Audienzdekret 5. Oktober 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 123v; und das Dekret SO 16. November 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 240v. 188

ACDF SO CL 1673–1675 Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 9)195

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 10–11)196

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 12)197

444

Korrespondenten: (1) Bf. von Gent; (2) Internuntius von Brüssel; (3) Kard. Francesco Barberini; (4) Petrus Van Buscum ; (5) Nicolas Dubois ; (6) Carolus Manderscheit SJ; (7) Kard. Giovanni Bona OCist; (8) Michael van Hecke OSA; (9) Ass. SO; (10) [Franciscus Crespin OCarm] ; (11) Ignatius Gillemans ; (12) [Bf. von Brügge]; (13) Papst Clemens X.; (14) MSP; (15) Aegidius Estrix SJ; (16) Kard. Cesare Facchinetti Weitere Akten des SO: (1) Notizen des Ass. SO zu den Verhandlungen über das von Michael van Hecke OSA am 8. August 1672 eingereichte „Extractum ex epistola scripta ex Belgio“, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 88v, 1 S., 10–24. August 1672; (2) „Juramentum“ vor dem Comm. SO von Gaetano Miraballi CR und Matteo Orlando OCarm zwecks Begutachtung von Werken im Auftrag des SO, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 124r, 1 S., 7. und 17. Oktober 1672; (3) „Suffragia EE DD Cardinalium circa censuram P. Laureae, et P. Caroli a Genua super Instructione ad Tyronem Theologum auctore Petro Van Boscon“. Voten der Kard. Francesco Barberini, Francesco Maria Brancaccio, Alderano Cibo, Pietro Vito Ottoboni, Lorenzo Imperiali, Francesco Albizzi, Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni, Cesare Rasponi, Giacomo Rospigliosi, Luis Manuel Fernández de Portocarrero198, Giovanni Bona OCist, Federico Borromeo junior, Gaspare Carpegna199, Decio Azzolini junior, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 119r/v, 2 S., 28. September 1672 (zu Nr. 1–4; Nr. 6–8); (4) Relation über die Antwort des Internuntius von Brüssel auf die Nullitätserklärung des SO gegen das bfl. Edikt bzgl. Petrus Van Buscum, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 131r–132r, 3 S., [8. Oktober 1672]; (5) „Dubium“, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl.  152r/v (zu Nr. 11); (6) Dubium und Antwort bzgl. derselben Frage, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 172r–174r, 5 S., o.D. (zu Nr. 11); (7) Umlaufschreiben gerichtet an die Kardinäle Francesco Maria Brancaccio, Alderano Cibo, Pietro Vito Ottoboni, Lorenzo Imperiali, Francesco Albizzi, Flavio Chigi, Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni, Cesare Rasponi, Giacomo Rospiglioso, Luis Manuel Fernández de Portocarrero, Giovanni Bona OCist, Gaspare Carpegna, Decio Azzolino junior, und Francesco Barberini mit Weiterleitung einer Schrift von Michael van Hecke OSA, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 172r–174r, 1 S., [1. März 1673]; (8) Relation u.d.T. „Relatione delli Opusculi del canonico Vambuscon, P. Egidio Estrix Giesuita, et altri qualificati da alcuni theologi deputati“, mit Zusammenfassung der Voten, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 285r–288r, 7 S., [14. März 1674] (zu Nr. 1–4 und Nr. 6–8; anschließend: zu Nr. 5); Voten der Kard. Alderano Cibo, Pietro Vito Ottoboni, Francesco Albizzi, Cesare Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Francesco Barberini vom 9. Juli 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 70r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 3. August 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 74v. 196 Zu Nr. 10, vgl. die vermutl. irrtümlich dem Bd. beigelegte Notiz, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 47r. 197 Vgl. ferner das Dekret SO 17. Mai 1679, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 340v. 198 Zu Fernández vgl. Prosopographie 18. Jh. 199 Zu Carpegna vgl. Prosopographie 18. Jh. 195

445

ACDF SO CL 1673–1675

Rasponi, Luis Manuel Fernández de Portocarrero, Giovanni Bona OCist, Gaspare Carpegna, César D’Estrées200, Francesco Nerli junior201, Decio Azzolini junior, und Girolamo Casanate (ohne Unterschriften), ACDF SO St.St. G-3-d, 288r, 1 S., 14. März 1674 (zu Nr. 6–7); (9) Votenliste der Kard. Francesco Barberini, Francesco Maria Brancaccio, Alderano Cibo, Pietro Vito Ottoboni, Francesco Albizzi, Cesare Rasponi, Luis Manuel Fernández de Portocarrero, Giovanni Bona OCist, Gaspare Carpegna, César D’Estrées, Francesco Nerli junior, Decio Azzolini junior, Girolamo Casanate (ohne Unterschriften), ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 297r, 1 S., o.D. (zu Nr. 1–2); eingefügt: Votenzählung und Notizen für den Entwurf des Dekretes SO 14. Februar 1674, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 298r und 299r, 2 S., 14. Februar 1674 (zu Nr. 1–2); (10) eingefügt in ein Schreiben [des Ass. SO an den MSP?] vom 22. Juni 1674: „Retractationis P. Extrix Formula“, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 312r, 1 S., [13. September 1679] (zu Nr. 4); (11) „Iustificatio Censurae et Retractationis quarundam Propositionum P. Egidii Estrix Belgae S.J.“ mit Hinweisen zum Verlauf des Verfahrens 1673–1674 und 1678–1679, verf. von Gaetano Miraballi CR, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 315r–317v, 6 S., 28. Mai 1679 (zu Nr. 4); (12) ital. Übers. des Werkes, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 329r–332v und Bl. 337r–339v, 14 S., [17. Mai 1679]; eingefügt: lat. Zusammenfassung desselben Werkes, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 334r–335r, 3 S., [17. Mai 1679] (zu Nr. 12) Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Bf. von Gent an einen nicht erwähnten Kard. vom 10. März 1672: Abschrift des Breve Innozenz’ X. 28. Juni 1653 [Incipit: Pontificiam Charitatem] an den Bf. von Gent, ACDF SO St.St. G-3-d, 3 S., Bl. 10r–10[bis]r, [10. März 1672] (zu Nr. 1–2);202 (2) als Anlagen zu einem Schreiben des Bf. von Gent an einen nicht erwähnten Adressaten vom 30. April 1672: Abschrift eines notariellen Protokolls der Befragung, in der Nuntiatur zu Brüssel, von mehreren Theologen und Vertretern der Orden wegen möglicher Verstöße gegen die Bulle Alexanders VII. 8. Dezember 1661 [Incipit: Sollicitudo Omnium Ecclesiarum] seitens des Autors und seines Zensors; entsprechendes bfl. Dekret mit Strafmaßnahmen, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 33r–36r, 3 S., 28. April 1672 (zu Nr. 1–2);203 (3) unterschriebene Kopie eines Gutachtens von Alexius de Lannoij OFMRec und übermittelt vom röm. Agenten des Bf. von Gent, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 52r–55v, 7 S., [18. Juni 1672] (zu Nr. 1–2);204 (4) als Anlage zu einem Schreiben des Bf. von Gent an einen Kard. vom 24. Juli 1672: Protokoll und notarielles Instrument einer vom Internuntius von Brüssel präsidierten Sitzung in Anwesenheit des Bf. von Gent, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 50r, 1 S., 28. April 1672;205 anschließend: „Tenor de quo acta supra scripta [i.e. Verbotsedikt Zu d’Estrées vgl. Prosopographie 18. Jh. Zu Nerli vgl. Prosopographie 18. Jh. 202 Breve wird dorsal Bl. 10[ter]v irrtümlich als Bulle bezeichnet. 203 Erwähnt wurden: Franciscus Crespin OCarm; Guilielmus Herinx OFMRec ; Nicolas Dubois; Petrus de Vriese OFMRec ; Maximilianus Le Dent SJ ; und der engl. Missionar Augustin Coniers. 204 Die vom Agenten des Bf. von Gent eingereichten Unterlagen wurden in eine Abschrift eingefügt, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 50r–51v und Bl. 56r–v, 6 S. 205 Beteiligt waren: Franciscus Crespin OCarm; Guilielmus Herinx OFMRec; Nicolas Dubois; Petrus de Vriese OFMRec; Maximilianus le Dent SJ; und der engl. Missionar Augustinus Coniers. 200 201

ACDF SO CL 1673–1675

446

Bf. von Gent 29. April 1672]“ (zu Nr. 1–2); (5) als Anlagen zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 25. Juni 1672: Gutachten von Guilielmus Herinx OFMRec und Petrus De Vriese OFMRec, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 60r/v, 2 S., 24. Juni 1672; Gutachten von Marcus a Sancto Francisco OCD , ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 61r/v, 2 S., 22. März 1672; Gutachten von Nicolas Dubois, u.d.T. „Rationes quibus ostenditur nuperum libellum directe et clare impingere in Bullam Alexandri VII datam octava xbris 1661“, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 62r–63r, 3 S., [12. März 1672]; (6) als Anlage zu einem Schreiben von Nicolas Dubois an einen nicht identifizierten Kard. vom 6. Juli 1672: Gutachten u.d.T. „Rationes propter quas infrascriptus censeo dominum Buscumium in Instructione ad Tyronem Theologum impegisse in Bullam Alexandri VII datam 8. Decemb. 1661“, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 76r–77v, 4 S., 23. Juni 1672 (zu Nr. 1–2); (7) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 16. Juli 1672: Gutachten u.d.T. „Quaeritur an Dominus Buscum in sua Instructione ad Tyronem impegerit in Constitutionem Alexandri VII, quae incipit Solicitudo omnium ecclesiarum“, verf. von Maximilianus Le Dent SJ, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 81r, 1 S., [16. Juli 1672]; (8) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 6. August 1672: Abschriften der notariellen Protokolle über Befragungen und Zeugenerklärungen, die in der bfl. Kurie von Gent zu den Auseinandersetzungen zwischen Petrus Van Buscum und Franciscus Bosman OP anlässlich der Spendung der Sterbesakramente für den Priester Cornelius De Keijser (ca. 1666) stattfanden, ACDF SO St.St. G-3-d, 91r–92v, 4 S., 3.–5. August 1672; (9) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 6. August 1672: Gesuch von Petrus Van Buscum und Ignatius Gillemans an den Internuntius von Brüssel um Ergänzung des von diesem erteilten Appellationsreskripts mit den üblichen Klauseln zur Suspendierung der Strafmaßnahmen des bfl. Edikts 28. April 1672, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl.  95r, 1 S., [6. Juli 1672]; (10) als Anlagen zu einem Schreiben des Bf. von Gent an einen nicht identifizierten Kard. vom 19. August 1672: hs. „Brevis Relatio pro parte illustrissimi domini episcopi Gandensis in negotio contra DD. Gillemans et Buscum praestanda eminentissimis DD Cardinalibus Inquisitoribus Generalibus“, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 102r–103v und 105r–106r, 7 S., [19. August 1672]; A.A.A. Theologum Aletepolitanum : Perspicua Ac Brevis// Defensio// Reverend. Admodum Dominorum// I. Gillemans,// Et// P. Van Bvscvm// Canonicorum,// Et respectivè Archipresbyteri & Poenitentiarii Ec-// clesiae Cathedralis Gandensis// Adversus// Justificatorem Processus Illustrissimi, ac Reverendissimi Domini// Eugenii Alberti// Gandensis Episcopi / Per// A. A. A. Theologum Aletepolitanum. - [S.l.] : [S.n.], [1672]. - [1] Bl., 7 S. ; 2°. ACDF SO St.St. G-3-d, unter Bl. 104r; (11) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel an den Ass. SO vom 5. November 1672: Num. 45.// Relations// Veritables.// Du 5. Novembre 1672. - Bruxelles : se vendent chez Pierre de Cleyn, [1672] (Avec Privilege.). - 12 S. (S. 759–770) ; 2°. ACDF SO St.St. G-3-d, unter Bl. 137r; (12) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Francesco Barberini vom 5. November 1672: Abschrift der vor dem Bf. von Brügge in seiner Funktion als delegierter Apostolischer Richter hergestellten „Compositio“ zwischen den appellierenden Kanonikern Petrus Van Buscum und Ignatius Gillemans einerseits und dem Bf. von Gent andererseits, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 139r/v, 2

447

ACDF SO CL 1673–1675

S., 30. Oktober 1672; (13) Relationen, eingereicht von Michael van Hecke OSA,206 ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 259r–262v, 8 S., 28. Dezember 1672 (zu Nr. 4);207 ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 192r–201r, 16 S., [1. März 1673] (zu Nr. 1); ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 203r–219r, 33 S., [10. März 1673] (zu Nr. 1);208 (14) von Mons. Baglioni im Staatssekretariat verf. Relation, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 132r/v, 2 S., 2. März 1673; als Anlage: Gesuch des Bf. von Gent an den Papst mit Verweis auf die Verhandlungen zu Nr. 1–2 und mit der Bitte um Weisung der in ähnlichen Fällen zu ergreifenden Maßnahmen, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl.144r–147v, 8 S., 20. Januar 1673; (15) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Francesco Barberini vom 11. November 1679: Gesuch von Aegidius Estrix SJ um Korrektur der zu widerrufenden Propositionen, die teilw. fehlerhaft seinem Werk entnommen worden waren, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 320r/v und Bl. 323r, 3 S., 10. November 1679; als Anlage: Liste mit vier Fehlern in der aus Rom übersandten Widerrufung, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 321r, 1 S., [10. November 1679]; (16) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Cesare Facchinetti vom 13. Januar 1680: [korrigierte und unterschriebene] „Formula retractationis P. Estrix“, ACDF SO St.St. G-3-d, Bl. 326r–327v, 4 S., 13. Januar 1680 ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 16 1674. Non permittitur usus, neq[ue] retentio Officii parvi B. M[a]r[i]ae Virginis translatum in lingua italica ab Ab[bat]e Philippo Bonini de mandato Imp[er] atricis Eleonorae. Bonini, Filippo Maria (Übers.): L’Officio// Di// Maria Vergine// Madre Di Dio.// Trasportato dalla Latina all’Italiana// Lingua per comandamento// Della S. C. R. M.// Di// Eleonora// Augusta, Regina// Di Boemia, E D’Hun-//garia. / Dall’// Abbate// Filippo Maria Bonini.// Dottore Teologo Consultore Assistente della// Santa Inquisitione, primo Capellano// d’honore, e Consigliere della// Medesima Maestà. In Vienna : Leopoldo Voigt, 1672. - [20] Bl., 595 S. ; 8°. VD17209

Aus den Akten lässt sich schließen, dass Michael van Hecke OSA in dieser Angelegenheit nicht als Gutachter, sondern vielmehr als Partei auftrat und in dieser Eigenschaft vom SO beauftragt wurde, die Klage gegen Petrus Van Buscum zu konkretisieren. 207 U.d. T. „Circa istum librum et propositiones ut super excerptas consultatio et iudicium“. 208 U.d.T. „Reflectiones ad octo regulas in sana Theologia satis irregulares, et refutatio subiectarum elucidationum cum suis erroribus et calumniis contentio in libello, cui titulus: Instructio ad Tyronem Theologum etc.“ 209 Die lat. Ausg. konnte nicht eindeutig ermittelt werden. 206

ACDF SO CL 1673–1675 Dekret: Bando:

448

SO 6. Dezember 1673;210 SO 20. Februar 1674;211 SO 11. April 1674212 CIndex 19. Juni 1674

Korrespondenten: (1) Inq. von Mantua; (2) Inq. von Mailand ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 17 1674. Acta in Libr[um] ins[criptu]m: Compendio della Vita del P. Fabrizio da Aste Fondatore de PP. dell’Oratorio di Forli. Anonym: Compendio della Vita del P. Fabrizio da Aste (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.213 Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP] nicht aufgefunden [11. April 1674]

Dekret:

SO 11. April 1674214

Korrespondenten: Inq. von Faenza

Bl. 291v: der Comm. SO sollte „iuxta mentem“ auf das Schreiben des Inq. [von Mantua] antworten, der das Verbot des Werkes veröffentlichen sollte. Der Nuntius von Wien sollte bei der Kaiserin darauf drängen, keine weiteren Exemplare an Dritte zu senden und die Verbreitung des Werkes in Italien nicht zu begünstigen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mantua an den Comm. SO vom 13. November 1673, Bl. 286r, zwecks Erteilung von Leselizenzen. – Das Werk wurde [nachträglich nochmals] verboten: vgl. Bando CIndex 19. Juni 1674. 211 Bl. 290v: dem Inq. von Mailand sollte eine Abschrift des Verbotsdekretes zur ital. Fassung des Werkes zugeschickt werden; ihm sollte auferlegt werden, das Dekret umzusetzen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 31. Januar 1674, Bl. 287r, zwecks Erteilung von Leselizenzen. 212 Bl. 289v: der Inq. [von Mailand] sollte den Gebrauch und den Besitz des Werkes nicht gestatten und die Exemplare, deren er habhaft werden konnte, verbrennen, da das Werk bereits verboten worden war. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 14. März 1674, Bl. 288r, zwecks Erteilung von Leselizenzen. 213 Gedruckt wurde: Petrignani, Ottaviano: Breve Relatione// Della Vita esemplare, e Santa Morte// Del Vener: Seruo di Dio// Il P. Fabritio// Dall’ Aste// Fondatore Della Congregatione// Dell’ Oratorio// In Forlì Sva Patria. / Raccolta da Ottaviano Petrignani// Il Neghittoso Acc. Filergita. - In Forlì : Per Gioseffo Dandi, e Giouanni Saporetti, 1674 (Con licenza de’ Superiori). Enthalten in: Bacci, Pietro Giacomo ; Ricci, Giacomo [u.a.]: Compendio della Vita// Di San Filippo Neri// Fiorentino// Fondatore Della Congregatione Dell’ Oratorio / Scritto già dal P. Pietro Giacomo Bacci Prete// dell’ istessa Congregatione.// Con vna breue notizia d’ alcuni Compagni di// detto Santo. / Per opera del M. R. P. Maestro Frà Giacomo Ricci// dell’Ordine di S. Domenico.// Con l’aggiunta della Vita esemplare, e santa morte// del Venerabile seruo di Dio// Il P. Fabritio Dall’ Aste// Fondatore Della Congregatione Dell’// Oratorio Nella Citta’ Di Forli’ Sva Patria. / Raccolta dal Sig. Ottauiano Petrignani Forliuese.// All’ Em. e Reuerendiss. Sig. Cardinale// Gregorio Barbarigo// Vescovo Di Padova. - In Forlì : Per Gioseffo Dandi, e Giouanni Saporetti, 1674 (Con Licenza De’ Svperiori). - [5] Bl., 24 S., [2] Bl., 172 S., [6], [5] Bl., 80 S. BVB. Zum Widmungsempfänger, Kard. Gregorio Barbarigo, vgl. Personen und Profile. 214 Bl.  295v: die Kardinäle approbierten das Votum des MSP, dass die Druckerlaubnis unter Auflage seiner Korrekturen und der üblichen Protestationen am Anfang und Ende des Werkes erteilt werden solle. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Faenza vom 8. März 1674, Bl. 294r, mit Übersendung des [Manuskriptes] zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 19. März 1674, Bl. 295v. 210

449

ACDF SO CL 1673–1675

ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 18 1674. Acta in libr[um] ins[criptu]m: Officio dell’immacolata Concezione &c. approvato dal S[ommo] Pontefice Paolo V. Anonym: Officio// Dell’Immacolata// Concettione// Della Santiss. Vergine// Nostra Signora.// Approuato dal Som. Pont.// Paolo V. il quale à chi di-//uotamente lo recitarà concede Indulgenza di// cento giorni, come appa-//re nel suo Breue dato in// Roma li 10. Luglio 1615. - In Milano : Per Francesco Vigone, 1664. - 29 S. ; 16°. ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 18, unter Bl. 299r Gutachter: Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP Bl. 300v, 1 S., [11. April 1674]215

Dekret:

SO 11. April 1674216

Korrespondenten: Inq. von Cremona In den Akten auch erwähnt: (1) [Cremona: Andachtsbücher für die Sternenkrone der Gottesmutter]. Die Werke konnten nicht eindeutig ermittelt werden.217 (2) ♦ Anonym: Regole da osseruarsi dai Deuoti di Maria, che professano d’esser incatenati Schiaui di lei. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen.218 ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 19 1674. Ordinatur collectio libri impressi ins[cript]i: Nuove Indulgenze nell’Ave Maria quotidiana dalla lingua Francese ridotte in Italiano. 1. [Indulgenz] Nvove// Indvlgenze// Nell’// Ave Maria// Quotidiana.// Dalla Lingua Franzese ridot-//te in Italiano. - Stampate in Lion di Francia : da Antonio Molin, [1670]. - 16 S. ; 12°. ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 19, unter Bl. 304r219 2. [Indulgenz] Nvove// Indvlgenze// Nell’// Ave Maria// Qvotidiana;// Dalla lingua Francese// tradotte in Ita-//liano. - In Lione, Lucca, Bologna, & Ancona : nella Stamp. Camerale, 1673. - 24 S. ; 16°. ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 19, unter Bl. 307r 3. [Indulgenz] Nuove// Indulgenze// nell’// Ave Maria// Quotidiana.// Dalla Lingua Francese tradotte in Italiano:// Stampate in Lion di Francia da Antonio// Molin dirimpetto al Collegio Grande. - In Parma : per Mario Vigna, 1673 (Con licenza de’ Superiori). - [1] Bl., 14 S. ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677

In Form eines Votums dorsal auf dem Schreiben des Inq. von Cremona vom 8. März 1674. Bl. 300v: die Kardinäle approbierten das Votum des MSP, [dass die evtl. schon verbreiteten Exemplare eingesammelt werden sollten, weil das Werk durch die allgemeinen Indexregeln verboten sei, sofern denn keine Genehmigung der CRiti erfolgt war]. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 8. März 1674, Bl. 298r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 19. März 1674, Bl. 300v. 217 Vgl. hierzu ACDF SO CL 1641–1654, [Nr. 10bis]→ACDF SO St.St. H-2-i, [Nr. 2]. 218 Vgl. hierzu ACDF SO CL 1673–1675, [Nr. 12bis]→ACDF SO St.St. O-3-e, [Nr. 3]. 219 Der Teil des Titelbl. mit der Jahreszahl darauf wurde abgeschnitten. Daher erfolgt hier die Datierung aus dem Werk selbst. 215 216

ACDF SO CL 1673–1675 Dekret:

SO 9. Mai 1674 (zu Nr. 1)220

Dekret:

SO 31. Januar 1674 (zu Nr. 2)221

Dekret:

SO 31. Januar 1674 (zu Nr. 3)222

450

Korrespondenten: (1) Inq. von Faenza; (2) Giovanni Bussi ; (3) Kard. [Francesco?] Barberini; (4) Inq. von Cremona ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 20 1674. Decretu[m] S[acrae] Cong[regatio]nis sub die 22. Maii 1674. Statuens scribendu[m] episcopo Forosempronii libellu[m] ins[criptu]m: Officiu[m] parvu[m] S. Angeli Custodis, et alteru[m]: Officio dell’Immacolata Concezione &c. habenda esse tamq[uam] prohibita, ideoq[ue] colligenda. 1. Officivm Parvvm S. Angeli Custodis. Ex Hieremia Drexellio è Societate IESV. Tuderti : Apud Vincentium Galassium, [S.a.]. - 32 S. ; 16°. ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 20, unter Bl. 314r 2. Vfficio Dell’ Immacolata Concettione Della SS. Vergine. Agl’ Illustrissimi Sig. Confaloniere Di Giustitia, Ed Antiani. [...] - In Milano, & in Bologna : Per gl’HH del Peri, [1669]. ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 20, unter Bl. 315r Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 316v, 1 S., [18. Juni 1674] (zu Nr. 1–2)223

Dekret:

SO 27. Juni 1674 (zu Nr. 1–2)224

Korrespondenten: Bf. von Fossombrone ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 21 1674. Censura in libellu[m], cui titul[us]: De Libertate, et Contritione &c. p[er] Germanum Philalethen Eupistinu[m]. Duaci 1671. Bl. 305v: dem Inq. von Faenza sollte geantwortet werden, [die Werke u.d.T. „nuove indulgenze nell’Ave Maria“ einzusammeln und durch Prediger der Bevölkerung das Verbot einzuschärfen]. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Faenza vom 26. April 1674, Bl. 303r, mit Übersendung des Werkes zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND. 221 Bl. 310v: der Generalvikar von Loreto sollte das Werk einsammeln und durch Prediger der Bevölke­ rung das Verbot einschärfen lassen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Generalvikars von Loreto vom 21. Juli 1673, Bl. 306r, mit Übersendung des Werkes. 222 ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677: der Inq. von Cremona sollte die Werke u.d.T. „nuove indulgenze nell’Ave Maria“ einsammeln und durch Prediger der Bevölkerung das Verbot einschärfen lassen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 11. Januar 1674, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, mit Übersendung des Werkes. 223 In Form eines gemeinsamen Votums der Konsultoren des SO in der Sitzung der Feria II. 224 Bl. 316v: die Kardinäle approbierten das Votum der Kons. SO 18. Juni [alternative Lesung: 24. Mai; nach Fasz.-Aufschrift und in der Rubricella: (Feria secunda) 22. Mai] 1674, [dass die Werke als verboten angesehen und dementspechend eingesammelt und nicht erlaubt werden sollten]. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Bf. von Fossombrone vom 18. Mai 1674, Bl. 313r, mit Übersendung der Werke. – Vgl. ferner das Dekret SO 30. Mai 1674, Bl. 316v. 220

451

ACDF SO CL 1673–1675

1. Philalethes, Germanus [Platel, Jacques Philippe]: De Libertate// Et// Contritione// SS.// Avgvstini// Et// Thomae// Gemini Ecclesiae Solis// Tvtissima Et In-//concvssa Dogmata / Per Germanvm Philale-//then Evpistinvm. (Cum Approbationibus primi Opusculi sui, cui titulus, Scientia Media Ad Examen Revocata). - Duaci : Typis B. Belleri, 1671. - [2], 473, [53] S. ; 12°. BUCM225 Ferner wurde verhandelt: 2. Anonym: Epistola sub nomine eminentissimi domini Joannis s. r. e. cardinalis Bona, approbans doctrinam Germani Philalethis Eupistini, (Libellus contra card. Bona sic inscriptus), data Romae 19 maii 1674. - [S.l.] : [S.n.], [1674]. - 2 S. ; 8°. Archief van de Nederduitse provincie der jezuïeten226 Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 320r/v, 2 S., [6. Juni 1674] (zu Nr. 1)227

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 321r, 1 S., 23. Januar 1675 (zu Nr. 2)

Dekret:

SO 6. Juni 1674 (zu Nr. 1)228

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)229

Weitere Akten des SO: Mantelbogen mit Auflistung der vom Sekr. CIndex dem Comm. SO zugesandten Gutachten, Bl. 319r, 1 S., [25. April 1676] (zu Nr. 1) ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 22 1674. Censura in Libr[um] P. Alberti Alberto Soc[ietatis] I[esu] ins[criptu]m: Lucu­ bratio Theologica Scholastica, Moralis, Canonica, et Civilis de recta operandi regula &c. nec non de efficaci ratione compescendi effrenata[m] opinandi licentiam. Alberti, Alberto: Lucubratio Theologica, scholastica, moralis, canonica et civilis de rectè operandi Regula etc. et necnon de efficaci ratione compescendi effranatam opinandi licentiam. - 5. vol. (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Tatsächlicher Name ermittelt nach Weller. Das Werk wird nach SBN auch Charles de Bryas zu­ geschrieben. 226 Nach Bujanda ist das Werk im belgischen Staatsarchiv in Brüssel zu finden. Auf Nachfrage dort soll das Werk mittlerweile im „Archief van de Nederduitse provincie der jezuïeten“ unter der Inventar-Nr. 1824 deponiert worden sein. Tatsächlicher Name ermittelt nach Weller. Das Werk wird nach SBN Charles de Bryas zugeschrieben. 227 Das Gutachten bezog sich auch auf die vom Sekr. CIndex an den Comm. SO weitergeleiteten Gutachten von [Girolamo?] Valvassori OSA, [Giuseppe Maria?] Miraballi CR, [Cirillo] Cantelli OCarm, Giorgio Soggio Serra OSM. 228 Bl. 320v: die Kardinäle approbierten das Votum Brancatis und dreier anderer Zensoren, dass das Werk nicht der theol. Zensur unterlag. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Vermerk auf dem Mantelbogen, Bl. 319r, dass das Werk vom Sekr. CIndex an den Comm. SO weitergeleitet worden sei und fünf Gutachten darüber in der CIndex erstattet worden seien. – Vgl. ferner das Dekret SO 25. April 1674, Bl. 324v. 229 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Gutachten, Bl. 321r, auf die Verhandlung des Werkes Nr. 1 im SO und in der CIndex. Vermutl. approbierten die Kardinäle das Votum Brancatis, dass die Schrift, die offenbar gegen Kard. Bona gerichtet war, verboten werden solle. – Das Werk wurde verboten: vgl. Bando CIndex 22. Juni 1676. 225

ACDF SO CL 1673–1675

452

Gutachter: Gutachten:

[Gaetano Miraballi CR?] nicht aufgefunden [28. Juni 1674?]

Gutachter: Gutachten:

[Marziale Pellegrini junior OFMConv?] nicht aufgefunden [28. Juni 1674?]

Gutachter: Gutachten:

Ludovico Marracci OMD Bl. 338r, 1 S.,[4. Juli 1674]230

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [23. Januar 1675?]

Dekret:

SO 18. Juli 1674;231 SO 12. Dezember 1674;232 nicht aufgefunden233

Korrespondenten: (1) Alberto Alberti SJ; (2) [Giovanni Paolo Oliva SJ] ; (3) [Giacinto Libelli OP] Weitere Akten des SO: (1) Relation zu einem Gesuch, eingereicht von Alberto Alberti SJ, Bl.  327r, 1 S., [28. Juni 1674]; (2) Gesuch vom MSP Giacinto Libelli OP mit Verweis auf den Anspruch des Autors, das Ms. ohne Revision durch den MSP in Druck zu geben, wegen einer vermeintl. Approbation des SO; mit der Angabe, dass das Ms. nie im Auftrag des SO revidiert worden sei, und mit der Bitte, dem Autor mitzuteilen, dass ein Werk ohne Revision nicht veröffentlicht werden darf, und die Korrektur nicht dem Autor überlassen werden könne, Bl. 341r, 1 S., [23. Januar 1675] Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Alberto Alberti SJ mit Verweis auf die Verhandlungen mit dem MSP zwecks Erteilung der Druckerlaubnis und mit Bitte um Rückgabe der Mss., damit er sie dem SO zustellen könnte, Bl. 328r, 1 S., [28. Juni 1674]; (2) Gesuch von Alberto Alberti SJ mit der Angabe, dass der Ass. SO über die Zeugenschrift Marraccis verfügte, Bl. 329r, 1 S., [14. Juli 1674?]; (3) Gesuch von Alberto Alberti SJ um zügige Revision seiner Mss. wegen seines Alters, Bl. 332r, 1 S., [18. Juli 1674]; (4) Gesuch von Alberto Alberti SJ mit der Behauptung, dass der MSP nie die Beauftragung Marraccis mit der Revision seiner Mss. zurückgezogen hatte; mit Zusendung des deswegen vom Antragsteller für legitim gehaltenen Gutachten Marraccis, und mit der Bitte um Druckerlaubnis, Bl. 337r, 1 S., [12. Dezember 1674]234 In Form einer Approbation, mit Verweis auf eine angebl. umstrittene Beauftragung durch den MSP; in den Akten ist öfter von diesem Schriftstück als „Testimonium“ die Rede. Weitere identische Exemplare liegen dem Fasz. bei, Bl. 343r und 344r. Das Exemplar Bl. 344r wurde möglicherweise dem SO vom Ass. SO zugesandt, die anderen Exemplare dienten wohl als Anlagen des in zwei Ausführungen vorliegenden Gesuches von Alberto Alberti SJ [12. Dezember 1674]. 231 Bl. 336v: der Generalobere SJ sollte den Druck [ND?] nicht ohne vorherige Rücksprache mit dem SO erlauben. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Alberto Alberti SJ, Bl. 328r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 28. Juni 1674, Bl. 349v; SO 28. Juni 1674, Bl. 349r, und Bl. 334v; SO 4. Juli 1674, Bl. 345v; und den Vermerk des Ass. SO vom 19. Juli 1674, Bl. 336v, zum Gespräch mit dem General­oberen SJ [gemäß dem Dekret SO 18. Juli 1674]. 232 Bl. 340r: der Bittsteller sollte von seinem Recht Gebrauch machen. Vorher aber sollte dem General­ oberen SJ mündlich aufgetragen werden, alle Gemeinheiten aus dem Buch entfernen zu lassen, sonst würde es verboten werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Alberto Alberti SJ, Bl. 337r. 233 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch des MSP Giacinto Libelli OP, Bl. 341r. – Vgl. ferner das Dekret SO 23. Januar 1675, Bl. 348v. 234 Ein weiteres Exemplar des Gesuchs mit Anlage liegt dem Fasz. bei, Bl. 342r. 230

453

ACDF SO CL 1673–1675

In den Akten auch erwähnt: Alberti, Alberto: Alberti De Albertis// Tridentini E Societate Iesu// Trvtina// Opinionum Moralium,// e solo grauis fundamenti examine semper// pendens,// ad legitimam probabilitatem ab adulterinâ// discriminandam potissimum condita. [...] Opus uariis tractationibus planè integris, a nullo alio hacte-// nus elaboratis constans, necnon aliis quoque longè plurimis obserua-//tionibus ex toto nouis refertissimum, cunctis Philosophis, Theologis,// et Jurisconsultis, praesertim verò confessariis, apprime conducibile.// Cum duplice indice, uno disputationum et capitum, altero rerum// et uerborum locupletissimo, qui breuis quoque compendii uicem commodè obtinet.// Quae cuncta non esse tantùm speciosa nomina, ut subinde accidit, sed cumulatè etiam omnino praestare, attentus lector deprehendet. - [S.a.]. 3 vol. (Ms.). Archivio Storico della UniGre, Curia, F.C. 2112bis ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 23 1674. Censura in libr[um] ins[criptu]m: L’Evesque de la Cour opposè all’Evesque Apostolique; primier entretien sur l’Ordinanze de M. l’Evesque d’Amiens contre la Tradutien de novveau Testament en francois imprimè a Mons 1674. 1. ♦ Anonym [Noir, Jean Le]: L’Evesque// De Covr,// Opposè// A L’Evésque// Apostolique.// Premier Entretien// Sur l’Ordonnance de Monsieur L’Evé-//que d’Amiens// Contre// La Traduction du Nouveau Testament en Fran-//çois, Imprimé à Mons. [Incipit: Monseigneur.// Soyez le bien venu] [Explicit: le 2 janvier 1674]. Enthalten in (S. 3–114): Anonym [Noir, Jean Le]: L’Evesque De Cour, Opposé A L’Evesque Apostolique. - Cologne : [S.n.], 1674. - 240 S. ; 12°. VD17235 Ferner wurde verhandelt: 2. ♦ Anonym [Noir, Jean Le]: L’Evesque de Cour// Opposé// A L’Evesque// Apostoliqve// Second Entretien,// Où l’on fait voir, de quelle manière les paroles qui paroissent injurieuses// contre les Superieurs Ecclesiastiques ne le sont pas toujours.// Que les Evesques de Cour sont la cause de tout les maux de l’Eglise.// Et comment sans en estre chassez ils cessent d’estre Euesques, & perdent// leur caractere & leur autorité selon les Canons.// Les utilitez de cette doctrine pour le rétablissement de la plus pure disci-//pline, & de l’autorité des Euesques mesmes. [Incipit: L’Evesque de Cour.// Suis-je pas homme de parole, Monseigneur?] [Explicit: & quand ie seray icy, nous l’envoyrons querir.// Le 9. Ianuier 1674]. Enthalten in (S. [115]–240): Anonym [Noir, Jean Le]: L’Evesque// De Covr,// Opposé// A L’Evesque// Apostolique [...]. - [S.l.] : [S.n.], [1674]. - 240 S. ; 12°. VD17236

Druckort laut VD17 fingiert; vermutl. Mons. Die verhandelte Ausg. wurde nicht ermittelt. Das Werk war mit versch. Seitenzählungen bereits 1674 mehrfach ersch.; möglicherweise lag es auch als selbständiges Werk vor. Allerdings wurden im Gutachten, ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 23, die beiden Werke als Teile eines Gesamtwerkes verhandelt. 236 Mit eigenem Titelbl. Druckort laut VD17 fingiert; vermutl. Mons. Die verhandelte Ausg. wurde nicht ermittelt. Das Werk war mit versch. Seitenzählungen bereits 1674 mehrfach ersch.; möglicherweise lag es auch als selbständiges Werk vor. Allerdings wurden im Gutachten, ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 23, die beiden Werke als Teile eines Gesamtwerkes verhandelt. 235

ACDF SO CL 1673–1675 Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 352r–354v, 6 S., 4. September 1674 (zu Nr. 1–2)

Dekret: Bando:

SO 12. September 1674 (zu Nr. 1–2)237 CIndex 4. Dezember 1674

454

ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 24 1674. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: I Poli del Cielo mistico &c. del P. Arcangelo Stampa di Varallo Riformato. Stampa, Arcangelo : I Poli di Cielo mistico (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.238 Gutachter: Gutachten:

Gaetano Miraballi CR Bl. 359r, 1 S., 25. August 1674

Dekret:

SO 13. September 1674239

Korrespondenten: Inq. von Mailand ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 25 1674. Censura in Manus[criptu]m, cui titul[us]: Philosophicus Arion[ensis] ex praelectionibus D. Alexandri Busenelli excerptus. Busenello, Alessandro: Philosophicus Arion.// Ex praelectionibus D. Alexandri Buse-//nelli excerptus.// Sub Auspicijs Em:mi er Reu:mi Principis// D. D. Joannis Delphini S. R. E. Car-//dinalis expositus (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 25, Bl. 365r240 Gutachter: Gutachten:

Giulio Maria Bianchi OP241 Bl. 368r, 1 S., [4. Oktober 1674]

Dekret:

SO 26. September 1674242

Bl. 355v: das Gesamtwerk, das beide Werke beinhaltet, sollte durch ein Dekret des SO verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. ACDF SO CL 1673–1675, [Nr. 25bis]→ACDF SO St.St. H-2-d. 238 Das Werk wurde (nach Lazaro Agostino Cotta, Museo Novarese [...]. - Mailand 1701, S. 72) gedruckt: Stampa, Arcangelo: I poli di cielo mistico. - Mailand : [S.n.?], 1675. 239 Bl. 361v: der Inq. von Mailand sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 18. Oktober 1673, Bl. 358r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 31. Oktober 1673, Bl. 361v; SO 29. November 1673, Bl. 361v. 240 Gedruckt wurde: Busenello, Alessandro: Arion// Philosophicvs / Ex praelectionibus// D. Alexandri// Bvsenelli// Excerptvs// Sub auspicijs// Em.mi, & Reu.mi Principis// D. D. Ioannis// Delphini// S. R. E. Cardinalis expositus,// Et à// Lavrentio Pvteo// In Academia S. Xysti Placentiae// publicè propugnatus. - Placentiae : ex Typographia Sireniana, [S.a.] (De consensu Superiorum). - [8], 783 S. BAV. 241 Zu Bianchi vgl. Prosopographie 18. Jh. 242 Bl.  370v: der Inq. von Piacenza sollte die Druckerlaubnis unter Auflage der ihm zugehenden Korrekturanweisung erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Piacenza vom 9. Juli 1674, Bl. 364r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 18. Juli 1674, Bl. 372v; SO 5. September 1674, Bl. 372v. 237

455

ACDF SO CL 1673–1675

Korrespondenten: (1) Inq. von Piacenza; (2) Giulio Maria Bianchi OP ACDF SO CL 1673–1675, [Nr. 25bis] 1674. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Premier Entretien d’Eudoxe, et de Euchariste, pour servir de defense alla Tese d’un Bacilier de Sorbonne contre le Pére Majmbourg. 1. Anonym [Fèvre, Jacques Le]: Premier Entretien// D’Eudoxe// Et// D’Euchariste,// Povr Servir de Defense A La These// d’un Bachelier de Sorbonne.// Contre Le Père Maimbourg,// dans l’auertissiment qu’il donnne [Sic!] à son Histoire// des Iconoclastes. - [Paris] : [S.n.], 1674. - 23 S.; 4°. ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 295r–304[bis]v243 Ferner wurden verhandelt: 2a. ♦ Anonym [Noir, Jean Le]: L’Evesque// De Covr,// Opposè// A L’Evésque// Apostolique.// Premier Entretien// Sur l’Ordonnance de Monsieur L’Evé-//que d’Amiens// Contre// La Traduction du Nouveau Testament en Fran-//çois, Imprimé à Mons. [Incipit: Monseigneur.// Soyez le bien venu] [Explicit: le 2 janvier 1674]. Enthalten in (S. 3–114): Anonym [Noir, Jean Le]: L’Evesque De Cour, Opposé A L’Evesque Apostolique. - Cologne : [S.n.], 1674. - 240 S. ; 12°. VD17244 2b. ♦ Anonym [Noir, Jean Le]: L’Evesque de Cour// Opposé// A L’Evesque// Apostoliqve// Second Entretien,// Où l’on fait voir, de quelle manière les paroles qui paroissent injurieuses// contre les Superieurs Ecclesiastiques ne le sont pas toujours.// Que les Evesques de Cour sont la cause de tout les maux de l’Eglise.// Et comment sans en estre chassez ils cessent d’estre Euesques, & perdent// leur caractere & leur autorité selon les Canons.// Les utilitez de cette doctrine pour le rétablissement de la plus pure disci-//pline, & de l’autorité des Euesques mesmes. [Incipit: L’Evesque de Cour.// Suis-je pas homme de parole, Monseigneur?] [Explicit: & quand ie seray icy, nous l’envoyrons querir.// Le 9. Ianuier 1674]. - [S.l.] : [S.n.], [1674]. - 125 S. ; 12°. VD17245

Verf. und Erscheinungsort ermittelt nach Abes. Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv hingegen führt den Domkanoniker von Beauvais Godefroi Hermant als mutmaßl. Verf. an; vgl. das Gutachten, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 305r. Ermittelt wurde auch: Fèvre, Jacques Le: Premier (et second) Entretien d’Eudoxe et d’Euchariste, pour servir de défense à la thèse d’un bachelier de Sorbonne : Contre le père Maimbourg, dans l’avertissement qu’il donne à son hist. des iconoclastes [...]. - [S.l.] : [S.n.],1674. 122 S. ; 8°. SBB. 244 Teil 1 (ohne eigenes Titelbl., S. 3-114) des Gesamtwerkes: Anonym [Noir, Jean Le]: L’Evesque De Cour, Opposé A L’Evesque Apostolique. - Cologne : [S.n.], 1674. - 240 S. ; 12°. VD17. Druckort laut VD17 fingiert; vermutl. Mons. Die verhandelte Ausg. wurde nicht eindeutig identifiziert. Das Werk war mit versch. Seitenzählungen bereits 1674 mehrfach ersch.; möglicherweise lag es auch selbständig vor. Allerdings wurden im Gutachten, ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 23, die beiden Werke als Teile eines Gesamtwerkes verhandelt. 245 Teil 2 (mit eigenem Titelbl., S. [115]–240) des Gesamtwerkes: Anonym [Noir, Jean Le]: L’Evesque De Cour, Opposé A L’Evesque Apostolique. - Cologne : [S.n.], 1674. - 240 S. ; 12°. VD17. Druckort laut VD17 fingiert; vermutl. Mons. Die verhandelte Ausg. wurde nicht eindeutig ermittelt. Das Werk war mit versch. Seitenzählungen bereits 1674 mehrfach ersch.; möglicherweise lag es auch selbständig vor. Allerdings wurden im Gutachten, ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 23, die beiden Werke als Teile eines Gesamtwerkes verhandelt. 243

ACDF SO CL 1673–1675

456

3. Anonym [Abelly, Louis? Cerf, Henri de?]: Iesu Christi// Monita// Maxime// Salvtaria// De Cvltv// Dilectissimae Matri// Mariae// Debite// Exhibendo. Dvaci : Typis Mariae Serrvrier [...], 1674. - [1] Bl., [1], 16, [1] S. ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, unter Bl. 45r246 →ACDF SO St.St. H-2-d247 Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?] nicht aufgefunden [8. August 1674?] (zu Nr. 2–3)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 304[ter]r–305v, 4 S., 5. September 1674 (zu Nr. 1)

Dekret: Bando:

SO 12. September 1674;248 SO 24. Oktober 1674249 (zu Nr. 1) CIndex 4. Dezember 1674

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)250

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)251

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Kard.-Staatssekr.; (3) [Internuntius von Brüssel] Weitere Akten des SO: Relation zu den Verhandlungen bis Dekret SO 8. August 1674, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 287r–289r, 5 S., [24. Oktober 1674] Ferner beiliegend: Biglietto des Staatssekretariates an den Ass. SO, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 292r/v, 2 S., 5. August 1674 Verf. ermittelt anhand des Schreibens des Nuntius von Paris [an Kard. Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni] vom 21. Juli 1674, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1, Bl. 44r. Das Werk wird auch Henri de Cerf zugeschrieben. Unicat; BSB. Das Werk wurde übers.: Anonym [Abelly, Louis? Cerf, Henri de?]: Avis// Tres-Salvtaires// De// Iesvs-Christ// Tovchant// Le Cvlte Dev// A Sa Tres-//Sainte Mere. Sur l’imprimé à Doüay. A Roven [i.e. Gent?] : Chez Iacqves Besongne, 1674 (Avec Approbation, & Permission). UGent. 247 Mit Band-Index. 248 ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 307v: das Werk sollte durch Dekret SO verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 294r, auf die Übersendung des Werkes durch den Nuntius von Paris mit Schreiben vom 13. Juli 1674, das dem Fasz. unter ACDF SO St.St. H2-d, Bl. 290r, beiliegt. – Vgl. ferner die Dekrete SO 8. August 1674, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 283v; SO 15. August 1674, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 291v. 249 Das Werk sollte zusammen mit den Thesendrucken verboten werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in der Relation, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 287r, auf Dekret SO 8. August 1674. – Vgl. ferner das Dekret SO 14. November 1674, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 309v. – Zu den Verhandlungen zum Thesendruck, vgl. ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 28→ACDF SO St.St. H-2-d. 250 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Paluzzo Paluzzi Al­ tieri degli Albertoni vom 13. Juli 1674, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 290r, mit Übersendung des Werkes und mit Verweis auf dessen Verbrennung auf Anordnung des Parlaments von Paris. – Vgl. ferner das Dekret SO 8. August 1674, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 283v. – Zur Verhandlung und zum Verbot des Werkes vgl. ferner ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 23. 251 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Biglietto des Staatssekr. an den Ass. SO vom 5. August 1674, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 292r, auf ein Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 14. Juli 1674, in dem das Werk erwähnt wurde. – Vgl. ferner das Dekret SO 15. August 1674, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 291v. – Zur Verhandlung des Werkes vgl. ferner ACDF SO CL 1673–1675, [Nr. 14bis]→ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 1. 246

457

ACDF SO CL 1673–1675

In den Akten auch erwähnt: (1) Hermant, Godefroi : La vie de S. Athanase, patriarche d’Alexandrie, [...] qui comprend, [...] l’histoire de S. Eustache d’Antioche, de S. Paul de Constantinople, de S. Hilaire de Poitiers, de S. Eusèbe de Verceil, des Papes Jules & Libère et de plusieurs autres Saints, avec la naissance & le progrés de l’arianisme, par M. Godefroy Hermant. - A Paris : Chez Jean Du Puis, 1671. - 2 vol. ; 2°. Abes (2) Maimbourg, Louis: Histoire de l’arianisme depuis sa naissance jusqu’a sa fin: avec l’origine et le progrés de l’heresie des sociniens. Ouvrage divisé en deux parties. Par le P. Louis Maimbourg, de la Compagnie de Jesus. Première [–seconde] partie. - A Paris : chez Sebastien MabreCramoisy, imprimeur du roy, ruë Saint Jacques, aux Cicognes, 1673. - 2 vol. ; 4º. SBN (3) Maimbourg, Louis: Histoire de l’heresie des iconoclastes et de la translation de l’empire aux françois. Par le P. Louïs Maimbourg, de la Compagnie de Jesus. - A Paris : chez Sebastien Mabre-Cramoisy, imprimeur du roi, ruë Saint Jacques, aux cicognes, 1674. - [32], 563, [21] S. ; 4º. SBN ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 26 1674. Acta pro impedienda editione facienda Venet[is] Libri, cui titul[us]: Le Vite in compendio de più famosi Eresiarchi da 400 anni in qua &c. Censura P[at]ris Magistri S[acri] P[alatii] Ap[ostolici] in praefatu[m] Librum. Assonica, Carlo: Le Vite in compendio de più famosi Eresiarchi da 400 anni in qua &c. - [S.a.]. - 13, 8, 11 S. (Partim). - [S.a.] (Ms.). ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 26, Bl. 380r–386r; Bl. 390r–393v; Bl. 396r–405r252 Gutachter: Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP Bl. 408r/v und 415r, 3 S., [20. Juni 1674]

Dekret:

SO 20. Juni 1674253

Korrespondenten: (1) Inq. von Venedig; (2) Nuntius von Venedig; (3) Kard. [Francesco?] Barberini; (4) Giovanni Battista Ricolotti

Dem Fasz. liegen die Kap. zu Jean Calvin, Johannes Heussgen (Ökolampad) und Martin Luther bei. Enthalten in: Assonica, Carlo: Vite d’Eresiarchi / scritte dal Dottore Carlo Assonica [Incipit: Gelano per l’orrore gl’inchiostri]. - [S.a.]. - 2°. (Ms.). Biblioteca Nazionale Marciana Venezia, Lascito Nani. Vgl. Jacopo Morelli: I codici Manoscritti Volgari Della Libreria Naniana Riferiti Da Don Jacopo Morelli. S’Aggiungono Alcune Operette Inedite Da Essi Tratte. - Venedig 1776, S. 71. Zusätzliche Angabe im Findbuch: „Gli Eresiarchi son questi: Giuda Iscariote, Origene, Maometto, Giovanni Viclefo, Giovanni Zisca, Giovanni Usso, Girolamo da Praga, Mattia Zelio, Corrado Pellicano, Bernardo Rotmano, Baldassare, Ubnero, Leone Giuda, Giovanni Ecolampadio, Giovanni Bughenaggio, Martino Lutero, Ulrico Zuinglio“. COPAC. 253 Bl. 416v: dem Inq. [von Venedig] sollte geschrieben werden, unter keinen Umständen die Druckerlaubnis zu erteilen; und der Ass. SO sollte mit einem nicht näher spezifizierten Kard. verhandeln „iuxta mentem“. [Die „mens“ wurde nicht näher ausgeführt.] Gleichzeitig sollte dem Nuntius geschrieben werden, dass er mit den Verantwortlichen verhandeln solle, damit das Werk nicht in Druck ging. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 28. November 1671, Bl. 378r, mit der Bitte um Weisung, ob er das Titelbl. oder eine der Viten dem SO zustellen sollte (falls das Werk ihm zur Erteilung der Druckerlaubnis eingereicht würde). – Vgl. ferner die Dekrete SO 8. Dezember 1671, Bl. 407v; SO 11. Juli 1674, Bl. 414v; SO 11. Juli 1674, Bl. 413v; SO 18. Juli 1674, Bl. 412v.

252

ACDF SO CL 1673–1675

458

ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 27 1674. Censura in Libr[um] Manuscript[um], cui titul[us]: Dissertationes de Cultu Sanctoru[m] Veteris Testamenti Authore R.P. Bernardino Bentio Cler[ico] Regul[ari]. Benzi, Bernardino254: Dissertationes de Cultu Sanctoru[m] Veteris Testamenti (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?] [Raimondo Capizucchi OP?] nicht aufgefunden [10. Oktober 1674?]

Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP Pietro Maria Passerini OP Filippo Angelo Ricci OSA Giorgio Soggia Serra OSM Martín de Esparza Artieda SJ Benedetto Mazzoni OAD Martin Harney OP Giacomo Ricci OP Druck, Bl. 421r–422v, 4 S., [4. November 1674]255

Dekret:

SO 7. November 1674;256 SO 28. April 1677257

Korrespondenten: (1) Bernardino Benzi CR; (2) MSP Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Bernardino Benzi CR um Revision des Werkes für den Druck in Rom, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, 1 S., [10. Oktober 1674]; (2) Gesuch des MSP mit Verweis auf die Prüfung des Werkes durch die ausgezeichnets­ ten Theologen in Rom und mit der Bitte an das SO, ungeachtet des Dekretes 10. Oktober 1674, keine weiteren Revisoren mit der Prüfung des Werkes zu beauftragen, da das Tribunal des MSP für die Erteilung der Druckgenehmigungen in der Stadt Rom zuständig sei, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, 1 S., [7. November 1674]

Zu Benzi vgl. Personen und Profile. Gedrucktes Exemplar des Gutachtens Capizucchis [in seiner Tätigkeit als MSP], dem die anderen Gutachter sich anschlossen. Capizucchi, Raimondo: Fr. Raimvndi Capisvcchi// Ord. Praedicat. Sacri Palatii Apo-//stolici Magistri.// Censvra// Libelli, cui titulus. De Cultu Sanctorum// Veteris Testamenti, &c. [Incipit: Vidi, & attentè perlegi dissertationes] [Explicit: Ego quoque Fr. Iacobus Riccius Ord. Praed.// S. Theologiae Magister, & Examinator in// Vrbe idem affirmo]. - Romae : Ex Typographia Reu. Camerae Apost., 1677 (Cum licentia dominorum superiorum). - [4] S. ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 27, Bl. 421r–422v. Ein weiteres Exemplar liegt dem Fasz. bei, Bl. 420r/v und 423r/v. 256 Bl. 419r: das Werk sollte nicht gedruckt, sondern an den MSP zurückgeschickt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Bernardino Benzi CR, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677. – Vgl. ferner das Dekret SO 10. Oktober 1674, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677; und das Gesuch des MSP, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677 [ohne Dekret]. 257 ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 8: Auf die Bitte Kard. Francesco Albizzis im Namen von Bernardino Benzi CR, das SO möge Benzi die Druckerlaubnis für sein Werk erteilen, welche der MSP ihm verweigert hätte, antworteten die Kardinäle, dass das SO in dieser Angelegenheit nicht zuständig wäre. 254 255

459

ACDF SO CL 1673–1675

ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 28 1674. Censura in duos Libellos Thesiu[m]: Primus inscribitur: Veritati audiendae Quaestio Theologica &c. Quis est Caput Ecclesiae? Paris[iis] 15. Novembr[is]. 1673. Defens[ae] a Iacobo Lè, Praeside Claudio Grenet. 2.us inscrib[itur]: Nudae veritati &c. propugnatae in Sorbona a Ioanne de Boessel Diacono Rhotomag[ensi] die 16. Novemb[ris] 1673. Praeside Nicolao Mature Doct. Sorbon[ico]. 1. Grenet, Claude (Praes.)  ;  Febvre, Jacques Le (Resp.): Veritati Audiendae// Qvaestio Theologica// Quis est Caput corporis Ecclesiae? Coloss. I. V. 18. [Incipit: Iesus Christus] [Explicit: Illas Theses Deo duce, auspice Deiparâ & Praeside S.M.N. Clavdio Grenet Sacrae Facultatis Parisiensis Doctoris & socio Sorbonico, necnon ecclesiae Parochialis S. Benedicti Parisiis Rectore dignissimo,//tueri conabitur Iacobvs Le Febvre Presbyter Lexouiensis, eiusdem Facultatis Baccalaureus, die 15.a Nouembris, anno Domini 1673. ab octauâ matutinâ ad sextam uespertinam.// In Sorbona// Pro Maiore Ordinaria]. - [Paris] : [S.n.], [1673] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-d, unter Bl. 184r258 2. Mazure, Nicolas (Praes.) ; Boessel, Jean De (Resp.): Nudae Veritati// Qvaestio Theologica// Quaenam est columna ueritatis? I. Tim. 3. [Incipit: Ecclesia, quam Christus caput ipsius, Petro cui primatum dedit] [Explicit: Theses Deo duce, auspice Deiparâ & Praeside S.M.N. Nicolao Mazvre Doctore Sorbonico, Abbate S. Ioannis Carnotensis, necnon Parochialis Ecclesiae S. Pauli Parisiensis quondam Pastore uigilantissimo,// Tueri conabitur Ioannes De Boessel Augaeus Diaconus Rothomagensis, Sacrae Facultatis Parisiensis Baccalaureus Theologus, die [hs.: 16] Nouembris, anno Domini 1697. Ab octaua ad sextam.// In Sorbona// Pro Majore Ordinaria]. - [Paris]  :  [S.n.], [1697] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-d, unter Bl. 198r →ACDF SO St.St. H-2-d259 Gutachter: Gutachten:

[Joseph Marie Suarès]260 ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 212r–213r, 3 S., [20. Februar 1674] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Joseph Marie Suarès ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 210r–211r, 3 S., [20. Februar 1674] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

[Domenico Maria Pozzobonelli OP] ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 213[bis]r/v, 2 S., [20. Februar 1674] (zu Nr. 1 oder Nr. 2)

Eine Abschrift liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 185r–195v. Mit Band-Index. 260 Zuschreibung nach Angabe im Band-Index und durch Handschriftenvergleich. 258 259

ACDF SO CL 1673–1675

460

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 214r–225r, 23 S., 17. Februar 1674 (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 225r–228r, 23 S., 17. Februar 1674 (zu Nr. 2)

Dekret:

SO 20. Februar 1674;261 SO 8. August 1674;262 SO 24. Oktober 1674263 (zu Nr. 1–2) CIndex 4. Dezember 1674

Bando:

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Kard. Francesco Barberini; (3) Comm. SO; (4) Kard. Pierre de Bonsi; (5) Kard. Emmanuel-Théodose de la Tour d’Auvergne de Bouillon;264 (6) Kard. Jean-François-Paul De Gondi de Retz; (7) Ebf. von Paris; (8) Kard. Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni; (9) Kard. Alderano Cibo Weitere Akten des SO: (1) Votenliste der Kard. Francesco Barberini, Francesco Maria Brancaccio, Alderano Cibo, Pietro Vito Ottoboni, Francesco Albizzi, Flavio Chigi, Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni, Cesare Rasponi, Luis Manuel Fernández de Portocarrero,265 Giovanni Bona OCist, Gaspare Carpegna;266 César d’Estrées,267 Francesco Nerli junior,268 Decio Azzolini junior, Girolamo Casanate, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 234r, 1 S., [20. Februar 1674] (zu Nr. 1–2); Voten derselben Kard. zu den zu ergreifenden Maßnahmen gegen die Sorbonne, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 235r, 1 S., [20. Februar 1674] (zu Nr. 1–2); (2) als Anlage zu einem Schreiben des Kard. Francesco Barberini an den Comm. SO vom 7. März 1674: „Versio Italica Capituli 8 Libri Card. De Richelieu, confecti quando erat episcopus di Luzzon. Indicat. In ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 222r, Bl. 223r und Bl. 232r: der Thesendruck sollte mit den Namen der Respondenten verboten werden (durchgestrichen: durch Dekret CIndex) (Bl.  223r). Dem Nuntius sollte geschrieben werden, dass er dem König von Frankreich, den Kardinälen, dem Ebf. von Paris, dem Beichtvater des Königs, dem Syndicus und dem Präsidenten [der Parlamente? der fürstlichen Räte?] die Gründe des Verbots erkläre, damit sie in Zukunft die Veröffentlichung und öffentliche Verteidigung ähnlicher Propositionen unterbinden würden. Zu diesem Zweck sollte ihm eine Instruktion übersandt werden. Bl. 232v: die Namen der Teilnehmer der Disputationen und derjenigen, welche die Disputationen erlaubt hatten, sollten an den Auditor des Papstes, an den Sekr. Consist. und an die Datarie weitergeleitet werden. Sie sollten künftig keine päpstlichen Gnaden mehr erhalten ohne vorherige Rücksprache mit dem SO und mit dem Papst. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Band-Index, ACDF SO St.St. H-2-d, auf ein Schreiben des Nuntius von Paris mit Übersendung der Thesendrucke. – Vgl. ferner die Dekrete SO 30. Mai 1674, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 268v; SO 25. Juli 1674, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 281v; SO 26 Juli 1674, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 281v; SO 22. August 1674, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 285v. 262 ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 283v: das Verbot sollte verschoben werden, bis Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv sein Gutachten zum Werk Nr. 1 in ACDF SO CL 1673–1675, [Nr. 25bis]→ACDF SO St.St. H-2-d vorgelegt hatte. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. Dekret SO 26. Juli 1674, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 281v. 263 ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 289v: das Werk sollte von der CIndex verboten werden, zusammen mit den in ACDF SO CL 1673–1675, [Nr. 25bis]→ACDF SO St.St. H-2-d unter Nr. 2 aufgeführten Werken. – Vgl. ferner das Dekret SO 14. November 1674, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 309v. 264 Zu Bouillon vgl. Prosopographie 18. Jh. 265 Zu Fernández vgl. Prosopographie 18. Jh. 266 Zu Carpegna vgl. Prosopographie 18. Jh. 267 Zu D’Estrées vgl. Prosopographie 18. Jh. 268 Zu Nerli vgl. Prosopograhie 18. Jh. 261

461

ACDF SO CL 1673–1675

epistol. Card. Barberini sub die [ ] Martii 1674“, Bl. 259r–262r, 8 S., o.D.; (3) als Anlage zu einem Schreiben des Kard. Francesco Barberinis [an den Comm. SO?] vom 7. März 1674: „Instruzzione per Monsignor Nuncio“, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl.  248r–253r, 11 S., o.D.; (4) zwei Entwürfe für Verbotsdekrete Feria V coram Sanctissimo, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 278r/v, 2 S., [24. Juli 1674] und ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 279r, 1 S., [24. Juli 1674]; (5) Abschrift der Bücherverbote durch Dekrete SO 19. November 1667 und SO 22. Dezember 1665; ACDF SO St.St. H-2-d, Bl.  282r, 1 S., [8. August 1674]; (6) Relation zu den Verhandlungen unter ACDF SO CL 1673-1675, Nr. 28 bis Dekret SO 8. August 1674, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 287r–289r, 5 S., [24. Oktober 1674] (zu Nr. 1–2) Ferner beiliegend: Biglietto des Staatssekretariates, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 276r, 1 S., 23. Juli 1674 In den Akten auch erwähnt: (1) Anonym: Propositiones// Belgio-Unito-Romanae// Ac// Papales. - Amsterdami : [S.n.], 1665 (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 129r269 (2) Anonym [Arnauld, Antoine]: Sixième Memoire contenant la response à une instruction donnée par un Theologien contre les Evesques qui ont distingué le fait & le droit, où l’on voit en abregé l’histoire de la naissance & du progrez du formulaire. [le 1. Decembre 1666]. - [S.l.] : [S.n.], [1666]. - 32 S. ; 4°. Abes270 (3) Anonym [Arnauld, Antoine]: Septiesme Mémoire.// Contenant La Svitte De La// Response à une Instruction donnée par un Theologien contre// les Evesques qui ont distingué le fait & le droit. - [S.l.] : [S.n.], [1666]. - 27 S. ; 4°. BMLyon271 (4) Anonym [Arnauld, Antoine]: Hvitie’me Mémoire// Svr Les Nvllitez, Abvs, Et// injustices d’un Bref contre les quatre Evesques obtenu par// surprise du Pape Alexandre VII. dans l’extremité// de sa maladie. [Incipit: Il n’est pas étrange qu’il arrive de broüilleries dans l’Eglise, Dieu// a permis qu’il y an ait eu dans tous les temps] [Explicit: contre toutes sortes de personnes.// Fin]. Enth. (S. 18): Response Qve Monsignor Marescotti// Assesseur du Saint Office, & Secretaire de la Congregation con-//tre les Jansenistes porta de la part du Pape à Monsieur l’Am-//bassadeur le 4. Ianuier 1667. sur le precedent Mémoire. [Incipit: Nostre S. Pere le Pape après s’estre étendu avec de tendres ex-//pressions sur les loüanges deuës au// zele continuel] [Explicit: les raisons pour lesquelles sa Sainteté n’y peut condescendre.]. - [S.l.] : [S.n.], [1667]. - 28 S. ; 4°. BM-Lyon (5) ♦ Anonym [Noir, Jean Le]: L’Evesque// De Covr,// Opposè// A L’Evésque// Apostolique.// Premier Entretien// Sur l’Ordonnance de Monsieur L’Evé-//que d’Amiens// Contre// La Traduction du Nouveau Testament en Fran-//çois, Imprimé à Mons. [Incipit: Monseigneur.// Soyez le bien venu] [Explicit: le 2 janvier 1674]. Enthalten in (S. 3–114): Anonym [Noir, Jean Le]: L’Evesque De Cour, Opposé A L’Evesque Apostolique. - Cologne : [S.n.], 1674. - 240 S. ; 12°. VD17272 (6) Richelieu, Zu den Verhandlungen zu diesem Werk, vgl. ACDF SO CL 1680–1682, [Nr. 3bis]→ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1]. Ermittelt wurde auch: Anonym: Propositiones// Belgio-Unito Romanae// Ac Papales,// Hac editione secunda, elucidatae. - Amderdami : [S.n.], 1666. - [4] S. ; 2°. ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], unter Bl.135r. 270 Das Werk wird nach Abes auch Pierre Nicole zugeschrieben. 271 Verf. ermittelt nach COPAC. Das Werk wird nach Abes auch Pierre Nicole zugeschrieben. 272 Druckort laut VD17 fingiert; vermutl. Mons. Ermittelt wurde auch: Anonym [Noir, Jean Le]: L’Evesque de Cour// Opposé// A L’Evesque// Apostoliqve// Second Entretien,// Où l’on fait voir, de 269

ACDF SO CL 1673–1675

462

Armand Jean : Les principaux poincts de la foy de l’Eglise Catholique. Defendus contre l’escrit addressé au roy par les quatre ministres de Charenton. Par R.P. en Dieu messire Armand Jean du Plessis de Richelieu euesque de Luçon. - A Poictiers : par Antoine Mesnier imprimeur ordinaire du roy & de l’Vniuersité, 1617. [12], 262 [i.e. 260] S. ; 4º. SBN ACDF SO CL 1673–1675, [Nr. 28bis] 1675. Censura in Theses defensas a Claudio Blovin Parisien[sis] die 24 Octobris 1674. quae incipiunt: Verbu[m] Dei, Traditio, et S. Scriptura. Blouin, Claude: Matri filium adoranti. Quaestio Theologica. Theses defensae per Claudium Blouin Presbyterum Parisinum in Sorbona pro actu Vesperiarum. [Incipit: Verbum Dei traditio est S. Scriptura] - Parisiis : [S.n.], [1674]. Der Thesendruck wurde nicht nachgewiesen. →ACDF SO St.St. H-2-d273 Gutachter: Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 314r–315v, 4 S. [9. Januar 1675]

Dekret: Bando:

SO 9. Januar 1674274 CIndex 22. Juni 1676

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Kard. Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni ACDF SO CL 1673–1675, [Nr. 28ter] 1675. Censura in libr[um] ins[criptu]m: Epistola sub nomine Em[inentissim]i Card[inalis] Bonae approbans doctrina[m] Germani Philaletis Eupistini, de quo libro vid. supra. Philalethes, Germanus [Platel, Jacques Philippe]: Epistola sub nomine eminentissimi domini Joannis s. r. e. cardinalis Bona, approbans doctrinam Germani Philalethis Eupistini, (Libellus contra card. Bona sic inscriptus), data Romae quelle manière les paroles qui paroissent injurieuses// contre les Superieurs Ecclesiastiques ne le sont pas toujours.// Que les Evesques de Cour sont la cause de tout les maux de l’Eglise.// Et comment sans en estre chassez ils cessent d’estre Euesques, & perdent// leur caractere & leur autorité selon les Canons.// Les utilitez de cette doctrine pour le rétablissement de la plus pure disci-//pline, & de l’autorité des Euesques mesmes. [Incipit: L’Evesque de Cour.// Suis-je pas homme de parole, Monseigneur?] [Explicit: & quand ie seray icy, nous l’envoyrons querir.// Le 9. Ianuier 1674]. Enthalten in (S. [115]–240): Anonym [Noir, Jean Le]: L’Evesque// De Covr,// Opposé// A L’Evesque// Apostolique [...]- [S.l.] : [S.n.], [1674]. - 240 S. ; 12°. VD17. Die verhandelte Ausg. wurde nicht eindeutig ermittelt. Das Werk war mit versch. Seitenzählungen bereits 1674 mehrfach ersch.; es lag möglicherweise aber auch selbständig vor. Allerdings wurden im Gutachten, ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 23, die beiden Werke als Teile eines Gesamtwerkes verhandelt. 273 Mit Band-Index. 274 ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 318v: die Propositionen sollten von der CIndex verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni vom 9. November 1674, ACDF SO St.St. H-2-d, Bl. 313r, mit Übersendung des Thesendruckes.

463

ACDF SO CL 1673–1675

19 maii 1674. - [S.l.]: [S.n.], [1674]. - 2 S. ; 8°. Archief van de Nederduitse provincie der jezuïeten275 Dekret:

nicht aufgefunden276

ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 29 1675. Informatio Archiep[iscop]i Mediolanen[sis] in manus[criptu]m, cui titul[us]: Le Novene delle sette Feste principali della gran Madre di Dio Maria &c. da Francesco Bresciani. Bresciani, Francesco: Le Novene// delle sette feste principali// della gran Madre di Dio.// Maria sempre Vergine,// Con diverse devotioni per honorarla. / Raccolte da diversi Autori.// A maggior gloria, et honore di Dio, e di Maria, e per maggior bene e profitto// de suoi devoti / da Francesco Bresciani (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 29, unter Bl. 435r Dekret:

SO 20. Februar 1675277

Korrespondenten: (1) Inq. von Mailand; (2) Ebf. von Mailand Weitere Akten des SO: Relation, Bl. 431r, 1 S., [20. Februar 1675] ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 30 1675. Permissio impressionis Libri: De Serpente Aeneo Ambrosianae Bibliothecae Mediolani Micrologus, Authore Petro Paulo Bosca Oblato. Bosca, Pietro Paolo: De Serpente Eneo// Ambrosianae Basilicae Mediolani// Micrologus / Auctore Petro Paolo Bosca ex sodalitio Sacerdotum Oblatorum// Sac. Theol. Dr. et Bibliotecae Ambrosianae// Praefecto.// Ad Ill.mum et Excell.m D.D. Antonium Borromaeum,// Comitem Aronae, Marchionem Angleriae,// Ducem Ceri etc. (hs. Titelbl.) ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 30, Bl. 449r278

Laut Bujanda ist das Werk im Staatsarchiv zu Brüssel zu finden. Auf Nachfrage dort soll das Werk mittlerweile im „Archief van de Nederduitse provincie der jezuïeten“ unter der Inventar-Nr.1824 deponiert worden sein. Tatsächlicher Name ermittelt nach Weller (Lexicon pseudonymorum, S. 114). Das Werk wird nach SBN auch Charles de Bryas zugeschrieben. 276 Der Fasz. fehlt; vgl. ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 21. 277 Bl. 438v: dem Ebf. [von Mailand] sollte geschrieben werden, dass mit Rücksicht auf die im Ms. [von der ebfl. Sonderkongr.] als problematisch gekennzeichneten Stellen die Kardinäle der Meinung waren, dass die Druckerlaubnis nicht erteilt werden sollte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 15. November 1674, Bl. 432r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 28. November 1674, Bl. 437r. 278 Gedruckt wurde: Bosca, Pietro Paolo: De Serpente// Aeneo// Ambrosianae Basilicae// Mediolani// Micrologvs / Avctore Petro Pavlo Bosca// Ex Sodalitio Sacerdotum Oblatorum S. Th. D.// & Bibliothecae Ambrosianae Praefecto.// Ad Illvstriss. Et Excellentiss.// D. D. Antonivm// Borromaevm,// Comitem Aronae, Marchionem Angleriae,// Ducem Cerae etc. - Mediolani : Ex Typographia Francisci Vigoni, 1675 (Superiorum permissu). ÖNB. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [18], 114, [10], [1] S. ; 8°. 275

ACDF SO CL 1673–1675 Dekret:

464

SO 6. März 1675;279 SO 24. April 1675;280 SO 7. August 1675281

Korrespondenten: (1) Inq. von Mailand; (2) Ebf. von Mailand; (3) Kard. Francesco Barberini Weitere Akten des SO: (1) Relation zum Schreiben des Inq. von Mailand vom 10. April 1675, wonach der Vikar des Inquisitors das Ms. revidiert hatte, bevor es gemäß Dekret SO 6. März 1675 dem Ebf. zugestellt wurde; mit Verweis auf die Nachfrage des Druckers wegen des fehlenden Imprimaturs der Inquisition von Mailand, Bl. 443r/v und Bl. 453r, 3 S., [24. April 1675]; (2) Relation zu einem dem Fasz. nicht beiliegenden Schreiben des Ebf. von Mailand mit der Bitte, diesmal die Druckerlaubnis ohne Aufnahme des Imprimaturs erteilen zu können, Bl. 442r, 1 S., [31. Juli 1675] Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Mailand vom 10. April 1675: Abschrift der Seite aus dem Buch mit den Druckgenehmigungen, Bl. 447v und Bl. 449r, 2 S., [10. April 1675], darauf: Approbation von Giacomo Saita, Domkanoniker von Mailand und ebfl. Zensor, Bl. 447v, 1 S., 27. März 1675; Approbation des Werks von Carlo Maria Airoldi, Zensor der Inquisition von Mailand, Bl. 449r, 1 S., 10. März 1675; Imprimatur des Ebf. von Mailand, Bl. 449r, 1 S., 30. März 1675 ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 31 1675. Non permittit[ur] impressio Libr[i] ins[cript]i: Il Patriarca difeso, ovvero la verità investigata. Moschetti, Carlo : Il Patriarca difeso, ovvero la verità investigata. Dedicato all Em.mo Azzolino (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.282 Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP] nicht aufgefunden [16. Oktober 1675]

Dekret:

SO 16. Oktober 1675283

Bl. 455v: der Inq. [von Mailand] sollte das Werk zur Revision an den Ebf. von Mailand weiterleiten. Letztgenannter sollte nach diesem Revisionsverfahren die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 20. Februar 1675, Bl. 441r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 3. April 1675, Bl. 451v. 280 Bl. 453v: Die Kardinäle ordneten an, sich an den Usus zu halten und dies dem Inq. von Mailand mitzuteilen; der Ass. SO sollte sich mit dem Agenten des Kard. Sekr. des SO verständigen. [Vgl. die Relation Bl. 442r: es war nicht die Absicht des SO, das formelle Imprimatur des Inq. von Mailand auszuschließen]. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 10. April 1675, Bl. 446r. 281 Bl. 454v: der Inq. sollte diesmal dem Ebf. gestatten, den Druck [aus eigener Autorität] zu genehmigen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die Relation, Bl. 442r. – Vgl. ferner das Dekret SO 31. Juli 1675, Bl. 454v. 282 Namensvariante des Verf.: Moschezzi. Zum Widmungsempfänger, Kard. Decio Azzolini, vgl. Personen und Profile. 283 Bl. 459v: der Inq. von Ancona sollte unter keinen Umständen die Druckerlaubnis erteilen bzw. das Werk keinesfalls in Zukunft noch einmal thematisieren. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schrei­ben des Inq. von Ancona vom 12. September 1675, Bl. 458r, mit Übersendung des [Manuskriptes] zwecks Erteilung der Druckerlaubnis, und mit der Angabe, dass der Autor Kons. der Inquisition von Ancona war. – Vgl. ferner das Dekret SO 25. September 1675, Bl. 459v. 279

465

ACDF SO CL 1673–1675

Korrespondenten: Inq. von Ancona ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 32 1675. Censura in Manus[criptu]m cui titul[us]: Il Cristiano del tempo, della vocazione di tutti gli Uomini alla salute de Cristo del P. Antonio Bonel tradotto della lingua Francese nell’Italiana. Bonal, François: Il Cristiano del tempo, della vocazione di tutti gli Vomini alla salute de Cristo (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.284 Gutachter: Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP Bl. 462r/v, 2 S., [19. Juni 1675]

Dekret:

SO 19. Juni 1675285

ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 33 1674. Mediolanen[sis]. Contra J[oannem] B[aptistam] Pasqualem C[lericum] R[egularem] et circa eius librum cui titulus „Scutum inexpugnabile fidei etc.“, prohibitum Decreto F[eria] V, 5-IV-1674. 1. Pasquali, Giovanni Battista: Scvtvm// Inexpugnabile Fidei,// Et confidentiae in Deum,// Vel In Potentissimvm Nomen// Iesv;// Nimirvm// Praxis Apostolica infallibilis, & Euangelica// Ad liberandum, & praeseruandum homines,// irrationalia, & inanimata ab omni vexatio-//ne diabolica.// Ad tuéndos homines à quocumque malo, &// periculo animae, & corporis.// Ad patranda miracula, & eruendos Thesau-// ros à Daemone possessos.// Opus feré nouum, Exorcistis, & Parochis// necessarium, nec non omnibus Christifi-//delibus vtillisimum.// Svb Avspiciis// Illustriss. & Reuerendiss. D. D.// Petri Isimbardi// Episc. Cremonen. Com. etc. / Auctore P. D. Io. Baptista Pasquali Cremon.// Cler. Reg. S. Theol. Profes., & S. In-//quisitionis Consultore. - Mediolani : Typis Ludouici Montiae, 1673 (Superiorum permissu, & priuilegio). - [48], 254 S. BAV Ferner wurden verhandelt: 2. Estrix, Aegidius: Diatriba// Theologica// De Sapientiâ Dei Beneficâ Optimi// Mundi Architectâ, & Guber-//natrice optimâ.// De Sapientiâ Dei Verace, Ecclesiae in// Mundo militantis Moderatrice,// & Magistrâ// Sive// Manvdvctio// Ad Fidem Divinam// Pervestigandam, confirmandam, expoliendam,// assertâ potissimum// Authoritate Romani Pontificis;// eâque nulli obnoxiâ errori etiam in// Quaestione Facti// vulgò dictâ. / Authore Aegidio Estrix,// Societatis Iesu S. Theologiae Professore Vgl. hierzu: Bonal, François: Le chrestien du temps, en quatre parties. La premiere, De l’origine du christianisme. La 2. De la vocation de tous au salut des chrestiens. La 3. De la pureté primitiue du christianisme. La 4. Du relâchement des chrestiens du temps. Par le R. P. François Bonal. - A Lyon : chez François Comba, ruë Merciere à l’enseigne de trois Vertus, 1667. – [80], 90, [14], 336, [24], 182 [i.e. 184], [4], 152, [52] S. ; 4º. SBN. 285 Bl. 463r: die Druckerlaubnis für die Übers. sollte nicht erteilt werden; bevor dies aber dem Antragsteller mitgeteilt werde, sollte ihm angeordnet werden, den Übers. zu identifizieren. Inzwischen sollte das Ms. vom SO einbehalten werden. 284

ACDF SO CL 1673–1675

466

Lovanii. - Antverpiae : Apud Michaelem Cnobbaert, 1672 (Cum gratiâ & privilegio). - [20], 313, [1] S. ; 4°. BUCM 3. Estrix, Aegidius: Dilucidatio communis doctrinae theologorum de Fide imperfecta quorumdam rudium hominum nuper asserta in Diatriba theologica / auctore Aegidio Estrix Societatis Iesu s. theologiae professore Lovanii. - Antuerpiae : apud Michaelem Cnobbaert, sub signo S. Petri, 1673. - 38, [2] S. ; 4°. SBN Gutachter: Gutachten:

Giulio Maria Bianchi OP286 Bl. 474r–475v, 4 S., [6. Februar 1674] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutchten:

Michelangelo Ricci Bl. 479r–482v, 8 S., 11. Februar 1674 (zu Nr. 1)287

Gutachter: Gutachten:

[Domenico Maria Pozzobonelli OP?]; [Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?]; [Gaetano Miraballi CR?]; [Francesco Maria Nicoli da Cremona OFMObs?] nicht aufgefunden [14. Februar 1674?] (zu Nr. 2–3)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Francesco Albizzi] Bl. 484r–487v, 8 S., [20. Februar 1674] (zu Nr. 1)

Dekret:

SO 6. Februar 1674;288 SO 20. Februar 1674;289 SO 16. Mai 1674;290 SO 30. Mai 1674291 (zu Nr. 1) SO 5. April 1674

Bando:

Zu Bianchi vgl. Prosopographie 18. Jh. In Form eines Schreibens [an den Ass. SO] vom selben Datum. 288 Bl. 476r: das Werk sollte vom SO verboten werden; außerdem sollte der Ebf. von Mailand schriftlich gebeten werden, die Exemplare des Werkes einzusammeln; gegen die Revisoren des Theatinerordens ein gerichtliches Verfahren zu eröffnen; und die ebfl. Revisoren wegen der Erteilung der Druckerlaubnis zu ermahnen; aus diesem Grund sollte das Gutachten Bianchis dem Schreiben beigelegt werden. Bzgl. des Comm. [der Inquisition von Mailand?], der das Werk ebenfalls revidiert hatte, sollte der Comm. SO dem Inq. von Mailand schreiben „iuxta mentem“. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 22. November 1673, Bl. 472r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 6. Dezember 1673, Bl. 473v. 289 Bl. 489v: nach Referat des Gutachtens des Kard. Francesco Albizzi ordneten die Kardinäle an, [den Aufschub des Dekretes SO 6. Februar 1674 (d.h. bis Albizzi referiert hatte), aufzuheben und] das Dekret auszuführen. – Vgl. ferner die Dekrete SO 8. Februar 1674, Bl. 476r; SO 14. Februar 1674, Bl. 483v. 290 Bl. 491v: die Kardinäle nahmen das Gesuch von Giovanni Battista Pasquali CR zur Kenntnis. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch Pasqualis, Bl. 490r. 291 Bl. 496v: Der Inq. von Faenza sollte bei Giovanni Battista Pasquali CR alle Exemplare, die der Autor noch bei sich hatte, beschlagnahmen. Die Inq. und Bf. von Venedig, Brescia, Bergamo, Lucca und Genua sollten die Exemplare des Werkes einsammeln. Der Inq. von Cremona sollte den Revisor Giuseppe Maria Succio CR von seinem Amt entbinden. Ebenfalls sollte der Inq. von Bologna den Revisor Andrea de Rossi CR entlassen. Beide sollten streng ermahnt werden. Der Ebf. von Mailand sollte Giacomo Saita, Kanoniker und ebfl. Revisor, befehlen, den Drucker für die beschlagnahmten Exemplare des Werkes finanziell zu entschädigen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schrei­ben des Ebf. von Mailand, Bl. 493r, in dem dieser die Maßnahmen gegen das Werk, den Autor und die ebfl. und ordensinternen Revisoren schildert, die dadurch erschwert würden, dass Exemplare des Werkes auch in anderen Städten verbreitet wären und die Revisoren teilw. außerhalb seines Amtsbereichs wohnten. – Vgl. ferner die Dekrete SO 20. Juni 1674, Bl. 515v; SO 27. Juni 1674, Bl. 512v; SO 11. Juli 1674, Bl. 520v; SO 11. Juli 1674, Bl. 522v; SO 14. Juli 1674, Bl. 516v; SO 29. August 1674, Bl. 526v. 286 287

467 Dekret: Bando:

ACDF SO CL 1673–1675 nicht aufgefunden;292 SO 20. Juni 1674293 (zu Nr. 2–3) SO 5. April 1674

Korrespondenten: (1) Inq. von Bologna; (2) Michelangelo Ricci; (3) Giovanni Battista Pasquali CR; (4) Ebf. von Mailand; (5) Inq. von Faenza; (6) Inq. von Cremona; (7) Inq. von Brescia; (8) Inq. von Bergamo; (9) [Ebf. von Venedig]; (10) Bf. von Bergamo; (11) Bf. von Brescia; (12) [Bf. von Lucca]; (13) Inq. von Rimini; (14) Giacomo Saita Weitere Akten des SO: (1) Relation, Bl. 492r/v, 2 S., [30. Mai 1674] (zu Nr. 1); (2) Relation [von Giulio Maria Bianchi OP], ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 31, 2 S., [10. Dezember 1692]; als Anlage: Abschriften der Dekrete SO 31. Mai 1673; SO 6. Dezember 1673; und SO 6. Februar 1674, ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 31, 1 S., [10. Dezember 1692] (zu Nr. 1) Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Giovanni Battista Pasquali CR um Korrekturanweisungen zwecks Emendierung des Werkes, Bl. 490r, 1 S., [16. Mai 1674] (zu Nr. 1); (2) als Anlage zu einem Schreiben des Ebf. von Mailand vom 20. Juni 1674: Quittung des Druckers, der vom ebfl. Zensor Giacomo Saita auf Anweisung des SO für die Beschlagnahmung von 121 Exemplaren des Werkes entschädigt wurde, Bl. 518r/v, 2 S., 14. Juni 1674 (zu Nr. 1); (3) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Rimini vom 16. August 1674: vom Notar der Inquisition von Rimini beglaubigte Abschrift des Orig. der „inhabilitatio“, mit welcher der Inq. [gemäß der Dekrete SO 30. Mai 1674 und SO 27. Juni 1674] Andrea de Rossi CR den Eid abgenommen hatte, dass dieser nie wieder das Amt eines Revisors annehmen würde, Bl. 524r–525r, 3 S., 23. Juli 1674 (zu Nr. 1)

Dem Fasz. liegt nur der hs. Entwurf für das Bando SO 5. April 1674 bei. – Vgl. ferner das Dekret SO 14. Februar 1674, Bl. 502r. 293 Bl. 502v: Approbation der Kardinäle. Aus den Akten lässt sich nicht schließen, ob die Kardinäle eine Retraktationsformel für Estrix approbierten, oder ob sie entschieden, durch Dekret SO 14. Februar 1674, Bl. 502r, eine Retraktationsformel durch dazu beauftragte Gutachter erstellen zu lassen. 292

ACDF SO CL 1676–1678

468

ACDF SO CL 1676–1678

ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 1 1676. Acta in Libr[um] Matthaei Pascucci Presbit[eri] Congregationis Hospitii, ins[criptu]m: Catechismo, ovvero Istruzione famigliare sopra le quattro parti principali della Dottrina Cristiana &c. ed una breve istruzione p[er] li Giovanetti nella prima Com[m]unione. Pascucci, Matteo: Catechismo, ovvero Istruzione famigliare sopra le quattro parti principali della Dottrina Cristiana &c. ed una breve istruzione per li Giovanetti nella prima Communione (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP] nicht aufgefunden [4. Januar 1676]

Dekret:

SO 8. Januar 16761

Korrespondenten: Inq. von Ancona ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 2 1676. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Miles Macedonicus Plautino Sale perfrictus Opera Corradini Veronensis &c. Corradini, Annibale [Noris, Enrico2]: Miles// Macedonicvs// Plavtino Sale// Perfrictvs. / Opera// Annibalis Corradini// Veronensis. - Altdorfi Noricorvm [i.e. Verona] : Typis Io. Henrici Schennerstaedt, [S.a.]. - 50 S. BAV Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 11r/v, 2 S., [4. März 1676]

Dekret: Bando:

SO 4. März 16763 CIndex 22. Juni 1676

Bl. 7v: der Inq. von Ancona sollte das Werk nach Ersetzen des Titels „Catechismo“ durch „Istruzione Famigliare“ und nach Einarbeiten der unmittelbar in das Ms. eingetragenen Korrekturen die Druckerlaubnis erteilen; zugleich sollte er Pietro Conti OSA, der das Ms. revidiert hatte, aufgrund der von ihm übersehenen Irrtümer nicht mehr mit Korrekturarbeiten betrauen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ancona vom 7. November 1675, Bl. 2r, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 20. November 1675, Bl. 7v; SO 26. Februar 1676, Bl. 5v. 2 Zu Noris vgl. Prosopographie 18. Jh. 3 Bl. 12v und Bl. 13v: das Werk sollte zum Verbot an die CIndex weitergeleitet werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Padua vom 23. Januar 1676 Bl. 10r, mit Verweis auf die Publizistik gegen Francisco Macedo OFMObs und mit Übersendung der ihm von Letztgenanntem übersandten Bl. 1

469

ACDF SO CL 1676–1678

Korrespondenten: Inq. von Padua ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 3 1676. Acta in Libr[um], cui titul[us]: L’Uomo di Dio ritratto del Compendioso raccolto delle sode virtù di D. Gio[vanni] Bartolino da Vrbino. Anonym [Ornani, Luca?]: L’Vomo di Dio. Ritratto del Compendioso raccolto delle sode virtù di D. Giovanni Bartolino da Vrbino (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 17r, 1 S., [4. März 1676]4

Dekret:

SO 4. März 16765

Korrespondenten: Inq. von Ancona ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 4 1676. Censura in Libr[um] Manus[criptu]m, cui titul[us]: Methodus facilis ad invenienda[m] veram Ecclesiam lumine rationis proposita Acatholicis a quoda[m] Calvinista, seu Reformato p[er] Dei Misericordia[m] infinita[m] ad premiu[m] S. M[atris] E[cclesiae] C[atholicae] A[postolicae] R[omanae] nuper reducta. Anonym [Burgh, Albert ; Variante: Franciscus Maria ]: Methodus facilis// veram ecclesiam lumine rationis inueniendi// a Catholicis proposita a quodam Calvinista seu Reformato per Dei misericordiam infinitam in gremium S. Matris Ecclesiae Catholicae, Apostolicae, Romanae nuper reducto (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 4, Bl. 23r6 Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachten:

[Antonio Cottone da Nicosia TOR] [Nicolas Le Sueur OP] [François le Roy SJ] [François Duneau SJ] [Pierre Poussines SJ] Bl. 23r, 1 S., [15. April 1676]7

In Form einer Minute eines Schreibens [an den Inq. von Ancona] gemäß Dekret SO 4. März 1676, mit Erläuterung der durchgeführten Korrekturen. 5 Bl. 19v: die Druckerlaubnis sollte unter Auflage der unmittelbar in das Ms. eingetragenen Korrekturen und der Aufnahme der üblichen Protestationes am Anfang und am Ende des Werkes erteilt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ancona vom 6. Februar 1676, Bl. 16r, mit Übersendung des [Manuskriptes] zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 6 Gedruckt wurde: Anonym [Burgh, Albert ; Variante: Franciscus Maria ]: Methodus facilis veram ecclesiam lumine rationis inueniendi acatholicis proposita a quodam Caluinista, seu reformato per Dei misericordiam infinitam in gremium sanctae Matris ecclesiae catholicae apostolicae Romanae nuper reducto. - Venetiis : typis Io: Francisci Valuasensis, 1676. - 40, [8] S. ; 12°. SBN. 7 In Form eines auf dem Titelbl. eingetragenen Votums Cottones, dem sich die anderen Gutachter mit ihren Unterschriften anschlossen. 4

ACDF SO CL 1676–1678 Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?] nicht aufgefunden [15. April 1676?]

Dekret:

nicht aufgefunden8

470

Korrespondenten: Albert Burgh [Franciscus Maria ab Hollandia] OFMRef9 Ferner beiliegend: Gesuch von Albert Burgh [Franciscus Maria ab Hollandia] OFMRef, mit Verweis auf die Publizistik der Reformierten gegen seine [bis dahin offenbar Manuskript gebliebene] Schrift und mit der Bitte um Druckerlaubnis, Bl. 22r/v, 1 S., [15. April 1676] In den Akten auch erwähnt: ♦ F. Sp. Pr. [Spanheim, Friedrich] : Lettre a un amy, sur les motifs qui ont porté un réformé à se rendre de la communion de Rome : Où l’on répond aux illusions d’une nouvelle méthode / Par F. Sp. Pr. Leyden : Doude, 1676. - 64 S. ; 8°. GVK ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 5 1676. Censura in Dissertationes ac Notas Paschasii Quesnellii ad Opera S. Leonis Magni Papae primi. Quesnel, Pasquier: Sancti Leonis Magni papae primi Opera omnia, nunc primum epistolis 30 tribusque de gratia Christi opusculis auctiora [...] observationibusque illustrata. Accedunt S. Hilarii, arelatensis episcopi, opuscula, vita et apologia. Una prodit e tenebris genuinus codex canonum et constitutionum sedis apostolicae. [Curante P. Quesnel] - Ad sancti Leonis Magni Opera appendix, seu Codex canonum et constitutorum Sedis apostolicae ; dissertationes, lectiones variae, notae, observationes, indices. - Lutetiae Parisiorum : sumptibus J.-B. Coignard, 1675. - 2 vol. ; 4°. BNF Gutachter: Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP Bl. 28r–49v, 44 S., [28. April 1676]

Dekret: Bando:

SO 28. April 1676;10 nicht aufgefunden11 CIndex 22. Juni 1676

Korrespondenten: (1) Pasquier Quesnel; (2) Ass. SO; (3) Kard. [Francesco] Barberini Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben Kard. Francesco Barberinis an den Ass. SO vom 5. Juli 1676: Gesuch von Pasquier Quesnel an Kard. Francesco Barberini um Information über die Umstände und die Gründe des Verbotes, Bl. 59r–60r, 3 S., 14. Juni 1676 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Franciscus Maria ab Hollandia OFMRef, Bl. 22r. – Vgl. Dekret SO 15. April 1676 Bl. 25v. 9 Zu Franciscus Maria ab Hollandia vgl. Prosopographie 18. Jh. 10 Bl. 56v: das Werk sollte von der CIndex mit dem Wortlaut: „Paschasij Quesnel Presbyteri Oratorij Domini Iesu Dissertationes, Notae, Obseruationes, Emendationes, Interpretationes, Adnotationes, Postillae, ad S. Leonis Magni opera, & ad Codicem Canonum, Constitutionum Sedis Apostolicae. Lutetiae Parisiorum 1675“ verboten werden. 11 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Pasquier Quesnel an Kard. Francesco Barberini vom 13. Juni 1676, Bl. 59r. – Vgl. ferner den Vermerk, Bl. 61v. 8

471

ACDF SO CL 1676–1678

ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 6 1676. Statuitur prohibendu[m] esse Libru[m] Fr. Pauli Servitae in Materiis Beneficialibus, quatenus jam non fuerit a S[acra] Cong[regatio]ne Indicis prohibitus. Sarpi, Paolo: Historia dal padre Paolo dell’Ordine de’ Servi sopra li beneficii ecclesiastici. - In Colonia Alpina : presso Pietro Albertino, 1675. - [16], 276 S. ; 12°. SBN Dekret: Bando:

SO 6. Mai 167612 CIndex 22. Juni 1676

Korrespondenten: Nuntius von Venedig ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 7 1676. Censura in Libr[um] Manus[criptu]m, cui titulus: Thiene la favorita della Monarchessa del Cielo, Relazione dell’Origine di S. Maria dell’Olmo &c. Authore P. Angelo Maria de Marchesinis Cappuccino Vicentino. Marchesini, Angelo Maria: Tiene la favorita della monarchessa del cielo, relatione dell’origine di Santa Marria dell’oliva, descritto da un servo di Nostra signora il piu infimo, il piu indegnoso e dedicata alla stessa vergine genitrice di Dio sacratissima (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.13 Gutachter: Gutachten:

Francesco Maria Nicoli da Cremona OFMObs Bl. 72r–73v, 4 S., [19. Mai 1677]

Dekret:

SO 19. Mai 1677;14 SO 13. Juli 167715

Korrespondenten: Inq. von Vicenza Bl. 66v: der Sekr. CIndex sollte gefragt werden, ob das Werk bereits verboten worden war; anderenfalls müsse es nun verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Venedig vom 25. April 1676, Bl. 65r, mit Verweis auf die Übersendung des Werkes vor mehreren Wochen. – Weiteres Material zu einer anderen Ausg. des Werkes in ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 171→Nr. 172. 13 Gedruckt wurde: Marchesini, Angelo Maria: Le glorie di Thiene relatione dell’origine di santa Maria dell’Olmo, descritta dal P. Angelo Maria Marchesini da Vicenza [...]. - In Venetia : Per il Valuasense, 1679. - [32], 160 S. ; 4°. SBN. 14 Bl. 77v: der Inq. von Vicenza sollte das Titelbl. ersetzen und, bevor er die Druckerlaubnis erteilte, dem SO ein neues Titelbl. zustellen. Ferner sollte das Ms. gemäß dem Gutachten korrigiert werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Vicenza vom 21. August 1676, Bl. 21r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO [Feria II Sede Vacante] 31. August 1676, Bl. 75v; das Schreiben des Inq. von Vicenza vom 23. September 1676, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677; das Dekret SO 14. Oktober 1676, Bl. 75v und ACDF SO Tit. Libr. 1671–1677. 15 ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 16: das modifizierte Titelbl. sollte dem Inq. von Vicenza zurückgesandt werden, der die Druckerlaubnis unter der Auflage erteilen sollte, dass im modifizierten Titelbl. die Wörter „le pompe gloriose con Thiene“ entfernt werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die Relation, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 16, mit Verweis auf die Revision des Ms. durch den Comm. Gen. OFMObs; und das Schreiben des Inq. von Vicenza vom 2. Juli 1677 mit Verweis auf die Korrektur des Ms. durch den Autor [gemäß den Korrekturanweisungen des SO] und mit Übersen­ dung des modifizierten Titelbl. zur Erteilung der Druckerlaubnis. 12

ACDF SO CL 1676–1678

472

Weitere Akten des SO: (1) Relation, Bl. 69r, 1 S., [19. Mai 1677]; (2) Relation, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 16, 1 S., [13. Juli 1677] Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Vicenza vom 2. Juli 1677: Marchesini, Angelo Maria: [durchgestrichen: Le Pompe gloriose con Thiene della Virginale Pietà]// Relatione// Dell’Origine di Santa Maria dell’Olmo di Thiene / Descritta// Dal Padre Angelo Maria Marchesini da Vicenza// Predicatore Capuccino,// E dedicata alla stessa Reina de’ Cieli, Genitrice di Dio augustissima (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 16 ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 8 1676. Censura Libelloru[m] 1.us inscribitur: Giardino Spirituale &c. del R.P.F. Paolo Morizzi Milanese de Gesuati di S. Gerolamo. 2.[u]s: Alcune rivelazioni della Passione di N.S. Gesù Cristo fatte a S. Brigida del R.P. Nicolo Promontorio della Compagnia di Gesù. 3.us Rivelazione fatta da Cristo S.N. a S. Alberto di Colonia. 4.us inscribitur: Gemma spirituale da portarsi addosso per liberarsi, e preservarsi da malefici raccolta da vari autori dal P. Sisto di Casale Min[ore] Oss[ervan]te. 1. Morigia, Paolo: Giardino spirituale, / del r. p. f. Paolo Morigi [...] 1. La dichiaratione della santa messa. 2. Molte orationi, per dimandare diuerse gratie, e la remissione de’ peccati. [...] 7. Aggiuntoui due discorsi vtilissimi, e molte diuote orationi. - Roma, et di nuouo in Macerata : appresso Giuseppe Piccini, 1675. - 252 S.; 12°. SBN16 2.–3. Permontorio, Niccolò: Alcvne// Revellationi// della Passione di// N. Sign. Giesv// Christo// Fate à Santa Brigida. / Del Reu. P. Nicolò Permontorio della Compagnia di Gesù. Enth.: Revellatione fatta da Christo// Signor Nostro// à Sant’Alberto di Colonia. - In Milano  :  Per li Her. di Filippo Ghisolfi, [S.a.] (Con licenza de’ Superiori). - [4] Bl. ; 12°. ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 8, unter Bl. 83r 4. Casale, Sisto di: Gemma// Spirituale// Da portarsi adosso,// Per liberarsi, e preservarsi da’// maleficij / Raccolta da varij Autori, Dal R. P. Sisto di Casale [...]. In Roma; Luca; Milano & in Torino : per il Colonna, 1674. - [8] Bl ; 16°. ACDF SO CL 1676‒1678, Nr. 8, unter Bl. 86r

Das Werk war bereits ersch.: Morigia, Paolo: Giardino spirituale, nel qual si contiene I. La dichiaratione della Santa Messa. 2. Molte orationi, per impetrar diverse gratie, e la remissione de’peccati. 3. Le meditationi, da farsi per tutti i gior ni della settimana, e per le solennità, e della passione del N. Sig. 4. Un breve trattato di sapersi ben confessare, e ricevere la Santiss. communione. 5. Molti ammaestramenti salutevoli. 6. Un discorso del ben morire, e di giovare all’anime del Purgatorio. 7. Aggiuntovi l’anno 1593 due discorsi utilissimi, & molte divote orationi. / Dal R. P. F. Paolo Morigi [...]. - In Roma : per Domenico Gigliotti, 1601. - 856 S. BVE.

16

473 Dekret:

ACDF SO CL 1676–1678 SO 17. Juni 1676 (zu Nr. 1–4)17

Korrespondenz: Inq. von Casale Ferner beiliegend: als Anlagen zu einem Schreiben des Inq. von Casale an das SO vom 14. April 1676: im Auftrag der Inquisition von Casale angefertigtes Gutachten, Bl.  81r, 1 S., [14. April 1676] (zu Nr. 1); vom Kons. der Inquisition von Casale Ludovico Maria d’Ameno OFMRef angefertigtes Gutachten, Bl. 84r/v, 2 S., 4. Januar 1675 (zu Nr. 2–3) ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 9 1676. Censura in Libr[um] Ioann[is] Baptistae Pozzi, qui versatur circa accidentia, eorumque emanationes, seu productiones. Pozzi, Giovanni Battista: [Liber circa accidentia, eorumque emanationes, seu productiones] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

Francesco Maria Nicoli da Cremona OFMObs Bl. 91r–98r, 15 S., [3. Oktober 1676]18

Dekret:

nicht aufgefunden

Korrespondenten: Francesco Maria Nicoli da Cremona OFMObs ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 10 1676 [i.e. nach 1678]. Censura in Libr[um] gallicè impressu[m], cui titul[us]: Oratio Oliverii Patru Consiliarii Regis in suis Consiliis, et apud Parlamentu[m] advocati pro D. Clara de Rotondis &c. Religiosa S. Petri Rhemen [sis]. Patru, Olivier: Plaidoyer d’Olivier Patru, conseiller du roy en ses Conseils et advocat au Parlement. Pour dame Claire Charlotte de Rotondis de Biscaras, religieuse de Sainct Pierre de Rheims, de l’ordre de Sainct Benoist, nommee par le roy a l’Abbaye de Sainct Jean Baptiste du Montcel de l’ordre des Urbanistes de Saincte Claire, au Diocese de Beauvais. Contre la communauté des religieuses, opposantes a l’execution du brevet de Sa Majesté. Et contre les dames religieuses de Long-champ, & autres communautez du mesme ordre. - A Paris : chez Louis Billaine, au second pillier de la grand’-salle du palais, au grand Cesar, 1678. - [2], 123, [1] S. ; 4°. SBN Gutachter: Gutachten:

Laurentius Bulbul CCRRMM Bl. 102r–103r, 3 S., [nach 1678]

Bl. 87v: der Inq. von Casale sollte die Lektüre des Werkes Nr. 1 ohne vorherige Entfernung der Passagen, die er benannt hatte, nicht erlauben und die Exemplare in seinem Amtsbereich einsammeln; zugleich sollte er die Lektüre der Werke Nr. 2–3 verbieten; das Werk Nr. 4 hingegen sollte er zulassen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Casale vom 14. April 1676, Bl. 80r, mit Übersendung der vier verhandelten Werke und der im Auftrag der Inquisition von Casale verf. Gutachten. 18 Datierung nach Begleitschreiben des Gutachters vom 3. Oktober 1676, Bl. 90r. 17

ACDF SO CL 1676–1678

474

Dekret: nihil19 ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 11 1676. Censura in duo Volumina ins[cript]a: Synodicon &c. id est Pandectae Canonu[m] SS. Apostoloru[m] ab Ecclesia graeca receptorum. Beveridge, William: Synodikon sive Pandectae canonum SS. Apostolorum, et Conciliorum ab Ecclesia Graeca receptorum; nec non canonicarum SS. patrum epistolarum: una cum scholiis antiquorum singulis eorum annexis, et scriptis aliis huc spectantibus; [...] / Totum opus in duos tomos divisum Guilielmus Beveregius [...] recensuit, prolegomenis munivit, & annotationibus auxit. - Oxonii : e Theatro Sheldoniano: Sumptibus Guilielmi Wells & Roberti Scott bibliop. Lond., 1672. - 2 vol. ; [2°]. SBN Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 105r–108v, 8 S., o.D.

Dekret: nihil20 ACDF SO CL 1676–1678, [Nr. 11bis] 1676. Acta in Propositiones circa accidentia Eucaristica, et Anima[m] rationale[m] excerptas a libro Andreae Pissini Olivetani, cui titul[us]: Doctrina reru[m] naturaliu[m] &c. Vid. Vol[umen] proc[essuum] Crimin[alium] 1977. Pissini, Andrea: Naturalium// Doctrina// Andreae// Pissini Lu-//censis,// Qua// Funditùs eversis Ma-//teriei primae, Formaeque// Substantialis & Accidentalis,// cunctisque fermè Sectariorum// Sententijs,// Cujuslibet Au-//ctoritate Posthabita,// Rationibus firmis// Inopinata Substituuntur, aut// penitùs obsoleta revocantur.// Nunc primùm prodit. - Augustae Vindelicorum : Typis Koppmayrianis, 1675. - [28], 493, [15] S. ; 12°. BVE →ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 721 Gutachter: Gutachten:

Gaetano Miraballi CR ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 7, Bl. 428r–441v, 28 S., [22. August 1675]22

Gutachter: Gutachten:

[Gaetano Miraballi CR] ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 7, Bl. 443r–444r, 3 S., [22. August 1675]23

Nach Fasz.-Umschlag, Bl 101, wurde kein Beschluss gefasst. Die Datierung in der Rubricella ist wohl falsch. 20 Nach Fasz.-Aufschrift, Bl. 105r, wurde kein Beschluss gefasst. – Das Werk wurde verboten: vgl. Bando CIndex 22. Juni 1676. 21 Mit Band-Index. 22 Gegenstand der Prüfung waren drei dem Werk entnommene Propositionen. 23 Kurzfassung auf ital. 19

475

ACDF SO CL 1676–1678

Gutachter: Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 7, Bl. 446r–450r, 9 S., [22. August 1675]24

Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP] ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 7, Bl. 445r/v, 2 S., [22. August 1675]25

Gutachter: Gutachten:

[Michelangelo Ricci] ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 7, Bl. 452r/v, 2 S., [22. August 1675]26

Gutachter: Gutachten:

Francesco Maria Nicoli da Cremona OFMObs ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 7, Bl. 454r–463v, 20 S., [22. August 1675]27

Gutachter: Gutachten:

Martín de Esparza Artieda SJ ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 7, Bl. 464r–467r, 7 S., [22. August 1675]28

Gutachter: Gutachten:

Giulio Maria Bianchi OP29 ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 7, Bl. 468r–471r, 7 S., [22. August 1675]30

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 7, Bl. 472r–475v, 10 S., 11. August 1675

Gutachter:

[Martín de Esparza Artieda SJ]; [Gaetano Miraballi CR]; [Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv]; [Francesco Maria Nicoli da Cremona OFMObs]; [Giulio Maria Bianchi OP]; [Bonaventua da Recanati OFMCap]; [Raimondo Capizucchi OP]; [Michelangelo Ricci] ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 7, Bl. 479r/v und Bl. 482r, 3 S., [24. November 1676]31

Gutachten: Dekret:

nicht aufgefunden;32 SO 24. November 167633

Weitere Akten des SO: Einladung an Kard. Girolamo Casanate zu einer Sitzung, in der die dritte dem Werk entnommene Proposition „Anima Rationalis non est tota in toto, et tota in qualibet parte lib. 3° cap. 2° n° 6“ verhandelt werden sollte, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 7, Bl. 421r, 1 S., [28. Oktober 1676]; [als Anlagen?]: Relation zur Sitzung Gegenstand der Prüfung waren die erste und die dritte dem Werk entnommene Proposition. Kurzfassung auf ital. 26 Im Anschluss an die Kurzfassung des Gutachtens von Raimondo Capizucchi OP. Vermutl. fehlt ein umfangreicheres Gutachten auf lat. Der Gutachter bezog sich auch auf die drei dem Werk entnommenen Propositionen. 27 Gegenstand der Prüfung waren die drei dem Werk entnommenen Propositionen. 28 U.d.T. „Judicium de libro P. Pissini quoad tria praecipua eius puncta“. 29 Zu Bianchi vgl. Prosopographie 18. Jh. 30 Gegenstand der Prüfung waren zwei Erklärungen des Autors. 31 U.d.T. „Propositiones Andreae Pissini“ mit den Vota der Gutachter zu drei Propositionen; es handelt sich wohl um eine für die Kardinäle SO erstellte Bearbeitung des Protokolls einer Qual.-Sitzung. 32 Das Werk wurde verboten: vgl. Bando SO 22. August 1675. 33 ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 7, Bl. 482v: Pissini sollte seine Lehre gemäß dem von Brancati vorgeschlagenen Formular widerrufen. – Vgl. ferner das Dekret SO 21. Oktober 1676, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 7, Bl. 422r. 24 25

ACDF SO CL 1676–1678

476

vom 21. Oktober 1676 mit Vota zu den ersten zwei Propositionen der Kardinäle Cesare Facchinetti, Pietro Vito Ottoboni, Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni, César D’Estrées,34 Decio Azzolino junior, Girolamo Casanate, Francesco Albizzi, Luis Manuel Fernández de Portocarrero,35 Gaspare Carpegna36, Francesco Nerli junior37, Francesco Baldeschi Colonna, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 7, Bl. 423r–424r, 3 S., [28. Oktober 1676]; Liste und Verz. fraglicher Passagen im verhandelten Werk, ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 7, Bl. 425r, 1 S., [28. Oktober 1676] Ferner beiliegend: Ritrattatione fatta dal P. Andrea Pissini Mona-//co Oliuetano nella Congregatione del S. Offi-//tio tenuta nel Conuento di Santa Maria so-//pra Minerua auanti gli Eminentissimi, e Re-//verendissimi Signori Cardinali Generali In-//quisitori li 2. Decembre 1676. d’alcune pro-//positioni, ó dottrine contenute nel suo libro // intitolato: Naturalium Doctrina, &c. della ma-//teria degli Atomi. - In Roma : Nella Stamperia della Reu. Cam. Apost., 1677. - [4] S. ; 2°. ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 7, Bl. 480r–481v38 ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 12 1677. Censura in Libr[um] ins[criptum]: Vita dell’ammirabile S. Rosa Viterbese del 3.o Ord[in]e di S. Franc[esc]o scritta da Camillo M[a]r[i]a Rinaldi Fiorentino della Compagnia di Gesù. Rinaldi, Camillo Maria: Vita dell’Ammirabile Santa Rosa Vergine Viterbese// del terzo ordine di San Francesco, scritta da Camillo// Maria Rinaldi Fiorentino Sacerdote della Com-//pagnia di Giesù, dedicata al Reverendissimo// Padre Gio: Paolo Oliva Preposito Generale// della medesima Compagnia (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1676– 1678, Nr. 12, Bl. 116r39 Gutachter: Gutachten:

Gaetano Miraballi CR Bl. 117r/v und 129r, 3 S., [20. Januar 1677]

Gutachter: Gutachten:

Gaetano Miraballi CR Bl. 119r, 1 S., [2. Oktober 1677]40

Gutachter: Gutachten:

Gaetano Miraballi CR Bl. 120r, 1 S., o.D.41

36 37 38 39

Zu D’Estrées vgl. Prosopographie 18. Jh. Zu Fernández vgl. Prosopographie 18. Jh. Zu Carpegna vgl. Prosopographie 18. Jh. Zu Nerli vgl. Prosopographie 18. Jh. Eine hs. Fassung in: ASV Miscellanea Arm. IV–V.31, Bl. 134r–135v. Gedruckt wurde: Rinaldi, Camillo Maria: Vita dell’ammirabil santa Rosa del Terz’ord. di S. Francesco vergine viterbese / scritta dal padre Cammillo Maria Rinaldi fiorentino della Compagnia di Gesu’ dedicata al [...] padre Giampaolo Oliua preposito generale della medesima Compagnia. - In Siena : nella Stamparia del Pubblico, 1677. - [24], 247, [1] S. ; 8°. SBN. 40 Bezug nehmend auf die Behauptung des Autors, dass das Mirakel der hl. Rosa von der CRiti approbiert sei. Nach Vermerk, Bl. 127v, wurde eine Abschrift dem Inq. von Siena am 2. Oktober 1677 übersandt. 41 Approbation der vom Autor durchgeführten Korrektur, vermutl. mit Bezug zu der ferner beiliegenden, an Domenico Brunacci SJ übersandten Gegenüberstellung von Korrekturanweisungen und durchgeführten Korrekturen unter Bl. 123v. 34 35

477 Dekret:

ACDF SO CL 1676–1678 SO 20. Januar 1677;42 nicht aufgefunden43

Korrespondenten: (1) Inq. von Siena; (2) Camillo Maria Rinaldi SJ; (3) Ass. SO; (4) Domenico Brunacci SJ Weitere Akten des SO: Relation, Bl.  115r, 1 S., [20. Januar 1677]; (2) Relation, Bl. 118r/v, 2 S., [2. Oktober 1677] Ferner beiliegend: (1) [als Anlage zu einem Schreiben von Camillo Maria Rinaldi SJ an den Ass. SO vom 3. Juli 1677?]: Gesuch von Camillo Maria Rinaldi SJ [an den Ass. SO] mit Verweis auf die Korrektur des Werkes und mit der Bitte, die Auflage, das Mirakel der hl. Rosa aus dem Text zu streichen, zurückzunehmen, da dieses Mirakel in den mit Approbation der CRiti gedruckten Lesungen enthalten sei, und mit der Bitte, deswegen die übliche Protestation weglassen zu dürfen, Bl. 121r/v, 2 S., [zwischen 20. Januar 1677 und 2. Oktober 1677]; (2) Gegenüberstellung der Korrekturanweisungen und Korrekturen im Werk, gerichtet an Domenico Brunacci SJ, unter Bl. 123v, 1 S., o.D. In den Akten auch erwähnt: (1) Anonym: [Lezioni stampate della Santa Rosa Viterbese, approvate dalla Sacra Congregazione de’ Riti]. Das Werk wurde nicht ermittelt. (2) ♦ Coretini, Pietro: L’historia di S. Rosa viterbese raccolta dal suo processo, e da altre memorie autentiche, e composta dal sig.r Pietro Coretini di Viterbo con cinque Rosari di meditationi pie sopra la vita, morte, e miracoli della medesima santa. - In Viterbo : per il Diotalleui, 1638. - [18], 294, [16] S. ; 4º. SBN44 ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 13 1677. Censura in Libr[um] ins[criptum]: Scientia Salutis Authore P.D. Marco Valle Ord[inis] S[ancti] Benedicti. Valle, Marco: Scientia Salutis// Pro Parvulis, atque Devotis// et praecipuè// Pro Nobilibus, et Venerab.s Monialibus S.tae Radegundae Mediolani// Agyographico Stylo// Ex sacris Scripturis, et Patribus fideli, brevi, et humiliter excerpta,// Italico etiam sermone vulgata,// A Domno Marco Valle Veneto Monaco Cassinensi, earundem Confessario// Emin.mo, ac R.mo Principi S. R. C. c. Cardinali// Paulo Xavellio// omnibus titulis, ut debuerat consecrata (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671–167745 Bl. 131v: das Ms. sollte dem Inq. von Siena zurückgesandt werden, der die Druckerlaubnis unter Auflage der Korrekturen Miraballis erteilen sollte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Siena vom 12. August 1676, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677. – Vgl. ferner das Dekret SO 17. August 1676, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677; das Votum der Konsultoren des SO 5. Oktober 1676, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677. 43 Vgl. aber den Vermerk, Bl. 127v, zur Übersendung des Gutachtens Miraballis an den Inq. von Siena am 2. Oktober 1677. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Camillo Maria Ri­ naldi SJ [an den Ass. SO], Bl. 121r, und das [Begleit]Schreiben desselben [an den Ass. SO?] vom 3. Juli 1677, Bl. 122r. 44 Anders als im Schreiben Rinaldis, Bl. 122r, berichtet, war das ermittelte Werk nicht Kard. Francesco Maria Brancaccio, sondern Kard. Alessandro Cesarini gewidmet. 45 Gedruckt wurde: Valle, Marco: Scientia salutis pro parvulis atque devotis, agiographica rapsodya ex Sacris slz. scripturis et patribus [...] / excerpta, italico etiam sermone vulgata a D. Marco Valle - Scienza di eterna salute a pro de divoti, cavata [...] da quanto [...] contengono le Sacre scritture e Santi padri, per opera di D. Marco Valle, [...]. - Mediolani : typis haeredum P. Ghisulphii, 1677. - 2 Teile in 1 vol. ; 4°. BNF. 42

ACDF SO CL 1676–1678 Gutachter: Gutachten:

Giulio Maria Bianchi OP Bl. 135r, 1 S., [10. Februar 1677]46

Dekret:

SO 10. Februar 167747

478

Korrespondenten: (1) Inq. von Mailand; (2) Marco Valle OSB Ferner beiliegend: Gesuch von Marco Valle OSB [mit Übersendung des Ms.?] zwecks Erteilung der Druckerlaubnis, Bl. 134r, 1 S., [10. Februar 1677]; [als Anlage?]: ordensinterne Approbation von Severino [Boccia] OSB im Auftrag des Generalkapitels, Bl. 136r/v, 2 S., 26. Dezember 1675 ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 14 1677. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Les Novelles lumieres politiques pour le Governement de l’Eglise, ou l’Evangile Novveau du Cardinal Pallavicin. a Paris 1676. Anonym [Noir, Jean Le]: Les// Novvelles// Lvmieres// Politiqves// Pour le gouvernement de l’Eglise.// Ov// L’Evangile Novveav// Dv Cardinal Palavicin. - A Paris : Chez Iean Martel, 1676. - 264 S. BSB48 Gutachter: Gutachten:

Michelangelo Ricci Bl. 141r–142r, 3 S., 15. Februar 167749

Dekret: Bando:

SO 17. Februar 167750 CIndex 18. Mai 1677

Korrespondenten: (1) Michelangelo Ricci; (2) [Ass. SO?] ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 15 1677. Censura in Libr[um] ins[criptu]m De novo genere Monachismi, seù de Statu p[er] Suppressionem Religionu[m] a Monacis, vel retento, vel aquisito in jure Dissertatio. Authore Antonio Vajra Veneto Can[onic]o Civitat[is] Foro Iulii, et in Patav[ino] Gymnasio Imperial[ium] Institutionum publico Professore. 1. Vaira, Antonio: De novo genere// Monachismi,// seù// de statu per suppressionem// Religionum// a Monacis// Vel retento, vel acquisito// In Iure Dissertatio. / Auctore Antonio Vaira Veneto Canonico Civitatis Fori Iulii, Et In Patavino Gymnasio Imperial Institutionum Publico Antecessore. - Venetiis  :  [S.n.], 1676 (gedrucktes Titelbl.). ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 15, Bl. 147r U.d.T. „Approbatio“. Darunter eine Quittung von Antonio Mariconi, der das Ms. für den Cavalier Cucchulioli vom Notar SO Francesco Riccardi entgegengenommen hatte, November 1676. 47 Bl. 138v: der Inq. von Mailand sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 8. Juli 1676, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, mit Übersen­ dung des Titelbl. – Vgl. ferner das Dekret SO 22. Juli 1676, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677. 48 Formatangaben nach BNF: 12°. 49 In Form eines Schreibens [an den Ass. SO]. 50 Bl. 142v: das Werk sollte durch ein Dekret SO verboten werden. Vgl. hingegen den Vermerk, Bl. 142v, zur Weiterleitung des Verbotsdekretes an die CIndex am 24. Februar 1677. 46

479

ACDF SO CL 1676–1678

Ferner wurde verhandelt: 2. Deganaius, Ludovicus [Vaira, Antonio]: Ludovici Deganaii// Parisiensis// In Alma Patavina Academia// I. V. Studiosi// Ad// Tobiae Annat Parisiensis// I. V. D.// Anatomen Criticam// Ad Titulum// Antonii Vairae// De novo genere Monachismi etc.// Antianatome. - Lugduni Batav. : ex Officina Hackiana, [S. a.]. - 24 S. ; 8°. ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 15, unter Bl. 165r51 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Juan Tomàs Rocaberti OP Bl. 148r–149v, 4 S., [10. März 1677] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 150r–151v, 4 S., o.D. (zu Nr. 1)52

Dekret:

SO 10. März 1677 (zu Nr. 1)53

Dekret:

SO 17. März 1677 (zu Nr. 2)54

Korrespondenten: (1) Inq. von Padua; (2) Inq. von Venedig Weitere Akten des SO: Relation, Bl. 145r/v, 156r, 3 S., [21. Oktober 1676] (zu Nr. 1) ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 16 1677. Statuitur nihil esse faciendu[m] circa impressionem Libri: De S. Domo Lauretana Authore P. Cherubino a S. Maria Ruppe Ord[ini]s Recollector[um] S. Francisci. Ruppé, Chérubin : [De S. Domo Lauretana Authore P. Cherubino a S. Maria Ruppe Ordinis Recollectore S. Francisci. Opusculus Gallicus] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.55

Nach SBN wurde der Erscheinungsort fingiert. Richtiger Erscheinungsort: Padua. SBN. U.d.T. „Animadversiones“, von anderer Hand. 53 Bl. 162v: der Inq. von Padua sollte Antonio Vaira mitteilen, dass er die Druckerlaubnis nicht erteilen werde. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Padua vom 9. Oktober 1676, Bl. 146r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 21. Oktober 1676, Bl. 156v; SO 8. Dezember 1676, Bl. 156v. 54 Bl. 166v: die Kardinäle nahmen das Schreiben des Inq. von Venedig vom 6. März 1677 zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 6. März 1677, Bl. 164r, mit Übersendung des Werkes. 55 Gedruckt wurde: Ruppé, Chérubin : La maison de la Sainte Vierge, dans laquelle Dieu s’est fait homme, enlevée de Nazareth par les anges, & aprés plusieurs changemens portée a Lorete. [...] Par le p. Cherubin de S. Marie Ruppé religieux recolé professeur en sainte theologie. - A Lyon : chez Jean Certe, ruë Merciere à l’enseigne de la Trinité, 1680. - [36], 481, [7] S. ; 12°. SBN. Die Druckgenehmigungen wurden 1678–1679 erteilt; enth.: Lettre de Monseigneur Laurent Cybo// Evêque d’Iesi prés de Lorete frere de// l’Eminentissime Cardinal Cybo, écrite// à l’Auteur sur le sujet de ce liure qu’il a Composé à Lorette même. [Incipit: Admod. R. in Christo Patri] [Explicit: Aesii 1. Julij// 1677.// Paternitatis tuae adm. R.// Uti Fr. Studiosissimus Lauren-//tius Cybo Episcopus Aesinus] (Bl. [10]v–[11]v). 51 52

ACDF SO CL 1676–1678 Dekret:

480

SO 13. Juli 167756

Korrespondenten: (1) Chérubin Ruppé de Sainte-Marie OFMRec ; (2) [Kard. Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni ]; (3) [Inq. von Ancona] Ferner beiliegend: Gesuch von Chérubin Ruppé de Sainte-Marie OFMRec mit Verweis auf die vorausgegangene Übersendung des [Manuskriptes] zwecks Erteilung der Druckerlaubnis und mit der Bitte um eine raschere Entscheidung, Bl. 170r, 1 S., [13. Juli 1677] ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 17 1677. Non permittitur impressio Libri ins[cript]i: Divozioni, che si possono fare in onore di S. Anna in Viterbo. Anonym: Deuotioni, che si possono fare in honore di S. Anna Madre della gran Madre di Dio. - In Viterbo : [S.n.], [S.a.]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Dekret: Bando:

SO 22. September 167757 CIndex 30. Juli 1678

Korrespondenten: (1) Inq. von Treviso; (2) [Inq. von Pisa] In den Akten auch erwähnt: (1) Anonym: Devotioni da farsi alle Gloriosa S. Anna. Napoli : [S.n.], 1663. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. (2) Anonym: La deuotione della Nouena perpetua ad honore della Gloriosa S. Anna. - In Napoli : [S.n.], 1674; Napoli : [S.n.], 1675. Die beiden Ausg. wurden nicht nachgewiesen. ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 18 1677. Decret[um] S[acrae] Cong[regatio]nis sub die 22. Septemb[ris] 1677. super instantia P. Petrucci Presbit[eris] Oratorii Anconit[ani] imprimendi Oratione[m] inscripta[m]: Compagnia di sette Anime divote le quali desiderano vivere innamorate di N.S. Gesù C[risto], e morire nel suo S. Amore istituita ad onore de sette doni dello Spirito Santo. Petrucci, Piermatteo58: Compagnia di Sette Anime divote, le quali desiderano// vivere innammorate di N. S. Giesù Christo, e morire del suo divino Amore,// istituita ad Bl. 173v: Kard. Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni, Kard.-Protektor des Hl. Hauses von Loreto, dem das Werk zur Revision übermittelt worden war, empfahl dem Ass. SO, nichts weiteres zu unterneh­men. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Chérubin Ruppé OFMRec [an Kard. Altieri] vom 13. Juni 1677, Bl. 171r, mit Übersendung des Ms. auf Anweisung des SO und mit Verweisen auf die Approbation durch den Pönitentiar des Hl. Hauses zu Loreto und das vorläufige Imprimatur des Bf. von Recanati und Loreto, Kard. Alessandro Crescenzi. 57 Bl. 177v: die Kardinäle approbierten das Votum, dass der Fall an die CIndex weitergeleitet und außerdem an den Inq. von Pisa geschrieben werden sollte, das Werk nicht zu erlauben, sondern die Exemplare einzusammeln und der CIndex zu übersenden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Treviso [aus Livorno] vom 26. Juli 1677, Bl. 176r, mit Verweis auf Verbot ähnlicher Werke durch Bando CIndex 18. Mai 1677 und mit Übersendung des Werkes. 58 Zu Petrucci vgl. Prosopographie 18. Jh. 56

481

ACDF SO CL 1676–1678

honore de sette Doni dello Spirito Santo dalla Ven. Madre Suor// Paola Maria di Giesù Carmelitana Scalza. - [S.a.]. - 1 Bl. (Ms.). ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 18, Bl. 181r59 Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP?] nicht aufgefunden [15. September 1677?]

Dekret:

SO 22. September 167760

Korrespondenten: [Piermatteo Petrucci Or] Weitere Akten des SO: Relation zum Gesuch des Autors Petrucci, dem das vom Bf. [von Jesi] approbierte Ms. beilag, mit der Bitte an das SO, den Inq. von Ancona anzuweisen, die Druckerlaubnis zu erteilen, Bl. 180r, 1 S., [15. September 1677] ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 19 1677. Non permittitur Oratio ins[cript]a: Divotissima Orazione della B. Vergine utilissima ad ogni fedel Cristiano &c. un gran Servo di Dio &c. nisi correcta sit. 1. Nucci, Giacomo: Devotissima Oratione alla Beatiss[im]a vergine utiliss[im]a ad ogni fedel Christiano. - In Roma : nella Stamperia della R[everen]da Camera Apostolica, 1676. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Ferner wurde verhandelt: 2. Bagnone, Francesco da: [Incipit: Tre Ave Marie ad onore del Immacolata Concettione di Maria [Explicit: Imprimatur Jnquisitor Generalis Venetiarum Antonio Posio Fecce]. - Romae ; ac Placentiae : [S.n.], [S. a.]. - [1] Bl. (Einblattdruck). ACDF SO CL 1676‒1678, Nr. 19, Bl. 191r Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP?] nicht aufgefunden, [11. August 1677?] (zu Nr. 1–2)

Dekret:

SO 29. September 1677 (zu Nr. 1–2)61

Korrespondenten: (1) Inq. von Gubbio; (2) Giacomo Nucci; (3) Francesco da Bagnone OFMCap Weitere Akten des SO: Relation, Bl. 185r/v, 2 S., [11. August 1677] Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Gubbio vom 30. Juli 1677: vom Kanzler der Inquisition von Gubbio beglaubigte Abschrift, Bl. 187r–188v und Bl. 192r, 5 S., [30. Juli 1677] (zu Nr. 1–2) Verf. aus der Relation ermittelt. Bl. 182v: die Kardinäle nahmen die Relation zur Kenntnis, und ordneten an, keine Antwort zu erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Relation, Bl. 180r. – Vgl. ferner das Dekret SO 15. September 1677, Bl. 182v. 61 Bl. 193v: der Inq. von Gubbio sollte das Gebet nicht ohne die Korrekturen, die in Rom direkt in den Text eingetragen wurden, erlauben und die bereits gedruckten Exemplare einsammeln. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Gubbio vom 30. Juli 1677, Bl. 186r, mit Verweis auf die fragliche Beichtpraxis von Giacomo Nucci, Rektor des [dortigen] Frauenklosters S. Luca, bei der Krankenseelsorge; mit Übersendung zweier Werke, die dieser Praxis zugrunde lagen, und mit Verweis auf das beigef. Schreiben von Francesco da Bagnone OFMCap an Giacomo Nucci vom 15. Mai 1677. – Vgl. ferner das Dekret SO 11. August 1677, Bl. 196v. 59 60

ACDF SO CL 1676–1678

482

ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 20 1677. Censura in diversos libros Haebraicos detentos in S. Off[ici]o Ferrarien[si]. 1. ʾUzedah, Shemuʾel [Ben Yiśraʾel] di: [Sefer// Midrash Shemuʾel// ṿe-hu beʾur ʿal Pirḳe ʾavot// me-ha-ḥakham ha-shalem k. mo. ha-r. R.// Shemuʾel di ʾUzedah// … ṿe-hineh Rashi z.l. nitsav ʿal// yemino …]. - Ṿenetsiʾah : Zuʾan di Garah, 345 [1585]. - 252 Bl. ; 4. HAB 2. Maharil [Molin, Yaʿaḳov ben Moshe ha-Leṿi]: [Maharil// hu morenu he-ḥakham ha-shalem k. mo. ha-r. R. Yaʿaḳov b. k. m. R.// Moshe s.l. z.l. she-ḥiber ṿe-tiḳen minhage ḳ. ḳ. ʾAshkenaz// … me-reshit hashanah ṿe-ʿad// ʾaḥarit ha-shanah]. - Poh Ḳremona ha-birah: ʿa.y. Ṿitsentso Ḳonṭi, [318]62 [1558]. - 120 Bl. ; 4º. NLI 3. ʾAdarbi, YitSḥaḳ Ben Shemuʾel: [Sefer divre shalom// himtsiʾo yesado ḥibro ṿe-gam ḥaḳaro … he-ḥakham ha-shalem k. m. ha-r. R.// Yitsḥaḳ b. k. R. Shemuʾel// ʾAdarbi z.l.l.h. - Poh Ṿenetsiʾah : Be-vet Zuʾan di-Garah, 346 [1586]63. - 168 Bl. ; 4°. NLI 4. Reḳanati, Menaḥem : [Pisḳe halakhot meha-meḳubal// Rabenu Menaḥem mi-Reḳanaṭi z.l.]. - Poh Bolonyya : Nidpas ʿal yede ha-shutafim y.ṣ.ṿ.,64 [298]65 [1538]. - [12 Bl.], 62 Bl., 4°. NLI66 5. ʾAlbeldah, Moshe [ben Yaʿaḳov]: [Sefer reshit daʿat ʾasher ḥiber he-ḥakham ha-shalem ha-kolel benan shel ḳedoshim k. mo. ha-r. R. Moshe ʾAlbeldah// …]. - BeṾenetsiʾah : Zuʾan Bragadin, 5343 [1583]. - 243 Bl. ; 8°. NLI 6. Barṭenurah, ʿOvadyah hamon mi-: [Miḳra ḳodesh// perush megilat Rut// ʿal derekh ha-ʾemet she-ḥiber ha-Rav// ha-meḳubal ha-ʾelohe k. m. ha-r. R.// ʿOvadyah Hamon mi-Barṭenurah …]. (Con licentia dei Superiori). - Be-Ṿenetsiʾah : Nidpas bemitsṿat Zuʾan di-Garah, 5345 [1585]. - 40 Bl. ; kl. 8°. NLI 7. ♦ Mizraḥi, ʾEliyah : [Perush Rashi me-ha-gaʾon meʾor hagolah// ha-rav ha-gadol mo. ha-r. R. ʾEliya Mizraḥi z.l.h.h.]. - [Ṿenetsiʾah] : Daniʾel Bombergi, [5287]67 [1527]. - 341 Bl. ; 2°. BSB68 Weiterhin kommen in Betracht: ♦ Mizraḥi, ʾEliyah : [Perush rabenu Shelomoh Yitsḥaḳi meha-gaʾon// meʾor ha-golah ha-rav ha-gadol mo. ha-r. R.// ʾEliyah Mizraḥi]. - BeṾenetsiʾah : Be-vet Daniʾel Bombergi, 305 [1545]. - 320 Bl. ; 2°. BSB69 Erscheinungsjahr im Kolophon. Abweichendes Erscheinungsjahr im Kolophon: 347 [1587]. 64 Zur „Genossenschaft der Seidenweber“ als Eigentümerin der ersten hebräischen Druckerpresse in Bologna vgl. Heller 16, S. XXIVf. 65 Erscheinungsjahr im Kolophon. 66 Vgl. Heller 16, S. 232f. 67 Erscheinungsjahr im Kolophon. 68 Formatangabe nach NLI. Vgl. Heller 16, S. 188f. 69 Formatangabe nach NLI. 62 63

483

ACDF SO CL 1676–1678

♦ Mizraḥi, ʾEliyah : [ʾEliyah Mizraḥi hofiʿa ṿe-hizriaḥ shimsho be-havanat divre ha-nesher ha-gadol Rashi]. - Poh Ṿenetsiʾah : Alṿize Bradadin, 334 [1574]. - 266 Bl.; 4°. COPAC 8. Ṭrani, Moshe ben Yosef mi-: [Sefer// Bet ʾElohim// she-ḥiber … R. Moshe b. k. ha-R. Yosef// n.ʿe. mi-Ṭrani … ṿe-ḥelḳo le-sheloshah// sheʿarim:// shaʿar ha-tefilah, shaʿar ha-teshuvah// ṿe-shaʿar ha-ʿiḳarim]. - Poh Ṿenetsiʾah : Be-vet Zuʾani diGarah, 5336 [1576]. - 120 Bl., [6] Bl., 10 Bl. ; 4°. NLI 9. Rossi, ʿAzaryah di: [zeh Sefer// Meʾor ʾenayim// le-R. ʿAzaryah min ha-ʾAdumi y.z.ṿ.// ṿe-hu neḥlaḳ li-sheloshah ḥalaḳim: Ḳol Elod[sic]im ... Hadrat zeḳenim ... ʾImre binah ...‎]. - Nidpas poh Manṭova : [ʿa.y. Moshe ʾElishamaʿ],70 334 [1574]. - 194 Bl. ; 8°. COPAC71 10. Ibn Makhir, Moshe : [Sefer// Seder ha-yom// ṿe-hu perush naʾeh ʿad meʾod ʿal// ha-tefilot kalul me-ʾarbaʿ suge ha-ḥokhmah// ṿe-simanayikh PaRDeS:// ḥibro … k. mo. ha-r. R. Moshe ibn Makhir …]. - Poh Ṿenetsiʾah : Be-vet Daniele Zaneṭṭi, [359]72 [1599]. - 120 Bl. ; 4°. NLI73 11. ʾAlshekh, Moshe Ben Ḥayim: [Sefer// Marʾot ha-tsoveʾot// perush ʿal neviʾim rishonim …]. (Con licentia dei Superiori). - Nidpas be-Ṿenetsiʾah : Be-vet Zuʾan diGarah, 364[-367]74 [1604-1607]. - 68 Bl., 144 Bl., 8°. COPAC75 12. ♦ Ibn Paquda, Baḥya ben Yosef: [Ḥovat (Ḥovot) ha-levavot]. - [Napoli] : Yosef ha-Ashkenazi, 250 [1489]. - 151 Bl. ; 8°. NLI76 Weiterhin kommen in Betracht: ♦ Ibn Paquda, Baḥya ben Yosef: [Sefer Ḥovat ha-levavot// ḥibro ʾeḥad meheḥakhamim ha-ḳadmonim be-lashon ʿaravi … Rabenu Baḥya …]. - Poh Ṿenetsiʾah : nidpas be-vet Daniʾel Bombergi, 308 [1548]. - 88 Bl. ; 4°. COPAC77 ♦ Ibn Paquda, Baḥya ben Yosef: [Sefer// Ḥovat ha-levavot// me-ha-rav ha-gadol hehasid Rabenu Baḥya … b. R. Yosef … ṿe-heʿetiḳo le-leshonenu ha-ʿivrit he-ḥakham R. Yehudah ibn Tibbon …]. Poh Manṭovah : [Meʾir ben Efraʾim mi-Padovah weYaʿaqov ben Naftali ha-Kohen mi-Gaʾazolo] [319]78 [1559]. - 150 Bl. ; 8°. COPAC Dekret: 72 73 74 75 70 71



76

79 77 78

nicht aufgefunden (zu Nr. 1–8)79

Drucker im Kolophon. Vgl. Heller 16, S. 624f. Erscheinungsjahr im Kolophon. Vgl. Heller 16, S. 908f. Im Kolophon (fol. 144b) wird das Jahr 367 [1607] als Jahr des Druckabschlusses angegeben. Erscheinungsjahr gegenüber COPAC nach der Angabe auf dem Titelbl. korrigiert (‫ = וחמשי‬364). De facto umfasst der zweiteilige Kommentar, anders als auf dem gemeinsamen Titelbl. angegeben, nicht nur die Vorderen (fol. 1-68), sondern auch die Hinteren Propheten (gesonderte Paginierung; fol. 1-144). Editio princeps. Kein Titelbl.. Titelvarianten in der Einleitung und im Kolophon; Drucker und Erscheinungsjahr im Kolophon. Vgl. Heller 16, S. 344f. Drucker und Erscheinungsjahr im Kolophon (fol. 93b). Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Diodato Segre, Bl. 199r. – Vgl. ferner das Dekret SO 10. November 1677, Bl. 215v.

ACDF SO CL 1676–1678 Dekret:

484

nicht aufgefunden (zu Nr. 3 und Nr. 9–12)80

Korrespondenten: (1) Diodato Segre; (2) Inq. von Ferrara Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Diodato Segre, Mitglied der jüdischen Gemeinde zu Ferrara, einen geeigneten Revisor mit der Expurgation der vom Inq. von Ferrara beschlagnahmten hebr. Bücher zu beauftragen; anschließend: „Nota dei Libri“, Bl. 199r, 1 S., [10. November 1677]; Korrekturvorschläge u.d.T. „Nota dei luoghi da spurgarsi“, Bl. 214r, 1 S., [10. November 1677] (zu Nr. 1–8); (2) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Ferrara vom 27. November 1677: Gutachten des Revisors der Inquisition von Ferrara u.d.T. „Nota delli errori contenuti ne’ libri di Deodato Segre hebreo“, Bl. 201r–205v, 10 S., [27. November 1677] (zu Nr. 3 und Nr. 9–12) ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 21 1677. Censura in Libru[m], cui titul[us]: Centuria Colloquioru[m] Dei, et Animae, quibus Iansenianam de Gratia doctrinam e Campo disputandi Martio in placidu[m] meditandi Elisium compendiariò transducere conatus est Iohannes Wierts Antverpien[sis] I[uris]C[onsultus]. 1. Wierts, Johan: Centuria colloquiorum Dei et animae, quibus Jansenianam de gratia doctrinam e campo disputandi Martio in placidum meditandi Elysium / compendiario transducere conatus est Johannes Wierts [...]. - [Antverpiae] : typis Vae A. Leers, 1676. - 634 S. ; 4°. BNF Ferner wurden verhandelt: 2. Houssaie, Amelot de la ; Nicolas, Abraham: Suplement// A L’Histoire// Du Gouvernement// De Venise. / Par le Sieur Amelot// De La Houssaie. - A Paris : Chez Frederic Leonard [...], 1677 (Avec Privilege de Sa Majesté). BM-Lyon81 3. Houssaie, Amelot de la : Histoire// Du// Gouvernement// De// Venise// Par le Sieur Amelot De La Houssaie. Enth.: Sarpi, Paolo ; Houssaie, Amelot de la (Bearb.): Troisième Partie.// Dv Saint Ofice// ov de l’Inquisition de Venise (S. 297–329). - A Paris : Chez Frederic Leonard [...], 1676 (Auec Priuilege du Roy). BSB82 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 3)83

Gutachter: Gutachten:

Gaetano Miraballi CR Bl. 228r–238v, 22 S., [17. November 1677] (zu Nr. 1)

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. ein 2. Schreiben des Inq. von Ferrara vom 27. November 1677, Bl. 207r, mit Verweis auf die Verhandlungen zu Nr. 1–8. – Vgl. ferner das Dekret SO 7. Dezember 1677, Bl. 213v. 81 Umfangs- und Formatangaben nach Abes: 200 S., [8] Bl. ; 8°. 82 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [30], 398, [42] S. ; 8º. Der als enthalten angegebene Teil ist angebl. eine Kurzfassung von: ♦ Sarpi, Paolo: Discorso dell’ origine, forma, leggi, ed vso dell’ Vfficio dell’ Iquisitione nella citta, e dominio di Venetia del p. Paolo dell’ Ordine de’ Serui. - [S.l.] : [S.n.], 1638. - [8], 158, [2] S. ; 4°. SBN. Die Ausg., die als Grundlage für diese Zusammenfassung diente, ließ sich nicht ermitteln. 83 Vgl. hierzu Vermerk, Bl. 241v. 80

485

ACDF SO CL 1676–1678

Gutachter: Gutachten:

Gaetano Miraballi CR Bl. 239r–240v, 4 S., [17. November 1677] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 224r–226v, 6 S., [17. November 1677] (zu Nr. 2)

Dekret:

SO 17. November 1677;84 [Audienzdekret] 1. Dezember 167785 (zu Nr. 1 und Nr. 3) SO 2. Dezember 1677

Bando: Dekret: Bando:

SO 17. November 1677;86 [Audienzdekret] 1. Dezember 167787 (zu Nr. 2) nicht aufgefunden

ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 22 1677. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Religiosae Chiovenses Cryptae, sive Kiiovia subterranea. Authore M. Ioanne Herbinio. Herbinius, Johannes: Religiosae// Kijovienses// Cryptae,// Sive// Kijovia Subter-// ranea:// In quibus// Labyrinthus Sub// Terra,// Et in eo emortua, à sexcentis// annis, Divorum atque Hero-//um Graeco-Ruthenorum, &// nec dum corrupta,// corpora,// ex nomine atque ad oculum, è ΠΑΤΕ-//ΡΙΚΩ Sclavonica detegit. / M. Johannes Herbinius. - Jenae : Impensis Martini Hallervordi. Literis Johannis Nisii, 1675. - [7] Bl., 178 S., [3] Bl., [3] gef. Bl. ; 8°. VD17 Gutachter: Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP Bl. 245r, 1 S., 28. Januar 1677

Dekret:

nicht aufgefunden88

Korrespondenten: Inq. von Padua ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 23 1678. Censura in Libru[m], cui titul[us]: Relazione dello Stato della Cristianità nelle Filippine del Conte Giuseppe Ronchi. 1. Salazar, Andrea di: Relatione// dello Stato della Christianità nelle Filippine, in tutti gli// suoi Regni, Terre, et Isole dell’India Orientale, nella// Persia, Armenia, Giorgia, et Babilonia, fatta da fra Andrea// di Salazar, dell’Ordine di Sant’Agostino;// Bl. 241v: dem Votum Miraballis folgend ordneten die Kardinäle an, nach Rücksprache mit dem Papst die Werke durch Dekret SO zu verbieten. 85 Bl. 241v: der Papst approbierte das Dekret und ordnete an, das Verbotsdekret am nächsten Tag (Feria V) auszufertigen. 86 Bl. 241v: dem Votum Miraballis folgend ordneten die Kardinäle an, nach Rücksprache mit dem Papst das Werk durch Dekret SO zu verbieten. 87 Bl. 241v: der Papst approbierte das Dekret und ordnete an, das Verbotsdekret am folgenden Tag (Feria V) auszufertigen. 88 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Padua vom 19. Juni 1676, Bl. 244r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 8. Juli 1676, Bl. 247v. – Das Werk wurde [gemäß dem Votum] verboten: vgl. Vermerk, Bl. 246v; Bando CIndex 18. Mai 1677. 84

ACDF SO CL 1676–1678

486

Alla Sacra Congregatione di Propaganda Fide (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677– 1687, Nr. 24 Ferner wurde verhandelt: 2. Chassepol, François de  ;  Ronchi, Giuseppe (Übers.): Istoria di Gran Visiri Mahometo Copro-//gli Pacha, et Avemet Coproglio// Pacha// Quella di tre ultimi Gran Sig.ri, delli loro// Sultani, e principali Favoriti// con gli più segreti intri-// chi dela Serraglio// E molte altre particolarità delle guerre// di Dalmazia, Transilvania, Onga-// ria, Candia, e Polonia// Con il piano della Battaglia di// Cortzehim// Tradotta dal Francese in Ita-//liano// Dal Co. Giuseppe Ronchi (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit. Libr. 1677–1687, Nr. 2489 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Patrizi Bl. 251r, 1 S., 23. Januar 1678 (zu Nr. 1)90

Dekret:

SO 26. Januar 1678 (zu Nr. 1)91

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)92

Korrespondenten: Inq. von Modena ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 24 1678. Decretu[m] S[acrae] Cong[regatio]nis sub die 9. Februar[is] 1678. Statuens, ut liber ins[criptu]s: Italia Regnante del Leti remittatur ad S[acram] Cong[regatione]m Indicis. Leti, Gregorio: L’Italia regnante. O vero noua descritione dello stato presente di tutti prencipati, e republiche d’Italia. Dedicata al re christianissimo. / Di Gregorio Leti. Parte prima [–quarta]. - Geneva : appresso Guglielmo, e Pietro de la Pietra, 1675–1676. - 4 vol. ; 12°. SBN Vgl. Chassepol, François de: Histoire des Grands Vizirs Mahomet Coprogli Pacha, et Achmet Coprogli Pacha. Celle des trois derniers Grand Seigneurs; de leurs sultanes, [...] avec les plus secrettes intrigues du Serrail. Et plusieurs autres particularitez des guerres de Dalmatie, Transilvanie, Hongrie, Candie, & Pologne. Avec le plan de la bataille de Cotzchin. - A Paris : chez Estienne Michallet, rüe Saint Jacques, à l’image Saint Paul, proche la fontaine S. Severin, 1676. – [12], 303, [9] S. ; 12º. SBN; Chassepol, François de: Histoire des grands Vizirs Mahomet Coprogli Pacha et Achmet Coprogli Pacha; celle des trois derniers grands seigneurs; des leurs sultanes, & principales favotites [...] Avec le plan de la bataille de Cotzchin. - A Amsterdam : chez Abraham Wolfgang, 1676. - 251, [9] S. ; 12°. SBN. 90 Kurzes Gutachten im Auftrag des SO, in dem der Gutachter angibt, nichts Zensurwürdiges gefunden zu haben. 91 Bl. 253v: das [Manuskript] sollte dem Inq. von Modena zurückgesandt werden, der die Druck­erlaubnis erteilen sollte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Modena vom 27. November 1677, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 24, mit Übersendung des Titelbl. – Vgl. ferner die Dekrete SO 7. Dezember 1677, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 24; SO 5. Januar 1678, Bl. 253v. 92 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Modena vom 27. November 1677, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 24, mit Übersendung des Titelbl. – Vgl. ferner das Dekret SO 7. Dezember 1677, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 24. 89

487 Dekret:

ACDF SO CL 1676–1678 nicht aufgefunden;93 SO 9. Februar 167894

Korrespondenten: (1) [Inq. von Bologna]; (2) Ernst Konstantin Baron Gründemann ; (3) Giovanni Christofaro à Vartis Cavalier Todesco Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Giovanni Christofaro à Vartis, Einwohner der Stadt Rom, um Sendung des Werkes, das ihm aus Deutschland übersandt, aber vom Inq. von Bologna beschlagnahmt wurde, nach Rom, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, 1 S., [22. September 1677]; (2) Gesuch von Ernst Konstantin Baron Gründemann, das Werk, das rein politisch sei und ihm gehöre, zurückzugeben, Bl. 256r, 1 S., [9. Februar 1678] ACDF SO CL 1676–1678, [Nr. 24 bis] [1678. Decretu(m) S(acrae) Congregationis sub die 16. Februarii 1678. statuens, ut p(er) Magistru(m) S(acri) Palat(ii) Prohibeatur libellus ins(criptu)s: Officio dell’immacolata concezione della SS.ma Vergine nostra Signora approvato dal Sommo Pontefice Paolo V. &c. in Milano.]95 1. Officio// Dell’Immacolata// Concettione// Della Santiss. Vergine// Nostra Signora.// Approuato dal Som. Pont.// Paolo V. il quale à chi di-//uotamente lo recitarà concede Indulgenza di// cento giorni, come appa-//re nel suo Breue dato in// Roma li 10. Luglio 1615. - In Milano : Per Francesco Vigone, 1664. - 29 S. ; 16°. ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 18, unter Bl. 299r96 Ferner wurden verhandelt: 2. Décrets de N.S.P. le pape Innocent XI, portant suppression d’un office de la Conception Immaculée de la S. Vierge, et de plusieurs indulgences. Traduction française. - Rome : impr. de la Chambre apostolique, 1678. - 23 S. ; 8°. Abes 3. Officio dell’Immacolata Concettione [...] approvato dal S. Pontefice Paolo V. Padua [nach einer Mailander Ausg.] : [S.n.], [S.a.]. Die verhandelte Ausg. wurde nicht nachgewiesen. →ACDF SO St.St. M-6-f97 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 3)

Gutachter: Gutachten:

[Michelangelo Ricci] nicht aufgefunden [16. Februar 1678] (zu Nr. 1)

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giovanni Christofari a Vartis, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677. – Vgl. ferner das Dekret SO 22. September 1677, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677. 94 Bl. 257v: die Bde. sollten an die CIndex weitergeleitet werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Barons Gründemann, Bl. 256r. 95 Nicht in der Rubricella. Ergänzt nach Fasz.-Umschlag. 96 Neu gedr. wurde die im Auftrag des Papstes korrigierte Fassung: Lucca : [S.n.], 1679. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. 97 Die betr. Akten [ACDF SO St.St. M-6-f, Bl. 81r−Bl. 182v] fehlen. Die hier gebotenen Daten wurden dem Band-Index in ACDF SO St.St. M-6-g, [Nr. 6], entnommen. Deswegen wurden die Informationen systematisch in eckige Klammern gesetzt. 93

ACDF SO CL 1676–1678

488

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [1678? 30. August 1679?] (zu Nr. 1)98

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [nach 11. November 1679] (zu Nr. 2)

Dekret:

[SO 16. Februar 1678];99 [SO 14. September 1678];100 [SO 23. August 1679];101 [Audienzdekret 30. August 1679]102 (zu Nr. 1)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)103

Dekret:

SO 24. Mai 1679;104 nicht aufgefunden105 (zu Nr. 3)

Korrespondenten: (1) [Nuntius von Luzern]; (2) [Kard. Alderano Cibo]; (3) []; (4) [Leopold I. von Habsburg ] ; (5) [Papst Innozenz XI.]; (6) [Nuntius von Wien]; (7) [Patriarch von Alexandrien ]; (8) [Nuntius von Warschau]; (9) [Bf. von Posnan (Posen)]; (10) [Inq. von Pavia]; (11) [Kard. Juan Everardo Nithard SJ]; (12) [Pietro d’Aragona]; (13) [Ebf. von Mechelen] Band-Index, ACDF SO St.St. M-6-g, [Nr. 6]: vom Papst angeordnetes Korrekturverfahren. Band-Index, ACDF SO St.St. M-6-g, [Nr. 6]: Das Werk wurde verboten; dieses Dekret wurde vom Papst approbiert. 100 Band-Index, ACDF SO St.St. M-6-g, [Nr. 6]: Ein Rundschreiben sollte an alle Nuntien gehen. Darin sollte das Verbot der Mailänder Ausg. des Werkes durch Papst Innozenz XI. begründet werden. Die Nuntien sollten ferner über die Gerüchte und Schriften, die gegen dieses Verbot verbreitet würden, aufgeklärt werden; ihnen sollte aufgetragen werden, dass sie in ähnlichen Streitigkeiten die Gründe dieses Verbotes mit Vorsicht erläutern sollten. Sie sollten erklären, dass der Papst durch dieses Verbot nicht der Andacht und Verehrung der Unbefleckten Empfängnis schaden wollte, sondern lediglich die Befolgung der Konstitutionen seiner Vorgänger verlangte. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Band-Index, ACDF SO St.St. M-6-g, [Nr. 6], auf ein anonymisiertes und nicht datiertes Schreiben, in dem der Verf. um Erläuterung eines Ediktes des MSP gebeten habe, das angebl. den Dominikanern dabei helfe, beim einfachen Volk gegen die Andacht der Unbefleckten Empfängnis vorzugehen. Vgl. auch die weiteren Hinweise auf mehrere Gesuche um Begründung und Erläuterung dieses Verbotsdekretes. − Vgl. ferner die Hinweise im Band-Index, ACDF SO St.St. M-6-g, [Nr. 6], auf Dekrete SO 14. Dezember 1678; SO 1. Februar 1679; SO 4. April 1679; SO 26. April 1679; SO 21. Juni 1679. 101 Band-Index, ACDF SO St.St. M-6-g, [Nr. 6]: dem Ebf. von Mecheln sollte geschrieben werden, sich beim Internuntius von Brüssel über die Frage der Unbefleckten Empfängnis zu informieren. Letztge­ nannter sollte ihm das Vorhaben des Papstes erläutern. Ferner sollte dem Papst mit Blick auf die vielen Versionen des Offiziums, die verboten bzw. ohne Lizenz gedruckt worden waren, gebeten werden, die Liturgie für die Unbefleckte Empfängnis zu vereinheitlichen. 102 Band-Index, ACDF SO St.St. M-6-g, [Nr. 6]: der Papst approbierte den Vorschlag zur Vereinheit­ lichung des Offiziums für die Unbefleckte Empfängnis. Beauftragt wurden die Kardinäle Pietro Vito Ottoboni, Gaspare Carpegna, Decio Azzolini junior und Girolamo Casanate. 103 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Band-Index, ACDF SO St.St. M-6-g, [Nr. 6], auf ein Schreiben des Nuntius von Luzern vom 11. November 1678 mit Übersendung des Werkes. − Vgl. ferner den Hinweis im Band-Index, ACDF SO St.St. M-6-g, [Nr. 6], auf eine Notiz des Ass. SO, dass der Gutachter im Werk nichts, was den Apostolischen Konstitutionen oder der kath. Religion widersprach, aufgefunden hatte. 104 Band-Index, ACDF SO St.St. M-6-g, [Nr. 6]: der Inq. sollte keine Erlaubnis für den ND erteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Band-Index, ACDF SO St.St. M-6-g, [Nr. 6], auf ein Schreiben des Inq. von Pavia vom 9. Mai 1679 mit Übersendung des Werkes, und mit Übermittlung der Bitte von Pietro d’Aragona um Erteilung der Erlaubnis für einen ND unter der Bedingung, dass die Wörter „Approvato dal S. Pontefice Paolo V“ aus dem Titel entfernt würden. 105 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Band-Index, ACDF SO St.St. M-6-g, [Nr. 6], auf ein Schreiben des Inq. von Pavia vom 8. Juni 1679 mit Übersendung der Ausg. Lucca : [S.n.], 1679. 98 99

489

ACDF SO CL 1676–1678

ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 25 1678. Non permittitur impressio libri ins[cript]i: Esposizione de Salmi ornata con la sublimità del senso mistico Raccolta da Gio[vanni] Sebastiano Mattioli da Bevagna. Dot. di S[acra] Teol[ogia] e Priore di S. Maria in Laurentia. Mattioli, Giovanni Sebastiano : Esposizione de Salmi// Ornata con la sublimità del senso mistico / Raccolta da Gio: Sebastiano Mattioli da Beuagna Dottore// di Sagra Theologia, e dell’una, e l’altra legge Protonotario// Apostolico, e priore della chiesa di S. Maria in Laurentia// Dedicata// all’emin.mo e Rev.mo Sig[nor]e e P[ad]rone Colend[issi]mo Il Sig[nor]// Card. Fachenetti Vescovo di Spoleto, e Palestrina (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 25, Bl. 264v Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP] nicht aufgefunden [10. August 1678]

Dekret:

SO 10. August 1678;106 SO 1. März 1679107

Korrespondenten: (1) Inq. von Perugia; (2) Giovanni Sebastiano Mattioli da Bevagna Ferner beiliegend: Gesuch des Autors um Rückgabe der Mss., deren Druckerlaubnis nicht wegen des Inhalts, sondern wegen der Abfassung in der Landessprache verweigert worden sei, Bl. 265r, 1 S., [1. März 1679] ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 26 1678. Decretu[m] S[acrae] Cong[regatio]nis sub die 5. Octob[ris] 1678. Statuens nihil faciendu[m] esse circa Libru[m] impressum, cui titul[us]: L’Alcoran des Molinistes, et de l’Antecrist, ou les cinq. propositions heretiques, impies, detestables de la novelle secte de Probabiliste &c. Anonym [Noir, Jean Le?]: L’Alcoran// Des// Molinistes// Et// De L’Antechrist// Ov// Les Cinq Propositions// hereticques, impies, detestables de// la nouvelle Secte de la Probabili-//té, contraires à la Foy, à l’Espe-//rance, à la charité de l’Eglise, à la// Toute-puissance de Dieu & de// la grace de Iesus-Christ, & à la// la vie des Roys. [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 16 S. ; 4°. ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 26, unter Bl. 272r108 Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP] nicht aufgefunden [5. Oktober 1678]

Dekret:

SO 5. Oktober 1678109

Bl. 268v: das [nach Angabe, Bl. 268v, zweibändige] Ms. sollte nicht gedruckt, sondern vom SO einbehalten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Perugia vom 4. Juni 1678, Bl. 262r, mit Übersendung des Titelbl. – Vgl. ferner das Dekret SO 15. Juni 1678, Bl. 268v. 107 Bl. 266v: das Ms. sollte nicht zurückgegeben werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Autors, Bl. 265r. 108 Mutmaßl. Verf. ermittelt nach Abes. Erscheinungsjahr nach Abes: [1652]. Variante nach SBN: [ca. 1680]. 109 Bl. 271r: die Kardinäle übernahmen das Votum des MSP, nichts Weiteres zu unternehmen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris [an das Staatssekretariat] vom 15. August 1678, Bl. 271r, mit Übersendung des Werkes [als Exzerpt]. – Vgl. ferner das Dekret SO 7. September 1678, Bl. 273v. 106

ACDF SO CL 1676–1678

490

Korrespondenten: [Nuntius von Paris] ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 27 1678. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Opera della divina grazia, che propone la pratica degli affetti mentali p[er] via di Fede &c. scritta da F. Tom[mas]o d’Albacina Inq[uisito]re di Casale &c. Menghini, Tomaso 110: Opera// della divina Gratia// Che// propone la prattica degli affetti mentali// per via di fede// unico mezzo// Per salire con prestezza, e facilità// al monte orebbe// della contemplatione attiva:// scritta// da fra Tommaso d’Albaccina// Inquisitor di Casale// e dedicata// a Dio sommamente amabile (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 27, Bl. 281r111 Gutachter: Gutachten:

Antoine Gilles OM Bl. 277r/v und Bl. 283r, 3 S., [18. Oktober 1678]

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 279r, 1 S., 18. Oktober 1678112

Dekret:

SO 16. November 1678113

Korrespondenten: Tomaso Menghini da Albacina OP ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 28 1678. Censura in Libr[um], cui titul[us]: Vita di S[uo]r Cherubina dell’Agnus Dei scritta da Francesco di Pozzio. Poggio, Francesco Di: Vita// Della Ven. Madre// Svor Chervbina// Dell’Agnvs Dei.// Per cui fù introdutta la Clausura Monastica, secondo// la Regola Carmelitana mitigata, sotto l’Invoca-//tione della S. Madre Teresa di Giesv// nel monastero del Castello di Camaiore// Dominio di Lvcca. / Scritta da Francesco Di Poggio Nobile Lucchese,// nell’Anno del Signore M.DC.LXXIV.// Opera Postvma. - In Lucca : Appresso Iacinto Paci, 1678 (Con Licenza de’Superiori). - [54], 819, [3] S. BAV Dekret:

SO 29. November 1678114

Zu Menghini vgl. Personen und Profile. Gedruckt wurde: Menghini, Tomaso : Opera della diuina Grazia, che mostra la pratica de gli affetti mentali per via di fede, mezo vtilissimo per salire con prestezza, e facilita al monte Orebbe della contemplatione. / Scritta da fra Tomaso Menghini d’Albacina dell’ordine de’ Predicatori, inquisitor di Casale. [...]. - In Roma : per Francesco Tizzoni, 1680. - [16], 423, [57] S. ; 8°. SBN. 112 Bezog sich auf die von Antoine Gilles OM vorgeschlagenen Korrekturen. 113 Bl. 282v: das Ms. sollte dem Inq. von Casale, i.e. dem Autor, zusammen mit den Bemerkungen von Antoine Gilles OM zurückgesandt werden. Derselbe [sic!] sollte die Druckerlaubnis erteilen. Vgl. ferner den Vermerk, Bl. 282v, zur Drucklegung des Ms. in Rom. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Tomaso Menghini OP vom 4. Mai 1677 [wohl: 1678], Bl. 276r/v, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 19. Mai 1678, Bl. 284v. 114 Bl. 290v: das Werk sollte zur Prüfung an die CIndex weitergeleitet werden. – Das Werk wurde verboten: vgl. Bando CIndex 13. März 1679. 110 111

491

ACDF SO CL 1676–1678

Ferner beiliegend: (1) Approbation von Donato de Donatis de Luca OSA, Lektor und synodaler Examinator, im Auftrag des Bf. von Lucca, Bl. 287r, 1 S., o.D.; (2) Approbation von Agostino Bendinelli CRL im Auftrag des Bf. von Lucca, Bl. 288r, 1 S., 18. Juli 1678 ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 29 Censura in Libr[um] ins[cript]um: Ancienne, et novelle discipline de l’Eglise touchant les Benefices &c. Authore Ludovico Thomassino. Thomassin, Louis: Ancienne et nouvelle discipline de l’Eglise touchant les benefices et les beneficiers. Sçavoir, les evesques, archevesques, primats, archidiacres, archiprestres, curez, chapitres, congregations, abbayes. Divisee en quatre parties, selon les quatre divers âges de l’Eglise [...] Chaque partie contenant quatre livres. Où il est traitté, 1. de l’origine, progrés, droits, privileges, obligations des beneficiers. 2. de leur vocation, election, confirmation, cession, translation, irregularitez, commandes, dispenses. 3. des biens temporels de l’eglise. 4. de la distribution, & du saint usage de ces biens. Le tout examiné par les saints peres, les conciles & les historiens du temps. / Par le p. Loüis Thomassin [...]. - A Paris : chez Francois Muguet, imprimeur du roy, & de monseigneur l’archevesque [...], 1678‒1679. - 4 Teile in 2 vol. ; 2°. SBN115 Gutachter: Gutachten:

Giacomo Ricci OP Bl. 293r/v und Bl. 301r, 3 S., [21. September 1678]116

Gutachter: Gutachten:

[Antoine Gilles OM?] nicht aufgefunden [21. September 1678?]

Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv] Bl. 295r–299v, 10 S., [21. September 1678?]

Dekret:

nicht aufgefunden117

In den Akten auch erwähnt: (1) Le Nouveau// Testament// De Nostre Seigneur// Jesus Christ,// Traduit en François// Selon l’edition Vulgate, avec les differences// du Grec. - A Mons  :  Chez Gaspard Migeot, 1667. (Avec Privilego & Approbation). - [44]538-462-[15] S. ; 8°. BNF118 (2) Rituel Romain du pape Paul V. A l’usage du diocese d’Alet. Avec les instructions & les rubriques en françois. - A Paris : chez Charles Vgl. Thomassin, Louis: Ancienne et nouvelle discipline de l’eglise// touchant les Benefices, et les Beneficiers// scavoir// les evesques Archevesques, Primats, Archidiacres// Archiprestres, Curez, Cha­pitres, Congregations// Abbayes.// Divisee en quatre partis, selon les quatre diuers// âges de l’Eglise// Terminez à Clovis, à Charlemagne, a Hugues Capet,// et à nostre siecle. Chaque partie contenant// quatre livres, ou il est traitè// I. De l’Origine, progres, droits, privileges, obligations des beneficiers;// II. De leur vocation, election, confirmation, cession// Translation, irregularitez, commandes, dispenses// III. Des biens temporels de l’Eglise// IV. De la distribution, et du saint usage de ces biens.// Le tout examiné par les saints Peres, les Conci-//les, et les historiens du temps / par le R. P. Louis Thomassin, Prestre de l’oratoi-//re. - A Paris : [S.n.], 1678 (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1676‒1678, Nr. 30. 116 Ein weiteres Exemplar des Gutachtens liegt dem Fasz. bei, Bl. 294r/v und 300r. 117 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 30. – Vgl. ferner das Dekret SO 21. September 1678, Bl. 301v. 118 Weiterer Druck: Amsterdam : par Daniel Elzevier. BNF.

115

ACDF SO CL 1676–1678

492

Savreux libraire-juré, au bas de la tour de Nostre-Dame, du costé de l’Archevêché, à l’enseigne des trois Vertus, 1667. - 2 vol. ; 4º. SBN ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 30 1678. Acta in editione primi Tomi Operu[m] S. Augustini facta Parisiis a Monacis S. Benedicti Congregat[io]nis S. Mauri. 1. Augustinus, Aurelius : Sancti Aurelii// Augustini// Hipponensis// Episcopi// Operum// Tomvs Primvs,// Post Lovaniensium Theologorum Recensionem// Castigatus denuo ad manuscriptos codices Gallicanos, Italianos, Maximeque// Vaticanos, Anglicanos, Germanicos, Belgicos &c. nec non ad editiones// primarias,// Opera Et Studio Monachorum Ordinis// S. Benedicti, Congregationis S. Mauri. - Parisiis  :  Excudebat Franciscus Muguet [...], 1677 (Cvm privilegio regis) (gedrucktes Titelbl.). ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 30, unter Bl. 305r–306v eingefaltet Ferner wurden verhandelt: 2. Thomassin, Louis: Ancienne et nouvelle discipline de l’eglise// touchant les Benefices, et les Beneficiers// scavoir// les evesques Archevesques, Primats, Archidiacres// Archiprestres, Curez, Chapitres, Congregations// Abbayes.// Divisee en quatre partis, selon les quatre diuers// âges de l’Eglise// Terminez à Clovis, à Charlemagne, a Hugues Capet,// et à nostre siecle. Chaque partie contenant// quatre livres, ou il est traitè// I. De l’Origine, progres, droits, privileges, obligations des beneficiers ;// II. De leur vocation, election, confirmation, cession// Translation, irregularitez, commandes, dispenses// III. Des biens temporels de l’Eglise// IV. De la distribution, et du saint usage de ces biens.// Le tout examiné par les saints Peres, les Conci-//les, et les historiens du temps / par le R. P. Louis Thomassin, Prestre de l’oratoi-//re. - A Paris : [S.n.], 1678 (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1676‒1678, Nr. 30 3. Rituel Romain du pape Paul V. A l’usage du diocese d’Alet. Avec les instructions & les rubriques en françois. - A Paris : chez Charles Savreux libraire-juré, au bas de la tour de Nostre-Dame, du costé de l’Archevêché, à l’enseigne des trois Vertus, 1667. - 2 vol. ; 4º. SBN Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1–3)119

Korrespondenten: [Nuntius von Paris] Weitere Akten des SO: Relation, Bl. 304r/v, 2 S., [16. Februar 1678] ACDF SO CL 1676–1678, [Nr. 30bis] 1678. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Le Miroir de la Pietè Chrestienne.

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in der Relation, Bl. 304r, auf ein Schreiben des Nuntius von Paris mit Übersendung der Titelbl. der Werke Nr. 1–2. – Vgl. ferner das Dekret SO 16. Februar 1678, Bl. 307v. – Zu Nr. 2 vgl. ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 29; zu Nr. 3 vgl. auch ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 31.

119

493

ACDF SO CL 1676–1678

1. Flore de Sainte Foy [Gerberon, Daniel]: Le Miroir// De La// Piete’// Chre’tienne,// Ou// L’on considere avec des refle-//xions morales,// L’enchainement des Veritez Catholiques, de// la Predestination & de la Grace de Dieu;// & leur alliance avec la liberté// de la Creature.// Par Flore de S. Foy. - A Liege : Chez Pierre Bon[ar]d, 167[6]. - [1] Bl., [10], 255 S., 8°. ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, unter Bl. 121r120 Ferner wurden verhandelt: 2. Flore de Sainte Foy [Gerberon, Gabriel]: Suite// Du// Miroir// De La// Piété Chrètienne,// Où l’on considere des Veritez Catholiques, de// la Predestination & de la Grace de Dieu;// & de leur alliance avec la liberté// de la Creature. / Par Flore De S. Foy. - A Liege : Chez Pierre Bonard, 1677. - 66 S. BAV121 3. Anonym: Reflexions// Catholiques// Sur La// Doctrine// D’Un Livre Intitule’// Le Miroir// de la Piété Chrêtienne. - A Rouen : Chez Eustache Viret [...], 1678. - [1] Bl., 44 S. ; 8°. ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, unter Bl. 124r 4. Anonym [Pré, Claude Du?]: Le Moine Sécularisé. - Cologne : Du Marteau, 1676. 148 S. ; 8°. GVK122 5. Sanguin, André: Factvm// Circa Propositiones// Libri Cvi Titvlvs.// Le Miroir De La Pieté Chrestienne, Ov L’on// considere avec des reflexions morales, l’enchaînement des veritez Catholiques de// la predestination, & de la Grace de Dieu, & leur alliance avec la liberté de la// creature. / Par Flore De Sainte Foy.// A Liege, chez Pierre Bonnard. M. DC. LXXVII.// Ex Qvibvs Fideliter Extractis, Et Collectis,// collatisque cum Iansenianâ doctrinâ, clarè patet, illas prava & haeretica dogmata continere,// ab Ecclesiâ Catholicâ saepiùs damnata; & falsò D. Augustino adscribi; quamvis fraudulenter// inversa & detorta.// Tribus Columnis Digestum Opus.// Quarum 1a speculi errores, haereses, impietates, & blasphemias. 2a Jansenij damnata// dogmata, ex quibus speculi Author suos errores, haereses, impietates, & blasphemias// hausit. 3a Doctrinam Ecclesiae Catholicae contentam in Scripturis Sacris, Conciliis, &// Patribus orthodoxis continet. Hic est operis totius Typus.// Verf. ermittelt nach BSB. Umfangs- und Formatangaben nach BL: 225 S. ; 12°. Anh. des Gesamtwerkes: Flore de Sainte Foy [Gerberon, Gabriel]: Le Miroir// De La// Pietè// Chre`tienne,// Ou// Où l’on considere avec des refle-//xions morales,// L’enchainement des Veritez Catholiques, de// la Predestination & de la Grace de Dieu;// & de leur alliance avec la liberté// de la Creature. / Par Flore De S. Foy.// Seconde Edition.// Corrigée & augmentée. - A Liege : Chez Pierre Bonard, 1677. - [16], 298, [2], 66 S. BAV. Zu dieser Ausg. vgl. auch ACDF SO CL 1679, [Nr. 7bis]. 122 Erscheinungsort fingiert: das Werk war vermutl. in den Niederlanden ersch. Das Werk wird auch Jean Chastain oder Jean Barrin zugeschrieben. HAB, COPAC. Das Werk ersch. mehrfach: vgl. Anonym [Pré, Claude Du?]: Le// Moine Sécularisé// Augmenté de nouveau// De La// Vie// Des// Moines.// Suivant l’Original. - A Ville Franche : Chez Jean le Grand, [1675]. BSB; und die Ausg.: A Cologne : Chez Pierre Du Marteau, 1675; A Cologne : Chez Pierre Du Marteau, 1678. - [1] Bl., [6], 134 S. ; 12°. GVK. Die in das Werk aufgenommene bildliche Darstellung liegt auch selbständig vor. Vgl. ferner Anonym [Pré, Claude Du?]: D’Ontkapten Munnik, vertoonende naaktelijk de heymelijke en verborgen jaa bedriegelijke streeken met welke de Bedel-Manniken tegenwoordig de wereld misleyden. Uyt het Frans vertaelt. - Amsterdam : [S.n.], 1676. - 12°. COPAC; Anonym [Pré, Claude Du?]: The monk unvail’d: or, A facetious dialogue : discovering the several intrigues, and subtil practises, together with the lewd and scandalous lives of monks, fryers, and other pretended religious votaries of the Church of Rome. Written by an eminent Papist in French. Faithfully translated by C.V. Gent. - London : printed for Jonathan Edwin [...], 1678. - [10], 159, [10] S. COPAC. 120 121

ACDF SO CL 1676–1678

494

Authore D. Andrea Sangvin, Praesbitero Canonico Theologo Ecclesiae Collegiata & Regiae// Sancti Andreae Gratianopolis. - Gratianopoli : Typis Clavdii Favre [...], 1678 (Cvm Approbatione Et Permissv). - [2], 28, [2] S. ; 2°. BVE 6. Sanguin, André: Memoriale. [Incipit: Clarè patêre videtur, Concilio Tridentino repu-//gnare, quod ponitur in Thesi Gratianopoli pro-//pugnatâ die 29 Augusti anno 1677, & Romam // Transmissâ] [Explicit: â quâ // limpidas veritatis aquas haurire sperat, quibus inusta (Sic!)// Facto macula mundetur, & detergatur]. - 4 S. ; 2°. ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 175r/v und 177r/v123 7. Bocquin, Hieronymus (Resp.)  :  Illustrissimo Excellentissimoque Domino// D. Nicolao De Prunier, Domino De Saint Andre’,// Marchioni De Viriev, Arcani Regis Consistorii Comiti,// In Svpremo Delphinativm Senatv Praesidi,// Et Apud Serenissimam Venetorum Rempublicam Exlegato.// Hieronymus Bocquin Ord. FF. Praed. D.D.D.// Theses Theologicae In Vniversam Primam Partem D. Thomae. [Incipit: Deum esse, secundùm se] [Explicit: Has Theses propugnabit (auspice Deo) Hieronymus Bocquin Ord. FF. Praedicat. In Collegio Gratianopolitano Fratrum Praedicatorum, die 29. Augusti, horâ post meridiem tertiâ. Ann. 1677]. - [Grenoble] : [S.n.], [1677] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, unter Bl. 176r 8. ♦ [Edikt] Censure// De Monseigneur// L’Evêque// De Grenoble// Des Livres Intitulés// Le Miroir de la Piété Chrêtienne, &// Le Factum contre ledit Livre. [S.l.] : [S.n.], [1678]. - 12 S. BM-Lyon124 →ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 4)

Gutachter: Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 163r–166r, 7 S., o.D. (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

Antoine Gilles OM ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 167r–171v, 9 S., o.D. (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

[Antoine Gilles OM?] nicht aufgefunden [23. August 1678?] (zu Nr. 3)

Gutachter: Gutachten:

Gaetano Miraballi CR ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 186r–189r, 7 S., [22. März 1679] (zu Nr. 5–8)125

Mit hs. Unterschrift, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 177v (S. 4): Sanguin canonicus// Theologus S.ti Andreae// Gratianopolis - 1678. 124 Mehrere gedruckte Fassungen wurden ermittelt: Censures de Monseigneur l’illustrissime & reve­ rendissime Evesque & Prince de Grenoble. Contre un livre qui a pour titre, le Miroir de la Pieté Chrétienne. - A Grenoble : chez François Provensal [...], 1678. - 8 S. ; 4°. BNF; Censure d’un livret qui a pour titre : „Factum circa propositiones“ libri qui (sic) titulus : „Le Miroir de la piété chrétienne“. [Grenoble] : [S.n.], [1678]. - 4 S. ; 4°. BNF; Censures du „Miroir de la piété chrétienne“, et d’un livret qui a pour titre : „Factum circa, etc.“ - Grenoble : F. Provensal, 1678. - 22 S. ; 12°. BNF. 125 Gegenstand war vermutl. die von Domenico della Ss. Trinità OCD verf. Propositionenliste, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 181r. Das Gutachten bezog sich ferner auf das Verbotsedikt des Bf. von Grenoble 8. September 1678 zu Nr. 1 und Nr. 4. 123

495

ACDF SO CL 1676–1678

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 190r–194v, 10 S., 8. März 1679 (zu Nr. 5–8)126

Dekret: Bando:

[SO nach 11. Mai 1678] (zu Nr. 1–2)127 CIndex 30. Juli 1678

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)128

Dekret: Bando:

[SO nach 11. Mai 1678] (zu Nr. 4)129 CIndex 19. September 1679

Dekret: Bando:

SO 22. März 1679 (zu Nr. 5)130 CIndex 19. September 1679

Dekret:

SO 22. März 1679 (zu Nr. 6–8)131

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Kard. Francesco Barberini; (3) Nuntius von Paris; (4) Kard. Alderano Cibo; (5) André Sanguin (6) Papst Innozenz XI. Weitere Akten des SO: (1) Notizen zur Übersendung der Werke, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl.  119v, 1 S., [3. November 1677] (zu Nr. 1–2); (2) lat. Übers. der Propositionen aus dem Werk, verf. von Domenico della Ss. Trinità OCD, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 181r–185v, 10 S., [22. März 1679] (zu Nr. 5)

U.d.T. „Gratianopolitana. Censurae in libellum inscriptum factum sacerdotis Sanguin“. Gegenstand war vermutl. die von Domenico della Ss. Trinità OCD verf. Propositionenliste, ACDF SO St.St. O3-a, Nr. 2, Bl. 181r. Das Gutachten bezog sich ebenfalls auf das Verbotsedikt des Bf. von Grenoble 8. September 1678 zu Nr. 1 und Nr. 4. 127 Lt. Dorsalvermerk auf den Gutachten von Antoine Gilles OM und Raimondo Capizucchi OP wurde das (Gesamt)werk zum Verbot an die CIndex weitergeleitet; vgl. Congr. gen. 18. Juli 1678, ACDF Index Diari 7, Bl. 122. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 9. Oktober 1677, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 112r, mit Übersendung des Werkes Nr. 2 und mit Verweis auf die vorausgegangene Übersendung des Werkes Nr. 1 mit Schreiben vom 26. Dezember 1676 (auf Anordnung des SO vom 4. Dezember 1676). Vgl. [parallel] das Schreiben des Nuntius von Paris vom 10. Dezember 1677, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 113r, mit Übersen­dung des Werkes. – Vgl. ferner die Dekrete SO 3. November 1677, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 119v; SO 5. Januar 1678, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 117v; SO 5. Januar 1678, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 118v; SO 2. März 1678, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 126v; SO 11. Mai 1678, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 136v; SO 5. Oktober 1678, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 142v. 128 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in der Notiz, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 126v, auf die Zustellung des Werkes an das SO ohne Begleitschreiben. – Vgl. ferner die Notiz, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 126v, bzgl. der Beauftragung von Antoine Gilles OM am 23. August 1678. 129 Vgl. ferner das Dekret SO 11. Mai 1678, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 136v, und den hs. Vermerk, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 132r. 130 ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 195r: das Werk sollte von der CIndex verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von André Sanguin an Papst Innozenz XI., ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 173r, und an die Kardinäle SO, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 174r. 131 Ein separates, explizites Dekret zu den Werken Nr. 6–8 wurde nicht ermittelt; vermutl. fielen diese aber unter das Dekret SO 22. März 1679, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 195r, das jenes Werk verbot, gegen das sich die hier verhandelten Schriften richteten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Gutachten Brancatis, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 193v, auf die Übermittlung des Gesuches und der Propositionen von André Sanguin. 126

ACDF SO CL 1676–1678

496

Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris vom 10. Dezember 1677: [Edikt] De Par Le Roy,// Et Monsieur Le Prevost De Paris// Ou Monsieur Son Lieutenant General De Police. [Incipit: Svr ce qui Nous a esté présenté] [Explicit: Prevosté & Vicomté // de Paris, le trentiéme jour d’Aoust mil six cens soixante dix-sept.// Signé, De La Reyne.// Robert// Sagot, Greffier. - [Paris] : De l’Imprimerie de Denys Thierry, [1677] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, unter Bl. 116r (zu Nr. 1);132 (2) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Alderano Cibo vom 28. Januar 1678: [Edikt] Censure// Du Livre// Qui A Pour Titre// Le Miroir de la Pieté Chrétienne, &c.// Par Flore de SainteFoy, Imprimé// à Liege, 1677. [Incipit: Hierome Grimaldi Car-//dinal de la S.E.R. Archevêque// d’Aix. A tous les Fideles de nostre// Diocese: Salut & Benediction.] [Explicit: Donné à Aix dans nostre// Palais Archiepiscopal le 13. Janvier 1678.// Signé H. Card. Grimaldi Arch. D’Aix. Et plus bas: Par Son eminence.// Cornille// Secr.& Greff]. - [S.l.] : [S.n.], [1678]. - 4 S. ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, unter Bl. 125r (zu Nr. 1); (3) [Arrest] Arrest// Du Parlement De Provence// Portant défence d’enseigner ou soûtenir aucunes// Propositions condamnées par les peines portées par// les Bulles d’Innocent //X. & Alexandre VII. Sous les peines portées par// lesdictes Bulles & par les Lettres Patentes du Roy:// & défendant à toutes personnes d’enseigner, sans// faire apparoir qu’il a signé le Formulaire & presté le// serment porté pa la Bulle d’Alexandre VII. & par// lesdites Lettres Patentes de sa Majesté.// La Censure du Livre intitulé, Le Miroir de la piété Chrétienne,// Par M. L’Eminentissimie Cardinal Grimaldi Archevesque d’Aix.// Autre Arrest du même Parlement, ordonnant que ledit Livre intitulé,// Le Miroir de Piété, & une autre intitulé, Le Moine Sécularisé, seront// brûlez par l’Executeur de la haute Justice, & faisant défense de// vendre, debiter, ou garder Traduction du Nouveau Testament imprimé à Mons. - A Paris : Chez François Muguet [...], 1678 (Par exprès commandement de sa Majesté). - [1] Bl., 10 S. ; 4°. ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, unter Bl. 129r133 (zu Nr. 1 und Nr. 4); (4) [Edikt] „Ordine di Monsig.re Vescovo di Tolone, per il quale condanna alcuni libri perniciosi [...] Estratto de Registri del Greffario del Vescovato di Tolone“ [Explicit: dat[um] in// Tolone nel Palazzo nostro episcopale li 19. Feb. 1678 signato Gio: V. di Tolone, e piu basso, per Monsignore Fallanielle Greffario.] (ital. Übers.), ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 133r–135r, 5 S., [11. Mai 1678] (zu Nr. 1 und Nr. 4);134 (5) Ein weiteres Exemplar liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, unter Bl. 115r. Als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Alderano Cibo vom 4. Februar 1678: Abschrift u.d.T. „Extrait des Registres du Parlement“, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 128r/v und 130r/v, 4 S. Die gedruckte Fassung wurde später nach Rom geschickt, zusammen mit einem heute nicht mehr beiliegenden Schreiben. 134 Datum der Verhandlung. Ermittelt wurden: Ordonnance de monseigneur l’evesque de Toulon. Par laquelle il a condamné quelques livres pernicieux, & en a défendu l’usage dans son diocese, sous peine d’excommunication encouruë ipso facto, à luy reservées. Extrait des registres du greffe de l’evesché de Toulon. - [S.l.] : [S.n.], [1678]. - 7 S. Abes; Ordonnance// De Monseigneur L’Evesque// De Toulon,// Par laquelle il a condamné quelques Livres pernicieux, & en a// défendu l’usage dans son Dioceze soûz peine d’Excommu-//nication, ipso facto, à luy reservée.// Réponse Dv Mesme// A Une Lettre// De Monseigneur L’Evesque// De Saint-Pons,// Sur le sujet de la condamnation du Ritual d’Alet.// Constitvtion// De N.S.P. Le Pape// Clement IX.// Par laquelle sa Sainteté condamna le Rituel d’Alet, & en défendit// l’usage soûs peine d’Excommunication, ipso facto, pour// les raisons énoncées dans sa Bulle.// Lettre D’Vn Theologien// A Un Amy,// Contenant des Observations sur la Lettre écrite par Mr. L’Evêque// de Saint-Pons, à Mr. L’Evêque de Toulon.// Ordonnance// De Feu Monseigneur Isaac Habert// Evesque De Vabres,// Contre certaines Erreurs, qui se glissoient 132 133

497

ACDF SO CL 1676–1678

[Edikt] Mandement De Monseigneur// l’Archévêque Duc de Reims, premier Pair// de France. [Incipit: Charles Mavrice Le Tellier// Par la Grace de Dieu] [Explicit: Don-// né à Reims dans nôtre Palais Archiepiscopal le vingt// cinquiéme May mil six cens soixante & dix-huit.// Charles M. Ar. Duc de Reims.// Par Monseigneur// De Martigni]. - [S.l.] : [S.n.], [1678]. - 3 S. ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, unter Bl. 140r (zu Nr. 1–2);135 (6) [Edikt] Jean Par La Grace// De Dieu Et Du Saint Siege// Evêque & Prince de Geneve// Aux ecclesiastiques tant Seculiers que Reguliers de nôtre Diocese.// Salut Et Benediction. [Incipit: Ayant consideré que l’Ordonnance que Nous avons faite dans nôtre dernier Synode, pour empêcher le cours & la lecture// des Livres du Miroir de la Pieté Chrétienne] [Explicit: faite Annecy dans nôtre Palais Episcopal le 12. d’Aoust 1678// Jean Evesque De Geneve// Morens Greffier]. (Einblattdruck). ACDF SO St.St. O-3-a, unter Bl. 143r; (7) [Edikte] (S. 1–5) Jean Par La Grace// de Dieu & du S. Siege Evêque//& Prince de Genêve.// A tous Ecclesiastiques, tant Secu-liers, que reguliers de nostre// diocese// Salvt Et Benediction. [Incipit: Les Ordres Qve N.S. Pere// Le Pape Innocent XI] [Explicit: Fait & publié// dans l’assemblée generale du Synode tenu// dans l’eglise de Saint François le 27. d’Avril// 1678.// Jean Evesque De Geneve.// Morens Greffier]. - Giovanni Per La Gratia// di Dio, e della S. Sede Apo-//stolica Vescovo, e Principe// di Geneva.// A tutti gli Ecclesiastici Secolari,// e Regolari della nostra diocesi.// Salvte Et Benedittione. [Incipit: Gli ordini, ch’è piacciuto alla San-//tità] [Explicit: Fatto e publicato nella generale Assemblea// del Synodo tenuto nella Chiesa di San Francesc.// il 27. Aprile 1678].; anschließend (S. 5–8): Jean Par La Grace// de Dieu & du S. Siege Evêque//& Prince de Genêve.// A tous Ecclesiastiques, tant Secu-liers, que reguliers de nostre// diocese// Salvt Et Benediction. [Incipit: Ayant Consideré] [Explicit: Fait à Annecy dans nostre Palais Episcopal// ce 12. Aoust 1678.// Iean Eveqve de Geneve.// Morens Greffier]. Giovanni Per La Gratia// di Dio, e della S. Sede Apo-//stolica Vescovo, e Principe// di Geneva.// A tutti gli Ecclesiastici Secolari,// e Regolari della nostra diocesi.// Salvte Et Benedittione. [Incipit: Havendo noi considerato] [Explicit: fatta in Annessi nel Palazzo nostro// Episcopale, le 12. Agosto 1678.// Giovanni Vescovo Di Geneva.// Morens Graffaro].; anschließend (S. 9–10): Arrest surprenant du Souverain// Senat de Savoye, rendu sur la// remonstrance du Procureur gene-//ral, & sans ouyr partie.// Contre// Les Ordinances du seigr. Evé-que de Geneve par lesquelles// ce Prelat defendoit la lecture// & la debite des Livres du Mi-//roir de la Pieté Chrestienne,// Du Catechisme de la Grace, du// Ministre Claude, & de divers// écrits [...] Extrait des Registres du Souverain Senat de Savoye. [Incipit: Svr la Remonstrance du Procureur General] [Explicit: Fait à Chambery, & prononcé aux Procu-//reur general le 6. du mois de Septembre 1678.// Collationné. Signé Mugnier (…) au son// du Tambour et par affiche]. - Arresto del Sourano Senato di// Savoia su la rimostranza del// Procurator Generale, senza// sentire la parte.// Contro// Le Ordinanze [...]// Estratto dalli Registri del Sena-//to di Savoia. [Incipit: Svl’espositione del Procurator Generale] [Explicit: A dans son Dioceze, & qui tendoient// à abolir le Secret de la Confession, &c. - [S.l.] : [S.n.], [1678]. - 32 S. ; 4°. UCM. 135 Das Mandement war bereits gedr. worden: Mandement de monsigneur l’archevéque duc de Reims, premier pair de France. - [Reims] : [S.n.], [1678] (Einblattdruck). SBN. Eingefügt in ital. Übers. ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 139r/v und 141r/v, 4 S., [5. Oktober 1678]. Vgl. hierzu Dekret SO 5. Oktober 1678, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 142v.

ACDF SO CL 1676–1678

498

Ciamberi// fatto, e pronunciato al Procurator generali li 6.// di Settembre 1678 (…) è per copie affisse]. - [S.l.] : [S.n.], [1678]. - 10 S., 2 Kol. ACDF SO St.St. O-3-a, unter Bl. 144r (zu Nr. 1); (8) Anonym [Feydeau, Mathieu]: Catechisme// De La// Grace. [Paris] : [S.n.], [1650]. - [1] Bl.; 43 S. ; 12°. ACDF SO St.St. O-3-a, unter Bl. 145r;136 (9) Edikt Bf. von Genf 3. Februar 1679, gegen die Verbreitung des Werkes in seiner Diöz., gesiegelt (Wachssiegel), ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 148r–149v, 4 S., 3. Februar 1679 (zu Nr. 1); (10) „Raisons qui font voir, qu’il n’y a aucun abus dans l’ordonnance de Monseigneur de Geneve du 12. d’Aoust 1678“, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 151r–152v und 160r–161v, 8 S., o.D.; eingefügt: mehrere Zettel auf franz. zu gefährlichen Büchern im Territorium Savoyens, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 153r–159v, 20 S., o.D.; (11) Abschrift des Gesuchs André Sanguins an Papst Innozenz XI. um Aufhebung des Verbotsediktes des Bf. von Grenoble gegen sein Werk, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 173r/v und 179r/v, 4 S., 6. Dezember 1678 (zu Nr. 5); (12) gleichlautendes Gesuch von André Sanguin an die Kardinäle SO, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2, Bl. 174r/v und 178r, 3 S., 6. Dezember 1678 (zu Nr. 5) In den Akten auch erwähnt: (1) Anonym: Les Heresies nouuelles, sur lesquelles il faut examiner les Liures censurez, defendus, & suspects (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. (2) Baius, Michael: Michaelis// Baii// Sacrarum Litterarum// In Academia Lovaniensi// Professoris Regii, Cancellarii &// conservatoris Privilegiorum// Universitatis Lovaniensis.// Opvscvla Theologica.// Ejusdem Apologia hactenus in edita nunc primum// in lucem prodit.// Iuxta Exemplar editum// Lovanii,// Apud Joannem Bogardum sub// Bibliis Aureis. Anno 1566. - [S.l.] : [S.n.], [1677]. - [1] Bl., [14], 361 S, [1] Bl., 72, [9] S.; [1] Bl., 16 S. BM-Lyon137 (3) Wierts, Johannes: Centuria// Colloquiorum// Dei & Animae.// Quibus Jansenianam de Gratiâ// Doctrinam è campo Disputandi Martio// in placidum meditandi Elysium// compendiariò transdu-// cere conatus est.// Johannes Wierts,// Antverpiensis J.C. - [Rotterdam] : Typis viduae Arnoldi Leers, Bibliopolae, 1676. - [22], 633, [1] S. ; 4°. BNdN138 ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 31 1678. Censura in Epistolas Episcopi S. Pontii ad Papam sub diebus 29. Septembris 1678. et 5. Februarii 1679; quae versantur etia[m] in defensionem Ritualis Aletensis ja[m] a S. Sede prohibiti. 1. Percin de Montgaillard, Pierre J. : [Incipit: Beatissime pater,// Haud ingrati vel irreverentis animi vitio] [Explicit: humillimus devotissimus et observantissimus// filius et seruus// Petrus Joannes Franciscus Ep[isco]pus Sti Autor, Erscheinungsort und -jahr ermittelt nach Abes. Mit hs. Vermerk: „Ce livre n’est pas bon“. Vgl. hierzu ACDF SO CL 1641–1654, [Nr. 18bis]→ACDF SO St.St. F-1-c, Nr. 1. 137 Enth.: [Opuscula Theologica.] - Lovanii : Excudebat Joannes Masius, 1579; (mit eigenem Titelbl.): Apologia// Excellentissimi// D.D.// Michaelis Baii.// Doctoris Lovaniensis. - [S.l.] : [S.n.], 1676; Epistola// Michaelis Baii// Regii in Sacra// Theologia Professoris// Cancellarii, & Conservatoris Privi-// legiorum Academiae Lovaniensis:// De Statuum inferioris Germaniae Vnione cum// iis, qui praeter omnium hactenus haeretico-//rum morem, se Desertores Romanae Catho-//licae religionis uocant: Ete de Iuramento// quod eorum jussu a clero & monachis exi-//gitur. - [S.l.] : [S.n.], 1677. 138 Als Erscheinungsort wurde im königl. Edikt irrtümlich Antwerpen angegeben. Umfangs- und Formats­ angaben sowie mutmaßl. Erscheinungsort ermittelt nach SBN. 136

499

ACDF SO CL 1676–1678

Pontii// Pontipoli die 29. Septembris M D C L XXVIII]. - [1678]. - 6 S. (hs. Brief). ACDF SO CL 1676‒1678, Nr. 31, Bl. 317r–319v 2. Percin de Montgaillard, Pierre J. : [Incipit: Beatissime Pater// Haud ingrati vel irreuerentis animi vitio] [Explicit: humillimus devotissimus et obsequentissimus// filius, et servus// Petrus Joannes Franciscus Episcopus Sancti Pontii// Pontipoli [~] idus febr M DC LXXIX]. - [1679]. – 8 S. (hs. Brief). ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 31, Bl. 324r–326v Ferner wurden verhandelt: 3. Pierre, Jean-François : Réponse De Monseigneur// L’Evêque de Toulon// A La Lettre De Monseigneur// L’Evêque de Saint-Pons.// A Toulon le 26. Iuin 1678. Enth.: Condamnation// Du Rituel de Monseigneur l’Evéque d’Alet, / par N. S. P. Le Pape Clement IX// Clemens Papa IX. Ad futuram rei memoriam (S.1011). – [S.l.] : [S.n.], [1678]. - 11 S. ACDF SO CL 1676-1678, Nr. 31, unter Bl. 359r 4. Percin de Montgaillard, Pierre J. : Réponse// De Monsieur// l’Evêque de Saint-Pons,// A Monseigneur L’Eveque// de Toulon. Ecrite le 19. Aoust 1678. - [S.l.] : [S.n.], [1678]. - 60 S. ; 8°. ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 31, unter Bl. 360r Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 316r/v und Bl. 321r, 3 S., 28. Dezember 1678 (zu Nr. 1)139

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 341r, 1 S., [28. Januar 1679] (zu Nr. 3)140

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 322r/v und Bl. 328r/v, 4 S., 10. Mai 1679 (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Michelangelo Ricci Bl. 343r/v, 2 S., [10. Mai 1679] (zu Nr. 2)141

Gutachter: Gutachten:

Michelangelo Ricci Bl. 345r–346v, 4 S., [14. November 1678] (zu Nr. 4)

Dekret:

SO 10. Mai 1679 (zu Nr. 1–2)142

Zusammenfassung des Schreibens und Votum. Gegenstand der Prüfung war eine hs. lat. Übers., die der Gutachter in die Teile B und C unterteilte, Bl. 329r–330v und Bl. 339r–340v, 8 S. Eine hs. Fassung auf Franz. unter Bl. 333r–338r. 141 Gutachten in Form eines Schreibens [an den Ass. SO?]. 142 Bl. 313v: Nach Rücksprache mit dem Papst sollte an den Bf. von Saint-Pons ein Breve gehen, das die Unterschreibung des Formulars nicht thematisieren solle. Stattdessen sollte darin erklärt werden, dass der Papst sich über seinen Bericht gefreut habe, wonach sich die gallikanische Kirche bzgl. der Beachtung Apostolischer Konstitutionen einig sei. Bzgl. des „Rituals von Alet“ sollte ihm mitgeteilt werden, dass der Papst dessen Korrektur nicht für sinnvoll erachte, der Papst lobte vielmehr die Bf., die die Sentenz des Papstes in der Frage des Verbots befolgten. – Zur Einleitung des Verfahrens zu Nr. 1 wurde nichts ermittelt. Zu Nr. 2 vgl. den Verweis in der Relation, Bl. 349r, auf Dekret SO, o.D. [nach Referat des Gutachtens Brancatis 28. Dezember 1678?], mit der Anweisung an den Bf. von Toulon, sein Schreiben unter Nr. 1 zu erläutern, bevor es dem Papst vorgelegt werden könne. Dies erfolgte dann im zweiten, nahezu gleichlautenden Schreiben. Vgl. die Übermittlung der beiden Schreiben des Bf. von Toulon an den Papst und an das SO durch das Staatssekretariat mit Schreiben vom 24. April 1679, Bl. 312r. 139 140

ACDF SO CL 1676–1678 Dekret:

500

nicht aufgefunden (zu Nr. 3–4)143

Korrespondenten: (1) Staatssekretariat; (2) Ass. SO; (3) Bf. von Saint-Pons-deThomières; (4) Bf. von Toulon; (5) Papst Innozenz XI.; (6) Michelangelo Ricci Weitere Akten des SO: Relation mit Gegenüberstellung der beiden Schreiben des Bf. von Saint-Pons an Papst Innozenz XI., Bl. 349r–350v, 4 S., [10. Mai 1679] Ferner beiliegend: als Anlagen zu einem Schreiben des Bf. von Toulon an den Papst vom 28. Januar 1679: [Vintimille DuLuc, Jean VIII. ]: Ordonnance// De Monseineur L’evesque// De Toulon,// Par laquelle il a condamné quelques Livres pernicieux, & en a// défendu l’usage dans son Dioceze soûs peine d’Excommu-//nication, ipso facto, à luy reservée.// Re’ponse Dv Mesme// A Vne Lettre// De Monseigneur L’evesque// De Saint-Pons// Sur le sujet de la condamnation du Rituel d’Alet.// Constitvtion// De N. S. P. Le Pape// Clement IX. Par laquelle sa Sainteté condamna le Rituel d’Alet, & en défendit// l’usage soûs peine d’Excommunication, ipso facto, pour// les raisons énoncées dans sa Bulle.// Lettre D’vn Theologien A Un Amy,// Contenant des Observations sur la Lettre écrite par Mr. L’Evêque// de Saint-Pons, à Mr. L’Evêque de Toulon.// Ordonnance// De Feu Monseigneur Isaac Habert// Evesque De Vabres,// Contre certaines Erreurs, qui se glissoient dans son Dioceze, & qui tendoient// à abolir le Secret de la Confession, &c. - [S.l.] : [S.n.], [1679]. - 36 S. ; 8°. ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 31, unter Bl. 357r;144 Vintimille DuLuc, Jean VIII. : Ordonnance// De Monseigneur L’Evesque// De Toulon.// Par laquelle il a condamné quelques Livres perni-//cieux, & en a défendu l’usage dans son Diocese,// sous peine d’Excommunication encouruë// ipso facto, à luy reservée.// Extrait Des Registres Du Greffe// de l’Evesché de Toulon. - [S.l.] : [S.n.], [1679]. - 7 S. ACDF SO CL 16761678, Nr. 31, unter Bl. 358r; Vintimille DuLuc, Jean VIII. : Lettre// De Monseigneur// L’Evêque de Saint-Pons.// A Monseigneur L’Evesque// de Toulon// Ecrite le 25. Avril 1678. Enth. (S. 8): Venerabili Fratri Nicolao// Episcopo Electensi// Innocentius Papa XI. [Incipit: Venerabilis Frater salutem, & Apostolicam Benedictionem. Non satis// exprimere verbis possumus] [Explicit: Datum Romae apud Sanctum Petrum sub// annulo Piscatoris die tertia Februarii 1677. Pontificatus nostri anno Primo.// Marius Spinola.]. - [S.l.] : [S.n.], [1679]. - 8 S. ACDF SO CL 1676-1678, Nr. 31, unter Bl. 359r In den Akten auch erwähnt: (1) Jansenius, Cornelius: Cornelij Iansenij episcopi Iprensis [...] Augustinus. - Lovanij : typis et sumptibus Iacobi Zegeri, 1640. - 3 vol. SBN (2) Rituel Romain du pape Paul V. A l’usage du diocese d’Alet. Avec les instructions & les rubriques en francois. A Paris : chez Charles Savreux [...], 1667. - 2 vol. ; 4°. SBN Zur Einleitung des Verfahrens zu Nr. 3 vgl. das Schreiben des Bf. von Toulon an den Papst vom 28. Januar 1679, Bl. 331r, mit Übersendung des Schreibens des Bf. von Saint-Pons zu einer bfl. Ordonnanz gegen das Ritual von Alet vom 19. Februar 1678. Zur Einleitung des Verfahrens zu Nr. 4 wurde nichts ermittelt. 144 Ein Abschrift des Titelbl. und eine lat. Übers. u.d.T. „Constitutio generalis circa praxim sacramenti Poenitentiae cum errorum censura ad usum ecclesiae Vabrensis“ liegt ebenfalls bei, Bl. 353r und Bl. 353v–354v, 4 S., o.D. 143

501

ACDF SO CL 1679

ACDF SO CL 1679

ACDF SO CL 1679, Nr. 1 1679. Censurae aliquaru[m] Theologiae Universitatu[m], ac pioru[m] Doctoru[m], et animadversiones, relationesq[ue] pioru[m] Viroru[m] in propositiones Michaelis Bay Doct. Lovanien[sis], et sectatoru[m], et in ejusde[m] Michaelis libros, et scripta; Nec non litterae Pii V. condamnativae plurimaru[m] propositionu[m], et sententiar[um]. Item Litterae Gregorii XIII., cum revocatione earumde[m] propositionu[m] per eumde[m] Michaelem Bajum publicè, et in scriptis factae. ♦ Baius, Michael: Michaelis// Baii// Sacrarum Litterarum// In Academia Lovaniensi// Professoris Regii, Cancellarii &// conservatoris Privilegiorum// Universitatis Lovaniensis.// Opvscvla Theologica.// Ejusdem Apologia hactenus in edita nunc primum in lucem prodit. Iuxta Exemplar editum// Lovanii,// Apud Joannem Bogardum sub// Bibliis Aureis. Anno 1566. - [S.l.] : [S.n.], [1677]. – 3 Teile in 1 vol.: [1] Bl., [14], 361 S, [1] Bl., 72, [9] S.; [1] Bl., 16 S. BM-Lyon1 Dekret:

keine Angabe2

Korrespondenten: (1) Kard. Giulio Antonio Santori; (2) Papst Gregor XIII.; (3) Bf. von Lüttich; (4) Alessandro Farnese ; (5) theol. Fak. von Löwen; (6) Ebf. von Mechelen; (7) Michael Baius; (8) Francisco de Toledo SJ; (9) Kard. Giacomo Savelli; (10) Florentius Bonchorstius SJ ; (11) Generaloberer SJ Weitere Akten des SO: (1) Inhaltsverzeichnis des Teilfasz. u.d.T. „Nota scripturarum in hoc volumine contentarum“, Bl. 2r–3r, 3 S., o.D.; (2) Notizen, Überschrift „Per havere notitia delle scritt[u]re et censure che passarono sopra le proposizioni di Michel Beij, et Giovanni di Lovanio, avanti la bolla di Pio Papa V“, Bl. 20r, 1 S., [Dezember 1579?]; (3) als Anlagen zu einem Schreiben von Kard. Giulio Antonio Santori an Formatangabe nach Abes: 12°. Enth. (jeweils mit eigenem Titelbl. und getrennter Seitenzählung): Apologia// Excellentissimi// D.D.// Michaelis Baii.// Doctoris Lovaniensis. - [S.l.] : [S.n.], 1676; Epistola// Michaelis Baii// Regii in Sacra// Theologia Professoris// Cancellarii, & Conservatoris Privi-//legiorum Academiae Lovaniensis:// De Statuum inferioris Germaniae Vnione cum// iis, qui praeter omnium hactenus haeretico-//rum morem, se Desertores Romanae Catho-//licae religionis uocant: Et de Iuramento// quod eorum jussu a clero & monachis exi-//gitur [...] Lovanii// Excudebat Joannes Masius.// 1579. - [S.l.] : [S.n.], 1677. Welche Ausg. der Werke Baius’ den Verhandlungen im ausgehenden 16. Jh. zugrunde lag, zu denen die Akten ebenfalls in diesem Fasz. liegen, ließ sich nicht ermitteln. 2 Zum Verbot der Propositionen, die den Werken Baiusʼ entnommen wurden, vgl. Bulle Pius V. 1. Oktober 1567; Bulle Gregors XIII. 19. Dezember 1579. 1

ACDF SO CL 1679

502

Papst Gregor XIII. vom 19. Dezember 1579: Relation u.d.T. „Copia della Relatione del negotio di Michel Bey, et Giovanni di Lovanio, dottori Theologi dell’Università Lovaniense, e di quel che conuiene per il rimedio. In Lingua Spagnuola, mandata in nome del Serenissimo re di Spagna in Roma“, Bl. 5r–7r, 5 S., [19. Dezember 1579];3 Relation u.d.T. „Relatione del negocio di Michel Bay, e Giovanni di Lovanio dottori Theologi dell’Università Lovaniense, e di quel che conviene per il rimedio. Tradotta la seconda volta di lingua spagnuola in Italiana, e data come meglio tradotta all’Illustrissimo e Reverendissimo S. Card. Di Santa Severina da M Gabriele Robustiers procuratore del Serenissimo Re Catholico da parte del Signor Abbate Brisegna, di dicembre M.D.LXXIX“, Bl. 17r–19v, 4 S., [19. Dezember 1579]; im Auftrag Santoris verf. Abschrift der Bulle Pius’ V. 1. Oktober 1567 [Incipit: Ex Omnibus Afflictionibus], Bl. 23r–28r, 11 S., [19. Dezember 1579]; [nach Inhaltsverzeichnis]: Entwurf (Polizza) verf. vom Kard.] „Instruttione per Mons. Castagna Arcivescovo di Rossano, intorno quel che ha da trattare sopra la novità della dottrina introdutta nella facolta theologica della schuola di Lovanio“, Bl. 93r–96r, 7 S., o.D. Ferner beiliegend: (1) als Grundlage der Bulle Pius’ V. 1. Oktober 1567 [Incipit: Ex Omnibus Afflictionibus]: „Exemplum censurarum facultatis Theologicae Salamanticen. In quasdam propositiones, et praesertim in libris Michaelis Baij Theologi Lovaniensis notatas“, übermittelt vom Agenten des Hz. von Bayern Andreas Fabritius, Bl. 58r–64r, 13 S., [1566]; „Complutensium Censurae“ [Incipit: Jussu et commissione S.M. Philippi Hispaniarum Regis Catholici], Bl. 66r–69r, 7 S., [ca. 1567]; „Exemplum Censurarum Facultatis Complutensis in easdem propositiones Michaelis Baij Theologi Lovaniensis necnon quarundam aliarum propositionum a dicto doctore Michaele Baij, de anno 1566, in publicis disputationibus contra decreta sacri Concilii Tridentini effutatarum, et per RPD Judocum Ravenstain a Tileto et Theologo Lovaniensi annotatarum“, Bl. 71r/v, 2 S., [ca. 1566]; „Exemplum Propositionum Paradoxarum ex libris Michaelis Bay Theologi Lovaniensis excerptarum, et censuratarum a diversis universitatibus“, übermittelt vom Agent des Hz. von Bayern Andreas Fabritius, Bl. 75r–80v, 12 S., [1566]; „Exemplum quarundam sententiarum seu propositionum [76 Articuli] quae per articolos ordinatae referuntur a Sanctae memoriae Pio Papa V. in sua bulla damnatar sub dat Romae Kal Octobris 1567 in qua tamen confuse, et sine ordine memorantur“, übermittelt von Roberto Bellarmino SJ, Bl. 83r–87v, 10 S., o.D.; (2) als Grundlage der Bulle Gregors XIII. 19. Dezember 1579 [ab 29. Januar 1580]: „Censura in Bullam Sanctae Me. Pii Papae. V. super propositionibus quorundam Theologorum Lovaniensium, in aliquos errores abbreviatoris, vel regesti in eadem apparentes data RPD Mattheo Datario, ut emendetur“, Bl. 31r–36r, 11 S., [nach 19. Dezember 1679?]; „Emendatio praecedentium Litterarum Sanctae Memoriae Pii Papae V. expunctis, seu mutatis nonnullis verbis male tunc positis errore abbreviatoris, auctoritate Sanctissimi Domini Nostri Gregorii Papae XIII. facta, ut ita emendatae et correctae in eius literis in forma provisionis nostrae expediendis praeinsererentur. Collatis etiam libris Michaelis Baij, et censuris Universitatum Eine Übers. liegt dem Fasz. ebenfalls bei „[...] Tradotta la prima volta di lingua spagnuola in Italiana, e dal s. Abbate Brisegna, che hora tiene il luogo d’ambasciattore per Sua Maestà Catholica appresso Nostro Signore presentata a Sua Santità di Decembre MDLXXIX“, Bl. 11r–13r.

3

503

ACDF SO CL 1679

in eius propositiones Nec non forma provisionis nostrae in eiusdem litteris domini Gregrorii Papae XIII. apponenda“, Bl. 39r–44r und Bl. 45r, 12 S., [29. Januar 1579]; (3) „Litterae Sanctissimi Nostri Domini Gregorii Papae XIII. in forma Provisionis Nostrae, cum praeinsertis literis Sanctae Memoriae Pii Papae Quinti, quibus nonnullae sententiae, tanquam hereticae, erroneae, suspectae, temerariae, scandalosae, et in pias aures offensionem mittentes respective (et de quibus quidam doctores universitatis Lovaniensis inyicem controversantur) damnantur, et illustrissimo domino Cardinali Granvellano mandatur, ut quid ad dictarum sententiarum abolitionem, et ad unionem, et pacem componendum facto opus sit expendat, et deinde quid pro communi salute etiam optimum iudicaverit, [ocyus] exequatur“, Bl. 49r–45v, 11 S., 29. Januar 1579; (3) Deposition mehrerer Relationen: „Exemplum Relationis RPD Doctoris Andreae Fabritii Oratoris ducis Bavariae tunc recessuri super novis opinionibus doctoris Michaelis Baij, et sectatorum eius“, Bl. 99r–101v, 6 S., [12. Januar 1580]; „Exemplum Relationis RP Roberti Bellarmini doctoris Theologi societatis Jesu, olim Lovanii, nunc Romae in Collegio eiusdem societatis professoris Sacrae Theologiae super novis opinionibus doctoris Michaelis Baij, et sectatorum eius“, Bl. 105r–107r, 5 S., [15. Januar 1580]; (4) 1579–1580: Vorbereitung und Ablauf der Verhandlungen mit der Univ. Löwen und mit Baius: „Vescovi e prelati che si potessero mandare in Fiandra per questo effetto“, Bl. 114r, 1 S., [30. Dezember 1579]; Abschrift der „Instruttione al P. Toledo intorno quel che ha da trattare sopra la novità della dottrina introdutta nella facolta theologica della schuola di Lovanio“, Bl. 117r–120r, 7 S., 17. Januar 1580; Abschrift des Publikationsinstrumentes der Bulle Gregors XIII. mit dem Instrument der Unterwerfung Baius’ und der Löwener Theologen, Bl. 139r–140r, 3 S., 21. März 1580; Registration der Bulle vom Universitätsnotar Conrardus Sylvius mit Unterschrift von Jacobus Baius, STL und Rektor der Univ., Bl. 140r, 1 S., 24. März 1580; Abschrift der Widerrufungsformel, mit welcher sich Baius den Bullen Pius’ V. und Gregors XIII. unterwarf, Bl. 143r, 1 S., 24. März 1580 ACDF SO CL 1679, Nr. 2 1679. Processus contra Bajum, ejusq[ue] Sectatores factu[m] super eoru[m] opinionibus, et scriptis. ♦ Baius, Michael: Michaelis// Baii// Sacrarum Litterarum// In Academia Lovaniensi// Professoris Regii, Cancellarii &// conservatoris Privilegiorum// Universitatis Lovaniensis.// Opvscvla Theologica.// Ejusdem Apologia hactenus in edita nunc primum in lucem prodit. Iuxta Exemplar editum// Lovanii,// Apud Joannem Bogardum sub// Bibliis Aureis. Anno 1566. - [S.l.] : [S.n.], [1677]. – 3 Teile in 1 vol.: [1] Bl., [14], 361 S, [1] Bl., 72, [9] S.; [1] Bl., 16 S. BM-Lyon4 Dekret:

nicht aufgefunden5

Vgl. die Anm. 1 zum vorigen Fasz. ACDF SO CL 1679, Nr. 1. Zum Verbot der Propositionen, die den Werken Baiusʼ entnommen wurden, vgl. Bulle Pius’ V. 1. Oktober 1567; Bulle Gregors XIII. 19. Dezember 1579.

4 5

ACDF SO CL 1679

504

Korrespondenten: (1) Papst Gregor XIII.; (2) Bf. von Lüttich; (3) Alessandro Farnese ; (4) theol. Fak. von Löwen; (5) Ebf. von Mecheln; (6) Michael Baius; (7) Francisco de Toledo SJ; (8) Kard. Giacomo Savelli Weitere Akten des SO:6 (1) Aussage von Andreas Fabritius vor dem Generalinq. Kard. Giulio Antonio Santori, mit Unterschriften Fabritius’ und des Notars Albertus Henetus, Bl. 228r/v, 2 S., 12. Januar 1580; (2) Aussage von Roberto Bellarmino SJ vor dem Generalinq. Kard. Giulio Antonio Santori in seinem röm. Palast (Montecitorio), mit Unterschriften Bellarminos und des Notars Albertus Henetus, Bl. 236r, 1 S., 15. Januar 1580; (3) „Schedula“ von William Gifford an den Generalinq. Kard. Giulio Santori, mit Unterschriften Giffords und des Notars Albertus Henetus, Bl.  240r/v, 2 S., 19. Juni 1580; (4) „Schedula“ von Dermitius Craticus, irischer Priester, an Generalinq. Kard. Giulio Antonio Santori, mit Unterschriften Craticus’ und des Notars Albertus Henetus, Bl. 244r/v, 2 S., 22. Juni 1580 Ferner beiliegend: (1) Deposition von William Gifford („Collegii Anglicani alumnus“) zu einer von ihm beigewohnten Disputatio in Löwen 1576, bei der Baius den Vorsitz führte, Bl.  241r, 1 S., [19. Juni 1580]; (2) Deposition von Dermitius Craticus („presbiter Hybernus“) zu einer von ihm beigewohnten Disputatio in Löwen 1576, bei der Baius den Vorsitz führte, Bl. 245r–246r, 3 S., 22. Juni 1580 ACDF SO CL 1679, Nr. 3 1679. Apologia Michaelis Baii transmissa a Nuncio Bruxellen[si]. Baius, Michael: Epistola Domini Michaelis Baij scripta Summo Pontefice Pio Quinto. - 60 S. (Ms.). ACDF SO CL 1679, Nr. 3, Bl. 301r–330v7 Dekret:

nicht aufgefunden8

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Kard. [Francesco] Barberini In den Akten auch erwähnt: Flore de Sainte Foy [Gerberon, Gabriel]: Le Miroir// De La// Pietè// Chre`tienne,// Ou// Où l’on considere avec des refle-//xions morales,// L’enchainement des Veritez Catholiques, de// la Predestination & de la Grace de Dieu;// & de leur alliance avec la liberté// de la Creature. / Par Flore De S. Foy.// Seconde Edition.// Corrigée & augmentée. - A Liege : Chez Pierre Bonard, 1677. - [16], 298, [2], 66 S. BAV9 Der Fasz. enthält orig. und weitere Fassungen der in ACDF SO CL 1679, Nr. 1, verzeichneten Dokumente. Die Rubrik nennt hier nur Stücke, die nicht bereits oben im Fasz. 1679 Nr. 1 verzeichnet wurden. 7 Fasz., separat in Pergament gebunden, Umfang: Bl. 297r–331v, Aufschrift: 1677. Apologia Michaelis Baii transmissa a Nuncio Bruxell. die 3. Aprilis 1677. 8 Akten zu einem konkreten Zensurverfahren liegen nicht vor. Der Fasz. enthält Korrespondenz des Internuntius von Brüssel mit Kard. Francesco Barberini bzgl. der Übersendung von Büchern im Auftrag des SO zwischen 26. Dezember 1676 (mit Verweis auf vorangehende Anweisungen des SO) und 3. April 1677. 9 Enth.: Flore de Sainte Foy [Gerberon, Gabriel]: Suite// Du// Miroir// De La// Piété Chrètienne,// Où l’on considere des Veritez Catholiques, de// la Predestination & de la Grace de Dieu;// & de leur alliance avec la liberté// de la Creature. / Par Flore De S. Foy. - A Liege : Chez Pierre 6

505

ACDF SO CL 1679

ACDF SO CL 1679, Nr. 4 1679. Censura in Concione[m] in materia Conceptionis, cui titul[us]: La Costa di Adamo habita[m] a P. Ioan[ne] Bapt[ista] ab Aquila Min[oris] Observ[antiae] S. Franc[isci]. Petrucci, Giovanni Battista : Panegirico Sacro dell’Immacolata// Concettione di Maria// la Costa di Adamo. Composto [durchgestrichen: e recitato] dal P. fra// Gio[vanni] Batt[ist]a Petrucci dall’Aquila// della piu stretta osservanza// dell’Ordine di Minori// e recitato dall’istesso la prima volta nella nova// Chiesa di Sulmona e l’ultima in Civita di Penne.// Dedicato all’ eccellentiss[i]mo Sig[no]re. 8 Bl. (Ms.).10 ACDF SO CL 1679, Nr. 4, unter Bl. 339r Gutachter: Gutachten:

Alberto Mugiasca da Como OP Bl. 336r/v und 342r, 3 S., [2. Januar 1679]

Dekret:

SO 11. Januar 167911

Korrespondenten: (1) Comm. der Inquisition in Neapel ; (2) Giovanni Battista Petrucci dall’Aquila OFMRef Weitere Akten des SO: (1) Relation zur „spontanea comparitio“ von Giovanni Battista Petrucci dall’Aquila OFMRef am 30. November 1678 vor dem Comm. der Inquisition in Neapel, Bl. 334r–335v, 4 S., [2. Januar 1679]; (2) [Relation zu einer] Aussage des Autors, Bl. 336r/v und Bl. 342r, 3 S., [19. Dezember 1678] Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Comm. der Inquisition in Neapel vom 10. Dezember 1678: Abschrift (beglaubigt vom Notar der Inquisition des Königreichs Neapel) des Gesuchs des Autors Petrucci an die Inquisition von Neapel um eine Erklärung der Inquisition, dass solche Panegyriken gepredigt werden dürften, Bl. 338r/v, 2 S., [30. November 1678] ACDF SO CL 1679, Nr. 5 1679. Censura in Volumina ins[cript]a: Remarques sur un livre intitulè. Theologie Morale, ou resolution des Cas de Conscience &c. escrites p[ar] I[acques] Remonde Pretre, et Docteur en Theologie a un des sex Amis.

Bonard, 1677. - 66 S. BAV. Das Werk war bereits ersch.: Flore de Sainte Foy [Gerberon, Gabriel]: Le Miroir// De La// Pieté// Chre’tienne,// Ou// L’on considere avec des refle-//xions morales,// L’enchainement des Veritez Catholiques, de// la Predestination & de la Grace de Dieu;// & leur alliance avec la liberté// de la Creature. / Par Flore De S. Foy. - A Liege : Chez Pierre Bonard, 1676. - 225 S. ; 16°. UGent. 10 Mit Postillen des Bf. von Penne. 11 Bl. 344v: Die Kardinäle approbierten das Votum der Konsultoren, [dass Bruder Petrucci bestraft und dass die Predigt ihm nicht zurückgegeben werden solle; ferner solle er angewiesen werden, sich von ähnlichen Themen fernzuhalten und nicht mehr über die Lehre der Unbefleckten Empfängnis zu predigen.] – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Comm. der Inquisition in Neapel vom 10. Dezember 1678, Bl. 337r, mit Übersendung des Ms.; vgl. parallel das vom Comm. der Inquisition in Neapel ebenfalls übersandte Gesuch des Autors. – Vgl. ferner das Dekret SO 19. Dezember 1678, Bl. 342v; und das Votum der Konsultoren des SO 2. Januar 1679, Bl. 344v.

ACDF SO CL 1679

506

1. Remonde, Jacques: Remarques sur un livre intitule, Theologie morale, ou resolution des cas de conscience selon l’ecriture Sainte, les canons, et les Saints Peeres. / Ecrites par I. Remonde, pretre, [...] Tome premier [–seconde]. - A Avignon : chez Antoine Duperier, imprimeur de Monseigneur l’Archeveque, & du clerge, 1678. - 2 vol. ; 12°. SBN Ferner wurde verhandelt: 2. Anonym [Genet, François ]: Theologie morale, ou Résolution des cas de conscience, selon l’Ecriture sainte, les canons & les saints Pères. Tome premier, contenant les principes généraux de la morale & les traités des contrats [...]. - A Paris : chez André Pralard, 1676. - 2 vol. ; 12°. Abes Gutachter: Gutachten:

[Domenico della SS. Trinità OCD?] nicht aufgefunden, [22. August 1676?] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP nicht aufgefunden [11. Januar 1679] (zu Nr. 1)

Dekret: Bando:

SO 11. Januar 1679;12 SO 15. März 1679;13 SO 12. Juli 1679;14 SO 16. August 167915 (zu Nr. 1) CIndex 13. März 1679

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)16

Korrespondenten: (1) Inq. von Avignon; (2) Kard. Girolamo Grimaldi-Cavalleroni ; (3) [Bf. von Grenoble]; (4) François Genet Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Kard. Girolamo GrimaldiCavalleroni vom 23. Februar 1679: Gutachten mit den fraglichen Stellen, Bl. 348r/v, 2 S., [15. März 1679] (zu Nr. 1); (2) Gesuch des Kard. Grimaldi-Cavalleroni um Übersendung einer beglaubigten Abschrift des Verbotsdekretes CIndex, Bl. 352r, 1 S., [12. Juli 1679] (zu Nr. 1); (3) Gesuch des Kard. Grimaldi-Cavalleroni mit [erneuter] Bitte um eine beglaubigte Abschrift des Verbotsdekretes der CIndex, Bl. 351r, 1 S., [16. August 1679] (zu Nr. 1)

Bl. 360v: das Dekret, durch das die Bde. von der CIndex verboten werden sollten, sollte ausgefertigt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Kard. Grimaldi-Cavalleroni vom 18. November 1679, Bl. 349r, mit Verweis auf die Approbation des zweibändigen Werkes Genets durch den MSP; auf die nachträgliche Erteilung der Druckerlaubnis durch den Inq. von Avignon für ein zweibändiges Werk, in dem das Werk Genets zensuriert wurde; und mit Übersendung der Werke mit der Bitte um Weiterleitung an den MSP Capizucchi. 13 Bl. 360v: dem Ebf. [von Aix] sollte das Bando CIndex 13. März 1679 übersandt werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Kard. Grimaldi-Cavalleroni vom 23. Februar 1679, Bl. 347r, mit der Bitte um zügige Zensur des Werkes. 14 Bl. 355v: die Kardinäle nahmen das Gesuch des Kard. Grimaldi-Cavalleroni zur Kenntnis. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch Grimaldi-Cavalleronis, Bl. 352r. 15 Bl. 356v: Die Kardinäle nahmen das Gesuch des Kard. Grimaldi-Cavalleroni zur Kenntnis. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch Grimaldi-Cavalleronis, Bl. 351r. 16 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Avignon vom 16. November 1678, Bl. 350r. – Vgl. ferner den Vermerk, Bl. 357v, zur Betrauung von Domenico della SS. Trinità OCD mit der Prüfung des Werkes, 22. August 1676. 12

507

ACDF SO CL 1679

ACDF SO CL 1679, Nr. 6 1679. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: De antiquis et majoribus Episcoporu[m] Causis liber &c. Authore Theologo Parisien[si] Doctore Sorbonico. Boileau, Jacques: De// Antiquis// et maioribus// Episcoporum// causis// Liber;// In quo SS. Patrum, Pontificum// et Conciliorum Eccl. Catholicae sententia// summa fide proferuntur,// ad confutationem errorum// Dauidij, in libro Gallicè scripto, de iudicijs// canonicis episcoporum. / Auctore Theologo Parisiensi Doctore Sorbonico. - Leodij : Ex officina Typr. Joann. Mathiae Hovij, 1678 (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1679, Nr. 6, Bl. 364r17 Gutachter: Gutachten:

Angelo della Noce OSB Bl. 363 r/v, 2 S., [1. Februar 1679]

Dekret: Bando:

SO 1. Februar 167918 SO 1. Februar 1679

ACDF SO CL 1679, Nr. 7 1679. Censura in Libr[um], cui titul[us]: Refutatio Accusatoris Anonymi damnatas ab Innocent[io] XI. Propositiones adscribentis Ordinu[m] Religiosoru[m] Theologis, et praecipuè Soc[ietatis] I[esu] Autore Wilhelmo Sandaeo S[acrae] T[heologiae] Licentiato. Sandaeus, Wilhelmus [Estrix, Aegidius]: Refutatio// Accusatoris Anonymi// Damnatas ab Innocentio XI.// Propositiones adscribentis Ordinum// Religiosorum Theologis ac praeci-//puè Societatis Jesu. / Auctore// Wilhelmo Sandaeo// S. Th. Licent. - Moguntiae : typis Viduae Nicolai Heyl, Typographi AulicoAcademici, 1679. - [8], 84 S. ACDF SO CL 1679, Nr. 7, unter Bl. 375r Gutachter: Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP Bl. 373r–374v, 4 S., [7. Februar 1680]

Dekret: Bando:

SO 7. Februar 168019 SO 14. März 1680

Korrespondenten: Internuntius von Brüssel ACDF SO CL 1679, [Nr. 7bis] 1679. Censura in libr[um] Andreae Sanguin, cui titul[us]: Factu[m] circa propositiones Libri, cui titul[us]: La Miroir de la pietè Chretienne. Sanguin, André: Factvm// Circa Propositiones// Libri Cvi Titvlvs.// Le Miroir De La Pieté Chrestienne, Ov L’on// considere avec des reflexions morales, l’enchaînement Umfangsangaben nach BVB: [10] Bl., 394 S. Bl. 369v: das Werk sollte durch Dekret SO verboten werden. 19 Bl. 378v: das Werk sollte durch ein Dekret SO verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 14. Oktober 1679, Bl. 372r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 22. November 1679, Bl. 378v. 17 18

ACDF SO CL 1679

508

des veritez Catholiques de// la predestination, & de la Grace de Dieu, & leur alliance avec la liberté de la// creature. / Par Flore De Sainte Foy.// A Liege, chez Pierre Bonnard. M. DC. LXXVII.// Ex Qvibvs Fideliter Extractis, Et Collectis,// collatisque cum Iansenianâ doctrinâ, clarè patet, illas prava & haeretica dogmata continere,// ab Ecclesiâ Catholicâ saepiùs damnata; & falsò D. Augustino adscribi; quamvis frudulenter// inversa & detorta.// Tribus Columnis Digestum Opus.// Quarum 1a speculi errores, haeresos, impietates, & blasphemias. 2a Jansenij damnata// dogmata, ex quibus speculi Author suos errores, haereses, impietates, & blasphemias// hausit. 3a Doctrinam Ecclesiae Catholicae contentam in Scripturis Sacris, Conciliis, &// Patribus orthodoxis continet. Hic est operis totius Typus.// Authore D. Andrea Sangvin, Praesbitero Canonico Theologo Ecclesiae Collegiata & Regiae// Sancti Andreae Gratianopolis. - Gratianopoli  :  Typis Clavdii Favre [...], 1678. (Cvm Approbatione Et Permissv). - [2], 28, [2] S. ; 2°. BVE Dekret: SO 12. April 167920 Bando: CIndex 19. September 1679 ACDF SO CL 1679, Nr. 8 1679. Censura in libr[um] ins[criptu]m: Le Testament nouveau de N.S. Iesus Christus traduit en Francois selon l’Edition vulgate &c. Bruxell[es]. 1675. 1. Le Nouveau// Testament// De Nostre Seigneur// Jesus-Christ,// Traduit en François.// Selon l’edition Vulgate, avec les differences// du Grec.// Nouvelle edition, revuë & corrigée. - A Bruxelles : Chez Eugene Henry Fricx [...], 1675 (Avec Privilege & Approbation). - 2 Teile in 1 vol. ; 8°. UGent Ferner wurden verhandelt: 2a. Rituel Romain du pape Paul V. A l’usage du diocese d’Alet. Avec les instructions & les rubriques en francois. A Paris : chez Charles Savreux [...], 1667. - 2 vol. ; 4°. SBN 2b. Rituel Romain [...] d’Alet. [...]. - Löwen : [S.n.], 1674. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. 3. Dubois, Nicolas: [Gegenschrift zur antiröm. Publizistik in Belgien] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2–3)

Gutachter: Gutachten:

Antoine Gilles OM Bl. 413r–421r, 17 S., [22. März 1679] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Domenico della SS. Trinità OCD Bl. 423r–439r, 33 S., [12. April 1679] (zu Nr. 1)

Verbotsdekret nach Fasz.-Umschlag. Zur Einleitung und zum Verlauf des Verfahrens vgl. ACDF SO CL 1676-1678, [Nr. 30bis]→ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 2.

20

509

ACDF SO CL 1679

Dekret:

SO 9. Januar 1675 (zu Nr. 1–3)21

Dekret: Bando:

SO 22. März 1679;22 SO 12. April 167923 (zu Nr. 1) CIndex 18. Juni 1680

Dekret: nicht aufgefunden (zu Nr. 2)24 Korrespondenten: (1) Franciscus van Horenbeke ; (2) Claudio Agretti []; (3) Nicolas Dubois; (4) Bf. von Pamiers; (5) Bf. von Alet; (6) Agostino Favoriti; (7) Papst Innozenz XI. Weitere Akten des SO: (1) Relation u.d.T. [durchgestrichen] „Relazione circa la versione del Testamento nuovo in lingua francese, lasciata da Mons. Marescotti a Mons. Casanate, e datane copia a Nostro Signore, et al Sig. Card. Rospigliosi“, vermutl. für die Verhandlungen 1678 bearbeitet, Bl. 406r–411v, 12 S., [nach 19. Januar 1678?] (zu Nr. 1);25 (2) Relation, u.a. zu der dem Fasz. beiliegenden Korrespondenz von Franciscus van Horenbeke, Nicolas Dubois und Claudio Agretti an einen Kard., Bl. 386r–387r, 3 S., [9. Januar 1675] (zu Nr. 1–3) Ferner beiliegend: (1) [Breve] Alexander Papa VII.// Ad Fvtvram Rei Memoriam. [Incipit: Ad aures nostras] [Explicit: Datum Romae apud S. Mariam Maiorem sub Annulo Piscatoris die// 12. Ianuarii 1661. Pontificatus nostri anno Sexto.// S. Vgolinus]. - Romae : Ex Typographia Reuerendae Camerae Apostolicae, 1661 (Einblattdruck). ACDF SO CL 1679, Nr. 8, unter Bl. 440r; (2) als Anlage zu einem Schreiben von Agostino Favoriti vom 18. Januar 1678: „Particula epistolae episcopi Appamiensis ad Innocentium Undecimum data die 15 Xbris 1677“, Bl. 401r/v, 2 S., [18. Januar 1678] In den Akten auch erwähnt: Le Nouveau// Testament// De Nostre Seigneur// Jesus Christ,// Traduit en François// Selon l’edition Vulgate, avec les differences// du Grec. - A Mons : Chez Gaspard Migeot [...], 1667. (Avec Privilège & Approbation). - 2 vol. ; 8°. RERO26

Bl. 399v: die Kardinäle nahmen die Korrespondenz zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Claudio Agretti vom 24. November 1674, Bl. 389r, mit Verweis auf die Verhandlungen mit dem Rektor der Univ. Löwen zu Nr. 2; und die beiliegende Korrespondenz von Nicolas Dubois und Franciscus van Hoorenbeke zu Nr. 1–3. 22 Bl. 441v: das Werk sollte durch päpstliches Breve verboten werden, analog zum Verbot der 1. Ausg. durch das Breve Clemens’ IX. 20. Februar 1668. 23 Bl. 441v: die Kardinäle ordneten nach erneutem Referat an, dass das Werk von der CIndex verboten werden sollte, mit der Klausel vel ubicumque locorum, et quocumque alio idiomate impressus et imprimendus. 24 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das von Agostino Favoriti im Auftrag des Kard.-Staatssekr. Alderano Cibo an das SO übermittelte Schreiben des Bf. von Alet an Papst Innozenz XI. mit der Bitte um Korrektur des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 19. Januar 1678, Bl. 405v. 25 Zu Marescotti vgl. Prosopographie 18. Jh. 26 Erscheinungsvermerke nach BNF: A Mons [i.e. Amsterdam] : Chez Gaspard Migeot [...] [i.e. Daniel Elzevier], 1667. Ermittelt wurde auch: Le Nouveau Testament de Nostre Seigneur Jesus Christ, traduit en francois selon l’edition vulgare, avec les differences du grec. - A Lyon : chez Antoine Iullieron, 1667. - [24] Bl., 598 S., [10] Bl. ; 12°. SBN. 21

ACDF SO CL 1679

510

ACDF SO CL 1679, Nr. 9 1679. Decret[um] S[acrae] Cong[regatio]nis sub die 31. Maii 1679. Statuens prohibendu[m] esse p[er] S[acram] Cong[regatione]m Indicis Libru[m] Reiseri Antonii Augustani ins[criptu]m: S. Augustinus veritatis Evangelicae Catholicae testis, et Confessor contra Bellarmin, et alios interpretes Papaeos vindicatus. Reiser, Anton: S.// Augustinus,// Episcopus in Africa Hipponensis,// Veritatis Evangelico-//Catholicae In Potioribus Fidei// Controversiis// Testis Et Confessor,// Contra// Bellarminum Et Alios// Scriptores Papaeos,// antiquos pariter & recentiores;// Insertis etiam suo loco Quaestionibus Jan-//senio-Norisianis;// Vindicatus, / Studio & Labore// Antonii Reiseri, Augustani,// n. t.// Illustriss. Comitum Hohenloicorum Ecclesiastae Cathe-//dralis Ohringani. - Francofurti : Sumtibus Johannis Davidis Zunneri, Typis Johannis Andreae, Anno 1678. - [14] Bl., 1229 S., [1] S., [1] Bl. BVB Dekret: Bando:

SO 31. Mai 167927 CIndex 18. Juni 1680

ACDF SO CL 1679, Nr. 10 1679. Censura in Libr[um], cui titul[us]: Legalis discursus pro veritate Terentii Fantonii I.V.D. pro tuitione Animaru[m] Fideliu[m] - Adversus juramentu[m], quo utuntur Iudices Criminales in Examinandis Reis. Fantoni, Terenzio: Legalis// Discursus pro Veritate Terentij// Fantoni J.V.D. Assessoris Criminalis// Eminentiss. et Reverendissimi D. Card. Nerlij// Archiep. Florentini// Ac// Militarum Legionum Provinciae Lunigianae Serenis. Magni Ducis Aetrur. Auditoris Pro Tuitione Animarum Fidelium Adversus Iuramentum quo utuntur Iudices Criminales in Examinandis Reis. - [S.a.]. - 36 Bl. (Ms.). ACDF SO CL 1679, Nr. 10, unter Bl. 448r28 Dekret:

SO 14. Juni 167929

Korrespondenten: Inq. von Florenz Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Florenz vom 16. Mai 1679: „Summarium“, Bl. 449r–450r, 3 S., [16. Mai 1679]

Bl. 444r: das Werk sollte durch Dekret CIndex verboten werden. Es fehlen Bl. 1–6 des Ms. Gedruckt wurde: Fantoni, Terenzio: Legalis discursus / pro veritate Terentii Fantoni I. V. D. assessoris criminalis [...] card. Nerlij archiep. Florentini, [...] pro tuitione animarum fidelium, aduersus iuramentum, quo vtuntur iudices criminales in examinandis reis. - Florentie : typis Francisci Onofri, 1679. - 47, [1] S. ; 4°. SBN. 29 Bl. 455v: der Inq. [von Florenz] sollte die Druckerlaubnis nicht erteilen, sondern die Exemplare, sofern sie bereits verbreitet waren, einsammeln. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Florenz vom 16. Mai 1679, Bl. 447r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 24. Mai 1679, Bl. 452v. 27 28

511

ACDF SO CL 1679

ACDF SO CL 1679, Nr. 11 1679. [i.e. 1678] Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Esercizi spirituali da farsi ne cinque Novene, e solennità de giorni, e p[er] altre festività della gran Madre di Dio del P. Girolamo Clodinio Chier[ico] Rególare. Venezia 1671. Klodzinski, Hieronim: Esercitii Spirituali da farsi nelle cinque Novene e solennità de giorni, e per altre festività della Gran Madre di Dio, divisi in trè parti. / Composti dal Padre Don Girolamo Clodinio Overo Klodzinski Augusto Polaco chierico regolare [...]. - In Venetia : per Alessandro Zatta, 1671. - 3 vol. BM-Lyon Gutachter: Gutachten:

Giulio Maria Bianchi OP30 Bl. 464r–467v, 8 S., [27. Juli 1678]

Dekret: Bando:

SO 27. Juli 167831 CIndex 30. Juli 1678

Korrespondenten: (1) Inq. von Florenz; (2) Generalprok. CR Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Generalprok. CR an das SO vom 13. Oktober 1678: gesiegelte und von vier Zeugen beglaubigte Urkunde über den Tod von Hieronim Klodzinski CR, verstorben im Ordenskonvent SS. Apostoli in Neapel, Bl. 463r, 1 S., 8. Oktober 1678 ACDF SO CL 1679, Nr. 12 1679 Censura in libr[um]. P. Arcangeli Stampa de Varallo Ord[ini]s Min[orum] Reformat[orum] S. Franc[isci], cui titul[us]: La Rocca inespugnabile della Chiesa Cattolica. Stampa, Arcangelo: La Rocca inespugnabile della Chiesa Cattolica (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

Gaetano Miraballi CR Bl. 477r/v, 2 S., [16. Januar 1678]

Gutachter: Gutachten:

Gaetano Miraballi CR Bl. 480r, 1 S., 23. August 1679

Dekret:

SO 26. Januar 1678;32 SO 23. August 167933

Zu Bianchi vgl. Prosopographie 18. Jh. Bl. 460r: das Werk sollte von der CIndex verboten werden; der Inq. von Florenz sollte gefragt werden, ob er die Druckerlaubnis als damaliger Inq. von Padua erteilt habe. Außerdem sollte der Autor des Werkes von seinen Ordensoberen nach Rom bestellt werden. Der MSP teilte mit, dass das Werk von der CIndex bereits verboten und dem Sekr. CIndex zurückgegeben worden sei. – Vgl. ferner das Dekret SO 11. August 1678, Bl. 472v. 32 Bl. 484v: die Druckerlaubnis sollte nicht erteilt und das Ms. dem Autor nicht zurückgegeben werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 11. November 1676, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 24. November 1676, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677. 33 Bl. 480v: die Kardinäle approbierten das Votum Miraballis, [dass dem Autor erlaubt werden solle, sein Werk ins Lat. zu übersetzen, unter Auflage von Modifizierungen und der erneuten Vorlage beim SO 30 31

ACDF SO CL 1679

512

Korrespondenten: (1) Inq. von Mailand; (2) Arcangelo Stampa OFMObs; (3) Francesco Maria Nicoli da Cremona OFMObs Weitere Akten des SO: Quittung über die Rückgabe des Ms. an Emmanuele di Pavia OFMObs im Namen des Autors, Bl. 480r, 1 S., 27. August 1679 Ferner beiliegend: Gesuch des Autors um Erlaubnis, eine lat. Fassung des Werkes anzufertigen und um Rückgabe des Ms. für die geplante Übers., Bl. 476r, 1 S., [9. August 1679] ACDF SO CL 1679, Nr. 13 1679. Censura in tria Volumina Theologica ab Ill[ustrissi]mo et Rev[erendissi] mo D. Stephano Spinula Episcopo Savonen[si] elucubrata, continentia materias de Deo uno, de Visione, de Voluntate, de Praedestinatione, de Trinitate, et de Angelis. 1. Spinola, Stefano 34: Novissima// Theologia// Auctore// Illustrissimo et reverendissimo D.// D. Stephano Spinula// Episcopo Savonensi// Ex Congratione Somascensi Assumpto// Prima pars// Prologomena// et tractatus De Deo Uno// De Visione// De Scientia// De Voluntate// De Praedestinatione// De Trinitate// De Angelis// Complectens// Cum duplici indice, alio titulorum, alio rerum notabilium (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit. Libr. 1677–1687, Nr. 4035 Ferner wurde verhandelt: 2. Spinola, Stefano : In Universa Theologia. - 3 vol. (Ms.). Die Manuskripte wurden nicht nachgewiesen.36 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 488r, 1 S., 6.September 1679 (zu Nr. 1)

Dekret:

SO 6. September 1679 (zu Nr. 1)37

vor der Drucklegung.] – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Autors, Bl. 476r. – Vgl. ferner das Dekret SO 9. August 1679, Bl. 485v. 34 Zu Spinola vgl. Personen und Profile. 35 Umfangsangabe des Ms. nach Dekret SO 18. September 1675, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677: 3 vol. Verhandelt wurde vermutl. eine spätere Fassung des ebenfalls 3-bändigen Ms. unter Nr. 2. Gedruckt wurde: Spinola, Stefano: Scholastica theologia auctore illustrissimo, et reuerendissimo d. Stephano Spinula [...] Prolegomena et tractatus de Deo uno. De visione. De scientia. De voluntate. De praedestinatione. De Trinitate. De angelis [...]. Cum quadruplici indice. - Papiae : ex Typographia, & sumptibus Caroli Francisci Magrii [...], 1681. - [28], 591, [13] S. ; 2°. SBN. 36 Verhandelt wurde vermutl. eine frühere Fassung des ebenfalls 3-bändigen Ms. unter Nr. 1. 37 Bl. 490v: die Kardinäle erteilten die Druckerlaubnis für die drei Bde. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Pavia vom 1. November 1678, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 40, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 16. November 1678, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 40.

513 Dekret:

ACDF SO CL 1679 SO 18. September 1675 (zu Nr. 2)38

Korrespondenten: (1) Inq. von Genua; (2) Inq. von Pavia Weitere Akten des SO: Quittung für Stefano Spinola über die Rückgabe des [Manuskriptes], Bl. 489r, 1 S., o.D. (zu Nr. 1) ACDF SO CL 1679, Nr. 14 1679. Non permittitur impressio libri ins[cript]i: Compendiu[m] Annaliu[m] Carmelitaru[m]. Vagli, Carlo: Compendium// Annalium Carm. Jo: Baptistae de Lezana,// Franscisci Bonaespei, Antonii a Spiritu Sancto, Francisci a Ss. Trinitate. - [1675]. - 47 S. (Ms.). ACDF SO CL 1679, Nr. 14, unter Bl. 494r Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP] nicht aufgefunden [27. September 1679]

Dekret:

SO 27. September 167939

Korrespondenten: Inq. von Ferrara Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Ferrara vom 16. Mai 1679: Vagli, Carlo: Compendium// Annalium Carm. Io. Baptistae de Lezana// Francisci Bonaespei, Antonij à Spiritu Sancto,// Francisci à Sanctiss. Trinit.// Ad gloriam Omnipotentis, et Aeterni Dei, eiusque// gloriosissimae Virginis, et Matris.// Sacri Ordinis Prophetici Fratrum Beatissimae Mariae// Virginis de Monte Carmeli, à Propheta Elia,// iussu Dei, in eodem Palestina Monte institui.// Anno Mundi MMMCXXVII. ante Christum// DCCCCXXVI usque ad haec tempora nonnulla gesta,// ac brevis haereditaria successio.// Ità brevi compendio descripta, et rationibus comprobata / à F. Carlo dè Vaghis Carm. Parm. S.T.M.// Ill. mo D.no Marchioni// D. Ioanni Paulo Mariae Lupo Melio Garso.// inter selectos Parmen. Nobiliu. Accademiae olim Principi meritissimo (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, [Nr. 54bis]; (2) auf der Rückseite des Ms.: ordensinterne Approbationen von Domenico Zamboni di Mantova OCarm und Carlo Maria Gatti di Mantova OCarm, Regent des Ordenskonventes von Mantua, unter Bl. 494r, 1 S. [14. Juni 1679]

ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677: der Inq. [von Genua] sollte die Druckerlaubnis erteilen; falls die Bde. sich auf die Gnadenlehre bezögen, sollte er sie dem SO zustellen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 7. September 1675, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677. 39 Bl. 495v: der Inq. von Ferrara sollte die Druckerlaubnis nicht erteilen und das [Manuskript] nicht zurückgeben. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ferrara vom 16. Mai 1679, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, [Nr. 54bis] mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 31. Mai 1679, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, [Nr. 54bis]; SO 28. Juni 1679, Bl. 495v. 38

ACDF SO CL 1679

514

ACDF SO CL 1679, Nr. 15 1679. Censura in Propositiones extractas a Libello ins[cript]o: De usu licito pecuniae Dissertatio Theologica, authore R.P.F. Emanuele Maignan Ord[ini]s Minimorum S. Theol[ogiae] Professore. Maignan, Emmanuel: De// Vsv Licito// Pecvniae// Dissertatio Theologica. / Avtore// R.P.F. Emanvele Maignan// Ordinis Minimorum, Sacrae// Theologiae Professore.- Lvg­ dvni : Apud Ioannem Certe [...], 1673 (Cum Licentiis & Approbationibus). BM-Lyon40 Gutachter: Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP Bl. 503r/v und Bl. 508r, 3 S, [nach 1675]41

Gutachter: Gutachten:

Gaetano Miraballi CR Bl. 499r–501v und Bl. 510r–511v, 10 S., [10. Mai 1679]42

Gutachter: Gutachten:

[Domenico Maria Pozzobonelli OP?] nicht aufgefunden [10. Mai 1679?]43

Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP?] nicht aufgefunden [10. Mai 1679?]44

Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OMFConv?] nicht aufgefunden [10. Mai 1679?]45

Dekret: Bando:

SO 24. Oktober 1674;46 nicht aufgefunden47 CIndex 4. Dezember 1674

Korrespondenten: (1) Kard. Girolamo Grimaldi-Cavallerone; (2) Kard. César D’Estrées; (3) Papst Clemens X. Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Kard. Grimaldi-Cavallerone an Papst Clemens X. vom 7. April [1679]: Propositionen, die dem verhandelten und den weiteren in den Akten erwähnten Werken entnommen wurden, Bl. 502r/v und Bl. 509r, 3 S., [7. April 1679] Umfangs- und Formatangaben nach Abes: 231 S. ; 12°. Verhandelt wurde nachträglich die Ausg.: Maignan, Emanuel : De vsu licito pecuniae dissertatio theologica. Autore r. p. f. Emanuele Maignan, ordinis Minimorum, sacrae theologiae professore. Pars prior [–posterior]. - Lugduni : apud Iacobum Guerrier, in vico Novo, prope Collegium, 1675. - 2 vol. ; 12°. SBN. 41 Verhandelt wurde die Ausg.: Lugduni : apud Iacobum Guerrier, in vico Novo, prope Collegium, 1675. - 2 vol. ; 12°. SBN. Das Gutachten wurde im Auftrag der CIndex verf. 42 Zu 16 Propositionen, die den unter „Ferner beiliegend“ und „In den Akten auch erwähnt” genannten Werken entnommen wurden. 43 Zu 16 Propositionen, die den unter „Ferner beiliegend“ und „In den Akten auch erwähnt” genannten Werken entnommen wurden. 44 Zu 16 Propositionen, die den unter „Ferner beiliegend“ und „In den Akten auch erwähnt” genannten Werken entnommen wurden. 45 Zu 16 Propositionen, die den unter „Ferner beiliegend“ und „In den Akten auch erwähnt” genannten Werken entnommen wurden. 46 Bl. 508v: das Werk sollte zwecks Verbot an die CIndex weitergeleitet werden. 47 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Kard. Grimaldi-Cavallerone an den Papst vom 7. April [1679], Bl. 505r, mit Zusendung mehrerer Propositionen, die teilw. dem verhandelten, teilw. den in den Marginalien erwähnten Werken entnommen wurden. – Vgl. ferner die Dekrete SO 3. Mai 1679, Bl. 498r; SO 10. Mai 1679, Bl. 513v. 40

515

ACDF SO CL 1679

In den Akten auch erwähnt: (1) Bésian, Arroy: Traité des usures, contre certains zélez qui font courre des écrits sur cette matière, qui ne servent qu’à mettre les consciences en scrupule, par messire Bezian Arroy. - Lyon : P. Guillimin, 1674. 12°. BNF (2) Colonia, André de: Éclaircissement sur le légitime commerce des intérêts, composé par le R. P. F. André de Colonia. - Lyon  : A. Collier fils, 1676. - 274 S. ; 8°. BNF (3) ♦ Gibalin, Joseph: R. p. Iosephi Gibalini [...] De vsuris, commerciis, déque aequitate & vsu fori Lugdunensis: cum accurata vsurarum; eius quod interest; annuorum reddituum; cambiorum; societatum, & contractuum omnium explicatione; tractatio bipartita, vtrique foro perutilis, ex iure naturali, ecclesiastico, & ciuili, Gallico & Romano Gibelin de foro Lugdun. Nunc primum in lucem prodit. - Lugduni : sumpt. Phil. Borde, Laur. Arnaud, & Cl. Rigaud, 1656. - 2 vol. ; 2°. SBN (4) Lessius, Leonardus: Das Werk wurde nicht spezifiziert. ACDF SO CL 1679, Nr. 16 1679. Decretu[m] S[acrae] Cong[regationi]s sub die 8. Novembr[is] 1679. Statuens, ut p[er] S[acram] Cong[regatione]m Indicis prohibeatur Liber, cui titul[us]: Maximes du Droit Canonique de France Par un Des plus celebres Advocats du Parlament de Paris - a Paris 1679. ♦ Simon, Denis: Maximes// Dv Droit// Canonique// De France.// Par un des plus celebres Advocats// du Parlement de Paris.// Enrichies De Plusieurs// Authoritez & Observations tirées des// anciens Decrets, des Conciles, des// Papes & des Peres, & des libertez// de l’Eglise Gallicane. / Par le S.r Simon, premier & ancien Lieu-// tenant Assesseur en la Maréchaussée de// Beauvais, & Conseiller joint au Bailliage// & siege Presidial du mesme lieu. - A Paris : Chez Jean Guignard [...], 1678. UGent48 Dekret: Bando:

SO 9. November 167949 CIndex 18. Juni 1680

Korrespondenten: (1) Kard. Girolamo Casanate; (2) Ass. SO; (3) [Kard. (Francesco?) Barberini] ACDF SO CL 1679, Nr. 17 1679. Censura in nonnullas Propositiones circa usura[m], seù Lucru[m] ex mutuo. Quaestiones habitae in Plebe Leonici Vicentinae Dioec. die 22. Martii 1678 populi frequenti// concursu eiusdem loci, et aliorum super regimine et administratione Montium Pietatis. [Incipit: Sumpta occasione et impulsu quorundam accusantium adm. R.P. Paulum de Mon-//tagnana Praedicatorem in dicto loco concionantem tempore Quadragesimali et inve-//hentem contra abusus Ministrorum Montium Formatangabe nach Abes: 12°. Die im Dekret und in der Rubricella vermutl. irrtümlich erwähnte Ausg.: Paris : [S.n.], 1679. - 4°. wurde nicht nachgewiesen. Das Bando hingegen verweist auf die Ausg. Paris : [S.n.], 1678. 49 Bl. 517v: das Werk sollte von der CIndex verboten werden, die es dann Kard. Girolamo Casanate zurückschicken sollte. 48

ACDF SO CL 1679

516

Pietatis// dixit bis, semel et tertio in concionib. suis supradict.] [Explicit: Praesens copia extracta fuit a proprio originali existente in Archi-//vio S.ae Inq.nis Belluni, cum quo collationata concordat de uerbo// ad uerbum.// Fr. Antonius Maccharia Taruisio// V. Canc. S. Officii Belluni]. - [1678]. - 3 Bl. (Ms.). ACDF SO CL 1679, Nr. 17, Bl. 521r–522v und 529r/v Gutachter: Gutachten:

Gabriele Fanti B Bl. 525r–526r, 3 S., [14. Juni 1679]

Dekret: nihil50 Korrespondenten: (1) Inq. von Belluno; (2) Gabriele Fanti B Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Belluno vom 7. Mai 1679: Abschrift des Protokolls der „spontanea comparitio“ und der Befragung von Paolo da Montagnana OFMCap vor dem Inq. von Belluno, mit Verweis auf die durch Dekret SO 2. März 1679 verbotenen 65 laxistischen Propositionen und mit der Anzeige der Propositionen aus den verhandelten Schriften, Bl. 524r/v und 527r, 3 S., 6. Mai 1679 ACDF SO CL 1679, Nr. 18 1679. Libellus transmissus a P. Inq[uisito]re Casalen[si], ut praejudicialis S. Pontifici, et Ecclesiae inscribitur: Des Justes praetensions du Roy sur l’Empire. Par le sieur Aubery Advocat au Parlament, e aux conseyls du Roy. A Paris 1667. Aubery, Antoine: Des// Ivstes Pretentions// Dv Roy// Svr L’Empire. / Par le Sieur Aubery Advocat au Parlement,// & aux Conseils du Roy. - A Paris : Chez Antoine Bertier [...], 1667 (Avec Privilege dv Roy). - 32 S. ; 8°. ACDF SO CL 1679, Nr. 18, unter Bl. 535r51 Dekret:

nicht aufgefunden52

Korrespondenten: Inq. von Casale ACDF SO CL 1679, Nr. 19 1679. Censura in Volumen IV., cui titul[us]: Tractatus de S[anctissi]ma Trinitate Fr. Iosephi Zagaglia Procurat[oris] General[is] Cong[regatio]nis Carmelit[anae] Mantuae secundu[m] doctrinam Ioan[nis] Bacconi Carmelitae. 1. Zagaglia, Giuseppe: Cvrsus Theologici// De Deo// Secundum mentem, ac germanam doctrinam// Joannis Bacconi// Carmelitae, Anglici, Doctoris Resoluti// Tomvs Quartvs// De Praedestinat: Sanctiss: Trinit: Creatione, et Angelis / Avthore// Nach Fasz.-Aufschrift, Bl. 519r, wurde kein Beschluss gefasst. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Belluno vom 7. Mai 1679, Bl. 523r, mit Übersendung einer beglaubigten Abschrift des Ms. 51 Die Seiten 3 und 4 fehlen in gedruckter Form, sind aber als Abschrift eingebunden. 52 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Casale vom 18. Juni 1679, Bl. 534r, mit Übersendung des Werkes. 50

517

ACDF SO CL 1679

P. Mag. Joseph Zagaglia da Ferrara// Congregat. Carmelitar: Mantuae, Definitore perpetuo// Ac in Patria Sac. Theolog: Doct: Colleg: Sanctiss: Inquisit: Consultore,// Examinat: Synodali, nec non in curia Roman: eiusde. Congreg:// Procuratore generali (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 5853 1a. enthält: Zagaglia, Giuseppe: De sanctissima trinitate [...] a fratre Joseph Zagaglia Procuratore generale Congregat. Carmelitar. Mantuae [...] secundum doctrinam Joann: Bacconi Carmelitae (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 1b. enthält: Zagaglia, Giuseppe: [Cvrsus Theologici...] Tomi Quarti// Tractatus Tertius// De Deo Operante ad extra// In Universi Productione / Authore// F.re Joseph Zagaglia// Congreg.nis Carmelitaru. Mantuae (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 58 2. Zagaglia, Giuseppe: Bd. 5: De Angelis. (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.54 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 1b–2)

Gutachter: Gutachten:

Guinandus Wynants OP Bl. 540r–542v, 6 S., [4. Juni 1679] (zu Nr. 1a)55

Gutachter: Gutachten:

[Angelo della Noce OSB?] nicht aufgefunden [4. Juni 1679?] (zu Nr. 1[a?])

Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?] nicht aufgefunden [4. Juni 1679?] (zu Nr. 1[a?])

Dekret:

SO 10. November 1677;56 nicht aufgefunden57 (zu Nr. 1a)

Dekret:

SO 16. August 1679 (zu Nr. 1b)58

Sammelband mit mehreren Traktaten. Der im Titelbl. aufgelistete Traktat „De Angelis“ sollte separat erscheinen; vgl. hierzu das unter Nr 2 verhandelte Ms. Der oben als Nr. 1b geführte Traktat hingegen sollte nachträglich hinzugefügt werden. Gedruckt wurde: Zagaglia, Giuseppe: Tomus quartus De Deo praedestinante, & reprobante, vno, & trino, & operante ad extra in vniuersi productione. / Authore p. mag. Ioseph Zagaglia de Ferraria [...]. - Ferrariae : ex typographia Haeredum Iulij Bulzoni Lilij impressoris episcopalis, 1680. - 12, 591, [1] S. ; 2°. SBN. Bd. 4 des Gesamtwerkes: Zagaglia, Giu­ seppe ; Baconthorpe, John: Cursus theologici De Deo secundum mentem, ac Germanam doctrinam Ioannis Bacconi carmelitae, Anglici, doctoris resoluti. Tomus primus [–sextus] [...]. - Ferrariae : ex typographia Iulij Bulzoni Lilij impressoris episcopalis, 1671–1680. - 6 vol. ; 2°. SBN. 54 Gedruckt wurde: Zagaglia, Giuseppe: Thomus [sic] quintus de Deo quo ad eius nobiliores effectus ad extra, Angelos, scilicet, & primos parentes. Authore p. mag. Ioseph Zagaglia de Ferraria. - Ferrariae : ex typographia Iulij Bulzoni Lilij impressoris episcopalis, 1684. - 15, [1], 560 S. ; 2°. SBN. Bd. 5 des Gesamt­ werkes: Zagaglia, Giuseppe ; Baconthorpe, John: Cursus theologici De Deo secundum mentem, ac Germanam doctrinam Ioannis Bacconi carmelitae, Anglici, doctoris resoluti. Tomus primus [–sextus] [...]. - Ferrariae : ex typographia Iulij Bulzoni Lilij impressoris episcopalis, 1671–1692. - 6 vol. ; 2°. SBN. 55 Propositionen. 56 ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 58: der Inq. von Ferrara sollte die Druckerlaubnis für den 4. Bd. erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giuseppe Zagaglia OCarm, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 58. 57 Aus dem 3. Gesuch, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 58, lässt sich schließen, dass [vom Inq. von Ferrara] auf Anordnung des SO die Druckerlaubnis erteilt werden sollte. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giuseppe Zagaglia OCarm, Bl. 539r. – Vgl. ferner das Dekret SO 4. Januar 1679, Bl. 545v. 58 ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 58: der Inq. von Ferrara sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur 53

ACDF SO CL 1679 Dekret:

518

SO 19. März 1681 (zu Nr. 2)59

Korrespondenten: (1) Giuseppe Zagaglia da Ferrara OCarm; (2) [Inq. von Ferrara] Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Giuseppe Zagaglia OCarm mit Verweis auf die Drucklegung der ersten drei Bde. des Werkes in Ferrara und mit der Bitte um Erlaubnis, den vierten Bd. schrittweise in Druck geben zu dürfen, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 58, 1 S., [10. November 1677] (zu Nr. 1); (2) Gesuch von Giuseppe Zagaglia OCarm mit Verweis auf die Revision des 1. Traktates „de Trinitate“ des 4. Bandes von Wynants und mit der Bitte um weitere Prüfung zwecks Erteilung der Druckerlaubnis, Bl. 539r/v, 2 S., [4. Juni 1679] (zu Nr. 1a); als Anlage: „Teologi celebri di Roma quali non entrano nella Sac: Congreg.ne dell’Inquisitione“, Bl. 544r/v, 2 S., [4. Juni 1679]; (3) Gesuch von Giuseppe Zagaglia OCarm um Druckerlaubnis bzw. um Revision eines Traktats in Ferrara, den er in das bereits weitgehend gedruckte Werk Nr. 1 aufnehmen wollte, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 58, 1 S., [16. August 1679] (zu Nr. 1b); (4) Zettel zum Gesuch von Giuseppe Zagaglia OCarm, den 5. Bd. seiner theologischen Werke zwecks Erteilung der Druckerlaubnis vom Inq. von Ferrara revidieren lassen zu dürfen, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 97, 1 S., [19. März 1681] (zu Nr. 2) ACDF SO CL 1679, Nr. 20 1679. Censura in Libr[um] P. Vincentii Baronii Ord[ini]s Praed[icatoru]m, ins[criptu]m: Ethices Christianae septemdecim loci &c. Parisii[s] 1673. Baron, Vincent: Ethices Christianae septemdecim locis: sive Opinionum a lege stantium necessarius ad salutem delectus vindicatus a novissimis dissertationibus ficti Amadaei & veri Matthaei Moyae. [...] / Authore R.P. Vincentio Baronio Ord. Praedic. theologo, [...]. - Parisiis : apud Edmundum Couterot [...], 1673. - 2 vol. ; 8°. SBN Gutachter: Gutachten:

Gaetano Miraballi CR Bl. 549r–552v, 8 S., [31. Mai 1679]

Gutachter: Gutachten:

Giuseppe Sabatini OSA Bl. 553r–560v, 16 S., [22. November 1679]

Gutachter: Gutachten:

[Alessandro Maderno B?] nicht aufgefunden [22. November 1679?]

Dekret:

nicht aufgefunden60

Einleitung des Verfahrens vgl. das 3. Gesuch von Giuseppe Zagaglia OCarm, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 58. 59 ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 97: der Inq. von Ferrara sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das 4. Gesuch von Giuseppe Zagaglia OCarm, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 97. 60 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Schreiben des Notars SO Riccardi an Giuseppe Sabatini OSA vom 2. Juni 1679, Bl. 542r, auf die Anzeige des Werkes durch den Botschafter der span.-habsburgischen Monarchie und die Bitte des Kard. Nithards (ein Jahr zuvor) um Verbot des Werkes. – Vgl. ferner die Dekrete SO 20. September 1678, Bl. 548r; SO 31. Mai 1679, Bl. 552v; SO 22. November 1679, Bl. 560v. – Das Werk wurde nach Vermerk, Bl. 552v, in den Index der verbotenen Bücher aufgenommen.

519

ACDF SO CL 1679

Korrespondenten: (1) [Gaspar de Haro y Guzmán, VII. Marqués de Carpio ]; (2) [Kard. Juan Everardo Nithard SJ ] Ferner beiliegend: Gesuch des Botschafters des Königs von Spanien mit Verweis auf ein ähnliches Gesuch des Kard. Nithard SJ an das SO und mit erneuter Bitte um Prüfung des Werkes wegen Verstößen gegen die apostol. Konstitution Alexanders VII. „Sollicitudo“ und um weitere Maßnahmen, Bl. 548r, 1 S., [20. September 1678] ACDF SO CL 1679, Nr. 21 1679. Censura in Libru[m], cui titul[us]: P[at]ris Illuminati Moroni Bergomen[sis] è stricta Observant[ia] S. Franc[isci] &c. Septuaginta quinque responsa septuaginta quinque punctis, et quaesitis. Moroni, Illuminato: Patris Illuminati// Moroni// Bergomensis// Ex strict. Obser. S. Francisci alias SS. Inquisitionis d.tae Civit.s Consultoris// Septuaginta quinque Responsa// Septuaginta quinque Quaesitis// Ex ijs quae deferebantur solvenda (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 5361 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 564r–569v, 12 S., o.D.62

Dekret:

nicht aufgefunden63

Korrespondenten: Inq. von Mailand Weitere Akten des SO: Relation mit Nennung der beiden vom Inq. von Mailand dem SO zur Erteilung der Druckerlaubnis vorgelegten Titel, ACDF SO Tit.Libr. 1677– 1687, Nr. 53, 1 S., [26. April 1679]

Vgl. hierzu: Moroni, Illuminato: P. Illuminati Moroni Bergomensis [...] Centum responsa centum quaesitis ex ijs, quae illi in dies deferebantur soluenda. In quibus non contemnendae difficultates de censibus, alienatione bonorum ecclesiasticorum, alijsque contractibus, legatis, bonis dotalibus hypothecis, praelatione de bonis praescriptorum, filiorum familias, deposito, successionibus, vectigalibus, sepulturis, quarta funerali, & concursu ad beneficia. In hac secunda editione à pluribus mendis expurgatus. - Mediolani : ex typographia Ambrosij Ramellati, 1682. - [8], 621, [79] S. ; 2°. SBN. Das Werk war bereits ersch.: Moroni, Illuminato: P. Illuminati Moroni Bergomensis [...] Centum responsa centum quaesitis ex ijs, quae illi in dies deferebantur soluenda. In quibus non contemnendae difficultates de censibus, alienatione bonorum ecclesiasticorum, alijsque contractibus, legatis [...] Nec non de statu regularium, reclamatione super inualidate professionis [...] delucide non iniucundo nec inutili legantium labore explicantur & soluuntur. Serenissimo Venetiarum principi Francisco Ericio ac Sereniss. Reipublicae Venetae dicata. Nunc primum prodeunt. - Venetijs : Combi, 1645. - [72], 557 [i.e. 555], [1] S. ; 2°. SBN. 62 Korrekturen. 63 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 5. April 1679, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 53, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 26. April 1679, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1687, Nr. 53. – Zum zweiten (mit diesem Schreiben zwecks Erteilung der Druckerlaubnis übersandten) Titelbl., vgl. ACDF SO Tit.Libr. 1671–1687, Nr. 53. 61

ACDF SO CL 1680–1682

520

ACDF SO CL 1680–1682

ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 1 1680. Censura in Libr[um] Anonym[um] continens quinque Opuscula. 1um Opuscul[um] sic describit[ur]. Decretu[m] Innocent[ii] XI. in quo damnantur LXV. Propositiones. 2um Opusc[ulum] continet Cathalogu[m] Authorum, qui docuerunt praefatas propositiones. 3m inscribitur: Avertissement &c. et continet Originem dissensionu[m] in gallia adversus laxas opiniones. 4. inscribitur: Responsio cujusda[m] S. T[heologiae] Professoris ad Epistolam cujusdam Praelati, in qua continebatur quaestio facti, an certi Theologi Regulares sint authores 65. Propositionu[m]. 5um inscrib[itur] Refutationi perentojre d’un Certain Livre avortè du puis peu &c. 1. Innocentius   ;  Petit De Montepuys, Jean Gabriel: Decretum [SS. D. N. D.] Innocentii [divina providentia] papae XI. quo 65. casuistarum propositiones ad minus tanquàm scandalosas & in praxi perniciosas damnavit, & sub poena excommunicationis ipso facto, & S. Sedi apostolicae reservatae ab ullo defendi vel edi aut ad praxim redigi prohibuit. - Decret de N. tres S. Pere Innocent par la providence divine pape XI. par lequel il condamne au moins comme scandaleuses & pernicieuses dans la pratique 65. propositions extraites des casuistes, & defend de les enseigner, souûtenir, ou pratiquer, sous peine d’excommunication encourueë ipso facto, & reservée au S. Siege. Selon l’exemplaire de Rome. - [S.l.] : [S.n.], 1679. - 27 S. ; 12°. BNF 2. Anonym: Decret// De// N. S. P. Le Pape// Innocent XI.// Contre// Plusieurs Propositions// De// Morale.// Suivant les Exemplaires de Rome,// De l’Imprimerie de la Reverendissime Chambre// Apostolique. Enth. ([8] S.): Table// Des Livres Et Autres Ecrits,// où les propositions de morale condamnées par le// Decret de N. S. P. le Pape Innocent XI. Ont été ci-de-//vant flétries, & dans lesquels on en avoit déjà de-//mandè ou prononcè la condamnation. - [S.l.] : [S.n.], 1679. - 59, [36] S. ; 4°. BVE1 Vgl. die Ausg.: [Paris] : [Chez Francois Muguet, imprimeur du Roy & du Parlement, rue de la Harpe], 1679. SBN

1

521

ACDF SO CL 1680–1682

3. Anonym: Auértissémént. [Incipit: Celuy qui à recueilli Les Passages rapportez cy-déuant] [Explicit: à fin d’aprendre Leur condamnation à plus de pérsonnés]. [S.l.] : [S.n.]: [S.a.]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. 4. Anonym: Responsio cujusdam S. theologiae professoris ad epistolam cujusdam praelati, quâ continebatur quaestio facti an certi theologi regulares sint auctores 65 propositionum, quas die 2 Martij 1679 Innocentius Papa XI. [...] damnavit [...]. - Coloniae Agrippinae : Apud Joannem Wilhelmum Friessem, 1679. - [6] S. UniMaas 5. Anonym: Refutation// Peremptoire// D’un// Certain Livret,// Avorté Depuis Peu,// Soub Le Tiltre// De// Decret de N. S. Pere,// Auquel// On a adjoint une certaine Table,// & quelques Advertisse-//ments Diffamatoires// & Heretiques. - A Cologne  :  Chez Jacque Le Franck, [1679] (Avec Approbation des Conseurs de [?]). - 8°. UGent2 Gutachter: Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP Bl. 2r/v und 5r, 3 S., [10. April 1680] (zu Nr. 1–5)

Dekret:

SO 10. April 1680 (zu Nr. 1–2)3

Dekret: Bando:

SO 10. April 1680(zu Nr. 3–5)4 CIndex 18. Juni 1680

ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 2 1680. Notae in Historia[m] Schismatis Occidentalis [per] Ludovicu[m] Majmbourg Soc[ietatis] J[esu]. 1. Maimbourg, Louis: [Tome pemier] Histoire// Du// Grand Schisme// D’Occident. / Par le P. Louis Maimbourg, de la// Compagnie de Jesus. - A Paris : Chez Sebastian Marbre-Cramoisy [...],1678 (Avec Approbation Et Privilege Du Roy). Mirlyn5 Ferner wurde verhandelt: 2. Maimbourg, Louis: [Tome pemier] Histoire// De La Décadence// De L’Empire// Aprés Charlemagne,// Et// Des Differends Des Empereurs// auec les Papes, au sujet des Inuestitures,// & de l’Indépendance. / Par le P. Louis Maimbourg, de la Compagnie de Jesus. - A Paris: Chez Sebastien Marbre-Cramoisy [...], 1679. (Avec Approbation et Privilege). BVB6

Umfangsangabe nach UniMaas: [2], 140 S. Bl. 3r: die Werke sollten nicht verboten werden; vgl. zu Nr. 3–5. 4 Bl. 3r: von den fünf vom MSP begutachteten Werken sollten drei (i.e. die Werke Nr. 3–5) von der CIndex verboten werden. 5 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [48], 466, [38] S. ; 12°. vol. 1 des Gesamtwerks: Maimbourg, Louis: Histoire du grand schisme d’Occident. / Par le P. Louis Maimbourg, de la Compagnie de Jesus. - A Paris : chez Sebastien Mabre-Cramoisy [...], 1678–1680. - 2 vol. ; 12°. SBN. 6 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [24], 508, [32] S. ; 12°. vol. 1 des Gesamtwerks: Maimbourg, Louis: Histoire de la decadence de l’empire apres Charlemagne, et des differends des empereurs avec les papes au sujet des investitures, & de l’independence. Par le P. Louis Maimbourg, de la compagnie de Jesus. - A Paris : Chez Sebastien Mabre-Cramoisy [...], 1679‒1681. - 2 vol. ; 12°. SBN. 2 3

ACDF SO CL 1680–1682

522

3. Maimbourg, Louis: Histoire// Du// Lutheranisme. / Par Le// P. Louis Maimbourg, de la Compagnie de Jesus. - A Paris: Chez Sebastien Mabre-Cramoisy [...],1680. (Avec Approbation et Privilege). BVB7 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2–3)

Gutachter: Gutachten:

[Antoine Gilles OM]8 Bl. 19r–21v und 26r, 7 S., [4. April 1680] (zu Nr. 1)9

Dekret: Bando:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1–2)10 SO 23. Mai 168011

Dekret:

[Audienzdekret? SO?] [7. Januar 1681];12 Audienzdekret 8. Januar 168113 (zu Nr. 1–3)

Korrespondenten: (1) Generaloberer SJ; (2) Ass. SO; (3) Jean-Baptiste Colbert ; (4) [Pierre de Verthamon SJ?] ; (4) Claude Collet [SJ]; (5) Pierre Allemand SJ; (5) Domenico Maria de’ Marini SJ Weitere Akten des SO: (1) Relation u.d.T. „Discorso“, Bl. 43r–49v, 14 S., [Ende 1680?] (zu Nr. 1–3); (2) päpstliche Anordnung an den Generaloberen SJ;14 im Anschluss: vom Notar SO verf. Protokoll über die Mitteilung des Ass. SO an den Generaloberen; mit Auflistung von sechs Punkten, die die Antwort zu den Ausführungen des Generaloberen SJ an den Papst bildeten, Bl. 9r–10v, 4 S., 7. Januar 1681 (zu Nr. 1–3)15 Ferner beiliegend: (1) urkundliche Erklärung des Generaloberen SJ, mit Siegel und Unterschrift von fünf Zeugen, dass gemäß der im Namen des Papstes vom Ass. SO Umfangs- und Formatangaben nach KB: 2 vol. ; 12°. Vermutl. Gutachter nach Angabe in der Relation, Bl. 44r/v. 9 U.d.T. „Notae in historiam magni Schismatis Occidentalis“. Nach einer Angabe in der Auflistung der Dekrete, Bl. 18r, wurde das Gutachten im Auftrag der CIndex erstellt. 10 Vgl. ferner die Dekrete SO 3. April 1680, Bl. 18r; SO 4. April 1680, Bl. 18r; Audienzdekret 10. April 1680, Bl. 18r. – Das ferner beiliegende Material, die weiteren Akten des SO und die entsprechenden Dekrete betreffen das Vorgehen gegen Maimbourg und gegen die Revisoren und Approbatoren, die die Werke genehmigt hatten. 11 Titelangabe von Nr. 2 im Bando so wie im Dekret (s.o., Rubricella, Nr. 2), jedoch am Ende ohne „Tome premier“. 12 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens zu Nr. 1–2 vgl. die (mit Dekret SO 4. Dezember 1680, Bl. 31r, eingesetzte) Congr. part.., bestehend aus den Kardinälen Pietro Vito Ottoboni, Gaspare Carpegna, Decio Azzolini junior und Girolamo Casanate, die Maßnahmen gegen Maimbourg diskutieren sollte. Das Werk Nr. 3 war durch Bando SO 12. Dezember 1680 ebenfalls verboten worden; vgl. ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 4; es wurde im Strafverfahren gegen Maimbourg und gegen die Revisoren, die den Druck seiner Werke approbiert hatten, nachträglich mit einbezogen; vgl. die Relation, Bl. 43r. 13 Bl. 10v: der Papst ordnete an, dem Generaloberen SJ mitzuteilen, dass er ihm die für die zügige Ausführung der Maßnahmen gegen Maimbourg notwendigen Fakultäten erteile. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die Desiderate des Generaloberen SJ anlässlich der Kenntnisnahme des [Audienzdekretes 7. Januar 1681], Bl. 10r/v. 14 Der Entwurf des Textes befindet sich unter Bl. 34r und Bl. 35r. 15 Eine weitere Abschrift liegt dem Fasz. unter Bl. 32r/v bei; möglicherweise als Grundlage für die Audienz des Ass. SO beim Papst am 8. Januar 1681 und das entsprechende Antwortschreiben des Ass. an den Generaloberen SJ vom 9. Januar 1681, dessen Entwurf ebenfalls beiliegt, Bl. 33r. 7 8

523

ACDF SO CL 1680–1682

ergangenen Anordnung Maimbourg aus der Gesellschaft Jesu entfernt und Strafen gegen die Revisoren und Approbatoren der Werke Nr. 1–3 ausgesprochen worden seien, Bl. 12r, 1 S., 8. Januar 1681; (2) Notiz [Auszug aus einem Schreiben des Nuntius von Paris an das Staatssekretariat?], die Absicht der Pariser Jesuiten betr., sich vom röm. Ordensgeneral zu distanzieren und einen franz. Generalvikar SJ zu ernennen, Bl. 38v, 1 S., 24. Januar 1681; (3) weiteres Material zur Aberkennung der Befugnisse des Kapitelsvikars von Pamiers gegenüber den Regalisten durch papstliches Breve, und bes. zu den Maßnahmen bzgl. des Widerrufs der von den Jesuiten von Toulouse und Pamiers angebl. verbreiteten Gerüchte, dass das Breve gefälscht sei, Bl. 51r–62v, 24 S., 22. April–25. August 1681 ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 3 1680. Decretu[m] S. Cong[regatio]nis sub die 12. Jul[ii] 1680 Statuens, ut [per] S. Cong[regatione]m Indicis deleatur Elogiu[m] Scoti ex Libro: Theologia Scoti &c. seu Opus Theologicu[m] &c. Authore V.P. J[o]anne Gabriele Boyvin Parisiis 1677; quod incipit: Hic pene ante subtilis fuit &c.et finis, sed hic subtilis esse non posset, nisi Angelicus esset. Boyvin, Jean-Gabriel: Theologia Scoti a prolixitate, et subtilitas ejus ab obscuritate libera et vindicata: opus theologicum studentibus sic attemperatum, ut in illo habeant ad manus theologiae scholasticae integritatem brevem & profunditatem planam [...] In quartuor partes divisa. Prima [–quarta] pars. Tertia editio correctior. - Parisiis : apud Edmundum Couterot, 1677. - 4 vol. ; 12°. SBN Dekret: Bando:

SO 12. Juni 168016 CIndex 18. Juni 168017

Korrespondenten: Inq. von Venedig ACDF SO CL 1680–1682, [Nr. 3bis] 1680. Acta in prohibitione Libri, cui titul[us]: Adversus quorumda[m] expostulationes contra nonnullas Jesuitaru[m] opiniones morales. Authore Amadeo Guimenio &c. Opusculu[m] singularia universae ferè Theologiae Moralis complectens. Acta in prohibitione facta die 16 Septembr[is] 1680 rejmpressionis ejusde[m] Operis sub alio titulo: Amadaei Guimenii &c. Opusculu[m] singularia &c. 1. Guimenius, Amadeus [Moya, Mateo de]: Amadaei Guimenii Lo­ma­ rensis, [...] Opusculum singularia vniuersae fere theologiae moralis complectens, aduer­ Bl. 71r: durch ein Dekret CIndex sollte die Entfernung des Elogiums zu Duns Scotus aus dem orig. Werk angeordnet und der ND nur nach Entfernung des Elogiums erlaubt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 6. Januar 1680, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 70, zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND. – Vgl. ferner das Dekret SO 31. Januar 1680, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 70. 17 Mit einer Klausel, das Elogium zu entfernen. 16

ACDF SO CL 1680–1682

524

sus quorumdam expostulationes contra nonnullas Iesuitarum opiniones morales. Ad tractatus De peccatis. De opinione probabili. De fide. - Lugduni : sumpt. Phil. Borde, Laurentii Arnaud, Petri Borde, et Guill. Barbier, 1664. - [28], 288, [4] S. ; 4º. SBN18 Guimenius, Amadeus [Moya, Mateo De]: Aduersus quorumdam expostulationes contra nonnullas Iesuitarum opiniones morales. Auctore Amadaeo Guimenio Lomarensi, olim primario sacrae theologiae professore. Opusculum singularia vniuersae fere theologiae moralis complectens, cum Indice quaestionum locupletissimo. Ad tractatus De peccatis. De opinione probabili. De fide. De charitate. Quarta editio locupletior. - Matriti : typis Ioseph Fernandez à Buendia, 1664 [I.e. nach 1666]. - [40], 406, [2] S. ; 4°. SBN19 Ferner wurden verhandelt: 2. Vernant, Jacques [Bonaventure ]: La defence de l’autorité de N.S.P. le pape, de nos-seigneurs les cardinaux, les archeuesques et euesques, et de l’employ des religieux medians. Contre les erreurs de ce temps. Par Iacques de Vernant. - A Metz : [S.n.], 1658. - [16], 788, [20] S. ; 4º. SBN20 3. Non mi si dà nada [...] - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. 4a. Anonym: Propositiones// Belgio-Unito-Romanae// Ac// Papales. - Amster­ dami : [S.n.], 1665 (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl.129r 4b. Anonym: Propositiones// Belgio-Unito Romanae// Ac Papales,// Hac editione secunda, elucidatae. - Amsterdami : [S.n.], 1666. - [4] S. ; 2°. ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], unter Bl.135r Vgl. hierzu: Censvra// Sacrae Facvltatis// Theologiae Parisiensis,// in Librum cui titulus est,// Amadaei Guimenii Lomarensis// olim primarii Sacrae Theologiae Professoris opusculum, singularia universae ferè Theologiae Moralis complextens: adversùs quorumdam expostulationes contra nonnullas Iesuitarum opiniones Morales ad Tractatus de Peccatis; De Opinione probabili, &c. Editio nouissima, &c.// Lugduni, sumptibus phil. Borde, Laurentii Arnaud, Petri Borde, &// Guillelmi Barbier, 1664. cum Appr. &. Superiorum permissu. - Parisiis : Excudebat Antonius Vitré, Regis, & cleri Gallicani Typographus, 1665 (Svperiorvm Permissv). - [1] Bl., 30 S. ; 4°. ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 2, unter Bl. 306r. Zur Pariser Zensur wurde auch die Ausg. ermittelt: Parisijs : apud Guillelmum Desprez, viâ Iacobeâ, sub signo d. Prosperi, 1665. - 15 S. ; 4°. SBN. Das Werk war bereits ersch.: Guimenius, Amadeus [Moya, Mateo de]: Adversvs// Qvorvmdam Expostvlationes// Contra nonnullas Iesuitarum opinio//nes morales. / Avctore// Amadaeo Gvimenio// Lomarensi// Olim Primario Sacrae Theologiae Professore// Opvscvlvm.// Singvlaria Vniversae Fere Theologiae// moralis complectens, cum Indice Quaestionum// locupletissimo.// Ad Tractatvs. - Bambergae Et Itervm Panormi : apud Nicolam Bua., 1657. - [24] Bl., 200 S. ; 4º. BSB. Erwähnt oder verhandelt wurde auch die Ausg.: Valentiae : Ex Typographia Ioannis Bapt. Marsal, 1665 (Cum Approbat. & Permissu). - 589 S. ; 16 cm. BAV. 19 Nach Angabe im Gutachten Brancatis, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 306r–308r, war das Erscheinungsjahr fingiert: enthält namentlich: Bvlla Sanctissimi Nostri// Alexandri VII. Pontificis Maximi, in qua censuram// Facultatis Theologiae Parisiensis in Librum Amadaei// Guimenii, uti praesump­ tuosam, temerariam, &// scandalosam damnat, & prohibet. [Incipit: Alexander Episcopvs// Servvs Servorvm Dei// Ad Perpetvam Rei Memoriam.// Cvm ad aures nostras] [Explicit: Romae, Ex Typographia Reuerendae Camerae Apostolicae. 1665]. ([4] S.) BSB. 20 Vgl. hierzu: Censvra// Sacrae Facvltatis// Theologiae Parisiensis in librum cui titulus est: La deffence de l’authorité de// N. S. P. le Pape, de Nosseigneurs les Car-//dinaux, les Archevesques & Euesques, & de// l’employ des Religieux mendians, contre// les erreurs de ce temps, Par Iacqves de// Vernant, à Mets, 1658. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 16 S. ; 2°. ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 2, Bl. 283r–288v und Bl. 289r/v. Zur Pariser Zensur wurde auch die Ausg. ermittelt: Parisijs : apud Guillelmum Desprez, viâ Iacobeâ, sub signo D. Prosperi, 1665. - 15 S. ; 4°. SBN. 18

525

ACDF SO CL 1680–1682

5. Guimenius, Amadeus [Moya, Mateo de]: Ad// Sacrae// Congregationis// Indicis// Eminentissimos, Ac// Reverendissimos DD.// Sanctae Romanae Ecclesiae// Cardinales.// Svpplex Libellvs.// Qvem Ad Pedes Pervolvtvs/ Amadeus Guimenius exponit. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - [1] Bl., 90 S. ; 4°. ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], unter Bl. 269r 6. Moya, Mateo de: R.P. Matthaei de Moya Societatis Iesu, [...] Selectae quaestiones ex praecipuis theologiae moralis tractatibus. De opinione probabili. De religione. De poenitentia. De alijs sacramentis. De censuris. Et ex alijs miscellaneae. - Matriti : ex typographia regia, 1670. - [20], 600, [16] S. ; 2°. SBN 7. Moya, Mateo de: Ad Innocentivm XI.// Pontificem Maximvm.// Obsequentissimus Sedis Apostolicae filius. [Incipit: Sanctissime Pater. Cum Beatitudinis vestrae sit, dubia emergen-//tia, circa Bullarum sensum, ne in alienum detorquantur] [Explicit: ne studiosi doctorum opera euoluentes, la-//xitatis dulcedine, tracti, veluti hamo incaute capiantur, & ideo non solum// carpant, & excribant, sed nulla affectas nota reperientes, vel invenientes,// amplexari, & typis mandari non recusent.// Beatitudinis vestrae obsequentissimus filius.// Matthaeus de Moya.// Societatis Iesu.]. - [S.l.] : [S.n.], [nach 1676]. - 8 S. ; 2°. ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 387r–390v21 8. ♦ Duffy, Patrick: Theologia// Baio-Ianseniana// Sev// Elenchvs Propositionvm// Quibus potissimum in Belgio offensiones,// scandala, contentiones, perturbationesque// annis Superioribus excitatae sunt, & excitā-//tur quotidié, quasqué zelosi & avitae Fidei te-//naces Catholici ce~sent ab Ecclesia, & Sum-//mis Pontificibus respectiué damnatas, dam-//natis consonantes, nouas, periculosas, & scā-//dalosas; ac proindé impugnant, & ad exa-//men requirunt, né in perniciem ani-//marum latiús grassentur.// Pars Prima [–Tertia],// Baii Praecipve Errores Complexa; Qva Exhiben-//tur assertiones, quae fulciunt, continent, aut accedere videntur ad Baia-// na & Ianseniana dogmata de statu purae naturae, operibus moralibus,// virtutibus, charitate, gratia Angelorum, & hominis integri; designatis// etiam authoribus ad singularum propositionum calcem,// notis & praenotationibus breuiter elucidata,// Per// Fr. Patricivm Dvffivm Ord. S.P.N. Francisci In// Vniversitate Louaniensi S. Theologiae Lectorem. - Coloniae : Typis Guillelmi Frissem, 1680. - 3 Teile in 1 Bd., [1], 28 Bl. ; 2°. ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 222 9. ♦ Procez// Verbal// De l’Assemblée Extraordinaire de Mes-//seigneurs les Archevêques & Evêques,// tenuë en l’Archevêché de Paris, aux// mois de Mars & de May 1681.// Auec les Brefs de N.S. Père le Pape Innocent XI.// & quelques Arrêts du Hs. Dorsalvermerk: Ut exemplar fidem faciat, propria manu subscribo, vestram// Beatitudinem enixe obsecrans, ut si per tempus licuerit Lustrare// dignetur. Matritii die 25. Februarii anno domini 1682// Sanctitatis vestrae Supplex filius// Matthaeus de Moya. Enthält Liste von 113 Propositiones. Ein zweites Exemplar liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 399r, eingelegt in das Schreiben Agostino Favoritis vom 24. Juni 1681 an den Ass. SO. Dieses Schreiben wurde vermutl. irrtümlich in dem Fasz. abgelegt, denn es bezieht sich auf 96 Propositionen, die aus Spanien [zusammen mit anderen Werken] eingingen, nicht aber auf die 113 Thesen, die Moya übersandte. Dorsal ein gleichlautender hs. Vermerk, aber an einen Kard. SO gerichtet. 22 Mit hs. eingetragenen Vermerken (+) in den Marginalien zu 96 aus einer Liste von insgesamt 205 Propositionen. 21

ACDF SO CL 1680–1682

526

Parlement necessaires// pour l’intelligence du present Procez-uerbal. - A Paris : Chez Federic Leonard, Impr. ordin. du Roy, & du Clergé de France, 1681 (Avec Privilege de Sa Majesté). - [1] Bl., 77, 86, [2] S. BSB23 10. [franz. Zeitung; in der Quelle: il Giornale Francese]. Die Zeitung/Zeitschr.wurde nicht ermittelt. 11. Anonym [Nicole, Pierre]: L’hérésie imaginaire. Lettre [–Lettre X]. [Paris] : [S.n.], [1664–1665]. - 10 vol. ; 4°. Abes24 12. Cathalogvs Opinionvm// Quarum Praxim Episcopus Namurcensis interdicit// Confessariis suae diocesis ut in Tit. De Sacramento// Poenitentiae, donec a Sancta Sede aliter ordinatum// fuerit. - 3 S. - (Abschrift). ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 228r–229r25 13. Dubois, Nicolas: Das Werk wurde nicht spezifiziert.26

Enth. u.a. im 2. Teil: S. 1–7: Premier Bref// De Nostre S. P. Le Pape.// Innocent XI.// Au Roy// Du douziéme Mars 1678. [Incipit: Innocentius P.P. XI.// Carissime in Christo fili noster, sa-//lutem & Apostolicam benedictionem.// Iampridem inaudiuimus non deesse Ma-//jestati tuae Consiliarios & Administros// qui tibi persuadere niterentur, ut usum illum antiquum// custodiae fructuum vacantium Ecclesiarum, quod Re-//galiam uocant]; S. 30–33: Troisie’me Bref de N.S.P. Le Pape// Innocent XI.// Au Frere Cercle & au Chapitre de Pamiez.// Du premier Janvier 1681. [Incipit: Innocentius PP. XI.// Dilecti filii, Salutem & Apostolicam benedictio-//nem. Quoniàm nouas in dies prodire accepimus// satanae artes]; S. 33–39: Arrest De La Cour// De Parlement,// Du 31. Mars 1681.// Sur un Libelle imprimé en forme de Bref de// Nôtre Saint Père le Pape Innocent XI.// du 1 Januier de la mesme année.// Extrait des Registres de Parlement. Ermittelt wurde auch: Recueil// De// Diverses Pieces// Concernant// Le Monastere// De// Charonne.// Dont les Pieces se voyent dans la Page suivante.// Et Le// Procez Verbal// De l’Assemblée Extraordinaire de Messeigneurs// les Archevéques & Evéques, [ten] uë en// l’Archevéché de Paris, aux mois de// de [Sic!] Mars & de May, 1681. - A Cologne : Nicolas Schouten, 1681. - 221 S. VD17. 24 Die Briefe wurden fortgesetzt: vgl. Anonym [Nicole, Pierre]: L’heresie imaginaire. Lettre XI [– Lettre XVIII]. Ou premiere visionnaire [–huictieme visionnaire]. - [Paris] : [S.n.], [1665–1666]. - 8 vol. ; 4°. Abes. Mehrere Neuausg. 25 Abschrift von: Cathalogvs Opinonvm// Quarum Praxim Episcopus Namurcensis// Interdicit Confessariis suae Dioecesis ut in// Tit. de Sacramento Poenitentiae, donec à// S.ta Sede aliter ordinatum fuerit. [Incipit: Licet Sacramentaliter absolvere dimidia-//te tantùm Confessos] [Explicit: valoris unius aurei vel minoris.// Collata cum suo originali concordant.// B. De Robiano]. Enthalten in (S. 106–109): Decreta Et Statvta// Synodi Dioecesanae// Namvrcensis,// Die Qvarta Maii, Anno M.DC. LIX.// In Ecclesiâ Cathedrali S.ti Albani tractari inchoatae, & die// sextâ ejusdem mensis & anni à meridie absolutae.// Praesidente in eâ Per-illustri ac Rev.mo in Christo Patre ac Domino// D. Joanne a Whachtendonck// Episcopo Namurcensi. - Brvxellae : Typis Huberti Antonii Velpij [...], 1659. - [1] Bl., [5], 109, [4] S. ; 2°. UGent. 26 Ermittelt wurden: Dubois, Nicolas: Motivum iuris D. Nicolai Du Bois sacrarum litterarum Lovanii [...] professoris appellantis à decreto M. rectoris ad ipsam universitatem, seu iudicem alias competentem, in causa frequentationis parochiarum, & prohibitionis certi libelli per ipsum compositi super 45 propositionibus nuper à S.D.N. damnatis. - [S.n.] : [S.a.], [1666]. - [29] c. ; 4°. SBN; Dubois, Nicolas: Quaestiones de auctoritate pontificia in definiendis controversijs fidei ac morum, iuris & facti, extractae ex lectionibus reverendi et eruditissimi domini D. Nicolai du Bois. - Lovanij : apud Petrum Sassenum, 1665. - [2], 39, [1] S. ; 4º. SBN; Dubois, Nicolas: Nicolai du Bois [...] Ad quadraginta quinque propositiones in praxi perniciosas & nuper damnatas ac quasdam censuras tractatus duo in quorum primo per undecim capita temerariae quorundam censurae similiter referuntur & refelluntur [...] In secundo per 722. articulor singulae praedictae propositiones examinantur. - Lovanii : apud Petrum Sassenum, 1666. - [212] S. ; 4°. SBN. 23

527

ACDF SO CL 1680–1682

→ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1]27 I. Verhandlungen, die zum Dekret SO 24. September 1665 führten (zu Nr. 1, zu weiteren Propositionen, und zu Nr. 2) Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 16r–19r, 7 S., 18. August 1665 (zu Nr. 1)28

Gutachter:

[Giacinto Libelli OP]; [Consalvo Grizzi da Jesi OP]; [Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv]; [Giovanni Agostino Tartaglia OCD]; [Girolamo Ari OCarm]; [Francisco Macedo OFMObs]; [Martín de Esparza Artieda SJ]; [Alfonso Besozzi CR]; [Bonaventura da Recanati OFMCap]; [Giovanni Bona OCist]; [Domenico Maria Pozzobonelli OP] ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 4r und Bl. 5r–6v, 5 S., 18. August 1665 (zu Nr. 1)29

Gutachten: Gutachter: Gutachten:

[Giacinto Libelli OP] ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 22r/v, 2 S., [25. August 1665] (zu Nr. 1)30

Gutachter:

Domenico Maria Pozzobonelli OP; Giovanni Bona OCist; Bonaventura da Recanati OFMCap; Alfonso Besozzi CR; Martín de Esparza Artieda SJ; Francisco Macedo OFMObs; Girolamo Ari OCarm; Giovanni Agostino Tartaglia OCD; Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv; Consalvo Grizzi da Jesi OP; Giacinto Libelli OP ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 21r/v und 24r/v, 4 S., 25. August 1665 (zu Nr. 1)31

Gutachten: Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 26r/v, 2 S. [1. September 1665] (zu Nr. 1)32

Mit Band-Index. U.d.T. „Propositiones quae aliqua nota dignae sunt repertae in Guimenio, quarum plurimae ab eodem referuntur, et variis doctorum auctoritatibus confirmantur, licet non approbentur“. Gesamtliste der 62 Propositionen, die dem Werk und mehreren im Werk zitierten, in den Akten auch erwähnten Werken entnommen wurden. 29 Protokoll der Qual.-Sitzung. Gegenstand des Verfahrens war die Auswahl der Propositionen, die für eine theol. Zensur in Betracht kamen. 30 Auflistung von 8 nummerierten Propositionen zwecks Verhandlung in der anstehenden Qual.-Sitzung. Die Propositionen 5, 6 und 8 wurden, vermutl. in Verbindung mit dem Dekret SO 2. September 1665, mit den Buchstaben G, H, I gekennzeichnet. Nicht alle Propositionen wurden der Gesamtliste, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 16r–19r, entnommen. 31 Protokoll der Qual.-Sitzung. Gegenstand waren die 8 Propositionen, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 22r/v. 32 In Absprache mit Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ: Auflistung von 8 nummerierten Propositionen zwecks Verhandlung in der anstehenden Qual.-Sitzung. Alle Propositionen außer Nr. 7 wurden, vermutl. in Verbindung mit dem Dekret SO 2. September 1665, mit den Buchstaben L–R gekennzeichnet. Dem Fasz. liegt ferner eine an Giovanni Agostino Tartaglia OCD gerichtete Abschrift bei, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 28r/v. 27 28

ACDF SO CL 1680–1682

528

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Agostino Tartaglia OCD ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 28v, 1 S., [1. September 1665] (zu Nr. 1)33

Gutachter:

Domenico Maria Pozzobonelli OP; Giovanni Bona OCist; Bonaventura da Recanati OFMCap; Alfonso Besozzi CR; Martín de Esparzia Artieda SJ; Francisco Macedo OFMObs; Girolamo Ari OCarm; Giovanni Agostino Tartaglia OCD; Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv; Consalvo Grizzi da Jesi OP; Giacinto Libelli OP ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 25r/v und 32r/v, 4 S., 1. September 1665 (zu Nr. 1)

Gutachten: Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 34r/v, 2 S. [7. September 1665] (zu Nr. 1)34

Gutachter:

Domenico Maria Pozzobonelli OP; Giovanni Bona OCist; Bonaventura da Recanati OFMCap; Alfonso Besozzi CR; Martín de Esparza Artieda SJ; Francisco Macedo OFMObs; Girolamo Ari OCarm; Giovanni Agostino Tartaglia OCD; Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv; Consalvo Grizzi da Jesi OP; Giacinto Libelli OP ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 33r/v und 36r/v, 4 S., 7. September 1665 (zu Nr. 1)

Gutachten: Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 40r/v, 2 S., [15. September 1665] (zu Nr. 1)35

Gutachter:

Domenico Maria Pozzobonelli OP; Giovanni Bona OCist; Bonaventura da Recanati OFMCap; Alfonso Besozzi CR; Martín de Esparza Artieda SJ; Francisco Macedo OFMObs; Girolamo Ari OCarm; Giovanni Agostino Tartaglia OCD; Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv; Consalvo Grizzi da Jesi OP; Giacinto Libelli OP ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 39r/v und 42r, 3 S., 15. September 1665 (zu Nr. 1)

Gutachten: Gutachter: Gutachter:

[Giacinto Libelli OP] ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 37r−38r, 3 S. [23. September 1665] (zu weiteren Propositionen)36

Votum im Anschluss an die Liste der in der Sitzung vom 1. September 1665 zu qualifizierenden Propositionen. 34 In Absprache mit Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ: Auflistung von 8 nummerierten Propositionen zwecks Verhandlung in der anstehenden Qual.-Sitzung. Kennzeichnung mit den Buchstaben A–H, vermutl. in Verbindung mit dem Dekret SO 9. September 1665. 35 In Absprache mit Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ: Auflistung von 8 Propositionen zwecks Verhand­ lung in der anstehenden Qual.-Sitzung. Die Propositionen wurden mit den Buchstaben A–C und E–F (verboten) bzw. mit dem Zeichen „#“ (zugelassen) gekennzeichnet, vermutl. in Verbindung mit dem Dekret SO 23. September 1665. 36 U.d.T. „Octo Propositiones excerptae ex uiginti olim in Cong.ne Particolari Moralium iam qualificatis“. Die durch Dekret SO 23. September 1665 zu verbietenden Propositionen wurden ebenfalls vermerkt. 33

529

ACDF SO CL 1680–1682

Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 44r, 1 S. [25. September 1665] (zu Nr. 1)37

Gutachter:

Domenico Maria Pozzobonelli OP; Giovanni Bona OCist; Bonaventura da Recanati OFMCap; Alfonso Besozzi CR; Martín de Esparza Artieda SJ; Francisco Macedo OFMObs; Girolamo Ari OCarm; Giovanni Agostino Tartaglia OCD; Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv; Consalvo Grizzi da Jesi OP; Giacinto Libelli OP ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], 3 S., Bl. 43r/v und 48r, 25. September 1665 (zu Nr. 1)38

Gutachten:

Dekret: SO 30. September 1665;39 [SO] 1. Oktober 166540 (zu Nr. 1 und zu weiteren Propositionen) Bando: SO 24. September 166541 Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)42

In Absprache mit Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ: Auflistung von fünf Propositionen zwecks Verhandlung in der anstehenden Qual.-Sitzung. 38 Protokoll der Qual.-Sitzung. 39 ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 54v: die Kardinäle einigten sich, dass das Dekret [Entwurf unter SO Feria V 24. September 1665, ACDF SO St.St. H-2-h, (Nr. 1), Bl.  50r−54v] gedruckt und veröffentlicht werden sollte, vorher aber sollte mit dem Papst Rücksprache bzgl. der (bereits gesichteten?) Korrekturen [im Dekrettext] gehalten werden. Den Vertretern des Hl. Stuhls bei den Fürsten sollten Exemplare des Verbotsdekretes zusammen mit einer kurzen Instruktion zugesandt werden. In dieser sollte gesagt werden, dass der Papst, um Skandale im Bereich der kath. Moral zu vermeiden, die röm. Theologen und die Kardinäle SO mit der Prüfung der vom Verbot betroffenen Propositionen beauftragt hätte. – Zur Vorgeschichte des Verfahrens vgl. ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 4→ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 2–3; ACDF SO St.St. H-2-b und ACDF SO CL 1665–1666, [Nr. 14bis]→ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1−3. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Abschnitt des Schreibens des Nuntius von Paris vom 17. Juli 1665, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 1r, mit dem Hinweis auf die Zusage der Staatssekr. Michel Le Tellier und Hugues de Lionne, die Veröffentlichung, Verbreitung und die Beachtung der Bulle gegen die Zensuren der theol. Fak. von Paris gegen die Werke Nr. 1–2 zu fördern, unter der Bedingung, dass der Hl. Stuhl ein Urteil erlässt zu den im Werk Nr. 1 gelehrten, angebl. laxistischen, Propositionen. Die Herkunft der weiteren im Rahmen der Qual.-Sitzungen verhandelten Propositionen lässt sich nicht immer ermitteln: einzelne dieser Propositionen decken sich inhaltlich (nicht wörtlich) mit ähnlichen Propositionen in der Gesamtliste, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 16r–19r; andere sind aber nicht auf diese Liste zurückzuführen. Die durch Dekret SO 23. September 1665 zu verbietenden Propositionen erscheinen wörtlich auf dem Bando SO 24. September 1665. – Vgl. ferner das Dekret SO 12. August 1665, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 1r [mit Hinweis auf eine Congr. Part. zwecks Qualifizierung der im Werk enthaltenen Propositionen]; und die Dekrete SO 26. August 1665, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 24v; SO 2. September 1665, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 24v; SO 9. September 1665, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 36v; SO 16. September 1665, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 42v; SO 17. September 1665, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 49r; SO 23. September 1665, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 42v; SO 30. September 1665, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 48r. 40 ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 54v: der Papst approbierte das Dekret SO 30. September 1665 und ordnete die Veröffentlichung an. Vorher aber sollten in das Dekret die Wörter „ut minimum“ und „quibus peractis dum similium propositionum examini cura et studium impenditur, interea“ eingefügt werden. 41 Verbot von 28 moraltheologischen Propositionen, ohne Erwähnung des Werkes Nr. 1, dem sie (teils) entnommen wurden. 42 Zur Vorgeschichte des Verfahrens vgl. ACDF SO CL 1665–1666, Nr. 4→ACDF SO St.St. H-2-a, Nr. 2. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Abschnitt des Schreibens des Nuntius von Paris vom 17. Juli 1665, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 1r, mit dem Hinweis auf die Zusage der Staatssekr. Michel 37

ACDF SO CL 1680–1682

530

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Giovanni Agostino Tartaglia OCD; (3) [Kard. Flavio Chigi senior]; (4) Inq. von Genua; (5) Nuntius von Madrid; (6) Bf. von Amelia; (7) Internuntius von Brüssel; (8) Nuntius von Köln; (9) Nuntius von Venedig; (10) Inq. von Zadar [Zara]; (11) Nuntius von Wien; (12) Ebf. von Mailand; (13) Nuntius von Neapel Weitere Akten des SO: (1) Protokoll der Congr. Praep. für die Qual.-Sitzung vom 18. August 1665, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 3r, 1 S., 14. August 1665 (zu Nr. 1); (2) Votenliste der Kard. Francesco Barberini, Pietro Vito Ottoboni, Giacomo Corradi, Francesco Albizzi, Girolamo Farnese, Giulio Rospigliosi, Pietro Sforza Pallavicino SJ, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 19v, 1 S., 19. August 1665 (zu Nr. 1–2); (3) Votum des Kard. Francesco Barberini, referiert vom Ass. SO, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 45r–46r, 3 S., [30. September 1665]; (4) Relation an den Papst für die Sitzung Feria V vom 17. September 1665 bzgl. der 32 bereits qualifizierten Propositionen, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 49r, 1 S., [17. September 1665] (zu Nr. 1); (4) hs. Entwurf des Bandos SO Feria V 24. September 1665, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 50r–54v, 10 S., [24. September 1665];43 (5) [Bando 24. September 1665:] Feria V die 24. Septembris 1665.// In Congregatione generali Sanctae Romanae, & vniuersalis Inquisitionis habita in Palatio Apostolico Montis Quirinalis// Coram Sanctiss. D.N.D. Alexandro Diuina Prouidentia Papa VII. Ac Eminentissimis, & Reuerendissimis DD.// S.R.E. Cardinalibus in tota Republica Christiana aduersus haereticam prauitatem Generalibus Inquisitoribus// a Sancta Sede Apostolica specialiter Deputatis. [Incipit: Sanctissimvs D.N. audiuit non sine magno animi sui moe-//rore, complures opiniones Christanae Disciplinae relaxatiuas,] [Explicit: aut aliquam// ipsarum ad praxim deducant.// Ioannes Lupus Sanctae Romanae, & Vniversalis Inqusitionis// Not. &c.// Loco + Sigilli]. - Romae : Ex Typographia Reu. Camerae Apost. 1665 (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], unter Bl. 56r44; (6) Entwurf der über das Staatssekretariat an die Nuntien weiterzuleitenden Instruktion bzgl. der Veröffentlichung und Verbreitung des Verbotsdekretes, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 57r/v, 2 S., 30. Oktober 1665 Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Genua vom 28. November 1665: Gutachten der Staatsinquisitoren und der staatlichen Kommission für die Jurisdiktion bzgl. des Nachdrucks des Dekretes [Überschrift: Dominus Illuminatio mea. Incipit: Bulla, de qua agitur], ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 64r/v, 2 S., [28. November 1665];45 (2) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius Le Tellier und Hugues de Lionne, die Veröffentlichung, Verbreitung und die Beachtung der Bulle gegen die Zensuren der Sorbonne gegen die Werke Nr. 1–2 zu fördern, unter der Bedingung, dass der Hl. Stuhl ein Urteil erlässt zu den im Werk Nr. 1 gelehrten, angebl. laxistischen, Propositionen. – Vgl. ferner das Votum des Kard. Francesco Barberini, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 19v. 43 Mit [im Dekret SO 30. September 1665 erwähnten] Korrekturen in den Marginalien. 44 Affixum: Anno à Natiuitate D.N. Iesv Christi millesimo sexcentesimo sexagesimo quinto, indictione tertia, die verò 2. mensis Octobris, Pontificatus autem Sanctiss. In Christo// Patris, D. N. D. Alexandri, diuina Prouidentia Papae VII. anno vndicesimo, supradictum Decretum affixum, & publicatum fuit ad valuas Basilicae Principis// Apostolorum, Cancellariae Apostolicae, ac in acie Campi Florae, ac in aliis locis so-//litis, & consuetis Vrbis per me Carolum Melanum eiusdem Sanctissimi D. N. Pa-//pae, & Sanctissimae Inquisitionis Cursorem. ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], unter Bl. 56r liegen dem Fasz. noch zwei identische Exemplare bei. 45 Im Teilfasz. „Acta pro publicatione decreti prefati. A. Acta Januae pro impressione decreti diei 24. Septembris 1665 prohibentis 28 Propositiones“, 60 S., ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 60r−89r,

531

ACDF SO CL 1680–1682

von Neapel vom 26. Januar 1666: „Sentimento“ des Ebf. von Otranto u.d.T. „Circa Bullam SS.mi Domini Nostri Alexandri Papae Septimi Feria V. die 24. Septembris 1665“, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 139r−140r, 3 S., [26. Januar 1666] In den Akten auch erwähnt:46 (1) Angel. (2) Arevalo, [Rodrigo Sanchez? Bernardino?] De (3) Avila, [Esteban? Emmanuel? Juan? Nicolás?] de (4) Azor, [Juan] (5) Bañez, [Domingo] (6) Baucius, [Vincentius?] (7) Bauny, [Etienne] (8) Bordoni, Francesco47 (9) Cajetan, Tommaso de Vio (10) Candido, [Vincenzo?48] (11) Caramuel, [Lobkowitz, Juan] (12) Fagundez, [Estevão] (13) Fragoso, [João Bautista]49 (14) Hurtado, [Gaspar? Tomás?] (15) Juan (16) Landulfus (17) Leander (18) Ledesma, [Pedro de] (19) Lessius, Leonardus (20) Llamas, Geronymo de (21) Medina, [Bartolomè de] (22) Mościsk, Mikołai z50 (23) Palude, [Petrus de]51 (24) Punch, John (25) Rebello, [Fernando] (26) Regnault, [Valère] (27) Sánchez, Juan (28) Sánchez, [Tomás?] (29) Serra, [Marcos] (30) Soto, [Pedro? Domingo?] de (31) Strouedorfius, Henricus (32) Tanner, [Adam] (33) ♦ Valtanas Mejía, Domingo de: Margarita seu summa confessorum olim ab monacho praedicatorum ordinis Hispalensis coenobij composita, nunc denuo et diligentius excussa, et aucta. - Compluti : ex officina Ioannis Brocarij : impensis Ludouici Guttierrez bibliopolae, 1554. - 300, [8] c. ; 8º. SBN (34) [Vasconçillos], Felipe 52 (35) Verricelli, [Angelo Maria]53 28. Oktober 1665−23.  Januar 1666. Gegenstand der von den Beteiligten erhobenen Klagen waren drei im Verbotsdekret enthaltene Propositionen [Incipit: Licet interficere]; [Incipit: Quando litigantes]; [Incipit: Populus non peccat]. Ferner wurde in der Korrespondenz hingewiesen auf die Tätigkeit von Raffaele della Torre; zu ihm vgl. ACDF SO CL 1626–1640, Nr. 7. Die dem Fasz. ferner beiliegende Korrespondenz mit Nuntien, Bf., Ebf. und Inq., ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 91r–115v, betrifft den Erhalt und die Verbreitung des Dekretes. Die Schreiben waren vermutl. alle an Kard. Flavio Chigi senior gerichtet und wurden an den Ass. SO weitergeleitet. Zur Rezeption des Verbots in den habsb. und vereinten Niederlanden, vgl. auch ACDF SO St.St. H-2-h. 46 Autoren, die im Werk Nr. 1 zitiert wurden und deren Propositionen ebenfalls in die vom MSP erstellte Gesamtliste aufgenommen wurden, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 16r–19r. Mehrere Autoren konnten nicht eindeutig identifiziert werden, Zwei weitere Autoren wurden nicht identifiziert: [Tunean]; [Tilleuccius]. 47 Zu Bordoni vgl. Personen und Profile. 48 Zu Candido vgl. Personen und Profile. 49 Ermittelt wurde: Fragoso, João Bautista: Regimen Reipublicae Christianae, ex sacra theologia, et ex vtroque iure ad vtrumque forum tam internum quàm externum coalescens, in tres partes diuisum: quarum 1. Principum, ac magistratuum ciuilium gubernationem, potestatem, iurisdictionem, & obligationes comprehendit. 2. Principum, ac pastorum ecclesiasticorum iurisdictionem, & obligationes amplectitur; vbi latè de religiosis. 3. Oeconomiam continet, ac patrumfamiliâs in filios, & domesticos, & filiorum, ac domesticorum in parentes, ac dominos obligationes explicat. Auctore P. Baptista Fragoso. Nunc primum in lucem prodit. - Lugduni : sumpt. haered. Gabr. Boissat, & Laurentij Anisson, 1641−1652. - 3 vol. ; 2°. SBN. 50 Ermittelt wurde: Mościsk, Nikołai z: S. Artis Poenitentiariae tyrocinivm: Cui elementa ad S. Confessiones, alias edita, nunc verò accuratius correcta, sunt inserta / Authore F. M(icolao) M[ocicki] Ordinis Praedicatorum. - Cracoviae : In Officina Andreae Petreconij [...], 1625. - 8 Bl., 416 S., 3 Bl. ; 8°. SBB. 51 In der Quelle: Paludanus. 52 Ermittelt wurde: Vasconçillos, Felipe : Tratado unico de intereses sobre si se puede llevar dinero por prestallo / autor F. Felipe de la Cruz Vasconçillos [...] de la Sagrada Religion del Gran Basilio. - En Madrid : en casa de Francisco Martinez, 1637. - [18], 54, [10] S. REBIUN. 53 Ermittelt wurde: Verricelli, [Angelo Maria]: Quaestiones morales vt plurimùm nouae, ac peregrinae, seu Tractatus de apostolicis missionibus sequentibus titulis comprehensus [...] Auctore D. Angelo Maria Verricelli. - Venetiis : apud Franciscum Baba, 1656. - [28], 872, [48] S. ; 2º. SBN.

ACDF SO CL 1680–1682

532

II. Weitere Verhandlungen 1665−1666 (zu Nr. 1−4; Nr. 11; Nr. 13) Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 3−4; Nr. 11; Nr. 13)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Francesco Barberini] ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 45r−46r, 3 S., [30. September 1665] (zu Nr. 1−2)

Dekret: Bando:

SO 17. Februar 1666;54 SO 24. Februar 166655 (zu Nr. 1) CIndex 10. April 1666

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2−3)

Dekret: Bando:

SO 22. Dezember 1665 (zu Nr. 4a)56 CIndex 10. April 1666

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 4b)57

Dekret:

SO 24. Februar 1666 (zu Nr. 11)58

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 13)59

Korrespondenten: (1) Cesare Chiselli; (2) Sekr. CProp; (3) Amadeus Guimenius [Mateo de Moya SJ]; (4) Generaloberer SJ; (5) Christianus Lupus OSA ; (6) Girolamo de Vecchi Weitere Akten des SO: Votenliste der Kard. Francesco Barberini, Marzio Ginetti, Pietro Vito Ottoboni, Francesco Albizzi, Girolamo Farnese, Pietro Sforza Pallavicino SJ, Ange­ lo Celsi, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 201r/v, 2 S., 24. Februar 1666 (zu Nr. 1−3)60 ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 238v: die Gesuche sollten an Kard. [Giberto Borromeo] weitergeleitet werden, dem dabei die Fakultät erteilt wurde, nach eigenem Ermessen eine Versamm­ lung von Theol. „sub sigillo“ zusammenzurufen. − Zur Vorgeschichte und zum Kontext, vgl. ACDF SO CL 1665–1666, [Nr. 14bis]→ACDF SO St.St. H-2-c, Nr. 1−3. Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Amadeus Guimenius, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 234r, und die beigef. Relation [des Generaloberen SJ], ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 235r. 55 ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 202v: nach Referat [der Voten der Kard., ACDF SO St.St. H-2-h, (Nr. 1), Bl.  201r] ordnete der Papst an, dass das Werk von der CIndex mit dem ersten Dekret des laufenden Jahres verboten werden sollte; er beauftragte den Ass. SO mit der mündlichen Weiterleitung dieser Anordnung an den Sekr. CIndex. 56 ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 137v: das Werk sollte von der CIndex verboten werden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Cesare Chiselli vom 17. Dezember 1665, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 128r, mit Übermittlung des Einblattdrucks, der ihm mit der Post aus Venedig übersandt worden war. 57 Das Werk wurde verboten: vgl. Bando CIndex 18. Januar 1667. 58 ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 224v: das Schreiben des Internuntius von Brüssel wurde zur Kennt­nis genommen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel [an einen Kard.] vom 30. Januar 1666, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 224r. 59 Vgl. die in Ausschnitten beiliegende Korrespondenz von Christianus Lupus OSA mit dem ehemaligen Internuntius von Brüssel Girolamo De Vecchi vom 14. und 28. Januar 1666, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 227r. − Vgl. ferner die Dekrete SO 8. März 1666, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 230v; SO [17. März 1666], ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 230v. 60 Protokoll der Sitzung mit den Vota der Kard. und den Modalitäten des Verbotes der verhandelten Werke. Ferner waren die beteiligten Kard. der Meinung, dass dem Nuntius von Madrid u./o. der Köni54

533

ACDF SO CL 1680–1682

Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Amadeus Guimenius [Mateo de Moya SJ] mit der Bitte, ihm die Schrift [von Vincent Baron OP] zuzustellen, worin nach Überzeugung des Autors seine Propositionen falsch dargestellt worden waren, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 234r, 1 S., [17. Februar 1666] (zu Nr. 1);61 (2) als Anlage zu einem Schreiben des Generaloberen SJ [an den Ass. SO?] vom 16. Februar 1666: Relation zur Vorgeschichte des Werkes im Zusammenhang der antijesuitischen Publizistik in Frankreich, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 235r/v, , 2 S., [16. Februar 1666] (zu Nr. 1) In den Akten auch erwähnt: (1) Anonym [Annat, François]: Le libelle intitulé „Théologie morale des Jésuites“, contredit et convaincu en tous ses chefs par un P. théologien de la Compagnie de Jésus. - [Cahors] : [S.n.], [1644]. - 40-110 S. ; 8°. BNF (2) Anonym [Arnauld, Antoine?]: Théologie morale des Jésuites, extraict [sic] fidellement de leurs livres contre la morale chrestienne en générale [sic]. - [Paris] : [S.n.], [1643]. - 45, [3 Bl.] S. ; 8°. Abes62 (3) Aguila, Juan del [Moya, Mateo de]: Ladreme el perro y no me muerda. Satisfacion breue, escrita por Iuan del Aguila, natural de Pamplona, y impressa con licencia en el Castillo de la misma Ciudad, ano 1653. A un libelo infamatorio, escrito por Gregorio Esclapes y impresso en Zaragoca este mismo ano contra doctrinas de Iesuitas. [Pamplona] : Imprenta de Iayme Alpizcueta, [1653]. - 69, [3] S. ; 4°. SBN (4) Baron, Vincent: Manuductionis ad moralem theologiam pars altera. Qui diui Thomae vera mens de singulis vitae humanae & christianae officiis inter rigidas & laxiores opiniones media defenditur [...] Authore R.P. Vincentio Baronio. - Parisiis : sumptibus Simeonis Piget, viâ Iacobaeâ, ad insigne Prudentiae, 1665. - [40], 440 S. ; 8°. SBN63 (5) Calvin, Johannes: Das Werk wurde nicht spezifiziert. (6) Caussin, Nicolas: Response au libelle intitulé „la Théologie morale des Jésuites“ [...] par le Père Nicolas Caussin. - Paris : M. et J. Hénault, 1644. - 2 Teile in 1 vol. ; 8°. BNF (7) Moulin, Pierre Du: Des Traditions et de la perfection et suffisance de l’Escriture Saincte, qui est le quatriesme traitté du Juge des controverses, avec un catalogue ou dénombrement des traditions romaines. - Genève : P. Aubert, 1632. - XVI-423, [4] S. ; 8°. Abes (8) Esclapez, Gregorio 64 (9) Guimenius, Amadeus [Moya, Mateo de]: Adversvs// Qvorvmdam Expostvlationes// Contra nonnullas Iesuitarum opinio-//nes morales. / Avctore// Amadaeo Gvimenio// Lomarensi// Olim Primario Sacrae Theologiae Professore// Opvscvlvm.// Singvlaria Vniversae Fere Theologiae// moralis complectens, cum Indice Quaestionum// locupletissimo.// Ad Tractatvs. - Bambergae Et Itervm Panormi : apud Nicolam Bua., 1657. - [24] Bl., 200 S. ; 4º. BSB (10) Moine, Pierre Le: Manifeste apologétique pour la doctrine des religieux de la compagnie de Jesus, contre une prétendue théologie morale,

63 61 62



64

gin von Spanien, ihren Ministern und dem Generalinq. von Spanien, Kard. Pascual de Aragón, geschrieben werden sollte, damit die Span. Inq. in die Zensur des Buchs Guimenius’ eingeschaltet werde. Dem Fasz. liegt ferner eine ital. Übers. bei, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 233r. Zuschreibung unsicher. Das Werk wird auch François Hallier, Bf. von Cavaillon, zugeschrieben. SBN. Teil 2 des Gesamtwerkes: Baron, Vincent: Theologia moralis, aduersus laxiores probabilistas, pars prior [−altera] [..]. Authore R.P. Vincentio Baronio. - Parisiis : sumptibus Simeonis Piget, viâ Iacobaeâ ad insigne Prudentiae, 1665. - 2 vol. ; 8°. SBN. Nachgewiesen wurde: Esclapez, Gregorio: Manifiesto de los fieles de Cristo de las doctrinas perversas de los Jesuitas (AHN Inquis Leg. 4456). In: Charles E. O’Neill und Joaquín María Domínguez, Diccionario historico de la compaña de Jesús. Biográfico temático III, Madrid 2001, S. 2756.

ACDF SO CL 1680–1682

534

et autre libelle diffamatoire publiés par leurs ennemis , par le P. Pierre Lemoine. Paris : [S.n.], 1644. BNF65 III. Verhandlungen, die zum Dekret SO 18. März 1666 führten (zu weiteren Propositionen) Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 157r/v und Bl. 160r/v, 4 S. [4. Oktober 1665] (zu weiteren Propositionen)66

Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 156r/v, 2 S. [4. Oktober 1665] (zu weiteren Propositionen)67

Gutachter: Gutachten:

Martín de Esparza Artieda SJ ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 151r, 1 S., 4. Oktober 1665 (zu weiteren Propositionen)68

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 168r/v, 2 S., [10. November 1665] (zu weiteren Propositionen)69

Gutachter:

Domenico Maria Pozzobonelli OP; Giovanni Bona OCist; Bonaventura da Recanati OFMCap; Alfonso Besozzi CR; Martín de Esparza Artieda SJ; Francisco Macedo OFMObs; Girolamo Ari OCarm; Giovanni Agostino Tartaglia OCD; Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv; Consalvo Grizzi da Jesi OP; Giacinto Libelli OP ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 182r−183r, 3 S., 10. November 1665 (zu weiteren Propositionen)70

Gutachten: Gutachter: Gutachten:

[Giacinto Libelli OP] ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 163r−164r, 3 S. [16. Oktober 1665] (zu weiteren Propositionen)71

Gutachter: Gutachten:

[Giacinto Libelli OP?] ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 167r/v, 2 S., [20. November 1665] (zu weiteren Propositionen)72

Umfangs- und Formatangaben nach Gallica: [1] Bl., [6], 174 S. ; 8°. In Absprache mit Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ: Auflistung von 22 Propositionen zwecks Verhand­lung in der anstehenden Qual.-Sitzung. 67 In Absprache mit Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ: Auflistung von acht nummerierten Propositionen zwecks Verhandlung in der anstehenden Qual.-Sitzung. Die Proposition Nr. 7 wurde gestrichen. 68 In Form eines Schreibens [vermutl. an den Ass. SO] zur Vorbereitung auf eine für den 6. Oktober 1665 angesetzte, vermutl. aber auf den 10. November 1665 verschobene Qual.-Sitzung. 69 Auflistung von sieben Propositionen zwecks Verhandlung in der anstehenden Qual.-Sitzung. Verhandelt wurden die Propositionen in ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 156r/v, außer der aus dieser Liste gestrichenen Proposition Nr. 7. In den Marginalien finden sich Kurzfassungen der Vota der Teilnehmer der Qual.-Sitzung vom 10. November 1665. 70 Protokoll der Qual.-Sitzung. 71 Auflistung von sieben Propositionen zwecks Verhandlung in einer Qual.-Sitzung, die jedoch nicht nachgewiesen wurde. Die Propositionen fehlten ebenfalls im Bando SO 18. März 1666. 72 Auflistung von sechs Propositionen zwecks Verhandlung in der Qual.-Sitzung. In den Marginalien wurden Kurzfassungen der Vota aus der Qual.-Sitzung vom 20. November 1665 eingetragen. 65 66

535 Gutachter:

Gutachten:

ACDF SO CL 1680–1682 Domenico Maria Pozzobonelli OP; Giovanni Bona OCist; Bonaventura da Recanati OFMCap; Alfonso Besozzi CR; Martín de Esparza Artieda SJ; Francisco Macedo OFMObs; Girolamo Ari OCarm; Giovanni Agostino Tartaglia OCD; Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv; Consalvo Grizzi da Jesi OP; Giacinto Libelli OP ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 184r−185r, 3 S., 20. November 1665 (zu weiteren Propositionen)73

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Bona OCist ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 166r, 1 S., [20. November 1665] (zu weiteren Propositionen)74

Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 152r−153v, 4 S. [4. Dezember 1665] (zu weiteren Propositionen)75

Gutachter:

Domenico Maria Pozzobonelli OP; Giovanni Bona OCist; Alfonso Besozzi CR; Martín de Esparza Artieda SJ; Francisco Macedo OFMObs; Girolamo Ari OCarm; Giovanni Agostino Tartaglia OCD; Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv; Consalvo Grizzi da Jesi OP; Giacinto Libelli OP ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 186r−187v, 4 S., 4. Dezember 1665 (zu weiteren Propositionen)76

Gutachten: Gutachter:

Gutachten:

Domenico Maria Pozzobonelli OP; Giovanni Bona OCist; Alfonso Besozzi CR; Martín de Esparza Artieda SJ; Francisco Macedo OFMObs; Girolamo Ari OCarm; Giovanni Agostino Tartaglia OCD; Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv; Consalvo Grizzi da Jesi OP; Giacinto Libelli OP ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl.  187[bis]r−188v, 4 S., 4. Dezember 1665 (zu weiteren Propositionen)77

Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 171r, 1 S., [15. Januar 1666] (zu weiteren Propositionen)78

Gutachter: Gutachter:

Giacinto Libelli OP Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv

Protokoll der Qual.-Sitzung. In Form eines Schreibens, o.D., vermutl. an den Ass. SO. 75 In Absprache mit Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ: Auflistung von 16 Propositionen, davon drei durchgestrichen, zwecks Verhandlung in der anstehenden Qual.-Sitzung. 76 Protokoll der Qual.-Sitzung. Gegenstand der Verhandlungen waren fünf Propositionen. 77 Protokoll der Qual.-Sitzung. Gegenstand der Verhandlungen waren acht Propositionen. 78 In Absprache mit Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ: Auflistung von vier Propositionen zwecks Verhandlung in der anstehenden Qual.-Sitzung. 73 74

ACDF SO CL 1680–1682

536

Gutachter: Gutachten:

Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 143r, 1 S., [15. Januar 1666] (zu weiteren Propositionen)79

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 144r/v, 2 S., [15. Januar 1666] (zu weiteren Propositionen)80

Gutachter:

Giovanni Bona OCist; Bonaventura da Recanati OFMCap; Alfonso Besozzi CR; Martín de Esparza Artieda SJ; Francisco Macedo OFMObs; Girolamo Ari OCarm; Giovanni Agostino Tartaglia OCD; Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv; Consalvo Grizzi da Jesi OP; Giacinto Libelli OP ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl.  189r−190v, 4 S., 15. Januar 1666 (zu weiteren Propositionen)81

Gutachten: Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 169r, 1 S., [5. Februar 1666] (zu weiteren Propositionen)82

Gutachter:

Giovanni Bona OCist; Alfonso Besozzi CR; Martín de Esparza Artieda SJ; Francisco Macedo OFMObs; Girolamo Ari OCarm; Giovanni Agostino Tartaglia OCD; Lorenzo Brancati di Lauria OCD; Gonsalvo Grizzi da Jesi OP; Giacinto Libelli OP ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 191r−192r, 3 S., 5. Februar 1666 (zu weiteren Propositionen)83

Gutachten: Dekret: Bando:

SO 3. März 1666;84 SO 18. März 166685 (zu weiteren Propositionen) SO 18. März 1666

In Absprache mit Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ: Auflistung von drei Propositionen zwecks Verhandlung in der anstehenden Qual.-Sitzung. 80 Sieben Propositionen zur Verhandlung in der anstehenden Qual.-Sitzung, entnommen aus einer dem Fasz. beiliegenden Liste, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 143r und 171r. Die Propositionen Nr. 6−8 wurden von Giacinto Libelli OP und Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv verf. In den Marginalien wurden Kurzfassungen der Vota aus der Qual.-Sitzung vom 15. Januar 1666 eingetragen. 81 Protokoll der Qual.-Sitzung. 82 In Absprache mit Kard. Pietro Sforza Pallavicino SJ: Auflistung von sechs Propositionen zwecks Verhandlung in der anstehenden Qual.-Sitzung. Dem Fasz. liegt ferner eine Kurzfassung der Vota aus der Qual.-Sitzung vom 5. Februar 1666 bei, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 170r/v. 83 Protokoll der Qual.-Sitzung. 84 ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 200v: die Kardinäle ordneten an, die Propositionen nach der Form des Foliums, das durch den Ass. SO mit dem Buchstaben A gekennzeichnet wurde [vgl. ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 198r−199v], zu verbieten. − Vgl. ferner die Dekrete SO 11. November 1665, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 183r; SO 25. November 1665, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 185r; SO 9. Dezember 1665, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 186v; SO 15. Dezember 1665, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 186v; SO 15. Dezember 1665, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 188v; SO 18. Januar 1666, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 190v; SO 10. Februar 1666, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 192r; und Vermerke 24. Februar 1666 und 27. Februar 1666, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 199v und Bl. 200v. 85 ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 207r: der Papst bestätigte den Beschluss der Kard. und ordnete an, das Dekret in Druck zu geben und zu veröffentlichen. − Die dem Fasz. ferner beiliegende Korres­ pondenz mit Nuntien, Bf. und weiteren kirchlichen Würdenträgern betrifft die Veröffentlichung und Verbreitung des Verbotsdekretes in Antwort auf ein Rundschreiben vom 27. März 1666. 79

537

ACDF SO CL 1680–1682

Korrespondenten: (1) Martín de Esparza Artieda SJ; (2) Giovanni Bona OCist; (3) Giacinto Libelli OP; (4) [Nuntius von Madrid]; (5) [Kard. Pascual de Aragón ]; (6) [Maria Anna von Österreich ]; (7) Kard. Flavio Chigi senior; (8) Nuntius von Neapel; (9) Bf. von Gubbio; (10) Nuntius von Florenz; (11) Bf. von Veroli; (12) Generalvikar von Rimini; (13) Internuntius von Brüssel Weitere Akten des SO: (1) schwer lesbare Notizen [wohl von Giacinto Libelli OP] im Zusammenhang mit der Zusammenstellung der Propositionen für die Sitzung vom 6. Oktober 1665, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 155r, 1 S.; und Bl. 158r, 1 S., [6. Oktober 1665]; (2) als Anlage zu einem Schreiben von Giacinto Libelli OP [an den Ass. SO?] vom 23. Februar 1666: systematischer Abgleich, in 3 Spalten, der 39 verhandelten Propositionen, jeweils mit den Vota der Teilnehmer der Qual.-Sitzungen und der Kard. SO; ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 193r−196r, 4 S., [23. Februar 1666]; (3) als Anlage zu einem Schreiben Libellis [an den Ass. SO?] vom 23. Februar 1666: „Propositiones, in quibus eminentissimi cardinales cum qualificatoribus convenerunt, et quam aliquae ad terminos suorum authorum reductae, et aliae coniunctae sunt“, etwa 20 Propositionen mit sporadischen Marginalien, angeschlossen ist der Vermerk: „L[ittera] A“; mit Unterschrift des Ass. SO, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 198r−199v, 4 S., [23. Februar 1666]; (4) Entwurf für das Bando SO 18. März 1666, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 205r−207r, 5 S., [18. März 1666]; (5) [Bando SO 18. März 1666] Feria V. Die 18. Martii 1666.// In Congregatione generali Sanctae Romanae, & vniversalis Inquisitionis habita in Palatio Apostolico Montis Quirinalis// coram Sanctiss. D.N.D. Alexandro Diuina Prouidentia Papa VII. [...] [Incipit: Sanctissimus D.N. post latum Decretum die// xxiv. Septembris proximè elapis, quo vigin-//ti octo Propositiones damnatae fuerunt] [Explicit: aut aliquam ipsarum ad praxim deducant.// Ioannes Lupus Sanctae Romanae, & Uniuersalis Inquisitionis Not.// Loco + sigilli]. - Romae : Ex Typographia Reuerendae Camerae Apostolicae, 1666 (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], unter Bl. 209r86 Ferner beiliegend: „Minuta bullae derogatoriae privilegiorum vivae vocis“, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 144r−149r, 4 S., [nach 20. November 1665]87 In den Akten auch erwähnt:88 (1) ♦ álvarez, Diego89: Disputationes theologicae in primam secundae sancti Thomae. In quibus praecipua omnia, quae aduersus doctrinam eiusdem, & communem Thomistarum à diuersis dd. impugnantur, iuxta legitimum sensum preceptoris angelici explicantur, & defenduntur. Auctore f. Didaco Alvarez Metinensi, archiepiscopo Tranensi. - Trani : in archiepiscopali palatio per Costantinum Affixum: Anno à Natiuitate D.N. Iesv Christi millesimo sexcentesimo sexagesimo sexto, In-//dictione quarta, die verò 23. mensis Martii, [...] per me Carolum Melanum eiusdem Sanctiss. D. N. Papae, & Sanctissimae In-//quisitionis Cursorem. 87 Bzgl. der dem Ordensklerus erteilten Privilegien. Vgl. hierzu Dekret SO 25. November 1665, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 185r. 88 Werke, denen die verhandelten Propositionen entnommen wurden. Wegen des summarischen Charakters der Angaben konnten die Ausg. der Werke, die z.T. mehrfach ersch. waren, nicht eindeutig ermittelt werden. Die Autoren hingegen konnten immer mit Sicherheit identifiziert werden. Die Formel „ermittelt wurde“ (♦) kommt hier nur dann zur Anwendung, wenn mehrere Titel eines Autors als mögliche Quellen für die Propositionen ermittelt wurden. 89 Zu Álvarez vgl. Personen und Profile. 86

ACDF SO CL 1680–1682

538

Vitalem, 1617. - [20], 584 [i.e. 582, 34] S. ; 2°. SBN (2) ♦ Antonino [Pierozzi, Antonino]: Eximij doctoris. B. Antonini archiepiscopi Florentini. [...] Summae sacrae theologiae, iuris pontificij, & Caesarei, prima [− quarta] pars. Nunc demum ad veterum exemplariorum diligentissime recognita. Decisionibus etiam sacrosancti Concilii Tridentini, ad matrimonii sacramentum pertinentibus, necnon Euaristi papae decretis, & nouis annotationibus nuper aucta & locupletata. Accedunt summae totius, ad materiarum praedicabilium de B. Virgine, auctoritatum expositarum ex Biblia, epistolarum & Euangeliorum propriorum, & communium sanctorum totius anni. Indices copiosissimi. - Venetiis : apud Iuntas, 1582. - 5 vol. ; 4°. SBN90 (3) Aragón, Pedro de: Commentaria in secundam secundae d. Tho. doct. ang. De fide, spe, et charitate, authore Petro de Aragon ord. erem. S. Augustini [...] Cum quaestionum, articulorum, et rerum notabilium indicibus. Venetiis : apud Guerilios, 1646. - [8], 508 [i.e. 506], [38] S. ; 2°. SBN91 (4) Azor, Juan: Institutionum moralium, in quibus vniuersae quaestiones ad conscientiam rectè, aut prauè factorum pertinentes, breuiter tractantur. Pars prima. Auctore Ioanne Azorio Lorcitano. - Romae : apud Aloysium Zannettum, 1600. - [16] S., 1690 col., [47] S. ; 2º. SBN92 (5) Bauny, Etienne: Somme des péchez qui se commettent en tous estats, de leurs conditions et qualitez [...] par le R. P. É. Bauny. 6e éd. - Paris : M. Soly, 1641. - 1121 S. ; 8°. BNF (6) Bonartius, Oliverius: Oliuerii Bonartii [...] De sacrosancto Missae sacrificio tractatus posterior, qui sacrosancti Missae sacrificij institutionem, religionem, & fructum ternis libris dilucidè ac breuiter exponit. Antuerpiae : typis Cornelii Woons sub signo Stellae aureae, 1653. - [8], 266, [22] S. ; 4°. SBN93 (7) Boonen, Jacobus : Epistola illustrissimi ac reverendissimi D. D. Jacobi Boonen [...] ad ementissimos cardinales Inquisitionis Romanae praefectos, à jesuitis adversus eumdem interpellatos. - [S.l.] : [S.n.], [1654]. [2]-6 S. ; 4°. Abes (8) Caramuel Lobkowitz, Juan: Theologiae moralis fundamentalis pars altera: in quâ quaestionum moralium nodos Gordios, quos ante annos duos proposuit altera, aut dissolvit, aut dissecat Caramuel. - Francofurti : sumptibus Das Werk war bereits mehrfach ersch.: vgl. Antonino [Pierozzi, Antonino]: Clarissimi ac doctissimi viri fratris Anthonini de ordine predicatorum archiepiscopi Florentini Secunda pars Summe feliciter incipit. - Impressum est hoc opus Venetiis : per Franciscum de Hailbrun et Nicolaum de Frankfordia socios, 1474. - [366] Bl. ; 2°. SBN. Vgl. Antonino [Pierozzi, Antonino] ; Turchi, Francesco (Bearb.): Somma Antonina composta volgarmente da s. Antonino arciuescouo di Fiorenza. Nella quale s’intruiscono i confessori, e i sacerdoti curati, con tutte quelle persone, che desiderano uiuere christianamente. Di nuouo con molto studio et diligenza corretta & illustrata [...] dal r. p. Francesco da Treuigi calmelitano. - In Venetia : presso Gio. Battista Bonfadino, 1592. - [24], 300 S. ; 12°. SBN. 91 Das Werk war bereits ersch.: vgl. Aragón, Pedro de: Fratris Petri de Aragon, ordinis Eremitarum Sancti Augustini, [...] In secundam secundae Diui Thomae Doctoris Angelici commentariorum. Tomus primus. - Salmanticae : excudebat Ioannes Ferdinandus, 1584. - [16], 829, [67] S. ; 2º. SBN. Ein 2. Bd. wurde wohl nie veröffentlicht. SBN. 92 1. Bd. des Gesamtwerkes: Azor, Juan: Institutionum moralium in quibus vniuersae quaestiones ad conscientiam recte, aut praue factorum pertinentes, breuiter tractantur [...] / Auctore Ioanne Azorio Lorcitano. - Romae : apud Aloysium Zannettum; ex typographia Alfonsi Ciacconi, apud Carolum Vulliettum; Ex Typographia Aegidij Spadae, 1600−1611. - 3 vol. SBN. 93 2. Bd. des Gesamtwerkes: Bonartius, Oliverius: Oliuerii Bonartii e Societate Iesu theologi De horis canonicis et sacrosancto Missae sacrificio tractatus duo. Quorum prior horarum canonicarum institutionem, obligationem, & religionem: alter verò sacrosancti Missae sacrificij institutionem, religionem, & fructum ternis libris dilucidè ac breuiter exponit. - Antuerpiae : typis Cornelii Woons sub signo Stellae aureae, 1653. - 2 vol. ; 4°. SBN. 90

539

ACDF SO CL 1680–1682

Joannis Gottofredi Schonwetteri, 1653. - [10], 142 [i.e. 144] S. ; 4º. SBN94 (9) Cagnazzo, Giovanni  ; Legge, Leonardo (Bearb.): Svmmae Tabiena// Quae Svmma Svmmarvm// Merito Appellatvr// Pars Prima. [−Secunda]. / A Reverendo P.D. Ioanne// Tabiensi, Ord. Praedicatorvm// Sacrae Theologiae professore eximio, edita. Hac nouissima omnium editione a M.D. Leonardo à Lege Iurisc. Mantuano recognita// [...]// integritati suae restituta:// Atqve Novis Sacrosanctae Synodi Tridentinae// Reformationibus eiusdem studio integrata, vt iudices animarum sauciatis// mentibus accomodata remedia tutius praebere possint.// Cum indice bipartito, qui, vti Summa, bipartitus est. - Venetiis : Apud Haeredes Melchioris Sessae, 1680. - 2 vol. ; 4°. ÖNB95 (10) Dicastillo, Juan Inocencio de: De Sacramentis [...] Tomus primus, in quo agitur de sacramentis in genere, baptismo et confirmatione, eucharistia et sacrificio missae, ordine et extrema unctione. Antuerpiae : prostat apud Jacobum Meursium, 1652. - [8], 1039, [29] S. ; 2°. SBN96 (11) Diana, Antonino97: Antonini Diana [...] resolutionum moralium. - Venedig, Antwerpen, Lyon : Balba, Meursius, Anisson, 1636−1657. - 12 Teile in 12 vol. ; 2°. RERO98 (12) Eloi : Flores totius theologiae practicae tum sacramentalis tum moralis ex Doctorum praesertim recentiorum sententiis collecti et, ordine alphabetico, per modum summae redacti, [...] opera et studio P.F. Eligii Bassei, presbyteri ordinis Fratrum minorum [...] capucinorum. - Duaci : apud J. Serrurier, 1637. - 403 S. ; 2°. Abes (13) Escobar del Corro, Juan: Tractatvs// De Horis// Canonicis// Et// De Distri-//bvtionibvs// Qvotidianis [...]. - [1] Bl., [3], 135 S. Enthalten in: Escobar del Corro, Juan: Tractatus tres selectissimi, et absolutissimi. 1. De vtroque foro; in quo ostenditur nullam differentiam adesse inter forum conscientiae, & forum exteriorem; [...] 2. De confessarijs solicitantibus poenitentes ad venerea: [...] 3. De horis canonicis, [...] In duos tomos distributi. Accessit primo eorum Antilogia aduersus Amayam, [...] Auctore d. Ioanne Scobar a Corro, V.I.D. Cordubae : apud Saluatorem de Cea Tesa, 1642. - 2 vol. ; 2°. SBN (14) Escobar y Mendoza, Antonio: Liber theologiae moralis, viginti quatuor Societatis Iesu doctoribus reseratus quem R.P. Antonius de Escobar, et Mendoza [...] digessit addidit illustrauit. Vltima editio. - Lugduni : sumpt. Ph. Borde, Laur. Arnaud, et Claud. Rigaud, 1659. - [38], 898, [14] S. ; 8º. SBN (15) Fagnani, Prospero99: Prosperi// Fagnani// Commentaria// In Primam Partem// Primi Libri// Decretalivm. Enth. (S. 31−130): De Constitvtionibus.// Cap. Ne Innitaris. - Romae  :  Expensis Ioannis 2. Bd. des Gesamtwerkes: Caramuel Lobkowitz, Juan: Reverendissimi domini, domini Joannis Caramuelis Lobkowiz, [...] Theologia moralis, fundamentalis, praeterintentionalis, decalogica, sacramentalis, canonica, regularis, civilis, militaris. - Francofurti : impendio Ioan-Gottfridi Schonwetteri, 1651−1653. - 2 vol. ; 4º. SBN. 95 Umfangs- und Formatangaben ergänzt nach SBN. Das Werk war bereits mehrfach ersch.: vgl. Cagnazzo, Giovanni : Summa summarum quae Tabiena dicitur. / [edita per ... Ioannem de Thabia] - Bononie impressa : in edibus Benedicti Hectoris bibliopole Bononiensi, 1517. - 503, [1] Bl. ; 4º. SBN. 96 1. Bd. des Gesamtwerkes: Dicastillo, Juan Inocencio de: Ioannis de Dicastillo [...] De sacramentis disputationes scholasticae & morales. Tomus primus [−tertius]. - Antuerpiae : prostat apud Jacobum Meursium, 1652. - 3 vol. ; 2°. SBN. 97 Zu Diana vgl. Personen und Profile. 98 Verweise auf die Teile 1−5, 8−9 und 12. Die Werke Dianas wurden im Laufe des Verfahrens ebenfalls häufig benutzt. Sie dienten zur Auffindung anderer Werke, denen weitere Propositionen entnommen wurden. 99 Zu Fagnani vgl. Personen und Profile. 94

ACDF SO CL 1680–1682

540

Casoni, 1661 (Cvm Privilegiis, Et Svperiorvm Permissv). - [16], 284 S. ; 2°. BSB100 (16) Fagundez, Estevão: R.P. Stephani Fagvndez, Lvsitani Vienensis, Societatis Iesv Theologi Et Regii Collegii Olisiponensis Gymnasiarchae. Qvaestiones, De Christianis Officiis Et Casibvs Conscientiae, In Qvinqve Ecclesiae Praecepta: Theologis, Concionatoribvs, Cathedraticis Doctoribus, Animarum Pastoribus, Causarumq[ue] vtriusq[ue] Fori Iudicibus ac Patronis vtilissim. Theologis, Concionatoribvs, Cathedraticis Doctoribus, Animarum Pastoribus, Causarumq[ue] vtriusq[ue] Fori Iudicibus ac Patronis vtilissimae; Cum Summariis, & Indicibus Librorum, Capitum, ac Rerum singularium copiosissimis. - [Coloniae] : Sumptibus Hermanni Mylii Birckmanni, Mogvntiae : Excudebat Hermannus Meresius, 1628. 15 [i.e. 19], 848, [60] S. ; 2°. ÖNB (17) Fumo, Bartolomeo: Summa aurea armilla nuncupata, casus omnes ad animarum curam attinentes breuiter complectens. A reuerendo quondam p. f. Bartholomeo Fumo Villaurensi Placentino, [...] edita. Nunc demum summarijs singulis titulis praefixis aucta; decisionibusque; sacrosancti Concilij Tridentini in marginibus annotatis, numquam antea impressis, illustrata, omnia hac postrema editione ab innumeris penè [...] & castigatiora reddita. Venetiis : ex typographia Petri Milochi, 1614. - 1188 S. ; 8°. SBN101 (18) Goffredo   ;  Legge, Leonardo (Bearb.): Summa Goffredi de Trano clariss. iuris interpretis. In titulos Decretalium omnibus nedum Pontificij & Cesarei iuris studiosis, verumetiam & religiosis cuiuscunque ordinis vtilis ac necessaria. Hac postera editione a m.d. Leonardo a Lege iuriscon. Mantuano recognita, atque ab innumeris erroribus [...] vindicata, & integritati suae restituta. Locupletissimo Repertorio eidem adiecto. - Brixiae : apud Cominum Praesenium : ad instantiam Francisci de Lenis, bibliopole Patauini, 1605. - [32], 218 [i.e. 230] Bl. ; 4°. SBN102 (19) Henriques, Enrique: Theologiae moralis summa, tribus tomis comprehensa. Tomus rrimus [sic!]. De fine hominis & sanctissimis ecclesiae sacramentis. […]. Doctore Henrico Henriquez è Societate Iesu autore in Academia Salmanticensi sacrae theologiae professore. Salmanticae  :  ex officina Ioannis Ferdinandez, 1591. - [18], 595 [i.e.593], [31], 599−1336, [2], 182, [46] S.  ;  2°. SBN (20) Hurtado, Gaspar: Tomus primus. Complectens tractatus de sacramentis in genere, baptismo, confirmatione, poenitentia, et extrema unctione. Authore p. Gaspare Hurtado Mondeiarensi. - Compluti : ex officina Ioannis de Villodas & Orduna typographi uniuersitatis, 1629. - [8], 645, [31] S. ; 4°. SBN103 (21) Hurtado, Tomás104: R. P. Thomae Hurtado [...] Tractatus varii resolutionum moralium. In quibus multiplices casus ex principiis theologiae moralis S. Thomae [...] Pars prior [−posterior] nunc primum in lucem prodit. Umfangs- und Formatangaben ergänzt nach SBN. Teil 1 des Gesamtwerkes: Fagnani, Prospero: Prosperi Fagnani Commentaria in primam [−secundam] partem primi [−quinti] libri Decretalium. Romae : expensis Ioannis Casoni, 1661. - 5 Teile in 8 vol. ; 2°. SBN. 101 Das Werk war bereits mehrfach ersch.; vgl. Fumo, Bartolomeo: Bartholomaei Fumi Vilaurensis [...] Summa: quae aurea armilla inscribitur. Continens breuiter, et strictim quaecunque in iure canonico, & apud theologos circa animarum curam diffuse dispersimque tractantur. - Placentiae : apud Ioannem Mutium Cremonen. et Bernardum Lochetam Papiensem, 1549. - [4], 308 Bl. ; 4°. SBN. 102 Das Werk war bereits ersch.: Goffredo : Summa super titulos Decretalium - [Köln?] : [Ludwig von Renchen?], [1488?]. SBN. 103 1. Bd. des Gesamtwerkes: Hurtado, Gaspar: Tractatus de sacramentis. Authore p. Gaspare Hurtado Mondeiarensi. - Compluti : ex officina Ioannis de Villodas & Orduna typographi uniuersitatis, 1629. 2 vol. ; 4°. SBN. 104 Zu Hurtado vgl. Personen und Profile. 100

541

ACDF SO CL 1680–1682

Lugduni : sumptibus Laurentii Anisson, & soc., 1651. - 2 vol. ; 2°. SBN (22) Leander : R.P. Fr. Leandri de Sanctiss.mo Sacramento, [...] Quaestiones morales theologicae in quinque praecepta Ecclesiae, cunctis opus perutile, nunc nouiter prodit ab eodem auctore diligentius recognitum [...] cum duplici indice, [...] Pars tertia. - Lugduni : sumptib. Ioannis Couronneau, bibliopolae Bayonnensis, 1654. - [44], 312, [24] S. SBN105 (23) Ledesma, Pedro de: Primera parte de la summa, en la qual se cifra y summa todo lo que toca y pertenece a los sacramentos: con todos los casos y dudas morales, resueltas y determinadas. [...] En esta vltima impression va muy curiosamente añadida, de todo lo perteneciente al sacramento del Matrimonio. Compuesta por el maestro fray Pedro de Ledesma. - En Çaragoça : en casa de Lucas Sanchez, 1611. - 2 Teile ([16], 453, [1] ; 192 [i.e. 186, 40] S.) in 1 Bd. ; 2°. SBN (24) Lessius, Leonardus: De Ivstitia Et Ivre caeterisque Virtutibus Cardinalibus Libri IV. Ad 2. 2. D. Thomae, à quaest. 47. vsque ad quaest. 171 / Authore Leonardo Lessio è Societate Iesv, S. Theol. in Academia Louaniensi Professore - Lovanii : Ex officina Ioannis Masij, Typ. Iur., 1605. - [7] Bl., 731 S., [29] Bl. ; 2°. GVK (25) Lezana, Juan Bautista de106: Das Werk wurde nicht weiter spezifiziert. (26) Lugo, Juan de107: R.P. Ioannis de Lugo Hispalensis, [...] Disputationes scholasticae, et morales de sacramentis in genere; de venerabili eucharistiae sacramento; et de sacrosancto missae sacrificio. - Lugduni : sumpt. Iacobi & Petri Prost, 1636. - [12], 598, [14] S. ; 4°. SBN (27) Lugo, Juan de: R. P. Ioannis de Lugo [...] Disputationes scholasticae, et morales, de virtute, et sacramento poenitentiae. Item de suffragiis, et indulgentiis. Opus confessariis omnibus maxime vtile. Lugduni : sumpt. Jacobi & Petri Prost, 1638. - [16], 630, [34] S. ; 2°. SBN (28) ♦ Machado de Chaves, Juan: Perfeto confessor i cura de almas: asunto singular, en el qual con suma claridad, breve i cientifico modo se reduzen à principios universales i reglas generales de ambos derechos, civil i canonico, todas las materias pertenecientes al teologo moral [...], que consiste en el conocimiento de las obligaciones especiales que tienen todas las personas de la republica christiana [...]: con una prolocucion a los prelados i demas ministros de la Iglesia Romana, que trata del modo con que se devieran examinar los confessores i curas [...] : proponese al principio el modo unico i cientifico de enseñar la iurisprudencia i teologia moral / por el dotor don Ivan Machado de Chaves. - En Barcelona : por Pedro Lacavalleria, 1641. - 2 vol. ; 2°. REBIUN (29) Mairat, Louis Le: Ludovici Maeratii Trecensis e Societate Iesu Disputationum in summam theologicam S. Thomae. Tomus tertius. Complectens octo tractatus: primum De sacramentis in genere: secundum De baptismo: tertium De confirmatione: quartum De eucharistia: quintum De poenitentia: sextum de extrema unctione: septimum de ordine: octauum De matrimonio. - Lutetiae Parisiorum : sumptibus Sebastiani Cramoisy, via Jacobaea, sub Ciconiis, 1633. - [12], 916, [40] S. ; 2º. SBN108 (30) Marchant, Jacques: [in quaestionibus pastoralibus ad 3. Bd. des Gesamtwerkes: Leander : R.P.Fr. Leandri, de Sanctiss.mo Sacramento [...] Quaestiones morales theologicae in septem Ecclesiae sacramenta, cunctis opus pervtile in duas diuisum partes: [...] Nunc nouiter prodit ab eodem auctore diligentiùs recognitum, & copiosiùs auctum: [...] Pars prima [−quarta]. - Lugduni : sumptib. Ioannis Couronneau, bibliopolae Bayonnensis, 1654. - 4 vol. ; 2°. SBN. 106 Zu Lezana vgl. Personen und Profile. 107 Zu Lugo vgl. Personen und Profile. 108 3. Bd. des Gesamtwerkes: Maeratius, Ludovicus: Ludovici Maeratii Trecensis e Societate Jesu dis105

ACDF SO CL 1680–1682

542

decalogum] Das Werk wurde nicht weiter spezifiziert. (31) Ortiz Lucio, Francisco: Summa de todas las summas que comunmente andan: y recopilacion de todos los casos de conciencia [...] Compuesto por fray Francisco Ortiz Lucio. Va esta segunda impression muy emendada y añadida. - Impresso en Barcelona : en casa Sebastian de Cormellas, 1600. - [6], 233 [i.e. 231, 19] c. ; 8º. SBN (32) Pasqualigo, Zaccaria109: Praxis Ieivnii// Ecclesiastici et Natvralis// In Qva// Quicquid in hac materia occurrere potest.// Atqve Item// Alia Plvra Dvbia// Ex// Theologicis Principiis// Et sacris, atque ciuilibus Legibus breuiter,// & dilucidè deciduntur. / A// Zacharia Pasqvaligo// Veronensi// Clerico Regulari Theatino Sacrae Theologiae// Professore.// Cvm Svis Indicibvs. - Romae  :  Typis Haeredum Francisci Corbelletti, 1644. (Svperiorvm Permissv). - [12] Bl., 452 S. ; 2 ̊. BVB (33) Ponce de Leon, Basilio: Basilij Pontij [...] De sacramento matrimonij. Ad serenissimum Ferdinandum Hispaniae infantem S.R.E. cardinalem, archiepiscopum Toletanum. - Salmanticae : apud Antoniam Ramirez viduam, 1624. - [8], 1063, [57] S. ; 2°. SBN (34) Portel, Lorenzo: Dubia regularia, siue Accurata, breuisque discussio difficultatum, circa religiosam personam, atque familiam, ac etiam circa sacerdotem regularem, confessiones saecularium excipientem: authore F. Laurentio de Portel. Editio nouissima, & prima Veneta, cui praeter additiones in suas sedes iam antea repositas, accesserunt Responsiones aliquorum casuum moralium, spectantium praecipue ad personas regulares, ac etiam saeculares. - Venetijs : apud Paulum Balleonum, 1645. - 3 Teile in 1 vol. ; 4°. SBN (35) ♦ Rodriguez, Manuel ; [Rodriguez, Geronimo?]: Compendium quaestionum Regularium R. admodum P. Emanuelis Roderici Lusitani, S.T. lectoris prou. S. Iacobi reg. obseru. ordin. Mino. diffinitoris. [...] Opera ac studio quorundam Fratrum Minorum Recollectorum. - Lugduni : apud. Ant. Pillehotte sub signo SS. Trinitatis, 1618. - [24], 408 S. ; 32º. SBN110 (36) ♦ Salas, Juan de: R. Patris Ioan. de Salas, Gumielensis [...] Tractatus de legibus, in primam secundae S. Thomae. Opus non solum Theologis moralibus, sed etiam iuris vtriusque consultis pernecessarium. Lugduni  :  ex officina Ioannis de Gabiano, 1611. - [12], 632, [100] S.  ;  2°. SBN111 (37) Sánchez, Juan: Ioannis Sanchez Abulensis [...] Selectae & practicae disputationes de rebus in administratione sacramentorum, praesertim Eucharistiae & Poenitentiae passim occorrentibus. Accessit tractatus de Ieiunio, cui subijcitur in calce disputatio de dubia impotentia circa matrimonium. Cum indice copioso. Lugduni : sumptibus Gabrielis Boissat, & Socior., 1636. - [16], 414, [90] S. ; 2°. SBN (38) Sánchez, Tomas: Opus morale in praecepta decalogi [Pars Prima] R.P. Thomae Sanchez Cordubensis. - Antuerpiae : apud heredes Martini Nuti, & Ioannem Meursium, 1614. - [16], 348 S. ; 2°. SBN112 (39) Sayer, Gregory: Das Werk wurde putationes in summam theologicam S. Thomae tres in thomos, septendecim in tractatus distributae. - Lutetiae Parisiorum : sumptibus Sebastiani Cramoisy, via Iacobaea, sub Ciconiis, 1633. - 3 vol. ; 2°. SBN. 109 Zu Pasqualigo vgl. Personen und Profile. 110 Ermittelt wurde auch: Rodriguez, Manuel ; [Rodriguez, Geronimo]: Emanuelis Roderici [...] Quaestiones regulares, & canonicae enucleatae, siue Resolutiones quaestionum regularium, ad formam compendii ita redactae, vt verum nucleum contineant [...] Auctore f. Hieronymo Roderico Lusitano. - Lugduni : sumptibus Iacobi Cardon, 1634. - [16], 987, [69] S. ; 8º. SBN. 111 Ermittelt wurde auch: Salas, Juan de: Disputationum R.P. Ioannis de Salas Castellani Gumielensis e Societate Iesu. In primam secundae diui Thomae. Tomus primus [−secundus]. - Barcinonae : ex officina Gabrielis Graells, & Gerardi Dotil, 1607−1609. - 2 vol. ; 2°. SBN. 112 1. Teil des Gesamtwerkes: Sánchez, Tomás: Opus morale in praecepta decalogi R.P. Thomae Sanchez

543

ACDF SO CL 1680–1682

nicht weiter spezifiziert. (40) Spinola, Stefano113: De libera, et prudenti agibilium electione in moralibus Opusculum. Autore D. Stephano Spinula congregationis Somaschae. - Genuae : apud Petrum Ioannem Calenzanum, 1648. - [8], 360, [14] S. ; 2°. SBN (40) Trullench, Juan Gil: Ioannis Aegidii Trullench Villae-Realis regni Valentiae S.T.D. [...] Operis moralis, tomus primus [−tertius]. Siue in decem decalogi, & quinque ecclesiae praecepta absolutissima & resolutoria expositio, ex optimorum nouissimorumque doctorum probatissima doctrina deprompta. Editio nouissima ab erroribus in prioribus editionibus commissis expurgata. Lugduni : sumptibus Laurentii Anisson, 1652. - 3 vol. ; 2°. SBN (41) Vega, Andrès: De iustificatione doctrina vniuersa, libri 15. absolute tradita, & contra omnes omnium errores, iuxta germanam sententiam orthodoxae veritatis, & Sacri Concilii Tridentini, praeclarè defensa. Authore [...] Andrea Vega Hispano, [...] Cum indice triplici, videlicet, errorum qui hîc confutantur, locorum Sacrae Scripturae explicatorum, rerumque & verborum memorabilium, copiosissimo. - schaffenburgi in dioecesi Moguntina : excudebat Hermannus Miraesius, sumptibus Antonii Hierati, bibliopl. Colon., 1621. - [16], 946, [50] S. ; 4º. SBN114 (42) ♦ Verde, Francesco: Theologiae fundamentalis Caramuelis, positiones selectae nouitatis, singularitatis, & improbabilitatis frustrà appellatae, ab illustrissimo domino D. Ludouico Crespino a Borgia, [...] Quas tamen esse antiquas, probabiles, [...] breuiter & clarè demonstrat. D. Franciscus Verde. - Lugduni : sumptibus Laurentii Anisson, 1662. - [20], 186, [38] S. ; 2°. SBN (43) Vidal, Marco: Arca vitalis in qua pretiosiores theologiae moralis margaritae ex vastissimo, tùm theologico, tùm canonico oceano diligentèr collectae recluduntur. seu Inquisitiones theologicae morales casuum conscientiae. Auctore r.p.d. Marco Vidal Veneto clerico regolare theatino. - Venetiis : typis Omnibenij Ferretti, 1650. - [20], 567, [121] S. ; 2°. SBN (44) Villalobos, Enrique de: Primera [−segunda] parte de la summa de la theologia moral, y canonica. Compuesta por el P.FR. Henrique de Villalobos. - En Salamanca : por Diego Cussio, 1623. - 2 vol. ; 2°. SBN IV. Verhandlungen nach 18. März 1666 (zu weiteren Propositionen und zu Nr. 12−13) Gutachter:

Gutachten:

Tomaso Menghini da Albacina OP; Giovanni Bona OCist; Bonaventura da Recanati OFMCap; Alfonso Besozzi CR; Girolamo Ari OCarm; Giovanni Agostino Tartaglia OCD; Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv; Domenico Maria Pozzobonelli OP; Giacinto Libelli OP ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 242r–243r, 3 S., 16. September 1666115

Cordubensis. - Antuerpiae : apud heredes Martini Nuti, & Ioannem Meursium, 1614. - 2 vol.; 2°. SBN. Zu Spinola vgl. Personen und Profile. 114 Das Werk war bereits ersch.: Vega, Andrès: Tridentini decreti de iustificatione expositio, et defensio libris 15. distincta, totam doctrinam iustificationis complectentibus. Autore fratre Andrea Vega, ordinis Minorum. - Venetiis : ad signum Spei, 1548. - [30], 496 Kol. ; 4º. SBN. Vgl. auch Vega, Andrès: Opusculum de iustificatione, gratia et meritis autore F. Andrea Vega [...] Summam quaestionum, quae in hoc opere tractantur, proxima pagella lector tibi indicabit. Fuit examinatus et approbatus hic libellus per Reuerendiss. D.Ioannem casam archiepiscopum Beneuentanum, [...] & per reuerendum admodum patrem magistrum Marinum Venetum haereticae prauitatis inquisitorem, & ex licentia Eccellentiss. D. Capitum Illustriss. Cons. Decem. - Venetiis : [Lucae Antonij Iuntae], 1546. - [20], 295, [5] S. ; 4º. SBN. 115 Protokoll der Qual.-Sitzung. Gegenstand der Verhandlungen waren sechs Propositionen. Die Werke, 113

ACDF SO CL 1680–1682 Gutachter:

Gutachten: Gutachter:

Gutachten:

544

Tomaso Menghini da Albacina OP; Bonaventura da Recanati OFMCap; Alfonso Besozzi CR; Gabriele Fanti B; Martín de Esparza Artieda SJ; Giovanni Agostino Tartaglia OCD; Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv; Domenico Maria Pozzobonelli OP; Giacinto Libelli OP ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 245r/v, 2 S., 18. November 1666116 Tomaso Menghini da Albacina OP; Giovanni Bona OCist; Bonaventura da Recanati OFMCap; Alfonso Besozzi CR; Martín de Esparza Artieda SJ; Giovanni Agostino Tartaglia OCD; Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv; Domenico Maria Pozzobonelli OP ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 248r–249r, 3 S., 6. Dezember 1666117

Dekret:

SO 6. Oktober 1666 (zu weiteren Propositionen)118

Dekret:

SO 24. November 1666 (zu weiteren Propositionen)119

Dekret:

SO 7. Dezember 1666 (zu weiteren Propositionen)120

Dekret:

SO 17. März 1666 (zu Nr. 12)121

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 13)122

Korrespondenten: (1) [Christianus Lupus OSA ]; (2) [Girolamo de Vecchi ]; (3) Internuntius von Brüssel; (4) Pietro Antonio Boselli ; (5) Nuntius von Paris denen diese sechs Propositionen entnommen wurden, wurden nicht angegeben. Protokoll der Qual.-Sitzung. Gegenstand der Verhandlungen waren sechs Propositionen. Eine Abschrift, die vermutl. den Kardinälen zugestellt wurde, liegt ebenfalls bei, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 246r–247r. 117 Auflistung von sechs Propositionen; im Anschluss: gemeinsames Votum der Qual.-Sitzung. 118 Vgl. den Vermerk, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 241r: die Propositionen [ACDF SO St.St. H2-h, (Nr. 1), Bl. 242r–243r] wurden referiert und die Korrekturen in den Marginalien vermerkt. 119 Vgl. den Vermerk, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 246r: die Propositionen [ACDF SO St.St. H2-h, (Nr. 1), Bl. 245r/v] wurden zur Kenntnis genommen. Die Beschlüsse der Kard. wurden in den Marginalien vermerkt. 120 ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 249r: nur die dritte Proposition in der Liste [ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 248r–249r] sollte zensuriert, die anderen hingegen sollten [aus der Liste der zu qualifizierenden und evtl. zu verbietenden Propositionen] entfernt werden. 121 ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 230v: dem Internuntius von Brüssel sollte eine Abschrift der Ant­ wort seines Vorgängers Girolamo de Vecchi auf vergleichbare Gesuche übersandt werden. Er sollte auf ähnliche Weise antworten, [nämlich dass die Anzeigesteller erläutern sollten, ob die von ihnen monierten Propositionen gelehrten Schriften entnommen oder aus der pastoralen Praxis einzelner Beichtväter deduziert wurden: im ersten Fall sollten die Anzeigesteller die Schriften vorlegen, im zweiten Fall sollten sie den Usus nachweisen.] – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die in Auszügen beiliegende Korrespondenz von Christianus Lupus OSA vom 14. und 28. Januar 1666, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 227r, mit Übersendung von mehreren Propositionen zwecks Zustellung an das SO. – Vgl. ferner die Dekrete SO 8. März 1666, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 230v; SO 19. Mai 1666, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 232v. 122 Vgl. ferner das Dekret SO [o.D.; wohl: 17. März 1666], ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 230v. 116

545

ACDF SO CL 1680–1682

Ferner beiliegend: (1) Relation (u.d.T. „Responsio“) Girolamo de Vecchis [in Antwort auf eine Nachfrage des SO, ob ähnliche Propositionen in seinem damaligen Amtsbereich bereits angezeigt worden seien] über die in Auszügen beiliegende Korrespondenz von Christianus Lupus OSA vom 14. und 28. Januar 1666; und bzgl. der Synodalakten der Diöz. Namur, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 229v, 1 S., [8. März 1666]; (2) als Anlage zu einem Schreiben von Pietro Antonio Boselli [an einen Kard.] vom 17. Juni 1666: Gutachten zu Proposition Nr. 36 „regulares in foro conscientiae possunt uti priuilegiis suis, quae sunt expresse reuocata per Concilium Tridentinum“, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 240r, 1 S. [17. Juni 1666]; (3) „Apologia d. Marci Dragheti Varallensis contra praesumptionem mulierum multar. Vanar. Mediolani, in monasterio Sanctae Mariae Giardini, anno domini 1668 die 10. Maij, quae est Ascensionis domini nostri Jesu Christi“, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 251r–252r, 3 S., 20. Mai 1668;123 (4) als Anlagen zu einem Schreiben des Nuntius von Paris vom 25. Mai 1668: „Momenta rationum expenduntur quibus religiosi mendicantes debent restitui in pristinum statum suum in facultate Parisiensi“, verf. vom Ebf. von Auch, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 255r–258v, 8 S., [25. Mai 1668]; [Nicolas Des Isles?]: „Memoriale pro doctoribus religiosis mendicantibus in facultatis theologicae Parisiensis jura restituendis“, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 259r–263v, 20 S., [25. Mai 1668]124 In den Akten auch erwähnt:125 (1) ♦ Anonym [Gropper, Johannes  ;  Hermann (Hg.)]: Enchiridion Christianae institutionis in Concilio prouinciali Coloniensi editum [...] Quae hoc volumine, in quatuor partes distributo, contineantur, sequens pagina indicabit. - Parisiis : apud Ioannem Roigny, via ad D. Iacobum, sub Basilisco & quatuor Elementis, 1545. - [18], 322 [i.e. 324] kol. ; 8°. SBN (2) Bordoni, Francesco126: Variarum resolutionum regularium pro utroque foro Tomus prior auctore rev. p. f. Francisco Bordono Tertij Ordinis S. Francisci Regularis Observantiae Professo, Doctore, Theologo, & Sancti Officij Parmae Consultore. Venetiis : apud Bertanos, 1641. - 551 S. ; 2°. SBN127 (3) Caramuel Lobkowitz, Juan: Theologia regularis. Hoc est in ss. BasilI, Augustini, Benedicti, Francisci, & c. Regulas commentarij. Autore d.d. Ioanne Caramuel Lobkowiz episc. Misiensi & Moguntino suffraganeo. - Francofurti  :  apud Theobaldum Schonweter, 1646– Vgl. hierzu Dekret SO 6. Juni 1668, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 252v. Der Zusammenhang mit den hier verhandelten Werken und Propositionen ist unklar. 124 Vgl. zu diesem Schreiben ferner das Dekret SO 27. Juni1668, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 266v. 125 Werke, denen die in zwei Sitzungen (vgl. die Protokolle ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 245r/v und ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], Bl. 248r–249r) verhandelten Propositionen entnommen wurden. Wegen des summarischen Charakters der Angaben konnten die Ausg. der Werke, die z.T. mehrfach ersch. waren, nicht eindeutig ermittelt werden. Die Autoren hingegen konnten immer mit Sicherheit identifiziert werden. Die Formel „ermittelt wurde“ (♦) kommt hier nur dann zur Anwendung, wenn mehrere Titel eines Autors als mögliche Quellen für die Propositionen ermittelt wurden. 126 Zu Bordoni vgl. Personen und Profile. 127 Bd. 1 des Gesamtwerkes: Bordoni, Francesco: Variae resolvtiones seu consilia regvlaria nedum regularibus personis, verum etiam Praelatis Ecclesiasticis, Sacerdotibus, Iudicibus, Aduocatis, Causidicis, aliisque in vtroque Foro versantibus apprime utilia, imo & necessaria. Auctore admodum re­ verendo Patre Fr. Francisco Bordonio parmensi Tertij Ordinis Sancti Francisci Regularis observantiae sacerdote professo, doctore theologo, ac S. Officij Civitatis Parmensis Consultore. - Venetiis : apud Bertanos, 1641. - 2 vol. ; 2°. SBN. 123

ACDF SO CL 1680–1682

546

1648. - 2 vol. ; 4°. SBN (4) Diana, Antonino128: Antonini Diana [...] resolutionum moralium. - Venedig, Antwerpen, Lyon  :  Balba, Meursius, Anisson, 1636−1657. 12 Teile in 12 vol. ; 2°. RERO129 (5) Fer[r]entinus Autor und Werk wurden nicht ermittelt.130 (6) Punch, John: Integer theologiae cursus ad mentem Scoti. Authore R.P.Fr. Ioanne Poncio. - Parisiis : Antonii Bertier, 1652. - [20]-827-[58] S. ; 2°. Abes (7) Tancredi, Vincenzo: R.P. Vincentii// Tancredi// Panormitani// Societats Iesv Theologi// Tractatvs IV.// De Virtute Religionis// In Qvibvs Omnia, Qvae Docte, Ac Fuse Franciscvs Svarivs// Scripsit de Primitiis, Oblationibus, Decimis, Institutione, & obseruatione Fe-//storum, Immunitate Ecclesiar. Irreligiositate, Tentatione Dei, Blasphe-//mia, Superstitionum generibus, Sacrilegio, Simonia, Oratione, Con-// templatione, Horis Canonicis, Iuramento, & Adiuratione.// Variis Recentiorvm Placitis, Novisqve Qvaestionibvs locuplata breuiter, distincten ac dilucide continentur. - Monteregali  :  Apud Petrum Coppulam, 1651 (Superiorum Permissu). BVE (8) Verde, Francesco: Theologiae fundamentalis Caramuelis, positiones selectae nouitatis, singularitatis, & improbabilitatis frustrà appellatae, ab illustrissimo domino D. Ludouico Crespino a Borgia, [...] Quas tamen esse antiquas, probabiles, [...] breuiter & clarè demonstrat. D. Franciscus Verde. - Lugduni : sumptibus Laurentii Anisson, 1662. - [20], 186, [38] S. ; 2°. SBN (9) Vidal, Marco: Das Werk wurde nicht spezifiziert. →ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2] I. Verhandlungen 1674−1676 (zu Nr. 1 und Nr. 5−6) Gutachter:

Gutachten: Gutachter:

Gutachten: Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizzucchi OP?]; [Domenico Maria Pozzobonelli OP?]; [Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?]; [Martín de Esparza Artieda SJ?]; [Alfonso Besozzi CR?]; [Bonaventura da Recanati OFMCap?] nicht aufgefunden [14. Dezember 1674?] (zu Nr. 1 und Nr. 6) [Raimondo Capizzucchi OP?]; [Domenico Maria Pozzobonelli OP?]; [Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?]; [Martín de Esparza Artieda SJ?]; [Alfonso Besozzi CR?]; [Bonaventura da Recanati OFMCap?] nicht aufgefunden [14. August 1675?] (zu Nr. 5) Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 306r–308r, 5 S., [11. September 1675] (zu Nr. 1 und Nr. 5)

Zu Diana vgl. Personen und Profile. Verweise auf die Teile 2 und 10. 130 Ermittelt wurde: Antonino [Pierozzi, Antonino]: Eximij doctoris. B. Antonini archiepiscopi Florentini. [...] Summae sacrae theologiae, iuris pontificij, & Caesarei, prima [−quarta] pars. Nunc demum ad veterum exemplariorum diligentissime recognita. Decisionibus etiam sacrosancti Concilii Tridentini, ad matrimonii sacramentum pertinentibus, necnon Euaristi papae decretis, & nouis annotationibus nuper aucta & locupletata. Accedunt summae totius, ad materiarum praedicabilium de B. Virgine, auctoritatum expositarum ex Biblia, epistolarum & Euangeliorum propriorum, & communium sanctorum totius anni. Indices copiosissimi. - Venetiis : apud Iuntas, 1582. - 5 vol. ; 4°. SBN. 128 129

547 Dekret:

ACDF SO CL 1680–1682

Bando:

SO 20. März 1675;131 SO 11. September 1675;132 [Audienzdekret] 11. September 1675133 (zu Nr. 1) SO 12. September 1675

Dekret:

SO 11. September 1675 (zu Nr. 5)134

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 6)135

Korrespondenten: (1) Bf. von Malaga; (2) Sekr. CIndex; (3) Nuntius von Madrid; (4) Kard. Francesco Barberini; (5) Generalinq. von Spanien; (6) Inq. von Florenz; (7) [?] Vasquez de los C[.]os Weitere Akten des SO: (1) Teilnehmerliste der Qual.-Sitzungen zur Qualifizierung der Propositionen von Guimenius zur Vorbereitung der Verbote durch Dekrete SO 24. September 1665 und 18. März 1666, [verf. vom Ass. SO gemäß dem Dekret SO 5. Dezember 1674], ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 276r, 1 S., [12. Dezember 1674]; (2) Relation über die Verhandlungen, die zu den Verbotsdekreten SO 24. September 1665 und SO 18. März 1666 geführt hatten, [verf. vom Ass. SO gemäß dem Dekret SO 5. Dezember 1674], ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 277r–278v, 4 ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 282v: das Bando CIndex [10. April 1666] mit dem Verbot des Werkes sollte dem Nuntius von Madrid übersandt werden, der bei den Inquisitoren vor Ort darauf drängen sollte, dass dieses Verbot befolgt werde, und der sich auch bemühen sollte, das andere kürz­ lich gedruckte Werk [Nr. 5] gemäß der ihm zugehenden Instruktion aufzuspüren. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Bf. von Malaga an den Sekr. CIndex vom 6. Juni 1674, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 271r, mit Übersendung des Werkes (vermutl. Ausg.: Matriti : typis Ioseph Fernandez à Buendia, 1664 [i.e. nach 1666]) und mit Hinweis auf dessen allgemeine Verbreitung; und das Schreiben des Bf. von Malaga an den Sekr. CIndex vom 9. Oktober 1674, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 273r, mit Übersendung des Werkes Nr. 6. − Vgl. ferner die Dekrete SO 5. Dezember 1674, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 270r; SO 12. Dezember 1674, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 280v. – Vgl. ferner das Dekret SO 14. August 1675, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 284v. – Zu einem Schreiben des SO an den Generalinq. von Spanien vom 25. Juni 1676 bzgl. der Ausführung der röm. Verbotsdekrete, dessen Entwurf dem Fasz. beiliegt, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 304r, und dessen Erhalt durch ein Schreiben des Nuntius von Madrid vom 19. August 1676, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 319r, bestätigt wurde, wurden keine Dekrete ermittelt. 132 ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 310r: da das Werk trotz eines Verbotes der CIndex erneut gedruckt worden war und in Spanien weiter verbreitet wurde, sollte es vom SO ein weiteres Mal [mit der Klausel] „impressi vel forte imprimendi ubivis locorum“ verboten werden. Ein Exemplar dieses Verbotsdekretes sollte dem Nuntius von Madrid übersandt werden mit der Anordnung, mit dem Generalinq. bzgl. der Befolgung des Dekretes zu verhandeln. Ferner sollten auch Exemplare des Dekretes dem Bf. von Malaga übersandt werden, der ebenfalls für die bedingungslose Befolgung sorgen sollte. Mit dem Papst sollte Rücksprache gehalten werden. − Vgl. ferner die Dekrete SO 6. November 1675, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 322v; SO 20. Februar 1676, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 324v; SO 28. April 1676, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 318v. 133 ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 310r: nach Referat des Ass. SO approbierte der Papst das Dekret SO 11. September 1675. 134 ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 310r: das Werk Nr. 1, auf das sich dieses Werk bezog, sollte mit der Klausel „impressi vel forte imprimendi ubivis locorum“ verboten werden. Eine separate Entscheidung zum oben unter Nr. 5 aufgeführten Werk wurde nicht ermittelt. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Dekret SO 20. März 1675, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 282v, auf die Anord­ nung an den Nuntius [von Madrid], das Werk aufzuspüren. − Vgl. ferner die Dekrete SO 7. August 1675, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 290v; SO 14. August 1675, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 284v. 135 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Bf. von Malaga an den Sekr. CIndex vom 9. Oktober 1674, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 273r, mit Übersendung des Werkes. − Vgl. ferner die Notizen, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 292r. 131

ACDF SO CL 1680–1682

548

S., [12. Dezember 1674]; als Anlagen: [Bando] Feria V die 24. Septembris 1665.// In Congregatione generali Sanctae Romanae, & vniuersalis Inquisitionis habita in Palatio Apostolico Montis Quirinalis// Coram Sanctiss. D.N.D. Alexandro Diuina Prouidentia Papa VII. Ac Eminentissimis, & Reuerendissimis DD.// S.R.E. Cardinalibus in tota Republica Christiana aduersus haereticam prauitatem Generalibus Inquisitoribus// a Sancta Sede Apostolica specialiter Deputatis. [Incipit: Sanctissimvs D.N. audiuit non sine magno animi sui moe-//rore, complures opiniones Christanae Disciplinae relaxatiuas,] [Explicit: aut aliquam// ipsarum ad praxim deducant.// Ioannes Lupus Sanctae Romanae, & Vniversalis Inqusitionis// Not. &c.// Loco + Sigilli]. [Affixum: Anno à Natiuitate D.N. Iesv Christi millesimo sexcentesimo sexagesimo quinto, indictione tertia, die verò 2. mensis Octobris, Pontificatus atuem Sanctiss. In Christo// Patris, D. N. D. Alexandri, diuina Prouidentia Papae V I I. anno vndicesimo, supradictum Decretum affixum, & publicatum fuit ad valuas Basilicae Principis// Apostolorum, Cancellariae Apostolicae, ac in acie Campi Florae, ac in aliis locis so-//litis, & consuetis Vrbis per me Carolum Melanum eiusdem Sanctissimi D. N. Pa-//pae, & Sanctissimae Inquisitionis Cursorem]. - Romae : Ex Typographia Reu. Camerae Apost. 1665 (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], unter Bl. 268r; [Bando] Feria V. Die 18. Martii 1666.// In Congregatione generali Sanctae Romanae, & vniversalis Inquisitionis habita in Palatio Apostolico Montis Quirinalis// coram Sanctiss. D.N.D. Alexandro Diuina Prouidentia Papa VII. [...] Incipit: [Sanctissimus D.N. post latum Decretum die// xxiv. Septembris proximè elapis, quo vigin-//ti octo Propositiones damnatae fuerunt] [Explicit: aut aliquam ipsarum ad praxim deducant.// Ioannes Lupus Sanctae Romanae, & Uniuersalis Inquisitionis Not.// Loco + sigilli]. [Affixum: Anno à Natiuitate D.N. Iesv Christi millesimo sexcentesimo sexagesimo sexto, In-//dictione quarta, die verò 23. mensis Martii, Pontificatus autem Sanctiss. in Christo// Patris, D.N.D. Alexandri, diuina Prouidentia Papae VII. Anno vndecimo, supradi-//ctum Decretum affixum, & publicatum fuit ad valuas Basilicae Principis Apostolorum,// Cancellariae Apostolicae, ac in acie Campi Florae, ac in aliis locis solitis, & consuetis// Vrbis per me Carolum Melanum eiusdem Sanctiss. D. N. Papae, & Sanctissimae In-//quisitionis Cursorem. - Romae : Ex Typographia Reuerendae Camerae Apostolicae, 1666 (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 1], unter Bl. 279r; (3) vom Ass. SO zusammengestellte Notizen für die Gutachter, die mit der Prüfung der neu übersandten Ausg. des Werkes Guimenius’ und mit der Prüfung seines zweiten Werkes beauftragt worden waren, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 292r, 1 S., 14. Dezember 1674; (4) Relation über die Neudrucke des Buchs Guimenius’ in Valencia und Madrid und über die Drucklegung des Gesuchs Guimenius’ an den Papst, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl.  281r/v, 2 S., [20. März 1675] (zu Nr. 1 und Nr. 5); (5) Notiz zu den noch im SO tätigen Qual. SO, die bereits an den Verhandlungen von 1665 bis 1666 beteiligt gewesen waren, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 290v, 1 S., [14. August 1675]; (6) Relation u.d.T. „Brevis relatio actorum facta Sacrae Congregationi sub die 11. Septembris 1675“, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 285r–286v, 4 S., [11. September 1675]; (7) Relation der Verhandlungen ab 1664 [irrtümlich unter dem Datum 11. September 1675] bis zum Schreiben des Bf. von Malaga vom 10. März 1676, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 294r–295v, 4 S., [nach 10. März 1676]

549

ACDF SO CL 1680–1682

In den Akten auch erwähnt: (1) [Synodaldekrete] Constitvciones// Synodales// Del Obispado// De Malaga.// Hechas, Y Ordenadas// Por// El Ill.mo Y Rev.mo Señor.// D. Fr. Alonso// De Santo Thomas,// Obispo de Malaga, del Consejo// De Su Magestad &c.// En// La Synodo Que Celebrȯ// en su S. Iglesia Cathedral, el dia 21.// de Noviembre de 1671. - En Sevilla : por la Uiuda de Nicolás Rodrigez, 1674 (Con Licencia). BSB136 (2) Maria : Mystica// Civdad de Dios,// Milagro De Sv// Omnipotencia// Y Abismo De La Gracia.// Historia Divina, Y Vida De La// Virgen Madre de Dios, Reyna, y Señora// nuestra Maria Santissima, Restauradora de// la culpa de Eua, y Medianera// de la gracia.// Manifestada En Estos Vltimos Siglos// por la misma Señora à su Esclaua Sor Maria de Iesvs, Abade-//sa de el Convento de la Inmaculada Concepcion, de la Villa// de Agreda, de la Prouincia de Burgos, de la Regular Obser-// uancia de N. S. P. San Francisco, para nueua luz de el// mundo, alegria de la Iglesia Catolica, y confiança// de los mortales.// Primera [–Tercera] Parte. - En Madrid : Por Bernardo de Villa-Diego, 1670 (Con Privilegio). - 3 vol. (8 Libros in 3 Partes) ; 2°. BVE (3) Pissini, Andrea: Naturalium// Doctrina / Andreae// Pissini Lu-//censis,// Qua// Funditùs eversis Ma-//teriei primae, Formaeque// Substantialis & Accidentalis ,// cunctisque fermè Sectariorum// Sententijs,// Cujuslibet Au-//ctoritate Posthabita,// Rationibus firmis// Inopinata Substituuntur, aut// penitùs obsoleta revocantur.// Nunc primùm prodit. - Augustae Vindelicorum : Typis Koppmayrianis, 1675. - [28], 493, [15] S. ; 12°. BVE137 (4) Rituel Romain du pape Paul V. A l’usage du diocese d’Alet. Avec les instructions & les rubriques en françois. - A Paris : chez Charles Savreux libraire-juré, au bas de la tour de Nostre-Dame, du costé de l’Archevêché, à l’enseigne des trois Vertus, 1667. - 2 vol. ; 4º. SBN138 II. Verhandlungen 1680−1681 (zu Nr. 1 und Nr. 6−10) Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 329r–331[bis]r, 7 S., [21. August 1680] (zu Nr. 1 und zu Nr. 6)

Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP?]; [Domenico Maria Pozzobonelli OP?]; [Antonio de Monroy OP?]; [Pedro Esporrin de Zaragoza OFMObs]; [Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?] nicht aufgefunden [28. Mai 1681?] (zu Nr. 7)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 392r/v, 2 S., o.D. (Zu Nr. 7)139

Gutachter:

[Raimondo Capizucchi OP?]; [Domenico Maria Pozzobonelli OP?] [Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?]; [Alessandro Maderno B?]; [Pedro Esporrin de Zaragoza OFMObs?] nicht aufgefunden [25. Juni 1681?] (zu Nr. 8–10)

Gutachten:

Umfangs- und Formatangaben nach COPAC: [12], 643, [119] S. ; 2°. Vgl. ACDF SO CL 1676–1678, [Nr. 11bis]→ACDF SO St.St. O-3-f, Nr. 7. 138 Vgl. ACDF SO CL 1668 Pars Prima, Nr. 3. 139 Überschrift: „Censura in epistolam P Matthaei Moja inventa inter scripturas Eminentissimi Casanatae“. Als Anlage: Abschrift der Propositionen, Bl. 393r–396v, 8 S. 136 137

ACDF SO CL 1680–1682

550

Gutachter: Gutachten:

[Michelangelo Ricci?]; [Domenico della Ss. Trinità OCD?] nicht aufgefunden [25. Juni 1681?] (zu Nr. 8–10)

Dekret: Bando:

SO 21. August 1680;140 [Audienzdekret 21. August 1680?];141 SO 9. Oktober 1680142 (zu Nr. 1) Breve Innozenz’ XI. 16. September 1680

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 6)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 7)143

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 8–10)144

Korrespondenten: (1) Inq. von Venedig; (2) Inq. von Rimini; (3) Inq. von Florenz; (4) Inq. von Gubbio; (5) Inq. von Modena; (6) Inq. von Ferrara; (7) Kard. Cesare Fachinetti ; (8) Nuntius von Luzern; (9) Inq. von Alessandria; (10) Inq. von Belluno; (11) Inq. von Ceneda; (12) Inq. von Pisa; (13) Inq. von Mailand; (14) Inq. von Verona; (15) Inq. von Reggio; (16) Inq. von Faenza; (17) Inq. von Perugia; (18) Vikar der Inquisition von Genua; (19) Nuntius von Turin; (20) Inq. von Casale; (21) Inq. von Vicenza; (22) Inq. von Saluzzo; (23) Nuntius von Madrid; (24) Kard. Alderano Cibo; (25) Nuntius von Lissabon; (26) Ass. SO; (27) Agostino Favoriti; (28) Nuntius von Wien; (29) Johann Paul Freiherr von Hocher Weitere Akten des SO: (1) Entwurf für ein Bando SO 21. August 1680, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 327r/v, 2 S., [21. August 1680]; (2) Relation bzgl. der Korrespondenz mit dem Nuntius von Madrid, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 379r/v und Bl. 394r, 3 S., [8. Januar 1681]; (3) als Anlage zu einem Gutachten: ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 331v: nach dem Referat Brancatis, in dem erneut die unüber­ sichtliche Erscheinungsweise des Werkes (unter verschiedenen Titeln und an unterschiedlichen Orten) thematisiert wurde, ordneten die Kardinäle an, dass das Werk verboten werden sollte, mit der Klausel „sub utroque titulo, seu alio, et quocunque nomine seu idiomate, et quovis loco tam impressus quam imprimendus et manuscriptus“; es wurde ein Verbot per päpstlichem Breve erwogen, mit Verweis auf das Verbot durch Dekret SO 11. September 1675. 141 ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 327v: nach Rücksprache mit dem Ass. SO ordnete der Papst die Ausfertigung des Breve in der [von den Kardinälen vorgeschlagenen] Form an. 142 ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 335r: die Kardinäle ordneten an, ein Exemplar des Breve Innozenz’ XI. 16. September 1680 an die Nuntien und Inq. zur Veröffentlichung zu übersenden. − Zur nachfolgenden Korrespondenz, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 336r−376v, wurden keine Dekrete ermittelt, außer für das Schreiben des Inq. von Genua vom 2. November 1680, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 368r (Dekret SO 13. November 1680, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 369v) und das Schreiben des Nuntius von Madrid vom 21. November 1680, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 380r (Dekret SO 8. Januar 1681, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 384v). − Vgl. ferner im Teilfasz. u.d.T. „Germania“ die Dekrete SO 8. Januar 1681, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 419v; SO 12. Februar 1681, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 420v; SO 12. März 1681, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 410v; SO 9. April 1681, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 423r; SO 28. Mai 1681, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 427v; SO 30. Juli 1681, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 428v. 143 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Madrid an Kard. Alderano Cibo vom 27. Februar 1681, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 386r, mit Übersendung des Werkes. − Vgl. ferner das Dekret SO 31. März 1681, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 391v. 144 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Agostino Favoriti an den Ass. SO vom 24. Juni 1681, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 398r, mit Übermittlung der drei Schriften. − Vgl. ferner das Dekret SO 25. Juni 1681, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 400v; [Audienzdekret] 25. Juni 1681, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 400v. 140

551

ACDF SO CL 1680–1682

„Propositiones“, Abschrift der Liste der 113 von Mateo de Moya SJ dem Hl. Stuhl zugestellten Propositionen, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl.  393r−396v, 8 S., o.D. (4) im Teilfasz. u.d.T. „Germania“ zur Rezeption des Breve Innozenz’ XI. 16. September 1680 in Niederösterreich [1681]: Relationen, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 402r/v, 2 S., , [28. Mai 1681] und ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 410r, 1 S., [12. März 1681] Ferner beiliegend: (1) [Breve] Innocentius PP XI Innocentivs Papa XI// Ad Perpetvam Rei Memoriam. [Incipit: Cvm (sicut accepimus)] [Explicit: Dat. Romae apud S.ctam// Mariam Maiorem sub Annulo Piscatoris die xvj. Septembris MDCLXXX. Pontificatus Nostri Anno Quarto.// I.G. Slusius] (Orig., Pergament, gesiegelt). ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], unter Bl. 332r–333r; (2) [Bando] Innocentivs Papa XI// Ad Perpetvam Rei Memoriam. [Incipit: Cvm (sicut accepimus)] [Explicit: Datum Romae apud S. Mariam Maiorem sub// Annulo Piscatoris die xvj. Septembris MDCLXXX. Pontificatus Nostri Anno Quarto.// I.G. Slusius]. - Romae : Ex Typographia Reverendae Camerae Apostolicae, 1680 (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], unter Bl. 334r;145 (3) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Madrid an Kard. Alderano Cibo vom 21. November 1680: Notarielles Instrument auf span. [Incipit: Io D. Balthasar Fernandez Mantero Nott.°// Secretario de la Audiencia y Tribunal de la Nunciatura] bzgl. der Plakatierung des Breve Innozenz’ XI. 16. September 1680, mit Unterschriften von Balthasar Fernandez Montero und vom Nuntius von Madrid; dorsal: „Legalizatio“, unterschrieben vom Nuntius und vom Auditor der Nuntiatur, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 381r/v, 2 S., 20. November 1680; (4) weiteres Material bzgl. der Veröffentlichung des Breve Innozenz’ XI. 16. September 1680 im Teilfasz. u.d.T. „Germania“, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 401r−428v, 58 S., 8. Dezember 1680−30. Juli 1681 In den Akten auch erwähnt: ♦ Anonym: Examen libelli cui titulus est propositiones excerptae ex Augustino [...] Cornelii Iansenii episcopi Iprensis. quae in specimen exhibentur suae sanctitati. - Louanii ; typis ac sumptibus viduae Iacobi Grauii, 1646. - 100 [i.e. 98], [2] S. ; 4º. SBN146 ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 4 1680. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Histojre du Luteranisme par le P. Louis Maimbourg de la Compagnie de Jesus. A Paris 1680. Maimbourg, Louis: Histoire// Du// Lutheranisme. / Par// Le P. Louis Maimbourg, de la Compagnie de Jesus. - A Paris: Chez Sebastien Mabre-Cramoisy [...], 1680. (Avec Approbation et Privilege). BVB147 Affixum: Die 25. Septembris 1680 supradictae literae Apostolicae affixae, & publicatae fuerunt ad ual­ uas Basilicae Principis Apostolorum, Palatii S. Officii, & // in acie Campi Florae, ac aliis locis solitis, & consuetis Vrbis per me Franciscum Perinum SS.D.N.PP. & Sanctiss. Inquisitionis Cursorem. Das Bando liegt dem Fasz. mehrfach bei, ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 334r und ACDF SO St.St. H-2-h, [Nr. 2], Bl. 335[bis]. 146 Das Werk stammt nach Willaert evtl. von John Sinnich. Nach Abes ist diese Zuschreibung aber irrtümlich. Ermittelt wurde auch: ♦ Anonym: Notae in libellum cui titulus „Examen libelli cui titulus Propositiones excerptae“. - Louvain : [S.n.], 1646. Willaert. 147 Umfangs- und Formatangaben nach KB: 2 vol. ; 12°. 145

ACDF SO CL 1680–1682 Gutachter: Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP Bl. 78r–90v, 26 S., [12. Dezember 1680]148

Dekret: Bando:

nicht aufgefunden149 SO 12. Dezember 1680

552

ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 5 1680. Decret[um] SS.mi, in quo prohibentur folia ins[cript]a: Arest de la Cour de Parlement sur un Bref du Mois d’Aoust 1680 &c. In praefato Aresto Parisien[si] annullatur Breve SS.mi directu[m] ad Moniales Stabilitas, vulgò a Sciarone, eisde[m] praescribendo, ut procedant ad nova[m] electionem Abatissae. 1. Arrest// De La Cour// De Parlement,// Sur un Bref du mois d’Aoust mil six// cent quatre-vingt.// Du 24. Setembre 1680. - A Paris : Chez François Muguet [...], 1680 (Avec Privilege de sa Majestè). - 15 S. ; 4°. ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 5, Bl. 99r–106v Ferner wurde verhandelt: 2. Gerbais, Jean: Dissertatio// De Causis// Majoribus// Ad Caput// Concordatorum// De Causis.// Authore Joanne Gerbais Doctore// Paisiensi, Socio Sorbonico, Regio// Eloquentia Professore. - Lutetiae Parisiorum : Ex Typographiâ Francisci Le Cointe è regione Collegii Remensis, 1679 (Cum Privilegio Regis Christianissimi). BVB150 Dekret: Bando:

[Dekret SO] 12. Dezember 1680 (zu Nr. 1–2)151 Breve Innozenz’ XI. 18. Dezember 1680

Korrespondenten: (1) Ass. SO; (2) [Kard. Alderano Cibo ]; (3) Johannes Walter Sluse ; (4) Agostino Favoriti Ferner beiliegend: (1) zwei hs. ital. Übers. des „Arrest de la Cour de Parlement“: Bl.  107r–115v, 18 S., und Bl.  119r–131v, 26 S., o.D.; (2) Anonym [Favoriti, Agostino]: Lettera d’un Curiale di Roma// ad un suo Amico in Parigi// Sotto li 22. Nouembre 1680.// [Incipit: Della Scrittura intitolata Arresto della Corte del Par-// lamento di Parigi] [Explicit: Aggiungo per ultimo la copia del Breve, che mi// è riuscito di repescare. E uiuete sano.] - [S.a.] - 32 S. (Ms.). ACDF SO CL 1680– 1682, Nr. 5, Bl. 145r–160v152 (3) Pergamentbreve Innozenz’ XI., 18. Dezember 1680, U.d.T. „Riflessioni, Censura, e Voto [...]“. Zur Einleitung und Verlauf des Verfahrens vgl. die Relation u.d.T. „Discorso“ in ACDF SO CL 1680– 1682, Nr. 2, Bl. 43r–49v. 150 Umfangs - und Formatangabe nach BAV: [42], 376, [90] S. 151 Bl. 141r: der Papst ordnete an, dass Drucke und Mss. des Arrêt per Breve verboten werden sollten. Außerdem sollte auch das Werk Nr. 2 per Breve verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens zu Nr. 1 vgl. den Hinweis im Schreiben von Agostino Favoriti an den Ass. SO vom 4. November 1680, Bl. 97r, auf die Übermittlung des Werkes vom Kard. Alderano Cibo im Auftrag des Papstes an das SO. Zu Nr. 2 vgl. ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 6. 152 Das Werk wurde gedruckt: Anonym [Favoriti, Agostino]: Lettera di vn Curiale di Roma// ad vn suo Amico// in Parigi. [Incipit: Della scrittura intitolata Arresto della// Corte del Parlamento di Parigi] [Explicit: Quibus Apostolicam Beneditionem Pater-//ne impartimur. Datum Romae die septima Augusti 1680]. - [In Rhegio] : [S.n.], [1680]. ÖNB. Autor ermittelt nach SBN. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [2], 44 S. ; 4º. 148 149

553

ACDF SO CL 1680–1682

[Incipit: Innocentivs PP. XI// Ad Perpetvam Rei Memoriam. Cum ad Apostolatus n.ri notitiam peruenisset, quaedam folia Gallico] [Explicit: Datum Romae// Apud S/ Petrum sub Annulo Piscatoris die xviii. Decembris MD CLXXX. Pon.tus N.ri Anno Quinto// Slusius], unter Bl. 142r, Farbfaksimile153 ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 6 1680. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Dissertatio de Causis majoribus ad Caput Concordatorum de Causis. Authore Joanne Gerbois Doct. Parisien[si]. Lutetiae Paris[iorum] 1679. Gerbais, Jean: Dissertatio// De Causis// Majoribus// Ad Caput// Concordatorum// De Causis. / Authore Joanne Gerbais Doctore// Paisiensi, Socio Sorbonico, Regio// Eloquentia Professore. - Lutetiae Parisiorum : Ex Typographiâ Francisci Le Cointe è regione Collegii Remensis, 1679 (Cum Privilegio Regis Christianissimi). BVB154 Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 170r–188r, 37 S., 12. November 1680155

Dekret: Bando:

[SO 3. Dezember 1680];156 Audienzdekret 11. Dezember 1680157 Breve Innozenz’ XI., 18. Dezember 1680158

Ferner beiliegend: Pergamentbreve Innozenz’ XI., 18. Dezember 1680, [Incipit: Innocentivs PP. XI// Ad Perpetvam Rei Memoriam. Cum ad Apostolatus n.ri notitiam peruenisset, quaedam folia Gallico] [Explicit: Datum Romae// Apud S/ Petrum sub Annulo Piscatoris die xviii. Decembris MD CLXXX. Pon.tus N.ri Anno Quinto// Slusius], Farbfaksimile, unter Bl. 168r159 ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 7 1680. Censura in foliu[m] furtivè impressu[m] continens duas compositiones in laude[m] P[at]ris Caesaris Augustini Zucchi Augustiniani. Leiza Eraso y Arróniz de Punzano, José de: Vorderseite: [Incipit: Sapientissimo Patri Magistro Cesari Augustino Zucchi [...]. Epigramma Incipit: Cesar ave Zucchi, nostrae, tuba Delphica, prolis.// Pignora qui patris, luci in arce locas.// Leyza fonat Villam Navarrae, aut maenia Castri;// Nomen Eraso Viros, germina clara foli.// Romulus hinc Clypeis; Ancilibus hinc micat Hector.// Indè Senator habet stemmata digna Iovis.// Virgina alma dies, cui Sol, & Luna cothurnis// Sub nive flat radios; concipit igne nivem.// Haec foboli foelix, Iosepho ad gentis honorem,// Pulcra, Das Orig. befindet sich in der Raccolta Diplomatica. Umfangsangaben nach BAV: [42], 376, [90] S. 155 Enthält: Votum de hoc libro, Bl. 187r–188r, 3 S. Gutachten und Votum wurden separat unterschrieben. 156 Notiz Bl. 163r: [der Ass. SO?] erhielt gemäß dem Votum der Kard. vom 20. [November] 1680 den Auftrag, [in der Audienz?] den Papst auf den Bedarf eines Verbots durch päpstliches Dekret anzusprechen. 157 Bl. 163r: nach dem Referat des Ass. SO ordnete der Papst an, ein Breve auszufertigen. – Das Werk sollte durch Dekret SO per Breve verboten werden: vgl. ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 5. 158 Bando des päpstlichen Breve (s. vorstehende Anm.): Bl. 164r. 159 Das Orig. befindet sich in der Raccolta Diplomatica. 153 154

ACDF SO CL 1680–1682

554

smaragdino, stygmata, rore dedit.// Virga, manum sponsi, licet arrida frondibus implet.// Stemmate sic viridi pectus honorat hiems.// Fecisti elogiis, melior fortuna liceret,// Nescia Preaconio nobiliore frui.// Bina, erit adiunctae, mea gloria posthuma faeclis// Gloria sola Crucis, gloria sola Sophi. ‒ Rückseite: Leiza Eraso y Arróniz de Punzano, José de: Reverendissimo Patri Magistro// Cesari Augustino Zucchi,// Augustiano// In Regiâ Papiae Univesitate, Philosophiae publico, & in-//signi Proffesori, salutem ...]. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 1 Bl. (Einblattdruck). ACDF SO CL 1680‒1682, Nr. 7, Bl. 194r‒195v Gutachter: Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP Bl. 193r, 1 S., 15. April 1680

Dekret:

nicht aufgefunden160

Korrespondenten: Inq. von Pavia ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 8 1680. Permittitur impressio Libri, cui titul[us]: Vita del B. Franco dell’ Ord[in] e dalla Madonna del Carmine composta dal P. Simone Grassi Sottopriore &c. Grassi, Simone ; Lombardelli, Gregorio: Vita del Beato Franco dell’ ordine della Madonna del Carmine composto dal P. Simone Grassi Sottopriore del Conuento dell’istesso ordine (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.161 Gutachter: Gutachten:

Prospero Bottini162 Bl. 201r/v, 2 S., o.D.163

Dekret:

SO 15. April 1680164

Korrespondenten: [Inq. von Florenz] ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 9 1680. Annotationes Censoriae in Libr[um] R.P.D. Lucae editu[m] Romae sine approbatione ins[criptu]m: Quarta pars supplementi &c. ♦ Luca, Giovanni Battista De: [Theatri veritatis, et iustitiae supplementum] 16.4: Par. 4. In qua agitur De beneficijs ecclesiasticis. De canonicis, & capitulo. De Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Pavia vom 19. März 1680, Bl. 192r, mit Übersendung des Einblattdruckes. 161 Gedruckt wurde: Grassi, Simone ; Lombardelli, Gregorio: Vita del b. Franco Lippi carmelitano estratta dall’antica del m. r. p. m. Gregorio Lombardelli domenicano, e da altri autori; / e descritta con aggiunta d’alcune grazie, e altre notizie appartenenti al medesimo beato dal P. Simone Grassi [...]. - In Firenze : per il Vangelisti, 1680. - [16], 224, [8] S. ; 8°. SBN. 162 Zu Bottini vgl. Prosopographie 18. Jh. 163 In Form eines Vorschlags für einen im Werk zu ersetzenden Textabschnitt. Eine Abschrift liegt dem Fasz. unter Bl. 202r bei. 164 Bl.  200r: der Inq. von Florenz sollte die Druckerlaubnis unter Auflage der Aufnahme der [im Ms. be­reits enthaltenen] Protestationen und Annotationen am Anfang und am Ende des Werkes erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Dekret SO 15. April 1680, Bl. 200r, auf die Zusendung des Ms. durch Kard. Decio Azzolini junior zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 160

555

ACDF SO CL 1680–1682

parochis. De iurepatronatus. De pensionibus. - Romae : typis haeredum Corbelletti, 1677. - [16], 118, [4], 22, [4], 22, [6], 56, [4], 42, [4], 49, [5], 20, 10, [4], 74, [2], 15, [5], 93, [3], 28 S. ; 2°. SBN165 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 208r–214r, 15 S., [1680]

Dekret:

nicht aufgefunden

ACDF SO CL 1680–1682, [Nr. 9bis] 1680. Acta in Libros P. Ludovici Thomassini Sacerd[otis] Oratorii, quorum Titul[us]: Antiqua, et nova Disciplina Ecclesiae circa Beneficiarios &c. Thomassin, Louis: Ancienne et nouvelle discipline de l’Eglise touchant les benefices et les beneficiers. Scavoir, les evesques, archevesques, primats, archidiacres, archiprestres, curez, chapitres, congregations, abbayes. Divisee en quatre parties, selon les quatre divers ages de l’Eglise. [...] / Par le p. Louis Thomassin [...]. - A Paris : chez Francois Muguet [...], 1678‒1679. - 4 vol. SBN Dekret:

nicht aufgefunden166

ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 10 1681. Censura in Libr[um] Anonym[um], cui titul[us]: Summariu[m] decretoru[m] Concilii Tridentini de Reformatione Disciplinae Ecclesiasticae, cu[m] observationibus ex usu gallico depromptis an[no] 1679. Montibus. Anonym [Saint-Jean, ? De ]: Sommaire des décrets du Concile de Trente. - Mons : Migeot, 1679. - 18°. Abes167 Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 218r–219v, 4 S., [5. Februar 1681]

Dekret: Bando:

SO 5. Februar 1681168 CIndex 31. März 1681

Teil 4. des Gesamtwerkes: Luca, Giovanni Battista De: 16: Theatri veritatis, et iustitiae supplementum eiusdem auctoris, liber 16. Pars prima [–4.]. - Romae : ex typographia Reuerendae Camerae Apostolicae, 1677–1678. - 4 vol. ; 2°. SBN. 2. und 4. Band: Romae : typis haeredum Corbelletti, 1677. Teil 16 des Gesamtwerkes: Luca, Giovanni Battista De: Theatrum veritatis, et iustitiae siue Decisiui discursus ad veritatem editi in forensibus controuersijs canonicis, & ciuilibus, in quibus in Vrbe aduocatus pro vna partium scripsit, vel consultus respondit. Io. Baptista de Luca Venusinus, per materias seu titulos distincti iuxta seriem de qua proxime. Liber primus [–16.]. - Romae : typis haeredum Corbelletti, 1669–1678. - 19 vol. ; 2°. SBN. 166 Der Fasz. liegt dem Bd. nicht bei. Das Werk wurde bereits verhandelt: vgl. ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 29. 167 Titelvariante: Anonym [Saint-Jean, ? De ]: Sommaire des décrets du Concile de Trente touchant la réformation de la discipline ecclésiastique, avec des observations tirées de l’usage de France. - Lyon : Anisson, 1679. - 12°. BNF. 168 ACDF Index Prot. 40, Bl. 570r: das Werk sollte von der CIndex verboten werden. 165

ACDF SO CL 1680–1682

556

ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 11 1681. Censura in Libr[um] Anonym[um] ins[criptu]m: Projet de Conference su les Materies de controverse, appuje de quelques Observations sur trois, aut quattre points de Religion, et particulierement sur le Sacremente de Penitence &c. Anonym [Fevret, Jacques]: Projet// De// Conference// Sur Les Matieres// De Controverse.// Appuyé de quelques Observations sur// trois ou quatre Points de Religion, &// particulierement sur le Sacrement de// Penitence.// Avec cinquante Questions choisies pour estre// proposées à Messieurs de la R.P.R.// Et quelques Reflexions sur leur Doctrine// & sur leur conduite. - A Paris : Chez Antoine Dezallier [...], 1680 (Avec Approbation & Privilege du Roy). BM-Lyon169 Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 222r–224r, 5 S., 5. Februar 1681

Dekret: Bando:

SO 5. Februar 1681170 CIndex 31. März 1681

ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 12 1681. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Storia Panegirica della B. Giuliana Falconieri distesa dal P. Prospero Bernardi Fiorentino de Servi di Maria. Bernardi, Prospero: Storia Panegirica della Beata Giuliana Falconieri (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.171 Gutachter: Gutachten:

Giulio Maria Bianchi OP172 Bl. 232r–234r, 5 S., [12. Februar 1681]173

Dekret:

SO 12. Februar 1681;174 SO 9. Juli 1681175

Korrespondenten: (1) Inq. von Modena; (2) Prospero Bernardi OSM; (3) Inq. von Florenz Ferner beiliegend: Gesuch von Prospero Bernardi OSM um Erlaubnis, das Werk in Florenz statt in Modena drucken zu lassen und dementsprechend mit Bitte um Umfangs- und Formatangaben nach COPAC: [24], 187, [4] S. ; 12°. ACDF Index Prot. 40, Bl. 570r: das Werk sollte von der CIndex verboten werden. 171 Gedruckt wurde: Bernardi, Prospero: Storia panegirica della beata Giuliana Falconieri vergine fiorentina institutrice del terz’ordine de’ servi di Maria / scritta da f. Prospero Bernardi [Fiorentino de Servi di Maria.] - In Firenze : alla Condotta, 1681. - [24], 176, [2] S. ; 4°. SBN. 172 Zu Bianchi vgl. Prosopographie 18. Jh. 173 Korrekturen. 174 Bl. 238v: der Inq. von Modena sollte die Druckerlaubnis unter Auflage der von Bianchi erarbeiteten Korrekturen erteilen, deren korrekte Umsetzung aber vom Inq. überprüft werden sollte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Modena vom 27. April 1680, Bl. 228r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 8. Mai 1680, Bl. 239v; SO 5. Juni 1680, Bl. 238v. 175 Bl. 236v: der Inq. von Florenz sollte die Druckerlaubnis nach erneuter Revision der vom Autor gemäß Dekret SO 12. Februar 1681 einzutragenden Korrekturen erteilen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Autors, Bl. 231r. 169 170

557

ACDF SO CL 1680–1682

Betrauung der Inquisition von Florenz mit der Überprüfung der korrigierten Fassung, Bl. 231r, 1 S., [9. Juli 1681] ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 13 1681. Censura in Libr[um] cui titul[us]: La vita di Suor Benedetta Gambarini scritta d’Ordine dell’ Em.o Sig[o]r Cardinale Carlo Cerri Vescovo di Ferrara &c. dal Canonico Andrea Bertoni. Bertoni, Andrea: La Vita di Suor Bened[ett]a Gambarini Monaca delle Capucine di Ferrara, scritta d’ord[in]e dell’Em.mo S.re Card.l Carlo Cerri Vescovo di Ferrara, et alla med.a Em:za dedicata (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.176 Gutachter: Gutachten:

Giulio Maria Bianchi OP177 Bl. 246r–248v, 6 S., [12. Februar 1681]178

Gutachter: Gutachten:

Martín de Esparza Artieda SJ Bl. 245r/v, 2 S., 19. Februar 1681179

Dekret:

SO 12. März 1681180

Korrespondenten: Inq. von Ferrara Weitere Akten des SO: Relation zu den beiden Gutachten, Bl. 242r, 1 S., [12. März 1681] ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 14 1681. Breve Innocent[ii] XI. sub die 17. Maii 1681, in quo damnatur Liber Coloniae impressus 1680; cui titul[us]: Historia Concilioru[m] Generaliu[m] in quatuor Libros distributa Authore Mag. Edmundo Richerio Doct. ac Socio Sorbonico. Richer, Edmond: Historia Conciliorum Generaliu[m] in quatuor Libros distributa / Auctore// Magistro Edmundo Richerio Doctore ac socio Sorbonico. - Coloniae : apud Bèrnardu[m] Hestingh, 1680 (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1680-1682, Nr. 14, Bl. 257r Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [18. Februar 1681]

Gedruckt wurde: Bertoni, Andrea: Vita della madre suor Benedetta Gambarini, monaca delle Capuccine di Ferrara. Consacrata all’eminentiss.mo e reuerendissimo sig.re Carlo Cardinal Cerro vescouo di Ferrara vigilantissimo [...]. - In Venetia : per Domenico Milocco, 1683. - [8], 133, [3] S. ; 4°. SBN. 177 Zu Bianchi vgl. Prosopographie 18. Jh. 178 Korrekturen. 179 Korrekturen. 180 Bl. 253v: der Inq. von Ferrara sollte die Druckerlaubnis unter Auflage der von Bianchi und Esparza verf. Korrekturen erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ferrara vom 15. November 1678, Bl. 244r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 29. November 1679, Bl. 251v; SO 5. Juni 1680, Bl. 252v; SO 12. Februar 1681, Bl. 252v. 176

ACDF SO CL 1680–1682 Dekret: Bando:

558

SO 18. Februar 1681;181 Audienzdekret 26. Februar 1681182 Breve Innozenz’ XI. 17. März 1681

Ferner beiliegend: (1) Entwürfe des Breve, Bl.  256r/v, 265r, 3 S., o.D. [17. März 1681]; (2) Pergamentbreve Innozenz’ XI. 17. März 1681, [Incipit: Innocentivs PP. XI// Ad Perpetvam Rei Memoriam. Ex iniuncto Nobis Apostolica servitutis munere] [Explicit: Datum Romae apud Sanctum Petrum sub Annulo Piscatoris xvii. Martii MDCLXXXI Pon.tus N.ri Anno Quinto// Slusius], Farbfaksimile, unter Bl. 259r183 ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 15 1681. Brevis Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Pretendú Ennemi de Dieu, et de là Lois refutè par le Sieur de Saint Vi[c]tor Adressè a l Autheur Deguisè Sous le nom de Henry de la Mark. A Lille 1680. Saint Victor : Le// Pretendv Ennemi// De Diev// Et De La Loy// Refuté / Par Le Sievr// De Saint Victor.// Addresse’ A L’Avtheur Degvise’// Sovs Le Nom De// Henri De La Mark. - A Lille : Chez la Vefue Christofle Du Moulin à l’enseigne de l’imprimerie, 1680. - 84 S. UGent184 Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP] nicht aufgefunden [6. November 1680]

Dekret: Bando:

SO 6. November 1680185 CIndex 31. März 1681

Korrespondenz: (1) Nuntius von Köln; (2) Kard. Alderano Cibo Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Köln an Kard. Alderano Cibo vom 10. Februar 1681: anonymes Gutachten mit Auflistung mehrerer Werke desselben Autors, die im Veröffentlichungsprozess waren, Bl.  271r/v, 2 S., [10. Februar 1681]186 In den Akten auch erwähnt: (1) Saint Victor : [de potestate pontificis] (im Erscheinen). Das Werk wurde nicht ermittelt. (2) Saint Victor : [contra binium collectorum conciliorum] (im Erscheinen). Das Werk wurde nicht ermittelt. (3) Saint Victor : [contra immaculatam Virg. Conceptionem] (im Erscheinen). Das Werk wurde nicht ermittelt. (4) Saint Victor : [Breviarum Gallice adiunctis sua auctoritate officiis immutatis lectionibus] (im Erscheinen). Das Werk wurde nicht ermittelt.

Bl. 264v: die Kardinäle waren der Meinung, dass das Buch nach Rücksprache mit dem Papst durch päpstliches Breve verboten werden sollte. 182 Bl. 264v: der Papst approbierte das Dekret SO 18. Februar 1681, Bl. 264v, und ordnete an, ein Breve zu erlassen. 183 Das Orig. befindet sich in der Raccolta Diplomatica. 184 Umfangsangabe nach SBN: 8°. 185 ACDF Index Prot. 40, Bl. 568r: das Werk sollte von der CIndex verboten werden. 186 Eine Abschrift liegt dem Fasz. bei, Bl. 270r/v. 181

559

ACDF SO CL 1680–1682

ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 16 1681. Pater Illuminatus a Taurino Ord[ini]s Reformat[orum] S. Franc[isci] Exorcista duo proponit dubia exposita cu[m] ejus opinione in quoda[m] manuscripto. 1.m An Regularibus Exorcistis praeter licentia[m] suoru[m] Superioru[m], requiratur etiam approbatio, et licentia Ordinarii. 2.m Quida[m] Exorcista ad probandu[m], An vexatio cujusda[m] patientis carentis usu rationis erat a Daemone, vel ab alia causa naturali, usus est tertia persona concurrente ad omnia necessaria, praecipiendo Daemoni, quod si ab ipso haec vexatio procederet, daret ipsi signu[m] certum. Moroni, Illuminato: [Dubia]. Enth.: 1. (Bl. 280r–284v) An Regularibus Exorcistis praeter licentia[m], et approbatione[m] suoru[m] superioru[m] Generaliu[m], vel Provincialiu[m] de ipsoru[m] idoneitate ad exorcizandos energumenos, vel maleficio affectos, requiratur etia[m] Episcopi licentia, et approbatio, vt hoc exorcizandi munere tutò fungi possint, et valeant?; 2. (Bl.  285r–291v) Quida[m] exorcista ad probandu[m] an vexatio cuiusda[m] patientis vsu rationis expertis sibi oblati erat à daemone, vel a causa aliqua naturali proueniret, vsus est tertia quada[m] persona volente, et concurrente ad omnia necessaria, praecipiendo scilicet daemoni in nomine Jesu, etia[m] secretò, quod si ab ipso huius modi vexatio procederet, daret ipsi signu[m] certum, et euidens praesentiae suae, manu dextera praedictae tertiae personae signu[m] crucis efformando, vel ipsa[m] ad eius praesentia[m] ducendo, vel eiusde[m] humores in corde, vel stomacho commouendo eo modo quo à Deo illi permissum fuerit. Quaeritur An id possit fieri tutò, et sine superstitionis nota? - [S.a.]. - 24 S. (Ms.). ACDF SOCL 1680‒1682, Nr. 16, Bl. 280r–291v Gutachter: Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP Bl. 279r/v und Bl. 292r, 3 S., [16. April 1681]

Dekret:

SO 16. April 1681187

Korrespondenten: (1) Illuminato Moroni da Torino OFMObs ; (2) Papst Innozenz XI. Ferner beiliegend: Gesuch von Illuminato Moroni da Torino OFMObs an Papst Innozenz XI. um Bescheid hinsichtlich zweier im Manuskript enth. Dubia, Bl. 278r, 1 S., [12. März 1681] ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 17 1681. Decret[um] S. Cong[regatio]nis impress[um] sub die 26 Jun. 1681; quo diversi Libri prohibentur. Bl. 292r: [die Kardinäle approbierten] das Votum Capizucchis [bzgl. der Antwort auf die Dubia des P. Illuminato und der Einbehaltung des Ms. in der Kanzlei des SO]. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Illuminato da Torino OFMObs, Bl. 278r, mit Übermittlung des Ms. – Vgl. ferner das Dekret SO 12. März 1681, Bl. 293v.

187

ACDF SO CL 1680–1682

560

1. Lucas, Johannes: Strena// Veritatis Amatoribus// Pro// Veritate Defendenda,// Anno praecedenti multùm impugnatâ, nullis// annis expugnandâ// Oblata 1. anni 1680. / Per// Joann. Lucam Veronensem// S. T. B. Lova. [...]. - Coloniae : Apud Eusebium Evagrium, Bibliopolam sub signo Staterae, 1680. - 169, [2], 5 S. ; 8°. UGent 2. Anonym: Unitas// Dogmatica & Politica// In qua agitur de Reformatione, hoc// tempore attentata in Belgio: Oblata// Serenissimo Principi// Joanni Austriaco// Antiquitatis Patrono,// Fidei Propugnatori. - [S.l.] : [S.n.], 1679 (Cum Approbatione). - 80 S. UGent188 3. González de Rosende, Antonio: R. P. Antonij Gonzalez// De Rosende,// Pinciani, Clericorum// Regularium Minorum;// Hispaniarum Regis Catholici// Ecclesiastis Decani, Sanctae & Generalis Inquisitionis Senatus// Regis Qualificatoris ex Munere Antiquioris,// Et Olim Apud Complutenses Professoris// Primarij, Augustiniae & Tomisticae Scholae in clientelam ex Voto cooptati,// Disputationes// Theologicae// Tribus Tomis Absolutae,// Quorum: I. De Justitia Originali;// II. De peccato Originali;// III. De Justitia Gratuita;// Circumscribentibus Tres Status, Quos// de facto Natura Humana subiit, Integritatis, Aegritudinis, & Medicinae; In Quibus Clarissimorum Ecclesiae Lumi Num// SS. DD. Augustini & Thomae Aquinatis Mentes ad Lydium// lapidem revocantur, atque eodem calamo scripsisse indubiè ostenditur [...]. Lugduni : Sumptibus Autoris, Accurante Joanne Brugieres, & prostant Matriti apud Florid. Anisson [...], 1677 (Cum Approbatione & Superiorum Permissu). - 3 vol. BAV 4. Noir, Jean Le: Lettre de monsieur Le Noir theologal de Seez, a son altesse royale madame la duchesse de Guise, sur le sujet de l’heresie de la domination episcopale, qu’on etablit en France. - A Cologne : chez Pierre Girard, libraire a la Renommee, 1679. - [48], 160 S. ; 12°. SBN 5. Decrets// De Nos SS. PP.// Les Papes// Alexandre VII.// Et// Innocent XI.// Contre// Plusieurs Propositions// de la Morale relachée. - A Liege : [S.n.], 1680. - 95, [1], 180 S. ; 12°. REBIUN 6. Spinola, Giulio  ; Anonym [Turrettini, François (Bearb.)]: Lettera dell’emmo sigr cardinale Spinola vescovo di Lucca, agli oriundi di Lucca stantiati in Geneva. Colle considerationi sopr’ad essa fatte. - In Geneva : appresso Samuel De Tournes, 1680. - 189, [3] S. ; 12°. SBN189 Dekret: Bando:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1–6)190 SO 26. Juni 1681

ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 18 1681. Censura in Libr[um] ins[criptu]m Doctrina non Universitatis Lovanien[sis], sed quorumda[m] Privatoru[m], seù Gummari Huygens, Francisci Van-Vianen, et similiu[m] conformis doctrinae in P[at]re Gabrielis proscriptae, et repugnans doctrinae S. Caroli Borromaei, Catechismo Romano, Patribus &c. seù expositio Formatangabe nach SBN: 8°. Verf. der „Considerationi“ ermittelt nach Reusch II, 101. 190 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens zum Werk (Nr. 3) vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 61. 188 189

561

ACDF SO CL 1680–1682

Carnificinae conscientiaru[m], Authore Rejnero ab Andriga olim Theologiae Moralis Professore. Andringa, Reynerus ab: Doctrina// Non// Universitatis// Lovaniensis,// Sed// Quorundam// Privatorum.// Seu Gummari Huygens, Francisci van Via-//nen, & similium, conformis Doctrinae in// P. Gabriëlis Proscriptae, & repugnans Do-// ctrinae S. Caroli Borromaei, Catechismo// Romano, Partibus, Principiis Logicae, &// Theologiae Scholasticae.// Seu// Expositio Carnificinae conscientiarum, injustae rejec-//tionis Doctorum & Probatorum Virorum ab ordini-//bus, excipiendis confessionibus, Officiis Ecclesiasti-//cis, etc. / Autore Reynero ab Andringa// olim Theologiae Moralis Professore. - Moguntiae : Typis Francisci Bourgeat, 1681 (Cum Approbatione). - [12], 121, [1] S. ; 8°. UGent Gutachter: Gutachten:

Antonio de Monroy OP Bl. 304r/v, 2 S., [3. September 1681]

Gutachter: Gutachten:

Alessandro Maderno B Bl. 304v–305r, 2 S., [3. September 1681]191

Dekret: Bando:

SO 3. September 1681 donec corrigatur192 CIndex 14. April 1682 donec corrigatur

In den Akten auch erwähnt: Gabrielis, Aegidius: Specimina// Moralis Christianae// Et// Moralis Diabolicae// In Praxi, / Authore// R.P.F. Aegidio Gabrielis, S.T.B.F.// Tertii Ordinis S. Francisci de Poeni-//tentia , vulgò Beggardorum,// S. Theologiae Lectore. - Bruxellis  :  Typis Eugenii Henrici Fricx [...], 1675 (Cum Privilegio & Approbatione). - [6], 359, [12] S. ; 8°. UGent193 ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 19 1682. Censura in Libellu[m] manus[criptu]m Theodori Benedetti tribus voluminibus distributum, cui titul[us]: Tesoro de Rubini Evangelici, ovvero Corona diurna Ecclesiastica di tutto l’anno &c. Benedetti, Teodoro: Tesoro// Dé// Rubini Evangelici// overo// Corona Divina Ecclesiastica degli Evangeli// di tutto l’Anno//etc.// Descritta da me Teodoro da Bevagna Dottore dell’una e l’altra Legge,// Protonotario Apostolico, e Priore dell’Insigne Collegiata di S. Lorenzo di Spello (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677-1687, Nr. 113 Der Text schließt auf Bl. 304v direkt an das Gutachten von Monroy an, auf das sich der Gutachter auch bezieht. 192 Bl. 305v: das Werk sollte von der CIndex donec corrigatur verboten werden. 193 Später ersch.: Gabrielis, Aegidius: Specimina// Moralis// Christianae,// Et Moralis// Diabolicae// In Praxi, / Authore// R.P.F. Aegidio Gabrielis, S.T.B.F.// Tertii Ordinis S. Francisci de Poenitentia,// vulgò Beggardorum S. Theologiae// Lectore. - Lvgdvni : Apud Joannem Certe [...], 1680 (Cum Approbatione & Permissu). - [22], 465 S. ; 12°. BM-Lyon; Gabrielis, Aegidius: Les// Essais// De la// Theologie// Morale. / Par Le R. P. Giles De Ga-//briel, Licentié de l’Université de Lou-//vain, Prestre Religieux du Tiers-Or-//dre de S. Francois, De-//finiteur general, &// Commissaire Apos-//tolique dans le Pais-bas.// Troisieme Edition,// Reveue, corrigée, & augmentée. - Suivant l’Original imprimè à Rome : Chez François Tizzoni, l’année 1680 (Avec la permission du Maître du sacré Palais). - [12], 316 S. ; 12°. UGent. Vgl. hierzu ACDF SO CL 1683–1685, [Nr. 3bis]. 191

ACDF SO CL 1680–1682

562

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Bd. 4–5)

Gutachter: Gutachten:

Paolino Bernardini junior OP194 Bl. 309r–310v und Bl. 317r–318r, 7 S., [20. Mai 1682] (zu Bd. 1–3)

Dekret:

SO 20. Mai 1682;195 SO 19. Mai 1683;196 SO 10. Mai 1684197

Korrespondenten: (1) Inq. von Perugia; (2) Teodoro Benedetti da Bevagna Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Teodoro Benedetti mit Verweis auf die Verhandlung, Ablehnung und Einbehaltung der fünf Manuskriptbände, die er dem SO zur Erteilung der Druckerlaubnis zugesandt hatte, und mit der Bitte um Korrekturanweisungen bzw. Rückgabe der Mss., Bl. 312r, 1 S., [19. Mai 1683]198; (2) Gesuch von Teodoro Benedetti an das SO um Rückgabe der Mss., damit er Korrekturen vornehmen und das Werk zur erneuten Prüfung einreichen könne, Bl. 308r, 1 S., [10. Mai 1684] ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 20 1682. Permittitur impressio Libri, cui titul[us]: Responsio ad Amicu[m] Doct. Antonii Guardi. in hoc confutantur due propositiones Cleri Gallic[ani] de Auctoritate S. Pontificis. Guardi, Antonio : Responsio ad Amicu[m] Doct. Antonii Guardi (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.199 Dekret:

SO 21. Juli 1682;200 SO 7. Oktober 1682201

Korrespondenten: Inq. von Pavia Zu Bernardini vgl. Prosopographie 18. Jh. Bl. 318v: die Druckerlaubnis sollte nicht erteilt, die Mss. nicht zurückgegeben werden. Der Inq. von Perugia sollte die restlichen Bde. des Werkes (Bd. 4–5) übersenden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Perugia vom 10. Februar 1682, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 113, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 18. Februar 1682, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 113; und das Schreiben des Inq. von Perugia vom 28. Februar 1682, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 116, mit Übersendung des ersten Manuskriptbandes [ohne Dekret]. 196 Bl. 315v: die Mss. sollten dem Autor nicht zurückgegeben werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Teodoro Benedetti, Bl. 312r. 197 Bl. 319v: die Mss. sollten dem Autor zur Korrektur mit der Auflage zurückgegeben werden, dass die korrigierte Fassung wieder dem SO zur Revision und Erteilung der Druckerlaubnis zugesandt werden solle. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch Benedettis, Bl. 308r. – Für die weiteren Verhandlungen des Werkes unter einem anderen Titel vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 59 und ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 29. 198 Ein fast identisches Exemplar des Gesuches liegt dem Fasz. bei, Bl. 313r. 199 Variante in der Fasz.-Aufschrift: Guerdi. 200 Bl. 324v: der Inq. von Pavia sollte die Druckerlaubnis erteilen und ein gedrucktes Exemplar dem SO zustellen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Pavia vom 30. Juni 1682, Bl. 323r, mit Übersendung des Ms. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 201 Bl. 325v: der Inq. von Pavia sollte das Publicetur erteilen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Pavia vom 23. September 1682, Bl. 322r, mit Übersendung eines gedruckten Exemplars auf Anweisung des SO im Schreiben vom 25. Juli 1682. 194 195

563

ACDF SO CL 1680–1682

ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 21 1682. Non conceditur facultas rejmprimendi Libellu[m], cui titul[us]: Lettera scritta dal Servo di Dio P. presentato Fr. Gio[vanni] Falconi dell’ Ord[in] e della Mercede ad una figliuola spirituale nella quale si insegna il puro, e perfetto Spirito dell’ Orazione, stampata già in Madrid l’anno 1657. Genova &c. Falconi, Juan: Lettera// Scritta// Dal. Seruo di Dio P. Presentato// F. Gio: Falconi// dell’ Ordine di Nostra Sig.// della Mercede.// Ad vna Figliuola spirituale// Nella quale le insegna il più puro, e// perfetto spirito dell’ orazione// stampata già in Madrid// l’ anno 1657. - In Genova : Per Gli Heredi del Calenziani, [S.a.] (con licenza de’ Superiori). - 28 S., 1 Bl. (S. 257); S. 259–266, S. 227–243 ; [12°?]. ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 21, Bl. 331r–344v202 Dekret:

SO 29. Juli 1682203

Korrespondenten: (1) Giovanni Battista Merello MI (2) Inq. von Genua Ferner beiliegend: Gesuch von Giovanni Battista Merello MI um Erteilung der Erlaubnis für einen Neudruck, welche ihm durch den Inq. von Genua verweigert wurde, Bl. 329r, 1 S., 4. Juli 1682 ACDF SO CL 1680–1682, [Nr. 21bis] 1682. Censura in Libellos inscriptos. 1. Foliu[m] ins[criptu]m: Belydinghe &c. id est Professio septem punctoru[m], seù articulorum Fidei, quos unusquisque scire debet necessitate medii, ut salvus fiat. 2.us Libellus: Belydinghe &c. seù Professio septe[m] punctoru[m] 3. Christelyghe &c. id est Christiana doctrina divisa in diversas cantiones &c. 4. Regads offt maximen &c. Id est regulae, seù maximae Christianismi &c. 5. Den Noodighen &c. seù necessarius Conductor ad cultu[m] Dei &c. 1. Anonym: Belydinghe// Van De Seven Punten// Ofte// Artikelen// Des// Gheloofs,// De Welcke een ieghelyck moet weten door noodigheydt des middels, om saligh de worden,// Wat breeder uytgheleydt om beter te verstaen. [Incipit: Ick gheloove datter is eenen Godt] [Explicit: ende schouwen alle occasie van sonden]. - Tot Brussel : by Jacob vande Velde [...], 1680 (Einblattdruck). ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, unter Bl. 202r Auf dem Titelbl. befinden sich hs. Einträge, u.a. der Zusatz zum Druckort: In Roma et in Genova (wohl schon mit Blick auf den geplanten Nachdr.). 203 Bl. 346v: der Inq. von Genua sollte den ND nicht erlauben. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giovanni Battista Merello MI, Bl. 329r. – Eine spätere Ausg. des Werkes wurde verboten: vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 5. 202

ACDF SO CL 1680–1682

564

2. ♦ Anonym: Belydinge// Van De Seven Pointen// Ofte// Artikelen// Des// Geloofs, de welcke een ieder moet weten door// noodigheyt des Middels, om zaligh// te worden, wat breeder uyt-//geleyt om beter te verstaen.// Den derden Druck. - Tot Brvssel : by Lambert Marchant [...], 1673. - 10, [1] S. ; 12°. UGent204 3. Anonym: De Christelycke Leeringhe,// Ghedeylt in diversche Liedekens, seer dienstigh// voor de Ouders ende haer-lieder Kinderen.// Vyt-gegeven door eenen Lief-hebber van den Catechismus,// Om in de selve ghebruyckt te worden. - Tot Brussel  :  By Peeter vande Velde [...], 1680 (Met Permissie). - [1] Bl., 78 S.  ;  8°. ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, unter Bl. 203r205 4. Anonym: Regels// Oft// Maximen// Van Het// Christendom// Gestelt teghen de// Maximen// Van de// Wereldt. - Te Ceulen : By de Weduwe van Peter Metternich, 1680[–1681]. - 2 Teile in 1 vol. (215, [1]; 174 S., [2] Bl.) ; 4°. UGent206 5. Anonym: Den Noodighen// Leydts-Man// Tot Den// Dienst Godts,// Verciert// Met Vyf-En-Twintigh Liedekens// Vyt-Ghegheven// Door eenen Lief-Hebber van den Catchismus. - Ghedruckt tot Antwerpen : voor Lucas van Mettelen, Boeck-verkooper in de vier Evangelisten tot Amsterdam, 1681. - 16 S. [Auszug] ; 4°. ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, unter Bl. 205r207 Ferner wurden verhandelt: 6. Anonym: Confessio Septem Punctorum, siue Arti=//culorum Fidei, quae quilibet scire tenetur// necessitate Medii ad consequendam salutem,// fusius explicatorum ad meliorem intelligentiā. [Incipit: Credo Vnum esse Deum Creatorem omnium] [Explicit: euitabo omnes occasiones peccatorum]. - Bruxellis apud Jacobum Campi retro domum Ciuicam in S. Augustino, 1680. - [keine Erscheinungsvermerke], 4 S. (Abschrift eines Einblattdrucks). ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl. 210r/v und Bl. 213r/v 7. Anonym: Copia// Professio septem Punctorum siue arti://culorum fidei, quos unusquisque debet scire// necessitate medii, ut saluis fiat, latius expositi// ut melius intelligantur. [Incipit: 1. Credo, quod sit unus Deus, Creator omnium] [Explicit: in obedientia et// communione huius Eccl.iae volo uiuere et mori cum gratia Dei per// Iesum Chrūm Dominum nostrum]. - 4 S. (Abschrift eines Einblattdrucks). ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl. 211r−212v Die im Bando erwähnte 2. Ausg. wurde nicht nachgewiesen. Ein Auszug des Werks, markiert mit hs. eingetragenem Buchstaben F, liegt dem Fasz. bei: ♦ Anonym: Belydinghe// Van de seven Puncten ofte// Artyckelen// Des// Gheloofs,// De welcke een-ieder moet weten door// noodigheydt des middels, om// saligh te worden. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 10 [i.e. S. 17−26], [6] S. [Auszug] ; 12°. ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, unter Bl. 200r. Enthält: Van het Jaer met svne deelen. 205 Markiert mit hs. eingetragenem Buchstaben L. 206 Ein Auszug des Werks, markiert mit hs. eingetragenem Buchstaben D, liegt dem Fasz. bei: Regels// Oft// Maximen// Van Het Christendom// gestelt teghen de// Maximen// Van de// Wereldt. - Te Ceulen : By de Weduwe van Peter Metternich, 1680. - 24 S. [Auszug]. ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, unter Bl. 204r. In einer späteren Ausg. (1690) wird Gabriel Gerberon als Verf. genannt; diese soll ein Nachdr. der Ausg. von 1680 sein. 207 Markiert mit hs. eingetragenem Buchstaben E. Das Werk liegt dem Fasz. partim bei (S. 1-16). Wegen fehlender Nachweise konnte die Umfangsangabe nicht ergänzt werden. 204

565

ACDF SO CL 1680–1682

8. ♦ Makeblyde, Ludovicus: Den schat der christelycke leeringhe. Den vijfden druck. - Antwerpen : A. Van Brakel, 1670. - [25], 558, [39], [2bl] S. ; 8°. LIMO208 9. Andries, Judocus: Necessaria// Ad// Salvtem// Scientia// Partim// Necessitate Medii,// Partim// Necessitate Praecepti,// Per iconas quinquaginta duas// Repraesentata.// Quarum Ligneae Laminae gratis dantur.// Pretium Libelli uide pagina 15.// Auctore R. P. Ivdoco Andries// E Societate Iesv. - Antverpiae : Typis Cornelii Woons [...], 1654 (Cum Gratia, & Priuilegio). BSB209 10.−16. 7 Bücher, die in unterschiedlichen Fassungen sieben Glaubensartikel oder “Punkte” enthalten, deren Kenntnis zur Erlangung der Seligkeit notwendig ist. Die Werke wurden nicht ermittelt.210 17. Eine bildliche Darstellung zu den sieben Glaubensartikeln oder „Punkten“. Die bildliche Darstellung wurde nicht ermittelt.211 18.−20. 3 [Einblattdrucke?], die in unterschiedlichen Fassungen die sieben Nach Angabe im Schreiben des Internuntius von Brüssel markiert mit dem Buchstaben C. Das Werk war mehrfach ersch. Vgl. Makeblyde, Ludovicus: Den Schat// Der// Christelicker// Leeringhe// Tot verklaringhe van den// Catechismvs// Vytgegheuen voor de Catholijcke Ionckheyt van de prouincie des// Artsbischdoms// van Mechelen// Door// Lvdovicum Makeblijde// Priester der Societeyt Iesu. - T’ Handtvverpen  :  By Joachim Trognesius, 1610 (Met Gratie ende Priuilegie). - [44], 381, [19] S. Universiteit Antwerpen. Erwähnt wurde auch: Catechismus oft christelijcke Leeringhe gedeylt in vyf deelen ende een-en-veertigh lessen, [...] voor de Catholijcke jonckheydt van het Artsbischdom... Mechelen. - Antwerpen : Alexander Everaerts, 1623. - 48 S., 18°. KBR. Diese älteren Ausg. enthielten die verhandelten sieben Glaubensartikel nicht. 209 Umfangs- und Formatangaben nach COPAC: 119, [1] S. ; 12°. Vgl. Andries, Judocus: Noodighe wetenschap tot de saligheyt: genoemt by de godgheleerde necessaria necessitate medii, & necessitate praecepti. Met tween-vijftigh beelden uyt-gheleyt. Welcker houte plaeten worden voor niet gheiont. Antwerpen : by Cornelis Woons, 1654. - 119, [1] S. ; 12°. LIMO; Andries, Judocus: Ce que l’on doibt scavoir de necessité absolüe et par commandement, pour estre sauvé ; ou comme parlent les théologiens, necessitate medii, & necessitate praecepti. Le tout representé avec cinquante & deux images en taille de bois, qui sont gratuitement données: et expliqué. - Anvers : chez Cornille Woons, 1654. - 119, [1] S., 12°. LIMO; Andries, Judocus: Nothwendige wissenschafft zur Seeligkeit: welches die Theologi nennen necessaria necessitate medii, & necessitate praecepti; in zwey-und fünfftzig Figuren fürgehalten, und in underschidlichen Sprachen auszgelegt. - Antorff : bey Cornelius Woons, 1655. 119, [1] S. ; 12°. LIMO. – Zu einem anderen der verhandelten Werke ließ sich eine dt. Titelparaphrase erstellen: Sieben Punkte, die man notwendigerweise wissen soll, um selig zu sein oder zu werden. Enthält zwei verschiedene Listen der sieben Punkten. 210 Die unterschiedlichen Werke wurden nach Angabe im Schreiben des Internuntius von Brüssel mit den Buchstaben A, B, G, H, K, M und O markiert. Gemäß den Angaben im Fasz. wurde als mögliches verhandeltes Werk ermittelt: Andries, Judocus: Praxis virtvtvm praecipvavm ad salvtem necessariarvm fidei, spei, charitatis, contritionis, religionis. - Antverpiae : Typis Cornelii Woons, 1655. - 48 S., 12°. LIMO. Ermittelt wurden ferner auch Andries, Judocus: Noodighe wetenschap tot de saligheyt: genoemt by de godgheleerde necessaria necessitate medii, & necessitate praecepti. Met tween-vijftigh beelden uyt-gheleyt. Welcker houte plaeten worden voor niet gheiont. - Antwerpen : by Cornelis Woons, 1654. - 119, [1] S. ; 12°. LIMO ; Andries, Judocus: Ce que l’on doibt scavoir de necessité absolüe et par commandement, pour estre sauvé ; ou comme parlent les théologiens, necessitate medii, & necessitate praecepti. Le tout representé avec cinquante & deux images en taille de bois, qui sont gratuitement données: et expliqué. - Anvers chez Cornille Woons 1654. - 119, [1] S. ; 12°. LIMO. Das Werk war mehrfach ersch.: Andries, Judocus: Noodighe// Wetenschap// Tot De// Seeligheyt// Ghenoemt//By De Godts-Gheleerde// Necessaria necessitate Medii, &// Necessitate Praecepti.// Met tweeen-vijftigh Beelden uyt- gheleyt// [...] Ghemaeckt door R.P. Judocus Andries// Priester der Societeyt Jesu. - T’Antwerpen : By Iacobus Woons [...], 1682 (Met Gratie ende Privilegie). UGent. 211 Nach Angabe im Schreiben des Internuntius: markiert mit dem Buchstaben I. 208

ACDF SO CL 1680–1682

566

Glaubensartikel oder „Punkte“ enthalten. Die [Einblattdrucke?] wurden nicht ermittelt.212 →ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3 Gutachter: Gutachten:

[Michael van Hecke OSA]213 ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl.  206r−207r, 4 S., o.D. (zu Nr. 1−20)214

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1 und Nr. 6−7)215

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2−5)216

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 8−20)217

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Kard. Cesare Facchinetti Weitere Akten des SO: (1) Auflistung und Beschreibung mehrerer verhandelter Werke und Einblattdrucke, welche die hier diskutierten sieben Glaubenspunkte enthielten, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl. 208r/v, 2 S., o.D.; (2) Auflistung und Beschreibung weiterer verhandelter Werke und Einblattdrucke, welche die hier verhandelten sieben Glaubenspunkte enthielten, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl. 209r/v, 2 S., o.D. ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 22 1682. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Sintagma variaru[m] Ecclesiae definitionu[m] in Materia Fidei, et Moru[m] a seculo IV. ad praesens usque tempus editarum, quas collegit Fr. Franciscus Portero Ord[ini]s Minor[um] Provinc[iae] Hyberniae &c. Romae 1681. 1. Porter, Francis: Syntagma// Variarum Ecclesiae// Definitionvm,// In materia fidei, & morum, à sae-//culo quarto, ad praesens vsque// tempus editarum;// Quas collegit, in ordinem digessit, &// plerisque in locis, celebrium / Au-//thorum notis Nach Angabe im Schreiben des Internuntius wurde einer der [Einblattdrucke] mit dem Buchstaben N markiert. Zu einem anderen, franz. (Einblatt-)Druck ließ sich eine dt. Titelparaphrase erstellen: Bekennt­nis der sieben Punkte oder Glaubensartikel, notwendig für das ewige Heil: (1) Gott ist Schöpfer; (2) Gott ist Herrscher; (3) Gott ist Richter; (4) Dreifaltigkeit; (5) Menschwerdung Christi; (6) Notwendigkeit der Gnade; (7) Unsterblichkeit der Seele. 213 Zuschreibung ist unsicher. Zu van Hecke vgl. Prosopographie 18. Jh. 214 Die Anzahl und die Identifizierung der begutachteten Werke sind unsicher. 215 Die hier verhandelten Einblattdrucke wurden im Unterschied zu den meisten der in diesem Fasz. aufgeführten Werke nicht mit dem Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Cesare Facchinetti, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl. 199r, vom 19. Juni 1682, übersandt. Möglicherweise waren diese Publikationen bereits dem SO zugestellt worden und hatten den Anlass zu dem in diesem Schreiben erwähnten Befehl des SO gegeben, Werke ähnlichen Inhalts nach Rom zu übersenden. − Die Einblattdrucke wurden verboten: vgl. Bando SO 6. August 1682. 216 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Cesare Facchinetti vom 19. Juni 1682, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl. 199r, mit Übersendung, auf Anordnung des SO, von mehreren Werken und Einblattdrucken. − Die Werke wurden verboten: vgl. Bando SO 6. August 1682. 217 Für den Großteil der hier zusammengefassten Werke vgl. zur Einleitung des Verfahrens das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Cesare Facchinetti vom 19. Juni 1682, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl. 199r, mit Übersendung, auf Anordnung des SO, von mehreren Werken. 212

567

ACDF SO CL 1680–1682

illustrauit,// Frater Franciscus Porterus, Ordinis Min. Pro-//uinciae Hiberniae, in Collegio Sancti Isidori// de Vrbe, Sacrae Theologiae Professor// Primarius. Cum duplice Indice// tam titulorum, quam rerum, & verborum. - Romae : Typis Reu. Cam. Ap., 1681 (Superiorum permissu, & Priuilegio). - [24], 524, [20] S. ; BAV 2. Porter, Francis: [Syntagma: neue, korrigierte und ergänzte Fassung des Werkes Nr. 1] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [1681] (zu Nr. 1)218

Gutachter: Gutachten:

Alessandro Maderno B Bl. 360r/v und Bl. 363r, 3 S., [31. Dezember 1681] (zu Nr. 1)219

Gutachter: Gutachten:

Antonio de Monroy OP Bl. 356r–357v, 4 S., [26. August 1682] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Giuseppe Sabatini OSA Bl. 358r–359r, 3 S., [26. August 1682] (zu Nr. 1)220

Gutachter: Gutachten:

Alessandro Maderno B Bl. 361r–362r, 3 S, [26. August 1682] (zu Nr. 1)221

Gutachter: Gutachten:

[Ranuccio Pallavicini]222 nicht aufgefunden [10. Januar 1690] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Ferrari OP?]223 nicht aufgefunden [10. Januar 1690?] (zu Nr. 2)

Dekret: Bando:

[SO 26. August 1682];224 SO 2. September 1682;225 SO 28. Oktober 1682226 (zu Nr. 1) SO 26. August 1682

Dekret:

[Audienzdekret] 24. April 1686;227 nicht aufgefunden228 (zu Nr. 2)

Datum aus dem Ende der Amtszeit Capizucchis als MSP erschlossen. Datierung nach Angabe im Gutachten: Romae impressu[m] typis Reu. Cam. Apost. hoc anno 1681. 220 Mit Hinweisen auf die ferner beiliegenden Accusatio und Responsio des Autors und auf das Gutachten Madernos. 221 Korrekturvorschläge. Aus den Akten lässt sich nicht eindeutig ermitteln, ob die Korrekturen gleichzei­ tig mit dem ersten Gutachten Madernos verf. wurden. 222 Zu Pallavicini vgl. Prosopographie 18. Jh. 223 Zu Ferrari vgl. Prosopographie 18. Jh. 224 Zur Erteilung der Druckerlaubnis durch den MSP vgl. das Gesuch des Druckers, Bl. 375r. Zur Einleitung des Verfahrens zum gedruckten Werk vgl. vermutl. das anonyme Gesuch, Bl. 352r. Das Dekret (ergänzt nach Hilgers) wurde nicht in den Akten nachgewiesen. 225 Bl. 371v: das Werk sollte verboten werden; falls der Bittsteller ein neues Werk verfassen würde, sollte es [vom SO] vor dem Druck revidiert werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Francis Porter OFMRef, Bl. 366r. 226 Bl. 376v: die Kardinäle nahmen das Gesuch [von Bartolomeo Lupardi] zur Kenntnis. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Bartolomeo Lupardi, Bl. 375r. 227 Bl. 378v: der Papst ordnete an, das Revisionsverfahren zu suspendieren. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Francis Porter OFMRef, Bl. 377r. – Vgl. ferner das Dekret SO 24. April 1686, Bl. 378v. 228 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Francis Porter OFMRef, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 74. – Vgl. ferner das Dekret SO 10. Januar 1690, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 74. 218 219

ACDF SO CL 1680–1682

568

Korrespondenten: (1) Francis Porter OFMRef ; (2) Bartolomeo Lupardi Ferner beiliegend: (1) Anonymes Gesuch mit Auflistung 14 problematischer Inhalte des Werkes und mit der Bitte um Maßnahmen, Bl. 352r–353r, 3 S., [26. August 1682] (zu Nr. 1);229 (2) Gesuch von Francis Porter OFMRef um Weisung zu den Gegenentwürfen gegen sein Werk, damit er antworten bzw. seine Lehre erläutern könne, Bl.  366r, 1 S., [2. September 1682] (zu Nr. 1);230 eingefügt [als Anlage?]: „Breuis responsio Ad obiecta contra Syntagma“, Bl. 368r, 1 S., [2. September 1682?] (zu Nr. 1);231 (3) Gesuch von Bartolomeo Lupardi, Drucker des Werkes, mit Bericht über die Erteilung der Druckerlaubnis durch den damaligen MSP, Raimondo Capizucchi OP, und mit der Bitte, das mittlerweile verbotene Werk berichtigen zu dürfen, Bl. 375r, 1 S., [28. Oktober 1682] (zu Nr. 1); (4) Gesuch von Francis Porter OFMRef um Prüfung einer neuen, umfangreicheren Fassung gemäß Dekret SO 2. September 1682, Bl. 377r, 1 S., [24. April 1686] (zu Nr. 2); (5) Gesuch von Francis Porter OFMRef mit Verweis auf die Begutachtung durch Ranuccio Pallavicini und mit der Bitte um Druckerlaubnis, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 74, 1 S., [10. Januar 1690] (zu Nr. 2) ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 22bis [1682. Inquisitor Salutiaru[m] petit Oraculu[m] S. Congregationis cu[m] ibi divulgatu[m] fuerit Edictu[m] Regis Galliae, in quo praecipit omnibus Archiepiscopis, et Episcopis Galliae, ut amplectantur quinque Propositiones Cleri Gallicani; insup[er] ut a Parochis insinuentur Populo, et ut nemo assumere possit alique[m] gradu[m], nisi dictas propositiones profiteatur.]232 ♦ Edit du roy, sur la Declaration faite par le clergé de France, de ses sentimens touchant la puissance ecclesiastique. Registrées en Parlement le 23. mars 1682. - A Paris : chez François Muguet, 1682. - 10, [2] p. ; 4º. SBN233 Dekret:

SO 16. September 1682234

Korrespondenten: Inq. von Saluzzo Weitere Akten des SO: Relation zum Schreiben des Inq. von Saluzzo vom 12. Mai 1682, Bl. 381r/v, 1 S., [16. September 1682] Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Saluzzo vom 12. Mai 1682: zwei aneinander anschließende Texte von gleicher Hand: (1) Abschrift eines Patentschreibens König Ludwigs XIV. von Frankreich, [Incipit: Louis par la grace de Dieu roy de france et de nauarre, a tous presents] franz., Bl. 385r/v, 2 S., Mai [März] Eine Abschrift liegt dem Fasz. ebenfalls bei, Bl. 354r–355v. Ein weiteres Exemplar liegt dem Fasz. bei, Bl. 367r. 231 Ein weiteres Exemplar liegt dem Fasz. bei, Bl. 369r. 232 Nicht in der Rubricella. Ergänzt nach Fasz.-Umschlag. 233 Das Werk ist mehrfach ersch. Die Ausg. konnte nicht mit Sicherheit bestimmt werden. 234 Bl. 390v: die Kardinäle nahmen [den Fall] zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Saluzzo vom 12. Mai 1682, Bl. 382r. 229 230

569

ACDF SO CL 1680–1682

1682;235 (2) „Clerj gallicanj de ecclesiastica potestate declaratio“, lat., Bl. 385v–386r, 2 S., 19. März 1682236 ACDF SO CL 1680–1682, [Nr. 22ter] 1682. Prohibitio Folii Thesiu[m], quas Ioan[nes] Libertus Hennebellius pro adipiscendo S[acrae] Theol[ogiae] Magisterio exposuit, quaru[m] titul[us]: Theses sacrae ex Epist[ol]a B. Pauli Ap[ostoli] ad Romanos. 1. Hennebel, Johannes Libertus: Theses sacrae ex Epistola B. Pauli Apostoli ad Romanos, Lovanii 17. Augusti 1682. - [Lovanii] : Typis Federici Lipsii, 1682. Der Thesendruck wurde nicht nachgewiesen. Ferner wurde verhandelt: 2. [These: Allgemeinverbot; Bußsakrament: Beichtgeheimnis]. Konkrete Werke oder Thesendrucke wurden nicht ermittelt. →ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 8]237 Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1)238

Dekret:

SO 24. Februar 1683 (zu Nr. 2)239

Korrespondenten: Internuntius von Brüssel Weitere Akten des SO: (1) Relation bzgl. des Schreibens des Internuntius von Brüssel vom 22. Januar 1683, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 8], Bl. 141r, 1 S., [24 Februar 1683?]; (2) [Bando] Feria iv. Die 18. Nouembris 1682.// In Congregatione Generali S. Romanae, & Vniuersalis Inqui-//sitionis habita in Conuentu S. Mariae super Mineruam// coram Eminentissimis, & Reuerendissimis DD. S.R.E.// Cardinalibus in tota Republica Christiana contra haereti-//cam Prauitatem Generalibus Inquisitoribus à S. Sede Apo-//stolica specialiter deputatis. [Incipit: Praevia matura consultatione] [Explicit: sub paenis in// Indice librorum prohibitorum contentis.// Loco + Sigilli.// Franciscus Ricardus Sanctae Romanae, & Vniversalis Inquisitionis Not.]. Romae : Ex Typographia Reu. Cam. Apost., 1682 (Einblattdruck). ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 8], unter Bl. 145r240 Eine ital. Übers., mit Korrektur des Datums von Mai zu März 1682, liegt ebenfalls bei Bl. 383r– 384r. 236 Ein zweites Exemplar liegt ebenfalls bei, Bl.  384v und 387r–388v, jedoch mit Namensliste (wohl Unterschriftenliste) der beteiligen franz. Prälaten. 237 Mit Band-Index. 238 Der Thesendruck wurde verboten: vgl. Bando SO 14. Oktober 1682. 239 ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 8], Bl. 145v: ein Exemplar des Verbotsdekretes SO 18. November 1682 bzgl. der Verwendung von Informationen aus der Beichte sollte dem Internuntius von Brüssel übersandt werden, der das Dekret an den Bf. von Roermond und andere Bf. seiner Wahl weiterleiten sollte. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 22. Januar 1683, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 8], Bl. 142r. Die verhandelte Proposition wurde bereits verboten: vgl. das dem Fasz. beiliegende Bando SO 18. November 1682. Vgl. ACDF SO CL 1680−1682, [Nr. 22quater]→ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9]. 240 Affixum: Die 5. Decembris 1682. supradictum Decretum affixum, [...] & SS. Inquisitionis Cursorem. 235

ACDF SO CL 1680–1682

570

ACDF SO CL 1680–1682, [Nr. 22quater] 1682. Censura in Thesim propugnata[m] Lovanii Die 19. Februar. 1682. a D. VandenVliet, quae est sequens: Scientia ex confessione acquisita uti licet, modo fiat sine directa, aut indirecta revelatione, et gravamine Paenitentis, nisi aliud multò gravis ex non usu sequatur, in cujus comparatione prius meritò contemnatur. 1. Vliet, Franciscus van den (Resp.?): [These: Mecheln, 19. Februar 1682: Scientia ex confessione acquisita uti licet, modo fiat sine directa, aut indirecta revelatione, et gravamine Paenitentis, nisi aliud multò gravis ex non usu sequatur, in cujus comparatione prius meritò contemnatur]. Der Thesendruck wurde nicht ermittelt. Ferner wurden verhandelt: 2. Vliet, Franciscus van den (Resp.?): [These: Mecheln, 6. Juni 1682: zum Thema des Beichtgeheimnisses]. Der Thesendruck wurde nicht ermittelt. 3. Marcelis, Petrus: Fidelis Relatio// Eorum Quae Contigerunt// Inter// Ex.D. Gummarum Huygens,// S.T.D. Praesidem Collegii Pontificii,// Ex una:// Et E.D. Petrum Marcelis,// S.T.L. Praesidem Collegii// Patrimonii Christi,// Ex altera partibus:// Inscripta// Illustrissimo Domino,// D. Simoni De Fierlant,// Supremi Brabantiae Senatus// Cancellario,// Suae Majestatis A Consiliis// Status. - [S.l.] : [S.n.], 1684. 48 S. ; 8°. ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], unter Bl. 344r 4. [Instruktion Ebf. von Mecheln]: [Incipit: In primis monentur seriò omnes & singuli Confessarii] [Explicit: nec ad hoc sit approbatus.// De Mandato Illust.mi & Reuer.mi Domini// Archiepiscopi Praefati]. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 2 S. ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 355v und Bl. 359r241 5. M.S.V.A. [Steyaert, Martinus]: Epistola// Doctoris Theol.// Ad// Virum in dignitate Ecclesiastica// constitutum// De Sigillo Confessionis & Inquisitione// Complicis:// Cum Resolutione Viri item tertii in dignitate Eccle-// siastica,; nec non Animadversionibus ad utramque,// Per M.S.V.A. - Lovanii : Typis H. Van Overbeke, 1697. - [3] S. ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 396r und Bl. 398r242 6. Huygens, Gommarus: Declaratio// Gommari Huygens// Theologiae Doctoris & Professoris, &c.// In Academia Louaniensi. [Incipit: Cum non ita pridem in oppido Lovaniensi Epistola ali-//qua cum hoc titulo: Epistola Doctoris Theologi] [Explicit: Praemissâ Lectione declarationis hujus, censeo illam factam esse in// Veritate Doctrinae, & sinceritate mentis; hinc & publicari potest: dab. Hâc 22. Julii 1697.// Joan. Le Beau S. Adalberti Leodii// Curio-Decanus Exam. Synod.]. [Lüttich?] : [S.n.], [1697?]. - [4] S. ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], unter Bl. 397r 7. Gravius, Henricus  ;  Steyaert, Martinus: Praesidum// Majorum Collegii Theologorum// Lovanii// Ad// Praesides// Collegii Adriani VI. Pont.// Ibidem,// Enthält (ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 359r): [Incipit: §.1. In primis doceant populum, quae scire omnibus necessarium est ad salutem] [Explicit: 24. Denique…sicque aliquando uberes laboris sui// fructus colligere mereantur.]. 242 Ein weiteres Exemplar liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 413r–414v. 241

571

ACDF SO CL 1680–1682

Epistolae Duae// Dogmaticae & hortatoriae. - Lovanii : Typis Henrici Van Overbeke, 1697. - [18 S.] ; 4°. ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], unter Bl. 404r243 8. Anonym: Deductio Apologetica// Pro Doctore Huijgens// Aduersus accusationes tres// Romae primùm scripto inceptas// Deinde Lovanii Proelo resumptas. - [1697]. 19 S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], unter Bl. 409r−418r →ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9]244 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 6−7)

Gutachter: Gutachten:

Tommaso Mazza da Forlì OP ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 336r−338r, 5 S., [18. November 1682] (zu Nr. 1−2)245

Gutachter: Gutachten:

Tommaso Mazza da Forlì OP ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 346r, 1 S., [nach 21. März 1685] (zu Nr. 3)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe246 nicht aufgefunden [8. Juni 1689] (zu Nr. 4)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [19. Juni 1697?] (zu Nr. 5 und Nr. 8)247

Dekret:

SO 18. November 1682;248 SO 24. Februar 1683249 (zu Nr. 1−2)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)250

Enth.: (S. 1−5): Epistola// Martini Steyaert// Ad// Gummarum Huygens// De usu Scientiae ex Confessione, reuelatione Complicis &c.; (S. 6−18): Epistola// Henrici Gravii// Ad Michaelem Bajum// Super istius temporis Quaestionibus. 244 Mit Band-Index. 245 Gegenstand der Beauftragung waren „Propositionen“, ohne weitere Spezifizierung. Verhandelt wurde nur die in der Rubricella verzeichnete Proposition. 246 Der Gutachter war ein Mitarbeiter (Socius?) des Comm. SO. 247 Die beauftragten Gutachter sollten die aus den [Habsb.] Niederlanden übermittelte Proposition „zu gegebener Zeit“ qualifizieren. 248 ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 339v: die Proposition sollte durch ein Dekret SO verboten werden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Relation zur Korrespondenz des Internuntius von Brüssel von Juni−Juli 1682, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 314r. − Vgl. ferner das Dekret SO 7. Oktober 1682, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 327v. 249 ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 342v: ein Exemplar des Verbotsdekretes SO 18. November 1682 bzgl. der Verwendung von Informationen aus der Beichte sollte dem Internuntius von Brüssel übersandt werden, der das Dekret an den Bf. von Roermond und andere Bf. seiner Wahl weiterleiten sollte. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die Abschrift des Schreibens des Internuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat] vom 22. Januar 1683, Bl. 341, mit Übermittlung der Bitte von „vielen“, u.a. des Bf. von Roermond, um Exemplare des Verbotsdekretes SO 18. November 1682. Das Orig. des Schreibens befindet sich in ACDF SO CL 1680−1682, [Nr. 22ter]→ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 8]. 250 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Biglietto des Staatssekretariates an den Ass. SO vom 12. März 1685, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 343r, auf ein Schreiben des Internuntius von Brüssel [an den Kard.-Staatssekr.] vom 16. Februar 1685 mit Übersendung des Werkes. − Vgl. ferner das Dekret SO 21. März 1685, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 350v. 243

ACDF SO CL 1680–1682 Dekret:

SO 8. Juni 1689 (zu Nr. 4)251

Dekret:

SO 29. Mai 1697;252 nicht aufgefunden253 (zu Nr. 5)

Dekret:

SO 18. September 1697 (zu Nr. 6)254

Dekret:

SO 7. August 1697 (zu Nr. 7)255

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 8)256

572

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Gommarus Huygens; (3) Kard. Alderano Cibo; (4) Nicolas Dubois; (5) Martinus Steyaert; (6) Johannes Libertus Hennebel Weitere Akten des SO: (1) Relation über die Korrespondenz mit dem Internuntius von Brüssel vom 3. und 24. Juli und vom 7. August 1682, darin Berichte über die Kontroverse zwischen Franciscus van Vliet und Nicolas Dubois, Bl. 314r/v, 2 S., [7. Oktober 1682] (zu Nr. 1−2); (2) [Bando] Feria iv. Die 18. Nouembris 1682.// In Congregatione Generali S. Romanae, & Vniuersalis Inqui-//sitionis habita in Conuentu S. Mariae super Mineruam// coram Eminentissimis, & Reuerendissimis DD. S.R.E.// Cardinalibus in tota Republica Christiana contra haereti-//cam Prauitatem Generalibus Inquisitoribus à S. Sede Apo-//stolica specialiter deputatis. [Incipit: ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 362v: dem Internuntius von Brüssel sollte der Erhalt des Ediktes und der Instruktion des Ebf. von Mecheln bestätigt werden. Ferner sollte er dafür sorgen, dass die Dekrete, die vorher vom SO zu diesem Thema erlassen und ihm übersandt worden waren, befolgt werden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in der Relation, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 352v, auf ein Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 29. April [1689] mit Übersendung des Werkes, das aus Anlass des ebenfalls dokumentierten Falles von 1688 über den Missbrauch des Beichtgeheimnisses entstanden war. − Vgl. (zum weiterführenden Material) das Dekret SO 27. Oktober 1688, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 381v. 252 ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 401v: der Ass. SO sollte Johannes Libertus Hennebel auftragen, sich eine gedruckte Erklärung von Huygens bzgl. des angebl. von ihm gedruckten Schreibens geben zu lassen. Der Internuntius von Brüssel sollte den Ebf. von Mecheln über die Konklusionen Huygens’ in Kenntnis setzen. Der Ebf. sollte Auskunft gegen, ob er abgesehen von der Huygens zugeschriebenen „Epistola“, derentwegen dieser die Beichtbefugnis verloren hatte, noch Weiteres anführen könne. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Johannes Libertus Hennebel, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 395r, mit Übersendung des Werkes. 253 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Alderano Cibo vom 24. Mai 1697, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 408r, mit erneuter Übersendung des Werkes Nr. 5 und der hs. Antwort auf dieses Werk (=Nr. 8). − Vgl. ferner das Dekret SO 19. Juni 1697, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 420v. 254 ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 401v: der Internuntius von Brüssel sollte in Erfahrung bringen, warum bestimmte [Dekrete] in Spanien nicht veröffentlicht würden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Dekret SO 29. Mai 1697, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 401v, und die Notiz, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 399r, dass Huygens bereits eine entsprechende „Declaratio“ veröffentlicht hatte. 255 ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 406v: dem Internuntius von Brüssel sollte erneut geschrieben werden, dass das SO vieles von dem, was Martinus Steyaert in seinem gedruckten Brief schreibt, nicht billigen könnte. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Johannes Libertus Hennebel, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 404r, mit Übersendung des Werkes. − Vgl. ferner das Dekret SO 31. Juli 1697, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 406v. 256 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Alderano Cibo vom 24. Mai 1697, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 408r, mit erneuter Übersendung des Werkes Nr. 5 und der hs. Antwort auf dieses Werk (=Nr. 8). − Vgl. ferner das Dekret SO 19. Juni 1697, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 420v. 251

573

ACDF SO CL 1680–1682

Praevia matura consultatione] [Explicit: mandantes etiam vniversis Sacramenti paenitentiae// Ministris, vt ab ea in praxim deducenda prorsus abstineant.// Loco + Sigilli.// Franciscus Riccardus Sanctae Romanae, & Vniversalis Inquisitionis Not.]. - Romae : Ex Typographia Reu. Cam. Apost., 1682 (Einblattdruck). ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], unter Bl. 335r257 (zu Nr. 1−2) (3) Relation, Bl. 352r/v und Bl. 362r, 3 S., [8. Juni 1689] (zu Nr. 4); Relation u.d.T. „Dubii proposti da Mons.r Internuntio di Brusselles con sua lettera delli 17. Settembre 1688 in lingua latina cucito nel volume di Fiandra che incomincia 1687“, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 356r−368v, 26 S., o.D.; (4) Relation, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 393r/v und Bl. 401r, 3 S., [29. Mai 1697] (zu Nr. 5); (5) Relation bzgl. des Gesuchs von Johannes Libertus Hennebel, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 402r/v, 2 S., [31. Juli 1697] (zu Nr. 7); (6) Relation, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 407r, 1 S., [24. Mai 1697] (zu Nr. 8); (7) im Anschluss an ein Gesuch von Johannes Libertus Hennebel: Notiz bzgl. eines dem Fasz. nicht beiliegenden Schreibens Hennebels [an den Ass. SO] vom 15. September 1697; mit Hinweis auf Dekret SO 29. Mai 1697, und mit Hinweis auf die Tatsache, dass Huygens bereits eine entsprechende „Declaratio“ veröffentlicht hatte; ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 399r, 1 S., [18. September 1697] Ferner beiliegend: (1) als Anlagen zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel an den Ass. SO vom 24. Juli 1682: Buchstabe D: Dubois, Nicolas: Nicolai Du Bois// Duplica// De usu scientiae ex Confessione acquisitae penitus cavendo.// Contra// Secundam Thesim D. Vanden Vliet, pro-//positam in Seminario Mechliniensi Die// 6. Junii 1682. multo pluribus, saginatam erroribus, quam fuerit praecedens.// Cum// Appendice ad alias Theses eiusdem Seminarii. - Coloniae : Apud Wilhelmum Friessem, 1682. - [4], 56 S. ; 4°. ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], unter Bl. 315r; Buchstabe A: Dubois, Nicolas: Nicolai Du Bois// Theologi Et Iuris-Consulti// Sacrarum Litterarum in Universitate Lo-vaniensi Primarii Professoris, Collegii// Regii Praesidis, Cathedralis Ecclesiae// Gandensis Canonici, Iudicis Synodalis,// Librorum Censoris.// Responsum Secundum// Adversus Seminarium, & Examinatores Mechlinienses, Seminarii doctrinae adhaerentes// De Confessione nullo penitus casu revelanda, & nullae penitus ex causa, Item de societate coniugali non tol-//lenda ob dubium superveniens uni coniugum de sui Ma-//Trimonii valore.// Coloniae : Apud Iudocum Calcovium, 1682 (cum approbatione). - [1] Bl., [6], 47, [5] S.; 4°. ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], unter Bl. 327r; Buchstabe F: „Depositio Domini Marcelis“ mit Befragung von mehreren Residenten des päpstlichen Kollegs durch Petrus Marcelis, Präsident des Hoviuskollegs in Löwen, bzgl. der Vertretung einschlägiger Propositionen „de sigillo confessionis“ von Gummarus Huygens, Präsident des päpstlichen Kollegs, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 319r/v und Bl. 325r, 3 S., 2[0]. Juli 1682; Buchstabe E: Abschrift der Korrespondenz zwischen Gommarus Huygens und Nicolas Dubois, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 320r−323v, 8 S., 15. und 21. Juli 1682; Buchstabe B: Repetitio// De Relatione// Et Determinatione Sermonis// In Ivre// Pro Recta// Interpretatione Faciendis. [Incipit: Conclusio Prima.// Ingenuè fatendum est] [Explicit: respondit Poenitentiam// sufficienter subintelligi ad Affixum: Die 5. Decembris 1682. supradictum Decretum affixum, [...] & SS. Inquisitionis Cursorem. Weitere Exemplare liegen dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], unter Bl. 335[bis]r und ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], unter Bl. 357r.

257

ACDF SO CL 1680–1682

574

Matrimonium. An// non etiam ad Ordinem?]. - [S.l.] : [S.n.], [S.d.]. - 8 S. ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], unter Bl. 324r; (2) als Anlagen zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel [an den Kard.-Staatssekr.] vom 7. August 1682: Buchstabe C: Vliet, Franciscus Vanden: Francisci Vanden Vliet// S. Th. Lic.// In Seminario Archi-Episcopali Mechliniensi lectoris & in Ecclesia Metropolitana// Canonici graduati// Iustificatio// Super Thesi ab ipso defensa die 19. Feb. 1682. [Incipit: Cum per libellos quosdam increbuerit & invalescat falsus rumor] [Explicit: omnia libenter subjiciens Ecclesiae Catholicae Capiti.// Franc. Vanden Vliet.]. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], unter Bl. 318r; Buchstabe G: Huygens, Gommarus (Praes.) ; Vivien, Franciscus (Resp.): Lovanii 30. Julii Anno 1682// De Sigillo Confessionis.// Quaestio Theologica// Vnde nascatur eius obligatio, & ad quae se extendat? / Praeside Ex. Viro D. ac M. N.// Gummaro Huygens Lyrano,// Defendet// Franciscvs Vivien Bruxellensis// In Collegio Adriani VI. Pontificis. - [Lovanii]  :  In Typis F. Lipsij, [1682] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], unter Bl. 333r; (3) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel [an den Kard.-Staatssekr.] vom 9. März 1685: Huygens, Gommarus (Praes.)  ;  Witsenburgh, Theodorus (Resp.): Theses// Theologicae// De// Certitudine Morali// Quam habere debet Confessarius de dispositione Poenitentis,// ut eum sepositâ justâ necessitate licitè absolvat.// Cum// Appendice// Adversvs Libellvm Cvi Titvlvs,// Fidelis Relatio &c.// Quas Praeside// Eximio Viro Domino Ac Magistro Nostro// Gummaro Huygens// Lyrano// Defendet// Theodorus Witsenburgh Goudanus// In Collegio Adriani VI. Pontificis 2. Martii 1685. horâ 5. post meridiem. - Lovanii : Typis Guilielmi Stryckwant, sub aurea Lampade, [1685]. - [27 S.] ; 4°. ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], unter Bl. 347r; (4) als Anlage zur Abschrift eines Schreibens des Internuntius von Brüssel an den Kard.-Staatssekr. vom April [1688]: Abschrift zu einem „Casus“ in Löwen von Missbrauch des im Beichtstuhl gewonnenen Wissens (Pfarrei von S. Quinten), ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 354r/v und Bl. 360r, 3 S., [April 1688]; (5) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel [an den Kard.-Staatssekr.] vom 17. September 1688: „In Diocesi Mechliniensi decurrente hoc anno 1688 diuersae difficultates fuere uentilatae“, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 371r−375r, 10 S., [17. September 1688]; Fallbeschreibung, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 377r−379v, 6 S., [17. September 1688]; (6) Gesuch des Ebf. von Mecheln und weiteres Material bzgl. des Missbrauchs des im Beichtstuhl gewonnenen Wissens, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl.  382r−392v, 22 S., [10. September 1691];258 (7) als Anlage zu einem Schreiben von Johannes Libertus Hennebel [an den Ass. SO?] vom 27. Mai 1697: Gesuch von Johannes Libertus Hennebel bzgl. der Aberkennung der Beicht- und Predigterlaubnis von Gommarus Huygens von Seiten des Ebf. von Mecheln und mit der Bitte um Maßnahmen gegen die in diesem Kontext veröffentlichte Schrift von Martinus Steyaert, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 395r/v, [29. Mai 1697] (zu Nr. 5); (8) Gesuch von Johannes Libertus Hennebel mit der Bitte um Maßnahmen, Bl. 403r/v und 405r, 3 S., [31. Juli 1697] (zu Nr. 7) In den Akten auch erwähnt: (1) ♦ Dubois, Nicolas: Nicolai du Bois Responsum Vgl. hierzu das Votum der Kons. SO vom 10. September 1691, ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], Bl. 392v.

258

575

ACDF SO CL 1680–1682

secundum adversus seminarium, et examinatores Mechlinienses, seminarii doctrinae adhaerentes: de confessione nulla penitus casu revelanda, et nulla penitus ex causa, item de societate conjugali non tollenda ob dubium superveniens uni conjugum de sui matrimonii valere. - Coloniae : J. Calcovius, 1682. - 8, 48 S. LIMO259 (2) [These: Löwen 1682?; Sakrament der Buße: Particulum „nisi“ (in: These: Mecheln, 19. Februar 1682: Scientia ex confessione acquisita uti licet, modo fiat sine directa, aut indirecta revelatione, et gravamine Paenitentis, nisi aliud multò gravis ex non usu sequatur, in cujus comparatione prius meritò contemnatur)]. Ein Thesendruck wurde nicht ermittelt. (3) Marcus : Goude myne in de welcke ont-deckt wort het groot ziel-profyt des menigh-wervigh ghebruyck der sacramentele bieghte ende communie, met claere aen-wijsinghen [...] om die twee H.H. sacramenten dickwils met vrught te ghebruycken. - Antwerpen by Jacob Mesens, 1686. - [36], 540, [2] S. ; 12°. LIMO260 ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 23 1682. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Le vere sorti da maneggiarsi nell’ eleggere buona sorte di vita mostrate in figura della Reina d’Ester, Opera di D. Annibale Leonardelli della Compagnia di Gesù. Leonardelli, Annibale: Le uere sorti da maneggiarsi nell’ eleggere buona sorte di uita mostrate in figura della Reina Ester, opera di D. Anibale Leonardelli della Compagnia di Giesu (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.261 Gutachter: Gutachten:

Domenico Maria Pozzoboneli OP Bl. 399v, 1 S., [18. November 1682]262

Dekret:

SO 18. November 1682263

Korrespondenten: Inq. von Bologna Vgl. Dubois, Nicolas: Extract uyt het tweede antwoordt van myn heere Nicolaus Du Boys [...] uytgegeuen tegen de seminaristen van Mechelen ende hare adhaerenten. Datmen te weten de biechte van synen poenitent in gheenderleye occasie [...] en mach aen iemant veropenbaren. - Tot Ceulen : By Judocus Calchoven, 1682. - 128 S. ; 8°. LIMO. Ermittelt wurde auch: Dubois, Nicolas: Nicolai Du Bois// Duplica// De usu scientiae ex Confessione// acquisitae penitus cavendo.// Contra// Secundam Thesim D. vanden Vliet, pro-//positam in Seminario Mechliniensi Die// 6. Junii 1682, multo pluribus, saginatam// erroribus, quam fuerit praecedens.// Cum// Appendice ad alias Theses eiusdem Seminarii. - Coloniae : apud Wilhelmum Friessem, 1682. - [1] Bl., [6], 56 S. ; 4°. BSB. 260 Vgl. Marcus : Mine d’or dans la quelle on decouure le fin or des graces celestes, qu’on tire du frequent et bon usage des SS Sacramens de penitence et d’eucharistie, avec des moijens tres propres, pour les frequenter dignement. Par le RPF Marc de S Francois Carme dechauxse lecteur en Theologie. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.] Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Vgl. ACDF SO CL 1688–1689, [Nr. 55ter]→ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 4. 261 Gedruckt wurde: Leonardelli, Annibale: Le vere sorti da maneggiarsi per elegger buona sorte nel prendere stato di vita. / Opera d’Annibale Leonardelli della Compagnia di Giesu. - In Bologna : per l’erede di Vittorio Benacci, 1683. - [12], 447, [1] S. ; 12º. SBN. 262 In Form einer Notiz u.d.T. „Adnotatio“ dorsal auf dem Schreiben des Inq. von Bologna vom 15. Juli 1682. 263 Bl. 400v: der Inq. von Bologna sollte die Druckerlaubnis mit der Auflage erteilen, dass das Ms. gemäß den Anweisungen des MSP korrigiert werde. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 15. Juli 1682, Bl. 398r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 29. Juli 1682, Bl. 399v. 259

ACDF SO CL 1680–1682

576

ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 24 1682. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Breve racconto, ed abozzo del Pelegrino indefesso di Roma, e delle Spagne &c. o sia Vita del B. Nevolone da Faenza Prorettore de Calzolai di detta Città; e sua morte, istoricamente descritta da Fr. Giulio Cesare Parini da Faenza Agostiniano. Parini, Giulio Cesare: Breue racconto et Abozzo del Pelegrino// indefesso di Roma, e delle Spagne in// Gallitia o compostella// Ouero Vita del B. Neuolone da Faenza Protettore// de Calzolai e Calegari di d.a Città e sua morte historica[men]te descritta da frà Giulio Cesare Parini da Faenza Agostiniano// l’anno 1682 (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1680–1682, Bl. 407r264 Gutachter: Gutachten:

[Domenico Maria Pozzobonelli OP] Bl. 406r/v, 2 S., [18. November 1682]

Dekret:

SO 18. November 1682265

Korrespondenten: Inq. von Faenza ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 25 1682. Decretu[m] impressu[m], quo prohibentur duo Libelli. 1.us inscrib[itur]: La Guida spirituale &c. per P. Alexandr[um] Regium Cleric[um]. Regular[em] Minor[em] elaborata. 2.us inscrib[itur]: Lettera di risposta al Sig.r Ignazio Bartolini sopra le Eccezioni, che da un Difensore de moderni Quietisti a chi hà impugnate le lor leggi in orare &c. 1. Regio, Alessandro: Clavis// Avrea// Qua aperiuntur errores// Michaelis de Molinos// In eius Libro,// cui titulus est// La Gvida Spiritvale Etc. / Per P. Alexandrvm// Regivm// Clericorum Regularium Minorum.// Elaborata.// Per illustri, & Excellentiss. Domino// D. Petro Iacobo// Aldrovando// Philosophiae, ac Medicinae Collegiato// Dicata. - Venetiis : Sumptibus Pontij Bernardon Sub signo Temporis, 1682 (Superiorum permissu, & Priuilegio). - [8], 216 [2] S. ; 12°. BUCM 2. Segneri, Paolo266: Lettera di risposta al signor Ignazio Bartolini sopra l’eccezzioni che da vn difensore de’ moderni Quietisti a chi ha impugnate le loro leggi in orare diuulgata in onor dell’vtile e vera contemplazione et in discernimento dalla contraria. - Venezia : presso Andrea Poletti, 1682. - 108, [4] S. ; 8°. SBN Gedruckt wurde: Parini, Giulio Cesare: Il pellegrino indefesso vita, e morte del b. Neuolone da Faenza protettore de calzolari, [...] descritta dal p. Giulio Cesare Parini. - In Faenza : per Gioseppe Maranti stampatore episcopale, 1683. - xii, 79, [1] S. ; 4º. SBN. 265 Bl. 410v: der Inq. von Faenza sollte die Druckerlaubnis unter der Auflage erteilen, dass das Ms. gemäß den Anweisungen des MSP korrigiert werde. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schrei­ ben des Inq. von Faenza vom 18. August 1682, Bl. 405r, und ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 111, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 26. August 1682, Bl. 408v, und ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 111; SO 30. September 1682, Bl. 410v. 266 Zu Segneri vgl. Personen und Profile. 264

577 Dekret:

ACDF SO CL 1680–1682 keine Angabe (zu Nr. 1–2)267

ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 26 1682. Censura in Libr[um] anonym[um], cui titul[us]: Veritas pro modestia. De vano, et inverecundo ornatu extirpando. Censura in Libr[um], cui titul[us]: Responsio Theologica circa abusu[m] faeminaru[m] pectora denudantium. 1. Anonym: Veritas pro modestia. De vano, et inverecundo ornatu extirpando. [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. 2. González de Santalla, Tirso: Respuesta theologica acerca del abuso de los escotados dada al Illustrissimo [...] Don Andres Giron, Arçobispo y Señor de Santiago / por Un Lector de Theologia. - En Santiago : [S.n.], 1673 (Por Antonio Frayz). - [12] S., 223 [i.e. 321] S., [12] S. ; 4{486}. Rebiun Gutachter: Gutachten:

Diodato da Roma OFMObs268 Bl. 416r/v, 2 S., o.D. (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Luis Pérez de Castro OCarm Bl. 417r, 1 S., 28. September 1682 (zu Nr. 2)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1–2)

Die Werke wurden verboten: vgl. Bando SO 15. Dezember 1682. Zu Diodato da Roma OFMObs vgl. Prosopographie 18. Jh.

267 268

ACDF SO CL 1683–1685

578

ACDF SO CL 1683–1685

ACDF SO CL 1683–1685, [Nr. 1bis] 1683. Censura in Libell[um] ins[criptu]m: Iustificatio Praxeos Pastoru[m], aliorumque Curatoru[m], qui consueverunt Populo proponere septem Fidei puncta, ut credenda explicitè, et necessitate medii. 1. Anonym [Cuyper, Johannes De]: Justificatio// Praxeos// Pastorum,// Aliorumque// Curatorum;// Quâ consueverunt Populo proponere Septem Fidei Puncta tamquam credenda explicite, ac necessariò// necessitate medii. Publico data ad auferenda plu-// rium, de eorumdem Punctorum Propositione// diversimodè sentientium, Praejudicia. - [S.l.] : [S.n.], 1682. - 18 S. ; 4°. ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, unter Bl. 232r1 Ferner wurde verhandelt: 2. [Buch: zu den 7 Glaubensartikeln, niederl., gedruckt] Das Werk wurde nicht ermittelt. →ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3 Gutachter: Gutachten:

Domenico Maria Pozzobonelli OP ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl. 230r/v und 234r, 3 S., [27. Januar 1683] (zu Nr. 1)

Gutachter: [Guinandus Wynants OP?] Gutachten: nicht aufgefunden [28. Februar 1685?] (zu Nr. 2) Dekret: SO 27. Januar 1683 (zu Nr. 1)2 Bando: CIndex 9. Februar 1683 Zuschreibung nach Angabe im Gesuch von Michael van Hecke OSA, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl. 236r. Mit hs. Marginalien, auf S. 18 Unterschrift: Ego infrascriptus, Sac: Theolog: licentiatus, Pastor S.ti Joannis Baptistae in// Molenbeka, residens ad S.tae Cathar// Archipbr. Bruxellen:, et librorum// Censor Archiepiscopalis, Declaro// praesenti Testimonio, mihi con-//stare, quod supra impressa Iustificatio// à legitimo Censore approbata, visa etiam, examinata, subscripta et signata//sit unanimiter ab omnibus RR.DD. Pastoribus oppidorum principalium// respectivè Archieṗatus Mechliniensis, Episcopatuum Antverpiensis, Gan-//densis, et Brugensis: vtpote quorum subscriptiones et signaturae penes me// asseruentur. In quorum fidem signavi hac 20. Novemb: 1682 J. Cuijper. 2 ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl. 234v: das Werk sollte verboten werden durch Dekret CIndex. Bzgl. des Gesuches des Ebf. von Mecheln sollte der Ass. SO dem röm. Agenten des Ebf. die Haltung des SO erläutern. − Zur Vorgeschichte vgl. ACDF SO CL 1680−1682, [Nr. 21bis]→ACDF SO St.St. O3-a, Nr. 3. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. evtl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 27. November 1682, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl. 219r; den Hinweis im „Votum Quaestionum“, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl. 231r, auf das Gesuch des Ebf. von Mecheln an Papst Innozenz XI., möglicherweise mit Übersendung des Werkes; und den Hinweis im Dekret SO 5. Januar 1683, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl. 229v, auf die Weiterleitung vom MSP an das SO. − Vgl. ferner das Dekret SO 5. Januar 1683, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl. 229v. 1

579 Dekret:

ACDF SO CL 1683–1685 nicht aufgefunden (zu Nr. 2)3

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Ebf. von Mecheln; (3) Kard. Alderano Cibo; (4) Michael van Hecke OSA; (5) Franciscus Vande Venne ; (5) Philippus Erardus Vander Noot ; (6) Johannes De Cuyper Weitere Akten des SO: (1) „Votum super quaestionem motam a Theologicis Belgicis circa septem Articulos Fidei ab omnibus explicite credendos“, verf. von Tommaso Mazza da Forlì OP mit Hinweis auf das Dekret SO 6. August 1682, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl. 231r/v und 233r/v, 4 S., [27. Januar 1683]; (2) Relation zu einem Gesuch von Michael van Hecke OSA, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl. 235r/v, 2 S., 2. Februar 1685; (3) Relation zu einem Schreiben von Franciscus Vande Venne an den Internuntius von Brüssel vom 5. [Januar] 1685 zu einer Kongr. des Kollegs der graduierten Kanoniker des Domstiftes vom 28. August 1677 und zu weiteren Verhandlungen dieses Kollegs im Jahr 1683 bzgl. der Ernennung von Johannes De Cuyper zum graduierten Kanoniker des Domstiftes, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl. 262r−263v, 4 S., [März 1685] Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 27. November 1682: [Edikt Ebf. Mecheln 21. November 1682] Alphonsus De Berghes, door de gratie Godts ende des// Heylighs-Stoels van Roomen Aertsbisschop van Mechelen, Primaet van Neder-//landt, Ghedelegeerde Apostolycke van syne Conincklycke Majesteyts leger, van synen// Raedt van Staeten &c. Alle de ghene die dese sullen sien, Saligheydt inden Heere. [Incipit: Alsoo de Pastooren] [Explicit: Aldus ghegeven binnen Brussel onsers Aerts-bisdoms op den eenen-//twintichsten der maendt November 1682. A.A.M.Vt.// Plaetse + des Segels Ter Ordonnantie van syne Doorluchtighste Hooghweerdigheydt// J. De Maeyere Secret.]. - Tot Brussel : by Jacob vande Velde, Boeck-drucker in S. Augustinus, [1682] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, unter Bl. 222r;4 (2) als Anlagen zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 4. Dezember 1682: Gesuch des Ebf. von Mecheln mit Bestätigung des Erhalts des Bandos SO 6. August 1682 und mit der Bitte um eine Erklärung bzgl. der „Articuli symboli apostolorum, qui sunt scitu necessarii necessitate medii“, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Nr. 3, Bl. 227r, 1 S., 30. November 1682; Gesuch des Ebf. von Mecheln an Papst Innozenz XI. mit der Bitte um Schlichtung der unter den Theologen seiner Diöz. entstandenen Quaestio „Quinam articuli symboli apostolorum sint scitu necessarii necessitate medii?“, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl. 220r, 1 S., 27. November 1682; (3) Gesuch von Michael van Hecke OSA an die Kardinäle SO mit der Bitte um Maßnahmen gegen die aus Anlass des Bandos SO 6. August 1682 entstandene Publizistik in Belgien, ACDF SO St.St. Zur Vorgeschichte vgl. ACDF SO CL 1680−1682, [Nr. 21bis]→ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 2. Februar 1685, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl. 237r/v, mit Hinweis auf eine Anordnung des SO vom 15. November 1684 und mit Übersendung des Werkes. − Vgl. ferner das Dekret SO 28. Februari 1685, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl. 251v. 4 Eine hs. lat. Übers., ebenfalls vom Internuntius von Brüssel dem SO zugestellt, liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl. 221r/v. 3

ACDF SO CL 1683–1685

580

O-3-a, Nr. 3, Bl. 236r/v, 2 S., [7. November 1684]; (4) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Alderano Cibo vom 2. Februar 1685: sechs vom Internuntius in Antwort auf die Anordnung des SO vom 18. November 1684 [gemäß Dekret SO 15. November 1684] gesammelte, gesiegelte Zeugnisse bzgl. der mangelnden Befolgung röm. Dekrete in Belgien, jeweils unterzeichnet von Johanna Maria de Croes; Ambrosius Ignatius De Thosse ; Nicolas Dubois und Josephus de Reulx SJ ; Johannes Baptista van Aultre OSA und Nicolaus Ouerdat OSA; Johannes Franciscus vande Velde ; Fransciscus vanden Werve OFMRec; ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl. 238r−243r, 11 S., 12.−19. Januar 1685; (5) weiteres Material in einem Bogen mit Überschrift „Maggio 1686“ bzgl. der Promotion von Johannes De Cuyper zum Dekan des Domstiftes von Mecheln vom 22. Februar bis 6. September 1686 ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl.  269r−283r: als Anlage: Widerrufung der Lehre der sieben Artikel von Johannes De Cuyper , ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 3, Bl. 283r, 1 S., 6. September 1686 In den Akten auch erwähnt: (1) Le Nouveau// Testament// De Nostre Seigneur// Jesus-Christ,// Traduit en François// Selon l’edition Vulgate, avec les differences// du Grec.// Nouvelle edition, revuë & corrigée. - A Bruxelles : Chez Eugene Henry Fricx [...], 1675 (Avec Privilege & Approbation). - 2 Teile in 1 vol. ; 8°. UGent5 (2) Rituel Romain du pape Paul V. A l’usage du diocese d’Alet. Avec les instructions & les rubriques en françois. - A Paris : chez Charles Savreux libraire-juré, au bas de la tour de Nostre-Dame, du costé de l’Archevêché, à l’enseigne des trois Vertus, 1667. - 2 vol. ; 4º. SBN ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 1 1683. Non permittitur impressio Libri ins[cript]i: Morso di Satanasso Libri undeci &c. da Vincenzo Gernis Prevosto di Lecquio &c. Gérnis, Vincenzo: Morsso di Sattanasso// libri Vndeci.// Nel primo si contiene un breuissimo e facil modo di conoscere// gl’ energumeni, o sia maleficiati.// Nel 2.o alcuni essorcismi contra tempestates, il tutto raccolto dà diuersi clarissimi auttori, trapiantato nel Giardino [?] dell’ esperienza dà mi Vincenzo Gérnis, Préuosto di Lecquio, e Capellano di S. A. R. (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 1, Bl. 5v Dekret:

SO 17. März 16836

Korrespondenten: Inq. von Saluzzo Übers. ermittelt nach Abes: Antoine Le Maistre; Isaac Le Maistre de Sacy. Nach COPAC waren auch Antoine Arnauld, Pierre Nicole und Claude de Sainte Marthe an den Vorarbeiten beteiligt worden. Erwähnt wurde auch die Ausg.: Vint-cinquième edition, revuë & corrigée de nouveau. - A Mons : chez Gaspard Migeot, à l’enseigne des trois Vertus, 1684. - 2 vol. ; 12°. SBN. 6 Bl. 6v: der Inq. von Saluzzo sollte die Druckerlaubnis nicht erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Saluzzo vom 26. Februar 1683, Bl. 4r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 5

581

ACDF SO CL 1683–1685

ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 2 1683. Censura in Libell[um] ins[criptu]m: Praelectiones de praeceptis Communionis, Confessionis, et Iejunii habitae in Senensi Metropolit[an]a a Sebastiano de Comitibus Pistoriensi e Societ[ate] Iesu anno 1681. Conti, Sebastiano: Praelectiones de Praeceptis// Communionis, Confessionis, et Jeiunii// habitae// in Senensi Metropolitana// A Sebastiano de Comitibus Pistoriensi// e Societate Jesu// Anno 1681 uertente in 1682. (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1683– 1685, Nr. 2, Bl. 10r7 Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv Bl. 13r–14r, 3 S., [23. Juni 1683]

Dekret:

SO 23. Juni 16838

Korrespondenten: Inq. von Perugia ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 3 1683. Censura in Libr[um] Comitis Annibalis Cesi, cui titul[us]: Trattato del vero Punto d’onore e delle Regole p[er] conversare seriamente con gl’Incivili, e fastidiosi tradotto dal Francese da Teofilo Acquitano &c. Courtin, Antoine de (Verf.)  ;  Acquitano, Teofilo (Übers.)  ;  Cesi, Annibale (Hg.?): Trattato del vero punto d’onore e delle regole per conversar seriamente con gl’incivili, e fastidiosi (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

[Domenico Maria Pozzobonelli OP] Bl. 26r/v, 2 S., [27. Januar 1683]

Gutachter: Gutachten:

[Domenico Maria Pozzobonelli OP] Bl. 27r/v und Bl. 32r/v, 4 S. [27. Januar 1683]9

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 28r, 1 S., [7. Juli 1683]10

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 29r–30v, 4 S., [7. Juli 1683]11

Gedruckt wurde: Conti, Sebastiano: Praelectiones de praeceptis communionis, confessionis, et ieiu­ nii habitae in Senensi metropolitana / a Sebastiano de Comitibus Pistoriensi [...] anno 1681. vertente in 1682. - Perusiae : apud Costantinum, 1683. - 288 S. ; 12°. SBN. 8 Bl. 12r: die Kardinäle approbierten das Votum von Fabri, dass der Autor die Propositionen vertreten dürfe, ohne dabei die Einschränkungen, die vom MSP auferlegt worden waren, zu erwähnen. Das Ms. sollte dem Inq. von Perugia übersandt werden, der die Druckerlaubnis erteilen sollte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Perugia vom 16. Januar 1683, Bl. 9r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 17. Februar 1683, Bl. 19v; SO 17. März 1683, Bl. 15v. 9 Als Anlage zum Gutachten, Bl. 26r. 10 U.d.T. „Censura [...]“, von derselben Hand wie die „Notae [...]“. 11 U.d.T. „Notae [...]“, von derselben Hand wie die „Censura [...]“. 7

ACDF SO CL 1683–1685 Dekret:

582

SO 27. Januar 1683;12 SO 7. Juli 168313

Korrespondenten: (1) Inq. von Modena; (2) Annibale Cesi Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Modena vom 11. März 1682: Courtin, Antoine de: Suite// de la// Ciuilité// Françoise// ou traité// du// Point-d’honneur,// et des regles// pour conuerser, et se conduire// sagement auec les Inciuils,// et les Fâcheux. - A Paris : Chez Helie Josset, ruë s. Jacques, á la Fleur de Lys d’or, 1675 (Auec Priuilege du Roy) (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 3, Bl. 25r;14 (2) Gesuch von Annibale Cesi mit Verweis auf Dekret SO 27. Januar 1683 und mit der Bitte um Rückgabe der Übers., Bl. 22r, 1 S., [7. Juli 1683] ACDF SO CL 1683–1685, [Nr. 3bis] 1683. Censura in Libr[um] P[at]ris Gabriellis 3.ii Ord[ini]s S. Franc[isci] ins[criptu]m: Specimina Moralia Doctrinae Christianae, et Diabolicae Moralis &c. Item Censura in nova[m] impressione[m] facta[m] Romae. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Vltima attentata demonstrata p[er] Philippu[m] Ianseniu[m]. In hoc libro defenduntur Libelli P. Gabrielis. 1. Gabrielis, Aegidius: Specimina// Moralis Christianae// Et// Moralis Diabolicae// In Praxi, / Authore// R.P.F. Aegidio Gabrielis, S. T.B.F.// Tertii Ordinis S. Francisci de Poeni-//tentia , vulgò Beggardorum,// S. Theologiae Lectore. - Bruxellis : Typis Eugenii Henrici Fricx [...], 1675. (Cum Privilegio & Approbatione). - [6], 359, [12] S. ; 8°. UGent15 2. Gabrielis, Aegidius: Specimina moralia / p.f. Aegidii Gabrielis Leodiensis in alma vniuersitate Louaniensi sac. teo. licentiati [...]. Editio secunda ab authore correcta, & aucta. - Romae : typis Francisci Tizzoni, 1680. - [4], 344, [12] S. ; 8°. SBN16 Bl. 31v: der Druck des Werkes sollte vorerst verschoben werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Modena vom 11. März 1682, Bl. 23r/v, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 15. April 1682, Bl. 34v; SO 8. Juli 1682, Bl. 34v. 13 Bl. 35v: dem Antragsteller sollte das Werk zurückgegeben werden, damit er es unter Zuhilfenahme der (vom MSP oder in dessen Auftrag verf.) Korrekturen und Anmerkungen neuschreiben könne; danach sollte er das Ms. erneut dem SO zur Revision vorlegen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Annibale Cesi, Bl. 22r/v. 14 Umfangs- und Formatangaben nach Abes: [20], 354, [3] S. ; 12°. 15 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [1] Bl., 14, [2] S. ; 4°. Ermittelt wurde auch: Gabrielis, Aegidius: Specimina// Moralis// Christianae,// Et Moralis// Diabolicae// In Praxi, / Authore// R.P.F. Aegidio Gabrielis, S.T.B.F.// Tertii Ordinis S. Francisci de Poenitentia ,// vulgò Beggardorum S. Theologiae// Lectore. - Lvgdvni : Apud Joannem Certe [...], 1680 (Cum Approbatione & Permissu). - [22], 465 S. ; 12°. SBN. 16 Laut Bujanda wurde auch die franz. Ausg. verboten: Gabrielis, Aegidius: Les// Essais// De la// Theo­ logie// Morale. / Par Le R. P. Giles De Ga-//briel, Licentié de l`Université de Lou-//vain, Prestre Religieux du Tiers-Or-//dre de S. Francois, De-//finituer general, &// Commissaire Apos-//tolique dans le Pais-bas.// Troisieme Edition,// Reveue, corrigée, & augmentée. - Suivant l’Original imprimè à Rome : Chez François Tizzoni, l`année 1680 (Avec la permission du Maître du sacré Palais). - [12], 316 S. ; 12°. UGent. 12

583

ACDF SO CL 1683–1685

3. Jansenius, Philippus [Gabrielis, Aegidius?]: Uyterste devoiren in den uytersten noodt van de leste casuistique pasquilmakers teghens de rechtsinnighe theologanten / Gheremonstreert door Philippus Jansenius. - [S.l.] : [S.n.], [1680]. 55, [1] S. ; 8°. UGent17 Ferner wurden verhandelt: 4. Gabrielis, Aegidius (Praes.)  ;  Smidts, Johannes (Resp.)  ;  Stuyck, Gaspar (Resp.): Thesis Theologica// De Sacramento// Poenitentiae// Peccatoribus praesertim consuetudinariis & recidivis// legitimè administrando// Quam// Praeside R.P.F. Aegidio Gabrielis, S.T.B.F.// Tertii Ordinis S. Francisci de Poenitentia, vulgò// Beggardorum, Sacrae Theologiae Lectore,// Defendent// Fratres {Joannes Smidts et Gaspar Stuyck} ejusdem Ordinis.// Bruxellis in Conventu dicti ordinis die 26. Februarii, horâ 9. ante, // & 3. post meridiem, anno 1676. - Bruxellis : Typis Eugenii Henrici Fricx [...], 1676. - [1] Bl., [8] S. ; 4°. ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], unter Bl. 46r 5. Piem, Balduinus Le (Praes.)  ;  Verplancken, Adrianus (Resp.)  ;  Wyers, Ferdinandus (Resp.); Heugems, Henricus (Resp.) ; Crutsers, Hubertus (Resp.): Thesis Analogica// Antiqui Et Novi Testamenti// Circa// Christum,// Christi Ecclesiam// Christique Ministros,// Ex Sanioribus Doctoribus:// Quam,// Praeside// R. P.F. Balduino Le Piem// Tertii Ordinis S. Francisci de Poenitentia, Regularis// Observantiae, vulgò Beggardorum S.T. Lectore.// Defendent, Fratres {Adrianus Verplancken, Ferdinandus Wyers,} {Henricus Heugems, Hubertus Crutsers.} Ejusdem Ordinis.// Bruxellis in Conventu vallis Marianae dicti Ordinis, sub Comitiis Provin-// cialibus, die 26. Aprilis horâ 9. ante & 3. post Meridiem. 1679. - [Brüssel?] : [S.n.], [1679]. ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], unter Bl. 47r 6. Zegers, Cornelius: Scrupuli ex lectione speciminum moralium P.F. Gabrielis Leodiensis oborti. - Coloniae : Friessem, 1680. - 60 S. ; 8°. HBZ 7. Zegers, Cornelius: Scrupuli novi et antiqui ex lectione speciminum moralium P.F. Gabrielis Leodiensis oborti Cornelio Zegers. - Coloniae : apud Joannem Wilhelmum Frissem, 1681. - 148 S. ; 8°. SBN 8. Gabrielis, Aegidius: Responsio// Authoris speciminum moralium// ad binos libellos// unum// cui titulus// Scrupuli// ex lectione speciminum moralium// P.F. Aegidij Gabrielis// oborti// Cornelio Zegers. V.// S.L.P.L.P.// Coloniae// Apud Joannem Wilhelmum Frissem 1680.// Alterum// cui titulus// Scrupuli novi et antiqui// ex lectione// speciminum moralium etc.// ibidem apud eundem 1681. - [S.a.]. - 32 S. (Ms.). (ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr.3], Bl. 104r und 105r–120v, und 121r 9. Gabrielis, Aegidius: Emulsio et Contritio// Scrupulorum// quos ex lectione speciminum Moralium// PD Gabrielis Leodiensis// sibi obortos asserit// Cornelius Zegers. - [S.a.]. - 57 S. (Ms.). ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 73r–101r 10. S.D.F.H.A.I.R.I.H.E.A.C.S.B.C [Fierlants, Simon ]: R.P. Aegidii Gabrielis Moralis doctrinae reiteratum examen ejusque Nach Angabe im Gesuch von Michael van Hecke OSA, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 123r, war der Autor fingiert; in Wahrheit sei Aegidius Gabrielis TOR der Verf.

17

ACDF SO CL 1683–1685

584

catholica repetita castigatio Ab illustrissimo domino S.D.F.H.A.I.R.I.H.E.B.A.C.S. B.C. e sacrae theologiae genuino sensu ac veris Christianae philosophiae principiis fideliter collecta. - Leodii : ex typographia Petri Danthez, 1683. - 135 S. ; 4°. LIMO18 11. Gabrielis, Aegidius ; Smits, Johannes: Extractum// Ex Annotatis in Articulum quartum de fide// Christi rationabili et certa tertiae partis// de statu hominis sub deo post reparationem lapsus: sub// R.do P. Egidio Gabrielis S. Th. Lectore. [Incipit: Utrum quilibet successor Petri in Episcopatu// Romano sit aeque infallibilis in trudenda Christi// doctrina vel illa explicanda sicut Petrus?] [Explicit: sed veluti personae priuatae quod// gratis dictum galli praetendunt.// Fr. Joannes Smits]. - [S.a.]. - 14 S. (Ms.). ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 242r–248v 12a. Gabrielis, Aegidius: [Incipit: Illustrissime ac R[everendissi]me D[omi]ne// Ex debito humilitatis meae] [Explicit: Ill[ustrissi]me ac R[everendissi]me Domine// vester humillimus, obligatissimus, ac obse-//quentissimus famulus// fr Aegidius Gabrielis Tertii Ordinis S. Francisci// in Belgio prouincialis immeritus]. - [17. März 1684]. - 3 S. (Ms.). ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 280r–281r 12b. Extractum ex Registro Provinciae Belgicae tertii Ordinis// S. P. Francisci. [Incipit: Cum gloriosus Christi confessor] [Explicit: Ordinatum in nostra Congregationem omnium superiorum tertii Ordinis// S. Francisci Regularis Observantiae habita Antuerpiae in Conventu nostro S.// Joannis Baptistae, die 15 januarii 1683. + Unterschriften der Beteiligten]. - [1683]. - 1 S. (Ms.). ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 279r19 13. Gabrielis, Aegidius (Praes.): Theses Theologicae// De// Homine sub Deo// et// sub Ecclesia. - [S.a.] - 16 S. (Ms.). ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 250r–255v20 14.–16. Gabrielis, Aegidius: [Vorlesungsmitschriften 1674, zusammengetragen von Johannes Smidts TOR; Matthias Wieshof TOR; und Henricus Heugenis TOR] (Mss.). Die Manuskripte wurden nicht ermittelt. 17. Scheemakers, Conrardus (Praes.) ; Richelle, Franciscus de (Resp.) ; Gabrielis, Aegidius (Ass.): Theses// Theologicae// De// Sacramento Poenitentiae.// In omni casu relapsis necessario ad remissionem// peccati mortalis :// Deque// Necessario contritionis motu ad justificationem in hoc// Sacramento obtinendam// Quas// Praeside// F.re Conrardo Scheemakers S.T. Lectore Tertii// Ord. S. Francisci vulgò Beggardorum// Defendet// Fr. Franciscus de Richelle ejusdem Ordinis.// Assistente Eruditissimo ac Adm. Rdo. Patre Aegidio Gabrielis// S. T. Licentiato ejusdem Ordinis Regente Generali,// & in Belgio Provinciali.// Pro Sabbatinalibus Exercitiis// In Scholâ nostrâ Theologicâ Bruxellensi, die 14. Aprilis 1685. - [Brüssel] : Typis Joannis Baptistae Pepermanni, [1685]. - [1] Bl., 2 S. ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr.3], Bl. 301r–302v 18a. Marcelis, Petrus (Praes.) ; Wielant, Marcus (Resp.): Pertinentia ad Thesim De Iustificatione fidelis Relationis inscriptam// Illustrissimo Supremi Senatus Brabantiae Autor ermittelt nach Dekret SO 15. September 1683, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 225v. Mit Beglaubigung von Hubertus van Zichem TOR, Provinzial der belg. Ordensprovinz. 20 Fehlerhaft paginiert, deswegen Bl.-Angaben abweichend von der Seitenzahl. 18 19

585

ACDF SO CL 1683–1685

Cancel-//lario, quibus manifestè proponuntur fundamenta// aliqua doctrinae traditae in fideli Relatione De Poeniten-//tia; & Adversariorum  :  ut aequo Lectori pateat nostra// esse amplectenda , illorum verò rejicienda. [Incipit: Amor Dei alius est perfectus, alius imperfectus.] [Explicit: quod non consequenter loquantur.// Praeside Erud. D. ac M. // Petro Marcelis S.T.L.// E. C. Professore Publico.// Defendet// Marcus Wielant Antuerpiensis.// 9a Augusti Anno 1685]. - Lovanii : Typis Hieronymi de Gosin, [1685] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], unter Bl. 314r 18b. Marcelis, Petrus (Praes.) ; Wielant, Marcus (Resp.): Pertinentia ad Thesim De Iustificatione fidelis Relationis// inscriptam Illustrissimo Supremi Senatus Brabantiae// Cancellario,// quibus manifestè proponuntur fundamenta aliqua// doctrinae traditae in fideli Relatione de poenitentia;// & Adversariorum  :  ut aequo Lectori pateat nostra esse// amplectenda , illorum verò rejicienda. [Incipit: Amor Dei alius est perfectus, alius imperfectus.] [Explicit: quod non consequenter loquantur.// Praeside Erud. D. ac M.// Petro Marcelis S.T.L.// E. C. Professore Publico.// Defendet// Marcus Wielant Antuerpiensis.// 20 Augusti Lovanii In Collegio Patrimonii Christi Anno 1685]. - Lovanii : Typis Hieronymy de Gosin è regione Magni Collegii, 1685. - [1] Bl., [2] S. ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], unter Bl. 321r21 19. Marcelis, Petrus (Praes.)  ;  Van Meeselaer, Adrianus (Resp.): Pertinentia// Ad// Theses Theologicas// De// Sacramento Poenitentiae// In omni casu relapsis necessario ad remissionem peccati mortalis// Defensas// In Schola Nostra Theologica Bruxellensi// die xiv Aprilis 1685.// Adversus Pertinentia Ad Thesim// De Justificatione Fidelis Relationis// Defensa Praeside// E.D. Ac M.P. Marcelis S. T. L., E.C. Professore Publico// Lovanii 9. Augusti Ejusdem anni:// Quae Praeside// Erud. P. Aegidio Gabrielis S.T.L.// Tertii Ordinis S. Francisci vulgò Beggardorum in Belgio Studii Regente Generali,// Defendet// F. Adrianvs Van Meeselaer// Ejusdem Ordinis.// Die Ultima Augusti 1685.// Bruxellis in Conventu nostro Vallis Marianae. - [Brüssel?] : [S.n.], 1685. - [1] Bl., 10 S. ; 2°. ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], unter Bl. 315r22 20. Marcelis, Petrus (Praes.)  ;  Bove, Natalis Del (Resp.): Thesis// De// Iustificatione duorum Pertinentium Adversus Thesim// E. P. Aegidii Gabrielis S.T.L.// Defensam Ultimi Augusti 1685.// Praeside Erud. D. ac M.// Petro Marcelis S.T.L.// E. C. Professore Publico.// Defendet// Natalis Del Bove// In collegio Patrimonii Christi// Lovanii 27. & 28. Septembris Anno 1685. - Lovanii : Typis Hieronymi de Gosin è regione Magni Collegii, 1685. - [1] Bl., 6 S. ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], unter Bl. 319r23 21. Marcelis, Petrus (Praes.): Brevis Disquisitio// Theologica// De principali fundamento Con-//troversiae circa Sacramentum// Poenitentiae// An requiratur amor Dei per se justificans, seu amor Dei su-//per omnia ut Sacramentum Poenitentiae licite, ac validè susci-//piatur, & conferatur ?// An Amor Dei super omnia, Dei usque ad contemptum sui con-//sistere possit cum reatu culpae mortalis, vel poenae aeternae?// An Jansenius Iprensis fallatur docens : fallitur quisquis putat per Vermutl. die verhandelte Variante, darin der Vermerk eines Gutachters: „nihil extat pro prohibitione.“ Ein weiteres Exemplar liegt dem Fasz. bei unter ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 325r. 23 Mit Anstreichungen eines Gutachters. 21 22

ACDF SO CL 1683–1685

586

Sacramentum Poenitentae effectum esse , ut iam duplex sit justificatio-// nis modus ?// Praeside Erud. D. ac M.// Petro Marcelis S. T. L.// E. C. Professore Publico.// Defendet// [Offengelassen]. - Lovanii, typis Hieronymi de Gosin Anno 1685. - [1] Bl., 18 S. ; 4°. ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], unter Bl. 320r24 22. Gabrielis, Aegidius (Praes.)  ;  Blancquaert, Nicolaus (Resp.): Theses Theologicae// De// Satisfactione Congruâ & salubri pro certis pec-//catis praemittendâ absolutioni, non ut simpli-//citer sit valida, sed ut legitimè impendatur à// Sacerdote.// Adversus// Specimen & Theses Theologicas istud vindicantes Rev. Patris Hen-//Rici Dierna Ord. Min. S. Scripturae Lectoris, in iis falsò// Nobis appingentis haec duo dogmata:// I. Satisfactio absolutioni praemittenda est ex institutione Christi, idque// ita, ut irrita sit absolutio, se secus fiat.// II. Non peractâ Poenitentiâ Confitentes absolvi non debent.// Dedicatae// S.S.D.N. Alexandro Papae VIII.// Controversiarum fidei et morum judici.// Quas Defendet// Fr. Nicolaus Blancquaert S.T.B. Philosophiae Lector// Relig. Tertii Ord. S. Francisci vulgò Beggardorum// Assistente// Plurimùm Rev. Patre Aegidio Gabrielis S. T. Licentiato// Studiorum Regente Generali, &c.// Bruxellis die 14. Octobris horâ 3. post meridiem, in Schola Fratrum// Tertii Ord. S. Francisci. - Bruxellis : Apud Eugenium Henricum Fricx, 1690. - [1] Bl., 7, [11] S. ; 4°. ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], unter Bl. 338r25 23. Gabrielis, Aegidius (Praes.)  ;  Blancquaert, Nicolaus (Resp.): Thesis// Theologica// De Sacramento// Poenitentiae// Quo-ad mortalium, & venialium con-// cessionem, & absolutionem , nec non// satisfactionem in ordine ad absolu-//tionem. [Incipit: Prodiit nuper probrosum Doctoribus Catholicis Belgis// specimen doctrinae Theologicae] [Explicit: Defendet Fr. Nicolaus Blancquaert Philosophiae Lector// Religiosus tertii Ord. S. Francisci.// Assistet Fr. Aegidius Gabrielis S. T. Licentiatus, studiorum// Regens & Commissarius Generalis ejusdem Ordinis, &c.// Bruxellis in Schola Fratrum tertii Ordinis S. Francisci vulgò// Beggardorum die 27. Julii hora 9. ante meridiem]. - [Brüssel?] : [S.n.], [1690]. - 3 S. ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], unter Bl. 334r26 24. Dierna, Henricus (Praes.)  ;  Overbeeck, Georgius van (Resp.)  ;  Setter, Franciscus de (Resp.): Theses Theologicae// Vindicantes// Specimen Doctrinae Theologicae// Manantis Per Belgium// Ab Anno 1612. Usque Ad Annum 1690// Adversus Thesim Theologicam de Sacramento Poenitentiae// R.P. Aegidii Gabrielis S.T.L. Studiorum Regentis, & Commissarii// Generalis Tertii Ordinis S. Francisci,// Ipso Assistente Defensam a Fr. Nicolao Blancquaert, Philosophiae Lectore, ejus-// dem Ordinis, Bruxellis in Schola FF. Tertii Ordinis S. Francisci,// vulgò Beggardorum, Mit Anstreichungen eines Gutachters. Mit Vermerk: [Datum der Übersendung] 14. Oktober 1690. Enth.: Conclusio Unica. [Incipit: Duplex est praxis administrandi Sacramentum Poenitentiae pecca-//toribus potissimùm consuetudinariis] [Explicit: illi se conformet] (8 S.); Alphonsus De Berghes, Dei & Aposto-//licae Sedis Gratiâ Archiepiscopus Mechliniensis, Primas Bel-//gii [...] [Incipit: Cum pro parte RR.DD. Laurentii Neesen Canonici Theologalis in// nostra Metropolitana, Gummari Huyghens S.T. Doctoris & Profes-//soris Lovaniensis, Macarii Havermans Canonici Regularis Ordinis Prae-//monstratensis S. Theologiae Lectoris, & Aegidii Gabrielis ex Tertio// Ordine Sancti Francisci] [Explicit: die decimâ quintâ// Februarii Anno Domini 1676.// De Mandato Illustrissimi & Reuerendissimi// Domini Archiepiscopi praefati// Locus + Sigilii.// J. De Maeyere, Secret:] (3 S.). 26 Mit Vermerk: [Datum der Übersendung] 20. Oktober 1690. 24 25

587

ACDF SO CL 1683–1685

die 27. Julii horâ 9. antè meridiem.// Quas Praeside// F. Henrico Dierna// Ordinis FF. Min. Recoll. S. Scripturae Lectore// Defendent// F. Georgius Van Overbeeck// F. Franciscus De Setter// Ejusdem Ordinis.// Bruxellis apud FF. Minores ordinario exercitio hebdomadario. - Bruxellae : Typis Petri Vande Velde [...], 1690. - [1] Bl., [3] S. ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], unter Bl. 335r 25. Anonym: Specimen Doctrinae Theologicae// per Belgium// Manantis ab anno 1612. usque ad annum 1690. [Incipit: Communicata fuit nuper Confessio, Revocatio & Abjuratio Pauli van Hoistens] [Explicit: Ad majorem Dei, Deiparaeque Virginis Mariae Immaculatè Conceptae,// Sepraphici P. Franc. Ac D. Bonav. Gloriam]. [S.l.] : [S.n.], [S.a.] - [4] S. ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], unter Bl. 336r27 26. Gabrielis, Aegidius: Reponse// Justificative// Du// R.P. Gabrielis// A// Henri De Long-Val// Auteur d’un Libelle intitulé:// Le Fondement des Reflexions sur// la Sentence du Conseil de Gueldre, &c.// Dans lequel il se soubçonne à tort de cabale & de// parti contre Monseigneur l’Archevêque de// Malines, & l’accuse faussement de tenir// des erreurs condamnées. - A Cologne : Chez Nicolas Schouten, 1692. BVE28 →ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 2]29 Verhandlungen 1676–1677 (zu Nr. 1, evtl. Nr. 4) Dekret:

nicht aufgefunden;30 nicht aufgefunden31 (zu Nr. 1 und evtl. Nr. 4)

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Kard. Francesco Barberini Weitere Akten des SO: Relation zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Francesco Barberini vom 4. September 1677, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 2], Bl. 30r, 1 S., [29. September 1677] Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Francesco Barberini vom 3. April 1677: [Incipit: Admodvm Reverendo// Ervditissimoqve Patri// Aegidio Gabrielis// Haccvriano// Tertii Ordinis Sancti Francisci Vulgo Beggardorum// Diffinitori Generali Apostolico// Nec Non In Conventv Brvxellensi Sacrae Theol.// Professori// Dum in Alma Vniversitate Lovaniensi S. Theologiae Laureâ// Condecoraretvr.// Allusio ad dictum Ave gratia plena & symbola, quinque alas]. - Lovanii : typis Georgii Lipsii, 1677 (Einblattdruck). ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 2], unter Bl. 23r; Eruditissimo Viro// P. Aegidio Gabrielis// Haccvriano// 29 30

Es handelt sich möglicherweise um einen Auszug: vgl. die Bogensignatur C auf der ersten Seite. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: 68 S. ; 8°. Mit Band-Index. Zur Vorgeschichte des Verfahrens vgl. ACDF SO CL 1673–1675, [Nr. 12ter]→ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 1]. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Francesco Barberini vom 23. Januar 1677, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 2], Bl. 21r, auf ein Schreiben des Internuntius von Brüssel an das SO vom 29. Februar 1676 mit Übersendung mehrerer Propositionen (Nr. 4?); die Verhandlungen zum Werk Nr. 1 wurden durch die Veröffentlichung des Werkes von Franciscus Simonis [i.e. Aegidius Estrix] veranlasst. – Vgl. ferner die Dekrete SO 17. Februar 1677, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 2], Bl. 28v; SO 29. April 1677, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 2], Bl. 27v; und den Vermerk, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 2], Bl. 29r. 31 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Francesco Barberini vom 4. September 1677, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 2], Bl. 31r. – Vgl. ferner das Dekret SO 29. September 1677, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 2], Bl. 33v. 27 28

ACDF SO CL 1683–1685

588

Tertii Ordinis S. Francisci// Diffinitori Generali// Pridem Creato A Clemente Papa X.// Cvm Hvivs Creationis Nvncia Demvm Acciperet Svb Idem Tempvs Cvm// Lavrea Licentiae In Inclita Facvltate Theologica Lovaniensi.// IV. Id. Feb. A. M DC LXX[v]II.32 [Incipit: Cvr, quod Apostolicae dederat Clementia Sedis] [Explicit: Dum livor ater rumpitur.// Triumphanti extemporaneum Paeana accinit M.S.P.I.]. Lovanii : Apud Adri. Regnault Typographum Academicum, [1677] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 2], unter Bl. 25r; Ervditissimo// Plurimum Reverendo Patri// Aegidio Gabrielis// Haccvriano, Tertii Ordinis S. Francisci Religioso// Sacrae Theologiae Lectori,// Studiorum Regenti, Verbi Dei Proeconi Percelebri,// Definitori Quodam Provinciali// Modo// Definitori Generali// Creato A Clemente Decimo Pontefice Maximo// In Alma Facvltate Lovaniensi// Licentiae Gradum Adsendenti// 10. Februarii, Anno 1677. [Incipit: Divinarum humanarumque scientia rerum] [Explicit: gratVLantVr seqVentes DVctVM ratIonIs]. - [Löwen?] : [S.n.], [1677] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 2], unter Bl. 26r In den Akten auch erwähnt: Simonis, Franciscus [Estrix, Aegidius]: Status, origo, et scopus reformationis hoc tempore attentatae in Belgio circa administrationem, et usum sacramenti poenitentiae juncta Piorum supplicatione ad Clementem 10. [...] per Franciscum Simonis. - Moguntiae : typis Ludovici Bourgeat Academico typographi, 1675. - 186 S. ; 8°. SBN33 →ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3]34 I. Verfahren 1679–1683 (zu Nr. 1–10) Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 10)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 39r–41v, 6 S., 5. Juli 1679 (zu Nr. 4–5)

Gutachter: Gutachten:

[Gaetano Miraballi CR] nicht aufgefunden [14. Februar 1680] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv] nicht aufgefunden [14. Februar 1680] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?] nicht aufgefunden [10. April 1680?] (zu Nr. 1)35

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 120v, 1 S., 9. Juli 1681 (zu Nr. 6–9)36

34 35 36 32 33

Mit hs. Korrektur des Datums. Verf. nach UGent. Mit Band-Index. Beauftragung mit der Korrektur des Werkes. In Form eines Kurzvotums, dass das Werk Nr. 9 mit Ausnahme der letzten Proposition gedr. werden könne.

589

ACDF SO CL 1683–1685

Gutachter: Gutachten:

Alessandro Maderno B ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 158r und 159r–160r, 5 S., [20. Januar 1682] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

[Michael van Hecke OSA] ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 136r–144v, 18 S., o.D. (zu Nr. 3)37

Gutachter: Gutachten:

[Michael van Hecke OSA] ACDF SO St.St. G-3-e, Bl. 146r–156v, 22 S., o.D. (zu Nr. 2)38

Gutachter: Gutachten:

Michael van Hecke OSA ACDF SO St.St. G-3-e, Bl. 123r–124r, 3 S., 20. Januar 1682 (zu Nr. 2)

Gutachter:

[Kard. Raimondo Capizucchi OP]; [Domenico Maria Pozzobonelli OP], [Giacomo Ricci OP];39 [Alessandro Maderno B]; [Michael van Hecke OSA]; [Ludovico Marracci OMD]; [Kard. Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv], [Gaetano Miraballi CR], [Kard. Michelangelo Ricci] ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 130r–135[bis]v,40 16 S., 20. Januar 1682 (zu Nr. 2)41

Gutachten: Gutachter: Gutachten:

Kard. Girolamo Casanate ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl.  168r–171v, 10 S., o.D. (zu Propositionen)42

Gutachter: Gutachten:

Domenico Maria Pozzobonelli OP ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 181r–183r, 5 S., o.D. (zu Nr. 2 und Nr. 6–9)43

Gutachter: Gutachten:

Giulio Maria Bianchi OP44 ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 184r–193r, 21 S., o.D. (zu Nr. 2 und Nr. 6–9)

Gerichtet an die Kardinäle. Aus den Akten lässt sich nicht eindeutig schließen, ob Michael van Hecke OSA hier als Gutachter des SO auftrat oder aber als Denunziant, dem durch Dekret SO 14. Januar 1682, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 125v, angeordnet worden war, die Gründe für seine Anzeige zu erläutern. 38 Gerichtet an Kard. Alderano Cibo. Aus den Akten lässt sich nicht eindeutig schließen, ob Michael van Hecke OSA hier als Gutachter des SO auftrat oder aber als Denunziant, dem durch Dekret SO 14. Januar 1682, 14. Januar 1682, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 125v, angeordnet worden war, die Gründe für seine Anzeige zu erläutern. 39 Zu Ricci vgl. Prosopographie 18. Jh. 40 Fehlerhaft paginiert: es fehlen Paginierungen für ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 134[bis] und Bl. 135[bis]. 41 U.d.T. „Propositiones, prout iacent, censuratae in speciminibus moralibus P. Gabrielis“. Anschließend: „Determinata in Congregatione Feria 3 die 20 Januarii 1682“. Eine Abschrift liegt dem Fasz. bei in Form eines Sitzungsprotokolls der Congr. Part., ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 127r/v. 42 In Form von Marginalien zu den von 25 [26] Theol. aus röm. Ordenskonventen angezeigten zwölf Propositionen u.d.T. „Eadem Informatio cum notis confectis ab eminentissimo Casanate“. 43 U.d.T. „Circa librum specimina moralia Aegidii Gabrielis, et duos libellos scrupulor. contra ipsum, et eiusdem Aegidii responsiones mss. ad eosdem“. 44 Zu Bianchi vgl. Prosopographie 18. Jh. 37

ACDF SO CL 1683–1685

590

Gutachter: Gutachten:

Tommaso Mazza da Forlì OP ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 196r–204r, 15 S., o.D. (zu Nr. 2 und Nr. 6–9)

Gutachter:

[Kard. Raimondo Capizucchi OP]; [Kard. Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv]; [Kard. Girolamo Casanate]; [Domenico Maria Pozzobonelli OP]; [Tommaso Mazza da Forlì OP]; [Alessandro Maderno B], [Ludovico Marracci OMD]; [Michael van Hecke OSA]; [Giulio Maria Bianchi OP]; [Luis Pérez de Castro OCarm] ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 226r, 1 S., 20. August 1683 (zu Nr. 2)45

Gutachten: Dekret:

nicht aufgefunden;46 SO 10. April 168047 (zu Nr. 1)

Dekret: Bando:

SO 1. September 1683;48 [Audienzdekret?] 1. September 168349 (zu Nr. 2) SO 2. September 1683

Dekret: Bando:

[Audienzdekret?] 1. September 1683 (zu Nr. 3)50 SO 2. September 1683

Sitzungsprotokoll der Congr. Part. mit gemeinsamem Votum. Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 24. Juni 1679, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 57r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 26. Juli 1679, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 62v; SO 11. Oktober 1679, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 64v. – Das Werk wurde verboten: vgl. Bando SO 27. September 1679. 47 ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 70v: [Nach Referat des Gesuchs des inzwischen auf Anordnung des SO in Rom eingetroffenen Aegidius Gabrielis TOR] sollte die korrigierte Fassung des Werkes veröffentlicht und die erbetene Lizenz (zur Drucklegung?) erteilt werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. [Francesco] Barberini vom 24. November 1679, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 67r. – Vgl. ferner das Dekret SO 14. Februar 1680, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 68v. 48 ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 227r: die Kardinäle approbierten das Votum der Congr. Part., [dass das Werk mit der Klausel „ubique et quocunque idiomate impressus“ durch Dekret SO, nach Rücksprache mit dem Papst, verboten werden sollte]. – Zur Vorgeschichte des Falles vgl. das Verfahren zum Werk Nr. 1. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. evtl. das Gesuch von Michael van Hecke OSA an Papst Innozenz XI., ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 122r. – Vgl. ferner das Audienzdekret 6. Dezember 1681, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 126r; SO 14. Januar 1682, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 125v (Zuordnung unsicher: evtl. auch, oder möglicherweise nur, zu Nr. 3); Audienzdekret 14. Januar 1682, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 125v; [Audienzdekret?] 23. Juni 1682, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 126r; [Audienzdekret?] 23. Juni 1683, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 126r; [Audienzdekret?] 14. Juli 1683, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 126r; Audienzdekret 25. August 1683, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 227r. 49 ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 227r: nach Referat [des Ass. SO] ordnete der Papst an, das Verbotsdekret SO auszufertigen und zu veröffentlichen mit der Klausel „ubique sub quocumque idiomate impressi“. 50 ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 227v: nach Anhörung der Voten der Kard. ordnete der Papst an, durch dasselbe Bando das Werk zusammen mit dem Werk Nr. 1 zu verbieten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Michael van Hecke OSA an Papst Innozenz XI., ACDF SO St.St. G3-e, [Nr. 3], Bl. 122r. – Vgl. ferner das Dekret SO 14. Januar 1682, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 125v. 45 46

591

ACDF SO CL 1683–1685

Dekret:

SO 5. Juli 1679 (zu Nr. 4–5)51

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 6–9)

Dekret:

SO 15. September 1683 (zu Nr. 10)52

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Kard. Alderano Cibo; (3) Aegidius Gabrielis TOR; (4) Antonio Cottone da Nicosia TOR; (5) [Kard. Francesco Barberini]; (6) Generaloberer TOR; (7) [Nicolas Dubois ]; (8) Michael van Hecke OSA; (9) Papst Innozenz XI. Weitere Akten des SO: (1) Auflistung von Dekreten SO 17. und 26. Februar 1677 sowie 22. März 1679 bzgl. der Verleihung akademischer Grade an Aegidius Gabrielis TOR, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 50r, 1 S., [1679]; (2) Relation, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 55r–56r, 4 S., [26. Juli 1679] Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben von Aegidius Gabrielis TOR an Antonio Cottone da Nicosia TOR vom 6. Mai 1679: Gesuch der belgischen Ordensprovinz TOR an Papst Innozenz XI. mit Hinweis auf das von der weltlichen Macht widerrechtlich erlassene Verbot, die verhandelten Propositionen zu disputieren, und mit der Bitte um Prüfung, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 38r und 43r, 2 S., [24. Mai 1679] (zu Nr. 4–5); (2) Gesuch von Aegidius Gabrielis TOR an die Kardinäle SO mit der Bitte, die auf Anordnung des SO von ihm korrigierte Fassung des Werkes (Nr. 1) in Druck geben zu dürfen; ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 69r, 1 S., [10. April 1680]; (3) Gesuch von Michael van Hecke OSA an den Papst, mit der Bitte um Maßnahmen, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 122r/v, 2 S., [14. Januar 1682] (zu Nr. 2–3); (4) „Propositiones aliquot, quae videntur concidere cum sententiis olim ab ecclesia damnatis, vel certe in praxi non admittendae“, unterzeichnet von Angelo della Noce OSBCas; Giovanni Battista Lamia CRL; Gabriele [G]irolamo OFM ;53 Guinandus Wynants OP; Teofilo da Nola OFMObs ; Giovanni Antonio Sessa e Sidoti OFMObs ;54 Angelo da Brisighella OFMObs ; Antonio da [?] OFMObs ;55 Matteo da Messina OFMObs ; Bonaventura ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 45v: die Kardinäle approbierten das Votum Brancatis und ordneten an, dem Internuntius von Brüssel zu schreiben, Aegidius Gabrielis TOR und Balduinus Le Piem TOR abzumahnen, damit in Zukunft Skandale und Unruhe durch ähnliche Unternehmungen unterblieben. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 29. April 1679, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 36r mit Übersendung des Werkes Nr. 5. Vgl. parallel das Gesuch der belgischen Ordensprovinz TOR, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 38r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 24. Mai 1679, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 45v; SO 22. März 1679, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 50r. 52 ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 225v: dem Internuntius von Brüssel sollte geschrieben werden, dass er dem Kanzler von Brabant mitteilen sollte, dass die Verbreitung des Werkes durch das SO nicht verhindert werden würde. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Abschrift des Schreibens des Internuntius von Brüssel an Kard. Alderano Cibo vom 23. Juli 1683, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 220r, mit Übersendung des Werkes. 53 Name schwer lesbar. 54 Zu Sessa vgl. Prosopogaphie 18. Jh. 55 Name schwer lesbar. 51

ACDF SO CL 1683–1685

592

Baro OFMObs 56; Michael Toner OFM ; Bonaventura Breannagh OFM ; Biagio della Purificazione OCD ; Marco di S. Giovanni Battista OCD ; Benedetto di Gesù OCD ; José Da Gama OSST ; Pedro de la Asunción OSST ; Giulio Cesare Corradi CRS ; Bonaventura di S. Giacomo OAD ; Giuseppe Bonifacio della Ss. Trinità OAD ; Giacinto Maria di S. Bernardino OCD ; [Onofrio?] di S. Giacomo OCD ; Diodato dei Ss. Pietro e Paolo OCD ; Tommaso Cantoni OCarm ; Francis of Galway OFM , ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 173r–178r, 11 S., o.D.57 (zu Nr. 2); (5) Gesuch von Aegidius Gabrielis TOR an Papst Innozenz XI., mit Verweis auf eine Schrift u.d.T. „In libro Patris Gabrielis deprehensae sunt aliquae propositiones censura dignae, et inter caeteras quae sequuntur“; mit Auflistung der dort angezeigten elf Stellen, die der Neuausg. des Werkes entnommen wurden; und mit der Bitte um Prüfung, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 205r–206v, 4 S., o.D.; (6) „Discussio accusationum contra secundam editionem speciminum moralium Patris Gabrielis“, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 207r–213r, 13 S., o.D.;58 (7) vermutl. externes Gutachten, [weitergeleitet] von Lorenzo Casoni [an den Ass. SO], ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 216r–218v, 6 S., [2. Juli 1683] (zu Nr. 2);59 (8) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Alderano Cibo vom 23. Juli 1683: Gesuch des Kanzlers des Hzt. Brabant Simon Fierlants an Papst Innozenz XI., mit der Bitte ihm die Veröffentlichung des von ihm gegen Aegidius Gabrielis TOR verf. Werkes zu erlauben, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 222r–223r, [23. Juli 1683] (zu Nr. 10) In den Akten auch erwähnt: (1) ♦ Dubois, Nicolas: Novissimi canones poenitentiales: Publicati anno 1675 distributi in tres partes, et ad examen revocati, per authorem quem indicat praefatio. - Parigi : apud Joannem-Baptistam Coignard, via Jacobaea sub Bibliis aureis, 1679. - [6], 58 S. ; 8°. SBN60 (2) Viane, Franciscus van (Praes.): [These: Löwen, 1683; Themen aus der Erklärung des gallikanischen Klerus]. Die Thesendrucke wurde nicht ermittelt. Taufname: Bartholomew Baron. Die Schrift liegt in mehreren Fassungen bei, ohne Auflistung der beteiligten Theologen, u.d.T. [dorsal] „Informatio circa secundam editionem libri patris Aegidii Gabrielis“, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 163r–166v; „Eadem informatio cum notis confectis ab em.o Casanate“, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 168r–171v. 58 In Antwort auf die zwölf angezeigten Propositionen, aufgeführt in den dem Bd. in mehreren Fassungen beiliegenden „Propositiones Aliquot“, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 163r–166v; Bl. 168r– 171v; Bl. 173r–178r. 59 Lat. Fassung, allerdings mit ital. Überschrift: „Riflessioni intorno al libro del P Gabrielli“. Zu Casoni vgl. Prosopographie 18. Jh. 60 Ermittelt wurde auch: Dubois, Nicolas: Nicolai Du Bois, Theologi et Jurisconsulti [...] Notae In Gallicam versionem novi Testamenti primò in Hollandia sub ememtito nomine Montensis Typographi editam, à Clemente IX. damnatam, deinde Bruxellis recusam cum hac ad fallendum additione, reveüe & corrigee. - Moguntiae : Heyl, 1679. - 93 S. BSB. 56 57

593

ACDF SO CL 1683–1685

II. Verfahren 1684–März 1685 (zu Nr. 11–16) Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Mazza da Forlì OP] ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 239r–240r, 3 S., [12. Januar 1684] (zu Nr. 11)61

Gutachter: Gutachten:

Tommaso Mazza da Forlì OP ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 256r–266r, 22 S. [26. April 1684] (zu Nr. 11–13)62

Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Fabri OFMConv?] nicht aufgefunden [29. November 1684?] (zu Nr. 14–16)

Gutachter: Gutachten:

[Paolino Bernardini junior OP?]63 nicht aufgefunden [29. November 1684?] (zu Nr. 14–16)

Gutachter: Gutachten:

[Carlo Francesco Fraida OFMRef?]64 nicht aufgefunden [29. November 1684?] (zu Nr. 14–16)

Dekret:

SO 26. April 1684;65 SO 14. Juni 168466(zu Nr. 11–13)

U.d.T. „Propositiones Excerptae e dictatis lectionibus manuscriptis, assertis patri Aegidio Gabrielis Leodiensis, tertii ordinis S.ti Francisci“. Auflistung mehrerer Propositionen, die dem oben als Nr. 11 geführten Ms. entnommen wurden. 62 Datierung unsicher. Nach Angabe im Schreiben von Aegidius Gabrielis TOR an den Ass. SO (s.o. Nr. 12) handelte es sich bei Nr. 11 um Propositionen, die er 1674 gelehrt hatte. Zu Nr. 12 wurde bes. die (angebl.) im Provinzialkapitel des Ordens eingeführte Regel bzgl. der Autorität Roms bei theologischen Kontroversen verhandelt; zu Nr. 13 wurde die Proposition verhandelt: „Optima regula fidei et morum est authoritas SS Patrum et ecclesiae“, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 254r–255v. 63 Zu Bernardini vgl. Prosopographie 18. Jh. 64 Zu Fraida vgl. Prosopographie 18. Jh. 65 ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 284v: der Ass. SO sollte dem Internuntius von Brüssel schreiben und ihn bitten mitzuteilen, ob es besser wäre, ihn per Breve mit der Vollmacht auszustatten, ein ge­ richtliches Verfahren gegen Aegidius Gabrielis TOR einzuleiten, oder ob ein anderer Richter zu diesem Zweck dele­giert werden solle. Gleichzeitig sollte dieser ausloten, ob Aegidius Gabrielis TOR bereit wäre, nochmals nach Rom zu kommen. Über den Ausgang sollte der Internuntius von Brüssel das SO benachrichtigen. – Zur Einleitung des Verfahrens zu Nr. 11 vgl. den Hinweis im Dekret SO 12. Januar 1684, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 283r, auf die Weiterleitung des Ms. vom Staatsse­ kretariat an das SO. Zu Nr. 12: vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an den Ass. SO vom 17. März 1684, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 268r, mit Übersendung der Schriften. Zu Nr. 13 vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an den Ass. SO vom 31. März 1684, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 269r, mit Übersendung des Ms., das ihm vom Autor übermittelt worden war zwecks [informeller] Prüfung. – Vgl. ferner das Dekret SO 12. Januar 1684, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 240v und Bl. 283r (zu Nr. 11). 66 ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 384v: der Internuntius sollte belobigt werden; ferner sollte er versuchen, diskret und umsichtig über Brüder des Dritten Ordens der Franziskaner an Kollegheften der Vorlesungen des Aegidius Gabrielis TOR aus dem Jahr 1674 zu gelangen, um diese dann dem SO zuzustellen; inzwischen sollte er mit Aegidius Gabrielis TOR milde umgehen und ihm wohlwollend begegnen, damit dieser bereitwilliger den Dekreten des Hl. Stuhls gehorche. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an den Ass. SO vom 19. Mai 1684, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 270r, mit Übersendung eines an ihn gerichteten Schreibens von Aegidius Gabrielis TOR mit der Bitte um diskrete Korrektur und ggf. Suspendierung seiner Vorlesungsskripte und mit Unterwerfung unter das Urteil des SO. 61

ACDF SO CL 1683–1685 Dekret:

594

nicht aufgefunden;67 SO 28. März 1685;68 [Audienzdekret] 28. März 168569 (zu Nr. 14–16)

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Kard. Alderano Cibo; (3) Ass. SO; (4) Aegidius Gabrielis TOR Ferner beiliegend: (1) als Anlagen zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Alderano Cibo vom 8. September 1684: Zeugnis über die Authentizität der hs. Syllabi, die Nicolas Dubois zugestellt worden waren von Matthias Wieshof TOR ; Johannes Smidts TOR ; Henricus Heugenus TOR (†), unterzeichnet von Petrus Peetkens TOR ; und Matthias van Guldenborre TOR , ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 288r, 1 S., 17. August 1684 (zu Nr. 14–16); „Extracta ex dictatis patris Gabrielis scribente eius discipulo fratre Joanne Smidts“, [verf. von Nicolas Dubois], ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 289r–290v, 4 S., [8. September 1684] (zu Nr. 14); „Compendium ex secundo seu minori librorum continente annotata scribente Matheo Wischof“, [verf. von Nicolas Dubois?], ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 291r–292r, 4 S., [8. September 1684]; (2) Gesuch von mehreren Ordensmitgliedern TOR aus dem Hzt. Brabant an Kard. Alderano Cibo, mit Bericht über die Verbreitung der Lehre von Aegidius Gabrielis TOR unter den jüngeren Ordensmitgliedern und mit der Bitte, ihn vorläufig von seinen Aufgaben als Provinzial und Präsident des anstehenden Ordenskapitels zu entbinden, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 297r/v, [28. März 1685] III. Verfahren 1685–1687 (zu Nr. 17–21) Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 21)

Gutachter: Gutachten:

Tommaso Mazza da Forlì OP ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 300r, 1 S., o.D. (zu Nr. 17)70

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Alderano Cibo vom 8. September 1684, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 287r, mit Übersendung der Mss. auf Anweisung des SO vom 17. Juni 1684 [gemäß Dekret SO 14. Juni 1684, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 284v]. – Vgl. Dekret SO 22. November 1684, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 296v; SO 29. November 1684, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 296v. 68 ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 298v: die Zustimmung des Papstes vorausgesetzt, sollte dem Internuntius von Brüssel geschrieben werden, dass er angesichts der schwerwiegenden Indizien, welche im SO gegen Aegidius Gabrielis TOR vorliegen, und die ihm (dem Internuntius) bekannt sind, Aegidius Gabrielis TOR auf eine vom Papst zu bestimmende Zeit die „vox activa et passiva“ entziehen solle. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von mehreren Ordensmitgliedern TOR aus dem Hzt. Brabant, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 297r. 69 ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 298v: der Papst approbierte das Dekret SO und ordnete an, das Schreiben des SO einem anderen Schreiben des Staatssekretariates beizulegen; ferner sollte das Dekret auch formell dem Ordensoberen TOR mitgeteilt werden. – Vgl. hierzu den Vermerk, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 297r. 70 In Form einer kurzen Notiz, dass die Propositionen für weitere Verhandlungen nicht in Betracht kamen. 67

595

ACDF SO CL 1683–1685

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [11. Mai 1685] (zu Nr. 18–19)71

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 318r, 1 S., o.D. (zu Nr. 20)72

Dekret:

SO 23. Mai 1685;73 SO 25. Juli 168574 (zu Nr. 17)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 18–19)75

Dekret:

Audienzdekret 18. Mai [wohl: Juni] 1687 (zu Nr. 19)76

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 20–21)77

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Kard. Alderano Cibo; (3) Aegidius Gabrielis TOR Weitere Akten des SO: Relation, gerichtet an die Kardinäle SO, bzgl. der „Privatio vocis activae et passivae“ von Aegidius Gabrielis TOR [durch Dekret SO 28. März 1685] und bzgl. des Gesuchs des Autors, diese aufzuheben, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 323r, 1 S., [18. Mai 1687] Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Alderano Cibo vom 29. Juni 1685: Gesuch von Aegidius Gabrielis TOR an das SO, mit der Bitte, ihm die Propositionen zuzustellen, die nach seiner Einschätzung den Anlass für das Dekret SO 28. März 1685 und die damit verbundene Strafe der „Privatio vocis activae et passivae“ gegeben hatten, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 308r/v, Die Werke wurden möglicherweise separat geprüft: vgl. hs. Vermerk auf dem Exemplar Nr. 18b und den Verweis in der „Relatio Thesium“, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 323r (zu Nr. 19). 72 In Form eines hs. Vermerkes: „Contentiosae et criminosae [...]“. Vgl. ferner die Anstreichungen in dem beiliegenden Exemplar. 73 ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 304v: der Erhalt sollte bestätigt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Alderano Cibo vom 27. April 1685, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 299r, mit Übersendung des Thesendrucks mit Propositionen, die in Antwort auf das ferner in den Akten erwähnte und unter ACDF SO CL 1680−1682, [Nr. 22quater]→ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9] verhandelte Werk von Petrus Marcelis disputiert worden waren. – Vgl. ferner das Dekret SO 30. Mai 1685, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 306v. 74 ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 310v: dem Internuntius [von Brüssel] sollte geschrieben werden, dass man sich des Anliegens von Aegidius Gabrielis TOR zu gegebener Zeit widmen werde. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Aegidius Gabrielis TOR an das SO, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 308r. 75 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Alderano Cibo vom 7. September 1685, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 313r, mit Hinweis auf die Publizistik zwischen Marcelis und Gabrielis und mit Übersendung der vorliegenden Thesendrucke, die ihm von Aegidius Gabrielis TOR übermittelt worden waren. 76 ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 328v: der Papst begnadigte wohlwollend den Antragsteller und hob dessen „privatio vocis activae et passivae“ auf. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Aegidius Gabrielis TOR an die Kardinäle SO vom 16. Mai 1687, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 325r, mit Übersendung des Werkes, und das Begleitschreiben des Internuntius von Brüssel vom 18. Mai 1687, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 322r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 11. Mai [wohl: Juni] 1687, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 328v; SO 18 Mai [wohl: Juni] 1687, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 328v. 77 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Alderano Cibo vom 28. September 1685, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 313r, mit Übersendung weiterer Thesendrucke, die im Rahmen der Publizistik zwischen Petrus Marcelis und Aegidius Gabrielis TOR ersch. waren (Nr. 18b, Nr. 20−21). 71

ACDF SO CL 1683–1685

596

2 S., 29. Juni 1685; (2) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Alderano Cibo vom 18. Mai 1687: Gesuch von Aegidius Gabrielis TOR, in Form eines datierten Schreibens an die Kardinäle SO, mit Bericht über die „Privatio vocis activae et passivae“ vor 2 Jahren, und mit der Bitte, die von ihm dem SO bereits vor 2 Jahren zugestellten und erneut als Anlage übersandten Propositionen zu prüfen, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 324r und 326r, 2 S., 16. Mai 1687 (zu Nr. 19) In den Akten auch erwähnt: (1) Marcelis, Petrus: Fidelis Relatio// Eorum Quae Contigerunt// Inter// Ex.D. Gummarum Huygens,// S.T.D. Praesidem Collegii Pontificii,// Ex una:// Et E.D. Petrum Marcelis,// S.T.L. Praesidem Collegii// Patrimonii Christi,// Ex altera partibus:// Inscripta// Illustrissimo Domino,// D. Simoni De Fierlant,// Supremi Brabantiae Senatus// Cancellario,// Suae Majestatis A Consiliis// Status. - [S.l.] : [S.n.], 1684. - 48 S. ; 8°. ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9], unter Bl. 344r78 (2) Vos, Philippus De (Praes.)  ;  Mortola, Jacobus (Resp.): Disquisitio// Theologica// Pro Autoritate Sedis Apostolicae , & S. Inqui-// sitionis Romanae// Ad Theses Defensas 15. Septemb. 1685.// Exim: Dom. Gvmmari Hvygens// Quibus examinantur praeliminaria apposita à PP.// Societatis Iesv seu conditiones ineundae Confe-//rentiae coram Archiepiscopo Mechlimiensi [sic!].// Quam Praeside// R.P. Philippo De Vos// Societatis Iesv Sacrae Theologiae Professore// Defendet// P. Jacobus Mortola// Eivsdem Societatis// Exercitio hebdomadario, Lovanii apud Patres Societatis Iesv. Enth. (S. 3–4): Decretvm// Feria IV. Die octava Augusti 1685. - Lovanii : Typis Hieronymi De Gosin [...], 1685. - [1], 3 S. ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], unter Bl. 237r79 IV. Verfahren 1690 und 1692 (zu Nr. 22–26) Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Bosi OP]80 nicht aufgefunden [22. November 1690] (zu Nr. 22; evtl. zu Nr. 23– 25)

Gutachter: Gutachten:

[Antonin Cloche OP?]81 nicht aufgefunden [12. März 1692?] (zu Nr. 26)

Dekret:

SO 22. November 1690 (zu Nr. 22; evtl. zu Nr. 23–25)82

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 26)83

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Kard. Alderano Cibo Vgl. hierzu ACDF SO CL 1680−1682, [Nr. 22quater]→ACDF SO St.St. N-1-g, [Nr. 9]. Vgl. hierzu ACDF SO CL 1683–1685, [Nr. 7bis]→ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17]. 80 Zu Bosi vgl. Prosopographie 18. Jh. 81 Zu Cloche vgl. Prosopographie 18. Jh. 82 ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 340v: dem Internuntius von Brüssel sollte geschrieben werden, dass in der (den?) von ihm übersandten Schrift(en) Nr. 22 (evtl. auch Nr. 23–25) nichts gefunden wurde, was vom Hl. Stuhl verurteilt worden wäre. Vielmehr sollte der Internuntius aus eigener Kraft und mit Hilfe der Ordinarien vor Ort versuchen, die Konflikte unter den Gelehrten in Belgien zu dämpfen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 20. und 27. Oktober 1690 an Kard. Alderano Cibo, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 332r und 333r, denen die vier Schriften beigelegt wurden. – Vgl. ferner das Dekret SO 15. November 1690, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 340v. 83 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 1[5]. Februar 1692, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 342r, mit Übersendung des ihm von Aegidius Gabrielis TOR zuge­ stellten Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 12. März 1692, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3], Bl. 344v. 78 79

597

ACDF SO CL 1683–1685

ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 4 1683. Censura in Libru[m] ins[criptu]m: Vita della Ven[erabile] Serva di Dio S[uo]r Cattarina Ricci Fondatrice del Monìst[er]o di S. Vinc[enz]o di Prato compostà dal P. Fr. Dom[eni]co Marchesi dell’ Ord[in]e de Pred[icato]ri. Marchese, Domenico Maria: Vita della venerabile serua di Dio suor Catarina Ricci fondatrice del monastero di San Vincenzo di Prato / composta dal padre maestro F Domenico Maria Marchese dell’Ordine de Predicatori. - In Roma : nella stamperia della Reu. Camera Apostolica, 1683. - [8], 440 S. ; 4°. SBN Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Cantoni OCarm]84 nicht aufgefunden [2. Oktober 1683]

Gutachter: Gutachten:

Paolino Bernardini junior OP85 Bl. 42r–44v, 6 S., [24. November 1683]

Dekret:

SO 24. November 168386

Korrespondenten: Ebf. von Neapel Weitere Akten des SO: Relation, Bl. 41r/v und 46r/v, 4 S., [13. Oktober 1683] ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 5 1683. Censura in Libell[um] Fiandricu[m] Anonym[um] ins[criptu]m: Brevis tractatio de Indulgentiis, et Iubilaeo. Anonym [Heussen, Hugo Franciscus van]: Korte verhandeling van den Aflaet en’t Jubilé door Vraegen en Antwoorden opgesteld [...]. - Tot Loven : voor Pieter van Ooverland [...], 1681. - 68, [4] S. ; 12°. SBN87 Gutachter: Gutachten:

Michael van Hecke OSA Bl. 50r–54r, 9 S., 4. März 168788

Im Auftrag des MSP, der nachträglich die Druckerlaubnis erteilte. Zu Bernardini junior vgl. Prosopographie 18. Jh. 86 Bl. 47v: dem Agenten des Ebf. von Neapel sollte mitgeteilt werden, dass der Ebf. die Erlaubnis für einen ND in Neapel erteilen könne. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Ebf. von Neapel vom 2. Oktober 1683, Bl. 40r, mit Hinweis auf die Verweigerung der Druckerlaubnis durch den Ebf. von Neapel (nach Revision des Ms. durch den Kanoniker Carlo Celano [ebfl. Zensor]) wegen der vielen Offenbarungen und Mirakel, die in Verletzung des Dekretes SO 13. März 1625 und dessen Bestätigung durch Breve Urbans VIII. 5. Juli 1634 im Werk zu finden waren. Gegenstand des Verfahrens war das nachträglich in Rom (nach Revision von Cantoni OCarm im Autrag des MSP) gedruckte und veröffentlichte Werk, für dessen ND in Neapel der Autor erneut einen Antrag auf Druckerlaubnis eingereicht hatte. – Vgl. ferner das Dekret SO 13. Oktober 1683, Bl. 46v. 87 Laut Reusch II, 713, steht auf dem Bando die Jahreszahl 1682 fälschlich für 1681. Reusch weist auch darauf hin, dass die lateinische Bearbeitung von 1690 nicht verboten war. Vgl. Heussen, Hugo Franciscus van: Brevis tractatus de indulgentiis ac jubilaeo, per interrogationes & responsiones digestus, in usum fidelium qui indulgentias ac jubilaeum cum fructu lucrari meditantur. Ab auctore recognitus & latino idiomate donatus. - Rotterodami : typis Joannis van Weert, 1690. - 67, [5] S. ; 12°. SBN. 88 U.d.T. „Iudicium et censura super libello Flandrico [...]“. Der Text ist von drei Händen geschrieben; die dritte Hand (Bl. 54r), die auch unterschrieben hat, ist die des Gutachters. 84 85

ACDF SO CL 1683–1685 Gutachter: Gutachten:

598

Emmanuel Schelstrate Bl. 56r–58r, 5 S., [15. Mai 1687]89

Dekret: nihil90 ACDF SO CL 1683–1685, [Nr. 5bis] 1684. Censura in Theses propugnatas Lovanii die 28. Iulii 1679. Praeside P[at]re Patritio Duffy Ord[ini]s FF. Minor[um] Reccollector[um]. 1. Duffy, Patrick (Praes.)  ;  Kelly, Anthony (Resp.)  ;  Magann, James (Resp.)  ;  Duffy, Francis (Resp.)  ;  Sall, Benedictus (Resp.): Theologia// Ad Mentem// Doctoris Subtilis// Quam Praeside// F. Patricio Duffy// Ordinis FF. Minorum S. Theologiae Lectore// Defendent// Fr. Antonius Kelly,// Fr. Jacobus Magann,// Fr. Franciscus Duffy,// Fr. Benedictus Sall,// Ejusdem Ordinis// Lovanii in Collegio S. Antonii de Padua FF. Minorum Hibernorum// Die 28. julii,horâ 9. antè, & 3.post meridiem. Item die seq. Iisdem horis. - Lovanii : Typis Martini Hullegaerde, 1679. [1] Bl., [10] S. ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 4], unter Bl. 350r91 Ferner wurde verhandelt: 2. Duffy, Patrick (Praes.)  ;  Kelly, Anthony (Resp.)  ;  Magann, James (Resp.) ; Sall, Benedict (Resp.): Theses// Theologicae// De// Locis Theologicis,// Scriptura, Traditione, Ecclesia, Conciliis,// Pontifice, Patribus, Theologis,// Ratione, Philosophis,//Historia Humana// Ad Mentem Doctoris Svbtilis// Ioannis Dvns Scoti.// Qvas Praeside// F. Patricio Dvffy,// Ordinis FF. Minorum S. Theologiae Lectore,// Defendent// Fr. Antonivs Kelly,// FR. Iacobvs Magann,// Fr. Benedictvs Sall,// Eivsdem Ordinis.// Lovanii in Collegio S. Antonio// de Padua, FF. Minor. Hibern.// Recollect. Die 19. Maij.// Horâ 9 antè & 3. post Meridiem. Item die // sequenti horâ 9 ante Meridiem. A.o 1679. - [S.l.] : [S.n.], [1679]. - [1], [11] S. ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 4], unter Bl. 347r92 →ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 4]93 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [21. Juni 1679?] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Francesco Ottavio De Orestis da Nizza OP ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 4], Bl. 352r–353v und 355r–356r, 7 S., [15. März 1684] (zu Nr. 1)94

U.d.T. „De quinque Propo[sitio]nibus excerptis [...]“. Schelstrate bezog sich auf das Gutachten Heckius’. Nach Angabe in der Fasz.-Aufschrift, Bl. 49r, wurde keine Entscheidung getroffen. – Das Werk wurde verboten: vgl. Bando SO 15. Mai 1687. 91 Ein weiteres Exemplar, mit Anstreichungen (eines Gutachters?), liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 4], unter Bl. 345r. 92 Mit Anstreichungen und der vermutl. in Belgien eingetragenen Notiz: „Ubi impressae?“ 93 Mit Band-Index. 94 Ein weiteres Exemplar des Gutachtens liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 4], Bl. 357r– 361r. 89

90

599

ACDF SO CL 1683–1685

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 4], Bl. 363r–366r, 7 S., [15. März 1684] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv] nicht aufgefunden [27. September 1684] (zu Nr. 1)

Dekret: Bando:

SO 15. März 1684;95 Audienzdekret 15. März 1684;96 SO 19. April 1684;97 SO 27. September 168498 (zu Nr. 1) SO 15. März 1684

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)99

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Kard. Francesco Barberini; (3) Patrick Duffy OFMRec Ferner beiliegend: (1) Anonymes Gesuch an die Kardinäle SO, vermutl. in Rom verf., mit der Bitte, die als Anlage übermittelten Propositionen zu verbieten und ein gerichtliches Verfahren gegen den in Rom residierenden Patrick Duffy OFMRec einzuleiten, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 4], Bl.  350r/v, 2 S., [1683/1684] (zu Nr. 1); (2) Gesiegeltes Protokoll der Befragung von Patrick Duffy OFMRec vor den Ordensoberen im Konvent S. Maria in Aracoeli, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 4], Bl. 377r, 1 S., 18. April 1684; (3) Gesuch von Patrick Duffy OFMRec mit der Bitte, die Gründe des Verbotes zwecks Expurgation zu erläutern, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 4], Bl. 378r, 1 S., [19. April 1684]; (4) zweites Gesuch von Patrick Duffy OFMRec mit der Bitte um Rehabilitierung mit der Begründung, er wäre durch Dekret SO 15. März 1684 allzu streng bestraft worden, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 4], Bl. 379r/v, 2 S., [13. September 1684]; (5) Gesuch von Patrick Duffy OFMRec mit Gutachten, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 4], Bl. 383r–385v und 386r, 5 S., [15. Dezember 1683];100 als Anlage: Anonym: Ecclesia Militans// Sub// Apostolis, Tyrannis, Haereticis// ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 4], Bl. 367r: die Kardinäle ordneten an, den Thesendruck zu verbie­ ten, da die Propositionen Nr. 26–27 „male sonantes“ bzw. „temerariae“ und „iniuriosae“ für jene kath. Gelehr­ten seien, die sowohl der Lehre von der „gratia efficax“ als auch jener von der „gratia sufficiens“ positiv gegenüber stehen. Außerdem hatten der Vorsitzende und die Respondenten der Disputationen durch die Vertretung und Verbreitung polemischer Propositionen für Skandale gesorgt, weswegen sie, über die Strafen der geltenden Dekrete Pauls V. und Urbans VIII. hinaus, von den Ordensoberen als Exempel für andere Ordensmitglieder bestraft werden sollten. Das [hier erlassene] Verbotsdekret sollte den in Löwen gebliebenen Betroffenen bekannt gemacht werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. vermutl. das anonyme Gesuch, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 4], Bl. 349r. 96 ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 4], Bl. 367v: der Papst approbierte das Dekret SO 15. März 1684. 97 ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 4], Bl. 381v: die Kardinäle nahmen das Gesuch von Patrick Duffy OFMRec zur Kenntnis. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Patrick Duffy OFMRec, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 4], Bl. 378r. 98 ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 4], Bl. 380v: die Kardinäle begnadigten den Antragsteller bzgl. der ihm erteilten oder noch zu erteilenden Strafen gemäß den Dekreten Pauls V., Urbans VIII. und Innozenz’ XI.; das Verbot der Propositionen hingegen blieb gültig. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das zweite Gesuch von Patrick Duffy OFMRec, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 4], Bl. 379r/v. – Vgl. ferner das Dekret SO 13. September 1684, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 4], Bl. 380v. 99 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Francesco Barberini vom 27. Mai 1679, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 4], Bl. 346r, mit Übersendung des Thesendrucks. – Vgl. ferner das Dekret SO 21. Juni 1679, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 4], Bl. 348v. 100 Vgl. Vermerk, ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 4], Bl. 386v. Der Zusammenhang mit dem Verfahren wurde nicht ermittelt. 95

ACDF SO CL 1683–1685

600

Et// Falsis Fratribus// Totidem varii coloris equis adumbrata, Apoc. 6.// Scenicè exhibebitur a Studiosâ Juventute Gymna-//sii SS. Trinitatis Lovanii 6. Septembris// anni 1683. horâ 2. pomeridianâ. - Lovanii : Typis Hieronymi Nempaei Anno 1683. [1] Bl., [6] S. ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 4], unter Bl. 385r ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 6 1684. Censura in Libr[um] Gallic[um] ins[criptu]m: Critique generalé dell’ Histojre du Calvinisme de M.r Majmbourg. Seconde Edition. Reuuè et Beacoup Aumentè; 1683. Anonym [Bayle, Pierre]: Critique// Generale// De// L’Histoire// Du// Calvinisme// De// Mr. Maimbourg.// Seconde edition,// Revûë & beaucoup augmentée. - A VilleFranche : Chez Pierre le Blanc, 1683. - 2 Teile in 1 vol. ; 12°. BAV Gutachter: Gutachten:

Domenico della SS. Trinità OCD Bl. 64r–67v und Bl. 72r–75r, 15 S., [10. Mai 1684]

Dekret: Bando:

SO 10. Mai 1684;101 SO 18. Mai 1684102 SO 18. Mai 1684

ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 7 1684. Negatur publicatio Libri impressi Mediolani ins[cript]i: Dialogo trà Maometto, e Colbert nell’ Inferno. ♦ Anonym: Dialogo,// Che Fanno// Nell’Inferno// Maometo,// Et Il Signor// Di Colbert// Poco Fa// Ministro Di Francia// Sopra gl’affari de Tempi// correnti.// Portato dal Franzese// in Italiano. - In Colonia : Presso Danielo Hartman. 1683. - 36 S. ; 12°. VD17103 Dekret:

SO 31. Mai 1684104

Korrespondenten: (1) Inq. von Pavia; (2) [Inq. von Mailand] ACDF SO CL 1683–1685, [Nr. 7bis] 1684. Censura in Theses ins[cripta]s: Theses Theologicae, id est Articuli Theologoru[m] Lovanien[sium] &c. quas Praeside D. Huygens defendet Ioannes Beauvet die 12. Iul[ii] 1685. Lovanii. Bl. 75v: das Werk sollte durch Dekret SO verboten werden (nach Rücksprache mit dem Papst). Bl. 75v: das Dekret [SO 10. Mai 1684] wurde in der Sitzung vor dem Papst referiert, der es approbierte und anordnete, das Werk entsprechend zu verbieten. 103 Nach Angabe im Schreiben des Inq. von Pavia vom 16. Mai 1684, Bl. 78r, Erscheinungsvermerk vermutl. fingiert. Vermutl. Erscheinungsvermerk im selben Schreiben: Mailand : [Malatesta?], 1684. Vgl. Anonym: Entretien dans le royaume des ténèbres, sur les affaires du temps, entre Mahomet et Mr. Colbert, cy-devant Ministre de France. - A Cologne : D. Hartmann, 1683. - [10]-34 S. ; 12°. BNF. 104 Bl. 79v: der Inq. [von Pavia] sollte das Publicetur verweigern. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Pavia vom 16. Mai 1684, Bl. 78r, mit Übersendung des Werkes an das SO und mit Hinweis auf seine Korrespondenz mit dem Inq. von Mailand (Druckort des Werkes). 101 102

601

ACDF SO CL 1683–1685

Censura in Libr[um], cui titul[us]: Antitheses ad Theses Theologicas seù articulos exhibitos causa praetensae concordiae ineundae cu[m] PP. Societ[atis], et aliis p[er] Huygens &c. 1. Huygens, Gummarus (Praes.)  ;  Beauver, Johannes (Resp.): Theses// Theologicae// Id Est// Articuli// Theologorum Lovaniensium// Exhibiti Illustrissimo ac Reverendissimo Domino Archi-//Episcopo Mechliniensi causâ Concordiae ineündae// cum RR. PP. Societatis Jesu & aliis// Quas// Praeside// Eximio Viro Domino Ac Magistro Nostro// Gummaro Huygens Lyrano// Sacrae Theologiae Doctore in Academia Lovaniensi,// Defendet// Joannes Beauver Gemblacensis// In Collegio Adriani VI. Pontificis die 12. Julii 1685. - Lovanii : Typis Guilielmi Stryckwant sub aurea Lampade, [1685]. ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], unter Bl. 207r105 2. Vos, Philippus De (Praes.) ; Geffen, Goswinus van (Resp.): Anti-Theses// Ad// Theses Theologicas// Seu Articulos Exhibitos// Illustrissimo ac Reverendissimo// D. Archi-Episcopo// Mechliniensi// Causâ praetensae concordiae ineundae cum PP. So-//cietatis Iesv & aliis// Per// Ex. D. Gummarum Huygens// Quas// Praeside// R. P. Philippo De Vos// Societatis Iesv Sacrae Theologiae Professore// Defendet// P. Goswinus Van Geffen// Eiusdem Societatis// Exercitio hebdomadario, Lovanii apud PP. Societatis Jesu. - Lovanii : Typis Hieronymi De Gosin è regione Magni Collegii, 1685. - [1], 20 S. ; 4°. ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], unter Bl. 219r Ferner wurden verhandelt: 3. Huygens, Gummarus (Praes.)  ;  Vivien, Franciscus Jacobus (Resp.): Theses// Theologicae// Adversus// Anti-Theses// Oppositas// Nuperibus Thesibus nostris Theologicis// Id Est,// Articulis Theologorum Lovaniensium// Exhibitis Illustrissimo ac reverendissimo domino archiepiscopo Mechliniensi.// Quas // Praeside// Eximio Viro Domino ac Magistro nostro// Gummaro Huygens Lyrano,// Defendet// Franciscus Jacobus Vivien Bruxellensis.// In Collegio Adriani VI. Pontificis die 20. Augusti 1685. - Lovanii : Typis Guillielmi Stryckwant [...], [1685]. - [1] Bl., [10] S. ; 4°. ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], unter Bl. 226r 4. Huygens, Gummarus (Praes.)  ;  Laurentii, Laurentius (Resp.): Theses// Theologicae// Quibus Examinantur// Praeliminaria// Per quae Patres Societatis & alii conati fuerunt sese excu-//sare ab exhibitione suarum Sententiarum, ad quam per// contractum de Conferentia ineunda sese obstrinxerant.// Quas// Praeside// Eximio Viro D. Ac Magistro Nostro// Gummaro Huygens// Lyrano,// Defendet// Laurentius Laurentii Verviensis.// In Collegio Adriani VI. Pontificis die 15. Septembris 1685. Lovanii : Typis Guilielmi Stryckwant [...], [1685]. - [1] Bl., [14] S. ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], unter Bl. 234r106 5. Vos, Philippus De (Praes.)  ;  Mortola, Jacobus (Resp.)  :  Disquisitio// Theologica// Pro Autoritate Sedis Apostolicae, & S. Inqui-//sitionis Romanae// Ad Theses Defensas 15. Septemb. 1685.// Exim: Dom. Gvmmari Hvygens// Quibus examinantur praeliminaria apposita à PP.// Societatis Iesv seu conditiones ineundae Formatangaben nach SBN: [1] Bl., 8 S. ; 4°. Dorsal hs. Vermerk „Prohibeatur“.

105 106

ACDF SO CL 1683–1685

602

Confe-//rentiae coram Archiepiscopo Mechlimiensi [sic!].// Quam Praeside// R.P. Philippo De Vos// Societatis Iesv Sacrae Theologiae Professore// Defendet// P. Jacobus Mortola// Eivsdem Societatis// Exercitio hebdomadario, Lovanii apud Patres Societatis Iesv. Enth. (S. 3-4): Decretvm// Feria IV. Die octava Augusti 1685. Lovanii : Typis Hieronymi De Gosin [...], 1685. - [1], 3 S. ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], unter Bl. 237r 6. Huygens, Gummarus (Praes.)  ;  Hagemans, Johannes (Resp.): Lovanii 20. Septemb. Anno 1685.// De Deo.// Quaestio Theologica// Quaenam observanda circa Divinam Voluntatem ? [Incipit: Conclusio Prima// Dari in Deo Voluntatem] [Explicit: requiri// gratiam per se efficacem] Praeside Eximio Viro D. ac M.N.// Gummaro Huygens Lyrano.// Defendet// Joannes Hagemans Antverpiensis.// In Collegio Adriani VI. Pontificis. - [Löwen] : Typis G. Stryckwant, [1685] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], unter Bl. 239r →ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17]107 Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Mazza da Forlì OP] ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], Bl. 210r–211r, Bl. 212r, Bl. 212v–213r, 6 S., [8. August 1685] (zu Nr. 1)108

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], Bl. 220r, 1 S., [nach 5. September 1685] (zu Nr. 2)109

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [28. November 1685?] (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], Bl.  236r, 1 S., o.D. (zu Nr. 3)110

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], unter Bl. 234r, o.D. (zu Nr. 4)111

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], Bl. 236r, 1 S., o.D. (zu Nr. 5)112

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], Bl. 238r, 1 S., o.D. (zu Nr. 6)113

Mit Band-Index. Eingefügt in die Relation Bl. 209r/v und 214r. 109 In Form einer in das Werk eingetragenen Notiz. 110 In Form einer in das Werk eingetragenen Notiz. 111 In Form eines Dorsalvermerks: „Prohibeatur.“ 112 In Form einer in das Werk eingetragenen Notiz. 113 In Form einer Notiz. 107 108

603

ACDF SO CL 1683–1685

Dekret: Bando:

SO 8. August 1685 (zu Nr. 1)114 SO 8. August 1685

Dekret: Bando:

SO 5. September 1685 (zu Nr. 2)115 SO 5. September 1685

Dekret:

SO 28. November 1685;116 SO 8. Mai 1686117 (zu Nr. 1–2)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)118

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 4–6)119

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Ebf. von Mecheln; (3) Libertus de Pape SJ ; (4) Jacobus vanden Eijnden SJ; (5) Reynerus Paijez SJ; (6) Gaspar van Passchen SJ; (7) Kard. Alderano Cibo; (8) Nuntius von Madrid Weitere Akten des SO: (1) „Relatione d’una conferenza che si vole fare avanti al’Arcivescovo di Malines tra li Lovaneinsi, e gli Giesuiti mandata dal Signore Internuncio di Brusselles“, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], Bl. 199r–201v, 6 S., [30. Mai 1685]; (2) Votenliste der Kard. Pietro Vito Ottoboni, Decio Azzolini junior, Gaspare Carpegna120, César d’Estrées,121 Francesco Nerli junior,122 Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv und Girolamo Casanate bzgl. der von Rom einzunehmenden Haltung gegenüber der vom Ebf. von Mecheln veranstalteten Schlichtungskonferenz zwischen ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], Bl. 214v: der Thesendruck sollte verboten werden. – Zur Vorgeschichte vgl. die dem Fasz. ferner beiliegenden Akten bzgl. der vom Ebf. von Mecheln veran­ stalteten, von Rom aber mit Skepsis betrachteten „Friedenskonferenzen“ zwischen Welt- und Ordens­ klerikern. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Alderano Cibo vom 13. Juli 1685, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], Bl. 206r, mit Übersendung des Thesendruckes. 115 ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], unter Bl. 219v: der Thesendruck sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 3. August 1685 [an das Staatssekretariat], ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], Bl. 218r, mit Übersendung der Thesen. 116 ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], Bl. 245v: es wurde der Erhalt des Schreibens des Internuntius von Brüssel vom 26. Oktober 1685 bestätigt. Dem Internuntius sollte auferlegt werden, die zwei ihm übersandten Dekrete drucken und verbreiten zu lassen. Erst sollte er aber versuchen, den Ebf. dazu zu bewegen, selber die Dekrete durch Plakatdrucke zu promulgieren. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens im Rahmen der Verbreitung der Verbotsdekrete vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat] vom 26. Oktober 1685, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], Bl. 243r. 117 ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], Bl. 254v: der Ebf. sollte [wegen seiner Unterwerfung unter den Hl. Stuhl und der Veröffentlichung der Verbotsdekrete] belobigt werden. Ferner sollte er darauf drängen, dass sich die Jesuiten, Gommarus Huygens und die anderen Streitparteien wieder vertrugen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Ebf. von Mecheln an einen Kard. [Staats­sekr.?] vom 8. Februar 1686, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], Bl. 253r. 118 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 7. September 1685, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], Bl. 225r, mit Übersendung des Thesendruckes. Vgl. die aus Anlass dieses Thesendruckes veröffentlichten, dem Fasz. auch beiliegenden Thesendrucke, deren Verhandlung in Rom aber nicht nachgewiesen wurde. 119 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Alderano Cibo vom 21. September 1685, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], Bl. 233r, mit Übersendung der Thesendrucke. 120 Zu Carpegna vgl. Prosopographie 18. Jh. 121 Zu d’Estrées vgl. Prosopographie 18. Jh. 122 Zu Nerli vgl. Prosopographie 18. Jh. 114

ACDF SO CL 1683–1685

604

Jesuiten und der Univ. Löwen am 20. April 1685, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], Bl. 198r/v, 2 S., 23. Mai 1685; (3) Dekret SO 30. Mai 1685 mit der Anordnung an den Internuntius von Brüssel, ähnliche Konferenzen nicht zu unterstützen, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], Bl. 203r, 1 S., 30. Mai 1685; (4) „Relatio in Sacra Congregatione sub die 8. Augusti 1685 quarundam Thesium Lovanii impressarum et censura“, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], Bl. 209r/v und 214r, [8. August 1685] Ferner beiliegend: (1) als Anlagen zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel an einen Kard. vom 20. April 1685: Gesuch an den Ebf. von Mecheln in Bezug auf die von diesem geplanten Schlichtungskonferenzen und auf die Teilnahme der SJ und OFMObs, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], Bl. 189r/v und 194r, 3 S., [20. April 1685]; Auflistung kontroverser Artikel, unterzeichnet von den Löwener Theol.-Prof. Franciscus van Vianen, Gommarus Huyghens, Bartholomeus Passmans und Johannes Libertus Hennebel, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], Bl. 190r–193r, 7 S., 12. April 1685; (2) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 4. Mai 1685: Relation von Libertus de Pape SJ, vermutl. an einen Ordensbruder gerichtet, über die Teilnahme der SJ und OFMObs an einer geplanten Schlichtungskonferenz, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], Bl. 197r/v und 204r, 3 S., 27. April 1685; (3) als Anlagen zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 7. September 1685:123 Vos, Philippus De (Praes.)  ;  Blitterswyck, Alexander (Resp.)  : Apologia// Pro// Anti-Thesibvs// Ad Theses Theologicas// Exim: Dom. Gvmmari Huygens// Nostris Oppositas 20. Augusti 1685.// Quam// Praeside// R. P. Philippo De Vos// Societatis Iesv Sacrae Theologiae Professore // Defendet// P. Alexander De Blitterswyck// Eivsdem Societatis// Exercitio hebdomadario, Lovanii apud Patres Societatis Iesv. Enth. (S. 12– 15): Epistola R.P. Liberti de Pape Rectoris Collegii Socie-//tatis Iesv Bruxellis ad R.P. Philippum de Vos. [Incipit: Reverende in Christo Pater// Pax Christi// Accepi Theses Theologicas quibus 20. Augusti 1685] [Explicit: Bruxellis 21. Augusti 1685.// R.a. V.ra. Servus in Christo// Libertus de Pape. - Lovanii : typis Hieronymi de Gosin, 1685. [1], 14 S. ; 2°. ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], unter Bl. 226r; Huygens, Gommarus (Praes.) ; Vivien, Franciscus Jacobus (Resp.): Theses// Theologicae// Refutatoriae// Apologiae Pro Nuperibus Anti-Thesibus// Quas// Praeside Eximio Viro D. Ac Magistro Nostro// Gummaro Huygens// Lyrano// Defendet// Franciscus Jacobus Vivien// Bruxellensis// In Collegio Adriani VI. Pontificis die 31. Augusti 1685. - Lovanii : Typis Guillielmi Stryckwant [...], [1685]. - [1] Bl., [6] S. ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], unter Bl. 230r; Vos, Philippus De (Praes.) ; Toict, Henricus Du (Resp.) : Disputatio Theologica// Pro// Apologia Anti-Thesivm// Ad// Theses Ejusdem Refutatorias 31. Augusti 1685.// Exim: Dom. Gvmmari Huygens// Quam// Praeside// R.P. Philippo De Vos// Societatis Iesv Sacrae Theologiae Professore// Defendet// P. Henricus Du Toict// Eivsdem Societatis// Exercitio hebdomadario, Lovanii apud patres Societatis Iesv. - Lovanii : typis Hieronymi de Gosin Anno 1685. - [1] Bl., 3 S. ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], unter Bl. 231r; (4) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Madrid an Kard. Alderano Cibo vom 24. Januar 1686: „Copia di memoriale rappresentato da Mons. Nunzio a S. M.ta Cattolica li 22. Gennaio 1686“ bzgl. der aufziehenden Kontroversen in Belgien, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], Bl. 249r/v, 2 S., 22. Januar 1686 Vgl. hierzu die Verhandlungen zu Nr. 3.

123

605

ACDF SO CL 1683–1685

In den Akten auch erwähnt: Scheemakers, Conrardus (Praes.) ; Richelle, Franciscus de (Resp.)  ;  Gabrielis, Aegidius (Ass.): Theses// Theologicae// De// Sacramento Poenitentiae.// In omni casu relapsis necessario ad remissionem// peccati mortalis :// Deque// Necessario contritionis motu ad justificationem in hoc// Sacramento obtinendam// Quas// Praeside// F.re Conrardo Scheemakers S.T. Lectore Tertii// Ord. S. Francisci vulgò Beggardorum// Defendet// Fr. Franciscus de Richelle ejusdem Ordinis.// Assistente Eruditissimo ac Adm. Rdo. Patre Aegidio Gabrielis// S. T. Licentiato ejusdem Ordinis Regente Generali,// & in Belgio Provinciali.// Pro Sabbatinalibus Exercitiis// In Scholâ nostrâ Theologicâ Bruxellensi, die 14. Aprilis 1685. - [Brüssel] : Typis Joannis Baptistae Pepermanni, [1685]. - [1] Bl., 2 S. ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr.3], Bl. 301r–302v124 ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 8 1684. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Istruzioni al nuovo Vescovo con un discorso in fine sopra l’amor di Dio vero, e p[er]fetto, e la perfetta Contrizione di Camillo Leonardello Can[onic]o di Rimini. 1. Leonardelli, Camillo: Istruzione// Al nuovo Vescovo per il buon// governo della sua Chiesa// di Camillo Leonardelli Canonico// di Rimini (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit. Libr. 1677–1687, Nr. 154 2. Discorso sopra L’amore vero e perfetto di Dio, e la perfetta contritione (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Prospero Bottini125 Bl. 84r, 1 S., [16. August 1684] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Prospero Bottini Bl. 85r–86v, 4 S., [16. August 1684] (zu Nr. 1)126

Dekret:

SO 16. August 1684 (zu Nr. 1)127

Dekret:

SO 16. August 1684 (zu Nr. 2)128

Korrespondenten: Inq. von Rimini Ferner beiliegend: Quittung über die Rückgabe des Ms. durch den Notar SO Alessandro Speroni an Giuseppe Simbeni, Beauftragter des Autors Camillo Leonardelli, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 154, 1 S., 18. Oktober 1684 Vgl. ACDF SO CL 1683-1685, [Nr. 3bis]→ACDF SO St.St. G-3-e, [Nr. 3]. Zu Bottini vgl. Prosopographie 18. Jh. 126 Einzelanmerkungen und entsprechende Korrekturvorschläge (als Anlage zum Gutachten Bottinis, Bl. 84r). 127 Bl. 89v und ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 154: [dem Inq. von Rimini sollte geschrieben werden,] dass die Kardinäle die Drucklegung des Ms. nicht für opportun halten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 2. Juli 1684, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 154, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 12. Juli 1684, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 154. 128 Bl. 89v: dem Inq. von Rimini sollte geschrieben werden, dass er die Druckerlaubnis erteilen dürfe. 124 125

ACDF SO CL 1683–1685

606

ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 9 1684. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Vita dell’Apostolico Servo di Dio il P. Giorgio Giustiniani della Compagnia di Gesù detto l’Apostolo di Bologna descritta del P. Francesco Marazzani della med[esi]ma Compagnia. Marazzani, Francesco: Vita// Dell’Apostolico Servo di Dio il P. Giorgio Giustiniani// della Compagnia di Gesù// descritta// Dal P. Francesco Marazzani della d.a Compagnia (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 155129 Gutachter: Gutachten:

Prospero Bottini130 Bl. 92r–94r, 5 S., [3. Oktober 1684]

Dekret:

SO 3. Oktober 1684131

Korrespondenten: Inq. von Bologna Weitere Akten des SO: Relation zu einem Schreiben des Inq. von Bologna vom 17. Juni 1684 und zum Dekret SO 28. Juni 1684, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 155, 1 S., [6. September 1684] Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Bologna vom 17. Juni 1684: Inhaltsverzeichnis des Ms., im Anschluss: Angaben zur Revision im Auftrag des Inq. von Bologna und zur Approbation von Teodosio Sanuti Pellicani CRL, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 155, 2 S., [17. Juni 1684]; (2) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Bologna vom 19. August 1684: Marazzani, Francesco: Vite di Tre Giouanetti// Massimiliano Grimaldi// Genouese,// Michele Ayatumo// Indiano,// Ferdinando Soleri,// Riminese.// Descritte// Dal P’re Gio: Fran:o Marazzani// Della Compagnia di Giesù (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 155 In den Akten auch erwähnt: (1) Bombaci, Gasparo: Memorie sacre de gli huomini illustri per titoli, e per fama di santità della città di Bologna e de’ santi suoi protettori. Descritte da Gasparo Bombaci. - In Bologna : per Giacomo Monti, e Carlo Zenero, 1640–1645. - 2 vol. ; 4º. SBN (2) Pancaldi, Giovanni Pellegrino: Funerale celebrato al p. Giorgio Giustiniani della Compagnia di Giesù nella Chiesa di S. Lucia de’ pp. Giesuiti in Bologna descritto da Gio. Pellegrino Pancaldi. - In Bologna : per l’herede del Benacci, 1646. - 42, [2] S., ; 4°. SBN

Gedruckt wurde: Marazzani, Francesco: Vita del seruo di Dio il P. Giorgio Giustiniani della Compagnia di Giesu. / Descritta dal P. Francesco Marazzani della medesima Compagnia [...]. - In Bologna : per l’erede di Vittorio Benacci, 1685. - [8], 256, [8] S. ; 8°. SBN. 130 Zu Bottini vgl. Prosopographie 18. Jh. 131 Bl. 95v: die Kardinäle erklärten, dass der Inq. von Bologna und sein Vikar die Druckerlaubnis mit der Auflage erteilen sollten, dass (über die bereits entfernten Stellen hinaus) auch Titulaturen wie „Apostel“, „Heiliger“ oder „Ehrwürdiger“ aus dem Werk entfernt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 17. Juni 1684, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 155, mit Übersendung des Titelbl. und des Inhaltsverzeichnisses zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 28. Juni 1684, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 155; SO 6. September 1684, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 155. 129

607

ACDF SO CL 1683–1685

ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 10 [1684. Decretu(m) S. Congregationis sub die 22. Novembris 1684. Statuens, quod tam Liber ins(criptu)s: Psalteriu(m) in honore(m) B. Virginis compilatu(m) p(er) Seraphicu(m) Doctorem S. Bonaventura(m) &c. impressu(m) Brixiae, quam alius Liber ins(criptu)s: Corona della Madonna &c. impressus Mediolani mittantur ad S. Cong(regatione)m Indicis. Quo verò ad Libru(m) ins(criptu)m: Breve ristretto della Vita, e Morte de Ven. Servo del Signore D. Benedetto Viani Viadanese, descritta dal S(i)g(no)r Gerolamo Balladori Cremonese &c. In Milano 1684: expectetur responsio P(at) ris Inq(uisito)ris Cremonae, cui scriptu(m) fuit 18. hujus, ut assignet motivu(m) habito in impedienda publicatione dicti Libri in ejus jurisdictione.]132 1. ♦ Bonaventura : Psalterium in honorem B. Mariae Virginis. Compilatum per seraphicum doct. d. Bonauenturam. - Brixiae : apud Vincentium Sabbium, 1600. - 132, [2] S.; 16°. SBN133 2. ♦ Anonym: Meditationi da farsi quando si dice la Corona della Madonna. - In Milano : per il Ghisolfi, [S.a.]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. 3. Balladori, Girolamo: Breve Ristretto// Della Vita, E Morte// Del venerabil seruo del Signore// D. Benedetto// Viani// Viadanese.// Descritta dalla diuotissima penna// Del Signor// D. Girolamo Balladori// Cremonese// Dottore di S. Teologia, e gia Rettore// del Vener. Seminario, e Paroco// della Chiesa de SS. Clemente,// e Madalena di Cremona. - In Milano: Per Federico Agnelli [...], 1684. - [2], 48 S. ; 12o. ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 10, unter Bl. 100r Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

[Prospero Bottini]134 nicht aufgefunden [8. November 1684] (zu Nr. 3)135

Dekret:

SO 22. November 1684 (zu Nr. 1)136

Dekret:

SO 22. November 1684 (zu Nr. 2)137

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)138

Ergänzt nach Fasz.-Aufschrift. Die Rubricella notiert die beiden Fasz.-Nr. 10 und 12 (in der Schrei­ bung: 10/12) neben dem Eintrag zu Nr. 12. Der Grund dafür ist vermutl., dass das im Fasz. Nr. 12 aufgeführte Werk auch schon in Nr. 10 thematisiert wurde. 133 Die verhandelte Ausg. kann nicht eindeutig ermittelt werden. 134 Zu Bottini vgl. Prosopographie 18. Jh. 135 Das Gutachten Bottinis liegt bei in ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 12. 136 Bl. 102v: das Werk sollte an die CIndex weitergeleitet werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 9. November 1684, Bl. 98r, mit Übersendung des Werkes. 137 Bl. 102v: das Werk sollte an die CIndex weitergeleitet werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 9. November 1684, Bl. 98r, mit Übersendung des Werkes. – Das Werk wurde verboten: vgl. Bando CIndex 3. April 1685. 138 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giuseppe Maria Aldrisi OP, Bl. 99r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 8. November 1684, Bl. 101v; SO 22. November 1684, Bl. 102v. – Das Publicetur wurde erteilt: vgl. ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 12. 132

ACDF SO CL 1683–1685

608

Korrespondenten: (1) Inq. von Cremona; (2) Giuseppe Maria Aldrisi OP Ferner beiliegend: Gesuch von Giuseppe Maria Aldrisi OP, mit Verweis auf die Beschlagnahmung der von ihm nach Cremona übersandten Exemplare durch den Inq. von Cremona und mit der Bitte, den Inq. von Cremona aufzufordern, das Publicetur für das Werk zu erteilen, welches er in Mailand mit Erlaubnis gedr. und veröffentlicht hatte, Bl. 99r/v, 2 S., [8. November 1684] (zu Nr. 3) ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 11 1684. Decretu[m] S. Cong[regatio]nis sub die 6. Decembris 1684. Statuens, ut sumatur informatio, An Servus Dei Antonius e Stroncone Ord[ini]s Minor[um] fuerit solemniter beatificatus ad effectu[m] concedendi licentia[m] imprimendi ejus vitam. Monti, Filippo: Vita del B. Antonio da Stroncone min[o]re Oss[ervan]te (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.139 Gutachter: Gutachten:

[Prospero Bottini?]140 nicht aufgefunden [6. Dezember 1684?]

Dekret:

nicht aufgefunden141

Korrespondenten: Filippo Monti OFMObs Ferner beiliegend: Gesuch von Filippo Monti OFMObs um Druckerlaubnis, Bl. 105r/v, 2 S., [6. Dezember 1684]; vermutl. als Anlage: Abschrift des Dekretes CRiti bzgl. der Seligsprechung von Antonio da Stroncone OFM, approbiert durch das Audienzdekret 26. Juli 1684, Bl. 106r, 1 S., [17. Juni 1684] ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 12 1684. Censura in Libr[um], cui titul[us]: Breve ristretto della vita, e morte del V[enerabile] S[ervo] del Signore D. Benedetto Viani Viadanese, descritto dal Sig[no]r D. Girolamo Balladori. Balladori, Girolamo: Breve Ristretto// Della Vita, E Morte// Del venerabil seruo del Signore // D. Benedetto// Viani// Viadanese.// Descritta dalla diuotissima penna// Del Signor// D. Girolamo Balladori// Cremonese// Dottore di S. Teologia, e gia Rettore// del Vener. Seminario, e Paroco// della Chiesa de SS. Clemente,// e Madalena Gedruckt wurde: Monti, Filippo: Vita Del Beato// Antonio// Vici Da// Stroncone// Laico Professo de Minori Osseruanti nella Prouincia// dell’Vmbria del P. S Francesco.// Raccolta da Graui Autori, e da Processi fabricati da Monsig.// Illustriss. e Reuerendiss. Giustiniani già// Vescouo d’Assisi; / E Composta dal P. F. Filippo Montio di Spoleto, Teo-//logo, Consultore del S. Vffitio nel’istessa Città, e già Diffinitore, e Custode della sua Prouincia// Serafica.// Dedicata// All´’Emminentiss. E Reuerendiss. Sig Cardinale// Raimondo// Capizvcchi.// Con due Tauole, la Prima degl’Autori, e la Seconda de Libri, e// Capitoli dell’Historia. - In Spoleto : Per Giuseppe Giuliani, 1688 (Con licenza de’ Superiori). - [46], 475 S. BAV. 140 Zu Bottini vgl. Prosopographie 18. Jh. 141 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Filippo Monti OFMObs, Bl. 105 r/v. – Vgl. ferner das Dekret SO 6. Dezember 1684, Bl. 108v. 139

609

ACDF SO CL 1683–1685

di Cremona. - In Milano: Per Federico Agnelli [...], 1684. - [2], 48 S. ; 12o. ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 10, unter Bl. 100r Gutachter: Gutachten:

[Prospero Bottini]142 Bl. 112r–113r, 3 S., [15. November 1684]

Dekret:

SO 12. Dezember 1684143

Korrespondenten: Inq. von Cremona ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 13 1684. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: De Iudice S. Inquisitionis Opusculu[m] compilatu[m] a R. P. Ioanne Bapt[ist]a Neri Ord[ini]s Minimoru[m]. Neri, Giovanni Battista: De// Iudice Sanctae Inquisitionis// Opuscolum// A. R. A. P. F. Ioanne Bapt[ist]a Nerj Ordinis// Minimorum S. Fran[cis]ci de Paula S. Theo-// logiae Lectore Iubilato, ac Iuris Canonici// Professore Compilatum, et Ser[enissi] mo Cosmo iii// Mag.no Etruriae Ducj ex Corde dicatum (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 13, Bl. 119r144 Gutachter: Gutachten:

[Alessandro Lucidi] Bl. 120r, 1 S., 18. Dezember 1684

Dekret:

SO 18. Dezember 1684145

Korrespondenten: Inq. von Florenz ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 14 1684. Censura in Libell[um] ins[criptu]m: Praedestinatus, hoc est Praedestinatoru[m] haeresis, et Libri S. Augustino temerè adscripti refutatio: Ab Authore ante annos M.CC. conscripta, nunc aute[m] in luce[m] 1.o edita cura, et studio Iacobi Syrmundi S[ocietatis] Iesu Presbiteri. Parisiis 1643. Sirmond, Jacques: Praedesti-//natvs.// Praedestinatorvm Haeresis// & libri S. Augustino temerè// adscripti Refutatio.// Ab Auctore ante annos M. CC. conscripta,// nunc autem Zu Bottini vgl. Prosopographie 18. Jh. Bl. 114v: der Fall sollte an Bottini „iuxta mentem“ weitergeleitet werden. Die „mens“ kann aus den Akten nicht ermittelt werden; allerdings empfahl Bottini [in der Sitzung?] am 13. Dezember 1684, den Inq. von Cremona zu loben und ihn schriftlich aufzufordern, das Publicetur zu erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 10. Vgl. hier bes. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 30. November 1684, Bl. 111r, mit Hinweis darauf, dass er das Publicetur verweigert hatte. – Vgl. ferner das Dekret SO 15. November 1684, Bl. 113v. 144 Gedruckt wurde: Neri, Giovanni Battista: De// Ivdice// S. Inqvisitionis// Opvscvlvm. / A. R. A. P. F.// Ioanne Baptista// Neri// Ordinis Minimorum, S. Francisci de Pavla,// S. Theologiae Lectore Iubilato, ac Iuris Cano-//nici Professore Compilatum, &// Sereniss.// Cosmo III.// Magno Etrvriae Dvci// Ex Corde Dicatum. - Florentiae : Ex Typographia Petri Matini, sub Signo Leonis, 1685 (Superiorum permissu). BVB. Umfangs- und Formatangaben nach SBN : [12], 180, [16] S. ; 4°. 145 Bl. 121v: der Inq. [von Florenz] sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Florenz vom 26. September 1684, Bl. 118r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 3. Oktober 1684, Bl. 123v; SO 25. Oktober 1684, Bl. 124v. 142 143

ACDF SO CL 1683–1685

610

in lucem primùm edita, / Cura & studio Iacobi Sirmondi// Societatis Iesv Presbyteri. Parisiis : Apud Sebastianvm Cramoisy [...], 1643. (Cvm Privilegio Regis). BVE146 Gutachter: Gutachten:

Michael van Hecke OSA Bl. 127r–132v, 10 S., 6. Dezember 1684

Dekret: nihil147 ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 15 1685. Remittitur pro revisione ad S. Cong[regatione]m Indicis Liber ins[criptu]s: Polygamia triumphatrix &c. Authore Theophilo Alethaeo cu[m] notis Athanasii Vincentii &c. Londini Scandorum. Aletheus, Theophilus [Lyser, Johann]: Polygamia Triumphatrix,// Id Est// Discursus Politicus// De// Polygamia / Auctore Theophilo Aletheo,// i.e. Joannis Lyseri// cum Notis// Athanasii Vincentii,// Omnibus Anti-Polygamis ubique// locorum, terrarum, insularum, pagorum,// urbium, modestè & piè opposita. - Londini Scanorum : Sumptibus Authoris, 1682. - [10], 565 S., [32], [2] S. ; 4°. BSB148 Dekret:

SO 3. Januar 1685149

Korrespondenten: Inq. von Parma ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 16 1685. Suspenditur impressio Libri ins[cript]i: Risposta ad un Trattato istorico della Chiesa Romana di D. Gofredo Laimeer da Cheuremont in Lorena. Laymeer de Cheuremont, Godefroid: Response au traité historique de L’Eglise de Rome (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

[Emmanuel Schelstrate?] nicht aufgefunden [12. Dezember 1685?]

Dekret:

SO 3. April 1686150

Korrespondenten: Inq. von Turin

Umfangs- und Formatangaben nach Abes: 220 S. ; 8°. Nach Angabe der Fasz.-Aufschrift, Bl. 126r, wurde keine Entscheidung getroffen. 148 Sowohl Theophilus Aletheus als auch Athanasius Vincentius sind von Johann Lyser verwendete Pseudonyme. 149 Bl. 137v: das Werk sollte Kard. Girolamo Casanate zugesandt werden. Lt. Vermerk erklärte der Kard. am 17. Januar 1685, den Fall an die CIndex weitergeleitet zu haben. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Parma vom 24. November 1684, Bl. 135r. – Vgl. ferner das Dekret SO 6. Dezember 1684, Bl.138v. – Das Werk wurde verboten: vgl. Bando CIndex 27. Mai 1687. 150 Bl. 142v und ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 8, Bl. 95r: der Ass. SO sollte dem Inq. von Turin schriftlich mitteilen, dass das SO es nicht für opportun hielt, einen Beschluss bzgl. der Drucklegung des Ms. zu fassen, obwohl es die darin vertretene Lehre und den Eifer des Autors hoch schätze. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 8. – Vgl. ferner das Dekret SO 12. Dezember 1685, Bl. 142v. 146 147

611

ACDF SO CL 1683–1685

ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 17 1685. Censura in Opus: De divina scientia, Praedestinatione, et Concordia scientiae, ac Praedestinationis cu[m] libero arbitrio in tres Tomos distributu[m]; Authore P. Michaele de Avendano Eztenaga Guipuscoano è Societ[ate] Iesu. Avendaño Eztenaga, Miguel de: De// Divina// Scientia, Et Praedestina-//tione.// Tomvs Primvs// De Scientia. / Authore// P. Michaele De Avendaño// Eztenaga Gvipvzcoano E Socievate [sic!]// Iesu  ,  fidei Censore.// Ad Patriam Svam// Prouinciam De Gvipvzcoa , Ac// Parentem Svvm Jgnativm De Loyola// Eivs Filivm,// Ac Patronvm. - In Civitate Lassionensi Uvlgo San Sebastian : Apud Martinvm De Hvarte [...], 1674 (Cvm Licentia Svperiorvm, Regioqve Privilegio). - [29], 307 [i.e. 309], 353, [7] S. ; 2°. BUCM151 Avendaño Eztenaga, Miguel de: De// Divina// Scientia, Et// Praedestinatione.// Tomus Secundus// De Praedestinatione. / Authore// P. Michaele De Avendaño// Eztenaga Gvipvzcoano E Societate// Iesu , fidei Censore. - In Civitate Lassionensi Uvlgo San Sebastian  :  Apud Martinvm De Hvarte [...], 1674. (Cvm Licentia Svperiorvm, Regioqve Privilegio, Aprovatione, & taxatione, prout continetur in I. Tomo). - [16], 484 S. ; 2°. BUCM152 Avendaño Eztenaga, Miguel de: De// Divina// Scientia, Et// Praedestina-//tione.// Tomvs Tertivs// De Concordia, Scientiae// Et Praedestinationis// Cvm Libertate. / Avthore// P. Michaele De Avendaño// Eztenaga Gvipvzcoano E Societate// Iesu, fidei Censore. - In Civitate Lassionensi Uvlgo San Sebastian : Apud Martinvm De Hvarte [...], 1674 (Cvm Licentia Svperiorvm, Regioqve Privilegio). - [32], 210, 166 S. ; 2°. BUCM153 Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv Bl. 149r–151v, 6 S., [17. Mai 1684]

Gutachter: Gutachten:

Carlo Francesco Fraida OFMRef154 Bl. 154r–159r, 11 S., [17. Januar 1685]

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [13. September 1684?]

Bd. 1 des Gesamtwerkes: Avendaño Eztenaga, Miguel de: De Diuina scientia, et praedestinatione. Tomus primus [–tertius]. / Authore P. Michaele de Auendaño Eztenaga [...]. - In Ciuitate Lassionensi Uulgo San Sebastian : Apud Martinum de Huarte, 1674. - 3 vol. ; 2°. SBN. 152 Bd. 2 des Gesamtwerkes: Avendaño Eztenaga, Miguel de: De Diuina scientia, et praedestinatione. Tomus primus [–tertius]. / Authore P. Michaele de Auendaño Eztenaga [...]. - In Ciuitate Lassionensi Uulgo San Sebastian : Apud Martinum de Huarte, 1674. - 3 vol. ; 2°. SBN. 153 Bd. 3 des Gesamtwerkes: Avendaño Eztenaga, Miguel de: De Diuina scientia, et praedestinatione. Tomus primus [–tertius]. / Authore P. Michaele de Auendaño Eztenaga [...]. - In Ciuitate Lassionensi Uulgo San Sebastian : Apud Martinum de Huarte, 1674. - 3 vol. ; 2°. SBN. 154 Zu Fraida vgl. Prosopographie 18. Jh. 151

ACDF SO CL 1683–1685 Dekret: Bando:

612

SO 17. Januar 1685;155 Audienzdekret 17. Januar 1685;156 SO 31. Januar 1685157 CIndex 3. April 1685

Korrespondenten: Bartolomeo Carreño SJ158 Ferner beiliegend: (1) anonymes Gesuch mit der Anm., dass das Werk mehrere falsche Propositionen enthielt und mit der Bitte um Maßnahmen, Bl. 145r/v, 2 S. [17. Mai 1684]; (2) Gesuch von Bartolomeo Carreño SJ im Auftrag des Generaloberen SJ, ihm die Gegenstände der Anklage mitzuteilen, damit er im Namen des abwesenden Autors antworten könne, Bl. 147r/v, 2 S., [13. September 1684]159 ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 18 1685. Censura in Opus ins[criptu]m: Hierurgia, sive rei divinae peractio, Opus absolutissimu[m], Sacroru[m] Rituu[m], et Ecclesiasticaru[m] Ceremoniaru[m] &c. a D. Bernardo Bisso Ianuen[si] Ord[ini]s S. Benedicti Cong[regatio]nis Cassinen[sis] in quatuor Tomos divisum. Bisso, Bernardo: Hierurgia// siuè// Rei diuinae peractio// Opus absolutissimum// Sacrorum rituum, & Ecclesiasticarum Caeremoniarum ex omnia complectens,// ac exactissimè tradens, quae alibi sparsa reperiuntur, tàm, quae ad sacros[anctu]m// Missae Sacrificium priuatum, ac solemne celebrandum, quàm àd diuinum// Officium ritè, èt rectè, publicè, àc priuatè persoluendum; Pontificalia// exercenda, Sacramenta administranda, èt àd caeteras omnes// ecclesiasticas functiones, ut decet, complendas pertinent.// Cuncta, nònnisi àd normam à Pontificali, Ceremoniali episcoporum// Missali, Breuiario, Rituali Romano, àc à// Sanctae R. Ecclesiae Decretis praefixam.// Primo & principalitèr// In gratiam maximi, & vniuersalis romani ritus, deinde consequentèr// etiàm Monastici.// Misteria itèm// Ex SS. PP. alijsquè probatissimis Auctorib[us] excerpta aperiuntur.// Ad mentem Summorum Theologorum.// Praecepta obligantia confirmantur, dubia occurentia breuitèr diluuntur.// Vniuersa denique// Proùt praecipuè conferunt ad praxim// Ordine alphabetico, èt numerico, prò maiori, ac faciliori inueniendi// commoditate dispositum, & ordinatum.// A’ D. Bernardo Bisso// Ianuensi, Ordinis Sancti Benedicti Congregationis// Cassinensis Monacho// Praelatis, & Ecclesiasticis omnibus pernecessariù[m].// In quatuor Tomos diuisum. [4 vol.] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.160 Bl. 160v: die Werke sollten von der CIndex verboten werden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das anonyme Gesuch, Bl. 145r/v. − Vgl. ferner die Dekrete SO 17. Mai 1684, Bl. 145r; SO 13. September 1684, Bl. 162v. 156 Bl. 160v: nach Referat [im Rahmen der wöchentlichen Audienz des Ass. SO] approbierte der Papst das Dekret. − Vgl. ferner das Biglietto in ACDF Index Prot. 43, Bl. 266r. 157 ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 160: Die Kardinäle ordneten an, die Werke P. [Giacomo] Ricci zurückzugeben. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die Notiz, ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 160, bzgl. einer Bitte des Generalprok. OP Giacomo Ricci um Rückgabe der Werke, die dem SO zwecks Prüfung zugesandt worden waren. Zu Ricci vgl. Prosopographie 18. Jh. 158 Zu Carreño vgl. Prosopographie 18. Jh. 159 Liegt mehrfach bei, vgl. Bl. 148r/v und 161r/v. 160 Gedruckt wurde: Bisso, Bernardo: Hierurgia siue rei diuinae peractio opus absolutissimum sacrorum rituum, & ecclesiasticarum caeremonarium, ea omnia complectens, ac exactissime tradens [...] In gratiam maximi, & vniuersalis romani vitus, deinde consequenter etiam monastici mysteria item 155

613

ACDF SO CL 1683–1685

Gutachter: Gutachten:

Luis Pérez de Castro OCarm Bl. 185r/v, 2 S., 13. Dezember 1683 (zu Bd. 1)

Gutachter: Gutachten:

Luis Pérez de Castro OCarm Bl. 186r, 1 S., 26. Januar 1684 (zu Bd. 2)

Gutachter: Gutachten:

Luis Pérez de Castro OCarm Bl. 187r, 1 S., 22. März 1684 (zu Bd. 3)

Gutachter: Gutachten:

Luis Pérez de Castro OCarm Bl. 188r/v, 2 S., 21. Juni 1684 (zu Bd. 4)

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Vincenzo Lucchesini OSM Bl. 171r–175v, 10 S., [21. Februar 1685] (zu Bd. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Vincenzo Lucchesini OSM Bl. 177r–184r, 15 S., [21. Februar 1685] (zu Bd. 3–4)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 211r–214r, 7 S., [21. Februar 1685] (zu Bd. 1–4)161

Dekret:

SO 21. Februar 1685162

Korrespondenten: Inq. von Genua Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Genua vom 22. Mai 1683: Gutachten von Tommaso da Genova OFMObs163 im Auftrag des Inq. von Genua, Bl. 203r–210r, 15 S., [22. Mai 1683] (zu Bd. 1–2); (2) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Genua vom 25. September 1683: Gutachten von Tommaso da Genova OFMObs im Auftrag des Inq. von Genua, Bl. 194r–199v, 12 S., [25. September 1683] (zu Bd. 3–4) ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 19 1685. Permittitur divulgatio Libri P[at]ris Antonii Pagani Min[oris] Observ[antiae] circa Confessione[m]. ♦ Pagani, Antonio: Il Discorso della salutifera, et fruttuosa penitenza di f. Antonio Pagani Vinitiano minore osseruante. Nel quale si tratta della vera contritione; e d’alcune autorita di S. Paolo. A intorno a tale materia; poi della sacramentale confessione; e della sua institutione, qualita, e necessita, e della natura, e differenza

[...] Ordine alphabetico, & numerico [...] dispositum, & ordinatum a D. Bernardo Bisso [...]. Tomus primus [–secundus]. - Genuae : ex typographia Iosephi Bottarii, 1686. - 2 vol. SBN. 161 U.d.T. „Correctiones Librorum, qui inscribuntur: Hÿerurgia, [...], sine quibus ex ordine S. Congregationis S. Officij non permittatur impressio eorundem Librorum“. 162 Bl. 214v: der Inq. von Genua sollte die Druckerlaubnis unter Auflage der dem Schreiben beiliegenden Korrekturen erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 22. Mai 1683, Bl. 168r, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 2. Juni 1683, Bl. 169v; SO 2. November 1683, Bl. 170v. 163 Zu Tommaso da Genova vgl. Prosopographie 18. Jh.

ACDF SO CL 1683–1685

614

de’ peccati [...] Con tre tauole nel fine dell’opera. - In Venetia : appresso Bolognino Zalteri, 1570. - [16], 441, [52] S. ; 4°. SBN164 Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Mazza da Forlì OP] nicht aufgefunden [21. Februar 1685]

Dekret:

SO 21. Februar 1685165

Korrespondenten: Inq. von Florenz Weitere Akten des SO: Relation, Bl. 217r, 1 S., [14. Februar 1685] ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 20 1685. Censura in foliu[m] versibus gallicis editu[m], ins[criptu]m: Quatuor Odes in honore[m] purissimae, et immaculatae Conceptionis B.M. Virg[inis] Authore P. Henrico de Propiac Minore Recollecto. Anne-Joachim [Vincens, Henri de ]: Quatre sonnets à l’honneur de la tres-pure, et tres-immaculée conception de la bienheureuse Vierge Marie [...] / par le Pere Anne-Joachim de Jesus-Maria [...]. [S.l.?] : [S.n.?], [16??]. - 4°. CCFr166 Gutachter: Gutachten:

Domenico della SS. Trinità OCD Bl. 226r/v und 228r/v, 4 S., [14. März 1685]

Dekret:

SO 14. März 1685167

Korrespondenten: Henri de Propiac OFMRec Ferner beiliegend: Gesuch von Henri de Propriac OFMRec an einen Kard. um Genehmigung des Werkes, nachdem die Druckerlaubnis vom Inq. von Avignon verweigert worden war und der Autor das Werk außerhalb des Kirchenstaats veröffentlicht hatte, Bl. 225r/v und 229r, 3 S., [11. Oktober 1684]

Die vom Inq. von Florenz zugesandte Ausg. Lucca: [?], [ca. 1685] wurde nicht nachgewiesen. Ferner wurden ermittelt: Pagani, Antonio: La breue somma delli essercitii de’ penitenti; per la profitteuole riforma dell’huomo interiore. [...] Di F. Antonio Pagani, minore osseruante. - In Venetia : appresso Giouanni Varisco, & Paganino Paganini, 1587. – [36], 276 S. ; 4º. SBN; Pagani, Antonio: La breue somma delle essamine de’ confitenti; per la necessaria riforma dell’ huomo interiore. Nella quale si descriue, in generale, & in particolare, la forma di quelle accuse, o dimande; che sono necessarie da vsarsi nella confessione sacramentale [...].et appresso si ragiona dello scandalo: della correttione fraterna: & della restitutione; & sodisfattione. Et finalmente si tratta della penitenza, che si dee dare a’ confitenti [...] Di F. Antonio Pagani. - In Venetia : appresso Giouanbat. Somasco, 1587. – [40], 294, [2] S. ; 4º. SBN. 165 Bl. 222v: der Inq. von Florenz sollte das Publicetur erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Florenz vom 16. Januar 1685, Bl. 219r, mit Übersendung des Werkes und mit Verweis auf seine Weigerung vor einigen Jahren, einen ND zu erlauben, und auf den späteren, illegalen Druck des Werkes in Lucca. – Vgl. ferner die Dekrete SO 24. Januar 1685, Bl. 220v; SO 14. Februar 1685, Bl. 222v. 166 Verf. ermittelt nach ACDF SO CL 1683-1685, Nr. 20. 167 Bl. 229v: das Werk sollte an die CIndex weitergeleitet werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Henri de Propriac OFMRec, Bl. 225r. – Vgl. ferner das Dekret SO 11. Oktober 1684, Bl. 229v. – Das Werk wurde verboten: vgl. Bando CIndex 2. Juli 1686. 164

615

ACDF SO CL 1683–1685

In den Akten auch erwähnt: Vincens, Henri de : [Apologie für das verhandelte Werk]. Das Werk wurde nicht ermittelt. ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 21 1685. Censura in Libr[um] gallicu[m], cui titul[us]: Traitè Historique de l’Etablissement de l’Eglise de Rome e de ses Evesque[s]. Par M.r Màjmbourg. 2.a Edit[io] a Paris 1685. 1. Maimbourg, Louis: Traite// Historique// De// L’E’tablissement// Et des// Pré Rogatives// De// L’Eglise de Rome// Et de// Ses Evesques. / Par Monsievr Maimbovrg. - Paris : Suivant la Copie, Imprimée S. Mabre-Cramoisy, 1685. - [15] Bl., 292 S., [10] Bl. BVB Ferner wurden verhandelt: 2. ♦ Maimbourg, Louis ; Emiliane, Gabriel D’ [Gavin, Antonio?] (Übers.): Istoria delle crociate per la liberazione di Terra Santa dal r. p. Luigi Maimburgo della Compagnia di Giesù. Tomo primo [–quarto]. Trasportata dal francese all’italiano da d. Gabriele D’Emilliane sacerdote parigino, dottore teologo. - In Piazzola : nel Luogo delle Vergine, appresso Camilo Bortoli, 1685. - 4 vol. ; 12°. SBN168 3. ♦ Maimbourg, Louis: Istoria dell’eresia de gl’iconoclasti, e della traslatione dell’impero nelli francesi. Dal r. p. Luigi Maimburgo della Compagnia di Giesu’. Tomo primo [–secondo]. Nuouamente tradotta dal francese all’italiano. - In Piazzola : appresso Camillo Bortoli, 1686 - 2 v. ; 12º. SBN169 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2–3)

Gutachter: Gutachten:

Michael van Hecke OSA Bl. 242r–246v, 10 S., 14. März 1685 (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Nicola Maria Pallavicini SJ Bl. 248r, 1 S., [15. Mai 1685] (zu Nr. 1)170

Gutachter: Gutachten:

[Nicola Maria Pallavicini SJ?] Bl. 249r–251v, 6 S., [15. Mai 1685] (zu Nr. 1)171

Gutachter: Gutachten:

Giacomo Ricci OP172 Bl. 254r–257r, 7 S., [15. Mai 1685] (zu Nr. 1)

Vgl. Maimbourg, Louis: Histoire des Croisades, pour la délivrance de la Terre Sainte [...]. - A Pa­ ris : chez Sébastien Marbre-Cramoisy, 1675‒1676. - 2 vol. ; 4°. Abes. Das Werk ist mehrfach ersch. 169 Vgl. Maimbourg, Louis: Histoire de l’heresie des iconoclastes et de la translation de l’empire aux francois. Par le P. Louis Maimbourg, de la Compagnie de Jesus. - A Paris : chez Sebastien MabreCramoisy, imprimeur du roi, rue Saint Jacques, aux cicognes, 1674. - [32], 563, [21] S. ; 4°. SBN. Das Werk ist mehrfach ersch. 170 In Form eines Votums. 171 Möglicherweise als Anlage, von zweiter Hand, zum Gutachten Pallavicinis, Bl. 248r. 172 Zu Ricci vgl. Prosopographie 18. Jh. 168

ACDF SO CL 1683–1685 Dekret: Bando:

SO 15. Mai 1685;173 [SO] 16. Mai 1685174 (zu Nr. 1) Breve Innozenz’ XI. 4. Juni 1685

Dekret:

SO 29. Mai 1686 (zu Nr. 2–3)175

616

Korrespondenten: Inq. von Venedig Ferner beiliegend: (1) [Breve] Innocentivs PP. XI// Ad Perpetuam Rei Memoriam. [Incipit: Cum sicut accepimus] [Explicit: Dat. Romae apud Sanct. Mariam Maiorem sub annulo Piscatoris die iv. Junii MDCLXXXV. Pont.us N.ri Anno Nono// I.G. Slusius] (Hs., Pergament, Wachssiegel), ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 21, unter Bl. 233r; (2) [Bando] Innocentivs PP. XI.// Ad Perpetvam Rei Memoriam. [Incipit: Cvm (sicut accepimus)] [Explicit: Datum Romae apud San-//ctam Mariam Maiorem sub Annulo Piscatoris, die quarta Iunii MDCLXXXV. Pontificatus Nostri Anno Nono.// I. G: Slusius.// Locus + Sigilli.// Die nona mensis Iunii Anni 1685. Supradictum Breue affixum, et publicatum fuit ad ualuas Basilicae Principis’ Apostolo-//rum, Palatii S. Officii, in acie Campi Florae, et aliis locis solitis, & consuetis Vrbis per me Franciscum Perinum SS. D. N.// Papae, & Sanctissimae Inquisitionis Cursorem. - Romae: Ex Typographiae Reuerendae Camerae Apostolicae, 1685. (Einblattdruck). ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 21, Bl. 236r176 ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 22 1685. Censura ad Catechismu[m] Doctrinae Christianae de Mandato Episcoporum Rupellae, Andegaven[sis], et Lusien[sis] impressum. Ite[m] Censura in Nova[m] impressione[m] Catechismi facta[m] ab Episcopo Lusien[si], quae videatur in Vol. Censu. anni 1758. 1. Catechisme// ov// Doctrine// Chrétienne.// Imprimé Par Ordre// de Messeigneurs les Evêques de la Rochelle// & de Luçòn, pour l’usage de// leurs Diocèses. - A La Rochelle : Chez la Veuve Barthelemy Blanchet [...], 1676. - 4 Teile in 1 vol. ; 12°. BUCM 2. Catechisme// Ou// Sommaire// De La// Doctrine Chretienne// Divisè En Trois Parties// I. Partie contenant les premiers fon-//demens de la Foi Chrétienne.// II. Le devoir du bon Chrétien.// III. L’explication plus ample des cho-//ses necessaires au Chrétien.// Revû par l’ordre de Son Altesse Monsei-//gneur l’Archevêque Duc de Bl. 232r/v: die vom Papst mit der Prüfung des Werkes beauftragte Sonderkongr. der Kard. Pietro Vito Ottoboni, Decio Azzolini junior, Raimondo Capizucchi OP und Girolamo Casanate (in Abwesenheit von Kard. Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv), zusammen mit den Theol. Giacomo Ricci OP, Michael van Hecke OSA und Niccolo Maria Pallavicini SJ, kam zu dem Schluss, dass das Werk durch ein Motu proprio des Papstes mit folgender Klausel verboten werden sollte: „ubicunque et quocunque alio idiomate, seu quavis alia editione aud versione hucusque impressum, aut in posterum imprimendum“. 174 Bl. 232v: der Papst approbierte das Dekret SO 15. Mai 1686 und ordnete an, ein Breve anzufertigen. 175 Bl. 239v: dem Inq. von Venedig sollte geschrieben werden, dass er die beiden Werke Maimbourgs, die im Druck waren (sofern sie nicht verboten worden waren), zulassen sollte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 13. April 1686, Bl. 234r. – Vgl. ferner das Dekret SO 24. April 1686. 176 Der Druck liegt mehrfach bei, vgl. auch unter Bl. 237r und Bl. 238r. 173

617

ACDF SO CL 1683–1685

Cambray. - A Cambray : Chez Samuel Berthoud [...], 1758. - 3 Teile in 1 vol. BMLyon177 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Domenico della SS. Trinità OCD Bl. 260r–265v, 12 S., [4. August 1683] (zu Nr. 1)

Gutachter: [Domenico Maria Pozzobonelli OP] Gutachten: Bl.  269r–272v, 8 S., [nach 4. August 1683] (zu Nr.1) Gutachter: Gutachten:

Tommaso Mazza da Forlì OP Bl. 277r–291v, 32 S., [nach 4. August 1683] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Luis Pérez de Castro OCarm Bl. 273r, 1 S., 3. November 1684 (zu Nr. 1)

Dekret: Bando:

SO 9. Februar 1684 donec corrigatur;178 [Audienzdekret] 9. Juli 1684179 (zu Nr. 1) nicht aufgefunden

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)180

Weitere Akten des SO: Verteilerliste für den Umlauf der vier beiliegenden Gutachten an die Kardinäle, Bl. 268r, 1 S., [9. Juli 1685] ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 23 1685. Mittitur ad S. Cong[regatione]m Indicis Liber continens statuta Vallis Antigorii Dioecesis Novarien[sis], exposita a D. Francisco de Villiegas Praetori Novariae. Villegas y Contardi, Francisco de (Hg.): Statvta,// Et Privilegia// Vallis Antigorii// Excell.mo Principi D. D.// Don Ioanni// Thomae Enriqvez// De Cabrera, Et Toledo// Comiti De Melgar// Ex proceribus Regij Cubiculi S. R. Cath.Maiest.,// eiusque Gubernatori, & Capitaneo Generali// Status Mediolani// Dicata,// Nouisque additionibus sub quacunque Statutorum rubrica// Egregii I. C. D.// Don Francisci De Villegas,// Y Contardi// Dictae Vallis Antigorij Praetoris anni 1684., & 1685.// Ac priuilegijs denuò publicae dictae Vallis vtilitati cum Statutis ad posteros// etiam noua impressione restauratis. - Genevae : ex Typographia Basilij Cattanei, 1685. - 248 S. ; 2°. GBV

Erscheinungsjahr vermutl. fingiert. Bl. 272v und Bl. 276v: das Werk sollte donec corrigatur verboten werden. – Vgl. ferner das Dekret SO 4. August 1683, Bl. 267v. 179 Vgl. den Vermerk, Bl. 292v: der Papst ordnete dem Ass. SO an, die Vota der Qual. nicht ohne seinen ausdrücklichen Befehl [im SO] zu referieren. Aus den Akten wird nicht deutlich, ob diese Anordnung in einer Audienz erging. 180 Vgl. Repertorium SO 18. Jh., ACDF SO CL 1758, Nr. 14. 177 178

ACDF SO CL 1683–1685 Dekret:

618

SO 21. November 1685181

Korrespondenten: (1) Einwohner des Val d’Antigorio (2) Inq. von Novara Ferner beiliegend: Gesuch der Einwohner des Val d’Antigorio das Werk zu verbieten, Bl. 296r, 1 S., [24. Oktober 1685] ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 24 1685. Acta in prohibitione Libri ins[cript]i: Articuli Fidei praecipui ad unione[m] utriusque Ecclesiae, Catholicae, et Lutheranae. Argentorati 1685. Anonym [Déz, Jean]: Articuli// Fidei Praecipui// Ad Unionem Utriusque Ecclesiae// Romano-Catholicae// Et// Lutheranae.// Omnibus diligentibus Deum,// Diligentibus pacem. - Argentorati : Typis Friderici Wilhelmi Sschmuckij, Celsissimi Principis & Episcopi & Seminarij Argentinensis Typographi, 1685. - 8 S. ; 4°. ACDF SO CL 1683‒1685, Nr. 24, unter Bl. 306r182 Dekret: Bando:

SO 30. August 1685183 SO 30. August 1685

Korrespondenten: (1) Kard. Alderano Cibo; (2) Nuntius von Luzern; (3) Großvikar von Straßburg; (4) Kard. César D’Estrées

Bl. 298v: das Werk sollte der CIndex zugesandt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch der Bewohner des Val d’Antigorio, Bl. 296r. – Vgl. ferner das Dekret SO 24. Oktober 1685, Bl. 297v. – Das Werk wurde verboten: vgl. Bando CIndex 10. September 1688. 182 Vermeintlicher Verf. ermittelt nach COPAC. 183 Bl. 307v: der Papst ordnete an, das Werk durch Dekret SO zu verbieten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Luzern vom 10. August 1685, Bl. 301r, mit Übersendung des Werkes. 181

619

ACDF SO CL 1686–1687

ACDF SO CL 1686–16871

ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 1 1686. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Grazie concesse da Maria N.S. immacolata a molti Divoti del Digiuno perpetuo in pane, ed acqua &c. raccolte da Bonavent[ur]a Ferrara, Cappucc[in]o. Ferrara, Bonaventura: Grazie concesse da Maria Nostra Signora Immacolata a molti devoti del digiuno perpetuo in pane, ed acqua [...] / raccolte da Bonaventura Ferrara Cappuccino. - In Lecce, ed in Vercolli : [S.n.], 1682. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. →ACDF SO St.St. M-6-f Gutachter: Gutachten:

[Antonio Leoni da Padova OP] ACDF SO St.St. M-6-f, Bl. 196r/v und Bl. 198r/v, 4 S., [16. Januar 1686]

Dekret:

SO 16. Januar 16862

Korrespondenten: [Vikar der Inquisition von Civitavecchia] Weitere Akten des SO: Relation, ACDF SO St.St. M-6-f, Bl. 195r/v, 2 S., [16. Januar 1686] Ferner beiliegend: als Anlage zur Relation: Memoria Per Il Digivno Perpetvo// Istituito in honore dell’Immacolata// Concettione Di Maria// Sempre Vergine// Nella Terra di Bassano Diocesi di Sutri,// e comiociata [Sic!] l’Anno 1679. [Incipit: Si notifica a [ ] esserli toccato// in sorte il giorno [ ] del Mese [ ] per digiunare// in pane, & aqua] [Explicit: Dirà anco vn Pater noster, & vn Aue Maria, per tutti quelli, che// hanno il pensiero di dilatare questa S. Opera]. - In Ronciglione : per il Menichelli, 1679 (Con Licenza de’ Superiori) (Einblattdruck). ACDF SO St.St. M-6-f, unter Bl. 197r

Die Reihenfolge der Einträge in der Rubricella und die Fasz.-Reihenfolge im Bd. stimmen nicht überein; die Rubricella zu SO CL 1686–1687 merkt an: „Ordo huius Indicis seu Numeratio non sequitur ordinem Voluminis“. Im Folgenden wird die Reihenfolge des Rubricella-Eintrags übernommen. 2 ACDF SO St.St. M-6-f, Bl. 199v: die Kardinäle erklärten, dass Fasten an Sonntagen nicht zugelassen werden sollte. Die Ordensoberen OFMConv, OFMObs, OFMRef und OFMCap sollten ihre Ordensmitglieder durch Rundschreiben ermahnen, nicht an solchen Sonn- und Feiertagen zu fasten, die nach dem Brauch keine Fasttage sind. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in der Relation, ACDF SO St.St. M-6-f, Bl. 195r/v, auf ein Schreiben des Vikars der Inquisition von Civitavecchia vom [1. August 1685]. − Nach Angabe im Gutachten war ein Werk mit gleichlautendem Titel bereits verboten worden: vgl. Bando CIndex 9. Februar 1683. 1

ACDF SO CL 1686–1687

620

ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 2 1686. Censura in Libr[um], cui titul[us]: L’Ecclesiastico in Solitudine &c. del P. Achille Sala Prete della Cong[regatio]ne dell’Oratorio. N. N. [Sala, Achille]: L’Ecclesiastico In Solitvdine. o sia Meditationi distribuite in dieci Giorni di Esser­cizi Spirituali Per li Chierici, e Sacerdoti della S. Chiesa Bresciana. Compilate D’ordine dell’Illustrissimo, e Reuerendiss. Monsignore Bartolomeo Gradenigo Vescovo Di Brescia, Et al medesimo dedicate / Da N. N. Prete della Congregatione dell’Oratorio della stessa Città (Con Licenza de’ Superiori). - In Brescia  :  Per Gio. Maria Rizzardi, 1685. - 172, [6] S. ; 12°. Biblioteca dei PP. Francescani in S. Francesco a Brescia3 Gutachter: Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP Bl. 6r–7v, 4 S., [30. Januar 1686]

Dekret: Bando:

SO 30. Januar 16864 CIndex 2. Juli 1686

Korrespondenten: (1) Inq. von Brescia; (2) Achille Sala ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 3 1687. Censura in libell[um] Gallicu[m], cui titul[us] in lingua italica: Fatto per i piccioli, ed Eredi del defonto Gio[vanni] Ottone Acquoy, e piccioli Nepoti del def[unt]o Ill[ustrissi]mo, e R[everendissi]mo M.r Cornelio Giansenio Vescovo d’Ipri contro il P[ad]re Cornelio Nazart Prete Gesuita in Anversa, e M. Antonio Hoefslaegh Prete &c. Difensori, o Rei. 1. Anonym [Gerberon, Gabriel]: Factum// Pour les petits Fils & Heritiers de feu Jean// Otto Acquoy, & petits Neveux de feu Il-//lustrissime & Reverendissime Messire Cor–//nelius Jansenius Evêque d’Ipre, Deman-//deurs. // Contre// Le P. Cornelius Hazart, Prestre Jesuite à An-//vers; & M. Antoine Hoefslaegh, Prestre &// Censeur des Livres à Anvers, Defendeurs. [Incipit: Le P. Cornelius Hazart]. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 16 S., 2°. ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 3, unter Bl. 22bis5 2. Anonym [Arnauld, Antoine]: II. Factum// Pour les petits Fils & Heritiers de feu Jean Otto// Acquoy, & petits Neveux de feu Illustrissime// & Reverendissime Messire Cornelius Jansenius// Evêque d’Ipre, Demandeurs.// Contre// Le P. Cornelius Hazart, Prestre Jesuite à Anvers; &// M. Antoine Hoefslaegh, Prestre & Censeur// des Livres Nachweis zitiert nach Ugo Spini (Hg.): Le edizioni bresciane del Seicento: catalogo cronologico delle opere stampate a Brescia e a Salò, Milano 1988, S. 177. 4 Bl. 17v: das Werk sollte durch ein Dekret CIndex verboten werden; außerdem sollte der Inq. von Brescia die Exemplare einsammeln. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Brescia vom 10. Januar 1686, Bl. 9r, mit Übersendung des Werkes und mit Verweis auf die Revision und die nachträgliche Drucklegung in Brescia; ohne Rücksichtnahme auf die Korrekturen (angeordnet vom Inq.); angebl. mit Approbation des Inq. von Venedig. – Vgl. ferner das Biglietto in ACDF Index Prot. 44, Bl. 131r. 5 Verf. ermittelt nach Abes. Erscheinungsjahr nach Abes: [1684]. 3

621

ACDF SO CL 1686–1687

à Anvers, Defendeurs. [Incipit: Le Premier Factum des demandeurs]. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 16 S., 2°. ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 3, unter Bl. 22bis6 Gutachter: Gutachten:

[Antonio de Monroy OP] nicht aufgefunden [2. März 1687] (zu Nr. 1–2)

Dekret:

SO 2. März 1687 (zu Nr. 1–2)7

Ferner beiliegend: Relation, Bl. 20r, 1 S., [2. März 1687] In den Akten auch erwähnt: Hazart, Cornelius: Triomph// Der// Pausen// Van// Roomen// Over Alle Hare// Benyders// Ende// Bestryders// Met eene volkomen, ende overtuygende// vvederlegginghe// Van alle de lasteringhen, ende valscheden vande Sectarisen./ Beschreven// Door Den Eerweerdighen / P. Cornelivs Hazart// Priester der Societeyt Jesv.// Het Derde Deel [1–3]. - T’Antwerpen, By Michiel Knobbaert, by het Professen-huys, 1681 (Met Gratie en Privilegie). ÖNB8 ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 4 1687. Censura in Manus[criptu]m, cui titul[us]: Campo di Battaglia, nel quale al cimento delle ragioni cattoliche rimangono abbattuti i falsi dogmi dell’ Ebraismo, ove ancora si descrive la Vita dell’ Anticristo &c. Autore il P. Vincenzo Lupi Raguseo Min. Oss[ervan]te. Lupi, Vincenzo: Campo di Battaglia// nel quale al cimento delle ragioni Cattoliche// abbattuti rimangono li falsi Dogmi dell’// Ebraismo// Con l’aggiunta di quelle cose, che si devono// osservare tanto da gl’Ebrei, quanto da Christiani// ricavate da Sacri Canoni// Aperto// Dal Pre Vincenzo Lupi Raguseo Min.o Ossre.te// Lett.re Gnale di Sac. Teol.a Consultore del S. Off.o// e Teologo attuale dell’Altezza Ser.ma di// Mantoa (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 173 Gutachter: Gutachten:

Gregorio Boncompagni OP Bl. 28r, 1 S., 10. März 1687

Dekret:

SO 19. März 16879

Verf. ermittelt nach Abes. Erscheinungsjahr nach Abes: [ca. 1687]. Ferner ersch. (zu Nr. 1): Anonym [Arnauld, Antoine]: III. Factum pour les petit fils & heritiers de feu Jean Otto Acquoy, & petits neveux de l’illustrissime & reverendissime messire Cornelius Jansenius eveque d’Ipre, demandeurs. Contre le p. Cornelius Hazart, prestre Jesuite à Anvers; & m. Antoine Hoefslaegh, prestre & censeur des livres à Anvers, defendeurs. Où on monstre la fausseté du roman diabolique de l’Assemblée de Bourg-fontaine. - [S.l.] : [S.n.], [1687]. - 13, [1] S. ; 2°. SBN; Anonym [Arnauld, Antoine]: IV. Factum pour les petit fils & heritiers de feu Jean Otto Acquoy, & petits neveux de feu illustrissime & reverendissime messire Cornelius Jansenius evéque d’Ipre, demandeurs. Contre le p. Cornelius Hazart prestre Jesuite à Anvers; & m. Antoine Hoefslagh, defendeurs. Pour servir de replique a un ecrit inti­ tulé: reponse au factum pour les parens de l’illustrissime seigneur Corneille Iansenius. - [S.l.] : [S.n.], [nach 1687]. - 32 S. ; 2.° SBN. 7 Bl. 20r: die Kardinäle nahmen den Fall zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in der Relation, Bl. 20r, wonach die Werke vom Staatssekretariat an das SO weitergeleitet worden waren. 8 Formatangabe nach GVK: 3 vol. ; 2°. 9 Bl. 27r: der Inq. von Mantua sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Parma vom 18. September 1685, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 173, 6

ACDF SO CL 1686–1687

622

Korrespondenten: (1) [Inq. von Mantua]; (2) [Senator der Stadt Rom]; (3) Inq. von Parma Weitere Akten des SO: Relation, Bl. 27r, 1 S., [29. Januar 1687] ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 5 1686. Non permittitur impressio Libri ins[cript]i: Selecta ex tractatibus moraliter Theologi[ci]s de Sacram[ento] Poenit[entiae], de Censur[is], et de Indulgent[iis] Authore Sebastiano de Comitibus S. Iesu. Conti, Sebastiano: Selecta// ex Tractatibus Moraliter Theologicis// de Sacramento Poenitentiae// de Censuris et de Indulgentijs. / Auctore// Sebastiano de Comitibus Pistoriensi// è Societate Iesu. - [8] Bl., 353 S. - [S.a.] (Ms.). ACDF SO CL 1686‒1687, Nr. 5, unter Bl. 31r Gutachter: Gutachten:

[Paolino Bernardini junior OP]10 nicht aufgefunden [20. März 1686]

Dekret:

SO 20. März 168611

Korrespondenten: Inq. von Perugia ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 6 1687. Scrittura intitolata: Projetto fatto alla Santità di N.S. Innocenzo XI. da Giuseppe Panurghi Capitano della Fortezza di Ferrara p[er] l’istituzione della Milizia Lauretana di Moltitudine de Voluntarj dello stato Ecclesiastico da unirsi sotto la protezione di Gesù, M[a]r[i]a e Giuseppe in sufragio delle Anime del Purgatorio in difesa della S. Fede, e della Chiesa Cattolica &c. Panurghi, Giuseppe: Ad Maiorem Dei Gloriam// Proietto fatto// Alla S[anti]tà di N[ost] ro Sig[no]re Papa Innocentio XI.o// Dà Gioseppe Panurghi Cap[ita]no della Fortezza di Ferrara// Per l’Institutione della// Militia Lauretana// di multitudine di Volontarij dello Stato Ecclesiastico,// Dà unirsi sotto la Protettione di// Giesu Maria, e Gioseppe// In Suffragio dell’ Anime del Purgatorio// et in difesa della S[ant]a Fede, e della S.a Chiesa Cattholica [...]. - [S.a.] (Ms.). ACDF SO CL 1686‒1687, Nr. 6, Bl. 42r–56r Dekret:

SO 24. März 168712

Korrespondenten: Inq. von Ferrara mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 26. September 1685, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 173; SO 29. Januar 1687, Bl. 27r. 10 Zu Bernardini junior vgl. Prosopographie 18. Jh. 11 Bl. 33r: die Druckerlaubnis sollte nicht erteilt, das Ms. nicht zurückgegeben werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Perugia vom 8. Dezember 1685, Bl. 34r, mit Übersen­ dung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis und mit Verweis auf die Revision und Approbation des Ms. durch Martín de Esparza Artieda SJ als ordensinternen Revisor. – Vgl. ferner die Dekrete SO 19. Dezember 1685, Bl. 36v; SO 16. Januar 1686, Bl. 33r. 12 Bl. 59v: die Kardinäle nahmen das Schreiben des Inq. von Ferrara zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ferrara vom 8. März 1687, Bl. 40r, mit Übersendung des Ms.

623

ACDF SO CL 1686–1687

ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 7 1686. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Praxis judiciaria, in Civilem divisa, et Criminalem Authore D. Antonio Carolo de Luca. Luca, Carlo Antonio de: Praxis iudiciaria: in ciuilem diuisa, et criminalem: ciuilis medulla est, Marantae, Vestrij, Moscatelli, Ridolphini, coeterorumq[ue] recentiorum [...]: praxis criminalis succus est Farinaccij, Moscatelli, Guazzini, Ambrosini, Chartarij, Horatij Graeci medici fiscalis penès praxim Sarni, aliorumq[ue] nouissimorum [...] / authore I. C. D. Carolo Antonio de Luca Melphitensi [...]. - Neapoli : typis Francisci Mollo, 1685. - [20], 424, [31] S. CUA Gutachter: Gutachten:

[Domenico Maria Pozzobonelli OP] nicht aufgefunden [23. Januar 1686]

Gutachter: Gutachten:

Prospero Bottini13 Bl. 75r–77v, 6 S., [27. März 1686]

Dekret:

nicht aufgefunden;14 SO 27. März 1686 donec corrigatur;15 SO 8. April 1686;16 SO 11. September 168617 CIndex 2. Juli 1686

Bando:

Korrespondenten: (1) Domenico Antonio Parrino ; (2) Nuntius von Neapel (3) Kard. Alderano Cibo; (4) Ass. SO Weitere Akten des SO: Relation, Bl. 81v, 1 S., [23. Januar 1686] Ferner beiliegend: (1) [gedrucktes Gesuch von Domenico Antonio Parrino an den Kammerauditor] [Incipit: Illustriss. & Reuerendiss. Domine.// Cupiens R. D. D. Carolus Anto-//nius de Luca in lucem edere pra-//xim iudiciariam ciuilem] [Explicit: merito impertienda// est bibliopolae libros vendendi li-//centia, qui bona fide tantam pe-//cuniam in eo opere imprimendos// impendit, si videbitur] [Dorsal: Neapolitana.// Licentiae vendendi// praxim Ciuilem// & criminalem.// R. Dom. D. Caroli Antonii// de Luca.// Pro// Magnifico Dominico Antonio Parrino.]. - [S.l.]  :  [S.n.], [S.a.]. - 4 S. ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 7, Bl. 67r–68r, mit Verweis auf die Revision im Auftrag des verstorbenen Ebf. von Neapel, der die Druckerlaubnis erteilt hatte, und mit der Bitte um Aufhebung des nachträglichen Verkaufsverbotes der ebfl. Kurie; Zu Bottini vgl. Prosopographie 18. Jh. Vgl. allerdings im Schreiben von Giovanni Muti an Kard. Alderano Cibo vom 1. Januar 1686, Bl. 66r, den Hinweis auf ein vom SO angeordnetes Verkaufsverbot; vgl. zudem die Abschrift des ebfl. Mandates vom 10. Januar 1686, Bl. 62v: Ausführung einer Anordnung des SO an den Nuntius von Neapel, [o.D.]. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch an den Kammerauditor, Bl. 67r. – Vgl. ferner das Dekret SO 19. September 1685, Bl. 68v. 15 Bl. 78v: das Werk sollte durch ein Dekret der CIndex donec corrigatur verboten werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Verlegers, Bl. 62r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 23. Januar 1684 [gemeint ist: 1686]; SO [23.?] 24. Januar 1686, Bl. 81v. Vgl. das Biglietto in ACDF Index Prot. 44, Bl. 133r. 16 Bl. 80v: die Kardinäle nahmen das Gesuch zur Kenntnis. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch, Bl. 73r. 17 Bl. 79v: der Autor sollte ein neues Ms. redigieren und dieses dem SO zwecks Erteilung der Druckerlaubnis zustellen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch, Bl. 74r. 13 14

ACDF SO CL 1686–1687

624

(2) als Anlage zu einem Schreiben von Giovanni Muti an Kard. Alderano Cibo vom 15. Dezember 1685: Abschrift der vom Kammerauditor Domenico Maria Cursio erlassenen Inhibitorialbriefe infolge der Appellation „de denegata iustitia“ Domenico Antonio Parrinos, Bl.  64r/v und Bl.  71r, 3 S., 8. Dezember 1685; (3) Gesuch von Domenico Antonio Parrino mit Verweis auf ein von der ebfl. Kurie (auf Anordnung des SO) erlassenes Verkaufsverbot für sein Werk; auf die Revision des Werkes durch den MSP; auf die Appellation des Verlegers an den Kammerauditor „de denegata iustitia“, und mit der Bitte um Weiterleitung des Verfahrens an den Letztgenannten, Bl. 62r, 1 S., [23. Januar 1684 (!), statt richtig: 1686]; enthält Abschrift eines ebfl. Mandates an den Drucker, mit [erneutem] Verkaufsverbot für das Werk und der Anordnung, die Exemplare auf Befehl des SO an den Nuntius von Neapel abzuliefern, Bl. 62v, 1 S., 10. Januar 1686; (4) Gesuch von Domenico Antonio Parrino mit Hinweis auf das donec corrigatur-Verbot durch Dekret SO 27. März 1686 und mit der Bitte um Weisung bzgl. der Korrektur des Werkes mit Blick auf einen ND, Bl. 73r, 1 S., [8. April 1686]; (5) Gesuch von Domenico Antonio Parrino mit Hinweis auf das donec corrigatur-Verbot durch Dekret SO 27. März 1686; mit der Angabe, dass der Autor bereit sei, das Werk zu korrigieren, und mit der Bitte um Weisung für die Korrektur, Bl. 74r, 1 S., [11. September 1686] ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 8 1686. Suspenditur impressio Libri ins[cript]i: Responsio ad Tractatu[m] historicu[m] de Eccl[es]ia Rom[an]a in 4. C. 17. Sacerdotis Gofridi Leameer. Laymeer de Cheuremont, Godefroid: Response au traité historique de L’ Eglise de Rome in quarto (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

SO 3. April 168618

Korrespondenten: (1) Inq. von Turin; (2) Godefroid Laymeer de Cheuremont Ferner beiliegend: als Anlagen zu einem Schreiben des Inq. von Turin vom 3. Oktober 1685: hs. lat. Fassung des zum Werk gehörigen Dedikationsschreibens an den Papst, Bl. 88r/v, 2 S., [3. Oktober 1685]; [als Anlage?]: Inhaltsverzeichnis des verhandelten Werkes, Bl. 86r/v, 2 S., [3. Oktober 1685];19 hs. franz. Übers. des Dedikationsschreibens u.d.T. „Traduction de cette Epistre par l’auteur même“, Bl. 89r–90v, 3 S., [3. Oktober 1685]; als Anlage: franz. Fassung des Inhaltsverzeichnisses, Bl. 90v–91r, 2 S., [3. Oktober 1685] In den Akten auch erwähnt: Maimbourg, Louis: Traité historique de l’établissement et des prérogatives de l’Eglise de Rome et de ses evêques, par monsieur Maimbourg. Bl. 95r und ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 16, Bl. 142v: der Ass. SO sollte dem Inq. von Turin schrei­ ben, dass das SO es für inopportun hielt, zu der Drucklegung des Ms. eine Entscheidung zu treffen, obwohl es die darin vertretene Lehre und den Eifer des Autors hochschätze. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Turin vom 3. Oktober 1685, Bl. 85r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 24. Oktober 1685, Bl. 94v. – Zu den weiteren Verhandlungen, die zum Dekret SO 3. April 1686 führten, vgl. ACDF SO CL 1683–1685, Nr. 16. – Vgl. Vermerk, Bl. 94v, bzgl. der Einbindung der Korrespondenz und des Ms. in einen Band, der dem Fall Maimbourg gewidmet war. 19 Ein weiteres Exemplar liegt dem Fasz. unter Bl. 87r/v bei. 18

625

ACDF SO CL 1686–1687

- Sur la copie imprimée a Paris : chez Sebastien Mabre-Cramoisy, Imprimeur du Roy, ruë Saint Jacques, aux Cicognes, 1678. - [32], 303, [25] S. ; 12°. SBN ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 9 1687. Censura in Libr[um] Matthaei Praetorii sub titulo: Tuba pacis ad Vniversas dissidentes in Oriente Ecclesias, seù discursus Theologicus de Vnione Ecclesiaru[m] Romanae, et Protestantiu[m], nec non amica compositione controversiaru[m] Fidei &c. Praetorius, Matthaeus: Tuba Pacis// Ad// Universas Dissidentes in Occidente Ecclesias// Seu// Discursus Theologicus// De// Unione Ecclesiarum// Romanae & Protestantium,// Necnon// Amica Compositione Controversiarum Fidei// Inter hosce Coetus,// In Dei O. M. quàm maximam Gloriam, Universae Jesu// Christi Ecclesiae bono exhibitus / Per Matthaeum Praetorium Memelâ-Prussum. - Coloniae : Apud Joannem Pauli, 1685. - [28] Bl., 88 S., [2] Bl. ; 4°. VD17 Gutachter: Gutachten:

Luis Pérez de Castro OCarm Bl. 98r–100r, 5 S., 17. Dezember 1686

Dekret: Bando:

SO 16. April 1687; [Audienzdekret 16. April 1687]20 SO 17. April 1687

ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 10 1687. Decretu[m] prohibitivu[m] Libri ins[cript]i: Gasparis Zieglerii, de Episcopis. Norimbergae 1686. Ziegler, Kaspar: Casparis Ziegleri// De// Episcopis// Eor.que juribus, privilegiis, et uiuendi ratione// liber commentarius// Ex variis veteris Ecclesiae monumentis// atque scriptis collectus// inq. Gratiam// Iuris Canonici studiosor.// publicae luci expositus. - Norimbergo : Impensis Johannis Hoffmanni Bibliopol: Typis Henrici Meyeri, [...], 1686 (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 19121 Dekret: Bando:

SO 7. Mai 1687;22 [Audienzdekret 7. Mai 1687]23 SO 15. Mai 1687

Korrespondenten: Inq. von Genua

Bl. 101v: das Werk sollte am folgenden Tag durch ein Dekret SO Feria V coram Sanctissimo verboten werden. Nach Rücksprache mit dem Papst ordnete dieser an, das Werk zu verbieten. 21 Umfangs- und Formatangaben nach VD17: [16] Bl., 930 S., 152 S. ; 4°. 22 Bl. 105v: das Werk sollte durch ein Dekret des SO verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 25. Februar 1687, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 191, mit Übersendung des Titelbl. – Vgl. ferner die Dekrete SO 26. Februar 1687, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 191; SO 29. April 1687, Bl. 105v. 23 Bl. 105v: nach Referat über die Verhandlungen im SO approbierte der Papst [das Dekret SO 7. Mai 1687]. 20

ACDF SO CL 1686–1687

626

ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 11 1687. Censura in Manus[criptu]m, cui titul[us]: Synopsis praecipuaru[m] difficultatu[m] de Iure, et ex Privilegiis competentiu[m] Regularibus Praelatis localibus exemptis erga suos Subditos. Authore P. Iulio Caesare Carena Cong[regatio]nis Camaldulen[sis]. Carena, Giulio Cesare: Synopsis// Praecipuarum facultatum de iure, et ex// priuilegijs competentium Regularibus// Praelatis localibus exemptis// erga suos subditos. - [S.a.]. - 30 S. (Ms.). ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 11, Bl. 112r–126r Gutachter: Gutachten:

Giovanni Vincenzo Lucchesini OSM Bl. 109r–111v und 132r–134v, 12 S., [16. Juli 1687]

Dekret:

SO 16. Juli 168724

Korrespondenten: Inq. von Faenza Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Faenza vom 5. Juni 1687: Carena, Giulio Cesare: Synopsis// Praecipuarum facultatum de iure, et ex// privilegiis competentium regularibus pre-//latis localibus exemptis erga suos subditos// Auctore// Ad. Reu. P.tre D. Julio Cesare Carena Cremo=//nensi monacho camaldulensi, et in Paduensi// Academia publico Sac. theologiae// Lectore primario (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 197 ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 12 1686. Censura in Libr[um] Episcopi Aquilanen[sis] Ord[ini]s S. Aug[ustin]i ins[criptu]m: Dottrina Cristiana &c. in qua suadet rigida[m] opinione[m] de poena sensus ex gehennae igne parvuloru[m] sine baptismo decedentiu[m], vocando opposita[m] sententia[m]: Sentimento del Volgo. 1. Zerda, Ignazio de la: Dottrina Christiana / composta dall. f. Ignatio de la Zerda Eceuedano Vescouo dell’Aquila dell’Ord[in]e di S. Agostino. - Stampato in Napoli : per il Gramignani, 1686. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Ferner wurde verhandelt: 2a. Salvador (Praes.) ; Martinez, Andreas (Resp.): Conclvsiones// Ex Pvrissimis Sacrae Scriptvrae Dogmatibvs.// Et vastissimo Theologicae scientiae sinu Selectae.// De Locis Animarvm À Corporibvs Separatarvm.// Et Poena parvulorum decedentium sine baptismo.// Fr. Andreas Martinez Carmelita Sacerdos D. O. C.// [...]//Has defendet qui supra in Ecclesia Carmelitarum Hispanorum Sanctae Mariae Boni Successus.// Aderit propugnanti Fr. Saluator à Castelvi S. T. Mag. Doct. pub. ac perpetuus Cathredaticus [sic!] in vniuersitate Caleriana, & Studio generali Regni Sardiniae.// Invitantur ad arguendum omnes qui voluerint interesse.// Hora erit vespertina 3. 4. & 5. cuiuscumq[ue] diei per mensem integrum incipiendo à prima die Bl. 135v: die Druckerlaubnis sollte nicht erteilt, das Ms. nicht zurückgegeben werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Faenza vom 5. Juni 1687, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 197, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 11. Juni 1687, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 197; SO 12. Juli 1687, Bl. 135v.

24

627

ACDF SO CL 1686–1687

Augusti praesentis anni 1686. - Neapoli : Apvd Franciscvm Mollo, 1686 (Superiorum permissu). - 1 S. (Einblattdruck). ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 12, unter Bl. 152r25 2b. Salvador (Praes.?): Conclvsiones// Ex Pvrissimis Sacrae Scriptvrae Dogmatibvs.// Et vastissimo Theologicae scientiae sinu Selectae.// De Locis Animarvm À Corporibvs Separatarvm,// Et poena parvulorum decedentium sine baptismo.// Fr. Salvator à Castellvi S. T. M. pub., ac perpetuus Cathedrat. in Vniuersitate Calaritana, & Studio gen. Regni Sardiniae.// [...]// Has defendet qui supra in Ecclesia Carmelitarum Hispanorum Sanctae Mariae Boni Successus. // Invitantur ad arguendum omnes qui voluerint interesse.// Hora erit vespertina 3. 4. & 5. cuiuscumq[ue] diei per mensem integrum incipiendo à prima die Augusti praesentis anni 1686. - Neapoli : Apvd Franciscvm Mollo, 1686. - 1 S. (Einblattdruck). ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 12, unter Bl. 148r Gutachter: Gutachten:

Tommaso Mazza da Forlì OP Bl. 140r/v und 144r, 3 S., [24. Juli 1686] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Tommaso Mazza da Forlì OP unter Bl. 148r, 1 S., [nach 17. Juli 1686] (Nr. 2a–b)26

Dekret:

SO 24. Juli 1686;27 SO 27. November 168628 (zu Nr. 1)

Dekret:

nicht aufgefunden;29 nicht aufgefunden30(zu Nr. 2a–b)

Korrespondenten: (1) Francesco Verde ; (2) Salvador de Castellvi [OCarm]; (3) Papst Innozenz XI.; (4) Ignazio Della Zerda OSA Weitere Akten des SO: Relation, Bl. 151r, 1 S., [17. Juli 1686] (zu Nr. 2) Ferner beiliegend: Gesuch an den Papst mit Verz. der fraglichen Stellen im Thesendruck und mit der Bitte um Suspendierung der künftigen Disputation bis zu einem röm. Entscheid, Bl. 155r/v und 157r, 3 S., [21. August 1686] (zu Nr. 2a) ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 13 1686. Edictum Inq[uisito]ris Ullisiponen[sis], in quo prohibentur Litaniae S. Antonii Patavini. Ein weiteres Exemplar mit Anstreichungen liegt bei als Bl. 156r/v. In Form eines Votums, dorsal auf dem Einblattdruck. 27 Bl. 144v: die in der Rubricella erwähnte, dem hl. Augustinus zugeschriebene Lehre sollte aus Vorwort und Text entfernt werden. Unter dieser Bedingung sollte die Druckerlaubnis bzw. das Publicetur erteilt werden; das Dekret sollte dem Bf. [von L’Aquila] zur Kenntnis gebracht werden. 28 Bl. 145v: dem Bf. von L’Aquila sollte geschrieben werden, aus der von ihm übersandten, korrigierten Fassung des [Werkes] im Vorwort den Passus über die ungetauften Kindern zu entfernen, ebenso jene Stellen, in denen der Verf. die Gegenmeinung als Volksglaube abwertet. Das SO habe zwar nicht die Absicht, diese Meinung zu verbieten, genehmigte aber nicht die Behandlung des Themas in einem Lehrbuch für Kinder. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Bf. von L’Aquila vom 10. August 1686, Bl. 141r. – Vgl. ferner das Dekret SO 21. August 1686, Bl. 143v. 29 Vgl. ferner die Dekrete SO 17. Juli 1686, Bl. 153v; SO 13. August 1686, Bl. 154v. 30 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch, Bl. 155r. – Vgl. ferner das Dekret SO 21. August 1686, Bl. 157v. 25 26

ACDF SO CL 1686–1687

628

Antonivs,// Hoc est// Flos Novvs:// seu// Officivm Parvvm// sancti Antoni de Padua.// Singulis eiusdem nominis// litteris ad horas singu-//las Canonicas non in-//concinnè aptatis de-//uotorum illius Sancti// clientum quotidianae// pietati accommodatu. Romae : Typis Frāc. Caballi, 1651 (Superiorum permissu). - 47 S. ; 12°. ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 13, unter Bl. 163r Dekret:

SO 28. August 168631

Korrespondenten: (1) Joan Duarte ; (2) [Kard. Alderano Cibo ] Weitere Akten des SO: Relation , Bl. 160r/v, 2 S., [28. August 1686] Ferner beiliegend: Gesuch von Joan Duarte, Kaplan der Pfarrkirche des hl. Antonius zu Lissabon, um Lizenz, aus der (von der Portugiesischen Inquisition verbotenen) Litanei des hl. Antonius von Padua rezitieren zu dürfen, unter Bl. 161r, 1 S., [28. August 1686]; als Anlage: gesiegeltes Edikt des Generalinq. von Portugal mit Verbot der Rezitation solcher Heiligenlitaneien, die nicht im Missale zu finden waren, [Incipit: Arcebispo D. Verissimo de Lancastro Inquisidor Gêral nestes Reynos] [Explicit: Joseph Cardoso Secretario de Con-//celho Géral do Santo Officio o fez de 1685.// Arcebispo Inquisidor Gèral]. - Lisboa : Na officinal de Miguel Manescal. Impressor de Santo Officio, 1685. - 1 S. (Einblattdruck). ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 13, unter Bl. 162r ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 14 1686. Denunciatio Librorum. 1.us inscrib[itur]: Calvinus prostratus in primis fundis horrendae doctrinae de Praedestinatione. 2.us Verus, sive sincerus Catholicus ostendens, quod Deus omnibus dederit sufficientem gratiam, ut salvari possint. 1. Hazart, Cornelius: Calvyn Verslaeghen In De Eerste Gronden Van sijne grouwelijcke Leere Der Predestinatie / Door P. Cornelivs Hazart Priester der Societeyt Jesv. - Antwerpen : Knobbaert, 1685. - 95 S. ; 8°. GVK 2. Wyck, Adriaan van: Den oprechten Catholijk, thoonende dat Godt aen alle menschen, niemant uytgenomen, een genoeghsame genade geeft, om te kunnen saligh worden, handelende oock in ‘t bysonder over de ongeloovige heydenen, ende de ongedoopte kinderen / door Adr. van Wijck. - Tot Rotterdam : by Fransois van Hoogstraeten, 1686. - [8], 152 S. UU Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [9. Oktober 1686?] (zu Nr. 1–2)

Bl. 164v: die Kardinäle nahmen das Gesuch Duartes zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Joan Duarte, unter Bl. 161r, mit Übersendung des Verbotsediktes des Portugiesischen Generalinq. und eines von Vincenzo Fani OP genehmigten und in Rom 1651 veröffentlichten Exemplars des Werkes.

31

629 Dekret:

ACDF SO CL 1686–1687 nicht aufgefunden (zu Nr. 1–2)32

Korrespondenten: Michael van Hecke OSA Ferner beiliegend: Gesuch von Michael van Hecke OSA um Maßnahmen, Bl. 167r, 1 S., [9. Oktober 1686] (zu Nr. 1–2) ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 15 Decret[um] S[acrae] C[ongregationis] sub die 15. Octobr[is] 1687. Statuens scribendum P[at]ri Inq[uisito]ri Venetiarum non expedire, quod de novo imprimatur Biblia idiomate graeco ins[cript]a: Vetus Testamentu[m] Graecu[m] ex versione 70. Interpretum. ʽΗ Παλαια Διαθηκη// Κατα Τoυς// Ἑβδομηκοντα.// [Hē Palaia Diathēkē kata tous Hebdomēkonta] Vetus Testamentum Graecum// ex versione Septuaginta interpretum// juxta exemplar Vaticanum Romae editum// accuratissimè & ad amussim recusum. Londini : Excudebat Rogerus Daniel prostat autem venale apud Joannem Martin & Jacobum Allestrye [...], 1653 (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 15, unter Bl. 172r33 Dekret:

SO 15. Oktober 168734

Korrespondenten: Inq. von Venedig ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 16 1687. Censura in Librum ins[criptu]m: De antiqua Ecclesiae disciplina Dissertationes historicae &c. Authore Ludovico Dupin. Parisiis 1686. Pin, Louis Ellies Du: De// Antiqua Ecclesiae// Disciplina// Dissertationes// Historicae / Autore Ludovico Ellies Du Pin, Sacra// Facultatis Theologiae Parisiensis Doc­ tore. - Parisiis: Apud Arnoldum Seneuse [...], 1686 (Cum Privilegio Regis). - 592 S. REBIUN35 Gutachter: Gutachten:

Emmanuel Schelstrate 184r, 1 S., [12. November 1687]

Gutachter: Gutachten:

Emmanuel Schelstrate Bl. 177v–183v, 13 S., [12. November 1687]36

Gutachter: Gutachten:

[Nicola Maria Pallavicini SJ?] nicht aufgefunden [vor 12. November 1687?]

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Michael van Hecke OSA, Bl. 167r. – Vgl. ferner das Dekret SO 9. Oktober 1686, Bl. 168v. – Das Werk Nr. 2 wurde verboten: vgl. ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 43 und ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 9. 33 Umfangs- und Formatangaben nach COPAC: [8], 1279, [1] S. ; 8°. 34 Bl. 173v: die Kardinäle hielten den ND der griech. Version der Bibel für inopportun. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 4. Oktober 1687, Bl. 171r, mit Übersen­ dung des Titelbl. zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND. 35 Formatangabe nach SBN: 4°. 36 Propositionen. 32

ACDF SO CL 1686–1687 Gutachter: Gutachten:

Giulio Maria Bianchi OP37 Bl. 185r–189v und 191r–194v, 18 S., [12. November 1687]

Dekret: Bando:

SO 12. November 1687;38 Audienzdekret 12. November 168739 Breve Innozenz’ XI. 22. Januar 1688

630

Weitere Akten des SO: Notizen u.d.T. „Ricordi“, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 202, 2 S., o.D. Ferner beiliegend: hs. Fassung des Breve Innozenz’ XI. 22. Januar 1688, mit Siegel und mit Unterschrift vom Brevensekretär Giovanni Francesco Albani, ohne Affixum, [Incipit: Aeterni Pastoris Vices] [Explicit: Apud Sanctam Mariam maiorem sub Annulo Piscatoris die XXII. Januarij MDCLXXXVIII Pont.um Nri Anno Duodecimo], unter Bl. 190r, 1 S., 22. Januar 1688. ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 17 1686. Reprehenditur Author asserens, Nulla[m] dari forma[m] substantiale[m], nisi humanam, id est anima[m] rationale[m]: Materia[m] esse extensione[m] in lungu[m], latu[m] et profundum. [Neapel]: Philosophicae Theses. - [1686], 1 S. (Ms.). ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 17, Bl. 199r40 Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Mazza da Forlì OP] nicht aufgefunden [20. November 1686]

Dekret:

SO 20. November 168641

Korrespondenten: Comm. der Inquisition in Neapel Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Comm. der Inquisition in Neapel vom 18. Mai 1686: Gutachten verf. von [Carlo Palumbo, Kons. der Inquisition von Neapel] zu den Propositionen, Bl. 200r/v, 2 S., [18. Mai 1686] ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 18 1686. Censura in Libr[um]. P. Natalis de Alexandro Ord[ini]s Praed[icatoru]m: Selecta historiae Capita, et in loca ejusde[m] insignia, Dissertationes historicae, Cronologicae, Criticae, Dogmaticae &c. Item in quatuor Opuscula: Summa S. Thomae vindicata &c., Dissertatio Polemica &c. et contra Launojanas circa Simoniam &c. Zu Bianchi vgl. Prosopographie 18. Jh. Bl. 195v: das Werk sollte durch ein päpstliches Motu proprio verboten werden. 39 Bl. 195v: nach Referat approbierte der Papst das Dekret, und ordnete an, ein Motu proprio herzustellen. 40 Dreispaltig, nummeriert 1–26. Die entsprechende Disputation fand in einem als privat bezeichneten Raum statt. 41 Bl. 201v: der Bf. von Teano [Comm. der Inquisition in Neapel] sollte den Defendenten oder Urheber der Thesen ermahnen, sich deren Disputation zu enthalten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Comm. der Inquisition in Neapel vom 18. Mai 1686 mit Übersendung der fraglichen Thesen und des von Palumbo verf. Gutachtens. – Vgl. ferner das Dekret SO 29. Mai 1686, Bl. 201v. 37 38

631

ACDF SO CL 1686–1687

1. Alexandre, Noël: Selecta historiae ecclesiasticae capita et in loca ejusdem insignia. Dissertationes historicae, chronologicae, criticae, dogmaticae. / Authore r. p. fr. Natali Alexandro [...]. - Parisiis : apud Antonium Dezallier [...], 1679‒1686. - 26 vol. ; 8°. SBN 1, Bd.1–16. Alexandre, Noël: Saeculi 1. pars prima [‒Saeculum 9. et 10. Pars secunda]. - Parisiis : apud Antonium Dezallier [...], 1679‒1681. - 16 vol. SBN 1, Bd. 17–19. Alexandre, Noël: Saeculi 11. et 12. Pars prima [‒tertia]. - Parisiis : apud Antonium Dezallier [...], 1683. - 3 vol. SBN 1, Bd. 20–22. Alexandre, Noël: Saeculum 13. et 14. Pars prima [‒tertia]. Parisiis : apud Antonium Dezallier [...], 1684. - 3 vol. SBN 1, Bd. 23–26. Alexandre, Noël: Selecta// Historiae// Ecclesiasticae// Capita// et in Loca eiusdem insgnia,// Dissertationes// Historicae, Chronologicae,// Criticae, Dogmaticae// Auctore R. P. F. Natali Alexandro,// Ordinis F. F. Praedicatorum, in Sacra// Facultate Parisiensi Doctore Theologo// et in Maiori Conventu, et Collegio Parisien.// ejusdem Ordinis Theologiae Professore, et// Studij Regente.// Seculi XV. et XVI. - Parisijs : apud Antonium Dezallier, in Vico San-Jacobao ad Coronam auream, 1686 (Cum privil. Regis Xmi) (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 18, Bl. 347r42 2. ♦ Alexandre, Noël: Summa sancti thomae vindicata, et eidem Angelico doctori asserta, [contra praeposteram Joannis Launoii parisiensis theologi dubitationem item contra launoianas circa Simoniam observationes animadversio]. / Authore R. P. Fr. Natali Alexandre [...]. - Parisiis : apud Andream Cramoisy [...], 1675. - 2 Teile in 1 vol. ; 8°. SBN 3. Alexandre, Noël: Dissertatio// Polemica// De// Confessione// Sacramentali,// Adversus Libros Quatuor// Joannis Dallaei Calvinistae divinam ejus insti-//tutionem & usum in Ecclesia perpetuum// impugnantes. / Authore R. P. Fr. Natali Alexandro, Ordinis Praedic. [...]. - Parisiis : Apud Antonium Dezallier [...], 1679. (Cum Privilegio Regis Christianissimi). - 256 S. REBIUN43 4. ♦ Alexandre, Noël: [Summa sancti thomae vindicata, et eidem Angelico doctori asserta,] contra praeposteram Joannis Launoii parisiensis theologi dubitationem item contra launoianas circa Simoniam observationes animadversio. / Authore R. P. Fr. Natali Alexandre [...]. - Parisiis : apud Andream Cramoisy [...], 1675. - 2 Teile in 1 vol. ; 8°. SBN Ferner wurden verhandelt: 5. Alexandre, Noël: Dissertationum// Ecclesiasticarum// Trias// Dissertatio I.// De divina Episcoporum supra Presbyteros// Eminentia. Adversus Blondellum.// Gedruckt wurde: Alexandre, Noël: Saeculi 15. et 16. Pars prima [‒quarta]. - Parisiis : apud Antonium Dezallier [...], 1686. - 4 vol. SBN. 43 Das Werk war bereits ersch.: Alexandre, Noël: Dissertatio// Polemica// De// Confessione// Sa­ cramentali,// Adversus Libros Quatuor// Joannis Dallaei Calvinistae divinam ejus insti-//tutionem & usum in Ecclesia perpetuum// impugnantes. / Authore R. P. Fr. Natali Alexandro, Ordinis Praedic. [...]. - Parisiis, Apud viduam Joannis Dv Pvis [...], 1678 (Cum Privilegio Regis Christianissimi). - 256 S. Biblioteca de l’Abadia de Montserrat. 42

ACDF SO CL 1686–1687

632

Accedit Quaestio de Chorepiscopis.// Dissertatio II.// De sacrorum Ministrorum Coelibatu.// Dissertatio III.// De Vulgata Scripturae sacrae Versione. / Authore R.P. Fr. Natali Alexandro, Ordin. Praedic.// Sacrae Facultate Parisiensi Doctore Theologo, & in majori// Conventu & Collegio Parisiensi ejusdem Ordin. sacrae Theo-//logiae Professore, & Studii Regente. - A Paris : Apud Antonium Dezallier [...], 1679 (Cum Privilegio Regis Christianißimi). - [12], 382, [2] S. ; 8°. BUCM44 6. Maimbourg, Louis: Histoire// Du Pontificat// De// S. Gregoire// Le Grand// Par Monsieur Maimbourg. – A’ Paris : Chez Claude Barbin au Palais, sur le second Perron de la Sainte Chapelle, 1686 (Avec Privilege, et aprobation). - (Hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 18, Bl. 348r 7. Alexandre, Noël: Theologia dogmatica et moralis. Secundum ordinem catechismi Concilii Tridentini. In quinque libros tributa [...] / Auctore F. Natali Alexandro, Ordinis FF. Praedicatorum, [...]. - Parisiis : apud Antonium Dezallier [...], 1694. - 10 vol. ; 8°. SBN Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 6–7)

Gutachter: Gutachten:

[Michael van Hecke OSA] Bl. 228r–236r, 17 S., 20. [Januar] 1684 (zu Nr. 1, Bd. 17–19)

Gutachter: Gutachten:

Giulio Maria Bianchi OP45 Bl. 204r–220r, 33 S., [4. Juni 1684] (zu Nr. 1, Bd. 1–19 und Nr. 2–5)

Gutachter: Gutachten:

Giuseppe Sabatini OSA Bl. 222r/v, 2 S., [15. Juni 1684] (zu Nr. 1, Bd. 1–19 und Nr. 2–5)46

Gutachter: Gutachten:

Giuseppe Sabatini OSA Bl. 223r, 1 S., [15. Juni 1684] (zu Nr. 1, Bd. 1–19)

Gutachter: Gutachten:

Giuseppe Sabatini OSA Bl. 224r–225v, 4 S., [15. Juni 1684] (zu Nr. 1, Bd. 1–19)

Gutachter: Gutachten:

Michael van Hecke OSA Bl. 237r–239v, 6 S., 4. Juni 1684 (zu Nr. 1, Bd. 1–19)47

Gutachter: Gutachten:

Giuseppe Maria Tomasi CR48 Bl. 242r, 1 S., 6. Juni 1684 (zu Nr. 1, Bd. 1–6; 8; 11; 13–16)

Das Werk war bereits ersch.: Alexandre, Noel: Dissertationum// Ecclesiasticarum// Trias.// Dissertatio I.// De divina Episcoporum supra Presbyteros// Eminentia. Adversus Blondellum.// Accedit Quaestio de Chorepiscopis.// Dissertatio II.// De sacrorum Ministrorum Coelibatu.// Dissertatio III.// De Vulgata Scripturae sacrae Versione. / Authore R. P. Fr. Natali Alexandro, Ord.// Praedic. in Sacra Facultate Parisiensi Doctore Theo-//logo, & in Majori Conventu & Collegio Parisiensi// ejusdem Ordinis sacrae Theologiae Professore, & Stu-//dii Regente. - Parisiis : Apud viduam Joannis Dv Pvis [...], 1678 (Cum Privilegio Regis Christianissimi). UGent. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [12], 382, [2] S. ; 8°. 45 Zu Bianchi vgl. Prosopographie 18. Jh. 46 Das Gutachten bezieht sich auf das Gutachten Bianchis und auf das vom Gutachter mit Michael van Hecke OSA und Tomasi am 26. Mai 1684 unterschriebene Gutachten. 47 Der Gutachter bezog sich ebenfalls auf die „Adnotationes“ von Bianchi. 48 Zu Tomasi vgl. Prosopographie 18. Jh. 44

633

ACDF SO CL 1686–1687

Gutachter: Gutachten:

[Giuseppe Maria Tomasi CR]49 Bl. 243r–244v, 4 S., [15. Juni 1684] (zu Nr. 1, Bd. 17–19)

Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Michael van Hecke OSA Giuseppe Sabatini OSA Giuseppe Maria Tomasi CR Bl. 246r, 1 S., 26. Mai 16[8]4 (zu Nr. 2–3 und Nr. 5)

Gutachter: Gutachten:

[Michael van Hecke OSA]50 Bl. 285r–287r, 5 S., 31. Dezember 1684 (zu Nr. 1, Bd. 20–22)

Gutachter: Gutachten:

Giuseppe Sabatini OSA Bl. 289r, 1 S., [13. März 1685] (zu Nr. 1, Bd. 20–22)51

Gutachter: Gutachten:

Giuseppe Sabatini OSA Bl. 290r–291v, 4 S., [13. März 1685] (zu Nr. 1, Bd. 20–22)

Gutachter: Gutachten:

Giulio Maria Bianchi OP Bl. 293r–301v, 18 S., [13. März 1685] (zu Nr. 1, Bd. 20–22)

Gutachter: Gutachten:

Michael van Hecke OSA Bl. 331r–338r, 15 S., [28. August] 1686, ( zu Nr. 1, Bd. 23–26)

Gutachter: Gutachten:

Giuseppe Sabatini OSA Bl. 339r/v, 2 S., [18. Dezember 1686] (zu Nr. 1, Bd. 23–26)

Gutachter: Gutachten:

Emmanuel Schelstrate Bl. 341r–343r, 5 S., [18. Dezember 1686] (zu Nr. 1, Bd. 23–26)

Gutachter: Gutachter: Gutachten:

[Benedetto Giangaspari OSBCoel?] [Giovanni Maria Gabrielli OCist?]52 nicht aufgefunden [6. September 1690?] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachten:

[Tommaso da Genova OFMObs?]53 [Giovanni Battista de Miro OSB?]54 [Giovanni Maria Gabrielli OCist?] nicht aufgefunden [14. Oktober 1693?] (zu Nr. 1)

Zuschreibung nach Vermerk auf dem Gutachten und durch Handschriftenvergleich. Zuschreibung nach Vermerk auf dem Gutachten. 51 Votum. 52 Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. 53 Zu Tommaso da Genova vgl. Prosopographie 18. Jh. 54 Zu Miro vgl. Prosopographie 18. Jh. 49 50

ACDF SO CL 1686–1687 Dekret: Bando: Dekret: Bando: Dekret:

634

SO [Congr. Part.] 15. Juni 1684;55 [Audienzdekret] 15. Juni 168456 (zu Nr. 1, Bd. 1–19; und zu Nr. 2–5) Breve Innozenz’ XI. 10. Juli 1684 SO [Congr. Part.] 13. März 1685;57 [Audienzdekret 28. März 1685]58 (zu Nr. 1, Bd. 20–22) Breve Innozenz’ XI. 6. April 1685

Bando:

SO 18. Dezember 1686;59 [Audienzdekret] 18. Dezember 168660 (zu Nr. 1, Bd. 23–26, und Nr. 6) Breve Innozenz’ XI. 26. Februar 1687

Dekret:

SO 3. Mai 1690;61 nicht aufgefunden62 (zu Nr. 1)

Dekret:

SO 24. November 1693 (zu Nr. 1 und Nr. 7)63

Bl. 255r/v: in der Congr. Part. der Kard. Pietro Vito Ottoboni, Decio Azzolini junior, Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv, Girolamo Casanate und der Theol. Giulio Maria Bianchi OP, Giuseppe Sabatini OSA, Michael van Hecke OSA und Giuseppe Maria Tomasi CR wurde, in Anwesenheit des Ass. SO und nach Referat des Votums der Theol., von den Kardinälen einmütig entschieden, dass die 16 von Alexandre in Paris veröffentlichten Bde. (1. bis 12. Jh.) wie auch die Werke Nr. 2–5 durch ein päpstliches Motu proprio verboten werden sollten; außerdem sollte der Generalobere OP dem Autor befehlen, an dem Werk bzw. an anderen Schriften nicht ohne seine Lizenz weiterzuarbeiten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. vermutl. das Schreiben von Noël Alexandre OP an den Papst vom 30. Mai 1683, Bl. 254r, mit Übersendung der drei Bde. des Werkes zum 11. und 12. Jh. (Nr. 1) und mit Verweis auf die vorangegangene Übersendung der anderen Bde. 56 Bl. 255r: nach Referat [des Ass. SO] approbierte der Papst den Beschluss der Kard. [der Congr. Part.]; er ordnete an, das Breve anzufertigen und betraute den Ass. SO mit den Verhandlungen mit dem Ge­neraloberen OP. – Vgl. ferner die Dekrete SO 19. Juli 1684, Bl. 265r; SO 11. Oktober 1684, Bl. 272v. 57 Bl. 303r/v: in der Congr. Part. im Hause des Kard. Pietro Vito Ottoboni mit den Kardinälen Decio Azzolini junior, Raimondo Capizzucchi OP, Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv, Girolamo Casanate und den Theol. Giulio Maria Bianchi OP, Michael van Hecke OSA und Giuseppe Sabatini OSA wurde (nach Referat der Vota der Theol.) einmütig entschieden, die Werke in gleicher Weise wie die anderen Bde. per Motu proprio zu verbieten (nach Rücksprache mit dem Papst). Dem Generaloberen OP sollte aufgetragen werden, auf Anordnung des Papstes dem genannten Noël Alexandre OP die „vox activa et passiva“ sowie alle mit seiner Ordensangehörigkeit verbundenen Vor- und Ehrenrechte zu entziehen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Ebf. von Neapel vom 16. Januar 1685, Bl. 277r, mit Verweis auf das Breve Innozenz’ XI. 10. Juli 1684 und mit der Bitte um Weisung bzgl. der gerade ersch. Bde. zum 13. und 14. Jh. sowie bzgl. der Leselizenzen für die verbotenen Werke Alexandres. – Vgl. ferner das Dekret SO 24. Januar 1685, Bl. 278v. 58 Bl. 303v: nach Referat des Ass. SO approbierte der Papst den Beschluss [der Congr. Part.] und ordnete an, ein päpstliches Breve zu erlassen. 59 Bl. 346r: die Werke sollten durch ein päpstliches Breve verboten werden. – Zur Einleitung und zum Verlauf des Verfahrens zu Nr. 6 vgl. ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 19. 60 Bl. 346r: nach Referat des Comm. SO approbierte der Papst den Beschluss des SO und ordnete an, ein Breve zu erlassen. 61 Bl. 355v: die Korrektur des Werkes durfte weiter verfolgt werden; nach dessen Fertigstellung sollte das SO benachrichtigt werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Generalprok. Antonin Cloche OP, Bl. 354r. – Vgl. ferner das Dekret SO 6. September 1690, Bl. 359v. 62 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Antonin Cloche OP, Bl. 356r. Vgl. ferner das Dekret SO 6. September 1690, Bl. 359v. 63 Bl. 363v: dem Nuntius von Paris sollte geantwortet werden, dass die von ihm [im Schreiben vom 2. November 1693] übersandte „Erklärung“ von Noël Alexandre OP vom SO nicht approbiert worden sei; wie vorher angeordnet, sollte Alexandre entweder die dem Hl. Stuhl unliebsamen Propositionen widerrufen oder zu diesem Zweck ein neues Werk verfassen. Der Nuntius sollte sich nicht weiter engagieren und das Werk Nr. 7 eingehender überprüfen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. 55

635

ACDF SO CL 1686–1687

Korrespondenten: (1) Antonio de Monroy OP ; (2) Noël Alexandre OP; (3) Papst Innozenz XI.; (4) Nuntius von Neapel; (5) Kard. Alderano Cibo; (6) Nuntius von Madrid; (7) Nuntius von Venedig; (8) Ebf. von Neapel; (9) Internuntius von Brüssel; (10) Nuntius von Köln; (11) Internuntius von Luzern; (12) Nuntius von Paris; (13) Giulio Cesare Cherubin ; (14) [Nuntius von Turin?]; (15) Antonin Cloche OP ; (16) Kard. Fabrizio Spada Weitere Akten des SO: zu Nr. 1, Bd. 23–26: Umlaufschreiben zum Versand der Gutachten an die Kardinäle der Congr. Part., verbunden mit der Bitte um Rücklauf an den Ass. SO, Bl. 330r, 1 S., [18. Dezember 1686] Ferner beiliegend: (1) zu Nr. 1, Bd. 1–19 und Nr. 2–5: [Breve] Innocentivs PP. XI.// Ad Perpetvam Rei Memoriam. [Incipit: Cum in Lucem Prodierunt] [Explicit: Dat. Romae apud S. Petrum sub Annulo Piscatoris die X. Julii MDCLXXXIV.// Pont.us Nri Anno octauo.// I. G.Slusius.] Pergament, gesiegelt, ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 18 unter Bl. 257r; [Bando] Innocentivs PP. XI.// AD Perpetvam Rei Memoriam.// [Incipit: Cvm in lucem prodierint] [Explicit: Datum Romae apud Sanctum Petrum sub Annulo Piscatoris die x. Julii M. DC. LXXXIV.// Pontificatus nostri Anno octauo.// Loco + Annuli Piscatoris.// I. G. Slusius.// Die 13. Mensis Iulii 1684. Supradictum Breue affixum…]. - Romae : Ex Typographia Reuerendae Camerae Apostolicae, 1684 (Einblattdruck). ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 18 unter Bl. 258r;64 als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Madrid an Kard. Alderano Cibo vom 7. September 1684: Nos Don Diego Sarmiento De Valladares// [...] Inquisidor// General en todos los Reynos, y Señorios de su Magestad [...] [Incipit: Por quanto la Santidad de// nuestro muy Santo Padre Innocencio Vndecimo, por su Breue, motu proprio, manda prohibir del todo los libros] [Explicit: Dada en Madrid à cinco dias del mes Setiembre de mil y seiscien-//tos y ochenta y quatro años]. - [Madrid?] : [S.n.], [1684] (Einblattdruck). ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 18, unter Bl. 271r; (2) zu Nr. 1, Bd. 20–22: [Breve] Innocentivs PP. XI.// Ad Perpetvam Rei Memoriam. [Incipit: Cum quamplurimi] [Explicit: Dat. Romae apud Sctam Mariam Maiorem sub Annulo Piscatoris die vi. Aprilis MDCLXXXV. Pont.us Nri Anno Nono.// G. S. Slusius.] Pergament, gesiegelt, ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 18 unter Bl. 305r; [Bando] Innocentivs PP. XI.// Ad Perpetvam Rei Memoriam. [Incipit: Cvm quamplurimi] [Explicit: Datum Romae// apud Sanctam Mariam Maiorem sub Annulo Piscatoris die sexta Aprilis M. DC. LXXXV. Pontificatus Nostri// Anno nono.// Loco + Annuli Piscatoris.// I. G. Slusius.// Die 10. Mensis Aprilis 1685. Supradictum Breue affixum…]. - Romae : Ex Typographia Reuerendae Camerae Apostolicae, 1685 (Einblattdruck). ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 18 unter Bl. 258r;65 als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Madrid an Kard. Alderano Cibo vom 12. Juli 1685: Nos Don Diego Sarmiento De Valladares// [...] Inqvisidor General// en todos los Reynos, y Señorios de su Magestad [...] [Incipit: Por quanto la Santidad de// nuestro muy Santo Padre Innocencio Vndecimo, por sus Breues, motu proprio, manda prohibir del todo los libros] [Explicit: Dada en Madrid das Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Spada, Staatssekr., vom 16. September 1693, Bl. 360r. – Vgl. ferner das Dekret SO 14. Oktober 1693, Bl. 364v. 64 Weitere Exemplare des Breve unter Bl. 258r–266r. 65 Weitere Exemplare des Breve unter Bl. 307r–317r.

ACDF SO CL 1686–1687

636

à dias del mes de mil y seiscien-//tos y ochenta y cinco años]. - [Madrid?]: [S.n.], [1685] (Einblattdruck). ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 18, unter Bl. 328r; (3) zu Nr. 1, Bd. 23–26: [Breve] Innocentivs PP. XI.// Ad Perpetvam Rei Memoriam. [Incipit: Cum (sicut nobis innotuit) in lucem prodierint] [Explicit: Dat. Romae apud Sanctam Mariam maiorem sub Annulo Piscatoris die XXVI. februarii MDCLXXXVII. Pontus Nri Anno Undecimo// I. G. Card.lis Slusius.] Pergament, gesiegelt, SO CL 1686–1687, Nr. 18 unter Bl. 350r; [Bando] Innocentivs PP. XI.// Ad Perpetvam Rei Memoriam. [Incipit: S(icvt Nobis innotuit) in lucem prodierint] [Explicit: Datum Romae// apud Sanctam Mariam Maiorem sub Annulo Piscatoris die 26. Februarii MDCLXXXVII Pontificatus Nostri anno// vndecimo// I. G. Card. Slusius.// Loco + Annuli.// Die Mense, & anno quibus supra supradictum Decretum affixum…]. - Romae  :  Typis Reuerendae Camerae Apostolicae, 1687 (Einblattdruck). ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 18 unter Bl. 351r;66 (4) zu den Verhandlungen im Rahmen der Korrektur des Werkes unter Nr. 1, Bd. 1–26: Gesuch von Antonin Cloche OP, Generaloberer des Ordens, mit Hinweis auf ein Gesuch an den Papst und mit der Bitte, die Korrektur des Werkes mit Blick auf einen ND in Rom weiterführen zu dürfen, Bl. 354r, 1 S., [3. Mai 1690]; Gesuch von Antonin Cloche OP mit Verweis auf die vom SO gestattete Korrektur des Werkes und mit der Bitte um Revision des von Jacques-Hiacynthe Serry OP korrigierten Teils des Werkes, Bl. 356r, 1 S., [6. September 1690];67 als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris an den Staatssekr. Kard. Fabrizio Spada vom 2. November 1693: Erklärung und Unterwerfung von Noël Alexandre OP unter das Urteil des Hl. Stuhls, unter Bl. 362r, 4 S. [2. November 1693] ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 19 1686. Censura in Libr[um] Gallicu[m] ins[criptu]m: Histoire du Pontificat de S. Gregoire le Grand par Monsieur Majmbourg. a Paris &c. 1686. Maimbourg, Louis: Histoire// Du Pontificat// De// S. Gregoire// Le Grand// Par Monsieur Maimbourg. - A’ Paris : Chez Claude Barbin [...], 1686 (Avec Privilege, et approbation) (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 18, Bl. 348r68 Gutachter: Gutachten:

Emmanuel Schelstrate Bl. 368r–370v, 6 S., [18. Dezember 1686]69

Gutachter: Gutachten:

Michael van Hecke OSA Bl. 392r–399v und 372r–388r, 49 S., 12. August 1686

Gutachter: Gutachten:

Giacomo Ricci OP70 Bl. 390r–391v, 4 S., [18. Dezember 1686]

Weitere Exemplare des Breve unter Bl. 351r–352r. Ein gleichlautendes Gesuch an die Kardinäle SO liegt dem Fasz., Bl. 357r, bei und wurde vermutl. gleichzeitig verhandelt. 68 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: 2 vol. ; 12º. 69 Vgl. auch die Verweise auf das hier verhandelte Werk in ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 18, zum Verbot der Kirchengeschichte des Noël Alexandre OP. 70 Zu Ricci vgl. Prosopographie 18. Jh. 66 67

637 Dekret: Bando:

ACDF SO CL 1686–1687 SO 18. Dezember 1686;71 Audienzdekret SO 18. Dezember 168672 Breve Innozenz’ XI. 26. Februar 1687

Korrespondenten: (1) Inq. von Capo d’Istria; (2) Nuntius von Köln; (3) Kard. Alderano Cibo; (4) Nuntius von Lissabon; (5) Internuntius von Brüssel; (6) Ebf. von Palermo; (7) Inq. von Pavia; (8) Ebf. von Messina; (9) Nuntius von Luzern; (10) Inq. von Ceneda; (11) Inq. von Como; (12) Inq. von Malta; (13) Ebf. von Monreale; (14) Inq. von Verona; (15) Comm. der Inquisition in Neapel ; (16) Inq. von Crema; (17) Sebastiano Perissi ; (18) Inq. von Avignon; (19) Inq. von Belluno; (20) Inq. von Tortona; (21) Nuntius von Venedig; (22) [Inq.] von Mailand; (23) Inq. von Brescia; (24) Inq. von Reggio; (25) Inq. von Adria; (26) Nuntius von Madrid; (27) Inq. von Siena; (28) Inq. von Pisa; (29) Inq. von Florenz; (30) Nuntius von Florenz; (31) Vikar der Inquisition von Modena; (32) Inq. von Piacenza; (33) Inq. von Venedig; (34) Inq. von Perugia; (35) Inq. von Rimini; (36) Inq. von Gubbio; (37) Inq. von Ancona Weitere Akten des SO: Bogen mit der Anordnung, die beiliegenden Gutachten an die Kardinäle Pietro Ottoboni, Decio Azzolini jr., Girolamo Casanate, Raimondo Capizucchi OP und Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv weiterzuleiten, Bl. 367r, 1 S., [18. Dezember 1686] Ferner beiliegend: [Bando] Innocentivs PP. XI.// Ad Perpetvam Rei Memoriam.// [Incipit: Sicut nobis innotuit] [Explicit: sub Annulo Piscatoris die 26. Februarii MDCLXXXVII. Pontificatus Nostri anno// vndicesimo.// I. G. Card. Slusius.// Loco + Annuli.// Die Mense, 6 anno quibus supra supradictum Decretum affixum, et publicatum fuit ad Valuas Curiae, & in acie Campi Florae Vrbis per me// Gregorium Staggium SS. D. N. Papae Curs. Pro D. Mag. Curs. Aegidius Felicius Curs.]. Romae : Typis Reuerendae Camerae Apostolicae, 1687 (Einblattdruck). ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 19, unter Bl. 402r73

Bl. 401r: das Werk sollte durch päpstl. Breve verboten werden. Bl. 401r: nach dem Referat approbierte der Papst den Beschluss des SO und ordnete die Expedition des Breve an. – Die dem Fasz. ferner beiliegende Korrespondenz betrifft den Empfang des Breve durch die Nuntien, Bf. und Inq. 73 Ein weiteres Exemplar unter Bl. 402. 71 72

ACDF SO CL 1688–1689

638

ACDF SO CL 1688–1689

ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 1 1688. Non permittitur reimpressio libri ins[cript]i: Istruzione per promuovere e conservare la divozione delle Figlie di Maria. Anonym: Instrvttione// per promouere, e conservare la Diuotione detta// delle figlie// di Maria// Introdotta nella Città, e Diocesi di Lodi// Per Ordine di Monsignor Illustrissimo,// e reverendissimo// Bartolomeo// Menatti// Per la gratia di Dio, e della Santa Sede Aposto-//lica Vescovo di Lodi, e Conte &c. - In Lodi : Per Carlo Pitti Stampator Episcopale, [S.a.] (Con Licenza de’ Superiori). - [4], 17, [3] S.  ;  16°. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 1, unter Bl. 3r Dekret:

SO 21. Januar 16881

Korrespondenten: Inq. von Como In den Akten auch erwähnt: Anonym: Instruttione per promuovere, e conservare la diuotione detta delle Figlie di Maria già introdotta in Genoua, e sua diocesi [...] fra Giulio Vincenzo Gentile domenicano, et hora in questa città, e diocesi di Cremona da [...] Lodouico Settala. - In Genoua, & in Cremona : nella stampa di Francesco Zanni, 1687. - 21, [3], S. ; 12°. SBN ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 2 1688. Decretu[m] S[acrae] Cong[regationis] quo damnantur diversi libri R.P.D. Petri Matthaei Petrucci Episcopi Exiensis. 1. Petrucci, Piermatteo2: Lettere e trattati spirituali e mistici / di Pier Matteo Petrucci prete della Congregatione dell’Oratorio di Iesi. Molto vtili all’anime, ch’aspirano alla interna perfettione, e a’ loro direttori. Parte prima. - In Iesi : per Claudio Percimineo, 1676. - [32] Bl., 82, 754, [4] S. ; 4°. SBN3 Bl. 4v: der Inq. [von Como] sollte die Druckerlaubnis nicht erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Como vom 7. Januar 1687 [sic!; richtig wohl: 1688], Bl. 2r, mit Übersendung des Werkes zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND, mit Hinweis auf das mehrfache Erscheinen des Werkes in Cremona, Lodi und Brescia und mit Verweis auf die Approbation des Werkes durch den Bf. von Como. 2 Zu Petrucci vgl. Prosopographie 18. Jh. 3 Bd. 1 des Gesamtwerkes: Petrucci, Piermatteo: Lettere e trattati spirituali e mistici / di Pier Matteo Petrucci prete della Congregatione dell’Oratorio di Iesi. Molto vtili all’anime, ch’aspirano alla interna perfettione, e a’ loro direttori. Parte prima [–seconda]. - In Iesi : per Claudio Percimineo, 1676–1678. - 2 vol. ; 4°. SBN. 1

639

ACDF SO CL 1688–1689

2. Petrucci, Piermatteo: Lettere e trattati spirituali, e mistici / di Pier Matteo Petrucci, prete della Congregazione dell’oratorio di Iesi. Molto utili all’anime, ch’aspirano ad interna perfettione, e a quelle, che son poste in aridita, e tentazioni, e a’ loro direttori. Parte seconda. - In Iesi : per Claudio Percimineo, 1678. - [45] Bl., 25, 872 S. ; 4°. SBN4 3. Petrucci, Piermatteo: La Contemplazione mistica acquistata, in cui si sciogliono l’opposizioni contro a questa orazione / da monsig. Pier Matteo Petrucci vescovo di Iesi [...]. In questa nuova impressione ricorretta, & accresciuta di nuoue aggiunte dal medesimo autore. - Venetia : presso Gio: Giacomo Hertz, 1682. - 20, 383, [1] S. ; 8°. BCRS5 4. Petrucci, Piermatteo: I mistici enigmi disuelati dichiarazione compendiosa d’vn sonetto mistico / di Pier Matteo Petrucci [...], composta dal medesimo. Con vn breue metodo per la guida di anime all’altezza mistica dalla diuina gratia guidate [...]. - In Iesi : nella Stamparia episcopale, per Claudio Perciminei, 1680. - 216 S. ; 12°. SBN 5. Petrucci, Piermatteo: Lettere brieui, spirituali e sacre di monsignor Petrucci vescouo di Iesi, con alcuni atti giaculatorij di diuerse virtù, alla perfettione molto gioueuoli / Petrucci, Pier Matteo. - In Iesi : nella Stamparia Episcopale, per Claudio Perciminei, 1682. - [24] Bl., 407 S., [1] Bl. ; 12°. SBN6 6. Petrucci, Piermatteo: Delle lettere brieui, spirituali e sacre / di monsignor Petrucci vescouo di Iesi parte seconda aggiuntoui in fine vn trattato per ben reggere le passioni. - In Iesi : nella Stamparia Episcopale, per Claudio Perciminei, 1684. - 24, 624 S. ; 12°. SBN7 7. Petrucci, Piermatteo: Il nulla delle creature, e ’l tutto di Dio trattati due / di monsignor Petrucci [...]. - In Iesi : nella stamparia episcopale, per Claudio Perciminei, 1682. - 32, 552 S. ; 12°. SBN 8. Petrucci, Piermatteo: La Vergine assunta nouena spirituale per lo beatissimo Transito, Risurrettione, & Assuntione di Maria n.s. / Composta da Pier Matteo Petrucci della Congregatione dell’Oratorio di Iesi. Con vna Introduttione all’oratione interna, e con vna esplicatione di sette punti di perfettione christiana accennati dal vener. p. f. Giouanni Taulero. Dedicata alle molto r.r. madri Carmelitane scalze del Monistero di Santa Teresa di Fano. - In Macerata : per Carlo Zenobj, 1673. - 696, [4] S. ; 12°. SBN 9. Petrucci, Piermatteo: Meditationi, et esercitii pratici di varie virtu, e d’estirpatione di vitij per la novena del SS. Natale di Giesu N. S. e per la Settimana santa / operette Bd. 2 des Gesamtwerkes: s. die vorige Fußnote. Ermittelt wurde auch: Petrucci, Piermatteo: Della contemplazione mistica acquistata parte terza, in cui si sciogliono l’oppositioni contro a questa oratione / da Pier Matteo Pietrucci della Congregaizone dell’Oratorio di Iesi volume secondo. All’eminentiss. e reuer. principe Alderano cardinal Cybo [...]. In Iesi : Nella stamperia episc. per Claudio Perciminei, 1681. - [28] Bl., 744 S. ; 12°. SBN. 6 Bd. 1 des Gesamtwerkes: Petrucci, Piermatteo: Lettere brieui, spirituali e sacre di monsignor Petrucci vescouo di Iesi, con alcuni atti giaculatorij di diuerse virtù, alla perfettione molto gioueuoli / Petrucci, Pier Matteo. - In Iesi : nella Stamparia Episcopale, per Claudio Perciminei, 1682–1684. - 2 vol. ; 12°. SBN. 7 Bd. 2 des Gesamtwerkes: s. die vorige Fußnote. 4 5

ACDF SO CL 1688–1689

640

di Pier Matteo Petrucci della Congr. dell’Oratorio di Iesi [...]. - In Iesi : per Claudio Percimineo, 1676. - 526 S., [2] Bl. ; 18°. SBN 10. Petrucci, Piermatteo: La scuola dell’oratione aperta all’anime deuote / dall’eminentiss. e reuerendiss. sig. card. Pier Matteo Petrucci vescouo di Iesi nella positione d’vna sacra canzonetta della serafica S. Madre Teresa di Giesù. - In Bologna : per Giacomo Monti, 1686. - 44 S. ; 12°. SBN Ferner wurden verhandelt: 11. Biscia, Benedetto: Insegnamenti spirituali per la monaca operetta in cui ciascun’anima di qualsiuoglia stato, e conditione può anche ritrarne sodissimo frutto di spirito / di Benedetto Biscia prete della Congregatione dell’Oratorio di Fermo [...]. - In Iesi : nella stamparia episcopale, per Claudio Perciminei, 1683. - 356 S., [4] Bl. ; 12°. SBN 12. Biscia, Benedetto: Brevi documenti per l’anime, che aspirano alla cristiana perfettione [...] / Benedetto Biscia prete della congregatione dell’oratorio di Fermo. - In Jesi : nella stamperia episcopale, per Claudio Perciminei, 1682. - [8] Bl., 218 S., [2] Bl. ; 12°. SBN 13. Biscia, Benedetto: Giesù specchio dell’anima. Operetta di Benedetto Biscia [...]. - Roma : Vannacci, 1683. - [8] Bl., 100 S. ; 14 cm. BAV 14. Petrucci, Piermatteo: Lettere e trattati spirituali, e mistici di monsignor Pier Matteo Petrucci vescouo di Iesi. Molto vtili all’anime, che aspirano all’interna perfezione, e a’ loro direttori. Prima [–seconda] parte riueduta ed accresciuta dal medesimo autore. - In Venetia : presso Gio. Giacomo Hertz, 1685. - 2 vol. ; 4º. SBN →ACDF SO St.St. N-3-a8 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 6−13)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 41, 3 S., [22.] Juni 1687 (zu Propositionen Nr. 1−9 aus Werke Nr. 1−4 und Nr. 14)9

Gutachter:

[Luis Pérez de Castro OCarm]; [Antonin Cloche OP]10; [Domenico Maria Pozzobonelli OP]; [Carlo Francesco Fraida OFMRef]11; [Lorenzo Fabri OFMConv]12 ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 42, 11 S., [1687] (zu Propositionen Nr. 1−30 aus den Werken Nr. 1−4 und Nr. 14)

Gutachten:

Weiteres Material [u.a.?] in ACDF SO St.St. UV 49; ACDF SO St.St. UV 9, Nr. 1 und Nr. 4; ACDF SO St.St. I-5-a, Nr. 30. 9 Datumsangabe schwer lesbar. Ergebnis einer Qual.-Sitzung. Nach Dorsalvermerk an Kard. Nerli gerich­tet. 10 Zu Cloche vgl. Prosopographie 18. Jh. 11 Zu Fraida vgl. Prosopographie 18. Jh. 12 Ein 6. Gutachter wurde nicht identifiziert. 8

641

ACDF SO CL 1688–1689

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 43, 5 S., [1687] (zu Propositionen Nr. 30−42 aus den Werken Nr. 1−3)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 44, 23 S., o.D. (zu Propositionen Nr. 1−52 aus den Werken Nr. 1−5 und Nr. 14)

Gutachter: Gutachten:

Tommaso Mazza da Forlì OP ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 49–50, 23 S., [1685] (zu Pro­po­sitionen Nr. 1−52 aus den Werken Nr. 1−5 und Nr. 14)

Dekret:

keine Angabe (zu Nr. 1−14)13

Korrespondenten: Kard. Piermatteo Petrucci Weitere Akten des SO: (1) Relation, gerichtet an Kard. Alderano Cibo, u.d.T. „Capi degl’Indizii hauuti nel Sant’Officio contro il S.C.P.“, ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 45, 14 S., [13. November 1687]; (2) „Retractatio D. Card.is Petrucci De manda.o Sanct. mi f.a a D. Card.i Petruccio die 17 Xbris 1687 in Palatio Ap.co cora. D. Card. Cybo p.ntibus P. Comm.rio S. Off., Not.o et duobus Testib.“ [Incipit: Ego Petrus Matthaeus Petruccius Epūs// Esii et S.R.E. Card.lis// Ad pedes S.V. proulutus humillimè et lacrima=//biliter me accusando expono] [Explicit: mea propria// manu scriptam, et subscriptam ad Beat.mos Pedes S.is V.ae// expono.], ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 45, 14 S., 17. Dezember 1687; (3) Relation, verf. von Kard. Francesco Albizzi, u.d.T. „Scrittura del Sig:r Cardinal dell’Albici, sopra l’orat.e della Quiete“, mit Bericht über die Publizistik und die Einrichtung einer Congr. Part. auf Empfehlung der Kard. SO und auf Anordnung des Papstes; diese Entscheidung bildete den Anlass für die Zusammenstellung der hier vorliegenden Relation, ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 48, 27 S., [1682]; (4) Relation, verf. vom Comm. SO Tommaso Mazza da Forlì OP, auf Anordnung von und gerichtet an Papst Innozenz XI., ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 49, 11 S. [1685]; als Anlage: Vergleich der Lehre Molinos’ in seiner „Guìa espiritual“ mit bereits früher von der Kirche verurteilten Irrtümern, ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 50, 19 S., [1685]; (5) „De Oratione Quietis, se Contemplatione ordinate agenda“ [dorsal: Entwurf] von Kard. Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv, ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 53, 7 S., [1682]; (6) ohne Titel, [dorsal: Entwurf] von Kard. Raimondo Capizucchi OP bzgl. der zu ergreifenden Maßnahmen [de oratione quietis], ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 53, 7 S., [1682]; (7) „De Oratione Quietis. Minuta del Card. Casanate“ (Dorsalvermerk) u.d.T. Instructio// Pro Confessariis, et directoribus ani=//marum circa mediationem, et contem://plationem, siuè orationem, quam uo://cant quietis. [1682]. - 7 S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 57; (8) Exemplar des Rundschreibens von Kard. Alderano Cibo im Namen des SO an die Bf. und Inq. Italiens [hier: Bf. von Assisi] bzgl. der zu ergreifenden Maßnahmen gegen die Verbreitung des Quietismus, ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 66, 2 S., 15. Februar 1687 Ferner beiliegend: (1) „P. Brunacci SJ. Osseruat.ni sopra il libro. Scuola d’oratione del C.P.“, u.d.T. „Errori dannati, che facilmente anco apprender si possono dalle Die Werke Nr. 1−13 wurden verboten: vgl. Bando SO 5. Februar 1688.

13

ACDF SO CL 1688–1689

642

dottrine de moderni contemplatiui fatte communi al volgo“, ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 23/24, o.Bl., 39 S., [1687]; (2) Caprini, Antonio : Dubii.// sopra d’un moderno libretto, intitolato la scuola// dell’oratione, aperta all’anime deuote, impresso// in Bologna del 1686. - [S.a.]. - 130 S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 25; (3) Caprini, Antonio: Quarta parte di Dubii// Sopra la moderna scuola dell’oratione e sopra la lettera// dell’Amico responsiua alla lettera impressa// dell’Abb.e Verneuil intorno all’istressa scuola. - [S.a.]. - 88 S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 26; (4) Caprini, Antonio: Quinta Parte de Dubbii.// Sopra il confronto d’alcune Propositioni// cauate dalle opere del Maestro della// nuoua scuola dell’Oratione con le// condannate di Molinos. - [S.a.]. - 26 S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 27; (5) Caprini, Antonio: Conclusione dell’opera,// la quale// Serue per indice delle materie in essa// contenute, e ridotte in compendio// sotto uarii titoli. [S.a.]. - 47 S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 28; (6) [Petrucci, Piermatteo14]: Risposta dell’Amico alla lettera scritta// dall’Abbate de Verneuil. [Incipit: Sig.r mio,// Mentre leggeuo la uostra lunga lett.a] [Explicit: quam ad// ipsum infamiā redundare]. - [S.a.] - 56 S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 29; (7) Anonym [Petrucci, Piermatteo]: Risposta dell’Amico alla lettera scritta// dall’Abbate de Verneuil. [Incipit: Sig.r mio,// Mentre leggeuo la uostra lunga lett.a] [Explicit: quàm ad ipsum infamiam re-//dundare]. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - [1] (Zitat), 17 S. ; 4°. ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 30; (8) „Copia d’una lettera del Card. Petrucci“, ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 31, 3 S., 18. März 1687; (9) Anonym: Breui riflessioni sopra la lunga risposta alla lettera// del Verneuille stampata in Padoua. - [1687]. - 6 S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 32;15 (10) L’Abbate di Verneuil [Mengarelli, Giovanni Battista]: Replica dell’Abb.e di Verneuille alla risposta dell’Amico sopra la// Dottrina del Card.l Petrucci. [Incipit: Sig.r mio.// Mi hauete obligato] [L’abb. Di Verneuille]. - [1687]. - 24 S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 33;16 (11) Anonym: Ristretto della Risposta alla Lettera dell’Amico respon-//siua all’Abbate Verneuil sopra le Dottrine// del Mastro della nuoua scuola dell’// Oratione di Quiete, e di pura fede. - [1687]. - 15 S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 34; (12) Marchese, Francesco17: [Riflessioni del P. Fran.co Marchesi]. [Incipit: 1. Prima vuole l’Autore, che l’Anima già auuanzata] [Explicit: a più alti stati di contemplatione]. - [1687]. - 26 S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 35; (13) Anonym: Dalla p.a Parte delle Lettere [di Mons. Petrucci], e Trattati// Spirituali, e mistici etc. stampati in// Venetia 1685. [S.a.]. - 2 S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 36; (14) [Segneri, Paolo?]18: Annotat. ni S.a le prop.ni del C.P. [i.e. Cardinal Petrucci] f. dal P.S. [Incipit: 2. Se l’humanità di Cristo non è esem://plare] - [S.a.] - [18 S.] (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 37; (15) Anonym: Note al libretto intitolato// La scuola dell’Oratione aperta all’Anime Zu Petrucci vgl. Prosopographie 18. Jh. Vgl. hierzu Abbate Verneuil [Mengarelli, Giovanni Battista]: Lettera scritta dall’Abbate Verneuil ad vn amico à Marseglia sopra le dottrine del maestro della nuoua Scuola dellʼOrazione di Quiete, ò di pura Fede. - In Padoua : per gli eredi di Paolo Frambotto. - 2 Teile in 1 vol., 28, [4]; 46,[2] S. ; 8°. SBN. 16 Das Werk war ersch.: vgl. Abbate Verneuil [Mengarelli, Giovanni Battista]: Re­ plica dellʼabbate di Verneuil alla risposta dell’amico sopra la dottrina del C.P. - In Padoua : per l’ eredi del Frambotti, 1687. - 46, [2] c. ; 8º. SBN. 17 Zu Marchese vgl. Personen und Profile. 18 Zu Segneri vgl. Personen und Profile. 14 15

643

ACDF SO CL 1688–1689

diuote// specialmente circa le dottrine della fede, dell’Amore, e della Rassegnatione. [Incipit: in questo libretto non ritrouo, che contenga retrattatione ueruna delle Dottrine altroue// date dall’Autore]. - [1687]. - [35 S.] (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 38; (16) Anonym: Propositioni da considerarne la Qualità cauate// dall’opere del moderno Autore della scuola dell’//oratione.// Propositione Prima [1.–23.] - [S.a.]. - [20 S.] (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 39; (17) P.F.M. [Marchese, Francesco?]: Propos. ni cau.e dall’opera del C.P. dal P.F.M. [Incipit: 1. Si può, e si deue acquistare la contemplat:ne// seconda la perfettione] [Explicit: la mistica santità]. - [S.a.]. - [65 S.] (Ms.) ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 40; (18) [Gutachten?/Anzeige?] u.d.T. „Si scuprono i fondam.ti de peggiori disordini dell’//Anime nelle lettere, e trattati spirutali, e mis=// tici di Mons. Pier Matteo Petrucci Uescouo di// Iesi etc. P.a Parte in Venetia 1681“. [S.a.] - 27 S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 23→Nr. 50bis; (19) Anonym: Riflessioni// Sopra le presenti Controuersie// dell’Oratione Contemplatiua. - [S.a.]. [79] S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 51; (20) Anonym [Brunacci, Domenico?]: Discursus Theologicus// De Oratione mentali, quo sana et orthodoxa doctrina// Quaeque illi est contraria breuiter explicatur circa// aliquas Controuersias inter nonnullos doctores// de hac materia uersantes] [Incipit Primū ig.r aduertendum est or.onem mentalem sup.nālem de qua sunt// praefatae controversiae] [Explicit: et quomodo// inter se componi possint, saluo semp. meliori judicio]. - [1682]. - 18 S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 52; (21) Angeli, Francesco Maria: [Del P. Fr. Francesco Maria Angeli De// Min. Conu. Custode del Conu. di S. Francesco in Assisi]. [Incipit: Mio Sig:re e F.rello in Cirsto Oss:mo// Volentieri mi dispensarei dall’obligo di respondere alla sua compitiu.ma perche ri=//chiedendomi VS. di palesarli i miei sentimenti circa le dottrine in=//segnati da moderni P.ri spirtuali per la contemplatione, detta ora=//tione di quiete] [Explicit: Diuotiss:mo seruo, e fr.ello nel Sig:re// N.N.]. - [1686]. - [52] S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 55; (22) Angeli, Francesco Maria: Aggiunte. Come l’Huomo deue abnegare se stesso,// e la propria uolontà. [Incipit: S’incontrano alcune propo.ni nelle sacre carte, che se non uengono spiegate// et intese in senso aggiustato] [Explicit: Iddio li faccia rauuedere. Amen]. [1687]. - [17] S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 56; (23) Anonym [Caprini, Antonio?]: Breuissima Informatione circa le Dottrine// De’ Quietisti. [Incipit: Dicono molti, che le dottrine della nuoua forma d’oratione di quiete] [Explicit: e da chiunque lo legge]. - [1687]. - [16] S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 58; (24) Anonym [Caprini, Antonio]: Dottrine morali publicate nelle// stampe da Quietisti, di largure attissime a condur l’anime// alla perditione. - [1687]. - [17] S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 59; (25) Anonym [Caprini, Antonio?]: Nota Sopra i sei Principii. [Incipit: Il Principio è una intolerabile peruersione de uocabili mistici.] [Explicit: sinche da P.P. Domenicani, e Giesuiti fù disingannata// e certificata// dal uero]. [1686]. - [7] S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 60; (26) P.M. [Marchese, Fran­ cesco?]: Per formar giuditio delle Propositioni correnti// d’Alcuni moderni contem­ platiui basta// farne il confrronto con alcune gia te=//nute dagl’eretici, e gia censurati. - [1687]. - 21 S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 61; (27) Gentile de Grandi : Copia di Lettera d’un scolare di// Teologia scritta da monte// Fila-//trano à Roma ad un suo con-discepolo sopra le materie cor-//renti dell’oratione mistica// reformata. [Incipit: Lodato Dio.// Gionto alla Patria ho finalm:te hauuti tutti quei incontri// che si poterono hauere senza l’originale, che la// lettera famosa, della quale

ACDF SO CL 1688–1689

644

m’hauete mandata// copia] [che ho’ d’esserui.// Ill.ma Ser.re Gentile de Grandi]. [S.a.]. - [21] S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 62; (28) Anonym [Caprini, An­ tonio]: Ristretto// De’ Danni spirituali, che risultano dal docu=//mento d’orar senza imagini, fantasmi, ne// altra sensibilità [Contro Molinos e Malaval]. - [1687]. [13] S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 63; (29) Anonym [Caprini, Antonio?]: Se i disordini publicati dalla fama circa la prattica// della nuoua forma d’oratione, ò contemplatione// attiua, di fede, e di quieto sieone coerenti// alle dottrine stampate da i Maestri di questa scuola. [Incipit: Non deuo io dar giuditio, se i libri del Malaualle, del dottor Molinos, e di//tanti altri nuoui contemplatiui] [Explicit: E qua santo mai hà ciò insegnato?]. - [1687]. - [53] S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 64; (30) Biscia, Benedetto: Riflessioni ai// Breui Documenti per l’Anime, che// aspirano alla perfettion Christiana etc.// da Benedetto Biscia. [Incipit: Questo libretto stampato dopo che si erano sentite le difficoltà insorte circa le dottrine de’ Moderni Contemplatiui] [Explicit: dice esser// necessario a tutte l’anime tornare spesso alla considerat.ne di se, e// de peccati, e de nouissimi benche eleuatissima]. - [1687]. [19] S. (Ms.). SO St.St. N-3-a, Nr. 65 In den Akten auch erwähnt: (1) Bon, Marie : [Instruktion] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt.19 (2) ♦ Malaval, François: Pratica facile per eleuare l’anima alla contemplazione. In forma di dialogo. / Di Francesco Malaualle [...] Parte prima [-seconda] tradotta dal francese in italiano. Seconda impressione reuista, & emendata secondo l’originale ristampato in Parigi nel 1670. - In Roma : a spese di Carlo Capodoro, 1672-1673. - 2 vol. ; 24°. BNCF20 (3) Menghini, Tomaso 21 : Das Werk wurde nicht spezifiziert. (4) Molinos, Miguel de: Das Werk wurde nicht spezifiziert. (5) ♦ Molinos, Miguel de: Guía espiritual que desembaraça al alma, y la conduce por el interior camino, para alcanzar la perfecta contemplación, y el rico tesoro de la interior paz por el dotor Miguel de Molinos presbitero y sacado a luz por [...] Iuan de Santa Maria [...] de los religioso menores de San Francisco. - En Roma : por Miguel Hercules, 1675. - [24], 304, [12] S. ; 12°. SBN22 (6) Pace, Francesco [Segneri, Paolo]23: I Sette// Principii,// Sv’ Cvi Si Fonda// La Nvova Orazion di Qviete,// Riconosciuti// Da Francesco Pace,// Canonico della Cattedral di Monte Polciano,// Per Poco Saldi.// Nella Pratica facile che ne dà vn// Direttore moderno alla// sua Filotea. - In Venetia : Apresso Antonio Bosio, 1682 (Con Licenza de’ Superiori, & Priuileggio). BSB24 (7) Pace, Francesco [Segneri, Paolo]: Fascetto di vari dubbii In der von Kard. Francesco Albizzi verf. Relation, ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 48, ist die Rede von einer vom Inq. von Casale im Jahr 1671 übermittelten Bitte um Druckerlaubnis. 20 Vgl. Anonym [Malaval, François]: Pratiqve// Facile// Povr// Elever L’Ame// A La// Contemplation.// En forme de Dialogue.// Premiere [-Seconde] Partie. - A Paris : Chez Florentin Lambert [...], 1670. (Avec Privilege & Approbation.). - 2 Teile in 1 vol. (117, 346 S.). BM-Lyon. 21 Zu Menghini vgl. Personen und Profile. 22 Die verhandelte Ausg. und Sprachfassung des mehrfach ersch. und übers. Werkes wurde nicht ermittelt. 23 Zu Segneri vgl. Personen und Profile. 24 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: 190, [2] S. ; 12°. Autor ermittelt aus: Segneri, Paolo: Opere del padre Paolo Segneri della Compagnia di Giesu distribuite in tre tomi, con un breve ragguaglio della sua vita. Come nella pagina prima si vede. Tomo primo [–terzo]. - Parma : per Paolo Monti, all’insegna delle Fede, 1714. - 3 vol. ; 2°. SBN. 19

645

ACDF SO CL 1688–1689

intorno all’orazione oggi detta di pura fede; di fede nuda, di fede simplice, o pur di quiete, con la soluzione a ciascuno d’essi. - Venezia : A. Poletti, 1682. - 62 S. ; 12°. Abes (8) Segneri, Paolo: Lettera di risposta al signor Ignazio Bartolini sopra l’eccezzioni che da vn difensore de’moderni Quietisti a chi ha impugnate le loro leggi in orare diuulgata in onor dell’vtile e vera contemplazione et in discernimento dalla contraria. - Venezia : presso Andrea Poletti, 1682. - 108, [4] S. ; 8°. SBN ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 3 1688. Censura in foliu[m] continens propositiones damnatas extractas è libris D[ominu]s Molinos traductas ex idiomate italico in idioma gallicum. Anonym: Propositions// Tire’es des Livres et autres ecrits// du docteur Molinos// Chef des Quietistes// Condamnés par la Sainte Inquisition de Rome. [Incipit: 1. Qu’il faut méner une vie interieure, (…)] [Explicit: (…) et que tout ce qu’ils peuvent faire n’est// qu’un effet de la violence de Satan]. - [S.l.]: [S.a.], [S.n.] (Einblattdruck). ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 3, unter Bl. 22r25 Gutachter: Gutachten:

Antonin Cloche OP26 Bl. 23r–28v, 12 S., 21. Januar 168827

Dekret: Bando:

SO 18. Februar 168828 SO 5. Februar 168829

Korrespondenten: Internuntius von Brüssel ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 4 1688. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Opera della divina Grazia, che mostra la pratica degli affetti mentali per via di Fede, scritta da Fr. Tommaso Menghini da Albacina de Pred[icatori] Inq[uisito]re di Casale Monferrato. Menghini , Tomaso30: Opera della diuina Grazia, che mostra la pratica de gli affetti mentali per via di fede, mezo vtilissimo per salire con prestezza, e facilita al monte Orebbe della contemplatione. / Scritta da fra Tomaso Menghini d’Albacina dell’ordine de’ Predicatori, inquisitor di Casale [...]. - In Roma : per Francesco Tizzoni, 1680. - [16], 423, [57] S. ; 8°. SBN Vgl. Anonym: Michaelis De Molinos// Arragonia-Hispani,// & Quietistarum Coryphaei,// Propositiones// è quibus, quidnam docuerit, cogno-//scere licet:// Ut &// Pontificis, & Cardinalium Romanae Ecclesiae// Decretvm,// quo Propositiones illae condemnantur.// Juxta exemplar Romanum,// & Venetum. - Altdorfii Noricorvm  :  Literis Henrici Meyeri, Vniversitatis hujus Typographi, 1687. google. books. 26 Zu Cloche vgl. Prosopographie 18. Jh. 27 Mit ital. Übers. der auf dem Einblattdruck aufgeführten Propositionen, in den Marginalien jeweils Vermerke zur franz. Übers., Bl. 28r/v. 28 Bl. 28v: wegen der ungeschickten, anstößigen, irrtümlichen, schädlichen und skandalösen Übers. aus dem Ital. ins Franz. sollte der Einblattdruck verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 31. Oktober 1687, Bl. 21r, mit Übersendung des Einblattdrucks. – Vgl. ferner das Dekret SO 26. November 1687, Bl. 30v. 29 Affixum 27. Februar 1688. 30 Zu Menghini vgl. Personen und Profile.

25

ACDF SO CL 1688–1689 Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv Bl. 33r–37v, 10 S., [2. März 1688]

Dekret: Bando:

SO 2. März 1688;31 Audienzdekret 2. März 168832 SO 1. April 1688

646

Weitere Akten des SO: Notizen u.d.T. „Ricordi“, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 202, 2 S., o.D. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 5 1688. Censura in Libr[um] cui titul[us]: L’Alfabeto per saper leggere in Cristo composto dal Ven. P. F. Gio[vanni] Falconi dell’Ord[ine] di N[ost]ra Signora della Mercede. Falconi, Juan: Alfabeto per saper leggere in Christo libro di vita eterna. / Composto dal [...] Giovanni Falconi [...] Tradotto dalla lingua spagnuola nell’italiana. Con aggiunta del Ristretto della vita dell’autore, e d’vna lettera scritta dal medemo ad vna sua deuota. Quinta impressione reuista, & emendata secondo l’originale.33 Enth.: Falconi, Juan: Lettera scritta dal seruo di Dio p. presentato fra Gio. Falconi dell’ordine di nostra sig. della mercede. Ad una figliola spirituale nella quale le insegna il più puro, e perfetto spirito dell’orazione stampata già in Madrid l’anno 1657;34 Falconi, Juan: Lettera scritta dal seruo di Dio p. presentato fra Gio. Falconi dell’ordine di nostra sig. della Mercede. Ad un religioso. In difesa del modo d’oratione in pura fede da lui insegnato, in Madrid l’anno 1629. Tradotta dalla lingua spagnuola nell’italiana.35 - In Roma : ad istanza di Carlo Capodoro, 1680. - 250, [14] S. ; 12°. SBN Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv Bl. 42r–47v, 12 S., [17. März 1688]

Bl. 38v: das Werk sollte nach Rücksprache mit dem Papst verboten, der Inq. aus seinem Amt entfernt werden. 32 Bl. 38v: der Papst approbierte das Verbot des Werkes, aber nicht die Entfernung des Autors aus seinem Amt. 33 Vgl. Falconi, Juan: Cartilla para saber leer en Christo, libro de vida eterna y vida de dios incompehensible [...] Cartilla para saber leer en Christo libro de vida eterna. Y para que los principiantes aprendan facil y breuemente a tener oracion. - Zaragoca : Viuda de Juan de Lanaja, 1630. ÖNB. Das Werk ist nachträglich mehrfach ersch. 34 Das Werk war bereits separat ersch.: Falconi, Juan: Lettera scritta dal seruo di Dio p. presentato fra Gio. Falconi dell’ordine di nostra sig. della mercede. Ad una figliola spirituale nella quale le insegna il più puro, e perfetto spirito dell’orazione stampata già in Madrid l’anno 1657. - In Roma : per il Mascardi, a spese di Carlo Capo d’Oro, 1673. - 23, [1] S. ; 12°. SBN. Vgl. hierzu ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 21. 35 Das Werk war bereits separat ersch.: Falconi, Juan: Lettera scritta dal seruo di Dio p. presentato fra Gio. Falconi dell’ordine di nostra sig. della Mercede. Ad un religioso. In difesa del modo d’oratione in pura fede da lui insegnato, in Madrid l’anno 1629. Tradotta dalla lingua spagnuola nell’italiana. - In Roma : per il success. del Mascardi : a spese di Carlo Capo d’oro, 1674. - 67, [1] S. ; 12°. SBN. 31

647 Dekret: Bando:

ACDF SO CL 1688–1689 SO 17. März 1688;36 SO 24. März 168837 SO 1. April 1688

ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 6 1688. Censura in libr[um] ins[criptum]: Pratica facile per elevare l’anima alla Contemplazione in forma di Dialogo, da Francesco Malavalle laico Cieco tradotta dal Francese. 1. Malaval, François: Pratica facile per eleuare l’anima alla contemplazione. In forma di dialogo. Di Francesco Malaualle [...] Parte prima [...]. - In Roma : a spese di Carlo Capodoro, 1672. - 538 S. ; 24°. SBN38 2. Malaval, François: Pratica facile per eleuare l’anima alla contemplazione. In forma di dialogo. Di Francesco Malaualle [...] Parte seconda [...]. - In Roma : a spese di Carlo Capodoro, 1673. - 215 S. ; 24°. SBN39 Gutachter: Gutachten:

Antonin Cloche OP40 Bl. 52r–58v, 14 S., 24. März 1688 (zu Nr. 1–2)

Dekret: Bando:

SO 24. März 1688 (zu Nr. 1–2)41 SO 1. April 1688

Korrespondenten: François Malaval Ferner beiliegend: Gesuch von François Malaval, seine oben unter Nr. 1–2 aufgeführten Werke zu korrigieren bzw. die Gegenschrift u.d.T. „Le Sette Illusioni“ zu prüfen und gegebenenfalls zu verbieten, Bl. 51r, 1 S., [19. Januar 1684] In den Akten auch erwähnt: ♦ Pace, Francesco [Segneri, Paolo]42: I Sette// Principii,// Sv’ Cvi Si Fonda// La Nvova Orazion di Qviete,// Riconosciuti// Da Francesco Pace,// Canonico della Cattedral di// Monte Polciano,// Per Poco Saldi.// Nella Pratica facile che ne dà vn// Direttore moderno alla// sua Filotea. - In Venetia : Apres­so Antonio Bosio, 1682 (Con Licenza de’ Superiori, & Priuileggio). BSB43 Bl. 41r: das Werk wie auch die inbegriffenen, auch separat ersch. Schriften sollten verboten werden. – Zur Verweigerung der Erlaubnis für einen ND der dritten im hier verhandelten Werk enthaltenen Schrift, vgl. ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 21. – Vgl. ferner das Dekret SO 10. September 1687, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 202. 37 Bl. 47v: das Werk bzw. die Werke sollte(n) verboten werden. 38 Bd. 2 des Gesamtwerkes: Malaval, François: Pratica facile per eleuare l’anima alla contemplazione. In forma di dialogo. Di Francesco Malaualle [...] Parte prima [–seconda] tradotta dal francese in ita­ liano. Seconda impressione reuista, & emendata secondo l’originale ristampato in Parigi nel 1670. - In Roma : a spese di Carlo Capodoro, 1672–1673. - 2 vol. ; 24°. SBN. Vgl. Malaval, François: Pratique facile pour élever l’âme à la contemplation, en forme de dialogue. - Paris : F. Lambert, 1670. - 2 parties en 1 vol.; 12°. BNF. 39 Bd. 1 des Gesamtwerkes: s. die vorige Fußnote. 40 Zu Cloche vgl. Prosopographie 18. Jh. 41 Bl. 61v: die Werke sollten verboten, das Verbotsdekret zügig veröffentlicht werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von François Malaval, Bl. 51r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 19. Januar 1684, Bl. 62v; SO 10. September 1687, ACDF SO Tit.Libr. 1677–1687, Nr. 202. 42 Zu Segneri vgl. Personen und Profile. 43 Verf. ermittelt nach Segneri, Paolo: Opere del padre Paolo Segneri della Compagnia di Giesu distribuite in tre tomi, con un breve ragguaglio della sua vita. Come nella pagina prima si vede. Tomo 36

ACDF SO CL 1688–1689

648

ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 7 1688. Retinetur in S[ancto] Off[ici]o. Liber Originalis, cui titul[us]: Horrificu[m] ostentu[m] penè omnium sive gravitas et damna peccati venialis per triginta novem Theologo-Morales discursus, rationibus &c. proposita vt execranda a Daniele Calò è Societ[ate] Jesu. Calò, Daniele: Horrificum ostentum malorum pene omnium// sive// Gravitas, et damna peccati venialis.// Per trigintanovem Theologo-morales discursus,// rationibus, authoritate Sacrae Scripturae, tam veteris// quam novae legis, Sanctorum Patrum Theologorum;// Philosophorum, et similitudinibus demonstrate, et toti// Orbi, specialiter vero sacris, et venerabilibus Regu-//larium ordinum statibus proposita, ut execranda / A Daniele Calò e Soc. Jesu. (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 7, Bl. 66v Dekret:

SO 31. März 168844

Korrespondenten: Inq. von Aquileia ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 8 1688. Censura in Manus[criptum], cui titul[us]: Vita della Serafica Vergine S. Teresa di Gesù Matriarchessa della Riforma Scalza del Carmine &c. distesa dal P[ad]re Fr. Gervagio di S. Elia Carmelitano Scalzo. Gervasio : Vita// Della serafica vergine S. Teresa di Giesù// Matriarchessa della Riforma// Scalza del Carmine// divisa in tre vite// La vita prima che scalza// La vita dopoche scalza// la vita dopoche morta.// Si contano tutte le fondazioni da lei fatte in sua vita// sì de scalzi, come delle scalze, coll’aggiunta dell’ammira-//bile dilatazione dell’Ordine fino al presente 1688 in cent’//anni poco più dal cominciam[en]to della Riforma, cosi in Con[ven?]ti,// come in illustri soggetti// distesa// a gloria della santa / dal Padre Fr. Gervasio di S. Elia Carmelitano scalzo// e dedicata// All’Eminentissimo, e Reverendissimo signore il signor Cardinale Carlo Cicerio// Vescovo di Como (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 7, Bl. 74r Dekret:

SO 31. März 168845

Korrespondenten: Inq. von Bologna

primo [–terzo]. - Parma : per Paolo Monti, all’insegna delle Fede, 1714. - 3 vol. SBN. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [24], 187, [5] S. ; 12°. 44 Bl. 69v: der Inq. [von Aquileia] sollte das Ms. nach Rom senden; nach dessen Übersendung sollte es nicht zurückgegeben, sondern im SO einbehalten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Aquileia vom 17. März 1688, Bl. 65r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 45 Bl. 77v: der Inq. [von Bologna] sollte das Ms. nach Rom senden; nach dessen Übersendung sollte es nicht zurückgegeben, sondern vom SO einbehalten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Schreiben des Inq. von Bologna vom 17. März 1688, Bl. 72r, auf ein Revisionsverfahren, angeordnet vom SO im Schreiben vom 15. Oktober 1687.

649

ACDF SO CL 1688–1689

Ferner beiliegend: Externes Gutachten zum Werk, im Auftrag des SO verf. von Bartolomeo Cesi, Kanoniker des Kollegiatstiftes von S. Petronio in Bologna, Bl. 73r, 1 S., 14. Februar 1688 ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 9 1688. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Lume Mistico p[er] l’esercizio degli affetti divini preso dell’Opera della divina Grazia del P. F. Tommaso Menghini da Albacina de Pred[dicatoru]m. Menghini, Tomaso : Lume mistico per l’esercizio degli affetti diuini. Iesi : Perciminei, 1682. - 131 S. BAV Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv Bl. 80r–82r, 5 S., [21. April 1688]

Dekret: Bando:

SO 21. April 1688;46 Audienzdekret 21. April 168847 SO 9. September 1688

ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 10 1688. Censura in Libr[um], cui titul[us]: Aggregazione per l’interesse di Dio solo composto in lingua Francese dal Sig. Errico Dudone &c. e tradotto in Italiano da un Sacerdote secolare. Boudon, Henry-Marie : Dio solo ouero Aggregatione per l’interesse di Dio solo / composto in lingua fransese dal signor Henrico Maria Budone [...] e tradotto nell’italiana da’ vn sacerdote secolare. Seconda editione. - In Roma : per il succ. al Mascardi, 1667. - 276, [12] S. ; 12°. SBN48 Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv Bl. 88r–93r, 11 S., [9. Juni 1688]

Dekret: Bando:

SO 9. Juni 168849 SO 9. September 1688

ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 11 1688. Censura in libr[um], cui titulus: Barlumi a Direttori negli Esercizj di S. Ignazio di Lojola &c. per facilitare la pratica loro a qualsivoglia stato di persone. Anonim[um]. Anonym [Vandi, Camillo ]: Iesus Maria// Barlumi// A Direttori// Negli esercizi// Di// S. Ignazio// Loiola// Fondatore della Compagnia// di Giesù// Per facilitare la pratica loro con qualsi// Bl. 85v: das Werk sollte verboten, der Autor aus seinem Amt als Inq. entfernt werden. Bl. 85v: der Papst approbierte das Dekret SO 21. April 1688. 48 Vgl. Boudon, Henry-Marie: Dieu seul, ou l’Association pour l’interest de Dieu seul, par HenryMarie Boudon. - Paris : F. Lambert, 1663. - XXVI-136 S. ; 12°. SBN. 49 Bl. 93v: das Werk sollte verboten werden. 46 47

ACDF SO CL 1688–1689

650

voglia stato di Persona. - In Venezia  :  Apresso Andrea Poletti, 1684 (Con Licenza de superiori e Priuilegio) (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 11, Bl. 100r50 Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv Bl. 103r–105r, 5 S., [9. Juni 1688]

Dekret: Bando:

SO 9. Juni 168851 SO 9. September 1688

Korrespondenten: (1) Inq. von Florenz; (2) Giovanni Antonio Orsucci OP ; (3) Giovanni Chrisostomo Bonaparte OP Weitere Akten des SO: Relation, Bl. 97r/v und 101r/v, 4 S., [29. Oktober 1687] Ferner beiliegend: als Anlagen zu einem Schreiben von Giovanni Antonio Orsucci OP an Giovanni Chrisostomo Bonaparte OP vom 20. November 1687: (1) „Regole aggiunte per ben governare la coscienza, e quietarla“ mit Druckgenemigung der Riformatori der Univ. von Padua vom 17. Juni 1684, Bl. 98r/v, 2 S., [20. November 1687]; (2) Einl. zum Werk, Bl. 100v, 1 S., [20. November 1687] ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 12 1688. Censura in Manus[criptu]m, cui titul[us]: Della Biblioteca volante di Gio[vanni] Cinelli Patrizio Fiorentino. Stanza VI. Cinelli Calvoli, Giovanni: Della Biblioteca volante di Gio[vanni] Cinelli Patrizio Fiorentino. Stanza VI. (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.52 Dekret:

SO 23. Juli 168853

Korrespondenten: (1) Inq. von Rimini; (2) Inq. von Florenz Weitere Akten des SO: Relation, 1 S., Bl. 109r, [23. Juli 1688] Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Florenz vom 10. Juli 1688: in Florenz verf. Gutachten zu dem verhandelten Manuskript, das ihm vom SO mit Schreiben vom 19. Juni 1688 übersandt worden war gemäß Dekret SO 16. Juni 1688, Bl. 112r, 1 S., [10. Juli 1688] Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [16], 310 [i.e. 320] S. ; 12°. Bl. 106v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Florenz vom 14. Oktober 1687, Bl. 96r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 29. Oktober 1687, Bl. 102v. 52 Gedruckt wurde: Cinelli Calvoli, Giovanni: Della biblioteca volante di Gio. Cinelli Caluoli patrizio fiorentino [...] scanzia sesta. - In Roma : per Francesco de’ Lazari, figl. d’Ignatio, 1689. - 112 S. ; 8º. 6. Teil des Gesamtwerkes: Cinelli Calvoli, Giovanni: Della biblioteca volante di Giovanni Cinelli. Scanzia prima [–23.]. - unterschiedliche Erscheinungsvermerke, 1677–1739. - 24 vol. ; 8°. SBN. 53 Bl. 116v: dem Inq. von Rimini sollte geschrieben werden, dass das SO die Druckerlaubnis nicht erteilen wolle und angeordnet habe, das Ms. einzubehalten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 30. Mai 1688, Bl. 110r, mit Übersendung des Ms. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 16. Juni 1688, Bl. 115v. 50 51

651

ACDF SO CL 1688–1689

In den Akten auch erwähnt: Bocchi, Francesco ; Cinelli Calvoli, Giovanni: Le bellezze della citta di Firenze doue a pieno di pittura di scultura di sacri templi, di palazzi, i più notabili artifizj, e più preziosi si contengono. Scritte già da m. Francesco Bocchi, ed ora da m. Giovanni Cinelli ampliate, ed accresciute. - In Firenze : per Gio. Gugliantini, 1677. - [8], 40, 584, [36] S. ; 8º. SBN54 ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 13 1688. Censura in Libr[um] cui titul[us]: Synopsis Quadripartita TheologicoScholastica, Theologico-Praedicatoria, Theologico-historica &c. qua Praeside P. Petro Clenaertes Ord[ini]s S. Aug[ustin]i defendet &c. Clenaerts, Petrus (Praes.) ; Peemans, Franciscus (Resp.): Synopsis quadripartita: theologo-scholastica, theologo-praedicatoria, theologo-historica, theologo-pontificia. - Lovanii : Hullegaerde, 1688. - [18] Bl. ; 4°. BVB Gutachter: Gutachten:

Angelo Giuliano da Mercato Saraceno OP Bl. 123r–125v, 6 S., [29. September 1688]

Gutachter: Gutachten:

Giacinto Fonseca OP Bl. 126r–128v, 6 S., [26. Juli 1689]

Dekret: Bando:

SO 26. Juli 168955 SO 29. November 1689

Korrespondenten: Comm. der Inquisition in Neapel ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 14 1688. Censura in Libell[um] anonim[um] ins[criptu]m: Hoc in Enchiridio Manuelive pie Lector proximè sequentia habentur: Septem Psalmi Poenitentiales &c. Lugduni. Anonym: [Incipit: Hoc in Enchiridio, Manualiuè, Pie Lector proximè sequentia habentur; Septem Psalmi Poenitentiales. Oratio deuota Leonis Papae. Aliquot item orationes aduersus omnia mundi pericula]. - Lugduni : Apud Benedictum la Caille, 1619. Das Werk wurde nicht nachgewiesen.56 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Damasceno Bragaldi OFMConv57 Bl. 133r–134v, 4 S., [1. September 1688]

Ermittelt wurde auch die Ausg.: In Pistoia : per Domen. Fortunati, 1678. - [8], 40, 584, [36] S. ; 8º. SBN. 55 Bl. 129v: das Werk sollte verboten werden. – Vgl. ferner das Dekret SO 29. September 1688, Bl. 119v. 56 Vgl. folgendes Werk: Anonym: Hoc In Enchiridio Manvalive [...] proxime sequentia habentur: Septem Psalmi Pœnitentiales, Oratio deuota Leonis Papae, Aliquot item orationes adversus omnia mundi pericula, Oratio beati Augustini; Cum reformatione Calendarij Gregorij Papae XIII. - Lvgdvni : Apud Guichardum Iullieron, 1601. - [72] Bl. ; 8°. HAB. 57 Zu Bragaldi vgl. Prosopographie 18. Jh. 54

ACDF SO CL 1688–1689 Dekret: Bando:

652

SO 1. September 168858 SO 9. September 1688

Korrespondenten: Comm. der Inquisition in Neapel ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 15 1688. Censura in Libru[m] P[at]ris Raphaelis Grillezoni Dominicani, cui titulus: Affanni dell’Anima timorata cò suoi Conforti. Grillenzoni, Raffaele: Affanni// Dell’Anima// Timorata// Co’ suoi Conforti, & Rimedij,// Aggiontoui il Metodo per risanare// vn’Anima inferma di Scrupoli. / Del M.R.P.F. Raffaelle Gri-//linzoni Dominicano.// Di nuouo con la sua Tauola.// All’Illust. & Eccell. Sig. la Sig.// Chiara// Foscarini. - Venetia : Appresso Francesco Salerni, 1676. (Con Licenz Et Privil.). BSB Gutachter: Gutachten:

Giovanni Damasceno Bragaldi OFMConv59 Bl. 139r–141v, 6 S., [1. September 1688]

Dekret: Bando:

SO 1. September 168860 SO 9. September 1688

Korrespondenten: Vikar der Inquisition von Florenz ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 16 1688. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Punti d’interna, e Cristiana perfezione del Ven. Servo di Dio Fr. Gio[vanni] Taulero dell’Ord[in]e de Pred[icator]i &c. con le sue dichiaraz[ion]i di M[onsigno]r Petrucci &c. Tauler, Johannes: Punti d’interna e christiana perfettione del venerabil seruo di Dio f. Giouanni Taulero [...] Insegnati nel capo quinto delle spirituali institutioni, con le dichiarationi di monsignor Petrucci vescouo di Iesi. - In Genoua : nella stamperia del Franchelli, 1682. - [12], 259, [5] S. ; 12°. SBN Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv Bl. 146r–153r, 15 S., [7. September 1688]

Dekret: Bando:

SO 7. September 168861 nicht aufgefunden

Bl. 135v: das Werk sollte in Übereinstimmung mit dem Gutachten Bragaldis verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Comm. der Inquisition in Neapel vom 17. Juli 1688, Bl. 132r, mit Übersendung des Werkes und mit Hinweis auf ein bereits in den Index aufgenommes Werk u.d.T. „Enchiridion Manuale“. – Vgl. ferner das Dekret SO 28. Juli 1688, Bl. 135v. 59 Zu Bragaldi vgl. Prosopographie 18. Jh. 60 Bl. 143v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Vikars der Inquisition von Florenz in Siena (in Abwesenheit des erst kürzlich nominierten Inq.) vom 7. Juli 1688, Bl. 138r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 13. Juli 1688, Bl. 143v. 61 Bl. 153v: das Werk sollte verboten werden. 58

653

ACDF SO CL 1688–1689

ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 17 Censura in Libr[um], cui titul[us]: Orationis Mentalis Analysis, deq[ue] variis ejusde[m] speciebus judiciu[m] ex divini verbi sanctorumq[ue] PP. sentensiis concinnatu[m] per R. P. Franciscum la Combe Cong[regation]is Clericoru[m] S. Pauli. Lacombe, François: Orationis// Mentalis// Analysis.// Deque Varijs eiusdem Speciebus,// Ivdicivm,// Ex Diuini Verbi, Sanctorumve// Patrum Sententijs// concinnatum. / Per Patrem Don Franciscvm// La Combe, Tononensem,// Presbyterum Professum Congregationis Clericorum// Regularium S. Pauli. - Vercellis : Apud Nicolaum Hyacinthum Martam [...], 1686 (Sup. permissu). - [4] Bl., 138 S.  ;  8°. Gallica Gutachter: Gutachten:

Paolino Bernardini junior OP62 Bl. 156r–158v, 6 S., [7. September 1688]

Dekret: Bando:

SO 7. September 168863 SO 9. September 1688

ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 18 1688. Censura in Manus[criptu]m continens vita[m] P. Hyppoliti Durazzo Soc[ietatis] J[esu]. Anonym[um]. Anonym: Vita patris Hyppoliti Durazzo Societatis Jesu absque nomine auctoris scripta. - 2 vol. (Ms.). Die Manuskripte wurden nicht nachgewiesen.64 Gutachter: Gutachten:

Baldassare Milazzo OFMConv65 Bl. 162r–164v und Bl. 169r–170r, 9 S., [22. September 1688]

Gutachter: Gutachten:

[Prospero Bottini?]66 nicht aufgefunden [20. Juli 1689?]

Dekret:

SO 22. September 1688;67 SO 25. Mai 1689;68 nicht aufgefunden69

Korrespondenten: Giuseppe Maria Durazzo Zu Bernardini junior vgl. Prosopographie 18. Jh. Bl. 159v: das Werk sollte verboten werden. 64 Gedruckt wurde: Campora, Tomaso: Vita// Del P. Ippolito// Dvrazzo// Della Compagnia Di Giesv’, / Descritta// Dal P. Tomaso Campora// Della medesima Compagnia. - In Genova : Nella Stamperia d’Anton Giorgio Franchelli, 1690 (Con licenza de’ Superiori). - 2 Teile in 1 vol. - [16], 259, [1], 339 [i.e. 325], [7] S. BUCM. 65 Zu Milazzo vgl. Prosopographie 18. Jh. 66 Zu Bottini vgl. Prosopographie 18. Jh. 67 Bl. 177v: die Druckerlaubnis sollte nicht erteilt, die Mss. nicht zurückgegeben, sondern vom SO einbehalten werden. 68 Bl. 168v: die Kardinäle erklärten den Fall für erledigt. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giuseppe Maria Durazzo, Bl. 165r. 69 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giuseppe Maria Durazzo, eingereicht von Kard. Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni, Bl. 166r. – Die Druckerlaubnis wurde unter Auflage von Korrekturen erteilt: vgl. ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 2. 62 63

ACDF SO CL 1688–1689

654

Weitere Akten des SO: Relation in Form einer kongregationsinternen Notiz auf der Rückseite des ersten Gesuchs, Bl. 163v, 1 S., [25. Mai 1689] Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Giuseppe Maria Durazzo mit Verweis auf die vorausgegangene Sendung des Ms. an den Ass. SO zwecks Revision und mit erneuter Bitte um Druckerlaubnis, Bl.  165r, 1 S., [25. Mai 1689]; (2) Gesuch (eingereicht von Kard. [Paluzzo Paluzzi] Altieri [degli Albertoni] im Namen des Autors), um Rückgabe der beiden Mss., Bl. 166r, 1 S., [20. Juli 1689?] ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 19 1688. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Thomae Cornelii Consentini Progymnasmatis de Sensu Fragmentu[m] posthumum. Cornelio, Tommaso : Thomae Cornelii Consentini Progymnasmatis de sensu fragmentum posthumum. - Romae : sumptibus Johannis Vitt [De Wit?], [S.a.]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen.70 Gutachter: Gutachten:

Angelo Giuliano da Mercato Saraceno OP Bl. 177r–180r, 7 S., [29. September 1688]

Gutachter: Gutachten:

Jacques-Hyacinthe Serry OP Bl. 176r/v und 181r, 3 S., [17. November 1688]

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Battista Lamia CRL Bl. 182r/v und Bl. 197r, 3 S., [9. August 1689]

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Battista Lamia CRL Bl. 183r–195v, 26. S., [9. August 1689]71

Gutachter: Gutachten:

[Benedetto Giangaspari OSBCoel?] nicht aufgefunden [9. August 1689?]

Dekret:

nicht aufgefunden72; SO 6. Oktober 168873

Korrespondenten: (1) Comm. der Inquisition in Neapel ; (2) Carlo Cornelio Nach Angabe im Schreiben des Comm. der Inquisition in Neapel vom 2. und 10. April 1688, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 7, war der Druckort vermutl. fingiert. Mutmaßl. Druckort: Neapel. 71 Als Anlage zum gleichzeitig eingereichten 1. Gutachten, u.d.T. „Tractatus Unicus in quo referentur & confutantur sententiae de rerum principiis“. 72 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Schreiben des Comm. der Inquisition in Neapel vom 3. April 1688 und vom 10. April 1688 mit Hinweis auf die Übersendung des Werkes, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 7. – Vgl. ferner die Dekrete SO 12. April 1688, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 7; SO 29. September 1688, Bl. 180v; SO 17. November 1688, Bl. 181v; SO 9. August 1689, Bl. 197v. 73 Bl. 199v: der Comm. der Inquisition in Neapel sollte sich mit dem Ebf. von Neapel wegen der Veröffentlichung des Werkes verständigen und in Zukunft Maßnahmen gegen die Veröffentlichung von Büchern unterlassen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. parallel das Schreiben des Comm. der Inquisition von Neapel vom 25. September 1688, Bl. 174r, mit Hinweis auf sein Schreiben vom 3. April 1688; mit Hinweis auf einen ND der Werke, der mit Lizenz der Superioren und nach Revision vom Kanoniker Celani erfolgt war, ergänzt durch eine Biographie des Autors. – Vgl. evtl. ferner das Dekret SO 29. September 1688, Bl. 180v. 70

655

ACDF SO CL 1688–1689

Weitere Akten des SO: Relation, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 7, 2 S., [12. April 1688] Ferner beiliegend: (1) als Anlagen zu einem Schreiben des Comm. der Inquisition in Neapel vom 3. April 1688: Abschrift des Gesuchs von Benedetto Laudati OSBCas, Beichtvater des Pönitenten, der das Werk von ebendiesem erhalten hatte, an den Comm. der Inquisition in Neapel, mit der Bitte, an der Prüfung des Werkes beteiligt zu werden; mit anschließender Genehmigung der Bitte durch den Comm. der Inquisition in Neapel, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 7, 1 S., 3. April 1688; Abschrift der Erklärung von Benedetto Laudati OSBCas vor Vincenzo Magnati, Kons. der Inquisition von Neapel, bzgl. der Übergabe des Werkes im Rahmen der Beichte; seine Untersuchungen beim Buchverkäufer Giovanni [R]ailardi; und die Zustellung des Werkes an den Auditor der Nuntiatur von Neapel; mit Unterschriften des Anzeigestellers, der Zeugen und des Notars der Inquisition von Neapel, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 7, 5 S., 3. April 1688; (2) als Anlage zu einem Schreiben des Comm. der Inquisition in Neapel vom 10. April 1688: Abschrift des Protokolls „Sponte Comparens“ mit der Befragung von Carol Cornelio, Neffe und Erbe von Tomaso Cornelio, mit Hinweis auf Prüfung des Werkes durch den ebfl. Zensor Celano und auf die Drucklegung des Werkes (ohne sein Wissen) durch Dritte während des Revisionsverfahrens ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 7, 2 S., 4. April 1688; (3) als Anlage zu einem Schreiben des Comm. der Inquisition in Neapel vom 25. September 1688: Gesuch von Carlo Cornelio, Neffe des Autors Tommaso Cornelio, an den Comm. der Inquisition in Neapel, um Druckerlaubnis, Bl. 175r/v, 2 S., [25. September 1688] ACDF SO CL 1688–1689, [Nr. 19bis] 1688. Censura in Libell[um], cui titul[us]: Epistola ... Episcopi Tornacen[sis] ad ex. D[ominu]m Martinum Stejaert. De Potestate Ecclesiastica. Insulis 1688. Choiseul du Plessis-Praslin, Gilbert de : Epistola// Illustrissimi ac Reverendissimi// Gilberti De Choyseul// Du Plessy-Praslain// Episcopi Tornacensis,// Ad// Eximium ac Reverendum admodùm D.num// D. Martinum Steyaert// Sacrae Theologiae Doctorem & Professorem ordinarium// in Facultate Lovaniensi: De // Potestate Ecclesiastica. - Insulis : Typis Francisci Fievet, ad Biblia Regia, in Ponte Finali, 1688 (Cum Privilegio Regis). - [1] Bl., 29, [1] S. ; 2°. ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 2, unter Bl. 9r →ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 274 Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Ferrari OP?]75 nicht aufgefunden [19. Mai 1688?]

Gutachter: Gutachten:

Paolo Bernardino junior OP76 ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 2, Bl. 28r–32r, 9 S., [13. Oktober 1688]

Mit Band-Index. Zu Ferrari vgl. Prosopographie 18. Jh. 76 Zu Bernardino junior vgl. Prosopographie 18. Jh. 74 75

ACDF SO CL 1688–1689 Dekret: Bando:

656

SO 13. Oktober 1688;77 Audienzdekret 13. Oktober 168878 SO 13. Oktober 1688

Korrespondenten: Internuntius von Brüssel Weitere Akten des SO: (1) „Relazione di quanto ci sia nella Cancellaria del S. Officio circa la persona del vescovo di Tornay“, mit Hinweis auf den Fall De Witte 1685–1688 und die zugehörige Publizistik, ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 2, Bl. 12r–15r, 7 S., [1. September 1688?]; (2) Relation zur Begutachtung und zum Verbot des verhandelten Werkes, ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 2, Bl. 18r/v, 2 S., [nach 1688] In den Akten auch erwähnt:79 (1) Anonym [Arnauld, Antoine]: Jugement Equitable// Sur la Censure faite par une partie de la Faculté étroite de Theolo-//gie de Louvain, le 3. de Novembre 1685. [Incipit: Ie vous remercie, Monsieur] [Explicit: pour le 4. puisqu’elle est manifestement calomnieuse, comme// on vient de la faire voir.] Enth. [anschließend]: Consulta Facultas S. Theologiae Lovaniensis// Et jussa ab Illustrissimo D. Internuncio judicium suum promere// circa 4. Propositiones cujusdem D. Decani Mechliniensis N.// de Witte, variis habitis congregationibus pro formando suo// judicio, ita respondit 3. Novembris 1685. - A Lille : Chez Michel Henry à la Bourse (Avec Permission Et Approbation). - [7] S. BSB80 (2) Anonym [Arnauld, Antoine]: Défense du jugement équitable sur la censure faite par une partie de la Faculté étroite de théologie de Louvain le 3. novembre 1685. Contre les thèses de Mr. Steyaert docteur de la mesme Faculté soutenues le 26. de may 1687. - A Lille : [S.n.], 1687. - 42, [2] S. ; 4°. Abes (3) Anonym [Arnauld, Antoine]: Les pernicieuses consequences de la nouvelle heresie des Jesuites, contre le roy & contre l’Estat. Réimprimées de nouveau, pour servir de confirmation & d’eclarcissement à la defense du iugement equitable contre les theses de mr. Steyaert. - A Lille : [S.n.], 1687. - [2], 47, [1] S. ; 4°. SBN81 (4) Anonym [Steyaert, Martinus]: Lettre// D’Un// Ecclesiastiqve// Sur Le// Sentiment De S. Augustin// Touchant// L’Autorité Du Pape// Et Des// Conciles Oecumeniques// A l’occasion des Theses de Mr. Steyaert Docteur de la Faculté de// Louvain sur ces matieres. [Incipit: Puisque vous voulez, Monsieur] [Explicit: Mais Dieu l’a voulu. Je suis en luy, &c.// De [...] Ce 12 Septembre 1687.// Fin]. - [S.l.] : [S.n.], [1687]. - 32 S. ; 4° UGent (5) Désirant, Bernard: Le François attrappé,// Id Est,// Francus Captus// Sive// Epistola Familiaris Prima,// P.F. Bernardi Desirant// Ord. Erem. S. Augustini in Alma Universitate Lova-//niensi S. Theol. Doctoris & Professoris,// Ad// Ex. Virum D. Ac M.N.// Martinum Steyaert// In eadem Universitate S.Th. Doctorem, Professorem Ord. Regentem:// In Qua// Ostenditur, Anonymum Gallum nuperum,// propriis cassibus irretitum. - Lovanii : Typis Martini Hullegaerde ante ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 2, Bl. 32v: das Werk sollte, nach Rücksprache mit dem Papst, verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 23. April 1688, Bl. 9r, mit Übersendung der Schrift und mit Hinweis auf die Anzeige von Martinus Steyaert. – Vgl. ferner die Dekrete SO 19. Mai 1688, ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 2, Bl. 9[bis]r; SO 1. September 1688, ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 2, Bl. 9[bis]r. 78 ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 2, Bl. 9[bis]r: nach Referat des Ass. SO ordnete der Papst an, das Werk durch Dekret SO zu verbieten. 79 Vgl. in diesem Zusammenhang auch die Verhandlungen in ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 3. 80 Autor ermittelt nach Abes. 81 Das Werk wird nach COPAC auch Pierre Nicole zugeschrieben. 77

657

ACDF SO CL 1688–1689

Academiam, 1687. - 10 S. BSB82 (6) Steyaert, Martinus (Praes.) ; Man, Josephus de (resp.): Positiones de pontifice ejusque authoritate, apologeticae pro Facultate S. Theologiae Lovaniensi contra obtrectatorem gallum quas praeside Martino Steyaert [...] defendet Franciscus Josephus de Man [...] Lovanii in Collegio Baiorum die Maii hora ante meridiem. - Lovanii : Apud Aegidium Denique, 1687. - 20 S. : 4°. LIMO (7) Steyaert, Martinus: Positiones// Ulteriores// Pro// Facultate S. Theologiae Lovaniensi// Contra// Obtrectatorem// Jungendae Iis Quae Defensae Sunt// Lovanii in Collegio Baiorum 26. Maii// 1687. - Lovanii : Apud Aegidium Denique, 1687. BSB83 (8) Witte, Aegidius de: [These: Belgien 1685; päpstliche Autorität]. Ein Thesendruck wurde nicht ermittelt.84 ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 20 1688. Non permittitur impressio, imò ordinatur collectio jam Laudae impressi Lib[ri] cui titul[us] Sommario delle Indulgenze perpetue, grazie e privilegi concepi &c. del S[anctissi]mo Rosario. Sommario// delle indvlgenze// perpetve// Gratie, Privilegi,// et indvlti// da molti Sommi Pontefici concessi// Alli Confratelli, e Consorelle// del Santissimo// Rosario// Confirmate, & ampliate dalla// Santità di Nostro Signore// Papa// Innocenzo// Vndicesimo. - In Lodi : per Carlo Pitti Stamp. Episc., [S.a.] (Con lic. De’ Superiori). [4], 16 S. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 20, unter Bl. 205r Dekret:

SO 20. Oktober 168885

Korrespondenten: (1) Inq. von Bergamo; (2) Inq. von Mailand In den Akten auch erwähnt: Sommario delle indulgenze, fauori, e gratie conceduti da molti sommi pontefici à confrati, e consuore del Santissimo Rosario tanto in vita, quanto in morte, vltimamente confermate dalla santità di N. S. papa Innocentio 11. In Roma : nella stamperia della Reuerenda Camera Apostolica; et in Napoli : per Gio. Francesco Paci, 1679. - 54, [2] S. ; 12°. SBN

Formatangabe nach COPAC: 4°. Zu Désirant vgl. Prosopographie 18. Jh. Umfangs- und Formatangaben nach Abes: [II], 32 S. ; 4°. Verf. ermittelt aus Angabe im Werk; er wird ferner genannt in der Relation, ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 2, Bl. 12r. 84 Die Propositionen wurden evtl. entnommen aus: E.D.W.E.B.M.T.D.P.D. [Witte, Aegidius de]: Motivum juris seu iusta defensio convivalis disputationis habitae cum medicinae licentiatis die 8. Iulii An. 1685 per E.D.W.E.B.M.T.D.P.D. [Egidium De Witte ecclesiae Beatae Mariae trans Diliam Pastor & Decanus]. - [S.l.] : [S.n.], [1685]. - [8] S. ; 4°. LIMO. 85 Bl. 208v: dem Inq. [von Bergamo] sollte geschrieben werden, dass er richtig gehandelt habe, und dass er den (Neu-)Druck des Werkes nicht erlauben und die in Lodi bereits gedruckten Exemplare einsammeln solle; zudem sollte dem Inq. von Mailand geschrieben werden, die Ausg. Lodi nicht zuzulassen und bereits gedruckte Exemplare ebenfalls einzusammeln, da diese Ausg. von der durch Dekret SO 11. Juli 1679 approbierten Erstausg. abweiche. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bergamo vom 7. Oktober 1688, Bl. 204r, mit Übersendung des Werkes. 82 83

ACDF SO CL 1688–1689

658

ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 21 1688. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Strada felice per l’eterna vita scritta per utile delle Sig[no]re Monache, e persone religiose dato in luce ad istanza della Sig[or]a S[uor]e Anna M[a]r[i]a Cimino. Anonym: Strada felice per la eterna vita. - In Napoli : per Carlo Porsile, 1678. - 104 S. BAV Dekret: Bando:

SO 10. November 168886 SO 29. November 1689

Ferner beiliegend: Gutachen von Antonio Leoni da Padova OP, Inq. von Ferrara (vgl. Personen und Profile), verf. auf Anordnung des SO, Bl. 211r–213v, 6 S., [10. November 1688] ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 22 1688. Decretu[m] S[acrae] C[ongregationis] pub[licatum] die 10 Novemb[ris] 1688. Statuens scribendu[m] esse omnibus Inquisitoribus, ne concedant licentia[m] imprimendi seù rejmprimendi Libros tractantes de Oratione Mentali, et Via mystica inconsulta S. Cong[regatio]ne. Es liegt kein konkreter Zensurfall vor. Dekret:

SO 10. November 168887

ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 23 1688. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Tesoro dell’Anime, cioe a dire: Documenti, e mezzi potentissimi p[er] trasformar l’anima in Dio &c. di D. Gio[vanni] M[a]r[i]a Gramaldi. Ghinibaldi, Giovanni Maria: Tesoro dell’anima. Cioè à dire documenti, e mezi potentissimi per trasformare l’anima in Dio, e cauar vtilità, e profitto grandissimo dell’aridità, & abbandonamento [...] / Data in luce dal molto reuer. sig. d. Gio. Maria Gramaldi. - Venetia : presso Gio. Battista Catani, 1673. - [16], 502, [10] S. ; 12°. SBN Gutachter: Gutachten:

Francesco Marchese Or Bl. 222r–223r, 3 S., 24. Oktober 1688

Dekret: Bando:

SO 10. November 168888 SO 29. November 1689

Bl. 214v: das Werk sollte verboten werden. Bl. 217r: den Inquisitoren sollte in einem Rundschreiben geschrieben werden, die Erlaubnis für den Druck oder den ND von Werken über die „orazione mentale“ oder „via mistica“ nicht ohne Rücksprache mit dem SO zu erteilen; außerdem sollten sie aufgefordert werden, alle bereits gedruckten Werke aus diesem Bereich (außer jenen, die bereits verboten waren) dem SO zuzustellen, wenn sich darin die verbotenen Propositionen und Dogmen Molinos’ nachweisen ließen. 88 Bl. 224v: das Werk sollte verboten werden. 86 87

659

ACDF SO CL 1688–1689

ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 24 1688. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Pietra di Paragone 1.o p[er] discernere la vera comtemplazione &c. 2.o Brevi confutazioni d’alcuni errori &c. 3.o Anatomia della Verità, errori, e falsa contemplazione, composto da Giacinto Parpera dell’Oratorio di Genova. Parpera, Giacinto: Dottrina della congregatione dell’Oratorio// e// Pietra Di Paragone// I. Per discernere la uera Contemplatione// o sia// Oratione di Quiete (come uolgarmente// si dice) dalla falsa// 3. Anatomia della verità, errori,// e falsa contemplatione// 2. Brevi confutationi d’alcuni errori// [durchgestrichen: usciti nouamente (come si dice) in questa materia] a quali si riducono quasi tutti i guai del Molinos condennati di fresco// Prouisioni fatte dal S. Officio in questa materia// omnia probate, quod bonum est, tenete S. P. Thessal: 1. c. 5. - [10], 35 Bl. (Ms.). Enth.: Decretvm// Feria V. Die 28. Augvsti 1687. - Romae, et Genvae : Typis Antonii Casamarae In Platea Cicala, 1687 (Superiorum Permissu). - 8 S. ACDF SO CL 1688– 1689, Nr. 24, unter Bl. 234r Gutachter: Gutachten:

Antonin Cloche OP89 Bl. 227r–228v und Bl. 236r–237r, 7 S., 17. November 1688

Deket:

SO 17. November 168890

Korrespondenten: (1) Giacinto Parpera Or ; (2) Ebf. von Genua Weitere Akten des SO: (1) Relation in Form einer kongregationsinternen Notiz auf der Rückseite des Gesuchs, 1 S., Bl. 231v, [12. November 1687]; (2) Relation mit Hinweis auf die Übersendung des Ms. durch den Autor auf Anordnung des SO gemäß Dekret SO 19. November 1687, 1 S., Bl. 229r, [17. November 1688] Ferner beiliegend: Gesuch von Giacinto Parpera Or um Druckerlaubnis für Schriften, welche den (bes. von den Jesuiten geäußerten) Quietismusverdacht gegen seinen Orden ausräumen sollten, Bl. 230r, 1 S., [12. November 1687]91 In den Akten auch erwähnt: ♦ Parpera, Giacinto: Specchio del cuor humano nella vita compendiata della b. Caterina di Genoua Fiesca Adorna con detti, e sentenze della medema, e doppia catena dell’human cuore, et inuito a i diuoti della beata. [...] del p. Giacinto Parpera. - In Genoua : nella stampa di Antonio Casamara [...], 1688. [4], 263, [5] ; 4°. SBN

Zu Cloche vgl. Prosopographie 18. Jh. Bl. 232v: die Druckerlaubnis sollte nicht erteilt, das Ms. nicht zurückgegeben werden. Außerdem sollte dem Ebf. von Genua eine Abschrift der zensurierten Propositionen übersandt werden, welcher seinerseits Giacinto Parpera Or benachrichtigen sollte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giacinto Parpera Or, Bl. 230r. – Vgl. ferner das Dekret SO [12.] November 1687, Bl. 231v. 91 Terminus ante quem ergänzt nach Angabe in der Relation, Bl. 229r. 89

90

ACDF SO CL 1688–1689

660

ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 25 1688. Statuitur, ut colligantur omnia exemplaria cujusda[m] folii impressi, in quo aggaret Crux D[omi]ni, et leguntur plura dicta pertinentia ad principia Quietistarum. [Bildliche Darstellung des Hl. Kreuzes, Bildinschrift:] Viva Giesv// Il più retto cammino// Che soura ogn’altro al sommo Rege aggrada,// del Niente è la strada,// o bel cambio divino// Perché ‘l Niente hò per Giesv lasciato// Nell’ Immenso Giesv tutto hò trouato.// contemplatizo Core,// Contento ne la Fede// Nulla uuol nulla Brama, e nulla chiede// E solo, e immoto stà nel suo Signore. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.] (Einblattdruck). ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 25, Bl. 241r Dekret:

SO 29. Dezember 168892

Korrespondenten: Inq. von Alessandria ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 26 1688. Censura in Libell[um] ins[criptu]m: Thesis VII. historico-Theologica contra duos Libellos Erasmi Pilii, quam praeside Joanne Liberto Hennebellio &c. die 7. Mart[is] 1688. defendet &c. Hennebel, Johannes Libertus (Praes.); Oort, Stephanus Willibrordus (Resp.): Thesis VII.// historico-//Theologica// contra duos libellos// Erasmi Pilii// Quam praeside// eximio viro domino ac magistro nostro// Joanne Liberto Hennebel// Sacrae Theologiae Doctore// Defendet// Stephanus Willibrordus Oort// Amstelodamensis// In Collegio Viglii die 6. Maii 1688. - Lovanii : Typis Guilielmi Stryckwant, sub aurea Lampade, [1688]. - 48 S. ; 4°. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 26, unter Bl. 245r93 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Vincenzo Lucchesini OSM Bl. 246r–249v, 8 S., [28. Juli 1688]

Gutachter: Gutachten:

Paolino Bernardini junior OP94 Bl. 252r–255v, 8 S., [29. März 1689]

Gutachter: Gutachten:

[Benedetto Giangaspari OSBCoel?] nicht aufgefunden [29. März 1689?]

Dekret:

nicht aufgefunden95

Bl. 242v: der Inq. von Alessandria sollte alle Exemplare des von ihm übersandten Einblattdruckes einsammeln, eine Untersuchung über die Identität des Autors einleiten und, sofern Indizien gegen denselben ermittelt werden könnten, Abschriften der Akten dem SO zustellen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Alessandria vom 12. Dezember 1689, Bl. 240r, mit Übersendung des Einblattdruckes, der unter Quietismusverdacht stand. 93 Datum durchgestrichen und überschrieben: 17. Mai. 94 Zu Bernardini junior vgl. Prosopographie 18. Jh. 95 Vgl. ferner die Dekrete SO 28. Juli 1688, Bl. 251v; SO 29. März 1689, Bl. 257v. 92

661

ACDF SO CL 1688–1689

ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 27 1689. Censura in Libell[um] ins[criptu]m: Theses ex Vniversa Philosophia &c. Praeside Excel[lentissi]mo D. Iosepho Braccivoli, Pratensi I.V.D. ac in ejusde[m] Seminario publico Phil[osophiae] et Theol[ogiae] Lectore. Braccioli, Giuseppe (Praes.)  ;  Casotti, Giovanni Battista (Resp.): Theses// ex vnivera philosophia// svb avspiciis// illvstrissimi domini, domini// Bartholomaei Verzoni// Pratensis. Sacri Rom. Imp. Marchionis,// & Comitis, Cognit. Baronis// Necnon// Illvstriss. Religionis Equitvm// S. Stephani Baivlivi// Problematice defendendas exponit// Ioannes Baptista Casotti// Praeside// Exc.mo D. Iosepho Braccivoli Pratensi, I. V. D.// Necnon in eiusdem Ciuitatis Seminario,// Ph., et Theol. Publ. Lectore// Disputabuntur Prati in Cathedrali Ecclesia anno 1689// Mense ... Die ... ... Hora. - Lvcae : Apud Hyacinthum Pacium, 1689 (de svperiorvm licentia). - 10 S. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 27, unter Bl. 261r Dekret:

SO 26. Januar 1689;96 SO 16. Februar 168997

Korrespondenten: (1) Giuseppe Braccioli di Prato ; (2) Inq. von Florenz; (3) [Vikar der Inquisition von Pistoia] Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Giuseppe Braccioli di Prato um Erteilung des Publiceturs nach Verweigerung desselben [durch den Vikar der Inquisition von Florenz] in Prato, Bl.  260r, 1 S., [26. Januar 1689]; (2) als Anlagen zu einem Schreiben des Inq. von Florenz vom 8. Februar 1689: Gutachten u.d.T. „Propositiones censurabiles repertae in thesibus quas problematice defendendas expositurus erat D Josephus Braccioli“, verf. von der Inquisition von Florenz, Bl. 263r/v und 274r/v, 4 S., [8. Februar 1689]; beglaubigte Abschrift der Inquisitionsakten aus Florenz zum Fall, Bl. 264r–274v, 12 S., 6. Dezember 1688–5. Februar 1689 ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 28 1689. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Breve istruzione per li Giovinetti, che si devono com[m]unicare la prima volta con l’agguinta delle cose necessarie p[er] sapersi ben confessare. Padova. ♦ Polacco, Giovanni Battista: Breve instruttione de’ giouanetti che son per communicarsi la prima volta / opera vtilissima à tutti che vogliono confessarsi e communicarsi bene e con frutto inesplicabile del p. Gio: Battista Polacco [...]. Trento : Giacomo Antonio Vida, [S.a.]. - [2], 72, [2] S. ; 16°. CBT 98 Bl. 276v: der Inq. von Florenz sollte die Druckerlaubnis oder das Publicetur nicht erteilen bzw. die Disputation jener Propositionen, die sich auf den Atomismus bezogen, nicht zulassen; für die anderen vom Antragsteller vorgelegten Propositionen sollte er aber die Druckerlaubnis bzw. das Publicetur erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Autors, Bl. 260r, mit Übersendung der Propositionen. 97 Bl. 275v: die Kardinäle erklärten den Fall für erledigt. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Florenz vom 8. Februar 1689, Bl. 262r, mit Aufzeichnung der Vorgeschichte des Verfahrens zwecks Erteilung der Druckerlaubnis und des Publiceturs. 98 Die verhandelte und durch Bando SO 29. November 1689 verbotene Ausg. Padova : [S.n.?], 1689 wurde nicht ermittelt. 96

ACDF SO CL 1688–1689 Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Bosi OP]99 Bl. 283v, 1 S., [9. Februar 1689]100

Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Bosi OP] nicht aufgefunden [30. März 1689]101

Dekret: Bando:

SO 9. Februar 1689;102 SO 30. März 1689103 SO 29. November 1689

662

Korrespondenten: (1) Inq. von Rimini; (2) Inq. von Padua; (3) Antonio da Vò ; (4) Bf. von Padua Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Padua vom 10. März 1689: Barbarigo, Gregorio 104: Lettera Pastorale// dell’Eminentissimo, et Reverendissimo Signore// Gregorio Cardinale Barbari// Vescovo di Padova. [Incipit: Alli molto R. R. Arcipreti, Parochi, e Curati della Città, e sua Diocesi] [Explicit: Data in Padova nel Palazzo Episcopale il 25. Febraro 1671. Gregorio Cardinale Barbarigo]. - In Padova : per Gio: Battista Pasquati Stampatore episcopale, [1671] (Con Lic. De’ Superiori) (Einblattdruck). ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 28, Bl. 281r–282v In den Akten auch erwähnt: Polacco, Giovanni Battista: Breve instruttione de’ giouanetti [...]. - Bergamo : [S.n.], 1681. Die Ausg. wurde nicht nachgewiesen. ACDF SO CL 1688–1689, [Nr. 28bis] [1689. Proposta del P(adr)e Marchesi. Prima Risposta dal P(adr)e Caprini Gesuita sopra le Proposizioni di Molinos, e Censura de libri di simil Materia. Seconda Risposta aumentata in ordine alla prima del sud(ett)o P(adr)e Caprini. Decretu(m) S. Congregationis sub die 22 Martii statuens, quod imponatur silentiu(m)]105

Zu Bosi vgl. Prosopographie 18. Jh. In Form eines Votums, das inhaltlich im Dekret SO 9. Februar 1689, Bl. 283v, von den Kardinälen übernommen wurde und deshalb als erste Revision des Werkes betrachtet werden sollte. 101 Dem Fasz. liegt ein weiteres Gutachten bei u.d.T. „Nota sopra il libretto intitulato Breue Instruttione [...]“, unter Bl. 286r–289r, 7. S., o.D., das nicht eindeutig in einem der beiden Revisionsverfahren verortet werden kann. 102 Bl. 283v: der Inq. von Rimini sollte die Erlaubnis für den ND nicht erteilen und die zirkulierenden Drucke einsammeln; zudem sollte dem Inq. von Padua eine Abschrift des Gutachtens mit der Anord­ nung, die in Padua gedruckten Exemplare einzusammeln, übersandt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini im Schreiben vom 13. Januar 1689, Bl. 279r, mit Übersendung des neuzudruckenden Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 26. Januar 1689, Bl. 283v. 103 Bl. 291v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Padua vom 1. März 1689, Bl. 285r. – Vgl. ferner das Dekret SO 22. März 1689, Bl. 291v. 104 Zu Barbarigo vgl. Personen und Profile. 105 Nicht in der Rubricella. Angabe nach Fasz.-Umschlag Bl. 293r. 99

100

663

ACDF SO CL 1688–1689

1. Marchese, Francesco106: [Proposta]. - [1689]. - [6 S.] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt.107 2. Caprini, Giovanni Antonio: Risposta a una scrittura Anonima sopra// le Propositioni di Mollinos condannate// dalla Santità di Nostro Signore. - [S.a.]. - 7 S. (Ms.). ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 29, Bl. 296r–297v und 304r–305v 3. Caprini, Giovanni Antonio: Risposta ad una scrittura anonima sopra le// propositioni de Molinos condannate dalla S[antità] di// N[ostro] S[ignore] Innocentio XI. - [S.a.]. - 11 S. (Ms.). ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 29, Bl. 298r–303r Dekret:

SO 22. März 1689 (zu Nr. 1–3)108

Weitere Akten des SO: Notiz über die Zusendung des Werkes an den MSP, Bl. 295r, 1 S., 27. April 1689 (zu Nr. 1) ACDF SO CL 1688–1689, [Nr. 28ter]109 [1689. Censura in libru(m) ins(criptu)m Vita dello Spirito, dove si impara a far orazione, ed unirsi con Dio &c. Composto dal D. Antonio Bojas Prete natural di Madrid, e novamente tradotto in lingua Toscana. Pavia 1648. Decret(um) S(acrae) Cong(regatio)nis sub die 19. Aprilis 1689. Statuens praefatum librum esse prohibendu(m)]110 ♦ Rojas, Antonio de: La vita dello spirito per far progresso nell’esercizio dell’orazione per haver grand’vnione con Dio. / Composta dal dottor d. Antonio di Rojas sacerdote spagnuolo. Tradotta nuouamente dalla lingua francese nell’italiana d’vn diuoto dell’opera [...]. - In Saluzzo : per Nicolò Valauri, 1675. - [8], 432 S. ; 12º. SBN111 Gutachter: Gutachten:

Paolo Mariani OSA Bl. 310r–313r, 7 S., [19. April 1689]

Dekret: Bando:

SO 19. April 1689112 SO 29. November 1689

Zu Marchese vgl. Personen und Profile. Nach Vermerk, Bl. 295r, wurde die Schrift am 27. April 1689 an den MSP weitergeleitet. Mehrere andere Schriften von Francesco Marchesi Or liegen dem Fasz. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 2→ACDF SO St.St. N-3-a bei. 108 Bl. 305v: [den streitenden Parteien] sollte Stillschweigen auferlegt werden. 109 Nicht in der Rubricella. 110 Angabe nach Fasz.-Umschlag, Bl. 309r. 111 Die verhandelte Ausg. Pavia : [S.n.], 1648 wurde nicht ermittelt. Vgl. ♦ Rojas, Antonio de ; Cyprien (Übers.): La vie de l’esprit pour s’avancer en l’exercice de l’oraison et pour avoir une grande union avec Dieu / composée en espagnol par Anthoine de Rojas [...] et nouvellement traduit en français par le R. P. Cyprien de la Nativité de la Vierge. - Paris : [S.n.], 1648. GVK. Das Werk wurde mehrfach übers. Die für die ital. Übers. verwendete Übers. bzw. Ausg. wurde nicht ermittelt. Vgl. Rojas, Antonio de: Vida del espiritu para saber tener oracion y union con Dios, compuesto y nuevamente corregido y emendado en esta tercera impression por el Doctor don Antonio de Rojas. [...] - En Madrid : por la viuda de Alonso Martin, 1630. - [32], 207, [1] S. ; 16° Abes. 112 Bl. 313v: das Werk sollte verboten werden. 106 107

ACDF SO CL 1688–1689

664

ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 29 1689. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Regola Breve e facile per far Orazione mattina, e sera sopra quel punto: Fiat voluntas tua. Per Livio Leoni. Leoni, Livio: Regola breue, e facile per fare oratione matina, e sera sopra quel diuino ponto. Fiat voluntas tua. / Data in luce per Liuio Leoni. - In Milano : [S.n.], [S.a.]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

[Paolo Andrea Borelli B?] nicht aufgefunden [9. März 1689?]

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv Bl. 317r–318r, 3 S., [26. April 1689]

Dekret: Bando:

SO 26. April 1689113 SO 29. November 1689

Korrespondenten: Inq. von Pavia ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 30 1689. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Tesoro mistico scoperto all’anima desiderosa d’Orazione continua, cioè discorso, in cui si mostra il modo facile di far sempre Orazione dato in luce da un Sacerdote Genovese &c. Anonym: Tesoro mistico scoperto all’anima desiderosa d’orazione continua, cioè discorso, in cui si mostra il modo facile di far sempre Orazione, dato in luce da un sacerdote Genovese etc. [...]. - Genova : Antonio Giorgio Franchelli, [S.a.]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

Giovanni Antonio Sessa e Sidoti OFMObs114 Bl. 324r/v, 2 S., [26. April 1689]

Dekret: Bando:

SO 26. April 1689115 SO 29. November 1689

ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 31 1689. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Della facilità di Salvarsi, ovvero dei tre Stati dell’Anima Purgativo, Illuminativo e Unitivo &c. di D. Carlo Guadagni &c. Guadagni, Carlo: Della facilità di salvarsi, ovvero dei tre stati dell’anima Purgativo, Illuminativo e Unitivo etc. / di D. Carlo Guadagni etc. [...]. - Napoli : [S.n.], 1684. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Bl. 320v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Pavia vom 20. Februar 1689, Bl. 316r, als Antwort auf Anweisungen des SO im Rundschreiben vom 13. November 1688 [gemäß Dekret SO 10. November 1688: vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 22] bzgl. Schriften, die die Lehre Molinos vertraten, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 9. März 1689, Bl. 322v. 114 Zu Sessa vgl. Prosopographie 18. Jh. 115 Bl. 325v: das Werk sollte verboten werden. 113

665

ACDF SO CL 1688–1689

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv Bl. 328r–329v, 4 S., [26. April 1689]

Dekret: Bando:

SO 26. April 1689116 SO 29. November 1689

Korrespondenten: Comm. der Inquisition in Neapel ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 32 1689. Censura in libr[um] P. Benedicti de Camphert Cappuccini Angli, et italicè redditum a P. Modesto Romano ejusde[m] Ord[ini]s ins[criptu]m: Regola di perfezione &c. Benoît  ; Romano, Modesto (Übers.): Regola// Di Perfettione,// La quale contiene vn breue, e chiaro com-//pendio di tutta la vita spirituale. Ridot-//ta ad vn sol punto della volontà di-//uina, e diuisa in tre parti. / Del R. P. F. Benedetto// Da Canfelt Inglese dell’Ordine// de’ Minori Capuccini.// E Tradotta dalla lingua latina nell’Italiana.// Dal P. F. Modesto Romano// Predicatore del medemo Ordine.// [...] Dedicata all’Illustrissima Signora// Marchesa Pacifica// Maidalchini. - In Viterbo : Per Pietro Martinelli, 1667 (Con Licenza de’ Superiori). - 580, [12] S. ; 16°. BVE117 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Antonio Sessa e Sidoti OFMObs118 Bl. 334r–338r, 9 S., 12. Januar 1689

Dekret: Bando:

SO 26. April 1689119 SO 29. November 1689

Bl. 331v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Gutachten, Bl. 328r, auf die Übersendung des Werkes durch den [Comm. der Inquisition in Neapel]. 117 Das Werk war bereits ersch.: vgl. Benoît : Regola di perfettione, la quale contiene vn breue, & chiaro compendio di tutta la vita spirituale [...] del R. P. F. Benedetto Inglese dell’Ordine de’ Cappuccini. - In Venetia : presso Marco Guarisco, 1616. - [402], [6] S. ; 12º. SBN. Namensvarianten ermittelt nach COPAC: Canfield, Benet; Fitch, William (Taufname). Vgl. Benoît  ; Girolamo (Hg.): R. P. F. Benedicti// Angli De Canfeld// In Essexia, Ordinis// Capucinorum,// Regvla// Perfectionis,// Continens Breve et Lv-//cidum totius vitae spiritualis Compen-// dium, redactae ad vnicum punctum Vo-//luntatis diuinae, & in tres partes diui-//sae: quarum contenta sequens// pagina exhibet.// De mandato R. adm. Hieron. À Castro Fer-//rettorum eiusdem Ordinis Generalis,// Typis latinè mandata. - Coloniae : Apud Ioannem Crithium, 1610. BM-Lyon. Umfangs- und Formatangaben nach SBB: [12], 278 Bl., [4] Bl. ; 12°. Die lat. Fassung ist ebenfalls mehrfach ersch.: vgl. z.B. die Ausg. Duaci : ex officina Gerardi Pinchon sub signo Coloniae, 1630. SBN; Romae : typis Fabii de Falco, 1666. SBN. Das Werk war bereits auf Engl. und Franz. ersch.: vgl. Benoît : The rule of perfection: contayning a breif and perspicuous abridgement of all the wholle spirituall life, reduced to this only point of the (vvill of God.) Diuided into three partes. The first treating of the exteriour will of God, contayning the actiue life. The second of the interiour vvill contayning the contemplatiue life. The third of the essentiall vvill concerning the life supereminent. Composed by the R. F. Benet Capucin, preacher, of the holie order of Saint Francis, novv of the prouince of France, heertofore called VV. Fitch, of Canfeld in Essex. - Printed at Roan : By Cardin Hamillion, 1609. - [20], 179, [1] S. COPAC; Benoît : Reigle de perfection, contenant un bref et lucide abrégé de toute la vie spirituelle réduite à ce seul point de la volonté de Dieu [...]. - Paris : C. Chastellain, 1609. - 423 S. ; 16°. BNF. 118 Zu Sessa vgl. Prosopographie 18. Jh. 119 Bl. 339v: das Werk sollte verboten werden. 116

ACDF SO CL 1688–1689

666

Korrespondenten: (1) Girolamo Pio Saccheri OP ;120 (2) Vincenzo L. Sallua OP 121 ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 33 1689. Censura in Libr[um] P. Pauli Manassei Cappuccini ins[criptu]m: Paradiso interiore &c. ♦ Manassei, Paolo: Paradiso// Interiore,// Nel quale con trentatre’// Essercitij si praticano// tutte le virtù per arri-//uare alla perfettione. / Del R. P. F. Paolo Manas-// sei da Terni Predicato-//re Capuccino di Min. di// S. Francesco.// In quest’vltima impres-//sione coretto di molti//errori, & aggiuntaui la// Tauola di tutti gli Es-// sercitij. - In Macerata : per il Grisei, 1650 (Con licenza de’ Sup.). - 390, [8] S. BAV122 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Antonio Sessa e Sidoti OFMObs123 Bl. 344r–346r, 5 S., 26. Januar 1689

Dekret: Bando:

SO 26. April 1689;124 nicht aufgefunden125 SO 29. November 1689

Korrespondenten: Inq. von Rimini Weitere Akten des SO: Auflistung der vom Inq. von Rimini im Schreiben vom 30. September 1689 übersandten Werke, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 62, 1 S., [12. Oktober 1689] ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 34 1689. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Modo facile p[er] fare acquisto dell’Orazione di quiete composto da D. Antonio Solazzo da Vetralla Confessore delle RR. Monache dell’Incarnazione di Roma. Solazzi, Giovanni Antonio: Modo facile per far acquisto dell’oratione di quiete. / Composto da Gio. Antonio Solazzi da Vetralla. Confessore delle RR. monache della santissima Incarnatione di Roma. Dedicato alli gloriosi santi Filippo Neri, e Maria Madalena de pazzi e dato in luce dall’autore ad istanza della reu. sor. Rosa Maria Fifer monaca professa in S. Catherina di Siena. - In Roma : per Michel’Ercole, 1675. - 24 S. ; 12°. SBN

Zu Saccheri vgl. Prosopographie 19. Jh. Zu Sallua vgl. Prosopographie 19. Jh. 122 Die verhandelte und durch Bando SO 29. November 1689 verbotene Ausg. Macerata : per gli Grisei, e Piccini, 1667 wurde nicht ermittelt. 123 Zu Sessa vgl. Prosopographie 18. Jh. 124 Bl. 347v: das Werk sollte verboten werden. 125 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 30. September 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 62, mit Verweis auf die Prüfung der Werke auf Anweisung des SO im Rundschreiben vom 13. November 1688 [gemäß Dekret SO 10. November 1688: vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 22], und mit Übersendung des von den Revisoren für suspekt erachteten Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 12. Oktober 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 62. 120 121

667

ACDF SO CL 1688–1689

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Damasceno Bragaldi OFMConv126 Bl. 350r–352r, 5 S., [3. Mai 1689]

Dekret: Bando:

SO 3. Mai 1689127 SO 29. November 1689

Korrespondenten: Inq. von Florenz Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Florenz vom 27. November 1688: Auflistung der vom Inq. von Florenz an das SO übersandten Werke, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 25, 1 S., [27. November 1688] ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 35 1689. Censura in Libr[um] Anonym. cui titul[us]: Trattato per condurre le anime alla stretta unione d’amore con Dio, e p[er] mantenervele &c. tradotto dal Francese. Anonym [Baiole, Jean-Jérôme  ;  Dolceti, Antonio (Übers.?)]: Trattato// Per Condvrre L’anime// Alla Stretta Vnione// D’Amore Con Dio,// Per Mantenervele, E// Farle Approfittare.// Raccolto// Dalla Dottrina, Et// Esperienza De Santi,// In Favore Della Vera Divotio-//ne Contra Le False, Et// Ingannevoli.// Con vna istruttione familiare, intor-//no alla vita interiore, l’Oration// mentale, e la conuersatio-//ne col prossimo.// Tradotto Dalla Lingva Francese Nell’Italiana. - In Todi : Per il Galassi, [1672] (Con lic. de’ Sig. Sup.). - [12] Bl., 204 S. ; 14 cm. BAV128 Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv Bl. 362r–365r, 7 S., [10. November 1689]

Gutachter: Gutachten:

Paolino Bernardini junior OP129 Bl. 372r–375r, 7 S., [29. März 1689]

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Damasceno Bragaldi OFMConv130 Bl. 368r–370r, 5 S., [3. Mai 1689]

Zu Bragaldi vgl. Prosopographie 18. Jh. Bl. 353v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Florenz vom 27. November 1688, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 25, mit Übersendung von mehreren Werken auf Anweisung des SO im Rundschreiben vom 13. November 1688 [gemäß Dekret SO 10. November 1688: vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 22]. – Vgl. ferner das Dekret SO 15. Dezember 1688, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 25. 128 Mutmaßl. Übers. ermittelt nach der beiliegenden Korrespondenz des Bf. von Todi mit dem SO, mit Verweis auf die Erklärungen des Druckers. Vgl. Anonym [Baiole, Jean-Jérôme]: Traité pour conduire les âmes à l’étroite union d’amour avec Dieu [...] Recueilli de la doctrine et expérience des Saints [...] Avec une Instruction plus familière touchant la vie intérieure, l’Oraison mentale [...]. Paris : Veuve Nic. Buon, 1645. - 8°. BNF. Verf. ergänzt nach einer neueren Ausg. des Traité: Baiole, Jean-Jérôme ; Gondal, Marie-Louise (Hg.): Traité pour conduire les âmes à l’étroite union d’amour avec Dieu; suivi de Instruction familière en 45 maximes sur la vie intérieure, l’oraison mentale et la conversation avec le prochain / Jean-Jérôme Baiole [...]; texte établi, annoté et présenté par MarieLouise Gondal. - Grenoble : J. Millon, 2001. - 207 S. BNF. 129 Zu Bernardini junior vgl. Prosopographie 18. Jh. 130 Zu Bragaldi vgl. Prosopographie 18. Jh. 126 127

ACDF SO CL 1688–1689 Dekret: Bando:

668

SO 29. März 1689;131 SO 3. Mai 1689132 SO 29. November 1689

Korrespondenten: (1) Inq. von Perugia; (2) Bf. von Todi Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Perugia vom 20. Juli 1688: Gutachten [verf. von dems.] u.d.T. „Riflessioni“, Bl. 361r/v und 366r, 3 S., [20. Juli 1688]; (2) als Anlage zu einem Schreiben des Bf. von Todi vom 16. November 1688: Abschrift der Approbation(en) des Werkes aus der Amtszeit seines Vorgängers, Bl. 358r–359r, 3 S., [1672] ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 36 1689. Censura in Libr[um], cui titul[us]: Traitè de la Theologie mistique ou l’on decouvre les secrets de la Sagesse du Dieu dans la conduite des Ames &c. Par M[onsigneu]r Desqueux Curè de Saint Estienne Doyen de Lille. A Lille 1686. Desqueux, François: Traitè// De La// Theologie// Mystique// Ou// L’on découvre les secrets de la Sagesse// de Dieu dans la conduite des ames// appliquées au saint exercice// de l’Oraison. / Par// M. Desqveuvx Curé de Saint Estienne,// Doyen de Chrétienneté de Lille. - A Lille : Chez François Fievet [...], 1686 (Avec Permission & Approbation). - 114 S. BAV Gutachter: Gutachten:

Giovanni Damasceno Bragaldi OFMConv133 Bl. 378r–381r, 7 S., [3. Mai 1689]

Dekret: Bando:

SO 3. Mai 1689134 SO 29. November 1689

ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 37 1689. Censura in Libr[um] anonym[um] ins[criptu]m in lingua italica: Modo corto, e facile all’Orazione, col qual tutti possono arrivare ad un alta perfezione. Guyon, Jeanne-Marie: Moyen court et tres-facile pour l’oraison [...] que tous peuvent pratiquer tres-aisement, & arriver par-là en peu à une haute perfection. - A Grenoble : par Jacques Petit [...], 1685 (Avec aprobation & privilege). - 2 Teile in 1 vol. ; 12°. BNF135

Bl. 375v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Perugia vom 20. Juli 1688, Bl. 356r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 10. November 1688, Bl. 367v. 132 Bl. 371v: das Werk sollte verboten werden. 133 Zu Bragaldi vgl. Prosopographie 18. Jh. 134 Bl. 381v: das Werk sollte verboten werden. 135 Das vom Inq. übersandte Exemplar enthält: Lettre du serviteur de Dieu, le Reverend Pere Jean Falconi de l’ordre de Notre Dame de la Mercy, à une de ses filles spirituelles. 131

669

ACDF SO CL 1688–1689

Gutachter: Gutachten:

Antonin Cloche OP136 Bl. 386r–393v und Bl. 395r, 17 S., [3. Mai 1689]

Dekret: Bando:

SO 3. Mai 1689137 SO 29. November 1689

Korrespondenten: Inq. von Vercelli ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 38 1689. Censura in Libr[um] Theodori Malfi ins[criptu]m: Riflesso del Uomo interiore. Ven[ezia] 1667. Malfi, Tiberio: Riflesso dell’huomo interiore, ove con semplice stile in forma di dialogo s’instruisce l’anima nel conoscimento di se stessa, e di Dio [...]. - In Venetia : per G. B. Catani, 1667. - [22], 576 S. BAV Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 398r–403r, 11 S., [3. Mai 1689]

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [12. Oktober 1689?]

Dekret: Bando:

SO 3. Mai 1689;138 nicht aufgefunden139 SO 29. November 1689

Korrespondenten: (1) Inq. von Bergamo; (2) Inq. von Rimini Weitere Akten des SO: Auflistung der vom Inq. von Rimini im Schreiben vom 30. September 1689 übersandten Werke, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 62, 1 S., [12. Oktober 1689] ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 39 1689. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Lumi del Vangelo diretti al profitto dell’Anime del P. Fausto di S. Gerolamo Carmelit[an]o Scalzo. Fausto : Lumi del vangelo diretti al profitto dell’anime. Operetta spirituale / del p. f. Fausto di S. Girolamo, definitore provinciale de’ Carmelitani scalzi [...]. - In Bologna : per Giacomo Monti, 1687.140 Zu Cloche vgl. Prosopographie 18. Jh. Bl. 394v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Vercelli vom 7. Dezember 1687, Bl. 385r, mit Übersendung des Werkes. 138 Bl. 394v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. vermutl. den Verweis im Schreiben des Inq. von Bergamo vom 26. Januar 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 36, auf die Übersendung des Werkes mit Schreiben vom 8. Dezember 1688. 139 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 30. September 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 62, mit Verweis auf die Prüfung spiritueller Werke auf Anweisung des SO im Rundschreiben vom 13. November 1688 [gemäß Dekret SO 10. November 1688: vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 22], und mit Übersendung des von den Revisoren für suspekt erachteten Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 12. Oktober 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 62. 140 Nachgewiesen in: Adelisa Malena, L’eresia dei perfetti. Inquisizione romana ed esperienze mistiche nel Seicento italiano, Fiesole 2004. 136 137

ACDF SO CL 1688–1689 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Damasceno Bragaldi OFMConv141 Bl. 406r–409r, 7 S., [3. Mai 1689]

Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Ferrari OP?]142 nicht aufgefunden [16. November 1689?]

Gutachter: Gutachten:

[Paolo Andrea Borelli B?] nicht aufgefunden [11. Januar 1696?]

Dekret: Bando:

SO 3. Mai 1689;143 nicht aufgefunden;144 nicht aufgefunden145 nicht aufgefunden

670

Ferner beiliegend: Gesuch von Fausto di S. Girolamo OCD, einen zweiten Revisor mit der Prüfung des Werkes zu betrauen, Bl. 410r, 1 S., [9. November 1689]146 ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 40 1689. Censura in Libr[um], cui titul[us]: Scala dell’anima p[er] arrivare in breve alla contemplaz[ion]e, perfez[ion]e, ed unione con Dio fabbricata dal P. Pietro Bat[tist]a da Perugia Min[ore] Obs[ervan]te. Macer[ata] 1675. Pietro Battista : Scala dell’anima. - Macerata : G. Piccini, 1675. - 240 S. BAV147 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Damasceno Bragaldi OFMConv148 Bl. 416r–417v, 4 S., [9. Mai 1689]

Dekret: Bando:

SO 9. [wohl: 10.] Mai 1689149 SO 29. November 1689

Korrespondenten: (1) Inq. von Florenz; (2) Inq. von Rimini Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Florenz vom 27. November 1688: Auflistung der vom Inq. von Florenz an das SO übersandten Werke

Zu Bragaldi vgl. Prosopographie 18. Jh. Zu Ferrari vgl. Prosopographie 18. Jh. 143 Bl. 409v: das Werk sollte verboten werden. 144 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Fausto di S. Girolamo OCD, Bl. 410r. – Vgl. ferner das Dekret SO 9. November 1689, Bl. 413v, und den Vermerk, Bl. 410v. 145 Vgl. ferner das Dekret SO 11. Januar 1696, Bl. 409v. 146 Ein weiteres Exemplar des Gesuches liegt dem Fasz. auf Bl. 411r bei. 147 Titelvariante nach ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 25: Pietro Battista : Scala dell’anima per arriuare in breue alla Contemplatione, Perfettione, & Vnione con Dio. - Macerata : G. Piccini, 1675. 148 Zu Bragaldi vgl. Prosopographie 18. Jh. 149 Bl. 419v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Florenz vom 27. November 1688, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 25, mit Übersendung des Werkes auf Anweisung des SO im Rundschreiben vom 13. November 1688 [gemäß Dekret SO 10. November 1688: vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 22]. Vgl. (parallel) das Schreiben des Inq. von Rimini vom 10. Februar 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 35, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. parallel die Dekrete SO 15. Dezember 1688, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 25; SO 22. Februar 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 35. 141 142

671

ACDF SO CL 1688–1689

als Antwort auf das Rundschreiben des SO vom 13. November 1688, ACDF SO Tit. Libr. 1688–1691, Nr. 25, 1 S., [27. November 1688] ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 41 1689. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Scielta d’alcune particolarità più essenziali spettanti al buon Governo spirituale di tutte le Monache &c. cavato dal Libro de Monialibus del P. Pelizzari trasportato in Volgare da D. Francesco Mantica Sacerdote Comasco. Pelizzari, Francesco  ;  Mantica, Francesco (Übers.): Scielta// d’alcune particolarità più essentiali spettanti// al buon gouerno spirituale di tutte le Monache// Cauata dal libro intitolato de Monialibus// del P. Francesco Pellizari della Comp[agni] a di Giesù.// Trasportata dal Latino al Volgare da Fran[ces]co// Mantica Sacerdote Comasco// Dedicata// Alle M. M. R. R. SS. Superiora, Vicaria, e// Monache della S[antissi]ma Ascensione della Città // di Como (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 14150 Gutachter: Gutachten:

Giuseppe Maria Tomasi CR151 Bl. 422r/v, 2 S., [10. Mai 1689]

Dekret:

SO 10. Mai 1689152

Korrespondenten: Inq. von Como ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 42 1689. Censura in Libr[um] Anony[mum]. cui titul[us]: L’arte di Salvarsi. trad[ott]o dal Franc[es]e in Itagliano. [Le Disciple des Disciples ?] ; Morandi, Antonio (Übers.): L’arte di salvarsi tradotta dal francese in Itagliano, et aggionta dal Sig. Antonio Morandi (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.153 Gutachter: Gutachten:

Antonin Cloche OP154 Bl. 426r–429v, 8 S., 10. Mai 1689

Vgl. Pellizzari, Francesco: Tractatio de monialibus in qua resoluuntur omnes ferè quaestiones (& ex ijs plures adhuc non tractatae) quae de ijs excitari solent in communi, & in particulari [...] Authore p. Francisco Pellizzario. - Bononiae : typis Iacobi Montij, 1644. - [20], 504, [48] p. ; 4º. SBN. Das Werk war mehrfach ersch. Die für die Übers. und Bearbeitung verwendete Ausg. wurde nicht ermittelt. 151 Zu Tomasi vgl. Prosopographie 18. Jh. 152 Bl. 423v: das Ms. sollte an die CIndex weitergeleitet werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Como vom 14. Juli 1688, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 14, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 28. Juli 1688, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 14; SO 18. August 1688, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 14. 153 Vgl. ♦ Le Disciple des Disciples : Penses-Y Bien,// Ov// Moyen Covrt,// facile, & assuré de// se sauuer.// Dedié à la ieunesse// Lyonnoise.// Composé par le Disciple// des Disciples. - A Lyon : Chez Gvichard Ivllieron// demeurant en ruë Merciere// proche S. Anthoine, 1646. BSB. Das Werk ist mehrfach ersch. 154 Zu Cloche vgl. Prosopographie 18. Jh. 150

ACDF SO CL 1688–1689 Dekret:

672

SO 10. Mai 1689155

Korrespondenten: Inq. von Mailand ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 43 1689. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Giorno mistico, ovvero dilucidazione dell’Orazione, e Teologia mistica composto dal P. Pietro de Poitiers Cappuc[cin] o in lingua Francese, e tradotto in Itagliano da Fr. Serafino da Borgogna Cappuccino. In Roma 1675. Pierre  ; Serafino (Übers.): Il giorno mistico ouero Dilucidatione dell’oratione e teologia mistica / composto in lingua francese dal M. R. P. Pietro da Poitiers predicatore, [...] tradotto nell’idioma italiano da fra Serafino da Borgogna, [...]. - Stampato in Roma : a spese di Nicolo Angelo Tinassi, 1675. - 2 vol. ; 4°. SBN156 Gutachter: Gutachten:

Emanuele di Giesù Maria OCD Bl. 433r/v und 440r/v, 4 S., [10. November 1688]

Gutachter: Gutachten:

Antonin Cloche OP157 Bl. 434r–439v, 12 S., [10. Mai 1689]

Dekret: Bando:

SO 10. Mai 1689158 nicht aufgefunden

ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 44 1689. Censura in Libr[um] cui titul[us]: Disinganno dell’Anima in forma di Dialogo composto dal Dot. Gregorio Motilli Capuano. In Napoli 1686. Motillo, Gregorio: Disinganno dell’anima in forma di dialogo: divisa in tre discorsi ne quali la ragione mostrando ad un dama il modo d’orare mentalmente e facendoli conoscere [...] / composta dal dottor Gregorio Motilli [...]. - Stampato in Napoli : per Michele Monaco, 1686. - 120 S. ; 12°. CCUC159 Gutachter: Gutachten:

Antonin Cloche OP160 Bl. 448r–450r, 5 S., [10. Mai 1689]

Dekret:

SO 10. Mai 1689161

Bl. 429v: die Druckerlaubnis sollte nicht erteilt und das Ms. nicht zurückgegeben, sondern vom SO einbehalten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 12. Januar 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 29, mit Übersendung des Ms. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 26. Januar 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 29. 156 Vgl. P.P. de P. [Pierre ]: Le Jour mystique, ou l’Éclaircissement de l’oraison et théologie mystique, par le R. P. P. de P. - Paris : E. Thierry, 1671. - 2 vol. ; 8°. BNF. 157 Zu Cloche vgl. Prosopographie 18. Jh. 158 Bl. 441v: das Werk sollte verboten werden. – Vgl. ferner das Dekret SO 10. November 1688, Bl. 440v. 159 Die im Schreiben Motillos an den Papst erwähnte Ausg. von 1684 wurde nicht nachgewiesen. 160 Zu Cloche vgl. Prosopographie 18. Jh. 161 Bl. 450v: das Werk wurde zugelassen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Gregorio Motillo an Papst Innozenz XI. vom 10. September 1687, Bl. 446r, mit Verweis auf die Veröffentli­chung 155

673

ACDF SO CL 1688–1689

Korrespondenten: (1) Generalvikar von Neapel; (2) Gregorio Motillo; (3) Papst Innozenz XI. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 45 1689. Permittitur impressio Libri Ab[bat]is Pasolini Ravennat[ensis] Canonici Lateran[ensis], cui titul[us]: Lustri Ravennati dall’anno 1650 sino all’anno 16… Pasolini, Serafino: Lustri Ravennati dall’anno 1650// sino all’anno 16…// Brevemente descritti// Da Don Serafino Pasolino// Ravennate// Abbate Perpetuo de Can.i Regolari Lateranensi// e dal med.mo dedicati// Alla miracolosissima Imagine di// Maria Vergine Greca (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 45, Bl. 457r162 Dekret:

SO 25. Mai 1689163

Korrespondenten: Inq. von Faenza ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 46 1689. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Geografia Istorica dell’Italia divisa in otto Tomi. Opera del C. Carlo Emman[uele] Fontana Imolese. Tom. 1. in cui si descrive la Marca d’Ancona. Fontana, Carlo Emmanuele: Geografia Istorica// dell’Italia// divisa in otto Tomi// Opera del// Co: Carlo Emmanuel Fontana// Patritio Imolese// Tomo primo// In cui si descrive la Marca d’Ancona// dedicata// All’Em.mo e Rev.mo Prencipe// Decio Car. le Azzolino (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 46, Bl. 464r Gutachter: Gutachten:

Raffaele Fabretti OSB Bl. 465r–470r, 11 S., 30. Mai 1689 (zu Bd. 1)

Dekret:

SO 22. Juni 1689164

Korrespondenten: Inq. von Rimini seines Werkes gegen die Lehre Molinos’ im Jahr 1684 und auf die Zusammenarbeit mit Giu­seppe Rossetto. Ein konkretes Anliegen des Autors ist aus den Akten nicht ersichtlich. – Vgl. ferner die Dekrete SO 17. September 1687, Bl. 452v; SO 1. Oktober 1687, Bl. 453v; SO 22. Oktober 1687, Bl. 451v. 162 Gedruckt wurde: Pasolini, Serafino: Lustri rauennati dall’anno mille, e seicento cinquanta sino all’anno mille, seicento ottantanoue breuemente descritti da D. Serafino Pasolino rauennate. - In Rauenna : appresso Bernardino, e fratelli de’ Pezzi stampatori arciuescouali, 1689. – [10], 254 S. SBN. Forts. von: Pasolini, Serafino: Lustri rauennati dall’anno mille, e cinquecento ottantaotto sino all’anno mille, e seicento cinquanta breuemente descritti da d. Serafino Pasolino rauennate [...] Parte quinta. - In Forli : per Carl’ Antonio Zampa, 1684. – [16], 239, [1] S. SBN. 163 Bl. 459v: der Inq. [von Faenza] sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Faenza vom 19. Mai 1689, Bl. 456r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 164 Bl. 474v: der Inq. von Rimini sollte die Druckerlaubnis nicht erteilen, weder für den von ihm dem SO zugesandten Bd. noch für die anderen Bde. unter dems. Titel. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 16. September 1688, Bl. 463r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 22. September 1688, Bl. 473v; SO 16. Februar 1689, Bl. 474v.

ACDF SO CL 1688–1689

674

ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 47 1689. Censura in Libr[um] cui titul[us]: Vox Zelatricis innocentiae indigna patientis, seù Libellus supplex Fr. Eugenii Brugen[sis] Sacerdot[is] Cappucc[ini] ad Innoc[entium] XI. - Coloniae 1689. 1. Eugenius : Ultima vox zelatricis innocentiae indigna patientis sive Libellus / supplex F. Eugenii Brugensis sacerdotis Capucini, ad Innocentium 11. sum­ mum pontificem. - Coloniae : apud H. Joannis Hamel , 1689. - 119, [1] S. ; 12°. SBN165 Ferner wurde verhandelt: 2. ♦ Eugenius : Den Verleyden ende wegh-gevoerden Joseph, dienende tot waerschauwinge van alle wel-hebbende ouders. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 125 S. ; 12°. BNF166 Gutachter: Gutachten:

[Michael van Hecke OSA] nicht aufgefunden [27. April 1689] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Tommaso Maria Bosi OP167 Bl. 477r–479v und 498r–499r, 9 S., [12. Juli 1689] (zu Nr. 1)

Dekret: Bando:

SO 12. Juli 1689 (zu Nr. 1)168 SO 29. November 1689

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)169

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Kard. Alderano Cibo; (3) Fran­ cesco da Perugia OFMCap; (4) Eugenius van Brugge OFMCap Ferner beiliegend: als Anlagen zu einem Schreiben [von Francesco da Perugia OFMCap?]170 [an Kard. Alderano Cibo?], [nach 27. April 1689?] [vermutl. partim]171: Taufname: de Gheldere, Thomas. Nachgewiesen in Partoens, Gert: The Earliest Phase of the Jansenist Controversy among the Flemish Capuchins. Part I: Hildebrand’s interpretation and the case of Eugenius of Bruges, in: Augustiniana, 61 (2011), S. 173. Druckort vermutl. fingiert. Jacques Alexandre de Chalmot zufolge ersch. das Werk in den Niederlanden (Biographisch woordenboek der Neder­ landen: bevattende de levensbeschrijvingen van voorname staatsmannen, krygshelden, geleerden in allerleije vakken van wetenschappen, digters, schilders en andere konstenaren [...] Van de oudste tij­ den af tot heden toe. Eerste deel, Bd. 5, 1799, S. 30). 166 Taufname: de Gheldere, Thomas (s. vorige Fußnote). Druckort fingiert, Verl. und mutmaßl. Erscheinungsjahr: Hâvre-de-Grâce  :  by de fameuse Maets van ʼt Walleken, [ca. 1685], vgl. Partoens (s. vorige Fußnote), S. 173. 167 Zu Bosi vgl. Prosopographie 18. Jh. 168 Bl. 500v: das Werk sollte verboten und alle Exemplare des Werkes, inkl. der anderen gedruckten Schriften von Eugenius van Brugge OFMCap, eingesammelt werden; unterdessen sollten die Ordens­ oberen OFMCap angewiesen werden, den inhaftierten Autor gut zu bewachen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Anlagen zu einem Schreiben [von Francesco Maria da Perugia OFMCap?] an Kard. [Alderano Cibo?], o.D., Bl. 483r–493v, mit Hinweis auf ein sich seit 1686 hinziehendes Verfahren gegen Eugenius van Brugge OFMCap. Vgl. vermutl. auch das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 27. Mai 1689 [an Kard. Alderano Cibo?], Bl. 480r, mit Übersendung des Werkes. 169 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben [von Francesco Maria da Perugia OFMCap?] an Kard. [Alderano Cibo?] vom 27. April 1689, Bl. 482r. 170 Handschrift identisch mit jener des Schreibens auf Bl. 482r (s. vorige Fußnote). 171 Es fehlt der vierte Punkt, auf den sich die Anlage D bezieht. Ebenfalls fehlt die Anlage A: das im Schrei­ben aufgeführte Manifest von Eugenius van Brugge OFMCap. 165

675

ACDF SO CL 1688–1689

(1) Abschrift einer durch den Generaloberen OFMCap eingesandten Relation zum Fall des Eugenius van Brugge OFMCap (Buchstabe B), Bl. 484r/v und 493r/v, 4 S., [nach 27. April 1689?]; (2) „Processo informativo“ des Provinzials der Ordensprovinz Flandern (Buchstabe C), Bl. 485r–486v und 492r, 5 S., [nach 27. April 1689?]; (3) Abschrift einer durch den Generaloberen OFMCap eingesandten Relation zum Fall des Reginaldus van Oudenaarde OFMCap (Buchstabe D), Bl. 483r/v, 2 S., [nach 27. April 1689?] ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 48 1689. Censura in Libr[um] italicè traduct[um], cui titul[us]: Consolazione dell’anime desolate, e che si trovano nell’aridità &c. scritta in Francese dal P. Serafino Binetti Gesuita. Binet, Etienne: Consolatione dell’anime desolate, e che si trouano nell’aridita, & abbandonamento, con vno specchio delli indicibili abbandonamenti di Giesu Christo. / Scritta in lingua francese, dal p. Stefano Binetti, della Compagnia di Giesu. - In Cremona : dal Belpieri, 1639. - [6], 310, [1] S. ; 12°. SBN172 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Battista Salvago OFMRef Bl. 503r–506r, 7 S., [10. Mai 1689]

Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 507r–510r, 7 S., [12. Juli 1689]

Dekret:

SO 12. Juli 1689173

Korrespondenten: Inq. von Bergamo ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 48bis [1689. Censura in Librum cui titulus: Tesoro dell’anima Cristiana, ovvero Pie Meditazioni sopra la passione del Signore divise in 40 punti &c. composte da D. Giacomo Mariani. Item Censura in alium Libellum, cui titulus: Cibo dell’anima, ovvero dell’Orazione mentale pratica ordinata alla Passione di Cristo Signor Nostro &c. di Giuseppe Rainaldi].174 1. Bonomo, Giovanna Maria: Tesoro dell’anima christiana, ouero Pie meditationi sopra la passione del Signore. Diuise in quaranta punti. [...] Composte da d. Giovanna Vgl. Binet, Etienne: Consolation des ames desolees, et qui sont dans les ariditez & abandonements. Auec vn miroir des ineffables abandonnement de Iesus Christ, poinct le plus important de la vie spirituelle. A madame la comtesse de Sainct Paul. Par le R. P. Estienne Binet, de la Compagnie de Iesus. Nouuelle edition reueuë & corrigée. - A Paris : chez Sebastien Cramoisy, rue S. Iacques, aux Cicognes, 1629. - [24], 593 [i.e. 597, 3] S. ; 12º. SBN. Die erste Ausg. wurde nicht nachgewiesen. 173 Bl. 510v: die Kardinäle nahmen das Gutachten [Borellis] zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bergamo vom 26. Januar 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688– 1691, Nr. 36, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner die Dekrete SO 22. Februar 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 36; SO 10. Mai 1689, Bl. 506v. 174 Ergänzt nach Fasz.-Umschlag, Bl. 512r. Nicht in der Rubricella. 172

ACDF SO CL 1688–1689

676

Maria N In questa terza impressione accresciute e migliorate. [...]. In Milano : per Gio. Battista Ferrario stampatore, 1669. - 444 S. ; 12°. SBN 2. ♦ Rainaldi, Giuseppe: Cibo dell’anima, ouero dell’oratione mentale. Pratica ordinata alla passione di Christo Signor nostro per tutti li giorni del mese. / Di Giuseppe Rainaldi. Con sette breuissime meditationi de’ benefici diuini. Con nuoua aggiunta d’altre meditazioni, & anco in quest’vltima impressione la descrittione della forma, e bellezza del santissimo corpo di Giesu Christo. - In Venetia : [S.n.], 1679. Ed in Napoli : per Saluatore Castaldo regio stampatore, 1684. - 234, [58] S. ; 24°. SBN175 Gutachter: Gutachten:

[Carlo Maria Gatti OCarm?] nicht aufgefunden [22. Dezember 1688?] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Vincenzo Lucchesini OSM Bl. 513r–514r, 3 S., [12. Juli 1689] (zu Nr. 1–2)

Dekret:

SO 12. Juli 1689 (zu Nr. 1–2)176

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)177

Korrespondenten: (1) Inq. von Brescia; (2) Inq. von Cremona Weitere Akten des SO: (1) Auflistung der mit dem Schreiben des Inq. von Cremona vom 12. Mai 1689 übersandten Werke, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 42, 1 S., [25. Mai 1689]; (2) Auflistung der mit dem Schreiben des Inq. von Cremona vom 18. August 1689 übersandten Werke, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 60, 1 S., [29. August 1689] Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Brescia vom 9. Dezember 1688: „Nota delli libri, che si mandano“, auf Anweisung des SO im Rundschreiben vom 13. November 1688 [gemäß Dekret SO 10. November 1688: vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 22] zu den Schriften, die die Lehre Molinos vertraten, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 27, 1 S., [9. Dezember 1688] ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 49 1689. Censura in Libr[um] Anonym[um] impress[um] Bononiae 1687., cui ti­ tul[us]: Combattimento spirituale ordinato da un servo di Dio &c. aggiuntovi Das Werk war mehrfach ersch. Die verhandelte(n) Ausg. konnte(n) nicht eindeutig ermittelt werden. Bl. 512r: die Kardinäle nahmen das Gutachten [Lucchesinis] zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens zu Nr. 2 vgl. möglicherweise das Schreiben des Inq. von Brescia vom 9. Dezember 1688, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 27, mit Übersendung des Werkes. Allerdings ist unklar, ob es sich hier um dieselbe Ausg. handelt. Vgl. ferner zu Nr. 1–2 das Schreiben des Inq. von Cremona vom 12. Mai 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 42. Mit dem Schreiben wurden die beiden Werke übersandt; die Identifikation der Ausg. des Werkes Nr. 2 bleibt aber problematisch. – Vgl. jeweils das Dekret SO 22. Dezember 1688, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 27; SO 25. Mai 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 42. – Eine spätere Ausg. des Werkes Nr. 1 wurde verboten: vgl. Bando CIndex 21. April 1693. 177 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 18. August 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 60, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 29. August 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 60. 175

176

677

ACDF SO CL 1688–1689

il combattimento nel tempo della Morte, ed un breve Trattato dei tre Voti de Religiosi. ♦ Scupoli, Lorenzo: Combattimento spirituale ordinato da vn seruo di Dio. In questa noua impressione dall’istesso autore ampliato. Aggiontoui il combattimento nel tempo della morte. Et vn breue trattato de’ tre voti de’ religiosi. - In Bologna : per Bartolomeo Cochi: ad instanza di Simon Parlasca, 1607. - 344, [16] S. ; 12°. SBN Gutachter: Gutachten:

Ottavio Visconti B Bl. 518r–521v, 8 S., [12. Juli 1689]

Dekret:

SO 12. Juli 1689178

Korrespondenten: Inq. von Cremona Weitere Akten des SO: Auflistung der mit dem Schreiben des Inq. von Cremona vom 12. Mai 1689 übersandten Werke, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 42, 1 S., [25. Mai 1689] ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 50 1689. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Dell’obbligo di servir Dio da vero p[er] rispetto del S[anctissi]mo Sagram[en]to. Anonym: Dell’obligo di servir Dio da vero per rispetto del SS. Sacramento. [Incipit: P.° Ponto. Giesu saramentato (sic!) si è posto nel sacramento acio l’imitassimo noi tutti in far per lui quello che fa lui per noi]. - [S.a.]. - 2 S. (Ms.). ACDF SO CL 1688‒1689, Nr. 50, Bl. 526r/v Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Bosi OP]179 nicht aufgefunden [13. Juli 1689]

Dekret:

SO 13. Juli 1689180

Korrespondenten: Inq. von Novara ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 51 1689. Non permittitur divulgatio folii ins[cript]i: Erezione della pia, e nobile Con[gregazio]ne di S. Mauro &c. in quo asseritur institutore[m] Rosarii fuisse S. Benedictu[m], exinde S. Mauru[m].

Bl. 522v: die Kardinäle nahmen [das Gutachten von Ottavio Visconti B] zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 12. Mai 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 42, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 25. Mai 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 42. 179 Zu Bosi vgl. Prosopographie 18. Jh. 180 Bl. 527v: der Inq. [von Novara] sollte die Druckerlaubnis nicht erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Abschnitt des Schreibens des Inq. von Novara vom 28. Juni 1689, Bl. 525r, mit Übersendung des hs. Einblattdruckes zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 178

ACDF SO CL 1688–1689

678

Item ordinatur, ut in Pictura sit. in Claustro PP. Minor[um] Conv[entualium] Cherii deleantur verba: Virgo Maria concepta est sine peccato Originali. [Ciò mostra che la generazione dei pazzi fu perpetua].181 1. Anonym: Erezione// Della Pia, E Nobile Congregazione// Di S. Mavro Abbate// Nella Chiesa Parochiale Di S. Pietro// Della Città Di Savigliano. L’anno 1689. [Incipit: Da che la singolar Pietà del Reuerendissimo P. Abbate D. Lodouico Guerra arrichì il Monastero di S. Pietro (…)]. - In Cvneo : per Lorenzo Strabella (Con licenza de Superiori), 1689 (Einblattdruck). ACDF SO CL 1688‒1689, Nr. 51, unter Bl. 532r 2. Bildliche Darstellung: [in Claustris PP. Minor. Conventualium Cherii inveniatur depictus S. Dominicus, in cuius manu adest liber, in quo leguntur sequentia verba: Virgo Maria concepta est sine peccato Originali]. Die bildliche Darstellung wurde nicht ermittelt. Dekret:

SO 13. Juli 1689 (zu Nr. 1–2)182

Korrespondenten: (1) Inq. von Turin; (2) Tommaso Maria Bosi OP 183 ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 52 1689. Censura in Libr[um] editum Insulis 1688. ins[criptu]m: Epistola D. Felicis Deschams Relig[iosi] S. Amandi &c. de S. Pontifice, ejusque authoritate. Deschamps, Felix: Epistola D. Felicis Deschamps, [...] ad Martinum Steyaert [...] de summo Pontifice ejusque auctoritate [...]. - Insulis : typis F. Fievet, 1688. - 4°. BNF Gutachter: Gutachten:

Paolino Bernardini junior OP184 Bl. 537r–541v, 10 S., [19. Juli 1689]

Dekret: Bando:

SO 19. Juli 1689185 SO 29. November 1689

ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 53 1689. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: L’anima orante, ovvero pratica dell’Orazione mentale p[er] sette giorni della settimana del P. Gio[vanni] Battista Pasquali Chier[ico] Regolare.

Nachsatz von anderer Hand ergänzt. Bl. 534v: der Inq. von Turin sollte wegen der Verweigerung des Publiceturs für den von ihm übersandten Einblattdruck gelobt werden. In diesem wurde vorgegeben, dass der hl. Benedikt Stifter des Rosenkranzes und der hl. Dominikus dessen Verbreiter gewesen seien; ferner sollten auch die Wörter „Virgo Maria concepta est sine peccato originali“, die auf einem Bild im Ordenskonvent OFMConv zu Chieri zu lesen waren, getilgt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Turin an den Comm. SO vom 29. Juni 1689, Bl. 531r, und an das SO vom selben Tag, Bl. 530r, mit Übersendung des Einblattdruckes. 183 Zu Bosi vgl. Prosopographie 18. Jh. 184 Zu Bernardini junior vgl. Prosopographie 18. Jh. 185 Bl. 542v: das Werk sollte verboten werden. 181 182

679

ACDF SO CL 1688–1689

Item Censura in Libr[um] ins[criptu]m: La Divozione facile ad ogni stato, e condizione di Persone del P. Pietro Le Moyne Servita tradotta dal Francese del P. Franc[esc]o M[ari]a Battaglia Agostiniano. 1. Pasquali, Giovanni: Anima orante, ouero pratica dell’oratione mentale per li sette giorni della settimana nella via illuminatiua, sopra la passione di Christo. / Composta dal p. d. Gio. Battista Pasquali cremonese chierico regolare [...]. - In Bologna : per Giacomo Monti, 1666. - 2 vol. ; 12°. SBN 2. Moine, Pierre Le ; Battaglia, Francesco Maria (Übers.): La diuotione facile ad ogni stato, e conditione di persone. / Del padre Pietro Le Moine [...] Portata dal francese nell’italiano dal padre maestro Francesco Maria Battaglia [...] e dedicata all.’mo sig.re Il sig. conte Gio. Francesco Barbo’. - In Milano : per Federico Agnelli, [S.a.]. - [24], 228, [12] S. ; 12°. SBN186 Gutachter: Gutachten:

Paolo Mariani OSA Bl. 545r/v, 2 S., [19. Juli 1689] (zu Nr. 1–2)

Dekret:

SO 19. Juli 1689 (zu Nr. 1)187

Dekret:

SO 14. Februar 1674;188 SO 19. Juli 1689189 (zu Nr. 2)

Korrespondenten: (1) Inq. von Mailand; (2) Inq. von Cremona Weitere Akten des SO: (1) Relation zum Schreiben des Inq. von Mailand vom 24. Januar 1674, darin Auflistung mehrerer Titel, deren Titelbl. der Inq. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis übersandt hatte, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, 2 S., [14. Februar 1674]; (2) Auflistung der vom Inq. von Cremona mit Schreiben vom 12. Mai 1689 übersandten Werke, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 42, 1 S., [25. Mai 1689] ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 54 1689. Censura in Opuscula Manus[cript]a composita a P. Ioan[ne] Tuba Ord[ini]s Servorum. 1.us inscrib[itur]: Amphibologia damnata ab Innoc[entio] XI. in quinque Propositionibus de juram[en]to. 2.us Probabilitas pernitiosa sic Vgl. Moine, Pierre Le: La Dévotion aisée, par le P. Pierre Le Moine. - Paris : A. de Sommaville, 1652. - 294 S. ; 8°. BNF. 187 Bl. 546v: die Kardinäle nahmen das Gutachten Marianis zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 12. Mai 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 42, mit Übersendung der von Massimiliano Antonio Ugulani, Domkanoniker von Cremona, und Giovanni Battista Tegagni, Pfarrer von Marselengo (Diöz. Cremona), auf Anweisung des SO im Rundschreiben vom 13. November 1688 [gemäß Dekret SO 10. November 1688: vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 22] eingesammelten Werke. – Vgl. ferner das Dekret SO 25. Mai 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688– 1691, Nr. 42. 188 ACDF SO Tit.Libr 1671–1677: der Inq. [von Mailand] sollte den Werken die Druckerlaubnis erteilen, inkl. dem Werk Nr. 2. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 24. Januar 1674, ACDF SO Tit.Libr. 1671–1677, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Ein anderes Ms. sollte dem SO zur weiteren Prüfung zugesandt werden: vgl. ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 27]. 189 Bl. 546v: die Kardinäle nahmen das Gutachten Marianis zur Kenntnis. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das in der vorvorigen Fußnote genannte Schreiben des Inq. von Cremona vom 12. Mai 1689 sowie das ebenda genannte Dekret SO 25. Mai 1689. 186

ACDF SO CL 1688–1689

680

declarata a duobus Pontificibus, nempe &c. &c. Fides scandalosa contenta in sequentibus Propositionibus &c. 1. Tuba, Giovanni: Amphibologia damnata// ab Jnnocentio Papa xi// in quinque Propositionibus de Juramento.// Opus Morale/ Editum a Patre Joanne Tuba Ordinis Servorum B.M.V.// et eidem Summo Pontifici dedicatum. - [S.a.]. - 21 S. (Ms.). ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 54, Bl. 551r–561r 2. Tuba, Giovanni: Probabilitas Perniciosa// sic// declarata a duobus Summis Pontificibus, nempe// ab Alex. vii et jnnocent. xi, in sequentibus// Propositionibus.// Opusculum ii Morale/ editum a P.re Joanne Tubam Ordinis Servor. B.M.V. - [S.a.]. 22 S. (Ms.). ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 54, Bl. 562r–572v 3. Tuba, Giovanni: Fides Scandalosa// contenta in sequentibus Propositionibus// Opusculum 3. Morale/ editum/ a P.re Joanne Tuba, Ordinis Servorum B.M.V. - [S.a.]. 22 S. (Ms.). ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 54, Bl.573r–583v Gutachter: Gutachten:

Tommaso Maria Ferrari OP190 Bl. 584r–587v und Bl. 589r/v, 10 S., [26. Juli 1689] (zu Nr. 1–3)

Dekret:

SO 26. Juli 1689 (zu Nr. 1–3)191

Korrespondenten: Giovanni Tuba OSM Weitere Akten des SO: Relation, Bl. 550r, 1 S., [17. November 1688] Ferner beiliegend: Gesuch von Giovanni Tuba OSM um Erlaubnis zum Druck der Titel Nr. 1–3 in Verona, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 17, 1 S., [25. August 1688]; als Anlage: Zeugnisse mit den Unterschriften der Inq. von Venedig und von Verona, mit der Angabe, dass sie im Text nichts gegen den Glauben oder die guten Sitten gefunden haben, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 17, jeweils 1 S., [25. August 1688] ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 55 1689. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Affetti unitivi di preparazione, e ringraziamento p[er] la S[anctissi]ma Communione di Mons[igno]r Gio[vanni] Visconti Pistojese &c. 1. Visconti, Giovanni Maria: Affetti unitivi di preparatione, e ringratiamento / per la Santissima Communione di monsignor Giovanni Visconti pistorese con alcune meditationi unitive della Passione di Nostro Signore. - In Macerata : appresso Carlo Zenobj, 1685. - 336 S. ; 12°. SBN Ferner wurde verhandelt: 2. Caldera, Fernando: Mistica// Theologia// Et essercitio di fede viua, &// Oratione mentale, Cō-//posto in Madrid// l’anno 1623. / Dal P. F. Ferdinando Cal-//dera, Zu Ferrari vgl. Prosopographie 18. Jh. Bl. 549r: die Druckerlaubnis sollte nicht erteilt, die Mss. nicht zurückgegeben werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giovanni Tuba, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 17. – Vgl. ferner die Dekrete SO 25. August 1688, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 17; SO 17. November 1688, Bl. 588v.

190 191

681

ACDF SO CL 1688–1689

dell’ord. di S.// Franc. di Paola.// Tradotto nouamente in Italiano à// beneficio dell’ anima da un// Diuoto seruo della// Madre di Dio. - In Roma : Per Ignatio de Lazari, 1658 (Con licenza de’ Superiori). - [11] Bl., 306 S., [6] Bl. BAV Gutachter: Gutachten:

Giacinto Fonseca OP Bl. 593r, 1 S., [26. Juli 1689] (zu Nr. 1–2)

Dekret:

SO 26. Juli 1689 (zu Nr. 1)192

Dekret:

SO 26. Juli 1689 (zu Nr. 2)193

Korrespondenten: Inq. von Ancona ACDF SO CL 1688–1689, [Nr. 55bis] [1689. Censura in Libellum Thesium ins[criptu]m: Synopsis Quadripartita Theologico-Scholastica Praedicatoria, Historica, Pontificia &c. Praeside P. Petro Clenarts Ord(ini)s Eremit(arum) S. Augustini defendet &c. die (15.) Maii 1688. Lovanii &c. Decretum S. Cong(regatio)nis sub die 26. Julii 1689. Statuens praefatum Libellum Thesium prohibendum esse.]194 Clenaerts, Petrus (Praes.) ; Peemans, Franciscus (Resp.): Synopsis// Quadripartita:// Theologo-Scholastica.// Theologo-Praedicatoria.// Theologo-Pontificia.// Quam// Praeside// F. Petro Clenaerts// Ordinis Eremitarum S.P. Augustini, in Alma Universitate// Lovaniensi S. Theologiae Doctore, ac Professore,// Defendet// Fr. Franciscus Peemans,// Ejusdem Voti.// Gandavi in Templo PP. Augustinianorum, die [hs.: ii] Maii 1688.// horâ [hs.: 2] post meridiem, in Comitiis Provincialibus. - Lovanii : Typis Martini Hullegaerde antè Academiam, Anno 1688. - 4 Teile in 1 vol., [1] Bl., [1], [10], [32], [7], [4] S. ; 4°. ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 20], unter Bl. 311r →ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 20] Gutachter: Gutachten:

Giacinto Fonseca OP ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 20], Bl. 312r–315v, 8 S., [26. Juli 1689]

Dekret: Bando:

SO 26. Juli 1689;195 SO 12. Juli 1690;196 nicht aufgefunden197 SO 29. November 1689

Bl. 594v: die Kardinäle nahmen das Gutachten von Giacinto Fonseca OP zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ancona vom 10. März 1689, Bl. 592r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 22. März 1689, Bl. 595v. 193 Bl. 594v: die Kardinäle nahmen das Gutachten von Giacinto Fonseca OP zur Kenntnis. 194 Ergänzt nach Fasz.-Aufschrift, Bl. 597r. 195 ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 20], Bl. 317v: das Werk sollte verboten werden. 196 ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 20], Bl. 325v: die Kardinäle nahmen das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 2. Juni 1690 zur Kenntnis. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 2. Juni 1690, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 20], Bl. 318r. 197 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Alderano Cibo vom 15. Dezember 1690, Bl. 319r. – Vgl. ferner das Dekret SO 10. Januar 1691, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 20], Bl. 324v. 192

ACDF SO CL 1688–1689

682

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Kard. Alderano Cibo; (3) Petrus Clenaerts OSA ACDF SO CL 1688–1689, [Nr. 55ter] Censura in Libros Authore Egidio Albano Pastore: 1.us inscribit[ur]: Aurifodina suffossa, et in aerem missa &c. Pars 1. et 2.a. 2.us inscrib[itur]: Refutatio supplicis Libelli R.P. Marci a S. Francisco Carmelit[ano] Discalc[eato] indigno. 1a. E.A.D.O.D.D.T.M. [Witte, Aegidius De]: Goude Myne// Ondergraven// Ende// Inde Locht Gesprongen// Oft,// Wederleggingh der Zielverderfelijcken Boeck// Van// P. Marcus Vanden H. Franciscus// Religieus Carmelit Discalz,// Gedruckt ‘t Antwerpen by Jacob Mesens 1686. // door E.A.D.O.D.D.T.M. - Tot Loven : By Aegidius Denique, 1688 (Met Approbatie). - [1] Bl., [4], 75, [2] S. ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 4, unter Bl. 172r198 1b. Anonym [Witte, Aegidius De]: Goude Myne// Ondergraven// Ende// Inde Locht Gesprongen,// Tweede Deel,// Behelsende// De wederlegging vande voorder Argumenten// Van// P. Marcus. - Tot Loven : By Aegidius Denique, 1688 (Met Approbatie). - [1] Bl., 58 S. ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 4, unter Bl. 171r199 2a. Witte, Aegidius De: Refutatio// Libelli Svpplicis// R.P.// Marci A S. Francisco// Carmelitae Discalceati Ind.// Auctore// Egidio Albano// Pastore, & Decano B. Mariae trans Diliam in Civitate Mechliniensi. - Lovanii : Apud Aegidium Denique, 1688. [1] Bl., [6] S. ; 23 cm. ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 4, unter Bl. 169r 2b. Witte, Aegidius De: Wederlegging// Der Requeste// Van den Eerw.// P. Marcus à S. Francisco// Carmelit Discalz Onw.// Door// Egidius Albanus,// Pastoor, ende Deken vande Parochiale en Collegiale// Kerck, van onse L. Vrouw, over de Dele,// tot Mechelen. Enth.: Verbiedinge// Van De// Goude Myne// Door Den// ArtschBisschop// Van Mechelen. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - [1] Bl., 14, [3] S. ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 4, unter Bl. 170r Ferner wurden verhandelt: 3a. Marcus : Goude myne in de welcke ont-deckt wort het groot ziel-profty des menigh-wervigh ghebruyck der sacramentele bieghte ende communie, met claere aen-wijsinghen [...] om die twee H.H. sacramenten dickwils met vrught te ghebruycken. - Antwerpen : Jacob Mesens, 1686. - [36], 540, [2] S. ; 12°. LIMO 3b. Marcus : Mine d’or dans la quelle on decouure le fin or des graces celestes, qu’on tire du frequent et bon usage des SS Sacramens de penitence et d’eucharistie, avec des moijens tres propres, pour les frequenter dignement. Par le RPF Marc de S Francois Carme dechauxse lecteur en Theologie. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.] Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Formatangaben nach UvA: 12°. Formatangaben nach UGent: 12°.

198 199

683

ACDF SO CL 1688–1689

→ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 4200 Gutachter: Gutachten:

[Pierre-Lambert Ledrou OSA?]201 nicht aufgefunden [28. August 1688?]202

Gutachter: Gutachten:

Philippe Corselius OFMRec ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 4, Bl. 130r–137v, 16 S., 28. Mai 1689 (zu Nr. 3a–b)

Gutachter: Gutachten:

Philippe Corselius OFMRec ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 4, Bl.  140r–152v, 26 S., [1689] (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

[Philippe Corselius OFMRec]203 ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 4, Bl. 127r–129v, 4 S., [2. August 1689] (zu Nr. 1 und Nr. 3)204

Gutachter: Gutachten:

Philippe Corselius OFMRec ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 4, Bl. 159r/v, 2 S., 3. August 1689 (zu Nr. 1–3)205

Dekret:

SO 2. August 1689;206 SO 22. Februar 1690207; [Audienzdekret 22. Februar 1690?]208 (zu Nr. 1–2) SO 29. November 1689

Bando:

Mit Band-Index. Zu Ledrou vgl. Prosopographie 18. Jh. 202 Nach Vermerk, ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 4, Bl. 126v, wurde auch die lat. Übers. an den Gutachter weitergeleitet, der aber den Auftrag wegen fehlender Kenntnisse des Niederländischen ablehnen musste und die Werke zurückgab. 203 Durch Handschriftenvergleich. 204 Kurzfassung der beiden dem Fasz. beiliegenden Gutachten, vermutl. verf. mit Blick auf das Referat in der Sitzung vom 2. August 1688. 205 In Form eines Schreibens an die Kardinäle des SO. Überschrift: „Summarium censurarum“. 206 ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 4, Bl. 120r: nach Referat des (niederl.) Werkes Nr. 1 ordneten die Kardinäle an, dieses mit der Klausel „quocumque idiomate et ubicumque impressus“ zu verbieten. Außerdem sollte dem Internuntius von Brüssel geschrieben werden, dass die im angebl. von Aegidius de Witte verf. Werk enthaltene Lehre sehr schädlich sei. Falls er diese Lehre [nicht nur in Schriften, sondern] auch bei Personen antreffe, sollte er gegen diese vorgehen. Ferner sollte er ermitteln, wie das gegen den Autor vor Ort eingeleitete gerichtliche Verfahren verlief. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Alderano Cibo vom 23. April 1688, ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 4, Bl. 121r, mit Übersendung der Werke Nr. 1–3 und des Verbotsediktes des Ebf. von Me­cheln; und mit Hinweis auf die Verhandlungen vor dem Rektor der Univ. zu Löwen und auf die Berufung der belg. Ordensprovinz OCarm gegen das Verbotsdekret des Ebf. von Mecheln. – Vgl. Dekret SO 19. Mai 1688, ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 4, Bl. 124v; und den Vermerk, ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 4, Bl. 126v. 207 ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 4, Bl. 172v: nach Rücksprache mit dem Papst sollte dem Internuntius von Brüssel geschrieben werden, gemeinsam mit dem neuen Ebf. von Mecheln zu bewirken, dass Aegidius De Witte sich vollständig dem Hl. Stuhl und seinen Bediensteten und Dekreten unterwerfe. Im Fall einer Verweigerung bzw. bei Versäumnis sollte De Witte verhaftet werden, ggf. mit Hilfe des Gene­ ralstatthalters. In diesem Fall sollte gegen ihn ein gerichtliches Verfahren eingeleitet werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 27. Januar 1690, ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 4, Bl. 163r/v mit Übersendung des Ediktes des Ebf. von Mecheln vom 28. April 1689; mit Anamnese des Falles und mit der Bitte um Anweisungen bzgl. der zu ergreifenden Maßnahmen. – Vgl. ferner das Dekret SO 27. April 1690, ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 4, Bl. 173[bis]v. 208 ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 4, Bl. 172v: der Papst stimmte zu [nach Referat des Ass. SO?]. 200 201

ACDF SO CL 1688–1689 Dekret:

684

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)209

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Kard. Alderano Cibo; (3) Philippe Corselius OFMRec Weitere Akten des SO: (1) Relation, ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 4, Bl. 155r/v und 158r, 3 S., [nach 3. Juni 1689]; (2) Relation u.d.T. „Restrictus Epistolae Internuntii Bruxellensis sub die 27. Januarii 1690“, ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 4, Bl. 165r/v, 2 S., [22. Februar 1690] Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Alderano Cibo vom 23. April 1688: beglaubigte Abschrift des Patentbriefes des Ebf. von Mecheln vom 2. April 1688 [Incipit: Alphonsus de Berges Dei et apostolicae sedis gratia Archiepiscopus Mechliniensis] [Explicit: Collatione facta cum sua copia de data et signata ut supra, concordantiam infrascriptus Notarius attestor - Snijers 1688], ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 4, Bl. 122r, 1 S., [23. April 1688] (zu Nr. 3) (2) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Alderano Cibo vom 27. Juni 1690: [Bf. Edikt] Alphonsus De Berghes, Dei & Apostolicae Sedis Gratiâ// Archiepiscopus Mechliniensis, Primas Belgii, ad exercitus Regios Delegatus Apostolicus,// Suae Majestati à Concilio Status, &tc. Omnibus has visuris Salutem in Domino. [Incipit: Ea removere cupientes, quae progressum in virtute] [Explicit: Actum Bruxellis in Palatio nostro Archiëpiscopali die 28. Mensis Aprilis 1689. A.A.M.V.// De Mandato Illustrissimi & Reverendissimi Domini// Archiepiscopi praefati.// J. De Mayere Secret.] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. G-4-g, Nr. 4, unter Bl. 164r (zu Nr. 1a–b und 2b) In den Akten auch erwähnt: Witte, Aegidius de: [Thesen: Belgien 1685; päpstliche Autorität]. Ein Thesendruck wurde nicht ermittelt.210 ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 56 1689. Censura in Libr[um] Manus[criptu]m, cui titul[us]: Mappamondo istorico, cioè ordinata divisione de quattro Sommi imperj e del Regno di Gesù Cristo delineati dal Profeta Daniel Cap. 3. e 7.o del P. Antonio Foresti della Compagnia di Gesù. Foresti, Antonio: Mappamondo Istorico// cioè// Ordinata Descrittione// Dei Quattro Sommi Imperi// e del regno di Giesu Christo// delineati dal Profeta Danielle - c: 2, e 7// e succintamente descritti// dal P[ad]re Antonio Foresti// della Comp[agni]a di Giesù// Anno D[omi]ni MDCLXXXVIII (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1688– 1691, Nr. 3211 Zur Einleitung und zum Verlauf des Verfahrens vgl. die Verhandlungen zu Nr. 1–2. Die Propositionen wurden evtl. entnommen aus: E.D.W.E.B.M.T.D.P.D. [Witte, Aegidius de]: Motivum juris seu iusta defensio convivalis disputationis habitae cum medicinae licentiatis die 8. Iulii An. 1685 per E.D.W.E.B.M.T.D.P.D. [Egidium De Witte Ecclesiae Beatae Mariae Trans Diliam Pastor & Decanus]. - [S.l.] : [S.a.], [1685]. - [8] S. ; 4°. LIMO. 211 Gedruckt wurde: Foresti, Antonio: Mappamondo istorico, cioè Ordinata narrazione dei quattro sommi imperii del mondo da Nino primo imperator degli assirii fino al regnante Leopoldo [...] Opera del 209 210

685

ACDF SO CL 1688–1689

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Bd. 3)

Gutachter: Gutachten:

Antonin Cloche OP212 Bl. 602r und 603r–604r, 4 S., 9. August 1689 (zu Bd. 1–2)

Dekret:

SO 9. August 1689 (zu Bd. 1–2)213

Dekret:

SO 15. März 1690 (zu Bd. 3)214

Korrespondenten: (1) Inq. von Parma; (2) Hz. von Parma; (3) [Kard. Federico Baldeschi Colonna] ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 57 1689. Censura in Librum manus[criptu]m: Vita del Ven. Servo di Dio Fr. Pietro Gazzetti Eremita scrittta dal P. Francesco Quattrofrati della Comp[agni]a di Gesù. Quattrofrati, Francesco Maria: La vita del venerabile servo di Dio Fra Pietro Gazzetti eremita scritta dal padre Francesco Maria Quatrofrati della Compagnia di Giesù (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.215 Gutachter: Gutachten:

Filippo di S. Nicola OCD Bl. 608r/v, 2 S., [19. Juli 1689]

Gutachter: Gutachten:

Prospero Bottini216 Bl. 609r–611r, 5 S., [10. August 1689]217

Dekret:

SO 10. August 1689218

p. Antonio Foresti. - In Parma : nella tipografia di Galeazzo Rosati, 1690–1691. - 3 Teile in 4 vol. ; 4°. SBN. Aus den Akten lässt sich nicht schließen, ob auch der 4. Bd. [2. Bd. des 3. Teils] verhandelt wurde. 212 Zu Cloche vgl. Prosopographie 18. Jh. 213 Bl. 605v: dem Inq. von Parma sollte eine Abschrift des Gutachtens [von Cloche] übersandt werden; dieser sollte die Druckerlaubnis unter Auflage der vom Gutachter geforderten Korrekturen erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Parma vom 24. Februar 1688, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 3, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 10. März 1688, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 3. 214 ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 78: der Inq. von Parma sollte die Druckerlaubnis nach Prüfung und ggf. Korrektur des Ms. durch fähige, vom Inq. zu beauftragende Revisoren erteilen. Das Schreiben des SO sollte auch an Kard. Federico Baldeschi Colonna gehen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Hz. von Parma [an Kard. Federico Baldeschi Colonna?] vom 3. März 1690, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 78, mit Bericht über die laufende Drucklegung der ersten zwei Bde. und mit der Bitte, den 3. Bd. nicht dem SO, sondern dem Inq. von Parma im Sinne einer zügigen Drucklegung vorlegen zu dürfen. 215 Gedruckt wurde: Quattrofrati, Francesco M.: Vita del venerabile servo di Dio F. Pietro Gazzetti eremita Modonese / Francesco Maria Quattrofrati. - Modona : [S.n.], 1691. - 4°. SBB. 216 Zu Bottini vgl. Prosopographie 18. Jh. 217 Korrekturen. 218 Bl. 613v: der Bf. und der Inq. von Modena sollten die Druckerlaubnis unter Auflage der Korrekturen Bottinis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Francesco II d’Este, Hz. von Modena, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 41. – Vgl. ferner die Dekrete SO 25. Mai 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 41; SO 19. Juli 1689, Bl. 613v.

ACDF SO CL 1688–1689

686

Korrespondenten: (1) Francesco II. d’Este ; (2) Inq. von Modena Ferner beiliegend: Gesuch von Francesco II. d’Este um Druckerlaubnis, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 41, 1 S., [25. Mai 1689] ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 58 1689. Non permittitur impressio Libri, cui titul[us]: Estratto purissimo d’alcune gloriose Operazioni del S. Pontefice Clemente IX. maneggiate da M[onsigno]r Bargelini, mentre era Nunzio Straordinario, e Ordinario in Francia negli Anni 1668, 69, 70, 71. Bargellini, Niccolò Pietro : Estratto Purissimo// D’alcune gloriose operazioni// Del// Sommo Pontefice Clemente Nono// Maneggiate// Da Mons[ig]r Bargelini Arcivescovo di Tebe// Mentr’era// Nunzio Straordinario, et Ordinario in Francia// Negl’anni 1668, 69, 70, e 71 (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1688– 1689, Nr. 58, Bl. 617r Dekret:

SO 5. September 1689;219 SO 12. Oktober 1689220

Korrespondenten: (1) Niccolò Pietro Bargellini ; (2) Inq. von Bologna; (3) Tommaso Maria Bosi OP 221 Ferner beiliegend: Gesuch von Niccolò Pietro Bargellini mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis, Bl. 618r, 1 S., 1. September 1689 ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 59 1689. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Giornale di Lezioni Sacre addattate sopra gli Vangelj di tutto l’anno, composto da D. Teodoro Benedetti da Be­ vagna. Benedetti, Teodoro : Giornale di Lezioni Sacre addattate sopra gli Vangelj di tutto l’anno (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.222

Bl. 626v: der Inq. von Bologna sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Niccolò Pietro Bargellini vom 1. September 1689, Bl. 618r. 220 Bl. 626v: die Druckerlaubnis sollte nicht erteilt werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die Weisung des Konklave an den Ass. SO vom 12. September 1689, Bl. 626v, dem Inq. [von Bologna] zu schreiben, die Druckerlaubnis zu suspendieren und das Ms. nach Rom zu senden. – Vgl. ferner das Konklave-Dekret 28. September 1689, Bl. 620r. 221 Zu Bosi vgl. Prosopographie 18. Jh. 222 Gedruckt wurde: ♦ Benedetti, Teodoro: Teatro di lezzioni sacre adattate sopra gli euangeli, / Descritto da don Teodoro Benedetti [...]. - In Fuligno : per Gaetano Zenobj stampatore camerale, episcopale, del S. Offitio, e publico, 1693. - [12], 392 S. ; 4°. SBN. Eine frühere Version wurde bereits zwecks Erteilung der Druckerlaubnis verhandelt: vgl. ACDF SO CL 1680‒1682, Nr. 19: Benedetti, Teodoro: Tesoro// Dé// Rubini Evangelici// overo// Corona Divina Ecclesiastica degli Evangeli// di tutto l’Anno//etc.// Descritta da me Teodoro da Bevagna Dottore dell’una e l’altra Legge,// Protonotario Apostolico, e Priore dell’Insigne Collegiata di S. Lorenzo di Spello (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit. Libr. 1677-1687, Nr. 113. 219

687

ACDF SO CL 1688–1689

Gutachter: Gutachten:

[Paolino Bernardini junior OP]223 nicht aufgefunden [20. Juli 1689] (zum 1. Teil)224

Gutachter: Gutachten:

Paolino Bernardini junior OP Bl. 631r/v, 2 S., [12. Oktober 1689] (zum 1. Teil)225

Dekret:

SO 12. Oktober 1689226

Korrespondenten: Teodoro Benedetti da Bevagna Weitere Akten des SO: Relation, Bl. 629r/v, 2 S., [12. Oktober 1689] Ferner beiliegend: Gesuch von Teodoro Benedetti um Druckerlaubnis für die korrigierte Fassung des Werkes, die er hiermit dem SO zustellte, Bl. 630r, 1 S., [20. Juli 1689] ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 60 1689. Censura in Manus[criptu]m, cui titul[us]: L’Eco in terra dell’Armonia de Beati in Cielo, ovvero l’Offizio divino considerato dal P. Antonio Rossi della Compagnia di Gesù. Rossi, Antonio: L’Eco in terra dell’Armonia de’ Beati in Cielo, ovvero l’Offizio divino considerato dal P. Antonio Rossi della Compagnia di Gesù (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.227 Gutachter: Gutachten:

Filippo di S. Nicola OCD Bl. 639r–640r, 3 S., [29. Juli 1689]

Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Ferrari OP]228 nicht aufgefunden [12. Oktober 1689]

Dekret:

SO 12. Oktober 1689229

Zu Bernardini vgl. Prosopographie 18. Jh. Korrekturen. 225 In Form einer Bestätigung Bernardinis, gemäß Dekret SO 20. Juli 1689, dass der Autor die vom Gutachter angeordneten Korrekturen durchgeführt hatte, und dass er das Buch in Druck geben dürfe. Vgl. auch die von Bernardini unterschriebene Erklärung auf dem Gesuch von Teodoro Benedetti an die Kardinäle. 226 Bl. 632v: [der Inq. von Spoleto sollte] die Druckerlaubnis für die korrigierte Fassung erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens, vgl. ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 19. Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die Relation Bl. 629r/v und das Gesuch des Autors, Bl. 630r. – Vgl. ferner das Dekret SO 20. Juli 1689, Bl. 634v. – Die Erlaubnis für die Drucklegung eines zweiten Teils wurde ebenfalls erteilt: vgl. ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 29. 227 Gedruckt wurde: Rossi, Antonio: L’eco in terra delle armonie de’ beati in cielo, ouero L’offitio diuino. / Considerato dal P. Antonio Rossi della Compagnia di Giesu [...]. - Fuligno : per Gaetano Zenobj stampator episcop. del S. Offitio, e Publico, 1690. - [12], 116 S. ; 4°. SBN. 228 Zu Ferrari vgl. Prosopographie 18. Jh. 229 Bl. 640v: der Inq. von Spoleto sollte die Druckerlaubnis unter Auflage der von den röm. Gutachtern festgelegten Korrekturen erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Spoleto vom 19. April 1689, Bl. 637r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 27. April 1689, Bl. 642v; SO 25. Mai 1689, Bl. 641v; SO 19. Juli 1689, Bl. 640v. 223 224

ACDF SO CL 1688–1689

688

Korrespondenten: Inq. von Spoleto ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 61 1689. Censura in Libr[um] P. Antonii Gonzalez de Rosende Cler[ici] Reg[ularis] Minor[is] cui titulus: Disputationes Theologicae de Iustitia Originali, Peccato Originali, et Iustitia gratuita &c. Lugduni 1677. González de Rosende, Antonio: R. P. Antonij Gonzalez// De Rosende,// Pinciani, Clericorum// Regularium Minorum;// Hispaniarum Regis Catholici// Ecclesiastis Decani, Sanctae & Generalis Inquisitionis Senatus// Regis Qualificatoris ex Munere Antiquioris,// Et Olim Apud Complutenses Professoris// Primarij, Augustiniae & Tomisticae Scholae in clientelam ex Voto cooptati,// Disputationes// Theologicae// Tribus Tomis Absolutae,// Quorum: I. De Justitia Originali;// II. De peccato Originali;// III. De Justitia Gratuita;// Circumscribentibus Tres Status, Quos// de facto Natura Humana subiit, Integritatis, Aegritudinis, & Medicinae; In Quibus Clarissimorum Ecclesiae Lumi Num// SS. DD. Augustini & Thomae Aquinatis Mentes ad Lydium// lapidem revocantur, atque eodem calamo scripsisse indubiè ostenditur [...]. Lugduni : Sumptibus Autoris, Accurante Joanne Brugieres, & prostant Matriti apud Florid. Anisson [...], 1677 (Cum Approbatione & Superiorum Permissu). - 3 vol. BAV Gutachter: Gutachten:

Kard. Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 645r–646v, 4 S., [12. November 1689]230

Gutachter: Gutachten:

Kard. Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 647r, 1 S., 12. November 1689231

Dekret: Bando:

SO 23. November 1689232 nicht aufgefunden

ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 62 1689. Censura in Littera[m] Pastoralem R.P.D. de Palafox Archiepiscopi Hispalen[sis] in ordine ad propositiones damnatas Michaelis de Molinos, cujus titul[us]: Carta Pastorale d’Iayme de Palafox Cardona &c. Arcobispo de Sevilla &c. 1. Palafox y Cardona, Jaime de: [Incipit: Jesus Beatissimo Padre. Alabo te todo mi corazon la Divina Providencia porque entre las singulares misericordias que a hechio a su Santa Iglesia en el glorioso Pontificado de V. S.d le ha concedido, la de dasle tanta luz para conoier, condenar y castigar los detestables herrores y abominables Enthält eine Gegenüberstellung der Propositionen Michael Baius’ und des Autors. U.d.T. „Alia plura in Rosende censuranda“. 232 Bl. 648v: das Werk sollte durch Dekret SO verboten werden; der Nuntius von Madrid sollte dem Generalinq. der span. Inquisition mitteilen, dass das SO das Werk verboten habe und dass der Autor wegen der im Werk vertretenen Lehre suspekt sei. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Gutachten, Bl. 645r, auf die Anzeige des Werkes aus Spanien, wo der Autor als Qual. der Inquisition tätig war. – Das Werk wurde bereits verboten: vgl. ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 17; Bando SO 26. Juni 1681. 230 231

689

ACDF SO CL 1688–1689

delictos del perfido Molinos…]. - [S.a.]. - 3 S. (Ms.). ACDF SO CL 1688‒1689, Nr. 62, Bl. 675r/v, 681r233 2. Palafox y Cardona, Jaime de: Carta// Pastoral// D. Jayme De Palafox// Y Cardona, Por La Gracia De// Dios, y de la Santa Sede Apostolica, Arçobis-// po de Sevilla, del Consejo de su Magesta, &c.// A todos sus amados hijos los Fieles de la Ciu-//dad, y Arçobispado, salud en nuestro Señor// Jesu Christo, que es verdadera salud. [Incipit: LA sagrada, y formidable obligacion, en que la Divina providencia por sus inescrutables, è incomprehensibles juizios, ha puesto nuestra debilidad con el Pastoral cuy dado deste mystico rebaño de Sevilla] [Explicit: Ezija, y Noviembre 20. de 1687. años]. - [Sevilla] : [S.n.], [1687]. - 16 Bl. ; 2°. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 62, unter Bl. 682r 3. Palafox y Cardona, Jaime de: Carta Pastoral.// D. Iayme De Palafox// Y Cardona,// Por La Gracia De Dios,// Y De La Santa Sede// Apostolica,// Arzobispo De Sevilla,// Del Consejo De Sv Magesta, &c./ /A Todos Svs Amados// Hijos, Los Fieles De La Civdad,// Y Arzobispado.// Salvd// en nvestro Señor// Iesv–Christo, qve es// verdadera salvd. [Incipit: La Sagrada, y formidable obligacion, en que la Divina Providencia por sus inescrutables, è incomprehensibles juyzios, hà puesto nuestra debilidad con el Pastoral cuydado deste Mystico Rebaño de Sevilla] [Explicit: Sevilla, en nuestro Palacio Arçobispal, y Abril 6. de 1688]. - [Sevilla] : [S.n.], [1688]. 8 S. ; [4°]. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 62, unter Bl. 683r Gutachter:

Gutachten:

[Antonin Cloche OP?];234 [Tommaso Maria Ferrari OP?];235 [Tommaso Maria Bosi OP?];236 [Tommaso Mazza da Forlì OP?]; [Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv?]; [Carlo Francesco Fraida OFMRef?]237 nicht aufgefunden [7. Juli 1688?] (zu Nr. 1–2?)

Gutachter: Gutachten:

Antonin Cloche OP Bl. 724r–726v, 6 S., 29. März 1689 (zu Nr. 1–3)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv Bl. 721r–723r, 5 S., [19. April 1689] (zu Nr. 1–2)

Vier Abschriften des Schreibens liegen dem Fasz. bei, Bl. 653r/v, 676r–677v und 728r/v. Zu Cloche vgl. Prosopographie 18. Jh. 235 Zu Ferrari vgl. Prosopographie 18. Jh. 236 Zu Bosi vgl. Prosopographie 18. Jh. 237 Zu Fraida vgl. Prosopographie 18. Jh. 233 234

ACDF SO CL 1688–1689

690

Dekret:

SO 2. Dezember 1687238; Audienzdekret 2. Dezember 1687239 (zu Nr. 1)

Dekret:

SO 19. April 1689 (zu Nr. 2)240

Dekret:

SO 6. Dezember 1689 (zu Nr. 3)241

Korrespondenten: (1) Ass. SO; (2) Nuntius von Madrid; (3) Kard. Alderano Cibo ; (4) Jaime de Palafox y Cardona ; (5) [Kard. Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv] Weitere Akten des SO: (1) Abschrift der „Formula Epistolae Pastoralis quae desideratur“, [Entwurf des vom SO angeordneten Hirtenbriefs], [Incipit: „Don Jacobus de Palafox, et Cardona Dei, et Aplici Sedis Gratia Archiepus Hispalensis, Regiusq. Consiliarius &c. Omnibus, et singulis dilectissimis nobis in Christo fratibus, et filijs Parochis, Confessoribus, Praedicatoribus, et alijs Ecclicis ministris, tam secularibus, quam Regularibus huius nostrae Diocesis salutem in Dno sempiternam. Pastorale desiderium consulendi undequaque maiori bono spirituali animarum Gregis nostri, nos impulit], Bl. 672r–673v, 4 S., o.D.; (2) Relation zum Antwortschreiben des Ebf. von Sevilla [vom 14. Juni 1689] und zu den beiden dem Ebf. geschickten Hirtenbriefentwürfen, Bl. 737r–738v, 4 S., [6. Dezember 1689?] Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Madrid an Kard. Alderano Cibo vom 27. November 1687: Akten zum Autodafé des Kanonikers Francisco Lasartes, der die Lehre Molinos vertrat, und die Widerrufung seiner Thesen, Bl. 658r–660r, 5 S., 25.–26. Oktober 1687; (2) [als Anlage zu einem Schreiben des Ebf. von Sevilla an Kard. Alderano Cibo vom 14. Juni 1689:] Entwurf für einen Neudruck Bl. 655r: die Kardinäle waren der Ansicht, dass das Schreiben des Ebf. von Sevilla, Palafox, in Rom gedr. werden sollte und dass die Exemplare dem Ebf. von Palermo [der frühere Bischofssitz Palafox’] zur Verbreitung in der Diöz., bes. unter den Ordensklerikern, zugesandt werden sollten. Dem Ebf. von Sevilla sollte durch päpstliches Breve kundgegeben werden, dass der Papst mit großer Freude seinen Widerruf und seine Abscheu gegenüber den Irrtümern von Miguel de Molinos zur Kenntnis genommen habe und er seinem Beichtvater die Fakultäten verlieh, ihn von den Zensuren und Irregularitäten zu absolvieren. Auch sollte der Ebf. sich durch einen Hirtenbrief (und nicht auf andere Weise) gegenüber den Bewohnern seiner Diöz. eindeutig von den verbotenen Bücher und Propositionen Molinos’ distanzieren. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Korrespondenz des Nuntius von Madrid an den Staatssekr. vom 16. Oktober 1687, Bl. 654r, und vom 27. November 1687, Bl. 656r, mit Übersen­ dung der Schrift (Nr. 1) und der Akten zum Strafverfahren der Inquisition von Sevilla gegen Francisco Lasarte. – Zum Verfahren gegen Francisco Lasarte, vgl. ferner das Dekret SO 7. Januar 1688, Bl. 661v. 239 Bl. 655v: der Papst weigerte sich, den Beschluss des SO zu approbieren und erklärte außerdem, dass er vorhatte, dem Ebf. von Sevilla über das Staatssekretariat „iuxta mentem“ antworten zu lassen. 240 Bl. 736r: dem Ebf. von Sevilla sollte geschrieben werden, dass er in einem neu zu verfassenden Hirtenbrief die vom Hl. Stuhl verbotenen Propositionen von Miguel de Molinos separat zensurieren sollte, damit den Bewohnern seiner Diöz. die gesamte Lehre, von der sie sich fern halten sollten, erläutert werde; der Ebf. sollte das Ms. des neu verf. Hirtenbriefes (vor der Veröffentlichung) dem SO zur Approbation zustellen. – Zur Einleitung des Verfahrens, vgl. Dekret SO 2. Dezember 1687, Bl. 655r; Audienzdekret 2. Dezember 1687, Bl. 655v (zu Nr. 1). – Vgl. ferner das Dekret SO 7. Juli 1688, Bl. 670v. 241 Bl. 742v: dem Ebf. von Sevilla sollte geschrieben werden, dass das SO das Ms. des Hirtenbriefes approbiert habe, sodass er diesen in Druck geben und veröffentlichen solle; zu diesem Zweck sollte ihm das Ms. zurückgeschickt werden; ein Belegexemplar des Drucks war dem SO einzureichen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Dekret SO 19. April 1689, Bl. 736r (zu Nr. 2). – Vgl. ferner das Dekret SO 15. März 1690, Bl. 743v. 238

691

ACDF SO CL 1688–1689

des Hirtenbriefs mit hs. ergänzter „Advertencia“: Palafox y Cardona, Jaime de: Carta// Pastoral// D. Jayme De Palafox// Y Cardona, Por La Gracia De// Dios, y de la Santa Sede Apostolica, Arçobis-//po de Sevilla, del Consejo de su Magesta, &c.// A todos sus amados hijos los Fieles de la Ciu-//dad, y Arçobispado, salud en nuestro Señor// Jesu Christo, que es verdadera salud. [Incipit: LA sagrada, y formidable obligacion, en que la Divina providencia por sus inescrutables, è incomprehensibles juizios, ha puesto nuestra debilidad con el Pastoral cuy dado deste mystico rebaño de Sevilla] [Explicit: Ezija, y Noviembre 20. de 1687. años]. - [Sevilla] : [S.n.], [1687]. 16 Bl. ; 2°. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 62, Unter Bl. 678r 242; [ND des Hirtenbriefs:] Palafox y Cardona, Jaime de: Carta// Pastoral.// Don Jayme// De Palafox Y Cardona// por la gracia de Dios, y de la// Santa Sede Apostolica, Arçobis-//po de Sevilla, del Consejo de su// Magesta, &c. A todos sus ama-//dos hijos los Fieles de la Ciudad,// y Arçobispado, salud en N. Señor// Jesu Christo, que es verdadera// salud. [Incipit: LA sagrada, y formidable obligacion, en que la Divina providencia por sus inescrutables, è incomprehensibles juizios, ha puesto nuestra debilidad con el Pastoral cuy dado deste mystico rebaño de Sevilla] [Ezija, y Noviembre 20. de 1687. años]. Enth. (S. 121): Advertencia. [Incipit: EL piadoso desseo de muchos, à cuyas manos non avia llegado esta Carta] - [Sevilla] : [S.n.], [nach 6. April 1688].243 - 121 S. ; 8°. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 62, Unter Bl. 684r; (3) als Anlage zu einem Schreiben des Ebf. von Sevilla [an Kard. Alderano Cibo?] vom 23. Januar 1690: Druckexemplar des vom SO approbierten Hirtenbriefs, Palafox y Cardona, Jaime de: [Incipit: D. Iacobvs De Palafox// & Cardona, Dei & Apostolicae Se-//dis gratia Archiepiscopus Hispa-//lensis, Regiusque Consiliarius, &c.,// Omnibus, & singuli dilectissimis// Nobis in Christo Fratibus, & Filijs// Parrochis, Confessoribus, Praedica-//toribus, & alijs Ecclesiasticis Ministris, tàm Secularibus, quàm Regularibus huius nostrae Dioecesis salutem in Domino sempiternam. PAstorale desiderium consulendi vndequaque maiori bono spirituali animarum Gregis nostri nos impulit]; Datierung: 18 Kalendas Julii 1689. - [Sevilla] : [S.n.], [1689]. [1 Bl.], 38 S., [2. Bl.] ; 8°. Enth.: Innocentius Episcopus Servus Servorum Dei ad perpetuam rei memoriam. Coelestis Pastor Christus Dominus, Datierung: 12 Kal. Dez. 1687. S. 6–36, ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 62, unter Bl. 745r; (4) [als Anlage zu einem Schreiben des Ebf. von Sevilla an Kard. Alderano Cibo vom 14. Juni 1689?]: „Consulum“ von Theologen über die quietistische Lehre v.a. zur Kontemplation, beschriftet mit dem Buchstaben A, Bl. 685r–719v, 68 S., [14. Juni 1689?]

Mit hs. Anfügung. Nach Angabe in der Advertencia.

242 243

ACDF SO CL 1690–1692

692

ACDF SO CL 1690–1692

ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 1 1690. Censura in Manus[criptu]m, cui titul[us]: Modo divoto, e breve p[er] segnar gl’infermi con l’imagine S[antissi]ma di Maria Vergine de Cuori &c. da Cavallo Battisordo da Bologna dedicato &c. Battisodo, Eurillo [Locatelli, Sebastiano]: Modo divoto, e breve p[er] segnar gl’In-//fermi con l’Imagine Santissima// di Maria Vergine de Cuori, acciò// che ottenghino, mediante le sue// intercessione la Sanità Spiritua-//le, e Corporale, che desiderano.// Dedicato// Ad una povera Serva dell’Im-//maculata Concettione / da// Curillo Battisordo// da Bologna. - [1690]. - [6] Bl. (Ms.). ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 1, unter Bl. 4r Dekret:

SO 22. Februar 16901

Korrespondenten: (1) Inq. von Rimini; (2) [Vikar der Inquisition von Cartoceto] Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Rimini vom 9. Februar 1690: Inhaltsverzeichnis der Schrift, Bl. 3r, 1 S., [9. Februar 1690] ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 2 1690. Correctiones libellor[um]: 1.us inscrib[itur]: Vita del P. Ippolito Durazzo Genovese: 2.us: Delle Virtù del P. Ippolito Durazzo &c. 1. Campora, Tomaso: Vita del P. Ippolito Durazzo Genovese. (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.2 2. Campora, Tomaso: Delle Virtù del P. Ippolito Durazzo etc. (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.3 Bl. 6v: Dem Inq. von Rimini sollte geschrieben werden, den Gebrauch des Ms. nicht zu erlauben und das Werk nicht zurückzugeben. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 9. Februar 1690, Bl. 2r, mit Übersendung des Ms., welches ihm durch den Vikar der Inquisition von Cartoceto zugeschickt wurde. 2 Gedruckt wurde: Campora, Tomaso: Libro Primo// Della// Vita// Del// P. Ippolito Dvrazzo.// Capo primo. 1. Teil des Gesamtwerkes: Campora, Tomaso: Vita// Del P. Ippolito// Dvrazzo// Della Compagnia Di Giesv’, / Descritta// Dal P. Tomaso Campora// Della medesima Compagnia. - In Genova : Nella Stamperia d’Anton Giorgio Franchelli, 1690 (Con licenza de’ Superiori). - 2 Teile in 1 vol. - [16], 259, [1], 339 [i.e. 325], [7] S. BUCM. 3 Gedruckt wurde: Campora, Tomaso: Libro Secondo// Delle Virtv’// Del// P. Ippolito Dvrazzo. 2. Teil des Gesamtwerkes: Campora, Tomaso: Vita// Del P. Ippolito// Dvrazzo// Della Compagnia Di Giesv’, / Descritta// Dal P. Tomaso Campora// Della medesima Compagnia. - In Genova : Nella Stamperia 1

693

ACDF SO CL 1690–1692

Gutachter: Gutachten:

[Prospero Bottini]4 nicht aufgefunden [4. März 1690] (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Bosi OP]5 nicht aufgefunden [4. März 1690] (zu Nr. 1–2)

Dekret:

SO 1. März 1690 (zu Nr. 1–2)6

Korrespondenten: (1) Giuseppe Maria Durazzo; (2) [Inq. von Genua] Ferner beiliegend: Gesuch von Giuseppe Maria Durazzo, dem Inq. von Genua das Imprimatur zu empfehlen, nachdem das Werk im Auftrag des SO von den Revisoren der Inquisition von Genua geprüft und entsprechend korrigiert worden war, Bl. 9r, 1 S., [1. März 1690]; als Anlage: Korrekturen, verf. von den Revisoren der Inquisition von Genua, u.d.T. „Proposizioni spettanti all’Amor di Dio e delle Creature“, Bl. 10r–15v, 6 S., [1. März 1690] ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 3 1690. Censura in Libr[um] Majoricis impress[um] 1688. ins[criptu]m: Doct. Petri Bennazar Almae Sedis Majoricar[um] Canonici Breve compendiosu[m] descriptu[m] Nativitatem, Vitam, Martyrium cultum immemorabile[m] pii Heremitae ac Ven. Mart[yris] Rajmundi Lulli Balleares 3.ii Ord[ini]s Doctorisque coelitus illustrati approbationes. Bennasser, Pedro: Doctoris Petri Bennazar [...] breve ac compendiosvm rescriptvm, nativitatem, vitam, martyrum, cultum immemorabilem pii haeremitae, ac venerabilis martyris Raymundi Lulli [...]. - Maioricis : ex officina viduae Guasp, 1688. - [18], 242, [4] S. ; 4º. CCUC Gutachter: Gutachten:

Angelo Giuliano da Mercato Saraceno OP Bl. 20r–24r, 9 S., [2. Mai 1690]

Dekret: Bando:

SO 2. Mai 16907 SO 20. Juni 1690

6 4 5



7

d’Anton Giorgio Franchelli, 1690 (Con licenza de’ Superiori). - 2 Teile in 1 vol. - [16], 259, [1], 339 [i.e. 325], [7] S. REBIUN. Zu Bottini vgl. Prosopographie 18. Jh. Zu Bosi vgl. Prosopographie 18. Jh. Bl. 16v: Nach Revision der Korrekturen bzw. der korrigierten Fassung der beiden Mss. durch Bottini und durch den Comm. SO sollten diese Schriften dem Inq. von Genua übersandt werden, der gemäß dieser Korrektur die Druckerlaubnis erteilen sollte. Nach Vermerk, Bl. 16v, wurde die Korrektur von den Gutachtern genehmigt und das Dekret SO 1. März 1690 wurde am 4. März 1690 entsprechend ausgeführt. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 18. Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Durazzo, Bl. 9r. Bl. 24v: das Werk sollte durch ein Dekret SO verboten werden.

ACDF SO CL 1690–1692

694

ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 4 1690. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Concordia trà la fatica, e la quiete nell’Orazione espressa ad un Religioso in risposta dal P. Paolo Segneri della Compagnia di Gesù &c. Segneri, Paolo8: Concordia// Tra// La Fatica E La Qviete// Nell’ Orazione. / Espressa// Ad un Religioso in una Risposta// Da Paolo Segneri// Della Compagnia Di Giesv’. - In Firenze : Per Ipolito della Nave, 1680 (Con licenza de’ Superiori). - [16], 355, [13] S. ; 8º. BNCF9 Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Tommaso Maria Ferrari OP10 Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv Bl. 27r–34r, 15 S., [2. Mai 1690]

Dekret:

SO 2. Mai 169011

ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 5 1690. Censura in Libr[um] cui titul[us]: Galleria spirituale copiosamente arrichita di varie e bellissime divozioni &c. del P. Francesco M[a]r[i]a Battaglia Agostiniano. Battaglia, Francesco Maria: Galeria spirituale copiosamente arricchita di varie, e diuerse bellissime diuotioni, utilissime, & efficaci per incaminarsi nella via del cielo [...] del P. Maestro Francesco Maria Battaglia dell’Ord. Erem. di S. Agostino [...]. Milano : nella stampa archiepiscopale, 1671. Die Ausg. wurde nicht nachgewiesen.12 Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 37r–38r, 3 S., [9. Mai 1690]

Zu Segneri vgl. Personen und Profile. Gedruckt wurde: Segneri, Paolo: Concordia tra la fatica e la quiete nell’orazione. Espressa ad un religioso in una risposta da Paolo Segneri della Compagnia di Giesù. Corretta dal medesimo autore. - In Roma : nella Stamperia di Dom. Ant. Ercole, 1691. - [12], 348 S. ; 12°. SBN. 10 Zu Ferrari vgl. Prosopographie 18. Jh. 11 Bl. 34v: die Erlaubnis für den ND und die Veröffentlichung des Werkes sollte erteilt werden mit der Auflage, die in dem Gutachten angeordneten Korrekturen umzusetzen. − Das Werk war bereits verboten worden: vgl. Bando SO 26. November 1681. Der Hinweis im Gutachten, Bl. 34r, auf ein Verbot donec corrigatur konnte hingegen nicht verfiziert werden. 12 Verboten wurde: Battaglia, Francesco Maria: Galeria spirituale copiosamente arricchita di varie, e diuerse bellissime diuotioni, utilissime, & efficaci per incaminarsi nella via del cielo [...] del P. Maestro Francesco Maria Battaglia dell’Ord. Erem. di S. Agostino [...] - Milano : nella stampa archiepiscopale, 1675. Die Ausg. wurde nicht nachgewiesen. Ermittelt wurde: Battaglia, Francesco Maria: Galeria spirituale / del p. maestro francesco Maria Battaglia dell’Ordine Erem. di S. Agostino. - In Milano : nella stampa del Vigone, 1678. - 2 Teile in 1 vol. ; 12°. MAI. Das Werk war bereits mehrfach ersch.: ♦ Battaglia, Francesco Maria: Galeria spirituale copiosamente arricchita di varie, e diuerse bellissime diuotioni, utilissime, & efficaci per incaminarsi nella via del cielo [...] del P. Maestro Francesco Maria Battaglia dell’Ord. Erem. di S. Agostino. In questa quarta impressione diligentemente corretta, e [...] accresciuta [...]. - In Milano : appresso Gioseffo Marelli, [ca. 1664]. - [24], 641, [3] S. ; 12°. SBN. 8 9

695 Dekret: Bando:

ACDF SO CL 1690–1692 SO 9. Mai 169013 CIndex 21. November 1690 donec corrigatur

ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 6 1690. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Specchio di perfezione diviso in 4.o parti &c. dal P. Errico Arsio Min[ore] Oss[ervan]te ed ora p[er] Benedetto Osanna Mantovano tradotto di Latino in Volgare &c. Herpius, Henricus  ;  [Osanna, Benedetto (Übers.)?]  ;  [Filippi, Pietro Paolo (Bearb.)]: Specchio// Di// Perfettione,// Nel quale con Celeste, & mara-//uigliosa dottrina si tratta// Della Mortificatione: della Vita atti-//ua: della Contemplatiua: e della// Contemplatione sopraemi-//nente / Composto dal Venerabile Padre// F. Enrico Arfio// Minore Osseruante.// Dedicato// Al Molto Illustre, & Reuerendissimo Sign.// Signor, e Patron Colendissimo// Il Signor// D. Giovanni Valandri:// Dignissimo Pieuano in S. Matteo// di Venetia. - In Venetia : Appresso Lorenzo Marchesinia [...], 1676 (Con licenza de’ Superiori, & Priuilegio). - [6], 291, [6] S. ; 16 cm. BAV14 Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 41r/v, 2 S., [9. Mai 1690]

Dekret:

SO 9. Mai 169015

Korrespondenten: Inq. von Rimini Weitere Akten des SO: Auflistung der vom Inq. von Rimini mit Schreiben vom 30. September 1689 übersandten Werke, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 62, 1 S., [12. Oktober 1689] ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 7 1690. Censura in Libr[um] impress[um] Exii 1682, cui titulus: Dal Sacro­santo Sacrificio della Messa per li Sacerdoti Novelli &c. del Canonico Carlo Caldori. Bl. 38v: das Werk sollte dem Sekr. CIndex zugestellt werden mit der Anweisung, das Notwendige zu tun. Das Werk war bereits ersch.: Herpius, Henricus ; Osanna, Benedetto (Übers.): Specchio Di// Perfettione,// Diuiso in quattro parti:// Nelle Qvali Con Celeste,// & marauigliosa dottrina, si tratta// Della mortification propria. Della vita Atti-//ua. Della Contemplatiua. Et della// Contemplatione souraeminente. / Composto già cento trent’anni dall’illumi-//natissimo, & venerabil Padre Fra En-//rico Arfio Minore Osseruante.// Et hora per Benedetto Osanna Mantouano tradotto di la-//tino in volgare, à gloria di Dio, per quelli, che// tratti dallo spirito diuino, desiderano di// giungere alla perfettion spirituale. - In Mantova : Per Francesco Osanna Stampator Ducale, 1600. - 427, [5] S. 12°. SBN. Vgl. Herpius, Henricus: Spiegel der Volcomenheit. Devote oefening ende bedudenis der missen. Berydinghe om het H. Sacrament te ontvangen. - Antwerpen : Gheraert Leeu, 1488. KB. Das Werk ist mehrfach ersch. und übers. worden; nach Angabe im Vorwort. Lat. Übers.: Herpius, Henricus: Speculum perfectionis vene. Fr. Henrici Hierp. Or. Fr. Mi. De observantia. - [Roma] : [S.n.] - [1585]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. 15 Bl. 42v: das Werk sollte zugelassen werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. vermutl. das Schrei­ ben des Inq. von Rimini vom 30. September 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 62, mit Verweis auf die Prüfung von spirituellen Werken auf Anweisung des SO im Rundschreiben vom 13. November 1688 [gemäß Dekret SO 10. November 1688: vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 22] und mit Übersendung des von den Revisoren für suspekt erklärten Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 12. Oktober 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 62. 13

14

ACDF SO CL 1690–1692

696

Caldori, Carlo: Del sacro santo sacrificio della Messa per li sacerdoti nouelli, e per quelli, che sono prossimi alla dignità sacerdotale. / Del canonico Carlo Caldori. Da Fabriano [...]. - In Iesi : per Giuseppe Serafini, impressore dell’illustriss. communità, 1682. - [12], 391, [1] S. ; 12°. SBN16 Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 45r/v, 2 S., [9. Mai 1690]

Dekret: Bando:

SO 9. Mai 1690 donec corrigatur;17 SO 6. Dezember 169018 CIndex 29. August 1690 donec corrigatur

Korrespondenten: (1) Girolamo Caldori da Fabriano; (2) Inq. von Gubbio; (3) [Vikar der Inquisition von Fabriano] Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Girolamo Caldori da Fabriano, dem Bruder des Autors, um Rücknahme des Dekretes SO 9. Mai 1690, weil der Autor die beanstandete Widmung an Kard. Petrucci jetzt geändert habe, sodass nicht der komplette Bd. neu gedr. werden müsse, Bl.  46r, 1 S., [6. Dezember 1690]; (2) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Pesaro vom 17. August 1670: Caldori, Carlo: Del Sacro Santo Sacrificio// Della Messa// per li Sacerdoti nouelli, e per quelli,// che sono prossimi alla dignità// Sacerdotale// Del canonico Carlo Caldori// dà Fabriano (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670 ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 8 1690. Censura in Libr[um] impress[um] Venet[iis] 1637., ins[criptu]m: Vie della Contemplazione, ove si insegnano et insieme si vanno praticando li principali Eser­cizi &c. composte dal R. P. Sisto da Cucchi da Bergamo Min[ore] Osserv[an]te Riformato. Cuchi, Sisto De: Vie della contemplatione, oue s’insegnano, & insieme si vanno pratticando li principali essercitii [...] / Composte dal r.p.f. Sisto De Cucchi da Bergamo [...] e dall’istesso nouamente corrette, e d’alcuni noui, e notabili essercitij accresciute [...]. - In Venetia : appresso gli Gueriglij, 1637. - [24], 645 [i.e. 647], [1] S. ; 12°. SBN Gutachter: Gutachten:

Giuseppe Pezzoli OSA Bl. 54r–59v, 12 S., [9. Mai 1690]

Das Werk war bereits ersch.: Caldori, Carlo: Del sacrosanto sacrificio della messa per li sacerdoti nouelli, e per quelli che sono prossimi alla dignità sacerdotale. Del canonico Carlo Caldori. - In Fano : per il Paizza, e Camacc., 1670. - 262, [6] S., 1 c. di tav. ; 12º. SBN. Vgl. hierzu das Schreiben des Inq. von Pesaro vom 17. August 1670, ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 17 Bl. 50v: mit besonderer Rücksicht auf den Inhalt des Widmungsschreibens sollte das Werk von der CIndex donec corrigatur verboten werden. – Zur Ausg. von 1670, vgl. Dekret SO 27. August 1670, ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670. 18 Bl. 49v: die Bitte von Girolamo Caldori, das Dekret zurückzunehmen, wurde abgelehnt; zudem sollte dem Inq. von Gubbio geschrieben werden, sich vom Antragsteller die übrigen noch in seinem Besitz befindlichen Exemplare aushändigen zu lassen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Girolamo Caldori, Bl. 46r. 16

697 Dekret: Bando:

ACDF SO CL 1690–1692 SO 9. Mai 169019 SO 20. Juni 1690

Korrespondenten: Inq. von Rimini Weitere Akten des SO: Auflistung der Werke, übersandt vom Inq. von Rimini mit Schreiben vom 30. September 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 62, 1 S., [12. Oktober 1689] ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 9 1690. Censura in Libr[um] impres[sum], cui titul[us]: Pratica d’alcuni Esercizj spirituali di S. Ignazio con alcuni avvertimenti a d[ett]i Esercizj. Anonym [Izquierdo, Sebastián?]: Prattica d’alcuni esercitii spirituali di S. Ignatio con alcuni avvertimenti intorno a detti esercizii. - Cuneo : [S.n.], 1684. Das Werk wurde nicht nachgewiesen.20 Gutachter: Gutachten:

Gaetano Passarello CR21 Bl. 66r–67v, 4 S., 21. Juni 1689

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv Bl. 63r–65v, 6 S., [9. August 1689]

Gutachter: Gutachten:

Filippo di S. Nicola OCD Bl. 71r–72r, 3 S., [9. Mai 1690]

Dekret:

SO 9. Mai 169022

Korrespondenten: Inq. von Cremona Weitere Akten des SO: Auflistung der Werke, übersandt vom Inq. von Cremona mit Schreiben vom 12. Mai 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 42, 1 S., [25. Mai 1689] Bl. 60v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. vermutl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 30. September 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 62, mit Verweis auf die Prüfung spiritueller Werke auf Anweisung des SO mit Rundschreiben vom 13. November 1688 [gemäß Dekret SO 10. November 1688: vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 22], und mit Übersendung des von den Revisoren für suspekt erklärten Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 12. Oktober 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 62. 20 Ermittelt wurden: Izquierdo, Sebastián: Pratica di alcuni esercitij spirituali di S. Ignatio, / composta dal padre Sebastiano Izquierdo della Compagnia di Giesu. - In Venetia : presso Giovanni Cagnolini, 1688. - 96 S. ; 8°. SBN; Izquierdo, Sebastián: Pratica di alcuni Esercitij spirituali di S. Ignatio / composta dal p. Sebastiano Izquierdo della Compagnia di Giesù [...]. - In Roma : Presso il Varese, 1686. - 96 S. ; 8°. Holy Cross. Vgl. Izquierdo, Sebastián: Practica// De Los Exercicios// Espirituales de N. Padre// S.Ignacio. / Por el P. Sebastian Izquierdo de la// Compañia de Iesus. - En Roma : por el Varese, 1675 (Con licencia de los Superiores). - 120 S., [12] Bl. ; 8°. BUCM. 21 Zu Passarello vgl. Prosopographie 18. Jh. 22 Bl. 72v: das Werk sollte zugelassen werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. vermutl. das Schrei­ ben des Inq. von Cremona vom 12. Mai 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 42, mit Übersen­ dung des Werkes. – Vgl. ferner die Dekrete SO 25. Mai 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 42; SO 9. August 1689, Bl. 70v. – Zu den anderen vom Inq. übersandten Werken, vgl. ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 42; ACDF SO CL 1688–1689, [Nr. 48bis]; Nr. 49; Nr. 53. 19

ACDF SO CL 1690–1692

698

ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 10 1690. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Breve Compendio degli Esercizj di S. Ignazio. Anonym: [Breve compendio degli esercizj di S. Ignazio]. Das Werk wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 76r–77r, 3 S., [9. Mai 1690]

Dekret:

SO 9. Mai 169023

Korrespondenten: Inq. von Cremona In den Akten auch erwähnt: ♦ Anonym [Vandi, Camillo ]: Iesus, Maria. Barlumi a’ direttori, negl’esercizi di S. Ignazio Loiola fondatore della Compagnia di Giesù, per facilitare la pratica loro con qualsiuoglia stato di persone. - In Venetia : appresso Andrea Poletti, 1684 - [16], 310 [i.e. 320] S. ; 12º. SBN24 ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 11 1690. Censura et Apologia in Libr[um], cui titul[us]: Ritratto del Glorioso Capitano di Cristo, Difensore, ed ampliatore della sua Fede S. Ignazio di Lojola Fondatore della Comp[agni]a di Gesù. 1a. Anonym: Ritratto del Glorioso Capitano [...]. - Bologna: [S.n.], 1660 (Einblattdruck). Der Einblattdruck wurde nicht nachgewiesen. 1b. Anonym: Ritratto del Glorioso Capitano [… coll’aggionta di una divozione di dieci venerdi ad’onore del medesimo santo]. - Bologna : [S.n.], [1660]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen.25 Ferner wurden verhandelt: 2. Bartoli, Daniello: Della vita e dell’istituto di S. Ignazio fondatore della Compagnia di Gesù libri cinque del p. Daniello Bartoli della medesima compagnia. In Roma : appresso Domenico Manelfi, 1650. - [16], 724, [18] S. ; 2°. - SBN 3. Bartoli, Daniello: Della vita e dell’istituto di S. Ignatio fondatore della Compagnia di Giesu libri cinque del P. Daniello Bartoli della medesima Compagnia. Bl. 77v: das Werk sollte zugelassen werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 24. November 1688, Bl. 75r, mit Bericht über die Zustellung des Werkes durch den Domkanoniker Massimiliano Antonio Ugulani, Kons. der Inquisition von Cremona, und mit Verweis auf das Dekret SO 9. September 1688. – Vgl. ferner das Dekret SO 6. Dezember 1689, Bl. 78v. 24 Das Werk ist mehrfach ersch. Vgl. hierzu ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 11. 25 Das Werk ist mehrfach ersch. Erwähnt wurde: Anonym: Ritratto// Del Glorioso// Capitano// Di Christo// Difensore,// Et Ampliatore// Della sua Fede// S. Ignatio// Di Loiola,// Fondatore delle Compagnia// di Giesù.// A diuotione del Sig. D. Giulio Ce-//sare Caracciolo Marchese// di Barisciano, etc.// Quarta Impressione. - In Nap[oli] : Per Nouello de Bonis, 1686 (Con Licenza de’ Superiori). - 96 S. ; [11 cm]. BAV. 23

699

ACDF SO CL 1690–1692

Editione seconda accresciuta dall’autore. - In Roma : per Ignatio de Lazari, 1659. [4], 423 [i.e.427, 17] S. ; 2º. SBN Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 1)26

Gutachter: Gutachten:

[Vincenzo Candido OP] nicht aufgefunden [ca. 1650] (zu Nr. 2)27

Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP] nicht aufgefunden [ca. 1659] (zu Nr. 3)28

Dekret: [1687];29 [SO 2. Mai 1690];30 SO 7. Juni 1690;31 Audienzdekret 7. Juni 1690 donec corrigatur32 (zu Nr. 1) Bando: CIndex 29. August 1690 donec corrigatur Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2–3)

Korrespondenten: (1) Inq. von Bologna; (2) Generaloberer SJ; (3) Papst Alexander VIII.; (4) [Papst Innozenz XI.] Ferner beiliegend: zu Nr. 1: (1) Gutachten u.d.T. „Judicium supra quadam propositione extracta de liberculo, qui inscribitur: Ritratto del glorioso S. Ignatio etc.“, gerichtet an die Kardinäle SO, Bl. 81r–93v, 24 S., o.D.;33 (2) Gesuch [des Generaloberen SJ?] an den Comm. SO mit der Bitte um Prüfung der fraglichen Stellen, die den Mss. des hl. Ignatius selbst entnommen wurden, und mit dem Hinweis auf die Genehmigung der von [Daniello] Bartoli SJ verf. Biographien Ignatius’ durch den MSP, Bl. 105r, 1 S., o.D.; als Anlage: Widerlegung der gegen das Werk erhobenen Kritik, gerichtet an die Kardinäle SO, Bl. 106r–118v, 26 S., o.D.; (3) Gesuch des Generals SJ an Papst Alexander VIII., auf ein Verbot des Werkes zu verzichten, wie dies auch sein Vorgänger Innozenz XI. drei Jahre zuvor getan habe, Bl. 121r, 1 S., [7. Juni 1690]; als Anlage: Rechtfertigung der fraglichen Stellen, Bl. 122r–130r, 17 S., [7. Juni 1690] Vgl. evtl. das ferner beiliegende „Judicium“; vgl. aber auch den Vermerk, Bl. 132v, dass kein schriftliches Gutachten vorlag. 27 Vgl. den Verweis auf die Prüfung und die Erteilung der Druckerlaubnis durch den damaligen MSP im Gesuch an den Comm. SO, Bl. 105r. 28 Vgl. den in der vorigen Fußnote erwähnten Verweis. 29 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 25. August 1687, Bl. 81r, mit Übersendung [vermutl. auf Anweisung des SO] des im Jahr 1660 gedruckten Einblattdrucks Nr. 1a und der Neuausg. in Form eines Büchleins Nr. 1b. Vgl. möglicherweise auch den nicht datierten Hinweis in einem durch das SO [am 7. Juni 1690] verhandelten Gesuch des Generals SJ, Bl. 121r, wonach Papst Innozenz XI. auf Bitten des Generals einst das Verbot des Werkes ausgesetzt habe. 30 Vgl. Vermerk zum Verbot, Bl. 132v. 31 Bl. 132v: nachdem auf Anordnung des Papstes das Gesuch referiert worden war, erklärten die Kardinäle, dass das Werk von der CIndex nach Rücksprache mit dem Papst verboten werden sollte. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Generals SJ, Bl. 121r. 32 Bl. 132v: entsprechend dem Dekret SO 7. Juni 1690 berichtete der Comm. SO dem Papst in der abend­ lichen Audienz, in der dieser anordnete, das Werk donec corrigatur zu verbieten. Die Kard. wurden darüber vom Comm. SO in der Sitzung des SO vom 8. Juni 1690 in Kenntnis gesetzt. 33 Ein weiteres Exemplar liegt partim unter Bl. 95r–103r bei. Die verhandelte Proposition wurde (nach An­ gabe in der Korrespondenz) bereits 1663 oder 1664 dem Werk entnommen, und zwar im Rahmen eines Antrags der Jesuiten um Erlaubnis für den ND eines ähnlichen, in Venedig gedruckten Werkes in Bologna. 26

ACDF SO CL 1690–1692

700

ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 12 1690. Censura in Libr[um], cui titul[us]: Orazione del Cuore facilitata di M[onsigno]r Vescovo di Vercelli &c. ♦ Ripa, Vittorio Agostino: L’Oratione// Del Cvore// Facilitata// Da Monsig. Ripa// Vescouo di Vercelli.// Dedicata// All’Emin.mo Sig.r// Cardinale// Di Lavria.// Libro Primo. - In Milano : Per Federico Agnelli Scultore, e Stampatore, [1687] (Con licenza de’ Superiori). - [24], 316, [4] S. ; 12°. MAI34 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Antonio Sessa e Sidoti OFMObs35 Bl. 135r/v, 2 S., 15. November 1689

Dekret:

SO 20. Juni 169036

Korrespondenten: (1) Giovanni Pietro Antonio Muzzone ; (2) [Ass. SO?]; (3) Comm. SO; (4) Inq. von Mailand Weitere Akten des SO: Notiz über die Bitte des Kard. Alderano Cibo, ihm das Buch zuzustellen; mit Ausführungsvermerk, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 52, 1 S., 20. September 1689 ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 13 1690. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Ultimo sterco del Diavolo, ovvero inudite abominazioni degli Dottori Papisti del n[ost]ro secolo &c. a Dordrect. 1687. Anonym [Lydius, Jacobus]: Laetsten// Duyvels-//Dreck,// Ofte// Ongehoorde grouwe-//len van Paepsche Leeraers// onser Eeuwe.// Uyt haere eygene schriften ontdeckt// ende voor-gestelt.// Zijnde een Vervolgh van den Roomschen Uylenspiegel. - Te Dordrecht : Gedruckt by Symon onder de Linde [...], 1687. - [10], 64, 90 S. ; 14 cm. BAV Gutachter: Gutachten:

Franciscus Maria ab Hollandia OFMRef37 Bl. 139r–154r, 31 S., [5. Juli 1690]

Dekret:

SO 5. Juli 1690; [Audienzdekret 5. Juli 1690]38

Das Werk war bereits ersch.: Ripa, Vittorio Agostino: L’oratione del cuore facilitata [...]. - In Milano : per Federico Agnelli, [1686]. - [26], 316 S. ; [14 cm]. BAV. 35 Zu Sessa vgl. Prosopographie 18. Jh. 36 Bl. 136v: das Werk sollte zugelassen werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Giovanni Pietro Antonio Muzzone vom 7. August 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 52, mit Anzeige des Werkes. – Vgl. ferner die Dekrete SO 29. August 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 52; SO 26. September 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 52. 37 Zu Franciscus Maria ab Hollandia vgl. Prosopographie 18. Jh. 38 Bl. 154v: das Werk sollte ignoriert werden, was durch ein Dekret des Papstes approbiert wurde. 34

701

ACDF SO CL 1690–1692

ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 14 1690. Censura in Manus[criptu]m, cui titul[us]: Vita della Serva di Dio S[uo]r Maria Geronima Durazza Monaca professa delle Turchine di Genova &c. 1.a, e 2.a parte. Dabray, Giovanni Francesco: Vita della Serva di Dio Sr. Maria Geronima Durazza Monaca professa delle Turchine di Genova [...] 1.a e 2.a parte (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.39 Gutachter: Gutachten:

[Prospero Bottini]40 Bl. 161r–173v, 26 S., [5. Juli 1690]41

Dekret:

SO 5. Juli 169042

Korrespondenten: (1) Giuseppe Maria Durazzo; (2) [Inq. von Genua]; (3) [Comm. SO]; (4) [Prospero Bottini] Weitere Akten des SO: Instruktion an den Inq. von Genua, verf. von Prospero Bottini gemäß Dekret SO 5. Juli 1690, Bl. 157r/v, 2 S., [8. Juli 1690] Ferner beiliegend: Gesuch von Giuseppe Maria Durazzo, Bruder von Maria Geronima Durazzo, um Druckerlaubnis, Bl. 158r, 1 S., [20. Juni 1690] ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 15 1690. Censura in libr[um] ins[criptu]m: Amor poenitens, seù de divini amoris ad poenitentia[m] necessitate et vero Claviu[m] usu. Auct[ore] Joan[ne] Episcopo Castrorien[si]. Embricae 1683. 1. Neercassel, Johannes van: Amor// Poenitens,// Sive// De Divini Amoris// Ad Poenitentiam// Necessitate,// Et Recto Clavium Usu,// Libri Duo.// Cum Appendice// In quá circa quorundam Theologorum Doctrinam de Re-//missione peccatorum nonnullae difficultates proponun-//tur: & demonstratur vera sententia S. Thomae// Aquinatis de Sacramento Poenitentiae. / Auctore// Joanne Episcopo// Castoriensi. - Embricae : Apud Joannem Arnoldi & Socios, 1683. - [29] Bl., 567 S. ; 8°. GBV Ferner wurde verhandelt: 2. Neercassel, Johannes van: [Liber I]. Caput XXVI// 1. Ex praecedentibus statuitur sacramenta non ad//salutem, sed ad damnationem ibi remanere, ubi deest// amoris affectus] [Explicit: Tanta enim est charitas, ut, si desit, frustra // habeantur caetera, Gedruckt wurde: Dabray, Giovanni Francesco: Vita// Della Madre// Maria Geronima// Dvrazza// Dell’ Ordine// Della Santissima Nvnziata / Scritta// Dal P. Gio: Francesco Dabray// Della Compagnia Di Giesv.// Libri Dve. - In Torino : Per Gio: Battista Zappata, 1691 (Con licenza de’ Superiori). - [8], 344 S., [1] Bl. ; 4°. BNCF. 40 Zu Bottini vgl. Prosopographie 18. Jh. 41 Korrekturen. 42 Bl. 176v: der Inq. von Genua sollte die Druckerlaubnis unter Auflage der ihm zugehenden Korrekturen erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch Durazzos, Bl. 158r. – Vgl. ferner das Dekret SO 20. Juni 1690, Bl. 175v. 39

ACDF SO CL 1690–1692

702

si adsit, habeantur omnia]. - [S.a.]. - 17 S. (Ms.). ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, unter Bl. 298r43 →ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4 Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, Bl.  299r−305v, 14 S., [20. August 1685] (zu Nr. 1: Propositiones 1–20)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, Bl. 307r−311r, 9 S., [20. August 1685] (zu Nr. 1: Propositiones 21–39)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, Bl. 313r–317v, 10 S., [20. August 1685] (zu Nr. 1: Propositiones 40–59)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, Bl. 322r–328r, 13 S., [20. August 1685] (zu Nr. 1: Propositiones 60–90)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, Bl. 331r–334v, 10 S., [20. August 1685] (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

Luis Pérez de Castro OCarm ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, Bl. 335r–338r, 7 S., 20. August 1685 (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

Antonio de Monroy OP ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, Bl. 339r–342v, 8 S., o.D. (zu Nr. 1)44

Gutachter: Gutachten:

Carlo Francesco Fraida OFMRef45 ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, Bl.  344r–358r, 29 S., o.D. (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

Kard. Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, Bl. 359r–362r, 7 S., [5. Dezember 1685] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Kard. Raimondo Capizucchi OP ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, Bl. 364r–379v, 32 S., [5. Dezember 1685] (zu Nr. 1)

Das Kap. war, im Widerspruch zur Angabe im Gutachten Fabris, bereits ersch. Es ist enthalten in vol. 1, S. 331–342, des Gesamtwerkes: Neercassel, Johannes van: Amor poenitens, sive de divini amoris ad poenitentiam necessitate, liber primus [–secundus]. Auctore Joanne Episcopo Castoriensi. Secunda Editio. - Embricae : apud Joannem Arnoldi & socios, 1684. - 2 vol. ; 8º. SBN. 44 Das Gutachten bezog sich auch auf die Gutachten Fabris und Pérez’. 45 Zu Fraida vgl. Prosopographie 18. Jh. 43

703 Dekret:

ACDF SO CL 1690–1692

Bando:

SO 5. Dezember 1685;46 SO 20. Juni 1690 donec corrigatur;47 SO 30. August 169048 (zu Nr. 1) SO 20. Juni 1690 donec corrigatur49

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Korrespondenten: (1) Papst Alexander VIII.; (2) Ebf. von Sebaste Weitere Akten des SO: (1) Relation über ein anonymes Gesuch und über die Vota der Beteiligten am Verfahren im Jahr 1685, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, Bl. 381r/v und 385r, 3 S., [20. Juni 1690]; (2) Relation zu einem Gesuch des Apostolischen Vikars von Holland an Papst Alexander VIII, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, Bl. 402r, 1 S., [30. August 1690] Ferner beiliegend: (1) „Propositiones fere omnes verbotenus desumptae ex libro, cui titulus Amor Poenitens, Auctore Episcopo Castoriensi Vicario Apostolico in Hollandia“, mit Auflistung von 116 dem Werk entnommenen Propositionen, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, Bl. 290r–297r, 15 S., [20. August 1685]; (2) anonymes Gesuch an den Papst mit der Bitte, das donec corrigatur-Verbot nicht zu veröffentlichen und das Werk, das bereits von einer neuen, korrigierten Ausg. ersetzt worden war und nicht mehr im Umlauf war, stillschweigend zuzulassen, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, Bl. 384r/v und 382r, 3 S., [20. Juni 1690]; [als Anlage?]50: „[Defensio libri, cui titulus Amor poenitens] An Censurae subjiciendus Liber Joannis Episcopi Castoriensis cui titulus: Amor Poenitens“, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, Bl. 386r–390v, 10 S., [20. Juni 1690]; (3) „Scriptum in defensum libri episcopi Castoriensis“, das sich auf ein hs. „Judicium circa librum Castoriensis Episcopi“ bezieht, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, Bl. 393r–395v, 6 S., o.D.;51 (4) Kartonbogen (19. Jh.) mit: Erklärung (und Protest) von Johannes Neercassel, Bf. von Castoria, und Apostolischer Vikar von Holland, bzgl. seines Werkes und dessen Denunziation in Rom in Form eines Schreibens an die Kardinäle SO, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, unter Bl. 396r, 76 S., 27. März 1686; (5) Gesuch des Ebf. von Sebaste an den Papst [Alexander VIII.] mit Bericht über die Gerüchte, dass das Werk seines Vorgängers von der CIndex verboten werden würde, und mit der Bitte, das Verbot aus dringenden Gründen aufzuheben, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, Bl. 403r–404r, 3 S., 18. Juli 1690 ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, Bl. 386r: das Werk sollte durch ein Dekret SO verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Gutachten von Antonio de Monroy OP, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, Bl. 339v, auf die Anzeige von 116 [dem Werk entnommenen] Propositionen im Rahmen einer „spontanea comparitio“. – Vgl. ferner das Dekret SO 19. September 1685, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, Bl. 338v. 47 ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, Bl. 385v: das Werk sollte durch ein zügiges und möglichst schnell zu veröffentlichendes Dekret SO donec corrigatur verboten werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das anonyme Gesuch an den Papst, ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, Bl. 384r. 48 ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, Bl. 405v: dem Ebf. von Sebaste, Apostolischer Vikar der Holländischen Mission, sollte mitgeteilt werden, dass das Werk bereits verboten worden sei, und zwar durch Dekret SO, nicht durch Dekret CIndex. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Ebf. von Sebaste an den Papst [Alexander VIII], ACDF SO St.St. O-3-a, Nr. 4, Bl. 403r. 49 Das Verbot bezieht sich auf die erste Ausg. des Werkes. 50 Zuordnung durch Handschriften- und Inhaltsvergleich. 51 Die Herkunft dieser Schriften wurde nicht ermittelt. 46

ACDF SO CL 1690–1692

704

In den Akten auch erwähnt: (1) ♦ Bossuet, Jacques Bénigne: Exposition de la doctrine de l’Eglise catholique sur les matieres de controverse. Par messire Jacques Benigne Bossuet, conseiller du Roy en ses conseils, evêque & seigneur de Condom, précepteur de monseigneur le Dauphin. - A Paris : chez Sebastien Mabre-Cramoisy, imprimeur du Roi [...], 1671 (Avec approbation et privilege). - [1-1 Bl.-5-1 Bl.], 189 S. ; 12°. Abes (2) ♦ Jurieu, Pierre: Preservatif contre le changement de religion. Ou idée juste & veritable de la religion catholique romaine ; opposée aux portraits flattés que l’on en fait, & particulierement à celuy de monsieur de Condom. Troisiéme edition augmentée par l’auteur. - [S.l.] : [S.n.], 1682. - [2], 324, [4] S. ; 12º. SBN ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 16 1690. Datur S.C. Ind[ici]s prohibendus Liber ins[criptu]s: Meretricis Babylonicae aureu[m] poculu[m] venenatu[m] &c. Lauterianus, Antipapius : Meretricis Babylonicae// Aureum// Poculum Venenatum// Ecclesiae propinatum huiusq[ue]// antidotum// siue// media, et artes, quibus orthodoxos Roma// Papalis insequitur, miserrimeq[ue] affligit,// et qua via hic exitij calix coitari possit// id quod in medium assert// Antipapius Lauterianus. Veritopoli : [S.n.], 1689 (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 93 Dekret: Bando:

SO 26. Juli 169052 CIndex 29. August 1690

Korrespondenten: Inq. von Parma ACDF SO CL 1690–1692, [Nr. 16bis]53 [1690. Decretu(m) S. Congregat(ion)is sub die 2. Augusti 1690 statuens, ut currere permittatur Liber impressus cui titulus: Psalteriu(m) in honorem B(eatae) M(a)r(i)ae Virginis compilatum per Seraphicum Doct. S. Bonaventuram.] Bonaventura da Bagnorea : Psalterium in honorem Beatae Mariae Virginis. Compilatum per Seraphicum Doct. S. Bonauenturam. - Mediolani : apud Iacobum Mariam Medam, [S.a.: nach 1657?]. - [68] Bl. ; 16º. SBN Gutachter: Gutachten:

[Kard. Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv] nicht aufgefunden [2. August 1690]

Dekret:

SO 2. August 169054

Korrespondenten: Inq. von Mailand Bl. 182v: das Werk sollte durch ein Dekret CIndex verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Parma vom 20. Juni 1690, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 93, mit Übersendung des Titelbl. – Vgl. ferner das Dekret SO 28. Juni 1690, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 93. 53 Nicht in der Rubricella. Eintrag hier nach der Fasz.-Aufschrift. 54 Nach der Bestätigung durch Kard. Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv, dass das Werk tatsächlich vom hl. Bonaventura verf. worden sei, sollte dem Inq. von Mailand geschrieben werden, das Werk zuzulassen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 12. Juli 1690, Bl. 185r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 26. Juli 1690, Bl. 186v. 52

705

ACDF SO CL 1690–1692

ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 17 1690. Non permittitur impressio Libri ins[cript]i: Ossequio grato da farsi all’August[issi]ma Regina del Cielo &c. da divoti del suo Rosario p[er] mezzo della divozione di S. Anna Madre &c. del P. Romualdo di S. Maria Agostiniano Scalzo. Romualdus : Ossequio Grato da farsi// All’Augustis[si]ma Regina del Cielo Maria// sempre Vergine da divoti del suo Santis[si]mo// Rosario per mezzo della divotione di S. Anna// Madre felicis[si]ma dell’istessa Vergine. - [S.a.]. - 11 S. (Ms.). ACDF SO CL 1690-1692, Nr. 17, unter Bl. 190r Dekret:

SO 2. August 169055

Korrespondenten: Inq. von Pavia ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 18 1690. Prohibitio facienda p[er] S. Cong[regatione]m Indicis Libelli ins[cript]i: Matri inter Virgines purissimae, Quaestio Theologica Propugnat[a] 29 Mart[ii] 1690 Doli a Ioan[ne] Adamo Groob in quarum ultima agitur de Primatu S. Pontificis, et de ejus authoritate in definiendo. Cuillerie, Stephanus (Praes.) ; Groob, Joannes Adam (Resp.): Matri Inter Vergines Pvrissimae.// Quaestio Theologica.// [...]. Has Theses, Deo Duce , & Favente Deiparâ. Ac Praeside S.M.N. & Clarissimo, Reuerendoque Domino. D. Stephano Cuillerie, S.T.D. in Academia Dolana eiusdem facultatis Professore Regio, [...]// tueri conabitur Joannes Adam Groob, Tugio Chamensis Helvetius, Jnstitutionum Canonicarum Auditor, In publico eiusdem Academiae Auditorio. die 29. mensis Martij, Anno 1690. Horis Matutinis.// Ad Doctoratvs Lavream In sacra Theologia Conseqvendam.// Ex Mandato Magnifici Domini, D. Rectoris. - [S.l.]  :  [S.n.], [1690] (Einblattdruck). ACDF Index Prot. Nr. 48, unter Bl. 172r Dekret: Bando:

Audienzdekret 18. Oktober 1690;56 Audienzdekret 25. Oktober 169057 CIndex 21. November 1690

Korrespondenten: (1) Nuntius von Luzern; (2) Staatssekretariat; (3) [Abt des Benediktinerklosters Mariastein in der Schweiz] Bl. 191v: der Inq. von Pavia sollte die Druckerlaubnis nicht erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Pavia vom 18. Juli 1690, Bl. 189r, mit Übersendung des Ms. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 56 Bl. 201v: Nachdem der Papst die Empfehlung des SO gehört hatte, die Affäre um die Thesen des Gallikanischen Klerus zügig zu beenden, ordnete der Papst dem Ass. SO an, den Thesendruck durch das SO verbieten zu lassen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Luzern an das Staatssekretariat vom 28. September 1690, Bl. 196r, mit Übersendung eines Exemplars der ihm vom Abt von Mariastein zugestellten Thesen. – Vgl. ferner das Dekret SO 18. Oktober 1690, Bl. 201v. 57 Bl. 201v: der Papst ordnete an, den Einblattdruck von der CIndex verbieten zu lassen und den Nuntius von Luzern über diesen päpstlichen Beschluss zu benachrichtigen. 55

ACDF SO CL 1690–1692

706

Weitere Akten des SO: hs. Beschreibung des Werkes mit Vermerk zur Weiterleitung an den Sekr. CIndex am 28. Oktober 1690, Bl. 200r, 1 S., [nach 25. Oktober 1690] ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 19 1690. Censura in Manus[criptu]m, cui titul[us]: Trattato dell’Eccellenza del Matrimonio e della sua necessità, e de modi di vivervi felice &c. di Giacomo Cipessez e trasportato nell’Idioma italiano da un Studioso della lingua Francese. 1. Chaussé, Jacques ; [Farri, Giovanni Francesco (Übers.)]: Trattato dell’eccelenza del Matrimo=//nio della sua Necessità; e// dei modi di viverci felice.// dove si fa l’apologia delle donne// contro le calunnie degli huomini// di Giacomo Chaussé signore della Ter//riera trasportato nell’idioma// Italiano da uno studioso della// lingua francese (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 6358 Ferner wurde verhandelt: 2. ♦ Chaussé, Jacques : Traité de l’excélence du mariage: de sa nécessité, et des moyens d’y vivre heureux; où l’on fait l’apologie des femmes; contre les calomnies des hommes / par Jacqves Chavsse, sieur de la Terriere. - Paris : M. Jouvenel, 1685. - 338, [2] S. KB59 Gutachter: Gutachten:

Paolino Bernardini junior OP60 Bl. 204r–206r, 5 S., [31. Oktober 1690] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [31. Oktober 1690?] (zu Nr. 2)

Dekret:

SO 31. Oktober 1690 (zu Nr. 1)61

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)62

Korrespondenten: Inq. von Ferrara ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 20 1690. Censura in Libr[um] P. Mag. Caroli Rajnieri Minor[is] Convent[ualis] ins[criptu]m: Tractatus unicus veritatum fundamentaliu[m] Ord[inis] Minoru[m] Conventual[ium] S. Francisci. Übers. ergänzt nach Schreiben des Inq. von Ferrara vom 8. Oktober 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688– 1691, Nr. 63. Beauftragter Drucker war Bernardino Pomatelli. 59 Das Werk ist mehrfach ersch. Die 1. Ausg. 1670 nach KB; die im Schreiben des Inq. von Ferrara erwähnte Basler Ausg. wurde nicht ermittelt. 60 Zu Bernardini vgl. Prosopographie 18. Jh. 61 Bl. 207v: das Ms. sollte weder gedr. noch zurückgegeben werden; zudem wurde angeordnet, das franz. Orig., welches Grundlage für die Übers. war, zu prüfen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schrei­ben des Inq. von Ferrara an den Comm. SO vom 8. Oktober 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 63, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 18. Oktober 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 63.; SO 9. November 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 63. 62 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Verhandlungen zum Werk Nr. 1. – Vgl. ferner das Dekret SO 31. Oktober 1690, Bl. 207v. 58

707

ACDF SO CL 1690–1692

Rainieri, Carlo: Tractatus unicus veritatum fundamentaliu[m] Ord[inis] Minoru[m] Conventual[ium] S. Francisci a fratre Carolo Rainerio Ariminensi eiusdem ordinis asceta, Artium, et Sacrae Theologiae Doctore propugnatarum; quibus in calce appositae sunt tres breves dissertationes de Riui Torti cenobio, Assisiensi, et S. Mariae Angelorum [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.63 Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Bosi OP?]64 nicht aufgefunden [15. Dezember 1688?]

Gutachter: Gutachten:

Filippo Gruther CCRRMM65 Bl. 213r/v und Bl. 216r/v, 4 S., [12. Dezember 1690]66

Dekret:

SO 19. Mai 1688;67 SO 15. Dezember 1688;68 SO 12. Dezember 1690;69 SO 17. September 169270

Korrespondenten: (1) Inq. von Rimini; (2) Carlo Rainieri da Rimini OFMConv; (3) Inq. von Venedig; (4) Carlo Francesco Fraida OFMRef 71 Weitere Akten des SO: Relation, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 12, 2 S., [17. November 1688] Ferner beiliegend: (1) erstes Gesuch von Carlo Rainieri da Rimini OFMConv um Erlaubnis für die Drucklegung in Rimini, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 12, 1 S., [19. Mai 1688]; (2) zweites Gesuch von Carlo Rainieri da Rimini OFMConv um Anordnung an den Inq. von Rimini, das Dekret SO 19. Mai 1688 auszuführen, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 12, 1 S., [13. Oktober 1688]; (3) Gesuch von Carlo Francesco Fraida OFMRef mit Hinweis auf die umstrittene Angabe des Alters des Franziskanerordens im Werk und die Skandale, die sich aus der Veröffentlichung Gedruckt wurde: Rainieri, Carlo: Tractatus unicus veritatum fundamentalium ordinis minorum conventualium. / a fr. Carolo Rainerio ariminensi eiusdem ordinis asceta [...] prpougnatarum [sic!]; cui in calce appositae sunt tres breves dissertationes, de Rivi Torti Cenobio, Assisiensi, et Sanctae Mariae Angelorum Basilicis; Nedum minorum alumnis perquam utilis, ac necessarius, verum exteris etiam, historicis, philosophis, theologis, canonistis, satis accomodus [...]. - Arimini : typis Simb[eni] per Ferrarium, 1693. - [16], 479, [1] S. ; 4°. MAI. 64 Zu Bosi vgl. Prosopographie 18. Jh. 65 Zu Gruther vgl. Prosopographie 18. Jh. 66 U.d.T. „Correctiones“. 67 ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 12: der Inq. von Rimini sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das erste Gesuch von Carlo Rainieri da Rimini OFMConv, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 12. 68 Bl. 219v: die Druckerlaubnis sollte nicht erteilt werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das zweite Gesuch von Carlo Rainieri da Rimini OFMConv, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 12. – Vgl. ferner die Dekrete SO 13. Oktober 1688, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 12; SO 17. November 1688, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 12; SO 7. Dezember 1688, Bl. 219v. 69 Bl.  216v und Bl.  219v: die Druckerlaubnis sollte unter Auflage der Korrekturen Gruthers erteilt werden. – Vgl. ferner das Dekret SO 13. September 1690, Bl. 219v. 70 Bl. 217v: der Inq. von Rimini sollte das Werk und die Korrekturen, die ihm mit Schreiben vom 6. September 1692 zugesandt worden waren, an den Inq. von Venedig weiterleiten, da dort der ND des Werkes gemäß dem Gesuch Rainieris geplant war. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das vierte Gesuch von Carlo Rainieri OFMConv, Bl. 212r. – Vgl. ferner das Dekret SO 8. Oktober 1692, Bl. 215v. 71 Zu Fraida vgl. Prosopographie 18. Jh. 63

ACDF SO CL 1690–1692

708

ergeben würden; und mit der Bitte, die Drucklegung zu untersagen bzw. zwecks weiterer Prüfung in Rom unter Beteiligung der Bittsteller zu suspendieren oder aber den Bittstellern zu erlauben, sich mit eigenen Schriften zu wehren, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 12, 1 S., [17. November 1688]; (4) drittes Gesuch von Carlo Rainieri da Rimini OFMConv mit Anamnese des Verfahrens [bis zum Schreiben des SO vom 13. Oktober 1688] und mit der Bitte um Druckerlaubnis, Bl. 211r, 1 S., [nach 13. Oktober 1688]; (5) viertes Gesuch von Carlo Rainieri da Rimini OFMConv um Erlaubnis, das Werk in Venedig statt in Rimini drucken zu lassen, Bl. 212r, 1 S., [17. September 1692] ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 21 1690. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Opere speciali del Sig[no]re de Bernieres Lovigni, onde fu cavato il Cristiano interiore, ovvero Guida sicura p[er] quelli, che aspirano alla perfezione, date in luce da F.A.D. Todi 1676. Item Censura in aliu[m] Libr[um] ins[criptu]m: Esercizj del Cristiano interiore, nel quale s’insegnano le pratiche p[er] conformare il nostro interiore a quello di Gesù Cristo &c. composti dal P. Luigi Francesco d’Argentano Cappuccino. 1. Bernières-Louvigny, Jean de: Opere spirituali del signore di Bernieres Louuigni, onde fù cauato il Christiano interiore, o vero Guida sicura per quelli, che aspirano alla perfezione, distinta in due parti, la prima contiene le Massime per lo stabilimento de’ tre stati della vita christiana. La seconda contiene le Lettere che mostrano la pratica delle Massime. Parte prima [–seconda]. Data in luce da F.A.D. in questa lingua in cui è stata trasportata dalla francese. - In Todi : per Vincenzo Galassi, 1676. - 2 vol. ; 12°. SBN72 2. Louis François : Esercitii del Christiano interiore// ne quali s’insegnano le pratiche// per confermare il nostro interiore// a quello di Giesù Christo, e per uiuere// della sua uita// composti// dal P. Luigi Francesco d’Argentano// Capuccino Autore del// Christiano interiore in Lingua// francese// e novellamente tradotti nell’Italiana// Parte Prima// Consacrati all’Ill[ustrissi]mo sig[nor] il Sig.// Christin Martinelli// Nobile Veneto. - In Venetia : Apresso [Is]eppo Prodocimo, 1681 (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 8173 Ferner wurden verhandelt: 3. Bernières-Louvigny, Jean de ; Louis François  ; Francesco (Übers.): Del// Christiano interiore// overo// la conformità interiore, che deuono// hauere I Cristiani con Giesù Christo// Parte Seconda// Cavato da manoscritti Vgl. Bernières-Louvigny, Jean de: Les Oeuvres spirituelles de monsieur de Bernières Louvigni, ou Conduite assurée pour ceux qui tendent à la perfection. Divisée en deux parties [...]. - Paris : C. Cramoisy, 1670. - 2 Teile ; 8°. BNF. 73 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [48], 643 [i.e. 641], [7] S. ; 12º. Dem Werk liegt „Le Chrestien interieur“ von Jean de Bernières-Louvigny zugrunde. SBN. Das Werk war bereits ersch.: Louis François : Esercitii del christiano interiore, ne’quali s’insegnano le pratiche per conformare il nostro interiore a quello di Giesu Cristo [...] / Composti dal padre Luigi Francesco d’Argentano [...] In lingua francese, e nouellamente tradotti nell’italiana. - In Genoua : per Benedetto Celle [...], 1670. - 2 vol. ; 12°. SBN. Vgl. Louis François : Exercices du chrétien intérieur, où sont enseignées les pratiques pour conformer en toutes choses notre intérieur avec celui de Jésus-Christ et vivre de sa vie / par le P. Louis-François d’Argentan, [...]. - Paris : C. Cramoisy, 1664. - 12°. SBN. 72

709

ACDF SO CL 1690–1692

del Sig[no]r di Berni=//ers Louuigny// dal P. Luigi Francesco d’Argentano// Cappucino in lingua francese, e nouella=//mente tradotto nell’Italiana da Fr.// Antonio da Rapallo dell’istesso ordine// All’Ill[ustrissi]ma, et ecc[elentissim]a sig[no]ra e Padrona Col[endissi]ma// la Sig[no]ra Marina Priuli Leze. - Venetia : Apresso Nicolò Pezzana, 1684 (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 8174 4. Paul  ; Leonardo (Übers.): Vita della v. m. Madalena di Giesu Maria centuriona con il compendio della vita della v. madre suor Maria Liesse duchessa di Lussemburgo carmelitane scalze. Composta in lingua francese dal molto r. p. f. Paolo del SS. Sagramento [...] E tradotta in italiano dal m.r.p.f. Leonardo di S. Francesco. - In Roma : per il Mancini, 1671. - [16], 466, [6] S. ; 4º. SBN75 Gutachter: Gutachten:

Giustiniano Romano OSBCas Bl. 223r–224r, 3 S., [12. Dezember 1690] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Giustiniano Romano OSBCas Bl. 222r/v und Bl. 225r, 3 S., [8. November 1690] (zu Nr. 2–4)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [8. November 1690?] (zu Nr. 2–3)

Dekret: Bando:

SO 12. Dezember 1690 (zu Nr. 1)76 SO 17. Januar 1691

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2–3)77

Dekret:

SO 8. November 1690 (zu Nr. 4)78

Korrespondenten: (1) Inq. von Mailand; (2) Inq. von Perugia In den Akten auch erwähnt: Bernières-Louvigny, Jean de ; Cenami, Alessandro (Übers.): Il christiano interiore, ouero la conformità interiore che deuono hauere li christiani con Giesu Christo. Opera tradotta dalla lingua francese nell’italiana [...]. In Milano : per Francesco Vigone, 1666. - [24], 718, [26] S. ; 18°. SBN Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [36], 501, [3] S. ; 12°. Vgl. Paul : La Vie de la vénérable Mere Magdelaine de Jesus-Maria, carmélite déchaussée : avec l’Abrégé de celle de la vénérable Mère Soeur Marie-Liesse de Luxembourg, aussi carmélite déchaussée. par le R. P. Paul du S. Sacrement, religieux carme déchaussé. - Lyon : chez Antoine Jullieron , 1664. - [XVI], 284 [10], 120 S. ; 4°. CCFr. 76 Bl. 224v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Perugia vom 26. Mai 1690, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 91, mit Übersendung des Werkes auf Anweisung des SO im Rundschreiben vom 13. November 1688 [gemäß Dekret SO 10. November 1688: vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 22]. – Vgl. ferner das Dekret SO 7. Juni 1690, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 91. 77 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 29. März 1690, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 81, mit Übersendung der Titelbl. und mit der Bitte um Auskunft, ob das Werk Nr. 3 ebenfalls als verboten galt. – Vgl. ferner die Dekrete SO 12. April 1690, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 81; SO 31. Mai 1690, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 87. – Die Werke waren bereits 1664 und 1670 ersch. Zur Erteilung der Druckerlaubnis für die Ausg. Genua 1670 vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 31. Mai 1670 und das entsprechende Dekret SO 11. Juni 1670 in ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670. – Die Ausg. Nr. 2 wurde später verboten: vgl. Repertorium CIndex 18. Jh., Congr. gen. 5. Juli 1728; Bando CIndex 5. Juli 1728. 78 Bl. 225v [durchgestrichen]: das Werk konnte zugelassen werden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 24. 74 75

ACDF SO CL 1690–1692

710

ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 22 1690. Notae Em[inentissim]i Cardin[alis] Casanate in libru[m] Em[inentissim]i Albitii. De inconstantia in fide. Albizzi, Francesco79: De// Inconstantia// In Ivre Admitten-//da, Vel Non.// Opvs In Varios Tractatvs Divisvm:// Primvs Nvnc Typis Editvm Inscribitvr De Inconstantia Homi-//num Circa Virtutes Fidei, Spei, Et Charitatis, Earvmqve// Actvs.// Secvndvs, De Inconstantia In Ivdiciis [...].// Tertivs, De Inconstantia In Contractibvs.// Qvartvs, De Inconstantia In Vltimis Voluntatibvs.// Qvintvs, De Inconstantia In Clericis, Monachis, Regvlaribus,// Atqve Monialibvs.// Qvi Tres Vltimi Tractatvs Stvdio, Ac Diligentia R. P.// D. Raynaldi De Albitiis Avctoris Nepotis, Ac Francisci An-// tonij Bvcciarelli Patritij Narniensis A Stvdiis, Et Biblio-//Thecarii Eivsdem Avctoris Brevi Fortasse Lvcem Aspicient. / Auctore Francisco// Titvli S. Praxedis// S. R. E. Presbytero Cardinali// Albitio. - Amstelaedami [i.e. Lyon] : sumptibus Ioannis Antonij Huguetan [i.e. Marc Huguetan], 1683. BM-Lyon80 Gutachter: Gutachten:

[Girolamo Casanate] Bl. 228r–230r und Bl. 236r/v, 7 S., o.D.81

Dekret:

nicht aufgefunden

ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 23 1690. Brevis censura in Libellu[m] ins[criptu]m: Traitè de la natura, e de la Grace. Per Mr. Malebranche de l’Oratoire. A Amsterdam 1680. Malebranche, Nicolas: Traité// De La// Nature// Et De La// Grace,// Par Mr. Malebranche,// de l’Oratoire. - A Amsterdam : Chez Daniel Elsevier, 1680. - [6], 268 S. ; 12°. UBN Gutachter: Gutachten:

[Domenico della SS. Trinità OCD?] nicht aufgefunden [21. Juni 1684?]

Dekret:

nicht aufgefunden82

Zu Albizzi vgl. Personen und Profile. Vortitelbl.: De inconstantia in fide. Tractatus primus. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [8], 707, [1] S.  ;  2°. Mit diesem fingierten Druckort ersch. nur dieser eine Traktat. Ein Exemplar der Schrift findet sich in: ACDF SO St.St. D-3-g. Ein zweiter Traktat „de inconstantia in iudicijs” ersch. in Rom, vgl. Albizzi, Francesco: De inconstantia in iure admittenda, vel non. Opus in varios tractatus divisum; in primo, qui lucem nunc aspicit, agitur de Inconstantia in iudicijs. In secundo de Inconstantia in Contractibus. In tertio de Inconstantia in Ultimis Voluntatibus. In quarto de Inconstantia in Clericis, Monachis, Regularibus, atque Monialibus. Qui tres ultimi tractatus modò typis non eduntur, sed studio, ac diligentia r.p.d. Raynaldi de Albitijs auctoris nepote, ac labore Francisci Antonij Bucciarelli Patritij Narniensis à Studijs et Bibliothecarij eiusdem Auctoris brevi fortasse lucem aspicient. In quinto agitur de Inconstantia hominum circa virtutes Fidei, Spei et Charitatis, earumque actus [...]. - Romae : typis Caroli Federici Staurenghi, 1684. - XII, 272 S. ; 2°. SBN. Ein Exemplar der Schrift findet sich in: ACDF SO St.St. 3-D-h. Eine Veröffentlichung der drei weiteren Traktate wurde nicht nachgewiesen. 81 Korrekturen. Eine Reinschrift liegt dem Fasz. ebenfalls bei, Bl. 231r–234r, 7 S., o.D. 82 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch, Bl. 240r. − Vgl. ferner das Dekret SO 21. Juni 1684, Bl. 241v. – Das Werk wurde verboten: vgl. Bando CIndex 29. Mai 1690. 79

80

711

ACDF SO CL 1690–1692

Ferner beiliegend: anonymes Gesuch um Prüfung im Hinblick auf ein Verbot (mit kurzer Beschreibung der Problematik des Werkes), Bl. 240r, 1 S., [21. Juni 1684] ACDF SO CL 1690–1692, [Nr. 23bis] 1690. Acta in condemnatione duarum Propositionu[m], quarum una est de Peccato Philosophico, altera contra Amorem Dei. 1. [These: Dijon Juni 1686; Peccatum philosophicum, seù morale est actus humanus disconueniens naturae rationali, & rectae rationi. Theologicum verò, & mortale est transgressio libera Diuinae legis. Philosophicum quantumuis graue in illo, qui Deum, vel ignorat, vel de Deo actu non cogitat, es graue peccatum, sed non est offensa Dei, nequè peccatum mortale dissoluèns amicitiam Dei, neque aeternâ paenâ dignum]. Ein Thesendruck wurde nicht ermittelt. 2. Tresse, Claude (Praes.). ; Lemofleur, Jean SJ (Resp.): [These: Pont-à-Mousson 14. Januar 1690; Bonitas obiectiua consistit in conuenientia obiecti cum natura rationali: Formalis verò in conformitate actus cùm regula morum. Ad hoc sufficit, vt actus moralis tendat in finem vltimum interpretatiuè - Hvnc homo non tenetvr amare, neqve in principio, neqve in decvrsv vitae svae moralis]. Ein Thesendruck wurde nicht ermittelt. →ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 483 Gutachter: Gutachten:

Antonin Cloche OP84 ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 299r−303v, 10 S., [27. Juli 1690] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Tommaso Maria Ferrari OP85 ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 305r−310r, 11 S., [27. Juli 1690] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Tommaso Maria Bosi OP86 ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 311r−312v, 4 S., [27. Juli 1690] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Giulio Maria Bianchi OP87 ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 313r−314v und Bl. 323r, 5 S., [27. Juli 1690] (zu Nr. 1−2)88

Gutachter: Gutachten:

Giulio Maria Bianchi OP ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 315r−321v, 14 S., [27. Juli 1690] (zu Nr. 1−2)89

85 86 87 88 89 83 84

Mit Band-Index. Zu Cloche vgl. Prosopographie 18. Jh. Zu Ferrari vgl. Prosopographie 18. Jh. Zu Bosi vgl. Prosopographie 18. Jh. Zu Bianchi vgl. Prosopographie 18. Jh. Gerichtet an den Papst. Gerichtet an die Kardinäle

ACDF SO CL 1690–1692

712

Gutachter: Gutachten:

Carlo Francesco Fraida OFMRef90 ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 325r−329v, 10 S., [27. Juli 1690] (zu Nr. 1−2)

Gutachter: Gutachten:

Paolo Mariani OSA ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 332r−335r, 7 S., [27. Juli 1690] (zu Nr. 1−2)

Gutachter: Gutachten:

Paolo Mariani OSA ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 331r/v und 336r, 3 S., [27. Juli 1690] (zu Nr. 1)91

Gutachter: Gutachten:

Nicola Maria Pallavicini SJ ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, unter Bl. 337r, 3 S., [27. Juli 1690] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 338r−341r, 7 S., 27. Juli 1690 (zu Nr. 1−2)

Gutachter: Gutachten:

Pierre-Lambert Ledrou OSA92 ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 344r−346v, 6 S., 17. Juli 1690 (zu Nr. 1−2)

Gutachter: Gutachten:

Filippo di S. Nicola OCD ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl.  348r, 1 S., [27. Juli 1690] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Filippo di S. Nicola OCD ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 349r−350v, 4 S., [27. Juli 1690] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Gaetano Passarello CR93 ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 354r/v, 2 S., [27. Juli 1690] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 355r/v, 2 S., [27. Juli 1690] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 389r/v, 2 S., [27. Juli 1690] (zu Nr. 2)

92 93 90 91

Zu Fraida vgl. Prosopographie 18. Jh. U.d.T. „Nova censura contra peccatti Philosophici assertum coram Sanctissimo Alexandro VIII“. Zu Ledrou vgl. Prosopographie 18. Jh. Zu Passarello vgl. Prosopographie 18. Jh.

713

ACDF SO CL 1690–1692

Dekret: Bando:

Audienzdekret 16. August 1690 (zu Nr. 1)94 SO 24. August 1690

Dekret: Bando:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)95 SO 24. August 1690

Korrespondenten: (1) [Bf. von Metz]; (2) [Papst Alexander VII.]; (3) Generaloberer SJ; (4) Ass. SO Weitere Akten des SO: (1) Zettel bzgl. der Nachfrage des Ass. SO bei Kard. Girolamo Casanate nach der Herkunft der These unter Nr. 2, ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 390r, 1 S., o.D.; (2) Protokoll der Sitzung Feria IV mit Auflistung der Voten der Kard. Emmanuel-Théodose de La Tour d’Auvergne de Bouillon,96 Gaspare Carpegna,97 Federico Baldeschi Colonna, Francesco Nerli jun.,98 Galeazzo Marescotti,99 José Saenz de Aguirre OSB, Raimondo Capizucchi OP, Flavio Chigi sen., Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni, Girolamo Casanate, Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv, Bandino Panciatichi,100 ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl.  391r/v, 2 S., 9. August 1690 (zu Nr. 1)101; (3) Protokoll der Sitzung Feria IV mit Auflistung der Voten der Kard., ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 392r/v, 2 S., 16. August 1690 (zu Nr. 1)102; (4) Empfehlung („Insinuatio“) des SO an den Papst, welche Maßnahmen der Generalobere SJ gegen weitere im Widerspruch zu den Apostolischen Dekreten stehende Disputationen seiner Ordensmitglieder ergreifen sollte, ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 402r, 1 S., o.D. (zu Nr. 2); (5) Relation über die notarielle Akte des Notars der Univ. von Pont-à-Mousson, die dieser für an den Generaloberen SJ über das Ableben von Jean Lemofleur SJ und die Absetzung von Claude Tresse SJ von seinem Lehrstuhl anfertigte, ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl.  414r, 1 S., [24. Januar 1691] (zu Nr. 2) Ferner beiliegend: (1) „Doctrina peccati philosophici viginti ab hinc annis in variis patrum societatis Jesu collegiis [Dijon, Löwen, Antwerpen] publicis

ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 392v und Bl. 396r: nach Referat der einzelnen Voten der Kard. gemäß Audienzdekret 9. August 1690 ordnete der Papst an, die Proposition als „temeraria“, „scandalosa“, „piarum aurium offensiva“ und „erronea“ zu verurteilen. Er hielt es aber vorerst nicht für notwendig, diese Zensur durch ein Verbot von Disputationen der verurteilten These zu ergänzen. − Vgl. ferner das Audienzdekret 9. August 1690, ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 391v. 95 Zur Vorgeschichte vgl. die nachträgliche Relation des Generaloberen SJ. − Vgl. ferner, zu den Maßnahmen gegen Claude Tresse SJ und Jean Lemofleur SJ, die Dekrete SO 30. August 1690, ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 406[ter]v; SO 8. November 1690, ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 413v; SO 24. Januar 1691, ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 414r; Audienzdekret 24. Januar 1691, ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 414r. 96 Zu Bouillon vgl. Prosopographie 18. Jh. 97 Zu Carpegna vgl. Prosopographie 18. Jh. 98 Zu Nerli vgl. Prosopographie 18. Jh. 99 Zu Marescotti vgl. Prosopographie 18. Jh. 100 Zu Panciatichi vgl. Prosopographie 18. Jh. 101 Die Verhandlung der These Nr. 2 wurde auf die nächste Sitzung vertagt. 102 Reinschrift; Vorlage für die Relation in der Audienz desselben Tages. Ein weiteres, vermutl. in der Sitzung selbst verf. Exemplar mit systematisierten Voten der Kard. liegt dem Fasz. bei, ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 393r/v, 2 S., 16. August 1690. 94

ACDF SO CL 1690–1692

714

thesibus propugnata“, ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 356r−359v, 8 S., o.D.;103 (2) Anonym: Della vanità// del peccato, che chiamano Filosofico.// Peccatum Philosophicum. - [S.a.]. - 4 S. (Ms.). ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 363r−364v (zu Nr. 1); (3) Dissertatio Theologica// in qua examinatur an doctrina de peccato Philosophico, et Theologico,// sit censurae subijcienda tanquam erronea et pietati Christianae contraria [...]. - [S.a.]. - 46 S. (Ms.). ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl. 365r−387v (zu Nr. 1); (4) Erklärung des Generaloberen SJ mit nachträglicher Relation über die Ereignisse in Pont-à-Mousson und in der Ordensassistenz von Frankreich und mit Hinweis auf ein Gesuch des Bf. von Metz an den Papst und an das SO vom Mai/Juni 1690, das Verbot zu verschieben, damit die Jesuiten von Pont-à-Mousson ihre Akten fertigstellen könnten, ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, Bl.  403r−405r, 5 S., [30. August 1690] (zu Nr. 2); (5) als Anlagen zu einem Schreiben des Generaloberen SJ an den Ass. SO vom 2. November 1690: Censvra// Universitatis// Mussipontanae. [Incipit: Convocata praeter solitum Vniversitate,] [Explicit: Datum Mussiponti 28. Junii 1690.// De Mandato R. Domini Rectoris]. - Mussiponti : Apud Claudium Cardinet, Vniversitatis Typographum Juratum, [1690] (Superiorum permissu). - 3 S. ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, unter Bl. 410r (zu Nr. 2); [Edikt] Nos Georgius Daubusson De La Feüillade// Miseratione Divina et Sanctae Sedis Apostolicae gratia, archiepiscopus Ebredunensis, Episcopis Metensis, Regi a sanctiorib. Consiliis // necnon Regiorum ordinum Commendator. [Incipit: Cum universitas Mussipontana] [Explicit: Die tertia septembris, anno Milessimo Sexcentesimo nonagesimo]// Georgius archi ebredunensis// episcopus Metensis// De mandato Illustrissimi ac reverendissimi archiepiscopi Ebredunensis, episcopi Metensis domini mei Maurin (hs. Edikt mit Wachssiegel). ACDF SO St.St. G-3-h, Nr. 4, unter Bl. 412r (zu Nr. 2) In den Akten auch erwähnt: Platel, Jacques: Reverendi patris Jacobi Platelii e Societate Jesu s. theol. in Univers. Duac. profess. Synopsis cursus theologici diligenter recognita, & varijs in locis locupletata. - Duaci : typis Baltazaris Belleri, 1678−1683. - 5 vol. ; 12°. LIMO ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 24 1690. Censura in Libr[um], cui titul[us]: Vita della Ven. M[adr]e S[uo]r Maria Maddalena di Gesù Maria Centuriona con il compendio della vita della Ven. M. S[uo]r Maria Liesse Duchessa di Lussemburgo Carmelit[an]e Scalze del P. Bartolomeo del S[antissim]o Sagramento Provinciale de Carmelit[ani] Scal[zi] di Leone e tradotto in lingua Italiano dal P. Leonardo di S. Francesco dello stesso Ordine. Roma 1671. Paul  ; Leonardo (Übers.): Vita della v.m. Madalena di Giesu Maria centuriona con il compendio della vita della v. madre suor Maria Liesse duchessa di Lussemburgo carmelitane scalze. Composta in lingua francese dal molto r. p. f. Paolo del SS. Sagramento [...] E tradotta in italiano dal m. Als Teilnehmer der Disputationen werden genannt: Aegidius Estrix SJ, Antoine de Bourgogne SJ, Ignatius Tonghe SJ, Johannes Pollenter SJ, Philippus De Vos SJ, Josephus De Reulx SJ ; Servatius Hellinx SJ, Isaac De Bruyn SJ.

103

715

ACDF SO CL 1690–1692

r. p. f. Leonardo di S. Francesco. - In Roma : per il Mancini, 1671 - [16], 466, [6] S. ; 4º. SBN104 Gutachter: Gutachten:

Giuseppe Pezzoli OSA Bl. 247r–248v, 4 S., 3. Mai 1690

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [9. Mai 1690?]

Dekret: nihil105 Korrespondenten: Inq. von Rimini Weitere Akten des SO: Auflistung der vom Inq. von Rimini mit Schreiben vom 30. September 1689 übersandten Werke, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 62, 1 S., [12. Oktober 1689] ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 24bis [1690. Censura in Libru(m) anonymu(m), cui titulus: Breves considerationes in Doctrinam Michaelis de Molinas, et alioru(m) quietistaru(m) cu(m) Bulla S. Pontificis, et Decreto contra eosdem. Coloniae 1688.]106 Anonym [Vaucel, Louis Paul Du]: Breves// Considerationes// In// Doctrinam// Michaelis// De Molinos// Et Aliorum// Quietistarum,// Cum// Bulla// Summi Ponitificis,// Et Decreto// Contra Eosdem. - Coloniae: Apud Nicolaum Schouten, 1688. - [8] Bl., 92 S., [1] Bl. ; 8°. VD17107 Gutachter: Gutachten:

Paolino Bernardini junior OP108 Bl. 252r–254v, 6 S., [31. Oktober 1690]

Gutachter: Gutachten:

[Carlo Maria Gatti OCarm?] nicht aufgefunden [31. Oktober 1690?]

Dekret: nihil109

Vgl. Paul : La Vie de la vénérable Mere Magdelaine de Jesus-Maria, carmélite déchaussée : avec l’Abrégé de celle de la vénérable Mère Soeur Marie-Liesse de Luxembourg, aussi carmélite déchaussée. par le R. P. Paul du S. Sacrement, religieux carme déchaussé. - Lyon : chez Antoine Jullieron , 1664. - [XVI], 284 [10], 120 S. ; 4°. CCFr. 105 Bl. 245r: lt. Fasz.-Aufschrift wurde nichts entschieden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. vermutl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 30. September 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 62, mit Verweis auf die Prüfung von spirituellen Werken auf Anweisung des SO im Rundschreiben vom 13. November 1688 [gemäß Dekret SO 10. November 1688: vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 22], und mit Übersendung des von den Revisoren für suspekt erklärten Werkes. – Vgl. ferner die Dekrete SO 12. Oktober 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 62; SO 9. Mai 1690, Bl. 249v. – Zu den weiteren Verhandlungen vgl. ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 21. 106 Nicht in der Rubricella. Ergänzt nach Fasz.-Aufschrift. 107 Erscheinungsvermerk fingiert. Das Werk ersch. möglicherweise in Holland. VD17. 108 Zu Bernardini vgl. Prosopographie 18. Jh. 109 Bl. 251r: lt. Faszikelaufschrift wurde nichts entschieden. – Vgl. ferner das Dekret SO 31. Oktober 1690, Bl. 255v. 104

ACDF SO CL 1690–1692

716

ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 25 1691. Acta in libr[um] D[omin]i Gummari Huygens, cui titul[us]: Compendiu[m] Theologiae, id est Theses ex Su[m]ma D. Th[omae] hebdomadatim defensae &c. Lovanii, ab anno 1672 ad 1679. 1. Huygens, Gommarus (Praes.): Compendium// Theologiae// Id Est// Theses// Ex Ima. Parte, I. 2dae. D. Thomae// Hebdomatim Defensae// Ab Anno 1672. Usque ad 1679.// In Collegio Adriani VI. Pontificis// Praeside Ex. Viro D. ac M.N.// Gummaro Huygens Lyrano,// S. Th. Doctore Lovanii. - Lovanii : Typis Georgii Lipsii, 1679. 1 Bl., 86, [2] S. ; 4°. ACDF SO St.St. G-3-f, unter Bl. 150r Ferner wurden verhandelt: 2. Huygens, Gommarus: Methodus remittendi & retinendi peccata. Accipite Spiritum sanctum: quorum remiseritis peccata, remittuntur eis: & quorum retinueritis, retenta sunt. Joan. 20. Authore Gummaro Huygens Lyrano s.t.d. in Academia Lovaniensi. Editio secunda planior & tertio tractatu auctior. - Lovanii : typis Hieronymi Nempaei, 1674. - [24], 1−243, [32], 245−315, [9] S. ; 8º. SBN110 3. [Thesen: Löwen? Vor September 1682?; o.A. des Themas]. Der Thesendruck wurde nicht ermittelt.111 4. Huygens, Gommarus (Praes.) ; Schelkens, Petrus Franciscus (Resp.): Lovanii 3. Septembris. Anno 1682.// Doctrina praecipuarum Europae Academiarum// De Praedestinatione.// Qvaestio Theologica// An celebriores Academiae Europae aliud quam Molina, Lessius & Hamelius// de praedestinatione tradiderint?// Praeside Ex. Viro D. ac M. N. // Gummaro Huygens Lyrano.// Defendet// Petrus Franciscus Schelkens Bruxellensis// In collegio Adriani VI. Pontificis. - [Löwen]  :  Typis F. Lipsii, [1682] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 29r 5. Jonson, Ulicus: Doctrina nova ac mira de ignorantia eximij domini Gummari Huygens cum appendice De ignorantia ipsius circa angelos tutelares expensa per Ulicum Jonson theologum. - Coloniae : apud Wilhelmum Friessen [...], 1682. - [10], 95, [3] S. ;12º. SBN 6. Huygens, Gommarus (Praes.)  ;  Boterdael, Johannes Baptista van (Resp.): Theses// Theologicae// De// Libertate// Sive Potentia Libera Generaliter.// De Libertate In Amore Beatifico.// De Libertate Sive Potentia Libera Sine Gratia.// Adversus Fictitium// Erasmum Pilium.// Quas Praeside// Eximio Viro Domino Ac Magistro Nostro// Gummaro Huygens// Defendet// Johannes Baptista Van Boterdael// Bruxellensis// In Collegio Adriani VI Pontificis die [ ] Aprilis 1688. - Lovanii : Typis Guilielmi Stryckwant [...], [1688]. - [1] Bl., 46 S. ; 4°. ACDF SO St.St. G-3-f, unter Bl. 133r

Die erste Ausg. wurde nicht ermittelt. Vgl. evtl.: ♦ Vos, Philippus De (Praes.) ; Maes, Alexander (Resp.): Theses theologicae de censura Lovaniensi adversvs theses eximij D. Francisci van Vianen defensas die 11. augusti, anno 1682. quas [...] defendet P. Alexander Maes [...] ordinario exercitio hebdomadario Lovanii apud patres societatis Iesv. - Lovanii : typis Hieronymi de Gosin, 1682. - 4°. UGent.

110 111

717

ACDF SO CL 1690–1692

7. Huygens, Gommarus (Praes.): Compendium Theologiae// id est// Theses ex Summa Divi Thomae Hebdomadatim// defensae ab anno 1672 usque ad annum 1684 in Collegio Adriani VI. Pontificis// Praeside// Eximio viro Dom: ac Mag: nostro// Gummaro Huygens// Sacrae Theologiae Doctore in Accademia [Sic!]// Lovaniensi// editio ultima// iuxta copiam Thesium. - Lovanii : Typis Lipsianis impressaru[m]., 1687 (Cum approbatione) (hs. Titelbl.). ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 165r 8. Charneux, Henricus de ; Huygens, Gommarus: Responsiones// Ad quasdam propositiones concernentes Sigillum// Confessionis, et usum scientiae ex Confessione// acquistae, duobus Theologiae Doctoribus ab N.N.// propositas pro praxi hodie seruanda. [Incipit: 1. Propositio// Confessarius sciens ex sola confessione] [Explicit: Ita existimo : G. Huygens Theologiae Doctor datam// 28. Junii 1689. Idem iudico hac 28 Junii 1689.// Henricus de Charneux S.T. Doctor et Professor Regius]. - [S.a.]. 3 S. (Ms.). ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 180r−181r112 9. Opstraet, Johannes: [These: Mecheln? vor März 1690; 3 Propositionen ohne Spezifizierung des Themas; enthält anschließend: „Pertinentia impertinentia“]. Der Thesendruck wurde nicht ermittelt. 10. Huygens, Gommarus: Theses theologicae de castitate et potissimum de vitiis illi oppositis, de horum remediis, modo confitentes super istis vitiis examinandi & de illis instruendi. - Lovanii : Stryckwant, 1690. - 84 [i.e. 48] S. BVB 11. ♦ Hennebel, Johannes Libertus (Praes.)  ;  Backer, Franciscus De (Resp.): Systema sacramenti poenitentiae, in quo proponuntur & excutiuntur variae regulae, excessus, & defectus circa absolutionem sacramentalem, manifestationem complicis, denuntiationes, poenitentias injungendas, & sigillum confessionis. Quod praeside [...] Joanne Liberto Hennebel [...] defendet Franciscus de Backer Bruxellensis, die Julii in collegio Viglii 1690. - Lovanii : typis Guilielmi Stryckwant [...], [1690]. 36 S. ; 4°. SBN 12. Accusationes octodecim adversus// Compendium Theologiae, id est Theses ex summa D. Thomae// Hebdomatim defensas ab anno 1672. in// Collegio Adriani VI. Pontificis. Lovanii,// Praeside Gummaro Huighens, quae accusationes// dum sub Innocentio XI fuerunt allegatae, ab// eodem SS. Domino fuerunt missae ad Facultatem// Theologicam Lovaniensem, ut ipsa suum super// illis judicium sanctitati suae significaret;// quod ubi per hanc praestitum est, jam ab annis// septem aut octo, nihil amplius ab Urbe contra// dictum Compendium auditum fuit. - [S.a.]. - 11 S. (Ms.). ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 359r−364r113 13. Huygens, Gommarus (Praes.)  ;  Boterdael, Johannes Baptista van (Resp.): Theses// Theologicae// De// Libertate Sine Gratia// Adversus Novum Libellum// Erasmi Pilii// Cum Appendice// Contra alium Libellum evulgatum ficto nomine// Cypriani A S. Hieronymo.// Quas// Praeside// Eximio Viro Domino Ac Magistro Nostro// Gummaro Huygens// Defendet// Johannes Baptista Van Boterdael// Ein weiteres Exemplar liegt dem Bd. bei, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 253r−254r; es wurde dem SO als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat] vom 5. Mai 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 251r, erneut zugestellt. 113 Hs. Verz.: „Originale delle 18. Proposizioni dell’Huygens“. 112

ACDF SO CL 1690–1692

718

Bruxellensis// In Collegio Adriani VI. Pontificis 28. Septembris 1688. - Lovanii : Typis Guilielmi Stryckwant [...], [1688]. - [1] Bl., 11 S. ; 4°. ACDF SO St.St. G-3-f, unter Bl. 349r114 14. Hennebel, Johannes Libertus (Praes.)  ;  Oort, Stephanus Willibrordus (Resp.): Thesis VII.// Historico-// Theologica// Contra Duos Libellos// Erasmi Pilii.// Quam// Praeside// Eximio Viro Domino Ac Magistro Nostro// Joanne Liberto Hennebel// Sacrae Theologiae Doctore// Defendet// Stephanus Willibrordus Oort// Amstelodamensis// In Collegio Viglii die 6. Martii 1688. - Lovanii : Typis Guilielmi Stryckwant [...], [1688]. BSB115 15. Harney, Martinus116 ; Steyaert, Martinus: [42] Opiniones, quae seorsim irrepunt in Scholam Theologicam// Lovaniensem. - [S.a.]. - [4] S. (Ms.). ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 366r−367v117 →ACDF SO St.St. G-3-f118 I. Verhandlungen 1680−1683 (zu Nr. 1−5) Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 1 und Nr. 4)

Gutachter: Gutachten:

Alessandro Maderno B119 ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 8r/v und Bl. 13r/v, 4 S., [7. August 1680] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Raimondo Capizucchi OP ACDF SO St.St. G-3-f, Bl.  9r−12r, 7 S., [7. August 1680] (zu Nr. 2)120

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 19r−22r, 5 S., 21. August 1680 (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

[Antonio de Monroy OP?] nicht aufgefunden [16. September 1682?] (zu Nr. 3)

Gutachter: [Kard. Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?] Gutachten: nicht aufgefunden [9. September 1682?] (zu Nr. 5) Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1)121

Mit hs. Vermerk auf dem Titelbl. über die Begutachtung durch Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv. Umfangs- und Formatangaben nach SBB: 48 S. ; 8°. 116 Zu Harney vgl. Personen und Profile. 117 Durch den Notar des SO beglaubigte Abschrift eines Orig., das dem Internuntius von Brüssel am 19. Januar 1691 übersandt worden war. 118 Mit Band-Index. 119 Im Band-Index irrtümlich dem MSP zugeschrieben. 120 Bezieht sich ebenfalls auf das Gutachten Madernos. Ein weiteres Exemplar des Gutachtens findet sich ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 14r−17v, ebenfalls mit Unterschrift des Gutachters. 121 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Patrick Duffy OFMRec an den Papst, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 36r, mit Übersendung eines externen Gutachtens, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 38r/v. − Vgl. ferner das Dekret SO 1. Juli 1683, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 41v. 114 115

719

ACDF SO CL 1690–1692

Dekret:

SO 28. August 1680 (zu Nr. 2)122

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)123

Dekret:

SO 7. Oktober 1682 (zu Nr. 4)124

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 5)125

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Kard. Alderano Cibo; (3) Agostino Favoriti; (4) Ass. SO; (5) Nicolas Dubois ; (6) Pietro Paolo Castello da Milano OFMCap ; (7) Patrick Duffy OFMRec ; (8) Kard. Cesare Facchinetti; (9) Franciscus van Vianen Weitere Akten des SO: (1) Relation zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 24. Juli 1682, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 44r, 1 S., [9. September 1682] (zu Nr. 5); (2) Relation zu den Verhandlungen zu Nr. 4, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 45r/v, 2 S., [2. Dezember 1682] Ferner beiliegend: (1) Litterae// Illustrissimi Domini Tannarii// Belgarum Internuntii Apostolici Scriptae// Ad D. Carnero Secretarium Excellentissi-//mi Domini Gubernatoris Belgii,// Deinde typis Guilielmi Stryckwant Lovanii evulgatae in Thesibus// de Certitudine Morali, anno 1685 [sic!], quo dictus illustrissimus// etiamnum in Belgio erat. [Incipit: Ea, quâ debeo, ueneratione accipio honorem] [Explicit: 27. Sept. 1680.]. ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 23r: es sollte nichts unternommen werden; das Werk sollte [vom SO] aufbewahrt und den gerade referierten Gutachten beigelegt werden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat] vom 6. Januar 1680, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 2r. − Vgl. ferner die Dekrete SO 24. Januar 1680, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 7r; SO 7. August 1680, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 7r; und das Audienzdekret 7. August 1680, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 7r. − Vgl. im weiteren Zusammenhang das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 6. Juli 1680, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 3r, zur Suspendierung der Aufnahme von Huygens in die Stricta Facultas [Regentenrat theol. Fak.] von Löwen; und das weitere Material bzgl. der Verhandlungen 1687−1692 (s.u.) und in ACDF SO St.St. G-3-g. 123 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Agostino Favoriti an den Ass. SO vom 13. September 1682, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 26r, mit Hinweis auf ein Schreiben des Internuntius von Brüssel und auf die Übersendung der Thesen. − Vgl. ferner das Dekret SO 16. September 1682, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 26r. 124 ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 31v: der Internuntius von Brüssel sollte Petrus Franciscus Schelkens und Gommarus Huygens ermahnen, künftig von suspekten Disputationen dieser Art Abstand zu neh­ men, da diese unter den dortigen Theologen Streitigkeiten provozierten. Andernfalls würde gegen beide gerichtlich vorgegangen werden, worüber sich der Internuntius mit dem Generalstatthalter [der habsburgischen Niederlande] verständigen sollte. Ferner sollte der Internuntius sich darum bemühen, derartige Debatten in Zukunft frühstmöglich zu unterdrücken. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Alderano Cibo vom 11. September 1682, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 27r, mit Übersendung der Thesen. − Vgl. ferner das Dekret SO 2. Dezember 1682, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 50v. 125 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Cesare Facchinetti vom 24. Juli 1682, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 43r, mit Übersendung des Werkes, das ihm von Gommarus Huygens zugestellt worden war. − Vgl. ferner das Dekret SO 9. September 1682, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 44r, mit Vermerk, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 44r, bzgl. der Übergabe des Werkes in der Sitzung an Kard. Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv und mit der Angabe, dass lt. einem (dem Bd. nicht beiliegenden) „Summarium Actorum contra Huyghens“ das Verfahren gegen das Werk nicht weitergeführt wurde. 122

ACDF SO CL 1690–1692

720

- [S.l.] : [S.n.], [S.a.] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. G-3-f, unter Bl. 24r; (2) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Alderano Cibo vom 11. September 1682: „Articoli epistolae Doctoris Du Bois 9. Septembris 1682 datae“, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 28r, 1 S., 9. September 1682; (3) als Anlagen zu einem Schreiben von Agostino Favoriti [an den Ass. SO] vom 30. Juni 1682: [Relation zu einem] Gesuch von Pietro Paolo Castello da Milano OFMCap an den Papst, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 34r, 1 S., [30. Juni 1682]; Gesuch von Pietro Paolo Castello da Milano OFMCap an den Papst, mit Hinweis auf ein Dekret der span. Inquisition 18. August 1681 und mit der Bitte, das Gesuch von Patrick Duffy OFM bzgl. der Situation der Lehre in Belgien zur Kenntnis zu nehmen, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 35r/v, 2 S., 26. Februar 1682; eingefügt: Gesuch von Patrick Duffy OFMRec mit Hinweis auf das Verbot des Werkes Nr. 2 durch die span. Inquisition und mit der Bitte um Maßnahmen gegen die Verbreitung des Baianismus und Jansenismus in Belgien, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl.  36r−37r, 3 S., [30. Juni 1682]; als Anlage: von Patrick Duffy OFMRec verf. Gutachten u.d.T. „Nonnullae novae, et peregrinae opiniones quae viris catholicis suspicionem movent, eximii domini Gummari Huyghens S. Theologiae Lovaniensis Doctoris ex suo compendio Theologiae Lovanii impresso 1679“, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 38r/v, 2 S., [30. Juni 1682] (zu Nr. 1); (4) als Anlagen zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel [an Kard. Alderano Cibo?] vom 18. Februar 1683: Huygens, Gommarus (Praes.)  ;  Borne, Franciscus del’ (Resp.): Theses// Theologicae// De Doctrina// S. Augustini// Circa// Praedestinationem// Et// Gratiam Christi// Qvas Praeside// Ex. Viro Domino ac Magistro Nostro// Gummaro Huygens Lyrano,// Defendet// Henricus Franciscus Del’Borne Stabulensis.// In Collegio Adriani VI. Pontificis. // Die 14. Januarii Anno 1683. - Lovanii : Typis Viduae Theodori Lipsii [...]. - [1] Bl., [15] S. ; 8°. ACDF SO St.St. G-3-f, unter Bl. 56r;126 externes Gutachten, in Form eines Schreibens, beschriftet mit dem Buchstaben B, verf. von Nicolas Dubois über Thesen, die er dem Internuntius von Brüssel zugestellt hatte, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 54r/v und 57r/v, 4 S., 6. Februar 1683; (5) „Copia di Capitolo di lettera scritta all’Em[inentissi]mo Sig[nor] Card[inal] Cybo dal Signor abbate di Santa Maria Brusselles 23. Aprile 1683“, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 59r, 1 S., 23. April 1683; als Anlagen: „Extractum ex Articulis quos deputati Lovanienses exhibuerunt Suae Sanctitati ad ostendendam doctrinam quam tenent de obligatione diligendi Deum, sub titulo, de virtutibus theologicis“, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 60r, 1 S., [23. April 1683]; eingefügt: Huygens, Gommarus (Praes.)  ;  Rouvroy, Matthaeus (Resp.): Theses// Historico-Theologicae// De Doctrina// Lovaniensium// Potissimum Veterum// Circa// Praedestinationem// Et// Gratiam Christi// Quas// Praeside// Exim. Viro Domino ac Magistro Nostro// Gummaro Huygens Lyrano,// Defendet// Matthaeus Rouvroy Namuranus.// In Collegio Adriani VI. Pontificis.// Die 22. Octobris Anno 1682. Lovanii: Typis Viduae Theodori Lipsii [...], [1682]. - [1] Bl., [10] S. ACDF SO St.St. G-3-f, unter Bl. 62r127; „Judicium facultatis Theologicae Lovaniensis super articulis quorum accusatur Mgr. nr. Gommarus Huygens Sac. Theol. Doctor“, mit Unterschrift des Notars der theol. Fak. Fredericus Lipsius, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 63r/v, 2 S., 9. Januar 1683; als Anlage: „Responsio ad accusationes Compendii, sive thesium Mit hs. eingetragenem Buchstaben A. Ein weiteres Exemplar liegt bei unter ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 55r. 127 Formatangaben nach SBN: 4°. 126

721

ACDF SO CL 1690–1692

hebdomatim defensarum Lovanii In Collegio Adriani VI.“, verf. von Gommarus Huygens, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl.  64r−70v, 14 S., [9. Januar 1683];128 zum 9. Artikel des „Judicium Facultatis Theologicae Lovaniensis“: [Christianus Lupus OSA:] „Extractum ex commentariis eximii P. M. Lupi in Ep. B. Jacobi Apostoli ad annum 1679 [...] Item Ad Cap. 2.m in Epist. Beati Joannis ad annum 1674“, mit Bezeugung der Übereinstimmung der beiden Abschnitte von Pierre-Lambert Ledrou OSA , ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 74v, 2 S., 6. Mai 1683;129 (6) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 22. Oktober 1683: Huygens, Gommarus (Praes.)  ;  Cornelissens, Nicolaus (Resp.): Theses// Historico-Theologicae// In Quibus Expenditur An Vere Dicatur:// Lovanienses sunt condemnati per Decretum// SS. Domini Nostri// Innocentii XI.// Proscribentis Lxv. Articulos:// Quas// Praeside// Ex. Viro Domino Ac Magistro Nostro// Gummaro Huygens// Lyrano// Defendet// Nicolaus Cornelissens Ex Gils// In Collegio Adriani VI. Pontificis die 7. Octobris anno 1683. - Lovanii : Typis Guilielmi Stryckwant [...], [1683]. - [1] Bl.; [14] S. ; 4°. ACDF SO St.St. G-3-f, unter Bl. 89r II. Verhandlungen 1687−1692 (zu Nr. 1−2 und Nr. 6−15) Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 15)

Gutachter: Gutachten:

Biagio della Purificazione OCD ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 162r−163v, 4 S., [27. Oktober 1688] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Benedetto Giangaspari OSBCoel ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 327r−330r, 7 S., [9. August 1689] (zu Nr. 1 und Nr. 14)

Gutachter: Gutachten:

Pierre-Lambert Ledrou OSA130 ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 331r−332v, 4 S., 19. Juli 1690 (zu Nr. 1 und Nr. 14)

Gutachter: Gutachten:

[Filippo di S. Nicola OCD?] nicht aufgefunden [26. Juli 1690?] (zu Nr. 2 und Nr. 10)

Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 336r−343r, 15 S., [17. Januar 1691] (zu Nr. 1)131

Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv?] nicht aufgefunden [19. Mai 1688?] (zu Nr. 6)

Gutachter: Gutachten:

Biagio della Purificazione OCD ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 166r−176r, 23 S., [22. September 1688] (zu Nr. 7)

Eine vermutl. in Rom verf. Abschrift liegt dem Bd. bei, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 76r−82v. Ein weiteres Exemplar liegt dem Bd. bei, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 75r/v. 130 Zu Ledrou vgl. Prosopographie 18. Jh. 131 Bezieht sich auch auf das Gutachten Ledrous. 128 129

ACDF SO CL 1690–1692

722

Gutachter: Gutachten:

[Benedetto Giangaspari OSBCoel?] nicht aufgefunden [22. September 1688?] (zu Nr. 7)

Gutachter: Gutachten:

[Antonin Cloche OP];132 [Tommaso Maria Ferrari OP];133 [Tommaso Maria Bosi OP];134 [Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv] ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 186r, 1 S., 13. Juni 1690 (zu Nr. 8)135

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [14. Juni 1690?] (zu Nr. 9)136

Gutachter: Gutachten:

[Filippo di S. Nicola OCD?] nicht aufgefunden [22. August 1690?] (zu Nr. 11)

Gutachter:

[Antonin Cloche OP]; [Carlo Francesco Fraida OFMRef];137 Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 351r−353v und Bl. 356r, 7 S., [9. Januar 1691] (zu Nr. 1 und Nr. 12)138

Gutachten: Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 347r/v und 350r, 3 S., [17. Januar 1691] (zu Nr. 13−14)

Dekret: Bando:

nicht aufgefunden;139 SO 17. Januar 1691140 (zu Nr. 1) SO 17. Januar 1691

Zu Cloche vgl. Prosopographie 18. Jh. Zu Ferrari vgl. Prosopographie 18. Jh. 134 Zu Bosi vgl. Prosopographie 18. Jh. 135 Protokoll der Qual.-Sitzung. 136 Vgl. den Hinweis im Dekret SO 14. Juni 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 274v, auf die laufende Qualifikation der verhandelten Propositionen [im SO]. 137 Zu Fraida vgl. Prosopographie 18. Jh. 138 U.d.T. „Informazione [...]“, mit Auflistung der Voten der Teilnehmer [einer Qual.-Sitzung?] und mit Unterschrift von Fabri; mit Hinweis auf frühere Begutachtungen durch Ledrou und Fabri. Gegenstand waren die dem Werk Nr. 1 entnommenen 18 Propositionen in der Schrift Nr. 12; ergänzt um zwei wei­ tere Propositionen. Dem Gutachten liegt eine Auflistung der 20 verhandelten Propositionen bei vom 9. Januar 1691, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 354r−355r. 139 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die Relation, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 137v. − Vgl. ferner die Dekrete SO 27. Oktober 1688, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 164v; SO 9. August 1689, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 330v. 140 ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 365v: Nach Referat der 20 (18+2) dem Werk entnommenen Propositionen erklärten die Kardinäle, das Werk zu verbieten; bzgl. der 42 weiteren Propositionen, welche der Internuntius von Brüssel übersandt hatte, sollte gemäß der von Lorenzo Fabri OFMConv verf. Instruktion geprüft werden, ob diese Propositionen tatsächlich von Huygens gelehrt wurden, bevor das röm. Zensurverfahren weitergeführt würde. Der Internuntius von Brüssel sollte ferner mit allen Kräften ver­ hindern, dass Huygens in die Stricta Facultas [den Rat der Regenten] der Theologiefakultät eintrete; er solle sich darum bemühen, dass eine vakant werdende Stelle mit einem dem Hl. Stuhl ergebeneren Theol. besetzt werde. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. [parallel] das im Zusammenhang der Versuche, die Aufnahme von Huygens in die Stricta Facultas zu verhindern, stehende Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 30. Juni 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 279r, mit Übersendung der Werke Nr. 1−2 gemäß dem Dekret SO 7. Juni 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 261r, und Nr. 10. − Vgl. ferner die Dekrete SO 14. Juni 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 274v; SO 26. Juli 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 284v; SO 29. November 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 312v. 132 133

723

ACDF SO CL 1690–1692

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)141

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 6)142

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 7)143

Dekret:

nicht aufgefunden;144 SO 14. Juni 1690145 (zu Nr. 8)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 9)146

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 10)147

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 11)148

Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 30. Juni 1690 (s. vorige Fußnote). − Vgl. ferner die Dekrete SO 14. Juni 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 274v; SO 26. Juli 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 284v; SO 12. Juli 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 278v; SO 30. August 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 288v; SO 6. September 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 295v. 142 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel [an das Staatssekreta­ riat] vom 23. April 1688, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 132r, mit Übersendung des Werkes. − Vgl. ferner die Dekrete SO 19. Mai 1688, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 134v; SO 30. August 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 288v; SO 6. September 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 295v. 143 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Relation, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 137v. − Vgl. ferner die Dekrete SO 22. September 1688, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 176v; evtl. SO 12. Juli 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 278v; SO 30. August 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 288v; SO 6. September 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 295v. 144 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat] vom 8. Juli 1689, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 177r, mit Übersendung des Ms. 145 ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 186r: dem Internuntius von Brüssel sollte „iuxta mentem“ geantwortet werden [wohl in dem Sinne, dass die Propositionen mit den Antworten Huygens’ gemäß dem Protokoll 13. Juni 1690 nicht für eine Zensur in Betracht kamen]. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat] vom 10. Februar 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 218r, mit Hinweis auf die Versuche, Huygens zu einer Unterwerfung unter den Hl. Stuhl zu bewegen; vgl. auch die von Philippus Corselius OFMRec verf. Relationen, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 220r und 221r. − Vgl. ferner die Dekrete SO 7. März 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 228r; SO 3. Mai 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 250v; SO 31. Mai 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 260v; SO 7. Juni 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 261r; SO 14. Juni 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 274v; SO 12. Juli 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 278v; SO 30. August 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 288v; SO 6. September 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 295v. 146 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Staatssekretariates an den Comm. SO vom 27. März 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 236r, mit Übermittlung eines Schreibens des Internuntius von Brüssel vom 3. März 1690 und der von dems. übersandten Propositionen des Johannes Opstraet [die lt. einem am 10. Juni 1690 vom Staatssekretariat übermittelten, nicht datierten Schreiben des Internuntius von Brüssel in Mecheln auf Anordnung des Großen Justizrates der habsb. Niederlanden verbrannt wurden]. − Vgl. ferner die Dekrete SO 14. Juni 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 274v; SO 30. August 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 288v; SO 6. September 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 295v. 147 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 30. Juni 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 279r, mit Übersendung der Werke Nr. 1−2 gemäß Dekret SO 7. Juni 1690 und des Werkes Nr. 10. − Vgl. ferner die Dekrete SO 26. Juli 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 284v; SO 30. August 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 288v; SO 6. September 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 295v. 148 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 28. Juli 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 289r, mit Übersendung der Propositionen. − Vgl. ferner die Dekrete SO 22. August 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 290v; SO 30. August 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 288v; SO 6. September 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 295v. 141

ACDF SO CL 1690–1692 Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 12)149

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 13−14)150

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 15)151

724

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) [Ebf. von Mecheln]; (3) Kard. Alderano Cibo; (4) Nuntius von Madrid; (5) Martinus Harney OP; (6) John Sullivan ; (7) Comm. SO; (8) Kard. Federico Baldeschi Colonna; (9) Generalstatthalter der habsb. Niederlande Weitere Akten des SO: (1) Relation über den Verlauf des Verfahrens, von den Verboten per Dekret SO 8. August 1685 und 5. September 1685 bis zum Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 28. November 1687, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 113r/v und 116r, 3 S., [23. Januar 1688]; (2) Relation zur Korrespondenz des Internuntius von Brüssel, 28. November 1687 bis zum 18. Juni 1688, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl.  136r−137v und 140r, 5 S., [18. Juni 1688]; (3) Zusammenfassung der „Responsiones“ unter Nr. 8, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 185r/v, 2 S., [14. Juni 1690]; (4) „Restrictus processus confecti anno 1682 contra Doct. Contra Doct. [sic!] Huyghens de Propositionibus adversus sigillum confessionis“, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 188r−189v und Bl. 204v, 5 S., [nach 4. Januar 1690]; (5) Relationen von Philippus Corselius OFMRec im Auftrag des SO mit einem Votum zu möglichen Maßnahmen, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl.  220r, 1 S., und Bl.  221r−226r, 11 S., 4. Januar 1690; (6) „Informazioni per il Sig. Dott. Gummaro Huygens e sue condotte cavate dal P. Commissario dalle scritture di Fiandra“, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 263r−266v, 8 S., [nach 31. Mai 1690]; (7) Relation bzgl. der Suspendierung der Aufnahme von Huygens in die Stricta Facultas [Regentenrat theol. Fak.] zu Löwen 1679, dazu eine Anamnese des Zensurverfahrens gegen Huygens bis zum Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 4. August 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 291r/v und Bl. 298r/v, 4 S., [30. August 1690]; (8) Relation zum Stand des Zensurverfahrens zu Nr. 1, 2, 8 und 10 ab 2. Juni 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 299r/v, 2 S., 18. August 1690; (9) „Copia del Istruttione del Padre Fabri trasmesso al Nunzio di Bruxelles“, mit Hinweis auf die 18 „Accusationes“ (Nr. 12) und 32 weitere Propositionen, und mit der Anordnung, Informationen einzuholen, ob manche dieser Propositionen sich mit jenen deckten, die 1677 Papst Innozenz XI. von Gesandten der Univ. vorgelegt worden waren, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 301r, [3. November 1690]152; (10) „Instruttione sopra le [42] proposizioni dell’Huygens e suoi aderenti, da mandar in Fiandra“, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 368r, [20. Januar 1691] (zu Nr. 15) Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 29. September 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 303r. − Vgl. ferner das Audienzdekret 25. Oktober 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 304v; die Dekrete SO 12. Dezember 1690, Bl. 326r; SO 17. Januar 1691, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 365v. 150 Vgl. ferner das Dekret SO 9. August 1689, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 330v, mit Vermerk bzgl. der Übergabe des Werkes Nr. 1 und des Thesendruckes Nr. 14 an Ledrou am 11. August 1689. 151 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Audienzdekret 25. Oktober 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 304v, mit Hinweis auf zwei vorausgegangene Anordnungen an den Internuntius von Brüssel, die 42 angebl. von der Univ. Löwen gelehrten Propositionen zu übersenden. − Vgl. ferner das Dekret SO 17. Januar 1691, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 365v. 152 Vgl. ferner den Hinweis im Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Alderano Cibo vom 3. November 1690, Bl. 309r. 149

725

ACDF SO CL 1690–1692

Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat] vom 28. November 1687: Erklärung von Gommarus Huygens, seine Lehre immer dem Urteil des Hl. Stuhls unterworfen zu haben und noch zu unterwerfen, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 92r, 1 S., 24. November 1687; (2) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat] vom 26. Dezember 1687: [P. Desportant OSA?]: „[Überschrift: 18. Propositiones Huygens] Nonnullae Novae, et peregrinae, opiniones, quae viris Catholicis suspicionem movent, eximii domini Gummari Huygens S. Theol. Lovaniensis doctoris ex suo compendio theologiae Lovanii impresso 1679“, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 100r−101v und 104r, 5 S., [26. Dezember 1687];153 [als Anlage?:] [Incipit: Si vero iam demum purgationem instituat D.nus Huygens] [Explicit: Ad quae quinq. capita omnia reducenda uident.], Bl. 102r, 1 S., [26. Dezember 1687]; (3) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat] vom 2. Januar 1688: öffentliche Erklärung von Gommarus Huygens, seine Lehre immer dem Urteil des Hl. Stuhls zu unterwerfen, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 108r, 1 S., 29. Dezember 1687; (4) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Madrid [an das Staatssekretariat] vom 19. Februar 1688: „Copia del Biglietto scritto dal Marchese d’Astorga al S. Card. Durazzo a di 9. Feb.° 1688“, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 125r/v, 2 S., 9. Februar 1688; (5) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat] vom 8. Juli 1689: undatiertes Schreiben von Martinus Harney OP mit den Propositionen, welche die theol. Fak. von Löwen den Werken von Huygens entnommen hatte, um sie dem Autor vorzulegen, damit dieser sie erläutere, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 178r/v, 2 S., [28. Juni 1689];154 (6) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat] vom 24. Juni 1689: [im Schreiben bezeichnet als: „copia degli atti del processo, che fu intentato dal Dott. Marcellis contra il Dott. Huygens“] Abschrift der Befragungen, protokolliert von Henricus Scaille, Dr. Theol. und Regent der Fakultät, von mehreren Residenten der Löwener Kollegien bzgl. der von Huygens gelehrten Doktrin am 23., 24., 27. und 29. Juli 1682, beglaubigt von Martinus Harney OP und Martinus Steyaert vor dem Notar Guillielmus de Leeuwe, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 200r−203r, 7 S., 20. Juni 1689;155 (7) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat?] vom 15. Juli 1689: „Annotationes eximii patris magistri Harnaij S. Theologiae Doctoris Ad depositiones Baccalaureorum e Collegio Pontificio Lovanii mense Julio 1682 factas coram eximiis dominis Joanne Recht, et Henrico Scaille, Commissariis sacrae Facultatis Theologicae in causa Eximii Domini Gummari Huygens circa doctrinam eius de sigillo confessionis“, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 208r−211r, 7 S., [15. Juli 1689]; (8) weiteres dem SO übermitteltes Material aus dem Staatssekretariat bzgl. der Suspendierung der Aufnahme von Huygens in die Stricta Facultas zu Löwen sowie der Beteiligung der fürstlichen Gerichtshöfe der habsburgischen Niederlande an seiner Rehabilitierung, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl.  229r−242v, 28 S., 24. Eine Abschrift liegt dem Bd. bei unter ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 256r−257v, und wurde erneut übersandt als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 5. Mai 1690. 154 Eine Abschrift u.d.T. „Propositiones traditae [angebl. von der theol. Fak.] Doctori Huygens ut illis respondeat“, Bl. 252r/v, 2 S., [ca. 1689], wurde dem SO als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 5. Mai 1690, Bl. 251r, erneut zugestellt, zusammen mit der oben als Nr. 8 geführten Schrift und weiteren Anlagen. 155 Eine Abschrift findet sich ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 190r−198v. 153

ACDF SO CL 1690–1692

726

Februar−27. April 1690; (9) als Anlagen zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel an das Staatssekretariat vom 5. Mai 1690: [Überschrift:] „Articuli extracti a doctoribus Steyaert, et Harney“, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 258r−259v, 4 S., [5. Mai 1690]; (10) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 30. Juni 1690: Abschrift u.d.T. „Censura et prohibitio facta, ac data Toleti per commissarios inquisitores apostolicos 28. Augusti Anno 1681 duos libros qui sequuntur [Incipit: Nos los Inquisidores Apostolicos] [Explicit: datum Toleti 28 Aug.ti 1681.// Subsignatum erat ab Inquisitoribus, et sigillatum // Sigillo S. Officii.]“ ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 281r, 1 S., 28. August 1681 (zu Nr. 2)156; (11) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat] vom 4. August 1690: Abschrift des königl. Ediktes bzgl. der Suspendierung von Huygens [Incipit: El Rey// Marquez de Castanaga que haviendome el Patriarcha Nuncio repesentado de orden de su’ santitdad en dos// memorias] [Explicit: sin permitir que Huygens entre en su cathedra en tanto// que su santitad non aprouare su doctrina y le gurgare digno// de magisterio, In M[adri]d a 12 de Julio 1690 Io el Rey// d.S. Crispin e Botello.], ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 293r, 1 S., 12. Juli 1690;157 beigef.: ital. Paraphrase des Ediktes, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl.  294r, 1 S., [4. August 1690]; (12) Gesuch von Gommarus Huygens mit Hinweis auf die Wiedereröffnung des Verfahrens gegen das Werk Nr. 1 und mit der Bitte, ihn bei möglichen Schwierigkeiten zu benachrichtigen, damit er das Werk emendieren könne, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 310r und 311r, 2 S., 10. Oktober 1690; (13) als Anlagen zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Alderano Cibo vom 17. November 1690: „Riflessioni“ von Martinus Steyaert [Incipit: Pro elucidatione quorundam quae dicuntur in scripto cui titulus, Accusationes Octodecim], gesiegelt, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 316r−321v, 12 S., 10. November 1690; Articuli// Theologici,// Quos// Theologica Facultas// Almae Universitatis Lovaniensis// B.P.N. Innocentio XI.// Tanquam supremo ac infallibili Euangelici depositi cu-//stodi ac judici, per suos deputatos an. 1677. trans-//misit ac obtulit judicandos, & quos idem SS. Domi-// nus noster Eminentissimis ac Reverendissimis, Sacram S. Officii Congregationem constituentibus, Dominis// S.R.E. Cardinalibus, nec non & praecipuis ejusdem// S. Congregationis Theologis & Consultoribus tradidit// examinandos, & quos ipsi post maturum ac iteratum// examen censuerunt sanos & immunes ab omni nota.// Juxta Exemplar Eximii Patris Christiani Lupi Ord. Eremitarum Sancti// Augustini, a Facultate Theologica Lovaniensi Deputati ad exponendam// Sedi Apostolicae ejusdem Facultatis Doctrinam. Anno 1677. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - [4] S. ACDF SO St.St. G-3-f, unter Bl. 323r In den Akten auch erwähnt: (1) Gabrielis, Aegidius: Specimina Moralis Christianae Et Moralis Diabolicae In Praxi. Authore R. P. F. Aegidio Gabrielis, S. T. B. F. Tertii Ordinis S. Francisci de Poenitentia, vulgò Beggardorum, S. Theologiae Lectore. - Bruxellis : Fricx, 1675. - [4] Bl., 359 S., [6] Bl. BVB (2) Huygens, Gommarus (Praes.)  ;  Beauver, Johannes (Resp.): Theses// Theologicae// Id Est// Articuli// Theologorum Lovaniensium// Exhibiti Illustrissimo ac Reverendissimo Domino Archi-// Episcopo Mechliniensi causâ Concordiae ineündae// cum RR. PP. Societatis Jesu & aliis// Quas// Praeside// Eximio Viro Mit Verbot der Ausg. Lovanii : Typis Hieronymi Nempei, 1674. Vgl. Dekret SO 13. September 1690, ACDF SO St.St. G-3-f, Bl. 308v.

156 157

727

ACDF SO CL 1690–1692

Domino Ac Magistro Nostro// Gummaro Huygens Lyrano// Sacrae Theologiae Doctore in Academia Lovaniensi,// Defendet// Johannes Beauver Gemblacensis // In Collegio Adriani VI. Pontificis die 12. Julii 1685. - Lovanii : Typis Guilielmi Stryckwant sub aurea Lampade, [1685]. - [1] Bl., 8 S. ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], unter Bl. 207r158 (3) Pilius, Erasmus : Dogma Gummarianvm De Libertate Orbi natum Anno 1679, Renatum Anno 1687, 10 Iulii; Ac rursum Anno 1688 mense Aprili Resvscitatvm; Svomet Avctori, Ex. D. Gummaro Huygens S.T.D. Considerandum, ac sanctae Sedi judicandum. Proponitur Ab Erasmo Pilio Theologo. - Moguntiae : Typis Petri Hermans, 1688. - 117, [1] S. BVB (4) Pilius, Erasmus : Dogma Gummarianum De Libertate Sine Gratia; Suomet Auctori Exim. D. Gumm. Huygens S.T.D. post infelicem defensionem. iterum considerandum proponitur ab Erasmo Pilio Theologo; Additur Appendix ad Theses Hennebellianas. - Moguntiae : Typis Petri Hermans, 1688. - 95, [1] S. BVB (5) Vos, Philippus De (Praes.) ; Geffen, Goswinus van (Resp.) : Anti-Theses// Ad//Theses Theologicas// Seu Articulos Exhibitos// Illustrissimo ac Reverendissimo// D. Archi-Episcopo// Mechliniensi// Causâ praetensae concordiae ineundae cum PP. So-// cietatis Iesv & aliis// Per// Ex. D. Gummarum Huygens// Quas// Praeside// R.P. Philippo De Vos// Societatis Iesv Sacrae Theologiae Professore// Defendet// P. Goswinus Van Geffen// Eiusdem Societatis// Exercitio hebdomadario, Lovanii apud PP. Societatis Je­ su. - Lovanii : Typis Hieronymi De Gosin è regione Magni Collegii, 1685. - [1], 20 S. ; 4°. ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 17], unter Bl. 219r ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 26 1691. Ad instantiam P. Hieronymi a Carvello Minor[is] Observ[antiae] S. Franc[isci] petentis facultatem recitandi litanias S. Antonii assignando aliqua[m] indulgentiam easdem recitantibus, fuit rescriptu[m]: Lectum. Anonym: [Incipit: Letania del SS.mo Crocefisso. Kyrie eleison, Christe eleison, usque ad Sancta Trinitas unus Deus (…) Letania di Santo Antonio di Padova. Kyrie eleison, Christe eleison, usque ad Sancta Maria...]. - [S.a.]. - 2 S. (hs. Litanei). ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 26, Bl. 260v, 263r Dekret:

SO 24. Januar 1691159

Korrespondenten: (1) Girolamo da Calvello OFMObs (2) Papst Innozenz XII. Weitere Akten des SO: Relation zum Gesuch von Girolamo da Calvello OFMObs, Bl. 261r, 1 S., [24. Januar 1691] Ferner beiliegend: Gesuch von Girolamo da Calvello OFMObs an den Papst um Erlaubnis der Litanei, welche im Hinterland von Macerata angebl. weit verbreitet war, und mit der Bitte um Gewährung der entsprechenden Ablässe, Bl. 260r, 1 S., [22. Dezember 1689] Formatangaben nach SBN: 4°. Bl. 261r: die Kardinäle nahmen das Gesuch von Girolamo da Calvello OFMObs zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Girolamo da Calvello OFMObs an den Papst, Bl. 260r, das am 22. Dezember 1689 an das SO weitergeleitet wurde.

158 159

ACDF SO CL 1690–1692

728

ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 27 1691. Censura in Libr[um], cui titul[us]: Lux Trigemina pro immaculata Mariae Conceptione Tripartitus Tractatus &c. Fr. Octavi Iadertini Dalmatae Minoritae. Iadertino, Octavio : Lux Trigemina// Pro// Immaculata Mariae Conceptione// Tripartitus Tractatus// fratris Octavii Jadertini Dalmatae Minoritae// De// Inuicta Celebritate, Vetusta Traditione, Clara subtilitate// Elucidarium// Flexis votis reflectens// Intemeratae Virginis Praeseruatori// Jesu Christo (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 27, Bl. 267r Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv Bl. 277r/v, 2 S., [21. Mai 1691]

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Gabrielli OCist160 Bl. 270r–271v und Bl. 274r/v, 6 S., 28. Mai 1691

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Gabrielli OCist Bl. 272r/v, 2 S., [19. Juli 1691]161

Dekret:

SO 28. Mai 1691162

Korrespondenten: Inq. von Florenz ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 28 1691. Censura in quinque Tomos manuscriptos continentes vita[m], ac Opera Sororis Franciscae Toccafondi Tertiariae S. Franc[isci] extracta ab Originalibus ejusde[m] Sororis. Toccafondi, Francesca ; [? (Bearb.)]: [Vita und Werke der Francesca Toccafondi TOR]. - [5 vol.] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

Giovanni Damasceno Bragaldi OFMConv163 Bl. 299r–307r, 17 S., [5. September 1691]

Dekret:

SO 5. September 1691164

Korrespondenten: (1) Kard. Alderano Cibo; (2) Inq. von Siena; (3) Ebf. von Siena; (4) Bf. von S. Miniato; (5) Ebf. von Pisa; (6) Bf. von Fienza; (7) Bf. von Chiusi; (8) Bf. von Fiesole; (9) Bf. von Massa; (10) Bf. von Arezzo; (11) Ebf. von Florenz; (12) Bf. von Borgo San Sepolcro; (13) Bf. von Pistoia und Prato; (14) Bf. von Colle Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. Korrekturen. Datum ergänzt nach Vermerk Bl. 273v. 162 Bl. 275v: [der Inq. von Florenz sollte] die Druckerlaubnis unter Auflage der Korrekturen Gabriellis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Florenz vom 9. Januar 1691, Bl. 266r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis und Verweis auf die Betrauung des Paters Barbi CR, Kons. der Inquisition von Florenz, mit der Revision. – Vgl. ferner die Dekrete SO 17. Januar 1691, Bl. 269v; SO 8. März 1691 Sede Vacante, Bl. 279v; SO 21. Mai 1691, Bl. 279v. 163 Zu Bragaldi vgl. Prosopographie 18. Jh. 164 Bl. 310v: der Inq. von Siena sollte alle Werke, Briefe und Schriften der Schwester Francesca Toccafondi einsammeln und deren Verbreitung nicht gestatten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Relation, Bl. 282r. – Vgl. ferner das Dekret SO 15. November 1690, Bl. 327v. 160 161

729

ACDF SO CL 1690–1692

Weitere Akten des SO: Relation zur Übermittlung von fünf angeblich quietistischen Manuskripten durch Kard. Flavio Chigi senior an das SO, Bl. 282r, 1 S., 10. November 1690 ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 29 1691. Censura in Manus[criptu]m, cui titul[us]: Giornale di Lezioni sacre addattate p[er] ogni giorno sopra gli Vangeli correnti di tutto l’anno. 2.a parte, di Teodoro Benedetti Priore della Collegiata di Spello. Benedetti, Teodoro : Giornale di Lezioni sacre addattate per ogni giorno sopra gli Vangeli correnti di tutto l’anno (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.165 Gutachter: Gutachten:

[Paolino Bernardini junior OP]166 nicht aufgefunden [ca. 1681] (zum 1. Teil)

Gutachter: Gutachten:

[Paolino Bernardini junior OP] nicht aufgefunden [ca. 1689] (zum 1. Teil)

Gutachter: Gutachten:

Paolino Bernardini junior OP Bl. 331r/v, 2 S., [14. November 1691] (zum 2. Teil)167

Dekret:

SO [ca. 1681];168 SO [ca. 1689]169 (zum 1. Teil)

Dekret:

SO 14. November 1691 (zum 2. Teil)170

Korrespondenten: (1) Teodoro Benedetti ; (2) [Inq. von Spoleto] Weitere Akten des SO: Relation zum Gutachten von Paolino Bernardini junior OP, Bl. 330r, 1 S., [14. November 1691] Ferner beiliegend: Gesuch von Teodoro Benedetti mit Hinweis auf Druckerlaubnis des SO für den 1. Teil des Werkes nach Prüfung durch Paolino Bernardini junior OP und mit der Bitte um Betrauung desselben Gutachters mit der Revision des 2. Bd. Gedruckt wurde: Benedetti, Teodoro: Teatro di lezzioni sacre adattate sopra gli euangeli, Descritto da don Teodoro Benedetti [...]. - In Fuligno : per Gaetano Zenobj stampatore camerale, episcopale, del S. Offitio, e publico, 1693. - [12], 392 S. ; 4°. SBN. 166 Zu Bernardini vgl. Prosopographie 18. Jh. 167 In Form einer Relation zu seiner Begutachtung der beiden Fassungen des 1. Bd., mit dem Votum, dass die Druckerlaubnis für den 2. Bd. ebenfalls erteilt werden könne. 168 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Gutachten Bernardinis, Bl. 331r, auf seine Betrauung mit der Revision des 1. Bd. vor 10 Jahren, und auf ein entsprechendes Dekret SO, durch das die Druckerlaubnis verweigert wurde. 169 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Gutachten Bernardinis, Bl. 331r, auf die erneute Bitte des Autors um Druckerlaubnis für eine korrigierte Fassung, auf seine erneute Betrauung mit der Revision, und auf das entsprechende Dekret SO vor ca. 2 Jahren, durch welches die Druck­ erlaubnis damals erteilt wurde. Vgl. hierzu ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 59. 170 Bl. 330r: der Inq. von Spoleto sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Teodoro Benedetti, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 86. Zum 1. Bd. des Werkes vgl. auch ACDF SO CL 1680–1682, Nr. 19 und ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 59. – Vgl. ferner das Dekret SO 24. Mai 1690, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 86. 165

ACDF SO CL 1690–1692

730

zwecks Erteilung der Druckerlaubnis, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 86, 1 S., [24. Mai 1690] ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 30 1691. Censura in tres Tomos manus[cript]os, quoru[m] titul[us]: Giardino spirituale, e mistico di cento Lezioni composte dal P. Clemente Bascetti del Sagro Ordine del Serafico P[ad]re S. Francesco, Lettore attuale di Mistica. Bassetti, Clemente: Giardino spirituale, e mistico di varie Lezzioni// composto dal P. M. R. Clemente Bascetti di// Marostica nel sacro Ordine de Serafico// Patriarca S. Francesco lettore giubilato, e// predicatore generale (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 98 Gutachter: Gutachten:

[Paolino Bernardini junior OP?]171 nicht aufgefunden [26. September 1690?]

Gutachter: Gutachten:

Filippo Gruther CCRRMM172 Bl. 336r–342r, 13 S., [28. November 1691]

Dekret:

SO 24. Mai 1690;173 SO 28. November 1691174

Korrespondenten: Inq. von Vicenza In den Akten auch erwähnt: Ioannes   ;  Bassetti, Clemente: Viridarium theologicum paruum in quatuor libros sent. Ioannis d. Scoti theologorum subtilium principis ab ad. r. p. Clemente Bascetto de Marij-Ostica ordinis minorum S. Francisci ... Elaboratum atque in quatuor tractatus breui, facilique methodo diuisum, cum indicibus necessarijs, & c. Iste est tract. 1. [–quartus]. - Vicentiae : apud Ioannem Berni, 1688–1689. - 4 v. ; 12°. SBN ACDF SO CL 1690–1692, [Nr. 30bis]175 1691. Censura in fol[ium] ins[criptu]m: Breve, ed utile istruzione p[er] suffragare le povere anime &c. nelle quattro giornate &c. Censura in libellu[m] ins[criptu]m: Corona de Morti divozione efficacissima p[er] aiuto dell’Anime del Purgatorio. Zu Bernardini vgl. Prosopographie 18. Jh. Zu Gruther vgl. Prosopographie 18. Jh. 173 ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 98: der Inq. von Vicenza sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Vicenza vom 12. Mai 1690, ACDF SO Tit. Libr. 1688–1691, Nr. 98, mit Übersendung des Titelbl. 174 Bl. 343v: die Mss. sollten nicht zurückgegeben, sondern im SO einbehalten werden; der Comm. SO sollte den Autor wegen der in seinen Schriften enthaltenen Fehler ermahnen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Vicenza vom 8. September 1690, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 98, mit Hinweis auf ein Schreiben des SO vom 27. Mai 1690; und mit Übersen­ dung von mehreren bereits revidierten „Quinternetti“. – Vgl. ferner die Dekrete SO 26. September 1690, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 98; SO 12. Dezember 1690, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 107. 175 In der Rubricella fälschlich o. Nr. an letzter Stelle von SO CL 1690–1692 aufgeführt. 171 172

731

ACDF SO CL 1690–1692

1. Anonym: Breve, & vtile instrutione per suffragare le pouere// Anime del Purgatorio, che stãno aspettando,// in Carità li soccorsi da noi, e principal-//méte per cinque cappi, sono degne// di suffragio. - In Cremona : Per Francesco Zanni, [1650] (Con lic. de’ Sup.) (Einblattdruck). ACDF SO CL 1690-1692, [Nr. 30bis], Bl. 350r 2. Anonym: Corona// De Morti// Deuotione efficacissima per aiuto// dell’Anime del Purgatorio.// Per impetrare da Dio per mezzo di esse// quelle gratie, che si desiderano. In Roma & In Cremona : Per Paolo Puerone, [S. a.] (Con licenza de Superioni). - 30 S, [2] Bl. ACDF SO CL 1690-1692, [Nr. 30bis], unter Bl. 349r Ferner wurde verhandelt: 3. Anonym: Divoti// Essercitii// Che si fanno la terza Dome-//nica di ciaschedun mese// Nella Chiesa de PP della Com-//pagnia di Giesù in Cremona,// per ottener da Dio la gratia// d’vna buona Morte.// Dati in luce ad instanza del Sig.// Marino Montoglio.// Sotto la Protettione di S. Francesco Sayerio. - In Cremona: per Gio. Pietro Zanni, 1655 (Con licenza de’ Superiori). - 24 S. ; 12°. ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 66 Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Bosi OP]176 nicht aufgefunden [19. April 1691] (zu Nr. 1)177

Gutachter: Gutachten:

[Prospero Bottini]178 nicht aufgefunden [23. April 1691] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Ferrari OP?]179 nicht aufgefunden [30. Dezember 1693?] (zu Nr. 3)

Dekret:

SO 19. April 1691 (zu Nr. 1)180

Dekret:

SO 23. April 1691 (zu Nr. 2)181

Dekret:

SO 19. April 1691;182 SO 30. Dezember 1693183 (zu Nr. 3)

Korrespondenten: Inq. von Cremona Zu Bosi vgl. Prosopographie 18. Jh. Vgl. die Relation mit dem Votum Bosis, Bl. 346r. Vgl. auch die Notizen, Bl. 348r. 178 Zu Bottini vgl. Prosopographie 18. Jh. 179 Zu Ferrari vgl. Prosopographie 18. Jh. 180 Bl. 346r: der Inq. von Cremona sollte den Einblattdruck zulassen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 29. März 1691, Bl. 347r, mit Übersendung der Werke Nr. 1–3 und mit Verweis auf das Verbot eines ähnlichen Werkes [durch Dekret SO 6. April 1650]. 181 Bl. 346v: der Inq. von Cremona sollte den Gebrauch der bereits gedruckten Exemplare zulassen; in den noch zu druckenden Exemplaren sollte er auf S. 16 den Abschnitt „in veder estinto quel fuoco“ durch „in vedersi liberate da quel fuoco“ ersetzen und auf S. 4 das Wort „Sacrosante“ tilgen lassen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 29. März 1691, Bl. 347r, mit Übersendung der Werke Nr. 1–3 und mit Verweis auf das Verbot eines ähnlichen Einblattdruckes [durch Dekret SO 6. April 1650]. 182 Bl. 346r: der Inq. von Cremona sollte die Exemplare des Werkes einsammeln, da es eine einst vom SO für apokryph erklärte Indulgenz für das Gebet „Deus qui pro redemptione mundi etc“ enthielt. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 29. März 1691, Bl. 347r, mit Übersendung des Werkes und Hinweis auf das Verbot eines einschlägigen Werkes [gemäß Dekret SO 6. April 1650]. 183 ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 66: der Inq. von Cremona sollte den ND nach Tilgung der besagten Indulgenz und nach erneuter Revision des Werkes durch den MSP erlauben. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch der Kongr. „della Buona Morte“ zu Cremona, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 66. 176 177

ACDF SO CL 1690–1692

732

Weitere Akten des SO: Relation zum Votum des Comm. SO, Bl. 346r, 1 S., [19. April 1691] (zu Nr. 1). Ferner beiliegend: Gesuch [der Kongr. „della Buona Morte“ zu Cremona] mit Verweis auf das Dekret des Papstes, wonach die Indulgenz in der Überschrift der Oration [Incipit: Deus qui pro Redemptione mundi etc.] apokryph sei; mit Hinweis auf Einsammlung der Exemplare des Werkes durch den Inq. von Cremona [angeordnet am 19. April 1691]; und mit der Bitte um Erlaubnis eines Neudrucks nach Entfernung der betr. Indulgenz, ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 66, 1 S., [30. Dezember 1693] In den Akten auch erwähnt: [Indulgenz]. - [Rom] : [S.n.], [1630] (Einblattdruck). Der Einblattdruck wurde nicht ermittelt. ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 31 1691. Censura in Libr[um] insc[riptu]m: Pyrologia Topographica Dominici Bottoni Medici. Bottone, Domenico: Pyrologia// Topographica// Id Est// De Igne Dissertatio// Juxta loca / Cum Eorum Descriptionibus// Dominici Bottoni// Leontini// In publico Neapolitano Gymnasio Primarii// Philosophiae Lectoris. - Neapoli : Ex nova Officina Sociorum Dom. Ant. Parrino, & Michaelis Aloysii Mutii, 1692 (1691) (Svperiorvm Permissv). - [40], 245 [i.e. 247], [1] S., [3] Bl. ; 4º. BNCF184 Gutachter: Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Ferrari OP]185 [Tommaso Maria Bosi OP]186 Bl. 357r–363r, 13 S., [30. Oktober 1691]

Dekret:

nicht aufgefunden187

Korrespondenten: Kard. Giacomo Cantelmo 188 ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 32 1692. Permittitur impressio Libri ins[cript]i: Arcani di Antichità della Città di Trieste esposti al mondo dalla diligenza del R.P.T. Ireneo della Croce Carmelit[ano] Scalzo &c. Ireneo : Arcani [etc.] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.189 Im Kolophon abweichende Jahresangabe 1691. Zu Ferrari vgl. Prosopographie 18. Jh. 186 Zu Bosi vgl. Prosopographie 18. Jh. Zuschreibung nach Notiz des Ass. SO. 187 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Kard. Giacomo Cantelmos an den Ass. SO vom 19. Oktober 1691, Bl. 356r, mit Übersendung des Werkes; und mit Hinweis auf die irrtümliche Erteilung der Druckerlaubnis durch die ebfl. Revisoren vor seinem Antritt als Ebf. von Neapel, worauf er die Veröffentlichung des Werkes suspendiert hatte. 188 Zu Cantelmo vgl. Prosopographie 18. Jh. 189 Gedruckt wurde: Ireneo : Historia// Antica, e Moderna: Sacra, e Profana,// Della Citta’// Di Trieste,// Celebre Colonia de’Cittadini Romani.// Con la Notitia di molt’Arcani d’Antichità, Prerogative di Nobiltà,// e Gesti d’Huomini Illustri, Privilegi della Città, e Famiglie// d’essa, Vari184 185

733 Dekret:

ACDF SO CL 1690–1692 SO 8. Januar 1692190

Korrespondenten: Inq. von Padua ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 33 1692. Non permittitur rejmpressio Libri, cui titul[us]: Grazie operate dell’Onnipotenza divina p[er] mezzo degli Agnus Papali benedetti dalla S. Mem. d’Innocenzo XI. raccolti dal D[ottor]e Girolamo Bertondelli. Item non permittitur incisio Numismatu[m] cu[m] effigie Innoc[entii] XI. cu[m] appendiculo vulgo Taccaglia cultum, denotantium. Bertondelli, Girolamo: Gratie// Operate dall’Onnipotenza// Diuina per mezzo degl’// Agnvs Papali.// Benedetti dalla Santa// Memoria di// Innocentio XI.// Pontefice Ottimo Massimo.// Raccolti con diligenza, e fedeltà// da me Dottor Girolamo// Bertondelli. - In Roma, Venetia, Verona, Modona, & In Parma : per Galeazzo Rosati, [S.a.] (Con licenza de’ Sup.). - [8] Bl. ACDF SO CL 1690-1692, Nr. 33, unter Bl. 377r Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Ferrari OP] nicht aufgefunden [23. Januar 1692]

Dekret:

SO 23. Januar 1692191

Korrespondenten: Inq. von Rimini ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 34 1692. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Fraus quinque articuloru[m] a Pseudo Augustini discipulis 1.m Alex[andro] VII, nunc iteru[m] Alexandro VIII. obtrusoru[m], sive eoru[m] cum Augustino Iprensi convenientia demonstrata p[er] Corneliu[m] a Canebergh Lovan[iensem] Theologu[m] Coloniae. Item Censura in aliu[m] Libru[m], cui titul[us]: Doctrina Augustinianoru[m] Theologorum circa quinque propositionu[m] materia[m] expositio &c. 1. Cranebergh, Cornelius a [Fontaine, Jacques de La]: Fraus quinque articulorum à pseudo-augustini discipulis primum Alexandro VII. nunc età d’Eruditioni, Inscrittioni, Sassi, Mausolei,// M. S. Successi, Mutationi de Riti, e Dominj,// sin’à quest’anno 1698. / Opera Del R. P.// F. Ireneo Della Croce// Carmelitano Scalzo, di lei Cittadino.// Consacrata Alla Sacra Maestà di// Giuseppe Re De’Romani,// & Ungheria, Arciduca d’Austria, etc. In Venetia : Appresso Girolamo Albrizzi, 1698. (Con Licenza de’ Superiori, e Privilegio). - [24], 694, [50] S. ; 2º. BNCF. 190 Bl. 373v: der Inq. [von Padua] sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Padua vom 21. Dezember 1691, Bl. 370r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 191 Bl. 378v: der Inq. [von Rimini] sollte weder den Druck des Werkes noch den Schnitt von Andachtsmedaillons mit dem Bild Innozenz’ XI. erlauben und die derart geschnittenen Medaillen einsammeln. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 10. Januar 1692, Bl. 376r, mit Übersendung des Werkes zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND in Rimini. – Zur Vorgeschichte des Falles vgl. ferner die kongregationsinternen Notizen, Bl. 378v, mit dem Hinweis auf ähnliche Anträge der Verkäufer von Devotionalien Innozenz’ XI. in Rom und Loreto und auf entsprechende Dekrete [SO] 10. Oktober 1691; [SO] 31. Oktober 1691 (Maßnahmen des MSP); [SO] 20. November 1691.

ACDF SO CL 1690–1692

734

iterum Alexandro VIII. obtrusorum, sive eorum cum Augustino Iprensi convenientia demonstrata per Cornelium a Cranebergh Lovaniensem theologum. - Coloniae [i.e. Löwen?] : typis Arnoldi ab Egmond, [1690?]. - 68 S. ; 4°. SBN 2. Isselsteyn, Joannes ab: Doctrinae augustinianorum theologorum circa V. propositionum materiam expositio articulis quinque ad Alexandrum PP. VII. olim transmissis comprehensa nunc Alexandri PP. VIII. judicio denuò subjecta et ad publicam omnium quorum interest notitiam delata cum brevi narratione de ejusdem expositionis seu articulorum quinque condendorum consilio & occasione excussa & refutata / per Joannem ab Isselsteyn Lovaniensem theologum. - Coloniae : typis Balthasaris von Egmont, 1690. - 45, [3] S. ; 4°. SBN Gutachter: Gutachten:

[Tommaso da Genova OFMObs]192 Bl. 395r–398r, 7 S., [30. Januar 1692] (zu Nr. 1)193

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 399r–402r, 7 S., o.D. (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Filippo di S. Nicola OCD Bl. 404r–416r, 25 S., [30. Januar 1692] (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

Tommaso da Genova OFMObs Bl. 382r–393v, 24 S., 6. September 1692 (zu Nr. 2)

Dekret: Bando:

SO 30. Januar 1692 (zu Nr. 1)194 SO 19. März 1692

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 35 1692. Ordinatur collectio quorumda[m] folioru[m] ab Hereticis editoru[m] in lingua Gallica, in quibus continentur 12 Articuli in praejudiciu[m] nostrae S. Fidei. [Seiten aus einem franz., protestantischen Werk, das 12 Artikel aufführt, welche dem kath. Glauben schaden]. Das Werk wurde nicht ermittelt.195 Dekret:

SO 13. Februar 1692196

Korrespondenten: Inq. von Vercelli In den Akten auch erwähnt: Breve confessione di fede delle chiese riformate di Piemonte. - [S.l.] : [S.n.], [ca. 1650]. - 14 S. ; 8°. GVK Zu Tommaso da Genova vgl. Prosopographie 18. Jh. Ital. Fassung. 194 Bl. 403v und Bl. 416v: das Werk sollte verboten werden. 195 Dem Fasz. liegen unter Bl. 420r aber Abschnitte (S. 209–256; S. 193–208) bei, die einem Bd. entnommen wurden. Gegenstand ist das Thema des Messopfers. [Incipit S. 209: Le sacrifice de la Messe, & celui de la croix, ne peuuent estre vn mesme sacrifice quant à la chose offerte]. 196 Bl. 424v: der Inq. von Vercelli sollte die Blätter einsammeln. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Vercelli vom 27. Januar 1692, Bl. 419r, mit Übersendung eines Abschnitts aus dem verhandelten Werk. 192 193

735

ACDF SO CL 1690–1692

ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 36 1692. Non conceditur facultas reimprimendi Libru[m] ins[criptu]m: I Dodici Privilegj, ovvero splendori, e gemme del Diadema di Maria S[anctissi]ma etc. raccolti da un divoto Sacerdote &c. Anonym [Garcia, Francesco Maria]: Li dodici privilegj ouero splendori e gemme pretiosissime del diadema di Maria Santissima da considerarsi ad honore di lei nel primo instanze della sua immacolata concettione / raccolti da un devoto Sacerdote schiavo della Santissima Vergine. - In Roma : per il Varese, 1668. Die Ausg. wurde nicht nachgewiesen.197 Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Ferrari OP]198 nicht aufgefunden, [7. Mai 1692]

Dekret:

SO 7. Mai 1692199

Korrespondenten: Vikar der Inquisition von Florenz ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 37 1692. Permittitur impressio Libri, cui titul[us]: D. Thomae Danielis Forosempronien[sis] Quaestiones de immaculato M[a]r[i]ae Virginis conceptu &c. Danielli, Tommaso: Don Thomae// Daniellii// Foro Semproniensis// Scholasticae Quaestiones// de Immaculato Virginis Mariae conceptu// Ubi //Doctrinis philosophicis, Teologicis, moralibus, dogmaticis,// et legalibus, quicquid est de hoc misterio praestantius// disputabile, uel antecedens, uel concomitans, uel subse=//quens, ad usque proximam illius definibilitatem,// et ultra fundatissime resoluitur// Pie doctis// Placiturum Opus, et profuturum// Quod// Potiora de scientia et voluntate dei de gratia, et// merito, de Incarnatione de Angelis, de Peccatis// de Auctoritate Pontificis, de fede, de traditionibus// de habitibus infusis, et de opinionum// qualitatibus apprime dilucidat// multas innovando sententias, multas// exhibendo novas, subtiliter, et// solide propugnando cunctas (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 59 Dekret:

SO 7. Mai 1692;200 nicht aufgefunden201

Ermittelt wurde: Garcia, Francesco Maria: Li dodici priuilegii, ouero Splendori, e gemme pretiosissime del diadema di Maria santissima: da considerarsi ad honore di lei, [...] / Raccolti dall’abbate Francesco Maria Garcia [...]. Seconda impressione. - In Roma : per il Bernabo, 1670. - 48 S. ; 12°. SBN. 198 Zu Ferrari vgl. Prosopographie 18. Jh. 199 Bl. 427r: der Vikar der Inquisition von Florenz sollte den ND des Werkes nicht erlauben. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Vikars der Inquisition von Florenz vom 11. März 1692, Bl. 425r, zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND. – Vgl. ferner die Dekrete SO 19. März 1692, Bl. 428v; SO 16. April 1692, Bl. 427v. 200 Bl. 433v: der Inq. [von Perugia] sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Perugia vom 29. April 1692, Bl. 431r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 201 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ancona vom 8. Oktober 1693, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 59, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druck­ erlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 21. Oktober 1693, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 59. 197

ACDF SO CL 1690–1692

736

Korrespondenten: (1) Inq. von Perugia; (2) Inq. von Ancona ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 38 1692. Censura in Manus[criptu]m, cui titul[us]: Soliloqui della Serafica Vergine e Madre S. Teresa di Gesù raccolti da diversi luoghi de suoi Libri per Opera d’un Religioso Scalzo Carmelitano. Teresa  ; Antonio : Soliloquii della serafica vergine, e madre S Teresa di Giesù raccolti da diversi luoghi de suoi libri per opera d’un religioso scalzo carmelitano tra li suoi figli il minimo (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.202 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Gabrielli OCist203 Bl. 436r/v, 2 S., [28. Mai 1692]

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Gabrielli OCist Bl. 437r, 1 S., [19. Juli 1692]204

Dekret:

SO 28. Mai 1692205

Korrespondenten: Inq. von Ferrara ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 39 1692. Censura in Libr[um] inscriptum: Vita della Ven. Serva di Dio D. Virginia Alardi, Monaca dell’ Ord[in]e della Visitazione di S. Maria in Arona Fondatrice di d[ett]o Monistero scritta dalla R.M. S[uo]r Maria Isabella Perega dello stesso Ordine. Perego, Maria Isabella  ;  [Angelo Maria ]: Vita della venerabile// serua di Dio// D. Virginia Alardi// Monaca dell’ordine// della visitatione di Santa Maria// in// Arona// Fondatrice di d[et]to monastero// scritta// dalla R.M.S. Maria Isabella Perega// dello stesso ordine// e dedicata alla ser[enissi]ma Reina dell’uniuerso// Maria sempre Vergine (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 125206 Gedruckt wurde: Teresa  ; Antonio (Hg.): Soliloqui della serafica verg.e madre S. Teresa di Giesu / raccolti da diuersi luoghi de’ suoi libri per opera d’un religioso carmelitano scalzo tra li suoi figli il minimo. - In Ferrara : per il Filoni, 1692. - [32], 105, [7] S. ; 8°. SBN. 203 Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. 204 Korrekturen, verf. gemäß Dekret SO 28. Mai 1692; nach Vermerk, Bl. 438v, am 19. Juli 1692 dem Inq. von Ferrara übersandt. 205 Bl. 439v: die Druckerlaubnis durfte unter Auflage der Korrekturen Gabriellis erteilt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ferrara vom 29. Juli 1691, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 117, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 7. August 1691, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 117; SO 29. August 1691, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 117. 206 Gedruckt wurde: Angelo Maria  ; [Perego, Maria Isabella]: Vita della venerabile serua di Dio donna Virginia Alardi fondatrice del monastero in Arona [...] / scritta da fra Angelo Maria da S. Filippo, scalzo agostiniano milanese, ad istanza e secondo le notizie auute dalla rev. madre suor Maria Isabella Perega dell’istesso ordine, e monastero. Dedicata alla serenissima reina dell’vniverso Maria sempre vergine. - In Milano : nelle stampe dell’Agnelli, 1693. - [16], 237, [3] S. ; 8°. SBN. 202

737

ACDF SO CL 1690–1692

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Gabrielli OCist207 Bl. 442r–443v und Bl. 446r–447r, 7 S., [28. Mai 1692]

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Gabrielli OCist Bl. 444r/v, 2 S., [19. Juli 1692]208

Dekret:

SO 28. Mai 1692209

Korrespondenten: Inq. von Mailand ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 40 1692. Censura in Manus[criptu]m, cui titul[us]: Vita del Ven. Servo di Dio P[ad]re Cesare Vitteleschi della Compagnia dell’Oratorio del buon Gesù di Foligno, scritta da Sebastiano Porfirii Prete della stessa Compagnia raccolta dal suo Processo e da altre Fedi autentiche. Porfirio, Sebastiano: Vita// Del Ven. Seruo di Dio// P. Cesare// Vitteleschi// Della compagnia dell’Oratorio del Buon Giesù.// di Foligno.// Descritta da Sebastiano Porfirij// Prete dell’istessa Compagnia,// raccolta dal suo processo,// e da altre Fedi autentiche. - [S.a.]. - [3], 175 Bl. (Ms.). ACDF SO St.St. C-3-b Gutachter: Gutachten:

Angelo Giuliano da Mercato Saraceno OP Bl. 451r–454r, 7 S., [4. Juni 1692]

Dekret:

SO 4. Juni 1692210

Korrespondenten: Inq. von Spoleto ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 41 1692. Censura in Manus[criptu]m, cui titul[us]: Vita della Ven. Madre Paola Maria Centurioni Carmelitana Scalza &c. Item Censura in alios duos Libellos impressos. 1.us inscribit[ur]: Esercizj Spirituali composti da S[uo]r Paola Maria di Gesù Carmelitana.

Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. Korrekturen, verf. gemäß Dekret SO 28. Mai 1692; nach Vermerk Bl. 445v am 19. Juli 1692 dem Inq. von Mailand übersandt. 209 Bl. 447v: [der Inq. von Mailand sollte] die Druckerlaubnis unter Auflage der Korrekturen Gabriellis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 21. November 1691, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 125, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 5. Dezember 1691, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 125; SO 8. Januar 1692, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 1. 210 Bl. 454v: der Druck des Werkes sollte nicht erlaubt und das Ms. nicht zurückgegeben werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Spoleto vom 16. September 1691, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 118, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 26. September 1691, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 118; SO 10. Oktober 1691, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 120. 207 208

ACDF SO CL 1690–1692

738

2.us inscribit[ur]: Teopiste ammaestrata di S[uo]r Paola M[a]r[i]a di Gesu. Opera del P. Gio[vanni] Andrea Alberti. 1. Anonym: Vita// Della venerabil Madre// Paola Maria di Giesù// Carmelitana scalza// Fondatrice de’Monasteri nell’Alemagna// Veridica Relatione// Della vita e gratie dal Sig[no]r Iddio concesse// alla venerabil madre suor Paola Maria di// Giesù// nel secolo Maria Vittoria Centuriona// Fondatrice delle Monache Scalze// in Germania// divisa in due parti, e da le scritta// Per comandamento de’ superiori (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 1 2. Paola Maria : Varii essercitii spirituali / composti in varij tempi dalla venerabile madre Paola Maria di Giesu carmelitana scalza fondatrice in Viena, e Gratz. - In Genova : per Pier Giovanni Calenzani, 1652. - [20], 730, [2] S. ; 12°. SBN 3. ♦ Alberti, Giovanni Andrea: Teopiste ammaestrata secondo gli esempi della madre suor Paola Maria di Giesu Centuriona, carmelitana scalza [...] / Opera del padre Gio. Andrea Alberti [...]. - In Genova : sotto la cura di Gio. Domenico Peri, 1668. - [16], 540, [12] S. ; 12°. SBN211 Gutachter: Gutachten:

[Giulio Maria Bianchi OP?]212 nicht aufgefunden [10. März 1688?] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Filippo Grillotti OP213 Bl. 458r–467r, 19 S., [4. Juni 1692] (zu Nr. 1–3)

Gutachter: Gutachten:

Pietro Francesco della Concezione SP214 Bl. 468r–470v, 6 S., [5. Oktober 1702] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Angelico da Stroncone OFMObs Bl. 472r–476r, 7 S., 4. November 1702 (zu Nr. 2)

Dekret:

SO 4. Juni 1692 (zu Nr. 1)215

Das Werk war bereits mehrfach ersch.: vgl. Alberti, Giovanni Andrea: Teopiste// Ammaestrata se­ condo gli esempi// Della Madre Svor// Paola Maria Di Giesv’// Centvriona,// Carmelitana Scalza, Fondatrice de’// Monasterij in Vienna, & in Gratz. / Opera Del Padre// Gio: Andrea Alberti// della Compagnia di Giesv. - In Genova : Sotto la cura di Gio. Domenico Peri, 1648 (Con licenza de’ Superiori, e Priuilegj). - [16], 540, [12] S. ; 12º. REBIUN; und die Ausg. In Venetia : appresso Gio: Giacomo Herz, 1659. - [12], 436, [8] S. ; 12°. SBN. 212 Zu Bianchi vgl. Prosopographie 18. Jh. 213 Zu Grillotti vgl. Prosopographie 18. Jh. 214 Zu Pietro Francesco della Concezione vgl. Prosopographie 18. Jh. 215 Bl. 467v: der Druck sollte nicht erlaubt und das Ms. nicht zurückgegeben werden; außerdem sollte den Ordensoberen OCD angeordnet werden, das Orig. aufzufinden und dem SO zuzustellen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 20. Dezember 1687, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 1, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis und mit Verweis auf die Revision des Ms. in Genua [durch Tommaso da Genova OFMObs in seiner Eigenschaft als Kons. der Inquisition von Genua]. – Vgl. ferner die Dekrete SO 7. Januar 1688, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 1; SO 30. März 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 1; SO 6. Dezember 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 1. 211

739

ACDF SO CL 1690–1692

Dekret: Bando:

SO 4. Juni 1692 donec corrigatur;216 SO 13. März 1703217 (zu Nr. 2) SO 1. Juli 1693

Dekret: Bando:

SO 4. Juni 1692 donec corrigatur (zu Nr. 3)218 SO 1. Juli 1693

Korrespondenten: (1) Inq. von Genua; (2) Vikar der Inquisition von Genua Ferner beiliegend: (1) als Anlagen zu einem Schreiben des Vikars der Inquisition von Genua vom 16. April 1689: „Informatione da darsi alla sacra congregatione de Santo Officio circa il libro della vita della vener: Madre Paola Maria di Giesù Carmelitana Scalza qual libro si trova attualmente in Roma sotto la censura di detta sacra congregatione“, verf. von Agostino Maria di S. Ger[ma] Centurione OCD, der den Antrag auf Druckerlaubnis stellte, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 1, 2 S., [16. April 1689]; Eid desselben, dass es sich hierbei tatsächlich um die Orig.-Abschrift handele, die früher [mit Schreiben des Inq. von Genua vom 20. Januar 1689] dem SO zugestellt worden war, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 1, 1 S., 16. April 1689; (2) Gesuch der Priorin und der Schwestern OCD des Ordenskonventes zu Wien mit Hinweis auf die Anordnung des SO, das Ms. nach Rom zu übersenden und mit der Bitte, eine beglaubigte Abschrift nach Rom schicken zu dürfen, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 1, 1 S., [6. Dezember 1689] ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 42 1692. Censura in Libr[um] manuscript[um], cui titul[us]: De Clavibus Petri Authore D[octor]e Ferdinando Maffei. Maffei, Ferdinando: De Clavibus Petri / auctore D[octor]e Ferdinando Maffei (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

Tommaso da Genova OFMObs219 Bl. 480r/v, 2 S., [11. Juni 1692]

Dekret:

SO 11. Juni 1692220

Korrespondenten: Inq. von Ferrara

Bl. 467v: das Werk sollte zusammen mit dem Werk Nr. 3 mit der Klausel donec corrigatur verboten werden. 217 Bl.  476v: das damalige Verbotsdekret sollte aufgespürt und den Akten des wiedereröffneten Verfahrens beigelegt werden [die bis zur Reorganisation des Archivs und der Anlage der Serie SO CL separat abgelegt wurden]. – Vgl. ferner das Dekret SO 5. Oktober 1702, Bl. 471v. 218 Bl. 467v: das Werk sollte zusammen mit dem Werk Nr. 2 mit der Klausel donec corrigatur verboten werden. 219 Zu Tommaso da Genova vgl. Prosopographie 18. Jh. 220 Bl. 481v: das Werk sollte nicht gedr. werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ferrara vom 5. März 1692, Bl. 479r, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 19. März 1692, Bl. 482v; SO 23. April 1692, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 7. 216

ACDF SO CL 1690–1692

740

ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 43 1692. Censuras in sequentes libros Anonym[os] in lingua Germanica quoru[m] titulus in lingua latina traductus est. 1. S. Evangelia D. N. J[esu] Christi cu[m] brevibus annotationibus pro dilucidatione Textus. Trajecti 1689. 2.us Brevis et necessaria instructio pro omnibus catholicis Belgii circa Lectionem S. Scripturae. Coloniae 1690. Item Censura in aliu[m] Libru[m] ins[criptu]m: Rectus, sive verus Catholicus demonstrans Deu[m] omnibus hominibus nemine excepto dare gratia[m] sufficiente[m] ad salutem &c. Authore Adriano Van Wych Presbitero. Roterodami 1686. 1. De heilige Evangelien onzes Heere Jesus Christus met korte aentekeningen tot verklaringe van den text. - t’Utrecht : by Arnoldus vanden Eynde, 1689. - [12], 416, [5] S. ; 17 cm. KB221 2. Velden, Cornelis van de [Gerberon, Gabriel]: Korte en noodighe// Onder wysinghe// Voor alle// Catholycken// Van// Nederlandt.// Raeckende// Het lesen der Heylighe Schriftuer. / Door Cornelis van de Velden. - Tot Ceulen : By Nicolaes Schouten, 1690. - [1] Bl., 30 S. ; 8°. UGent 3. Wyck, Adriaan van: Den// Oprechten Catholijk,// Thoonende// Dat Godt aen alle Menschen , nie-//mant uytgenomen, een genoegh-//same genade geeft, om te// kunnen saligh werden;// Handelende// Oock in ‘t bysonder over de ongeloóvi-//ge Heydenen, ende de ongedoopte// Kinderen. / Door// Adr: van Wijck. Pr. [...]. - Tot Rotterdam : By Fransois van Hoogstraeten, Boeckverkooper, 1686. - [8], 152 S. ; 8°. UBN Gutachter: Gutachten:

Ignatius Ioannes Baptista J. Backx OPraem222 Bl. 485r–486r, 3 S., 18. Juni 1692 (zu Nr. 1–3)

Dekret:

SO 18. Juni 1692 (zu Nr. 1)223

Dekret: Bando:

SO 18. Juni 1692 (zu Nr. 2)224 CIndex 21. April 1693

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)225

Übers. ist Andreas van der Schuur. Zu Backx vgl. Prosopographie 18. Jh. 223 Bl. 486v: das Werk konnte zugelassen werden. 224 Bl. 486v: das Werk sollte von der CIndex verboten werden. 225 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 14. – Vgl. ferner das Dekret SO 18. Juni 1692, Bl. 486v. – Das Werk wurde verboten: vgl. ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 9; Bando SO 1. Juli 1693. 221 222

741

ACDF SO CL 1690–1692

ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 44 1692. Censura in Libr[um] insc[riptu]m: Armonia contemplativa sopra la vita di Gesù Cristo degli SS. Filippo Neri, Ignazio Lojola, Gaetano de Tieni, e Teresa di Gesù, disposta secondo gli Ordini degli Evangelj &c. composta da Mons. Gio[vanni] Palazzi. Palazzi, Giovanni: Armonia contemplativa sopra la vita di Giesù Christo: delli santi Filippo Neri, Ignatio Loiola, Caietano di Tieni, e Teresa di Giesù : disposta secondo l’ordine delli Vangeli non solo per tutti li giorni dell’anno, mesi e settimane, ma ancora per tutte le feste principali : consegrata all’altezza serenissima Anna Maria Isabella, duchessa di Mantoua, Monferrato, Guastalla, &c. / da monsignor canonico Gio. Palazzi [...]. - Anversa : Ad istanza di Gio. Parè, libraro in Venetia all’insegna della Fortuna, 1690. - [14], 206, [2] S. ; 16°. Getty Library Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 490r–491r, 3 S., [1. Juli 1692]

Dekret: Bando:

SO 1. Juli 1692226 CIndex 21. April 1693

Korrespondenten: Inq. von Ancona ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 45 1692. Censura in quamda[m] Compositione[m] insc[riptu]m: La Gara dell’intelletto e della Volontà, il Giudicio della Sapienza, e la Vittoria della Grazia da cantarsi nell’Academia de Sig[no]ri affidati della Regia Città di Pavia secondo il solito nella Chiesa di S. Francesco la Vigilia dell’immacolata Concezione dall’Academico affidato concorde. Anonym: La gara dell’intelletto, e della volontà, il giudizio della sapienza et la vittoria della grazia da cantarsi nell’Accademia de’ signori Affidati della regia città di Pavia [...]. - [S.l.] : [S.n.], [ca. 1690]. - 17 S. ; 23 cm. SBN Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 495r–496r, 3 S., [1. Juli 1692]

Dekret: Bando:

SO 1. Juli 1692227 CIndex 21. April 1693

ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 46 1692. Censura in Libr[um] Neapoli impress[um] 1683., cui titul[us]: Esercizio de’ Sacerdoti del R.D. Pietro Rossetti Professore di Teologia, e dell’una, e dell’altra Legge. Bl. 491v: das Werk sollte von der CIndex verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ancona vom 9. September 1691, Bl. 489r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 19. September 1691, Bl. 492v. 227 Bl. 496v: das Werk sollte von der CIndex verboten werden. 226

ACDF SO CL 1690–1692

742

Rossetto, Pietro [Ceraso, Cornelio]: Esercitio de’ sacerdoti del reuerendo d. Pietro Rossetto, professore di sagra teologia, e dell’vna, e l’altra legge. Diuiso in tre parti. Nella prima, si tratta del sagrificio della messa. Nella seconda, dell’hore canoniche. Nella terza, de’ sagramenti cosi dell’antica, come della nuoua legge. Si promette la quarta parte, doue si trattara delle censure, [...] E la quinta, in cui si parlara delli precetti del decalogo, e della S. Chiesa. Seconda impressione. - In Napoli : per Carlo Porsile, 1683. - [16], 424 S. ; 8°. SBN Gutachter: Gutachten

Paolino Bernardini junior OP228 Bl. 499r–501v, 6 S., [9. Juli 1692]

Dekret: Bando:

SO 9. Juli 1692229 SO 1. Juli 1693

ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 47 1692. Censura in Libr[um] insc[riptu]m: Denonciateur du Pechè Philosophique convaincu de Mechens Principes dans le Morale par Mr. du Pont Teologien. A Cologne 1690. Dupont, Mr.: Denonciatevr// Du// Pechè Philosophique// Convaincu// De Mechans Principes// Dans// La Morale// Par M.R Du Pont// Theologien. - A Cologne : Chez Balthasar Ab Egmont, 1690. - [18] Bl. BSB Gutachter: Gutachten:

Paolino Bernardini junior OP230 Bl. 505r–508r, 7 S., [16. Juli 1690]

Dekret: Bando:

SO 16. Juli 1690231 SO 1. Juli 1693

ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 48 1692. Censura in Libell[um] ins[criptu]m: Vita del P. Bonaventura da Modena Capppuccino scritta dal P.F. Gioacchino da Soragno del med[esi]mo Ordine &c. Gioachino : Vita del P. Bonaventura da Modena Cappuccino scritta dal P.F. Gioacchino da Soragna del med[esi]mo Ordine &c. (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.232

Zu Bernardini vgl. Prosopographie 18. Jh. Bl. 502v: das Werk sollte verboten werden. 230 Zu Bernardini vgl. Prosopographie 18. Jh. 231 Bl. 508v: das Werk sollte verboten werden. 232 Gedruckt wurde(n): ♦ Gioachino : Breue ragguaglio della nascita, vita, e morte del P. Bonauentura da Modona cappuccino descritto da F. Gioachino da Soragna del medesimo ordine. - In Parma : per gli eredi di Galeazzo Rosati stampatori ducali, 1692. - 332 [i.e. 342], [6] S. ; 4º. SBN; ♦ Gioachino : Breve ragionamento della nascita, vita, e morte del p. Bonaventura da Modona capuccino descritto da f. Gioachino da Soragna del medesimo ordine, e consecrato all’altezza serenissima di Ranuccio 2. duca di Parma, Piacenza, etc. - In Parma : per gli eredi di Galeazzo Rosati, 1693. - 332, [6] S. ; 4°. SBN. 228 229

743

ACDF SO CL 1690–1692

Gutachter: Gutachten:

Prospero Bottini233 Bl. 511r/v, 2 S., [17. September 1692]

Gutachter: Gutachten:

Prospero Bottini Bl. 512r–513r, 3 S., [17. September 1692]234

Dekret:

SO 17. September 1692235

Korrespondenten: [Inq. von Parma] ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 49 1692. Non permittitur Vincentio Omodei Canonico Cathedral[is] Siragusae, ut imprimat Opus in tres Tomos distributu[m] adversus septuaginta errores Michaelis Molinos, jam a Canonicis Palermi revisos et approbatos. Candida, Vincenzo Omodei: [Harmonia Catholica]. - [3 vol.] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.236 Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Ferrari OP]237 nicht aufgefunden [24. Januar 1691]

Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Ferrari OP] nicht aufgefunden [10. Dezember 1692]

Dekret:

SO 24. Januar 1691;238 SO 10. Dezember 1692239

Korrespondenten: (1) Vincenzo Omodei Candida ; (2) Papst Innozenz XII.; (3) Giovanni Antonio Sessa e Sidoti OFMObs240 Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Vincenzo Omodei Candida, Dr. iur. utr., ehemaliger Generalvikar von Messina und Einwohner der Stadt Rom, mit Verweis auf Schwierigkeiten mit dem MSP wegen der Erteilung der Druckerlaubnis; mit Verweis auf die Prüfung (auf Wunsch des Autors) des Ms. durch Giovanni Antonio Zu Bottini vgl. Prosopographie 18. Jh. Korrekturen, als Anh. zum Gutachten Bl. 511r. 235 Bl.  514v: der Inq. von Parma sollte die Druckerlaubnis unter Auflage der Korrekturen Bottinis erteilen. – Vgl. ferner den Hinweis im Gutachten, Bl. 511r, auf ein Dekret SO 27. August 1692. – Zu Soragna als Hagiograph vgl. Repertorium SO 18. Jh., ACDF SO CL 1701–1702, Nr. 42; ACDF SO CL 1711–1714, Nr. 5. 236 Ital. Titelangabe im Schreiben von Giovanni Antonio Sessa e Sidoti OFMObs an Vincenzo Omodei Candida Bl. 519r/v: Armonia Cattolica della cetra Davidica coi cantici dello sposo, e della sposa. 237 Zu Ferrari vgl. Prosopographie 18. Jh. 238 ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 108: bzgl. der Drucklegung außerhalb der Stadt Rom wurde nichts [geantwortet/entschieden]; wegen der Drucklegung in der Stadt Rom sollte der Bittsteller sich an den MSP wenden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Vincenzo Omodei Candida, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 108, mit Zustellung des (in den Akten nicht beiliegenden) Kompendiums und des (nicht beiliegenden) Gutachtens von Giovanni Antonio Sessa e Sidoti OFMObs. 239 Bl. 522v: Die Kardinäle waren nicht geneigt, der [vom Papst an das SO weitergeleiteten] Bitte des Autors stattzugeben. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Vincenzo Omodei Candida, Bl. 522v. 240 Zu Sessa vgl. Prosopographie 18. Jh. 233 234

ACDF SO CL 1690–1692

744

Sessa e Sidoti OFMObs; und mit der Bitte um Erteilung der Druckerlaubnis außerhalb der Stadt Rom und des Kirchenstaates, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 108, 2 S., [24. Januar 1691]; (2) Gesuch von Vincenzo Omodei Candida an den Papst mit Verweis auf einen Entscheid, die Druckerlaubnis zu verweigern; und mit der Bitte um Druckerlaubnis wegen des dringenden Bedarfs einer Refutation der falschen Lehre des Miguel de Molinos, Bl. 517r/v, 2 S., [10. Dezember 1692]; (3) Gesuch von Vincenzo Omodei Candida an das SO, mit Verweis auf das Dekret SO [24. Januar 1691]; die Verweigerung der Druckerlaubnis durch den MSP; sein entsprechendes Gesuch an den Papst und die Weiterleitung des Falles an das SO; und mit Begründung der erneuten Bitte um Druckerlaubnis seinerseits, Bl. 518r/v und Bl. 521r, 3 S., [10. Dezember 1692]; als Anlagen: Abschrift der informellen Approbation von Giovanni Antonio Sessa e Sidoti OFMObs in Form eines Schreibens an den Autor, Bl. 519r/v, 2 S., 4. Oktober 1690 (zu Bd. 1); Abschrift der informellen Approbation von Giovanni Antonio Sessa e Sidoti OFMObs in Form eines Schreibens an den Autor, Bl. 520r, 1 S., 27. Januar 1692 (zu Bd. 2)

745

ACDF SO CL 1693–1695

ACDF SO CL 1693–1695

ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 1 1693. Non permittitur Impressio Libri Hebraici, cujus titul[us] in latinu[m] redditus est: Pars 1.a Memorialis Iacobi in Lege, qui digito docet signa omniu[m] verboru[m], et significationum, quae diversimodè sunt in libro Ialkùt &c. Manu Excel[entis] Medici etc. Iacobi filii Isaachi Tzaalon. Hebraica Dekret:

SO 18. Februar 16931

Korrespondenten: Inq. von Ferrara ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 2 1693. Non permittitur reimpressio Libri ins[cript]i: Gedeonis gladius Propositiones a SS. D.N. Innoc[entio] XI. damnatas Angelici Doctoris ope poenitus profligans &c. authore R.P.S.T.L.F. Laurentio M[a]r[i]a Pisani Ord[in] is Praed[icatoru]m Addito Appendice circa observationes supra easde[m] propositiones editas a R.P. M. F. Raymundo Lumbier Ord[ini]s Carmelitar[um]. Pisani, Lorenzo Maria: Gedeonis Gladius// Propositiones à SS. D.N.// Innocentio Vndecimo// damnatas// Angelici Doctoris Ope// Penitus profligans radicitusque convallens / Auctore R.P.S.F Lectore Fr. Laurentio Maria// Pisani Ord. Predicatorum. Fidellisime// Civitatis Mijlanem.// Opus tam scholasticis quam moralis theologiae cultoribus peruti-//le: ubi uerus sensus, in quo predictas propositiones dam-// nantur, explanantur, varijque Conscientia// casus veroluuntur.// Addito Appendice// Circa Observationes supra easdem Propositiones editas à Reu:// P.M.F. Raijmundo Lumbier, Ord Carmelitanum;// in quo nonulla [...] Illustrissimo, ac Reuerendissimo Domino// D. Iacobo Palafox,// Et Cardona// S. Metropolitana Panormitana, Ecclesia Archiepiscopo// Meritissimo, Regis Consiliario etc. - Panormi : Typis Thomae Rummulo et Orlando, 1683 (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1693‒1695, Nr. 2, 9r2 Bl. 5v: der Inq. von Ferrara sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ferrara vom 4. Februar 1693, Bl. 2r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens, vgl. ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 23. 2 Vgl. den Druck: Pisani, Lorenzo Maria: Gedeonis Gladius propositiones a SS. D. N. Innocentio 11. damnatas Angelici Doctoris ope peritus profligans radicitusque convellens. Auctore reverendo patre [...] fr. Laurentio Maria Pisani [...] Addita appendice circa observationes, supra easdem propositiones, editas a Rev. P.M. Fr. Raymundo Lumbier [...]; in qua nonnullae controversiae iterum dirimuntur. Venetiis : apud Aloysium Pavinum, 1704. - [16], 370 [i.e. 374], [16] S. ; 4°. SBN. 1

ACDF SO CL 1693–1695 Dekret:

746

SO 16. März 16933

Korrespondenten: Inq. von Ancona ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 3 1693. Censura in Libellos galllicos, quor[um] titul[i] Latine redditus: 1.us Nova Haeresis in Morali denunciata Papae, Episcopis, Principibus et Magistratibus. Anonym[us]. 2.us inscrib[tus] 2.a, 3.a et 4.a denunciatio novae Haeresis Peccati Philosophici. 1. Anonym [Arnauld, Antoine]: Nouvelle Heresie// Dans La// Morale,// Denonce’e.// Au Pape// Et// Aux Evesques,// Aux Princes// Et// Aux Magistrats. - A Cologne: Chez Nicolas Schouten, 1690. - 55 S. ; 12°. VD17 2. Anonym [Arnauld, Antoine]: Seconde dénonciation de la nouvelle héresie du péché philosophique enseignée par les Jesuites de Dijon: défenduë avec quelque changement par ceux de Louvain dans leur ecrit contre la premiere dénonciation: et soûtenuë auparavant en quinze de leurs theses de differentes années depuis 1668. A Cologne : chez les heritiers de Balthazar d’Egmond, 1690. - [2], 198, [2] S. ; 12º. SBN 3. Anonym [Arnauld, Antoine]: Troisième denonciation de la nouvelle heresie du peché philosophique, ou l’on répond à la lettre des jesuites sur le même sujet, avec une refuta­ tion abregée d’une 2. lettres de ces peres. Et le mandement de monseigneur l’eveque [...] de Langres sur la these de Dijon. - [S.l.] : [S.n.], 1690. - [4], 92 S. ; 12º. SBN 4. Anonym [Arnauld, Antoine]: Quatriéme denonciation de l’heresie du peché philosophique, qui contient la reponse à la troiséme lettre des pp. Jesuites. [S.l.] : [S.n.], 1690. - [8], 68, [4] S. ; 8º. SBN Gutachter: Gutachten:

Filippo di S. Nicola OCD Bl. 17r–19r, 5 S., [28. Mai 1692] (zu Nr. 1–4)

Gutachter: Gutachten

Giovanni Maria Gabrielli OCist4 Bl. 16r/v und Bl. 21r–22r, 5 S., 1. April 1693 (zu Nr. 1–4)

Dekret:

SO 1. April 1693 (zu Nr. 1–4)5

Weitere Akten des SO: Relation zum Verfahren in Rom, Bl. 14r, 1 S., [1. April 1693]

Bl. 11v: der Inq. [von Ancona] sollte die Erlaubnis für den ND nicht erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ancona vom 5. März 1693, Bl. 8r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND. 4 Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. 5 Bl. 14r: die Werke sollten nicht verboten werden. – Vgl. ferner das Dekret SO 28. Mai 1692, Bl. 20v. 3

747

ACDF SO CL 1693–1695

ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 4 1693. Censura in Libr[um], cui titul[us]: Parere del Sig[no]r Leonardo di Capua divisato in otto Ragionamenti sopra l’incertezza della Medicina. Napoli 1680, et 1689. Item censura in Libr[um], cui titul[us]: Lettere Apologetiche in difesa della Teologia Scolastica, e della Filosofia Peripatetica di Benedetto Aletino. 1a. Capua, Lionardo di: Parere / Del Signor// Lionardo// Di Capoa// Divisato in otto Ragionamenti,// Ne’ quali partitamente narrandosi l’origine, e’l// progresso della medicina, chiaramente// l’intecertezza della medesima si fa// manifesta.// Seconda Impressione. - In Napoli : Per Giacomo Raillard, 1689 (Con licenza de’ Superiori). IC6 1b. Capua, Lionardo di: Parere / Del Signor Lionardo Di Capoa Divisato in otto Ragionamenti, Ne’ quali partitamente narrandosi l’origine, e’l progresso della medicina, chiaramente l’incertezza della medesima si fa manifesta. - In Napoli : per Antonio Bulifon, 1680. - [8] Bl., 658 S. , [22] Bl. ; 4°. SBN 2. Aletino, Benedetto [Benedetti, Giovanni Battista]: Lettere// Apologetiche// In Difesa// Della Teologia Scolastica,// della Filosofia Peripatetica / Di Benedetto Aletino// Dedicate// All’Illustriss. & Eccellentiss. Signore,// Il Signore// D. Carlo// Francesco Spinelli// Principe di Tarsia, etc. - In Napoli : Nella Stamperia di Giacomo Raillard, 1694. (Con licenza de’ Superiori). - [24], 312, [2] S. ; 8°. BUCM Gutachter: Gutachten:

Federico Nicola Gavardi OSA7 Bl. 36r–39v, 8 S., [5. August 1693] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

[Filippo di S. Nicola OCD?] nicht aufgefunden [26. Mai 1694?] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Gabrielli OCist8 Bl. 40r–41v, 4 S., [7. Juli 1694] (zu Nr. 1)9

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Gabrielli OCist10 Bl. 51r–52v, 4 S., [29. September 1694] (zu Nr. 2)11

Gutachter: Gutachten:

Filippo di S. Nicola OCD Bl. 53r–57r, 9 S., [29. September 1694] (zu Nr. 2)

8 9

Umfangs- und Formatangaben nach Abes: [8] Bl., 431 S., [9] Bl. ; 4°. Zu Gavardi vgl. Prosopographie 18. Jh. Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. Bezieht sich auch auf das Gutachten Gavardis, das Gabrielli vom Ass. SO, nach Vermerk Bl. 30r, am 5. Juni 1695 zugestellt worden war. 10 Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. 11 Bezieht sich auch auf das Gutachten Gavardis. 6 7

ACDF SO CL 1693–1695 Dekret:

748

Bando:

SO 5. August 1693;12 SO 2. September 1693;13 SO 7. Juli 169414 (zu Nr. 1) SO 5. August 1693

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)15

Korrespondenten: (1) Ebf. von Neapel; (2) Kard. Alderano Cibo; (3) Lionardo di Capua; (4) Teofilo Alitia Ferner beiliegend: (1) Anonymes Gesuch um Maßnahmen und mit Hinweis auf das Versagen des Ebf. von Neapel Cantelmo, Bl. 26r/v und Bl. 34r, 3 S., [4. November 1692] (zu Nr. 1); (2) Gesuch von Lionardo di Capua um eine Abschrift der Zensur, die dem Verbot seines Werkes zu Grunde lag, damit er sich selbst und seine Doktrin korrigieren könne, Bl.  27r, 1 S., [2. September 1693] (zu Nr. 1); (3) Gesuch von Teofilo Alitia mit Hinweis auf die Lehre von René Descartes bzw. Pierre Gassendi und mit der Bitte um Maßnahmen, Bl. 44r–49v, 10 S., 8. Mai 1694 (zu Nr. 2) ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 5 1693. Non permittitur impressio Panegirici a P. Ioan[ne] Bapt[ista] Gizzi Cong[regatio]nis Somaschae recitat[i] in ecclesia cathedrali Messinen[si], circa Epistol[am], de qua P. Inchofer Soc[ietatis] I[esu] asserit fuisse conscripta[m] a B. Vergine. Gizzi, Giovanni Battista16: [Panegyrik auf das apokryphe Schreiben der Gottesmutter an die Einwohner von Messina] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt.17 Dekret:

SO 13. Mai 169318

Korrespondenten: Giovanni Battista Gizzi CRS Bl. 39v: das Werk sollte verboten und das Verbotsdekret unverzüglich gedruckt werden; Exemplare des Verbotsdekretes sollten dem Ebf. von Neapel übersandt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das anonyme Gesuch, Bl. 26r, [mit Übersendung des 1689 neugedruckten Werkes?]. – Vgl. ferner die Dekrete SO 4. November 1692, Bl. 34v; Audienzdekret 4. November 1692, Bl. 34v; SO 12. November 1692, Bl. 34v; SO 12. August 1693, Bl. 29v; [Audienzdekret 12. August 1693?]; SO 26. August 1693, Bl. 32v. 13 Bl. 33v: der Fall wurde weitergeleitet an den Ass. SO, der mit dem Gutachter Gavardi „ad mentem“ verhandeln sollte; die „mens“ lässt sich aus den Akten nicht erschließen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Leonardo di Capua, Bl. 27r. 14 Bl. 42v: die Kardinäle erklärten, dass das Werk zu Recht verboten worden war. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens zu Nr. 1, und zur entsprechenden Einleitung des Verfahrens zu Nr. 2, vgl. das Gesuch von Teofilo Alitia, Bl. 44r. – Vgl. ferner das Dekret SO 26. Mai 1694, Bl. 49v. 15 Zur Einleitung des Verfahrens zu Nr. 2, und zur entsprechenden Wiedereröffnung des Verfahrens zu Nr. 1, vgl. das Gesuch von Teofilo Alitia, Bl. 44r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 26. Mai 1694, Bl. 49v; SO 9. Juni 1694, Bl. 50v; SO 29. September 1694, Bl. 50v. 16 Zu Gizzi vgl. Personen und Profile. 17 Das Ms. war vermutl. gedacht als Suppl. bzw. dritter Bd. zu dem durch den MSP Anfang 1693 approbierten Werk: Gizzi, Giovanni Battista: Panegirici sacri di d. Gio. Battista Gizzi della Congregation di Somasca [...] Parte prima(–seconda). - In Roma : per l’ Heredi del Corbelletti, 1693. - 2 v. ; 8º. SBN. 18 Bl. 62v: die Druckerlaubnis wurde nicht erteilt. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giovanni Battista Gizzi CRS, Bl. 61r, [mit Zustellung des Ms.?]. 12

749

ACDF SO CL 1693–1695

Ferner beileigend: Gesuch von Giovanni Battista Gizzi CRS mit der Bitte um Erlaubnis für die Drucklegung in Rom, Bl. 61r, 1 S., [13. Mai 1693] In den Akten auch erwähnt: Inchofer, Melchior19: Epistolae// B. Virginis Mariae// Ad Messanenses// Veritas Vindicata// Ac Plvrimis Gravissimorvm Scriptorvm// Testimoniis Et Rationibvs Ervdite Illvstrata / Avctore// P. Melchiore Inchofer// Avstriaco E Soc: Iesv. - Messanae : ex Typographia Petri Breae sumptibus Iosephi Matarozij, 1619. - 22 Bl., 412 S., 11 Bl. ; 4°. SBB ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 6 1693. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Esercizj spirituali da farsi nel tempo delle 40 ore proposti già per sua particolar divozione ad una Religiosa divota del S[antissim]o Sagramento dal P. Pio Serafino di S. Nicolò delle Scuole pie. Giovanni Stefano : Esercitij spirituali da farsi nel tempo delle 40 ore proposti per sua particolare Instruttione ad una Religiosa devota del SSm. / Sagramento dal P. Gio. Stefano di S. Nicolò delle scuole pie (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Gabrielli OCist20 Bl. 65r, 1 S., 27. Mai 1693

Dekret:

SO 27. Mai 169321

Korrespondenten: Inq. von Florenz ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 7 1693. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: La strada dello Spirito ripulita ed in particolare da quelli Errori [di] Michele Molinos data in luce dal P.F. Gio[vanni] Battista Moja de Pred[icator]i. Moja, Giovanni Battista: La Strada dello spirito Ripulita// da varii errori// et in particolare da quelli di// Michele Molinos, data alla luce// dal P. F. Gio: Battista Moia de// Predicatori lettore di Sac. Teologia// e già moderatore nel studio// generale di S. Eustachio di Milano// per beneficio dell’anime fedeli (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit. Libr. 1692–1693, Nr. 8 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Gabrielli OCist22 Bl. 69r/v, 2 S., 27. Mai 1693

Zu Inchofer vgl. Personen und Profile. Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. 21 Bl. 66v: der Inq. von Florenz sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Vikars der Inquisition von Florenz vom 25. November 1692, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 29. – Vgl. ferner die Dekrete SO 2. Dezember 1692, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 29; SO 31. Dezember 1692, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 34. 22 Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. 19 20

ACDF SO CL 1693–1695 Dekret:

750

SO 27. Mai 169323

ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 8 1693. Censura in Manus[criptu]m ins[criptu]m: Fr. Eliae Astorini Carmelitae Cosentini in alma Senarum Vniversitate publ[ici] Natur[alis] Phil[oso]phiae Profes[soris] Prodromus Apologeticus de Potestate S. Sedis Ap[osto]licae. Astorini, Elias: Prodromus Apologeticus de potestate Sanctae Sedis Apostolicae (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.24 Gutachter: Gutachten:

Francesco Maria Campioni OMD25 Bl. 73r und Bl. 74r/v., 3 S., 27. Mai 169326

Dekret:

SO 27. Mai 169327

Korrespondenten: (1) Elia Astorini OCarm; (2) [Inq. von Florenz] Ferner beiliegend: Gesuch von Elia Astorini OCarm mit Bitte um Druckerlaubnis, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 41, 1 S., [1. April 1693] ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 8bis [1693. Decretum S. Cong[gregatio]nis sub die 27. Maii 1693 statuens, ut non imprimatur liber, cui titulus: Strada dello spirito ripulita da vari errori.]28 Moja, Giovanni Battista: La Strada dello spirito Ripulita// da varii errori// et in particolare da quelli di// Michele Molinos, data alla luce// dal P. F. Gio: Battista Moia Bl. 70v: die Drucklegung bzw. die Veröffentlichung des Werkes wurde für unerwünscht erklärt. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. ACDF SO CL 1693–1695, [Nr. 8bis]. 24 Gedruckt wurde: Astorini, Elias: Fr. Eliae// Astorini// Carmelitae Consentini,// Sacrae Theologiae Doctoris, & Magistri, atque in// Alma Senarum Vniuersitate Publici// Philosophiae Professoris.// Prodomvs Apologeticvs// De Potestate Sanctae Sedis Apostolicae. - (S. 1–27). Enthalten in: Roca­ berti, Juan Tomás de : Bibliotheca Maxima// Pontificia// In Qva// Authores melioris notae qui hactenus pro Sancta Romana Sede,// tum Theologicè, tum Canonicè scripserunt,// ferè omnes continentur. / Promovente, Aesqve Svppeditante// Illvstriss. Et Excellentiss. D.// D. Fr. Ioanne Thoma// De Rocaberti// Praelato domestico assistente sacro Solio, ab Innocentio XI. Archiepiscopo Valentino:// olim in eiusdem Vrbis Vniuersitate S. Theologiae Primario Professore, Ordinis// Praedicatorum in Prouincia Aragoniae Prouinciali, postmodùm// totius Religionis Generali Magistro; semel, atque iterum// Valentini Regni Prorege, & in praesentia// Hispaniarum Inquisitore// Generali.// Sanctiss.mo In Christo Patri// Innocentio XII.// Divina Providentia Pontif: Max:// Dicata.// Tomvs XI. - Romae : Ex Typographia Ioannis Francisci Buagni, 1698. (Svperiorvm Permissv). - [8] Bl., 566 S., [1] Bl. ; 2°. ZVDD. Bd. 11 des Gesamtwerkes: Rocaberti, Juan Tomás de : Bi­ bliotheca maxima pontificia in qua authores melioris notae qui hactenus pro Sancta Romana Sede, tum theologice tum canonice scripserunt tum omnes continentur, promovente atque suppeditante [...] / D. Fr. Joanne Thoma de Rocaberti [...]. - Romae : ex typ. J. F. Buagni, 1697–1699. - 21 vol. ; 2°. Abes. Zu Juan Tomás de Rocaberti OP vgl. Personen und Profile. 25 Zu Campioni vgl. Prosopographie 18. Jh. 26 Votum mit Korrekturen im Anh. 27 Bl. 76v: [der Inq. von Florenz sollte] die Druckerlaubnis unter Auflage der Korrekturen Campionis erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Elia Astorini OCarm, ACDF SO Tit. Libr. 1692–1693, Nr. 41, mit Zustellung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 1. April 1693, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 41. 28 Nicht in der Rubricella. Ergänzt nach Fasz.-Aufschrift, Bl. 78r. 23

751

ACDF SO CL 1693–1695

de// Predicatori lettore di Sac. Teologia// e già moderatore nel studio// generale di S. Eustachio di Milano// per beneficio dell’anime fedeli (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit. Libr. 1692–1693, Nr. 8 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [21. Mai 1692?]

Dekret:

[SO 27. Mai 1693]29

Korrespondenten: Inq. von Mailand ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 9 Censura in Libr[um] Belgicu[m], cujus titul. in latinu[m] versus: Verus Catholicus ostendens, quod Deus omnibus hominibus nemine excepto, sufficientem gratia[m] det, ut salvi fieri possint tractans etia[m] de Infidelibus &c. p[er] Adrian Van Wich Presb[yter]. Rothedorami. 1686. Wyck, Adriaan van: Den// Oprechten Catholijk,// Thoonende// Dat Godt aen alle Menschen, nie-//mant uytgenomen, een genoegh-//same genade geeft, om te// kunnen saligh werden;// Handelende// Oock in ‘t bysonder over de ongeloóvi-//ge Heydenen, ende de ongedoopte// Kinderen. / Door// Adr. van Wijck. Pr. [...]. - Tot Rotterdam : By Fransois van Hoogstraeten, Boeckverkooper, 1686. - [8], 152 S. ; 8°. UBN Gutachter: Gutachten:

Franciscus Maria ab Hollandia OFMRef30 Bl. 83r–89r, 13 S., [10. Juni 1693]31

Dekret: Bando:

SO 10. Juni 169332 SO 1. Juli 1693

Korrespondenten: (1) Ap. Vikar der Missio Hollandica; (2) Carolus Bontius ; (3) Henricus van Neppelen ; (4) Joannes de Reeder ; (5) P. van Cuijck ; (6) Gerardus Sluijter ; (7) Johannes Roos ; (8) Jacobus Roos ; (9) Nicolaus van Erckel ; (10) Joannes Christianus van Erckel ; (11) Internuntius von Brüssel; (12) Kard. Alderano Cibo Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 2. April 1692, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 8, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 23. April 1692, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 8; SO 21. Mai 1692, Bl. 80v. – Zu den weiteren Verhandlungen vgl. ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 7. Zum Autor, vgl. auch ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 75. 30 Zu Franciscus Maria ab Hollandia vgl. Prosopographie 18. Jh. 31 Eine kürzere Version des Gutachtens von selber Hand liegt bei, Bl. 91r–93r, 5 S., [10. Juni 1693], mit Hinweis auf die längere Version. 32 Bl. 90v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. ACDF SO CL 1686– 1687, Nr. 14. Die dem Fasz. beiliegende Abschrift des Gesuchs an den Apostolischen Vikar der Holländischen Mission wurde erst verf., als das Verfahren in Rom bereits begonnen hatte: zu den Verhand­ lungen, vgl. ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 43. 29

ACDF SO CL 1693–1695

752

Ferner beiliegend: (1) Auflistung der fraglichen Stellen im verhandelten Werk mit lat. Übers., Bl. 95r/v und Bl. 101r, 3 S., [1692?];33 (2) Abschrift eines Gesuchs u.d.T. „Querimoniae, quas adversus d.[um] Adrianum van Wijk insignes aliquot presbijteri qui in illius vicinia habitant, vicario apostolico 1692 exhibuerunt“, mit Hinweis auf die Schriften desselben, Bl. 96r/v und Bl. 100r, 3 S., [7. August 1692];34 als Anlage: Abschrift eines Gesuchs von selber Hand an den Ebf. von Sebaste, Apostolischer Vikar der Holländischen Mission, bzgl. der Doktrin und des Verhaltens von Adriaan van Wyck, Bl.  97[bis]r–Bl.  100v, 6 S., 10. April 1691; (3) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Alderano Cibo vom 26. November 1694: Anonym: Ware// Historie,// Waer in breder verhaelt word, ’t gene onlangs is voorgevallen tusschen den Ew. Hr. Adrianus va Vvyk// Pr. in de Kethel, en sijne medebroeders de soogenaamde// Jansenisten,// Hier onder gemeld. - [S.l.] : [S.n.], [ca. 1690]. - 6 S. (partim). ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 9, unter Bl. 103r In den Akten auch erwähnt: (1) Wyck, Adriaan Van: Den// Catholyken// Theologand,// Ofte// Een Theologische Verhandeling aen-//gaende de goddelijke gratie, volgens// de wijs, op welcke van die stoffe// al-om gehandelt wert in de ge-// meine hooge Schoolen,// Met// Een aenhangsel aengaende den Persoon van wijlen den H: W: H: Cornelius Janssenius :// enden sijnen Boek genaemt Augustinus. / Door den E: W: H:// Adr: van Wyck Pr: enz. - Tot Rotterdam : By Francois van Hoogstraten [...], 1689. - 438 S., 80 S. ; 8°. Bibliotheca domus presbyterorum Gaesdonk (2) Wyck, Adriaan Van: Den toet-steen van het boekjen, genaemt: Rechtmaetigh onderscheyd, enz. anders genoemt: het boekjen met de drie colommen [...] de erfzonde, de praedestinazy, de dood van Christus, ende sijne gratie [...] overeenkoming tusschen de leere der Gereformeerden en de leere der [...] Jansenisten / door Adr. van Wijck. Rotterdam : F. van Hoogstraten, 1690. - 16°. UU ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 10 1693. Acta in Libr[um] P[at]ris Tyrsi Gonzales General[is] Soc[ietatis] Iesu insc[riptu]m: De recto usu Opinonu[m] probabilium. González de Santalla, Tirso: De recto usu opinionum probabilium (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.35 Die Herkunft der Akte, in die beide dem Fasz. beiliegenden Gesuche eingebunden wurden, konnte nicht mit Sicherheit festgestellt werden. 34 Dorsal: Zeugnis von Alardus van Hasten, Alumnus des Kollegiums der Propaganda Fide in Rom und Pfarrer von Maesland, bzgl. des Verhaltens von Adriaan van Wyck, Bl. 100v, 1 S., [7. August 1692]. 35 Gedruckt wurde: González de Santalla, Tirso: Fundamentum// Theologiae// Moralis,// Id Est// Tractatvs Theologicvs// De Recto Usu// Opinionvm Probabilivm;// In quo ostenditur,// Ut quis licitè possit sequi Opinionem Probabilem faventem libertati adversùs legem,// omnino necessarium esse, & sufficere, quòd post diligentem veritatis inquisitio-//nem, ex sincero desiderio non offendendi Deum susceptam, opinio illa ipsi// appareat, attendâ ratione, & authoritate, vel vnicè verisimilis, vel// manifestè verisimilior quàm oposita, stans pro lege adversùs// libertatem; ac idcirco ab ipso judicetur vera judi-//cio absoluto, firmo, & non fluctuante. / Avctore// P. Thyrso Gonzalez// Theologiae Professore Salmanticensi,// Nunc Praeposito Generali Societatis Jesu. - Venetiis : Sumptibus Gasparis de Stortis, 1694 (Svperiorvm Permissv, Et Privilegio). - [32], 262, [26] S. ; 4°. Hathi Trust. Außerdem ersch.: Coloniae Aggrippinae : Sumptibus Aloysij Ghissardi, 1694. VD17. Und: Dilingae : Typis & Sumpt. Joannis Caspari Bencard, 1694. VD17. 33

753 Dekret:

ACDF SO CL 1693–1695 Audienzdekret 1. Juli 169336

Korrespondenten:37 (1) Kard. Alderano Cibo (2) Tirso González SJ ; (3) Nuntius von Madrid Weitere Akten des SO: (1) Auftrag des SO an den Ass. SO gemäß Dekret SO 23. Juni 1693 wegen der dem Papst vorzulegenden Beschwerden des SO [in der Audienz vom 24. Juni 1693], Bl. 108r/v, 2 S., 24. Juni 1693; als Anlage: Notizen zu den Aussagen des Generaloberen SJ, Bl 109r/v, 2 S., [24. Juni 1693]; (2) Relation an die Kardinäle SO mit Hinweis auf die Verurteilung der im Werk bestrittenen laxistischen Propositionen im Jahr 1678 auf Betreiben der Univ. Löwen, Bl. 113r/v, 2 S., o.D.38 Ferner beiliegend: als Anlagen zu einem Schreiben von Tirso Gonzales SJ an den Ass. SO vom 1. Juli 1693: (1) „Cathalogus Eorum, quibus probatur Doctrina Praepositi Generalis“, anschließend „Catalogus virorum primariorum societatis, qui scripterunt postulando, ut liber de recto usu opinionis probabilis edatur in lucem salva substantia doctrinae“, Bl.  120r/v, 2 S., [1. Juli 1693]; (2) „Instructio Brevis ad nutum Eminentissimi domini Cardinalis N. N. qua explicatur modus facilis, idemque necessarius consulendi honori Societatis Jesu in controversia libri Praepositi Generalis de Recto Usu Opinionum Probabilium“, Bl. 114r–117r, 7 S., [1. Juli 1693] In den Akten auch erwähnt: Estrix, Aegidius: Doctrina theologica per Belgium manans ex Academia Lovaniensi ab anno 1644 usque ad annum 1677. In partes seu specimina quatuor digesta per theologos Belgas fidei orthodoxae & Apostolicarum Constitutionum studiosos. - Moguntiae : ex typographia Christophori Kuchleri typographi aulico-academici, 1681. - [8], 443, [17] S. ; 4°. SBN ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 11 1693. Censura in Libr[um] Mag[istr]i Elias Dupin Doctor[is] Facultatis Parisien[sis] cui titul[us]: Novelle Biblioteque des Auteurs Ecclesiastiques &c. Parisiis edita, et in quinque Tomos distributa a tribus Prioribus saeculis Eccl[e­ si]ae usque ad seculu[m] septimum. Dupin, Louis Ellies: Nouvelle bibliothèque des auteurs ecclésiastiques : contenant l’histoire de leur vie, le catalogue, la critique, et la chronologie de leurs ouvrages, le sommaire de ce qu’ils contiennent, un jugement sur leur stile, et sur leur doctrine, et le dénombrement des différentes éditions de leurs ouvrages / par Me L. Ellies du Pin, docteur de la Faculté de théologie de Paris. - A Paris : chez André Pralard, 1686-1691. 5 Teile in 6 vol. ; 8°. RERO Bl. 123v: nachdem der Ass. SO das vom Generaloberen SJ geringfügig verbesserte Ms. dem Papst übergeben hatte, erklärte der Papst, dass er das Ms. von gelehrten und unverdächtigen Gutachtern revidieren lassen würde. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Auftrag des SO an den Ass. SO vom 24. Juni 1693, Bl. 108r/v, auf die Supprimierung des Ms. auf Anordnung des Papstes [und auf Bitte der Assistenten SJ] ohne Einleitung des üblichen Revisionsverfahrens. Vgl. auch die Relation, Bl. 113r/v. – Vgl. ferner das Dekret SO 23. Juni 1693, Bl. 123v; Audienzdekret [24.] Juni 1693, Bl. 123v. 37 Abschrift der Korrespondenz aus dem Jahr 1680 zwischen Cibo, dem Nuntius und dem damals in Salamanca lehrenden Autor wegen der Empfehlung des Papstes, das Ms. abzuschließen. 38 Die Herkunft der Akte konnte nicht mit Sicherheit festgestellt werden. Sie wurde zwar eingebunden, wird aber nicht in dem Schreiben von Tirso González an den Ass.SO vom 1. Juli 1693 erwähnt. 36

ACDF SO CL 1693–1695

754

Bd. 1. Dupin, Louis Ellies: Nouvelle bibliotheque des auteurs ecclesiastiques [...] 1: Des Auteurs des trois premiers Siecles de l’Eglise. - A Paris : chez André Pralard, 1686. - [4], 44, 709, [3] S. ; 8º SBN39 Bd. 2. Dupin, Louis Ellies: Nouvelle bibliotheque des auteurs ecclesiastiques [...] 2: Des auteurs du quatriéme siecle de l’Eglise. - A Paris : chez André Pralard, rue Saint Jacques, à l’occasion, 1687. - [12], 1028, [16] S. SBN Bd. 3. Dupin, Louis Ellies: Nouvelle bibliotheque des auteurs ecclesiastiques [...] 3.1: Des auteurs du cinquiéme siecle. Premiere partie. - A Paris : chez André Pralard, ruë Saint Jacques, à l’Occasion, 1689. - 3, [13], 956, [20] S. SBN Bd. 4. Dupin, Louis Ellies: Nouvelle bibliotheque des auteurs ecclesiastiques […] 3.2: Des auteurs du cinquiéme siecle de l’Eglise. - A Paris : chez André Pralard, ruë Saint Jacques à l’Occasion, 1690. - [12], 1001, [3] S. SBN Bd. 5. Dupin, Louis Ellies: Nouvelle bibliotheque des auteurs ecclesiastiques [...] Tome IV. [= Tome V.]: Des Auteurs du sixiéme Siecle de l’Eglise. - A Paris : Chez André Pralard, ruë Saint Jacques, à l’Occasion, 1690. - [16] Bl., 624 S. ; 8°. GVK Bd. 6. Dupin, Louis Ellies: Nouvelle bibliotheque des auteurs ecclesiastiques [...]. Tome V. [= Tome VI.]: Des Auteurs de septiéme & du huitiéme siecle de l’Eglise : Avec Une Réponse Aux Remarques des Peres de la Congregation de Saint Vannes, sur le premier Tome de cette Bibliotheque. - A Paris : Chez André Pralard, ruë Saint Jacques, à l’Occasion, 1691. - 7 S., [4] Bl., 582 S., [2] Bl., 205 S., [3] Bl. ; 8°. GVK Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Maria Gabrielli OCist?]40 nicht aufgefunden [15. April 1693?] (zu Bd. 1–6)

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Gabrielli OCist Bl. 130r–132v und Bl. 134r–136v, 12 S., 1. Juli 1693 (zu Bd. 1)41

Dekret: Bando:

SO 1. Juli 1693 (zu Bd. 1–6)42 SO 1. Juli 1693

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Kard. Fabrizio Spada 43 Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Fabrizio Spada vom 27. April 1693: Ordonnance// De Monseigneur// L’Archevesque// De Paris,// Portant condemnation d’un Livre intitulé Nouuelle// Bibliotheque des Auteurs Ecclesiastiques, etc. Par// Maistre Ellies du Pin [...] Imprimé chez André Pralard. - A Paris : Chez François Muguet, 1693. - 26 S. Enth.: 41 42

Bandtitel ergänzt nach der 2. Ausg., Paris : André Pralard, 1690. KOBV. Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. Der Gutachter bezog sich auch auf das dem Fasz. ferner beiliegende ebfl. Edikt. Bl. 126r: das Werk und die anderen in der Notiz aufgelisteten Werke Dupins sollten verboten werden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Fabrizio Spada vom 16. März 1693, Bl. 143r. − Vgl. ferner die Dekrete SO 15. April 1693, Bl. 147v; SO 27. Mai 1693, Bl. 148v. − Zum Autor vgl. ferner ACDF SO CL 1686–87, Nr. 16 und ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 4. 43 Zu Spada vgl. Prosopographie 18. Jh. 39 40

755

ACDF SO CL 1693–1695

Dupin, François Ellies: Declaration De Monsieur Du Pin, [Incipit: S’Estant trouvé des personnes qui après la lecture// de mes Livres] [Explicit: au juge-// ment duquel je feray toûjours gloire de me soûmettre, comme// j’y suis obligé, sans restriction & sans reserve.// Signé, L. Ellies du Pin, auec paraphe.// Par Monseigneur,// Wilbault], S. 6–26. ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 11, unter Bl. 133r; (2) Innocentivs PP. XI.// Ad Perpetvam Rei Memoriam. [Incipit: Aeterni Pastoris] [Explicit: Datum Romae// apud Sanctam Mariam Maiorem sub Annulo Piscatoris die 22. Ianuarii MDCLXXXVIII. Pon-//tificatus Nostri Anno Duodecimo.// I. F. Albanus // Loco + Annuli Piscatoris. - Romae : Ex Typographia Reuerendae Camerae Apostolicae, 1688 (Einblattdruck, Großformat). ACDF SO CL 1693– 1695, Nr. 11, unter Bl. 144r; (3) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris an das Staatssekretariat vom 8. Februar 1694: „Nota de libri del Du Pin diuisa in tre classi“, ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 4, 3 S., [8. Februar 1694]; als Anlagen: Dupin, François Ellies: De antiqua ecclesiae disciplina// dissertationes historicae// auctore Ludovico Elia du Pin// Sacrae facultatis theologiae Parisien Doctore. - Parisiis  :  apud Arnoldum Seneuse [...], 1686 (cum Priuilegio Regii) (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 4;44 Dupin, Louis Ellies: Liber Psalmorum// cum notis, quibus eor[um] sensus// literalis exponitur// authore Ludo. co Ellis du Pin, Sac. Fac.tis Theol.ae// Parisiensis Doctore, ac Professore Regio. - Parisiis : apud Andrea. Pralard [...], 1691 (Cum priuilegio, et approbatione) (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 4;45 Dupin, Louis Ellies: Le liure des Pseaumes// avec de courtes notes pour faciliter// l’intelligence du texte// par m.re Louis ellis du Pin, Pretre, Docteur en// Theologie, et Professor Roijal. - à Paris : chez Andre Pralard [...], 1691 (avec priuilege, et approbation) (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 4;46 Dupin, Louis Ellies: La defence de Monsieur// du Pin Docteur en Theologie// de la faculté de Paris// pour seruir de reponce a un// libelle anonime publié de puis peu// contre les Psaumes, qu il à donnè au public. Enth. (S. 171−191): Reponse// D’Un Docteur// De Sorbonne// Au Memoire Adressé à la Faculté,// touchant la nouvelle Bibliotheque des Docteurs Ecclesiastiques. - A Cologne  :  chez Iacque Vale, 1693. (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 447 (4) als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Paris an das Staatssekretariat vom 15. Februar 1694: Anonym [Dupin, Louis Ellies]:48 Prieres// Tirees// de l’office// De l’eglise// Pour toute l’année// en Latin, et en françois// Pour un Docteur en Theologie// dediè à Madame de Lourois. - A Paris : Chez Andre Pralard [...], 1690 (Auec approbation, et priuilege du Roy) (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 4 In den Akten auch erwähnt:49 (1) ♦ Dupin, Louis Ellies: Pentateuchus Mosis cum notis quibus sensus litteralis exponitur. Auctore Ludovico Ellies Du Pin [...] Tomus 46 47

Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [28], 592, [8] S. ; 4º. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [80], 673, [1] S. ; 8º. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [36], 507, [45] S. ; 12º. Enthaltenes Werk ergänzt nach BSB. Umfangs- und Formatangaben des Gesamtwerkes nach BNF: 191 S. ; 12° 48 Dupin zugeschrieben im Schreiben des Nuntius von Paris an das Staatssekretariat vom 15. Februar 1694, ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 4. 49 ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 4: im Erscheinen/noch nicht veröffentlicht. 44 45

ACDF SO CL 1693–1695

756

primus [–secundus] - Parisiis : apud Andream Pralard, 1701. - 2 vol. ; 8°. Sudoc (2) ♦ Dupin, Louis Ellies: Nouvelle bibliotheque des auteurs ecclesiastiques [...] 7: Des auteurs du neuviéme siécle de l’Eglise. - [Amsterdam? : Huguetan] ; A Paris : chez Andre’ Pralard, ruë Saint Jacques, à l’Occasion, 1696. - [12], 270, [2] S. SBN (3) ♦ Dupin, Louis Ellies: Nouvelle bibliotheque des auteurs ecclesiastiques [...] 8: Des auteurs du dixiéme & onziéme siecle de l’Eglise. [Amsterdam? : Huguetan] ; A Paris : chez Andre’ Pralard, ruë Saint Jacques, à l’Occasion, 1697. - [8], 118, [10], 232 S. SBN50 ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 12 1693. Decretu[m] S. Cong[regatio]nis S. C. sub die 22. Iulii 1693. Statuens monendos esse Superiores PP. Theatinoru[m] in Dioecesi Barensi, ut Religiosi non utantur in Concionibus Hymni: Te Matre[m] Dei Laudamus. Bonaventura : Ad Divam Virginem// Constantinopolitanam.// Canticvm.// Divi Bonaventurae Cardinalis,// & Episcopi Albanensis ac// Ecclesiae Doctoris Seraphici,// quod singulis Sab-//batis post Vesperti-//nas Horas recit. In Collegiata Insigni Eccl.// S. Eustachij Civit. Aquau. - Barij : Apud haered. Zan., 1678. - 13 S. ACDF SO CL 1693‒1695, Nr. 12, unter Bl. 154r51 Dekret:

SO 22. Juli 1693;52 SO 5. August 169353

Korrespondenten: (1) Giacomo Pisani CR ; (2) Ebf. von Bari; (3) [Ordensobere CR der Diöz. Bari] Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Giacomo Pisani CR, der berichtet, dass in der Gegend von Acquaviva und Casa Massima von Weltklerikern ein durch Pauschalverbot verbotener Hymnus öffentlich rezitiert würde; mit der Bitte um Maßnahmen, Bl. 151r, 1 S., [22. Juli 1693]; (2) als Bogen für das dem Fasz. beiliegende Werk: Auflistung mit Fehlern und den entsprechenden Korrekturen, unter Bl. 153v, 2 S., o.D.54 ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 13 1693. Censura in Manus[criptu]m, cui titul[us]: Vita della Ven. Serva di Dio S[uo]r Anna Maria da S. Gioacchino Carmelit[ana] Scalza nel Monist[er]o di S. Cattarina de Torino &c. stesa dal P. Alessio di S. Maria Carmelit[an]o Scalzo. Bd. 7–8 des Gesamtwerkes: Dupin, Louis Ellies: Nouvelle bibliotheque des auteurs ecclesiastiques. Contenant l’histoire de leur vie. Le catalogue, la critique, et la chronologie de leurs ouvrages. Le sommaire de ce qu’ ils contiennent. Un jugement sur leur stile, et sur leur doctrine. Et le denombrement des differentes editions de leurs oeuvres. Par Mre L. Ellies Du Pin [...] Tome premier [–dix-neuvieme]. Seconde edition revuë et corrigée. - à Paris : chez Andre Pralard rue Saint Jacques a l’Occasion, 1690–1715. - 19 vol. ; 4º. SBN. 51 Mit Unterstreichungen. Eine Abschrift liegt unter Bl. 152r/v und Bl. 157r/v bei. 52 Bl. 158v: die Ordensoberen CR in der Diöz. Bari sollten vom Ass. SO ermahnt werden, dass die Ordensangehörigen den Hymnus nicht mehr rezitieren dürfen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giovanni Pisani CR, Bl. 151r. 53 Bl. 158v: der Ebf. von Bari sollte die Rezitation des Hymnus in seiner Diözese nicht erlauben. 54 Die Herkunft der Korrekturen konnte nicht mit Sicherheit festgestellt werden. 50

757

ACDF SO CL 1693–1695

Alessio : Le virtù educata in Corte// e// perfettionata nel Chiostro// Utilmente rappresentata// dal Padre Fr. Alessio di Santa Maria// Carmelitano Scalzo// Nel doppio stato secolare e religioso// della gran Serva di Dio// Suor Anna Maria di S. Gioacchino// Carmelitana Scalza// nel Monastero di S. Cristina di Torino// nel secolo// D. Margherita Forni// Prima Figlia d’onore// della Serenissima Infanta// Maria di Savoia// Opera Istorica (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit. Libr. 1692–1693, Nr. 16 Gutachter: Gutachten:

Pietro Draghi Bartoli Bl. 162r–165r, 7 S., [22. Juli 1693]

Dekret:

SO 22. Juli 169355

Korrespondenten: (1) Alessio di S. Maria OCD; (2) [Inq. von Turin] Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Alessio di S. Maria OCD um Erlaubnis der Drucklegung in Turin, ACDF SO Tit. Libr. 1692–1693, Nr. 16, 1 S., [18. Juni 1692]; (2) Gesuch von Alessio di S. Maria OCD um Druckerlaubnis für das auf Anweisung des SO im Anh. übersandte Manuskript, Bl. 161r, 1 S., [11. März 1693] ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 14 1693. Decernitur non esse substinenda[m] hanc Thesim prout jacet: Ad Sacramenti valore[m] in Ministro requiritur intentio faciendi quod facit Ecclesia qua[m] intentione[m] cum Catharino solu[m] referimus ad ritum externu[m], Seriu[m] et Religiosu[m] inter Catholicu[m] habitum. Pean, Michel (Praes.) ; Belly, Paul (Resp.): D.O.M.// Quaestio Theologica.// Quis dedit dona hominibus, Ephes. 1. //[...]// Has theses Deo duce et auspice Die-Parâ tueri conabitur Paulus Belly clericus Nannetensis, In Aula Collegii Nannetensis Presb. Oratorii Domini IESV die 8.a Iulii ab hora 3.a usque ad vesperam 1693. Nannetis : Apud Michaelem Mareschall, [1693] (Einblattdruck). ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 14, unter Bl. 174r56 Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Bosi OP]57 nicht aufgefunden [9. September 1693]

Dekret:

SO 9. September 169358

Bl. 167v: [der Inq. von Turin sollte] die Druckerlaubnis erteilen unter der Auflage, erstens, dass die im Dekret präzisierten Korrekturen umgesetzt, und, zweitens, dass die üblichen Protestationen gemäß Dekret Urbans VIII. in das Werk aufgenommen werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Alessio di S. Maria OCD, ACDF SO Tit. Libr. 1692–1693, Nr. 16, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 18. Juni 1692, ACDF SO Tit. Libr. 1692–1693, Nr. 16; SO 11. März 1693, Bl. 168v. 56 Praes. ergänzt nach Angabe im Schreiben von Joseph Roudault OP an den Nuntius von Paris vom 9. Juli 1693, Bl. 172r. 57 Zu Bosi vgl. Prosopographie 18. Jh. 58 Bl. 176v: der Comm. SO sollte dem Nuntius von Paris schreiben, dass die These „Ad sacramenti valorem in ministro requiritur intentio saltem virtualis faciendi quod facit ecclesia, quam intentionem cum Catharino solum referimus ad ritum externum serium et religiosum inter catholicum habitum“, in der vorliegenden Form, nicht vertreten werden sollte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schrei­ben des Nuntius von Paris vom 20. Juli 1693, Bl. 171r, mit Übersendung der Thesen und des 55

ACDF SO CL 1693–1695

758

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Kard. Bernardino Spada ; (3) Joseph Boudault OP ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 15 1693. Censura in Libr[m], cui titul[us]: Triplex haeresis in Moralibus Mater peccati Philosophici cu[m] duabus aliis ejus Catulis Philosophismo gemelis denunciata S. Pontifici. Item censura in fol. Thesiu[m] inscript[m]: Conclusiones ex Vniversa Theologia &c. defensae in Regio Ludovici Magni Collegio Soc. Iesu 18. Iunii 1692. 1. Anonym: Triplex haeresis in moralibus, mater peccati philosophici cum duobus aliis ejus catulis philosophismo gemellis, denuntiata summo Romano pontifici, episcopis, principibus et magistratibus. - Coloniae : apud Nicolaum Schouten, 1692. - 169 S., [2] Bl., 8 S. UniMaas 2. Anonym: Conclusiones Ex Universa Theologia. [Incipit: I. Theologia disciplina est] [Explicit: Harum Conclusionum veritas, Deo duce, & auspice Deiparâ, propugnabitur die Mercurii 18. Junii anni 1692 à 7 mat. ad decimam & à 2.a pomeridiana ad vesperem// In Regio Ludovici Magni Collegio Soc. Jesu]. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.] (Einblattdruck). ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 15, unter Bl. 182r Ferner wurde verhandelt: 3. Anonym: Appendix// Ad Triplicem Haeresim in Moralibus Matrem// Peccati Philosophici cum duobus aliis ejus// catulis Philosophismo gemellis denuntiatam// Summo Romano Pontifici, Episcopis, Prin-//cipibus, Magistratibus. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 8 S. ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 15, unter Bl. 183r Gutachter: Gutachten:

[Jacques-Hyacinthe Serry OP?] nicht aufgefunden [3. September 1692?] (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Antonio Sessa e Sidoti OFMObs59 Bl. 179r–181v und Bl. 184r–186r, 11 S., [30. September 1693] (zu Nr. 1–3)

Dekret:

SO 30. September 1693 (zu Nr. 1–2)60

Schrei­bens von Joseph Boudault OP vom 9. Juli 1693, Bl. 172r, mit Verweis auf das Verbot von Alexander VIII. [durch Bando SO 7. Dezember 1693]. – Vgl. ferner das Dekret SO 19. August 1693, Bl. 176v. 59 Zu Sessa vgl. Prosopographie 18. Jh. 60 Bl. 186v: das Werk Nr. 1 sollte keiner Zensur unterworfen werden; das Thesenblatt Nr. 2 brauchte kein neues Verbot, da es unter das generische Verbot des Peccatum Philosophicum fiel. – Zur Einleitung des Verfahrens zu Nr. 2 vgl. das anonyme Gesuch, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 22, mit Hinweis auf Verbot des Peccatum Philosophicum durch Papst Alexander VIII. Das Werk Nr. 1 wird nicht im Gesuch, sondern dorsal in der kongregationsinternen Notiz erwähnt; es wurde nach Angabe im Gutachten Sessa e Sidotis dem SO auch zugestellt. – Vgl. ferner das Dekret SO 3. September 1692, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 22.

759 Dekret:

ACDF SO CL 1693–1695 nicht aufgefunden (zu Nr. 3)61

Ferner beiliegend: Anonymes Gesuch [von Michael van Hecke OSA?] um Prüfung und ggf. Verbot der Thesen unter Nr. 2, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 22, 1 S., [3. September 1692]. ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 16 1693. Decret. S. C. quo prohibentur Libri ins[cript]i Guglielmi Cave et insup[er] omnia ejus Opera per S. Cong[regatione]m Indicis: Guglielmi Cave Scriptoru[m] Ecclesiasticoru[m] historia a Christo nato usq[ue] ad seculu[m] XIV. digesta facili methodo. Genevae 1693. Appendix ad historia[m] litterariam Claris[simi] Viri Guglielmi Cave, in qua de Scriptoribus Ecclesiasticis ab anno 1300 ad anno 1517. pari methodo agitur Auth[or]e Henrico Warton &c. 1. Cave, William  ;  Wharton, Henry: Guilielmi Cave// SS. TH. PR. Canonici Windesor.// Scriptorum// Ecclesiasticorvm// Historia Literaria,// A Christo Nato usque ad Saeculum XIV. facili Methodo digesta.// Qua De Vita Illorum Ac Rebus Gestis, De Secta,// Dogmatibus, Elogio, Stylo; de Scriptis genuinis, dubiis, supposititiis, ineditis,// deperditis, Fragmentis; deque variis Operum Editionibus perspicuè agitur.// Accedvnt// Scriptores Gentiles// Christianae Religionis Oppugnatores; & cujusvis Saeculi Breviarium.// Inseruntur suis locis Veterum aliquot Opuscula & Fragmenta, tum Graeca, tum Latina hactenus inedita.// Praemissa denique Prolegomena, quibus plurima ad Antiquitatis Ecclesiasticae// studium spectantia traduntur.// Accedit ab Alia Manu Appendix// Ab ineunte Saeculo XIV. ad Annum usque MDXVII. ab ipso Autore correcta & aucta// Opus Indicibus necessariis instructum. - Genevae : Sumptibus Samuelis De Tournes, 1693. - 24, 523, 141 S. UBL 2. Wharton, Henry: Appendix// Ad// Historiam Literariam// Clasissimi Viri// Guilielmi Cave,// In Qva// De Scriptoribus// Ecclesiasticis// Ab Anno MCCC. ad Annum MDXVII. pari Methodo agitur / Avthore Henrico Wharton, A. M.// R.mo in Christo Patri, ac D.no Archiepiscopo Catauariensi// à Sacris Domesticis.// Editio Nova ab ipso Authore Correcta & Aucta. - Genevae : Sumptibus Samuelis De Tournes, 1693. HBZ62 Ferner wurden verhandelt: 3. Cave, William: Tabulae, quibus doctores et scriptores ecclesiastici, Eorumque patria, ordo, aetas & obitus en synopsei a tempore ensarkoseos F. D. & Anno Epochae Christianorum Primo, ad A. C. 1519 & imperium Caroli V. Imp. exhibentur / studio & labore Guilielmi Cave. Edito prima, prodiit Londini, A. C. 1674, Haec secunda Hamburgi - Hamburgi : Wolf ; Typis Pyperianis, 1676. - [22] Bl. : Tbl. r&s. ; 2°. GVK63 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Gutachten von Giovanni Antonio Sessa e Sidoti OFMObs, Bl. 179r, dass das Werk durch denselben Anzeigesteller an das SO gelangte, der wenige Monate zuvor das Gesuch bzgl. Nr. 1–2 eingereicht hatte. 62 Umfangs- und Formatangaben nach SBB: 2 Teile in 1 vol. ; 2º. 63 Erwähnt wurde auch die Ausg.: Cave, William: Tabulae ecclesiasticae quibus scriptores ecclesiastici, eorumq : Patria, ordo, aetas & obitus brevitur exhibentur, a Christo nato ad annum usq., MDXVII / studio & labore Gulielmi Cave, S.T.D. ; operis hujusce rationem & concilium quaerat lecfor ad calcem 61

ACDF SO CL 1693–1695

760

4. Cave, William  ;  Colomiès, Paul (Bearb.): Chartophylax ecclesiasticus [...] à Christo nato ad ann. 1517 cum parulipomenis Pauli Colomesij. - Lipsiae : [S.n.], 1689. - 8°. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. 5. Cave, William: Chartophylax ecclesiasticus quo propè MD. scriptores, ecclesiastici, tam minores, quam majores, tum Catholici, tum haeretici, eorumq[ue], patria, ordo, secta, munera, aetas & obitus, editiones operum praestantiores, opuscula, quin & ipsa fragmenta brevita indicantur: scriptores dubii a certis, supposititii a genuinis, non-estantes a superstitibus distinguuntur: a Chr. nato ad annum usq[ue] MDXVII: accedunt scriptores gentiles Christianae religionis oppugnatores, & brevis cujusvis saeculi conspectus: adjecto ad alphabetico-chronologico / studio & labore Guilielmi Cave [...]. - Londini : Impensis Richardi Chiswell [...], 1685. - [48], 336, [56] S. EEBO 6. Cave, William: Primitive Christianity, or, The religion of the ancient Christians in the first ages of the Gospel in three parts / by William Cave. - London : Printed by J. M. for Richard Chiswell, 1673. - [80], 353, 439 [i.e. 389] S. EEBO64 7. Cave, William: Antiquitates apostolicae, or, The history of the lives, acts and martyrdoms of the holy apostles of our Savior, and the two evangelists, SS. Mark and Luke to which is added an introductory discourse concerning the three great dispensations of the church, patriarchal, Mosaical, and evangelical, being a continuation of Antiquitates christianae, or, The life and death of the holy Jesus / by William Cave [...]. - London : Printed by R. Norton, for R. Royston [...], 1676. London : Printed by R. Norton for R. Royston [...], 1676. - [8], LXVIII, [8] xvii, [1], 234 S. EEBO65 8. Cave, William: Apostolici, or, The history of the lives, acts, death, and martyrdoms of those who were contemporary with, or immediately succeeded the apostles as also the most eminent of the primitive fathers for the first three hundred years : to which is added, a chronology of the three first ages of the church / by William Cave [...]. London : Printed by A. C. for Richard Chiswel [...], 1677. - [36], xxxii, 335 S. EEBO66 9. Cave, William: Ecclesiastici, or, The history of the lives, acts, death & writings, of the most eminent fathers of the church, that flourisht in the fourth century wherein among other things an account is given of the rise, growth, and progress of Arianism, and all other sects of that age descending from it : together with an introduction, operis. - Londini : Typis J. D. impensis Richardi Chiswell [...], 1674. - 3 S. EEBO. Nach Angabe in den Akten lag die Hamburger Ausg. bei den röm. Verhandlungen vor. 64 Nach Angabe in den Akten war das Werk zur Zeit der Verhandlungen bereits viermal ersch. Die in den Akten erwähnte Ausg. London : [S.n.], 1672. - 8° wurde nicht nachgewiesen. WorldCat. 65 Die in den Akten erwähnte Ausg. London : [S.n.], 1674 wurde nicht nachgewiesen. WorldCat. 66 Die in den Akten erwähnte Ausg. London : [S.n.], 1676 wurde nicht nachgewiesen. WorldCat. Als 4. Ausg. wurde ferner erwähnt: Cave, William: Antiquitates apostolicae: or, The history of the lives, acts and martyrdoms of the holy apostles of our Saviour, and the two evangelists, SS. Mark and Luke To which is added an introductory discourse concerning the three great dispensations of the church, patriarchal, Mosaical, and evangelical. Being a continuation of Antiquitates christianae, or, the life and death of the holy Jesus. By William Cave, D. D. Chaplain in Ordinary to His Majesty. - London : printed by M. Flesher, for R. Royston, bookseller to His most sacred Majesty, at the Angel in Amen-Corner, 1684. - [8], xiv, 188 [i.e. 182] S. EEBO.

761

ACDF SO CL 1693–1695

containing an historical account of the state of paganism under the first Christian emperours / by William Cave [...]. - London : Printed by J. R. for Richard Chiswel [...], 1683. - [53], lxxi, 543, [2], 61 S. EEBO 10. Cave, William: A dissertation concerning the government of the ancient church by bishops, metropolitans, and patriarchs more particularly concerning the ancient power and jurisdiction of the bishops of Rome and the encroachments of that upon other sees, especially the See of Constantinople / by William Cave [...]. London : Printed for R. Chiswel [...], 1683. - [47], 334, [8] S. EEBO Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [11. November 1693] (zu Nr. 1–10)

Dekret: Bando:

SO 28. Oktober 1693;67 SO 11. November 169368 (zu Nr. 1–2) CIndex 22. Dezember 1700

Dekret: Bando:

SO 11. November 1693 Opera Omnia (zu Nr. 3–10)69 CIndex 22. Dezember 1700 Opera Omnia

Weitere Akten des SO: Relation [des Ass. SO?] mit dem Hinweis auf die Übermittlung eines Werkes von Cave durch Kard. Girolamo Casanate; mit einem Vorschlag für die Zitierweise der Werke Nr. 1–2 in einem Verbotsdekret; mit Hinweis auf zwei weitere Werke [vermutl. Nr. 3–4] von Cave, die „im Dekret erwähnt wurden“; und mit der Angabe, dass in den Werken [vermutl. Nr. 3–4] häufig auf die nachfolgend aufgelisteten Werke Nr. 5–10 verwiesen werde; daraus ergebe sich die Frage, ob die Kardinäle alle diese Werke separat, inklusive der engl. Titel, oder nur die lat. Werke bzw. alle Werke gemeinsam durch die Klausel „Opera omnia quocumqe etiam idiomate etc.“ im Verbotsdekret berücksichtigen sollten, Bl. 190r/v und Bl. 192r/v, 4 S., [11. November 1693] ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 17 1693. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Metodo della correzione paterna estratto da alcune risposte del Sig[no]r Dot. Federice Giannetti &c. da Prete Francesco Benvenuti Priore di S. Paolo a Carrisano. Benvenuti, Francesco ; Giannetti, Federico: Metodo della correzione paterna / estratto da alcune risposte del signore dottore Federigo Giannetti lettore di sacra teologia morale nello Studio fiorentino e canonico dell’insigne Collegiata di S. Lorenzo; da prete Francesco Benvenuti priore di S. Paolo a Carteiano. ; e dato in luce Bl. 189r: die zwei Werke (Nr. 1–2) sollten von der CIndex verboten werden. Es handelt sich um jene Werke, die dann explizit auf dem Bando CIndex 22. Dezember 1700 erscheinen. Diese zwei Werke werden in den Akten gelegentlich wie ein einziges Werk behandelt, vgl. z.B. Bl. 189r. 68 Bl. 192v: die CIndex sollte die Werke Caves durch ein Verbot Opera Omnia verbieten, zusammen mit dem Appendix von Wharton. 69 Bl. 192v: s. die vorige Fußnote. – Zur Einleitung des Verfahrens zu Nr. 5–10 vgl. die Relation [des Ass. SO?], Bl. 190r, mit Verweis auf die Überprüfung der Werke Nr. 3–4 mit Blick auf ein mögliches Opera Omnia-Verbot. Unter Nr. 3–10 werden hier alle Werke aufgeführt, die nicht separat auf dem Bando CIndex 22. Dezember 1700 genannt werden, die dem Opera Omnia-Verbot aber zugrunde lagen. 67

ACDF SO CL 1693–1695

762

per pubblica utilità da Cesare Bindi [...]. - In Firenze : per Cesare e Franc. Bindi, 1693 (con licenza de’ superiori). - [12], 168 S. ; 12°. MAI70 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Gabrielli OCist71 Bl. 196r/v und Bl. 199r, 3 S., 11. November 1693

Gutachter: Gutachten:

Tommaso Maria Bosi OP72 Bl. 197r–Bl. 198v, 4 S., [2. Dezember 1693]

Dekret: Bando:

SO 2. Dezember 169373 SO 19. Mai 1694

Ferner beiliegend: Gesuch ungenannter Geistlicher aus Florenz um Verbot des Werkes, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 58, 1 S., [14. Oktober 1693] ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 18 1694. Censura in Fol[ium] Thesiu[m] ins[criptu]m: Deo O.M. Dogma Theologicum de Ecclesia &c. Praeside P. Tarascovet S. Th. Profes[sor]e in Regio Soc[ietatis] I[esu] Collegio celeberrimae accademiae Cadomen[sis]. Carascouet, François de (Praes.)74 ; Jardin, Antoine (Resp.): [Incipit: Deo Opt. Max.// Dogma Theologicum,// De Ecclesia.] [Explicit: Hoc Dogma, Deo duce, & auspice Deipara, propugnabit Antonius Jardin, Subdiaconus, Viriensis, Clericodochii Cadomensis alumnus, die Veneris 30. Ianuarii, an. 1693. horâ 2. pomeridianâ. In Regio Societatis Jesu Collegio Celeberrimae Academiae Cadomensis]. - Cadomi : Apud Joannem Cavelier, Regis & Academiae Typographum, [1693] (Einblattdruck). ACDF SO CL 1693‒1695, Nr. 18, unter Bl. 203r Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 202r/v und Bl. 204r/v, 4 S., [17. März 1694]

Dekret: SO 17. März 169475 Bando: SO 19. Mai 1694 ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 19 1694. Censura in Manuscripta a duobus PP. Soc[ietatis] Iesu exhibita; Vnus inscrib[itur]: Vita di S[uo]r Smeralda Vincenzi. Alteru[m]: Vita di Suor Barbara Muratori Orsolina. [che contiene una satirica censura contro i parochi, e l’officcio parrochiale]. Titel ergänzt nach Angaben im Gesuch, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 58. 71 Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. 72 Zu Bosi vgl. Prosopographie 18. Jh. 73 Das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch mehrerer Geistlicher aus Florenz, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 58. – Vgl. ferner die Dekrete SO 14. Oktober 1693, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 58; SO 11. November 1693, Bl. 199v. 74 Variante: Tarascouet. 75 Bl. 204v: die Proposition sollte verboten werden. 70

763

ACDF SO CL 1693–1695

1. Anonym [Giuliani, Giovanni?]: Racconto compendioso// delle virtù più Insigni// nelle quali fiorì la venerabile// Serva di Dio// Smeralda Vicenzi// vergine della Compagnia// di S. Orsola// scritto da un Padre della Compagnia// di Giesù, che fù suo confessore// da esso novamente revisto, e di// molte cose accresciuto (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 5576 2. Anonym: Vita di Suor Barbara Muratori Orsolina [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

Giovanni Damasceno Bragaldi OFMConv77 Bl. 208r–209r, 3 S., [12. Mai 1694] (zu Nr. 1–2)

Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Damasceno Bragaldi OFMConv] Bl. 207r/v, 2 S., [22. Mai 1694] (zu Nr. 1–2)78

Dekret:

SO 12. Mai 1694 (zu Nr. 1–2)79

Korrespondenten: Inq. von Modena ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 20 1694. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Historia Inquisitionis, ejus[que] Originis. Marsollier, Jaques: Histoire// De// l’Inquisition// Et// Son Origine. - A Cologne : Chez Pierre Marteau, 1693. - [1] Bl., 505 S. ; 12°. BSB Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Gabrielli OCist80 Bl. 213r–217v, 10 S., 31. März 1694

Dekret: Bando:

SO 19. Mai 169481 SO 19. Mai 1694

Korrespondenten: (1) [Nuntius von Paris?]; (2) Kard. Fabrizio Spada

Ermittelt wurde: Anonym: Vite,// E Virtù// Di Suor// Maria Caterina// Corfini// Religiosa nel Venerabile Monistero del Corpus// Domini in Modena,// E Della Sorella// Smeralda Vicenzi// Vergine della Compagnia di Sant’ Orsola nella// medesima Città, / Scritte da un Padre della Compagnia di Gesù, che fù// loro Padre Spirituale,// E dedicate all’Altezza Serenissima// Di Rinaldo Primo// Duca Di Modena, Reggio etc. - In Modena : Per il Capponi [...], 1697 (Con lic. de’ Sup.). IC. - Umfangsangaben nach BVB: 4 Bl., 299 S., 2 Bl. 77 Zu Bragaldi vgl. Prosopographie 18. Jh. 78 Korrekturen. 79 Bl. 210v: der Inq. von Modena sollte die Druckerlaubnis für das Gesamtwerk unter Auflage der vom SO beigef. Korrektur erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens zu Nr. 1, vgl. das Schreiben des Inq. von Modena vom 3. August 1693, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 55, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 19. August 1693, ACDF SO Tit. Libr. 1692–1693, Nr. 55; SO 16. September 1693, SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 55 (zu Nr. 1). 80 Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. 81 Bl. 218v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben [des Nuntius von Paris?] an Kard. Fabrizio Spada vom 29. Oktober 1693, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 61, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 18. November 1693, ACDF SO Tit. Libr. 1692–1693, Nr. 61. 76

ACDF SO CL 1693–1695

764

ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 21 1694. Censura in Manus[criptu]m: cui titul[us]: Oracula, seu Sententiae divinae praedicentes, et praedicantes conceptione[m] Virginis immaculata[m] Trochaicis Rithmicis expressae a Praesbit[er]o Gaspare Gamba de Clavazia Dioeces[is] Vercellen[sis]. Gamba, Gaspare: Oracula, seu sententiae divinae praedicentes et praedicantes Conceptione[m] Virginis immaculata[m] Trochaicis Rithmicis expressae a Presbitero Gaspare Gamba de Clavazia Vercellensis Dioecesis (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Gabrielli OCist82 Bl. 221r/v, 2 S., [30. Juni 1694]

Dekret:

SO 30. Juni 169483

Korrespondenten: Inq. von Mailand ACDF SO CL 1693–1695, [Nr. 21bis] 1694. Acta in Libr[um] impressu[m] in Gallia ins[criptu]m: De la Devotion a la S. Vierge, e de cultu qui luy deù. Baillet, Adrien: De La// Devotion// A La// Sainte Vierge,// Et Du// Culte Qui Lui Est Dû. - A Paris : Chez Florentin & Pierre De Laulne [...] Chez Claude Cellier [...], 1693 (Avec Approbation & Privilege du Roy). - [19] Bl., 338 S. ÖNB Dekret: Bando:

SO 4. August 169484 SO 7. September 1695

ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 22 1694. Censura in Manus[criptu]m anonym[um], cujus titul[us]: Vita del Vener. Suor Battista di Gesù Monaca Conversa nel Monistero di S. Margarita in Bevagna. Petronio, Opimio : Vita della venerabile Suor Battista di Gesù monaca conversa nel monastero di S. Margerita in Beuagna, ove doi anni sono passò da questa all’altra vita [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nach­ gewiesen.

Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. Bl. 222v: [der Inq. von Mailand sollte] weder die Druckerlaubnis erteilen noch das Ms. zurückgeben. Die Schrift sollte in der Kanzlei [des SO/der Inquisition von Mailand] einbehalten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 30. September 1693, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 57, mit Übersendung des Ms. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis und mit Verweis auf seine Prüfung des Werkes, die er im Ms. in Marginalien dokumentiert habe. – Vgl. ferner das Dekret SO 14. Oktober 1693, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 57. 84 Der Fasz. ist leer. Vgl. ACDF SO CL 1673–1675, [Nr. 14bis]→ACDF SO St.St. O–3–a, Nr. 1. 82 83

765

ACDF SO CL 1693–1695

Gutachter: Gutachten:

[Prospero Bottini?]85 nicht aufgefunden [29. November 1689?]86

Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Ferrari OP?]87 nicht aufgefunden [15. November 1690?]

Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 227r–231v, 10 S., 29. September 1694

Dekret:

nicht aufgefunden;88 SO 29. September 169489

Korrespondenten: (1) Inq. von Spoleto; (2) Prospero Bottini; (3) [Inq. von Perugia]90 ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 23 1694. Censura Libelli Hebraici Manuscripti, cujus titul[us] latinè redditus: Memoriale Iacobi compositu[m] a Rabbi Iacobo Zyahalon Romano Philosopho ac Medicinae Professore. Zahalon, Jacob ben Isaac: [Memoriale Jacobi a Rabbi Jacobo Zyahalon Romano Philosopho ac Medicinae Professore] (Manuskript). Biblioteca Casanatense91 Gutachter: Gutachten:

[Giulio di S. Anastasia OCistRef] nicht aufgefunden [9. Juni 1694]

Gutachter: Gutachten:

Carlo Giuseppe Imbonati OCist92 Bl. 235r–237v, 6 S., [10. November 1694]

Dekret:

SO 9. Juni 1694;93 SO 10. November 169494

Korrespondenten: (1) Girolamo Filoni ; (2) Inq. von Ferrara Zu Bottini vgl. Prosopographie 18. Jh. Bottini gab das Ms. zurück, ohne es begutachtet zu haben; vgl. Vermerk, ACDF SO Tit.Libr. 1688– 1691, Nr. 67. 87 Zu Ferrari vgl. Prospographie 18. Jh. 88 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Spoleto vom 12. November 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 67. – Vgl. ferner die Dekrete SO 16. November 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 67; SO 29. November 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 67; SO 15. November 1690, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 67. 89 Bl. 231v: der Inq. von Spoleto sollte die Druckerlaubnis nicht erteilen: das Ms. sollte nicht zurückgegeben, sondern in der Kanzlei des röm. SO einbehalten werden; außerdem sollte der Inq. diesen Beschluss den Nonnen des Ordenskonventes S. Marguerita zu Bevagna mitteilen. 90 Vermutl. fehlerhaft; aus den Akten lässt sich schließen, dass im Dekret SO 16. November 1689 der Inq. von Spoleto gemeint war. 91 Sacerdote, Gustavo: Catalogo dei Codici Ebraici della Biblioteca Casanatense. - Firenze 1897, S. 648f. (Nr. 217). 92 Zu Imbonati vgl. Prosopographie 18. Jh. 93 ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 13→Nr. 15: die Kardinäle nahmen das erste Gesuch von Girolamo Filoni zur Kenntnis. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 1. Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Girolamo Filoni, ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 13→Nr. 15. 94 Bl. 238v: das Ms. sollte weder gedruckt noch zurückgegeben, sondern in der Kanzlei des SO einbehalten werden. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das zweite Gesuch von Girolamo Filoni, ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 13→Nr. 15. − Vgl. ferner die Dekrete SO 14. Juli 1694, ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 13→Nr. 15; SO 11. August 1694, ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 13→Nr. 15. 85 86

ACDF SO CL 1693–1695

766

Ferner beiliegend: (1) erstes Gesuch von Girolamo Filoni um Druckerlaubnis für eine Ergänzung des bereits veröffentlichten Hauptwerkes, mit Verweis auf Prüfung und Approbation in Rom durch Giulio da S. Anastasia OCistRef, ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 13→Nr. 15, 1 S., [9. Juni 1694]; (2) zweites Gesuch von Girolamo Filoni mit der Bitte, den Inq. [von Ferrara] zu beauftragen, das Manuskript zur Revision nach Rom zu schicken, ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 13→Nr. 15, 1 S., [14. Juli 1694] In den Akten auch erwähnt: Šim’ôn : Sefer ha-Yalkut : `al kol `esrim ve-arba`sefarim / shehiber Rabenu Shimon, rosh ha-darshanim : `al yemino u-semolo [...] perush Avraham Gedalyah, toshav Yerushalayim, va-Yikra shemo Berit Avraham]. - [Livorno] : [Be-mitsvat ba` al ha-defus Y.b.Y.G.], 410-417 [1650-1657]. - 551 Bl. ; [2°]. COPAC95 ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 24 1694. Edictum Archiep[iscop]i Parisien[sis], in quo censurantur et damnantur Libelli sequent[es]. 1.us Orationis Mentalis Analysis p[er] P.D. Francisc[um] La Combe, Verceil an[no] 1686. 2.us inscrib[itur]: Mojen court, et tres facile de faire Oraison, que tous peuvent pratiquer tresaisement, et arriver par la dans peu de temps a une haute perfection. Anonym[us] a Lion en 1686. 3.us inscribitur: Cantique des Cantiques de Salomon interpretè selon le sens Mistique: a Lijon en 1688. Harlay de Chanvallon, François de: Ordonnance// De Monseigneur// L’archevesque// De Paris,// Portant condemnation de trois Livres; Le premier// Latin intitulé Orationis Mentalis Analysis, etc.// Per patrem Don. Franciscum la Combie, imprimé// à Verceil en 1686. Les deux autres Francois &// Anonymes, Un titulé Moyen court & tres-facile// de faire Oraison, que tous peuvent pratiquer tres-// aisément, & arriver par là dans peu de temps à une// haute perfection, imprimé d`abord à Grenoble &// depuis à Lyon en 1686. & un autré qui porte pour// titre Cantique des Cantiques de Salomon interpreté// selon le sens mystique, imprimé à Lyon en 1688. A Paris : Chez François Muguet, 1694 (Avec Privilege de sa Majesté). ACDF SO CL 1693‒1695, Nr. 24, unter Bl. 242r96 Dekret:

SO 17. November 169497

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Kard. Fabrizio Spada Nach Angabe im Gutachten wurde dieses Werk in der CIndex verhandelt. – Das Werk wurde erst später verhandelt und verboten: vgl. Repertorium CIndex 18. Jh., Congr. gen. 10. Juli 1702; Bando CIndex 12. März 1703. 96 Umfangs- und Formatangaben nach Abes: 8 S. ; 4°. 97 Bl. 243v: die Kardinäle nahmen das Schreiben des Nuntius von Paris zur Kenntnis. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Abschnitt eines Schreibens des Nuntius von Paris an Kard. Fabrizio Spada vom 25. Oktober 1694, Bl. 241r, mit Übersendung des Werkes. 95

767

ACDF SO CL 1693–1695

In den Akten auch erwähnt: (1) Mothe Guyon, Jeanne-Marie Bouvier de La: Moyen court et tres-facile pour l’oraison [...] que tous peuvent pratiquer tresaisement, & arriver par-là en peu à une haute perfection. - A Grenoble : par Jacques Petit [...], 1685 (Avec aprobation & privilege). - 2 Teile in 1 vol. ; 12°. BNF98 (2) Mothe Guyon, Jeanne-Marie Bouvier de la: Les Cantique// Des Cantiques// De Salomon,// Interprete’// Selon Le Sens Mistique// & la vraie representation des Etats// interieurs. [...]. - A Lyon  :  Chez Antoine Briasson [...], 1688 (Avec Approbations Et Privilege Du Roy). - 209 S. BCU Lausanne (3) Lacombe, François: Orationis// Mentalis// Analysis.// Deque Varijs eiusdem Speciebus,// Ivdicivm,// Ex Diuini Verbi, Sanctorumve// Patrum Sententijs// concinnatum. / Per Patrem Don Franciscvm// La Combe, Tononensem,// Presbyterum Professum Congregationis Clericorum// Regularium S. Pauli. - Vercellis : Apud Nicolaum Hyacinthum Martam [...], 1686 (Sup. permissu). - [4] Bl., 138 S. ; 8°. Gallica ACDF SO CL 1693–1695, [Nr. 24bis] 1694. Censura in Libellos Thesiu[m] propugnatar[um] Lovanii a PP. Recollectis in quibus de Formularii et quinque propositionu[m] sensu disputatur. 1. Mersmann, Franciscus (Praes.) ; Letins, Constantinus (Resp.) ; Vyttervvulge, Dionysius (Resp.): Conclusiones Seraphico-subtiles de Gratia, Iustificatione, & merito, quas Praeside F. Francisco Mersman Ordinis FF. Minorum Recollectorum S.T.L. afflante Spiritûs S. Gratia pro Merito iustificare conabuntur. F. Constantinus Letins, & F. Dionysius Vyttervvulge eiusdem Ordinis. Gandaui sub solemnitate eiusdem Diuini Spiritus die 3. Iunij Horâ Pomeridiana, in Conuentu Ordinis, & FF. praedictorum. - Gandaui : [S.n.], 1694. Der Thesendruck wurde nicht nachgewiesen. Ferner wurden verhandelt: 2. Bukentop, Henricus (Praes.) ; Janssens, Ludovicus (Resp.) ; Claessens, Petrus (Resp.)  : Theses sacrae in Actus apostolorum quas, praeside F. Henrico Bukentop [Ord. FF. Minorum Recoll. S. Scripturae Lectore] defendent F. Ludovicus Janssens, F. Petrus Claessens [eiusdem Ordinis. Lovanii in Conuentu SS. Trinitatis] die 21. Iulij [hora 9. ante, & 3. post meridiem 1694]. - Lovanii : typis H. Van Overbeke, 1694. - 8 S. ; 4°. BNF99 3. Schrynmaecker, Isaac (Praes.)  ;  Bollis, Godefridus (Resp.)  ;  Massart, Carolus (Resp.): Dissertatio litteralis, scholastica, et moralis in epistolam D. Pauli ad Galatas, quam praeside F. Jsaaco Schrynmaeckers [Ord. FF. Min. Recollect. S. Scripturae Lectore] defendent F. Godefridus Bollis et F. Carolus Massart, [eiusdem Ordinis. Mechliniae in Conuentu FF. Min. Recoll. die 7. Iulii 1694. hora 9. ante, & 3. post meridiem]. - Mechliniae : typis Andreae Jaye typographi jurati, [ca. 1694]. - 16 S. ; 4°. KB

Enth.: Lettre du serviteur de Dieu, le Reverend Pere Jean Falconi de l’ordre de Notre Dame de la Mercy, à une de ses filles spirituelles. 99 Titel ergänzt nach Bando SO 7. Dezember 1694. 98

ACDF SO CL 1693–1695

768

4. Doren, Bernardus van (Praes.)  ;  Hulhouts, Henricus (Resp.)  ;  Erckens, Urbanus (Resp.): Fides in vna, Sancta, Catholica, & Apoctolica Ecclesia sub vno in Terris Capite Romano Pontifice Per S. Romanae Ecclesiae Cardinalem Episcopum Albanensem D. Bonauenturam propugnata: Quam, Praeside F. Bernardo Van Doren Ordinis Fratrum Minorum Recollectorum Sacrae Theologiae Lectore defendent F. Henricus Hulshouts F. Vrbanus Erckens eiusdem Ordinis Bruxellis in Conuentu SS. Martini, & Catharinae Fratrum Minorum Recollectorum. Die 12. Octob. hora 9. ante, & ad medium 3. post meridiem. - Bruxellis : [S.n.], 1694. Der Thesendruck wurde nicht nachgewiesen. →ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 22]100 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Gabrielli OCist101 ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 22], Bl.  339r−340r, 3 S., [1. Dezember 1694] (zu Nr. 1−4)

Dekret: Bando:

SO 1. Dezember 1694 (zu Nr. 1−4)102 SO 7. Dezember 1694

Korrespondenten: (1) Johannes Libertus Hennebel ; (2) Internuntius von Brüssel; (3) Henricus Bukentop OFMRec; (4) Franciscus Mersmann OFMRec; (5) Bernardus van Doren OFMRec Weitere Akten des SO: Liste mit den Namen der Präsidenten und Respondenten der vier verhandelten Propositionen, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 22], Bl. 346r, 1 S., o.D. Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Johannes Libertus Hennebel mit Hinweis auf seine mit Blick auf das Formular Alexanders VII. getätigte Anzeige der Thesendrucke Nr. 1−3 und mit der Bitte, auch den Thesendruck Nr. 4 zu prüfen, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 22], Bl. 338r/v, [10. November 1694]; (2) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 11. Februar 1695: Gesuch von Henricus Bukentop OFMRec, Franciscus Mersmann OFMRec und Bernardus van Doren OFMRec, drei der vom Dekret SO 1. Dezember 1694 betroffenen Theol.-Lektoren, in dem sie versichern, sich Rom zu unterwerfen, und um Erläuterung der Verbotsgründe bitten, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 22], Bl. 344r, 1 S., [11. Februar 1695] ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 25 1694. Censura in Libell[um] Gallic[um] ins[criptu]m: Lettres historiques contenent ce qui se passè de plus important en Europe. Mit Band-Index. Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. 102 ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 22], Bl. 340v: die Thesendrucke sollten von der CIndex verboten werden, da sie im Widerspruch zu dem päpstlichen Dekret [bzgl. der Disputationen der Gnadenthematik?] standen. Warum die Thesendrucke letztlich doch durch ein Bando des SO verboten wurden, ist aus den Akten nicht ersichtlich. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Hennebel, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 22], Bl. 338r/v. − Vgl. ferner die Dekrete SO 10. November 1694, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 22], Bl. 341v; SO 9. März 1695, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 22], Bl. 347v. 100 101

769

ACDF SO CL 1693–1695

Lettres// Historiques;// Contenant ce qui se passe de plus// important en// Europe;// Et les Réflexions nécessaires// sur ce sujet// Tome V.// Mois de Janvier, 1694. - A La Haye : Chez Adrian Moetjens [...], 1694 (Zeitschrift). BSB103 Gutachter: Gutachten:

Filippo di S. Nicola OCD Bl. 248r/v, 2 S., 14. Juli 1694104

Dekret: Bando:

SO 7. Dezember 1694105 SO 7. Dezember 1694

ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 26 1695. Censura in Libell[um] Flandric[um], cujus titul[us] latinè redditus: Decretu[m] nuperu[m] Tribunalis Romani &c. quo inter caetera damnatur Supplicatio D. Adriani Wiscii Pastoris in Kethel &c. postqua[m] illius scripta priora essent damnata, et proscripta. Item Censura in duo folia Flandrica, quoru[m] titulus latinè redditus: Sincera relatio eoru[m], quae gesta sunt circa scriptu[m] quodda[m] abhinc plus biennio a me, Wiscio, editum sub hoc titulo Epistola Amica ad omnes vulgo dictos Jansenistas. 1. Anonym [Wyck, Adriaan van]: Naeder// Dekreet// Van De// Roomse Vierschaer,// Genaemd// Inquisici:// By het welke onder anderen Verdoemt wort het// Smeekschrift// Van// Heer Adriaen van Wyck,// Pastoor in den Kethel,// Door den voorsz. Heer aen de Zeer Doorlugtige Cardinalen// van Romen opgedragen, naer dat zijne Ses voorige// Schriften veroordeelt en verbannen waeren. - [S.l.] : [S.n.], 1694. - 8 S. ; 4°. GBV106 2. Wyck, Adriaan van: Eenvoudigh verhael, van ‘t gene voorgevallen is, wegens seker geschrift, voor ruym twee jaren, door my in’t licht gegeven, onder dees titel Vrindelyken zendbrief, aen aen [sic!] alle de soo genaemde Jansenisten. - Tot Rotterdam : by Francois van Hoogstraten, 1694. - 8 S. ; 4°. UU Gutachter: Gutachten:

Tommaso Maria Bosi OP107 Bl. 252r, 1 S., [12. Januar 1695] (zu Nr. 1)108

Gutachter: Gutachten:

Tommaso Maria Bosi OP Bl. 269r, 1 S., [16. März 1695] (zu Nr. 2)109

Bd. 5 der Zeitschrift: Lettres historiques, contenant ce qui se passe de plus important en Europe, et les réflexions nécessaires sur ce sujet. - Amsterdam : Desbordes, 1692–1728. Von 1692–1715 ersch. in: La Haye : Moetjens. Insges. 73 Ausg. Später fortgesetzt unter dem Namen: Mémoires historiques pour le siècle courant, avec des réflexions & remarques politiques & critiques. - [S.l.] : [S.n.], 1728. HBZ. Englische Ausg.: Memoirs of the present state of Europe, or the monthly account of all occurences. London : [S.n.], 1692–1693. Damit Ersch. eingest. ZDB. 104 Gegenstand der Prüfung war nur ein Abschnitt des Werkes: nach Seitenangaben im Gutachten: S. 359–375. 105 Bl. 249v: das Werk sollte verboten werden. 106 Umfangsangabe ergänzt nach UU. 107 Zu Bosi vgl. Prosopographie 18. Jh. 108 Gegenstand der Prüfung war die dem Fasz. beiliegende lat. Übers. 109 Gegenstand der Prüfung war die dem Fasz. beiliegende lat. Übers. 103

ACDF SO CL 1693–1695 Dekret: Bando:

SO 12. Januar 1695 (zu Nr. 1)110 SO 7. September 1695

Dekret: Bando:

SO 16. März 1695 (zu Nr. 2)111 SO 7. September 1695

770

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Odoardo Cibo ; (3) Ass. SO Weitere Akten des SO: zu Nr. 1: Relation bzgl. des Schreibens des Internuntius von Brüssel an den Sekr. CProp vom 26. November 1694, Bl. 253r, 1 S., [5. Januar 1695] Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel an den Sekr. CProp vom 26. November 1694: lat. Übers., Bl. 256r–258v, 6 S., [26. November 1694] (zu Nr. 1); (2) [als Anlage zu einem nicht beiliegenden Schreiben des Internuntius von Brüssel?]:112 lat. Übers., Bl. 263r–266r, 7 S., o.D. (zu Nr. 1); lat. Übers., Bl. 270r–274v, 10 S., [16. März 1695] (zu Nr. 2); „Notanda circa duo scripta Flandrico Idiomate edita [...]“, Bl. 267r–268v, 4 S., o.D. (zu Nr. 1–2) ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 27 1695. Censura in Theses manuscriptas expositas in Aula Collegii Montis Regalis a P. Ricca Societ[atis] I[esu] S. Theologiae ibide[m] Lectore primario in quaru[m] tertia agitur de Peccato Philosophico, et in 8.a de Immaculata B. Virginis Conceptione. Ricca, Giovanni Antonio (Praes.) : Conclusiones//de Peccatis. [Incipit: I. Peccatum est actus humanus malus, vel id// quod est contrà legem externam Dei, formalitèr// consistit eius malitia in negativo] [Explicit: XII.// Ad actus liberos non solum non est necessaria// qualitas praedeterminans sed tolleret libertate(m)// si daret(ur)]. - [S.a.]. - 3 S. (Ms.). ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 27, Bl. 287r–288r113 Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 282r/v und Bl. 290r, 3 S., [19. Januar 1695]114

Bl. 279v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an den Sekr. CProp vom 26. November 1694, Bl. 255r, mit Übersendung des Werkes (und dessen lat. Übers.); dieses wurde mit Schreiben des Sekr. CProp vom 19. Dezember 1694 an den Ass. SO weitergeleitet, Bl. 254r. – Vgl. ferner das Dekret SO 5. Januar 1695, Bl. 262v. 111 Bl. 276v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Vorgeschichte des Werkes vgl. den Verweis im Schreiben des Internuntius von Brüssel an den Sekr. CProp vom 26. November 1694, Bl. 255r, auf die vom Werk Nr. 1 ausgelöste Publizistik. 112 Die drei Schriften von ders. Hand wurden nach dem Usus der diplomatischen Korrispondenz mit Buchstaben (C – D – E) beschriftet und dürften deshalb als Anlagen eines Schreibens der Brüsseler Nuntiatur betrachtet werden. 113 Praes. ergänzt nach Angabe in der Befragung, Bl. 285r. Abschrift (beglaubigt vom Notar der Inquisition von Mondovì) eines hs. Orig. Die Abschrift stammt aus der Befragung des Antoine Arnauds OP vom Inq. von Mondovì. 114 Im Auftrag des SO wurden die Propositionen Nr. III. [„Praeter peccatum theologicum dari potest peccatum philosophicum, hoc non esset offensa Dei, nec mereretur poenam eternam“] und Nr. VIII [„Beata Virgo in primo instanti conceptionis, non solum fuit immunis a peccato originali, sed etiam fuit imunis a debito pro animo contrahendi“] verhandelt. 110

771 Dekret:

ACDF SO CL 1693–1695 SO 19. Januar 1695115

Korrespondenten: Inq. von Mondovì Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Mondovì vom 11. Juli 1696: Abschrift der Befragung von Antoine Arnaud OP, Lektor Primarius Theol. des Ordenskonventes S. Giovanni in Mondovì, der die Thesen dem Inq. zugestellt hatte, Bl. 285r–288r, 8 S., 8. Juli 1694 ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 28 1695. Censura in propositiones publicatas a P. Simone a S. Carolo Carmelita Discalc[eat]o Missionario Hierosolymis circa Sacramentu[m] Poenitentiae. Simone : [Propositionen zum Bußsakrament]. Der Thesendruck wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 294r/v und Bl. 323r–324r, 5 S., 19. Januar 1695

Gutachter: Gutachten:

Tommaso Maria Bosi OP116 Bl. 324v, 1 S., 21. Januar 1695117

Dekret:

SO 19. Januar 1695118

Korrespondenten: (1) Odoardo Cibo ; (2) Giovanni Battista D’Attina OCD ; (3) Giuseppe Callamand OCD ; (4) Antonio di [Terni] OCD ; (5) Michele di Gragnola OCD ; (6) Domenico [Delardilavael] OCD ; (7) Bonaventura Du[t] audin OCD ; (8) Sévérin de Morlaix OFMCap ; (9) Alonso Romero OCD; (10) François Bonnet OCD ; (11) Simone di S. Paolo da Bergamo OCD Weitere Akten des SO: Relation, Bl. 297r/v, 2 S., [15. September 1694]

Bl. 290v: der Inq. von Mondovì sollte darauf achten, dass die Apostolischen Konstitutionen Alexanders VIII. zum Peccatum Philosophicum und der Immaculata eingehalten werden; bes. mit Rücksicht auf die III. und VIII. Proposition. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mondovì vom 11. Juli 1694, Bl. 283r. – Vgl. ferner das Dekret SO 28. Juli 1694, Bl. 289v. 116 Zu Bosi vgl. Prosopographie 18. Jh. 117 In Form einer Approbation des Gutachtens Borellis gemäß Dekret SO 19. Januar 1695. 118 Bl. 324v: das Gutachten Borellis sollte vom Comm. SO überprüft werden; falls der Comm. sich dem Votum Borellis anschließe, sollte das Gutachten an den Sekr. CProp weitergeleitet werden, der dann entscheiden müsse, ob das Gutachten an den Guardian von Jerusalem übersandt werde. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Sekr. CProp an den Ass. SO vom 31. August 1694, Bl. 296r. Mit diesem Schreiben wurde die vom Guardian von Jerusalem der CProp zugestellte Kor­ respondenz (von 1693/4) weitergeleitet, in der sich mehrere Missionare in Palästina und Syrien über die Propositionen (u.a. von Simone di S. Paolo di Bergamo OCD) zur Beichte äußern. Gleichzeitig erhielt das SO von dems. auch das Schreiben des Simone di S. Paolo OCD (aus Padua) an den Gene­ ralprok. seines Ordens vom 2. April 1694, Bl. 319r (mit Propositionen in Form eines Dubium). – Vgl. ferner die Dekrete SO 15. September 1694, Bl. 320v; Votum Kons. SO 27 Dezember 1694, Bl. 322v; SO 29. Dezember 1694, Bl. 322v. 115

ACDF SO CL 1693–1695

772

Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Sekr. CProp an den Ass. SO vom 31. August 1694: Relation [an die CProp] zum Schreiben des Guardians von Jerusalem an die Kardinäle CProp vom 26. August 1694, Bl. 295r/v und Bl. 322r, 3 S., [31. August 1694] ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 29 1695. Censura in Libell[um] Thesium propugnatar[um] a P. Bonaventura Mini Ord[inis] Minor[um] Observant[iae] inscript[um]: Ill[ustrissi]mo ac Rev[everndissi]mo D. Nobilis[si]mo Viro Iacobo Antonio Morigia &c. Ar­ chiep[iscop]o Florentino &c. Decisiones Theologicae ex quatuor sententiar[um] Libris omnium Theologi Principis Ioannis Duns Scoti. Lucae 1694. Mini, Bonaventura : Decisiones Theologicae ex quatuor Sententiarum Libris Joannis Duns Scoti selectae. - [Lucca] : [S.n.], [1694] [i.e.1695?]. 397 S. ; 8°. Bujanda Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 328r/v und Bl. 336r–337r, 5 S., [19. Januar 1695]

Dekret: Bando:

SO 19. Januar 1695119 SO 7. September 1695

Korrespondenten: (1) Francesco Stagi ; (2) Papst Innozenz XII; (3) Bonaventura [Mini]120 di S. Croce OFMObs ; (4) Inq. von Florenz Weitere Akten des SO: Relation zum Gesuch von Francesco Stagi, Bl. 330r/v, 2 S., [28. Juni 1694] Ferner beiliegend: (1) als Anlage zur Relation: Gesuch von Francesco Stagi an Papst Innozenz XII. mit Anzeige des Werkes; mit Hinweis auf die Sakramentenlehre des Papstes Eugen IV. und die Sess. 7. Can. 11. des Trienter Konzils; und mit der Bitte um Maßnahmen gegen Bonaventura di S. Croce OFMObs, Bl. 331r/v, 2 S., [28. Juni 1694]; (2) Protestation von Bonaventura di S. Croce, unter Bl. 332r, 1 S., o.D. ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 30 1695. Censura in Manus[criptu]m cui titul[us]: La vita della Vener[abile] Madre Suor Lucia Ferrari da Reggio Fondatrice delle Monache Cappuccine di Guastallo, Treviggi, Mantova, e Venezia, Como e Parma, descritta da un divoto Religioso &c. Anonym: La vita della Vener. Madre Suor Lucia Ferrari da Reggio Fundatrice delle Monache Cappuccine di Guastallo, Trevizzi, Mantova, e Venezia, Como e Parma Bl. 337v: Die Propositionen sollten verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Weiterleitung des Gesuches von Francesco Stagi, Bl. 331r [und der Protestation von Bonaventura di S. Croce OFMObs, unter Bl. 332r?] an das SO. – Vgl. ferner das Votum Kons. SO 28. Juni 1694, Bl. 334v; die Dekrete SO 30. Juni 1694, Bl. 334v; SO 21. Juli 1694, Bl. 335v. 120 Ergänzt nach Angabe im Gutachten, Bl. 328r. 119

773

ACDF SO CL 1693–1695

descritta da un devoto Religioso ad instanza delle Monache medesime (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

Carlo Giuseppe Imbonati OCist121 Bl. 340r–341r, 3 S., [15. Juni 1695]

Dekret:

SO 15. Juni 1695;122 nicht aufgefunden123

Korrespondenten: Ebf. von Split Ferner beiliegend: Gesuch des Ebf. von Split mit Verweis auf Dekret [SO 15. Juni 1695] und mit der Bitte, [das Manuskript] und die Akten des zugehörigen Zensurverfahrens (aus dem im Archiv der Inquisition von Mantua) zur Fehlerkorrektur herauszugeben, ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 58, 1 S., [1. Juli 1699] ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 31 1895. Censura in Libr[um] typis evulgandum a P. Francisco Tinelli Soc[ietatis] Iesu, cui titul[us]: Breve notizia dell’Esercizio chiamato l’atto della Contrizione praticato con frutto di molte anime del Ven. P. Girolamo Lopez, ed altri Missionarj della Compagnia di Gesù nelle Spagne, nel Messico, nell’Isole Filippine, ed altrove. Tinelli, Francesco: Breve Notitia// dell’esercizio chiamato l’Atto della Contritione// praticato con frutto di molte Anime// del Ven: P: Girolamo Lopez, ed altri Missionarij della Compagnia di Gesù// nella Spagna, nel Messico, nell’Isole Filippine// ed altroue.// Cauate dalle Vite stampate del medesimo Padre, e del// Ven: P: Diego Luigi San Vittores// della medesima Compagnia. / Operetta// del Padre Francesco Tinelli (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 31, Bl. 346r Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Gabrielli OCist124 Bl. 348r/v, 2 S., 2. September 1693

Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 347r/v, 2 S., [22. Juni 1695]

Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Maria Gabrielli OCist] Bl. 349r, 1 S., [22. Juni 1695?]125

Gutachter: Gutachten:

[Paolo Andrea Borelli B?] nicht aufgefunden [22. Juni 1695?]

Zu Imbonati vgl. Prosopographie 18. Jh. Bl. 341v: die Druckerlaubnis sollte verweigert und das Ms. vom SO einbehalten werden. 123 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Ebf. von Split, ACDF SO Tit.Libr. 1697– 1701, Nr. 58. – Vgl. ferner die Dekrete SO 1. Juli 1699, ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 58; SO 8. Juli 1699, ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 58. – Vgl. Repertorium SO 18. Jh., ACDF SO CL 1701–1702, Nr. 21. 124 Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. 125 Korrekturen und Ergänzungen, vermutl. gemäß Dekret SO 22. Juni 1695, Bl. 352v, verf. auf Grundlage des am 2. September 1693 referierten Gutachtens. 121 122

ACDF SO CL 1693–1695 Dekret:

774

SO 22. Juni 1695126

Korrespondenten: Inq. von Bologna ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 32 1695. Censura in Theses Theologicas de Peccatis, et Gratia &c. propugnatas in Collegio Rhedonen[sis] Soc[ietatis] I[esu] die 6 Aug[ust]i 1694 a Claudio Tagù, in quaru[m] decima tertia agitur de Immaculata Conceptione B. Mariae Virginis. Sagu, Claude: [Folium Thesium de Peccatis, & gratia, quas defendit Claudius Sagu Venetensis in Theologia Rhedonensi Societatis Iesu, die 16. Augusti 1694]. Der Thesendruck wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Gabrielli OCist Bl. 358r, 1 S., [13. Juli 1695]

Dekret: Bando:

SO 13. Juli 1695127 SO 7. September 1695

ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 33 1695. Censura Operis in duos Tomos distributi, cui titul[us]: Catechismo spirituale, in cui si contengono i principali mezzi per arrivare alla perfezione di Giuseppe Surini sacerd[ot]e. Surin, Jean-Joseph ; Maregini, Pellegrino (Übers.): Catechismo spirituale in cui si contengono li principali mezzi per arriuare alla perfettione. Composto da Giuseppe Surini sacerdote. Diuiso in due tomi. Tradotto dalla lingua francese nell’italiana dall’abate Pellegrino Maregini [...]. - In Bologna  :  per Gioseffo Longhi, 1675. - 2 vol. ; 12°. SBN128 Gutachter: Gutachten:

François de Latenay OCarm129 Bl. 362r–365v, 8 S., [20. Juli 1695]

Dekret: Bando:

SO 20. Juli 1695130 SO 7. September 1695

Bl. 352v: die Druckerlaubnis sollte mit Auflage der Korrekturen Gabriellis und Borellis erteilt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 17. Juni 1693, Bl. 345r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 1. Juli 1693, Bl. 354v; SO 22. Juli 1693, Bl. 355v; SO 2. September 1693, Bl. 351v. 127 Bl. 359v: die Propositionen sollten verboten werden. 128 Vgl. ♦ I.D.S.F.P. [Jean de Sainte Foy, Prêtre] [Surin, Jean-Joseph]: Catechisme Spiritvel: Contenant Les Principavx Moyens d’arriuer à la perfection / Composé par I. D. S. F. P. - A Paris, Chez Clavde Cramoisy, ruë des Carmes au Sacrifice d’Abel, 1661. - [12] Bl., 642 S., [1] Bl. ; 12°. GVK. Als Widmungsempfänger wird der Prince de Conty erwähnt. GVK. Eine ältere Ausg. wurde nicht ermittelt. Das Werk ist vor der Veröffentlichung der ital. Ausg. mehrfach ersch. 129 Zu Latenay vgl. Prosopographie 18. Jh. 130 Bl. 367v: das Werk sollte verboten werden. – Ein weiteres von Imbonati verf. Gutachten befindet sich unter ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 41. 126

775

ACDF SO CL 1693–1695

ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 34 1695. Censura in Opera edita a Vener. P. Alphonso de Orosco Hispano. Orozco, Alonso De : Werke. Die Werke konnten nicht zweifelsfrei ermittelt werden.131 ♦ Orozco, Alonso De  ; Nofreschi, Timoteo (Übers.): Delle opere spirituali del dottissimo, & diuotissimo P.F. Alonso d’Orosco dell’Ordine di S. Agostino, [...] libro primo [–sesto]. [...] Nuouamente fatto di spagnuolo italiano, per il R.D. Timoteo Nofreschi da Bagno, monaco camaldolese. - In Venetia : appresso i Guerra, 1596. - 6 vol. ; 4°. SBN ♦ Orozco, Alonso De : Declamationes in omnes solennitates, quae in festiuis sanctorum quotannis in ecclesia Romana celebrantur, concionatoribus verbi Dei vtiles, per fratrem Alfonso ab Orozco, ordinis sancti Augustini editae. Salamanticae : apud Ioannem Baptistam a Terranoua, 1573. - [8], 447, [1] Bl. ; 8°. SBN Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Battista Arata CR?]132 nicht aufgefunden [o.D.?]

Gutachter: Gutachten:

[Bartolomeo Carreño SJ]133 nicht aufgefunden [27. Juli 1695]134

Gutachter: Gutachten:

[Tommaso da Genova OFMObs]135 nicht aufgefunden [27. Juli 1695] 136

Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Damasceno Bragaldi OFMConv]137 nicht aufgefunden [27. Juli 1695]138

Gutachter:

Antonin Cloche OP;139 Tommaso Maria Ferrari OP;140 Tommaso Maria Bosi OP;141 Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv; Enrico Noris OSA142 Bl. 373r, 1 S., [19. Oktober 1695]143 (zu Propositionen)

Gutachten:

Als Druckort für die neuzudruckenden Werke und das zu korrigierende Werk „Declamationes in omnes sollennitates“ wird Venedig angegeben. 132 Nach Angabe in der Relation, Bl. 374r. Aus der Relation lässt sich schließen, dass Arata die Werke nicht begutachtet, sondern diesen nur die fraglichen Propositionen entnommen hatte. 133 Nach Angabe in der Relation, Bl. 374r. Zu Carreño vgl. Prosopographie 18. Jh. 134 Nach Angabe in der Relation, Bl. 374r, wurde die Arbeit aufgeteilt. Aus den Akten lässt sich nicht schließen, welche Werke von Carreño begutachtet wurden. 135 Nach Angabe in der Relation, Bl. 374r. Zu Tommaso da Genova vgl. Prosopographie 18. Jh. 136 Aus den Akten lässt sich nicht schließen, welche Werke von Tommaso da Genova begutachtet wurden. 137 Nach Angabe in der Relation, Bl. 374r. Zu Bragaldi vgl. Prosopogaphie 18. Jh. 138 Aus den Akten lässt sich nicht schließen, welche Werke von Bragaldi begutachtet wurden. 139 Zu Cloche vgl. Prosopographie 18. Jh. 140 Zu Ferrari vgl. Prosopographie 18. Jh. 141 Zu Bosi vgl. Prosopographie 18. Jh. 142 Zu Noris vgl. Prosopographie 18. Jh. 143 Votum mit dem Hinweis auf mehrere Qual.-Sitzungen, welche gemäß Dekret SO 27. Juli 1695, Bl. 375v, stattgefunden haben; mit den Unterschriften der Teilnehmer. Nach Angabe im Dekret sollten die Gutachter auch bestimmte dem SO zugestellte Responsiones zu einer bereits erstellten Zensur berücksichtigen. 131

ACDF SO CL 1693–1695 Gutachter: Gutachten: Dekret:

776

Tommaso Maria Bosi OP; [Antonin Cloche OP?]; [Tommaso Maria Ferrari OP?]; [Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv?] Bl. 378r, 1 S., 26. Januar 1696144 (zu Propositionen) SO 19. Oktober 1695;145 SO 17. Januar 1696;146 SO 31. Januar 1696;147 SO 1. Februar 1730148 (zu Propositionen)

Korrespondenten: (1) Kard. Francesco del Giudice ;149 (2) Ass. SO; (3) Girolamo Flori OSA Weitere Akten des SO: (1) Relation, Bl. 374r/v, 2 S., [27. Juli 1695]; (2) Zettel mit Notizen zum Gesuch Girolamo Floris OSA, Bl. 372r, 1 S., [9. Februar 1730] Ferner beiliegend: (1) Gesuch des Postulators im Seligsprechungsverfahren für Alonso D’Orozco OSA in der CRiti um Weisung in der Frage, ob die vom SO geprüften Propositionen aus den Werken D’Orozcos gegen das Dekret Urbans VIII. verstießen, Bl. 379r, 1 S., [25. Januar 1696]; (2) Gesuch von Girolamo Flori OSA, Postulator, mit der Bitte um Aushändigung der Zensuren zu den Schriften D’Orozcos und des Dekretes SO, in dem erklärt wurde, dass die Propositionen keiner theol. Zensur bedürfen, Bl. 370r, 1 S., [25. Januar 1730] ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 35 1695. Censura in Theses, quaru[m] titul[us]: Theses propugnatae Lovanii die 25. Iulii 1695: De ortu et vita Christi praeside D[octor]e Martino Stejaert. Steyaert, Martinus (Praes.)  ;  Behault, Laurent de (Resp.): Lovanii 25. Junii. Anno 1695// De Ortu & Vita Christi,// Qvaestio Theologica,// Quales fuerint?// Propositio// Impertinens. Episcopos Belgii admittere non debere in Juramento Formularii// Alex. VII, has voculas, Ad mentem moderni Pontificis,  vel// etiam, In Form einer vom Comm. SO unterschriebenen Erklärung der Sonderkongregation, welche gemäß Dekret SO 25. Januar 1696, Bl. 385v, getagt hatte. Gegenstand der Verhandlungen war das (von der CRiti eingereichte) Dubium, ob die Werke des Autors gegen das Dekret Urbans VIII. verstießen. Eine Reinschrift, vermutl. zur Weiterleitung an die CIndex, liegt bei, Bl. 380r. 145 Bl. 373r, 375v: das Votum der Konsultoren wurde bestätigt. Die Propositionen aus den verhandelten Werken kamen für eine theol. Zensur nicht in Betracht. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in der Relation, Bl. 374r, dass die Postulatoren im Seligsprechungsverfahren für Alonso D’Orozco die gedruckten Werke D’Orozcos mit einem Gesuch um Prüfung eingereicht hatten. – Vgl. ferner das Dekret SO 27. Juli 1695, Bl. 375v. 146 Bl. 383v: der Ass. SO sollte Kard. Francesco del Giudice und der CRiti antworten, dass mit der Er­ klärung des SO, dass es für eine theol. Zensur der Werke D’Orozcos keinen Anlass gebe, auch gemeint war, dass auch die von den Qual. CRiti aus den Werken D’Orozcos genommenen Propositionen keiner theol. Zensur bedurften und dass sie nicht gegen das Dekret Urbans VIII. verstießen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Kard. Francesco del Giudice [an den Ass. SO] vom 14. Januar 1696, Bl. 381r, mit Weiterleitung des Dubiums der CRiti. Zu. del Giudice vgl. Prosopographie 18. Jh. 147 Bl. 384v: der Ass. SO sollte Kard. Francesco del Giudice gemäß der von den Qual. SO verf. Formula antworten. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Postulators, Bl. 379r. – Vgl. ferner das Dekret SO 25. Januar 1696, Bl. 385v. 148 Bl. 377v: der Papst genehmigte wohlwollend die Bitte [Girolamo Floris OSA]. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Girolamo Flori OSA, Bl. 370r. – Vgl. ferner das Dekret SO 25. Januar [1730], Bl. 377v; SO 1. Februar 1730, Bl. 377v. 149 Zu Giudice vgl. Prosopographie 18. Jh. 144

777

ACDF SO CL 1693–1695

Brevis Apostolici; id tandem ex parte SS. D.N.// Pontificis moderni// declaratum est// Eorum uni,// nec Minimo// Praeside Ampliss. V. Dom. ac Mag. N.// Martino Steyaert Somerghemio,// Vicario Generali Apostolico Silvaeducensi,// Defendet// Laurentius De Behault Montensis. - [Löwen] : Typis H. Van Overbeke in Scholis Theologorum, [1695] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I Nr. 25], Bl. 366r →ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 25]150 Dekret: Bando:

SO 10. August 1695151 SO 7. September 1695

Korrespondenten: Johannes Libertus Hennebel Ferner beiliegend: Gesuch von Johannes Libertus Hennebel, die vorliegenden Propositionen und das bereits früher von ihm angezeigte Werk Steyaerts zu verbieten, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 25], Bl. 365r/v, 2 S., [24. Juli 1695] In den Akten auch erwähnt: Steyaert, Martinus: Repetitio// Eorum quae in Schola publica Lovanii dixit// Martinus Steyaert// S. Theol. Doctor & Prof. Regius, Vic. Gen. Ap. Silvae-ducensis// Kal. Martii 1695. [Incipit: Monuit, ne Auditores mirarentur] [Explicit: Ita dixi, [...]// M. Steyaert]. - [S.l.] : [S.n.], [1695] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 26], Bl. 371r ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 36 1695. Censura in Theses publicatas Leodii anno 1694. Praeside Henrico Deniis Professore illius seminarii, quaru[m] titul[us]: Theologia; Quid Theologia. Item Censura in Epistola[m] edita[m] a Licentiato Deniis ad amplissim[um] D[omi]num, cujus titul[s] est: Amplissime D[omi]ne &c. Item censura in responsione[m] impress[am] ad praefata[m] Epistola[m], cujus titulus est: Responsio ad Epistolam a D. Licentiato Deniis scripta[m] ad Amplissimu[m] D[omi]num &c. 1. Denys, Henricus (Praes.): Theologia. Quid Theologia [...] Praeside Henrico Denijs Professore illius Seminarii. - Lüttich : [S.n.], 1694. Die Thesen wurden nicht nachgewiesen.152 2. Denys, Henricus: [Incipit: Amplissime Domine]. - [S.l.] : [S.n.], 1695. - 24 S. ; 4°. Willaert

Mit Band-Index. ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 25], Bl. 367v: der Thesendruck sollte verboten werden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Johannes Libertus Hennebel, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 25], Bl. 365r, mit Übermittlung des Thesendrucks. 152 Ermittelt wurde: Denys, Henricus (Praes.), Theses theologicae de Sacramentis. Leodii in seminario [...] (16) [...]. - Liège : [S.n.], 1695. - 27 S. ; 4°. Willaert. 150 151

ACDF SO CL 1693–1695

778

3. Anonym: Responsio// Ad Epistolam// A Domino// Licentiato Denys// Scriptam// Ad Amplissimum// Dominum.∙.∙. - [Coloniae : Typis J. Ab Elmont, 1695]. - 27 S. ; 4°. VD17153 Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Tommaso Maria Ferrari OP154 Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv Giovanni Maria Gabrielli OCist155 Bl. 391r–401r, 21 S., [31. August 1695] (zu Nr. 1–3)

Dekret:

SO 31. August 1695 (zu Nr. 1)156

Dekret: Bando:

SO 31. August 1695 (zu Nr. 2–3)157 SO 7. September 1695

ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 37 1695. Censura in Libr[um] Ianuae impress[um] ins[criptu]m: Crisis de Proba[bi]litate ex Academia Monachoru[m] Cassinen[sis] in Monasterio S. Catharinae Genuae extensa a P.D. Nicolao Maria Monsta Ianuensi ex Academia &c. Monsia, Nicola: Crisis de probabilitate ex Academia monachorum Cassinensium in Monasterio S. Catharinae Genuae extensa a p.d. Nicolao Maria Monsia [...]. Genuae : typis Io. Batistae Scionici. In Platea quinque Lampadum, [1694?]. - [8], 95, [1] S. ; 12°. SBN Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Gabrielli OCist158 Bl. 405r/v und 416r, 3 S., [5. Oktober 1695]

Dekret: Bando:

SO 5. Oktober 1695159 SO 8. Mai 1697

Ferner beiliegend: anonymes Gesuch um Maßnahmen, Bl. 406r/v und 415r, 3 S., [10. August 1695]; als Anlage: „Propositiones aliquae excerptae ex Crisis de Probalitate [!] repraesentatae sapientissimo Iudicio Sacrae Congregationis Indicis vel Santi Officii ut iudicet an sint tolerandae an prohibendae“, Bl.  408r–412v, 10 S., [10. August 1695]

Erscheinungsvermerk fingiert. Erscheinungsvermerk im Kolophon. VD17. Zu Ferrari vgl. Prosopographie 18. Jh. 155 Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. 156 Bl. 402v: die Propositionen können vertreten und müssen deshalb nicht verboten werden. 157 Bl. 402v: die Werke Nr. 2–3 hingegen sollten verboten werden. 158 Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. 159 Bl. 416v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das anonyme Gesuch, Bl. 406r, mit Übermittlung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 10. August 1695, Bl. 415v. – Zum Entwurf des Verbotsdekretes vgl. ACDF SO CL 1696–1697, [Nr. 18bis]; und (nachträglich) das Schreiben von Giulio Maria Bianchi OP an den Ass. SO vom 22. Oktober 1697, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 105. 153 154

779

ACDF SO CL 1693–1695

ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 38 1695. Censura in Edictu[m] impress[um] idiomate gallico, et promulgatu[m] ab Episcopo Catalaunen[sis] ins[criptu]m: Ordinance de Monseigneur l’Eveque Compte de Chaalon contre les erreurs du Quietisme portant condamnation de quattre Livres intitules Orationjs Mentalis Analysjs p[er] P. Franciscu[m] la Combe &c. Moien court, et facile de faire Oraison &c. La Regle des associes a l’Enfant Jesus. Le Cantique des Cantiques de Salomon, interpretè selon le sens mistique et la vraie Reppresentation des etats. interieurs. A Lion en 1688. Noailles, Louis-Antoine de : Ordonnance De Monseigneur// L’Eveque Comte// De Chaalons// Pair De France// Contre Les Erreurs Du Quietisme,// Portant condamnation de quattre livres intitulés Orationis// Mentalis Analysis, etc. Per Dom. Franciscum la Combe, impri-//mé à Verceil en 1686. Moïen court & facile de faire oraison,// imprimé d’abord à Grenoble, & depuis à Lion en 1686.// La Regle des Associés à l’Enfant Jesus. Le Cantique des Cantiques// de Salomon, interpreté selon le sens Mystique. Et la uraïe Re-//presentation des Etats interieurs, imprimé à Lion en 1688. - A Chalons : Chez Jacques Seneuze, 1695. - 8 S. ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 38, unter Bl.421r Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Gabrielli OCist160 Bl. 419r, 1 S., [5. Oktober 1695]

Dekret:

SO 5. Oktober 1695161

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) [Staatssekretariat] In den Akten auch erwähnt: (1) Guyon, Jeanne-Marie Bouvier de La Mothe: Moyen court et tres-facile pour l’oraison [...] que tous peuvent pratiquer tres-aisement, & arriver par-là en peu à une haute perfection. - A Grenoble : par Jacques Petit [...], 1685. (Avec aprobation & privilege). - 2 Teile in 1 vol. ; 12°. BNF162 (2) Guyon, JeanneMarie Bouvier de La Mothe: Règle des associez à l’enfance de Jésus, modèle de perfection pour tous les estats, tirée de la sainte Écriture et des Pères [....]. - Lyon : A. Briasson, 1685. - 144 S. ; 12°. BNF (3) Guyon, Jeanne-Marie Bouvier de la Mothe: Les Cantique// Des Cantiques// De Salomon,// Interprete’// Selon Le Sens Mistique// & la vraie representation des Etats// interieurs. [...] / par Madame Guyon. - A Lyon : Chez Antoine Briasson [...], 1688. (Avec Approbations Et Privilege Du Roy). - 209 S. BCU Lausanne (4) Lacombe, François: Orationis// Mentalis// Analysis.// Deque Varijs eiusdem Speciebus,// Ivdicivm,// Ex Diuini Verbi, Sanctorumve// Patrum Sententijs// concinnatum. / Per Patrem Don Franciscvm// La Combe, Tononensem,// Presbyterum Professum Congregationis Clericorum// Regularium S. Pauli. - Vercellis : Apud Nicolaum Hyacinthum Martam [...], 1686. (Sup. permissu). - [4] Bl., 138 S. ; 8°. Gallica Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. Bl. 432v: das bfl. Edikt kam nicht für eine theol. Zensur in Betracht, vielmehr für ein Lob, und in diesem Sinne sollte der Nuntius von Paris durch das Staatssekretariat benachrichtigt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Fabrizio Spada vom 23. Mai 1695, Bl. 420r, mit Übersendung des bfl. Ediktes. 162 Enth.: Lettre du serviteur de Dieu, le Reverend Pere Jean Falconi de l’ordre de Notre Dame de la Mercy, à une de ses filles spirituelles. 160 161

ACDF SO CL 1693–1695

780

ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 39 Censura in quinquaginta Liberculos amplectentes conciones compositas a P. Dominico a Pisdicio Ord[inis] Minor[um] Reformat[orum] S. Franc[isci]. et exhibitas S. Off[ici]o, ut examinentur. Domenico : [Predigten]. - [S.a.] (Mss.). Die Manuskripte wurden nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 426r–428v, 6 S., [26. Oktober 1695]

Dekret:

SO 26. Oktober 1695163

ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 40 1695. Censura in Manuscript[um], cui titul[us]: Tito Lucrezio Caro della natura delle cose tradotto molti anni sono dalla Lingua Latina nella Volgare dal Dot. Alessandro Marchetti Lettor Filosofo nell’Vniversità di Pisa. Lucretius Carus, Titus  ;  Marchetti, Alessandro (Übers.): Tito Lucrezio Caro Della natura delle cose. - [ca. 1668] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.164 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Battista de Miro OSB165 Bl. 436r–439v, 8 S., [2. November 1695]

Dekret:

SO 2. November 1695;166 SO 14. Dezember 1695167

Korrespondenten: (1) Inq. von Pisa; (2) Inq. von Florenz Bl. 429v: die Predigten sollten nicht zurückgegeben werden; dem Autor sollte befohlen werden, in Zukunft nicht mehr zu predigen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Gutachten, Bl. 426r, auf die Übersendung der 50 hs. Predigtbüchlein durch den Autor; mit der Angabe, dass das Motiv der spontan erfolgten Übersendung nicht klar sei. 164 Datum der Abfassung nach DBI. Gedruckt wurde (posthum): Lucretius Carus, Titus ; Marchetti, Alessandro (Übers.)  ;  Rolli, Paolo (Hg.): Di Tito Lucrezio Caro della natura delle cose libri sei: Tradotti da Alessandro Marchetti Lettore di Filosofia e Mattematiche nell’ Universitá di Pisa et Accademico della Crusca. Prima edizione. - Londra [i.e. Lausanne] : per Giovanni Pickard [i.e. François Grasset], 1717 [i.e. post 1717]. - [18], 400, [8]S. ; 8°. GVK. Mutmaßl. Druckort, Drucker und Erscheinungsjahr nach SBN. Alternativer Vorschlag nach DBI: [i.e. Napoli?] : [...] [i.e. Lorenzo Ciccarelli?], 1717. DBI 69 (2007), S. 628–632, von Cesare Preti. Das Werk ist mehrfach ersch. 165 Zu Miro vgl. Prosopographie 18. Jh. 166 Bl. 443v: der Inq. von Pisa sollte den Druck der volkssprachlichen Version nicht erlauben; vielmehr sollte er er die in seinem Bezirk befindlichen Exemplare einsammeln und einbehalten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Pisa vom 25. Juli 1695, Bl. 432r, zwecks [Erteilung der Druckerlaubnis] für die ital. Übers. – Vgl. ferner die Dekrete SO 3. August 1695, Bl. 442v; SO 21. September 1695, Bl. 443v. 167 Bl. 441v: die Kardinäle nahmen das Schreiben des Inq. von Pisa zur Kenntnis; demselben sollte geschrieben werden, dass die von ihm geschilderten Schwierigkeiten erwogen würden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Pisa vom 5. Dezember 1695, Bl. 434r. – Vgl. ferner die weiteren Verhandlungen und das Verbot in Repertorium SO 18. Jh., ACDF SO CL 1718–1721, Nr. 6; weiteres Material zum Werk in ACDF SO CL 1771–1772, Nr. 4. Weiteres Material zum Übers. Alessandro Marchetti in ACDF SO CL 1708–1710, Nr. 27. 163

781

ACDF SO CL 1693–1695

ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 41 1695. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Catechismo spirituale, in cui si contengono i principali mezzi per arrivare alla perfezione tradotto dalla lingua Francese nella Italiana da Pellegrino Maregini. Surin, Jean-Joseph ; Maregini, Pellegrino (Übers.): Catechismo spirituale in cui si contengono li principali mezzi per arriuare alla perfettione. Composto da Giuseppe Surini sacerdote. Diuiso in due tomi. Tradotto dalla lingua francese nell’italiana dall’abate Pellegrino Maregini [...]. - In Bologna  :  per Gioseffo Longhi, 1675. - 2 vol. ; 12°. SBN168 Gutachter: Gutachten:

Carlo Giuseppe Imbonati OCist169 Bl. 336r–448v, 6 S., o.D.

Dekret:

nicht aufgefunden170

Ferner beiliegend: weiteres Material bzgl. der Herausg. eines Catéchisme Spirituelle von P. Bouix SJ in Paris, 1903–1904, Bl. 450r–469v, 40 S., 1903–1904

Vgl. ♦ I.D.S.F.P. [Jean de Sainte Foy, Prêtre] Surin, Jean-Joseph: Catechisme Spiri­ tvel: Contenant Les Principavx Moyens d’arriuer à la perfection / Composé par I. D. S. F. P. - A Paris, Chez Clavde Cramoisy, ruë des Carmes au Sacrifice d’Abel, 1661. - [12] Bl., 642 S., [1] Bl. ; 12°. GVK. Als Widmungsempfänger wird der Prince de Conty erwähnt. GVK. Eine ältere Ausg. wurde nicht ermittelt. Das Werk war vor der Veröffentlichung der ital. Ausg. mehrfach ersch. 169 Zu Imbonati vgl. Prosopographie 18. Jh. 170 Zu den weiteren Verhandlungen vgl. ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 33. 168

ACDF SO CL 1696–1697

782

ACDF SO CL 1696–1697

ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 1 1696. Insinuatio facienda p[er] P. Generalem Minor[um] Observ[antiae] S. Franc[isci] Magistro Studioru[m] Duaci, ut imposteru[m] Lectores Recollecti se abstineant in Thesibus a titulis impropriis, qui attribuuntur Scoto, ut potè injuriosis aliis Doctoribus in Ecclesia Celeberrimis. Prichard, Matthew (Praes.)  ;  Napier, Basil (Resp.)  ;  Lambert, Anthony (Resp.)  ;  Englefield, Felix (Resp.)  ;  Haddock, James (Resp.): Piae Memoriae// Joanni Duns-Scoto Anglo-Minoritae// Philosophorum Aquilae, Theologorum Principi, Mundi Phaenici,// Doctori Subtili,// Qvi Scripsit Ad Miracvlvm, Docvit Vt Oracvlvm, Vixit Ad Exemplvm.// Vir Ipso Summo Pontificatv Dignvs.// Cujus Doctrina continuis propugnantium studiis agitata, continuis arietibus impetita, summo ardore impugnata, inexpugnabilis semper extitit, & instar// Palmae superior indies evadit, de qua rectè pronuntiavit tribunal fidei eam, eo ipso quod constet esse Scoti, liberè sine ulteriori examine imprimi posse, utpote// Tvtissimam Et Inconcvssam// Doctoris Mariani,// Cui Subtilitas ita ad miraculum innata videbatur ut non tam hominem acie mentis stupendum quam inter homines quendam dixeris Deum,// Quem nulla omnino veritas latuit, nullus error unquam infecit, nullus tam implicatus difficultatum nodus detinuit,// Alter Enim Erat Aedipvs,// Quo nullus in Dialecticis argumentationibus acutior, nullus in Peripatetica Philosophia profundior, nullus in sacris enodandis mysteriis vigilantior,// Erat Qvippe Omnivm Phil. Ac Theol. Acvtissimvs// Cui acceptam ab ispo Philosophiam ex animo rependunt Philosophi Anglo-minoritae.// Logica ScotoAristotelica. [Incipit: I. Logicae Natura.] [Explicit: non stat cum scientiā actuali de eodem subjecto.] / Praeside Mathaeo Prichard apud FF. MM. Recoll. Anglo-Duacenses Philosphiae Lectore.// Defendent in Conventu FF. MM. Anglo-//Duacensium ejusdem Conventus Alumni. {F. Basilvs Napier.// F. Antonivs Lambert.} Die 9. Februarii// horâ 8. mat. {F. Faelix Englefield.// F. Jacobvs Haddock.} Eodem die horâ// 2. pomeridianâ.Dvaci : Typis M. Mairesse, 1695. - 1 S. (Einblattdruck).1 [ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 1, unter Bl. 2bisr]→ACDF SO Collezione Stampati Seg. Provvisorie Misc. 2, Nr. 3 Dekret:

SO 22. Februar 16962

Am Schluss hs. Vermerk: Infascriptus testor hanc Thesim fuisse Duaci propugnatam praeside et defendentibus supranominatis die praenotato, quô Duaci adhuc agebam. F. Norbertus Delbecque Sacrae Theologiae Doctor et Professor Ordinis Fratrum Praedicatorum. 2 Bl. 3v: der Ass. SO sollte dem Generalprok. OFMRec mitteilen, dass der Ordensobere dem belgi­ schen Superior und dem Magister Studiorum zu Douai befehlen müsse, in Zukunft bei Disputationen sich unpassender Titel für Duns Scotus zu enthalten, da dadurch andere Kirchenlehrer herabgesetzt würden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das anonyme Gesuch [von Norbertus Delbecque OP?], 1

783

ACDF SO CL 1696–1697

Korrespondenten: (1) [General OFMObs]; (2) [Magister Studiorum OFMRec ]; (3) [röm. Prokurator der belgischen Ordensprovinz OFMRec]; (4) [Ordensobere der belgischen Ordensprovinz OFMRec]; [Norbertus Delbecque OP?] Ferner beiliegend: Anonymes Gesuch [Norbertus Delbecques OP?] mit Anzeige des Werkes, Bl. 2r, 1 S., [22. Februar 1696] ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 2 1696. Censura in Libr[um] gallic[um] ins[criptu]m: Meditations Chrestiennes sur la Providence, et la Misericorde de Dieu &c. Anvers. 1692. Item alia Censura in aliu[m] Libr[um], cui titul[us]: Defense del’Eglise Romajne contre les Calumnies des Protestans &c. Creditur Author praefator[um] Libror[um] Gabriel Gerberon Monac[us] S. Benedict[i]. 1. Pressigni, [Sr.] de [Gerberon, Gabriel]: Meditations// Chrestiennes// Svr// La providence & la mise-//ricorde de Dieu,// Et Svr// La misere & la foiblesse de// l’Homme :// Pour les personnes de pieté qui aiment à// connoître leur foiblesse & la force// de la Grace, pour mettre en elle// toute leur confiance.// Avec des exercices interieurs pendant la Messe,// & devant & aprés la Confession &// la Communion. / Par le Sr. de Pressigni, Professeur// en Theologie. - A Anvers : Pour la Veuve de J. J. Schipper, 1692. BSB3 2. Anonym [Gerberon, Gabriel]: Defense// De// L’Eglise Romaine,// Contre// Les Calomnies// Des Protestans. [Qui Contient// I. Le juste discernement de la creance Catholi-//que , d’avec les sentimens des Protestans, &// d’avec ceux des Pelagiens , touchant la Pre-//destination & le Grace.// II. Des Entretiens, où l’on explique la Doctri-//ne que l’on tient & que l’on enseigne dans// l’Eglise Romaine sur ce Mystere.// III. Un abregé de l’Histoire de l’heresie des// Pelagiens que l’Eglise Romaine a toûjours// condamnée]. - [Cologne] : [J. de Valé], [1691]. - 3 Teile in 1 vol. BM-Lyon4 Ferner wurden verhandelt: 3. Anonym: Judicium// De Libro, qui inscribitur// Meditations Chretiennes// sur la Prouidence, et la// Misericorde de Dieu, et sur// la misere, et la foiblese// de l’Homme.// Par le S.r de Pressigni Professeur en Theologie. [Incipit: Iste liber mihi videtur haereticus] [Explicit: tanto periculosior est, quanto suavior piis, sed// indoctis viris, foeminisque]. - [S.a.]. - 6 S. (Ms.). ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 2, Bl. 20r–22v 4. Anonym: Propositiones// Desumptae ex primo libro, cui Titulus est// Meditations Chretiennes. [Incipit: Pag: 130 Si effectus gratiae p.mittatur voluntati homi://nis Bl. 2r, mit Zustellung des Werkes. Umfangs- und Formatangaben nach Abes: 300 S. ; 12°. 4 Zuschreibung nach Gutachten Gabriellis. Ermittelt wurde auch: Gerberon, Gabriel: Défense de l’Eglise romaine contre les calomnies des protestans [sur la prédestination et la grâce]. - Cologne : J. de Valé, 1691. - 2 Teile in 1 vol. ; 12°. Abes. 3

ACDF SO CL 1696–1697

784

corruptio] [Explicit: ut ex Jansenio To:2 lib: 3° de statu pu: vide col.// 883, 905, 925, 938.] - [S.a.]. - 10 S. (Ms.). ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 2, Bl. 7r–11v5 5. Anonym: Judicium// De altero Libro, qui inscribitur// Deffense de l’Eglise Romaine etc. [Incipit: Secundus iste liber easdem omnino continet// haereses ac precedens, paulo tamen subtilius trac=//tatas.] [Explicit: clarum est enim quod nisi uellet, numquam illud com=//mitteret. Pag. 79 et seqq.]. - [S.a.]. - 4 S. (Ms.). ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 2, Bl. 23r–24v 6. Anonym: Propositiones desumptae// ex secundo libro// cui Titulus// Deffense de l’eglise Romaine [Incipit: Pag:51,55 D: Certumne est hominem lapsum indigere gratia effi-//caci ad volendam, et operandam bonum?] [Explicit: Porro in uniuersum dici potest, quod utérque// iste liber nihil est aliud, quam diligens, et ac://curata synopsis Doctrinae a Jansenio traditae et// ab universa ecclesia damnatae]. - [S.a.]. 6 S. (Ms.). ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 2, Bl. 12r–14v6 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Gabrielli OCist7 Bl. 6r/v und Bl. 25r, 3 S., [6. März 1696] (zu Nr. 1–6)8

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Gabrielli OCist Bl. 26r–27r, 3 S., [6. März 1696] (zu Nr. 1–6)

Dekret:

SO 6. März 1696 (zu Nr. 1−6)9

Korrespondenten: [Nuntius von Paris] Weitere Akten des SO: begleitende Notiz zur Aussage Kard. Casanates, dass die vom Nuntius übersandten Werke bereits seit langem in Rom seien und deswegen keine neuen Maßnahmen nötig seien, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 14, 1 S., [4. August 1694] Ferner beiliegend: Liste mit Werken, die vom Pariser Nuntius an das SO weitergeleitet wurden, u.d.T. „Liures qui contiennent clairement le Jansenisme, cest adire l’heresie des cinq propositions condamnées par Innocent 10, et par Alexandre 7“, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 14, 1 S., [4. August 1694]

Mit Seitenangaben in den Marginalien. Von anderer Hand wurden am Rand auch die entsprechenden franz. Stellen aus dem Werk Nr. 1 eingetragen. Eine Beziehung zum Ms. Nr. 3 ist aus den Akten nicht ersichtlich. 6 Mit Seitenangaben in den Marginalien. Von anderer Hand wurden am Rand auch die entsprechenden franz. Stellen aus dem Werk Nr. 2 eingetragen. Eine Beziehung zum Ms. Nr. 5 ist aus den Akten nicht ersichtlich. 7 Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. 8 Kürzere Fassung mit Hinweis auf das Gutachten unter Bl. 26r–27r. 9 Bl. 27v: die Werke kamen für eine theol. Zensur nicht in Betracht. – Zu einer anderen Ausg. des Werkes Nr. 2 vgl. Repertorium SO 18. Jh., ACDF SO CL 1703, Nr. 24. – Vgl. die Auflistung der Werke, die vom Nuntius von Paris erneut dem SO übersandt wurden, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 14, und das entsprechende Dekret SO 4. August 1694, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 14. 5

785

ACDF SO CL 1696–1697

ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 3 1696. Censura in Libr[um], cui titul[um]: Mistica Teologia ed esercizio di Fede viva, et Orazione mentale composta in Madrid l’anno 1623. dal P. Ferdinando Caldera de’ Minimi, tradotto nuovamente in Itagliano in Roma l’anno 1658. Caldera, Fernando: Mistica// Theologia// Et essercitio di fede viua, &// Oratione mentale, Cō-//posto in Madrid// l’ anno 1623. / Dal P. F. Ferdinando Cal-//dera, dell’ord. di S.// Franc.di Paola.// Tradotto nouamente, in Italiano à// beneficio dell’anime da vn// Diuoto seruo della// Madre di Dio. - In Roma : Per Ignatio de Lazari, 1658 (Con licenza de’ Superiori). - 306 S. BM-Lyon10 Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Ferrari OP?]11 nicht aufgefunden [23. April 1692?]

Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 30r–32v und Bl. 35r–37r, 11 S., [30. Mai 1696]

Dekret:

nicht aufgefunden;12 nicht aufgefunden;13 SO 30. Mai 169614

Korrespondenten: (1) Inq. von Rimini; (2) Inq. von Perugia Weitere Akten des SO: Liste der vom Inq. von Rimini mit Schreiben vom 30. September 1689 übersandten Werke, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 62, 1 S., [12. Oktober 1689] Ferner beiliegend: [als Anlage zu einem anonymen, dem Fasz. nicht beiliegenden Gesuch]: „Riflessioni sopra il libro intitolato Mistica Theologia etc. stampato a Roma 1658“, Bl. 33r–34v, 4 S., [11. Januar 1696] Die 1. Ausg. Madrid : [S.n.], 1623, wurde nicht ermittelt. Ermittelt wurde: Caldera, Fernando: Mistica theologia, y discrecion de espiritus. Dirigida a la muy noble senora dona Maria de Arellano y Sotomayor [...] Compuesta, y emendata en esta segunda impression por el P. F. Fernando Caldera, de la Orden de N. P. S. Francisco de Paula. - En Madrid : por la viuda de Alonso Martin, 1629. – [16], 288 Bl. ; 16°. SBN. Das Werk war auch auf Ital. bereits mehrfach ersch.: vgl. Caldera, Fernando: Mistica theologia et essercitio di fede viua, & oratione mentale, composto in Madrid l’anno 1623. dal P. F. Ferdinando Caldera, dell’ordine di S. Franc. di Paola. Tradotto nuouamente in Italiano a beneficio dell’anime da un diuoto seruo della madre di Dio. - In Brescia : per Antonio Ricciardi, 1635. - 377, [7] S. ; 12°. SBN. 11 Zu Ferrari vgl. Prosopographie 18. Jh. 12 Zum vorangegangenen Verfahren zum span. Orig. des Werkes vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 55. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 30. September 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 62, mit Verweis auf die Prüfung mehrerer spiritueller Werke auf Anweisung des SO im Rundschreiben vom 13. November 1688 [gemäß Dekret SO 10. November 1688: vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 22], und mit Übersendung des verhandelten Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 12. Oktober 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 62. 13 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Perugia vom 12. April 1692, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 10, mit Übersendung des Werkes auf Anweisung des SO im Rundschreiben vom 13. November 1688 [gemäß Dekret SO 10. November 1688: vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 22]. – Vgl. ferner das Dekret SO 23. April 1692, ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 10. 14 Bl. 37v: das Werk sollte zwar zugelassen, aber ein evtl. ND nicht ohne Rücksprache mit dem SO erlaubt werden. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Gutachten Borellis, Bl. 30r, auf die Übersendung des Werkes und das beiliegende externe Gutachten eines anonymen Denunzianten. – Vgl. ferner das Dekret SO 11. Januari 1696, Bl. 34v. 10

ACDF SO CL 1696–1697

786

In den Akten auch erwähnt: Caldera, Fernando: Mistica theologia, et essercitio di fede viua, & oratione mentale, composto in Madrid l’anno 1623. Dal padre f. Ferdinando Caldera, dell’ord. di S. Francesco di Paola. Tradotto nuouamente in italiano a beneficio dell’anime da vn diuoto seruo della Madre di Dio. - In Milano : per il Stampatore Archiepiscopale, 1636. - 468 [i.e. 398, 10] S. ; 12°. SBN ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 4 1696. Censura in Libr[um] impressu[m] Mediolani 1675 ins[criptu]m: Tesoro del­ la Dottrina di Cristo N. S[igno]r &c. raccolto da Lorenzo Guadagni Napoletano. Guadagno, Giovanni Lorenzo ; Astolfi, Felice: Tesoro della dottrina di Christo N.S. diviso in due parti [...] / raccolto da D. Gio. Lorenzo Guadagno ; arrichito molto in questa nostra ultima impressione, & aggiuntovi la Terza Parte [...] composta dal R.P.D. Felice Astolfi [...] con tre tavole, una delle materie, & due delle cose principali, che in quest’opera si contengono. - In Venetia, & in Milano : per Gioseffo Marelli [...], 1675. - [24], 671 S. ; 8°. SBN15 Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Bosi OP]16 nicht aufgefunden [13. Juni 1696]

Gutachter: Gutachten:

[Antonin Cloche OP]17 nicht aufgefunden [13. Juni 1696]

Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv] nicht aufgefunden [13. Juni 1696]

Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Bosi OP] Bl. 41r, 1 S., [16. Juni 1696]18

Dekret:

SO 13. Juni 169619

Evtl. Druckfassung: Guadagno, Giovanni Lorenzo ; Astolfi, Felice: Tesoro della dottrina di Cristo N. S. diuiso in due parti, che contiene la dichiaratione della legge euangelica, e de’ principali misteri della nostra santa fede, delle feste solenni di Cristo, della B. Vergine, e di quanto si appartiene per instruttione della coscienza di ciascuno, & in particolare di chi ha cura d’anime. Raccolto da D. Gio. Lorenzo Guadagno napolitano teologo. Arricchito molto in questa nostra ultima impressione, & aggiun­tovi la terza parte, la quale tratta della intercessione della Beata Vergine, e de santi. Della verginità, e vergini cristiane. Delle imagini delle vergini sante. Del consolare gli infermi, dell’aiutare quelli, che muoiono. Composta dal R. P. D. Felice Astolfi canonico del Saluatore. Et in fine alcuni afforismi molto necessarrii alla confessione. Con tre tauole. - In Milano : nella stampa di Carlo Giu­ seppe Quinto in piazza de mercanti, 1702. - [16], 504 S. ; 8°. SBN. Das Werk war bereits mehrfach ersch. Ermittelt wurde als 1. Ausg.: Guadagno, Giovanni Lorenzo: Thesoro della dottrina di Christo N. S. diuiso in due parti. [...] - In Napoli : nella stamperia di Tarquinio Longo : ad istanza di Hettorre Soldanelli libraro della Gatta, 1611. - [16], 504 S. ; 8°. SBN. 16 Zu Bosi vgl. Prosopographie 18. Jh. 17 Zu Cloche vgl. Prosopographie 18. Jh. 18 Korrekturen; diese wurden gemäß Dekret SO 13. Juni 1696 aus den drei Gutachten zusammengetragen und laut Angabe im Dorsalvermerk, Bl. 42v, dem Inq. von Mailand am 16. Juni 1696 zugeschickt. 19 Bl. 43v: der Inq. von Mailand sollte die Druckerlaubnis unter Auflage der durch den Comm. SO zu verschickenden Korrekturen erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 26. März 1696, Bl. 40r, mit Übersendung des Werkes zwecks Erlaubnis eines ND und mit Verweis auf mehrere durch Innozenz XI. verbotene Propositionen (bes. Nr. 25–27). – Vgl. ferner die Dekrete SO 11. April 1696, Bl. 43v; SO 25. April 1696, Bl. 43v. 15

787

ACDF SO CL 1696–1697

Korrespondenten: (1) Inq. von Mailand; (2) [Comm. SO] ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 5 1696. Censura in inscriptiones Hebraicos existentes in Coemeterio Judaeoru[m] Pisauri. Die offenbar von einem des Hebräischen nicht mächtigen Schreiber transkribierten Grabinschriften können hier nicht wiedergegeben werden. Gutachter: Gutachten:

Carlo Giuseppe Imbonati OCist20 Bl. 46r, 1 S., [20. Juni 1696]

Dekret:

SO 20. Juni 169621

Korrespondenten: Inq. von Rimini ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 6 1696. Conceditur Em[inentissim]o Sfondrati facultas imprimendi ejus Libru[m] de Praedestinatione, et divinis Auxiliis, non obstante decreto in Contrarium. Censura Episcopi Meldensis et Archiep[iscop]i Rhemen[sis] in Libru[m] Cardinal[is] Sfondrati ins[criptu]m: Nodus Praedestinationis dissolutus. Sfondrati, Celestino22: Nodus// Praedestinationis// Ex sacris litteris, doctrinâq; SS. Augustini,// & Thomae, quantùm Homini licet, dissolutus. / Auctore// Coelestino// S. R. E. Presbytero// Cardinali Sfondrato.// Sententia illa antiquitate, suavitate, ac scripturarum nativa auctori-//tate nobilissima de Praedestinatione ad gloriam post praevisa opera,// sanè mihi gratissima fuit, qui nimirum eam semper ùt Dei// Misericordiae, ac gratiae magis consentaneam, verio-//rem, ac amabiliorem existimavi, quod etiam// tantisper in Libello de Amore Dei indicavi.// S. Franciscus Salesius in Epist. ad P. Leonardum Lessium data sub die 27. Augusti 1618., quae habetur impressa Lovanii in// Thesibus Theolog.Philippi de Vos eamque citant Maynam// Tom. 2. Philosoph. Sac. cap. 24. & Gonzalez Tom. 2.// Disput. select. disput. 8. sect. 3. - Romae : Typis Jo: Jacobi Komarek Boëmi propè SS. Vincentium, & Anastasium in Trivio, 1696 (Superiorum Permissu). - [24], 271, [1] S. ; 4°. Hathi Trust Dekret:

SO 26. Juli 169623

Zu Imbonati vgl. Prosopographie 18. Jh. Bl. 53v: die Grabinschriften sollten zugelassen werden; dies sollte dem Inq. von Rimini mitgeteilt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 5. Juni 1695, Bl. 48r/v, mit Hinweis auf ein Schreiben des SO an den damaligen Inq. von Rimini vom 7. Februar 1671 mit der Anordnung, in Zusammenarbeit mit dem Bf. [von Pesaro] die Grabinschriften gemäß einem Dekret SO von 1625 zu entfernen; und mit Verweis auf die Suspendierung dieser Anordnung per Schreiben des SO vom 28. Februar 1671. – Vgl. ferner die Dekrete SO 15. Juni 1695, Bl. 51v; SO 3. August 1695, Bl. 52v. 22 Zu Sfondrati vgl. Personen und Profile. 23 Bl. 73v: Kard. Sfondrati wurde trotz bestehender Verbote bzgl. der Gnadenthematik die Druck­ erlaubnis für sein Werk erteilt. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Kard. Sfondratis, Bl. 56r. 20 21

ACDF SO CL 1696–1697

788

Korrespondenten: (1) Kard. Celestino Sfondrati OSB; (2) Ass. SO; (3) Kard. Tommaso Maria Ferrari OP24 Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Kard. Celestino Sfondrati OSB um Druckerlaubnis, Bl.  56r, 1 S., [25. Juli 1696]; (2) als Anlagen zu einem Schreiben im Auftrag des Ass. SO an Kard. Tommaso Maria Ferrari OP vom 21. März 1697: Bossuet, Jacques-Bénigne : Estratto// d’una lettera scritta da Monsig.r Vescouo di Meaux. [Incipit: Ho letto tutto il libro del sig.r Cardinale Sfondrati] [Explicit: per riuerenza si starà attendendo sopra di un Cardinale il giudizio della Santa Sede]. - [S.a.]. - 3 S. (Ms.). ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 6, Bl. 59r/v und Bl. 70r25; Tellier, Charles Maurice Le : Parere di Monsignor Arciuescouo di Reims// intorno al libro del Sig.r Card.le Sfondrati// intitolato= Nodus Praedestinationis etc.// li 14. Gennaro 1697. [Incipit: Da più d’un secolo che si disputa sopra le// materie della grazia] [Explicit: la dottrina abbomineuole del peccato filoso-//fico.// Fine]. - [S.a.]. - 17 S. (Ms.). ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 6, Bl. 60r–68r26 ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 7 1696. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Memoria delle Virtù di Cecilia Magliana Gentildonna della Città di Mondovi raccolte dal R.P. Gregorio Ghesio della Compagnia di Gesù. In Mondovi 1694. Ghesio, Gregorio: Memorie delle virtu di Cecilia Magliana gentildonna della citta di Mondoui, / raccolte dal r.p. Gregorio Ghesio della Compagnia di Giesu’ dedicate all’ ill.mo, & ecc.mo sig. il sig. d. Carlo Francesco Renato della Chiesa [...]. - In Mondovi : appresso Vincenzo & Gio. Battista Rossi, 1694. - [24], 308, [4] S. ; 12°. SBN Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 76r/v, 2 S., [1. August 1696]

Dekret:

SO 1. August 169627

Korrespondenten: Vikar der Inquisition von Mondovì

Zu Ferrari vgl. Prospographie 18. Jh. Das franz. Orig. wurde nicht ermittelt. 26 Vgl. Tellier, Charles Maurice Le : Sentiment de monseigneur l’archeveque duc de Reims, sur le livre du cardinal Sfondrate, qui a pour titre: Nodus praedestinationis, &c. contenu dans une lettre de ce prelat du 14. Janvier 1697. - A Paris : chez Jean Anisson directeur de l’Imprimerie roiale, rue S. Jacques à la Fleur-de-Lis de Florence, 1697. - 24 S. ; 12°. SBN. 27 Bl. 79v: der Inq. von Mondovì sollte die Lektüre des Werkes gestatten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gutachten Borellis mit Verweis auf das Verbot des Werkes von Seiten des Inq. von Mondovì und auf die Erteilung der Druckerlaubnis durch seinen Vorgänger. 24 25

789

ACDF SO CL 1696–1697

ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 8 1696. Censura in Manus[criptu]m: cui titul[us]: Pratica d’ossequiare le piaghe del Crocifisso con diverse offerte &c. Anonym: Pratica d’ossequiare le piaghe del Crocefisso con diuote offerte, Petizioni, e// Risoluzioni per infiammare l’Anima nell’Amore di G.C. Piagato. / Descritta da un Divoto Contemplativo, e dedicata alla Ser:ma Altezza della Sig:ra// Duchessa di Guastalla &c. - 4 S. (Ms.). ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 8, Bl. 83r–84v Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 82r/v, 2 S., [1. August 1696]

Dekret:

SO 1. August 169628

ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 9 1696. S. Cong[regati]o mandat responderi Nuncio Portugalliae, quod ipsa non respondet dubiis petitis a particularibus. Antonio : [Dubium: Concordia Sanctitatis divinae, liberique arbitrii cum immediato Dei concursu ad omnes, etiam pravos, creatae voluntatis actus] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

SO 10. Oktober 169629

Korrespondenten: (1) Nuntius von Lissabon; (2) [Ass. SO]; (3) [Ebf. von Lissabon] Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Lissabon [an den Ass. SO?] vom 29. August 1696: Gesuch [des Ebf. von Lissabon]30 mit einer Referenz für den Autor Antonio de Faria Or und mit der Bitte, einzelne Propositionen aus dem [Manuskript] zu prüfen, Bl. 89r–90v, 4 S., [10. Oktober 1696] ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 10 1696. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Apologie historique des deux Censures de Louvain, et de Douvay sur la Matiere de la Grace &c. a Cologne 1683. 1. Géry, M. [Quesnel, Pasquier]: Apologie// Historique// Des// Deux Censures// De Louvain// Et De Douay// Sur La Matiere De La// Grace, / Par M. Gery , Bach. en Th.// A l’occasion d’un Livre intitulé : Defense des// nouveaux Chrestiens, etc.// A// Monsieur Courcier,// Docteur de Sorbonne & Theologal de Paris;// Approbateur de ce nouveau Livre. - A Cologne : Chez Nicolas Schouten, 1688. - [24], 479, [1] S. ; 8°. Hathi Trust Bl. 85v: die Druckerlaubnis wurde verweigert. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gutachten Borellis, Bl. 82r, mit Verweis auf die Bitte um Druckerlaubnis durch den Autor. 29 Bl. 91v: dem Assessor der Nuntiatur in Lissabon sollte geschrieben werden, dass das SO keine Dubia von Privatpersonen verhandle. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Lissabon vom 29. August 1696, Bl. 88r, mit Übersendung des Gesuchs [des Ebf. von Lissabon]. 30 Vgl. Dorsalvermerk, Bl. 91v. 28

ACDF SO CL 1696–1697

790

Ferner wurden verhandelt: 2. Anonym: Opusculum historico-theologicum contra censuram Lovaniensem, eiusque praetensam approbationem. - [1696?] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 3. Anonym: specimina quaedam ex libello gallico edito Coloniae anno 1688 cui titulus: Apologie historique des deux censures, etc. Enthalten in: Anonym: Opusculum historico theologicum contra censuram Lovaniensem. - [1696?] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

[Tommaso da Genova OFMObs?]31 nicht aufgefunden [23. Mai 1696?] (zu Nr. 1−3)

Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 95r–99v, 10 S., [24. Oktober 1696] (zu 1−3)32

Dekret: Bando:

SO 24. Oktober 1696 (zu Nr. 1)33 SO 8. Mai 1697

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2−3)34

Korrespondenten: (1) Generaloberer SJ; (2) Papst Innozenz XII.; (3) Ass. SO; (4) [Franciscus van Vianen ]; (5) [Martinus Steyaert ]; (6) [Christianus Lupus OSA ]; (7) Sekr. CIndex Weitere Akten des SO: Relation bzgl. der beiden Gesuche des Generaloberen SJ, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 61, 2 S., [23. Mai 1696]; als Anlage: Relation zu einem Gesuch von Franciscus van Vianen, Martinus Steyaert und Christianus Lupus OSA an den Papst, die Censura Lovaniensis zu prüfen [ca. 1679]; und zu den Verhandlungen anlässlich des Vorhabens von Franciscus van Vianen, die Censura Lovaniensis erneut in Druck zu geben [ca. 1693], ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 61, 6 S., [4. Juni 1693];35 Abschrift des Dekretes SO 4. Juni 1693 [Überschrift: in Causa Formularii] und des Audienzdekretes 24. Juni 1693, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 61, 2 S., [23. Mai 1696] Ferner beiliegend: (1) Gesuch des Generaloberen SJ an den Papst [Incipit: Beatissime Pater// Quia aliqui Doctores Lovanienses] mit Zustellung des Ms. unter Nr. 2 und Zu Tommaso da Genova vgl. Prosopographie 18. Jh. Lt. Vermerk wurde das Exemplar, auf dessen Grundlage das Gutachten erstellt wurde, vom Ass. SO einbehalten. 33 Bl. 94r: das Werk sollte donec corrigatur verboten werden mit einer Erklärung an die Parteien, dass die Kardinäle mit diesem Dekret kein Urteil über die Zensuren von Löwen und Douai aus den Jahren 1587 und 1588 sprachen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Gesuche des Generaloberen SJ an den Papst zu Nr. 1−3, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 61. – Vgl. ferner das Dekret SO 23. Mai 1696, ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 61. – Zum Entwurf des Verbotsdekretes vgl. ACDF SO CL 1696–1697, [Nr. 18bis]. Vgl. nachträglich das Schreiben von Giulio Maria Bianchi OP an den Ass. SO vom 22. Oktober 1697, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 105, mit der Bitte um eine Begründung des Verbotes, damit die CIndex den Umgang mit Leselizenzen entsprechend regeln konnte. 34 Zur Einleitung und zum Fortgang des Verfahrens vgl. die Angaben zum Werk Nr. 1. 35 Reinschrift. Eine Minute der Relation mit Korrekturen liegt ebenfalls bei. 31 32

791

ACDF SO CL 1696–1697

mit der Bitte, die Dekrete SO gegen die vermeintliche Approbation der Censura Lovaniensis durch das SO zu veröffentlichen und ähnliche Propositiones [Nr. 2, 4, 55] des Löwener Theologen Gummarus Huygens zu verbieten, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 61, 1 S., [15. April 1696];36 (2) Gesuch des Generaloberen SJ an den Papst [Incipit: Beatissime Pater// Anno 1688 Colonae typis vulgatus] mit Verweis auf das erste Gesuch; mit Zustellung des Ms. unter Nr. 3; und mit der Bitte, das Werk Nr. 1 zu verbieten, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 61, 1 S., [5. Mai 1696]37 In den Akten auch erwähnt: (1) ♦ Censurae facultatum sacrae theologiae Louaniensis ac Duacensis. Super quibusdam articulis de Sacra Scriptura, gratia, & praedestinatione anno D. 1586. Louanij scripto traditis. - Parisiis : [S.n.], 1641. - 118 [i.e.108] S. ; 4º. SBN38 (2) Leydecker, Melchior (Praes.) ; Dix, Petrus (Resp.): Disputatio Historico-Theologica [...], De Vario Jansenistarum Fato / Quam [...] Sub Praesidio [...] D. Melchioris Leydeckeri, [...] 7. / [...] Publicè defendet Petrus Dix, [...] Ad diem 26. Junii, [...] - Ultrajecti : Dreunen, 1680. - [5] Bl. SWB39 (3) Leydekker, Melchior: Melchioris Leydeckeri De historia jansenismi libri 6. Quibus de Cornelii Jansenii vita et morte, nec non de ipsius & sequacium dogmatibus disseritur. - Trajecti ad Rhenum : apud Franciscum Halmam, Academiae typographum, 1695. - [64], 668, [12] S. ; 8º. SBN (4) Tellier, Michel Le: Defense// Des// Nouveaux Chrestiens// Et Des// Missionnaires// de la Chine, du Japon, & des Indes.// Contre deux Livres intitulez// La Morale Pratique// Des Jesuites,// Et// L’Esprit De M. Arnaud. - Paris : Chez Estienne Michallet [...], 1687 (Avec Approbation & Privilege de Sa Majestè). - [56], 568, [8] S. ; 12°. Hathi Trust ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 11 1696. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Arbor omniu[m] Opinionum Moralium, in qua omnia a Theologis, Canonistis, Juristis, Summistis, et Casuistis de illis late scripta, brevi methodo Alphabetica continentur. Tomus complectens Verba litterae B. Authore A. R.P.F. Cassiano a S. Elia Carmelita Discalceato Mediolanen[si]. Datum ergänzt nach Angabe im Schreiben des Generaloberen SJ an den Ass. SO vom 5. Mai 1696, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 61. 37 Datum ergänzt nach Begleitschreiben des Generaloberen SJ an den Ass. SO vom 5. Mai 1696, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 61. 38 Eine ältere Ausg. wurde nicht ermittelt. Ferner wurde darauf hingewiesen, dass Vertreter der Löwener Theol. Fakultät das Werk in den Jahren 1679 und 1693 nachdrucken wollten. Ermittelt wurden: Censurae Facultatum Sacrae Theologiae Lovaniensis ac Duacensis, super quibusdam articulis de sacra scriptura gratia & praedestinatione, anno domini 1586. Lovanii scripto traditis. Editio altera multo auctior & emendatior. - Parisiis : [S.n.], 1683. - 141, [3] S. ; 8°. SBN; Steyaert, Martinus (Hg.): Censurae facultatum S. Theologiae Lovaniensis ac Duacensis, super quibusdam Articulis de Sacra Scriptura, gratia, et praedestinatione [...] 1586: Lovanii scripto traditis: Accessit Assertio earundem Censurarum / Mart. Steyaert. - Lovanii : A. Denique, [1688]. - 2 vol. in 1 Bd. ; 8°. KB. 39 7. Teil einer Disputationensammlung: Leydekker, Melchior (Praes.)  ;  Munter, Guilielmus (Resp.)  ; Van Bemmel, Ruthgerus (Resp.)  ;  Smith, Gualtherus (Resp.)  ;  Holtius, Gualtherus (Resp.) ; Ledeboer, Henricus (Resp.) ; Best, Johannes (Resp.) ; Dix, Petrus (Resp.) ; Houtman, Gosuinus (Resp.) ; Volmer, Ottho (Resp.) ; Buytendyck, Albertus (Resp.) ; Hulscher, Johannes (Resp.): Disputatio Historico-theologica [...] de vario Jansenistarum fato [...]. 1 [–11]. - Ultrajecti : Dreunen, 1680. Titel zusammengestellt nach SWB. 36

ACDF SO CL 1696–1697

792

1. Cassiano : Arbor// Omnivm// Opinionvm Moralivm,// In Qva// Omnia à Theologis, Canonistis, Iuristis, Summistis, & Casuistis//de illis latè scripta, breui methodo Alphabetica continentur,// Tomvs// Complectens verba litterae B.// Additis Tribus Indicibus.// Avthore ADM. R. P. F. Cassiano A’ S.to Elia// Carmelita Discalceato Mediolanensi.// Celsissimo, Et Reverendissimo Domino// Domino Iosepho Victorio de Albertis// Episcopo, Et Principi Tridenti, &c. - Bononiae : Typis Petri-Mariae de Montibus, 1691 (Superiorum permissu). (Titelbl.). ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 11, [Bl. 106r]40 Ferner wurden verhandelt: 2. Cassiano : Arbor Omnium Opinionum Moralium [...] 4: Litterae B (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.41 3. Cassiano : Arbor// Omnium// Opinionum Moralium,// in qua// Omnia a Theologis, Canonistis,// Juristis, Summistis, et Casuistis// de illis late scripta, brevi// methodo alphabetico continentur.// Pars// Complectens Verba// litterae E.// Additis tribus indicibus// Authore// Adm. R. P. F. Cassiano a S. Elia// Carmelita Discalceato// Mediolanensi (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 8742 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 1 und Nr. 3)43

Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 102r/v., 2 S., [4. Dezember 1696] (zu Nr. 2)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1)

Dekret:

SO 4. Dezember 1696 (zu Nr. 2)44

Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [8], 256 S. ; 2°; Autor nach BVE. Gegenstand der Verhandlungen waren die drei bereits gedruckten Bde.: Cassiano : Arbor [...] 1: Tomus complectens verba litterae A [–3: Tomus complectens verba litterae C.] - Bononiae : typis Petri-mariae de Montibus, 1691-1693. - 3 vol. ; 2°. SBN; Autor nach BVE. Bd. 1–3 des Gesamtwerkes: Cassiano : Arbor omnium opinionum moralium, in qua omnia a theologis, canonistis, iuristis, summistis, & casuistis de illis late scripta, breui methodo alphabetica continentur [...] Additis tribus indicibus. Authore adm. R. P. F. Cassiano a S.to Elia Carmelita Discalceato Mediolanensi. - Bononiae ; Ferrariae : typis Petri-mariae de Montibus : typis Hieronymi Filoni, 1691-1705. - 8 vol. ; 2°. SBN; Autor nach BVE. 41 Gedruckt wurde: Cassiano : Arbor omnium opinionum moralium [...] [4]: Tomus complectens verba litterae D. - Bononiae : typis Petri-mariae de Montibus, 1697. - [8], 142, [2] S. SBN; Autor nach BVE. Bd. 4 des Gesamtwerkes: Cassiano : Arbor omnium opinionum moralium [...] (s. vorige Fußnote). 42 Eine vom Autor vorgenommene Ausg. mit Druckort Modena wurde nicht ermittelt. Gedruckt wurde: Cassiano : Arbor omnium opinionum moralium [...] 5: Tomus tertius [Sic!] complectens verba litterarum E. F. G. & H. - Ferrariae : typis Hieronymi Filoni, 1705. - 4 Teile in ein Bd. ; [12], 216 [i.e. 212]; [6], 102, [2]; [6], 30, [2], 31-38; [6], 134 S. SBN; Autor nach BVE. Bd. 5 des Gesamtwerkes: Cassiano : Arbor omnium opinionum moralium [...] (s. vorvorige Fußnote). 43 Angabe in der Rubricella irrtümlich: Gegenstand der Verhandlung war nicht das Werk Nr. 1, (trotz der Empfehlung des Inq. von Bologna, die ersten drei bereits gedruckten Bde. zu prüfen, weil mehrere Werke des Autors bereits verboten waren), sondern nur das Ms. Nr. 2. 44 Bl. 109v: der Inq. von Bologna sollte die Druckerlaubnis erteilen; zu diesem Zweck sollte das Ms. ihm zurückgesandt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 15. August 1696, Bl. 104r, mit Übersendung des Titelbl. des 4. Bandes zwecks Erteilung der Druck­ erlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 29. August 1696, Bl. 108v; SO 26. September 1696, Bl. 109v.

40

793 Dekret:

ACDF SO CL 1696–1697 nicht aufgefunden (zu Nr. 3)45

Korrespondenten: (1) Inq. von Bologna; (2) Cassiano di Sant’Elia OCD; (3) Inq. von Modena Ferner beiliegend: Gesuch von Cassiano di Sant’Elia OCD an einen Kard. um zügige Revision des Ms. Nr. 2 und mit Übersendung des Titelbl. zu Nr. 1, Bl. 105r, 1 S., 22. September 1696 In den Akten auch erwähnt: (1) Cassiano : Centvm// Historiarvm// Examen// Cum Sententia definitiua in vtroque Iure, & pro vtroque Foro.// Sev// Decisiones// Theologico-Legales// P.F. Cassiani à Sancto Elia// Carmelitae Discalceati Mediolanensis.// In Qvibvs// Pro Confessarijs, & Poenitentibus, ac pro Iuris vtriusqvè doctoribus Dubia penè innumera non// facilis resolutionis, copiosis Doctrinis expurgatis ab erroribus Propositionum// à Pontificibus damnatarum, abundÈ resoluuntur.// Addito triplici Indice: Primus, Decisionum. secundus, doctrinarum damnatarum. Tertius, Rerum// & Verborum, cum Instructione ad Parochos, aliosque Confessarios pro casibus, quorum// Absolutis, vel Dispensatio spectat ad S. Poenitentiariam , seu ad sedem apostolicam.// Admodum Reu. P. Nostro Obseruandis.// P.F. Carolo Felici// A. S. Theresia// Praeposito Generali Carmelitarum Discalceatorum Gongreg. S. Eliae// Ordinis Beatissimae Virginis Mariae de Monte Carmelo,// ac eiusdem S. Montis Priori. - Bononiae : Ex Camerali Typographia Manolessiana, 1682 (Svperiorvm Licentia). - 20, 643, [1] S. ; 2°. BVE (2) Cassiano : Theologia// Moralis Expvrgata,// Et Ordine Alphabetico Disposita// Iuxtá Protestationem positam antè Indicem Capitum,// omninò videndam / Avthoris// ADM. R.P.F. Cassiani A S. Elia Carmelitae// Discalceati Mediolanensis,// Opvs Svmme Vtile,// In qúo etiam doctrinae à S. Sede referuntur, & impugnantur iuxtà// Decretum in dicta Protestatione relatum.// Additis duobus Indicibus: Vnus Capitum, & Paragraphorum:// Alter rerum, & Verborum notabilium.// Dicata// Eminentiss. & Reuerendiss. D. D.// Lavrentio Brancato De Lavraea// S. R. Ecclesiae Cardinali. Venetiis : Sumptibus Gasparis de Stortis, 1684 (Svperiorvm Licentia, Et Privilegio). [11] Bl., 852 S., [15] Bl. BVB46 ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 12 1696. Censura in Manus[criptu]m, cui titul[us]: Pura, e semplice narrazione della vita, e Virtù di S[uo]r M[a]r[i]a Cattarina Corsini, Religiosa nell’insigne Monast[er]o del S[antissi]mo Corpo di Cristo in Modena &c. 1. [?], Bernardo: Pura, e semplice narrazione della vita, e virtù di S. M[a]r[i] a Cattarina Corsini, Religiosa nell’insigne Monast[er]o del S[antissi]mo Corpo di Cristo in Modena [...]. - [S.a.]. (Ms.). Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Modena vom 12. Juni 1697, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 87, mit Übersendung des Titelbl. im Hinblick auf Erteilung der Erlaubnis, die Bde. E–Z in Modena, d.h. außerhalb des Kirchenstaates, drucken lassen zu dürfen, und mit Verweis auf die Drucklegung der Bde. A–D in Bologna. – Vgl. ferner das Dekret SO 26. Juni 1697, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 87. 46 Autor ergänzt nach BVE. 45

ACDF SO CL 1696–1697

794

Ferner wurde verhandelt: 2. Anonym: Ritratto della diuota serua// di Dio// Suor Maria Catterina Corsini// religiosa Professa nel Ven.// Monastero del Santissimo// Corpo di Christo in Modena// espresso nella naratione delle sue// virtù// per un Padre della Compagnia di Giesù,// che le fu direttore di Spirito (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 29 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Gabrielli OCist47 Bl. 115r–116r, 3 S., [13. Juli 1695] (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Gabrielli OCist Bl. 113r, 1 S., [4. Dezember 1696] (zu Nr. 1)48

Dekret:

SO 4. Dezember 1696 (zu Nr. 1)49

Dekret:

SO 13. Juli 1695 (zu Nr. 2)50

Korrespondenten: Inq. von Modena ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 13 1697. Censura in Opera Ven. Servi D. Ioannis de Ribera Archiep[iscop]i Valentiae in Hispaniis. 1a. Ribera, Juan de : Constitvciones// De La Capilla// Del Colegio,// Y Seminario// De// Corpvs Christi. - En Valencia : Por Bernardo Noguès [...], 1661. [4] Bl., 168 S., [26] Bl. ÖNB 1b. Ribera, Juan de : Constituciones del colegio y seminario de Corpus Christi fundado por la buena memoria del ilustrissimo [...] Don Juan de Ribera, [...]. - Valencia : en la impr. de B. Macé, 1669. - 108 S.; 2°. BNF 2. Ribera, Juan de : Costituzioni del Collegio e Seminario [...] [185 S.]. (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.51 3a. Ribera, Juan de : [kleinere Traktate zur Hl. Schrift] - [S.a.] [1831 S.] (Mss.). Die Manuskripte wurden nicht ermittelt. 3b. Ribera, Juan de : [Expositio Sacrorum Bibliorum] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Von eigener Hand in den Marginalien Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. Korrekturen. 49 Bl. 118v: der Inq. von Modena sollte die Druckerlaubnis mit Auflage von Korrekturen erteilen, die ihm zusammen mit dem Ms. zugesandt werden sollten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Verhandlungen zu Nr. 2. 50 Bl. 116v: die Druckerlaubnis sollte nicht erteilt werden; außerdem sollte das Ms. nicht zurückgegeben, sondern in der Kanzlei des SO einbehalten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Modena vom 20. November 1694, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 29, mit Übersen­ dung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 1. Dezember 1694, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 29; SO 19. Januar 1695, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 29. 51 Hs. ital. Übers., beglaubigt vom Notar und Archivar der CRiti, Giacomo Stassi, nach Kollation mit dem aus Valencia übersandten Exemplar des span. Orig. Nr. 1. Unklar ist, ob die Ausg. Valencia: Por Bernardo Noguès , 1661 oder Valencia : en la impr. de B. Macé, 1669 gemeint war. 47 48

795

ACDF SO CL 1696–1697

eingetragen in: ♦ Biblia Sacra Veteris Et Novi Testamenti: Iuxta vulgatam editionem maiori quam antehac vnquam Doctorum studio, ad veritatem Hebraicam & probatiss. exemplariu[m] fidem: Cum figuris & descriptionibus etiam chorographicis, quibus variorum aedificiorum ac operum structurae atque regiones ob omnium oculos ponuntur. - Lugduni : Vincentius, 1566 - [8], 499 [i.e. 491], [25] S. ; 8°. SWB52 4a. Ribera, Juan de : Synodus dioecesana, Valentiae celebrata, preside illustrissimo ac reuerendissimo d.d. Ioanne Ribera patriarcha Antiocheno, & archiepiscopo Valentino. Anno 1578. - Valentiae : ex typographia Petri Huete, in platea herbaria : prostant apud G. Hernandez in vico vulgo de la corregeria, 1578. 84, [4] S. ; 8° SBN 4b. Ribera, Juan de : Synodus diocesana Valentina, celebrat praeside illustrissimo ac reuerendissimo domino D. Ioanne Ribera Patriarcha Antiocheno, & archiepiscopo Valentino. Anno 1584. - Valentiae : apud viduam Petri Huete in platea Herbaria, 1585. – 77, [3] S. ; 8º. SBN 4c. Ribera, Juan de : Synodus Dioecesana Valentina, celebrata praeside [...] D. Ioanne Ribera Patriarcha Antiocheno & Archiepiscopo Valentino, anno 1590. - Valentiae : apud Alvarum Francum et Gabrielem Ribas [...]. - 46 S., [2] Bl. ; 8º. Digibug 4d. Ribera, Juan de : Synodus dioecesana Valentiae celebrata ab [...] D. Ioanne a Ribera Patriarcha Antiocheno, & Archiepisc. Valentino, mense maio, anno 1599. - Valentiae : apud Petrū Patricium, 1599. - 32 S.; 8º. BNE Gutachter: Gutachten:

Giovanni Patrizi53 Bl. 122r–123v, 4 S., 24. Dezember 1696 (zu Nr. 1–4)

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Patrizi Bl. 127r–128v, 4 S., 31. Dezember 1696 (zu Nr. 1–4)54

Dekret:

SO 9. Januar 1697 (zu Nr. 1–4)55

Korrespondenten: (1) [CRiti]; (2) [Kard. Francesco del Giudice ]56; (3) Giovanni Patrizi; (4) Ass. SO; (5) Prospero Bottini57

Gegenstand der Verhandlungen waren die von Juan de Ribera hs. eingetragenen Marginalien. Zu Patrizi vgl. Prosopographie 18. Jh. 54 Nach Angabe im Begleitschreiben Patrizis [an den Ass. SO?] wurde das Gutachten wegen des Verlusts des ersten Gutachtens neugeschrieben. 55 Bl. 124v: die Kardinäle approbierten das Gutachten Patrizis und ließen der CRiti über Kard. Giudice mitteilen, dass in den Werken und Manuskripten Riberas nichts aufgefunden wurde, was für eine theol. Zensur in Betracht käme. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben der CRiti an den Ass. SO vom 3. November 1695, Bl. 121r, mit der Bitte, die Mss. und Werke Riberas Nr. 1–3 im Hinblick auf eine Seligsprechung des Autors zu prüfen. Nach Angabe im ersten Gutachten Patrizis, Bl. 122v, wurde der Bd. mit den Werken Nr. 4 dem Gutachter nachträglich vom Promotor Fidei, Prospero Bottini, zugestellt. – Vgl. ferner das Dekret SO 9. November 1695, Bl. 124v. 56 Zu Giudice vgl. Prosopographie 18. Jh. 57 Zu Bottini vgl. Prosopographie 18. Jh. 52 53

ACDF SO CL 1696–1697

796

ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 14 1697. Censura in Libr[um], cui titul[us]: La Tolerance des Religion. Leibniz, Gottfried Wilhelm ; Pellisson, Paul: De La// Tolerance// Des// Religions.// Lettres De M. De Leibniz,// Et// Reponses De M. Pellisson.// Ov// Quatrieme Partie// Des// Reflexions// Sur Les// Differends De La Religion. - A Cologne [i.e. Paris] : de l’Imprimerie d’ Andre’ Pierrot, 1692. - 64. S. ; 4°. BSB58 Gutachter: Gutachten:

Antonin Massoulié OP59 Bl. 149r–152v, 8 S., [31. Januar 1696]60

Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachten:

[Kard. Tommaso Maria Ferrari OP?]61 [Kard. Enrico Noris OSA?]62 [Antonin Massoulié OP?] nicht aufgefunden [31. Januar 1696?]63

Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Antonin Cloche OP64 Bartolomé Carreño SJ65 Tommaso da Genova OFMObs66 Giovanni Battista de Miro OSB67 Bl. 137r–145r, 17 S., 7. Dezember 169668

Gutachter: Gutachter: Gutachten:

[Antonin Cloche OP?] [Antonin Massoulié OP?] nicht aufgefunden [13. Februar 1697?]

Dekret:

SO 13. Februar 169769

Weitere Akten des SO: Inhaltsverzeichnis mit Auflistung von sieben Propositionen, die dem Werk wegen einer Qualifizierung entnommen wurden, u.d.T. „Ex Epistola D. de Leibnitz scripta ad D. Petisson de Religionum tolerantia ex Gallico in latinum versa“, Bl. 135r–136r, 4 S., [7. März 1696]70 Erscheinungsvermerk fingiert nach VD17. Tatsächlicher Erscheinungsort ermittelt nach SBN. Zu Massoulié vgl. Prosopographie 18. Jh. 60 Der Bogen des Gutachtens befindet sich versehentlich in ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 15, Bl. 164r–165v. 61 Zu Ferrari vgl. Prospographie 18. Jh. 62 Zu Noris vgl. Prospographie 18. Jh. 63 Das ferner beiliegende Inhaltsverzeichnis ist möglicherweise ein Ergebnis der Begutachtung: vgl. Dekret SO 31. Januar 1696, ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 15, Bl. 165v. 64 Zu Cloche vgl. Prosopographie 18. Jh. 65 Zu Carreño vgl. Prosopographie 18. Jh. 66 Zu Tommaso da Genova vgl. Prosopographie 18. Jh. 67 Zu Miro vgl. Prosopographie 18. Jh. 68 Gegenstand des Verfahrens waren sieben Propositionen, die dem im Werk enthaltenen Schreiben von Leibniz an Petisson entnommen wurden. Im Dorsalvermerk, Bl. 148v, wird Antonin Cloche OP als Verf. dieser Version des Gutachtens genannt; dieser Version schlossen sich die anderen Gutachter an. 69 Bl. 148v: die vom Papst nachträglich mit Motu proprio zu verbietende Proposition zur religiösen Toleranz sollte von Massoulié und Cloche extrahiert und referiert werden. – Vgl. ferner die Dekrete SO 31. Januar 1696, ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 15, Bl. 165v; SO 7. März 1696, Bl. 136v [Datums­ angabe und Angabe des Wochentags stimmen nicht überein]. 70 Möglicherweise ein Ergebnis der Beauftragung dreier Gutachter: vgl. Dekret SO 31. Januar 1696, ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 15, Bl. 165v.

58

59

797

ACDF SO CL 1696–1697

ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 15 1697. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Theses Historico-Theologicae de Auxiliis Divinis &c. Praesidebit P. Bernardus Désirant Ord[ini]s Haeremit. S. Aug[ustin]i in Alma Vniversit[ate] Lovan[iensi] S. The. Dr. ac Professor. 1687. Lovanii. Désirant, Bernard (Praes.)  ;  Du Prenne, Jacobus (Resp.): Theses// Historico– Theologicae// de// Auxiliis Divinis// Quae sicut Haeretica sunt in duabus extremitatibus Mani-//chaeorum & Pelagianorum//, Ita Sunt De Fide In Via Media S. Augustini// Accedit// Epistola Familiaris// Ad Eximium Virum Dominum ac Magistrum nostrum// Martinum Steyaert// In Alma Universitate Lovaniensi S. Theologiae Doctorem & Profes-//sorem ordinarium,// Contrà Ludovicum Ellies Du Pin Sacrae Facultatis// Parisiensis Doctorem,// De Infallibilitate Pontificum in Causa Pelagii// Praesidebit// F. Bernardus Désirant// Ordinis eremitarum S. P. Augustini in Alma Universitate Lovaniensi S. Theol. Doctor & Professor,// Propugnabit Fr. Jacobus Du Prenne// Ejusdem Ordinis.// Lovanii in Schola Augustiniana// Die 15. Decembris horâ 9. antè, & ad medium tertiae post meridiem. – Lovanii : Typis Martini Hullegaerde, 1687. – [24] S. ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 15, unter Bl. 155r71 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Damasceno Bragaldi OFMConv72 Bl. 156r–160v, 10 S., [11. Januar 1696]

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Battista de Miro OSB73 Bl. 162r–163v und Bl. 166r, 5 S., [14. Februar 1697]

Dekret:

SO 14. Februar 169774

ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 16 1697. Censura Romana in Libr[um], cui titul[us]: Exposizion della Foy Catholique Touchant la Grace, et la Praedestination &c. A Mons. Edictu[m] Archiep[iscop]i Parisien[si] sub die 20 Augusti 1696, in quo damnat prae[fatu]m librum: Exposition della Foy &c. 1. Anonym [Barcos, Martin de]: Exposition// De La// Foi Catholique// Touchant// La Grace// Et La// Predestination.// Avec un Recueil des passages les plus pré-//cis & les plus forts de l’ Ecriture Sainte,// sur lesquels est fondée cette Doctrine. - A Mons : Chez Gaspard Migeot [...], [1696]. - 8 °. BCU Lausanne 2. Noailles, Louis-Antoine de : Ordonnance// Et// Instruction Pastorale// De Monseigneur// L’Archevesque// De Paris.// Portant condemnation du Livre intitulé, Exposition// de la Foy, touchant la Grace & la Prédesti-//nation, imprimé à Mons chez Gaspard Migeot. - A Paris : Chez Louis Josse, Imprimeur 73 74 71 72

Zu Désirant vgl. Prosopographie 18. Jh. Zu Bragaldi vgl. Prosopographie 18. Jh. Zu Miro vgl. Prosopographie 18. Jh. Bl. 167v: die Propositionen kamen nicht für eine theol. Zensur in Betracht. – Vgl. ferner das Dekret SO 11. Januar 1696, Bl. 161v.

ACDF SO CL 1696–1697

798

de Monseigneur l’Archevêque [...], 1696 (A Privilege du Roy). ACDF SO CL 1696‒1697, Nr. 16, unter Bl. 180r75 Gutachter: Gutachten:

Filippo di S. Nicola OCD Bl. 171r–172v, 4 S., 8. April 1697 (zu Nr. 1−2)

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Maria Gabrielli OCist76 Bl. 174r/v und Bl. 186r, 3 S., [24. April 1697] (zu Nr. 1−2)

Dekret: Bando:

SO 24. April 1697 (zu Nr. 1)77 SO 8. Mai 1697

Dekret:

SO 24. April 1697 (zu Nr. 2)78

Korrespondenten: (1) Louis-Antoine de Noailles ; (2) Papst Innozenz XII.; (3) [Staatssekretariat] Weitere Akten des SO: (1) Relation zum Schreiben des Ebf. von Paris Louis-Antoine de Noailles an Papst Innozenz XII. vom 31. Dezember 1696, Bl. 175r, 1 S., [6. Februar 1697]; (2) Nota [vom Socius SO verf.?] mit Begründung des Verbotes des Werkes Nr. 1, [möglicherweise an den Sekr. CIndex gerichtet], ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 105, 4 S., [6. November 1697?]79 ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 17 1697. Permittitur impressio Compendii Libri in duos Tomos, cui titul[us]: La vita Religiosa nello stato secolare, ovvero modo di vivere religiosamente anco p[er] le Dame stabilite nel secolo proposto &c. dal P. Pier Benedetto Giovannini da Vrbino Cappuccino. Giovannini, Pier Benedetto: La Vita// Religiosa// Nello stato secolare,// ouero// modo di uiuere religiosamente anco p. le Dame stabilite nel// secolo proposto con iscritture, e dottrine predicabile, e// diuisi in tre parti: dal P. Pier Benedetto Giouannini// d’Urbino Cappuccino deffinitore, e custode nella Prouincia// della Marca.// Parte Terza. Volume primo// Alla sacra Real Maesta della Regina Eleonora di Polonia Duchessa di Lorena//[...]. - Stampato In Urbino: [per li Mazzantini], 1697 (hs. Titelbl.). ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 17, Bl. 191r80 Umfangs- und Formatangaben nach BNF: [1] Bl., 10 S. ; 12°. Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. 77 Bl. 187v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Schreiben des Ebf. von Paris an Papst Innozenz XII. vom 31. Dezember 1696, Bl. 176r–179v und Bl. 181r, mit Übersendung des ebfl. Ediktes. – Vgl. ferner das Dekret SO 6. Februar 1697, Bl. 185v. – Zum Entwurf des Verbotsdekretes vgl. ACDF SO CL 1696–1697, [Nr. 18bis]. 78 Bl. 187v: das Staatssekretariat sollte den Ebf. von Paris diesbezüglich loben und über das erfolgte Verbot benachrichtigen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Ebf. von Paris an Papst Innozenz XII. vom 31. Dezember 1696, Bl. 176r–179v und Bl. 181r, mit Übersendung des ebfl. Ediktes. – Vgl. ferner das Dekret SO 6. Februar 1697, Bl. 185v und ein weiteres Dekret SO 6. Februar 1697, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 84. 79 Vgl. Dekret SO 6. November 1697, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 105. Zu den anderen drei Werken, deren Verbot in der Nota begründet wird, vgl. ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 18 und Nr. 21. 80 Verl. ergänzt nach SBN. Bd. III/1 des Gesamtwerkes: Giovanni, Pier Benedetto: La vita religiosa nello stato secolare, ouero Modo di viuere religiosamente, anco per le dame stabilite nel secolo, proposto 75 76

799 Dekret:

ACDF SO CL 1696–1697 SO 1. Mai 169781

Korrespondent: Ebf. von Urbino Ferner beiliegend: Anonymes Gesuch mit der Bitte um Maßnahmen gegen das verhandelte Werk, Bl. 190r, 1 S., [10. April 1697] ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 18 1697. Censura in Libr[um] noviter impressu[m], cui titul[us]: Michaelis Baii celeberrimi in Lovanien[si] Accademia Theologi Opera. Coloniae Agrippinae 1696. Item Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Disquisitiones duae de gratuita Praedestinatione, et de Gratia. Authore Martin Duchesne Theologo. Lutetiae Parisior[um] 1697. 1. Baius, Michael ; A.P. [Quesnel, Pasquier ; Gerberon, Gabriel (Hg.)]: Michaelis Baii,// Celeberrimi In Lovaniensi// Academia Theologi,// Opera:// Cum Bullis Pontificium  ,  & aliis ipsius causam// spectantibus  ,  jam primùm ad Romanam Ec-//clesiam ab convitiis Protestantium, simul ac// ab Arminianorum caeterorumque hujusce// temporis Pelagianorum imposturis vin-//dicandam collecta, expurgata, &// plurimis quae hactenus delituerant// opusculis aucta : studio// A. P. Theologi. - Coloniae Agripinae [i.e. Amsterdam] : Sumptibus Balthasaris Ab Egmont & Sociorum 1696. - 18 S., [1] Bl., 492, 248 S. ; 4°. VD1782 2. Chesne, Martin Du [Gerberon, Gabriel]: Disquisitiones duae de gratuita praedestinatione et de gratia se-ipsa efficaci. In priori testimonia proferuntur [...] In altera exhibetur Romanorum pontificum [...] / Auctore Mart. Duchesne [...]. Lutetiae Parisiorum : apud Franciscum Muguet typographum regis, 1697. - 81, [3] S. ; 12°. SBN Gutachter: Gutachten:

Tommaso Maria Bosi OP83 Bl. 197r/v und Bl. 204r/v, 4 S., [8. Mai 1697] (zu Nr. 1)84

Gutachter: Gutachten:

Tommaso Maria Bosi OP Bl. 198r/v und Bl. 203r, 3 S., [8. Mai 1697] (zu Nr. 2)

con iscritture e dottrine predicabili e diuiso in tre parti / dal p. Pier Benedetto Giovannini d’Vrbino. - In Vrbino : per li Mazzantini, 1691–1697. - 4 vol. ; 4°. SBN. Nach Angabe im Schreiben des Ebf. von Urbino vom 29. April 1697, Bl. 189r, war die Drucklegung der nächsten Bde. des 3. Teils vom Ebf. suspendiert worden. 81 Bl. 193v: der Ebf. [von Urbino] sollte den Druck des Werkes nicht verhindern. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch, Bl. 190r, mit Übersendung einer Abschrift des Titelbl. – Vgl. ferner das Dekret SO 10. April 1697, Bl. 192v. 82 Erscheinungsort nach VD17 fingiert. Tatsächlicher Erscheinungsort ermittelt nach UniMaas. Hg. ermittelt nach GVK. Der Gutachter schreibt die Herausgeberschaft einem Antoine Petit Deveron, Theologe zu. 83 Zu Bosi vgl. Prosopographie 18. Jh. 84 Gemäß dem Auftrag der Kard. SO wurde das Werk auch mit der Ausg. Löwen 1566 abgeglichen.

ACDF SO CL 1696–1697 Dekret: Bando:

800

SO 8. Mai 1697 (zu Nr. 1–2)85 SO 8. Mai 1697

Korrespondenten: (1) Martinus Steyaert ; (2) Internuntius von Brüssel Weitere Akten des SO: Nota [vom Socius SO verf.?] mit Begründung des Verbotes zu Nr. 1–2 [möglicherweise an den Sekr. CIndex gerichtet], ACDF SO Tit.Libr. 1694– 1697, Nr. 105, 4 S., [6. November 1697?]86 In den Akten auch erwähnt: (1) ♦ Anonym [Arnauld, Antoine]: Premiere et seconde [–neuvieme] partie des Difficultez propose’es a Mr. Steyaert docteur [...] de la faculté de Louvain. Sur l’avis par luy donne a Monseigneur l’archeveque de Cambray, pour luy rendre compte de sa commission, d’informer des bruits repandus contre la doctrine & la conduite des prestres de l’Oratoire de Mons en Hainaut. Tome premier [–5.] - A Cologne : chez Pierre Le Grand, 1692–1693. - 9 vol. ; 12º. SBN (2) ♦ Anonym [Arnauld, Antoine]: Difficultez proposées a mr. Steyaert, vicaire apostolique, de Boisleduc. Sur un petit ecrit intitulé Declaratio mentis M. Steyartii vicarii apostolici Silvaeducis, super hodierno negotio formularis, contra ea quae vel secus publicantur, vel publicari possunt. - A Cologne : Chez Pierre Le Grand, 1692. [2], 56 S. ; 12º. SBN (3) Baius, Michael: Michaelis Baii [...] Opuscula theologica. Ejusdem Apologia hactenus inedita nunc primùm in lucem prodit. - Lovanii : apud Joannem Bogardum [...], 1566. - 2 Teile ; 12°. SBN ACDF SO CL 1696–1697, [Nr. 18bis]87 [1697. Exemplar Decreti imprimendi dati in Feria IV. Diei 8. Maii 1697, in quo diversi libri prohibentur.]88 1. Monsia, Nicola: Crisis de probabilitate ex Academia monachorum Cassinensium in Monasterio S. Catharinae Genuae extensa a p.d. Nicolao Maria Monsia [...]. Genuae : typis Io. Batistae Scionici. In Platea quinque Lampadum, [1694?]. - [8], 95, [1] S. ; 12°. SBN 2. Anonym [Barcos, Martin de]: Exposition// De La// Foi Catholique// Touchant// La Grace// Et La// Predestination.// Avec un Recueil des passages les plus pré-//cis & les plus forts de l’ Ecriture Sainte,// sur lesquels est fondée cette Doctrine. - A Mons : Chez Gaspard Migeot [...], [1696]. - 8 °. BCU Lausanne 3. Géry, M. [Quesnel, Pasquier]: Apologie// Historique// Des// Deux Censures// De Louvain// Et De Douay// Sur La Matiere De La// Grace, / Par M. Gery , Bach. en Th.// A l’occasion d’un Livre intitulé: Defense des// nouveaux Bl. 205v: die beiden Werke sollten verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens zu Nr. 1 vgl. möglicherweise das Schreiben von Martinus Steyaert an den Internuntius von Brüssel vom 11. November 1696, Bl. 199r. – Zum Entwurf des Verbotsdekretes vgl. ACDF SO CL 1696–1697, [Nr. 18bis]. 86 Vgl. Dekret SO 6. November 1697, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 105. Zu den anderen drei Werken, deren Verbot in der Akte begründet wird, vgl. ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 16 und Nr. 21. 87 Nicht in der Rubricella. 88 Ergänzt nach Fasz.-Umschlag. 85

801

ACDF SO CL 1696–1697

Chrestiens, etc.// A// Monsieur Courcier,// Docteur de Sorbonne & Theologal de Paris;// Approbateur de ce nouveau Livre. - A Cologne : Chez Nicolas Schouten, 1688. - [24], 479, [1] S. ; 8°. Hathi Trust 4. Baius, Michael: Michaelis Baii,// Celeberrimi In Lovaniensi// Academia Theologi,// Opera:// Cum Bullis Pontificium, & aliis ipsius causam// spectantibus, jam primùm ad Romanam Ec-//clesiam ab convitiis Protestantium, simul ac// ab Arminianorum caeterorumque hujusce// temporis Pelagianorum imposturis vin-// dicandam collecta, expurgata, &// plurimis quae hactenus delituerant// opusculis aucta: studio// A. P. Theologi. - Coloniae Agripinae [i.e. Amsterdam] : Sumptibus Balthasaris Ab Egmont & Sociovum 1696. - 18 S., [1] Bl., 492, 248 S. ; 4°. VD1789 5. Chesne, Martin Du [Gerberon, Gabriel]: Disquisitiones duae de gratuita praedestinatione et de gratia se-ipsa efficaci. In priori testimonia proferuntur [...] In altera exhibetur Romanorum pontificum [...] / Auctore Mart. Duchesne [...]. Lutetiae Parisiorum : apud Franciscum Muguet typographum regis, 1697. - 81, [3] S. ; 12°. SBN 6. Franchoys, Joannes Baptista (Praes.)  ;  Kessel, Henricus Ignatius van (Resp.) ; Bosschaert, Joannes (Resp.): Theses theologicae de Deo et religione cum digressionibus ad theses Arcana Dei &c. F. Henrici van Hedickhuysen [...] / quas praeside R. P. Ioanne Baptista Franchoys s. theologiae professore Societatis Jesu defendent R. D. Henricus Ignatius van Kessel, semin. episc. Antv. alumnus et D. Joannes Bosschaert. Antuerpiae in Collegio Societatis Jesu Maij hora 9. ante & 3. post meridiem. - Antuerpiae : ex typographia Henrici Thieullier, 1695. - [8] Bl. ; 4º. SBN Dekret: Bando:

SO 29. Mai 1697; [Audienzdekret 29. Mai 1697]90 (zu Nr. 1–6) SO 8. Mai 1697

ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 19 1697. Censura in Libr[um] Gallic[um] anonym[um], cui titul[us] latinè redditus: Memoriale, in quo primò continetur brevis Expositio tu[m] Originis, tu[m] status praesentis concertationu[m], quae in Belgio quantu[m] ad doctrinam vigent cu[m] vera, certaq[ue] ratione iis fine[m] imponendi. 2.o Brevis responsio ad triplice[m] accusatione[m] Iansenismi, Rigorismi ac Novitatis. A Cologne 1696. 1. Anonym: Memorial// Contenant// I.// Une deduction sommaire de l’ori-//gine & de l’estat present des// contestations doctrinales du// Pays-Bas & des veritables moy-//ens de les terminer.// II.// Une Reponse succinte aux trois ac-//cusations de Jansenisme, de Ri-//gorisme, & de Nouveauté. - A Cologne : Chez Pierre Marteau, 1696 (Auec Approbation). - [1] Bl., 30 S.  ; 4°. ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 19, unter Bl. 220r91 Erscheinungsort nach VD17 fingiert. Tatsächlicher Erscheinungsort ermittelt nach UniMaas. Bl. 208r: das Verbotsdekret sollte gedruckt werden. [Durch Audienzdekret?] stimmte der Papst zu. – Zur Einleitung bzw. Verlauf des Verfahrens, vgl. ACDF SO CL 1693–1695, Nr. 37 (zu Nr. 1); ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 16 (zu Nr. 2); ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 10 (zu Nr. 3); ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 18 (zu Nr. 4–5). 91 Mit Unterstreichung, vermutl. von der Hand des Gutachters. 89 90

ACDF SO CL 1696–1697

802

Ferner wurde verhandelt: 2. Anonym [Aerts, Norbert ; Verbiest, François ; Wyck, Adriaan van (Übers.)]: Breve memoriale extractum ex prolixiore de statu ac progressu jansenismi in Hollandia. - [S.l.] : [S.n.], [1697]. - 35, [1] S. ; 4°. SBN92 Gutachter: Gutachten:

Antonin Massoulié OP93 Bl. 212r–213v und Bl. 229r–230r, 7S. [22. Mai 1697] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

[Antonin Massoulié OP?] nicht aufgefunden [26. Februar 1698?] (zu Nr. 2)

Dekret:

SO 22. Mai 1697 (zu Nr. 1)94

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)95

Korrespondenten: (1) Bernard Désirant OSA;96 (2) Internuntius von Brüssel; (3) Ass. SO; (4) [Adrianus van Wijck ]; (5) Apostolischer Vikar der holländischen Mission Weitere Akten des SO: Relation zum Gesuch von Bernard Désirant OSA, Bl. 216r, 1 S., [25. Juli 1696] Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Bernard Désirant OSA um Maßnahmen, Bl. 214r/v, 2 S., [25. Juli 1696]; als Anlage: „Propositiones exerptae ex libello, cui titulus Memorial etc.“, Bl. 215r/v und Bl. 227r, 3 S., [25. Juli 1696] (zu Nr. 1); [als Anlage?]: Memorial// Que Contiene// 1. Una Relacion sumaria del Orignen y del estado pre//sente de las contestaciones ò controversias doctrinales// del Paysbajo y de los verdaderos expedientes para atajar-//las y acabar con ellas.// 2. Una Respuesta breve à las tres accusaciones de Janse-//nismo, de Rigorismo y de Novedad. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 40 S. ; 4°. ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 19, unter Bl. 224r;97 (2) [als Anlage zur Paraphrase eines Schreibens des Internuntius von Brüssel an den Ass. SO vom 31. Januar 1698?]: Gesuch der „guten Katholiken aus Holland“ [verf. von Adriaan van Wyck?], die nachfolgenden Ausführungen einzuschätzen, mit dem Gelöbnis, sich jeder Art von Korrektur zu unterwerfen, Bl. 233r–236v, 8 S., [31. Januar 1698?]; enthält [anschließend]: „Lettere del’Arcivescovo d’Ancyra vicario apostolico scritta in Olanda [...] ad un suo amico in Roma“, Bl. 236v, 1 S., 26. November 1697 (zu Nr. 2); (3) als Vgl. hierzu Anonym [Aerts, Norbert]: Kort Memoriael [...] van den Staet en Voortgaeng der Jansenisten in Holland. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Nachgewiesen wurde: Prestre Dubois [Quesnel, Pasquier]: La foy et l’innocence du clergé de Hollande, défendues contre un libelle diffamatoire intitulé, Memoire touchant le progrès du Jansenisme en Hollande [i.e. die Übers. von: Aerts, Norbert: Kort memoriael (...) van den staet en voortgaeng der Jansenisten in Holland]. Delft [i.e. Rouen] : Henry van Rhyn, 1700. - 216 S. ; 12°. COPAC. 93 Zu Massoulié vgl. Prosopographie 18. Jh. 94 Bl. 230v: das Werk kam für repressive Maßnahmen nicht in Betracht. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch Désirants, Bl. 214r. – Vgl. ferner das Dekret SO 25. Juli 1696, Bl. 226r. 95 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Paraphrase des Schreibens des Internuntius von Brüssel an den Ass. SO vom 30. Januar 1698, Bl. 231r, mit Übersendung des Werkes und des mögl. Gesuchs, Bl. 223r. – Vgl. ferner das Dekret SO 26. Februar 1698, Bl. 231r. 96 Zu Désirant vgl. Prosopographie 18. Jh. 97 Ein zweites Exemplar des Werkes liegt dem Fasz., Bl. 225r, bei. Auf Basis der Akten konnte nicht mit Sicherheit festgestellt werden, ob die in das Gesuch eingefügte span. Übers. des Werkes Nr. 1 ebenfalls bzw. gleichzeitig von Désirant dem SO zugestellt worden war. 92

803

ACDF SO CL 1696–1697

Anlage zur Paraphrase eines Schreibens des Internuntius von Brüssel [an den Ass. SO?] vom 24. Februar 1698: Gutachten, auf Ital., angebl. verf. von einem Kleriker aus den Niederlanden, Bl. 232r/v und Bl. 237r, 3 S., [24. Februar 1698] (zu Nr. 2) ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 20 1697. Censura in Libr[um] Sacerdot[is] Francis[c]i Negri Paroci Ravennat[is], ins[criptu]m: Viaggi della Scandinavia con la descrizione di quei Paesi, abitatori, e Costumi. Negri, Francesco: Viaggi della Scandinavia con la descrizione di quei Paesi, abitatori e costumi (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.98 Gutachter: Gutachten:

Pietro Priuli99 Bl. 244r–246r, 5 S., [3. Juni 1697]

Dekret:

SO 5. Juni 1697100

Korrespondenten: Inq. von Faenza ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 21 1697. Censura in Lib[rum] Gallic[um], cui titul[us] latinè redditus: Tractatus celebris Panormitani de Concilio Basileensi è latina in Gallica[m] linguam mox translatus, interprete D[omin]o Gerbais D. Sorbonico, ac Professore Regio. Parisiis 1697. Nicolaus  ; Gerbais, Jean (Übers.): Traité// Du// Celebre Panorme// Touchant// Le Concile De Basle.// Mis en François / Par Monsieur Gerbais Docteur de Sorbonne,// & Professeur du Roy au College Royal// de France. - A Paris : Chez Antoine Dezallier [...], 1697 (Avec Approbation & Privilege du Roy). UGent101 Gutachter: Gutachten:

François de Latenay OCarm102 Bl. 251r–252r, 3 S., [26. Juni 1697]

Gedruckt wurde: Negri, Francesco: Viaggio settentrionale fatto, e descritto dal molto rev.do sig.r d. Francesco Negri da Ravenna. Opera postuma data alla luce da gli heredi del sudetto. - In Padova : nella Stamperia del Seminario, 1700. - [4] S., S. ix-xxx, [2], 207, [9] S. ; 4°. SBN. Das Werk ist später mehrfach ersch. 99 Zu Priuli vgl. Prosopographie 18. Jh. 100 Bl. 248v: die Druckerlaubnis konnte nach Tilgung der im Ms. markierten Abschnitte erteilt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Faenza vom 14. Juni 1696, Bl. 241r, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 27. Juni 1696, Bl. 248v. 101 Umfangsangabe nach BNF: 404 S. ; 8°. 102 Zu Latenay vgl. Prosopographie 18. Jh. 98

ACDF SO CL 1696–1697 Dekret: Bando:

804

SO 26. Juni 1697;103 SO 29. Januar 1698104 SO 8. April 1699

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) [Staatssekretariat] Weitere Akten des SO: Nota [vom Socius SO verf.?] mit Begründung des Verbotes [möglicherweise an den Sekr. CIndex gerichtet], ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 105, 4 S., [6. November 1697?]105 ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 22 1697. Censura in Libr[um] Gallicu[m], cui titul[us]: Factu[m] pour les directeurs des dixmes, contre les Ecclesiastiques, et autres pretendans icelles dixmes &c. Anonym [Lootyns, Louis]: Factum pour les directeurs des villages du païs du Franc de Bruges, au sujét des dixmes: contre les ecclesiastiques & autres, pretendans icelles dixmes. - S.l. : S.n., [1688]. WorldCat106 Gutachter: Gutachten:

Ignatius Ioannes Baptista Backx OPraem107 Bl. 255r–256r, 3 S., [3. Juli 1697]

Dekret: Bando:

SO 3. Juli 1697108 SO 8. April 1699

ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 23 1697. Censura in Libr[um] gallic[um], cujus titul[us] italicè redditus: Lettera del Sig[no]r di Malavalla al Sig[no]r Ab[at]e della Foreste &c. Officiale di M[onsigno]r Vescovo di Marsiglia 1695. In hac positione adest etia[m] censura et decret[um] prohibition[is] sub die 24. Martii 1688 alterius libri ejusde[m] Authoris Malavalle ins[cript]i: Pratica facile p[er] elevar l’Anima alla Contemplazione in forma di Dialogo &c. 1. Malaval, François: Lettre de M. Malaval à M. l’abbé de Foresta-Colongue, [...] vicaire général et official [...] de Marseille. - Marseille : J. et P. Penot, 1695. - 273 S. ; 12°. BNF Bl. 252v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Schrei­ben des Nuntius von Paris an den Staatssekr. vom 6. Januar 1698, ACDF SO Tit.Libr. 1697– 1701, Nr. 105, auf die Übersendung des Werkes im Schreiben vom 14. Januar 1697. 104 ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 5: dem Nuntius von Paris sollte vom Staatssekretariat geschrieben werden, dass die von ihm bereits eingeleiteten Maßnahmen ausreichten. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris [an das Staatssekretariat] vom 6. Januar 1698, ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 5, mit Verweis auf die Indizierung eines früheren Werkes des Autors. – Zu einem weiteren Werk, das mit Schreiben des Nuntius von Paris an das Staatssekretariat vom 6. Januar 1698 übersandt wurde, vgl. ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 5→Nr. 9. 105 Vgl. ferner das Dekret SO 6. November 1697, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 105. – Zu den anderen drei Werken, deren Verbot in der Akte begründet wird, vgl. ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 16 und Nr. 18. 106 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [4], 169, [1] S. ; 2°. 107 Zu Backx vgl. Prosopographie 18. Jh. 108 Bl. 256v: das Werk sollte verboten werden. 103

805

ACDF SO CL 1696–1697

2. Malaval, François ; [Balducci, Niccolò? (Übers.)]: Pratica facile per eleuare l’anima alla contemplazione. In forma di dialogo. Di Francesco Malaualle [...] Parte prima [–seconda] tradotta dal francese in italiano. Seconda impressione reuista, & emendata secondo l’originale ristampato in Parigi nel 1670. - In Roma : a spese di Carlo Capodoro, 1672–1673. - 2 vol. ; 24°. SBN109 Ferner wurde verhandelt: 3. Pace, Francesco [Segneri, Paolo]110: I Sette// Principii,// Sv’ Cvi Si Fonda// La Nvova Orazion di Qviete,// Riconosciuti// Da Francesco Pace,// Canonico della Cattedral di Monte Polciano,// Per Poco Saldi.// Nella Pratica facile che ne dà vn// Direttore moderno alla// sua Filotea. - In Venetia : Apresso Antonio Bosio, 1682 (Con Licenza de’ Superiori, & Priuileggio). BSB111 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 3)

Gutachter: Gutachten:

Antonin Cloche OP112 Bl. 260r–270r, 21 S., 24. März 1688 (zu Nr. 2)113

Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 259r/v und Bl. 292r/v, 4 S., [4. Dezember 1696] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Tommaso da Genova OFMObs114 Bl. 272r–273v und Bl. 290r–291r, 7 S., [10. Juli 1697] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Battista de Miro OSB115 Bl. 293r–295r, 5 S., [19. Oktober 1702] (zu Nr. 1)

Dekret: SO 10. Juli 1697;116 SO 19. Oktober 1702117 (zu Nr. 1) Bando: SO 17. Januar 1703118

Vgl. Malaval, François: Pratique facile pour élever l’âme à la contemplation, en forme de dialogue. - Paris : F. Lambert, 1670. - 2 parties en 1 vol.; 12°. BNF. 110 Zu Segneri vgl. Personen und Profile. 111 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: 190, [2] S. ; 12°. Autor ergänzt nach Segneri, Paolo: Opere del padre Paolo Segneri della Compagnia di Giesu distribuite in tre tomi, con un breve ragguaglio della sua vita. Come nella pagina prima si vede. Tomo primo [–terzo]. - Parma : per Paolo Monti, all’insegna delle Fede, 1714. - 3 vol. ; 2°. SBN. 112 Zu Cloche vgl. Prosopographie 18. Jh. 113 Der Gutacher wies zudem auf Berichte über nachträglich vom Autor veröffentlichte Erläuterungen hin [wohl die Ausg. Paris : Estienne Michallet, 1687], die er selbst aber nicht gesehen und entsprechend nicht in die Zensur einbezogen habe. 114 Zu Tommaso da Genova vgl. Prosopographie 18. Jh. 115 Zu Miro vgl. Prosopographie 18. Jh. 116 Bl. 291v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Fabrizio Spada vom 5. Dezember 1695, Bl. 275r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 4. Januar 1696, Bl. 289v; SO 14. März 1696, Bl. 286v; SO 4. Juli 1696, Bl. 285v; SO 4. Dezember 1696, Bl. 292v. 117 Bl. 296v: die Kardinäle erklärten, bei ihrer Entscheidung, dass das Werk verboten werden solle, zu bleiben. 118 Vgl. Repertorium SO 18. Jh., weitere Bücherverbote des SO. 109

ACDF SO CL 1696–1697 Dekret:

806

Bando:

nicht aufgefunden;119 SO 24. März 1688;120 SO 12. Dezember 1696121 (zu Nr. 2) SO 1. April 1688

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)122

Korrespondenten: (1) François Malaval; (2) Nuntius von Paris; (3) Bf. von Vabrès; (4) Kard. Fabrizio Spada Weitere Akten des SO: Relation zur Korrespondenz des Staatssekr. mit dem Nuntius von Paris im Januar und Februar 1696 aus Anlass des Schreibens von François Malaval an den Bf. von Vabrès vom 28. Oktober 1695, Bl. 280r/v, 2 S., [14. März 1696] Ferner beiliegend: (1) Gesuch von François Malaval, mit Hinweis auf die Veröffentlichung einer Gegenschrift und mit der Bitte um Prüfung seines Werkes, Bl. 260r/v, 2 S., [19. Januar 1684] (zu Nr. 2–3); (2) Gesuch von François Malaval mit der Bitte, ihm die damals zensurierten Propositionen aus seinem Werk zu übersenden, damit er sie in einem geplanten Neudruck widerrufen, erklären oder bestreiten könne; Bl. 277r, 1 S., [12. Dezember 1696] (zu Nr. 2) In den Akten auch erwähnt: (1) ♦ Malaval, François: Instructions familières sur l’oraison mentale pour ceux qui commencent à pratiquer ce s. exercice, par demandes et par réponses. - Paris : R. Chevillion, 1685. - 184 S. ; 24°. BNF123 (2) ♦ Malaval, François: Pratique// facile// Pour E’lever L’Ame// A La// Contemplation,// En forme de dialogue, divisée en// deux Parties.// Par Mr. François Malaval. Nouvelle Edition reveüe & augmentée par l’Autheur.// Première [–Deuxiesme] Partie. - A Paris: Chez Estienne Michallet [...], 1687 (Avec Approbation & Priuilege du Roy). Université de Lausanne124 ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 24 1697. Censura in Libr[um] Gallic[um] impress[um] an[no] 1663 et in lingua italica Venetiis 1679, cui titul[us]: Il Cristiano interiore, ovvero La Conformità interiore, che devono avere gli Cristiani con Gesù Cristo Opera tradotta dal Francese dal Sig[no]r Alessandro Cenami Priore di S. Alessandro di Lucca.

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von François Malaval, Bl. 260r. – Vgl. ferner das Dekret SO 19. Januar 1684, Bl. 260v [Datumsangabe und Angabe des Wochentages stimmen nicht überein]. 120 Bl. 270r/v: das zweiteilige Werk sollte verboten und das Verbotsdekret zügig veröffentlicht werden. 121 Bl. 286v: die Kardinäle kamen der Bitte nicht nach, weil diese der Gewohnheit des SO nicht entsprach. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von François Malaval, Bl. 277r. 122 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von François Malaval, Bl. 260r. – Vgl. ferner das Dekret SO 19. Januar 1684, Bl. 260v [Datumsangabe und Angabe des Wochentages stimmen nicht überein]. 123 Das Werk war bereits neu gedr. worden: vgl. auch die Ausg. Paris : A. Warin, 1693. - 368 S. ; 12°. Die vom Autor im Gesuch, Bl. 277r, vorgenommene und auf Anweisung des SO zu modifizierende Neuausg. wurde nicht ermittelt. 124 Umfangs- und Formatangaben nach BNF: 2 Teile in 1 vol., 480 S. ; 12°. 119

807

ACDF SO CL 1696–1697

1. Bernières-Louvigny, Jean de: Le chrestien interieur, ou La conformité interieure que doiuent auoir les chrestiens auec Iesus Christ. Diuisé en huit liures, qui contiennent des sentimens tous diuins, tirez des ecrits d’vn grand seruiteur de Dieu de nostre siecle. Par vn Solitaire. - A Paris : chez Claude Cramoisy [...], 1663. - [24], 686, [10] S. ; 12º. SBN 2. Bernières-Louvigny, Jean de ; Cenami, Alessandro (Übers.): Il// Christiano// Interiore.// Overo// La conformità interiore, che deuono hauere// i Christiani con Giesù Christo,// Opera,// Tradotta dalla Lingua Francese// nell’Italiana. / Dal Signor// Alessandro Cenami// Priore di S.Alessandro di Lucca. - Venetia : Presso Combi, e la Noù, 1679 (Con licenza de’ Superiori, e Priuilegio). Enth. (S. [535]–630): [Barry, Paul le? Mornay, Philippe de?] ; Cenami, Alessandro (Übers.): La// Filosofia// Del Vero// Christiano// Overo// Pensaci Bene// Che contiene vn modo facile, e sicuro di saluarsi;// Tradotta Dal Francese / Dal Signor// Alessandro Cenami// Priore di S. Alessandro di Lucca. - Venetia  :  Presso Combi, e La Noù, 1679 (con licenza de’ Superiori, e Priuilegio). BSB125 Ferner wurde verhandelt: 3. Bernières-Louvigny, Jean de ; Cenami, Alessandro (Übers.): Il christiano interiore, ouero La conformità interiore, che deuono hauere li christiani con Giesù Christo; opera, tradotta dalla lingua francese nell’italiana dal signor Alessandro Cenami priore di S. Alessandro di Lucca. - In Venetia : presso Combi, & La Noù, 1666. - [16], 575 [i.e. 581, 3] S. ; 12º SBN Gutachter: Gutachten:

Giovanni Battista Salvago OFMRef Bl. 300r–308v, 18 S., [26. Juli 1689] (zu Nr. 3)126

Gutachter: Gutachten:

Tommaso da Genova OFMObs127 Bl. 314r–316v und Bl. 329r–330v, 10 S., [11. Juni 1692] (zu Nr. 2)128

Gutachter: Gutachten:

François de Latenay OCarm129 Bl. 332r–338r, 13 S., 29. August 1696 (zu Nr. 1–2)

Autor, Umfangs- und Formatangaben nach SBN: 2 Teile in 1 vol., [20], 637, [1] S. ; 12°. Das Werk war bereits auf Ital. ersch. Vgl. In Venetia : presso Combi & La Nou, 1667. - 96 S. ; 12°. SBN. Ermittelt wurden: Le Disciple des Disciples : Penses-Y Bien// Ov// Moyen Covrt,// facile, & assuré de// se sauuer.// Dedié à la ieunesse// Lyonnoise.// Composé par le Disciple des Disciples. - A Lyon : Chez Gvichard Ivllieron [...], 1646. - 236 S. ; 8° BSB; Mornay, Philippe de: Le Livre De Pensez-Y Bien, Ov La Philosophie Dv Vray Chrestien : Contenant Le Moyen court, facile, & asseuré de se sauuer. Ueu, corrigé, augmenté & iustificé nouuellement sur les Manuscripts de l’Autheur; & enrichy de la Deuotion de l’Esclauage, à l’honneur de la sacrée Vierge Mere de Dieu, comme d’vn grand secours pour arriuer à salut. - Cologne : Friessem, 1664. - 193 S., [1] Bl. ; 12°. GVK. Das Werk wird ebenfalls Le Barry, Paul zugeschrieben. COPAC, SWB. 126 Eine Abschrift, verf. gemäß Dekret SO 11. Juni 1692, Bl. 331v, liegt bei, Bl. 312r–325v. 127 Zu Tommaso da Genova vgl. Prosopographie 18. Jh. 128 Es konnte nicht mit Sicherheit festgestellt werden, welche Ausg. begutachtet wurde. 129 Zu Latenay vgl. Prosopographie 18. Jh. 125

ACDF SO CL 1696–1697

808

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Battista de Miro OSB130 Bl. 340r–346v, 14 S., [19. Februar 1697] (zu Nr. 1–2)131

Dekret:

SO 27. Februar 1697 (zu Nr. 1–2)132

Dekret:

SO 26. Juli 1689;133 nicht aufgefunden;134 SO 30. Juli 1692135 (zu Nr. 3) SO 29. November 1689

Bando:

Korrespondenten: (1) Inq. von Bergamo; (2) Inq. von Rimini; (3) Staatssekretariat; (4) Ass. SO; (5) Königin Maria Casimira von Polen; (6) Kard. Fabrizio Spada

Weitere Akten des SO: (1) Relation, Bl. 313r/v, 2 S., [27. Februar 1697]; (2) Auflistung der Werke übersandt vom Inq. von Rimini im Schreiben vom 30. September 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 62, 1 S., [12. Oktober 1689] ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 25 1697. Censura in Libru[m] idiomate hispano impress[um] Hispali 1691 a D[omi]no Michaele de Vergara, cui titul[us]: Vida interior dell’Ill[ustrissi]mo Excell[entissi]mo y Venerable Senor D. Juan de Palafox y Mendoza &c. Palafox y Mendoza, Juan de  ; Vergara, Miguel de (Hg.): Vida Interior// [...] / D. Juan De Palafox// Y Mendoza,// Del Consejo De Su Magestad,// [...]// Copiada Fielmente// Por La Qve El Mismo Escrivio// contitulo de Confessiones, y Confusiones, que Original se// conserva oy en el Archivo del Convento de S. Hermene-//gildo de Madrid de la Esclarecida Religion de// Carmelitas Descalcos.// Zu Miro vgl. Prosopographie 18. Jh. Mit Dekret SO vom 19. Februar 1697 sollten alle Qual. ihre Vota gemeinsam abgeben. 132 Bl. 348v: das Werk sollte in der ital. Übers. verboten bleiben. – Vgl. ferner die Dekrete SO 29. August 1696, Bl. 339v; SO 19. Februar 1697, Bl. 347v. – Das Werk war bereits verboten worden: vgl. Bando SO 29. November 1689. Zu einer deutschen Übers. vgl. ACDF SO Tit.Libr. 1692–1693, Nr. 26. 133 Bl. 299v: das Werk sollte mit der Klausel „quocumque idiomate et ubicumque impressus“ verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bergamo vom 26. Januar 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 36, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 22. Februar 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 36. 134 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 30. September 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 62, mit Hinweis auf die Prüfung von spirituellen Werken auf Anweisung des SO im Rundschreiben vom 13. November 1688 [gemäß Dekret SO 10. November 1688: vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 22], und mit Übersendung des von seinen Revisoren für suspekt gehaltenen Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 12. Oktober 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688–1691, Nr. 62. 135 Bl. 331v: nach erneutem Referat des Gutachtens durch Salvago erklärten die Kardinäle, dass eine Korrektur des Werkes nicht erwünscht bzw. nicht möglich sei und dass dieser Beschluss Kard. Fabrizio Spada für die Antwort des Staatssekretariates an die Königin von Polen mitgeteilt werden sollte. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Staatssekretariates an den Ass. SO vom 9. Mai 1692, Bl. 309r, mit Weiterleitung einer Abschrift des Schreibens der Königin Maria Casimira von Polen an Kard. Spada vom 2. April 1692, Bl. 310r/v, in dem um die Druckerlaubnis für eine zu korrigierende poln. Übers. des Werkes gebeten wurde. – Vgl. ferner die Dekrete SO 14. Mai 1692, Bl. 312v; SO 11. Juni 1692, Bl. 331v. 130 131

809

ACDF SO CL 1696–1697

Dedicada// [...] (Con Privilegio). - En Sevilla : Por Lvcas Martin, Año 1691. - 465 S. ; 4°. BPEB Gutachter: Gutachten:

Alonso Domínguez OSA Bl. 351r/v und Bl. 353r–360v, 18 S., [11. September 1697]

Dekret:

SO 11. September 1697136

Ferner beiliegend: als Anlage zum Gutachten Domínguez’: Widmungsschreiben; Auszug aus einem nicht ermittelten Druck: [Incipit: Excelentis.mo Senor.// La materia de que V.E. los Meses pasados me mando le hauisase ha// nezesitado de todos ellos para examinarla] [Explicit: yo beso los de V.E. y le su-//plico me tenga en zu grazia]. - 24 S. ; 2°. ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 25, unter Bl. 352r ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 26 1697. Censura in Libr[um] Manus[criptu]m: cui titul[us]: Narrazione, e confutazione de Costumi e Ceremonie degli Ebrei; Opera molto utile a Cristiani &c. di Paolo Sebastiano Médici (Neofito) publico Professore di lingua Sagra nello studio Fiorentino. Memoriale Vniversitatis Haebreor[um] impressu[m], quo probant in praefato Libro Pauli Sebastiani Medici plura falsa inveniri, ideòque supplicat pro suspensione ejusdem. 1. Medici, Paolo Sebastiano: Narrazione e confutazione delli costumi, e ceremonie degli Ebrei di Paolo Sebastiano Medici Sacerdote della Congregazione di Giesu Saluatore e publico Professore della Lingua S. nello studio Fiorentino (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.137 2. Alla Sacra// Congregatione// del S. Offizio.// Per// L’Vniuersità degl’Ebrei.// Memoriale. - Romae : Typis Reu. Cam. Apost., 1697 (Con licenza de’ Superiori). [1] Bl., 29 S. ACDF SO CL 1696‒1697, Nr. 26, unter Bl. 406r Gutachter: Gutachten:

[Antonin Massoulié OP]138 Bl. 365r/v und Bl. 378r, 3 S., [22. Mai 1697] (zu Nr. 1)139

Gutachter: Gutachten:

[Antonin Massoulié OP] Bl. 407r–412r, 11 S., [25. September 1697] (zu Nr. 1–2)

Bl. 361v: die dem Werk entnommenen Propositionen kamen für eine theol. Zensur nicht in Betracht; das Werk selbst enthielt gesunde Lehre. 137 Gedruckt wurde nachträglich: Medici, Paulo Sebastiano: Riti e costumi degli ebrei / descritti, e confutati dal dottore Paolo Medici sacerdote [...]. - In Firenze : nella nuova stamperia di Pietro Gaetano Viviani da Santa Maria in Campo, 1736. - 560 S. ; 8°. SBN. 138 Zu Massoulié vgl. Prosopographie 18. Jh. 139 Mit den Korrekturen, die der Anlage des beiliegenden Entwurfs der Approbation Massouliés vom 9. Dezember 1696 entstammen. 136

ACDF SO CL 1696–1697 Dekret:

SO 22. Mai 1697;140 SO 25. September 1697141 (zu Nr. 1)

Dekret:

SO 25. September 1697 (zu Nr. 2)142

810

Korrespondenten: (1) Inq. von Florenz; (2) Paolo Sebastiano Medici ; (3) jüdische Gemeinde von Florenz Weitere Akten des SO: zu Nr. 1: Entwurf oder Minute der Approbation von Antonin Massoulié OP, Bl. 370r, 1 S., 9. Dezember 1696; als Anlage: Korrekturen u.d.T. „Haec pauca aliqua emendatione aut mutatione indigere videntur“, Bl. 371r/v, 2 S., [9. Dezember 1696] Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Florenz vom 24. Juli 1696: Gesuch von Paolo Sebastiano Medici, konvertierter Jude von Livorno, um Druckerlaubnis, Bl.  369r, 1 S., [24. Juli 1696] (zu Nr. 1); (2) Gesuch der jüdischen Gemeinde um Suspendierung der Druckerlaubnis im Zusammenhang der Untersuchung, ob die von Medici lächerlich gemachten Riten tatsächlich existierten, Bl.  364r, 1 S., [19. Juni 1697]; (3) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Florenz vom 6. August 1697: Relation über eine (vom Inq. von Florenz geführte) Befragung mehrerer Neophyten zu der Existenz der vom Autor lächerlich gemachten Riten, im Rahmen eines außergerichtlichen Informativprozesses im Auftrag des Comm. SO gemäß Dekret SO 19. Juni 1697, Bl. 380r–386r, 13 S., [6. August 1697];143 (4) als Anlage zu einem Biglietto des Comm. SO an Antonin Massoulié OP: anonymes Gesuch an eine unbekannte Instanz um Suspendierung eines Werkes des Neophiten Johanan Treviris, Bl. 390r–Bl. 393r, 7 S., o.D.;144 (5) Ausschnitte aus dem verhandelten Werk, Bl. 398r/v und Bl. 405r/v, 4 S., o.D. (zu Nr. 1) ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 27 1697. Censura in Manus[criptu]m, cui titul[us]: L’evidenza del prudente poter, e dovere credere cò la Chiesa Romana, e dell’imprudente, e reo discredergli; Discorso di Nicolo Natalini Canonico Teol[ogale] della Catedrale di Luni, e Sarzana. Natalini, Nicolo: L’evidenza del prudente poter, e dovere credere cò la Chiesa Romana, e dell’imprudente, e reo discredergli; Discorso di Nicolo Natalini Canonico Bl. 378v: der Inq. von Florenz sollte die Druckerlaubnis mit Auflage der Korrekturen erteilen, die ihm zusammen mit dem Ms. zugehen sollten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Paolo Sebastiano Medici, Bl. 369r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 1. August 1696, Bl. 375v; SO 24. Oktober 1696, Bl. 376v; SO 14. November 1696, Bl. 377v. 141 Bl.  414v: der Inq. von Florenz sollte die Druckerlaubnis erteilen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch der jüdischen Gemeinde, Bl. 364r. – Vgl. ferner das Dekret SO 19. Juni 1697, Bl. 379v. 142 Bl. 414v: außerdem sollte der MSP alle Schriften einsammeln und einbehalten, die auf Bitten der jüdischen Gemeinde von der Apostolischen Kammer 1697 (zur Suspendierung der Drucklegung des Werkes Nr. 1) gedr. worden waren. 143 Das Stück liegt dem Fasz. getrennt vom Schreiben bei. Es lässt sich nicht mit Sicherheit feststellen, ob es sich hierbei um ein vom Inq. von Florenz übersandtes Orig. handelt. 144 Der unmittelbare Zusammenhang mit dem hier verhandelten Werk bleibt offen. 140

811

ACDF SO CL 1696–1697

Teol. della Catedrale di Luni e Sarzana (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.145 Gutachter: Gutachten:

Carlo Giuseppe Imbonati OCist146 Bl. 418r–419r, 3 S., [9. Oktober 1697]

Dekret:

SO 9. Oktober 1697147

Korrespondenten: [Bf. von Luni-Sarzana] ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 28 1697. Censura in Libr[um], cui titul[us]: Lettere spirituali di Mons[igno]r Giovanni Visconti Patrizio Pistojese con alcuni avvisi, et ordini di Devozione p[er] istruzione de Monasteri di suo governo. Bologna 1653. Visconti, Giovanni Maria: Lettere// Spiritvali / Di Monsignor// Gio. Visconti// Patritio Pistorese,// Con alcuni Auuisi, & Ordini di Deuotione per Instrut-//tione de’Monasteri di suo gouerno,// Raccolte, e date in luce dall’ Amico di lui ad vniuersale vtilità, e// consolatione di tutte l’anime, che breue, e facilmente d’arri-// uare aspirano al sommo della vera Cristiana perfettione.// All’Eccellentissima, & Reuerendissima Signora,// Signora, e Patrona Colendissima// La Signora// Donna Margarita// Farnese,// Monaca Benedettina nel Monasterio// di Sant’Alessandro di Parma. - In Bologna : Per gl’HH. del Dozza, 1653 (Con licenza de’ Superiori). IC148 Gutachter: Gutachten:

Carlo Giuseppe Imbonati OCist149 Bl. 422r, 1 S., [30. Oktober 1697]

Dekret:

SO 30. Oktober 1697150

Korrespondenten: Inq. von Pisa ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 29 1697. Acta in attentata, et incepta impressione Libri P. Ioannis Bapt[ist]ae de Benedictis Soc[ietatis] I[esu], exindè impedita Beneventi, in quo libro confutantur litterae Provinciales, et nonnulli notantur tamqua[m] Jansenistae. Bonis, Francesco de [Benedetti, Giovanni Battista]: La Scimia del Montalto// Cioè// Un libricciulo intitolato// Apologia in favore de’ Santi// Padri// Contra quelli// che in materie morali// Fanno de’ medesimi poca stima// Convinto di Vgl. hierzu Giuseppe Banchero, Genova e le due Riviere, Genua 1846, S. 513. Zu Imbonati vgl. Prosopographie 18. Jh. 147 Bl. 419v: der Bf. von [Luni-]Sarzana sollte die Druckerlaubnis erteilen. 148 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [8], 295, [15] S. ; 4°. 149 Zu Imbonati vgl. Prosopographie 18. Jh. 150 Bl. 425v: das Werk sollte zugelassen werden, da es die kath. Lehre vertrat und nicht von „molinisti­ schen“ [gemeint waren wohl: quietistischen, von Molinos verbreiteten] Irrtümern kontaminiert sei. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Pisa vom 4. August 1697, Bl. 423r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 25. September 1697, Bl. 424v. 145 146

ACDF SO CL 1696–1697

812

Falsità / da Francisco de Bonis Sacerdote. - A Gratz : ad instanza dell’Autore, 1698 (Con Licenza de’ Superiori). BUCM151 Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Maria Gabrielli OCist?]152 nicht aufgefunden [24. März 1698?]

Dekret:

SO 18. Dezember 1697; [Audienzdekret? 18. Dezember 1697];153 SO 29. Januar 1697;154 nicht aufgefunden155

Korrespondenten: (1) Nuntius von Neapel; (2) Kard. Paluzzo Paluzzi Altieri degli Alber­ toni; (3) Ebf. von Benevent; (4) Giovanni Battista Benedetti SJ; (5) Kard. Alderano Cibo Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Nuntius von Neapel an Kard. Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni vom 1. Februar 1698: Abschrift des Protokolls der Versammlung der Deputierten der Inquisition von Neapel mit dem Entscheid, den [Nuntius von Neapel] um Maßnahmen zu bitten, Bl. 435r/v und 438r, 3 S., 27. November 1697 ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 30 1697. Censura in Libru[m] ins[criptu]m: Scudo di Cristo, ovvero di David di Carlo Fabri da Mandolfo in tre libri distinto. Fabri, Carlo de: Scudo di Christo ouero Di Dauid. In tre libri distinto. Ne’ quali si tratta de’ nomi d’Iddio, di Christo, di Maria Vergine, de’ prencipi de gli angeli, de’ demoni, dell’antico popolo hebreo e sua lingua, & altre materie, le quali nella seguente pagina sono notate. Opera [...] cauata dalla Sacra Scrittura, e dottrina de’ SS. Padri dal R. D. Carlo de Fabri da Mondolfo I. V. D. - In Bracciano : per Andrea Fei stampator ducale, 1621. – [20], 522 [i.e. 524], [28] S. ; 4º. SBN Gutachter: Gutachten:

Carlo Giuseppe Imbonati OCist156 Bl. 448r/v und Bl. 451r, 3 S., [30. Oktober 1697]

Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [16], 171, [1] S. ; 12º. Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. 153 Bl. 445v: beim Nuntius sollte darauf insistiert werden, die Schriften des Jesuiten Benedettis nicht drucken zu lassen. Das Dekret SO wurde [in der Audienz?] vom Papst approbiert. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die vom Staatssekretariat weitergeleitete Korrespondenz des Nuntius von Neapel vom 3. und 7. Dezember 1697, Bl. 428r/v und Bl. 429r. 154 Bl. 442v: die Kardinäle nahmen das Schreiben des Nuntius von Neapel zur Kenntnis. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die an Kard. Cibo gerichtete Antwort des Nuntius von Neapel vom 18. Januar 1698, Bl. 431r, auf das Schreiben des SO vom 21. Dezember 1698. Der Nuntius gibt darin an, dass er die Drucklegung des Ms. nicht habe verhindern können, dass aber die Ordensoberen SJ alle Exemplare zurückgezogen hätten. 155 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Ebf. von Benevent an Kard. Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni vom 2. Januar 1698, Bl. 432r/v, mit Hinweis auf die Suspendierung des Drucks auf Anordnung des SO im Schreiben vom 7. Dezember 1697. – Vgl. ferner das Dekret SO 5. Februar 1698 Bl. 441v; [Audienzdekret 5. Februar 1698?]; die Dekrete SO 11. Februar 1698, Bl. 440v [Datumsangabe und Angabe des Wochentags stimmen nicht überein]; SO 2. April 1698, ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 15; SO 24. März 1698, ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 15. – Das Werk wurde verboten: vgl. Repertorium SO 18. Jh., ACDF SO CL 1701–1702, Nr. 16; weiteres Material in ACDF SO CL 1708–1710, Nr. 10 und ACDF SO CL 1711–1714, Nr. 3. 156 Zu Imbonati vgl. Prosopographie 18. Jh. 151 152

813

ACDF SO CL 1696–1697

Gutachter: Gutachten:

[Paolo Andrea Borelli B?] nicht aufgefunden [30. Oktober 1697?]

Dekret:

nicht aufgefunden157

Korrespondenten: Giulio Maria Bianchi OP 158 ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 31 1697. Acta in supplice[m] Libellu[m] P[at]ris Dez Societ[atis] I[esu], in quo petit facultate[m] imprimendi Romae Manus[criptu]m exhibitu[m], cui titul[us]: Annotationes in nova[m] editione[m] Operu[m] Michaelis Baii. 1. Déz, Jean: Annotationes in novam editionem Operum Michaelis Baji aliosque libellos quotidie prodeuntes pro sucitandis [sic!] Cornelii Jansenii erroribus. - [S.a.]. - 2 vol. (Ms.). Bibliothèque du Grand Séminaire de Strasbourg, Ms., Nr. 307 Ferner wurde verhandelt: 2. Déz, Jean: Réponse au janséniste anonyme, auteur des «Remarques». - [S.l.] : [S.n.], 1696. Willaert159 Gutachter: Gutachten:

[Paolino Bernardini junior OP]160 nicht aufgefunden [1697] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Tommaso da Genova OFMObs161 Bl. 454r–462r, 17 S., [1697] (zu Nr. 1–2)162

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 465r–466v, 4 S., o.D. (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Battista de Miro OSB]163 Bl. 469r–478r, 19 S., o.D. (zu Nr. 1–2)164

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Girolamo Casanate] Bl. 480r/v, 2 S., o.D. (zu Nr. 1)

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Sekr. CIndex vom 8. Januar 1697, Bl. 448r. – Vgl. ferner die Dekrete SO 26. März 1697, Bl. 450v; SO 30. Oktober 1697, Bl. 451v. – Das Werk wurde verboten: vgl. ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 15. 158 Zu Bianchi vgl. Prosopographie 18. Jh. 159 Nach Willaert handelt es sich um eine Schrift gegen Antonin Massoulié OP, der angebl. das [Ms. Nr. 1?] gegen Gabriel Gerberon zensuriert hatte. Zu Massoulié vgl. Prosopographie 18. Jh. 160 Zu Bernardini vgl. Prosopographie 18. Jh. 161 Zu Tommaso da Genova vgl. Prosopographie 18. Jh. 162 Das Gutachten wurde in 76 Punkte gegliedert. Datum ergänzt nach Dorsalvermerk, Bl. 463v: Orig. des Gutachtens. Ein weiteres, abweichendes Gutachten von Tommaso da Genova OFMObs befindet sich in ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 33. 163 Zu Miro vgl. Prosopographie 18. Jh. 164 In der Gliederung leicht abweichende Abschrift, mit weiteren Erläuterungen in den Marginalien. Das Orig. befindet sich in ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 33. 157

ACDF SO CL 1696–1697 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 482r–484r, 5 S., [31. Mai 1697] (zu Nr. 1)165

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 488r–497r, 10 S., [28. August 1697] (zu Nr. 1)166

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1–2)167

814

Korrespondenten: Jean Déz SJ Ferner beiliegend: Gesuch von Jean Déz SJ an das SO, in dem er sein Vorhaben begründet, Annotationes gegen den Neudruck der Werke von Michael Baius zu veröffentlichen, und um Erlaubnis bittet, das Werk in Rom drucken zu dürfen, Bl. 500r–504v, 10 S., [12. August 1697] (zu Nr. 1) ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 32 1697. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Doctrinae de laborioso baptismo contra falsas ejusde[m] interpretationes, et accusationes, Expositio Apologetica et Doctrinae oppositae ex ipsis Authoru[m] scriptis cora[m] Urbe, et Orbe exhibitio sincera p[er] Ioan[nem] Opstraet Licent[iatu]m. Leodii 1696. Opstraet, Johannes: Doctrinae// De Laborioso// Baptismo// Contra// Falsas ejusdem interpretatio-//nes & accusationes// Expositio// Apologetica// Et// Doctrinae Oppositae// Ex ipsis Authorum scriptis coram// Urbe & Orbe// Exhibitio// Sincera.// Per// Joan. Opstraet// Sacrae Theologiae Licentiatum. - Leodii : Ex Typographia Henrici Hoyoux, 1696 (Cum Approbatione). BSB168 Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 511r–520v, 20 S., [18. September 1697]

Gutachter: Gutachten:

[Antonin Massoulié OP?]169 nicht aufgefunden [18. September 1697?]

Dekret: nihil170 ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 33 1697. Censura in Opusc[ulum] manus[criptu]m R.P. Ioan[nis] Dez Soc[ietatis] I[esu], cui titul[us]: Annotationes in nova[m] editionem Michaelis Baii. „Videtur quod permitti non possit annotationes in novam editionem Baij, scriptas typis committi“. Gegliedert in acht Punkte. Eine leicht abweichende (in neun Punkte gegliederte) Version findet sich Bl. 486r–487v. 166 U.d.T. „Breves notae in memoriale continens rationes pro edendis Romae Annotationibus in novam editionem operum Michaelis Baii“. 167 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gutachten Miros mit Verweis auf die Revision des dem Papst gewidmeten Werkes durch den MSP und das nachträgliche Gesuch des Autors an das SO. – Das Werk wurde weiter verhandelt: vgl. ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 33. 168 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: 456 S. ; 12°. 169 Zu Massoulié vgl. Prosopographie 18. Jh. 170 Bl.  509r: nach Angabe der Fasz.-Aufschrift wurde keine Entscheidung getroffen. – Vgl. ferner das Dekret SO 18. September 1697, Bl. 510r. 165

815

ACDF SO CL 1696–1697

1. Déz, Jean: Annotationes in novam editionem Operum Michaelis Baji aliosque libellos quotidie prodeuntes pro sucitandis [sic!] Cornelii Jansenii erroribus. - [S.a.]. 2 vol., 4° (Ms.). Bibliothèque du Grand Séminaire de Strasbourg, Ms., Nr. 307 Ferner wurde verhandelt: 2. Déz, Jean: Réponse au janséniste anonyme, auteur des «Remarques». - [S.l.] : [S.n.], 1696. Willaert171 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Battista de Miro OSB172 Bl. 525r–532r, 15 S., [1697] (zu Nr. 1–2)173

Gutachter: Gutachten:

Tommaso da Genova OFMObs174 Bl. 533r–542v, 20 S., [1697] (zu Nr. 1–2)175

Dekret: nihil176 Korrespondenten: (1) Jean Déz SJ; (2) Papst Innozenz XII. Ferner beiliegend: Gesuch Jean Déz’ SJ an Papst Innozenz XII., in dem er sein Vorhaben begründet, etwas gegen die neue Ausg. der Werke von Michael Baius zu veröffentlichen, und um Revision und Drucklegung in Rom bittet, Bl.  524r/v und Bl. 545r, 3 S., o.D. ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 34 1697. Censura in Libr[um], cui titul[us]: Praxis, et doctrina communis Ecclesiae absolvendi mox peccatores ordinarios vindicata adversus doctrina[m] de laborioso baptismate ejusq[ue] appendice[m]. Lovanii 1697. Anonym [Meyer, Livinius de]: Praxis// Et// Doctrina Communis// Ecclesiae// Absolvendi Mox// Peccatores Ordinarios// Vindicata// Adversus Doctrinam de Laborioso Baptis-//mo, ejusque Appendicem,// Cum// Animadversione// In Epistolam, cui Titulus,// Lettre D’Un Docteur// Catholique// Au// Pere Cyprien, etc. Lovanii : Typis Petri De Vaddere’, 1697. - [8], 103 ; 14 cm. BAV Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 548r, 1 S., [4. März 1698 ]

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [4. März 1698?]

Nach Willaert handelt es sich um eine Schrift gegen Antonin Massoulié OP, der angebl. das [Ms. Nr. 1?] gegen Gabriel Gerberon zensuriert hatte. Zu Massoulié vgl. Prosopographie 18. Jh. 172 Zu Miro vgl. Prosopographie 18. Jh. 173 Datum ergänzt nach Dorsalvermerk Bl. 532v: Orig. des Gutachtens. Eine in der Gliederung leicht abweichende Abschrift befindet sich in ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 31. 174 Zu Tommaso da Genova vgl. Prosopographie 18. Jh. 175 Das Gutachten ist in 98 Punkte gegliedert. Es kann sich deswegen nicht um eine Abschrift des Gutachtens ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 31, Bl. 454r–462r, handeln. Datum ergänzt nach den Marginalien, Bl. 533r. 176 Bl. 523r: nach Angabe der Fasz.-Aufschrift wurde keine Entscheidung getroffen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 31. 171

ACDF SO CL 1696–1697

816

Dekret: nihil177 Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Ass. SO; (3) [Ebf. von Mechelen]

Bl. 547r: nach Angabe der Fasz.-Aufschrift wurde keine Entscheidung getroffen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an den Ass. SO vom 15. [oder 25.] März 1697, Bl. 548[bis]r–548[ter]r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 4. März 1698, Bl. 549v.

177

817

ACDF SO CL 1698–1700

ACDF SO CL 1698–1700

ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 1 1698. Censura in Opuscul[um] cui titul[us]: Doctrina, et praxis S. Caroli Borromaei de Poenitentia, caeterisque controversiis Moralibus hodiernis, in­ tegrè rappraesentato S. Praesulis textu p[er] Hermanu[m] Damen S. Th. Doct. Damen, Hermannus: Doctrina// Et// Praxis// S. Caroli// Borromaei// De// Poenitentia// Ceterisque Controversiis Moralibus// hodiernis, integrè repraesentato// S. Praesulis Textu, / Per// Hermannum Damen// S. Theol. Doct. & Profess. Ord. District. Lov.// Archipresbyterum,// Cum Censura// Vicarii Apostolici// Silvae Ducensis. Lovanii : Apud Petrum De Vaddere [...], [1697]. - 3 Teile in 1 vol. ; 8°. UGent Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 2r/v, 2 S., [4. März 1698]

Dekret:

SO 4. März 16981

ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 2 1698. Censura in Libr[um], cui titul[us]: Adumbrata Eccles[i]ae Romanae, Catholicaeque veritatis de Gratia adversus Joannis Leideckeri in sua historia Iansenismi hallucinationes, jniustasq[ue] Criminationes defensio Vindice Ignatio Eyckenboom Theologo 1696. Eyckenboom, Ignatius [Gerberon, Gabriel]: Adumbrata// Ecclesiae Romanae,// Catholicaeque Veritatis// De Gratia// Adversus// Joannis Leydeckeri// In Sua// Historia Jansenismi// Hallucinationes// Injustasque Criminationes// Defensio. / Vindice// Ignatio Eyckenboom// Theologo. - [S.l.] : [S.n.], 1696. ZVDD2 Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 6r–8v, 6 S., [4. März 1698]

Dekret: Bando:

SO 4. März 16983 SO 8. April 1699

Korrespondenten: [Internuntius von Brüssel] Bl. 3v: das Werk sollte zugelassen werden. Umfangs- und Formatangaben nach HBZ: 63 S. ; 8°. 3 Bl. 9v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Gutachten Borellis, Bl. 6r, auf die Übersendung des Werkes durch den Internuntius von Brüssel im Jahr 1697. 1 2

ACDF SO CL 1698–1700

818

ACDF SO CL 1698–1700, [Nr. 2bis] 1698. Acta in Theses propugnatas a PP. Recollectis die 4. Februar[ii] 1698 in quaru[m] una asseritur: Non esse prorsus desperandu[m] de Salute infantiu[m] in utero sine baptismo decedentium. 1. Henrart, Henri (Praes.)  ;  Deprez, Nicolas (Resp.)  ;  Lanhaye, François (Resp.)  ;  Dessy, Florent (Resp.)  ;  Hannot, Jean-Baptiste (Resp.): Theses Dogmaticae// Ex// S. Concilio Tridentino// Contra Haeterodoxos. Et Scholasticae// Ex// Doct. Subtil. Joan. Duns Scoto// De Septem novae Legis// Sacramentis// Propugnandae// Sub F. Henrico Henrart,// Ordinis FF. Minorum Recollectorum S. Theologiae, Lectore.// Respondentibus Religiosis Fratribus// {F. Nicolao Deprez// F. Francisco Lanhaye} Hora 9. antè// ET// {F. Florentio Dessy// F. Joanne Baptista Hannot} Hora 3. post Meridiem// In Conventu Namurcensi FF. Minorum Recollectorum// mensis Februarii die quartâ// Diligite homines, interficite errores, sine saevitia de veritate certate, orate pro eis// quos regarduitis atque convincitis [...] Superest ut norint salubriter erubescere// S. Aug. I. i. cont. litt. Petil. Cap. 29. Namurci : Apud Carolum Albert [...], 1698. - [1] Bl., 17 S. ; 4°. ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 31], unter Bl. 422r Ferner wurde verhandelt: 2. Sullivan, John (Praes.) ; Ball, Emmanuel (Resp.): Lovanii 24. Maii. Anno 1697// De Peccato Originali.// Quaestio Theologica,// Quid Peccatum Originale? Quomodo Transfundatur,// & quae eius poena?// Propositiones.// Praeside Exim. Viro Dom. Ac Magist. N.// Joanne Sullivanne Donkeran[...] Hiberno.// Defendet// F. Emmanuel Ball[...]. - [Lovanii] : [S.n.], [1697] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 31], unter Bl. 428r →ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 31] Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Bosi OP?]4 nicht aufgefunden[23. April 1698?] (zu Nr. 1)

Dekret:

SO 7. Mai 1698 (zu Nr. 1)5

Dekret:

SO 19. Juni 1697 (zu Nr. 2)6

Korrespondenten: (1) Johannes Libertus Hennebel ; (2) Internuntius von Brüssel; (3) Henri Henrart OFMRec; (4) Kard. Alderano Cibo Zu Bosi vgl. Prosopographie 18. Jh. ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 31], Bl. 423v: der Internuntius von Brüssel sollte den Vertreter der Proposition zurechtweisen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Johannes Libertus Hennebel, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 31], Bl. 421r/v, mit Übersendung des Werkes. − Vgl. ferner die Dekrete SO 23. April 1698, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 31], Bl. 423v; SO 25. Juni 1698, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 31], Bl. 432v. 6 ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 31], Bl. 428[bis]v: die Kardinäle nahmen den Inhalt des Thesen­ drucks zur Kenntnis. 4 5

819

ACDF SO CL 1698–1700

Weitere Akten des SO: Relation zum Gesuch Hennebels, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 31], Bl. 423v, 1 S., [23. April 1698] (zu Nr. 1) Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Johannes Libertus Hennebel, die von der theol. Fak. von Löwen verworfene Proposition „non esse prorsus desperandum de salute Infantium in utero sine baptismo morientium“ zu prüfen, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 31], Bl. 421r/v, 2 S., [23. April 1698] (zu Nr. 1); (2) als Anlage zu einem Schreiben des Internuntius von Brüssel an Kard. Alderano Cibo vom 16. August 1698: „Copia Epistolae Fr. Patris Henrici Henrart Ordinis Fratrum Minorum Recollectorum datae Namurci sub die 4a Junii 1698 ad Internuntium Apostolicum“, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 31], Bl. 426r, 1 S., 4. Juni 1698; als Anlage: „Extractum ex Thesibus Dogmaticis de Sacramentis sub f[ratre] Henrico Henrart S[acrae] Theologiae Lectore propugnatis die 4 Februarii 1698“, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 31], Bl. 427r/v und 429r, 3 S., [4. Juni 1698] (zu Nr. 1)7 ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 3 1698. Non permittitur impressio Manuscrip[ti] cui titul[us]: Giornale Ebraico Romano p[er] l’anno dell’Epoca Ebraica 5459 &c. composto dal P. M[aestr]o Deodato Maria Clerici Servita. Clerici, Deodato Maria : Giornale Hebraico-Romano// Per l’Anno Dall’Epoca Hebraica// 5459// Embolismale Deficiente// Con le feste, e digiuni hebraici et sua spiegatione le Tekuphod Amitiiod ciouè i ueri Equinotij e Solstitij.// Li Moladod e Nigudim Amitiim ciouè i ueri Nomilunij// e plenilunij calcolati al Meridiano di Mantoua / Composto dal P. M.ro Deodato M.a Clerici Seruita.// Dedicato// A sua Eccellenza// Il Sig.r Don Gio Fran.co Gonzaga// Duca di Sabioneta, Principe di Bozolo etc. - [S.a.]. - 25 S. (Ms.). ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 3, unter Bl. 17r Dekret:

SO 8. Oktober 16988

Korrespondenten: Inq. von Mantova Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Mantova vom 28. August 1698: Abschrift des Titels des verhandelten Werkes, Bl. 16r, 1 S., [28. August 1698] ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 4 1699. Prohibetur Memoriale P. Ioan[nis] de Palazol Soc[ietatis] I[esu] porrectum Regi Hispaniarum.

Bezog sich auf das Gesuch Hennebels, ACDF SO St.St. G-3-i, [Pars I, Nr. 31], Bl. 421r. Bl. 20v: das Ms. sollte vom SO einbehalten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schrei­ ben des Inq. von Mantua vom 28. August 1698, Bl. 15r, mit Übersendung des hs. Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 10. September 1698, Bl. 19v.

7 8

ACDF SO CL 1698–1700

820

1. Palazol, Juan de: Memorial al Rey N. Señor Carlos Segundo, en defensa de sus reales decretos en el pais baxo catolico. Señor. Juan de Palazol [...] puesto a los reales pies de V. Mag. dize [...]. - [S.l.] : [S.n.], 1695. - 20 S. ; 2°. UGR9 Ferner wurde verhandelt: 2. Anonym  ;  González de Santalla, Tirso: Responsum cuiusdam religiosi e Societate Iesu ad Libellum, cui titulus: Calumnia convicta, seu Epistola familiaris Cleandri ad clarissimum, eruditissimum Virum Evaristum, super Memoriali nuper porrecto Hispano idiomate ad Regem Catholicum à P. Ioanne de Palazol Societatis Iesu, nomine et iussu Thyrsi Gonzalez eiusdem Societatis Generalis Praepositi. [Antwerpen?] : [S.n.], [1699?] - 70 S. BVB10 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [13. April 1699?] (zu Nr. 2)

Dekret: Bando:

SO 13. April 1699; [Audienzdekret] 14. April 1699 (zu Nr. 1)11 SO 8. April 169912

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)13

Korrespondenten: Provinzial SJ Flandro-Belgica In den Akten auch erwähnt: (1) Cleander : Calumnia convicta seu Epistola familiaris Cleandri ad clarissimum & eruditissimum virum, Evaristum, super memoriali nuper porrecto, hispano idiomate ad regem catholicum a patre Joanne de Palazol Soc. Jesu, nomine & jussu Thyrsi Gonzales ejusdem Soc. generalis praepositi. Coloniae : apud Petrum Marteau, 1698. - 27, [1] S. ; 12º. SBN (2) Cleander : Calumnia convicta [...]. Juxta exemplar impressum Coloniae apud Petrum Marteau. - [Belgien] : [S.n.], 1698. - 21, [3] S. ; 12º. SBN ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 5 1699. Prohibetur Liber, cui titul[us]: Panegyris Ianseniana, seu Testimonia eruditoru[m] virorum celebrantia Libru[m], cui Titul[us]: Cornelii Iansenii Ep[iscop]i Iprensis Augustinus. Ermittelt wurde auch eine franz. Übers.: Palazol, Juan de: Memorial// Espagnol// Presenté// A Sa Majesté// Catholique// Contre// Les Pretendus Jansenistes// Du Pays-Bas// Au nom & par l’ordre du Très-Reverend// P. General de la Societé,// Condamné// Par un Decret de l’Inqusition Generale// d’Espagne.// Le Tout Traduit En François. - [Madrid] : [S.n.], 1699. - 6, 1 Bl., 127 S. ; 8°. SBB. 10 Formatangabe nach ÖNB: 12°. 11 Bl. 24v: der Fall wurde an den Ass. SO weitergeleitet, der mit dem Papst „iuxta mentem“ nach einer Lösung suchen sollte. Die „mens“ war, dass das Memoriale Palazols mit der Klausel „in quocumque idiomate sit impressum“ verboten werden sollte, und dass ein Gutachter mit der Prüfung des eingefügten, unter Nr. 2 aufgeführten Werkes betraut würde. Am 14. April 1699 refe­rierte der Ass. SO diesen Beschluss [in einer Audienz beim Papst], der das Verbot des Werkes Nr. 1 approbierte. 12 Affixum 12. Mai 1699. 13 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Provinzials SJ der flandro-belgischen Provinz an einen Kard. o.D., Bl. 23 r/v, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 13. April 1699, Bl. 24v. 9

821

ACDF SO CL 1698–1700

1. Aurelius, Paulus [Witte, Aegidius de]: Panegyris// Janseniana,// Seu// Testimonia// Eruditorum Virorum// Celebrantia Librum, cui Titulus:// Cornelii Jansenii// Episcopi Iprensis,// Augustinus;// Addito Prologo Galeato, hodiernis controversiis non// parum illustrandis accommodo; / Per// Paulum Aurelium, Theol. Timaleten. - Gratianopoli : Apud Philirenum Verum. Et prostant Delphis : Apud Henricum van Rhyn, 1698. BVB Ferner wurde verhandelt: 2. Arnauld, Antoine ; Anonym [Quesnel, Pasquier] (Hg.): Causa Arnaldina// Seu// Antonius// Arnaldus// Doctor Et Socius Sorbonicus// A Censura Anno M. DC. LVI. sub nomine Facultatis// Theologiae Parisiensis vulgata// Vindicatus// Suis Ipsius aliorumque Scriptis, nunc primùm in// unum volumen collectis:// Quibus// S. Augustini & S. Thomae Doctrina,// De Gratiâ efficaci & sufficiente,// dilucidè explanatur.// Revertimini Ad Judicium. Danielis XIII. - Leodici Eburonum : Apud Joannem Hoyoux, 1690. BM-Lyon14 Dekret: Bando:

SO 29. April 1699 (zu Nr. 1)15 SO 8. April 169916

Dekret: Bando:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)17 SO 8. April 169918

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Kard. Alderano Cibo; (3) Joannes Libertus Hennebel ; (4) [Ass. SO?]; (5) [Kard. Fabrizio Spada]; (6) Bernard Désirant OSA19 Ferner beiliegend: Gesuch von Johannes Libertus Hennebel [an den Ass. SO?], in dem er ankündigt, die Antwort der theol. Fak. von Löwen auf das Schreiben von Bernard Désirant OSA zügig zu übermitteln, und darum bittet, das beiliegende Gesuch in der nächsten Sitzung des SO den Kardinälen vorzulegen, Bl. 30r, 1 S., 23. Februar 1699; als Anlage: Gesuch Hennebels mit der Bitte um Maßnahmen gegen das Werk Nr. 1, Bl. 29r/v, 2 S., [23. Februar 1699] In den Akten auch erwähnt: (1) Arnauld, Antoine: Vera S. Thomae de gratia sufficiente et efficaci doctrina dilucide’ explanata. Autore Antonio Arnaldo doctore & socio Sorbonico. - [S.l.]: [S.n.], [1656]. - [4] Bl., 27 S., [1] Bl. ; 4°. SBN (2) ♦ Resolutio S. facultatis theol. Lovaniensis ad quaestiones quasdam dogmaticas. Lovanii : typis H. van Overbeke, 1699. - [4] Bl. ; 4º. SBN Hg. ergänzt nach KB. Bl. 32v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Gesuche Hennebels [an den Ass. SO?] vom 23. Februar 1699, Bl. 30r, und an die Kardinäle SO, Bl. 29 r/v. – Vgl. ferner das Dekret SO 25. Februar 1699, Bl. 31v. 16 Affixum 12. Mai 1699. 17 Bl. 32v: die Kardinäle nahmen das Schreiben des Internuntius zur Kenntnis und leiteten den Fall an den Ass. SO weiter „ad mentem“. Die „mens“ ist aus den Akten nicht ersichtlich. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel vom 21. März 1699, Bl. 28r/v, mit Übersendung des Werkes. 18 Affixum 12. Mai 1699. 19 Zu Désirant vgl. Prosopographie 18. Jh. 14 15

ACDF SO CL 1698–1700

822

ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 6 1699. Censura in Manus[criptu]m, cui titul[us]: Il Simbolo della Cattolica Fede nuovamente esposto e di dottrine morali, e controversiali del P. Amadeo Antoniotti Barnabita. Antoniotti, Amadeo: Il Simbolo// Della Cattolica Fede// Nuouamente esposto// E di Dottrine Morali, e Controuersiali// Notabilmente accresciuto / Dal P. D. Amadeo Antoniotti Barnabita// Opera utilissima ad ogni Stato di Persone// Specialmente a Parochi, e Missionari// Dedicata// al Ser.:mo D. Gio. Gastone de Medici.// Prencipe di Saxenlauemburgo// Libro Primo (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 23 Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 36r–42v, 14 S., [1. Juli 1699]

Dekret:

SO 1. Juli 169920

Korrespondenten: Inq. von Bologna ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 7 1699. Non permittitur, ut Avenione rejmprimatur S. Scriptura in Lingua vulgari traducta a D. de Saces cum explicatione Patrum. ♦ [(La Sainte) Bible] traduite en françois /avec l’explication du sens littéral et du sens spirituel tirée des SS. Pères et des auteurs ecclésiastiques. [Maistre de Sacy, Isaac-Louis Le (Übers.) ; Dufossé, Thomas (Übers.) ; Huré, Charles (Übers.)]. Paris : L. Roulland, G. Desprez, 1682–1746. - 32 vol. ; 8°. BNF21 Dekret:

SO 8. Juli 169922

Korrespondenten: Inq. von Avignon

Bl. 43v: die Druckerlaubnis sollte nicht erteilt werden; außerdem sollte das Ms. nicht zurückgegeben, sondern vom SO einbehalten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 23. April 1698, ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 23, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 7. Mai 1698, ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 23; das Votum Kons. SO 26. Mai 1698, ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 23; das Dekret SO 28. Mai 1698, ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 23. 21 Die verhandelte Ausg. konnte nicht eindeutig ermittelt werden. Separate Teile der Hl. Schrift in der Übers. von Isaac Le Maistre de Sacy waren bereits ersch. Als Gesamtwerk wurde die Übers. der Hl. Schrift von Sacy erst ab 1700 nachgewiesen. Vgl. hierzu: La sainte bible traduite en francois. Par M. de Sacy, avec de courtes nottes, & explications tirees des saints peres, & des auteurs ecclesiastiques. Maistre de Sacy, Isaac Louis Le (Übers.) ; Maistre, Antoine Le (Übers.) ; Dufossé, Pierre Thomas (Übers.) ; Huré, Charles (Übers.). Tome premier [–septieme]. - A Anvers : chez Gaspar Moretus, 1700. - 8 vol. ; 12°. SBN. Die außer Sacy beteiligten Übers. hier nach Abes. 22 Bl. 47v: der Inq. von Avignon sollte die Erlaubnis für einen ND nicht erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Avignon vom 17. Juni 1699, Bl. 46r. 20

823

ACDF SO CL 1698–1700

ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 8 1699. Censura in Manus[criptu]m, cui titul[us]: De re Cardinalitiae dignitatis amplissima circumspectatrix denunciatio ... a Fr. Ferdinando Maffei Rectore Parochialis Guzonii. Maffei, Ferdinando: De Re Cardinalitiae Dignitatis amplissima.// Circum­spec­ tatrix Denunciato// Eminentiss.mo et Reverend:mo Principi// D. Julio celsissimo S. R. E. Cardinali// De Astallis Ferrariae a Sareve Legato// prouidentissimo.// Dicata / A’Ferdinando Maffei Romano, Vinetoque// Ciue. I.V.D. Proth.° Apost. ac Gurzonii Rectore. - [S.a.]. - 48 S. (Ms.). ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 8, unter Bl. 53r Gutachter: Gutachten:

Pietro Sante de Fantibus Bl. 50r, 1 S., [23. September 1699]

Dekret:

SO 23. September 169923

Korrespondenten: Inq. von Ferrara ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 9 1699. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Sermoni sopra la Passione di N. S. Gesù Cristo del P. Cesare Renzoli della Compagnia di Gesù. Renzoli, Cesare: Sermoni sopra la Passione di N.ro Sig. Gesù Cristo, del P. Cesare Renzoli della Compagnia di Gesù. Gesù nell’orto di Getsemani, nei Tribunali, e nel Pretorio, e nel Caluario. Tom. III. IV. e V. (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.24 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Damasceno Bragaldi OFMConv25 Bl. 59r, 1 S., [23. Juli 1698]26

Dekret:

SO 2. Dezember 169927

Korrespondenten: Inq. von Ancona Bl. 56v: die Druckerlaubnis sollte verweigert und das Ms. einbehalten werden; dieser Beschluss sollte dem Inq. von Ferrara mitgeteilt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ferrara vom 26. August 1699, Bl. 52r, mit Übersendung des Ms. – Vgl. ferner das Dekret SO 9. September 1699, Bl. 54v. 24 Gedruckt wurde: Renzoli, Cesare: Sermoni sopra la Passione del nostro Signore Giesù Cristo / del padre Cesare Renzoli della Compagnia di Giesù [...] Tom. 3. 4. e 5. - In Macerata : per Paolo Antonio Bufaletti, 1702. - [3 Teile in 1 vol.] ; 8°. SBN. Teile 3, 4 & 5 zugehörig zu dem bereits ersch. Werk: Renzoli, Cesare: Sermoni// Sopra// La Passione// Di Nostro Signore// Gesv` Christo, / Composti, e detti// Dal P. Cesare// Renzoli// Della Compagnia di Giesù// Divisi in Cinqve Parti [...]. - In Ancona : Nella Stamperia Camerale, 1687 (Con Licenza de’ Signóri Superiori). - [2 Teile in 1 vol.]. BSB. 25 Zu Bragaldi vgl. Prosopographie 18. Jh. 26 In Form eines Votums. 27 Bl. 64v: der Inq. von Ancona sollte die Druckerlaubnis unter Auflage der ihm zu übersendenden Korrekturen erteilen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ancona vom 19. Juni 1698, Bl. 61r, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner die Dekrete SO 2. Juli 1698, Bl. 62v; SO 23. Juli 1698, Bl. 63v. 23

ACDF SO CL 1698–1700

824

ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 10 1699. Instantia, ne prohibeatur Liber ins[criptu]s: Causa Arnaldina, seu Antonius Arnaldus Doct[o]r et Socius Sorbonicus, et Censura an[no] 1656 sub nomine Facultatis Paris[iensis] vulgata, vindicatus. Arnauld, Antoine ; Anonym [Quesnel, Pasquier] (Hg.): Causa Arnaldina// Seu// Antonius// Arnaldus// Doctor Et Socius Sorbonicus// A Censura Anno M. DC. LVI. sub nomine Facultatis// Theologiae Parisiensis vulgata// Vindicatus// Suis Ipsius aliorumque Scriptis, nunc primùm in// unum volumen collectis:// Quibus// S. Augustini & S. Thomae Doctrina,// De Gratiâ efficaci & sufficiente,// dilucidè explanatur.// Revertimini Ad Judicium. Danielis XIII. - Leodici Eburonum : Apud Joannem Hoyoux, 1690. BM-Lyon28 Dekret: Bando:

nicht aufgefunden29 SO 8. April 169930

Ferner beiliegend: Gesuch eines anonymen Bittstellers, jene Teile des Werkes, die nicht unter das Verbot fielen, im Verbotsdekret explizit als nicht verboten zu benennen, Bl. 67r/v, 2 S., [12. Mai 1699];31 als (möglicherweise im SO erstellte) Anlage: „Index eorum quae continentur in volumine causae Arnaldinae“, Bl. 68r/v, 2 S., [12. Mai 1699] ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 11 1700. Censura in Libr[um] Anonym[um] ins[criptu]m: Historia Originis Decimarum &c. Parisiis. &c. Anonym [Marsollier, Jacques]: Histoire// De L’Origine// Des Dixmes,// Des Benefices,// & des autres biens temporels// de l’Eglise.// Où il est traité des divers moiens dont// on s`est servi pour les aquerir & les// augmenter, & de la maniére dont ils// ont été administrez dans tous les// siécles, dépuis le commencement de// l’Eglise jusques à present. - A Lyon : Et se vend à Paris : Chez Daniel Hortemels [...], 1688. (Avec Privilege du Roy). BM-Lyon32 Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Maria Gabrielli OCist?]33 nicht aufgefunden [18. Februar 1693?]

Dekret: Bando:

[SO 22. Dezember 1699]34 nicht aufgefunden

30 31 32 33 34 28 29

Hg. ergänzt nach KB. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das anonyme Gesuch, Bl. 67r. Affixum 12. Mai 1699. Affixum des Bandos. Verf. ermittelt nach SBN. Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. Nach Angabe der Fasz.-Aufschrift, Bl. 72r, ist ein Gutachten Gabriellis bzw. ein Dekret nicht überlie­ fert; der Index der verbotenen Bücher führt das Verbot auf ein Dekret SO 22. Dezember 1700 zurück. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Piacenza vom 2. Februar 1693, Bl. 73r, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Dekret SO 18. Februar 1693, Bl. 76v.

825

ACDF SO CL 1698–1700

Korrespondenten: Inq. von Piacenza Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Piacenza vom 2. Februar 1693: Gutachten, verf. von Nicolas Le Sueur OP, der dem Inq. von Piacenza das Werk zur Prüfung durch das SO zugestellt hatte, Bl. 74r–75r, 3 S., 28. Januar 1693 ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 12 1700. Non conceditur facultas P[at]ri Antonio a Luca Concionatori Cappuccino imprimendi qua[n]dam benedictione[m] pro quacumq[ue] infirmitate. Giovanni Antonio : Benedictione pro quacumque Infirmitate. [Incipit: Per intercessionem Beatissimae] [Explicit: Recitarete trÈ uolte il Pater noster colli Aue// Maria in Onore della Santissima// Trinità]. - [S.a.]. - 1 S. (Ms.). ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 12, Bl. 80r Dekret:

SO 14. April 170035

Korrespondenten: Inq. von Mantua ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 13 1700. Censura in quatuor sequentes Libros. 1.us: Lettre de l’Abbè de [ ] aux RR. DD. Benedictins de la Congregation de S. Maur sur le dernier Tome de leur Edition de S. Augustin a Cologne. 2.us Lettre d’un Benedictins non Reformè aux RR. DD. Benedictins de la Congregation de S. Maur 1699. 3.us Lettre d’un Abbè comendataire aux RR. DD. Benedictins de la Cong[regatio]n de S. Maur. 1699. 4.us Memoire d’un Docteur en Theologie andresse a Messeigneur les Prelats de France sur la response d’un Theologien des PP. Benedictins a la lettre de l’Abbe Allemand. 1699. 1. Anonym [Langlois, Jean Baptiste]: Lettre / De L’abbé D***// Aux RR. PP. Benedictins// De La Congregation// De// Saint Maur,// Sur le dernier Tome de leur Edition de// Saint Augustin. - [S.l.] : [S.n.], 1699. - [2], 72 S. ; 12°. UGent 2. M***, D.: Lettre// D’un Benedictin// Non Reformé,// Aux// RR. PP. Benedictins,// De La Congregation// De Saint Maur. - [S.l.] : [S.n.], 1699. SWB36 3. M***, D.: Lettre d’un abbé commendataire aux RR. PP. Bénédictins de la congrégation de Saint Maur [à propos de leur édition de St Augustin]. - [S.l.] : [S.n.], 1699. - 27 S. ; 12°. CCFr37 Bl. 82v: die Kardinäle nahmen das Schreiben des Inq. von Mantua zur Kenntnis und ordneten an, den Inq. darüber zu benachrichtigen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mantua vom 2. April 1700, Bl. 79r, mit Übersendung einer Abschrift der verhandelten „Benedictio“. 36 Umfangs- und Formatangabe nach CCFr: 21 S. ; 12°. 37 Umfangsangabe abweichend auch: 51 S. CCFr. 35

ACDF SO CL 1698–1700

826

4. Anonym [Langlois, Jean Baptiste]: Memoire// D’Un Docteur En Theologie,// Adressé A Messeigneurs// Les Prelats De France,// Sur La Réponse// D’Un Theologien// Des PP. Benedictins// A La Lettre// De L’Abbé Allemand. - [S.l.] : [S.n.], 1699. BM-Lyon Gutachter: Gutachten:

François de Latenay OCarm38 Bl. 85r–93v, 18 S., [12. Mai 1700] (zu Nr. 1–4)

Dekret: Bando:

SO 12. Mai 1700 (zu Nr. 1–4)39 SO 2. Juni 1700

Ferner beiliegend: Anonymes Gesuch mit einer Beschwerde über die in den Werken Nr. 1–3 geäußerten Beschuldigungen (u.a. wegen des angebl. Jansenismus) gegen die Mauriner, und mit der Bitte um Maßnahmen, ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 55, 1 S., [27. Mai 1699] ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 14 1700. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Probleme Ecclesiastique propose a M. l’Abbe Bojelau de l’Archeveque A qui l’on doit Croire de Messire Louis Antoni de Novailles Eveque de Chalons en 1695, ou de Messire Louis Ant[oine] de Noailles Archeveque de Paris an[no] 1696. Anonym [Doucin, Louis]: Problème ecclésiastique proposé à M. l’abbé Boileau, de l’archevêché: à qui l’on doit croire, de Messire Louis-Ant. de Noailles, évêque de Châlons en 1695, ou de Messire Louis-Ant. de Noailles, archevêque de Paris en 1696. - [S.l.] : [S.n.], [1696]. - 24 S. ; 12°. BNF40 Gutachter: Gutachten:

François de Latenay OCarm41 Bl. 99r–103v, 10 S., 2. Juni 1700

Dekret: Bando:

SO 2. Juni 170042 SO 2. Juni 1700

In den Akten auch erwähnt: (1) Anonym [Quesnel, Pasquier]: Le Nouveau Testament en françois, avec des reflexions morales sur chaque verset, pour en rendre la lecture plus utile, & la meditation plus aisée. Nouvelle edition augmentée. Imprimé par l’ordre de monseigneur l’evesque et comte de Chaalons , pair de France [Noailles, Louis Antoine De ]. Tome premier [–quatriè’me]. A Paris : chez André Pralard, rüe saint Jacques, à l’Occasion, 1693. - 5 Bd. in 4. vol. ; 8°. SBN (2) Anonym [Quesnel, Pasquier] ; [Opstraet, Johannes (Übers.)?]: Compendium// Moralis// Evangelicae,// Sive// Considerationes Christianae// Super// Zu Latenay vgl. Prosopographie 18. Jh. Bl. 96v: die vier Werke sollten verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens zu Nr. 1–3 vgl. das anonyme Gesuch, ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 55, [mit Zustellung der Werke unter Nr. 1–3]. – Vgl. ferner das Dekret SO 27. Mai 1699, ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 55. 40 Das Werk wird auch Joseph Bonnières de Souastre, Gabriel Daniel, Hilarion Monnier oder Thierry de Viaixnes zugeschrieben. BNF. 41 Zu Latenay vgl. Prosopographie 18. Jh. 42 Bl. 104v: das Werk sollte verboten werden. 38 39

827

ACDF SO CL 1698–1700

Textum Quatuor Evangelistarum.// Quo ejus Lectio & Meditatio facilior reddatur iis,// qui illi se applicare incipiunt.// Impressum jussu// Illustrissimi Episcopi Et Comitis Catalau-//nensis, Paris Franciae [Noailles, Louis Antoine De ].// Plusquam altero in hac Editione ultimâ in Evangeliis// auctius.// E Gallico Latinè versum.// Tomus Primus [–Quartus].// Juxta Exemplar Impressum// Parisiis,// Apud Andream Pralard, viâ Jacobaeâ// ad insigne Occasionis. m. dc. xciv. (Cum Priuilegio Regis.)// Prostant Lovanii : apud Aegidium Denique, [1694–1695]. BSB43 (3) Anonym [Barcos, Martin de]: Exposition// De La// Foi Catholique// Touchant// La Grace// Et La// Predestination.// Avec un Recueil des paßages les plus pré-//cis & les plus forts de l’ Ecriture Sainte,// sur lesquels est fondée cette Doctrine. - A Mons : Chez Gaspard Migeot [...], [1696]. - 8 °. BCU Lausanne ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 15 1700. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Scudo di Cristo, ovvero di David in tre Libri distinto &c. da D. Carlo de Fabris. Bracciano 1621. Fabri, Carlo de: Scudo di Christo ouero Di Dauid. In tre libri distinto. Ne’ quali si tratta de’ nomi d’Iddio, di Christo, di Maria Vergine, de’ prencipi de gli angeli, de’ demoni, dell’antico popolo hebreo e sua lingua, & altre materie, le quali nella seguente pagina sono notate. Opera [...] cauata dalla Sacra Scrittura, e dottrina de’ SS. Padri dal R. D. Carlo de Fabri da Mondolfo I. V. D. - In Bracciano : per Andrea Fei stampator ducale, 1621. – [20], 522 [i.e. 524], [28] S. ; 4º. SBN Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 107r–110v, 8 S., [9. Juni 1700]

Dekret: Bando:

SO 9. Juni 170044 SO 26. Oktober 170145

In den Akten auch erwähnt: Anguissola, Angelo Gabriele: Della hebraica medaglia detta Maghen Dauid et Abraam. Dichiaratione di don Angelo Gabriello Anguissola canonico regolare del Salvatore Lateranense. - In Milano : Appresso Giacomo Lantoni, 1617. - [12], 49, [3] S. ; 2°. SBN ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 16 1700. Censura in Manus[criptu]m, cui titul[us]: Theologia Polemica, seù Bellatrix, et Dogmatica pro mistico Christi corpore in compendiu[m] scholasticè redacta &c. a Hyacintio Parpera Presbit[er]o Oratorii dicat[a] Innocent[io] XII. Parpera, Giacinto: Teologia Polemica, seu Bellatrix,// ac Dogmatica// Pro Mystico Christi Corpore// In Compendiu[m] Scholasticé redacta, et in obsequium// humillimè oblata// Summo ex Petri Cathedra Magistro// Innocentio XII / A’ Hyacintho Parpera Umfangs- und Formatangaben nach SBN: 4 vol. ; 12°. Bl. 110v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. ACDF SO CL 1696– 1697, Nr. 30. – Vgl. Repertorium SO 18. Jh., weitere Bücherverbote des SO. 45 Vgl. Edition der Bandi 18. Jh. 43 44

ACDF SO CL 1698–1700

828

Presbitero// Congregationis Orat. - [ca. 1696]. - 5 Teile in 1 vol., 568 Bl. (Ms.). BAV Vat. lat. 1276346 Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 113r/v und Bl. 120r, 3 S., [4. März 1698]

Gutachter: Gutachten:

Mattia di S. Maria OCD47 Bl. 114r–119r, 11 S., [9. Juni 1700]

Dekret:

SO 9. Juni 170048

Korrespondenten: Giacinto Parpera Or Weitere Akten des SO: Notiz u. d. T. „Libri dati a rivedere dal P. Commissario d’ordine della S Congregatione al P. Mattia Carmelitano Scalzo dimorante nel Convento della Vittoria in Roma“, ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 11, 1 S., [nach 4. März 1698] Ferner beiliegend: Gesuch von Giacinto Parpera Or um Druckerlaubnis bzw. Revision des Ms., ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 11, 1 S., [10. April 1697] ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 17 1700. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Lucubrationes physico-Mechanicae Doctoris Philosophi Ferdinandi Santanelli a Foren[o] Neapol[is] in 7 Tractatus divisae. Venetiis 1698. Santanello, Ferdinando: Lucubrationes physico mechanicae doctoris philosophi Ferdinandi Santanelli a foreno Neapolis, in septem tractatus divisae, [...] dicatae [...] Carolo comiti a Manchester. - Venetiis : apud Nicolaum Ciera, 1698. - [12], 171, [5] S. ; 4º. SBN

Datierung nach Bl. 2v. Umfangsangabe nach der späteren, gestempelten Foliierung (neu). Umfang nach der ursprünglichen hs. Zählung: 566 Bl. Die hs. Foliierung zählt Blätter doppelt. Blattmaße: 20,5 x 14,5 cm. Enth.: 1. Tractatus Primus.// Isagogicus, et Proemialis ad vniuersam Polemicam.// Theologiam stÿlo oratorio scriptus.// Qui nam vere’ sint homines Rationales// Rationibus persuadendi, et qui non. – Bl. 13r–29v; 2. Tractatus Secundus// De Ecclesia [Scholasticus ]. – Bl. 30r– 187v; 3. Tractatvs 3.vs// De Summo Pontifice. – Bl.  188r–460v (neu); 4. Tractatus Quartus. De Concilijs// Generalibus. – Bl. 461r–521v (neu); 5. Tractatus quintus// De Infallibilitate Roman[ae] Cathedr[ae] in definitione Facti noui// An expediat aliquando reuelatis Facti noui. – Bl. 523r–568v (neu). Abweichend nach Synopsis Bl. 11v: Tractatus V. De Infallibilitate/ Romani Pontificis in definitione/ Facti ex Cathedra. Enth. außerdem: Schreiben des Verf. an Innozenz XII. (Epist. ad Innocentium XII.). - Genuae, 5. Augusti 1696. – Bl. 2r/v; Vorwort (Ad lectorem). - Bl. 3r–8r. Synopsis: Bl. 9r–11v. Vortitelbl.: [Decretum/Censura Feria 4.a 9. Juni 1700] Feria 4.a Die 9. Junij 1700. Em[inentissimi]// dixerunt, quod prae[sen]s Liber non// imprimatur, nec restitua[tur]. Provenienz­ eintrag auf dem vorderen Einbandspiegel: S. Off. Auf dem Einbandrücken hs. Verf. und Titelangabe vermerkt: Hya. Parpero Cong. Or.// Theol. polem. ac dogm. pro Christi corpor; auf dem hinteren Einbanddeckel: Il[?] P[..]e Ma[..]ia[?]. 47 Zu Mattia di S. Maria vgl. Prosopographie 18. Jh. 48 Bl. 119v: die Druckerlaubnis sollte nicht erteilt und das Ms. nicht zurückgegeben werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giacinto Parpera Or [mit Übersendung des Ms.], ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 11. – Vgl. ferner die Dekrete SO 10. April 1697, ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 11; SO 4. März 1698, Bl. 120v. – Zu den beiden anderen Werken, die vom Comm. SO an Mattia di S. Maria OCD gesandt wurden, vgl. ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 11. 46

829

ACDF SO CL 1698–1700

Gutachter: Gutachten:

Paolo Andrea Borelli B Bl. 123r–125r, 5 S., [9. Juni 1700]

Dekret: Bando:

SO 9. Juni 170049 SO 26. Oktober 170150

Korrespondenten: Inq. von Bologna ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 18 1700. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Epitome das Indulgencias, ac Privilegios da Bulla de S. Cruzada &c. Lisbona 1696. Item Censura in aliu[m] Libr[um] ins[criptu]m: Quaestiones selectae Duodecim de Bulla S. Cruciatae Auth[or]e D. Alexandro Pires de Carvalho eiusde[m] Bullae Com[m]is[sari]o Gen[era]li. Ullipsipone 1698. 1. Pires de Carvalho, Lourenço: Epitome das indulgencias & privilegios da bulla da santa cruzada [...] / feito por Lourenço Pires de Carvalho [...]. - Lisboa : na officina de M. Deslandes, 1696. - [16], 112 S. ; 8°. Abes 2. Pires de Carvalho, Lourenço: Quaestiones selectae duodecim de Bulla Sanctae Cruciatae [...] Lusitaniae regno [...] concessa, pro decidendis controversiis nuperrime subortis medullitùs exploratae, [et] adamussim disceptatae [...] / auctore D. Laurentio Pires Carvalho [...]. - Ulyssipone : apud Michaelem Deslandes [...], 1698. - 2 vol. [44], 571, [1], [56] S.; [4], 573-1071, [1], 199, [1] S.) ; 2°. REBIUN51 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [31. August 1699] (zu Nr. 1)52

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Damasceno Bragaldi OFMConv53 Bl. 131r–133v, 6 S., [16. Juni 1700] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Mattia di S. Maria OCD54 Bl. 140r–147v, 16 S., [23. Juni 1700] (zu Nr. 2)55

Bl. 126v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 17. Mai 1698, ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 22, mit Übersendung des Werkes. – Vgl. ferner das Votum der Konsultoren SO 26. Mai 1698, ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 22; das Dekret SO 28. Mai 1698, ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 22. – Vgl. Repertorium SO 18. Jh., unter „Weitere Bücherverbote des SO“. 50 Vgl. Edition der Bandi 18. Jh. 51 Abweichende Formatangabe: 4°. COPAC. 52 Nach Angabe in der Relation, Bl. 130r, war eine Qual.-Sitzung mit der Qualifizierung einer These aus dem Werk betraut, bei der es um die von der „Cruzada“ beanspruchte Fakultät ging, ohne Erlaubnis des Bf. die Beichte zu hören. 53 Zu Bragaldi vgl. Prosopographie 18. Jh. 54 Zu Mattia di S. Maria vgl. Prosopographie 18. Jh. 55 Das Gutachten liegt in zwei Exemplaren bei; vgl. auch unter Bl. 148r–154r, 13 S. 49

ACDF SO CL 1698–1700 Dekret: Bando:

SO 16. Juni 1700 (zu Nr. 1)56 Breve Clemens’ XI. 19. Dezember 1707

Dekret: Bando:

SO 23. Juni 1700 (zu Nr. 2)57 Breve Clemens’ XI. 19. Dezember 1707

830

Korrespondenten: (1) Staatssekretariat; (2) Ass. SO; (3) [Nuntius von Lissabon] Weitere Akten des SO: (1) Relation u. d. T. „Ricordo“, gerichtet an den Ass. SO, zu mehreren Fällen, Bl.  130r/v, 2 S., [25. März 1701]; (2) Bitte um Weisung des Staatssekretariates an den Ass. SO vom 25. März 1701: an das Staatssekretariat gerichtete Relation über die Verhandlungen zu den beiden Werken, Bl. 129r/v, 2 S., [25. März 1701]; (3) Auflistung von „Quaestiones“ aus dem Werk Nr. 2 über die Reichweite der Privilegien der „Cruzada“, vermutl. als Grundlage der in der Relation erwähnten Qual.-Sitzung vom 31. August 1699, Bl. 155r, 1 S., [31. August 1699?] Ferner beiliegend: Relation des Staatssekretariates zur Enstehungsgeschichte des Werkes Nr. 1 und mit der Bitte um Weisung, ob das Werk vom SO oder von der CConcilio verhandelt werden sollte, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 89, 1 S., [22. Mai 1697] In den Akten auch erwähnt: Álvaro : [Hirtenbrief mit Anordnung an alle Beichtväter der Diöz., sich für die Erteilung der Beichterlaubnis erneut examinieren zu lassen]. - [Leiría?] : [S.n.] ; [1694]. Das Werk wurde nicht ermittelt. ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 19 1700. Censura in Libr[um] manus[criptu]m, cui titul[us]: Teologia Mistica di S. Bonaventura, ovvero pratica della presenza di Dio, ed Uomo estratta da divini scritti del Serafico Dottore dal P. Bartolomeo di Castelvetro Pred[icato]re, e Definitor Cappuccino. 1. Barbieri, Bartolomeo : Teologia Mistica// Di// San Bonaventvra// ouero// Prattica della presenza di Christo Dio, & Homo : estratta dà i diuini Scritti del Serafico Dottore / Dal P. Bartolameo da Castel-Vetro Predic[ato]re;// e Definitore Cappuccino,// Ordinata alla direttione dell’ anime nell’ esercitio// delle Sante Virtù, e nell’ vso dell’ Oratione Vocale,// Mista, e Mentale: Meditatiua, Contemplatiua,// et Vnitiua;// Et accomodata con special studio alla professione// e Vita de’ Prelati, Teologi, Lettori, Studenti,// Parochi, Confessori, Sacerdoti, Religiosi,// & infine d’ogni stato di persone, che// desiderano tendere alla perfettione// Christiana. Parte Prima [–Seconda]. - [S.a.]. – 421 Bl. (Ms.). BAV Vat. lat. 1276458 Bl. 136v: das Werk sollte verboten werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in der Relation des Staatssekretariates an das SO, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 89, auf die Verhandlung in der CConcilio über einen kontroversen Hirtenbrief des Bf. von Leiria, gegen den das Werk gerichtet war. – Vgl. ferner das Dekret SO 22. Mai 1697, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 89. 57 Bl. 139r: das zweiteilige Werk sollte durch päpstliches Breve verboten werden. 58 Blattmaße: 21,2 x 16,5 cm. Enth.: 1. Trattato primo della presenza di Cristo:// e preludio à tutta l’opera. - Bl. 22r–33v, 36r–48r, 52r–61r.; 2. Trattato secondo sopra la Passione di Cristo. - Bl. 61v–139v; 3. 56

831

ACDF SO CL 1698–1700

2. Barbieri, Bartolomeo : Teologia Mistica Di San Bonaventvra [...] [Parte Seconda]: 2da parte della prattica della presenza di Christo Gesu: nella quale si da in atto prattico tutto ciò, che in Teoria si è insegnato di sopra alla prima parte (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

[Mattia di S. Maria OCD]59 Bl. 166r–194r, 57 S., [16. Juni 1700] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Mattia di S. Maria OCD Bl. 160r–165v, 12 S., [16. Juni 1700] (zu Nr. 2)

Dekret:

SO 16. Juni 1700 (zu Nr. 1−2)60

Korrespondenten: Rainaldo III d’Este Ferner beiliegend: Gesuch des Hz. von Modena um Revision der Mss. mit dem Zweck, eine Erlaubnis für Drucklegung in Modena zu erhalten, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 92, 1 S., [21. August 1697] In den Akten auch erwähnt: Bonaventura da Bagnorea : Itinerarium mentis in Deum. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.] Die Ausg. wurde nicht eindeutig ermittelt. ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 20 1700. Censura in Manus[criptu]m cui titul[us]: Vita del P. Biaggio da Caltanisetta Predicat[or]e dell’Ord[in]e de Cappuccini &c. divisa in 4 libri da Fr. Lodovico da Palermo Predicat[or]e del med[esi]mo Ordine. Ludovico : Vita del Pre. Biaggio da Caltanisetta Predicat.e dell’ Ord.e de PP. Cappuccini di S. Francesco della Provincia di Palermo divisa in 4.o Libri / composta da Fr. Lodouico da Palermo Predicat.e del med.mo Ordine (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.61 Trattato Terzo delle qualita dell’ogetto[?] della presenza diuina. - Bl. 140r–178v; 4. Trattato IV. Della presenza di// Cristo per mezo delle Creature. - Bl. 178v–220r; 5. Trattato Qvinto// Della presenza di Cristo coll’ uso dè Sacra-//menti. - Bl. 220v–293r; 6. Trattato VI.// Seconda Salita. - Bl. 293v–317v; 7. Terza Salita alla presenza perfetta di// Christo Dio, & huomo.// Trattato VII. - Bl. 317v–356r; 8. Trattato VIII.// Della Bontà di Dio. - Bl. 356r–421r. Hs. Eintrag, vermutl. von anderer Hand, auf dem Titelbl.: P.(rim)a Parte. Bl. 2r–4v, 20r–21v, 34–35r, 48v–51r, 165r unbeschrieben. Auf dem Einbandrücken: Bartol.(eo?) Castelvetro O.C./ teo[log]ia mistica [di] S. Bonav. Provenienzeintrag auf dem vorderen Einbandspiegel: S. Off. Vorsatzbl./Vortitelbl: [Censura/Decretum S.O. Feria 4. 16. Juni 1700] Feria 4.a Die 16. Junij 1700. Em:[inentissimi] dixerunt, quod p[raese]ns Liber non imprimatur, nec restitua[tur]. Enth. außerdem: [Incipit.:] Intenzione dell’Auttore, et ordine di questa Prattica.// Il Serafico Dottore S. Bonav:[entu]ra [...]. - Bl. 5r–7r; Indice de Trattati, e Capitoli della prima Parte ; Trattato secondo– Trattato Ottauo. - Bl. 7v–12v; Tauola delle cose più notabili della p.[rim]a parte: nella quale il numero segnaro è marginale. - Bl. 13r–19r; Bl. 20r–21v unbeschrieben. 59 Zu Mattia di S. Maria vgl. Prosopographie 18. Jh. 60 Bl. 195v: die Druckerlaubnis sollte nicht erteilt, die Mss. sollten nicht zurückgegeben werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Hz. von Modena mit Zustellung der Mss., ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 92. – Vgl. ferner das Dekret SO 21. August 1697, ACDF SO Tit.Libr. 1694– 1697, Nr. 92. 61 Gedruckt wurde: Ludovico : Vita// Del Servo Di Dio// P. Biagio// Da Caltanissetta// Predicatore Capuccino della Pro.,//vincia di Palermo. / Composta// Da Fra Ludovico Da Palermo// Predicatore del medesimo Ordine.// Dedicata Alla Grandezza Del Signor// D. Ferdinando Francesco//

ACDF SO CL 1698–1700 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Damasceno Bragaldi OFMConv62 Bl. 198r–201r, 7 S., [30. Juni 1700]

Dekret:

SO 30. Juni 170063

832

ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 21 1701. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Metodo per ben orare del P. Michele Missionario Cappuccino tradotto dal Francese in itagliano, e della necessità dell’Orazione. [?], Michele : [Metodo per ben’orare del P. Michele missionario Cappucino e della necessità dell’orazione tradotto dal Francese in Italiano] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt.64 Gutachter: Gutachten:

Francesco Maria Campioni OMD65 Bl. 204r/v, 2 S., [6. Juli 1701]66

Dekret:

SO 6. Juli 170167

ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 22 1700. Censura in Libr[um] P. Sigismundi Coccapani Scholar[um] piar[um], cui titul[us]: Vita della Serva di Dio Leonora Ramirez di Montaluco, Nobile Castigliana, e Fiorentina de Sig[no]ri della Sassetta Fondatrice delle umili Ancille dell’Incarnaz[ion]e, e della S[antissi]ma Trinità &c. Coccapani, Sigismondo : Vita della serva di Dio Leonora Ramirez di Montalvo nobile Castigliana, e Fiorentina de Sig. della Sassetta fondatrice delle umili Ancille dell’Incarnatione, e della Santissima Trinità (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

Giovanni Damasceno Bragaldi OFMConv68 Bl. 208r–215v, 16 S., [21. Juli 1700]

Gravina// Principe di Palagonìa, Marchese di Francofonte, e della// Gadera, Marchese della Delia, Barone delle Terre// di Calatabiano, e San’ Fratello, Signore della// Terra di Piemonte, e Cavaliere dell’Insigne// Ordine del Toson d’Oro, etc. - In Palermo : Nella Stamparia di Domenico Cortese [...], 1704. IC. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [24], 390, [2] S. ; 4°. 62 Zu Bragaldi vgl. Prosopographie 18. Jh. 63 Bl. 201v: die Druckerlaubnis sollte nicht erteilt und das Ms. nicht zurückgegeben werden. 64 Das franz. Orig. konnte nicht eindeutig ermittelt werden. Ermittelt wurde: Duport, Gilles: Les Excellences, les utilitez, et la necessité de la priere; avec des methodes faciles pour bien méditer & pour bien contempler selon les sentimens des saints Peres. Dediees à la reyne. Par Mre Gilles Duport. - A Paris : chez Claude Thiboust et Emmanuel Langlois, 1667. - [23, 1 bl.], 334, [1, 1 bl.] S. ; 12°. Abes. Das Werk ist mehrfach ersch. 65 Zu Campioni vgl. Prosopographie 18. Jh. 66 In Form eines kurzen Votums. Darunter Postscriptum mit Korrekurvorschlag zu einer bestimmten Passage, falls die Druckerlaubnis erteilt werden sollte. 67 Bl. 205v: die Druckerlaubnis sollte erteilt werden. 68 Zu Bragaldi vgl. Prosopographie 18. Jh.

833 Dekret:

ACDF SO CL 1698–1700 SO 21. Juli 170069

Korrespondenten: Inq. von Florenz ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 23 1700. Censura in Opusc[ulum], cui titul[us]: Amussis Ariadina, hoc est verus S. Scripturae sensus, quo praesente[m] Calvini Labyrinthum tot, ac tantis ambagibus intricatum indemne intueri licet; Proposita a P. Rudolpho Suicensi Cappuccino &c. Gassert, Rudolf : Amussis Ariadnae, hoc est: Verus Sacrae Scripturae Sensus quo Praesentem Calvini Labijrinthum tot ex tantis ambagibus intricatum indemne intueri licet proposita a Patre Fratre Rudolpho Suricensi Capuccino Provinciae in Helvetia (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

Henricus Faber OP Bl. 220r, 1 S., 28. Juli 170070

Dekret:

SO 11. August 170071

Korrespondenten: (1) Carlo Agosto Fabroni ; (2) Ass. SO ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 24 1700. Censura in Libellu[m] sub fictis nominibus Authoris, Impressoris, et Civitatis, cui titul[us]: Indices Opinationu[m] Rev., ac Eruditis[si]mi D[omi]ni Henrici Deniis in publica Leodiensiu[m] Schola S. Theologiae Professoris &c. 1. Oudenheim, Franciscus van : Indices opinationum reverendi ac eruditissimi domini Henrici Denys in Catena publica Leodiensium schola sacrae theologiae professoris contra Scripturas sacras. Concilium Tridentinum. Bullas pontificum. Adiecta est adnotatio aliquorum auctorum è quibus suam illam doctrinam hausisse potuit / F. ab Oudenheim. - Arae Ubiorum [i.e. Köln] : typis Joannis Ambosz, 1697. - 28 S.; 4°. SBN72

Die Druckerlaubnis sollte für die jetzige Fassung des Ms. nicht erteilt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Votum der Kons. SO 16. Februar 1699, ACDF SO Tit.Libr. 1697– 1701, Nr. 42, auf ein bereits eingeleitetes Verfahren, veranlasst auf ein Schreiben des Inq. von Florenz vom 10. Februar 1699, ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 42, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Votum der Kons. SO 16. Februar 1699, ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 42; das Dekret SO 18. Februar 1699, ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 42. 70 In Form eines Votums auf dem Titelbl. 71 ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 86: die Druckerlaubnis könne erteilt werden; zu diesem Zweck wurde das Ms. auf Anordnung des Ass. SO dem Sekr. CProp zurückgegeben. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Sekr. CProp an den Ass. SO vom 27. Mai 1700, ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 86, mit Übersendung des [Ms.] zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. – Vgl. ferner das Dekret SO 2. Juni 1700, ACDF SO Tit.Libr. 1697–1701, Nr. 86. 72 Autor und mutmaßl. Erscheinungsort ergänzt nach Willaert. 69

ACDF SO CL 1698–1700

834

Ferner wurde verhandelt: 2. Denys, Henricus: [Widerlegung des Werkes Nr. 1] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

[Paolo Andrea Borelli B?] nicht aufgefunden [11. Dezember 1697?] (zu Nr. 1−2)

Gutachter: Gutachten:

Giovanni Michele Teroni B73 Bl. 224r–227v, 8 S., [7. Juli 1700] (zu Nr. 1–2)

Dekret:

nihil (zu Nr. 1−2)74

Korrespondenten: Nuntius von Köln ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 25 1700. Censura in Libr[um] ins[criptu]m: Censura, et declaratio Conventus Generalis Cleri gallicani congregati in Palatio Regio S. Germano anno 1700 in materia Fidei, et moru[m] iussu eiusdem generalis Conventus publicata, et typis edita Parisiis. Anno 1700. Censura// Et Declaratio// Conventus Generalis// Cleri Gallicani// Congregati// In Palatio Regio San-Germano, anno millesimo// septingentesimo, in materiâ fidei & morum / ejusdem generalis Conventûs jussu publicata, &// typis edita. Parisiis : Excudebat Franciscus Muguet [...], 1700 (Cum Privilegio Regis). - 52 S. ; 4°. ACDF SO CL 1698-1700, Nr. 25, unter Bl. 231r Gutachter: Gutachten:

[Paolino Bernardini junior OP]75 Bl. 233r–239r, 13 S., o.D.76

Dekret: nihil77

Zu Teroni vgl. Prosopographie 18. Jh. Nach Angabe der Fasz.-Aufschrift, Bl. 223r, wurde keine Entscheidung getroffen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Köln [an das Staatssekretariat] vom 15. September 1697, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 109, und ferner, im Gutachten Teronis, den Hinweis auf eine Bitte des Autors um Druckerlaubnis für das Ms. unter Nr. 2. – Vgl. ferner die Dekrete SO 11. Dezember 1697, ACDF SO Tit.Libr. 1694–1697, Nr. 109; SO 7. Juli 1700, Bl. 227v. 75 Zu Bernardini vgl. Prosopographie 18. Jh. 76 Eine Abschrift findet sich Bl. 240r–249r. 77 Nach Angabe der Fasz.-Aufschrift, Bl. 229r, wurde keine Entscheidung getroffen. 73 74

835

ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658

ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658

ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 1] Arias Maldonado, Juan: Ivris// Responsvm// D.D. Ioannis Arias// Maldonati// A Consiliis Regis Cathol.,// Mediolani Senatoris,// Ac in eadem Mediolanensi// Prouintia,// Tum Militaris Iustitiae Generalis Praefecti,// cum etiam redditus Dimidiae Annatae Re-//gij Commissarij, Regiaeq; Visitationis// Iudicis exequtoris.// In quo soluitur ardua controuersia, scilicet vrgente// necessitate, Ecclesiastici teneantur ex bonis tem-//poralibus Rempublic. iuuare. - [S.l.] : [S.n.], [1642?]. 164 S. ; 4°. BVE Dekret:

SO 29. Juli 16431

Korrespondenten: (1) Inq. von Mailand; (2) Kard. [Francesco] Barberini; (3) Vikar der Inquisition von Bologna ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 2] Dottor Santa Maria [Mariales, Xantes]: Veri// Confini// Delle// Potestà Dominanti// E Spiritvale, E Temporale,// Giusta la dichiaratione de i Sereniss. Elettori// del sacro Imperio.// Approvata Dalli Representanti// De Tvtti I Prencipi// In Roma// Sotto Clemente VII.// Colle risposte al Decreto contrario// della Sorbona 1626. / Auttore// Il Dottor S. Maria.// Alle emulate, combattute, mà non depressibili// grandezze del grande difensore di// Santa Chiesa// Cesare Ferdinando III. - In Colonia : [S.n.], 1642 (Con Licenza de Superiori). ÖNB Dekret:

SO 29. Juli 16432

Korrespondenten: Inq. von Mailand

Bl. 106v: die Kardinäle nahmen das Schreiben des Inq. von Mailand an Kard. [Francesco] Barberini vom 15. Juli 1643 zur Kenntnis, mit dem das Werk auf Anweisung des SO übersandt wurde. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1643, Bl. 84r, auf ein Schreiben des Inq. von Mailand an Kard. [Francesco] Barberini vom 22. Mai 1643. − Vgl. ferner die Dekrete SO 10. Juni 1643, ACDF SO Decreta 1643, Bl. 84r; SO 21. Oktober 1643, Bl. 116v. 2 Bl. 105v: die Kardinäle nahmen das Schreiben des Inq. von Mailand an Kard. [Francesco] Barberini vom 15. Juli 1643 zur Kenntnis. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand an Kard. [Francesco] Barberini vom 15. Juli 1643, Bl. 104r, mit Übersendung des Werkes. 1

ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658

836

ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 3] Manzini, Giovanni Battista: Historia della vita, morte, & azioni illustri di F. Giuseppe da Leonessa Capuccino. / Descritta dal commend. d. Gio. Battista Manzini. In Bologna : presso Gio. Battista Ferroni, 1647. - [8], 418, [2] S. ; 4°. SBN Gutachter: Gutachten:

keine Angabe 2 S., [28. Juli 1646]3

Dekret:

nicht aufgefunden;4 SO [25. Juli 1646?]5

Korrespondenten: (1) [Generalprok. OFMCap]; (2) [Giovanni Battista Manzini]; (3) [Inq. von Bologna] ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 4] ♦ Alagona, Paolo d’ ; Crescenti, Luigi (Bearb.): Allegationi// Del Givs// Dell’Vno, E L’Altro Principe,// E De Regolari.// Per La Cavsa Delle Sacre Religioni,// della Nobilissima Città di Messina; co’ RR.PP.// della Compagnia di Giesv.// Per Conto Del Convittorio// Eretto da detti PP. senza il douuto assenso dell’Illustris-//simo Sig. Arciuescouo; e de Regolari; e senza darne// parte all’Eccellenza del Principe:// Stante Il Fatto// Occorso Nel Palagio, Nomato,// Rocca Fiorita, in fauor de Regolari, per la// Prudenza dell’Illustrissimo Senato. Con vn’al-//tra Allegationetta di douersi all’Autore// l’ingresso nel Collegio de Dottori. / Composte// dal M.R.P.D. Paolo D’Alagona// Chierico Regolare, Sac. Theol. & V.I.D. publico Lettor// Primario de Sacri Canoni, nella Famosissima Vni-//uersità de Studi di detta Città.// Mandate à luce dall’V.I.D.// Lviggi Crescente.// Con li suoi Punti ben prouati, e nuoui, conforme// al Sommario nel num. 25. - In Verona : Apresso Francesco di Rossi, 1644 (Con licenza de’Superiori). IC6 Dekret:

nicht aufgefunden7

Korrespondenten: Inq. von Verona

In Form von vom SO approbierten Korrekturen. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1639, Bl. 131v, auf ein Gesuch Giovanni Battista Manzinis mit der Bitte, in Bologna einen Gutachter mit der Revision des [Ms.] zu beauftragen und so die Erteilung der Druckerlaubnis zu erreichen. − Vgl. ferner das Dekret SO 9. August 1639, ACDF SO Decreta 1639, Bl. 131v. 5 Aus dem dem Bd. beiliegenden und vom SO genehmigten Gutachten lässt sich schließen, dass der Inq. von Bologna die Druckerlaubnis (unter Korrekturauflagen) erteilen sollte. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1645, Bl. 175v, auf ein Gesuch des Generalprok. OFMCap mit Übersendung des Titelbl. und der Bitte, den Inq. von Bologna mit der Revision des [Ms.] zu beauftragen [mit dem Ziel, die Erteilung der Druckerlaubnis zu erreichen]. − Vgl. ferner die Dekrete SO 8. November 1645, ACDF SO Decreta 1645, Bl. 175v; SO 29. November 1645, ACDF SO Decreta 1645, Bl. 187v. 6 Laut Schreiben des Inq. von Verona vom 18. September 1646, Bl. 139r, wurde der Druckort fingiert. 7 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Verona vom 18. September 1646, Bl. 139r, mit Anzeige des Werkes. − Vgl. ferner das Dekret SO 3. Oktober 1646, Bl. 143v und ACDF SO Decreta, 1646, Bl. 144r. 3 4

837

ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658

ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 5] Comotto, Amedeo: Della Vita// Della Madre delle Figlie// Di Maria Sempre Vergine// Giovanna Francesca Di Chantal,// Fondatrice dell’Ordine della Visitatione,// Libri Tre / Composti Dal P. D. Amadeo Comotto// Torinese, // De’ Chierici Regolari di S. Paolo.// Dedicati A Madama Reale Di Savoia. - In Torino : Per Giouanni Sinibaldo [...], 1646 (Con licenza de’ superiori) (gedr. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, Bl. 145r8 Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Domenico Ruggieri da Taggia OP?]9 nicht aufgefunden [21. April 1649?]

Dekret:

SO [21. April 1649];10 nicht aufgefunden11

Korrespondenten: (1) Inq. von Turin; (2) [Generalprok. B] ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 6] [Vita Leonardi Lessii]. Das Manuskript wurde nicht ermittelt.12 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe Bl. 170r, 1 S., o.D.13

Dekret:

nicht aufgefunden

ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 7] Giovanni Battista : Del// Capvccino D’este// Che fù nel secolo il Ser.mo Alfonso. III.// Duca di Modana, e nella Religione Seraffica il Pre.// Gio. Battista Predicatore Apostolico// e della Ser.ma Infanta D. Isabella di Sauoia// sua Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [20], 301, [3] S. ; 4º. Neuausg.: Comotto, Amedeo: Vita della madre delle figlie di Maria sempre Vergine Giouanna Francesca di Chantal, fondatrice dell’ordine della Visitatione, libri tre. Composti dal Padre d. Amedeo Comotto torinese, de’ Chierici regolari di S. Paolo. Et in questa seconda impressione maggiormente abbelliti. - In Padoua : per Paolo Frambotto, 1656. - [16], 250, [6] S. : 1 ill. ; 4° SBN. 9 Mutmaßlicher Gutachter ermittelt durch Angabe des Amtes: Socius Comm. SO. 10 Ein Dekret wurde nicht ermittelt; vgl. aber den Hinweis ACDF SO Decreta 1649, Bl. 51r auf die Suspendierung des Werkes durch das SO. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Turin vom 19. September 1646, Bl. 144r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung des Publiceturs. − Vgl. ferner das Dekret SO 10. Oktober 1646, Bl. 147v und ACDF SO Decreta 1646, Bl. 146v. 11 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1649, Bl. 51r, auf ein Gesuch des Generalprok. B um [erneute?] Revision. − Vgl. ferner das Dekret SO 21. April 1649, ACDF SO Decreta 1649, Bl. 51r. 12 Ermittelt wurde: Courtois, Thomas ; Neeffs, Jacobus [u.a.]: De// Vita Et Moribvs// R. P. Leonardi Lessy// E Socťe Iesv Theologi// Liber / Ad vtramqve Provinciam// Socťis Iesu per Belgium// Ivbilaevm// Anno Seculari Suo// Celebrantem. Vna cum Diuinarū Perfectionū// opusculo// Curâ & Sumptibus// Thomae Courtois// I.V. Licentiati & in// Supremo Brabantiae Senatū// Aduocati. - Bruxellae : apud Godefridum Schouartium, 1640 (cū gratia et Priuilegio). - 2 Teile in 1 vol. ; 8°. UGent. Dieses Werk war bereits 1640 in Paris bei Henault ersch. BVB. Das ermittelte Werk wurde verboten (donec corrigatur); vgl. Dekret SO 20. November 1641, ACDF SO Decreta 1641, Bl. 172v; Bando CIndex 22. Januar 1642. 13 Korrekturanweisungen verf. mit dem Ziel, eine Druckerlaubnis zu ermöglichen, eingeheftet zwischen den Akten vom 28. Februar und vom 5. Juli 1647. 8

ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658

838

Dilettissima Consorte// Nascita, Vita, Morte, e Sepoltvra / Descritta in breuità, ma’ ueridicamente// Dal// P.F. Gio: da Sestola Predic: Capucc.// A Gloria di Dio, e edificatione dichi leggerà. - Modana : per Bartolomeo Soliani, 1646 (gedr. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, Bl. 181r14 Dekret:

SO 28. August 164715

Korrespondenten: Inq. von Modena Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Modena vom 8. August 1646: Giovanni Battista : [Incipit: All’ Altezza Sereniss.// Del Signor// Dvca Di Modana,// Reggio, etc.// Frà l’ombre de gl’inchiostri ho stimato]. Modana : per Bartolomeo Soliani, 1646. - 2 S. ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, Bl. 182r−185v16 ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 8] ♦ Rorengo, Marco Aurelio: Memorie// Historiche// Dell’introduttione dell’ Heresie// Nelle Valli di Lucerna, Marchesato di Saluzzo,// & altre di Piemonte,// Editti, Prouisioni, Diligenze delle Altezze// di Sauoia per estirparle.// Col breue compendio d’esse, e modo facile di confutarle. / Del Prior Marc’ Aurelio Rorengo// de’ Conti di Lucerna. - In Torino : Per gl’HH.di Gio: Domenico Tarino, 1649 (Con licenza de’Superiori). ÖNB Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [23. Februar 1650]

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [23. Februar 1650?]

Dekret:

nicht aufgefunden17

Korrespondenten: (1) Inq. von Turin; (2) [Marco Aurelio Rorengo]

Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [24], 478, [2] S. ; 4º. Bl. 191v: der Inq. von Modena sollte das Publicetur erteilen, falls das Werk nichts gegen den Glauben oder die guten Sitten enthalte. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Modena vom 8. August 1646, Bl. 180r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner Dekrete SO 14. August 1646, Bl. 188v und ACDF SO Decreta 1646, Bl. 119v; SO 3. Oktober 1646, Bl. 189v; SO 30. Januar 1647, Bl. 188v und ACDF SO Decreta 1647, Bl. 19v; SO 13. Februar 1647, Bl. 191v; SO 21. August 1647, Bl. 190v. 16 Enthalten in: Giovanni Battista : Del// Capvccino D’Este// Che fù nel secolo il Ser.mo Alfonso. III.// Duca di Modana, e nella Religione Serafica il Prē.// Gio. Battista Predicatore Apostolico// E della Ser.ma Infanta D. Isabella di Sauoia// sua Dilettissima Consorte// Nascita, Vita, Morte, e Sepoltvra / Descritta in breuità, ma’ ueridicamente// Dal// P.F. Gio: da Sestola Predic: Capucc.// A Gloria di Dio, e edificatione// dichi leggeràe. - Modana : per Bartolomeo Soliani, 1646. 17 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1649, Bl. 44r, auf ein Schreiben des Inq. von Turin vom 25. März 1649. − Vgl. ferner die Dekrete SO 7. April 1649, ACDF SO Decreta 1649, Bl. 44r; SO 11. Mai 1649, Bl. 217v und ACDF SO Decreta 1649, Bl. 62r; SO 22. September 1649, ACDF SO Decreta 1649, Bl. 120r. Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1650, Bl. 30r, auf ein Gesuch Marco Aurelio Rorengos mit der Bitte um Druck­ erlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 23. Februar 1650, ACDF SO Decreta 1650, Bl. 30r. 14 15

839

ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658

ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 9] Catalano, Nicolo: Fivme// Del Terrestre Paradiso// Diviso In Qvattro Capi, O Discorsi / Trattato Difensivo// Del Sig. Dottor Don Niccolo Catalano// Da Santo Mavro.// Oue si ragguaglia il Mondo nella verità dell’antica forma// d’Habito de’Frati Minori// Istitvita Da S. Francesco// Dato alle Stampe// Dal P. M. Givlio Antonio Catalano Da S. Mavro// Ministro Prouintiale di S. Niccolò Min. Conuentuale,// E dal medesimo Dedicato// All’Eminen.mo E Rev.mo Signore Il Sig. Cardinale// Pierlvigi Carafa// Prefetto Della Sacra Congreg. Del Concilio// Et In Bologna Legato Della Santita’Di n. S.// Papa Innocenzo X. - In Fiorenza : Nella Stamperia d’Amadore Massi, 1652 (Con Licenza de’Superiori). - [36], 592 S.18 BVB Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [28. August 1652]

Dekret:

SO 28. August 1652;19 SO 12. September 165220

Korrespondenten: (1) [Inq. von Ancona]; (2) Inq. von Venedig; (3) [Inq. von Mantua]; (4) [Inq. von Mailand]; (5) [Inq. von Rimini]; (6) [Vikar der Inquisition von Modena]; (7) Inq. von Siena Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Venedig vom 31. August 1652: Gutachten mit einer Auflistung fraglicher Stellen; beiliegend Abschrift des Protokolls der Anzeige vom Guardian OFMCap des Ordenskonventes SS. Redentore in Venedig mit Zustellung des Werkes an den Inq. von Venedig am 30. August 1652, Bl. 231r–238v, 14 S., [31. August 1652] In den Akten auch erwähnt: Boverio, Zaccaria: Annalium seu Sacrarum historiarum ordinis Minorum S. Francisci qui Capucini nuncupantur. Tomus primus [–secundus]. [...] / Auctore r.p. Zacharia Bouerio salutiensi [...]. Nunc priumum in lucem prodit tribus indicibus copiosissimis illustratus. - Lugduni : sumptibus Claudii Landry, 1632−1639. - 2 vol. ; 2°. SBN ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 10] 1. Liceti, Fortunio: Fortvnii Liceti// Genvensis// In Almo Palladio Patavino// Medici Theorici Supremae Sedis ex L. Com.// Hydrologiae Peripateticae// Disputationes// De Maris tranquillitate, arte per oleum, & anchoram// comparanda:// Deque fluminum ortu e montibus, in Meteorologia// proposito.// S. D. N.// Alexandro VII.// Pontifici Zum Widmungsempfänger, Kard. Pier Luigi Carafa senior, vgl. Personen und Profile. ACDF SO Decreta 1652, Bl. 125r/v: das Werk wurde an die CIndex weitergeleitet. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1652, Bl. 125r, auf ein Schreiben des Inq. von Ancona vom 18. August 1652 [mit Übersendung des Werkes]. 20 Dem Inq. sollte geschrieben werden, dass das Werk der CIndex zugestellt worden war, und dass sich die Kapuziner an diese Kongr. wenden sollten. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schrei­ ben des Inq. von Venedig vom 31. August 1652, Bl. 230r. − Vgl. ferner die Dekrete SO 18. September 1652, ACDF SO Decreta 1652, Bl. 135r; SO 25. September 1652, ACDF SO Decreta 1652, Bl. 138r; SO 9. Oktober 1652, ACDF SO Decreta 1652, Bl. 141v; SO 9. Oktober 1652, ACDF SO Decreta 1652, Bl. 148v; SO 20. November 1652, ACDF SO Decreta 1652, Bl. 169v; SO 22. Januar 1653, ACDF SO Decreta 1653, Bl. 15r; SO 12. März 1653, ACDF SO Decreta 1653, Bl. 37v. − Das Werk wurde verboten: vgl. Bando CIndex 10. Juni 1658. 18 19

ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658

840

Maximo// DD. - Vtini  :  Ex Typographia Nicolai Schiratti, 1655 (Annventibvs Svperioribvs) (gedr. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, Bl. 257r21 2. Liceti, Fortunio: Fortunii Lieti etc. de octavo quesitis responso prodroma in quibus afferruntur Dogmata RPP de Incarnato filio Dei [...] (Titelbl.). Das Titelbl. wurde nicht ermittelt.22 Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−2)23

Korrespondenten: Inq. von Aquileia In den Akten auch erwähnt: ♦ Ferkić, Matija : Vestigationes// Peripateticae / Matthaei Ferchij Veglensis Min: Conu.:// In Vniuersitate Patauina Theologi.// Illvstrissimo, Et Excellentissimo D.// D. Ioanni Basadonnae (Cvm Privilegio). - Patavii : Ex Typographia Pauli Frambotti, 1639 (Sup: Permissu). - [8], 485, [19] S. ; 4º. BVE ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 11] Papin, Nicolas: Nicolai// Papinii// Blaesensis M. D.// De// Pvlvere Sympathico// Dissertatio.// Amplissimo & Excellentiss. V.// Gvido Antonio// Albanesio// Dicata. Patavii : Typis Matthaei Cadorini, 1654 (Super. permissu) (gedr. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, Bl. 343r24 Dekret:

nicht aufgefunden25

Korrespondenten: Inq. von Padua ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 12] 1. Anonym: Sensi di divota osservanza verso suor Maria Adelaida Maffeo. Das Werk wurde nicht ermittelt. 2. ♦ Chiavenna, Andrea: Ritratto delle più chiare et commendabili attioni di Luigi, duca d’Angiò [...] vescovo dì Tolosa et canonizato santo [...] / Del cavalier Andrea Chiavenna [...] Aggiuntovi un breve discorso e sostantiosa istruttione al vivere perfetto [...] per l’oration mentale. - Verona : A. et frat. Rossi, [1658]. - 2 Teile in 1 vol. ; 4°. BNF

Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [36], 203, [1] S. ; 4º. Gedruckt wurde: Liceti, Fortunio: Fortunii Liceti [...] De octauo-quaesitis in aeterna processione Verbi Diuini responsa priora; quibus afferuntur catholica dogmata S.S. patrum de ortu sapientiae increatae contradictoria placitis Illyrici theologi, numerantis vnigenitum Dei Filium in communi grege rerum creatarum [...]. - Brixia : typis Antonij Rizzardi, 1655. - [8], 250 S. ; 4°. SBN. 23 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Aquileia vom 19. Mai 1655, Bl. 253r/v, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 16. Juni 1655, Bl. 255v und ACDF SO Decreta 1655, Bl. 78r. 24 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: [16], 48 S. ; 8°. 25 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Padua vom 20. Juli 1657, Bl. 335r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 1. August 1657, Bl. 349v und ACDF SO Decreta 1657, Bl. 114r/v. 21 22

841 Dekret:

ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658 nicht aufgefunden (zu Nr. 1−2)26

Korrespondenten: Inq. von Verona ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 13] Porti, Girolamo: Poesie Sacre// E Morali / Di Girolamo Porti.// All’ Eminentiss. e Reuerendiss. Sig. il Sig.// Cardinal Cybo// Vescouo di Iesi. - In Ferrara : Nella Stamperia Camerale, 1657 (Con Licenza de’ Superiori) (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit. Libr. 1640−1658, Bl. 453r Dekret:

nicht aufgefunden27

Korrespondenten: Inq. von Ferrara ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 14] Dobrzensky, Jacob J.: Nova, Et// Amaenior// De Admirando Fontivm Genio// (Ex Abditis Natvrae Clavstris, In Orbis Lvcem Emanante)// Philosophia// Ad Votvm.// Illustriss.mi & Excellentiss.mi Domini Domini// Innocentii De Comitibvs// Ex Ducibus Poli & Guadagnoli, Baronis Romani, Sanctissimi Domini// Nostri Alexandri Septimi Pont. M. Magistri Campi Generalis,// nec non S.C.M. Cubicularij, Generalis Vigilum Praefecti, & Pe-//ditum Colonelli, Domini & Mecaenatis sui Colendissimi.// Perenne Flvere Ivssa / Avctore// Iacoboi. W. Dobrzenskide Nigro Ponte Boemo Pragensi.// P. E. M. D.// Opvscvlvm// Quod non solum Curiosis ingenijs ob plurimas & nouas hydraulicas machinas aeri// delicatissimè incisas voluptatem adfert, sed & Philosophos Exoticis// quibusdam erudit discursibus, & Mathematicis campum aperit// alias plures, & ingeniosiores excogitandi inuentiones. - Ferrariae : Apud Alphonsum, & Io: Baptistam de Marestis, 1657 (Superiorum permissu) (gedr. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, unter Bl 464r Dekret:

nicht aufgefunden28

Korrespondenten: Inq. von Ferrara ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 15] Bernardino ; Pocopagni, Vitale (Bearb.): Sancti// Bernardini// Senensis// Ordinis Seraphici Min.// Tractatus eximij vastam de Restitutione// materiam,// Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Schreiben des Inq. von Verona vom 12. September 1657, Bl. 417r, auf die Anordnung des SO [durch Dekret SO 29. August 1657] mit Schreiben vom 1. September 1657, die beiden Werke nach Abschluss der Drucklegung dem SO zuzustellen. − Vgl. ferner das Dekret SO 29. August 1657, Bl. 419v. 27 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ferrara vom 3. Oktober 1657, Bl. 451r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 10. Oktober 1657, Bl. 456v, und ACDF SO Decreta 1657, Bl. 157v; SO 21. November 1657, ACDF SO Decreta 1657, Bl. 182r. 28 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ferrara vom 17. Oktober 1657, Bl. 463r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 24. Oktober 1657, Bl. 466v, und ACDF SO Decreta 1657, Bl. 163v. 26

ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658

842

Et de Contractibus cuiuscumquè generis, tàm in vniversali,// quàm in particulari circumferentes,// Parisiis Impressi, & ex deius Operibus erepti.// Per Fratrem Vitalem De Pocopagnis A Brixia,// Eiusdem Ordinis Lectorem, & Praedicatorem,// Confessoribus, Concionatoribusvè apprime necessarii. - Brixiae  : Apud Sabbios, 1657 (Svperiorvm Consensv.) (gedr. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, unter Bl. 474r29 Gutachter: Gutachten:

[Antonino Diana CR] nicht aufgefunden [2. Januar 1658]

Dekret:

SO 2. Januar 165830

Korrespondenten: (1) [Inq. von Brescia]; (2) [Inq. von Padua] ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 16] 1. Anonym: Svpplica// Della Citta’ Di Napoli// Alla Santita’ Di N.S. Alessandro VII.// Con attestationi publiche// Della Liberatione della medesima dal Contagio, per l’intercessione// del B. Gaetano Tiene, Fonda-//tore de’ Chierci Regolari.// Per ottenerlo// Prottetore. - In Roma, & in Bologna : per gli HH. Del Dozza, 1657 (Con licenza de’ Superiori). - [7] Bl. ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, Bl. 487r−488v und Bl. 493r−494v 2. Anonym: Copia// Del Decreto// Publicato in Napoli// Dall’ Illvstrissima Depvtatione// di quella Fedelissima Città,// In riconoscenza del singolar beneficio riceuuto nella liberatione// del Contagio, da’ suoi Santi Padroni, e nostra Gloriosa// Cittadina// Santa Rosalia. - In Palermo, & in Bologna : presso Gio. Battista Ferroni, 1657 (Con licenza de’ Superiori). - [6] Bl. ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, Bl. 489r−492v Dekret:

SO 12. Dezember 1657 (zu Nr. 1−2)31

Korrespondenten: Inq. von Bologna ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 17] Pirano, Paolo: Historiam Concilij Tridentini a Petro Soave Polano// conscriptam haud tanti esse: apud quosdam quanti est// Rationes// Congregabat I.V.D. Prothonot. Veröffentlicht wurde: Bernardino  ; Pocopagni, Vitale (Bearb.): Sancti Bernardini Senensis [...] Tractatus eximij de restitutione synopsibus ornati, nec non postillis illustrati [...] Verbi Dei praeconibus, ac poenitentiae sacramenti ministris apprime necessarij, ex tomo primo Parisijs impresso, nunc extracti per fratrem Vitalem de Pocopagnis a Brixia. - Brixiae : apud Sabbios, 1658. [16], 143, [1] S. ; 4º. SBN. 30 ACDF SO Decreta 1658, Bl. 1r: der Inq. von Padua sollte angewiesen werden, das Publicetur zu erteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1657, Bl. 179r, und im Vermerk, Bl. 473r, auf ein Schreiben des Inq. von Brescia mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung des Publiceturs. − Vgl. ferner die Dekrete SO 14. November 1657, Bl. 474r; Bl. 475v und ACDF SO Decreta 1657, Bl. 179r; SO 12. Dezember 1657, Bl. 504v, und ACDF SO Decreta 1657, Bl. 195r/v; SO 9. Januar 1658, Bl. 503v. 31 Bl.  497v: der Inq. von Bologna sollte beide Werke supprimieren. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 1. Dezember 1657, Bl. 486r/v, und Bl. 497r; mit dem Schreiben wurden die beiden Werke übersandt. 29

843

ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658

et Pisaur. Can:cus// (vulgari testura). Paulus Piranus (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr.17], Bl. 620r Gutachter: Gutachten:

[Vincenzo Candido OP] nicht aufgefunden [1652]

Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP] nicht aufgefunden [1658]

Dekret:

nicht aufgefunden32

Korrespondenten: (1) Inq. von Rimini; (2) Paolo Pirano (3) [Kard. Francesco Barberini?] Ferner beiliegend: Gesuch von Paolo Pirano [an Kard. Francesco Barberini?] mit erneuter Bitte um Druckerlaubnis; mit Verweis auf die Zustellung des Ms. an den Vikar der Inquisition [von Rimini?] zur Übersendung an das SO; und mit Verweis auf die zweifache Verweigerung der Druckerlaubnis vonseiten des MSP 1652 und 1658 bzw. Erteilung der Druckerlaubnis vom Inq. von Siena 1655, Bl. 622r−625r, 7 S., 19. Mai 1658 In den Akten auch erwähnt: Pallavicino, Pietro Sforza 33: Istoria del concilio di Trento / scritta dal padre Sforza Pallavicino della Compagnia di Giesu [...] Parte prima [–seconda]. - Roma : nella stamperia d’Angelo Bernab dal Verme erede del MaManelfi, 1657–1658. - 2 vol.  ;  2°. SBN34 (2) Soave, Paolo [Sarpi, Paolo]: Historia// Del// Concilio// Tridentino.// Nella Qvale Si Scoprono// tutti gl’artificii della Corte di Roma, per impedire// che né la verità di dogmi si palesasse, né la// riforma del Papato, & della Chiesa// si trattasse / di Pietro Soave [...]. - Londra : appresso Giovan Billio, 1619. - 8 Teile in 1 vol. - [9] Bl., 804 S., [6] Bl. BSB ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 18] Mastri, Bartolomeo : Disputationes Theologicae [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.35 Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 642v, 1 S., [15. Mai 1658]

Dekret:

SO 15. Mai 165836

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 1. April 1658, Bl. 620r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 10. April 1658, Bl. 626v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 68v; SO 29. Mai 1658, Bl. 625v. 33 Zu Pallavicino vgl. Personen und Profile. 34 Abweichender Erscheinungsvermerk: [In Roma] : per Giovanni Casoni libraro, 1657−1658. SBN. 35 Gedruckt wurde: Mastri, Bartolomeo : Dispvtationes// Theologicae// In Tertivm Librvm Sententiarvm;// Qvibvs// Ab Adversantibvs, Tvm Vetervm,// Tum Recentiorum Iaculis Scoti Theologia vindicatur. / Avctore// F. Bartholomaeo Mastrio// De Meldvla// Ordinis Minorum Conuentualium Sancti Francisci,// Sacrae Theologiae Magistro. - Venetiis : Apud Valuasensem, 1661 (Svperiorvm Permissv, Et Privilegio). BUCM. 36 Bl. 642r und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 94v: die Erklärung von Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv, dass die Gnadenlehre in der betr. Quaestio [de concursu Dei cum causis secundis] nicht berührt 32

ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658

844

Korrespondenten: Inq. von Venedig Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Venedig vom 2. März 1658: Auflistung zweier im Werk enthaltener Quaestiones, unter Bl. 638r, 1 S., [2. März 1658] ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 19] Marca, Pierre de : Illvstrissimi Viri// Petri de Mar­ ca// Archiepiscopi Parisiensis// Dissertationvm// De Concordia// Sacerdotii Et Imperii,// Sev// De Libertatibvs// Ecclesiae Gallicanae, Libri Octo:// Quorum quatuor vltimi nunc primùm eduntur operâ// & studio Stephani Balvzii Tutelensis. - Parisijs : Apud Franciscvm Mvgvet [...], 1663 (Cvm Privilegio Regis). - 2 Teile in 1 vol. BVE37 Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?] nicht aufgefunden [2. April 1664?]

Gutachter: Gutachten:

[Stefano Spinola CRS?] nicht aufgefunden [2. April 1664?]

Dekret:

nicht aufgefunden38

ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 20] Anonym [Eschinardi, Francesco]: Microcosmi// Physicomathematici,// Sev// Compendii,// In quo clarè, & breuiter tractantur// praecipuae Mundi partes,// Coelvm, Aer, Aqva, Terra;// eorumque praecipua accidentia.// Tomvs Primvs. [Auctor// Eschinardo// Jesuita]. - Pervsiae : Ex Typographia Episcopali, Apud Haeredes Bartoli, Angelum Laurentium, 1658 (Svperiorvm Permissv). - 160, 10 S. ; 2°. GBV Gutachter: Gutachten:

[Vincenzo Preti da Serravalle OP?] nicht aufgefunden [19. Juni 1658?]

Dekret:

SO 19. Dezember 1657;39 SO 29. Mai 1658;40 SO 26. Juni 165841



37 38



39



40



41

wurde, sollte dem Inq. von Venedig mit der Anordnung übersandt werden, die Druckerlaubnis zu erteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 2. März 1658, Bl. 637r, zur Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 13. März 1658, Bl. 639v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 49r; SO 1. Mai 1658, Bl. 639v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 81v. Formatangabe nach Abes: 2°. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664, [Nr. 11]. − Vgl. ferner das Dekret SO 2. April 1664, Bl. 643r. − Eine frühere Ausg. des Werkes war bereits verboten worden: vgl. Bando CIndex 11. Juni 1642. ACDF SO Decreta 1657, Bl. 203r: der Inq. von Perugia sollte das Publicetur erteilen, falls das Werk nichts gegen den Glauben oder die guten Sitten enthalte. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1657, Bl. 203r, auf ein Schreiben des Inq. von Perugia vom 8. Dezember 1657 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung des Publiceturs. ACDF SO Decreta 1658, Bl. 104r: dem Inq. von Perugia sollte geschrieben werden, das Werk selbst bei fehlender Autorenangabe zuzulassen, jedoch nur, falls das Werk weiterhin nicht gegen die Regeln verstoße. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1658, Bl. 104r, auf ein anonymes Gesuch. ACDF SO Decreta 1658, Bl. 120v: dem Inq. von Perugia sollte geschrieben werden, das Publicetur zu erteilen. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1658, Bl. 106r,

845

ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658

Korrespondenten: (1) Inq. von Perugia; (2) [Francesco Eschinardi SJ] ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 21] 1. Piana, Ottavio: Informatione// Sopra La Legitima Avtorita// Del Signor Vicario Ottavio Piana// [...]// Nel Distretto di Biella, Biellese, & altri luoghi adiacenti. [Incipit: La Città di Biella, attesi gl’impedimenti di guerra,// supplicò la Santa Memoria di Papa innocenzo X.// d’haver vn Vicario…]. - [S.l.]  :  [S.n.], [S.a.] (Einblattdruck). ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, unter Bl. 705r42 2. Piana, Ottavio: [Incipit: Risposta Al Libello// Famoso Del Procvratore// del Sig. D. Ottauio Piana.// Il Caretello, ò sia Libello famoso, che và per le mani// del clero di questa Diocesi sotto titolo d’informatione// sopra l’autorità del Sig. D. Ottauio Piana] [Explicit: pon in azardo con la sua, la repu-//tatione, e l’anima del Sig. Piana.// Il Procuratore interueniente nella Curia// Episcopale di Uercelli in Polone per il// Fiscale della Mensa]. - In Vercelli : Per Gaspar Matta, 1656. - 12 S. ACDF SO Tit. Libr. 1640−1658, Bl. 696r–701v 3. Coda, Carlo Antonio: Ristretto Del Sito, E Qvalita// Della Citta// Di Biella,// E sua Prouincia. / Composto// Da// Carl’Antonio Coda,// E dedicato// All’illustrissimo Conseglio della Città medema. - In Torino : Per Bartolomeo Zauarra, 1657 (Con lic. de’ Superiori). - 4 S. ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, Bl. 696r-701v Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

Stefano Spinola CRS Bl. 699v, 1 S., [10. Juli 1658] (zu Nr. 2−3)43

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1)44

Dekret:

SO 10. Juli 1658 (zu Nr. 2−3)45

Korrespondenten: Inq. von Vercelli ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 22] Rusca, Giovanni Alessandro: Compendium totius dialecticae, logicae et Physicae [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.46 auf ein Gesuch von Francesco Eschinardi SJ. − Vgl. ferner die Dekrete SO 5. Juni 1658, ACDF SO Decreta 1658, Bl. 106r; SO 19. Juni 1658, Bl. 669v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 116r. 42 Wegen Einbindung teilw. nicht lesbar. 43 In Form eines Dorsalvermerks auf dem Werk unter Nr. 2. 44 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Vercelli vom 3. Juni 1658, Bl. 693r/v, mit Übersendung der verhandelten Werke. 45 Bl. 706v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 131r: dem Inq. von Vercelli sollte gemäß dem Votum Spinolas geschrieben werden, [die Werke zu supprimieren]. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Vercelli vom 3. Juni 1658, Bl. 693r/v, mit Übersendung der verhandelten Werke. − Vgl. ferner das Dekret SO 19. Juni 1658, Bl. 706v. 46 Gedruckt wurde: Rusca, Giovanni Alessandro: Brevis// Svmma Totivs// Philosophiae. / Avctore// Patre Fr. Ioanne Alexandro// Rvsca, de Tavrino,// Ord. Praed. Sac. Theol. Magistro, in Tauri-//nensi

ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658 Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Bl. 710v, 1 S., [10. Juli 1658]47

Dekret:

SO 10. Juli 165848

846

Korrespondenten: (1) Giovanni Alessandro Rusca OP; (2) Inq. von Turin Ferner beiliegend: Gesuch von Giovanni Alessandro Rusca OP mit der Bitte um Druckerlaubnis, Bl. 707r, 1 S., 9. Juni 1658 ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 23] Bascarini, Giovanni: Ioannis// Bascarini// Ferrariensis// In Patriâ Vniversitate Philosofiae, ac Medicinae// Professoris// Mvndvs// Philosophicvs, Et Medicvs// In Dvas Partes Divisvs,// In quibus Morali, Physicâ, Medicâ, Historicâ, ac in vniversum// mixtâ contemplatione ea pertractantur, quorum// argumenta singulis iisdem apponentur.// Cvm Indicibvs// librorum, capitum, ac rerum nota dignarum, quae suis locis continentur// Opvs// Quibuslibet bonarum artium cultoribus apprimè delectabile// Philosofis, ac Medicis pottisimvm vtile. - Ferrariae : Apud Alphonsum, et Io: Baptistam de Marestis Typographos, 1658 (Epis. Sup. Permissu.) (gedr. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, unter Bl. 712r Dekret:

nicht aufgefunden49

Korrespondenten: Inq. von Genua ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 24] Iacobilli, Lodovico: Bibliotheca Umbriae, siue de scriptoribus Provinciae Umbriae etc. (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.50 Gutachter: Gutachten:

Carlo Cartari Bl. 739r, 1 S., 13. August 165851

Vniuersitate publico Sacrarum// Litterarum Interprete, & S. Inqui-//sitionis in eadem Vrbe Vic. Gen. Taurini : Apud Io: Sinibaldum [...], 1658 (Superiorium permissu). - [24], 463, [5] S. ; 12º. IC. 47 In Form eines Dorsalvermerks auf dem Schreiben Ruscas. Gegenstand der Prüfung war nicht das Ms., sondern ein hs. Folium mit Textstellen zur Praemotio fysica. 48 Bl. 710v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 133r: der Inq. von Turin sollte das Publicetur erteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giovanni Alessandro Rusca OP vom 9. Juni 1658, Bl. 707r, mit Übersendung der im Ms. enthaltenen Quaestio [de praemotione causae divinae ad secundas]. − Vgl. ferner die Dekrete [o.D.], Bl. 710v; SO 11. September 1658, Bl. 709v; SO 20. November 1658, Bl. 802v. 49 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 6. Juli 1658, Bl. 711r, mit Übersendung des Titelbl. zur Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 17. Juli 1658, Bl. 713v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 137r. 50 Gedruckt wurde: Iacobilli, Lodovico: Bibliotheca Umbriae sive De scriptoribus provinciae Umbriae: alphabetico ordine digesta: una cum discursu praefatae provinciae / auctore Ludovico Jacobillo, jur. cons. Fulginate et prothonot. apost. - Fulginiae : apud Augustinum Alterium, 1658. - 323 S. ; 4°. RERO. 51 In Form eines Schreibens Cartaris an den Ass. SO.

847 Dekret:

ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658 SO 21. August 165852

Korrespondenten: [Inq. von Perugia] ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 25] Pontelonghi, Francesco : [Antwort auf: Mastri, Bartolomeo : Disputationes theologicae in primum librum sententiarum] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt.53 Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?] nicht aufgefunden [2. Oktober 1658?]

Dekret:

nicht aufgefunden;54 SO 6. November 165855

Korrespondenten: (1) Gioacchino da Bologna OFMCap; (2) Francesco Pontelonghi OFMCap Ferner beiliegend: Gesuche von Francesco Pontelonghi OFMCap, [an die Kardinäle SO? und den Ass. SO?] mit Verweis auf das von Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv empfohlene Verbot, eine Antwortschrift zu veröffentlichen, und mit der Bitte um Maßnahmen zum Schutz seines Rufes, Bl. 794r und Bl. 796r, jeweils 1 S., 27. Oktober 1658 In den Akten auch erwähnt: ♦ Mastri, Bartolomeo : Disputationes theologicae in primum librum sententiarum quibus ab aduersantibus, tum veterum, tum recentiorum [...] Auctore f. Bartholomaeo Mastrio de Medula. - Venetiis : apud Io. Iacobum Hertz, 1655. - [24], 814, [2] S. ; 2°. SBN ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 26] Bordoni, Francesco56: Titulus// Immaculatae,// Innatus, Et Coaeuus,// Conceptioni Deiparae Mariae Semper Vi.s Demonstratur// Auctoritate utriusq: Testamenti, Ecclesiae, Pontifi-//ficum Romanorum, sacrorum Conciliorum, San-//ctorum Bl. 740v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 162v: dem Inq. von Perugia sollte mitgeteilt werden, dass das SO dem Autor nach der Approbation des [Ms.] durch Carlo Cartari die Druckerlaubnis mit der Auflage erteilt habe, die gemäß dem Dekret Urbans VIII. üblichen Protestationen am Anfang und am Ende des Werkes aufzunehmen. − Vgl. ferner das Dekret SO 16. Oktober 1658, Bl. 772v, das aber vermutl. ein anderes Werk desselben Autors betraf: vgl. ACDF SO Tit.Lib. 1640−1658, [Nr. 27]. 53 Vgl. Marco Forlivesi: Scotistarum Princeps. Bartolomeo Mastri (1602−1673) e il suo tempo, Padua 2002, S. 245. Derselbe Autor verfasste in diesem Zusammenhang eine weitere Streitschrift: Pontelonghi, Francesco: Responsiones ad ea quae hucusque contra doctrinam P. Pontelongi a P. Rubeo de Lugo adducta sunt. - Imola : [S.n.], 1657. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. 54 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Gioacchino da Bologna OFMCap vom 21. September 1658, Bl. 756r, mit Übersendung des Ms. zur Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 2. Oktober 1658, Bl. 757v. 55 Bl. 795v: die Kardinäle nahmen das Gesuch von Francesco Pontelonghi OFMCap zur Kenntnis; Bl. 796v: die Kardinäle nahmen das Gesuch von Francesco Pontelonghi OFMCap zur Kenntnis und entschieden, dass Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv mit Mastri verhandeln sollte. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die beiden Gesuche von Francesco Pontelonghi, Bl. 794r und Bl. 796r. 56 Zu Bordoni vgl. Personen und Profile. 52

ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658

848

Patrum, Eminentissimorum Cardinalium,// Theologorum, Poetarum, Haereticorum, Mira-//culis, Reuelationibus, Ecclesiarum erectione,// Religionum fundatione, Votis, Juramentis,// et alijs modis illustratur hoc mysterium,// singulare Virginis priuileggium, / Auctore R. P. F. Francisco Bordeno Parmensi// Tertij Ordinis S. Francisci Magistro, et Generali (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, Bl. 759r Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [29. Januar 1659]

Dekret:

SO 29. Januar 165957

Korrespondenten: Inq. von Parma ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 27] Iacobilli, Lodovico: [Opus Sanctorum ac beatorum nec non venerabilium servorum Dei ex antiquis umbrie umbris a Ludovico Jacobillo JUD, et apostolico prothonotario]. Das Manuskript wurde nicht ermittelt.58 Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Acquaviva d’Aragona OP?] nicht aufgefunden [3. April 1658?]

Gutachter: Gutachten:

[Carlo Moroni?] nicht aufgefunden [3. April 1658?]

Gutachter: Gutachten:

Eliseo Fusconi B Bl. 763r/v, 2 S., 14. Juni 1658

Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Maria Castelli da Morbegno OP?] nicht aufgefunden [21. August 1658?]

Dekret:

SO 16. Oktober 165859

Korrespondenten: (1) Lodovico Iacobilli; (2) Vikar der Inquisition von Foligno ACDF SO Decreta 1659, 24v: Das [Ms.] sollte einbehalten werden; die Erteilung einer Druckerlaubnis wurde für inopportun erklärt. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Parma vom 17. September 1658, Bl. 758r, mit Übersendung des Titelbl. − Vgl. ferner das Dekret SO 2. Oktober 1658, Bl. 761v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 199r/v. 58 Verhandelt wurde der 2. Bd. eines Ms. Gedruckt wurde: Iacobilli, Lodovico: Vite de’ santi, e beati dell’Vmbria, e di quelli, i corpi de’ quali riposano in essa prouincia, Tomo 3: [...]. - In Foligno : appresso gli heredi d’Agostino Alterij, 1661 (In Todi : per Vincenzo Galassi, 1661). - [8], 460, [4] S., S.461−546 [i.e.554], [2], lx, [4]. SBN, KOBV. 3. Bd des Gesamtwerkes: Iacobilli, Lodovico: Vite de’ santi, e beati dell’Vmbria, e di quelli, i corpi de’ quali riposano in essa prouincia, [...] Descritte dal sig. Lodouico Iacobilli da Foligno [...] Tomo primo [−terzo]. - In Foligno : appresso Agostino Alterij, 1647−1661 (In Todi : per Vincenzo Galassi, 1661). - 3 vol. ; 2°. SBN. 59 Bl. 772v: mit der Revision des [Ms.] wurde gemäß [Dekret SO 2. Oktober 1658] der Vikar der Inquisition von Foligno betraut; der Inq. von Perugia sollte gemäß dem Referat des Vikars die Druckerlaubnis erteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. möglicherweise den Hinweis in ACDF SO Decreta 1658, Bl. 62r, auf ein im April eingereichtes Gesuch des Autors um Erteilung der Druckerlaubnis. [Die Identifizierung des in Rede stehenden Werkes ist unsicher.] − Vgl. ferner die Dekrete SO 3. April 1658, ACDF SO Decreta 1658, Bl. 62r, [die Identifizierung des in Rede stehenden Werkes ist unsicher]; SO 4. September 1658, Bl. 767v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 175v; SO 2. Oktober 1658, Bl. 773v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 201v. 57

849

ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658

Ferner beiliegend: (1) zwei Gesuche von Lodovico Iacobilli [an den Ass. SO und an einen Kard.?] mit Verweis auf die Approbation durch den Bf. von Foligno und den Vikar der Inquisition von Foligno; mit Verweis auf die Begutachtung des Ms. durch Eliseo Fusconi B und mit der Bitte, die erneute Beauftragung eines Gutachters durch Dekret SO 21. August 1658 zurückzustellen, Bl. 763r/v und Bl. 764r−765r, 5 S., 27. August 1658; (2) Gesuch von Lodovico Iacobilli, sich hinsichtlich der Druckerlaubnis auf die Approbation des Bf. und des Vikars der Inquisition von Foligno verlassen zu dürfen, oder Kard. Cesare Facchinetti, dessen Theologen Stefano Pepe und Kard. Paolo Emilio Rondinini mit der Begutachtung des Ms. zu betrauen, Bl. 768r, 1 S., [2. Oktober 1658] ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 28] Ferrari, Giorgio: Il Tossignano Gesuato; Vita del B. Giovanni Tavelli Da// Tossignano Vescovo di Ferrara Religioso dell’ Ordine de// P.P. Gesuati di S. Girolamo. / Opera del P. Gregorio// Ferrari da Cremona Priore dell’Ordine mede.mo// Dedicata (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, Bl. 782r60 Dekret:

SO 15. Januar 165961

Korrespondenten: (1) Inq. von Bologna; (2) [Inq. von Ferrara]

Gedruckt wurde: Ferrari, Giorgio: Vita, morte, et miracoli dell’huomo di Dio il B. Gio. Tauelli da Tossignano della religione de Giesuati, e vescouo di Ferrara / descritta dal reuerendissimo padre Gregorio Ferrari da Cremona gia generale della medesima religione dedicata all’illustrissimo signor marchese Francesco Rossetti. - In Ferrara : per Alfonso, e Gio. Battista Maresti [...], 1659. - [12] Bl., 124 S. ; 4°. SBN. 61 ACDF SO Decreta 1658, Bl. 14v: der Inq. von Ferrara sollte das Publicetur erteilen, ohne das Werk an das SO zu übersenden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 23. Oktober 1658, Bl. 781r, mit Übersendung des Titelbl. − Vgl. ferner das Dekret SO 6. November 1658, Bl. 783v und ACDF SO Decreta 1658, Bl. 221v−222r. 60

ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664

850

ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664

ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664, [Nr. 1] Rossi, Alessandro : De voluntate humana et actibus eius. Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.1 Gutachter: Gutachter: Gutachten:

Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv Stefano Spinola CRS2 Bl. 210r, 1 S., 5. April 16603

Dekret:

SO 10. Dezember 1659;4 SO 14. April 16605

ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664, [Nr. 2] Tasso, Torquato  ;  Negri, Giovanni Francesco (Übers.): [Parafrasi del Tasso in lingua Bolognese] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt. Dekret:

SO 5. Februar 1660;6 SO 30. März 1660;7 SO 4. Mai 16608

Gedruckt wurde: Rossi, Alessandro : Dispvtatio// Octava// De Voluntate, & Actibus eius.// [Incipit: Quaestio Prima.// Quae, & qualis potentia sit voluntas, & num// ipsa sola sit libera]. Enthalten in: Rossi, Alessandro : Totius philosophiae cursus in quo potiores difficultates examinantur atque germana mens Scoti aperitur. - Bononia : Feronius, 1659. - S. 468−533. BSB. Bd. 3 des Gesamtwerkes. 2 Das Gutachten ist auch von Spinola unterzeichnet, der sich der Einschätzung von Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv anschließt. 3 In Form eines Votums. Gegenstand des Gutachtens war ein Teil des geplanten Werkes. 4 ACDF SO Decreta 1659, Bl. 260r: der Inq. von Bologna sollte die Druckerlaubnis für den dritten Teil des Werkes erteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1659, Bl. 260r, auf ein Schreiben des Inq. von Bologna vom 8. Dezember 1659 zwecks Erteilung der Druck­ erlaubnis für den dritten Teil des Werkes. 5 Bl. 211v: [der Inq. von Bologna erhält Befehl], das Publicetur zu erteilen. 6 Bl. 244v: der Papst ordnete die Erteilung der Druckerlaubnis an. − Vgl. ferner das Dekret SO 4. Fe­ bruar 1660, Bl. 244v. − Zu Negri vgl. auch ACDF SO Decreta 1658, Bl. 96r und Bl. 111v. 7 ACDF SO Decreta 1660, Bl. 57r/v: der Inq. [von Bologna] erhält Befehl, die Druckerlaubnis zu erteilen. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1660, Bl. 57r/v, auf ein Gesuch im Namen des am 10. Oktober 1659 verstorbenen Giovanni Francesco Negri mit der Bitte um Druckerlaubnis. 8 ACDF SO Decreta 1660, Bl. 80v: der Papst ordnete [erneut] die Erteilung der Druckerlaubnis an. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis im Schreiben des Inq. von Bologna vom 24. April 1660, Bl. 241r, auf die Revision des Ms. und auf die Übersendung der Abschrift eines Schreibens des MSP an den Vikar der Inquisition von Bologna vom 13. August 1631, Bl. 242r, mit der Anordnung, die Veröffentlichung des damals bereits in Druck gegebenen Werkes nicht zu genehmigen bzw. bereits verbreitete Exemplare einzuziehen. 1

851

ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664

Korrespondenten: (1) Inq. von Bologna; (2) MSP; (3) Vikar der Inquisition von Bologna; (4) [Giovanni Francesco Negri] ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664, [Nr. 3] Cicogna, Giovanni Battista: Confutatione delli Hebrei in// farsi accender il Fuoco in giorno// di Sabbato da Christiani / Del Pre F. Gio. Batta Cigogna del Ord.// de Pred. Inq.re di Vercelli (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664, Bl. 252v–253r Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [24. August 1660?]

Dekret:

nicht aufgefunden9

Korrespondenten: Giovanni Battista Cicogna OP ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664, [Nr. 4] Bordoni, Francesco10: Leggendario// delle Vite de’ Santi, Beati, et altri serui di Dio// degni di Memoria,// del Terz’ordine di S. Francesco / Composto dal Reu. P. f. francesco Bordoni// da Parma Professore dell’ istess’ ordine// Maestro in S. Theolo., e Consultore del S. Officio di Parma, etc. (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1658−166411 Gutachter: Gutachten:

[Pietro Francesco de Rossi?] nicht aufgefunden [20. Oktober 1660?]

Dekret:

nicht aufgefunden12

Korrespondenten: Inq. von Bologna ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664, [Nr. 5] Manfredi, Martino: L’Idea// del// Religioso secolare// ouero// La uita// Del seruo di Dio// Bonaventura Guasparini// Lucchese / scritta// da// Martino Manfredi (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1658−166413

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Giovanni Battista Cicogna OP vom 31. Mai 1660, Bl. 251r, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 16. Juni 1660, Bl. 254v und ACDF SO Decreta 1660, Bl. 107v; SO 24. August 1660, ACDF SO Decreta 1660, Bl. 160v. 10 Zu Bordoni vgl. Personen und Profile. 11 Gedruckt wurde: ♦ Bordoni, Francesco: Calendario delle vite de santi e beati et altri servi di Dio, degni di memoria, tanto frati quanto suore, religiosi, e monache del Terz’Ordine di S.Francesco secolare et regolare estratto da gravissimi historici / per il r. padre maestro f. Francesco Bordoni da Parma professo dell’istess’Ordine Regolare. - Rome : [S. n.], 1660. - 273 S. ; 2°. SBN. 12 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Vikars der Inquisition von Bologna vom 9. Oktober 1660 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 20. Oktober 1660, [o.Bl.] und ACDF SO Decreta 1660, Bl. 204r. 13 Gedruckt wurde: Manfredi, Martino: L’ idea del religioso secolare, ouero la Vita del seruo di Dio Bonauentura Guasparini lucchese, / scritta da Martino Manfredi. - In Genoua : per Pietro Giouanni Calenzani, [...], 1661. - 160, [12] S. ; 4°. SBN. 9

ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664 Dekret:

852

SO 24. August 166114

Korrespondenten: Inq. von Genua ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664, [Nr. 6] Mattia : Lume all’huomo p. trouar Dio e uita spirituale p. santifi-//car tutti, e p. far bellissima, et gloriosissima l’Anima.// Ha noue gradi di Santità simili alle Santità// delli nuoue Ordini delli Angeli. Ogni servo di// Dio potrà piamente Conoscere in che grado di// Santità si troua in questo Mondo, et in che ordi-//ne delli Angeli in Cielo sarà collocato come// si vedrà con ogni brevità e facilità in q.to libro / Composto dal P: f: Mattia da Parma Capuccino// Visto et aprouato dal m: R: P: Mro f: Alberto Schachino// da Parma Carmelitano et Consultore del S:o Offi.o di// Parma, d’ordine del P: Inq.re (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664 Dekret:

nicht aufgefunden15

Korrespondenten: Inq. von Parma ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664, [Nr. 7] Berardi, Nicolò: I Dodici Cesari della Fede Evangelica// Panegirici Misti / Del Pre Mro f. Nicolò Berardi// I Cesari Evangelici sono li seguenti// S. Pietro S. Filippo// S. Andrea S. Bartolomeo// S. Jacopo Maggiore S. Matteo// S. Giovanni S. Simone// S. Tommaso S. Taddeo// S. Jacopo Minore S. Mattia (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664 Dekret:

nicht aufgefunden16

Korrespondenten: Inq. von Florenz ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664, [Nr. 8] Serafino : Vita del Ven:do Pre fra Francesco Bacci da Poggibonzi// Cittadino Pratese, de Min:ri Oss:ti di S. Francesco// della Prouincia di Toscana// Con l’aggiunta d’alcuni casi successi per l’intercessione di// detto Padre, si in vita sua, come doppo morte: con// alcune lettere scritte dall’istesso a Persone sue Deuote.// Der Inq. sollte das [Ms.] von einem Experten revidieren lassen; falls nichts ermittelt würde, was gegen die Apostolischen Dekrete und Konstitutionen verstoße, sollte er die Druckerlaubnis erteilen; andernfalls sollte er das SO über die Gründe einer evtl. Verweigerung benachrichtigen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 28. Mai 1661 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 15. Juni 1661 mit Vermerk zum Votum von Pietro Francesco de Rossi, dass das Ms. vollständig dem SO zugestellt werden sollte. 15 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Parma vom 20. September 1661 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis und mit Verweis auf die Approbation des Werkes durch Alberto Scacchino da Parma OCarm, Kons. der Inquisition von Parma. − Vgl. ferner das Dekret SO 5. Oktober 1661. 16 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Florenz vom 12. September 1661 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 5. Oktober 1661. 14

853

ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664

Per honore, e gloria di Dio, e per Edificatione del// Prossimo// Dedicata al Ser:mo, e R:mo Sig:r Prencipe Carlo Medici// Cardinale Decano di S:ta Chiesa, e Vescouo d’ Ostia// Data in luce da fra Serafino di Prato Sacerdote,// e già Confessore di d:o Padre de min: Osservanti (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664 Dekret:

nicht aufgefunden17

Korrespondenten: Inq. von Florenz ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664, [Nr. 9] Dezza, Massimiliano: Vita// del Venerabile Padre Cesare Franciotti// Luchese// Chierico regolare della Congregatione della// Madre di Dio// E secondo Compagno del Fondatore / Scritta dal// Padre Massimiliano Dezza Luchese// Sacerdote della medesima Religione// E dedicata// All’ Ill.mo e R.mo Sig.re// Agostino Franciotti Arcivescovo di Trabisonda (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1658−166418 Dekret:

nicht aufgefunden19

Korrespondenten: Inq. von Genua ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664, [Nr. 10] Grossi, Vincenzo Maria: Opusculi Vigesimi// Liber primus, Secundus, Tertius, et Quartus Diui Thomae Aquinatis// de Regimine Principum / Cum// Commentarijs Fris Vincentij Mariae de Grossis Mantuani, Sacrae// Theologiae Magistri, ordinis Praedicatorum// In quibus// Regiminis origo, et natura iuxta Philosophorum placita// indagatur.// Deq. omnium Principum ciuili Regimine, et iurisdictione// ac rerum publicarum politia pertractatur.// Simulq. ostenditur// Regentium omnium omnimoda civilis dominij dependentia// tam à spirituali, quam à temporali// Romani Pontificis iursdictione// iuxta Theologorum, utriusq.// Juris, et Sacrae Scripturae// Dogmata (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1658−166420 Dekret:

nicht aufgefunden21

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Florenz vom 22. Januar 1663 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 31. Januar 1663. 18 Gedruckt wurde: Dezza, Massimiliano: Vita del venerabil padre Cesare Franciotti della congregatione de’ Chierici Regolari della Madre di Dio / scritta dal padre Massimiliano Deza lucchese [...] e dedicata all’illustrissimo signore il signor Curtio Franciotti. - In Roma : per il Mascardi, 1680. - [8], 297, [7] S. ; 4º. SBN. 19 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 24. Februar 1663 mit Übersendung des Titelbl. zur Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 7. März 1663; SO 28. März 1663; SO 17. April 1663. 20 Gedruckt wurde: Grossi, Vincenzo Maria: Tractatus regiminis principum d. Thomae selecta expositio. Discursibus, capitibus, tractatibus, illustrata scripturis, historiis, sacris decretis, canonibus, theologicis fundamentis fulcita, per ad. reu. patrem fr. Vincentium Mariam De Grossis mantuanum. - Venetiis : ex typographia Bartholomaei Tramontini, 1679. - [32], 224, 212, 122 S. ; 2°. SBN. 21 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mantua vom 9. Februar 1663 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 21. Februar 1663; SO 28. März 1663. − Vgl. ferner ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 2]. 17

ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664

854

Korrespondenten: (1) Inq. von Mantua; (2) [Vincenzo Maria Grossi OP] Ferner beiliegend: Gesuch von Vincenzo Maria Grossi OP, das Ms. wegen des Verlustrisikos nicht nach Rom schicken zu müssen, 1 S., 7. März 1663 ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664, [Nr. 11] Marca, Pierre de  ; Baluze, Stéphane (Bearb.): Ill.mi Viri// Petri de Marca Archiepiscopi Parisiensis disser-//tationum de concordia Sacerdotij, et Imperij, seu// de libertatibus Ecclesiae Gallicanae libri 8. quorum// 4. ultimi nunc p.um eduntur opera, et studio// Stefani Baluzij Tutelenisis// Contenta in p.° Tomo// I°. De auctoritate Summi// Pontificis per Gallias// et caeteras Provincias.// 2°. De auctoritate Regia// in rebus spiritualibus// 3°. Quid sit libertas Eccle// siae Gallicanae// 4°. De Appellationibus// ab abusu// In Tomo 2°// I°. De Legatis Sedis Aposto//licae.// 2°. De Sijnodis Provincialibus// et nationalibus Galliae.// 3°. De Judicijs Canonicis sive// de depositione Epis//coporum// 4°. De electionibus Episcopo//rum. De investituris,// et de iure Regaliae.// Parisijs : Apud Franciscum Muguet, 1663 (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1658−166422 Dekret:

nicht aufgefunden23

Korrespondenten: (1) Inq. von Turin; (2) [Inq. von Verona] ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664, [Nr. 12] Lauro, Loreto: Rapresentatione// Di Santa Casa// Attione Tragicomica e Boscareccia// Della sua Miracolosa Traslatione// In italiano dentro la Marca Anconitana// Nella Selua di Recanati// Da Rappresentarsi Ad Honore// Della Verg. Lavret.na// A Prò de suoi Deuoti.// In uerso facile, e corrente, non Accademico. / Opera Pia di Laureto Lauri Piceno// Doue si uede il contenuto di S. Casa// Data in luce// Ad instansa della Venerabile Confraternità// Di Loreto, e suo Institutore// Nella Città di Fermo (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1658−166424 Dekret:

nicht aufgefunden25

Vgl. hierzu auch: Marca, Pierre de  ; Baluze, Stéphane (Bearb.): Illvstrissimi Viri// Petri de Marca// Archiepiscopi Parisiensis// Dissertationvm// De Concordia// Sacerdotii Et Imperii,// Sev// De Libertatibvs// Ecclesiae Gallicanae, Libri Octo:// Quorum quauor vltimi nunc primùm eduntur operâ// & studio Stephani Balvzii Tutelensis. - Parisiis : Apud Franciscvm Mvgvet [...], 1663. (Cvm Privilegio Regis). BUCM. Umfangs- und Formatangaben nach Abes: 2 Teile in 1 vol. ; 2°. 23 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Turin vom 12. Juli 1663 mit Übersen­ dung einer Abschrift des Titelbl. eines Werkes, das angebl. in Paris zu dieser Zeit in Druck gegeben wurde. − Vgl. ferner die Dekrete SO 25. Juli 1663; SO 12. September 1663; SO 6. Februar 1664 und die spätere Verhandlung unter ACDF SO Tit.Libr. 1640−1658, [Nr. 19]. − Eine ältere Ausg. des Werkes war verboten worden: vgl. Bando CIndex 11. Juni 1642. 24 Gedruckt wurde: Lauro, Loreto: La Santa Casa. attione tragicomica, e boscareccia, soggetto sacro [...] da rappresentarsi ad Honore della V. Lauretana a pro de suoi devoti [...] / di Laureto Lauri Piceno [...]. - In Ancona : per Francesco Serafini, 1665. - 126, [2] S. ; 12°. SBN. 25 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Fermo vom 22. Oktober 1663 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 31. Oktober 1663. 22

855

ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664

Korrespondenten: Inq. von Fermo ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664, [Nr. 13] Bertolini, Innocenzo: Sacre stravaganze frutuosissime, utilissime a fedeli, ed// infedeli, Hebrei, predicate in Roma, Venetia, Domo di Verona,// Pad.a, Mantoua, et altroue / dal P. Innocentio Bertolino Min. Oss.e,// lettor giubilato della Prouincia di Sant’Antonio, et consultore// del Sant’Off.o di Verona (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit. Libr. 1658−1664 Dekret:

nicht aufgefunden26

Korrespondenten: Inq. von Verona ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664, [Nr. 14] Dupuy, Pierre: Traites touchant les Droits du Roy// tres Chrestien sur Plusieurs Etats pozz-//edes par divers Princes Voisins// Composè e recueilly par Monsieur du Puis// Conceiller du Roy en ses Conseils (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1658−166427 Dekret:

nicht aufgefunden28

Korrespondenten: Inq. von Turin ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664, [Nr. 15] Mercori, Giulio29: Scripsit// Dudum eruditissimo Calamo// Super Caput Ne Innitaris// Aduersus Probabilitates// Illustrissimus, & Reuerendissimus// D. Prosper Fagnanvs// S. D. N. Alex. VII.// Vtriusque Signaturae// Referendarius// Contra Qvem// Quatuor Epistolis argutatus est// Ill.mus et R.mus D. Io Caramuel// Satrianensium & Campaniensium// Episcopus. / Nvnc contra easdem// Apocrisim// interfatur// Ivlivs Mercorvs// Ordinis Praedicatorum. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.] (gedr. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1658−166430 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Verona vom 13. März 1664 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 2. April 1664. 27 Gedruckt wurde: Dupuy, Pierre: Traitez// Tovchant// Les Droits Dv Roy// Tres-Chrestien// Svr Plvsievrs Estats Et Seignevries// possedées par diuers Princes voisins:// Et Povr Provver Qv’Il Tient A Ivste Titre// plusieurs Prouinces constestées par les Princes Estrangers.// Recherches, Povr Monstrer Qve Plvsievrs// Prouinces & Villes du Royaume sont du Domaine du Roy.// Vsvrpations Faites svr Les Trois Eveschez// Mets, Toul & Verdun : & quelques autres Traitez concernant des// matieres publiques. / Le tout composé & recueilly du Tresor des Chartes du Roy & autres Memoires,// par Dvpvy Conseiller du Roy en ses Conseils. - A Paris : Chez Avgvstin Covrbré [...], 1655 (Avec Privilege Dv Roy). UGent. 28 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Turin vom 13. August 1664 mit Übersendung des Titelbl. − Vgl. ferner das Dekret SO 28. August 1664. 29 Zu Mercori vgl. Personen und Profile. 30 Vgl. hierzu: Mercori, Giulio: Scripsit dudum eruditissimo calamo aduersus probabilitates ill.mus & reu.mus Prosper Fagnanus s.mi d. Alexandri 7. vtriusque signaturae referendarius, contra quem qua­ tuor epistolis argutatus est ill.mus & reu.mus d. Ioannes Caramuel Satrianensium, & Campaniensium episcopus. / Nunc ad easdem epistolas Apocrisim interfatur Iulius Mercorus [...]. - [Ticini Regii] : [ex officina Io. Andreae Magrij in via Noua], [S.a.]. - [4], 8, 304, 15, [1] S. ; 4°. SBN. Zu Prospero Fagnani vgl. Personen und Profile. 26

ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664 Gutachter: Gutachten:

[Vincenzo Preti da Serravalle OP] nicht aufgefunden [19. August 1664]31

Dekret:

nicht aufgefunden32

856

Korrespondenten: (1) Giulio Mercori OP ; (2) Ass. SO; (3) [Comm. SO] ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664, [Nr. 16] Collatino : Il mistico parlamento d’Apollo. / Di Collatino di Bretel [...]. - Palermo : appresso Agostino Bossio, 1664. - 12, 274, [2] S. ; 12°. SBN Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [22. Oktober 1664?]

Dekret:

nicht aufgefunden33

Zur Beteiligung des Comm. SO an der Redaktion, Drucklegung und Revision des Werkes vgl. das Schreiben von Giulio Mercori OP vom 19. August 1664. Aus den Dekreten lässt sich nicht mit Sicherheit schließen, dass der Comm. SO im Auftrag des SO handelte. 32 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Giulio Mercori OP vom 8. Juli 1664 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung des Publiceturs. − Vgl. ferner die Dekrete SO 30. Juli 1664; SO 3. September 1664; [Audienzdekret] 4. September 1664. 33 Vgl. ferner das Dekret SO 22. Oktober 1664. − Das Werk wurde verboten: vgl. Bando CIndex 22. Juni 1665. 31

857

ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670

ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670

ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 1] Faino, Bernardino: Martyrologium// Sanctae Brixianae Ecclesiae / A Multum Rev. Bernardino Fayno// summa diligentia collectum, atq.// Adnotationibus illustratum,// In quibus,// Fontes, undè scaturijt,// indicantur (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665−16701 Dekret:

nicht aufgefunden2

Korrespondenten: Inq. von Brescia ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 2] Grossi, Vincenzo Maria: Opusculi Vigesimi// Liber primus, Secundus, Tertius, et Quartus Diui Thomae Aquinatis// de Regimine Principum / Cum// Commentarijs Fris Vincentij Mariae de Grossis Mantuani, Sacrae// Theologiae Magistri, ordinis Praedicatorum// In quibus// Regiminis origo, et natura iuxta Philosophorum placita// indagatur.// Deq. omnium Principum ciuili Regimine, et iurisdictione// ac rerum publicarum politia pertractatur.// Simulq. ostenditur// Regentium omnium omnimoda civilis dominij dependentia// tam à spirituali, quam à temporali// Romani Pontificis iursdictione// iuxta Theologorum, utriusq.// Juris, et Sacrae Scripturae// Dogmata (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1658−16643 Dekret:

nicht aufgefunden4

Korrespondenten: (1) Vincenzo Maria Grossi OP; (2) [Comm. SO] Gedruckt wurde: Faino, Bernardino: Martyrologivm// Sanctae Brixianae Ecclesiae// Illustrissimi, & Reuerendissimi D.D.// Marini Ioannis Georgii// Episcopi// Ad gloriam Sanctorum augendam// Ivssv Editvm,// A Multum Reu. D. Bernardino Fayno// Summa diligentia collectum, atq; Annotationibus// illustratum, in quibus Fontes vndè scaturiit indi-//cantur, & multa Ecclesiasticae Historiae per-//vtilia, ac necessaria enucleantur. - Brixiae : Apud Ricciardos Impressores Episcopales, 1665. - 167, 48 S. SUB. 2 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Brescia vom 31. Dezember 1664 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 21. Januar 1665. 3 Gedruckt wurde: Grossi, Vincenzo Maria: Tractatus regiminis principum d. Thomae selecta expositio. Discursibus, capitibus, tractatibus, illustrata scripturis, historiis, sacris decretis, canonibus, theologicis fundamentis fulcita, per ad. reu. patrem fr. Vincentium Mariam De Grossis mantuanum. - Venetiis : ex typographia Bartholomaei Tramontini, 1679. - [32], 224, 212, 122 S. ; 2°. SBN. 4 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. ACDF SO Tit.Libr. 1658−1664, [Nr. 10]. Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Vincenzo Maria Grossi OP. − Vgl. ferner die Dekrete SO 13. Februar 1665; SO 27. Mai 1665. 1

ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670

858

Ferner beiliegend: Gesuch von Vincenzo Maria Grossi OP mit der Bitte, die Bde. nicht dem SO, sondern dem Inq. von Mantua für die Revision zustellen zu dürfen, 1 S., [13. Februar 1665] ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 3] Crescenzi Romani, Giovanni Pietro de  ;  Nicelli, Giovanni (Hg.): Materia del Duello// Epillogata, et illustrata di principij morali, Politici, e Teo-//logici, e dicasi speculativi et historici, et altre circonstanze// e modi, ne quali puó alli fà proffess.e d’armi, e d’honore// cavalleresco ricusare, ò accettare, ò mandare la disfida,// ò il duello, e ribattere L’ingiuria reale, ò verbale// Lib. 11.// Di Gio Pietro Romani Crescensio nobile piacentino// Historico sacro, e Profano di primo nome Accademico// di Rimini etc. e Teologo dell’Em.mo D. Card.l Colonna. / Dedicati// All’Altezza Reale etc. di Savoia// Da Gio Nicelli frello Uterino dell’Autore, et del Collegio// de Giudici di Piacenza etc. raccolti, et ordinati d’un indice// copioso delle cose più principali (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670 Dekret:

nicht aufgefunden5

Korrespondenten: (1) Giovanni Nicelli; (2) [Inq. von Piacenza] Ferner beiliegend: Gesuch von Giovanni Nicelli mit der Bitte, den Inq. von Piacenza aufzufordern, nach Prüfung des Ms. die Druckerlaubnis zu erteilen, 1 S., [11. März 1665] ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 4] Benedetto : [Polygamie]. Das Manuskript wurde nicht ermittelt. Dekret:

nicht aufgefunden6

Korrespondenten: Benedetto di Gesù Cristo OCD Ferner beiliegend: Gesuch von Benedetto di Gesù Cristo OCD mit Verweis auf die Verweigerung der Druckerlaubnis in Lyon und Venedig und mit der Bitte um Druckerlaubnis außerhalb des Kirchenstaates, 1 S., [27. Mai 1665] ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 5] Bancel, Louis: Catena Aurea Vniversae doctrinae Doctoris Angelici D. Thomae (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

nicht aufgefunden7

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giovanni Nicelli mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 11. März 1665. 6 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Benedetto di Gesù Cristo OCD. − Vgl. ferner das Dekret SO 27. Mai 1665. 7 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Avignon vom 18. April 1665 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 10. Juni 1665. 5

859

ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670

Korrespondenten: Inq. von Avignon Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Avignon vom 18. April 1665: Abschnitte u.d.T. „Catena Aurea Vniversae doctrinae Doctoris Angelici D. Thomae. Annulus 20.us concernens doctrinam Jansenii sic disponitur“, zusammengetragen von Louis Bancel OP mit der Bitte um Weisung des SO, 4 S., [18. April 1665] ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 6] 1. Longo, Lorenzo: Chronologia Civitatum (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 2. Longo, Lorenzo: Kabala Anagrammatica (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 3. Longo, Lorenzo: Carmina Varia Latina, et Italica (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 4. Longo, Lorenzo: Clypeus catholicae fidei (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 5. Longo, Lorenzo: De magistratibus, et de familijs Romanae originis (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 6. Longo, Lorenzo: Romanae exoticae Historiae compendium (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 7. Longo, Lorenzo: De conceptione B. M. V. Dissertatio (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 8. Longo, Lorenzo: Ristretto dell’Historia di Piacenza (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 9. Longo, Lorenzo: Antidotario spirituale (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−9)8

Korrespondenten: (1) Inq. von Piacenza; (2) Lorenzo Longo CRS Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Piacenza vom 25. Juni 1665: erstes Gesuch von Lorenzo Longo CRS den Inq. von Piacenza aufzufordern, die Druckerlaubnis zu erteilen, 1 S., 20. Juni 1665; (2) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Piacenza vom 30. Juli 1665: zweites Gesuch von Lorenzo Longo CRS, die Mss. nicht nach Rom schicken zu müssen, 1 S., 30. Juli 1665

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Piacenza vom 25. Juni 1665 mit Übersendung des ersten Gesuchs von Lorenzo Longo CRS mit der Bitte, die Druckerlaubnis zu erteilen. − Vgl. ferner die Dekrete SO 8. Juli 1665; SO 2. September 1665.

8

ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670

860

ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 7] Bagliano, Giovanni Battista: Quaestiones quinq: Theologicae// Quaestio prima// Quomodo prudenter sit vivendum benè// moriatur// Quaestio 2.da// Quomodo auxilia dentur omnibus aequaliter// et inaequaliter.// Quaestio 3.a// Quod omnes semper agunt iuxta Dei vol-//untatem// Quaestio quarta// De aeternitate// Quaestio quinta// Explicatur quomodo praescientia Dei// nullam imponat futuris necessitatem iuxta// doctrina Boetij (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665−16709 Dekret:

nicht aufgefunden10

Korrespondenten: Inq. von Genua ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 8] Negri, Giovanni Francesco: Pietà conciliata col mondo, esposta su l’evidenti fatiche della Sig.ra Delia Pellicioli Sorella del Terzo Ord.e di S. Franc.o, i di cui atti sono qui descritti come argomento d’induttione per render capace il mondo di q.ta verità / composta dal P. f. Gio. Franc.o Negri da Gandino Lett.re di Teologia min. oss.te ref. to (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

nicht aufgefunden11

Korrespondenten: Inq. von Bergamo ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 9] Bonnefille, Charles: L’Homme Irreprochable En Sa Conversation. Divisé en trois parties, en châcune desquelles est traitée la maniere de parler en sorte dans les compagnies, que l’interest de Dieu n’y soit point blessé, nôtre propre consçience interessée  ;  ny enfin nôtre prochain offençé. - Leide  :  [Jean] Elsevier, 1661. UB Erlangen-Nürnberg12 Gutachter: Gutachten:

[Giacinto Libelli OP?] nicht aufgefunden [24. März 1666?]

Dekret:

nicht aufgefunden13

Korrespondenten: Inq. von Turin

Autor ergänzt aus den Akten. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 1. August 1665 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 2. September 1665; SO 23. September 1665. 11 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bergamo vom 21. Oktober 1665 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 11. November 1665. 12 Umfangs- und Formatangaben nach COPAC: [12] Bl., 413 S. ; [12°]. 13 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Turin vom 10. März 1666 mit Übersendung des Werkes. − Vgl. ferner das Dekret SO 24. März 1666. − Das Werk wurde verboten: vgl. Bando CIndex 18. Januar 1667. 9

10

861

ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670

ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 10] 1. Cachupin, Francisco: Vita del Venerabil// Padre Lvigi// Della Ponte// Della// Compagnia di Giesv / Descritta in Spagnuolo// Dal P. Francesco Cachvpin// Della Medesima Compagnia.// E stampata in Salamanca l’anno 1652.// Portata in italiano da vn Padre della stessa// Compagnia. - In Milano : Per Filippo Ghisolfi 1666 (Con Licenza De’ Svperiori) (gedr. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665−167014 2. Muñoz, Luis: Vita Dell’ Apostolico// Predicatore// Il P. Maestro// Giovanni// D’Avila// Sacerdote Secolare.// Con alcuni Elogij delle Virtù, e Vite d’alcuni de’// suoi principali Discepoli. / Scritta in Spagnuolo,// E dedicata alle Chiese Metropolitane, e Catedrali de’// Regni di Castiglia, e Leon.// Dal Licent. Lvigi Mvgnos// l’anno 1635.// Tradotta in Italiano da vn Padre della Compagnia di// Giesv. - In Milano : Appresso Gioseffo Marelli [...], 1666 (Con Licenza De’ Svperiori) (gedr. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665−167015 Dekret:

nicht aufgefunden;16 SO 7. Dezember 166617 (zu Nr. 1−2)

Korrespondenten: (1) Inq. von Mailand; (2) Giuseppe Marelli ; (3) Filippo Ghisolfi Ferner beiliegend: Gesuch von Giuseppe Marelli und Filippo Ghisolfi mit Verweis auf die praktischen Schwierigkeiten, die sich bezüglich der Zustellung der Werke Nr. 1−2 an das SO ergeben, und mit der Bitte, die Drucklegung zu Ende führen zu dürfen, 1 S., [7. Dezember 1666] ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 11] Anonym: Officio della gloriosa Vergine Maria delle Compagnie de’ secolari (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.18

Vgl. Cachupin, Francisco: Vida, y virtudes del venerable Padre Luis de la Puente de la compañía de Iesus, natural de la ciudad de Valladolid. - Salamanca : Diego de Cossio, 1652. - 553 S. ; 22 cm. REBIUN. 15 Vgl. Muñoz, Luis: Vida// Y Virtvdes// Del Venerable Varon// El P. Maestro Ivan De Avila// Predicador Apostolico.// Con Algvnos Elogios De// las uirtudes, y uidas de algunos de sus mas principales discipulos.// A Las Iglesias Metropolitanas,// y Catedrales de los Reynos de Castilla, y Leon// en su Congregacion.// Por el Licencìado Luys Muñoz. - En Madrid: En la Imprenta Real, 1635 (Con Privilegio). BSB. 16 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Schreiben des Inq. von Mailand vom 17. und 24. März 1666 mit Übersendung der Titelbl. unter Nr. 1−2 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 6. April 1666. 17 Der Inq. von Mailand sollte überprüfen, ob die span. Orig. von der Inquisition genehmigt worden waren, und nach Abgleich mit den span. Orig. gegebenenfalls die Druckerlaubnis für die ital. Übers. erteilen − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch der Drucker. 18 Gedruckt wurde: Anonym: Officio della gloriosa Vergine Maria nostra Signora. Accomodato per tutte le Confraternite de’Secolari & emendato secondo la nuoua riforma di Pio Quinto, Clemente 8. & Vrbano 8. sommi pontefici. Aggiuntoui gli Officij della Settimana Santa, del SS. Sacramento, e del Natale; e molte antifone, & orationi, che fra l’anno occorrono, non stampate nelle passate editioni, con gli accenti alle voci, per meglio pronunciarle. Con li santi nuouamente dalla S. Sede Apostolica comandati. - In Roma : per Fabio di Falco, 1668. - [36], 236, LXXVI, [12] S. ; 4°. SBN. 14

ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670 Gutachter: Gutachten:

Giovanni Domenico Leoni OP 1 S., [24. Mai 1666]19

Dekret:

SO 26. Mai 166620

862

Korrespondenten: (1) Giovanni Domenico Leoni OP ; (2) Fabio di Falco Ferner beiliegend: Gesuch von Fabio di Falco, ihm für den Abschluss der Drucklegung die Druckerlaubnis erneut zu erteilen, 1 S., [26. Mai 1666]; als Anlage: notarielles Instrument mit Widerruf der vom MSP zuvor erteilten Druckerlaubnis durch ebendiesen, 1 S., 24. Mai 1666 ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 12] Rossi, Giovanni Angelo: Discorso Apologico Antiastromedico, nel quale// Si scorge La uanità de giudicij astrologici.// Si dimostra Hipocrate, e Galeno non essere mai stati// Astrologi.// Si prova non hauer che fare cosa alcuna La Medicina con L’// Astrologia// In ultimo si attende alla promessa, et alla data parola// Fatica non men curiosa, che degna di uirtuose persone, et// animi nobili. / Di Gio: Angelo Rossi Genovese, e Medico Collegiato// Dedicato// All’Ill.mo Sig.r Gio. B.a Doria Sig.re di Cremonino (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670 Dekret:

nicht aufgefunden21

Korrespondenten: Inq. von Genua ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 13] 1. Worst, Octavius : Triumphus Sanctae Romanae Ecclesiae super hereses calvinistarum [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 2. Worst, Octavius : Compendium Controversiarum [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

[Giacinto Libelli OP]22 nicht aufgefunden [23. Mai 1668] (zu Nr. 1−2)

In Form einer Approbation für die Erteilung der Druckerlaubnis auf dem im Bd. liegenden Abschnitt des Werkes. 20 Der Fall wurde an den MSP weitergeleitet „iuxta mentem“. Die „mens“ lässt sich in den Akten nicht ermitteln. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Druckers. Aus der (bedingten) Druckerlaubnis von Kard. Ginetti lässt sich schließen, dass das Werk vom Vikar [des Bistums Roms] an den MSP weitergeleitet worden war. 21 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 16. Juli 1667 mit Übersen­ dung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 27. Juli 1667. 22 Vgl. den entsprechenden Hinweis im Gesuch. Aus den Akten lässt sich nicht erschließen, ob Libelli oder einer seiner Vorgänger die Druckerlaubnis erteilt hatte. 19

863 Dekret:

ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670 SO 23. Mai 1668;23 SO 30. Mai 166824 (zu Nr. 1−2)

Korrespondenten: Octavius [Worst] von Amsterdam OFMCap Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Octavius [Worst] von Amsterdam OFMCap mit der Bitte um Rückgabe der Mss., die er dem SO zwecks Erteilung der Druckerlaubnis zugestellt hatte, 1 S., [23. Mai 1668]; (2) Gesuch von Octavius [Worst] von Amsterdam OFMCap, den MSP aufzufordern, die orig. Mss., für die der MSP die Druckerlaubnis bereits erteilt hatte, zurückzugeben, 1 S., [30. Mai 1668] ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 14] 1. Modesto : De Generali concursu Dei cum omni agente Creato (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 2. Modesto : De multiplici propositionum modalium efficacia (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 3. Modesto : De gratia super p.mo Art.co D. Thomae super generalibus (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−3)25

Korrespondenten: Provinzial OCD der Ordensprovinz Neapel Ferner beiliegend: Gesuch des Provinzials OCD der Ordensprovinz Neapel um Druckerlaubnis für Nr. 1−3, 1 S., [30. Mai 1668] ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 15] Ferraria, Giovanni Maria: Breve Racconto// Della Vita// Del Venerabile servo di Dio// Mons:r Pietro Giorgio Odescalchi,// che fu p:mo Vescovo d’Alessandria,// poi di Viggevano. / Di// Gio. Batta Sala// Già suo Secretario, hora canonico// Penitentiero nella Catedrale di// Como (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665−167026 Dekret:

nicht aufgefunden27

Korrespondenten: (1) Inq. von Mailand; (2) [Bf. von Vigevano] Nachdem die Kardinäle Octavius Worst von Amsterdam OFMCap in der Sitzung angehört hatten, ordneten sie die Rückgabe der Mss. an. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das erste Gesuch von Octavius Worst von Amsterdam OFMCap. 24 Der MSP sollte dem Antragsteller die Mss. zurückgeben. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das zweite Gesuch von Octavius Worst von Amsterdam OFMCap. 25 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Provinzials OCD der Ordensprovinz Neapel. − Vgl. ferner das Dekret SO 30. Mai 1668. 26 Gedruckt wurde: Ferraria, Giovanni Maria: Vita del venerabile seruo di dio m.or Pietro Giorgio Odescalchi vescouo prima d’Alessandria, e poi di Vigeuano, / data in luce da Gio. Maria Ferraria [...]. - In Vigeuano : nella stampa vescouale per Camillo Corrada, 1682. - [12], 342, [2] S. ; 4º. SBN. 27 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 23. Mai 1668 mit Übersendung des Titelbl. zur Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 6. Juni 1668. 23

ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670

864

ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 16] Riccioli, Giovanni Battista ; Marverti, Pietro (Bearb.): De recta Diphthongorum pronunciatione// Canones / Ex Avtographo// R. P. Io: Baptistae Ricciolii// E’ Societate Iesv// Fideliter Exscripti,// Et// A R. D. Petro Marvertio// Soleriensi// Corrigii Grammatices Doctore// Ad suorum discipulorum commoda, suarumque// Praeceptionum// Necnon Italicarum Thesium, quae hic accuduntur, de// pronu[n] ciandis diphthongis editarum, cōnprobationem// Lvci Pvblicae Dati.// Accessit ad horum calcem// Apologetica Responsio// Contrà eruditos, at acerbiores, aliquot earum-//dem Praeceptionum// Censores, Ac Impvgnatores. - Mutinae : Typis Andreae Cassiani, 1667 (Super. Permissu). ACDF SO Tit.Libr. 1665−167028 Dekret:

SO 27. Juni 1668;29 SO 26. September 1668;30 SO 8. Mai 166931

Korrespondenten: (1) Inq. von Modena; (2) Pietro Marverti; (3) Nicolò Botti Weitere Akten des SO: Relation, 3 S., [8. Mai 1669] ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 17] Marra, Giorgio  : L’historia del detto sacro Campione [S. Giorgio] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

SO 25. Juli 166832

Korrespondenten: Giorgio Marra Ferner beiliegend: Gesuch von Giorgio Marra aus Cosenza an den Papst, Giacomo Pignatelli und [?] Longobardi CCRRMM unter Verweis auf die Verweigerung der Druckerlaubnis durch den MSP mit der Revision des Werkes zu beauftragen, 1 S., [25. Juli 1668] ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 18] ♦ Vacalerio, Gavardo [Sagredo, Giovanni]: L’Arcadia in Brenta [...] : overo la Malinconia Sbandita / di Gennesio Gavardo Vacalerio. [Bologna] : [Giocanni Receldini], 1613. - 408 S.; 12°. BNE

Das Werk liegt nur in Abschnitten den Akten bei. Name des Bearb. ergänzt nach SBN. Dem Inq. von Modena sollte geschrieben werden, den Druck des Werkes unter dem Namen des Bearb. Pietro Marverti nicht zu verhindern, falls feststeht, dass Marverti auch tatsächlich der Bearb. sei. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Modena vom 13. Juni 1668 mit Verweis auf die vorausgegangene Anordnung des SO, die Druckerlaubnis zu erteilen, und auf die Proteste der Jesuiten, dass Pater Gambara SJ der tatsächliche Bearb. des Werkes sei. 30 Dem Inq. von Modena sollte geschrieben werden, die Anordnung vom 30. Juni 1668 [gemäß Dekret SO 27. Juni 1668] auszuführen. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Autors vom 15. September 1668. 31 Die Kardinäle bestätigten das Dekret SO 27. Juni 1668. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Modena vom 27. April 1669. 32 Die Druckerlaubnis wurde verweigert. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giorgio Marra. 28 29

865

ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670

Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Bona OCist?] nicht aufgefunden [1. August 1668?]

Dekret:

nicht aufgefunden33

Korrespondenten: Inq. von Venedig ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 19] Porro, Ippolito: Origine, e Progresso Del// sacro ordine Mendicante de Servi di// Maria Vergine, co’l sommario// dell’ Indulgenze, e Thesori spirituali// concessi da diversi sommi Pontefici// al detto ordine, et alli Fratelli, e// sorelle laureati dell’ Habito delle// Pa. V. In mem.ria delli dolori, che// pati nella Passione e morte del// suo figl., e salvator nro. Gesù Xsto.// Dedicato// All’Altezza Ser.ma d’Isabella// Gonzaga Principessa di// Guastalla// Il P. Gio. B. da Guastalla Servita (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665−167034 Dekret:

nicht aufgefunden35

Korrespondenten: Inq. von Mantua ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 20] Anonym: Prattiche devote di pietà Christiana raccolte per instrutione// dell’età più tenera, o per chi desidera piamente vivere, e morire (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670 Dekret:

nicht aufgefunden36

Korrespondenten: Vikar der Inquisition von Udine ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 21] 1. Mazza, Tommaso37: De Sacro Numero libri tres. Quibus recludantur Mysteria plurima, quae in Divinis libris continentur / Auctore Fe Thoma Mazza Sac. Theol. Prof.re Ord.is Praed.um (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 18. Juli 1668 mit Übersendung des Werkes. − Vgl. ferner das Dekret SO 1. August 1668. 34 Gedruckt wurde: Porro, Ippolito: Ave Maria origine, et progresso del sacro ordine mendicante de’ servi di Maria Vergine, con il sommario dell’indulgenze, e tesori spirituali concessi da diversi sommi pontefici ad detto ordine, et alli fratelli, & sorelle, che portano l’habito della beata vergine in memoria delli dolori che pati nella passione, & morte del suo figliuolo, & saluator nostro Giesu Christo ; aggiuntaui la vita del B. Gio. Angelo Porro [...]. - In Udine : appresso gli heredi di Carlo Schiratti, 1670. - 84 S. ; 4°. SBN. 35 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mantua vom [3. Oktober 1668] mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 3. Oktober 1668. 36 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Vikars der Inquisition von Udine vom 7. November 1668 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 21. November 1668. 37 Zu Mazza vgl. Personen und Profile. 33

ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670

866

2. Mazza, Tommaso: Vita di Claudiano poeta con l’Apologia per il di lui Cristianesimo. / Opera dello stesso Autore (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.38 Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−2)39

Korrespondenten: Tommaso Mazza OP Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben von Tommaso Mazza OP vom 14. Dezember 1668: Auflistung der vier Schriften, für die er die Druckerlaubnis beantragt, 1 S., [14. Dezember 1668] ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 22] Bonfiglio, Francesco: Magni// Volvminis// Breve// Compendivm// Ad Alligandos Calvini Seqvaces// in compendibus, & Duces eorum in manicis ferreis.// Hoc est// Abominatio desolationis in Caluinianam haeresim per pura verba// Caluini, per Caluinianae fidei articulos, per Caluinistarum proprij oris// confessionem, ac per Geneuae Bliblias. Omnia, & singula Caluiniana// Vernacula primùm, deinde Latina lingua fidelitèr exarata, ac quingē-//tis argumentis omninò planè diluta. Vt qui legit intelligat Roma-//nam Ecclesiam superaedificatam super fundamentum Apostolorum, &// Profetarum, ipso summo angulati lapide Christo Iesu. Romanam fidem ad salutem// omninò necessariam. Sine qua (teste Caluino, & Caluinistis ipsis) impossibile est// placere Deo: & Clementem IX. Hodie regnantem, fidelium omnium vniuersa-//le caput, pro Petro in Petri Sede constitutum, eique à// Christo dictum : Tibi dabo Claues, liga, solue,// pasce oues meas, etc.// Opus per utile, in quo non tantum de Romanae Sedis primatū, ac de Apostolico// Cardinalium Collegio. De aduersariorum Pseudo Sacramentis, ad suam ipsorum// damnationem, ab ipsismet (proprio marte) repertis. De septem Orthodoxae fidei Sacra-//mentis in genere, ac de quolibet in specie. Deq; ipsorum septenario numero, per quem// omnia, & singula, quae inter Catholicam Romanam, & aduersariorum// (quam reaedificatam, ac reformatam dicunt) Ecclesiam, adhuc// diluenda versantur, mira facilitate diluuntur.// Cui duo haec necessariò addidimus, Confessionem nempe, qua aduersarij Calui-//nistae nostri, Sancta Libertate, à Spiritu Sancto eis benignè concessa; nouas sibi// Biblias condidisse gloriantur. Ac generalem vnionem inter Caluinistas, & Lute-//ranos Sciarantoni Lutetiae initam sub die 1. Septemb, 1631. Vt omnes in// vnvm cadant subtus pedes nostros, & in laqueo ipso// quem absconderunt comprehensus// sit pes eorum. / Per D. Franciscvm Bonfilivm à Luca, Montis Oliueti Monachum Be-//nedictinum, Lutetiae diù controuersistam, (prout à Caluino, & Calvinistis accept)// omnia accuratè desumpta : necnon super candelabrum posita : Vt luceant// his qui in tenebris, & in vmbra mortis sedent, ad diri-//gendos pedes eorum in viam pacis. - Patavii : Ex Typograph. Matthaei Bolzettae de Cardonis (Sup. Permissu), 1668 (gedr. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670 Gedruckt wurde: Mazza, Tommaso: Vita// Di// Clavdiano// Poeta,// Con l’Apologia per il di lui Christianesmo. / Opere// Di Tomaso Mazza Forliuese.// In Osseqvio// Dell’Illustriss. ed Eccelentiss. Sig.// Nicolò Micheli// Prestantissimo Senatore// Della Veneta Serenissima Signoria. - In Vicenza : Appresso Giacomo Amadio, 1668 (Con Licenza De’Superiori). ÖNB. 39 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Tommaso Mazza OP vom 14. Dezember 1668 mit der Bitte um Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 2. Januar 1669. 38

867 Dekret:

ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670 SO 18. April 1668;40 nicht aufgefunden41

Korrespondenten: (1) Inq. von Padua; (2) Francesco Bonfiglio da Lucca OSBOliv Ferner beiliegend: Gesuch von Francesco Bonfiglio da Lucca OSBOliv mit Verweis auf die Anordnung des SO (übermittelt vom Inq. von Padua), das Ms. an das SO zu senden, und mit der Bitte, einen in Padua residierenden Revisor, z.B. Francisco Macedo OFMObs, mit der Prüfung zu beauftragen, 1 S., 22. März 1668 ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 23] Pietragrassa, Bartolomeo: Narrativa Istorica di S. Teodoro// Trigesimo Settimo Vescovo di Pauia// e di quanto Segui in Italia, principalm:te// in d:a Città, Regia de Longobardi ; durante// il di lui Vescovato, cioè dall’Anno 742:// sino al 776:// Sotto F. Liutprando F. Ildebrando F// Rachelio F. Adolfo, e F. Desiderio// Successivi Regi d’Italia, / estratta da// manuscritti Istorici del Dottor Collegiato// Bartolomeo Pietragrassa Cittadino di// Pavia, e Primario Filosofo nell’// Vniversità di essa (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665−167042 Dekret:

nicht aufgefunden43

Korrespondenten: Inq. von Pavia ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 24] Saint-Jure, Jean Baptiste ; Prosperi, Filippo Antonio (Übers.): La vita del Signore di Renty, / composta dal P.re Gio. Batta Sangiure della Comp.a di Giesv (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.44 Gutachter: Gutachten:

[Pietro Francesco de Rossi?] nicht aufgefunden [25. Juni 1669?]

Dekret:

nicht aufgefunden45

Korrespondenten: (1) Pietro Tonelli; (2) Kard. [Francesco] Barberini Dem Inq. [von Padua] sollte geschrieben werden, [das Ms.] von gelehrten Experten revidieren zu lassen und dann die Druckerlaubnis zu erteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch Bonfiglios vom 22. März 1668. 41 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Padua vom 15. März 1669 mit Übersendung des Titelbl. und mit Übermittlung der Bitte von Francesco Bonfiglio OSBOliv, nach Rom kommen zu dürfen, um sich bei der Vollendung des Ms. unterstützen zu lassen. − Vgl. ferner das Dekret SO 27. März 1669. 42 Das Titelbl. liegt dem Bd. mehrfach bei. 43 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Pavia vom 27. März 1669 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 10. April 1669. 44 Gedruckt wurde: Saint-Jure, Jean Baptiste ; Prosperi, Filippo Antonio (Übers.): Vita del sig. de Renti / scritta in lingua francese dal P. Gio. Battista S. Iure religioso della Compagnia di Giesù, e trasportata nell’italiana dal sig. Filippo Antonio Prosperi. Dedicata all’illustriss. [...] Luca de gli Albici. - In Todi : per Vincenzo Galassi, 1678. - [24], 611, [1] S. ; 12º. SBN. 45 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Pietro Tonelli [mit Zustellung des Ms. und des franz. Originals]. - Vgl. ferner das Dekret SO 25. Juni 1669. 40

ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670

868

Ferner beiliegend: Gesuch von Pietro Tonelli an Kard. [Francesco] Barberini mit Verweis auf die Verweigerung der Druckerlaubnis durch den Inq. von Venedig; mit Verweis auf die Belobigung der Schrift durch Giovanni Bona OCist und Pietro Possini SJ; und mit der Bitte, den Inq. aufzufordern, die Druckerlaubnis für die ital. Übers. des franz. Orig. zu erteilen, 1 S., [25. Juni 1669] ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 25] Lanci, Giovanni M.: L’Ardimento Cristiano,// che supplica.// Discorsi Ecclesiastici// Sopra l’Oratione Domenicale / Dell’Abbate D. Gio: M.a Lanci Can.co Reg.re di S. Agostino// nella Congreg.ne Renana di S. Salvatore.// Vmilm.te Offerti// Al Santissimo Padre// Nostro Sig.re Clemente Nono.// Prima Parte (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665−167046 Dekret:

SO 13. November 166947

Korrespondenten: (1) Inq. von Rimini; (2) Giovanni Maria Lanci, aus dem Orden der Regularkleriker von S. Maria in Reno Ferner beiliegend: Gesuch von Giovanni Maria Lanci, das Ms. in Fano revidieren lassen zu dürfen, 1 S., [13. November 1669] ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 26] Cardoso, Isaac: Philosophia Libera In Septem Libros// Distributa// In quibus omnia quae ad Philosophum// naturalem Spectant Methodice colligantur// et accurate disputantur. / Auctore Isac Cardoso Medico, ac Philosopho// Praestantissimo.// Ad Serenissimum Principem, amplissimosque// Reipublicae Venetae Senatores (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665−167048 Dekret:

nicht aufgefunden49

Korrespondenten: Inq. von Padua Das Titelbl. liegt dem Bd. mehrfach bei. Gedruckt wurde: Lanci, Giovanni M.: L’Ardimento// Cristiano// Supplicheuole// Discorsi Ecclesiastici// Sopra L’Orazione Dominicale / Dell’Abbate D: Gio: Maria Lanci Da Fano// Canonico Regolare Di S. Agostino// Nella Cong: Renana Di S. Salvatore.// Dedicato// All’Eminentiss:mo e Reuerendiss:mo Sig:re// Cardinal Bona. - In Fano : Per Teodoro Paizza, e Gio: Battista Amadori, 1672 (Con Licenza de’ Signori Superiori). - [3] Bl., 320 S. BVB. 47 Dem Inq. von Rimini sollte geschrieben werden, dass er trotz einer anderslautenden früheren Anord­ nung des SO selbst einen Revisor mit der Revision des [Ms.] betrauen solle. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 15. September 1669 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 25. September 1669. 48 Mit Index Capitum. Gedruckt wurde: Cardoso, Isaac: Philosophia// Libera// In Septem Libros Distribvta:// In quibus omnia, quae ad Philosophum naturalem spectant,// methodicè colliguntur, & accuratè disputantur.// Opus non solùm Medicis, & Philosophis, sed omnium disciplinarum// studiosis vtilissimum: / Avctore// Isac Cardoso// Medico, ac Philosopho praestantissimo:// Cum duplici Indice, Quaestionum, ac Rerum Notabilium.// Ad Serenissimvm Venetiarvm// Principem,// Amplissimosque, & Sapientissimos// Reipvblicae Venetiae// Senatores. - Venetiis : Bertanorum Sumptibus, 1673 (Svperiorvm Permissv, Et Privilegio). - [16], 758, [20] S. ; 2°. BUCM. 49 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Padua vom 4. Oktober 1669 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 16. Oktober 1669. 46

869

ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670

Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Padua vom 4. Oktober 1669: Abschrift des Index, 4 S., [4. Oktober 1669] ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 27] Schoock, Martinus: Martini Schoockii// De// Sternutatione// Tractatus copiosus:// Omnia ad illam pertinentia, juxta// recentia inventa proponens.// Editio altera, priori & emendatior,// & uberior. - Amstelodami : Apud Petrum Van Den Berge [...], 1664. 163 S. ; 8°. ZVDD50 Dekret:

nicht aufgefunden51

Korrespondenten: Inq. von Bologna ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 28] Chirolus, Amedeus: Lumina// pro// Ordinibus Mendicantibus// Quibus// Religiosi ducuntur in tranquillitatem// propriae conscientiae / Aucthore// Adm. Rev. P.mro Amedeo Chirolo de Raconisio// Ordinis Servorum B. M. V.// Provinciali olim Provinciae Genuae, Generalis secretario// bis Definitore Generali, nunc Vicario Generali in Gallia,// Taurini Sanc. Officij Consultore, ac Regiae Celsitudinis Sabaudiae Theologo (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665−167052 Dekret:

nicht aufgefunden53

Korrespondenten: Inq. von Turin ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 29] Vecchiazzani, Matteo: La Verità difesa / opera// Del Dottor Matteo Vecchiazzani.// fatta// Con ragioni euidenti, scritture autentiche,// et Istorie sincere,// e ui si discorre

Autor nach KB. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 23. Oktober 1669 mit Übersendung des Titelbl. Der Inq. war wegen der Angriffe des Autors auf den Heiligen- und Marienkult alarmiert. − Vgl. ferner das Dekret SO 13. November 1669. − Ein Verbot Opera Omnia des Autors wurde später erlassen: vgl. Bando CIndex 22. Dezember 1700. 52 Es handelt sich evtl. um folgendes gedrucktes Werk: Chirolus, Amedeus: Amedei Chiroli// De Raconisio,// Ordinis Servorvm B.M.V.// Generalis olim Secretarij, bis Definitoris generalis, ac Prouincialis// Prouinciae Genuensis, Taurini nunc sacrae Inquisitionis Consultoris,// & Regiae Sabaudiae Celsitudinis Theologi, nunc secundò dictae// Prouinciae Genuensis Prouincialis, necnon Taurini sui Ordinis// Conuentus perpetui Prioris Apostolici:// Lvmina Fidei Divinae,// Quibus Christiani ducuntur in cognitionem veritatis.// Opus nedum Cardinalibus, Praelatis, Superioribus, Praedicatoribus & Missionariis,// sed etiam omnibus Christi fidelibus valde vtile ac fructuosum; in quo quatuor// disputationibus diligentur, ac clarissimè triginta explanantur difficultates.// De Fide Diuina. De Summo Pontifice. De Ecclesia,// atque de Sacris Consiliis.// Cum suis Indicibus Disputationum, Difficultatum, & Rerum notabilium. - Lvgdvni : Sumptib. Lavrentii Arnavd, & Petri Borde, 1671 (Cvm Approbatione Et Permissv). BM-Lyon. 53 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Turin vom 18. Dezember 1669 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 30. Dezember 1669; SO 10. Februar 1670.

50 51

ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670

870

di molte memorabili Famiglie.// Consecrata// Alla S.ta di N.S. Clemente IX.// Parte Seconda (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665−167054 Dekret:

nicht aufgefunden55

Korrespondenten: Inq. von Pesaro ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 30] 1. Novarini, Luigi ; Ansalone, Tomaso ; Filippini, Giovanni Crisostomo: Scrutinio Spirituale// O pur// Norma del Confessore, e Penitente// Data in luce / Dal P. D. Luigi Nouarino C. R.// L’Anno 1649.// Ridotto, in Due Tometti, ad una Somma Morale / Dal P. D. Tomaso Ansalone C. R.// L’Anno 1658.// Et in questa impressione / Dal P. D. Gio: Grisostomo Filippini Veronese// Teologo della medesima Religione, Censore// de Libri, e Consultore de Santo Officio// Con nuoue aggionte accresciuto,// et in Tre Tometti// Ristretto ad una compendiosa, ma intiera, e// Compita Somma// Nella quale, il Confessore, et il Penitente, ha il succo di// molti volumi, e Libri Morali de Dottori più Classici, Dottrine,// Decisioni, et Opinioni più sicure, con la scorta delle quali, può l’uno dirigere, et essere l’altro diretto, con sicurezza, nel// foro spirituale, e nello scrutinio della coscienza.// Tomo Primo. Parte Prima (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665−167056 2. Filippini, Giovanni Crisostomo: Scrutinio Spirituale [...]. [Tomo secondo] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−2)57

Korrespondenten: Inq. von Verona

Gedruckt wurde bereits: Vecchiazzani, Matteo: La verità difesa contra Bertinoro rimprouerante / risposta del dottore Matteo Vecchiazzano dell’antica citta di Forlimpopoli alle riflessioni historiche di Giacomo Besi bertinorese [...]. - In Faenza : per Giorgio Zarafagli, 1661. - [8], 220 S. ; 4º. SBN. 55 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Pesaro vom 26. Januar 1670 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 3. Februar 1670. 56 Gedruckt wurden bereits: Novarini, Luigi: Scrutinio spirituale, in cui si danno auisi, documenti, e regole, per far bene la confessione, con la decisione de’ casi più frequenti, & ordinarij, secondo la più benigna opinione de’ dottori [...] Data in luce dal r.p.d. Luigi Nouarini c.r. et in questa quarta impressione migliorata, & accresciuta. - In Verona : appresso il Rossi, 1649. - [12], 525, [15] S. ; 12º. SBN; Novarini, Luigi  ; Ansalone, Tomaso: Scrutinio Spirituale// O pur// Norma del Confessore, et Penitente// Data in luce / Dal P. D. Luigi Novarino C. R.// L’Anno 1649.// Ridotto à compimento d’una Somma// Morale in due tometti / Dal P. D. Tomaso Ansalone Teologo// della medesime Relig. ne.// Nel quale uengono comprese// tutte le Decisioni D’ogni copio-//sissima Somma intorno à dubbi// della coscientia; esponendosi L’// opinioni più Genigne e più// sicure.// Tomo p.a. Parte p.a e 2.a. - In Cosensa : Per Gio. Batta Moio, et il Rossi, 1658 (Con Licentia de Sup.ri) (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit. Libr. 1665−1670. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. 57 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Verona vom 13. März 1670 mit Übersendung des Titelbl. des bereits gedruckten Werkes im Kontext der Erteilung der Druckerlaubnis für das von Filippini geplante Suppl.; aus dem Schreiben des Inq. von Verona vom 17. April 1670 lässt sich schließen, dass der zweite Teil noch nicht erstellt wurde. − Vgl. ferner die Dekrete SO 24. März 1670; SO 28. April 1670. 54

871

ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670

ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 31] Baldassaro : Splendori riflessi// de// Sapientia diuina della serafica m.re// S.a Teresa di Giesù// Fondatrice de Carm.ni scalzi// o’ uero// Com´entarii mistocolastici// sopra// Il castello interiore// o’ mansioni dell’istessa santa / opera// del P. F. Baldassaro// di S.a Catt.na di Siena// dell’istessa religione (hs. Titelbl.) ACDF SO Tit.Libr. 1665−167058 Dekret:

[Audienzdekret] 4. Juni 167059

Korrespondenten: (1) Inq. von Bologna; (2) Baldassaro di S. Catarina di Siena OCD Ferner beiliegend: Schreiben von Baldassaro di S. Catarina di Siena OCD an den Papst mit Verweis auf die vorausgegangene ordensinterne Re­visi­on und mit der Bitte, den Inq. von Bologna mit der Revision des Ms. zu beauf­ tragen trotz des anderslautenden Dekrets SO 27. Januar 1670, 1 S., [4. Juni 1670] ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 32] Spinola, Giovanni Francesco: Saggio dell’inuito della// Beata Caterina Di Genova Fiesca Adorna// de martiri interiori, e spiritualm:te crocifissi// unica protettrice, del Purgatorio singolare Auocata.// Beatam me dicent omnes generationes (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665−167060 Dekret:

nicht aufgefunden61

Korrespondenten: (1) Inq. von Genua; (2) Comm. SO; (3) [Giovanni Francesco Spinola]; (4) [Luca Durazzo]; (5) Ass. SO Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Genua an den Comm. SO vom 7. Juni 1670: Spinola, Giovanni Francesco: Vita mirabile, e dottrina santa della Beata Caterina Fiesca// Adorna,// nella quale si contiene una utile, e cattolica Titelvariante im Gesuch: Baldassaro : Splendori Riflessi dal mutuo lume, e sapienza celeste de’ suoi gran gerarchi Tomaso d’Aquino, e Teresa di Giesù ouero commentarii sopra il castello interiore della santa, regolati alle dottrine dell’Angelico, opera del P.F. Baldassoro di S.ta Cat.na di Siena scalzo figlio della santa madre, e discepolo addittissimo del Santo dottore. Gedruckt wurde: Baldassaro : Splendori// Riflessi// Di Sapienza Celeste// Vibrati Da’ Gloriosi Gerarchi// Tomaso D’Aqvino// E// Teresa Di Giesv// Sopra// Il Castello Interiore, e Mistico Giardino// Metafore Della Santa. / Opera// Del P.F. Baldassaro Di S. Catarina Di Siena// Carmelitano Scalzo.// Scritta singolarmente à contemplatione, & vso de’Padri Spirituali,// e Maestri direttori dell’Anime Contemplatiue. - In Bologna  :  Per l’Erede di Domenico Barbieri, 1671 (Con licenza de’ Superiori). - [32], 694, [46] S. ; 2°. BVE. 59 Der Papst ordnete an, dem Inq. von Bologna zu schreiben, dass er das [Ms.] revidieren und nach der Korrektur die Druckerlaubnis erteilen sollte trotz eines anderslautenden früheren Dekrets SO. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 18. Januar 1670 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 27. Januar 1670; SO 17. Februar 1670. 60 Autor ergänzt aus den Akten. 61 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Schreiben des Inq. von Genua an den Ass. SO und an den Comm. SO vom 7. Juni 1670 mit Übersendung des Titelbl. und mit Verweis auf die Übersendung des Ms. von Giovanni Francesco Spinola an Luca Durazzo zwecks Erteilung der Druckerlaubnis vom SO. − Vgl. ferner das Dekret SO 17. Juni 1670.

58

ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670

872

dimonstratione, e dichiara-//tione del Purgatorio// con un dialogo tra l’Anima, et il Corpo composto dalla medesima,// Novamente in questa settima Impressione migliorata, et accresciuta / dedicata// All’Ill:ma Sig:ra e Prōna Col:ma la Sig:ra M:a Brigida Franzona// Spinola. - In Genoua : per Benedetto Celle [...] ad instanza di Gioseppe Bottari libraro, 1657 (Con licenza de Superiori) (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670 ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 33] Malogolini, Gioseffo: Specchio// De Christiani// Rapresentato nella Vita mirabile// Del Glorioso Maestro// S. Mammarto// semplicemente / descritta// Con quella insieme de S.ti Theodoro// e Ruffina di lui parenti// ed S. Am.ia che lo nudri// Da Gioseffo Malogolini forlivese// e Consacrata da esso// All. Ill.mo Sg. Conti Giustiniani// Masdoni (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670 Dekret:

nicht aufgefunden62

Korrespondenten: Inq. von Faenza ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 34] Lupis, Antonio: Il Plico / Di// D. Antonio Lvpis// Consegrato// All’ Illustriss. Sig. Marchese// Agostino// Bellisomo (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670 Dekret:

nicht aufgefunden63

Korrespondenten: Inq. von Pavia ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 35] Anonym: Elogium// Subtiliss:mi Joannis Duns Scoti, in reservatione Accademiae in honorem B.M.V. purè conceptae// Ill:mis D.D. D. Franco Mariae Carenae Doctori Phisico Colleg; D. Franco Bonomi Baroni, D. Josepho Bar.o, et Camillo Bar.o// eiusdem B.M. Regentibus pientissimis// Dedicatum. [Incipit: Hic pene ante subtilis fuit, quam homo esset] [Explicit: sed hic subtilis esse non posset, nisi Angelicus esset.]// N.N. - [S.a.] (Abschrift Einblattdruck). ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670 Dekret:

SO 16. Dezember 167064

Korrespondenten: Inq. von Cremona

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Faenza vom 15. Juli 1670 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 23. Juli 1670. 63 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Pavia vom 15. August 1670 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 27. August 1670. 64 Es erging der Beschluss, nicht zu antworten. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 4. Dezember 1670 mit Übersendung des Foliums zwecks Erteilung der Druck­ erlaubnis. 62

873

ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670

ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 36] Boni, Francesco Giuseppe: [nicht identifiziertes Werk; enthält zwei Briefe des Autors]. - [Venedig?] : [S.n.], [S.a.] Das Werk wurde nicht ermittelt. Dekret:

nicht aufgefunden65

Korrespondenten: Inq. von Bologna

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 6. Dezember 1670 mit Verweis auf die vorangegangene Übersendung des Werkes. − Vgl. ferner das Dekret SO 16. Dezember 1670.

65

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677

874

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 1] Birardo, Angelo: Gordíon Explícatvm// Sivè// Dvbia Solvta// super// Plenariam Indulgentiam// Cuiuslibet Quartae Dominicae Quadragesimae// In Ecclesijs Fratrum Eremitarum// Religionis B. Petri de Pisis// Ordinis S.Hieronimi.// Vbi// Theologicis, ac moralibus responsibus, speculativam simul, et// Practicam Doctrinam complectentibus, tamen scholasticae, tamen Juridice// modo affirmantibus, modo negantibus; Decem singulares disputationes// soluuntur / Auctore// Pater Angelo Bírardo Tíberícense// eiusdem Religionis Concionatore, et Priore,// Ac ab eodem// Ad.m R.do, ac ad.mo Patri, suo domino Praestantissimo// Patri Nicolao Basso// Olim// Ipsiusmet Religionis Provinciali meritissimo, necnon Philosophiae, atq.// Theologiae lectori sapientissimo, et// nunc// in eadem, secundo, in Alma Urbe, Procuratori Generali vigilantissimo// humilissime// in obsequium virtutis praeclarae, ac meriti eximij Dicata (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Gutachter: Gutachten:

[Michelangelo Ricci?] nicht aufgefunden [18. Februar 1671?]

Dekret:

nicht aufgefunden1

Korrespondenten: Inq. von Faenza ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 2] Hecke, Michael van2: Augustinus vsu=agnitus. Super prima haeresi ab Innocentio X et Alexandro VII Pont. Opt. Max. damnata ex Pseudo-Augustino Cornelii Jansenii, Probatus Aurelius, hoc est, ei Laurus. / Auctore Michaele Heckio, Augustiniano Gandavensi, S. Theol. doctore Duacensi ac professore Lovaniensi. - [Brüssel] : [S.n.], [1664]. Hoogewerff 3

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Faenza vom 5. Februar 1671 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 18. Februar 1671. 2 Zu van Hecke vgl. Personen und Profile. 3 Titel ergänzt nach: Godefridus Johannes Hoogewerff, Bescheiden in Italië omtrent Nederlandsche kunstenaars en geleerden. Derde Deel. Rome. Overige Bibliotheken (Rijks Geschiedkundige Pu­ blikatien, Kleine Serie, 17), ‘S-Gravenhage 1917, S. 8, unter Nr. 8. Das Werk wurde nur unvollständig gedruckt, vgl. den Vermerk des Autors auf S. 200: „Hucusque edidi Bruxellis, quando per Jansenistas accepto folio CCC. et delato ad filium Aegium, prohibitus est processus impressionis, anno Domini 1664; sequitur ante.“ Zur hs. Fortsetzung des Werkes vgl. ebenda, S. 7, unter Nr. 5. 1

875

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677

Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Agostino Tartaglia OCD?] nicht aufgefunden [25. Februar 1671?]

Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?] nicht aufgefunden [25. Februar 1671?]

Dekret:

nicht aufgefunden4

Korrespondenten: Michael van Hecke OSA Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Michael van Hecke OSA mit der Bitte, das Werk zu revidieren und die Druckerlaubnis zu erteilen, 2 S., [25. Februar 1671]; (2) Gesuch von Michael van Hecke OSA mit Verweis auf die durch den Souveränen Rat des Hzt. Brabant angeordnete Beschlagnahme von 50000 gedruckten Blatt und mit der Bitte um Approbation des Werkes und/oder diplomatische Unterstützung durch den Hl. Stuhl bei der Erwirkung der Rückgabe der beschlagnahmten Druckbögen, 1 S., [23. November 1672] ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 3] Paludani, Costantino: L’Ignoto Dio// degli Ateniesi.// Discorso Teologico, Filosofico// e Poetico / di// Costantino Paludani (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Gutachter: Gutachten:

Giacinto Libelli OP 1 S., [16. September 1671]5

Dekret:

SO 16. September 16716

Korrespondenten: Inq. von Piacenza ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 4] ♦ Leti, Gregorio: Roma// Piangente,// o// Dialogi Tra’l// Tevere e Roma. - In Leida : Apresso Battista Vero, 1667. BVB Dekret:

SO 5. August 16717

Korrespondenten: Inq. von Cremona

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch van Heckes mit Zustellung der bereits gedruckten wie der noch ungedruckten Teile des Werkes. − Vgl. ferner die Dekrete SO 25. Februar 1671; SO 23. November 1672. 5 In Form einer Notiz, dass das Ms. dem Inq. von Piacenza zurückgegeben werden könne. 6 Das [Ms.] sollte dem Inq. von Piacenza zurückgegeben werden; dieser sollte die Druckerlaubnis erteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Piacenza vom 23. April 1671 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 6. Mai 1671; SO 15. Juli 1671. 7 Die Kardinäle nahmen [das Schreiben des Inq. von Cremona vom 18. Juli 1671] zur Kenntnis und beschlossen, nur dessen Empfang zu bestätigen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 18. Juli 1671 mit Übersendung des Werkes. 4

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677

876

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 5] Noris, Enrico8: Rerum// Pelagianarum// Libri duo (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−16779 Dekret:

nicht aufgefunden10

Korrespondenten: Inq. von Padua ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 6] Sacchini, Alberto: Lumen ad Reuelationem Dubitationū// nonnullarū difficultatis in obscuro delitescientiū// Seu// Quaesitorum quorumdam// Mutuata Luce// ab emicantibus veluti in aeternas haereditates// Stellis// Doctorum// qui Theologicae facultatis Moralis praecipuè// in firmamento collucent// Dilucidatio// In hoc opere opera// cuiusdam inter Sacrae Theol: Magistros, et Cap: Gen: Def:res// Carmelitas adnumerati// nec non// in fidei violatae Sanctissimis Tribunalibus// Ferrariae, et Parmae Consultoris// atq: in Episcopio exam: Synod.// F. Alberti Sacchini, se et opusculū dicantis// Maximo Prophetae in hac vita post plus quam// duo mille annos superstitis// In solo uerbo quasi facula ardentis// Thesbita Aeliae// Parenti, ac Patriarchae Carmeli, et Ordinis// B. M. Virginis Deiparae (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit. Libr. 1671−1677 Dekret:

nicht aufgefunden11

Korrespondenten: Inq. von Parma ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 7] Rovetta, Andrea: Promptuarium// Confraternitatis Rosarij// Hoc est// Practicam Controuersiarum// Juxta forma Apostolicarum Traditionum// Necnon Decisionum Zu Noris vgl. Prosopographie 18. Jh. Gedruckt wurde: Noris, Enrico: Historia// Pelagiana// & Dissertatio// De Synodo V. Oecvmenica// In Qva// Origenis ac Theodori Mopsuesteni Pelagiani erroris// Auctorum iusta damnatio exponitur,// Et// Aqvileiense Schisma Describitvr.// Additis// Vindiciis Avgvstinianis// Pro Libris A. S. Doctore Contra Pelagianos,// Ac Semipelagianos scriptis.// Avctore// P.M. Henrico de Noris// Veronensi// Augustiniano Sacrae Theologiae Professore, & S.R. vniversalis Inquisitionis Qualificatore (Cvm Privilegio). - Patauii : typis Petri Mariae Frambotti, 1673. BSB. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: 3 Teile in 1 Bd., [16], 338, [14]; [4], 189, [7]; [4], 256 S. ; 4°. Enthält, jeweils mit eigenem Titelbl. und getrennter Seitenzählung: Noris, Enrico: Vindiciae// Avgvstinianae// Qvibvs// S. Doctoris scripta aduersus Pelagianos, ac Semi-//pelagianos à Recentiorum censuris aseruntur. / Avctore// P.M. Henrico De Noris Veronensi// Avgvstiniano S. Theologiae Professore,// & S. Romanae vniversalis Inquisitionis Qualificatore. - Patavii : Typis Petri Mariae Frambotti Bibliop., 1673 (Svperiorvm Permissv); Noris, Enrico: Dissertatio Historica// De Synodo Qvinta// Oecvmenica// In Qva// Origenis ac Theodori Mopsuesteni Pelagiani erroris// Auctorum iusta damnatio exponitur,// Et Aqvileiense Schisma Describitvr. / Auctore// P.M. Henrico de Noris Veronensi// Avgvstiniano S. Theologiae Professore,// & S. Romanae vniversalis Inquisitionis Qualificatore. - Patavii : Typis Petri Mariae Frambotti Bibliop., 1673 (Svperiorvm Permissv). 10 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Padua vom 17. Juli 1671 mit Übersen­ dung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 5. August 1671. 11 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Parma vom 8. März 1672 mit Übersen­ dung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 22. März 1672. 8 9

877

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677

Sacrae Congregationis// In materia Sanctis.mi Rosarij// Disputationes Selectae// Auctore// R.P.f. Andrea Rovetta de Brixia Sac: Theol. Mro// Provinciae Lombardiae Ord.s Praed.orum (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?] nicht aufgefunden [13. Juli 1672?]

Dekret:

nicht aufgefunden12

Korrespondenten: Inq. von Bologna ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 8] Tatti, Primo Luigi: Martirologium Sanctae Nouocomensis Ecclesiae ad// Dei, et Sanctorum ipsius gloriam opus fidelissime// elaboratum tum ex manuscriptis codicibus, tam// ex probatis Auctoribus summa sedulit.e Primi// Aloijsij de Tattis Nouocomensis Cong:nis Somaschae// Clerici Regularis. Ad Ill:mum, et R:mum D.num D.num [sic!]// Jo: Ambrosium Turranium S.tae Nouocom:is Ecclesiae// Episcopum, nec non Metropolitanae Mediolanensis// Cimeliarcam, Comitem, et etc. (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−167713 Gutachter: Gutachten:

[Pietro Francesco de Rossi?] nicht aufgefunden [13. Januar 1672?]

Dekret:

nicht aufgefunden14

Korrespondenten: (1) Inq. von Como; (2) Primo Luigi Tatti CRS Ferner beiliegend: Gesuch von Primo Luigi Tatti CRS mit der Bitte, dass das Ms. in Como geprüft werden könne, 1 S., [4. Mai 1672] ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 9] Andreantonelli, Sebastiano: Asculana Historia.// Sebastiani Andreantonelli Juris periti// Asculani (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−167715 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 23. März 1672 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 6. April 1672; SO 13. Juli 1672. 13 Gedruckt wurde: Tatti, Primo Luigi: Sanctvarivm,// Sev,// Martyrologivm// Sanctae Nouocomensis Ecclesiae// Opvs// Ad augendam Dei, & Sanctorum ipsius gloriam// Fidelissimè elaboratum / Tum exm. s. codicibus, tum ex probatis Auctoribus// summa sedulitate// Primi Aloysij de Tattis Nouocomen, Congregationis Somaschae// Theologi, ac S. Officij Consultoris. - Novocomi : Apud Io: Baptistam Arzorum [...], 1675 (Superiorum permissu). IC. 14 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Como vom 30. Dezember 1671 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 13. Januar 1672; SO 4. Mai 1672. 15 Gedruckt wurde: Andreantonelli, Sebastiano: Sebastiani// Andreantonelli// Canonici Ascvlani,// Et Protonotarij Apostolici// Historiae Asculanae Libri IV.// Accessit// Historiae Sacrae Liber singularis.// Opvs Posthvmvm// In lucem editum studio, & diligentia// Fr. Antonii Avgvstiniani// Sacrae Theologiae Baccalaurei,// Et// Caroli Cedonii Andreantonelli// Germanorum Fratrum, Auctoris ex Fratre Nepotum.// Illvstriss. Et Excellentiss. Principi// D. Iosiae III.// De Aqvaviva, De Arragonia,// Principi Neapolitano, Hispaniarum Primati, Duci// Hadriae XIV. Domino Domus Aquauiuae,// Principi 12

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Dekret:

878

nicht aufgefunden16

Korrespondenten: (1) Inq. von Ancona; (2) Inq. von Padua ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 10] Vatier, Antoine: La conduite de s. Ignace de Loyola, menant une ame a la perfection par les exercices spirituels [...] / Par le p. Antoine Vatier [...] Tome premier [–second]. Nouvelle edition revûe, corrigée, augmentée & divisée en deux parties. - A Paris : chez Gaspar Meturas [...], 1671. - 2 vol. ; 12°. SBN17 Dekret:

SO 6. Juli 167218

Korrespondenten: (1) Giovanni Mareggini; (2) [Inq. von Modena] Ferner beiliegend: Gesuch von Giovanni Mareggini mit der Bitte um Prüfung eines fraglichen Abschnitts aus dem franz. Orig., das er ins Ital. übers. hat, 1 S., [6. Juli 1672] ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 11] Girello, Giacinto Maria: Vita// Delle Sante Sorelle Vergini// Liberata e Faustina// Fondatrici// Del Monastero di Santa Margarita di Como// Cauata// Dall’antico manuscritto della loro uita,// quale si conserua in detto Monastero,// e da varij altri Auttori raccolta, e / Descritta// Dal Pre fra Giacinto Maria Girello da Bergamo// Lettore dell’Ordine de Predicatori (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Dekret:

nicht aufgefunden19

Therami, Marchioni Aquauiuae,// & Butonti, Iuliae, Iouiaeq; Comiti, etc.// Dicatvm. - Patavii : Typis Matthaei de Cadorinis (Super. Perm.), 1673. - [36], 328 S. ; 4°. BVE. 16 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ancona vom 16. Juni 1672 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 22. Juni 1672. Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. die Korrespondenz des Inq. von Padua vom 12. und 18. August 1672 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis und mit Verweis auf einen Antrag von Antonio Chelidonio da Ascoli OSA. − Vgl. ferner die Dekrete SO 24. August 1672; SO 7. September 1672; SO 17. September 1672. 17 Das Werk war bereits ersch.: Vatier, Antoine: La// Condvite// De// S. Ignace// De Loyola// Menant// Vne Ame A La Perfection// Par Les Excercices Spiritvels.// Auec quelques Remarques qui en facilitent la connoissance// à ceux qui desirent de s’y employer, ou d’y// conduire les autres.// Et vn petit extrait des Regles & Instructions Spirituelles// que S. Ignace y a inserées. / Par le P. Antoine Vatier de la Compagnie// de Iesvs. - A Paris : Chez Caspar Metvras [...], 1650 (Avec Privilege Dv Roy). BVB. Gedruckt wurde : ♦ Vatier, Antoine ; Barozzi, Pietro T. (Übers.): La guida di S. Ignatio di Loyola; per guidare vn’anima alla perfettione, per mezzo degli esercitij spirituali. Con alcune annotationi, [...] Et vn piccolo estratto delle regole, [...] che S. Ignatio vi ha inserite. Con la Bolla dell’indulgenza plenaria di papa Alessandro 7. Composta in francese del padre Antonio Vatier della Compagnia di Giesù, e tradotta in italiano da Pietro T. Barozzi. - In Bologna : per Gioseppe Longhi, 1674. – [24], 711, [17] S. ; 12º. SBN. 18 Dem Inq. von Modena sollte geschrieben werden, die Druckerlaubnis zu erteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giovanni Mareggini mit Übersendung des franz. Orig. 19 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Como vom 3. August 1672 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 17. August 1672. Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 11. April 1674 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 25. April 1674.

879

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677

Korrespondenten: (1) Inq. von Como; (2) Inq. von Mailand Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Mailand vom 11. April 1674: Girello, Giacinto Maria: Vita// Delle Sante Vergini Sorelle// Faustina, e Liberata// Fondatrici// Del Monastero di Santa Margarita di Como / Descritta// Dal Pre Fra Giacinto Maria Girello lettore// dell’ordine de Predicatori (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 12] Anonym: Missa// De Sanctissimo nomine// B.V. Mariae.// cuius Festum celebratur Dominica prima post Octauam// Natiuitatis eiusdem B.V.M. [Incipit: Introitvs] [Explicit: Lavs De Filio// Et Matris Virginis Mariae// Nomini Sanctissimo]. Placentiae : Excudebat Ioannes Bazachius [...], 1672. - 4 S. ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Dekret:

SO 28. September 167220

Korrespondenten: Vikar der Inquisition von Piacenza ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 13] Antonio Maria : Sanctorum// Mare Magnum,// seù// Martyrologium Romanum// carmine digestum / Auctore// Fr. Ant. Maria Concionatore Capucino,// Picenae Provinciae, Brandomontano.// Sanct.mo D. N. Clemente Decimo// Dicatum (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Dekret:

nicht aufgefunden21

Korrespondenten: (1) Inq. von Ancona; (2) Antonio Maria da Monteprandone OFMCap; (3) Kard. Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Antonio Maria da Monteprandone OFMCap an Kard. Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni mit Verweis auf die Anordnung des Comm. SO, das Ms. dem SO zur Erteilung der Druckerlaubnis zuzustellen und mit der Bitte, den Inq. von Ancona mit der Revision zu beauftragen, 1 S., [22. August 1674]; (2) Gesuch von Antonio Maria da Monteprandone OFMCap [an den Comm. SO] mit Verweis auf die ordensinterne Revision und auf die Prüfung durch einen Kons. der Inquisition von Ancona und mit der Bitte, dass das mittlerweile korrigierte Ms. vom Inq. von Ancona genehmigt werde, 1 S., [24. Oktober 1674]; als Anlage: Antonio Maria : Mare Magnum// Sanctorum,// Opus// Ad Methodum Martyrologij Romani,// Ephemerides, seu quotidianas, En-//cyclicas, vel per Annum pie// cultas Sanctorum fere om-//nium Passiones, et Me-//morias / Complectens// Der Inq. [von Piacenza] sollte den Drucker wegen der Drucklegung des Werkes ohne Erlaubnis streng ermahnen; zudem wurde der Fall an den Comm. SO „iuxta mentem“ weitergeleitet. Die „mens“ lässt sich aus den Akten nicht ermitteln. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Vikars der Inquisition von Piacenza vom 15. September 1672 mit Übersendung der gedruckten „Missa“. 21 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ancona vom 22. September 1672 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 5. Oktober 1672; SO 22. August 1674; SO 24. Oktober 1674; SO 9. Mai 1675. 20

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677

880

Carmine digestum// Auctore// Fr. Ant. Maria, Concionatore Capucino,// Piceno, Branomontano (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 (3) Gesuch von Antonio Maria da Monteprandone OFMCap an Kard. [Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni?] um Entscheid bzw. um Rückgabe des Ms., 1 S., 28. April 1675 ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 14] Bosello, Petro: Defensio Joannis 23 à processu in eum formato a Concilio// Constantinensi, siue à Fiscalibus, et Procuratoribus eius// contra eum, ut Papam criminosum, sess. 4 usque 12 / Auctore Petro Bosello Cremonensi (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Dekret:

nicht aufgefunden22

Korrespondenten: Vikar der Inquisition von Piacenza ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 15] Mercori, Giulio23: De Ignorantia// culpabili vel excusante// Iuxta praxim utriusque fori// Tractatus// F. Julij Mercori Cremon. I.I.M.// Reu.mo Pri F. Thomae Roccabert// Totius Ordinis Praedicatorū// Magistro Generali. - Mediolani : Apud Lodovicū Mon­ zam, anno 1672 (Superiorum permesso) (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Dekret:

nicht aufgefunden24

Korrespondenten: Giulio Mercori OP ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 16] Masini, Antonio: Scuola del Christiano// O’ vero Ristretto della Vita di Gesù Christo, della Sua Sant.ma// Madre, Degli Apostoli, e d’alcuni altri Santi.// Libro curiosissimo, tutto pieno d’eruditioni di miracoli// ancor oggidì visibili, e permanenti Prodigij// Stravaganti, e maggiori meraviglie del mondo// e della natura / Di Antonio di Paolo Masini Cittadino Bolognese (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−167725 Dekret:

SO 17. Mai 167326

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Vikars der Inquisition von Piacenza vom 3. Oktober 1673 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 12. Oktober 1673. 23 Zu Mercori vgl. Personen und Profile. 24 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Giulio Mercori OP vom 21. September 1672 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 5. Oktober 1672; SO 8. November 1672; SO 14. Dezember 1672. 25 Gedruckt wurde: Masini, Antonio: Scuola del christiano. Ristretto della vita di Giesu Christo. Della sua santissima madre. De gli apostoli, e di altri santi [...] / Di Antonio di Paolo Masini da Bologna. - In Bologna : per Gioseffo Longhi, 1674. - [16], 450, [2] S. ; 4º. SBN. 26 Dem Inq. von Bologna sollte geschrieben werden, die Druckerlaubnis nach gründlicher, von ihm selbst durchzuführender Revision [des Ms.] zu erteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schrei­ben des Inq. von Bologna vom 26. November 1672 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 7. Dezember 1672; SO 3. Mai 1673; SO 7. Juni 1673. 22

881

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677

Korrespondenten: (1) Inq. von Bologna; (2) Antonio Masini Ferner beiliegend: Gesuch von Antonio Masini mit der Bitte, ob das Ms. vom Inq. von Bologna revidiert werden könne, 1 S., [17. Mai 1673] ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 17] Leti, Gregorio: L’Ambasciata// Di// Romolo// À// Romani,// Nella quale vi sono annessi tutti Trat-//tati, Negotiati, Satire, Pasquinate, Rela-//tioni, Apologie, Canzone, Sonetti, Ri-//tratti, & altre Scritture sopra gli interessi di Roma, durante la Sede vacante, co-//minciando dal giorno della morte di// Clemente Nono,// Sino al giorno della Creatione di// Clemente Decimo,// Con la Vita Processo, e Sentenza di// Francesco Borri Milanese.// Aggiuntovi vn Discorso sopra la Precedenza// tra Francia, e Spagna. - Brvselles : [S.n.], 1671. BVB Dekret:

SO 21. Juni 167327

Korrespondenten: Inq. von Faenza ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 18] Bagliotti, Filippo: Della Vita// Di S. Gaudentio P:o Vescouo, e Protettore// di Noua­ ra / scritta// da Filippo Bagliotti libri tre// Agl’Ill:mi SS.ri Presidenti, e Decurioni// della Medema Città (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−167728 Dekret:

nicht aufgefunden;29 SO 5. September 167430

Korrespondenten: (1) Inq. von Mailand; (2) Inq. von Venedig

Falls das Werk noch nicht verboten wurde, sollte es durch die CIndex verboten werden. Der Inq. [von Faenza] sollte weitere Untersuchungen zum Autor durchführen und das SO benachrichtigen. Der MSP teilte mit, dass das Werk bereits von der CIndex verboten worden sei. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Faenza vom 31. Mai 1673. − Vgl. ferner das Dekret SO 7. Juni 1673 und das spätere Schreiben des Inq. von Faenza vom 15. November 1673 [ohne Dekret]. − Das Werk war bereits verboten worden: vgl. Bando CIndex 30. Juni 1671. 28 Gedruckt wurde: Bagliotti, Filippo: Della Vita// Di// S. Gavdenzio// Primo Vescouo, e Protettore// Di Novara// Scritta / Da Filippo Bagliotti// Nobile Patrizio Nouarese, Decurione,// e Console di Giusti­ zia.// Libri Tre.// A Gl’Illvstrissimi Signori// Presidenti, E Decvrioni// Della medema Città di Novara. - Venezia : Per il Catani, 1674 (Con licenza de’ Superiori). IC. 29 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 28. Juni 1673 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 19. Juli 1673. 30 Der [Inq. von Venedig] sollte prüfen, ob im [Ms.] der Jurisdiktionsstreit zwischen der Kirche von Novara und der weltlichen Obrigkeit behandelt wurde und das SO entsprechend benachrichtigen. Außerdem sollte er die Druckerlaubnis erteilen. Der Fall sollte an Kard. [Giacomo] Rospigliosi weitergeleitet werden; dieser sollte den Kapuziner disziplinieren, [der versucht hatte, die Anordnung des SO zu umgehen, das Ms. einzusenden]. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 1. August 1674 mit Verweis auf die Versuche von Giuseppe Maria Bagliotti OFMCap, Sohn des Autors, die Druckerlaubnis in Venedig zu erhalten. − Vgl. ferner die Dekrete SO 14. August 1674; SO 12. September 1674. 27

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677

882

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 19] Filippini, Giovanni Grisostomo: La// Figliolanza// Spiritvale// Esposta// Trattato Singolare// Bipartito// In cui si espone tutto ciò, che partecipano i Fedeli dell’vno, e// dell’altro sesso, in virtù delle Carte, ò Lettere di Fratellanza, ò// Spirituale Figliolanza, dette Gratiose, cò le quali gl’Amici, e// Benefattori delle Religioni, dai Prelati di queste, vengono am-//messi alla Communicatione, e Partecipatione dei Beni Spiri-//tuali, ed Opere buone dei loro Ordini. Si dà la resolutione à// tutti i Dubij, che ponno scaturire dal contenuto dell’istesse// Lettere; come dal Ius, e Potestà dei Prelati Regolari di conce-//derle. E la Decisione pure, di tutti li Dubij, anco circa le In-//dulgenze, che con le Lettere di Figliolanza si partecipano per// via di communicatione, ò vengano immediatamente per esse// concesse. Con vn Sommario dell’Indulgenze particolari, che// acquistano gl’aggregati alle Religioni, quali si pone al fine del// Trattato:// Dato in Lvce// Ad istanza di molti Prelati Regolari, ed à consolatione di tutti gl’// aggregati (anco le Confraternite, & Oratorij) alle Religioni,// specialmente alla Teatina. / Dal R. P. D. Gio: Grisostomo Filippini Veronese Chierico Re-//golare Teatino, Teologo, Censore de Libri, e Consultore// del Santo Officio. - In Verona : Per Francesco Gamba (Con Licenza de’ Sup.), 1673 (gedr. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Dekret:

nicht aufgefunden31

Korrespondenten: Inq. von Verona ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 20] Fornari, Giuseppe Maria: Maria Madre de Carmelitani// Opera che contiene le gratie, e fauori da Maria// Vergine fatti a suoi religiosi, confratelli, e diuoti// Carmelitani con le Indulgenze, e bolle Pontificie// sino di Clemente X., benedittione dell’habito, et ass-//olutione pro articulo mortis con le sette allegrezze, et// altre orationi. / Fatta dal P. Mro Giuseppe Maria Fornari Carmelitano// Milanese, Lettore della filosofia morale nella// Regia Vniuersità di Pauia (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Dekret:

nicht aufgefunden32

Korrespondenten: Inq. von Mailand ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 21] Gioacchino : Il fratello Donato Scalzo, o vero// La Vita esemplare del Ven. F. Gio. Carlo di S. Maria// Carmelitano Scalzo Donato / Scritta// Dal P. Gioachi­no di S.ta Maria Carmelitano Scalzo (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−167733 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Verona vom 13. Juli 1673 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 19. Juli 1673. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 56], für die keine Bezugnahme auf die hier dokumentierten Verhandlungen nachgewiesen werden konnte. 32 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 27. September 1673 mit Übersendung des Titelbl. zur Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 11. Oktober 1673. 33 Gedruckt wurde: Gioacchino : Il fratello Donato Scalzo, ò vero, La vita esemplare del venerabile fratello F. Gio: Carlo di S. Maria Carmelitano Scalzo Donato. / Scritta dal P.F. Gio31

883 Dekret:

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 nicht aufgefunden34

Korrespondenten: Inq. von Mailand ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 22] 1. Angelini Bontempi, Giovanni Andrea: Historia// Della// Ribellione// D’Vngheria / di// Gio. Andrea Angelini// Bontempi// Perugino. - In Dresda : Apresso i Seyfferti, 1672. BVB 2. Anonym: L’Officio dell’Immaculata Concettione della Santissima Vergine Nostra Signora [...]. - [Milano] : [S.a.]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP?] nicht aufgefunden [15. November 1673?] (zu Nr. 2)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−2)35

Korrespondenten: Inq. von Mailand Weitere Akten des SO: Relation zum Schreiben des Inq. von Mailand vom 1. November 1673, 1 S., [15. November 1673] ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 23] Nidi, Raimondo36: Lucerna confessariorum ut lumen videatur in absolvendo ab excommunicatione lata in primo canone Bullae Coenae [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.37 Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv] nicht aufgefunden

Dekret:

nicht aufgefunden

Korrespondenten: Raimondo Nidi OP achimo di S. Maria Carmelitano Scalzo [...]. - In Venetia : Per Gio: Francesco Valuasense, 1674. - 166, [2] S. ; 12°. SOLO. 34 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 12. Oktober 1673 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 25. Oktober 1673. 35 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 1. November 1673 mit der Bitte, einen ND von Nr. 1 zu erlauben, und mit Übersendung des Werkes Nr. 2. − Vgl. ferner das Dekret SO 15. November 1673. 36 Zu Nidi vgl. Personen und Profile. 37 Gedruckt wurde: Nidi, Raimondo: Lvcerna// Confessariorvm// Vt// Lumen videant in absoluendo ab excommunica-//tione lata in primo canone Bullae Coenae,// nimirùm in Haereticos, eis credentes,// fautores, etc.// Scriptore Fratre Raymundo Nido Soncinate, Ord. Praedi-//catorum, Sac. Theologiae Magistro, ac Papiensi// Inquisitore.// Svb Avspiciis// Eminentissimi, ac Reuerendissimi D.// Gasparis Carpinei// S.R.E. Cardinalis, Vicarij, ac Prodatarij Sanctiss. D. Nostri Papae// Clementis X. in Vrbe. - Ticini Regii : Ex officina Io. Andreae Magrii [...], 1674 (De Consensu Superiorum). - [16], 168, [8] S. ; 4°. BVE.

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677

884

Ferner beiliegend: Gesuch von Raimondo Nidi OP mit Verweis auf die Revision des [Ms.] im Auftrag des SO durch Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv und mit der Bitte, die Drucklegung außerhalb des Kirchenstaates [in Pavia] zu erlauben bzw. den Bf. von Pavia mit der weiteren Prüfung zu beauftragen, 1 S., o.D. ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 24] 1. Ross, Alexander ; Grue, Thomas La (Übers.) ; Battaglia, Francesco Maria (Übers.): Le// Religioni// Del// Mondo.// overo// Dimostratione// d’ogni sorte de Religioni, et Heresie,// De// L’Asia, Africa, America,// Et// Dell’Evropa// Doppo il principio del Mondo sin al presente, / Raccolto nell’Idioma Francese, da// Tommaso Della Grva// e portato in questa lingua// dal// Pre Mro Francesco Maria Battaglia Agost.no (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−167738 2. Brusoni, Girolamo: Il Rouescio// Per conoscere il dritto della Medaglia di due faccie// Insegnamenti Historici di Girolamo Brusoni// Diuisi in dodici false propositioni, con le quali mostrò// L’autore di quanti Caratti le di lui Relationi// regiornate nella prima, e nell’vltima edittione// della sua Historia d’Italia// All’Altezza Serenissima della Verità (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−2)39

Korrespondenten: Inq. von Mailand ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 25] Bonini, Filippo Maria: L’Officio della Madonna, l’officio de’ Morti, li 7 salmi, e tutte l’orazioni de Santi con qualche aggionta dell’autore, tradotte in lingua Italiana dedicato all’Imperatrice Eleonora. Das Werk wurde nicht nachgewiesen.40 Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv?] nicht aufgefunden [17. Januar 1674?]

Das Werk war bereits auf Franz. ersch.: Ross, Alexander; Grue, Thomas La (Übers.): Les Religions// Du Monde// ou// Demonstration// De toutes les Religions & Heresies// de// L’Asie, Afrique, Amerique,// & de L’Europe,// Depuis le commencement ud monde jusqu’à present. - A Amsterdam : Chez Jean Schipper, 1668. BSB. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: 400 S. ; 4°. Vgl. ♦ A.R. [Ross, Alexander]: Πανσβεία// Or,// A View// of all// Religions// In The// World: With the several Church-// Governments, from the Crea-//tion, to these times.// Together with a Discovery of// all known Here­ sies, in all Ages// and places, throughout Asia,// Africa, America, and Europe. - London : Printed by James Young, for John Saywell [...], 1653. - [40], 578, [24] S. EEBO. Das Werk war mehrfach ersch. und übers. worden. Es ist unklar, welche Ausg. die Grundlage für die franz. Übers. bildete. 39 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Schreiben des Inq. von Mailand vom 29. November 1673 und 13. Dezember 1673 mit Übersendung der Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 17. Januar 1674. 40 Ermittelt wurde: Bonini, Filippo Maria: L’Officio// Di// Maria Vergine// Madre Di Dio.// Trasportato dalla Latina all’Italiana// Lingua per comandamento// Della// Sacra Cesarea Real Maesta// Di// Eleonora// Augusta, Regina// Di Boemia, E D’Hungaria. / Dall’// Abbate// Filippo Maria Bonini,// Dottore, Theologo, Consultore della// Santa Inquisitione, e Consigliere// della Medesima Maestà. - In Vienna : Appresso Pietro Paolo Viviani (Ad instanza di Silvestro Rota), 1676. - [20] Bl., 595 S. ; 8°. VD17. 38

885 Dekret:

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 SO [nach 17. Januar 1674]41

Korrespondenten: (1) Inq. von Cremona; (2) Nuntius von Wien ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 26] Concioli, Antonio: Commentaria// Ad Bullam Gregorij XII super emphiteusi / concessam olim Ciuitati Eugubinae// Antonii Concioli I.C. Cantianensis Protonotarij Apostolici, et eiusdem legationis Vrbini Auditoris// In quibus explanantur etiam Bulla Bonificiana Ferrarensium// Bulla Innocentiana Cesenatensium, et Bulla Vrbani Ciui-// tatum Status Vrbini; suae .n. declarantur Concordiae inuitae// super bonis emphiteoticis inter Clerum et laicos quam plu-//rium Ciuitatum et precipuè Vrbini; Rauennae, fulginiae// et aliar. et in quibus omnes ferè principaliter quaestiones// ad materiam emphiteusis [Sic!] pertinentes facili modo iuxta men-//tem Sac: Rotae Rom: expon.// Quibus accessit tractatus de haerede tam simplici, quam bene-//ficiato, an et quando teneat. soluere debita haereditaria sa-//tis amplus.// Opus, non iniucundum, et Indicibus, et Advocatis non parū uti-//le. - In Macerata : per Giuseppe Piccini, [S.a.] (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Dekret:

nicht aufgefunden42

Korrespondenten: (1) Inq. von Ancona; (2) Giuseppe Piccini Ferner beiliegend: Gesuch von Giuseppe Piccini, Kammerdrucker aus Macerata, um Rückgabe des orig. Ms., 1 S., [April 1675] ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 27] Battaglia, Francesco Maria (Übers.): La Vergine Moribonda// Sopra del Monte Caluario// del Sig.r del la Serra// Portata dal Francese nell’Italiano / Dal P.re Maestro Francesco Maria Battaglia// Agostiniano (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Dekret:

nicht aufgefunden43

Korrespondenten: Inq. von Mailand Weitere Akten des SO: Relation zum Schreiben des Inq. von Mailand vom 24. Januar 1674 mit Auflistung mehrerer Titel, deren Titelbl. der Inq. zur Erteilung der Druckerlaubnis übersandt hatte, 2 S., [14. Februar 1674] Vgl. den Vermerk [Votum?] von anderer Hand unter Dekret SO 17. Januar 1674: die Druckerlaubnis sollte verweigert werden. Vgl. außerdem den Vermerk über eine Anordnung für den Nuntius von Wien, dass er bei der Kaiserin darauf drängen solle, dass sie weder das Werk weiter verbreite noch dessen Verbreitung in Italien zulassen solle. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 7. Dezember 1673 mit Übersendung des Werkes in Hinsicht auf einen etwaigen ND. − Vgl. ferner das Dekret SO 17. Januar 1674. 42 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ancona vom 31. Dezember 1673 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 24. Januar 1674; SO 27. Januar 1674. 43 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 24. Januar 1674 mit Übersen­ dung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 14. Februar 1674. 41

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677

886

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 28] Conti, Pietro: Svmma// Phylosophica// Septem Partibvs// Comprehensa,// In qua vniversae Phylosophiae quaestiones// ad solius veritatis trutinam, nullius// emancipatae arbitrio, breuiter// & dilucidè pertractantur.// Avctore Admodvm R.P.// Fr. Petro De Comitibvs// Romano// Ord. Erem. S. Augustini de Ancona// Artium, & S. Theologia Doctore, & Magistro,// olim Anconae, & Perusiae Regente;// & demùm in Macerat. Uniuersitate// primario Theologiae Scholasticae// Interprete.// Pars Prima// Totam Physicam Complectens. Tomus I.// In quo Primi duo Libri explicantur. [–Tomus III]. - Anconae: Ex Typographia Camerali, 1669 (Svperiorvm Permissv) (gedr. Titelbl.). BSB44 Dekret:

SO 25. April 167445

Korrespondenten: Inq. von Ancona ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 29] Nelli, Felice Maria: Vita// del Gran Seruo di Dio// Santi Saccone// Denominato da Monte Milone / Descritta à Compendio in questo Libró// Dal Padre Don Felice Maria Nelli// da Macerata// Chierico Regolare di San Paolo// e consacrata// À Monsignor Francesco Cini// Vescouo della detta Città// e nella cui Diocesi uisse// il gran Seruo di Dio// e morì li. 6. Aprile 1634 d’anni 84. - In Macerata : appresso Carlo Zenobij, [S.a.] (con licenza de Superiori). (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Dekret:

nicht aufgefunden46

Korrespondenten: Inq. von Ancona ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 30] Maraviglia, Giuseppe Maria: Le Prerogative de Sinodi Diocesani / Descritte// Da Mons.r Meraviglia// Vescovo di Novara// Et. c.a [...] (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−167747 1. Teil in 3 vol. des Gesamtwerkes: Conti, Pietro: Summa phylosophica Septem partibus comprehensa ; in qua Universae Philosophiae quaestiones ad solius veritatis trutinam, nullius emancipatae arbitrio, breviter & dilucide pertractantur. - Ancona : Stamperia Camerale, 1669−1675. - 5 Teile in 7 vol. SBN. Neugedr. wurde: Conti, Pietro: Summa phylosophica septem partibus comprehensa [...] auctore admodum R.P. fr. Petro de Comitibus romano [...] Pars Prima [...] Olim prohibitus nunc vero Superiorum iussu expurgatus, & permissus. - Anconae : ex typographia Camerali, 1674. - 631 S. SBN. 45 Dem Inq. [von Ancona] sollte geschrieben werden, die Druckerlaubnis gemäß der ihm [von der CIndex?] übersandten Adnotatio zu erteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ancona vom 1. März 1674 mit der Bitte, einen ND des durch Bando CIndex vom 2. Oktober 1673 donec corrigatur supprimierten Teils des Werkes zu erlauben, der [angebl.] von der CIndex unter der Auflage genehmigt worden war, dass auf dem Titelbl. auf das Verbot der ersten Fassung verwiesen wird. − Vgl. ferner das Dekret SO 11. April 1674. 46 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ancona vom 24. Mai 1674 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 6. Juni 1674. 47 Gedruckt wurde: Maraviglia, Giuseppe Maria: Le prerogative de sinodi diocesani / descritte da mons. Maraviglia [...]. - In Torino : per Bartolomeo Zappata, 1678. - [8], 124 S. ; 12°. SBN. 44

887 Dekret:

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 nicht aufgefunden48

Korrespondenten: Inq. von Genua ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 31] Domenico : Compendio di tutta la Teologia Specolativa, Morale, e Dogmatica, diviso in tre tomi / del P. Maestro fr. Domenico di S. Tommaso Dom.no Portughese, Predicatore, e Consigliere Regio [...]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

[Kard. Francesco Albizzi?] nicht aufgefunden [17. Juni 1674?]

Dekret:

nicht aufgefunden49

Korrespondenten: Generalmagister OP Ferner beiliegend: Gesuch des Generalmagisters OP mit der Bitte, das Werk, das im 3. Band dem SO reservierte Themen behandelt, in Rom mit Blick auf einen ND zu prüfen, 1 S., [17. Juni 1674] ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 32] Carlo : Catechisticae Instructiones Ecclesiasticae// Seu.// Examen promovendorum ad Sacros Ordines// et ad audiendas Confessiones. / Per Fr.em Carolum a Cremona Sacerdotem// Capuccinum Compilatum (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−167750 Dekret:

nicht aufgefunden51

Korrespondenten: Inq. von Mailand ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 33] Boselli, Cipriano: Le Macchie nel sole// per ciascun segno del Zodiaco osseruate,// Censura contro di T. Liuio// In dodici disorsi a segni del Zodiaco proportionati, / distinta// D. Cipriano Boselli Nob. Eret.o orig.rio da gli ant. Co. P. di Berg.o// sup.iore oliu.o dell’Abatia di S. Bernardo d’Arezzo// Historico, Antiquario, e Chronologista della Nobiliss.a Academia// de’ S.si Apatisti di Fiorenza.// Op.a Apologetica// difesa d’un suo capitolo di censure contro di Tit. Liuio Pripe’ dell’hist.a Rom.a// Ne’ suoi Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 2. Juni 1674 mit Übersen­ dung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 13. Juni 1674. 49 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Generalmagisters OP. − Vgl. ferner das Dekret SO 17. Juni 1674. 50 Gedruckt wurde: Carlo : Catechisticae instructiones ecclesiasticae, seu Examen promouendorum ad Sacros ordines, & ad audiendas confessiones, summa breuitate digestum; ad clericorum, & iuniorum sacerdotum fratrum capuccinorum instructionem. / Ex diuersis, tam modernorum, quam antiquorum doctorum libris collectum, per fr. Carolum de Cremona [...]. - Cremonae : apud Franciscum de Zannis, 1677. - [10], 130, [2] S. ; 4º. SBN. 51 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 1. August 1674 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 20. August 1674. 48

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677

888

Volumi delle Grandezze reali antiche degli// Augustiss.i Conti Monarchi Habsburgesi inserito, / Rispondendosi// Alla feconda lingua del Sig.r Abbate Ludouico Adimari,// All’erudito ingegno del Sig.r Marchese Mattia Bartolomei,// All’eloquentiss.a peña del P. Rettore Rethorico Vincentio Glaria della Compag.a di Giesù,// et ad un drapetto di uirtuosi Caualieri Toscani (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Dekret:

SO 19. September 167452

Korrespondenten: (1) Inq. von Mailand; (2) Cipriano Boselli OSBOliv Weitere Akten des SO: Relation zum Gesuch von Cipriano Boselli OSBOliv, 2 S., [19. September 1674] Ferner beiliegend: Gesuch von Cipriano Boselli OSBOliv mit der Angabe, dass das vorliegende Werk völlig profanhistorisch sei; mit Verweis auf die Revision des Ms. im Auftrag der ebfl. Kurie von Mailand, sowohl durch den Inq. von Mailand als auch durch die Revisoren seines Ordens; und mit der Bitte, das Ms. nicht dem SO zustellen zu müssen, 2 S., [19. September 1674] ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 34] Regi, Domenico: Vita di Tomaso Moro Cancelliere d’Inghilterra / libri due del P. Domenico Regij (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.53 Gutachter: Gutachten:

[Kard. Francesco Albizzi] nicht aufgefunden [24. Oktober 1674]

Dekret:

SO 24. Oktober 167454

Korrespondenten: Inq. von Mailand ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 35] 1. Leti, Gregorio: Li Segreti// di Stato// De i Prencipi dell’Europa, Rivelati da varij Confessori Politici.// Per lo Beneficio comune di tutti quelli, che maneggiano affari publici, e per// La sodisfazione de più Curiosi.// Parte Prima.// La tauola di tutte le opere, che si contengono in detta prima parte si troua nella// pagina seguente. Bologna : Per Camillo Turchetto, 1671 (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−167755 Der Inq. von Mailand sollte die Druckerlaubnis erteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 11. Juli 1674 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 8. August 1674. 53 Gedruckt wurde: Regi, Domenico: Della Vita// Di// Tomaso Moro// Gran Cancelliere// D’Inghilterra. / Libri Dve.// Di Domenico Regi,// Chierico Regol. Ministro// de gl’Infermi.// All’Emin.mo e Reu.mo Sig.re// Il Sig. Cardinale// Francesco Barberino,// Vescouo Ostiense, e Cancelliere// di S. Chiesa etc. In Milano : Per Antonio Malatesta, 1675 (Con licenza de’Superiori). - 8°. GBV. 54 Die Kardinäle ordneten an, dem Inq. von Mailand das [Ms.] zurückzusenden, der nach Tilgung der von Kard. Albizzi kritisierten Abschnitte die Druckerlaubnis erteilen sollte. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 8. Juli 1674 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 8. August 1674; SO 3. Oktober 1674. 55 Bd. 1 des Gesamtwerkes: Leti, Gregorio: Li Segreti Di Stato De I Prencipi Dell’Evropa [...]. - Bologna : Per Camillo Turchetto, 1671−1673. - 3 vol. BVB. 52

889

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677

2. Leti, Gregorio: Li Segreti// di Stato// De i Prencipi dell’Europa// Riuelati.// Da varij Confessori Politici per lo beneficio comune di tutti quelli, che maneggiano affari// publici, e p la sodisfacione de più Curiosi.// Nuouamente ristampati, e corretti, con aggiunta considerabile.// Parte seconda.// La tauola di tutte le opere, che si contengono in detta seconda parte si trova nella pagina seguente. - Colonia : Per Camillo Turchetto, 1673 (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−167756 Dekret: Bando:

SO 19. Dezember 1674 (zu Nr. 1−2)57 nicht aufgefunden

Korrespondenten: Inq. von Casale ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 36] Cachupin, Francisco: Vita del Pre Lodouico da Ponte della Compagnia di Giesù / Scritta dal P. Fran.o Cachucpin della med.a Comp.a, e nuovam.te in brieve ristretta (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.58 Dekret:

SO 19. Dezember 167459

Korrespondenten: Inq. von Bologna Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Bologna vom 7. November 1674: Auflistung mehrerer Titel, denen die Druckerlaubnis erteilt werden sollte, 1 S., [7. November 1674] ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 37] [Statutenbuch der Stadt Correggio]. Das Manuskript wurde nicht ermittelt. Dekret:

SO 12. Dezember 167460

Korrespondenten: Inq. von Reggio Weitere Akten des SO: Relation zum Schreiben des Inq. von Reggio vom 7. Dezember 1674, 2 S., [12. Dezember 1674] Druckort evtl. fingiert. Bd. 2 des Gesamtwerkes: Leti, Gregorio: Li Segreti Di Stato De I Prencipi Dell’Evropa [...]. - Bologna : Per Camillo Turchetto, 1671−1673. - 3 vol. BVB. 57 Die beide Bde. sollten von der CIndex verboten werden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Casale vom 28. Oktober 1674 mit Übersendung der Titelbl. − Vgl. ferner das Dekret SO 14. November 1674. − Das Werk war bereits verboten: vgl. Bando CIndex 30. Juni 1671. 58 Vgl. hierzu ACDF SO Tit.Libr. 1665−1670, [Nr. 10]. Gedruckt wurde: Cachupin, Francisco: Vita del Padre Lodovico da Ponte della Compagnia di Giesù, scritta dal P. Francesco Cachupin della medesima Compagnia, e nuouamente in breue ristretta. Dedicata all’illustriss. sig. Lodovico Bolognini. - In Bologna : per l’erede del Benacci, 1675. - [12], 199, [3] S. ; 18º. SBN. 59 Der Inq. [von Mailand] sollte die Druckerlaubnis gemäß den Dekreten Urbans VIII. erteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 7. November 1674 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 21. November 1674. 60 Der Inq. [von Reggio] sollte die Druckerlaubnis erteilen und dem SO eine Abschrift der in seinem Schreiben erwähnten Kap. übersenden, [die die Rechtshoheit in Fragen von Blasphemie, Benefi­ zialsachen, Bilderverehrung, Polygamie usw. behandeln]. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Reggio vom 7. Dezember 1674 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 56

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677

890

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 38] Zacchi, Beniamino: Vita della Rev.da Madre, gran Serva di Dio, Cornelia Bazzini Monaca Benedettina nel Conuento di S. Spirito in Brescia [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP?] nicht aufgefunden [6. Februar 1675?]

Dekret:

nicht aufgefunden61

Korrespondenten: Beniamino Zacchi OSA Ferner beiliegend: Gesuch von Beniamino Zacchi OSA mit der Bitte um Druckerlaubnis, 1 S., [6. Februar 1675] ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 39] Anonym [Cavazzi Da Montecuccoli, Giovanni Antonio?]: Descrittione delli tre Gran Regni Situati nell’Itiopia interiore, parte dell’Africa Meridionale, Congo, Matamba, et Angola [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.62 Dekret:

SO 6. Februar 167563

Korrespondenten: Inq. von Bologna ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 40] Molfini, Giovanni Agostino: Micro-Logia Virginea// ò sia// Piccolo ragionamento e sommario dell’apparizione della// gran Madre di Dio Maria Vergine sul Monte// Allegro di Rapallo nella Liguria Orientale L’anno// 1557 li 2. di Luglio in Venerdì.// Col significato, et istoria dell’inuenzione, e traslatione// del Misterioso e Miracoloso Quadretto Rappresen-//tante il di lei glorioso transito.// All’Emm:mo e Rev:mo Sig. re Card. Marcello Santa Croce// Prencipe Zelantissimo di S. R. C. e Ves.o Meretim. mo di Trivoli (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Dekret:

nicht aufgefunden64

Korrespondenten: Inq. von Mailand Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Beniamino Zacchi OSA. − Vgl. ferner das Dekret SO 6. Februar 1675. 62 Vgl. hierzu: Cavazzi Da Montecuccoli, Giovanni Antonio ; Alamandini, Fortunato (Bearb.): Istorica// Descrizione// De’ Tre’ Regni// Congo, Matamba,// Et Angola// Sitvati Nell’// Etiopia Inferiore Occidentale// E Delle// Missioni Apostoliche// Esercitateui da Religiosi Capuccini, / Accuratamente compilata dal// P. Gio. Antonio Cavazzi Da Montecvccolo// Sacerdote Capvccino// Il Qvale Vi Fv’Prefetto// E nel presente stile ridotta dal// P. Fortvnato Alamandini// Da Bologna// Predicatore dell’ istesso Ordine.// All’Illvstrissimo// Signor Conte// Giacomo Isolani. - In Bologna : Per Giacomo Monti, 1687 (Con licenza de’ Superiori). BSB. 63 Es wurde erklärt, dass das Ms. [vom SO] bereits an die CProp weitergeleitet worden war. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 26. Januar 1675 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 129. 64 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 23. Januar 1675 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 6. Februar 1675. 61

891

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 41] Adorno, Francesco: Compendio o Ristretto della vita del ven. servo di Dio P. Bernardino Realino [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

nicht aufgefunden65

Korrespondenten: Francesco Adorno SJ Ferner beiliegend: Gesuch von Francesco Adorno SJ mit der Bitte, den Inq. von Bologna mit der Revision und der Erteilung der Druckerlaubnis zu betrauen, 1 S., [8. April 1675] In den Akten auch erwähnt: (1) ♦ Andrade, Alonso de: Vida Del// Venerable// Padre Bernardino// Realino, De La// Compañia De// Iesvs.// Ilvstre En Santidad,// Profecias, y milagros, en vida,// y en muerte. / Por El Padre Alonso De Andrade,// de la misma Compañia, natural de Toledo, Rector del Colegio// de Plasencia, y Calificador del Supremo Consejo de// la Santa, y general Inquisicion.// Dedicala Al Ilvstrissimo Señor// Don Martin Carrillo de Alderete, Arçobispo// de Granada, del Consejo de su// Magestad, etc. - En Madrid : Por Maria de Quiñones. A costa de Iuan de Valdes [...], 1651 (Con priuilegio). - [4], 173, [3] S. ; 4º. BUCM (2) ♦ Fuligatti, Giacomo: Vita Del Padre// Bernardino// Realino Da Carpi// Della Compagnia di// Giesù. / Composta dal P. Giacomo Fuligatti// della medesima Compagnia. - In Viterbo : [S.n.], 1644 (Con licenza de’ Superiori). - [4], 337, [3] S. ; 8°. BVE (3) ♦ Janin, Louis: Vita// P. Bernardini// Realini,// E Societate Iesv.// Ex manuscriptis Italicis. / Auctore L. N. Societatis eiusdem Sacerdote. - Lvgdvni : Sumptib. Haered. Petri Prost, Philippi Borde & Laurentij Arnaud, 1645 (Cum Priuilegio). - [16], 303 S. ; 8º. BUCM ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 42] Finetti, Bernardo: Riflessi di Spirito, e Considerationi morali sopra il Cantico de Cantici di Salomone figlio di David Re d’Israele, opera morale, e mistica / del P. D. Bernardo Finetti Chierico Regolare Venetiano [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

nicht aufgefunden66

Korrespondenten: Inq. von Padua ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 43] Gioachino : Croniche// De’ PP. Scalzi di Lombardia// Dell’Ordine Primitiuo di Nostra Signora del Carmine.// Prima Parte / Scritta Dal P.F. Gioachino di Santa Maria// Carmelitano Scalzo// Cronista della sua Prouincia (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Francesco Adorno SJ. − Vgl. ferner das Dekret SO 8. April 1675. 66 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Padua vom 5. April 1675 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 24. April 1675. 65

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Dekret:

892

SO 21. August 167567

Korrespondenten: (1) Provinzial OCD der Ordensprovinz Lombardei; (2) Inq. von Mailand; (3) Ebf. von Mailand Ferner beiliegend: (1) Gesuch des Provinzials OCD der Ordensprovinz Lombardei mit der Bitte, den Inq. von Mailand mit der Revision des Ms. in Hinsicht auf die Erteilung der Druckerlaubnis zu betrauen, 1 S., [9. Mai 1675]; (2) Gesuch von Gioachino di S. Maria OCD mit der Bitte, den Inq. von Mailand (abweichend vom anderslautenden Dekret SO 9. Mai 1675) aufzufordern, zwei Theol. mit der Revision des Ms. in Hinsicht auf die Erteilung der Druckerlaubnis zu betrauen, 1 S., [21. August 1675] ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 44] Ugolano, Massimiliano Antonio: Le memorie più pretiose della madre Suor Angela// Serafina Pasini Religiosa franciscana, nel// Monastero del Corpus Domini di Cremona// Historia Panagirica raccolta, e consecrata// All’Em:mo Sig.r Cardinale Pietro Vidoni, dal// Sig.re Massimiliano Ant.o Ugolano Abbes. (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Dekret:

nicht aufgefunden68

Korrespondenten: Inq. von Cremona ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 45] 1. Baro, Bonaventura: Historia Vitae, et Virtutum Venerabilis Serui Dei Benedicti Bacci Hetrusci, Regularis Obseruantiae Ordinis Seraphici S. Francisci / descripta stylo Bonauenturae Baronis eiusdem ordinis Hijberni. – 1674 (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.69 2. Baro, Bonaventura: Magdalenae Bacciae, olim Mariae, Hetruscae Virginis Sanctimonialis, vita, ei virtutes, duobus libri expressa, / stijlo, et studio Bonaventurae Baronis, Ordinis Minorum S. Francisci Hijberni Clonmeniensis. - 1674. (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.70 Der Ebf. und der Inq. von Mailand sollten gemeinsam fähige Revisoren mit der Revision des [Ms.] betrauen und entsprechend die Druckerlaubnis erteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Provinzials OCD der Ordensprovinz Lombardei. − Vgl. ferner das Dekret SO 9. Mai 1675 und das Schreiben des Inq. von Mailand vom 22. Mai 1675 zur baldigen Umsetzung des Beschlusses des SO [ohne Dekret]. 68 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 9. Mai 1675 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 29. Mai 1675. 69 Gedruckt wurde: Baro, Bonaventura: Historia// Vitae & Virtvtvm// Venerabilis Servi Dei// Benedicti// Baccii// Hetrusci,// Regularis Obseruantiae Ordinis Se-//raphici S. Francisci, / Descripta stylo// Bonaventvrae Baronis,// Ejusdem Ordinis Hyberni, 1676. Enthalten in: Baro, Bonaventura: Trias Tvsca// Sive// Totidem Servi Dei// Nuper in Hetruria vitis// functi & defuncti / Author// F. Bonaventvra Baro.// Hybernus Clonmeliensis,// Seraphici Ordinis Minorum,// Serenmi. Cosmi III.// Magni Ducis Hetruriae// Historicvs. - Coloniae Agrippinae : Apud Balthas. Ab Egmond & Socios, 1676. BVB. 70 Gedruckt wurde: Baro, Bonaventura: Magdalenae// Bacciae,// Olim Mariae,// Hetrvscae// Virginis Sanctimonialis// Vita Et Virtutes,// duobus libri expressa, / stylo & studio// Bonaventvrae Baronis,// 67

893

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677

3. Baro, Bonaventura: Tractatus historicus, de Vita, et virtutibus Serui Dei Seraphini Nencini Pratensis, Regularis observantiae Ordinis S.i Francisci, / Descriptus, studio, et stijlo Bonaventurae Baronis, eiusdem ordinis. - 1674 (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.71 Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−3)72

Korrespondenten: Inq. von Bologna Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Bologna vom 8. Juni 1675: Auflistung der drei Titel, für die die Druckerlaubnis erteilt werden sollte, 1 S., [8. Juni 1675] ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 46] Anonym: Il Giudicio, & Interpretatione// dell’ Insogni, & visioni notturne// con// La Fisionomia di quelli, et delle// visioni fantastiche delle persone,// et loro espos [...] secondo il// corso della Luna// Operetta dilettevole per li curiosi (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Dekret:

nicht aufgefunden73

Korrespondenten: Inq. von Venedig Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Venedig vom 22. Juni 1675: Zusammenstellung fraglicher Abschnitte aus dem Ms., 4 S., [22. Juni 1675] ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 47] 1. Botti, Paolo: La copia de Genitori, e l’innocenza della figlia, le battaglie e le uittorie della B: Eustochia Bellini Padouana monaca dell’Ordine di S. Benedetto / descritte da Paolo Botti Cremonese (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 2. Botti, Paolo: Breue ristretto, e succinto racconto della uita, morte e meraviglie della Venerabile Madre D. Maria Alberghetti Superiora, e fondatrice delle Reu.de Ordinis Minorum S. Francisci Hijberni,// Clonmeniensis, Anno Christiano 1674. Enthalten in: Baro, Bonaventura: Trias Tvsca// Sive// Totidem Servi Dei// Nuper in Hetruria vitis// functi & defuncti / Author// F. Bonaventvra Baro.// Hybernus Clonmeliensis,// Seraphici Ordinis Minorum,// Serenmi. Cosmi III.// Magni Ducis Hetruriae// Historicvs. - Coloniae Agrippinae : Apud Balthas. Ab Egmond & Socios, 1676. BVB. 71 Gedruckt wurde: Baro, Bonaventura: Tractatus Historicus,// De Vita Et Virtvtibvs// Servi Dei// Seraphini// Nencini// Pratensis,// Regularis Observantiae Ordinis// S. Francisci, / Descriptus studio & stylo// Bonaventvrae Baronis,// Ejusdem Ordinis,// Hyberni:// Anno Christiano 1674. Enthalten in: Baro, Bonaventura: Trias Tvsca// Sive// Totidem Servi Dei// Nuper in Hetruria vitis// functi & defuncti / Author// F. Bonaventvra Baro.// Hybernus Clonmeliensis,// Seraphici Ordinis Minorum,// Serenmi. Cosmi III.// Magni Ducis Hetruriae// Historicvs. - Coloniae Agrippinae : Apud Balthas. Ab Egmond & Socios, 1676. BVB. 72 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 8. Juni 1675 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 19. Juni 1675. 73 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 10. Juni 1675 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 3. Juli 1675.

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677

894

Dimesse di Padoua / di Paolo Botti Cremonese (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−2)74

Korrespondenten: (1) Inq. von Cremona; (2) Paolo Botti CR Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Cremona vom 30. Mai 1675: Auflistung dreier [Mss.], für die Paolo Botti CR die Druckerlaubnis beantragte, 1 S., [30. Mai 1675]; (2) Gesuch von Paolo Botti CR mit der Angabe, dass es sich bei den Mss. um Kurzfassungen von bereits genehmigten und publizierten Werken handele und mit der Bitte, den Inq. von Cremona aufzufordern, die Druckerlaubnis zu erteilen, 1 S., [9. Oktober 1675] In den Akten auch erwähnt: (1) Benzi, Bernardino75: Vita// Della Venerabil Madre// Maria Alberghetti Venetiana// Svperiora// Delle Reverende Dimesse// Di Padova / Descritta// Dal P. D. Bernardino Benzi// Venetiano// De’ Cherici Regolari// Consvltore Della S. Congregatione// Dell’Indvlgenze, E Reliqvie.// Dedicata// Alla Serenissima Elettorale Altezza// La Dvchessa Di Baviera// Henrietta Maria Adelaide// Principessa Reale Di Savoia. - In Roma : Per Ignatio de´ Lazeri, 1672 (Con lincenza de’ Superiori). BSB (2) Giberti, Giovanni Matteo : L’ inuitta guerriera trionfante di Satanasso Eustochio da Padoua la beata Monaca dell’Orsine del Patriarca S. Benedetto [...] / Esposta alla vista del Cristianesimo dal M.R.P.F. Gio. Matteo Giberti [...]. - In Venetia : Per gl’Heredi di Gio. Battista Cestari, 1672. - [8], 152 S. ; 4°. SBN ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 48] Pizzinardi, Serafino: Augustissimae Thomisticae Discussiones// Pro Doctrina Augustini, et// Discipulorum Eius// Tum in Comuni, tum in spetiali// conditionatorum praescientia innixa proposito// Libri quatuor / P. M.ri Seraphini Pizzinardi Ord. Praedicatorum (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Dekret:

nicht aufgefunden76

Korrespondenten: Inq. von Padua ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 49] Riceputi, Bartolomeo: Norma di Nobiltà// ouero// Vita Essemplare// Della Venerabile Serva di Dio// Suor Cecilia Nobili// Conversa di S. Chiara nel Monas.ro di S. Giovanni// Di Nocera// apograficamente / descritta// Da Bartolomeo Riceputi Cappellano Maggiore// della Cattedrale di Forli Accademico Filergita// e Anelante Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 30. Mai 1675 mit Übersendung der Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 12. Juni 1675; SO 24. Juli 1675; SO 9. Oktober 1675. 75 Zu Benzi vgl. Personen und Profile. 76 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Padua vom 2. August 1675 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 21. August 1675. 74

895

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677

(hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Dekret:

nicht aufgefunden77

Korrespondenten: Inq. von Padua ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 50] Ferretti, Francesco: Ancona Illustrata// Con un compendio historico de gl’// auuenimenti più notabili occorsi// nell’Italia// dalla fondatione della// medesima Città fino all’Anno del// Signore M.D. XXX II. / Di Francesco de Conti Ferretti Gen-//til huomo della Camera della Ma-//està Christianissima di Lodouico// XIV Gloriosissimo Re di Francia (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Dekret:

nicht aufgefunden78

Korrespondenten: Inq. von Ancona ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 51] 1. Augella, Mario: Framenti Accademici// e// Poesie Postume// del// P. don Paolo Riveglia Napolitano / Raccolte da d. Mario Augella// Dori. - [S.l] : [S.n.], [S.a.] (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 2. Molfini, Giovanni Agostino: Della// Micrologia Virginea Ragionamento I.// parte seconda// quale contiene Alcuni pochi fioretti// della// Miracolosa Madonna del Monte Magno// Floris mei, fructus honoris, et honestatis.// Ecclesias 24 C. / racolte da Gio. August.no Molfini (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−2)79

Korrespondenten: Inq. von Pavia ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 52] Mendo, Andrés: Epitome// Opinionvm// Moralivm,// Tum earum, quae certae sunt; tum quae in certo// probabiles, & in praxi tutò// teneri possunt.// Cum Discursu circa opiniones probabiles, & Appendice// Casuum valde Notabilium. / Authore R.P. Andrea Mendo, Locruniensi,// è Societate Iesu in Prouincia Castellana : Regum// Catholicorum Philippi IV. & Caroli II.// Concionatore; Supremi Hispaniarum Senatus Fidei// Censore; olim Salmanticae Theologiae Professore,// ac Sacrae Scripturae Interprete, & inibi Examinatore// Synodali (Nvnc Primvm In Lvcem Prodit). Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Padua vom 20. September 1675 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 2. Oktober 1675. 78 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ancona vom 6. Februar 1676 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 18. Februar 1676. 79 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Pavia vom 25. März 1676 mit Übersendung der Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 15. April 1676. 77

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677

896

Lvgdvni : Sumpt. Lavr. Arnavd, Petri Borde & Soc., 1674 (Cum Approbatione, & Priuilegio). - [32], 764 [i.e. 774] S. ; 8º. BUCM Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [24. März 1676?]

Dekret:

nicht aufgefunden80

Korrespondenten: Inq. von Mailand ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 53] Botti, Paolo: Il// Parlar alle Grate// Discorsi// Alle R:de Monache// Spirituali Concetti, et Eruditi / Composti// Da Paolo Botti Cremonese (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−167781 Dekret:

nicht aufgefunden82

Korrespondenten: Inq. von Cremona ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 54] Barbosa, Agostinho83 ; Tabor, Johann Otto: Thesaurus// Locorum// Communium// Jurisprudentiae, / Ex Axiomatibvs// Augustini// Barbosae,// Et Analectis// Joh. Ottonis Taboris,// Aliorumque, concinnatus.// Secvnda Editio// emendatior reddita// Curâ// Tobiae-Ottonis Taboris,// U. J. D. (Cum Privilegio S. Caes. Maj. etc.). - Noribergae & Francofvrti : Sumptibus Michaelis & Joannis Friderici Endterorum, Typis Balthasaris Christophori Wustii, 1670. - 20 Teile in 1 vol. ; 2°. BVB Dekret:

nicht aufgefunden84

Korrespondenten: Inq. von Como Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Como vom 26. Mai 1676: „Errores, contenti in libro cuius titulus est, Thesaurus locorum communium iuris prudentiae ex axiomatibus Augustini Barbosae et analectis Joh. Ottonis Taboris, aliorumque concinnatus“, 2 S., [26. Mai 1676] Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 11. März 1676 zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND. − Vgl. ferner die Dekrete SO 24. März 1676; SO 15. April 1676. 81 Gedruckt wurde: Botti, Paolo: Il// Parlar Alle Grate// Discorsi// Alle Reverende Monache// Morali, E Spiritvali// Sopra gli Euangelij dell’Auuento,// e della Quaresima. / Composti Dal Padre// D. Paolo Botti// Cremonese,// Chierico Regolare Teatino.// Dedicati all’Illustrissima, e Reuerendissima in Christo Madre// Svor Maria Teresa Fallier// Monaca nel cospicuo Monistero di S. Andrea di Venetia. - In Venetia : Appresso Gio: Paolo Cattani, 1678 (Con Licenza de’Superiori, & Priuilegio). - 126, 246 S. BVB. 82 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 26. März 1676 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 15. April 1676. 83 Zu Barbosa vgl. Personen und Profile. 84 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Como vom 26. Mai 1676. − Vgl. Dekret SO 8. Juni 1676 und das Schreiben des Inq. von Como vom 30. Juni 1676 [ohne Dekret]. − Eine spätere Ausg. des Werkes wurde verboten: vgl. Repertorium CIndex 18. Jh. 80

897

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 55] Storani, Christoforo: Del Parere / Di Christoforo Storani lett:ra seconda. Ineui discorre// di san Cirillo Gerosolimitano.// [Incipit: Sono passati quindici mesi dalla publicat.ne della prima lettera del// mio parere] [Explicit: di questa lettera, nel fine di cui intendo per replicate le stesse// proteste già premesse nel principio di essa. Il fine]. - [29. Juni 1676]. - 19 S. (Ms.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Dekret:

SO 22. Juli 167685

Korrespondenten: (1) Inq. von Ancona; (2) Christoforo Storani Ferner beiliegend: (1) Storani, Christoforo: Parere / di// Christophoro Storani// Ca­ nonico Anconitano// che// San Ciriaco// sia stato// Vescovo di Gerusalemme,// ne mai// di Ancona. - In Ancona : nella stamperia di Francesco Serafini, 1675 (Con Li­cenza dei Signori Superiori). - 12 S. ; 4°. ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 (2) Gesuch von Christo­ foro Storani mit der Bitte, über die Druckerlaubnis zu entscheiden, 1 S., o.D. ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 56] Filippini, Giovanni Grisostomo: Figliatione spirituale, cioè sacro beneficio, per lettere nominate gratiose. / Trattato del PD Giovanni Crisostomo Filippini Veronese Chierico Regolare Theatino, Theologo, e consultore del S Officio, oue s’espone, e risolue, quanto circa cio n’accede a confusione dell’heresia, utile de Fedeli, e gloria del Sigr Dio (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.86 Dekret:

SO 22. Juli 167687

Korrespondenten: Inq. von Verona Weitere Akten des SO: Relation, 2 S., [22. Juli 1676] Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Verona vom 9. Juli 1676: Approbationen der Kons. der Inquisition von Verona, Ignazio Azzolini CCRRMM und Francesco Montenari CRS, sowie der Revisoren des Ordens, Giovanni [Comini] CR und Bonifazio Bagatta CR, 3 S., [9. Juli 1676]

Dem Inq. [von Ancona] sollte geschrieben werden, dass die Kardinäle die Druckerlaubnis nicht erteilen wollten. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ancona vom 12. Juli 1676 mit Übersendung des Ms. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 86 Gedruckt wurde: Filippini, Giovanni Grisostomo: Filiatione// Spiritvale,// Cioè// Sacro Beneficio// Dell’ Aggregatione alle Religioni// Per Lettere Nominate// Gratiose. / Dottrinal Trattato// Del P. D. Gio: Grisostomo Filippini Veronese C. R. Theatino,// Theologo, e Consultore del Santo Officio ;// Oue con sode Dottrine di varij Autori si espone, e risolue// per minuto quanto à questa materia si spetta,// giusta li Capi nel seguente foglio.// Iscritto// Ai Reuerendissimi, e Colendissimi// Prelati Regolari. - In Verona : Per Gio. Battista Merlo [...], 1677. (Con Licenza De’Svperiori). - [20], 332, [36] S. ; 2°. BVE. 87 Der Inq. von Verona sollte die Druckerlaubnis erteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 19], worauf die Akten selbst jedoch nicht verweisen. Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Verona vom 9. April 1676 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 22. April 1676. 85

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677

898

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 57] Anonym: [Divotione per impetrare dal Pietoso Iddio la gratia per i meriti, et intercessione del lucidissimo specchio de Penitenti] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP] nicht aufgefunden [7. September 1676]

Dekret:

SO 7. September 167688

Korrespondenten: (1) Inq. von Ancona; (2) [Vikar der Inquisition von Jesi] ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 58] Oldoini, Agostino: Athenaum Marianum// in quo exponuntur// Catholici Scriptores omnes// de Virgine Deipara// tractantes// erectum// et in duas partes divisum / Ab Augustino Oldoino Soc. Jesu.// Pars Prima (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 Dekret:

nicht aufgefunden89

Korrespondenten: Inq. von Padua ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 59] Rocco, Antonio: L’Alcibiade fanciullo a scola. - Oranges : Wart, 1652. ÖNB Dekret:

nicht aufgefunden90

Korrespondenten: Inq. von Treviso Weitere Akten des SO: Relation, 1 S., [21. November 1676] ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 60] Conti, Sebastiano: Praefationes et Disceptationes// de Theologia Morali// Habita in Metropolitana Senesi / A Sebastiano De Comitibus Pistoritasi e Societate Jesu// et Emin.mo Principi Coelio Card. Picolomineo// Senarum Archiepiscopo// dedicatae (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1671−167791 Der Inq. [von Ancona] sollte die Druckerlaubnis verweigern. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ancona vom 19. Juli 1676 mit Übersendung des [Ms.], das ihm der Vikar der Inquisition aus Jesi zwecks Erteilung der Druckerlaubnis zugestellt hatte. − Vgl. ferner das Dekret SO 27. Juli 1676 Sede Vacante. 89 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Padua vom 2. Oktober 1676 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 28. Oktober 1676. 90 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Treviso vom 9. November 1676. − Vgl. ferner das Dekret SO 21. November 1676. 91 Gedruckt wurde: Conti, Sebastiano: Praefationes ac disceptationes de morali theologia habitae in metropolitana Senensi / a Sebastiano de Comitibus Pistoriensi. E Societate Iesu. - Senis : ex typographia Publici, 1667 [i.e. 1678?]. - 2 vol. ; 24°. SBN. 88

899 Dekret:

ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677 nicht aufgefunden92

Korrespondenten: Inq. von Siena

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Siena vom 12. August 1676 mit Übersendung von zwei Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 17. August 1676. − Zum zweiten Antrag auf Druckerlaubnis vgl. ACDF SO CL 1676–1678, Nr. 12.

92

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687

900

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 6 Diece, Giovanni Battista Da 1: Tractatus Tridentinus triginta quaestionum praecipuarū, ubi solidis// licet peregrinis doctrinis. / A Joanne Bapta de Dece episcopo Brugnati, et Comite Clerico Regulari// dilucidantur// 1. Scrupolorum medelae.// 2. Conscientiarum scirtes [sic!].// 3. Peccatorum remissiones.// 4. Inimicorum dilectiones.// 5. Deiparae excellentiae.// 6. Medoliarum Indulgentiae.// 7. Ieiuniorum essentiae.// 8. Christi in matrem obsequiae.// 9. Votorum materiae ubi irritationes,// dispensationes, excommutationes.// 10. Episcoporū Confessarij.// 11. Ecclesiae missionarij ac Immunitates.// 12. Confessionū Sigilla.// 13. Ordinationū dimmissoriae.// 14. Ordinandi dies, vbi de nonnullis// occurentis in ordinatione.// 15. Nobiliū Genuensiū oratoria Priuata// ut de celebratione missarum.// 16. Parochorū residentiae.// 17, Juramentorum malitiae.// 18. Adinuentorum restitutiones.// 19. Episcoporum facultates.// 20. Episcoporū facultates, circa sa-//cramentorū Paenitentiae extra Dioecesim.// 21. Summorū Pontificū facultates circa// vinculū matrimonij, et religiosae// castitatis.// 22. Matrimonior. episcopales dispensat.nes.// 23. Contumatiorū Appellationes.// 24. Episcopaliū facultatū restitutiones// per Bullam Coenae.// 25. Festorū observantia.// 26. Regulariū ordinationes.// 27. Espicopor. absolutiones sacramentales// pro toto orbe.// 28. Confessariorū approbationes ubi// per facultatem non approbatorum.// 29. Jubileorum dispositiones, ubi de ab-// solutiones à censuris non reseruatis.// 30. Tridentinarum ressolutionum// decreta (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 6 Dekret:

nicht aufgefunden2

Korrespondenten: Inq. von Mailand ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 14 Anonym: Gli splendori fiameggianti della vita, e gesti del P. Angelo da Vestone Sacerdote Capuccino, spiegati, e descritti da un P.re Pred.re del mede.mo ord.e (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

nicht aufgefunden3

Zu Diece vgl. Personen und Profile. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 24. Februar 1677 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 10. März 1677. 3 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 19. Mai 1677 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 2. Juni 1677. 1 2

901

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687

Korrespondenten: Inq. von Mailand ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 18 Borghi, Elia: La Scala di// Giacobbe// per la quale Iddio Scende// à noi, e noi ascendiamo// à Iddio.// Opera// Divisa in due parti dal Molto Reu. Padre// Elia Borghi da Velletri Carmelit.// Della Congregat. di Mantoua, Lett.// nel Conuento di S. Paulo// in Ferrara. / Dedicata al merito dell’Eminentiss:// e Reverendiss: Sig. Card.// Carlo Cerri// Vescouo di Ferrara (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 18 Dekret:

nicht aufgefunden4

Korrespondenten: Inq. von Ferrara ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 19 Benedetto : Enchiridion// Theologiae Augustinianae// et Thomisticae// Ex Axiomatibus S. P. N. August:ni// et Assertionibus Thomistarum// tam antiquorū quā recentiorū// confectus// et in tres partes iuxta Seriae Summae// Angelici Doctoris distributus// Ad usū et comoditatem studentiū// FF: Eremitarū Discalceatorū// S. August:ni Congreg:is Italiae / A F: Benedicto á S. Jacobo eiusdem Cong:nis Alumno (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 195 Dekret:

nicht aufgefunden6

Korrespondenten: Inq. von Ferrara ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 26 Antonio  ; Gioachino (Übers.): Patrocinio// Di Nostra Sig.ra nella Spagna// Discorsi Historici// Dal Nascimento di Christo Sog.r Nostro// Insino// Alla Real Proclamazione della maestà Cattolica// Di// Don Carlo Secondo// Rè delle Spagne N. Signore// A cui dedica le consacra// Il R. P. F. Antonio di Santa Maria// Religioso Scalzo di N. S. del Carmine.// Opera scritta dall’Autore in lingua Castigliana// e tradotta nell’Italiana / Dal P. F. Gioachino di S.ta Maria Carm.o Scalzo// Della Provincia di Lombardia (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 267 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ferrara vom 28. September 1677 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 6. Oktober 1677. 5 Gedruckt wurde: Benedetto : Enchiridion theologiae augustinianae ex axiomatibus S.P. Augustini iuxta seriem Summae, & mentem S. Thomae Aquinatis [...] / A P.F. Benedicto a s. Iacobo ferrariense [...] confectus, & distributus [...]. - Romae : typis Varesij, 1678. - [24], 504 S. ; 12°. SBN. 6 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ferrara vom 28. September 1677 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 6. Oktober 1677. 7 Vgl. Antonio : Patrocinio de N. Señora en España : discursos historiales, desde el nacimiento de Christo Señor Nuestro, hasta la Real proclamación de la Magestad Catholica, de Don Carlos segundo [...] / a quien dedica y consagra el R.P. Fr. Antonio de Santa Maria [...]. - En Madrid : por Diego Diaz de la Carrera [...], 1666. - 236 f. ; 4{486} (20 cm). REBIUN. 4

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687 Dekret:

902

nicht aufgefunden8

Korrespondenten: Vikar der Inquisition von Mailand ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 29 1. Scarlatini, Ottavio : Cruciatus Martirum// Per Encomia digesti// Centuria singularis.// Nec non// Caelestis Hijerusale. Lapides Angulares aliqui// singulis domiciliis per quatuor latera distincti// Cū. Appendicibus / Scribente Octavio Scarlatino,// Archiep.o (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 299 2. Marescotti, Vincenzo: Arpa Reale// ouero// Lagrime della Penitenza di Dauidde// Parafrasi de i sette salmi penitenziali// iusta il senso de Padri// O di Pindariche// dedicate al nome immortale// della sagra Ceserea Reale Maestà// dell’Imperatrice Eleonora// sua signora, e P.rona Clementissima / dal Conte Vincenzo Mariscotti// Patr.° Bolognese (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 2910 Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−2)11

Korrespondenten: Inq. von Bologna ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 31 1. Damiano, Pietro  ; Vallemani, Andrea: Discorso// sopra// l’ammirabile Vita del Glorioso S. Domenico Loricato// dell’ Ord.e Camald:se, / scritta dall’ Em.mo Cardinale// S. Pietro Damiano nell’epistola 19 del p.o libro al// Sommo Pontefice Aless. 2.o// Aggiunti in fine duoi Discorsi per le Visite// di// D. Andrea Vallemani Abb. Camald. (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 31 2. Vallemani, Andrea: Parafrasi sopra sette oracoli del Cielo, all’// Augustissimo Monarca dell’Vniverso consegnata// Dal sud.o D. And.a Vallemani A.C. (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 31 Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−2)12

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Vikars der Inquisition von Mailand vom 15. Dezember 1677 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 5. Januar 1678. 9 Gedruckt wurde: Scarlatini, Ottavio : Cruciatus martyrum per encomia digesti centuria singularis nec non Caelestis Hyerusalem lapides angulares aliqui, singulis domicilijs per quatuor latera distincti. Cum appendicibus. / Scribente Octauio Scarlatino [...]. - Bononiae : ex Typographia Manolessiana, 1678. - [24], 371, [1] S. ; 12°. SBN. 10 Gedruckt wurde: Marescotti, Vincenzo: Arpa Reale// Parafrasi// De’ sette Salmi Penitenziali// Del Re’ Davidde// Giusta il Senso de’ Padri etc.// Odi Pindariche / Del Conte// Vincenzo Marescotti// Patricio Bolognese// Dedicate// Alla Sacra Cesarea Real Maestà// Dell’ Imperatrice Eleonora// Gonzaga// D’ Avstria. - Venetia : Presso Andrea Poletti, 1683 (Con Licenza de’ Superiori, e Priuilegio). ÖNB. 11 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 19. Februar 1678 mit Übersendung mehrerer Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 8. März 1678 mit Vermerk über die Rücksendung der Titelbl. an den Inq. von Bologna am 12. März 1678. Die Titelbl. waren jeweils mit einer Anordnung versehen worden; im Fall von Nr. 1–2 sollte das Ms. dem SO zugestellt werden. In den anderen Fällen sollte die Druckerlaubnis unter den üblichen Auflagen erteilt werden. 12 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Vermerk, dass die Abschrift der hs. Titelbl. [zur Erteilung der Druckerlaubnis?] übermittelt wurden. − Vgl. ferner das Dekret SO 30. März 1678. 8

903

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687

Korrespondenten: [Inq. von Faenza] ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 34 Nicola : Euersio praetensae confutationis Dogmatis Catholici de Purga-//torio cuiusdam Calvinianae Professionis, eiusdemque Dog-//matis confirmatio// Occasione autem oblata, pauca aduersus ea, quae in suo// quodam opusculo inscripto Manuale antiquitatis etc.// contexuit Author quidam Neotericus, cognomento Vedrosius, apud Curienses minister Caluineanus, subij-//ciuntur [sic!] / Authore fratre Nicolao a Gambara Concionatore, et// exlectore Capuccino Provinciae Brixianae (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 3413 Dekret:

nicht aufgefunden14

Korrespondenten: Inq. von Mailand ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 35 Desia, Nicola: Divotione dei dolori della Gloriosa Madre di Dio pratticata con pie meditationi, et esortata con efficaci raggioni ad ogni fedel Christiano (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

nicht aufgefunden15

Korrespondenten: Inq. von Udine ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 44 Lampugnani, [?]: Peschiera d’Aque Celesti [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Brancati di Lauria OFMConv] nicht aufgefunden [17. Januar 1679]

Dekret:

SO 17. Januar 167916

Korrespondenten: Inq. von Pavia Gedruckt wurde: Nicola : Eversio praetensae confutationis dogmatis catholici de purgatorio, cuiusdam Calvinianae professionis, eiusdemque dogmatis confirmatio  :  occasione vero oblata pauca contra ea, quae in suo illo opusculo inscripto „Manuale antiquitatis etc.“, contexuit author quidam neotericus, cognomento Vedrosius, apudque curienses sectarios minister Calvinianus, subij­ciuntur / auctore fratre Nicolao de Garzonis a Gambara, concionatore, et exlectore capuccino Provinciae Brixianae. - Mediolani : ex typographia Haeredum Antonii Malatestae, 1678. - [8], 229, [2] S. ; 4°. RERO. 14 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 27. April 1678 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 11. Mai 1678. 15 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Udine vom 1. Juni 1678 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 18. Juni 1678. 16 Die Kardinäle übernahmen das Votum Brancatis, dass die Druckerlaubnis unter der Auflage erteilt werden könne, dass der Titel zu Esercitio quotidiano dell’anima christiana geändert wird. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Pavia vom 3. Januar 1679 mit Übersendung des Ms. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 13

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687

904

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 50 Farnese, Maria Maddalena (Hg.): Vita// di S. Ignatio di Loiola// data in luce// dalla Serenissima Principessa// Maria Maddalena Farnese// Principessa di Parma (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 50 Dekret:

nicht aufgefunden17

Korrespondenten: Inq. von Bologna ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 51 Marchelli, Romolo: Principessa christiana del P.D. Romolo Marchelli Barnabita [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.18 Dekret:

nicht aufgefunden19

Korrespondenten: Inq. von Genua ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 53 Stendardi, Aquilino [Confalonieri, Corrado]: Sapienza de Caualieri// divisa in cinque parti,// erudita, Ciuile, Monastica,// Teologica, e Militare// D’Aquilino Stendardi (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 53 Dekret:

nicht aufgefunden20

Korrespondenten: Inq. von Mailand Weitere Akten des SO: Relation mit Auflistung der beiden Titel, die der Inq. dem SO zwecks Erteilung der Druckerlaubnis vorgelegt hat, 1 S., [26. April 1679] ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 61 Anonym: Esame di Vangelista Geometrici sopra un libretto della communione cotidiana; e giudicio sopra / Gio: Sanchez, et Antonio Arnaldo circa la frequenza della comunione (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP?] nicht aufgefunden

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 1. März 1679 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 15. März 1679. 18 Gedruckt wurde: Marchelli, Romolo: La principessa christiana / del p. d. Romolo Marchelli genouese, barnabita. Dedicata all’ill.ma & eccell.ma sig.ra d. Costanza Doria [...]. - In Genoua : nella stamperia d’Antonio Giorgio Franchelli, 1681. - [12], 597, [15] S. ; 4º. SBN. 19 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 15. April 1679 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 26. April 1679. 20 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. Mailand vom 5. April 1679 mit Übersen­ dung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis und mit Übermittlung der Bitte des Autors, das Werk unter einem fingierten Autorennamen veröffentlichen zu dürfen. − Vgl. ferner das Dekret SO 26. April 1679. − Zum zweiten vom Inq. übersandten Titelbl. vgl. ACDF SO CL 1679, Nr. 21. 17

905 Dekret:

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687 nicht aufgefunden21

Korrespondenten: (1) Inq. von Genua; (2) [Inq. von Ferrara] In den Akten auch erwähnt: (1) Arnauld, Antoine: De La Freqvente Commvnion Ov Les Sentimens Des Peres, Des Papes, Et Des Conciles, Tovchant l’vsage des Sacramens de Penitence & D’Evcharistie, sont fidelement exposez: Pour seruir d’addresse aux personnes qui pensent serieusement à se conuertir à Diev; & aux Pasteurs & Confesseurs zelez pour le bien des ames. Qvatriesme Edition. Paris : Vitré, 1644. - 152 S., [13] Bl., 42 S., [6] Bl., 790 Bl. BVB (2) ♦ Sánchez, Juan: Ioannis Sanchez abulensis [...] Selectae & Practicae Disputationes de rebus in administratione Sacramentorum, praesertim Eucharistiae et Poenitentiae, passim ocurrentibus; accessit tractatus de Ieiunio, cui subiicitur in calce Disputatio de dubia impotentia circa Matrimonium; Cum Indice copioso [...]. - Lugduni : sumptibus Gabrielis Boissat & Socior., 1636. - [16], 414, [88] S. ; 2°. REBIUN ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 64 Bonaventura : Arbor generationis Jesu Christi Domini nostri ex Maria Virgine eius Immaculata// Matre, ab Agricola Diuino in deliciaru. horto primo tempore plantata, uarijs in Patri-//archarum ramulis paulatim extensa, Spiritus Sancti digito, ac Moisis, et Esdrae cala-//mis in ueteri testamento exarata, in nouo a Matteo, et Luca epilogata, per S.S. Patres, ac// Sacrae Scripturae Expositores in suis difficultatibus explicata, plures p. Compilatores in// lucem edita modo / q. A. R. P. Bonauenturam de Albizinis Capuccinum Tijphernate. Oli. in sua Religione, et Provincia S. Francisci pluries Prouincialem, denuo a varijs mendis// expurgata, ac oscuritatibus illustrata Perillustri D. Gabriele de Antoninis Militiae Duci inge-//nioso calamo sic disponente in aperto prodit Anno Domini M. D. C.LXXII. VI. IDVS// Septembris (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 64 Dekret:

SO 25. Oktober 167922

Korrespondenten: Inq. von Perugia ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 72 Ugolano, Massimiliano Antonio: Lè// Memorie più pretiose// Della Madre// Suor// Angela Serafina Pasini// Religiosa Franciscana// Nel Monasterio del corpus Domini di// Cremona// Historia Panegirica// Raccolta, e Consecrata// All’Em.mo Sig.r Cardinale// Pietro Vidone / Dal Sig:r Massimiliano Ant.o Vgolano// Abbate, e Canonico// Nella Cathedrale// di detta Città (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 72 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 26. August 1679 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 6. September 1679 und den Vermerk, o.D., dass das Ms. aus Ferrara übersandt und dem MSP zur Prüfung zugestellt wurde. 22 Die Druckerlaubnis sollte verweigert und das [Ms.] nicht zurückgegeben werden. Dieser Beschluss sollte dem Inq. von Perugia mitgeteilt werden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Perugia vom 5. September 1679 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 13. September 1679. 21

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687 Dekret:

906

nicht aufgefunden23

Korrespondenten: Inq. von Cremona ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 77 Macedo, Francisco24: Virga Censoria pro Sede Romana, et fide// Concilior., et Patrum adversus scripta// Goldasti Caronij, et Valsij Haereticorum / Authore Pr. Mag:o fre Fran.co a S. Augustino// Macedo Min:ta Obseruante Lusitano// Ordinis Sui Lectore Iubilato// Ciue Veneto, Lettore// Pub.co Patav.o (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 7725 Dekret:

nicht aufgefunden26

Korrespondenten: Inq. von Padua In den Akten auch erwähnt: (1) Macedo, Francisco: Scholae theologiae positiuae ad doctrinam catholicorum, & confutationem haereticorum apertae. / Authore p.m.f. Francisco a Sancto Augustino Macedo [...]. - Romae : ex typographia Philippi Mariae Mancini, 1664. - [32], 628, [20] S. ; 2°. SBN (2) ♦ Walsh, Peter: An answer to three treatises publisht under the title of The Jesuites loyalty. - London : Printed by J.B. for Hen. Brome ..., 1678. - [4], 36, 51, 152 S. EEBO27 ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 79 Baro, Bonaventura: [Traktat über das Sechstagewerk (Hexaemeron)]. Das Manuskript wurde nicht ermittelt.28 Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Capizucchi OP?] nicht aufgefunden [vor 15. Mai 1680?]

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 25. Januar 1680 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 7. Februar 1680. 24 Zu Macedo vgl. Personen und Profile. 25 Das Ms. wurde nachgewiesen: Macedo, Francisco: Virga censoria pro sede Romana et fide conciliorum et patrum adversus scripta Caroni et Valsii hereticorum. - [S.a.]. - 112 Bl. (Ms.). Berkeley, CA, The Robbins Collection, UC Berkeley School of Law (Boalt Hall), Robbins MS 170; WorldCat. 26 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Padua vom 12. April 1680 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. Macedo hatte das Werk als Ergänzung seines 1664 veröffentlichten (und in den Akten erwähnten) Werkes gedacht. Das Werk war als Anh. gemeint für das ferner in den Akten erwähnte, 1664 veröffentlichte Werk desselben Autors.− Vgl. ferner das Dekret SO 24. April 1680. 27 Nach WorldCat bezog sich Macedo auf eine „Remonstrance“ von Peter Walsh. Das Werk konnte nicht eindeutig identifiziert werden. 28 Ermittelt wurde: Baro, Bonaventura ; Griffin, Jacob (Hg.): Tractatus// Catholicus// De Divino// Opificio// Hexameron,// Sive de// Operibus praeviis ad Hominis productionem &c.// Author// Bonaventura Baro Hibernus Clonmeliensis,// Ordinis Franciscani Lector,// Trinitarii Historicus,// Magni Ducis Theologus.// Joannis Scoti Vindex,// Et in Romano Collegio S. Isidori Agricolae FF. Minor.// Hibernor. Divinarum & Humanarum Literarum Eme-//ritus Professor Primarius, bis Jubilatus.// Operum Ejusdem// Tomus X.// Opus posthumum, luci publicae datum, operâ et studiô// P. F. Jacobi Griffin, Enesiensis, ejudem Religionis & Nationis,// nec non in Collegio Immaculatae Conceptionis PP. Hibernorum Pragae// Lectoris Iubilati. - Vetero Pragae : Typis Joannae Kaudelkin Viduae, per Marcum Schmolcke factorem, 1744 (Cum Permissu Superiorum, Et Approbatione Ordinarii). - 374 S. Natio­ nalbibliothek der Tschechischen Republik. 23

907 Dekret:

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687 SO 15. Mai 168029

Korrespondenten: Bonaventura Baro OFMObs Ferner beiliegend: Gesuch von Bonaventura Baro OFMObs (vermutl. als Antwort auf die Anweisung des SO, das Ms. dem MSP zuzustellen) mit der Bitte um Beauftragung eines anderen Gutachters, der nicht dem Dominikanerorden angehört, 1 S., [15. Mai 1690] ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 81 Cassiano : Enucleatorium impugnatiuum, et directiuum, hoc est Propostionum 65 ab Innocentio XI. damnatorum. enucleata impugnatio, et pro praxi directio (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

nicht aufgefunden30

Korrespondenten: Cassiano di Sant’Elia OCD Ferner beiliegend: Gesuch von Cassiano di Sant’Elia OCD mit der Bitte, den Inq. von Bologna aufzufordern, die Druckerlaubnis zu erteilen, 1 S., [12. Juni 1680] ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 85 Raguaglio della Città di Saluzzo a Mons: Ill.mo e Rev.mo Vescovo, a fine lo rappresenti alla sagra congregatione sopra vescovi et regolari. [Incipit: Ill.mo, e R.mo Monsig.re// Se bene, hauendo questa Città sortita la grandiss.ma ventura] [Explicit: implorando in cio il benignissimo suo officio pastorale// et la solita sua prudenza et pregaranno S.D.M. che longam.te la conservi a benef.o delle sue peccorelle et megli]. [S.a.]. - 4 [Bl.] (Ms.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 85 Dekret:

SO 31. Juli 168031

Korrespondenten: Inq. von Saluzzo Weitere Akten des SO: Relation zum Schreiben des Inq. von Saluzzo vom 15. Juli 1680, 2 S., [31. Juli 1680]

Die Kardinäle nahmen das Gesuch von Bonaventura Baro OFMObs zur Kenntnis. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Bonaventura Baro OFMObs. 30 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Cassiano di Sant’Elia OCD. − Vgl. ferner das Dekret SO 12. Juni 1680. 31 Der Inq. von Saluzzo sollte die Druckerlaubnis für das Gesuch der Stadt Saluzzo unter der Auflage erteilen, dass aus dem Gesuch, das sich gegen die Aufhebung des dortigen Jesuitenkollegs richtet und der Kongregation für die Bischöfe und Regularen zugestellt werden sollte, Paragraph 7 getilgt wird, der die Einmischung von Laien (hier: Mitglieder des Stadtrats) in kirchliche Belange behandelt. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Saluzzo vom 15. Juli 1680 mit Übersendung des Ms. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 29

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687

908

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 93 Tesmar, Johannes  ;  Stephani, Daniel (Hg.): Exercitationum Rethoricarum Libri octo, quorum primi quinque// Analityci sunt, Exempla ex illustribus Poetis, Historicis, et// Oratoribus, eaque omnia ad scopum, et summum reuocata// nonnulla etiam plenius excussa suppeditantes, et quidem// secundum genera causarum, quae dicuntur: Quae eloquentiae// studiosis iuxta artis praecepta examinanda, imitandaque.// Reliqui tres Synthetici sunt, dispositiones adumbrantes Car-//minum, epistolarum, Orationum, quibus exaedificandis, et// illustrandis ijdem dicendi usum sibi comparabunt. / Auctore Joanne Tesmara, Patre, è Pomeranis Gryphis-Waldensi// et in illustri Schola Bremensi Rethorices Professore denato.// Editore verò Daniele Stephani Bremensi. Amstelodami : Apud Luduicum et Danielem Elzavirios, 1657. (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 9332 Dekret:

nicht aufgefunden33

Korrespondenten: Inq. von Bergamo ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 96 Manzini, Carlo: Epitome Tripartito, o Compendio// Distinto in tre parti. Nella prima si dà fe-//dele notitia di quanto scrissero in più cele-//bri Autori si Carmeliti, come anco Estranei,// in materia della Origine, e discen-//denza della Sac. Religione Car-// melitano dal S. Profeta Elia.// Nella 2. Parte si fá una Cronologia Carmeli-//tana stimata La più sicura, e certa della// motiuata Origine, e della continuata// successione dal d.o S. Profeta sino// al nostro tempo, autenticata// con Dottori celebri.mi// Nella 3. Parte si fanno mature Riflessioni uti-//li e molto necessarie spettanti alla Sacra// Confraternità di Maria V. del Carmine, si// sciolgonò Le difficolta maggiori cir-//ca La Bolla di Gio: 22. detta Sab-//batina. Si discorre di molte In-//dulgenze concesse a Confratel-//li, massime in articulo mortis, in forma// di Dialogo necessario a tutti Li altri Religiosi,// et anco a Sacerdoti Secolari.// In fine per assai più infiammare de i diuoti// Fedeli il Cuore uerso La Gran’ Madre di Dio, si// discussi et approuati, et alias impressi ope-//rati da Deo a petitione di Maria V. del Carmine. / Studio, e fatica del P. M. Carlo Manzini da Reggio// Carmelitano della Congregatione Mantuana, Dot-// tore Bolognese, Esaminatore Sinodale, e// già Consultore del S. Officio (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 96 Dekret:

nicht aufgefunden34

Korrespondenten: Inq. von Reggio

Umfangs- und Formatangaben nach RERO: [16] f., 1065 [i.e. 1165], [31] S. ; 8°. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bergamo vom 10. Dezember 1680 mit Übersendung einer Abschrift des Titelbl. − Vgl. ferner das Dekret SO 8. Januar 1681. 34 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Reggio vom 29. November 1680 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 22. Ja­ nuar 1681. 32 33

909

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 100 1. Maimbourg, Louis  ;  Frigimelica Roberti, Girolamo (Übers.): Le Opere del P. Maimbourgo// Cioè// Le Crociate per l’acquisto di Terra Santa.// Gl’ Iconoclasti, o historia dell’Eresia delle Im’agini.// Historia del Luteranismo.// Historia del Caluenismo.// Historia de lo scisma de Greci.// Historia dello scisma d’occidente (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 100 2. Maimbourg, Louis ; Frigimelica Roberti, Girolamo (Übers.): La Storia// Delle Crociate per// l’Acquisto di Terra Santa / del P. Luigi Maimbourgo dalla Comp.a di Giesù// Tradotto dalla lingua Francese// Dal C.G.F.R. (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit. Libr. 1677−1687, Nr. 100 Dekret:

SO 22. Juli 1681 (zu Nr. 1−2)35

Korrespondenten: Inq. von Padua ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 101 Mothe le Vayer, François De la ; Arcano, Lucio de’Conti D’ (Übers.): Della libertà e servitù// Componimento / tradotto dall’ Idioma francese// nell’ Italiano diviso in cinque Capitoli// da Lucio de Conti d’Arcano da Cesena// Camerier d’honore della Santità di// Papa Innocenzo XI. (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit. Libr. 1677−1687, Nr. 10136 Dekret:

SO 30. Juli 168137

Korrespondenten: Inq. von Faenza ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 102 Moine De L’Espine, Jacques le: Le leggi del Blasone// ò// L’Arte uera dell’Arma// diuisa in tre tomi / da// Ludouico de Lespine Dott.re// di Sacra Teologia// Tomo delle Dignità Ecclesiastiche (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 10238 Dekret:

SO 13. August 168139

Die Kardinäle beschlossen, auf die Schreiben des Inq. von Padua nicht zu antworten. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die beiden Schreiben des Inq. von Padua vom 11. Juli 1681 mit Übersendung der Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis für die ital. Übers. der Werke Maimbourgs. 36 Vgl. Mothe le Vayer, François De la: De La// Liberté// Et// De La// Servitvde. - Paris : Chez Ant. De Som­maville [...] et Augustin Courbé [...], 1643. - 144 S. Gallica, Formatangabe nach BNF: 12°. 37 Der Antragsteller sollte sich an den MSP wenden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Faenza vom 3. Juli 1681 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 38 Gedruckt wurde: Moine De L’Espine, Jacques le: Le leggi del blasone o L’arte vera dell’arme diuisa in due parti da D. Lodouico De Lespine [...] Parte prima (−seconda) [...]. - In Milano : nelle stampe dell’Agnelli, 1680. - 2 vol. ; 12º. SBN. 39 Der Inq. von Mailand sollte die Druckerlaubnis erteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch, vermutl. von Ludovico De Lespine, mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. Vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 28. Juni 1681 mit Übersendung des Ms. [auf Anweisung des SO?], das einen der drei Bde. des Werkes umfasst. Vgl. ferner das Dekret SO 13. August 1681. Zum 2. Bd. des Werkes vgl. das Gesuch von Federico Agnelli, 1 S., [11. Mai 1689], ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 39 und Dekret SO 11. Mai 1689, ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 39. 35

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687

910

Korrespondenten: (1) Inq. von Mailand; (2) Ludovico de Lespine Ferner beiliegend: Gesuch von Ludovico de Lespine mit der Bitte, den Inq. von Mailand aufzufordern, die Druckerlaubnis zu erteilen, 1 S., [28. Juni 1681?] ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 103 Belotti, Giovanni: Le giornate apostoliche con varij nuovi, e dilettevoli successi / descritte dal P.F. Gio Belotti da Rom.o Predicatore Capuccino della provincia di Brescia, gia missionario apostolico ne regni del Congo, Angola [...]. Opera distinta in tre parti. Con un copioso indice delle cose piu memorabili Dedicata all’illustrissimo Signor conte Carlo Vincenzo Giouanelli (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

SO 19. November 168140

Korrespondenten: Inq. von Mailand Weitere Akten des SO: Auflistung der sechs Titel, deren Titelbl. der Inq. von Mailand mit Schreiben vom 6. August 1681 zur Erteilung der Druckerlaubnis übersandte, 1 S., [20. August 1681] ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 112 Manente di Cocaglio, Andrea: Idea Sacra// Del Perfetto Religioso// del Padre A. Manenti Min.re Osservante// di Brescia// Vita e Apologia di Scoto (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 112 Dekret:

nicht aufgefunden41

Korrespondenten: Inq. von Padua ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 118 Franciscus  ; Longobardi, Francesco de (Bearb.): Centvria// Di// Lettere / Del Glorioso Patriarca// S. Francesco// Di Paola// Fondatore Dell’Ordine De’Minimi.// Raccolte, e date in luce con alcune Annotationi / Dal P.Fr. Francesco Di Longobardi// Teologo, e Predicatore dell’istesso Ordine.// All’illvstrissimo Signore// Alfonso D’Alimena Ivrana. - In Roma  :  Apresso Ignatio de Lazzeri, 1655 (Con licenza de’ Superiori). - [8] Bl., 407 S. BVB Gutachter: Gutachten:

[Kard. Raimondo Capizucchi OP?] nicht aufgefunden [17. Juni 1682?]42

Der Inq. [von Mailand] sollte veranlassen, dass der Autor das [Ms.] der CProp zustellt. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 6. August 1681 mit Übersendung mehrerer Titel zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 20. August 1681. 41 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Padua vom 9. Januar 1682 mit Übersen­ dung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 21. Oktober 1682. 42 Es bleibt unklar, ob das Dekret SO 17. Juni 1682 die Sichtung des Gesuches oder des Werkes selbst durch Kard. Capizucchi verfügte. 40

911 Dekret:

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687 nicht aufgefunden43

Korrespondenten: Orazio Grimaldi Ferner beiliegend: Gesuch des Genueser Adligen Orazio Grimaldi mit der Bitte, den Druck von 200 weiteren Exemplaren des bereits veröffentlichten Werkes zu erlauben, 1 S., [17. Juni 1682] ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 119 Anonym [Castagnola, Giovanni Francesco?]: De Natali// Bontà di Vita// E virtuose Ationi// Del Seruo di Dio// L’Arciprete Paol’Emilio// Castagnola (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 119 Dekret:

nicht aufgefunden44

Korrespondenten: Inq. von Perugia ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 124 Ibernesi, Lorenzo ?: [Kontroversen und dogmatische Schriften] (Mss.?). Die Manuskripte wurden nicht ermittelt. Dekret:

SO 5. August 168245

Korrespondenten: (1) Generaldefinitoren OCD; (2) Papst Innozenz XI. Ferner beiliegend: Gesuch der Generaldefinitoren OCD an den Papst mit der Bitte um Druckerlaubnis, wobei sie auf die Behandlung von Themen „de auxiliis“ in dem Werk hinwiesen, 1 S., [5. August 1682] ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 126 Rosini, Paolo: 1. Articulus de Divisione scientiae in Deo// 2. An detur scientia media per participationem extremorum// inter scientiam simplicis intelligentiae, et visionis.// 3. Quisnam prius inuenerit scientiam mediam, et an in re innotue-// rit subtilissimo Theologorum Principi Scoto.// 4. An controuersia de scientia media, quae uertitur inter Patres// societatis, et Scotistas, ac Thomistas sit controuersia de solo// nomine, an uerò de re.// 5. An eius existentia benè probetur, ex sacra scriptura, sanctis// Patribus, et rationibus// 6. Quodnam Futurum conditionatum sit obiectum scientiae mediae.// 7. An spectet ad perfectissimam Dei Providentiam.// 8. An de medio ablata, inde sequeretur, quod Deus de multis posset// rogari, ad quae ipse, non posset quidpiam certi respondere.// 9. Ad independenter ab omni decreto Dei actu existente, Deus per scien-//tiam mediam, in omni hypothesi, certò cognosceret, quid Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Grimaldi. − Vgl. ferner das Dekret SO 17. Juni 1682. 44 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Perugia vom 13. Juni 1682 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 23. Juni 1682. 45 Die Kardinäle leiteten das Gesuch der Generaldefinitoren OCD an den MSP weiter. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch der Generaldefinitoren OCD an den Papst. 43

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687

912

facturum// esset liberum arbitrium, potius quam non facturum.// X. An pariter per talem scientiam, cognosceret quid ipse esset facturus.// 11. An cohereat cum Libertate Liberi Arbitij, respectu consensus fu-//turi sub conditione.// 12. An componatur cum efficacitate Divini Auxilij, praestandi Crea-//turae in omni hypothesi constitutae (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

nicht aufgefunden46

Korrespondenten: Paolo Rosini da Parma OFMConv Ferner beiliegend: Gesuch von Paolo Rosini da Parma OFMConv mit der Bitte um Druckerlaubnis, 1 S., [5. August 1682] ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 128 Vellón, Francisco Maria ; Bondacca, Lorenzo (Übers.): La Vita del Buon Servo di Dio Virginio Provenzali Decano dell’Insigne Collegiata di S. Michele di Lucca [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.47 Dekret:

SO 2. September 168248

Korrespondenten: Lorenzo Bondacca Ferner beiliegend: Gesuch von Lorenzo Bondacca mit der Bitte um Druckerlaubnis für die ital. Übers. des Werkes, 1 S., [3. September 1681] ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 129 Cavazzi Da Montecuccoli, Giovanni Antonio: Descrittione delli tre Gran Regni Situati nell’Itiopia inferiore, parte dell’Africa Meridionale, Congo, Matamba, et Angola [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.49 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Paolo Rosini da Parma OFMConv mit Übersen­ dung des Inhaltsverzeichnisses. − Vgl. ferner das Dekret SO 5. August 1682. 47 Gedruckt wurde: Vellón, Francisco Maria; Bondacca, Lorenzo (Übers.): Vita// Attioni, E Morte// Di Monsignor// Virginio Provenzali,// Già Decano dell’Insigne Collegiata// di S. Michele di Lucca. / Relatione// Del Sig. Abbate Francesco Maria// Viglioni,// Tradotta// Dalla Lingua Spagnuola nell’Italiana// Da Lorenzo Bondacca.// Dedicata// All’Eminentiss. e Reverendiss, Sig.// Cardinale// Givlio Spinola// Vescovo Di Lvcca. - In Lucca : per Iacinto Paci, 1683 (Con Licenza de’ Superiori). [32], 297, [3] S. ; 12°. BVE. Vgl. Vellón, Francisco Maria: Relacion// De La Vida// De Monseñor// Virgineo Provenzali, Qve// encubierto con el nombre Andres Cesti// viuiò veinte años desconocido de todos,// menos de Dios, que conoce// sus ouejas.// Dedicada// Al Ilvstrissimo, Y Reverendissimo// Monseñor Sauo Melini, Arçobispo de Cesarea, Nun-//cio Apostolico, y Colector General, con po-// testad de Legado à Latere en los Reynos// de España. / Por// El Abaddon Francisco Maria Vellon,// I.V.D. Protonotario Apostolico, Canonigo de la Real// Capilla Colegiata de la Escala de Milan, Capellan de// Honor de los Señores Reyes Phelipe Quarto, y Car-//los Segundo, y Administrador de la Sagrada// Iglesia, y Hospital de los Italianos de// esta Corte (Con Privilegio). - En Madrid : [...] Por Ioseph Fernandez de Buendia, 1678. - [32], 208 S. ; 4°. BVE. 48 Dem Bf. von Lucca wurde die Entscheidung überlassen, die Druckerlaubnis für die ital. Übers. des Werkes zu erteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Lorenzo Bondacca. − Vgl. ferner das Dekret SO 3. September 1681. 49 Gedruckt evtl. als: ♦ Cavazzi Da Montecuccoli, Giovanni Antonio ; Alamandini, Fortunato (Bearb.): Istorica// Descrizione// De’ Tre’ Regni// Congo, Matamba,// Et Angola// Sitvati Nell’// Etiopia Inferiore Occidentale// E Delle// Missioni Apostoliche// Esercitateui da Religiosi 46

913

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687

Gutachter: Gutachten:

[Giacinto Libelli OP] nicht aufgefunden [1672]

Dekret:

SO 30. September 168250

Korrespondenten: Inq. von Bologna Weitere Akten des SO: Dorsalvermerke zur Erteilung der Druckerlaubnis durch MSP Libelli 1672 und zur nachträglichen Bearbeitung des Ms. auf Anordnung [der Ordensoberen?], 1 S., [30. September 1682] ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 130 Mauro : L’Entrata alla Diuina Sapienza compresa// in più trattati spirituali, che contengono// li Segreti dell’interna Contemplazione,// nuouamente accrescite d’un trattato delle// fedeltà dell’anima al Suo Dio, ed un’altro// sopra la passione del Redentore / Composta dal Padre Mauro del Bambino// Giesù, già Provinciale delli Carmelitani// Riformati della Provincia di Guascogna// Quarta Editione. - Parigi : [S.n.], 1678 (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 130 Dekret:

nicht aufgefunden51

Korrespondenten: (1) Inq. von Ancona; (2) Pier Matteo Petrucci ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 132 Arduini, Carlo Stefano: Li// Cinquanta Sborsi del Cuore// Homaggio douuto// Al Sig.r Gesù Xsto Sacramentato. / Di Carlo Steffano Arduini// Archidiacono di Pesaro// Fatta per alcune sue penitenti, e data// alla luce dal med.o per ogni// persona diuota che uolesse ser-//uirsene, e diuisa in cinq. Libri.// Possono seruirsene, tanto p preparatione// alla Sacra Mensa, quanto p rendi-//mento di gratie, et eccitam.to di nuoui affetti// Massime quelli del 4.o e 5.o Libro, che sono// Liberi e non assignati et Obligati// alla festa di quel giorno.// Dedicata// Al Difensore del honor di Dio e Generale delle// Celesti squadre S. Michele Arcangelo (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit. Libr. 1677−1687, Nr. 132

Capuccini, / Accuratamente compilata dal// P. Gio. Antonio Cavazzi Da Montecvccolo// Sacerdote Capvccino// Il Qvale Vi Fv’Prefetto// E nel presente stile ridotta dal// P. Fortvnato Alamandini// Da Bologna// Predicatore dell’ istesso Ordine.// All’Illvstrissimo// Signor Conte// Giacomo Isolani. - In Bologna : Per Giacomo Monti, 1687 (Con licenza de’ Superiori). BSB. 50 Die Kardinäle erklärten, dass die Revision und der Druck des Werkes der CProp übergeben werden sollten. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. ACDF SO Tit.Libr. 1671−1677, [Nr. 39]. Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 23. September 1682 mit Übersendung eines [nicht beiliegenden] Gesuchs des Autors, in dem dieser darum bittet, einen Revisor des SO mit der Prüfung des Werkes zu betrauen, das jedoch in Bologna gedruckt werden solle. 51 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ancona vom 4. Oktober 1682 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND und mit der Übersendung einer Abschrift des Schreibens des Bf. von Jesi, Piermatteo Petrucci Or, an den Inq. von Ancona o.D. − Vgl. ferner das Dekret SO 14. Oktober 1682.

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687 Dekret:

914

nicht aufgefunden52

Korrespondenten: Inq. von Rimini ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 135 Anonym: L’Eccellenze della D. Natura meditate in dodici punti, opera molto necessaria e di gran profitto all’Anime desiderose della perfezione. / Dedicata all’Ill. ma e Rev.ma Signora Donna Felice Righi digniss.ma Abbadessa nel Ven. Monastero di S. Silvestro di Vicenza (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

nicht aufgefunden53

Korrespondenten: Inq. von Verona ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 138 Rilli, Giuliano  : De Jure Regularium// Ex Apostolis Indultis// Prima Pars.// In quo varia ad rem firmà doctrina et acurato// Methodo dilucidantur ad forma Apostolicarum Sanc-//tionum et Sacrorum Canonum definitionem iuxta// sequentis paginae exactus Indicem Quaestionum et Materiarum.// Opus// Omnibus Regularibus, praecipuè Vallumbrosarium tam// Praefatis quam subditis per utile nec non omnibus// sacrae Theolo.ae scolasticae, et moralis et huius vtriusque// praecipuè Pontificij et Studiosis Causidicis quoque in multis// comendabile / Studio, et labore// R.mi P. D. Iuliani de Rillis a Puppio I. S. D.// Abbatis Vallumbrosani (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit. Libr. 1677−1687, Nr. 138 Dekret:

nicht aufgefunden54

Korrespondenten: Inq. von Faenza ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 139 Scaralattini, Ottavio: L’immensità Circonscritta// Vita, Dottrine, e Miracoli di// Gjesù Christo / Poema// D. Ottavio Scaralattini// Arciprete di Castel S. Pietro (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 139 Dekret:

nicht aufgefunden55

Korrespondenten: Inq. von Bologna

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 5. November 1682 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 11. November 1682. 53 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Verona vom 21. Januar 1683 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 3. Februar 1683. 54 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Faenza vom 15. Februar 1683 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 2. März 1683. 55 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 3. April 1683 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 12. April 1683. 52

915

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 149 Marinari, Antonio: Divus Thomas (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

nicht aufgefunden56

Korrespondenten: Antonio Marinari junior OCarm Weitere Akten des SO: Relation [zum Gesuch von Antonio Marinari junior OCarm mit der Bitte um Druckerlaubnis] mit detaillierter Stellungnahme zur Darstellung des Kampfes zwischen Papst Gregor VII. und Kaiser Heinrich IV. bzw. zwischen Papst Alexander III. und Kaiser Friedrich I. durch Noël Alexandre, 7 S., [15. Dezember 1683] In den Akten auch erwähnt: ♦ Alexandre, Noël: Saeculi 11. et 12. Pars prima [− tertia]. - Parisiis : apud Antonium Dezallier [...], 1683. - 3 vol. SBN57 ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 150 Anonym: Divotione// Da Praticarsi Diece Venerdi// Per ottenere dal Signor Iddio qualche gratia, per mezzo// Di San Francesco Saverio Dell’ Indie.// [...] // Oratione alle cinque Piaghe del Signore familiare a S. Francesco Saverio// [...]. - Ancona : & denuo Fani apud Paizzam, & Gaudentium, 1679 (Dominorum Superiorum permissu) (Einblattdruck). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 150 Dekret:

nicht aufgefunden58

Korrespondenten: Inq. von Ancona ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 153 Anonym: Vita della Serua di Dio// La Madre Suor Maria Felice Spinelli Veneta// Fondatrice, et Abbadessa del Monasterio delle Madri// Capuccine di Santa Maria degli Angioli nell’Isola// delle Gratie// di// Venetia / Scritta da una suora dello stesso Monastero per obbedienza// impostali dal loro Padre Confessore// Libri Quattro// Protesto// della suora che scrisse la Vita (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 153 Dekret:

nicht aufgefunden59

Korrespondenten: Inq. von Padua Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Relation. − Vgl. ferner das Dekret SO 15. Dezember 1683. Bde. 17‒19 des Gesamtwerks: Alexandre, Noël: Selecta historiae ecclesiasticae capita et in loca ejusdem insignia. Dissertationes historicae, chronologicae, criticae, dogmaticae. / Authore r.p. fr. Natali Alexandro [...]. - Parisiis : apud Antonium Dezallier [...], 1679‒1686. - 26 vol. ; 8°. SBN. 58 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ancona vom 1. März 1684 mit Übersendung des Einblattdrucks zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND. − Vgl. ferner das Dekret SO 8. März 1684. 59 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Padua vom 23. Juni 1684 mit Übersen­ dung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 5. Juli 1684. 56 57

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687

916

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 156 Marracci, Ludovico60: Alcorani [...]. (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.61 Dekret:

SO 30. August 1684;62 SO 3. September 168463

Korrespondenten: Ludovico Marracci OMD Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Ludovico Marracci OMD mit der Bitte um Druck­ erlaubnis, 2 S., [30. August 1684]; (2) Gesuch von Ludovico Marracci OMD [an den Ass. SO] mit der Bitte, das erste Gesuch in der anstehenden Kongr. den Kardinälen nochmals vorzulegen und sein Anliegen zu unterstützen, 1 S., 2. Oktober 1684 ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 163 Maria  ; Mayorans, Epifanio De (Bearb.): [Clavis Misticae Civitatis Dei]. Das Werk/Manuskript wurde nicht ermittelt. Dekret:

SO 16. Mai 168564

Korrespondenten: Epifanio de Mayorans OFMCap Ferner beiliegend: Gesuch von Epifanio de Mayorans OFMCap an den Papst mit Verweis auf das laufende Verfahren im SO und mit der Bitte um Erlaubnis, für die Kardinäle, die des Span. nicht mächtig sind, die Werke ins Lat. übersetzen lassen zu dürfen, 1 S., [16. Mai 1685] In den Akten auch erwähnt: Maria : Mystica// Civdad De Dios,// Milagro De Sv// Omnipotencia,// Y Abismo De La Gracia.// Historia Divina, Y Vida De La // Virgen Madre de Dios, Reyna, y Señora nues-//stra Maria Santissima, Restauradora de la// culpa de Eua, y Medianera de// la gracia.// Manifestada En Estos Vltimos// siglos por la misma Señora à su Esclaua Sor Maria de Iesvs,// Abadesa de Zu Marracci vgl. Personen und Profile. Gedruckt wurden: Marracci, Ludovico: Prodromus ad refutationem Alcorani. In quo per quatuor praecipuas verae religionis notas Mahumetanae sectae falsitas ostenditur: Christianae religionis veritas comprobatur. In quatuor partes diuisus: / authore Ludouico Marraccio [...]. - Romae : typis Sac. Cong. de Prop. Fide, 1691. - 4 vol. ; 8°. SBN; Marracci, Ludovico: Refutatio// Alcorani,// In qua ad Mahumetanicae superstitionis radicem// securis apponitur; & Mahumetus ipse gladio// suo jugulatur;// Sacrae Caesareae Majestati// Leopold I.// Magni Romanorum Imperatoris / Dicata// Ab Auctore// Ludovico Marracio Lucensi// E’Congregatione Clericorum Regularium Matris Dei,// Innocentii XI.// Gloriosissimae memoriae olim Confessario. - Patavi : Ex Typographia Seminarii, 1698 (Superiorum Permissu). - [4] Bl., 838 S., [6] Bl. BVB. 62 Die Kardinäle erklärten die Drucklegung des Werkes für nicht angebracht. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das erste Gesuch von Ludovico Marracci OMD. 63 Der Papst sollte gebeten werden, die Revision der Übers. und der Widerlegung des Korans (trotz der Verbote durch den Index) durch Experten der arab. Sprache zu erlauben, sodass im Anschluss die Druckerlaubnis erteilt werden könne. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das zweite Gesuch von Ludovico Marracci OMD [an den Ass. SO] vom 2. Oktober 1684. 64 Die Kardinäle nahmen das vom Autor an den Papst gerichtete Gesuch zur Kenntnis. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Autors an den Papst. − Vgl. ferner den kongregationsinternen Dorsalvermerk über das Verbot der Werke von Maria de Jesús de Ágreda durch Bando SO 26. Juni 1681. 60 61

917

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687

el Conuento de la Immaculada Concepcion de la// Villa de Agreda, de la Prouincia de Burgos de la Regular Ob-//seruancia de N.S.P. San Francisco, para nueua luz del mundo, alegria de la Iglesia Catolica, y confian-//ça de los mortales [...] (Con Privilegio). - En Madrid : Por Bernardo de Villa-Diego, 1670. - 3 vol. ; 4°. BUCM ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 164 Bogdan, Petăr : Cuneus// Prophetarum de Christo// Saluatore Mundi, et// Eius Euangelica ueritate// Italice, et Epirotice contexta / à// Petro Bogdano// Macedone// Philosophiae et Sacrae Theologiae Doctore// Olim Epo: Scoren: Et Admi:ce Antibacen:// nunc uero// Archipo Scuporum et Administ:re// Totius Regni Serviae (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 16465 Dekret:

nicht aufgefunden66

Korrespondenten: Inq. von Padua ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 167 Stefanov, Anton : [Schrift gegen: Luther, Martin: Kleiner Katechismus. Zweisprachige Ausg.: lat. und dt. - Kronstadt (Brasov): [S.n.], [S.a.]]. (Ms.) Das Manuskript wurde nicht ermittelt. Dekret:

SO 27. Juni 168567

Korrespondenten: (1) Antonio de Scle[ucia] ; (2) Ass. SO ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 168 1. Maseri, Pellegrino: Ivra Legationis Aemiliae// Pro// Cognoscendis Cavsis Eccle­ siasticis// In Prima Instantia. - Forolivii : Ex Typographia Caroli Antonij Zam­pae, 1683 (Superiorum permissu). - 30 S. ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 16868 2. Maseri, Pellegrino: [De Auenionis, ac Aemiliae moribus] Peregrini Maseri [...]. [S.a.] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.69 Gedruckt wurde: Bogdan, Petăr : Cuneus prophetarum de Christo Saluatore mundi, et eius Euangelica veritate, / Italice et Epirotice contexta, et in duas partes diuisa a Petro Bogdano Macedone [...] Pars prima [−secunda]. - Patauii : ex typographa Seminarii : opera Augustini Candiani, 1685. - 2 vol. ; 2°. SBN. 66 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Padua vom 11. Mai 1685 mit Übersen­ dung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 23. Mai 1685. 67 Die Kardinäle erklärten, dass bereits verschiedene Gelehrte Antworten auf den Katechismus und die anderen Werke Luthers veröffentlicht haben, weshalb keine weitere Entgegnungen notwendig seien und die übersandten Blätter unbeachtet bleiben sollten. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schrei­ben von Antonio de Scle[ucia] an den Ass. SO vom 5. Juni 1685 mit Verweis auf den Beschluss der CProp, die Schrift dem SO weiterzuleiten. Vgl. den Vermerk über die Rücksendung der Akten mit Begleitschreiben des Ass. SO an den Sekr. CProp am 30. Juni 1685. 68 Autor aus den Akten ergänzt. 69 Gedruckt wurde: Maseri, Pellegrino: Peregrini Maseri [...] De Auenionis, ac Aemiliae moribus, & legibus legatique de latere authoritate libri septem [...]. - Papiae : sumptibus Caroli Francisci [...], 1688. - [16], 497, [1] S. ; 2°. SBN. 65

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687 Gutachter: Gutachten:

[Prospero Bottini]70 nicht aufgefunden [11. Juli 1685] (zu Nr. 1)

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [23. Januar 1686?] (zu Nr. 2)

Dekret:

SO 11. Juli 1685 (zu Nr. 1)71

Dekret:

nicht aufgefunden (Zu Nr. 2)72

918

Korrespondenten: (1) Pellegrino Maseri ; (2) Inq. von Pavia Ferner beiliegend: zu Nr. 1: Gesuch von Pellegrino Maseri mit der Bitte um die Erteilung der Erlaubnis für einen ND und mit Verweis auf die Verweigerung der Druckerlaubnis durch die Revisoren der ebfl. Kurie in Bologna, 1 S., [4. Juli 1685] ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 171→Nr. 172 Sarpi, Paolo: Trattato// Delle Materie// Beneficiarie / Di Fra Paolo Sarpi// Nel quale si narra col fondamento dell’// Historie, come si dispensassero l’Elemosine// da Fedeli nella primitiva Chiesa. - In Lione : [S.n.], [S.a.] (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit. Libr. 1677−1687, Nr. 17173 Dekret:

nicht aufgefunden74

Korrespondenten: (1) Inq. von Padova; (2) Inq. von Ferrara; (3) [Inq. von Ancona] ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 179 Pasolini, Cherubino: Vita del Glorioso Levita S. Marino (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

Prospero Bottini75 1 S., 3. April 1685

Zu Bottini vgl. Prosopographie 18. Jh. Der Inq. von Bologna sollte sich nicht [in die Auseinandersetzung zwischen dem Autor und der ebf. Kurie, die die Druckerlaubnis verweigert hatte] einmischen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Pellegrino Maseri mit Übersendung des Werkes. − Vgl. ferner die Dekrete SO 4. Juli 1685; SO 19. Dezember 1685. 72 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. Dekret SO 19. Dezember 1685 mit der Anordnung, das [Ms.] dem SO zuzustellen. − Vgl. ferner den Vermerk zur Übersendung des Werkes an den Comm. SO und zum Dekret SO vom 23. Januar 1686, demgemäß der MSP mit der Revision des Ms. betraut werden sollte. 73 Gedruckt wurde: Sarpi, Paolo: Trattato delle materie beneficiarie / di Fra Paolo Sarpi, nel quale si narra col fondamento dell’historie come si dispensassero l’elemosine de’ fedeli nella primitiua chiesa. - In Lione : [S.n.], [S.a.]. - [2], 161, [3] S. ; 4°. SBN. 74 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Padua vom 10. August 1685 mit Übersendung der Abschrift des Titelbl. eines bereits gedruckten Werkes. − Vgl. ferner die Dekrete SO 21. August 1685; SO 26. September 1685; SO 17. Oktober 1685. 75 Zu Bottini vgl. Prosopographie 18. Jh. 70 71

919 Dekret:

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687 nicht aufgefunden76

Korrespondenten: (1) Cherubino Pasolini CRL; (2) Inq. von Rimini Ferner beiliegend: Gesuch von Cherubino Pasolini CRL um Druckerlaubnis, 1 S., [20. Februar 1686] ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 181→Nr. 189 Santa Corona, Raimondo Maria: Corona Mariana// De Mundissimo Sacri Vtriusq. Testamenti auro contexta,// Preciosissimis Sanctorum Patrum ornata expositionum gemmis,// Nobilissimis Per illustrium Doctorum Locupletata margaritis contemplationum,// Soavissimis pubherrimeq. Liliorum, ac Rosarum pijssimarum Theologorum// ditata mediationum floribus / Per fratrum Raymundum Mariam S.ta Corona Ord.is Praed.m Supremae Coelorum// Reginae floris devotissimè genibus praesentata (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 181 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [19. Februar 1687?]

Dekret:

nicht aufgefunden77

Korrespondenten: (1) Inq. von Vicenza; (2) Raimondo Maria S. Corona OP Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Raimondo Maria S. Corona OP mit der Bitte um Dispens von der Übersendung des Ms. wegen seines Alters, 1 S., 20. September 1686; als Anlage: Instrument des Notars der Inquisition von Vicenza, Ippolito Filippo Moretti, beglaubigt vom Inq. von Vicenza, mit Abschrift der Approbationen von Girolamo Ferramusca OFMObs , 3. August 1686; Raimondo Conti da Alessandria OP , 10. August 1686 und Tommaso Castamano OSA , 19. September 1686; 3 S., [20. September 1686]; (2) Gesuch von Raimondo Maria S. Corona OP mit der Bitte, das Ms. drucken und abschnittsweise dem SO übersenden zu dürfen, 1 S., 18. Oktober 1686 ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 183 Giacinto : Jesus Maria Joseph.// Breue relatione della nascita, uita, e morte// delle Venerabile serua di Dio, suor Anna// Maria di San Gioachino Carmelitana// Scalza// nel Monastero di Santa Christina di Torino / Descritta dal fù molto Reuerendo Padre Gia://cinto di San Luiggi, gia Prouinciale delli// M.M. R.R. Padri Carmelitani Scalzi, e Confes://sore della sposa di Christo.// Dedicata all’Ill. mo, et Ecc.mo Sig.re, il Sig.re Marchese// Cesare Visconti, Cauagliere dell’Insigne ordi://ne del Toson d’oro, Marchese del Sacro Romano// Impero, e di Cislago, Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Cherubino Pasolini CRL. − Vgl. ferner die Dekrete SO 20. Februar 1686; SO 3. April 1686. 77 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Vicenza vom 26. Juli 1696 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 7. August 1686; SO 2. Oktober 1686; SO 30. Oktober 1686; SO 19. Februar 1687. 76

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687

920

Conte del Borgo di Gallarate,// De compacroni del Borgo di Soma, di Gollascia,// Agnadello, Castelletto, et Bensate, Regio fe://udatario di Quinzano, Montanate San Pa://ncratio, Villa Librio, Vizola e Carione (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 183 Dekret:

nicht aufgefunden78

Korrespondenten: Inq. von Bergamo ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 186→Nr. 188 Bernardino   ;  Dezza, Massimiliano (Bearb.): Sermo, seu Tra­ta­tus [sic!]// Sancti Bernardini Senensis// Ordinis Minorum// Dè Immaculata Conceptione// B:ae Mariae Virginis / Cum annotationibus Ad.m R.m P.ris// Maximiliani Dexae Lucensis// Sacerdotis Congregationis Matris Dei (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 18679 Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Vincenzo Lucchesini OSM?] nicht aufgefunden [1. Februar 1687?]

Dekret:

nicht aufgefunden80

Korrespondenten: Inq. von Siena ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 187 Brunelli, Gregorio : Vita esemplarissima del Seruo di Dio, Padre Lodouico// Ballardino da Brenno Riformato della Prouincia// di Brescia Missionario Apostolico nelle parti// di Lucerna. / Descritta dal P. Gregorio Brunelli di Valcamonica,// Lettor, e Predicator Generale, Consultore del Sant’//Offitio della riformata Prouincia di Venetia,// detta di S. Antonio.// Dedicata// All’Eminentis. mo, e Reu.mo Principe, e della S.R. Chiesa// Cardinale Alderano Cijbo,// Protettore dell’Ordine Serafico (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 187 Dekret:

nicht aufgefunden81

Korrespondenten: Inq. von Padua

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bergamo vom 23. Oktober 1686 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 6. November 1686. 79 Ansetzungsform des Bearb. nach SBN. Alternativ: Deza, Massimiliano. 80 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Siena vom 13. November 1686 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 27. November 1686; und den Vermerk über die Zustellung des Ms. an Giovanni Vincenzo Lucchesini OSM am 1. Februar 1687. 81 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Padua vom 22. November 1686 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 3. Dezember 1686. 78

921

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 190 Bancel, Louis: [Schriften, die nach dem Tod von Louis Bancel († 1685) noch unveröffentlicht waren]. Enthält [Quaestio quod gratia sit efficax ex se] (Ms.). Die Manuskripte wurden nicht ermittelt.82 Dekret:

nicht aufgefunden83

Korrespondenten: Inq. von Avignon ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 193 Canareli, Orazio : Lumi dell’Anima// cioè// Meditazioni molto gioueuoli à qualsiuoglia che desidera mettersi, ò// auanzarsi p la uia della salute, e della perfettione, e che// possono anche servire à coloro che uogliono ritirarsi à fare// gli esercitij spirituali con una facile istruttione per// praticarle// Date in luce da Orazio Canareli da Città di Castello prete / dell’Oratorio di S. Filippo Neri di Perugia (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 193 Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv?] nicht aufgefunden [23. April 1687?]

Dekret:

nicht aufgefunden84

Korrespondenten: Inq. von Perugia ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 194 Anonym: Alfabetico literale fantasmatico, mistico, acquisito contemplativo, dedicata à Monsig.r Ill.mo Arciu.o nostro col modello chi di regola infermi negli Eremi di Christo, e detta e batte L’opera miglior della Croce. - Genova : Antonio Casamara, [S.a.]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

nicht aufgefunden85

Korrespondenten: [Inq. von Genua]

Nach Angabe im Schreiben des Inq. handelt es sich um die Bde. 2 [−7] des Gesamtwerkes: ♦ Bancel, Louis: Brevis universae theologiae tam moralis quam scholasticae cursus [...] juxta inconcussa tutissimaque doctoris angelici D. Thomae dogmata plura nova & singularia in hoc opere continentur, circa difficultates, quae uel nondum expositae fuerant uel hucusque (ut videtur) remanserant insolutae [...] / Authore r.p. Ludovico Bancel. - Avenione : sumptibus Petri Offray [...], 1684−1692. - 7 vol. ; 12°. SBN. 83 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Avignon vom 30. Dezember 1686 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis und mit Verweis darauf, dass sich der Sekr. SO, der ehemalige Ebf. von Avignon und er selbst dem bereits veröffentlichten 1. Band schon früher beschäftigt haben. − Vgl. ferner das Dekret SO 26. Februar 1687. 84 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Perugia vom 18. März 1687 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 24. März 1687; SO 23. April 1687. 85 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das anonyme Schreiben vom 25. März 1687 mit Verweis auf die röm. Auseinandersetzung mit dem Quietismus. − Vgl. ferner das Dekret SO 29. April 1687. 82

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687

922

ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 199 Malatesta Garuffi, Giuseppe: I Dardi oratori che vibra la chiesa militante al cuor di Dio, ò vero le Orationi delle messe di tutto l’anno, / uolgarizzate da Don Giuseppe Malatesta Garuffi Riminese, per utile de concorrenti a Beneficij Ecclesiastici (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

nicht aufgefunden86

Korrespondenten: Vikar der Inquisition von Rimini ACDF SO Tit.Libr. 1677−1687, Nr. 202 Emmanuele : Elucidario mistico, nel quale va dilvuidando, e imugnando gli errori correnti in materia di oratione di quiete [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

[Ranuccio Pallavicini?]87 nicht aufgefunden [15. Oktober 1687?]

Dekret:

nicht aufgefunden88

Korrespondenten: Emanuele di Giesù Maria OCD Ferner beiliegend: Gesuch von Emmanuele di Giesù Maria OCD mit Verweis auf die Prüfung des Werkes [u.a.] durch den Comm. SO und mit der Bitte um Erlaubnis, das Ms. in Rom und außerhalb Roms drucken zu dürfen, 1 S., [15. Oktober 1687]

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Vikars der Inquisition von Rimini vom 19. Juni 1687 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 25. Juni 1687. 87 Zu Pallavicini vgl. Prosopographie 18. Jh. 88 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Emmanuele di Giesù Maria OCD mit Übersendung des Ms. − Vgl. ferner das Dekret SO 15. Oktober 1687. − Dem Fasz. liegt weiteres Material bei zu den in ACDF SO CL 1686–1687, Nr. 16 und ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 4−6 verhandelten Werken, [ohne eindeutigen Zusammenhang mit diesem Fall]. 86

923

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 4 Rovelli, Carlo Francesco: Memorie// Di Monsig.re Giulio Odescalco// Vescouo di Nouara// Fratello della Santità di Nostro Sig.re// Papa Innocentio Vndicesimo Regnante. / Raccolte, e scritte// dal P.re D. Carlo Francesco Rouelli Ch: Reg: Somasco// Professore di Teologia, e de Sagri Canoni.// Lettore pubblico nell’ Vniversità di Pauia// Promotore de Laureandi// nel Aula Episcopale,// e Consultore del S. Offitio (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 4 Gutachter: Gutachten:

[Giulio Maria Bianchi OP?]1 nicht aufgefunden [5. Mai 1688?]

Dekret:

nicht aufgefunden2

Korrespondenten: Inq. von Pavia ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 10 Massoulié, Antonin3: D Thomas sui interpres de divina motione et libertate creata [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.4 Gutachter: Gutachten:

[Domenico Maria Pozzobonelli OP?] nicht aufgefunden [23. Juni 1688?]

Dekret:

nicht aufgefunden5

Korrespondenten: Antonin Massoulié OP Ferner beiliegend: Gesuch von Antonin Massoulié OP mit der Bitte um Druckerlaubnis für das dem MSP bereits zugestellte Ms., 1 S., [23. Juni 1688]

Zu Bianchi vgl. Prospographie 18. Jh. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Pavia vom 24. Februar 1688 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 10. März 1688. 3 Zu Massoulié vgl. Prosopographie 18. Jh. 4 Gedruckt wurde: Massoulié, Antonin: Divvs Thomas// Svi Interpres// De Divina Motione [...]. - Romae : Typis & Sumptibus Iosephi Vannacij, 1692−1693 (Svperiorvm Licentia). - 2 vol. BVB. 5 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch Massouliés. − Vgl. ferner das Dekret SO 23. Juni 1688. – Für die weiteren Verhandlungen vgl. ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 27. 1 2

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691

924

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 11→Nr. 69 Ricciardelli, Giulio Cesare: Lyceum Ecclesiasticum// Juris utriusq: controuersi// theorico practicum// Diversor. Supremor. Tribunalium// sanctionibus illustratum// ac// sintagma distinctum Alfabetico// opus omnibus tum theorice, tum practice in utroq. iure,// ac foro uersantibus, ac utriusque togae perutile,// ac necessarium / Auctore D. Julio Cesare Riccardellio ex antiquiss:// Comitibus de Caminatis Patricio Ariminensi// ac à// Ser.mo Hispaniarum Rege insigni Calatravae ordine// donato// et alias pro S.to Off.o d. Civitatis Reuis.re// Operum imprimend. tum judice causar. civil.// et Advoc.to fiscali di. S.ti Tribunalis// et// postmodum mense e.palis Arimini// Ad// Em:mum et R:mum D.D. Card. Dom:cum M:a Cursium// Prou.ae Romand:e de Latere Legatum// et// Vigilantiss: e.pum Ariminen.// Lib. P.s 2.s et 3s. (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit. Libr. 1688−1691, Nr. 116 Dekret:

nicht aufgefunden;7 SO 3. Dezember 16898

Korrespondenten: (1) Inq. von Rimini; (2) Giulio Cesare Ricciardelli Ferner beiliegend: Gesuch von Giulio Cesare Ricciardelli mit der Bitte, das Ms. in Rimini korrigieren zu lassen, 1 S., [6. Dezember 1689], als Anlage: Ricciardelli, Giulio Cesare: Lyceum ecclesiasticu.// utriusq: Juris controuersi// Theoricopracticum// Diuersor. Supremor Tribunalium// Sanctionibus illustratum// ac// sintagma distinctum Alfabetico// Opus omnibus tu. theoricè, tù. Practicè in utroque jure, ac foro versantib// ex utriusq: togae perutile, et necessariu.// Auctore D. Julio Cesare Ricciardelli ex antiq. Comitib. De// Caminatis Nob. Ariminen. &c.// Ad// E.mu. et R.mu. S.R.E. Card. Dom. Mar. Cursium.// totius Emiliae de latere legatu.// ac Ariminensis eccl.e Ep.um// Vigilantiss:// Lib. 1. 2. 3. 4. 5. 6. (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit. Libr. 1688−1691, Nr. 69 ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 15 Anonym: Dispositione// Delle Nobilissima// Congregatione// eretta li 10. Aprile dell’// anno 1688.// sotto la Protettione in Cielo// Della gran Madre// di Dio;// e in terra sotto quella// Dell’ Eminentiss., e Reuerendiss.// Principe// Il Sig. Cardinale// Frederico Visconti// nostro Arciuescouo, etc.// nel magnifico Oratorio fab-//bricato in Milano presso a’// PP. Chierici Regolari,// detti volgarmente// Teatini di Sant’// Antonio,// In honore dell’Immaculata Concettione di Maria// medesima.// Dato in luce per vso della Congrega-//tione da vna persona di essa. - In Milano : Per Francisco Vigone, [S.a.] (Con licenza de’ Superiori). - 47 S. ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 15 Gedruckt wurde: Ricciardelli, Giulio Cesare: Lyceum ecclesiasticum iuris utriusque theoricopracticum supremorum tribunalium sanctionibus illustratum, ac principio alphabetico distinctum opus omnibus vtriusque togae haud inutile laboribus, & expensis D. Julij Caesaris Ricciardelli [...] Pars prima [–secunda]. Cum indice argumentorum, & rerum. Expositione ad iconem, et sintaxi episcoporum Arimini, ac illustrioribus eiusdem ciuitatis. - Arimini : apud Io. Baptistam Nannum impressorem, 1704. - 2 vol. ; 2°. SBN. 7 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 17. Juni 1688 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 7. Juli 1688. 8 Der Inq. von Rimini sollte die Druckerlaubnis erteilen. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch Ricciardellis. 6

925

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691

Gutachter: Gutachten:

[Prospero Bottini]9 nicht aufgefunden [4. August 1688]

Dekret:

SO 4. August 168810

Korrespondenten: Inq. von Mailand ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 20 Finé de Brianville, Claude Oronce ?: Historia sacra rappresentata in imagini tradotta dal francese nell’italiano. - [Venetia] : [S.n.], [ca. 1682]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen.11 Dekret:

SO 15. September 168812

Korrespondenten: (1) Inq. von Venedig; (2) Kard. Cesare Facchinetti ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 21 1. Boudon, Henry-Marie  ; Anturini, Giuseppe (Übers.): Dio solo o vero confederazione fatta a fauore degl’interessi di Dio solo. / Operetta scritta in francese da Enrico Maria Boudon [...] trasportata in italiano dal p. Anturini giesuita et in questa nuova edizione coretta et accresciuta da Pompeo Sarnelli. - Napoli : [S.n.], 1675. Die verhandelte Ausg. wurde nicht nachgewiesen.13 2. Boudon, Henry-Marie : Dio solo [...] tradotto in italiano da un religioso sacerdote, e nell’ultima editione accresciuto. - Milano : per Giuseppe Marelli, 1683. Die Ausg. wurde nicht nachgewiesen. 3. Boudon, Henry-Marie : Dio solo [...]. - Genova : [S.n.], 1668. Die Ausg. wurde nicht nachgewiesen.

Zu Bottini vgl. Prosopographie 18. Jh. Die Kardinäle stimmten Bottinis Votum zu, dass das Werk nichts Zensurwürdiges enthalte und zugelassen werden könne. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 14. Juli 1688 mit Übersendung des Werkes. − Vgl. ferner das Dekret SO 28. Juli 1688. 11 Erscheinungsjahr aus den Akten ergänzt. Vgl. ♦ Finé de Brianville, Claude Oronce : Histoire sacrée en tableaux, avec leur explication tableaux [Pour// Monseigneur Le Dauphin] 1re [−3e] partie [...] [Signé : Oronce de Brianville.]. - Paris : C. de Sercy, 1670−1675. - 3 vol. 12°. BNF; Widmung ergänzt nach google.books; ♦ Finé de Brianville, Claude Oronce : Histoire sacrée en tableaux [Pour// Monseigneur Le Dauphin] avec leur explication suivant le texte de l’Ecriture et quelques remarques chronologiques, première[−seconde; troisième et dernière] partie, par Mr de Brianville, [...]. A Paris : chez Charles de Sercy, [1677−1682]. - 3 Teile in 1 vol. ([24], 229, [11] S.; [4], 208, [16] S.; [12], 21, [6] S. et 3 S.) ; 12°. Abes; Widmung ergänzt nach google.books. 12 Die Kardinäle nahmen das Schreiben des Inq. von Venedig vom 28. August 1688 zur Kenntnis. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Verweis im Schreiben des Inq. von Venedig vom 28. August 1688 auf sein Schreiben vom 12. März 1682 mit Übersendung des Titelbl. zur Erteilung der Druckerlaubnis, und auf die mit Schreiben von Kard. Facchinetti an den Inq. von Venedig vom 25. April 1682 mitgeteilte Aufforderung, die Druckerlaubnis zu erteilen. 13 Titel nach: Quondam, Amedeo; Rak, Michele (Hg.): Lettere dal Regno ad Antonio Magliabechi, Neapel 1978, Bd. 2, S. 1007. Übersetzer ergänzt nach der Ausg. Venezia : presso l’Herz, 1673. BSB. 9

10

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691 Dekret:

926

SO 13. Oktober 1688 (zu Nr. 1−3)14

Korrespondenten: Comm. der Inquisition von Neapel In den Akten auch erwähnt: Boudon, Henry-Marie : Dio solo ouero Aggregatione per l’interesse di Dio solo / composto in lingua fransese dal signor Henrico Maria Budone [...] e tradotto nell’italiana da’ vn sacerdote secolare. Seconda editione. - In Roma : per il succ. al Mascardi, 1667. - 276, [12] S. ; 12°. SBN ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 22 Boudon, Henry-Marie  ; Anturini, Giuseppe (Übers.): Dio solo overo confederatione fatta a favore de gli interessi di dio solo, / operetta scritta in francese da Henrico maria Boudun dottore in teologia, e grand’archidiacono della chiesa d’Eureux, e trasportata dal francese in italiano dal MR P Gioseppe Anturini della compagnia di Gesu uno. - Stampato in Venezia : per Stefano Curti, 1687. Die Ausg. wurde nicht nachgewiesen.15 Dekret:

SO 13. Oktober 168816

Korrespondenten: Inq. von Perugia In den Akten auch erwähnt: Boudon, Henry-Marie : Dio solo ouero Aggregatione per l’interesse di Dio solo / composto in lingua fransese dal signor Henrico Maria Budone [...] e tradotto nell’italiana da’ vn sacerdote secolare. Seconda editione. - In Roma : per il succ. al Mascardi, 1667. - 276, [12] S. ; 12°. SBN ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 23→Nr. 51 Simancas, Diego  ; Castracani, Francesco (Bearb.): Opera / Jacobi Simancae Episcopi Pacensis Jurisconsulti praestantissimi// hoc est// De Catholicis Institutionibus// Liber// Ad praecauendas, et extirpandas Haereses admodum necessarius.// Theorice, et Praxis Haereseos, sive Enchiridion Judicum// Violatae Religionis// Liber singularis Annotationum in Zanchinum cum// animaduersionibus in Campegium.// et// Liber singularis de Patre Haeretico// Quae omnia hucusque diuisa congessit in unum ad com:-//modiorem usum Dem Comm. der Inquisition von Neapel sollte geschrieben werden, dass die Werke mit der Klausel „ubicumque impressus vel imposterum imprimendus“ verboten worden waren; zudem sollte ihm eine Abschrift des Verbotsdekretes übersandt werden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Comm. der Inquisition von Neapel vom 2. Oktober 1688 mit Übersendung der angebl. korrigierten Ausgaben Nr. 1−2. − Zum Verbot der Werke, vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 10. 15 Ermittelt wurde: Boudon, Henry-Marie : Dio Solo,// Overo// Confederatione// Fatta à fauore degl’Interessi// di Dio Solo. / Operetta scritta in Francese// da Enrico Maria Boudon Dottore// in Teologia, e grand’Arci-//diacono della Chiesa// d’Eureux.// E trasportata in Italiano dal Molto// Reuerendo Padre Gioseppe// Anturini della Compa-//gnia di Giesv. - In Venetia : Presso l’Herz, 1673 (Con Licenza, e Priuilegio). BVB. 16 Dem Inq. [von Perugia] sollte geschrieben werden, dass das Werk mit der Klausel „ubicumque impressus vel imposterum imprimendus“ verboten worden war, weshalb auch die Ausg. aus Venedig von 1673 und 1687 verboten seien. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Perugia vom 2. November 1688 mit der Bitte um Anweisung mit Blick auf die Neuausg. des bereits verbotenen Werkes. − Zum Verbot des Werkes, vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 10. 14

927

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691

in hac nouissima impressione An:-//notationibus, et recentioribus Constitutionibus// ad S. Officij materiam spectantibus locupletavit.// Franciscus Castracanius J.V.D. Sanctae Ferrarien:// ecclesiae Canonicus, vicarius perpetuus S. Roma:-//ni ac S. Inquisitionis Consultor (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 2317 Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Pasqualoni]18 nicht aufgefunden [3. August 1689]19

Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv] nicht aufgefunden [15. September 1689]20

Dekret:

SO 15. September 168921

Korrespondenten: (1) Vikar der Inquisition von Ferrara; (2) Inq. von Ferrara In den Akten auch erwähnt: (1) ♦ Bene, Tommaso Del22: R.P.D. Thomae Del Bene [...] De officio S. Inquisitionis circa haeresim. Cum bullis, tam veteribus, quam recentioribus, ad eandem materiam, seu ad idem officium spectantibus. Pars prior (−posterior). Synopsi materiarum, et indice rerum notabilium in hoc volumine contentarum illustrata. Nunc primum in lucem prodit. - Lugduni : sumptibus Ioannis-Antonij Huguetan, 1666. - 2 vol. ; 2°. SBN (2) ♦ Eymerich, Nicolas ; Peña, Francisco23 (Bearb.): Directorium inquisitorum / R.P.F. Nicolai Eymerici Ord. Praed. S. Theol. Mag. Inquisitoris haereticae pranitatis in Regnis Regis Aragonum denuo ex collatione plurium exemplarium emendatum, & accessione multarum literarum Apostolicarum, officio Sanctae Inquisitionis deseruientium, locupletatum, cum scholiis seu annotationibus eruditissimis D. Francisci Pegñae […] Accessit rerum & verborum multiplex & copiosissimus index. - Romae : in aedibus Pop. Rom., 1578. [Romae : in aedibus Populi Romani, 1579]. - 2 Teile in 1 vol. ; 2º. SBN

Gedruckt wurde: Simancas, Diego : Opera / Jacobi Simancae// Episcopi Pacensis,// Et Postmodum Zamorensis// Juriscons. Praestantiss.// Hoc Est.// De Catholicis Institutionibus// Liber ad praecavendas, & extirpandas haereses// admodum necessarius.// Theorice, Et Praxis Haereseos,// Sive Enchiridion Judicum vjolatae Religionis.// Annotationes In Zanchinum,// Cum animadversionibus in Campegium,// Et Liber Singularis de Patre Haeretico.// Quae omnia huc usque dispersa ad commodiorem usum in hac novissima impressione// congessit in unum, notis illustravit, & Constitutionibus Apostolicis recentioribus// ad S. Inquisitionis Tribunal spectantibus locupletavit Franciscus Ca-//stracanius Ferrarien. Cathedralis Canonicus J.V.D. Prioralis// S. Romani Mart. Vicar. perpetuus, ac S. Inquisit. Consultor. - Ferrariae : Typis Bernardini Pomatelli, 1692 (Superiorum permissu). BM-Lyon. 18 Zu Pasqualoni vgl. Prosopographie 18. Jh. 19 Gegenstand der Prüfung waren die hs. Annotationes, um die der Bearb. den ND ergänzen wollte. 20 Gegenstand der Prüfung waren die hs. Annotationes, um die der Bearb. den ND ergänzen wollte. 21 Dem Inq. von Ferrara sollte geschrieben werden, dass er die Druckerlaubnis erteilen sollte, wenn die ihm zugesandten Korrekturen der Annotationes umgesetzt wurden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Vikars der Inquisition von Ferrara vom 20. November 1688 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung des Publiceturs für einen [teilw. bereits gedruckten] ND, der angebl. vom verstorbenen Inq. von Ferrara genehmigt worden war. − Vgl. ferner die Dekrete SO 1. Dezember 1688; SO 22. März 1689; SO 3. August 1689. 22 Zu Del Bene vgl. Personen und Profile. 23 Zu Peña vgl. Personen und Profile. 17

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691

928

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 25 1. Tomasi, Carlo: Letticello di riposo spirituale cioè l’oratione di quiete, breve, chiara e praticamente spiegata quarta impressione in Roma, et prima in Milano ad istanza d’alcune persione divote. Nova ed. - In Milano : nella stampa dell’Agnelli, [S.a.]. Die Ausg. wurde nicht nachgewiesen.24 2. Tomasi, Carlo: L’orazione di quiete compendiata breve, chiara, e pratticam[en] te [spiegata] in una lettera del P.D. Carlo Tomasi CR stampata da lui sul fine del suo libro degli Aforismi dell’amor divino etc. nel 1665. – Roma : per Ignazio De’ Lazzari, 1670. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Damasceno Bragaldi OFMConv?]25 nicht aufgefunden [15. Dezember 1688?] (zu Nr. 1−2)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−2)26

Korrespondenten: Inq. von Florenz Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Florenz vom 27. November 1688: Auflistung der an das SO übersandten Werke, 1 S., [27. November 1688] In den Akten auch erwähnt: Tomasi, Carlo: Aforismi dell’amor diuino cauati dal Trattato dell’amor di Dio del glorioso S. Francesco di Sales ne’ quali si ha come in breuissimo compendio [...] ed vtilissimo / trattato da Carlo Tomasi [...] Con vna lettera del medesimo sopra l’Orazione di quiete della quale si tratta anco in questi aforismi. - In Roma : pergl’eredi [sic!] del Corbelletti, 1665. - 21, [3], 204 [i.e. 214], [2] S. ; 12°. SBN ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 27 1. Bernières-Louvigny, Jean de: Opere spirituali / del signore di Bernieres Lovvigni, onde fu cauato il Christiano interiore; ouero guida sicura per quelli, che aspirano alla perfettione, distinta in due parti. La prima contiene le Massime per lo stabilimento de’ tre stati della vita christiana. La seconda contiene le Lettere, che mostrano la pratica delle massime. Parte prima [–seconda]. Dalla lingua francese trasportata nell’ italiana. Al molt’ illustre [...] d. Gio. Antonio Carrara. - Venetia : appresso Nicolò Pezzana, 1680. - 2 vol. ; 12º. SBN

Ermittelt wurde: Tomasi, Carlo: Letticello di riposo spirituale cioe L’orazione di quiete breue, chiara, e praticamente spiegata. Quarta impressione ad istanza d’alcune persone diuote. - In Roma : per Ignazio de’ Lazari, 1670. - 36 S. ; 12º. SBN. 25 Zu Bragaldi vgl. Prosopographie 18. Jh. 26 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Florenz vom 27. November 1688 mit Übersendung mehrerer Werke auf Anweisung des SO, erteilt durch das Rundschreiben vom 13. November 1688 [gemäß Dekret SO 10. November 1688: vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 22]. − Vgl. ferner das Dekret SO 15. Dezember 1688. − Zu den beiden anderen Werken, die der Inq. von Florenz mit Schreiben vom 27. November 1688 übersandte, vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 34 und Nr. 40. 24

929

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691

2. Rocchi, Giovanni Paolo: Passi dell’anima per il camino di pura fede et / opera del P Gio Paolo Rocchi di Cima di Castallo. - In Venetia : [S.n.], 1680. Die Ausg. wurde nicht nachgewiesen.27 3. Bernières-Louvigny, Jean de: Il christiano interiore, ouero la conformità interiore che deuono hauere li christiani con Giesù Christo. / Opera tradotta dalla lingua francese nell’italiana [...]. - In Milano : per Francesco Vigone, 1670. - [12], 575, [1], 106, [8] S. ; 18°. SBN 4. Malfi, Tiberio: Riflesso dell’huomo interiore, oue con semplice stile in forma di dialogo s’instruisce l’anima nel conoscimento di se stessa, e di Dio, et ad vnirsi con il suo creatore, per mezzo dell’oratione mentale [...] / Composto rozzamente da Tiberio Malfi [...]. - In Venetia : appresso Steffano Curti, 1679. - [20], 458, [2] S. ; 12°. SBN 5. Pantaleone : Il vero lume per conoscere gl’inganni del demonio tramati all’anime spirituali nel santo essercitio dell’oratione. / Opera del molto reu. p.f. Pantaleone di S. Clemente priore de’ carmelitani scalzi di Venezia [...]. - In Venetia : appresso Antonio Tiuani, 1684. - 24, 515, 1 S. ; 12°. SBN Gutachter: Gutachten:

[Carlo Maria Gatti OCarm?] nicht aufgefunden [22. Dezember 1688?] (zu Nr. 1−5)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−5)28

Korrespondenten: Inq. von Brescia Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Brescia vom 9. Dezember 1688: Auflistung der mit diesem Schreiben, auf Anweisung des SO übersandten Werke, 1 S., [9. Dezember 1688] ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 37 1. Bon, Marie : Stati d’oratione mentale, per arriuar in breue tempo à Dio. Opera nobile, e fruttuosa, della reu. madre Maria Bon, dell’Incarnatione [...] Con alcune breui osseruationi d’vn diuoto dell’opera. - In Torino : per Bartolomeo Zapatta, 1674. - [16], 371, [1] S. ; 12°. SBN 2. Tomasi, Carlo: Letticello di riposo spirituale cioè l’oratione di quiete, breve, chiara e pratticamente spiegata quarta impressione in Roma, et prima in Milano ad Ermittelt wurde: Rocchi, Giovanni Paolo: Passi dell’anima per il camino di pura fede, cioe Breue notitia de i gradi, e mutationi, che fa l’anima nell’oratione acquistata per il camino di pura fede. / Ope­ ra del p. Gio. Paolo Rocchi da Citta di Castello [...]. - In Venetia : per Antonio Bosio, 1677. - 104, [4] S. ; 12°. SBN. 28 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Brescia vom 9. Dezember 1688 mit Übersendung der Werke [auf Anweisung des SO, erteilt durch das Rundschreiben vom 13. November 1688 gemäß Dekret SO 10. November 1688: vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 22]. − Vgl. ferner das Dekret SO 22. Dezember 1688. − Zu einem sechsten, in einer Nota genannten Werk vgl. ACDF SO CL 1688–1689, [Nr. 48bis]; zur Verhandlung einer anderen Ausg. der Werke Nr. 1 und Nr. 3, vgl. ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 21; zur Verhandlung einer anderen Ausg. des Werkes Nr. 4, vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 38. Die ermittelte Ausg. des Werkes Nr. 2 war verboten: vgl. Bando SO 15. Mai 1687. 27

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691

930

istanza d’alcune persione divote. Nova ed. - In Milano : nella stampa dell’Agnelli, [S.a.]. Die Ausg. wurde nicht nachgewiesen.29 Gutachter: Gutachten:

[Paolo Andrea Borelli B?] nicht aufgefunden [22. Dezember 1688?] (zu Nr. 1−2)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−2)30

Korrespondenten: Inq. von Pavia ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 40→Nr. 43 Barry, Paul de: Le sante// Intentioni// Dell’Anima// Diuota / del Padre// Paolo di Barry// Della Compagnia di// Giesù// Tradotte dalla lingua// francese// nell’ Itagliana. - In Bologna  :  Per il Sarti sotto alle scuole (con licenza de Superiori), 1667 (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 4031 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [15. Juni 1689?]

Dekret:

nicht aufgefunden32

Korrespondenten: Inq. von Mailand ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 42 1. ♦ Martigiani, Giovanni Bernardino: Divotione Alla Santissima Verg. Maria Madre Di Dio; Con Orationi affettuose, & efficaci per caminare alla sicura via della salute. Raccolte dalla bo. me. del R. D. Gio. Bernardino Martigiani; In questa XII. impressione aggiunte in fine tre Orationi a S. Caterina da Siena, a S. Filippo Neri, a Giesù Christo. - Bologna : Barbieri, [1673]. - 407 S. BVB 2. Anonym: Settimana della Gran Madre di Dio Maria sempre Vergine per adorarla ogni giorno colla memoria d’una delle sue 7. feste principali [...]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. 3. Anonym: L’oratione al santissimo nome di Giesu contro Demonii fatture [...]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen.

Ermittelt wurde: Tomasi, Carlo: Letticello di riposo spirituale cioe L’orazione di quiete breue, chia­ ra, e praticamente spiegata. Quarta impressione ad istanza d’alcune persone diuote. - In Roma : per Ignazio de’ Lazari, 1670. - 36 S. ; 12º. SBN. 30 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Pavia vom 7. Dezember 1688 mit Übersendung der beiden Werke auf Anweisung des SO, erteilt durch das Rundschreiben vom 13. November 1688 [gemäß Dekret SO 10. November 1688: vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 22]. − Vgl. ferner das Dekret SO 22. Dezember 1688. − Das Werk Nr. 1 war bereits verboten worden, vgl. Bando CIndex 22. Juni 1676. Zum Werk Nr. 2, vgl. auch ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 25. 31 Umfangs- und Formatangaben nach SBN: 191, [1] S. ; 12°. 32 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 27. April 1689 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND. − Vgl. ferner die Dekrete SO 10. Mai 1689; SO 15. Juni 1689. 29

931

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691

4. Anonym: Li sette dolori della S.ma Vergine Orationi overo Preghiere a nostro signore Giesu X e qualunque persona, che le dira ricevera da dio ogni gratia [...]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. 5. Anonym: [14 nicht paginierte S. mit mehreren Andachtsbildern, ohne Titelbl.: Incipit: questo si è il modo d’orare per dire il Pater]. Das Werk wurde nicht ermittelt. 6. Puente, Luis de la ; Arnaya, Nicolas (Bearb.); Putignano, Tiberio (Übers.): Compendio// Delle// Meditationi / Del// P. Lvigi De La Pvente// Religioso della Compagnia// di Giesv. / Composto// Dal// P. Nicolò De Arnaya// della medesima Compagnia in// lingua Spagnuola.// E tradotto nell’Italiana dal Segretario// Tiberio Pvtignano. - In Venetia : Apresso Steffano Curti, 1674 (Con Licenza de’ Superiori, e Priuilegio). - 489 S., [2] Bl. BVB33 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [25. Mai 1689?] (zu Nr. 1−6)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−6)34

Korrespondenten: Inq. von Cremona Weitere Akten des SO: Auflistung der Werke, die der Inq. von Cremona mit Schreiben vom 12. Mai 1689 übersandte, 1 S., [25. Mai 1689] ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 44 Abrusci, Niccolò Giovanni: Lavreatvs// Orthodoxae Religionis// De Septentrionali Haereticismo nouissimè subacto// Trivmphvs// Bellico-Pacificus: HistoricoTheologicus: Politico-Christianus.// Qvo// Moralibus institutis expunctâ licentiâ vitae, quae Catholicam patientiam: Ecclesiasticis dogmati-//bus debellatâ falsitate doctrinae, quae Catholicam sapientiam exercuit hactenùs,// Germana viuendi Norma: Idaea genuina credendi Provinciis Borealibus, labe respersis// haereseos; Orbi verò Catholico, ad vberrimam eruditionem coelestium,// systemata paraenetica instillantur.// Brittanicae Maiestati// Iacobi Secvndi,// Verae Fidei peramantis, & propagatoris semper inuicti, // Face Prodroma// Delineata.// Sub gloriosis Auspicijs// Potentissimi, Pientissimi, Sapientissimi// Caroli Secvndi// Hispaniarvm Regis Catholici,// Quem Deus Regnátium honor, & gloria Regibus dedit in speculum,// & populis in exemplum,// E priscorum sapientum oraculis, nouissimus prauitatis haereticae pro viribus expugnator,// propugnator veritatis Catholicae in publicam lucem prodit// Nicolavs Ioannes Abrvscivs// I.C. Patritivs Aqvavivensis (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 44

Vgl. Puente, Luis de la: Meditaciones de los mysterios de nuestra Sancta Fe, con la practica de la oracion mental sobre ellos. Compuestas por el padre Luys de la Puente religioso de la Compania de Iesus [...] Primero [−segundo] tomo. - En Valladolid : por Iuan Godinez de Millis, 1607. - 2 vol. ; 4°. SBN. Das Werk ist mehrfach ersch. und übers. worden. 34 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 12. Mai 1689 mit Übersendung der Werke. − Vgl. ferner das Dekret SO 25. Mai 1689. − Zu den anderen sechs Werken, die der Inq. von Cremona übersandte, vgl. ACDF SO CL 1688–1689, [Nr. 48bis]; Nr. 49; Nr. 53; und ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 9. 33

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691 Dekret:

932

nicht aufgefunden35

Korrespondenten: [Niccolò Giovanni Abrusci ] ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 45 Anonym: Favola regolatrice dell’orazione mentale. Das Werk wurde nicht nach­ gewiesen. Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [22. Juni 1689?]

Dekret:

nicht aufgefunden36

Korrespondenten: Inq. von Novara ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 47 Segni, Pietro: Anatomia Lesae Virginitatis; deque ferendo// Constuprationis iudicio Tractatus// Anatomico-legalis. / Authore// Petro Signi Pistoriensi Medicae, et// Anatomicae Artis// Professore (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit. Libr. 1688−1691, Nr. 47 Gutachter: [Angelo Giuliano da Mercato Saraceno OP?] Gutachten: nicht aufgefunden [23. August 1689?] Dekret:

nicht aufgefunden37

Korrespondenten: (1) Inq. von Florenz; (2) Generaloberer OFMConv ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 48 Gallesio, Crisostomo: Vaticanvm// Ecclesiasticae Potestatis// Propvgnaculvm// Cleri Gallicani de eadem potestate// Declarationi Oppositum// Arx Munitissima, et Validissima// Omnium Orthodoxorum tam ecclesiasticorum// quam laicorum// contra Heterodoxos// et Pseudocatholicos// erecta, obiecta, et propugnata / a// P.D.C. Gallesio (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 48 Dekret:

nicht aufgefunden38

Korrespondenten: Inq. von Mailand Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Vermerk auf dem Titelbl. zum Gesuch von Niccolò Giovanni Abrusci, mit dem dieser das Titelbl. übersandte und um Erteilung der Druckerlaubnis bat. − Vgl. ferner das Dekret SO 15. Juni 1689. 36 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Novara vom 7. Juni 1689 mit Übersen­ dung des Werkes zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND und mit Verweis auf [das Rundschreiben des SO vom 13. November 1688, gemäß Dekret SO 10. November 1688: vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 22]. − Vgl. ferner das Dekret SO 22. Juni 1689. 37 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Florenz vom 12. Juli 1689 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 20. Juli 1689. 38 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 6. Juli 1689 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 20. Juli 1689. 35

933

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 49→Nr. 58 Peri, Francesco Maria: Saette// D’Amor Celeste / opera// del Dottore Fran.co Maria Peri// Cittadino, e Sacerdote Comasco (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 49 Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv?] nicht aufgefunden [7. September 1689?]

Dekret: nicht aufgefunden39 Korrespondenten: (1) Inq. von Como; (2) Comm. SO; (3) [Ass. SO] ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 53 Machiavelli, [?]: Disposizione del suo asserto Gran Mastro de Cauaglieri di S Giorgio. Die Disposizione wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

nicht aufgefunden40

Korrespondenten: (1) Inq. von Ferrara; (2) [Kard. Gasparo Cavalieri ] ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 55 Castinelli, Voldramo: Prattica spirituale p sollevare il Cuor della monaca a Dio Sig.r nostro / opera di Voldramo Castinelli. - Roma : [S.n.], 1652. Das Werk wurde nicht nachgewiesen.41 Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Ferrari OP]42 nicht aufgefunden [5. September 1689]

Dekret:

SO 5. September 168943

Korrespondenten: Inq. von Mailand

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Como vom 10. August 1689 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 24. August 1689 Sede Vacante. 40 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ferrara vom 9. Juli 1689 mit Übersendung [des Ms.] zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 20. Juli 1689. 41 Ermittelt wurde: Castinelli, Voldramo: Spiritvale// Per solleuare il cuor della// monaca// À Dio Signor Nostro// In ciascuna su facenda// del giorno. / Opera// Di Voldramo// Castinelli. - In Roma : Per Giuseppe Luna, 1651 (Con licenza de’ Superiori). BVB. 42 Zu Ferrari vgl. Prosopographie 18. Jh. 43 In der „sede vacante“ stattfindenden Sitzung erklärten die Kons. SO, dass der Inq. von Mailand die Druckerlaubnis erteilen sollte. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 27. Juli 1689 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND. − Vgl. ferner das Dekret SO 10. August 1689. 39

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691

934

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 56 1. Vincenza, Gioseppe Maria: Informazione per la fratellanza Mariana e consimili [...] / dal P. Gioseppe Maria Vincenza Cappucino. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. 2. Vincenza, Gioseppe Maria: [vier weitere Bl. über spirituelle Praktiken und die Gründung einer religiösen Bruderschaft]. Das Werk.wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Ferrari OP?]44 nicht aufgefunden [12. September 1689?] (zu Nr. 1−2)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−2)45

Korrespondenten: Inq. von Cremona ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 57 1. Anonym: L’insegnamento di Giesù [...]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. 2. Anonym: Dell’inventioni d’amore [...]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. 3. ♦ Cambi, Bartolomeo : Paradiso// De Contemplatiui,// Parte Qvarta// Della Lvce// Dell’Anima. / Composta Dal R. P. F.// Bartolomeo da Salvtio Min.// Osseruante Riformato.// Opera vtilissima, & necessaria per quelli,// che da douero vogliono attendere alla// Vita contemplatiua (Con Licentia de’Superiori, & Priuilegio). - In Venetia : Apresso Felice Barezzi, 1622. Université de Lausanne46 4. ♦ Cambi, Bartolomeo : Scuola del diuino amore; doue il maestro Giesù insegna all’anima, bramosa del suo amore, quello, che deue fare per acquistarlo; / composta dal v.p.f. Bartolomeo da Saluthio [...] Aggiuntoui nuouamente L’amoroso discepolo, Lo scrupoloso, et le Salutationi a Giesù, & alla b. vergine, dello stesso autore [...]. - In Venetia : appresso Berezzo Barezzi, 1625. - [48], 503, [1], 144, 77 [i.e. 80], [4] S. ; 12°. SBN47 5. Cambi, Bartolomeo : Luce dell’anima desiderosa per ascendere alla perfettione. Operetta vtile, & necessaria. Composta dal reuerendo padre f. Bartolomeo Zu Ferrari vgl. Prosopographie 18. Jh. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 1. September 1689 mit Übersendung der Werke Nr. 1–2; die Übersendung von Nr. 1 erfolgte auf Anweisung des SO mit Schrei­ben vom 30. Juli 1689. − Vgl. ferner das Dekret SO 12. September 1689. 46 Teil 4 des Gesamtwerkes: Cambi, Bartolomeo : Lvce// Dell’Anima// Desiderosa// Per Ascendere// alla Perfettione. / Operetta vtile, & necessaria, / Composta Dal R. P. F.// Bartolomeo da Salvtio Min.// Osseruante Riformato.// Parte Prima (Con Licentia de’Superiori, & Priuilegio). - In Venetia : Appresso Felice Barezzi. - 4 Teile in 1 vol. BM-Lyon. Das Werk war bereits ersch.: Cambi, Bartolomeo : Paradiso de’ conteplatiui parte quarta. Della luce dell’anima. / Composto dal r.p. f. Bartolomeo da Salutio [...] Opera vtilissima, & necessaria per quelli, che da douero vogliono attendere alla vita contemplatiua. - In Venetia : appresso Gio. Battista Ciotti, 1616. - [34], 3–428, [2] S. SBN. 47 Das Werk war bereits ersch.: Cambi, Bartolomeo : Scvola// Del Divino// Amore.// Doue l’Amoroso Maestro Giesù, insegna// all’Anima, bramosa del suo Santo// Amore, quello, che deue fare// per acquistarlo.// Operessa Deuota, & vtile per tutti i buoni// Christiani; Et in particolare vtilissima// per quelli, che vogliano, da douero// seruire à Dio loro// Signore.// Composta dal molto R.P.F. Bartolomeo// da Saluthio, Minore Osseruante// Reformato (Con Priuilegio). - In Roma : Apres­ so Bartolomeo Zannetti. Ad istanza di Pietro Paolo Giuliani. All’insegna del Griffo, 1608 (Con Licenza De’Svperiori). BM-Lyon. 44 45

935

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691

da Saluthio [...] Parte prima [−quarta]. - In Venetia : per il Bosio, 1674. - [4 Teile in 2 vol.] ; 12º. SBN48 6. Gagliardi, Antonio: La sacra zona di Maria Santiss.ma madre di consolatione, in cui sono ristretti tutti li beni spirituali, che gode il diuoto, entrando, perseuerando, e morendo nella Compagnia de’ Cinturati della medema Santissima Vergine [...] / Opera imperfetta del maestro f. Antonio Gagliardi dell’ordine eremitano di Sant’Agostino. [...]. - In Milano : nelle stampe di Federico Agnelli scultore, & stampatore, 1678. [20], 196 S. ; 12°. SBN 7. ♦ Anonym: Li Sette Salmi Penitentiali. - Roma : Sac. Cong. de Prop. Fide, 1642. [2] Bl., S. 165−229 ; 8°. GVK 8. Musso, Ippolito: Frutti, e meriti, che ricevono quelli che ascoltano la S. Messa / per D. Ippolito Musso [...]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [12. September 1689?] (zu Nr. 1−8)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−8)49

Korrespondenten: Inq. von Cremona Weitere Akten des SO: Auflistung der Werke, die der Inq. von Cremona mit Schreiben vom 1. September 1689 übersandte, 1 S., [12. September 1689] ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 60 1. Rainaldi, Bartolomeo: Devotione dell’angelo custode / del P Bartolomeo Rainaldi. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. 2. Tomás : Trattatto// Dell’Oratione Mentale,// e delle sue Parti, e Stati,// Che chiamansi comunemente// Delli Incipienti,// Proficienti, e Perfetti.// Nel quale breuemente si dichiara, che cosa// sij Oratione Mentale, quali i suoi gradi,// e parti; e gli Essercitij proportionati// à quelli, che trattano di Ora-//tione, conforme lo stato// di ciascuno,// Con vn Metodo, d’essaminare, & discernere// il positto spirituale dell’anima. / Composto dal M.R.P. F. Tomaso di Giesú// Carmelitano Scalzo. - In Milano : Per Dionisio Gariboldi Ad instanza di Andrea Vitale, 1657. - [6] Bl., 254 S., [3] Bl. ÖNB 3. Battaglia, Francesco Maria: Galeria spirituale copiosamente arricchita di varie, e diuerse bellissime diuotioni, utilissime, & efficaci per incaminarsi nella via del cielo [...] / del P. Maestro Francesco Maria Battaglia dell’Ord. Erem. di S. Agostino. Das Werk war bereits ersch.: Cambi, Bartolomeo : Luce dell’anima desiderosa per ascendere alla perfettione. Operetta vtile & necessaria. / Composta dal r.p.f. Bartolomeo da Salutio [...] Parte prima [−quarta]. - In Venetia : appresso Bernardo Giunti, Gio. Battista Ciotti, & Compagni, 1609. - 4 Teile in 2 vol. ; 24°. SBN. 49 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 1. September 1689 mit Übersendung der Werke auf Anweisung des SO, erteilt durch das Rundschreiben vom 13. November 1688 [gemäß Dekret SO 10. November 1688: vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 22]. − Vgl. Dekret SO 12. September 1689 Sede Vacante. 48

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691

936

In questa quarta impressione diligentemente corretta, e [...] accresciuta [...]. - In Milano : appresso Gioseffo Marelli [S.a.]. - [24], 641, [3] S. ; 12°. SBN 4. Juan  ; Alessandro (Übers.): Opere Spiritvali// Che Condvcono L’Anima// Alla Perfetta Vnione Con Dio. / Composte dal Ven. P.F. Giouanni Della Croce// Primo Scalzo della Riforma del Carmine, e Coadiu-//tore della Santa Vergine Teresa// Fondatrice di essa.// Con vn breue Sommario della Vita dell’Autore, & alcuni// Discorsi del P.F. Diego di Giesù di detto Ordine, Priore// del Conuento di Toledo, sopra le dette Opere.// Tradotte dalla Spagnuola in questa nostra Lingua Italiana dal P. Fr.// Alessandro di S. Francesco Definitore Generale della// Congregatione d’Italia de’medesimi Scalzi.// - Enth.: Diego : Breve Relatione// De La Vita,// E Virtv Dell’Avtore// Del Presente Libro. - Seconda Impressione. - In Roma : Appresso Francesco Corbelletti, 1634. (Con Licenza De’Svperiori). - [16], 604, [44] S. ; 4º. BVE50 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [29. August 1689?] (zu Nr. 1−4)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−4)51

Korrespondenten: Inq. von Cremona Weitere Akten des SO: Auflistung der Werke, die der Inq. von Cremona mit Schreiben vom 18. August 1689 übersandte, 1 S., [29. August 1689] ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 61→Nr. 66 1. Capredoni, Ercole: La Verità Trionfante / Del Dottor// Ercole Capredoni// Apo­ logia Seconda// Contro Di// Antonio Antenori// Chirvrgo Ottogenario In Brescia// Segnato in progresso con A.A. - [S.l.] : [S.n.], [1687]. - 116 [i.e. 120] S. Ugo Spini52 Das Werk war bereits ersch.: Juan ; Alessandro (Übers.): Opere spirituali che conducono l’anima alla perfetta vnione con Dio, / composte dal ven. P.F. Giouanni della Croce primo Scalzo della riforma del Carmine [...] con vn breue sommario della vita dell’autore [...] Tradotte dalla spagnuola in questa nostra lingua italiana dal P. Fr. Alessandro di S. Francesco definitore generale della congregazione d’Italia de’ medesimi Scalzi. - Enth.: Diego : Breve Relatione// De La Vita,// E Virtv Dell’Avtore// Del Presente Libro. - In Roma : appresso Francesco Corbelletti, 1627. - [40], 642, [42] S. ; 4º. BVE. Vgl. Juan : Obras espirituales que encaminan a vna alma ala perfecta vnion con Dios. Por el venerable P.F. Iuan de la Cruz, primer Descalzo [...] Con vna resunta dela vida del autor, y unos discursos por el P.F. Diego de Iesus Carmelita. - Enth.: Diego : Relacion Svmaria// Del Avtor Deste Libro,// Y de Sv Vida, Y Virtvdes. - En Alcala de Henares : en casa de Ana de Salinas viuda de Andres Sanchez de Ezpeleta, 1618. – [16], XXXVIII, [2], 682 [i.e. 684, 48] S. ; 4º. SBN, enthaltenes Werk ergänzt nach google.books. 51 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 18. August 1689 mit Übersendung der Werke auf Anweisung des SO, erteilt durch das Rundschreiben vom 13. November 1688 [gemäß Dekret SO 10. November 1688: vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 22]. − Vgl. Dekret SO 29. August 1689 Sede Vacante. − Das Werk Nr. 3 wurde verboten: vgl. Bando CIndex 21. November 1690. − Zu einem weiteren Werk, das der Inq. von Cremona mit Schreiben vom 18. August 1689 übersandte, vgl. ACDF SO CL 1688–1689, [Nr. 48bis]. 52 Vgl. Ugo Spini, Le edizioni bresciane del Seicento Catalogo cronologico delle opere stampate a Bre­ scia e a Salò. (Fonti e strumenti, 11), Milano 1988, Pos. 847. 50

937

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691

2. Antenori, Antonio: Ragioni, dottrine, e decisiuo inuito / di Antonio Antenori chirurgo ottuagenario in Brescia contro le stampe del dottor Ercole Capredoni medico chirurgo. - In Padova : [S.n.], 1687. - 83, [5] S. ; 4°. SBN Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

[Giulio Lucenti OCist?]53 nicht aufgefunden [14. November 1689?] (zu Nr. 1)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−2)54

Korrespondenten: ( 1) Inq. von Cremona; (2) Ercole Capredoni Weitere Akten des SO: Relation zur Untersuchung einschlägiger Dekrete, näherhin der Dekrete SO 25. Oktober 1640 [und SO 19. Dezember 1640], gemäß Dekret SO 2. November 1689, 1 S., [9. November 1689] Ferner beiliegend: Gesuch von Ercole Capredoni mit der Bitte um Druckerlaubnis und gegebenenfalls Korrektur des Ms. unter Nr. 1, um sich gegen die Angriffe im Werk Nr. 2 verteidigen zu können, 1 S., 20. Oktober 1689 ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 62 1. Cambi, Bartolomeo : Luce dell’anima desiderosa per ascendere alla perfettione. Operetta vtile, & necessaria. / Composta dal reuerendo padre f. Bartolomeo da Saluthio [...] Parte prima [–quarta]. - In Venetia : per il Bosio, 1674. [4 Teile in 2 vol.] ; 12º. SBN55 2. Tomasi, Carlo: Letticello di riposo spirituale cioe L’orazione di quiete breue, chiara, e praticamente spiegata. Quarta impressione ad istanza d’alcune persone diuote. - In Roma : per Ignazio de’ Lazari, 1670. - 36 S. ; 12º. SBN Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [12. Oktober 1689?] (zu Nr. 1−2)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−2)56

Zu Lucenti vgl. Prosopographie 18. Jh. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Cremona vom 8. September 1689 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis für das Ms. Nr. 1. − Vgl. ferner das Dekret SO 19. September 1689; den Verweis auf Dekret SO 2. November 1689 in den kongregationsinternen Notizen; das Dekret SO 9. November 1689. 55 Das Werk war bereits ersch.: Cambi, Bartolomeo : Luce dell’anima desiderosa per ascendere alla perfettione. Operetta vtile & necessaria. / Composta dal r.p.f. Bartolomeo da Salutio [...] Parte prima [−quarta]. - In Venetia : appresso Bernardo Giunti, Gio. Battista Ciotti, & Compagni, 1609. - 4 Teile in 2 vol. ; 24°. SBN. 56 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 30. September 1689 mit Übersendung der Werke auf Anweisung des SO, erteilt durch das Rundschreiben vom 13. November 1688 [gemäß Dekret SO 10. November 1688: vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 22] und mit Verweis auf die vorangegangene Prüfung der Werke durch die Revisoren der Inquisition von Rimini. − Vgl. ferner das Dekret SO 12. Oktober 1689. − Zu den sieben weiteren Werken, die der Inq. von Rimini mit Schreiben vom 30. September 1689 übersandte, vgl. ACDF SO CL 1688–1689, Nr. 33 und Nr. 38; ACDF SO CL 1690–1692, Nr. 6; Nr. 8; und Nr. 24; ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 3 und Nr. 24. 53 54

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691

938

Korrespondenten: Inq. von Rimini Weitere Akten des SO: Auflistung der Werke, die der Inq. von Rimini mit Schreiben vom 30. September 1689 übersandte, 1 S., [12. Oktober 1689] ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 64→Nr. 101 Renzoli, Cesare: Panegirici// e// Discorsi sacri / composti, e detti// dal P. Cesare Ren­ zoli// della Comp.a di Giesu (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 6457 Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Ferrari OP]58 nicht aufgefunden [18. Oktober 1690]

Dekret:

SO 18. Oktober 1689;59 SO 18. Oktober 169060

Korrespondenten: Inq. von Ancona ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 70 ♦ Jonston, Jan: Polymathiae// Philologicae,// Seu// Totius rerum Universitatis// ad suos ordines// revocatae// Adumbratio// horis subsecivis / à// Johanne Jonstono// concinnata. - Francofurti & Lipsiae : Sumptibus Esaiae Pellgibeli [...], 1667. - 8°. BCU Lausanne61 Dekret:

SO 14. Dezember 168962

Korrespondenten: Comm. der Inquisition von Neapel Weitere Akten des SO: Relation, 1 S., [14. Dezember 1689] ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 71 [Thesen: Neapel 1689; Materiae Variae, u.a. Atomismus]. Die Thesen wurden nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

[Giulio Maria Bianchi OP?]63 nicht aufgefunden [29. November 1689?]

Gedruckt wurde: Renzoli, Cesare: Panegirici e discorsi sacri / composti, e detti dal padre Cesare Renzoli della compagnia di Giesù diuisi in tre tomi [...]. - In Macerata : per Domenico Sparaciani, 1692. - 3 vol. ; 8º. SBN. 58 Zu Ferrari vgl. Prosopographie 18. Jh. 59 Der Inq. von Ancona sollte die Druckerlaubnis erteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schrei­ben des Inq. von Ancona vom 6. Oktober 1689 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 60 Der Inq. von Ancona sollte die Druckerlaubnis für das Ms. erteilen, das der Autor in Macerata drucken lassen wollte. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Dekret SO 25. Oktober 1689. 61 Nach Angabe in der Relation war das dem SO zugestellte Werk zweibändig und wurde in Frankfurt gedruckt. 62 Die Kardinäle ordneten an, die beiden Bde. an die CIndex weiterzuleiten. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Neapel vom 15. Oktober 1689. − Vgl. ferner das Dekret SO 25. Oktober 1689. − Das Werk wurde verboten: vgl. Bando CIndex 29. August 1690. 63 Zu Bianchi vgl. Prosopographie 18. Jh. 57

939 Dekret:

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691 nicht aufgefunden64

Korrespondenten: Comm. der Inquisition von Neapel Weitere Akten des SO: Eine gemäß Dekret SO 29. November 1689 erstellte Zusammenstellung der einschlägigen Dekrete SO 29. November 1673; SO 26. Januar 1689 und der Widerrufung von Andrea Pissini OSBOliv vom 2. Dezember 1676; als Anlage: Pissini, Andrea: Rittrattatione / fatta dal P. Andrea Pissini Mona-//co Oliuetano nella Congregatione del S. Offi-//tio tenuta nel Conuento di Santa Maria so-// pra Minerua auanti gli Eminentissimi, e Re-//uerendissimi Signori Cardinali Generali In-//quisitori li 2. Decembre 1676. d’alcune pro-//positioni, ó dottrine contenute nel suo libro// intitolato: Naturalium Doctrina, etc. Della ma-//teria degli Atomi. [Incipit: Io Andre Pissini da Lucca Monaco Oliuetano] [Explicit: questo di 2. Dicembre 1676. nella Sagra Congregatione del// S. Offitio de’ Signori Cardinali generali Inquisitori tenuta nel// Conuento della Minerua]. - In Roma : Nella Stamperia della Reu. Cam. Apost. 1677. - [4] Bl. ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 71 /museo galilei In den Akten auch erwähnt: (1) Braccioli, Giuseppe: Theses ex universa philosophia defendendas problematice a Joannis Baptista Caso[...]. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. (2) Pisolini, Francesco: Compendiola Physica Antiperipatetica [...]. - [ca. 1673] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.65 (3) Pissini, Andrea: Naturalium// Doctrina / Andreae// Pissini Lu-//censis,// Qua// Funditùs eversis Ma-//teriei primae, Formaeque// Substantialis & Accidentalis,// cunctisque fermè Sectariorum// Sententijs,// Cujuslibet Au-//ctoritate Posthabita,// Rationibus firmis// Inopinata Substituuntur, aut// penitùs obsoleta revocantur.// Nunc primùm prodit. Augustae Vindelicorum : Typis Koppmayrianis, 1675. - [28], 493, [15] S. ; 12°. BVE ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 73 Donneau de Visè, Jean: Les affaires du temps [...]. - A Lyon : Chez Thomas Amaulry, 1688–1689. - 13 vol. ; 18°. BM-Lyon66 Gutachter: Gutachten:

[Carlo Maria Gatti OCarm?] nicht aufgefunden [13. März 1690?]

Dekret:

nicht aufgefunden67

Korrespondenten: (1) Inq. von Malta; (2) Kard. Pietro Ottoboni ; (3) Kard. Alderano Cibo

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Neapel vom 19. November 1689 mit Verweis auf das ebfl. Zensurverfahren vor Ort. − Vgl. ferner das Dekret SO 29. November 1689. 65 Datierung des Ms. nach: Tad M. Schmaltz (Hg.), Receptions of Descartes. Cartesianism and antiCartesianism in early modern Europe, London 2005, S. 186−187. 66 Drucker ergänzt nach den Informationen im Schreiben des Inq. von Malta vom 14. Mai 1689 und nach google.books. 67 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Malta vom 14. Mai 1689. − Vgl. ferner die Dekrete SO 15. Juni 1689; SO 4. Januar 1690 und den Vermerk über die Zustellung der vier Bde. an Gatti am 13. März 1690. 64

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691

940

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 75 Parpera, Giacinto: Sol Diuinae Veritatis// In Aduersarijs Nubilus// In Sacris Scripturis Lucidus// Cuius// Speculum sine macula sicut Luna perfecta et// testis est: Sap. Cap. 3 ps. 88// Alexander Maximus// Pontifex Octauus// Petrus, ut Octo Bonus [...] Horum admirator, et ad Amicorum Solatium.// Index est// Hyacinthus Parpera Presb. Cong. Oratorij (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 75 Dekret:

nicht aufgefunden68

Korrespondenten: Inq. von Genua ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 85 Cutrona, Antonio: Nuova corona in onore della S. Trinità [...]. - Roma : [S.n.], 1675. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

[Antonin Cloche OP?]69 nicht aufgefunden [3. Mai 1690?]

Dekret:

nicht aufgefunden70

Korrespondenten: Inq. von Spoleto ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 99 Marazzani, Francesco: Ragguaglio// Delle Vite esemplari, e delle Virtù Reli-// giose di tre Fratelli Coaudiutori tem-//porali della Compagnia di Giesù// li S.S. Giam Battista Casella// Giam Battista Mochi, e// Gherardo Angelini. / descritte // Dal P. Francesco Marazzani della// medesima Compagnia à prò, e// Consolatione de Suoi// Fratelli in Christo (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 9971 Dekret:

nicht aufgefunden72

Korrespondenten: Inq. von Rimini

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 19. November 1689 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 29. November 1689. 69 Zu Cloche vgl. Prosopographie 18. Jh. 70 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Spoleto vom 23. April 1690 mit Übersendung des Werkes, veranlasst durch die Anstellung des Autors als „maestro di scuola“. − Vgl. ferner das Dekret SO 3. Mai 1690. 71 Gedruckt wurde: Marazzani, Francesco: Ragguaglio delle vite esemplari, e delle virtù religiose di tre fratelli coadjutori temporali della Compagnia di Giesù, li fratelli Gio. Battista Casella, Gio. Battista Mocchi, e Gherardo Angelini / descritte dal p. Francesco Marazzani della medesima Compagnia a prò e consolatione de’ suoi fratelli in Christo. - In Padova : nella stamperia del Seminario, appresso Giovanni Manfrè, 1713. - 182, [2] S. ; 8°. SBN. 72 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 21. September 1690 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 4. Oktober 1690. − Zu den weiteren Verhandlungen vgl. ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 12. 68

941

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 104 Horch, Heinrich: Kehûnnat emet// û-minḥat qodeš// Seu// Sacerdotium// Romanum,// Una Cum Ejus Sacrificio,// Ex// Characteribus Ordinum Aharonici &// Melchisedeciani, intimáque Sacrifi-//ciorum indole,// Vt &// Hebraeorum monumentis// More Geometrico// Notheias convictum,// Ut simul// Epistola ad Hebraeos, in quantum de Sacerdotio// agit, in Principia Mathematica resolvatur,// Atque// Quaest. LXXX. Catech. Palat. ab impacta ca-//lumnia liberetur. / Studiô & Operâ// Henrici Horchii.// SS. Th. D. & Ecclesiae Reform, quae est Francofurti ad// Moenum, Pastoris. - Amstaelodami : [S.n.], 1690. - [12], 299, [9] S. ; 8º. BVE73 Dekret: Bando:

SO 8. November 169074 CIndex 21. November 1690

Korrespondenten: Inq. von Parma ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 116 Freschot, Casimir: Vita Di Carlo V. Duca di Lorena (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.75 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [12. Juli 1691?]

Dekret:

SO 22. August 169176

Korrespondenten: Inq. von Rimini ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 122 Grimaldi, Lorenzo: Sylvae revirescentes Lauri Entii Vetusti (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.77 Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Ferrari OP?]78 nicht aufgefunden [24. Oktober 1691?]

Transkription nach SWB. Das Werk sollte von der CIndex verboten werden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Parma vom 27. Oktober 1690 mit Übersendung des Werkes. 75 Gedruckt wurde: Freschot, Casimir: Vita// Di// Carlo V.// Dvca Di Lorena,// E Di Bar etc.// Generalissimo Dell’ Armi// Imperiali etc.// Dedicata// All’Illustriss., & Eccellentiss. Sig.// Gio. Carlo Cristiano// Di Landas// Conte di Louignies, Commendatore di// Liche, e Castillesa, dell’Ordine// Militare d’Alcantarà, del Su-//premo Consiglio di Guer-//ra di S.M. Cattolica,// Mastro Di Campo Generale// de’suoi Esercitii Gouernatore, e Ca-//pitan Gene[...] sua Prouin-//cia d’Ann[...] Bassi. - In Milano : per Marc’Antonio Pandolfo Malatesta, 1692. - [12], 184, [10] S. ; 12º. BVE. 76 Der Inq. von Rimini sollte die Druckerlaubnis erteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schrei­ ben des Inq. von Cremona vom 5. Juli 1691 mit Übersendung des Ms., das in seinem Auftrag bereits revidiert worden war, zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 12. Juli 1691. 77 Gedruckt wurde: Grimaldi, Lorenzo: Sylvae// Revirescentes// Poeticae Ivventvtis// Volvptates// Lavri Entii Vetvsti// Inter Gelatos// L’Illvstrato.// Palvtio// De Alteriis// S.R.E. Card. Camerario Mecoenati,// & Protectori Optimo. - Bononiae : Typis Petri-mariae de Montibus, 1691 (Sup. permissu). - 114 S. BVB. 78 Zu Ferrari vgl. Prosopographie 18. Jh. 73 74

ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691 Dekret:

942

nicht aufgefunden79

Korrespondenten: Lorenzo Grimaldi Ferner beiliegend: Gesuch von Lorenzo Grimaldi mit der Bitte, [das Ms.] in Rom zu prüfen und den Inq. von Bologna aufzufordern, die Drucklegung in Bologna zu erlauben, 1 S., [24. Oktober 1691] ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 126 ♦ Marracci, Lodovico80: Prodromus ad refutationem Alcorani. In quo per quatuor praecipuas verae religionis notas Mahumetanae sectae falsitas ostenditur: Christianae religionis veritas comprobatur. In quatuor partes diuisus: / authore Ludouico Marraccio [...]. - Romae : typis Sac. Cong. de Prop. Fide, 1691. - 4 vol. ; 8°. SBN ♦ Marracci, Lodovico: Refutatio// Alcorani,// In qua ad Mahumetanicae superstitionis radicem// securis apponitur; & Mahumetus ipse gladio// suo jugulatur;// Sacrae Caesareae Majestati// Leopoldi I.// Magni Romanorum Imperatoris / Dicata// Ab Auctore// Ludovico Marraccio Lucensi// E’ Congregatione Clericorum Regularium Matris Dei,// Innocentii XI.// Gloriosissimae memoriae olim Confessario. Patavii : Ex Typographia Seminarii, 1698 (Superiorum Permissu). - [4] Bl., 838 S., [6] Bl. BVB Dekret:

SO 7. November 1691; Audienzdekret 7. November 169181

Korrespondenten: Kard. Gregorio Barbarigo ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 127 Senault, Louis: Heures// Nouvelles// Dedièes// A Madame// La Dauphine,// Contenant// Les Offices, Vespres, Hymnes, & Proses de l’Eglise.// Avec les Exercices du matin & du soir, l’En-//tretien durant la Sainte Messe, les Prieres// pour les sept iours de la Semaine, & la Me-//thode de se bien Confesser & Communier. - A Paris : Chez Jean Pohier [...], 1689. BM-Lyon82 Dekret:

nicht aufgefunden83

Korrespondenten: (1) Staatssekretariat; (2) Nuntius von Wien; (3) Ass. SO

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Lorenzo Grimaldi. − Vgl. ferner das Dekret SO 24. Oktober 1691. 80 Zu Marracci vgl. Personen und Profile. 81 Die Kardinäle erteilten die Druckerlaubnis für die Widerlegung (refutatio) des Korans, die diesen vollständig auf Arab. und in lat. Übers. widergab. [Nach Referat des Ass. SO in der Audienz] geneh­ migte der Papst den Beschluss der Kardinäle. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Kard. Gregorio Barbarigo [an den Ass. SO?] vom 27. September 1691 mit Übersendung des Ms. zur Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 3. Oktober 1691; SO 6. Februar 1692. 82 Autor ermittelt nach BVB. 83 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Wien an das Staatssekretariat vom 25. November 1691. − Vgl. ferner das Dekret SO 12. Dezember 1691. 79

943

ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693

ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693

ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 4 Anonym: [kleinformatig gedrucktes Werk, vermutl. auf Niederl.]. Das Werk wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [12. Juli 1691?]

Dekret:

nicht aufgefunden1

Korrespondenten: (1) Sekr. CProp; (2) Ass. SO ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 5 Signore, Giovanni Battista: Il Cuor ferito di Dio:// ouero// Il bell’occhio, e bel Crine di Maria V.// Poema / Di Gio: Batta Signore Prete Bresciano, e// Residente nella Catth.le di Brescia// diuiso in due Parti, e// consacrato al sopra gran merito// dell’ Ill:mo, e Reu:mo Monsig:re// Bartolomeo Gradenigo// Vescovo di Brescia (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 5 Dekret:

SO 26. März 1692;2 SO 11. Juni 16923

Korrespondenten: (1) Inq. von Brescia; (2) Giovanni Battista Signore Ferner beiliegend: Gesuch von Giovanni Battista Signore an einen Kard. mit der Bitte, ihm die Gründe für die Verweigerung der Druckerlaubnis mitzuteilen und das Ms. zurückzugeben, 2 S., 28. Mai 1692 ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 9 Praestantissimae adamidarum Familiae monumenta vetustatis [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Sekr. CProp vom 9. Februar 1692 an den Ass. SO mit Zustellung des Werkes sowie einer Liste von Propositionen, die dem Werk entnommen und als fehlerhaft eingeschätzt wurden, und mit der Bitte, das Werk zu verbieten. − Vgl. ferner das Dekret SO 19. Februar 1692. 2 Dem Inq. von Brescia sollte mitgeteilt werden, dass das SO den Druck des Werkes nicht approbiere. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Brescia vom 22. November 1691 mit Übersen­ dung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 5. Dezember 1691. 3 Die Kardinäle nahmen das Gesuch des Autors Giovanni Battista Signore zur Kenntnis. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Autors vom 28. Mai 1692. 1

ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693 Dekret:

944

SO 23. April 16924

Korrespondenten: Inq. von Spoleto ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 12 Marazzani, Francesco: Ragguaglio// Delle Vite esemplari, e delle Virtù Reli-// giose di tre Fratelli Coaudiutori tem-//porali della Compagnia di Giesù// li S.S. Giam Battista Casella// Giam Battista Mochi, e// Gherardo Angelini. / descritte// Dal P. Francesco Marazzani della// medesima Compagnia à prò, e// Consolatione de Suoi// Fratelli in Christo (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 995 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [11. Juni 1692?]

Dekret:

nicht aufgefunden6

Korrespondenten: Inq. von Perugia ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 20 [Maria Cherubina Giustiniana ]: Essercitii spirituali per ciaschedun giorno della// settimana, Lasciati dalla Reuerenda Madre suor// Maria Cherubina Giustiniana, figlia del Sig.r Marco// Antonio, Patritio Genovese, ritrouati doppo sua morte,// che seguì nell’anno 1687-20 febraro, che persona// devota vuol dare alle stampe p la sola gloria di Dio,// e direttione spirituale di tutte le religiose Caustrali (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 20 Dekret:

nicht aufgefunden7

Korrespondenten: Inq. von Genua ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 25 [Thesen: Köln 1692, theol. Propositionen] Die Thesen wurden nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

[Tommaso da Genova OFMObs?]8 nicht aufgefunden [14. Oktober 1692?]

Der Inq. von Spoleto sollte die Druckerlaubnis erteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schrei­ben des Inq. von Spoleto vom 22. März 1692 mit Übersendung des Ms. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 5 Gedruckt wurde: Marazzani, Francesco: Ragguaglio delle vite esemplari, e delle virtù religiose di tre fratelli coadjutori temporali della Compagnia di Giesù, li fratelli Gio. Battista Casella, Gio. Battista Mocchi, e Gherardo Angelini / descritte dal p. Francesco Marazzani della medesima Compagnia a prò e consolatione de’ suoi fratelli in Christo. - In Padova : nella stamperia del Seminario, appresso Giovanni Manfrè, 1713. - 182, [2] S. ; 8°. SBN. 6 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 99. − Vgl. ferner das Dekret SO 11. Juni 1692. 7 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 26. Juli 1692 mit Übersen­ dung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 6. August 1692. 8 Zu Tommaso da Genova vgl. Prosopographie 18. Jh. 4

945 Dekret:

ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693 nicht aufgefunden9

Korrespondenten: (1) Nuntius von Köln; (2) Kard. Alderano Cibo ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 26 Bernières-Louvigny, Jean de ; Brandenberg, Franz (Übers.): Innerlicher Christ,// oder// Die Innerliche Gleichför-//migkeit / welche der Christ mit// Christo haben soll.// Abgetheilt in VIII. Bücher/ darin// ganz Göttliche Lehren/ Sprüch und// Meynungen begriffen seynd.// Gezogen auß den Schriften eines// grossen Deiners [sic!] Gottes unse-//rer Zeiten.// Durch einen Einsidler.// Auß dem Französischen mit Trewen in// das Teutsche versetzt// Von dem Wohl = Ehrw. unnd [sic!] Hochgelehr-//ten Herrn / Herrn// Francisco Brandenberg, Canoni-//co zu Bischoffzell / etc. (Cum Facultate Superiorum). - Gedruckt zu Einsidlen : durch Joseph Reymann, 1674. - [13] Bl., 555, [1] S., [4] Bl. SWB Dekret:

SO 22. Oktober 169210

Korrespondenten: Giuseppe Calzolari Weitere Akten des SO: Relation (als Dorsalvermerk auf dem Schreiben des Auditors der Luzerner Nuntiatur) zur Bitte der Königin von Polen, das Werk nach seiner Korrektur erneut drucken zu dürfen; zum Dekret SO 30. Juli 1692 und zur Antwort von Kard. Spada an die Königin von Polen, 1 S., [22. Oktober 1692] ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 27 ♦ Massoulié, Antonin11: Divvus Thomas Svi Interpres De Divina Motione, Et Libertate Creata / Avctore Rev. A. Patre Antonino Massovlié Conuentus Tolosani S. Thomae Aquinatis, Socio [...] Patris Generalis Ordinis Fratrum Praedicatorum. Romae : Vannacci, 1692–1693. - 2 vol. ; 4° [i.e. 2°]. HBZ Dekret:

nicht aufgefunden12

Korrespondenten: Antonin Massoulié OP Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Köln an Kard. Alderano Cibo vom 21. September 1692 mit Übersendung der Propositionen. − Vgl. ferner das Dekret SO 14. Oktober 1692. 10 Der Ass. SO sollte dem Auditor der Luzerner Nuntiatur schreiben, dass das Werk verboten war und die Kardinäle eine Korrektur für unmöglich hielten, weshalb der Auditor dem Drängen der Königin von Polen, die eine Korrektur forcierte, nicht nachgeben sollte. − Zum Verfahren gegen die ital. Übers. des Werkes vgl. ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 24. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Auditors Calzolari vom 2. Oktober 1692 mit der Bitte um Anweisung, wie er mit dem Verbot der ital. Übers. durch Bando SO 29. November 1689 umgehen sollte. − Vgl. auch ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 6: Schreiben aus der Nuntiatur Luzern zur Einsammlung sämtlicher Exemplare des Werkes durch die Benediktiner. 11 Zu Massoulié vgl. Prosopographie 18. Jh. 12 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. ACDF SO Tit.Libr. 1688−1691, Nr. 10. Vgl. auch das Gesuch von Massoulié für die Sitzung vom 4. November 1692 mit dem Vermerk, dass den Kardinälen das Gesuch auf Bitten Masouliés nicht zur Feria III vorgelegt wurde. 9

ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693

946

Weitere Akten des SO: Gesuch von Antonin Massoulié OP mit der Bitte, in seinem Werk angeben zu dürfen, dass es in Rom geprüft und approbiert worden war, 1 S., [4. November 1692] ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 31 Segneri, Paolo13: Divotione de cinque Venerdi in ossequio di S Maria Madalena de Pazzi [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.14 Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Ferrari OP?]15 nicht aufgefunden [10. Dezember 1692?]

Dekret:

SO 10. Dezember 169216

Korrespondenten: (1) Kard. Niccolò Acciaioli; (2) Ass. SO Weitere Akten des SO: Relation [von Giulio Maria Bianchi OP],17 2 S., [10. Dezember 1692]; als Anlage: Abschrift der Dekrete SO 31. Mai 1673; SO 6. Dezember 1673; und SO 6. Februar 1674, 2 S., [10. Dezember 1692] In den Akten auch erwähnt: (1) Anonym: Cinque considerationi in memoria dei cinque doni particolari ch’ ottenne S. Maria Madalena de Pazzi Carmelitana dal suo diletto sposo Gesù da recitarsi ogni Venerdi da suoi Devoti. - In Padua : per il Pasquati (con licenza de superiori), 1673. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. (2) Irenaeus, Paulus [Nicole, Pierre]: Causa// Janseniana,// Sive// Fictitia Haeresisi,// Sex Disquisitionibus / A// Paulo Irenaeo// Theologicè, historicè, explicata,// & explosa. - Adjuncti sunt super eadam Materia alii Tracta-// tus & Epistolae. - Coloniae : Apud Petrum Marteau, 1682. - [8] Bl., 332 S. ; 8°. VD17;18 (3) Pasquali, Giovanni: Scvtvm// Inexpugnabile Fidei,// Et confidentiae in Deum,// Vel In Potentissimvm Nomen// Iesv;// Nimirvm// Praxis Apostolica infallibilis, & Euangelica// Ad liberandum, & praeseruandum homines,// irrationalia, & inanimata ab omni vexatio-//ne diabolica.// Ad tuéndos homines à quocumque malo, &// periculo animae, & corporis.// Ad patranda miracula, & eruendos Thesau-// ros à Daemone possessos.// Opus feré nouum, Exorcistis, & Parochis// necessarium, nec non omnibus Christifi-//delibus vtillisimum.// Svb Avspiciis// Illustriss. & Reuerendiss. D.D.// Petri Isimbardi// Episc. Cremonen. Com. etc. / Auctore P.D. Io. Baptista Pasquali Cremon.// Cler. Reg. S. Theol. Profes., & S. In-//quisitionis Zu Segneri vgl. Personen und Profile. Autor ermittelt nach UBM. Gedruckt wurde: Segneri, Paolo: Divotione// Di Cinqve// Venerdi// In Osseqvio// Di S. Maria Maddalena// De Pazzi. / Proposta Da Paolo Segneri// Della Compania di// Giesv’.// Consacrata// Al Merito Impareggiabile della// Reuerendiss. Madre// D. Maria Vittoria Doria,// Fù Abbadesa in Santa Croce di// Chioza. - In Venetia  :  Per Domenico Louisa, 1703 (Con Licenza de’ Super.). - 12°. UBM. 15 Zu Ferrari vgl. Prosopographie 18. Jh. 16 Die Erteilung respektive Verweigerung der Druckerlaubnis wurde in die Kompetenz des MSP überstellt. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Kard. Niccolò Acciaioli an den Ass. SO vom 6. Dezember 1692 mit Übersendung des [Ms.? Werkes?] zwecks Erteilung der Druck­erlaubnis. 17 Identifiziert durch Hinweise in den Akten. Zu Bianchi vgl. Prosopographie 18. Jh. 18 Druckort fingiert. Mutmaßlicher Erscheinungsort nach VD17: Amsterdam. 13 14

947

ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693

Consultore. - Mediolani : Typis Ludouici Montiae, 1673 (Superiorum permissu, & priuilegio). - [48], 254 S.  ;  15 cm. BAV (4) Solazzi, Giovanni Antonio: Divoto Modo// Da praticarsi verso la// Serafica// Maria// Maddalena// De’ Pazzi,// In Cinque Venerdi,// In Memoria// de’ cinque più segnalati// fauori fatti da N. Sig.// all’istessa, per ottener// da lei grazie speciali.// Dato in luce da’ Cappellani delle Reu. Monache di S.M. degli Angeli. - In Roma, ed in Firenze : per il Vang. e Matini, 1670 (Con lic. de’ Sup.) - 66 S. ; 12°. ACDF SO CL 1673–1675, Nr. 14, Bl. 268r19 ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 33 1. [Cigala (Cicala?), Giuseppe? Tommaso? ]: [Buch gegen die Theatiner] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt. 2. [Cafarelli, ? ]: [Buch gegen den röm. Pontifikat] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt. Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−2)20

Korrespondenten: (1) Kard. Fabrizio Spada ; (2) Ass. SO; (3) Vikar der Inquisition von Livorno; (4) Inq. von Pisa; (5) Alessandro Grassi ; (6) Nuntius von Paris Ferner beiliegend: Gesuch des Buchhändlers Alessandro Grassi mit der Bitte, die vier durch den Vikar der Inquisition von Livorno beschlagnahmten Kisten, die ihm aus England zugeschickt worden waren, zügig zu sichten bzw. die Bücher, die supprimiert werden sollten, zu entfernen; 1 S., [16. September 1693]; als Anlage: Gesuch der römischen Buchhändlerzunft, die für Rom bestimmten Bücher nicht mehr in Livorno sichten zu lassen, 1 S., [16. September 1693] ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 40 Irenaeus, Paulus [Nicole, Pierre]: Causa// Janseniana,// Sive// Fictitia Haeresisi,// Sex Disquisitionibus / A// Paulo Irenaeo// Theologicè, historicè, explicata,// & explosa. - Adjuncti sunt super eadam Materia alii Tracta-//tus & Epistolae. - Coloniae : Apud Petrum Marteau, 1682. - [8] Bl., 332 S. ; 8°. VD1721 Dekret:

nicht aufgefunden22

Korrespondenten: [Internuntius von Brüssel] Verfasserangabe nach Bujanda. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an das Staatssekretariat vom 24. November 1692 mit Verweis auf die Drucklegung der beiden Werke und deren geplante Versen­ dung an William Upton und Stephan Foot, engl. Händler in Livorno. − Vgl. ferner die Dekrete SO 16. Dezember 1692; SO 7. Januar 1693; SO 16. September 1693. 21 Druckort fingiert. Mutmaßlicher Erscheinungsort: Amsterdam. VD17. 22 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis auf ein Schreiben des Internuntius von Flandern vom 30. Oktober 1692 (mit Übersendung des verhandelten Werkes) in dem Schreiben der CIndex an das SO zum Dekret SO 2. Dezember 1692. − Vgl. ferner das Dekret SO 25 Februar 1693. 19 20

ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693

948

Ferner beiliegend: Bitte des Sekr. CIndex an das SO u.a. um Aufklärung, wie das SO mit dem verhandelten Werk verfahren wolle, da dieses inzwischen auch bei der CIndex angezeigt worden sei, 2 S., [25. Februar 1693] ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 42 Anonym: Servitio quotidiano insegnato da Giesu Christo ad un Anima devota etc. [...]. - In Bassano : [S.n.], 1689. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [6. Mai 1693?]

Dekret:

nicht aufgefunden23

Korrespondenten: Vikar der Inquisition von Belluno ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 46 Rodríguez Cortés, Pedro: Discurso// Juridico// Deuoto// En fauor de la// Immaculada Conception// de Maria Santissima// Madre de Dios// y señora nuestra / dedicale [Sic!] al eminentissimo Señor// D Pausqual de Aragon// Cardenal// el doctor// D Pedro Rodriguez// Cortez// Judez de la gran Corte de la Vicaria. - En Napoles : por Egidio Longo [...], 1664 (Con licencia de los superiores) (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 4624 Dekret:

nicht aufgefunden25

Korrespondenten: Inq. von Alessandria ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 47 Carlieri, Jacopo: [Instruktion für Kard. Caraffa zu den Friedensverhandlungen mit König Philip II., verf. im Auftrag des Papstes, Paul IV., vom damaligen Staatssekr. Mons. Giovanni Della Casa] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

[Kard. Girolamo Casanate?] nicht aufgefunden [8. Juli 1693?]

Dekret:

nicht aufgefunden26

Korrespondenten: Inq. von Florenz

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Vikars der Inquisition von Belluno vom 16. April 1693 mit Übersendung des Werkes auf eigene Initiative. − Vgl. ferner das Dekret SO 6. Mai 1693. 24 Umfangs- und Formatangaben nach BNF: 3 Teile in 1 vol. ; 4°. 25 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Alessandria vom 28. Juni 1693 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND. − Vgl. ferner das Dekret SO 14. Juli 1693. 26 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Florenz vom 30. Juni 1693 mit Übersendung des [Ms.] zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 8. Juli 1693. 23

949

ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693

ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 49 Pignatelli, Giacomo27: Jacobi// Pignatelli// E Cryptaleis In Salentinis// Sacrae Theologiae, ac J. U. Doctoris// Consultationes// Canonicae,// In Quibus// Praecipuae Controversiae,// Quae ad Sanctorum Canonizationem, ac Sacros Ritus; ad Sac. Concilium Tridentinum;// ad Episcopos, & Regulares; ad Immunitatem, Libertatem, Jurisdictionem Ecclesiasticam,// ac hujusmodi alia potissimùm pertinent; non solùm ex utroque Jure scripto, sed etiam// ex Sacrarum Congregationum Decretis, Rebus Judicatis, Placitis, atque Consultis, ex// Prudentum Responsis, ex Moribus receptis, breviter, ac perspicuè dirimuntur.// Opus Omnibus Utriusque Fori Judicibus, Jurisconsultis,// ac Politici studii Mystis, imprimisque Summorum Pontificum & Rerumpublicarum// Consiliariis, & Advocatis utile planè, ac necessarium.// Cum duplici Indice, altero Consultationum singulis Tomis praefixo, altero Rerum Notabilium// ex pluribus in unum Generalem coacto, singularique Volumine comprehenso.// Editio ultima ab Authore recognita, multis in locis aucta, & à mendis expurgata.// Tomus Decimus. - Coloniae Allobrogum : Sumptibus Gabrielis & Samuelis De Tournes, 1700 (Cum Privilegio Sacrae Caesareae Maiestatis). - [10] Bl., 414 S. BSB28 Gutachter: Gutachten:

[Simone Latini?]29 nicht aufgefunden [26. Juli 1693?]

Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Pasqualoni?]30 nicht aufgefunden [26. Juli 1693?]

Dekret:

nicht aufgefunden31

Korrespondenten: Giacomo Pignatelli Ferner beiliegend: Gesuch von Giacomo Pignatelli mit der Bitte um Druckerlaubnis, 1 S., [26. Juli 1693] ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 54 Giuseppe : [Übers. und Bearbeitung der Werke für Beichtväter von Tobias Lohner und Johann Kaspar]. Das Manuskript wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

[Filippo Grillotti OP?]32 nicht aufgefunden [7. Oktober 1693?]

Zu Pignatelli vgl. Personen und Profile. Das Gesamtwerk war bereits erschienen: Pignatelli, Giacomo: Consultationes canonicae : in quibus ex Diuinis literis, Sacris Concilijs [...] summorum tribunalium rebus iudicatis integra Iuris Canonici controuersi ad nostri temporis consuetudines accomodata materia, tam pratice, quam theorice collecta, exposita, atque exornata continetur. Necnon libertas Ecclesiae [...] defenduntur, vindicanturque ; Opus omnibus [...] necessarium [...] / Opera, et studio Iacobi Pignatelli [...]. - Romae : typis Angeli Bernabo [...] Iosephi Corbi, 1668−1697. - 10 vol. ; 2°. SBN. 29 Zu Latini vgl. Prosopographie 18. Jh. 30 Zu Pasqualoni vgl. Prosopographie 18. Jh. 31 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giacomo Pignatelli. − Vgl. ferner das Dekret SO 26. Juli 1693. 32 Zu Grillotti vgl. Prosopographie 18. Jh. 27 28

ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693 Dekret:

950

nicht aufgefunden33

Korrespondenten: (1) Giuseppe da Nove OFMCap; (2) Inq. von Genua Ferner beiliegend: Gesuch um Druckerlaubnis von Giuseppe da Nove OFMCap an einen Kard., 2 S., 20. August 1693; als Anlage: hs. Fassung des Vorwortes, 3 S., [20. August 1693] In den Akten auch erwähnt: (1) Kaspar, Johann: Neo-Confessarius / Ex Practica Tyronum instructione R.P. Tobiae Lohner Societatis Jesu Theol. [...] succinctius, at exacte instructus Compendiatore. R.P.F. Joanne Casparo Mergentheimense, Capucino Concionatore. Cum Approbatione & Authoritate [...] D. Petri Philippi Episcopi Bambergensis & Herbipolensis. - [Würzburg] : Zinck, 1683. - [2] Bl., 218 S., [3] Bl. ; 18º. SBB (2) ♦ Lohner, Tobias: Instructio// Practica// Quinta// De Confes-//sionibus// Ritè ac fructuosè excipiendis.// Doctrinas tam generales, quàm spe-//ciales ad varios Hominum Status ac-//commodatas complectens,// Ad Juniorum Sacerdotum// potissimum utilitatem, ac instructionem ex variis / Authoribus collecta/ à R. P. Tobia Lohner,// Soc. Jesu Sacerdote.// Editio Prima (Cum Gratia, & Priuilegio Sacrae Caes. Majestatis, Et facultate Superiorum). - Dilingae : Typis & Sumptibus Joann. Caspari Bencard [...], 1677. - [7] Bl., 211 S., [5] Bl. BVB ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 56 ♦ Battista : Specchio interiore. Opera diuina, per la cui lettione ciascuno deuoto potra facilmente ascendere al colmo della perfettione / [Battista da Crema]. [Venezia] : [Giovanni Andrea Valvassori], [1544]. - [4], 97 [i.e. 98], [2] S. ; 4°. SBN ♦ Battista : Specchio interiore. Opera diuina, per la cui lettione ciascuno deuoto potra facilmente ascendere al colmo della perfettione. - In Milano : dal Caluo, 1540. - [6], 98, [2] S. ; 8°. SBN Gutachter: Gutachten:

[Antonin Cloche OP?]34 nicht aufgefunden [16. September 1693?]

Dekret:

nicht aufgefunden35

Korrespondenten: Inq. von Rimini Weitere Akten des SO: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Rimini vom 6. September 1693: Gutachten, verf. vom Inq. von Rimini, 5 S., [6. September 1693] ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 62 Lozano, Christoval ; Scotto, Giovanni Niccolò (Übers.) : Il figlio di David de più per Seguitato// Giesù Christo Signor nostro// Historia Sacrata adornata con orationi// Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Giuseppe da Nove OFMCap. − Vgl. ferner die Dekrete SO 9. September 1693; SO 7. Oktober 1693. 34 Zu Cloche vgl. Prosopographie 18. Jh. 35 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 6. September 1693 mit Übersendung des Werkes. − Vgl. ferner das Dekret SO 16. September 1693. 33

951

ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693

panegiriche glose Dolci et Historie de// Santi// autore il Dottore Don Christofaro// Lozano Comissario della Santa Crociata// della Villa di Hellin e suo partito,// e promotore della Reuerenda Camera// Apostolica nel Regno di Murcia// Tradotto dall Idioma Castigliano// nel Ittaliano, da Gio. Nicolo Scotto// e dedicato dal medemo al Ill.mo Sig.re// Giuseppe Recagno (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 62 Dekret:

nicht aufgefunden36

Korrespondenten: Inq. von Genua ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 64 Anonym: Apologia// Pro// Reverendo Admodum Atque Eximio Viro// Jo. Liberto Hennebel// Sacrae Theologiae Doctore,// Ab Academia Lovaniensi// Ad S. Sedem Deputato,// Adversus// Rumorem Publicum// Qui Spargitur In Belgio,// Quasi Propositionem aliquam Romae sustineat, aut// haereticam, aut de haeresi suspectam. - [S. l.] : [S.n.], 1693. - 10 S. ACDF SO Tit.Libr. 1692−1693, Nr. 64 Dekret:

SO 23. Dezember 169337

Korrespondenten: Bernard Desirant OSA Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben von Bernard Desirant OSA vom 19. Dezember 1693: „Brevis nota in Apologiam“, [verf. von Bernard Desirant OSA?], 1 S., [19. Dezember 1693]

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 7. November 1693 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 18. November 1693. 37 Die Kardinäle nahmen das Schreiben von Bernard Desirant OSA vom 19. Dezember 1693 zur Kenntnis. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Bernard Desirant OSA vom 19. Dezember 1693 mit Zustellung des Werkes. 36

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697

952

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 1 Chrysostomus, Johannes : Homiliae. Das Werk kann nicht eindeutig ermittelt werden. Gutachter: Gutachten:

[Antonin Cloche OP?]1 nicht aufgefunden [27. Januar 1694?]2

Dekret:

nicht aufgefunden3

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Kard. Fabrizio Spada ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 2 Fuente La Peña, Antonio de ; Rosonati, ? (Übers.): Il Corpo inuisibile Animato// Filosofia Naturale// nuouam.te suelata in Lingua Italiana// Per chiarezza Maggiore de Curiosi// Dal Rosonati// Incognito dilucidante novarese// opera strana, ma soda, e curiosa (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 24 Gutachter: Gutachten:

[Francisco de Arreluz CCRRMM?] nicht aufgefunden [24. März 1694?]

Dekret:

nicht aufgefunden5

Korrespondenten: Inq. von Mailand

Zu Cloche vgl. Prosopographie 18. Jh. Gegenstand der Beauftragung waren die vom Nuntius von Paris eingesandten Beobachtungen zur franz. Übers. der Predigten von Johannes Chrysostomus. 3 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Fabrizio Spada vom 14. Dezember 1693 mit Übersendung mehrerer Anlagen und mit Verweis auf sein Schreiben vom 16. November 1693, mit dem er mehrere (hier nicht näher identifizierte) Werke übersandte. − Vgl. ferner das Dekret SO 27. Januar 1694. 4 Vgl. Fuente La Peña, Antonio de: El// Ente// diluci-//dado// Discurso vnico novi-//ssi.o q[ue] muestra ay en na-//tural.a Animales irracio-//nales invisibles, y quales// sean / Por el R.mo P. F. Antonio de Fue[n]//te la peña Exprouincial de Casti//lla Dedicale al R.mo P. F. Martĩ// de Torrecìlla Exlect. Calific. or// y Provincial de la misma Pro//vincia de Capuchi//nos. - En Madrid : En la empr.a Real, 1676. [18], 486 [i.e. 476], [19] S. ; 4°. BUCM. 5 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 10. Februar 1694 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis für die Übers. − Vgl. ferner die Dekrete SO 23. Februar 1694; SO 24. März 1694. 1 2

953

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697

ACDF SO Tit.Libr. 1694-1697, Nr. 7 Catalogus// Librorum// S. Romano-Catholicae// Fidei Ac Bonis Moribus// Non Contradicentium,// Qui// His Nundinis Vernalibus Moeno-Francofurti uel de novo// aut aucti prodierunt: / Authoritate Apostolicâ editus// Per// Casparum Vollman,// SS. Can. Doctorem, & in re librariâ Commissarium Apostolicum,// ad divinam Virginem in monte ibidem Decanum. - Francofurti ad Moenum : [S.n.], 1694. - [6] Bl. ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 7 Dekret:

SO 26. Mai 16946

Korrespondenten: (1) Nuntius von Köln; (2) Gaspar Wollman ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 9 Rasponi, Francesco: Espositione degl’Essercitij Spirituali di S. Ignatio divisa in 3. parti, la p.a delle quali s’intitola: Instruzzioni p addattare gl’esserzitij ad ogni stato di persone. La 2.a meditatione spiegata alla distesa p addatar gl’essercitij ad ogni stato, ed ad ogni qualità di persone. e la 3.a Meditationi ristrette in compendio p adattare gl’eserzitij ad ogni stato, e ad ogni qualità di persone (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

SO 23. Juni 16947

Korrespondenten: (1) Francesco Rasponi SJ; (2) [Inq. von Florenz] Ferner beiliegend: Gesuch von Francesco Rasponi SJ mit Verweis auf die Revision des Ms. durch zwei Zensoren des Ordens und mit der Bitte, das Ms. trotz Dekret SO [10. November 1688] vom Inq. von Florenz revidieren lassen zu dürfen, 1 S., [23. Juni 1694] ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 11 Germain, M. [Quesnel, Pasquier]: Tradition// de// L’Eglise Romaine// sur la Grace// Tome Troisieme// contenant// outre de nouueaux eclaircissemens// la refutation de la tradition// Du P. Dechamps Jesuiste// Conuaincue d’ignorances, de faussetez, et de// calomnies / Par M. Germain// Doct. en Theologie. - A Cologne : Chez Nicolas Schouten, 1690 (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 118 Die Kardinäle nahmen das Schreiben [des Nuntius von Köln] zur Kenntnis. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Köln vom 2. Mai 1694 mit Übersendung des Katalogs. − Einschlägige Kataloge wurden dem SO vom Kölner Nuntius oder von Gaspar Wollman, Apostolischer Kommissar für die Buchmesse in Frankfurt, regelmäßig zugesandt; vgl. ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 25; Nr. 45; Nr. 59; Nr. 63; Nr. 73; Nr. 86; Nr. 100; Nr. 102. Die Übersendungen nahmen die Kardinäle jeweils ohne weitere Beschlüsse zur Kenntnis. 7 Der Inq. von Florenz sollte das Ms. gemäß der Bitte von Francesco Rasponi SJ revidieren lassen und anschließend die Druckerlaubnis erteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Francesco Rasponi SJ. 8 Umfangs- und Formatangaben nach GVK: [18] Bl., 559, [1] S. ; 12°. Bd. 3 des Gesamtwerkes: Germain, M. [Quesnel, Pasquier]: Tradition de l’Eglise Romaine sur la predestination des saints et sur la grace efficace. Tome premiere [−troisieme] / Par Mr. Germain doct. en theol. [...]. - A Cologne : chez Nicolas Schouten, 1687−1690. - 3 vol. ; 12°. SBN. 6

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697 Dekret:

954

nicht aufgefunden9

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Kard. Fabrizio Spada In den Akten auch erwähnt: (1) Germain, M. [Quesnel, Pasquier]: Tome premier contenant 1. L’ analyse de l’Epistre de saint Paul aux Romains. 2. La doctrine de l’Eglise jusqu’a saint’ Augustin. 3. La tradition depuis s. Augustin jusqu’au Concile de Trente. / Par Mr. Germain [...]. - A Cologne : chez Nicolas Schouten, 1687. - [24], 528 S. ; 12°. SBN10 (2) Germain, M. [Quesnel, Pasquier]: Tome second contenant 1. La doctrine du Concile de Trente. 2. L’histoire de la Congregation de Auxiliis. 3. Vne partie de ses actes originaux. 4. Les principaux canons & decrets sur cette matiere / Par Mr. Germain [...]. - A Cologne : chez Nicolas Schouten, 1687. - 2 Teile in 1 vol. ; 12°. SBN11 ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 14 1. Quesnel, Pasquier: Tradition de l’Eglise Romaine sur la predestination des saints et sur la grace efficace. Tome premiere [–troisieme] / Par Mr. Germain doct. en theol. [...]. - A Cologne : chez Nicolas Schouten, 1687–1690. - 3 vol. ; 12°. SBN12 2. Arnauld, Antoine : Nouvelle défense de la traduction du Nouveau Testament imprimée à Mons, contre le livre de M. Mallet, Docteur de Sorbonne [...] Où les passages qu’il attaque sont justifiez, ses calomnies confondues, et des erreurs contre la Foi réfutées. - A Cologne : Chez Symon Schouten, 1682. - 2 vol. ; 8°. Abes 3. Arnauld, Antoine : Apologie// Povr// Les Saincts Peres// De L’Eglise, Defensevrs// de la Grace de Iesus-Christ.// Contre Les Errevrs Qvi// leur sont imposées.// Dans la Traduction du Traitté de la Vocation des Gentils, attri-//bué à saint Prosper, & dans les Reflexions du Traducteur.// Dans le Liure de Monsieur Morel, Docteur de Sorbonne, intitulé// Les veritables Sentimens de Sainct Augustin & de l’Eglise.// Et dans les Escrits de Monsieur le Moine, Docteur de Sorbonne,// & Professeur en Theologie, dictez en 1647. & 1650. - A Paris : [S.n.], 1651 (Avec Approbation Des Doctevrs). BM-Lyon 4. Bourzeis, Amable de: Saint Avgvstin// Victorievx De Calvin// Et De Molina// Ov// Refutation d’vn Liure intitulé,// Le Secret Dv Jansenisme, etc.// Où l’on fait voir d’vne part, la vraye difference entre la// Doctrine de Saint Augustin, la voix & l’organe de// l’Eglise dans la matiere de la Grace, & les erreurs de// Luther & de Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Fabrizio Spada vom 21. Juni 1694 mit Übersendung des Titelbl. − Vgl. ferner das Dekret SO 14. Juli 1694. 10 Bd. 1 des Gesamtwerkes: Germain, M. [Quesnel, Pasquier]: Tradition de l’Eglise Romaine sur la predestination des saints et sur la grace efficace. Tome premiere [−troisieme] / Par Mr. Germain doct. en theol. [...]. - A Cologne : chez Nicolas Schouten, 1687−1690. - 3 vol. ; 12°. SBN. 11 Bd. 2 des Gesamtwerkes: Germain, M. [Quesnel, Pasquier]: Tradition de l’Eglise Romaine sur la predestination des saints et sur la grace efficace. Tome premiere [−troisieme] / Par Mr. Germain doct. en theol. [...]. - A Cologne : chez Nicolas Schouten, 1687−1690. - 3 vol. ; 12°. SBN. 12 Druckort fingiert, laut Weller in den Niederlanden ersch. 9

955

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697

Caluin.// Et l’on découure de l’autre, la mauuaise foy de ceux qui se// seruent des calomnies de Heretiques, et de l’ignorance// de quelques Controuersistes particuliers, pour attribuer// à l’Eglise Catholique le erreurs des Semipelagiens,// renouuelées par Molina Jesuite. - A Paris : [S.n.], 1652. BM-Lyon 5. Arnauld, Antoine : Phantasme du Jansénisme, ou Justification des prétendus Jansénistes par le livre mesme d’un savoiard, docteur en Sorbonne, leur nouvel accusateur, intitulé: les Préjugéz légitimes contre le jansénisme [...] / par un docteur de Sorbonne [M. Ant. Arnauld]. - A Cologne : N. Schouten, 1686. - 283 S. ; 24°. BNF Dekret:

SO 4. August 1694 (zu Nr. 1−5)13

Korrespondenten: [Nuntius von Paris] Weitere Akten des SO: Notiz zur Aussage von Kard. Girolamo Casanates über das Vorhandensein der Werke in Rom, 1 S., [4. August 1694] Ferner beiliegend: [als Anlage zu einem nicht beiliegenden Schreiben des Nuntius von Paris]: Auflistung der vom Nuntius übersandten Werke Nr. 1−5 u.d.T. „Liures qui contiennent clairement le Jansenisme, cest a dire l’heresie des cinq propositions condamnées par Innocent 10., et par Alexandre 7.“, 1 S., [4. August 1694] ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 16 [These: Belgien ca. 1694] Die These wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Maria Gabrielli OCist?]14 nicht aufgefunden [11. August 1694?]

Dekret:

nicht aufgefunden15

Korrespondenten: Joannes Libertus Hennebel Ferner beiliegend: Gesuch von Joannes Libertus Hennebel an den Ass. SO, die Proposition dem SO in der nächsten Sitzung vorzulegen, 1 S., [11. August 1694] ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 17 Innocentius : Constitutiones pro spirituali et temporali directione instituti clericorum saecularivm in commune viventium. - ND Varsaviae : typis Collegij Scholarum Piarum, 1694. - 8°. KaRo.

Dem Nuntius von Paris sollte geantwortet werden, dass die von ihm übersandten Werke längst in Rom vorhanden seien, weshalb es keiner weiteren Maßnahmen bedürfe. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis auf die Übersendung der Werke durch den Nuntius von Paris auf dem kongregations­ internen Dokument zur Aussage Casanates. − Zu zwei weiteren Werken, die der Nuntius von Paris übersandte, vgl. ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 2. 14 Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. 15 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Hennebel mit Übersendung der Proposition. − Vgl. ferner das Dekret SO 11. August 1694. 13

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697 Dekret:

956

SO 25. August 169416

Weitere Akten des SO: Quittung über die Rückgabe der röm. Drucke durch Giuseppe Bartoli, Notar SO, an Giovanni Appelio, 1 S., 26. August 1694 Ferner beiliegend: Gesuch von gemeinschaftlich lebenden Weltklerikern (ohne Namensangabe o.ä.), mit der Bitte um Verbot der Warschauer ND mit bes. Verweis auf eine suspekte Formulierung in der Approbation von Albertus Tyskowschi SJ, 1 S., [25. August 1694] In den Akten auch erwähnt: Innocentius : Constitvtiones// Pro Spiritvali, Et// Temporali Directio-//ne Institvti Clerico-//rvm Saecvlarivm In// Commvne Viventivm// Approbatae / A Sanctiss. D. Nostro// Innocentio// Papa XI. - Romae : Typis Rev. Cam. Apost. 1684 (Superiorum facultate, & priuilegio). - 228 S. ; 12°. BVE ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 28 Labia, Carlo : De// Simboli Predicabili// estratti// Da sacri Euangeli// che corrono// nelle Domeniche// di// tutto l’Anno// delineati// con morali, et eruditi discorsi / Da Monsignor// Carlo Labia// Nobile Veneto// Prima// Arcivescouo di Corfù// Poi // Vescouo d’Adria// Dedicati// Alli Predicatori Euangelici// Parte Seconda (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 2817 Dekret:

SO 7. Dezember 169418

Korrespondenten: Inq. von Ferrara ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 31 Parpera, Giacinto: Manuductio Recta ad Coelum// Id est// Tractatus de sana Moralistarum Doctrina: de probabilitate// omnigenum Compendium: de Contractibus in Genere, ac specie: De-//periculo: De Veritate, et Mendacio; atque de Jeiunio compilatus// ex Sacris Scripturis, Conciliis, Canonibus, Sanctis Patribus, Pon-//tificiis ac Caesareis Constitutionibus. / Emin;mo, ac Rmo D. D. Petro Mattheo// Cardinali Petruccio// Hijacintus Parpera// H. P. Presbiter Congregationis Orat.rij (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 31

Die Kardinäle gaben dem Gesuch nicht statt. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch mit Übersendung der röm. Drucke des Werkes. 17 Gedruckt wurde: Labia, Carlo : Simboli predicabili estratti da’ sacri Euangeli, che corrono nelle domeniche di tutto l’anno, delineati con morali, & eruditi discorsi / da monsignor Carlo Labia [...] [Parte Seconda]. - Venetia : appresso Nicolo Pezzana, 1696. - [12], 519, [21] S. ; 2°. SBN. Bd. 2 des Gesamtwerkes: Labia, Carlo : Simboli predicabili estratti da sacri Euangeli che corrono nella quadragesima, delineati con morali, & eruditi discorsi da monsignor Carlo Labia [...] Parte Prima [−Seconda]. - Ferrara  :  appresso Bernardin Barbieri, 1692−1696. - 2 vol. ; 2°. SBN. 18 Der Fall wurde an den Comm. SO „iuxta mentem“ weitergeleitet. Die „mens“ wurde nicht ermittelt. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ferrara vom 27. November 1694 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 16

957 Dekret:

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697 nicht aufgefunden19

Korrespondenten: Inq. von Genua ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 33 Bonal, François  ;  Eldoini, Giovanni Agostino (Übers.): Il// Christiano d’Oggi dì// Diuiso// in quattro parti// La Prima dell’origine del Christianesimo// la II della uocatione di tutti alla salute de Christiani// la III della purità primitiua del Christianesimo// la IV della rilassatione de Christiani d’hoggi dì / Composto// de R.P. Francesco Bonal dell’Osseruanza// di S. Francesco// Tradotto dal francese in Italiano// Da F. Gio: Agostino Eldoini dalla Spetia// Cappuccino. [S.l.] : [S.n.], 1694 (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 3320 Gutachter: Gutachten:

[Ludovico Sergardi?]21 nicht aufgefunden [11. Mai 1695?]

Dekret:

SO 2. November 1694;22 nicht aufgefunden23

Korrespondenten: Inq. von Genua Weitere Akten des SO: Relation zur Korrespondenz des Inq. von Genua bis zum 15. Februar 1695, 2 S., [11. Mai 1695] ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 34 ♦ Tourneux, Nicolas Le: L’ année chrétienne, ou les messes des dimanches, feries et festes de toute l’année. En latin & en françois. Avec l’explication des epistres & des Evangiles, & un abregé de la vie des saints dont on fait l’office. Tome 1.[−11]. - A Bruxelles : chez Lambert Marchant, 1687−1694. - 11 vol. ; 12º SBN24 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 5. März 1695 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 16. März 1695. 20 Vgl. ♦ Bonal, François: Le chrestien du temps, en quatre parties. La premiere, De l’origine du christianisme. La 2. De la vocation de tous au salut des chrestiens. La 3. De la pureté primitiue du christianisme. La 4. Du relâchement des chrestiens du temps. Par le R.P. François Bonal, [...]. - A Lyon : chez François Comba, ruë Merciere à l’enseigne de trois Vertus, 1667. – [80], 90, [14], 336, [24], 182 [i.e. 184], [4], 152, [52] S. ; 4º. SBN. Das Werk ist mehrfach ersch. 21 Zu Sergardi vgl. Prosopographie 18. Jh. 22 Der Inq. [von Genua] sollte die Druckerlaubnis erteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 23. Oktober 1694 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 23 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Genua vom 13. November 1694 mit Verweis auf die Prüfung [des Ms.] durch die Revisoren der Inquisition von Genua und auf die Behandlung der kath. Soteriologie im zweiten Teil des Werkes. − Vgl. ferner die Dekrete SO 24. November 1694; SO 11. Mai 1695. 24 Gegenstand der Verhandlungen waren die ersten 2 Bde. des Werkes: Tourneux, Nicolas Le: [L’ année chrétienne] vol. 1: Tome premier qui comprend les messes, depuis le premier dimanche de l’Avent, jusqù à l’Octave de l’Epiphanie. 3. èd. - A Bruxelles : chez Lambert Marchant, [...], 1687. - XXXVI, 705, [4] P. SBN; Tourneux, Nicolas Le: [L’ année chrétienne] vol. 2: Tome deuxième qui comprend les messes depuis l’Octave de l’Epiphanie, jusqu’au mercredi des cendres. 2. èd. - A Bruxelles : chez Lambert Marchant, [...], 1688. - 810, [2] S. ; 12º. SBN. Die Bde. 3−11 sollte der Internuntius von Brüssel dem SO gemäß Dekret SO 8. Juni 1695 übersenden. 19

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697 Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Maria Gabrielli OCist?]25 nicht aufgefunden [15. Juni 1695?] (zu Bd. 1−2)

Dekret:

nicht aufgefunden26

958

Korrespondenten: Internuntius von Brüssel ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 35 Grancolas, Jean: Le// Quietisme// Contraire A La Doctrine// Des Sacremens.// Avec// L’Histoire Et La Refutation// De Cette Heresie.// Par M. J. Grancolas, Docteur en// Theologie de la Faculté de Paris. - A Paris: Chez Jean Anisson [...], 1695 (Avec Approbation & Privilege du Roy). BM-Lyon Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Maria Gabrielli OCist?]27 nicht aufgefunden [15. Juni 1695?]

Dekret:

nicht aufgefunden28

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Kard. Fabrizio Spada ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 38 1. [? ]: [Buch über das Messopfer]. Das Werk wurde nicht ermittelt. 2. [Salice, ?]: [Gegenschrift zum vorgenannten Buch über das Messopfer, unter der fingierten Autorschaft einer Dame]. Das Werk wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

[Raimund Ortz OP?] nicht aufgefunden [22. Juni 1695?] (zu Nr. 1−2)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−2)29

Korrespondenten: (1) Nuntius von Luzern; (2) Kard. Fabrizio Spada ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 44 1. Courcier, Pierre: Le// Renouvellement// Du Coeur,// Ou// Meditations// Pour Une Retraite// De Dix Jours.// Pour Les Personnes// Religieuses & Seculieres, qui Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel [an das Staatssekretariat?] vom 13. Mai 1695 mit Übersendung der ersten 2 Bde. des Werkes, vermutl. auf Anweisung [des Staatssekretariates?]. − Vgl. ferner das Dekret SO 8. Juni 1695. − Das Werk wurde verboten: vgl. Bando SO 7. September 1695. 27 Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. 28 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Fabrizio Spada vom 9. Mai 1695 mit Übersendung des Werkes und mit Verweis auf dessen Verbot. − Vgl. ferner das Dekret SO 8. Juni 1695. 29 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Luzern an Kard. Fabrizio Spada vom 29. Mai 1695 mit Übersendung der Werke auf Anweisung des Staatssekretariates. − Vgl. ferner das Dekret SO 22. Juni 1695. 25 26

959

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697

voudront se// renouveller dans la pratique de vertus// chrétiennes. - A Paris : Chez La Veuve de Jean Baptiste Coignard [...] Et Jean Baptiste Coignard [...], 1692 (Avec Approbation & Privilege de Sa Majesté). BM-Lyon 2. Noble, Eustache Le: L’Esprit// De// Gerson. - [S.l.] : [S.n.], 1691. - 249 S. ; 17 cm. Hathi Trust 3. [Ricchardi, ?]: [critica (…) super veteri et novo testamento tom. 4]. Das Werk wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Maria Gabrielli OCist?]30 nicht aufgefunden [16. September 1695?] (zu Nr. 1−2)

Gutachter: Gutachten:

[François de Latenay OCarm?]31 nicht aufgefunden [5. Oktober 1695?] (zu Nr. 3)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−2)32

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)33

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Kard. Fabrizio Spada Weitere Akten des SO: (1) Relation zu zwei Schreiben des Nuntius von Paris an das Staatssekretariat vom 8. August 1695, 3 S., [7. September 1695] (zu Nr. 2); (2) Instruktion des Kard. Girolamo Casanate, verf. gemäß Dekret SO 7. September 1695, für das Staatssekretariat als Vorlage für die Antwort auf das Schreiben des Nuntius von Paris vom 8. August 1695, 3 S., 9. September 1695 In den Akten auch erwähnt: (1) Rodriguez, Alonso: Das Werk wurde nicht spezifiziert. (2) Le Nouveau// Testament// De Nostre Seigneur// Jesus Christ,// Traduit en François// Selon l’edition Vulgate, avec les differences// du Grec. - A Mons: Chez Gaspard Migeot [...], 1667 (Avec Privilège & Approbation). - 2 vol.  ;  8°. RERO. Enth.: [Bd. 2]: Les epistres de S. Paul. Les epistres canoniques. L’Apocalypse. - A Mons : chez Gaspard Migeot [...], 1667. - 462, [16] S. SBN34

Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. Zu Latenay vgl. Prosopographie 18. Jh. 32 Zur Einleitung des Verfahrens zu Nr. 1 vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Fabrizio Spada vom 22. August 1695 mit Übersendung des Werkes auf Anweisung des Staatssekretariates. Zu Nr. 2 vgl. die Relation verf. für die Sitzung am 7. September 1695. − Vgl. ferner die Dekrete SO 7. September 1695; SO 14. September 1695. 33 Zur Einleitung des Verfahrens liegen keine Informationen vor. − Vgl. ferner das Dekret SO 5. Oktober 1695. 34 Erscheinungsort und Verl. wurden fingiert. Tatsächlicher Erscheinungsort und Verl. nach COPAC: A Mons [i.e. Amsterdam] : Chez Gaspard Migeot [...] [i.e. Daniel Elzevir]. Übers. nach Abes: Antoine Le Maistre; Isaac Le Maistre de Sacy. Nach COPAC waren auch Antoine Arnauld , Pierre Nicole und Claude de Sainte Marthe an den Vorarbeiten beteiligt. Das Werk ersch. mehrfach im selben Jahr: vgl. Le Nouveau Testament de Nostre Seigneur Jesus Christ, traduit en francois selon l’edition vulgate, avec les differences du grec. Seconde édition. - A Mons : chez Gaspard Migeot [i.e. Amsterdam : Daniel Elzevier], 1667. - [20], 412, [8] S. ; 12°. Abes, oder etwa auch die Ausg.: A Lyon : chez Antoine Iullieron, 1667. - [24] Bl., 598 S., [10] Bl. ; 12°. SBN. 30 31

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697

960

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 47 Coccia, Alessandro: Encomiastichon Lucis// Siue// Profusa lucis encomia, In Physiologicis medicinae Nouae fundamentis, è vete-//rum tenebris erutis, atque cultro Anatomico// Autopsiaeque Charactere con-//firmatis; / Opus// Alexandri Cocciae Ophydani Medicinae, et Phylosophiae doctoris, iampridem// in Maceratensi Lyceo Primarij Medicinae Lectoris, totiusq. inde status Vrbini, et// Pisauri protomedici Generalis// In Gratiam// Non tantum Medicinae Tyronum, praximque exercentium Medicorum, sed Phylosopho-//rum, Theologorum, Legistarum, et aliorum addiscere cupientium, elucubra-//tum. //Ad Scholae Galenicae hallucinationes abigendas, ac remouendas editum// Soli Deo Trino, et Uno, qui est ipsa Veritas.// Dicatum (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 47 Dekret:

nicht aufgefunden35

Korrespondenten: Vikar der Inquisition von Fermo ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 48 1. Leydekker, Melchior: Melchioris Leydeckeri// De// Historia Jansenismi// Libri VI.// Qvibvs De// Cornelii Jansenii// Vita Et Morte,// Nec Non// De Ipsius & Sequacium Dogmatibus// disseritur. - Trajecti ad Rhenum : Apud Franciscum Halmam [...], 1695. - [62], 668, [8] S. ; 8°. UGent 2. Simon, Richard: Richardi Simonis// Gallicanae Ecclesiae Theologi,// Opuscula// Critica// adversus// Isaacum Vossium// Anglicanae Ecclesiae Canonicum.// Defenditur sacer Codex Ebraicus & B. Hiero-//nymi Tralatio. - Edinburgi : Typis Joannis Calderwood, 1695 (Cum Privilegio). - 2 vol. EEBO Gutachter: Gutachten:

[Antonin Cloche OP?]36 nicht aufgefunden [23. November 1695?] (zu Nr. 1−2)

Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv?] nicht aufgefunden [23. November 1695?] (zu Nr. 1−2)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−2)37

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 57 Fiorentini, Girolamo: Vita// Del Ven: Padre// Gio: Battista// Cioni// Chierico Regolare// Del­la Congregatione della// Madre Di Dio, / descritta// Dal P. Girolamo Fiorentini// della me­de­sima Religione,// e dedicata// All’Eccellentis. Rep.// Di Lvcca. - In Lucca : Per Iacin­to Paci etc. (con licenza de superio:), 1657. - [56], 627, [5] S. ; 4°. SBN

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Vikars der Inquisition von Fermo vom 4. November 1695 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 16. November 1695. 36 Zu Cloche vgl. Prosopographie 18. Jh. 37 Vgl. ferner das Dekret SO 23. November 1695. 35

961

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697

Gutachter: Gutachten:

[Prospero Bottini]38 2 S., [4. April 1696]

Dekret:

SO 4. April 169639

Korrespondenten: (1) Bf. von Lucca; (2) Ludovico Marracci OMD Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Bf. von Lucca an den Ass. SO vom 26. Februar 1696: Gesuch von Ludovico Marracci OMD (mit Verweis auf seine Rücksprache mit Prospero Bottini) mit der Bitte, dass der Ordinarius das SO um die Genehmigung bitte, die Druckerlaubnis für eine Neuausg. des Werkes erteilen zu dürfen, 1 S., [26. Februar 1696]; als Anlage: Abschrift der in die Neuausg. aufzunehmenden „Grazie Miracolose“, die Prospero Bottini zugestellt worden waren, 4 S., [26. Februar 1696] ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 64 Acta eruditorum : anno [...] publicata. - Lipsiae : Grosse & Gleditsch, 1682−1695. 14 vol. ZDB40 Dekret:

nicht aufgefunden41

Korrespondenten: (1) Inq. von Rimini; (2) Jean Crozier ; (3) Vikar der Inquisition von Livorno Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Rimini vom 31. Mai 1696: Errata-Liste, die einem Bd. (Jg. 1696) der Acta Eruditorum entnommen wurde, 4 S., [31. Mai 1696]; (2) Gesuch von Jean Crozier mit der Bitte um eine zügige Versendung der beschlagnahmten Kisten für die übliche Kontrolle durch den MSP in Rom, 1 S., [13. Juni 1696] ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 67→Nr. 76→Nr. 83 1. María  ; Crozet, Thomas (Übers.): La Mistique// Cité De Dieu// Miracle// De Sa Toute-Puissance// Abîme De La Grace// Histoire Divine// Et La Vie// Dè la trés-Sainte Vierge Marie Mere de Dieu,// nôtre Reine & Maîtresse.// Manifestée dans ces derniers siécles par la Sainte Vierge / à la Soeur Marie De Jesus, Abesse du Convent// de l’immaculée Conception de la Ville d’Agreda, de// l’Ordre de S. François; & écrite par cette même Soeur,// par ordre de ses Superieurs Zu Bottini vgl. Prosopographie 18. Jh. Bottini sollte dem Bf. von Lucca „iuxta mentem“ schreiben. Die „mens“ war vermutl., dass der Bf. von Lucca die Druckerlaubnis gemäß dem Votum Bottinis unter der Auflage erteilen sollte, dass die üblichen Protestationen gemäß dem Dekret Urbans VIII. aufgenommen und am Ende des 6. Kap. Ergänzungen vorgenommen würden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Bf. von Lucca vom 26. Februar 1696 mit Übersendung des Gesuchs von Ludovico Maracci OMD. − Vgl. ferner das Dekret SO 6. März 1696. 40 Gesamterscheinungsverlauf: Acta eruditorum : anno [...] publicata. - Lipsiae : Grosse & Gleditsch, 1682−1731. - 50 vol. ZDB. 41 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Rimini vom 31. Mai 1696 mit Verweis auf die Beschlagnahmung einer Kiste mit Exemplaren der Acta Eruditorum durch seinen Vikar in Pesaro, die an den röm. Buchhändler Jean Crozier adressiert war. − Vgl. ferner das Dekret SO 13. Juni 1696. 38 39

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697

962

& de ses Confesseurs.// Traduiete de l’Espagnol par le P. Thomas Croset// Récolet.// Tome Premier. - A Marseille : Par Henri Martel [...] (Avec Privilege Dv Roi), 1695. BVB42 2. Anonym: Lettre// A Messievrs Les// Doyen, Syndic & Docteurs// en Theologie de la Faculté de Paris. [Incipit: Messieurs,// Le zele que vous avez toûjours fait paroître] [Explicit: Vôtre tres-humble & // tres obeïssantserviteur [sic!]// EE. T. S. MM. D. L. & P.]. - Romae : ex Typographia Reverendae Camerae Apostolicae, 1681. - 22 S. ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 6743 3. Anonym [Clouzeil ]:44 Reponse// A Un Libelle// Contre// La Vénérable Mere Marie de Jesus,// Abesse du Monastere de l’Imma-culée Conception de la ville d’A-//greda en Espagne,// Intitulè,// Lettre à Messieurs les Doyen, Syndic,// & Docteurs en Theologie// de la Faculté de Paris. - [Paris?] : [S.n.], 1696. - 82 S. ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 67 4. Anonym: Avis// Svr La Censvre// Dv Livre / Composé Par// Marie De Jesvs// Abesse d’Agreda. [Incipit: Il ne faut pas croire que] [Explicit: du Pere Chaussemet, & de M. Rouland;// car les 2. autres ne s’en sont guere mêlez.]. - [Paris?] : [S.n.], [1696?]. - 18 S. ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 6745 5. Anonym [Arnauld, Antoine ?]: Extrait// De// La Lettre// De Monsieur ***// Avocat en Parlement. / A Monsieur *** Docteur// de Sorbonne en Touraine.// De Paris, le 20. Octobre 1696. [Incipit: Quant à la Censure du// Livre de Marie d’Agreda] [Explicit: Je vous feray// part de tout ce qui me viendra.// Isa. 19. v. 14.]. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 23 S. ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 67 6. María  ; Grenier, Pierre (Übers.): Abbregè, et examen// des deux premiers Tomes du liure intitulè// La mistique Cité de Dieu,// ou// la Divine Histoire de la vie de la S:te Vierge / Composee en Espagnol per la V: Abesse d’Agreda,// et traduite en Francois par M.r Grenier Conseiller du// Roy, et son Procureur au Bureau des Finances en Guyenne. - Imprimè A Perpignan et se uend à Bordeauz : chez Raymond Brun March: [...], 1695 (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 6746

Bd. 1 des Gesamtwerks: María : La mistique cité de Dieu [...]. - A Marseille : Par Henri Martel, 1695. [2 vol.]. BVB. Vgl. María : Mystica// Civdad De Dios,// Milagro De Sv// Omnipotencia,// Y Abismo De La Gracia.// Historia Divina, Y Vida De La // Virgen Madre de Dios, Reyna, y Señora nues-//stra Maria Santissima, Restauradora de la// culpa de Eua, y Medianera de// la gracia.// Manifestada En Estos Vltimos// siglos por la misma Señora à su Esclaua Sor Maria de Iesvs,// Abadesa de el Conuento de la Immaculada Concepcion de la// Villa de Agreda, de la Prouincia de Burgos de la Regular Ob-//seruancia de N.S.P. San Francisco, para nueua luz del mundo, alegria de la Iglesia Catolica, y confian-//ça de los mortales [...] (Con Privilegio). - En Madrid : Por Bernardo de Villa-Diego, 1670. - 3 vol. ; 4°. BUCM. 43 Enth. S. 19−22: Decretum// Feria quinta, die 26. Junii 1681. [Incipit: In generali Congregatione S.// Romanae, & universalis In-//quisitionis] [Explicit: per me Fran-//ciscum Perinum SS. D.N. Pa-//Pae, & Sanctae Inquisitionis cur-//sorem.]. ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 67. 44 Autor ergänzt nach Abes. 45 Druckort und Erscheinungsjahr ergänzt nach Abes. 46 Umfangs- und Formatangaben nach Abes: [12], 492 S., [2] Bl. ; 8°. 42

963

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1)47

Dekret:

SO 19. September 1696 (zu Nr. 2−3)48

Dekret:

SO 28. November 1696 (zu Nr. 4)49

Dekret:

SO 2. Januar 1697 (zu Nr. 5)50

Dekret:

SO 6. Februar 1697 (zu Nr. 6)51

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Staatssekretariat; (3) Karl II. ; (4) Anna Maria ; (5) Graf von Altamira Ferner beiliegend: Gesuch des Grafen von Altamira im Auftrag des Königs von Spanien mit der Bitte, den Befürwortern der Werke von María de Jesús de Ágreda durch die Druckerei der Apostolischen Kammer eine Verteidigung gegen die weitverbreitete Pariser Zensur des [von Thomas Crozet SJ übers.] Werks der María de Jesús de Ágreda zu ermöglichen, 2 S., [18. Dezember 1697]; als Anh.: Abschriften der päpstlichen Breven zum Fall der María de Jesús de Ágreda, gerichtet an den König und die Königin von Spanien, 3 S., 9. November 1681; 25. März 1691; und 9. September 1696 In den Akten auch erwähnt: Censure// Faite par la Faculté de Theologie de// Paris, d’un Livre, qui a pour titre:// La mystique Cité de Dieu [...]. - Paris : Josse, 1696. BSB52 ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 71 1. Reiser, Anton: Johannes Launoyus// Theologus & Sorbonista Parisiensis// Testis Et Confessor// Veritatis Euangelico-Catholicae// in potioribus Fidei Capitibus Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris [an das Staatssekretariat] vom 18. Juni 1696 mit Verweis auf die Beschlagnahmung des Werkes auf Anordnung des Großkanzlers von Frankreich; mit Verweis auf die Beauftragung von vier Theol. der Sorbonne mit der Prüfung des Werkes und mit Verweis auf Dekret SO 26. Juni 1691. Vgl. [parallel] die Schreiben der Königin Anna Maria von Spanien und des Königs Karl II. von Spanien an Kard. Fabrizio Spada vom 4. Juli 1696 und vom 28. Juni 1696. − Vgl. ferner die Dekrete SO 11. Juli 1696; SO 1. August 1696; SO 14. August 1696; SO 22. August 1696; [Audienzdekret] 18. Dezember 1697 mit der Aufforderung des Papstes an die Kardinäle Carpegna, Spada und Altieri, den Mitgliedern der Sonderkongr., die mit dem Fall betraut worden waren, zügig zu referieren. 48 Die Kardinäle nahmen das Schreiben des Nuntius von Paris vom 27. November 1696 zur Kenntnis. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris [an das Staatssekretariat] vom 27. August 1696, mit Übersendung der beiden Werke. 49 Die Kardinäle nahmen das Schreiben des Nuntius von Paris vom 5. November 1696 zur Kenntnis. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris [an das Staatssekretariat] vom 5. November 1696 mit Übersendung des Werkes. 50 Die Kardinäle nahmen das Schreiben des Nuntius von Paris vom 10. Dezember 1696 zur Kenntnis. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris [an das Staatssekretariat] vom 10. Dezember 1696 mit Übersendung des Werkes. 51 Die Kardinäle nahmen das Schreiben des Nuntius von Paris vom 14. Januar 1697 zur Kenntnis. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Fabrizio Spada vom 14. Januar 1697 mit Übersendung des Titelbl. und mit Verweis auf die Approbation des Werkes durch die Univ. von Toulouse. 52 Drucker ergänzt nach Abes. 47

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697

964

controversis.// Adversus// Robertum Bellarminum,// Et alios quosdam Sedis Romanae Defensores// Egregius & luculentus,// Nunc post obitum contra Christianum Lupum Lovaniensem,// Immanuelem à Schelstrate Antverpiensem,// Natalem Alexandrum Parisiensem,// Dominicum Galesium & Franciscum// Marchesium Romanos.// Vindicatus / Opera & Studio// Antonii Reiseri, Augustani// S.S. Theol. Doctoris, atque Hamburgi, in Templo S. Jacobi Pastoris. - Amstelodami : Apud Janssonio Waesbergios, 1685. - [10], 862 [i.e. 860], [8] S. ; 4º. BVE 2. Locqueneux, Jean B. (Praes.)  ;  Vandeweghe, Martin (Resp.)  ;  Marcq, J. (Resp.): Conclusiones theologicae de authoritate Ecclesiae in profligandâ haeresi Iansenianâ / quas praeside [R. Ac doctissimo domino] Ioanne Baptista Locqueneux [Sacrae Theologiae Baccalaureo formato ac] Seminarii Regii Bonorum Pastorum Duaceni praefecto defendent in aulâ ejusdem Seminarii Martinus Vandeweghe [die 6 Augusti,] Jacobus De Marcq [praefati seminarii Alumni]. - Duaci : typis M. Mairesse, 1696. - 30 S. ; 4°. BNL53 3. Treuvé, Simon Michel: Instruction sur les dispositions qu’on doit apporter aux sacremens de pénitence et d’eucharistie, tirée de l’Ecriture Sainte, des SS. Pères, et de quelques autres saints auteurs [...] 2e éd. – Paris : G. Desprez, 1677. - 625 S. ; 12°. Abes Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 1 und Nr. 3)

Gutachter: Gutachten:

[Paolo Andrea Borelli B?] nicht aufgefunden [3. Oktober 1696?] (zu Nr. 2)

Dekret:

SO 6. Februar 1697 (zu Nr. 1)54

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)55

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)56

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) [Staatssekretariat?]; (3) [Internuntius von Brüssel]; (4) Joannes Libertus Hennebel Ferner beiliegend: Gesuch von Joannes Libertus Hennebel mit Verweis auf das Dekret SO 4. Februar 1694 zum Verbot von Disputationen, die sich mit dem antijansenistischen Formular Alexanders VII. und seiner Bedeutung beschäftigen, und mit der Bitte, das Werk Nr. 2 zu verbieten, 1 S., [3. Oktober 1696]

Titel ergänzt nach den Angaben im Gutachten. Die Kardinäle nahmen das Schreiben des Nuntius von Paris vom 27. August 1696 zur Kenntnis. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris [an das Staatssekretariat?] vom 27. August 1696. 55 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Joannes Libertus Hennebel mit Zustellung des Werkes. − Vgl. ferner das Dekret SO 3. Oktober 1696. 56 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Zettel mit der Titelangabe, den, so die Auskunft im Dekret, der Sekr. CIndex dem SO zustellte. − Vgl. ferner das Dekret SO 26. September 1696. − Vgl. Repertorium Inquisition 18. Jh., ACDF SO CL 1701−1702, Nr. 38. 53 54

965

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 80 Denhoff, Jan Kazimierz : Instruzione Pastorale// Sopra il Sagramento della// Penitenza / Fatta// Dall’Eminentiss. e Reverendis. Sig.// Cardinale// Denhoff,// Vescovo Di Cesena,// A’benefizio del suo Gregge. - In Cesena  :  Nella Stamp. Vescovale del Ricceputi, 1696. - [20], 240 S. ; 8º. BVE Gutachter: Gutachten:

[Paolino Bernardini junior OP]57 nicht aufgefunden [30. Januar 1697]

Dekret:

SO 30. Januar 169758

Korrespondenten: Jan Kazimierz Denhoff Ferner beiliegend: Gesuch von Jan Kazimierz Denhoff mit Verweis auf die Verweigerung der Erlaubnis für einen ND in Rom durch den MSP und mit der Bitte um Korrektur des Werkes, 1 S., [30. Januar 1697] ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 84 Richard, Jean: Eloges historiques des saints, avec les misteres de notre Seigneur, & les fêtes de la Vierge, pour tout le cours de l’année. Tome premiere [−quatrieme]. - A Paris : chez Louis Guerin [...], 1697−1703. - 4 vol. ; 12º. SBN59 Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Maria Gabrielli OCist?]60 nicht aufgefunden [6. Februar 1697?]

Dekret:

nicht aufgefunden61

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Kard. Fabrizio Spada ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 88 Maseri, Pellegrino: Peregrini Maseri// J: C: et Patritij Foroliuiensis// S: D: N: Innocentij XII: Praelati Domestici// Vtriusque Signaturae Referendarij// et Signaturae Iustitiae Auditoris// Tractatus// De Sententijs et Honorarijs// Judicum Causidicorum, et Notarij// Legationum Auenionis et Aemiliae moribus, et legibus// Vniversaeque Ditionis Ecclesiasticae Praxi// Accomodatus// Singillatim explicans// Constitutiones Aegidianam, et Magalottam// Ad S: D: N: Innocentium XII:// Principem, et Benefactorem suum// Acesserunt.// Legatorum à Latere, et Thesaurariorum Prouinciarum Facultates// Constitutiones Pontificum Legatorum Legationum, Zu Bernardini vgl. Prosopographie 18. Jh. Die Kardinäle approbierten [die Verweigerung der Druckerlaubnis] durch den MSP und erklärten, dass ein ND des Werkes in Rom nicht opportun sei; der Ass. SO sollte den Papst benachrichtigen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Bf. von Cesena. 59 Verhandelt wurden vermutl. Bd. 1 und/oder 2. 60 Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. 61 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris an Kard. Fabrizio Spada vom 14. Januar 1697 mit Übersendung eines dem Widmungsschreiben des Werkes entnommenen Abschnittes. − Vgl. ferner das Dekret SO 6. Februar 1697. − Zur zweiten Schrift, die Gabrielli mit Dekret SO 6. Februar 1697 zugestellt wurde, vgl. ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 16. 57 58

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697

966

Ciuitatum, et Collegiorum// Resolutiones Congregationum Vrbis// Pro statuendis Jurisdictionum Finibus// Inter Legatum à latere Auditorem Camerae Aliosque Magistratus// Nusquam anteà Impressae// Et summo studio è Ruderibus Aniquitates erutae// Vnà Cùm// Decretis Congregationis Reformationis sub Innocentio XI:// et Nouissimis S. Romanae Rotae Decisionibus// Liber I (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit. Libr. 1694−1697, Nr. 88 Gutachter: Gutachten:

[Marcello Severoli]62 nicht aufgefunden [22. April 1691]

Dekret:

SO 10. Juli 169763

Korrespondenten: Inq. von Bologna ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 94 Anonym [Strozzi, Tommaso?]: [Istoria sopra il mistero dell’immaculata]. Das Manuskript wurde nicht ermittelt.64 Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Antonio Sessa e Sidoti OFMObs?]65 nicht aufgefunden [3. September 1697?]

Dekret:

nicht aufgefunden66

Korrespondenten: (1) Ebf. von Neapel; (2) Ass. SO In den Akten auch erwähnt: ♦ Sfondrati, Celestino67: Innocentia vindicata, in qua gravissimis argumentis ex S. Thoma petitis ostenditur, angelicum doctorem pro immaculato conceptu Deiparae sensisse & scripsisse. Pars prior theologica [−posterior symbolica]. / Authore illustrissimo S.R.I. principe et abbate S. Galli Coelestino Sfondrati. - [San Gallo] : Typis ejusdem Monasterij S. Galli : excudebat Jacobus Müller, 1695. - [8], 119, [97] S. ; 2°. SBN

Im Auftrag des Socius des MSP Francesco Maria Forlani OP. Der Inq. [von Bologna] sollte die Druckerlaubnis unter Berücksichtigung der vom MSP vergebenen Lizenz erteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 28. Juni 1697 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. Wie der Inq. berichtete, war das Ms. in Rom verhandelt worden; vgl. die Angaben zur Revision des Ms. durch Severoli und den Hinweis auf die beiden MSP Tommaso Maria Ferrari OP und seinen Nachfolger Paolino Bernardini junior OP, der die Drucklegung außerhalb der Stadt Rom ebenfalls genehmigt hatte. 64 Evtl. gedruckt als: Strozzi, Tommaso: Controversia della concezione della Beata Vergine Maria / descritta istoricamente dal P. Tommaso Strozzi della Compagnia di Giesù. Parte prima [−seconda]. - In Palermo : presso Giuseppe Gramignani stampatore del regio palazzo, 1700. - 2 vol. ; 2°. SBN. 65 Zu Sessa vgl. Prosopographie 18. Jh. 66 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Ebf. von Neapel an den Ass. SO vom 31. August 1697 mit Verweis auf Prüfung des Ms. an der ebfl. Kurie und auf seinen Beschluss, nach Rücksprache mit dem Autor, Giovanni Antonio Sessa e Sidoti OFMObs mit der weiteren Prüfung zu beauftragen. Obwohl Sessa i Sidoti die Anlagen des Schreibens an den Ass. SO weiterleiten sollte, liegen diese dem Fasz. nicht bei. − Vgl. ferner das Dekret SO 3. September 1697. − Vgl. Repertorium Inquisition 18. Jh., ACDF SO CL 1703, Nr. 10. 67 Zu Sfondrati vgl. Personen und Profile. 62 63

967

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 95→Nr. 107 Boileau, Jacques (Praes.)  ;  Baudoin, Nicolas Philibert (Resp.): [These: Paris, 3. August 1697: Päpstliche Autorität] - [Explicit: has Theses Deo duce, & auspice Deiparâ, & Praeside S.M.N. Jacobo Boileau, Doctore Theologo Parisiensi, & Socio Sorbonico, Sacro-Sanctae Regalis Capella Palatii Paris. Canonico nec non Priore Commend. S. Lupi Ducexon, tueri conabitur// Nicolaus Philibertus Baudoin, Diaconus Virdunensis Sacrae Theologiae Baccalaureus Formatus, die Sabbati 3. mensis Augusti ab octaua matutina ad sextam vespertinam.// In Sorbona.// Pro Majore Ordinaria]. - [Paris] : [S.n.], [1697] (Einblattdruck). ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 95 Dekret:

SO [vor 4. November 1697?]68

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) [Staatssekretariat] ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 96 Anonym?: La Pierre de Touche// des Jansenistes// ou l’art de les connoistre à leur discours// et par leur liures// affinque le public n’en soit plus si facilement// seduit.// autrement dit// le Fleau des Jansenistes (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 95 Dekret:

nicht aufgefunden69

Korrespondenten: Inq. von Avignon ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 99→Nr. 107 Bitaut, François (Praes.) ; Panissod, Jean-Baptiste (Resp.): Quaestio Theologica.// Ex quâ pendent mille clypei, armatura fortium? Cantic. 4 v.4. [Incipit: Ex Ecclesia, quae Scripturae & Traditionis inexpugnabile telo] [Explicit: Has Theses Deo duce, & auspice Deiparâ, & Praeside S.M.N. Franciscus Bitaut, Sacrae Facultatis Parisiensis Doctore Theologo, & Socio Sorbonico, Insignis Ecclesiae Ebroïcensis Decano & canonico, tueri conabitur// Joannes Baptista Panissod, ejusdem Sacrae Facultatis Baccalaureus Theologus, die Martis tertiâ [hs.: Jovis 5ta] Septembris anno domini 1697. ab octava matutina ad sextam vespertinam.// In Sorbona.// Pro Majore Ordinaria]. - [Sorbona] : [S.n.], [1697] (Einblattdruck). ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 99

Vgl. den Verweis im Schreiben des Nuntius von Paris [an das Staatssekretariat] vom 4. November 1697 auf die Anweisungen des SO zur Proposition „Sola Ecclesia Controversiarum fidei iudex est indefectibilis“. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris [an das Staats­ sekretariat] vom 26. August 1697 mit Übersendung des Einblattdrucks. Grund für seine Besorgnis waren Propositionen zur päpstlichen Autorität. − Vgl. ferner das Votum der Kons. SO 25. September 1697; Dekret SO 27. November 1697. 69 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Avignon vom 14. August 1697 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 4. September 1697. 68

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697 Dekret:

968

SO 9. September 169770

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) [Staatssekretariat] ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 101 1. Steyaert, Martinus: M. St. V. A. Declamatio festiva in actu licentiae theologicae Lovanii die XII augusti 1697. - [Lovanii] : typis Henrici van Overbeke, 1697. - [4] S. ; 2°. UU 2. Quesnel, Pasquier: Lettre a monsieur Steyaert docteur de Louvain, ou En répondant à sa declamation joyeuse du 12. d’aoůt dernier, on fait voir: 1. Que c’est en vain que ce docteur se defend d’être auteur des deux decrets de l’assemblee de Brusselles du mois d’avril 1697. 2. Que c’est tres faussement qu’il publie [...] 3. Que son election pour la charge de conservateur [...] ne peut que le deshonorer. Pour servir de supplément à la Defense des deux brefs de S.S. - A Delft : chez Henry van Rhyn [...], 1697. - 48 S. ; 12º. SBN 3. [Anonym?]: Copia De Carta// Escripta al Excelentissimo Señor C…… de …… [sic!]// Ministro principal de la Monarchia de España,// Con motivo de obedeçer a S.E. refiriendole punto por punto lo que// se aßiente del impreso del Cura de S. Cathalina de Bruselas, y la// verdad ingenua de los hechos sobre que el Consejo de Bravante// à declarado la sentençia, interpretada por el partido de Jan-//senistas, ser contra el Arçobispo de Malinas. [Incipit: Excelentissimo Señor.// Haviendose V.E. servido] [Explicit: Amveres. A 3 de Septiembre 1697.// Ex.mo S.r.// B.L.M. de V.E.// su mas favoreçido Servidor,// el. C…… de ………. . [sic!]]. - [S.l.] : [S.n.], [1697]. [8] S. ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 101 4. [Anonym?]: Relations// Veritables// Du I Octobre 1697. [Incipit: De Ceuta le 30 Aout 1697.// Alcaide Ali qui commande l’armée des Mores]. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 10171 Dekret:

SO 30. Oktober 1697 (zu Nr. 1−4)72

Dem Nuntius von Paris [irrtümlich: von Neapel] sollte geschrieben werden, dass er der Aufnahme von Argumenten zur päpstlichen Autorität in Thesendrucken vorsichtig entgegenwirken sollte. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris [an das Staatssekretariat] vom 9. September 1697 mit Übersendung des Einblattdrucks. – Vgl. ferner die Verhandlungen in ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 95→Nr. 107 (aus diesen Akten wurde das Staatssekretariat als Adressat des Schreibens des Nuntius vom 9. September 1697 ergänzt). 71 Werk liegt nur teilw. bei (S. 625−632). Enth.: Avertissement. [Incipit: Etant venu à la connoissance du Conseil Privé du Roy, que depuis quelques jours// L’on a distribué en cette Ville sous enveloppe à divers Ministres & autres personnes,// certain Imprimé en langue Espagnole, commençant Copia de la Carta] [Explicit: A Brusselle Mardi le 1. Octobre 1697. Avec Privilege du Roi]. ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 101. 72 Die Kardinäle nahmen die Korrespondenz zwischen dem Internuntius von Brüssel und Joannes Li­ bertus Hennebel zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Brüssel an den Ass. SO vom 4. Oktober 1697 und das Schreiben von Joannes Libertus Hennebel [an den Ass. SO?] vom 27. Oktober 1697 mit Verweis auf Übersendung des Werkes Nr. 2 [durch den Internuntius von Brüssel an Kard. Fabrizio Spada]; mit Übermittlung der Werke Nr. 1, 3−4 und einer Zusammenfassung zu Nr. 2 und mit bes. Erwähnung des Avertissiments (enth. im Werk Nr. 4) zur öffentlichen Verbrennung des Werkes Nr. 3 in Brüssel. 70

969

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697

Korrespondenten: (1) Internuntius von Brüssel; (2) Joannes Libertus Hennebel ; (3) [Ass. SO?]; (4) [Kard. Fabrizio Spada ] Weitere Akten des SO: Relation mit Zusammenfassungen zu Nr. 1−2, 1 S., [30. Oktober 1697?] In den Akten auch erwähnt: L’Abbé Du Manoir [Quesnel, Pasquier]: Defense des deux brefs de N.S.P. le pape Innocent XII. aux eveques de Flandre contre le docteur Martin Steyaert. Au sujet de deux decrets qui concernent le Formulaire & la morale. / Adressée à ce même docteur par l’abbé Du Manoir. - A Douay. & se vend a Delft: chez Henry van Rhyn [...], 1697. - 7, 414, [5-1 Bl.] S. ; 12°. Abes ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 104 Leone, Giovanni Francesco: Flores// Decretalivm Regvla:rivm// Seù// Breuis Compilatio eorū omnium,// Que, quoquomodo// Libris Decretalium Gregorii IX, et Bonif: VIII, nec non// Clementinis, Extrauagantibus Ioannis XXII, et Communiū// deduci, et ad statum Regvlarem reduci possunt / Avctore// Ioa: Francis:co De Leonis// A CARPI // Ordinis Minorū S:P:Fran:ci Capucinorum concionatore, Sac: Theologiae, Iurisq// Canonici Professore, ac Ser:mi Ducis Mantuae Theologo,// Serenissimo// Rinaldo. I. Aestensi// Mutinae, Regii, Carpi etc. Duci Inuictissimo// Dicati.// Tomus Secundus// Super Secundo (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 10473 Gutachter: Gutachten:

[Ludovico Sergardi?]74 nicht aufgefunden [19. November 1697?]

Dekret:

nicht aufgefunden75

Korrespondenten: Inq. von Mantua Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Mantua vom 18. Oktober 1697: Abschrift des Breve Clemens’ VII. [De Apellationibus in Mantuanae Dioecesi], 30. Januar 1524, 3 S., [18. Oktober 1697]; eingefügt: Gutachten, verf. auf Basis der Vorarbeiten der Revisoren der Inquisition von Mantua, mit Wiedergabe der von Giovanni Francesco Leone vorgeschlagenen Korrekturen, 16 S., [18. Oktober 1697]

Vgl. den ersten Band des Werkes: Leone, Giovanni Francesco: Flores decretalium regularium, seu brevis compilatio eorum omnium, quae quoquomodo ex libris decretalium [...] auctore Fr. Jo: Francisco de Leonis a Carpi [...] Tomus primus super primo. - Mantuae : ex typographia S. Benedicti, apud Albertum Pazzonum, 1699. - LII, 390, [2], S. ; 2º. SBN. 74 Zu Sergardi vgl. Prosopographie 18. Jh. Der Gutachter wurde identifiziert anhand des Vermerks über die Zustellung des hier verhandelten Bd. an Sergardi in ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 83. 75 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mantua vom 12. Oktober 1697 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 23. Oktober 1697; SO 19. November 1697. − Vgl. Repertorium Inquisition 18. Jh., ACDF SO CL 1703, Nr. 11. 73

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697

970

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 105 1. Papebroch, Daniel  ;  Henschenius, Godefridus: Acta// Sanctorvm// Maii// collecta digesta illustrata / A Godefrido Henschenio// Et Daniele Papebrochio// e Societate Iesu// Tomvs I// quo priores iv dies et Vita S. Ri. V. continentur.// Praemittuntur Ephemerides Graecorum et// Moscorum, horum figuratae, istorum Metricae// Latine rèdditae, et varijs obseruationibus ex-//plicate. Subiunguntur Acta Graeca// ad eosdem dies Pertinentia. - Antverpiae : Apvd Michaelem Cnobarvm, 1680. - [20], 82, 796, [28] S. ; 2°. Hathi Trust76 2. Papebroch, Daniel ; Henschenius, Godefridus: Acta// Sanctorum// Maii// Col­ lec­ta, Digesta,// Illustrata / A Godefrido Henschenio// Et Daniele Papebrochio// E Societate Jesu// Tomus IV// quo continentur dies XVII, XVIII & XIX, operam// & stu­ di­um conferentibus// Francisco Baertio// Et Conrado Janningo// E Jusdem Societatis. - Ant­verpiae : Apud Michaelem Cnobarum, 1685. - [18], 630, [22] S. ; 2°. Hathi Trust77 3. Papebroch, Daniel  ;  Henschenius, Godefridus: Acta// Sanctorvm// Maii// Collecta, Digesta, Illustrata, / A Godefrido Henschenio// Et Daniele Papebrochio// e Societate Iesu// Tomvs VII// Continens tres ultimos Dies et Appendices Priorum// operam et studium Conferentibus// Francisco Baertio et Conrado Ianningo// eiusdem Societatis. - Antverpiae : Apvd Michaelem Cnobarum, 1688. - [10], 83, [13], 862, [38]] S. ; 2°. Hathi Trust78 4. [Flugblätter gegen die span. Inquisition]. Die Werke wurden nicht ermittelt. 5. Franchoys, Joannes Baptista (Praes.)  ;  Kessel, Henricus Ignatius van (Resp.) ; Bosschaert, Joannes (Resp.): Theses theologicae de Deo et religione cum digressionibus ad theses Arcana Dei &c. F. Henrici van Hedickhuysen [...] / quas praeside R.P. Ioanne Baptista Franchoys s. theologiae professore Societatis Jesu defendent R.D. Henricus Ignatius van Kessel, semin. episc. Antv. alumnus et D. Joannes Bosschaert. Antuerpiae in Collegio Societatis Jesu Maij hora 9. ante & 3. post meridiem. - Antuerpiae : ex typographia Henrici Thieullier, 1695. - [8] Bl. ; 4º. SBN Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 1−4)

Gutachter: Gutachten:

[Raimondo Asperti da Bergamo OP?]79 1 S., [6. November 1697?] (zu Nr. 5)80

Bd. 1 des Gesamtwerkes: Papebroch, Daniel ; Henschenius, Godefridus: Acta Sanctorum maii collecta digesta illustrata a Godefrido Henschenio et Daniele Paperbrochio e societate Iesv. Tomus 1.−7. + Propilaeum. - Antuerpiae : apud Michaelem Cnobarum, 1680‒1688. - 8 vol. ; 2°. SBN. 77 Bd. 4 des Gesamtwerkes: Papebroch, Daniel ; Henschenius, Godefridus: Acta Sanctorum maii collecta digesta illustrata a Godefrido Henschenio et Daniele Paperbrochio e societate Iesv. Tomus 1.−7. + Propilaeum. - Antuerpiae : apud Michaelem Cnobarum, 1680‒1688. - 8 vol. ; 2°. SBN. 78 Bd. 7 des Gesamtwerkes: Papebroch, Daniel ; Henschenius, Godefridus: Acta Sanctorum maii collecta digesta illustrata a Godefrido Henschenio et Daniele Paperbrochio e societate Iesv. Tomus 1.−7. + Propilaeum. - Antuerpiae : apud Michaelem Cnobarum, 1680‒1688. - 8 vol. ; 2°. SBN. 79 Mutmaßlicher Gutachter ermittelt durch Auflösung der Amtsangabe Socius Comm. SO, der mit der Begründung der Verbote beauftragt wurde. 80 In Form einer nachträglichen Begründung des Verbots, vermutl. erstellt als Antwort auf das Schreiben von Giulio Maria Bianchi OP an den Ass. SO vom 22. Oktober 1697.

76

971 Dekret:

ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697 nicht aufgefunden (zu Nr. 1−4)81

Dekret: nicht aufgefunden (zu Nr. 5)82 Bando: SO 8. Mai 1697 Korrespondenten: Giulio Maria Bianchi OP Weitere Akten des SO: Nota [verf. vom Socius Comm. SO?] mit Begründung des Verbotes mehrerer Werke [als Information für den Sekr. CIndex?], 4 S., [6. November 1697?]83

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Giulio Maria Bianchi OP an den Ass. SO vom 22. Oktober 1697 mit Übersendung, auf Anweisung des SO, der [nicht beiliegenden] Gutachten, die im Rahmen der Verhandlungen der CIndex zu Nr. 1−4 verfasst wurden. 82 Das Schreiben von Giulio Maria Bianchi OP an den Ass. SO und die Dekrete SO 6. November 1697 und SO 27. November 1697 thematisierten Kommunikationsdefizite zwischen beiden Kongregationen; vermutl. wurde die Nota zur Begründung der Verbote in diesem Zusammenhang erstellt. 83 Zu den Werken, deren Verbot hier begründet wird, vgl. ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 16, Nr. 18 und Nr. 21. 81

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701

972

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 1 Rasponi, Francesco: [Discorsi sopra la vita del cardinale Cesare Rasponi] (Ms.). - 2 vol. Das Manuskript wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [18. Dezember 1697?]

Dekret:

SO 8. Januar 16981

Korrespondenten: Inq. von Faenza ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 3 Zerda, Ignazio Della: [Traktat über die Buße] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt. Dekret:

nicht aufgefunden2

Korrespondenten: Ignazio Della Zerda OSA Ferner beiliegend: Gesuch von Ignazio Della Zerda OSA mit Verweis auf die Behandlung der Gnadenlehre im Ms. und mit Bitte um Druckerlaubnis, 1 S., [8. Januar 1698] ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 5→Nr. 9 Gerbais, Jean: Lettre de l’Église de Liège au sujet d’un bref de Paschal II mise en français / par M. Gerbais, docteur de Sorbonne et professeur du Roi. - Paris : F. Léonard, 1697. ; 8°. BNF

Rasponi sollten seine Mss. zurückgegeben werden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Faenza vom 13. Oktober 1697 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 23. Oktober 1697; SO 18. Dezember 1697. 2 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Ignazio Della Zerda OSA. − Vgl. ferner das Dekret SO 8. Januar 1698. 1

973 Dekret:

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701 SO 29. Januar 1698;3 SO 19. Februar 16984

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) [Kard. Fabrizio Spada ] In den Akten auch erwähnt: Nicolaus  ; Gerbais, Jean: Traité// Du// Celebre Panorme// Touchant// Le Concile De Basle.// Mis en François / Par Monsieur Gerbais Docteur de Sorbonne// & Professeur du Roy au College Royal// de France. A Paris : Chez Antoine Dezallier [...], 1697 (Avec Approbation & Privilege du Roy). 8°. UGent ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 11→Nr. 14 1. Michelini, Girolamo: Assertvm// Responsivvm / P. Magistri Fratris// Hieronymi Michelini// Aesinatis Avgvstiani// Pro// Defensione Castitatis Conivgalis// Eminentissimo, & Reuerendissimo Principi// Opitio// Card. Pallavicino// Auximanae Ecclesiae fedelissimo Sponso. - Anconae : Ex Typographia Petri Pauli Rodulphi, M.DC.LXCVIII. [sic!] (Superiorvm Permissv). - 28 S. ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 145 2. Fedeli, Alessandro : [juristische und theol. Rechtfertigung seines Vorgehens gegen Girolamo Michelini]. - [1698]. (Ms.) Das Manuskript wurde nicht ermittelt.6 3. Meyer, Livinus De: Praxis// Et// Doctrina Communis// Ecclesiae// Absolvendi Mox// Peccatores Ordinarios// Vindicata// Adversus Doctrinam de Laborioso Baptis-// mo, ejusque Appendicem,// Cum// Animadversione// In Epistolam, cui Titulus,// Lettre D’Un Docteur// Catholique// Au// Pere Cyprien, etc. - Lovanii : Typis Petri De Vaddere, 1697. - 8, 103 S. ; 8°. UGent7 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

[Mattia di S. Maria OCD?]8 nicht aufgefunden [4. März 1698?] (zu Nr. 1 und Nr. 3)

Das Staatssekretariat sollte dem Nuntius mitteilen, dass die von ihm getroffenen Maßnahmen ausreichten. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris [an das Staatsse­ kretariat] vom 6. Januar 1698 mit Übersendung des Werkes. − Zum zweiten in den Akten erwähnten Werk, das vom Nuntius von Paris mit Schreiben vom 14. Januar 1697 übersandt wurde und später verboten werden sollte, vgl. ACDF SO CL 1696–1697, Nr. 21. 4 Kard. Fabrizio Spada [Staatssekr.] sollte den Nuntius loben und ihm mitteilen, dass die bereits getroffenen Maßnahmen ausreichten. − Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris [an das Staatssekretariat] vom 27. Januar 1698. 5 Vermutl. Erscheinungsjahr 1697. 6 Das Ms. befand sich nach Angabe des Autors im April 1698 im Erscheinen. Ermittelt wurde: Fedeli, Alessandro : Illustrissimi, et reuerendissimi domini D. Alexandri Fidelis episcopi aesini votum in causa aesina clericatus, & censurarum. Expedita diebus 21 & 23 Octobris 1697. - Aesii : apud Alexandrum Seraphinum impressorem episcopalem, 1697. - 10, [2] S. ; 2°. SBN. 7 Autor ermittelt nach WorldCat. 8 Zu Mattia di S. Maria vgl. Prosopographie 18. Jh. 3

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701 Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1)9

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)10

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)11

974

Korrespondenten: (1) Inq. von Ancona; (2) Alessandro Fedeli ; (3) Ass. SO Weitere Akten des SO: Notiz u.d.T. „Libri dati a rivedere dal P Commissario d’ordine della S Congregatione al P. Mattia Carmelitano Scalzo dimorante nel Convento della Vittoria in Roma“, 1 S., [nach 4. März 1698] (zu Nr. 1 und Nr. 3)12 Ferner beiliegend: als Anlage eines Schreibens des Inq. von Ancona vom 30. Januar 1698: Alessandro Fedeli// Per la Dio grazia, e della Santa Sede Apostolica// Vescovo Di Iesi. [Incipit: Premendo a Noi per debito dell’Offitio Pastorale] [Explicit: Dal Palazzo Vescouale di Iesi Questo di Primo Gennaro 1698.// Lvdovico Colocci Vic. Gen.// Francesco Matossi Canc.]. - Enth.: Frontispitio Del Libro Prohibito.// Assertum Responsiuuum P.M.F. Hieronymi Michelini// Aesinatis Augustiani pro defensione Castitatis Coniugalis. - Anconae : Ex Typographia Petri Paoli Ridulphi, 1697. - In Iesi : per Alessandro Serafini Stampatore Vescouale, e Pub., [1698]. (Einblattdruck). ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 14 ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 12→Nr. 31 1. Bordoni, Francesco13: Duae Appendices ad Manuale consultorum Offiij. Sanctae Inquisitionis expositum / per Reu.mum P.M. Franciscum Bordonum Parmensis 3.ii Ord.is S. Fran.ci Professorem ac Ministrum Generalem etc. quarum Prima super censura Blasphemiarum, altera sortilegionum frequentius occurentium in hoc tremendo Tribunali (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.14 2. Bordoni, Francesco: Tertia Appendix ad Manuale Consultorum etc. Pia Meditatio super miraculorum essentiam et qualitatem in ordine ad beatificationem et canonizationem servorum die. / Autore P. Fran.co Bordono [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ancona vom 30. Januar 1698 mit Verweis auf die Druckerlaubnis, die er nach Prüfung und Approbation des Werkes durch seinen Vikar erteilt hatte, und mit Übersendung des Werkes sowie des bfl. Verbotsediktes, 1. Januar 1698. − Vgl. ferner das Dekret SO 11. Februar 1698; das Votum der Kons. SO 17. März 1698; das Dekret SO 19. März 1698. − Vgl. Repertorium Inquisition 18. Jh., ACDF SO CL 1701−1702, Nr. 33. 10 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Bf. von Jesi vom 6. April 1698 mit Verweis auf die Vorstöße, die Girolamo Michelini an der röm. Kurie unternahm, und mit Übersendung einer Abschrift des bereits gedruckten Ms. − Vgl. Repertorium Inquisition 18. Jh., ACDF SO CL 1701−1702, Nr. 33. 11 Vgl. Repertorium Inquisition 18. Jh., ACDF SO CL 1701−1702, Nr. 46. 12 Zum dritten in der Notiz genannten Werk vgl. ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 16. Datierung erschlossen nach Dekret SO 4. März 1698, ACDF SO CL 1698–1700, Nr. 16, Bl. 120v. 13 Zu Bordoni vgl. Personen und Profile. 14 Gedruckt wurde: Bordoni, Francesco: Opus posthumum quod consistit in duas appendices ad manuale consultorum in causis Sancti Officii contra haereticam pravitatem / Franciscus Bordonus. - Parma : [S.n.], 1703. SWB. 9

975

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701

3. Vaghi, Carlo: Pie riflessioni, overo Considerationi sopra la Passione di Gesú Christo Sig.re Nostro, / proposte da Meditarsi dal P. Mro. Fra Carlo Vaghi da Parma Carmelitano della Congregat.ne di Mantova gia Confessore delle Monache Carmelit. ne di S Teresa di Novellara, delle Bianche di Reggio, e di S. Barnaba di Fiorenza, ad instanza di molte persone diuote (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 3)

Gutachter: Gutachten:

[Pietro Antonio Rossi OSM?]15 nicht aufgefunden [24. September 1698?] (zu Nr. 1−2)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−3)16

Korrespondenten: (1) Inq. von Parma; (2) Generaloberer TOR; (3) Gen. Prok. TOR Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Parma vom 7. März 1698: Auflistung der verhandelten Mss., 1 S., [7. März 1698] (zu Nr. 1−3); (2) Gesuch des Generaloberen TOR und des Gen. Prok. TOR mit Verweis auf Dekret SO 19. März 1698; mit Verweis auf die Revision durch einen Kons. der Inquisition von Parma und mit Bitte um Druckerlaubnis, 1 S., [24. September 1698] (zu Nr. 1−2) ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 13→Nr. 18→Nr. 77 1. Daniel, Gabriel: Cleander// Et// Eudoxus,// Seu// De Provincialibus// Quas vocant, Litteris,// Dialogi// E’ Gallico exemplari, edito Coloniae// Agrippinae typis Petri Marteau 1694. - Puteolis : Typis Jacobi Raillard, 1695 (Superiorum Permissu). - [8], 407, [16] S. ; 8°. BUCM 2. Anonym: [Ein nicht weiter spezifiziertes Werk, vermutl. zu den Lettres Provinciales?]. Das Werk wurde nicht ermittelt. 3. Daniel, Gabriel: Ragionamenti// Di// Cleandro// E Di Evdosso// Sovra Le Lettere// Al Provinciale// Recati nell’Italiana favella dall’// Original Francese// Stampato in Colonia l’anno 1694. - In Pozzuoli : Nella Stamperia di Giacomo Raillard, 1695. (Con licenza de’ Superiori). - [32], 400 S. ; 8º. BUCM17 Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Maria Gabrielli OCist?]18 nicht aufgefunden [19. März 1698?] (zu Nr. 1−2)

Gutachter: Gutachten:

[Lorenzo Fabri da Bologna OFMConv?] nicht aufgefunden [17. März 1700?] (zu Nr. 3)

Zu Rossi vgl. Prosopographie 18. Jh. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Parma vom 7. März 1698 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 19. März 1698; SO 24. September 1698. − Zu Nr. 1−2, vgl. Repertorium Inquisition 18. Jh., ACDF SO CL 1701−1702, Nr. 14; Zu Nr. 3, vgl. Repertorium Inquisition 18. Jh., ACDF SO CL 1701−1702, Nr. 39. 17 Vgl. Daniel, Gabriel: Entretiens// De// Cleandre// Et D’Eudoxe,// Sur Les Lettres// Au Provincial. - A Cologne : Chez Pierre Marteau [...], 1694. google.books. 18 Zu Gabrielli vgl. Prosopographie 18. Jh. 15 16

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701 Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1)19

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 2)20

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)21

976

Korrespondenten: (1) Inq. von Bologna; (2) Inq. von Florenz; (3) Propst des Professenhauses SJ zu Venedig Ferner beiliegend: (1) als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Bologna vom 4. März 1698: Gutachten zum verhandelten Werk verf. von Antonio Barucchi B, Ordensprovinzial und Revisor der Inquisition von Bologna, 3 S., [4. März 1698]; (2) Gesuch des Propstes des Professenhauses SJ in Venedig mit Verweis auf die Beschlagnahmung einer Kiste mit Exemplaren des Werkes Nr. 1 u./o. Nr. 3 durch den Inq. von Bologna, die ihm aus Ne­apel geschickt worden war, und mit der Bitte, die Beschlagnahmung aufzuheben, 1 S., [2. September 1699]; (3) Gesuch der Patres SJ in Venedig mit erneuter Bitte um eine Entscheidung zu dem Werk Nr. 1 u./o. Nr. 3, 1 S., [10. März 1700] In den Akten auch erwähnt: Studbrockius, Bernardus [Fabri, Honoré22]: Notae// In Notas// Wilhelmi Wendrockii// Ad Ludovici Montaltii Litteras,// Et In Disquisitiones// Pauli Irenaei Inustae / A Bernardo Studbrockio// Viennensi Theologo. - Coloniae : Apud Joannem Bvsaeum Bibliopolam, 1659 (Permissu Superiorum, & Approbatione Ordinarii). BNdN23 ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 20 María  ; Grenier, Pierre (Übers.): Abbregè, et examen// des deux premiers Tomes du liure intitulè// La mistique Cité de Dieu,// ou// la Divine Histoire de la vie de la S:te Vierge / Composee en Espagnol per la V: Abesse d’Agreda,// et traduite en Francois par M.r Grenier Conseiller du// Roy, et son Procureur au Bureau des Finances en Guyenne. - Imprimè A Perpignan et se uend à Bordeauz : chez Raymond Brun March: [...], 1695 (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 6724 Dekret:

nicht aufgefunden25

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 4. März 1698 mit Übersendung des Werkes und mit Verweis auf die Beschlagnahmung einer Kiste mit 50 Exemplaren des Werkes durch das Zollamt von Bologna. − Vgl. ferner die Dekrete SO 19. März 1698; SO 29. April 1698; SO 2. September 1699. − Vgl. Repertorium Inquisition 18. Jh., ACDF SO CL 1701−1702, Nr. 18. 20 Vgl. ferner das Dekret SO 19. März 1698. 21 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Florenz vom 22. April 1698 zur Erteilung der Erlaubnis für einen viersprachigen, von Francesco Rasponi SJ herauszugebenden ND. − Vgl. ferner das Dekret SO 29. April 1698. 22 Zu Fabri vgl. Personen und Profile. 23 Umfangsangaben nach HBZ: 302 S. 24 Umfangs- und Formatangaben nach Abes: [12] - 492 S. - [2] Bl. ; 8° 25 Die Kardinäle Gaspare Carpegna, Bernardino Spada, und Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni, Mitglieder der Sonderkongr., genehmigten das Gesuch nicht. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 67→Nr. 76→Nr. 83 und bes. [Audienzdekret] 18. Dezember 1697. 19

977

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701

Korrespondenten: Graf von Altamira Ferner beiliegend: Gesuch des Grafen von Altamira im Auftrag des Königs von Spanien, den Befürwortern der Werke von María de Jesús de Ágreda durch die Druckerei der Apostolischen Kammer eine Verteidigung gegen die weitverbreitete Pariser Zensur des [von Thomas Crozet SJ übers.] Werks der María de Jesús de Ágreda zu ermöglichen; 2 S., [6. Februar 1698];26 als Anlage: Abschrift mehrerer Breven von Innozenz XI. und Innozenz XII. zum Fall an den König und die Königin von Spanien, 3 S., [6. Februar 1698] In den Akten auch erwähnt: María   ;  Crozet, Thomas (Übers.): La mistique cité de Dieu miracle de sa toute-puissance abîme de la grace histoire divine et la vie de la trés-Sainte Vierge Marie Mere de Dieu, nôtre Reine & Maîtresse. Manifestée dans ces derniers siécles par la Sainte Vierge à la s’ur Marie de Jesus (...) & écrite par cette même s’ur (...). Traduite de l’espagnol par le p. Thomas Croset. - A Marseille : par Henri Martel, au Nom de Jesus, 1695. - [56], 464, [8] S. ; 8º. SBN ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 21 Zucconi, Ferdinando: Alcune Osservazioni sopra le lettere Prouinciali di Ludovico di Montalto / scritte da Ferdinando Zucconi della Compagnia di Giesu per gioueuole auuiso di chi le legge (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

nicht aufgefunden27

Korrespondenten: Ferdinando Zucconi SJ Ferner beiliegend: Gesuch von Ferdinando Zucconi mit der Bitte, eine Revision des bereits von den Ordensoberen und dem Ordinarius approbierten Werkes durch den Inq. von Florenz zur Erteilung der Druckerlaubnis zu erlauben, 1 S., [21. Mai 1698] ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 25 Catalogus// Librorum// S. Romano-Catholicae// Fidei Et Bonis Moribus Non-// contradicentium,// Qui// His Nundinis Vernalibus Moeno-Francofurti uel de novo// aut aucti prodierunt:// Authoritate Apostolica editus / Per// Casparum Vollman,// SS. Can. Doctorem, Commissarium Apostolicum, ad di-//vinam Virginem in monte ibidem Decanum. - Francofurti ad Moenum : [S.n.], 1698. - [6] Bl. ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 25 Dekret:

SO 11. Juni 169828

Es handelt sich um eine inhaltl. identische Version eines bereits früher eingereichten Gesuchs, vgl. ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 67→Nr. 76→Nr. 83. 27 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Ferdinando Zucconi SJ. – Vgl. ferner das Dekret SO 21. Mai 1698. 28 Die Kardinäle nahmen den Katalog zur Kenntnis. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Fasz.-Aufschrift mit Verweis auf die Übersendung des Katalogs aus Frankfurt ohne jegliches Begleitschreiben. − Einschlägige Kataloge wurden dem SO durch den Nuntius von Köln oder durch Gaspar Wollman, Apostolischer Kommissar für die Buchmesse in Frankfurt, regelmäßig zugestellt; vgl. ACDF SO Tit. 26

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701

978

Korrespondenten: (1) Nuntius von Köln; (2) Gaspar Wollman ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 26 Sève de Rochechouart, Guy de : Censure// Faite Par Monseigneur// L’Illustrissime Et Reverendissime// Evêque D’Arras,// De Certaines Propositions// auancées dans son Diocèse par un Predicateur,// dans un Sermon préché le 21. Juillet 1697. - A Paris : Chez Pierre Ballard [...], 1698 (Avec Permission). - 16 S. ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 26 Dekret:

SO 25. Juni 169829

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) Kard. Fabrizio Spada ; (3) [Bf. von Arras]; (4) Cherubin d’Amiens OFMCap ; (5) Agatange de Béthune OFMCap ; (6) Polycarpe d’Amiens OFMCap ; (7) Esprit d’Amiens OFMCap ; (8) Seraphin d’Amiens OFMCap   ;  (9) Joseph de Béthune OFMCap ; (10) Paulin d’Amiens OFMCap ; (11) Maximilien de Bethune OFMCap ; (12) Pierre d’Amiens OFMCap ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 28 Danio, Amato: De necessaria, et iusta Inquisitionis Sanct[a]e Fidei institutione aduersus Philippum à Limborch Remonstrante (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

nicht aufgefunden30

Korrespondenten: (1) Amato Danio ; (2) [Kard. Fabrizio Spada ]; (3) Nuntius von Neapel; (4) Kard. Alderano Cibo Ferner beiliegend: Gesuch von Amato Danio an den Kard.-Staatssekr. mit Bitte um Prüfung des Werkes zur Erteilung der Druckerlaubnis, 2 S., 17. Mai 1698 In den Akten auch erwähnt: (1) ♦ Danio, Amato: L’antichità dell’officio della S. Inquisizione contro l’eresia, l’utilità che ne hanno ricevuto, e ricevono gli stati del Libr. 1697−1701, Nr. 33→Nr. 41; Nr. 54; Nr. 120. Die Übersendungen nahmen die Kardinäle jeweils ohne weitere Beschlüsse zur Kenntnis. 29 Die Kardinäle nahmen [die Korrespondenz vom Nuntius von Paris an Kard. Fabrizio Spada und die mit Schreiben vom 2. Juni 1698 übersandte, dem Fasz. aber nicht beiliegende, Relation] zur Kenntnis. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris [an das Staatssekretariat] vom 10. März 1698 mit Übersendung des bfl. Verbotsediktes einer Predigt über die Marienverehrung und über das Skapulier. − Vgl. ferner das Dekret SO 2. April 1698. 30 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Amato Danio [an Kard. Fabrizio Spada] vom 17. Mai 1698. − Vgl. ferner die Dekrete SO 11. Juni 1698; SO 2. Juli 1698.

979

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701

Cristianesimo, le avversità accadute così in generale, come in particolare, a Prencipi ed a privati li quali invece di favorire proteggere e difendere l’Inquisizione e gli Inquisitori, gli hanno maltrattati e impedito il loro esercizio. Raccolte dal Dottor Amato Danio Regio Consigliere per sua Maestà Cattolica nel Consiglio di Santa Chiara o sia di Capuana nel Regno di Napoli (Ms.). Biblioteca della Società Napoletana di Storia Patria, XXIII D 6, Bl. 130r−175v (2) Marsollier, Jacques: Histoire// De// l’Inquisition// Et// Son Origine. - A Cologne : Chez Pierre Marteau, 1693. [1] Bl., 505 S. ; 12°. VD1731 (3) Philippus : Philippi A Limborch// SS. Theologiae inter Remonstrantes Professoris// Historia// Inquisitionis.// Cui subjungitur// Liber// Sententiarum// Inquisitionis// Tholosanae// Ab anno Christi MCCCVII ad annum MCCCXXIII. - Amstelodami : Apud Henricum Wetstenium, 1692. ; 2°. BCU Lausanne ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 29 1. Torri, Giovanni : De maioritatibus, et primogenituris (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 2. Torri, Giovanni : De substitutionibus, et fidecommis[sionibus] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. 3. Torri, Giovanni : De laicale jurisdictione supra locis piis non ecclesiasticis (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

SO 30. Juli 1698 (zu Nr. 1−2)32

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)33

Korrespondenten: (1) Inq. von Piacenza; (2) Prospero Bottini; (3) [Ass. SO] Ferner beiliegend: als Anlage zu einem Schreiben des Inq. von Piacenza vom 22. Juni 1698: „Ex titulo tertio de laicali jurisdictione supra locis piis non ecclesiasticis asserta“, 2 S., [22. Juni 1698] ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 30 Arrigoni, Giovanni: Pratiche Domestiche Conferenze de Virtú e Perfezzioni / Al nouello Religioso Professo// di Fra Giovanni Arrigoni da Conegliano Cappuccino// Inherendo a sentimenti deuotissimi dell’Illuminatissim.o// Tomaso de Kempis (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 30 Dekret:

nicht aufgefunden34

Laut VD17 Erscheinungsort fingiert; in Holland gedruckt. Der Inq. von Piacenza sollte die Druckerlaubnis für die Bde. Nr. 1−2 erteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Piacenza vom 22. Juni 1698 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis für Nr. 1−3. − Vgl. ferner das Dekret SO 9. Juli 1698. 33 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Piacenza vom 22. Juni 1698 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis für Nr. 1−3 und mit Übersendung eines Abschnitts aus dem Ms. Nr. 3. − Vgl. ferner die Dekrete SO 9. Juli 1698; SO 30. Juli 1698. 34 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Treviso vom 30. August 1698 mit Übersen­ dung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 10. September 1698. 31 32

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701

980

Korrespondenten: Inq. von Treviso ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 32 1. Arrest// Rendu Contre Me. Philibert Robert// Prêtre Curé de la Ville de Seurre, accusé du// Quietisme & d’inceste Spirituel.// Extrait Des Registres De Parlement. [Incipit: Vev le Procez Criminel fait par Commissaire de la Cour] [Explicit: Fait en Parlement à Dijon le 13// Aoust 1698. Signé Ioly.]. - A Dijon : Chez Jean Grangier, Imprimeur & Libraire [...] (Avec Privilege), 1698. - 4 S. ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 31 2. Sentence// Contre// Maistre Philibert Robert. [Incipit: Entre Maître Claude Rabiet Prêtre Doc-//teur en Theologie, Prometeur en l’Officialitè// de Besançon au Vicomtè d’Auxonne, Duché de// Bourgogne, à lui joint & Instiguant Maître Michel// Dupuys Docteur de Sorbonne, Curé de l’Abergement] [Explicit: Fait// en nôtre Hôtel à Dijon le 11. Août 1698. Signè, // H. David.]. - A Dijon : Chez Jean Grangier Imprimeur, [1698]. - 4 S. ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 3135 Dekret:

SO 24. September 1698 (zu Nr. 1−2)36

Ferner beiliegend: „Extrait de l’Information faite par Messire Bernard De Poudeux Chanoine, archidiacre, et Official de Tarbe, le 23e Avril 1698 en la ville de Lorde, à la requête du promoteur, demandeur contre le Père lez Combe“, 24 S., 23. April 1698 ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 35 Mellini, Carlo Antonio: Il// Gioiello// In Cvi Risplendono// Per la Preziosità di dodici Gemme// le Virtù, che debbono adornare// l’Animo d’vna Dama// Maritata.// Alla quale si propongono ancora i Precetti// Morali, Economici, e Ciuili,// Per imparare à reggere se stessa;// e la propria Casa.// Opera// Vtile, e necessaria ad ogni Donna// d’Onore.// Consagrata// All’Illustrissima Signora// Margherita Carrara// Marcolini// Nobile di Fano. - In Venezia  :  Per Gio: Giacomo Hertz, 1698 (Con Licenza de’ Superiori, e Priuilegio) (gedr. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 3537 Gutachter: Gutachten:

[Prospero Bottini?]38 nicht aufgefunden [16. Dezember 1698?]

Dekret:

nicht aufgefunden39

Korrespondenten: Inq. von Venedig Ferner beiliegend: Anonymes Gesuch mit Identifikation des Autors und mit Übersendung des Titelbl. zwecks Verbot, 1 S., [19. November 1698] Ergänzt nach BVB. Die Kardinäle nahmen die [vermutl. vom Staatssekretariat übermittelte] Schrift zur Kenntnis. 37 Mit hs. Vermerk: Die 22 Novembre 1698 fuit missa copia Patri Inquisitori Venetiarum. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: 368, [2] S. ; 12°. 38 Zu Bottini vgl. Prosopographie 18. Jh. 39 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch. − Vgl. ferner die Dekrete SO 19. November 1698; SO 16. Dezember 1698. 35 36

981

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 43 Fléchier, Esprit : Histoire// de Theodore le Grand’// Pour Monsei­ gneur// Le Dauphin / Par M. Flechier, Evêque de// Nismes, Aumonier Ordinaire// de Madame La Dauphine// Nouvelle Edition. - A Lijon : Chez Jean Bruijset [...], 1692 (Auec Permission) (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 43i40 Dekret:

nicht aufgefunden41

Korrespondenten: Inq. von Mantua ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 44 Ottani, Bartolomeo: Il// pane spezzato à Fanciulli, e Fanciulle// della Dottrina Christiana della// Parochiale di S. Biagio di Zene-//rigolo Diocesi di Bologna / Da D. Bartolomeo Ottani// Loro Curato.// Con// Vna raccolta di Lodi spirituali da// cantarsi da medesimi (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 44 Dekret:

nicht aufgefunden42

Korrespondenten: Inq. von Bologna ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 52 Pocock, Edward (Übers.): Litvrgiae// Ecclesiae Anglicanae’// Partes praecipuae:// viz.// Preces Matutinae & Vespertinae;// Ordo administrandi coenam Domini;// Ordo Baptismi Publici;// Vna cum // Ejusdem Ecclesiae Doctrina, triginta// novem Articulis comprehensa.// Nec non// Homiliarum Argumentis:// In Linguam Arabicam traductae. / Operâ Edvardi Pocock S. Th. D.// Lingg. Hebraic. & Arab. in// Academiâ Oxon. Professoris. - Oxoniae : Typis & impensis Academiae, 1674. - [186] Bl., 8°. ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 52 Dekret:

nicht aufgefunden43

Korrespondenten: (1) Nuntius von Paris; (2) [Staatssekretariat] ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 53 [Siddur mi-berakhah ke-minhag q(ahal) q(adosh) Ashkenazim (…)] con tutte i dichiarattioni in volgare. Et l’ [haggadah] con la sua cerimonia ben distinta [...]. Umfangs- und Formatangaben nach SBN: 2 vol. ; 12°. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mantua vom 13. Februar 1699 mit Übersen­dung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis für eine ital. Übers. und mit Verweis auf die Prüfung der Übers. durch den Revisor der Inquisition von Mantua. − Vgl. ferner das Dekret SO 25. Februar 1699. 42 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Bologna vom 14. Februar 1699 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 25. Fe­ bruar 1699. − Vgl. Repertorium Inquisition 18. Jh., ACDF SO CL 1701−1702, Nr. 7. 43 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Nuntius von Paris [an das Staatssekretariat] vom 27. April 1699 mit Übersendung des Werkes. 40 41

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701

982

Be-Weneziah : Nella stamperia Vendramin, 458 [1698]. - 56 Bl. ; 8°. ACDF SO Tit. Libr. 1697−1701, Nr. 5344 Gutachter: Gutachten:

[Marco Bassani] 1 S., [10. Juni 1699]45

Dekret:

SO 10. Juni 169946

Korrespondenten: (1) Inq. von Ancona; (2) Giuseppe Tranietta Weitere Akten des SO: Inhaltsverzeichnis. im Dorsalvermerk bezeichnet als: „Relatione di ciò, che contengono le benedittioni e Lodi“, 1 S., [10. Juni 1699] Ferner beiliegend: Gesuch von Giuseppe Tranietta, Mitglied der jüdischen Gemeinde in Ancona, mit Verweis auf die Beschlagnahmung von 200, in Venedig bestellten Exemplaren des Werkes durch den Inq. von Ancona und mit der Bitte, den Inq. aufzufordern, ein Exemplar zur Prüfung nach Rom zu schicken, und die Beschlagnahmung aufzuheben, 1 S., [3. Juni 1699] ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 56 1. [Nieuwe Testament]. - [Emmerich] : [S.n.], [ca. 1698]. - 2 vol. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. 2. Bukentop, Henri de: Examen// Translationis Flandricae// Novi Testamenti// Embricae Nuper Impressae,// Quo Demonstratur// Translationis illius multiplex defectus & à// Vulgata Latina Editione difformitas,// ac cum damnata Gallica Versione// conformitas. / Auctore// F. Henrico Bukentop// Ordinis Fratrum Minorum Recollectorum// S. Theol. Lectore Jubilato, & Actuali// S. Scripturae Lovanii in Conventu// SS. Trinitatis. - Lovanii : Typis Henrici Van Overbeke, 1698. - [8], 244 S.; 8°. UGent 3. [Anonym?]: [franz. Buch (ersch. im Rahmen der antiröm. Publizistik) mit scharfer Kritik an den allgemeinen Indexregeln und bes. an der vierten Regel über das Lesen der Hl. Schrift in der Volkssprache]. - Köln : [S.n.], 1691. Das Werk wurde nicht ermittelt.47 Umschrift des hebr. Titels nach SBN. Das Gutachten bildet den Fasz.-Umschlag für die Akten. 46 Der Inq. von Ancona sollte die Auslieferung der Bücher an das Mitglied der jüdischen Gemeinde [Giovanni Tranietta] nicht verhindern und die Beschlagnahmung aufheben. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ancona vom 21. Mai 1699 mit Verweis auf die Beschlagnahmung einer Kiste mit [200] Exemplaren des Werkes durch das Zollamt, die er mit der ital. Übers. der Erklärungen zu den hebr. Riten, Gebete und Psalmen begründete. Vgl. [parallel] das Gesuch von Giuseppe Tranietta. − Vgl. ferner die Dekrete SO 27. Mai 1699; SO 3. Juni 1699. 47 Evtl. gedruckt als: ♦ Anonym [Gerberon, Gabriel]: La defense des sentimens et de la conduite de l’arch-evesque de Malines, et de son decret avec des remarques, et d’une instruction touchant la lecture de l’Ecriture Sainte. - A Cologne : chez Balthazar d’Egmond, 1691. - 46, [2] S. ; 8°. SBN; ♦ Manceau, François [Gerberon, Gabriel]: Examen// De La Reponse// Aux Plaintes// Contre La Conduite// De// Monseigneur// L’Arch-Eveque// De// Malines, / Par François Manceau, Prevost de S. Pierre,// & Professeur en Theologie. - A Cologne : Chez Balthazar D’Egmond, 1691. 117 S. ; 15 cm. KB. 44 45

983

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [17. Juni 1699?] (zu Nr. 1−3)

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−3)48

Korrespondenten: (1) Ebf. von Mecheln; (2) Papst Innozenz XII. Ferner beiliegend: Gesuch des Ebf. von Mecheln an Papst Innozenz XII. mit Verweis auf die Verbreitung der drei Werke in Belgien und mit der Bitte um Maßnahmen, 1 S., [17. Juni 1699] ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 65→Nr. 85 Spader, Ottavio : Sacerdotalis Eruditio Dogmaticae Instructionis// de, et pro Fide Catholica;// Opus Polemicum, et Historicum, utrimque Tripartitum.// Polemicus Liber Primus Hierarchicus, de Ecclesia, Pontifice,// Conciliis. Secundus Biblicus, de Traditionibus, et Scriptura Sacra// in generali, et in particulari. Tertius, Polijdascalicus, de reliqua// cuncta Fidei materia, cum Selectioribus erotematibus, è Subtili// Scholastica.// Exibentur Dogmata Orthodoxa circiter ducenta// quadraginta aduersus Heterodoxos. Accedit Elenchus propo-//sitionum ducentarum triginta damnatarum post Concilium Trident:// Historicus liber Primus de statu Protopaterno// Secundus de Statu Mosaico, Tertius de Statu Euangelico.// In Argumentum Argumentorum per Lineam Summi Pontificatus// ab Adamo ad trecentesimum quintum.// S. D. N.// Innocentium Duodecimum.// Cui// Optimo Patri, Maximo Pastori,// Episcoporum Oecumenico Episcopo,// sese, et qualiacumque haec prosternit// Pr. Octavius à S. Fran.co Lector Jubil. Aracelitan. Episco: Assisias.// Innocentii, qui Apostolicae Cathedrae successor est teneas Fidem.// Diuus Hieron. Epist : 8 ad Demetriad. (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 65 Dekret:

SO 26. August 1699;49 nicht aufgefunden50

Korrespondenten: (1) Inq. von Perugia; (2) Ottavio Spader OFMObs Ferner beiliegend: Gesuch von Ottavio Spader OFMObs mit der Bitte, den Inq. von Perugia mit der Revision und Approbation des von ihm inzwischen emendierten Ms. zu betrauen, 1 S., [23. Juni 1700]

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Ebf. von Mecheln mit Übersendung der Werke Nr. 1−2 und mit Anzeige des Werkes Nr. 3. Eine Übersendung des Werkes Nr. 3 wird nicht explizit erwähnt. − Vgl. ferner das Dekret SO 17. Juni 1699. Unklar ist, ob dieses Dekret sich auch auf das Werk Nr. 3 bezieht. 49 Die Kardinäle nahmen das Schreiben des Inq. von Bologna vom 15. August 1699 zur Kenntnis, in dem er berichtete, dass der Bf. von Assisi auf die Veröffentlichung seines Werkes verzichte. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Perugia vom 28. Juli 1699 mit Übersendung des Titelbl. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 5. August 1699. 50 Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Bf. von Assisi. − Vgl. ferner das Dekret SO 23. Juni 1700. 48

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701

984

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 68 Legobien, Charles ; Ferrero, Carlo Giacinto (Übers.): Istoria// Dell’Editto// Dell’Imperatore// Della Cina,// In Favore// Della Religione Cristiana.// Coll’aggiunta d’alcune notizie intorno// gli honori, che i Cinesi rendono// à Confusio, & à Defonti. / Scritta in Lingua Francese dal P. Carlo le// Gobien della Compagnia di Giesù// E Trasportata Nell’Italiana// Dal P. Carlo Giacinto Ferrero// Della medesime Compagnia. - In Torino : Nella Stampa di Gio: Battista Zappata, 1699 (Con Licenza de’ Superiori). - 2 Teile in 1 vol. ; 8º. BUCM51 Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Maria Bosi OP]52 nicht aufgefunden (wahrscheinlich nur mündlich vorgetragen) [12. August 1699]

Dekret:

SO 19. August 169953

Korrespondenten: (1) Generalprok. SJ; (2) Inq. von Turin Ferner beiliegend: Gesuch des Generalprok. SJ mit Verweis auf den chinesischen Ritenstreit; mit Verweis auf die Beschlagnahmung von Exemplaren der mit seiner Lizenz gedruckten ital. Übers. durch den Inq. von Turin und mit der Bitte, den Inq. aufzufordern, dem SO 100 Exemplare der Übers. zuzustellen und in Rom zu prüfen, 2 S., [20. Mai 1699]54 In den Akten auch erwähnt: Legobien, Charles: Histoire// De L’Edit// De// L’Empereur De La Chine,// En Faveur// de la Religion Chrestienne:// Avec// Un Eclaircissement// sur les honneurs que les Chinois rendent à// Confucius & aux Morts. / Par le P. Charles Le Gobien de la// Compagnie de Jesus. - A Paris : Chez Jean Anisson [...], 1698 (Avec Privilege Dv Roy). - 2 Teile in 1 vol. BM-Lyon ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 69 Panza, Francesco: Saggi// Diversi / Del Signor// Francesco Panza// Dedicati// All’Illustriss. ed Eccellentiss. Signore// Il Signor// Don Lvigi// De La Zerda, etc.// Duca di Medinaceli, etc. Vlce-Rè,// e Capitan Generale del Regno// di Napoli.// Parte Prima.// Oue si ragiona della Generazione// de’Gemelli. - In Nap. : Per Michele Monaco, 1698 (Con licenza de’Superiori). BSB

Vgl. Legobien, Charles: Histoire// De L’Edit// De// L’Empereur De La Chine,// En Faveur// de la religion Chrestienne:// Avec// Un Eclaircissement// sur les honneurs que le Chinois rendent à// Confucius & aux Morts. / Par le P. Charles Le Gobien de la// Compagnie de Jesus. - A Paris : Chez Jean Anisson [...], 1698. (Avec Privilege Dv Roy). - 2 Teile in 1 vol. google.books. 52 Zu Bosi vgl. Prosopographie 18. Jh. 53 Dem Generalprok. SJ sollten die vom Inq. von Turin übersandten Werke [mit Schreiben vom 11. Juni 1699 auf Anweisung des SO vom 25. Mai 1699, wobei er auf die Revision verwies, die von ihm und von zwei durch den Generalprok. SJ beauftragten Revisoren durchgeführt wurde,] zugestellt werden; der Generalprok. SJ sollte das Titelbl. zum Werk hinzufügen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch des Generalprok. SJ. − Vgl. ferner die Dekrete SO 20. Mai 1699; SO 23. Juni 1699; SO 12. August 1699. 54 Das Gesuch liegt dem Fasz. zweimal bei. 51

985 Dekret:

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701 SO 7. Januar 170055

Korrespondenten: Francesco Panza Ferner beiliegend: Gesuch von Francesco Panza mit Verweis auf das gegen ihn an der ebfl. Kurie von Neapel durchgeführte Exkommunikationsverfahren und mit der Bitte, sein Werk dem SO zur Absolvierung der Exkommunikation „cum reincidentia“ im Orig. und im Druck zustellen zu dürfen, 1 S., [7. Januar 1700]; als Anlage: vom Apostol. Notar des Collegio Romano beglaubigte Abschrift der Protestation Panzas vor der ebfl. Kurie, erstellt auf Bitte des Autors, 6 S., 29. Dezember 1699 ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 82 1. Anonym: Jesu Christo// Conclusiones Theologicae// De Peccatis Et Gratia. [Incipit: I.// Peccatum propriè dictum definitur à D. Thoma actus humanus malus] [Explicit: Harum Conclusionum veritas, Deo duce, & auspice Dei-parâ Virgine, propugnabitur die Lunae 14. Decembris 1699. à primâ cum mediâ ad vesperam.// In Regio Ludovici Magni Collegio Societatis Jesu.]. - Parisiis : ex Typographia Viduae Antonii Lambin [...], 1699 (Einblattdruck). ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 82 2. Beschefer, Germain: Declaratio// Data Illvstrissimo// Archiepiscopo Parisiensi à Theologo Societatis// Jesu Germano Beschefer, Rectore Collegii// Parisiensis offerente, Novitiatus quoque Re-//ctore praesente, ut offensioni ex Thesi publicâ// obortae fieret satis.// [Incipit: Delatis ad Illustrissimum ac Re-//verendissimum Ecclesiae Principem...] [Explicit: Parisiis die tertia Aprilis an. 1700. / Germanus Beschefer]. - [Paris] : [S.n.], [1700]. - 3 S. ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 82 Dekret:

SO 19. Mai 1700 (zu Nr. 1−2)56

Korrespondenten: Carlo Francesco Conti ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 83 Leone, Giovanni Francesco: Flores// Decretalivm Regvlarivm// seu// Breuis Compilatio eorum omnium// quae quoquomodo// Ex libris Decretalium Greg: IX & Bonif: VIII nec non// Ex Clementinis Extrauagantibus Ioan: XXII; &// Communium deduci ad Statum Regularem// reduci possunt. / Avctore// F: Ioa: Francisco De Leonis A Carpi// Ordinis Minorū S. P. Francisci Capucinorū Conciona-//tore Sac: Theolog.e, Iurisq; Canonici Professore, ac// Serenissimi Dvcis Mantvae// Actuali Theologo.// Opus ualdè perutile non minus religiosis qui-//bus principalitèr Videtur directū, sed etiam// omnibus Iudicibus, Aduocatis, & Procuratorib.// tam ecclesiasticis, quam secularib., qui Iusciuile// et canonicū profitentur.// Tomvs Tertivs// Svper Tertio. Mantuae : [S.n.], 1700 (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 83 Die Kardinäle leiteten das Gesuch „iuxta mentem“ an den Ass. SO weiter. Die „mens“ ließ sich nicht mit Sicherheit ermittelt (vgl. den durchgestrichenen Vermerk: „Ad judices suos“). − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Francesco Panza mit Übersendung des Werkes. 56 Die Kardinäle nahmen das Schreiben Contis zur Kenntnis. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben von Carlo Francesco Conti an Kard. Fabrizio Spada vom 19. April 1700 mit Übersendung der beiden Schriften. 55

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701 Dekret:

986

nicht aufgefunden57

Korrespondenten: Inq. von Mantua ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 89 Félix : Relacion contro muchos libros [...] Molinistas [...] [u.a.?] Mistica theologia por el P Lopez Nauarro religioso minimo en la segunda impresion en Madrid anno del 1641 etc. (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

[José de Alfaro SJ?]58 nicht aufgefunden [15. September 1700?]

Dekret:

nicht aufgefunden59

Weitere Akten des SO: Relation zum Gesuch von Félix de Alamín OFMCap mit Bitte um Druckerlaubnis, 1 S., [15. September 1700] In den Akten auch erwähnt: (1) Félix : Espejo// De Verdadera, Y Falsa Confession.// Dividese En Cinco Libros.// El Primero.// Propone Las Señales Conjetvrales// de verdaderos, y falsos dolores, y propositos en las Confessiones// de pecados mortales.// El Segvndo.// Declara, Qve Debe Hazer De Sv Parte// quien desea hazer vna verdadera confession de los// pecados mortales.// El Tercero.// Propone Los Defectos Accidentales,// quentos, ò historias que se deben escusar, ò quitar en la Confession,// y el Methodo de confessar bien, sin defectos, y con brevedad.// El Qvarto.// Descvbre Los Defectos Qve Cometen// en la Confession los que frequentan los Sacramentos.// El Qvinto.// Manifiesta Las Circvnstancias Impertinentes,// quentos, ò historias, ò escrupulos que deben evitar los que frequentan// la Confession; y enseña à estos à confessar sin defectos,// y con brevedad.// La Importancia De Este Libro Lo Declara// el Prologo, y la Introduccion.// Dedicase// Al Doctor Don Jvan Antonio De Medina,// Dignidad de Maestre-Escuela de la Cathedral de Panamà,// y Commissario de la Santa Cruzada en el Reyno de Tierra-Firme. / Por Fray Felix De Alamin, Religioso Capvchino,// y Predicador Apostolico. (Con licencia). - En Madrid : En la Oficina de Melchor Alvarez, 1695. - [16], 451 S. ; 4º. BUCM (2) López Navarro, Gabriel: Theologia mystica, union y iunta perfecta de la alma con Dios en este destierro por medio de la oración de contemplacion [en vista sencilla de fé] : recogida de la diuina Escritura, Padres de la Iglesia y doctores mysticos / por f. Gabriel Lopez Nauarro de la Orden de los Minimos de S. Franco de Paula [...]. - En Madrid : en la Imprenta Real, 1641. - [20], 238 [i.e. 210], [34] S. ; 4º. CCPB, Abes Zur Einleitung des Verfahrens vgl. ACDF SO Tit.Libr. 1694−1697, Nr. 104. Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mantua vom 7. Mai 1700 mit Verweis auf die Drucklegung des 1. Bd. des Werkes; auf Übersendung des 2. Bd. an das SO, die vor mehreren Jahren auf Anweisung des SO erfolgte [bis zu diesem Zeitpunkt angebl. ohne Beschluss] und mit Übersendung des Titelbl. des 3. Bd. zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 26. Mai 1700. − Vgl. Repertorium Inquisition 18. Jh., ACDF SO CL 1703, Nr. 11. 58 Zu Alfaro vgl. Prosopographie 18. Jh. 59 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. die Relation, der das Ms. beilag (so die Angabe im Dekret). − Vgl. ferner das Dekret SO 15. September 1700. − Zu den von Félix de Alamín angezeigten Werken, vgl. Repertorium Inquisition 18. Jh., ACDF SO CL 1703, Nr. 3. 57

987

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 92 Anonym [Baglioni, Carlo]: [Vita di Mons. Napolione Comitoli Vescovo di Perugia] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt.60 Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Damasceno Bragaldi OFMConv]61 nicht aufgefunden [25. Oktober 1700?]

Dekret:

SO 1. November 170062

Korrespondenten: Inq. von Perugia ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 94 Strozzi, Luigi: La Vita di Suor Maria Minima Strozzi detta S. Filippo dell’Ord.ne Carmelitano della regola mitigata osseruante morta in Firenze, in S.ta M.a degli Angio­ li a 19 Novembre 1672. - [1672] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.63 Dekret:

SO 15. November 170064

Korrespondenten: Inq. von Florenz ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 99 Duchasteau, Lambert: Theses ex universa Theologia / quas Divo Thoma favente tueri conabitur Pater Lambertus Chasteau in celeberrimo III Coronarum Gimnasio. Coloniae : Typis Petri Theodori Hilden, 1700. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Michele Teroni B?]65 nicht aufgefunden [5. Januar 1701?]

Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Damasceno Bragaldi OFMConv?]66 nicht aufgefunden [5. Januar 1701?]

Gedruckt wurde: Anonym [Baglioni, Carlo]: Vita di monsignor Napolione Comitoli vescouo di Perugia dedicata all’illustriss., e reuerendiss. sig. mons. Luc’Alberto Patritii vescouo della medesima città. - In Perugia : pe’l Costantini, 1701. - 192 S. ; 8°. SBN. 61 Zu Bragaldi vgl. Prosopographie 18. Jh. 62 Die Kons. SO entschieden, dass das Ms. dem Inq. von Perugia zugeschickt werden sollte, der die Druckerlaubnis erteilen sollte. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Perugia vom 28. September 1700 zur Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner die Dekrete SO 4. Oktober 1700 Sede Vacante; SO 25. Oktober 1700 Sede Vacante. 63 Gedruckt wurde: Strozzi, Luigi: Vita// Di// Suor Maria Minima// Strozzi// Detta Di S. Filippo.// Dell’Ordine Carmelitano// Della Regola Mitigata Osservante.// Morta in Firenze// In S. Maria Degli Angioli// Ai 19. Novembre 1672. - In Firenze : Nella Stamperia di S.A.R. per Pietr’Antonio Brigonci, 1701 (Con Licenza de’Superiori). - [4] Bl., 255 S. ; 23 cm. BNCF. 64 Die Kons. SO entschieden, dass der Inq. [von Florenz] die Druckerlaubnis erteilen sollte mit der Auflage, die üblichen Protestationen aufzunehmen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Florenz vom 7. September 1700 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 15. September 1700. 65 Zu Teroni vgl. Prosopographie 18. Jh. 66 Zu Bragaldi vgl. Prosopographie 18. Jh. 60

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701 Dekret:

988

nicht aufgefunden67

Korrespondenten: Paulus Theodorus Vallonus Ferner beiliegend: Gesuch von Paulus Theodorus Vallonus um Prüfung bzw. Verbot der Thesen, 1 S., [5. Januar 1701] ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 100 1. Casimir ; Crisostomo (Übers.): La penitente illustre di Bisiers, ouuero istoria ammirabile della nobilissima dama Bascelier [...] trasportata dal franzese nell’italiano dal padre Crisostomo da Firenze. - In Firenze : per Michel Nestenus, 1700. - 224 S. ; 8°. SBN 2. Casimir : L’Illvstre// Penitente// De Beziers,// Ov// L’Histoire// Admirable// De Mademoiselle// Bachelier, du Tiers-//Ordre S. François.// Presentée à Monseigneur Bonzi,// Archevesque de Tolose. - A Rouen : Chez Jean Du Mesnil [...], 1672 (Avec Approbation). BM-Lyon 3. Nieto, David: Pascalogia òuero discorso della Pasca, in cui s’asssegnano le raggion delle discrepanze, vertenti circa il tempo di celebrare la Pasca, tra la Chiesa Latina, e greca, come anche trà queste e la Sinagoga Ebrea respettivamente, dal Concilio Niceno sino alla reformazione Gregoriana, da questa sino a tutto l’anno 1699, et indi in perpetuo [...]. - [1699] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.68 Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 1−2)69

Dekret:

nicht aufgefunden (zu Nr. 3)70

Korrespondenten: Inq. von Florenz ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 102 ♦ Bonaventura : Psalterium B. Mariae Virginis / a seraphico D. Bonauentura editum. Nunc vero seiunctim ab operibus eiusdem sancti, [...]. Venetiis : Io. Iacobi Hertz, 1692. - 162, [6] S. ; 24°. SBN Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Paulus Theodorus Vallonus mit Übersendung der Thesen. − Vgl. ferner das Dekret SO 5. Januar 1701. − Vgl. Repertorium Inquisition 18. Jh., ACDF SO CL 1703, Nr. 25. 68 Gedruckt wurde: Nieto, David: Pascalogia// Ovvero// Discorso Della Pasca// In cui si assegnano le ragioni delle discrepanze// vertenti, circa il tempo di celebrar la Pasca,// tra la Chiesa Latina e Greca, come anche tra// queste e la Sinagoga Ebrea respettivamente,// dal Concilio Niceno sino alla Riformazione// Gregoriana, da questa sino a tutto l’anno// 1699., ed indi in perpetuo:// Divisa In Cinque Dialoghi// E consagrata all’altezza Reverendissima// Di// Francesco Maria// Cardinale De’Medici / Da David Nieto Rabbino, e Professore// di Medicina. - [In Colonia : 1702]. - In Livorno : Per Matteo Strambi [...], 1765. (Con Approvazione). IC. 69 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das erste Schreiben des Inq. von Florenz vom 11. Januar 1701. − Vgl. ferner das Dekret SO 19. Januar 1701. − Zu Nr. 1 vgl. Repertorium Inquisition 18. Jh., ACDF SO CL 1701−1702, Nr. 24. 70 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das zweite Schreiben des Inq. von Florenz vom 11. Januar 1701 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 19. Januar 1701. 67

989

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701

Gutachter: Gutachten:

[Paolino Bernardini junior OP?]71 nicht aufgefunden [8. Februar 1701?]

Dekret:

nicht aufgefunden72

Korrespondenten: Inq. von Venedig ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 112 Malaspina, Pier Luigi : [Vita di Diomira Allegri] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt.73 Gutachter: Gutachten:

[Filippo Gruther CCRRMM?]74 nicht aufgefunden [11. Mai 1701?]

Dekret:

nicht aufgefunden75

Korrespondenten: (1) Inq. von Florenz; (2) Ebf. von Florenz; (2) Inq. von Faenza Weitere Akten des SO: Relation zur Korrespondenz des Inq. von Florenz und des Ebf. von Florenz bzgl. der Übersendung des Ms. nach Rom auf Anweisung des SO, 2 S., [19. Januar 1701] ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 114 ♦ María : Mystica// Civdad De Dios,// Milagro De Sv// Omnipotencia,// Y Abismo De La Gracia.// Historia Divina, Y Vida De La // Virgen Madre de Dios, Reyna, y Señora nues-//stra Maria Santissima, Restauradora de la// culpa de Eua, y Medianera de// la gracia.// Manifestada En Estos Vltimos// siglos por la misma Señora à su Esclaua Sor Maria de Iesvs,// Abadesa de el Conuento de la Inmaculada Concepcion de la// Villa de Agreda, de la Prouincia de Burgos de la Regular Ob-//seruancia de N.S.P. San Francisco, para nueua luz del mundo, alegria de la Iglesia Catolica, y confian-//ça de los mortales [...] (Con Privilegio). - En Madrid : Por Bernardo de Villa-Diego, 1670. - 3 vol. ; 4°. BUCM Dekret:

SO 1. Juni 170176

Zu Bernardini vgl. Prosopographie 18. Jh. Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 29. Januar 1701, mit dem das Werk übersandt wurde. − Vgl. ferner das Dekret SO 8. Februar 1701. − Vgl. Repertorium Inquisition 18. Jh., ACDF SO CL 1701−1702, Nr. 4. 73 Gedruckt wurde: Malaspina, Pier Luigi : Vita della serva di Dio suor Maria Margherita Diomira del Verbo Incarnato religiosa nel venerabil convento delle vergini stabilite nella carita di Giesu buon pastore della citta di Firenze. Dedicata alla serenissima Violante Beatrice di Baviera [...] / da Pier Luigi Malaspina [...]. - In Firenze : nella stamperia di S.A.R. per Pietr’Antonio Brigonci, 1703. - 8, 336 S. ; 4°. SBN. 74 Zu Gruther vgl. Prosopographie 18. Jh. 75 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Florenz vom 14. Dezember 1700. − Vgl. ferner die Dekrete SO 29. Dezember 1700; SO 19. Januar 1701; SO 8. Februar 1701; SO 11. Mai 1701. − Vgl. Repertorium Inquisition 18. Jh., ACDF SO CL 1701−1702, Nr. 37. 76 Die Kardinäle nahmen [das Schreiben des Inq. von Florenz] zur Kenntnis und ordneten an, dies dem Inq. mitzuteilen. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Florenz vom 24. Mai 1701 mit der Bitte um Auskunft, ob die Werke von María de Jesús de Ágreda vom SO approbiert 71 72

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701

990

Korrespondenten: Inq. von Florenz ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 118 [Bando] Bitecten.// Beatificationis et Canonizationis Servi Dei Jacobi// Illijrici vulgo de Bitecto nuncupati, laici// Ord: Minorum Observantium S. Francisci. [Incipit: Relato sub die 22. septembris 1699 ab emo. et// Rmo D. Card: Colloredo] [Explicit: Die 29 Xbris eiusdem anni 1700.// G. Card: Carpinius// Loco + Sigilli// B. Inghiani Sac: Rituum Congregat: Secr.]. Anh.: [Anonym]: Invito. [Incipit: Essendosi compiaciuta la santità di Nostro Sig:re// Clemente XI. Felicemente Regnante di// approuare il culto immemorabile del// B. Giacomo Bitetto] [Explicit: e rauuiuare la nostra divo-//tione con suelarsi in Terra i suoi// Beati del Cielo]. - Romae et Bononiae : ex Tijpographia Archiep:li, 1701 (Einblattdruck). ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 118 Dekret:

SO 22. Juni 170177

Korrespondenten: Inq. von Ferrara ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 121 Désirant, Bernard78: Commonitorium// Ad// Orthodoxos// De// Accusatis In Urbe Doctrinis// DD. Gvmmari Hvygens S.Th.D.// Ioannis Liberti Hennebel S. Th. D.// Zegeri Bernardi Van Espen J.V.D.// Joannis Opstraet S.Th.L.// Cum Suis:// Sive// Imposturarum// Quae ipsorum nomine prodierunt,// Confutatio Dispunctoria / Per// P. Bernardum Desirant// Ord. Erem. S.P. Augustini, Lovan. S. Theol. Doctorem & Facultatis// Theologicae Professorum Regentem, Historiographum Regium,// ac Historiarum Professorem Publicum, Belgii Episcoporum// nuper, pro eadem causa, ad S. Sedem Apostolicam// Ablegatum. - Lovanii : Typis Henrici Van Overbeke, 1701 (Cum Approbatione). - 632, 88 S. HBZ Dekret:

nicht aufgefunden79

Korrespondenten: Internuntius von Brüssel ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 127→Nr. 141 Dezza, Massimiliano: Probabile tutum,// siue// Certi Probabilis licitus usus// Ab incerta Lege// Ab incerta Legislatoris mente// Ab incerto Virtutis medio.// Primo tamen oder zumindest zugelassen worden seien, da ein Jesuit vorhabe, diese beim Verfassen einer Vita der Gottesmutter zu verwenden. − Das Werk war verboten: vgl. Bando SO 26. Juni 1681. 77 Die Kardinäle nahmen [das Schreiben des Inq. von Ferrara] zur Kenntnis und ordneten an, dem Inq. zu schreiben, dass er richtig gehandelt habe. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Ferrara vom 15. Juni 1701 mit Übersendung einer Abschrift des in Bologna gedruckten und öffentlich ausgehängten Dekretes CRiti 22. September 1699 und mit Verweis auf seine Anordnung, die ausgehängten Dekrete wegen fraglicher Formulierungen im Anh. des Dekrets zu entfernen und zu beschlagnahmen. 78 Zu Désirant vgl. Prosopographie 18. Jh. 79 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Internuntius von Flandern vom 18. Juni 1701 mit Übersendung des Werkes auf Anweisung des SO. − Vgl. Repertorium Inquisition 18. Jh., ACDF SO CL 1701−1702, Nr. 50.

991

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701

ab Auctoritate// S.S. Patrum, praesertim d. Augustini// Veterumque Theologorum. / Auctore Maximiliano Deza Lucensi// Congregationis Matris Dei (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 127 Dekret:

nicht aufgefunden80

Korrespondenten: (1) Inq. von Venedig; (2) Massimiliano Dezza OMD; (3) Inq. von Ferrara Ferner beiliegend: (1) Gesuch von Massimilano Dezza OMD mit Verweis auf die Verhandlungen mit dem MSP über die Druckerlaubnis und mit der Anfrage, ob das Werk ohne weitere Lizenz in Venedig gedr. werden dürfe, 1 S., [7. September 1701]; (2) Abschnitt aus dem Ms.: Widmungsschreiben von Massimiliano Dezza OMD an Kard. Giuseppe Renato Imperiali, 3 S., o.D. ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 129 Liberio 81: Controuersiae Dogmaticae.// Aduersus haereses// Vtriusque orbis occidentalis, et orientalis.// Hoc est// Aduersus praecipuos Graecorum errores// Tum secundum ea, quae schismatici orientales propugnauerunt// Tum secundum ea quae occidentales etherodoxi innonauerunt// explicatae.// Alumnis seminarii Sancti Pauli Fratrum Carmelitarum discal-//ceatorum apud sanctum Pancratium de Vrbe. / A R.P. Liberio à Jesu Carmelita discalceato// Prouinciae Sancti Angeli Longobardiae professo:// ex ditione Nouariensi.// In eodem seminario polemicae Theologiae praelectore// et In Venerabili Collegio Vrbano de Propaganda Fide studiorum praefecto// duobus tomis comprehensae.// Horum tomus primus// de quatuor principalibus schismaticorum erroribus:// Videlicet// De spirito sancto: de purgatorio, suffragijs uiuorum, et mortuorum, et indulgentijs// de statu animarum et corporum de Romanó pontifice: quorum multipli-//ces difficultates, et quaestiones Index exponit (hs. Titelbl.). ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 12982 Gutachter: Gutachten:

[Paolino Bernardini junior OP]83 1 S. [7. September 1701]84

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 13. August 1701 mit Übersendung des Titelbl. Vgl., vermutl. parallel, das Gesuch von Massimiliano Dezza OMD. − Vgl. ferner das Dekret SO 7. September 1701 und den Vermerk über die Zustellung des vom Inq. von Ferrara mit Schreiben vom 30. November 1701 übersandten Ms. an Massimiliano Dezza OMD am 16. Dezember 1701 mit der Auflage von Korrekturen. 81 Zu Liberio di Gesú vgl. Prosopographie 18. Jh. 82 Gedruckt wurde: Liberio : Controversiae// Dogmaticae// Adversus Haereses// Utriusque Orbis// Occidentalis, Et Orientalis// Explicatae// Alumnis Seminarii S. Pancratii// Fratrum Carmelitarum Discalceatorum apud// Sanctum Pancratium de Urbe. / A rev. P. Fr. Liberio A Jesu// Carmelita Excalceato Provinciae S. Angeli Longobardiae// Professo Ex ditione Novariensi,// In eodem Seminario Polemicae Theologiae Praelectore,// Et in Venerabili Collegio Urbano de Propaganda fide// Studiorum Praefecto,// In tres tomos Distributae// Tomus Primus// De Ecclesia Militante,// Et De Praetenso Primatu Anglicano. - Romae : Typis, & Sumptibus Cajetanii Zenobii, & Geogii Plachi, 1701 (Superiorvm Facvltate). - 3 vol. google.books. 83 Zu Bernardini vgl. Prosopographie 18. Jh. 84 In Form einer Notiz auf dem Titelbl., mit Approbation. 80

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701 Dekret:

992

SO 7. September 170185

Korrespondenten: Liberio di Gesù OCD Ferner beiliegend: Gesuch von Liberio di Gesù OCD mit Verweis auf die Revision und Approbation des Werkes durch den MSP und mit der Bitte, den Druck in Parma fortsetzen zu dürfen, 1 S., 7. September 1701 ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 131 Diotaiuti, Carlo Marcello   ;  Martorelli, Luigi (Bearb.): [Poesie Sacre] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

[Paolino Bernardini junior OP]86 nicht aufgefunden [5. Oktober 1701]87

Dekret:

SO 5. Oktober 170188

Korrespondenten: Luigi Martorelli Ferner beiliegend: Gesuch von Luigi Martorelli mit Verweis auf die Kritik des Inq. von Venedig an der Aufnahme einer Lebensbeschreibung von Carlo Marcello Diotaiuti in die Einl. und mit der Bitte um Revision zwecks Erteilung der Druckerlaubnis, 1 S., [10. August 1701] ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 132 Montemellini, Niccolò: Il Magistrato// Coppella// del Cavaliere.// Orazione / Del Conte Niccolò Monte Mellini// Accademico Insensato etc.// Detta// Agl’Illustris Signori Consoli, e Giurati del Nobil// Collegio della Mercanzia di Perugia.// Alla Presenza// Dell’Illustrissimo, e Reuerendissimo Signore// Mons. Giorgio Spinola// Nobile Genouese, Gouernatore della// medesima Città, e Presidente// Generale dell’Vmbria.// Con l’interuento di due Illustris. Signori Nobili// di Magistrato del medesimo Collegio.// Rendimento di Grazie// Per l’Agregazione de gl’Illustrissimi Signori// Filippo Vincioli.// Gio. Federico Floramonti.// Andrea Ansidei.// Conte Francesco de gli Oddi.// Il di 28. Luglio M. DCCI. - Foligno : per Nicolò Campitelli (Con lic. de’ Sup.), [ca. 1701]. - 22 S. ACDF SO CL 1701−1702, Nr. 23

Der Inq. von Parma sollte die Fortsetzung des Drucks der Schriften von Liberio di Gesù OCD unter der Auflage erlauben, dass sie vom MSP revidiert und unterschrieben würden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Liberio di Gesù OCD mit Übersendung des Titelbl. − Vgl. Repertorium Inquisition 18. Jh., ACDF SO CL 1704−1705, Nr. 6. 86 Zu Bernardini vgl. Prosopographie 18. Jh. 87 Vgl. das Orig.-Bigletto zur Beauftragung mit Vermerk über die Ablage des Gutachtens. 88 Das Werk sollte gedr. werden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Gesuch von Luigi Martorelli. − Vgl. das Dekret SO 10. August 1701. − Vgl. Repertorium Inquisition 18. Jh., ACDF SO CL 1701−1702, Nr. 19. 85

993

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701

Dekret: SO 12. Oktober 170189 Bando: nicht aufgefunden Korrespondenten: Inq. von Perugia ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 133 Guidutius, Augustinus: Censura in athomos celeberrime toto Terrarum orbe Parisiensis Accademiae rationibus probata per P. F. Augustinum de Guidutiis Perusinum Ord.is Praed.nem Sac. Theol. Magistrum eiusdemque in Vniversitate Perugina Professorem [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen.90 Dekret:

SO 12. Oktober 170191

Korrespondenten: Inq. von Perugia ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 134 Anonym: Le Precellenze della S. Cintura [...] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

[Angelico da Stroncone OFMObs?] nicht aufgefunden [27. Oktober 1701?]

Dekret:

nicht aufgefunden92

Korrespondenten: Inq. von Mailand ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701, Nr. 136 Strozzi, Tommaso: Controversia della concezione della beata Vergine Maria / descritta istoricamente dal p. Tommaso Strozzi della Compagnia di Giesù. Parte prima [−seconda]. - In Palermo : presso Giuseppe Gramignani stampatore del regio palazzo, 1700. - 2 vol. ; 2°. SBN Das Werk sollte verboten werden. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Perugia vom 27. August 1701 mit Übersendung des Werkes; mit Verweis auf die Beschlagnahmung mehrerer Exemplare bei Buchhändlern und mit Verweis auf den Druck des Werkes in Foligno und seine Verbreitung innerhalb und außerhalb des Kirchenstaates, obwohl der Inq. die Druckerlaubnis verweigert hatte. − Vgl. Repertorium Inquisition 18. Jh., ACDF SO CL 1701−1702, Nr. 23. 90 Gedruckt wurde: Guidutius, Augustinus: Censura sacrae facultatis Parisiensis in athomos rationibus probata / per patrem F. Augustinum de Guidutiis [...]. - Perusiae : typis Constantini, 1702. - [24], 519 [i.e. 521], [7] S. ; 12°. SBN. 91 Das [Ms.] sollte dem Inq. von Perugia zurückgesandt werden, der die Druckerlaubnis erteilen sollte. − Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Perugia vom 6. August 1701 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. − Vgl. ferner das Dekret SO 17. August 1701. − Vgl. Repertorium Inquisition 18. Jh., ACDF SO CL 1701−1702, Nr. 20. 92 Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Mailand vom 12. Oktober 1701 mit Verweis auf die vorausgegangene Prüfung des Ms. durch den Revisor und den Zensor der ebfl. Kurie und mit Übersendung des Ms. auf Anweisung des SO mit Schreiben vom 1. Oktober 1701. − Vgl. ferner das Dekret SO 26. Oktober 1701. − Vgl. Repertorium Inquisition 18. Jh., ACDF SO CL 1701−1702, Nr. 48. 89

ACDF SO Tit.Libr. 1697−1701 Dekret:

994

nicht aufgefunden93

Korrespondenten: Inq. von Venedig

Zur Einleitung des Verfahrens vgl. das Schreiben des Inq. von Venedig vom 22. Oktober 1701 zwecks Erteilung der Erlaubnis für einen ND. − Vgl. ferner das Dekret SO 2. November 1701. − Zur Verhand­ lung und zum Verbot des Werkes vgl. Repertorium Inquisition 18. Jh., ACDF SO CL 1703, Nr. 10.

93

995

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 1] Ein konkreter Zensurfall liegt nicht vor. Dekret:

SO 2. August 15501

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 2] Ein konkreter Zensurfall liegt nicht vor. Dekret:

SO 14. Juni 15522

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 3] Hebräische Bücher: [Talmud.] Die verhandelte Ausg. wurde nicht spezifiziert. Dekret:

SO 31. Mai 1553;3 SO 12. August 1553;4 SO 31. August 1553;5 SO 7. September 15536

ACDF Index Prot. 22, Bl. 561r und ACDF SO Decreta SO 1548–1558, Bl. 32r: an alle Buchhändler sollte der Befehl ergehen, dem Notar SO eine Liste aller Bücher, die sich in ihrem Besitz befinden, zuzustellen; falls entdeckt würde, dass sie andere Bücher besaßen bzw. verkauften, sollten sie mit einer Geldstrafe von 500 scudi belegt und als Unterstützer der Ketzerei betrachtet werden. Ein Fünftel dieser Summe sollte jeweils dem Anzeigesteller gegeben werden, dessen Name geheim blei­ ben würde. 2 ACDF Index Prot. 22, Bl. 561r und ACDF SO Decreta 1548–1558, Bl. 71r: Der MSP und weitere Theol. sollten einen Katalog verbotener Bücher zusammenstellen. 3 ACDF Index Prot. 22, Bl. 561r: der Talmud sollte dem MSP ausgehändigt werden, der die Argumente [der jüdischen Gemeinde] anhören und diese im SO vortragen sollte. 4 ACDF Index Prot. 22, Bl. 561r: die eingesammelten Exemplare des Talmuds sollten verbrannt werden. 5 ACDF SO Decreta 1548–1558, Bl. 115r: identisch mit dem Dekret SO 31. Mai 1553. In ACDF SO Decreta 1548–1558 fehlt im Übrigen jeder Hinweis auf eine Sitzung am 30. oder 31. Mai. 6 ACDF SO Decreta 1548–1558, Bl. 116r: die Exemplare des Talmuds sollten am kommenden Samstagmorgen auf dem Campo de’ Fiori verbrannt werden. Der MSP sollte von Amts wegen die Herren von Venedig sowie die Herzöge von Ferrara, Mantua und Florenz über die Verbrennung der hebr. Bücher unterrichten. Unter Berufung auf den Dienst am Glauben an Jesus Christus sollte er [darauf drängen], dass sie solche Bücher ebenfalls eifrig aufspüren und verbrennen ließen. Ferner sollten sie ein Strafedikt gegen diejenigen erlassen, die diese Werke behielten. Der Ordensgeneral [OP?, „Reverendissimus generalis“] sollte ebenfalls ein Edikt gegen diejenigen erlassen, die den Talmud behielten, und die Güterbeschlagnahmung androhen. Denunzianten, deren Namen geheim bleiben sollten, sollte ein Viertel der beschlagnahmten Güter zukommen. 1

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22

996

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 4] Franchi, Nicola: [Libellus famosus Pasquillorum]. Das Werk wurde nicht ermittelt. Dekret:

SO 11. September 15727

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 5] Hebräische Bücher. Die Werke wurden nicht spezifiziert. Dekret:

SO 22. Mai 1574;8 SO 18. September 1574;9 SO 23. August 159510

Korrespondenten: (1) [Eusebio OSM ]; (2) [Inq. von Ferrara]; (3) [Kard. von Pisa]; (4) [Hz. von Ferrara]; (5) [Inq. von Mailand?] Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 6] Moulin, Charles du: Commentarii// In Parisienses// Totivs Galliae Sv-//premi Parlamenti// Consvetvdines// Quibus singularum, etiam Regni Galliae Prouinciarum, exterarum-//que nationum Consuetudines, cum earum inter se collatione,// accesserunt.// Praeter Antecedentes Editiones// Haec Ex Postrema Avthoris Recogni-// tione tam locupleti accessione aucta estm vt// pene nouum et recens natum// opus esse videatur.// Avthore D. Carolo Molineo Ivrecons.// Parisiensi, & in supremo senatu causarum patrono.// Cum duplici & copiosissimo Indice. - Lavsannae : Excudebat Franciscus le Preux illustriss. Do. Bernensium Typog. Communibus sumptibus, Gabrielis Buon Bibliopolae Parisiensis, & Io. Probi., 1576 (Cum Priuilegio Regis Galliae ad decennium). BSB Dekret:

SO 31. Juli 157811

ACDF Index Prot. 22, Bl. 554r: der Papst befahl dem Notar SO in Anwesenheit der Kard. Scipione Rebiba und Francisco Pacheco de Toledo, das Werk im Beisein des Ass. SO und des Comm. SO zu verbrennen. Der Notar registrierte ferner die Ausführung dieses Dekretes. 8 ACDF Index Prot. 22, Bl. 554r: Nachdem die Kardinäle in der Congr. gen. coram Sanctissimo das Gesuch von Pater Eusebio OSM angehört hatten, erklärten sie, dass alle Bücher im Besitz der Mitglieder der jüdischen Gemeinde in Bologna, in denen Blasphemien gefunden wurden, verbrannt werden sollten: diese Anordnung betraf auch Werke, in denen Blasphemien durchgestrichen und ausradiert wurden, sowie Gebetsbücher, die blasphemische Passagen enthielten. 9 ACDF Index Prot. 22, Bl. 554r: der Papst forderte Kard. Scipione Rebiba auf, dem Hz. von Ferrara zu schreiben. Dem Inq. von Ferrara sollte er schreiben, auf keinen Fall hebr. Bücher, die Blasphemien enthielten, zu expurgieren oder deren Druck zu erlauben, vielmehr solle er sie verbrennen lassen; der jüdischen Gemeinde von Ferrara sollte er nur die Bibel belassen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF Index Prot. 22, Bl. 554r, auf ein Schreiben des Inq. von Ferrara. 10 ACDF Index Prot. 22, Bl. 561r/v: die [Beschlagnahme?] der verbotenen hebr. Bücher in Mailand sollte gelobt werden: die Werke, die Irrtümer und Blasphemien im Sinne der Konstitution Papst Clemens’ VIII. enthielten, sollten verbrannt werden. 11 ACDF Index Prot. 22, Bl. 554v und ACDF SO Decreta 1578–1579, [o. Bl.]: die „Glossa Parisiensis“ du Moulins sollte korrigiert und danach zugelassen werden; mit der Korrektur wurde [Guido] Panciroli beauftragt. 7

997

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 7] Lupi, Giovanni Battista: De vsuris et commerciis illicitis commentarij quatuor resolutorij, summè vtiles, ac pernecessarij, Io. Baptista Lupo Geminiano. I.C. authore. Nunc primùm cum summarijs, & indice rerum, ac verborum locupletissimo, in lucem editi. - Venetiis : apud Iuntas, 1577. - [16] , 159 , [1] c. ; 4º. SBN Dekret:

SO 26. August 157812

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 8] Giustiniani, Pietro: [Historiae]. Das Werk/Manuskript wurde nicht ermittelt.13 Dekret:

SO 23. Oktober 157814

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 9] ♦ Salgado, Lucas: Lucae Salgadi iurisconsulti Tractatus de modo procedendi contra prelato in officio Sanctae Inquisitionis ex commissione apostolica. - [S.l.] : [S.n.], [2. Hälfte des 16. Jh.]. - [2], 316 S. ; 4°. SBN ♦ Salgado, Lucas: Caerimoniale seu exercicium altaris secundum usum Romanae ecclesiae nuper ex approbatissimis auctoribus tam theologis quàm canonistis & caerimoniaticis in variis locis recollectum, aliquibus additis, quae ad ipsius altaris accessum praevia sunt. Recollectore, et in aliquibus auctore Luca Salgado [...] ac perinde Reverendissimi domini D. Ferdinandi de Valdes [...]. - Salmanticae : Excudebat Joannes à Canoua, 1561. - [4], 86, [2] Bl. ; 8°. SBN Dekret:

nicht aufgefunden15

Korrespondenten: [Marco Amadore ]

ACDF Index Prot. 22, Bl. 555v: der Inq. von Venedig sollte erläutern, warum er die Drucklegung dieses Werkes, das viele Fehler enthielt, erlaubt hatte. 13 Ermittelt wurden u.a.: Giustiniani, Pietro: Le historie venetiane del clarissimo S. Pietro Giustiniano, nobile venetiano. Di nuouo riuedute, & ampliate, nelle quali si contengono tutte le cose notabili, occorse dal principio della fondatione della città, fino all’anno 1575. Pur’hora in lingua volgare tradotte. Con li sommari, & la tauola delle cose degne di memoria. - In Venetia : appresso Lodouico Auanzo, 1576. - [28], 359 [i.e. 459], [3] Bl. ; 4°. SBN; Giustiniani, Pietro: Petri Iustiniani patritii Veneti Aloysii F. Rerum Venetarum ab vrbe condita historia. - Venetis : apud Cominum de Tridino Montisferrati, 1560. - [24], 488, [4] S. ; 2°. SBN. Dieses Werk wurde fortgesetzt: vgl. Giustiniani, Pietro: Rerum Venetarum ab urbe condita ad annum 1575 historia. Petri Iustiniani, Patritii Veneti, Aloy. F. senatorii ordinis viri ampliss. Nunc ab eodem denuo reuisa, & rerum memorabilium additione exornata. Cum Indice locupletissimo. - Venetiis : apud Ludouicum Auantium, 1575. - [88], 477 [i.e. 467], [1] S. ; 2°. SBN. 14 ACDF Index Prot. 22, Bl. 526v: die Druckerlaubnis wurde mit der Auflage erteilt, die in der Zensur aufgelisteten Korrekturen umzusetzen. 15 Vgl. ferner das Dekret SO 30. Juli 1579, ACDF Index Prot. 22, Bl. 554v. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF Index Prot. 22, Bl. 554v, auf ein Gesuch des Buchhändlers Marco Amadore. 12

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22

998

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 10] Sarmiento de Mendoza, Francisco : Das Manuskript/Werk wurde nicht spezifiziert. ♦ Sarmiento de Mendoza, Francisco : Selectarum interpretationum, libri tres. Et de redditibus ecclesiasticis, liber vnus [...] Autore d. Francisco Sarmiento, olim in Hispania Cancellariae Regiae Vallisoletanae, & sacri Palatij Apostolici auditore. Nunc denuo in hac editione ab ipso auctore recogniti, & multis erroribus. quibus scatebant, purgati, & pulcherrimis additionibus ornati. Accessit etiam Defensio eiusdem libelli de redditibus ecclesiasticis, ab impugnationibus d. M. Nauarri. - Francofurti ad Moenum : impensis Sigismundi Feyerabendt, 1580. - 3 Teile in 1 vol., [24], 235, [1]; 119, [1]; 65, [3] S. ; 2°. SBN16 ♦ Sarmiento de Mendoza, Francisco : De redditibus ecclesiasticis, ad S.D.N. Pium 5. pont. max. liber unus. In quo disseritur. Vtrum clerici ea, quae sibi supersunt ex redditibus ecclesiasticis in pauperes, & alios pios vsus erogare teneantur ex lege iustitiae, vel solum ex lege misericordiae, vel charitatis, & quando has leges, vel earum alteram transgrediantur. Authore d. Francisco Sarmento. - Romae : apud Iulium Accoltum, 1569. - [24], 246, [2] Bl. ; 8°. SBN Dekret:

SO 25. Februar 158017

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 11] Anonym: Sentenza di Pilato. Das verhandelte Manuskript/Werk wurde nicht ermittelt. Dekret: Bando:

SO 3. November 158018 nicht aufgefunden

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 12] ♦ Heerbrand, Jacob ; Crusius, Martin: Compendium// Theologiae// Methodi quaestionibus tractatum// A// Iacobo Heerbrando// Doctore Et Professore// Theologiae in Academia Tubingensi.// Idem à// Martino Crvsio, Vtri-//vsqve Lingvae In Eadem// Academia Professore, Graecè versum. - Vvitebergae : Excudebant Haeredes Joannis Cratonis, Anno 1582. VD1619 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [12. Oktober 1582?]

Das Werk war bereits mehrfach ersch.: vgl. die Ausg. Romae : apud Iulium Accoltum, 1571. - [24], 460, [4] S. ; 4º. SBN. 17 ACDF Index Prot. 22, Bl. 554v: dem Autor sollte auf Anordnung des Papstes schriftlich verboten werden, das Werk in Druck zu geben oder zu verbreiten. 18 ACDF Index Prot. 22, Bl. 554v und ACDF SO Decreta 1580–1581, [o.Bl.]: die fälschlich unter dem Namen „Sentenza di Pilato“ verbreitete Schrift wurde verboten. 19 Die verhandelte Ausg. wurde nicht ermittelt. Das Werk war bereits mehrfach ersch.: vgl. u.a. Heerbrand, Jacob: Compendium theologiae methodi quaestionibus tractatum / a Jacobo Heerbrando [...]. Tubingae : excud. G. Gruppenbachius, 1573. - 589 S. ; 8°. Abes. 16

999 Dekret:

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22 nicht aufgefunden20

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 13] Certosini, Clemente: Tractatus de providentia. - [S.a.] (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [12. Oktober 1582?]

Dekret:

nicht aufgefunden21

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 14] Cicero, Marcus Tullius ; Tacitus, Publius Cornelius ; Curione, Celio Secundo: M. Tvl. Ci-//ceronis De Cla-//ris Oratoribvs Liber,// qui dicitur Brvtvs, & in eum Coelii// Secvndi Cvrionis commentarii,// verbis breues, sententiis densi & copiosi, in quibus// tum Ciceronis ipsius, tum aliorum// loci pauci & corriguntur & enodantur.// Accessit P. Cornelii Taciti eiusdem ar-//gumenti Dialogvs elegantis-//simus. Basileae : [Michael Isengrin ], 1564. - [12] Bl., 507 S. BSB Dekret:

SO 20. Januar 158422

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 15] 1. Bartolomeo : Dialogus de unione animae. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. Die verhandelte Ausg. wurde nicht ermittelt.23 2. Anonym: [Epilogus seu tractatus circuli charitatis Divinae]. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. Das Werk wurde nicht ermittelt. Dekret: Bando:

SO 8. März 1584 (zu Nr. 1–2)24 nicht aufgefunden

Vgl. ferner das Dekret SO 12. Oktober 1582, ACDF Index Prot. 22, Bl. 554v. Vgl. ferner das Dekret SO 12. Oktober 1582, ACDF Index Prot. 22, Bl. 554v. 22 ACDF Index Prot. 22, Bl. 555r: der Inq. von Venedig sollte Aldo Manuzio die Druckerlaubnis erteilen, sofern der Name des Autors sowie die weiteren zu entfernenden Passagen getilgt würden. 23 Das Werk war in verschiedenen Sprachen mehrfach ersch. Ermittelt wurden: Bartolomeo : De vnione animae cum supereminenti lumine. Opera [...] composta per il [...] frate Bartholomeo da Castello. - Stampata in Perugia : nelle case de Girollimo Cartolaro, [...] 1538. - 136 Bl. ; 8°. SBN; Bartolomeo  ; Girolamo (Hg.): Dyalogo della vnione spirituale de Dio con l’anima doue sono interlocutori l’amor diuino, la sposa anima, et la ragione humana. Milano : Francesco Cantalupo & Cicognara Innocenzo, 1539. - [12], 271, [1] Bl. ; 12º. SBN. Nach Angabe des DBI veranlasste diese Ausg. vermutl. die ersten röm. Zensurmaßnahmen. Vgl. die spätere Ausg. Bartolomeo : De vnione anime cum Deo. - In Perugia : per Girolamo Cartolaro, 1538. Et ristampata in Bologna : per Fausto Bonardo, 1589. - [136] Bl. ; 8°. SBN. 24 ACDF Index Prot. 22, Bl. 555r: die beiden Werke sollten unter demselben Datum verboten werden, da sie Irrtümer im Glauben sowie Propositionen enthielten, die als „erroneae“, „scandalosae“, „temerariae“ und „piarum aurium offensivae“ qualifiziert wurden. – Anlässlich des Erscheinens einer späteren Ausg. (wohl die Ausg. In Venetia : appresso Bartolomeo Carampello, 1593. SBN) wurde das Werk Nr. 1 später erneut verboten: vgl. Edikt MSP 3. August 1603. 20 21

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22

1000

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 16] Donati, Giovanni Paolo: Breuis tractatus de casibus Sedi Apostolicae reseruatis. In quo quicquid hactenus cum à Sanctis Patribus tum etiam à scholasticis theologis dictum est disputatur [...] Auctore fr. Ioan. Paolo Donato carmelitano theologo bononiensi. - Augustae Taurinorum : ex typografia Beuilaquae, 1581. - [48] Bl. ; 12°. SBN Dekret: Bando:

SO 2. August 1584;25 SO 16. Mai 158526 nicht aufgefunden

Korrespondenten: (1) [Giovanni Paolo Donati OCarm]; (2) [Innocenzo Vallotti da Verona OP ] Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 17] Benedetto : [liber de exercitio spirituali]. Das Werk wurde nicht ermittelt. Dekret:

SO 11. Oktober 158427

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 18] Sirenio, Giulio: Promptuarium Theologicum, hoc est, quod ad manus promptum habere theologum deceat. Ex sanctis patribus. Per Iulium Carrarium Syrenium [...] summa breuitate decerptum, idemque libellulis sex distinctum. - Bononiae : apud Peregrinum Bonardum, 1584. – [8], 244, [18] S. ; 4°. SBN Dekret:

SO 16. Januar 158528

Korrespondenten: [Inq. von Bologna] Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 19] Hebräische Bücher: [Mahazor: seu partis officiorum, seu caeremoniarum hebraeorum. (Span. oder port.)]. Die verhandelte Ausg. wurde nicht spezifiziert. ACDF Index Prot. 22, Bl. 555r/v: die Kardinäle ordneten an, das Werk zu verbieten und in die 2. Klasse des Index der verbotenen Bücher aufzunehmen. Ferner sollte Innocenzo Valotti da Verona OP vor den Mitarb. des SO erscheinen und sich zur Sache äußern. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF Index Prot. 22, Bl. 555r/v, auf ein Gesuch von Giovanni Paolo Donati OCarm. 26 ACDF Index Prot. 22, Bl. 556r: die Kardinäle urteilten auf Grundlage der von den Theol. des SO aufgelisteten Fehler, dass das Werk supprimiert werden sollte, da die dort vertretene Lehre „falsa, erronea, temeraria, scandalosa, piarum aurium offensiva“ sei und gegen die päpstliche Autorität verstieße. Das Werk sollte in die 2. Klasse des Index der verbotenen Bücher aufgenommen werden. 27 ACDF Index Prot. 22, Bl. 555v: das Werk sollte, falls möglich, expurgiert werden. 28 ACDF Index Prot. 22, Bl. 555v: Im Fall des Giulio Sirenio OSH, der ohne Lizenz seiner Ordens­oberen ein (nicht weiter spezifiziertes) Buch in Druck gegeben und in diesem Werk mehrere häretische Propositionen gelehrt hatte, wurde ein Schreiben des Inq. von Bologna verlesen. Der Inq. sollte das Buch suspendieren und es danach dem SO zusammen mit dem von ihm verf. Gutachten übersenden. Danach würde das SO dem Inq. mitteilen, welche Maßnahmen zu ergreifen wären; inzwischen sollte der Inq. untersuchen, ob und in welcher Form er eventuell selbst die Druckerlaubnis erteilt hatte. 25

1001 Dekret: Bando:

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22 SO 13. März 158529 nicht aufgefunden

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 20] Anonym [Gentilet, Innocent]: Commentariorvm// De Regno Avt Qvovis// Principatu rectè & tranquillè// administrando,// Libri Tres,// In Qvibus Ordine Agitvr,// De Consilio, Religione & Politica, quas Princeps// quilibet in ditione sua tueri & ob-//seruare debet.// Adversvs Nicolavm// Machiauellum Florentinum. [S.l.] : [S.n.], 1577. - [12], 20, 708, [12] S. ; 8°. Bibliothèque de Genève Gutachter: Gutachten:

[Kard. Ludovico Madruzzo] nicht aufgefunden [6. Februar 1586]

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Giovanni Antonio Facchinetti] nicht aufgefunden [6. Februar 1586]

Dekret: Bando:

SO 6. Februar 158630 nicht aufgefunden31

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 21] Anonym: Bruto. Das Werk wurde nicht ermittelt.32 Dekret: Bando:

SO 4. Juni 158633 nicht aufgefunden

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 22] Bañez, Domingo: Commentaria in secundam secundae D. Thomae, quibus, quae ad Fidem, Spem, & Charitatem spectant, clarissime explicantur, Auctore Dominico Bañes Mondragonensi, Ordinis Praed. - Venetiis : apud Bernardum Iuntam, 1586. [32] Bl., 1476 Sp. [1] Bl. ; 2°. SBN ACDF Index Prot. 22, Bl. 555v–556r: Auf die Gefahr des Marranismus verweisend ordneten die Kardinäle an, dass der Mahazor und andere jüdische Ritualbücher nicht auf Span., Port., Ital. oder in einer anderen Sprache außer Hebräisch erscheinen sollten: Übersetzungen dieses Werkes sollten in die 2. Klasse des Index der verbotenen Bücher aufgenommen und von Ordinarien und Inquisitoren vor Ort aufgespürt, eingesammelt, supprimiert und verbrannt werden. 30 ACDF Index Prot. 22, Bl. 556v–557r: der Papst ordnete an, das Werk als „erroneum, haereticum, christianae fidei perniciosum“, und „pestilens“ zurückzuweisen und zu verurteilen. Ferner sollte das in dieser Form verurteilte Werk in die 3. Klasse des Index der verbotenen Bücher aufgenommen werden. 31 Eine spätere Ausg. wurde erneut verboten: vgl. Edikt MSP 16. Dezember 1605 (Affixum). 32 Vermutl. handelt es sich um: Cicero, Marcus Tullius ; Tacitus, Publius Cornelius ; Curione, Celio Secundo: M. Tvl. Ci-//ceronis De Cla-//ris Oratoribvs Liber,// qui dicitur Brvtvs, & in eum Coelii// Secvndi Cvrionis commentarii,// verbis breues, sententiis densi & copiosi, in quibus// tum Ciceronis ipsius, tum aliorum// loci pauci & corriguntur & enodantur.// Accessit P. Cornelii Taciti eiusdem ar-//gumenti Dialogvs elegantis-//simus. - Basileae : [Michael Isengrin ], 1564. - [12] Bl., 507 S. BSB. 33 ACDF Index Prot. 22, Bl. 555v: das Werk sollte verboten werden. 29

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22

1002

Bañez, Domingo: Commentaria in secundam secundae angelici doctoris D. Thomae quibus quae ad fidem, spem & charitatem spectant, clarissime explicantur. Auctore fr. Dominico Bañes Mondragonensis, [...] Cum indicibus locupletissimis, locorum scripturae sacrae, & rerum notatu dignarum. - Venetiis : apud Franciscum Zilettum, 1586. - [32] Bl., 1476 Sp., [1] Bl. ; 2°. SBN Dekret:

SO 13. Juni 158634

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 23] Anonym [Belloy, Pierre]: Apologia catholica aduersus libellos, declarationes, monita, & consultationes factas, scriptas, & editas a foederatis perturbatoribus pacis in regno Franciae: qui insurrexerunt, ex quo tempore dominus frater vnicus regis vita defunctus est. Per E.D.L.I.C. Prouerb. cap. 26. Respondes tulto iuxta stultitiam suam, ne sibi sapiens esse videatur. - Parisiis : apud Iacobum Petit Chou, 1586. - [14], 338, [18] S. ; 8°. SBN Dekret : Bando:

SO 16. Oktober 158635 nicht aufgefunden

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 24] Reggio, Girolamo: Hieronymi Regii patritii Panormitani, [...] Lathrobius, vel De appetitione episcopatus. Ad eundem regem catholicum. - Compluti  :  ex officina Ioannis Gratiani, 1584. - [4], 60 [i.e. 62], [8] Bl.; 4 . SBN Dekret:

SO 9. Januar 158736

Korrespondenten: [Fabio Tommaso Ruffini ] Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 25] Folengo, Giovanni Battista: Ioannis Baptistae Folengii Mantuani monachis Casinatis [...] in omnes Dauidicos Psalmos doctissima, ac plane diuina commentaria, nunc recens studio, atque opera monachorum eiusdem congregationibus ab errori bus, ac mendis, [...] expurgata, [...] Adiectus est item quam copiosissimus rerum ACDF Index Prot. 22, Bl. 557v: nachdem sie das Gesuch von Pedro Gonzalez OP gehört hatten, entschieden die Kardinäle, dass der Besitz des Werkes niemandem gestattet werden solle, auch durfte es weder gelesen noch verkauft werden, bevor es in Rom durch den MSP und anderswo durch den Inq. vor Ort gemäß einer vom MSP zu erstellenden Zensur korrigiert worden war. Keiner sollte es wagen, das Werk ohne Wissen und Lizenz des MSP zu drucken oder drucken zu lassen. 35 ACDF Index Prot. 22, Bl. 558r und ACDF SO Decreta 1586 [Bd. 21], Bl. 463v: der Papst verurteilte die im Werk enthaltenen Irrtümer und ordnete an, das Werk in die 2. Klasse des Index der verbotenen Bücher aufzunehmen. 36 ACDF Index Prot. 22, Bl. 558r/v: die Kardinäle erklärten, dass bereits Papst Gregor XIII. sowohl die Behandlung der Quaestio, ob es erlaubt wäre, das Bischofsamt zu erstreben, oder ob dies als Todsünde betrachtet werden müsste, als auch das Werk von Girolamo Reggio verboten hatte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF Index Prot. 22, Bl. 558r/v, auf ein Gesuch von Fabio Tommaso Ruffini. 34

1003

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22

memorabilium, ac selectiorum sententiarum index, hac postrema editione multorum locorum accessione mirifice locupletatus. - Romae : typis Bartholomaei Bonfadini, & Titi Diani, 1585. - [10], 453, [11] Bl. ; 2°. SBN37 Gutachter: Gutachten:

[Kard. Giulio Antonio Santori] nicht aufgefunden [26. August 1587]

Dekret: Bando:

SO 26. August 1587 donec corrigatur38 nicht aufgefunden

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 26] Guidiccioli, Gervasio: Philocosmo [Komödie]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

SO 2. September 158739

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 27] Anonym [Perrot, François]: Aviso piacevole dato alla bella Italia, da un nobile giovane francese, sopra la mentita data dal serenissimo Re di Navarra a Papa Sisto V. - Monaco [i.e. London] : Appresso Giouanni Swartz [i.e. John Wolfe], 1586. - [2], 61, [1] Bl. ; 4°. COPAC40 Dekret: Bando:

SO 10. September 158741 nicht aufgefunden

Das Werk war bereits ersch.: vgl. Folengo, Giovanni Battista: Ioan. Baptistae Folengii Mantuani, monachi diui Benedicti, in psalmos commentaria, quibus permulta quae hodie passim controuersa sunt, tanta pietate grauitateque deciduntur, ut nullus tam iniquus esse uolet, quin se ex harum lectione longè meliorem doctioremque factum agnoscat. - Basileae : apud Mich. Isingrinium, 1540. - [4], 149, [1] Bl. ; 2°. SBN. Vgl. auch die Ausg.: Venetiis : eredi di Aldo Manuzio, 1546. SBN. 38 ACDF Index Prot. 22, Bl. 558v: nachdem die Kardinäle die Irrtümer gegen den Glauben in der Auslegung des 37. Psalmes angehört hatten, ordneten sie an, das Werk zu verbieten, bis es vom MSP revidiert und korrigiert worden war. 39 ACDF Index Prot. 22, Bl. 558v–559r und ACDF SO Decreta 1587: der Papst ordnete an mit dem Protektor des Ordens, Kard. Michele Bonelli, zu sprechen. Dieser sollte den Oberen der beiden lombardischen Ordensprovinzen auftragen, alle Ordenskonvente zu durchsuchen und eventuell dort aufgefundene Abschriften dieser Komödie zu beschlagnahmen und im Ordenskapitel öffentlich verbrennen zu lassen. Ferner sollten die Ordensbrüder “per praeceptum” aufgefordert werden, die Rezitation dieser und ähnlicher Komödien zu unterlassen. Die übrigen Angelegenheiten, und bes. die Bestrafung der Täter, sollten die Kardinäle selber abwickeln. 40 Vgl. Anonym [Bongars, Jacques?]: Réponse à l’excommunication du pape Sixte cinquiesme contre le roy de Navarre, et le prince de Condé. Nur nachgewiesen in COPAC, ohne Erscheinungsvermerk bzw. Umfangs- und Formatangaben; Anonym [Bongars, Jacques?]: An aunsvvere to the excommunication lately denounced and published by Sixtus Quintus, Pope of Rome so called : against the two Christian princes, Henry king of Nauarre, and Henry Prince of Conde, made by the saide princes, and sent to Rome. - Imprinted at London : By C. B[arker]. 1585. – [6] S., 8°. COPAC. 41 ACDF Index Prot. 22, Bl. 559r/v und ACDF SO Decreta 1587 [Bd. 22], Bl. 73r/v: der Papst verbot das Werk „tanquam opus auctoris haeretici manifesti, et manifestas haereses et errores, ac falsas, erroneas, impias, scandalosas, et seditiosas assertiones continens“ und ordnete an, es in die 3. Klasse des Index der verbotenen Bücher aufzunehmen. – Vgl. ferner das durchgestrichene [Audienz?]Dekret, ACDF SO Decreta 1587 [Bd. 22], Bl. 72r, mit dem Vermerk, das Werk in der Kongregation vorzulegen. 37

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22

1004

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 28] [Indulgenz] [Indulgenz, die den Kapuzinern angebl. vom Papst Hadrian VI. erteilt und von Papst Sixtus V. bestätigt worden war]. - [Venedig?] : [S.n.], [1587?] (Einblattdruck). Der Einblattdruck wurde nicht ermittelt.42 Dekret:

SO 17. Dezember 158743

Korrespondenten: [Inq. von Venedig]44 Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 29] Anonym: libro del giardino delle maraviglie della terra et della città [arab.]. Romae : per Robertum Granaionem Parisiensem, 1584. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

[Tommaso Zobbio da Brescia OP] nicht aufgefunden [7. August 1588]

Dekret: Bando:

SO 7. August 158845 nicht aufgefunden

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 30] Cheffontaines, Christophe de: Das Werk konnte nicht eindeutig identifiziert werden. ♦ Cheffontaines, Christophe de: Varii tractatus & disputationes, de eo quod sit vtile atque necessarium, nonnulus secum pugnantes scholasticorum scriptorum opiniones, licet in iis quae sunt fidei summa sit interillos concordia, [...] authore R.P.C. de Capite Fontium. - Parisiis : apud A. Sittart, 1586. - [8], 129 Bl. ; 8°. SBN ♦ Cheffontaines, Christophe de: Novae// Illvstrationis// Christianae Fidei,// Adversvs Impios Libertinos,// Atheos, Epicureos, & omne genus infidelesm à// Christoforo de Capite-fontium, Archiepi-//scopo Caesariensi, quondam generali// Ministro ordinis Minorum, con-//scriptae, epitome.// Adiecteae sunt duae autori de beata Virgine conciones [...]. - Parisiis  : Apud Arnoldum Sittart [...], 1586 (Cvm Privilegio Regis). BSB Ort schwer lesbar; Alternative: Verona. ACDF Index Prot. 22, Bl. 558v und ACDF SO Decreta 1587, Bl. 127r: der Papst ordnete an, dem Inq. zu schreiben, dass diese Indulgenzen gefälscht waren. Deswegen sollte deren Druck verboten und die bereits gedruckten Exemplare verbrannt werden. Dies sollte auch den Inq. in anderen Städten gemeldet werden, in denen diese Indulgenzen (die von den nicht näher identifizierten Ordensbrüdern Francesco, Diodato und Girolamo OFMCap veröffentlicht worden waren) erschienen. Kard. Giulio Antonio Santori sollte ferner Informationen bzgl. jener Person einholen, die sich vom Inq. die Druckerlaubnis erschlichen hatte unter dem Vorwand, dass die Indulgenz bereits in Rom gedr. worden wäre. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1587, Bl. 127r, auf ein Schrei­ ben des Inq. von Venedig [Verona?] mit weiteren Informationen zum Einblattdruck. 44 Alternative Lesung: Inq. von Verona. 45 ACDF Index Prot. 22, Bl. 557v–558r: das Werk sollte verboten werden, weil die enthaltene Lehre „non sana“ und „piarum aurium offensiva“ war. Es sollte in die 2. Klasse des Index der verbotenen Bücher aufgenommen werden. 42 43

1005 Dekret: Bando:

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22 SO 1. Dezember 158846 nicht aufgefunden

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 31] Decimator, Heinrich ; Schindler, Valentin: Silvae// Vocabvlorvm// Et Phrasivm Cvm So-//lvtae, Tvm Ligatae Oratio-//nis, ex optimis et probatis Latinae &// Graecae linguae auctoribus,// Pars Prima [–secunda]:// In Vsvm et Gratiam Stv-//diosae iuuentutis denuo multo, quam antea, au-//ctius emaculatiusque in lucem data [...]. Francofvrti : Apud Ioann. Wechelum, impensis Yendelini Hom., 1589. - 2 vol. BSB47 Dekret: Bando:

SO 18. Mai 158948 nicht aufgefunden

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 32] Vicelius, Georgius: Apostillae super evangeliis et epistolis dominicalibus. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Dekret: Bando:

SO 22. August 159049 nicht aufgefunden

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 33] Filelfo, Francesco: Ein Werk wurde nicht spezifiziert. Dekret:

SO 10. März 159250

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 34] Porta, Giovanni Battista: Ein Werk wurde nicht spezifiziert. Dekret:

SO 10. März 159251

ACDF Index Prot. 22, Bl.  559v: die Bücher De Cheffontaines’, die die Transsubstantiation behandelten, wurden verboten. Im röm. Index 1590 wurde nach Bujanda der Autor selbst verboten; erst im Index 1596 wurden konkrete Titel genannt. 47 Das Werk war bereits ersch.: Decimator, Heinrich: Sylva Vocabulorum et Phrasium cum solutae, tum ligatae orationis ex optimis et probatis Latinae et Graecae Linguae Autoribus. - Lipsiae : Rhamba, 1578. GVK. 48 ACDF Index Prot. 22, Bl. 559v: das Werk wurde verboten. 49 ACDF Index Prot. 22, Bl. 559v: das Werk wurde durch Dekret CIndex verboten. 50 ACDF Index Prot. 22, Bl. 559v: in den Vebotsdekreten des MSP sollte ermittelt werden, ob die Werke von Francesco Filelfo nicht bereits verboten worden waren. 51 ACDF Index Prot. 22, Bl. 559v: der Widerruf des Autors sollte gesichtet werden und der Inq. von Venedig sollte den Druck seiner Werke verbieten. Dem Autor sollte persönlich verboten werden die Werke in Druck zu geben. Der Inq. sollte ihn darauf hinweisen, dass er im röm. SO [seinen Irrtümern] abgeschworen hatte. 46

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22

1006

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 35] ♦ Bodin, Jean: Les six livres de la republique de I. Bodin Angeuin. [...]. - A Paris : chez Iacques du Puys, libraire iuré, à la Samaritaine, 1576. - [8], 759, [71] S. ; 2°. SBN52 Dekret: Bando:

SO 15. Oktober 159253 nicht aufgefunden

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 36] ♦ Calderari, Cesare: Concetti scritturali intorno al Miserere. Del r.d. Cesare Calderari [...] spiegati in 33 lettioni. [...] Con l’applicatione di molte feste correnti, massimamente di tutto l’Auuento. Aggiuntoui di nuouo il Trofeo della croce, dello stesso auttore. - In Venetia : appresso Domenico Farri, 1594. - [16], 588, [4] S. ; 8°. SBN54 ♦ Calderari, Cesare: Concetti scritturali sopra il cantico di Maria Vergine del r.p d. Cesare Calderari da Vicenza [...] spiegati in quattordeci lettioni. Le quali furono da lui lette in Napoli l’anno 1584. - In Pauia : appresso Andrea Viani, 1594. - [8], 118, [2] Bl. ; 8°. SBN55 Dekret: Bando:

SO 26. Juli 159456 nicht aufgefunden

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 37] ♦ Bodin, Jean: De la demonomanie des sorciers. A Monseigneur Chrestofle de Thou chevalier seigneur de Coeli, premier President en la Cour de Parlement, & Consiller du Roy en son priué Consel. Par i. Bodin angevin. - A Paris : Chez Iaques de Puys Libraire Iuré, a la Samaritaine, 1580. - [14], 252 S. ; 4°. SBN57 Dekret: Bando:

SO 1. September 159458 nicht aufgefunden

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 38] Bibelübersetzungen: Allgemeinverbot. Eine Ausg. wurde nicht spezifiziert. Dekret: Bando:

SO 1. Dezember 159459 nicht aufgefunden

Das Werk war mehrfach ersch. und wurde in mehrere Sprachen übers. Die verhandelte Ausg. wurde nicht ermittelt. 53 ACDF Index Prot. 22, Bl. 560r: das Werk wurde verboten. 54 Das Werk war mehrfach ersch. Die verhandelte Ausg. wurde nicht ermittelt. 55 Das Werk war mehrfach ersch. Die verhandelte Ausg. wurde nicht ermittelt. 56 ACDF Index Prot. 22, Bl. 560r: das Werk wurde verboten. 57 Das Werk war mehrfach ersch. und wurde in mehrere Sprachen übers. Die verhandelte Ausg. wurde nicht ermittelt. 58 ACDF Index Prot. 22, Bl. 560r und ACDF SO Decreta 1594, Bl. 329v: der Papst ordnete an, das Werk zu verbieten. 59 ACDF Index Prot. 22, Bl. 560r: Erzählende Fassungen der Bibel, der Briefe und der Evangelien in der Volkssprache wurden verboten. 52

1007

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 39] Ottaviano : Das Werk wurde nicht spezifiziert. Gutachter:

Gutachten:

[Marcello Filonardi]; [Giulio Monterenzi]; [Agapito Corteregia da Bergamo OP]; [Alberto Drago da Fiorenzuola OP]; [Juan Vicente de Astorga OP]; [Cosmo De Angelis]; [Ferdinando Taverna]; [Bartolomé de Miranda OP]; [Anselmo Dandini senior] nicht aufgefunden [17. Januar 1595]

Dekret:

SO 17. Januar 159560

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 40] Anonym [Travers, Walter]: Ecclesiasti-//cae Disciplinae,// Et Anglicanae Ecclesiae// Ab Illa Aberrationis, Ple-//na è verbo Dei, & dilucida explicatio. - Rvpellae [i.e. Heidelberg] : Excvdebat Adamvs de Monte, 1574. - [8], 147, [1] Bl. ; 8°. BSB Dekret: Bando:

SO 15. Februar 159561 nicht aufgefunden

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 41] Lopez, Domingo: De sacrae scripturae auctoritate: opusculum temporibus his nostris utilissimum, quemadmodum intelligi potest ex praecipuis capitibus rerum, quae in ipso continenturm ea autem notata sequenti invenies pagella. - Hispali : apud Lazarum Ferrerium, 1588. - [8], 79, [1] S. COPAC Dekret: Bando:

SO 1. März 159562 nicht aufgefunden

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 42] Case, John: Sphaera ciuitatis, authore Iohanne Caso oxoniensi, olim collegii diui Iohannis Praecursoris socio. - Oxoniae : excudebat Iosephus Barnesius, 1588. - [36], 740, [12] S. ; 4°. SBN Dekret: Bando:

SO 27. Juli 159563 nicht aufgefunden

ACDF Index Prot. 22, Bl. 560r und ACDF SO Decreta 1595, Bl. 38: nachdem die Kardinäle die Voten der Theol. des SO angehört hatten, trugen sie dem Inq. von Ferrara auf, Ottavio da Cremona CRLat zu befehlen, im Kap. des Ordenskonventes in Ferrara als „temerarius“ die Irrtümer in seinem Werk in der vom SO vorgeschriebenen Form zu widerrufen. Der Autor sollte das Werk zudem unterdrücken und seinen Widerruf dem Generalkapitel des Ordens übermitteln, wo der Widerruf verlesen werden sollte. Ein Instrument dieses Widerrufes sollte dem SO zugestellt werden. Ferner sollten ihm für drei Jahre die vox passiva und die Predigterlaubnis entzogen und heilsame Strafen auferlegt werden. 61 ACDF Index Prot. 22, Bl. 560r: das Werk wurde verboten. 62 ACDF Index Prot. 22, Bl. 560r: das Werk wurde verboten. 63 ACDF Index Prot. 22, Bl. 560r: das Werk wurde verboten. 60

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22

1008

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 43] Anonym: [Sonetti in lode delle opere ebree] (Ms.?). Das [Manuskript?] wurde nicht ermittelt. Dekret:

SO 23. August 159564

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 44] Campanella, Tommaso: F. Thomae Campanellae [...] Philosophia, sensibus demonstrata, in octo disputationes distincta, aduersus eos, qui proprio arbitratu, non autem sensata duce natura, philosophati sunt. Vbi errores Aristotelis, & asseclarum ex propriis dictis, & naturae decretis conuincuntur; & singulae imaginationes, pro eo à peripateticis fictae prorsus reijciuntur cum vera defensione Bernardini Telesii Consentini, philosophorum maximi, antiquorum sententijs, quae hic dilucidantur, & defendentur, praecipuè Platonicorum confirmata: [...]. - Neapoli : apud Horatium Saluianum, 1591. - [8], 518, [2] S. ; 4°. SBN Dekret: Bando:

SO 7. November 159565 nicht aufgefunden

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 45] Anonym: [Duello. De singulari certamine]. Das Werk wurde nicht ermittelt. Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [4. Januar 1596?]

Dekret:

nicht aufgefunden66

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 46] Das Werk wurde nicht spezifiziert. Dekret:

nicht aufgefunden67

Korrespondenten: [Inq. von Piacenza] Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 47] ♦ Hieronymus  ; Desiderius Erasmus : Omnes quae extant D. Hieronymi Stridonensis lucubrationes, additus vna pseusepigraphis et alienis, scriptis ipsius admixtis, in nouem tomos / per Des. Erasmus Roterodamus ACDF Index Prot. 22, Bl. 561r/v: [der Inq. von?] Venedig sollte die Druckerlaubnis nicht erteilen. ACDF Index Prot. 22, Bl. 561v: die Kardinäle ordneten an, das Werk auf den Index der verbotenen Bücher zu setzen. – Ein Opera Omnia-Verbot wurde nachträglich ebenfalls erlassen: vgl. Edikt MSP 7. August 1603 (Affixum). 66 Vgl. ferner das Dekret SO 4. Januar 1596, ACDF Index Prot. 22, Bl. 561v. 67 Vgl. ferner das Dekret SO 4. Januar 1596, ACDF Index Prot. 22, Bl. 561v. 64 65

1009

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22

digestae. - Basel : per Hieronymum Frobenum, per Nicolaum et Eusebius Episcopium, 1565. - 9 vol. ; 2°. SBN68 Dekret:

SO 6. November 159769

Korrespondenten: [Inq. von Udine] Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 48] 1. Hl. Schrift: ital. Übers. von Evangelien und Briefen. Eine konkrete Ausg. wurde nicht ermittelt. 2. Hl. Schrift: ital. Übers. von Evangelien und Briefen in den Postillen von Remigius. Eine konkrete Ausg. wurde nicht ermittelt. Dekret:

SO 23. Januar 1598 (zu Nr. 1–2)70

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 49] Anonym: Sommario de la religion christiana, raccolto in dieci libri, ne quali si tratta di tutti gli articoli di fede, secondo la pura parola di Dio. - Stampato in Roma : da Paolo Gigliodoro, 1590. - 315, [1] S. ; 8°. SBN71 Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [17. April 1598]

Dekret: Bando:

SO 17. April 159872 Edikt MSP 7. August 160373

Das Werk war mehrfach ersch. Die verhandelte Ausg. wurde nicht ermittelt. ACDF SO Decreta 1597, Bl. 587r: der Inq. sollte das Werk nach Entfernung der Annotationen des Erasmus zulassen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1597, Bl. 587r, auf ein Schreiben des Inq. von Udine vom 13. Oktober 1597. 70 ACDF SO Decreta 1597–1598, Bl. 102r/v: ital. Übers. der Evangelien und der Briefe könnten von den Inq. vor Ort generell nach eigenem Ermessen zugelassen werden. Dies sollte dem Inq. von Genua berichtet werden. Durchgestrichen: die Inq. von Venedig und Genua sollten sich von den Druckern und Buchhändlern die Drucklizenzen für ital. Übers. der Evangelien und der Briefe vorlegen lassen. Bei Fehlen dieser Lizenzen sollten die Drucker und Buchhändler bestraft werden. Auch dem Inq. von Mantua sollte geschrieben werden, dass die Evangelien und Briefe in den Postillen von Remigius von den Inq. vor Ort generell nach eigenem Ermessen genehmigt werden konnten. Durchgestrichen: ferner sollte der ehemaliger MSP Vincenzo Bonardi OP erläutern, warum er die Postillen [von Remigius] in den Index aufgenommen hatte. 71 Nach Angabe im Dekret war der Druckort fingiert. 72 ACDF SO Decreta 1598, Bl. 262v: nachdem die Kardinäle das Referat über die Häresien, die in dem Werk gelehrt wurden, angehört hatten, verurteilten sie das Werk und lehnten es ab; dazu sollte es in die 2. Klasse des Index der verbotenen Bücher aufgenommen werden. [durchgestrichen]; ACDF SO Decreta 1598, Bl. 263r: Erneuerung des Verbotsdekretes und der Aufnahme in den Index der verbotenen Bücher, aber o.A. der Indexklasse. 73 Affixum. 68 69

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22

1010

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 50] Pallavicino, Marcello: [Litaniae in laudem Sancti Joannis Baptistae (Ms.?)]. Das [Manuskript?] wurde nicht ermittelt. Dekret:

SO 25. Juni 159874

Korrespondenten: [Inq. von Genua] Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 51] ♦ Perez, Antonio: Relaciones de Antonio Perez secretario de Estado, que fue, del Rey de España don Phelippe 2. deste nombre. - Impresso in Paris : [S.n.], 1598. [20], 218 [i.e. 220] Bl., S. 219–222, [15], 19 Bl. ; 8°. SBN Dekret:

SO 29. April 159975

Korrespondenten: [Inq. von Genua] Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 52] 1. Mercator, Gerhard: Atlas siue cosmographicae meditationes de fabrica mundi et fabricati figura. - Dusseldorpii : excudebat Albertus Busius illustrissimi ducis Iuliae, Cliuiae, monti, &c. typographus, sumptibus haeredum Gerardi Mercatoris, 1595. - 2 Teile in 1 vol. ([16], 32, [6] S., [173], [78] Bl.) ; 2°. SBN 2. Origanus, David: Ephemerides nouae annorum 36, incipientes ab anno Christi 1595 [...] & definentes in annum 1630 [...] ex hypothesibus Copernici & canonis Prutenicis supputatae a m. David Origano Glacense, matematico [...] in Accademia Francofurtana. - Francofurti ad Oderam : typis Andreae Eichorns, 1599. - [584] Bl. ; 4°. SBN Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden (zu Nr. 2)

Gutachter: Gutachten:

[Kard. Roberto Bellarmino SJ] nicht aufgefunden [24. August 1599] (zu Nr. 1)

Dekret: Bando:

SO 24. August 1599 (zu Nr. 1)76 Edikt MSP 7. August 160377

ACDF SO Decreta 1598, Bl. 296r: der Inq. von Genua sollte die Drucklegung verbieten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1598, Bl. 296r auf ein Schreiben des Inq. von Genua vom 13. Juni 1598 zwecks Erteilung der Druckerlaubnis. 75 ACDF SO Decreta 1597–1599, Bl. 642: dem Inq. von Genua, dem das Werk von einem Adeligen de Brignoli zugestellt worden war und der das Werk an das SO übersandt hatte, sollte geantwortet werden, dass das Werk nicht gut wäre und deswegen dem Besitzer nicht zurückgegeben werden sollte. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1597–1599, Bl. 417, auf ein Schreiben des Inq. von Genua vom 18. Juli 1598. – Vgl. ferner das Dekret SO 29. Juli 1598, ACDF SO Decreta 1597–1599, Bl. 417. – Das Werk wurde verboten: vgl. Edikt MSP 7. August 1603 (Affixum). 76 ACDF SO Decreta 1597–1599, Bl. 770: das Werk wurde verboten, nachdem das Schreiben des Inq. von Venedig und das Gutachten von Kard. Roberto Bellarmino SJ präsentiert worden waren. 77 Affixum. 74

1011 Dekret: Bando:

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22 SO 24. August 1599 donec corrigatur (zu Nr. 2)78 Edikt MSP 7. August 1603 donec corrigatur 79

Korrespondenten: [Inq. von Venedig] Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 53] Stoppani, Giampietro: Tractatus de idolatria et magia daemonorum. [Mailand] : [S.n.], [S.a.]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

SO 17. November 159980

Korrespondenten: [Inq. von Mailand] Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 54] Muslimische Bücher: [libri institutionum, et rituum sectae Mahometanae]. Die Werke wurden nicht spezifiziert. Dekret: Bando:

SO 8. Dezember 159981 Edikt MSP 7. August 160382

Korrespondenten: [Inq. von Malta] Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 55] Bruno, Giordano : Die Werke wurden nicht spezifiziert. Dekret: Bando:

SO 8. Februar 1600 Opera Omnia83 Edikt MSP 7. August 1603 Opera Omnia84

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 56] Carriero, Alessandro: De potestate Romani pontificis aduersus impios politicos. Libri duo. Alexandro Carerio Patauino I.C. auctore. - Patauii : apud Franc. Bolzetam, 1599. - [18], 86 Bl. ; 4°. SBN ACDF SO Decreta 1597–1599, Bl. 770: das Werk wurde verboten mit der Klausel donec corrigatur. Affixum. 80 ACDF SO Decreta 1597–1599, Bl. 837: der Inq. von Mailand sollte den Verkauf des in seiner Stadt gedruckten Werkes verbieten. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1597–1599, Bl. 837, auf ein Schreiben des Inq. von Mailand. – Das Werk wurde verboten: vgl. Edikt MSP 7. August 1603 (Affixum). 81 ACDF SO Decreta 1597–1599, Bl. 858: im Fall der durch den Index verbotenen islamischen Lehrund Ritenbücher, die nach Malta gelangten und dort beschlagnahmt wurden, sollte dem Inq. von Malta geantwortet werden, er möge verhindern, dass diese Bücher zurück in die Länder der Ungläubigen gelangten; stattdessen sollte er sie verbrennen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1597–1599, Bl. 858, auf ein Schreiben des Inq. von Malta vom 20. Oktober 1599. 82 Affixum. 83 ACDF Index Prot. 22, Bl. 172v: die Werke und Schriften von Giordano Bruno da Nola OP wurden verboten. 84 Affixum. 78 79

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22

1012

Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [19. Juli 1600]

Dekret:

SO 19. Juli 1600 donec corrigatur;85 SO 20. Juli 1600;86 SO 23. August 1600;87 nicht aufgefunden88 Edikt MSP 7. August 1603 donec corrigatur89

Bando:

Korrespondenten: [Inq. von Padua] Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 57] Anonym: Amor Sacer (Ms.). Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Dekret:

SO 23. August 160090

Korrespondenten: (1) [Inq. von Genua]; (2) [Inq. von Florenz] Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 58] Moulin, Charles Du: Ein Werk wurde nicht spezifiziert. Dekret: Bando:

SO 5. Oktober 1600 Opera Omnia91 Breve Clemens’ VIII. 21. Oktober 1602 Opera Omnia

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 59] Coras, Jean de: Memorabilivm Senatvs-Consvltorvm Svmmae Apvd Tolosates Curiae, ac Sententiarum, tum Scholasticarum, tum Forensium Centvria. Joanne Corasio Iurisconsulto clarissimo, regióque Senatore Tolosano auctore. - Lugduni : Vincent, 1599. - [8] Bl., 336 S. ; 8°. SWB

ACDF SO Decreta 1600–1601, Bl. 101r: das Werk sollte nach Rücksprache mit dem Papst mit der Klausel donec corrigatur verboten werden. 86 ACDF SO Decreta 1600–1601, Bl. 103r: der Papst wurde über das Dekret SO 19. Juli 1600 unterrichtet. Er ordnete an, das Werk mit der Klausel donec corrigatur zu verbieten. Der Inq. von Padua sollte außerdem wegen seiner Nachlässigkeit bei der Revision des Werkes vor dem Druck ermahnt werden. – Vgl. ferner das Dekret SO 23. August 1600, ACDF SO Decreta 1600–1601, Bl. 122r. 87 ACDF SO Decreta 1600–1601, Bl. 122r: bevor das Werk erneut gedruckt werde, sollte der Inq. von Padua dem SO eine Abschrift der vom Ebf. von Padua verf. Zensur zustellen. – Zur Wiedereröffnung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1600–1601, Bl. 122r, auf ein Schreiben des Inq. von Padua vom 4. August 1600. 88 Vgl. ferner das Dekret SO 23. März 1604, ACDF SO Decreta 1604–1605, Bl. 57r. 89 Affixum. 90 ACDF SO Decreta 1600–1601, Bl. 122: der Inq. von Florenz sollte den Autor aufspüren. Derselbe Inq. und sein Amtskollege in Genua sollten ein Edikt gegen diejenigen erlassen, die Exemplare dieses Ms. behielten. Die Exemplare sollten unter Androhung der Exkommunikation innerhalb von drei Tagen abgegeben werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1600–1601, Bl. 122, auf ein Schreiben des Inq. von Genua vom 27. Juli 1600. 91 ACDF Index Prot. 22, Bl. 173r: es wurde ein Opera Omnia-Verbot erlassen. 85

1013 Dekret: Bando:

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22 SO 13. Dezember 160092 Edikt MSP 7. August 160393

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 60] Briganti, Vittorio: Novelli Fiori della Vergine Maria di Loreto, e Santa Casa sua. In Venetia : [S.n.], 1600.94 Gutachter: Gutachten:

[Giovanni Maria Guanzelli da Brisighella OP] nicht aufgefunden [16. September 1600]

Dekret: Bando:

SO 16. [i.e. 14.?] Dezember 160095 Edikt MSP 7. August 160396

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 61] Pappus, Johann: Index// expurgatorius// librorum qui hoc// saeculo prodierunt,// vel doctrinae non sanae erroribus inspersis,// vel inutilis et offensivae maledicentiae fel-// libus permixtis, iuxta sacri COncilii Tri-//dentini decretum: Philippi II. Regis Ca-// tholici iussu et auctoritate, atq[ue] Alba//ni Ducis consilio ac ministerio in// Belgio concinnatus ; anno 1571//; Accessit huic edition// collation// censurae in glossas iu-// ris Canonici, iussu Pii V. Pontificis// anno 1572 editae// Cum iisdem glossis// Gregorii XIII. Mandato,// anno 1580 recognitis et// approbatis// Rationem et usum Collationis huiusce demon-//strat Praefatio Pappi. - [Straßburg] : Lazarus Zetzner, 1599. - [38] Bl., 363 S. ; 12°. DNB97 Dekret:

SO 14. [i.e. 4] Januar 160198

Korrespondenten: (1) [Inq. von Venedig]; (2) [Inq. von Mailand]; (3) [Inq. von Genua]; (4) [Generalvikar von Neapel]

94 95

ACDF Index Prot. 22, Bl. 173r: das Werk wurde verboten. Affixum. Nachgewiesen in: Mazzuchelli 2/4, S. 2095. ACDF SO Decreta 1600, Bl. 185v–186r: der Papst wurde über die Verhandlungen der Kard. informiert und ordnete an, die Exkommunikation „ad cautelam“ von Vittorio Briganti, Domkanoniker von Ancona, unter Bußauflagen aufzuheben. Das Werk sollte verboten werden. 96 Affixum. 97 Die Angabe in den Akten zum Druckort Köln ist wahrscheinlich falsch. Nachdr. von: Index expurgatorius librorum qui hoc seculo prodierunt [...]. - Antuerpiae : ex officina Christophori Plantini Prototypographi Regii, 1571. - [16], 104, [4] S. ; 4°. SBN. 98 ACDF SO Decreta 1601, Bl. 16–17: der kürzlich in Köln [i.e. Straßburg] gedruckte Antwerpener Index expurgatorius sollte nur zugelassen werden, nachdem die Vorworte von Joannes Pappus und Franciscus Junius entfernt wurden. Dieses sollte den Inq. von Mailand und Genua sowie dem Generalvikar von Neapel berichtet werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1601, Bl. 16–17 auf ein Schreiben des Inq. von Venedig vom 23. Dezember 1600. 92 93

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22

1014

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 62] Salmud, Henricus: Annotationes in librum Guidonis Panciroli, cui Titulus Rerum Memorabilium iam olim deperditorum. - Ambergae : [S.n.], [1599]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Dekret: Bando:

SO 2. Mai 160199 Edikt MSP 7. August 1603100

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 63] James, Thomas: Ecloga Oxonio-Cantabrigiensis, tributa in libros duos; quorum prior continet catalogum confusum librorum manuscriptorum in illustrissimis bibliothecis, duarum florentissimarum academiarum, Oxoniae & Cantabrigae. Posterior, catalogum eorundem distinctum & dispositum secundum quatuor facultates, [...] Omnia haec opera & studio T.I. [...]. - Londini : impensis Geor. Bishop, & Io. Norton, 1600. - [2], 138, [4], 132 S. ; 4°. SBN Dekret: Bando:

SO 1. Juni 1601101 Edikt MSP 7. August 1603102

Korrespondenten: [Inq. von Bologna] Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 64] Sailly, Thomas: Thesaurus litaniarum ac orationum sacer. Cum suis aduersus sectarios apologiis. Opera p. Thomae Sailly, presbiteri Societatis Iesu editus. Bruxellae : ex officina Rutgerii Velpii, typogr. Jurat., 1598. - [32], 400, [8] S. ; 8°. SBN Gutachter: Gutachten:

[Kard. Roberto Bellarmino SJ] nicht aufgefunden [26. Juli 1601]

Dekret: Bando:

SO 14. Juni 1601;103 SO 26. Juli 1601104 Edikt MSP 7. August 1603105

ACDF SO Decreta 1601, Bl. 101r: die Kardinäle ordneten an, das Werk zu verbieten und die Inq. von Venedig, Padua, Mailand und anderen Städten aufzufordern, das Verbot zu veröffentlichen. Der Hz. von Savoyen sollte Kard. Paolo Camillo Sfondrati ein gedrucktes Exemplar zukommen lassen. 100 Affixum. 101 ACDF SO Decreta 1600–1601, Bl. 261v: das Werk sollte verboten werden. Die Inq. sollten über das Verbot informiert werden und der MSP sollte in Rom die notwendigen Maßnahmen ergreifen. 102 Affixum. 103 ACDF SO Decreta 1601, Bl. 212: der Papst ordnete an, mit Ausnahme der im Missale und im Brevier enthaltenen Litaneien sowie der Litanei zur Gottesmutter von Loreto, alle Litaneien, die in dieser Sammlung rezitiert wurden, zu suspendieren. Ferner sollte der Inq. dem SO ein Exemplar dieser Lita­ neiensammlung zustellen; auch sollte das Verbot den anderen Inq. zur Kenntnis gebracht werden; der MSP sollte in Rom die entsprechenden Maßnahmen ergreifen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1601, Bl. 212, auf ein Schreiben des Inq. von Venedig vom 2. Juni 1601. 104 ACDF SO Decreta 1601, Bl. 264: der Papst beauftragte die Kardinäle Girolamo Bernieri OP und Roberto Bellarmino SJ mit der Formulierung eines Verbotes der betroffenen Litaneien. – Vgl. ferner das Dekret SO 19. Juli 1601, ACDF SO Decreta 1601, Bl. 255. 105 Affixum. 99

1015

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22

Korrespondenten: [Inq. von Venedig] Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 65] Collesinus, Ascanius (Hg.): Thesaurus sacrarum precum siue litaniae variae ad Deum patrem, ad Deum filium, ad Deum spiritum sanctum, [...] Una cum septem psalmis poenitentialibus; [...] Exercitiis quotidiano, & spirituali, plurimisque; deuotis orationibus, vt in indice patet. - Venetiis : apud Baretium Baretium, & socios, 1599. [16], 145, [1] Bl. : 16°. SBN Dekret: Bando:

SO 19. März 1603106 Edikt MSP 7. August 1603107

Korrespondenten: [Inq. von Venedig] Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 66] Godelmann, Johann Georg: Tractatus de magis, veneficis et lamiis, deque his recte cognoscendis et puniendis. Propter varias & controuersas de hac quaestione hominum sententias, vtilissimus et cunctis ad rerumpublicarum gubernacula sedentibus maxime necessarius [...] editus a Ioanne Georgio Godelmanno. - Francoforti  :  ex officina typographica Ioannis Saurii, impensis Nicolai Bassaei, 1601. - 3 vol. ; 4°. SBN Dekret:

SO 28. Juni 1601108

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 67] Orbini, Mauro: Il Regno de gli Slaui hoggi corrottamente detti Schiauoni. Historia di don Mauro Orbini rauseo abbate melitense. Nella quale si vede l’origine quasi di tutti i popoli che furono della lingua slaua, con molte, & varie guerre, che fecero in Europa, Asia, & Africa. - In Pesaro : appresso Girolamo Concordia, 1601. - [16], 473, [31] S. ; 2°. SBN Dekret: Bando:

SO 12. Juli 1601;109 SO 2. August 1601110 Edikt MSP 7. August 1603111

Korrespondenten: (1) [MSP]; (2) [Bf. von Pesaro]

ACDF SO Decreta 1603, Bl. 61v: die Kardinäle verweigerten die Drucklizenz für das Werk, da es die Namen Gottes mit denjenigen der Gottesmutter vertauscht habe. Der Inq. von Venedig sollte das Werk verbieten und dem SO ein Exemplar zustellen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1603, Bl. 61v, auf ein Schreiben des Inq. von Venedig vom 22. Februar 1603. 107 Affixum. 108 ACDF Index Prot. 22, Bl. 173v: das Werk sollte nicht zugelassen werden. – Das Werk wurde verboten: vgl. Edikt MSP 7. August 1603 (Affixum). 109 ACDF SO Decreta 1600–1601, Bl. 205v: das Werk sollte verboten werden und der MSP sollte den Bf. von Pesaro um Erläuterung bitten, warum er die Druckerlaubnis erteilt hatte. 110 ACDF SO Decreta 1600–1601, Bl. 296v: der Papst ordnete an, dass der Bf. von Pesaro den Namen des Mitarb. des SO ermitteln sollte, der die Druckerlaubnis erteilt hatte. 111 Affixum. 106

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22

1016

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 68] Blyenburg, Damas van: Venervm// Blyenburgicarum// Sive// Horti Amoris,// Areola Prima.// Ad Amicam.// Ad Adrianvm Manmakervm,// D. Manmakeri, Quaestoris// aerarii Zelandiae meritissimi,// Filium unicum. - Dordraci : Ex Officina Isaaci Canini, 1600. - [8] Bl., 865 S., [43] Bl. BSB Dekret: Bando:

SO 12. Juli 1601112 Edikt MSP 7. August 1603113

Korrespondenten: (1) [MSP]; (2) [Bf. von Pesaro] Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 69] Bronchorst, Everardus: Everardi Bronchorst// I. C.// Centvriae Dvae// Eναντιοφανών// Et// Conciliationes Eorvndem,// iuxta// Seriem Pandectarvm// Dispositae. - Lugduni Batavorum  :  Ex Officina Plantiniana, Apud Franciscum Raphelengium, 1595. BSB Dekret: Bando:

SO 25. Juli 1601114 Edikt MSP 7. August 1603115

Korrespondenten: [Inq. von Bologna] Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 70] Manfredi, Fulgenzio: Apologia di fra Fulgenzio Manfredi sopra la Riforma del Ordine suo. - [S.l.] : [S.n.], [1604] Das Werk wurde nicht nachgewiesen. Gutachter: Gutachten:

keine Angabe nicht aufgefunden [23. November 1604?]

Dekret:

[SO 23. November 1604]116

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22, [Nr. 71] Genovesi, Marco Antonio : Manuale pastorum. Sacrorum canonum auctoritatibus, Patrum sententijs, & sanctorum Episcoporum exemplis refertum. Opus sanè tùm episcopis, tum etiam omnibus Ecclesiae pastoribus, alijsque ACDF SO Decreta 1600–1601, Bl. 285v: der Papst ordnete an, das Werk zu suspendieren. Der MSP sollte dem Bf. von Pesaro um Erläuterung bitten, warum er die Druckerlaubnis für dieses Werk erteilt hatte. 113 Affixum. 114 ACDF SO Decreta 1601, Bl. 261: der Inq. von Bologna sollte das Werk suspendieren und ein Exemplar dem SO zustellen. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1601, Bl. 261, auf ein Schreiben des Inq. von Bologna vom 4. Juli 1601. 115 Affixum. 116 Vgl. ferner das Dekret SO 23. November 1604, ACDF SO Index Prot. 22, Bl. 78r und ACDF SO Decreta 1604–1605, Bl. 204v, und den Vermerk, ACDF SO Index Prot. 22, Bl. 78r, über die Weiterleitung des Werkes an die CIndex auf Anordnung des Papstes. – Das Werk wurde verboten: vgl. Edikt MSP 16. Dezember 1605 (Affixum). 112

1017

Dekrete SO in ACDF Index Prot. 22

ecclesiasticis apprimè vtile. Auctore Marco Antonio Genuense Neapolitano V.I.D. Montis Marani Episcopo. - Romae : ex typographia Guillelmi Facciotti : sumptibus Petri Grialdi bibliopolae, 1606. - [12], 300, [28] S. ; 4º. SBN Dekret: Bando:

SO 3. August 1606 donec corrigatur117 nicht aufgefunden

ACDF Index Prot. 22, Bl. 206r und ACDF SO Decreta 1606, Bl. 175v–176r: nachdem referiert worden war, dass das Werk die häretische Lehre vertrat, wonach Christus zwei Willen verkörpere, wurde es vom Papst mit der Klausel donec corrigatur verboten. Ferner sollten die Revisoren Petrus Paolus Filippus OP und Petrus Bettus, die das Werk approbiert hatten, sowie der MSP ermahnt werden. – Zur Einleitung des Verfahrens vgl. den Hinweis in ACDF SO Decreta 1606, Bl. 171r, auf ein Gesuch, dessen Antragsteller nicht identifiziert werden könnte. – Vgl. ferner das Dekret SO 2. August 1606, ACDF SO Decreta 1606, Bl. 171r.

117

Weitere Bücherverbote des SO

1018

Weitere Bücherverbote des SO

Bando SO 20. Juni 1606 Risposta d’vn Dottore in Theologia ad vna lettera scrittagli da vn Reuerendo suo amico, sopra il Breue di censure, dalla Santità di Papa Paolo V. publicate contro li Signori Venetiani, Et sopra la nullità di dette censure, cauata dalla Sacra Scrittura, dalli Santi Padri, & da altri Catolici Dottori. Anonym [Marsilio, Giovanni]: Risposta// D’vn Dottore in// Theologia// Ad vna lettera scrittagli da vn Re-//uerendo suo Amico,// Sopra il Breue di Censure dalla// Santità di Papa Paolo V. pu-//blicate contro li Signori// Venetiani,// Et sopra la nullità di dette Ce[n]sure,// cauata dalla Sacra Scrittura, dal-//li Santi Padri, & da altri Cat-// tolici Dottori. - [Venezia?] : [S.n.], [1606]. - [8] Bl. ; 4°. BNCF1 Bando SO 20. September 1606 Considerationi sopra le Censure della Santità di Papa Paolo V. contra la Sereniß. Republica di Venetia del P. M. Paolo da Venetia dell’Ordine de’ Serui. Paulo [i.e. Sarpi, Paolo]: Considerationi sopra le censure della santità di papa Paulo V. contra la serenissima republica di Venetia. Del p.m. Paulo da Venetia dell’Ordine de’ Serui. - In Venetia : presso Roberto Meietti, 1606. - 55, [1] Bl. ; 4°. SBN2 Trattato dell’interdetto della Santità di Papa Paolo U. nel quale si dimostra, che egli non è legitimamente publicato, & che per molte ragioni non sono obligati gli Ecclesiastici all’essecutione di esso, ne possono senza peccato osseruarlo, composto dalli sottoscritti Teologi, Pietro Antonio Archidiacono & Vicario Generale di Uenetia, F. Paolo dell’Ordine de’ Serui Teologo della Sereniß. Rep. di Venetia, F. Bernardo Giordano Minore Osseruante Teologo, F. Michel’Angelo Minore Osseruante Teologo, F. Marc’Antonio Capello Minore Conuentuale Teologo, F. Camillo Agostiniano Teologo, F. Fulgentio dell’Ordine de’ Serui, Teologo.

Vgl. auch Anonym [Marsilio, Giovanni]: Risposta// D’Vn Dottore// In Theologia// Ad vna lettera scrittagli da vn Reue-//rendo suo Amico,// Sopra il Breue di Censure dalla Santità// di Papa Paolo V. publicate contro// li Signori// Venetiani,// Et sopra la nullità di dette Censure, ca-//uata dalla sacra Scrittura, dalli San-//ti Padri, & da altri Cattolici// Dottori. - [Venezia?] : [S.n.], [1606]. - [13] Bl. BSB. 2 Vgl. Paulo [i.e. Sarpi, Paolo]: Considerationi// Sopra Le Censvre// Della Santità di Papa Paulo V.// Contra// La Serenissima// Repvblica Di Venetia. / Del P. M. Pavlo// Da Venetia// Dell’Ordine de Serui [...]. - In Venetia : Appresso Roberto Meietti, 1606 (Con Licenza Delli Svperiori.). - 56 [i.e. 58] S. ; 4°. BNCF. 1

1019

Weitere Bücherverbote des SO

Paolo [i.e. Sarpi, Paolo]  ;  Ribetti, Pietro Antonio [u.a.]: Trattato// Dell’Interdetto// Della Santità di Papa Paulo V.// Nel Qvale Si Dimostra, Che// egli non è legitimamente publicato, & che per molte// ragioni non sono obligati gli Ecclesiastici// all’essecutione di esso, ne possono// senza peccato osseruarlo. / Composto Dalli// Sottoscritti Theologi.// Pietr’ Antonio Archidiacono, & Vicario General di Venetia.// F. Paolo dell’Ord. de’ Serui Theol. della Ser. Rep. di Venetia.// F. Bernardo Giordano Minore Osseruante Theologo.// F. Michel’ Agnolo Minore Osseruante Theologo.// F. Marc’ Antonio Capello Minor Conuentuale Theologo.// F. Camillo Agustiniano Theologo.// F. Fulgentio dell’Ordine de’ Serui Theologo. - In Venetia : Appresso Roberto Meietti, 1606 (Con Licenza de’ Superiori). - 21 Bl. ; 4°. BVE3 Auiso delle ragioni della Sereniß. Republica di Venetia intorno alle difficoltà che li sono promosse dalla Santità di Papa Paolo U. di Antonio Quirino Senatore Veneto alla sua Patria, & à tutto lo stato della medesima Republica. Querini, Antonio: Aviso// Delle Ragioni// Della Serenissima// Repvblica di Venetia.// Intorno// Alle difficoltà che le sono promosse dalla// Santità di Papa Paolo V. / Di Antonio Qvirino// Senator Venet:// Alla sua Patria, & à tutto lo Stato della// medesima Republica. - In Venetia  :  Appresso Euangelista Deuchino, 1606 (Con licenza de’ Superiori.). - 58 S. ; 4°. BVE4 Apologia per le oppositioni fatte dall’Illustriß. & Reuerendiß. Sig. Cardinale Bellarminio alli Trattati, & Risolutioni di Gio. Gersone sopra la validità delle scommuniche, del Padre Maestro Paolo da Uenetia, dell’Ordine de’ Serui. Paolo [i.e. Sarpi, Paolo]: Apologia// Per Le Oppositioni// Fatte// Dall’Illustrissimo, & Reuerendiss.mo// Signor Cardinale Bellarminio// Alli Trattati, Et Risolvtioni// di Gio. Gersone sopra la validità delle Scommuniche. / Del Padre Maestro Pavlo// da Vinetia dell’Ordine de’ Serui [...]. - In Venetia : Appresso Roberto Meietti, 1606 (Con Licentia de’ Superiori.). - 66, [1] Bl. ; 4°. BVE Bando SO 1. August 1641 Liber, cui titulus Augustinus impressus Louanij Typis Iacobi Zezeri, anno 1640. & Parisijs 1641. Unter den sieben Verfassern wird Paolo Sarpi die Hauptverantwortung für dieses Werk zugeschrieben. BVE. Vgl. auch: Sarpi, Paolo  ;  Ribetti, Pietro Antonio  [u.a.]: Trattato// Dell’Interdetto// Della Santità di Papa Paulo V.// Nel Qvale Si Dimostra, Che Egli// non è legitimamente publicato, & che per molte ragioni non// sono obligati gli Ecclesiastici all’essecutione di esso,// ne possono senza peccato osseruarlo. / Composto Dalli// Sottoscritti Theologi.// Pietr’ Antonio Archidiacono, & Vicario General di Venetia.// F. Paolo dell’Ordine de’ Serui Theologo della Ser. Republ. di Venetia.// F. Bernardo Giordano Minore Osseruante Theologo.// F. Michel’ Agnolo Minore Osseruante Theologo.// F. Marc’ Antonio Capello Minor Conuentuale Theologo.// F. Camillo Agustiniano Theologo.// F. Fulgentio dell’Ordine de’ Serui Theologo. - In Venetia : Appreßo Roberto Meietti, 1606 (Con Licenza De’ Svperiori). - 31 S. ; 4°. BNCF. Zu dem im Titel genannten Marcantonio Cappello OFMConv vgl. Personen und Profile. 4 Vgl. auch Querini, Antonio: Auiso delle ragioni della Sereniss. Republica di Venetia intorno alle difficolta, che le sono promosse dalla Santita di Papa Paulo V. / Di Antonio Quirino senator venet: [...]. - Stampato in Venetia prima, & dapoi in Bergamo : [Pietro Ventura], 1606. - [22] Bl. ; 4°. SBN. 3

Weitere Bücherverbote des SO

1020

Jansenius, Cornelius : Cornelii Iansenii// Episcopi Iprensis// Avgvstinvs. - Lovanii  :  Typis Iacobi Zegeri, 1640 (Cum gratia & Privilegio S. Caesareae Majestatis & Regis Catholici.). - 3 vol. ; 2°. BUCM 5 Jansenius, Cornelius  ; Conry, Florence : Cornelii, Iansenii// Episcopi Iprensis// Avgvstinvs.// Sev Doctrina// Sancti Avgvstini// De Hvmanae Naturae Sanitate,// aegritudine, Medicina aduersus Pelagianos & Massilienses,// Tribvs Tomis Comprehensa.// Accessit Hvic Editioni Tractatvs// F. Florentij Conrij Archiepiscopi Thuamensis de statu paruulorum// sine baptismo decedentium iuxta sensum B. Augustini.// Tomvs [...]. - Parisiis : Sumptibus Michaelis Soly [...] Et Matthaei Gvillemot, 1641 (Cvm Privilegio Et Approbatione.). - 4 Teile in 1 vol. ([13] Bl., 231 S.; [4] Bl., 386 [i.e. 418] , [24] S.; [5] Bl., 492 [i.e. 496], [24] S.; [8], 48 S.) ; 2°. BUCM6 Theses Theologicae, de Gratia, libero arbitrio, & Praedestinatione Antuerpiae apud Ioannem Meursium, Anno 1641. Jonghe, Johannes De (Praes.) ; Groll, Johannes (Resp.): Theses Theologicae// De Gratia,// Libero Arbitrio,// Praedestinatione, &c.// In Qvibvs Doctrina Theologorvm Societatis Iesv// Contra// Corn. Iansenii Avgvstinvm// Defenditvr,// In VI. Capita Divisae:// Primvm Theologos Societatis Iesv à Pelagianismi & Semi-//Pelagianismi nota liberat.// II. Ostendit eorumdem doctrinam consentire S. Scripturae,// Concilijs, SS. Patribus, & DD. Scholasticis: Iansenia-//nam verò ab his, & imprimis ab Academiae Louaniensis// antiquis modernisque Doctoribus dissentire.// III. Iansenij doctrinam opponit Concilij Tridentini definitio-//nibus.// IV. Eandem componit cum Propositionibus damnatis à Pio V.// & Gregorio XIII. Pontificibus.// V. Eandem cum Caluini aliorumque heterodoxorum opinio-//nibus in statera appendit.// VI. Multa detegit non modò Theologis Societatis Iesv, sed &// sanctis Ecclesiae Patribus à Iansenio falsò imposita. / Praeside R. P. Ioanne de Ionghe Societatis Iesv,// Sacrae Theologiae Professore. / Defendet Ioannes Groll eiusdem Societatis.// Louanij in Enth.: Cornelii Iansenii// Episcopi Iprensis// Avgvstinvs.// Tomvs Primvs.// In quo haereses & mores Pelagij contra naturae huma-//nae sanitatem, aegritudinem & medicinam// ex S. Augustino recensentur ac// refutantur.// Cum duplici indice Rerum & S. Scripturae. - [6] Bl., 557 [i.e. 560] Sp., [8] Bl. ; Cornelii Iansenii// Episcopi Iprensis// Avgvstinvs.// Sev Doctrina// S. Avgvstini// De// Humanae naturae sanitate, aegritudine, medicinâ// adversus Pelagianos & Massilienses.// Tomvs II.// In Qvo// Genuina sententia S. Avgvstini de humanae naturae stantis,// lapsae, purae statu & viribus eruitur & explicatur. - [1] Bl., 990 [i.e. 994] Sp., [12] Bl. ; Cornelii Iansenii// Episcopi Iprensis// Avgvstinvs.// Sev Doctrina// S. Avgvstini// De// Humanae naturae sanitate, aegritudine, medicinâ// adversus Pelagianos & Massilienses.// Tomvs III.// In Qvo// Genuina sententia profundißimi Doctoris de Auxilio gratiae// medicinalis Christi Salvatoris, & de prae-//destinatione hominum & Angelorum proponi-// tur, ac dilucide ostenditur. - [1] Bl., 1156 [i.e. 1164] Sp., 13 Bl. BUCM. 6 Enth.: [...] Tomvs Primvs.// In quo haereses & mores Pelagij contra naturae humanae sanitatem, aegritudinem &// medicinam ex S. Augustino recensentur [...]; [...] Tomvs Secvndvs.// In Qvo// Genuina sententia S. Avgvstini de humanae naturae stantis,// lapsae, purae statu & viribus eruitur & explicatur. - Parisiis : [S.n.], 1641; [...] Tomvs III,// In Qvo// Genuina sententia profundißimi Doctoris de Auxilio gratiae medicinalis Christi// Saluatoris, & de praedestinatione hominum & Angelorum proponitur,// ac dilucidè ostenditur. - Parisiis: [S.n.], 1641; Conry, Florence : Tractatvs// De// Statv Parvvlorvm// Sine Baptismo// Decedentivm Ex Hac Vita:// iuxta sensum.// B. Avgvstini. / Compositus à F. Florentio Conrio,// Hiberno, ad Archiepiscopatum Thuamensem// ex Ordine Fr. Minorum Regular.// Obseru. assumpto. - Parisiis : Apud Michaelem Soly, & Matthaevm Gvillemot [...], 1641. BUCM. 5

1021

Weitere Bücherverbote des SO

Collegio Societatis Jesv, Martij 1641. - Antverpiae : apud Ioannem Mevrsivm, 1641 (Cvm Svperiorvm Permissv). - [12], 124 S. ; 2°. BUCM Cornelij Iansenij Iprensis Episcopi &c. Laudatio funeralis dicta à R. Fratre Ioanne à Lapide &c. Louanij Typis Bernardini Marij &c. Lapide, Johannes a: Corn. Iansenii// Iprensis Episcopi// S. Theol. quondam Doctoris// Lavdatio Fvnebris// Dicta à Venerando Domino// F. Ioanne A Lapide// Ecclesiae Grimbergensis Canonico Norbertino, Theologo,// & Collegij Praemonst. in Academiâ Louaniensi Praeside// In insigni Eccles. Colleg. D. Petri. 4. May. Anno 1641 (Superiorum permissu.). - Lovanii : Typis Bernardini Masii Typog. Iurati [...], [1641]. - 42, [1] S. ; 4°. UGent Epistola Idiomate Hispano All’Eminentissimo, y Reuerendissimo Señor Cardinal de la Cueua de la Congregatione de la S. Inquisitione Por el P. Pedro Biuero de la Compagnia de Iesus, Predicador del Señor Cardinal Infante. Data in Bruzellas 26. Henero 1641. Bivero, Pedro de: Al Eminentissimo y Reverendissimo Señor Cardenal de la Cueva, de la Congregación de la S. Inquisición [...] / Por el P. Pedro Biuero de la Compagnia de Iesus, Predicador del Señor Cardinal Infante. Data in Bruzellas 26. Henero 1641. [S.l.] : [S.n.], [1641].7 Die Epistola wurde nicht nachgewiesen. Memoriale idiomate Hispano Cardinali Infanti Hispan. Incipien. Serenissimo Señor, & finien. Como es V. Cathol. Real. A. Anonym [Bivero, Pedro de]: [Memorial al Cardenal Infante de España]. [Incipit: Serenissimo Señor etc.] [Explicit: Como es V. Cathol. Real. A.]. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. 2°. Die Schrift wurde nicht nachgewiesen.8 Libellus, cui titulus Humilis, & supplex Querimonia Iacobi Zegers Typogr. Louan. aduersus Libellum R. P. S. I. Regiae Capellae Bruxell. Concionatoris, & Theses PP. Societatis. Louanij apud Iacobum Zegers anno 1641. primae, secundae & tertiae editionis. Zegers, Jacobus: Hvmilis Et Svpplex// Qverimonia / Iacobi Zegers// Typogr. Lovan.// Adversvs// Libellum R. P. S. I. Regiae Capellae// Bruxell. Concionatoris,// Et// Theses PP. Societatis Lovanij, Anno 1641.// 22. Martij Disputatas.// Ad// Sereniss. Principem Cardin. Infantem,// Belgij Gubernatorem. - Lovanii : Apud Iacobvm Zegers, 1641. 28 S. ; 4°. BVE Zegers, Jacobus: Humilis et supplex querimonia / Jacobi Zegers typogr. Lovan. adversus libellum R. P. S. J. regiae capellae Bruxell. concionatoris, et theses PP. Societatis Lovanij, anno 1641, 22 Martii disputatas. Ed. 2a emendatior. Lovanii : apud Jacobum Zegers, 1641. - 45 S. ; 4°. UU Zegers, Jacobus: Hvmilis Et Svpplex// Qverimonia / Iacobi Zegers// Typogr. Lovan.// Adversvs// Libellum R. P. S. I. Regiae Capellae// Brüxell. Concionatoris,// Et// Theses Angaben ergänzt nach José Simón Díaz: Bibliografia de la literatura hispanica. VI. 1961, Nr. 4449. Zum Adressaten der Epistola, Kard. Alonso de la Cueva y Benavides, vgl. Personen und Profile. 8 Angaben ergänzt nach José Simón Díaz: Bibliografia de la literatura hispanica. VI. 1961, Nr. 4450. 7

Weitere Bücherverbote des SO

1022

PP. Societatis Lovanij, Anno 1641.// 22. Martij Disputatas.// Ad// Sereniss. Principem Cardin. Infantem,// Belgij Gubernatorem.// Editio tertia cęteris auctior.// Acceßit postremo// Spongiola// Mendorvm,// &// Clypevs// Adversus// Tela// R. P. Viveri. Lovanii : Apud Iacobvm Zegers, 1641 (Cum gratia & permissu superiorum.). - 92 S. BVB Memoriale ad Eminentissimum &c. Cardinalem de la Cueua circa querimoniam friuolam Iansenianam &c. contra Theses Theologicas, & libellum supplicem &c. eiusdem de eodem tela ingesta, & regesta. Anonym [Bivero, Pedro de]: Memoriale ad eminentissimum et reverendissimum Cardinalem de la Cueva [...] circa Querimoniam frivolam Jansenianam DD.P.S.I. contra Theses theologicas et libellum supplicem / P.S.I. Capellae Reg. Bruxell. concionatoris: eiusdem de eodem ingesta tela, et regesta. - [S.l.] : [S.n.], [1641]. - 20, [4] S. ; 2°. REBIUN Theses Theologicae Apologeticae, & Miscellaneae aduersus doctrina[m] Cornelij Iansenij &c. sub praetextu querimoniae Typographi Louaniensis editionis secu[n]dae &c. Antuerpiae apud Ioannem Meursium anno 1641. Anonym: Theses theologicae apologeticae et miscellaneae, aduersus doctrinam Cornelij Iansenij propugnatam ab eius patronis sub praetextu Querimoniae typographi Louaniensis, editionis secundae. Defendentur Louanij in Collegio Societatis Iesu quando aduersariis videbitur. - Antuerpiae : apud Ioannem Meursium, 1641. - 16 S. ; 2°. SBN9 Libellus, cui titulus Augustini Hypponensis, & Augustini Iprensis De Deo omnes saluare volente &c. Homologia &c. Louanij apud Iacobum Zegers anno 1641. Anonym [Sinnich, John]: Avgvstini Hipponensis.// Et// Avgvstini Iprensis// De// Deo omnes salvari volente// Et// Christo omnes redimente// Homologia// Per Theses Ant-Apologeticas expressa, & Lo-//vanij loco per Iacobum Zegers designando,// propugnanda; quando Adversa-//rijs videbitur [...]. - Lovanii : Apud Iacobvm Zegers, 1641 (Cum gratia & permissu superiorum). - [4], 96 S. ; 4°. BVE10 Epistola Liberti Fromundi &c. & Henrici Caleni Louanij 16. Iunij 1641. R. P. Societ. Iesu Louan. incipien. Theses vestras. Fromondus, Libertus ; Caelen, Hendrik van: Reverendis patribus Societatis Jesu Lovan. S. P. [...] Theses vestras, & thesium theses apologeticas, & thesium apologeticarum appendicem, & Jansenii censuras ac invectivas, & R. P. Veveri gemelos ad [...] Cardinalem de la Cueva [...] vidimus [...]. - [Lovanii] : [S.n.], [16. Juni 1641]. - 7 S. ; 4°.11 UU Epistola Professorum S. Thomae Coll. Societ. Iesu Louan. Liberto Fromundo, & Henrico Caleno incipien. Gratias agimus &c. Als ermittelter Verf. wird Ignatius Derkennis genannt. BVB, HBZ. Jacobus Zegers wird als Mitwirkender genannt. Das Werk wird auch Libertus Fromondus zugeschrieben. BVE. 11 Zu Alonso de la Cueva y Benavides vgl. Personen und Profile. 9

10

1023

Weitere Bücherverbote des SO

Anonym: Epistola / Professorum S. Thomae Coll. Societ. Iesu Louan. Liberto Fromundo, & Henrico Caleno. [Incipit: Gratias agimus etc.]. - [Löwen] : [S.n.], 1641. 4 S. ; 2°. BAV12 Epistola, cui titulus Petrus Biuerus Doctoribus Iansenianis &c. Ad Rem Ad Rem. &c. incipiens Ad Rem Amici. Bivero, Pedro de: Petrus Biuerus Doctoribus Iansenianis, S.P.D., Ad rem. ad rem. quod nulla res est, omnino nihil est. [Kopft.]. - [Antwerpen?] : [S.n.], [1641]. - [2] S. ; 2°. COPAC Somnium Hypponense siue de controuersijs &c. Relatione PHYLETIMO S. T. Baccal. Formato. Parisijs anno 1641. Philetymus [Stockmans, Pierre]: Somnivm Hipponense// Sive// De controuersijs Theologicis// modernis// Avgvstini// Ivdicivm / Relatore// Philetymo S.T. Baccal. Formato. - Parisiis : Sumptibus Matthaei Gvillemot, 1641. - 16 S. ; 4°. UGent13 Bando SO 15. Januar 1654 Lo que mas conuenga al seruicio de Dios bien de las Almas, y recta Iusticia. Cuius manuscripti Auctor (vt publicè fertur) est, BENEDICTVS DE TREGLIES. Anonym [Trelles y Villamil, Benito ?]: [Incipit: Por mano d’este Nunçio reciuio Su Excellentia vna Carta] [Explicit: Lo que mas conuenga al seruicio de Dios bien de las Almas, y recta Iusticia]. Das Manuskript wurde nicht nachgewiesen. Bando SO 23. April 1654 Cornelij lansenij Episcopi Ipren. Augustinus, Louanij Parisijs Rothomagi, siue quocumque alio in loco, seù idiomate impressus. Jansenius, Cornelius : Cornelii Iansenii// Episcopi Iprensis// Avgvstinvs. - Lovanii  :  Typis Iacobi Zegeri, 1640 (Cum gratia & Privilegio S. Caesareae Majestatis & Regis Catholici.). - 3 vol. ; 2°. BUCM14 Nachweis nach Bujanda, 364: BAV, Cod. Ms. Barberini, 3150, f. 128. Vgl. Reusch II, 460. Alternativ wird auch Libertus Fromondus als ermittelter Verf. genannt. SBN. Weitere Ausg.: Phile­ tymus [Stockmans, Pierre]: Somnium hipponense sive de controversiis theologicis hodiernis augustini iudicium relatore Philetymo S. T. Baccal. Formato. - [S.l.] : [S.n.], 1641. - 22, [2] S. ; 4°. SBN. 14 Enth.: Cornelii Iansenii// Episcopi Iprensis// Avgvstinvs.// Tomvs Primvs.// In quo haereses & mores Pelagij contra naturae huma-//nae sanitatem, aegritudinem & medicinam// ex S. Augustino recensentur ac// refutantur.// Cum duplici indice Rerum & S. Scripturae. - [6] Bl., 557 [i.e. 560] Sp., [8] Bl. ; Cornelii Iansenii// Episcopi Iprensis// Avgvstinvs.// Sev Doctrina// S. Avgvstini// De// Humanae naturae sanitate, aegritudine, medicinâ// adversus Pelagianos & Massilienses.// Tomvs II.// In Qvo// Genuina sententia S. Avgvstini de humanae naturae stantis,// lapsae, purae statu & viribus eruitur & explicatur. - [1] Bl., 990 [i.e. 994] Sp., [12] Bl. ; Cornelii Iansenii// Episcopi Iprensis// Avgvstinvs.// Sev Doctrina// S. Avgvstini// De// Humanae naturae sanitate, aegritudine, medicinâ// adversus Pelagianos & Massilienses.// Tomvs III.// In Qvo// Genuina sententia profundißimi Doctoris de Auxilio 12 13

Weitere Bücherverbote des SO

1024

Jansenius, Cornelius  ; Conry, Florence : Cornelii, Iansenii// Episcopi Iprensis// Avgvstinvs.// Sev Doctrina// Sancti Avgvstini// De Hvmanae Naturae Sanitate,// aegritudine, Medicina aduersus Pelagianos & Massilienses,// Tribvs Tomis Comprehensa.// Accessit Hvic Editioni Tractatvs// F. Florentij Conrij Archiepiscopi Thuamensis de statu paruulorum// sine baptismo decedentium iuxta sensum B. Augustini.// Tomvs [...]. - Parisiis : Sumptibus Michaelis Soly [...] Et Matthaei Gvillemot, 1641 (Cvm Privilegio Et Approbatione.). - 4 Teile in 1 vol. ([13] Bl., 231 S.; [4] Bl., 386 [i.e. 418] , [24] S.; [5] Bl., 492 [i.e. 496], [24] S.; [8], 48 S.) ; 2°. BUCM15 Jansenius, Cornelius  ; Conry, Florence : Cornelii// Iansenii// Episcopi Iprensis// Avgvstinvs.// Sev Doctrina// Sancti Avgvstini// De Hvmanae Naturae Sanitate,// aegritudine, Medicina aduersus Pelagianos & Massilienses,// Tribvs Tomis Comprehensa.// Accessit Hvic Editioni Tractatvs// F. Florentij Conrij Archiepiscopi Thuamensis de statu paruulorum// sine baptismo decedentium iuxta sensum B. Augustini.// Tomvs [...]. - Rothomagi : Sumptibus Ioannis Berthelin, 1643 (Cvm Approbatione). - 3 vol. BSB Jansenius, Cornelius  ; Conry, Florence : Cornelii Iansenii Episcopi Iprensis Avgvstinvs Sev Doctrina Sancti Avgvstini De Hvmanae Natvrae Sanitate, aegritudine, Medicina aduersus Pelagianos & Massilienses : Tribvs Tomis Comprehensa ; Accessit Hvic Editioni Tractatvs [...]. - Rothomagi[i] : Sumpt. Ioan. & Davidis Berthelin, fratr., 1652. - 3 vol. ; 2°. GBV Eiusdem Paralellus errorum Massiliensium, & quorundam Recentiorum. Jansenius, Cornelius : Enchiridion// Continens// Erroris Massiliensivm// & opinionis quorundam// Recentiorum// Παραλληλων// Et// Stateram// In qua discrimen vtriusque sententiae// παραλλήλως indagatur, & compluribus// notis perspicuè ostenditur. / Autore Cornelio Iansenio Episcopo Iprensi. - Lovanii : Typis Viduae Iacobi Gravii, 1647 (Superiorum Permissu). - 252 S.; [5] Bl. ; 24°. BM-Lyon16 Cornelij Iansenij &c. Laudatio funeralis, dicta à F. Ioanne à Lapide, Louanij Typis Bernardini Marij. gratiae// medicinalis Christi Salvatoris, & de prae-//destinatione hominum & Angelorum proponi-// tur, ac dilucide ostenditur. - [1] Bl., 1156 [i.e. 1164] Sp., 13 Bl. BUCM. 15 Enth.: [...] Tomvs Primvs.// In quo haereses & mores Pelagij contra naturae humanae sanitatem, aegritudinem &// medicinam ex S. Augustino recensentur [...]; [...] Tomvs Secvndvs.// In Qvo// Genuina sententia S. Avgvstini de humanae naturae stantis,// lapsae, purae statu & viribus eruitur & explicatur. - Parisiis : [S.n.], 1641; [...] Tomvs III,// In Qvo// Genuina sententia profundißimi Doctoris de Auxilio gratiae medicinalis Christi// Saluatoris, & de praedestinatione hominum & Angelorum proponitur,// ac dilucidè ostenditur. - Parisiis: [S.n.], 1641; Conroy, Florence : Tractatvs// De// Statv Parvvlorvm// Sine Baptismo// Decedentivm Ex Hac Vita:// iuxta sensum.// B. Avgvstini. / Compositus à F. Florentio Conrio,// Hiberno, ad Archiepiscopatum Thuamensem// ex Ordine Fr. Minorum Regular.// Obseru. assumpto. - Parisiis : Apud Michaelem Soly, & Matthaevm Gvillemot [...], 1641. BUCM. 16 Für diese Ausg. werden auch die Formate 8° und 12° angegeben. CCFr. Vgl. außerdem am Ende des dritten Bandes des „Augustinus“, z.B. in der Ausg. von 1640 Sp. 1072-1144: Erroris Massiliensivm// Et// Opinionis Qvorundam// Recentiorvm// ΠΑΡΑΛΛΗΛΟΝ// Et// Statera.// In qua discrimen utriusque sententiae παραλλήλας in-//dagatur, & compluribus notis per-//spicuè ostenditur. [Kopft.]. BUCM.

1025

Weitere Bücherverbote des SO

Lapide, Johannes a: Corn. Iansenii// Iprensis Episcopi// S. Theol. quondam Doctoris// Lavdatio Fvnebris// Dicta à Venerando Domino// F. Ioanne A Lapide// Ecclesiae Grimbergensis Canonico Norbertino, Theologo,// & Collegij Praemonst. in Academiâ Louaniensi Praeside// In insigni Eccles. Colleg. D. Petri. 4. May. Anno 1641 (Superiorum permissu.). - Lovanii : Typis Bernardini Masii Typog. Iurati [...], [1641]. - 42, [1] S. ; 4°. UGent Humilis, & supplex Querimonia Iacobi Zegers aduersus libellum R. P. S. T. Regiae Capellae Bruxellis Concionat. & Theses PP. Societatis apud Iacobum Zegers 1. 2. 3. seu alterius editionis. Zegers, Jacobus: Hvmilis Et Svpplex// Qverimonia / Iacobi Zegers// Typogr. Lovan.// Adversvs// Libellum R. P. S. I. Regiae Capellae// Bruxell. Concionatoris,// Et// Theses PP. Societatis Lovanij, Anno 1641.// 22. Martij Disputatas.// Ad// Sereniss. Principem Cardin. Infantem,// Belgij Gubernatorem. - Lovanii : Apud Iacobvm Zegers, 1641. 28 S. ; 4°. BVE Zegers, Jacobus: Humilis et supplex querimonia / Jacobi Zegers typogr. Lovan. adversus libellum R. P. S. J. regiae capellae Bruxell. concionatoris, et theses PP. Societatis Lovanij, anno 1641, 22 Martii disputatas. Ed. 2a emendatior. Lovanii : apud Jacobum Zegers, 1641. - 45 S. ; 4°. UU Zegers, Jacobus: Hvmilis Et Svpplex// Qverimonia / Iacobi Zegers// Typogr. Lovan.// Adversvs// Libellum R. P. S. I. Regiae Capellae// Brüxell. Concionatoris,// Et// Theses PP. Societatis Lovanij, Anno 1641.// 22. Martij Disputatas.// Ad// Sereniss. Principem Cardin. Infantem,// Belgij Gubernatorem.// Editio tertia cęteris auctior.// Acceßit postremo// Spongiola// Mendorvm,// &// Clypevs// Adversus// Tela// R. P. Viveri. Lovanii : Apud Iacobvm Zegers, 1641 (Cum gratia & permissu superiorum.). - 92 S. BVB Augustini Hipponeñ, & Augustini Ipreñ de Deo omnes saluare volente Homologia &c. Louanij apud Iacobum Zegers. Anonym [Sinnich, John]: Avgvstini Hipponensis.// Et// Avgvstini Iprensis// De// Deo omnes salvari volente// Et// Christo omnes redimente// Homologia// Per Theses Ant-Apologeticas expressa, & Lo-//vanij loco per Iacobum Zegers designando,// propugnanda; quando Adversa-//rijs videbitur [...]. - Lovanii : Apud Iacobvm Zegers, 1641 (Cum gratia & permissu superiorum). - [4], 96 S. ; 4°. BVE17 Epistola Liberti Fromundi, & Henrici Caleni. Louanij 16. Iunij 1641. &c. quae incipit. Theses vestras. Fromondus, Libertus ; Caelen, Hendrik van: Reverendis patribus Societatis Jesu Lovan. S. P. [...] Theses vestras, & thesium theses apologeticas, & thesium apologeticarum appendicem, & Jansenii censuras ac invectivas, & R. P. Veveri gemelos ad [...] Cardinalem de la Cueva [...] vidimus [...]. - [Lovanii] : [S.n.], [16. Juni 1641]. - 7 S. ; 4°.18 UU Jacobus Zegers wird als Mitwirkender genannt. Das Werk wird auch Libertus Fromondus zugeschrieben. BVE. 18 Zu Alonso de la Cueva y Benavides vgl. Personen und Profile. 17

Weitere Bücherverbote des SO

1026

Somnium Hyponense, siue de Controuersijs &c. Relatore Philetimo S. T. Baccalaureo formato Parisijs anno 1641. Philetymus [Stockmans, Pierre]: Somnivm Hipponense// Sive// De con­trouersijs Theologicis// modernis// Avgvstini// Ivdicivm / Relatore// Philetymo S. T. Bac­cal. Formato. - Parisiis : Sumptibus Matthaei Gvillemot, 1641. - 16 S. ; 4°. UGent19 Liberti Fromundi S. T. Doctoris Breuis Anathomia Hominis, Louanij apud Iacobum Zegers anno 1641. Fromondus, Libertus: Liberti Fromondi// S. Th. Doct. & Prof. Regij, Insig. Eccles.// Colleg. B. Petri Lovanij Decani,// Brevis// Anatomia// Hominis// Ad Eminentiss. mum Et Rever.mum// Principem// D. Franciscvm// Barberinvm// S.R.E. Cardinalem. - Lovanii : Apud Iacobvm Zegers, 1641 (Cum gratia & permissu Superiorum). - [14], 134 [i.e.132] S. ; 4°. BVE Conuentus Africanus, siue disceptatio Iudicialis apud Tribunal Praesulis Augustini &c. enarratore Artemidoro Eneirocritico à Rouen, chez Nicolas de la Montaigne anno 1641. Oneirocriticus, Artemidorus [Fromondus, Libertus]: Conventvs Africanvs// Sive// Disceptatio// Ivdicialis// Apvd Tribvnal// Praesvlis Avgvstini// Inter veteris & nouitiae Theolo-//giae patronos. / Enarratore// Artemidoro Oneirocritico. A Roven : Ches Nicolas De Montaigne, 1641. - 34, [2] S. ; 4°. BVE Memorial au Roy, quod incipit Iean Iansenius Champine &c. & finit contra illa duo Decreta Summorum Pontificum. Jansenius, Johannes: Mémorial au roy: Jean Jansenius chanoine [...] pour l’obligation très estroite qu’il a de maintenir l’honneur de son dit oncle injustement opprimé ... pour faire surçoir l’exécution des ordonnanees ou mandemans de la Cour de Rome. [S.l.] : [S.n], [S.a.]. - 50 S. ; 4°. BAV20 Attestatio Notarialis, quae incipit, Ego infrascriptus, & finit Petrus Mentart Notarius. Das Werk wird auch Libertus Fromondus zugeschrieben. SBN. Weitere Ausg.: Philetymus [Stockmans, Pierre]: Somnium hipponense sive de controversiis theologicis hodiernis augustini iudicium relatore Philetymo S. T. Baccal. Formato. - [S.l.] : [S.n.], 1641. - 22, [2] S. ; 4°. SBN. 20 Nachweis nach Bujanda, 470: BAV, Chigi. V.2342, int. 9. Vgl. auch Jansenius, Johannes: Libellus Supplex// Joannis Jansenii// In Ecclesia Collegiata// Sanctae Walburgis// oppidi Furnensis Canonici,// Pro// Reverendissimo Domino// Cornelio Jansenio// Episcopo Iprensi;// Ad// Regem Catholicum. [Incipit: Au Roy. Jean Jansenius Chanoine de l’Eglise Collegiale de S.te Walburge en vôtre ville de Furnes, Neveu du feu Evêque d’Ipre, pour l’obligation tres-étroite qu’il a de maintenir & relever l’honneur & la reputation de son dit Oncle, injustement opprimée par les menées, sollicitations, & artifices des Peres de la Compagnie de Jesus; Remonstre tres-humblement, que la defence ou suppression du livre intitulé Cornelii Jansenii Episcopi Iprensis Augustinus, est de telle consequence, que de longtemps il ne s’est presenté sujet plus juste de prendre recours à vôtre Majesté, pour faire surseoir l’execution des ordonnances ou mendemens de la Cour de Rome.] [Explicit: quod sit editus contra duo illa decreta Summorum Pontificum.]. - 31 S. - Enth. zu Beginn des 2. Teils in: Aurelius, Paulus [Witte, Aegidius de]: Panegyris// Janseniana,// Seu// Testimonia// Eruditorum Virorum// Celebrantia Librum, cui Titulus:// Cornelii Jansenii// Episcopi Iprensis,// Augustinus;// Addito Prologo Galeato, hodiernis controversiis non// parum illustrandis accomodo; / Per// Paulum Aurelium, Theol. Timaleten. [...]. - Gratianopoli : Apud Philirenum Verum Et prostant Delphis : Apud Henricum van Rhyn, 1698. - 80; 130, [2] S. ; 8°. BM-Lyon. 19

1027

Weitere Bücherverbote des SO

Mintaert, Petrus: Attestatio Notarialis// Quod neque decretum Sanctissimi Domini// Vrbani VIII. neque Pauli V.// Louanij sit publicatum. [Incipit: Ego infrascriptus Almae Vniuersitatis Studij generalis Oppidi Louaniensis Notarius & Scriba Iuratus fidem facio & attestor] [Explicit: subscripsi die V. Decembris, anno M.DC.XLI. Petrus Mintaert. Not.]. - S. 53. - Enth. in: Jansenius, Johannes: Reqveste// Presentee Av Conseil// des Païs-Bas, par le Neueu de feu// Monseignevr L’Evesqve// d’Ipre, touchant son Liure intitulé// Avgvstinvs,// Ov Il Est Traitté// amplement du dernier Decret du// Pape sur cette matiere.// Auecque les Approbations des plus celebres// Theologiens des Païs-Bas, de toute// sorte d’Ordres. - [S.l.] : [S.n.], 1642. - [1] Bl., 53, 83 S. SBND21 Approbatio sub nomine nonnullorum Theologorum ex varijs Religionibus tam Ordinum Monachalium, quàm Mendicantium; Nec non Archiepiscopi Philippensis, aliorumve Theologorum Clericorum saecularium Doctrinae Cor­ nelij Iansenij in d. libro Augustinus contentae, quae incipit: Quid sentiendum sit de Doctrina in opere Reuerendissimi D. Cornelij Iansenij Episcopi Ipren. fel. mem. nuncupat. Augustinus, & finit, & me publico, & Apostolico, & dictae Vniuersitatis Notario, & Scriba iurato. Quod attestor Petrus Mentaert Notarius. Mintaert, Petrus: Quid censendum sit de doctrina in opere Reverendissimi Domini Cornelii Jansenii episcopi Iprensis fel. mem. nuncupato Augustinus, contenta, patebit ex subsequentibus attestationibus doctissimorum virorum in Belgio, & alibi existentium [...]. [Explicit: Et me publico & Apostolico, ac dictae Universitatis notario & scriba jurato. Quod attestor. Petrus Mintart. Notarius]. - [S.l.] : [S.n.], [1641]. - 82 S. ; 8°. CCFr22 Crisippus de libero arbitrio, Louanij 1644. Anonym [Fromondus, Libertus]: Chrysippvs// Sive// De Libero Arbitrio.// Epistola// Circvlaris// Ad// Philosophos Peripateticos. - [Louanij?] : [S.n.], 1644. - 97 [i.e. 99], [1] S. ; 4°. BVE Memorialia per Deputatos Academiae Louaniensis exhibita Romae Summis Pontificibus Vrbano VIII. & Innocentio X. Pro Doctrina B. Augustini manutenenda &c. Anno 1644. Memorialia per deputatos Academiae Lovaniensis exhibita Romae Summis Pontificibus Vrbano VIII & Innocentio X pro doctrina B. Augustini manutenenda, atque ab aemulorum calumnijs vindicanda. Cum Memorialibus informatorijs per eosdem porrectis Congregationi Eminentissimorum Cardinalium in eadem causa commissariorum. - [S.l] : [S.n.], 1644. - 55 S. Duke23 Mit Dank für die freundliche Auskunft an den Bibliotheksleiter Herrn Gerhard Robold. Vgl. auch S. 33–78 nach der „Attestatio Notarialis“ in Aurelius, Paulus [Witte, Aegidius de]: Panegyris// Janseniana,// Seu// Testimonia// Eruditorum Virorum// Celebrantia Librum, cui Titulus:// Cornelii Jansenii// Episcopi Iprensis,// Augustinus;// Addito Prologo Galeato, hodiernis controversiis non// parum illustrandis accomodo; / Per// Paulum Aurelium, Theol. Timaleten. [...]. Gratianopoli : Apud Philirenum Verum Et prostant Delphis : Apud Henricum van Rhyn, 1698. - 80; 130, [2] S. ; 8°. BM-Lyon. 23 Mehrere Kataloge geben das Format 4° an. KB, UBVU. Es handelt sich um die Denkschriften, die John Sinnich und Cornelius de Pape als Abgesandte der Löwener Univ. in Rom überreichten und die Sinnich nach seiner Rückkehr drucken ließ. Vgl. Reusch II, 463. 21 22

Weitere Bücherverbote des SO

1028

Nouus Prosper contra Nouum Collatorem Louanij 1647. Novus Prosper [Simeomo, Macaire]: Novvs Prosper// Contra// Novvm// Collatorem [...]. - Parisiis : Typis Iacobi Montis [...], 1647. - 36 S. ; 4°. UGent24 Collatio Antuerpieñ ad Petrum Aurelium Louanij 1647. Anonym [Simeomo, Macaire]: Collatio// Antverpiensis// Ad// Clarissimvm Virvm// Petrvm// Aurelivm. - Parisiis : [S.n.], 1647. - 37 S. BVB25 Vincentij Lenis Theriaca aduersus Petauium, & Ricardum de libero arbitrio. Lutetiae Parisiorum 1648. Lenis, Vincentius [Frodmondus, Libertus]: Vincentii Lenis// Theologi Aravsicani// Theriaca,// Adversvs// Dion. Petavii & Ant. Ricardi// De// Libero Arbitrio// Libros.// Ad Sapientissimvm Virvm// D. Des. Philalthevm// S. Theol. Doct. Dolanum. - Lutetiae Parisiorvm : [S.n.], [ca. 1648] (Superiorum Permissu). [8], 342, [2] S. ; 4°. BVE Eiusdem Epistola Prodroma. Louanij 1649. Lenis, Vincentius [Frodmondus, Libertus]: Vincentii Lenis Theol. Arausicani Philosophiae Avgvstinianae de libero arbitrio vindicis, epistola prodroma gemella ad Dion. Petavivm, et Ant. Ricardvm. - [S.l.] : [S.n.], [ca. 1648]. - 76, 94 S. ; 4°. HBZ Apologie de Monsieur Iansenius Euesque d’Ipre, & de la Doctrine de S. Augustin expliquee dans son liure intitulè Augustinus &c. 1644. Anonym [Arnauld, Antoine]: Apologie// De Monsievr// Iansenivs// Evesqve D’Ipre.// &// De La Doctrine De S. Avgvstin,// expliquée dans son Liure, intitulé,// Avgvstinvs.// Contre Trois Sermons De// Monsieur Habert, Theologal de Paris, Prononcez// dans Nostre-Dame, le premier & le dernier Di-//manche de l’Aduent 1642. & le Dimanche de la// Septuagesime 1643. - [S.l.] : [S.n.], 1644. - [10] Bl., 35, [1], 430 S., [5] Bl. ; 4°. BUCM Seconde Apologie pour Monsieur Iansenius Euesque d’Ipre, & pour la Doctrine de S. Augustin expliquee dans son liure intitulè Augustinus 1645. Anonym [Arnauld, Antoine]: Seconde// Apologie// Povr Monsievr// Iansenivs// Evesqve d’Ipre,// &// Povr La Doctrine De S. Avgvstin// expliquée dans son Liure, intitulé,// Avgvstinus.// Contre La Response Qve// Monsieur Habert, Theologal de Paris, a faite à la// premiere Apologie, & qu’il a intitulée, La Defense// de la Foy de l’Eglise, &c. [...]. [S.l.] : [S.n.], 1645. - 4 Teile in 1 vol. ([14] Bl., 292, 426 S., [2] Bl.) ; 4°. BM-Lyon

Verf. ermittelt nach Reusch II, 463. Das Werk wird auch Libertus Fromondus zugeschrieben. UGent. Eine Ausg. Löwen 1647 wurde nicht ermittelt. 25 Verf. ermittelt nach Reusch II, 463. Das Werk wird auch Libertus Fromondus zugeschrieben. Duke. Eine Ausg. Löwen 1647 wurde nicht ermittelt. 24

1029

Weitere Bücherverbote des SO

Response a vn escrit, qui à pour Titre Ad vis donnè en Amy a vn certain Ecclesiastique de Louain au suiet de la Bulle du Pape Vrbain VIII. qui condanne le liure portant le Titre Augustinus Cornelij Iansenij. Anonym [Quarré, Jean Hugues]: Responce// a un escrit, qui a pour tittre, Aduis donné// en Amy a un certain Ecclesiastique de// Louvain, au suiet de la Bulle du Pape// Vbrain VIII. qui condamne le livre, por-//tant ce tittre, Augustinus Cornelij Iansenij. - [S.l.] : [S.n.], [ca. 1649]. 32 S. ; 4°. UGent26 Planctus Augustinianae Veritatis in Belgio Patientis Louanij 1649. Anonym: Planctus veritatis augustinianae in Belgio patientis [...]. - Lovanii : apud Georgium Lipsium Sacrae facultatis bedellum. De mandato ejusdem Sacrae facultatis, 1649. - 19 S. ; 4°. CCFr Ioannis Martinez de Ripalda è Societate Nominis Iesu Vulpes capta, Per Theologos S. Facultatis Academiae Louanien. Anno 1649. Anonym [Sinnich, John]: Ioannis Martinez// De Ripalda// E Societate Nominis Iesv.// Vvlpes Capta// Per// Theologos Sacrae Facultatis// Academiae Lovaniensis [...]. Lovanii : Apud Georgivm Lipsivm Sacrae Facultatis Bedellum, 1649 (De Mandato eiusdem Sacrae Facultatis.). - 63, [1] S. ; 4°. BVE Considerations sur la lettre composee par M. L’Euesque de Vabres pour estre enuoyee au Pape en son Nom, & de quelques autres Prelats &c. 1651. Anonym [Arnauld, Antoine]: Considerations sur la lettre composée par M. l’evesque de Vabres, pour estre envoyée au pape en son nom, et de quelques autres prelats dont il sollicite la signature. - [S.l.] : [S.n.], 1650. - [2], 35 S. ; 4°. Abes27 De la Grace Victorieuse de Iesus Christ ou Molina, & ses Disciples conuaincus de l’erreur des Pelagiens, & des Semipelagiens, à Paris 1651. Bonlieu, [Lane, Noël de La]: De la grace victorieuse de Jesus-Christ, ou Molina et ses disciples convaincus de l’erreur des pelagiens et des semi-pelagiens sur le poinct de la grace suffisante soûmise au libre arbitre, selon les actes de la congregation De auxiliis. Pour l’explication de cinq propositions de la grace équivoques & ambiguës, & la plupart fabriquées à plaisir, inserées dans une lettre envoyée depuis peu à Rome. / Par le sieur de Bonlieu docteur en theologie. - A Paris : [S.n.], 1651. - [14], 24; 154; 82 S. ; 4°. CCFr Vtrum sit damnandus Iansenij Augustinus. Incipit. Nullo Iure. Finit. Non potest damnari Iansenius nisi ridente Pelagio, plorante Augustino. Humilis Romanus &c. Humilis Romanus : Utrum sit damnandus Jansenii Augustinus? [Explicit: damnari Augustinus, nisi ridente Pelagio, plorante Augustino]. [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 4 S. ; 4°. CCFr Verf. ermittelt nach HU und UU. Eine Ausg. von 1651 wurde nicht ermittelt.

26 27

Weitere Bücherverbote des SO

1030

Defensio Belgarum contra Euocationes Causarum, & Peregrina Iuditia 1. 2. seu alterius editionis. Anonym [Stockmans, Petrus]: Defensio// Belgarvm// Contra Evocationes// Et// Peregrina Judicia. - [S.l.] : [S.n.], [ca. 1653]. - 62 S. ; 4°. VD17 Anonym [Stockmans, Petrus]: Defensio// Belgarvm// Contra Evocationes// Et// Peregrina Judicia. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 62 S. - Enth. in: Sedulius Coloniensis, Numa [Hund, Samuel (Hg.)]: Innocentii X.// Hodie// Pontificis Ro-//mani// Bulla// Adversvs// Cornelii Ianse-//nii, Episcopi// Qvondam Iprensis,// Propositiones quinque de Gratiâ// Ejusque Sectatores// Unà cum// Defensione Belga-// rvm, Contra Peregrina// Ivdicia Et Bvllae// istius Receptionem.// Ivnctim Edidit Et Dissertativncvlam// aliaque huc facientia praemisit// Nvma Sedvlivs Coloniensis. - In Civitate Liberâ : [S.n.], 1653. - 16 S., [3] Bl., 62, 75, 1 S. ; 4°. BSB Anonym [Stockmans, Petrus]: Defensio// Belgarvm// Contra Evocationes// Et// Peregrina Ivdicia.// Editio secunda auctior & emendatior (Superiorum permissu). [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. 59 S. UBN Ius Belgarum circa Bullarum Pontificiarum Receptiones 1. 2. seu alterius editionis. Anonym [Stockmans, Petrus]: Ivs Belgarvm circa bullarvm pontificarvm receptionem. Editio altera, auctior & correctior. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 60 S. ; 4°. SOLO28 Anonym [Stockmans, Petrus]: Jus Belgarum circa bullarum pontificiarum receptionem. Editio altera, auctior & correctior. - Leodii : apud Sebastianum Creel, 1645. - 168 S. ; 12°. SBN Anonym [Stockmans, Petrus]: Ivs Belgarvm Circa Bvllarvm Pontificiarvm Receptionem. - [Liège?] : [S.n.], [ca. 1653]. - 115 S., [1] Bl. ; 4°. GBV Anonym [Stockmans, Petrus]: Jus Belgarum// Circa// Bullarum// Pontificiarum// Receptionem. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 75 S. - Enth. in: Sedulius Coloniensis, Numa [Hund, Samuel (Hg.)]: Innocentii X.// Hodie// Pontificis Ro-//mani// Bulla// Adversvs// Cornelii Ianse-//nii, Episcopi// Qvondam Iprensis,// Propositiones quinque de Gratiâ// Ejusque Sectatores// Unà cum// Defensione Belga-//rvm, Contra Peregrina// Ivdicia Et Bvllae// istius Receptionem.// Ivnctim Edidit Et Dissertativncvlam// aliaque huc facientia praemisit// Nvma Sedvlivs Coloniensis. In Civitate Liberâ : [S.n.], 1653. - 16 S., [3] Bl., 62, 75, 1 S. ; 4°. BSB Synopsis verae Catholicaeq[ue] Doctrinae de Gratia, & annexis Quaestionibus ad Cathechismum de Gratia Auctore Samuele Maresio Groningae 1651. Die fehlenden oder möglicherweise fingierten Erscheinungsvermerke erschweren eine Identifizierung der unterschiedlichen Ausg. In der BVE befinden sich zwei fast identische Ausg. mit dem Erscheinungsvermerk Leodii : Apud Sebastianum Creel, die sich nur in der Jahreszahl 1645 bzw. 1665 unterscheiden sowie in dem Umstand, dass sich in der Ausg. von 1665 die Defensio Belgarum anschließt. Laut BL ist der Erscheinungsvermerk Leodii : apud Sebastianum Creel, 1645 fingiert und bezeichnet eine Brüsseler Ausg. von 1665. Die SLUB hat eine zweite Ausg. von 1644. Das Werk wird auch Nicolas de Bourgogne zugeschrieben. SOLO.

28

1031

Weitere Bücherverbote des SO

Desmarets, Samuel ; Anonym [Feydeau, Mathieu]: Synopsis// Verae Catholicaeque Doctrinae// De Gratia// & annexis Quaestionibus:// Proposita// Partim Libello qui anno superiori à Jansenitis in Commu-//nione Romana Gallicè prodit sub hoc titulo,// Catechismus Gratiae,// & postea recusus fuit isto, Elucidatio-//nes Quarundam Difficul-//tatum De Gratia;// Partim brevibus ad illum Scholiis Theologicis: / Interprete illius, & horum Authore// Samuele Maresio, S. S. Theologiae// Doctore, ejusdemque Facultatis Professore primario// in Academia Provinciali Groningae & Omlandiae,// ac in Templo Academico Ecclesiaste ordinario. - Groningae : Typis Joannis Nicolai Typographi, 1651. - [4] Bl., 112 S. ; 4°. BVE Distinction Abregee des cinq Propositions qui regardent la matiere de la Grace la quelle à estè presentee. en latin a Sa Saintetè par les Theologiens qui sont a Rome pour la Deffense de la Doctrine de Saint Augustin, ou l’on voit clairement en Trois colomnes les diuers sens que ces propositions peuuent receuoir, & les sentimens des Caluinistes, & des Lutheriens, des Pelagiens, & des Molinistes, de Saint Augustin, & de ses Disciples 1653. siue libellus, cui Titulus. Lane, Noël de La; Desmares, Toussaint Guy Joseph [u.a.]: Distinction// Abregee Des Cinq// Propositions,// Qvi Regardent// La Matiere De La Grace,// Laquelle a esté presentée en latin à Sa Sainteté par les// Theologiens qui sont à Rome pour la deffense// de la doctrine de saint Augustin.// Où l’on voit claireme[n]t en trois colomnes// les divers sens que ces proposi-//tions peuvent recevoir:// Et les Sentimens,// Des Calvinistes & des Lutheriens;// Des Pelagiens & des Molinistes;// De saint Augustin & de ses Disciples. [Explicit: Ecrit à Rome ce Lundy 19. de May 1653 (...) Ainsi signez, Noel De Lalane Docteur de la Faculté de Paris, Ab-//bé de Val-Croissant.// Tovssaint Des Mares Prestre de la Congregation de l’Oratoire// de nostre Seigneur Iesus Christ.// Lovis de Saint Amovr Docteur de la Faculté de Paris & de la// Maison de Sorbonne.// Nicolas Manessier Docteur en la sacrée Facultée de Paris & de la// Maison de Sorbonne.// Lovis Angran Licentié de la mesme sacrée Faculté de Paris &// Chanoine de l’Eglise Cathedrale de Troye.]. - [S.l.] : [S.n.], 1653. - 11 S. ; 4°. BVE29 Breuissima quinque Propositionum in varios sensus distinctio, apertaq[ue] de ijs tum Caluinistarum tum Lutheranorum, tum Pelagianorum, & Molinistarum, tum S. Augustini eiusque Discipulorum sententia. Siue Typis, siue scripto extet. Lane, Noël de La; Desmares, Toussaint Guy Joseph [u.a.]: Beatissimo Patri Innocentio Papae X. Brevissima Qvinqve Propositionvm In Varios Sensvs Distinctio: Apertaqve De Iis Tum Caluinistarum ac Lutheranorum, Tum Pelagianorum ac Molinistarum, Tum sancti Augustini eiusque discipulorum sententia / [sic subscriptum. Natalis de Lalane Doctor Facultatis Parisiensis [...] Tvssanvs Des Mares Presbyter Congregationis Oratorij Domini Iesu. Lvdovicvs De Sainct Amovr, in sacra Facultate Parisiensi Doctor ac Socius Sorbonibus. Nicolavs Manessier, in sacra Facultate Parisiensi Doctor ac Socius Sorbonicus. Lvdovicvs Angran, eiusdem sacre Facultatis Parisiensis Licentiatus ac insignis Ecclesie Trecensis Canocicus.] [Subscriptum Romae]. - [S.l.] : [S.n.], [1653]. - 11 S. ; 4°. GBV Namensansetzung des Verf. Toussaint Guy Joseph Desmares nach SBN. Verbreitete Ansetzungsform: Joseph Desmares. SBN, BNF.

29

Weitere Bücherverbote des SO

1032

Philosophia Moralis Christiana Auctore Ioanne Camerario Presbytero Andegaui. 1652. Anonym [Hamel, Jean-Baptiste Du (?)]: Philosophia// Moralis// Christiana.// Volvmen I.// Continens tres Dissertationes.// I. De rectitudine, & prauitate// actuum humanorum.// II. De libero arbitrio.// III. De concursu diuino,// iuxtà// principia SS. Augustini & Thomae. - Andegavi : Apud Petrum Avril, Regis & Vniuersitatis Typographum, 1652 (Cvm Approbatio). - [8], 408 S. ; 8°. Gallica30 Theologìe familiere ou Instruction de ce que le Chrestien doit croire, & faire en ceste vie pour estre sauuè, Auctore Iean du Vergier Abbè de S. Cyran cuiuscumque editionis illa sit. Duvergier de Hauranne, Jean: Théologie familière, ou Instruction de ce que le chrestien doit croire et faire en ceste vie pour estre sauvé. / [Par J. Duvergier de Hauranne.]. - Paris : J. Le Mire, 1639. - [2], 271 S. ; 12°. BNF31 Lettre de Iean de Labadie a ses Amis &c. A Montauban. 1651. Labadie, Jean de: Lettre// De Iean// De Labadie,// A Ses Amis De La Com-//munion Romaine, touchant// sa Declaration.// Divisée En Deux Parties,// Dont la premiere leur fournit douze advis & motifs, à ce// qu’ils ne jugent pas son action injuste, ou mauvaise;// ains au contraire legitime, & bonne.// La Seconde,// Leur fournit douze autres advis, ou moyens, de se desabuser// de l’erreur, & de recontrer la verite. A Montavban : Par Philippe Braconier, Imprimeur de l’Academie, & Marchand Libraire, 1651. - 197 S. ; 8°. Gallica Priere pour demander a Dieu la Grace d’vne veritable e par faite Couersion [sic!]. Anonym [Roy, Guillaume Le]: Prière pour demander à Dieu la grâce d’une véritable & parfaite conversion. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. 76 S. ; 18°. CCFr32 Iusta damnatio quinque Propositionum Iansenij studium, Marci Ferri. Venetijs 1653. Ferro, Marco: Iusta damnatio quinque propositionum Iansenij [...] / Studium Marci Ferro Veneti. - Venetijs : apud Bertanos, 1653. - [2], 49, [1] S. ; 4°. SBN Response a vn Sermon prononcè par le P. Brisacier Iesuite a Blois le 29. Mars 1651. Anonym [Lombard, Étienne de]: Response A Un Sermon Prononcé Par Le P. Brisacier Jesuite dans l’Eglise de saint Solene à Blois le 29. Mars 1651. - [S.l.] : [S.n.] [1651]. - [8], 80 S. ; 4°. BVB Das Werk wird auch Joannes Camerarius zugeschrieben. BNF. Unter den zahreichen weiteren Ausg. vgl. Duvergier de Hauranne, Jean: Theologie familiere, avec diuers autres petits traitez de deuotion. Par [...] Iean du Verger de Hauranne [...]. - Dixiesme edition. reueue & augmentee de nouueau. - A Paris : chez Iean le Mire, 1652. - [16], 337, [1] S. ; 8°. SBN. 32 Verf. ermittelt nach CCFr. 30 31

1033

Weitere Bücherverbote des SO

Lucerna Augustiniana, qua breuitèr, & dilucidè delaratur Concordia, & Discordia, quà duo nuper ex DD. Doctores S. Th. Duacen conueniunt, aut recedunt à caeteris hodie Sancti Augustini Discipulis sine nomine Auctoris, & loco Impressionis. Anonym [Fromondus, Libertus]: Lucerna Augustiniana. - [S.l.] : [S.n.], [1650?]. 52 S. Orbis33 Emunctorium Lucernae Augustinianae, quo Fuligines, a quibusdam aspersae emunguntur. Anonym [Fromondus, Libertus]: Emvnctorivm// Lvcernae Avgvstinianae,// Qvo// Fuligines à quibusdam aspersae// emunguntur. - [Duacum] : [S.n.], [1648]. - 55 S. BSB34 Lettre Pastorale de Monsieur l’Archeuesque de Sens pour la Publicacion de la Co[n]stitution de Nostre Saint Pere le Pape donnee a Rome le trenteuniesme Maij dernier &c. Imprimeè par le commandament de Mondit Seigneur. Pardaillan de Gondrin‫‏‬, Louis-Henri de : Lettre pastorale de Monseigneur l’archevesque de Sens pour la publication de la constitution de Nostre Sainct Pere le Pape, donnée à Rome le trente uniesme May dernier [...]. - A Sens : chez Louis Prussurot, Imprimeur de Monseigneur l’Archevesque & de la Ville [...], 1653. 15 S. ; 4°. CCFr Ordonance de Monseigneur l’Euesque de Cominges sur la publication qu’il a faite dans le Synode Diocesain de Cominges le 9. Octobre 1653. de la Constitution de Nostre Saint Pere le Pape Inocent X. portant Censure des cinq Propositions touchant la Grace, & le Franc Arbitre. Choiseul du Plessis-Praslin, Gilbert de : Ordonnance De Monseignevr L’Evesque De Comenge : Sur la publication qu’il a faicte dans le Synode Diocesain de Comenge, le 9. Octobre 1653. de la constitution de Nostre tres-Saint Pere le Pape Innocent X. portant censure de Cinq propositions touchant la Grace & le franc-Arbitre / Gillebert De Choysevl [...]. - [S.l.] : [S.n.], [ca. 1653]. - 11 S. ; 4°. GBV Samuelis Maresij Apologia Nouissima pro S. Augustino Iansenio, & Iansenistis contra Pontificem & Iesuitas, Groningae anno 1654. Untertitel im Kopft.: Quâ breuiter & dilucide declaratur concordia, aut discordia quâ duo nuper Ex. DD. Doctores S. Theol. Duacenses conueniunt aut recedunt à ceteris hodie S. Augustini discipulis. Orbis. Vgl. Anonym [Fromondus, Libertus]: Lvcerna// Avgvstiniana.// Editio altera auctior. [S.l.] : [S.n.], [1648?]. - 107 S. BSB. Kopft. auf S. 5: Lvcerna Avgvstiniana,// Quâ breuiter & dilucidè declaratur concordia, aut discordia,// quâ duo nuper Ex. DD. Doctores S. Theol. Dua-//censes conueniunt, aut recedunt à ceteris hodie// S. Augustini dicipulis. - Enth. außerdem: Estius, Guilielmus: Responsio// Eximij D. M. N. Gvilielmi Estii,// Regij ac ordinarij S. Theologiae olim Professoris,// In alma Vniuersitate Duacena,// Ad ea quae sibi obiecta erant à R. P.// Ioanne Deckerio Societatis Iesu Professore. [Kopft.]. - S. 85–93; Rythovius, Balduinus: Responsio// Eximij D. M. N. Baldvuini Rythovii,// Regij ac Ordinarij S. Theologiae olim Professoris,// In alma Vniuersitate Duacena,// Ad Ioannis Deckerij de Societate Iesu// Apologeticon. [Kopft.]. - S. 94–107. BSB. 34 Mutmaßl. Verf. ermittelt nach CCFr. 33

Weitere Bücherverbote des SO

1034

Desmarets, Samuel: Samuelis Maresii// Apologia Novissima// pro S. Augustino, Jansenio & Jansenitis,// contra Pontificem & Jesuitas;// Sive// Examen Theologicum triperti-//tum Constitutionis nuperae// Innocentii X. P.R.// Quâ in gratiam Jesuitarum & Pelagianorum// contra Augustini & Jansenij sequaces declarantur// & definiuntur quinque Propositiones// in materia fidei.// Praemittitur Praefatio ad Jansenitas, & adjicitur ad calcem// iterata editio Planctus Augustinianae Veritatis in// Belgio patientis, ante aliquot annos// in Brabantia emissi. - Groningae : Apud Viduam Johannis Nicolai, Inclytae Civitatis Groninganae Ord. Typog., 1654. - [20], 22, [2], 23-68, [2], 69-127, [1] S. ; 4°. BVE Les Enluminures du Fameux Almanach de PP. Iesuites intitulè la Deroute, & la Confusion des Iansenistes. Anonym [Maistre de Sacy, Isaac-Louis Le]: Les// Enlvminvres// Dv Famevx// Almanach// Des// PP. Iesvistes,// Intitvlé,// La Dérovte Et La// confusion des Iansenistes.// Ov// Triomphe De Molina Iesviste// Svr S. Avgvstin. - [S.l.] : [S.n.], [1654]. - [4] Bl., 100 S. ; 8°. BCU Lausanne Memoire sur le deissen qu’ont les Iesuites de faire retomber la Censure des cinq Propositions sur la veritable doctrine de S. Augustin sous le Nom de Iansenius, sine nomine Auctoris, loco impressionis. Anonym [Arnauld, Antoine]: Memoire// Sur le dessein qu’ont les Iesuites, de faire retomber la// censure des cinq Propositions sur la veritable doctri-//ne de S. Augustin, sous le nom de Iansenius. [Kopft.]. - [S.l.] : [S.n.], [1654]. - 12 S. ; 4°. Gallica35 Response au P. Annat Prouincial des Iesuites toucha[n]t les cinq Propositions attribuèes à M. l’Euesque d’Ipre diuisee en deux Parties sine nomine Auctoris, & loco impressionis. 1654. Anonym [Arnauld, Antoine]: Response// Av P. Annat,// Provincial Des Iesvites.// Tovchant Les Cinq Proposi-//tions attribuées à M. l’Euesque d’Ipre.// Divisee En Devx Parties. - [S.l.] : [S.n.], 1654. - [2] Bl., 15, 21 S. ÖNB Bando SO 12. Mai 1655 Sonus Buccinae, siue tres Tractatus, de virtutibus Fidei, & Theologiae, de principijs earundem, & de erroribus oppositis. Authore Thoma Anglo ex Albijs East Saxonum &c. Parisijs 1654. omninò prohibetur. Thomas [i.e. White, Thomas]: Sonus buccinae: siue tres tractatus; de virtutibus fidei et theologiae, de principiis earundem, et de erroribus oppositis. / Authore Thoma Anglo ex Albijs East Saxonum. - Parisiis : [S.n.], 1654. - [18], 449, [5] S. ; 12°. COPAC

Mutmaßl. Erscheinungsjahr nach CCFr. Vgl. auch Anonym [Arnauld, Antoine]: Memoire sur le dessein qu’ont les Jesuites, de faire retomber la censure des cinq Propositions sur la veritable doctrine de S. Augustin, sous le nom de Jansenius. - [S.l.] : [S.n.], [1654]. - 12, 21 S. ; 4°. CCFr.

35

1035

Weitere Bücherverbote des SO

Bando SO 21. August 1659 Apologiè Pour les Casuistes contre les calomnies des Iansenistes ou le lecteur trouuera les veritès de la Morale Chrestienne si nettement expliquèes, & prouuèes auec tant de soliditè, qu’il luy sera aise de veoir que les maximes des Iansenistes n’ont que l’apparence de la veritè; & qu’ effectiuement elles portent à toutes sortes de pechès, & aux grands relaschemens qu’elles blasment auec tant de seueritè. Par vn Theologien, & Professeur en droit Canon. A Paris MDCLVII. Anonym [Pirot, Georges]: Apologie pour les casuistes contre les calomnies des jansenistes: où le lecteur trouvera les verités de la morale chrestienne si nettement expliquées, & prouvées avec tant de solidité, qu’il luy sera aisé de veoir que les maximes des jansenistes n’ont que l’apparence de la verité; & qu’effectivement elles portent à toutes sortes de pechés, & aux grands relaschements qu’elles blasment avec tant de severité. Par un theologien & professeur en droit canon. - A Paris : [S.n.], 1657. - [1] Bl., 191 S. ; 4°. CCFr Bando SO 17. November 1661 SOnus Bucinae siue tractatus tres de virtutibus Fidei, & Theologiae de principijs earundem, & de erroribus oppositis Aucthore Thoma Anglo ex Albijs East Saxonum Parisijs 1654. Thomas [i.e. White, Thomas]: Sonus buccinae: siue tres tractatus; de virtutibus fidei et theologiae, de principiis earundem, et de erroribus oppositis. / Authore Thoma Anglo ex Albijs East Saxonum. - Parisiis : [S.n.], 1654. - [18], 449, [5] S. ; 12°. COPAC Monumetham excantatus, siue Animaduersiones in libellum famosum de Anglicani Cleri retinen[da] in Apostolicam Sedem obseruantia. Authore Thoma Anglo ex Albijs Rothomagi 1660. Thomas [i.e. White, Thomas]: Monumetham// Excantatus.// Sive// Animadversiones// In Libellum Famosum,// Inscriptum// De Anglicani Cleri retinendâ in A-//postolicam Sedem Observantiâ &c. / Authore Thoma Anglo// Ex Albiis East-Saxonum [...]. - Rotomagi [i. e. Londini] : [S.n.], 1660. - [5] Bl., 132 S. ; 12°. BM- Lyon Institutiones Ethicarum, seu Statera morum. Thomas [i.e. White, Thomas]: Institutionum// Ethicarum,// Sive// Staterae Morvm,// Aptis Rationúm momentis libratae,// Tomus Primus.// Complectens Mores, circa Ama-//bilia Homini. / Authore// Thoma Anglo// ex Albiis East-Saxonum.// Dan. 5.// Appensus es in Staterâ, & inventus es. Londini : [S.n.], 1660. - 3 Teile in 1 vol. ([36], 271, [7], 273-504, [6], 505-818 S.) ; 12°. EEBO

Weitere Bücherverbote des SO

1036

Statera appensa quoad salutis assaequendae facilitatem, Londini 1661. I. S.: Statera Appensa// Qvoad// Salutis assequendae facilitatem / Authore I. S. [...]. Londini : [S.n.], 1661. - [12] Bl., 52 S. ; 12°. GBV36 Muscarium ad immissos à Ioanne Thamone calumniarum Crabrones, & Sophismatum Scarabeos censurae Duacenae Vindices abigendos authore Thoma Albio. Londini 1661. Albius, Thomas [i.e. White, Thomas]: Muscarium// Ad// Immissos à Jona Thamone// Calumniarum Crabrones// &// Sophismatum Scarabaeos// Censurae Duacenae// Vindices,// Abigendos. / Authore Thoma Albio [...]. - Londini : [S.n.], 1661. - [2], 126, [1] S. EEBO Obedience, & Gouernment. Londini 1655. anglicè editum. White, Thomas: The Grounds// Of// Obedience// And// Government. / By// Thomas White, Gentleman [...] The second Edition, corrected and// amended by the Author. London : Printed by J. Flesher, for Laurence Chapman [...], 1655. - [10], 183 S. ; 12°. EEBO37 Bando SO 21. Mai 1663 Manuale Catholicorum hodiernis controuersijs amicè componendis, maximè necessarium. Authore Alethophilo Charitopoitano, impressum Charitopoli anno 1663. Charitopolitanus, Alethophilos [Courtot, Jean]: Manvale// Catholicorvm// Hodiernis Controversiis// Amice Componendis// Maxime Necessarivm.// Ex scripturâ, Conciliis, SS. Patribus, summis// Pontificibus, atque celebrioribus Aucto-//ribus fideliter contextum.// De consensu Superiorum, necnon Doctorum// approbatione.// Secunda Editio multò locupletior.// Cum Ecclesiae traditione ad nouarum Thesium// refutationem, nec non Celeberrimi Parisiensis// Senatusconsulti confirmationem. / Auctore Alethophilo Charitopolitano Con-//greg. de fide propag. - Charitopoli : [S.n.], 1663. - [2] Bl., 214, 8 S. ; 12°. BM-Lyon Exetasis scientiae requisitae in Theologo ad Censuras sententijs Theologicis inferendas oblata Eminentissimis, & Reuerendissimis DD. S. R. E. Cardinalibus Congregationis S. Inquisitionis à Thoma Anglo ex Albijs. East Saxonum 1662. Thomas [i.e. White, Thomas]: Exetasis// Scientiae requisitae in Theologo// ad Censuras sententiis Theo-//logicis inferendas.// Oblata// Em.mis & R.mis DD. S.tae R. E.// Cardinalibus Congregatio-//nis S.tae Inquisitionis,// Ad// Purgationem librorum suorum à crimini-//bus quae Sceptici moderni eisdem// objiciunt. / A Thoma Anglo// Ex Albiis East-Saxonum [...]. [London] : [S.n.], 1662. - 242, [4] S. ; 12°. EEBO Mutmaßl. Verf.: John Sergeant (laut COPAC), Kenelm Digby (laut SBN). GBV. Das Werk war bereits ersch.: White, Thomas: The Grounds// Of// Obedience// And// Government. / By// Thomas White, Gentleman [...]. - London : Printed by J. Flesher, for Laurence Chapman [...], 1655. - 195 S. BSB.

36 37

1037

Weitere Bücherverbote des SO

Bando SO 20. Juni 1677 L’Anima di Ferrante Pallauicino diuisa in sei Vigilie. In Colonia appresso Lodouico Feiraldo. M.DC.LXXV. Anonym [Loredano, Giovanni Francesco]: L’Anima// Di// Ferrante// Pallavicino,// Divisa in sei Vigilie.// Vigilia Prima [-Sesta ed Vltima]. - In Colonia : Appresso Lodovico Feiraldo, 1675. - 6 vol. ; 12°. VD1738 Bando SO 10. Juni 1677 Apologie des Deuots de la Sainte Vierge ou les Sentimens de Theotime sur le libelle intitulé: Les Auis Salutaires de la Bien heureuse Vierge, à ses Deuots indiscrets; Sur la lettre Apologetique de Son Auteur; Et Sur les nouueaux Auis en forme de Reflexions aioutez au Libelle, &c. Theotime [Grenier, Pierre]: Apologie// Des Devots// De La// Sainte Vierge,// Ou// Les Sentimens De Theotime// Sur Le Libelle Intitulé// Les Avis Salutaires de la Bien-heureuse Vierge, à ses// Dévots indiscrets; Svr la Lettre Apologétique de son// Auteur; Et Svr les nouveaux Avis en forme de// Reflexions ajoûtez au Libelle. - A Brvxelles : Chez François Foppens, Libraire & Imprimeur, 1675 (Avec Permission & Approbation). - 14, 431 S. ; 12°. BM-Lyon Bando SO 27. September 1679 A Seasonable Discourse: Shewing how that the OATHS of allegiance, & Supremacy (as our Laws Interpret them) Contain Nothing which any Good Christian Ought to Boggle at By W. B. Bonae res neminem scandalizant, nisi malam mentem: agnoscant malum suum, qui de tali bono scandalizantur. Tertul. de Virg. Vel. c. 3. Good things scandalize none that are Good: Let them then that are scandalized at Good, acknowledge the Ill Disposition of their own Souls. Printed in the Year 1679. Quod latinè sonat: Discursus opportunus ostendens, qua ratione iuramenta dicta fidelitatis, & suprematus (quemadmodum ea interpretantur leges nostrae) nihil contineant, quod cuipiam bono Christiano scrupulum inijciat, Authore G. B. Bonae res neminem scandalizant, nisi malam mentem, agnoscant malum suum, qui de tali bono scandalizantur. Tertull. de Virg. Vel. c. 3. W. B.: A// Seasonable Discourse:// Shewing how that the// Oaths// Of// Allegiance & Supremacy,// (As Our Laws Interpret them)// Contain Nothing which any Good Christian// Ought to Boggle at. / By W. B. [...]. - [London] : [S.n.], 1679. - 40 S. ; 4°. EEBO (SOLO) Bando SO 14. März 1679 Metodo della Dottrina, che i PP. della Compagnia di Giesù insegnano à i Neofiti nelle missioni della Cina, con la risposta all’obiettioni di alcuni moderni, che la Giovanni Francesco Loredano ist mutmaßl. Verf. der Vigilia 1 und 2. Unbekannt ist, wer das Werk fortführte. Erscheinungsort fingiert; möglicherweise in den Niederlanden ersch. BNCF.

38

Weitere Bücherverbote des SO

1038

impugnano, Opera del P. Antonio Rubino della Compagnia di Giesù Visitatore della Prouincia di Giappone, e Cina, tradotta dal Portughese in Italiano dal P. Gio. Filippo de Marini della medesima Compagnia, aggiuntoui al fine vn breue Trattato della forma del Battesimo pronuntiata in lingua Tumkinese, e proposti alcuni casi di matrimonij colà occorsi. In Lione appresso Horatio Boissat, e Georgio Remeus 1665 con approbatione, e permissione. Rubino, Antoine: Metodo della dottrina che i padri della Compagnia di Giesù insegnano a’ neofiti, nelle missioni della Cina [...] / Opera del padre Antonio Rubino della Compagnia di Giesù [...] Tradotta dal portoghese in italiano, dal padre Gio. Filippo de Marini [...] Aggiuntoui al fine vn breue trattato della forma del Battesimo [...]. - In Lione : appresso Horatio Boissat, e Georgio Remeus, 1665. - [12], 188, 24, [6] S. ; 4°. SBN Refutatio accusatoris Anonymi damnatas ab INNOCENTIO Vndecimo propositiones adscribentis Ordinum Religiosorum Theologis, ac praecipuè Societatis IESV, Auctore Wilhelmo Sandaeo S. Th. licent: Moguntiae typis viduae Nicolai Heil typographe aulico-academici 1679. Sandaeus, Wilhelmus [Estrix, Aegidius]: Refutatio// Accusatoris Anonymi// Damnatas ab Innocentio XI.// Propositiones adscribentis Ordinum// Religiosorum Theologis ac praeci-//puè Societatis Jesu. / Auctore// Wilhelmo Sandaeo// S. Th. Licent. - Moguntiae : Typis Viduae Nicolai Heyl, Typographi Aulico-Academici, 1679. - [5] Bl., 84 S. ; 8°. UGent Bando SO 26. Juni 1681 Mystica Ciudad de Dios milagro de su omnipotencia, y abismo de la Gracia. Historia Diuina, y vida de la Virgen Madre de Dios, Reyna, y Señora nuestra Maria Santissima restauradora de la culpa de Eua, y medianera de la gracia. Manifestada en estos vltimos siglos por la misma Señora à su Esclaua Sor Maria de Iesus, Abadesa de el Conuento de la Inmaculada Concepcion, de la Villa de Agreda, de la Prouincia de Burgos de la regular obseruancia de N. S. P. S. Francisco, para nueua luz del Mundo, alegria de la Iglesia Catolica, y confianza de los mortales, con priuilegio. En Madrid por Bernardo de Villa-Diego. Año de 1670. Maria : Mystica// Civdad de Dios,// Milagro De Sv// Omnipotencia// Y Abismo De La Gracia.// Historia Divina, Y Vida De La// Virgen Madre de Dios, Reyna, y Señora// nuestra Maria Santissima, Restauradora de// la culpa de Eua, y Medianera// de la gracia.// Manifestada En Estos Vltimos Siglos// por la misma Señora à su Esclaua Sor Maria de Iesvs, Abade-//sa de el Convento de la Inmaculada Concepcion, de la Villa// de Agreda, de la Prouincia de Burgos, de la Regular Obser-// uancia de N. S. P. San Francisco, para nueua luz de el// mundo, alegria de la Iglesia Catolica, y confiança// de los mortales.// Primera [–Tercera] Parte. - En Madrid : Por Bernardo de Villa-Diego, 1670 (Con Privilegio). - 3 vol. (8 Libros in 3 Partes) ; 2°. BVE

1039

Weitere Bücherverbote des SO

Bando SO 26. November 1681 Il preggio, e l’ordine dell’Orationi ordinarie, e mistiche descritto dal Padre Gottardo Bell’homo, dedicato all’Illustrissimo, e Reuerendissimo Sig. Monsig. Ettore Molza Vescouo di Modona. In Modona 1678. per gl’Heredi del Miani Stampatore Ducale, con licenza de’Superiori. Belluomo, Gottardo: Il Pregio// E L’Ordine// Dell’Orationi// Ordinarie, e Mistiche / Descitto [sic!] dal P.// Gottardo// Bell’Hvomo// Della Compagnia di Giesù.// Dedicato// All’Illvstriss.// e Reu. Sig. Monsig.// Ettore// Molza// Vescovo Di Modona. - In Modona : Per gl’Heredi del Soliani Stamp. Duc., 1678 (Con Licenza de’ Superiori). - 369, [1] S. ; 12°. BUCM Bando SO 14. Mai 1682 The Catechitt [sic!] Catechiz a’ on loyalty assert in vindication of The oeth of Allegrance against a New Catechesin set fort bija, Father of The Society of Iesus. To Which is a[n]nexed, A decree madeby The Fathers of The same Society against The said oath with animaduersions aponit. By Adolphus Brontius A Roman Catolick. Reddite quae sunt Caesaris Caesari. Printed in The Year 1681 -- Idest: Il Catechista Catechizato, ouero la Fedeltà asserita in difesa del giuramento di fedeltà, contro vn certo Catechismo nuouo publicato da vn Sacerdote della Compagnia di Giesù, al quale è annesso vn decreto fatto da’ Padri della stessa Compagnia contro il predetto giuramento, con le reflessioni sopra l’istesso. Per Adolfo Brontio Catolico Romano. Reddite quae sunt Caesaris Caesari &c. impresso nell’anno 1681. Brontius, Adolphus [Cary, Edward]: The Catechist Catechiz’d:// Or,// Loyalty Assérted.// In// Vindication// Of The// Oath of Allegiance,// Against// A New Catechism set forth// By A// Father of the Society of Jesus.// To which is Annexed// A Décree, made by the Fathers of// the same Society, against the said Oath:// With Animadversions upon it. / By Adolphus Brontius,// A Roman-Catholick [...]. - [S.l.] : [S.n.], 1681. - 189 S. ; 8°. EEBO English Loyalty vindicated by The French diuines, or à declaration and subscription of Three core doctors of Sorbone fon the dath of Allegiantes as it was orginally deliuered by tem in Latin, faith fully done in Englsh by W. H. Tributum Caesaris est non negetur. Ambr. Epis. 32. London Printed son Nath. Tompsons nex Tothe Cross. Keis in Fheten l’ane MDLXXXI. -- Idest -- L’Anglicana Lealtà difesa da’ Teologi Francesi, ouero dichiaratione, e sottoscrizione di sessanta Dottori della Sorbona in fauore del giuramento di fedeltà nella guisa, che fù originalmente publicata da loro medesimi in latino idioma fedelmente trasportata in Inglese da W. H. Tributum Caesaris est non negetur. Ambr. epis. 52. in Londra per Nath. Tompson. l’anno 1681. W. H. (Hg.): English Loyalty// Vindicated by the// French Divines;// Or, A// Declaration// And// Subscription// Of Threescore [sic!] Doctors of// Sorbonne,// For The// Oath of Allegiance,// As it was Originally deliver’d by them in Latin.//

Weitere Bücherverbote des SO

1040

Faithfully done in English, / By W. H. [...]. - London : Printed for Nath. Thompson [...], 1681. - [4] Bl., 15 S. EEBO Bando SO 6. August 1682 CAtholico-Romanus Pacificus, authore Ioanne Barnesio Benedictino Anglo. Oxoniae è Theatro Scheldoniano anno 1680. Item varij libelluli, seu folia eamdem ferè materiam eodem modo proponentia, nempè. Barnes, John: Catholico-Romanus// Pacificus. / Auctore,// Joanne Barnesio,// Benedictino Anglo. - Oxoniae : E Theatro Scheldoniano, 1680. - [4] Bl., 171 S. EEBO Bando SO 14. März 1686 REspuesta à vnos errores, que han aparecido vagos sin autor; bien que se presume prohijarse al insigne Varon el Doctor Miguel de Molinos, de quien se dize &c. Anonym: Respuesta a unos errores, que han aparecido vagos sin autor; bien que se presume prohijarse al insigne Varon el Doctor Miguel de Molinos, de quien se dize al presente, estar preso en las Carceles del Santo Tribunal de la Inquisicion en Roma. Y dize bien el Titulo: Errores acerca la nueua Contemplacion, es Oracion de quietud. Pues todo el papel, no es otra cosa, que un embolismo de errores, assi en las proposiciones falsamente prohijadas à este Docto, é ilustrado Varon, como en las impugnaciones, que á ellas se responden; las quales por la suma ignorancia, que denotan de los principios de nuestra Sagrada Religion Catolica, ò maliciosa ponçoña contra sus sagrados fundamentos, se puede dudar si son de perfido Judaizante, pertinaz Herege, ó Demoniaco Christiano; lo que se verá en lo procedido desta respuesta. [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - 26 S. ; 2°. CCPB Bando SO 15. Mai 1687 La Lumiere du monde. Recit tres-veritable d’vne Pelerine Anthoinette Bourignon voyageant vers l’Eternitè. Mis au iour par Monsieur Christian de Cort, en son viuant Directeur de l’Isle de Noordstrand, Superieur de l’Oratoire, & Pasteur de S. Iean à Malinès. Traittè diuisè en trois parties, le quel marite d’estre lu, entendu, & compris de toutes les personnes, qui ont encore desir de se sauuer. Primiere partie - Seconde part. - Terse part. Se trouue à Amsterdam, chez Pierre Arentsz, Libraire aux trois naueaux, rue de la Bourse 1679. Bourignon, Antoinette  ;  Cort, Chrétien de (Hg.): La Lumiere Du Monde. Amsterdam : Chez Pierre Arentsz, Libraire, 1679-1681. - 3 vol. HeBIS39 Enth.: La// Lumiere// Du// Monde.// Recit tres-veritable / d’une Pelerine// Anthoinette Bourignon,// Voyageant vers l’Eternité.// Mis au jour Par// Mr. Christian de Cort,// en son vivant Directeur de l’Isle de Noordstrand, Su-//perieur de l’Oratoire, & Pasteur de S. Jean à Malines.// Traitté divisé en Trois parties, lequel merite d’estre// lû, entendu & compris de toutes les personnes, qui ont// encore desir de se sauver.// Premiere partie [...]. - Se trouve à Amsterdam, chez Pierre Arentsz, Libraire [...], 1679; Seconde Partie// De La// Lumiere// Du Monde.// Recit tres-veritable / d’une Pelerine// Anthoinette Bourignon,//

39

1041

Weitere Bücherverbote des SO

Passi dell’Anima per il camino di pura fede, cioè Breui notitie de i gradi, e muta­tio­ ni, che fà l’Anima nell’Oratione acquistata per il camino di pura fede. Opera del P. Gio: Paolo Rocchi da Città di Castello. In Venetia 1677. Per Antonio Bosio. Rocchi, Giovanni Paolo: Passi dell’anima per il camino di pura fede, cioe Breue notitia de i gradi, e mutationi, che fa l’anima nell’oratione acquistata per il camino di pura fede. / Opera del p. Gio. Paolo Rocchi da Citta di Castello [...]. - In Venetia : per Antonio Bosio, 1677. - 104, [4] S. ; 12°. SBN Afalbeto [sic!] Litterale fantasmatico mistico acquisito contemplatiuo, col quale resta formata risposta circolare ad vna Religiosa pusillanime nel dibattimento della Conteplatione [sic!] mistica acquisita &c. In Genoua per Antonio Casamara in Piazza Cicala con licenza de Sup. Anonym: Alfabeto Litterale// Fantasmatico// Mistico Acqvisito Contemplativo// Col quale resta formata risposta circolare ad vna Religiosa// pusillanime nel dibattimento della Contemplatione// Mistica acquistata à distintione dell’infusa.// Per la concorde virtuosa discordia di due eminenti contemplatiui// Da riponersi sotto il purgatissimo occhio dell’Illustrissimo,// e Reuerendiss. Arcivescovo Di Genova// Monsig.r F. Givlio Vincenzo Gentile// Assistente Di Nostro Signore.// Sotto il di cui manto sì autorevole humilmente ricouerasi l’Autore, e si dedica// Col Modello di chi regola Infermi in gl’eremi di Christo, e desta, e batte// l’opra miglior della Croce. - In Genova : Per Antonio Casamara [...], [1682]. (Con lic. de’ Sup.). - 51 S. ; 4°. UBM40 Bando SO 5. Februar 1688 Lettere, e Trattati Spirituali, e Mistici di Pier Matteo Petrucci Prete della Congregatione dell’Oratorio di Iesi, parte seconda nella Stampa Episc. per Claudio Percimineo 1678. & in Venetia per Gio. Giacomo Hertz 1681. Petrucci, Piermatteo41: Lettere e trattati spirituali, e mistici / di Pier Matteo Petrucci, prete della Congregazione dell’oratorio di Iesi. Molto utili all’anime, ch’aspirano ad interna perfettione, e a quelle, che son poste in aridita, e tentazioni, e a’ loro direttori. Parte seconda. - In Iesi : per Claudio Percimineo, 1678. - [45], 15, 872 S. ; 4°. SBN42 Voyageant vers l’Eternité.// Mis au jour sur le manuscrit de// Feu Mr. Christian de Cort,// Prestre, Pasteur de St. Jean à Malines, Superieur de// l’Oratoire, & Directeur de l’Isle de Noordstrant.// Traité lequel merite d’estre lû, entendu & compris de// toutes les personnes qui ont encore desir de se sauver [...]. - A Amsterdam : Chez Pierre Arents, Libraire [...], 1679; La// Lumiere// Du Monde.// Troisieme & Derniere Partie.// Contenant les dernieres Conferences// que Dam.elle// Anthoinette Bourignon// a eües avec// Feu Mr. Christian de Cort,// Prêtre, Pasteur de S. Jean à Malines, Superieur des// Peres de l’Oratoire dudit lieu, & Directeur de l’Isle de// Noordstrant.// Traitté lequel merite d’être lû, entendu & compris// de toutes les personnes qui ont encore desir de se sauver.// Mis au jour sur le manuscrit du dit Monsr. de Cort [...]. - à Amsterdam : chez Jan Rieuverts & Pierre Arents, Libraires [...], 1681. HeBIS. Die Preface Au Lecteur ist von „Monsieur de Cort“ unterzeichnet und datiert „A Malines, le 10. d’Aoust 1667“. Das Avertissement ist unterzeichnet mit „P.P.P.“ Es handelt sich offenbar um die ersten Bde. der von Pierre Poiret besorgten Gesamtausgabe der Werke Bourignons, die 1679-1686 ersch. Vgl. Reusch II, 101. 40 Datierung „Genoua li 3. Maggio 1682“ auf S. 49. Für die freundliche Auskunft sei Frau Irene Friedl von der UBM gedankt. 41 Zu Petrucci vgl. Prosopographie 18. Jh. 42 Bd. 2 des Gesamtwerks: Petrucci, Piermatteo: Lettere e trattati spirituali e mistici / di Pier Matteo Petrucci prete della Congregatione dell’Oratorio di Iesi. Molto vtili all’anime, ch’aspirano alla interna

Weitere Bücherverbote des SO

1042

Petrucci, Piermatteo: Lettere// E Trattati// Spirituali, e Mistici / Di Monsignor// Pier Matteo Petrvcci// Vescouo di Iesi.// Molto vtili all’ Anime, ch’aspirano ad interna Perfettione, e a quelle, che// son poste in aridità, e tentationi, e a’ loro Direttori.// Parte Seconda.// Dedicata// All’Illustrissimo, & Reuerendissimo Sig. Monsignor// Carlo Labia// Arcivescovo, Vescovo D’Adria. - In Venetia : Presso Gio. Giacomo Hertz, 1681 (Con Licenza De’ Svperiori, E Privilegio.). - [40], 672 S. ; 4°. BVE43 Bando SO 5. Februar 1688 Folium impressum Gallicè, cuius Titulus est -- Propositions Tirées des’ Liures, & Autres Ecrits du Docteur Molinos Chef des Quietistes condamnees par la Sainte Inquisition de Rome. quod attenta mala versione prohibetur. Propositions// Tirées des Livres et autres ecrits// du docteur Molinos// Chef des Quietistes// Condamnés par la Sainte Inquisition de Rome. [Incipit: 1. Qu’il faut méner une vie interieure,…] [Explicit: … et que tout ce qu’ils peuvent faire n’est// qu’un effet de la violence de Satan.] - [S.l.] : [S.a.], [S.n.]. (Einblattdruck). ACDF SO CL 1688-1689, Nr. 3, nach Bl. 22r44 Bando SO 1. April 1688 Conclusiones ex Theologia, ac Philosophia Selectae prò solemnijs Diui Dominici propugnandae à Fratre Henrico Antonio Verzelli Seruita in Conuentu Sanctissimae Annunciatae de Florentia. Praeside P. Magistro Gerardo Capassi Florentino. in eodem Coenobio Studij Regente. Florentiae MDCLXXXVII. Apud Petrum Matini sub Signo Leonis. Capassi, Gerardo (Praes.) ; Verzelli, Antonio Enrico (Resp.): Conclvsiones// Ex Theologia// Ac Philosophia Selectae// Pro Solemniis// Divi Dominici// Propvgnandae// A F. Henrico Antonio Verzelli// Servita, in Conventu SS. Annvnciatae de Florentiae// Praeside// P. Magistro Gerardo Capassi// Florentino// In eodem Coenobio Studij Regente. - Florentiae : Apud Petrum Matini [...], 1687 (De Svperiorvm Licentia). 23, [1] S. ; 2°. BNCF Folium impressum Gallicè, cui Titulus est -- Propositions Tirèes des’ Liures, & Autres Ecrits du Docteur Molinos Chef des Quietistes condamnèes par la Sainte Inquisition de Rome. quod attenta mala versione prohibetur. Propositions// Tirées des Livres et autres ecrits// du docteur Molinos// Chef des Quietistes// Condamnés par la Sainte Inquisition de Rome. [Incipit: 1. Qu’il faut perfettione, e a’ loro direttori. Parte prima [–seconda]. - In Iesi : per Claudio Percimineo, 1676–1678. - 2 vol. ; 4°. SBN. 43 Bd. 2 des Gesamtwerks: Petrucci, Piermatteo: Lettere e trattati spirituali, e mistici / di monsignor Pier Matteo Petrucci vescouo di Iesi. Molto vtili all’anime, che aspirano all’interna perfezione, e a’ loro direttori. Prima [–seconda] parte riveduta ed accresciuta dal medesimo autore. - In Venetia : presso Gio. Giacomo Hertz, 1681. - 2 vol. ; 4°. SBN. 44 Eine mit Anmerkungen versehene ital. Übers. dieser franz. Version der Propositiones liegt bei. ACDF SO CL 1688-1689, Nr. 3. In ihrer ursprünglichen ital. Formulierung finden sich die 68 Propositiones auf dem Bando SO vom 28. August 1687.

1043

Weitere Bücherverbote des SO

méner une vie interieure,…] [Explicit: … et que tout ce qu’ils peuvent faire n’est// qu’un effet de la violence de Satan.] - [S.l.] : [S.a.], [S.n.] (Einblattdruck). ACDF SO CL 1688-1689, Nr. 3, nach Bl. 22r45 Bando SO 9. September 1688 Libelli Abecedarij, cùm, & sine loci, temporis, & Typographi nominibus, Latino, ac Flandrico idiomate editi, in quibus vltrà alios errores, qui in illis irrepserunt, secunda pars Salutationis Angelicae mutata est, & omissis his verbis - Sancta Maria Mater Dei, ora &c. substituuntur sequentia·- Maria Mater Gratiae, Mater Misericordiae &c. Cuiusmodi sunt illi, qui latinè reperiuntur impressi, cum hoc Flandrico anni, loci, & Typographi indicio T’antwerpen bij Godtgat verhulst 1669. Et illi qui Flandricè editi, sine anni indicio, sed cum his Typographi, & loci nominibus -- T’antwerpen bij Arnout van brascel. Et illi Flandricè pariter editi, cûm sequentibus loci, & Typographi nominibus -- T’antwerpen bij godtgat verhulst de ionge. Et si qui alij &c. Die Abecedarien, die 1669 bei Godtgaf Verhulst oder ohne Erscheinungsjahr in Antwerpen bei Arnout van Brakel oder in Antwerpen bei Godtgaf Verhulst de Jonge erschienen, wurden nicht ermittelt. Bando SO 17. November 1689 Compendio de la Confederatione Mariana eretta sotto la protettione della B. V. Maria nella Chiesa Parochiale di S. Pietro della Città Elettorale di Monaco. Anonym: Compendio de la confederation mariana, eretta sotto la protettione della beata vergine Maria, nella chiesa parochiale di S. Pietro della cità elettorale di Monaco. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.] (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-2-f 46 Bando SO 29. November 1689 Lettre d’vn Seruiteur de Dieu a vna persone qui aspire a la perfection Reli­ gieuse. Anonym [Lacombe, François]: Lettre d’un serviteur de Dieu contenant une brève instruction pour tendre seurement à la perfection chrétienne. [Kopft.]. Grenoble : impr. de A. Fremon, 1686. - 152 S. ; 12°. BNF47 Quinque folia impressa sine auctoris nomine, ac sine temporis, & loci designatione expressa, quorum titulus est - Risposta dell’Amico alla lettera scritta dall’Abbate di Verneuil, & sequitur Signor mio mentre legeuo la vostra longa lettera &c. & Eine mit Anmerkungen versehene ital. Übers. dieser franz. Version der Propositiones liegt bei. ACDF SO CL 1688-1689, Nr. 3. In ihrer ursprünglichen ital. Formulierung finden sich die 68 Propositiones auf dem Bando SO 28. August 1687. 46 Nachweis nach Bujanda, 237. 47 Vgl. aber Reusch II, 624: „Die Lettre ist eine dem Moyen p. 157 beigefügte Uebersetzung des Briefes von Falconi (S. 620).“ Vgl. hier oben. 45

Weitere Bücherverbote des SO

1044

in prima facie primi folij legitur ante amnia [sic!] quaedam prolixa sententia Tertuliani, in Apologetico. Anonym: Risposta dell’Amico alla lettera scritta// dall’Abbate de Verneuil. [Incipit: Sig.r mio,// Mentre leggeuo la uostra lunga lett.a] [Explicit: quàm ad ipsum infamiam re-//dundare]. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - [1], 17 S. ; 4°. ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 3048 Anonym [Petrucci, Piermatteo49]: Risposta dell’Amico alla lettera scritta// dall’Abbate de Verneuil. [Incipit: Sig.r mio,// Mentre leggeuo la uostra lunga lett.a] [Explicit: quam ad// ipsum infamiā redundare]. - [S.a.]. - 56 S. (Ms.). ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 29 Anonym [Petrucci, Piermatteo]: Risposta dell’Amico alla lettera scritta// dall’Abbate de Verneuil. [Incipit: Sig.r mio,// Mentre leggeuo la uostra lunga lett.a] [Explicit: quàm ad ipsum infamiam re-//dundare]. - [S.l.] : [S.n.], [S.a.]. - [1] (Zitat), 17 S. ; 4°. ACDF SO St.St. N-3-a, Nr. 30 Bando SO 20. Juni 1690 Opuscula Prosa, & Metro, Argumento etiam varia. Author Bonauentura Baro Hybernus Clonmeliensis, Seraphici Ord. Franciscani Lector, Trinitarij Historicus, Mag. Ducis Theologus Ioan: Scoti Vindex &c. Baro, Bonaventura: Opuscula// Prosa Et Metro,// Argumento Etiam// Varia. / Avthor// Bonaventvra Baro// Hybernus Clonmeliensis,// Seraphici Ordinis Francis­ cani Lector, Trinitarij// Historicus, Mag. Ducis Theologus,// Joan. Scoti vindex,// Et in Romano Collegio S. Isidori agricolae, FF. Hybern. Divinarum Litterarum// emeritus Professor primarius bis Jubilatus.// Tomus IV. - Lvgdvni : Sumptib. Matth. Liberal [...], 1688 (Cum Privilegio Regis). - [8] Bl., 26 S., S. 3-296  ;  4°. BM-Lyon50 Bando SO 17. Januar 1691 Recueil de diuerses Pieces concernant le Quietisme, & le Quietistes, ou Molinos ses Disciples. A’ Amsterdam 1688. Molinos, Miguel de ; Anonym [Lacroze, Jean Curnand de] (Hg.): Recueuil// De// Diverses Pieces// Concernant// Le Quietisme// Et Les// Quietistes,// Ou// Molinos,// Ses Sentimens// Et Ses Disciples [...]. - A Amsterdam : Chez A. Wolfgang [...], Et Chez P. Savouret [...], 1688. - 44 S., [12] Bl., 332 S., [4] Bl. ; 12°. BM-Lyon Trois letteres touchant l’etat present d’Italiè ecrites en l’anne 1688. la primiere regarde l’affaire de Molinos, & des Quietistes, la seconde l’Inquisition, & l’etat de la Religion, la Troisieme regarde la politique, & les Intrets de quelques etats Ein weiterer Nachweis nach Bujanda, 771: ACDF SO St.St. U-V-49. Laut Bujanda gedr. 1687 in Pa­ dua. 49 Zu Petrucci vgl. Prosopographie 18. Jh. 50 Vortitelbl.: Baronis// Opusculorum.// Tomus IV. BM-Lyon. 48

1045

Weitere Bücherverbote des SO

d’Italie pour seruir de supplement, aux lettres du Docteur Burnet, traduites de l’Anglois. A Cologne 1688. Anonym [Burnet, Gilbert]; Anonym [Lacroze, Jean Curnand de (Hg., Übers.)]: Trois Lettres// Touchant// L’Etat Present// D’Italie,// Ecrites en l’Année 1687.// La Pre­ miére regarde l’Affaire de// Molinos & des Quietistes;// La Seconde l’Inquisition,// & l’Etat de la Religion;// La Troisiéme regarde la Politique,// & les Interets de quelques// Etats d’Italie. / Pour servir de Supplément aux Lettres// du Docteur Burnet.// Traduites de l’Anglois. - A Cologne : Chez Pierre Du Marteau, 1688. - [12] Bl., 262 S. ; 12°. VD1751 Bando SO 19. März 1692 Recueil de diuerses Pieces concernant le Quietisme, & les Quietistes, ou Molinos ses disciples. A Amsterdam 1688. Molinos, Miguel de ; Anonym [Lacroze, Jean Curnand de] (Hg.): Recueuil// De// Diverses Pieces// Concernant// Le Quietisme// Et Les// Quietistes,// Ou// Molinos,// Ses Sentimens// Et Ses Disciples [...]. - A Amsterdam : Chez A. Wolfgang [...], Et Chez P. Savouret [...], 1688. - 44 S., [12] Bl., 332 S., [4] Bl. ; 12°. BM-Lyon Trois Letteres touchant l’etat present d’Italie ecrites en l’anno 1688. la primiere regarde l’affaire de Molinos, & des Quietistes, la seconde l’Inquisition, & l’etat de la Religion la Troisieme regarde la Politique, & les Interets de quelques etats d’Italie puor seruir de supplement aux Lettres du Docteur Burnet. Traduites del’Anglois. A Cologne 1688. Anonym [Burnet, Gilbert] ; Anonym [Lacroze, Jean Curnand de] (Hg., Übers.): Trois Lettres// Touchant// L’Etat Present// D’Italie,// Ecrites en l’Année 1687.// La Pre­ miére regarde l’Affaire de// Molinos & des Quietistes;// La Seconde l’Inquisition,// & l’Etat de la Religion;// La Troisiéme regarde la Politique,// & les Interets de quelques// Etats d’Italie. / Pour servir de Supplément aux Lettres// du Docteur Burnet.// Traduites de l’Anglois. - A Cologne : Chez Pierre Du Marteau, 1688. - [12] Bl., 262 S. ; 12°. VD1752 Bando SO 1. Juli 1693 Diatriba Theologica de Peccato Philosophico, cum expositione Decreti Inquisitionis Romanae aediti 24. Aug. 1690. Erscheinungsvermerk fingiert. VD17. Der im Index von 1758 aufgeführte Titel enthält die korrekte Jahresangabe 1687. Vgl. Anonym [Burnet, Gilbert]: Three// Letters// Concerning the// Present State// Of// Italy,// Written in the Year 1687.// I. Relating to the Affair of Molinos,// and the Quietists.// II. Relating to the Inquisition, and// the State of Religion.// III. Relating to the Policy and Interests// of some of the States of Italy. / Being A Supplement to Dr.// Burnets Letters. - [London] : [S.n.], 1688. [16], 191, [1] S. EEBO (Huntington). 52 Erscheinungsvermerk fingiert. VD17. Der im Index von 1758 aufgeführte Titel enthält die korrekte Jahresangabe 1687. Vgl. Anonym [Burnet, Gilbert]: Three// Letters// Concerning the// Present State// Of// Italy,// Written in the Year 1687.// I. Relating to the Affair of Molinos,// and the Quietists.// II. Relating to the Inquisition, and// the State of Religion.// III. Relating to the Policy and Interests// of some of the States of Italy. / Being A Supplement to Dr.// Burnets Letters. - [London] : [S.n.], 1688. [16], 191, [1] S. EEBO (Huntington). 51

Weitere Bücherverbote des SO

1046

Anonym [Mansfield, Robert]: Diatriba Theologica De Peccato Philosophico: Cum Expositione Decreti Inquisitionis Romanae editi 24. Augusti 1690. - [Liège] : [S.n.], [ca. 1691]. - 40 S. : 8°. HeBIS Bando SO 1. Juli 1693 Folium inscriptum·-- Epistola N N. Religionis Reformatae Ministrorum. Ad Per Illustrem D. N. Legionis Batauiae Ducem im [sic!] Praesidio Bruxellensi degentem, quae Epistola incipit - Non solum strenuè te agere in Bello &c. Anonym: Epistola N N. Religionis Reformatae Ministrorum. Ad Perillustrem D. N. Legionis Batauiae Ducem in Praesidio Bruxellensi degentem quae Epistola incipit: Non solum strenuè te agere in Bello etc. - [Leiden?] : [S.n.], [unterzeichnet Leiden 3. März 1693]. - 4 S. ; 8°. ACDF SO St.St. G-4-a, Bl. 24053 Epistola in lingua Belgica inscripta - Vrindelijke Zentbrief Aen alle de soogensemde Sanssenisten [sic!]: Data 27. Augusti 1692. ab Adriano Van Wick, quae latinè sonat -- Epistola Amica ad illorum omnes, qui Iansenistae dicuntur. Wyck, Adriaan van: Vrindelijke zentbrief aen alle de soo-genoemde Janssenisten. [S.l.] : [S.n.], [1692?]. LIMO Folium idiomate Belgico impressum, cui titulus -- Kort en Getrouw Verhael Van’t Gene onlangs is voorgeuallen tusschen de E. W. H. Lambertus Van Rhyn P. tot Pijnachker, en My Ondergeschreue. Qui titulus latinè sonat -- Breuis, & Fidelis narratio. istius, quod nuper accidit inter R. D. Lambertum Van Rhyn Pastorem in Pinacker; & me infrascriptum, scilicet Adrianum Van Wich. Wyck, Adriaan van: Kort en getrouw verhael van ’t gene onlangs is voorgevallen tusschen den eerw. Heer L. van Rhijn, pastoor te Pijnacker en mij, 1692. - [S.l.] : [S.n.], [1692]. Das Werk wurde nicht nachgewiesen.54 Bando SO 19. Mai 1694 Ad Eminentissimos, ac Reuerendissimos S. R. E. Cardinales, & Inquisitores Supremos Suplicatio Adriani Van WYCK Saecularis Presbyteri, & in Hollandia Missionarij, vt non cogatur subscribere iudicio P. Commissarij, & Alterius Qualificatoris Wyck, Adriaan van: Ad eminentissimos ac reverendissimos S. R. E. cardinales et inquisitores supremos supplicatio / Adriani Van VVyck [...]. - [S.l.] : [S.n.], [1692]. 12 S. ; 4°. Biblioteca Casanatense Lettre Ecrite de Rome a vn Docteur de Louuain Au Suiet de Nouueau Decret & du Bref de N. S. Pere le Pape Innocent XII. aux Eueques des Paisbas, touchant le Formulaire contre Iansenius &c. De Rome le 13. Feurier 1694. Qui titulus Nachweis nach Bujanda, 324. Vgl. Jan Christiaan Kobus ; Willem G. H. de Rivecourt: Beknopt biographisch handwoordenboek van Nederland: behelzende de levensbeschrijvingen van vele personen, die zich in Nederland hebben bekend gemaakt. - Te Zutphen : bij A. E. C. van Someren, 1861. Bd. 3, S. 507.

53 54

1047

Weitere Bücherverbote des SO

Latinè sonat - Litterae Roma datae ad Doctorem Louaniensem circa nouum Decretum, & Breue S. D. N. Innocentij XII. ad Episcopos Belgij de Formulari contra Iansenium, & Theologi Louaniensis ad illas Responsio. Roma 13. Febr. 1694. Quarum prohibitio ad huiusmodi litteras quocumque Idiomate impressas extenditur. Anonym: Lettre// Ecrite De Rome// A Un Docteur De Louvain,// Au sujet de nouveau Decret & du Bref// de N. S. Pere le Pape Innocent XII.// aux Eveques des Païsbas, touchant le// Formulaire contre Jansenius.// De Rome le 13. Fevrier 1694. [Kopft.]. [S.l.] : [S.n.], [1694]. - 7 S. ; 8°. BVE Disquisitio Historico-Theologica An Iansenismus sit merum Phantasma. Per Iacobum de Monbron Pars Prima, Secunda, & Tertia. Coloniae Agrippinae, Apud Haeredes Ioannis Widenfelt. Monbron, Jacobus de [Fontaine, Jacques]: Ad// Innocentium// Duodecimum// Pontificem Maximum// Disquisitio// Historico-Theologica// An Jansenismus// sit merum// Phantasma.// Pars Prima// Jansenius. / Per Jacobum De Monbron// Theologum Belgam. - Coloniae Agrippinae : Apud Haeredes Joannis Widenfelt, 1692. - 207, [1] S. ; 12°. BVE Monbron, Jacobus de [Fontaine, Jacques]: Disquisitio// Historico-Theologica// An Jansenismus// Sit Merum Phantasma.// Pars Secunda.// Jansenius, primi ejus Patroni, & sequaces. / Per Jacobum De Monbron. - Coloniae Agrippinae : Apud Haeredes Joannis Widenfelt, [S.a.]. - 152 S. ; 8°. BVE Monbron, Jacobus de [Fontaine, Jacques]: Disquisitio// HistoricoTheologica// An Jansenismus// Sit Merum Phantasma.// Pars Tertia.// Totius Jansenismi Approbatores / Per Jacobum De Monbron. - Coloniae Agrippinae : Apud Haeredes Joannis Widenfelt, [S.a.]. - 168 S. ; 8°. BVE Philippi à Limborch Sacrae Theologiae inter Remonstrantes Professoris Historia Inquisitionis, cui subiungitur Liber Sententiarum Inquisitionis Tholosanae ab Anno Christi 1307. ad Annum 1323. Amstelodami apud Henr. Westenium 1692. Philippus : Philippi A Limborch// SS. Theologiae inter Remonstrantes Professoris// Historia// Inquisitionis.// Cui subjungitur// Liber// Sententiarum// Inquisitionis// Tholosanae// Ab anno Christi MCCCVII ad annum MCCCXXIII. Amstelodami : Apud Henricum Wetstenium, 1692. - [8] Bl., 384, [6] Bl.; [4] Bl., 397, [19] S. ; 2°. BCU Lausanne55 Bando SO 7. Dezember 1694 DIsquisitio Historico-Theologica, an Iansenismus sit merum Phantasma. Pars 1. 2. & 3. Totius Iansenismi Approbatores. Coloniae Agrippinae. Monbron, Jacobus de [Fontaine, Jacques]: Ad// Innocentium// Duodecimum// Pontificem Maximum// Disquisitio// Historico-Theologica// An Enth.: Liber// Sententiarum// Inquisitionis// Tholosanae./ Ab anno Christi MCCCVII. ad annum MCCCXXIII. - [4] Bl., 397, [19] S. BCU Lausanne.

55

Weitere Bücherverbote des SO

1048

Jansenismus// sit merum// Phantasma.// Pars Prima// Jansenius. / Per Jacobum De Monbron// Theologum Belgam. - Coloniae Agrippinae : Apud Haeredes Joannis Widenfelt, 1692. - 207, [1] S. ; 12°. BVE Monbron, Jacobus de [Fontaine, Jacques]: Disquisitio// Historico-Theologica// An Jansenismus// Sit Merum Phantasma.// Pars Secunda.// Jansenius, primi ejus Patroni, & sequaces. / Per Jacobum De Monbron. - Coloniae Agrippinae : Apud Haeredes Joannis Widenfelt, [S.a.]. - 152 S. ; 8°. BVE Monbron, Jacobus de [Fontaine, Jacques]: Disquisitio// HistoricoTheologica// An Jansenismus// Sit Merum Phantasma.// Pars Tertia.// Totius Jansenismi Approbatores / Per Jacobum De Monbron. - Coloniae Agrippinae : Apud Haeredes Joannis Widenfelt, [S.a.]. - 168 S. ; 8°. BVE Iansenismus plurimas Haereses, & errores damnatos pertinacitèr defendens. Coloniae Agrippinae 1693. Anonym: Jansenismus// Plurimas// Haereses// Et// Errores Damnatos// Pertinaciter Defendens. - Coloniae Agrippinae : Sumptibus Joannis Wilhelmi Friessem Junioris, 1693 (Permissu Superiorum). - 46 S., [1] Bl. ; 8°. VD1756 Iansenismus omnem destruens Religionem. Coloniae Agrippinae 1693. Anonym: Jansenismus// Omnem// Destruens// Religionem. - Coloniae Agrippinae  :  Sumptibus Joannis Wilhelmi Friessem Junioris, 1693 (Permissu Superiorum). - 36 S. ; 8°. UGent57 Iansenismus in multis exoticè rigidus. Coloniae Agrippinae 1693. Anonym: Jansenismus// In Multis// Exotice// Rigidus. - Coloniae Agrippinae : Sumptibus Joannis Guilielmi Friessem, Junioris, 1693 - 52 S. ; 8°. VD1758 Sommario delle Indulgenze ampliate concesse da diuersi Sommi Pontefici, & vltimamente confirmate da Papa Alessandro VIII. e da Innocenzo XII. a’ Fratelli, e Sorelle del Sacro Reale, e Militare Ordine de Padri di N. S. della Mercè. Opera della Redentione de Schiaui Christiani frà gl’Infedeli. Impressum, vt falsò dicitur, Romae cum insignibus Innocentii XII. & Religionis Captiuorum. Anonym: Sommario dell’indulgenze ampliate e concesse da diversi sommi pontefici ed ultimamente confermate da papa Alessandro VIII e da Innocenzo XII, a’ fratelli e sorelle dei sacro reale, e militare ordine de’ p. di nostra Signora della Mercede. Roma, Camera Apostolica, 1654. (Einblattdruck). ACDF SO St.St. H-3-o59 Die Approbatio auf der letzten Seite ist unterzeichnet „Datum Lovanii 30. Maji 1693. Nicolaus Du Bois L. C.“ BSB. Eine andere 55-seitige Ausg. findet sich beigef. in Anonym: Jansenismus// Omnem// Destruens// Religionem. - Coloniae Agrippinae : Sumptibus Joannis Wilhelmi Friessem Junioris, 1693 (Permissu Superiorum). - 8°. UGent. 57 Die Approbatio auf S. 36 ist unterzeichnet „Datum Lovanii 12, Martii 1693. Nicolaus Du Bois L. C.“ UGent. 58 Auf S. 52 „Imprimatur Nicolaus Du Bois L. C.“ BSB. 59 Ein weiteres Exemplar von 1666. ACDF SO St.St. H-3-o. Nachweise nach Bujanda, 459f. 56

1049

Weitere Bücherverbote des SO

Bando SO 23. Mai 1696 Procurando la Santidad de N. M. S. P. Innocencio XI. fixar en nuestros corazones la Deuocion que todos douemos tener à la Reyna de los Angeles de la Consolacion de la Siera en el Reyno de Aragon, por auer sido informado de los grandes milagros, y prodigios que continuamente està obrando Dios Nuestro Señor por medio de su Santissima Madre con todos los que acuden à esta Soberana Señora à pedir consuelo en sus affecciones Espirituales, y temporales. Y por considerar lo fragil de nuestra mortalidad, y seberidad del Diuino juizio, concediò con paternal’ amor, y deseoso de la saluacion de las almas las gracias, è indulgencias siguientes à instancia de nuestro Catolico Rey Don Carlos Segundo (que Dios guarde) Mandadas publicar per el Señor Comisario General de la Santa Cruzada &c. Dada en Roma sub annullo Piscatoris en 26. de Abril de 1681. Conociendo la Santitad de N. Muy P. Innocencio Vndecimo la necesidad, y esterilidad que la Real Casa, y gran Hospital del glorioso Apostol Santiago de Galicia, Gran Patron de las Españas, tiene con la multitud de pobres Pereginos Romeros, que de todas las partes de la Christiandad vienen à visitar su Santa Casa, y en la criança, alimento de mas de ochociento años expositos, que de ordinario se crian en su Santo Templo, como Padre, Cabeça de la Iglesia, acudiendo al remedio de las Animas de los Fieles Christianos, concediò lo siguiente para viuos, y defuntos, que de nueuo se assentaren en esta Real Cofradria, y Congregacion &c. Dada en Roma en Santa Maria la Mayor d. b. 10. del Anillo del Pescador à 2. de Enero de 1684. Nuestro Muy Santo Padre Innocencio Vndecimo, auiendo sido informado de los muchos, e infinitos Milagros que haze el glorioso S. Lazaro de Palencia (cabeza de los Hospitales) con sus deuotos, y Confrades, assi por mar, como per tierra; come es dar vista à ciegos, sanar tullidos, leprosos, tiñosos, y de otras muchas enfermedades; y su Santidad informado dellos, y de los muchos gastos que tien su Santa Casa, y Hospitales con la gran cantidad de enfermos leprosos, que de muchas partes de la Christiandad concurren à curarse de sus enfermedades; y por hallarse dicha Santa Casa, y Hospitales con mucha necesidad, y pobreza, informado de ello concediò las Indulgencias siguientes à los deuotos que ayudaren con sus limosnas. Mandanse publicar por el Señor Comissario General de la Santa Cruzada &c. Dada en Roma en Santa Maria la Mayor, debaxo del Anillo del Pescador à ocho de Febrero de 1685. Clemente Obispo, Sieruo de los Sieruos de Dios ad futuram rei memoriam, à todos los Fieles de Iesu Christo que las presentes letras vieren, salud, y Apostolic. benedicion. considerando la fragilidad de nuestra mortalidad, y condicion de la humana naturalezza, y la seueridad del Diuino juizio, deseamos que cadauno de los Fieles se preuenga con buenas obras, y piadosas oraciones, paraque por ellas les sean perdonados sus pecados, y mas facilmente configan los gozos de la eterna Biena venturança, les concede nuestro muy Santo Padre Innocencio Vndecimo las Gracias, è Indulgencias deste Santo Iubileo, à pedimiento de Don Carlos Segundo, Rey de las Españas, que Dios guarde &c. Dada en Roma en

Weitere Bücherverbote des SO

1050

Santa Maria la Mayor, debaxo del Anillo del Pescador San Pedro, en diez de Março de mil y seiscientos y ochenta y cinço años. Breue Sumario, y compendio de las Indulgencias, y Gracias que estan concedidas per muchos Sumos Pontifices, y aora nueuamente confirmadas por nuestro muy S. P. Innocencio XI. que al presente rige, y gouierna la Santa Iglesia Catolica, à la Santa Casa, y Hospital de nuestra Señora del Buen Sucesso de los Inocentes, que està en la Ciudad de Valladolid: las quales concediò mouido con çelo de caridad, y desseoso de la saluacion de las almas; y atendiendo à los grandes gastos que en la dicha Santa Casa, y Hospital se hazen cada dia en la cura de los enfermos, y hospedage de los Peregrinos, que de tota la Christiandad passan à Santiago de Galicia, y Roma; i para tener con el culto, y reuerencia que se deue à tan milagrosa Imagen: las quales gozen, y ganen sus Cofradres teniendo la Bula de la Santa Cruzada &c. Dado en Roma en Santa Maria la Mayor, baxo el Anillo del Pescador en doçe de Enero de 1686. años. Breue Sumario de las muchas Gracias, e Indulgencias, y Perdones concedidos por muchos Sumos Pontifices, y aora de nueuo confirmadas por nuestro muy Santo Padre Innocencio XII. à todos les Fieles Christianos, vezinos de toda la Christiandad, que fueren Cofradres, y aora de nueuo se escriuieren en los libros de la Real Cofradria de el Santissimo Christo de la Quinta Angustia de la Villa de Zalamea, donde Dios nnestro [sic!] Señor es seruido de obrar muchos milagros, è inumerables marauillas con sus deuotos, y Cofradres, y con los que acuden con sus limosnas para sustentar muchos pobres enfermos, Passageros, y Peregrinos que de muchas partes acuden à este tan deuoto Santuario à curarse en su Hospital, las quales Gracias, è Indulgencias son como se sigue; Y mandadas publicar por el Señor Comissario General de la Santa Cruzada, en todo el Reyno de España &c. Dada en Roma en el Palacio Sacro à 16. de Março de 1692. años. Die sechs Einblattdrucke wurden nicht nachgewiesen. Bando SO 8. April 1699 Io. Georgij Pritij Sacrae Theologiae Licentiati, & Professoris publici, Oratio Inauguralis. Lipsiae 1699. Pritius, Johann Georg: Jo. Georgii Pritii,// SS. Theologiae Licentiati & Professoris// Publici,// Oratio Inauguralis// De Lite// Archiepiscopo Dvci Cameracensi,// Francisco De Salignac// Fenelon,// a quibusdam// Galliae Praesvlibvs// circa nonnulla Theologiae mysticae// capita// Romae intentata,// in splendidissima panegyri,// D. XVI. Decemb. M DC XCIIX.// dicta,// Quum Professionem Theologiae & Meta-//physicae in illustri Gymnasio Anhaltino, quod// Servestae est,// auspicaretur. - Lipsiae : Apud Jo. Grossii viduam & haeredes. Literis Christoph. Fleischeri, 1699. - [4], 28 S. ; 4°. BVE

1051

Weitere Bücherverbote des SO

Bando SO 2. Juni 1700 Vindiciae Iurisdictionis Saecularis, & Imperij aduersùs vsurpatiuam Exemptionis, & Immunitatis Ecclesiasticae extensionem in materiâ Reali Collectarum, & Talliarum. 1699. Anonym: Vindiciae jurisdictionis saecularis et imperii adversus usurpativam exemptionis et immunitatis ecclesiasticae extensionem [...]. - Ed. 2. - [S.l.] : [S.n.], 1699. - 37 S. SWB