Nûdem hejmar-37 [37]

Citation preview

ur d

ak

iv

w .a rs

w

w

.o rg

Jl WEŞAN~N NÜDEM~ DU KIT~B~N NO! NÜDEM guh dide zaroken kurdan, hlin ji li xwe ıl zaroken xwe

ak

ur

d. or

g

xwedi deckevin, weşanen NÜDEMe bixwinin!

Astrid Lindgren

rs

iv

BIRAYİN DILŞnR

Astrid Lindgren

w .a

RONYA

w

w

Ji swedi: N. Zaxura~i

Ji swedi: N. Zaxurani

NAVEROK

NÜDEM Kovara huneri, edebi Oçaneli + Xwedi Oberpirsiyar~ gişti Chief Editar

Firat Ceweri

4

Kurd~ S -

+ Hejmar. 37 salıo Bihar. 2001

'

Mevarıbı caf~-.li serkurd~ s - +

24

Tirek lıuhlrl, çQ + ROJEN BARHAS

+

as

Bavo, ka jl min re blıcwfne + SILliMAN DEMIR

31

Şilrek ~

33

-stiya raman~ recneglr +

43

4S

+

s•

Postgiro: 636 36 25-2

52

ISSN: 1103·1964

s6

+

SI

David Salle, Ruh!~ No 4. ı982, )96,2 x297,2 cm.. Londra.

+ Çap: Nina Tryckeri

+

Adres:

w

NÜDEM, Box: 177 177 23 ~rUIIa-Sweden

w

+ E-mail: [email protected] + Tel Cı Fax: s-s8o 13162 8-58356468

w

76 78

Malpera NCıde~ www.welcome.to/nudem

g

ŞEREFIIAN CıziRI

+ÇIYAMAZI

Berfa hevrl~m + EliDILli KOÇEli

Mepirse +

ŞAHINt

Du ~ir QpexsanekJI

IEIIIRt 50REKLI + AIUEN ARI

Atmand Gaıti + FAWAZ HU!i!N

Perçin +ARMANDGAm

Helepçe + IERKEN IEIIEH

TOtek +

IIOŞAN LEZGIN

Urojavayf Kurdistan! ... + KEÇA KURD

82

Çend perçe ji romana Wfran + LALEŞ QA50

91

Weberh~ana

.a r

+ Pergala berg! orOpelan: Nildem

74

Tu~jlezllwirlm

si

Yleleyaber~

+ SABAH KARA

or

Sw!d: 240 Sek Skandinaviya: 280 Sek EwrOpa: ıoo DM Amerika, Australia, Kanada: so S lnstitution: 290 Sek

UMER ştXMOS, OSMAN AYTAR, HEYDER DILJEN

va ku rd .

Şerd!n abonetiy~ (salek)

+ FlRAT CEWERI

Kulan +XAWA NEMIR

92

Min na di ber n!çlra evlna serberdayl de+ SERKAN BIIIOSK

!18

MexdOr~

...

Qedirşinast ... + ŞAIIIR !!'ÖZDEMIR

100

salapar + FERID HAN

Dara dia~ de-+ leRAHIM SEYDDAYDDGAN

11S

Dr. Yusuf Aztzoglu + SAUitt KEVIRBIRJ

118

Ber bi ronahiy@ ve + RONIWAR

120

Melay@ Ciztrl + M. EHMEDl ZIVINGI Werger: E. NAROzl

123

Helbesleke Melaye Clztrl + UYNELABIDIN ZINAR

127

Hevlyeke jl mi rio@ voıgeryayl + RUKIYE ÖZMEN

130

Hlwa Qadlr xaça xwe digerine + Xi!LIL DUHDid

135

Rewşa

1]9

Danaslna- +NOOEM

Heway@ + SELAHATliN BULUT

Swed welaıt Ewnlpayt yt herl relıeı e, lt welaıt herl k!m scbra mirov ~ ı! Swedt ye.

va ku rd .

or

Kathleen Nort

g

KURDEN SWEDE

T

w

w

w

.a r

si

i gora texınlnan bejmara kurd~n li UwMe gihtıtiye çi! hez.arl. Çi! he= dikare hejmareke mezin bixuye, le gava mirov bejmara kurden SwMe dide ber bejmara kurden Almanya, Fransa an jl hi n welat~n Ewrilpa y~n din, mirov dibine ku ev bejmar hejmareke pir biçiik e. Biçiik e le di ware entdekrudl de roleke mezin lisFlRAT CEWERi tiye ı1 di ser ı1 m~j iye xwe de, ji xwe re Kurdistaneke xeyall ç&iriye. Ji bill hin der ı1 doran, zimane ve Kurdistana xeyall kurdl ye ı1 hevwelatiyen ve Kurdistane bi hev re bi kurdl didin ı1 distlnin, ıln ı1 ıaJıiy~n xwe bi kurdl digerlnin, naven kurdl li ıaroken xwe dilcin u enerjiyeke mezin didin çapemeniya bi zimane kurdt. Gava ez bi xwe carinan ji ve Kurdistana xeyall bi dur dikevim ı1 riya min bi Kurdiscana eslt dikeve, ez diblnim ku zimane ferml ye Kurdistan€ tirkl ye, hevwelatl bi hev re bi tirkı dipeyivin ı1 ji bill çend evindaren ziman ı1 edebiyara kurdl, kes penc peran di zirnan ı1 edebiyara kurdl de nadin. O bi rast!, ez herim kljan deveta dinyaye jl, gava ez bere xwe bi SwMe vedikim, bebna kurdieiye ı1 ziman~ kurdl te min (l ew bebn dike ku ez çend keviren din jl deynim ser vi asası.

Gava mirov çavek!li dlroka nezık digerlne, mirov dibine ku koça kurdan ya her bi SwMe ve di se derneo cihe de qewimlye; yek je kurden karker in, bi

4 • NQdem • No:J7 • Bihar

ıooı

w

w

w

.a r

si

va ku rd .

or

g

pirani jl kurden Konyaye ne ku di salen şesı:ı de harine. Kurden Konyaye ji bo kar hatibO.n O. arınanca wan ew bıi ku ew rewşa xwe ya aborl baş bikin ıi paşe vegerin cih O. waren xwe. U ew venegeriyan. DO. re di derna CO.nıa salen hefteyt de kurden siyasi hatin Swede, bejmara wan kutdan bindik bO., mayina wan ya li Swede jl kurt ajot, hin ji wan vegetiyan, hin man. Dewra dawi jl dewra efiota eskeri ya 1ıe tlona 1980 ye. Ji ber ku di navbera salen 1970 u 198oy! de li welet ıevgereke xonan ya xun hebO., piııt cunıaye bejmara kuıden ku hatin Swede j1 hejmareke ıov bu. Ew kurd bi niyeta saleke an du salan derkeribıin (l ew salek ıi du sal li wan bıin blst sal. Ew jl venegeriyan,li vir man. Bi tesira wan kurden Konyaye jl bi kutdltiya xwe besiyan u bi awayekl aktlv bqdarl xebaıen kurdiriye bun. Ev pela xun, ya ku li Tirkiye bi arınanca lidaıxistina ıoreıeke derketibO.n, pİfı:l ku pengizln biyanlsrane, vala nesekinln, gewde wan li Swede, sere wan li wdet bıin. Van mirovan, li her bajaren ku te bi cih bun kornde ava kitin, ji encama korndeyan federasyon ava kirin, konsey ava kirin, enstltu ava kirin, korndeyen jin (l ciwanan ava kirin, korndeyen nivlskar ıi hunermendan ava kirin ıi bi xurıahl bqdarl aktiviteyen siyasi (l entdektudl bun. Berhema van çalakiyen enıelektuell jl bO. bingebe avakirina wepnxane O. derxistina kovar u rojnarneyan. !ro, herçiqasl bejmara kovar (1 rojnameyan u bejmara wqana kiıeben bi kurdl kem bO. bin jl, dlsa ji bill başure Kurdisıane, bejmara wqanen kutdl ku ji aliye kuıden Swede ve detdikevin, ji ya kuıden h~ perçeyan u kuıden seransere dinyaye beıir in. Lorna, gava ez ji Swede derdikevim u dlsa te vedigerim, mina ku ez bere xwe bidim Kutdisıane. Di dile min de çirfiskek kutdltiye, di dile min de heviyeke çilmisi gq dibe. u dive em ve rasıiye jl ji bir nekin, heger jiyana sirg(lne direjtir bajo ıi em encameke ji welet bi dest nexin, tirsa min ew e ku heviy&ı me yen çilmisl beıir biçilmisin (l ranahiyen me yek bi yek vemirin. Her çawa be, ji bo ku em bi kurıi be j1 resimeki kurden Swede raxin ber çavan me bang se mevanan; Umer Şamfis, Osman Ayıar u Heyder Diljen kir ıi bi wan re li ser kurden Sewede kunesohberek li dar xisı. Di ve derbare de bi keman! sed kurd hene ku dilcari n li ser kuıden Swede ıi rol u rewıa kuıden Swede nerineo xwe yen heja binin zimen. U beguman, ji aliye tekniki ve sohbera bi sed kes! re ne mimkin e (l ne pew!sı e jl. Loma, ez hMdar im ku h(ln eve helwesıe maqUI biblnin u heger hun bixwazin vi resimi reallstir bikin, hun dikarin bi nivlsen xwe bqdar! hejmaren pq bibin.

Ez bi ve bineete Newroza we ji dil plroz dikim ...

lihı

Nidem • No: J7 •

Bilıar ~ı

•

S

or

g

CAFENUDEM

va ku rd .

FlRAT CEWERT: H un bi xer hatine. Mina hOn dizanin, em di her hejmare de li Cafe Nı1deme sohbeteke li dar dixin. Sohberen me li ser mijar fi baberen cihe ne. Ji

edebiyat u hunere bigire, heta problemen civald, siyasi u entelektueli ne. Mijara me ya iro jl li ser kurden Swede ye. Digel ku bejmara kurden Swede ji ya kurden welaten Ewrfipa yen din kemtir e ;ı. disa eren! an jl neyeni li ser kurden Swede te peyivandin, kurden Swede hertim di rojeva kurdan de ne. Bi tayberi jl pişti ku kurd bune xwediye çapemeniye, mirov betir li ve yeke rast te. Gelo sebeba ku kurden Swede evqasi di rojeva kurdan de ne, çi ye? Ya ku kurden Swede ji kurden din vediqetlne çi ye?

w

w

w

.a r

si

UMER Ş~OS: Li gora d!tina min çend f.ıktoren serekı fi bingeh!n hene ku di ve yeke de role dil!zin. Yek je ji salen sih! O hera niha partiya Sosyaldemokrat li Swede haklm buye. Dudo, di dema ku kurd hatine Swede de sosyaldemokraten Swede pol!t!kayek ji sosyaldernokraten din çeptir dimeşand u di ve pol!t!kaye de j! piştgirl O dosraniya gelen bindest hebO. Hem pozisyona sosyaldemokrasiya Swede ji ya partiyen sosyaldemokrat yen Ewrupa cihe bO, hem ;ı raya gişt! ya Swede berir humanlter bu. Ji ber ve yeke gelek kurd hatin Swede u ev kurden ku hatin Swede j! bi pirani çepen kurd bfin. Loma mob!l!zekirina wan hesantir bO. Ji bil! kurden Konyaye ku di salen ş