Codex Diplomaticus Brandenburgensis. Hauptteil 2: Urkunden, Chroniken und sonstige Quellenschriften für die Geschichte der Mark Brandenburg und ihrer Regenten [1, 1 ed.]

410 88 30MB

German Pages 508 [511] Year 1843

Report DMCA / Copyright

DOWNLOAD FILE

Polecaj historie

Codex Diplomaticus Brandenburgensis. Hauptteil 2: Urkunden, Chroniken und sonstige Quellenschriften für die Geschichte der Mark Brandenburg und ihrer Regenten [1, 1 ed.]

Citation preview

Digitizeä by

google

Codex diplomaticns BrandeBbnrgensis. ^gmnmfiing bet

KrKunbeit, Cljrdnikfn unli fonCtigrn CucUrnfä)riftrn für btt

»mb

tOm

SVegentem

.^rrau^grgebrn »on

9liebd.

Dr.

!D(« iveitr« $aa»»ttbcilc
$»fllbcrjlatt,

Sc3t(^nn 3 auf Slnl^alt, Säumt, Sf^tntn, Sraunf^tuWg, SDäncmarT, |)aml)ur^ ^oljhin, bie Caiiji^ctt, 2übcif, Suntburg, SWöfirrtt, SHagbfburg, 2>le(flcnbitrg, Slcifoi,

in

Ocjlerrcidl),

^u^c«,

5^Plcn,-5>onttntnt,

Sac^fen, 0

nntrrbrci^ew,

Jabre |200. Berlin. Nicolai. 1836. 4".) mit biefcm 3«b>‘* Ju G«bc gehen. Diefe Slegeften hoben bewirft, boh in 9lnfch«ng ber filtern 3fit, »or 1200, bod Sebürfnih einer ^Bereinigung berSBlSr«» fifchen ®efd)irf)tdgurtlen jn einer ©ommlung, «iel weniger fühlbor ip, old in 9(n0h»ng ber. 3«* tBergennen mir bie Umftönbe bie greube, wie id^ ju ©ott hofftf »*«««** noch bem'Sfl^t 1200. Codex nodj bem ju ©runbe gelegten 5Mone ju tellenben; fd werbe ich "'th^ ermongeln, nochtrfig» lieh OM^ bie 3(bbrücfe »on ben filtern, in biefen ^onpttheil gehßrigen SBronbenbnrgifchen Urlunben beijubringen. gür jeht fchien ed mir oerothmer, onjtott gleich “*ier jnm erfien SJlal ;;um 2lbbrncf gebracfjten 2)ocnmenten, ijl »on gropter Sßif^tigfeit. £:enn grate bie auf ancitoörtige ober Jsefaiijc^; für ;bie{en;,.^ ®erl)aitni|tc ber "fSlaiT Srantenburg unb i^rer Slegeuten bejüglicben Urfunben, bie fd)on obgebrurft fiiib, liegen in fo viel oerfd^ietenen iffierfen jerftreiit, bo^ i^r IBorfianbenfein ben löearbeitern bet

no^

feine tiefe

SJranbenbnrgifdieu Wefebiebte, für

tPtld)e

unternommen

unbefonnt geblieben

ftub,

oielfältig galt)

jeritreueten

i|l,

baber

amb

Cuellen

nadjitoeiftnbe Slrbeiten

fein ^Bearbeiter

brr IBranben-

burgifeben Wrfcbitbte bie hereito obgebrueften Duellen oollftönbig benupt bl/ «“b bap omb bie SBon inambem äijtrfc, größten umfaffrntften Sibliotbefen jene 21‘crfc nicht fdmintlicb umfaffen. ttjoo 23rantcnburgifcbe Wefd)id)toqnellen, bie in tiefer Sammlung »ieber abgebrmft loorten, in jicb entbalt, grofie

loor

nnb

ber

in

SHarf töronbenburg

fein

reitbbulfige ibbniglicbe iöibliotbef

bürg auojeiebnet.

iie

511

cinjige«

Grcmplar ju ermitteln, Sücberfammlungen ber

SBerlin bie

obgleicb

Sliarf

toib tic

Sranteiv

in foltben ilBerftn »erjiecfttu Dueßenfebriften loaren unter tiefen llmftanben

für bie SBrantenbnrgifcbe Wefd;icbtofcbreibung fo gut al‘'”3 gefeort »or ber onbern j^eifelhaft blieb, bie 2lb»ctchungen ober erbebliche lESörter betrafen, j. Slamen »in ^erfonen. Orten unb Sachen, i^ bie Slbmci^ung onberer ßefearten »on ber recipirtea in Slnmcrfungen unter bem 3:erte ober in einer Slachf^rift )u bem Slbtrucfe ber Urfunbe augeg^ ben. gonb fuh bod Originol ober eine ölte trauteürbige (£opie »on ben fchon onberomo früher ftbgebrncftctt Utfunben, fo »nrbe jebed STloI bod Original ober gebachte (Sopie bem llOiebcrabbrucfe

nichtöbe(io»eniger i^ ober ouch in tiefem gaüe in ber Slachf^rift ju jebe» jn Wrunte gelegt: Urfuntemibbrücfe ongejeigt, »0 bie Urfunbe bereito früher ebirt »orten fe\>. Sei ben früher noch nicht befe.mtten Urfunben habe ich tbenfallct bie Slnieige ftetd hroprietatis iioftre

ineft vel inefl’e

Maderl 47

SU. 37,

riiic

feiner

tcö iUejicrö

©e*

in ßlbev,

dei gracia mardiio

propagatur in pofteros, cui

itaipie

tain

futiiri

in

quam

terminis eiufdem uille iacentes

prefenlls

de cum omni

poterit, prati.s, j>afcuis et virgnitis et aliis appemUciis,

prius receperal proprielalem,

In

fenfu. iiientcs,

(SIrrgl.

9(n^.

uos commufacionem ipiorundam bonorum fecimns cum eccicfia

XIL manfos

nunc

tlrl.

.f^incroIfOeji

eine iPcfiv'utig

Albertus fecundus

trinilatis.

tefliinonio

'

1217.

clefie beati laurencii in bildelleiie

eandem

Sigilli

220. 221.

im

robiir

appenfione

XV. apud Wicenfe Bcrn-

iB ten Orig. Gnelf. III, 81t.

b(t Sliunnatf tBiaBtcnturg

Legum

nm^Iin SPJat^ilbe angc^örige SBefituiig ju ^illeiölebcn für

venit

et

Indict.

Comitibus de Daffcla,

Ilenrico Comitibus de Hartefburc.

son SSrantciifcwrg

Sllbrri^t

MCCXII.

Ludolpho

et

|U -£>annrl'er.

Antiqu. BrunfT, p. 129). ist .Moouui. Infi. Germ. IV.

SJlarfgraf

inde confcribi

indiciiiin,

iiieaniatiouis

Adoipbo

Lardo de Dorftat, llernianno

XI.

manet

pacti certum

cpie

fuiit

et

qiionna reftaiinim VIII. manfos

ecvxoris noftre mecbtildis, qne beredum nollronim ad boc accedente con-

contiilimiis,

alioruni in

villa

elebu

et

X\I.

folidos

de

areis

prove-

prius ipfi ecclefie attinentes, per confenfnin capituli in vfus noftros recepimus et pof-

eandem ecclefie in receptis manfis, ipiain antea babuit in pofl’elTis, bidulgentes libertatem. Vt autem bec commutacio rata teneatur et inconuulfa, prefentem paginam, que feirionein,

bulus

rei

certum inaneat indicium, inde confcribi innimu.s

et figillo noftro

cominuniri, Teftes,

rpii prefeiites aderant, apponentes, Quorum noinina bec fiint. Werueriis de amuorde, Fridcricus de affele, Arnoldus de meyndorp, Arnoldus de roffowe, Sifridus de pefekendorp, Johannes de gerfeleue, Ricbardu.s de coeftede, Albertus advocatusde fpandowe, Hern iebus ad\ ocatu.s de Avolmerftede, Be rnbardus de bililefleue, Jobanncs de jericbo, Gbeuebardus de alvenfleue et alii quam plures. Kgo Johannes iiutarius iiiarcbioiiis fubferibo. Acta funt bec in billingefboge, anno dominice incarnaciouis M“. CC“. XVII. Lidict. V*. 9Ia((

ton

Q cri

•> 1

1

U(^(

In

itcaigl. tBiblict^ct ju

9(tUn

!8(.

17.

Digitizedby

Google

7 I

Xn.

©rflitbcnl>itr(\

seit

SDlarTi\riif

So^onit »on

®eh-cibchcbun;i,

eint

SBoId^tri,

In

nomine Dinctc

labi foleut '

nentur.

et

Quoninm

BrandeburgeDPis.

indiuidue

eff,

bem

.^tfojlcr

SSof^op gntaimt,

in

bed

.^inrnJlrlifn '«uf 2I^hai^

bm

®orfcni

Albertus feenndus,

triiiii.

Grucltt(;c

[uiib

dei gjacia m-ircbio

Immana

^eruntiir rupeneniento dienitn Iniigitiidine ab

(|iiecunr|iie

memoria, necefTe

vcrcii]nrt

im 3a^re 1217.

ut ea, de quoniin olilivioiie oriri polTit ironfufio, literis eter-

Sciant itaqiie .prefentes et nofeant poAerii.quod nos ad iiiftanciain

noftri,

fidelis

jo-

Lannis de jhericho, aniionain, qiie in vulgari wulieop dicitur, quam idem] johanncs in duabus villis, crucittbe et wolchwi fcilicet, de manu noftra teiiuit, ecclefie in liildefleuo contuliinus integraliler iure perpetuo polTidendam. Vt autem hee. noftra donacio rata perinaneat et inconvulfa, prefentem paginam, qiie liuius facti noftri certum maneat indicium, cum teflibus, qui prefentes aderaut,

julTimus communiri.

Nomina

quoruni noinina fubfcripla

teftium:

Arnoldus

de tangermunde, Hinricu» gallus facerdos, pincema, Gozwinus de boyceneburch,

funt,

inde conferibi et figillo iioltro

de

prepofitu.s

Albertus

Bruno

flendal,

paroebianus

Hinricua

advocatus de fpandowe,

Tbeoilericus de ofterburg, Hinricua frater fuus, Erwinus de tornowe, llcrwicus advocatus, Hinricua de angern et alii quam plures. Ego Johannes notarius marchionis recoguovi. Acta funt bec in prato bardeieue. Anno Domini M*. CC". XVII. Indict V*. 9tatn einer loditer beö OTarfötnfen

»on Süneburg,

(ttc

coiubuftionef villanim et iubu-

eflet,- alter alteriuf

fanguinem

fitiat



et

carnem

Digitized by

Google

8 in

et

Unde

morte fameFcat.

nepotem

ipfiuf et

coDtigui terre tur

et

quod fubPidium, quod converfif Prufcie per Regeia

contingit,

Marchiouem predictum

poITit

potimmum

gentium,

quam

aliif

et tarn multitudine

illi

ntpote qui runt

procurari,

plurimum impedl->

divitüf locnpletef

Quapropter nobif humiliter

pereunt miferabiliter anime plurimorum.

rupplicaHif,

ut

cum'prefatuf Marchio dicto O. Bliam fuam vcllet matrimonio copulare ad fedandaf gucrraf et inimicitiar fupradictar,

quod

quarlo gradu contrabere valeant, pro bono pacif dirpenfare de

in

benignitate fedif Apoftolice digiiarcniur,

lam. remiiiarium difcordie inter eof, repromitlant.

Nof

dictorum Nobilium precibuf auctoritate noftra ftatuaf,

inclinati,

XIV,

Urhmbt

per apoftolica

quod fecundum Deiim

ctum Petrum, feptimo Kalendaf Siai^ clnre

maxime cum iidem,

tibi

fcripta

Datum

decenf arudlium

Rome

tuif et liiif

apudSan-

Pontificatuf noftri anno tertio.

Junii,



!QcTgt„iBc!gt, Cod. Piulfir.

bt« JRÖmifi^cn jlöittgö gricfcrii^ »tgtit ber ©tobt ®oeIor,

15. 16.

1,

«cm

13.

3Hlil219.

Albertus Arcbiepifcopus Magdeburgenfis, Otto EpifcoConradus Mctcuns Imperialis aule Cancellarius, Fridericus Halber-

Huius pus Hcrbipoleufis,

fe

obtinentef,

mandamuf, quatinuf fuper

viderif ftatucndum.

iBaticaRifi^en (St^.

ffifttirff)

fopiaretur perhuiulmodi copn-

Ti

Prufcie impenfurof in Domino fiduciam

tibi et baptizatif

de difcretione tua plenam

igitur

rei tefles funt

Engcjhardus Nucnburgenfis Epifcopus, Ludeuicus Dux Bauarie, Albertus Marchio Brandenburgenfis, Ilenricus duxSaxonie, HermannusMarchio ftadenfis Epifcopus,

Hermannus et Ilenricus Comites de Woldenberch et alii quam plures. Artuin anno iiicamationis domiuice M. CC. XIX. Datum apud Goflariam, UI Idu.s Julii, Indi>

Veronenfis,

clione fepliinn.

Heineccii

Sc^tib, Orig. Ouelf. lU, 672.

XV.

9)?artgr5fin

mib Otto,

tie

bem

SJlflt^ilfcc

(ivjbifc^ofc

für

M ecli tildis, vtiiuerfis «lini

erfoiift bte

Intel über bic Srben

ju Sllagtfburg «oit tem Üaifer

l'JtJO SJlnvf Silber, bcii

Dei

fic fufficiat

gratia Marchioniffa Brandenburgenfis,

vel (|ue lotigeua funt,

humana memoria,

valeat ritmere;

vt infuflieientia ipfius fcrijiturarum

eft

volunius tarn prefentibus,

mini Allierti,

luariti

que

Johannes

et

quam

fuluris,

Otto

filii

eiu.s,

nec mullitudini renim, nec longituinulta funt,

fragilitati

tenaciler apprehendere,

caufanim per gratiani

amminiculis adiuuetur, ne, quod fidelifer ac

aut iiegligenter pereat, aut inutiliter euanefeat. efl'e

Cum

vt vel

datum

ttnmujtbigftt ©fjtnc C'i'&öm*

überhogm »nr, »cm Grjbietbume

20. September 1221.

QirifU fidelibus liane paginam infpccturis.

tcmponim

i^ircr

Antiq. Goslar. 220.

conditoris,

viiliter geritur,

Proinde prefentium teüimonio literarum nolum

quod,

cum

poft

mortem

IHiinris Prinripis,

ac patris noftri, Marchionis Brandenburgenfis, adhuc

nobi.s,

Do-

Johanne

Digitized by

Coogle

9 Ottone,

Dominus no&er et Romanorum Imperator femper Auguftus et Rex Sicilie tutelam omnium feodorum, que idem Dominus noßer et pater ab Imperio tenuit, quam ex morte ipflus fibi Dommus Imperator vacare dicebat, que Aneuelle vulgariter appellatur, Domino Alberto MagdeburgenfiEpircopo videKcet et

dus, exißentibus

filiis

tnfra annos, Sereni(Timu8

per fententiam Principum Imperii comminflet, donans quid

in tutela

eius,

per Imperialem niunificentiam,

ci

habebat eadem; nos Mecfatildia MarchionilTa, et nos

tutelam ipfam a

Domino

Johannes

et

qiiic-

Otto,

filii

Archiepifcopo fupradicto de fidelium noßrorum confilio duxi-

manus fideiuflbrum, in aiiis noßris literis conrcriptorum, mUle nongentas marcas ai^nti, quod nunc Magdeburgenfe dicitur, sic in duobus tenuiuis perfoluendas, vt nongente quinquaginta mante in feßo bcati niartini proxime nunc venturo, et totidem in feßo beati Johannis Baptiße proxime fecuturo foluantur, et fiat vtraque folutio in civitate Magdeburg ad pondus, quod nunc cß ciuitatis ipfius, recipiente Domino Archiepifcopo in conductum fuum ipfam pecuniam in nouo caßro Wulroerftede, Magdeborg deportandum. Nomina fideiußorum hiiiiis pecifitie in aiiis noßris litteris continentur. Singuli autem illorum in folidum data fide mille nongentarum marcarum pecuniam promiferunt, ita, quodfi in folutione ipfius pecunie aliquis eorum defecturus fuerit, aut viutnus redimendam, fpondentes ei in rcdemptionem eius per

lauerit biti

non seruando promißum, qui

Quodfi pecunia,

tenebuntiir.

Stendale

reliqui et refidiii

ficut

promißum

eorum, qui promißum pecunie receperunt,

äarum,

fuerint eft,

in

non minus

folidum totius de-

in

dirtls terminis foluta

non

fucrif;

intrabunt in ipfis terminis Gdeiußores, indc nulla nocte cxituri, nid de beneplacito et fi datus fuerit vni fideiußorum termiuus indu-

Veruntamen duobus

fidelußoies habebunt' eafdem.

reliqui

chiepifoopus conceßlt,

vt

Sed

ad aÜa loca intrent

vel tribus

hoc de permiß'ioDe

et

termino fancti Joh|a]nni8 Baptifte, q^ui*eßiuus cß, intrent, qui voluerint, pter aerem eßiuum,

quia aliqiiam

vt alteniter noßroniin

Stendale

pueroruin videlicet

Quodfi

dicitur habere corniptelam.

ante

omnem

Dominus Ar-

ipfius eß,

vt in

Anger munde,

pro-

contigerit,

folutionem pecunie vel adhuc aliqua

debita parte rclldua moriatur, fideiußores pro rcliquo tenebuntur, et pecunia fine diminutione foluetur.

ante inceptam folutionem nos

vero

Si

Johannem

et

Ottone in

mori contigerit,

Similitcr etiani fi iam facta folutione alieuius non tenebuntur fideiußores ad partem reliquam exfoluendam. Promißä eß antem hec pecunia ad manus quatuor Canonicorum Ecclefie Magdeburgenfls, Do mini Tbiderici de Scherenbeke, Prepofiti Wernjieri, et Domini Lud ouici et Domini Kraphtonis, et quatuor Minißerialum ehis, Gerhardi Dapiferi, Johannis de Jericho, Burchardi de Brazni et Richard! de Blauwc, Ita, quodfi aliquis

fideiußores ad folutionem nullatenus tenebuntiir. partls pecunie mortui

ambo

fuerimus,

ißorum ante factam folutionem mori aliquibus

ipforum

contigerit,

prefentetur.

pecunia

Sane

vt

fuperftitibus fiat folutio,

et ipfis octo,

vel

indempnitati noßre juxta equitatem fauore

Dominus etiam Archiepifcopus quafdam nobis conditiones in hanc formam Cum reuerfus fuerit Dominus Imperator ad partes Teutonie, ducet nos Dominus

debito caueatur; feruabit.

Archiepifcopus in expenfis reducet,

fet

Pater noßer

fadet et in II.

e».

1.

fuis

efficiet

Imperio

competeutibus

apud ipfum,

tenuit,

liib

ducalu fuo ad

quod nobis

Dominum

Imperatorem,

et

omnia feoda, que .quo Principatus aüi por2

in folidum porriget

eo videlicet ^ure pariter

et honore,

Digitized by

Gj Qiosb. 3a^rb. 11, 214 816, befcrgt bcn

€oris Chrifti

Sdelibua

quam futuri, quod nos recepimns a Domino B.ertramo Alibate et Conventu Monafterii Sancti Johannis in nionte Magdeburgenfi quadringentas niarcaa argeiiti puriflimi, Pro quibus hcreditateni et jiroprietatein noftram in villa B iliingeftorp totaiu, videlicet cum advocalia et Eominibua ipfani villam cum triginta quinque inanris ciiirdem ac diniidio, ad eadem bona perünentibus et eiurdein ville ac bonorum ac hominum iuribus univeriis, quatuor ininirterialibus noArls, Conrado, Bertramo, Ade, Heilberto dumtaxat exceptis, qui feuduni, quod tenebaut a nobls ibidem, ab eodem Monalterio a modo recoguofccre teDcntur, in prefentia Gunitis Bederici de Dorinburc, ilJius terre Comitis, et Scabinoruui Comitatus elurdem, niutuo conreiiru tradldimus, poncinonem vacuaui omnium predictorum ceac Monalterio

dentes Aiibati trea

areas in

villa

meuiorato.

Ekkehardeftorp.

Ad

liec

iam

prerentem

paginam fuper hoc conferibi precepinius

dicte

donavimua eideni Monalterio et Abbati

jure perpetuo poflideiidas.

Ut quoque

venditionis et

contractus eldeui Muiiafterlo perpetuis temporibus maneat inconvutfus,

donationis

et rigillurum nortroruni inunimine robo-

Teftes liuius rei funt llluftres viri confanguinei iioftri llciiricus Coines Afcharie, rari. Ilenricus et Bernardus filii ipPius, Willebrandus maioris ccclefie Magdeburgenfis prejiofitus, Theodoricus deDobin; Nobiles vero Theo doricus de Trebar, Conics Conradus de llegenften, xVlbertus de Arnften; Scabinl eiufdeni ComeConradus de Cotlieiie, Bernardus de Ekkehardeftorp, tic Ilenricus Scultetus, Ilenricus Leo, Ilenricus de Bigere, Biircbbardus et Ilerdovicus fratres de Wallefleve, Hcidenricus Praeco, Eico de Repchowe; Fidelcs noAri Heuricus et iilii ipfius deStendale, Johannes et Hen ricus, G ozi\ iuus de Boiceueburc, Alvericus de Kcrchowe, Hervvicus de Wellen, Willekiuus de Turnowe, Ber-

Digitizod by

Coogle

15

tramas deSwaneberch, Bnrchardns de Irckefleue, Engilhardus deHvectorp, Engilboldus et Johannes filit ipfiiis de Slevenitz, Luidgeriis et Theodoricus Johannes de Haldegeftorp. Acta funt hec in Salet Henricus de Weddighe, beke iuxta pontein. Anno Incaniationis Doiiiüii M°. CC“. XXXIIL Indicdone fexta. Idus Octobris, Regnunte Imperatore Frithcrico. 9tai(

ttmüMmicfe

Bib UrfiRbtn abee ßatt

XXII.

la romm in

vcl

ab omni coado

abfoluti

preiiiiiißs

fcruicio,

Inijus noftre largilionis aiictoritas inconculTam

rigillorum

mus

roborandaui.

Liidolfus

GC”. XXX°. Wa*

et

facerdos et iiionachus,

Acta

notarius nollcr.

VUI“. Idus

VIII“.,

manorum Imperatore

ii

Vt autem

Geveliardus frutrc.s de Plote, Conradus Johannes, Ditmarus conuerfi DünemfindenRapin, anno dominicc incarnattonis M*.

Januarii, Indictione XI*.,

©rrgtr'« Cod. dipi Pum.

I,

18!).

— ii),

tc( gdai^lcB Jtloflar# tu let Slazt Scouluilurg

r

XXX.

inoleftare prefumat,

libertatis.

lirmitatem, euin appenfione

funt hcc in

366, «ro lic tage Ifr Sil

gaudeant

Regnantc domiiio Friderico Ro-

gloriolo.

lfm CriglnaloHnnff

pngta

modo

ali(|iio

prefentes fucrunt nominibu.s confcriplis, hanc pagiiiam dnx»-

qui

Johannes

Tefteji

Arnoldus

prior,

fes,

noftrorum eorum

bonis

privilegio Tue

apud oinncs habeat

»rm

©g(. ülicltt'S Cod. util

fine

1285

ia

I, SBl.

9(p3tigung ülcr

l 6.

.

llc Scflfr

eon Staamci'S Cod. conL

1,

25.

«

®ie SUarrgrafen von Sranbenburg, Ot'I'aim mtb Cito, biHru bnt ^apft ©regorIX., to^ Stuofobnung mit bem Äaifer, ben SBruber ßoitnib, fcco Oo(''H'i'iter Crbenö SJIeiflct,

er jnr cnblidjcn

olo töeruiittlcv itnb Unter^önNer 5 idaj[en möge,

im Slptd

t'ber 2JIoi

1240.

Romane fedis antiAiti J. et O., dei gra* fratres de Brandeborch, debitam cum devoto fervitio reverentiam

Revereiido domino ac patri fuo G; fände tia in

marchiones domino Jefu

et

Chrillo.

Cum

ex difletiAone inter reverentiam veftram ex parle uua
-

faiiis

doiinis Teutoiiiconim

tanqiiam iiitenmntius et

et rollicitudinein fuinat, et

futuris,

excellenlie veftre dcvotiflliae diixiimis

et tranquiHitate '\idetur confiftere, coiicedere ac licen-

Itonorabiliti

enim princeps,

de

et anxictas

tum pro Deo, tum pro neceHitato

cftra et domini imperatoris coneordia tiare

cft

paeis et conriiii rcmediuni inducat,

an^eluiu

plicandiiiii,

rufcitata,

in

et

hoc negotio

utilis

Copiam Aglllonim figillo inatris noflre fecimus

feliciter

ideo iitterani iftam

exequendo.

Agillari.

SIa4 Peru, MouninenI« hiftorica GermaDiae IV. Leg. D, 337. gtopoi

XXXI.

aiA MclIUc^cr Sätßca

ojitctta gciflUt, jn einer bem^crrlicficrt

im^otf)*

IV,

'papfi

cmvftel;lt

auf S3ittm

fhfte ^olbcrfiatt,

liiDOCcntiuf

Alberto

tcö

IG.

aJIarfiirafcn

Sluijiijl

12-17.

et Capitiiio Alberftatenfi. lilii

iiobilif viti

Ad

perliibetur teftimoniuiu laudabile,

rogaudam duximuf

atteutiuf et

moncndaui,

raciendum dileclo

filio

oddonif MarchionifRran-

capellaiio, gratiam fpecialeni, ipfiufiMarchionir prccef

fiiper qiiibuf ei

veliram

Decano

Prepofito Stendalienlif ecelefie, dilecti

deburgenfif, rita',



am

nof induciint.

ac eiufdem Prepofiti lue-

Qnocirca univerfitalem

quatinuT recipientef eiindem Prej ofitum ,

4

»on beut SWarfgrafen ju Sc^n

trage,

fcibigem

aueß

ju- bicittn

»crvßifßtet

fey,

^a^tt IKO.

i«t

Nos barnim, Jei gratis dux flauoruni, recognordmiis et prefentibus proteflamur, quod cum nos caltmm et terram wolgaft, que ad lilios domini noftri Johannis, mar* chionis Brandeburgenfis, iure fuerant hereditario deuoluta, contra iuftJtiam occupalTeac proinde ntrinf(|uc domini noftri gralia careremus,

nius et detineremus indebite occupala, nos,

cum andds

et fidelibus noftris

ad

ipfoniiu preluuüani

accedentes,

placitauimus,

curiin-

quod nos ipfis doininis noftris marchionibus, pro recompenfatione caftri et terre wolgaft, terram, que'vkera dicitur, cum dcciniis et Omnibus attinentiis, quas nos habuimus in eadem, liberaliter dimißmus ufque ad tenninos inferius annotatos, a fluinine videlicet, quod wilfna dicitur, ufque per medium paludis, (|ui dicitur randowa, a medio randowe ufque per medium fluminis, quod didtur-lokeniza, a medio lokeniza ufque ad flumen, qiiod dicitur vkera, a fluminc ifto per directum ex transpoßto ufque in flumen, quod didtur zarowa. Qiiidquid autem dominus caminenfis epifcopus in predicta terra vkerenfi iurU hactenus babuit,- non •diinifimus dominis mar-

dem

obtinentes gratiam, in hac forma,

chionibus

Nos autem,

antedictis.

recognofeentes

nos omnia bona noftra a

dictis

mar-

chionibus feodaliter teuere, caftrum et terram wolgaft et iiifuper omnia bona noftra, una cum confanguineo noftro domino warlao, manu coniuncta recepimus ab eifdem. Nos ipiis marchionibus contra quoslibet feruitii noftri preftabimus auxiliutn, iibi faluo ipfis obfequia poterimus exhibere. Vt autem hcc premifla inuiolabiliter obferuemus etc. Dalum apud landin, anno domini M°. CC°. L"*.

etiam ,

honore

9)a(^

bni

Cod.

XLV,

Brand. T.

9Ja|)ß SnttottitJ

^bnigd

uotif habuit,

quod

deuutorum,

p.

342 nnb

forbert

jum

C.

(Btt. in

— Marchioni tibi

ficut

et

ju

(cijlcu,

am

Brandenburgenfi. multif

de medio, plena undique

nunc ad honorem Dei

aliif

1,



tibtrtlifc

in (Btciftn’l

321. 323.

^ur Srl^cbmig

fcciS

19. g-ebruar 1*251.

Fidelimn mater Ecclefia diiduni

occurreliat.

(iuia uero diiiina proiiidentia

libertaf occurrit, ut

et Ecclefie

per

in remiffione

tilii

famofum,

ad

et

quod olim

in

effectum operuui elucelcat,

ecclefia gaudii plenitudine perfundatur, cariiTuno in crifto

Romanorum,

Stau S5.

Pom.

ben 3Jlarfgrafcn Don iSraiibetibiirg auf,

Jlaifer, S3ciffanb

tuam omni, qua polTumuf, aflectione rogamuf, tinuf duce falutif angelo, te duceqi egregium mater

4. in qiiarto,

ton tDrrgcc'l Cod. dipl.

inter nobilef et fublimaf perfunaf etc., quia quondaiii [»erfecutor Ecclefie

Fredericuf metuenduf faciente,'ipfo fublato

I,

IV.

SSUljtelm

Innocentiuf in

X.

tc< dipl,

peccaminum illa

filio

dirigenf,

noftro

fublimando in proximo äd faftigium Imperialif honoiif,

in

mente

latiiit

nobilitatem

inimigentef, qua-

per que fancta

W., illuftri Regi quem liberaliter et

Digitized by

Google

32 laudabiliter

et

fincera

decuit a fue promotionif initio confenfifti, nulla tardUate interpoiita, ftudeaf

ficut

deuotione placere,

efficaci

patenter ao potenter

a£fi(lail



.

ac preftcf

Epilt.

te( Salicanifd^ro

0u< (inn

XLVI.

e'idein fidelitatif debile

Datum Lugduni, XI. Kalendaf

5t3nig SEDil^cIm jrigt

ttm

kmocCDtü

SDIorlgrofcn old

Wilhelmus,

dei gracia

iuramentum, et

fibi

anno octauo.

Anno MO. Ep. 670. T. U.

JRatbc ttnb bcr S?firgcrfd[>aft tn gubcif cm, ba§

Sianbtnburg mit bcr 0tabt Sübccf

er bte Sjrörlgroffn »oii

IV.

Martii,

bclclmt babc,

imb

forbcrt fie ouf,

om

Romanorum

femper Auguftus,

rex,

25.

sjtcirj

bit

1252

Herren onjuerfmnen,

Confulibus toü-

que Vniverfitati Burgenfium in Lubeke graciam fuam et.omne bonum. Univerfitati ve^obilibus viris, dilectis priiicipibus noftris, Marchioni* ftre uohimus elTe noUmi, quod nos bus de Brandenburg, ob eorum fidei conftandam et deuodnnia puritatem, ac edam feruida quam plurima et labores, nobis et Lnperio fepiua per operis euidendam exhibitis, contulimus ciuitatem

Lubeke, de communi confilio prindpum Iniperii et alTenfu, cum omnibus quemadmodum in priuilegio, ipfis a noftra excellencia fuper eo

attineneüs et iuris integritafe,

plcnius eft exprelTum, pbeodali tilulo peq)etuo polTideiidam

iiidulto,

:

uobis mandantes fingu-

'

ac predpientes generaliter miiuerfis, quatiiius ipfis in omnibus biis, que ad iurifdictionero Imperialem pertinent, obaudiaüs et obediatis fideliter, tamquam nobis, recipientes ipfos et haDatum Bmnefwik, bentes pro dominis, dcbitani ipfis exliibeutes reuerpneiam et honorem. lis,

Vm

kal. Aprilis,

X

Indictione. Uifiintcn'StmDliDig

Slu< t(t

L

Ott,

CLXXXL

XLVn,

^ugo, 'Gorbinol uitb opcjtclifcficr ?cgot, trogt ben 5Bifd)5fcn sdt St^wcriit mtb »oit ^OMlbcrg auf, bic ©tobt Sfibctf jur Stnrrtcmnuig ted Atonigd äßilltclm, bo oud) bcr ^cvjog son ®ot()fcit imb bcr Sfiorfgrof »on Sronbenburg bcnj’clbcn rtodjtröglic^ onerfonnt batten, fd wie ämn ©c^orfom gegen

bic SDlorfgrofcn

»cn Sronbenburg,

Venerabilibus in Qirifto fratribus, fcopis, frater

Hugo,

flolice fedis legatus,

Dd

raiferatione divina titulo

falutem

et

finccram

m

onjufioltc«,

om

25. 2)Järj

1252

Suerinenfi et Havelbergenfi epifände Sabine Prefbyter cardinalis, apo-

gratia

domino

caritatem.

Licet excelleiitilfimus domi-

Wilhelmus, Ronianorum Rex, femper Auguftus, olim fuiflet a principibus, quorum intererat, legitime in regem electus, a fummo pontifice, ad quem perlinet ipfius electionis confinnatio, cunfimiatus . et in Aquis in Regem fulempniter confecratus et regali diade-

nus

,

mate coronatus;

domino

oppida excufabant, dicentes, quod eidem non debebant intendere tanquam Regi, pro eo, quod nobilcs prineipes Marchio Brandenburgenlis, qui vocem habent in electionc predicta.

tarnen, quia fe^ali '^ot civitates et

Wilhelmq

dux Saxonie

et

Digitized by

Google

33 non

dectioni

OOS et

confcnrcrant fupradicte:

in die annunciationis

Marchio

dem

in

Brunefvic,

dominice prefenics iDterfuimus in

antedicti elcctionem de.predicto rege factam

ulterius

excufare, quin

Cum

fidelitatem

et gratani ac'eiin-

boiiiagiiim

et

fo-

in

oppida

igitur prefate civitates et

debeant dicto Regi,

obedire

ubi et quando Dtix

ratam habucnint

regem ejegerunt nnanimitef ad cautelam, ac eidem

fempni curia, nobis prefentibus, prelliterunt podlnt

qnod

vellre tenore prefentlimi intiinanius,

fraternitati

fe non qua fungimur

pateniitati veRrc'

quod civea Lubicenfes' dUigencius monealis, ut infi-a autoritate precipiendo mahdamus, proximum Pentecoßen dicto domino Wilelmo in omnibus obediant tanquamRegi, eundeuique vel nobiles principes Marchiones Brandenburg,enres, quibus idem rez' civitateni

Lnbicenrem terit

dicitur

conceHine,

plena iides,

fieri

per Ikteras eiufdem regis patentes vobis

ficut

ad omnia

iura impetii recipiant ac

Alioquin extunc eofdem

refpondeant et Intendant

ci\

po-

ct ipfis

eidem tanquam'Regi de premillk

es excommunicetis et 'ciritateni

eandem

ita quud Uulla exliil>eantur facraiios iam procefTiiremus durlus hoc rogauilTcnt Datum Brunefvic, VIII April, PuntiAcatus Domini Imiocencii PP. IIIL anno nono.

fuppOnatis auctoritate noftra diftricto ecclefiartico interdictn,

ea preter viatlcum

meiita in

contra ipfos, niA predicti kal.

®er

-

^oQonb

Urftnitirn>einuilung

bem

in

dei gralia

fideiibus juefeiitem

Romanorum Rez^

fe.

exigentiis

raentorum.

quam

illuftre.s

Attendentes viri J.

CLXXXU.

{ie

ber SDlarf IBraubcnburg

bmSBürgmt boul^ccf

bie

rilBcilt

ift,

femper Auguftiis, V'niuerAs et onuie

'

im-

facri

EtA celAtudo

bonum.

>

exhib.eat Ubcralem, illos" tarnen uberiori promptitudiiie pro-

fequi debet fpeciafiori graba et fauore, qui

conftantiam,

9tr.

1252.

SDISrj

paginam infpecturis grabam fuam

regaJis runctis iinj>erii fideiibus

rum

],

Sc»oB«frn

iDIaa^c, morin

om

,

Wilhelmus, perii

fuj>er

SlSmif^ie Äßnig SBiTbcIm’ Bewilligt ben

3oHfrci^eit in ber ©roffc^aft .

nos

tat tn

.

XLVni.

denunciantes quod

baptifma;

et

marchiones

et

O.

eam

ilaqiie

benignam fuo-

Abi vendicant fauorabilem et

Ancere

purltaleni

fidei

et

intime

Marchiones Brandenburgenfes,

dilcetiunis

edririuni priu-^

cipes et alfines noftri, erga noftram celAtudinem gerunt animo indeleAo ac volentes ipAs gra-

Aam

fpecialem,

faccre

genfi prefentium

uniuerAs et

dem Itram

eorum hominibus de ßlarchia

Co mi tat um Hollandie

lum tliclonium Aue pedagium foluunt,

Angulis

prout

eLs

alias

tuA

foluant,

Brandenbur-

ipforura aliquem

cum nul-

quam ciues Lubicenfes

pro ea portione,

concefAmus de

vd

et eius diftrictum tranfirc coiitigerit,

auctoritate concedimus,. ut quotienfciinque ipfos

quibufcuiiqiic boiiis per

grat'ia

ibi-

8i quis autem contra hanc no-

fpeciali.

concefiionem aufu temerario venire prefumpferit, grauem celAtudinis noftre offeufam

Datum ßrunfwich, VU.

nouerit incurfurum.



Scfd)c.

«ssbH^cU. U. 6b.

X.*,

fe

anno doinini M"-

'



.

im Stobiariiiivc |n Slnitit.

£ti||ina(

mtiin’b

Kal. Aprilis, Indietione *

CC”. L“. fecundo.

1.

bn C^uio. Sconb.



Mbbriltft

in

11.38.

Zbt'

Serdts^b

Dipl.

r«t

JHsrefa.

1,

3. 4 «nb in



.

Sei-

'

.

_

&

Digitized by

Google

34

XLIX.

Sraiibfnbiir(j

5Riirfgraf

unb ©traben,

bnir SJcrjallcnbritcn

i(;ren

Nos Johannes,

del

gratia

una, et vtiiverfos nata,

dudiiiii uidebatiir,

debeat et fopitus pure et tes;

ita

ctiani,

minus

difcordia

noftros

qni

iiiter

werben foH, unb

2ü. 2lpril 125*2.

Rccognofrinius valTailis,

talis

eft

et lit-

nos

biter

ex

ronipofitio ordi-

nos et eofdem Burgenfes uer-

ex caufis diuerfis incidentibus atque datupnis, peiiitus abolitus efle ßiiiplieiter

,

omnes

ac odii caul'as alterutrum dimitten-

dilTentioiiis

oitö ber pueiten ^älftc bco

3niiiiiö

Venerabili

1,

ita

)ireter poenitencias

Tertio Kal. JvuiL

btftm brn Garbinal fe ivic

befreien,

^it

Dalum iSandowe,

pamulomm.

viri.s,

fcilicet

et

priuilegii,

fidelis

quo dominus Fridcricus obni, cum Ciuitatein Lubicenfem ob

ecclefie' fiUus,

euideiiter cognofeere poteritis, pro buiurinodi graiiaminc co-

Canonicis Lubicenfibus,

fralribus predicaloribus et miiioribus,

et aliis tam dericis quam laicLs fidc dignls, canonicani iuterpofuimus appcllatioiiem, nos et noftra pairocinio ecclefie commendanles, cuius appellationis caufain et, forniam, diligeiiter conferiptam, prefatis doniinis et Epifcoiü-s, mandati veftri e.xfeciitoribus, ante prefixum

nec non

nobis terminum’fmc mora tranfmifimus.

Vcnerabiles autem doiuini et exfecutores

nonice appellationi noftre ininime deferenles, et

formam mandati

veftri,

decaiio,.

fub hac forina;(Inf. Nr. L). niaiores et

Cum

coiiteinptuin iuris et

autem decanus

et pauci canonici,

noftre

ipforuin

executorum

licet feirent

declinalTe,

ex

utpote

certis caufis et

qui

fufpccti

in

qui prcfeiiles crant,

rationibus,

eraiil

veftri,

iiifticie

dederunt

diferetiores, in fpiibus confilium ecclelio deperidebat, abfciiles crant,

veflrorum lilteram recepifTent,

tum

(juia in

canonicis et plelianis Ciuilalis

et

finc.s

fe

ca-

et contra

mandalis

nam

alii

banc exccufornm potiiiffe

mandati

maiula-

exccfleraiit,

Digitized by

Coogle

30 ple^nint tarnen a

flinere, ’timenles ct alTr^rentes, fpotiarentirr,

fc

de

vobU de

(juod a

Cum

e

tarnen

veftra iutencio,

noa

tutnitateni

velletis

cpiod,

perruafum,

per executores veftros

ut id lieret iuris ordine non feruato,

fuorum periculum

incurriffent,

Nos

anlein,

fl

per

nec

iuris beneficium,

ribus

Lubicenfi

fiiiiuus,

quod,

aliter

ineritu fuiit fufpecli

«{uoruin

:

dubitet vef ignoret,

hoc

iion

taraeii

bec

l'uil

canonici per vos beueiieiorum

ipli

fl

co[)iaiii

executo-

veftris

per executores vere fufpectos, fuper

olliciiini,

lultrucü

appellanduin.

duxiinus

prefentiain

videlicet mandati

iiierito

efi,

a|>pellatur, in

exceduut,

iines.

et

in fepedictis executoribus inuenitur.

fit

fuspectus;

ficut et fui

et

gra*

ciultatis noftre

tali

predicatoribus et minOii-

fratribus

.

duo-

quando

Dominus

tanta faniiliaritatis gratia Marebionibus eft coniunctus,

quod nobis

eis

Kegi» vo-

noltri

doniiiii

quod ab executoribus non

fit,

quando

cafuum uterque

Marchiunuin natus et educatus

rum

verum

obfeniatur,

Hauell)£rgenfis epifcopus

eniin

iiio

ad vedrain

licet generaliter

bus tarnen eafibus id

iiullus

benefieüa

fuis

canoniconiiii pufiUaiiiniitateni et taci-

eplfcopo et canonicis,

Confulibus

corain noftris

et

enim

inre,

artare,

per defenfionis

coiifiderantes,

qui mandati veftri tincs excederant, diuinuni auferretur uaiiiine .corain doinino

pro

licet

artari vel

quod per nobis grauanien’ ingereretnr non modicum,

rilms reftitiffent

non de

fi

a niagnis et litteratis et religiofm \iris

contrario

fanctitatis veftre iuflicia puiclire

optiiienda

luntate

bcneßinonira fuorum periculum fn-

facto falteni,

contra executores veftros, rpianfumcumque et iiiftilfmiU rationibus et defeii-

tuerentur.

lionilnis, eflet

fl

qnam

ccflare potius et tacere,

JniinSs

ut

non fulum fub dorut-

ipfe eii'un

progenitores, fed etiam de maiiibus ipfo-

ante epifcopatum plura beneticia eft adeptus, et taudem ad eurum vuluutatem in epifco-

pum

electus.

eft

Alarchiuuuin pluribus

Preterea

maiores et

faiiiiliaritatibus

eft

Bremcnfi Archiepifcopo

duniiuo

fe fatis doeuit elTe

epifcopus,

quam

confueuerunt contra

i|>fuin

pater fuus et fratres fui in confilio

omnibus fiifpitio

aliis

in

Ex

iiiueniri.

cafu propofito,

et

coram epifcopo

Lvbicenn

fufpectum: inlerrogatus enim ab epifcopo ct ab

tatem Lvbicenfem peqieram quod

ipfe

Item domiuus epifcopus Zverineufis, ex cunfelfiune

fed videri.

indigeat,

tain

faniiliariores

adeo nota

procefftlTet,

fiue iufle fiue iniufie proceflUPet, propter

refpondit,

quod

ct aliis multis

aliis,

invitus

et aliis

iftls

ut probari iion )*ruprla,

coram

'

facta,

quare contra Ciui-

hoc

feciflet,

adiciens,

"

Marchiones aliud fucere non poterat, nec au^

debat.

Preterea,

fi

dominus Zverineufis fufpectus non

elfet,

tarnen folus in caufa proce-

quod duobus cominittitur, vnus non exeenerant,

tituli

fignati.s

hoc

de

t|uu

itt

talis

Frater Hugo, ftbL in Chrifto nobili

eft

nepoa tuus

noTtris litcris,

liabebatis fuper

quanun de Tpe-



ut in fic contracto matritnonio, proiit in ipbus Cardinalis Litte-

Nos

igitur vefiris fupplicationibua iuferi feci-

^

,

niiferatinne

viro

erat,

hoc couTcien-

iSancte Sabine presbiter Cardinalis,

pleniiis continetur.

-

iiatum nolHlis viri

tenorem Litlcraruin Cardinalis eiufdem prefentibus de verbo ad verbum cautelam, qui

exlitit di-

invicein contraxiTtis camali copula Tiibfecuta.

Jutta,

noTtcr H.,

fiiius

Diicis Saxonon obTtantei

vqs contrahere ma-

intcr

filia

dali mandato noTtro, facto fibi oretenus, difpenfavit vobifeutn, non obdante iinpedimento buiubnodi, valeatis beite remanere, ris

gcbontrti ^trom 15. Sliißujl 1256.

Johannes, teris

Brandenburgenfis Marebio,

dei gratia

duilatibus (ut fiipra) ^falulem

et

hnccram ad bencplacita

bonis et fanctis in doniino congauderous

in

, ,

uoluntatena.

quibus vos pacein et

commune bonum oßendi-

fUs diligere ac foucre, vniuerfitati veftre toto corde grales et gratias referentes,

femper

rebus aput ueftram dilectionem promereri

et

ct cunfeniandae dos et alios principes

dte commonere curaßis, DOS ac

ciipleiites,

quod (ub

Romani Regis

hoc

^ita

fpe pacis agendae

clectionem tarn

Verum

veftrum confiliura et auxilium unanimiter adliibendo.

hoc concordamus, ut modis omnibus reformatiom pacis

principes in

alii

ad concordein

et

folti

quia

ecclelie inr

tendanms, (ncc) aliquod capud tarn ydoneum ad tarn fanctum propofitum profequendum poteri-

mus

fratrem noftrum Ottonem, quem

inuenire, vt

gemns, et

ipfe,

in Regem poftpofito omni dubio cRet nobUium atque ueArum ac alionon audebit

ad cnnlilium noftrum et aliorum principum

nim amicorum Aiorum, omnino hoc

Datum Wolmerftede,

recufare de cetero

Non. Augulti.

(Lätterae in fcfto

Wul

btl grtibrrm

U, 379

IiXX.

»on grr^brrg

(ift.

€i^dft. unb Utf,

I,

617.

$>fir30 g 4

2Il6trt‘

»on Sratmfd^Wcfg ©t^rriBm mt

A., dei gratia

dux de Brunfiric,

»om dilectis fuis

dömino

congaudenius, diligere

in

ac fovere,

quibus uos paccm et

confervande et nos et

yniucrAtati

curaftis,

aIio9 principes

ueftre

ueArum auxilium

Prindpes vobifeum

in -hoc

Colon.

Studüs

1%-»

Gern. IV. Leg.

Worm.

ueftris

commune bonum

et cete-

oAendiftis et

toto corde gratias reflerentes,

et hoc vit» pads agende

quod

fub fpe

ad concordem Romani Regis electiouem

et favorem unanimiter adhibendo.

.

bonis et fanctis

ecclefie

femper et rehus apud ueAram dilectionem promereri cuinentes;

alii

tnlL

bttfeihbt tofgtn btr

mogunt

duilatibus (ut fupra) paratam ad bcneplacita uohintatem.

in

oomnionere

Vetb, Hon.

1256.

ris

oAenditis

bri

abgetracti.

Slngtltgcn^cif;

ct

aflumpt. mariae etc.

vorhergehenden Urkunde).

bei der

Verum

tarn foIUcit*

quia nos et

concordamus, ut modis omnibus reformationi pacis ecclefie in*

Digi|ized by

Google

4S

.

,

capud ydoneum ad

tendiüaius, (nec) aliquod

iUnAreiu uirum dilectiim cuufaDguincuin

g CD fern,

cui

uore uolumua non

que •

fuerit fubiimatus,

Datum

SJlflrlärof

Otto üon iBranbenburg

Otto, pacis

worm.

1/

U7.

crflärt

fiel»

fui,

et

!>•

audebit.

379.

jur Slimo^mc ber ilcnig^ttürbe bereit,

3a()re 1256.

brandenburgenfis Alarchlo,

dei gratia

pace venerit

.nofter Jliefus Chriftus pro

que

in celo et

ILnc

accingeret crcatura.

manda



Diicctis ln chrißo

mogunt CoCumauctor

et celcris ciuitatibus (ut fupra) paratain'ad bene[dacita voluiitatem.

Dominus

languinis

im





lon.

et noljilium at-

etc.

Knl trtftßrn Sanimttmg

LXXI.

qiiu poßiiniua coiiniio ct fa-

omniao Loc recuTare de cetero non

uertniiu ac aliorum amicoriun Tuorum,

'

omni

ad confilium noftnira ct aliorum priiicqnim

et ipfe

deefl’e,

propoßtum ]>oteriinus imietiirp, fitutAlarcliionetn Brandenbiir-

Ottonem,

noßrum

regem, ut fperamua,

in

fi

tarn fanctiiin'

que

in terra funt, pacilicavpjlt,

qiiöd

eft KarilTiiiii,

ftudiis

conreruanda pacis uincula tarn unanlmitcr

niundum ac per afperrionem digne in pacis amorem omnis fe

in Ituuc

ueßris bouis ct

quam

faiictis,

que ad

virüitcr convertißis, in

refor-

domino con-

gaudentes, univerfitati veßrae gratiarum referimus acliones ac \ita femper et rebus apud vos

Quod

indignos et nlios Priiicipes ad concordem Romani reaflißcntiam veßram nobia confilio et auxilio unde Domino faventc pax in terrU reddatur. et liulna clementia confer%'etur. Veßre ita([ue nolum iacimus dilectioni, quod inßantic et confdio Prindpum et nobilium atque aliorum amicorum noßronim, tarn rpiritualium'quam fecularium, qui

ftudebimus promereri,

nos

licet

gis electiouem tarn rollicito cominonerc curaßis, '

promptam

honorem

in

ombilius promiltentes,

dei

in nobis et

reßßere non audemus,

nunc babemus aut mus, anchorain

fpei

quod Frankenfurt,

in

bonum noßrum

in ipfo,

omnia

'Voluntati

amicos et omnia,

tes,

Turnus liabituri,

noßre figcntes

et fuper

aflectant,

quin corpus et aiiimam,

poßerum

ad honorem regalem

quum

Divine ulterius

que de ipßus in

Dei

gratia

fervitio oSiera-

nobis juraento ßio nuijutn honus fperamus

Etiam caritatein veßram rogamus, ut ad curiam Beate virginis celcbrandam, ita decenter venitatis, ut ctfi inter quod abßt, oriutur, 'pars, cui infertur injuria, veßro poflit auxilio

inpnfUuruin,

levc facere nol)is noliL

in

in

fefto

aliquos ibidem difcordia, roborari.

/

Datum

et«!,

Ini, ^al

Codax

1,

tft greii). tnlbcdl.



517. 518.

#cn gcc»bctg €ta(t br< (nec)

.



wie oben.

Kill trrftltta Sdimnliing

a. a.

D. 879.

im Saftte 1827 iß cc«

— atif

Jccpbccg

.

Sic riet

fctflr()riib nilgcibcilicn

ton Umfei^iage ciut« jctcMnal

ut

U
omca)>iitI,

(oon ©oKwcbcO;

p

«nb

SBiirjtf

tcn ^oilegien ber 0tobt

bem

fcilcnO ber 2)iar!grafen

Ego A1«xander, ConTul et

am

»or bmt t>npftli4fe

3o^ann unb Otto oon S3nmbenbnrg bro|)enbm

17«

Kai

11S7.

ciui« Lut>icenrts,

«unis meis, prepofite, dccane Lubicenfis, veftroque hl die videlioet

j»tfttr1Jö|Ü

3lat^e ouOgefjsrot^cne 55n>tcjiotton gegen bte bet grei^rtt unb

Singrife,

«uper,

ßuBef ,

ju ^beef unter iBemfunQ ouf

tcn Dominicanern unb btn )$ranciOconcnt

Gntfdbeibung bit münblit^ toon

appellationem coram vobis, do-

capitiilo

nec non

lanctorum Gordiani et Epimachi, a coafulibus

ac tota Tue ciuitaüs vniuerfitate fuper

iuluiia,

quam

aliis viris

religiofia,

Lubiccnfibns pro

'Abi fiieque bbertati

fe

ac priuilegüs pretextu

ex parte iUuArium virorum, Johannis etOttonis, MarchionumBrandenburgentinm, fenciunt imminere, iiiua voce factam, denuo in die Afeenfionis domiü proximo in feriptis, renouo atqiie corani yobis virifque jeligiods fratribüs videlicet predicatoribus et minorihus, pro confulibus ac tota ^niuerbtate ciuitatis Lubicentis hiper omni grouamine, quod in predicta cariifa memorati iUuftres domtni Johannes et Otto, Marchiooes Brandenburgenfes, vel per Je vel per judices, ß forte obtinuerint, contra nos no>

iniqui grauaminis

ftramque liberlatem

attemptar^ pvefumprerint, Apoftolicam federn appeUo,

'ac priuilegia

Lyn" .'ln

domini'M*. CC*.

die AfceDßonis doniinL

dlgiliis

Anno

In euius appellationis teßinionium pre^

lens feriptum ügillo ecclefie ueßre fratrumque pcefencium, tarn predicatonun

quam mmonun,

petimus inßgnirL Mul

SiftDittn>0amliins

t(t

L

ftt,

OCXXXiV.

'

ita perfolvenda.

flecognofcimus ergo debitonun onera nimium nos arctarent, Comi-

cum

qvcm

favore,

circa

multis retroactis temporibus habuimua et habemus,

endere uolumus domino

conTiderato maiori dainpno,

folucione debitonun, circa poflelTioues Ecclefie noßre uendendas,

Ecclefiam Magdeburgenfem

iuducti,

pocius

Magdeburgenfem

apud ipfam Ecclefiam

Rodoipbo Archiepifcopo Magdeburgenfi

ram, et non infeudatam, pro Qvatuor Milibus

qvam cuiqvam

ei,

manere,

et Ecclefie

a

alteri,

q\-am Comiciam

fue uendidinius iibe-

Qnngentis Marcis, cum omni iure et atliqvod wlgariter Go-

et

nenciia fuis, ficut ipfam habuimus et temiimus multis annis, excepto eo,

'

fchap dieitur in uillis fubnotatis: Otenleue, Bekcndorp, Hornhufen magnuni, Emcringe Antiquam villam .Ofcherfleue, Wcgerfleue, Aiidefleue, Brandefleue, Nendorp, Uamerfleuc, quas fubeße uoliunus Advocacie noßrc in Ofcherslcue pleno iure ita, ne nomine Comicie tarn in biis villis aliqvid attcmptetur, preter qvam fi aliqui in bis villia

manentes proprietatera fuam dare uel uendere uellent, optiunem habeant, coram Comite, Domino Magdeburgenfi Archiepifcopo hanc proprietatcm dandi, uel coram

videlicet

Aduocato

noßro

in

Ofcherfleue

terminandL

Vendidimus eciam

oenfleue, unum qvod ab antiquo domini Epifcopi nominatum eß,

duo caftra aliud,

in

Al-

qvod bone me-

Geuehardus deAluenfleue eflificaverat, cum fepdo Caftrenfi, et Caflellum, qvod Hakenftede uocatur, cum oflicio et reddiübus uacantibus, et ficut tenuit bone memorie Epifcopus Meiuhardus, qiiando de Ejiifcopatu ccffit. Pro Caßro uero in ’Alaenfleue, quod Marchionum Braudeburgenfium uocatur, in commutacionem reccpimus Caftnim Magdeburgenfis ecclefie, quod Arne fb erg vocatur, quod nobis dedit et tradidit dominus lludolphus Magdeburgenfis Archiepifcopus, Capituli fui accedente morie dominus

coufeiifu

rum

Recepimus eciam

in

hac uenditione Caftrum

Clettcnberg cum Centum Marca-

reddiübus infeudaUs, quod nobis et noßre ecclefie tradidit et dedit dictus dominus Arfui Cajtiluli et voluntate in ius et proprietatem perpetuam perpetuo

chiepifcopus dcvconfenfu

poQidenilum. ftri

Adiecimus

et Clerici noftri,

dum

eciuui

nec non

quod prelati nonoßrc, ea libertate gaudero debent, qva,

hac uendicione huiufinodi condicioneni,

in

et Miuifteriales Ecclefie

quam

noftra fuit comicia, ufi funt et

circa cos confueuimus ol)feruare.

Concordauitnus

eciam cum domino Archiepifcopo, proniißo dato hino et indc, ut confilio et auxilio tempore hoc requireute fiinus mutuo adiutorcs, lioc uidelicet modo, ut fi quandoque aliqua iuter nos et quofeumque alios rit,

non

et id forfan

aliipiid iniurie uel turbacionis,

nos contingat,

poterit concordare,

manu potenü

fuerit requifitus,

in

tenebimur

uice.

uerfa

Afchanie,

prefüto iuraniento.

Id eciam

nos iuvabit

autem

ab

liac

cum quibus dominus

inferi

modum

fit,

uolumus,

Nos eciam

ortum fue-

amicicie nos

de Sex Scptiiuanis apud ilium premifia,

viriliter

Excipiuntur

et nobiles onines,

qvod querimonia dignuin

duininus Ardiiepifcopus per

fi

ainmonicione

'omni et

dum

obligaüone Ulußris princeps. Archiepifcopus iunctus

cum

illo

a nobis

eodem modo

ei

Com es

eft fide data et

qvod de omnibus fupra memoraüs Warandian)^

70 »

^

^Dkiitized by

Coogle

prefbmus domino ArchiepiTcopo de Coniicia in

Sehufen, cum

MagdeburgenFi iuribus et raftris et

et Ecclefie Magdeburgenfi, uideiicet

omnibus Aipra

dare dcbcmus ubicunque. et quandocunque requifiü fuerimus

Hoc

diiepifcopo et Ecclelle ÄlagJelmrgenfi.

per CO dedimus,

fi

dominus Magdeburgenüs ArchiepiTcopus bona

eft,

hec

alie munitione's

edificate

in prcfata

Comicia

Et ne hee cuiquam

exiftunt.

per CO literam,

noAro

et Capituli fui figillis fccimus roborari.

Wicgerus Decanus

rtadcnHs,

de nouo

futuris

et Capituli noftn,

edifieari

et

eccl«rie

honis commutaverit, altcram eque bouauL

non debent,

tempoiibus ueniant

confenfum fu»'

et proprietatcm

Merfeburgcnfis, in uillä Hamerfleue fita, emerit, uel cum aiiis villam cum eifdem bonis retinendo ad^Comieiam, rectpiemus

Ad

Warandummo Ar-

nomiiiatis, et

necefle fucrk

et

etiam infer nos dictum

in

dubium,

que nunc

niPl

prefentein Tu >

nec non domini Arcbiepifcopi Alagdeburgenlis et

Hermannus

Teftes buius

HalberAadenfis ,

Defholte, Hermannus de Cruceburg

Burcbardus

Wernherus

vice

PrcpoAtus Halber^

dominus,

Cuno do

Canonici Halberftadenfes,

Scolafticus,

Boper»

de Storenberg: i Conradus Albertus de Arnften Prepofitus, Ileinricus de Gronenberg, Wernherus de Gudeuborg, Borcbardus de Qvcrenuorde, Caponiri Magdebiu'genfes, Et laici nobile» viri, Cotues Sifridus de Bianckonburg, Borcbardus Burcgrauius de Querenuoi;de, Otto de Ha-demerfleve, Geuebardus de Gro-nenberg, Volradus d« Cranecuolde frater nofter, Ileinricus de AliCfleue Dapifer, Gerardus de Wcderdcn, Ludeco de Efbeke, Gerardus de Reppecbovve, Erenfridus de Giueken* ftein, Ileidenricus de Seburg Camerarius, Arnoldus de Steckelenberg, Bortus Decanus Magieburgenfis,

vicedominus,

toldus de Grafhorft, Uillebraudus de Bertenfleue, Conradu.s -de Sebufen,. Halto de Heribecke, Tidericus de Gatersleue, Johannes de Berge, Johanne» de Lindowo. Infuper interfuenint nobiles viri Comes Fridericus, Wernerus de Schcrenbeke at alii qvam plures. Actum Qvidclingeburg, in domo Cratnim luinoruiu,. Anno domini M°. CC°. Idus Junii, Pontificatus noftri anno feeundo. Ralo|fa

Pentifioi,

Decanus totumque Halberftadenfis Ecclefie Capitulum cum debita ofoula beatnrum.

mt 1««

ber

'

}u ^uciullcbcit unb ju ^alcnftobt, im ^a^rt 1257.

pedum

L.

Sn«gtclitrg.

grjbitft^um SBagteburg »orgenominmen Sßcräufinruitg ber ©raff^iaft Str^taufot unb btr

fitns,

CC*.

kal. JuliL

Tandem in eo Domino Archie-

folveromus.

veiierabili Patri

pifcopo Magdeburgenfl et EceJefie fue vendidimus quaiidam iuridictionem, que vocatur Comitia in Schufen, cum omniluis attinentiis fuis plene et integre, ficut ipfam poITedimua ab antiquo, quam i[>fi una' cunt Domino noftro tradidimus et in poffeffionem mliimua corporalem, proniittenles una

cum

ipfo, fidc data

ac privilegiis fuper lioc datis, quod vendi-

tionem et traditionem Comitie memorate perjietuo fervabimus Ecclefie Magdeburgebfi. caftjia

etiam tribus in *)

Sil«

Aluenfleue

kitrfin nh^t gff

(Erjbiol^umc SUcigbrburg bie Grwerbmig brrÖlraf»

0«l;aufcrt uub bteitr 0rf)16jfcr,

dolpbas Arciliepircopua et Ecclefia libere retinebunt, 'pcout domimw Magdeburgenfis Archiepifcopus et Ecclefia a domino Wolrado HaLberftadenn Epifcop» nu8 Otto,

eo confecto plenius continetur. Caftra uero eum piatis, pafcuis, lignis et Molendims, dictns domino Arehiepifcopo et Ecclefia Magdeburgenfi feodali iure tenebunt Nemus uero, quod Damenwalt dicitur, apud dictum Archiepifcopum et fuam Ecclefiam manebit cum omni iure, boc excepto, quod honiines Marchlonis de Aluenfleue, tarn de opido, quam de Cafiris, in dicto nemore ligua gratis liabebuut tarn ad edificiorum fuorum. vfus, quam ad ignes, et eifdem Ugna uendere non liccbiL Tercium. vero Callrum in Aluenfleue cum fuis attinentiis, quod Marchio ab Ecclefia Halberftadenfi tenet, fimlliter a domino Arehiepifcopo recipiet, qnanda dominus flalberfta]et Ecclefia

in

comparauit et

Aluenfleue

in infinunento Ciper

Opidum

duo,

dominus Marchlo

ante Caftra,

et fui hcredes a

denfis Epifcopus dominum Marchionem ad dominum Arcbiepifcopum demonftraPrelerea Callrum Jericowe, opidum, Terram cum onmibus attinendis, preter partem bit domini U. de Ca lue et fratruelis fui, dominus Archiepifcopus ufque ad feftum Sancti Jacobi proximum domino Marchloni abfoluet et iure conferet feodalf, ita quod quecumque dominus Archiepifcopus, R. de vrifach et Rolekinus de Jericowe libera habent, dominus iure

Marchlo

conferet

Callri

penitus

et

libera optincat, et

que infeodata

funt

per

ipfos,

Marchio

nunc habciitibus

Dominum Henricum de Calue et fratruelem fuum in fiia parte bonorum tarn infeodatorum quam liberorum dominus Marchio in nullo Si autem partem illam Cafiri et T^rre, quam nunc poffideDt II. de

feodalL

Terre

et

molefiabit.

et nepos fuus, dominus Marchio Otto et heredes fui ab eis ainicabiliter poteriuit eomparar^ dominus Archiepifcopus dicto- Marchioni et fuis horedibus durc conferet fimiliter feodali. Sl uero in prefenti hoc fieri non polerit, quandocumque in podenim dictus Marchio uel fui heredes predicta poterunt obtinere de bona uoluntate predictorum uel eonim heredum, dominus. Archiepifcopus Magdeburgenfis, quicumque pro tempore fuerit, ad colla-

Calue

cionem

partis predicte

tenebitur,

ficut

modo,

et fuis heredibus fupradictis, nec Archiepifcopus,

terra coufütui debent, preter eä,

moneta Jericowe,

babuit, dccetero

quod

obtlneat, fed

que ab antiquo

Slcifcbat uocatur, fi

afii

dictum de J

alio

Id^

quod vngelt

in ipfo II

alicui

uocatur,

opido funt recepta.

dominus

ericowe

et

quam a Marchione

compararl,

qui pro tempore fuerit,

Item nulla noua Telonia uel

ooufercC partTs huius.

in

Archiepifcopus

nec permittet dominus

Capitufum, iftam partem Caftri et bonorum a quoquam

in

alteri feoda-

aqua uel in

Ulud etiam ius

Archiepifcopus

ufque

moda

bactenus babuerunt, in hoc, ficut

Abfiduet etiam Marchio Marchio fuccedat et libere obtiueat, ficut Otto et fui heredes Arcbiepifcopum et Ecclefiam ab uiipelicione fratris fui Johannis ct heredum fuorum, fi aUquam actionem coutra Arcbiepifcopum et Ecclefiam ib

allis

bonis,

illi.

Magdeburgenfem e& uel

raucoris intcr

fuper Comicia predicta dicerent fe habere,

licm

dominum Archiepifcopum- et Ecclefiam ex

denfem Epifcopum

et

Ecclefiam ex

parte altera, intcr duililiiuni

fi

aliqnid dineufiouis

una, ct

Ilalbcrfta-

Archiepifcopum

et

y

Digitized by

Google

64 Kcclefiain ex uua, et Dncem de Brunefwich-tex altera, atque Inter dictunj dominnm Arcliiepifcopuiii et Tuain Eccicfiam (ex una) et Marcliioiiein Joliannem etfuoslie-

Hec omnia

redes ex parte altera,

iiitor

-Tria

Dabil eciam dutnimis

iAos.

Mdia Mareaniin

(ra

parte

Vt

perfonali

et fujs heredibiis

recomnenfacionem' Coniicie predicte

in

,

confenfu

ac ftabilia inaneant

rata

Archiepifcopus Marchioni Ottoni

fuia

omnia fic ftabilia conferuentiir, quod a neuprcfentem paginam confcribi fecerunt cum teftinm

fubfCriptinnc ct appenfione Sigillorum domini

Ottonis,

ordinauerit,

autein hec predicta

ualeant immutari,

poftcniui

in

March io

idem

arwenti Magdeburgenfis

tenq)oribus exfoluenda.

Marchionia Oltonia de

ordioatiom et arbitrio

ut queciinique

Cajntidi Tunt eouiniilTa,

Archiepifcopi, Capituli et Marchionis Archiepifcopi, Al-

nidiilominus iftorum accedente proraiffo domini

berti prepofiü, iloperti decani, Werneri vicedomini, Conradi de Stercmberc, Alberti de Arneftein, Borchardi de Qverenuorde, Canonicorum Maioris Ecclelie, No»

W, de

bilium uironim domini

W.

Arneftein,

ei'

b.

fratrura de barboie,

G. de

We-

derde et L. de Efbeke ex parte domini Archiepifcopi, ex parte uero Marchionis Marchio Otto, predictl Nobile^ de Arneftein et de barboie, Geuehardns de Aluenfleue, Conradus de Ofterbdrch ct Olricus -de Croge, Acta funt hec Mag-

ipfe

deburg, Anno domini M*. CC“. LIX*., b«m Originale

stad)

r«mit(n

tuT(^g(^n(«

LXXXVIII.

3taglrturg. ifl



fittiaal

kra ns:^ gan)

|ii

prai an licUn CtrUtn tur^ Sirdflnft mtcgt,

2)?arfgraf

Oo^amt' »on

Johannes, Dei .prcfentcs

quod

föranbetibttrg genel^Kiigt alö Cbcr^rrr

toto.

firuiamus,

B randenburgenfis

rei'ogno^it,

vero

in

conCrmatio,

inunimine roboratas.

iu

Marchio,

bm

Erlag, tocltbcn

quod ad

dci laudeiii et fibi

Clirifti

honorem tbeloueum fuum

gratam ac ratam liabcutcs, ipfam prefentis

Datum

ct

actum anno domini M. CG. LDC.

«ab.

(biflar.

261. IU,

€.

uniuerfis,

in predicta

rclaxavit” fimpliciter et

nos*ratione fuperioris Dominii fcripti

'teftimonium huius noftre coniirmationis prefente«

Scdmann'«

lidclibas

et literis prefentibun

nofter diicctus, in noftra

fidelis

continue exfolvendum,

lami ad

y

Stad)

»orgenommc«

Recognofeimus

faliitari.

Richardus deTferwift,

fiquidem relaxalionem,

tradentes

ncd)

10. ^Icbcmber 1259.

de rebus minutis cfinagnis,

Quam

facti pertineat

am

falutcin

honorabills Vir,

coirftitutus''prefeiitia

Civitale,

Gratia

infpecturis,

litteras

proteftamur,

snN'

tciVrlid).

^at,

ex

jii

grbörigt Sd(nrag

s

(tri

Anno

feptimo.

Hb« SSaig’«

Spicileg. eodeflaa

2(L

Stottfmng

CS- 3t. 36, nit

*•

I,

OBgraf^iiiiU*

gctlei.

XCI. ,^u

rtfigntri Hc ÄaptKe ja ^Irin»®int'cn bmt ftlojfet brm 2Harfgrafrn Otto con Sranbmburg, btm ©rafm brr ©tgmb,

»cn Sllttenölebm

Slittcr

cor

91!t«.^*'albcn6lcbeu

(un 5. Spril 1260.

Omnibus niilcs

falulem

quud ego,

Cbrilti fidelibus prefentes litteras inTpecturis

cum

paruaEmmcde quo ipfam

cum

conftruere

l ^

pofteris

fua

in

ordinis predicatorum tranfmißt

uiio

maiifus, qui foluit

pozmeftorp

ad quod

futuris,

eo

contuli

in

iure,

in

folidos, et in

Ne

tres

que tarnen de

qua capella conßnicta, que

decem

quod eadem

pacto,

frangeretur et pro ea

in feptiinana mifla

non datur decima,

unus, qui duos reddit

uertatur in dubium,

pro defunctis

manß

liberi hi

reliquis

duobus

eft quinta.

ExifUt

bredenftede

unus, quiqua-

uero quod ßc prouide factum conltat,

prefens fcriptum fuper hoc rite confectum duxi ßgilli mei

Datmn Aluenfleue, anno

niminc roborandum.

fernel

autem ad predictam capellam

Pertinent

de qiioriim

hoc

fuper hoc dedit litteram,

qui

eccleßa altare,

teneretur.

memorato,

fehufen umis

tuor, et in

haldefloue

doinini

et quatuor arce preter illam,

perfoluitur,

item in

manu

djocefani epifcopi,

Abbatißa monafterii

Emme den

quam

de proprietate mea Capellam

monalterio in veteri

Ottonis, Marchionis Brandenburgenfis, in cuad ufus monafterii reßgnaui, qui ipfam eidem monalterio in continenti per

capclla auctoritate

cantetur,

fuis attinenciis

henricum de Jericho

fratrein

Geuehardus de Aluenfleue'

cupio tarn prefentibus

hcredibus meis et confencientibus,

pofTcdi, et in

ius coniitia extiUt,

.

Notum eHe

Aio obfequio pronitatis.

afliftentibus

doinini milleßmo

CCLX". Nonas

mu-

Aprilis.

I

{>lac(|

(Inn ««m

Coriolbiu^c.

Vb 6» tBcff)!.

bfiftSCiK

XCIf,

aiertgtimtolrbfn

in SS.'tilbifitt« (Sifi^.

SUfranber trägt,

»on SBronbmbwrg fi4>

|u

ciutn ern itOoblbifiit

ouf,

bm

nitgtiitilltn Htfi^cift

an« len HllfKll^nl«l(bnl|(i)(

Cfiract tirfrr Uituat« an« tinii Sorie trrfilbin im (ol*

Oai^iic^tin ven IUtin«l(btn

I,

63«

bur4> Sirtot ber $rrjogc con 5-'oIen ccronla^t,

bem

SDlorlarafen

Obrrbeff^I über bao Jtrmj^ccr gegen bic Satareu ja ubeme^imen, oiuh

ber Äreujprebigt för ben

Drben

in

Preußen

ni4>t jn teiberfe^en,

am

9. ©eptember 1260.

-

Alexander, epifcopus feruus feruorum dei, Dilecto fißo nobili viro Marchioni Brandeburgenfi Salutem et apoftulicam benedictionem. Vix abfque lacrimis meditari uel

.

Digitized by

Google

(57

qnod pro fidd negolio, in Liuonie ae Prufcie partibua fub «xpcnßs innumeris ordinis Hofpitalis fancte Marie Theotonicorum et inlinitis angiiriiis ad dei gloriam magnifiGe iam promoto, plurimi ex fratribus ipßua ordinis per manus infidelhiin crudelifßme funt ocdfi. Quia uero idem negotium perire creditur, nifi per diuine uirtutis auxilium et apoftoUce fedis fauorem m ~eo potiflime roboretur, quod ad partes ipfas peregriDorum conDuat multitudo; Nos dUectorum filiorum Prcceptoris et fratrum ipfius ordinis in mfdem Liuonia et Prufcia hictuofis precibus indinati, dilectis ßliis Prioribus, Minißris, Cußodibus, (xuardianis, alufque fratribus Predicatorura et Minorum ordinum ac cliam fratri«udlre poflmnus,

bus

clericis Holpitalis

ehifdem, necnon quibufdam Epifcopis,

forma commißmus, quod cfarifti

manentium

m

fubßdium eorundcra Preccptorum

regionibus ac prouintiis et terris

modum te

aliis,

uero nos ad precum inßantiani,

babendo

per fuas

in

per

litteras

noftras fub certa

ac alionim ßdelium

et fratrum

>

crucem cum omni diligentia prcdicent in Regnis et que predicta fedes ad idem fubßdium deputauiL Poft-

in partibus fupradictis

Capitancum

fpeciales

litteras

exercitus

quas

dilecti

chriftiani

filii

Duces Polonie

nobiles uiri

contra ferinam feuitiam

Tartaroruro

pro

nobis

ad tuam precipuc generofam potentiam

et nuntios direxenint,

et

famofam ftrenuitatem refpectum habentes, tibi noftras affectione plenas mißmus litteras continentes, ut noAro feu potius diuino beneplacito te coaptans, crucis alTumpto ßgnaculo, ebriftianorum exercitum ad prelium inftruas et bellatorum aeies, quandueunque Tartaroruni ipforum peftis ingruerit, dirigas et informes, illam peccalonim ueniam habitiinis, qiic (rans-

Hoc ßquidem pium

euntibus in terre fände fubßdium bidulgetur.

cupimus, quod et promotioncro cathoiiee

ita profperari

diligentia

fub frequentis

fidei,

experientia martirii profccuntiu',

quam

et fanctum

negotium nos

prcdicti fratres

quantiim

in

nobis

eft

cum omni

a difcrimlne

quod nobilitatem tuam aflcctuofe rogandam diixiinus et monendain, quatinus neceffarie ac falubri predicationi cnicis, in remilTionem tibi peccaminum fuadentes, quam fieri mandauimus, pro fubßdio fratnim et fideliura prcdictorum pretextu predicalionis, Inde

preferuemus.

quam

fit,

venerabilibus fratribus noftris

Gnefnenfi

Archiepifcopis et Epifcopis per Alamaniain

nouo commißmus,

Arcbiepifcopo et'Suffrageneis eius ac etiam contra

conflitutis

prefalos

Tartaros per

litteras

que auctoritate noftra iam alitpiibus aliis eft comniilTa feu decetero committetur, nullum prorfus opponas obTbcidum, nec opponi ab alic|iio quantiim in te fuerit patiaris, fed potius pro diuina et noftra reuerentia, ac etiani pro luorum ciimulo meritorum, uigilem et efficaccm des operam, ut premißa predicatio, que fit pro fupradictis noftras de

Liuonia

et

Prufcia

eiufdem, tanquam ueri

uel

proficere

ualeat

chrifti pugiles,

iuxta uotiim,

maxiuic

cum

predicti fratres Hofjdtalis

animam fuam pro impugnatioiie Tarlarorum ipforum

oportuno loco et tempore, affectu proniptifßmo et corde imperterrilo ponerc

terum uel '

fili

bcnedictionis et gratie attente prouideas,

Curoniam

et

Eftoniain

tres Hofpitalis eiufdem, fine confenfu

rum crueeßgnatos Preces itaque

feu

noftras

quofeumque taliter tua

quos et contiuua paganurum

ut tu cafdera

feu quaincunqiie aliara terrain, et uoluntate

alios

ipfonun nuHatenus

ipfonun brbtrrte ongtfttliglen,

in $n)cgl. !anl(((nirtM(f|I«r

)u SSrlfoiiürcl

9tad)a^nung eiiwt £>tf3in«lcn Srouiif^jnjfig,

tton Sraitbciiburg

bie SJlörfjjröftn

M., Dei gratia duciffa

burch,

bonäm ad

falutem et

qtiod Omnibus uobis,

tarn

Brandcburgenfes,_

iies

et abfque

eliiam fecure

lIs,

que de

ciuitate

notum

conflitii-

H amborch

ad vendenduin deducunt, 'conueniraus in liiinc moduiu. De rpiolibqt cboro filigiiiis aut duos folidos dabunt, de quo antea quatiior dare confiieneranl. Ilein de qualiln-t I.aft duos

Jo-

filio

quarto kal. Februarii.

III, 290, ite 0Pn

ber CK’f tu bcr gaiijen

— 1261)

talem apud fratres

pauperilnis,

fecuritatem optinuimus conductus,

ad nos babcre refpertum, quod

auf

®atum (1238

Vniuerfitad

uoliintateni.

quam

eationes ucfiras ac alia negotia exercaenda. ,bis

oliite

ßrunerwic, honefUs \äris,

oiiinia

diuitibus

^miiburgn:

&fnati)rirf)Höt bit

bcn ^>‘**nÖurijfrn

,

2)tarf gettäl^rtcn fidjumt ^Qtlcitc,

folidos dabnnt,

do qua

antea

Ires

folidos

et ^liinidiuiii

dedenmt.

Item de- L:

ft

Diri

tritici

aliccis

cupri

iizod by

Google

73 quatuor

fotilloa

dabunt,'

de qna quatnordediu folidos antea dederunt.,

Item de Uneo panno

de quo antea quatuordedm dederunt

Item de quolibct vafc pids de quo duos fobdos dederunt Item c^e qualibet Mefa Wede, cum quo panni colorautur, duos foiidos dabunt, de quo antea octo foiidos dederunt Item de vafe fagiminls porconlm duos fobdos dabunt, de (]uo antea quatuor foiidos dederunt. quatuor

d

foiidos

doeris

dabunt^

Tolidumv dabunt,

luium

Item de feptem Laft plunibi vel tanni (ßc) unam markaiu argenti dabunt Hec omnia. Acut ett, dabuntur, A de Uamborch ad vendeudum in Flandriam vel alias dedi^*

prefcriptum

Si vero afiquis res fuas

cantur. lit,

cum

Uamborch

comparauenon dabit Et de

vendiderit, et alias res Abi ibidem

quibus ad propria redire voluerit, pro eifdem rebus

Vngcldum

Want, qui de Hamborch ducitur, Vngeldum non dabitur. Actum in caftro iuxta Hamborch, anno ab incamatlone Domiui M“. CC°, XXXVL, mcnfc Decembri. Huius rei tcftes funt llenricus de Barmen ftede, Georgius Aduoca.tus, Albero dapifer, Criflianus Aduocatus, Beruardus thelonearius et abi quam plures. Item de Marchia erant prefeutes Wercatores Lambertus fortis, Beruardus de Häringe, Alardus de Querftede, Gerhardus de Vnden, Hildcbolt de Saltuedele et Conradus de Saltwedelepanno

fcilicel

'

-

Kos* autcni

dicti

patris noftii bealifTiini veftigiis

nc confummatam gratam

inberentes conuentioncm prefcriptam

ipfam quoque noArorum muquonim nomina Amt hec: Cunradus de Ofterborch, Johannes de Crakoue, Bernardus de Infleue et Heinricus de Bardeleue. Acta funt hec Sandoue, in prefentia Domini noftri Johannis, Marchionis Braudenburgenfls, anno Domiui M°. CC°.LX11'’., in die

cum

Alercatoribus

de certa noftra

fancti

iuitam

fc'icnlia

niniiue roborato

ac etiam ratam habeutes,

innouantes, prefentis fcripti noftri patrocinio Agillorum

AdbibiÜs etiam

duximus conßrmandam.

tcftibus

ydoncis,

GregoriL Rad)

etattord)!»«« (u 8al|Bi(>et ou< (inrt

Itiu Ctighiate

Unjtnau abgtrrndt' in (Sctdtu’a Cod. VI, 566 *

iimbt, bi(

CII.

^in

tranafumiit

ii>,

iccidit in

et

Mm

Mn

O. Dei gratia

iCriginoI tci Ut
cumque aliqua nauis bofpitum ueniret de niari, tutien.s dare deberet XXII denarios ad tbeoloneum. De ceruifia uero fuit penitus relaxatuni. Elegenmt enim dalre de cboro tritici II folidoa

ad vngeldum.

auena veneri (vero?)

De

cboro üligmis

I folidum.

Notandiim etiam,

De

laft

ßiniliter.

noftri fpecialiter eft priuilegiatiim ius ipforum.

geldnni,

De

cboro ordei XVIII denarios.

De

allecium duos folidos.

(piod niercatnrilius

de qua antea Xlill folidoa dederunt.

marclrionum de Brandeuboreb ex Dant enim de

De

pacca

laft

linei

ciijiri

paimi

1111°' folidos

1111°'

folidos,

part«

ad vn* de qua

Digitized by

Google

73 prius

XIIU

ruut.

De

dedemnt De uafe rtnerum I fondnm, de quo wede, cum quo panni colorantnr, XXI denarios: et

foEdos

mej la

cera meyfia vnara tnarcam argentL

De

deruut VllL

De

antea II folidos ded«> antea dederunt de de-

uaTe ragiminia alleds IIII folidos, de quo antea de-

uafe fagiminia porconim 11 folidoa, de quo antea IIII folidoa dederunt.

De

uel plumhi vnam marcam argenti dabunt, H ducunt ad mare. De laß allede quo antea IIII dederunt De cboro tritlci vel iiliginia' II folidos, de qüo antea IIII dederunt

feptem

laft llanni

cia II folidoa,

De oranibua iam bonis, ß dederint vngeldnm in Hamborch et ducunt in Flanuel in Angliao fiue alias et comparant pannum de hiis, in reditu de ipfe panno dabunt Seiendem preterea fi altquia ißoium mercatorum purum argentumfiue anglicos dena^ rios uel alias merces, de quibus vngeldum non dedit, ducit in Flandriam et comparat pannum de hiis, in reditu dabit de pacca illa XllU folidos ad vngeldum. Notandum etiam, quod mercatores marebionis Myfnenris et alii mercatores in* nnmerabiles de longinquis partibns venientes olim dederunt vieeßmam marcara ad vngeldum.

driam nicbil

-

Poß

bec autem iam dicti homines et domini archiepircopi Magbedeburgenfis mercatores de DrunefTvic ac ducis Saxonie arbitrati Amt dare de laß cupri I folidum ad De laß ßanni, de laß eris, de laß metalA fpecialiter folidum pro Üicoluneo et exactione. De uafe vngenti folidum. De uafe c^merum I folidum. De laß

et ducis

'

theoloneum et vngeldum.

allecis

II

folidos.

Sed ciues de Bruncfnic dabunt ex fpeciali gracia de lafta allecis I folidum. annona dabunt Acut ceteri fupradicti mercatores ad vngeldum. Cum autem ueniunt de dabunt de pacca

de terlingo I folidum.

lanei panni II folidos,

De

mela wede

XXI

De niari,

denarios

ad vngeldum. Item notum At etiam

Hamborgb

quod qualifeumque bofpes veniens

omnibus,

et

Albeam cum panno fiio, Et A habet tunoara cum mercibus, quales* dabit de ipfa IIII denarios ad theoloneum. Kt A habet puntswar, dabit de quoIII denarios ad theoloneum

tnanens apud mare orcidentale Aue orientale,

ueniens afeendere

dabit de pacca fua Xllll folidos ad \’ngcldiun.

cumque

fint

libet feippunt

Et feiendum, cum bit

aliquis -hofpes primitus erit ciuis in

Hamborgb,

poftea nichil da-

ad theoloneum et vngeldum. InAiper

dare vngeldum,

Quoniam dicendum libct

eft

nauis

De cymba

quiuis,

feiat

hiftitia

genere' pellium dabit de ipfa

araifit,

de quibus furtiue negauit in parte

de theoloneo, nunc fpeciaAter quod quotienfeumque que-

V’nde feiendum, ut fupradictnm eß, in

Staden

deris uel dimidium, dabit

bus,

hofpes negat de bonis fuis, de quibus de iure tenetur

dictum eß de vngeldo et

hofpitum ueniret

libet

aliquis

exigente omnia bona

fuperius

de theoloneo.

uenienü de

A

anno de

luari,

totiens dabit

dabit de quolibet

IUI denarios.

XXH

denarios ad theoloneum.

vnum feippunt ponß habet in ipfa pelles, de quoEt A duxerit tunnam cum merci-

uel illuc uadenti, hofpes habena in ipfa

de cjnjba VIII denarios.

De

laft

lufuper

IIII denarios.

promptuario uenienü de fuperioribus partibus 10 •

Albee

Digitized by

Coogle

•76

De

«labihir

1 folidui.

narina,

de naui hal>ente iimbos

1111 deuarios,

naui linguata I folidae.

de naui ßmplici

ultra

De

medium Vlil

naui habcnte Kinbos per omnia VIII de>

De

denarioe.

naui,

(jue didtur

mankane,

IllI denarios.

Et quia dictum eft de nauibus, poß hcc diccndum eß de curribus. De cnrru uenienti de terra ducis Saxonic, appurtante llgna quercina, dabuntur VIII et de tiafe eineruin IIII denarii. De cumi euiiti Ode fl o datur'l denariua. Et ü eß tiuma luperiiui cum merribus, dabuntur de ipfa IIII denarii.

in

Item rdendiini, quod hoinines marchionis de Brandenborgh babent fpedalc ius Dant enim de, plaußrata pids, quod ducunt ad mare, VlU denarios et de

tbeoloneo.

uafc

dnerum

r'ios.

De

De

IIII denarios.

quolibet laß cupri,

laß ßanni, de laß fern,

de laß cere

quod ducunt ad marc, dant Uli denaUII denarios ad theoloneum. De

fpecialiter

uafe ungenti IIII denarios.

Habent ctiani iam dicti mcrcatorcs fpecialem gradam in tlieoloneo, quam nec hotnimarchionis Mifnenfis, nec cpifcopi Maghedeburgenfis et ducis de Brunefuic ac ducis Saxunie non habent: hoc eß, qualefcumque merccs cmant in Hamboreb ad reducendum ad partes riias,'de illis nichil dant. Sed tantummodo de er{uis et bobns, ncs

vaccis et pords et de alleribus et tunnis' dant, ut

eß fupra dictum. Item iiiercatores domini marchionis Mifnenfis et epifcopi Maghedeburgenfis ducis de Brunefwic ac ducist Saxonie habent aliud ius in tbeoloneo. Dabuiit euiii» de quobbet laß plumbi VI denarios, quod ducunt ad partes, fuas. De uafe dni, quod com'

et

parant in

Hamborgh,

VIII denarios, de dimidiu uafe IIII denarios.

Si uero minus

fuerit,

de quolibet Noriuannorum pondere III denarios perfoluaut. De laneis pannis, de lineo panno, de uario opere, de pipere, de cymino^ de thurc, de fulphure, de vini lapide, de amigthalii et aliis diuerfis fimilibus, que ponderantur, de quolibet gcncre pclliunr, infuper qualefcumque Hunt merces, de quolibet centenario inaioris

ferri

II

Nomiannonim pondere

III denarios perfoluant

denarios, -de niinori I denarium.

De

pro tbeoloneo.

laß cere,

fpecialiter

de

fuigulis IIII denarios dabunt.

De

De

laß cupri, de laß ßanni, de

laß eris, de laß metalli, de laß allecis, de uale vngeiiti, de uafe cinenun, de uafe picis,

de

et pecoribus 'dabunt ficut

cquis

ccteri mercatores fupradicti.

'

in Hamborgh, emens cupnim uel ßannum, fernim uel cerani ,aut alia, que ponderantur, ad ducendum ad mare, dabit de quolibet laß IIII denarios. De uafe autem picis, de uafe cinenim, de

Item quaiifeumque hofpes, qui obligatus eß dare Üieoloneum

in ciuitate

uafe vngenti, de quolibet IIII denarios. '

Itent

omnis hofpes de

orientali

De

lignis,

mari ueniens,

que kanenbloke dicuntur, IIII denarios. qui tenetur dare theoloneum et uolens

mare occidentale, dabit de quolibet laß IIII denarios. tunna fagiminis focarum, de tunna vngenti fpecialiter IIII denarios. tranlire in

De

tunna uarii öperis, de

Infuper quilibet hofpes ueniens de mari et uolens afeendere Albeam, babhns puntswar, dabit

de quolibet feippunt III denarios. Preterea quiuis hofpe.s,

ciuitatem

Hamborgh,

qui tenetur

,

dare theolonetun,

ß

ducit

equum

fine fella

per

dabit de ipfo 1111 denarios.

Digitized by

Google

77

De

quod in gracia iheolonarii poteft lial)eri. Scire etiam debet quilibet, quod Ti aliquia tbeoloneum furtiüc uel negligenter deduxeEt A querimonia, proinde ad prelentiaai aduoca^i .foluet pro qiiolibet denario noueni.

rit,

aleuare recipLtiir fecaiidum

lieruenerit, dabit pro'exreiTu SHittbtilnn))

Koiibiiir*

!(u
ppMb«rg’«

DCLXV.

Slnbfrwrite ©rSflic^ (Hd^mtcttbur>5 if(^)e 3»Ilrone

ffir

•*>'*

bi* lln»

Sfsic^uiig

tert^anen bcr iSlarfgrofcn uoii 23rorcorum II folidos,

Ut

ed fupradictum. De laft allccis Et feiendum, A de omnibus

et

ducuntur

dabxmt.*

dictis ^mercatorilius,

in

cuni uoluntatc et arbitrio eo-

darent de lad cupri 1111 folidos ad vngeldiiin,

cinenim 1 folidiim,

Flandriam

folidos,

11

hiis

XXI

denarios,

de fcpteni lad

de choro

tritici

aut

de pacca

filigiuis

panni, IIIl

faginiiois allecis

plumbi dabuut,

II

lulidos dabunt,

bonis fupraferiptis dederint ungeldum iuilamborc^h

uel alias et coinparant

pannum,

in reditii

de ipfo panno

nichiJ

Si uero 'aliquis iftorum mercatoruin purum argentum uel anglicos, denarios Aue

merces, de qiiibus ungeldum non dedit, fccum bi Elandriaiii du.verit et pärauerit, in reditu dabit

Notandum biles

linei

de uafe ftanni pel

de pacca

eft preterca,

illa

XUU

pannum de

hiis

alias

con-

fobdos ad vngelduui.

quod mercatores marchiouis Mifnenfis

et

alii

innumera-

de longpnquis partibus uenientes r^uondam dederunt ad migeldum vic^ßmam marcani.'

Nmic autem

dicti

homines

et

domini archiepifcopi

Magetheburgeufis

mercatores et

Digitized by

Google

78

de Brunefwio

ilucis

I folidtitn ad ungeldum,

genti

1

ac ducis

linei

de mefa wede

Notum

XXI

folido.s,

de laß

dncmm

unuiii foliduni,

De

alecis II rolidos.

Cuni autem ueniant de mari, dabunt de pacca

Jicut et fupradicti mercatorea.

lolidoa:

panni II

Dant enim de hß cupri de vaTe vn-

utuntur fpedaS iure.

de laß ßanni I fulidum, de vaTe

de pacca

folidum,

Saxonie

aimona dabunt linei

panni II

denarios.

quod qualifcumqne hofpea neniena, tnanena apud mare oeddentale uel orientale, et uolens afcendcrc AI bi am cum panno ßio, dabit de pacca fua XIIII folidos. Et ß habet tunnam cum mercibus, dabit de ipfa IIII denarios ad theloncum. Si habet punUWar, dabit de quolibet fdppiint tercium dimidium denarium ad theloneum. Inßiper fciat quilibet hanc Ulterain refpiciensi ß aliquis hofpes negat de bonis ßiis, ßt etiam omnibus,

quibiis iure (cnetur dare

de

ungeldum,

omma bona

iüßida eminente

de quibua fur-

amißt,

liue negauit.

Et

quia Tuperius dictum

dum eß, quod dabit

XXII

habens fuper

ß

quelibet nauis hofpitum,

denarios ad theloncum.

ipfa

in

unum

ß bouinas

De ultra

uenienti

fcippunt ponderis ßue dimidium,

ipfa,

dabit

VIII

De

dabit

De

naui,

Vnde

fcien-

anno de mari, tociena illuc

vadens hofpes,

de cymba VllI denarios.

In-

iam dieta naui duxerit, dabit de laß IIII denarios, et

de ea IIII

naui habens liuibos,

denarii.

in

tholeneo.

de Stadis vel

dcnario.s,

ß

promptuario uenienti de fuperioribus partibus

linguata I folidus. linibos

in

quontienscunque uenerit

De cymba

pellea aut h\Tcinas in

duxerit tunnam

repleta.

cß de ungeldo, nunc dicendum eß de

cum mercibus aut uario opeic Albie datur I folidus. De naiü

cft

per omnia dantur VIII denarii, de naui habens

que £citur mankane,

IIII deuariL

De

naui

ßmpßd

IIII denarii.

De cumi uenienti de terra ducis Saxonie apportanti ligna quercina dabunt ^'1II denarios. De curru apportanti afleres De ciuru eunti vel cinerea dabunt IIII denarios et de quolibet uafe cinejum IIII denarios. Et quia dictum eß de nauibus, dicendum

Odeslo

eft

de curribus.

Et ß eß tunna fuperiiis cum mercibus, dabit de ipfa IIII denarios. infuper, quod homines marchionum de Brandeborg habent fpeciale Dant enim de plaußrata picis, quam uendnnt in Hammemborg, VIII denarios, et ß ducunt ad mare, dant de ipfa XVI denarios. De qualibet laß cupri, quam dunint ad mare, dant IIII denarios ad theloneum, de laß ßanni IIII denarios, de laß ferri IUI I

denarium.

Sciendum

ius in theloneo.

denarios, de laft-cere IIII denarios, de vafe cinerum IIII denarios.

homines fpecialem gratiam ad redncendum ad partes

in theloneo, fuas,

Habent etiam iam dicti quod qualefcunque mcrccs emunt in Hammemborg tantum de equo IIII denarios, de boue aut

nichil dant, fed

vacca II denarios, de porco I denarium.

Item fciendum eft, quod homines marchionis Mifnenfis et homines domini archiepifcopi Magedeburgenfis et ducis de Brunefwic ac ducis Saxonie habent alia iura in theloneo. Dant enim de cpiolibet fcippunt, quod emunt in Ilamborch ad redueendum ad partes fuas, tercium dimidium denarium ad theloneum. De equis et bobus, vao' cis

ac porcis dant ut

olii

predicü mercatores.

De

cupro et ßanno ac ferro

et cera

dabunt

Digitized by

Google

79 de quolibet

laß,

dttcoat ad nure, IIII denarios.

li

De

dneribus et pida dabunt Acut et oe>

mercatores.

teri

Omnes FrifoneB Aue

man, apportantea equos nel bo^

alü mercatores uenientes de

Bca aut vaccas et porcos, dabunt de equo Dil denarios, de boue aut uacca II denarios, de

porco vero I denarium. Qualifcumqne hofpes emens

rum

mare ducendum,

aut ceram ad

in ciidtate

Hammemburg cupmm

dabit de quolibet

aut ftannum Hne fer-

IIII denarios,

laft

de tunna

denarios: de vafe vngenti IIII denarios, de vaTe vini IIII denarios:

ris IIII

IIII doiarios, de vafe pids IIII denarios: de

IV

laft allecis

uarii

ope-

de vafe cinerum

denarios.

Item quilibet hofpes ueniens de mari et volens afcendere Albiam, habens puntswar, de quolibet fcippunt tercium dimidium denarium ad theloneum.

dabit

Infuper

De

pro

et

dabit de ipfo

IUI

A

ducit

equum

fine fella

per dui-

denarios.

alcuare recipitur Acut theloneario uidetur exp^ire.

Sdat etiam

ncm

hofpes, qui tenetur theloneum dare,

quiiiis

Hammemburg,

tatem

quilibet, qui

theloneum furtiue deduxerit, foluet pro quolibet denario no-

exceflii dabit theloneario talentum.

Et A proinde querimonia

uenerit ante iudi-

dvuD, dabit aduocato talentum et confulibus AmUiter. tlnS

CVI.

tappcDktrg’S

9tcd) eine grd|Iid^ 04>auenburgifii^e

Wtt

tollen

UrtimPnibi»^ 1,

ftaint.

:

0 al

für

3 UJfbeI

unb

ghiß van greuen tollen,

dat volget

UU

U

En

rind

liir

peiiuinghe.

De

DCLXVl.

.Hamburg mit

Wat men

penninghe.

9tr,

ouf

bie SSfirgtr

bic SDlärtcr.

eyn peerd

«men penningk. Eue tunne herringbes II penninghe.

6. StS.

na.

En

borgere van

Int erfie fo gylTt to greuen

fwio I penningk.

Brunfwick

Eu fchaep

geuen van der

men van anderem gude geuen fe lik anderen geften. Ene Ene tunne kopperrokes II penninghe. Ene tunne kahnyns Ene tunne, de Eue fchipkifte IIII ]ieMiilnghe. Eu pund fv^ares UI jiciminghe.

tunnen heringhes enen penning,

tunne botteren IUI penninghe.

U

Alle andere tunnen, de twe bodeiiie hebbeu, IIII penninghe.

penninghe.

en flod

Ene

heft,

II penninghe.

fcbyninele

UU

penninghe.

Schone want

Eu

teren II

niughe.

vortollet

feiiillinge.

Grauwe

Auer

terlingen vnde by teren. - Eyn terling enen fchilling. gaß eyn luken, dar gyfft he vore tho toll6n U ]»euEn lakeii II breet engeifch U pen^ bi pund fwares.

men by heft en

laken de tollet

men

by pund fwares. De Helfeflchen vnde de MelhuAefcheu vnde de Biiiusbv pund ßvares, de Rinfclien unde de breden Engeifcheu U penninghe. Eu Eu bale faderdokes U penninghe. 'En pak hafen V penninghe. II penninghe. uad ofte eu uiandclen vad >'IU penninghe. En ftal uad IUI penninghe. Eu koppel

iiioghe, dat finale

wvkefchen

uoder ivynes

En

ulas

Digitized by

Coogle

80 ^^rheii

En

{lennini'he.

II

En

bale r^fes II pennhighe.

laft Traflcs,

XII

'

fchippunt,' III fchil-

En fcucke vifches IUI penninghe. En dufent aftrac* laft v^'glien III fchillinglic. En tunne foltes IUI penninghe. Ene pipc oliea ^'UI penkes ftenes XVIII penninghe. Ene tunne ftyntes IUI penninghe Ene timne alca IUI penninghe. Eue tunne ninglie. Eu

liiiglie.

Qorea IUI penninghe.

Kvn Cchip, En eek, de

>'nne. is

Alfo dicke vor dat

io

tollen dal

de tho Luneborch

De

van

gud

dat

beii

Soltwedele deren

De

XXIlir.

de hebbet hir fendet,

fe

Emi de

gift

inet

io vcftelialuen

wen

fo

dat mit deine gude coft

penniughe,

dat ute

vor

dit fchip.

VIII penninghe.

Iffet

Iffet

eyn

De Markefchen tollen

brochten, dat

Mer

is.

gud moteu

legheden fe leddich zulvcr

allen fteden,

behaluen

ouer,

vor

Sol tw edel,

Vnde wat gut

dat

fleit.

Markede

kumpt, dat kornc_ bringet to Haniborch, edder en tunget fchiji, fo gjft de feliipman eiieii

praeiii

fchip, fo gilt id

lieft,

edder lenthudifch kan,

dat fe liu,

fo gift

it

IUI penninghe.

de hebbet de rechticheit,

Weret

vore.

“Ene ruUe

en geuen fe nicht geuen tollen vor

alle

dat gud, dat fe vorkopen mit

gelde, dar fe ere konie vor glieuen, edder dat buten gut mit

neuen

lennewand brin-

dar fe dat lenueuand vmuie vorkoften,

eu fchip, dat io borde

bödmen

en

ha

de uor-

van der fee vnde heb-

vvan fe to der fee uaret edder uaren.

der

penninghe;

fee, fo gift

viide fine vrachtlude

fe kouieii

wert, dat gyft tollen alfe vore fchreuen

fcliip,

id vvedtler vvech wil, iffet

fchillirigh

VUI

,

fchillinghe vor de rollen.

lenwandes van Lunebor.ch edder van

deme lemvande Kuinpt eu

Illft’

edder niedebutet edtlcr vorkofl,

edder cortlewan edder ander gut to eren gehle, gud mede \\ edder, dar nioleu fe vore tollen. rolle

dar tolleuar goed

ia

g}IIi

diie rcchtichcit, iffet, dat tb hir

geuon

fo

Wen

>Tand edder vor dat gut,

ilat

de

dat gaften tobehorcL

fleit,

grauwerkes IIII penninghe.

tiiiine

vorljutet

penninghe, ghe\i:,

den., alfoverne als id gaften tobchoret,

vore fchreuen

alfo

en bnet,

vorc fdireuen fleyt

alfe hir

en gall varet nnt eneine fchepe van liainborch auer de

alfo

dat fe in Vlaii

ghet, is

alle

eueni gafte toliorct,

XXU

1‘chip

gud

\TU

dat to Stade varet,

dar gud >iinp, dat uortoilet men,

erem kome,

enviten,

roeuen,

dem

dar en geuen fe

bomliolt efte lennewand

Ifir

andere vrome gafte.

fe vortollen, alfo

Dat Hannouexfehe iferen, dat an deme weffeuen kuke wert, dat gilt dat C. II (»enninghe, dat C. van deme denen iferen I penningh, dat boghel iferen dat C. Iff penninghe. Ein hültwagen, dede kumpt ute des Hägens vvolde ouer de Byllen VIII pennioEn waghen, de de eruitteu broeht, IUI penninghe. En kopperuad Ull penninghe. ghe. En fchoff bekene edder ketele IUI jienninghe. En wifjiel weihen edder roggen II fchillinghe. En wifpel gerllen XVTII penninghe.

En

wifpel haueren

En

I

fchilling.

En

fak gerften Ifpenningh.

tenmoltes II pemiiiighe.

Eyn bereuen

fak

Eyneu

wifpel

En

bonen

fak

XVIU

hauem

I

penninghe, dat

penuingh.

Eyn

fint

fak

XXX

uate.

weten edder wei*

fak fennepes II penninghe.

IUI penniughe.

Evm

de kremer drecht vppe den nigge, dhe en

fak to

gebunden

U

penninghe.

Eyn

fak,

den

gift nicht.

'Digitized by

Copgle

81 ,

f

.

.

_

En Hacke

Ein ddcer liude Ifll penoinghe

Lope (lagen

gerdes

ledders IIII penninghe,

d:i(

to

'

Is.

Dat C. lofes hermepes I penningh. Dat wagenfehot dat tollet nicht.

0at kabelgarne

punden garne.

bi

iVlIe de dar uaren in det ßichte yan Bremen, id fi in Ditmerfchen, Jütland, to Hadeln, int Olde Land edder vror fe wonen, de geuen nen tollen. Vordiner alle de vauLubeke vnde alle de dar wonen in dem lande to Hol ften vnde van Schouivenborch, de en tollet- nicht bjT. Vordmere de van Riehe, de van Godtlande, de en tollen liyr

ok

nicht.

Item

En

X

ftro

buckinges IIII penninghe. fpannen vnde fcImiTelen,

mit moldcn,

feliip

dat gift ene molden,

en fpan \nde

eue fchuflelen.

men nat men

Item vor brede ofenate gift

Item ejm nifpelle Item eue nye

foltes

ring,

VIII penninge. fchap.cn

kifte ofte

bodeme

Alle tunne de twe

Itern

lall

Eue

mandelen

vlas,

lenwandes van

men de van S oltwedel Item die

V

I penningh. foltes III fchillinghe.

gift

VIII penninge.

allen fteden,

En

IIII fcliillinghe \’III

pi^ie olics

behaluen terling

Soltwedele,

IWJO

SJlarf 0ilbcrö

wandes euen

9tr.

infiiecturis

pus, Caftruni quatuor Manfos

Salutem

nuatim, cuiiif

fchiUingh.

Sthlojfcd ju gmerolcbcn

fumme dereclum

^auptt^cü. U. i&P.

1.

noftris

litteris

pertinentiis et quatuor

fiipplcbit

de

ipftiis

argcnll recipieiis Mille Marcas,

a fefto Michaelis iienturo

mit allen

fet-^

1263, prefentes

publice protellamur,

litte-

quod

domiuns nofter volradus, haluerftadeufis Ecclefie Epifco-

Kmerfleue cum fuis in villa hordorp et

conccffit iure et titulo pheodali

puri

Prefentibus

doniino.

in

pund

DCLXVDI,

Johannes, dei gratis Brandenburgenfis Marchio, Omnibus veiierabilis in chrillo pater

dat

wegen bcö »on bem Sift^ofe ©olrab

Sllrterd

tjerlicl^enrn

som 30,

nem

ras

is

veftehalueii penningh,

penninghe.

»un Orantrnlmrg

SWarlgrafm

tfon ^albcrftact ij)m für

dat

penninghe.,

Mu< Kappcnkcts’f $a«b. Uptunttnb. @. 548.

O'II.

gam

Bayefches

lall

wafTes edder ifem edder kal>elganie8 III fcliillinghe,

Item t\n pak hafen

rolle

tzinters

enc isleke tuune II penninghe, vtgenamen be-

gift

»

Item en droge vat werk,

Item enc

I

Item de

gift nicht.

hell,

kopper vnde clamyn.

penninghe.

III

nil.

deciiiiam ibidem,

'

eft

Eilftede

XX.

et

marcas an-

opus, nobis et noftris

filiis

uoluntate Capituli et confenfu, a nobis pro predictis

quod

fi

idem dominus Epifcopus. dictum Caftrum pro

inira triennium abrofuere poterit '

.

in v'illa

que ualere debet

dominus Epircopu.s, A

ea conditionc adiecta,

nunc proximc

Manfos

11 Digitized by

Coogle

82 rumnia fupradicta, nos vniuerla et ßngula nobis inpbeodata reßitnemnd eitlem, omni

Acta

tate et contradictione reniota. ftro

funt

wanzleue,

hec in Ecclefia

decano et

de affeborcb, aluerico et borch*), Geuebardü de aluenfleue,

alberone Marfcaico Anno domini M°.CC°. LXIU"., III. kal. augufti.

Clericis et laitns.

Criginak

9lai^

»Stnung

Datum bin

C'VIII. (labt

difficol-

prefente fratro no-

hermanao de Cruceborch, Ekbert'o heinrico pincernis de donftede, Cunrado de Ofter-

Marchione Ottone, wiggero

ju Snigbtburg.

K.

bl« S^crft« Eilltedc,



ifl

bitfi Uifiinbe

na« oDirbing« im Criginalc

SntSdtx^nt Craceborg

SWarfijrfifcn

*ott

wegen ber SBelctbung mit bem

3ablung ber bafür

b«rl

ifl

fc()ulbig

Ermeborch

quam

et

ploribua

aliis

tn

fr