Corpus Fabularum Aesopicarum Vol. I, Fasc. 1 Fabulae Aesopicae soluta oratione conscriptae

Table of contents :
PRAEFATIO EDITIONIS ALTERIVS
ORDO FABVLARVM
CONSPECTVS CODICVM. SIGNA POTIORA
LEGENDA
COMPARATIO NVMERORVM
FAB. 182–307
FABVLAE TABVLIS CERATIS ASSENDELFTIANIS SERVATAE
FABVLAE DOSITHEI QVI VOCATVR INTERPRETAMENTORVM LIBRO TERTIO INSERTAE
FAB. LIB. 2. 3
FAB. APHTH. 3. 4
FAB. THEM. 1. 2
FAB. THEOPHYL. 1. 2
FAB. SYNT. 3.4. 5
FAB. BRANCATIANUS 2. 3.
PAPYRVS RYLANDS 493
TITVLI FABVLARVΜ
NOMINA PROPRIA
INDEX YERBORVM
ADDENDA
Indicis verborum supplementum ad papyrum Rylands 493 pertinens

Citation preview

ACADEMIA SCIENTIARVM GERMANICA BEROLINENSIS

BIBLIOTHECA SCRIPTORVM GRAECORVM ET ROMANORYM TEYBNERIANA

EDITA CONSILIO ATQVE AVCTORITATE INSTITVTI GRAECOROMANAE ANTIQVITATIS S T V D I I S COLENDIS D E S T I N A T I

L I P S I A E IN A E D I B V S B . G . T E V B N E R I M C M L I X

CORPVSFABVLARVM AESOPICARVM VOLVMEN P R I V S

FABVLAE A E S O P I C A E SOLVTA O R A T I O N E C O N S C R I P T A E EDIDIT

AVGVST HAVSRATH FA S C I C V l V S INDICES

A H E S

ADFASC.1ET2

A D I E C I T H. H A A S EDITIONEM ALTERAM

HERBERT

CVRAVIT

HVNGER

L I P S I A E I N A E D I B V S B. G . T E V B N E R I MCMLIX

BIBLIOTRECAE

TEVBNEHIANAE

HVIVS TE Μ PORIS REDACTOR:

HOC

JOBANNES

VOLVMEN

IRMSCHER

1MPR1MENDVH

CVRAV1T B R V N O

DOER

L I Z . - N B . a e « • 37S/31/69 P B I N T E D IM GERMANY I I P 8 1 A E : TYPIS B.G.TEVBNEBI (1JI/18/164) - 1762

PRAEFATIO E D I T I O N I S ALTERIVS Corporis huius fabularum Aesopicarum fasciculus alter, qui editore iam anno 1944 mortuo curante H. Haas duobus annis ante demum in lucem prodierat, brevi tempore rarescebat. qua de causa bibliopola post obitum H. Haasii (1957) a me rogavit, ut editioni alteri operam impenderem. cum numerum linearum uniuscuiusque paginae mutare non liceret, ne in editionem alteram nimius sumptus fieret, pauca tantum typographi menda vel lapsus calami intra textum primae editionis sustuli. Inter addenda novae editionis illam Aesopi papyrum ante quattuor lustra a C. H. Roberts viro doctissimo in tertio volumine Catalogi papyrorum Rylands (Manchester 1938) primum editam magni momfenti esse nemo est, qui neget. nam quattuor Aesopi fabulae vel fabularum fragmenta recensionis cuiusdam adhuc ignotae ex hac papyro restitui possunt. nec non illas ultimae fabulae ( = n. 39 editionis nostrae) recensiones e Dione Chrysostomo haustas subiungere libuit. Quid? quod H. Haas lectionum novae editionis fabularum Aesopicarum (Β. E. Perry, Aesopica vol. I, Urbana 1952) rationem habere nequivit (vide sis p. X I I I primae editionis huius Jibri) ? cui vitio aliquatenus remedium invenire mihi propositum est. nimirum fieri non potest, ut quidquid novi Perry in apparatu critico attulerit vel quascumque lectiones codicum accuratius, utique aliter adnotaverit, hoc loco ad litteram repetamus. satis igitur habui, haec inserenda apparatui nostro addere: 1. omnes coniecturas novae editionis, sive a Perry ipso sive ab aliie factas, 2. complures lectiones codicum potiorum in editione nostra adhuc non adnotatas, 3. omnes locos, quibus Perry lectiones codicum secutus est, quae in apparatu editionis nostrae non inveniuntur. V

PRAEFATIO EDITIONIS ALTERIVS

Ubicumque adnotatio adnotationi repugnare videbatur — nec rari sunt isti loci! inter editionem Perryanam et nostram diiudicare non potui, quippe qui codices ipsos nondum inspexissem. nihilominus his addendis lectori sagaci me paululum favisse neque quicquam editioni nostrae detraxisse persuaeum habeo. Vindobonae, Idibus Iuniis 1958. H. HVNGER

VI

ORDO

F A B V L A R V M II 1 ) III τfj ποίμνγι τοντο» ηΰρισκον μηδαμώς άληϋενοντα. τοντο δέ πολλάκις τον παιδός πραξαμένου ol τοιούτοι οννήρχοντο και άεϊ ψευδός εύρίοκοντες άπήρχοντο. μετά δέ ταϋτα τοΰ λύκου προοελ&όντος ο 5 παις έβόα- ,,ό λύκος, δεΰτε". έπεί δέ ουδείς έπίστευεν ούδ' άπήρχετο βοη&ήοαι, ό λύκος αδείας λαβόμένος ευκόλως την ποίμνψ πάσαν διέφϋειρεν. ό μν&ος δηλοΐ, δτι τοαοΰτον όφείλει τις (μη) λαλείν τά άλη&ή, δαον δεϊ φοβεϊο&αι, μήπως εκ τούτου ούδέ τά άλη&η λέγων ειοαχαυαϋ·ϊ\. ίο και παιδία» που πρόβατα νέμσν λύκο» έρχόμενον προς διαφ&ο-(III ράν όρων έπικαλονμενσν τους άγρότας έλεγε- ,,βοη&εϊτε ώδε, έρχεται λύκος." οί δε άγρόται τρέχοντες τούτον εΰριοκο» μη άλη&εύειν. τοντο δέ ποιήσαντος πολλάκις εϋρισκον ψευδόμενον. μετά δέ τούτου τοΰ λύκου προσελ&όντος και τον παιδός βοώντος· ,,δεΰτε, s λύκος" ούκέτι τις πεπίοτευκε προοδραμεϊν αντώ καΐ βοη&ήοαι. ό δέ λύκος εύρηκώς άδειαν τήν ποίμνψ πάοαν διέφ&ειρεν εύκόλως. (IIIγ) -

F V o Laud Β 9 -

accedit W ex Vi -

( = Ch. 319b)

9 ήθος C F Cae ουδέν pro ήττον ACr | έφρόντισαν ACr | αντώ Ε αυτόν .. . άπολέοϋαι ACr || 10 τών προβάτων οτερη&ήναι Ε || 11 ψευδολόγοι Ε II 12 μηδέν F | άλη&ενονσι Cas άλη&ενωνται (άλη&εύωσι Cr) πιστ. υπό τίνος ACr (ΙΙΙδ) 2 μου cod. || 4 ούτοι τοσάκιςΊ Ch. || 6 ανήρχετο Haas || 9 ωφελεί τινα το μή λαλείν Ch., eleganter quidem sed violentius. praestat ωφελείται τις μή λα?Μ>ν || 10 an έκ τουναντίον? eed in tali scriptore nil mutandum

(IIIγ) ι και om. Laud W | παπαιδίον = και π. Β8 | ώς ante λύκο» inseruit Hude, ωσπερ Ch. || 2 έόρα · επικαλούμενο» δέ W | άγρότας] W αγρότες F Β® άγρώτας Laud || 3 τοϋτο W || 4 ποιήσαντες W || β έττεπιστεύκει Vo άπεπίστενκε Β8 έπίστενε Kor. 4

BT Fab. Aesop. Ι 2 [1963]

49

γ)

FAB. 226 (III γ). 227. 228 ort τοσούτον δφελος τω -ψενοττ), δη και άλη&ή λέγων πολλάκις ου πιστεύεται. 227. ΟΔΟΙΠΟΡΟΙ

ΚΑΙ ΚΟΡΑ Ξ

(Halm 312 Ch. 256) πορευομένοις τισιν επί πραξίν τίνα κόραξ ύπήντησε ετερον των όφϋαλμών πεπηρωμένος. επιστραφέντων αυτών καί τίνος νποστρέψαι παραινονντος — τοϋτο σημαίνειν τον οίωνόν — έτερος ύποτνχών είπεν · ,,κάι οντος ημϊν δύναται τα μέλλοντα μαντενεσΰαι, δς ονδέ Ιδίαν πήρωσιν προεϊδεν, Ινα φνλάξηται;"

τον δέ γαρ πώς την

οϋτω καί τών άν&ρώπων ol εν τοις ιδίοις άβουλοι εις τάς τών πέλας σνμβονλίας αδόκιμοι είσιν.

και

228. ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

ΚΑΙ

ΑΝΘΡΩΠΟΙ

(Halm 383 Ch. 323) Προμη&ενς κατά πρόσταξιν Διός άνϋρώπονς έπλασε και •θηρία, ό δέ Ζευς ϋεασάμενος πολλώ πλείονα τά αλόγα ζώα έκέλευσεν αυτόν τών ϋηρίων τινά διαφ&είραντα άνϋρώπονς μετατνπώσαι. τον δέ το προαταχ&έν ποιήσαντος συνέβη τονς έκ τούτων πλασϋέντας την μέν μορφήν άίϋρώπων εχειν, τάς δέ ψυχάς ϋηριώδεις. προς άνδρα σκαιόν και ΰηριώδη

ό λόγος

εύκαιρος.

228 cf. Η or. carm. I 16,13 227 (I) Ε = (/a)

228 (I) - Ε - =

(/a)

8 κάν άλη&η (άλή&ειαν W ) λέγει L a u d W || 0 ουδέ εκείνη

W

227 1 έπι πρόσταξιν, quod ex insequentis fabulae initio Προμη-

θεύς κατά πρόσταξιν Διός o r t u m d u x i t , Ε || 4 έτερους Ε || 5 δς άλλω

ουδέ Ε (δς αλλ' ονδέ St.) || β προείδετο a || opimythium aliud in a

οντω και oi εν τοις οίκείοις πράγμασι

το αβουλον κεκτημένοι

και είς

τάς τών πέλας συμβονλίας αδόκιμοι unde fortasse in Ε quoque Ιδίοις πράγμασι scribendum 2 2 8 1 τον Διός & || 3 διαφ&είροντα Ε || 5 τονς έκ τούτων πλασϋέντας] Ν β ν . έκ τους πλασ&έντας v e l έκ τών πλασ&έντων a έκ τούτου τούς ψή έξ άρχης άν&ρώπαυς πλασ&έντας Ε [| 7 προς άνδρας θηριώδεις και' Αργίλους a

50

FAB. 229. 230

229. ΠΗΡΑI

ΔΥΟ

(Ch. 304)

ΙΙρομη&εύς πλάσας άν&ρώπους δυο πήρας έξ αντών άπεκρέμασε, την μεν άλ?.οτρίων κακών, την δε Ιδίων, και την μεν των όϋνείων εμπροσ&εν εταξε, την δέ ετέρων δπισ&εν άπήρτησεν. εξ ου δη συνέβη τονς άνϋρώπονς τά μεν αλλότρια κακά εξ άπόπτου κατοπτάζεσϋαι, τά δε Ιδια μη προσορασ&αι. τούτω τω λόγω χρήσαιτο αν τις προς άνδρα πολυπράγμονα, δς εν τοις εαυτού πράγμασι τνφλώττων των μηδέν προσηκόντων κήδεται. 230. ΠΑ1Σ

ΛΟΥΟΜΕΝΟΣ

(Halm 352 Ch. 298)

πάϊς ποτε λουόμενος εν τινι ποταμω έκινδννενσεν άποπνιγήναι· Ιδώ ν δέ τινα όδοιπόρον τούτον επί βοή&ειαν έφώνει. ό δέ εμέμφετο τω παίδι ώς τολμηρω. το δέ μειράκιον είπε προς αυτόν · ,,άλλά νυν μοι βοήϋει. ύστερον δέ σωϋέντι μέμφου." 229 Plut. v. Crassi 32. Tzetz. chü. IX 943 Them. 2 cf. infra Halm 359) excerpta e Babr. 66. Cat. 22, 21 Hör. serm. II 3, 299 230 cf. Babr. 165 ( = par. 115). Synt. 23 cf. infra 229 (/) — O E e , F paraphr. 50 eequitur. 230 (I) — CFCasACr — accedunt Br et Ν ( = cod. Gall. Hudsonis Hptm. p. 247?) (Hit5) = Ch. 298b

229 l πλάσας πέντε Ο Ε πλ. ποτέ e Ch. del. St. || 2 άλλοτρίαν . . . Ιδίαν Ο II 4 άπεκρέμαοε Ο e || 5 άπόπτον] St. lect. p. 30 άπροόπτου Iibri | κατόπτεσ&αι Ch. προσοοάσ&αι] scr. προοράα&αι libri 230 2 πνιγηναι και Ιδών τινα παροδίτην επεψώνει Br Ν | τινα om. Α | επί βοή&ειαν έφώνει] CACr επί βοη&εία έκάλει Cas |j Λ επεψώνειβοήϋησόν τι Br Ν | τον παϊδα ώς τολμηρον ACr τώ παιδί τολμηρίαν Br Ν Ι| 4 νϋν βοήϋει νστ. δέ σω&. μη (= μοι) μέμη ου Α με βοή&ησον Br Ν II S σω&έντα Br Ν | μέμςου] Br ΝΑ μοι μέμφου Cr μέμψει (η Cas) C FCas μ/μν7? Ch. μέμψιι Halm || epimythium satis ineptum aliunde irrepsisae putat St. dil. 424, eed fortasse in fine cor4«

51

Fab. 231. 232

6 λόγος εϊρηται προς τους άφορμήν κα& εαυτών δίδοντας Ί'άδικεϊσ&αι. 231. ΑΛΩΠΕΚΕΣ

ΠΑΡΑ ΜΑΙ ΑΝ ΔΡΩ

(Halm 30 Ch. 29)

ποτέ άλώπεχες έπι τον Μαίανδρον ποταμόν σννη&ροίσϋησαν πιεΧν έξ αντον ·&έλονσαι. δια δέ τό ροιζηδόν φέρεσϋαι τό νδωρ άλλήλας προτρεπόμεναι ονκ έτόλμων εΐαελ&εϊν. μιας δε αντών διεξιούσης έπι τω εντελίζειν ταϊς λοιπαϊς 5 και δειλίαν καταγελώσης έαντήν ώς γενναιοτέραν προκρίνασα ϋαρσαλέως είς τό νδωρ έπήδησεν. τον δέ ρεύματος ταύτην εις μέσον κατασνραντος και των λοιπών παρά την οχΰην τον ποταμού έστηκνιών προς αυτήν εϊπον · ,,μή έάσης ημάς, άλλα στραφεΐσα νπόδειξον την εισοδον, δι ης ίο ακινδύνως δννησόμε&α πιεϊν", εκείνη άπαγομένη έλεγεν · „απόκριση έχω είς Μίλητον και ταύτην έκεϊσε άποκομίσαι βούλομαι · έν δέ τω έπανιέναι με υποδείξω νμιν." προς τονς κατά άλαζονείαν έαντοις κίνδννον επιφέροντας. 232. ΠΡΟΒΑΤΟΝ

ΚΕΙΡΟΜΕΝΟΝ

(Halm 382 Ch. 322)

πρόβατον άφνώς κειρόμενον έφη· ,,εί μεν έρια επιζητείς, ανωτέρω τέμνε, ει δέ κρεών έπιΰνμεϊς, άπαξ με καταΰύσας τον κατά μικρόν βασανίζειν άπάλλαξον." 232 Babr. 51 231 ( / ) = ( / a )

232 ( / ) 219 - CFCasACr - accedunt β ViBrN

rigendum est τοϋ έλέγχεσϋαι. aliud epimythium in Ν ό μ. 6. δτι μη

μέμγ ου, πλην ελεεί · και γαρ παράπληκτον ποιείς τόν λνπονμενον. unde μή μέμφον πλην ελέησαν . . . Hude. Halm, an παράπληκτον Ιχεις τόν λ. ? 231 4 τάς λοίπάς Νβν. || 8 είπονσών Halm 232 1 εφη προς τους κείροντας (πρ3ς τόν κείροντα Ch.) A qui idem τέμνετε . . έπιϋυμεϊτε — καταϋνσατε — άπαλλάξαντες praebet sed etiam ζητείς immutare oblitus est | ίρια] CasACr ίριον cet. [| 8 άνω

Br Ν I κρέως A

52

FAB. 232. 233 (/. II. III)

προς τους άψυώς τα,ϊς τέχναις αρμόδιος.

προσφερομένονς

ό λόγος 5

233. ΡΟΙΑ, ΜΗΛΕΑ ΚΑΙ

ΒΑΤΟΣ

(Halm 385 Ch. 325)

ροιά και μηλέα περί ενκαρπίας ήριζον. πολλού δέ τον ( / ) νείκονς άναφ&έντος βάτος εκ τον πλησίον φραγμού άκονσασα εϊπεν • ,,άλλ', ώ φίλαι, πανσώμεϋά ποτε μαχόμενοι." οϋτω παρά τάς των άμεινόνων στάσεις καί οί μηδενός 5 άξιοι πειρώνται· δοκεϊν τίνες είναι. ροιά και μηλέα περί κάλλονς ηριζον. πολλής δέ φιλυνει- (II) κίας παρά των αμφοτέρων γεγοτνίας βάτος έκ τον πλησίον φραγμού άκούσασα εΐπεν ,,ώ φίλαι, πανσώμεϋά ποτε μαχόμενοι." δ μνϋος δηλοϊ, δτι όντως παρά τάς των άμεινόνων 5 στάσεις και οί μηδενός άξιοι πειρώνται εϊναί τι. ροιά και μηλέα περί κάλλονς ηριζον. πολλών δ5 άμφι- (III) σβητήσειον μεταξν γενομένων βάτος έκ τού πλησίον άκούσασα φραγμού ,,πανσώμεϋα", εΐπεν, ,,ώ φίλαι, ποτέ μαχόμενοι." ό μύϋος δηλοϊ, δτι έν ταΐς των άμεινόνων στάσεσιν και 5 οί μηδενός άξιοι πειρώνται εϊναί τι. 233

(I) - C F O E A -

MT - (111γ) (IIIβ)

(/a)

(II) -

VPLBrCas -

(IIIS)

-

(Ilia)

4 εύφνώς Α | ταϊς om. C F | τέχναις προσφερομένσυς (-όμενος F) C F C r τέχναις πιριφερομέναις Α την τέχνην περιφερόμενους Cas ταΐς τέχναις (τάς τέχνας Ν) κεχρη μένους Br Ν

233 (Ι) 1 και μηλέα και έλαια C Ο Ε a quae e fab. 239 hue irrep-

serunt j περί κάλλονς F cf. Vi | πολλού δέ και νείκους F πολλοϋ δέ νίκονς C || 3 φίλε Ε Cr | μαχόμενοι Ε || epimythium deest in F || 4 περί CA || 5 δοκεϊν om. Α δοκεϊν τι Ο Ε | τι. είναι om. Cr (II) 1 πολλάς Br Μ || 2 των om.T recte ut putat Char. || 3 φίλοι Ρ B r T I πανσόμε&α V L M T | ποτέ μη καυχώμε&α Br || 5 άμείνων Ρ L Cas Μ II Ο πειρ. τι είναι και ο! μηδ. άξιοι Br (III) 2 γεγονότων Q (β) || 3 φραγμού άκ. γ || epimythium nullum in γ

53

D

F A B . 2 3 4 ( / . II)

234.

ΣΠΑΛΑΞ

( H a l m 7 1 b Ch. 327)

(I)

σπάλαξ — εστι δέ τοντο τό ζωον τνφλόν — λέγει τf) μητρί αντον δτι ,,βλέπω", κάκείνη πειράζονσα αν τον χόνδρον λιβανωτον δονσα αντω έπηρώτα, τί ποτε εϊη. τον δέ είπόντος ψηφίδα εφη· ,,ώ τέκνον, ον μόνον τον βλέÖ πειν έστέρησαι, άλλα και τάς οσφρήσεις άπώλεσας."

•

ούτως ενιοι των αλαζόνων τα άδύνατα ται και έν τοις έλαχίστοις ελέγχονται.

κατεπαγγέλλον

-

(II)

σπάλαξ — εστι δέ τοντο τό ζωον τνφλόν — λέγει τη μητρί αντον· ,,καμινέαν ορώ." εκ δευτέρου εφη · ,,χονδρολιβάνον οσμής πεπλήρωμαι." εκ τρίτον εφη · ,,ψηφϊδος χαλκής κτύπον ακούω." ή δέ μήτηρ αντον εφη αντω · ,,ώ τέ5 κνον, ώς όρώ, ον μόνον τό βλέπειν έστέρησαι άλλα και τάς άκοάς και τάς οσφρήσεις

234 (/) p u t a t Ch.

234 (/) - N T

Babr. 170

(II)

CCaeECrABU -

versibue

(Ia)

compositam

(II) -

hanc

VPMoBr -

fabulam

(IIIS)

-

234 ( / ) 1 σψάλαξ A U | ζώόν έστι πηρόν a πονηρό ν U || 2 προς την έαντοΰ μητέρα δτι Ε | βλέπει Ε Cr || 3 ϊάβανωτόν Α | αντω om. Ε | τοντο pro ποτε ACr || 4 ίφη\ Ε U είπεν cet. και ή μήτηρ είπεν Cr || 5 άποβέβλησαι Ε τας φρένας Β || β αλαζόνων μέχρις ου Ε A quae lire s a e p e i t Ch. | και τά άδ.

Cas

(II) 1 σψάλαξ Ρ Br Ν άσπ. ζώόν εστι τ. λέγει δέ Μο σπ. έστι ζ. τ. λέγει οϋν (είπε πηξ και γεωργός 328 Α 38 άλώπηξ και δέλφαξ 189 I άλώπηξ και δρυτόμος 22 I I I I l l y III άλώπηξ και ίχις 98 I άλώπηξ και Ζενς 109 I άλώπηξ και καρκίνος 118 I III άλώπηξ και κολοιός 128 I άλώπηξ και κόραξ 126 I II D 9 Α 29 άλώπηξ και κροκόδειλος 20 I II III ά}χόπηξ και κύνες 335 S 19 άλώπηξ και κύων 41 I 135 I II άλώπηξ και λαγωός S10 γ. ά. κ. τράγος άλώπηξ και λέαινα 167 I II άλώπηξ και λέων 10 I II III 147 I II III 334 S 17 S 37 λ. γηράοας κ. άλ. t. c. 1 D 6 A 8 λ. κ. άλ. ΰηρώντες 323 Α 20 ά?Μπηξ καΐ μυς 15 b I βότρνς κ. άλ. 15 a I ό/Μπηξ και πάρδαλις 12 I II 192

άλώπηξ καΐ πίθηκος 14 I 83 I II III S 14 άλώπηξ και σκώληξ 287 I l l y βάτραχος Ιατρός Α 24 άλώπηξ και τέττιξ 245 I άλώπηξ καΐ τράγος 9 I II III λαγωός κ. άλ. S 10 άλώπηξ καΐ δαινα 241 l a άλώπηξ και ύς άγριος 252 I II μονώς κ. α. III άλώπηξ και λέων και λύκος 269 III άλώπηξ, κύων και άλέκτωρ 268 II III άλώπηξ, λέων και δνος 154 I II III 203 I III άλώπηξ προς μορμολνκειον 27 I II III άμπελος και ίλαφος 79 I III άαπελος καΐ τράγος 327 Α 37 άνδροφόνος 32 I II p. Aeg. 3 άνήρ δειλός λέοντα χρυσοϋν εύρων 72 I άνήρ κακοπράγμαη> 36 I II III άνήρ μέϋνσος και γυνή 278 III άνήρ μεσαιπόλιος και έταΐραι 31 I άνήρ μοιχός και γννη 300 III