Das Tierreich / The Animal Kingdom: Lfg. 52 Myriapoda, 1: Geophilomorpha [Reprint 2019 ed.] 9783111430638, 9783111065175

160 74 49MB

German Pages 411 [416] Year 1929

Report DMCA / Copyright

DOWNLOAD FILE

Polecaj historie

Das Tierreich / The Animal Kingdom: Lfg. 52 Myriapoda,  1: Geophilomorpha [Reprint 2019 ed.]
 9783111430638, 9783111065175

Table of contents :
Inhalt
Literatur-Kürzungen
Systematischer Index
Chilopoda
Geophilomorpha (I)
Geophilomorpha (II)
Nachtrag
Alphabetisches Register
Nomenclator generum et subgenerum

Citation preview

Das Tierreich Eine Zusammenstellung und Kennzeichnung der rezenten Tierformen Gegründet von der Deutschen Zoologischen Gesellschaft

Im Auftrage der Preußischen Akademie der Wissenschaften zu Berlin herausgegeben von

F. E. Schulze (f), W. Kükenthal (f) fortgesetzt von K. Heider, seit 1927' von R. Hesse Schriftleiter: C. Apstein

Seit Linnes Systems naturae ist die Zahl der bekannten Tierformen so angewachsen, daß eine neue, umfassende Übersicht des Systems, die als Abschluß der bisherigen und als Grundlage künftiger systematischer Forschung dienen kann, ein dringendes Bedürfnis geworden ist. Um diese Aufgabe zu erfüllen, hatte die D e u t s c h e Z o o l o g i s c h e G e s e l l s c h a f t das vorliegende Werk gegründet und dessen wissenschaftliche Leitung Herrn Geh. Keg.-Rat Prof. F. E. Schulze in Berlin anvertraut. Das gewaltige Unternehmen fand die Unterstützung der P r e u ß i s c h e n A k a d e m i e der W i s s e n s c h a f t e n , die in Würdigung der Bedeutung des Werkes im Jahre 1902 die Herausgabe übernommen hat. Die Herausgabe findet iu Lieferungen statt, die je eine oder mehrere nahestehende Gruppen behandeln, jedoch unabhängig von einer systematischen Folge erscheinen. Jede Lieferung ist einzeln käuflich. Dem Umfang entsprechend ist der Preis der Lieferungen verschieden; jedoch wird den Subskribenten, die sich tUr die Abnahme von tiinl hintereinander erscheinenden Lieferungen verpflichten, ein Nachlaß von zwanzig Prozent des bei Ausgabe der Lieferung festgesetzten Ladenpreises gewährt.

Nach einer Umfrage bei den bisherigen Bearbeitern haben folgende Herren ihre Mitarbeit zugesagt, resp. neue Bearbeiter sind hinzugekommen: B e a r b e i t e r : Dr. E. Ahl in Berlin, Dr. W. Arndt in Berlin, Graf Dr. C, Attemi in Wien, B. S. Bagnali und Hood in Oxford, England, Prof. Bischoff in Berlin, Prof. Bosohma in Leiden, Lehrer H. Fahrenholz in Hannover, Prof. Dr. H. Friese in Schwerin, Lehrer H. Debien in Hamburg, Dir. £ . Hartert in Tring, Dr. C. E. Hellmayr in München, Prof. A. Jacobl in Dresden, Dr. K. Jordan in Tring, Hauptlehrer Fr. Kiefer in Dilsburg bei Heidelberg, Prof. C. A. Kofoid in Berkeley (California). Dr. H. A. Kraasa in Tübingen, Prof. T. Krombach in Berlin, Dr. H. Kuntzen in Berlin Prof. A. Laubmann in München, Dir. Prof. H. Lohmann in Hamburg, Prof. Dr. T. Hortensen in Kopenhagen, Dr. E Neresheimer in Wien, W. D. Fierce in Washington, Dr. E. Seisinger in Köln, Prof. L. Bhumbler in Hannov.-Mänden, Lord W. Rothschild in Tring, Dr. F. A. Schilder in Naumburg/Saale, Prof. 0. Sehmiedeknecht in Blankenburg, Prof. E. Steohow in München, Dr. 0. Steinbock in Innsbruck, Dr. H. Stiohel in Berlin-Lichterfelde-Ost, Dr. T. Btingelin in Ölten, Konrektor H. Stitz in Berlin, Dr. E. Stresemann in Berlin, Prof. Î. Thiele iu Berlin, Schuldirektor S. Thor in Oslo, Dr. G. Ulmer in Hamburg, K, Viets in Bremen.

Siehe auch S. 3 des Umschlägst

Das Tierreich

Eine Zusammenstellung und Kennzeichnung der rezenten Tierformen Gegründet v o n der D e u t s c h e n Zoologischen Gesellschaft

Im Auftrage der Preußischen Akademie der Wissenschaften zu Berlin herausgegeben von

F. E. Schulze

„Uavra

W. Kaltenthal (t)

fortgesetzt von K. Heider, seit 1927 von B. Hesse Schriftleiter: C. Apstein „Sine systemate cliaon" 52.

Lieferung

Myriapoda

1. G e o p h i l o m o r p h a bearbeitet von

Dr. Graf Attems Wien

Mit 307 Abbildungen

Berlin und Leipzig 1929

Walter de Gruyter & Co. vormals G. J . Göschen'sche Verlagshandlung — J Guttentag, Verlagsbuchhandlung Georg Reimer — Karl J . Trübner — Veit & Comp. A u s g e g e b e n M ä r z 1929

Das Tierreich Im Auftrage der

Preußischen Akademie der Wissenschaften zu Berlin herausgegeben von F . E . Schulze ( t ) , W . K ü k e n t h a l

(f)

fortgesetzt von K . H e i d e r , seit 1927 von B . H e s s e Schriftleiter: C. Apstein

52. Lieferung

Myriapoda

1. Geophilomorpha bearbeitet von

Dr. Graf Attems Wien

Mit 307 Abbildungen

Berlin und Leipzig

1929

Walter de Gruyter & Co. vormals G. J Göschen'sche Verlagshandlung — J. Guttentag, Verlagsbuchhandlung Georg Keimer — Karl J. Trübner — Veit & Comp. A u s g e g e b e n M ä r z 1929

Alle Rechte

vorbehalten

Druck: August Ilopfer, Burg Bz. Mgdbg.

Inhalt Seite

Literatur-Kürzungen Systematischer Index Chilopoda Geophilomorpha

VI

.

. . . .

Nachtrag . . . . Alphabetisches Register Nomenciator generum et subgeneruni

Die Literatur wurde bis Anfang 1 9 2 9 berücksichtigt.

XIII 1 20 351 366 382

Literatur-Kürzungen Abh. Ges. Wien — Abhandlungen der K. K. zoologisch-botanischen Oesellschaft in Wien. Wien. 4. Abh. Mus. Dresden — Abhandlungen und Berichte des Königlichen zoologischen und anthropologisch-ethnographischen Museums zu Dresden. Berlin. 4. Abh. Schles. Ges. — Abhandlungen der Schlesischen Gesellschaft für vaterländische Cultur. — Abtheilung für Naturwissenschaften und Medicin. Breslau. 8. Abh. Senckenb. Ges. — Abhandlungen, herausgegeben von der Senckenbergischen naturforschenden Gesellschaft. Frankfurt a. M. 4. Alhiaud & Jeannel, Voy. Afr. Or. — Voyage de Ch. A l l u a u d et it. J e a n n e l en Afrique Orientale 1911—1912. Résultats scientifiques. Paris. 1914— 8. Amer. Natural. — The American Naturalist. Salem (Philadelphia) (Boston). 8. Ann. ent. Soc. Amer. — Annals of the entomological Society of America. Columbus. 8. Ann. Hofmus. Wien — Annalen des K. K. naturhistorischen Hofmuseums. Wien. 8. Ann. Mus. Genova — Annali del Museo cirico di Storia naturale di Genova. Genova, 8. Ann. Mus. Paris — Annales du Muséum |national| d'Histoire naturelle. Paris. 4. Ann. nat. Sist. — The Annals and Magazine of natural History, including Zoology, Botany, and Geology. London. 8. Ann. N. York Ac. — Annals of the New York Academy of Sciences, late Lyceum of natural History. New York. 8. Ann. S, Afr. Mus. — Annals of the South African Museum. Cape Town. 8. Ann. Sci. nat. — Annales des Sciences naturelles. — [Sér. 2—4:] Zoologie ([Sér. 5 & sequ.:] Zoologie et Paléontologie). Paris. 8. Ann. Soc. ent. Belgique — Annales de la Société entomologique de Belgique. Bruxelles. 8. Ann. Soc. ent. France — Annales de la Société entomologique de France. Paris. 8. Ann. Soc. Linn. Lyon — Annales de la Société Linnéenne de Lyon. Lyon (Paris). 8. Ann. Wien. Mus. — Annalen des Wiener Museums der Naturgeschichte. Wien. 4. Arch. Naturg. — Archiv für Naturgeschichte. Berlin. 8. Arch. Zool. expêr. — Archives de Zoologie expérimentale et générale. Paris. 8. Ark. Zool. — Arkiv för Zoologi utgifvet af K. Svenska Vetenskaps-Akademien. Stockholm. 8. Atti Acc. Lincei, Rend. — Atti della Reale Accademia dei Lincei. — Rendiconti ¡della Classe di Scienze fisiche, matematiche e naturali [. Roma. 4. Atti Soc. Veneto-Trent. — Atti della Società Veneto-Trentina di Sciènze naturali, residente in Padova. Padova. 8. Beitr. Land-Süßw.-Fauna D.-S.-W.-Afr. — Beiträge zur Kenntnis der Land- und Süßwasserfauna Deutsch-Südwestafrikas. Ergebnisse der Hamburger Deutschsüdwestafrikanischen Studienreise 1911. Herausgegeben von W. M i c h a e l s e n . Hamburg. 8. Berlese, A. M. S. — Antonii B e r l e s i i , Acari, Myriopoda et Scorpiones hucusque in Italia reperta. Fase.' 1—101. Pàtavii, Portici. 1882—1903. 8. Bih. Svenska Ak. — Bihang tili Kongl. Svenska Vetenskaps-Akademiens Handlingar. — Afdelning 4, Zoologi. Stockholm. 8. Biol. CentraXbl. — Biologisches Centraiblatt. Erlangen (Leipzig). 8. Biol. Centr.-Amer. — Biologia Centrali-Americana; or, Contributions to the Knowledge of the Fauna and Flora of Mexico and Central-America. Edited by F. Ducane Godman |and Osbert S a l v i n j . London. 4.

Literatur-Kürzungen

VII

Soll. Laborat. Zool. Portici — Bollettino del Laboratorio di Zoologia generale e agraria della R. Scuola superiore d'Agricoltura in Portici. Portici. 8. Boll. Mus. Genova — Bollettino dei Musei di Zoologia e Anatomia comparata della Reale Università di Genova. Genova. 8. Boll. Mus. Torino — Bollettino dei Musei di Zoologia ed Anatomia comparata della Reale Università di Torino. Torino. 8. Boll. Soe. Rom. zool. — Bollettino della Società Romana per gli Studi zoologici. Roma. 8. Brandt, Reçu. Mém. — Recueil de Mémoires relatifs à l'Ordre des Insectes Myriapodes et lus à l'Académie Impériale des Sciences de St.-Pétersbourg. St.-Pétersbourg & Leipsik. 1841. 8. Extrait du Bulletin scientifique publié par l'Académie Impériale des Sciences de St.-Pétersbourg. v. 5—9. Bronn, Kl. Ordn. — H. G. B r o n n ' s Klassen und Ordnungen des |Thier |Tier |-Reichs, wissenschaftlich dargestellt in Wort und Bild. Leipzig, Heidelberg. 8. Bull. Ac. Belgique — Bulletins de l'Académie Royale des Sciences, des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique. Bruxelles. 8. Bull. Ac. St.-Pêtersb. — Bulletin de l'Académie Impériale des Sciences de St.-Pétersbourg. St.-Pétersbourg. 4 (8). Bull. Mus. Harvard — Bulletin of the Museum of comparative Zoology at Harvard College, in Cambridge. Cambridge. Mass., U. S. A. 8. Bull. Mus. Monaco — Bulletin du Musée océanographique de Monaco. Monaco. 8. Bull. Mus. Paris — Bulletin du Muséum d'Histoire naturelle. Paris. 8. Bull. Soc. Bucarest — Buletinul Societatii de Sciinte din Bucuresci-Romania. Bulletin de la Société des Sciences de Bucarest-Roumanie. Bucuresci. 8. Bull. Soc. Corse — Bulletin de la Société des Sciences historiques et naturelles de la Corse. Bastia. Bull. Soc. ent. France — Bulletin des Séances et Bulletin bibliographique de la Société entomologique de France. Paris. 8. Bull Soc. ent. Ital. — Bullettino della Società entomologica Italiana. Firenze. 8. Bulb Soc. Rouen — Bulletin de la Société des Amis des Sciences naturelles de Rouen. Rouen. 8. Bull. Soc. Toulouse — Bulletin de la Société d'Histoire naturelle de Toulouse. Toulouse. 8. Bull. U. S. Mus. — Bulletin of the United States national Museum. Washington. 8. Canad. Ent. — The Cauadian Entomologist. Toronto (London). 8. Comun. Mus. Buenos Aires — Comunicaciones del Museo NacioDal de Buenos Aires. Buenos Aires. 8. Cook, Brandtia — Brandtia. A Series of occasional Papers on Diplopoda and other Arthropoda. By O. F. Cook. Huntington, New York. 1896,97. 8. (?. Ouvier, Règne an. — Le Régno animal distribué d'après son Organisation, pour servir de Base à l'Histoire naturelle des Animaux et d'Introduction à l'Anatomie comparée. Par [Georges] C u v i e r . Tom 1—4. Paris. 1817. 8. Cr. Cuvier, Règne an., ed. 2 — Le Règne animal distribué d'après son Organisation, pour servir de Base à l'Histoire naturelle des Animaux et d'Introduction à l'Anatomie comparée. Par [Georges] C u v i e r . Nouvelle Edition, revue et augmentée. [Tom. 4 & 5 : ] Par [Pierre André] L a t r e i l l e . Tom. 1—5. Paris. 1829, 29, 80, 29, 29. 8. Cr. Cuvier, Règne an., ed. 4*) — Le Règne animal distribué d'après son Organisation, pour servir de Base à l'Histoire naturelle des Animaux^ et d'Introduction à l'Anatomie comparée. Par [Georges] C u v i e r . [4.] Édition accompagnée de Planches gravées, . . . par une Réunion de Disciples de C u v i e r . Paris. 1836—49. 4. Daday, Myr. Regni Hungar. — Myriopoda Regni Hungariae. E Commissione Regiae Societatis Hungaricae Scientiarum Naturalium. Elaboravit Eugenius D a d a y de Deés. Budapest. 1889. 4. *) Diese Ausgabe ist bisher als „ed. 3" aufgeführt gewesen. Es gibt aber eine Ausgabe Bruxelles 1836, die mit „3 Edition" auf dem Titel bezeichnet ist, so daß die zuerst genannte Ausgabe von jetzt ab als „ed. 4" zitiert werden wird.

vin

Literatur-Kürzungen

Denk. Ges. Jena — Denkschriften der medicinisch-naturwissenschaftlichen Gesellschaft zu Jena. Jena. 4. Edinb. Enc. — The Edinburgh Encyclopaedia; conducted by David B r e w s t e r . With the Assistance of Gentlemen eminent in Science and Literature. Vol. 1—18. Edinburgh. 1830 [1809—31]. 4. Ent. Amer. — Entomologica Americana. Published by the Brooklyn entomological Society. Brooklyn, N. Y. 8. Ent. News Philad. — Entomological News ¡and Proceedings of the entomological Section of the Academy of natural Sciences of Philadelphia]. Philadelphia. 8. Ent. Tidskr. — Entomologisk Tidskrift. Pâ Föranstaltande af entomologiska Foreningen i Stockholm. Stockholm. 8. Ergeb. Hamburg. Magalh.-Sammelr. — Ergebnisse der Hamburger Magalhaensischen Sammelreise 1892/93. Herausgegeben vom Naturhistorischen Museum zu Hamburg. ». 1—8. Hamburg. 1896—1907. 8. Ergeb. Schwed. Exp. Kilimandjaro — Wissenschaftliche Ergebnisse der Schwedischen zoologischen Expedition nach dem Kilimandjaro, dem Meru und den umgebenden Massaisteppen Deutsch-Ostafrikas 1905—1906, unter Leitung von Yngve S j ö s t e d t . Herausgegeben mit Unterstützung von der Königl. •Schwedischen Akademie der Wissenschaften. Stockholm. 4. Expl. Algérie — Exploration scientifique de l'Algérie pendant les Années 1840,41,42. Publiée par Ordre du Gouvernement et avec le Concours d'une Commission académique. — Sciences physiques. Zoologie. I—IV. Histoire naturelle des Animaux articulés par H. L u c a s . Partiel—3; Atlas. Paris. 1849 [1845—49J. 4. Exp. Morêe — Expédition scientifique de Morée. Section des Sciences physiques. — Tom. 3. Partiel. Zoologie. Cum Atlas. Paris. 1836 (1832, 33); 31—35. 4 & 2 . Fabricius, Spec. Ins. — loh. Christ. F a b r i c i i Species iDsectorum exhibentes eorum Differentias specificas, Synonyma Auctorum, Loca natalia, Metamorphosin adiectis Observationibus, Descriptionibus. Tom. 1, 2. Hamburgi et Kilonii. 1781. 8. Fauna Saw. — Fauna Hawaiiensis or the Zoology of the Sandwich (Hawaiian) Isles : Being Results of the Explorations instituted by the Joint Committee appointed by the Royal Society of London for promoting natural Knowledge and the British Association for the Advancement of Science and carried on with the Assistance of those Bodies and of the Trustees of the Bernice Pauahi Bishop Museum at Honolulu. Edited by David S h a r p . Vol. 1—3. Cambridge. Ib99—1913. 4. Fauna S. W.-Austral. — Die Fauna Südwest-Australiens. Ergebnisse der Hamburger Südwestaustralischen Forschungsreise 1905, herausgegeben von W.Mich ae Is en und R. H a r t m e y e r . Jena. 8. Feuille Natural. — La Feuille des jeunes Naturalistes. |Revue mensuelle d'Histoire naturelle.! |Fondée à Mulhouse en 1870.| Paris. 8. H. Oadeau de Kerville, Voy. Khroumirie — H. G a d e a u d e K e r v i l l e , Voyage zoologique en Khroumirie (Tunisie). Mai—Juin 1906. Paris. 1908. 4. Gadeau de Kerville, Voy. Syrie — H. G a d e a u de K e r v i l l e , Voyage zoologiqne en Syrie. ( A v r i l - J u i n 1908). v. 1. Paris. 1926. 4. Gay, Hist. Chile — Historia fisica y politica de Chile segun Documentos adquiridos . . . y publicada bajo los Auspicios del supremo Gobierno por Claudio Gay. — Zoologia. Tom. 1—8; Atlas. Paris. 1847—54. 8 & 2 . Gmelin-Linnê, Syst. Nat., ed. 13 — Caroli a L i n n é Systema Naturae per Régna tria Naturae, secundum Classes, Ordines, Genera, Species, cum Characteribus, Differentiis, Synonymis, Locis. Editio XIII, aucta, reformata. Cura Jo. Frid. G m e l i n . — Tomus I. Pars 1—7. Lipsiae. 1788—1792. 8. Guêrin-Méneville, Iconogr. Règne an. — Iconographie du Règne animal de G. C u v i e r , ou Représentation d'après Nature de l'une des Espèces les plus remarquables et souvent non encore figurées, de chaque Genre d'Animaux. Avec un Texte descriptif mis au Courant de la Science. Par F. E. G u é r i n - M é n e v i l l e . Tom. 1—3. Paris, Londres. 1829—44. 4 (& 8). Text 1844.

Literatur-Kürzungen

IX

Haase, Schles. Chilop. — Schlesiens Chilopodae. 1. Chilopoda amamorpha. InauguralDissertation Breslau 1. September 1880. Breslau. 1880. 8. Harriman Alaska Exp. — Harriman Alaska Expedition. With Cooperation of Washington Academy of Sciences. Alaska, New York. 8. Hist. An. artic. — Histoire naturelle des Animaux articulés, Annelides, Crustacés, Arachnides, Myriapodes et Insectes. — Histoire naturelle des Crustacés, des. Arachnides et des Myriapodes, par [Hippolyte] L u c a s . Paris. 1840. 8. Hist. Madag. — Histoire physique, naturelle et politique de Madagascar. Publiée par Alfred G r a n d i d i e r . Paris. 4 Horae Soc. ent. Ross. — Horae Societatis entomologicae Rossicae. Petropoli. 8. Irish Natural. — The Irish Naturalist: a monthly Journal of general Irish natural History. Dublin. 8. J. Ac. Philad. — Journal of the Academy of natural Sciences of Philadelphia. Philadelphia. 8 (4). Jahrb. Hamburg. Anst. — Jahrbuch der Hamburgischen wissenschaftlichen Anstalten. Hamburg 8. Jahrb. Mus. Kärnten — Jahrbuch des naturhistorischen Landes-Museums von Kärnten. Klagenfurt. 8. J Linn. Soc. London — The Journal of the Linnean Society. — Zoology. London. 8. Koch, G. M. A. — Deutschlands Crustaceen, Myriapoden und Arachniden. Ein Beitrag zur Deutschen Fauna von C. L. R o c h . Heft 1—40. Regensburg. [1835—44.] Iß. [ = C. L. Koch in: Panzer (Herrich Schäffer), Faun. Ins. Germ., H e f t 132 etc.] Koch, Mgr. — Die Myriopoden. Getreu nach der Natur abgebildet und beschrieben von C. L. K o c h . » . 1 , 2 . Halle. 1863. 8. Koch-Panzer, Krit. Revis. — C. L. K o c h (Panzer's) Kritische Revision der Insektenfauna Deutschlands. 3. Bändchen, enthaltend Deutschlands Crustaceen, Arachniden und ein System der Myriapoden. Regensburg. 1847. 8. Kükenthal & Krumbach, Handb. Zool. — Handbuch der Zoologie. Eine Naturgeschichte der Stämme des Tierreichs. Gegründet von Willy K ü k e n t h a l , unter Mitarbeit zahlreicher Fachgelehrten herausgegeben von Thilo K r u m b a c h . Berlin, Leipzig. 1923—. 8. Latreille, Cours Ent — Cours d'Entomologie, ou de l'Histoire naturelle des Crustacés, des Arachnides, des Myriapodes et des Insectes; à l'Usage des Elèves de l'École d u Muséum d'Histoire naturelle. Par [Pierre André] . L a t r e i l l e . Première Année. Ouvrage accompagné d'un Atlas. Paris. 1831. 8. Latreille, Gen. Crust. Ins. — P. A. L a t r e i l l e Genera Crustaceorum et Insectorum secundum Ordinem naturalem in Familias disposita, Iconibus Exemplisque plurimis esplicata. Tom. 1—4. Parisiis et Argentorati. 1806, 07, 07, 09. 8. Latreille, Hist. Crust. Ins. — Histoire naturelle, générale et particulière, des Crustacés et des Insectes. Ouvrage faisant Suite aux Oeuvres de Leclerc de B u f f o n , et Partie du Cours complet d'Histoire naturelle rédigé par C. S. S o n n i n i . Par P. A. L a t r e i l l e . Tom. 1—14. Paris. X — X I I I [1802-1806], 8. Latzel, Myr. Osterr.-Ung. — Die Myriopoden der Österreichisch-Ungarischen Monarchie von Robert L a t z el. v. 1, ü. Wien. 1880,84. 8. Leach, Zool. Misc. — The zoological Miscellany; being Descriptions of new, or interesting Animals, by William Elford L e a c h . Illustrated with coloured Figures, drawn from Nature, by R. P. N o d d e r . Vol. 1—3. London. 1814,15,17. 8. Linné, Fauna Svec. — Caroli L i n n a e i , Fauna Svecica sistens Animalia Sveciae Regai. Stockholmiae (Lugduni Batavorum). 1746. 8. Linné, Fauna Svec., ed. 2 — Caroli L i n n a e i Fauna Svecica sistens Animalia Sveciae Regni: Mammalia, Aves, Amphibia, Pisces, Insecta, Vermes. Distributa per Classes & Ordines, Genera & Species, cum Differentiis Specierum, Synonymis Auctorum, Nominibus Incolarum, Locis Natalium, Descriptionibus Insectorum. Editio altera, auctior. Stockholmiae. 1761. 8. Linné, Syst, Nat., ed. 10 — Caroli L i n n a e i Systema Naturae per Regna tria Naturae, secundum Classes, Ordines, Genera, Species, cum Characteribus, Differentiis, Synonymis, Locis. Editio X, reformata. — Tomus I. Holmiae. 1758. 8.

X Linné,

Literatur-Kürzungen

Syst. Nat., ed. 12 — Caroli a L i n n é Systema Naturae per Regna tria Naturae, secundum Classes, Ordines, Genera, Species, cum Characteribus, Differentiis, Synonymis, Locis. Editto X I I , reformata. — Tomus I. Pars 1, 2. Holmiae. 1766, 67 8. Mag. Zool. — Magasin de Zoologie |[Sér. 2:], d'Anatomie comparée et de Paléontologie|. Paris. 8. Maillard, Note Réunion — Notes sur l'Ile de la Réunion (Bourbon) par L. M a i l l a r d . ». 1, 2. 1862. ed. 2. 1863. Paris. 8. A. Marschall, Nomencl. zool. — Nomenclátor zoologious continens Nomina systematica Generum Animaltum tarn viventium quam fossilium, secundum Ordinem alphabeticum disposita. Conscriptus a Comité Augusto de M a r s c h a l l . Vindobonae. 1873. 8. Mém. Ac. St.- Pêtersb. — Mémoires de l'Académie Impériale des Sciences de St.-Pétersbourg. — [Sér. 6:] Sciences mathématiques, physiques et naturelles. St.-Pétersbourg. 4 Mém. Soc. Genève — Mémoires de la Société de Physique et d'Histoire naturelle de Genève. Genève. 4. Mém. Soc. Moscou — Mémoires de la Société Impériale des Naturalistes de Moscou ([Tome 1 :] Mémoires de la Société des Naturalistes de l'Université Impériale de Moscou). Moscou. 4. Tome 1—6: 1806—23. [sequ.: N. Mém. Soc. Moscou.] Mém. Soc. Neuchâtel — Mémoires de la Société des Sciences naturelles de Neuchâtel. Tome 1—4. Neuchâtel. 1835—74. 4. Mémoires de la Société neuchâteloise des Sciences naturelles. Tome 5. 1912. Neuchâtel. 4. Mém. Soc. zool. France — Mémoires de la Société zoologique de France. Paris. 8. Miss. Mex. —• Mission scientifique au Mexique et dans l'Amérique centrale, Ouvrage publié par Ordre du Ministre de l'Instruction publique. — Recherches zoologiques . . . publiées sous la Direction de [Henri] M i l n e E d w a r d s . Paris. 4. Mt. Mus. Berlin — Mitteilungen aus der zoologischen Sammlung des Museums für Naturkunde in Berlin. Berlin. 4. Mt. Mus. Hamburg — Mitteilungen aus dem naturhistorischen Museum in Hamburg. Aus dem (Beiheft zum) Jahrbuch der Hamburgischen wissenschaftlichen Anstalten. Hamburg. 8. N. Acta Ac. Leop. — Nova Acta |physico-medica| Academiae Caesareae LeopoldinoCarolinae |Germanicae| Naturae Curiosorum. [». 9 & sequ :] Verhandlungen (Abhandlungen) der Kaiserlichen Leopoldiniscb-Carolinischen Akademie der Naturforscher. Norimbergae. (Eilangen) ( B o n n ) . . . . 4. N Amer. Fauna — North American Fauna published by Authority of the Secretary of Agriculture. U. S. Department of Agriculture. Washington. 8. N. Arch. Mus. Paris — Nouvelles Archives du Muséum d'Histoire naturelle de Paris. Paris. 4 Nat. Hist. Juan Fernandez — The natural History of J u a n Fernandez and Easter Island, edited by Carl S k o t t s b e r g . v. 3. 1924. 8. Natural. Sicil. — Il Naturalista Siciliano. Giornale di Scienze naturali. Palermo. 4. Nature — Nature. A weekly illustrated J o u r n a l of Science. London and New York (London). 4. Naturh. Tidsskr. — Naturhistorisk Tidsskrift. Kj0benhavn. 8. N, Caledonia — Nova Caledonia Forschungen in Neu-Caledonien und auf den LoyaltyInseln. Herausgegeben von Fritz S a r a s i n und J e a n R o u s . Wiesbaden, Berlin, München. 4. Newport, Cat. Brit. Mus. Myr. — Catalogue of the Myriapoda in the Collection of the British Museum by George N e w p o r t . P a r t i . Chilopoda. London. 1856. 8. Occas. Papers Mus. Zool. Michigan — Occasional Papers of the Museum of Zoology, University of Michigan. Published by the University Michigan. 8. Ofv. Ak. Forlì. — Öfversigt af Kongliga Vetenskaps-Akademiens Förhandlingar. Stockholm 8.

Literatur-Kürzungen

XI

P. Ac. Philad. — Proceedings of the Academy of natural Sciences of Philadelphia. Philadelphia. 8. P . Amer. phil. Soc. — Proceedings of the American philosophical Society, held at Philadelphia, for promoting useful Knowledge. Philadelphia. 8. Pan-Pacif. Ent. San Francisco — The Fan-Pacific Entomologist. Published by the Pacific Coast Entomological Society in Cooperation with the Californian Academy of Sciences. San Francisco 8. Panzer (Herrich-Schäffer), Fawn. Ins. Germ,. — G. W. F. P a n z e r , Faunae Insectorum Uermaniae Initia. ( [ H e f t l l l — 1 9 0 : ] Deutschlands Insekten, herausgegeben von G . W . F . P a n z e r fortgesetzt von G. A. W. H e r r i c h - S c h ä f f e r ) . H e f t I - 1 1 0 ; 111—190. Nürnberg (Regensburg). [1793—1823]; [1829—44]. 16. P . biol. Soc. Washington — Proceedings of the biological Society of Washington. Washington. 8. P . Calif. Ac. — Proceedings of the California Academy of |natural| Sciences. — [Ser. 3:] Zoology. San Francisco. 8. P . ent. Soc. Philad. — Proceedings of the entomological Society of Philadelphia. Philadelphia. 8. P ent. Soc. Washington — Proceedings of the entomological Society of Washington. Washington. 8. P . Linn. Soc. N. S. Wales — The Proceedings of the Linnean Society of New South Wales. Sydney. 8. Pomona — Pomona College Journal of Entomology. Published by the Department of Biology of Pomona College. Claremont, California. P. B.phys. Soc. Edinb. — Proceedings of the Royal physical Society of Edinburgh. Edinburgh. 8. P . R. Soc. London — Proceedings of the Royal Society of London. London. 8. Psyche — Psyche. A Journal of Entomology. Published by the Cambridge entomological Club. Cambridge, Mass. 8. P. U. S. Mus. — Proceedings of the United States national Museum. Washington. 8. P . zool. Soc. London — Proceedings of the zoological Society of London. London. 8. Quart. J. micr. Sci. — Quarterly Journal of microscopical Science. London. 8. Ree. Austral. Mus. — Records of the Australian Museum. Sydney 8. Ree. Canterbury Mus. — Records of the Canterbury Museum. Published by Order of the Board of Governors. Christchurch, New Zealand. 8. Ree. Ind. Mus. — Records of the Indian Museum (A Journal of Indian Zoology). Calcutta. 8. Redia — „Redia". Giornale di Entomologia pubblicato dalla R. Stazione di Entomologia agraria in Firenze. Firenze. 8. Résuit. Voy. Belgica — Résultats du Voyage du S. Y. Belgica en 1897—1898—1899 sous le Commandement de A. de G e r l a c h e de G o m e r y . Rapports scientifiques publiés aux Frais du Gouvernement Belge, sous la Direction de la Commission de la Belgica. Zoologie. Anvers. 4. Revista Chüena — Revista Chilena de Historia natural. Valparaiso. 8. Revista Mus. Paul. — Revista do Museu Paulista. Publicada por H. von I h e r i n g . Säo Paulo. 8. Rev. Mag. Zool. — Revue et Magasin de Zoologie pure et appliquée. Paris. 8. Rev. Suisse Zool. — Revue Suisse de Zoologie et Annales du Musée d'Histoire naturelle de Genève. Genève. 8. Rev. zool. — Revue zoologique, par la Société Cuvierienne. Paris. 8. Risso, Hist. Eur. mérid. — Histoire naturelle des principales Productions de l'Europe méridionale et particulièrement de celles des Environs de Nice et des Alpes maritimes; par A. R i s s o . Tom. 1—5. Paris et Strasbourg. 1826. 8. SB. Ak. Wien — Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften. — Mathematisch-naturwissenschaftliche Classe. Wien. 8. SB. Ges. Marburg — Sitzungsberichte der Gesellschaft zur Beförderung der gesammten Naturwissenschaften in Marburg. Marburg. 8. Termész. Füzetek — Természetrajzi Füzetek |az Allât-, Nôvény-, Asvâny-, és Földtan Köreböl|. Kiadja a Magyar nemzeti Muzeum. Budapest. 8.

XII

Literatur-Kürzungen

Todd, Cycl. Anat. Physiol. — The Cyclopaedia of Anatomy and Physiology, edited by Robert B. T o d d . ».1—4. London. 1836—52. 8 Tr. Amer. phil. Soc. — Transactions of the American philosophical Society, held at • Philadelphia, for promoting useful Knowledge. Philadelphia. 4. Tr. Linn. Soc. London — The Transactions of the Linnean Society of London. — [Ser. 2:] Zoology. London. 4. Tr. N. York Ac. — Transactions of the New York Academy of Sciences, late Lyceum of natural History. New York. 8. Trudy Russ. ent. Obschtsch. St.-Peterb. — Tpyan Pyccicaro 3HT0M0Ji0rn>iecKar0 OömeCTsa BL 0.-neTop6yprt. C.-JIeiepßyprL. 8. [Arbeiten der Russischen entomologischen Gesellschaft in St.-Petersburg. 8]. Univ. Calif. Puhl. — University of California Publications. Zoology. Berkeley. 8. Verh. Ges. Wien — Verhandlungen der kaiserlich königlichen zoologisch-botanischen Gesellschaft in Wien. Wien. 8. Vidensk. Meddel. — Videnskabelige Meddelelser fra den naturhistoriske Forening i Kj0benhavn for Aarene . . . Kjobenhavn. 8. Wagner, Reis. Algier — Reisen in der Regentschaft Algier, in den Jahren 1836, 1837 und 1838 von Moritz W a g D e r . Nebst einem naturhistorischen Anhang und einem Kupferatlas, v. 1—3. Leipzig. 1841. 8. Walckenaer (& Gervais), Mist. Apt. — Histoire naturelle des Insectes. Aptères. Par [Charles Athanasie de,] W a l c k e n a e r . [Tome 3:] Par Paul G e r v a i s . [Tome 4:] Par W a l c k e n a e r et Paul G e r v a i s . Tome 1—4; Atlas. Paris. 1837, 37, 44, 47. 8. Weber, Ergeh. Reise Niederl. O.-Tnd. — Zoologische Ergebnisse einer Reise in Niederländisch Ost-Indien. Herausgegeben von Max W e b e r . Band 1—4. Leiden. 1890—1907. 8. Wiüey, Zool. Results — Zoological Results based on Material from New Britain, New Guinea, Loyalty Islands and elsewhere, collected during the Years 1895, 96 and 97 by Arthur W i l l e y . (Part) 1—6. Cambridge. 1898—1902. 4. Z. Ent. Breslau — Zeitschrift für Entomologie, herausgegeben vom Verein für Schlesische Insektenkunde zu Breslau. Breslau. 8. Zichy, Dritte Asiat. Forschr. — Dritte Asiatische Forschungsreise des Grafen Eugen Z i c h y . — Band 2. Zoologische Ergebnisse . . . Redigirt von G. H o r v ä t h . Budapest, Leipzig. 1901. 4 Zool. Anz. — Zoologischer Anzeiger. Leipzig. 8. Zool. Jahrb., Suppl. — Zoologische Jahrbücher. Supplement. Jena. 8. Zool. Jahrb., Syst. — Zoologische Jahrbücher. —Abtheilung für Systematik, Geographie und Biologie der Thiere. Jena. 8. Zool N. York — Zoologica. Scientific Contributions of the New York zoological Society. New York. 8. Zool. Ree. — The zoological Record. London. 8.

Systematischer Index Chilopoda

Seite

i

1. Unterklasse E p i m o r p h a . 19 1. Ordnung Geophilomorpha 20

1. Fam. H i m a n t a r i i d a e . . 28

1. Tribus H i m a n t a r i i n i . . . 29 1. Gen. H i m a n t a r i u m G. L. Koch . 30 1. H. gabrielis (L.) 31 2. „ rugulosum (0. L. Koch) . 32 2. Gen. P s e u d o h i m a n t a r i u m Ohal. & Bib 32 1. P . mediterraneum (Mein.). . 33 la. „ „ mediterraneum Ohal. & Rib 33 l b . „ mediterraneum europaeum Chal. & Rib. . . . 33 l c . „ mediterraneum tenue (Latz.) 33 2. „ brölemanni (Leg. & Dub.) 34 3. Gen. Himantariella Chal. & Rib. 34 1. H. maroccana Chal. & Rib. . 34 2. „ Scutellaria Bröl 35 4 . Gen. Stigmatogaster Latz.. . . 36 1. S. gracilis (Mein.) 38 la. „ „ gracilis (Mein.) . 38 lb. „ „ occitanica Rib. . 38 1 c. „ „ robusta A t t . . . . 38 1 d. „ „ provincialis Chal. • & Rib 39 le. „ „ porosa Chai. & Rib 39 2. „ subterránea (Leach) . . . 39 2 a. „ „ subterránea (Leach) . . . . 40 2 b. „ „ elongata (Chai. & Rib.). 40 2c. „ „ complanata (Chal. & Rib.). 40 3. „ dimidiata (Mein.) 40 3 a. „ „ angusta (Latz.) 41 4. „ neglecta (Bröl.) 41 5. „ sardous (Verh.) 41 6. „ audacior (Chamb.) . . . . 41 7. „ grenadae (Chamb.) . . . . 42

Seite

5. Gen. Meinortophilus Silv. . . 1. M. superbus (Mein.) 2. „ arcis herculis (Bröl.) . . 6. Geu. N e s o p o r o g a s t e r Verh. . 1. N. excavata Verh 2. „ souletina (Bröl.) 7. Gen. T h r a c o p h i l u s Verh. . . . 1. T. bulgarkus Verh 2. Tribus B o t h r i o g a s t r i n i . . . 8. Gen. B o t h r i o g a s t e r Ssel. . . . 1. B. signata (Kessl.) la. „ „ signata Att. . . 1 b. „ „ thesei A t t . . . . lc. „ „ graeca Verh. . Id. „ „ megalocycla Att 2. „ egyptiaca Att 2 a. „ „ egyptiaca Att.. 2 b. „ „ judaica Verh. . 3. „ porigera Verh „ affinis Ssel „ meinerti Ssel Himantarium taeniatum Mein. 9. Gen. P o l y p o r o g a s t e r Verh. . . 1. P . tunetana Verh 2. „ insignis (Mein.) 3. „ sinuata Silv 4. „ indica (Mein.) 5. „ geminata (Silv.) 10. Gen. M e s o c a n t h u s Mein. . . . 1. M. albus Mein 1 a. „ „ minutus Bröl.. . 2. „ perporosus Silv 3. „ , discretus Silv 4. ,, brevis Silv

42 43 43 43 44 45 45 46 46 47 48 48 49 49 49 49 49 49 49 50 50 50 50 51 51 51 51 52 52 52 53 53 53 53

Unsichere Gattungen: Gen. Gosiphilus Chamb. . . . G. minor Chamb „ bakeri Chamb „ laticeps (H. C. Wood) .

53 54 54 54

XIV

Systematiseber Index Seite 54 54 54 55 55 55

. Gen. G o s o t h r i x Chamb. . . . G. insulanus Chamb. . . Gen. N o t h o b i u s Cook. . . . N. californicus Cook . Gen. N o t i p h i l u s C. L . Koch . N. taeniatus C. L. Koch . „ sanguineus C. L. Koch Himantarium caldarium Mein. doriae P o e . . . . fillim M e i n . . . . gervaisii Plateau

55 55 55 55 55

gestri Poe. . . . 55 laevipes C. L . Koch-Panz. 55

„ meinerti Poe.. . 56 2. Farn. Schendylidae . . . 56 A. Subfam. Schendylinae . 58 1. Gen. S e h e n d y l a Bergs. & Mein. 59

a) Subgen. S e h e n d y l a Bröl. & Rib

59

1. S. (S.) nemorensis (C. L . Koch) . . . .

2.



3. „



60

walachica Verh. . 60

„ peyerimhoffi Bröl. & Rib

60

4. „ „ dalmatica Att. . . 61 b) Subgen. E c h i n o s c h e n d y l a Bröl. & Kib

61

5. S. ( E . ) mediterránea Silv. 62

6. „

„ vizzavonae Lég. &

7.



Dub



62

zonalis Bröl. & Kib. 62

2. Gen. Brachyschendyla Bröl. & Rib

63

1. B. montana (Att.) 2. „ monoeci (Bröl.)

3. 4. 5. 6.

„ „ „ „

apenninorum Bröl. & Kib. monodi Bröl.. armata (Bröl.) dentata Bröl. & Kib. . . .

3. Gen. Hydroschendyla Bröl. & Kib

1. H . submarina (Grube)

64 64 64 65 65 65 66

. . .

66

4. Gen. Haplosehendyla Verh. . 67 1. H . barbarica (Mein.)

2. 3.

„ europaea (Att.)

. . . .

„ bordei Bröl. & Kib. . . .

67

67

68

5. Gen. Nesonyx Chamb

Seite

1. N. flagellans Chamb

69 69

6. Gen. Nannophilus C o o k . . 69 1. N. eximius (Mein.)

70

2. „ ariadnae Att 70 3. „ melanostictus (Att.) . . . 70 „ „ „ „ „

bolivianus Silv borellii (Silv.) brasilianus Silv longitarsis (Silv.) . . . . paraguayensis (Silv.) . .

71 71 72 72 72

7. Gen. Nannopodellus Chamb. . 72 1. N. purpurascens Chamb. . . 72

8 . Gen. S c h e n d y l u r u s Silv. 2 ) . . 73 1. S. australis Silv 74

2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.

„ polypiis Att

„ „ „ „ „ „ „ „ „ „

75

lilderwaldi Bröl. & Kib. . 75 labbanus Chamb 75 tropicus Bröl. & Rib. . . 76 lesnei Bröl. & Rib 76 perditus Chamb 76 bakeri Chamb 77 colombianus Chamb.. . 77 gounellei (Bröl.) 77 verboeffi Bröl. & Rib. . . 78 78 nitidus Bröl

„ maroccanus (Att.) . . . . 78 „ attemsii (Verh.) 79 „ paulista (Bröl.) 79 „ integer Chamb 79 Gen. Sehendylellus Chamb. . . 79 1. S. hodites Chamb 80 Gen. Pectiniunguis ßollm. . . 80 1. P . americanus Bollm. . . . 81 2. „ geayi (Bröl. & Kib.) . . 81 3. „ gaigei (Chamb.) . . . . 82 4. „ plusiodontus Att. . . . 82 82 5. „ pauperatus Silv 6. „ parahybae (Chamb.) . . 83 7. „ imperfossus (Bröl.). . . 83 7a „ „ var. bolbonyx (Bröl. & Kib.) 83 „ albemarlensis Chamb. . 84 „ fijensis (Chamb.) . . . . 84 „ nesiotes Chamb 84 „ amphibius Chamb. . . . 84

) Dazu: Subgen. N e s o n a n n o p h i l u a Verh., Nachtrag p. 351. ) Dazu: Subgen. S c h e n d y l o t y n Chamb., Nachtrag p. 351 mit S. (S.) integer Chamb., p. 352. 1

2

Systematischer Index

XV

Seite

11. Gen. Litoschendyla Chamb. . 84 1. L. insulana (Bröl. & Rib.) . . 85 86 2. „ chazaliei (Bröl.) . . . 12. Gen. Pleuroschendyla Bröl & 86 Rib 86 1. P. chevalien Bröl. & Rib. 87 2. „ nesiotes Chamb. . . . 87 13. Gen. N y c t u n g u i s Ohamb. . 88 1. N. dampft (Verh.) 88 2. „ montereus (Chamb.) 88 3. „ heathii (Chamb.) . . 89 4. „ catalinae (Chamb.) . 5.

14. 15. 16.

17. 18. 19.

„ mirus Chamb

89

6. „ danzantinua Chamb. . . 7. „ libercolens Chamb. . . . 8. „ molinor Chamb Gen. Sogodes Chamb 1. S. difficilis Chamb. ... Gen. Mexiconyx Chamb. . . 1. M. hidalgoensis Chamb. . . Gen. Mesoachendyla Att. . . 1. M. monopora Att 2. „ javanica (Att.) 3. „ caledonica Att Gen. Schendylops Cook . . . 1. S.grandidieri(Sauss.&Zhnt.) Gen. Plesioschendyla Rib. . 1. P. confossa Rib Gen. Escaryus Cook & Coli. . 1. E. sibiricus Cook 2. „ retusidens Att 2 a. „ „ var. oligopus Att

89 89 89 89 90 90 90 90 91 92 92 92 93 93 93 94 95 96 96

3. 4. 5.

„ japonicus Att „ latzeli (Ssel.) „ albus Cook

6. 7.

„ phyllophilus Cook & Coli. 97 „ Über Cook & Coli. . . . 98

20. Gen. Sogolabis Chamb. . . . 1. S. scapheus Chamb Gen. Holitys Cook H. neomexicana Cook . Gen. Ctenophilus Cook . . . C. africanus C o o k . . . . „ paurodus C o o k . . . . „ simplex Cook B. Subfam. Ballophilinae. 21. Gen. Ballophilus Cook . . . . ]. B. clavicornis Cook . . . . 2. „ kraepelini Att 3. „ polypus Att

96 97 97 98 98 99 99 99 99 99 99 99 100 101 101 102

Seite

4. B. australiae Chamb. . . 5. „ neocaledonicus Rib. . 6. braunsi Silv 7. rouxi Rib 8. alluaudi Rib „ üjensis Chamb „ paucipes Chamb. . . . „ maculosus (Por ) . . . 22. Gen. Thalthybius Att.. . . 1. T. melauostigma Att.. . 2. „ microcephalus Bröl. . pemeri Bröl. 23. Gen. Ityphilus Cook . . . . 1. I. lilacinus Cook . . . . 2. „ ceibanus Chamb. . . . 3. „ guianensis Qhamb. . . 24. Gen. Tanophilua Chamb.. . 1. T. hondurasanus Chamb. 25. Gen. Diplethmus Cook . , 1. D. mexicanus Cook . . 3. Fam. O r y i d a e A. Subfam. O r y i n a e . . . 1. Gen. Orya Mein 1. O. barbarica (Gerv.) . . .

102 102 102

103 103 104 104 104 104 105 105 105 106 106 106

106 107 107 107 107 108

109 110

110

2. „ voeltzkowi Sauss. & Zhnt 111

2. Gen. Orphnaeus Mein.. . . 112 1. O. brevilabiatus (Newp.) 112 113 2. „ meruinua Att. . . . 3. „ brasilianus (Humb. & Sauss.) 113 3a. „ brasilianus var. nigropictus Att 113 4. „ botisi Att 114 5.

„ mexicanUS /Sauss.) „ polypodus Silv

. . 114 114

3. Gen. Aspidopleres Por. . . . 1. A. intercalates Por 4. Gen. Heniorya Cook 1. H. longissima Cook . . . . 5. Gen. Ctenorya Cook 1. C. sjöstedti Att 6. Gen. Diphtherogaster Att. . 1. D. flava Att 7. Gen. Notiphilides L a t z . . . . 1. N. maximiliani (Humb. & Sauss.)

114 115 116 116 117 117 117 118 120 120

2. „ grandis Bröl 121 8. Gen. Titanophilus Chamb. . 121 1. T. maximus Chamb 122 2. „ fratrellus Chamb

122

XVI

Systematischer Iudex Seite

9. Geil. Pentorya Cook . . . . . 1. P . afra Cook

122 123

2. „ indica Silv 123 B. S u b f a m . T r e m a t o r y i n a e Bröl

1 0 . Gen. T r e m a t o r y a , JBröl. . . . 1. T . sternalis Bröl

4. Farn. M e c i s t o c e p h a l i dae

A. Subfam.Mecistocephalinae 1. Gen. Mecistocephalus Newp

a) Subgen. M e c i s t o c e p h a l u s Chamb

1.

2. ü. 4. 4 a.

nannocorais

11

11

tahitiensis

11

9. 10. 11. IIa. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24.

11

11 11

n n ii

124

„ smithi Poe 139 „ japonicus Mein. . 139 „ punctifrons var. cur-

124 124



„ punctifrons fiirculigera (Verh.) . . . „ mater (Verh.) . . . „ gracilis (Verh.) . . „ cephalotes var. multispinata (Silv.)

„ „ „

125 127 127

Chamb

130

H. C. "Wood . . . .

130

angusticeps (Kib.) castaneicepa Haase mimeticus Chamb. punctifrons Newp.

131 131 182 132

ropus Humb. . . .

132

tahitiensis var. minor Att. . 131



var. hete-

11

ii

punctifrons var. sul-

11

ii

mikado Att. . . .

11 11 11

>1 » »

cicollis T ö m . . . .

nilgirinus

132

132

Chamb. 133

« » insularis (H. Luc.) 134 „ var. orienii ii ii ii

tali« (Silv.) . . . . maxillaris (Gerv.). nigriceps Chamb. . cephalotes Mein. . celebensis Chamb. philippinus Chamb.

134 134 135 135 135 136

H. C. W o o d

136

»>

ii

11

ii

»

ii

rubriceps

11

ii

tridens Chamb. . . 136

11

ii

11

ii

11

ii

1* » 11

n ii ii

. . .

monticolens Chamb

137

modestus (Silv.) . 137 apator Chamb. . . 137

lifuenais Poe.

138

„ „ „

128

11

5. 11 6. 11 7. H 8. 11 8 a. 11 8b.

(Silv.)

26. 27.

M . (M.) spissus H. C.Wood 129 'J 11 diversidens (Silv.) 130 11

Seite

25. M. (M.) diversisternus

. . 138

evansi Bröl. . . . 138 erythroeeps Chamb. 138

videns Haase . . .

„ „ „ „ „ „ „

„ „ „ „ „ „ „





kurandanus Chamb. nagasaunus Chamb. medius Chamb. . . angiistior Chamb. . simplex Chamb. . leojiensis (Cook) . parvus Chamb. . .

140

140 140 140 141

141 141 141 141 141 141 141

b) Subgen. P a u r o p t y x Chamb. 142 28. M. (P.) superior (Silv.). . 142 28 a. „ „ „ pallidus 29.

(Silv.)

142

(Chamb.)

143

himalayanus

c) Subgen. B r a c h y p t y x Ohamb

30. M. (B.) mirandus Poe. . . d) Subgen. D a s y p t y x Chamb. 31. M. (D.) gigas Haase . . . 32. „ „ subgigas (Silv.) . 33.

34.









e) Subgen. 35. M. (E.) 36. „ „ 37. „ „ 38.





143

143 143 144 145

uneifer (Silv.) . . 145

solomonensis (Chamb.)

E c t o p t y x Chamb. labasanus Chamb. . turucanus Chamb. . kabasanus Chamb.

145

145 146 146 146

somonus Chamb. . 147

39. „ „ siaronus Chamb.. . 147 2. Gen. Nodocephalus Att. . . 147 1. N. edentulus (Att.) . . . . 148 3. Gen. Dieellophilus Cook . . 149 1. D . limatus (H. C. Wood) . 149 2. „ carniolensis (C. L. Koch) 149 4 . Gen. T y g a r r u p Chamb. . . . 151 1. T . intermedius Chamb. . . 151

2. „ javanicus (Att.)

5. Gen. M e g e t h m u s Cook

152

. . . 152

1. M. microporus (Haase) . . 153 2. „ pluripes Chamb 153

Systematischer Index

XVII

Seite

B. Subfam. Arrupinae . . . 153 6. Gen. Arrup Chamb 154 1. A. pylorus Chamb 154 7. Gen. Anarrup Chamb 154 1. A. nesiotes Chamb 154 8. Gen. P r o l a m n o n y x Silv. . . 154 1. P. holstii (Poe.) 155 2. „ sauteri Silv 155 Mecistocephalus? foveatus Mc Neill 155 Meciatocephalus ? fulvus H. C. Wood 155 Mecistocephalus? guineensis Karsch 155 Mecistocephalus? heros Mein. 155 Mecistocephalus? strigosus 155 Mc Neill Mecistocephalus? umbraticus Mc Neill 155 Mecistocephalus? punctilabium Newp 156 Mecistocephalus? guildingii Newp 156 Mecistocephalus? meinerti 156 Ssel 156 5. Farn. G e o p h i l i d a e . . 158 A. Subfam. Geophilinae 160 1. Gen. GeopMlus Leach 1 ) . . 1. G. carpophagus Leach . 163 2. „ proximus C. L. Koch 2 ) 164 3. „ pauropus Att 165 4. „ kobelti Att 165 5. „ nesiotes Att 165 5 a. „ „ var. pellekana Att 166 6. „ studeri Rothenb. . . . 166 7. „ ganonotus Att 167 8. „ commutatus Att. 8 ) . . 167 9. „ electricus (L.) 167 9a. „ „ joyeuxi Bröl 4 ) 169 10. „ macrodontus A t t . . . . 169 11. „ virginiensis Bröl. . . . 169 12. „ atopleurus Chamb. . . 170 13. „ louisianae Bröl 170 14. ,, luridus Mein 171

Seite

15. G. algarum Bröl 171 16. chalandei Bröl 171 17. fucorum Bröl 172 17 a. „ seurati Bröl. . 172 18. osquidatum Bröl. 6 ) . . 172 19. longicornis Leach 8 ) . . 173 var. austriaca „ 19 a. Latz 174 20. pygmaeus Latz 174 2 0 a. „ styricus Verh. 174 21. pusillifrater V e r h . . . . 174 22. sorrentinus Att 175 23. cribelliger Verh. . . . 175 23 a. „ antecribellatus Verh 176 24. bosniensis Verh 176 25. unguiculatus Daday . . 176 26. vinciguerrae Silv. . . . 177 27. tropicus Bröl 177 28. nealotus Chamb 177 29. nasintus Chamb 177 30. legiferens Chamb. . . . 178 31. infossulatus Att. . . . 178 32. zograffi Bröl 179 33. aragonicus Daday . . . 179 34. romanus Silv 179 35. cispadanus Silv 180 36. atopodon Chamb. . . . 180 37. atopus Chamb 180 38. duponti Silv 181 3fe. gracilis Mein 181 40. rubens Say 181 41. arenarius Mein 182 42. glyptus Chamb 182 43. hispanicus Mein. . . . 182 44. madeirae Latz 183 45. shoshoneus Chamb. 7 ) . 183 alpinus Mein 183 flatus (Newp.) 183 humuli Newp 183 impressus C. L. Koch . 183 palustris C. L. Koch . 183 punctiventris (Newp.). 183 similis (Newp.) . . . . 184 simplex Gerv 184

*) Siehe Nachtrag p. 352. — 8) Siehe Nachtrag p. 354. — s ) = G. proximus C. L. Koch, Nachtrag p. 353. — 4) Ist zu streichen, Nachtrag p. 357. — 6) = G. joyeuxi Bröl., Nachtrag p. 357. — e) Siehe Nachtrag p. 358. — ') Weitere Arten: 46. G. pinivagus Verh., 47. G. glacialis Verh., 48. G. minimus Verh., 49. G. aetnensis Verh., 50. G. insculptus Att., öl. G. promontorii Verh., 54. G. noricus Verh., 55. G. blunchi Verh., 56. G. scillyensis Verh., 57. G. f-igidanus Verh. Siehe Nachtrag p. 355 —358. Das T i e r r e i c h .

62. Lief.: C. Atiema, Geophilomorpha

II

Systematischer Index

XVIII

2. Gen. Nesogeophilus Verh. 1 ) 1. N. laticollis (Att.) 2. „ bäckströmi Verh. . . . 3. „ xylophagus (Att.) . . . 4. ,. hartmeyeri ( A t t . ) . . . . 5. „ palpiger (Att.) 6. „ ormanyensis (Att.) . . . 3. Gen. Orinophilus Cook2) . . 1. 0 . oligopus (Att.) 2. „ gavoyi (Chal.) „ gavoyi Chal. . 2 a. „ 2 b. „ „ elongatus Chal. „ platensis Silv 4. Gen. Brachygeophilus Bröl. 1. B. truncorum (Bergs. & Mein.) . . . . l a . „ truncorum ribauti (Bröl.)

2. „ richardi (Bröl.) . . . . 3. „ conjungens (Verh.) . . 4. „ strictus (Latz.) . . . . 5. „ claremontus (Chamb.) . 6. „ isantus (Chamb.) . . . 7. „ tenebrosus (Mein.) . . 5. Gen. Galliophilus Rib. & Bröl

1. G. beateusis Rib. & Bröl. . 6. Gen. Purcellinus Att 1. P. robustus Att 7. Gen. Mesogeophilus Verh. . 1. M. baldensis Verh 2. „ wheeleri (Chamb.) . . . 3. „ kapiti (Archey) 8. Gen. Simophilus Silv 1. S. frenum (Mein.) 2. „ albanensis Att 3. „ palaestinus (Verh.) . . . 9. Gen. Pleurogeophilus Verh. 1. P. mediterraneus (Mein.)8) 2. » gorizensis (Latz.). . . 3. lanius (Bröl.) 4. » hereegovinensis Verh. . 5. H procerus (L. Koch) . . . 6. lì cyclareatus Att. . . . . 7. » vetustus Silv Geophilus provocator Poe. . . 10. Gen. Clinopodes C. L. Koch . 1. C. flavi dus C. L. Koch . . 1 a. „ „ flavidus Att..

Seite

Seite

184 185 185 185 186 187 187 188 188 188 189 189 189 389

C. flavidus flavidus var. carinthiaca (Latz.) 204 lb. „ „ styriacus (Att.) 204 lc. „ „ polytricbus

190 190

190 191 191 192 192 192 198

193 193 194 194 195 195 195 195 196 196 197 197 198

199 199 200 200 201 201 201

202 203 203

ld. „ „

(Att.) . . . . .

204

(Verh.)

. . . .

204

(Verh.)

. . . .

204

escherichii



escherichii V ar. trebevicensi8

2. ,. linearis (C. L. Koch) . . 205 2 a. „ „ abbreviatus (Verh.) . . . .

11. 12. 13. 14. 15. 16. 17.

2 b. „ „ naxius (Verh.) 3. „ asiae minoris (Verh.) . 4. „ poseidonis (Verh.) . . . Gen. Geopor ophilus Silv.. . 1. G. angustus Silv. Gen. Pachymerellus Chamb. 1. P. zygethus Chamb Gen. Insigniporus Att. . . . 1. I. sturanyi Att Gen. Erithophilus Cook . . . 1. E. neopus Cook Gen. Leptophilus Chamb. . . 1. L. caribeanus Chamb. . . . Gen. Chalandea Bröl 1. C. pinguis (Bröl.) Gen. Eurygeophilus Verh. . 1. B. multistiliger Verh. . . la. „ „ velmanyensis Bröl

18. Gen. Australiophilus Verh. . 1. A. longissimus Verh. . . . 19. Gen. Geoperingueyia Att. . 1. G. conjungens Att 20. Gen. Apogeophilus Silv. . . 1. A. claviger Silv 2. „ bonariensis Silv 21. Gen. Dinogeophilus Silv. . . 1. D. pauropus Silv 22. Gen. Nannocrix C h a m b . . . . 1. N. porethus Chamb 23. Gen. Arenophilus Chamb. . . 1. A. unaster (Chamb.) . . . . 2. „ bipuncticeps (H.C.Wood) 3. „ watsingus Chamb. . . .

205

205 206 206 206 207 207 207 208 208 209 210 210 210 210 211 211 212 212

212 212 213 214 214 215 215 215 216 216 217 217 217 218 218

Gen. A p o r o p h i l u s Att., siehe Nachtrag p. 360.

*) Dazu: 7. M. silvestrii Verh., Nachtrag p. 359. — 2 ) Ist mit Geophilus zu vereinigen, siehe Nachtrag p. 352. — s ) P. m. glandulosus Verh., Nachtrag p. 359.

XIX

Systematischer Index Seite B. Subfum. D i g n a t h o d o n tinae 219 24. Gen. S c o l i o p l a n e s Bergs. & Mein.1) 220 1. S. crassipes (C. L. Koch) . 221 2. „ acuminatus (Leach). . . 222 3. „ hirsutipes Att 222 4. „ alokosternum Att. . . . 223 5. „ maritimus (Leach) . . . 223 6. „ sacoliaensis Mein. . . . 224 pusillus Ssel 224 sibiricus Ssel 224 sulcatus Ssel 224 7. cephalicus (H. C. Wood) 225 8. epilepticus (H. C. Wood) 225 9. maculaticeps(H. C. Wood) 225 10. imperialis Bröl 226 parviceps (H. C. Wood) 226 11. bidens (H. C. Wood) . . 226 12. laticeps (H. C. Wood) . . 227 13. rubellianus (Chamb.) . . 227 14. exul Mein 227 15. laevipes (H. C. Wood) . 227 16. micropus (Chamb.) . . . 228 17. fulvus (Sager) 228 18. chionopbilua(H.C.Wood) 228 19. branneri (Bollm.) 229 20. miuropus (Chamb.) . 229 21. longicornis Mem. . . 229 229 ruber Bollm 229 robustus Mein. . . . 229 walkeri (H. C. Wood) 25. Gen. D i p l o c h o r a Att. . . 1. D. fusata Att 26. Gen. A g a t h o t h u s Bollm. . 1. A. gracilis (Bollm.) . . 27. Gen. H e n i a C. L. Koch 2 ) 1. H. devia C. L. Koch . 2. „ athenarum Poc.. . 3. „ africana Verh. . . 4. „ bicarinata (Mein.). 5. „ pulchella (Mein.) . 6. „ biconica Att. . . . 7. „ crinita Att 8. „ idomenei Att.. . . 9. ,, minor L . Koch . .

229 230 231 231 232 233 233 233 234 234 234 235 235 235

10. H. illyriea (Mein.) . . . . 10 a. „ „ var. levigata Att. „ taurica (Sei.) 28 Gen. C h a e t e c h e l y n e Mein. . 1. C. vesuviana (Newp.) 8 ) . 2. „ valida Att 3. „ circula Att 4. „ flavescens Att 5. „ brevis Silv 6. „ montana Mein 6 a. „ „ oblongecribellata Yerh 29. Gen. D i g n a t h o d o n Mein. . . 1. D. microcephalum (H.Luc.) 30. Gen. P a g o t a e n i a C h a m b . . . . 1. P. lestes Chamb C. Subfam. Pachymerinae 31. G e n . P a c l i y m e r i u m C . L . K o c h 1. P. ferrugineum C. L. Koch 2. „ caucasicum Att 3. „ atticum Verh 4. „ tristanieum Att 5. „ armatum Silv 6. „ grandiceps ( P o r . ) . . . . 7. „ syri.teum Att 8. „ stolli (Poe.) 9. „ floridanum (Cook) . . . 10. „ godmani (Poe.) 11. „ salvini (Poe.) 12. „ marginale (Mein.) . . . 32. Gen. T a s m a n o p h i l u s Chamb. 1. T. tasmanianus Chamb. . . Gen. E u r y t i o n Att . 1. E. michaelseni Att. . . . . 2. „ moderatus Att . 3. „ metopias Att . 4. ,. badieeps Att . 5. „ kalaharinus Att. . . . . 6. „ dolichocephalus Att. . . 7. „ sabulosus Att . 8. „ dentatus Att . 9. „ trichopus Att . 10. „ aporopus Att . 11. „ incisunguis Att. . . . . 12. mjöbergi Verh . 13. „ attemsi Verh .

Seite 236 236 236 236 238 239 239 239 239 240 240 240 241 241 241 242 244 245 246 247 247 249 249 249 251 252 252 252 253 253 253 253 256 256 256 257 258 258 259 260 261 262 263 26» 264

') Siehe Nachtrag p. 362. Weitere Arten: S. mediterraneus Verh., S. crinitus Att., S. transsilvanicus Verh, S. acuminatus italicus Verh. — 2 ) Siehe Nachtrag p. 361, mit den Arten: 11. H. hirsuta Verh., 12. H. cassinensis Verh., 13. H. attemsii Verh. — ») Dazu: C.v. pharyngeale Verh., Nachtrag p. 364. II*

Systematischer Index

XX

Seite

34. Gen. Sehizotaenia Cook . . 1. S. magellanica (Att.) . . . 2. „ alacer (Poe.) 3. „ psilopus (Att.) 4. „ schauin8landi (Att.) . . 5. „ laeta (Chamb.) 6. „ Oliga (Chamb.) „ gracilis (Gerv.) „ prognatha Cook . . . . „ vara Cook 35. Gen. S e p e d o n o p h i l u s Att. . 1. S. perforatus (Haase) . . . 2. „ sitocola (Att.) „ dux (Chamb.) „ librius (Chamb.) „ curtus (Chamb.) „ similis (Chamb.) „ paueipes (Chamb.) . . . . „ mimeticus (Chamb.) . . „ alter (Chamb.) 36. Gen. P h i l o g e o n u a Chamb. . . 1. P. zelanicus Chamb 37. Gen. P a e h y m e r i n u s Silv. . . 1. P. millepunctatus (Gerv.) la. „ „ abbreviates Silv. 2. „ c a n a l i c u l a r s (Gerv.) . 3. „ pluripes (Silv.) 4. „ porteri (Silv.) 5. „ froggatti Bröl 6. „ australis Chamb 38. Gen. G e o m e r i n u s Bröl. . . . 1. G. curtipes (Haase) . . . . 39. Gen. Macronicophilus Silv. . 1. M. ortonedae Silv 4 0 . Gen. A c h i l o p h i l u s Att. . . . 1. A. monoporus Att

41. Gen. Maoriella Att

1. M. aucklandica Att 2. „ macrostigma Att D. Subfam. Chilenophi-

linae

4 2 . Gen. Chilenophilus A t t . . . . 1. C. corralinus (Att.) . . . . 4 3 . Gen. N e s i d i p h i l u s Chamb.. . 1. N. latus Chamb 2. „ montis Chamb 3. „ juvenis Chamb 4. „ nicaraguae Chamb. . . 44. GeD. S u t u r o d e s Chamb. . . . 1. S. tardus Chamb 2. ,, guatemalae C h a m b . . . .

264 265 266 266 267 267 267 268 268 268 268 269 269 270 270 270 270 270 271 271 271 271 271 272 272 273 273 273 273 274 274 275 276 276 277 278

279 279 279

280 281 282 283 284 284 284 284 285 285 285

Seite

45. Gen. B i b a u t i a Bröl 1. R. bouvieri Bröl 2. „ fuhrmanni Rib 3. „ taeniata Rib 4. „ porosa (Verh.) 5. „ repanda (Att.) 6. „ rainbowi (Bröl.) . . . . 7. „ conifera (Att.) 8. „ mjöbergi (Verh.) . . . . 9. „ imparata (Att.) 10. „ aggregata ( B r ö l . ) . . . . 11. „ dietrichiae (Verh.) . . . 12. „ coarctata Rib 13. „ centralis (Silv.) 14. „ sarasini Rib 15. „ brittini (Arch.) 16. „ gracilis Rib 17. „ seydi Rib „ wheeleri (Chamb.) . . . „ derrana (Chamb.) . . . . „ unguiculata (Por.) . . . 46. Gen. A r c t o g e o p h i l u s Att. . . 1. A. glacialis Att 2. „ inopinatus ( R i b . ) . . . . 3. „ wolfi (Rib.) 4. „ americanus (Rib.) . . . „ melanonotus (H. C. Wood) 47. Gen. Q u e e n s l a n d o p h i l u s Verh 1. Q. sjöstedti Verh 2. „ yiridicans (Att.) . . . . 48. Gen. F o l y g o n a r e a Att. . . . 1. P. oligopus Att 2. „ kräpelini (Silv.) 3. „ monospathis Att 49. Gen. L e s t o p h i l u s Chamb. . . 1. L. paueipes Chamb 2. „ haitiensis Chamb. . . . 3. „ didymus Chamb 4. „ nesiotes Chamb 50. Gen. T a i y u n a Chamb 1. T. occidentalis (Mein.) . . 2. „ opita Chamb 3. „ australis Chamb 4. „ claremontus Chamb. . . 51. Gen. Brachygonarea Rib.. . 1. B. apora (Att.) 52. Gen. Gnathoribautia Bröl. . 1. G. bonensis (Mein.) . . . .

285 287 288 289 289 290 290 291 291 291 292 292 292 293 293 294 294 295 295 295 295 296 297 298 298 298 298 299 299 299 300 301 302 302 303 304 304 304 304 304 305 305 305 306 306 306 307 307

Systematischer Index

XXI

Seite

5 3 . Gen. F r o s c h i z o t a e n i a Silv. . 308

1. P. mediocris Silv

308

5 4 . Gen. T e l o c r i c u s Chamb. . . .

1. T. cubae Ohamb

2. „ 3. „ 4. „ 5. „ 5 5 . Gen.

frater Chamb maior Ohamb hyper Chamb multipes Chamb S c h i z o n a m p a Chamb. .

309

310 310 310 310 310 310

1. S. manni Chamb 311 56. Gen. Watophilus Chamb. . . 311 1. W . alabamae Chamb. . . . 311 2. „ errans Chamb 312 3. „ laetus Chamb 312 5 7 . Gen. A l l o s c h i z o t a e n i a

Bröl. 312

1. A. minuta (Silv.) B. Subfam. A p h i l o d o n tinae

5 8 . Gen. A p h ü o d o n Silv

312

313 314

1. A. spegazzinii Silv 315 2. „ intermedius Silv 316 3. „ angustatus Silv 316 4. „ modestus Silv 316 5. „ weberi Silv 317 59. Gen. Mecophilus Silv 317 1. M. neotropicus Silv 317 60. Gen. Ehilacroterium Att.. . 317 1. P. cribellatum Att 319 2. „ pauperum Att 319

6 1 . Gen. M e o i s t a u c h e n u s Bröl. . 320

1. M. micronyx (Bröl.) . . . .

320

Geophilidarum Species inquirendae Geophilus aequalis Por. . . . 321 alaskanus Cook . . 321 antipodum Poe.. . 321 cayugae Chamb. . 322 challengeri Poe. . 322 concolor Gerv. . . 322 deducens Chamb. . 322 edentulus Por. . . 323 elegantulus Mein.. 323 fossuliferus Karsch 323 grantii Poe 323 huronicus Mein. . . 323 mordai Mein. . . . 324 mustiquensis Poe.. 824 okolonae Bollm.. . 324 parthorum Poe. . . 324

Seite

Geophilus „ „ „ „ '„ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „

pilosns Mein. . . . porati Att pusillus Mein. . . . porosus Por. . . . quadrisulcatus Por. regnans Chamb.. . ridleyi Poe sedunensis Faes. . spiniger Mein. . . . sublaevis Mein. . . sydneyensis Poe. . urbicus Mein. . . . trichopus Mur. . . venezuelae Silv. . lenoporus Chamb. . armatus Silv. . . . aztecus Hamb. & Sauss

,, borellii Silv Arthronomalus brevicornis H. Lue

Geophilus brevicornis H. C. Wood

Geophilus brunneus McNeill „ californicus Bollm. „ ethopus Chamb. . „ glaber Bollm. . . . ,, haasei Sei Arthronomalus hopei Newp. . Geophilus indianae McNeill. „ latieeps Poe. . . . „ longitarsis Silv.. . Arthronomalus mandibularis H. Lue

Arthronomalus marginatus H. Luc

Geophilus minutus Sei. . . . Himantarium morbosum

324 325 325 325 325 326 326 326 326 326 326 327 327 327 327 327 327

328 328 328

328 328 328 328 328 328 328 328 328 328 328

328

F. W . Hütt

328

H. L u c

329

Arthronomalus opinatus Newp. 328 Geophilus orientalis Ssel. . . 329 „ oweni Bollm. . . . 329 Arthronomalus pnnetatus Arthronomalus punetieeps H . Luc

Geophilus „ „ „ „

paraguayensis Silv. salemensis Bollm.. setiger Bollm. . . . sibiricus Stuxb. . . srnithii Bollm. . . .

329

329 329 329 329 329

XXII

Systematischer Index Seite

Necrophloeophagus speneeri Poe Geophilus tenellus L. Koch . „ transmontanus Sei. „ varians McNeill. . Linotaenia araucaniensis'Silv. Strigamia gracilis H. C. Wood „ inermis H. C. Wood „ taeniopsis H. C. Wood . . . . Poabius nitens C. L. Koch . . „ bistriatus C. L. Koch Stenotaenia linearis C. L. Koch „ aouminata C.L.Koch . . . . Polycricus toltecus (Humb. & Sauss.) „ aequatorialiB Silv.

329 329 329 329 329 329 329

7. Fam. G o n i b r e g m a t i dae

1. Gen. Gonibregmatus Newp. . 1. G. cumingii Newp 2. „ fijianus Chamb 3. „ plurimipes Chamb. . . . 4. „ insularis Poe 5. „ anguinus Poe 2. Gen. T u o b a Chamb 1. T. curticeps Chamb 3. Gen. H i m a n t o s o m a Poe. . . 1. H. typicum Poe la. „ „ var. bidivisum Silv 2. „ porosum Poe 2 a. „ „ var. tridivisum Silv 4. Gen. E u e r a t o n y x Poe 1. E . meinerti (Poe.) 2. „ hamatus Poe 5. Gen. Sogophagus Chamb. . . 1. S. serangodes ( A t t . ) . . . .

8. Fam. S o g o n i d a e

1. Gen. S o g o n a Chamb 1. S. minima Chamb 2. Gen. G a r r i n a Chamb 1. G. ochrus Chamb 3. Gen. Timpina Chamb 1. T. texana Chamb

344

345 345 345 345 345 346

329 330 330 330

9. Fam. N e o g e o p h i l i d a e . 346

330

10. Fam. A z y g e t h i d a e . . . 347

330 330

6. Fam. S o n i p h i l i d a e . . . 330 1. Gen. Soniphilus Chamb. . . . 1. S. embius Chamb 2. „ secundus Chamb 3. „ geronimo Chamb 2. Gen. Tabiphilus Chamb. . . . 1. T. rex Chamb 3. Gen. P o a p b i l u s Chamb. . . . 1. P. kewinus Chamb

Seite

Geophilus huttoni Poe. . . . 343 „ polyporus Haase . 344

331 331 332 332 332 332 332 333

333 335 336 336 336 336 337 337 338 338 339 339 340 340 341 341 342 343 343

1. Gen. N e o g e o p h i l u s Silv. . . 346 1. N. primus Silv 347 2. Gen. E v a l l o g e o p h i l u s Sily. . 347 1. E. mexicanus Silv 347 1. Gen. A z y g e t h u s Chamb. . . . 1. A. atopus Chamb

348 348

Geophilomorpha incertae sedis Geophilus algerium Brandt . „ ambiguus Brandt . „ angustatus Eschz.. „ attenuatus Say . . „ „ H. Lue. „ dubius Gerv. . . . „ guillemini Gerv. . „ lefebvraei Guér.. . „ levigatus Brullé . . „ lineatus Newp. . . Scolopendra occidentalis Gm.-L Geophilus rubrovittatus H. Lue „ savignianus Gerv. . „ sulcatus Brullé . . „ viridipes Brandt . „ whitei Newp. . . . Schendyla perforata McNeill Mesocanthus porosus Ssel.. . Chomatophilus smitbi Poe. . Disargus striatus (Poe.) . . . Piestophilus tenuitarsis (Poe.) Polyechinogaster fossulatum Verh Stylolaemus peripateticus Karsch Taeniolinum setosum Poe.. . Tretechthus uliginosus (Por.) Tylonyx tampae Cook . . . .

348 348 348 348 348 348 348 348 348 348 348 349 349 349 349 349 349 349 349 349 349 349 350 350 350 350

Systematiseher Index

XXIII

Nachtrag Seite

Seite

Subgen. N e s o n a n n o p h i l u s Verh. 351 1 . N. (N.) medius Verh. . 351 Subgen. S c h e n d y l o t y n Chamb. . 351 1. S. (S.) i n t e g e r Chamb. 352

Gen. Geophilus Leach

352

2.

G. p r o x i m u s C. L. Koch . 354

8.

„ pyrenaicus Chal. . . . 354

46.

„ p i n i v a g u s Verh

355

47. 48.

„ glacialis Verh „ minimus Verh

355 355

49.

„ a e t n e n s i s Verh

355

50. 51. 54.

„ insculptus Att 356 „ promontorii Verh. . . 356 „ noricus Verh 356

55.

„ b l u n c k i Verh

357

56. „ scillyensis Verh. . . . 357 19 b. „ longicornis taorminensis Verh 358 19 c. „ longicornis bobolianus Verh

57.

358

„ frigidanus Verh. . . . 358 ,, c a r n i c u s Verh

359

7. Nesogeophilus

silvestrii

(Verh.)

359

Pleurogeophilus mediterraneus glandulosus Verh. 359 Gen. Aporophilus Att 360 1. A. COryli Verh

360

Gen. S e n i a O. L. Koch 361 11. H. hirsuta Verh 361 12. „ cassinensis Verh. . . . 362 1 3 . „ a t t e m s i i Verh 362 G e n . S e o l i o p l a n e s Bergs. & Mein. 362

S. crinitus Att 2 b. „ acuminatus

363 italicus

Verh 364 „ m e d i t e r r a n e u s Verh. . 364 „ t r a n s s i l v a n i c u s Verh. 364

Chaetechelyne vesuviana pharyngealis Verh 364 Subgen. P I a t e u r y t i on Att. . . . 364 Subgen. Z e l a n o i d e s Chamb. . . 364 G e n . T a m p i y a Chamb T . p y l o r u s Chamb

365 365

Chilopoda 1802 Syngnatha, Latreille, Hist. Crust. Ins., v. 3 p. 45 | 1806 S., Latroille, Gen. Crust. Ins., ». 1 p. 77 | 1813/4 Scolopendrid.es, Leach in: Edinb. Enc., ». 7 p. 408 | 1816 Syngnatha, Leach in: Tr. Linn. Soc. London, ».11 p. 376 | 1817 S., Leach, Zool. Mise., 8.3 p. 38 11817 Chilopoda, Latreille in: Cuyier, Règne an., v. 3 p. 155 11829 C., Latreille in: Cuvier, Règne au., ed. 2 ».4 p. 335 | 1831 C., Latreille, Cours Ent., v. 1 p. 175 | 1837 C., P. Gervais in: Ann. Sei. nat., ser. 2 ». 7 p. 35 | 1841 C., Brandt, Reçu. Mém., p. 15 | 1844 0., Newport in: Tr. Linn. Soc. London, ». 19 p. 274 | 1847 C., P. Gervais in: Walckenaer & Gervais, Hist. Apt., a 4 p. 210 | 1847 Syngnatha, C. L. Koch-Panzer, Krit. Revis., ». 3 p. 5, 146 | 1865 S., H. 0. Wood in: Tr. Amer. phil. Soc., ser. 2 ». 13 p. 244 | 1865 Chilopoda, H. C. Wood in: Tr. Amer. phil. Soc., ser. 2 ». 13 p. 141 | 1872 Chilopodes, Saussure & Humbert in: Miss. Mes., Pars 6n p. 106 | 1880 Chilopoda, Latzel, Myr. Österr.-Ung., ». 1 p. 7 [ 1880 C., E. Haase, Schles. Chilop., p. 1 | 1886 C., Meinert in: Vidensk. Meddel., ». 36—38 p. 100 | 1893 Syngnatha, Bollman in: Bull. U. S. Mus., ».46 p. 164 | 1895 Chilopoda, Pocock in: Biol. Centr.-Amer., Chilop. p. 1 | 1902 C., C. Verhoeff in: Bronn, Kl. Ordn., ». 5n p. 5 | 1903 C., Packard in: P. Amer. phil. Soc., ». 42 p. 160 | 1904 C., Ray Lankester in: Quart. J . micr. Sei., n. ser. ». 47 p. 569 | 1926 C., Attems in: Kükenthal & Krumbach, Handb. Zool., ». 4 p. 239 | 1928 C., Atteins in: Ann. S.-Afr. Mus., ». 26 p. 31. Die Chilopoden sind landbewohnende opisthogoneate Arthropoden mit einer ziemlich gleichartigen, wenn auch nicht homonomen Segmentierung bei der niedersten Gruppe und einer fortschreitenden Ungleichheit der aufeinander folgenden Segmente bei den weiter spezialisierten Gruppen. Der Körper ist meist abgeplattet und stets viel länger als breit, am längsten und schlanksten bei den Geophilomorpha, am gedrungensten bei den Scutigeromorpha; seine Größe schwankt in weiten Grenzen, von 3 mm (z. B . Catanopsobius chilensis Silv.) bis über 2 6 cm (z. B . Scolopendra ffigantea Leach). Der Körper ist geschieden in Kopf und Rumpf, letzterer läßt keine Regionenbildung im Bereiche der Laufbeinsegmente erkennen; das erste Rumpfsegment mit den Kieferfüßen ist von den anderen verschieden; auf die Laufbeinsegmente, deren letztes wieder etwas abFig. i. uthobius forficatus l . weicht (Pleuren, Extremitäten), folgt eine kleine A = Kopfschild. ET = Tergit des aus zwei Segmenten bestehende Genitalregion X ' S X Ä ^ C ; und auf diese das Analsegment. N = Tibi», TU = Tarsunguium der An der Bildung des Kopfes beteiligen sich Kieferfüße, r2 = T e r g i t d e s 2 . Rumpfj

,.

,

D

.

,

r



,

°

,

segments (mit dem l. Beinpaar),

das Akron und die sechs ersten Metameren: das r 3 = T e r g i t des a. Rumpfsegments. Präantennen-, Antennen-, Interkalar-, Mandibular*, erste Maxillen- und zweite Maxillensegment. Der fertige Kopf läßt seine Entstehungsweise nicht mehr erkennen. Er ist zum größten Teil außen bedeckt von der Kopfkapsel (Fig. 1 A ) , die die Gestalt eines flachen, die Dorsalseite bildenden Schildes hat, dessen Ränder vorn und seitlich nach unten einDas Tierreich.

52. L i e f . : C. Attems, Geophilomorpha

l

Chilopoda

geschlagen sind; der vordere ventral eingeschlagene Teil zwischen Vorderrand des Kopfes und Labrum heißt C l y p e u s , die seitlichen Teile sind die Kopfpleurite; der vordere dorsale Teil des Kopfschildes ist oft durch eine Naht, die S t i r n f u r c h e , abgetrennt. Die Kopfkapsel trägt vorn die zwei Antennen, vorn seitlich die Augen, die aber manchmal fehlen, und bei den Anamorpha zwischen Antennenbasis und Augen das Tömösvarysche Organ, ein den Epimorpha fehlendes Sinnesorgan. Auf den Hinterrand des Clypeus folgt das L a b v u m (Fig. 2), eine mehr oder weniger vollkommen abgegliederte Ausstülpung des Clypeus mit einer unteren und oberen Lamelle; letztere stößt im spitzen Winkel an den Vorderrand des Epipharynx an, der das Dach der Mundhöhle bildet. Das Labrum ist bei den Anamorpha und Scolopendromorpha median tief eingebuchtet und hat in der Bucht einen oder mehrere starke Zähne: die Geophilomorpha haben ein von dem der anderen drei Ordnungen recht abweichendes und auch innerhalb der Ordnung verschiedenartiges Labrum. Der Kopf der Scutigeromorpha ist von dem der anderen Ordnungen dadurch verschieden, daß der Mund nahe an den Vorderrand gerückt ist, der Clypeus dadurch dorsal liegt und die Antennen auf die Oberseite verschoben sind; bei den anderen Ordnungen liegt die Mundöffnung ventral.

iUWiuiu 1

Fig. 2. Cryptops anomalana Newp. Lab — Labram, CoCL — Coclypeus,