Eski Klasik Yunanca Giriş

Citation preview

Giriş Dersi Eski Yunan1 Alfabesi ve Belirttiği Sesler Yunanca’da 49 farklı işaret bu kitabın öğrettiği klasik dönemdeki Attika yöresi alfabesini oluşturmaktadır. Alfabenin daha önceki formlarında kullanılan 3 harf (Digamma/Waw, Qoppa, Sampi) bu kitabın öğrettiği dilbilgisinin geçerli olduğu dönemde kullanımdan düşmüştür. Bu harfler rakam işlevinde devam etmektedirler. 49 işaretin 24’ü büyük harf, 25’i küçük harf olarak kullanılır. S ünsüzü Sigma için kelimenin başı ve ortası için bir sembol, kelime sonundaki s ünsüzü için farklı bir sembol kullanılır. Harfler ünlüler ve ünsüzler olarak iki ana gruba ayrılır. İōta Ι, ι ve Üpsilon Υ, υ kendi başlarına ünlü olmalarına rağmen başka ünlülerden sonra geldiklerinde çoğunlukla ünsüz sesler çıkarırlar.

Erasmus Telaffuz Yöntemi Eski Yunanca’nın neye göre telaffuz edilmesi gerektiği başlı başına bir tartışma konusu olmakla beraber, bu konu bu kitapta layığıyla açıklanmamaktadır. Modern Yunanca ile Eski Yunanca arasında farklılık olduğu kesindir. Günümüzde Batı Avrupa ve Amerika üniversitelerinde Rönesans alimi Erasmus’un (ö. 1536) adını taşıyan telaffuz sistemi yaygındır. Bu kitapta da genellikle Erasmus yöntemiyle uyumlu ama Üpsilon için Modern Yunanca’ya daha yakın bir telaffuz yöntemi kullanıyoruz.

Kısa ve Uzun Ünlüler Yunanca’daki beş ünlünün kısa ve uzun karşılıkları vardır. Alfa, İōta ve Üpsilon kısa veya uzun olabilirler. Bunların Türkçe’de İstanbul ağzına göre telaffuzlarında bir zorluk yoktur. Uzun ünlüler: ᾱ η ῑ ω ῡ Kısa ünlüler: α ε ι ο υ Yunanca’da bunların uzunluğunu belirtmeye bir işaret kullanılmıyordu. Modern edisyonlarda Alfa, İōta ve Üpsilon ünlülerinin uzun sayılması gerektiği bu harflerinin üstüne makron denilen kısa yatay çizgi konulmasıyla gösterilirdi. Normalde üzerinde makron olmayan ünlüler kısa kabul edilirdi. Ancak bu ünlülerden birinin kısa olduğunu bilhassa göstermek gerekirse o zaman üstüne breve veya brevis denilen ˘ işaretinin konulurdu. Bu kitapta makron ve breve sadece aksan öğretiminin yapıldığı ek kısımda gösterilecek.

Bu noktadan itibaren kitap metni boyunca “Eski Yunanca” yerine kısaca “Yunanca” denilecek. Fakat her zaman kastedilen klasik dönem eski Yunancası ve başka türlü belirtilmedikçe Attika lehçesidir. 1

Eski Yunanca 2016 - Giriş Dersi

1

Ünlüler Tablosu Yunanca Büyük Harf

Α

Ε

Η

Ι

Ο

Ω

Υ

Yunanca Küçük Harf

α

ε

η

ι

ο

ω

υ

Türkçe Transliterasyon

a

e

ē

i

o

ō

y ve u*

Telaffuz

a

e

i ve y*

o

ü ve w*

* İōta ve Üpsilon harfleri bazen ünlü bazen ünsüz görevi görür.

İōta ve Üpsilon ile Oluşan Çift Ünlüler/Kayan Ünlüler (δίφθογγοι) İōta ve Üpsilon harflerinin başka ünlülerden sonra yazılmasıyla oluşan uzun ünlü kabul edilen seslerdir. Tek hece oluşturmak üzere iki ünlü beraber yazılırlar. Bütün çift ünlüler uzun ünlü sayılır. Aşağıdaki tabloda çift ünlüler ve bu kitapta tavsiye edilen telaffuzları gösterilmektedir. Burada Latin harfleriyle ifade edilenler Yunanca kelimelerin Latin harflerine transliterasyonu değil, Yunanca kelimelerin telaffuzunda izlenecek ses öbekleridir. Yunanca kelimelerin telaffuzu dışındaki yazılı transliterasyonu farklı kurallara ve tercihlere göre yapılabilir.

αι ει οι υι αυ ευ ηυ ου Telaffuz ay ey oy wi aw ** ew ** ēw ** u* * Yunanca’daki ου her zaman u diye telaffuz edilir, hiçbir zaman o-u diye iki farklı ünlü şeklinde Yunanca

telaffuz edilmez. ** Üpsilon için Erasmus telaffuz yönteminde gene /u/ sesi kullanılırken bunun hem Türkçe telaffuzu fazla detaylı hem de yazıya geçirildiğinde iki ünlü harfle gösterilmekten kaynaklanan zorlukları çıkabileceği için Eski Yunanca için en doğru temsil olmasa da /w/ sesiyle temsil edilmesini uygun gördük. Bu /w/ aslında Waw adıyla eski Yunan Alfabesi’nde var olan bir sesti, ve Digamma harfiyle büyük Ϝ, küçük ϝ ve ϛ ile yazılırdı. Bu kitapta Latin harflerinden w ile gösterilen ses Arapça’daki waw ve İngilizce’deki when, why kelimelerinin telaffuzundaki gibi dudakların birbirine değmeden çıkardığı /u/ ve /v/ arasındaki ses olarak telaffuz edilecektir. Ders sonunda verilen transliterasyon ve telaffuz açıklaması kısmına dikkat edin.

Ardışık Ünlüler (Diaeresis ¨ ) Bazı kelimelerde normalde yan yana geldiklerinde çift-ünlü oluşturabilecek iki ünlünün çift-ünlü olarak değil ayrı ayrı okunması için ikinci ünlünün üstünde yatay iki nokta ¨ bulunur:

ἀκαδημαϊκός a-ka-dē-ma-i-kos; akadēmaykos değil ναϊκός na-i-kos; naykos değil Eski Yunanca 2016 - Giriş Dersi

2

Ünlüler ve Çift-Ünlüler Tablosu Beraber--(Kelime Başında Olmamak Kaydıyla!) Harf Büyük ve Küçük

Adı

Telaffuz

Telaffuz Anahtarı

alfa alpha alpa

aā

elma

Α

α

ΑΙ

αι

ay

olay

ΑΥ

αυ

aw

İng. house

Ε

ε

e

beş

ΕΙ

ει

ey

yüzey

ΕΥ

ευ

ew

Mesnewi

Η

η

ēe

teğet

ΗΥ

ηυ

ēw

ananewi

Ι

ι

iōta

i

tip

Ο

ο

ōmikron

o

ton

ΟΙ

οι

oy

boynuz

ΟΥ

ου

u

kuru

Υ

υ

üi

cümle

ΥΙ

υι

wi

ailewi

Ω

ω

ō

yoğurt

epsilon

ēta

üpsilon ipsilon

ōmega

İōta Hizası Uzun Alfa, Ēta ve Ōmega’dan hemen sonra gelen kısa İōta bu harflerin altına küçücük yazılır, ve telaffuzda fark edilmez: ᾳ ῃ ῳ Eğer bu Alfa/Ēta/Ōmega büyük harfle yazılırlarsa o zaman İōta bunlardan hemen sonra yazılır ama telaffuz edilmez. Eğer Alfa/Ēta/Ōmega bir nefes işareti alırlarsa bu işaret İōta’nın değil birinci harfin üstüne yazılır: ᾠδή (İōta altta) Ὠιδή (İōta aynı hizada ama nefes işareti önceki harfte): ōdē Hatırlatma: Normalde çift ünlülerde aksan ve nefes işaretleri ikinci ünlünün üstüne yazılır:

Εἰρήνη Eyrēnē

Bu satır hizası altı İōta harfi telaffuzda önemli olmasa da isim ve fiil çekimlerinde Eski Yunanca 2016 - Giriş Dersi

3

önemli bir yere sahiptir. Nefes İşaretleri: Sert Nefes, Düz Nefes Bir kelimenin baş harfi olan ünlü ve çift-ünlünün üstünde bir nefes işareti bulunur. Bir kelimenin

̔ baş harfi olan ünlünün üstünde işareti varsa bu sert nefes işaretidir ve o ilk ünlünün h- sesiyle

beraber okunmasını gerektirir. Sert nefes işareti ünlüyle başlayan kelimelerde ünlünün üstüne, çift-ünlü varsa ikinci ünlünün üstünde, büyük harf ünlüyle başlayan kelimelerde ünlüden önce yazılıdır:

ἑξάγωνον heksagōnon ῾Ελένη Helenē αἵρεσις hayresis οἷος hoyos Bir kelimenin baş harfi olan ünlünün üstünde ̓ işareti varsa bu düz nefes işaretidir ve o ünlünün başına h- sesi gelmeden okunacağını belirtir. Düz nefes işareti de ünlüyle başlayan kelimelerde ünlünün üstüne, çift-ünlü varsa ikinci ünlünün üstünde, büyük harf ünlüyle başlayan kelimelerde ünlüden önce yazılıdır:

ὀλιγαρχία oligarkia ᾿Ηλέκτρα Ēlektra οἰκία oykia εἰρήνη eyrēnē Kelime başında çift ünlü/kayan ünlüler bulunsa da gene nefes işaretine dikkat etmek gerekir. Nefes işareti kayan ünlülerden ikincisinin üstünde aranır. Yukarıdaki kayan ünlüler tablosunda bu durumun örneklerini görebilirsiniz. Üpsilon Yunanca’da ünlü bir harftir ve kelime başında mutlaka h- sesi ile gelir, bu yüzden kelime başındaki Üpsilon harfini hep sert nefes işaretiyle yazılmış göreceksiniz.

ὑπόθεσις hüpotesis ὕμνος hümnos Ro ünsüzüyle başlayan bütün kelimeler de transliterasyonda başlarına sert nefes işareti alırlar. Bu h- telaffuzda duyulmaz. Batı dillerinde Yunanca’dan gelen kelimelerde R harfinin ardından h yazıldığını görürsünüz. Türkçe transliterasyonda yazılması daha doğru olur ama sadece telaffuz gösteriliyorsa yazmanıza gerek yoktur.

ῥητορική rhētorikē ve rētorikē

Batı Avrupa dillerinde: rhetorics, rhythm, rhinoceros

Öyleyse, ünlüler ve çift-ünlüler kelime başında yazıldıklarında nefes işaretlerine dikkat edilmesi çok önemlidir:

Nefes İşaretleriyle Ünlüler ve Çift-Ünlüler Tablosu Beraber Eski Yunanca 2016 - Giriş Dersi

4

Harf Büyük ve Küçük

Açıklaması

Telaffuz

Telaffuz Anahtarı

Ἀ

ἀ

Kelime başında düz nefes işaretiyle yazılmış tek Alfa

aā

ada

Ἁ

ἁ

Kelime başında sert nefes işaretiyle yazılmış tek Alfa

ha hā

hamur

ΑΙˊ

αἰ

Kelime başında düz nefes işaretiyle yazılmış Alfa-Iōta çift-ünlüsü

ay

ayla

AIˋ

αἱ

Kelime başında sert nefes işaretiyle yazılmış Alfa-Iōta çift-ünlüsü

hay

haydut

ΑΥˊ

αὐ

Kelime başında düz nefes işaretiyle yazılmış Alfa-Üpsilon çift-ünlüsü

aw

avurt

ΑΥˋ

αὑ

Kelime başında sert nefes işaretiyle yazılmış Alfa-Üpsilon çift-ünlüsü

haw

house

Ἐ

ἐ

Kelime başında düz nefes işaretiyle yazılmış tek Epsilon

e

evet

Ἑ

ἑ

Kelime başında sert nefes işaretiyle yazılmış tek Epsilon

he

hemen

ΕΙˊ

εἰ

Kelime başında düz nefes işaretiyle yazılmış Epsilon-İōta çift-ünlüsü

ey

eylem

ΕIˋ

εἱ

Kelime başında sert nefes işaretiyle yazılmış Epsilon-İōta çift-ünlüsü

hey

heykel

ΕΥˊ

εὐ

Kelime başında düz nefes işaretiyle yazılmış Epsilon-Üpsilon çift-ünlüsü

ew

ewlad

ΕΥˋ

εὑ

Kelime başında sert nefes işaretiyle yazılmış Epsilon-Üpsilon çift-ünlüsü

hew

Ἠ

ἠ

Kelime başında düz nefes işaretiyle yazılmış tek Ēta

ēe

eğil

Ἡ

ἡ

Kelime başında sert nefes işaretiyle yazılmış tek Ēta

hē he

hemen

ΗΥˊ

ηὐ

Kelime başında düz nefes işaretiyle yazılmış Ēta-Üpsilon çift-ünlüsü

ēw ew

ew

ΗΥˋ

ηὑ

Kelime başında sert nefes işaretiyle yazılmış Ēta-Üpsilon çift-ünlüsü

hēw hew

hew

Eski Yunanca 2016 - Giriş Dersi

5

Ἰ

ἰ

Kelime başında düz nefes işaretiyle yazılmış tek İōta

i

ip

Ἱ

ἱ

Kelime başında sert nefes işaretiyle yazılmış tek İōta

hi

hiza

Ὀ

ὀ

Kelime başında düz nefes işaretiyle yazılmış tek Ōmikron

o

onay

Ὁ

ὁ

Kelime başında sert nefes işaretiyle yazılmış tek Ōmikron

ho

horoz

ΟΙˊ

οἰ

Kelime başında düz nefes işaretiyle yazılmış Ōmikron-İōta çift-ünlüsü

oy

oyun

ΟΙˋ

οἱ

Kelime başında sert nefes işaretiyle yazılmış Ōmikron-İōta çift-ünlüsü

hoy

hoyrat

ΟΥˊ

οὐ

Kelime başında düz nefes işaretiyle yazılmış Ōmikron-Üpsilon çift-ünlüsü

u

uzun

ΟΥˋ

οὑ

Kelime başında sert nefes işaretiyle yazılmış Ōmikron-Üpsilon çift-ünlüsü

hu

huni

Υˊ

ὐ

Kelime başında düz nefes işaretiyle yazılmış tek Üpsilon OLMAZ!

YOK

YOK

Ὑ

ὑ

Kelime başında sert nefes işaretiyle yazılmış tek Ōmikron

hü

hüzzam

ΥΙ

υι

Kelime başında düz nefes işaretiyle yazılmış Üpsilon-İōta çift-ünlüsü OLMAZ!

YOK

YOK

ΥΙˋ

υἱ

Kelime başında sert nefes işaretiyle yazılmış Üpsilon-İōta çift-ünlüsü

hwi

hwi

Ὠ

ὠ

Kelime başında düz nefes işaretiyle yazılmış tek Ōmikron

ōo

oof

Ὡ

ὡ

Kelime başında sert nefes işaretiyle yazılmış tek Ōmikron

hō ho

hoof

Eski Yunanca 2016 - Giriş Dersi

6

Ünsüzler Telaffuzu Türkçe’nin İstanbul ağzında var olan ünsüzler: Harf Büyük ve Küçük

Adı

Transliterasyon

Telaffuz

Β

β

Bēta

b

ben

Γ

γ

Gamma

g

gel

ΓΓ

γγ

Gamma-Gamma

ng

engel

ΓΚ

γκ

Gamma-Kappa

nk

sanki

Δ

δ

Delta

d

dal

Ζ

ζ

Zēta

z*

zil

Κ

κ

Kappa

k

kuş

Λ

λ

Lambda

l

lens

Μ

μ

Mü

m

mum

Ν

ν

Nü

n

ne

Π

π

Pi

p

pil

Ρ

ρ

Rhō

r

ruh

Σ

σ ς

Sigma (ve kelime sonu s)

s

sen

Τ

τ

Taw

t

ton

Φ

φ

Phi Fi Phi

pf

fil

* Erasmus telaffuz yönteminde /dz/ veya /zd/ olarak telaffuz ettirilir. Türkçe’nin İstanbul ağzında veya başka ağızlarda bulunmayan ünlüler ve çift ünsüzler: Harf Büyük ve Küçük

Adı

Transliterasyon

Telaffuz anahtarı İng. thanks

ΓΞ

γξ

Gamma-Ksi

nks

ΓΧ

γχ

Gamma-Xi vs.

nk nx nkh

Ζ

ζ

Zēta *

z / dz *

zil

Θ

θ

Thēta Tēta Thēta

t th

İng. thin, thirsty

Ξ

ξ

Ksi

ks

eksen

Eski Yunanca 2016 - Giriş Dersi

7

Χ

χ

Ki Khi Xi Khi

k x kh

hayrını gör, Alm. Bach

Ψ

ψ

Psi

ps

hepsi

* Zēta harfinin aslında dz veya zd sesi verdiği kabul edilir. Bu durum şiirde vezin hesaplamasında önemlidir. Bu kitapta z olarak kabul ediliyor.

Çift Ünsüzler ve Bazı Ünsüzlerin Sert Nefesle Birleşimi Ζ ζ dz, Ξ ξ ks, Ψ ψ ps çift ünsüz kabul edilirler. Ζ ζ için Erasmus telaffuz yönteminde /dz/ denmesine rağmen bunu sadece Z diye telaffuz edebilirsiniz. Dudak ünsüzleri σ ile karşılaşınca ψ çift-ünsüzünü verirler: πσ → ψ, βσ → ψ, φσ → ψ Damak ünsüzleri σ ile karşılaşınca ξ çift-ünsüzünü verirler: κσ → ξ, γσ → ξ, χσ → ξ Bazı nefessiz sert ünsüzler sert nefesle (ʽ) başlayan bir kelimeden önce nefesli hale gelirler. Erasmus telaffuz yönteminde bu sert ünsüzler farklı telaffuz ettirilirken bu kitabı kullanan öğrencinin bunları sırasıyla /f/, /th/ ve /kh/ diye telaffuz etmesi kafidir.

π+ʽ→φ τ+ʽ→θ κ+ʽ→χ Γ Gamma Aşağıdaki Durumlarda N Nü Diye Okunur Birleşim

Telaffuz

Örnek

Okunuşu

γγ

ng

ἄγγελος

angelos

γκ

nk

ἄγκυρα

anküra

γξ

nks

λάρυγξ, Σφίγξ

larünks, Sfinks

γχ

nk nx

ἔλεγχος

elenxos / elenkos

Yunanca kelimelerde hece sayısı ve ünlü sayısı aynıdır: ᾿Ο-δυσ-σεύς (3), αὐ-τό-νο-μος (4),

Εἰ-λεί-θυι-α (4), οἶ-νος (2), φι-λο-σο-φί-α (5) Noktalama İşaretleri ve Büyük Harf Kuralı Virgül , ve nokta . Yunanca’da da aynı şekil ve görevdedir. Eski Yunanca 2016 - Giriş Dersi

8

Satır hizasının üstünde, satırın yarı yüksekliğinde bir nokta (·) hem noktalı virgül hem de iki nokta üst üste görevi görür:

῾´Ελληνες · Σοφοκλῆς, Περικλῆς, Δημοσθένης. Hellēnes: Sofoklēs, Periklēs, Dēmostenēs Yunanca cümlelerin sonundaki noktalı virgül işareti ; soru işareti yerine geçer:

Σοφοκλῆς; Περικλῆς; Δημοσθένης;

Sofoklēs? Periklēs? Dēmostenēs?

Büyük harf: Genelde özel isimlerin baş harfinde, paragrafların ilk harflerinde ve alıntıların ilk harflerinde görülür. Cümleler genelde büyük harfle başlamaz. Alıntılar: Normalde, Yunanca metinde alıntılar için tırnak işaretleri kullanılmazdı, ama burada bazı metinlerde tırnak işaretleri kullanılacak.

Aksanlar ve Bilinmesi Gereken Diakritik İşaretleri Aksan işaretleri ünlülerin üzerinde (çift-ünlülerde ikinci ünlünün üzerinde) üç şekilden biri olarak görülür: ´ ` ῀ .

Bu sonuncusu bazen böyle dalgalı olarak değil ˆ veya ⁀ diye tek kıvrımlı olarak da görülebilir. Aksan işaretlerini metin boyunca kullanmamıza rağmen öğretimi kitap sonunda ayrı bir ekte verilmektedir. Aksanının bilinmesi önemli olan kelimeler yeri gelince belirtilecektir. Aslında Eski Yunanca’da aksan vurgu değil ses tonunun pes ve tiz arasında değiştirilmesiyle ilgili bir kavramdı. Modern Yunanca’da vurgu olarak uygulanmaktadır. Bazı öğrencilere isim ve fiil çekimlerini ezberlemekte yardımcı olduğu için kitabın ilk birkaç dersinde aksanlı hecelerin bilhassa vurgulu olarak okunması tavsiye edilir. Bunun için ilk birkaç derste telaffuzda aksanlı/vurgulu heceyi koyu gösteriyoruz. Ayrıca bu kitapta ünlü harflerinin uzun ve kısalığını belirten makron ve breve sadece aksan öğretiminin yapıldığı ek kısımda gösterilecek. Bu durumda bu kitapta dikkat edilmesi gereken diakritik işaretleri, kelime başındaki nefes işaretleri ve birbiri ardına gelen ünlüleri ayrı ayrı telaffuz etmeye yarayan diaeresis ¨ işaretleridir. Ayrıca (diakritik işareti olmayan) bazen Alfa, Ēta ve Ōmega altında yazılan İōta harfi gözden kaçırılmamalıdır. Bu satır hizası altındaki İōta harfi telaffuzda belli olmasa da isim ve fiil çekimlerinde önemli bir işleve sahiptir.

Eski Yunanca 2016 - Giriş Dersi

9

Alfabe için Özet Tablo ve Örnekler Harf B. & K. Adı

Α

ΑΙ

α

Alfa alpha alpa

αι

Telaffuz

Telaffuz Örnekler Anahtarı

Örneklerin telaffuzu

ada

δραματικός ἀγορά ἁμαρτία

dramatikos agora hamartia

ayla

καί αἴξ αἵρεσις

kay ayks hayresis

aw

avurt

ναῦς αὐτίκα αὑτός

naws awtika hawtos

aā

ay

ΑΥ

αυ

Β

β

Beta

b

ben

βιβλίον

biblion

Γ

γ

Gamma

g (! n)

gel

λόγος

logos

ΓΓ

γγ

ng

engel

ἄγγελος

angelos

ΓΚ

γκ

nk

sanki

ἄγκυρα

anküra

ΓΞ

γξ

nks

thanks

λάρυγξ, Σφίγξ

larünks, Sfinks

ΓΧ

γχ

nk nx

nkh

ἔλεγχος

elenxos / elenkos

Δ

δ

d

dal

δημοκρατία

dēmokratia

ev

σκεπτικός ἐγώ ἕνεκα

skeptikos ego heneka

eylem

ἀεί εἰρήνη εἷς

aey eyrēnē heys

ew

Ζεύς εὐγενής εὑρίσκω

Zews ewgenēs hewriskō

Ε

ΕΙ

ΕΥ

ε

Delta Epsilon

ει

ευ

Eski Yunanca 2016 - Giriş Dersi

e

ey

ew

10

Ζ

ζ

Η

η

ΗΥ

ηυ

Θ

θ

Zēta Ēta

z

zil

βαπτίζω

baptizō

ēe

eğil

Δημοσθένης ἤ ἡμέρα

Dēmostenēs ē hēmera

ēw

ew

ηὔδα ηὕρηκα

ēwda hēwrēka

thin

θέατρον

teatron theatron kinētikos isos hippos

Thēta tēta thēta t th

Ι

ι

İōta

i

ip

κινητικός ἴσος ἵππος

Κ

κ

Kappa

k

kuş

κῶμα

kōma

Λ

λ

Lambda

l

lens

λωτός

lōtos

Μ

μ

Mü

m

mum

μέτρον

metron

Ν

ν

Nü

n

ne

νέκταρ

nektar

Ξ

ξ

Ksi

ks

ks

ξένος

ksenos

o

χορός ὀκτώ ὁδός

xoros koros khoros oktō hodos

oyun

φίλοι οἶνος οἱ

filoy oynos hoy

u

uzun

Μοῦσα Οὐρανός οὕτως

Musa Uranos hutōs

Ο

ΟΙ

ο

Ōmikron

οι

o

oy

ΟΥ

ου

Π

π

Pi

p

pil

περίμετρον

perimetron

Ρ

ρ

Rhō

r

ruh

βάρβαρος ῥύθμος

barbaros rütmos

Σ

σ ς

Sigma (ve kelime sonu s)

s

sen

σύνθεσις

süntesis sünthesis

Eski Yunanca 2016 - Giriş Dersi

11

Τ

τ

Taw

t

ton

πεντάγωνον

pentagōnon

üi

üç ip

ψυχή γυμναστική ὕμνος

psükē gümnastikē psüxē gümnastikē hümnos

wi

wi

γεγραφυῖα υἱός

gegrafwia hwios

φιλοσοφίᾱ

filosofia

χαρακτήρ

karaktēr kharaktēr xaraktēr

Υ

υ

ΥΙ

υι

Φ

φ

Fi phi

pf

fil

Χ

χ

Ki khi xi khi

k x kh

kh

Ψ

ψ

Psi

ps

ps

Κύκλωψ

Küklōps

oof

Σωκράτης ὦ ὡς

Sōkratēs ō hōs

Ω

Üpsilon

ω Ōmega

ō

Telaffuz ve Transliterasyon Farkı Bu kitapta tercih edilen telaffuz kriterleri dışında özellikle Yunanca özel isimlerin Türkçe’de transliterasyonunda yukarıdaki telaffuz kuralları yerine literatürde geçerli konvansiyonlara uyumlu bir transliterasyon yöntemi izlenmesi daha yararlı olacaktır. Bu durumda, örneğin tek başına Üpsilon υ için transliterasyonda y harfi ama çift-ünsüzlerdeki Üpsilon için transliterasyonda u harfi ile kullanılır. Bazı örnekler: Yunanca

Βυζάντιον Ἀθῆναι Σμύρνη Εὐριπίδης Οἰδίπους οἱ πολλοί Λύκειον Παῦλος Εὐσέβιος

Transliterasyon

Bu kitapta tercih edilen telaffuz gösterimi

Byzantion Athēnai Smyrnē Euripidēs Oidipus hoi polloi Lykeion Paulos Eusebios

Büzantion Atēnay Smürnē Ewripidēs Oydipus hoy polloy Lükeyon Pawlos Ewsebios

Ünsüzlerde transliterasyon ve telaffuz farkı azdır. Bu kitapta özellikle ilk derslerde telaffuz şekli gösterilecektir. Transliterasyon ayrıca yapılamayacaktır. Eski Yunanca 2016 - Giriş Dersi

12